{

6.10. Heroizm Machabeuszy. S.193-195

Cele katechetyczne:–uświadomienie celowości obrony wiary i męczeństwa;–zapoznanie z historią wojen machabejskich;–kształtowanie postawy wytrwałości w wierze.

Akt wiary

Wierzę w Ciebie, Boże żywy, w Trójcy jedyny, prawdziwy;

Wierzę, coś objawił Boże, Twe słowo mylić się nie może.

Przyczyny powstania machabejskiego.

Trochę historii …

• Dwie Księgi Machabejskie. Pisma te opowiadają o prześladowaniach Żydów w II wieku przed Chr. oraz ich walkach o niepodległość.

• Obraz czasów ukazujących walki i poświęcenie, które podjęła rodzina kapłana Matatiasza z Modin dla obrony narodu, świątyni jerozolimskiej i Prawa Bożego.

• Dzieje członków rodziny Matatiasza zgrupowane są wokół czterech głównych postaci: Matatiasza oraz jego synów: Judy, Jonatana i Szymona.

• Tytuł księgi pochodzi od jednego z głównych bohaterów walk niepodległościowych, Judy, któremu nadano przydomek Machabeusz (przydomek ten może pochodzić od aramejskiego słowa oznaczającego ‘młot’, a więc Juda Machabeusz byłby ‘młotem na pogan’ albo od hebrajskiego zwrotu ‘wybrany przez Jahwe’).

• Największym prześladowcą narodu żydowskiego tamtych czasów był Antioch IV Epifanes (175 r. przed Chr.), który sprawował rządy w Antiochii, stolicy imperium syryjskiego. Władca ten dokonał zniszczenia Jerozolimy (koniec 167 r. przed Chr.), a z żydowskiej świątyni uczynił miejsce kultu pogańskiego.

• Dekret wydany dla całego państwa, według którego wszyscy mają być jednym narodem i każdy ma zarzucić swoje obyczaje. Wydano zakaz składania ofiar w świątyni, obchodzenia szabatu i innych świąt, a także obrzezywania niemowląt. Z kolei nakazywano sporządzić ołtarze pogańskie i posągi bożków, składać na ofiarę mięso świń i zwierząt nieczystych, a także odrzucić nakazy prawa. Kto się nie podporządkuje, będzie ukarany śmiercią.

• Czy był to dekret sprawiedliwy?• Jakie prawa Izraela łamał?

Kto nadał Izraelowi te prawa?• Jaka kara groziła za nieprzestrzeganie dekretu

królewskiego?• Czy kara śmierci w takiej sytuacji jest sprawiedliwa

i adekwatna do przewinienia?

• Nasilające się ze strony Antiocha IV Epifanesa prześladowania Judejczyków, zmuszanych do przyjmowania greckich wierzeń i zwyczajów życia, doprowadziły do podjęcia przez Żydów pod przywództwem kapłana Matatiasza walk powstańczych.

• Kiedy na czele powstania stał Juda Machabeusz, Żydzi odzyskali świątynię i dokonali jej oczyszczenia po profanacji spowodowanej pogańskim kultem (164 r. przed Chr.), natomiast w czasach Jonatana powstańcy odzyskali jeszcze władzę w Judei. Tłem dla przedstawionych w Księdze Machabejskiej wydarzeń jest kwestia konfrontacji judaizmu z pogańskim hellenizmem. Bracia Machabeusze byli uważani za powołanych przez Boga ludzi celem obrony monoteistycznej religii żydowskiej, której siły i wyjątkowości nie docenili greccy okupanci.

• Chociaż część Żydów, wyrzekając się swoich zwyczajów, przyjmowała helleńską kulturę lub próbowała godzić własną religię i przekonania z narzuconymi przez obcą władzę prawami, to jednak znaczna grupa Judejczyków przyjęła heroiczną postawę wierności jednemu Bogu i Jego Prawu.

Ćwiczenie Decyzja należy do Ciebie

•1 Mch 1,41-43•1 Mch 2,31-38•1 Mch 2,39-48

W różnych miejscach w klasie kartki z napisami:

•PODDANIE SIĘ•MĘCZEŃSTWO

•WALKA

Odczytanie trzech

fragmentów Biblii

po wysłuchaniu tekstu i zastanowieniu gromadzimy się wokół napisu charakteryzującego postawę Izraelitów, którą popieracie najbardziej.

