บทท 7

การจดการชนเรยนและสงแวดลอมเพอการเรยนร

การจดการเรยนรเปนหนาทหลกของผสอน การจดการเรยนรจะบรรลตามจดประสงค

มากนอยเพยงใด ขนอยกบการบรหารจดการชนเรยน ระหวางผสอนกบผเรยน หรอ ระหวางผเรยน

กบผเรยน โดยมการจดกระบวนการตางๆ เพอใหผเรยนเกดการเรยนร ชนเรยนจงมความส าคญยงตอ

ผเรยนและผสอน หากผสอนมการจดการชนเรยนทด ภายใตการจดสงแวดลอมเพอการเรยนรทด

ยอมสงผลใหผเรยนประสบความส าเรจ ในทนขอเสนอรายละเอยดเกยวกบการจดการชนเรยนและ

สงแวดลอมเพอการเรยนร ดงน

การบรหารจดการชนเรยน

1. ความหมายของการบรหารจดการชนเรยน

ค าวา “Classroom Management” นนยงไมมศพทบญญตเปนทางการ บางคน

บญญตศพทวา การปกครองชนเรยน การจดการชนเรยน การจดการหองเรยน การจดการใน

หองเรยน การจดชนเรยน หรอการบรหารจดการชนเรยน แตในทนจะใชค าวาการบรหารจดการชน

เรยน ซงนกวชาการไดใหความหมายของการบรหารจดการชนเรยนไวดงน

สรางค โควตระกล (2553: 436) ไดกลาวถงความหมายการบรหารจดการชนเรยน

อยางมประสทธภาพวา หมายถง การสรางและการรกษาสงแวดลอมของหองเรยนเพอเออตอการ

เรยนรของผเรยน หรอหมายถงกจกรรมทกอยางทครท าเพอจะชวยใหการสอนมประสทธภาพและ

ผเรยนมผลสมฤทธในการเรยนรตามวตถประสงค

เสรมศกด วศาลาภรณ (2550: 40-41) อธบายวาการบรหารจดการชนเรยนวาเปนการ

จดหาและวธการทจ าเปน เพอสรางและคงสภาพสงแวดลอมทเออตอการเรยนการสอน โดยม

วตถประสงคหลกของการจดการชนเรยนไมใชการสรางสงแวดลอมทเปนระเบยบเรยบรอย แตเปน

การสรางสงแวดลอมทเออตอการเรยนร การจดการชนเรยนมใชมงแกไขพฤตกรรมทไมปรารถนาของ

นกเรยน แตเปนการเสรมสรางพฤตกรรมทเหมาะสม

ฆนท ธาตทอง (2552: 5) สรปความหมายของการบรหารจดการชนเรยนวาหมายถง

การตดสนใจของผสอนในการด าเนนงานใดๆ กตาม ทเปนการอ านวยความสะดวกและการควบคม

พฤตกรรมเพอใหผเรยนทอยในความรบผดชอบของครผสอนในขณะนนไดเรยนรอยางมความสขและ

บรรลตามวตถประสงคทก าหนดไว

Brophy (1996: 5) อธบายวา การบรหารจดการชนเรยนหมายถง การทครสรางและดแล

สภาพแวดลอมในการเรยนร เพอน าไปสการจดการเรยนรทมประสทธภาพ ทงในดานกายภาพ การ

สรางบรรยากาศทางวชาการ

จากทกลาวมาสรปไดวา การบรหารจดการชนเรยน หมายถง การด าเนนงานของผสอน

ในการสรางหรออ านวยความสะดวก ดแลสภาพแวดลอมในการเรยนร เพอใหผเรยนเรยนรอยางม

ความสข มพฤตกรรมเปนไปตามวตถประสงค ทงในดานกายภาพและบรรยากาศทางวชาการ

2. ความส าคญของการบรหารจดการชนเรยน

การบรหารจดการชนเรยนทเหมาะสม ยอมสงผลใหประสทธภาพของการจดการ

เรยนรมประสทธภาพ หากผสอนคมชนเรยนได สงผลใหผเรยนเรยนรอยางมความสข ยอมเปนชน

เรยนทตองการ ในทนขอน าเสนอความส าคญของการบรหารจดการชนเรยน ตามแนวคดของ

นกวชาการ ดงน

จตตนนท บญสถรกล (2548: 243) ไดอธบายความส าคญของการบรหารจดการชน

เรยนไว 6 ประการดงน

1. ชวยสงเสรมใหการเรยนการสอนด าเนนการไปอยางราบรน เชน หองเรยนทไมคบ

แคบจนเกนไป ท าใหผเรยนเกดความคลองตวในการปฏบตกจกรรม

2. ชวยสรางเสรมลกษณะนสยทดงามและความมระเบยบวนยใหแกผเรยน เชน

หองเรยนทสะอาด ทจดโตะเกาอไวอยางเปนระเบยบ ทมความเออเฟอเผอแผตอกน ผเรยนจะซมซบ

สงเหลานไวโดยไมรตว

3. ชวยสรางเสรมสขภาพทดใหแกผเรยน เชน มแสงสวางเหมาะสม มนงไมใกล

กระดานจนเกนไป มขนาดโตะเกาอทเหมาะสมกบวย รปรางของผเรยน เปนตน

4. ชวยสงเสรมการเรยนรและสรางความสนใจในบทเรยนเพมมากขน เชน การจดการ

มมวชาการตางๆ การจดปายนเทศ การตกแตงหองเรยนดวยผลงานของผเรยน

5. ชวยสงเสรมการเปนสมาชกทดของสงคม เชน การฝกใหมมนษยสมพนธทดตอกน

การฝกใหมอธยาศยไมตรในการอยรวมกน เปนตน

6. ชวยสรางเจตคตทดตอการเรยนและการมาโรงเรยน เพราะในชนเรยนมครเขาใจ

ผเรยน ใหความเมตตาเอออารตอผเรยน และผเรยนมความสมพนธอนดตอกน

ศศธร ขนตธรางกร (2551: 2-3) กลาวถงความส าคญของการบรหารจดการชนเรยนไว 5

ประการดงน

1. การเรยนรจะเกดขนไมไดหรอเกดไดนอยถามสงรบกวนในชนเรยนอยตลอดเวลา

ดวยปญหาทางดานพฤตกรรมของผเรยน

2. ผเรยนทอยในชนเรยนทไมเปนระเบยบเรยบรอย สงแวดลอมในชนเรยนมเสยงดง

และสงรบกวน หรอจดการทนงไมเหมาะสมอาจเปนสาเหตใหเกดปญหาทางวนยน าไปสการแสดง

พฤตกรรมทกาวราว หรอท าใหผเรยนไมสามารถชวยเหลอตนเองได สงผลใหผเรยนไมสามารถเรยนร

ไดอยางเตมท

3. การก าหนดคณลกษณะพฤตกรรมทพงประสงคของผเรยนไวลวงหนาจะมประโยชน

อยางยงตอการบรหารจดการชนเรยน เพราะจะท าใหผเรยนมแนวทางในการควบคมพฤตกรรมของ

ตนเองโดยไมแสดงออกหรอพฤตกรรมทจะเปนการรบกวนการเรยนของผอน

4. ชนเรยนทมการจดกบพฤตกรรมของผเรยนไดอยางเหมาะสม จะท าใหครสามารถ

ด าเนนการสอนไดอยางเตมทโดยไมเสยเวลากบแกไขปญหาพฤตกรรมของผเรยน

5. การบรหารจดการชนเรยนใหผเรยนมวนยในการเรยนรและการอยรวมกนดวยความ

เอออาทรโดยค านงถงกฎระเบยบของชนเรยนอยางตอเนอง นอกจากจะเกดประโยชนตอการเรยนร

แลวยงมผลในระยะยาวคอเปนการปลกฝงลกษณะนสย เพอการเปนพลเมองดในอนาคตอกดวย

สรปไดวา การบรหารจดการชนเรยน มความส าคญตอผสอน คอท าใหการสอนด าเนนไป

อยางราบรน มระเบยบวนย และมความส าคญตอผเรยน คอ สรางลกษณะนสยทดงาม เสรมการ

เรยนร เจตคตทดตอการเรยน สงผลใหผเรยนมบมเพาะการเปนพลเมองดในอนาคตดวย

3. ลกษณะชนเรยนทพงประสงค

ชนเรยนทพงประสงคยอมสงผลตอความส าเรจของการจดประสบการณการเรยนร

ลกษณะชนเรยนทพงประสงค (อาภรณ ใจเทยง. 2553: 240) มดงน

1. ชนเรยนควรมสสนทนาด สบายตา อากาศถายเทได ถกสขลกษณะ

2. จดโตะเกาอและสงทอยในชนเรยนใหเอออ านวยตอการสอน และกจกรรมเปน

ประเภทตางๆ

3. ใหผเรยนไดเรยนอยางมความสข มอสรภาพ และมวนยใหการดแลตนเอง

