مر ۲ تير ۱۳۸۷ ند ۶۰شهر تاريخــيدمحمد خاتمي عو س ــر گرماگقابت ها ييس جمهو پيشين بر شركت ضا عا كه ، محمد ياست جمهو هم ها ، ستا پيشتر نامز خو عال كر بوتبليغاتي خو ند كر مشغو فعاليت يگر عضا شد. ين حالي ست كه تن ين با همقد ــز بلندپايه بنيا با نيها عا بر عهد ــتا ــت س ياس ــدند شگرفتند. مرتضي حاجي حمد مسجدجامعي كه ئيس نجمن مو پر ير سابق يكي شا عضو ير سابق يگر صالحا ست ضا ست محمد ست ، ــهر تهر شو شصالحا ــه ــث جديد جبه ، مثل عاــكل ند كه مي توند تعبير باشد عد شحضو سيدمحمد خاتمي نتخابا بعد. نها با ين تحليل كه گر خاتمي بيايد، ين گرچه ها ختيا قر خوهند گرفت، كا خو ستاغا كر ند ما كيست كه ندند يك ستا ، بر ين نامز يا نامز چه ــا برنامه ه. خصوصا نامز جو جر تفا هايي مانند خاتمي كه نيا به تبليغا ند نامز مانند عا كه بايد بيشترين سرمايه گذ ير مين ست نجا شو تا بلكه مر ــندند. بدين ترتيب به ــند بپس نيز بشناسلين عاليم عد حضو خاتمي نظر مي سد ، نمايا شد. گرچه نتخابا توسط حلقه عا

هنو بر تصميم گير ست.

يگر نيز ، مسايل تفاقا ين ما كنا ــت، مسايلي جبهه صالحا حا سيشه گذشته نيز پا نتخابا كه لبته ــتم نيز به ميا مي كشد خصوصا مجلس هشبسته كه حز عتما ملي به سيدمحمد خاتمي ــنها كر پذيرفت ما سر صال طلب، پيشند. ــربا ليه خاتمي نجا س عد به غم ــو چند ، هرچه صولگريا به س نتخاباصال طلبا منسجم ــتند، ش گي قد برمي پاــجامي كه لبته حاصل تال فر مي شدند، نسقاني بو كه حمد بو ند يا پشت پر مانند گي به سرنجا تونسته بو با خلو نفس كا بزها، بحث صال طلبا ين ــاند. برسبي حز عتما ملي بايد ليست قا كر بو كه عتما ملي، ــر ما س ــا بپذيرند صال طلبــتونه ــي با پش ــگا يك حز سياس جايخوندگي بي، ين نو پد ــد كر نتخاباتي مهند كه خو ليست جدگانه لي فز ند مي كربيركل حز ــد. مصاحبه ها گا به گا هن مي عتما ملي كه ناكامي ها گذشته نقد نسبت كت مجلس ششم نقال مشا به مجاهدين

. با ين حا سخن مي گفت نيز، مضاعف شد بو. به تال ها معطو به همگريي صال طلبا بوبي بسته پيشنها ليل بو كه مهد كر همين يژ به جما نز سيدمحمد خو با مامو بي بسته، . مهد كر ــتا خاتمي فرسئتال به خاتمي پيشنها كر قبل سطح ــا ين كه خاتمي جو مثبت بدهد، بر نش ، شت. سطح حسن نيت، قد برعتما ملي بيركل حز عال عمومي طريق ــد يا «يا خاتمي» ص ئتال ۸۰ مبني بر عال سما بي ليل نيز مهد كر . به همين بوــال مي كند يگر صال طلبا ئت ــه با كر كــطح هد. س به نگرني ها موجو پايا مي ــنها سو ، پيش ــنها بو ، يك پيش ئتالعتما ملي به شخص خاتمي گرفتن قو به ليل سماعيل . به همين عنو ضمانت جريي كاضا نو سو مهد ــيد گرمي مقد سبي به ها كر ــوند پيشنها بي مأمو مي ش كرخاتمي برسانند كه لبته خاتمي بتد مر سه قا قعا طر با گرمي مقد مي پرسد شما ــه با جو مثبت مد يد بعد كه هر س بي كر، نامه مطالعه مي كند، خرسند مي شو مي گيرند مي خوند بي حا پيشنها نامه كرنامه چيز هد. مفا جر مي سپس قو . قر شد نا تعد «ليست يا پنهاني نبوكت خاتمي» خصوصا محمد صد كه نامز مشاعتما ملي قر ، ليست نقال بو مجاهدين سو بگيرند متقابال عضا مشخص، همچو ملي، ليست «يا عتما منتجب نيا قائم مقا خاتمي» قر بگيرند. كنا قولي كه خاتمي بي مبني بر ئتال بو همر با عال عمومي كر

، همه چيز به يك پايا خو صد بيش ۸۰ يك مي شد. ضمن كه خبر مي سيد مثلث نزبي، هاشمي نيز تشكيل شد تال ها خاتمي، كرغم ما به ست. صد ئتال صد به سو ها حام سيدمحمد خاتمي ، نير عد خوباند، ــت «يا خاتمي» بو كه هديت كنند ليسكت ــا نهاـ مش ند؛ يا قعي ننها عد خاتمي به ــنـ قو ضمانت خاتمي ال الجر مجاهديقتي ليست ها منتشر شد، ندنستند. چنين بو كه عتما ملي، نا محمد صد به چشم ــت ليســت «يا خاتمي» چها نفر مي خو ما ليسسو منتجب نيا عتما ملي، خصوصا عضا يزني ها پس پر نيز جو ند حذ شدند. ن كساني كه ستا خاتمي ليست بستند گرند كه ند صرحتا بر كر به نشانه شتبا كج نكرشت ليست ليل گفتماني كه منتجب نيا به قعيت ستا نگذشته ند. چشم فر بستن بر نچنا بو كه نتخاباتي صال طلبا بر برخي، ــنايي به خلق معرفي كنند ش گر هر چهر ناند، نا سيد محمد خاتمي نيز بر باال بگذليل عتما ملي، مر مي گيرند. به همين خصوصا پس عال نتخابا مجلس هشتم، ما مجاهدين كت سا خو مشاسيد كه مي گويند نقال جد كر تا به مر يند نامز حزبي ياست جمهو سا نتخابا معرفي مي كنيم. بخش ين تفاقا جلسه شت تر نجف با فعالين سياس ه خير سماعيل گرم مقد خطا به مصطف سو

تا بيا شد.

، تفاقا مي گذ كنو كه چندين ما

۱۴

v³−²M d³ «

بسته پيشنهادي كروبي به خاتمي

خم نمايا ست. هم بر عتما ملي هنو جا ــايد همين . ش صال طلبا يگر هم بر ــه ــته، جلس ــنبه هفته گذش ــت كه سه ش سيت مجمع ــتا ئتال صال طلبا كه با محو سحانيو سيدمحمد خوئيني ها برگز شد، پس چند جلسه غيبت، نمايند حز عتما ملي جلسا حاضر شد. جلسه كه لبته نه تنها بر گز نيز حاصلي جز ــا ملي، بلكه بر كا عتمگي به شوخي طعنه ندشت. بدين قر كه يك بزــت قتي قر س طعنه به گرمي مقد گفت كه نبا قتي به گز كانديد حزبي بدهيد يا كاحد ملي ست، چگونه لت قا ناطق نو لبته صال طلبا حضو م يابند؟ كه جلسه غالمحسين كرباسچي مقا پاسخگويي برمي يد يگر نيز – مشخصا بهز يا مي شو كه برخي ــو – گفته ند: «يا خاتمي يا هيچ كس» ين نبجمله نيز با برگز همين جلسه ئتال منافا ال بالذ به ــز نيز گ . ضمن كه كاقا ناطق نو نيست. ــت جمهو ياس نبا ، يد ئه گر گر حرفي نيز شد پيشنها يافت ــتبا ــه به ش عد همين جلسگز ــه كا فته ند بير جا ند ك ــر كين ست. با ياست جمهو ناطق نو نبا به ــخ، لبته محمد سالمتي گزينه «يا خاتمي يا پاسهيچ كس» كر گفت كه بهز نبو چنين نبا ما مجاهدين نقال نيز به حرفي نز ساين موضو نيست. بدين ترتيب جلسه، محو فت. مه يافت سخن ها به سمت سو يگر

. گرچه همچنا نا خاتمي مطر بو

ــيدمحمد خاتمي كنا مطر بو نا سهايي نيز با نجا مي شو كه تما يد لبته ها، خاتمي يا فشا كه بر شركت يد لي قيد مي كند كه . نتخابا ست، مي شوياست جمهو كانديد حاضر نيست مجديد ــا ــگا كه خير ب . يكي خبرن ــو شيگر ــته بو كه تحت فشا كر خوسيت مي كر ، قر نگير تصميم شخص بگيرين سه سا ــو كه خاتمي نيز گفته بو كشند شتي سر گذ يز نچنا مشكال ئيس جمهو نها برجا ماند كه هركس عو شت، ها بسيا سختي خوهد بعد باشد، شته باشد هايي كه معلو نيست پايا خوشي – خاتمي – حاضر نيست چنين كسي باشد ــكال بر جا ماند بر خو به علت مش يت هايي ــايد چنين . ش ، بين ببر يگر ضا قا خاتمي، فر باشد كه محمد فتر تر ها خو سيد ستا عا به ين نتيجه

ند. ند كند. كسي چه مي

بازتاب خبر ناطق نوری و دولت وحدت ملیحد لت قا ناطق نو بر تشكيل ” ــي كه هفته پيش ين صفحه مبني بر تال ش گز

تا ها بسيا يافت. يك سو غلب سايت ها صولگر بر تيتر خو ملي“ منتشر شد، بابسته ستگا ها فر كه يگر سو برخي ند. ند منتشر كر همزما با نتشا شهر برگزيدند “ خوندند. چنين بو كه با نعكا گستر ند نشريه ” پر ند ، شهر لتي بو ست به جنا . حالي كه گا خبر تكذيب كر سالمي، به نقل يك منبع سمي جمهو خبر ، خبرگز فسنجاني خبر ــمي بي هاش قايا خاتمي كر ــپس قا ناطق نو س ذيب بايد بتد بر تين ميا برخي فعاال سياسي مانند علي يونسي ، عز . لبته ند مر كه ند. تكذيب مي كريگر هللا سحابي ، سيد هاشم هديتي ، سماعيل گرمي مقد ، منصو ،موسو تبريز برخي

پيش خبرپيش خبر

مر ۲۰ مر ند شهر

نتخابا مجلس هشتم صو گرفت پيش

ختند. سايت حد ملي به بر نظر پر لت شخصيت ها سياس خصو تشكيل يا عد تشكيل ست تال كر تعليقه بر خبر بيفزيد. چنين بو كه خبر حمد توكلي قا لف نيز كه مرتبط به سا سابق بير ي هفته نامه صال طلب با ي ييس شو سياستگذ سر كه ” جلسه ن شد ين چهر سياس جلسا خو با برخ شخصيت ها نون بر نگر ضعيت مجلس، نسبت به ند مر ــت.“ بدين ترتيب ين سايت بر خبر شهر حد مل خبر س لت يل ــ خصو تشقا خاتمي ناطق يا يد صحه گذشت. ين ميا صال چند نكته ضر ست. كه قا ناطق نو مجالس چها يز قبلي بو . ضمن كه نو ۸۷ به طو عا بد برنامه ــتند. يا ين نكته نيز ضر ست كه يشا ش ــت مجلس بر عهد ياس پنجم

كشو ۴ سا بو ست.

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند بورسشهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۵شهر

يسمه: نقل قو محمو عظم خبرنامه، ــر صحن هب ــژ مقا معظم حمد ن، سرمقاله با پيشنها علني مجلس نبا ــا به ــو كيه عتر ميز مديرمس، حمد نژ ــريعتمد ــت. حسين ش شفتر ــر كر هب ــخنا متهم به تحريف ســر توضيحي به نقل يك هب مقا معظم گا منتشر كر كه «خوستا خو مقا سمي هبر قبل تاييد هرگونه نقل قولي . ماجر فتر» بو ين ــي بط عموم مجو غا شد. ــنبه مجلس ــه علني سه ش جلسسي صالحيت پيشنها نمايندگا بر ، ــا تخانه ها قتص ــژ بر حمد نشتند. مخالفت كا ستو تربر كشو لت برخي صولگريا شاخص حاميا ، گزينه ــي به كر لما فضا منف پا. چنين ــنها كشو فرهم كر بو پيشحمد نژ پشت تريبو مجلس قر شريطي يش مطر فاعيا خو خرين گرفت تا لت نهم پس تما مباحثي كه ئيس كند. جمله علي كر پيرمو پيشنها هبر ضايتي مطر شد بو تصميم گرفت نا معرفي شد تكذيب كند. حمد نژ قا معرفي ستا گفتند گفت برخي ند، حمد نژ صر كر ست. ضي بو شد نابطه ما با مه كه « لت نهم سپس ئيس هبر نقال ينگونه نيست كه مد صر كنم. قيقه طو كشيد من يشا پذير ۲ بر با كر پرسيدند قا سير موضو گفتم. من توضيح كه يشا گفتند تال كنيد عتقا حمد نژ به ين سخنا .« بيابسيا نمايندگا فضا منفي عليه كر شت ــيا نمايندگا با بر . بس تغيير هبر گزينه ها معرفي موفقت مقا معظم ند ــد منفي خو به كر تغيير شــو شد. ما هنو ۲۴ يركش گزينه حمد نژ ساعت كر نگذشته بو كه سرمقاله كيها نمايندگا مثبت خو پشيما يگر تنها موضو مخالفت با كر مطر . كرئيس جمهو ــه ــا معتر ب ، صولگري ــو نبــا قانوني بر پس گرفتن نب ــد به ن بوــدگا ــه نماين نچ ــتند. ــو مي گش خ

شت حسين شفته بو يا برصولگريا ــريعتمد شــو . مديرمس ــاخص بو شلي ...» نيني تو كيها تيتر «نا بر سر مطالب خو گذشته ــد: «بر عزيز بو تا بنويس ، حمد نژ كتر قا جنا ئيس جمهو محتر كه بر ني قائل هستم يشا حتر فرفا حالي كه بر

، سخني فته بو پيشنها خو پشت تريبو ير پيشنها با هبر معظم نقال قو صل قيقي كه طال ند با نقل كر كه نگايد ند كه نم كمترين تر ، مي ماجر قعي ، مخد غير ين نقل قو ــفانه متأسهبر ــو ــد س ئه ش ــت با نظر بو سيك به تناقض تي نز ، تفا ــم نقال معظقا حمد نژ بايد گفت با عر پو قا تحريف شد قعي ، نظر ير يشا سخنا يگر مقاله ــريعتمد بخش .» ش بوهبر خو به تحليل سه نو نظر مقا معظم با قا ند نظر : «نگا ــه گفته بو خت پرلي ــد طالعي ند تن معرفي شير پيشنها با با يكي سه يشا نظر قا حمد نژ حتماال فرموشي نچه ــت. مطابق قتي، نقل كر ند متفا س يا بي با يكي سه قا ، ند قيق موثق نگا طال ير پيشنها نظر موفق ند ند، بلكه فقط ». توضيح نچه معموال فرمو ند «مخالفتي ندهند: ، سه نو نظر مي حضر قا ينگونه مو « «موفقت»، «مخالفت» يا «مخالفتي ندبديهي ست كه ين سه نو نظر كامال با يكديگر متفا بو هر يك مفهو خا جدگانه قا قا حمد نژ كه « ند. بنابرين نقل قو يد بر ند بر ند فرمو ــت كر موفققعي مخد نها تال كنيد»! كامال غير » با مفهو ست چر كه مفهو «مخالفتي ندــا فر تعيين كنند «موفقم» تف

يد بر ينكه فرمو باشند «بر ــد به چه برســا تال كنيد»! بنابرين جا ين نه حمد نژ هست كه چر قا گاليه جد ــفانه تحريف قا به طو مخد متاس نظر عتما به ، نقل كر ند؟!» فر شدــا حالي صحن صولگري برخي ــت س نامه كيها ــدند كه مجلس شــتند با مرجعه به يكديگر مطلب نشا شلما باال گرفت. ــد. عترضا پا ن هم مي ــدگا پس گرفتن كر برخي نماينحمد نژ به مجلس بر ــا حض برخي ــخن گفتند. ما شريعتمد توصيه توضيح سقا قعي نجا كه نقل قو غير كر بو « ير محتر مربوطه حمد نژ كسب ست، قانوني بو شته تاثير تعيين كنند يد ست ــا قابل تر عتما مجلس به يشــد كه نيا به گير مجد به نظر مي سما به تجديد گير نرسيد. ــد». كا باششنبه مجلس ــه علني چها پايا جلسكنش ها نمايندگا بر عترضا حالي كه هبر تلكس ها حمد نژ نقل قو فتر مقا گا ــا ــر مي فت، يك مق خبها يد » : ئه كر هبر توضيحي معظم هبر معظم نقال سالمي، ئيس جمهو با قا هايي كامال خصوصي ست طبعآ مطالبي يدــا مو گفت گو تبا نظر كه جلســا ، تابع حكم مربو به جلس ــر ــر مي گي قعا نقل خصوصي ست هيچ كس نمي توند شته باشد كه علي لقاعد يا تحريف مطالبي ، مكا پذير نها جز شريط خا سترسي به فتر عال مي كند نقل قو نمي باشد لذ ين هبر ئيس جمهو مقا معظم قا جنا عضا ــي بطه با بعض ــي) لعال (مدظله پيشنها مربو به كابينه، با توجه به مجموعه ــت س ين مو صو گرفته مذكرتي كه كر نچه يشا ــت مضمو قع نيس خال ين ست.» كر ند، هما «عد مخالفت» : « همه ــد بو توضيح همچنين خوسته شــر خصوصا فعاال عرصه ــتا س سفكا عمومي مطبوعا تقاضامنديم هرگونه هبر معظم نقال سالمي نقل قو ستنا به بط عمومي ين ــمي مجو س قبل تاييد فتر، به طو جد خو كنند.» حسين شريعتمد شت پنج شنبه هم يايها ي خو نوشت: «هبر ــد بيت مخاطبا هشل ست نقال بو معظم يها ين هشد منحصر به يگر نيز بخاطر ه نبو بلب شدند ه مرت شتباهات

ند.» مخاطب بو

نقل قول از رهبري و رای اعتماد نمايندگانــد نكر ماني كه ضر پي ــا تــايل هبر نظا بر مس ــد نبايــر كه جنبه م ، معمولي ــا عهبر بايد . ، هزينه كر سياسي يم جاهايي كه ما به بن بست مي خونجاها ست، نيا به بن بست شكني ــتفا قر گيرند. فرمايشا مو سيشا بر همه ملت ما حجت ست. با توجه به ينكه به صرحت بيانا هبر ــو نقل قولي ئيس جمهنامه كيها صحن علني مطر شد قا شريعتمد ين مطالب به قلم ــو بر به نظر مي سد بايد ير س يا ين مطالب صحت سي شو كه برما به هر حا نمايندگا ــه. يا نــنها ــو به پيش خــه مجلس نيز ئين نام ــد. طبق نين نيست، گشت هي بر بائيسه به بنابرين حكمي كه هيا

برسد ثر حقوقي ــا ــد تنه نــن ش جهت ــه قضي ــد شست. مجمو

قا حمد نژ بر به نظر مي سد ــنها نبايد جلب پيشــخن مي گفت، هبر س موفقت سا پيشين نيز هيچ يك ينكه كماهبر نظا هزينه ــا ف ــته ست ــابقه هم ندش ند. س نكرعتما نمايندگا جلسه هبر جلب كنند گرچه با عال نظر ، ــر بر مر هب نظر مقا معظم ال نمايندگا حجت ست، ما مسوضي نيستند مطمئنا خو يشا هم ــا نقل قولي يش ينگونه مو ئيس جمهو قا . به هر حا ــو شــتر قت بيش ينگونه مو بايد ــخني نگويند كه ــته باشند س شتا بعد همچو مقاله كيها با

شته باشد. نبا به قابل مالحظه نمايندگا هبر به تحت تاثير نظر موفق سي كند بو هيا ئيسه بايد بريا ين نقل قو صحيح هد گز يجا ينكه ست يا خير. كما بو ين ــر ــا منفي بر س ــش فض تنموضو بايد پرهيز شو هرچه كمتر خته ــانه ها پر س به ين موضو

، بهتر ست. شو* نمايند تهر

غالمرضا* مصباحى مقدم

يادداشت

نبايد مسائل عا ر هبر هزينه

تيتر يتيتر ييها ئيس جمهو مجلس تا سرمفاله سخنا

ضرورت و مصلحتشي قو قا شريعتمد بر *: من شخص مچيا سدهللا باشي ست. به نظر مي سد كتر حمد نژ نيز فر متدين نم. مي يگر مطلبي خال ند بگويند بر هيچ يك ين شخصيت قصد ندنها منطبق با منش هيچ فتا شتي قع گفته ست. چنين برقت هبر بايد بعا مختلف قايا نيست. ما نقل قو يك ظيفه لهي لي مر هر كجا ال بدنند مي تونند به . ضمن كه شوهبر ــد قانوني خو عمل كنند. هر كجا ضر مصلحت باش

. خالت خوهند كر صال بدنند مو * نمايند تهر مجلس

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۸شهر خبرسازان

ه مجهز مي شو سر جعفر سپاهي

نتقا شديد بر بلر،

حتي بر ما هـن : ”بستن تنگه هرمز به نفيسـه ، فرماند سرلشگرجعفر مكا پذير ست.“ ين گفته سرــيا بس ه ــنبه هفته پيش بو ش ــپا سر صديي برپا جي چنا سر سانه ها خا مطبوعا ختصا ــر ــه تيتري برخي ها به گفته ها سه ــپا بو غا گفته ها فرماند س . ما ين ر پيد شمنا ما : ”همه ر ضافه توضيح سخنانش چنين يم نند طو ساحلي كه تنگه هرمز ختيا مي تفاعاتي كه طو ين تنگه، هم چنين ضعيت خا ، يك مكا طبيعي خد ست، ين ساحل قر حت ين ــيا بر ين كه به مد نامحد به طو بســال ها ــه ببنديم. تنگه هرمز تير س تنگحتي بر ما مكا پذير ست ماست بستن ين تنگه به لي ين تنها بخشي “. يتي ند ماني هم محد نظر ه ساخت يك سال فو مد گفته ها سر بو ــن با جها ين فنا لي ــي خبر كه بر ياي. به گفته سرلشگرجعفر خير مو ستفا قر مي گير

مايش كر كه شعا بيش يايي سپا يك سال ــنا نا ير هيچ ش ها طر مر ۳۰۰ كيلومتر

قطعا به قعر ها ما نبو شمن ه ين گونه بو فرستا خوهد شد جي شگفت تونايي سانه ها خاند گمانه ني ها ير سخن ها سر ين ما ــپا ــد. فرماند س ن ر فر ه پيش ر شريطي بيا ته ها ن

نامه ــن مصاحبه با يجا جم حتما حمله

ير سخن ا به مريــو لبته پس گفته بين معا ــم هنند سپا هماهنگ ــا به ه با ش ــو بهبر طر ۱۵۱تحو تعالي سپا

،“ ــا ينه س ه ين طر ۲ ”نها ــر گفت خبــد ست ين چنين “ نجا ش ــپا ”جر تحوال سيند گي ير بربر هرگونه خطر حتمالي بر ما ه بو ه ين غا ر گفته ها قا سر شد. ما فرمو نبايد بتد قا سر ه پيش ين نيز تغيير نيست ها شر چنين تغييرتي لبته سطح نير، تغييرتي ر بو خبر تغيير بيشتر بوــايد نظر صف ش ــد. با ين ــر مي نماين ــه به مجعفر با سر ضايي محسن ــت س ــپا س حضو شنبه گذشته ه چها ــد باشــا خبرگز ــو ب گفت گــا : ”يش ر عال فا ــه ــپا ب ــد س مي خوهنقال هه حيا تقا ماني بو كه بسيا

ببخشد.“

ــب به توني بلر، شتي منتس ــا يا نتش بطحي: حسـا نامه ” ميل ير پيشين بريتانيا نخست ، “ موقعيت متزلز گو بر ساند. بلر ير كنوني متزلز تر كر نخست شت كه گفته مي شو پاييز سا ين ياگذشته خطا به بر نوشته به شد نحو مديريت نتقا كر ست. بلر ين شت تاكيد كر كه تصميم بر بر يابرگز نكر عال هنگا نتخابا ــت به كه مي تونسهبر ــت تقويــو منجر شــا تخ

هبر حز ، يويد كامر ، يگر، كنو تصميم ها شتبا هيابي به ”خانه محافظه كا موقعيتي بسيا قو بر ير بريتانيا - فتر نخست نينگ ستريت“- شما ۱۰ شت ير پيشين بريتانيا ين يا قر ست. نخست ــي، عملكر مثبت حز محافظه كا ساس نوشته:“ مشكل نه ماست.“ نيست، بلكه معضل صلي عملكر ضعيف مغرگمي تاسف نگيز : ” سر شت ضافه كر ين يا.“ نتقا بلر بر جو تاكتيك ها سترتژ ها ين سخنا حالي مطر مي شو كه سخنگو توني بلر، فتر بلر همچنين تاكيد كر كه . نه تاييد نه تكذيب كرمه صد خو گو بر بلر به حمايت ها صد ني مزمه ها فر ــريطي ست كه . ين ش خوهد گر سو گو هبر حز كا مو به چالش كشيد بر به گو مي سد. به نظر مي سد كه برخي حلقه ها

گر تال هستند تا جانشيني پرنفو سياسي حز كاير ، بر گو بر معرفي كنند. گرچه جك سترسمي گو ــتر بريتانيا هفته گذشته به طو گســد برخي هو ما به نظر مي س بر حمايت كر گر هبر حز كا ــتند نامز حز تال هسجه بريتانيا ير خا يويد ميليبند، نتخابا پاييز كنند. نامه ها بريتانيا نشانه هايي شتي يكي هم طي ياهبر گو بر خو نشا به چالش كشيد . ين حالي ست كه نظرسنجي ها خير حاكي صد كاهش يافته ست كه محبوبيت گو بر به ۱۵ يخ ير نامحبو بريتانيا تا مين نخست به طو كه . بر ۱۳ ما پيش پس مد ين كشو به شما مي ير بريتانيا شد. بلر ۱۰ سا ين كنا گير توني بلر، نخست

شت. سمت بر عهد

مد با به صحنه نش جعفر يرسابق قتصا ها سخت ــد : به نظر مي س محمد طاهر“ خاكستر گرقتصا هايي كه بر ”جها . ــيد س به پايا پسين نش جعفر نتونست . كه ميدكنند بو ناهد، خيلي ها معتقد به ، بغضش فر ــش قتصا نطقير بركنا ند ما قتصا نبو گشت مجد به عرصه سياست باــاختما با همايو حكم كبر هفته پس تر س ــد ش ، هاشمي فسنجاني گرفت تا مجمع تشخيص مصلحت نظا . ــي برعهد گير ساس صل ۴۴ قانو ظيفه نظا برجر ــا هيا نمايندگا عض ندكي بعد، جمع ــر نش جعفلت گاني،به نتقا مجد سياست ها قتصا تا ها باــت مركز گاني تهر به عضوي ــا با ــت ت خ ــم پر نهنش جعفر با مد. هم نديشي بر توسعه بخش خصوصي فت جي گانا بخش خصوصي حتي به سفر خا هياتي بانها به لماني سخن گفت گانا گاني برلين بر با تا باير بركنا شد مدها فت . سرمايه گذ ير تشويق كرسطه گر مه يافت كه لبته تا جا گاني تا ها با عتما به بر جلب نمايندگا مجلس هشتم

نظر كه نعكا ــيني پذيرفت ظها ــمس لدين حس شــت، نامز مو نظر حمد نژ عال ش يا مطبوعا ــابقه شمس لدين مه س ، بر ــابق قتصا يرس . حمايت كرگر نستند، عال حمايت جها حسيني مهر تاييد ما همه مي قتصا گزينه مو نظر محمو حمد نژ نه بر خوشايند . ير جديد قتصا نه شايد بر جلب نظر لت نهم ست ئيس نش جعفر چه مسلم به نظر مي سيد، ناخرسند سه سا گذشته بو ستا بانفو يز ها پر فشامه فه سرپرست نيز به گونه ير معا يع كه حتي پس توگر كابينه يز مقصر صلي خر جها ــايد پر يافت. شنش جعفر يا تضعيف جايگا نبو ما بد شك نقش ــه همو مخالف صلي برنامه ها ــت چه ك ش كابينه نش جعفر قتصا برهيم شيباني بانك مركز نش جعفر شمس لدين ــما مي فت. طرفد به شست، به قتصا ستدال كه طرفد ين حسيني با ئيس ست سمت ير سابق حاضر شد سيد كه نقطه سمت چپ جمع نمايندگا بخش خصوصي گاني تا با

نش جعفر ، مدير تشكل ها قتصا بنشينند. هرچه بولما بخش خصوصي بر گزينه جديد ــد پا موفق شا ــت م . عتما كه مي تونس ، عتما بگير ــا قتصــيني مجلس باشد. ــمس لدين حس يي بر حضو ش نيريز قتصا ناكامي پر ــابق ير س ــايد ين تصو كه ش، خرسند ــت گرفتن نبض با همايو س ــتانش بر س

ست باشد ما چه بر شد ست، ناــت ، ين س نش جعفر هميت حتي كه كا بخش خصوصي . ميا نمايندگا مجلس، عتبا ــن تفاقا بر ــايد مجموعه ي شحيه يرسابق قتصا به ند غدغه كمتر بخش باشد كه با

ــگا مجموعه خاطر به نــر طو گ جهاــته گذش ــا ها س

. بپر

مر ۲۰ مر ۱۶۱۳۸۷ ند شهر

خبرسا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

؛ منتقد شد حسينيامانيكه هللا حسينيا به عنو نمايند تهر يسـمه: عظم ييسي سخن گفتند برخي لما شد، برخي نايب هي پاما ييس كميسيو منيت ملي نشاندند ما هما جايگا نجا حسينيا گفت ”جا من همين پايين مجلس ست تا قتي خبرنگا سو پرسيدند كه مگر بر بيد كنم“مد ست تاييد كر گفت ”مجلس جا فريا بيد به مجلس ست“ شايد كسي گما نمي كر سرسخت ترين مدفع لت نهم كه به سمت مشا منيتي - سياسي برگزيد شد، ييس حمد نژ ــر پيشنها ست فريا ها خو بر س قر حمد نژ لت ين سرنوشت كشو لما بزند.گويا پاصولگريا به لما سو شاخص ترين ــت كه همو پا سين هللا حسينيا چالش كشيد مي شوند. مجلس هشتم نتخا توسط عتر كر نتخا كر بو كه نسبت به . بتد معرفي پيشنها حمد ن ژ بدعتي توصيف كرنها عال كر گفته بو به حسينيا به شد مخالفت خو نخوهد ما كمتر كسي شايد پيش بيني چنين جمالتي ماني كه ــت. با ين حا ش مخالفت با گزينه ها حمد ن ژ

محمد كر هنگا ــتي با پو س ــخنا خو حق سقا ــو ــت كه چر بايد چهر چ ــش ينجاس كه گفت ”پرس، كر معرفي شو ــو به جا ــته ش محمد كنا گذش پوــو مهمترين مخالف معرفي شد حمد نژ ”گر گفته شهي لما هللا حسينيا بو سخن بي جلسه سه شنبه پاــت. گرچه بتد جلسه پيش بيني ها حاكي به نيسير سو بر سه گزينه حمد نژ بر بو ما ــط حسنيا حقوقي كه كتر كر توس مد يافت مي كر ست تاثير بسيا بر سا ين مد شت. ين ير شد كر كاهش قبا مجلس به يه لت حمد نژ ما ظها نگرني كر كه ”گر حامي لت ــتي س مه يابد صولگريا لت همين گونه ــنبه شايد تقديم جريا مقابل كنند“ سه شصولگريا ــر يگ ــينيا هللا حســي ــس بو كه عليه بخش مجلــاگر فش ــا خو جري

ند. كر

ستعفا ؛ باالخر لمرــرئيل، س يم ير ــت ، نخس لمر يهو : ناهيتا مانـدگاــپتامبر يما ما س ا ــت حز ياس ر نتخابا عال هبر جديد حز ــا با نتخا ند بدين س ت نمي ــر شهد. ين قضيه پي فتضا مالي ــتعفا مي ير س نخست ــن چندمين با طو حرفه ه بر چندي ــا مي فتد تفين با حتماال ــد ــاله گريبانگير ش لمر ۶۲ س طوالني ندگي ــو بدنامي بر ــر پاياني ممل يگ. سا ــي مي گذ سياسچند ما گذشته، پس مر مغز سرئيل ير ــت ، نخس يل شاــن عمر طوالني ــو پيش ي بــي خو سمت ها بسيا سياســته ست تما ين عمر ش حضو ــا جنجا ها ــو گمانه ه ــي م طوالنلمر قبال ــت. س بسيا بو

ا ير تجا ير صنعت، ، قتصا ير ير، نايب نخست مين ها سرئيلي هم بو لبته ير مسئو مديريت سر هه ۱۹۷۰ ــت. شليم بو س ــا نيز شهر ۱۰ سه ند ر سيسه عظيم همه جانبه ت و به شر محما هه ۱۹۹۰ ( . خر جزئيا مشخص نبو تا همين ه ماجر جزير و شد شليم) مح لمر شهر شو گرفته ست. سا خير هم ــا يوناني به همر شلمر بو مملو تهاما متعد ختال فسا مالي عليه فعه جنجا خر باالخر پا ندخت. ين ه ين ست ايي، مي گر مري ند ي، شهر يس تاالنس عاها مو حو يخته لمر قا يا به حسا ير ه سا ۲۰۰۶ مقار ستفا جنا تجملي ين پو بر خريد بعدها يما، به فسا ا ، حتي خو حز ــت. منتقد سلمر ــتا ستعفايش شد ند. نا ر ند خوس مالي متهم ه سيد لين با سا ۱۹۹۳ هنگامي به گو بر

. سا ۲۰۰۵ ر غا شليم ــهر ساله شه به همر قت، بو ير ، نخست يل شا ا ي جز نزــد حز ميانه با ن ر و تر ــت گر لي س حز ــا جايگا بااليي لمر چن ند. يل ــ يما تش ا نا يل ته ــا ۲۰۰۶ پس س ه س حز تا برخو بو ست گرفت. سا قبل نقش مهمي هبر به ــا شقفه هفت ساله ر صلح با فلسطين پس سرگير مذير ، خانم تزيپي ليوني، لمر شت. محتمل ترين جانشين . ليوني نقش مهمي ــد بو ــرئيل، خوه يم س جه مو خاپا ست ضمن طرفد پر شته سرئيل نو غز خر يم صهيونيست ست. نا لت فلسطيني يل قر تشنند فقد تجربه ــر مي ــا نگرني كه منتقدين مط تنهه متولد ير حمل نقل ، ست. شائو موفا نظامي سياسي خلي، مير شيتريت، ير منيت يشتر، ــت، تهر س

يما هستند. ا هبر حز ها يگر نامز شو ير

؛ با جا گلزير هفته گذشته، فقط يك خبر مهم : سينما حسين ياغچها. با ين حا فقط يك چهر بو كه ممنوعيتش شت: خبر ممنو لكاضا گلز سيعي پيد كر به نوعي تاييد شد. محمد سانه بعا ، هر گاهي خبر ممنو لتصوير منتشر مي شد؛ غا سا كه

قتي مي مد، تب ين خبر فر ــض لبته خبرها نقيــت. ين با خبر، نقيض چندني نيافت كه تبي، مي نشس

. سر شو ستا همچنا با مشتريانش قر ببند. يكي ــو ممنو لكا گلز علت گفته مي ش

ــت س بي گير با پليس ماجر ستمز بيش ند خوستن يگر

سپس با خوند فيلمنامه، همه لي، هنو تاييد . پس فرستا

مي مي شو لي ، ــد نشــت. نس ــايعه قو تر شگويا گلز تهيه كنند

ــته ) خوس قمي نجومي (به عم تهيه كنند بر با فيلمش ــد ــتا ش لي فيلمنامه با پو پس فرس خت كر گرچه پريه بر همين، كا گلز به چنين ، شكايت نز تحا تهيه كنندــت. گر ين خبر باعث ممنو لكا شد ست چا كر س قت مي شو مشابهي بريش بيست سا پيش يافت يا مين گر ــر گا ين س ــد كه ستا مدعي شمحبو شوند سرنوشتي جز ممنوعيت كسب كا شا نيست. ستا ۲۰ سا پيش كبر عبد نتظاــت فز تر ــت كه چو يك با نا محبوبي س، مدتي خانه نشين ما بي خوست توسط بنيا فا». سرنوشت شد تا «پا گليم خويش فرتر نبرلت بسته به قتصا ستا ها سينما ــن مي خوهيد ي گر جز ــت س چنين ــينما به گونه تغيير ــبا س مناسهيد كه ستا هم جايي بيابد

شي ما جتما ، گر چهر هو به قتضا با. « با ــو ، معا مختل نش گا پير بر بجويد تا ». خانه سينما ير بخش خصوصي ببينيد يا تعد جاقت نتيجه بگيريد ما ــاگرنش با هفتا ميليوني تا تماششته باشيم ، گر ستا هم . تا ــا ــتا ستا س چه به ســن خانه ين سينما كه ــت، مثل جش يترين تجمل خو س حد گر ست. ستا نيا مي سينمايي ينگه كا ــد تصوير مخد شلت كه بخش خصوصي ين سينما جلويش بخوهد ستا باشد نه خل مغا بيايد يترين خو ست گر مي يستد. همه چيز قت بايد خيلي تر كند، هد به تا طريقه كسب كا تغيير . گلز حتماال نگيز سا ند بير شندگا ين مغا بر فرستمز باال جبر شته. مي خوسته حضو يك فيلم نا با كند. كما ينكه مهرجويي كيميايي تقويي چنين پولي صال ند . ما چه حر ها. ين سينما عد فيلم مي سا طلب نخوهد كر

نقد پيچيد نكنيد. تا بيكا نباشند. هم خوشيم.

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۷شهر

هللا حسينيا عبا خو جمع كر تا پشت تريبو مجلس .حسينيا قر گير مشخص شد بايد منتظر جمال تند تيز بوــر ــت ين ظها س گفت كه نگر جريا صولگريي سقا حمد نژ لسو بر حمد نژ ست هشد كه ” معرفي تن بدعتي گذشت كه بايد منتظر باشيم

ــته بيايند با نا متخصص، يم گذش كه لت جمهو سالمي منصو شوند ”حسينيا

ــه علني مجلس خو ما ناچا شد جلسين ليل فا كند كه مخالفت با كر به ــت كه خو سمت كشو قر نيس

. شايعه حضو حسينيا كشو گيرلما مطر ها پا هر ــا پو محمد م

لت به ما گويا هيچ گا شد حتمالي عنو يك گزينه

ــو كش ــر بست. مطر نبو

ما حسينيا

خبرساخبرسا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۱۰خبرنامهاسد: ميانجي نيستم

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۱۸

بط خوبي كه بين لي با توجه به ــد، يه نش ميانجيگر كنيم جو ما خوستند كه به يه ــو ــالمي ير س جمهو س

تبا يفا كنيم، ــت جمهو سالمي نقشي ين س عنو يم.“ ين حالي ــف ــي كه صالحيت بعا مختل نقش. سه هفته ند هسته ير حساسيت قر ست كه پربير شو عالي منيت ملي بلندپايه ترين پيش، سعيد جليلي، ير فت با خا نو سوييس ند هسته به مذكر كنند ير پر . يد كر پا يه جي منيتي تحا ــوالنا، مسو سياست خا س ، ها ۱+۵شامل ياال متحد نا سياسي كشو ين نشست معائم شو منيت ــيه چين – پنج عضو س ــه، بريتانيا، فرنسشتند. مذكر لما حضو ما ملل متحد – به عال ــا سمريكا پس كاندليز يپلما بلندپايه ــومين يليا برنز، س نو، ــت. ش پونته، معا حضو جه جا نگر ير مو خا يس، ير بط ين مذكر تحولي مهم مريكا حضو نمايند شينگتن ۲۰ ياال متحد به شما مي فت چر كه تهر ند. مقاما ير حضو يپلماتيك ند بط ين سا ۱۳۵۹ فرمريكايي ها هم به ند. يابي كر برنز ين مذكر مثبت ند هسته يپلماسي پر شينگتن به عنو نشاني پايبند ير بر عال شد نو بو كه ند. پس مذكر ير يا كرــنها گر ۱+۵ كه ۲۵ خر ما پاسخگويي به بسته پيشــوالنا به تهر سو س . ــت ــه فرص ــد، هفت شــه مقاما يرني ضر الجلي كند. با گذشت تكذيب كرشنبه ، چها ما عال شد هفته ــته سعيد جليلي هفته گذشــوالنا تاكيد ير س ــه به خا نامئه ”پاسخ :“ ير همزما با كرــخ يافت ”پاس ــن“ نتظا شين نتشا “. پس شن“ نامه مقاما غربي پيچيد ــتند خوس ــتند نس ناكافي تحريم ها سخت تر عليه ير

. عما شو

يه، ئيس جمهو سو سد، بطحي: بشا حسا ــا مهلت ــا با پاي ــته، همزم ــنبه هفته گذش ش، بر تعليق غني سا هفته گر ۱+۵ به تهر ــمي س غيرياست جمهو سومين نيو بر ششمين با ــت جمهو محمو حممد نژ به تهر سفر ياس با يس، مد كه ما گذشته به پا ــد حالي به تهر ــا س . بش كرها يه كشو ــت تحا لين نشس فته بو تا ــه پايتخت فرنسئيس جمهو كو يا مديترنه شركت كند. نيكال سا حاشيه يه با ير بطه خو سو ــه سفر سد خوست تا فرنسنيو به حالت ــتفا كند تهر بخوهد تا غني سا س. پس بو كه برخي خبرها حاكي بو كه تعليق ين ير ميانجيگر كند. با ند هسته يه قصد پر سوحا بشا سد تهر گفت كه حامل هيچ پيامي سو غربي ها سانه ها سفر به ند هسته ير نيست. سد گفت:“ برخي پرچو ميانجيگر موضو هسته ير مطر تهر چاند؛ حالي كه من به عنو يك ميانجي فرستا به جمهو كرسالمي سفر نكر حامل هيچگونه پيامي سو مقاما غربي يه مدعي شد كه ئيس جمهو سو “. سالمي نبو بر جمهو

يد فرنسه سفر قبل تبا » : برنامه يز شد بو، به ــته ــا موضو خا هس بــفر ين س ير نيامد بلكه ــته ــا گذش ه يد ــه مجمهو سالمي صو گرفت تبا با شريط مانند گذشته تحوال جديد منطقه مثل ،فلسطين عر صحبت لبنايه ــو ئيس جمهو س ــم. ي كرــو ها ــنها فرنس موضو پيشبر ميانجيگر هم تكذيب ماني كه فرنسه بو “: كرــتي به عنو ين كه ما خوس

مو

در مورد نقش ميانجيگرانه سوريه اغراق شده استگنمايي شد تبا با يكديگر نيست ما مو برخي مسائل بز محمد علي سبحاني*: به نظر من كل تحوال منطقه بي ند هسته ير غر شد ست. سو ها كنو تال يه پر ست. تصو ين ست كه مو نقش ميانجيگرنه سويه ها گستر هستند. سو ليل ست كه با سرييل حا مذكر هستند حا برگز مانو هستند تا فشا غر خا شوند. به همين شتن چنين يه با . سو ني تا تحوال جا منظقه نقش مثبت يفا نمايد، چه فلسطين، چه لبنا چه عر كنو تال فربطشا با . بر ين با كه سو ها سفر به تهر نسبت به همين قدما خيرشا جمله بهبو شريطي فرصتي بر ميانجيگر ندند. گر نخوهيم بگوييم كشو ئه پسگير جوال به مقاما يرني توضيحاتي با با غر مهمتر همه مذكرتشا با سرييلي ها مشق مسايل منطقه به طو مد حا مشو ستانه ست. تهر يك بطشا بسيا نز ست كم ند بطي سترتژيك يه تال مي كند تا با ستفا موقيت يگر سو هند. سو يپلماتيك شا بر يكديگر توضيح مي هستند طبيعي ست كه مو قدما يگر ين كه سو ها پس حو مربو به تر ند هسته ير يفا كند. نكته كنوني نقش موثر همه مسايل منطقه جمله پرنبا حيا ين جايگا هستند كه چند سالي ست متزلز شد ست. ما به هر حا معتقد حرير تضعيف جايگا شا لبنا منطقه به

شته باشد. يه غر شد ست، چر كه كشو كه قصد ميانجيگر بايد ظرفيت ها كه مو نقش ميانجيگر سوير لبنا * سفير سابق

تحليل خبر

ــط هفته گذشته سو س » خبر بو كه ــا : «توقف حكم سنگس مريم باقنامه ها شد. تيتر سخنگو قو قضاييه مطر تيتر بسيا خبرگز ها چنا كوتا گويا بو كه به سرعت پيا خو به خونند مي ساند كه باالخر پس مد ها بحث يت هللا شاهر ياست قو قضاييه فعلي، قعا همين طو ست؟ يا فحص ين حكم متوقف شد. ما . ما نظر ين جم بر كر بو ياست بر ين قو هم نظر خو نسبت به جر حكم پيشتر . تابستا سا گذشته كنند حكم، حكم قانو ند ستو بخشنامه بر قاضي صا مقا هر ياست ين قو بر متوقف كر با شت كه منه بر خبر جر يك حكم سنگسا به ند ند برنگيخت. ما با هم ين پايا كا نبو چه ينكه قو قضا پير جم هما پر جر حكم ياست بر جريي شد چنين . قو قضاييه ضع قانو قانو مصو نمايندگا ملت ست نه ين نقش ند سالمي ند ين لويح تقديم به مجلس شو لعمل هايي چا جز تد ستونا تحميل كر ست. ين بو كه گما مي شد با تقديم اليحه قانو مجا تفكيك قو به جد نا مر كه جم تغيير كند. ما مجا سالمي به مجلس سو قو قضاييه، مجا : . تبصر چنين بو جر مقيد شد بو حصا باشند، هما سنگسا بو با تبصر شريط ستا مجر حكم ، با پيشنها هن نظا شو شته باعث ــد جم مفس «هرگا جر حد جم تبديل به قتل تي كه موجب حد با بينة شرعي ثبا شد باشد، ئيس قو قضاييه صو تاييد .» گر معتقد باشيم كه جر حكم مي شو غير ين صو تبديل به صد ضربه شال مي گرجو ين مجا قانو يا ) باشد هن نظا (يا سال كه متن تبصر نيامد جم ممكن ست ها يدها نتقا جو چنين تر ؟ با هن» ميا خوهد بر » ، ــر ــد كر با ين تبص مقيبا ين اليحه حسا شد ست كه عليرضا حقوقدنا صاحبنظر بو كه شايد نيا به صال خرين نسخه اليحه قانو ، خبر صالحا فر جمشيد سخنگو قو قضاييه به خبرنگاهد. صالحاتي كه هنو متن منتشر نشد ست ما قاطعيت جمشيد بيا مجا سالمي مي جر حكم هستند نتظا فر كه جر حكم سنگسا عال توقف ين حكم صالحا

. « نشا «قانوني شد توقف جر حكم سنگسا

يت هللا شاهر بر توقف سنگسا با ستو

خبرنامه

حقوضا كتر محمد مر (۵۷) با ند گويي كه شما گذشته مجله شهر گفت نجا شـد نشـگا عالمه طباطبايي سـتا حقو بين لملل ضيايي بيگدلي، نندگا ستا محتر خو سـيله ين يد به يل مي سـت كه كر توضيحاتي قابل

پو مي طلبيم.شت يو كيفر بين لمللي مبنا صد حكم با : ما ۱۳ ساسنامه مد ال، گفت گو ير بو ست حالي كه بايد به عبا بهتر گفت ما ۱۳، مبنا عمرلبشير تن شت عمرلبشير يو بو كه منجر به صد حكم با فو سو به جا موضو يو بين لمللي يو كيفر بين لمللي به جا ير شد. ثانيا، مو تن يو كيفر بين لمللي به كا گستر عو يو بين لمللي گستر يا به عكس لت صربستا مسئو گستر يو بين لمللي ــت كه به ين ترتيب ند: ۱- فته سيو كيفر بين لمللي بو كه كد يو كيفر بين لمللي. ۲- با شر به كا شناخت نه . ۳- ين گستر يو بين لمللي جنايت عليه صلح منيت بشر جنبه قانوني نيافت، نه سيدگي به جرئم بين لمللي ها ال جهت ــت كه گر بز يو كيفر بين لمللي س . گستر يو بين لمللي ، نه برخو باشد، عمل بسيا برخو خوهد بويو گستر بو نه يو بين لمللي ۴- ير صربستا به صالحيت يو بين لمللي سيدگي ختالفي قابل طر كيفر بين لمللي. ۵- شته يو كيفر بين لمللي) ست كه جنبه حقوقي ــتر ( نه گسباشد نه سياسي. ۶- هر كشو كه عضو ملل متحد ست، عضو ساسنامه يو كيفر بين لمللي) نيز مي باشد. ۷- گستر ( نه يو بين لمللي گستر يو بين لمللي گانگير نهد سكوها نفتي قضايا گريو ــر بين لمللي. ۸- ين يو كيف ــيدگي قر گرفت نه س مو يو كيفر بين لمللي) ست كه صالحيت گستر ( نه بين لمللي

. لت ها حل ختال ميا

تا با

تر ضيائ بيگدل گو با با گفت توضيح

Shahrvand-e-Emrooz Iranian Weekly Newsmagazine 3 August 2008 Vol.3 No.57

امروزامروز

/ :

.

.

:

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــهميه تـن: حفظ چها س پـد فرحتمالي فوتبا ير ليگ قهرمانا سيو كفاشيا مهم هست كه نو نقد بر فد ــيا ســيما ــا پي پي با مدير صد س ييس پا جلسست كنند. ظاهر قطعي بكشاند لبته تا نتيجه نهايي مماسيا به ير ليگ قهرمانا شد چها سهميه فوتبا بسته مد ميليا مد تلويزيو بخشي كوتا ، نطو كه مهد تا ــت. ــو كه گويا ين تفا فتا س بسيو فوتبا عال كر ست، مدير ييس فد نايب ــا حق پخش تلويزيوني ليگ برتر تلويزيو پذيرفته ند تال عالي تبه ) با مسو شنبه (۱۳ مر خت كنند: « پرشتيم كه خوشبختانه توفقا ال يد ــيما صد ســت پيش نويس ــش تلويزيوني صو گرف بر حق پخــيما تهيه شد ــيو فوتبا صد س س قر ميا فد. با ــمي منعقد مي شو س كه به ين قر به صو ــد ين قر نگرني ها AFC فيفا برطر ش مضا جو سيو فوتبا ير ــته هايي كه فد تمامي خوسين كا حضو هر يم با ميد ست. ــد شت، بر ش

«. سيا قطعي شو چها سهميه ير ليگ قهرمانا

پو تلويزيو بر فوتباــا AFC نگرني خاصي بر حضو تيم ها لبته فيفــر حضو بين لمللي باشگاهي نها ش ــته ند؛ يرني ندشند كه يكي ير منو به شش شر كر بو فوتبا يگر سو . مو نها حق پخش تلويزيوني با ها بوــيا مطر شد بو كه حدقل سه س سيو فوتبا كنفدجو ير ليگ قهرمانا مو بر سه نمايند يو ختصاصي، ــتا ــخت فز مانند س ؛ مكانا س ندستفا لت)، بسته نبو به تجا بو باشگا ها (ساسنامه قانوني شتن ۱۵ فوتباليست حرفه لبته ند مر مي گويد كه ــهر . تا گفتگو با ش ــو قبو مــته ها AFC بر شد ست نگرني بابت همه خوســت ش لويت : «حق پخش جو ند ــا ير متيا هــتا صد سيما متوجه شدند ضر حذ سهميه س كه سيا هستند، قتي ستقال پرسپوليس هم مخصوصا

يا ست.» خيلي ــو كه ــه خبرگز ها گفته ب ــا ب ــو ينكه ت ج ــا بند مي گويد پيش نويس قر تنظيم شد ست، ما به شهر . جو ــه هنو مبلغ قر ختال نظر كند، سيد ــيما با تا حا مذكر بو كه مدير صد س

قتصا

۱۹

سيو فوتبا ئيسه فد نصر.. گنجعلي خاني، عضو هيا خوست ۶۰ ميليا توما سيو به فا گفت كه فدــيما حتي نصف ين مبلغ هم ــته ست ما صد س شــا خت كند. ين خبر مدتي پس نتش نمي خوهد پرشته شد. بحث حق پخش تلويزيوني جي فا بر خرقامحمد كه شت. حتي محمد جو ــا پيش چند سشت هم تش ستي بر يه باشگا ها فوتبا هم تحا تلويزيو پست مقامي، نتونست مدير تلويزيو به

مد هنگفت تبليغا مجا كند. بخشيد قسمتي ضي به ــانه ملي هم س ــا ين حا حتي گر مدير بسيو بايد بقيه خت حق پخش به باشگا ها شوند، فد پرنها خصوصي نبو باشگا مو حل كند. مهمترين ــتقال پرسپوليس ست. تا مي گويد ين مشكل هم سحل شد ست، لبته با ترفندهايي: «ساسنامه هايي كه بر نها خصوصي معرفي مي كند.» ين باشگا ها تنظيم شد، لت بسته به ير ــگا ها ست كه عمو باش حالي ، ستقال صباباتر هستند. قر ست پرسپوليس، سپاهاــيا س به عنو نمايند ها فوتبا ير ليگ قهرمانا

معرفي شوند.

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بهر مهرجو: «شعله ها تو م تو يرمو قتصا نشاند.» ظر چندما فرند ه ۲۱۷ مجلس به نا خو ثبت ن ي پيش عقيد با نمايندگا بخش خصوص چنين به بر يد ط يدگاهها خويش بو . مشغو بيا خته بو مو تو پر. ما تو هم فزيش نر تو طال ز با ه بان مرر ــگفت ن لت ش صد هم مر قتصا ۲۱/۵ن ها م نند نتر گر گ سو نا همچنا با . بوخل م خونند. به مو ليل گرفتا ها تو جهان ابينه نهم يدگاههاي سو مر قتصا بيا چنين نا . سا سيد بو مو تو به قا سبز نيزعتر ها ــيد، س صد صد به ۴/۱ ــر تو ۴ ه ن ــا هنگام پ

نا خو به با نتقا سياستمد قتصاند، ر م پاي تصو ند ه شهر گرفتند چرهبر سياس قا سبز سياست ها توسعه صد هم شد ي ــد تا تو موجب شپا ميانه نه خا تر م ند. ما تجربه نر تو قيا با تيرما سا گذشته ۲۱/۵ ما فزيش يافت. برسا جديدترين صد ز ميز تو تيرما به عد ۲۱/۵ بان مر

ه سيد ست. ين نر نيز شريط عال م شو صد االي تو موجب شد نند تغيير سبد يت م بسيا ــت س ير به قتصا ز بحر تا نماگرها بان مرساس به حد بو االها فزيش قيمت نمايش ندهند. ا تو ن لت نيز تو صل ترين چهرها حام يگر ه ف ند. چهرها منتسب به صولگريا نيز ط چند به شد ند ه بايد بر شته ند يد خير جملگ تا ما

. ر ر تو فه ــته ش نظرها خو بيا خرين ظها لت ــس ئي نتر ــ ساس االها ــق ن طري ــو گر ته چند ر عقيد م حال چنين بر . ر ــد خوهنت شو ن ها ــته بو تو گر ش پيش بيا ستمايه نقل قو ها ه ت هرچند ست. همين تو

لت . مر قتصا گرفته بو لت قر بسيا مدير ه جديدترين گز ها بان ماند ند چر ن ها با مها گراالها ــير فزيش قيمت ه س هد ــا م ز نيز نش مرفزيش نر تو نيز ان ند پل . مه ساس همچنا ي قتصا مو يرجديد ما . ــتا ند يس قصد بانتر عتقا تو م تو به صو ضربت ا ماــه حد طالعا موسس ل به مو ظها نظرها ر ر تو تا پايا عال ونوميست تا ترين گز خو سيد. ين صد خوهد سا جا به عد ۲۸ ه هد موسسه شريط ين نر نتشا م اپو بر لت نهم جملگ به ت مر قتصا ين ساختا يه تد فتا ند: «با مها تو عا كه تو يشه ها حصا ضمن ، مشكلي نيست كه طو يك سا حل شوــعله ها ــي مي تو حتي ظر چند ما ش لــن نضبا مالي ــاند ي تو فر نششد نقدينگي هديت نضبا پولي مها صرفه جويي، به سو فعاليت ها مولد، سياست ها مناسب تجا بر ثر تي ناشي تكانه ها نفتي، خنثي سا تعديل تو ــد پولي نقدينگي مي توند موثر ش مدها بر ما ــد.» شمس لدين حسين حال ينگونه مو تو باشــت تد فزيش نر ونوميس ه به بر عقيد م پر هد كه ــا مي هد: «گز ها مختلف نش تو طال م يا يافته ــر ير فزيش قيمت قال خدما ضينكه ست. با توجه به شد تي هم حا هزينه ها لت همچنا توسعه باقي بماند، حتما سياست مالي يند فزيش يابد مي طي سا ها ها تو نتظا مي فشاهد.بنابر ين پيش بيني مه ــت كاالها به صعو خو قيمصد فزيش يابد. م شو نر تو سا جا به ۲۸

تورمی که تنها افزايش می يابد ــا بان ــن گز ه *: جديدتري عـا هد. ــال م ط فزيش نر تو ــز مرــو همچنا ط ماهها ه ين ت ــت پيش بين ها نيز ين سين هد نيز نجا م لت نهم ه قدمات فزيش يابد. يند ه نه ها ر يا . طر نقد ند شتا بيشتر خوهد ند به لت پيش گرفته شد ست، م توند نو سو صد هم فزيش يابد. ها ۵۰ ه تو حت تا مر ــو جر غا م ين طر جر لت بد توجه به ثر توقيق هزينه ها شناس ا نه ها بد نجا ر يا ست. نقد شد نر ه صل ترين ر شو تحميل خوهد بسيا برلت ليل سياست ها شتبا نو به ه م ــت. تو تو سها گذشته همچنا فزيش م يابد پس جر ين طر مره قيمت بر ــت سرخوهد گذشت. خير گفته شد نيز پشيگر نيز به ، سوخت ها ــو مهرما يا ما چند بربر م شاالها ، مابق االهاي باال بر ، گر قيمت چنين همين صواالها لت نيستند به شد تحت تاثير قيمت ين ه خدمات

قر م گيرند.ــتو س لت قيمت خدما به صو تا پيش ين نها به نه ه يا ــد نو قص ل ــته بو ش ثابت نگا من ند همين جريا به فزيش نر تو صو ناگهان قطع

. خوهد يگر گر به طو مستقيم پو پرقد جامعه طر لت ه نه ه ۹۰ هز ميليا توما يا ، به فر ين ــو شنيم مثال سا ند قبو خت م ر ساالنه پر عال يع مد جامعه تو م ه ها ۸۸، ۳۰ هز ميليا توما بين سيد صر ست مر شو نتيجه ين پو مستقيما به م هولنا نبا شاهد ثر تو هزينه ها جا م شو به ه فعاليت ها توليد . همين قد موجب م شو خوهيم بو. پو با ا به شد تحت تاثير قر گير سب فضا ختيا مر قر م گير به سمت فعاليت ها توليد ه شو به شد تحت قتصا نم همين جريا فضا

. تاثير قر خوهد جه مجلس هفتم ميسيو برنامه بو *عضو

فق نكر يم ند: هنو سر مبلغ تو سيو گفت گو با شهر ييس فد نايب

صد ۲۱ ، تو

خبرنامهخبرنامه

ما ين فريبهشت

خرتير

ميز تو ۱۹ ۱۹/۸۲۰۲۱/۵

جد تو سا جا

تحليل خبرير قتصا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يل هيد نر پن حاال نوبت ستا : بعد توتا فرنسه ينپكس ند ضا مريكايي ها فتنش ير به . خبر ــو خ ــت كه هم توبر بخو هم ســته هلگه الند، مدير جريي هد. بتد هفته گذش ــا ــت ير فش س ير ميز ــد ش بفر: «ين شركت شريط كنوني شركت ستا هيد گفت گويي با فايننشيا تايمز عال كر: «ما تصميم سرمايه گذ مه ير نمي كند.» بعد هم بالفاصله سرمايه گذ جديد پا جريا گذشته يم ين مساله يه سي قر يم مقاما نر تحا خو مو برــهامد بهتر تأمين ــت كه ين تصميم منافع س مريكا نيز مطر كر يم. نظر ما ين س با ها يل كه سا گذشته با شركت هيد يكي شد، توسعه فا مي كند.» شركت نر ستا ست كه به گفته هلگه الند به تعهد قبلي پايبند پا ۶، ۷ ۸ پا جنوبي همكا پتر . يل مذكر حضو خوهد ماند. ما نكته مهم توسعه ميد نفتي ست كه ستا يل بر توسعه ميد نفتي قا الند نتيجه گرفته ست كه ستا فايننشيا تايمز قو . نمايندگي ين شركت ما شته، سرمايه گذ نخوهد كر كه پيشتر قصد سرمايه گذ ، مقصو صلي مدير جريي مستتر كند. ين نمايندگي تهر تال كر ال جمالــتا ست كه «ما مو فعاليت هايما ير گفت گو به برخي خبرگز ها نامه فرسجع به جزئيا چنين گفت گوهايي يم. شركت ما عموما ند با شركت ملي نفت ير سانظر نمي كند.» بعد هم تأكيد كر ست كه به تما تعهد فعلي خو ير پايبند ست. ظهانامه نگليسي مبني بر عد سرمايه گذ ستا نكته ينجاست كه چر مقابل نقل قو صريح ، نمايندگي تهر صرحتا ين نقل قو تكذيب نكر بد شا يل ميد نفتي

مشخص صرفا به جمالتي كلي كتفا كر ست!ير ممنو با با بر

يل متهم شد به فسا مالي چند سا جا طر ين سو كنو ست كه چر ستا ما يك پيش ضر الجل خو خوند شت ير تاكيد نگ پيش مد بر حضو پرشته ست. ينجاست كه چنين تحليلي ميز مي يد فتن بر ، كو غر مذكر هسته خو ند هم ير بخو مريكا با سرمايه گذ كه نر ها مي خوهند هم توبر مخالفت يل نظر مدير جريي ستا . غالمحسين نو يك پس ظها حضو چر خامو تهر: « صو قطعي بو عال نصر يل هيد ند مر جو ستا پاسخ به سو شهر «. خلي توسعه خوهيم ، ين بلو توسط پيمانكا مه فعاليت بلو ين شركت سانه شر نيست بلكه بايد : «لبته عال ير نفت ترجيح با كمي غما به ين خبر بنگرجي ستقبا كند ما عين .» قطعا ير نبايد كو شركت ها خا سمي به ما عال شو به طو

. ، هم با كه منفعتي به جيب ير نريز حا نبايد جا تا با بر ير با شونيم س م س بر ينپ : تنبيه نو

ــر تها عد ير نفت ي پن به ــركت ينپكس نكه ش ــس پند مر نو پرسيد: ، شهر صدقت

جي هيد يك شـركت پيمانـكا خا جا مي ير، چـر قـا ير ير نفت هد كه عليه ين جسـا نشـا ينپكس نظير يا ست گويي متهم كند. سانه صا كند شما به نا طالعيه

نمي خوهيد ينپكس تنبيه كنيد؟. سي قر مي گير - ين موضو مو بر

ئه شد طر من مبني بر حفظ ير نفت تفسير پاسخ ها قبلي تاكيد كر كه «مطالب سانه ها ين مطلب يگر تفسير ست كه گا بو مطالب صد ينپكس ميد سهم ۱۰ خوست مي كنند.» ينپكس حالي چنين با ندخته كه هفته گذشته كتبا نفت ين نامه منتشر كند گا حفظ كند. كا نفت صد ست سهم ۱۰ كر

غش باشد. نشيني مدير ينپكس به مطبوعا گز كند تا سيه شو هر كه پشت ؟ جو CNG قع چند جايگا

با نظا مي لي مو CNG بو ــد. ــته كنفرنس مهم نفت برگز ش هفته گذشلت تكليف كر بو كه تا پايا سا گذشته ۱۰۰۰ ها نفتي. هنو خاطرما نرفته ست كه قرير نفت . ين تعد ما به گفته جايگا CNG تا پايا مسا ۱۸۰۰ جايگا كشو ساخته شوما مجمو جايگا ها تك منظو تاكنو فقط ۵۱۴ جايگا عرضه CNG ساخته شد ست. لبته ين يم تنها حد ۲۵۰ جايگا منظو ست. گر بخوهيم تعد جايگا ها تك منظو CNG بشما

. منظو حسا كر يا جايگا ها ها نبايد ست. ين ر عتر نعمت

: «علي غم ير نفت حاشيه كنفرنس CNG عتر جالبي كر ، معا ضا نعمت محمدير صو . ــهميه بند بنزين مخالف بو ما بر جر پيش قد شد ينكه با طر س

چا بن بست جد مي شد.» جريي نشد ين طر كشو

نر

يل ستا خو هم توبر م خو هم

ج ت ها نفت خا مد شر فت ها كنيم فقط ماجر ــيه ــن به هرگونه حاش م ــت : بهتر س نصيرحر ها مصطفي كميل بخونيم هرچند خبر كنسرتي كه قر بو برگز شو اليلي كه نامشخص عجيب ست ين كنسر مذهبي لغو شد ست. لغو كنسر ما غمگين كر ما بنابر ند ند حتما خيرشا ين بو با شا فقط تمرين كر نقد مومن هستند كه با هش مصطفي گركر نشد نجا شتند جمله شبكه جهاني سحر. لبته حتماال لبته چند كانا تلويزيوني گفت گو جر سي بخوهند هنگ فا قتي قر مي شو مصطفي يك خر مصاحبه كه كنسر شا ير لغو شد ست. بانش « ال عشق قتي مي خوهد ين بند بخوند كه: «بهر » مي خوند فقط يا عاشقا هنگ «سو

خو نمي چرخد به جا «عشق» مي گويد: «شك»؟ ير يي ست كه مي لين با ين بر

بله.شتي؟ ست

بله. حتما.چر؟

يا شنيد چو با ير كي خانو من كونيا بيايم به مد يك سا نيم نكه من پد ما قبل ــتند يك حرفي ما كه مي خوس نها هر ند. ندگي مي كر ير ند. تركيه هم سي يا تركي حر مي بزنند كه ما نفهميم به فالم مي خوست كه به ما ند. بنابرين من هما ندگي كر بو

ير سفر كنم. ما خانه ما موسيقي يرني هم مي شنيديم. ستفا نشا عليه شما سـي حر نايي فا پد ما تو

ير ندشت؟ ثر برعكس عالقه به ين يا ند. مي كرسي هم يا بگير تا بفهمم با فا نبا ين باشم كه ) نه. ين باعث مي شد كه من حتي به (مي خند

ند با هم حر مي نند چه چيزهايي مي گويند. قتي كه نها شته يجا مي شو كه خيلي پد ما تأثير بگير قبولشا قتي ين نو نگا ين حالت

باشد. ينطو نيست؟همينطو ست كه شما مي گوييد. ما خيلي پد تأثير مي گرفتيم.

نقد بو كه عالقه تعليماتش غالب بو بر يد، تأثير تربيت پد ندگي مي كر مريكا ما شـما ندگي شما؟ محيط

سه هم يم. حتي به مد ندگي مي كر يك كو ــهر نز يم يك جايي ش مريكا بو قتي كه يم محيط شتيم هما خانه مي خونديم. سعي مي كر سه ما نيز خانه نمي فتيم مدــصت نفر يم، يك خيلي كوچك ش ندگي مي كر ــصت نفر هم ــويم يك خانو ش مريكا نش

. يك كو نز؟ نز ند فتيد ين شصت نفر با هم همه

فتيم. يك چيز هم به شما بگويم كه من هما بچگي يك هم به يا نمي بله. همه با هم يم، ندگي كر نها ما چه جاهايي كه بعد ــم. چه خانو خو ــنيد باش كه صد نش

برما مسجد بو كه صد بلند مي شد. هميشه ؟ نز چند ساله بو ند يد به قتي مهاجر كر

. ال هم بيست هفت ساله هستم. ما من هفدهم سالم بو ؟ بتد گريش به چه نو موسيقي بو با چه نو موسيقي شر كر . شما مي گوييد بربط؟ لت موسيقي كه با كا شر كر عو بو لين

هر مي گوييم، هم عو هم بربط.نز هم خيلي سمي موسيقي ندشتم. كل ند مو قت هم . هيچ بله. من با عو يا بربط شر كرنجايي كه من بو كه صال ند. يس كنند يا حتي بنو كم جايي پيد مي كنيد كه عو بتونند تد

گير موسيقي پا يا ندشتم. . عالقه هم به يا هيچ كس نبو بنابرين خو شر كر؟ شصت نفر فقط تو بو كه موسيقي شر كر

ستگا يا ــد. يك پد تعد ــد، ين ماجر با پد شر ش ــي چيز بلد باش قبل ينكه كسگير موسيقي. بر لين كسي بو كه عالقمند شد شر كر به يا . من شايد موسيقي به خانه ال موسيقي، من با فلو شر لين كساني بو كه شر كر به كا كر با كه فلو مي ند هم يد بهتر من مي ند بنابرين سپر به مد شر كر من . سه ما با كا كر بعد بر كر

.( (مي خند؟ نوختن با عو شر كر

ــا مي ند يد بر بهتر س يم بعد يم. با هم هر كا مي كر ــر كر بو عو فلو با هم ش . مه بنابرين فلو كنا گذشتم عو

؟ ما هم با شما شر كرندگي چنگ. يك سا كا كر مريكا شر كر بو به نو قتي كه سالش بو هما ما

. مه ند بو لي به هر حا بعد . لبته شايد بيشتر يك سا مه ند بو يگر شته يا هم بين يك عالمه سـا كه پد خريد بو سا قانو بر ند. ال سـا قانو مي ما

بو هبر گر نند ميل، خو گفت گو با مصطف

هفتاد هزار نفر مي گفتند الاله االاهللا گفت گو خبر

۲۰خبرنامه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بهارستان هشتم

سب يسمه: محمو حمد نژ به سختي تونست پيشنها خو مجلس هشتم عظم ر ۱۸۱ به تصد ــو ش ير ــايد ين بهترين توصيف بر ۱۶۹ نمايندگا به ند. شمو مجلس لين شتند ه تال سا قو مقننه مجريه بهبهاني بر باشد. برخال لت صحنه تعامل تحا باشد، صولگريا شاخص چهر هايي هشتم به پيشنها لت مجلس شناخته مي شوند جلسه عتما به به صحنه فشاگر نتقا عليه ه حامي يه مجلس هفتم ند.محمو حمد نژ بر خال ر ــد تبديل ها معرفي ش لت صولگر نيرــنجيد، معرفي صمصامي لما بر عتما به س ــنها خو فضا پا معرفي پيشيجاني ر مقابل معا ال ليل نظر مجلسيا صرفنظر شو به هاشمي سرپرستا قتصا وتاهي ييسه مجلس بر سطه هيا ر تا شايد به ياست بر صد سيما معرفي ما يجاني جلو مخالفت برخي ر با ال ا ر بو سابقه هم لت پيش بيني ن ييس ند. ما گويا ن . ر وتاهي ن عتما لت ــتم همرهي ييس مجلس هش ما . صولگريا نمي گير ييسه نتخا مخالفا ه با عترضا گستر نمايندگا به عما نفو هيا يجاني شريطي اللما گير بر يخ پا يه ۳۰ ساله تا موفقا بر ير سخن صحن متهم بو برخال ر به سي صالحيت ر جا برگز جلسه غير علني بر بر نه جدجد برگز به صو ي جا استي ها بسيا ييس مجلس هشتم معتقد بو ”گرچه برنامه معرفي شد ه ، چر نمايندگا ندلما ييس پا يدگا .“ با ين حا ين حد تعامل نيا يگر به ما شو بيش هر شته ما نند. تما طو هفته گذشته مخالفا ه منتقد نتقا شديد خو مطر ن مانع نشد

صولگريا تحو خو هبر هللا حسينيا لت به ثر طيف حاميا ه معرفي شد ه ي ند.مد ر بو ر جمع سنا مد بسيا عليه ند لي بو حمد تو به هديت حانيو چهر ها ل ي قبل برگز جلسه عتما جمع شش نفر متششته فاعي ه ن ر به جا ، ر مطر شد به گفته حسينيا شاخص مجلس حضو يجاني . نتيجه ين جلسه به طال ال ر خوهي ر عذ ه خال گفته خال باشد پذيرفت ه صحن علني علي مطهر ييس مجلس همرهي با جمع نشا ند ما گويا سيد نيز

ر با . مطهر به مسايل مطر يجاني ستا مخالفت ها ند شهيد مطهر بر همسر ال فره تقاضا جلسه غير خوست نا نمايند ييس مجلس با ير ر به صو سربسته شا ه ينچنين بو . ر شتند موفقت ن “ شو ييس شو منيت سي صالحيت خالقي علني بر ”برنو ر باشد ه شايد توبه شته ر نقا ضعفي مطهر نه به صرحت ما به نمايندگا گفت مچيا معتقد بو نبايد به ستنا نند. لبته سدهللا با قت مقربين باشد ما نمايندگا بايد نند.عليرضا نقال نمايندگا ينچنين صحن علني مسايل مطر ه قبل ي موضوعي ند جعلي خوندند. ين پيگير ها ير سو بر ر اني هللا حسينيا مد تحصيلي نجا مه يافت تا سفو گرفته ست نشگا ر مدعي شد بو ه تر فتخا با مد نشگا جويا صحت سقم قضيه شد لي ست با ستعال ين ه مديريت با تو ه سايت لف تر فتخا گفته شو مو مد ير ه ” ر جي سايت خبر منتشر نهايت خرر مد فو ليسانس فت صحن علني مجلس عنو ين اني حتي فرتر ست“. عليرضا .به يپلم شو مد فو ير ر نيز با جعل مد بو نشگا بو عضو هيا علمي ه با گفت تربر نيز نتقا نمايندگا بي نصيب نماند. مطهر ير ، بهبهاني ر غير ه نقال ر سالمي ند معرفي ي نحر صولگريي مصد ين جمله بو بهبهاني بينش تفه ين به عنو د حمد نژ نش ييس هقا نيز سنا مو . محمد ند خو مي خو فريفر يخ ۸۲/۱۰/۱۵ مو تعقيب ، بهبهاني تا هقا . به گفته ر ئه ير معرفي شد بو يو نمايندگا عليه ا سي بو ست. گرچه برخي نمايندگا مدعي شدند ما با سو ساا نبو ه هيچ شبنامه ند ر يع شد ما ۲۰۰ نمايند مجلس نامه مضا معرفي شد شبنامه توند. ر ذيب شو ت ير با سوبق طالعا ير ستعال لت ييس ر ظها با ر حمد نژ ند حتي بد مخالفت قتصا به ير هرچه نمايندگا به حسيني سيوني سيو قليت مجلس گرچه موضع فر . فر ر سب م قليت مجلس بهبهاني به سختي با عضا ثر ــا م ر خذ نــد. ن ــر ــه بجلسه بدين ترتيب ــا حامي ــا ج ــه لت عو شد منتقد بو پيشنها

ند. ر سب عتما

افشاگری اصولگرايان عليه اصولگرايان

. نه ها ند ر يا سب جا مجلس حق نقد لت بد ه ند ر نمايندگا طرحي تهيه مند مجلس ا سيما بر نمايندگا فاهي صد انا م يجاني مجو ستفا برسا شنيد ها ال

ر ست. سب تباطا مطر شد. مو پر ،نير ير با ستيضا برخي جمله مزمه هايي

حاشيه پارلمان

مصوبا مجلسطر يجا حرست ها برخي نها ها

نشستگي صند با نا طالعا ا حذ

تمديد معافيت مالياتي مناطق تجا صنعتي

يل شو عالي خانو طر تش

تصويب شد

تصويب نشد

تصويب شد

تصويب نشد

؟ بو. سا خريديم، قبل ما چنگ مي نه. قانو تا پا

بو همينطو شكل گرفت؟ پس گر ) مي خونديم. يم. مد پيامبر ( ما خانه ما شر كر

شتيد. شاعر هم كه نست چر با ها مختلف. نمي قتي كه خيلي جو بو شر كر بو به يا گرفتن بله. پد با ها مختلف يا مي گرفت لش نمي خوست با مر حر بزند. قت ين كا مي كند بر ينكه هيچ

. ، شصت سالگي شر كر به نوشتن ين مد ها. خديا بريش با كر بو پنجامد؟ ين حالت بريش پيش ينكه مسلما شد بعد

قتي سيد. خيلي سخت ست كه ين مو صحبت كنيم چو خيلي تفاقا فتا تا به ين هديت نجا بو يا گرفته بو يك لبا با يك . يك صوفي كه ين شركت كر ــن هالو ــاله بو جش سبا گانس كه تلند يالت نشگا پو فته بو . سن بيست سالگي عمامه بلند پوشيد بوحت يم. خيلي نا پني ند با نجا به مي گويند كه ستا . نها يا بگير پني ها فر بگير تا مذهب يبا يرني مي بيند. يك هر مي فته يكي تا ها يك فر خيلي شته مي شو همينطو كه . مي پرسد خل تا عوتش مي كند حت ست قتي مي بيند كه خيلي نا نفر تا نشسته بو ؟ هد. هم مي گويد گر مشكل ين ست چر نمي يي عربي يا بگير حتي ماجر شر مي كه چر نا. شب پد مي به كتابخانه قتي عربي يا بگير مي توني قر بخوني. ماجر ينطو شر مي شويبا تزئين شد لين صفحه با مي كند كه سو حمد ست خيلي . با عربي مي گير يك جلد قر به ست به نست بايد برعكس نگليسي سمت هما جا شر مي كند به تقليد حالي كه نمي . ين شر مسلما شدنش يا قر ست نوشتن ). شر مي كند سمت چپ به چپ بخوند (مي خند

. سه طوالني بو بو كه يك پركي مو توجه تلويزيو ها قر گرفتيد؟

نز ما خوست ۳۰ پيز يم، يكي پرمخاطب ترين شبكه ها ملي ند هما سا كه شر كرتا شد لي بو كه ما جاكا ست كنيم تا ساعت سحر پخش كنند. سا سا موسيقي بريشا ندگي يم طر شهرها شهرها كوچك ــتيم چو عا كر بو ش يم يك حالت بهت حير بوجو كه به برنامه ها تلويزيو يي نز شو يم. ند تا شد بو گي مثل جاكا كنيم حاال شهر بز

يم. هند. ما سا سا بعد ين جايز كسب كر با عنو بهترين محتو جايز مي شتيد؟ قيقه برنامه هر شب چند

نيم ساعت هر شب.؟ يتميك بو ال شما قت سحر پخش مي شد مثل موسيقي موسيقي ها كه

ــرما . تنها فرقي كه مي كر ين بو كه موقع همه ما عمامه س هنگ ها بو بله، مثل همين قتي يم عمامه سرما مي گذشتيم بلند مي پوشيديم ما مريكا بو قتي كه مي گذشتيم. ما يم مر به ين ترتيب ما حسا مي كنند فكر مي كنند سال خيلي فتيم حسا كر نز به نديك تر باشيم. مهم ين نيست كه نها نز نها فاصله بنابرين لبا هايي مثل بقيه مر پوشيديم كه به با نز مخاطبا چه لباسي مي پوشيد، مهم ين ست كه شما قلبتا با چه چيز پر كر يد. ما حاال ند. ينطو ما مي تونيم با يم. نو قسا مر مخاطبا ما هستند، جو ها، پيرها همه نو مر يا

همه شا صحبت كنيم. مضا شتيد خيلي مو توجه قر گرفتيد. بعد ما قت سحر برنامه البد سـا كه تلويزيو

يد؟ مه هم كا هنگ ها مذهبي پخش مضا جو كه تلويزيو ها فقط ما نز يك قانوني متأسفانه ندهيم تا بعد هشت سا موفق شديم. لبته يم كه ين برنامه تغيير مي كنند. ما هما موقع تال كر

شتيم ين كه مي گويم مربو به تلويزيو ست. كنسر هميشه ؟ كنش مر به كا شما چطو بو

بعد برنامه ها همه ما مي شناختند. خرين كنسر نز خيلي مو توجه هستيد. ين با چه ستنا مي گويند؟ مثال شنيد يم كه ند

ند؟ مد بو شما چند نفر نز برگز شد سا ند نويه پا ند. ين كنسر كه مد بو گترين كنسر ما هفتا هز نفر بزهنگ الله الهللا مي خونديم شتيم قتي كه ما يايي نسا شد بو نجا مثل يك فضا با جر شد.

. ست بو هفتا هز نفر با هم مي گفتند: الله الهللا، خيلي حسا خوبي به ما يت قائل هستيد؟ تا محد سالمي، بر ميز حركت صحنه بر خو به عنو يك گر

يت قائل نمي شويم. مي كه كا كه مي كنيم حال ست بريش محد نه، ماهي؟ حال چطو تشخيص مي

هيم. قص باله نيست حال ست. يا خد ما شا مي كند، بنابرين ما شا ما بر مي مي كه ماهنگ هايي ست كه ما شنيد يم. ني؟ منظو سي بخو هنگ فا بلد

. ين تلويزيو شما هم قتي بچه بو پد گو مي كر من مي شنيد هنگ ست كه من يك يم / يم / به خد مي يا عاشقا / به خد مي يا عاشقا / سو . (با مي خوند) سو خوند

يم. يم / به كربال مي ال عشق / به كربال مي ال عشق / بهر بهرنيد. يگر هم بخو . يكي عالي بو

ستا بلند بونامو بسته ياعلي / چشامو همه بر تو / مر خسته يا علي / المو شكسته يا علي / سمو .... ستامو / سو خد شد

. . عالي بو عالي بويا علي.