JAKIE ARGUMENTY PRZEMAWIAJĄ ZA WYBOREM

TAKIEJ POSTAWY A NIE INNEJ?

Poddanie się: 

–prawa państwowego również trzeba przestrzegać,

–wszyscy mają być jednym narodem, jednorodną wspólnotą,

– inne narody przyjęły rozkaz,

–nowy kult jest ciekawy, inny, egzotyczny,

–trzeba być nowoczesnym,

–religia to nie wszystko,–po co narażać życie, ma się je tylko jedno i ono jest najważniejsze.

Męczeństwo: 

–życie otrzymali od Boga, więc się Go nie wyrzekną,

–wierność Bogu aż do śmierci,

–bohaterstwo,–szabat jest święty i jego prawa też,

–każdy kiedyś umrze,–prawo boskie wyżej stawiane niż życie,

–postępowanie zgodne z sumieniem.

Walka: 

–walka o życie,–obrona prawa i ustaw,–prawo niesprawiedliwe nie musi być przestrzegane,

–wybór wojny, ale sprawiedliwej, w obronie,

–przeciwstawienie się złu, grzechowi, pokusie, niesprawiedliwości,

–nie człowiek jest dla prawa, ale prawo dla człowieka (łamią szabat, żeby ratować życie),

–nie poddają się bez walki,–walka o przetrwanie narodu.

Prześladowania chrześcijan w XXI wieku.

odczytanie fragmentu 2 Mch 6,18-22

uczniowie odpowiadają pisemnie

w zeszytach na pytanie:

Jak zachowa się Eleazar?

Ćwiczenie Alternatywne zakończenie

Część I:

Niejaki Eleazar, jeden z pierwszych uczonych w Piśmie, mąż już w podeszłym wieku, szlachetnego oblicza, był zmuszony do otwarcia ust i jedzenia wieprzowiny. On jednak, wybierając raczej chwalebną śmierć aniżeli godne pogardy życie, dobrowolnie szedł na miejsce kaźni, a wypluł mięso, jak powinni postąpić ci, którzy mają odwagę odrzucić to, czego nie wolno jeść nawet przez miłość do życia. Ci, którzy byli wyznaczeni do tej bezbożnej ofiarnej uczty, ze względu na bardzo dawną znajomość z tym mężem wzięli go na osobne miejsce i prosili, aby zjadł przyniesione przez nich i przygotowane mięso, które wolno mu jeść. Niech udaje tylko, że je to, co jest nakazane przez króla, mianowicie mięso z ofiar. Tak postępując, uniknie śmierci, a ze względu na dawną z nimi przyjaźń skorzysta z miłosierdzia (2 Mch 6,18-22).

uczniowie odpowiadają pisemnie

w zeszytach na pytanie:

• Jak zachowa się Eleazar?

Czas na wykonanie zadania – 3 min.

Wybrane osoby odczytują swoje prace.

Część II:

On jednak powziął szlachetne postanowienie, godne jego wieku, powagi jego starości, okrytych zasługą siwych włosów i postępowania doskonałego od dzieciństwa, przede wszystkim zaś świętego i od Boga pochodzącego prawodawstwa. Dał im jasną odpowiedź mówiąc, aby go zaraz posłali do Hadesu. „Udawanie bowiem nie przystoi naszemu wiekowi. Wielu młodych byłoby przekonanych, że Eleazar, który już ma dziewięćdziesiąt lat, przyjął pogańskie obyczaje. Oni to przez moje udawanie, i to dla ocalenia maleńkiej resztki życia, przeze mnie byliby wprowadzeni w błąd, ja zaś hańbą i wstydem okryłbym swoją starość. Jeżeli bowiem teraz uniknę ludzkiej kary, to z rąk Wszechmocnego ani żywy, ani umarły nie ucieknę. Dlatego jeżeli mężnie teraz zakończę życie, okażę się godny swojej starości, młodym zaś pozostawię piękny przykład ochotnej i wspaniałomyślnej śmierci za godne czci i święte Prawa”. To powiedziawszy, natychmiast wszedł na miejsce kaźni (2 Mch 6,23-28).

Zadanie domowe:

Ułóż modlitwę, w której poprosisz Boga o siłę do

wytrwania w wierze.