4. ใชประโยชนจากชนเรยนใหคมคา ครอาจดดแปลงเปนหองประชม หองฉาย

ภาพยนตรและอนๆ

5. จดเตรยมชนเรยนใหพรอมตอการสอนในแตละครง เชน การท างานกลม การสาธต

การแสดงบทบาทสมมต

6. สรางบรรยากาศใหอบอน ใหความเปนกนเองแกผเรยน

นอกจากน สรางค โควตระกล (2556 : 472-473) ไดสรปลกษณะหองเรยนทม

ประสทธภาพควรค านงถงสงตอไปน

1. การจดทนงของนกเรยน ครควรจดทนงทครสามารถเหนนกเรยนทกคนวาก าลงท า

การอะไรอย การจดทนงททใชกนในโรงเรยนมกจะจดใหครมโตะอยหนาชนเรยน และนกเรยนน

เปนแถวอยางมระเบยบ ทจรงแลวถาเปนไปได การจดทนงตองจดใหตรงกบจดประสงคของบทเรยน

และเทคนคการสอนทครใช

2. ควรสรางบรรยากาศของหองเรยน ทชวยใหนกเรยนรสกวา ตนเปนสวนหนงของ

หองหรอเปนสมาชกคนหนงของหอง และมแรงจงใจภายในทจะเรยนร

3. ควรเปดโอกาสใหนกเรยนอภปรายกฎระเบยบตางๆ ของหองเรยนทครทงโรงเรยน

ตงขน และสงเสรมใหนกเรยนออกความคดเหนวากฎระเบยบอนใดควรจะปรบปรอเปลยน ผสมกบ

เสนอแนะกฎระเบยบใหม ทงนเพอนกเรยนจะไดรสกวาตนมสวนรวมในการตงก าเกณฑ และนกเรยน

มหนาททจะรกษาและประพฤตตามกฎระเบยบทมไวโดยด

4. การเตรยมการสอนของครนน ครจะตองจดกจกรรมทนกเรยนทกคนจะมงานท า

อยเสมอ เพราะการวางงานเปนเหตหนงทสงเสรมใหนกเรยนมพฤตกรรมทผด

5. ครจะตองตระหนกเสมอวา หนาททส าคญของครอยางหนงกคอ การดแลนกเรยน

ทงชน ทกชวโมง ทกนาท ครตองตระหนกรวานกเรยนแตละคนก าลงท าอะไรอย

ทงนอาจสรปไดวาลกษณะชนเรยนทพงประสงคคอ ชนเรยนทผเรยนเรยนแลวมความสข

เกดการเรยนรสงสด ผสอนสามารถจดการเรยนไดอยางมประสทธภาพ

4. หลกการส าคญในการจดการชนเรยน

การจดการชนเรยนใหประสบความส าเรจ และเปนชนเรยนแหงความสขนน ผสอนควร

ยดหลกส าคญในการจดการชนเรยน (อาภรณ ใจเทยง. 2553: 17) มดงน

1. การจดชนเรยนควรใหยดหยนไดตามความเหมาะสม ชนเรยนควรเปนหองเรยน

ใหญหรอกวาง เพอสะดวกในการโยกยายโตะเกาอจดเปนรปตางๆ เพอประโยชนในการเรยนร ถาเปน

หองเรยนเลกๆ หลายๆ หองตดกน ควรท าฝาเลอน เพอเหมาะสมแกการท าใหหองกวางขน

2. ควรจดชนเรยนเพอสงเสรมสรางความรทกดาน โดยจดอปกรณในการท ากจกรรม

หรอหนงสออานประกอบทนาสนใจไวตามมมหอง เพอผเรยนจะไดคนควาท ากจกรรมควรตดอปกรณ

รปภาพ และผลไวเพอใหเกดการเรยนร

3. ควรจดชนเรยนใหมสภาพแวดลอมทด ไดแก สภาพแวดลอมทางกายภาพซงม

อทธพลตอความเปนอยและการเรยนของผ เรยนเปนอนมาก ผ เรยนมสวนชวยเสรมสราง

สภาพแวดลอมใหดได เชน ใหผเรยนจดหรอตดอปกรณใหมสสวยงาม จดกระถางตนไมประดบ

หองเรยน จดทวางในชนเรยนใหผเรยนสามารถปฏบตกจกรรม คอยใหค าแนะน าในการอานหนงสอ

คนควาแกปญหา และครควรสรางบรรยากาศในชนเรยน ไมใหเครยด ควรมเปนกนเองกบผเรยน ให

ผเรยนรสกปลอดภยสะดวกสบายเหมอนอยบาน

4. ควรจดชนเรยนเพอเสรมสรางลกษณะนสยทดงาม ชนเรยนจะนาอยกตรงทผเรยน

รจกรกษาความสะอาด ตงแตพนชนเรยน โตะเรยน ทนง ขอบประต หนาตาง ขอบกระดาน แปรงลบ

กระดาน ฝาผนง เพดาน ซอกมมของหอง ถงขยะตองเททกวน เพอไมใหเกดกลนเหมน และบรเวณ

ทตงถงขยะจะตองดแลเปนพเศษ เพราะเปนแหลงบอเกดของเชอโรค

5. ควรจดชนเรยนเพอสรางความเปนระเบยบ ทกอยางจดใหเปนระเบยบทงอปกรณ

ของใชตางๆ เชน การจดโตะ ต ชนวางของและหนงสอ แมแตการใชสงของกใหผเรยนไดรจกหยบใช

เกบในทเดม จะชวยใหผเรยนเคยชนตอความเปนระเบยบ

6. ควรจะชนเรยนเพอสรางเสรมประชาธปไตย โดยครอาจจดได ดงน

6.1 จดใหผเรยนเขากลมท างาน โดยใหมการหมนเวยนกลมกนไป เพอใหไดฝกการ

ท างานรวมกบผอน

6.2 จดทนงของผเรยนใหสลบทกนเสมอ เพอใหทกคนไดสทธทจะนงในจดตางๆ

ของหองเรยน

6.3 จดโอกาสใหผเรยนไดหมนเวยนกนเปนผน ากลม เพอฝกการเปนผน าและผ

ตามทด

7. ควรจดชนเรยนใหเออตอหลกสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน เนนการจดการ

เรยนการสอนโดยใหผเรยนเปนส าคญและใชกระบวนการสอนตางๆ ดงนนครควรจดสภาพหองเรยน

ใหเอออ านวยตอการเรยน เชน จดทนงเปนรปแบบตางๆ อาจเปนรปตวย ตวท รปครงวงกลม หรอ

จดเปนแถวตอนลกใหเหมาะสมกบกจกรรมการเรยนการสอน และจดใหผเรยนรสกกลาถาม กลาตอบ

กลาแสดงความคดเหน เกดความอยากร อยากเรยน เปนตน ซงจะสงเสรมใหผเรยนเกดการพฒนาตน

พฒนาอาชพ และพฒนาสงคมไดในทสด

นอกจากน Brophy (1996: 48) ย งไดกลาวถงหลกการจดการชนเรยนใหม

ประสทธภาพไวอยางสอดคลองกน ดงน

1. ควรมการจดเกบวสดอปกรณตางๆ ในชนเรยนใหเรยบรอยและเออตอการใชงาน

2. ควรมการก าหนดลกษณะการเคลอนไหวของผเรยนในชนเรยน

3. ควรมการสรางขอตกลงกฎกตกาในชนเรยน โดยด าเนนการตงแตวนแรกของภาค

เรยน ทงนใหผเรยนมสวนรวมในการสรางขอตกลง

4. ควรจดการเรยนการสอนดวยความราบรน เปนขนตอนเปนไปตามแผนทครวางไว

5. ควรจดการเกยวกบการเปลยนกจกรรมการเรยนในระหวางชนเรยน

6. ควรมการจดการเกยวกบการท ากจกรรมของผเรยน เรมจากการกระตนใหผเรยน

สนใจบทเรยน และขจดอปสรรคหรอสงทจะรบกวนการเรยนใหมนอยทสด

7. ควรมการด าเนนกจกรรมตางๆ เพอใหผเรยนพฒนาตามความตองการของผเรยน

แตละคน

สรปไดวา หลกการจดการชนเรยนทดผสอนควรค านงถงโอกาสทผเรยนจะไดรบการ

เรยนรอยางครบถวนทกคน ดวยการสภาพแวดลอมทางกายภาพ และสภาพแวดลอมทางสงคมและจค

ใจทสงเสรมการเรยนรอยางมความสข ตามจดประสงคทก าหนดไว

การจดบรรยากาศในชนเรยน

1. ความหมายของการจดบรรยากาศในชนเรยน

บรรยากาศในชนเรยน เปนปจจยส าคญประการหนงของการบรหารจดการในชนเรยน

ผสอนจงตองมความรความเขาใจในการจดบรรยากาศในชนเรยน ในทนน าเสนอตามล าดบดงน

วฒนา พชราวนช (2544: 151) อธบายวาการจดบรรยากาศในชนเรยนวาหมายถง การ

จดสภาพแวดลมใหสอดคลองกบการเรยนการสอน ชวยสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนใหด าเนน