خبرنامه ۲۱

ياست جمهو تحليل نتخابا يند ما شر فر ــا پايا نب ــا پيش به ــا س كه تقريبيج شاهد شكل نتخابا ميا كنگر حيا يافت، به تدسيع عميق هستيم. بطه با حقيقت گرفتن جما نظر يك سطح كلي ين حقيقت علت معلو هستند. تمامي صاحبنظر نتخابا مريكا، بد ستثنا بر ين عقيد هستند ت، فكا ــت قتصا ممل ضعي ــه گانه، ها كال س كه فاكتوييس قو مجريه همگي ــي جامعه ميز محبوبيت عموم، فزيش تعد صاحبا قلمر منفي هستند، فزيش نر بيكا، بسيا خت ها بانكي فزيش تو خانه، ناتو پركو قر مريكا شريط ــاند ست كه س به ين نتيجه كو قتصا سا ۱۹۲۹ نباشد محققا قابل كه گر فز تر مريكا به شد نگاهي منفي مقايسه با ست. فكا عمومي يند پيش تما همه پرسي ها به ضعيت جامعه به ييس جمهو مريكا، نمايش گذشته ست. با توجه به ينكه مر جه به كنگر مسئو مستقيم شريط قتصا ئه بو به جهت بليو يابي بسيا منفي جو نند، سبب شد ست كه مي

ــته باشند. يك ش يخو هبر حز جمهو بو به عنو مكر باما كانديد حز ــت كه با چنين فضايي سيخو تال بر ترغيب جا مك كين كانديد حز جمهوــريط كال ند. با توجه به ش ــو ــو خ هندگا به س ضح ست كه محيط نتخاباتي به شد نامساعد بر جامعه، پرينكه كانديد حز حاكم كا سفيد باشد. بد توجه به ين كامال طبيعي ، يخوها مي بو چه كسي كانديد جمهوــت كه يك چنين محيط نامساعد نقطه نظر نتخاباتي، سكنشي باشد. فاعي ــترتژيك موقعيت كامال نظر سمكر ها ــت كه كانديد به لحا ين محيط نتخاباتي سست. ــابي» فر بر برتر برخو گشته «ستعد كتس» كامال به نفع باشد. ــد ست كه «تو هيجا ين باعث شبطه با مولفه ها شاخص ها حيا بخش ين جا مك كين بطه مكر . كانديد تو به شد ناتو ظاهر مي شوبا ين تو برتر فاحشي برخو ست. عد بر ين عتقا لين با ست كه يك سياهپوست ين هستند كه چو بر قو پيوسته ست. ما موقعيت قر گرفته، چنين حالتي به

قابت ها حزبي، هيال كلينتو نشا بطه ين كه مقايسه با جا مك كين كثر قريب به تفا ين شاخص ها يژگي ها خا خو ست. ين محيط نتخاباتي به جهت بطه با تو هيجا شد مكر ها ست كه منجر به برتر ــت. تعد كساني كه نتخابا مقدماتي حزبي سمريكا بي سابقه بو تعد كساني كه به با يخ ند تاند بربر كساني بو كه نتخابا مقدماتي باما مي ند. تقريبا هجد ــن يخو به جا مك كي حز جمهوباما همين تعد به هيال كلينتو ميليو نفر به با ند. ميز عانه كه طرفد حزبي به مبا نتخاباتي با مريكا بي سابقه بو ست باما ند ين مرحله نتخاباتي لين با طريق عانه ها كامپيوتر بيشترين هم بر باما شركت بو ست. تعد كساني كه سخنرني ها با مي كنند غالبا بيش هز نفر ست كه قابل مقايسه با تعد ــركت كنندگا برنامه ها جا مك كين نيست. محد شــا هندگا جوني كه بين ۱۸تا ۲۹ س نهايتا ينكه تعد نها هم به كثر نتخابا مقدماتي شركت كر ند ند مريكا بي سابقه بو نتخابا يخ باما ند تا با ــت. با توجه به ين مولفه ها ست كه بايد گفت تو هيجا سليكن فرمو نشو كه نتخابا باما ست. محققا به نفع با

يگر ست. سه ما

تو هيجا

۱۲ هفته تا انتخابات آمريکاواشنينگتن پست: اوباما ۱۰ درصد پيش است

شنبه هفته گذشته ين ه ــت ي نظرسنج شينگتن پس نامه : بطح حسـا ر ها نتخابا م باما، نامز ــناتو با صد س ــد برتر ۱۰ ــر ش نامه منتش. بر يخوها خبر ين، نامز جمهو ــناتو جا م ، بر س ــت جمهو ياال متحد ياسين با صد سناتو م باما با ۴۷ ــناتو شينگتن پست، س نامه سا نظرسنج اي ها مري ر ها حمايت م نامه، نامز صد پيش ست. مطابق يافته ها ين ۳۷اي ها التين تبا – برخو ست. ين حال مري فريقاي تبا همچنين هيسپني ها – نا ر ها م يخوها هم ه هم جمهو ه ، يعن گر باما ميا سفيدپوستا ه ست نند هم، پيش ست. نظرسنج ا سفيد تلق م ه سرنوشت سا بر فتح به عنو گرباما بربر ا سناتو مري مد جامعه م ه قبا قشر شينگتن پست حا ست مد م ه بربر هر نفر جمعيت ست، به طو ين نا نسبت به جا م قبا ثريت ــت. با ين همه ين س نند، ي نفر حام جا م باما حمايت م ــه ا ــ مرينا تغيير ضع مال ، ه نتخا شو ييس جمهو نند هر يد م گر سفيدپوست تا اند به طو ه بين ۱۸ تا ۶۴ سا سن گر ا . ين نظرسنج ميا ۱۳۵۰ نفر ر نخوهد ما نند ا م فر هفته حدقل ۳۰ ساعت ين ست. نجا شد نتخا شد ند ف تصاه به طو يگر ال سا ست. همچنين بر سا ي نظرسنج متر ۲۷۰۰۰ نا مد يپسو نجا سه شنبه گذشته منتشر سوشيتدپر موسسه مشتر توسط خبرگز گشت صد پيش ست. ين نظرسنج پس با ين با ۴۱ صد م باما با ۴۷ ــد شباما ميا ، پا نجا شد ست. برسا ين نظرسنج ميانه باما سفر به خا سناتو ، هيسپني ها صد ميا سيا پوستا متر ۳۴ سا ۳۰ صد، ميا فر نا ۱۳

صد پيش ست. ساير قليت ها نژ با ۵۵

اوباما ۴۷ ساله شدــالر تولد - يالت ــنبه هفته گذشته ۴۷ ساله شد. همزما با س ش باما، ــناتو ســرفصل ــخنان س ا - ط س مري ترين يالت ها ــن تاثيرگذ ليد تري ، ي ــيگا ميش. مهمترين بخش سخنانش خوستا ر مانده مساله نر عال برنامه هايش بر سااهش قيمت ها نر خاير سترتژي فد با هد ه نفت خا سا ۷۰ ميليو بش . ر خاير پس مدت جايگزين خوهد ه ين ر يد وتا مد شد. تا به عنو حل ييس ، خاير سترتژي ست ما نانس پلوس ه مخالف ستفا ر ها عال لت بو باه نمايند يالت كاليفرنياست ما گذشته خوستا ستفا ين ا ر مجلس نمايندگا مري م . خاير سترتژي به ستهز گرفته بو ين هم پيشتر يد ستفا . سناتو م خاير شد بوه با حفظ ر ا مو يد حفا ها ساحل عال ش باما همچنين چرخش سناتو ند. نا ساحل موفقت م يت ها با حفا ها يست همچنين عما برخ محد محيط ه با ين ر بو ين جمهو خو پيشتر عال ه سناتو جا م ــت ــريط س ين شباما همچنين . سناتو موضو موفق ست خوستا لغو ممنوعيت فد ين مو شد بوييس جمهو ياال متحد ، ه جو بو نتن بر هفته گذشته تيز تبليغات شتن ي يد م شوند گويند جمله با ين مضمو م گويد:“ پس ين نا م يگر با ييس جمهو ، ما ي تبا بو ت ها نفت ه با شر ييس جمهو هشت ساله ين پاسخ به ين تيز نتخابات گفت ، سخنگو م ين خصوصيا نم خوهيم.“ با ين حااهش ماليا ها بر باما به اليحه ه سناتو ه ين تيز به ي موضو شا نشد ين

. ر ين با مخالفت ت ها نفت سا ۲۰۰۵ مثبت ما م شر

ــت نتخابا ياس يخوها نا نامز جمهو يز يالت ــناتو جا مك كين، سباما، سناتو نكه با نش تصميم گرفته پس ، بنا به توصيه برخ مشا جمهو ، نش نتخا كر ياست جمهو معا موكر ها نتخابا يالت يلينويز نامز شريك نتخاباتي خو برگزيند. همين حا گز ها حاكي ست كه سناتو يرجينيا به عنو مريكا يالت يك كنتو نمايند كنگر جا مك كين ممكن ست ئيس موكر ها، نانسي پلوسي گا نتخا كند. همين حا معا خو باما خوست تا نا چت نمايند مجلس نمايندگا ياال متحد سناتو با هد. نا خو قر ها معا مريكا يالت تگز فهرست نامز ۵۶ ساله كنگر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۲۲

٪۴۷٪۳۷

مک کين بعد از اوباما معاونش را انتخاب می کند

—UOA¼œ sO Š d² œ

ين م ۴۴/۳۴۳۴۷۴۴۴۹۴۲۴۵۴۰

هند نظرسنج نجا موسسه ميانگين

نظرسنج موسسه گالوسموسن نظر سنج موسسه

. . س. تو نامه يو. گالو /

موسسه تحقيقات پيوس ر م موسسه حقوق

س نيو ه فا شب

باما با ۴۶/۷۴۷۴۶۵۱۴۵۴۷۵۰۴۱

نظرسنجی موسسات مختلف آمريکا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهرحاشيهحاشيه

نجلينا جولي بر پيت بر ه قمي ــد ه گفته مي ش با ينه ما گذشته قلو خو ند سها فر نتشا نخستين عخته ند ا پر مري نيس فرنسه متولد شد ند به هفته نامه ”پيپل“ س ها معلو شد لين ع لي بعد چا ــت ــخص نيس مشير ين تصا نتشا ال بابت شناخته شد هاليو ۱۴ ميليو عا ها به ل ين مبلغ به ه لبته ين هفته نامه پو گرفته ند قلوها جولي ستانه ختصا خوهد يافت. مو خيريه نساندما تولدشا مي گذ سرسر ه تنها سه هفته ين پيت با نها س ها ه بر چا ع قمي نيا شناخته شد هستند حتي ين ه ي سو نها نچه بر خوهر ــد به مرتب خت ش پر

ــتر ست. پيپل ، بيش مبلغ هم نبوــا ۱۹ صفحه به ــا ختص بقلوها تا متولد شد بر پيت امل همر شي نجلينا جولي گزــو معر ترين ــو ج با سس ر ع خانو هاليو تهيه نها ــت خو هم به صفحه نخسين تصوير ست. ختصا

ايي برند مري گا فريمن هنرپيشه تير پوست موسيب نندگي به شد ه ي سـانحه ا سـ جايز ، خطر مر حتمي نجا يافت. فريمن هفتا يـد بوستاني وپتر به بيما ين تصا با هلي ي سـاله بعد نتقا يافت همانجا ا مري يالت تنسي قع ممفيس ين سانحه حا قو ليه بعد بستر شـد. لحظا ه عال شـد حتي گفته شـد خيم عمومـي خيلي لـي گز ها سـت به فريمن با خطر مر حتمي ندگي ه ا برطر شد هرگونه خطر جد بعد پزشه فريمن شـتند گفته شد ايت ، ح ر تهديد مي ه با فر همر هستند موجه تنها با جرحاتي شديد غم ه به ستا گفته ند ست. حاضر بيما شد فيا خو شوخي طر شته با ه شديد غيرقابل تحملي تومبيل ست. امال بعد تصا هوشـيا بو ر مي لسـتو ـه به سـمت خانه چا فريمـن حالي يگر ين سانحه شد. ي سرنشين چا ر نندگي مي شـته نا خو حضو قو تصا هم لحظه ست. ظاهر فريمن عال شـد ه حا عمومي مسـاعد سـت نتـر فرما گي لو ليل خـو بـه ر مد بر خا ها ست. نير ماشين چپ شد يمني مربندها تومبيل فريمن مجبو شـدند ين ه بر موجب نند. سـانحه سرنشينا پا ها ه ين “ ليه سيا يگر نگا ها به فيلم ”شو با شد تا ي ، ها جها پر سينماها قر شو تقريبا همه ر ليايي نقش جو خته شوند. هيث لجر هنرپيشه سترتما پيز سر فيلم ها بتمن، بالفاصله بعد خرين ها ستفا بيش حد ليل ثر به ين فيلمبر ايي مري نامه ها فت. پس مـر نيـا بخش يفا ه لجر بر ر ه نحسي بديمني نقش جو نوشتند ، باعث ين ني قر گرفته بو ر ما ها تحت فشا فليه سيا به محض ست. مر لجر سبب شد شو تفا شد ها جها شـو يگر ايي مري نمايش سـالن ها ال فر ند مر ۴۰۰ ميليو و فر جابه جا ريستين ه ماني ند. هفته نخسـت نمايش هم عبو تها حمله به ما بيل هنرپيشـه ۳۴ ساله نقش بتمن به ين فيلم ستگير شد، همه نحسي خوهر ما گذشته ند. ثر حر ين صلي تاثير شـو هنرپيشه ها فا خو يگر بر ر ما تهاما نفي ه بيل گا فريمن هم ه مو گا حاضر خوهد شـد حـاال وتاهي پيز سـر فيلم ها بتمن نقش خرين ه بال ها به شد تما ، با سرنوشـت تلخي ر يفا شو نظير نيويو تايمز نامه ها چا ين ايي مرييا نفرين بتمن باعث ه نجلس تايمز با طر ين سو لس ين بحث يگر ، ي با تفا ها شد ين قو پيوسـتن به

ندخته ند. با ها فاتي سر خر

نندگي گا فريمن ي تصا نندگيمو گا فريمن ي تصا موخمي شد خمي شدبه شد به شد

مه نفرين بتمن

ايي مري يخوها ــز جمهو ين نام : جا م ال عظيمـه ي ، بعد ين ــو ش تي ين ــت جمهو ياس نتخابا بيني بيش ر خو به خو مو قيب باما ــا هفته تما بــند ــد به ي چهر عامه پس ــال بر تبديل ش ــد ت نــو بر ير س خرين قد خو بر ، ر بين لمللي، متهم عتر ــد فريا ه ص ا ــت به س ر ها مو نامز ــت. م ش نبا ــه ها هاليو هم به همه جمله هنرپيشه ين طر ي تبليغ تلويزيوني جديد ساخته جر ين بر لي طريق ــد ايي پخش نخوهد ش مري لبته تلويزيو ها مد. ين نا به نمايش خوهد يز ــناتو ــخصي س سايت شير بخش ها مختلف فيلم ” ه با ستفا تصا يدئويي ليپ قيب سرسخت خو ند ين سعي مي ، م “ تهيه شد فرمايا ه هد ــي نشا تي همچو حضر موس نتخابا باما مبني بر عاها نايه ه ين تصوير افد ــر مي ش سه نحو حر تونايي تغيير ياال متحد ست. ضمن ين سناتو يلينويز سخنرني ها مختلف غر ميز توصيف

ين مي گويد: يدئو م ــت. ين ــد س شئيس جمهو بعد ــو ــا حاال خ بام ”قعا بر هديت ــا ي لي ند ا مي مريسانه ــت؟“ حمال ما س ــو ش ين جه ر ها به هيچ مو ين به نامز م

ه ــا خو نيامد ند بام به مذ ين هفته گذشته هم سو م يگر موجه شد با ي تها سنگين ــا به نش نش ، صد بوست. مد يخوها بر جبهه جمهوه ين ي تبليغ تلويزيوني م

باما ــد، ا پخش ش مري سرسر فتا مشابه بريتني ــتن ش متهم به

. پاسخ ر بو يس هيلتو سپير پاــت س ه : ”ين باما به ينچنين بو

ست ند، ي نامز ايي شغل خو مري ه ۵۱ هز جه نر ستا نتخاباتي خو قت بو ياست جمهو مقا نند حت قعا تلخ نا ند، صر تهيه چنين چيزها مسخر ين معتر شد. ه به ين قد م باما نبو ست“. گرچه تنها يس هيلتو بز پا يليا با پد نها خانو هيلتو ه شد. يخو شو ت نامز جمهو ين حر ه ــي بو س لين ند ين به شما مي ه خانو هيلتو حاميا صلي م چرفتا سو ندشته ند. به نوشته به هيچ جه نتظا چنين ال به ــو ۲۳۰۰ يس هيلت ــا ما پا ايي تنه مري ــا بال هنظر ــا ر با حتس م مالي ين ــتا تبليغاتي م سيخوها ه خاند هيلتو به ستا نامز جمهو م هايي گرفتن يليا با مجمو مبلغي ه ــو شته ند مشخص مي شــتا ين س ــا خير به م ال طي س ــد ۵۰ هز حست به تهيه چنين تبليغي شگفت ه ر ين تقديم ا مري يس هيلتو گفت گويي با نشريه ”پيپل“ يل پا شد ند. ل تما نگرفته ه هيچ شخصي با مو ــد همچنين مدعي شــتفا نا تصوير ين تبليغ تا جا سنامه ها ــر يگ . برخي ــر تلويزيوني بگيــس هيلتو حتي ي ه پا ــتند ايي نوش مريب ه خو مقصر نيست مرت ماني هم سانه گا سو ، ناخو خطايي نشدها ــت. ما مو شديد نتقا ياال متحد سيدئو تبليغاتي تنها به ينجا ختم نشد. به ين ين صد تصميم م جامعه هاليو هم يستفا چهر هايي همچو بريتني سپير يس هيلتو بر ضربه به با پانتقا ــنديد به شد مو باما نپسايي گفته ند مري . هنرپيشه ها قر ند ــن ي ين تا يم م ر ــر نمي فا موقعيت وته بين باشد. با ين نا

خو به خطر ندخته ست.

باما ها به با يخو سانه نامز جمهو حمله

يس هيلتو باما پا ين شباهت م

يد مي شوند ند خو نا هر شش فر نجينا جولي بر پيت لدين خو غو ه چشم هايشا بسته ست قلوها حالي قر گرفته ند. جولي ين مصاحبه به خبرنگا نشريه پيپل گفته لي قلوها جمعيت خانو شلو تر خوهد شد ه مسلما با تولد شته باشيم تا هر نتر نيم همه چيز تحت ما سعي مي نها ير ه متيا چا تصا نيم.“ عال بر پيپل مر جلوگير !Hello بر نخستين با ياال متحد برخو شد، هفته نامهقلوها ير ه متيا نتشا تصا ــريه ست مين نش نگليس نها گرفته ست. لدين ها جها شو يگر هاليو بر سطه ميا پيت جولي ه نقش گفته شد ي شخص سو ر نخوسته مدير ”پيپل“ يفا ــر ، ط ــو نامش فا شس ها به توفق مو مبلغ نتشا عنامه ها ساند ست. به نوشته لين ــس Hello! بر چا نگليين ۷/۵ قلوها س ها عر خت نها پر ميليو پوند به

ست.

نجلينا جولي ”پيپل“ قلو بر پيت ند س ها فر نتشا نخستين ع

ال ۱۹ صفحه ۱۴ ميليو

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

تغيير قيمت+۴۰-۱۰+ ۱۰- ۲۰۰۰۰

نو اليو

پوندال كانا

پن يكصد ين فرنك سوئيسال سترليا

متوسط قيمت ۹۴۰۰۱۴۵۲۰۱۸۲۸۰۹۲۵۰۸۶۰۰۹۰۰۰۸۹۰۰

۱۸ پيشنهاد

ست ضعيت با مي پرسد. پرسش هايي ين بر مي شو مو ها با هر كسي يز گيالني: ين پرسيد ست؟» يا «گر با ۵۰ ميليو توما شر كنم، يك ساله چقد سو مي كنم؟» قت خريد يا كه «. من ــا فزيش توجه مر كوچه با به سرمايه گذ بو ــهامي بخريم؟» نش يا «چه سنقد تحت فشا قر مي گير كه ست ند توصيه كنم كه مر چه سهامي بخرند، ما گاهي هيچ قت ، سبد متشكل چند سها پيشنها كنم. من صر مجبو مي شو با كلي ما گر فلسفه چيدمينه خاطر كه توصيه بر خريد فر سها ندشته باشم ما مگر بعضي ها كن هستند، ين يبهشت يل ماجرها جالبي كه هم بر خو عبر مو ست هم بر شما. به خاطر ختر – پيامي سو ستا موسيقي مبني بر ينكه «خانم خونسا خيلي - « بو كه «مهتاسته گلي تهيه كر لين فرصت خدمت يشا مي سم چند بعد صر شما ببيند.» گفتم قيقه مالقا ما به حو پرسي هو گذشت پس خانم خونسا فتم. چند يد به يبايي فريبز الچيني، ختر با نوختن قعطه پيشرفت مهتا نوختن پيانو گز نهايت . نيم ساعتي مالقاتم با خانم خونسا گذشت تما ين مد فكر مي كر چر حسابي خوشحالم كريختن چا تنها گذشت، خانم خونسا قتي مهتا ما بر شته ست. نهايت يد من صر به سيعي صفها مين . پد قطعه ــما نيا ــت كه به كمك تخصص ش گفت «حقيقتش ين سخت. فر ين ندنش به صو پو نقد پر خت سهم همه فر شت كه چند هفته پيش فرمين، حد ۷۰ ميليو توما پو نصيب من شد من شما مي خوهم كه ين پو بر من قطعه سرمايه گذ كنيد.» گفتم: «خانم خونسا چر ين پو بانك، سپر نمي كنيد تا سو ماهانه .» گفت: «يك ميليو توما سو ماهانه ندگي كنيد ضمن صل پو شما حفظ شو خو تما كوچكي نمي گيريد كه پا من نمي كند.» گفتم: چر با ين پو تسهيالتي كه مي تونيد بگيريد، شته باشيد. گفت: با ين مد ندكي هم مي توند پو شما حفظ كند طريق جا . گفتم: چر كله با مستاجر ند تما خريد ضمن ينكه صال حوصله سر پا پو نمي شو تهر . خالصه خانم خونسا گير كا شو هيد. گفت: نمي خوهم بيشتر ين شگا خو توسعه نمي مو. مي خوست پولش سرمايه گذ كنم من به هيچ عنو نمي خوستم ين با صر من نكاهنمايي بر خريد ختر نتونست قولي مبني بر توصيه، سرمايه گذ . نهايت ستا موسيقي شونقد باهو نبو . گذشت من مالقا با خانم خونسا فرمو كر ما سها من بگيرست يخته تا به هم تا كا من، هم. بط ختر به خانم خونسا يستا ها كه فالگو پني جد خريدها هفتگي تخته سفيد كه نگي نمو شمع ها يو پرينت كه . ين تا به هم يخته هيچ چيز سر جا خو نيست ، پر كر نامه ها چسباند يش بريد ، مثل ين ست كه بايد بياباني قتي مي خوهد گوشي موبايلم ميز غذخو بريم بيا مهتا قتي من يد كه تا حاال سابقه ندشت. مهتا فتا عجيبي پر قلو سنگ عبو كند. با ين حا ين . چند با ، فالگو مي يستا به مكالما تلفني گو مي تاقم به كا مشغو بو كي يگر نديد كه پشت تاقم يد نصيحتش كر كه فالگو يستا كا خوبي نيست حالت با پيامي خانم خونسا بريم گفت: به مكالما تلفني گو كند. مدتي گذشت مهتا ، مهتا خانم خونسا يا جد نگرفتم به قو بچه ها با خيلي مهم ست. حقيقتش بخوهيد نگ خانه به يد شنبه هفته پيش، ظهر چها » فكر كر جريا خاتمه يافته ما بعد «پيچاندچو چا يد خانم خونسا مد. مهتا با كر من به كا خو مشغو شد كه صد . عوتش كر كه بنشيند مهتا خوستم شربتي، خنكي، چيز بيا ها يستا ست. تفاقي بر من نشست. گفتم ، ضطربي كه چهر مو مي فت خانم خونسا با مهتا ، چر ين قد پريشا به نظر مي سيد؟ گفت: جا بدهيد مهتا بيايد تا توضيح بدهم. مهتا با فتاهي كشيد ختر نشست ستا موسيقي مد خانم خونسا خوست بنشيند. ليو شربت گي شد ما قبل مي خوهم سولي بپرسم. به نظر شما سها قا گيالني مرتكب شتبا بز گفت: شركت (...) خو ست؟ من ۷۰ ميليو توما سرمايه صر خريد ۱۷۵ هز سهم ين شركت كر ما عر يك ما گذشته، قيمت سها كلي سقو كر ست. محكم پيشاني گفتم كد ختر سر ندخت پايين. به بي عقلي به شما توصيه كر كه سها (...) بخريد؟ نگاهي به مهتا كر ؟ يد گريه گرفته. گفتم چر توصيه كر خانم خونسا سها شركت (...) بخر . مهتا نگا كرليل بو . تا فهميد جريا فالگو يستا ها مهتا به چه گفت: به صحبت ها شما گو نستم بخند يا گريه كنم. مهتا به حر ها من گو بو نما شركت (...) با نما ست. نمي شركت (...) شتبا گرفته بو نهايت سعي كر بو به ستا كمك كند ما برعكس باعث بدبختي عد گل گلش . تا ين شد. چا ندشتم. قو سها به خانم خونسا بخرقت همه پولش صر خريد سها يك شركت نكند شكفت. لبته به خانم خونسا توصيه كر هيچ . يعني فت من چشمكي به مهتا . خانم خونسا يعني همه تخم مر هايش يك سبد نگذ، تقسيم سو نقد ست. بنابرين ظر ليل فت قيمت ين كه مجمع شركت (...) تا برگز شد

يند قيمت فزيش خوهد يافت. ما ها

ير طال طال يربو بو

دالر گران شدست گرفت سطه به ال با هم نبض معامال با ها مضاني يگانه: هفته قبل بنفشه ما خو چر ستد ها لت نهم ين تونسته با تغيير و تغيير تصميم گير ها شن نگه همچنا صد نشين باقي بماند. گرچه چشم ند بر ــته هفته گذش باا با مسلم بو ين ست ند نچه بر ال بسيا بحرني تر ساير قال ين با هابو ما ال الال معامال ه شريط نا ميدنه بر با باشد ن لو ال هر شريطي ه بو ال هم صحنه ه خسته نشد پا نمي نشينند هميشه مي شو به ين ميد بو چريژ با هم عرصه سياست هنو چنا جايگاهي با ها جها به قابت ها قتصا ه هرگز تصميما جريي نشد نمي توند خللي محبوبيت ين شت شته خوهد شو ه ختم به ال بحرني ترين هفته معامال خو حالي به پايا بر ند، به ين ترتيب يجا و سيد با ر بو ما باالخر بحر ها ين به تما يند تصو ن با خير اهش نر شناسي بر توجيه ا غم همه نقل ها تصميما ختم به خير شد. هفته پيش به ا مري لت جه سر بو ه ن جو . با ه تا ميد معامال بو ال ي شو با هم ال ال اهش شو ي ين اهش نر بهر بان شو بحر سا بو صحبت قتصا ين اللي ها يگر قال با ر ما با هم بيش فتر سرنوشت با ها جها نتها تحميل حتي گو ر . تونست به نيز جبر ه فت هفته ها قبل تر ي بو به طو محبوبيت برخو

ه هم بربايد. ستا معامله گر س معامال با ا يا جا مري اهش نر بهر

ه حتي گر ته فعاال با سايه همه ناميد ها طو معامال خو به ين نال ند ما جايگا اهش پيد نتر شد ال لت نر ــط ــخص توس ماني مش با ند همين موضو جا تا ند ميد بو ي مي قعي نز به نر ال هم شو با قتصا

ه معامله گر ال فرصتي ــاهد با ها جها با هم شاهش بها نفت متعاقب فت ۹۲۰ ــطو ير س قيمت طال به يگر ــا ــ ب ــد ي ن ال بومسير ترقي قر گرفته پيش لت نهم ــر تصميما تغيياهش پيش منتفي شد ال به قيمت ها ستو نر

شو باالخر تصميما نهايي ا قتصا ست ند . ۹۳۰ تا ۹۳۴ توما با با گربا فضا لت خا شو ستو نر بسته قتصا ال نوسانا يدند تا خو بهتر ال حالي ستو نر اهش شيد بر معامله گر ين يجا شد. سايه نگرني نفس ه با ها بين لمللي گير تصميما بر نر بهر شيد شد با چها ستانبو پس ه نتظا بر ه معامله گر جهاني ير ا بر نو ظريفي بي عتما بو مري ي بانو ال به محا ند معامال پا همچنين نگلستا بو ا مري ز تصميما بان مرخر هم به ست ه ال وچ بر نگ تفريحي هر چند ه ند ين يعني ين شاند بو ثبا ند معامال با خو خرين ال قبا منتهي شد به ين ترتيب ال ميا فزيش انه ستد ها ير ه با ها بين لمللي نيز سي ثبا ترجيح حالي خيابا فرال تصميما ال سپر بو خبر خا شد اهش بها نفت فلز قيمتي به خو با

شو بخشيد. لت هم جا تا به با بسته قتصا نس ال هر ير ۹۰۰ سقو طال به

، با جنب جو قابل ال ه طال ني با ها س و همين فرصت اهش يا بهتر بگوييم سقو قيمت طال عامل بسيا شو ه ها شت. ما با طال س تاملي مي بر نند هفته مهمي بو تا طو تغيير معامله گر معامال ين قال پرهيز خد ها ين با ها صو نگرفت با نيمه تعطيل به مترين نند به ين ترتيب خو مهيا ا جديد با ها جها مه تا باالخر مجبو باشد هفته هما سابق قيمت ها مطابق با ين با ها نيز به نوسا ها بها مصنوعا فلز خو بپر خوسته يا ناخوسته به گشت قيمت طال بر چندمين با طو ما ها قبل به ه با اهشي هد. اهش تن ر و يجا ر همه معامله گر با ها مذ عشه بر پي نس خبر مي ال هر ير ۹۰۰ ند. بر با ها جها يجا ي لر زي اهش بها نفت نتونست ين مو م هيچ عامل جز نتر خوهد شد. ه هم ه قيمت س نند نخوهد بو گر معامله گر پيش بيني به ين ترتيب سي ها جشن ها ه تقاضا بر طال يا عر شو ه ــ ين حالي با طال س

شت. خلي باالترين ميز قر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۲۴

همه تخم مرغ ها در يک سبد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند پيشنهاد۱۹شهرخوخو نولو نولوت ت

ت ن نشو به حر يي به جسم سا : قانوني فيزي مي گويد تا نير ضا بهد حميدها با . شايد حا هو ين يگر بد شو يي نمي يد بر توقفش نيز بايد نيريي ه بسيا بو نه خو ر چر ن تشبيه ين جسم سا شو بتو به خو

! مي شو نه گرو د ست بر خر ين ها با نمايشگا خو پايتخت مي گويند ين سا بو قدماتي نظير عال فر فو عرضه محصوال بيشتر بايد منتظر لتفا خو

هد. اني هر چند ند م هما نير مي توند با ت حه مر شو سهميه بند ناگهاني بنزين ها ه سا پيش همين ين حالي ست م مصر ها عزيزتر قبل شد پر ر ند با خو نيز پوست ند عجيب به سر مي بريگا مي متعا تر سا پيش شد ست، بنزين ضا فتند ما مسا مصر ها به حاشيه مي جو گير س ه پس قطع سهميه سوخت خو ها لو يي ها منتفي شد، پا خويدند نيز خطر مي سيما سترتژي شا يعني ما شد طرفي با محصو ر يه نه نقد يگا به صو يا ــد ين خو بنزين ه به خري ند ر ــال عر به نوعي مابه تفا بنزين م نها ا مبلغ ۵۷۶ هز توما قيمت ــهولت بر ست ه ين شر ند ين شريطي ست نيز مي پر ــيما س ــا ما نه ي س ياسيما . ما و نه مذ ستو لغو يا هفته پيش طي بالغيه به نمايندگي ها مجا خو و موجه شا نيز با ه سهميه بنزين شا قطع شد با ند هايي بو نيز جز خو

يي ها با ما پا خو شد بو ــقو بيشتر با ين تدبير سند به نحو ر ين جلوگير ند سيما نو ما ه هم با قيمت ۳۶ ميليو ۵۰۰ هز ــيد مد س توما به فر ــ نيز قيمتي بربر با توماتي ، ــو توما با ۴۱ ميلينيز هم با قيمت ۳۰ ميليو ۷۰۰ هز توما خريد فر

. مي شومش تند

س نامش فعال با عــو قيمت چند نم . ــو چا تغيير تحو نمي شــا ــه ب ــي ي ــد ۹۰ خو تنحاشيه ها بسيا به خط توليد نو مد خل شد هم E۲ با قيمتي بربر با ۱۵ ميليو

ــت ــد ين مد يربگ بو به ترمز ABS مجهز س توما با به فر مي سه مد E۱ ين خو با ي يربگ ترمز ABS قيمتي بربر با ۱۳ ين حالي ست ولر با قيمت ۱۰ ميليو ۷۰۰ هز ميليو ۵۰۰ هز توما ست. تند E۰ ۹۰ نيز بد خل شد . تند ۹۰ با پرچم خو قيمت خطو توليد توما خريد فر مي شو

. ما حا حاضر به عنو محصولي گر با شناخته مي شوثبا با سمند

ه تغيير مش به مشا مي سد هما طو ها بو با برند ملي ير خو ين نو سمند معمولي يفيتش يجا نمي شو با نيز نسبتا با ثبا ست. هم چندني ــو ۷۰۰ هز توما با به ــه گاهي ترمز مي گير گاهي نه(!) با قيمت ۱۳ ميليتي ير خو به حسا مي يد ه جز محصوال صا فر مي سد سمند LX هم ه سو سر قبيله ست ين حالي ست حا حاضر قيمتي بربر با ۱۶ ميليو توما . سمند همچنا گر ماند با قيمت ۱۸ ميليو ۱۵۰ هز توما خريد فر مي شو

ند سو تر ينها باشد. عد بو يي ها ير خونو گر شد مو

خرين قيمت ها ر ست. بر سا يا پيد خو تا با ير ظاهر مشتريا ه نو با تهر چيز بيش ي ميليو توما گر شد ست. ين حال ست مو

اهش ست. لت قيمت عرضه

: كمتر كسي تصو مي كر كه گوشي هايي با قيمت ها چند ميليوني با مريم عسگرشوند با ستقبا بااليي سو قشر مرفه جامعه موجه شوند. ما طرفد گوشي ها گر قيمت ند ين تصو شتبا ست ر ما ثابت يا بهتر بگوييم قشر مرفه جامعه يا هما مايه ها معر خوليل پس گذشت ــي ها جوهرنشا تونسته ند عيا ها جامعه بربايند. به همين گوشخلي، نه تنها ين گوشي ها عياني با ستقبا قشر مرفه حد سه ما ين گوشي ها به با جامعه موجه شد ند، بلكه مد ها مشابه ين گوشي ها كه غلب قيمتي بين يك تا ۵ميليو توما شتن شگا ها گوشي تلفن همر شد ند قشر متوسط جامعه ند نيز ميهما برخي فره جوهر نشا بو شندگا گوشي ها گر قيمت اال بي نصيب نگذشتند. به گفته يكي فر ين ند مو سثقبا نهاست، گوشي هايي كه قيمتي بين تا ۳۵ميليو توما ثر خصيصه صلي يترين مغا ها قر نمي گيرند. قشر خاصي جامعه قر مي گيرند به ند يا بهتر بگوييم صال پشت خل كاتالو به خريد نشا سفا شندگا مد ها مختلف ين گوشي ها بلكه فرصد مبلغ كل گوشي قبل لبته حد ۵۰ هند. كنند سفا مي گرفته گوشي مو نظر به ما تحويل . مابقي مبلغ هم مي ماند بر تحويل كاال هنگا ثبت سفا خريد خذ مي شوال سن كه قيمتي حد ۳ تا ۳۵ميليو توما تو بنگ . گوشي ها گرنقيمت گوشي به مشترنها ياقو ين گوشي ها پوشش صلي ترين خصيصه شي كشو مي شوند ند به طو سفايبا ، برليا طال ست معموال مكانا فني چندني برخو نيستند تنها ظاهر ، لما كبوتو نها ست كه توجه فر متمو جامعه به خو جلب مي كند. حا حاضر مد گوشي ند. ين گوشي ها كه پوشش جو كه قيمتي حد ۹ميليو تا ۲۵ميليو توما با ير نها ليل ختال قيمت شي كشو مي شوند ند به طو سفا طال سنگ ها قيمتي برخويگر گوشي ها گرنقيمت نها ست. SOLIPAIRE مد فته ميز سنگ ها قيمتي به كا تو ست كه پوشش جلو بدنه تركيبي طال ۱۸ عيا يك لما قيرطي ست. بدنه كلي خل ۲۰ قطعه ياقو به كا بر شد ست. ين گوشي ين گوشي نيز تيتانيو ساخته شد ، بين عكاسي فيلمبر يباست كه فاقد ۲۲ميليو توماني حقيقت يك گوشي لوكس ما به خريد يگر كه حولي ميد مير شند تي يك فر ست. بلوتو حتي كا حافظه يبا برند بنگ فر گوشي ها عياني مشغو ست نيز مد Seren گوشي ها گرنقيمت ين برند سوئد تاكنو پنج مد گوشي گرنقيمت با . به گفته ال سن معرفي كرتو قابليت ها ند نسبت به گوشي ها ميليو توما كر ست كه قيمتي حد سه تا چهابين ۵مگاپيكسلي، كا حافظه بلوتو ند. تجهيز ين گوشي ها به فني پيشرفته تر برخو، برندها ال سن سوئد تو نگليسي بنگ يژگي ها ين گوشي هاست. به غير ... برخي سم هستند ... صاحب سم ال يو ، عينك، ــا مينه توليد عرضه پوش يگر كه مطر ... برندهايي هستند كه ين ساچي شته باشند.گوچي، نيز ين عرصه سعي كر ند حضو يا خيل مرجعيني شته ند. گر سر به مركز خريد كامپيوتر پايتخت بزنيد به حتما عرصه حضو يترين ند توجه خشا پشت شگا كوچك جمع شد ند به گوشي ها كه مقابل يك فر... پشت ساچي خشا با ما ها گوچي، نگ نگا شما به خو جلب مي كند. گوشي ها شگا مي گويد: گوشي ها موجو شندگا ين فر يترين ين مغا جاخو كر ند. يكي فرند ساچي شناخته مي شوند، قيمتي حد ۳ تا ۷ميليو توما شگا كه با برندها گوچي ين فرشند نها قيمت ها متفا ست. به گفته ين فر فته كه بسته به نو ميز سنگ ها به كا ــط به باال ــر متوس ــتند قش كثر فر كه بر خريد به ين مكا مرجعه مي كنند فر هسمينه توليد گوشي ها ، برندها مطر توليدكنند گوشي نيز جامعه. به غير برندها مذكوسته ين توليدكنندگا ست. ين شركت با همكا برندها جوهرنشا قدماتي كر ند. نوكيا ساچي تونسته ست چند نمونه گوشي ها مد ۸۸۰۰ خو به ين برندها مزين كر گوچي با پوششي حاصل تركيب طال سنگ ها قيمتي عرصه توليد گوشي ها گر قيمت خو ساچي با قيمت ۶ميليو ۲۰۰هز توما مد هد. هم كنو مد ۸۸۰۰ ين برند با نا نشا ــد. Sapphire ART ۸۸۰۰ نيز گوچي با قيمت ۵ميليو ۷۵۰هز توما به فر مي سگوشي ها گر قيمت نوكيا ست كه قيمتي حد يك ميليو ۱۵۰ تا يك ميليو ۲۰۰هز توما فته، كمه مركز كليد چند جهت گوشي به كا . ين گوشي به يك ياقو كبو كه به عنو

مجهز ست.

گوشي ۲۵ميليون تومانی

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۲۵شهر

آرام تر از آرام

بابا

برندتو

توD best

ال سن بنگ گوچي-نوكيا

مدsolipaire

ferrariD best

serenSapphire arte

8800

قابليتپوشش طال ۱۸ عيا

لما ۲ قيرطيپوشش طال سفيد ۱۸ عياكش طال تجهيز به بين ۱ مگاپيكسلي

كشويي برقيتجهيز به ياقو كبو به عنو كليد چندجهته

( قيمت (توما۲۲۰۰۰۰۰۰

۲۵۰۰۰۰۰۰۳۰۰۰۰۰۰

۳۵۰۰۰۰۰۱۱۷۰۰۰۰

قيمت پيشين-------

۱۵/۹۰۰/۰۰۰-------

۷۳/۸۰۰/۰۰۰

نو خوپريد بنزينيگانه سو پريد بنزيني

پژ ۴۰۵ بنزينيپرشيا معموليELX پرشيا

سمند معموليLX سمند

سونتيا

ماكسيمايو

E۲ ۹۰ تندE۱ ۹۰ تند

مگا توماتيكنو نيسا مو

قيمت فعلي۸/۲۵۰/۰۰۰۸/۳۵۰/۰۰۰۸/۳۵۰/۰۰۰۱۴/۸۰۰/۰۰۰۱۸/۵۰۰/۰۰۰۲۱/۵۰۰/۰۰۰۱۳/۷۰۰/۰۰۰۱۶/۰۰۰/۰۰۰۱۸/۱۵۰/۰۰۰۳۰/۲۰۰/۰۰۰۴۱/۰۰۰/۰۰۰۱۴/۰۰۰/۰۰۰۱۵/۰۰۰/۰۰۰۱۳/۵۰۰/۰۰۰۳۶/۰۰۰/۰۰۰۷۴/۹۰۰/۰۰۰

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بو جهابو جها نرنر

لت ــكانس ها پاياني فيلم ــت. س لت نهم عجب ماجريي پيد كر س : نفت ند ضا ست. هر خبر تا ما ثبا نقش نفت همچنا جز بينندگا شت بو حا برضا كسايي مديرعامل شركت ها گفته مي شو محمد ــايعه نو. ين جابجايي ها، هر شفتر نعمت هم . كوبه شايعا ، جايش به محمدنژ قدما نفت خوهد ملي گاكيلي مديرعامل فعلي نفت ست. با گر مي گويد كه نعمت پااليش پخش مي علي من جو تش شايعا ير نفت پا نعمت يستا ست. گا پا جايش مي نشيند. هرچند ستا خطيبي، پك نفت هم گرفته كه قر ست شفيعي نامي كه ئيس مو جاني، يا. كبر تركا هم كه همين سه سا يك پك ست جايگزين شو نمايند ير هيا عامل نت برنامه يز سبا كشي كر ست با هم با شايعا با مديرعاملي نفت گا پا به معاشي ست. نا سيفي، مديرعامل صا گا هم كنج ين با نشاني يافته قس عليهذ كاال پرفرقعيت ــد چه بر پر ــايعا بي منشأ باش ــت كه چه ين ش قعيت س ــا ها. ين نا ها نشند پر ها ، حضيضي كه بنشيند نفس يجا تزلز مديريتي نفت به حضيض مي برمشي بر ين كشتي بنشاند. ير ست كه قا سالت توسعه خو نشا خوهد ينجا نشيا نكه مي تو پرسيد چطو كما پر ها نفت سه سا پيش مر كنيد. حاال بماند

شته باشد مي توند سوئيس به نيكوخدمت كند. بي نكه حتي چند جمله نگليسي حافظه مد ال پايين نفت تا ۱۱۸

ها با تحوال غيرقابل ــت. با هم ين ــا س ــت كه خبرس ــايعا نيس نفت فقط با ششنبه گذشته به پايين ترين ها جهاني چها يدني شد ست. نفت با ينه خبا پيش بيني سيد. ال ۱۰ سنت مريكا نيويو به ۱۱۸ سيد. هر بشكه نفت سبك سطح طي ۳ ما گذشته ضا توليد نيجريه يكي علل مهم ين كاهش قيمت فزيش توليد نفت عربستا عر بهبو

خر هفته. ال ال هفته تا ۱۱۸ ۱۲۶ . لي بو ند قيمت ها نز ست. هفته گذشته بدسليقگي نفتي متكي

جه حاشيه جال منطقه ير مو خا . هفته گذشته، متكي، يك بدسليقگي خبر كر، تحليل ين حر . هرچند كر كر ال فزيش قيمت نفت كاهش سا مهمترين عامل ال به پايين تر كو ۱۴۷ لي به خو گرفته ند نز ستي ست ما شريطي كه قيمت نفت قا ليل مد بر فزيش قيمت نفت كمي بدسليقگي ست. ال فت كر ست، ۱۲۰

. اليل كاهش قيمت بگويد نه فزيش ئه مي كند مي بايست ير ين شريط گر تحليلي حتما كاهش توليد نفت لعطيه: ها حر عربستا

پك فزيش يافته با ميز توليد پك، حد گما ها يك شد به جال سپتامبر با نزال كيست كه ندند شريطي ، ني بر با سانه ست صرفا تاثير ست. هرچند بيشتر با ند توليد نچه كف قد كنند هر ها صا قامي ثبت مي كند كشو كه قيمت نفت چنين پكي گفته كه جال سپتامبر مي كنند تا خزنه شا پرپو تر كنند. با ين حا يكي منابع ال سقو كند ما جالب ترين تغيير توليدشا نخوهند مگر ينكه قيمت ها به پايين تر ۸۰ پ صو پيشي گرفتن عرضه تقاضا ير قطر گرفته ست: « ير موضع عبدهللا لعطيه، بر كاهش توليد عمل خوهد شد.» بين نفتي ها ين مثل شهر ست كه هرگا علي لنعيمي،

يكته كند بتد طريق لعطيه تست مي كند! ير نفت عربستا بخوهد حرفي به با نفت همچنا به پايين مي

مه خوهد لي ند نز يند با هم به ها شناسا پيش بيني مي كنند قيمت نفت كامه لي قيمت نفت ند نز صد شركت كنندگا نظرسنجي بلومبر پيش بيني كر ند ۴۵ .صد حتما فزيش قيمت ها مطر كر ند. ين هفته گر تفا خاصي ــت. ۲۴ ش خوهد مه يابد. مگر لوله ال ند كاهشي قيمت نفت تا حد ۱۱۵ عرصه سياسي نيفتد به نظر مي سد

يگر يابد. يه نيجريه بتركد يا مذكر هسته ال سقو كر ير ۱۱۰ ير به نفت سنگين

ال ــتين با هفته گذشته با كاهش جد به حد ۱۱۰ ــبك ير بر نخس قيمت نفت ســيد. ين حالي ست كه هر بشكه نفت سنگين ير هم بر نخستين با ما ها گذشته سال ۲۴ سنت ال معامله شد. هر بشكه نفت خا سبك ير با مديترنه ۱۱۱ پايين تر ۱۱۰

ال ۴۴ سنت معامله شد. هر بشكه نفت خا سنگين همين با ۱۰۸ باما نفتي بر كاهش قيمت ها طر جديد

مريكا هفته گذشته طرحي بر مقابله با فزيش بها نفت به مكر ها باما، نامز با ين كشو با سترتژيك نفت خا خاير باما پيشنها كر كه بخشي ست. ميد

سيله بها فر ها نفتي كوتا مد كاهش يابد. شو تا به ين ير صا كر نفت

لت نهم مجلس عتما گرفت. ير كشو مين ، به عنو ، قائم مقا تا نفتي شد كر

موسيقي نزولسقوط نفت ايران تا ۱۱۰ دالرقم صدبه ــا ۱۲ اهش مع حد ــا ۱۶۱/۴۱ يو ب ي بو تو ــاخص ني سـيا: شمپاني ها فلز فوال شر ــاخص، ير گر ين ش ت ها ــيد. شر س ۱۲۹۳۳/۸سا ت خو سيدند.شر نو يه ۲۰۰۸ تا گوست به پايين ترين حد قيمتي فو ما اهش موجه شد. صد پن ست با ۴/۸ ند خو ت سا ه سومين شر نيسا نو پايين ترين ه ما ۲۰۰۳ تا سيد اهش به ۷۸۸ ين ت با ۴۰ ين سها ين شرمد اهش ال فزيش ين مقابل . ت محسو مي شو قيمت سها ين شرا، به عال فزيش قيمت نفت باعث مري ت اميو ها سب ين شر حاصل فر صد ت با نز ۴۱ ت شد ست.ميز فر ين شر اهش قابل توجه سو ين شرت نيسا به طو مستقيم تحت تاثير سيد. نز شر ال سا خوهد به ۲/۳۵ تريليا ت يگر شر ت ياماها، ست. شر نو فرنسه سا ت خو خوند يعني شر فت پداهش موجه شد.طي هفته گذشته سهم صد ي با ۸/۴ ير گر شاخص ني مهم ين فت قيمت يك ما سيد. اهش به ۱۸۸۸ ين ال موسيقي با ۱۷۲ ين ند ين سا

گذشته بي سابقه بو ست.اهش به صد ت با ۲۰ ــا جا ين شر مد خالص س ه ر ياماها پيش بيني

ت فت فر پيش بيني شد مد ين شر اهش ليل سيد. ۱۶/۵ ميليا ين خوهد ي موسيقي فزيش ماليا ها عنو شد ست. مقابل فت قيمت سها ني تر ال لپن با فزيش ت ها خدماتي بو ، شر نند فلز سا توليد ت ها خو شره ت ها خدماتي شد قتصا سرمايه گذ به شر خريد موجه شدند.با توجه به ضعف

ند. و قتصا قر مي گيرند، خو نشا متر تحت تاثير نوسانا ناشي س ها بي مشتر لو

اهش يافت. فزيش قيمت نفت خا پا نيز طي هفته گذشته پا: شاخص سها با اليل ين فت عال ، حمل نقل مسافربر سا ت ها خو اهش شر

شد ست. ،BMW ت ــر شنند ــد ــن تولي گتري بزنيا، س خو ها لوبه پايين ترين حد قيمتي سيد نو سا ۲۰۰۳ تا

ا مري مد اهش صد سقو به علت ين هفته با ۱۱ BMW ت ست.شرال هزينه ها به فزيش اهش ت به جهت مد ين شر اهش بر شد. نيا نيز با ۱۴ ند تاير ت سا مين شر ــت. ، فوال نفت عال شد س ــتي الساهش مپاني ميشلن(Michelin ) با توجه به بر شد. اهش قيمت سها صد مين با ــتيك بر فزيش قيمت نفت، فوال الس پا ناگهاني فر با نو فرنسه سا سه ما خير مجبو به تغيير برنامه ها ساالنه خو شد.شركت خوصد موجه شد با توجه به تحوال هفته ــته با فت قيمت ۸/۹ نيز طي هفته گذشير سيد. شركت ها قم ۲۸۰/۲۴ صد كاهش به پا با ۰/۵ جونز خير، شاخص صد تجربه كر ند كه ــا ۲۰۰۸ مجمو كاهش ۲۳ ــاخص س گر ين شپا، كاهش فزيش تو سطح ال ست. قمي حد ۴۸۰ ميليا مجمو معا لي ند نز ها جديد قيمت نفت خا عومل موثر ين كو مد شركت ها ثبت

عنو شد ست.بحر خو جشن بيمه

مريكا مريكا: شركت ها بيمه كمپاني ها فعا بخش نر به شاخصS&P با مدها هنگفت شركت ها نر هفته گذشته معامال شتند. عال ند صعو ساندند. قم ۱۲۶۰/۳۱ صد فزيش به ــاخص S&P با ۰/۲ ــركت ها بيمه ش تا شمريكا بتد سا جا تاكنو گترين شركت بيمه بها شركتMBIA، بز S&P ير گر شاخص صد قيمت سها تجربه كر ست. شركت ها فزيش ۵۷

بيشترين قبا متوجه شركت ها مالي بيمه بو ست.صد فزيش طي هفته گذشته قيمت سها خو به مريكا نيز با ۷/۳ شركت فوال گترين كمپاني فوال ياال متحد ست مد ين شركت كه بز ساند. ال ۱۵۱/۴۳

بربر فزيش يافته كه تخمين تحليلگر بو بسيا باالتر ست.سيد. بحر قم ۱۱۳۲۶/۳ جونز نيويو با ۰/۴ كاهش به يگر شاخص طر نيا عال كر سا سيد كه ين غو خو سا جنر موتو به حد شركت خو

يا موجه شد ست. ال كه سا جا با ۱۵/۵ ميليا

۱۱۳۲۶/۳۱۲۶۰/۳۱۲۸۰/۲۴۱۲۹۳۳/۸

شاخصجونزS&P

پا جونز نيكي

صد تغيير -۰/۴+۰/۲-۰/۵-۱/۲

۲۶بازار

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

فرهنگفرهنگاال خدمااال خدما

عم ناشر ضا ميرخاني پرفر ترين كتا با نا گرفته ست به مريي: بي تن ميلي ها ــت، با كتا ير ين ــر ين ثر مر ۱۰۰ ميليو توما عبو كر س فما كوچه ها همچنا يكي پرفر ترين ها با ست، هر چند ين في با فريبا شي ها ما همچنا غلب كتابفر كتا چند ميا منتقد با ستقبا موجه نشد،ما هفته نا گرفت.چهر پنها عشق نوشته سيامك گلشير هم مركز شهر پرفر ترين شي ها حولي نقال فر بااليي يگر كتا هايي ست كه همچنا كتا فر يكي ما هد. مه مي برخو ست،كافه پيانو نوشته فرها جعفر هم كماكا به فر خو سي» نوشته ما « كيشو ها نتشا كا با جي ين ميا كتا ها خاجي ست،ين بيا خا گنيف» با ترجمه «يوسف قنبر» پرفر ترين ها با «يو توستا هايش تصوير شفا ه ستا ين نويسند ست تا برگيرند چها ا به سياست گريش ش ثا جمله ين ثر هد. سيه مي گا خو ما هد. ل ها مختلفي خو نشا مي ثا به ش تا عاليق سياسي بانا فغانستا به با كتا ير با كر بو لوييس با هم پا »نوشته نبا ما «به »با ترجمه مهد غبريي همچنا پرفر شيد تابا خو «هز ما ست ين ثر كنا ستا ست كه مي توند يك تريلو (سه گانه) باشد. ين » شامل سه نبا ما ست. «به

مد ند. نبا ما يك جلد ، شهر شو به خسا فتا بر ستا به نا ها سه ستا هم با

لبو تصوير ضا شجريا با جديدترين ها همچنا ستا محمد با موسيقي ين شكيبايي با ند يا خسر ، خرين كنسرتش به همر گر صد پرفر ترين ها قريگر نا هايي ست كه با موسيقي طرفد بسا لبو شعرخوني هم يكي شش لبو «مهرباني» «نشاني ها» همه پرفر تر هستند. لبو ها شكيبايي ، ميا بر لبو گلنا با موسقي با ستقبا فيعي خونند قديمي كه چند پيش هم يو

ها با موسيقي ست. لبو يا گل شبانه شمع پرطرفد گي با سي شد،به تاصد ي ي ليه تا شو

وهن هفته نمايش ها“ ساخته فيلم سينمايي ”موميايي: مقبر مپرتو م پس فيلم جديد مجموعه خت با فاصله ال فر ا شمالي ۴۲/۵ ميليو مري با ريستوفر نوال با ۴۳/۸ ني گر ا ي“ به ي مين فيلم پرفر هفته شد.“شوليه تا بتمن شترين فيلم شد مجمو فر خو ال فر بر سومين هفته پياپي پرفر ميليو ي مد ”بر ناتني“ م ، ساند. ميا فيلم ها پر ال به ۳۹۴/۹ ميليو ي“ ”موميايي: ي خت پس ”شوليه تا ال فر يل فر جا سي ۱۶/۳ ميليو با با

ها“ سومين فيلم پرفر هفته شد. مقبر مپرتو

ه چند سا قبل بر يني هستيد سته مشتر هن چي: شما...بله شما! شايد شما هم جز شبنم ي ه نهايت نز ختيد. هم به صو قسطي شتن ي خط موبايل حد ي ميليو توما پو پرها با ين ستر باشيد. ست شما گذشت تا به ي نيم ميليو توما همر با گوشي، هزينه هد؟ نگا شما ست مي ا ها موجو با چه حساسي به شما يد گوناگوني برند قيمت سيم نيد ر مي ختيد؟ شايد هم ف لين صف پر يد...يا شايد معتقديد بها يستا سيا بو يرين سنگ ستر ، حتي با ۱۲ هز توما هم مي تونيد ستر بو شد ها ما ين با يعني همين!تباطا ه پرتو پا به عرصه غا شد هايي ا با ــيم فت خيز قيمت س ــيد! باشقابتي صاحب لتي به يمن به با پرتو پرتو برنگيخت؛ قابت همر گذشت حس ت لتي حر اهش قيمت خدما لت جهت ــد سياست ــد.هر چند عال ش برند لوگو نا شيرنسل به همر تبليغا گستر ا ها غا فر سيم ه با ما نظر منتقد نماند ست لين با تبليغا فتا بر ت لت به حر ، ، شنيد نوشتا يد عم هي سانه ها گر نگ “ برگزيد لوگويي با ، نا ”همر ...بر پرتو گستر نشريا صد سيما نجا لي . سير نز قابتي شو ر تا به عنو برند شناخته شد به صو جد با سبز قاجا طرحي سته شد قيمت ها با شد؛ ه منجر به ش غا شد ما لتي نيز هما ا ها قيمت سيم ا حالت سرمايه .خر شغلي مانند خريد فر سيم ر ست ش ه بسيا ستي شنند تما نهايت به نفع مصر مر ه ست ليل شد. به همين ا با گوناگوني بر خريد سيم يد ــتيم لحظه تر موجه هسد بخريم؟!همر ه نيم مي ا ها بد ــيم يه س با ا ها ۱۵۰ يعه يا هما سيم يل ا هز توماني، با سيم ما ر بر و ــا جا با سشيد يا طو ن ما ين حالت ه نق گرفت چر ــا با ب س اال لو ها ا ين سيم االيي ه ــت بل يا سرمايه نيسه با هميشه ست مو نيا نندگا نچه مصر . مشتر ــيد نديش ــا به نتخ ــر ب، هزينه ها قيمت انا مي مساني ا هاست.بر خريد سيم وتا سا پيا يا به ه عالقه ا ها ــيم ها س ين ند، ست همر گزينه قابل قبولي ه به ــز يه نر ف ــا ه ب چر تر ا ا تايپ ۲۰۰ م مشتر سا پيا هد، هزينه سي مي فايگر نيز وتا لبته گزينه سا پيا اهش ست. طرفد فرطي سي به ۸ توما وتا فاسا هند خوند نوشتن يه مي ه ه تنها خدمتي ا ها پيا سا يرنسل ند: سيم ختيا تتا ا وتا ين ست: مرقب باشيد سيم سا پيا ستد ما هشد ما به شما وتا ست. يافت پيا يا باعث سوختن سيم وتا سا پيا گي مدعي شد ت مخابر ير به تا بط عمومي شر . نسويخ مصر هستند كه سوختن يگر تا ه سيم كا ها نيز مانند كاالها مصرفي ! چر كا مي شوسا پيا ــي ختالال شبكه ست. به ين ترتيب سوختن سيم كا معموال ناشي به ند ناشين مو گر ست. ين قبيل شتبا مو ، كر پين كد طالعا فزيش حجم ، يا وتا ه باعث سوختن شد باشد ال نيست تتا سوخت، يعني ختالال شب ا يد با هم سيم ر عايت نتن بر المه پوشش يگر هزينه م . سو يگا تعلق مي گير ا ه به شما سيم نگر باشيد چر ه ين عرصه ليل سابقه ه همر به يا برخو ست. طبيعي ست ا هميت مشترند.شايد عد مي سخت لت قابت بر ا يه خدما فز شايد ين نظر پيشر باشد ما ا به تو مانند تصا به ينترنت بر مشتر ضايت ندشته باشند ما فا هي ها يرنسل نتن يا يه ست. همر نيز گي سو تاليا نيز قابل يس به تا سوسه برنگيز ست. ين سر خصو جو ها

ند. يند صر مي بطه با ينترنت حا حاضر فعا

بي وتن ۱۰۰ميليوني شدمشترک امروز، ارزان در دسترس است

ناشرنشر علم

ز نشر مرچشمهبها نشر

كا

عنوتن بي

وچه ها كافه پيانو

وتا به همسر چهل نامه سي كيشو

ـ مترجم نويسندضا ميرخاني

ف فريباجعفر فرها

نا برهيم گنيف –يوسف قنبر تو

يترين كتا

ناشر سر

ينو نوينترنه شرقي شيد

ثر كنسر تصوير شجريا

مولويه مهرباني –نشاني ها

نو ساطير بي تو باتوطنم ير

خونندضا شجريا گر محمد

شهر ناظرخسر شكيبايي

عليرضا فتخايا كريستي بر

گر شيد

با موسيق

( مجمو فر (توما۱۶۴۶۰۰۰۰۰۷۳۳۰۰۰۰۰۳۸۴۹۰۰۰۰۰۲۳۰۴۰۰۰۰۰۴۲۸۱۰۰۰۰۰

نا فيلم هميشه پا ي ميا ست

يوقم

حس پنهاا نع

هفته نمايش ۷۱۶۳۵۳۳۵۵

گيشه سينما

صفر۶۱۰ هز توما۵۰۰ هز توما۴۰۰ هز توما۴۱۰ هز توما۳۸۰ هز توما۳۶۰ هز توما۳۱۰ هز توما

+ ۱۰ هز ۳۰ هز توماتوما شا

د۰۲۰۳۰۴۰۵۰۶۰۷۰۸

۰۹۱۹ عتبا

ر ا۴۲۰ هز توما۳۷۰ هز توما۳۰۰ هز توما۳۱۰ هز توما۳۴۰ هز توما۲۷۰ هز توما۲۶۰ هز توما

-

صفر+۲۰ هز ۵۵ هز توما

توما شا

نو ا سيم

ر ا۳۰ هز توما به باال

صفر۱۵۰ هز توما

+۵ هز ۱۰ هز توماتوما شا

+ ۵ هز ۱۰ هز توماتوما شا

نويم ا سيم ا عتبا سيم

سا ا پيا سيم

ر ا۸۰ هز توما

همر – خريد

تاليا - خريد

نسل - خريد ير

بازار ۲۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۸شهر رسانه ها

يه ست نيا بير با شتيا ناظر صحنه سياسي تريستي وال ستا صلي مبا بين گريش ها سالمي س . يگر قعي عميق تر ست ماهيت مي بيند ما مبا ــر نخبگا ــت ب ــي س ه حز عدلت چالش ين ــز جمهو خو خلق ــي جتماعي ح ، سياس قتصاند ند. حز عدلت توسعه يشه ــابي خا ه حســر به برنامه يد ــتي خو تا يس وال مد بر هويت سلويت ــا خو غ فا ماند ــيو رتيزس موهبر ه ــت ست س . پا قر يه عضويت تحاــي خصوصي خو ندگ نش ــيا هو ــز بس حضح نبايد با ماهيت ــت قعي ين ما مومنيني معتقدند يتي سياسي شتبا ــعه به عنو موجو حز عدلت توس

گرفت.ه حز ــت نند ين تصو س ــر ــر موضو گم يگه ست يسمي متعهد وال جمهو خو خلق به هما سرتي مي بينيم. حز جمهو خو مو جومع ليبر ند يگر ه تي ست ــيله بر پايد بلو قد ســتيا ند. ين منظر، ش نتخابا نمي توند حمايت جمع شن ين ا بر تخاصم نظامي پذير نيز باي بيش حد ه قد نفو حز عدلت توسعه مهم تر ست قعيت يه خد خوسته به تش تر . ــي بو ساس گا قانو ما يافته پيش مي ها سا ستقبا تظاهر تو ناتا خو و ه تهديد به فت تا جايي ئيه ۲۰۰۷ نتخابا ستي يگانه پست مد ، ر هم ينترنت منتشر تا و قتي ين فشا به سمت سياست قر بيست يكم. ما مد به قاطع عتما ه پي اهيد نتخاباتي نظامي فريم ه برنامه قبلي تح شن شد به عدلت توسعه نجاميد، هد. عين يگر جو نمي تا نظامي و قد طريق ــيو مخالف حز يس حا حز جمهو خو خلق پوــت بير س ما قبو ش جه ــعه به هيچ عدلت توس. قدما شد قله قد قتصا نفو سياسي نبولتي يو ساال ستا شا ر بعد ها فعا

ومت حز عدلت ــيد قانونيت ح ش يه، به چالش ترــز ممنوعيت ــتجو تعطيلي قضايي ح ــعه جس توس

. هبرنش بوه توپخانه شا ما نبر قضايي حالي به ندختند هبر حز عدلت . ها هم قو نبو نقد جنگ قانوني ه ر حتي با ين توسعه مصرنه قانو ساسي پير ــي هم پنها ندشته. ساس تعهد به تغيير قانو هبرنش بر پايه تهمت هايي نتيجه تهاما صلي عليه حز ست ــد ساسا نا ه تحري ش ــا صو گرفت بي ســا بي ضر ــا بي تقصير گفته ه ــا عم ند مرجع ش بو. ين تهاما بر غا بقيه بو جب طيب ير ــت نخسفتا مقاما يا نشا برنامه ــو ي س ي حا پايه مدقعي بر جر سال سياسي نيست. نتظا گستر بر لي بر پايه تحليل تعطيلي حز عدلت توسعه تقريبا به گاهي با گريشا : گا قانو ساسي بنا شد ماهيت ي حز جمهو خو خلق. بدين تي ي متحد تا يدئولوــا پير قضايي حز جمهو خو خلق نه نشاني ســد. چنين ه نقطه مقابل تلقي خوهد ش ومت قانو حستي ستي ش يه جها به نند تر نتيجه نا طه خنجر قانوني به پشت رسي مشر مو چشم گير بر

. نسته مي شو يه رسي تر موه هم سو يه ( ومت تر تحوال متعد بر تال حست يافتن به قد حز جمهو خو خلق ست) بر ــت. همه، جنايا س ندخته تا قضايي سايه و با يه عميقا ميا فعاليت ها هند تر ــا مي و نش گناتي خشونت ميز بي قانو مرگبا عليه فر بيگنا تحريــر تصر ر صحنه ب ــا م ــا ه هدفش مد گير ــتيباني تهاما مو پش ين ــت. هرچقد س لت نظامي يسيو مخالف، عدلت توسعه پو منابع موثق قر گيرند، ند ناظر بي طر به شيو ها خطرنا تر بدنا مي نوني قعي يابند تهديد ه ــد ش ــمت مي به ين سيه سو گنگستريسم ــي تر ــجا حيا سياس بر نس

ند هفتگي ونوميست هم باالخر موضو پر هفته نامه يدگا خا خو به لمپي چين ختصا ست ا بسته ست خو مو جونب مختلف ين با ها به ن سا ۲۰۰۱ به عنو قتي پ ه ند خيلي ها به يا ونوميست ين ميزبا با ها لمپي نتخا شد، مجله ــا ميزباني با ها ر با عط و ــم مح تصمي. هنگا بسيا ر ــه نا مقايس لما ۱۹۳۶ به ــيا شخصيت ها لت چين حتي بس چيني ها لبته نوني ين ند. جو ر غربي شديد به ين مقايسه عتر حتماال فرطي به نظر به نظر مي يد مقايسه حتي بيشتر ــتر خوهد يافت ما مخالفا بيشونوميست با صولگريي خا خو ر ــد ي بر هما موضع تاند صلي خو با عنو سرمقاله پر “ ــو ”گا چين به سه ند يد مي هد تا بسط مي ست شد چين خشنو گرچه ما با برگز لمپي مخالف ست ن ه پ ــد ي همچنا تاــن ۱۹۳۶ ــتر به برلي ۲۰۰۸ بيشيو ۱۹۶۴ يا شبيه هستند تا توونوميست به قلب ن فتر پ يژ ــئو ۱۹۸۸. گز سفته تصوير ــ ــا هايش قبل لمپي ما س چين . ئه ــن امه ختنا چي ــجاعانه جامعه خو شــن تال خوهد ه گرچه چي ند يد مي ــز تا ــن گ يهد ــا ــيا بهتر خو ين با ها نش ر چهر بسامگي اهش چشمگير خو ما نبايد منتظر هيچگونه هد ــيم. مقاله ضمن نشا مي شو باش ــتبد ين سو عترضا سانسو صو ه چه تال هايي بر سرلي ضا به ــه ضمن چگونه بعد پايا با ها گرفتيگر با عنو ”تفريح، به سيا سابق با خوهد گشت. مقاله “ به جنبه قتصا با ها مي پر با با با ، پوشعا لمپي ”تندتر، باالتر، قو تر“ به لز تقويت به . ۳ مطلب باقيماند ا جهاني مي پر سب مثابه . مقاله ند به جنبه ها جنبي ما جالبي مي پر ين پرن، مي پر يخي به تخريب پايتخت باستاني چين، پ تاه چطو ين شهر قديمي به نابو ست هد ــا مي نشجو باستاني نخوهد ماند. يگر ثر ــا تا چند س. ين مقاله هم يگر به صحنه هنر چين مي پر مقاله ند نشا ونوميست ست سعي مي ن فتر پ ا حاصل متر ثر هنر گي جامعه چين باعث شد ه ختنا هد نند . مو ها همه خسته جالبي پايتخت چين پيد شوــي ينقد تال ج ــا جديد خا ــتند حتي گالر ه هسقعي ه هرگونه هنر لت بپرهيزند ر ند توهين به نيس مو ــد ما يوي تا خر به ــد ند. مقاله تهي ششا (“ ه جها تغيير ي لمپي ۱۹۶۰ (”لمپين ۲۰۰۸ به عمل ند مقايسه خاصي بين ۱۹۶۰ پ مي ند ونوميست به پر يگر ين شما ند ها . پر مي فا يه ( گا قانو ساسي تر حز عدلت توسعه حه تجا پا)، مباحثا يه يه تحا عضويت ترن ضع مس حه)، جهاني (لز جلوگير عد توفيق

. پينگ با ها مي پر ا حتما مري

امه چين خوكونوميست

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۳۰

مومنان سکوالرر ها مو ها جد سياس تماميت خو

Èe¹eŽ ‘—¬ ∫tLłdð /*p U œ—Uâ¹—

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند رسانه ها۱۹شهر

لماني با هم لمپي چين جلد ين هفته نامه ند مقاله ها ما تيتر پر ــت به خو ختصا سايي مري ا معمو نشريا ــپيگل خبر محافظه ش : ــد: ”نقال بعد ن ــي مو لمپي ند حتي نگليسه ــت في س “ تيتر بد تعا ــن ــر چي تين صلي ست. مقاله ين شما نقش بسته شپيگل جلد نه شي- قتصا شپيگل بسيا تند ند سياسي- پرا تا جايي پيش ند. ين مقاله ومت چين نتقا مي حضع وفايي قتصا چين، ــ ند به غم ش عا ه مي بر . شو خو نيست حتما سقوطش مي نظا سياسي

ن يگر به شهر پ شي مقاله گزين . ــد ــت مي ن ضعي ضعيت ــي ختصاص گز نتر شهر خبر منيتي تحت ند هد. بخش مهمي پر مي ال ــت ــه ماجر تب هم به مد هاست، الما مي پر ــير حمل ــس حو مس پي ا، ي مري پا مشعل ــا صلي هر بحثي موضوعضع ــ لمپي ــه ــع ب جسياست حقو بشر چين

ــن، ــانگ جيالتس لس ــد. ين مقاله به صحبت ها بو نگي ه به تا ال الما مي پر ــد ش نند ر مذمونيست چين بر سر ر با مقاما حز جديد مذ ( لما خلي مجله ( ر ند. بخش غا يند تبت ، مصاحبه جتماعي معمو عال بر گز ها متعد شتاين ماير شتاين ماير مي بينيم. لتر ن خوندني با فرــت با س ر مو موضوعا متعد صحبت ــيا لبته بحر حز سوس تمي ير باما تا برنامه ين هفته هر جي مجله . بخش خا ــا لم ر مولس ئيس جمهو مو فا : بوليو ( گوشه سخني يخد بريتانيايي، الند فيگس، تا . تش) تا نو غز قد ما ــو ندگي خصوصي ش نيز مقاله خوندني مد ست ما بي ش ــمت ه ين قس ــتالين نوشته سين شما ال ين بخش خوندني ترين گز تحليل باما جي با ــفر خا ــپيگل به گز تحليل س شست. بخش مد، مربو ه به عمل ستقبا بسيا ز باما تمر ين گز مستقيما سفر پرماجر ه ۲۰۰ : شهر ر ست بي ش برلين شر ر ــفر مد گفتند. گز س باما خو هز نفر به ند يس نيز گفته ست. مقاله سعي مي شليم پا باما به يا ين ه شته باشد و ــ موضعي بيطرفانه حتي مششناسي ا پا، ش ها موجو مو همه محبوبيت ه عنو ؟ ما چنان جي بين مي بر ــت خا سياسند (”پير ضدبو ها“) جهت مقاله مقاله مشخص مي باما ه بر ستقبا جهت هما ۲۰۰ هز نفر ست باما با سفر ــپيگل سفر مدند. ش برلين به خيابا ها ه . با ين ر بي ماجر چند ما قبل جو بو مقايسه ل قو ئيس جمهو فرماند ما ــو بو جر ند حتي برقد جهاني بو ستقبا چندني ن

ند. حمت تظاهر به خو ند نندگا هم تظاهر

نقال بعدشپيگل

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۳۱شهر

ــي مي يد. ــت ها فرطي متحد سياس ناسيوناليسيد و تنها تا گن م گرفتن ــت س ا بر تال بايت به ــت حز جمهو خو بر حر ست بر عد خوسند لت به شهر ه يه سو نظمي سياسي تر

پاسخگو باشد. گي ماليسم، فرسو يد به بنيا ها فا ثانيا تد . فضا نظر عمومي جمعي مشخصي به با مي سيد قتش ه يه جو هر بيشتر به ين سمت مي ترفته عثماني ست ينگونه گذشته يم ــته بگذ گذشــا ين حا هو تا نش يابيم. خير چندين خو باــانيا (”جمهو ــو نيس تا پرفر س ند جمله فز ه ماليسم“) تاتو با شتباهي: ۵۱ سو ست يه ــتي گذشته حا تر يزيونيس بيني مهمي به باــي عين ــم برم ماليس امه پر پايه ها خوخر عثماني ر مو ها متجد ــتا س حا شنگرنه بيني ه ين با ــميت مي شناسد. چيز س به يسم حز جمهو خو وال ه س ينست ست مشخص لت ه ر مو يه خلق هرگز خوها يجا ترند هستند، هبرنش محد به قانو پاسخگو به شهر ه لتي بو ماليسم يجا هنما نخبگا . هميشه نبوند شته باشد تال ست جتماعي با هويت ه ند يگانه بر جامعه چندگانه تحميل تر بوثريت و مي شدند جا مختلف سر قليت ها به . گر قر ست به حز پا متمايل بو بر مد فرهنگ به ، ين ماليسم حمله شو ــعه به جر عدلت توسين حز خوها : ــو نجا ش ين خطو حمله بايد ــت، به طو غيرمستقيم موجب مولتي س حيا نوعثماني ر رتيز مو قتصا سياسي الچرليسم، ند يسم مي شو بخصو با گستر مزيا شهر وال س، به ضافه نند. ين جها ه حجا بر سر مي ناني بر پا، مي تو يه تحا سب شريط عضويت تال بر ماليستي لين حز سياسي پسا حز عدلت توسعه

. ر يه خو ه نتخاباتي مر تر نست يه يپلماتي تر تغيير هويت

يه پس يپلماتي تر ، جديدتر همه، هويت سوقد گرفتن حز عدلت توسعه سا ۲۰۰۲ به سمت ين قضيه غا ست تغيير يافته. سر فته سويي خالقانه يه ها تحا سيد به پيش نيا ه بر بسته صالحي بو

پا تخا شد ما عين حا برنامه ها خو حز عدلت رتيزسيو مو توسعه بر ــش پي ــيو ليبرليزس يگر گريش . مسئله مي برــو ــا ب ــه به فع ي تريپلماسي منطقه بو يعني ه يه با گريش قبلي ترن صامت بو ــا يگر س با

ا سترتژي كوچكي بر ياال متحد ناتو تنها هملت عدلت يه ين ــما مي فت. تر منطقه به شيپلماتي فعا تر بط ستيابي به توسعه تعقيب ــر متو تر ي ها منطقه بو بخصو ــو ش با ــطين ــرئيل تخاصم فلس ــبت به تخاصم عر س نسلما تحت تسلط عدلت . تصميم پا ر ــه سرئيل پيشيه توسعه سا ۲۰۰۳ بر عد جا ستفا خا ترين ستقال ا عالميه نما مري هبر بر شغا عر به ما به نتايج عظيم . با گذشت سترتژي منطقه بويه موفق شد توجه ها ــيد ست. تر س غيرقابل نتظا ر مو يه سرئيل بر مذ ــو به حيا تال ها س

ند بخصو مو خر سرئيل ختالفا شا جلب ا ن ا به حتي چشم گيرتر ين ت . مو بلند ها جوالر نر بين ياال غا مذ يپلماتي بر اني به عنو ممتحد ير مو برنامه هسته ير بو ست. لبته گر حمله حز جمهو خو خلق به حز عدلت توسعه به تعطيلي حز بيانجامد (حتي گر ها بتونند به سرعت ست يه يپلماتي خير تر ستا نند) ين تجديد قو ستي عمد ست نمي يد. ين ش ساني ها به مي به ين يه بر يافتن جايگاهي جها پسا تال طوالني تر

. جنگ سر خوهد بويه خطرنا نوني تر ه قطبيت ــت ي نيس ــ شــت س هايش ــو مر ــو س ش ــت ين سنند: يز مي يدئولو ساسي ختالفا . فهميد نمي شوــت يا به بياني ــال س ــم س يس وال نگا تخاصم بين ستاتو تاسيس ما ه لتي جمهو خو يگر بين ه ــي نويني ند نظم سياس نتر مي ــال ر سسال ند يا برنامه سر ينه “ نها مي خوهد ”سال نره گفتيم ينگونه توضيح ين ند. چنان سياسي پيا ند يه توجه نمي تخاصم به پايه ها عميق تر جد ترند حز عدلت توسعه شتباها پديد توصيف مي هبرنش ه نيست. ما نمي گوييم حز عدلت توسعه ب نشد ند ما ماهيت نقد بايد متوجه شتباهاتي جد مرتقعي باشد. بر مثا شايد بتو گفت حز عدلت هد ه با ”حز جنبش ناسيوناليستي“ (حزبي توسعه جا ) تال بر تغيير قانو - ــم تر ــا فاشيس با گريشر بخصو گر بها ساسي متحد شد فرصت طلبانه عمل فاعي ر تعهد به ها ــاختن حتي ين تحا تر سه ظاهر ين عمل، تمندتر بيا باشد. ــيا قد بسست ناسيوناليست به نظر مي سيد، گر چانه ني سياسي با سيع بو باشد، قعا تفا فتا باشد يا حتي گر شايعه تر حز عدلت توسعه ــيا هو جهاني گر بسه ند ر ه ها به با قبلي خو ش نجاند چر حز ستين رتي مو لت يا حز حقيقتا متعهد به تحقق ه ــعه ( ه هو عدلت توس يگر مر ــت يا نه. هسه ــا ين بو ند) مي نگرني ش عضو حز نبوغا ير ــد نخست پير بز نتخابا باعث شجع به ند به نگرني ها برحق تخا بينانه لحني خوهبر حز بي توجه باشد به سمت ــيو ها هد شــت ها تغيير قانو سياســد تال ــد ب ن ت حرليت جامعه ر بر قانع مند بو طر ها ــو س

. پيشنهاــا ــي ينج ــه صل ت نه جد سياسي بايد ينست ــائل مو بحث جع به مســا با ــد تبليغ قيق باشيفيت . مهمترين موضو قعي تخاصم شتبا نگير منافع رسي مو ــم يس وال شتي س يه، طه تر ــر لت مشها ر حتر به هويت ها متنو قومي مذهبي (بخصو هد. مسئله يل مي يه تش ه جامعه تر علو ها) ست ه تعد ــت به ين خاطر ها ين جد س حجا بنيايه مد هاست تبعيض نا مومن مذهبي تر بسيا ه ين مسئله مهم جد نگيز نج مي برند. بايد بدنيم ــت سپس ــي، حقو س رس مو جع به همه

جع به مذهب.ئيه ۲۰۰۸ شنبه ۲۸ ، مر ما منبع: نشگا پرينستو شد حقو بين لملل * ستا

سانه هاسانه ها

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مريكا جا مك كين ياسـت جمهو نامز جمهو خو مي كه بر .يو. مشكي بين مر حالي كه سـو بر يك ند عبو مي كر مو حفا مد بو نو گر ني سخنر، توضيحاتي به خير خو نا گافها ، جـذ فال قا

. ئه يك ”سو سملي“ خبرنگا نيو

سد. بر نند به نظر مي ها شـما گو بعضي پيشنهاال كه شما جهت ختر باطر ها مثا جايز ۳۰۰ ميليو جديد قويتر بر ماشين نظر گرفته يد. فكر نمي كنيد كه ؟ نجا بو ين كا بو قبال نجا گر كسي قا به

ــما مي تونيد بحث فريبندگي مو كاهش ماليا نيز شــويق مريكا جهت تش نچه كه ما بر مر مطر كنيد. هر نند تلقي شو هيم مي توند گو پيشگاما مبتكرين نجا ــت. من به ين مساله به عنو نها ين گونه نيس لي نگا من به يجا نگيز بر مطر كر يكي مهمترين چالش ها مر كفايي نفت ست، نگا مي كنم. ين كه سيد به خو مريكا كه

يا برنند. مر بتونند تومبيلها خو بد هزينه شما حامي لغو ممنوعيت حفا فال قا هستيد. چر حفا حشـي قطب نا نجـا به حفـا ”پناهگا ملي حيو

ست؟ جح “ شما ، ــي قطب شما حش نا ليل كه پناهگا ملي حيو به ين حشي قطب شما ست. من به ين مساله نا پناهگا ملي حيوــت. من س جب ضر مر با كه حفا فال قا يم حتما بايد ين كا ــا ــر مي كنم كه ما نيا به نج فك

هيم. نجا خيـر حو نظرها كه ظها برخـي لغزشـها شـما غي يد به بحثها جي مطر كر بو موضوعا سياست خاشا به منجر شد. به طو كه بعضي گز ها خبر با ند سرعت شما شته ند كه سن شما مي تو ظها سن شما،

بكاهد. ين خطاها چگونه توجيه مي كنيد؟يد قت خو جلسا تاال نجمن شهر ــتر من بيشــتبا ــما. لبته گاها ش مي مثل خو ش مر صر مي كنم، مرــه نيد يك جلس لي هما طو كه مي گفتا پيش مي يد ــهر مو نبو كه كسي بايستد بگويد: ”سناتو مك كين، شنها مي يستند مي گويند: ”من شتيد.“ شما گفتا خو لغز ؟ چگونه هزينه ــه كا نگه چگونه خانه بمانم؟ چگون. ضمن بسيا ين ؟“ غير نندگي به محل كا بپرين صو نشا قعا گا لغز نيستند بلكه به ”گافها“ . شد ند. ما من ين مساله شكايتي نمي كنم با مشكلي ند

مريكا مر مي شناسند. مر مريكا) با توجه طالعا ما مو شكنجه، چر با سيا (سا

مريكا مر مي شناسند مر

ها جويي متفا نير شها خشـن با سـتفا به ؟ مسلح برخو مي شو

ــژ ياال متحد ي نها نقش ليل كه ــه ين بضو عال يسم يفا مي كنند. لبته ما به تونايي ما مبا با ترهند كه به نجا نها به هيچ عنو نمي تونند عملي يم كه كر، كه شكنجه شت شدگا فتا با با نو، قانو سيله معاهد . ما هيچ گا نمي تونيم كسي نسته ست خدشه شو ممنو لي بعضي مر به غلط تفسير مي كنند كه چه شكنجه كنيم، شت شدگا فتا با با نو قانو كسي نمي كند معاهد

چه مو ست.ياني كه تمايل به خدمت چه سياستي قبا همجنس گريا تصميم شما فرماندها ؟ تخا كر ند بايد تش مند سـربا بيشتر فغانستا كه نيا مسـتقر عر

هستند موثر ست؟نا مر ليت مسلما ما فرماندها متصد كه مسونها مي گويند تئو . ند پير خوهيم كر جو بر عهد نها پيشنها ، چيز نگو“ كا مي كند. بنابرين گر ”چيز نپرند من قطعا پيشنها حمايت خوهم كر يگر مطر كر

نر كالين پا پايه گذ شد ست. كه توسط يميتر سيه ئيس جمهو يا شما ينگونه فكر مي كنيد كه گر گرجستا كه ست؟ مير پوتين ال سـت لت مد سيه مو تهديد يا حمله سيله يد به متحد ما به شما مي

؟ ، جو شما چگونه خوهد بو قر بگيرلي مي تونم بگويم كه ، گير فرضيا شو خب من نمي تونم بطه بين مد پوتين نامشخص ست. لبته ين مسلم ست نها مقابل همسايگا خو نگر كنند مخر ست فتا كه نها همكا با ما مقابل ين مساله شامل كوتاهي . ضمن

. تجهيز هسته ير نيز مي شوشته يد؟ به چه سياستهايي نا چه برنامه بر جذ نها كمك شـا كنيد كه به شما جلب حمايت نيد مي تو

؟ خوهد كريجا شتغا يكي مسائل شما يك ست لبته تحصيل ، بلكه . نه تنها من سابقه كامال مشخصي ــا فرصتها مسيژ شركتها كوچك ، به ــتغا ش يجا ، قتصا ترميم نها، عضا خانو ، شوهر مريكا بر پسر حفاظت تش مشغو به خدمت هستند، تصو نهايي كه ، بر مر

. شن ضح كامال قبا يدگا مخالف شما ين مساله نيسـتيد كه يا نگر

ند؟ ) شما بر نا نها ( ، تانا سقط جنين نا مريكا به حقو نهايي كه هنو من فكر مي كنم كثريت

ند. نيا نيامد ند، حتر بگذ به

ه ما ها گذشته همو قتصا ــت معجو سياسموضو ترين بحث ها ياال متحد بو ند موضو ين شما هفته نامه تايم به خو ختصا ند. جلد ه ــما به موضوعي مي پر ند جلد ين ش ــع پر قين س جا م : ع ــيا به خو ختصا هن بس، مهم حياتي ياست جمهو ها باما، نامز با ما قتصا تايم چند بخش ــي ند سياس “. پر ”قتصاشنگتن تهيه س ــتين فا مهمترين مقاله مفصل جاســت جز هنر ــي نيس س ز ين مقاله ــت. تمر ر ســخص ست: ا. موضو مش مري ير خزنه ، ــو پائولسا مري قتصا يا پائولسو مي توند ئيس جمهو هد گر نه ــا نجنجا مينه ين ا يند چه خوهد يا نه. پائولسو سا ئيس جمهو به خزنه قبل ه نيا به عتبا سياست شاند نو هديت قتصا شت خلي ست ال به ملي ۱۴ تريليو ه مقاله مي گويد: فتا ست. چنان”هميشه ختصا قد قتصا لتي خطرها بسيا به ي مامو ئيس ، ليت پائولسو با بن برنان خو بي ش مسوئيس جمهو جو ــس، ئي نگر ( لبته ــر فد خاينو ه ــت. ما گر ي نفر باشد ــتر س ) مش بليو. بويا مخلو قيمت ها باال خانه، ه ند عما مشخص مي ني باال ر ن هندگا قيمت ها با ــه تقال فتا قر با به با خوهد يا نه، مري قتصا نر فاجعه بر ، خبرنگا شهير مي سوليو بايد جايي خزنه باشد.“ باما به يالت ميشيگا يگر به تحليل سفر تايم، مقاله ، خانه ها فر ا جو ليل ، به ه نظر قتصا مي پر لين مطلب . جو ا به شما مي مري مهمترين ياال ا مري قتصا و نتخابا قضيه يگر به تحليلي مريكا ال قتصا يخي به مش لين با نگاهي تا . مي پر . ــئله مي پر يگا به مس ما يژ هه خير، به ــد چنــت املي س هنما ند جد ــبد ين پر ــا گل سرس مهنما ر ند. ين ساند سيلو تهيه ــتينا ل ريس ه باما ــائل قتصا ست تفا ها قتصا مختص مسهندگا بتونند ند تا سي مي ين نتخابا بر م يگر موضو مهم تصميم شفا تر مو ها بگيرند. ــت. چند ما قبل تصميم گرفت ، بيل گيتس س ند ين پرقف بنيا بيل تش هد تما ثر ــافت ستعفا س ر مايال ه به همر سرمايه ها ند مليند گيتس يا يد ايي، به مبا با فقر ماال مري تمند يگر ثر بافت، ــيد ش يا به ميا ت حر ها . ين حر ختصا ند نگاهي بسيا متفا مجال ست مجله تايم تال مي شته باشد. ونوميست به بيل گيتس قدما يگر مثل ــاختن ند خو بيل گيتس با عنو ”س مقاله صلي ين پرست. بيل گيتس نگاهي مثبت سرمايه خال تر“ نوشته : ”ما به نظامي حتيا عا خوشبينانه به قضايا ما ها ا سب فرينا ا ه بسيا بهتر حا حاضر يم ينسلي با عنو ند جو ين پر يگر مقاله ند.“ ستفا

بيل گيتس“ نوشته ست. ”جسا

معجو قتصا تايم

ين ي با م گفت گو نيو

ÈbLŠ« t U~M¼ ∫tLłdð

۳۲رسانه ها

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ه موضوعي خا ي بيش ين ــما نيو موضو ين شين ا ها ي شيرين قتصا يا سياسي باشد با هم به يــو به چند ما . موض ــو نش مربو مي ش نامه نگا مجله ــت نتيجه خوبي باما نتونس ه با قبل، ما مه، با مي گر . ست بيا يرجينيا به ست نتخابا مقدماتي يالت سمي قديمي ي تصميم گرفته ند هنگا هيأ تحريريه نيويس ــر ي خبرنگا س نند: ي حيا نامه نگا ــنت سا مري ــه جنو ا فربخونند تا ب مري خل ــه جي ب خاند گز ــا نگا يگر غريب به ج ميني ــر همانند سئه ــت جمهو ياس ــش نتخابا ضع نقش املي

ا ــر ين ه ب ــد. خبرنگا ني، ي ــتوفر ريس ــد، ــا ش نتخــه هايي عميق جنو يش لبته : ما تنسي غربي ا مريــت. مي يد پد نيز جنوبي ســفر طوالني به جنو ي س يباما، پديد ــد نجا تا ببينفريقايي ند پد ــي فر سياســد ــي، مي تون انزس ــا مپاالچيايي هايي جنوبي ها ر ها مو ه نسل ست ين حز ند ند به سمت برگر

ين، قبا ه حريف ، جا م ماني ــم ند؟ ه ــا گر بيا ين منطقه برخو نيست: حز جمهو خو بسيا ما نگرني ها قتصا ست. نتيجه گز ، ما بدنا شد ا مي بر همه مري ه ما تا عمق جنو نند ست خير . چيز مي گويد: عر طبقه متوسط، جهاني سا مهاجرماني ه ر تا منطقه ي تما تالشش ي ــتوفر ريسشي ، گز يل “ تش ”ياال موتلفه“ مقابل ”ياال متحدند عين حا متن سياست مر ئه امل قيق ــت مر ايي ها جنوبي به سياس مري ر ي . ا بگذ مريي ي باما سياست ها پسانژ چگونه ست؟ تغييرطلبي ( ا بو مري ه هم يلينو شما لن ( باما با لين حتي لن نيز هميشه ه لين ند ند به ين شا مي مقايسه مي يهم فته ــايد هنو هم نباشد. گز جنو محبو نبو ش، با وتا مد باما، حدقل ه گرچه نامز ند ــا مي شــت ما ها قديمي نژ طبقه پيش س هم بحث مرستا ها بسيا بيش تر به گو برسند عو باعث شد ها سيا جنوبي ها التين تبا ا ها نسلي گرفته تا جذ شي، ي امل مل بي چو چر گز ندگي جنوبي. م بير، ين ، سر ه جا مياچا ــت قيق خوندني س مقاله ــه جنو بحث يخي ب ر تا ي ــته. مياچا مو نوششو ا تفا چندني با بقيه مري ه جنو ــت صلي ين سند“ ها هم فر ند نقد ــر يگ . مياچا نا مقاله خو ” ــد نر يد تف ه جنو چ ند يد مي قع تا گذشته ست ــت گير گاهي به شيو غر ميز. لبته حساسا ملت سمد نيز يخ ها جنو پيش ه تا مياچا به تغييرتي ند. فريد ا مي مري ر ست ما ها نيز همگا با بقيه شا شو چين ختصا ريا نيز موضو مقاله ين هفته خو به قعيت ــت. بحث صلي ين مقاله لز توجه به ين سر عد توجه به ين تغيير ه چين تغيير بسيا ست

) ست. ي ( شايد هم هر خوهانه يدئولو خو

مين عجايب سري نيو

حا مين ما غنا به يكي پرشتا ترين منطقه ها سـركنيا تونست سـت چند پيش توسـعه جها تبديل شد فريقا يگر چهر هد كه ممكن بـو با مي هايي خاتمه بـه نالي ما ملل نيست بيركل سا يگر خدشـه كند. كوفي عنا فتر نو كنو ست. كوفي عنا كه ثرگذ باقي ماند چهر لما به بسيا شتر چا گا مصاحبه با مجله پرشما هد پر پر ها مو قا سـيا پاسـخ مي

ست. حقايقي برمي كه جها كمتر به توجه كر

ندگيش تما فريقا هستيد كه شما سياسـتمد يا با ست. فريقا هم بسيا كا كر يگر بر ها كنا كا

گي نمي شويد؟ چا سرخو فريقا ضا كنوني يد لي ما ــد گي پيد مي كن ــرخو ــا س ــا حس ماني نسسا ۱۹۹۷ شته يم. هنگامي كه من پيشرفتها بسيا هم ، ۴۱ كشو جها جنگ ما ملل منصو شد بيركلي سا به سيد ست. بسيا نها به ۳۱ ، مر تعد خلي جريا بوكنو به پايا شت فريقا جريا خلي كه ين جنگها نگوال، سيرلئو ليبريا. لبته ــيد ست. به عنو نمونه سفو يا سومالي لي به عنو مثا هنو كا ها بسيا ماند فريقا به چشم لي غر نبايد همو به ساما بگير كه بايد سرفريقا با پنج ــا ــعه قتص يك قا فاجعه نگا كند. توس

شد جهاني ست. صد باالتر هد كه بسيا بدترين ين موضو نمي ين تغيير لي يمبابو ست ين قا هستند؟ نمونه حكومتها جها حالي كه ييس جمهو كشو به نابو مي كشاند كه ضع هستند ين فريقايي فقط شاهد يگر سياسـتمد

كا نمي كننديزني هستند حا ين حقيقت ند هم كنو همسايگا

تا چا بر ين مشكل بيابند. قعا چنين ست؟

ضع نا هم عقيد نباشيم چو ها لبته، شايد ما با كالي سياستمد حا فر هستند ميليونها نفر بدتر شد ست ين موضو نند كه چگونه بايد با فريقا بهتر همه مي جنو

. برخو كرعا مي كند كه فريقا جنوبي ييس جمهو مبكي تيمبو ست گو حا گفت يمبابو يكتاتو ها بسته با پشت يكتاتو تر حكومتش ست لي موگابه هنو بر سر كا يمبابو گا ست كه نمونه با هجو قبل هم شد گا ين گير ها مر محلي با فريقا جنوبي به

فريقا جنوبي ست. نگونه كه شما ترسيم ميكنيد فقط سيا سفيد نيست. ضا

فته نيست ست فريقا، قا ــت، يزني س يمبابو حا هها ــو مبكي با همه گر تامبــد كه نيا هرگز متوجه هم نمي ش يزني هايش بد كمك نتخابا ند كه جو ــي هم لت يمبابو مخالفا ضد

بر ند.حتيا به ست سـت كه ممكن يمبابو به گونه ضع نند به مر نها بتو جي باشد تا حدقل ها خا خالت نيرها همسايه هايي كشو ين كشو كمك كنند، حاال يا نير

ما ملل. يا سافتن به پا صند ها بهترين ضع نابساماني چنين

ين جهت همكا كنند. گزينه ست همه بايد نويه كشـو يك جنگ نستيد ما كنيا شـما تو

ست؟ ين كشو پايد مش يا هيد. خلي نجا من فكر مي كنم توفقي كه من به نجا موفق شد همه هبر مخالفا ييس جمهو كيباكي گر ها به پايبند باشند، ند كنو مصمم ينگا كه نتخابا بربر هم قر گرفته بونند كه ين همكا ــر مي ــتند با هم همكا كنند. ه هسييس جمهو كيباكي گفتم كه كنو ــمند ست. من به ششي خو بر كشو موقعيتي ست كه ميتوند كا باــه بگذ كه ــو ب . ميتوند كش گا بگذ به ياين شانس ينگا هم ست لتيا يافته خلي خمها جنگ خلي خم جنگ ييس كشو باشد كه يند كه

لتيا يافته ست ضع بهتر ستقال يمبابو كنيا هنگا هر كشـو خلي هستند يا ستانه جنگ شتند، مر هر كشو ير شد يا علت سر ند، هر كشو فقير ترشد ند، بونا هبر ندنم كا ها فسا ثر كشـو جيب

نيست؟تي ــا نظا گانه ــو ــت صلي كمب ــر مي كنم عل ــن فك مهبر يك كشو هستند ند كه ين ست،بسيا ين توهم گانها تي كه ين صو كه باعث موفقيت يك كشو مي شوند قم ميزنند، كنيا نمونه با ند كه موفقيت جامعه يك كشوفرند قانو ساسي حتيا يك فرند نتخاباتي ست،به يك ــا خوهد بو تغيير يد كه ق ــت تا جامعه مدني به جو سضي به عنو مثا صالحا ــو يجا كند يربنايي كش

به ثمر برساند.يند نه جو نندگا به ــر گر گا ها با توجه به ف ــر گ،مي تونند يك كشو به سرعت به سرشيبي سقو نا مستقل

مد. سامبر پيش ما نچه نتخابا كنيا ببرند، همانند لتمر عالقه به يجا چنين سيستم هايي لي چر بايد نا تعديل مي بخشد يا نهايت قد شته باشند كه

هند. ست مي نا قد خو ين كا كم مي كند؟ با ــخگويي پاس ــر م ــدگا هن يزني كنيا ــه ين ك مي خوهند.پيش گانها ــيا ــر شد، من با بس هايم شــركتها كليسا به گفت گو مانها ش ساظيفه نها گفتم كه ين يك ــتم به نشسبه ــت،همه چيز ــو ما شماس ين كشگذ نكنيد من عال بر سياستمد يم به همه گفتم هر توفقي كه ما بدست ، همين موضو فشا من علني خوهم كر