ไปอยางมประสทธภาพ และชวยสรางความสนใจใฝร ใฝศกษา ตลอดจนชวยสรางเสรมความม

ระเบยบวนยใหแกผเรยน

อาภรณ ใจเทยง (2553: 239) กลาววาการจดบรรยากาศในชนเรยน หมายถง การจด

สภาพแวดลอมในชนเรยนใหเอออ านวยตอการเรยนการสอน เพอชวยสงเสรมใหกระบวนการเรยน

การสอนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ และชวยสรางความสนใจใฝร ใฝศกษา ตลอดจนชวยสราง

เสรมความมระเบยบวนยใหแกผเรยน

การจดบรรยากาศในชนเรยนหมายถง การจดสภาพแวดลอมดานกายภาพ

กระบวนการจดการเรยนรพฤตกรรมผเรยน ปฏสมพนธในชนเรยน ใหเออตอการเรยนรและสงเสรม

คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน

สรปไดวา การจดบรรยากาศในชนเรยน หมายถง การจดสภาพแวดลอมใหเออตอการ

เรยนร เพอสงเสรมใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ

2. ความส าคญของการจดบรรยากาศในชนเรยน

การสรางบรรยากาศในชนเรยนมความส าคญ (นวรตน สมนาม . 2546 : 213 และ

อาภรณ ใจเทยง . 2553: 239-240) ดงน

1. ชวยสงเสรมใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางราบรน เชน หองเรยนทท าให

นกเรยนเกดความคลองตวในการท ากจกรรม

2. ชวยสรางเสรมลกษณะนสยทดงามและความมระเบยบวนยใหแกผเรยน เชน

หองเรยนทสะอาด ทจดโตะเกาอไวอยางเปนระเบยบ มความเออเฟอเผอแผตอกน นกเรยนจะซมซบ

สงเหลานไวโดยไมรตว

3. ชวยสงเสรมสขภาพทดใหแกผเรยน เชน มแสงสวางทเหมาะสม มอากาศถายเท

สะดวก มทนงไมใกลกระดานด ามากเกนไป มขนาดโตะและเกาอทเหมาะสมกบวย รปรางของนกเรยน

นกศกษา ฯลฯ

4. ชวยสงเสรมการเรยนร และสรางความสนใจในบทเรยนมากยงขน เชน การจดมม

วชาการตางๆ การจดปายนเทศ การตกแตงหองเรยนดวยผลงานของนกเรยน

5. สนบสนนผเรยนใหความรวมมอกบผสอนตลอดเวลา และปรบเปลยนพฤตกรรมไป

ในทางทพงประสงค

6. สงเสรมใหผเรยนเกดความรสกนกคดตอตนเอง รจกตนเองดขน และพรอมทจะ

ชวยเหลอผอน

7. ชวยสรางเจตคตทดตอการเรยนรและการมาโรงเรยน เพราะในชนเรยนมครทเขาใจ

นกเรยน ใหความเมตตาเอออารตอนกเรยน และนกเรยนมความสมพนธอนดตอกน

8. ชวยสงเสรมการเปนสมาชกทดของสงคม เชน การฝกใหมนษยสมพนธทดตอกน

การฝกใหมอธยาศยไมตรในการอยรวมกน ฯลฯ

2. ประเภทของบรรยากาศในชนเรยน

บรรยากาศในชนเรยนโดยทวไปสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ บรรยากาศทาง

กายภาพและบรรยากาศทางจตวทยา มรายละเอยดดงน

2.1 บรรยากาศทางกายภาพ หมายถง สงแวดลอมทปรากฏอยในชนเรยน ทงท

สงเกตเหนไดโดยตา เชน โตะ เกาอ และสงทไมสามารถสงเกตเหนไดโดยตา เชน แสง ส เสยง ซงสง

เหลานมผลตอการจดการเรยนรของผสอน และสงเสรมการเกดการเรยนรของผเรยน การจด

บรรยากาศทางกายภาพ ผสอนสามารถจดบรรยากาศทางกายภาพไดดงน (วฒนา พชราพานช, 2544:

152 – 154 และนวรตน สมนาม, 2546: 214)