يد. ست بيشتر كر تا توفقي به

وف عنا به پر ها سياس پاسخ

v ULI ”U³Ž ∫tLłdð

رسانه ها ۳۳

مر ۲ تير ۱۳۸۷ ند ۲۲شهر باشگاه

ــترليايي س ــگر هش هي پژ ــا يافته ها گر س بر ــه سفيد بز مي توند با فشا ستخو شكن ها كوسچي مخو حد ۳ بربر ۱/۸ تن گا بگيرند. قد گا ين شكاست كم ۲۰ بربر قو تر نسا فقط ندكي قو تر شير، كس ست. ما ين بيش نصف قد ها تيرنوسو چي مر بربر نوعي هيوال عما بز ترين ماهي شكاــا Carcharodon megalodon به معنا «بز ــه ن بــا پيش منقر شد، بدجو كم » كه ۱/۵ ميليو س نديك به ۵۰ ــه غو پيكر با ۱۶ متر طو نز ين كوس . مي . تحليل ، كوسه فيلم « ها» خجالت مي كر تن ها غو سايش مي تونست با نير جديد نشا مي كه نشگا (S.Wroe) ستفن . ۱۰/۸ تا ۱۸/۲ تن گا بگيرنيوسا لز سيدني سترليا مي گويد «طبيعت بر كشتن يي بيش حد ، نير خو طعمه ها بز بالقو خطرناكفايت به ها كوسه سفيد بز عطا كر ست. قد گرفتن كوسه سفيد بز مسا چند چشمگير گاست كه قد ين جانو به معنا ما جثه بز نيست، . يك نمي شو يگر باال فهرست به نز مطلق هيچ جانو ند ها فو لعا تيز شت كه ــته بايد به يا ين گذشــت ضخيم فتن چربي، عضله پوس ندنه بر فر ــال بر ند گير ند.» ت ــبتا ناچيز نيا به نير نس

ند قد ها يك كوسه ست نوعي شته علمي شما ممكن كشي به نظر گذشتگي يا خو خو

ــگر با ستفا هش يد. ين پژــي به نا تحليل عنصر يك تكنيك مهندس

ند. ين كه ــد ين خطر جتنا كر مح ، بر گستر ــاختما خو كا طرحي س

ند گير ــاخت مدلي كامپيوتر بر ــت س س عبا يجا . نخستين گا ــش ها يك قطعه ما تنش ها كشــنگو قيق جمجمه يا س ــه بعد يجيتالي س نمايش ــه طو ۲/۴ مترــ با ــه نر ب ــ ين مو جمجمه يك كوسستفا نوعي تكنيك سكنينگ به نا بر نگا كامپيوتر حدها (tomography) ست. سپس ين شكل سه بعد به ضلعي تجزيه مي شو كه به همديگر متصل يا «عناصر» چهاقعي كنش مي شوند بربر تنش ها حركا عناصر مجا ها نشمند مي تونند نير ين ترتيب هند. به ــا مي نشتخيلي به ين سا معلو كنند شكل مو نظر بربر نا ــي س . نتايج ين بر مت چه تنش هايي تا مقاــي (Zoology) منتشر شدند. نخستين با ميلي شناس جانوين نشگا بريستو سا ۲۰۰۱ (E.Rayfield) يفيلد. بتد كا با ند به كا بر ها ــاختا مو س تكنيك

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۳۴

ند ند گير كر گرفتن كوسه نشمند قد گا فهرست كساني كه با ين نظريه موفق ند كه شكا حياتي بيگانه ها لتي با منه بشقا پرند ها ميا سرپو گذ ها پرــت. ين فهرست شامل يد كر ند، طوالني متنو س مين بير مجله ها نويايي خل ضع ها، مبتاليا به هذيا ها پامو يك فضانو ناسا كه ( گاهي هر سه تا با هم). ما گا ميچل (E.Mitchell) با ؟ هيچ چيز فته ست چطو ما سابقه به هو معمولي بشقا پرند كه مي شناسيد شباهتي كتر هونو ــك ــي علو ي شناس . مد كا ند. همر نستيتو تكنولو ماساچوست) ) MIT نشگا معتبركو طوالني ترين پيا فضايي (A.Shepard) لن شپا با يه سا ۱۹۷۱ به يخ ۹ فو ؛ ۹ ساعت پيا ما تا پولو ۱۴، كه سبب شد ششمين نفر يت عنو بخشي ماموفته ست. همه ينها كه كنا هم ــد كه تاكنو ما باشگر بدنيد مصاحبه كنند يكي يگر تعجب نخوهيد كر يد بگذقتي يك پرسش يويي نگلستا ين هفته ــتگا ها يسيا شما به حيا به خيا خو معمولي ميچل پرسيد «يك بو يد؟» شو پاسخ تقريبا نز يگر عتقا سيا جو ند يد ، بله. مطلقا تر صندلي بيفتد. ميچل گفت: «كه سرتاسر جها حيا هست. من كامال مطمئنم كه ما تنها يويي كرنگ كه نيستيم.» صد نفس عميق مجر برنامه . ضو شنيد مي شد. ما فقط ين نبو ــو به بيرمنگا جر مي شه «موجو ــا ختي طالعا محرمانه ميچل گفت ــقا پرند مد ند پديد بش يد ما ــه ــيا ب فضايي ين سلت ها يك به ۶۰ سا گذشته قعي ست، هرچند نزسرپو گذشته ند.» كنو كه به گذشته نگا مي كنيم، مي بينيم ند قر ست ميچل يكي شته كه نشا مي جو سرنخ هايي جو عضا باشگا معتقد به برجسته ترين غيرمحتمل ترين ميني جو موجو فر ــته به . گذش بشقا پرند شوبا ين هرگز ما پيش ، ــا كر بو ش مريكا پريزها بر . چند سا پيش مجله تش ين همه به جزئيا نرفته بو عتقاپولو ۱۴ يك يت فرهنگي كابينت مدعي شد بو كه طو مامومايش غير سمي فرحسي نجا سعي كر سر تبا مين گاهي (تله پاتي) با همدستانش بو طريق هيد ين بحث مايش شكست خو ما جا ين برقر كند. (يمهيلر يم.) خير هم فا كر ست كه مر به نا بگذــرطا كليه ) س مانگر- يا (به معنا گرچه ساكن كانا ين مر ــت. س مد كر ــي هما مان ــت ما تما عمليا ســيا ــا طريق قد هش نج فاصله . ــته ست موجب بهبو كامل شو تونســا ين هفته كه ماجر پيد ين ظهيالت ــد يك موجو بيگانه شهر ( شقعا تفا فتا ست جيا) سا ۱۹۴۷ جوميني به شكل « توصيف موجو فر» نيز بايد چيز همين كوچولوها بي نست. جوبيه ناسا كه ما ها خير يف ني بو كه گير ماجر كنا گير فضانو ين طر قيب عشقي يي با يك يا بر ، لحن «حاال ين چه كا كنيم» نندگي كر مريكا تا طر عال كر «ناسا موضو نس بيانيه ين . ــكا بو ش كامال مريكا ست كتر ميچل فتخا نبا نمي كند. بشقا ها پرند

ما ين مو ما با هم عقيد نيستيم.»Guardian, Jul.26, 2008

ما تنها نيستيم

جانوقد

كوسه سفيد۱/۸ تن

كا كا۱۸/۲ – ۱۰/۸ تن

شير۵۶۰ كيلوگر

نسا۸۰ كيلوگر

تيرنوسو۳/۱ تن

بگو آه

شن ست قتي بحث حافظه به ميا مي يد كامال نكه نا صال يك طو مو نيستند. با كه مر ها مناسبت ها به يخ سالگر مر به خاطر تاشته خير كر نا نيستند، جه هما هيچ مو مسابقا قا (بر مثا ما ظاهر بي نتها ند كه كنو نشمند بر ين با شي) خيلي بهترند. ليل ين تفا ميا جنس كشف ساخته ند: حافظه هشگر . پژ ــيو متفا شكل مي گير نها به ش يافته ند كه ــكي كينگز كالج لند ــتيتو پزش نستباطا جديد مغز برقر مي كنند كه قتي مر ــت، هايي بر يجا حافظه ها بلندمد ال سنها نا متفا ست. ــتفا مي كنند كه با ها سهد كه چر مر به معتقدند شايد ين بتوند توضيح يا خاطر «تاكتيكي» نظير جهت ها مسافر ــب بهترند حالي كه چيزها بي هميت به مرتــو تولد نا حافظه ها «عاطفي» تر همچ ــز مغنيا طر شا ها جزئيا مربو به سالگر

. شكل مي گيرــو پيتر گايس (P.Giese) كه با هزينه شو فس پرهش سرپرستي هش ها پزشكي نگلستا ين پژ پژ

ــايي كر ند كه به ــد شناس ــت، مي گوي كر سگير تشكيل حافظه مر ــد بر يا نظر مي سجو چنين ــه. مي گويد: « نا ن ند ما ــت هميما بايد به يا ــت، س تي يك گونه غيرمنتظر تفانتيكي به هيچ نا سطح ــته باشيم كه مر ش X مو ــتند، چركه مر يك كر جه يكسا نيس X مو نا كر ند حالي كه Y مو يك كرليل ند. مي تو تصو كر تفا هايي كه ما يافته يم نا شريط تفا نحو عملكر حافظه مر سي نقشي هشگر بر بر مختلف بيا كنند.» ين پژكه بعضي ها چگونگي تشكيل حافظه ها بلندمد نها ــتفا كر ند. س ند، مو ها نا مر مايش ها همچو ما تونستند ــتفا يك سر با سهند كه مو ها نر تشكيل حافظه ها فضايي نشا هي بر خر ما بيابند، هد نها مكا مي ــه به كفسو گايس تيم سپس سريع تر ما ها هستند. پرند ند كه فاقد كليد بو مو هايي پر يگر قا نيستند خر ما پيد يافتند كه نرها . ين ها تاثير بر ما ها ند ست ما نند. گايس مي گويد: «ما ين تفا ها جنسي نسا هم

نا تبيين كنند نند تفا حافظه ميا مر ها مي تو

؟ ست يا نتايج فوتبا سالگر مهم تر

مر ۲ تير ۱۳۸۷ ند شهر ۲۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۳۵شهر

ش جديد به خل بان جهان گز نگر گر باياب ايش بايد ه بان جهان شر سيد ين نتيجه ها فقير شو ه يست محيط پر هاي پيامدها نند. ين عمل نند، خيل بهتر ــرمايه گذ م سي به ۴۰۰ ــد، نز ه هفته گذشته منتشر ش ين تحقيق ي به هفت هز پر ــرمايه گذ نز ال س ميليا ين تحقيق ست. س شد ــا ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۷ بر سبسته ثيقه ها خير بان جهان موسسا ه معلو شد ، يست محيط جمله موسسه مالي بين لملل، بر پايد اشت ش نفت ــد، لوله ــاختن س ها صر س ال قت نيامد ند. متن ين ــه جر ، غلب ب ــد نخل نظاير شــق worldbank.org/oed قابل ــز طري گيست محيط ين گز ــندگا ــت. نويس س سترس ياب ــتين گز گر مستقل ه نخس ۱۸۱ صفحه ه نو ست، نتيجه م گيرند بان جهان سا ۲۰۰۲ تايست محيط ايش حفاظت ز بان شر تشديد تمربربر فز ــيب پذير س ــنجش پذير، با توجه به سشد سرمايه گذ ــت محيط جريا به يس خطر نها حيات ، بر قليم ــو به تغيير پر ها مرب، مصاحبه با ياب ل گر ، مدير ينو توما ست. م به پيوند ناگسستن م نيويو تايمز گفت: «ال ست شن نو اهش فقر پ ببرند. ميا محيط يست پايد يست محيط به ستا گر پايد ما تا هند ه ست يگر نم تو نگا به هيچ چيز تقا نيابد، لويت عنو ي خل شامل پاسخ طر شت.» گز گر طمينا سميت ا ها به ه بعض ين ش مديريت بان ست نو نيز ند بسيا مناطق تا م شناسد عال م

يست محيط يافتن هاي جهت بهبو حسابد ها شو ه بهر بر - ر طمينا ين بر حاصل حا توسعه بان ها بنگا ها خصوص - عين حا شته ست. هند، گا هاي بر شا هم تغيير م ا شيو ، گفت فقد ي ياب بان جهان ، مدير گر چريل گريست محيط مو بعا خل سيستم منسجم پيگير نجا ا بايد ه چه مقد ــت س هند پر ها نشا ها ستاند . گر بان جهان نخستين مجموعه شور يست محيط عموم سا ۲۰۰۱ تصويب سالت يست محيط بخش بر نخستين با نظا ياب جديد اهش فقر ساخت. ما ين صل خويش بر نجير يست محيط هر مرحله به فقد مزمن توجه ل ــ ــعه ش ه به پر ها توس لويت هاي ، ــ ه يست محيط نظا ال ها ــتاند هند تا س م يست محيط با يافته ها گر . مبا ، پ بر ين حوتا (K.Horta)، قتصا ينا هو و خل عمدتا موفق ند. ه قوسسه مال ر »، تشريح يست محيط فا «صند ، چگونه موجب بين لملل، با بخش خصوص بان جهانغن اشت نخل بر توليد ، مز سويا گستر گله ه همگ باعث تسريع جنگل ترش مناطق ست شد ه بان جهان همزما ست ين حال حا م شوند. فتن جنگل ها هشد م بر جلوگير با بين تا م گويد: . خانم هو ر بو ق يجا جنگل ترش صنديحساب مناسب محل نو نيز بان ساختا «حت ــت محيط يس ــت گذ ها ــد تا جر سياس ن

«. جتماع خيرخوهانه عمل مطمئن شوNew York Times, Jul.22, 2008

با كوچك ترين ما جها بامريكايي هفته گذشته عال كر كوچك ترين گونه نشمند يك ئيب، يافته يا كا ، شرقي ترين جزير با ما جها باست كه حدكثر طو بالغ ۱۰ سانتي متر كمتر ست. بلر هجز نشگا يالتي پنسيلونيا يست شنا تكاملي ،(S.Blair Hedges)مولك جها كه تيم تحقيقاتي عين حا كوچك ترين ماباغه جها كوبا كشف مينيكن كوچك ترين قو جمهو با يك جنگلي با ين ما نز عال كر كه ست، كر . هجز گفت ين ما ير تخته سنگي خزيد بو حالي يافته ست كه نقد كوچك ست كه مي توند يك سكه ۲۵ سنتي ه عنو ــناخته چنبر بزند، ميا تقريبا ۳۱۰۰ گونه ما كه تاكنو ش Zootaxa نا ين گونه ما ــت. س ــد همه كوچك تر شــد. هجز كه ين ما قهو مينياتو به نيا علم معرفي ش به ، ــر خزند شنا ال ها (C. Ann Hass)، همس فتخا كا

ــد « جزير ــت، مي گوي ــد س Leptotyphlops carlae ناميــز جنگل طبيعي باقي ــيا ناچي نكه مقد بس جو ــب با ئي كا، هنو گونه ها جديد جالبي كشف مي شوند.» ظاهر ين ما ماندفتا با بو شناسي يانه ال حشر مي خو ما سي مو با بانتيكي مو ها ست نيست. به گفته هجز هيچ طالعاتي ين ما به عنو يك گونه جديد شناسايي كر ند. ين ما سمي شنا مسئو ميد (R.McDiarmid)، جانو يا نيست. مك يخ طبيعي سميت سونين يستا خزندگا مو ملي تا بخش يد ست. شنگتن، مي گويد نمونه ين موجو مينياتو

ليلي نمي بيند با عال ينكه ين گونه كوچك ترين ما جها هيچ سي نوعي با ميد گفت ين موجو با يا ــت مخالفت كند. مك سشته ست كه ما كرمي شكل هم ناميد مي شوند عمدتا ما هند تنو خير كنند مناطق گرمسير يافته مي شوند. ين نشا ئيب ست كه به لحا بو شناختي بسيا ظريف ست. منطقه كاعين حا يك صل بنيا بو شناسي نيز به تصوير مي كشد:

ــمند نش ــن، ي گا يافته ند كه جزير هم جانو ــد هم ندگي مي كنن غو پيكر . هجز مي گويد جانو مينياتوــه پرند جها كوچك ترين گونمين ــم كوبا مي تو يافت. هــر ــا جزي ــك جه ــا كوچ مــر ندگي مي كند. س تينيك ما

نه ها چلچله جها ، يكي بز ترين پر ين مقيا يگر ــمند مي گويند جزير غلب نش ندگي مي كند. نيز جامائيكا ير تنو گونه ها ــتند ند ها عجيب هس تي با ميزبا موجوپايا ــن چا ــت. ي ــر معموال قا ها كمتر س ــاكن جزي سغير ين حشر جزير بر پركر كنج ها بو شناختي كه تي پر خوهند شد، غلب يا بز صو توسط گونه ها كامال متفا

ند. مي شوند يا مي Associated Press, Aug.3, 2008

گز سبز لوسو شر يناسو گوشتخو به نا جمجمه كس مو تيرنوسو كر ما بعدها ين تكنيك

. ر ستفا ــي ن ــن مهر ــه قديمي تري ــه ها جمل كوســدند بعضي مين ظاهر ش ــتند كه هســا ــا به ۴۰۰ ميليو س نه ــنگو ها سپيش يعني ۲۰۰ ميليو سا پيش ظهو Carcharodon . تعلق ها ــو يناسقع ــه megalodon بز ترين كوســت. ياها تما س ــي ــن ماه بز ترينجا ند نشمند طو طبق محاسباتي كه ــيد. به بيش ۱۵ متر به بيش ۵۰ تن مي سنها ــت ين به ند في س ــكلت كوسه ها غضر سيرين شناسا بر كسب سنگو به جا مي ماند. نتيجه با ين گر بسيا موفق مهر عمدتا متكي طالعا هكي شد ند ها، فلس ها پوستي مهر ها ــي س به برمريكا شمالي ند ها ين هيوال گوشتخو هستند. ــد ست. فريقا پيد ش پن ــترليا، هند، پا، س جنوبي، ــه حاكم مطلق ها گر ين كوس ــمند معتقدند نشند ها ين ثا سرتاسر جها بو ست. با پيد شد يرين شناسا كوسه مهر ها ستخو ها باله نهنگ ها، سيد ند كه حتماال مگالو نهنگ ها به ين نتيجه ند بز منقر شد؟ . ما چر ين كوسه ما تغذيه مي كرما قيانو ها پليوسن مياني شايد كاهش ين گونه كه ها گر ترجيح مي تاثير گذشته باشد. ــر نهنگ ها بالن به ــت كه با مهاج يگر س حتما

. نها بر نبا تر ين غو نتونسته ها سرGuardian, Aug.4, 2008www.sdnhm.org

نش نشتا ها تا ها

يست محيط سرمايه گذ ها بان جهان هميت بعد

قتي بحث به خاطر سپر مسير ، مي بينيم. بر مثانا سترتژ ها ، مر ــو ــهر مطر مي ش شــر ها م ــد. بعضي كا ــتفا مي كنن تي س متفانا مر بهترند. ين يگر ــا بهترند موقعي نسي بيما هايي ست بر نتيكي ممكن تفا ها سيب مي بيند، بسيا نها حافظه لزيمر كه همچو لزيمر مي شوند، پس چا نا بيش مر مهم باشند. نا معنايش مي توند ين باشد كه نحو تشكيل حافظه

سيب پذيرتر ست.» بربر ين بيما يگر ــا هش ه ــا هماهنگي با پژ يافته هقعا نا هند طر كا مغز مر ست كه نشا مي نشكد پزشكي هشي چقد با هم فر مي كند. پژسيد ست كه بخش هايي لو ها به ين نتيجه ها تصميم گير حل مساله كر پيشاني كه جايگا كاــه با مر بز تر ست. قشر نا مقايس ــت، سليمبيك كه عوطف هيجانا كنتر مي كند نيز هيانه كه فضايي ــر ــت. قش نا بز تر سفسو كر ست. پر تعا نقش مر بز تر ــگا لنكستر كه نش ــنا كوپر (C.Cooper)، شنچه ، مي گويد: « ــص ــي تخص تفا ها جنسنا ــاهد ميا مر فتا قابل مش به تفا ها نتيك سيم كشي مغز همر نجاميد حتماال تركيبي

با نقش پذير جتماعي هر يك جنس ست.» Telegraph, Jul.20, 2008

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۲۲شهر باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۳۶

v U U v¹UMŠ bOFÝ bL×

ه ــد خرين چا هاي باش ــايد ! ينها ش و ! بز به بز به ماند گرفتا هست. ما همه به نم نند، همه هميشه بر شت نم سند. گاه هر و نم نند همه نيز به ساحل يا به امل. با ين همه، هميشه ميد هست. ينها نيز پايا ست. بن بست نتخاب ين ! جز ندگ ند نيست. يا مر يا ميد نسا به مگر نيست. مر نيز ست. ــت، ندگ س ــر نيز مــتين س ندگ ه ــ جايبيستم قر ــد. نباش ن ممفقط شاهد شما بسيا ــتقال ها تا - س ــو شها به نيم شد نيز شو ، شاهد ؛ با پايا جنگ - يافته نبوستقال سب ستعما هاي ه پس ند هاي بو شو . بوه به نيم شدند ند هاي بو شو سيدند، چه پا ومت ي به حمونيسم ــرمايه يا ــتن به ي س هري با پيوس

ها تا به ــو ش ين ستانها ــاختند. هويت تا بر خو س، عصر جنگ سر جها ، عصر بعد ستعما سيد ستقال ه پس ند مان بو ستان غم نگيز عبر مو ست. مر ، قطبه ند، نه بر ين ها خو گذشته م خو ستقال حسر اليف ه شأ ت شتند، بر ين ندگ بهتر ند يا تمندتر بو ثره ، پاي بيگانه، با حقو تمد نا با ــتند. ش ثابت ند تا با هموطن حت تر بو نا قائل بو ــر ــ حقو ب حدقلــريعت ترعل ش . نا قائل نبو ــر ه هيچ حق ب ــا ش خوها ها مستعمر شو ما ه شنيد يا خوند مر هنگام ي نا چر چنين ند، هرگز نفهميد قبل ستقال شا نا ن ليناسيو ند، به نا با م ــتقال بر پس سشو تا ستقال يافته با ندگ . هيچ تجربه نسبت تابها تابها خوند بو نظام ت حزب ندشت. همه چيز . لبته چنين سب ستقال يها بر يها جانبا ا سرشا بو فدوتاهش به سر پسين سالها عمر ه . ما هنگام نيز بوه هم ر هنين يافت خو نيز ش ن ها پشت پر ــو شندگ بدند، هرچند ا جاي بهتر بر مري ــين با سولژنيتسخل به ــتبد . م گويند س جاي خال نيز گفته بوه ستبد هنو س م توند بگويد . ما ين سخن ج م خاسيد، ا به ستخو قت شته هايش به يغما نبر باشد. تما ند ها م ند خويشا همه ه باشد، فر بر هم نجم لدين ها نيم شد مر گوها شو ما . مر خر تا خويش با

عكس نوشت

گريز از استقالل؟ زنده باد آزادی!

ر شمال ر جنوب خوب بر فسا غرب صال شرق ند. يگر ي نقطه با هم تالق ديگر جد م شوند. ما نقطه صفر يليا سا نيستند. ندگ ي ر سطح ين مر نند. نم ما ي فاسد ر م تونند فاسد باشند، هستند، مو هر ا يگر هرگز فشاي شيد م شو ير ــوي به س به ند نيست. هر فسا هست. ما ي بر مبا با فسا يگر صال بر هيچ تغيير . ا ست تغيير مها بد تغيير شو نا ه سا ا نيست. فر تنها چيز ست

بد م نديشند.

سا شو ين ر شمال ه فر سربا س حاشيه عند ر جنوب تصوير م ها توسط نير

ها ، كر مشتركا به شغا نير پس جنگ جهاني ين مد به ياال متحد شو ترتيب كه مناطق شمالي باال مد جـه تحـت كنتر شـو ۳۸قر گرفت نيمه جنوبي كشـو قتي ند. مريكايي ها مي كرها شغالگر هر هبر كشوطر حق حاكميت بر كل كشو

ين ضعيت سـتقال كر كمرنگ ميد به يافتند، شبه جزير به خر تر مي شد.

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند باشگاهشهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۳۷شهر

» ست. هايي مانه ها جذ ما خته شد ما، «، فرتر كه همچو «كبريت بي خطر» هيچ جرقه ــكو ند. با همه ش » بر نمي فر چو مالحظا «چاــمايل به مي كشند ما بيشتر به هيمنه كه شــو خاصيتي جز ــگ خالي» مي مانند كه هيچ ب «تفنبرنگيختن ند هر گذ حريف بيمناكي

ند. ندگا خو ند هزينه پذير ــد كه چگونه موخته ن ــك، حاكما به خوبي ين» بهر مند شوند عين حا خو نو «فضيلت نتقا

» نكنند. پذير گرفتا لو «پيامدها نتقا«فوبيا نتقا يا مخالفت سياسي»، ينك جا خو » ست. به جا ينكه كسيناسيو نتقا به « نتقا يا بر مخالفت منتقد كهير بزنند بيمنا ــا بنشاند، ش قتد ما ــوند كه مبا جرقه بر ش، هرچند به گونه مديريت پيشاپيش با هنرمند تما، به ستقبا مي شتابند، گا به بر نتشا شدنيز كمك مي كنند با خونسر عتما به نفس حتي ــايند ــا خوش ند. جامعه حس يج مي پر به تر» سرشا مي شو لبته هيچ تفا تا «مكا نتقاها بر هد. تكا نمي خو ــم نمي ه

هما پاشنه ها، مي چرخد!پذير به كا ــن كيميا معجز گر، به نا نتقا ي

ئه مي كند: ، همزما چندين «هنر» گريز نتقاــي هل مد جهه پذيرفتن ــه حاكميت، ۱- ب

مي بخشد.۲- مشت بسته منتقد با مي كند تدبيرها تا

سا مي كند. ضع موجو حاكميت بر ستمر ني جامعه تخليه مي كند گاهي ــا ۳- هيج

. شنفكر نخبگا به شتبا مي ند حتي ــو ن گانه «نتقا ــك ــن، ين تكني ــه با م بــتر كر ين فو فن ماهرنه «س « گريز نتقاــيو ست كه ــگر ش »، برگرفته هما ش نتقاما ها سياسي گذشته نه چند سو ساهبر عيه ــه ــتفا قر مي گرفت ك ــپ مو س چ

شتند. موكرتيك» «سانترليز « ــو «نتقا نتقا خو ــه مو با عن مقولضع يركانه بر ستمر چيز نبو جز يك تكنيك . ما ــي سا هبر خط مش ، بر تد كا موجوــت. هر كس، ش موكرتيك لبته ظاهر همه چيز، عايت سلسله مكا مي يافت با شت هر عضو، حق ماني، ماني با تمكين قوعد نضبا سا مرتب سايگر نتقا كند البد پاسخ توضيح مناسب خو

پذير باشد.ــر بر ــن لگويي بر نتقا ك جو چني ــا يلت» يا «جامعه مخالفت سياسي مناسبا «ملت – – حاكميت»، پديد موجه، خوشايند تاثيرگذ

ند صال جتماعي ست؟ هرگز!» مديحه سريي نو ين قلم، نه «نتقا به با ينگونه پسوندها ند منصفانه»! صف «نتقا ساــر نه حتي مجا به بر نتقا تحمل تحديدگشنيد نظر مخالفا سياسي، هيچ يك نه بر حاكميت

چه كسي گفت: «حاضر جانم فد كنم تا مخالف نه حرفش بزند؟!» من،

، سر نقا تير خا بير مي كشيد گو گر بزعيه ــينه چاكي ، س ــز حير نابا با همانه ــن ــد حكومت ي ــيا صحا ق چه بسير مي كنند ــتا كه چه خطابه ها به مشاهد مي يسشند ــمه ها مي فر » چه كرش نتقا ــتايش «سيا ! » تحمل نظر مخالفا پذير ــا «نمايش نتقا بعيت بربر سلطا سپر شد « ها بند »

ست؟فتا حكومت لطيفه يست، ما مقايسه لگو موكرتيك، نسبت به بيا كامه حاكميت خوكامه «پنبه يم ها خو ــه: ، گفته ند ك نتقا موكرتيك، «پنبه » مر مي كنند نظا ها ها، بهر گير ــتر هر جه مش ! » حاكما گو

تكنيك پنبه گذ ست.ــد حتي گر ين مطايبه بر نشا ما به نظر مي سمنه «مد سعت كامگا » خو « متناــا چند گا م ــد، ــاال باش يغ» مر س بي « ها مخالفا . تكنيك «پنبه گذ مصد ندــر «متنا هرگونه فش ب ــر بهر گيكامه، ــر مخالفت ظها نتقا بربر حاكما خو بــتايش ــامعه» س ــا خو به «تكنيك ثقل س جيركي سياسي گما ين همه ست. گر نتقاند كه حتي نخستين نظريه پر فلسفه سياسي به يد باشند. ين مي تو گفت كه جها خو » حتي ها بند مخالفا معاصر، لگو كالسيك «ضا، ، هرچند نه به ميل يم ها توتاليتر ستبديا ين تحو ــو شد ست. يج حا منس ما به تد، گامي فرپيش كامگا با منتقد فتا خو تكنيكي ؟ مگر موكرسي به شما مي ستا يج بيا سياسي گا جامعه ما، ين المقا ست « ها ــز»! ــد عزي فرهمن ، مر ساال همچو ، ند ، حقو شهر قانوني ، به فر پاسخگويي حاكما بيا منتقد

؟ يغ، مصر نمي شو بي مگر هز بر نوشته ساعت ها سخنرني مد گي ما «! » تجليل «منتقد با نصا ثنا «نتقا

؟ ! منتشر نمي گر ند بر شنيد نصيحت ها ساگرگوني، ــانه ــت كه هيچ نش س پس چگونه مو ــه، تدبير ــت جامع صال بهبو سرنوشــش تاثير تال ــد نق ينه ش همه مهمتر، نهاگا ؟! حقيقت ين ست كه منتقد مشاهد نمي شو

« تر « ها سترنقد شد نشانه نقدپذير نيست نقد شد نشانه نقدپذير نيست ۱۱

باشگاباشگا. فضيلت ست نه بر جامعه فا خاصي بر

ــاال مناسبا با نچه ماهيت يك نظا مر ســكا مي سا ش يژ با منتقد حاكميت جامعه به ينه شد ها نها ــا كا ، «س بر صحه مي گذها يندسا بر تحقق عملي نتقا » فر پذير نتقا

نهاست. يا پاسخگويي قناعت به ــر ها ض ــي پيش نيا ــه برخ ــد ب ــك باي ين

: پذير حاكميت بپر جتنا ناپذير نتقاطلبانه، يك يكر پذير حاكميت، يك ۱- نتقايژگي ها ــته فضيلت خالقي يك خصلت برخاســك فريضه ــت. ي ــا حكومت نيس ــخصيتي متولي ش

تخطي ناپذير ست.، بر منتقد سياسي ند گر بر شهر ۲- نتقا، يك به طو كلي بر مر يك جامعه، يك متياــت. يك حق ــو حاكميت نيس لطف مرحمت سند بر «صيانت تخطي ناپذير مجموعه حقو شهر

پاكيزگي حاكميت» ست.» نيست. هيچ مقا مسو پذير « بر ۳- نتقا. گر حاكميت نبايد مصو مستثنا نقد تلقي شوليت ند يا حاكميت گرفتا نوعي چنين باشد يا مسو

شوخي با نقد جتماعي شد ست.ــي، محرمانه ــيو محفل ــه ش ــر ب پذي نتقا -۴ــي فتا خط مش ــژ عرصه ــه، به ي ن مالحظه كاصالحگر جاهت خاصيت ــكا حاكميت، فاقد شپذير نيز بايد شكا باشد نتقا ــت. نتقا بايد سنچه با . لبته نتقا تمسفر جتماعي حسا شوسا موجب خدشه به منافع ملي مي شو شكايگر مطر يد ند شما ست، مي توند به گونه بي تر

. شو، خو ــد ــن منيت منتق ــت تضمي ۵- پاسدشموفق يا مخالف سياسي حاكميت باشند، مهمترين ــما پذير جامعه به ش نتقا يكر ــاخص ها ش، هيچ ــا پس بيا لهر بي . ــي م

. پذير ند عيه نتقا نسبتي با يا جامعه ير حا حاضر چنين مشخصه هايي

برخو ست؟سالمي نقال نگيز خوست مر يد بي ترــي نظا جمهو ــز مهمترين صو قانو ساس نيبط «جامعه يكر ــا چنين ــالمي نش سعا كر كه يغ تاسف بايد – حاكميت» ما با نچه عرصه عمل شاهد بو يم، هنو فاصله عميق هد. گر نچه بايد باشد نشا مي نچه هست ميا ، هر يك ــه ــر ين جامعه بگذ ك گا بمتوليا مقاما ها گوناگو نظا چه گذشته گر، ما شكا بي هيچ ، حاضر شوند، چه حانچه محضر فكا عمومي يك يا چند نتقا نسبت به ــند نگا مي تو با خرس گفته يا كر ند، بپذيرند، قع پا به عرصه ــر به ي فتخا تما گفت: جامعه قع يا به پذير حاكميت گذشته ست. نتقاال ــو من كبريايي مس هيچ غبا نتقا بر گي كه به ما ــيند؟! ين قلم متصديا نمي نشليت ها ند سهم خويش حضو مسو . گوناگو ها نتقا به نديشه عمل خويش بپذيرما فيل فتا يم؟! يا عر عصمت نز مگر ما » پاياني يا تر « ها ستر جال كر يم؟!

هست؟

vðU− —uÄ bLŠ«

نقد شدن نشانه

نقدپذيرى نيست

نگاه هفته

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

» صطالحي ستبد ست. ند به نظر «نقد ساشت ما با توضيحاتم مي كوشم ين بر شايد تعجب كنيد،مو بهتر بيا كنم. مقا شناسي مي تو فر شته كه چگونه نقد كنند تا بيشترين تأثير مخاطب ند باشد، باشد به قو معر چگونه بنويسد، تا نقد ساــت س ــي ما مقا صاحب قد نمي تو خط كشــا خط كش يگر برس ــر نهي كر كه م گرفت ــد. هر نو خط كشي بر ند باش ــا چگونه نقد كنند كه سيت ها نقد، حتي گر به ظاهر معقو هم باشد (به جز محدقانوني، هم قانو منصفانه) نتيجه جز ميا بر نقد

. كه سالحي بر صال ست ندند ست. ــا نقدپذير هم جمله همين نتقا ســتند كه فر به گر «نقدپذير» پي هس برخي ها «نقدناپذير» تقسيم كنند، همچنا كه مقوله نقد هم به

» تقسيم مي كنند. ند » «نقد غير سا ند «نقد ساين هم به كا بر ــا ين نوشته مي كوشم كه نش صطالحا مقوله نقد نمي كند چه بسا با مشكال بيشتر موجه مي كند. ين نوشته به نقدها

. خته مي شو ها شخصي فر پر جتماعي نه نتقالي كنيم «نقدپذير» يعني چه؟ گر نتقا متوجه مسو

يا به معنا ست كه نقدپذير ست؟ ، بپذير گر نپذير به معنا نقدناپذير ست؟ گر چند نتقا يا بايد يا همه بايد بپذير تا نقدپذير باشد؟ ، مطر شوــد؟ گر تعد پذيرفت ناپذير باش همه كند تا نتقاــا مي پذير يا ــي نتق قتي كس ؟ بقيه نه چطوست، گر معيا خو ــت؟ مي كند، معيا چيسنتقا نپذيرفت، چگونه ليلي، گر به هر ين صو ــم متهم به نقدناپذير كنيم؟ گر معيا خو مي تونيست كه شي جد چه نتقا ــت، پذيرفتن هر نو سيخي يپلم فتخا صا كنيم؟ بدترين تجربه تا بر “هايي مينه شيو فرطي نقد پذير يعني ”نتقا خو ين ــتي كسيس ظيفه ما هها چپ به عنو يك ــو كه گر بــن ”نتقا ــه ندند ي ــت ك ند كيس نجا مي

. “ها هر چيز مي مد جز صال شتباها خويا بايد متهم گر ما به كسي نتقا كنيم نپذيرفت، ــد؟ به نقدناپذير كنيم؟ كجا معلو كه نتقا ما باشــا خو يا ين خو نش ــر چنين تهامي به بزنيم، گستبد ما نيست؟ به عال بسيا مو بايد مر ميا . گر كسي ضر بربر شتبا نتقا مشخص كريم. چو نتيجه پنج بنامد، ما مي تونيم ين شتبا قعيتي كه مستقل ، جا جي قعيت خا مي تو به با موضوعي بحث كنيم ها شخصي ست. ما گر

نقد شد نشانه نقدپذير نيست نقد شد نشانه نقدپذير نيست ۲۲

ند بوته نقد نقد سا

جاعي نساني فكر باشد، چنين كه مرتبط با ها مكا پذير نيست، مثال يك فر غير ــهولت قعيت به س به ــيحي يك فر مسيحي چگونه مي توند نتقا كند كه مسشي يكسا شن ست كه با مباني ؟ چر به كليسا مي نتقا صو گرفت گر چنين . به قضيه نگا نمي شوناپذير يا بايد نتقا ، فر مسيحي حتي توجهي به نكركنند قانع نشد يا نپذيرفت، نست، گر پاسخي نتقا

؟ كنند بايد محكو به ستبد كر يا نتقاــو نتقا ، تمامي ين م ــو ــكال ف بر حل مشــي بيا . گر كس ــه بيا تحويل نمو ــد ب باي ( ــا كند، ما هيچ نتقا نپذير (كه حق نپذير فــي نمي تو به ير كس ــت، ــر كا نيس ــكالي ب شــت مجبو كر چنين كا نچه كه معتقد نيس پذير ــت. پس ين صو بيا خال نتخا بيا سما نبايد نتقا لز ؟ تأثير ــر ك نتقا چه فايد كا . ــت محد كر س نتقا هي كه هد صال فر يا گر به شن شد جه موجب تعاطي فكا نتقا . ناظرين گاهانه تر مر مي شو مسير جتماعي بر نتخا يدگا ها متضا حتي متعا مر خال تعاطي ــر مو پيد ــت كه بهت نا يكديگر س نتقا صال طر ، نتقا ــد بيا مي كنند، لذ مهم ترين هگاهي ها جتماعي سياسي جامعه شد نتقا نيست، بلكه هايي كه هي كه بتوند با نتقا مر ست. هر كس يا گرمو پذير عمومي ست كفه قد به نفع خو سنگين ، طر ين قد تكا به ين طريق با كند، مآال مي توند ها خو خاضع كند، نتقا مقابل خويش بر پذير ، صحنه گر طر مقابل چنين خضوعي نشا ند

. سياست كنا بگذ، صال فر منتقد ست. هنگامي كه من يگر نتقا كر كا

Èb³Ž ”U³Ž

ر شنف ند. بطه ناگسستني ر نقد ــنف ش ــت ــي، محصو مد س ــ نقش جتماع ــه مثابه ي بيژگي ــنگر ست. ش ، ر مد ــنف ش ــخو بش، نقد سنجش ست؛ نقد سنجش مير شنگر برجسته انت به عنو نمايند . ه مي تو سنت ناميد گذشته؛ميرثي ي و شنگر متر با شهامت گذ ، برجسته ين ، خر بو ين خر ــت. نس خويش مي فتن بر پا خر ها شو ه مي خوست با سنگين گذشته سنجشگر نقا ر تن بيند هر تقليد ت جامه جمو تعصب عا نچه . پس هر مندنه بپذير چيز صرفا به عتبا سنجش خربا يابي مه نقد ه مسلم بديهي پندشته مي شد به محر مد شنف فر مي خوند.به ين عتبا مي تو گفت نطفه

شنگرنه با نقد سنجش بسته شد ست. ر شنف. نمي گذ ــنگرنه، هيچ حو به حا خو ش نقد ين ند مي مين سنجش فهم انت گو نقد به گر جاها مي توند بر چه ها مي تا ه ساسا فهم پرسيد نيته نا ه مد يند طوالني، ــر ين فر يگ ند، مي توند ب

يست نساني ها به همه حو ها گرفت، نقد سنجش بنيار مد به همه چيز، ــنف ش ه ند. چنين بو ــط بسحساسا گرفته تا علم قانو بيا ين هنر فلسفه ــلما همه جا به شيدند مس قتصا سر ــت سياسي مسلما ند نقد شد ي ــت تيغ تيز چو چر سپر سه حتي گر غلب منتقد . شايد به همين سبب باشد شا ار منتقد به حسا شنف ر قلمد نشوند، غلب شنف هم مر به حرفه ه ــي هنر - ب مي يند. صر نظر نقد ي حو ها رنه بد شد ستـ ي شنف مستقل شغلي ه پا ش نقد، حو نقد جتماعي بو ست شم هميشه پر ند. ما نقد سنجش، به ر به عرصه عمومي با مي شنفر عرصه عمومي بنا به شنف يژ نقد جتماعي حضو ر حق شنف ؟ چر عيت برخو مي شو چه منطقي مشر

نند؟ ند به نقد جتماعي مبا ظيفه ه بلي پيش فر ها غلب تصريح ناشد مد ين يندگي نسا ها، محصولي ست جتماعي نه ــيو ه ش ست ه ندگي جتماعي، يگر قوعد ترتيبا تي. به بيا طبيعي »ند. چيزهايي ست سا نند، « ندگي مي نسا ها پرتو شته بشر هم ناچا ني ه طبيعت به نسا نيستند ند. مناسبا ترتيبا جتماعي،برخاسته بايد تا بد با سر يي حاصل يهاني يا به خوسته ما نظمي جبلي ــر ند؛ ــاخت هايي بش ست س ــد ند. ين ترتيبا قوعد نش

نقد شد نشانه نقدپذير نيست نقد شد نشانه نقدپذير نيست ۳۳

ا خائن! ب ر خر شنف ين ــد قصدناشد ساخته شد ند، ه قصدش مصنوعاتي هستند ه چه چيزها ه قابل تغييرند. ين پس جبر ناگزير نيستند؛يابي نند، مستلز نقد سنجش تا چه ند بايد تغيير ه مو ست. نقد سنجش نقشي ست ضع موجو

خته ند. ر شنف ، قبايش به قامت مد ، ــي موجو ــبا جتماع ــنجش مناس ــته نقد س گذشه ين نقد به سرنجا منطقي يا عملي ر بر شنفتفا ضع موجو برسانند، نمي تونند به نقد اليه ها سطحي و ه نسا ها نند. اليه ها سطحي تر ما مي فهميم نند ندگي مي ست ساخته خو مناسبا قوعد جتماعي ه ين قوعد تغييرپذيرند ين تغيير مجا ــم ني مي ــا ها همين قوعد ه نس ــا ال ند. ما جا غالبند،با ين ــو مي گذ ج ــبا پيش موجو پا به عرصه مناسه نا هم نند. مناسبا قوعد خو مي گيرند به عا مي لخو ند، ين مناسبا قوعد بيشتر سو مي برند، يا به ها مي برند ند به مر يا ــتش فسانه ها مي سا بر پاسدشيخي خو بشرند. تو ــبا قوعد محصو تا ين مناس ه شته همه ه شهامت بالغ شد بيشتر مر عا هر قد ه نمي خوهند عا مي شوند، چر باشند، بيشتر هم سير جمومو معمو ــنجش نقد س ليت ا مسؤ پيوسته يافته ند، مي پذيرند جر ه باشند. پس چيزها هما طو ست ند، ه قد بيشتر برخو ساني ما نند. مي ثير فسانه ها مي شوند تا نقيا تو ها تضمين ا توليد تين قد ها به . مر با ــو م پر هزينه نش ــت س شو يا ا ند. به ين ترتيب حو عميقتر بر ــب عتبا تناس » تن فتا با جمو حاصل «عا ر پديد مي يد: شنفا بر ضد جز ها حاصل يگر پي ضع موجو سپر به نند وشند نظم موجو توجيه ه مي «فسانه »هايي

ÊUO{U sO Š

۳۸باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

. بيشتر با حامال نقد چند با تعريف نقد كا نداليل عد كا بنا شنفكر هستند سر كه كا عيني جامعه يرني يخي مستمر نقد سا تد تاشت ست كه همه سخن بگويم. فر من ين ياخير بركتي نقد طلب مي كنند. فر من بر ين ست ــاني كه بر بركت ضر نقد پا كه صحا نقد كسين نهالي خوهد شكفت فشر ند، فكر مي كنند حركت تحو پايا عسر ها جتماعي سياسي نتظا بر ند. به ين معنا، تصو مي كنم كه منتقد كه شنفكر هستند، با همه ختالفاتشا پيش برند هما يخي طي يكصد ند سا پيش بو ند. ماني تا طر شت عبا ست كه چر سو صلي من ين ياماني ــنفكر هستند به عتبا ش نقد حامالنش كه جتماعي قابل عنايت بد كه پيش بر ند به يك قد شنفكر ــتيم يك سنت ــد ند؟ چر قا نيس نش

جامعه ير به طو جد سخن بگوييم. كا جامعه ــا ــت كه نقد س ند بر س تصو نگاــي نقد بالتبع ــت. ثربخش ، يك هر قد موثر س مدــت. ين كه جامعه غربي موجب قد منتقد ســد بايد ــي بنيا بد ش كا عين ــا نقد به يك ســد عم منتقد ــتجو كر كه منتق ين نكته جســنفكر عرصه عمومي، به صو گوناگو ش ميك يا كامند قد بد شد ند نقد به منزله به قطب ها نيرما شته ند. ند نگه جتماعي خو توليد نقش عامل باــنفكر جامعه يرني كه حامال جتماعي نقد به شمند جتماعي بد فته ند، هنو به يك طيف نير ــما شيگر قد مجالي نشد ست. هميشه به مد قطب ها

شته ند. خشش عرصه سياست بر ــه كاال صلي ــت كه مقوله نقد ك ــو من ين س تصير شنفكر عرصه مناسبا جتماعي ست خو ستي غبا پا ين كاال به ست تا نقد بير ماند شنفكر به يك بنگا پايد توليد فكر موثر بد ، نشوهله مر بر تجربه جا بدهيد ــد. نخوهند شــته ش ــنفكر جامعه يرني ش جمعي خو نو جه مشتر ين نحله ها نگا تال مي كنم باشيم، ــو كه نقد نقد جامعه عا صلي خ ، ــنفكر ش

هم. سي جمالي قر يرني ست مو برشنفكر نقا لگو چها

شنفكر به يسته ما، چها لگو به نظر تجربه گا ها يش يافته ند حسب چها لگو تعريف نقد گا متعلق به كساني خا خو ساما ند: ما خالقي مي پسندند ست كه نقد خدمت يك شنفكر متعهد ملز شنفكر منتقد متعهد مي خوهند. هد. ال مدنظر قر مر ست نقد خو پيشبر ــن موضع مو جا نفي طر نقد كند همه هميصو به يك مر ناموجو ــال تمهيد مقدما بر تخالقي باشد. بنابرين نقد كنش معطو به مر خالقي

نقد حامال نقد

*v U U{d öž œ«uł bL×

نقد شد نشانه... نقد شد نشانه... ۴۴ يگر نتقا مي كنم، به طو طبيعي نديشه فهم خو به محك جامعه مي گذ گر جلب توجه جامعه بر يگر كنش ها من مهم باشد، طبعا خال ين نتقا، به طو كلي يدگا ها من نيز صيقل مي خو ، بربر ، جامعه مر ناظر به ين تعامل، من فر هد نتقاجتماعي نها، ها پاسخ نتقا ين طريق خوند شنيد

گاهي جتماعي مي سند. مي شوند به باالتر يگر جمله ــو بحث نقد نتقا بايد به نكا مــفانه جامعه ما فرهنگ .متأس ــا كر فرهنگ نقد هم شجو كه گويي تا كسي ناخوشايند نسبت به نقد ين . جمله نتقا ند ، حق مفصل نقد بجا نيايگر گفت. ين ست كه هيچ چيز كوچكتر گل نبايد به ها مكر ــت، ستغفا جمله ين كه مخل نقد ســبت به فتن نس برخي تهاما حتمالي، نيز قربا صدقه ــد ست، تا مبا فر مو نتقا كه صحا قد مي باشــن كبريايي صحا قد لكه نمايند. جمله ين متو ست، كه بايد با بيا مسايل چنا لفافه ها تويافت به قو معر حمت منظو صلي گويند هز ، كبر جا خونند به لب مي يد كه بعد مطالعه صغر

. ، پي به مقصو ببر چيد ها مفصل نويسندــو ــي بدترين نكاتي كه جامعه ما مطر مي ش يك، بلكه بهتر ــا كر ها نبايد علني بي ــه نتقا ــت ك ين سها فر ــتقيما به فر مو نظر گفت. نتقا ست مسعايت شخصي، چنين توصيه بسيا بجاست بايد هم ستا خو ــبت به فر خانو فاميل يا . گر ما نس ــو شــح كه به طو خصوصي بيا يم ترجي نتقا ها جنبه . ين نو نتقا ــتر شو كنيم تا تأثيرگذ بيشــت س فتا فر ــخصي هد تغيير فر ششت سويي نسبت به شوند بر نتقا ينكه ليل معموال به

ــا مي پذير به عمل حتماال نتق ، كنند ند نتقامي كند، ما عرصه جتماعي سياسي، هد صلي نتقا ين هد جانبي ــت، بلكه نتظا نيس فتا فر مو تغيير جو عرضه خو به جامعه ظها صلي ــت. هد س نقد ــت چنين هدفي س تأثيرگذ تأثيرپذير جامعه ، ضمن ينكه عرصه ــو ــا بيا خصوصي بر نمي ش بسياسي جتماعي، بيا خصوصي نتقا معنايي متفا ين عمل سطح فر شخصي چه بسا ستنبا

. صحيحي هم نشويگر نكاتي كه موضو نقد نتقا بايد مطر يكي يابي نقد ست. نه به ، نكر موضو نگيز ها كر، بلكه ين حيث ليل ينكه كر نگيز شكالي ، ير كسي نگيز منتقدين طالعي ند كه ممكن نيست، نكه ــي فر بر . برخ ــو نگيز ها ثابت كر نمي تــخصي جد جنبه ش ها ها خو كنند، نتقا نتقاشوند معرفي مي كنند، حالي كه حتي ميا منتقد نتقااليل شخصي يا حتي كينه يا حتي منافع قعيت به گر ليلي بر ، ين مر يگر نتقا صو گير شخصي عليه يد گرفتن مفا نتقا نيست، همچنا كه گر كسي بتوند ناضايت خد يا منافع جامعه نتقا ثابت كند كه صرفا بر ها نيست، ستي نتقا ليلي بر صد مي كند، ين نيز فاعيا ، كليه ضمن ينكه گر چنين ستداللي پذيرفته شوــمو نگيز ها منافع شخصي تلقي يگر نيز مش فر باطل خوهد شد. بنابرين بايد نگيز كه غير قابل تعين سنجي نقد خا كر كر عتبا يابي ــت سيابي، بيش هر چيز نشانه ضعف ست. لبته ين متغير جد هميت خاصي كنند نا مشخصا فر يا گر نتقابستگي ير عتبا نقد نتقا برخال گز ها علمي ست،

. شديد به فر يا گر بيا كنند

ا ه بخوهند به ر هنگامي ــنف ش هند. مطلو جلو ، چر ــو نخوهند بو س يگر چند ند ين حو بپرــت يا با قد ــا يا با عا مر س ش ا ه ين پس سرــا مي خوهند خو هايش ا ر با ــنف ش ه لت هايي

نند. سو شا پريشا خيا ا ــا ر مخربند! س ــنف ش ــد، ــتش بخوهي س ا ندگي ــا ــت. س س ا بو ب ــه خر ر هميش ــنف شر با بز نقد،خربي شنف ــت. ر هاس ر ها بو نو تند، خل خربند ما ظاهر ستو ه ــاختما هايي ســه تنها ر ن ــنف ش ه ــت ل ين جاس ــ نند. مش برمال مي ه ما قالب مناسبا قوعد جتماعي مي خوهند بناهايي صد ند ساختما ها بعضا با ه ــاخته يم فر بريزند بل ســا عاطفه عا حس ه ما با مصالح وهي هم ــ شه پا هم نند. ما ير ر يم ــا خو معمني موجو ميا باشد، خيالي نيست. ما يختن مناسبا بيرو يم فرصتي پيش نج ش ضع نابساما مو ش غالبا لنگي مناسبا ر ساختما ها ــو خر بيايد به پيشر ــنف ش قتي تيز نقد ليل تا يم. به همين موجو مي ــد، تو ها ــد ين نظم ن ه پاس ــت بر گر قد هايي سين ر قد ستيز شنف ين حا نند. ستقبا مي نا ه به سرعت تبديل به قهرما تو ها ــتعد برخو ست سر عمال به شنف ر . صاحبا قد هم با تحمل ن ــو شا ند.تا ين جا م مي ه به ين قهرماني ند هي مي ضعيت، ، بدترين ر شنف لي ميا نيست. ظاهر مشه پيوسته بر ــند، قهرمانا شهيد هستند ه نباش ند هم ل جايي شر ما مش خاطر مر تشييع مي شوند.ضع يشه نقد ه ر به ين نتيجه برسند شنف ه مي شو ــانه هستند ختم فس نند ه توليد موجو به قد هايي

نند ه مصر مي ست ها مر ا با ه بيخ نمي شو ين فسانه هايند.

لت،مر ــث مثل ــر ضال ــا با ب ــن ح ي . . جبهه ها عو مي شو يگر مي گير ل ــ ، ش ر ــنف ش ا ب امال مستعد ست تا به خائن خر ير ر قهرما ــنف شــو مر ن ــين ا پيش ب . ين خر ــو مر بد شهي ها بر همرهي با يشا خيانت يستا به ميد ها ين ه ــت يگر معلو نيس ين جنگ مغلوبه ــت. س ر ه ستيا مر مي شتابد يا ين مر ند ه به ــت لت سلت ــبقت ر گو س ــنف ش ر و مح طر ند. هر چه باشد، ــد مر حق بو ند. گاهي به نظر مي سر ناگزير با جها شنف ند، مسؤ تر ست. ه بيشتر مي هر ــت عا بر تو قابل فهم ه حال ند ا ــر باني س ر بر حفظ سرمايه فرهنگي خو شنف ــت. به عال نيسر مي گريزند، ــنف ش ــ گا چنا به قالب ها تنگ مناســتر مي ماند. ين گذشته خصلت ــا بيش ه تو ها يشند بر رنه به هيچ مر بسند نمي شنف نه نقد ا خربينر ند. ــر خو خط قرمز ترسيم نمي حد پيشهايشا هم حد نگه ر خانه ها عا مر بر سر با يگر ر ــنف ش يرنگر ست. ا همين ه صال ، نمي ه با ست خانه ها مني ه ما با ــد به ين نمي نديشــهامت نديشيد مصالح عا تقليد با پرهيز شي مبتال نا جو ــاخته يم، به چه نامني جو خويش سا خائن ب خر ر شنف مي شويم. پس ما هم ند ند ين ليت ها ند مي خوهند مسؤ مغا مي ه بر ما نامني نا مي گيريم به ند، شما بيند مي بالغ بر سنگين ه هر ند با ۱۶۵۰ نسخه . بگذ بر يمشا مي گذ حا خو

لخو باشند! ند تابشا مي

باشگاه ۳۹

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

گا ما متعلق به كساني ست كه تعهد بر ست. ند شنفكر مانع بر جوهر نقد خوند ند برين باشنفكر كسي ست كه به كه صوال نقد لتز پذير نيست. گا نيست، عقالنيت سا صر موجهه با مر كه با خر مي نشيند بي حمانه نقد مي كند چند شال عقل بر ــر جهل مي كوبد، تا پنجر ها عقالنيت گشو شو س

. تيرگي جهل ميا برخيزجهي حقيقت بيا ــت كه ين هر قع ين ســنيدني هستند. هنگامي كه ني ش مي كنند ما هر ، به ستيال تا گا شنفكر ستيال تا تما گا ــنفكر ش يك مي نجامد، يك نظم يدئولوشنفكر موضوعيت پيد مي كند هنگامي كه به عكس، يك نديشانه بد به محافل بحث فحص ها نتزعي با

گا مجا ظهو مي يابد. شنفكر ، مي شوشنفكر شنفكر گر به خير چسبيد ست گا به حقيقت. مساله، گسيختگي ساختا ميا خير حقيقت ست كه مميز ماست به

. يگر غافل ما مي سا يكي ــتند كه جامعه به مانه هس ين هر محصو ما . نحو بالنسبه گستر به كال سخن گو مي سپامانه ست كه مي تو با عنو كسا با مانه ما گا . صوال با خريد شنفكر يا كر ين هر گر . كسي كتا نمي خوند، حوصله بحث سخن كسا مي شونكه نچه نمي فهمد، به جا . فحص ها عميق نديك ، پر پال مي نگا به كمتر نز عميق بيانگا. به چيز چند گر عالقه ند تا گر نقد مي شوشوبد. چيز هم چند نفر عميق كر چند بر ، گر گوهر به مد نقد بير كشيد ند تا

ستگا كند. هيجا شو حسا گا ــو ــريطي، مقدما بر ظه چنين شگا سو به كساني . به ين ترتيب يگر فرهم مي شويد به شته ند به عمل كا بر عتقا تعلق كه به جد نها نيز خو موضع نقد مي يابند ما سخندني نيست. تصو مي كنند كه منحصر كر نقد به چك چانه ها ــنفكر ترتيبا عيني معطل مي نهد چنين كه ششد، صوال حوصله توليد مصر سخن به نجا مي سد. ــخن معتقد ند ما به نه ينكه ين گر خالي هر سكتفا مي كنند به جد عرصه عمل حضو پيد ندكي ني قبا پيد كنند. مي كنند. ين گر ممكن ست ها جديد بگشايند ين حيث ميد بيافكنند چشم ند

قعي قلمد كنند. شنفكر خو ــتند كه فيلسوفانه پا گا چها كساني هســنفكر ناشي پايا يك قلمد ش گل ماند شنفكر مصر كنند لگوها مي كنند. چر كه صوال ند به شما ــوفا سا كال معنايي مي يابند كه فيلسشنفكر همو بر سفر مي نشينند كه يك ند. مي ماني كه گستر خا فهم فلسفي مو گستر ست. تا شنفكر مانه هست، يك لگو فهم فيلسوفانه خو نكه لگو فهم ند ما به محض نقي نيز با پرشنفكر نيز لكن با ، مانه بي مدلو مي شو مناسبا . چنين ست كه يكبا با ظهو جنسي مباحث مي شوها ند بنيا ــويد كه بيش حد تال موجه مي شيك مو به نحو عميق سخن بگويند شنوند نتولوــته باشند كه چند ش نتظا خا متخصص خو ضع ــكا بنيا ي ــفي نقد چو ين كال فلســت كسو هگل مي نشينند س حا فهم كند. گرگوني ــوفي كه با همه پيچيد گويي ها سرمنشا فيلس

. ضا قلمد مي شو

ــد، چها لگو نقد چها لگو فكر نچه گفته ش شنفكر : شنفكرنه تجربه جمعي ما ظاهر مي شو ، ــت نقا ــنفكر مدفع عقالني ش ــد، ــد متعه منتقشنفكر يك به فعا سياسي ــنفكر عامل نز ش

يست. فيلسو نتولوشتر بنيا جه يك

شنفكر ، گر يا ــد ميا چها گر يا شــي تعريف ــا صحنه سياس ــه معني عامل فع بيخي ــنفكر تجربه تا ش يم. ين لگو بير بگذشنفكر خوند ست، ما ــت خو ــد س ما ظاهر شير تعريف خو بير نها شنفكر هميشه جامعه شت ين جهت كه كمتر موضو نها ست. ين ياير تعريف بير نها ــت، نقد من قر خوهند گرفــه گر باقي ماند به نظر يك نكته با ــوند. س مي شند تعريف جايگا مفهو يكديگر شتر عميق لويت كال سخن ، بر نقد ست. نقد نز ين هر سه گرظيفه خو ، شنفكر نقا ضع عيني ستو بو ند. بر . ميد ها ما ها تا ــت كه با كال توليد يد سنكه گرگو كند. قطع نظر تا بگشايد صحنه عمل مينه نيز موفقيت هايي نيز به ين بسيا مو شته ست، ما هيچ گا ين يگر مد گر ها پرنفو گا ست كه مناسبا عيني بر متافيزيك بير نيامد

كال تا نبو ند. ند سا حيا ــنفكر طي ين يكصد ش نچه ست، ساختا پوپوليستي جنبش ها جتماعي بخشيد نكه پوپوليسم همو بر ــت. با توجه به جتماعي بو سشنفكر هني ستو ست، نحو توهم فكني ها نكه شته ند. ما به محض مينه نقش هايي به عهد ين عا توهم فكني ها شريط پيچيد مي شو سطح تناــتاصل تر مر ــنفكر مس ش ، هني فرتر مي صحنه حاضر مي شوند. به نظر شريط فعلي يكي هما ــه كاالها فكر ــت. حمل مجموع موقعيت هاســر بر توليد توهم ــا به محصوال فك نش تبديل كرتحو نظا جتماعي كا ست كه تاكنو به همت تي گي ساسا مقصو بهتا متعا گماشته يم. بو نيست. چو صوال تصو مي كنم هيچ كس نمي توند تي بو گريز حاصل جه مناسبا فعلي ين كند. تفاقا مقصو عكس ست، خو نكر ست.

عميقا تاثير سنت نقد غربي نپذيرفتن ست. ــه با سنت نقد به منزله يك پر جتماعي مقايسنج بر ــتي بنيا طي نيم قر خير غربي، يك كاسها پيچيد مناسبا عيني كا ست. نسبت نقد با ساقعي عرصه عا يگر، نسبت نقد با تنا يا به تعبير تعامال قتصا جتماعي فرهنگي مغفو ماند ست. يند با ها به سخن نكه جامعه غربي، قبل ضعيت عيني بو ست كه مقا نقد چيز ناله كنند، هايي با مقا ــر گرفتا بو ست يك عسعسر ها خا به سخني تا شكفته شد ست. به ين جتماعي با گويا يك گر طبقه شنفكر معنا، ــا بو ند. ما ها خ هد ــبر خا بر پيشست بلكه همو سخنگو شنفكر هيچ گا نبو بستگي به طبقه گر جتماعي خاصي بو ست. همين بسته شنفكر طبقه گر خا ست كه

فا كر ست. ، قا به مدشنفكر ست به ين معنا كه معلو نيست ما ينجا هي ــت. برنامه منافع چه گر ــخنگو كيس به جد سست. يستا عا عيني كجا فا مي كند. سطح مناــخنگو ناله ــبب شد ست كه س همين س

ها خو ست. ــي نباشد، بيشتر سخنگو ناله كسهل فرهنگ يا مي شنويم كه ببينيد با شنفكر گاهي چه مي شو هنر چه مي كنند؟ با نشر توليد علم نش مانه ند گا به علم نا مد تا چه حد سربا گويا ــا ينه گاها بهر مي برند.... ــنفكر ششنفكر ست كه يك گر جتماعي معد ست به هي خا سخن بگويد ــر گر نكه عس جا

نج ها خو سخن مي گويد. ، بايد گفت ــر يد ك ــو تر ــو ين ق ــر هم بت گــخنگويا طبقا متوسط نوظهو ــنفكر س ش كه يژ توضيح ــه ــر بو ند. ين نكته ب ــهر ي جامعه شــت. هايي هه خير هس ــد تحوال يكي هنقتصا جتماعي فو يكبا پو ــعه ها كه توسشد نمو موجب شد ست كه گر ها گستر نوكيسه پيد كنند، شاهد ظهو طبقا متوسطي بو يم كه پير ضع قتصا خو خوها تحوالتي عرصه ها تحو ما به جتماعي سياسي نيز بو ند. گوناگو فرهنگي نها يك ين خوسته ها موجب تد حضو هيچ

يند با سياسي جتماعي فرهنگي نبو ست. فرجتماعي ــنفكر كه نمايند هيچ گر طبقه شــت كه به هيچ ــت، يا نمايند طبقاتي س خا نيس، به يك گر جتماعي بي يشه شناسنامه مشخصي ندبد مي شو كه معلو نيست مد چه كساني ــنفكر جامعه غربي، تا ش فا مي كند. تنا ميا شنفكر سابقه فكر حد ندكي ناشي ست كه ين

عمدتا ــد. ن تي متفاــا گر ها تفا ميــنفكر بايد شمتفا نمايندگي ها نها . ــتجو كر نها جسعا هر يك نمايند تنا

ــنت ها عيني جامعه خو بو ند. به همين جهت سست تد قعي مانيكه نمايند يك تنا فكر نيز تا

. مي يابد بد به يك سنت فكر مي شوــنفكر جامعه ش ، به نظر با توجه به بحث فوــبت ها خو قت نس ــت به ــر يرني، ضر س مهد كه شنفكر بايد نشا عا عيني معلو كند. تناتعامال فكر خو خوست تمنيا كد طبقه گر موكرسي خوهي يا عدلت خوهي فا مي كند. جتماعي

عا عيني ساما گرفته ست. به قتضا كد تناشنفكر گر معتقد ست كه سرشت يگر، به تعبير ليسم ست، به ين معناست كه نمي توند جامعه مد پلوست پا كند. بر فر چندگانه جتماعي جايي بر خو ليسمي نگا با پلو هد. ليسم جا خو نشا ين پلوليسم شنفكر موجه خوهيم بو كه با پلو جامعه عا نگا تنا . قعا موجو ساختا جتماعي تناسب

شت. فكر شانس فرصتي بر تد خوهند ضع فعلي ست ضع بسيا طبيعي تر با تر ين عا طلب ــه تنا ــتا بر فر هم ــنفكر يس ش كه شنفكر هم پيد نمي شو كه مي كند عمل يك غبت حضو يابد. هر يگر سر ميل شنفكر گا ــت جنس خو تعريف ــو س كا خو گش كس ــر عجيب كه عد ــد. به ين ترتيب با يك كث مي كنــت موجهيد، بي نكه ين ــنفكر مسا س ش با عد كثر نسبت پايد با كثر ها عمال موجو جتماعي

شته باشد. فرهنگي نشگا نشكد حقو علو سياسي يا ستا *عالمه طباطبايي

نقد شدن نشانه نقدپذيرى نيست

نگاه هفته

۴۰باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

قم م شو يما ه بر ست سرنوشت نوشتن ضد گريختن

ندگي هيچ كسي مثل ــت. ما س همه چيز معر گذ ما يك ــك ــت، حتي گر ي يگر نيس ندگي هيچ كس ــا مكا ها مختلف ما ه ــد به ينكه س ندگي كنند، چه مكا ندگي ها فر متفا ستثنايي هستند باشند. ما عين ينكه ند ين ستثنايي بو ين شباهت ها شباهت ها بسيا هم ندگي هر مي تونند نگيز نوشتن باشند. ها مي نويسند چو شا ند مي خوهند همين تجربه منحصربه فر منحصربه فر ليل هم مي نويسند كه ين يگر منتقل كنند. ضمن به به فرين باشند. تجربه ها مشتر نسا مي تونند تسالبخش ميد ، نكه تجربه ستثنايي شخصي ما نمير هله بر مي نويسيم يم. نساني ما پا بد هله كه همبستگي مي نويسيم . نوشتن ضد نوشتن ضد گريختن ست ضمن ضد تسليم شد: يكي قم مي شو ــتي كه بر ما ــت سرنوش گريختن سيگر ، ــد، يعني مر قم مي ن ــتي كه طبيعت بر ما سرنوشقم مي نند، يعني ندگي ما بر ما سرنوشتي كه حاكما مسلط بر يت هم ظيفه مامو يستن ما. ما نوشتن يك محد كر شيو گو نج خو نيست، نوشتن با ــت. نوشتن فقط نوشتن هسند يا ستي به قلم ند ــت كه يا ــاني هم هس نج كس كر نتزكيس خصت نوشتن نمي يابند. به قو كليما به قو كا مجا ، » بشو يگر يك بخش صلي نوشتن ين ست كه بتوني «صد هند برمال كني به حافظه ــا مي م ــه هايي كه به خو كنج مشتركي متحمل شد ند يسته ند مي كه با هم يخي مر تا

مد برساني.ــد. بز خطرناكي هم باش ــم كه قلم مي توند ما فرمو نكني، هم مي توند ثبت كنند خاطر بر حفظ تجربه ها نويسنديخي ــد كه بر نسل ها گذشته ست، هم مي توند تا گرنبهايي باشگونه جلو جعل كند تا حافظه مر مخد كند تجربه ها با. هم مي تو نويسند ــتا ، هم ماندلش نو بو هد. هم مي تو قعي سمي حكومت بو تهمت فتر بست نويسند نامه ما بو نج مر ، هم مي تو به عقوبتي سخت گرفتا عقوبت به جا خريد. ما همه ينها محصو معلو فضا بسته نم كه بي ختيا ين سطو مي خوند، مي ست. هر كسي كه نكه هنش صرفا به سمت مسائل سياسي سو پيد مي كند، حا من نگاهم بيشتر به معضلي فرهنگي معنا متوسع ست نه

قعي ثبت كنند خاطر صرفا مسائل سياسي. گر مي گويم نويسند يخي يك ساند به حافظه تا ــت بر مد س تجربه ها مر يتگر ، يا حتي هنرمند ستا ما ملت، بيشتر نويسند ...) نظر ساير حو ها (تئاتر، سينما، نقاشي، مجسمه سا بي هنر بيشتر محصو تخيل هستند ثا نكه . با خا تا موثا كه صرفا متكي بر سنا هستند بر ، بيش ميخته با

تقويت حافظه جمعي مد مي سانند. ند ــت كه ثا هنر س فرينندگا حافظه هر ملتي به يا ــصت هفتا قر هه ها ش ــي س قعيت جامعه ــد. مي مانثا تا يافته ست يا خا با ثا مو يا بيشتر هم نو؟ جامعه فرنسه يپين غير ستايفسكي، ، گينف، تالستو توما مي بريم ندگي مر خا ست كه به فرهنگ ثا مو يا با هم ؟ حتي جامعه ال، غير ، فلوبر، ، هوگو، ستند ثا بالز يا با بيا مد هنرها خالقه، ستگي ، با همه نحيفي نو ما خويگر ، هديت، بز علو ــاني چو جمالز ثا كس يا با با مين ين نچه بر مر ين سر حيه ملي بيشتر نمي تونيم به نچه ندگي پيچيد بغرنج ست يك قر گذشته پي ببريم؟ هد نچه بير مي ميا مي گذ هميت بيشتر فريد ها ــت مگر طريق هي نيس مي به ين ،بطه ، ميا عميق تر عميق تر به هم مي پيوند نچه هنر ست ني هني بطه عاطفي ــت، بلكه ني نيس صو بيرــتگي نساني مي شو ــت كه موجب همبس بطه خير س همين مر نشأ فرينش فرهنگ هم همين ــتبد س خصلت ضد ــا ها هم جد نگه ند نس ــعي گر س . حاكما قتد مي گيرسيد به ين مقصو ند، جامعه تميز پوپوليز كنند بر قعي مي ستيزند سعي مي كنند فرينش قعي ناگزير با فرهنگ ــتو جايگزين كنند. س ــي فرينش ــمي س فرهنگي «فرموشي» كه كساني چو كليما كوند سخن مي گويند بي ثا يم ها بي مو قبو ثا ضعيت ست، يعني قع همين يخي ست كه بنا به نها تا يخ مو قبو سمي فرمايشي ست، تاقعي خصوصا نچه جها ستو نوشته مي شو فرسنگ ها با هايي چو . ما تجربه كشو ميا مي گذ فاصله جا ، شيلي پينوشه لما هيتلر ، يتاليا موسوليني، سيه شويم به يمن همت نويسندگاني كه خطر كر ند تن به ... خبر

تمد ــي ند ند كه هيچ، بلكه نقا چهر قد فرهنگ فرمايششته ند. ضد فرهنگ بر

ما حافظه ما يم سر تجربه ها خو حاال ناگزير بايد برختن چا «فرموشي» نشويم. من ينجا مجا پر يم تا با بسايخي ند فقط به قد حافظه شخصي پيش به تاــيا ها كه فقط به ــته ها پيش نقال چه بس . گذش مي ثا كه ــدند. خو خالقا ندني مي ش ــتن يك كتا ش (!) جرــفانه پس نقال هم كتا . متاس شن بو ــا يگر تكليفشــو كتا ها ممنوعه نيامد، فقط ن ــا ــت چيز خطرن هيبــت، كي، برش ثا گو ــد. پيش نقال ضاله عو شيك) چپ يدئولو يك (يا حتي غير يدئولو كس كتا ها ماند خطرنا محسو مي شدند. پس نقال مذهبي ممنو بويگر ، فلوبر، جويس بسيا ــندگاني چو ستند ثا نويس

بيا جها ثا كالسيك ــر» ــي» «مض «غيرخالقنسته ــته سانسو شايســه چنين ــي ب ــدند. حت شنگ مبتذ شد ثا همچنا هم مي شو ــا نتظ ــا ــد ما ه باي

بمانند تا چند نفر كه ما نويسندگا مترجما حتي نامشا نيم حكم كنند كه چه چيز قابل نتشا ست چه چيز نمي . يال مي شو يگر ــا نيست. گر كتابي مصو باشد كه قابل نتشست گرفت يك به يخ بايد ما ــي سرسر تا ثا نقاش مهمترين شناست . فكر مي كنم حكايت بيش ين ها بر همه سيا كرگو كنم. حتي كه من بخوهم جز جز تفاقات كه فتا ست با) هم كتا نويسند مو ستايش (جال حمد – سنگي برگوند، قر جا نتشا پيد نمي كند. قر ست حافظه ها خط بخوست فرموشي سپر شوند متاسفانه ين ست خيلي ها به مو شد كه هرگز جو مثبتي نگرفته ند باعث عبر ها ــوند. ين ضديت خا نديشانه با فرهنگ ها صيل جا نمي ش « فتا نه تنها به چشم نسل جو ما بلكه به چشم متوليا «خالميني ير ثا مبتذ مينه بر ــا ش . فرهنگ هم مي » قد فا مقد ــنش به « ما مي كند. چر جوني كه سقعي «عقر پله ها هن بيا متين هد، نتوند با نمي فا تجربه كند. چر ــتا ۶۲» مس ــك» يا « نديمشيرجينا ، فلوبر، جويس، جو ، نتوند كالسيك هايي چو ستندين ها قتي ــاعر بز بخوند؟ ــند ش لف هز نويســم گما مي كنيد به جايش چه خوهد خوند مگر مي گيريــندگا جها بي جهت كالسيك ميني؟ نويس ير ثا مبتذ ند جهانما نمي شوند. نويسندگا كالسيك هستند كه به ما مي مو

نساني تر خالقي تر بخوهيم.

از خودمان و از ديگرانهر هفته با

خشايار ديهيمى

چر مي نويسيم؟vLON¹œ —U¹UAš

ــل ، ينترنت نيز به نحصا نس مثل هر تكنولو تا يد نيا مد فر پا به سن گذشته ــا جو ميانس

ند. هنو با ين صنعت سر كا جد ندين مساله گسست نسلي ير كه همه به گونه فتر كر ــد، ناالننــن قديم جديد فاصله بي

فزيش ست.ــيا مر جا بسمينه ها بحث ها هيابي ــطو متفا ينترنت ست بد مختلف سنچه كه حو ها مي تقريبا ، ــا نيا سرس به ين

، غافل مي ماند. مختلف فكر عملي جريا نيا ينترنت، متاسفانه نسل قديم ما به علت عد به گا فضا مجا تبلو يافته، قعي كه طنز فضا يج مه يابد بيم مي كه به تد ند بركنا ماند گر ين

نسبت به تحوال جهاني حكم صحا كهف پيد كنند.به نظر من، تشويق نسل ها كهنسا تر به ستفا ينترنت ها جونتر، مي توند سو تفاهم ها بين نسلي ــو نير سها تجربه كمتر كند جامعه خير بركا نير

ند. يخي، بهر مند سا تانيا ينترنت به مثابه مر برخي پا به سن گذشته ها، به ميز مي نگرند مغشوشي نو طالعاتي كه سر

ند. يافت ست، قابل

ــته ها، خبر نقل ــن گذش يكي همين پا به سمي كر كه به نظر بي عتبا كذ مي مد چو با عقل سليم قتي پرسيد ين خبر كد منبع نقل گا ندشت. ــا س

مي كني، پاسخ گفت: مي گويند ينترنت نوشته!ــا گل ــح كه ينترنت فضا بي حد حس توضي، شايعه، خبر ضعيف ها، نه ميليا ــت س گشا بال ها سايت نتشا مي يابد. خبر موثق طريق نو بال بي بط يا يك سايت بي عتبا ــايد خبر مذكو يك ش

نقل كر باشد.. خالصه به من ين چيزها سر نمي : من پاسخ

! گفتند كه ينترنت نوشته شدكي ندخت. همسايه ــخنش مر به يا سا ها كو سقت ــل مي كر هر ــتيم كه خبرها عجيب غريب نق ش! نومه كر مي پرسيديم كه كجا شنيد مي گفت:

نومه» چيست ــتيم « نس چو ما هم نمي نامه نگا يم، تا ينكه خو تا چه ند موثق ست، با مي كر

... شديم

نومه كرÈœUЬb¹“ bLŠ«

روزمرگى ها

باشگاه ۴۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مو كند، بايد هر چشـمش «هر كه گذشـته فرلكساند سولژنيتسين ين جمله تبصر بو كه .«. ضر لمثلي فز بـو سـي بـر پايا يك ضر لمثل ، گاهي كه سـر به يخي مر بو ييد تر تا كه ين نصيحت مزمه يكديگر مخاطب ير مي ندختند با ! هركس كا كر مي سـاختند كه: «نه ! نبايد گذشته كند، يك چشمش ما ها گذشته ببر سمي گذشته، كه يسـايويچ لكسـاند ين چنين شـد كه «! بايد گترين سولژنيتسين مقابل تر مر شو كر بزحشت هولنا ترين تصوير گذشته بر مر ين ترتيب شـايد توصيفي كه جو كنا . به مصو كربا ۱۹۷۴ سولژنيتسين كر بتو گوياترين توصيف نجايي كه كنا نسـت. ين نويسـند نوشـته ها مندترين گترين نير مي گويد: «كتا ها سولژنيتسين بز

ست.» ما ما يم سياسي عانامه فر عليه يك

سـامبر ۱۹۱۸ شهر لكسـاند سولژنيتسين ۱۱ يخ تولد محصو شد كوهستا ها قفقا متولد شد. تا . كتبـر بريش همر مي ند خو به خو عنو فربا صطال ين نقال ۱۹۱۷، مد يي بر نظا شـوفت كاني به كا مي كومانـي پس نـد كـه كمونيسـتي نقـال نـد مـد بو نيـا به جديـد كامـال نسـل كه مي شـدند محسو جتماعي باشكو معما كمونيسم فت ساختا نتظا مي ما مو سولژنيتسـين به نتظا ين سـانند. به كما ين بو كه كابو مد. گويي تقدير كلـي بيهو ها پرطمطر كمونيست ها قعيت نهفته پس شـعانگا با قد قلم خويش، بيش قـد يافته كند فسانه ها موهو ، يگر مجا خو نسـا هر ما ، منهد كند. نها پايه گرفته بو بي كه نظا جديد بر كا ، سولژنيتسين هم، همچو كثر نويسند ها تشين شـت مدفع سرسـخت نقال بر ني شـو جو

كسيستي شد. نگا ها ما

، نويسند يد كه ميال كوند هن مي گاهي ين گمانه به ما معر خو يعني «شوخي» بز چك شايد نوشتن لكسـاند سولژنيتسين يك نيم نگاهي به سرگذشـت ترست ما شوخي نامه به نگاهي كه قهرما شته ست. نه نضبا سخت نظا حاكم خويش، يك شوخي سبك سرنضبا هرگز به سخر مي گير نامه كه مبتني بر هما سد نويسند به مقصو ناخوسته هديت به مقصد نمي ند جتماعي، شهر شت سلب تمامي حقو مي كند؛ بايگر خو ها شد هويتي كه ند بد حق شهرگر كوند ميانه جنگ سـر بر شد تا فضا ند. نمي ما به تصوير كشد پا شـرقي با نوشتن يك حاكم بر ندگي لكساند سولژنيتسـين خو حقيقي بطن ما عتقا خويش مه نگاهي كه ين فضا شـد تصوير به نظا كمونيستي جامعه سوسياليستي ميانه جنگ تش شو شـد به ميد جنگ گا فسـر جهاني حتيا عايت ياضيـد چند بـا فسـر ين ما . نها

ين چنين شد كه نامه به يك سياسـي ميانه نبو ستاليني كنو نظا تي كه نتقا ست، شبها . پس سولژنيتسين شـته تحرير شـت به هن پرسي شت شد بر با يه ۱۹۴۵ جبهه جنگ با فوفتر به مسـكو بر شد به جر «فعاليت ضدخلقي» «يبي گا ها تا ند كينه جويانه» به هشـت سـا گر سولژنيتسين تجربه ني سخت كه محكو شـد. مر شـايد تصوير مانـدگا تجربه جمعي ، نمي كر

. شو باقي نماند بو

ليل يك نتقا ستالين لكساند سولژنيتسين كه تنها به گا جبا گوال محكو شد، هيچگا مقهو به كا ها مقهو گاهي كشـو شـو نشـد بعدها خو نظا يما پا خويش ساخت. نويسند كه نوشته هايش يد ستايوفسـكي به چشـم مي خو همين يك گنا . ليلي محكم بو طبقه حاكم بر تمديد محكوميتش غا پايا محكوميت سولژنيتسين مصا مي شو با قا نويسند نمايه بر حبس خانگي. فرصتي بس گريد ها گا به نثر كه بيشتر بنويسد با بنويسد، لكساند سولژنيتسين ين ترتيب . به ند تأمال نقال مد قعيت ها نظا بر مي شو تصويرگر تلخ ترين شچف بر نقد ستالين، خر ۱۹۱۷. فضايي كه پس مر ستفا . سولژنيتسين بهترين يجا كر نگا ها گذشته گا ها ندگي هند يتي كوتا تكا بـر يچ» ينيسو يو ندگي ما «يك جبا كا نتشا جا . تنها كتابي كه تا قبل ۱۹۹۰ گو كر با ، قعيا ين كتا نه فقط به علت عريا كر سيه يافت. لين كتا به قلم يك قـع مو توجـه قر گرفت، كه به نويسند بو كه سيستم سياسي شو قر بيستم غا شد بر شتيا نويسند بر . ين كتا سر متهم كرنهايي كه سا هايي عمر خويش جمع سنا خاطر ند. سولژنيتسين بر ند ها گوال سپر كر بو گا ها كا به عنو مخو ترين يتي مستند بو تا . غا كر هد تال يه ها مير حكومت كشـو شـولتي ضبط شد ست نوشته هايش چندين با توسط مأمو شت سـت كا بكشد. با ين بو كه ما عز جز تر عتر گير منشي سولژنيتسين سپس مر مشكو بر كنش بر حجت بر سولژنيتسـين تما كـر سـيد ما كنو : ين خبر غم نگيـز يك تصميم بوقفه تما كما منتشـر » بي ير گـوال كه «مجمع لجزكيل سوئيسي شد جلد كتا ستو به . شويس منتشـر شـد صفحه با ۱۹۷۳ پا به ، ير گوال نخسـت مطبوعا جها جا گرفت. مجمع لجز

مد. مندترين ضربه بو كه به تصوير شو نير

تابعيت سولژنيتسـين ستاند شد مقا غا كر بعد هم لما غربي ندگي طن مهاجر بي ندگي با مختصا غر به مذ مريكا، گرچه هيچگا سانه ها گشت هم خو نيامد. حتي پس بانكه معتقد ند چه ندگي گذ ياليي ييالقي ترجيح يخ ظيفه خويش تما كر مقابل فرموشي تا » : بوما گشت سيه با ما كه به سـت.» هما يسـتا

. سيد بو سترحت نويسند فر

مو نكنيد لطفا گذشته فر

يد. شتيد كا مي كر يسايويچ، هنگا ما لكساند حسا سـد كه سن ۸۸ سالگي هم هنو به نظر مي ضعيت سالمتي تا گر چه يد، مي كنيد كه به كا نيا طر خانه پيا كنيد. هد كه جا نمي يـن

يد؟ ين قد كجا مي ما تولد. من ، شته ني هميشه من ين محر

، كا ستيز. قف كا كر ضايت خو هميشه با . كتا جديدتا ”سا ها جو تا ۴ ميز ين نـي حتي هنگا مريكايـي من“، نوشـته يد كـه

پيا جنگل هم چيز مي نوشته يد.قا حتي قتي گوال به سـر مي بر گاهـي شتم كه ها سـنگي هم مي نوشـتم. من عا يوبرگه ها كوچك كاغذ بنويسـم، بعد به خاطر بسپا

. بعد كاغذ بين ببرين محر يا ميد هم ... حتـي لحظه ها عميق نا

؟ تا بو جو قد . بله. هميشه فكر مي كنم بگذ هر چه مي خوهد بشو

. ضا بهتر مي شو هميشه هم تش كاپيتا يس مخفي قتي سر لبته مطمئن نيستم سـتگير كـر چنين يه ۱۹۴۵ سولژنيتسـن فوبا شت. شما نامه هايتا منطقه جنگي حسي يد همين باعث شد جو ستالين چاپلوسانه ننوشته بو

ند محكو كنند. شما به هشت سا لما ها يم تا حلقه محاصر ميديت شـرقي بو . من هميشه خوشبين ستگير شد يم كه من شكسته بو

شت. يدگا هايم من قو نگه مي هستم. به عال يدگا ها؟ كد

يما ما هميشه ما تغيير كر ند. تم گذ لبته نظر . نجا ند جدنم شته كه هيچ كا خال

يد گشتند، تا با ۱۳ سا پيش كه تبعيد به كشوباچف ميد شديد. شما جايز كه گو سيه جديد نايد يلتسـين هم يد بو قبو نكر بر تا تد سـت لتي ما حـاال جايز چيـز نپذيرفتيد. ما پوتين مي گيريد. پوتين يكي سـر پيشـين سامد؛ هما جو نحال KGB به طالعاتي FSB كه پس ين تضا چگونه . ماني كه شما مو قر سا

هيد؟ توضيح مي ير جمهو باچف، كه شو جايز سا ۱۹۹۰ نه گويد بو كه سيه شو تد تيو سوسياليستي فدمد. تحا جماهير شو به حسا مي ما بخشـي ، من “ بـو ير گوال لجز جايـز به خاطر ”مجمع ست نم جايز بپذير كه بر كتابي ، چر كه نمي تو كر. ۱۹۹۸ كشو يا خو ميليو ها نوشـته شد كه بر

لكساند گو خرين گفت يسايويچ سولژنيتسين

v U³ý r¹d ها سنگ يو م نوشتم

vŽU−ý ÁËU ∫tLłdð

وداع باالكساندر سولژنيتسين

۴۲باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ند. شت، مر بدبختي به سر مي بر ضعيت بد قر “ منتشر سيه سقو ين هما سالي بو كه من كتا ”لتي به من بدهد . يلتسين مي خوست باالترين نشا كرسيه لتي جايز بگير كه نم من پاسخ كه نمي توبتكا لتي كنوني ست.جايز به چنين تنگنايي كشاند هي متخصصين بلندپايه ئيس جمهو كه گر نه فقط شخص ست. شو علو من نامز ين جايز كر شو فرهنگ نا ؛ شـما محتر ترين مر يد حمايت كر ين ين كشو عضو شو هستند. هنگامي كه جايز مي پذيرفتم ميـد تجربه تلـخ ها، كه من سرسـر گفتـم كه سي باشد ، سـي كر توضيح ندگي بريمير پوتين... بله، ال با فاجعه سقو نكنيم. بر ما تا . يا جو كا. ما نه با ، طالعاتي بو ما ها عضو سـايس جي يك سر . بخش مو خا گاهي گوال ئيس مر منفي به حسا منيتي خدمت كر هيچ كشـو ئيس پيشين ين خاطر كه ) هم به يد. جو بو (پد نمي

. نتقا قر نمي گير يا مو CIA بو لتي خوسته يد به خاطر ندگي تا مقاما طو خوهي يم كمونيسـتي عذ ميليو ها قرباني گوال

ست؟ يا كسي حر شما شنيد كنند. ظها پشـيماني غيرقابل سـيد كه عتقا ين من به

پذير ترين گزينه بر يك سياستمد مد ست.تحا سـيه مي گويد كه سقو ئيس جمهو كنوني ئوپلتيكـي قر گترين فاجعه جماهيـر شـو بزسيد كه ما سـت. مي گويد حاال بيسـتم بو خيستي به گذشته تما كنيم، به خصو ين نگا ما“ صو مي گير تا ميا حاال كه تال هايي ” بيريا با ين سخنا من بزند. النه ها به شايعاتي ناعانچه كه نهايي كمك نمي كند كه مي خوهند مر به

مو كنند؟ كمونيستي بر كشو گذشته فرياال جو كه يند ني فز ين نگر خـب... جها نيا برقد متحـد چگونه با نقش جديد به عنو تنها ست كه ئوپلتيكي ين نتيجه هما تغيير يد، كه كنا مي خيسـتي به گذشته“ هم پوتين گفته. به عال ”نگا ماهايي كه قبال سوسياليست ، هم كشو جو غر . نسـلي بو نـد هـم جمهو ها سـابق شـوما ها كمونيستي هنو سياستمد مسن تر كشوتها ظها پشيماني نيستند نسل جديد تنها با شكايت ها هد مناسبي به نظر ين ضي مي شـو مسكو ني نگا قهرمانانه خو نها طو برخو مي كنند كه سد. مي ندگي تا سـاخته ند مسكو همچنا كر ند

جو من يـن سـت. با كمونيسـت ماند ين مرحله ميد كه قعا

كشـو گونـه بيمابـه پايـا برسـد همه كـه مـي مرندگـي كمونيسـتم كر ند متوجه مي شوند كـه بايـد كمونيسـم

مسـئو صفحـا تلـخ گر ما به نند. يخ شا بد تا

ين گريش نوستالژيك يگر نه نگا كنيم، يخ هوشـمند تاها شت؛ به عال كشو كنوني نسبت به گذشته نخوهيم پا شرقي يا جمهو ها سـابق شو هم نبايد تنها سـيه مسئو بدبختي ها خو قلمد كنند. نبايد گنا سيه يم ها سياسي به گر مر هبر ستمكا يا عما سيه با لت ها ين يم. تمامي شا بيند كشوسـط چه ين حشـتي خونبا حكومـت مي كر ند، مر خم هـا يك ملت تنها نيم كه كا بو نـد؟ ما بايد بدطلبانه گناها گاهانه لتيا مي يابند كـه مر تي صويگر همه گناها گر گذشـته خو بپذيرند. طر

ند ست. جي ها“ ندختن هم غير سا ”خاين . نيا تكا “ شما تقريبا ير گوال لجز ”مجمع يكتاتو شو نه نسا سـتيز كتا شما طبيعت يد شما ين كتا شكست كمونيستم نشا يد.

ست؟ شته نيا نقش ين سـو من بپرسـيد. يك نويسـند شـما نبايد

شته باشد. يابي كا ند چنين نمي تويد كه ها به خاطر بشريت بخش شما يك با گفته بويا حاال جها ند. يخ قر بيسـتم تحمـل كر تلخ تا

سيه گرفته ند؟ نقال تا مر كشوغا كر ند. شما ند ين سد كه ها به نظر مي يخ ها مو تا ين بسيا باال كتا ها فيلم هايي كه جو كيفيت قر بيسـتم منتشـر يا ساخته مي شـوند – با هند خوست مر بر شناخت گذشته پايين شا – نشا سـيه يك لتي قت پيش تلويزيو سـت. همين چند حشتنا قايع بيرحمانه سـريا مسـتند پخش كر .به عال بكـي نبو صال يـن برنامه سـتالين. گا ها يه نقال فو چـا مقاالتم مـو ينكه با خيـر من قعا شـگفت من ند غي بـه مباحثا طوالنـي . من ينكه ين تنو فكا مي بينم خوشحالم؛ حتي شد ند تال مي كنند گذشته نهايي كه عقيد خال من لگر كنند ست. بد ين شناخت ما بشناسند ين بسيا

شت. يند معني نخوهيم گستين، بنيانگذ لف سا ۱۹۸۷ مصاحبه با شپيگل، گفتيد كه سخن گفتن مذهب ميا عمو يما بر شما چه سـت. شـو بو بر تا بسـيا

؟ معنايي يگر كر حمايت ندگي قف يما بر من خو

نهاست. مر مي ترسيد؟

قتي جـو بو مر يگر مر نمي ترسـم. نه، من ندخت – ۲۷ سالگي ندگيم سايه هنگا پد بر ها نكه به گذشـت – من مي ترسيد كه قبل ندگي . بين سا ها ۳۰ ۴۰ بي برسم بميرنگاهم به مر تقريبا متو شد. من فكر ما نه پاياني، ين يك مرحله طبيعي، مي كنم

ست. ندگي هر كس هر صو بر تا سا هايي پر ثمر

مي كنيم.ست. يگر كافي ين كا نكنيد. نه، نه.

شپيگل/ ۲۳ جوال ۲۰۰۷ منبع:

، هو سامبر سا ۱۹۸۹ ميال شنبه ۱۸ عصر . بر مثل خا . حتي به سياهي مي مسكو خاكستر بو . ير پاها يخ مي ستكشها مي نشسـت كالهها سيه بي توجه ما مر ير صفر بو جه ما بيسـت ند. سرها به سمت پايين خم ، صف بسته بو ضا ين به ند. ند به ند كلمه با هـم بد مي كر كـر بوينجا چه يك شد پرسيد: ” نها نز غريبه به صف طويل فر صف كشيد ، صد يكي شـند؟“ با مي فرشند. تكه ها جد مي فر . جد ساند: ” به گوشش

” . جد ما ند تا پيش به سـيه صف كشـيد بو مر ند ساخا -چهر معتر برند خاكسـپا ما من تا به حتر كنند. جايز نوبل- به مد بو هنو سا عمر شگر به مسكو عنو گز. ما هما صف طويل مر نشا تحا شو باقي ماند بوغا خوهد شد سيه مي كه به جديد ها سيه با مر همه چيز همين طو هم شد. يگر مثل سها ست قيافه . چله تابسـتا فر تر ، سفيد خاكستر نيست. جامعه شا هم كمي با گالكساند سولژنيتسين ما حاال كه خبر مر سـت. شد سها سن سا حتما مثل من يا ، پخش شدند جد ملي شا كمي مستا فتا ند. كه سر فت. تحا شو هم كم كم به سمت سقو پيش شد مونت ما سولژنيتسـين تبعيـد گشت خوستها محرمانه كرملين بر با ند مي گذ، سياست هه ۱۹۸۰ ميال خر نشنيد مي گرفت. يتها باعث شد بو باچف بر كاهش محد ميخاييل گوند - به كشو برگر - جمله سـاخا بعضي مخالفا. سا ۱۹۹۴ ما سولژنيتسين بقيه پوست كلفت تر بوسيه برگشت همه شريط قتي بعد ۲۰ سـا تبعيد به نگا ندگي سولژنيتسين صال . سبك سنگين كر بو. سا ۱۹۱۸ مش بو سـيه مر تابي سرنوشـت بامتولد شد بو تقدير ين بو كه هميشه هم سن نقال بلشويكها باشد. سالها بعد، همانهايي كه به خاطر شجاعت جنـگ جهاني بريش هو مي كشـيدند به خاطر ند. هما جا بو كه ستالين محكومش كر هايش نتقانها شـو شر ند گاهها سـفر به “ نيز همين تجربيا ير گوال لجز شد كتا ”مجمع به تصوير كشيد شد. سولژنيتسين مجبو شد مثل خيلي لين كتابش نتشا نويسـندگا هم نسلش،سالها بر شچف نه ها فرهنگي بماند كه خر ميد صبر كند به ما هم بايد كسـي پيد مي شد ما حتي هما . با كرندگي ما كوتا ”يك شته باشد كه سر نترسي قيق سولژنيتسين يت يچ“ چا كند. نيسـو يو شت هم “ شخصيتهايش هم با سياسي ”جا كند

سي سيه جد سولژنيتسين

شت ند نگه

vJ ˛œ ÈdvL UÝ t «“d ∫tLłdð

باشگاه ۴۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بي؛ به همين جهت جهاني كه جنگ سـر غر بـا ما . يت ها توجه نشـا ين شـد بو به شد به نه ها يگر هما ، سا بعد يعني سا ۱۹۶۴ ميالجو ندشتند به همين شچف هم يجا شد توسط خرسيه چا ثا بز سولژنيتسين خا خاطر، تما ما سيد. سها ست شـد به شكل قاچاقي به قت سيه ساعتها ثا سولژنيتسين ند مشتاقا خوند تا كتابهـا كلمه به كلمه صفحه به صـر مي كرثا ند ما خو سولژنيسـتين بـه صفحه كپي كنند. بيا بر همزما . گرفتن جايز نوبل قبا نبو خو -يعني . سا ۱۹۷۴ ميال يا بو با تبعيد به شهر گاهها يت عظيم سولژنيتسين لين جلد قتي سيه به سوييس جبا گوال منتشـر شد- كا ، يسيو شو پو ند. بسـيا متفكر تبعيد كرما شـهر سولژنيتسين پس تبعيد مشـهو شدند يت مسائلي بو سيه هما بتد بر پايه شجاعت نايي نگا ما جر يا تو ند كه خيلي ها مطلع بو ندشتند. تجربه شخصي تلخ سولژنيتسين سرسختي هـر نـو مصالحـه به نوعـي باعث شـد بو هم ثا مطر كند هم كامال غدغه ها مهم جهاني سي باقي بماند. بسيا مخالفا تبعيد يك نويسند هدفشا ها غربي به خو ، توجه كشـو شـد فت ما سولژنيتسين خو مي ند ستقبا مي كر. به سـي خو خا شو ني نيا نمي خوسـت مونت نيز سولژنيتسين خانو مثل هنگا تبعيد ند. ندگي مي كر ما پيش نقال سي شنفكر يسـم غربي نيز بعدها مباحثا جنجالـي عليه سكوالنشـا كه هيچ گا شـعله بـو خـو خامو . به هما چيزهايي نكر بـوسـيه تز هميت مي كه : نها تعريف مي كر خو بـا ، هويـت ملـي كـس بو تدسـيه . حكومت پرقدنتقا بيشـتر كه به نسـبت به نظا كمونيستي حس مي شد، سولژنيتسـين يك معيا ئه مي كه خيلي ها ستاند نـد بـه توجـه نشـا مي نسـتند هيـچ گا به ما مي قتي سـيد. نهايتا هم نخوهند باچف سياسـت فضـا با گوپيا كر تحا جماهير شو يخت، سولژنيتسين همانطو سرسخت سر جايش باقي فرقع حافظ نه سولژنيتسـين سـاال . مد پد ماند بوسي بو كه . يكي چهر ها سي بو هما شت نه ها شو نقش مهمي ير سيه برخاستن ثا نمي شد؛ بلكه خو سولژنيتسين ين نقش فقط شامل گر . شايد سـيه بيد مي كر ين حس مر بو كه مي گشت، سيه با تر به سولژنيتسين حتي يك سا ستقبا منطقي كه ما ند يدنش هجو مي مر بر سيه سا ۱۹۹۴ ميال صو گرفت، نشا ست كه ميا ندگي جديد تال به يك گذشته حالش به يك مصالحه برسد. شكي نيست كه سيه جد يخ به عنو حافظ جا سولژنيتسين تا

ست. يكترين ها محفو تامنبع: ينديپندنت

موكر ها گويا شـما حام برنامه نتخاباتـي برنامه هـا

باما هستيد؟ با باما به هر حا من معتقد كه با مريكا شد فكر مدنيت شاخص . لبته پيش ــذ به نمايش مي گقابت مد هيال كلينتو كا ــد ش يگر ين ــانه ــي نش نتخاباتمريكا به ــر . به هر حا ينكه م ــو بهند با توجه كانديديي سيا پوست يخي مبا سياها به پيشينه تانها گذشته نشا نچه بر ــو ين كشين سطح باما هد كه حضو مي ــي نوعي حركت به جلو عرصه سياسمريكا فكا عمومي مر جامعه ميا

. خوهد بوين كانديد كدميك برنامه ها مريكا به شكل خا مو نتخابا

نظرتا ست؟ــترتژ تغيير ــعا س باما با شمد ــد ــو به مي ــت ها موج سياسمريكا سته مر ــت، بنابرين سضعيت ساسي كه خوها تغيير جتما سياست قتصا هستند قطعا

. به خوهند باما گفتيد، مثال تژ تغيير ستر ين سياسـت باما با سـت كه قر

مريكا چه كند؟ تغيير مريكا با سلسله مسائل مشكالتي حا حاضر جامعه . يشه ها فرهنگي، جتماعي قتصا بر ست كه ها تند مذهبي متحجر مقايسه با نئوكا ها كه نيرباما نمايند تغيير ترقي خوهي محافظه كا به شما مي يند، مريكايي به ال مالياتي كه هر ــت. حا حاضر يك سهد ۷۰ سنت صر هزينه ها جنگ كمتر ۳ لت مي . باال بو سنت صر هزينه ها فرهنگ بهدشت مي شوما بر مر ين كشو نگر كنند هزينه ها بهدشت مريكا گاهي بخشي به مر يتنا ست. لبته بعد جنگ ند لت مي پر مينه صر هزينه ها ماليا هايي كه به ــا عمومي بينجامد، گا س يجا يك جريا ــت به تونسجو مريكا كميته ها خو چنانچه بعد جنگ سرسر ند عو مي كر مر ــت ها ــه سياس ــا علي تجه ــه بو ــگ طلبان جننظامي مريكا قد كند. حا حاضر طبقه متوسط ــا تغيير مريكاخوهمريكا ست هم شريطي كه مر جه ها هزينه ها بومريكا تش ال جه ۶۰۰ ميليا ين كشو نسبت به بو

حتي سياست ها نفتي ين كشو معتر ند.

باما چه تاثير بر نتخا بـا مد مـا كا

مريكا خوهد ير يپلماتيـك بط شت؟

موكر ها مي توند منافع مد قطعا شته باشد ما نبا يا بر ير به شريطي كه تصميم گيرندگا ير به ين تغيير توجه كر بتونند شريط ــد بهر بر كنند. م جو جديد به ــد ــيم كه مخد ش بايد متوجه باشــكا حكومت مري ير بط موكر ها تفا فتا به همين خاطر ــا مختلف ــا فرصت ه موكر هير مينه ها تعامل با تال بو ند تا ند كه ميا مي تو ــو ج به قا ما سخنرني به حضو كلينتو ما ملل متحد همچنين خاتمي ساــا ۲۸ مر كه ت محكو كر كويزنها تفا فتا لت جمهو خو موكر ها . با ين حسا ــا كر بو شــد كر كه ــد نيز تال خوهن ين ــطح يگر س ــا يك با حكومت شــريط مريكا به ش ــر ي ــط ميا ب

. گر لي با متعايـر ضعيت يـا فكر مي كنيـد كه منطقـه تهديدهـا تحريم هايـي كـه ند به شـكل ، مي تو جو ير عليه باما قبا به اليل غيرمستقيم، يكي

باشد؟باما ين موضو قطعا مريكا هرگونه جنگ فر ــت چر كه مر تاثيرگذ ســر نمي خوهند كه يگ ند همه ــه ميان ــه خا منطقنجا كه نه بو پسر تد يابد. فر ــت ها جنگ سياسميانه مد مك كين قطعا سياست ها بو منطقه خاقو مريكا نيز به خاطر جلوگير ، مر پيش خوهد بر

. باما پنا خوهند هرگونه جنگ حتمالي به با يگـر قد ها تبا با جـي حو سياسـت خاند چه باما مي تو مد جهانـي فكر مي كنيد كه كا

؟ جو تغييرتي به ينسكي تر، بر هي خوهد نها كه پيش كا باما پا يژ موكر ها به ند، بر كلينتو حركت مي كرــر كتا خو ت ــت. چنانچه كا ميانه مهم س موضو خاــرييل ــبت به حضو س تايد“ نس پا ــطين، خليج نه ”فلسمنطقه به شد موضع گير كر خوها خر سرييل موكر ها بر سر كا ميانه ست. با ين حسا گر ين با خاما ملل متحد تال بيايند قطعا بر تحقق قطعنامه ها سايند صلح خوهند كر بر ين سا مي تو ميد بو كه فرينكسي كتا شته باشد. بر به جلو ند ميانه خا”گزينش“ خو سلطه جهاني نقد مي كند قدما بو كت به عنو سيطر جهاني قبو ند معتقد به تئو مشاــلطه ست. بر سا عتقا جها بايد به به جا تئو سسمتي پيش كه سلطه گر كشو ها قد ها كاسته

ها توسعه يابد. كت جهاني تعامل ميا كشو شد مشا

هيم يز بر يت ا به مري نتخابا ست باما تغيير تژ ستر

sJ «dO tM ¬

روشنفكران ايرانو انتخابات آمريكا

يـا تا موعـد برگز ما مريكا ياسـت جمهو نتخابـا ين سـتو سـت. باقـي نماند يت يكـي چهر ها هـر هفته ما شنفكر كشو سياسـي – نتخابا نتيجه مطلو ين با ند. نتخاباتي كه نتيجه خوهيم خوجي يند سياسـت خا قطعا شت. ير تاثير به سـز خوهد ين يت ها مي تو به يـن سـيد كه چهر ها سياسي نتيجه موكر ها ير شـنفكر –هنـد يا مريكايـي ترجيـح مي

. جمهو خو ها

۴۴باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بستن تفاقي خا نبو ست. ما ۱۳۵۸ ــو مر هفته ســبت به برگز نتخابا مجلس خبرگا قانو كنش نس مه يندگا تد بر نامه كنش ها به تعطيلي ساسي، تد هايي ست كه يد برپايي تظاهر قد شايد مهمترين طالعا نامه ها جلب توجه مي كند. نامه ها تو كتر يت هللا ما صفحه گفت گويي با شنبه ۲۰ مرساند كه ين گفت گو، بهشتي تغيير ــتي به چا بهشحتمالي پيش نويس قانو ساسي خبر ست. جمله ين ئيس جمهو ، تغيير ختيا مربو به مقا تغيير مينه گفته ست: «ما هم فكر مي كنيم كه يك ــته ين نسئيس جمهو پيش بيني تي كه ين قانو بر مقد ختياصولي كه مربو به كيفيت كا يين نامه ، بكاهيم... شد ... شو نگهبا قانو ساسي ست حتما صالحاتي مي شوئيس جمهو يك نقص بز قانو ساسي ست كه مي گويد ــت. ــد. به نظر من ين خيلي كم س ــلما يرني باش ــد مس بايــائل سال ــالمي بايد مس ها يك جامعه س ئيس جمهوــي ــند چر ما ين قيد قانو ساس جتما صاحب نظر باشمريكا نشو كه فال هنرپيشه هم هو كند كه يم تا مثل نيا

«. ، صال نامز نشو بر ين مقا ئيس جمهو شو توصيه ها فريد تنكابني به منتقدين

ــن صفحه نظرها ي طالعا همچنين ــه نامــتي به قلم فريد تنكابني، نويسند منتشر ش نديشه ها يانقال شتي كه تنكابني به حمايت ست. يا كر ها مقابل منتقدين برخاسته ست. فريد تنكابني ستاشت مخاطبين سخن خويش چنين معرفي مي كند: ين ياهي ست كه هر چند سا صا ند، « سخن من با گريكتاتو گذشته بو ند يم ير فشا به سبب ينكه سا ها نمي تونسته يا نمي خوستند بر با يافتن حقيقت تال كنند، ليل هني به ين چا تنبلي فكر ــم گاهند ه ــم نا هــته تكر مي كنند...» ببينيم ينا ندنس يگر بگويند، هر چه ين نتيجه گير ضي ند. ــت؟ «مر همه نا سخن شا چيس ، ، كساني نظير خو » بر خو نا «مر ــت كه نجاسشتبا مي كنند نظر ير شنايا خو با ملت ستا هند...» تنكابني سپس مقابل هر نقد گر معد تعميم مي ست، ين گر مخاطبين، سخني مكتو كر مشخص نامه نكه: «مي گويي سانسو هست؟ شگفتا! با ين همه جمله نها لت يك كلمه نشريه مجله كتا كه منتشر مي شوند پس پيش نمي كند، با چگونه مي توني سانسو بزني؟... لبته با حفظ حد كال ( حد عمل ظيفه همه ماست كه با ييم ين خط ير پرچم ما گر ( ــا كال ــق نتق ح، تقويت نقال ست هبر ما ست حركت كنيم. تقويت صلي

«... ، تضعيف نقال تضعيف توقيف ۱۰ نشريه

يك هفته پس تصويب اليحه قانو جديد نامه كيها ، ــال ــو نق مطبوعا شــا ۵۸ صفحه م ــنبه ۲۱ مر يكشــت. نامه مجله خبر س تعطيلي ۱۰ ــريا يكي ين نش ــا علت تعطيلي كيهــته كه نس ــا اليحه قانوني مطبوعا بندهــته حق يم گذش ــتگا بس ــا برســريا برخو نمي باشند. ميا شتن نشــد نا نشريه تهر مصو نشريا تعطيل شــخن ال، مجله س ــدهللا لي عب ــو به مديرمس

گا به با ــه نام ــر يز ناتل خانل لي پر ــو به مديرمس. همين حا ــم مي خو يهيم به چش لي محمد ــو مديرمسنامه ــا ــه كيها كنا ين خبر، مكا مجد نتش نامير يندگا تحت شريطي خا خبر ست. ناصر ميناچي، نامه با مصا چاپخانه شا ملي گفت گويي با كيها يندگا مصا نشد تنها چاپخانه نامه يندگا گفته ست: «ــرئيل بو مصا شد ست بنابرين يندگا كه متعلق به س

«. يندگا طبق قانو مي توند منتشر شونتخابا نتقا صفا

ما صفحه نامه كيها همچنين يكشنبه ۲۱ مرــند كه ، نويس ــو، گفت گويي كوتا با طاهر صفا گفت گبا نتيجه نتخابا ، ــه خو نيز كانديد ين نتخابا بو لبتــي نجا ست. صفا ين مجلس خبرگا قانو ساسبا نحو برگز نتخابا مي گويد: «متاسفانه نحو گفت گو ــر ست همه مسائلي كه پيش لس برگز نتخابا باعث ــت... متاسفانه ــالمي س فتا غيرس هند يك نو ــا مد نشهايي كه صو گرفت نه تنها سالمي نقالبي نبو بلكه باعث كا، ين صفحه نامه كيها لگرمي ضدنقال هم شد.» كتر حبيب هللا پيما نيز منتشر كر ست. ، يك مقاله مقاالكتر پيما كه خو نيز كانديد نتخابا مجلس خبرگا قانو ــه به عتقا بايد قانو ــي بو ين مقاله صولي ك ساس

ساسي گنجاند شو برشمر توضيح ست.نتخابا مجلس خبرگا كيانو

ــز صفحه ما ني ــنبه ۲۲ مر ش ــا ــه كيه نامبا نحو ــز تو بيركل ح ، لدين كيانو ــو، با نو گفت گــته ست. به برگز نتخابا مجلس خبرگا به گفت گو نشسيد شد عتقا كيانو « مر نتخابا بي نظمي هايي چشمگير ــالمي نتظا ــه طبعا چيز نبو كه ير جمهو س كــريط عضويت مجلس خبرگا به گونه ... بهتر بو ش مي تنظيم مي شد كه تما جريانا سياسي عمد كشو مي تونستند مه ين گفت گو خبرنگا كيها نظر ــركت كنند.» شخلي مجلس خبرگا توسط يين نامه با نوشتن كيانو بيركل حز تو به لتي پرسيد ست كه يك كميسيو ما خميني موفقيم. : «ما به طو كلي با نظر ــخ چنين پاســد كا كر كه هر چه ها فرمو ند باي ــا با ــو كه يش همانطسريع تر تكليف قانو ساسي مشخص گر ين مساله عمد خلي يين نامه يم مسائلي قبيل ست كه پيش خو

جه هميت ست.» يندگا فقين مخالفين خو مو

ما همچنين يك خبر به شنبه ۲۲ مر نامه ها . خبر تظاهر خونين خياباني يد مي شو ــتر صو مشنامه ها تهر به همر عكس ها ين تظاهر صفحه نشگا . ين تظاهر كه كيها طالعا به چشم مي خوموكرتيك ملي عتر به توقيف عو جبهه ــر به تهستاني ، با عتر موفقا حكم يندگا برگز شد بو نامه تفا خو ميا موفقا مخالفا ين موجه شد پي طالعا نامه غا شد. طبق گز نامه ين ــد بسته شقو نبا ــدند. به خمي ش ــن تظاهر بيش ۶۰۰ نفر يما ــنبه ۲۳ مر نامه طالعا سه ش ، ثه تهر ين حاجريي ، عضو هيا فتر ستو جلب هديت هللا متين صد نامه ــو ، مديرمس ــا ب ضا مر ــي موكرتيك مل ــه جبه

. ستاني تهر خبر پيغا مر سو جلسه منز صد حا سيدجو

نشگا تهر خو خونين مخالفين تفا لت موقت يندگا هيا نامه ــد ــته ش موفقين بسطالعا سه شنبه ۲۳ نامه ــت تا جايي كه ش تا نيز بابا ــو نظر مقاما عالي كش ، تيتر يك خو به ظها ــر منامه طالعا ــر ــت. مطابق خب يد ختصا س ين يت هللا طالقاني، ير حضر ــت گا نخس قا مهند با »گستر ير شب گذشته منز حمد صد حا سيدجو ، ير كشو ــتند. ين جلسه كه هاشم صباغيا ش جلسه ير مشا ــحابي جه، مهند يدهللا س ير مو خا كتر يز ــخنگو كتر صا طباطبايي س مو طر ها نقالبي نيز ــتند، پيرمو حو ش ــيو حضو لت تني چند سياس

نشگا تهر بحث تبا ــه ند. ين جلس ــر كر نظشركت كنندگا به ين نتيجه ــو ــيدند كه ح ستحريكاتي كه جانب پا ــه نو ــا مجهز ب هپيماي

يم پا صهيونيسم، سا عومل ــال ها صو گرفت، سطالعا به نقل نامه مه خبر ست.» سابق مشاهد شد لت مي خونيم كه «ين جلسه ــخنگو صا طباطبايي، سقا حمد صد حا سيدجو تشكيل شد عو قبلي كه به هبر سياسي نقطه نظرها حضر ، فرصتي پيش تا بوپا ــوند كه همانا گا ش با حو پرير يت هللا طالقاني

يدند.» صهيونيست ين حو مي يت هللا طالقاني هشد

يت هللا ــخنا نامه كيها س ما ــنبه ۲۵ مر پنجشــا ت با با ــعد ــد كا س ــب ق يين ش ــي طالقانــخناني كه طالقاني به نتقا ــت، س سخته گر بند ها ختالفا ميا جنا ها پر به چهر ها سياسي هشد ست. يت هللا ــت: «ما ــو گفته س ــخنا خ ــي س طالقانعد نيا، نمي خوهيم مثل سياستمد نا بدهيم عمل نكنيم... گر خد ناخوسته ــتبدين ، مس ــه همين منو پيش بر ضع ببرهمه ما مسلط خوهند شد به صغير كبير ... مي خوستم گريه كنم به حم نخوهند كر هم حد شو كه حا ملتي كه يگانگي يج تبديل به خصومت، جبهه گير شت به تد

عد مي كند.»

لت منز صد حا سيد جو ضطر جلسه نامه ها ۳۰سا پيش ـ ۱۵ گذ گشت

UÝ—UÄ »öÖ

٣٠ سالگى انقالب اسالمى ايران

باشگاه ۴۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ست نشاند لبنا ئيس جمهو ها فلسطيني مت نير جمعه ۶۱/۶/۵ : سرنجا پس چند ما مقانا لبنا ــم مز مريكا صهيونيس ــو ، هد ش لبناــطيني ها مجبو كر كه خر تحميلي جامه عمل پوشيد فلســطيني ها فلس ــو بپذيرند ين هفته خر نير ين كشيگر ، تونس يه، يگر مانند سو ها غا شد كه به كشو لبنا مت فلسطين مريكا نمي خوستند كه مقا ند. سرئيل ها بر كشونها يجا كنند ناگزير يگر خطر جد بر ها مسلما نيرقعي سرئيل تحر تا شريطي كه مسلمانا مخالفا جد ند متأسفانه ها كنا خو سا ند كه نير يافته ند، تال كرها يگر كشو يگر بر ين كه لبنا نيز مانند موفق شدند. سو ، مركش تحت ختيا مريكا سرئيل تجاعي منطقه مانند مصر، هبر فاالنژيست ها كه طرفد سرئيل مخالف باشد، «بشير جميل» مت فلسطيني مسلمين ست با يك نتخابا ها مقا سرسخت نيرند ئيس جمهو حاكم به ين كشو كر ساندند به نا قالبي به قد قعي سرئيل شمنا ــم سركو گر تا نهايت حافظ صهيونيسيو - تلويزيو باشد. هفته گذشته ما طي يك سخنرني كه گا ها پخش شد نكته با تأكيد سخن گفتند يكي ين كه ندنيا سخت گرفت بر خال مقر سالمي با ند ها نبايد به فتا كر گر كسي يك فحش به متهم بدهد يا يك سيلي به نها گو بزند بايد قصا كند هم بايد قاطعيت مجا مجرمين ند من عال مي كنم ــد هم تبرئه بي گناها ين كه فرمو باشگا ها لغو شو مطابق با شر ــرعي بايد كه تما قونين غيرشــن به بهانه طاعت قانو ــي بعد ي حكا صا گر كه گر كسند كه نگا ضافه كر ــر حكم كند بايد محاكمه شو بر خال شمسئوليت ين كا به عهد من ست. پير ين سخنرني شو قضايي گستر ها قونين خال شر منتفي ــنامه به تما طي بخش

قطب عد شد

مد سو نيامد ۱۴۱۴ مد سو نيامد گر گر

دفترچه خاطراتهر هفته با هاشمى رفسنجانى

ما ئيس جمهو توقع ستا يكشـنبه ۲۰ مر ۱۳۶۴: بين مجلس به بيماــا [جال لدين] طاهر [ما جامعه ق قلب بر عيا ــتا لبافي نژ بر عمل س ــا به بيما فتم. يش [ صفهافتر تا عصر بر مالقا ها . فته بو ستا جرحي پرضا] قا [ . مر مجلس تعطيل ست. ها ماند كامد طال كه تا ما نر تمي] ئيس سا مرللهي [يو با مسئله ما شركت تجا فرنسه، ظالمانه نجا بر غني كر يم گذشته ما ما ست. ــاختن ــد نقال چو س ــد يم بع ــريك ش نيو ش، عمال شركت ندشته يم حاال گا ها تمي متوقف شد نيريگر خانه مي خوهند. چند كشو خسا معطل ماند كاــو ما به خاطر طلبي كه لي م ند ضع ما ــم هختن ، به منظو نپر يم سخت گير بيشتر شد فرنسه نامه ــا مد بر نتش ــبي ] گرشاس قا [غفو پو ما. گا بر به جا صبح مشو كر نظر ين گا ست كه گر صبح ، بر بر ــو ــر ش منتشعصر باشد. هيا عرقي ها فته يه كه به ليبي سوــد گز مدن ــد، ن بوضي هستند. گفتم گرفتن كمك ند؛ مذكر خو شته باشند نها خو نكنند حضو بيشتر عمليا قا محمدجو حجتي يگر به كا بگيرند. ــا گر ههي ــا سر يش . چهل پوند به مد. عا مكه بو [كرماني] قا صحبت ــا كتابخانه منزلش خو علي ب .مد بر توجيه تغييرتي كه قا [مرتضي] لوير . كرمد نگر ست كه مو تعقيب جه پيش عبا اليحه بوئيس جمهو موخذ فتر قر گيرند. تفاقا نامه مدند قي ــي، مويد، ميرمحمد صا قايا خاموش ــيد. سند. معتقدند ها ستا سيه مجا گز سفر به ند ضي بو ند پذيريي ها بط يا به توسعه تمايل يا ست. سيه مينه صد كاال غيرنفتي به مي گفتند مد مثل هميشه شهر قا تاتلي نمايند مريو عصر ــت. جلسه شو مركز ش ــتاند فرماند گله ســت. نق س ؛ بي ــركت كر ــالمي] ش حز [جمهو سحدها غا مسئوليت ها تصميم گرفتم هيا جريي با نشگا ــبي بر معافيت قا [عبدهللا] جاس كوچك كنم. ــاخت ــالمي ماليا همچنين گرفتن بر س سقا ــت. شب با گند كمك خوس مكا موجو محله يشا توقع يم. ير مذكر كر ــت با نخس خامنه ند من جهت تسهيل نظر يشا مو تعويض كابينه شا كه ند كه ما به نحو گفته خو كا كنم. پيشنها نسته ند، جبر قا ميرحسين موسو به مصلحت بقا

نم كه ما بپذيرند. نمايند بعيد مي يت هللا خامنه ما خميني كر مذ

با مهند موسوگي . سرماخو شنبه ۲۱ مر ۱۳۶۴: منز ماندــا به جوهر شما ، سعيد س كمي هم تب. مهدــن] الهوتي منزلي ماند ست. قا [شيخ حس فتند كه ند. ] مي ــپزخانه بيت [ما ش . غذيم من تنها ماند

، خانه كا مي كنند. پيش ظهر ــي گا گر لوله كش كا [ با پيشنها [فر مد. ــت س فيق قا [محسن] هي مرمو ــت كه طر گر س گز پو ، ها ــلحه تا س . ــو كر ــند – مش مريكايي باش ــد – كه به نظر مي سلي به حتما قو ــو ، مذكر ش ــم مانعي ند گفتند. بايد موظب بو كه كال گذ نكنند. ــر ند قصد فشتيم ــو چنين صحنه قا سلحش قبال هم طريق ست برندشته ند. به طو كلي به نتيجه نرسيد. هنو هم سطه ها مكر چنين قدماتي كر ند. مريكايي ها طريق فتن شايد بر مشغو كر ما شايد بر جلوگير ــو سلحه شر شايد بر شناختن نيا ما شايد به سمه جنگ كه ــايد بر يند ش بط بر ــر حفظ بحمد لي حد پير نشد ما. ست نا قعي خوسته قا خامنه ما مد به طو مفصل مذكر ــا هم قيند گفت گفت نظر ما ين ست ير ــت با نخس كه تعويض مهند [ميرحسين] موسو مصلحت نيست ست برخال نظر ؛ ــا گفته شو ين نظرش مايلند كه سيديم كه ــا به ين نتيجه . پس مش يت هللا خامنه قا لي گر نظر ما ين باشد، بايد بر همين عمل شو جه حاضر نيستند شته باشند، به هيچ خامنه گر ختيا ير يشا بپذيرند مي گويند فقط صو كه نخست حكم ما حاضرند يشا معرفي نمايند ين صو قا موسو خالت نخوهند كر هم به ميل ها كايم. گي پيش تصويب مي كنند. به هر حا مشكل بزبعضي پيشنها مي كنند كه شو نگهبا تفسير صل ۱۲ ير پس قانو ساسي مو نيا به معرفي مجد نخست ــتر . عصر بيش ئيس جمهو پس بگير نتخابا مجد مد برنامه [ قا صيا [شير ختم. شب به مطالعه پرجديد عمليا سيدكا گفت. بيشتر كا بر سپا

گذشته ست.شتند يت هللا خامنه تمايلي به نامز ند

گي . ثا سرماخو شنبه ۲۳ مر ۱۳۶۴: منز ماند چهالي هنو باقي ست. چند خاطر عقب ماند نوشتم ضايي گفتم قا [محسن] . به مختصر گز ها خوندــت سپا لبنا تال كنند تا سرنخي عومل خو ســه مقابل مريكايي ها پيد كنند ك ــر گا گي گر

گا ها كمك كنيم. سر لبناني سرئيل نجا گرــي ش مد گز ير طالعا ــهر قا ش عصر ــكا نتخابا ب ــتگير عناصر منافق كه قصد خر س.پي.جي ــت سه تيم عملياتي ش شتند، من جمله باضايي تلفني خوست كه به خبا عمليا قا محسن .ستا با موفقيت گا حمز كه خير عليه ضدنقال كر قر [ فسنجا گرما نو [ . محمد كا ، توجه شو نجا شدست. ضي نجا ضا ــته تا مد مقد پســركت ــه ش يم. ما هم جلس قا بو ــب مهما حمد شــا نيامدند. لدينش مد قا خامنه به خاطر ند. كريند ختال نظر بين ير ــت بيشتر بحث ها بر سر نخسلي به نتيجه ــو ــو ب قايا خامنه مهند موسيت هللا خامنه تمايلي به نامز شد نتخابا نرسيديم. ستا ــتند با صر من ] هم ندش ــت جمهو ياس ]ند ين شريط كمك كنيم. يگر پذيرفتند طبعا توقع

. مد قت بر خو به خانه ير

ير نتخا نخست ل به نا مشميد ۱۲۱۲ پس ميد لو پس لو

ــفي شكو مو قا حسن يوس ــتي كه ش مطالعه ياند، ند نوشته بو ، شما ۵۶ هفته نامه شهر نتشا خاطر خوشت. ما كنو مي خوهم ــين ين شيو برخو من به تحسعا قتي . ــت تحسين كر ش توضيح بدهم كه چر ين ياين سياسي همچنين فعاال ــنفكر مبا ش برخي ــه مي كنيم، كمتر ها مقايس ــر حاكميت با ين عملكر بيين چنين ين هستيم كه كسي حاضر باشد گذشته خو شاهد يت كند. به يا كه سا ۱۳۷۹ بعد يك عريا بيا ، سه ماني كه سالن تر مي كر ، شا سخنرني حسينيه ند نها عتر مي كر ند. نفر با حالتي معتر با من برخو كركترعلي به من مي گفتند كه چگونه يك نير سياسي هو شريعتي هم چو تو، حاضر مي شو كه ين چنين حسن يوسفي

ستايش شفافيتنتشا خاطر حاشيه و ش حسن يوسف

v ULŠ— vIð

۴۶باشگاه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــت كه به جر نا س ــت يگر نظاميا همدس مهد يك تن تش محكو به عد گا قد بر برند جمهو سالمي يگر ين ست كه ين فاصله سه هفته چند شدند... مطلب گفتني ، مجاهدين مصاحبه تلويزيوني فر گر ها مختلف مانند پيكافتر بني صد مانند حسين خلق، فدييا قليت، جبهه ملي عضا به سديفي، مسعو حجا ، سو ، غضنفرپو حاني، تكميل همايو... تلويزيو پخش شد كه فر مذكو ضمن ظها ندمت محكو كر موضع عملكر گذشته شا تحليلي تطبيق عملكر قا خسر قشقاقي ند ... . نيز ئه مي مريكا ين گر ها با موضع تش ير غر يك هفته قبل شير عد شد. شب نهم مهر ــت تپه ها مشر به شهر مندلي به موضع عر حمله كر تونس. چنا كه گفته مي شو ين پير مهم عر به تصر خو غا سا تحصيلي ست. مهر به مناسبت چشمگير بو مو پر مد كا ست ند ما ضمن پيامي تما فر ين لبته چو سفر بو ــند. ــتند كه مرقب همديگر باش خوس

مطالب بر سا نقل فر مي گويم. نامه نهضت

يديم گشتيم شنبه ۶۱/۷/۱۷: هفته گذشته هنگامي كه سفر بافسنجاني قا هاشمي ــو نهضت ير به كه نامه سيم. نوشته شد كه متن تكثيرشد به نمايندگا مالحظه كرــته شد بو كه ال نوش ــو ين نامه مطالبي عتر به مسضي هستند همه ند: ۱- كساني كه نا مطالب ساسي ينها بو... نيستند بلكه همين فر ضدنقال ها منافقين بني صد ها ند ۲- شماها ماشين ها ضدگلوله مؤمن معتقد عتر هايي پا مي نشينيد مر نمي كنيد ۳- مر به يركش با... سه شنبه هنگا نطق قبل ها معترضند ، كمبو گرني، تولما شر به خل محوطه پا محمد قا يا ــتو ســا كر خطا به نمايندگا كه چر با نهضت ها حر فري... ينها خائنند، ينها... سرنجا با شعا بوسي مي كنيد مي نيد، ، يگر مانند حجا ــه خا شد فر گا جلس مر بر با... هم جلسه خا شدند سد نيا ، خلخالي، ها غفاگا هتاكي فحاشي ــبت به با لما با صدها بلند نس بير پايد ين صحنه ند كه من نمي فهميد كه چه مي گويند. مي كريگر ندخت. مجلس چها يخي مشابه ثه تا مر به يا يك حا

هبر گير قليت مجلس به طه، يا پنجم مجلس مشر، عد به ــر سپه بو كه صف تماشاچيا مد سند مؤتمن لملك نفع سر سپه عد به نفع مد شعا ستو كه چو تماشاچي حق شعا محوطه ئيس مجلس ند حاال ــت كنند كر ش هندگا با ــعا ، ش لما ند پايگر مجلس شو ــكل يگر به ش ثه با مي بينيم كه ين حانبا ين ماجر جمعه – گذشته ــد. به ــالمي تكر ش سقا مشكيني ما جمعه بي قبل نما جمعه تهر قا كر –ند كه قم نتقا شديد به نهضت مقا پاسخ گفتن كربايد به حق گفت كه ين پاسخ گفتن ها بر هر شنوند منصفي بسيا

ــه فر ــگفت بو ك شيت هللا مشكيني كه به چو تقو خدپرستي شهر بي كه بسيا قا كر يا متقي منصف خدمتگز ين ين چنين به بي ياست، ظها متوسل شوند. مثال

گا صال مبا نكر ند گر هم قا با بي گفتند كه قا كرنكه ــت نه با شا حا لت ها بو س مبا كر ند فقط با تاسيس نهضت سا ۴۰ برسا جلوگير سقو جبهه يت هللا با مبا با شا بو ست عالميه غو ملي حانيت نهضت تحت عنو طالقاني چهر ها تابنا يگر » بعد پانز خر ۴۲ حقيقت ــو خو مي يز يكتات »ند محاكمه ستگير ست. سا ۱۳۴۳ كه نهضت قا . مدفعا نها يت هللا خميني عالميه پشتيباني شدند يم شا سا ۴۳ كه مر به صو گا گا مهند بايم ستبد ۲۵۰۰ ــت ــت س س يك كتا ۱۵۰ صفحه ساله به محاكمه كشيد ست همه مهمتر سا ۵۷ كه ما ير برگزيد يا نوشت كه: با توجه به ــت گا به نخس قا باسخ شما به سال با توجه به سوبق مبا ملي سالمي يما قت با توجه به ين حقايق غيرقابل نكا نهايت بي نصافي شما... ــما صال مبا نكر يد با شا هيچ نيست كه گفته شو كه شــتا بي پايا خوس قا كر ، ــت مبا نكر يد. به هر حا ق

گا محاكمه نهضت شدند. ستگير با

دفترچه خاطراتهر هفته با

يوسفى اشكورى

قعا حق همين ست كه ما گفتند. .... بايد گفت كه عال كر تشر به سفر حج

شنبه ۶۱/۶/۱۷: شب سه شنبه بمبي بسيا قو پا شهر چهاگستر – منفجر شد كه طي حد بيست نفر شهيد – جنب بيش ۱۰۰ نفر مجر شدند خربي ها فر محوطه نفجا نه با هيچ منطقي قابل توجيه ــا جنايتكا قعا ين عم . ــد پدي

يا خانه خد هستم. نيست. ضمنا مر عا عد صا قطب

شنبه ۶۱/۷/۱۰: ۱۷ شهريو به قصد تشر به حج تهر به جد شت ها گشتيم. مو حج بر يم صبح مر به ير با پر كرــت هم س نجايي كه هم مفصل ــته ش هايي كه ها ــتقل مطالبي نوشته ين جهت ينجا چيز فترچه مسنيا يغ مسلمين نمي نويسم فقط يك جمله مي تونم بگويم كه ين كنگر عظيم فقط به عنو يك مرسم عبا ستفا مي كنند. ئيس جمهو يا يكي كشته شد «بشير جميل» ين قايع مهم ــت ها كشو ست كه بسيا مهم هبر فاالنژيس قالبي لبنا سرئيل مريكا ثه غر پير ين حا ست قابل توجه ضربه محكم كا به پيكر مپرياليسم صهيونيسم ست بر يگر مريكا نشاند ند... يكي «مين جميل» فعال به جا مز .تي ميد توپخانه نبش ــو تي. ــو مهم نفجا ۱۵۰ كيل حــر ست كه شب گذشته، ساعت ۸/۵ صو گرفت با ين ناصرخســدند. شد ــته حد ۷۰۰ نفر مجر ش نفجا حد ۷۰ نفر كشني ند مغا ها ساختما ها فر نفجا به حد بو كه تهر لريد شدند ساختما مخابر نيز سيب ير يا پيرمو توپخانه . گفته مي شو كل ها مخابرتي لطمه خو يد سيب فر هد كه بايد كا عومل عر حيانا سلطنت طلب ها قرئن هم نشا مي ست نشاندگانش مريكا . گويا گي بو ثه ضايعه بز ين حا ــد. باشمن بزنند شفتگي ير تصميم بر ين گرفته ند كه نامني نگا يك لت سپس سقو فرهم كنند مينه بي لياقتي مينه چيني نگليس ست مانند ند. ست نشاند كا حكومت ير ــت ! ما به نخس ــا ضاخ ــا ۱۲۹۹ كا ت كويدگا ين ــيب س حين ــهد مجر ــتو كه به خانو ش ســال ۵۰ ميليو توما ختصا به لت فع ــيدگي كنند س ثه حاــيدمهد يگر عد صا قطب س ــو ... ح ــن كا ي

. ــي قر س ــد فاعل به عنو فعل مجهو مو نقد بر بــر مي نند كه گويي مفهو يگر به گونه ح ــا برخي يهه ۷۰ به بعد كشو كر ند، ما به ــي يشا مكرس عايي ثابت نمي كند. پس تنها مي تو نها چنين ــابقه قع س . ين مقايسه قد عملكر حسن يوسفي شكو ستومكرسي ميانه ندشتند نهايي كه با ما برخي كشوند كه بايد بخشيد ند، فريا بر گرنديشا مصر بو بر حذ عوجا هايي بايد حسا مي كنم كه چنين . ما فرمو نكرند، ــد تحريف ــته خو ب نهايي كه جر بيا گذش قد . به عنو مثا مهند عز هللا سحابي، پاسخ به عد ستويكا ــريط نقال با طر هايي عال مي كند كه تحت شمينه تنها نبو ست. منتها ، ما ين مو قتصا موفقت كرــو كمك مي كند تا پر ضعيت ف ــحابي قانه س توصيف صا. ين سخن بايد با سخن ــتي نجا بگير س نقد عملكر به فتن به ستا نقال فرهنگي با ين هد نهايي مقايسه كر كه مي گويند كه مقابل تصفيه ها بيشتر بايستند، گرچه گذشته عايي ثابت نمي كند. به عتقا من بايد مي تو ين نها چنين ستو كه شر عضويت ين نجمن لما سنت نجمن قلم نه نتقا گرفتن بلكه عال ين كه هرنديشمند نويسند گر به ــد ست، يگر ش گا مانع بيا عقيد هر علتي به خو قد به منزله نقد عا كند، خو ــر خو به ين قد گعما گذشته مي باشد كه مساله مو قبو قابل نه توبه تقدير ست. ما بايد به چنين مرحله برسيم كه نقدها جامعه ما

ها ين نباشد با صريح برخو نچنا مو برخو قر گيرند كه ــي ــت كه گر كس يدگاهي س كه من نقد نكنيد. پس با چنين قد به نوشتن خاطر خويش هم به صو شفا مي كند، شنفكر . با ين همه ما برخي بايد قد عملكر ستوصال طلب هستند كه حاضر نيستند حتي صفحه خاطر ــته خويش به صو شفا منتشر كنند، چر كه مر گذش، يك خو بي حد حصر هستند ما گر مانه بحث ها نظربه كنه عما برخي يشا بنگريم، چنين نمي نمايد. به ين ترتيب سي ست صحيح نقد بر ست كه مي تو گفت يكي ها

ــفا با گذشته برخو شبرخو ين ست. خويش ما به قصد نتقا هم صو . حتي مي توند نمي گيرحتر كسي نيز كم نكند، ــر مو نكه ف ــر به ش

ست ترين عمل هه ما ــه عما خو هر نتقا هميشــيا جالب توجه ست. جو كه بس ندند. جمله نجيل ــوند». چه بسا كساني لي ها مي ش خر ها، ين جمله مي گويد: «يند تابنا پيد كنند ين ند، شن ــته نه چند كه گذشتنها گر نقد صريح شفا خو عملي خوهد شد. ين چنين نقا هم لبته چيز عتبا هيچ كس كم نمي كند. پس بايد قد پسنديد برخو شفا با گذشته طر هر شخصي كه

. ، ستو نجا گير

. حالي ند بشو ــكو تجليل كند خوها شيد، نمايند ند بو ــا هايي كه تو مثا تو كه تما سگا با ــما كشو به هيچ جه سر سا مجلس بو منطقه شها سياسي ندشت كمتر مذكر گفت گو با گر ها نيرست معتر توضيح نجا بر سه ين چهر ها مي شد. من يافتم كه قا يوسفي شكو شناختم ماني كه فا كر ست. سا مكرسي مجمو بيا عقيد نها ين ماني كه سا ۷۹ پاسخ هش ها تا فتر پژ ۱۳۷۵قا ستا ما جمله سخن گفتم، يوسفي مي شناختم. ما تبا قا شكو ــا ۶۴ به صو محد با عليجاني كه ســه مي گويد كه مجلس نمايند معتر شته هم هميشيت هللا منتظر ــت به فتا برخي فر مجلس بو س به ست. همچنين تما حضو مجلس به عنو يك نزشتي يك نمايند منتقد عمل كر ست. يوسفي شكو ياساني مي نويسد كه «من سير تحو ند چا شد به ــهر كه شحتي توضيح كنو قضا برعهد ــي خو به ندگ شنفكر ما حاضر گا كه برخي ــت.» خونندگا سنيستند نقش خو بسيا تفاقا گذشته جمله حذ گرنديشا بپذيرند ين قد بايد به فا نيك گرفت. تصفيه ند، نشجو بو شنفكر مر ما هنگامه كه خو برخي نشجوها عضو تشكل ها سياسي نجمن ها با ــيا بسند. ين عد ــگا تصفيه كر نش ــتند ين تها كه منحر هســته بايد حتي عال مي كنند كه گذش ــنفكر مر به ش

ميهمانباشگاه

باشگاه ۴۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۲۲شهر باشگاه

ــت). بعد، ي ”هپي ــد س نيا تبليغا تجا گرفته ش تيز ــت “ مصاحبه گفته س لمو ”. يايي ند ــد“ ميا نگاهم، ال مانچا، ها تصميم گرفتند تا با ــا پيش : ”چهل سنيا ، بربر قلد ــا ــ ب فريب نيرنگ قايم با شهمين فيلمم بر س لعمل نشا بدهند. موضو صلي سيز نه ع مر ، ر ، يعني ستعد ها نقش با ر همين سا نتخا شا نشا همدلي ستعد پنها شد پشت ماس ها، م به هم. همچنين مي خوستم تا حسا ــتگي با هم. همبسستا هد، نشا بدهم.“ ست مي ه چيز ي قتي

ــت ست، يگانه غريب هم س ــر ه س فيلم همانقد ، پسر ۱۷ ساله ستا هست: مانوئال، پرستا بيمانا . پسر نويسند شد به نا ستباي ست؟ مانوئال : پد ، سولي بي جو ين ــتا بخش عطا عضو بيما ها حا س بيماــي نقش ما ش ند فيلمي مو ا مي مر ــر مر ست به ه پس ند ه بايد يا مايل به عطا عضا بد ه هد ين سو پاسخ

پسر هست يا نه.، ما پسر به ــتبا ــالگي س تولد ۱۷ س“. پس نمايش، ند: ”ترموئي به نا هو تئاتر مي يگر، هوما با ــد ــر مي خوهد هر طو ش پس . نبا تومبيل مي . پسر به خو، مضا بگير. حاال هما ند مي مير ــا مي با تومبيلي تص

: ”مانوئال“ بايد مر پسر بپذير ر مي شو شي ت مو صحنه فيلم ه حاضر به عطا عضا بد پسر هست يا نه. ”مانوئال“ هد پاسخ ، به شهر سلو مي يد ند به با يگر طاقت ماند ما ه . مي ليلي عشقي نافرجا گريخته بو ه ۱۷ سا پيش به “ خبر مر پسر بدهد. “ستبا تا با گذشته شو به پدــتا ه خو قبل پرس ــلو به محله مي س ”مانوئال“ باــر ينجا پيد ه پد پس ند ، همين محله بو مي ــد شست نامش هم ”لوال“ ين فاصله تغيير كر ( (پد ند. مر مي ي ند عو ي ما“مانوئال“ پد پسر پيد نمي ــت. س شد يس ه قبال پا “، مر گر ــا قديمش مي بيند. ” ا ه همند. ند تا پو جمع ا مي اميو بو حاال ين محله نند هبه ست سا“ ” . شنا مي شو سا“ “ با ” گر ”مانوئال“ طريق ”. ما حامله ست ــت به لسالو بر ا ها حاال قر س مدسا“ پير مر ست حو پر . پد ” مبتال به بيما مرگباند نيز سا“ پرستا مي “ غر خاطر گذشته. ”مانوئال“ “ “ ستبا ه به نوعي باعث مر يگر تئاتر مي يد ”هوما“، با به “ گر . ما به ” ني ست معتا شد ست. ”هوما“ هم نوميدنه عاشق ــو “ هم مي ش گر ند ” م مي ه به پو محبت نيا

يگر . پايا فيلم خيم تر مي شو سا“ مد ستيا ” هوما“. حا ”ه نه ست بو بي نظير ستا ستي يد. سر بايد

گفتم، چند صحنه مي بينيم: ه انسي ” يو“ مي بينند “ ”مانوئال“ س - هما بتد“ ستبايگر حر مي ند با مضا گرفتن هو ي با يويس“ ”بت

. “ حا گرفتن مضا ”هوما“ مي مير چند ساعت بعد ” ستبايويس“ تقليد شيد ”بت ــيگا ه س - ” هوما“ مي گويد

يو ست. يويس“ به ر پوستر ” بت ه بر ي ست “ مي خوهد به سمت ما بيايد نز - ”ستبا

. قيقه بعد مي مي مير ير تومبيلي. چند . يگر بو ــت قبال با غگو ماهر س ه - مانوئال مي گويد ه موقعيتي شبيه پايا نمايشنامه ”ترمو“ پد ستبا مي گويد گي نمايش، هما نقش ر ست صحنه بعد، غيا با تر

ند. ”ترمو“ با مي مد فت ــلو س يد با ــال“ بين ما قتي ”مانوئ -ستفا “ ما ــا ”تونل ند، تمهيد خيلي س مي “ ــيه ند. نمي خوهند ”مر ها حاش . مر ــو مي ششته باشد، ه مي توند نقش فعالي ــتبا س باشند. ه ست “ . مر فيلم پد ”ستبا نوجو مي ميره سير گذشته ست ــا س ــت. پد ر س تغير ر مونث گا نيا مذ “ بين گر ” . بي خبر حاي ”ترمو“ ولس ه نقش يگر يو، با مي ند. مار ــت. ف س قعي هم هما ندگي ند، با مي “ ست. فيلم ستايش گر ر سو ستفا ” ، ، پريشا . ها فيلم هم همه سرگر ــت ما س. مانوئال مر پسر . ما ما پر “ . ي ” به شو ــته ه چطو بايد با گذش ين شپز ، ر ــي ش نانگي : خو فر با جنبه ها گوناگو ند، حتي ستا بو حاال هم همه مرقبت مي ، پرستا بيما بويويس“ لش مي خوهد ”بت خو“ ” . ــر ” قاتل“ ناخوسته پس. ما مهربا صميمي ــد لجبا ها معشوقه باش“ بايد ين گر ” . ا هبه ست مد سا“ ــا ست. ” پر حسختر سا“ غصه شد. ما ” نيا گليم خو بير ند. ، ما شوهر پير حو پرتش پرستا مي ندگي خو گرفتا ،“ لمو ها، ها فيلم، مانند ساير فيلم ها ” ما بر خال مرم هم گا به گا نند. به م مي نند. به هم هند نمي ش نمي نيا ند.به ها جا مي نند يا پس مي ه مر ند، حالي جلو مي نند. ين ها هستند طر بي توجه ند صال حو نمي مز خو طر هستند. نند. مرقب ه مر ها مرقبت مي ، چو مي خوهد به ما پي ند شايد ستبا بايد جونمر شوه با ببينيد: يد يد . گرفيلم نديد يد، حتما ببينيد. گر هم ببر؟ ه ستبا تصا مي مير ني بي نظير تا هست صحنه با يامند نشسته ند قهقهه مي نند؟ صحنه ه چها صحنه ند؟ ــش پر جر مي يگر نمايش، پي “ غيا با گر ــه ” ه ستا پد مي بيند؟ صحنه سا“ بيما ه ” صحنه

پد تغيير كر ستبا پله ها پايين مي يد؟ حتما ببينيد.

گر نديد يد، حتما ه ر فيلمي پيشنها بدهم ر فه مثل من بر چندمين با ببينيد. يد يد ببينيد، گر هم

.“ لمو همين فيلم ”پد ين سيز با ته ها عا ني معد فيلم ها ــت. ين فيلم ي فيلم محصو ۱۹۹۹ سپانياسرتا مي سد، ه به ف ه هر جايز مهم سينمايي يخ سينماست تان، ، ا ني يا بهترين فيلم، بر ست: جايز س گر ا بر بهترين ، منتقدين فيلم ، گلد گلو بافتا، فيلمسا مستقل نگليس، سزپايي سا ۲۰۰۰. فيلمي ناتلو جايز بهترين فيلم ، گويا، نيويوه جا بر هاليو شد ست ــا با س ه نقش ر پنه لوپه “ مسو . ”ساموئل ر ند، با مي نمايشنامه نويس صاحب نا سترليايي e Drink, Dance,) ــي نگليس –ا ــ هم ــا ب (Laugh and Liه ۲۰۰۷ ستا نوشت ين سا “ نمايشنامه هم بر لمو ”لمو ه ين فيلم بهترين فيلم ” فت. به نظرمن لند به صحنه ين فيلم با ”با گر بخوهم همد با منتقدين بگويم، ــت، س ““ هستند. فيلم لمو گشت“ بهترين ها ” “ ”با حر بزيليامز“ ــي يچ“ ”تنس يه ــت نمايش نمايش. ”من فيلم سنند م مي ــتا گويي س “ لمو ا“ مي يند به ” ”لوه ما مي مانيم: يعني مي شو ست ست نقد سر ند. فيلم مي ست ند ش قو هيچ پيچ خم حت سريع بد نقد ــپانس فيلمي چنين ” ها تعليق سوس ين بد هيچ ي سمي، نشانه هايي ”همه ــاخت؟ فيلم غير تشابه عمد عظيم“ سه يتس“، ــا اس لين نمايش ” يچ ” يه با يو“ من چيز ، با يد قر مي گير ــو تا ــن مو هم چند با فيلم صريح م ييويس“ ــتر ”بت ، با پوس يچ“ تلويزيو يه ــم ”من نمايش فيل “ لند يويس“ ”جينا خر هم فيلم تقديم شد به ”بت . غير “ ــبيند ه مثل ”فاس “ لمو ها. ” “ همه ما ــنايد مي ش ” ند مي خلق مي ين فيلم ملو ست، با “ گال سير شيفته ”هگين تا ، گا ند ثه قصه ــتا گو، پر حا س يگانه. فيلمي ، با هايي گا حد هند ا ، با موسيقي ت ــو حد مر گا شنگ ها تند چشمگير قيق، ني طبيعي، صحنه پر ر با نستا ها جا ــتند، هماهنگ هستند با ه فقط تزئيني نيس “ لمو يگر“ ه سرنجا به ي نقطه مي سند. ( فيلم ها فيلم نگ ها تند ــي عصبي“ پاش ــتانه فر س ا“ يا ” ها ي مثل“

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۴۸

نقد فيلم

ستايش بو

—œU Á—UЗœ eOÇ tL¼

—UÐËœuL ¬ Ë—bÄ ∫Ê«œdÖ—U

UOKO OÝ ∫Ê«d~¹“UÐ

”œ—UÄ U ¹—U ¨ÀË—

لمو ا پد » شاه با ما با فيلم «همه چيز

œ«“ vMO Š œuL× Æ”

ــتا تشكيل شد ــا ۱۹۶۹ نگلس گر king crimson، س. گرچه » فعاليت كر ــيو ــبك «پرگرس ــا بتد هم س همند ــا ستفا كر يگر هم موسيقي ش ــبك ها نها معموال س. با نها پيد كر هنگ ها ــد ــيك تا ها مي ش كالس، بيش هر چيز پايبند به سبك منحصر به ين همه شهر گر

نها تما ين سا ها تال كر ند كه با موسيقي شا ست. فرثر نگذ بر همين هم چند با مجبو شدند گر هايشا بر كاند كه هر با بر تن ند به نها سه كا منحل كنند. ، تما كر ند. مربو به يج سليقه با موسيقي . سا ها ۶۹ تا ۷۴ ست به سا ها ۸۱ تا ۸۴ بر مي گرلبو ها ، ما تعد نها سا ۹۴ شر شد گرچه سو فعاليت بر ، يا نيست. مغز متفكر گر نها ين چند يافته نتشانها، كا ست تا بتو بعد سترحت ها ال ين فريپ، مي گويد . نكته مهم گر king crimson ين ست كه نبا كر جد تر . عضا نها كا كر به چهر مشهو تبديل شد ند با قت نو هر نها به يگر هم نوخته ند، ما شهر فر صلي لبته بر گر ها لبو ها ين خاطر همكا با ين گر عجيب غريب نگليسي ست.

گر بر بسيا گر ها موسيقي تاثير گذشته. مثال گر مشهو شا كامال نها تاثير گرفته ين كا Tool بسيا ترنه ها قطعا ين همه نها بو ست. با نا» هم تحت تاثير نمايا ست. حتي «نير mathrock نها بسيا پيچيد ست خيلي ها به فضا موسيقي موني عجيبي شايد ياضي كه ها مي گويند. نوعي موسيقي – نها صوال ينگونه لبو ها بتديي برخو چند خوشايند نباشد. هايشا كاهش مد ند قد ين سنگيني كا ست هر چه جلوتر لنشين تر ست. نها هه هشتا لبو ها ند. بر همين شنيد ند. «ترنه ها عاشقانه» حتما قطعه ها سا هم نها لبته كا « نها شنيد ند. ترنه به نا «پي تا جو كه خيلي ها نها حتي ها نيست. نها به ين ثا كه بسيا مشهو ست. ما فضا باق

پس چند به ين ترنه سا طمينا نكنيد.

—uÄ vŠU¹— pÐUÐ

ترنه عاشقانه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند افهافهباشگاه۲۳شهر

يا باخته بز

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۴۹شهر

غدغه مشتر ، تا گتسب بز مساله فيتزجرلد فته. ست ما . يعن “ قر ۱۹ بو ندگ گريا تما ”نگ خا خو به ماجر ه فيتزجرلد هر چند شو نگريسته يد خو ين مساله يه ست (شباهت هن ت ين مفهو ست. تصوير متفاــتو هيو ه س ). هما طو ــت ند س با مفهو پر“ م گويد ــته به نا ”هجر نديشه جتماع ثر برجس

۱۸۹۰ “ ما غدغه مند مفهو ” ين نسل هه ۳۰ ش قو فر تا شر م شو با مه م يابد. فيتزجرلد گتسب قر بيستم يم قر م گيرند منتها ين پا بز هم و . ين فر مذ ب ت فر ل متفا ــ با شيين ه بيشتر به توصيف سطح هما ست لف به يرجينيا ه نچه . قعيت م پرنگها، بوها صدها“. ــف م گويد ”توصيه خصايص - ين فر تجربه گر نوشتال سو ست به ش نگلوسا ــندگا نويسناخوسته به مضمو ثر هم م يابد- صالتا متعلق به ه “ يب با ”مساله ترــت، گتسب بز ثر پا قا س

ايت مر ند. گتسب بز ح ــتثناي م خوندن سيا ر ه به منظو حيا “ متمول ست به نا ”گتسبــت به تالش “ س ن به نا ” ه ندگ بز فتن ين ست ه باعث نچه ست م ند. هر با

شش( گذشته) شد ست با يافته ست. يا با . ياي ند ه ر ست. با مر سو ــا نا به نر خو ست. ما يايش ه ن مرقو ــريط بر به ه ش جو ــاله ينجا نيز مسه ند: چند ست يا گتسب فرهم م پيوستن يگر شد ست. همين بطه همسر با متوجه ما ر ستخو تحو ندگ مشتر مر . تال غا م شو ستا ينجا گسستن ساخته ست. . تما شريط بر يز با گتسب بر به چنگ ما پيچش ست. يا گتسب فرهم حيا ــا غير قابل پيش بين حو منجر س بر . م مير همه ــو به مر گتسب م ش . ــش م با ياي . ــت م س چيز ــو ــب تما م ش ينجا همه چيز بر گتسما ين نتها ــه. ما بر فيتزجرلد نماندن ، ي موخر سه صفحه به يا وتاــم لحا فر هم ه ه ــه ميا م ببيا يخ ها تا ا به لحا مضمون شاهه فيتزجرلد . ينجاست جها محسو م شوئه فته ــت س ما تعبير غريب خو يا ها ما به يا گتسب هد. بر م ير بجنبيم- ما عقب م مانند. - گر ل طو ه با نتونست ن يا گتسب پس نظر ، جاي سياه عظيم بدست بيا ” پشت سرشتبا گتسب .“ ]عقب ماند بو ــب پشت شهر... [ گتسمد ي يايش قد به نظر نز ه ” ياباخته ين بو

¯—eÐ v³ ²Ö

UJÝ« ∫ÁbM ¹u

b «dł f²Ov U « r¹d ∫tLłdð

d uKO «—UA² « ∫d U

ULM¼— Á—UNÐ

“ ما ست نيافتن بر تقريبا بريش محا م نمو ه بو نچه فيتزجرلد به ما . ير چيد بو گتسب ميز شا بسيا ل ما بر ش “ ميت ل خشن ” ه ش م ساند ين ست ه ند. حال هن ما غلبه م “ يف ــم ” مالينچه بير يند م بيند ياهايما معطو به هن ما نها به سو گذشته سو ند. ينجاست هن ماست يند خو ه عموما تصوير يا“ ه مفهو ”ما خر شد به ل ناخوسته چر گوشت ــ به شضعيت . نچه ين ال به گذشته م پيوند سي ل پا شهن ما ياها ه ين ند ين ست ا م سي پاهن ما متعلق يند ند ما بير همچنا معطو به ل شبيه ما به طو به گذشته. بر فيتزجرلد مفهو ثر موقع، مفهو ه ــت خانه س به جريا ي هن ست مفهو “ م ما به مانند ”خو جريا “. ما جريا ما به معنا ”خال جريا يف ضعيت چا نيم“ ــت ن س گر به موقع ” نيم ياهايما پشت سرما و م شويم. ا مذ سي پايما هن ما همچنا پيش ه قر م گيرند حال ياباختگا به همر گتسب ه ما ــت ينجاس ــتند. هسفته ما ” ــت س يا ــز بر به چنگ بوبيم، ب ما به قايق نشسته پا بر خال جريا م ت ند م شويم“. فيتزجرلد نسبت به ين حر طر گذشته يابا ــت. مر گتسب س برخال جريا بدبين ند. عال م ياباختگا ــو به همه ين پيا منح ، . ه تجربه گري مثل پت بر سرما م خو ــت ينجاسست ه ل بر فيتزجرلد، گتسب هما با ما ما شد. يف م س بين مفهو چا پا ايت پا گتسب برخال جريا گتسب بز حه با فته. تالش ست ما ستياب به ست به منظو

“ ل ”خشن مر گتسب به شنافرجا م ماند.

ــد مر بهانه ها مين، تولد، عاشق ش ــر ين سسويي شيرين . بر ين كه با فتا خوبي ست بر سرهالي كا ــا ، مي ــر با نامي چو مو يا تلخي هم، تا يا تكريم تجليل قتي كسي مي مير . ين كه بگرــت كه كا ــه كر به مي فتيم حر تا نيس توجثا هايي كه خبر با بيهو نامقبولي ست. ما مر سويي شا مي شنويم ــد يا فتن يا عاشق ش ست قتي نا برهيمي مر هند ست. ــه شيرين يا هميشــبك عا نابجا تكثير ــتي (با به همين س س بر يدگانت يگر ــا ؛ هلي ــا بد) خبرهيگر شهر كه نخوهد ... ين جمله كتا «با قتي قتي جو تر بو نيز ست كه شتم» ست مي نوجو بو به تعد نامعلومي ين كتا خوند حتي گا طي يا صفحا كتا ناخو فكر مي كنم مقد

. ين سا ها بر كرلد كتا حاال كه نا برهيمي نيست به بخش فر يگر ، كه هما قد كه ــر مي كنم. مثل كمايي خو فكفته هستند هما قد ــخص كما گشت ش منتظر باني بماند. ماند لش مي خوهد كه بي خيالي بي

ستا ساحل چمخاله يك كلبه چند هليا پسر لهر تر ستي با ماهيگير محلي تقسيم ستايي،

كانه به ماند گشت همر با ميدها كو باستا ــگي كلبه، بخش هايي هميش. هما طو فصل ست ست كه بي نهايت سا يوشكي به با ين كه كو خر غاصف لحظه ها ند. ظريفي تركمن ها مي ــو بر جو كه س ــن كا ي ــي ندگست شايد به خاطر لحن شاعرنه نويسند ، جز ندگي بو همين، همين ند شبيه معد نويسندگاني ست كه لحن شاعرنه خسته نمي كند. صد پا كر ظر ها ستما كتاني سفيد توسط ما هليا با چنا گوشم ماند كه كنو كه ين ستا شت مي نويسم نگرني پسر يايا ين كه ها شنيد ين صد

ست كنند با پي نج ها مربا نا خانه شا نمي تونند با بهاختانش چيز سا ها به سينه چنگ مي ند. خيابا ملل گر محل خاطر شهر كه قهرما فرمو شدني بو خت ها . ما حاال هرگز ، نبو ــتش مي س كتا ما ــوند شايد چو پس سا ها خيابا ملل، فرمو نمي ش

ين ما نويسند كتا گذ يد ــن خري ــل بر مح

گشت فتا با ــت. هليا با س نتخا كر لد ــا همه چه كه سا ها محبوبش به شهرشها، سيگا با ــته كتما مي كند. به قما نها گذش بر يد . ــت، تن يد لي نيس ندگي كه هيچ با سو پيا خيابا ملل بر ست هليا شايد چيز حتي تدعي نكر ما ني غريبه يدگا قهرما ما هليا شبيه گشت به شهر همچنا محبو ست. باــز تر كر با ــقي ب كه به خاطر عشها بسته ــر پد ، س مر ما

. به مي شو نگا ها مالمت ميز ــر كا كه به هياهو فيلمبنتن بر شلوغي شب كا سرعت بايد نينما مي بينم ها تلويزيوني، فيلمبر نا كابين نشسته ــت حالي كه صندلي پشعينك بيني مي كتابي مي ند. صديش مي كنم كه كا شر كند. به هد مي گويد نامه ها نگا كنجكا من پاسخ مي بيا ما بو صد . معلم نا برهيمي ست به همسرــد ۳-۲-۱ جو «مي چرخد» فيلمبر مر به صحنه بلنــت كه جا قت هايي س ما ــتا مي كند. سمخت نيا بد شاعرنگي چيز نيستم. فكر مي كنم كه

. شتي بو

t ÈdNý d~¹œ—UÐ

r²ý«œ v XÝËœ

∫ÁbM ¹u vLO¼«dЫ—œUÁUÖ¬ dA ∫d U

ست مر بهانه

“ نگاه به ”گتسب بز

v «dOł ÊËb¹d

نقد كتاب

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

، يك فيلم نسبتا يد ميا معد فيلم هايي كه خير يد مد شما به بم كر كه حيفم قديمي چنا مجذتشويق نكنم. ميا مو فيلم ها ترسنا يا بهتر بگويم » مملو گلوله خو متالشي ــتنا حش »غلب ــت. برخال ستثناس ، فيلم «خانه ۹ نفر» يك ــد شقتي بيا شدند ، ــونت با كه مثل نا بربر فيلم ها خش، ين فيلم محصو ۲۰۰۵ ثر يگر نمي تو هضمشا كرگي هايش ، تا ما بر بگذ ست كه هر چه كاسته نخوهد شد. ۹ نفر مر تير طايفه ها متفا فن باال كنتر بسته ميكر بين ها مد خانه كه با ، سير مي شوند. سرتاسر فيلم P.O.V كسي كه ين مي شو، مي بينيم، ما ندني كر ۹ نفر يا يا خو خبر نيست. ين ناظر بااليي، هما قا متعا ست كه جمعي مخلوقاتش

هد تا سكه موقعيتي خا قر مي مايد؟ ميا ــا بيا شخصيت ظاهر ش ، ظيفه شنا سير، يك پليس ين جمعيت ، يك طر قصند ، يك ختر قاچا فرلبا مد، يك ظاهر خوشبخت يك هبر ــر ــر كه به م حاني ق ــد پ. همر ــم بر عهد مي گير ين جمع هــد ــت كه هيچ ك س ختر جوني ينها ــد هم يگر ن حي ــا گي ه لو

ها بسته مي گشايد خو ــت كه نتها فيلم سشناست. ستاني فيلم بسيا مي هاند. مي بينيد كه طر يد يا گاتاكريستي به يا مثال « بومي كوچولو» بر «مر ها بي كفن نمايشنامه مهم «مونتسر» مانوئل يم، جه تماتيك فيلم كه بگذ . تر ــا فن» پل س يژگي مهم شا كر كه همين ها هم باعث بايد به چند ، معمايي شد تا مني كه صال حوصله فيلم ها خشونت باحسا غبت به تماشايش بنشينم ، با پرهيجا ند

ــيماني نكنم. فيلم فصل هايي شكل پشفر كليپ برخو ست؛ حركت ها پيچيد يا تند كسپرسيونيستي، ستفا بين، ــت سكانس ها پرتنش، س بين ــا خش ــي نهايت با ــا پرش كا هنيس هاپر پير به نقش پد يگر بويژ همه باــي بهترين فيلم ها ند يك ــا حاني. ين سهه هفتا ميال يد – كه جا – يز نر جا سكو كاليد»، كنا «باني ينك به عنو بدمن خبيث ند، نخست قر . نقش ثه شناخته مي شو هولنا سينما حاــرعت» كه فرمو ــز فيلم «س نفر نگيحاني ــا نقش پد نكر يد؟ حاال با بيگر ما چر ــد. ــر تونايي خو بيا مي كن يگ جه نم. ، ين پرسشي ست كه پاسخش نمي ــا فيلم نمي سشا فيلم ها خشونت با كه به هر حا ميا مو خرپر سينماها جها تسخير كر ند، «خانه ۹ نفر» سا كا نا كه كنا كركر جدگانه مي ند، به يژ بر «معناگريي» سينما ير صف كشيدند تا بدنند چگونه ستاني جنايي، ثر فريد كه معنويت شاعرنگي مي تو

مو مي ند.

جهنم يا بهشت

dH π t Uš ÊuO²Ý« ∫Ê«œdÖ—UËd u Æ—¬ ¨dÄU¼ fO œ ∫Ê«d~¹“UÐv « È“uÝ ¨„ËdÐ vK

ــينمايي ثا خو س ها بين عالقه مند پيگير ين تلويزيوني، تمركز برخي مجموعه ها تلويزيوني مطر ، كم ــكل مستقيم چه طريق جي، چه به ش خا ،۲۴ ،lost ثا قبيل بيش تبديل به يك جريا شد ست ...تبديل به همد شبانه بسيا ين فر شد ست. ، قهرماناليل شخصا بين سريا ها ين چنيني، مجموعه lost به ستا بسيا يگر ،همچو بسيا ــما قابليت ها پرشجع به مطلبي بيشتر مي پسند گر بر ماهنامه فيلمنگا يژ ين سريا بر ند ننوشته بو (كه ظاهر قر ست پر)، قطعا ين مجا به ثر محبو يند چا شو شما ، يد ــر كه يگ ــريا ها . ما بين س ختصا مي (Prison Break) پس lost، بريم بهترين بو ند ــر فــت.هما طو كه نا ين سريا پيدست، ماجر برگرفته سجا قر گرفته نقشه بر ها مو يكي لگوها جذ بانر جنگي بو ست يرگونه ــت كه گا گريز حبس سيت مي كر ــمن ش گا ها ــير حكايت فر ســترجس) گا به ماجر ــاخته جا س “ س ــل ”فر بز (مثخنه ناپذير ند هايي مخو ند يا ــا عا ندني فر » ساخته سيگل يا لكاتر ــته (مثل «فر ش ختصا » ساخته فرنكلين شافنر) حاال سريا يا شد با بهر «پاپيوقيق يتي هوشمندنه با حوصله گير تجربيا قبلي، پرظرفت بر تماشاگر فرهم ست. ين مجموعه كه توليد فاكس نيو ست حد سه سا پيش پخشش به مه غا شد ست همچنا نيز صو هفتگي ين شبكه ، ماجر بر تعريف مي كند كه يكي شا بي گنا به يگر كه هو سرشا ستانه عد ست ند فتا

هد. ــش ترتيب مي ن ــه پيچيد بر فر ، نقشستاني كه با ماني كه بتد ين حكايت كلي ــتش سغبت ، كمترين ــنيد ند مي ش يد بو ــريا قبل من سست ست ــتم با خو مي پندشتم كه ش بر پيگير ثا ــتاني س نر جز گونه ها جذ پرطرفد چنين سينمايي تلويزيوني ست، ما مگر چقد پتانسيل كه بتو يد به مجموعه چندين قسمتي بر مبنايش تد ندگا ــتيم! سا ما خو غلط بو چه مي پندش تكر نغلتيد...گر هشت فيلمنامه نويس – لبته سريا (متشكل يا كا

، مايه ها متنو ــا!) بطن بحث فر تا ين جــي بهر فر گرفته ند عاطفي، خالقي، سياســيا پا بس قيق تر مي تو حتي با نگاهي شنفكرنه عميقا نساني حتي غدغه ها ين تريلر خو ساخت جست جو مذهبي ست تعليق سا چه ؛ ضمن كه ترسيم كر ، ند ( ها نابا خالفكا جها ) چه بير پليس فاسد، مونع سخت فزجدني هرگز ــث ــب گريز) چه مباح (تعقيــد. عين ــتگي نمي كن چا خس مخاطب حا شخصيت ها متعد قصه كه بيش ۵۰ ــب منطق قصه به قتضا نفرند بر حس، گستر بز بر مي شوند يا خا

هها حكايت تو تو بينند مهيا مي كند تا يك قصه به نظا بنشيند.متاسفانه مالحظه حا مخاطباني كه سريا ــيا نكا جا به بس نديد ند مي خوهند ببينند، مانع ، ما ين مجا ند بي ميل نيستم شا به ستا مي شوما شته باشم كه گرچه مختص ين سريا حتي ين بحثي ما نيست، ما حاال كه خبر تصميم به پخش تلويزيو خوليل كه: ين ستنا به ست ( هم با سانه ها منتشر شد شد»)، ا به چالش مي مري ند ها ضعيت «نظا قضايي قت ــت سياستگذ سينمايي تلويزيوني ما جد بد نيسند ند ( قيا با بايسته كه به ساختا ين نو مجموعه ها كشد تكر كه با تعلق خاطر فال جو فال خانو عو حيانا طال گي يگر سپس ختال ها خانو به يد نه عمو سريا هايما ير توصيه ها پد بعد هم مقا) به ين بحث هم عنايت كنند كه كثر ين سريا ها مي شو

مريكا يا غر يا بخش هايي به شد ، نظا حاكم بر مطرــريا ۲۴ ماجر جنگ طلبي مو چالش قر مي گيرند. س lost ، ــو ــر عويد نفتي مطر مي ش مريكايي بر س حاكما شخصيت عرقي قصه هما سا كه نظا بعثي مامو به شكنجه مريكايي ها يت جانب قتل بو پس نيز همين ماموــد همين ين نظا نباش تي ماهو بين مي گير تا تفافتا مريكا كه با ييس جمهو خالقي ــا ، فس ند فر نا با محا هم پيش سيد ست، تا حد ليستي به قد ماكياير صريح نتقا متن ها توجيهاتي با ين تصا . با مي ثا تلويزيوني يا سينمايي كشو بر شد ست يم، ما سو نش ند ست غلط بو كه كا به ها نتقا يكر ــت كه تا چه ميز ين جا سما ثا خو جتما ــت يا معطو به سياســاخت؟ جامعه كه به صر مي تو مطر س ، كم سو نشا همسر يك شاعر يك سرياهجومي عتر شكل مي گير نهايت كا به قلع قمع قسمت هايي كا مي نجامد؛ يا برگزيد نا حم ليا بر شخصيتي منفي يا طر موضو ، سبا ختر جو جا يا عشق يك پيرمر به مميز فرهم مي كند، قطعا نتظا چنين، خيالي يم كه ستش ما هم نتظا ند . خا بيش نخوهد بوــد سياسي يا حكومتي (حتي جع به برخي مفاسقعي) ستا با شخصيت هايي كامال خيالي غير عالم فر قايا يد، ما حاال كه تي سريا ها فيلم ها به عمل ند شاتصميم گرفته ند چنين سريا جذبي پخش كنند ين نتظا شت كه حدقل كمي به ين جريا فكر كنند. قطعا مي تو يد به ين جا هم مي سد كه بينند كه ين سريا خوهد ضعيت ، «نظا قضايي ند سريا چطو مي تو كشو ساما ، ند ها» به چالش كشيد هم تكا نخوها حكومتي،كه حتي قشا صنا پرستا ين جا نه فقط نهافتر نانويا نظافت كنندگا كيال سر ثبت حو ــاعر نويسند هم ــنفكر ش ش منز لبته حتي حضر ــو حتي تلنگر ندكي چالش كه چه عر ش تا تحمل مصيبتا ند فريا ــا يا فر متعلق به ند با نظا ش، كنا لذ توجه به تما سرمي كشند. لطفا موقع پخش سريا

جذبيت هايش، به ين موضو هم بينديشيد.

Ê«b “ “« —«d@M¹—u qÄ ∫Ê«œdÖ—U pOMO Ëœ ∫Ê«d~¹“UÐ ¨qÝ—uÄdKO À—Ë ÊË

فر چالش

œ«ó v³ UÞ bLŠ«

g «œ œ«“dN

نقد فيلم

۵۰كافه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ندگي يا حتي ــت. پيرمو ندگي س تا مثنو ندگي ست. گوهر سر جنس ــت. ي ندگي نيس با ستي شايستگي ــي مثنو به س گر ــت. ندگي س : ــو ــيم مي ش ندگي به بخش تقس يابد؛ بخوند ليلي عيه چه . بر چنين پيش مثنو پس

؟ــا جا موالنا ي ــا تالطم ــو ثبت توف مثنفرينش مثنو شگفت مي ست. هم جال لدين بلخي تا . چگونه ين ــت هم مضمو محتو نگيزسنيم؟ چگونه چهر جا ندگي بشناسيم؟ چطو با ندگي ينه قدسي تش نو توفا بشا بربر خو

هيم؟ بخش مثنو قر سيله د د ست؟ به شيو ما بر شناخت مثنو يا مي تو منديم؟ سيد به قله مثنو نيا مقدمه بر

؟ ر چنين قله فتح ه ين ،بل جاست؟ ين پرخر سرچشمه مثنو

جا جوشيد ست؟ يا جا مثنو چيست؟

ين چگونه بشناسيم؟ه مثل ستا مثنو خشانترين ه يد نيست ترنگيز ستا شو ؛ فتا سرسر مثنو جريا ــي هما يگر جلو هاي ــتا ها س ــت. همه موالناسا شناخت يگر تا مولو نشناسيم، م حند. به سخن وتا ترين بر شناخت نيم لبته مثنو پيد نمي

ست! مولو مثنو گر نخست:

ــه ها يش ه ــت موجي س ــمس يو ش“ ” فيه ما توبا مثنو مي تو شناخت. فز بر ”مه مي تو موالنا هما ــت يگر س ا فيه“ نيز مين مجموعه حقيقت مير گرنسنگ يه شناخت.

ه ختيا ماست. موالناست ين ــه ــه موالنا هنگامي نديش ندگي هند پژه شني مي بيند ند به نگين پر تاللو نظر مي منشو ند ديگر پرتو مي ند ــعر نثر مولو بر ي چگونه ش

نند. شن مي شناخت : گر

ه عالمه طباطبايي تفسير قر مجيد شي هما يه شنايي تابانيد. با ت ا بر خو قر بر قر به بر:“ لقر يفسر بعض ها بعضا“ شيو تفسير قر با قر

: پي گرفت؛ مو مثنو هم مي توستا به تما مثنو : تفسير نقد هر سخن يا

. ر نظر “ توبا يو شمس“ ”م ” :“ فيه ما فيه“ به عنو سه مثلثي انو قر ه مثنو بهر گرفت نيد گوهر سماني مثنو . تصو . هم گوهر ينه قر انو سه شنايي ينه ــيما جا هر سه بر سه نند؛ يما مي ينه ها يا مي تابد هم نيم. قيق تر شناسايي گوهر مثنو

: گر سوــر يگ ــه ي ــه ــي منابع

نگا“ ر جو طلو شيد تما خو

سايهيگر س ــايه، بيش هر ين تابلو شگفت نگيز ســت. مثنو هما صبح سرخي ست با موالنا صا سفتا شمس بر شيد ست. ه مولو الجرعه سرفتابيم. يندگا سرمست شر تافته؛ تا به مر ما

يه بر ه با ت تابي نيست ه مثنو مي خوهم بگويم . هبر فا هش بتو به نش پژ نبا

غن ها نقاشا نگ نش هر چه باشد شبيه هما نگ شه خوستند. چيني ست. - چينيا صد

ند.- نگ ند نا نيا به ه ميا گفتند بربر، نگ!(۲) ميا گفتند نه نقش نه

يبي به گمانم شناخت مولو مثنو مي بايست ترــا مي ــا چيني ــر هن نگ ها هش هما ــد. پژ باشنقش هاست. صيقل جا ست. مگر نه ميا ا هما ه: مثنو خو صيقل ين ست

؟(۳) بونش علو ظاهر به سا هما موالنا به صرحت

ند. نگ ها تلقي مي نقش نگ سته ند بو هل صيقل نگ مي بينند خوبي بي هر نقش قشر علم بگذشتنديت عين ليقين فرشتند(۴)

صالت قتي خو نش تا يگر گاهي به عبا شنا باشد؛ بر سرگشتگي ه ند، به جا ين پيد مي ست پا ، قتي نو ند مي فزيد. مثل مشعل خاموهن خو ه تابي نيست . مثنو گير مي شو

ندگي ما نباشد... يم، ما نشاني بينبا، بديع لزما ــتا ــتا س نش س ه نيم همه مي ندگاني مولو ــمس يو ش با مثنو نفر فرمنه ــه ــه صرحت مي تو گفت . ب ــگفت نگيز بو شتا ”ماخذ ه جلو ، نش حير “ ــث مثنو ي “ نيز ”حا ــو ــص تمثيال مثن قص“ سلطا لعلما پد موالنا مي تو تعليقا يشا بر ”معا. ما سلو يشا هما صبغه سياسي يد، نظير نديشا سايه مي ندخت، موجب ندگي ا ه گه گا بريشا پديد متر نشاني سلو مولو ه مي شد

. شو، يعني نسبت ه ين با جه سه خاطر نم. خاطر نخست ميا سخن سلو بريتا نقل مي يت مرحو خليل هللا خليلي شاعر بز فغانستا بريم ه خو ، صا ني تر نو ــر مرحو ر خاطمرحو . خاطر سو نفر بو ــاگر برجسته فر شي ــه خاطر ي ، هر س ر يت ــم ــو بري ين تر

ستا ست پر چشم. پي نوشت:

ــر، مقدمه تصحيح ، منطق لطي ــابو ۱- عطا نيشني، نتشا سخن،تهر د ضا شفيعي تعليقا محمد

۲۱. ۱۳۸۷ميا چينيا علم نقاشي ر ۲-قصه مر

: بيت۳۴۶۷ تا ۳۴۹۹ فتر ؛ تگر صو۶/۲ ۳- مثنو

۳۴۹۳ ۳۴۹۲/۱ ۴- مثنو

/ هميتند: مقاال شمس تبريز شناخت موالنا بسيا پر لدنامه“ ” / معا سلطا لعلما/ معا برها لدين ترمذ. ين مجموعه لد پسر مولو با نامه“ بها “ ”نتها نامه“ ــه ها يش يه نگا چها تن ه هد ا مي ــه ما م ب

نديشه نيز حو موالنا بشناسيم.ــمس لدين ــته ش فين نوش : مناقب لعا ــر چها گ

ي فالندگا نوشته: ساله سپهساال مناقب حضر خد

فريد حمد بن سپهساال/ لهي نامه( حديقه نامه عطا نيشابو گر پنجم: سر

لحقيقه) سنايي.ــق لطير“ به ني مقدمه“ منط د ــفيعي ــتا ش سسي شعر نديشه سنايي عطا با ضر بر ستي بيا عرفاني وهمو قله“ ه ” شناخت شعر مولو

ر ند.(۱) ماست، شا ــت ، هما گا نخس ر ــا ش ه هي ين پنج گر

ست شناخت مثنو ست!ــت. مثنو ريم س يگر قلب مثنو قر يه ستاني هنر قر ست. بد شناخت تفسير عرفاني تا يا مبين فا قت لطافت قر مجيد ند ست، نمي تو مثنو شناخت. ال خد ه سماني لدين خرمشاهي ه ستا بها هشي ــبختانه پژ خوشني سيام مختا نجا ند؛ به بسيا سنا قرــه ر با توجه به نديش ي ر ند. ين ــا مثنو شنم ه شا مي ــير گريش موالنا ين نقد تفاس

ستفا خوهد شد:( گذشت، ۳۱۰ ) / طبر : جامع لبيا

( گذشت، ۴۵۰ ) / ما لعيو ت لن :( گذشت، ۴۶۵ / قشير ( :لطائف الشا سو

( گذشت،۵۳۸ ) مخشر / شا : چها( گذشت ۶۰۶ ) ما فخر بير/ پنجم:تفسير

( گذشت،۶۳۸ بن عربي( / ششم:تفسير لقره تمامي ها پيش يه برگزيد ين تفاسير ين گا نوشته شد ند. مي تو حتما مولو يا ه يد باشد. تفسيرهايي ــير ه مولو چنين تفاسمتر گا مولو نوشته شد ست، ين نوشته پس

. جا مي شو به ها ــناخت مثنو حديث ست. منابع صلي يگر ش ن . سي ما خوهند بو ــيعه منابع بر تب حديث سني ش “ يث مثنو تا ” حا نفر گرچه ستا بديع لزما فرر ند، ما همچنا مي تو ۷۴۵ مستند حديث جستجو ر يگر نيز نقد تفسير بيت ها

ند. شني به حديثي شا ه به ؛ فريا ــتا ما!( به تعبير برهيم گلسين ــو ــه!) مول ــا جمل م ــن يــت، يخته س ــتا س همه ظر نچنا سرشا ه ستا هايي ا مولو صف نمي يند. ه به ند شو

ستا ست: ا ا سما شت ” بربو اسه چو

شيد صبح سر الجرعه سر

تفسير مثنوی با مثنوی

كتاب زندگىهر هفته باسيد عطااهللا

مهاجرانى

كافه ۵۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــين خا معز نيا عزيز! ۱ نيد جنا حس مي با ــن نچه م ــت! ــي ندش ــا كرگ خرمـ مي گويمـ ــونت مر سينما مر گفته خشيبايي شناسي ــما سم ليل نمي خوهد. يعني شيدگا شما يبايي شناسي ! يد، مفت چنگ تا مي گذــت ــا ها معصو گوش يعني بريد گر نســكي به جماعت گا به صو پيرش ــر ــا ين م جسيبايي ين هم نوعي ــتر ها بدبخت؟ خب، البد مشنيم حتما ــت يكم ست كه ما نمي مد قر بيســف كنيم لذ ببريم. ما بند نتونسته يم كشنچه گفته ــا ــك بحث معين پرهيز نكر تم يبا فيلم ها خشن، فيلم ها سلشر با نوشته ــيگر حش يج ــونت كامپيوتر محو قصه خشثا ين گونه جو فلسفه معنا ــيد خو پاشحد مي سد «سينما ــتقيما به يك موضو مسفا ــت. سينمايي كه به نظر جا كثيف كنوني» ســم بزنيم بيش تر گند مي يد ند هر چه هخشاني چو «ينديانا جونز» ثا هم به [حوله تا مي حتماال ــي» ــر جهنم » «پس «هالك» «هنكا

يكي»]. «شوليه تا

سلشر باقي ۲ ــتي يس حسا فيلم ها ساــت قاعدتا ــم كد هاس ن ــه نمي ــاـ ك فيلم هها تيم برتن بر كوئن بايد باشد تا شاهكا منظوـ جد كر يد حالي كه همه ين فيلم ها سلشر ند ،« لحا خشونتي يك قماشند. صفت ها «شاهكاــت ها قصا ــر» «بي مانند» بر ين نجاس «محش ، بغو ــت بسا جغو س خر چه طو ممكن . خانه ــا ين فيلم ها متعفنـ كه قلو نســرمند بيز مي كندـ خوشش بو خو شبيايد؟ هد ين شكا حيوني كشي نمايش ها لت چيست صال؟ كه به كلي همه ماـ ببخشيدـ فته پست قاتل محتمل هستيم همه چيز بين

نجاتي نيست بر بشر؟

فرمو يد: «من حتي تحمل تماشا يك حيو ۳ » ... پس چه طو تحمل بريد خمي هم ندنسا ها معصو به صندلي سلماني گلو يد؟ يعني چشم تا « يونه مريض «سوييني تامين مي غلتد مي فتد، ير نا كه به قتي به جسا ؟ تفاقا به گمانم بايد يك فيلم مر حالتا بد نمي شويخته با توجه به مقد كشتا خشونت خوني كه ها مي مانيم بربر نگشت به يابي كر ( مي شو

جلو ها نديشه ها فلسفي ين فيلم ها!)