2.1.1 โตะเรยนและเกาอ โตะเรยนควรเปนโตะเดยว และไมหนกเกนไปส าหรบ

เลอนยายจดเปนรปตางๆ ตามกจกรรมการเรยนการสอน วธการสอน โตะเรยนและเกาอ ควรจดดงน

2.1.1.1 มชองวางระหวางแถว ทผเรยนจะลกนงไดสะดวก

2.1.1.2 โตะเกาอควรมน าหนกเบาท าใหความสะดวกตอการท าความสะอาด

และเคลอนยาย

2.1.1.3 มรปแบบไมจ าเจ อาจเปลยนเปนรปตวท ตวย ครงวงกลม ไดอยาง

เหมาะสมกบกจกรรมการเรยนการสอน ใหผเรยนทนงอยทกจดอานกระดานไดชดเจน

2.1.1.4 แถวหนาของโตะเรยน จะตองหางจากกระดานประมาณ 3 เมตรจะ

ท าใหผเรยนแหงนหนามองกระดานและหายใจรบฝนชอลกท าใหเสยสขภาพ

2.1.1.5 จดโตะและเกาอใหผเรยนนงสบายๆ เหมาะสมกบวยและรปรางของ

ผเรยน

2.1.1.6 โตะเกาอควรมความมนคง แขงแรง และมความปลอดภยตอผเรยน

เชน ไมควรใชโตะทเหลยมกบผเรยนปฐมวย

2.1.1.7 ถงแมการจดทนงในชนเรยนจะไมมรปแบบทแนนอนตายตว หากก

มแนวทางบางอยางทถอเปนหลกในการจดทนงทจะชวยสงเสรมใหเกดประสทธภาพสงสดในการ

จดการเรยนการสอน อนไดแกแนวทางดงตอไปน

1) จดทนงใหคละกนระหวางเดกหญงเดกชาย เดกเรยนเกงและเดก

เรยนออน เพอเปดโอกาสใหเดก ๆ เหลานไดสงสรรคและท างานรวมกบคนทแตกตางไปจากตวเขา

2) จดทนงท เ ออใหการเรยนแบบรวมแรงรวมใจ (cooperative

learning) มประสทธภาพ กลาวคอ ใหเดกแตละคน กลม หรอทงชนเรยน สามารถสลบทนงกนไดใน

บางโอกาสโดยสะดวก

3) จดทนงใหเดกทกคนมโอกาสมองเหน และไดยนครทอยบรเวณ

หนาชน

4) ยอมใหเดกทสนทกนนงตดกนได หากครท าเชนน เดกจะแสดง

ความรบผดชอบในการท างาน แตถาไมเปนเชนนน กสามารถเปลยนทนงใหมได

5) จดใหมทวางตามสมควรส าหรบทางสญจรไปมาในชนเรยน

6) จดทนงใหหางจากสงรบกวนสมาธในการเรยนของเดก

7) เดกทมปญหาทางสายตาหรอการไดยนใหจดทนงบรเวณแถวหนา

8) เปลยนทนงใหมทก 2-3 เดอน เพอใหเดกทนงแถวรมนอกไดม

โอกาสมานงตรงกลางหรอดานหนาบาง

2.1.2 โตะคร วางในต าแหนงทมองเหนผเรยนไดทวถงและไมเกะกะในการจดการใช

วางในหองเรยน อาจเปนมมใดมมหนงของหองเรยน มวธการจดโตะคร ตองค านงถงสงตอไปน

2.1.2.1 การจดวางโตะคร จะตองขนกบรปแบบการจดทนงของผเรยน

2.1.2.2 มความเปนระเบยบเรยบรอย

2.1.3 กระดานชอลก ควรมขนาดกวางยาวพอสมควร ตดแนบสนทกบฝาหองเรยน

ดานหนา

2.1.4 มไวเพอตดขาวสารและผลงานของผเรยน วธการจดปายนเทศ ควรจดดงน

2.1.4.1 จดตกแตง ออกแบบใหสวยงามนาด สรางความสนใจใหแกนกเรยน

2.1.4.2 จดเนอหาสาระใหสอดคลองกบบทเรยน เชน สรปบทเรยนทบทวน

บทเรยนเสรมความรใหแกผเรยน

2.1.4.3 จดใหมอยเสมอ สอดคลองกบเหตการณส าคญ หรอวนส าคญตางๆ

ทผเรยนก าลงเรยนและควรร

2.1.4.4 ตดผลงานผเรยน และแผนภมแสดงความกาวหนาของผเรยนจะเปน

การใหแรงจงใจทดอกวธ

2.1.5 การจดสภาพหองเรยน ตองใหถกสขลกษณะ ดงน

2.1.5.1 มอากาศถายเทไดด มหนาตางพอเพยง และมประตเขาออกได

สะดวก

2.1.5.2 มแสงสวางพอเหมาะ เพอชวยใหผเรยนอานหนงสอไดชดเจน เพอ

เปนการถนอมสายตา ควรใชไฟฟาชวย ถามแสงสวางนอยเกนไป

2.1.5.3 ปราศจากสงรบกวนตางๆ เชน เสยง กลน ควน ฝน ฯลฯ

2.1.5.4 มความสะอาด โดยฝกใหนกเรยนรบผดชอบชวยกนเกบกวาด เชดถ

เปนการปลกฝงนสยรกความสะอาด และฝกการท างานรวมกน

2.1.6 การจดมมตางๆ ในหองเรยน ไดแก

2.1.6.1 มมหนงสอ ควรมไวเพอฝกนสยรกการอาน สงเสรมใหนกเรยน

อานคลอง สงเสรมการคนควาหาความร และการใชเวลาวางใหเกดประโยชน ครควรหาหนงสอ

หลายๆ ประเภททมความยากงาย เหมาะสมกบวยของนกเรยนมาใหอาน และควรหาหนงสอชดใหม

มาเปลยนบอยๆ การจดมมหนงสอควรจดใหเปนระเบยบเรยบรอยเพอสะดวกตอการหยบอาน

2.1.6.2 มมเสรมความรกลมประสบการณตางๆ ควรจดไวใหนาสนใจ

ชวยเสรมความร ทบทวนความร เชน มมภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา มมความร

ขาวเหตการณ เปนตน

2.1.6.3 มมแสดงผลงานของนกเรยน ครควรตดบนปายนเทศ แขวนหรอ

จดวางไวบนโตะ เพอใหนกเรยนเกดความภมใจในความส าเรจ และมก าลงใจในการเรยนตอไป อกทง

ยงสามารถแกไขพฒนาผลงานของนกเรยนใหดขนโดยล าดบไดอกดวย

2.1.6.4 ตเกบสอการเรยนการสอน เชน บตรค า แผนภม ภาพพลก

กระดาษ ส กาว ฯลฯ ควรจดไวใหเปนระเบยบ เปนสดสวน สะดวกตอการหยบใช อปกรณชนใดทเกา

เกนไปหรอไมใชแลวไมควรเกบไวในตใหดรกรงรง

2.1.6.5 การประดบตกแตงหองเรยน ครสวนใหญมกนยมประดบตกแตง

หองเรยนดวยสงตางๆ เชน มาน มล ภาพ ดอกไม ค าขวญ สภาษต ควรตกแตงพอเหมาะไมใหดรก

รงรง สสนทใชไมฉดฉาด หรอใชสสะทอนแสง อาจท าใหนกเรยนเสยสายตาได การประดบตกแตง

หองเรยนควรค านงถงหลกความเรยบงาย เปนระเบยบ ประหยด มงประโยชน และสวยงาม

2.1.6.6 มมเกบอปกรณท าความสะอาด ตลอดจนชนวางเครองมอ

เครองใชของนกเรยน เชน แปรงสฟน ยาสฟน แกวน า กลองอาหาร ปนโต ฯลฯ ควรจดวางไวอยาง

เปนระเบยบ และหมนเชดถใหสะอาดเสมอ

2.2 บรรยากาศทางจตวทยา บรรยากาศทางจตวทยา หมายถง สภาพแวดลอมในชน

เรยนในมตนามธรรมทเกยวของกบความรสกนกคด อนเกดจากพฤตกรรมของผเรยน พฤตกรรมของ

ผสอน สมพนธภาพของบคคลในชนเรยน (อาภรณ ใจเทยง. 2553: 241 ; ศศธร ขนตธรางกร. 2551:

9) ซงบคลกภาพของคร หรอครทมบคลกภาพด เชน การแตงการเรยบรอย การยน การเดน ทาทาง

การใชค าพด แววตา เปนตน เหมาะสมกบการเปนคร จะชวยสงเสรมบรรยากาศการเรยนรไดด

บคลกภาพของครผสอนมผลตอความรสกของผเรยน ดงน

2.2.1 ครแบบประชาธปไตย ครประเภทน จะสรางบรรยากาศเปนแบบ

ประชาธปไตย ผสอนและผเรยนจะยอมรบความคดเหนซงกนและกน ผสอนเปดโครงการใหผเรยน

แสดงความคดเหนไดแลกเปลยนความคดเหน รจกการท างานรวมกน รจกสทธและหนาทของตนเอง

มเหตผล ผเรยนจะรสกสบายใจในการเรยน เปนบรรยากาศทสงเสรมใหเกดการเรยนรทด มแนวทาง

การจดบรรยากาศ ดงน

2.2.1.1 ฝกใหผเรยนรจกสทธและหนาทของตน พรอมทงฝกการใชสทธ

หนาทเหลานน เชน สทธในการเลอกประธานนกเรยน หวหนากลม

2.2.1.2 จดใหผเรยนเขากลมท างานโดยหมนเวยนกลมกนไป เพอฝกการ

ท างานรวมกบผอน

2.2.1.3 จดทนงของผ เรยนใหสลบทกนเสมอ เพอใหผ เรยนมโอกาส

ปรบตวเขากบกลมอนได

2.2.1.4 เปดโอกาสใหผเรยนรวมกนสรางระเบยบวนยในชนเรยน เมอ

ผเรยนเปนผวางระเบยบ กจะยนดทจะปฏบตตามระเบยบนนๆ

2.2.1.5 จดใหนกเรยนหมนเวยนกนเปนผน าในกจกรรมตางๆ เพอให

นกเรยนเปนผน าและผตามทด

2.2.2 ครแบบเผดจการ ครประเภทนจะเปนแบบบงคบ ผเรยนไมใหแสดงความ

คดเหน เปนผบอกหรอกระท ากจกรรมทกอยาง ผเรยนไมมโอกาสคดหรอท ากจกรรมทตองการ จะ

กอใหเกดความรสกเครยด ขาดความเปนผน าขาดความรเรมสรางสรรค เปนบรรยากาศทไมสงเสรมให

เกดความรสกทด

2.2.3 ครแบบตามสบาย ครประเภทนจะเปนแบบตามสบาย เปนบรรยากาศท

ผสอนมงใหจบหลกสตรโดยไมสนใจวาผเรยนจะสนใจหรอไม เขาใจหรอไม เปนบรรยากาศการเรยนท

นาเบอ ผเรยนยอทอสบสน ขาดระเบยบวนย ผสอนไมสามารถคมชนเรยนได เปนบรรยากาศทไม

สงเสรมการเรยนรทด

2.3 บรรยากาศทางวชาการ หมายถงสภาพทเออตอการคนควาขอมลและสารสนเทศ

แหลงการเรยนรตางๆ (กรกฎา นกคม และ เจษฎา บญมาโฮม. 2555 : 25-26) ไดสรปไววา

บรรยากาศทางวชาการ ไดแก

2.3.1 ส านกวทยบรการทมหนงสอทมหนงสอ ขอมล สอสงพมพ วสดการเรยนร

ตางๆ ตลอดจนการคนควาและบรการสบคนทางอนเทอรเนต เปนตน

2.3.2 หองสมด เปนศนยรวมของความรตาง ๆ ไวอยางเปนระบบ

2.3.3 ศนยการเรยนตาง ๆ ทสถานศกษาจดขน เชน ศนยการเรยนรภาษาไทย

ศนยการเรยนรดาราศาสตร ศนยผเสอ เปนตน

2.3.4 การจดมมตาง ๆ ในหองเรยนควรจดดงน

2.3.4.1 มมหนงสอ มไวเพอฝกนสยรกการอาน สงเสรมใหผเรยนอานคลอง

การคนควาหาความร การใชเวลาวางใหเกดประโยชน

2.3.4.2 มมเสรมความรกลมประสบการณตาง ๆ ควรจดไวใหนาสนใจ เพอ

ชวยเสรมความร ทบทวนความร เชน มมภาษาไทย มมคณตศาสตร เปนตน

2.3.4.3 มมแสดงผลงานของผเรยน ผสอนควรตดปายนเทศ แขวนหรอจด

วางไวบนโตะ เพอใหผเรยนเกดความภาคภมใจในความส าเรจ และมก าลงใจในการเรยนตอไป อกทง

ยงสามารถแกไขผลงานของตนอกดวย

2.3.4.4 ตเกบสอการเรยนการสอน เชน บตรค า แผนภม เปนตน ควรจด

ใหเปนระเบยบ เปนสดสวนสะดวกตอการหยบใช

2.3.4.5 ของจรง เชน สตว พช โดยเฉพาะชนเรยนของเดกปฐมวย ควรน า

พชมาตกแตงชนเรยนใหสวยงาม หรอ สตวเลยง เชน ปลาสวยงาม มาไวในชนเรยนท าใหผเรยนอยาก

มาโรงเรยนเพอใหอาหาร และเฝาดเปนการปลกฝงความเมตตากรณา

3. ลกษณะของการจดชนเรยน

การจดชนเรยนในแตละระดบการศกษา ยอมมความแตกตางกนตามเปาหมายของการ

จดการศกษา วฒภาวะ และพฒนาการของผเรยนในแตละละชวงวย ลกษณะของชนเรยนระดบตางๆ

(วฒนา พชราวนช. 2544: 158-159) มดงน

3.1 ระดบปฐมวย

ผเรยนทเรยนในระดบปฐมจะมอายตงแต 3-5 ป ผเรยนในระดบปฐมวยจะยงไม พรอมทจะเรยน ระบบการศกษาจงก าหนดเพยงการสอนใหผเรยนรจกปรบตวใหเขากบสงแวดลอมภายนอกบาน และเปนการเตรยมความพรอมกอนเขาเรยนเมอถงเกณฑ ดงนนชนเรยนจงเปนศนยกลางของชวตประจ าวน ควรมบรรยากาศของความปลอดภยและอบอนคลายบรรยากาศในบานทผเรยนเคยชน ซงเปนการชวยใหผเรยนปรบตวเขากบสภาพแวดลอมภายในสถานศกษาไดเรวขน การจดชนเรยนในระดบปฐมวยนน สภาพแวดลอมในชนเรยนควรท าใหผเรยนไดเคลอนไหวอยางอสระ โตะและเกาอ ควรไดสดสวนกบรางกายผเรยน มความยดหยนในการจดชนเรยนและใชพนท เพอประโยชนใชสอยมากทสด ผเรยนจะมการพฒนาและเกดความคดสรางสรรคในทกๆ ดาน การจดพนทในชนเรยน ควรแบงออกเปนมมหรอศนยการเรยนตางๆ เพอจะสงเสรมใหผเรยนไดศกษา คนควา

3.2 ระดบประถมศกษา

ผเรยนทเรยนในระดบน อายตงแต 6-11 ป การศกษาระดบปฐมศกษา มงพฒนา ตอเนองจากระดบปฐมวย ในดานการอาน เขยน พด สงเกต การใชเหตผล ค านวณ คนควา และสรางสรรค รวมทงรจกรบผดชอบ และเคารพสทธของผอน ระดบประถมศกษานนควรจดใหมบรรยากาศนาอย ใหความเพลดเพลนเปนสถานทใหการคนควา ท ากจกรรมเสรมเจตคตแหงประชาธปไตยสรางประสทธภาพในการเรยนรการจดชนเรยน ควรมลกษณะดงตอไปน .3.2.1 การจดชนเรยนควรใหยดหยนไดตามความเหมาะสมชนเรยนควรเปนหอง

ใหญและกวาง สะดวกในการโยกยายโตะเกาอ จดเปนรปตางๆ เพอประโยชนในการเรยนการสอน

3.2.2 การจดชนเรยนเพอสรางเสรมความรทกดานโดยจดอปกรณในการท า

กจกรรมหรอหนงสออานประกอบทนาสนใจไวตามมมหองเพอผเรยนจะไดคนควาท ากจกรรม

อปกรณหรอรปภาพและผลงานไวเพอใหเกดการเรยนร

3.2.3 การจดชนเรยนใหมสภาพแวดลอมทดไดแก สภาพแวดลอมทางกาย

สตปญญา อารมณ และสงคม ซงมอทธพลตอความเปนอยและการเรยนของผเรยนเปนอนมาก ครม

สวนชวยเสรมสรางสภาพแวดลอมใหดได เชน ใหผเรยนจดหรอตดอปกรณใหมสสวยงาม จดกระถาง

ตนไมประดบชนเรยน จดทวางของชนเรยนใหผเรยนท ากจกรรม คอยใหค าแนะน าในการอานหนงสอ

คนควาแกปญหาเปนกนเองกบผเรยน ใหผเรยนรสกมความปลอดภย สะดวกสบายเหมอนอยทบาน

3.2.4 การจดชนเรยน เพอเสรมสรางลกษณะนสยทดงาม ชนเรยนจะนาอยก

ตรงทผเรยนรจกรกษาความสะอาด ตงแตพนชนเรยน โตะ มานง ขอบประตหนาตางขอบ กระดาน

ชอลก แปรงลบกระดาน ฝาผนง ซอกมมของหอง ถงขยะตองลางทกวนเพอไมใหมกลนเหมน และ

บรเวณทตงถงขยะจะตองดแลเปนพเศษ เพราะเปนบอเกดของเชอโรค

3.2.5 การจดชนเรยนเพอสรางความเปนระเบยบทกอยางจดใหเปนระเบยบทง

อปกรณของใชตางๆ การจดโตะ ต ชนวางและหนงสอ แมแตการใชสงของกใหผเรยนไดรจกหยบใช

เกบในทเดม จะชวยผเรยนเคยชนตอความเปนระเบยบ

3.3 ระดบมธยมศกษา

เดกทเรยนอยในระดบน อายตงแต 12 – 17 ป จดประสงคส าคญประการหนง กคอ

การเปดโอกาสใหผเรยนไดส ารวจความสามารถความถนด และเจตคตของตนเองวาจะเปนไปในแนว

ใด ทงนเพอจะไดจดการสงเสรมใหชดเจน และแนนอนขนในชนมธยมปลาย ระดบมธยมปลายซง

ตองการปฏบตจรงมากขน เพอเพมพนทกษะและความสามารถในการท างานตามทไดเลอกไวจาก

มธยมตน สถานทในเรองนน ยงมความส าคญมากขน และจะตองใหสอดคลองกบสภาพเปนจรงตามท

จะออกไปประกอบอาชพนนๆ หรอเพอเปนรากฐานในการศกษาตอในระดบสงขน

สรปไดวา การจดชนเรยนทเหมาะสม ผสอนควรค านงถงระดบชนและวยของผเรยน ทม

ความยดหยน สอดคลองกบการพฒนาผเรยนในแตละระดบคอ ระดบปฐมวย ประถมศกษาหรอมธนม

ศกษา

การจดสภาพแวดลอมในชนเรยน

สภาพแวดลอมในชนเรยน เปนสงทสงเสรมใหการจดบรรยากาศในชนเรยนทงบรรยากาศ

ทางกายภาพ บรรยากาศทางจตวทยา และบรรยากาศทางวชา ดงทกลาวขางตน ในหวขอนจะได

กลาวถงการจดสภาพแวดลอมในชนเรยนทจะชวยเออตอการจดบรรยากาศในชนเรยนใหมความ

ครบถวนสมบรณมากยงขน มรายละเอยดดงน

1. ขอบขายของการจดสภาพแวดลอม

นกการศกษาเชอวาผเรยนจะเกดการเรยนรและพฒนาตนเองในทกๆดาน โดยเกดจาก

การทผเรยนมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอม ทงวตถ สงของ บคคล และสภาพสงคมเมอผเรยนเขาส

สถานพฒนาผเรยนจะไดพฒนาการเรยนจากสงทอยในโรงเรยน ดงนนสภาพแวดลอมจงมความส าคญ

ตอการพฒนาผเรยน ซงไดมการก าหนดขอบขายของสภาพแวดลอมในสถานศกษาไว(วฒนา พช

ราวนช. 2544: 150) ดงน

1. สภาพแวดลอมในหองเรยน ไดแก การจดหองเรยนใหมทเลนในรปแบบการเรยนร

และทท ากจกรรมการจดเครองใชประเภท โตะ เกาอ ใหมขนาดเหมาะกบผเรยนและจดในรปของการ

ท ากจกรรมรวมกบไดกระดานปายส าหรบตดผลงานของผเรยน

2. สภาพแวดลอมภายนอกหองเรยนไดแก การจดสภาพแวดลอมนอกหองเรยนในสวน

ทเปนรวมใหมเกาอสามารถพกผอน และดหนงสอได และสภาพแวดลอมนอกหองเรยนในสวนทเปน

กลางแจงใหมเครองเลน สนาม เปนตน

3. สภาพแวดลอมทางดานบคลากรไดแก ครประจ าชน ผบรหาร ครคนอนๆ และ

นกการภารโรง ซงบคคลเหลานจะอยใกลชดผเรยนและมสวนทจะสงเสรมพฒนาการของผเรยน

บคลากรทอยกบผเรยนจงควรเปนผทมกรยามารยาทด สงเสรมใหผเรยนพฒนาการทงรางกายสมอง

อารมณและสงคม

2. การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนของผสอน

การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนของผสอน คอ พฤตกรรมการสอนของผสอนนนเอง

เนองจากพฤตกรรมการสอนมบทบาทในการสรางความรสกทดใหกบผเรยน เชนเดยวกบบคลกภาพ

ของผสอน ดงนนเพอใหผเรยนเกดการเรยนร มเจตคตทดตอการเรยนและทกษะตามจดประสงคการ

เรยนร พฤตกรรมการสอนของผสอนควรมลกษณะดงน (วฒนา พชราวนช, 2544: 156)

2.1 ตอบสนองพฤตกรรมของผเรยนโดยใชเทคนคการเสรมแรงทเหมาะสม เชน ใช

วาจา ใชทาทาง ใหรางวล ใหสญลกษณความส าเรจตางๆ ทผเรยนชอบและตองเสรมแรงใหทวถงและ

เหมาะสม

2.2 เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน และยอมรบฟงความคดเหนของ

ผเรยนแสดงใหผเรยนเหน และพยายามน าความรนนมาใชใหเกดประโยชนในการเรยนร

2.3 ฝกการท างานเปนกลม จะชวยใหผเรยนรจกการท างานรวมกบคนอนไดใช

ความรความคดความสามารถทมอยใหเกดประโยชน ฝกการสรางมนษยสมพนธทด และไดผลงาน

น ามาสความภาคภมใจในกลมและตนเอง

2.4 . ใชเทคนควธสอนทไมท าใหผเรยนเบอหนายในการเรยน หาแนวทางวธการ

ใหมๆ มาใชจดการเรยนการสอน โดยเลอกใชใหเหมาะสมกบบทเรยน ระยะเวลา สตปญญาและวย

ของผเรยน

3. หลกการปกครองชนเรยน

การทผสอนปกครองชนเรยนดวยความยตธรรม ยดหลกประชาธปไตย ใชระเบยบ

กฎเกณฑททกคนยอมรบ ผเรยนกจะอยในชนเรยนอยางมความสข (วฒนา พชราวนช , 2544: 156-

157) หลกในการจดสภาพแวดลอมในชนเรยน มดงน

3.1 หลกประชาธปไตย ผสอนใหความส าคญแกผเรยนเทาเทยมกน ใหความเสมอภาค

ใหโอกาสทกคนแสดงความคดเหน ฝกใหผเรยนรจกปฏบตตนตามสทธและหนาทเคารพสทธของผอน

3.2 หลกความยตธรรม ผสอนใหความยตธรรมแกผเรยนทกคนโดยทวถง ผเรยนจะ

เคารพศรทธาผสอน ยนดปฏบตตามกฎระเบยบ ตลอดจนไมสรางปญหาใหแกชนเรยน

3.3 หลกพรหมวหารส ไดแก เมตตา กรณา มทตา อเบกขา ถายดหลกพรหมวหารส

ในการปกครองจะท าใหผเรยนเคารพศรทธาและมความสขในการเรยน ทงยงเปนการปลกฝงคณธรรม

จรยธรรมใหแกผเรยนไดอกสวนหนง

3.4 หลกความใกลชด หมายถงผสอนแสดงความเอาใจใส ความสนใจ ฯลฯ เปนวธ

หนงในการสรางบรรยากาศทางดานจตวทยา วธการแสดงความใกลชดท าไดหลายวธดงน

3.4.1 ผสอนตองรจกผเรยนทกคน รจกชอจรง ชอเลน ความสนใจของผเรยนแต

ละคน รวมทงจดด จดดอย ความสามารถพเศษ

3.4.2 ผสอนแสดงความสนใจสารทกขสขดบของผเรยนแตละคน เชน ถามถง

ความเปนไปของพนอง ความกาวหนาในการเรยนและกจกรรมตางๆ ทท า

3.4.3 มอบเวลาใหผเรยน เวลาทนอกเหนอจากงานสอน เชน เวลาเยนหลงเลก

เรยน ชวงพกระหวางการเรยนเพอชวยใหผเรยนทตองการความชวยเหลอเปนพเศษ เชน ตองการ

ค าปรกษา เปนตน

3.4 ค าสอนและการกระท าของผสอนจะตองสอดคลองกน เชน จะอบรมสงสอนเรอง

ความซอสตย ผสอนกตองปฏบตตนเปนคนซอสตยดวย

4. การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนทพงประสงค

การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนทพงประสงค ในการจดการเรยนการสอนเพอให

ผเรยนเกดความรสกทดตอตนเองและท าใหการเรยนรมประสทธภาพ ครจงจ าเปนตองสราง

บรรยากาศในหองเรยนใหผเรยนรสกวาตนเองมคณคาดงน

4.1 บรรยากาศททาทาย กระตนใหก าลงใจ เพอใหผเรยนประสบผลส าเรจในการ

ท างาน พดใหผเรยนรสกวาครเชอในความสามารถของเขาทจะท างานนนๆ ใหส าเรจได แมวาจะเปน

งานทคอนขางยาก ใหผเรยนรสกมอสระทจะท าไมใชการถกบงคบ

4.2 บรรยากาศทมอสระ บรรยากาศทจะชวยใหผเรยนเกดความภาคภมใจในตนเอง

ยอมรบนบถอความสามารถของตนเอง คอ บรรยากาศทมอสระ ผเรยนมโอกาสทจะเลอกสงทม

ความหมายและมคณคาส าหรบตนเอง ซงทงนรวมถงโอกาสทจะท าผดพลาดดวย บรรยากาศเชนนจะ

กอใหเกดการเรยนร ผเรยนจะเกดความมนใจตนเองทจะศกษาคนควาไมเกดความเครยด

4.3 บรรยากาศทมการยอมรบนบถอ การทครเหนคณคาในตวผเรยน เปนสงส าคญ

ในการพฒนาความรสกนกคดเกยวกบตนเอง การจดการเรยนการสอนไมมอะไรส าคญเทากบ

ความรสกทครเหนวาผเรยนเปนบคคลทส าคญ มคณคาและสามารถเรยนได ถาครมความรสกเชนน

ใหกบผเรยนอยางจรงใจ จะมผลตอการกระท ากจกรรมตางๆ ของผเรยน นอกจากนผเรยนจะรสกวา

ตนเองมคณคาและยอมรบนบถอในตนเอง ความรสกเชนนเปนสงจ าเปนมากส าหรบผเรยนทมปมดอย

ขาดความมนใจในตนเอง ดงนนครจงควรพยายามถายทอดความรสกทแสดงถงคณคาและความส าคญ

ของผเรยนใหผเรยนไดรบร

4.4 บรรยากาศทมความอบอน ความรสกทางดานจตใจมผลตอความส าเรจในการ

เรยน ดงนนการทครมความเขาใจ เปนมตร ยอมรบ ตลอดจนใหความชวยเหลอ จะท าใหผเรยนเกด

ความอบอน สบายใจอยากเขาใกล ความรสกเชนนจะสงผลตอผเรยนทจะเรยนรอยางมความสข

ดงนนบรรยากาศทมความอบอน มการชวยเหลอซงกนและกน และผเรยนรสกวาครเอออาทรกบการ

กระท าของตน จะท าใหผเรยนเกดความรสกรกการเรยน

4.5 บรรยากาศแหงการควบคม หมายถงบรรยากาศทมวนย แตมไดอยภายใตการ

ควบคม ลงโทษ ครจะตองชแจงใหผเรยนเขาใจวา เพราะเหตใดจงตองท าสงน แตไมท าสงนน วธการ

พดของครมความส าคญมาก ตองสภาพแตมความหนกแนน และอกสงหนงทครจะตองค านงถง คอ

ไมใหสทธพเศษกบผเรยนบางคน มเชนนนจะมปญหาวาท าไมคนนท าไดแตคนนนท าไมได เทคนคการ

ควบคมทใชไดผลดโดยมใหผเรยนรตว คอ การทครพดใหผเรยนเขาใจวา ทกคนลวนเปนคนทม

ความส าคญตอครทงสน ดงนนไมวาผเรยนจะท าอะไร การกระท านนๆ ของเขาลวนมความส าคญ

ทงสน

4.6 บรรยากาศแหงความส าเรจ เปนสงทครควรสรางใหเกดขนในชนเรยน เพราะ

ความเหนชอบจากบคคลทมความส าคญตอผเรยน จะมผลตอความส าเรจในการกระท ากจกรรมตางๆ

และการไมไดรบความเหนชอบจะมผลตอความส าเรจในการกระท ากจกรรมตางๆ นอยลง ดงนน คร

จงควรพดถงความส าเรจมากกวาการพดถงความลมเหลวของผเรยน เพราะความลมเหลวไมชวยให

เกดการเรยนรทดขน ทงนเพราะคนเราจะเรยนรวาตนเองมความสามารถนนเกดจากความส าเรจมใช

ความลมเหลว

4.7 บรรยากาศแหงความใกลชด การเอาใจใสทสอดคลองกบสถานการณของอารมณ

ความรสกและความสามารถของผ เรยนจะท าใหผ เรยนมความรสกดงาม มชวตชวา ตนตว

กระฉบกระเฉง และรสกวามความส าคญ ความเอาใจใสเหลานครสามารถแสดงออกไดในหลายๆ

ลกษณะ เชน การสมผส แตะตองทางกาย การมอง การยมให การสบตา การใชค าพด การแสดงออก

ทางสหนา การแสดงเหลานจะชวยใหผเรยนเกดความมนใจและความรสกทดตอตนเองและผอน

วนยในชนเรยน

1. ความหมายของวนยในชนเรยน

กอนทจะท าความเขาใจเกยวกบวนยในชนเรยนนน ขอน าเสนอความหมายของค าวา

“วนย” เพอเปนพนฐานความเขาใจดงน

ค าวา “วนย” ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2546 : 1077)