۴ « ست ــينما جديد گفته يد: «من سحت قتي قد ــما ! ــكش ش ــد پيش باشنتينو) نتوال (ببخشيد تا سو مي گوييد فيلم ها تايگر يد، من ــت س به ند فيلم ها هيچكا ثا سيا بيهو خشن ند مريض ين چه بگويم؟ سايد قعا بايد به ــتنا .... با چه عشقي هش مرگبا ئاليستي «حيف كه خيلي فت؟ كمد نئو ين فيلم ها

( يغ لبته، سي يد (به شكل !» مي حقه ماني ما به سينما لبستگي با توجيه كر علت مد با نجاست ها مر ... چه قد عجز مطلقا كنا ست كم مي گرفتيم. هيبت ين فيلم ها ما ها ماني ين فيلم ها قيا با مهمل ها مر هميت ين

ست كه جلو مي كند.

ــد كه ۵ ــز! توضيح ي ــا عزي ــا معز ني قنيا مر توجيهي بر بر خشونت فر خشونت فيلم ها نيست (پس بيخو گفته ند «فيلم ها نيا هستند») جنابعالي تا ينه با باالخر يك جو يبايي شناسي تأثير كلي تغيير قوعد بياني سينما ند يد گفته يد پكين پا ــخن بيش تر تماشاگر ســونتي ساخته ند. كاپوال هيچكا هم فيلم ها خش

نها چه بهر خشونتـ ست ست. ما ــه نه حد گر لبتـ بر ند خوسته ند ــكم پا كر شنديشه ــونت چه فكر طريق نمايش خشنساني متعالي بيا كنند؟ بسيا جا نها با ثا ــن صال قيا بي ــر ح» «جايي ــا ــوييني ت مثا تخريبي «ســو به پا ــت» «خ بر مر پير نيسينها ست. خوهد شد» قياسي مع لفا با بريد گلو گذشتن گوشت مر ال پيرشكي با لوله كسيژ مخ تركاند نبا مي كنند به غير چه هد نيتي نشا صحنه ها مشمئزكنند

غيرنساني؟

ــد ۶ قا معز نيا! كثيف مخر ش ــم ي بگذــا به هرچه بيش تر خوند سو نس فيلم ها ــت! بند هم بيش هد باالخر ين خو س مي يبايي شناختي فلسفه بافي ين نمي خوهم بحث ــد جنابعالي ــو قصد هم ن مر بش ثا خونين ــما بخير ما ــع كنم كه با من موفقت كنيد. ش قان

به سالمت!مر نيمه پرند ...

ين سرگرمي مشغوليت تابستاني سميت يل ئم لخمر پايين شهر لس نجلس ليد مي قالب ظاهر مي گر كه كوچه خيابا با بچه ها تخس ست پنجه نر مي كند .... باشا خالفكا پر قيقا شخصيت ها هميشگي سميت كه نگا ثه به نظر نا سا لو مي سد ما پس چند حاند كي هست چر تفا متوجه مي شو كه نمي قع بعد پي مي بريم صليت ــت ( لس نجلس ســتعد ند كه س ). فقط مي » نا ــا هنكا «جغيرقابل تصو بر پر مي توند تومبيل با يك هد مين بلند كند ساير عمالي كه نشا مي ست

ند باقي بماند. چگونه مي توند شهر فرشتگا » موجو ست كه مي توند با نو عمليا «هنكاــا تخس ند ما بچه ه ــو بگذ ــا لوحانه، خ سسميت يل نيم كه ــا خالفكا مي باش پر ــر با نكر ــي كامال بي مز نف هيچ گا نقش

ست، چه يگر ين با ــال بيت حقيقت س ست. جاشته باشد يا يك ــاني نقش يك موجو فضايي / نسخرين ، يا ــيا ، يك بد، مر لبا س ــاهز شــو يا محمدعلي كلي، فر ــهر نيوي ند ش مر ــي كمد غا فيلمـ بخش نمي كند. بنابرين هما ، لبته با چاشني تقدير لهر ثه ــي حا بخشـ سميت (كه خو هم يكي تهيه كنندگا فرشتگاست) مي كوشد موقعيت هايي فرهم سا تا ين نقش . ين ست كه قهرماني مي شو با حظ كافي ببر

ند. نها كه نيا به بخشيد به با جاشنا » نجا يك كا قصه، مساله صلي «هنكاست. بعد هم ــن بيتمن) » (جيس ــم « س فر به » به ــكر ين مافو قهرما گرسنه، « بر تشعو مي كند تا با خانو – همسر عجيب ــپاگتي س) پسر بانمك شا (جايي ليز تر ــا مشكوكش (شحقيقت مي خوهد با طر « ــد. « هد) – همر باشلگر ساختن شركت ها فكر يد ليستي با تشويق نيا نا به توليد كم مدها، تمند كر ثرين تم . ــر ــه صو مكا بهت بسطحي تقريبا تكر نمي توند فيلم به قتي موضو به . يك با مفهو بد سا» برمي گر يعني عمليا قهرمانانه «هنكا، به پس نجا عمل فجيع با يك خالفكانجا با پر خو ند مي فتد سپس مي كند بر فر شهر خيابا ها پر ها چر مي ند، به يو ــك حتي ترفيمن» فتن «سوپرمن» «سپايد ضو كش « لي قضيه جايي ست كه «هنكا ست. » هم يك مافو قهرما مي يابد همسر «ست بعدتر معلو مي شو كه همچو خو شته ند گر به هم بطه گذشته با يكديگر ين هند. ست مي يك شوند، قد خويش نزست كه فيلم قصه شكل مافو تخيلي جا به بعد ند – به شمنا – كه مشتي سا خالفكا مي گير يه ند مي فتند خو خونريز مطابق جا جا هاليو به پا مي شو عاقبت كا فيلم ناگها به جهتي يگر حركت مي كند مسير كه فقط مي شو فهميد ــتا مغر به خاطر حساسا » گس گفت «هنكاندگي – بعد طفوليت – مبد به ني ناجو سي هميت قع يك مافو قهرما شد ست هد. هم هم خانو مي فا گر مسئوليت، قا نيا مي توند مكا بهتر باشد بر چنين، ين كه

. مد بيش تر بيش تر شو يل سميت تا ــت يا ــتگا س يگر معجز فرش ما يك چيز مين ميني كه حسا كنيم « نژ موجو ما مين ميد ــت « تا هس ــتيم [يا ميد جنگ» هسلتا با ــا تر ــگ» فيلم تخيلي حمقانه كه ج جن (« گر پيتربر («قلمر مايي كا ؟]. مهم تر كريژ كشف ست كه سبك سيا تا جلو ها ست. ميخته هم ند كر كامپيوتر با بد ها بع شت به نوعي خوسته فيلمي هنر با نماها ، يا بيتمن ــميت، يا تر ــر صو نمكين س چهــا تا بتوند محتو حساسي با شد بيش تر بسقعا كد تماشاگر هو يا كه . منتقل سائم لخمر به پاخيز ماشين ها ساختما ها قهرماني

هم بشكند؟ مرتفع با يك نگشت

شما بخير ما بسالمت!

„UJM¼¯dÐ d²OÄ ∫Ê«œdÖ—U q¹Ë ∫Ê«d~¹“UÐÊËdð eO —UÇ ¨XOLÝ«

È—u e¹ËdÄ

۵۲كافه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يخته خوهد سن؛ «خو يم سر فيلم غريب پل تامس ند بريد يد؟ يكي سيا ترين، غيرعا ترين شد» مي گويم. فيلم يخ سينماست كه هم ساخته شد هم مو ثا تا خشن ترين يافت جويز متعد سكا قع شد نامز شد بر توجه بسيا حير نگيز ست. مباحث هفته ها گذشته ما هر منظر

هيم، به ين فيلم مي سيم. مه كه بخوهيم

هند، يعني ۱ ــتم مي ــع فيلم بتد قر بيس قايــو مهيا كر با تكنول ــا هايي كه يد پر ســت به يگر نوب ــو ــيد ب س ــا ظهو به پايا مقدم . سيد بو يك فر ها تكنولو بز ها عملي ستا شد با ند مريكايي خطر مي كر ــا هايي كه بسيا مهاجرين سندگي شا به خطر بيابا ها خشك خالي مستقر مي شدند مي ندختند تا طال يا سيا كشف كنند يك شبه ثر مند ما مي شد تا تسلط قتصا بر مريكا ــوند. سا هايي كه شــينما هم پديد شد ــا هايي كه س غا كند. هما س جها غا مي شو هايي ! ماجر چنين غا كر گستر خو نيل پلين يو مظهر گستاخي همه ها ين قر ست كه با مين فتا ند سنگ مي شكافند خا مته پتك به جا

ير مي كنند تا گنج ها پنها بير بكشند نيل پلين يو تك به ثر قد تبديل كنند. قتي ما ست، ــغو تجا به طبيعت تنها مشــا ــا كش ، خو كش خم مي خو طبيعت يگر كمك مي خوهد. ــاند به شهر مي س ها طلب كمك مي كند، چو به طبيعت گرنه كا با ها حيث كه ، ــيد نرســتخد س ؛ بر مي خوهد. مز ــتند ند هسمين غلبه كند نفت بير بكشد مي كند تا بر تي يا تا ثر ــب ــتد ل خل لوله كند بفرس ست كه مهم ترين فايد شد به نيل پلين يو مي خوهد ثر مند شو هاست. يگر نجا ــيني ناخوسته با تا بتوند هم نش

ــد. بنابرين ها بر يكي ندگي كن پيد كند تنها قيب سر سخت سمجي يكي حذ مي كند تا مي ماند يال كه . مي كشد. هما طو كه تنها ست. بايد بكشد تا خال شو، به خدمتكا غا مي كند، تنها تما مي كند بعد كشتن يال

. مي گويد كا تما شد. فيلم هم تما مي شو

ــينما ۲ نيل پلين يو يكي ضدقهرما ها مهيب سست. ميا ضدقهرما ها فيلم ها سا خير ساليا ) فيلم «قديمي ها ير با نتو شيگو (خا گذشته، ظاهر همه ــيگو مقايسه با ين جانو ــنديد ند، ما ش ند» پس جايي ند، صرفا يت پيد كر سن موجو ترسناكي كه فيلم پل تامس نديك قاتل ماهر باهو جلو مي كند كه كا خو بلد ست. ــم حق لطف ي ــت. نيل پلين يو چيز بيش ينهاسقع خو هريمن ؛ يم ضدقهرما مي كنيم كه سم مي گذست. نيا جديد ــا ــم كامل همه خشونت قس ست. تجسبا خو ــت ند س ــت خالقي مر كنيد: « مانيفسيگر موفق باشد»، «به ها كه هم»، «نمي خوهم كس توضيح شتني باشد»، « بيشتر ست نگا مي كنم چيز نمي بينم كه شته باشم كه بتونم همه »، «مي خوهم قد پو ها متنفر

ست. من كه تماشا كشت سو مي كنند. لحظه هولناكي يج خشونت فانتز فيلم ها سلشر بريم ها فيلم ها كشتاسن سا تر ست تا تحمل موقعيت ها سبعانه كه پل تامس ند

يد ست. ين فيلم تد

ــنا يك ضدقهرما مخو ۴ نيل موجو ترس گرچه يخته ست، ما يكي نكا ظريف قابل تأمل «خو نيل يال با با مسابقه ست كه مي شو ين خوهد شد» نيل لوييس ! جا كه نفر نگيز بو هم حسابي بحث كرهله ، شايد ئه كتر سيما خشن مهاجمي كايد نكنيم كه شر تباهي با يال قابل مقايسه نيست، ترمش بخش ينو حركا سنجيد ما گرچه صو معصو پل قر ست يال به شخصيتي سا لو با خصلت ها بالهت با هد، نيل قر ــا ــد ين جهت تعا ب ــل كن تبدينها ين فكر كر كه كد يك ــو به يابي عمومي مي ت يك حشي نيل كه خشونتي بد مثل حيوني خطرنا ترند: ناپذير يگر حمله مي شو يا يال كه جا طلبي مها به ين خال ستگا كليسايش پنها كر به سم كا پشت ميا كر شياطين، عد سا لو ــتگا كر س ــد مپرتو ين ميا ــه خو جمع كر تا بتون بيال هم هما نقشي بر عهد تأسيس كند؟ ها كليسا نيل تفا ــل. مر گريز ني گر حفا بر ــه كا ند ك

ــتي مر س ماهو با نو ــت كه . بي خو نيس ــد يال نــي يال با قت ــي، ــل نهاي ئ ، به خاطر چند نيل تنها مي شوتش نكا ــه عتقا ال هم هز

مي كند؛ پس چهر معصو هم هيوال طما خشني نهفته ضا مي كند ، هو ها شخصي ين خال كه با تظاهر به عتر كر بو ــا به نيل كليس صحنه كه . ــا بو قعي نش ، ماهيت ــيلي مي تش س بر صوست تر نيل چند ــكا برهنه ش نظرتا چيست؟ حر ــتگا مي ند، س نه يال كه خال ياكا يا لبخندها ، خديش با پو ــر ــرنجا حالي كه صليب بر گ ما سنيل كه ها نهايي ضه مي كند؟ حاال به معنا فريا نفت معامي گويد «ظهو سو منم» مو بر تن سيخ مي كند فكر كنيد؛ ، پو ، معجز يخته خوهد شد» مجسم كر نيايي كه «خو يل فيلم خشا نفت، منجي، مر نفتي ست. معنا نما كه يك قطر نفت تا ستخر شد مثل مرسم غسل تعميد به

پيشاني بچه مي مالند همين ست.

فضا صوتي بصر فيلم مثل شخصيت ها به شكل ۵ ني فيلم سا ترسنا مرمو تهي ست. كنتر مثا ، بر تهي بو خو فيلمش هر عنصر شو برنگيز باطر. همه شو تبديل شو باعث شد تماشا فيلم به تجربه تلخ نگ ميز قا ها ــاختا فيلم طرحي تا تمهيد سكر موسيقي، فضا ثر خلو مي كنند شيو با ها حتي كامين مي جوشد بر ــو كه يد ش ــياهي نفتي تا فقط سقعا صو ها مي نشيند تم خشن فيلم برجسته مي كند. نگا ثر تجربي يي يك ــت كه فيلمي كه با بي پر س عجيب ، چنين جايگاهي عمومي جويز سكا ــو ساخته مي شيخته خوهد شد» فيلم غريبي ست با . «خو ست مي به ند هايي با لحن غيرعا ساختا بسيا نامتعا كه خويشاند» «كشته شد جسي فيلم هايي قبيل «قديمي ها جايي ند. سينماگر مر « بر فو بز ست جيمز به ــتقبا گستر ين فيلم ها مطر يت هايي س به چنين هد سليقه لحن جديد سكا نشا مي شد شا مرسم يريا شو ــايد بر ما ــينما مر يافته كه ش سين لحن با خصوصيا يند مي خوهم باشد. هفته ها

جديد حر بزنم.

كنا گير كنم»، «من بدترين ها ها مي بينم»، «نفر ». ينها حر ها ترسناكي گذ ين سا ها جمع كر شني توضيح ندگي خوسته هايش به نيل ست كه تلقي هد. شايد فكر كنيم موجو ستثنايي مريض حولي ست، ما مي ها هم با هيوال ناشناخته قت كنيم، مي بينيم قد كمي كه به نشد يم، ين خيلي هم ناشنا نيست، نگا همه طمع ، همه نفر حريصانه بشر جديد تجسم يافته حشيانه مرندگي يا ين سيا . ها جلو چشم ما مي نيا تقريبا همين شكلي مي بينند، تنها تفا شا با مي كنند كه عايت ــت كه نزكت نيل پلين يو ين س يونه هم چو

ند. با نمي ست بر مي كنند جمالتي ين

يخته خوهد شد» فيلم بسيا خشني ست، ما ين ۳ «خو ، اليه ها يد شو ــونت بيش كه تصوير خشليل، چند قتلي كه ــت. به همين ــد س يرين فيلم گنجاند شــه با هند ند، گرچه مقايس ــد هد به ش فيلم مي صحنه ها خشن سينما مر بسيا كنتر شد متعا جر يت ــونت جوهر فيلم، نحو ــد ند. خش شصلي جاسا شد باعث شد كه مبنا طرحي شخصيت ــد» يخته خوهد ش ــويم. «خو با فيلم خوفناكي به شست پا متالشي شد جمجمه چيزهايي ين ــد جد ش، ما خشونت برهنه عميقي موقعيت ها يد نمي شو قبيل ــو تمامي صحنه ها ــاني گنجاند شد كه موجب مي ش نسنيل يال بسيا خشن باشد؛ سكانس كتك مقابله ، بيش ــد نيل گل مالي ش خو يال يگر سينما ين سا ها ما هر موقعيت خشن هد. همين طو سكانس بعد كه يال مي ــر ميز شا به پد حمله مي شو كتك سنيل كليسا مي ند، كل موقعيت حضو جبا كه شريط بر نتقا گير يال فرهم مي كند، يال نيل يي نهايي يا خر كه ــكانس لبته سحشيانه ست، نه فقط به ــت به كلي سكانس ســكل به ــد؛ ش ليل كه يال به قتل مي س ين ــد ين تحقير شد يال فو نفر شنتقا گير نيل كه به يك جو ــد جمع شــي ــد، جنبه هاي ــه مي كن ن ــع كينه تو جامجو بشر جلو چشم ما به نمايش مي گذ تونايي ها مخو ليل نمايش ــت. ين سكانس بيش هر چيز به كه كم سابقه سشمن متالشي ــا لجن ما كر نس كم نظير تونايي ها ما به ين قيب ترسنا خشن ست، نه لز هن كر يگر . هما طو كه سكانس ليل كه كسي كشته مي شوبليو جو نابو مي كند، خشن ست، گرچه . ، نيل كه تي نيل با قسا هد: كوچك ترين برخو فيزيكي نمي ــا مي كند كه ما تماشاگر بليو. فش . هند بر تكا جو ــانيت جو ندكي نس ــا تا لحظه به خو خيبليو. مي گويد كه پسر نيست . . به ــته بو ش ميد نگه نيل نه به خاطر ترحم، بلكه هي بو كه ــر يك حر سمين ها مر ليل كه به چهر معصو بر خريد ــه ين بشته، تحت سرپرستي قر ست. ين سا ها نز نيا قيبش تبديل شد، بليو. به . شته تا بتوند كه خو نگه بر خر كر ستفا كند. چنين نقطه عطفي ناگها ــا ها محبت ــت همه ين س هد كه يتيم س به طال مي جو ندشته، بلكه هم بز بو بر نها ند ميا پد فرمين سيله حد مته هايي كه مين بير نفت

قهوه و سيگار

خشونت خامو يك فيلم سيا

bý b¼«uš t² ¹— Êuš

f Uð qÄ∫Ê«œdÖ—U

sÝ—b « Èœ qO œ ∫d~¹“UÐ

d~M¹d²Ý« sOð—U ¨fOzu

UO È“eF sO Š

كافه ۵۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۵۸خاور ميانه

سكوالريسمسكوالريسم عليه عليه سكوالريسمسكوالريسم

نها به ين نيستند، حدقل برخي ها بي همه سكوالندگي مؤمناني مي مانند كه بعد فر با يما مذهبي مي كنند حو ها عمومي سكوال مي شوند تا ساحت ها ند كمتر با ين يمن بماند. ينها مذهبيو سكوالهند. مؤمنا سكوال هل قبض ند پير يني بسط مي ندگي مر نها بر . صو مذهب حو فرنبا مذهب ند نه شريعت. بلكه بر عقل بشر بشر نه به تكيه مي كنند تا ين چنين مو جتماعي ساما پيد كند. مريكا حكومتد تركيه مر ساكنين كا سفيد ميني هستند كه مريكا سر همين جريانند. تركيه خت برنبسته ست، مسلمانا ندگي فر نها مذهب مريكايي ند مسيحيا ــجد مي تر هر جمعه به مســا باشند ند تا نش ــنبه ها قد به كليسا مي گذ يكش. تركيه مر پيشرفته ترين مي تو هم مؤمن بو هم مد ، مريكا نيز به عنو يك برقد ميانه ست كشو خامين بر جها مديريت مي كند. تفاقا مذهب ين سرست. مذهب ــيو موثر بو نيزس ــرفت مد بر پيششد بنيا ها جتماعي همچو خانو تقويت كر تا ــعه قتصا سياسي چنين بستر مستحكمي توسمين شكل گير به جلو حركت كند. گرچه هر سرگرياني حضو مي يابند تا كا مؤمنا سكوال گهگا بنيانها پديد گا با شريط جتماعي لي ناسا تلخ كنند ن عرضي مي سا تا همچو بر ي چشم به هم ستا شايسته با حكومتد به شوند. ين چنين مؤمنا سكوال مي سد تا جامعه طعم شيرين پيشرفت گريا مخالفا مؤمنا ما بنيا . ــو ترقي بهر مند شگريا ند چه بسيا بنيا يني ند سكوال هميشه صبغه يسم يدئولو ها ظهو مي كنند سكوال قامت سكوال، ثبا سكو پيد كنند به گونه كه ند تا قد مي ساين تنها هما ها باشند كه بر قد مستولي ند. ينجا موكرسي شتا پيد كند ند عرفي مي شو نه بر ينكه يد گرفته يند نا بلكه با ين هد كه مطالبا كثريت ما ها تصاحب كنندگا ما شو حكومت برسا يسمي نظامي خا شايسته . ما چنين سكوال شوهنين ــي كه منطقش صرفا مشت ــت. سيستم سياس س

ين چنين سلحه. تش بز حكومت ــد باشگير نحصا طبقه خا قر مي گير بر بكا كاــيد پيد نمي كند ما جامعه مدني نيز جر نفس كشها تماميت خو بر جومع بشر چند خو سكوالتباطا ماهو پريشا ، ست كه توسط جهاني شد

شد ست.فكا عمومي هديه ــي به گاه تباطا كاال ها تماميت خو خلع سال شوند؛ يعني ست تا سكوالنها كه يسم بر يسم. سكوال ــم عليه سكوال يس سكوالبز بر سال ملتز هستند، به ند بويژ به ين يگر موكر تبديل مي شو تا ها غير ند سكوال پس قيب ــركو يدئولو ها ــم بز بر س يس سكوالموكرسي فضا با سياسي نباشد حتي تسهيل كنند

۶۲ حوزهÊUNł Ë Ê«d¹«IRAN & WORLD

سي موكر سيپير موكر پير بر الئيسيته تركيهبر الئيسيته تركيه ۱۱

. ين حيث تركيه مر مصد عيني مؤمنا سكوال شوغا عبدهللا گل حزبي بنيا گذشته ند كه ست. يسم كماليستي ها پاسد سكوال تش نها مرحله ما كماليست ها هم بر ماند ــت. تضعيف كر سگا قانو ست پا مي نند، تشكيل يستن همچنا ــر ــعه پ نحال حز عدلت توس ــي بر ساسيج ين تها كه عدلت ــر تر ــن نمايش بو پ يما گر حقيقت سالمي هستند. گريا توسعه ها، بنياــتند. عدلت ها مستبد نيس ــكوال نها س بخوهيد نكه سكوال باشند، ندگي فر بيشتر توسعه ها ند پايبند مؤمن ند مذهبي. ما حو عمومي سكوالنها هما عنو ــت كه به ــز س . س به عقالنيت بز

. مؤمنا سكوال

sO¼U Ëd š ÈœU¼

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۵۴

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند خاور ميانهشهر اروپا۳۹۳۷

مر ۱۳ مر ۱۳۸۷ ند ۵۱شهر

ميانه ميانهخا خا

سـت، هـد غايي حز عدلت توسـعه كتر نصر معتقد نشـگا تافتس ستا ين سـت. سالمي تحقق كماليسـم نبا غا گل بـه سـت كه حـز يـن با عيـن حا بر سالمي شـتي ناسيوناليسم تركي كماليسـم با ها ند گو با شهر مريكا گفت جي بط خا سـت. عضو شـو ساسـي مو گا قانو نحال مر به پيامدها عد ين حكم، پير بر خت. نگا حز عدلت توسـعه پر

. موكرسي تركيه بو

ساسي تركيه مي تو به منزله پير گا قانو يا حكم ؟ موكر ها مسلما جامعه مدني تركيه قلمد كر

موكرتيك تركيه مر هد فضا بله، ين حكم نشا مي ساني حكومت ست كه نمي تو به سعت پيد كر ند به ــي تركي به طو موكرس يد گرفت. ما همچنين منتخب ناموكرتيك سالمي ــعه به عنو حز خا حز عدلت توسنها ــد ست هر قدمي بر ضد قتصا جهاني هضم شنجا قتي قتصا تركيه تضعيف كند. ــي مي توند با جهانتاچيا حمايت ــا ترين تبديل مي شو كه كو س تا به كوعمومي برخو باشند، حكومت ها منتخب بنيا ها ضعيفي موكرتيك ــت ها خوس ــند، فضا عمومي بر شته باشكوچك باشد، همچنين طبقا متوسط مناطق شهر كوچك شد باشند قتصا جهاني همچنين فكا عمومي جهاني نگرني لي مو تركيه هيچ تاها ندشته باشند. جي كو پيامدها خرموكرسي يگر قد يك ين مو صد نمي كند. به عبا موكرسي سالمي تركيه به گونه ست كه قد نقش مثبت قضايي مستقيم يا غيرمستقيم همچنين برخو نظامي بسيا

شو مي كند.گا هـا قبلي برخو با گا با عملكر مر فتـا حز سالمي تركيه متفا ست، ين تغيير نشانه چيست؟

موكرتيك ــعه يك حز نكته ينكه، حز عدلت توســت. حز عدلت ــالمي س يند س فا به عين حا لت سالمي حمايت نمي كند. ين توسعه جر شريعت يا يجا فا ماند ست. بنابرين نكته حز به كماليسم قانو ساسي نبا عاست كه حز عدلت توسعه به چالش برنگيز طر ين لت سالمي بو ست. مر كه مي توند شريط كنوني يجا ماني تشكيل شد كه گا ــد عال بر ين، مشكل فرين باشحز محبوبيت بااليي تركيه همچنين حتر بين لمللي . بنابرين حز عدلت توسعه نمي تونست به فسا برخو بوسيع . موفقيت حز عدلت توسعه خيلي مديريت متهم شو سوست يافته به گونه ين جهت به محبوبيتي فو لعا ست كه كماليست ها نمي تونند عضا ين حز به عنو چهر ها

سالمي بي كفايت كنند.كي تاتو ست كه الئيسيته ين هند گا نشـا يا حكم

تضعيف شد ست؟سيد ند كه نمي تو به صو ماليست ها به ين تشخيص فا كماليسم مباحثا ضدسالمي طوالني مد به بهانه ــت كه به صو طوالني مد تصويرسا س ين شد. تشخيص ــالمي بين س گر ــه عنو بنيا ــعه ب حز عدلت توســت. با چنين ش ــا جامعه بين لمللي خريد نخوهد پايي ه

ــيد كه كماليسم به طو كلي س يكر مي تو به ين نتيجه يسم جو فا سكوال قتي ــت. س ــد تركيه تضعيف شتا . كو هد، پس موقعيت كماليست ها نيز تضعيف مي شو نمي فا عا ماني كه نظاميا ، به خصو گذشته مكا پذير بوعا عتبا لي مد هاست كه ين ند يسم مطر مي كر سكوال

ست ست. خو تش ين ماجر مي تو به منزله يا موضع به ظاهر نفعالي تش يجي به يك تش تركيه به صو تد ين تلقي كر كه ست به گونه حرفه كالسـيك حا تبديل شد

مناقشا سياسي فاصله گرفته ست؟ــمت حرفه طلبانه به س تش تركيه من فكرنمي كنم كه ــش تد خط ت ــد. لبته تونايي ــد حا حركت باش شــت. نبايد فرمو كنيم كه ين نها مشي قبلي تضعيف شد ســت خو ــد عبدهللا گل شكس ئيس جمهو ش ممانعت ــعه با توفيق همچنين تال هايش نحال حز عدلت توسست به تش سا ها خير محبوبيتش همر نشد. به شد فزيش جا حز عدلت توسعه با نفو به لي حز عدلت ــر قر تش به طو خا مو تنف ــت. سموكرسي جهاني نيته، ــعه حا حاضر پيش برند مد توسعا قيقا هما چيزهايي كه كماليسم گذشته شد ست. تش هنو خو به عنو نگهبا كماليسم . مطر مي كرست كه شكل به سياست جز عتقا ين مي بيند بر حقوقش ست. بنابرين جالب خوهد بو كه مشاهد كنيم چگونه تش نسبت به كاهش تونمند هايش تد گذشته خو

. كنش نشا خوهد نيني مه حكومت حز عدلت توسـعه تصويب قو يا ستحاله نشگا ها به معنا جمله لغو ممنوعيت حجا

نظا كماليستي تركيه ست؟ــر قانو ــعه بر تغيي فكر مي كنم حز عدلت توسيت ها حو حجا با ساسي به طو خا عا كر محدمجا سختي موجه نخوهد شد. محبوبيت حز عدلت توسعه ليل عملكر ــد. لبته به نها خوهد ش ما باعث نجا ــن ييند قتصا نيز نمي تو موفقيت ميز حو ها سياسي . عال بر ينكه بدبينانه بر حز عدلت توسعه پيش بيني كرنبا پيشبر قونين سالمي نيست. گر حز عدلت ين حز به توسعه خو به طر گستر موقعيت ضدكماليستي ست جو كه حمايت ها كنوني هد، ين حتما قر بدهد. من با كه هد نهايي حز عدلت توسعه، كماليسم شتي ناسيوناليسم تركي هي بر ــالمي پيد كر سكماليسم با ها سالمي ست. بنابرين حز عدلت توسعه ــي كماليستي باقي مي ماند همين ها قانو ساس مر. همچنين نبر ــت خوهد كر ــاله موقعيت ين حز تقوي مسيستي كماليسم سالمي حتماال با پير بين كماليسم سكوالسيد ما گر حز عدلت توسعه كماليسم سالمي به پايا خوهد سمت سو مبا تغيير به سمت مقابله با كماليسم سو نچه كه ما ست بدهد. بنابرين هد، ممكن ست پايگا خو مشاهد مي كنيم تضعيف كماليسم نيست ما عين حا تضعيف

يستي ست. كماليسم با تفسير سكوالتش يـا نفو حز عدلت توسـعه به حو هايـي نظير

ستگا قضايي نيز كشيد خوهد شد؟ــت حز . ممكن س يك نخوهد يند نز ين تفا هد گا قانو ساسي تغيير ــعه بتوند تركيب عدلت توسنها باقي خوهد ماند، حز عدلت سترسي تش خا ما

تش مديريت كند. توسعه نهايت قا خوهد بو ، حز عدلت توسـعه با نحـال قبـل صد حكـم عد قدمي سـتگير برخي چهر ها الئيك سـعي كر بـه يا تركيه كنوني نوعي تو قد ، هند نه مو

ست؟ مد جو به ست ها كليد ها كماليستي هنو نها ، نير نه هنوهد. ما حا حاضر ــت تركيه تغيير ند كه مي توند سياسسانه ها بر تغيير فكا عمومي هميت ستفا ينترنت يست ها شت سكوال ــتر برخو شد ست. با قابليت بيش . ــت تركيه بو ــمندنه قنا كنند سياس تند يك هوشتش معر تها قر گير متهم چركه ين قد باعث شد . ــو ــن نيت قدما تنش ش هايي خا حس هكا به تخا تش لكه كر طر ين قد حز عدلت توسعه تصوير شو تش عا حمايت قانو منافع ملي تركيه سو

ساخت.تها فعاليت ها ضدسكوال گا ، نحال جو عد با ، حز عدلت تها يـن يا تاييد ضمني سـت، نكر

؟ توسعه ساختا سياسي تضعيف نخوهد كرها با به نحال حز عدلت توسعه بست گا . يگر موكو كر ماني ند به تعيين تكليف نهايي بر ين پرخل ــا حز ي ليل حمايت ها ند قضايي به ــن پر يگا حز عدلت توسعه منحل ــت. س خا تضعيف شد ــت يند ممكن س . گرچه ير قا به نجا ين كا نبو نكر مينه مالحظا ــه ين . لبت ــو ــا به نجا چنين كا ش قــعه تركيه يك حز . حز عدلت توس جو يگر نيز ما ما ها تر ها ست. ين سيع ميا كر با حمايت ها ها موجه با فزيش تنش ها بين تركيه عر مو موضو كرها عمل به هستيم نحال يك حز تركي كه كرند حركتي پرخطر محسو مي شو حالي كه ين مقطع بو

. مي حكومتش ماني تركيه نيا به حمايت ها مرنحال حز جو عـد ساسـي تركيه با گا قانـو حـز كر سـت يكي عدلت توسـعه، تصميم گرفته يـن نظر برخي تحليلگر يا چنين تصميمي منحل كند، گا بر حز عدلت توسـعه به مثابه كه معتقدند حكم

سي بر الئيسيته تركيه ۲۲ موكر سي بر الئيسيته تركيهپير موكر پير

ضا نصر لي كتر مر با ند گو شهر گفت

كماليست ها سالميsO¼U Ëd š ÈœU¼

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

سي بر الئيسيته تركيه ۳۳ موكر سي بر الئيسيته تركيهپير موكر پير

سال يسم سكوالست ين مساله

شد مدير برنامه تحقيقاتي كتر سونر جاگاپتا عضو مينه ني ثا فر ست. شنگتن تركيه موسسـه مريكا تركيه، سياست تركيه ناسيوناليسم تركي بط . پايا نامه خو مو ناسيوناليسـم تركي نشگا ها يل ستا . همچنين فا كر نشگا يل پا شرقي ست. نه ميانه، مديتر پرينستو حو خاسـيد يخ تركيه مد به چا كتابي تحت عنو تانيا ند با كتر جاگاپتا عين حا به هفت سـت. مر به موضو ند گو با شـهر صحبت مي كند. گفت خت. جاگاپتا نحال حز عدلت توسـعه پر عد ختصاصي مساله يكديگر تفكيك گو ين گفت

. سال يسم يسم/ سكوال سال گريي سكوال : كر

خلي تركيه چگونه مناقشـا حا حاضر عرصـه ين مناقشا صرفا جد يا مي تو يابي مي كنيد؟ نست يا حتي مي تو سالمگريي يسـم بين سكوالعه سياسي - مثال ميا حز عدلت نها به سطح منا

؟ يخو خلق تركيه- تقليل توسعه حز جمهوجو ندشته باشد. قيقي بر تبيين ين مساله شايد ــت كه نس به نظر ين جد مي تو جد بين فر جتما ــت تحصيال ين به عرصه سياس ــا يا بند. ما نمي تو ــاله مخالفت موفقند يا به كلي با ين مســيد. قبال ــه كش ين مناقش قيقي بين طرفين خط فاصل مي شد گفت كه يك خط فاصل مشخص بين سال گريي ضا عو شد جو ما مر يسم تركيه سكوالــت. حز عدلت توسعه هم شريط جديد تجربه سيگر فقط يك حز سالمگر نيست؛ بلكه مي كند. ين حز قع ين بعد . ضافه كر بعد جديد به فعاليت خو هندگاني برمي گر كه به سال گريي عتقا به هما

ست هندگاني هستند كه پيشتر به حز ند. ينها ندند ما حاال طرفد حز عدلت توسعه ميانه مي ــال ست نه ــد ند؛ چو مي بينند ين حز نمايند س شخلي تركيه نمايند سال گريي. كنو شاهديم كه مناقشه لگو سال گريي“ به يسم بربر لگو ”سكوال به جا

“ تغيير شكل ست. يسم بربر سال ”سكوالساسي گا قانو شـتند نهايي نتظا خيلي ها تركيه مو حز عدلت توسعه، نحال غيرقانوني مد. عال كر باشد؛ ما ين پيش بيني غلط گا مبني بر تد فعاليت حز عدلت توسعه ين حز سياست هايش يژگي ها تا چه حد ناشي ين حكم نشانه تغيير سيستم قضايي يا نيد؟ مي

ند باشد؟ جامعه تركيه هم مي تو . ــي صا كر ــي تركيه حكم قاطع ــو ساس گا قانــعه فعاليت ها ضد ، حز عدلت توس گا ــا به عتقليل كافي ين فعاليت ها ما نمي تو يستي سكوالنست. به همين خاطر هم هست بر تعطيل كر حز . ــعه مطر شد كه بحث جريمه مالي حز عدلت توســا ۲۰۰۱ ميال كه حز عدلت توسعه تشكيل سئه شد بو كه حاكي تمايل حز به ــد، برنامه هايي ش. عين حا به نظر ــو پا ب يه ــتن تركيه به تحا پيوسيسم تركيه ــعه كامال به سكوال مي سيد كه عدلت توس . ــي موكرس ــتي ليس كي پلو حتر مي گذ ند فاصله سا ها ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ ميال توسط ين ــعه جر مي شد ما سا ۲۰۰۵، حز حز عدلت توسلين قرباني هم بحث ست يژگي ها بعضي ين ، مذكر . هما سا پا بو يه تحا پيوستن تركيه به پا شر شد بو ما حز يه بر پيوستن تركيه به تحا ، سيد به ين هد يافته بو كه بر عدلت توسعه نيز

ها ست، به چالش نمي كشد؟ موكرسي خو پير مر با چالش جد ــم تركيه حا حاضر كماليسشد سال همچنين هويت ها نها كليد موجه ست. يكي ــت تركيه ــم هوي ــت. حالي كه كماليس غيرتركي سهد كه گا نشا مي سكوال غيرمنعطف تاكيد مي كند. عملكر كماليسم همچنا چالش ها قومي جد تر مو يعني ماني شد سال تلقي مي كند. ين تفا به خصو مقطع ــت كه كماليسم با حز عدلت توسعه به عنو جريا س

مخالف موجه شد ست.موكرسي يند برخي معتقدند كه تركيه بر گا گذشتن فرلي به نظر ، ساسي جديد ين قانو صالحا نيا به تد سد با تاييد ضدسكوال بو حز عدلت توسعه سو مي ساسي جديد، ين قانو ين حز بر تد گا عمل تو

مينه چيست؟ ين محد شد باشد، نظر شما سا ــي تركيه بر حز عدلت توسعه ساس تغيير قانو تبا به تاتو ــد با نخوهد بو چركه ين قانو به شتش مو حمايت قر مي گير لبته تركيه طر قو نيز سو لي ين مر به ين ها محقق به قانو ساسي جديد نيا پا مي توند مد ما نجا تغيير نخوهد شد. فقط پيوستن به موكرسي جهاني شد قد يگر ــو كوتا تر كند. سها مدني كاسته ست همچنين تو ين مينه قتد تش

مت بربر تغيير كمتر كر ست. نها نظامي بر مقاگا بر نشـا حز عدلت توسـعه پس صد حكم ست تغييرتي كابينه حسن نيت خو تصميم گرفته ير تند خو حذ كند، به نظر هد برخي نجا يا حز عدلت توسعه هند چيست شما ين قد نشا

ست؟ مسير سكوال شد قر گرفته گا موجب تد حز عدلت توسعه كر كه مي ــت چركه حا حاضر با حمايت ها مر ــد س حياتش شمه تضا با لي ممكن ست همه چيز تغيير كند. ــت. موجه ستش به نفع حز عدلت توسعه نيست. تغيير گا كاهش تنش ها يك قد عمل گريانه مثبت ست عمل موجب خل خا ــعه ــو كه محبوبيت حز عدلت توس مي ش

فزيش پيد كند.ها سياسي تركيه چيست؟ يند تضا پيش بيني شـما نند نظم مو نظر خو ها كدميك مي تو يا يا سكوال سال گر

عملياتي كنند؟ــتگي به ين خوهد ــن با كه همه چيز تركيه بس ممه خوهد يافت يا ــو شد قتصا ين كش يا ــت كه شــت ناپذير گش ــا مي توند موقعيت با ــد قتص ش خير؟ ــي گستر تر جهاني شد به موكرس جهت حركت به سو صالحيت ها تاها ــريطي عمل كو . چنين ش جو ــن حز عدلت . همچني ــا غيرممكن خوهد كر حكومت هلما حفظ خوهد كر قا خوهد توسعه كثريت خو پابو نتخابا ها بعد به پير برسد. به نظر مي سد تنش ها ــد قتصا ش ما مه خوهد يافت ما ــا همچنا ه تضاست. تقسيم بند ها سياسي به سو حز عدلت توسعه جو نبر قد ، ما با ين يك مبنايي ند ــه جنبه تئو تركيسالمي حز تش با باعث تغيير تركيه خوهد شد. نبر غا شد كه تركيه فقير بو همچنين به ميز پاييني هنگامي ليل . به همين ــد هضم شد بو قتصا جهاني جهاني شعا ساني به پير سيد. ما ين تنا عا به تش منا هم ــد كه تركيه به ميز بيشتر قتصا جهاني هضم باعث شتش چنين موقعيتي . ــو با فضا جهاني شد عجين شتر قر گرفته حتي موقعيت جايگا قبلي شو ضعيتي نچه ست ست. كيفيت مباحث هر طر يا تا حد چو قتصا بر حو قونين مطر ست، كمتر چا

شته ست. پيشرفت ها تركيه نقش

تر جاگاپتا مر با ند گفت گو شهرvL UÝ t «“d

۵۶خاور ميانه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بايد صالحا سنگين سياسي، قتصا جتماعي سر ند بي عالقه شد. سو ند به همين جهت به ين بگذپا هم تركيه تحت فشا گذشته گا حقو بشر يگر، . حز عدلت ــر ضا بدتر ك ــو هم ــو ين موض بپا، فضا يه شت كه با پيوستن به تحا توسعه نتظا قع ين حز پا يني گستر تر تجربه كند ما لسر كر چو به الئيسيته تركيه عالقه بيشتر نشا ندگي ــت ساير بعا ين سياس مي بحث جديي پايي عمل قعا پا ماجر . مر مطر مي كرندگي مر ين يك سر قيقا مساله پا . چو كريگر. نها يك سر ندگي قر سياست بقيه بعا لسر حز عدلت توسعه مجموعه ين عومل باعث ين بو كه پا شد نتيجه هم يه تحا پيوستن به ين هرچه بيشتر ين حز به برنامه كه ين . لتي تحصيلي مي كر ــو م جتماعي ندگي موكرسي ، عدلت توسعه به حزبي تبديل شد كه چو چايد بلكه معتقد كثريتي متعا نمي به عنو يك نظا ند بد توجه به بو كثريت بايد هر كا كه صال مي . با ين ترتيب، نسخه ، به جر عايت تعا لز . ــعه معرفي شد: نسخه نسخه حز عدلت توسپا نسخه حز به نجا صالحا همرهي با يسم معر بو ما ليستي شريط حتر به سكوال پلوشت موكرسي ، يك كثريتي نسخه حزيا نشا صالحا هم توجه نجا پا به پيوستن به شت مي كنم كه ين طو بر ــريط فعلي . من ش نمي

حز عدلت توسعه به نسخه با خوهد گشت. ها نفجا ساسـي تركيـه با گا قانو يـا بين تباطي لت تا عليه ستانبو حتي فشا توطئه كو

شت؟ جو قايع فقط مي توند حاكي ين . همزماني ين تباطي نبو نه

. ليستي قعا لحا سياسي شكلي پلو باشد كه تركيه گا مو حز عدلت توسعه، عال غم به ين حز يسـتي بحث عقايد فعاليت ها ضدسكوالست ين مساله تا چه حد ممكن سـت. همچنا مطر

؟ يند حز تاثير بگذ فعاليت ها مه فعاليت حز ، به قع به صو مشر گا ضو عال كر كه گا به . ــعه ــت توس عدلحز عدلت توسعه، قانو ساسي تركيه نقض كر ما ين نقض قانو به شكل فشا مالي سختگير جريمه

ــت . حد من ين س عليه ين حز مطر كركه عدلت توسعه به به نسخه خو يافته ست كه غير ير كنو با خوهد گشت جي خو خلي خا عيت ــر ، مش ين صوخل تركيه . چنا شريطي، ست خوهد هندگا قبلي خبر نخوهد يگر حمايت مريكا پا بو خا هم مناسبا تركيه با خدشه خوهد شد. لبته ين نكته نيز فرمو يكر ــه، تمند تركي ــانه ها قد س ــه نكنيد كيا ند ين مساله مي توند تاثير يستي سكوال

شته باشد. ضا حز عدلت توسعه بر ساسـي تركيه مو حز گا قانو عدلـت توسـعه گامي به سـو پيشـبر

نيد؟ ين كشو مي موكرسي نست. به نظر من، ين بايد يك گا به جلو ــته ها لي بين خوس قع ين مي توند تعاموكرسي برقر كند يسم حاميا حاميا سكوال

، يك قد به جلو ست. به هر صوگا مو حز عدلت عـال پس

قـع برخي موضـع خو يـن حـز توسـعه، حتما كنا گذشته عال شد كه . مثال عقب نشيني كريا . جو لت شد برخي عناصر تند حز

؟ مد ها كوتا عدلت توسعه مقابل فشا سكوالعدلت توسعه موضع خو عقب نشيني كر چو . شايد گا مو ين حز كامال قاطع گويا بو حكم چو بحث تغيير كابينه مطر باشد ما ين تغيير چاگا قانو ــه ؛ ن غا تفا خوهد فتا ــا برنامه هغا نمي خوهد شريط به گونه تصوير شو ــي. ساســد ست. برعكس، كه نگا تغيير كابينه بر تحميل شلش مي خوهد شريط طو باشد كه نگا خو به ميل ست ست. حتما تصميم خو به ين تغيير ند ها جديد ــت كه برخي عضا كابينه بر هس. حتي شايد نها بگيرند ما ين تفا فر نخوهد فتا جا فتا مر ــيا س قتي ها يگر هم ندهد. ما نگا ين تغيير ند، گا حكم فرمو كر بحث

كابينه عما خوهد شد. جه تمايز حز عدلت توسـعه سـاير جنبش ها ئتي ، قر يـن حـز يـا ميانه چيسـت؟ سـالمي خا

هد؟ ست مي سال به موكرتيك جه مشخصه ين حز سالمي ين ست كه سيستم موكرتيك باشد. ــي عمل مي كند مجبو ست موكرسفت نبايد ــش ــد طبق قوعد با پي ــي باي موكرس . تركيه يك حز سالمي ــي نقض كر قانو ساسموكرتيك قد ست. ين خو نكته چو چا

مهمي ست. گفته مي شـو كه حز عدلت توسعه لحا فكر ما برخي . فكا فتح هللا گولن متاثر شد فلسـفي سياست ها حز عدلت توسعه، متفا تفكر

يد؟ ين مو چه نظر سند. گولن به نظر مي ــعه ــت ها حز عدلت توس ــر گولن بو سياس گ. ما ين تفكر به هر حا كامال با هم فر حمايت مي كر

ند. . يكي تركيه به كشو مي ماند كه هويت متعا سالمي يگر هويت ست تاتركي هويت سكوال ين جـد هويتـي چگونه تيـك. سرنوشـت موكر

پيش بيني مي كنيد؟موكرسي يسم قع مستقيما به سكوال هويت تركيه . بعضي ها مي گويند تركيه نمي توند بد ــو مربو مي ش

ــد. بعضي ها هم مي گويند موكرتيك باش ، ــكوال بو سجو ــكوال بو تركيه مكا س ، موكرتيك بو بد ــت هستند. س . به نظر من هر ينها تا حد ند، موفقيت كشو مثل تركيه با جمعيت عظيم مسلمايسم ــريطي مكا پذير ست كه سكوال ــي ش موكرسيسم هم ، بر عما سكوال شته باشد. ما همزما جو شته باشد. صال بهتر ست كه جو موكر بايد كشو موكرسي ليبر سكوال بر تركيه نظر بگيريم. ين ــت نه فقط بر يك گر ــي بر همه س موكرس جو

. خاساسـي تركيه بر بر عما تغيير قانو حتما

ست؟ خلي چقد فت بن بست ها شايد قانو ساسي جديد كا باشد. حتمالش هست. سيد به ــعه حا حاضر تونايي ما حز عدلت توس . ــك جما بز جلب نظر گر ها مختلف ند يــعه سياست كثريتي خو ني كه حز عدلت توسيگر بي عتنا سانه ها حزلب تباطش با نبا مي كر به نها مي گفتند قانو ساسي مد. ، سر صد خيلي ها بوشته باشند. ــت همه بايد مو توفق ما همه سسيد به ــريط مناسبي بر عدلت توسعه فعال هم ش. ما هر تغيير هم كه ــد ــا ين خصو ن جمــه ــم خدش يس هد، صل سكوال ــي ــو ساس قانيا قانو ساسي . من فكر نمي كنم مو نخوهد كر

. ستخو تغيير شوپا چه شـريطي يه تحا بحث پيوسـتن تركيه بـه ست سياست ها هر يك يا ممكن سـپر مي كند؟ جو ين به ، مانعي سـالمي سـكوال گر ها

؟ بياــد يك حز ــي برقر باش موكرس گر تركيه نه. پايي ها بايد بگويند: ”خيلي ــد، سكوال بر سر قد باشــالمي، حزبي سكوال س جالب نيست؟ يك كشو . ”گر هم تركيه ــيد س موكرتيك به قد نتخابا موكرسي برقر باشد حزبي سال گر قد قر پايي ها بايد بگويند: ”خيلي هم گرفته باشد (مثل حاال)، باموكرتيك، يك حز سالمي جالب نيست؟ يك كشو ــر ين گزينه ها خيلي خو به ــت.“ ه قد س

نظر مي سند. جي تركيه برخي ناظر معتقدند سياست خا، شـكلي حضـو حز عدلت توسـعه قدبا يا تركيه ست. شـته ”نوعثماني“

عثمانيز شد قر گرفته ست؟جي ــت خا يا سياس به نظر عناصر نها نوعثماني ناميد. تركيه هست كه مي تو قع كنو به سمت جي تركيه ــت خا سياسميانه حل فصل مذكر با همسايگانش خاست. تركيه ــد مناقشا منطقه متمايل شسطه مذكر يگر منطقه ست كه كنو باين . سرييل شد يه ــو مهمي مثل مذكر سجي شايد بتو نوعثماني شكل سياست خاناميد ما نبايد يا ببريم كه تركيه حا حاضر، ها مسلما متمركز توجه خو صرفا بر كشو ، منستا ها مسيحي مثل ، بلكه با كشو نكرتبا بسيا ــتا يونا هم س ، بلغا گرجستا

. خوبي خر. باالخر تركيه كشو سكوال سـو

نيد يا سالمي؟ مي يسم تركيه كشو مسلماني ست كه سكوال

برقر ست!

خاور ميانه ۵۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

عانامه ش بر سر شا ي به پنج ما سرنجا پس نزم عدلت توسعه مطر يه عليه حز حا ل تر ستا ه خير هه يه چند ساخته بو تا موفق ترين حز ترگا قانو ساسي نا بزند، صحنه سياسي بر هميشه به ه بر سا خو بينانه ترين ر يه خو صا ترگا يند حز عمل تحقق يافت. يو خصو ــنا سن بو به جا ه بدترين گزينه مم ر ــز تعطيل ن حــي به حز لت م ها ــي ــا حز بخش صرفه حز ــي محر ساخت. ين مجا شريطي سياسجه ست به هيچ چنين پايگا حمايت گستر برخو ــاني س نمي توند خاللي فعاليت ها پديد به ه بر قتصا و يگر قابل جبر ست. بدين ترتيب منابع يه ند بو نيز چشم ند تير تر عضويت تر يه سايه ف تريگر به مسير يه با فت تر نا خوهد پا به يه تحارتي سا توسعه قتصا مو ت جهت صحيح حربا خوهد گشت. ما مطمئنا ين با تفا هايي با پيشين

. جو ر حز نه مي تو پير ــل ن گا تعطي ــر نه ي پير بر خو ها تلقي وال ــ گي بر س بزيه نيز تا حد گا قانو ساسي تر . ما بي گما قضا حزــنايي يافته متوجه ش يه نوني جامعه تر قعيا يا با يه طي رتي صو گرفته تر مو ه تحوال شد ند نند گر ساني به عقب با شش سا گذشته نمي تونند به ين مسير ر ندتر ــا برمي يد ستش ه ا تنها ه شتا بخشيد به حذ جلو ها هشد به حز ست يگر ند امل ين . ما خال وال بپرهيز گريي س قتدــت پيامدها بستن حز بر ن نيس س مم بر هيچ . به گما برخي تحليل گر يه قابل تحمل نخوهد بو تر) به ي خطا ا ( ــ ــا ي ــتر به نش گا بيشن باقيماند ي ين با . طبيعتا ــباهت ن فوتبا ش ي باند، مبا ر با حتيا بيشتر با ما با تال خوهد ــو ) س خر ا قرمز ( يگر با ا خطايي ت به خاطر

. بر شو با سال گريي يه به جا ين پس تر حتما بسيا به يگر خوهيم ومت سالمي، شاهد تحولي يا چيز شبيه حيسم سب فرنسو (الئيسيته) به وال ه هما گذ س بو . تفا ين سوني خوهد بو يسم سب نگلوسا وال سو سين ه سب فرنسو مو يسم ين ست وال نو سه به خاطر تجربيا ــتند، بل ديگر جد نيس لت صرفا ي لت ليسا، ميت سطي حا تلخ فرنسو ها قر شته نتر خويش ين ه نها ند همو تال مي ه ياال ــوني س يسم سب نگلوسا وال ــد. ما س باشلت ين نها ا نها ، ــو متحد به خوبي مشاهد مي شــت معموال جز مو ستثنايي تالشي ديگر جدس ي

ين نها ــو هيچ ي سديگر بر تأثيرگذ بر يلت . طبيعتا صو نمي گيرين ا م ــي چنين جومعــا ه بر حساس ــد نيني ــعائر نجا ش ــي مذهب

ند. مر جلوگير شو جها يه مر تنها ترشتن حجا ه ــت ســما ممنو س ــگا ها نش هبر حز عدلت ــت. ســيت غا حساس ــعه توسگاهي يه مسأله حجا ترــت نخس ــتند شين حز ٢٠٠٢ تا ومت حها وال ــ ٢٠٠٧ تحري ســد. بر ن ر يه پرهيز مي تر

ختر خو بر تحصيل غا جب طيب نمونه، خو نجا بتونند ضمن ــتا تا ــگا به ياال متحد فرس نش نند! ما پير چشمگير ين شتن حجا سالمي تحصيل ثريت باالتر ومتي با يل ح ــ مين با تش حز بر يگر ند ه ين حز حسا لماني موجب شد نتخابا پانشگا ها ختر ه مسأله حجا ست تمند قد قدنش تند مينه، ند. با تصويب قانو مربوطه ين حل ر ين ــر تعطيل يه به صو تال ب ها تر وال ــ سشو نيز قانو مربو يو عالي حز جلو گر شد. همزما نوني ين . ما شريط ر فع ممنوعيت حجا باطل به ــد منتظر خوهد ماند. ين ــز مطمئنا تا فرصتي بهتر حيند گذ ي ه فر هد ــا مي ــأله به خوبي نش همين مسرتي مو وال به نظا سياسي گر س قتد نظا سياسي ــت، تا چه ند يني مر حتر قائل س ها ــه بر باهبر حز عدلت توسعه لي ــت. به طو س ــو شحتيا ها ال يا ومت خو تا حد ــتين ح نخسها وال ــ ند تا منجر به برنگيختن مخالفت س به خر مي لماني ه نتخابا پا . ما بااليي يه نشو تره تا حد ين حتيا به ند، موجب شد ــت س به ثريت ه گر چه مو ستقبا ست بزنند شوند به قدماتي ه ماليست ها وال ، همزما س يه بو مر مسلما ترتاتو هستند به شد خشمگين ما ر ثا نظا فغم تضعيف موقعيتشا مجموعه ها به وال ساخت. ين سگي مر ين گونه نخبگا سياسي لز يه نظا سياسي تريه حل سال گر جديد تر نو بر خال نخبگا ه تايه رسي عضويت تر مو ، نبو قتصا ال فصل مشز قد به ند، همچنا بسيا مر ماند بو پا يه تحا

ند. تش قو قضائيه ختيا خو يژ يه بدين معني ساسي تر گا قانو م بدين ترتيب حيگر شباهت بيشتر به هبر حز با فتا ه خوهد بو شت نها خوهد مامد نا نخستين سا ها فتا تر تصميما نا مشاهد خوهد شد. ا حتيا به طو ش

ه خير حز مو نتقا قر گرفته يگر ين ست ته ي نه تال هايي جد مامد ه برخال نخست ست ند رتي سا نظا سياسي نجا مي مو ستا ا خويش تا حز بر خرسندسا طرفد محافظه نا گذ ست. رتي سا بيشتر به مو يا پر حد ه مي تونند متحد بالقو ي گر هايي ه ي ين حالي ست ه ــند، تر ها ليبرلي هستند مند بر حز باش نيرستيابي نبا ند به ماليست بيز ها وال گريي س قتده ين فر يه هستند. حالي ستين تر رسي مو به رسي مو تال ها حز عدلت توسعه جهت گستر هبر حز ها فتا نند برخي سخنا پشتيباني مي ما ــت. س نا حز فرهم نو موجبا تا نبا ــت حز به ميانه مي توند ين پيامد نيز به گش با، ليبر ها ا ه فز بر سنت گريا محافظه شته باشد رتي نيز به جمع نبو پشتيبانا حز بپيوندند بدين موــعه ــتيابي به توس س ترتيب پيگير برنامه ها حز بر

ند. سانتر سا يه قتصا سياسي ترگر ست. ــيا مهم ين ميا نقش عامل فرملي نيز بس رسي مو ستيابي به پا تال ها حز بر يه تحايه قعي عضويت تحا توسعه بنهد با چشم ند ــا ر لحا ميد س ند مذ مه يه به پا مر تره ــد گرفت ــعه موقعيتي قر خوه ــز عدلت توس حا يجا مزحمت يه م گر تر ها قتد وال ــ يگر سيه مسير صحيح ست خوهند تر برنامه ها حز ــريط فت. بنابرين ش ــي به پيش خوهد رس مو يم تحيه جامعه ه تر هبر حز ته سو نوني ين نمتنو ست قليتي فر جامعه هنو نمي تونند با نگا ها نند، ما پشتيبا تال ها ــال گريانه حز همرهي سرتي سا توسعه قتصا هستند، مي توند مو بر ر پايگا حمايت حز تثبيت موقعيت بر گستر تر

. همو ساميانه ز مطالعا خا شد مر هشگر * پژ

سي بر الئيسيته تركيه ۴۴ موكر سي بر الئيسيته تركيه پير موكر پير

الئيسيتهيسم وال بر س بر

*ÊUOE UŠ sO Š bL×

۵۸خاور ميانه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

گا قانو ساسي تركيه يك قد قابل پيش بيني تنها مه فعاليت حز عدلت توسعه با ختال يك نهايت گا قانو ساسي «هاشم قليچ» با بيا ينكه ئيس گذشت. با، ۴ نفر نحال حز ، ۶ نفر به گا ين مجمو ۱۱ قاضي يا خو – به به جريمه مالي يك نفر – به حتما يستي يباترين مناطق تو هي يكي ستا ند، خوست

. تركيه شد تا به گفته خو چند پشت سر بگذهه ــابقه نحال حز تركيه تفا كهنه ست كه به سهه تاكنو بيش ۲۰ حز تركيه ۱۹۶۰ بر مي گر نها مجمو حركت نحال ليل عمد ــد ند كه منحل شحد ملي بو ست. جهت خال قانو ساسي به خطر ندختن هبر هوشمندنه عضا هرچند ين با عدلت توسعه تونست با برجسته خو خطر برهد ما بد شك كمي محتا تر به خو . به ظاهر ين ختال ها چه به صو كمي مه خوهد گا قانو چه به صو كيفي حكايت ختالفا جد قضا ما به نظر مي سد كامال حسا شد با توفقا ساسي مي كند تي كه كنو نه ، به صو ــد ــاخته شد صا ش قبلي پيش سلتش كنش غا نخستين . سيخ سوخته ست نه كباين كشو متعهد خوند گر مخالفا نسبت به نظا سكوال نيزبايكا نيز چو هميشه نز سياسي با نزكت هبر لماني به پاــد ند با عال ينكه بحر هنو حل نش خويش فرمو نكريد گشته ست، تعطيال تابستاني ست بلكه تنها شفا قابل مر تركيه ها سياست ــد با ند. به نظر مي س غا كر خو ــند قتصا كه هميشه كاسه يد كر باش ــر به با شسطه كو خويش به ــت خو ست مي تا سياس. به طو ــت سر بگذ تاثيرپذير بحر خير تركيه پشبا سير صعو خو ستانبو كه شاخص با بو سها

غا كر ست. ما تفا قابل توجه ين چند گذشته نفجا . حالي كه ستانبو بو ــين بمب يكي مناطق فقيرنشموكر ها به تعبير سال گريا تركيه مشغو تهديد الئيك ها ين بمب ۱۷ نفر به كا مر بر تا نفجا ند چانه ني بولت ها متعد با ها بيفتد. ــر يگر نا گر PKK بر س با يد ند ما ــا ين گر خو تركيه بيش ۳۰ سما جاال كه ستگير يند. هيچ يك نتونستند پس برير بولنت جويت با همكا موسا صو گرفت نيز نخست . PKK با سلحه ها سبك كهنه تش ين گر خامو نكرتش تركيه با مشكل موجه كند، ما خو هرگز نخوهد تونست گر بخوهد جنگ به ين صو به خيابا ها يك شهر بكشاند گي پشت سر بگذ با بحرني ــت بحر بز غا كه تونسها تركيه با بيش ۱۳ ميليو بز تر موجه خوهد ساخت. كرنها كا هند كه كثريت ــكيل مي جمعيت قليتي بز تشند بيشترشا قسمت ها شرقي جنو به كا سياست ند PKK شرقي تركيه به كشا مشغولند. ما كساني كه جذ گرمانگر هستند كه نمي خوهند ختر پسر، جو هايي مي شوند ما بسيا متعصبش ــو تركيه با مر قعيت ين منطقه كش به يايي شيرين نشين جو يك جمهو كر توجه كنند. به ــت نيافتني ست. گر PKK مشكل بز تما جنا ها س ما ، صال طلب، الئيك سال گرست. حاال با تركيه محافظه كايگر مي تو گفت تبديل فتن حتما نحال حز حاكم كه بين با بايد توجه ها بيش پيش به به حز مسلط تركيه شد ست . به نظر مي سد ين جنگ گريز به صو شما عر جلب گرشت، بي هيچ نصيبي بر مه خوهد فرسايشي سا ها سا گا ها. شايد به قو فالطو ين تنها مر طرفين به خصو كرباشند كه پايا جنگ مي بينند. گر بخوهيم نگاهي به سياست

شته باشيم نخستين مساله كه حا حاضر جي تركيه خامطر مي شو ميانجيگر ين كشو مذكر ظاهر غيرمستقيم ياال متحد ست كه با پشتيباني تشويق سرئيل يه با سوقع گريانه جي حا نجا ست. تركيه با طرحي يك سياست خايك مي تا همانند جنگ سر خو به عنو غيريدئولوين خوسته قع يگر بسيا مهم منطقه مطر كند. يك باسياستمد عدلت توسعه ست كه با تلفيقي عثماني گر هند. الئيك ها قضا ــو خويش فزيش نيته منزلت كش مدشد گاهي ين مر كه تركيه مسير ــي نيز با گا قانو ساسنبا مي كند يگر نه فقط شعا كه عمل هم پيشرفت ند با با نتيجه مسا بر نگ خطر قناعت كر تنها به

ند. – بر به پايا برهرچند كه گر حز منحل هم مي شد، برسا قانو ساسي ــد يگر به عضا حز منحل ش ــز ــيس ح جا تاسهنگا شركت كنند، ما ضربه ها نها نيز نتخابا مي شد تا ــت ــت بر قتصا بر سياس ــر ين مر نخس جبر ناپذييگر تركيه . تركيه فعلي ــن بو ش گا تركيه بر قضا بكا نيست. نخبه ها عدلت توسعه ميا جويت نيلما ستي با خط مشي معتد خويش ــته ند به مر تركيه برخاسيه ــايد به جز عضويت تحا ــعه كشو نشانه گرفته ند. ش توسموكرسي ستر نباشد شايد نها پا ساير خوسته ها ند ين مر نه ــه بد يش ينه شو ــو نها مي تا ين كشــريط بين لمللي كه خلي بلكه به ش يگر تنها به عقل گريي باــت نيز مربو ما پذير يك تركيه جديد س ــد به نظر مي سسا تر پيش بيني هو يند تركيه . مر پيش بيني ــو مي شلت ها بعد تركيه سا ها مير خو ــت. فر يك شهر سقيب ين حز يعني ــن ــعه خوهند بو قو تري عدلت توسكي خو جا تاتو ــا يخو خلق كه نخبه ه حز جمهويند نيز همچو پانز سا گذشته ــا هايي ــت س سلت لت حركت خوهد كر همچنا تشكيل سايه ــايد پد تر ها با تركي يعني پد ش تا ــت. ش خوهد يرنه ها مپرتو ــو كه بر كنو موقعيت ممتا كشموكرسي عدلت توسعه به خاطر عثماني ساخت خرسند باشد

پيشرفت كشو ببخشد.

سي بر الئيسيته تركيه ۵۵ موكر سي بر الئيسيته تركيهپير موكر پير

تا خدحافظ با مير Á«u œ —uÄU UÄ vKŽ

يه سا ها ــي تر ي حسا ترين بحر ها سياس يگا هه گذشته، هفته پيش با قضا گذشته شايد ي

سيد. رسي به پايا م شو به نفع قانو ساسي ين گا قانو ساسي ــنبه؛ نهم مر - ش ييه – چها ۳۰ ين حز . ــعه م عدلت توس مه فعاليت حز حا به يرپا گذشتن قونين نظا سالمگر، ما ما گذشته به تها ستا يه تال بر عما عناصر سياسي سو اليي ترثريت عضا . شو تحت پيگر قانوني قر گرفته بو ل ين گا به يه، يعني شش نفر ۱۱ عضو ين گا قانو ساسي ترند، ما ين ميز بر نحال ”عدلت توسعه“ مثبت يگر عناصر شو ل ستا . افي نبو م نحال حز حام شتند ما ي يه، به هفت نفر قضا نيا اليي تريد گا قانو ساسي نا ثريت قضا ند. بنابر ين ه ساني بو گا جمله ييس ين يليچ، گرفته شد. هاشم ، عدلت گا . ــعه منفي به نحال حز عدلت توس. به نظر مي سد ر و خت جريمه نقد مح توسعه تنها به پرلت به حز عدلت توسعه م ال خت ۴۰ ميليو پر بايليچ . ين حز بايد بپر ه سا گذشته جريمه باشد

ــي شد ا حساس ــ ش ه گا با صديي هنگا قرئت ــي ه ضر ين حز سياس نيم ر مي ــو گفت: ”ما ف بين ر باشد.“ پس يافت ــي ساس گا قانو پيا ثريت ه سيو حز عدلت توسعه نمايندگا فرشيد هاشم غو ديگر ند ي يه ختيا لما تر پاپا يه تحا ميسيونر گستر ؛ لي ند. ر يليچ ستايش . ر پا توصيف يه ييه خو بر تر ــم ۳۰ هگا يه پس عال ير تر ــت ، نخس غا جب طيب ، حز عدلت توسعه لبته ه ين يه گفت قانو ساسي ترايا، حما يالسين بو . شو ي بي عدلتي بز نجا ، عبدهللا گل، ر بو خوست يه، پيش ين ل تر ستا يگر ير ۶۹ نفر ــت ، نخس غا جب طيب ، ييس جمهوــعه – AKP- بر ــنا حز عدلت توس ــا سرش چهر هــا فعاليت ها سياسي منع شوند. بر سا عال جر پنج س، جر صلي عضا ر يه تهيه ل تر ــتا س ه بلندبااليي . وال عنو شد بو حز عدلت توسعه فعاليت ها ضد سهه ليل لغو يه به ستا تر ــخص، عال جر به طو مشيه توسط حز نشگا ها تر ــتفا حجا ممنوعيت س

، شايد بر . ين بهانه خند ــد بو ــعه تنظيم ش عدلت توسيه مطر شد بو نوني تر رتي مو لت ممنوعيت فعاليت شو ست. يخ مد ين لت ها تا ي محبو ترين ه ييي ميا يا ماتي ترين پيز خرين ند قضايي ما ين پرهه گذشته يه ي وال تر يال س ــال سياسي“ تش ”سيند محتاطانه تر عمل يد حز عدلت توسعه بايد . بي تر بورسي م ه تنها گير با اليي ها ــد به ر شنند قت خو تلف ن ر ند پرهيز يه عقب نگه مي ترــي قتصا تا هد صلي خو يعني نجا صالحا سياسه بيشتر گا پيامي م يليچ پس عال ح نمانند. هاشم بايه گا قانو ساسي تر ــي بو تا قضايي گفت: ”تصميم سياسليل تخا شد ــعه به ين م به حز عدلت توس بر قطع ز ه ين حز به مر سيدند گا به ين نتيجه ه قضا ين ــد بو ما ين فعاليت ها به وال تبديل ش ــ فعاليت ها ضد سيليچ ته پيا .“ ن ه به نحال ين حز منجر شو ند نبو م ست يه تصميم گرفته ــي تر ساس گا قانو ” : ضح بوه ما ها جريا بو ــو ش ــي ين بر مدتي بحر سياسنتظا تا ــعه نو حز عدلت توس ما ند، برطر ــتفا س نند جمله لغو قانو ممنوعيت قدما تحري

نشگا ها خو نمايد.“ حجا يه همچنين به حز عدلت ــي تر ساس گا قانو صالحا فتا هد تا برنامه به تاخير ا مي م ين توسعه هد مر ين مه يه ر تر رتيز م مينه بيا ند. عدلت توسعه بايد لز مايو ن ــي رس م شو

نه تر عمل كند. مه هشيا ها جد گرفته هشد

سي بر الئيسيته تركيه ۶۶ موكر سي بر الئيسيته تركيهپير موكر پير هشد به عدلت توسعه

v×DЫ ÊU Š«

خاور ميانه ۵۹

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۶۰

مصائب يارانه نقدیمصائب يارانه نقدی

œ—uł

ô ‘—UO

∫fJŽ

لت عم طرفـد يـد، به پرسشـنامه كه پيـش حمد نژ باشد ياسـت جمهو مجد محمو ند سند م توثا عوقب ين پرسـش نامه حالي كه منتقد مي گويند نه ها خت نقـد يا مينه پر لت نهـم سياسـت هايي كه همين صولگر ئيس جمهو ست، سند حذ پيش گرفته . طر تحو قتصا ياست جمهو خوهد بو نتخابا نيم. نمايندگا مجلس هم چيز بيشـتر يا نمي لت قيق نند بنابرين تحليل ست، نمي سانه ها منتشر شد چه حمد نژ گر فر كنيم محمو ما سياسـت ها ممكن نيسـت بي نهمين قصد برنامه شبيه چه مهد كرال ، ۹۸ ميليا ياست جمهو مطر كر نتخاباتي قابت ها هك ها كم نـه يا بخشـي به صـو نقد ميـا يا . مد جامعه تقسـيم كند، بايد منتظر عوقب منفي هم بوبعا گوناگو طر تحو شما ها پيشين، به صو مفصل ين شما فقط به پرسشنامه ما يم سي كر قتصا بر، پرسشنامه طر . بدبينا خته يم كه پيش شما قر پرسـانه ها لت نهم ناميد ند.“ قتصـا مالياتي تحو ند ند منتقد سياسـي جويي ملي“ خو بيگانه“ ”طر باعال محكو به شكسـت“ تيه حمد نـژ ”طرحـي بي ، هرچه هست، چيز نيست كر ند. پرسشـنامه طر تحوند مي مالياتي خو منيتي كه بدبينانه ترين شكل، طرحي يق مستقيم پو يا به تز حمد نژ كه عالقه . محمو شونه بانك عما سياست ها سختگير به سـفر مر پس شي يه نقدينگي به جامعه، به يق بي مركز جلوگير تزقتصا كه كليا مو توفق طيف ها مختلف ين باشـد كه ند عا مي تو ين سـت. تحليل سـا قر گرفته قابت ها محمو حمد نژ عالقه پيش شد جريا مد جامعه شيرين كند بنابرين هك ها كم نتخاباتي، كا هيد، قتصا پاسـخ مي ماني كه به پرسـش ها طر تحو گر ، گا مالياتي طر نباشـيد. به قو بز منيتي نگر عوقب قتصـا موفق خا حمد نـژ كا طر تحو محمو ثا گر موفق به مها ، نو جانش نتخاباتي طر ، عوقب شو

عوقب منفي طر نشد، با هم عوقب منفي طر نو جانش.

، به تحليل پرسشـنامه طر ين شـما قتصا ند پرير كتر شـمس لدين حسـيني خته يم. قتصا پر تحـو ير ما ئيس مركز كتر مصطفي مد يي قتصا موما خته ند قتصا پرسشـنامه پر فا طر تحو بـه غفر، نقا ضعف كتر حسين نيلي، خليل حيد كتر مسعو

گو كر ند. با

۵۸۶۲خاور ميانه حوزهœUB² « Ë tF UłSOCIETY & ECONOMY

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۶۱شهر

نه ۲۲ نه مصائب يا مصائب يانيم : بي گد به نمي شمس لدين حسين

. سه شنبه هفته گذشته بر شمس لدين حسيني مهمي بوند كه حسين صمصامي، سرپرست حالي كه همه بر ين گما بوــت يي، نامز نهايي تصد پس ــا قتص مو ۱۰۰يي ست. محمو حمد نژ تصميم گرفت قتصا مونه كند. حالي كه عتما شمس لدين حسيني به كا ند كه ــو مطر كر بو ين موض برخي نمايندگا مجلس ، با حكم يبهشت ما مسا خر عتما به شمس لدين حسيني -كه گر طر تحو قتصا نتخا بيركا لت نهم به عنو ئيس شد- عتما به صالحا مو نظر محمو حمد نژ ست، نامز شته باشد، موفق به ــخنر مخالفي قتصا بد ين كه سين كه شمس لدين كسب عتما نمايندگا شد. يك پس قتصا مو حمد نژ به عنو نامز ــو ــيني س حســت فا برخاس نش جعفر به ــد، ــي معرفي ش يالبي گر بر عتما پذيرفت تا شانس شمس لدين حسيني ــنبه به فزيش پيد كند.به ين ترتيب محمو حمد نژ سه شقتصا به ميا نمايندگا فا نامز معرفي شد بر فت تا نهايت گزينه مو نظر موفق به كسب ــتم مجلس هشيبهشت ــيني كه .حس ال بر تصد قتصا شوگر طر تحو بير كا حمد نژ حكم ، محمو ــا مس ما ير قتصا ير مين ، سرنجا به عنو هشتا قتصا گرفته بو

حكم به ساختما با همايو گرفت.

هي گر بير كا مسـا به يبهشـت ما ين كه با توجه به قتصا كشو صالحا ساختا نتخا شـد يد كه مهم ترين لت نهم برسا چه ، فكرمي كنيد برعهد گذشـته شـدقتصا سـت به تنظيم برنامه تحت عنو تحو تي ضر

ست؟ سا برخي حو ها نگر با لت به با چه مجموعه ــب ــاختا نامناس ، س ــويق مو ملز كر قتصا تشگا ماند سا ها كرتيك ست كه به يا بر برخي حو ها فرسو لت نهم مد ها قبل ست. ير بو قتصا سو مديريت بر ين فر مختلفي شد قتصا كا ها معيو ــاختا س، صال نگر ساختا معيو گمر نگر سهيم بو ند. محو با باــال ها مالياتي ص يه ها موجو بانكي بهبو نگر گاني، موضو با ــد ست. با قتصا خا شــا محو ترين بحث ه ــا خدما صد مجو يع كااله ــا تو نظشناخته شد برسا برنامه يز ها ال صو گرفته ست. يا مو ، مطالعا ــر طر تحو قتصا يگ بخش يگر نظا گذ پو ملي صو گرفته لبته موضو مهم ست. طر سي ست بر مثل نظا بهر همه بخش ها نه ها ست كه تحو قتصا لبته محو صلي موضو هدفمند يا

. لت مصمم شد ست با جديت بر تحقق گا بر؟ خت نقد هدفمند يا پر

نه ها كه طو خت همگاني يا هد پر مطالعا ما نشا مي كا قيمت ها صو گرفته، خالت سا طريق سا ها گذشته ست. نه تنها موفقيت ميز نبو كه به بي عدلتي هم منجرشد لت ــريط بر ــوخت، ش نه برخي كاالها مثل س خت يا مو پر

نگر كنند شد ناگزيريم تن به جرحي بدهيم.نه به صو همگاني، به خت يا مينه پر ند موجو ــه ممه مينه حل مشكال جتماعي ست.با لت مه ناتوني معني ، ــتيم. گذشته ــكل تو ناتو هس مينه حل مش ند ين ــريط گذ كنيم، يعني عالمت هايي كه با ماني كه نتونيم ين شستي نيست. من هيم، عالمت ها قيمت ها فعلي به قتصا مي

شتم به ين نكته تاكيد ئيس جمهو قا ــت هايي كه با نشس، يك نه ها قتصا ير خت يا كر كه بر جرحي نظا پرين قا حمد نژ تاخير هم جايز نيست. نكته جالب ين ست كه عضا لت به همه مدير قتصا مينه با جديت تما يستا ــيني ــت كه عقب نش گر تحو قتصا تاكيد كر س كاثا نه ها عوقب ــته باشيم كه هدفمند يا ش نكنند. بايد نظر . ما همه بعا مطالعه كر يم بر يا مثبت منفي ين يم. نه ها، برنامه حتمالي ناشي هدفمند يا گذ بحر هي بگذ كه ممكن لت نهم بد مطالعه قد گونه نيست كه قا ماني كه ــد. شته باش ــت عوقب سنگيني بر قتصا سنه ها تلويزيو لت بر هدفمند يا حمد نژ بحث ــت كه نصافا خيلي ــد س يا مطر ش ها ، نتقا مطر كرــت. به طو مثا برخي لت نيس ــا بر طر برنامه ه نتقالت هيچ نگا خته ند كه مطبوعا به گونه به نقد برنامه ها پرقع منشا خيلي نتقا ها . لي بر پيشبر مو ند نقشه جد. من قتل محسو مي شو سياسي ست به صطال قصا پيش نم ، به خوبي مي شته لت ها قبل سمت ها مختلفي كه نه ها پي بر خت يا صال ساختا نظا پر نها هم به ضر كه ، نصافا جو لت نهم ئيس تي كه ند ما شجاعت جسا بو

. لت ها قبل نديد سـتو كا قر يا نه ها يد كه هدفمند يا شـا نكر

؟ خت نقد پرمينه گر ال ين ستو كا قر نه ها هدفمند ياخت خوهد شد. ما نه ها به صو نقد پر يا ــي ــد، بخش باشسي كر يم ين نه ها بر مد ها مختلف تبعا هدفمند ياين گونه نيست كه به قو معر بخوهيم بي گد به بزنيم. سي ست، تجربه ها مختلفي ست بر يوها مختلفي مينه سناگا ماند به لت ها قبل بر ما به يا هم مطالعا قدما همه ظرفيت ها نيم، ليل كه ين موضو سياستي ملي مي ين

. كشو ستفا خوهيم كريع پرسشـنامه ها گا ها لت بـا تو نظر، ظها يـن برخـال مينه ين گر مدعي هستيد كه ست. شـته جريي بريع شناسـي هستيد، چر پرسشـنامه ها تو جويا نظر كا

يد؟ كرقد طالعاتي، تكميل بانك ها تشكيل يع پرسشنامه ها توطالعاتي مو ــكيل بانك ست.چر فكر مي كنيد كه تش مثبتي لت . نبا ياني به مينه ين مد خانو ها تحقيقاتي يع پرسشنامه ها مد شناسايي كند تو ها كم مي خوهد خانومينه ست. فر كنيد با تما تو بخوهيم به جلو ين چند گا يا نبايد طالعا به نه ها حركت كنيم، ــمت هدفمند يا به سمينه نتقا مي كنند، چه ستاني كه ين شته باشيم؟ شد طالعاتي، چه يگر پيشنها مي كنند؟ بر تشكيل بانك حل ين هيم؟ حل جايگزين چيست؟ يگر مي تونيم نجا قد به طو قطع مي توند يتي ملي برعهد گرفته ما مامو مينه مركز گر تحو قتصا با يد كه كا . پيش ين شاهد بو ــو موفق ش، به نتايج خوبي ــا برقر كر قتص تعاملي كه با همه طيف ها شناسا مختلف برگز شد يژ با كا ــت ها ست يافت. نشسمه ــت همچنا ما جويا نظر همه بو يم. ين سياسصالحا لويت لت، ين موضو كه ــتا با س يم ميدنه ها ستو كر ست، ساختا حو قتصا بر صال نظا يالت گر تحو قتصا بشتابند. مجمو برنامه ها به يا كا

نه ها بر چها محو قو يافته ست: شناسايي بر صال نظا ياليل پرسشنامه مد. به همين قشا جتماعي خانو ها كم ــت. همين ــد س ها بنا ش مد خانو ــد برمحو كه تنظيم شين ها صال قيمت حامل ها نر حا تد لت ــا حثا سياست صال قيمت ها نيز يابي نه ست. ساير كاالها يانبا مي كنيم تا نهايت بتونيم ها سياستي ست كه نه شناسايي كنيم. پيش ين هم شا كر كه تجربه يع يا تو باما ها لت فعلي همه سا لت ها قبل ــتر مطالعا گس

. پيش ما قر سـتفا ظهـا بـر تنظيم پرسشـنامه چـر خو

كر يد؟مو شد ما نيا ها ــو ظها خيلي كش خوست گويي ــتفا مي كنيم. ما صل بر مي س هم ين مرــته يم لبته بر جبر ما گذش ــو ــي مر كش ست نويس مايي طالعا ستفا خوهيم ست خطاها حتمالي، تكنيك ــا طالعاتي مختلف . حا حاضر مجموعه بانك ه ــر ك، كا سوخت، سها سنا مو مالياتي، ثبت ما ،سا بانك مركزمد بهزيستي ماني، كميته جتماعي، خدما عدلت، تامين يم ين گونه نيست كه طالعا نشستگي ختيا صند ها بايند قدما ، مبنا قطعي ــا خو ظها يه شد برس

. لت قر گيرما ها ــا ، همه س ــنامه ئيس جمهو با بال بخش ــر خيقتصا گر تحو ــه همكا با كا گا ها مرتبط موظف بگر مثبتي به فعاليت ها كا كر ند كه ين پس، جهت مشخص

. خوهد ند بر يي چه تاثير مي تو قتصا مو فتن شما به

شته باشد؟ يند طر تحو قتصا ما ــا ، س قتصا گمر ــو ــه محو عمد طر تح سبانك ها متمركز شد من نهايت تال خوهم كر مالياتي موصالحا يجا ــا برقر كنم. ين حو ه تا هماهنگي خوبي ميا ــه عمر ين ما كوتاهي ك ــا مد ين حو ه ــاختا سمكانا عهد تونايي ها ــت كه گي س عد بز ، لت باقي ماندعد بدهم كه ــن ــت ما مي تونم ي فعلي قتصا ير خا سمو مالياتي، ما عما كنم. سا ين حو ها مديريت خوبي بر ظيفه خو ست پيگير ست من برنامه ها خوبي طر ها نم ضمن حمايت ين برنامه ها، بر سرعت پيگير مو بيفزيم. مي ما ــا طالعاتي س ــكيل بانك جامع مينه تش مثا به طويم .ما به ين بانك جامع نيا ها فز مالياتي، بايد بر سرعت كا مونبا عد ند كه برنامه ها باسرعت بيشتر مدير مربوطه ها . گمر نيز نيا به يجا صالحا ساسي برسا نيا شوطمينا كه ين برنامه ها به خوبي ــو ــو حسا مي ش كش

نبا خوهد شد.سيد سرپرست ؟ به نظر مي مينه تعامل با بانك مركز چطو

ئيس كل بانك مركز ندشت. قتصا تعامل خوبي با ــت نهم يك ل ــتگا ها قتصا س ما ها ــا ــه س مجموعلت، كمك به ــا نبا مي كنند. هد همه عض حد ــد هــو كاستن هزينه ها مر ست. بهبو فضا كسب كا كش

من قا مظاهر ــت گذ ها فكر نمي كنم ميا مينه سياس يك يدگا ها نز ، مينه تو شته باشد. جو ختال سليقه يدگا ها به ، ــتر فكرمي كنم مي تونيم با نشست ها مش ست ــت ها مالي ــت ها پولي،سياس مينه سياس يك تر كنيم. هم نز، فكر نمي كنم لت خالصه مي شو ظايف مجمو همه چه

شته باشد. جو ختال نظرحا

يي قتصا مو يرجديد ختصاص با گو گفت Èd¼UÞbL×

خاور ميانه جتماعاروپا۳۹۳۷ جتماعقتصا قتصا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

نه ۳۳ نه مصائب يا مصائب ياب ا فقط با خوچيست ي پرسشنامه مبهم

vײ dO «

فا تشكيل بانك طالعات ضر تا يك نظا جامع تامين جتماع ست كه فرصت فرهم مد م تو مغتنم . عمد ترين ــمر طالعا مو نيا جمع كر شهد تاسيس بانك طالعات تشكيل شبكه طالعات كشو ست ياب ــت تا هاس فاه خانو ضعيت خرين نها ختيا سياستگذ قر فاه ضعيت قع ست كه بر يژگ ها مختلف طالعا شامل ين هد. ، سهولت گ ، سا ند. ختصا ها تاثير مستقيم فا خانويژگ ها يك پرسشنامه ــش ها جامعيت پرسما مناسب ست. پرسشنامه ها منتشر شد سو مركز ــن ست ش ليل تعجيل برنامه كه فاقد مبناي به ليه جمع ــت هاي كه چنانچه مرحل كاسطالعات ــكل گير بانك ــوند ش طالعا تصحيح شس كاست ها ــگير خوهد شد. پيش بر ناقص پيشست. پرسشنامه ها منتشر يا چند نكته ضر فا تامين جتماع نخست ينكه تشكيل يك نظا جامع گتر كه «حفظ ــت بر نيل به هد بز » س «بزند ست. بنابرين همه مرحل جر عز نفس» شهرهند ين نظا تامين جتماع ين هد عناصر تشكيل ــد. ــد به مثابه حاكم بر كل نظا حاضر ناظر باش بايند هد صل برنامه ــهر ــه حفظ عز نفس ش چنانچشت ــد لزمات پ خوهد حمايت ها جتماع باشــت محرمانه بو طالعا ــه ناظر بر نكته س كهاست به طو كه به هيچ جه قابل بهر بر ها خانو

يژ سياس – نباشد. يگر – به گ برخو ست ئه شد ختصا سا پرسشنامه ــ كه يژگ ها ساس ما بعض طالعا مربو به ند با ين پرسشنامه جمع ها ثر م گذ فا خانو بر

. نم شوــ برم يد طالعات ــو «بانك» ــو كه عن همانطضعيت طالعا مربو به خرين ــد ين بانك بايد بتون. ين طالعا بايد به ــا ختيا بگذ ه فاه خانوماي ست ــتمر تكميل صال شو ضمنا طو مس ، ين مكا پذير باشد. طالعا با كمترين هزينه ين طالعا ــت مر بايد حت لمقد خوس طالعا ئه ــا با صر نه ــند به ين معنا كه ثبا » باش «عينت بر نجا ك سو فر مكا پذير شو ضر مدجو نها يگر بر حصو طمينا صحت هزينه ها

ندشته باشد. جمله طالعات كه پرسشنامه فاقد پرسش ها مربوطه گر خانو ست. فر خانو ضعيت سالمت ست ين فر شته باشد هزينه ها جو فر بيما يا معلول م توند به شد بر ميز هزينه ها ين خانو بنابرين بر

جر برنامه جو ند كه

غدغه ها تكميل پرسشنامه فر خانو قتصا طالعا

نو ناشناخته ماند ست، به ضا محمد صل، گر تا عل ن شهر بهر ن ها خوهند شناخت. متولد سا همه يرگا ست مو ، نجا ست، مهرما مسا ۵۲ ساله م شو ــتا ســو قانون قسط ... س مد ناخالص قبل عما قا معلم ، ين ــو توما م ش حا حاضر ماه تقريبا ۲۵۷ هزند ندگ م ــا ۹۰ متر تم پا ــو خانه ند خــين يا ماش هد، به حتما توما جا م ماهانه ۱۵۰ هز، بيش چها ميليو قر ه خو ــت س ا يا پريد پيلبته تونسته ي ند. ــ هم نم ش توما نم با مسافرتوما ه قسط ماهانه ۱۳۰ هز ۱۰ ميليو تومان هم بگير ختر ما يا ما پير ــر ــت.ي ي پس سيد؛ با ماه ۲۵۷ نيد؟! حق نند.با نم ندگ م ه با هم توما خالص نيد ماه ۲۰۰ هز توما حقو ناخالصـ فر هزتوما قسط، ين هد ۱۰۰ هز توما هم جا م ه ۱۵۰ هز ـ ند؟ صبر م هل عيا منز سير ه ش جا م معلم قع ست ير م تونيد نمونه ها بسيا ستا نيد! ين ه چها سال ه همسر قا معلم نوشته ست نيد.خو پيد توما ا ست خانهد ما ماهانه ۱۲۵ هز تر ست، بي وچ تمان ۶۰ پا ــاله ي ين خانم ۴۸ س جا ؟ ! مد ه ۱۵ ميليو توما فعال ماه ۱۲۵ هز متر ست ند ين ــت.چا ند م خر خانو س توما جا ميگير تما ۶۰ متر جا ند ي پا شوهر، هشت نفرند، نچه توما هم بيشتر خوبه ۲۵ هز ر ند ۹۰ متر جا ين مه ما هند. مستاجرشا م گيرند، به صاحبخانه شا م ه ۲۸ سا قا پسر بز خانو فعال !حسين قع ستا نم، فعال فته يا نرفته نم نبا مجر معذ ماند ست، ه مد پد هم بيشتر؛ چر ا ست ند، جوش ا م مد بيمه هم هست توما خو م گويد ماه ۳۲۰ هزي بابا معلم هد يا خير! ما نم گويد ماليا هم م بهر مين يا باغچه ، قطعه ست به هر حا مغا بيشتر ــتر پايش خوبيد ۸ ميليو توما م خر ه همين ال مشه بيشتر قا ي ماشين مد پايين شايد هم بيشتر. حسين توما ؛ فقط ۵۰۰ هز يا ند سه ميليو نم خرند قسط هد. شايد توما قسط م قر لحسنه گرفته ماه ۲۵ هزين ست! ه مجر عشق ، بده باال بيا فعال ه بگير ، ي ما ير ز ستا مر ــاله با همسر ۴۸ ساله قا معلم ۵۲ سيگر به نا ختر ند ي ينب ۲۴ ساله بخت ختر به نا ه ۷۷ بها ل ميشو پير هم ال يند ه سا هر نه هم لت نهم يا خته تا ، چشم به يد به چشم خو لبته پير نقد بدهد حت گر ي عمر باق ماند باشد.ست ن ير ين نمونه ي خانو . مد توما ماه ۳۰ هزشنا نشد يد، م تونيد فر جمع طالعا نو با ه گر تاشو بگيريد به صفحه پشت مرجعه ها قتصا خانوبا چيست ين فر قع ست. ستا تا شو ين نيد تا بانه ه قر ست يا همه م پرسند لبته پاسخ نخست ين ست ما ير ستقبا مر بر ز ييس مر نقد بدهند، هرچند ، ر نها تش ــنامه پوست خو نگنجد يافت ين پرسشستقبا حمايت يافت پرسشنامه، ستقبا بر ين تو گوي نند ين گونه نيست مر فر لت! ما همه مر ست برنامه ير ــند گا باش ه هند، ب ن ه چيز م نند بر ين پر م

ه صل طر اسه ست. مجلس هم متحير ماند اسه چه نيم لت برنامه تفا ميافتد چر قتصا چگونه جاست تحو ه همه بايد طالعا نست با چيست ين فر بايد هد. نم .مهم نيست ب ا ند هم با خو ــند چه هند بنويس قيق ن شد جا سا ، مهم ين ست ستا هست ــهر د ش هل ، ما سال هست ــت؟ متولد چه سم فاميل چيس ــما شناسنامه. سم پد چيست ــما مل بده با ش بايد شــت؟ تحصيال يا ــغال چيس ها ش ا ؟ چه نه مان بها مسا ، بايد عال نچه نوشت ؟ مهمتر همه ب سوه گر ا مند ا ؟ ــته ش مد ناخالص ماهيانه چه قد ل ست ند مش ــغل ه ش نها ــا مشخص ست ما ضعشست ه ــته باشند يا ين ش ست تا ــا بتونند حسنند.بعد همه عال ــت س ه ست ل بهتر ــند بنويسن هست ــ خانه يا نه؟ خانه خو سا ينها بايد بنويس، با مغا خالصه هرچه مو مين مستغال ؟ يا مستاجرن تقسيم بر ي ميليو تا ، بايد حسا غيرمنقو ، . گر بيمه هست عد ي بز ن ستو ۲۰ بنويس توما ، بنويس چند م گر ماشين شخص . گر هم نه عد ه جاي گرفته يا خير قسط ماهيانه چقد خالصه ينفر طالعا بر خو ين ست؟ سرپرست خانو با نوشتن ز ــت پايين فر م ند تحويل مر خانو ي ثر نگشنه ها ه پو يا هد منتظر فر بعد م ماند تا بل تعيين شد م گ نيست! ستا به همين سا . ما گ . به همين سا نقد بگير ، ه فر ي طر جمع طالعا قتصا خانو م ين ست ين فر فقط ، ناقص تهيه شد با عجله تما ست. پرسشنامه خا.بسيا ا به هزينه ها ند ــت هاس مد خانو نبا منبع ماند م شوند بسيا فر قيق خو طالعا بر ستياب به طالعا مال ا . م قع ند بر ند طالعا نند نيست ، خيل ميد ن با فر ي ها ير قتصا خانولت شيل صل ترين محو طر تحو قتصا م توند به پاشنه ن نه ها بينجامد به مصد ضر لمثل ير خت نقد يا يعن پريو ج، تا ثريا م ه: خشت چو نهد معما خوهد بو خت ج.به يقين، فر ي نم توند مال تصميم گير بر پرما ير ز ــت مر ــد فاقد پشتونه علم س نه ها باش نقد ياــت. چه ظيفه تن به ين قد ناپخته س ــا ي برســع طالعا قتصا خانو م بر طر جم ه فرضيه حا ينه همه عومل تاثيرگذ بر ، بر سا مد علو تجرب ست ن يريد فر ند بايد ها ثابت فر م خل خر خانوجو يدلوصوف ه توضيح شيفتگ ا جري ساا ها ها پنها مد هزينه خانو ، بر تغيير ، يا نظا بان ماليات حتمال چه تدبير نديشيد شد ست. گ پشتيبان ين طر ما ــنا مال … ما ثبت س ــا ســت؟ مهمتر ــد س ر ش ر طالعا ف ند بر به ر يند نتيجه نقد ه تاثير نر تو عا تو همه ينها چه قتصا خانو نه ها چگونه سنجش م شو پيامد بر يانيد تا پو يد فر پر گذ ؟ فعال پرسش ها فر ميز خوهد بوضا محمد قا عل ست ــر سفر هايتا ببينيد. نفت بر سنه نقد مد قر م گير حدقل يا ه د صل ير خط يگر محمد صل ها ؟ خانو چه ميز خوهد بو

نها چند نفرند؟ نند. ندگ م فقر

نه ۴۴ نه مصائب يا مصائب يا

dHž«— sO Š d² œ

۶۲اقتصاد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

. خانو كه فر معلول فا عضا تاثير بگذمد ت خانو با ند ها متفا بسر م بر نيا

. ي يكسا ما فر با سالمت كامل يگر ين پرسشنامه ين ست كه فقط كاست برجسته ي ها مر ست هيچ حا پرسش ها مربو به ياب ست. بر ــد نها نش با هزينه ها پرسش ها ها بايد طالعا مربو به نيا فاه خانو ــت ضعي، حمل نقل، هزينه ها نها همچو غذ، پوشا ساس مو هزينه ها فرهنگ تربيت معالجا بيما ها، سته طالعا بايد برحسب مو سو قر گيرند. ين ين حدقل ها ــوند سته بند ش ستحقا يك ضابطه بايد برحسب معيا كه نوعا به عنو حدقل سطح ندگ نا م برند – كه معموال به مرتب باالتر خط فقر ياب شوند. مو خو حت قيمت تقريب ست – يا ين خو پرسش شد ست ما سو نشد ست كه مد مو ستفا ــرمايه خانو بر كسب به عنو سسترس به ــيله حمل نقل س ، به عنو قر م گيرقا فرغت ستفا قر م گير يا صرفا بر كا مو ها . قطعا مو نخست بخش نيا ستفا م شوست نعكاس هند كه ــكيل م ضر خانو تشيرساخت ها كاف بر لت فرهم شكست

. حمل نقل عمومطالعا مربو به فر تك سرپرست يا فاقد سرپرست الئل ينكه چر بد سرپرست يا تك سرپرست هستند يگر بو الئل ، يا يگر، طال ــت يا علت فو سرپرس )خت ها متفا م كند. پر ها خانو ــت) نو نيا سين پرسشنامه طالعا ناقص ها برسا نقد به خانوسيب پذيرتر عتيا جامعه خانو ها گرفتا بحر نها م نجامد. گر فر خيم تر شد مصيبت م كند به ، ــد يا يك عضا خانو ــت خانو باش معتا سرپرسخامت نق عتيا يق پو نقد به چنين خانو به تز

ها منجر خوهد شد. سته خانو ضعيت ين بيشتر ــو ، خ ــه ثر بهاما طر يگر ك ــكل مشفر ست كه ستحقاق پرسشنامه منعكس م كند نو با تكميل ين پرسشنامه برخو خوهند شد. ينكه ستا ندگ شهر با توجه به تفا ها شديد سطح يا حت تفا توسعه يافتگ شهرها كشو با يكديگر ستا خدما ضعيت يكسا شهر ها فر با خانوــد موجب ؟ گر چنين باش يافت خوهند كر ــان يكسضايت يا شهرنشينا خوهد شد سبا نا تبعيض به نها ليل موقعيت توسعه يافتگ نها خوهد بو گر به مينه ها بنابرين هزينه ها باالتر به نفع شهرنشينا باشد

ستاها مهاجر خال شد هر چه بيشتر شهرها كوچك به بز تر فرهم خوهد شد.