หมายถง ระเบยบแบบแผน และขอบงคบ ขอปฏบต

พนส หนนาคนทร และคณะ (2542: 36) ใหความหมายความมวนย วาหมายถง การ

ปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ ค าสง กตกา และกฎหมาย ตามทสงคมไดวางไว หรอตามทกลมได

ตกลง อนจะน ามาซงความสงบสข ความเจรญกาวหนา ความมนคง และปลอดภย

พชย เสงยมจตต (2550 : 56). สรปไววา วนยชนเรยน หมายถง สงตางๆ ทครท า

เพอทจะชวยใหนกเรยนประพฤตปฏบตในชนเรยนใหเปนทยอมรบของบคคลและสวนงานทเกยวของ

จากความหมายของวนยทกลาวมาขางตนสรปไดวา วนย หมายถง การฝกฝน

ปรบเปลยนพฤตกรรมอยางมระบบ มขนตอน เพอใหบคคลสามารถควบคมตนเอง และประพฤตตนให

อยในกฎระเบยบ ขอบงคบของกลม อนจะเกดความสงบสขและเปนระเบยบตอการจดระเบยบของ

สงคม

สวนค าวา “วนยในชนเรยน” นกวชาการและนกการศกษาไดใหความหมายไว ดงน

จ าเนยร ศลปะวานช (2538: 102) กลาววา วนยในชนเรยน หมายถง การรจกปกครอง

ตนเอง การกระท าตามระเบยบหรอขอบงคบตางๆ อนเกดจากความสมครใจของผปฏบตทมองเหน

คณคาซงการปฏบตจะด ารงไวซงความสงบเรยบรอย และเกดความเสมอภาคแกสมาชกทกคน รวมทง

เปนเครองยนยนสทธและเสรภาพของผเรยนทกคนในชนเรยน

Dunhill (1964: 1) กลาววา วนยในชนเรยนเปนสภาพการณตางๆ ในชนเรยนทเออ

ประโยชนใหครสามารถด าเนนบทเรยนโดยปราศจากสงรบกวนใดๆ โดยเฉพาะอยางยงปราศจาก

พฤตกรรมเบยงเบนของนกเรยน

สรปไดวา วนยในชนเรยน หมายถง สภาพการณทจดขน อาจหมายถง ระเบยบ กฎเกณฑ

ขอบงคบ ทจดขนเพอเปนแนวปฏบตใหผสอนและผเรยนน ามาใชในชนเรยน เพอใหพฒนาผเรยน

เปนไปอยางเหมาะสม

2. ความส าคญของวนยในชนเรยน

นอกจากน Hurlock (1984: 395) ไดอธบายความส าคญของวนยส าหรบผเรยนคอ

1. วนยชวยใหผเรยนมนใจ เพราะเปนการบอกวาสงใดควรปฏบต และสงใดไมควร

ปฏบต

2. วนยชวยใหผเรยนหลกเลยงตอความรสกผด หรออบอายตอพฤตกรรมผด ความรสก

ทไมสามารถเลยงไดนจะท าใหไมมความสข และเกดการปรบตวทไมด วนยจะชวยให เดกอยใน

มาตรฐานการยอมรบของสงคม

3. วนยชวยใหผเรยนเรยนรพฤตกรรมทไดรบการสรรเสรญ ท าใหผเรยนไดรบความรก

และการยอมรบทส าคญ คอ น ามาซงการปรบตวเพอใหประสบผลส าเรจและมความสข

4. วนยชวยรกษาแรงจงใจในการเสรมแรงตนเอง ซงจะกระตนใหผเรยนไดรบสงทเปน

ความตองการของตนเอง

5. การมวนยชวยใหผเรยนไดพฒนาจตส านก มโนธรรม ซงชวยท าใหมการตดสนใจ

และควบคมพฤตกรรมดวยตนเอง

สรปไดวา วนยในชนเรยน เปนปจจยส าคญทสงเสรมการจดการเรยนการสอนของผสอน

ใหประสบความส าเรจเพอพฒนาพฤตกรรมในการเรยนของผเรยน ซงผเรยนจะน าไปใชในการควบคม

พฤตกรรมของตนเองใหอยในชนเรยนไดอยางเหมาะสม

3. วตถประสงคการสรางวนยในชนเรยน

การสรางวนยในชนเรยนนนเปนสงส าคญทผสอนควรกระตนใหเกดขนแกผเรยน

เพราะการฝกวนยเปนการชวยใหผเรยนปฏบตสงตางๆ โดยค านงถงตนเองและผอน อกทงยงกอใหเกด

ประโยชนตอผเรยน ดงนนการสรางวนยในชนเรยนจงมวตถประสงคส าคญดงน

3.1 เพอชวยใหผเรยนมความประพฤตเปนระเบยบเรยบรอย มพฤตกรรมทเหมาะสม

และพงปรารถนา

3.2 เพอชวยใหผเรยนมความรบผดชอบตอหนาทของตนเอง และบทบาทของตนเอง

ตอสงคม

3.3 เพอสรางความสามคคผกพนใหเกดแกกลมผเรยน

3.4 เพอสงเสรมความเจรญกาวหนาของตนเองดานพฤตกรรม

3.5 เพอชวยใหผเรยนตระหนกถงความส าคญของการควบคมดแลตนเอง

3.6 เพอใหบรรยากาศชนเรยนเออตอการจดการเรยนร

3.7 เพอใหผสอนสามารถดแลชนเรยนทเออตอการเรยนรของผเรยน ลดพฤตกรรม

การแกไขปญหาพฤตกรรมทไมพงประสงคของผเรยน

3.8 เพอใหผเรยนและผสอนอยรวมกนอยางมความสข และประสบความส าเรจในการ

จดการเรยนร

จากทกลาวมาสรปไดวา วตถประสงคของการสรางวนยในชนเรยน คอ การชวยให

ผเรยนมความรบผดชอบ มความเชอมนและเตบโตขนเปนทรพยากรบคคลทมคณคา มความคด

ใสใจตอผอน สามารถดแลตนเองได

4. ปญหาของพฤตกรรมทเกยวกบวนยทเกดขนในชนเรยน

ปญหาวนยทเกดขนในชนเรยนของผเรยนอาจแบงได 2 ประเภท คอ

4.1 พฤตกรรมทกอใหเกดปญหาทางวนยทพบบอยครง พฤตกรรมทแสดงออกไดแก

4.1.1 แสดงพฤตกรรมกาวราวตอเพอนรวมชน เชน การใชวาจาขมขเพอนหรอ

ผอน

4.1.2 แสดงพฤตกรรมเพอเรยกรองความสนใจจากครและเพอน เชน การลกจาก

ทนงโดยไมขออนญาต ท าทาตลกคะนองตางๆ และแกลงถามปญหาไมเขาเรอง

4.1.3 แสดงพฤตกรรมทเปนการรบกวนการสอนของคร เชน ท าเสยงประหลาด

พดกนดวยเสยงอนดง ขดค าสงของคร เคาะโตะ และกระทบเทา

4.1.4 แสดงพฤตกรรมอวดด เชน การพดจาทาทายหรอโตแยงครและเพอนอยาง

ไมมเหตผล

4.1.5 ไมรบผดชอบตองานทตนเองไดรบมอบหมาย เชน ผสอนมอบใหน าอปกรณ

มากไมน ามาเรยน

4.2 พฤตกรรมซงกอใหเกดปญหาทางวนยทพบในบางครง พฤตกรรมทแสดงออกไดแก

4.2.1 แสดงพฤตกรรมขาดความตงใจ เชน เหมอลอย ครนคดในเรองทไมเกยวกบ

บทเรยน ไมตงใจฟงครอธบาย

4.2.2 แสดงพฤตกรรมไมเขาสงคมกบเพอน เชน ขอาย ไมรวมมอกบผอน ไม

โตแยงกบใครแมจะถกต าหนโดยไมจ าเปนหรอไมเปนความจรง

4.2.3 แสดงพฤตกรรมไมตงใจเรยน ไมตงใจท างานตามทครมอบหมาย เชน วาด

รปหรอขดเขยนสงอนๆ ท างานอยางอน ท างานไมเรยบรอย สงงานชา ท างานไมเสรจ

4.2.4 ขาดความเชอมนในตนเอง เชน ตองการค าชมเชยและค าแนะน ามากเกน

ความจ าเปน คอยพงพาผอนตลอดเวลา

นอกจากน Gorton (1983: 326-327) กลาววาสถานศกษาตางๆ มกประสบปญหา

ดานวนยในชนเรยน ซงแบงออกเปน 4 ลกษณะ ดงน

1. ปญหาการผดวนยในชนเรยน ไดแก การโตตอบกบครการไมตงใจเรยน การรบกวน

ผอน การกนขนมในชนเรยน การชอบท าลายขาวของ การพดจาหยาบคาย การพดปด และการราย