ماي ــت س ــه به يگر ك ــه مهم نكتست ين طالعا جمع شد بر م گر . جو ند ــز ال كاف بر ين مر كه بــو خو يا ــد م طالعا جمع شــيا ناقص تر طالعا مربو به كا مل بسماي ــت س ــتند كه بتونند بر هســنامه ها مو ــد پرسش ئه ش ــا طالعــو خو ــد. ۷ ميلي ــتفا قر گيرن سموجو كشو حدكثر ۴ ميليو خانو نها خو ــتند كه بخش عمد خو هسسترس به كا ــيله س به عنو بز كا يا صد كم ــد هن ــتفا قر م مو ســا فرغت ق ــيله بر س ــو به عنو خــتفا م كنند. همزما ۱۳ ميليو خانو س

ــتند بنابرين طالعات ــو فاقد خو هس يگر كشينكه ند. مهمتر ــوخت ند طالعات خو س بانك جه نم توند بر با خو به هيچ طالعا موجو . ما نكته ــر گير ــتفا ق ها مو س فا خانو ــ يابير ما ما منتشر توسط مركز ينكه برسا مهم تر مد خانو سا ۱۳۸۵، حد مربو به پيمايش هزينه سم تشكيل صد مشاغل كشو مشاغل غير ۵۳ند نه ماليا هند يعن فر كه نه بيمه م پر م نها ثبت نشد ضعيت شتغا هيچ كجا سابقه صد مشاغل ست. مجمو مشاغل كل كشو حد ۲۰ ــامل ۵۳ صد بخش خصوص كه ش ۷۱ ، بخش عمومصد متفرقه ست. بنابرين سم ۹ صد مشاغل غيرمكا پذير نيست يا بسيا نها يا طالعا كنتر هرگونه يا ست قت منابع مال پرهزينه ست مستلز صر مان ــيا فر ين ضعيت بس ــا كه چه بسسته مشاغل كامال تغيير كر باشد. حت مو جو يك نظا ماليات سم نيز عل غم بخش خصوص نها ستگا عريض طويل، ماليا خذ شد پرسابقه با هيچ تناسب با سهم ين بخش توليد ناخالص مل ند نها برنيامد ست مد ستگا ماليات عهد پيمايش گم ست. بنابرين سر سر چا نها يا موجهه با سيله ين پرسشنامه همه شت به چگونه م تو نتظا

ما كشو جبر كنيم. كاست ها نظا ــظ حرمت ــر كه ناقض حف يگ ــل توجه ــه قاب نكتست مبن بر ميز مجريا ــت لحن تهديد س ند شهرمر موجب م شو ين طالعا غلط شو گر ينكه نه محر شو كه ين مر يافت يا كه خانو مربوطه سرها بز بر بسيا خو م توند موجب بر نه به عنو يافت يا ــر ــو ضمن ينكه گ ها ش خانوند تعريف شو محر كر ــهر يك حق عموم شها مستلز حكم قانون قضاي ست گر هاي خانومند قانو ست. چنين عما توسط قو مجريه نيامو ضمن ينكه گر سرپرست خانو طالعا كامل عضا خانو نيز كه چه ئه نكند حقو ساير صحيح ، ين سو پيش بسا كامال ب طال باشند معلق م شولت شتبا كر بو م گذ كه گر ين تشخيص خانو محر شد بايد چگونه حقا حق كند. بنابرين مند قانو لت نخست نيا عما چنين تنبيه سو لت تشخيص خو ست ينكه تعيين شو گر يند تصحيح چيست سو ينكه ــتبا كر بو فر شئه طالعا خال توسط سرپرست حت به فر ثبا يگر كه چه بسا كامال ين تخلف ، حقو عضا خانو

. ب طال هستند، چر تضييع م شويگر مطر ست جمله ينكه گر سوال عديد چا شتبا شوند چگونه خيل ها تكميل پرسشنامه ها ند؟ نيز م تو همسو با مان فرصت تصحيح چه

. ياب كر قع طالعا خال يكر پرشتا فاقد هد يگر كه ناش مشكل ــكل محتو ــت ما خو ش جر ين طر سپرسشنامه منعكس م كند ين ست كه مشخص نيست م ــت چه خدمات به مر ــا ين طالعا قر س برسئه شو فاه م شوند يافت خدما ــمو كه مشهاي كه نظا حمايت ــيا كشو . بس به چه مدتسته بند شد ند ند خدما ــابقه بسيا طوالن با سيافت چنين خدمات هستند ــمو فر نيز كه مشين خدما يافت فر كه مشمو مشخص شد ند. يافت خدما نشجويا بر م شوند – به عنو مثا سا مد بهدشت – با تكميل پرسشنامه مربوطه ــا ــش ما تا يك س ال بر يك كوتا مد – شــوند كه يافت خدما خاص بهر مند ش – م تونند جد شريط باشد نقضا مد چنانچه فر هنو پس

يگر تكميل كند. م توند پرسشنامه نه ها به همه ما ها صنعت يا بعض كشوكا تا ۶ سا تعلق نها نيز كو ، شير به طفا باــ يا به صو كاالبر م گير كه نوعا به صو جنسين طر كه بخش . هد نها قر م گير ختيا ند نسل ها لت ها قبا شهر ليت جتماع مسوست ين نكته طمينا ت محسو م شو حصو تغذيه ما جنين ك به خاطر سو كه هيچ كوــه – حت لمقد عاطف ميت ها تغذي چا محرشد – نشو طفوليت كمبو منابع مو نيا ست شد مغز نج نبر تا ۶ سالگ كه سن طبيع چا كمبو منابع تغذيه تفريح نباشد. بسيا خت نها پر ك تا سن ۱۹ سالگ به ها مزيا كو كشون م شو تا طمينا حاصل شو كه همه فر تا سن جوند. بسيا شد طبيع ــ به حدقل ها سترسنو مخاطرت كه فر مقابل ها صنعت ــو كشنها خا كنتر فر ست بيمه م شوند. چنانچه قو چا معلوليت هستند يا سالمند فر يا فر يافت مزياي م شوند كه هد به سر م برند مشمو شد مناسب نسل ها مينه ها نها فرهم همه ــخصيت ت نيز حفظ عز نفس تماميت ش حاضر نه ها خت نقد يا نچه كه طر پر ند ست. شهرــت هد ين طر نامشخص ست. تعريف هد گم سم توند مشخص كند كه چگونه بايد طالعا ــا ها نس ــخصيت حرمت با حفظ حريم شلت كه جمع شوند. پاسخ ها مقاما ــت نه س طالعا ضد نقيض بو ــا حــن شد ين سوال كمك نكر ش تنها به ست بلكه بر بهاما بيشتر فز ست ين ــت بر جلب ل ــائبه تقويت كر كه شــا مبالغ بين گر هاي مر نيلت پخش كند ين بز ست خدمت يند جامعه. ما صر نظر مستقر نه مر لت ين قد شتابز چيست ينكه هد ــت ينكه ين طر به ــلم س يك مر مســت ها جد كه چنانچه ليل كاسن جامعه يد چنا بحر به مرحله عمل يجا خوهد كر كه ظر مد بسيا كوتاه

متوقف خوهد شد.

اقتصاد ۶۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

نه ۵۵ نه مصائب يا مصائب يا

هد ين پرسش ما ير جا مي ييس مركز قتي هد، ما هم ــخ مي ــر كنيم با حوصله به پاس مطقتي جر مي كنيم منتشر كنيم. پرسش ين ست «ــنامه طر ــوخي جد مي گويند پرسش بعضي ها به شــت معتقدند گر جويي ملي س ، برگه با تحو قتصاما ــا ــا تن به تكميل بدهند، بز ترين س خانو هــما چه مي گوييد؟» ــكيل خوهد شد، ش نيا تش منيتي ــد خيلي جد ــد مي خند بع ــر مصطفي م كتين گفت گو گپ گفت سا مو هد. پاسخ مي پرسشنامه ست كه بعضي ها بر گرفتن صف ها ما هنو يستا ند، بعضي ها گرفته ند طوالني تكميل نكر ند بعضي ها صال حاضر نشد ند نگاهي به لت بر هدفمند ند. بعد ينكه برنامه ها بينديت يافت تا ــر مامو ما ي ــز ــد، مرك ين ش نه ها تد يا

ماني كوتا مد مد ها كم نيا بر شناسايي خانو ها مو ماساسنامه يت فرتر ين مامو جر تهيه پر كند. برخي مي گويند كتر مصطفي مد ين ــا ــت. به هر ح ما ير غيرقانوني س مركز يتي فرتر شناسا به عنو مامو نچه سو برخي كا گفت گو، به تشريح طالعا پس پايا ــش هايي مو حفظ ــد پرس قانو مطر ش

گير پاسخ ست. ما

ماني كه بحث ها مقدماتي مو طر تحو يم به جا بدهيد برگرقتصا شر شد. مو چگونگي شكل گير ين طر كمي توضيح

هيد.ــد كه هبر طر تحو قتصا ش ــيو ماني كميس من ، مطر شد. نها تعلق بگير نه به مباحث مربو به شناسايي فر كه بايد يايك غا به كا كر مباني نظر تئو ين كميسيو سا گذشته . يل سا جا بو ، لي من به كميسيو ند طر تحو كا مي كرسيد. فر ين گو شد كه كميسيو به شناسايي ماني ما مركز نه ها هم موفق هستم. هزينه هايي كه بر من با صل موضو هدفمند ياما هم . ني هك ها مختلف جمعيتي لحا مي شو تفا فرختال سهم ست. بر مثا ختيا كه قبال بيا نشد ين مو نه ــت. يعني يا هم ما ۹۷ بربر س هك هزينه ها حمل نقل بين هك هم كه طبقه مرفه، هستند ۹۷ بربر هك خت شد به حمل نقل پرلت نه سوخت كه طر مدترين قشر هستند. پس يا ست كه كم ضعيتي . ين هم مصر مي شو هك به مر مي شو بيشتر توسط نه ها هم خو باعث بيشتر شد فاصله يع يا ال تو ست كه بايد صال شو قعي كنيم برنامه جر طبقاتي خوهد شد. ما بتد بايد هزينه كاالها مدها عمومي به تمامي مر برسد. بتد بايد كنيم كه مو عمومي فر شناسايي شوند طبقه ها مختلف قر بگيرند تا ميز بهر مند

. نه ها هدفمند مشخص شو نا ياقيقا طر تحو شديد؟ شما چه مرحله

لين مرحله جريي شد سيد به مباحث نظر طر تحو به تما ير ما ين كا برعهد مركز ند كه سيد بو فر طر يعني شناسايي

گذشته شد. شـتيد، جلسه با چه كسي لين نشسـتي كه شما حضو

؟ بوــخص ــو با ش مينه برگز مي ش ــا كه ين ــت تمامي جلس ياسگير طر ما ها ــا لت س يا ييس جمهو بو فر بير طر تحو نيد قا حسيني به عنو ند هما طو هم كه مي حضو

گر ها مختلفي تشكيل شد نتخا شدند. تشكل صلي طر تحو كا. گر جمع طالعا قتصا خانو شد كه من مسئو كا

يد، چه تفكر لين نشستي كه حضو پيد كر پس خر هن شما شكل گرفت؟ جر مو طر

. كسي يرينه من بو ها نه ها ين بو كه هدفمند كر ياندگي مي كند خو هم ند ــتا س ــو ترين نقطه كش كه ــتفا نمي كند. ين طر با سرشما عشاير ــهر ما صال س نه ها ش ياشتم به چشم يد كه خو . من با كوچند كشو همزما شد بوندگي مي كنند. يد كه ين فر طبيعت بكر، چا بد هيچ مكاناتي قع مهمترين . نه سوخت بنزين ستفا مي كنند نه نر برلتي كه شامل نر سوخت مي شو بي بهر هستند. مقابل، نه ها ياصد گوشت كشو هم توليد مي كنند. بنابرين با پر نگهد ۵۰هك يافت نكنند عو نه عدلت ست كه ين فر هيچ ياين طر ست كه ما هم . طبيعي نه ها ببر هم ما بيشترين بهر يانظر گرفتيم تما تال ظيفه ملي يم به عنو يك ستقبا كرما هم معطو به نجا كا ست كه برعهد ما گذشته شد ست تا بتونيم

هيم. ئه ست قابل طميناني به مسئولين نتيجه ين كا نظر گرفتيد؟ چه مد مشخصي بر

گذ شد، يك ما ــئوليت كا شناسايي فر به مركز بعد ينكه مسستگا ها بط مثل يم ستا عالي خو مركز تشكيل ما ثبت گاني سا ، با ، كشو ، پست تلگر قتصاخل ستا كميته ها مختلفي مثل عو شد. ين ستا حو جهت ، كميته طرحي فر پرسشنامه، كميته پايگا ها طالعاتي، كميته ستخربيرخانه ستا نيز تشكيل شد. هر ستا ، كميته ساختا كميته تبليغاستا تشكيل شد كه مسئوليت يژ نيز مشابه ستا مركز يك ستا ها جلو با ستاند ست همين طو تا سطح فرماند شهرستا ها بخشدنظر گرفته شد ۵۰هز نفر گير نيز ما سه بر طر فت. ۳۶هز مدگير به ما كمك خوهند ما ها ستا جريي نيز به طو مستقيم كا

خيل هستند. . بيش ۵۰هز نفر هم به طو غيرمستقيم طر كر؟ نظر گرفتيد چه بو مدلي كه بر جمع طالعا قتصا خانو

يد؟ ستفا كر مو ميانگين تقريب يا مد ر ينكه سا ۸۵ سرشما نفو مسكن تجربه با توجه به ــيا خو تجهيزتي مثل سكنرها قو ما تجربيا بس يم بوقت بسيا نه icr بو كه ــما هم به صو يا شتيم سيستم سرششناسا ــنامه برعهد مجموعه كا . كميته تهيه فر پرسش بااليي هد ــا ق ين كميته ييس . ــو ــنا ب قتصا جمعيت ش ، ما

ما مركز هستند كه با همكا گر نت طر ها معاصال شد، ند. فر چندين با فر پرسشنامه تهيه كرــو با حضو خو هبر طر تح گر ــه كا جلســد جر تعديل هايي هم ئه ش ييس جمهو فر ــكيل شد كه صو گرفت. يك كميته فرعي هم تشند تا نهايت به ين شكل با فر صال كر يع شد كه مو تاييد تصويب همه مسئولين مد تو

. طر بوجي هم يا نمونه ها مشابه خا ستفا شد؟ لگويي چه

يم؟ ين كا بر ها مالز كر جنوبي، كشو سيا كشو بله. پايي مريكا جنوبي ها ــو سترليا، برخي كشيم كه ــد نه به صو نق ــتقيم يا خت مس ــم پر هجمع طالعا هم طريق پرسشنامه نجا ند. طبيعي ست كه ين پرسشنامه بر سا با توجه به پايگا ها طالعاتي

يند كامل تر خوهد شد. كه موجو ست، شكل گرفته سا ها يد كه همزما با شر كا طر سرشما عشاير هم شا كر شما ين ست ين فر پرسشنامه به جو كه شـته يد. چه تضميني ندگي مي كنند ستاها فتا ترين عشاير كوچند يا فر كه

سانه ها جمعي بي بهر ند برسند؟ قتي سرشما نجا شد، موقعيت ين عشاير هم بر ما خوشبختانه لين با سرشما با GPS نجا شد. تاكنو مسير مشخص شد. مسا بر لي چو مسا سرشما كو عشاير نقشه بر ما مشخص نبو ) ستفا شد، موقعيت عشاير بر ستگا GPS (موقعيت يا ماهو ستاها هماهنگي شد تا فر ها ما عشاير ما مشخص شد طرفي با سايگر يك سر فتا برسانند. طر ــتاها س ــت عشاير س به يم كه به جاها صعب لعبو مرجعه يستگا ها سيا جمع طالعا ــاير ــت عش مي كنند حضو خو فر فر ها تكميل مي كنند. ليس

. نها بر ما محر ست به طو يقين قلم نخوهد فتا موقعيت ستفا شد ظها تهيه فر پرسشنامه با خو بيني خوبا ۱۵ميليو خانو هيد جمع ۱۷ميليو خانو حتما نمي يا ست. ظها كر مد پايين تر ۲۰۰ هـز توما ما موجه شـويد كه

باشند؟ما با . با توجه به ينكه ما به عنو جامعه نه، من چنين تصو ندنم. ين بر ستگو مي ــيا صا يم مر بس يا مر برخو نها قتي به ــلما مقيد هستند. ــت. كليت جامعه ما مس ما هم جالب ستا ندگي خو ــر ــم گر با كم گويي يا خال گويي ما ح مي گوييمي كنيد نسبت به ين قضيه بسيا حسا مي شوند. طر ها مختلفي صد مر ن، ۹۹/۹۴ شتيم مثل سرشما نفو مس كه ما قبل صد شركت شتند. ين ند همكا پاسخگويي خوبي شركت كرنياست. مطالبي كه ما مر به قم تما گترين ، بز ما يك طر سي مي كنيم. گر يگر به صو متقاطع بر ما مي گيريم با طالعا عنو يك نقطه به هم برسند. ها يافتي غلط باشند نمي تونند طالعا ست ، بر ما مشخص كر كه جامعه طالعا نها تاكنو ما تطابق ــر نظر بگيريم، هر ــت. بحث فر گ ئه س ــي به ما قيق كر كنند يا با قعيت فر هستند كه خال ــر جامعه كه يك سظها هم بايد بگويم، كه بطه با خو شته باشند. كليت طر مشكل ها پيشرفته يي حتي كشو ما پرسشنامه ها كثر طر ها ، . بعد ظها فر مو سؤال فر فرمو خو ظها ستفا مي شوطالعا شد سيستم ها موجو با ها موجو تطبيق

ما مي گيريم يما مر با تكيه بر ير ما ييس مركز گو با گفت

Èd¼UÞ bL×

۶۴اقتصاد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

. ين طر هم مساله همين ست. هر سؤلي كه فر ــو ــي مي ش س برجو يك پايگا طالعاتي جهت كنتر پاسخ هاست. پرسشنامه لي ما مي تونيم به جا ۲۷ سؤ مطر شد ۵۷ سؤ فر بگنجانيم، سي ظها ندشتيم. برخي مو برخي سؤ ها پايگا طالعاتي جهت برقع ــؤ يي ها فر مو س محققا ير گرفته ند كه چر برخي جو پايگا ها طالعاتي ال جهت ــاله ين مو عد ــد ند مس نشيند با تكميل پايگا ها، پرسش ها ــي جو هاست. ممكن ست س بر. طر . نيا هم به طر سؤال بيشتر نبو يگر هم فر مطر شوقت پرسشنامه يگر بايد نظر بگيريم كه فر پرسشنامه چه مي خوهيم. ــخص مد يك ش قا ما مي خوهيم هيم. گاهي ــد مدنظر قر بايــد يعني ۱۰۰۰توما قت ما ۱۰۰۰توما باش يگر قتي لي قتي بدنيم ــد پرسشنامه مو ــؤال مطر ش به پايين صال لحا نكنيم. س

شكا فر ست. يي ها قتصا ما سايه يا ين نكته هم توجه كر يد كه بخش يا به

ميني ست؟ ير نهفته يا به صطال يا قتصا كال گير صو بگير كه ما ين مو بايد ند گير لتي ست ، قتصا كشو ما شكا ست. برسا ظها كشو پنها يا سمي نچه شما مي بينيد، تجا ها غير شكا ست. لتي هم قتصا

كوچه با ست كه بايد ببينيد سهم قتصا به چه ميز ست.جـو فكر نمي كنيد ثي كه بـا توجه بـه تجربيا گذشـته حوما نيسـت؟ ظهـا چند مطمئني بـر جمع خوظها ستفا مي كنند پايگا ها كنتر ها پيشرفته كه خو كشو

. جو ظها هم قيق تر بگويم. يد ــد ست. بگذ ظها ين طر كنتر ش خوسؤ فر مربو به طالعا شخصي فر ست كه طريق ثبت حو ندنش بيشتر بنويسد يا ــت. يعني فر نمي توند تعد فر قابل كنتر سلزمي فر . نوشتن شما ملي بر شخص فو شد فهرست بياــد باشد سيستم، فر حذ طالعا غلط ش گر ــت. كنتر سيستگا يعني ــي فر پركر باشد هما گر كس . خوهد كرــما ملي ين تخلف تشخيص مي شو فر ها ثبت حو شمو مو پر حذ خوهد شد مو ميز سو هم كه با عالي هماهنگ مي كنيم. بحث ها طريق سيستم بانكي كنتر صو

سي ست. . خو طريق سيستم ناجا پال قابل بر مي گيرستاها نقل ست؟ بسيا مو مسـكن كنتر به چه صو سـمي به صو شـفاهي يا قولنامه ها نتقا مسـكن بد ثبت

سمي ست. غيريگر مسكن يك . طر ، بانك مسكن طالعا جامعي ين مويد يا خير. هيچ كد شكا ست. بر كسي پنها نيست كه شما خانه يي يي ها مو سؤال پرسشنامه خانه مر جلوتر نرفته ست. تما يد يا خير، نند كه شما خانه شكا ست. مثال مر مي سؤ بر بقيه قتي فر يد يا خير. مسكن يك فر يا ملكي يا جا ست. ماشين پرسشنامه خانه مي نويسد بايد مشخص كند كه مسكن جا ست هد. جا نامه ئه يا ملكي. گر مسكن جا باشد فر بايد جا نامه شت مي كنيم. ينكه فر مستاجر چه مبلغي به عنو مو طالعا برمد صلي، مبلغ جا به خت مي كند. ينكه موجر عال بر جا پريگر كه جا مد عال بر منز مسكوني، منز عنو گر كسي ست. يا موجر جا نامه به سو مستاجر به ست. يعني مالك مسكن خو باشد هم پرسشنامه سختگير نشد ضريب پاييني مد يگر ــته باشد خانه ها ش . حاال گر فر بيش يك خانه

شت. ثانويه خوهد ؟ ، به چه صو خوهد بو جا بسته شو گر قر صو

يا خو شما خوهد بو چو بدين قتي شما قر صو ببنديد به يافت مي كنيد. يعني كسي حاضر نخوهد شد كه ــت كه جا معناس

جا نامه صو به عنو مالك حضو يابد. جي ندشته باشد؟ جو خا گر مالك

. شت، چو شما ملي فر بايد تعيين شو ين مو نيز مكا نخوهد جو ندشته باشد فر حذ خوهد شد. گر

نجا خوهد شد؟ سي ستايي به چه صو بر مو خانه ها ستاها گر جا نامه يا قولنامه موجو باشد كه ستفا خوهد

شد، غير ين صو به شاهد عا نيا ست كه گر صحت ظها فر تاييد مضا كنند مشكل حل خوهد شد.

لت يا مستمر بگير تامين جتماعي مند مد، كا بخش شغله كنا مد هستند، ما بسيا همين كا ما مشخص ميز

؟ مد ينها قابل كنتر خوهد بو يا ميز يا سه شغله هستند. سي مد بر سمي باشد كه مي تونيم ين نها مد گر محل كسب سمي يا خد ناكر غيرقانوني مد غير كنتر كنيم. گر هم محل ين مدها يگر هم ين ست كه ين سي نيست. بحث باشد قابل كنتر برــي ست. طر س ــد كه قابل بر يي خوهد ش به طو معمو تبديل به ــاخته يم كه به متغيرها موجو فر مثل يانه س يگر ما يك مد ، ميز تحصيال ضريب هايي ختصا يم. ين ــكن، خو مسمد فر تعيين مي كند ــتفا متغيرها ضريب ها حد مد با سمد بسنجيم. بر مثا فر ظها فر مو ستي ما مي تونيم خت مي كنم، يك خو عنو مي كند كه ۶۰۰هز توما جا ماهيانه پريافت كر كه ماهيانه مبلغ ۳۰۰ هز توما ۳۰ ميليو بانكي خت مي كنم. تما ين ظها طريق جا نامه، سيستم ثبت قسط پرين گر بر خو ست. پال خو سيستم بانكي كشو قابل كنتر نظر بگيريم هزينه ها جا ين فر شخص ماهانه صدهز توما مخا مد ين فر حتما بايد باال يك ميليو يك ميليو توما خوهد شد. پس يانه طر با ستفا متغيرها ضريب ها ختصا يافته باشد. سيستم

مد يك شخص تعيين مي كند. حد ين فـر به هزينه توجهي نشـد چـر

ست؟ين پرسشنامه صال مربو به هزينه نيست. يم. يگر مو هزينه خانو طر ها مدها فر ين پرسشنامه مي خوهيم طريق

تفكيك كنيم.تكليف فر كه هيچ جا حقو نمي گيرند يي هايشا مثل سها يا طريق

تز مي كنند چيست؟ قرضه بو ما بو بانكي ما به پايگا ها نها يم مي تونيم سترسي ما چنين

كنتر كنيم.صد خطـا بـر طر جمـع چنـد طالعا نظر گرفته يـد؟ يعني پايا صد خطا به فكر مي كنيـد نتايج با چنـد

يد؟ ست مي مد ــت س طالعا به يم كه ميد ــا ميا ــد ما پر هم ــت باش س مر مشكل ندشته باشيم. طرفي گر طالعا غلط . نظر ــتم فر حذ خوهد كر باشد سيسلي چو خو يم قمي هنو عد تعيين نكرطالعا غلط حذ مي كند نتايج ــتم سيســته باشد. ش صد خطا نهايي نبايد باال يگر صالحا طالعا بعد ين عال بر ــم نجا مي پذير كه ميز خطا به حدقل ه

مي ساند.غا شد فر سـا ۷۴ طر كا ملي صد هستند كه فاقد كا لي هنو هم ما مو ملي هستند. منظو ين ست كه

نيا بر طر كم نيست؟ــا ختص فر ــما ملي به همه شفر بر گرفتن مرجعه لي ــت س ــد شينكه شما ملي بر پركر نكر ند. ضمن ما با ــت طبق هماهنگي مركز فر لزمي سفر مي تونند بر گرفتن حو ما ثبت ساما ثبت حو مرجعه كنند. طر شما به ساــد غا ش جمع طالعا ۱۲ مر مه خوهد يافت. ۳۶ هز پايگا تا ۱۲ شهريو

ما خوهد بر نتايج نهايي ما چه ميز طالعا پر تطابق عال خوهد شد؟ كي

ما مي بر نهايت تا پايا حد يك ما هم پر طالعا ئه خوهد شد. خوشه ييس جمهو ــه به ــه خوش مهرما نتايج سهك ها پنجم تا هفتم . خوشه شامل هك ها تا چها شامل . بعد جمع هم خوهد بو هك ها هشتم تا برگيرند خوشه سو ــد چو فا تامين جتماعي عال خوهد ش ــن طالعا نتايج به ينه ها نيز به صو كامل نقد فر حسا با كند. يا ين بايد بر خت بخشي . طر پيش بيني شد كه هر سه ما به مر پر نخوهد بوشت حسا ها نه ها صو پذير با شر كامل طر مر حق بر يا

شته باشند. ين ختي هما ۵۰ هز توما معر خوهد بو يا بيشـتر مبلغ پر

مقد ست؟قمي بيا كنيم. ين ختي مشخص نيست ال نمي تونيم مبلغ پر

نه ها تعيين خوهد شد. قم بعد شناسايي فر تخصيص يانيم صحبت كنيم. مو شـك شـبها موجو جامعه هم مي توين ست عد طالعا مطر ين بحث هايي مو سرنوشـت

ند. بيا منيتي سر ها نجا نها طالعا سر ين ند كه هر نبا طالعا پنها مخفي فر هستند ما ها منيتي به ــا سيد ــما خو قتي ش ــت. ــكا س ش تي كه ين طالعا بر همه صوند. گر شما صاحب خانه بسيا فر طر شما ين موضو طال

۱۳۸۵ ‰UÝ —œ ‰Ë« p¼œ tÐ r¼œ p¼œ v «—uš dOž ÈU¼ tM¹e¼ rNÝ

تمندترين به صد ثر سهم صد فقيرترين ك قال غيرخو

جمع پوشا كفش

پوشا تعمير نو كفش تعمير

مسكن جا بها ساير هزينه ها منز مسكون

شناي منز مسكون ، سوخت فاضال، ثا خدما خانو لو

نها ، فر كفپو تعمير ، ثا مبلمالو ثا منز

سايل عمد ت پخت پز، يخچا ساير سايل حرنها سايل منز تعمير شپزخانه ساير ، لو ظر

كاالها لو مصرف ب كم منز خدما خانگ

ما بهدشت مان هزينه ها بهدشت

مان هزينه بيمه ها جتماع تباطا حمل نقل

حمل نقل تباطا

، سرگرم ها خدما فرهنگ تفريحا تفريحا سرگرم ها

مو تحصيل كاالها خدما متفرقه خانو

يش سايل خدما شخص ينت شخص لو

ستجمع هزينه ها هتل، مسافرخانه مسافر ها خدما مال حقوق

هزينه ها مذهب هزينه ها متفرقه

ستاي۲۴/۱۲۴۹/۶۰۶۵/۵۵۲۳/۷۸۶/۰۰۶/۵۹۴/۵۴۳۳/۱۰۱۱۵/۳۱۲۹۳/۹۸۴۵/۸۴۷۴/۰۱۷/۳۱۹۴/۵۱۲۳/۲۵۳۵/۱۵۷/۲۲۷۰/۳۸۸۷/۶۲۲۹/۰۲۶۵/۶۹۵۷/۱۹۷۸/۱۰۴۸/۰۱۱۳/۳۹۲۱۵/۱۷۶۸/۲۱۲۳۲/۰۸۲۱/۹۱۷۰/۱۷

شهر ۱۸/۶۸۲۷/۹۶۳۱/۰۰۱۹/۸۳۷/۵۱۸/۰۴۳/۴۵۲۲/۴۳۷۳/۵۹۵۴/۵۸۳۰/۴۵۳۱/۸۹۴/۶۸۷۹/۰۸۲۳/۷۱۲۶/۰۲۱۵/۷۸۷۲/۷۳۹۷/۳۲۲۸/۰۶۴۹/۲۰۳۱/۱۵۷۰/۷۹۲۹/۷۳۹/۵۷۴۶/۲۷۷۰/۹۲۴۳/۲۷۱۴/۷۵۳۸/۳۵

اقتصاد ۶۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

طالعا ين ين مالكيت شما مطلع هستند. يا نسبت به فر هستيد ــا كاهش ــت. ين ظها بيشتر بر جوس مخفي پنها نيســما نفو غا سرش ــت. من به خاطر كه س كت مر ــا مشمريكا به مر عال كر كه به هيچ عنو با مامو يو مسكن سا ۸۵، لت همكا نكنند ما همين مساله سرشما همكا ندشته باشند با . گيرها بسيا خو بو ما كت مر بيشتر شو ستقبا باعث شد مشاطر جمع طالعا قتصا خانو هم مشابه هما سرشما ست ئه . سرشما نفو مسكن، فر ها لبته بعا كوچك تر هم ، ند ، مثل تعد فر شد حا ۵۶ سؤ بو سؤال خصوصي تر هم بو، متر ند كر يا معلو ــد ند، تعد فر ندني كه فو ش تعد فرسكلت بنا ساختما چه مصالحي ساخته شد ين كه مسكن يا حتي ــت. سرشما هيچ حساسيت خاصي يجا نشد حتي يك نفر ســكايتي نكر كه طالعاتش فا شد يا جايي مو ند هم ش ــهر شما فتخا محسو ــاله خو بر مركز ــتفا قر گرفته ست. ين مس سلي حتي مي شو كه بيش ۷۵ ميليو ۵۰۰ هز نفر سرشما شدند

يك نفر هم شاكي نشد.ساسنامه ما طبق ين مو عنو مي شو كه مركز يگر نظر ما ها ما بايد ، چو سا حق ساماندهي چنين طرحي ندين مو چه سـتفا نكند. مد بين ببر جايي سـت به

يد؟ نظر . گر ما محسو نمي شو بتد بايد بگويم كه ين طر جز طر ها ست ما به ما نهايت طالعا ما محسو مي شد مركز ين طر ما هم جبا ست همه بايد . پاسخ به طر ئه نمي مد به كسي ما نيست ين جهت جر لي ين طر بربر پاسخگو باشند شته يم. مينه ما محو شد كه ما تجربيا گوناگوني ين به مركز . طالعا طر هم كامال ــت نه جبا ــخ به ين طر هم ختيا س پاسمحرمانه خوهد بو فقط ختيا كساني قر مي شو كه مي خوهند

بر فر حسا با كنند.مو مالياتي ما طالعا به سـا ين فر پيد كر تر برخي نها لت به جـا كه چيز به ند كه همه سـت. يعني برخـي

نا تنظيم كند. خت كند صو حسا مالياتي بر پريگر قر نخوهد گرفت. ما ها جه ختيا سا ين طالعا به هيچ شا ين نكته به صرحت مصاحبه خو ــت محتر جمهو هم به ياسقتصا خانو طالعا ــر طر جمع ند ما هم به عنو مج كرما ماليا طر ــا . خو س برند مي گوييم كه ين طر مالياتي ــا ۸۵ هم چنين ــما س . سرش جامعي بر پيگير هد خو ــا به ــما مي خوهيد ين طالع ــت هايي بو كه مثال مي گفتند ش ش برلي ــربا بفرستيد. ما ماليا بدهيد يا مي خوهيد بچه ها ما س ــا سخت . فر پرسشنامه بر پر خو نتايج نشا كه ين تفاقا ندنه ها بهر مند شو . گر كسي تمايل كه يا نه ست نه گرفتن ماليا يا . نه ها مشخص شو بايد يك سر طالعا بدهد تا ميز بهر مند ياما ها طالعاتي منيتي هم به ين ين قبيل نگرني ها بي مو ست. ساند. ين طر فقط بر قبيل طالعا علني مثل مسكن خو نيا ندنه ها طر تحو قتصا ست طالعا به طو كامال هدفمند كر يالت بخوهند بر ستو محرمانه باقي خوهد ماند. فقط كساني كه طبق

شت. سترسي خوهند فر حسا با كنند به نتايج طالعا مينه جمع لي يد بيشتر چه سؤ تبا نها عمو مر كه با

طالعا شما مي پرسند؟ــر مو ــتم م ش يد كه مد پايگا ها ــد با چنند. يكي ينكه فر نحو كا پايگا سؤ كر مر به چند مطلب شا كريا جهت صر نشد، ما ند ــنامه به سهولت پر كر پرسشگرفته شد گيرها خو بو با توجه به تعد فر به كا ما ينكه برخو نامه هم ما نتظا ندشتند. تما كشو هم گز هايي بر تحويل ظهاستا ها . فقط برخي ند خو كا بو هند يافت كر نشا كه

يا بو كه بعد به عا خو برگشته ست. حا مر قا يا شـخص سـت؟ سـا شـد ير هم ين فر بر هيا

؟ تا چطو ييس جمهو هم فر پر كر ند؟ خوپر كر فر بسته به نظر شخصي فر ختيا ست. من هم ين فر

. پر خوهم كر

نه ۶۶ نه مصائب يا مصائب ياقتصا گي به نا تحو سنگ بز

ير طالعات ن بان ها خو با

È—«b U ULO

يرنيها مي گويند سنگ بز نشانه نز ست غربيها هم مي گويند با طر تحو قتصا بز فكر كن ما كوچك عمل كن. قضا ــد نمي توند نه ها نجا خوهد ش ــد يا خت نق يت پر ــه با محو ك

بي توجه به ين جمله قصا باشد.جمع طالعا قتصا فر كا جديد نيست بسيا . ظها نامه ها سابقه معموال توسط نظا مالياتي نجا مي شو كشومدها هزينه ها مالياتي بهترين سند ست كه طالعا مربو به ها معموال ئه شد ست. ين كشو شخا حقيقي حقوقي نامه سيد ند موظفند ساالنه ظها ندني كه به سن قانوني همه شهرصلي خو سا مو مدها هزينه ها مالياتي شامل فهرست مدها منبع هند. ظها نامه منشا نظر به مالياتي تحويل هزينه ها بر سا كدها ملي بر شخا حقيقي حقوقي منعكس مي شو تا تطبيق ظها نامه ها با يكديگر، صحت طالعا ظها شد . به عنو مثا فر كه خو مي خر قيمت خو كنتر كر. طبعا شند ثبت خوهد كر سرفصل هزينه ها به همر كد ملي فرمد همر شند هم معا هما مبلغ بايد به عنو نامه فر ظها

با كد ملي خريد ثبت شد باشد.ند مسا طالعا مربو به خو فر هما قد كه ــت ند. به تكا همين س ــا يگر گش ئه طالعا مربو به قعي قعيت ست كه مي تو تطبيق ظها نامه ها فر به طالعا يانه ست ــيد. ين كا منو به ستفا پايگا ها طالعاتي ســتفا شناسه ها ملي فرگير قابل تطبيق نها با س طالعا كه طالعاتي» ين شناسه ها مشتر كه «كليد پايگا با يكديگر باشد. هستند بايد منطبق بر كدها عد فرگير نظير كد ملي، كد تامين

جتماعي، كد ثبت شركت، كدپستي ... باشند.مايي ظها نامه ها بر فر كه باالتر ست نظا مالياتي پس سقف معافيت هستند ميز ماليا مشخص كر بر فر نه يا كمكها مستقيم بر سا كه پايين تر خط فقر هستند ميز ياخت مي كند. لبته نظا تامين جتماعي كشو محاسبه پرشنا به محل ين گونه ممالك كماكا مميز مرجعه حضو كايسك فر با ين كا صرفا بر ما . جو هند ستقر ماليا باال كه فعاليتها قتصا گستر پيچيد يا سوبق جتماعي . عال بر ين هر سا تعد قتصا نامناسب هستند نجا مي شوضو مي تو ــوند. به في نتخا مميز مي ش هم به صو تصاقيقي جو پايگا ها طالعاتي منسجم يافت كه ين كا مستلز شو يا مد شوند. يجا چنين نظامي كا ست كه به طو مرتب شناسي تمند با تو كا مند مديريتي قد سترسي نيست گرچه نيا

باال پشتونه سياسي مستحكم ست.، طالعا خدما ــا ــا ص ــا بانكي، طالع طالعمدها يابي ، مهم ترين طالعا بر ــه طالعا مال بيمهزينه ها فر هستند. طالعا مربو به تحصيال هم شاخص خوبي مد فر ست طالعا خدما بهدشتي منه بر حد . ما هر كد طالعا ماني بر بر هزينه ها مفيد خوهد بو . شركتها بيمه لتي يا خصوصي خا خو فو متوليا بانكها مختلف هر كد طالعا مشتريا خو پايگاهها مجز يها ثبت مال هم ، شهر نگهد مي كنند. همچنين گمرمستقل يكديگر هستند. گا نخست هر كد ين متوليا بايد يانه مختص به خو يجا كر گا پايگاها طالعاتي

تبا برقر كنند. ين پايگاهها طالعاتي بايد با يكديگر پايگاهها طالعاتي كه بعا ملي طرحي شد ند بر برقر

ير باشند: يژگيها تبا با هم ال ست يانه باشند. ين حجم طالعا به صو كاغذ بد -۱

. يانه نمي تو پر كر ستفا شته باشند. مثال سيستمها گا با هم ــا يانه س ۲-مبنا ــتمها جديد مبتني بر ــي بر DOS نمي تونند با سيس قديمي مبتن

تبا مناسب برقر كنند. Windowsشته باشند. يعني مثال گر طالعا ۳-يك كليد مشتر عد يگر نمي توند بر ــتم برسا كد ملي ست سيستم يك سيسير غير ين گي باشد ــنامه يا نا نا خانو ــا شما شناس سيانه قا به تطبيق طالعا مختلف مربو به يك فر صو

. پايگا طالعاتي نخوهد بوشته باشند. به عنو مثا گر يك سيستم يف ستاند ۴-تعامد، يگر تعريف ــت سيستم مد ناخالص س مد، منظو

) نباشد. مد خالص (پس كسر مالياــي» يا ــو چها نيا به «طالعا هويت يژگيها سمي كنند. كليه طالعا پايه ضر بر شناسائي هويت يك فر حقيقي يا حقوقي يا يك موقعيت جغرفيايي بايد پايگا ها طالعاتي

ملي جمع شد با يك شناسه فرگير كد شوند.به عنو مثا شخا حقيقي با كد ملي، شخا حقوقي با شما قتصا (يا كد ثبت شركتها) مال با كد كدپستي(يا كد ثبت سند) ــخص مي شوند. پايگا طالعاتي كد ملي بايد به نحو باشد كه با مشــته ش جو ــجلي فر يافت بقيه طالعا س كد ملي مكا باشد. هچنين ال ست ين طالعا هويتي با هم مرتبط باشند. مثال با توجه به ينكه هر فر جايي سكونت طبعا به هر كد ملي شته جو خرين محل قامت فر ست بايد يك كدپستي كه نشانه ها ين سطح مكانيزسيو برخي كشو ــت كه س ضح باشد. يگر حركت به سو ها جو ما غلب كشو ــعه يافته توس

چنين چشم ند ست.شته باشد تا بتو صحت جو چنين نظامي بايد پشت صحنه ير چنين يا ند سنجيد. ــهر ظها شد توسط ش طالعا طالعاتي ملي ــت مر بر پايگاهها س ؟ بهتر جو ضعيتي

هيم. ير نجا ۱- پايگا طالعا هويتي شخا حقيقي

ند ما ثبت حو طالعا سجلي كثر قريب به تفا شهر سايانه متمركز خو به شكل مناسب جمع پايگا طالعاتي گي، محل سا تولد، ، نا خانو ــت. ين طالعا شامل نا كر ســريا شناسنامه نا پد ست. لبته كدپستي هم ين شما س، عمال مفيد جو كه به علت ثبت نشد تغيير فر پايگا

قابل ستفا نيست.۲- پايگا طالعا هويتي شخا حقوقي(شركتها)

ثبت شركتها طالعا هويتي شركتها موسسا به صو . ين طالعا چو غيرمتمركز پايگاهها طالعاتي خو غيرمتمركز ست طبعا نقا مختلف كشو پركند غير يكنوخت حتما با يك نا يا يك شما ثبت چند شركت نقا ست. مختلف كشو ثبت شد باشد. ضمن ينكه گر يك فر چند ستا متفا شركت ثبت كند نمي تو مجمو شركتها تحت مالكيت . لبته مو شركتها فعا بو ين مشكل ــايي كر شناس

. جو ند۳- پايگا طالعا مالياتي

فر ند ها مالياتي مد هزينه پر طالعا صلي ترين منبع

۶۶اقتصاد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

جو ــا چيز به نا پايگا طالعا مالياتي ــت. ما ير ساس سند ها مالياتي، كاغذ بو يك فر حتما . پر ندما مالياتي شته باشد بي نكه سا ند ها مختلف مختلف مالياتي پرليل صال قانو مالياتها مستقيم سا . به همين متوجه شوير ساسا سيستم مالياتي فعلي مد حذ شد ۸۰ ماليا بر جمع . صولي ين ماليا صفر بو مدها ندشته مكا تشخيص جمع

۴- پايگا طالعا بانكيــو نظا بانكي هم مد هزينه مي ت ــا مربو به طالعجو طريق شبكه بانكي ير بخش صلي نقل نتقا . يافت كرها توسعه يافته معموال بر جتنا صو مي گير لبته كشو، صرفا طالعا بانكي فر كه بدحسا بو يا لطمه به عتما مريافت مي كنند. ما يسك باال عتبا هستند بانكها يرساختها جو ندشته قطعا يسك عتبا ير سيستم تحليل ينكه يگر هم فرهم نخوهد شد. ضمن مو نيا بر تا سا طالعا بانكي ممنو بو مگر سترسي به طبق مصوبه مجلس مو خاصي كه مسائل قضايي باشد. حتي گر مشكل قانوني طالعا بانكي ممكن نخوهد بو يافت ــو كماكا هم برطر ش « ــما حسا لتي بر مبنا «ش ير پايگا طالعا غلب بانكها تبا مخابرتي به هنگا بين شعب مختلف يك بانك يجا شد ــت. يعني حتما يك فر شعبا مختلف يك نيز برقر نيســو يا فر كه يك ما بانك مطلع نش شته باشد ــا بانك حسيگر هما بانك خته شعبه شعبه گرفته ما قسا نپرلبته بانكها خصوصي كه سيستمها يافت كند. مجد » (CIF) ستفا مي شو با تخصيص يك بر مبنا «طالعا مشترتباطي به هنگا بين شعب ين شما ثابت به مشتر يجا شبكه ــكل حل شد ست. ضمنا نبايد فرمو كر هنو بخش قابل مشتوجهي بانكها ستفا كد ملي لزمي نبو شما ملي شخا قها . صند حقوقي هم هنو يجا نشد تا سنا بانكي ستفا شوغلب مو يف فو بو ساسا خا تعا قر لحسنه هم كه

يانه پيش پا فتا هستند . حتي فاقد يك سيستم مال طالعا ۵- پايگا

ما ثبت سنا مال كشو ست. ين پايگا متولي ين پايگا ساجو تالشها بيست ساله هنو محقق ستر» موسو ست با كه به «كالين مشكل، نبو شبكه مخابرتي مناسب بين ــد ست. نشــكل ستفا نكر كليدها طالعاتي مشتر ثبت مشغلب شهرها ست. به عنو مثا شهر ستگا ها مرتبط كد نوسا بر شناسايي قطعا ملكي ستفا مي كند. ند. شركت پست هم كدپستي بر پالكها ثبتي ختصاصي خو سميت مي شناسند. مالياتي بانكها هم نشاني قمي به نند كه نشاني هم لزمي نمي ــتي يافت كدپس ــتفا كر سلت ــه ثبت مي كند. لبته ــليقه بو هر كس به گون سستگاهها موظف به ستفا كدپستي كر كه سا پيش همه ستر تعد باال تاكنو نجا نشد ست. مانع بعد ند كانها ثبت مالكي ست كه فاقد سند منگوله بو يا ساسا نقل نتقا مال نتقا ــنتي كاغذ بو نظا ثبت نقل ست. س نشد يگر ست كه باعث مي شو طالعا پايگا فترخانه ها هم مشكل

شته باشد. طالعا مال خطاها متعد ۶- پايگا طالعا سالمت

يجا كا سالمت ست كه بهدشت گرچه چند سالي لي هنو ماني فر سخن مي گويد بر تجميع طالعا بهدشتي يند هم به ليه بو بعيد ست ظر پنج سا ين طر مرحل

بهر بر نهايي برسد.۷- پايگا طالعا گمر

ــد ما ملل موفق ش ــا لت قبل با حمايت س ــر گم» ير به بهر بر برساند. سيكو سيستم مكانيز موسو به «تبا مخابرتي ميا تما جر كامل ين سيستم مستلز برقر گمركا كشو با سايت مركز تهر ست كه هنو محقق نشد ما اليل قانوني سياسي تا پايا سا محقق خوهد شد. ضمن ينكه به برخي قابليتها ين سيستم هنو به بهر بر كامل نرسيد ست.

با ين حا ميا پايگا ها طالعا قتصا كشو گمر بهترين . شريط

مو طالعا ۸- پايگا مو بتديي متوسطه ــا تباطي ميا موسس هيچ گونه . هيچ پايگا طالعاتي نيست جو ند مو عالي نيز موسسا يافت نها كه بتو بر سا سطح تحصيلي فر تخصص يت صل مد ــي، ش مو ضعيت . هنو هم تنها حر ــر ك

تحصيلي ست. ۹- پايگا طالعا تامين جتماعي

ما جبا يكي بهترين ــا مربو به بيمه بيكا طالعمد شخا حقيقي همچنين هزينه شخا منابع بر تشخيص نبا ما تامين جتماعي به حقوقي ست. حد سا ست كه ساــئوليت به فا ين مس ــكيل ــت. بعد تش يجا ين پايگا ســد. بر سا شنيد ها پايگا طالعا نظا جامع گذ ش فا لت بر پر جتماعي هما سيستمي ست كه فا تامين نه بر خت نقد يا طالعا مند فرمها پر خير سا لين مشكل ين پايگا طالعاتي، كليد ــا با كر ست. حسگا كد بيمه شوند ست ــت. كليد طالعاتي ين سيستم كد كا سيگر ستفا ما كه ختصاصي تامين جتماعي بو هيچ ساطالعا مربو به حقو . به عبا بهتر بر جست جو نمي شوشتن ما تامين جتماعي ــتمز خدما بيمه فر سا س ــتن كد ملي يا كدها ش ــت با گا ضر س ــد بيمه كد كا كطالعا ين سيستم يگر نمي تو ستفا سيستمها مو ما مالياتي گر فهرست حقو . به عنو مثا سا مطمئني پيد كرنكه كد ليل ــتمز يك شركت تامين جتماعي بخوهد به س ند ناچا ست نا شركت بر گا مربو به شركت نمي كاسا كند. ما حتما به هما نا چند شركت تامين جتماعي ــته يا صال شركتي نباشد چو ش جو مختلف تامين جتماعي نا شركت سهو يا تعمد با مال متفا به ماليا فاتر ست. همچنين برخي شركتها جتماعي شد تامين ــو هستند. گر گا ها متفا كش گاهها مختلف كد كا كاگا ۷ ميليو بيمه پر ين ناهماهنگي ها بعا نيم ميليو كاين بخش قابل ــكل خوهد شد. عال بر تصو كنيم حجم مش، خا پوشش تامين جتماعي بو توسط توجهي بيمه شدگاستگا ها نظير صد قها بيمه ختصاصي ماني، صند بيمه خدما ها مسلح، بانكها، نفت ... خدما مي شوند. سيما، نيرما ند فاقد هر نو پوشش بيمه كا ضمن ينكه بخشي شهر

هستند. ــتمها ــا تحليل طرحي سيس ها متخصص ــگر يكي شــت كه خو به جا متخلف قر منظر ين س طالعاتي يابي مي كنند. طرحا «پرسش نامه طالعا فر ــتم خو سيســيدند گر كسي چند ملك يا خو يا » هم بايد خو مي پرس خانوقعي شته باشد عال نكند، قولنامه جعل كند، حقو مد منبع نشسته عال كند شته باشد خو با خو عال نكند، شغل

يگر، چگونه كشف خوهد شد؟ صدها عد صد يافت كه مكا كنتر حتي مي تو نچه گفته شد به بر سا فر خانو با طالعا طالعا مند پرسش نامه مايي ست . ين فر جو ند يگر ستگاهها ستفا طالعا موجو تقريبا ۳۵ قلم طالعاتي پرسيد شد كه با فر ميانگين خانو پنج جو ۱۷ . با توجه به ــو طالعاتي بايد فر ثبت ش ، ۱۵۰ قلم نفرميليو خانو كشو مي تو تخمين ۲/۵ ميليا قلم طالعاتي ــته ينكه معلو نيست پيمانكا . گذش ــتم ثبت شو بايد سيسمجر چنين طر عظيمي چه كسي ست با چه تجربه طميناني ــا كند ــت ين پايگا طالعاتي پيچيد محرمانه پيا س قر سيانه ــتي غير س جه به صو چنين حجم طالعاتي به هيچ يند يگر ين فر فر . ها ير فني منطقي يابي كر نمي تو جو كه قطعا مايي ست پيش بيني شد بر جمع هن گا ــا ناخو . بر همين س خا حوصله خونند خوهد بو

چنين قضا مي كند كه سنگ بز نشانه نز ست.

نه ۷۷ نه مصائب يا مصائب يا

گير ما طر تحو نم شويم

مو مالياتي ما ئيس سا گو با گفت

oŠ vKŽ

ند ماليا گير يجا تحو برقر عدلت مالياتي يكي قتصا ها طر تحو محوــو ــت. محم ــو س ئيس جمهــه تحليل ــژ هرگا ب حمد نخته، قتصا كشو پر شريط كتر علي ــت. ــو بر س ير س يه موجو ماليا گير لت ما مو مالياتي كه ئيس كنوني سا ، كبر عر ماهايي جو نتقا ما مديريت مي كر با محمدخاتمي هم ين سامد هم چنا پي گير صالحاتي مانش كه بر عملكر ساشته ست. ين گفت گو ستو كا ست كه بد

خرين قانو خو ظها ماليات نجا شد ست:

هايي نتقا ياست جمهو قتصا طر ال بحث تحو . مشـكل بخش ماليـا نظر به بخش ماليا مي شـو؟ بر ئيس جمهو چيست؟ ين مشكل چگونه بايد حل شوئه شو سـت اليحه جديد مو ماليا ها يا قر مثا

يا خير؟ــد مبني ، بتد گز هايي مطر ش قتصا طر تحو ــكال ما چه بخش هايي نباشته شد چر ما با بر ين كه مشلت ها لخو نمي سيم. ين سو مكانا موجو به نتيجه قا خاتمي قبل هم مطر . ــو ــل هم مطر ب قبلي ما هنو ال مي سد بو كه به فر مثا قيمت نفت به ۴۰ ــي صر چه مدها به كجا م ــم. ين ي جه ــر بو كس . ؟ ين سوال ساسي مد ها قبل مطر بو هزينه هايي مي شولت ــت. نه ها هم بحث جديد نيس بحث هدفمند كر ياشناسي برگز ئيس جمهو با تشكيل يك گر كا قا نهم، ختند كه ين بحث پر قتصا به ــا با مدير يك سر جلســكل صلي كجاست چه حلي بر ين مشكل بايد مشجو تي كه حا حاضر با ها قبل ــر گرفت. تفا نظمربو به بال سياست ها صل ۴۴ سند چشم ند بيست ساله لت بايد ين . ــر ــا ما با ك ــق جديد قتص ــت كه ف سست پيد ــت ها جريي كند تا به هد سند چشم ند سياسكند، ين كا با سياست ها قتصا حاكم به هيچ عنو جر لت نمي شو به هد نهايي نمي سد. ين شريط باعث شد تا نه ها خت يا مينه پر يك تصميم قاطع بر تحو قتصا لت تصميم گرفت ين طر ها ــاله مهم ين بو كه . مس بگيرــت. نه ها جديد نيس ال خو طر هدفمند كر يا جريي كند ــر يجا تحو قتصا جريي كر طر هدفمند كر بلتي به بخش خانجا گذ كا لت نه ها، كوچك كر ياها خصوصي بايد تمهيدتي نظر گرفته مي شد يكسر پيش نيامينه به صو طبيعي بحث نظا مالياتي ــد. ين فرهم مي ش

اقتصاد ۶۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

لت طرفي تي مطر شد. نظا مالياتي يك طر هر نظامدها نفتي ست. به همين گونه جه غيا منبع تامين بويع كاال كشو مدنظر قر گرفت. بعد بحث گمركا سيستم توشها توضيحاتي ــو شد. ما گز ها برنامه ها ما س مو كايم كه چه قدماتي نجا يم، چه قدماتي بايد نجا ئه شته يم هيم. سا گذشته طر جامع مالياتي لت قر ــانديم. ين برنامه ها مو تاييد س به چه مرحله ــته مو به ئيس جمهو سا گذش گرفت. شخص نگر شد. . برنامه ها با مجلس نامه نوشت نيا به تاييد كريم. جلساتي ئه ما ما بند بر كا خو ما جد ها ئيس جمهو برگز مي شد قدما صو پذيرفته كه با حضو تبا قدما نجا گرفته با برنامه طر تحو يم گز مي يد ــه گز ها با ئ يم. بعد ــخص مي كر قتصا مشمد جو ند كا به سي كا جلسا يك سر صالحاتي بر

. لويت ها برنامه ما تغيير كر ست؟ نگر قانو هم مطر شد يا بحث با

ــر جامع، ، محو ط ــز ــو ف ــا طرفي مح ــه. م بلمكانيزسيو يجا بانك ها طالعاتي جلو مي بريم طرفي يم. حا حاضر شش نگر قانو توجه يگر يعني با به محو نگر قانو هستند ميد گر تشكيل يم كه حا با كائه كنيم لت نگر قانو تا فصل پاييز به هستيم كه طر بانگر قانو به صو ند مو نيا بر تصويب طي كند. با تا . جهتي سي قر مي گير كلي مطر نيست جهت مو برجريي ست كه نگر قانو به خاطر كاستي ها قانوني بايگر مربو به پس جو بخش كر طر تحو جريي شد طر تحو قتصا ست. بايد ببينيم كه پس جر ند جريي يد تا شد طر چه تغييرتي بايد قونين به جو گا كند. بر مثا طر تسهيل كند قونين موجو با ساصال باشد گر نيا به ست كف معافيت ها تغيير بكند. ممكن

. حتما بايد صو بگيرمد نيز هست؟ حيا شد ماليا بر مجمو مكا يعني

ــكن هستند كه ما يا مثل بخش مس حتما، بخش ها شته باشيم. نگر مد با خوسته ند تا مو ماليا برمجمو ــي به معافيت ها مالياتي شناس يگر گر ها كا جهت مدهايي هستند ختيم. ين موضو هم مدنظر قر گرفت كه پرنا جهت تصويب كه تو مالياتي لحا نشد ند ما مي تونيم

ئه بدهيم. لت شا به قانو موطالعـا مالياتي، ماليا جو نظـا جامع ال بـا توجه به ين ما فقا حذ ؟ چو مو جريي مي شو مد برمجمو

. جر شد ند ه ما قابليت ند سا ۸۶مدع بوين يژگي ست. يژگي مد ماليا برمجمو نامه كر ئه ظها مد مكلف به بو كه قانونگذ كليه صاحبا قتي ين ما ــكل شد. . لغو حذ ين قانو باعث بر مش بوهايي قانو پيد ، مد حذ مي شو ماليا برمجمو نامه خو ئه ظها . بدين معني كه عد مي تونند مي شو

قيق كنند. نكته ين ست كه ما نمي تونيم ــا كجا كا قتص ــا ــه يك فع بگوييم كست، مي كند. هركسي هر جايي كه مشغو يگر ماليا چه بخش مسكن جه بو يا جايي ــت كه س ين خت مي كند. منظو خو پرضافه مد تحميل ماليا ــو ماليا بر مجميت نيست، بلكه به كل قانو مالياتي يك محوفعاال قتصا هد تا كشو بتوند فعاليت ها مي

مديريت كند.طاعـا مالياتـي چه ال نظـا جامـع ين نيـم ؟ چو مي تو ضعيتي قـر

نه ها ستفا كنيم. نظا بر هدفمند ياــع مالياتي ــر نظا جام ــعي ك لت س

ير فعا شد. يك ما ــتفا نكند به همين خاطر هم مركز س، سيستم ما جر طر تحو ما ــايد تا ــت كه ش س ين ليل گي لت نمي خوست طر بز يگر ين بو كه ليل ما نباشد. يگر پيوند بزند.نظا جامع نه ها با حوشي مثل هدفمند ياست مسير خو به پيش مي مالياتي طر مستقلي لت قر مي گير تا يند هم هرگا تكميل شو ختيا يا هست كه . كل هميت خو طر تحو قد ستفا شوضافه كنيم. يگر به يگر نمي خوهيم حوشي طر ها ما ما ير به همين منظو فعا شد به جمع طالعا مركز . شايد چند خوشايند خته لبته طالعا كنتر خوهد كر پريه مالياتي جمع طالعا شويم. نظا هم نباشد كه ما

جامع مالياتي طر مستقلي ست كه حا تكميل ست.سـيد طر جامـع مالياتي حـا حاضر به چه مرحله

ست؟ما بند ــت كه با ــتر نهفته س طر پر ها گس، ما به ــبختانه ين طر ند. خوش ــا به جلو مي ش خا خو

يتريني نيست. يم طر فقط يرساخت ها توجه كرجي طر فعا هستند؟ ين خا مشا

جي هم كه يك ين خا ــا خير، با توجه به بحث تحريم ها مشهد. طر مه يي بو نتونست همكا با ما شركت كاناما بند به صطال نقشه حا پيشرفت برسا جد يرساخت ها سخت فز نر فز مو نيا ست كه ست. ند ها مالياتي ال كامال ستاند شد حا تهيه هستيم. پر ، ند كجاست، چه محتوياتي ست يعني مشخص ست كه پرند سيستم سكن مي شو تا مربو به چه كسي ست. كليه پرگز مالياتي بعد ين بد حتيا به كاغذ كا بكنيم. كايگر ند جا لي صل پر ــما مي بيند ند ش ــتم پر سيسيج ختصا يم نيز به تد قتصا كه به همه ــت. كد س

فعا مي كنيم. ست؟ ين كد به چه صو ستفا

گذ ــد ين ك ــخا حقوقي ش ــا حاضر به كليه حلتي ما ها ــا ــا س كر يم. مر ما كليه موسســتفا مي كنند گر بخوهند با لتي س جه ــي كه بو گا هايشخا حقوقي قر ببندند بايد كد قتصا ستعال كنند.

كنند يا شخا حقوقي كه بطه با گمركا نيز به كليه يج به شخا صا كنند هستند، كد قتصا تعلق گرفت. به تد

. حقيقي نيز كد قتصا خوهيم يژگي كد قتصا نسبت به كد قبلي چيست؟

ــه ين كه . جمل ــكال بو ــر مش ــد قبلي يك س كــت لذ با جو ندش مكا كنتر كد ما نبو ــاخت ها يرس . يا قتصا با كد ملي تفا يم. كد ــكل موجه بو مشيم. مز كر ند ها مالياتي موجو سيستم ما بتد تما پرند نمي توند مز خا ست. يعني هيچ پر ند يك هرپرني نيز ــخص بير ند با ش . تناظر پر ــا بين بر ــو ي جابه جا شمشخص ست. قبال عال شد بو كه تما فر بايد كد قتصا

هد مثال نجا ــي كه مي خوهد معامله شته باشند هركسشته باشد. ما بتد به شخصيت ها حقوقي خو بخر بايد كد يم. ند مالياتي كه حد ۷۲۰ هز بو كد قتصا پرند مالياتي يگر باشند كه فاقد پر ممكن ست هنو هم تعد باشند. ين تعد ۳۱۰ هز شركت كامال فعا هستند طي يا هستند كه خت كر ند. شركت ها سا گذشته ماليا پرــكيل شدند. سا ها ۶۶ ۶۷ با هد ها خا جزئي تشند كه فقط تاسيس شدند تا يك خط تلفن بگيرند. شركت هايي بوــد تا يك مناقصه شركت كند بعد ــركتي تاسيس ش يا شيگر فعاليتي نكر ست. ين ين كه مناقصه برند نشد ست يا هم ماليا ند ند. ند ما يك ند قتصا ــركت ها پر شيم بعد به فعا ها كد بتد فعا ها غيرفعا ها تفكيك كر ما قتصا فعا شد، شركت هايي كه قتي كه كد يم. قتصا هند بايد به ما مرجعه كنند ند گر بخوهند فعاليتي نجا كد ندند ين شركت به سي پر خوست كد قتصا بكنند بعد ما بابرسي هيم. مسايل گذشته ين طر كامال بر نها كد قتصا مي

شد تا جر طر به مشكال گذشته برخو نكنيم.بحث معافيت ها مالياتي كه قر بو ستاند نظا مند شو

سيد؟ به چه مرحله ــا س ستاند صلي طر جامع مالياتي، يكي پر ها يندها نظا مالياتي ست. نظا مالياتي هم ممكن ست بيش فر ، يندها بايد تك به تك ستاند شته باشد كه ين فر يند هز فريد. گوهي سي شو سپس سرسر كشو به جر كنتر برمعافيت مالي ستاند شد مشخص مي كند كه چه كسي چگونه مي توند معافيت مالياتي ستفا كند. يك سر فر هايي ست كه فتر تشخيص مو ئه شو كي ــو سنا مد بايد پرشفتر تشخيص گوهي صا مي كند ، سپس ــي قر مي گير س بركه شركت خاصي مي توند متيا ما ۱۳۲ مناطق محر شي ستفا كند. حو مالياتي مربو موظف ست هرشش ما گزهد. ئه ــر ــد تاثي مو معافيت ختصا شگذشته معافيت ها گستر عطا شد كه نتيجه معلو نيست. نه ست كه ختيا يك فعا قتصا معافيت مالياتي نوعي يانه هم بايد هدفمند شو تا تاثيرپذير . به نوعي ين يا قر مي گير. معافيت ما ۱۳۸ كه يكي معافيت ها معلو مشخص شوگستر بخش صنعت معد بو ستاند بانك طالعاتي ئه گز ها معافيت كل كشو تكميل شد كه ال قا به ــت. ساير مو نيز فعاليت ها جهت فعا كر مالياتي نيز هسمينه معافيت ها مالياتي هم ــت. معافيت ها حا نجا سبيشتر منفعت متوجه مر ست. ببينيد، هر كسي كه مي خوهد نامه مالياتي تكميل كند. ين مزيا ستفا كند بايد بتد ظهانظر بگيريد كه شخصي يك منطقه محر يك شركت تاسيس مي كند، صنايع هم مجو مي گير با شو عالقه شر ما چو بيشتر فني مهندسي هستند با بخش به كا مي كند نامه پر نمي كنند. بعد مدتي ــتند ظها تبا نيس حقوقي ــركت مي صاحبا شركت ــر ين ش حو مالياتي به سهنگا به علت توليد منطقه محر خوستا ــتند، ما با ــتفا معافيت ها مالياتي هس سنها كمك كنيم ــه يم ب ــت س ين كه ما لحا قانوني نمي تونيم. يعني ين شركت يك ــو چو طي فعاليت تله قانوني گرفتا مي شست نمي توند معافيت ها ئه ند نامه ظهاستفا كند. بعد ين فر حسا مي كنند كه نها كمك كند. ما به لت نمي خوهد به ــركتي كه يم هر ش صنايع عال كرفترچه ــيس مي گير موفقت صولي بر تاسهند تا به ــه مالياتي ختيا قر نام ظهاحو مالياتي جهت مجو مرجعه كند بعد

هد. نامه تحويل هر سا يك برگه ظها ÈU¼—U ¬ ‘“«œdÄ Áu× Ë tšdÇ

‰u×ð ÕdÞ “UO œ—u

۶۸اقتصاد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

نه ۸۸ نه مصائب يا مصائب يا

ما مخد شد عتبا مركز كتر مسعو نيلي گو با گفت

پرسشنامه طالعا قتصا خانو با هزينه بالغ بر ۳۰۰ ميليا ين ست يع شد ها هد تو طالعا گر يا بر شناسايي شناسا صحت طالعا ين پرسشنامه ها حالي ست كه بسيا كالت بر بر جمع نند. مو چالش صلي مي كتر مسعو نيلي گفت گويي طالعا محتو ين پرسشنامه ها با

يل مي يد. يم كه كر

قتصا طالعا لت بر جمع همانطو كه مستحضريد يع پرسشنامه نه ها قد به تو خانو طر نقد كر يابين گر ها هد كر ست به نظر شما ين شيو نجا كا بر

ست؟ طالعا شيو مناسبي جمع پر ــنامه ها به نظر مي سد شيو ين پرسش با ه ته لين نيع فر ها طالعا ه مشخص ست، تو ــت همانطو ا س نجا لت ه قتصا خانو به عنو ي قد مجموعه قدماتي ست ه ما شته ست با توجه به ين نه ها بر خت نقد يا جهت پرلت ه مينه نديد يم مي تو حد توبي ين هنو طر مخت كند نه پر نظر ند به تما فر جامعه به صو يكسا ياسر طالعا بر تعيين گر ها مند جمع ي نتيجه نياست ين شريط ــت. س مد هك ها هد تفكيك خر باشد يعني بتد ه جمع طالعا قد ــت صولي ين سند نه ها مشخص ر يا لت بايد سياست ها مربو به نقد مد تر ا ــا ها هد به لح چو گر ــن چا ــد ي بعه طالعا چه تعد سي كند هزينه جامعه تعريف سپس برلت قر طالعا چه تعد ين ــا هد ختيا گر هيع پرسشنامه جمع ما مانند تو ها بايد توسط ها گره لت هر سياستي ــت نچه مشخص س . به عنو مثا ــو ش ، مند ا ــد گر هايي مانند ــته باش ش نه ها ر يا مو نقد ه به نوعي تحت پوشش نها ها هايي ستاييا خانو ، گر الت قر مي گيرند. ــتند حتما جز گر ها هد حمايتي هسقيق حقو قم لت لت هستند ه حقو بگير مند ا مو حد ها گر ا افي مو نها طالعا ــا ماهيانه مزيامال ند بيمه طالعا حقوقي فر شتن پر ليل توليد نيز به ستاييا نيز حا حاضر ه قريب به تفا ستر ست ضمن ينند طالعا ين فر نيز جز طالعا ــش بيمه برخو پوشينكه خانو ها تحت ــا مي يد ضمن لت به حس ستر ند كه طالعا مو ندهايي ما ها حمايتي نيز پر ــش سا پوشــد ست ين صو بخش قابل توجهي نجا ثبت ش لت نيا ند به سا فر ند ها هد صال نيا به مرجعه مستقيم گرمد ه ي سطح ر لت بايد بتد مشخص مي نظر من ند سپس گر ها غير خت نه پر مشخص به بعد نمي خوهد ياند يل مي متر تش ه تعد گر بيمه شدگا ا ، مند اه ي ر يعني فقط بر فر عو مي ميل فر ها ــر ت بنها ندشت فر لت طالعا ند مد مشخص پايين تر بو سطح

. چا مي شد نه بر ۱۷ ميليو خانوقتصا طالعا صلي پرسشـنامه شـما معايب نقا ضعف

خانو چه مو مي بينيد ؟ ين كا تنها شريطي حفظ مي شو كه صحت طالعا ــد پايايي ال قت ال باش ــد گر طالعا فاقد مو تاييد باشين ها كا بيهو ــد عمال جمع تحليل برخو نباش

ست ين نقطه ضعف صلي ين طر ست. به نظر من ين مرحله ــتبا جمع طالعا قتصا خانو ها هم طالعا عمد شيد خوهد شد كه ين مسأله فو ــهو شتبا به هم طالعا سچا چالش جد خوهد كر نكته مهم ــل ها لت تحلييي ها مد لت ين فر ها طالعا مربو به ينجاست كه مسلما فر كه ين پرسش ثر فيزيكي خوستا شد ست طالعا مستقل نظر گرفتن پيامدها نامه ها پر مي كنند خت نند ين طالعا بر پر ــر نخوهند كر يعني مر مي پنها پايين تر باشد ميز موجو مد نه ست هر چقد يانه ها بيشتر ست نها يا نها كمتر باشد حتما برخو يي لت نظر مي گيرند. قا گز شد به ين مسأله ميز مد قا مربو به ــريط ما مي تونيم حد بزنيم كه ين ش ما برخو نخوهد بو ــا ال عتب فر يي ها فيزيك شتباها ينكه به مي شو ضمن ظها ــكل كم شديد با مشير ــهو هم به شد ين پرسشنامه ها به چشم خوهد خو سبخش قابل توجهي فر جامعه ما كم سو هستند بر پر كر چا مشكل مي شوند به عنو نمونه ين فر ها پرسيد ين فر ها مد سه ماهه خير چه ميز ست به نظر من ــد ست متوسط شقم خوهند شد يا ــبه ين صد كمي فر جامعه ما متوجه محاسحد ــنامه كه مربو به گذ يگر ين پرسش ينكه جا نظر شخصي فر مسلما نمي توند قابل تكا باشد. مسكوني ست ظهاجو يخي ــابقه تا مد، س ها مو كم ظها خانوــاليا متولي ست كه طالعا مربو به ما س به عنو مثا مركز ما همو مند مركز مد هزينه خانو جمع مي كند كاهند كه ين طالعا به هيچ عنو ها مي ين طمينا به خانويركر قسا بانكي ستفا بر مو مانند ماليا ها يا جريمه ها حد ۸۵ ــي خانو ــد با ين حا بخش قابل توجه نخوهد شند، ميز هزينه ها مد هزينه خو گز كر نهايي كه صد ظها هند كم ين مسأله نشا ند مد ها گز باالتر ــر خانو ها حتما بدهند كه ين ــت حا گ مد ها س گز طالعا جايي مو ستفا قر مي گير يا ينكه ما به مالي

شت مسلما گز طالعا تاثير جد خوهد گذشت. خوهد ما با توجه به ينكه طالعا ين پرسشنامه ها توسط ها طالعا حد پاييني يي پايايي مو قر نمي گير مو ند طالعا مي تو ين لت بر قر به نظر شما نحو نظا

عتبا كافي برخو باشد؟ ير قيقي باشد يند ــأله نظا بر ين طالعا نمي توند فر مسيتم بند ين ــا نحو ــو طرحي فر ها حجم عظيم طالع نحــا تقريبا مكا نظا منتفي مي كند فر كنيد ۲ خانو طالع

ــت صاحب ــكن س مد باال فاقد مس A يم كه فر A,Bلي ــت مد كمتر س B ــت فر ــخصي س خو شلت چگونه لي خو شخصي ند حاال ست مسكن شخصي طالعا معا سا كند مشخص كند كد خانو ين بايد ــتحقا بيشتر بر كسب س مد قر مي گير هك كد يم كه هر ــما ببينيد ما بيش ۱۷ ميليو خانو ند ش نه ها يايتم بايد ثبت كنند يعني حد ــش ۲۰ ــد يك فر با بي كــوند بعد يم ين طالعا بايد پر ش كو طالعاتي ۳۴۰مد شوند تا همسا سا معا سا تقسيم به سه خوشه نها تخصيص شو كه كا بسيا طوالني پيچيد نه ها به يايند تا شش لت عال كر ست ين فر قت گير ست حالي كه لي پر غا خوهد شد نه خت يا ما سا پايا مي يابد پر

ماني تقريبا غيرممكن ست . ين حجم طالعا ين با ست كه ين يد مي شو ين پرسشـنامه ها يگر كه مسأله ساسا جو ند ين فر ها طالعا مربو به هزينه خانو طالعا تكا صر به ست به نظر شما مد تمركز شد ند موثر طالعا مي تو ين حتمالي نحر مد با توجه به

باشد ؟ ها مطالعاتي ــر كا ــو كه قبل ين ب جه خان ــا بو طالعفر كه به مد بو ــد شامل طالعا هزينه جمع مي شند به خوبي ند ين نمونه ها كا كر جه خانو تسلط ما بومد ــه بيشتر ها نند كه عتبا ها هزينه هميش مي ظها كمتر ير همو ها هزينه نحر كمتر كم ست ــو مربو به طالعا هزينه ك ــنامه ما لي ين پرسش ند ــت به طو كه مد نيز كامل نيس نمي بينيم ضمن ينكه طالعا مد ها مربو به طالعا با ين پرسشنامه ها سولي مثال كت نشد يي ها كاغذ مانند سها مشا يي ها مالي هايي يي هايي خانو ــي يي ها بخش تي كه ين ــت صو سما مسأله صلي ينجاست كه ساسا نيا نيست كه حجم يرني ست .ــد نمونه گير صو ــو بايد بت عظيمي طالعا جمع ش

يم . يع مي كر مي گرفت سپس پرسشنامه ها بين فر محد توند تبديل به پايگا طالعا نمي تو ين پس به نظر شما جمع نه ها طالعاتي مناسـبي شـو كه بتو بر تخصيـص يا

؟ قيق كر بهر بر گاهي نحو ــا ليل ينكه مر بر س ــو كه گفتم به همانطستفا ين طالعا ين پرسشنامه ها پر مي كنند پس يك طر لت يگر يد جد موجه ست طر يي پايا طالعا با ترهم بز مناسبي بر نظا بر صحت ين حجم عظيم طالعا شت پس به نظر من ين پايگا طالعاتي نمي توند به تخصيص نخوهد

مد كمك شاياني كند. هك ها نه ها تقسيم بند ياما ير به عنو متولي جمع طالعا قتصا مركز

يابي مي كنيد؟ ين طر چطو خانو ما ــع طالعا ــر يك نها بي طر جم ما ي ــز مركــو ست ساليا سا ين مركز تال كر ست تا فرهنگ كشماني كه يد تا جو ــه ها ب مند ين مركز بر خانو ــر كا پذينها مرجعه كر مطمئن شوند كه ين طالعا بر كا ما به مامو يگر مو ستفا قر نمي گير مطالعاتي ست بر ساير مو مد ها طو كشيد تا ين مسأله فرهنگي پذيرفته شو همكا يد ضمن ينكه جو گير به ما تعامل مناسبي ببن مر مامو ما نيز مو محرميت طالعا به همين ــنامه مركز ما ۸ ساسيگر لي ال يك چهر ــا مي كند موضو با صرحت كافي شــو يعني ين با طالعا ها نمايا مي ش ما ير بر خانو مركز يابي يگر مو قيقا برعكس مو قبلي توسط مركز متعد ــه ين ن خت يا ــتقيم پر قر خوهد گرفت تاثير مسما ين طر عتما شكل گرفته شريط با مدخله مستقيم مركز ما بر طر ها گذشته ين سا ها مخد مي شو گر مركز جو كند فر تصو مي كنند ين ها ــي بعد خو به خانو مطالعات

يگر ستفا خوهد شد. طالعا نيز جهت

vÐuIF¹ s ×

اقتصاد ۶۹

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

نه ۹۹ نه مصائب يا مصائب يا

شناسي عجوالنه غيركاگو با خليل حيد تحليل پرسشنامه طر تحو گفت

v³ÝULNÞ U{—

ــته موفقا طر س ــت كه ــل حيد تحليلگر س خلي . نه ها قر مي گير خت نقد يا نه ها مخالفا پر هدفمند ياــا ها گذشته متمركز بر همين موضو بو تحقيقا س ، مينه مقاال متعد نگاشته ست. گفت گو پيش ين خليل حيد به تشريح نقا ضعف قو طر تحو قتصا خته ست. نسبت به پرسشنامه نه ها پر چالش ها هدفمند يانه ــد ست، نگا نقا يع ش ها ميا مر تو كه ين ست. هر چند خته يدگا ها خو پر مينه به طر همين گاني ست ما تاكيد هش ها با عضو هيا علمي موسسه پژــه محل بطي به موسس ــخصي بو يدگاهش كامال ش كه

. فعاليتش ند

ختيا قتصا ستا طر تحو پرسشـنامه هايي كه خت نقد ست، موضو هدفمند يا پر خانو ها قر گرفته مينه مباحث ين عضا خانو كشاند نه ها به ميا ياست. برخي نسبت شته نبا يا به يد شـك مي نگرند. به پرسشـنامه ها به برخـي بـد چـو چـر تكميـل طالعا خو ند كر ند برخي عالقه نديا ؟ هند. شما چطو لت قر ختيا

شما پرسشنامه تكميل كر يد؟نه ها من مدفع تما عيا هدفمند ياــد به طو خت نق ــتم، مو پر هسختيا من هم مشخص پرسشنامه كه . من پرسشنامه قر گرفته ست، نقد جد ليل تحقيقاتي كه ــه كر به مطالعنه ها سا ها گذشته مو هدفمند يامر مدفعا ين طر به شما ، شته ــنامه مطالعه ماني كه پرسش ما مي لت نديشه بو كه چر ين ، مي كرجر چنين صر بر ، ين شريط خا ؟ حالي كه كمتر يك سا طرحي ــت، جر لت نهم باقي ماند س ــر عم؟ چنين طرحي با چه هدفي صو مي گيرلت ــكيل بتد تش گر ين طر حتي با جديت تما پيگير مي شد، نيا به سا ها لت ضحي كه ليل ــت ما ش مينه چيني بر جر مطالعه ست به جر چنين طرحي ست، بر من ــا نهم برس، نتونستم ــنامه مر مي كر ماني كه پرسش ــخص نيست. مشستي شني پرسش ها مطر شد بيابم القل به پيا يگر لت يجا صالحا ساختا ست يا هد نفهميد هد شته يم، ــتانم س . با توجه به مطالعاتي كه من ــو نبا مي شنه ها خت يا ــه پر ي ــاختا با هد صال جر طرحي سهي، قالب پر ها ملي ها مختلف، فرسياسي فرگر كشونبا شد كا بستر شكل گرفته كه حاصل سا ها مطالعه لت تحسين تحقيق بو ست. من جسا شجاعت ين ، نمي تونم ماني كه پرسشنامه مقابل چشمانم مي گير مي كنم ما لت . به نظر من بهترين حالت ين بو كه يد بگير عوقب ناند حجم ين جر طرحي با خو سليقگي به خر مي . من ــت جمهو موكو مي كر ياس ها پس نتخابا به

يدگا يك تحليلگر قتصا چنين عقيد حتماال ين لت قابل قبو نيست يدگا نظر مشا مدير قتصا ند. ين ميا بايد به ين نكته صر هتما جد به جر ست، عوقب مثبت ــت كه طر ها مهمي ين ش توجه جد شته شت. به طو مثا بايد توجه نبا خوهد يا به منفي نه ها، عوقب خو قيمت ــيم كه هرگونه تغيير نظا يا باشنگر سياست . بنابرين يا مي كنم كه با كاالها نشا خوهد نم شد قيمت كاالها منجر شو نمي نه ها مي توند به تخصيص ياين كر صوال لت نهم بر موجهه با ين پيامد، چه برنامه تد

قائل به بر نتايج منفي هست يا خير.مينه مناسب لت نهم مطالعا گسـتر ينكه با فر شته ست، صوال فكر مي كنيد بو جر طر تحو قتصا

؟ جو جر مكا ــت كر ش ــد مي تو بر ئه ش ــنامه ــه كه پرسش نگونــت، به نظر مي سد نظرهايي كه ين مو صو گرفته س ظهاخت كند. نقد كر نه ها به صو نقد پر لت قصد يانه ها لت يا ــت س . ممكن يا با هدفمند كر تفا خت نقد به معنا هدفمند نيست. خت كند ما ين پر نقد پرلت قصد شت كر كه ــنامه مي تو ينگونه بر محتو پرسش، به ميزني كه هنو مشخص نشد ست، به صو به هر خانوساسي ــكل ، چند مش ين هد خت كند. با فر نه پر نقد يامند هله شناسايي خانو ها نيا . لت قر پيش . مينه به شما مي لت ين ــكل ست كه مهمترين مشها نه ها، شناسايي خانو ترين مرحله هدفمند يا شو حقيقت مينه هم، بحث هزينه ها شناسايي مطر ــت. ين مند س نيانقد فزيش پيد مي كنند كه صل هدفمند ــو كه گاهي مي شهند خطاها لت ها ترجيح مي . نتيجه ير سو مي نه ها يانه ها متحمل شوند ما تن به موجو هدفمند غيرمستقيم يا

نه ها ندهند. خت مستقيم يا پريند هدفمند حاال ين پرسش مطر مي شو كه ميز هزينه فرتي مند چقد ست چه تفا ها نيا نه ها شناسايي خانو يا

؟ جو ها مختلف جريي شناسايي كشو ها هايي كه پايگا ها مناسب برخو نيستند، كشولت ها بر ــيا هزينه بر ست. نتيجه ما بس يافتن طالعا ــنگيني صر ــت يابند، هزينه ها س س ين كه به طالعا كافي ، به صو عمومي طالعا ما ــتيابي به س ــكل مي كنند. مشليل كه ها جو به ين ــعه ها حا توس ــو كشما ها مختلف، پايگا ها ضعيفي خا مي شو به ما سا. به طو مثا طر صو عمد يا كافي نيست يا مخد خوهد بوهايي كه جو جبا غا شد با ، سا ۱۳۷۴ كا ملي يرــت، هنو ين طر به پايا نرسيد خيلي لت نظر گرفته ســر كا ملي، طرحي بو كه ند. ط ــر هنو كا ملي ند مما بيشتر ۱۲ سا طو كشيد تا يا ندشت طالعا نيا به شته باشيد كه مر جبا كا ملي تهيه كنند. نظر طر كا ملي پرسش ها حساسيت برنگيز مطر نشد حالي كنند يند ميد ــابقه، نمي تو جو ين س كه به نظر من با بر طر هايي نظر گرفت كه پرسش ها حساسيت برنگيز ــو پذيرفت كه مر ير يخي موج قعيت تا ند. بايد ــو خندگي كر ند كه ــلطه نظا هايي ــا ها متما تحت س سمي ندشته ست. بنابرين طو سا ها عيت مقبوليت مر مشر

لت ها پنها كر ــو يي ها خ متولي، مر ميز ــر با ند. بنابرين بدبيني نسبت به خت ماليا عو س پرشته ست. جو ها قتصا همو ميا مر ما گر يع لت پرسشنامه ميا مر تو با ين توضيح، فر كنيد نها مدها يي ها ميز طالعاتي مو كر كه شت، سو مطر شد ست، فكر مي كنيد چه نتيجه خوهد ئه لت مجبو ست، طالعا يگر ين موضو مطر مي شو كه ما خو طالعا موجو پايگا ها ــو مر با شد سلت تا ين پرسش مطر مي كنم كه مينه ين هد، تطابق ما موجو موفق عمل كر هي پايگا ها ما چه ند ساخت حقو مزيا ــر پر ــت، پس چر ط گر موفق بو سيي ناموفق بو قتصا مو ــط لت توس مند كاخت قتصا پر لت كنا ــت، قر بو كل حقو كا سها ال به مرحله جر ما ليل ناكافي بو ــد ما ين طر به كنكنا ما جامع كامل حقو كا لت قتي يك نشد ست. نزما ، چگونه مي توند پايگا كامل جامعي ها خو ندشته باشيد كه بخش هد؟ گذشته نظر كل جامعه تشكيل لتي ستر نظا ها ير فضايي قتصا يا . پرسش ين ست كه ميني مي شو ير به صطال به صو ــش قتصا چه برنامه ــت بر جمع طالعا ين بخ لين كند. پيش ين گفتم كه بانك طالعاتي مو مي توند تدلت نقص كنا خت حقو كا يي بر پر ــا قتصمد شت كه بانك طالعا كا ست بنابرين چگونه مي تو نتظا سمي تشكيل شد به طو مثا متوليا بر قتصا غيرفر با قعي مدها جتماعي بتونند به ميز مو فا يا پرسشنامه طر ست پيد كنند. فر كنيد يكي با تهر مد ماهانه كمتر ۳۰۰ هز توما عا كند كه تحو قتصا

؟ قعيت تطابق ست، چگونه مي شو طالعا ين فر با ست كه بر ما كوتاهي ير شـما به طر مو لين نظر گرفته شد ست، يعني شما معتقديد نمي تو ين حجم

؟ سي كر ست بر ين مد كوتا به طالعا هزينه ها ين كا بسيا باالست به طو كه حتي ممكن ست مي نيز ثا تو ــو چو نتايج ــتر ش منافعي كه طر بيشــايي فر هم . خو هزينه ها شناس نبا ين طر خوهد بو به

خيلي باالست.ينكه يد؟ با توجه به ظها چه نظر مـو خوطالعا به ئه فر نيز پيشـينه چند خوبي نسبت به هن قا ما فر جو ند فكر مي كنيد لت ها حكومت ها

ئه بدهند؟ قعي نچه ــو ما مناسب نيست. چو عال بر ظها بر كش خوــمي ست. شما س يد بخش عمد قتصا ما غير كه مطر كرــتند يا هس صنا مثال مغا ها نظر بگيريد كه مو نه كسب هستند. لي فاقد پر ــتند كه حا خريد فر هسيم كه ين ميز حد ــد ميليو صنف چيز حنه كسب هستند. چنين شريطي شما فر ۵۰۰ هز فاقد پرستي ين ــتي يا نا س ــر طالعا مي گيريد. بر كنتر يكســد قبلي مرجعه كنيد يا تحقيقا ما ثبت ش ــا يا بايد به طالعيا به ــيا هيد. تحقيقا محلي هزينه بس ــي نجا محلهيچ عنو مقر به صرفه نيست. چند مامو بايد نظر بگيريد تا نا كنتر بتونيد ۱۷ ميليو خانو شناسايي كنيد طالعا كنيد. ين پرهزينه غيرقابل جرست. پس بايد صل بر برئت ــت. بعد ــت س س نچه كه مي گويند هيد فكر كنيد فر قر يا به هد پيش بيني ــاله مطر مي شو كه برين سا ين مسست پيد خوهيد كر يا خير. ين مباحث مو هزينه ــد ش . ــايي فر مطر ست كه بايد مو توجه قر گير چگونگي شناسها جو يا خير؟ تجربه كشو ما ها جايگزيني هم ــتفا كر ند مشاهد مي كنيم يگر كه ين س مختلف مد يك خانو ــتقيم بر تعيين حد يك نو غيرمس . مو تقريب ميانگين گفته مي شو ستفا كر ند كه به ين

»U² s¹« —œ tÐd−ð tÐ ÈU¼—uA tOÝË— ¨dB —œ UO³LK Ë ÈbML b¼ U¼ t «—U¹ Áb tłuðÆXÝ«

»U² s¹« s¹dð l Uł È«dÐ l³M vÝ—dÐ ÈU¼ g UÇ ÈbML b¼ U¼ t «—U¹XÝ«

۷۰اقتصاد

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــتفا تكنيك ها موجو يكسر متغيرهايي ين با سقم نمي سند يا هم نيستند به ــو كه تعد تعريف مي ش. تهيه ين متغيرها مثل تغيير مسكن يا خو يا سطح تحصيالبه موضوعا مختلفي توجه مي شو مثل حساسيت برنگيز نبو يا قابل پيگير بو متغير. فر پرسش نامه فعلي برخي متغيرها مد يا ينكه قابل پيگير نيستند. حساسيت برنگيزند مثل ميز مو تقريب ميانگين يا جايگزين شناسايي متغيرها مد مي تونيم ست ــخ ها به نا پرسش مي كنيم با پاس مو ين هر كد ضريب مد خانو بر كنيم. متغيرها . بنا به ين ما خاصي كه لگو ين ضريب تعريف مي شومد خانو مي سيم. يگر به به طو غيرمستقيم با پرسش ها ها خطايي هم كه بر ين نظر گرفته شد ست كشوصد نظر گرفته شد ست. ير هم مختلف بين ۲۰ تا ۳۰ گاني ين كا نجا شد هش ها با موسسه مطالعا پژست ــد ند. بر به ــخص ش ين مد متغيرها مشنتيجه بهتر ال ست طر چند مرحله چند سا جر شو تا ــت شناسايي مو ستفا قر بگيرند، س متغيرها پايه هيم ممكن ست متغيرها چو گر صر يك سا مدنظر قر

پر لحا شد باشند نتيجه چند قابل قبو نباشد.؟ يع مي شو تقريب ميانگين هم پرسشنامه تو

. گر بسته به نو متغيرهايي ست كه طر لحا مي شو ين شته باشد جو ما ثبت شد نظر پايگا بر متغيرها مومي تونيم ها ستفا كنيم غير ين صو هم طريق ظها ست سيد هما خو يع پرسشنامه مي تو به جو تو

لي پاسخ ها قابل كنتر ست.؟ جو مكا كنتر كشو ال مو مسكن

به نظر مي سد كه مو نقل نتقاال جديد با توجه به ثبت لي خريد شته باشد جو ــي كنتر س نها مكا بر ــد ش . جو ند فتا ين مكا ستاها فر ها گذشته يا نجا مي گير با ستاها بد سند خريد فر بسيا

. نها صو نمي گير بنچا معامله مي شوند كه ثبت مو ست؟ ضعيت چگونه مو خو يا

مو خو كه ين موضو تقريبا حل شد ست با توجه به . مو هم جو ثبت پال ها سيستم ناجا مكا كنتر

سي كند. كه سيستم بانكي به ست مي توند ين مو برفر يا يوني كه مرجع غيربانكي مثـل مـو قر هـا ين ست؟ پرسشنامه به ضعيت چطو بنگا ها گرفته شـد

ست؟ شا نشد مو . سي هم ند سمي ست مكا كنتر بر ين قر غيرطرفي ين ها به طو معمو نظر شرعي شكا ست

. پرسشنامه جايي ندكنا مد تما كا ين بگيريم كه مدها فر بر مو مد شغل كنا پايه مشخص باشد. شد تا كا لت مدير

ست؟ نا چگونه مدنظر قر گرفته قعي مشخص نيست. چو مد لت هم مند مو كا

. جو يد ــغل كه بيا كر تعد شمدها لبته پرسشنامه جايي بر لي ــد ــغل پيش بيني ش ــا ش مــا بعد كنتر ظه تضميني بر

. جو ندگذشته ين فر هستند كه به هيچ مدشا ند لتي ند مد عنو محل سـرمايه گذ بو سها اللي مشغو سطه گر ست، يا به هسـتند يا طريق سـرمايه گذ فر ين مد تز مي كنند. بانك ها

چگونه كنتر خوهد شد؟بتد صحبت ــت. من س همين طو ــو هم گفتم بخش عمد قتصا كش

ضع موجو مد با ين ــمي ست. ما بر تعيين ميز س ما غيرــتند كه به تجا يا هس . فر ــو ــكل موجه خوهيم ب با مش. فر ند نه بنگاهي نه حجر لي نه مغا مشغو هستند ستي هستند. شي به صو فر يا هستند كه مثال مشغو ــد . به نظر مي س مد جو نخوهد ظها بر خولت فقط سيد نه ها نخوهيم با ين ما به هدفمند ياهد به صو نقد به مر نه ها هد قر بايد نقد كر ياما با تكميل شد طالعا ها خت كند پس گذشت پر. صطال هدفمند خطا تعريف به هدفمند كر بيايم خطا نو كه هم قر گرفتن : خطا نو مي شوتمند گر فقير ست. ين تمند قر گرفتن ثر فقير گر ثرقت به صفر نمي سد چو مجمو ين خطا يك ست. خطا هيچ پس شما به عنو مجر طر بايد نتخا كنيد كه سهم كد يك . با توجه به سياست ها يگر كمتر شو بيشتر كنيد تا خطا نبا ها مدنظر بيشتر به نظر مي سد كه مجريا به لت شعا

كم كر خطا نو هستند.بز موجو بر نتخا شـد طـر با توجه به متغيرها ين پرسشنامه مربو به بخش ساسي ير كنتر معتقديد كه ضعيت گير ما مد ست، سابقه چنين پرسشنامه جهت

؟ جو نيا قتصا يم جد ترين چالش همين با توجه به بحث هايي كه مطر كريع چنين پرسشنامه با ين يگر تو ــت. سو مد س متغير

حجم طالعا سابقه ندشته ست.؟ مثل مو غذيي؟ بحث مخا هزينه ها چطو

مخا پرسشنامه صال لحا نشد ست كه خو مي توند يك ير باشد. مخا هزينه ها خانو عال بر ينكه خو يك متغير مهم ست طرفي مي توند يك عامل كنتر كنند باشد. به طو مثا مدها هزينه ها سو كنيد. سه ما سا نظر بگيريد مد كمتر ميز كسي نمي توند هزينه ها بيش حد ال يا مد. مدها جو نخوهد له هزينه ها قعي بيا كند چو معاين پرسشنامه باشد كه ــت يك بز كنترلي هزينه ها مي تونس

متاسفانه جا خالي ست.مدها تكيه شد هزينه ها حرفي چر پرسشنامه فقط به

به ميا نيامد ست؟ معني ين چيست؟يم. يعني مجريا ــر كا مد س نه با خت يا بحث پرمد خانو مشخص كنند تا گر حد كافي صد هستند تا مد خت كنند. جايي كه متغير نه پر ــخص يا ــد به ش نباشمستند نباشد بعد متغير جايگزين هزينه ستفا مي كنيم. گر به جه خانو نگا كنيد كثر مو هزينه ها بيشتر پرسشنامه ها بومد متغير مدها ظها شد ست. به طو قطع ين مو

قابل طميناني نيست.نه به بحث بنزين نا تعلق مي گير با توجه به ينكه بيشترين ياين مو سـتفا خانو چر پرسشـي مو ميز ست ۹۰ هز ميليا توما قتي قر ست؟ فر گنجاند نشد ين مقد هم صـر بنزين نا يع شـو كه بيشـتر نه تو يا

مينه نيست؟ ين مي شو چر فر پرسشي لت ۹۰ هز ين گفته نيستم كه نظر شخصي من موفق هد. شما فقط قيمت بنزين نه به فر مي ميليا توما ياها حاشيه خليج فا مقايسه مي كنيد. نظر مي گيريد با كشوقعي نظر بگيريد يعني مقا قيا شما بايد قيمت ها هيد به ساير متغيرها مثل مد به قيمت مو توجه قر نسبت . با نظر قيمت خو ميز مصر بنزين هم بايد توجه شوگرفتن ين متغيرها من با يك حسا سرنگشتي مي تونم بگويم كه هند. قيمت بنزيني كه ما مصر مي كنيم نه مي لت يا مر به مريكا بر ها عربي يا بيش قيمتي ست كه يك فر كشوجي بسته ها خا . ال با كشو به خو بنزين مي پرست. يك خو كه مصر بنزين ۳ تا ۴ ليتر ست جا ــائل پيش ــو ند كه مو جا مس به كشقضا نمي كنم. يك خو كه با خو مي تو با ۱۴ خت خل بايد ۴۰ ميليو بابت پر ميليو توما خريد با قعي بخر كنيد. گر من بتونم ين خو با هما ۱۴ ميليو ــب ــرمايه گذ كنم كس ما به لتفا قيمت مي تونم ســته باشم. بعد حاضر هستم كه بنزين هم به قيمت ش مد خل با قيمت بنزين لين قيمت بنزين قتي مسو . بخرمد هزينه ها جا ها عربي مقايسه مي كنند بايد كشوهايي يگر خو مدها ما مقايسه كنند. طر نها هم با ــوخت ۱۰ تا ۱۲ ــوند كه ميانگين مصر س خل توليد مي ش يي قيمت سه بربر شتن چنين خو ند. يعني شما با ليتر خت مي كنيد چو ميانگين مصر سوخت بر بر بنزين پريد يي خريد بو خو ۴ تا ۵ ليتر جها ست. گر شما خوشت نيا نبو كه سه بربر سوخت كه با ميانگين جهاني تطابق ــين بريزيد. بنابرين با ين حسا سرنگشتي شما با ماشيگر كه مطر ست ين ست لت طلبكا هم مي شويد. بحث صد مصر سوخت ما مربو به مصا غيرضر كه چند صد سوخت ما مربو به حمل نقل ست. بايد ببينيم چند جا يا حمل نقل عمومي ست. فر كنيد فر خو ين مسير لي جهت توليد يك كاال ــتفا مي كند س ــخصي شــخصي يگر نمي تو ش ــوخت طي مي كند. ين مصر ســير حمل نقل عمومي به يد نظر گرفت چو ين مسصد يا مطر مي كنند كه ــي نمي كند. ال ين بحث كمكهك ها يا مصر سوخت شخصي غيرضر ست كه هك ها برخو لي ــتفا مي كنند س هم نهم يد بهتر ست بتد مي كه جامعه نيستند. شما شريط توضعيت ــت ها غيرقيمتي جر كنيد كه منجر به بهبو سياس. گر تما سياست ها غيرقيمتي جر كر باشيد معيشتي شومي بعد به سياست ها قيمتي مي سيد كه جر شريط تو

شت. موجو هزينه هايي بر خوهد ين مركز شتيد كه كا شـا ضمني ما هم مو مركز

نيد توضيح بيشتر بدهيد؟ ين طر غيرقانوني ست. مي توــي كه ين مركز طريق ما طالعات ــيس مركز طبق قانو تاسند پرسشنامه جمع مي كند، بايد سوطالعا محاكم ين ند. شد بين برسمي قضايي هم غيرقابل ستنا هستند. مد نامه بگويد گر شخصي ين ظها۱۰۰ هز توما ست شما بخوهيد بگوييد ــت نمي تونيد ين فر فر گفته سمد ين فر ــتفا كنيد بگوييد سعال كر پا برگه ــا ۱۰۰ هز تومــن برگه قابل ي ــت. س ــت نگش هم ستنا نيست. به لحا قانوني ين مشكال لت ين ــت . ممكن س ــو بايد برطر شــاله ــم بكند ين مس ــي ه چشم پوشلي به هر حا جز ــد نظر بگير نخوه

خطاها فر محسو خوهد شد.

اقتصاد ۷۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۷۳شهر

ستا چا الغر ستا چا الغر ۱۱

. ين ــه، قا قا م خند ، هميش يد لو ها ــا بير يگرها محبو من هستند. سينما ، با چا الغر بامز

. پوست ها جريا لو گد ي مصاحبه

با ه هر نوشته ر ــر م شو ين جا ش» هاي ست م يا «خاطر » ها سينما، ح السي »ند. به يا ين ــينما» شهر يخ س ه حاال به «تاين فيلم ها، ــا، ين خاطر ه » ها، به يا ــي الس » ،« ــو ها قت پا «ل ــت ا لذ بخش س لبته مد ميا ــينما ين محبو ترين «چا الغر» س. ظاهر هما نخستين ــو چند م ش ــد، لذتش باشن فتند، تماشاگر ه «چا الغر» پر سينما ا حمقانه ها ند، به حر ه به تماشا ها نشسته بوفتند، بر شدند با خاطر خو تاال يسه خنديدند،

ند. ر ي سينما تر تار ست؛ «چا گا ما تغيير ــينما ما سه هاي فتا ــا ت ه ــت حر الغر» خبر نيسس فته، هرچند حمقانه تر شد ست، ما پر سينماها . بله، نوشتن يسه نم بر نم شو ــا يد ش » بايد چنين جاي ــا با «لو ه ــت ش ياه السي ين مر جذ سينما با ؛ ر شر [ ] به شد چا بو گند ي [لو ي شا [هام ست ه نگا ــد الغر. ي ظاهر جو بو به شه خو چنين خيال سر ناي [ لبته نهايت ــد، ما ي حماقت ن يا م ــت] چيزها شقت پايا . ما ــم هايش مو م [يا بالهت؟] چش « ه «ها ــمندنه ــه ها به ظاهر هوش همه نقشت سا » ن قليا با ي حر ــد، «لو ش چا چله م ، به نظر ــز ــز به هم م ي ــت حماقت، همه چي نهاير ست چاقش هم سريت ه حماقت به ــد م سه «چا ــت. ين «حماقت محض» هما چيز ست سه ظاهر نامتعا ــد لبته ن ي م ــر» به هم نز الغمد «بز قع متضا ها موقعيت بهتر بر ــا شناخته . ها با ظاهرش ــا فرهم بو » ش و بم ه هر ين مشخصه ها ظاهر ست م شوند ر تا ي ند. بايد ين مشخصه ها حفظ ي جد م شخصيت ساخته شو به برسد. عمال مد ها طو » نقش مر چا بدجنس به با شيد تا «ليو هافتا لحظه هاي به شد » برسد نا «ستنل لوــب] تاحد ــا حير تعج م ــب توجه [ جاليويد تامسن» سا ها ه « ليل نيست . ب نديشمندنه شومند پيش نوشته بو «ين ست هما بو محتر

ما هر بحر به متوسل م شد.» ه » هميشه با هم هستند. فيلم ها شا «لو هاــه نگا بد هم، حت هم نيم، م بينيم قت ه ند نم خوبند. ما ين نم نوشند، يا چشم بر هم نم گذ» شا گرفت؛ ها ــانه «تنهاي » بايد به نش «با هم بو

گا با هم ــه قضا ــتند، «تنها»ي هسنند ا م ب ند، با هم حر م نند، با هم خر م ند با ها ــت ند س ه نگا ــا جو ست ش فتا تبا با محيط طر ه يگر طر شوند. مسأله ين ست بر شا چند خوشايند نيست. نگا بتد تولدشا بنا قيقه هم نشوند. بنابرين با ه بر ين گذشته ند نند، با هم شپز م ستخد م شوند، با هم هم ه بلو » ست م خونند لبته به خاطر همين «با هم بو

. به پا م شوشا هم فتا ــت، به ــا هس ل ش ه هي تضا ل ه ناخوسته مش ند؛ ها هر مر طلب نفو م ه ل ين جاست ند بعد پشيما م شوند مش ــا م سلبته غافل ته هم ين ن ــتند. يگر بلد نيس ا ساسا نا هم ــه » هرچند هميش ه «لو ها ــويم نش

مش نم بينند. نگ هستند، ما هيچ قت » مجرما ــا »، «لو ه ــ ن ــم «هلفد فيلنند ند فر ه چو نتونسته ند ــتند تا هســد ند. ا جبا گما ش ــع فر گير فتا ند، به موقه «چا ــو ين قعا، حت تص ــت موقعيت خند ســا، مايه ــال ند، ساس ــا خ ه ا ــت به س ــر» الغتر هما ما خند ، ــت، خند ته س خند ه « ها ه بتد فيلم م خونيم؛ ين ميا نويس ست قيق تر بگوييم، ها نند، يا خال ب ا قعا خيا ندشتند حتماال، ين ميا نويس، ر سرشا ندشتند.» صال ف « ــينما «لو ها ه به س ــت ليدهاي س ي . بله، «لو ــت م شو س م خو عمال باعث فهم مين ه ند؛ هما طو ر سر ند » معموال ف ها، ها هم سر شا چيزهاي م چرخد شب م شوتفا ها ه ــت قر م گير نتيجه همين چيزهاس

نگا ه تفا هاي ــد؛ جو م فت جومد ند تا بالهت سما فر صا

ــا ش «چا الغر» به خوشند. ما ب

نگا چنين مقد سرنوشت ــو ه «ل ــت س ر

ــا هم » ب ــا هــند با هم باش

ي «چا الغر» عرصه غريب ست يا نند. ين عو ر ي جو نقطه ندگ شا سريت جو ه به همه وچولوها» ما «ن ن ست. ندگ شا شد عطف يد؛ ي يا يگر ين ج ها] م تو جلو ]ــت مثل پد شا س وچ « ه «لو ها ين ند، ه با هم بط ــا هستند نو شوخ ها شه ين ــت. چيز بطه پد شا س ــت شبيه ســت، نقش ــر بيش همه جالب س بط پد پس ، » پد ، «لو » بز » بز ست؛ «لو بطه «لو « ، عمال، به «لو ا ب سيب سان خر خصايص « ه «ها » پسر ست ر ين «لو ــر منتقل پس» پسر هم ند «ها ــر پشت سر هم خر م پس» پسر، هد. «لو ا به پد نتقا م ب ين خر «تيز» ست جاي فيلم قر م شو به شد ه جايز تر لبا خو بپوشد، س هر بچه » پسر ست چند لحظه ه، طبعا، «لو . برند س بگير خوبش وچ لبا ــيطا ه ش م گذ تا بفهميم لبا ها عا پوشيد ست. ي حماقت ها ه » همين فيلم تفا م فتد: جاي خشا «هاجا « ست م خوهند. «ها بچه ها تشنه شا ها ا ه معتقد ست ؛ چر » بيا هد «لو نم « ند. ظاهر جد ند نديشمندنه «ها خر م قت به ــت، ما ين خند به نوبه خو خند سه م فهميم بچه ها قبال شير با گذشته ند م سد » بايد با سيد ست. فقط «ها تا باال

ه نبايد، بيفتد. ند تا تفاق ه ندگ نامه مختصر مفيد يويد تامسن»، » تا ها مرجع، » نوشته، م گويد « «لو ها : يد، نوشته شد قت لفبا به سر ليو ها م . هميشه جا مر چا مر الغر نيد به ستن لو جو

ر ست.» تغيير

ستن لو نيد به جو با لو ها ند امال پر ه ها ت

—“¬ s ×

خاور ميانه سينما جهاسينما جهااروپا۳۹۳۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــر بزنم. خ گترها مي خوهم حر ــا جا بز ... بقا ، يعني حضر ، من ين موجو محتر قربانتا برليو ها (۱۸۹۲-۱۹۵۷) ستن لو (۱۸۹۰-۱۹۶۵) . يعني ست ندشته قت هم . هيچ ست ند صال حت تر ــه حتماال كي نوجوني ك ــربند كو هما س. با حضرتشا ميانه تر به شگفت مي مد مي خنديد ندشتم. هميشه فكر مي كر عجب موجو خنك لو . شايد بي مز هستند. بهترين حالت تحملشا مي كرشكا من باشد. «هما» هميشه به من مي گويد تو گرفتا . البد كي سركو شد هستي! بيشتر سر مي شو كوــد يا ــركو ش كي س . ما من هم حق با كو حق

نشد لو ها خوشم نيايد.قتي خو ــي قتي پيشه شد فيلمنامه نويس كمد نوشتم، به ين فكر مي كر ما به چه مي خنديم. چه يد نيست ين تر ترند. حتماال خند ضعيت هايي Body) با ند ها كه شمايل كمدين ها، چهر ند ــا مي توند خند باشد. Language) گرفته تا پوششصال بخشي نمك چاپلين هما تاكسيد مند گتر، كر نصفه نيمه ، كفش چند نمر بز ــلو گشا شفر چست چابكي به عصا مسخر ست كه با تركلي بالموضو ست، ما مثل عصا موسي هز كا بر با چا الغر كمد ست. مي يد لو جذبيت كالسيك هم مي شو گفت نچه مربو به هيئت ست، كامل ، ست ير بر نمي تو گرفت. كت كوتا مسخر لوكر ها كه هميشه سينه ست به شكم گند

تفاقا مايه لطيفه ها بي تناسب نمي سد. كال هايي كه نها ــيا ست. بر لو كه فاصله غيرمعمولي بسبا چشم ها بر بالهتش مي فزيد سبيل مسخر ها كه . پس قضيه چيست؟ به قو نمي تو بد تصو كرنكه ندشير «سبا جمع كا نمي كني»! طرفه لي چاپلين تئاتر بو سنت ــتن لو هم مثل چا س . مريكا صا شد بو تماشاخانه ها نگليسي يكسر به مد مريكا يل به هم مثل چاپلين با گر نمايش ها مريكا بيابد جيا ها هل جئو بو تا جفتش ليويوها فيلم سا نقش ها – شايد هم برعكس – ستوــت به . ما به عتقا من هرگز نتونس ــي با كر بو فرعــاال ين فاصله بيش نيم ــت يابد. ح س توفيق چاپلين تش كر ست. شمايل يخ قضا نها تا قر با كا . بلكه تجلي تنها به جلو ما شخصيت مربو نمي شوجوهر شخصيت نيز به شما مي يد. بر جوهر شخصيت ــت. لو ها به لحا ــمايل، مر نضمامي س شگساالنند. لو ظاهر كاني هيئت بز جوهر شخصيت، كوگا ضعيف، پرشكو شكايت بله ست لجاجت ناساست ست. ها چاقالويي جز تفكيك ناپذير شخصيت ــت كه پاچلفتي بي عرضه نااليق ما خو بز بين ســه ، ما هميش ال هم عا ــكم گند با شمعلو مي شو كه پهلو پنبه بيش نيست! به گما من ــكا كا همين جاست. جوهر شخصيت لو ها شنها، با عاليق يي شتني نيست. شمايل خر بو ست ها بز بطي به ــا هيچ ستي ش فتا پيش پاند پو چاپلين ند كه معموال همد ند يك القبا يژگي گترين . همد كر بز تماشاگر بر مي نگيز

يك ثر نمايشي بر جذ مخاطب ست. همد جايي ــتر خالقي ــر پيد مي كند كه پا ها مش بميا باشد. بين من تماشاگر با لو ها معموال . مشتر خالقي عميق ترين مفهومش شكل نمي گيرندها، بي كفايت ها ست ند خو با خرمر هيچ كس ــي ضعيت نمايش گير نها ــبك مغزها يكي بدند. با ســو نگر سنگ ها فتنه شو كه منجنيق فلك شگير جها يا نها . ــر قهرما نا مي شو بر فر سند. يا شريفي سر ند شخصي شا هستند معموال شت، نفر شا برعهد هبر تيم ــتن لو كه سهه نويسند بسيا فيلمنامه ها فيلم هايشا بو . هما كا ۳۰ شما فيلم ها مهمشا تهيه كر. با ين همه شباهت، نتيجه گا مي كر كه چاپلين بله يا ظاهر . كمدين ها شا با هم بسيا متفا بو كامريكايي يخ سينما كم نبو ند، كله پو ها بله تاــر لوئيس حتي جيم كر ، ج يز من ــه تا نو گرفتشتني ست نها خيلي ... ما گما مي كنم كه هيچ كد مز قضيه شمايل كمدين نهفته ست. نيامدند. شتني ست ، موفق ــتربين كم بيش بله مر گر مسست كه جنبه ها شريرنه شخصيت ما ــت، ين سيم علني ــت ند س نمايندگي مي كند. جنبه هايي كه شوند. هوشمند مستربين ين ست كه خلو مرتكب فتضاحا شر مي شو جلو مي كوشد كه نتايج الپوشاني كند. گر لو ها هم مي تونستند چنين ند، القل بر شتني تر بو ست فتا كنند، مر گانه

! كي سركو شد من با كو

ستا چا الغر ستا چا الغر ۲۲

كي سركو شد كوÈbOŠuð œU¼d

كي صله ناجو كو ــنايي من با ين ش لين . يك تا جا خانه شلو كه قم خو كانو فقر ، ندگي مي كر نجا يگر نيز به جز خانو من مستاجر ( ــا طاهر ق . صاحبخانه ( ــا ها بو ــن صلي س لوكيششت. ختر بيو نمايند مجلس بو سه پسر يك هانش مي سيد ستش به ما مي شد مر فقير كسي كه . پسر بز ــخيص يو گر تلويزيو خانه تش »شا بو با صد پاقر گر «تپا صاحبخانه مشتر پريگر تصنيف . » « مقامي» حا مي كر ــر «علي نظ/ من به / تو صبو يا من صبو ــنگ صبو «به من بگو س...!» يا تصنيف «منصو نگ سر نگ شا / عمر نديد / حمي بنما منصو بيا/ بيا بهر خد/ بر ين مبتاليم/ / منصو كجايي؟ / عشق تو كشاند به پير مكن بهانه گيرنها يز گوشم شد بو صبح ها با صد منصو كجايي»،

. خو بلند مي شدنس» صاحبخانه ما حكايت ما تلويزيو مبله «شا لو

ــت بعضي فر خانو مستاجرين به صو ش يگر عو ــد ــريا ها پرطرف يد برنامه ها س ــي بر نوبتشت. ، صاحبخانه هو مر بيشتر مي شدند. ين مياــا «لو ــريا ها فيلم ه ــع، البال برنامه ها س موقنيا ــا نم چر هم ــي نمي ل يد » مي ــا هيا به شا فتا لم نيفتا عما ــا تو ، مهرش غريز ،« يد سريا ها «فر ــبيد قبالش عاشق لم نچسكانه هن كو . نگا » «تعقيب» بو «متهم»، «چاپانيا گي محشو شد با ما ، سختي ها ناماليما

شوخي كمد فانتز ندشت.ست پاچلفتي با شلخته با ين همه، لو الغرند ــتي بغض ها گريه ها معصومانه شيس نا فتا با ــتر ــيريني جذبيت بيش حاال گيج منگش بريم شــن مر به يا پسر كوچك سلوموش ــت ها چا ش ( ما (همايو صاحبخانه ما يكي كمدين ها يرني نها بيش مي ندخت. بعدها ميا فيلم ها كوتا بلند لبته با ــا حا مي كر كه همه با كمد ها بز بكوبشمينه قابل مقايسه كس» ين لچسب «بر ما ها كا

ــيقي»، يونه ها ما مه»، «جعبه موس ند فيلم ها « نبو « »، «هميشه مزحم خوهيم بو «پسر صحر»، «خو قبانها بيشتر خاطر ماند. سا ها بعد شاهد « «به سو غرچند نمونه متفا كمد تركيبي «سلپ ستيك» كالمي » فيلم ها «پر بيبي» (هو هاكز، ۱۹۳۸)، با «سكرستانلي كريمر، ۱۹۶۳) «تا يونه» ( يونه يونه نيا »يگر يم يچ، ۱۹۷۲) بو ؟» (پيترباگدنو كتر جو چه خبر

ما شدند. » بريما مشمو مر «لو هاــمايل سينما ين ش ند به ــتر نگا ما نگا خاكسنها نيست. چر يخي ، باعث نكا موقعيت جايگا تا كمدمثا «چيچو فرنكو» نتونستند نقشي خاطر نگيز ماندگا شت كه با ين يا ند؟ قد مسلم كنا خو به جا بگذمد كه يگر خوهد ، مطالب شيفتگي چندني نوشته نشدنيا نويسندگانش با نگا متفا تر حس عاشقانه تر به ين كمدين كالسيك خير شد ند. سينما عاشقانه ها جتنا ناپذير با گذشته طبقه بافت فرهنگي به طو كي گي ما نو مشاهد پرسه ني هايي كه كو خانو

. شته يم، پيوند مي خو نوجو جوني

ستا چا الغر ستا چا الغر ۳۳

يل حمق ها ما vÝuÞ œ«uł

۷۴سينما

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا چا الغر ستا چا الغر ۴۴

! ! بو بوpost-the-) ــر ــا- نگ جلد جنگ معر پس

ه ا ــل ــر نوئ ــد ب يوي ــتر ا مش (oryــد، به جا هر تصوير مهم ــا ۱۹۹۶ منتشر ش ستا نند مفاهيم هند توجيه ه توضيح ي تئوشد مباحث ه به س فيلم ــتفا ع س ــد، يا باشخشا ر باشد، تصوير م ــينماي ي س تئو (۱۹۴۰) « سفو ــمندنه فيلم «حمق هوشس فيلم ين ع ه ند. ناگفته نماند جلب توجه م جو ند صرفا تصوير تبليغات تجا به حسا نشگا م يد: لو ها با لبا ها فا لتحصيل جلو تخته سيا يستا ند ظاهر به سخت م تونند » يا هما « ياض « ضر ــاله پس مسه ــيا م فهميم تا» بربيايند. با نگاه به تخته سنند: ــد ند مساله پيشين حل پيش تر موفق شجو «هفت» بر به ضافه عد «نه» بر سه ضعيت بسيا ميز، ــه! با ين نتخا طنز به ضافه سمينه سينما به ميسين ها نا عالقه مند ا صر بر ليل . خيل ها به ــو ــن م ش ش نوع تباطا ــامد (به معنا حضو عرصه فرهنگ پس ، يگر علو نسان مينه ها موجو هنرها) سابقه يف نگر پر سينما نيز قر گيرند، ــند وش م ــينما، ــناخت عرصه مبد يعن س ليل فقد ش ما به ــا م شوند ر موضوعا س تنها موفق به پيچيد تو پايا ناپذير مرجع ستد سينما هزنند. ها م ــو بيش تر ب بط، مينه ها گا مرب ه غلب مو به خونندگا مقاال ين گر حساس ن گ ناتو هد، ست م نويسندگا نگر ها سينماي ست. به عنو نمونه، «سينتاگما»ها ه با تقسيم فيلم به قطعه ها خو ريستين متز با ، گرچه ي توصيف پيز ، ــ ، معمول ، متنا مختاــند، ما ي منظم هدفمند به نظر م س به لحا تئو عمل هيچ ي مشخصه ها بيان سب فيلم ها ه برخ ــت ته جالب ين س نند. ن ــن نم ش يگر ــينماي چنا به گستر ها ي س مباحث تئوبسته ند ( نوع مغالطه شبه فلسف بر علو نسان ين نگر ها بيا موضوعا خو بهر م برند) مدعيا يگر چنا سينما شتيا شا بر ظها نظر نگ ما به يا موقعيت ه ب يا ست عرصه ها چنا ند: » م ند سفو لو ها فيلم «حمق ه تفاق موفق به گرفتن ــهر ها سابق ش ــپو سشتند گر قع به نحو مضح شد ند ( ه تحصيل گان شا خا مر م گرفتند! ) مژنند لو بر ثر ي تفا يافت م ــفو ست ســفو س مضح تر جا لر همه فن حريف قهرما ستد سينما ( ــيا ! نتيجه، بس م گيرــنيد يا هند به جا ش ــب) ترجيح م ــه ينجان جمليگر به تماشا ساتيد، ي با ين خوند مغالطه ها مد سينما بنشينند. ا ها بهترين ــيرين شهد چو شتباها چاقه الغر جهان فانتز م ه ــت م فهميدند س . گر ين قع نيا نه تا ر با « س تبليغات شا حا تف عم شه چن تا؟» جلد ي پيچيد ترين مجموعه ين ، ــا م گير هه نو ميال ج ــ ي مقاال تئومبريج» » يا «خنگ ها ــا با «هالوها ها باف پيچيد نيا به قد ــر ند. ما م ــه م مه بخش ها قابل توجه عين حا مضح هست ...، حضو ، مطبوعا سينماي مي ا محيط ها قع گر شباهت قع به ظهو فيلسوفا لو ها

نند »، ي مختر توليد ــم «صد بز ! فيلش هن با چ ه بر يجا تعا جو بمب نند وبد. به هم نگا م ــر خو م تو سنند. !» م گر نه يو ست هايشا به عالمت «طر يونه تر ــا به نيايش ه ــت فعات س ي يل يخ لو نند! جمله تا ــا برخو م ش خومين، بر ر » موقع جا سفو فيلم «حمق اف به نظر م سد: «گه تعيين حد بالهت هر نفرشا وچي سه مو ر هم يگه حتا جا شتيم، سو ه ه ها م ــت !» جمله هاي س نبو

ند! چند ثانيه فقط بايستد نگاهش ــينما چند هو گا س ــو ها ميا بز ل» نما و فلين ي ــد: «فد ن جه ي ــخت سرسا لو برم گر ب ه بعد هر خر ــهو ها مشست ند ( با ين بين نگا م ماند به با نگاه ــه م خوهد مد نمايش ها صحن يل برمد سهيم بدند ضعيت بغرنج پيش ــاگر تماشــت الغر مبر س يرنگر ها ــو ضمنا خه عمر )، به عنو ي بهترين نگا هاي ــا ســا م گويد: ند. «لوئيس بونوئل» با ش يد يا م ه پايان نند ندگ م ئاليست « ها جهان سو . .» لبته گاه هما پايا هم ند ــو هاليه مر نتقا جو موفق م شو قت « با نتها فيلم «گالت م بينيم ل س ند، ها به ش پوست ها ب

ه فقط سرهاشا باق ماند ست!

، ا ــگ نگا ها ها به عنو عنصر هميشگا ماند ست؛ هرچند ه به يا مهم ترين چيز ست م نگا ها غلط ند ست گريه ها مشهو لو هم ند ستيصا . ستن با گريه سع م ها ندل گريستن ترين ش ا خند هد با ين خو نشا نگا ه ند ل طو نگا م به نمايش م گذ ست. ي شتباه نشد ب هيچ ندگ مرت يا» ترين گريه ها لو فيلم «حمق ها خند ه بتد قطعه مپت . ي معلم تر به يا م . تصوير هنگا نوختن مو م نو بر ه يج تحت تاثير قطعه چهر لو م ماند: به تدفش سر ، بغض م گير گريه معر نوخته م شويب ند. تر ستما پا م ــمانش با هد چش م نانه ي ــ الغر مو با بدجنس ها ي نگليسند برتر ه مد سع م ــا چا اي س مريلبر ــد همه ش يگر ب ــ خو به نگ مرمد ــتد س هه تمام ند، به مد ي ه بد مان . ي فيلم هايشا ــت س به ند تا پنجر بير بپرند، ــا ش ماجر م خوهد با طبقه پايين سقوطشا ند نر ر م ه ف ها لد ند، با شهامت ساختگ به لو جلوگير م «! ــيد خر ترس نا لحظه ه ــد: «نذ بگن ه م هد: «بذ بگن. من ــو م قانه با گريه ج ــو صا لنستند ن نم گر ا !» ها چيز هميت نم . نيا هم به ــا هم همين طو نا ش گر ا حتماال ند نمايش ها نندگا بر برگر . تهيه نستن نبويگر يل به فيلم، بيش هر چيز به با ــه صحن. فيلم ها ها شا بو ه ختيا شتند بامز حتيا ند نيا به چيز » بو ا «لو ها ، ــت س به نيم، ه به فيلم ها شا نگا م . مر يگر هم نبوه به ا ند. ه ها تنها ها فيلم بو م بينيم ) به بهترين ــپر شد بو (يعن خندند مر ها سصد نتزع ــا ها صد ني ند. جه نجا م خر با توجه به ه ين ؛ گو ين قع بو ــا جهــت تر به نظر م يند! م ئاليس گا ما، تغيير قت قر م شو تا يا»، لو هما فيلم «حمق ها

به يا لو ها

vIOIŽ bOFÝ

سينما ۷۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا چا الغر ستا چا الغر ۵۵ ش م ند! ند، عين تلفن با ي پزش صحبت و ل ميو ها موم ــر صحر» فيلم «پس « با . فيلم «گا ش نم ــو به مبا م خ « و خو خال نبا ي گا «پير بر مبا به ند بين نگا م ــا به ... ها همچن م گره تو يگه سر جمله مشهو م گويد: «ينم يه يد ست !» فيلم هايشا هنو قابل منو تو ندختگر مقبل عباس جايشا حر باشند، شنيدن تر. ه ي با بر نشنيد صد ضدهوي ها يا هست ه «سربا ها يم ــينماي پنا بر ما جنگ به س ستا نيمه ها ناجو . فيلم » نشا م چوب: «نصفشو بو نصف /مقبل ه به قو ها بو مين سبا با حمله !» ها به سر ــو يگه شو نسه بر ثر شتبا لو ها چوب غريب ند سربا ر م ند ند، به م فتا ند هاي غو سا ساخته شد بوند. بير سينما مين سبا با ها نجا م سرها غو سا خبر نبو بر پايا جنگ هنو سرباندگ نامه شا قت . قت ال بو يگر ــا چند سنويس ها هنر فيلم مثل با ا ه بسيا م خونيم ا لو تعد فيلم نامه ها يا ساختن بيش تر شوخ ها بين ــا به ه نگا ها ه ــويم ، متقاعد م ش بوه فيلم م بينيم ب جهت نيست. غلب شوخ هاي ــتن مربو م شو ل ين ميا به حماقت ها سهمو قربان ست. گاه لبته هر ها به ي ند .( ــري ند (مثل جعبه موسيق نيا ش يختن به هم ه ــت يا» ي نمونه ها معد س «حمق ها ــت. ــوخ ها ها به ند خو س شت بو سا به صد بو ــر ا مد ي ش بر ثر قت ين صد م شنو (مثل ما موقع حسا ست ، منتقد مدير شنيد حر ها بعض فيلم ساقت به سر «! !... بو ) فريا م ند: «بو فرهنگليل، ــد. به همين ش ــت هم ب ن س م ند ممستا (بر خال هميت ها سطه ين فيلم به ها ها جا خاص ا له پو ها يا صد صحر) ليل صل عالقه من به ين ستش بخوهيد، . ما ــت. ط ، حس هم پند با ها س فيلم خايبهشت قيقا ه سا ۱۳۷۸ (يعن هشت ماه ــا ما )به همر فر موتمن بر تبديل فيلمنامه تفتر به ، ين ــينماي » به فيلم بلند س «هفت پرفتر م فتيم، موسيق ثابت عنو بند فيلم ها لو ــباهت ضعيت ما هم ب ش . لبته هنم بو ها يتم ــ با . پله ها مختلف ــا ها نبو مد ه به ــيق ين فيلم ها باال پايين م فتيم حر ها موسنم ه فقط ي شا تعريف م عجيب م شنيديم ــئو ــتش بگويم. ي با مس س ه هم ــو م قما ها به ما گفت: «فيلم نامه بخش فيلم نامه ي ساه تماشاگر فر بين ل من خيل نگرنم ــت. خوب سل ين مش فع . بر ــو چها جو فيلم متوجه نشــب لو ها به هم نگا ر يد؟» ما به س ر فقت » گفتم: «خب، ــخ «لو يم من پاس ره ين چها نفر ي نما ببينيم، تماشاچ م فهمد ر قعا ف با پرسيد: «يعن قا نفرند!» ين ها چهانفرند؟» ين جا ه ين ها چها نيد تماشاچ م فهمد م ه همدل با لو جا خو به هم پند با بو س ستنل ليو ه ع امال م فهمم . حاال ها ند؛ چر ها با تما تا بر چه م جلد : يا» فريا م جو ته فيلم «حمق ها

«!... !... بو «بو

« مد «لو ها ــ با ي نگا مر به قت مد نيم م خوهيم بر تماشاچ معاصر نمونه « نگا م نيم، نهايت م بينيم بيش تر ين فيلم ها، ئه « سلپ ستي ، ن ، به ي جو هيجا بير ه حجم خو صحنه هاي هست وبيد شياي به سر صو به ي جو تعقيب گريز، به پرتا يا باشند، طبعا ن هم يگر مت ست، ما گر هيجا ها بير ي « سلپ ستي مد خشان « به تنهاي نم تونند نمونه خيل ــه فيلم ها «لو ــت س ين ئه بدهند. موضو مهم تر قع ين خصلت ليد بو ين صحنه ها، يا ، »، به نظر ــا هل گير مينه يجا ش ــتند بر يگر بهانه هس ه صحنه ها ه بتونيم فيلم ها ها نمونه خو ين صحنه ها، باعث م شو ه »، ين » بدنيم. فيلم ها «لو ها سلپ ستي مد »ه ه شغل خر م شوند، ين نند، ين ها شغل ختيا م ند، ر ند مناسبا جد ميز با همسر شا هر ه م خوهند شيئ نند، ين ه م خوهند سفر شر ين س نجا بدهند، همه يت بر س برسانند، يا مأمو ست به » معموال خشا «بز قايق به بهانه تبديل م شوند بر ه صحنه ها ( يالوگ (حت فيلم ها ناطق شا يالو يا ب م ل م گيرند. فيلم ها «لو » حقيقتا ش خالص «سلپ ستييم، يعن مي به معنا مد تقريبا ند »، موقعيت ها هاشته باشيم، يا شريط شخصيت ها تس ه ي موقعيت گر ين ست به ي نتخا بزنند، ميز باشد ها بايد يد بزنگاه تراغذ نم يد بعيد ست نوشته خو شريط به مفهو. شريط گر ف نفسه مضح م شوند، اغذ خند ما بگير ، چو تير مد ه سر ي تصوير مضح ند؛ بابت بالهاي يش ه سته، يا پو گر غبا ــر ش ه س تخته ه عالقه ما به فيلم ها «لو نم چيز ر م يخته. فيچه يچه با م شو همين ، همين » هميت ها»، به لحا يد فيلم هايشا لذ ببريم. «لو ها م تونيم يل خر صامت مدين ها ، هم هما ــ يخ تاند، هن مخاطب مر ه ناطق هستند به لحا موقعيت « نگ شد ل « ه بعض فيلم ها شا مخاطب مر به شبين فيلم ها شا تلويزيو تفا فتا ست. منظو ، با يديد فيلم ها نمايش ، طبعا هما پخش تلويزيون ست نه تلويزيوما ليل خانگ جها هم تقريبا همين طو ست. يعن به يت ها سنگين معاصر نم شوند، پ ند، مشمو ه قدمت ــته گريخته ، يا جس ل بريد بريد ــ ه به ش طريق برنامه هاي يد هند، تلويزيو بيش تر مد نشا م ميا برنامه قطعا قت ل چاپلين» ه مثال مو «چا ست شد ند. بر همين نيد؛ ــويد، فيلم ها م تونيد يا م م ش اليه ها مرل م تونيد بگوييد «عصر جديد»، بگوييد «جويندگا طال»، ن يد. به ند مم « «لو ها »، خو مو «لو هاند. گر هم » به يا بيا ه مر سم فيلم ها «لو ها ست نيم، بايد با يا بعض صحنه ها شوخ ها، ا ب بخوهيم ين ،« سفو مثل صحنه ها مشهو پا البيرنت فيلم «هالوها مد ها ، پير سنت يخ ا بزنيم. تا ين ست به ه «لو نم ر م . ما من ف مدين مهم بو «م سنت»، فر ، مد محسو م شوند، مدين ها » مقايسه با ها

نبا ه به ن ه حت هنو هم بر تماشاگر ــت بر همين س» بسيا مد ها «لو ها ند، معقو بو فيلم ها م گرمدين مد ها مت به ه ــت ــند. سا هاس نامعقو م سه به بز نتقا موقعيت ها جامعه مد مان مد يم ندمد پوچ يا ، ال مد مد موقعيت، بعا تبديل شد، قع نيا بط شخصيت ها مانتي ظاهر شد مد مي نويسند ه لبته نگر ل م گير ــ به گونه معقو شــت ــت. بر همين س م س ند بر ين ها حا ه خلق م نياي ند، مت به متن مد ها ۱۹۶۰ به بعد، عمدتا نويسند محو ه » «يا يلد مد ها «بيل ــتند. شما م تونيد فيلم نامه هســايمن» بخونيد بخنديد. يا به مد ها «نيل س يموند»، يا ست، لبخند مد ها مد تر نش معمو بينند ه ل شس» لد لويد» يا «بر ما بزنيد، نه قهقهه. ما فيلم نامه «ها) نم توند به تنهاي متن ــا الم ش لبته به غير شوخ ها )مدين مت بو ست ين فيلم ها ب باشد، چو به جر ــت ن س مدين ها بو ند. غلب مم گر ا ، گر ا ــند نويس» ساخته س» «سا د فيلم «بر ما ه ما نيايد ياه »، با ين ». يا مو «لو ها ر ــد «جوئل م ــم ، س ر ن گر ا ــا » عمد فيلم ها مهم ش «جيمز پرمد ها، » ست. ين جو «لو ها ــه يد خو هميش ، يا حيانا پيشبر ــاچ موقعيت ها صحنه خند گرفتن تماشمدين صل ست. فيلم ها «چاپلين»، غير ستا هم مت به يگر غير بر ما يگر ند، با ه نقش گذ هاي ه » ين ست ته عجيب فيلم ها «لو ها مهم نيست. ما نند تا مينه چين هاي نيا يزها ستا ها معموال به بهانه ها ند. و فرهم بز ب » ب معن پو ــا «بز صحنه هغلب هم ي نفر سو يا چها ين موقعيت با ها شري ست.

، ــو قاعد ه طبق فرم م ــد بر چزند يا بت « «لو ( قيقا به مفهو فيزي وبيد (ند، ما » با همره م «هانا هم قر م گيرند با بعد مو ضر شتم قر نم فيلم ها ــر م هند. ف م ــاگر » بر تماش «لو هاند؛ ــا به ي توضيح معاصر نيه قر نيست فيلم ها شا ين ه ين ، ن ــتخر س « «معنــير ــل فيلم ها «چاپلين» س مثــد . هر ن ــا نب ه به ين فيلم ها ي قطعه ست ندگ » البه ال ل «بز شــه تفا هاي ــر گرفت ها قــد، مثال ــم م فت ــه فيلــفت ــب س ه با چس قلم موي « غيرقابل با به چانه «هاــه ال ــت س ــبد، يا م چسند، موقعيت هاي پنجر گير م نند. متد پيد م ه هستند يگر مدين تقريبا هيچ

السي كمدين ها مدا لو ها بز لحن

U¹—uÄ dO «

۷۶سينما

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ه سرشا م يد، ه مو بالهاي ــر گرفت ــو س نم شخم ند. ــند طاقت بيا » ب منطق باش تو ا به ين ميز «قعا » صحنه هاي فيلم ها شا ــد «لو ها يل نش، سالم ه بد ي فيد ين فيد » هاست تو ا ست مثل «

ند ماند ند. ــر مد ش » با فيلم ها قت «لو ها ــه تا «تا » گرفت ا ــ س لف ند ه « ــت ن س نند، م ــا س»، قابليت ها ش گال فربن ين» تا « س»، «جا ميــف م شو ش نند ها نند ها يا مجامع تهيه ــط تهيه توسه به سخت هند. همين ست ل م يو ش ميت ستو ه حاه جر ــ س ند ه مديريت م ــ س ــو سهم م ش . ر شوند جد ر ل صو شخصيت ت ــ ند، ش م ل تيستز» ش مثال ي جاي نم شو گفت «يونايتد ين» بيش تر مؤثر ست يا خو . بعد ــت «جا تيس هويت ، نش يا تجربه يگر برسا ه با ل گير ين هويت ست شند. ــا تعيين ــر خو محد ي ــت خطوط ب س ن ممه حت ي « امال مشخص فيزي «لو ها ن ناهمخوس هم خند ست، هما م توند مبنا مشخص باشد عه چر ها جر صحنه «تيم» شد ند. بعد بر ين فتا ست، ه بيش تر هم شوخ ها بصر شوخ نويس ها، ل م گير ي جاي به بعد، ها ن ش برسا همين ناهم خونند. هند عد نم ــخيص م پسند تماشاگر تشه نم مفهو «مؤلف» ين مو خيل به ين ر م بنابرين ف ــونا ند، ين پرس » خلق م س ــوخ ها «چه ين شه ما ؛ به ين برم گر هد، برنم گر ل م » ش س «چه يم ي النگ شا يستا يم چشم ند حد پنجا فيلم ر هاي ت فتا ــا ين ه غلب ند، فا م شوند يا متد پيد م ه نويسند عو شد باشد ين گر تغيير ا ه يا نه، فا ين ر باشد يا نه. به چشم ما، هاي ــف ت ها موتي ــن حر ه يهند، هيئت ل م پر شــوند. » ظاهر م ش «لو هاه نهايت ــت بنابرين طبيع سنيم. منتها ها «مؤلف» تلق ه «تئو مؤلف» ــ تالشر ماجر « گر محو ا بر «يس» ــ «ند سا ، با بدجنس بويس» ستو ــا محد شد. «سبا «تئو خر نوشته مشهو ــه ضمنا ند ــا م ش مؤلف»، ــد حيطه ها ــف» م تون «مؤلگر هم حضو ا يگر غير ــد؛ مثل فيلم نامه نويس شته باشــا ين بحث ــر. م يگ ــا حت با يهد. ين هم مه نم م گذ « ه پديد ها با «تيتر شد نيم م ه صاحب جايگا م شوند ست

گر ا ، «مؤلف»بو يخ نقد «تيتر» م شو چه طو تا»، عمال ــو ها س»، يا «ل چو ما ه «گر حال ــت؛ سهنيت م ست تا گر ا ــا به فيلم نامه نويس ش حضوين نند. بنابرين، «مؤلف» ــا موقعيت هاي فرهم بر شه ين صحنه ها ست » به خاطر جو ه « س ست ، مو

. موقعيت ها خلق م شوه ــهو ست » مر مش ــا قبل «لو » س «هاــم م » ه ــر خانو «ها ــا خ » ين س «لوها نمايش جرها صحنه تو ، ــا ين س ست. ه نمونه هايش هست؛ ر ند گاه هم فيلم هاي با گذــته هما بالهت ها معصومانه ــن گذش » پابه س «لوه بالها بايد به سر بيايد، ــخصيت »، يعن ش به جا «هايع شد ست ي نمونه بين شخصيت ها متعد تو» پابه سن گذشته با ختر «لو س نقش ، يد ه من . نمونه هاي قديم تر ند، چا جز تحمل بالها ند م السي ست. مدين ها گا ترين بله » خيل جو نا هم «لوبين نگا ه به « ــوند «لو ش ر فتا ت ت ين نظر، حرند، ستمد طلبيد تماشاچ ست ــر م خا ند س م لبته نيد! م ه م گويد القل بالهت خو به من ين موضو ــهو ست ظاهر » مش بين ها «ها نگا به ه م بينيد چه بالي به سر با تماشاچ ميا م گذ » ست. خيل قت ها قع «لو « ؟! موضو نگا «ها م ند بين نگا م شد، به ه ي ب » به جا ين «هانند سنت غا نم ر م ــتمد م طلبد. ف ــاچ س تماشن مثل «يانچو» » برشت سينما، ها مد «فاصله گذه ين » هستند » نيستند؛ پيش ها ين «لو ها «گده ي حس با تماشاچ نند. ين جا نخستين جاي ست ا م بين جايگزين جمله يگر به ميا گذشته م شو نگا بالد با بيايد. فيلم ها «چاپلين» «ها ه بايد به ــو م شمد ها صامت به صال ــت بين هس لويد» هم نگا به ند، ما ين نگا ر تبا برقر م بين تماشاچ ل با ين شليل ب جهت بو نگا ست. فر مثال مو «چاپلين» فقط به نيد «چاپلين» ي غذ تند م خو چو نم توند به قع ند ين بين نگا م ند، به ه غذ پخته نگا م

بين م ند! گلويش به ه با نگاه به «هيچ» ست « هقا ه مثال «خسر يم ــ نقد فيلم ير گريشيد » تأ ــا هميت «لو ه « ــژ ــهر جعفر ن «شمدين مد مت به ــ منتقدها ي قت نند. معموال م ه ها ته هستند ين ن ر ــرگر ثابت نند، س ستايش م ــان » ند، مثال مو «چاپلين» تر ها نس خيل «جدجو جتماع بط بين شخصيت هايش، مو هايش، يا ا، يا هم نشين با » منجر شد لگر ــخصيت « ه به خلق شه فيلم هايش جريا ــر فقير «عصر جديد» عوطف خت»، يا حت تاتو بز ي مد « ، بحث ها مربو به يتن، معموال » باستر نر ــم « با تقابل با ماشينيسقع با لحن . عميق بو جد بو ين مفاهيم بحث م شومد ، ي ا م مد به ه بر ستايش فيلم ها غيرنند. تقابل بين مر منتقدها همين جا شر هم ستايش م ، حت گر بسيا ي با مصر باشد، ؛ مر صر خند م شو

نبا ين بر شا مال ست جهت تأييد فيلم منتقد هم ه بگويند خند سر جا خو بايد باشد، ما چه چيز هستند نم چه پس خند ر م پس ين خند گرفتن ها هست. فه به هد » هست، به منتقد نم گرفتن ها «لو هانند. شناختن لحن ، تفسير ترش يا معنا ترش لحا تماتيند منتقد متوجه جنبه ها ظريف م م ه » ست بز «بز. مثال فيلم مثل «جعبه » شو ها «لو ها ا ( ( نه جدما شته باشد، مينه ضد خشونت طلب » م توند ي موسيق ، عو ند » فر م حت ين مو هم «جد شد

. ز م شو » هميشگ متمر لحن «بز» ير چه قد ه محبوبيت «لو ها توضيح ين مدين سا نيست. مو ــت، بله فيلم ها هاس مديو »، يا ــا «مرحو عز هللا مقبل خش ا فونس» مثل «لوي ،« خشا «مرحو حسن عباس » با صد مو «پيتر سلره ) « ــا «مرحو حميد قنبر خش ا ــا «جر لوئيس» با يا هنر بله مهم ترين ست ندشت ين متأسفانه خو بله ها بيش تر لذ م بريم مثال مو ين غلب ما بدند) ه بشو ها نم قعا بعيد م غلب فيلم ها «جر لوئيس»، يخ نگر تا نست ي با س شا بامز بله فا بد يالو ،« ــد. ما فيلم ها «لو ها به ين نتيجه م سه قر ست بنا صل (يعن هما ــت ــبيه پيچ مهر س شنم مو «لو ر م . ف ــا ) بس » صل صحنه ها «بز» ست؛ مثال بايد صد خوب بال بيش تر «صدسا ،« ها ، ــو ه خو ند بد ش ــ ضربه هاي ها ناش بر فرياه بالي به » بعد ين ــيد معر «ها ش يا بر نفس قت « ، يا بر «لو ــو » ش ــر م يد «صدسا سه يا تماشاچ نا ساخت ند، ضجه سو فش م گريه معره فقط م خندند. ين ند م خندند يا هم ما عصب م مد ها ناطق فقط صو ه صد ين صحنه ها جالب ست س باند صل ستفا م شد، ما بله فا ست معموال ها ين صدها ساختند. فريا بلو « بله ها «لو ها « شيد يا پنجر پر شد «ها ه بعد ف معر» ست. ما نش حو م شنويم، صد «مرحو مقبل فتانيم. به خاطر ــا ه حت بر ين ها هم صدس ر يم عا ه جو « ــو ها بله فيلم ها «ل همين، ل ه هسته فيلم ها ها ش ز ست بر چيز قيقا متمر» به عنو ي موتيف يد عصبيت «ها هد. ضمنا، تأ م » هم بو ه صد «مرحو مقبل ، ــخصيت خيل عمد شــد تا جلو ماشين هند قت خم م ش ه حت « بالهت «لو « يان نعا ا « . ين صد ــو يژ صديش ب ــد، بالهت بزنبله با ــب» . بعدها ين فيلم ها به مديريت «ناصر طهماس بوه حتما بايد ــد ا ظريف نجا ش ــدند، به نظر شبله جديد ما نسبت ه ــت نيم. ين مو نيس قت قت ها مو ند، هرچند خيل بله قديم فقط نوستالژي به س» بله جديد «بر ما مد ها ين تفا م فتد. حت شته «منوچهر بال به عهد ــب» مديريت ه «طهماس هم ما ر ند لز ــع ، س ر بله چو» » صد «گر ــماعيل ســا ه نو گويش صدسا ها ش نند ــ نتخا ن صدهايها قديم باشد به جايش هويت جنس بلو شبيه « ين ميز بالهت «لو ه ــ ر ند؛ يعن جنس ها حفظ چو» ند. يا مو «گر » م ــا عصبيت «هيشش م ند، قت ي تا به تنهاي ه حت ند م نا تا ها بغل بخوبند با سر صدهايش نم خوهد بگذ ساست ليل ند. «طهماسب» به ين مر « بله ها جديد «لو ها ، ين مد ه جنس ير « ين جهت، «لو ها ــت س ر خو عمل مدين ها هستند، چو حس لحن جنس ــانس ترين خو ش

ند شد ست. س برگر مد شا به فا

سينما ۷۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

تي بو كه با لين عبا فت «نر مثبت» يم بير تاقي كه با هم سال عليك كر بو قتي همايو يم با هايي ــيا برخو كر بو يم. خو برخو بو متوضع ين بر ما كه بس توفق كامل تاكيد كريل جوني شت كه سنين نوجوني ين ست. همايو شجريا شانس قال كم يا ، نه نايا كه موقعيت ست ست كه ين موقعيت ندگي كند قطع به يقين گترين ستا موسيقي ير نو باالترين سطح كنا بزند ستا شجريا حاصل شد بو ما به هما يقين مي تو گفت كه البد ستعد تونايي محر بو با شانس فرقتي به گرنه هيچ كس چهل سا مر خر جلو گر پسر نمي كند ستا هم. ين هما نكته ست كه پسر قتي يك نفر سطح باالتر هن همه مي چرخد مي سد، مي گويد با ين چاشني ضافه كه پاسخش به سؤلي كه

تفا بلندتر سقو مي كند. شر مي كند گر كا خو نباشد قا به نظر مي سند ين شا قتي مغر نيستند خو اليلي كه هست ما قا ها مي تونند مغر باشند بنابر همه

يشا غيرقابل نكا باشد. قتي كه شباهت ها ظاهر كا نها سايه بير مي حتي

ستا ۱۱ ستا هز هز

االن وقتش رسيده است ÈdOB ‘—¬Øv uz— bO−

گـو مو همكا تا با ين گفت ال قاعدتـا بايد يم به عقب تر، جايي كه ما برمي گر ستا شر كنيم، يد ماني كه شر كر ؛ تا بو فكر مي كنم نقطه عطف كانستند ند مي يك تر بو نهايي كه به شما نز . ند به خوسـتا شـجريا هميشـه ما يد، كه صد خوشـي صطال قت ال باشـد به مي گفتنـد كه همايـو هر تا چه نقطه ند. ين نقطه بر خو قتش برسد، مي خونيد يا سـيديد كه بخو ين نتيجه تا به ؟ يعني خو بو

نيد؟ نيد بخو ستا گفت كه شما حاال مي توــت قتي س ــت، يكي مربو به قع بخش س ين قتي بو ــر شد. شر ين همخوني ها كه همخوني ها ش. پد سرما شديد خو لما ــتيم ش كه كنسرتي يم. من گفتم بو طو كه بايد كنسر كنسل مي كرشما بياييد صحنه، من با شما مي خونم. پد پرسيد: « عهد بر مي يي؟» گفتم: «بله. مي تونم.» پد خيلي نگر ينجاها ينجاها من مي خونم لي گفت خيلي خب، بو

ــد من خوند نجا ش ــر قتي كنس . هم توبخوحقيقتش خو پد هم خيلي متعجب شد. فكر نمي كر كه مد باشم. چو خيلي جسته گريخته با پد من تا ينجا پيش قفه مي فتا بنابرين پد شتم. بين كال ها ما كال نجا به بعد، فكر نمي كر كه من ينقد پيشرفت كر باشم.

همخوني ها شر شد.يد؟ يد، نگر نبو ين پيشنها قتي تا خو

( . (خند قتي ين حر بعد پشيما شد خو . لبته چند سا بعد هم، لي كا بو كه بايد نجا مي ــد. تقريبا يك سا قبل كه ــتقل من منتشر ش كا مسسيد قتش ، پد به من مي گفت كا مستقلم منتشر شوئه بدهي ما من مي گفتم كه نه، هنو بايد يك كا مستقل ــد قا ضربيا طرحي ش مي خوهم صبر كنم. بعد كا با

مجموعه با فضا فر منتشر شد.جر صحنه كا ندشـت با سـن به بر شـما

يد. حت بو صطال ــو تفاقا با ــالگي صحنه ب ــانز س بله. من شفتيم. بعد هم پا ــر ها همين گر به كنس

يم. فرهنگسر بهمن هما برنامه جر كريد يا كمانچه هم ين كنسر ها هميشه تنبك مي

مي نوختيد؟حد برگز شد، فعه، كنسرتي كه تاال تنها يك

. كمانچه سـيد جر صحنه گي بر ما چگونه شـما به مـر عهد جر صحنه يد، ما ستا مطمئن نبو كه بو

ييد؟ بر مي خر بين ين ما، خيلي سا بو كه با پد كا مي كر . قفه مي فتا من بيشتر خو كا مي كر كال ها ما ــم ما ها كا قتي پد نكته مي گفت، مي فت. غيرمستقيم نبا مي كر يگر مي كر خو هز نكته يت كني نبو كه يشا مجبو شوند . شاگر ــيد مي پرس

گو با همايو شجريا گفت

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۷۸

ÊU¹d

DF U{

— ∫U¼

fJŽ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهرموسيقموسيق

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۷۹شهر

يك مطلب چندين با بريم تكر كنند. خو مي فتم كا . مي كر كنا ۱۰ تا سو هم طر مي كر

يد؟ يگر هم كا مي كر ستا پيش نه.

قتي تبا يتم نندگي به به هر حا بخشي خويتم ست كه حا تمرين ين نيد، مثل شما تنبك مي

هستيد.. تنبك موختن تنبك نو شر كر من خيلي ــد. يك لي مي توند مهم باش ، جز كال نبو ــو ننش پيشنها بدهد كه حتما يك معلم مي توند به شاگر، يك سا پر يك سا يك مثل پيانو يا سنتو سا ملوــد تمرين هايي كه ــك كا كنند. يك خونند ج يتمييتم گو خو ــي كه مي كند بايد تال هاي

شته باشد. موسيقايي هم شما، جايي كه بسيا ها موسيقي شنا حضو ني همر ير ستا موسيقي شتند كنا جمعي حسا نديد هيچ كس خأليي سـتا شـجريا خولبو مجزيي ، كنسر يا ما بعد چها سـا نكر يد. بر يك جو هنرمند كه طبيعتا مي خوهد ئه نكرسـت. ، كا خيلي سـختي ين كا خو مطر كند،

تا بگيريد؟ نستيد جلو تمايال خو چطو توقت ين عطش ندشتم لذتي كه موسيقي من هيچ . ترجيح مي با طمأنينه جلو بيايم مي بر بريم كافي بو

يد؟ يد كه بر كامل تر شد هنو جا حسا مي كر .ــه تكامل بهتر فكر ــت. يعني ب ــع همين س ق ئه بدهم كه ــي كا مي كند. من فكر مي كر يك موقعشتم موقعي ست بتونم عهد خيلي مسائلش بربيايم. ين كا به صو كامل ئه كنم كه تونايي ــتقل كا مس

شته باشم.ني بر شما ين نگر ستا شجريا هستيد ينكه پسر تي كنش ها متفا جو مي كه كا مستقل تا به

شته باشد... برئه بدهيد بايد بر شنوند تا قتي مي خوهيد كا مي كه به كا شما عالقه مندند قائل شويد. بايد بر مرــو كنند، ــما گ ــد كه كا ش ن ــت مي گذ ق سوسم ــويد. ينكه فاميلي من شجريا ست، قائل ش. ينكه خيلي ها فكر مي كنند كا بر من ــتر مي كر بيشحت تر ست، شتبا ست. كا بر من مشكل تر ست. چو نستم هما مر با كسي مقايسه خوهند كر كه مي ستي هم قعا مقايسه نا شته كه پنجا سا فعاليت هنر لم مي خوست ست باشد. هست. من مي خوستم همه چيز شته باشد بعد ئه كا به مرحله برسانم كه قابليت سعي كنم كه تكميلش كنم. ينكه شما با عجله كا ست كا سو تا ضعف پيد كند. عرضه كني، ممكن تا ييد، كا گر تصنيفي بخونيد كه نتونيد عهد برپستي بلند پيد مي كند. بايد به مرحله برسي كه بتوني ئه كني. نبايد سليقه به عنو يك خونند حرفه كا

ست كم گرفت. مر نيد به ينكه بتو ين مرحله سيد به فكر مي كنم بر . ملي به شما كمك مي كر صطال صبر پيشه كنيد، عوبتد باالترين سطح با بهترين گر ها ينكه جمله سـتا شجريا همر با يد؛ كنا صحنه حاضر بو

يد؟ ندگا موسيقي. قبو بهترين نوــانس بو كه جايي شر كنم كه ين بر من يك شست حمت مي كشند. ين ــا ها بريش شايد خيلي ها سلي گر شما بخوهيد چنين جايگاهي شر كنيد ــت سبايد بتونيد پس بربياييد. متوجه منظو هستيد؟ يعني مد جهت يك جهت موقعيت مناسبي ست كه پيش

ــربلند بير بيايي نه تنها ين موقعيت س يگر گر نتوني تفا بلندتر مي فتي صدمه ــو بلكه به نفعت نمي شــر مي كند جلو ــتر مي بيني. كسي كه صفر ش بيشيد نمي شو بلكه بيشتر حسن هايش مي يد ضعف هايش . فرصت تجربه كر بيشتر مي توند به يد مي شولي كسي كه مي خوهد يج خو به مرتب باالتر بكشاند. تدير بين ــك غا كند، بي ش كنا فر نامد كا شته باشد گر هم يگر جا ند ضعفي . قر مي گير. بنابرين، كسي ــد جامعه نمي پذير شته باش ضعفي شته باشد نهايتا به ضر تما مي شو ــريط كه ين ش كا سخت تر ست. من بر هيچ كس نمي كنم كه مجبو باشد چنين سطحي شر كند هميشه مي گويم جا جا هي بر كه ست هر كسي بتوند كه خو شته باشد متحا كند، ــد. جا شته باش ــتبا كر ش

حتماال شتبا كند بعد خو صال كند. شـتيد يك ين نكته مطر كر كه بگويم شـما ند يد، بنابرين نخو گر بز موسـيقي لذ مي بر

... يتا خيلي سخت نبو برــم ــو كه بخوه هي نب ــن مي فتم ــي كه م هخونندگي به صو مستقل شر كنم. من با تنبك شر مد كه بتونم گه گد بخونم. كر ين مكا بريم پيش يگر هم هستند كه ال شايد بتونند بخونند ما خيلي ها صبر مي كنند تا موقعي كه بتونند با شتا حركت بهتر

بخونند.يد يا پد هم تا مي كر ين تصميم گير ها خو همه

؟ خيل بو ين تصميما . پد هم خيلي معتقد به ين قضيه ست كه نبايد عجله كر. كما ما نيستم، نمي خوند گر حس مي كر كه شخصا ئه بد ما من ينكه پد يك سا قبل مي گفت كا مستقل مي گفتم كه مي خوهم صبر كنم تا ينكه ين حسا نيا

مد گفتم ال مي خوهم كا مستقل بكنم. جو من به ليل خاصي ئه شـد، ين شـكل تا با لين كا ينكه

شت؟تبا ــا ــبكي كا كنم كه با جو ه ــتم س مي خوســتر برقر كند. حتي قبل صحبت ها من، پد هم بيش

شتند. قا ضربيا صحبت هايي با ست ند من شنيد گفتم ها ساخته بو يشا كاها فر شتم كا ــت س كه ين قطعا بخونم. هد. سبكي باشد كه بيشتر جو ها مخاطب خو قر ــت مي كر تقريبا همين قا ضربيا صحب ــد هم كه با پ

شت. نظر فتيد؟ چر جو ها نشانه

شتم تا جايي ست نها هم نسل ها ما هستند من با همر يتم ئه كنم كه با كه مي تونم موسيقي گا تغيير مي كند، به هما ما ــد. همانطو كه باش

ها تغيير مي كند. نسبت هم خيلي كاحسا ينكه يد يا عتقا تا هم همين حس خو

ند؟ ين نو موسيقي نيا يد جو ها به مي كر ، ــت س ــيقي كه ــا هر كس نو موس طبيعتــو كه هايي نب ، كا ــد ن ــي كه من خو هاي ــد. كا مي خونئه كا هدفي هست، گر بر ــم. ستشا ندشته باشين گونه نيست كه ــت. متد عالقه هم هس حتما سيد به هدفي، هر كا كه به ــما به خاطر عالقه بر شنجا مكا ند چنين كا جر كنيد. ــيد، س ست تا

ئه موسيقي خو نيست. بدهم. هيچ هدفي مهمتر شت؟ حين يا پس پايا ضبط، پد بر قطعا نظا ست ين خصو مي پرسم چو يا ببخشـيد كه

قا شجريا بدنم. تبا شما با نو تعامل

ماني كه يشا چيز نخوهم، ها مستقل من تا . كاليل كه مي خوهند من خالتي نمي كنند. مخصوصا به ين يشا بخوهم كه ينكه من خو كا تجربه كنم. مگر هنگ چطو جع به فال من نظر بدهند يا بگويند فال

خالتي نمي كنند. ست. غير ين صو كا من ند؟ بر كا شما نظر هم

قتي كا ال هم قيقا يا نيست. ال ست. ممكن يتمش هند كه ينجا بهتر ست مي خونم يشا نظر مي فعه هم بر من ين نظرها كه يك تندتر يا كندتر باشد.

كافي ست، بر تما عمر نظر من مي ماند.قا يد ئه كر بو هما موقع كه شـما كا مسـتقل ند كه همايو بايد شـجريا مصاحبه شـا گفته بو

... مو خطا كند لي ير بين هستم ــتم خيلي نس نكه مي جو با ال هم گر . هنو هم نمي ترسم. ــيد مو خطا نترس هايي حسا كنم كا كه مي خوهم نجا بدهم، نتقاپي حتي ممكن ست با شكست همر باشد، ما نجا

هم. ، حتما نجامش مي شش ين كا ؟ ستفا گيتا يك قطعه مثل

يم مطمئن بو ــتفا كر بله. فرمي كه ما گيتا ســي كه با تعصب نگا مهاي ــه خطا نخوهد بو مطمئنا كنجا گيتا نمي كنند، بعد مدتي خوهند پذيرفت. ما يم هيچگونه تغيير به عنو يك سا ستفا كريم. مثال نيامديم كا كنيم كه ــا يجا نكر نوختن سقا قمصر هم ــه تا جو بدهد. ــكل س گيتا به شهنگ، هيجا يتم ها ين سا ين . نظر همين بوفضا خوبي يجا مي كند. مر فضاسا خيلي هميت

. كستر به خصو موسيقي ؟ فكر مي كنم ين فضاسا خيلي هم مغفو ماند

. فضاهايي كه حس ها مي شو كر مينه خيلي كا ين يرني باشد خيلي غر شد نباشد. مثل چاشني غذ،

. مطبو باشد. ين ها همه بستگي به سليقه نيـم كه فضا ما مي هنـر بـه خصـو فضـا هنـر موسـيقي جو تعصبا يكسر جـا فعاليت كـه خالقانـه بـه هنرمند قال هد يا پيشر نمي بـر مت شـا بر مقايـا هـا جديـد كاقتي شـما يا سـت. نـي گيتا ير ين يـد كر سـتفا تعصب خو نشا

؟ ندنبا ين تي هست. ببينيد، من به مسلما حتما نتقا

ــاله هستم كه هر كس بايد صالت هايش حفظ كند. ما مسما حفظ كنيم ــيقي بر نسل بعد خو بايد ين موسهيم، صل سا ها نو نجا مي هرچقد هم كا، ضمن حفظ صالت مي شو ثا ئه بايد حفظ كنيم. ما ــت كه گر غدغه من ين س . ــا تا هم نجا ه كاگر . ــو صل هم كا حفظ ش هم ئه مي كا نويي قت نگا كنيد، مي بينيد همين قطعه گيتا به ، يك قديمي به شيو طاهر ست. يعني با ين شر شته باشد. جو صل ين جو كه كسترسيو بر يك نفر مثل من مهم ست كه يكسر صل ها حفظ ست ند به سمتي بر كه به طو كلي ين ــو من ش

Shahrvand-e-Emrooz Iranian Weekly Newsmagazine 10 August 2008 Vol.3 No.58

امروز

/ :

:

:

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

هايي نجا بدهم كه ست كا . من صو كنا بگذست نتونيم پشت سر هم ما ممكن ــد صل باش لي نهايت مسلسل ين قاعد به طو كامل حفظ كنيم

سعي من ين ست.ين شن تر شو ين قضيه فضاسا بر ما ينكه بر سـو مي پرسـم. همين قطعه كه صحبتش شد، نجا شو كه مثال تا يا تنبو چه فضاسـا قر بو

نمي تونست نجا بدهد؟. چو با ــت. ما نتخا ما ين سا بو شايد مي تونسشتم كا كه تا به ها ين تفا فتا بو من قصد سا

، تجربه كنم. حا نكر بو. ين طو هم كا كر هيد كه مي شو مي خوستيد نشا

ــل بعد ين حقيقت شكل بگير كه نس ــتم مي خوسيگر هم نسال ، مثل همايو شجريا يا ضا شجريا محمدــته باشند كه متحا كنند. ين كا بو كه ش من جا ند ما من مي خوستم شايد هيچكد شاگر پد نمي كرشته ين كا نجا بدهم تا بگويم يك جاهايي بايد جر ئه كنيم. مساله خاصي هم نيست. يك ها نو باشيم كه كاما شايد يم. ستفا كر جو ما ــت كه سا س

چو ين نتظا من نمي فت، كمي باعث تعجب شد.يعني شـما مي خوسـتيد بگوييد من كه بايد شبيه ترين

... ير خا مي شو ين نند به شجريا باشم خوخل ين حلقه چيزها . مي تونيم ــو نه ينكه خا شــو نگا نمي كنم كه ما ــر هم بدهيم. من ين ط يگمتحا يگر ين خط خا مي شويم. بايد شيو ها ست ين غدغه من يگر هم بدهيم. ها كنيم ساكه همه ينها بايد با تفكر باشد. ين گونه نيست كه من بگويم بايد كا بكنم كه متفا باشد كا نجا بدهم كه همه ــا گيتا چيز خر كند. ينطو فكر مي كر كه گر ســو گيتا به ين سا ، ين كا قشنگ مي ش ــتفا شو ســتم كه حتما ين گرنه هيچ صر ندش ــك مي كند كمنستم كه ين سا نه تنها به لطمه سا ستفا كنم. مي ــد بلكه به كمك هم مي كند. حاال خيلي ها ممكن نمي نند ما به نظر تباطي با هم ند ست فكر كند كه ين هيچ يباتر مي كند؛ مثل ها كا قت ها ين تضا ــن بعضي م

چيز كه نقاشي گرفيك هم هست.

هيد؟ مه مي يگر هم ها ين كا با سا يعني گر نيا باشد حسا كنم به كا كمك مي كند ست ند ــد، نه. لي گر صرفا مد باش بله ، كا بكنم كه همه بگويند ببين فالني چكا كرصل قضيه ين چيزها باشد نبا گر كسي

. مي شوشت بط هنگسا هم تفا به ين فكر مي كنم صال بيا بو قا ضر ، كا هنگسا گر ممكن بو

. چنين تفاقي نمي فتاين بو ليلش هم . فتا تفاقي بو كه ين بله. قا قمصر خو بلد ست گيتا بزند من كه شتم فضا كا هم ست ين سا هم سالها هنگ سا مي گويد من ماني . ين سا مي خو به نگ سا مي خوهم. حاال چو ين سا سنتي ين ماني ين كا نه تنها كمكي نيست، بايد پرهيز كند؟ ــيقي ما به موسيقي ست موس نمي كند، ممكن هنگسا عربي تبديل كند. موقع ممكن ست كه ــريط حاضر كا به فال لحن نپسند كه ش. ما جو ند تمايل پيد كند. غير ينها، تعصبي

ئه بدهيم. مي خوهيم موسيقي يرني نچه كه مدنظرتا نچه تاكنو گفتيد، با توجه به قت به سمت موسيقي كه ست ين ست كه هيچ

يد؟ ، نمي ني ناميد نشو موسيقي يرقتي كا . من ال كه من تو تخصص ندئه كنم، چيزهايي كه مشخصه ها كا من مي خوهم . گر هم كا مي خوهم بكنم بايد ــتند نظر مي گير هســد مينه. پيچ خم كا هم بايد طو باش كا بكنم ين قتي كه همايو شجريا كا مشخص باشد. مثل ينكه خانه معتبر مي خوهد يك طرحي مد تر نجا بدهد، يك كاــه يش هد. طرحا ــي قبلي هم مدنظر قر مي طرحــكل ها قبلي ند به ش قا بر مي گر ــو حتي گاهي خئم صالت ها شا مد مي كنند ما . كا شا خو

شا مي بينيد. كايد مي خوهم يك سو بكنم صحبت هايي كه مطر كرين بو كه گفتيد مي خوهيد كا ين حرفهـا يكي

شتي بدهيد. بكنيد كه نسل جو با موسيقي سنتي من ين نگفتم. تفاقا به نظر من نسل جو با موسيقي ينكه نسل ــت. من گفتم سعي مي كنم به س شتي سنتي شته ستش ــيقي بشنو جو با جا ين موس

باشد، كمك كنم.لبو ها سـت كـه ين نيم نچـه ما مي بـه هر حا ست تير موسـيقي پا با موسـيقي قبضه كر لبو ها ين نو موسيقي خيلي بيشتر موسيقي سنتي ست. يكي مولفه هايي كه قعي ين ست. فكر مي كنم ساسي جو يكي فر ها موسيقي پا ، شعر ست. موسيقي با موسيقي ها سنتي منتشر شدسنتي بيشتر شعرها قدمايي ستفا مي شو ين نچه كه مو عالقه جو مر ست نمي شنويم. شعرها بتها شعر به مي گفتند قا يك بو كه مثال ين ما ندند يگر مي خو نندگا ستا شـجريا خو

ها ين نمي بينيم...شته باشد كه ين همكا ها صو جو گر ين مكا ــت. يعني شعريي باشند كه شعرها ، خيلي عالي س بگيرــا هنگس ند ين همكا بين ــا ــطح باال به بس سجو بيايد. من تا جايي كه بتونم، ين كا مي كنم. شاعر به سترسم هست جايي مي بينم كه ين شعر ــعرهايي شبتها قا ين شعر ين قطعه مي خو يا مثال ــعد به ســت، بنابرين مي خونم. هيچ تعصب خاصي س مناسب

جو ند كه چو موسيقي سنتي يا كالسيك فعاليت ــد. ين گونه فكر ــعر هم حتما بايد كهن باش مي كنيم، شــعرها حافظ ، كا محد مي كند. ضمن ينكه ش كرخوني ست؛ هم نظر مفاهيم ــب سعد خيلي مناس. مفاهيم شعرهايشا هم هيچ گا كهنه ــكل كا هم نظر شــعر حافظ هر كه مي خوني، . يك ش ــو نمي شمي بيني مناسب هما ست. بعضي ين شعرها هست ندگي ــه لي مرحل ــتي كه متوجه نيسندگي بشر تجربه مي كني مي فهمي كه چيست. سو ها ، فر ينها ، لذ ــق، ــت: عش قت ها تكر س خيلي

با كه مي شنو نامكر ست. گاهي تكر ست ما هر ينكه يك موقعي گريش به يگر هم هست يك چيز يا بو نندگا هنگسا خو شعر شعر بين

ست. ين گريش شناخت كم شد ما حاال جو تباطاتي كه ــه ــي ين قضيه برمي گر ب بخشــا خونند ها بيشتر با هم هنگ س ماني شعر، ــت. شند ما حاال حالت ها نيست. نمي گويم كمتر شد ست؛ بوجو يگر . فضا ــو قر ند جريا كو خــد كه خيلي ها شايد ترنه سريي نكنند. ند ين باعث شــما ــت. ش س ــكل ينكه حر جديد خيلي مش ضمن ستفا يد كه حتما شعر نو ين بگذ نمي تونيد مبنا بر هنگي ــت كه يك شعر حافظ به كنيد. چو ممكن ســد كه غز به بخو يا برعكس موسيقي طو باش

بخو شعر نو به كا نيايد.فكر مي كنم مهمترين توجيهي كه مي تو بر ين بخش نند يك ، شاعر خو هنگسا ين ست كه تعامل بين

ينطو نيست... يگر ما حاال ماني خيلي خو بو جو هنگسا كمتر تعامل بله. ال بين شاعر معاصر ند مي يد ندگي هم همينطو ست. نو . لبته مو نويگر حالت ها يو سا مي ند مي ــتو سبيايد. ــت كه با هم تمرين كنند تا حس كا قديم نيسكستر ها سنتي هنو ين حالت ها هست ما كستر سا

هي ينها ين حالت خيلي كم شد ست. ها ساما يك سـو هسـت كه شـايد جايش كمي قبل تر بو خوشـبختانه هنـو هم چنـد نشـديم فضا. شا يژ خو نندگا تشـخص يك موقعي بو كه خو، محمو ضا شجريا ، محمد ها شهيد لو شتند: عبدند با مشـخصا شـا بو ... هر كد خو نسـا خوشا ما بعد مخصوصا سا ها خير صديي خونند قا شجريا بخو نندگا سعي مي كنند مثل كثر خوفيانشا فكر شا هم طر گر ينطو نباشند هم خوين مساله شما به علت نند. ند بد مي خو مي كنند كه يد بيشتر همه ند شباهت بسيا كه بطه فر

يد شبيه به يشا باشيد چطو مي بينيد؟ حق ستا پرسيد من مي گفتم يگر ــو يكي ين سند شبيه شجريا ست ني خونندگا با يك كشش نكه ماني، يك نفر بد . بخونند نمي شو كا كرــته باشد، مي خوهد ش فر صد حنجر تونايي ال به ين سبك بخوند حالي كه گر مثال به سبك محمو ــت هم مي توند س ــا بخوند هم به نفع خو خونسهد. ينجا يك ستا بايد باشد كه همه تونايي هايش بر ين سبك صد ما به هر حا خو هنمايي كند. ني شجريا لگو خو ست با يك كشش جه ــت. من معتقد كه هر خونند بايد قر سنبا كند كه حنجر بر ساخته شد سبكي ــت. گر ستا بنا مي خوست هميشه به شيو ظلي سجه نمي سيد. قت ستا بنا نمي شد به ين بخوند، هيچ چو حنجر با ظلي متفا ست. به تونايي ها خو

۸۰موسيقى

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

تكيه كر شد ستا بنا حاال هز نفر مي خوهند مثل ستا بنا گر لي ند شبيه باشند. ست بخونند مي خوست شبيه ظلي بخوند هيچ قت مثل ظلي نمي شد. ــبيه ظلي . من هم نمي تونم ش چو حنجر فر مي كرــرعت ــعت صد نظر س س بخونم. چو حنجر نظر ــر حنجر من يك يگ ــر، فضا چرخش ها تحري. مي شو تقليد يگر ساخته شد يگر جو مشخصه نچنا لي گر مي خوهي فرتر بر بايد يك شد كر نز

شته باشي. فيزيكي هم نـي شـر كنيد، قتـي مي خوسـتيد خو شـما

نيد؟ شتيد شبيه چه كسي بخو ست شتم، كا ست ــا من صدهايي كه خوند شستفا كنم، . يك جاهايي شايد به عمد فضا مي كر

. بنابرين صدها مختلف ستفا مي كر ، نايي حنجر گر بخوهيم كسـاني كـه با توجه بـه تونند، نا ببريم، چه قا شجريا بخو نند به شـيو مي تو

يد؟ هن تا مي سمهايي به خيلي ها هستند. ين نبايد من بگويم.

نيد نند هسـتيد مي تو تا خو ينكه خو با توجه بـه ين قضيه نگا كنيد. فني تر به

ند. مه ين شيو حنجر خيلي ها هست كه تونايي ــتقيم شاگر پد ــاگر پد هستند. خيلي ها غيرمس ش

قيقا به شيو پد مي خونند. بو ند. خيلي ها، . با توجه به ينكه خيلي ها هستند، ين سو مطر كرند. ستا بخو نايي كه شبيه ين تو ما كد حنجر

نها پذيرفته ند. با خيلي ها ين موفق هستند. مر قتي شباهت هست، يك نو مقايسه هم پيش مي يد ينكه قتي مر مي پذيرند، يعني ممكن ست كه مر كنند. ما

ست نجا ست. ، كا خونند

نتيكي يگر هم هست. شما به علت مسائل مسـاله يد، بيش ستا حتي شباهتي كه لحا ظاهر به ، نيد. فيزيك، حنجر ستا بخو يد كه شبيه بقيه حق تا هسـتند. شما يشـا پد ينكه به هر حا مو لگو بگيريد يگر هم نند ها يد خو گفتيد سعي كرسـتا يد، خيلي شـبيه قتي شـر به فعاليت كر ما ين فضا شويد. يعني تا سعي مي كنيد يد. خو بو

، مشخصه همايو باشد. يتا صدــم. ين كه ــعي نمي كن ، س ــت بر چيز ق ــن هيچ مقتي حسم مي خونم، همين ست. من ين جو مي خونم. ، به حسم توجه مي كنم مي گويد ين كلمه ين طو بخوهايي ست كه بايد خونند با هما لحن مي خونم. ينها بزنها ــد تا به قتضا تصميم حس بتوند ــته باش ش

ستفا كند.ستا هم جاهايي يا تصنيف هسـت كه فكر كنيد

؟ ند ند كه من خو همين طو مي خوشن نيست كه يشا هم، ين جو تفاقا ين موضو صال حسا ين يگر بخوند. يشا طو ست بخوند. ممكن من ست كه مي گويد چگونه بخونم. ين گونه نيست كه من ين طو ين طو مي خوند، پس من هم يشا فكر كنم

بخونم.با بزنيم. شما جا بدهيد به بحث تقليد، گريز نندگا جو پذيرفته شـد ند. گفتيـد كه عد خونجا يد حتما سـت كه مقايسه كه فرمو ين قعيت نند مقلد نيست چر كه هر مي شو عموما هم به نفع خو، يك تفا ست هم كنسر هايشا قا شجريا لبو نند ها جو كه ، ما خو هميشه پر مشتاقا صديشاين قاعد نند، قا شجريا بخو سعي مي كنند شبيه لبومهايشـا با فر هـا خيلي معمولي نمي گنجند. ير به مي شو عموما كنسرتي هم ين تقليد چـه فايد ساسـا ند. پس ند

؟. طبيعتا ين جو ــل چو صمه بدهد، صل كه مي توند به كا ماني ممكن لي . ستقبا بيشتر مي شوــد بخوند. صال نخوه ــت كه پد سمه يشا ما كساني هستند كه شيو ــا خوهند ست ش ــد مر هم هن مي ــجريا مي خوند، قتي ش لي ــت. ششيو بيشتر مو پسند مر ست. خيلي ها ستا كسايي ني بزنند سعي مي كنند شبيه ين شيو ــوند كه خيلي هم تشويق مي شــبك ــته ند به س نبا كر ند تونس قتي خو ستا كسايي لي ــوند. يك ش نزماني كه مثل سا مي ند، حتي فتا تر لنشين تر جا جوني نباشد، يشا نخوهد سا بزند، بايد گر ست.