ผอน

2. ความประพฤตผดนอกชนเรยน ไดแก การชกตอย การท าลายขาวของ การสบบหร

การใชยาเสพตด การแตงกายผดระเบยบ การลกขโมย การเลนการพนน การสรางความสกปรก การ

ตอตานคร การละเมดค าสง

3. การหนโรงเรยน ไดแก การไมเขาชนเรยน การขาดโรงเรยน

4. ความเฉอยชา ไดแก การเขาชนเรยนชา และการมาโรงเรยนสาย

5. สาเหตของผเรยนในการขาดวนยในชนเรยน

การขาดวนยในชนเรยนอาจมสาเหตและแนวทางการแกไขปญหาเบองตนเพอใหผสอน

สามารถจดการชนเรยนไดอยางมประสทธภาพ (คณตา นลจรลกล. 2551: 82-83) มดงน

5.1 นกเรยนไดแก ความผดปกตทางรางกาย เชน รางกายพการ หรอความผดปกตทาง

จตใจ เชน ความรสกสญเสยสงทตนเองรก ความรสกนอยเนอใจด า การไมไดรบการเอาใจใส เปนตน

5.2 ครจากการวจยพบวา พฤตกรรมของครสงผลตอพฤตกรรมผเรยน ไดแก เทคนค

การสอน การปกครองชนเรยน บคลกภาพ ความจรงใจ

5.3 ครอบครวปจจบนสถาบนครอบครวมความออนแอ รวมกบปญหาทางเศรษฐกจ

ท าใหครอบครวเกดปญหาเพมขน เกดการหยาราง การอบรมเลยงด ของผปกครองกเปลยนแปลงไป

จากเดม ไดแก เลยงดแบบตามใจ แบบเขมงวดกวดขน แบบไมคงเสนคงวา แบบดวา เฆยนต และ

แบบปลอยปะละเลย อกทง เจตคตของพอแม ไดแก รกและตามใจลกมากเกนไป ใหแตวตถ เมอ

ผเรยนเกดล าดบการเกดของลก ความสมพนธของครอบครวนอยลงขาดความอบอน รสกกดดน เมอ

ผเรยนเกดความวาเหวกจะออกไปรวมตวกนสรางพฤตกรรมไมพงประสงค แสดงพฤตกรรมตางๆ เมอ

เรยกรองความสนใจเพอใหไดความยอมรบ น ามาซงการละเมดวนยในชนเรยนและนอกชนเรยน

5.4 สถานทตงของบานไดแก สถานทตงใกลชดแหงอบายมข ชมชนแออด กสงตอการ

เลยนแบบ กลอมเกลาพฤตกรรมของผเรยนใหซมซบการละเมดวนย

5.5 สอมวลชน ไดแก วทย โทรทศน หนงสอ ภาพยนตร ปจจบนสอมวลชนมอทธพล

ตอบคคลใหสงคมเปนอยางยงโดยเฉพาะเดกวยเรยน อนจะสงเกตไดจากพฤตกรรมการพดจา การแตง

กาย วถชวต พฤตกรรมเหลานมาซงการละเมดวนยในชนเรยน

7. แนวทางการสรางเสรมวนยในชนเรยน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2539: 132) ไดกลาวถง แนวทางในการ

เสรมสรางวนยในชนเรยนดงน

7.1 กฎและระเบยบทโรงเรยนก าหนดขน ทควรค านงถง มดงน

7.1.1 ผบรหาร ครและนกเรยนรวมกนก าหนดขนมา ดวยวธการทเหนวาเหมาะสม

แมในทางปฏบตครเองจะยงไมคอยเหนพองกนมากนก แตความเปนจรงพบวา ผเรยนรบรเหตผลของ

การมกฎระเบยบ ปฏบตตามกฎกตกามากขนและยอมรบผลทตามหาหากไมท าตามกฎกตกานน

7.1.2 นกเรยนสามารถปฏบตไดไมยงยาก

7.1.3 เกดประโยชนทงนกเรยนรวมกนก าหนดขนมา

7.1.4 ไมเกดผลเสยหายแกสวนรวม

7.1.5 ไมเขมงวดกวดขนหรอหยอนยานจนเกนไป

7.1.6 ไมขดกบพฒนาการของผเรยน

7.1.7 ผเรยนไมรสกวาถกบงคบ

7.2 วนยและการปกครองชนเรยน มแนวทางในการด าเนนการดงน

7.2.1 ผเรยนมสวนรวมในการวางแผนและด าเนนงานของชนเรยน

7.2.2 เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน

7.2.3 มอบหมายงานตามความสามารถ ความสนใจและความถนดของผเรยน

7.2.4 หลกเลยงการใชอ านาจเกนกวาเหต ควรใชเหตผลมากกวาอารมณ

7.3 คร ควรด าเนนการในการเปนพฒนาผเรยน ดงน

7.3.1 เปนแบบอยางทดในการมวนยและปฏบตตามวนย

7.3.2 ยตธรรมไมล าเอยง

7.3.3 เอาใจใสผเรยนทกคนอยางทวถง

7.3.4 สอดแทรกคณธรรม จรยธรรม และคานยมทดงามในการเรยนการสอน

7.3.5 หลกเลยงการใชอารมณ ควรมการสรางวนยดวยค าพดหรอวาจา ควร

กระท าอยางนมนวล สขมและเยอกเยน

7.3.6 น าเทคนคการเสรมแรงและการลงโทษมาใชอยางเหมาะสม

7.3.7 เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความสามารถทเดนๆ ของตนเอง เพอเปนท

ยอมรบของบคคลรอบขาง ผเรยนจะไมคดฝาฝนระเบยบวนย เพราะกลวเสยชอและการยอมรบ

7.3.8 ประสานงานกบผปกครองของผเรยนทประพฤตผดวนย เพอหาทาง

ชวยเหลอแกไขรวมกน

7.3.9 ไมดวนตดสนวาผเรยนผดหรอถก ควรหาปญหาสาเหตและเจตนาทแทจรง

เสยกอน

7.3.10 พฤตกรรมทไมเหมาะสมของผเรยนคนใด เกนความสามารถของคร ควรสง

ตอใหผเชยวชาญโดยตรงชวยแกไขตอไป

7.4 ผบรหารสถานศกษา

7.4.1 สงเสรมใหมการจดกจกรรมตางๆ ทเสรมสรางวนยในชนเรยน

7.4.2 เปนแบบอยางทดในการมวนยและรกษาวนย

7.4.3 ศกษาระเบยบตางๆ ทเกยวของกบการสรางวนยในชนเรยน ตลอดจนรวม

ก าหนดระเบยบวนยขอบงคบรวมกบครและผเรยน

7.4.4 เปนทปรกษาและประสานงานทงในโรงเรยนและชมชน เพอเสรมสรางวนยให

เกดแกผเรยน

7.4.5 ใหค าแนะน าและกระตนใหคณะครมวนยและปฏบตตาม

7.4.6 ประชมปรกษาหารอคร ผปกครองและผเชยวชาญเพอแกไขปญหาทเกดขน

สรปไดวา แนวทางในการเสรมสรางวนยในชนเรยน เปนการด าเนนการอยางเปนระบบท

ประกอบดวย กฎ ระเบยบ วนยและการปกครองชนเรยน ทเกดจากการมสวนรวม น าสการปฏบตได

โดยคร และผบรหาร จะไดน าไปเปนแนวทางในการด าเนนการตามบทบาทของตนเองไดตาม

เปาหมายทตองการ

สรป

การจดการชนเรยนและสงแวดลอมเพอการเรยนร เปนงานทเกยวของทงกบผเรยน คร

ผบรหาร ประกอบดวย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ของโรงเรยนทจะน าไปใชในการพฒนาพฤตกรรม

ของผเรยน ใหสามารถควบคมตนเอง ประพฤตปฏบตตนไดอยางเหมาะสม การบรหารจดการชนเรยน

เปนบทบาทของผสอนในการเลอก ตดสนใจในการด าเนนการทจะสงเสรมใหการเรยนการสอนประสบ

ความส าเรจ การจดบรรยากาศในชนเรยนและการจดสภาพแวดลอม ควรมความเหมาะสมกบวย

ระดบการศกษา มความยดหยน และปฏบตได สวนวนยในชนเรยนทด ควรเกดจากการมสวนรวมท

สามารถน าสการปฏบตในชนเรยนไดอยางเหมาะสม และพฒนาผเรยนไดตามเปาหมายทตองการ