هند. مه هش كساني باشند كه سـتا ند تا بـه عنو فر پس شـما خويد كه ين موضو مشكلي ند شـجريا با نند؟ خيلي ها تال مي كنند شبيه ستا بخو

شته باشم. نه، چر بايد مشكلي خر، بعضي هـا كه لحا سـاختا حنجر نند. مثال يكي تنـد، بايد متفـا بخو متفاقتي سـعي مي كر نند هـا جـو خولي ند، خيلي موفق نبو سـتا بخو شـبيه ئه كـر خو تي هـا متفا قتي كاگر صرفا تقليد باشد، . شـد، هويت پيد كر

يد؟ . قبو جايگاهي هم شكل نمي گيرهللا من فكر مي كنم گر كسي بتوند مثل شجريا بخوند،

خيلي كا موفق ست.ند. يشا بخو ند مثل يشا ند. كسي نمي تو

ــاله سبك شيو لحن ست. چو شيو پد صل نه مستا ين ست؟ نش نبايد بخونند؟ منظو ست، شاگر

شا مي شوند، هويت قتي خو ست كه ين نه، منظو پيد مي كنند.

، سبك خو پيد مي كند، مي توند به قتي هنرمندلي نتونيد تكامل برسد، ما گر بخوهيد خونند تونايي باشيد ست كه نتونستيد ين تا بخونيد، معنايش ستا به سبك ، ــي كا شجريا گر كس تا يا بگيريد. ، كا تما كمانبا كند، خو تقويت ــو م تكنيك هايش يتم يا مي طلبد. بايد ــبك، تكنيك ها . ين س كر . قو باشد، گو قو باشد، شعرشناسي هم همين طونمي تو گفت كسي كه به سبك شجريا نمي خوند، كا ــت. همه نمي تونند به سبك شجريا بخونند. س بي

؟ قا بنا مي خوند چطو كسي كه شبيه ست گر مي خوهم بگويم كسـي كه تقليد هم مي كند قتي كه پوست ما هد، كا نجا كا

. يي تبديل مي شو ، به هنرمند پيشر مي ندــد كه صاحب قتي هنرمند به جايي برس ــد. ص صديژ بر خو يجا مي كند. ين ، جايگا ــو سبك شنيا فال ند. خيلي جاها بطي به هم ند مساله صال هنگ هم ثا بتهو جر مي كند، ، هبر با حس خونياست. خيلي موقع، كسي هبر گترين لي بز ــا نمي ســال فال خونند ص ــي كه من خوند يا مي يد تصنيف، با مهر مضا حس حا خو مي خوند. قديمي خوند

شمندند. به هما شيو هم مي خوند. ينها همه لبته مغفو مي ماند. شـانس ين ميا يك مسـاله ست ين هالي موسيقي بز ما عالقه مند موسيقي ستا شـجريا هستيم كه به نوعي عصا كه هم عصر ير هستند به ني موسـيقي خو تما سـبك ها شا سبك ها مختلف كا كر ند نهايت به شيو خوسـت كه حـو ما ين سـت پيد كر ند. منظو فقيد گر مو ين مساله باشد. عالقه مند موسيقي بايد به يد. با توجه به بحث كنسر برسيم. پنج سا كنسر ندليل تاخيرتا ، يتا سا بو به ينكه حضو صحنه بر

؟ برگز كنسر مستقل چه بوينكه ين مساله فكر مي كر تا يكي سا بو كه به ستا شش هفت ما پيش، ين پيشنها مطر شد با گر ــا پد مي خوند ــم. قبل هم كه ب ي ــر كر كا ش

. همرهي مي كرتا يا عضا ، خو ؟ پد ين پيشنها طر چه كسي بو

؟ ستا گر ــتا سه چها سا قبل به من پيشنها س عضا گر گي ما ست گفتم كه ين ند ما من خيلي همكا خو نمي بينم كه كنسر بدهم تا پاييز سا گذشته كه ستا نجا شد مينه با گر مجد صحبت هايي ين

يز شد. پا كنسر تهر برنامه بر تو ين پيشـنها پذير سـو شما، مطر شـد سـتي صميميت ليل حس همدلي بيشـتر به ليل مسائل فني قا فر پو بو يا به ستا با شما

؟ ستا هنر عالقه شما به كا گر شته نامه ــا مي خوستم كا من ين چها پنج سقتي شتم ست ست. لبو ــش باشم كه همين پنج ش، مر بدنند چه چيز خوهند شنيد ــر مي گذ كنسبه خوهند تونايي من بشناسند بدنند با چه چيز

موسيقى ۸۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يد ــو مي مد. بعد كه ج گي به ما ــد. بايد بين مر ش، حسا كر كه خيلي ها مي گويند چر كنسر نمي گذ. شايد سه . بخش مهم تاخير ين بو ــيد س ال موقع سا پيش هم لحا تونايي، مي تونستم صحنه بر ــو بز كا خو ــتم عالقه مر هم به عن لي مي خوس

شته باشم.؟ ستا هم مطر بو يا عالقه به

. با برخي ــت س ــن گر عضا خيلي يشتم. با تبا قبلي ندشتم ما ، عضا گرشتم تبا ست بو بعضي عضا گر هم كه قبل ند كا شا تونايي هايشا هم . پر كامال مي شناختمشاحتم همين . با عضا ين گر هم خيلي خيلي مهم بو

. مسائل باعث شد كه ين همكا شكل بگيرلين كنسر مستقل تا با گر برگز نشد؟ چر

پا جر كنيم ــر ها ستا كنس ــد با گر قر شستا فت كه تهر هم با ــكل پيش ين ش برنامه به

ليل خاصي ندشت. شته باشيم. كنسر ستفا تا هم ين كنسر تصنيف ها قديمي خو

مي كنيد؟قايا حميد ــتند ثا تا هس ها، خير. جملگي كا

. متبسم سعيد فر پوستا تقريبا شناخته شد ينكه سبك گر با توجه به هنگ ها جديد ، يژ خو له ما ها سـت برمبنا نظر شـما ساخته شد يا هما سبك گر

ستا ست؟ــو هايي كه ميا من قا متبسم قطعا با مشقا فر پو ــاختند ميا من ــي كه يشا س بخشــد. حتي چند نتخا ش ند، ــا كا كر يش هنگ هايي كه ــيا ند كه من نتخا كنم. تصنيف ها بس تصنيف هم بوشتم، نتخا ست شا نهايي كه بيشتر ند ما خو بو

يم. تمرين كرجر پا هايي كه ست كه تعد ظاهر قر

هيد. يد، تغيير كرها تغيير بدهم. بله، ممكن ست بعضي

؟ پا چطو بو تجربه كنسر ــتم بزنم، . محكي كه مي خوس خيلي تجربه خوبي بو

. پا صحبت هايتا كنفرنس مطبوعاتي، به تشكيل گر ين گر ست كه ين يد. ترجيح تا شا كر تا هم خوساتيد هيد يا ندگا جو مسـتعد تشكيل با نو

هم ستفا كنيد.ــكيل هي كه مي خوهم تش خيلي عالقه كه ين گرــل ها خو باشند. هم نسل ها من بدهم، همه هم نسند پرنر ند. بايد هم حمت كشيد ند، هد مستعدند، گاني شته باشيم هم پيشكسوتا بز ما ها خو كا

هنمايي هايشا مثل طال مي ماند، ستفا كنيم. كه ؟ تا حاال صحبت جد مطر شد

، ــد گر شكل بگير لي گر قر باش . ــد نه صحبتي نشيا هستند كه كا ــتعد جو ها مس

حتي ست. سا مي كند. كا يد؟ يد هم بر نو كا گر يـا

به سبك كا گر فكر كر يد؟ــكيل نم كه گر گر تش ــو نه. مي هنــتفا ــم نر بچه ها س ، مي توني ــو شقتي گر جو باشد بسيا خوبي بكنيم. نگيز ، جو يا بر تمرين نر ــي مي تو خيلي . حت جو ــتر بيش ، . تمرين بعضي قطعا حت تر، تمرين كر

مو خطا ، حوصله مي خوهد. شايد بخوهي بر فضاسانا بيشتر ست. كني. مسلما حوصله جو

، . ميا نسـل جو جو ين ميا يك نكتـه جه يك نه. هنگسا ند ها بسيا خوبي هستند ما نويگر بگيريد. هنگ هايتا نتيجتا مجبو مي شويد

ــا نيا به كا بيشتر هنگس ــل مر نظر قطعا نس. پيشرفت

ما لحا ندگا شـايد خيلي عالي باشـد تكنيـك نو. يد مي شو ملو سا فضاسا كمتر موفقيتي

يم كه كا هنگسا بسيا خوبي ، ــا موسيقي ســعر كا كنند تصنيف ــت ش قتي قر س مي كنند، ما ها يكدست نيست. هستند كساني كه بر من كا ند، كا بساهنگ ها ــا خيلي خو ست ما هنگ ش ند يك مي ــت. ما هنگ نيس ــكا يا حد ــا ش يگرشند. ساختن ــيا خوبي مي سا ، قطعا بس قطعا بي كالــايد نه به ند نسل مد، خو ند، ش چها مضر پيش

لي ين مشكل بخش شعر هست. گذشته ما خو ند ني، موسيقي مو عالقه تا چيست؟ غير موسيقي ير

غلب موسيقي ها خو گو مي كنم.يد كه مي خوهيد خا كشو تحصيال قبال گفته بو

پر تحصيل كنيد. شته شته باشيد ميك كالما پر بخونم. مدتي به سر بو كه بر

يد؟ فتا ين فكر كي به خيلي سا قبل، هما ۱۵، ۱۶ سالگي كه با گر

. لي بعد پشيما شد يم شر كرين نو موسـيقي ليل عالقه شـخصي به ين تصميم به تي بكنيد كه ير كمتر شتيد كا متفا ست بو يا

. نجا شد. خيلي موقع تي خيلي گو مي كر ها پا من كاــه به صو ــتم ك ش ــت س . با صد تمرين مي كريرني هم كه مه بدهم. موسيقي ين تمرين ها ميك كاسيد كه فعاليت يك لي بعد به ين نتيجه كا مي كر

شته بهتر ست.نجا ، صحنه شـما كا عمـد متـد هميـن نيـد حالي نيـد هم تنبك مي هيـد. هم مي خو مي نند. كا خيلي سختي به نظر ، فقط مي خو سـتا كه خو

سد. مي كي . يا مي يد كو ين كا عا كر خير. من به . ند يا فرهنگ فر مي فتم، همين كا مي كر كه پيش ند هم ــد. هم تنبك مي ن ــا هم همين كا مي كر يشيش شش يم يتم هفت تايي مي مي خوندند. موقع، . ينها بريم عا هشتم مي خونديم. بچگي بريم جذ بو

. شدپس مشكلي نيست.

عايت كني، يعني ــه. ما گر بخوهي همه چيز ن، تمركز شته باشد هم حالت خو هم حس خو

مي خوهد. ثر نفس يم كه مي گفتند سـاتيد صحبت مي كر با يكي

قا شـجريا هم سـت. كا هنرمند خيلي مهم ستا ، قا شهنا گفتند كه سا جليل شهنا گدشت بزيد. خيلي ها عتقا ثر نفس چقد ست. خو شما به من ما شما يگر ببينند، ساتيد ند شهنا كسايي يد؟ ثر نفس حس كر ين شتيد. تبا نها كي با كو

ند شبيه ست صد. شما ال مي گوييد بعضي ها صدشجريا بخونند. همين ثر كا شجريا ست. يا من گر قا شهنا بزنم. شتم به شيو ست مي خوستم تا بزنم، بر ينكه عاشق ين شيو هستم. بعضي قطعاتشا هز ــا تفكر . تاثير كه س . پد هم همين طو ــنيد با ش، فو لعا ... بگذ نس ها ، نو ــخص، جمله پر شقتي ند. نبا موسيقي مي ست. همين ست كه خيلي ها

. موسيقي خو مي شنو جذ مي شوقـا فرهنگ فـر، تنبك نـو فر يـر نظر شـما فقط

گرفتيد؟قايا ناصر فرهنگ فر جمشيد محبي.

يگر لبو خر مي پرسم. بعد «باستا ها» سوال لبو جديدتا نتشا قفه شـما به با نيامد

ليلش چيست؟ . يجا شدلي ما بو ــي كا . يك يا ــر ها ، كنس گرفتا ، هللا بعد ين كنسر ــد كا تما كنيم. شا فرصت نش

تكميل شا مي كنم.هالي موسـيقي مطر بو يگر هم ميـا يك مسـاله قت ها، مثال شـما به جـا پد ينكه بعضـي هميشـه. ندند شـما بـا صد يشـا تر مي خو نديد. مي خو

باالتر. مثال هما شب گوته؟ــال من ــو كه بعضي جم ــه گونه ب ــكل كا ب شــع همزما ــا بعضي موق ــي يش ــد بعض مي خونمي خونديم به شكلي كه گاهي يشا مي خوند بم

من گاهي برعكس.ينكه كسي ين مقايسه ها برنجيد؟ يا قت شد كه هيچ

چيز بگويد كه برنجيد؟هم كه ــخيص مي ــه تش قت. من خو هميش نه هيچ يگر نسبت به موقعيتم چيست جايگاهم كجاست ينكه ند جايگاهشا كجاست گر شخص، ينها من چه برتر جو نمي يد هنش به بشناسد، هيچ گا ين مقايسه غلط . ــي بگويد نه من ين جو كه بعد جابخو حر كسبز بيني چا خو نم كه جايگاهم كجاست. نبايد مي . گر ــو نجش هم يجا مي ش . گر ين تفا بيفتد، ــو شجو نمي يد. سطحي كه هستي، پايين تر بدنند هم مشكلي به

هر صو من گوشم بدهكا ين حر ها نيست.نند ، كا كد خو ستا شجريا . به جز خرين سو

يد؟ ست بيشتر خيلي ها هستند. ثا خونندگا مطر ما جملگي ها لنشين تر ثا بر من ند طبيعتا برخي ين خا خو ها همنسال خو نيز پيگير مي كنم معتقد بو ند. كا

ثا مي توند بسيا تاثيرگذ باشد. برخي ين نيد فكر شـته يد بخو ست سـتا بو كه كا ؟ نيد، متفا خوهد بو گر بخو مي كنيد مزمه مي كنم ها بر خو غلب ين كاها مشابهي ــت كه كا س خيلي

بخونم.ماني قا يوسف ثا هايي شـبيه مثال به كايد. سـتا هم همكا كر ند، عالقه كه با كسـتر كه به سبك كا شما هم ها كا

. مي خويبايي ساخته ند. پيش ها يشا كا بله.

. ما گر پيش بيايد، حتما. نيامد

۸۲موسيقى

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا ۲۲ ستا هز هز

ست خونند ، سمت ند به هر حا هنرمند كه به عنو نوگي چو ستا شجريا مي نشيند بسيا مطر تر مي شو حتي گر بزلبومي پد حك شد بو سا ها گذشته لين با كه سمش نكه نشجو نقاشي بو ضمن ما ــجريا باشد. مژگا ش، تصالش با چندين سا قبل تر با تعليم سه تا نز ستا بزلبو ها ستا مطر شد غا كر بو به عنو طر موسيقي فت قبل فت كه گرفيك بخوند تا مقطع فو ليسانس پيش بعد جش با كسي كه يك شركت تبليغاتي مي كر مسير ،ندگيش كشاند به حاشيه موسيقي. حاال طر حاشيه موسيقي هي كه خونند ستا شجريا ست ، گر مد ست به متن ست ــه تا سمت ند مطر تا س هش يك نو هبر گر ستا سه تا مي ند به هر حا صحنه جذبيت ها خو فته ست كا قتي كه همايو ست حاال مژگا خانم شجريا مد ست به همره ستا هرچند مي گويد غا كند مستقل « ــت. يا يامي كه مژگا شجريا با «يا يا ــاله تفاقي س ين مس

غا كر بو به خير. لبو ها ستا طرحي

يگر مثل ، كسـاني كه به سـمت هنرها خانو ها هنرند كه به نسـبت كم حاشيه تر موسيقي طرحي گرفيك مي نتخا هشـا سـد كه سـد به نظر مي سـت به نظر مي ما شـما به هر حا به سـمت كنسر موسيقي كر ند

كشيد شديد...شته هايي كه من كا كر حقيقتش ين ست كه يكي ــته موسيقي ست. من هم ليسانس نقاشي هستم هم ليسانس شــم ما حكايت ــانس گرفيك گرفت ــيقي بعد فو ليس موسكن ساسي موسيقي جدست. ما خانو هستيم كه موسيقي يم ــت. بچگي موسيقي هم شنيد يم هم كا كر ندگي ماســفانه بعد لي متاس مه ــته ش ــگا هم ين نش من

نبا بكنم. كنا همسر يك شركت نتونستم پيگيرنه مه بيشتر ين كا بيشتر شتيم من تبليغاتي . كا من هم بيشتر طرحي هايي بو كه موسيقي پافشا كربطه با شتم بيشتر نشگا ــد تزهايي هم كه نجا مي شثا موسيقايي نجا نگ كال طرحي كه مي تو موسيقي، نجا هم گرفيك شايد ين كا هم نقاشي . من ــو گفت كا صلي تخصصي من همين ست به همين علت بش

. مينه كا كر بيشتر ين ست يد. ها پد شر كر ين كا با كا فكر مي كنم

ست؟ــيقي كا ــت خا كا پد موس ــه بعد هم حقيق بلــركت تبليغاتي ما كه ش لبته . نجا ند ــر يگ گرفيكي يم عمد ــا مي نج يگر هم كنا ها ــتيم كا ش

. تمركز كا موسيقي بويد موسـيقي نجا مي يگر كه سـد هر كا به نظر مي

ست ست؟ گريز ندشتيد. قت نمي تونيم فكر يم هيچ به هر حا ما با موسيقي پيوند

كنيم جد شد يم.تا هـم كا جـد كا كـر حاشـيه موسـيقي، خو

كر يد؟يم بله، به همر خوهرنم همايو جا يك مقد با پد كا كرلي ستگا موسيقي بو ــتر مرحله صدسا يكي كه بيشيم حالت تبديل شد مه ند ين مساله كم شد بعد بر ما ستگا ها موسيقي كا ينكه گا بيگانه با پد صدسا به شته باشند قت مي كنيم. لبته خيلي كم پيش مي يد كه يشا

نبا كنيم. همه با هم باشيم بتونيم ين كا ستا همر تر بو كنسر برگز مي كر حتي همايو كه با مه مي هم مصاحبه به ما گفت جد تر كال ها قت نمي شـد با پد به صو منظم منسـجم كال كه خيلي يد يد هم كر بو تر بو يگر شته باشـد. شما كه

يد. نستيد به ين كا بپر قطعا خيلي كمتر مي توــا طي ــتم با يش ــه، به هر حا من ها كامل نتونس بلــتگا ها بيا صفها س يم ليكن حد پايين تر كا كر كنم ند ــد. خوهرنم كر قت نش يم خيلي همايو كا كرشتند يا بو كه پد كنسر ما ها بعد من كر ند ير بو ما هايي هم كه شتند خا كشو تشريف

نبا نشد. شتند بنابرين كال ها خيلي پيگيرنه يگر ها كايد. مه مي تا لي كال سا خو

قتي كه كال پنجم بو مرحل مقدماتي كا بله، سا ــر كر بعد هم مدتي خدمت ستا ــتا لطفي ش خدمت س. بعد فتم. ينها همه مرحله بتديي مقدماتي بو ــز عليند تعطيل شد بو ساتيد موقعي بو كه چا بسته بو. بعد ند كه بشو محضرشا ستفا كر ــتر نبو س صال يم يف ماهو كا كر مدتي من خوهر خدمت ستا مشكاتيا قتي نبا كر بعد هم بعد من شخصا ين مساله يف ها خدمت سركا خانم مهربانو توفيق ــگا شد نش كه ــعا تكنيك قا ش . يك مد خيلي كوتا هم خدمت كا كر

. ندگي كا كر نوفتيد هما موقع هايي قا مشكاتيا كال مي موقعي كه خدمت

ند. قا مشكاتيا كر فسانه خانم با بو كه بعد ــا هم به ين ند كال ها يش بله بله. هما موقع كر

ها ند كنسر ها كا علت كه ستا مشكاتيا هنرمند بنا بوپي نبو من خيلي كم تونستم شتند خيلي مد پي مختلفي ستگا ماهو ــا ستفا كنم حد ينكه هما محضر يشتما كنم تونستم محضر يشا باشم. ما خيلي چيزها يشا يا ــگا حد سا سا به صو جد كا نش گرفتم. بعد شت شكل مي گرفت. من پد خر كه گر شهنا نكر تا ين با تمرين هايم شر خوهش كر كه گر مي شو بر ينكه خشاني بچه ها كمي كا كنم. بعد كه شر ــتا كنم كنا سند كه گر شركت بكنم بر من هم كر خيلي تشويقم كرشا باشم بنابرين به خو جا كه يك فتخا بو كه كنا

شا حاضر باشم. ين جسا به خر بدهم كنا . فتن همايو قا شـجريا مصا شد با مد شـما به گر هد؟ ست مي ين مساله فكر مي كنيد چه حسي به شما قتي به

بطي به همديگر ندشت كامال ــائل هيچ فكر مي كنم ين مس. جا همايو گر خيلي خالي ست. فكر مي كنم ين تفاقي بومساله كامال حس مي شو كه چقد جا همايو كنا پد خالي قتي من جويا شد پد گفتند كه ين كا به ين علت ــت منتها سما كه ست كه همايو باشد تا بتوند كا مستقل خو هر ين به پيشرفت بيشتر همايو كمك مي كند. نجا بدهد بخوهد گير گر باشد نتوند كا همايو بهتر ست باشد نه ينكه ــايد هم يك صال بدنند كه همين گر نجا بدهد. ش

شهنا كنا هم كا كنند.هش هميشه شت گر ست سد كه پد ينطو به نظر مي قتي مقر شـد كه عضا خانو باشـد بنابرين يكـي

ندگي كنيد؟ همايو نباشد به شما گفتند گر نوشا من خو پد خوهش كر كه فقط بر تمرين كناند ند سم من هم خشاني سامي مي قتي ستا باشم. من گفتم صال توقع ند كه به عنو يكي عضا گر باشم. منتها نقد خو كا كر كه حيف ست گر شا گفتند كه تو خونباشي. يشا به پد گفتند كه گر مي شو مژگا هم گر ما باشد ند. حقيقت پيشنها بچه ها گر بو كه من پد هم قبو كرقتي من به پد گفتم كه نظر شما گر باشم پد هم پذيرفتند لي نمي خوستم بچه ها ست چيست گفتند من خو خيلي شا تحت فشا قر بدهم كه حتما تو بپذيرند. مي خوستم خو

ين مساله بخوهند.شته باشيد؟ ندگي سلو هم قر بو گر نو

، خر كنسر لي بر سه شب شته باشم يل قر نبو سلو شته باشي خو ست بنابرين ندگي سلو پد گفتند گر بشو نو

. خر سلو سه شب ست كه پد ين لي معمو پسـر بر پد جا خو ينكه شما سا . خر ختر ست، مخصوصا ختر عيا خيلي با لچسب ند فكر مي كنم خيلي بر پد سلو بزنيد پد بخو

يد؟ ين قبو . بولي به هر گي ست لچسب كه هست بر من هم فتخا بزخشاني قاعدتا من نبايد به خو گاني مثل ستا حا كنا بز

ين جا بدهم كه ين كا بكنم.خر شر شد. قا شجريا ست كه همكا بچه ها با جالب يعني همايو كه همه كوچكتر بو شـر كر بعد شما. يد. حتماال بيشتر با هم بو يكي سن سطه نز شما همايو به

؟ بطه تا بچگي چطو بوشتيم كه مكا ين يم ماني كه ما سا شر كر لي يم ــا بزنيم. با ينكه شايد هنو چيز بلد نبو يگر س جلو ند كه حتي گر يك كوچولو ــه ين جر به ما مي هميشئه بدهيم. ين مساله جر من يگر يا گرفتيم به ــتر بو همين مساله باعث شد كه من ين كا يگر بيش خوهر مد كه جو ين جر من به مه بدهم. هما بيشتر . همايو يگر سا بزنم با ينكه شايد چيز بلد نبو بتونم جلو ست خو قتي ضر ماني سا شر كر كه هم يتم خيلي . هما بچگي هم گتر بو مي گرفت سا خو بز

گو با مژگا شجريا گفت

ست جا همايو خيلي خالي

ÈdOB ‘—¬

موسيقى ۸۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

. ما بچگي خو مي كر خدمت ستا فرهنگ فر هم كا مي كر. يم جر ما هم خو بو يگر سا مي جلو

گا موسيقي مثل شتيد كه پيش خيلي بز مكا هم ين يگر تمرين ، لطفي، عليز خيلي ها ، مشكاتيا ستا شهنا

كنيد سا بزنيد؟به هر حا ما فضا موسيقي شديم. من لبته موسيقي قعا نتونستم حق موسيقي موقعيتي كه ــد چيز خاصي نشقتي يك بچه ست كه ين لي چيز كه هست شتم كنم با مي شو چنين محيطي بز مي شو موسيقي بريش مثل يك يك پيد مي كند يك كنش نها به بطه نز ــا كامال يك بنها لطف شتيم ــاتيد بز برخو س موسيقي پيد مي كند. با يم شايد ما ما كوچك بو لي ند شتند به ما كمك مي كرــا ستفا ــايد محضرش نچنا كه بايد ش يم كه حد نبوــا شر كر حد بتديي بو البد كنيم. من موقعي كه ســخت بو كه به يك بچه مقدماتي ستا لطفي خيلي س بر ما حمت مي كشيدند. من ين يشا لبته سه تا بدهند. نچنا كه بايد شايد محضرشا ستفا كنم. ال نمي تونستم مثال خيلي بهتر مي تونم تا موقع كه بچه بو چو يك بچه به هر

حا به فرخو سن نمي توند قد ستا بدند.ند هل فرهنگ بير بو تا هم مو كر كه ما نبايد ين فرماندهي يشا بر سا ، ليل مشـغله ها كا پد طبيعتا به

شتند. فعاليت ها تحصيلي هنر تا خيلي نقش حمت كشيد ند خيلي بير بو ــته ها مختلفي ش ما ــد كال ن ــا مي بر ــلوغي ها م ــر كال ها ما. ش بــتند حقيقت ش ند خيلي كا تحصيل ما تاثير مي ماني شته باشيم. ند كه به موسيقي گريش ــويق ما مي كر تشكه من موسيقي شر كر مصا شد بو با سا ها نقال مه بدهم. شايد گر ــد من نتونستم كال ها تعطيل شــد مي كر قضايا بر من مه پي ــع كال ها پيگيرنه موق

. خيلي فر مي كريد، ينكه هما موسيقي با شر كر بو با توجه به ني ستا همخو با بيشتر تمرين كنيد با فكر مي كنيد

شته باشيد؟ هم شتم كا بكنم. ست نم. من خو خيلي ستش نمي ما تر بو به من كمك موقع هم كه كا مي كر صديم خيلي ، كا ما كه بايد صديم كا مي كر لي متاسفانه مي كر . لبته پد نكر ال يك كم مشكل ست كه برگر سر خط مه بدهم صدسا شر كنم كا بكنم گفتند كه بايد ين ــت كه من بر ــتر هد يشا ين س فكر مي كنم كه بيشيس كا كنند تا گر شد بعد بتونم كال ها كنم. تدينكه من بخوهم كنا پد بخونم خيلي جر مي خوهد كه فكر

نمي كنم ين تفا بيافتد.ليل كه بر ين يد به ند با همايو لي شايد جر خو

كوچك ترتا هستند.شته باشم تا لي بايد خيلي تمرينا مد لبته نه ينكه نتونم

. نم به سر خط صديم برگرستا ينكه همايو هم نظر چهر هم نظر صد خيلي شبيه لبته نمي خوهم مساله ؟ هستند چه حسي شما برمي نگيز

ين حر ها مطر كنم... قابت حسا يا نچه كه مي شنويد صد طبيعي خو همايو ست. فكر مي كنم حاال گر شبيه صد پد ست يك حسن ست بريش. فكر نمي كنم سعي كند كه صديش بسا تا شبيه به صد پد شو ين صد ــت من ــت كه مي خوند خيلي هم خو س طبيعي خو هسقتي كه مي خوند حسا مي كنم شجريا خيلي خوشحا هستم

شكل گرفته ين خيلي باعث فتخا من ست.قتي كنسـر گوته قا همايو مصاحبه به ما گفت كه ند لما پد سـرما خو همايو به پد گفت كـه مي تو. يعني پد خيلي ند پد تعجب كر بعضي جاها به جايشـا بخوني هايش خو . البد بيشتر تمرين ها شاهد تمرين هايش نبو

. مخصوصـا شـما كـه لحا سـني به كنـا شـما بـويك تريد... نز

ما كه ــت من هم ش نه، خو تمرين ها خو ــگا نش . به ــگاهم بو نش گير همايو تمرين مي كر خيلي شتم هم به صو مستقل مي فتم كا تحصيلي خيلي فشر ــا همه بو هيچ فر ــت گر بو كن ش ــا خو تمرين ه

يك تر بيشتر با من باشد. ندشت كه مثال چو من لحا سني نزمزمه تا يد بر خو ست هنگ همايو بيشتر كد

مي كنيد؟. هر كدمش حا هو ــت س هنگ هايش من همه هايش مي شنو خيلي قتي كا . ستشا . من خو

. به فتخا مي كنم تبريك مي گويم. لذ مي برهمسرتا هم هل موسيقي هستند؟

ندگي كا موسيقي ست ما خو نو ــيقي نه، موسيم ينها كا مي كر مينه طرحي ــتر هد. ما بيش نجا نمي ين يا ست. تجربه مينه چا يشا هم بيشتر تخصص ها حمت كا ها طرحي مي كنم ند من بيشتر كا مو

مربو به چا هم به يشا ست.يد؟ ند ؟ چند فر نتا چطو ند فر

ختر سا ال چند سا ست . ند من سه فرقلو هستند تا شر كر ند به يا كه پيانو مي ند. پسرهايم هم

گرفتن پيانو. خد شكر مثل ينكه هوششا بد نيست.يد كدمش بيشـتر نجا لبو هايي كه كا طرحي

يد؟ ست . ست ستش نمي تونم بگويم كد بيشتر

يد؟ ستا شر كر بو لبو با طرحي كد » نجا شد » بو كه كا ست كه با «بر لين كا «يا يا. لبته يگر بو كه هر كد حا هو خو ها بعد كاها من حس خو مي گويم شايد كساني باشند كه كابطه با موسيقي ست ندشته باشند ين حس خو بو

. ست مستا ست» هم » . كه بريش طرحي مي كريد؟ نجا شو لبو طرحي بر بر چند

» تقريبا ــد «يا يا نم كه بع نم. فقط ين مي ــا نمي قيق « ــا خامو نجا به جز «س لبو من ــا همه طرحي هقا سيامك ، ستا عزيز نها يكي «سر مهر» كه طرحي لبو ها با من ند. گر شتبا نكنم كا طرحي بقيه خير كا كر

. بوستا مرتضي مميز كا » كه مرحو فكر مي كنم بعد « عو

يد. نجا ند، بقيه شما كرشتم. بله، كثر من طرحي كا به عهد

؟ ستا تما شد بو يد يا نشجو بو موقع ــي بو بيشتر كا نقاشي هم شته نقاش ــجو نش موقع

. نجا مي

گي حس تا موسيقي بط مشكال مسائل خانو يا مد بو باعث جو ؟ مثال بر مشـكالتي كه به تاثير مي گذست ندشته شو » يا طرحي بر يا مي شد كه شما «يا

باشيد؟ند. من هيچ قت نمي تونم بگويم كه بطي به هم ند نه، ينها هيچ هنگسا يك موسيقي خوشم نمي يد، به ين علت كه به فر با . هنر موسيقي چيز ست كه بين مقطع مشكل بطي ند با بطه كه من با موسيقي برقر مي كنم نمي

. هنگسا بطه يا ختالفي كه من با نتخا كنيد كد لبو لبو ها پد يك هيد بين گر بخو

نتخا مي كنيد؟من نمي تونم بين شا نتخا هر كدمشا حس حالي ندگي كر نمي تونم بگويم كد بيشتر ــا كنم. من با همه ش. ين مثل مي ماند كه شما بخوهيد بگوييد كد يك ست

يد. ست هايتا بيشتر خوهر برهند كا شما مه نباله پد شـديد. شما موسيقي خانو شـما، خوهر تا مشـكاتيا شد كه كا گرفيك

مي كند.قعا خوشحا هستم كه شته گرفيك كا مي كند. جا بله، ها پد كه طرحي كر مي بينم طرحي مي كند كا. بعضي هايش خيلي قشنگ ست. خيلي حس حا ست

. هايش خوبي كا؟ شما نظرخوهي هم كر

. به هر حا ، نه. خو مستقال كا كر هايي كه نجا كاشته . گر نيا من هر كمكي كه بتونم به بكنم خوشحا مي شو

شته باشد. باشد ما فكر نمي كنم كه نيا به كمك من قتي كه با هم ما ست موسـيقي خانو شما خيلي جد ستا ضر هم هست، يا همايو كه ماني هستيد جمع خو

ند؟ يتميك تر كوچه با هم مي خو هنگ ها لي ينكه يتميك بزند هنگ ها نه، ممكن ست با پيانو يا ضر ــت كه بچگي س ين بخوند نه. چيز كه همايو يا مي يد هايش با موسيقي قعا همه كا يد ندگي موسيقي مي شد

. يا بو يتم بو خالقيت موسيقي خيلي يگر گفتيد بچه هايتا موسيقي كا مي كنند طبيعتا نو ها مه پيد كند نقد ين سـتا هم هستند فكر مي كنيد شـته باشيم كه همه شجريا كه چند سـا بعد يك گر

باشند؟ندگي خيلي فر نشيب هر تفاقي ممكن ست نم. نمي ــكلي يند بچه چه ش بيفتد. نمي توند پيش بيني كند

. چه كا مي شوند گر شجريا قت نكر به ينكه فقط همايو مي تو لبته من

ينها هستند. فيعي مشكاتيا ست كند بچه ها شما .( قيقا (خند بله.

۸۴موسيقى

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا ۳۳ ستا هز هز

خو ظرفيت ها يك œUÐU² s × «uЫ bOÝ

ــي تحليل هر پديد ، جمله همايو س : بر برخريد بليت نخستين ، كه بنابر خرين خبرها ستقبا شجرياــت(تمامي بليت ها س كنسر مستقلش شگفت نگيز بو فت) ظر ۹ ساعت طريق سايت ينترنتي به فر يخي سرشت ــت با فطر پديد سابقه تا بتد مي بايسشنا شد. عالقه مند يك كنش نسبت به پديد مي ند سرشت ، خد ند پيشرفت پد به يك فرمي قر ست، به همين جهت ست كه هر پد فطر ندگي با موفقيت طي كند. يا ــير ند مس ، فر ناظر پرسيد چه ــر پو ــتا كيخس س قتي نمي كه ندنتا حا جلو قتي مي بينيد فر يد ــي حساسند جا خو ، سپس به مثا شماست ، كه گفت فر: «شاگر خو ست ــيقي شا كر نز هل موس معر ــتا ضافه ــتا جلو بزند چيز تا بر كا س كه سندتا سا قتي فر قتي جنا عليز پرسيد كه يا كند.» شتم گر نقصي ست يد گفت:« مي ند ، شما چه حسي كاملتر كا مي بينم هما لحظه جا بو ست كه ين يگر ين نمونه نمونه ها مي نوختم.» ند پد بو حو موسيقي خو جا نشانه هايي فرقيق هد كه پد تونسته ند با مرقبت ــا مي ند، نشما ندنشا مسير منطقي تهيه لو سو عالئق فرند. به فرمو ــا نها فرهم س ــب بر ، فضايي مناســي كه گفت: «بچه عزيز ما بچه س حكيم بز فاند فضايي قعي سعي مي كند، فر ست.» پد عزيزتر فتا نساني هد كه فرهنگ باشد پله ها قر

. ستي فر گير خالقي به ــر نشر با همايو شجريا ندشته : گرچه حشــا هم حد يك مصافحه ــه ب طو عمر جز سيابي ما شخصيت ، بنابرين ــي، نديد حو پرسها خالقي مبتني بر سير هنر چند فتا هنر ــت. شايد گر همايو ــت كه نجا س مصاحبه س ) ــر يك مصاحبه بو ند ب ــجريا به قولي كه به نگا شين نوشته تحليل فضا يك سا قبل) عمل مي كر ، سطه يالوگي مستقيم بي ــد، چر كه فتا هم مي شيم كه با يژگي نامه نگا ين ــا صو مي گرفت مــپهر شخصيتي فر هم ــوال تا حد به س طر برخي سهيم ست نشناسانه هم فر به يك شد تحليل نزست شته باشيم. ما ين فرصت هني خو يا حافظه ــكل ند با همايو گرمي ش ــطه نگا س ند گفت گو بي ميد كه يشا به قولش عمل كند) به همين نگرفت( ند مي نويسد تحليلي ست كه ين نچه كه نگا ليل نو تحليل بيشتر فضا پيرموني يا مصاحبه ها گفت گو هايي ــتنا قر مي گير ــتر ست مو س س ــا كه يش من بر پايه همين ها موجو ست شايد گر هم ، ــت مصاحبه جانانه با همايو نجا س فرصتي بر من ها مصاحبه بر قو ين تحليل بيفزيد يا كم كند. يكي گفت گويي كه خير همايو شجريا فتا صحنه نو برخو با ، با چند نشريه نجا هد ، حدقل ها نشا مي فتا تني خاصي كه ين فر فر ظاهر مر مويد ين نكته ست كه ستا شجريا لبته ما

كي مرقبت ، تربيت شخصي كو گرمي همايوند يا ــعي كر ند به قو ستا هتمامي جد صر س

ند سپس هنرمند. حسين تهرني، بتد خوبي بسايگر جا همايو بو چنين صديي ــايد هر فر شند . نگا ستقال سر مي ين كو تر بهر مند، بسيا حد هنگا ــا قبل تاال صد همايو حد ۹ سستاني شنيد، با تا ضو سر ند يا برگز مرسمي بر ؛ صديي پخته جا فتا كه نظر خصوصيا حسين عليزــت تولد خوني قها ــي تقريبا نقصي ندش فنما قع همايو ، هما . ــيقي سنتي خبر مي موسهم مي تونست كنسر مستقل خو كليد بزند، ما صبو

پخته شد بيشتر، لبته خا صحنه ياضت كشي كه كنا پد خو ــيقايي ما ، به خصو ــنت موس س، سابقه طوالني موسيقي سنتي يرــم تا ــي فره ، موجباتهه صبو پيشه كند يك به يك نز سپس ستقال صحنه خو كليد ستا مدعي شوند بزند. شايد برخي لبو هايي خو كه پيش ين منتشر كر به نوعي هويت مستقل نهايي كه ما . پد ساما بوــنا هستند جر صحنه ش با نند كه، ــه كر ند مي تجربني يو تفا ها فر ــتو س صحنه با ند ، ــر ج ــر كه صحنه ، چــيقي(به ــن قاضي موس بي حم تري) ست همانند خصو موسيقي

سي) ستا فر تشي مي ماند كه بر مسير سيا ( قهرما ــت كه حكم بر مد س قر گرفته پير ين ميد به جو ين همه بدعاتي كه گرنه با هد، سالمت فر مي گا برخي خونندگا يويي صو گرفته حو ضبط ستوخوني مي كنند تا ــت يك تكه كا خو با ش تا ۳۰ برند، فو نقايص مي پر فع يويي به به مد حيله ها ستوــت. شايد س قعي خو ــي يافت كه چه كس نمي تو شت كه بعد هن همايو هم چنين پيش فر هايي همخوني با پد تجربه صدها هه سا يك به يك نزندگاني طر جر صحنه كنا مر بز ير نوقت ... خشاني فرجپو چو عليز كلهر بم ير ( نتخا شعر، تا خوني صحنه قايق ظريف ند ، تا طر نشستن ــب، بد بستا با نو خوني ها مناســكو ها ، س فو نحو نفس گير يكي به ميكر نز

ما بر ستقال پد نتخا كند. ...) ين گر نامي سينما ير ، كا ماني محسن مخملبا : سوــناخته شد ست، ــينماگر ش ، كه خو كنو س ختر . خبرنگا بر با فيلم بايسيكل ستفا كرختر ستفا كر ين فيلم ختر پرسيد كه چر ين نقش بهر نبر كه مخملبا يگر بر ــه يا هنرپيشند پاسخ شنيد:« ين كمترين كا ست كه مي توند بر فرــت كه هر چند ــا ين باب هد.» ين مث ــو ص

ليل ــو كه توفيق همايو به بر مي ش يدگا گاهي با ين ها بهتر گرنه ستعد ند شجريا ست ست كه فرــخ به ين گونه ير ند. بر پاس جو عرصه نج بني سرئيلي بايد بگوييم بپذيريم، هر نسلي مكاناتي با يند بهتر پسنديد تر ست مي تا نسل مر به مكانا ستفا كنند با هم طبيعي ست كه ين مكانا بتد يكترين فر قر مي گير سپس غير.همچنا كه ختيا نزمرفقت مي موفقت قانو « » كه با هم با فطر . ثاني ين مكانا نه غيا ند مي برند ست ، عموما فرياضت تال به ــجريا پد با سو هنرمند چو شياند، لبسته عالقه مند صد ند مد كه همه شهر ست يگر فرهم كر ست سترنج نه فر كه ما ثر نكه گر تمامي پيش فرضها طر كنندگا ين ــت . نهاييا كمك پد به ير بپذيريم تا بايد ببينيم كه گونه ند كا خال عر ، خال ، قانو يا حتي شر ست؟ فرــت كه نيا به هيچ توضيحي ــخ چنا بديهي س كه پاسشته باشد. ند شر ستعد هم نكه فر ، حا بماند ندــد ين گونه همايو بايد بپذيرند، خونند جد با منتقنش بصير پشتونه كا فر موسيقي سنتي ظهو

كر ست كه مي توند فضا بر بسيا پيشكسوتا هم تنگ نيز پشتونه باشد بر ستمر حركت موسيقي كند ، پس بهتر ست به جا نقدها ين صولي ير ــت سهند كه يش ند يا گونه به سمت نقد فني بيا

نقطه ضعف ها خو عرصه ترميم كند. ند شجريا بو بر همايو مزيت : گر تاكنو فر چهاما بو شايد بعد قتصا ماجر تا سا ها سا چنين باشد،ــيل كا به بعد فني هنر مي توند به عنو پاشنه شيد ، كه همانا مقايسه صد با صد پد ست. حسا ــت تا به مر ــخت تحت تاثير پد س صد همايو سيگر ين منظر شاگر ــت. س هويتي مستقل پيد نكر هند، گويي ستا هم به نوعي صديي شبيه نعكا مي ند تكثير شد يك شجريا ست كه چند تن، جمله فرفتن به سر صديي كه بتوند ستقال ست. چنين فضايي ــد هويتي جد صد پد توليد كند، كا شته باشنش نظر مند نش عملي نيا ــت عال بر ــو س شيا يبايي شناسي ست. ــفه بيا فلس ــيقي حتي موســر جلو ببر ــو ظرفيت كه چنين پ هماينچه كه شجريا بز به موسيقي نهايت چيز ــت ئه كند؟ هر عالقه مند به هنر نتظا س ،خوني پيد شو كه بتوند، شجريا جلو بزند. يا كه

همايو مي توند چنين كند؟

موسيقى ۸۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا ۴۴ ستا هز هز بز به يا پد

، نو خو با شجريا ها همو، به سبك پد مي خوند . همايو همر بوــتند تال يگر هم هس ــا خيلي همي كنند به شيو شجريا بخونند ما فقط ست كه شبيه پد مي خوند. بقيه، ند فرــيو ني متفا تال مي كنند به ش با ، ميو شجريا بخونند بعضا نتيجه كاكا ين تطابق ما منحصر به همايو

نيست. چه، سيامك شجريا بر سيا نيز با صديي خو لبته ضا نيز پس يگر محمد شد، مي خوند. عليرضا بر سايه بر گي ، با تكيه به خو خانو ند حا مهد شجريا گترين فر بز. ما سرمنشأ ين طبيعتا به مهد غا كر تمرين نوجوني يد مي گر كه جوني تعليم لقر مشهد با ــجريا ستا ش. مهد شجريا كتفا كر ما پس مدتي به قرئت خو قر بو ند حا علي كبر طبسي يكي مالكا بز مشهد بو كه صد فر، كمتر كسي قد ضعيت مالي سطه شت به بسيا خوبي ستا سرشنا متمكن . صرفا بر گا بو خوني خو قتي مي خوند، به ند، مي خوند. مي گويند خو كه مهمانش بويبا چهچه به قد جذ بو كه بلبل ها شاخه ها قد ند. به ين ترتيب، مي تو ختا مي نشستند غوغايي به پا مي كر. ما نبا كر همچنا نسل ها مر ــجر شجريا ها ش، مر خو نا مشهد كه طر با نا منز گزيد مهد شجريا. همر خو به جلسا گش خوند نهي مي كر ند بز ، فر بوكي حالي كه ضا هما كو قر مي بر تال مي كر محمدــيو قر بخوند. مهد تا ، به ش ــكل نگرفته بو صديش هنو ششنا شد خوني ــايه پد تحت تعليم با ير س ــالگي سسطه گذشت حا علي كبر به بو مدتي نيز خوند ما پس سيد تا ، خدمت حا سيدمحمد عر يك پد ستا نز معرفي ، تربيت كند. حا سيد محمد صد خو خدمت تال قرــا ها ستا حا مهد ــته معتكف مشهد كه س ، قا برجس عرفتا بو با عبايي بر عمامه سبز بر ، مر جا ــجريا بو شند بو كنا شاگر ضا سر. تا چند سا پس تولد محمدــس قرئت قر حاضر ــجريا مجال مطرحش همچو مهد شگذشت مي شد. مهد ما يكي برترين شاگر بو كه پس ، ستا سيد به سبك ، به جايگا قا مشهد سيدمحمد عر. مهد بيست نه ساله بو كه ني كر ــعي تربيت شاگر فر سضا چها . محمد ضا چشم به جها گشو ند محمد لين فرگش هم ند بز شت فر ست سالگي به جلسا قرئت قر مي بر

فسر - . همسر مهد قا برجسته شوند ياني - بد نمي مد كه فر شاهوضا چها پنج يد بو كه محمد بخوند. كي بر خو مي خوند ساله، عالم كو. پد لپذير مي نمو ين صد خا بريش ضا . محمد خوني به شد مخالف بو ما با تش بنا به پيشنها ــاله بو كه تال س ، يو خرسا ئيس عو ستا پد ، يو پخش شد، هم حالي كه پد ين يويي نخريد بو تا صو ــر منزلش بمشكو به گو هل بيتش نرسد. لبته ستا حا مهد كه ، يكي ما هما ضا شت، به ستعد محمد شنايي به ــوال بي پاسخ پي بر بو س

ضا چشم پد به نمي گذشت. محمدشنايي با موسيقي حركت مي كر سمت يژ كه بر پد قائل ما به سبب حتر ــت ندشت ين ماجر، بويي س ، بو. بعدها كه معلم شد مشهد، به ببرخت، عشق به موسيقي يس مي پر تدگشت ها نكر تا جايي كه به هنگا با ــه خو ــنتو ك ، س ــه منز پد بــهد طو كه پد نفهمد، سايلش به مش ، همر ــاخته بو س . ند ال پد . همه خانو ين موضو مطلع بو مه مي تمرين ــا قر يو خرس ضا به صو فتحا ــن مد محمد يشعا عرفاني مذهبي گه هايي با خوند تال مي كر ضا با تعد شنايي محمد سطه . ين مد به تجربه مي كرمينه نتقا به تهر فرهم شد؛ نتقالي ندگا هالي موسيقي، نوسيد بو كه . به گو پد قم يرني ــيقي كه سرنوشت موسضا شد به عشق موسيقي به تهر سفر مي كند. محمد ند فربا سفر مشهد به تهر مي گويد: «موقعي كه ــجريا ش. چو حت بو كه من به تهر مي ، پد نا سو قطا شدشت ... پد خيلي گريه كر من خيلي ست مر خيلي ــجريا سا ۴۶ تا ۵۰ با نا «سيا ضا ش .» محمد غصه خوين مساله يو مي خوند تا مدتي، حا مهد بيدكاني» ند توست كه ــيا بيدكاني، فر . نهايتا به گفتند كه س باخبر نبو. مي گويند ير تبديل شد خو جد ها به مطر ترين ين قتي شجريا تلويزيو پخش مي شد. حا مهد پا تلويزيو ضا مي خوند، گو قتي محمد مي نشست به پسر خير مي شد. ست ــد، گو هايش با غا مي ش ــا مي كر همين كه ســه تا نو حمد عبا س ــتا س ، مي گرفت. بعدها كه حا مهدند ضايت كه فر لش يد، يك برجسته بي بديل ير نزند به مسير مسير موسيقي حركت كند. شنيد بو كه فرقيق به موسيقي كابا مطربي نرفته بسيا جد موشكافانه ند كه ند كه خوشا به حا فر . به گفته بو جد يرني مي پرند گفته بو كه «خال ين مر . حا مهد به فر تو تربيت كر ضي ست بو ، فهميد تو يد – ستا حمد عبا – كه نقال صد لبته پس پير مه بدهي.» ــد كه كا ش، تعصبا با موسيقي، حا مهد شجريا ( فتو ما خميني(شتي كر ما نه به ين عنو گذشته خو كنا گذشت با موسيقي ند صر مي كر كه ــا ها به فر كه خو بخوند. طي ين سضا شجريا ني منتشر كند ما محمد ــي تال ها قر بخشسطه سو تفاهم هايي كه ممكن بو پيش به ما . جابت نمي كر ين خوسته پد بيايد، ــتا جلد ين نو ــا كه خو س چنليل گذشت پد به نوشته، سا پس ــتا كه به خوسته پد جد س نش ــر سخوست ــاند همچنين جامه عمل نپوش « ، كاست «به يا پد ستا عالقه مندــد بر شا ــر ش جلد منتشها خيريه شد ، عويد نيز صر كا پدما ۱۸ ، . حا مهد شجريا مي شوفت مجلس نيا ــا ۷۵ مشهد ســنگي ــجدلرضا كوهس ختم كه مسيا مشهد برگز شد، جمعيت بسيا بسيا

شركت جستند.

با حا مهد شجريا

ستا ۵۵ ستا هز هز

مشقماموسيقي ست

گو با سعيد فر پو گفت

ست ستا سعيد فر پو تنها عضو گر موسيقي يگر ليتي بيش ونت همين مسو ير س ه ـه برگز برنامه سـت ، چر ر يجا عضا بر ايت مثنو ير هما ح هماهنگي ها مربو بـه گويي هفتا مني بيشتر نيا ه با ست اغذ هفتا من ضا ين سا ها با ” ” به سرپرستي ”محمد ما . ، خته . فر پو مي نو جر برنامه پر “ نيز به شجرياست ند. به شد فعا يس موسيقي مي مي نويسد تد

پا نمي نشيند.

خير بسيا ي، سـا سـتا ي برنامه ها گر ندگي نظر موسيقايي چگونه متنو بو ست ، ين پرستر سمفوني جر برنامه با ؟مثال توجيه مي شو

؟ وچ ستر جر برنامه با بلژي طرفي يا ست ستا بسيا به هر حا فعاليت گر موسيقي مينه ند تا تجربه ها جديد ــو تال مي همــت . سا پيش پر فعاليت با س موسيقي به ل گفت يشي“ ش ضا سترها سمفوني ”محمدستر سمفوني بلژي نسرتي با ستا ه همين يم . ين ر ستر سمفوني بي . بي . سي برنامه يز ل گرفت ما تونستيم عضا جو ش قد بسيا خونيم با صحبت شنا ستر ها با موسيقي يرني شت ــيا نا نيز جذبيت بس تفاقا ين موضو بر .ه ر ــتر بعد پايا برنامه ظها عالقه س سرپرست ــته ش ي با هم ــتر ــر ها مش نس پر ها بعد

باشيم. جر شـتي شوشـتر به ين پـر سـتا ند ند مي تو ، مخاطب موسيقايي غربي تا چه

ند؟ تبا برقر با ين جنس موسيقي ين برنامه به شد مو ستقبا قر گرفت يا . بسيا ا عالقه نشا مه هم ستر سمفوني به ال مسوا ها مه هم ــر غا ب ــع برنامه ق ــد . نستر هبر ي معر ترين ه ي فه ” ا .“پاس بوخوست يه ا مشتر ست ، نيز پيشنها هم

ستر سمفوني قطعه بنويسد. ستا بر ه ر ضا ا با محمد ستا قبال سابقه هم ه با توجه به يننتخا ا ين يشـي ندشـت ، چگونه بر

؟ ربا توجه به سليقه سب موسيقايي ، بهترين نتخابي شته باشيم ، يشا بو ه ما مي تونستيم بر ين پر

. ر ا موفقت ه خوشبختانه هم بر ين هايي نيز جر ما ستا نيسـت ، هم ين تنها پر « همر با «ساال عقيلي» همچنين «همايو شجرياين تنو تشـتت يم به هما سـو ، يد ، برگر

ند؟ يجا نمي

v¹UÐUÐ ULÝ

۸۶موسيقى

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

« ــا بي پايا ي ــاال عقيلي« ــا پيش با س ما سما نيز ــم هما ي ر ــر ــا من منتش هنگس به يم ر » برنامه يز نسر ها بعد ما با «همايوصفها نوشتيم. عال شتي من متبسم قطعاتي ــجريا بر جر برنامه با ــتا ش بر مي خوهيم سين د ما هيچ نيم، ستفا سترها سمفوني

يگر نيست. برنامه ها مخل مترين ير ها ، شو يگر ين ميا مقايسه با ين طو سـتا ، جر برنامه هـا سـهم

نيست؟ يم ما جر ا ه ير ــت ما چند ماهي سشد طهماسبي» ه « نا ست ي ه «سعد نامه» يند هنگسا نجا ست ما تنها به عنو نولبو » هم ــته يم . «به نا گل سر ش ا حضو ين هايما با ا ست هنگ سا حميد متبسم يگر با

ما نتشا ست . » هم «همايوخرين ما سـا نيـد ، نتشـا حر مي فقط ستا ين مد ير مي گذ نسـر گر

ست. نسر ير ها خا ها با با . جو ه ينجا التي ست خب ين به خاطر مشيم . بر ني ال فر لبو هم با مش نتشا ما حتي بر ت ها مد ها ، شر ــت به خاطر فضا با ن س چو مم

ند. لبو به تعويق بياند نتشا ي ير ، با چنين نسر خا جر برنامه ها بر

به نيستيد؟ التي مشــد عضا ه هر ن ــو . به خصو ــه هيچ عن بــهولت ــتند همين باعث س ــو هس ش گر ي ليت صلي ــو ، بر مثا مس ــو برنامه يز ها ما مي شپا بر عهد ”حميد متبسم“ ست بهنا جر برنامه ها هد. حسين بهر نيا برنامه ها ما ساماني يا مي مينه ند. پژما حد ا هماهنگ مي مري انا ند ــيا فستيو ها هماهنگ مي حضو ما بس

هم. ها ير من نجا مي ا ه باالخر ينسيد با موسيقايي خا خو نو به ستا هم د نگا هر ه ندگاني يب مشخص نو سـت با ترند ظيفه بر عهـد سـتر چه نند مي ه برنامه ها مختلف ست نند تنها عضو گر خو

فرين نيست؟ ل ند ، ين مش تغيير مي

ست هر خونند حرفه ستا ي گر حرفه لخو مي سيم. ند ، به نتيجه ا مي ه با ما هم

شهر ناظر ، ساال عقيلي، همايو شجريا ، صديق نند بر فعاليت ين تعد خو يگر. تعريف بسيا

يا نيست؟ مي ين سا ها ستا نيم ، خونند ه جر مي ما بنا به حا هو ثر ــا نيز هنگس نيم. عال بر نتخا ا مي ــو به عهيم . نهايت ما به خونند پيشنها مي هميت يگر جايگزين گرنه شخص غا ا گر پذيرفت، هم

. مي شوستا (نه) بگويد ؟ ه به نند بو تا به حا خو

تا ال ين تفا نيفتا ست. نيد چر ؟ ر مي ف

ي ستا ي به خاطر پيششينه گر ست . به هر حا معد گر ها منسجم ير ست.

نو به نيد هم ه شـما يا مي نسجامي ين انو ماني ست، يا موسيقي ما بد شد ي ستا ين خطر ، ه نيا شت جو چا

ند؟ تهديد نمي ه ست ين سم بر يگر ببينيد، معموال گر ها هنگسا ، ي نفر به عنو ي نفر به عنو سرپرست گرــيد عا نند. ش ند فعاليت مي بقيه به عنو نوييت ــر بر محو ، يعني گ ــن منو بو ضع به همي هم د پيش ين ــا هر ه م ــ نفر مي چرخيد ، حالي ير بدين ترتيب تجربه ها يگر فعاليت ــا گر هستا تما شتيم. يل نهد گر ها بسيا تشهنگ ــي س ــتند طرفي هر جه هس ندگا نو

خو مي سا بنابرين گر به ي نفر ــت. يعني تما گر نقشي بسته نيســيد ي س ند بر به ثمر به ي ند نند. همين تصميم جمعي پر ظها نظر مي ه باعث ست عضا گر حتر به عقايد

ستا شد ست. ستمر فعاليت ه باعث شـد سـت ين عومل مجموعه يـر متحو سـتا گر نـو

ند؟ ــما مي گوييد به ــه ش ــت گر چنين سد ما با ــت. هر خاطر تجربه ت ت عضاسين قع مد ــتا س تجربيا بسيا به ه هم لي ــ مجموعه با هم جو . به شه فعاليت خو ــيا گر ها نو بسستا ثا ر ند، تحت تاثير غا گي به تاهستند. من هميشه معتقد گر به ي شيو نيم نقد پافشا يم، بايد عتقا يه ه ثا نيم، ه جا بيفتد. ما تال مي ه ين شته باشد ــتا س هيم ، مهر مي ه هم ــت ــيو گر نو س مهر ، هما شمد ست ، يعني نو به صو ي لگو

نيم . » مي ستانيز ما «ند سـت، تا چه ين ت هايي حرسـتانيز ند ، هما مـد تاثير گذنيد، چقد ه شـما يـا مي ني ر

هد؟ ني ير ند موسيقي مي توه ما حا خلق ي ثر هستيم ، ماني يم، ست ند ز چندني به مسايلي ين تمرچو معتقديم ي ثر خو خو تاثيرگذ ــا هو ــط لحظه ح . فق ــو مي شــق ما موسيقي نيم. مش ما پيا مي خو

ــه عنو ــيقي مي گذ ب ندگي ما موس ــت ، س، قطعاتما به صحنه مي بريم ندگاني حرفه نويم. ست ما نيست. نتظا چندني هم ند يگر بقيه مسايل، گرنه با سيد يم، ه به هد غايي ما گر تاثيرگذ بو

ر يم. ما ا خوي سـتا همه حرفه ند، شـ ندگا ـه نو ين ندگا يگر گر ها هم نو ما بسـيا نيسـت، سـتا ند هرگز به موفقيت جو حرفه فر

مز موفقيت شما چيست ؟ سد ، نمي فاقت ه ــي موضو به ين خاطر ست شايد بخش

. جو ند يگر گر ها ه بين ماست ، ستي ل يا قت گر مشـ ـه هيچ هيـد بگوييد مي خو

ست؟ جو ندشته ختال نظر جو ندشته باشد، ما خوشبختانه ما ه مساله نه ينر يا همديگر توجيه ــت به خاطر مصالح گر گذشقتي چند نفر با ــه ــت نيم. به هر حا طبيعي س مي ين ما شته باشند، ختال سليقه نند، هم فعاليت مي

. ال خيلي حل مي شو مششت، جو سـتا ، تا حد « » نيز ر ين تف

؟ هنگسا توسط عضا گرــجريا ــاني ش خش ــز من ، مجيد ــا. ني قيقنيم به همين خاطر قطعا حا هنگسا مي

هويي متفا هستند. ين قديم چيست؟ با تا قضا خو

ــو ، به خاطر ه مطر مي ش ــايلي مقد ين مسس نتوند يگر هيچ گر چه شايد ــتالژ ست . حس نوس

. جو بيا تفاقا به

درباره همايونست، به عنو ــجريا عال بر كه خونند تونمند همايو شستا هد يسين نيز تونايي ها بسيا كه مي توند يك موندگي حرفه تمبك هي كه با فعاليت مي كند، كمك كند. نو گرخوني يژگي هايي ست كه كمتر جمله يگر، ها ــا شنايي با س، خونند تأثيرگذ ست كه ــت. همايو جد س ــريط ين ش . ين مساله ثابت كر ــت، س نجا با فعاليت هايي كه تاكنو قه هايي يم با نجا جر كر پا كه ما همين برنامه تهر كنسر ــا تونمند ها خو به معر نمايش گذشت كه خش ــيا بسبدين ترتيب همكا با گر موسيقي ستا شكل گرفت. جنس صد ست يژگي ين ست عين لطافت خوني منحصربه فر هنگسا كمك مي كند سعت صد به . ، ند كه هر خونند ير صد بم تا . تا قطعه به هر شكلي كه مي خوهد بسايگر يبا بيا مي كند. همايو نيز لبته چو به شكلي كامال حرفه شته، ما ين موضو خونند ها جو تاثيرپذير بسيا پد خو شجريا ــت بلكه به خاطر قد مكتب شيو ستا س ليل ضعف نه ست كه ين سا ها، بر سنتي ير تأثير بسيا گذشته ين

ميا طبيعي ست كه پسر، بيشترين تاثير پذيرفته باشد.

موسيقى ۸۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا ۵۵ ستا هز هز نسر بدهيم ستا شجريا هم يم با ميد

گو با حسين بهر نيا گفت صلـي گر ي هسـته ها ”حسـين بهر نيا“ بـه عنو يهنگسا بخشي برنامه ها گر ظيفه ه همو ستا موسيقي انا تال ها گستر بر معرفي ، سا هاست ست ين گفت گو تلفني، ساعتي پيش ست. نجا ني ير موسيقي ه خو پا صو گرفت، حالي نسر ها ي حضو ي

. ر ما مي ستا نسرتش با گر جر ير بر سفر به

ست، تفاقي نا ير ، موسيقي فتا ستا ه گر تفاقي يجا ين تاسف سـت طرفي ين طرفي باعث خوشـحالي

ند ند. يگر گر ها تجربه هايي مشابه سر نگذ ه چر ند مي ه بسيا مينه موسيقي هي نه تنها نجا فعاليت ها گرست ست. به همين خاطر به ال متعد ير با مش ها ال ــيا گر ها موسيقي نتونستند به فعاليت خو به ش ه بسه ستا سا هاست ما هند. مه ما طوالني مستمر مد قع ما با ند. نيا سفر مي با همين عضا فعاليت به نقا مختلف يم، پيش ه ديگر هد هايي ا ي نيم با هم ندگي مي هم ندگي مشتر پيش مي برند. لبته ه ست مثل خانو مي بريم، ه ما همه ، ين ست ه باعث حفظ ين نسجا شد ليلي مهم ترين ، غير ين يگر حس برتر ند سي به يم ديگر قبو ي

. ا ميسر نبو صو تد ين همنند، ين مانع يجا ندگي مي شو د ي ستا هر عضا ه ا ها مستمر موسيقايي همچنين هما حسي نيست هم

يد؟ شا شما به نيا نسر نقا مختلف ل مد حا برگز ــ ما به شه بعد ن نيم، ضمن ت مي هستيم جشنو ها مختلف شرديگر ا ي ه پشت سر گذشته يم، با نو ا طوالني ين مد همصا گر مي توند با سهولت خو با هر پر ين شنا شد يم. با ر پس مدتي ند، هماهنگ ي عضا مطر مي ه ي جديد ــختي چندني سر ــد بنابرين ما س طر به ي پختگي مي سفته فته ، ما ندتر بو ت ها نخست ين حر نيم. شايد نمي گذه به تي ند ــر ضر يگ هايما فزيش يافت، بنابرين ا ــرعت سافي شته باشيم. ل قطع يقين ي موقعيت جغرفيايي قر شقت شته باشيم، ست قبل هر پر جديد،مدتي با هم تمرين

نيم. نسرتش بدهيم منتشر ، ر ما ا مي تونيم ست، شما يابي يگر هم قابل سـتا نقطه نظر فعاليت نها هم يد همه نندگا مختلف فعاليت برنامه ها مختلف با خونند بر موسيقي سنتي موفق مي شوند، با توجه به تسلط نقش خو

؟ ر يابي ين مساله چگونه مي تو ير قيقي ر نجا شد برنامه يز ها ستا همگي با تف برنامه ها . ما ناگزيريم بر هماهنگي سالن ها جر نيز صو مي گيرنيم به همين خاطر ، برنامه هايما مد ها قبل هماهنگ نسر . شته باشد، نيز مشخص مي شو ا ه مي توند با ما هم خونند ... ، ساال عقيلي ما ين سا ها با خونندگاني چو همايو شجرياا ما با ستا شجريا نيز هر ه هم يم شته يم ميد ا همنتخا ي خونند بنا به قطعا . به هر حا ــو تر محقق ش چه ساخته شد متفا ست ما هيچ صر به ستفا ي خونند

يم. مشخص ند؟ نيا با چه هدفي صو مي گير نا ين همه برنامه گوشه

. ما ين سا ها تما تالشما ــيقي ير تنها تنها معرفي موسه ين ــيقي يرني به جهانيا حتي يرنياني ر يم تا موس د ما ه هر نجا نيم. لبته ر ند، معرفي سا ها مهاجر تر ست ستما با نيم، بر برنامه يز ندگي مي گوشه جها يم مريكا پا ي تو نسر . طو سا نيز ي تو ه گفتم مي خوهيم تا موسيقي يرني به جهانيا معرفي هما طو ر شو موسيقي يرني پخش نخوهد يو محلي هيچ نيم. نها ظيفه ماست تا با تونايي هايما موسيقي ما به به همين خاطر

نيم. نا به ين نو موسيقي عالقه مند هيم جو نشا ير ين برنامه ها، عالقه مند به موسيقي جر نيد با ر مي ف

؟ غربي ها يجا شوــيا به همين خاطر يتمي بس قيقا. موسيقي ما تنو

عالقه مند خو مي يابد. سترها ستا ين سا ها، فعاليت با ما ي مهم ترين قد ي

يد؟ ست نياست، بر گا بعد چه برنامه سمفوني ستا سيد، ي تحو بر ه بعد سا به نتيجه ت ين حرقد ما بز ترين ست، يرني ي تجربه جديد حو موسيقي ه مي تونيم يم معتقديم ــت. ما هنو بسيا پيش ما نيسه ين ي هيم. به هر حا ميد فعاليت ها جديد تر نيز نجا ستر ــد. عضا ــتر باش س تجربه خو بر ما همچنين بر نند، موسيقي ها خو جر مي ه موسيقي ما با سا سمفوني نها لز شد ند. مگر چقد مي تو بتهو با نوخت؟ ــا ش خوــت شنوندگا خو هستند به نجا قدماتي س هم حا

مندند. ست نيا ين ؟ ين پر ها با چالش موجه نمي شو نجا نبو حمايت،

ما نجا لتي فعاليت خو ه بد حمايت ها ما سا هاست وچ نسر يولونيست بخوهد ي نيا گر ي هيم. تما مي لت به حمايت مي پر ند، مي شنوند برگز بر تعد ا ند تا هنرمند بتوند فقط خت مي هزينه ها حق حقو پر

هد. خو نجا ت هايي ين چنيني ضعفي نيد تا چه ند مي تو با نجا حر ر مي ف

؟ ر جو جبر نا لتي بي توجهي ها ه توسط نهانيم، نمي تونيم به جا ي ه تال به هر حا ما هر ند هم ستا تما تال نيم، با ين حا ــتم عريض طويل فعاليت سيسر ز هنر تاسيس انا مر و ن ند. من خو خو مي ستا نيز يگر ند. تما عضا نا يرني حمايت مي ه موسيقي ها شا هايي سرسر ند. سمينا ــت س فعاليت هايي ين يگر، مثال پژما حد قدما نيم بسيا نيا برگز مي د ما به ر ند. هر يتم تاسيس مريكا، گر ضربانگ بر معرفي نيم تا يم چندين بربر ظرفيتما تال مي هي صو فر گر

نيم. موسيقي يرني سطح جها معرفي

ستا ۷۷ ستا هز هز

قا شجرياقطعه گيتا

پسنديدند « هنگسا «نقش خيا گو با علي قمصر گفت

هنگسا » همايو كه منتشر شد، نا يك لبو «نقش خيالبو قر گرفت؛ كسي نمي شناخت. يك ــنا جلد ش نا» ساخت. خيلي ها، لبو «نقش خيا جو بيست ساله بو كه لبته ند ، ستو فريد بو لبو ين فضاها جديد كه تي هم نسبت به ين تجربه نسبتا نو نجا شد. ما كمتر كسي نتقالبو باشد. با هنگسا ين با مي كر كه يك جو بيست ساله، با همكا با همايو علي قمصر به گفت گو نشستيم تا

يم. فضاها كا مشتر شا بپر

» همكا لبو «نقش خيا قا همايو شجريا شما شـتيد كه عمدتا نظـر مثبتي هم يانه خو نوگرشت. بر شر بحث بفرماييد كه همكا شما به عنو برهنگسا بسيا جو تا كا همايو شجريا چگونه يك

شكل گرفت.هي به نا ــر تجربه ها كنسر تشكيل گر بعد يك سكستر بنويسم. به موسيقي ها ــتم كا ش «سرمد» تصميم يفي هم ــتم موسيقي ــتم مي خوس ش چندصديي عالقه هايم ضبط كنم. من، قطعا . تصميم گرفتم كا نشو ، قا موسسيا . يموند موسسيا ضبط مي كر قا يو ستوشتند، يكي قطعا با كال بر قا همايو يد كه با طي تي مد بو كا سعا يشا هم خوشش ند. يشا پخش كرلي قضيه ين گونه ، ين قطعا بخونند. ــجريا قا ش بو كه

. ، چه كسي خوهد بو نبو كه من بدنم خونند كاهنگ يد يا كسي هم هنگ ضبط كر بو شـما فقط

؟ ند بو خومعموال خو تصانيف به صو تو مي خونم.

نند تا يد كه بدهيد به خو كا به صو تو ضبط كر بوند؟ حيانا به جا شما بخو گو كند

۸۸موسيقى

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ها، ضبط شو بعد كل كا تصميم نه، مي خوستم كل كا؛ چه ــتر بز كس گي بو كا با ــك بز يس . طبيعتا بگير ، قت. بر من كه جو بيست ساله بو نظر هزينه چه نظر يگر نجا شد يو ها مقدماتي ضبط ستو . كا سنگين بوفتيم. يموند قا يو ها نهايي به ستو ما بر ميكس كا، قابليت ند كه كا شتند حسا كر بو يشا هم لطف

ند. با همايو صحبت كر؟ » متولد شو لبو «نقش خيا چه مرحلي طي شد تا

بر تمايل يشا حت. با شنيد هما يك تصنيف، خيلي . قر بو كه بيشتر يكي، نجا شو ين كا ند كه كريم. قر شد كه لبو نباشد. بعد نشستيم صحبت كر تصنيف ند يگر هم كا كنم يشا هم يك ملو چند تصنيف شتيم، چند كا ــا . يك س ــتر تنظيم كر كس كه بر

. كستر بي كال چها تصنيف يك كا با تنظيم بيا كه قا ضر همايو شـجريا پيش همكا با شما با . جز باسـابقه ها جامعه موسيقي هستند، همكا كر بولبومي نتشا يد تجربه طرفي، شما هم خيلي جو بوعما ؟ نظر چگونه تباطتا حين كا چگونه بو ندشتيد.

مي شد؟يا يد ها قا همايو بخش ها سا . صد قطعا بي كال ضبط شد بو ، نو ــا ند. بخش ســتفا يم. يد ها هم س ــم صحبت مي كر حت با ه ــي خيل

يم با هم. حت بو يم. ساسا خيلي مي كرنتخا شـد بـو يا حين هـا تصنيف ها قبل شـعا

مشو ها نتخا شد؟ قا شجريا بو شعر تصنيف ها قبل، ها نتخا شعر

. من نتخا كر بوسـتا شجريا قتي همايو صحبت مي شـو همه به يا ني ينكه سا ها با هم هم خو مي فتند. شـباهت صديشا ضحي مر قا شجريا هم كه فيع شتند. مرتبه همكا يد كه ين شـريط شـما با همايو همـكا كر سـت. قا مشكاتيا گا موسيقي كشو نظير ني كنا بز نوجوند. موقعيت فو لعا جر كر بو يگر برنامه عليز ين يشا همكا كند. ني مثل شما با هنگسا جو ست كه

؟ موقعيت، ستر مشكلي بر شما يجا نمي كرهنمايي ــه ليل ك ــتم. به ين ــي ندش نه، من سترســبانه به . ش ــر كر خيلي هم پركا بو ــيقي ش موسستا هم هستند كه سن شا باالتر . خيلي موسيقي مي گذند. بنابرين تجربه، يا بر موسيقي نمي گذ قت ــت ما سندگي من موسيقي ست جايي صرفا به سن مربو نيست. كل ــن من نقطه ضعفم . به عقيد خو س جو ند ــتر بر س

نيست. شت. نگا ها صحبت ها تا ها مثبتي ، با لبو نتشـا

؟ لبو چگونه بو نتشا نظر خو شما بعد ــيقايي پرحاشيه لبته، جامعه موس . كثر مثبت بو نگا ها، ــد كه هايي هم مطر ش . نتقا جو يم غر هم

نها ستفا كنم. من سعي كر ؟ هايي بو چه نتقا

صد ــتا . هش ها مغرضانه بو ــه بماند كه خيلي نتقا لبت ، ــد. كنا مخاطب عا ، كا حرفه ش . كا ها مثبت بو برخو

مو توجه مخاطبا خا هم قر گرفت. تا يد به كا حسـا مي كر نهايي كه ند؟ ها چـه بو نتقا

يد. مي . . ال تفكرتم عو شد نمي گويم كه من سن كامل بوست ال بيشتر يد نباشد. ، ين سن من، كا شايد بر موني ، يرني تر باشم ها ــيو كا كسترس بند ــا س، بير بكشم. موقع ما هنگسا موسيقي خو صو لي موسيقي غر هم كمك گرفتم. لبته كا شكا ندشت

، يرني تر باشد. ست كا ال حسا مي كند ، قتي هنرمند ست كه ين طو چر يدگا ها صلب ، مجبو مي شـو كه مرحله حرفه شـدجامعه متعصب موسيقي بيشتر نظر بگير تجربه كر

؟ فضاها جديد، مي شوــو گفت . مي ت ــتبا بو ــو گفت. نمي گويم كا ش نمي ش

ند صعو تكامل طي مي كند. هركس سـت كه سر كشيد ين ند تكامل يعني به نظر شـما ني ها بيشـتر جو يا كا يد. تجربـه كر ها كنا بگذ

نيد؟ مي نه، نه. من سير كا ين گونه بو كه بتد كامال موسيقي فتم سر موسيقي غر به خاطر . بعد ــنتي كا مي كر سفتم. ، سر گيتا فالمنكو كالسيك ــو شنا ش ينكه بيشتر . بر نبا كر موني كنترپو ــيك ها موني كالس هاعا مطر كر كه موسيقي غر ينكه گر مرحله ين لي فا كنم. عا، ، بتونم ين نبايد موسيقي يرني شومدها سعي كر جديد نتخا كنيم. بعد با پيش لي علو مختلف موسيقي سنتي نه ينكه علم گريز باشيم جهت تكامل خو موسيقي ستفا كنيم. نه ينكه به موسيقي ــيقي غر ــنتي به عنو يك بز نگا كنيم كه علم موس ســت كا ــد. ال به ين فكر مي كنم كه گر قر س ــف كن تعريمشتر ميا موسيقي ير غر باشد، ين كا گفت گوست

. نه تاثيرپذير موسيقي تلفيقي هم همين طو ست. بايد هر طر هر قع موسيقي تلفيقي مي توند نتيجه موسيقي مطلع باشند.

. ستا باشد تا شر يك » كه گيتا فالمنكو قطعه لبو «نقش خيا قطعه

نجا شد؟ متد يد، همين كريم. ين كا بله. تركيب موسيقي يرني فالمنكو تجربه كر. چو موسيقي فالمنكو كامال مي شناسم. موسيقي يرني كرجع به موسيقي يوناني طالعي ــم. موقع من هم مي شناس

ندشتم نمي تونستم موسيقي ير يونا تلفيق كنم.غلب تجربه ها تلفيقي ير سطحي ست.

شما گفتيد كه به موسيقي تلفيقي عالقه منديد سويي گفته ني باشد. ير يد سيرتا جهت موسيقي ست يد كه بو

ند؟ ين موضو با هم تدخل ندگر ين سو، ، گفت گوست ــو گفت تدخل طر نمي شست پاگير يج ــيقي يرني كا كنم. به ين فر بخوهم موس. بايد با ستفا قابليت ها موسيقي يرني، چيزها عتقا ندبند ما گستر كنيم. ضمن جديد بير بكشيم. مثال ساال ملو ها شته باشيم. ما يرني موني صو ها ينكه، بايد موني يم مي خوهيم صو ها صد يرني با لطيف صد هنگسا يرني نجا نها پيا كنيم؛ كا كه غلب غربي ند كنا هم بنشينند همه هند. نبايد ين طو باشد كه ۱۶ نو مي مد بو ير مي گفت جي ند خا يك ملو بزنند. يك نو

ند ها فقط يك ملو مي نند؟ عجيب ست! چر همه نو، تأثير قا عليـز هايتـا حسـا مي كر كا من

گرفته يد.ها منابعي كه ــد، معيا قتي جو ها تعليم مي بينن طبيعتا ــيقي گا موس شا بز ــاتيد خو ــتفا مي كنند س سقا عليز ــط ــت كه تاثير فق ين جو نيس خلق كر ند. ين تاثيرپذير ها ست طبيعتا گا باشد. تاثير معموال ناخو

جتنا ناپذير ست. ــا ــا هو س ــي ح ــز هم خيل قا علي ــو خ. مهم علي كبرخا شهنا تاثير گرفته ند كه صال هم شكا ند

شا پيد كر ند. با خو ، قا عليز ين ست كه ». خيلي ها بـه ظهو يك يم سـر «نقش خيـا خـب برگرقا ميد شـدند. چو بـه قو هنگسـا جديد خو

هنگسا خو ما يم يا ند بسـيا خو همايو ما نولبو شما مد كه ين بحث پيش بسـيا كم. هما موقع، ال چند سالي ما سـت. نتشـا سـت قا همايو هم

. خو شما هم خبر نشد. تفاقي نيفتا مي گذ ــر ها . لبته كنس ــا بو س من ين حا خوگي ، قد بز شتم قد بعد ست شتم. يا هم خا كشو ما قا همايو لبومي با ست ند مجاني حركت كنم. باشد. ، ــجريا شركت قا ش ليل ترفيك كا يم ما به كرلبو منتشر . شركت شا هر سه يا چها ما بايد يك تاخير پيد كر. يك سر سياست ها كا ، عقب فتا كند نتشا لبو مشتر

. ستا نجا شو باعث شد تا همكا شا با گر ستا هم به لبو مشتر همايو سـت ينكه قر ضمن

. منتشر شوحتما لبو به با مي يد. به ــا بله. همزما با كنسر شيگر » خوهد بو تا ۶ ما ، ، نا لبو ما كه نامش « ، ــو ق

. منتشر مي شوست يا بيشتر به حا لبو قبلي متد لبو جديد فضا

يك شد يد؟ ني نز ير هو موسيقي كستر بند جديد. يك ما يك سا ست يرني بند كالساكستر كه تشكيل مي شو يم؛ ــكيل بز هي يرني تشكستر حجم . ين لتو، كمانچه با ، كمانچه كمانچه يك ها تنظيم شد ند. كستر ست كه كا ، . يك طر كا بااليي ، كمانچه ــو ، ع ــتيم؛ يك تا يكطر كا هم كم تعد هس، فضاسا چند صديي همر با يك سا كوبه كه با ين چند سا

نجا يم. ست؟ ما كا

كا ماند كه به . فقط بخش هايي ــد كا ضبط ش . ضبط مي شو

؟ با كا قبلي يا بعد شما چه بو ستا شجريا نظر نم، ــه مي ــتفا كر تا جايي ك س ــا نظر ش

شته يم. تباطاتي سطه سطه بي نظرشا مثبت بو با با با قطعا ند يا يژ شفا تر بگوييد لطفا. نظر

؟ مسير حركت تاقا همايو مي گويند به عنو يك تجربه نظرشا طو كه

. خيلي مساعد بو نتقا خاصي نشنيد؟ با قطعه گيتا چطو

نستند. كا يژ يشا يكي نقا مثبت كا مي قطعه . ين گونه نبو كه ما ، محتو موسيقي ها بو كه نجا شد بو

كو بزند. صرفا گيتا باشيم تا چها تا شته يد؟ نند ها پيشنها ين مد سو ساير خو

. ما بعد، ــد تن خونند ها كا كر . با چن يا كر كا ها قا عليرضا قرباني هستند كا يم كه خونند ثر، كنسرتي

يگر هم هست كه به منتشر مي شوند. قا نند نسل جديد همكا كر يد. تفا كا با با خو

؟ قا قرباني چگونه بو همايو . لپذير نبو ــن با خونند هايي هم كا كر كه كا بريم مــته ند. ناخوس يا يتميك يرني، ضعف كثر خونند ها گترين قعا يكي بز ، ها من هم مشكل ست. همايو تيم كا

يتم شناسي ير هستند. خونند ها نند. ينكه سا كوبه مي يژ به

بله. تكنيك صديشا بسيا خو ست لحا خالقي هم ست با هم همكا ــيله پيله. مثل فو لعا ند؛ خيلي بي شــتند صد گرمي نا هس ــا قرباني هم فو لعا تو ق يم. كر

ند. ما ست قبال فكر مي كر تبحرشا بيشتر تصنيف خوني . موسيقي هايشا بسيا لذ مي بر ال كه كا مي كنم، ست، بسيا لذ بخش هم خيلي خو مي شناسند. كا با ين

بو ست.

موسيقى ۸۹

۱۱۲ پيشنهاد

تا ها

: ترافيک کنسرت در شب های تابستانی پيشنها

... به

نسر ها ه ين ستو فقط به : چند هفته ست ئوف مجيد ليلش هم ين ر يم. ــو گاهانه، فرم لبو ها ــم ي مي پرنسر ها ميانه تابستا ــديد برگز ه ترفي ش ست نسر يجا شد ين ميا مدير سالن ها فضاها برگز نندگا يا ختيا برگز ها ه هم بسيا خوشحالند

نسر ها قر ند.مه حجم ــر ها همچنا نس شي ها بليت فر ين ست به نتخا ــر ها باعث شد عالقه مند موسيقي نس باال نند. ي نتخا نسر ها گر ها مختلف، ي بزنند ميا ناظر يخسر پو نسر گر شمس به سرپرستي شي بليت فرمي بليت ها مه تعد حضو پسرنش سهر تهمو فتا خليج “بر نسر نها تحت عنو . نها بر فر باقي ماندبا برگز مي شو ا سعد ما “ شب ها ۲۳ تا ۲۶ مر فانها ين ــف ها مختل ــو ش يا ندگا بين لمللي نونسر طريق ين نند. بليت ها ــر بز همرهي مي نسه پس . خبر مي سد خته مي شو نالين سايتwww.parsconcert.com فرشو با ، گر عليرضا قرباني خونند خو ستا نسر همايو شجريا گر پايا يگر تاال بز ندگا جو مستعد ناظر نو ، سهربا پو حضو علي قمصرسبا ميزبا گر ، سالن فرهنگسر ــد. ما هفته پيش ــو برگز خوهد ش شيي حمز يگانه ست تا پس مدتي ، ، مين طاهر برنگ با حضو ماها ميرعر

با صحنه بيايند. ، بي خبرنسر سه شب ۲۴ تا ۲۶ مر برگز مي شو بليت ها ۸ تا ۱۰ هز توماني ين نسر ها شبانه پا يش هم همچنا بسا . خته مي شو گيشه فرهنگسر فرفتا به جب پو گر پسر ، ميثم ر ــت. پس جر حميد عس سمير حسا خوجه ، ير نها نوبت ستا جديد موسيقي پا ند پس صحنه مي . ما ي خبر جالب هم يش به صحنه بر ه ۲۲ تا ۲۴ مر سالن صد ست صد ه لغو شب مبعث سر بو نزيايي نسر گر ند به گو مي سد. مي گويند

شو برگز خوهد شد. ، به تاال ر يا به پا ، همه سر تا علت ين ، چند خبرسا نشد ما لغو نسر برگز ين ه هنو معلو نشد موجب قد عجيب فاصله ساعت ماند به جر بيابند. علتي ند علل مختلفه بر لغو ا بيند شا به گاهي توهم نا ا شد خيلي ها، قو

نند. ، عال نسر ين

نها لبو مشتر ، ستا تهر ــر همايو شجريا گر نس ... همزما با ستا تو ه همايو ، قطعاتي بر مي گير لبو ين تهر منتشر خوهد شد.

ند. ر پا جر

يدن ها

: اقامت يک ساعته در طبقه هفتم پيشنهاه ــتند بد يد هس ه هل تئاتر ضا حاجي حسـيني: ها و ند، حتما تا به حا نا « پيشنها ما بخونند هم به تئاتر مي ه با جر ما شو گر نا شنا تئاتر ا ــنيد ند، نريماني» شسيد جايز نمايشنامه نويسي » به ينيو نمايش «شب ها ني جايز «بهترين نمايش به مفهو مطلق» هجدهمين گر ا نر ما . نريماني ر ــنو بين لمللي تئاتر فجر خو جشطنز بر نوشتن جر نمايش هايش نظر گرفت همچنا هم گر عضو گر ا ين با تئاتر معاصرست. مد ه ست معتقد ما ست، شو ي معد گر ها حرفه تئاتر ه ي تئاتر «معاصر» اميلو»، ر تا باالخر با نمايش « قد بر شيو جريي خو صر ني نجمن منتقد نويسندگا تئاتر گرفت گر ا جايز بهترين ، جر ر بو ه خو پيش بيني ما به بعد، هما طو ين ال تا جايي بر شد. ين مش ال مونع مختلفي نمايش هايش با مشست مد به ه سا گذشته فرصتي بر صحنه ر مه پيد

ه جر گرفته ست، به تاال ) مسا هم ه علت ين قضيه تعطيلي تئاتر شهر بو ( لبته نيا! ضمنا سا ميل باطني قلبي خو بو تفا هم بر ين لبته ه صد ر و «سايه» نيد به ر ي هم ف ين ي ر نوشته ها خو نيست( ني گر ا ه بر شما نمايشي ثا قبلي ين گر متفا ست، گرچه ليل هم حا هو با ) به همين ميل خو بوند ي ست مي نز يگرها به چه خو بيشتر ر جنس با با نريماني تال » ما نه هد. «هتل پال ئه » ين طريق به مخاطب فانتز مو عالقه «هتل پالايي مري »، نمايش نامه نويس بز ه نمايش نامه «نيل سايمو ي هتل ها پايتخت يپيز سو نمايش ر چه ما مي بينيم( گر» ترجمه ــت. ين نمايش نامه «شهر سقيقه قبل ست چند ه است مري ختر ي خانو طبقه متوسط ستا نامه)، ند به ين ــم، خو حما تاقي طبقه هفتم هتل پال حبس مي برگز مرسه ين ماني ه حما بير بيايد تا ترتيب شما طو نمايش منتظر عر خوهيد بو شيد هايشا شما تفا بيفتد يا نيفتد، پد ما با حر ها، به هم پريد ها نقشه و »، «پانته حميدخاني» خو »، «سيام صفر نند. «فريد سپا منصو سرگر مي ه هر ساعت ۲۰:۱۵ تاقشا مي شوند ي ساعت يگر هتل پال هستند نريماني بار . ما ي تذ هم بيشتر نمي مانند. جا گرفتن هتل پال ۴ هز توما خر برمي ه بيستم تا بيست هفتم تا باشد يد به شما پيشنها شد ما لطفا يا مهم: هتل پال بر يگر ها مجموعه تئاتر شهر ، تاال - مبا ي تهر س ، جشنو بين لمللي تئاتر عر مرشا سالمي برگز مي شو ل هنرها نمايشي فرهنگ ير نظر تماشاخانه ها

ه گفتيم! يد. ما گفتن بو شما بعد ين جشنو مي تونيد به هتل پال بر

... به ند. نمايش ها ما تبليغا سالمي جشنو تئاتر ما برگز مي ... حو هنر سا

يند عال مي شوند. يافته به مرحله پاياني ين جشنو چند

شش تصنيف قديمي : خسر نصا ندگا نوجو ــين پو مير حســو، مهر امج ــعيد س

عربي فر نشر:ماهو

خرين طبيبيو فشين مقد

نشر: پيا

هفت سينمحمد منتشر

عيل ــما س : هنگسامهرتا

بد نشر: با

ناشنيد هاسيد محمدطاهرپو

نشر:

نسرگر شمس

۲۳ تا ۲۶مربا ا سعد

هتل پال

: گر او نريمان

: تاال سايه ا م ۲۰:۱۵ : شر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۹۰

نمايش:سايه تو سايه

سخ : علي صغر گر ا: تاال سنگلج ا م

۱۹:۳۰ : شر

نمايش:گه يه صبح ...

: مسعو موسو گر ا: تاال صلي مولو ا م

۱۷: شر

نمايش:يايي مر

ي ضا خا : محمد گر ا: تاال صلي مولو ا م

۱۹ : شر

نمايش:هديه مرمو

: ياسر خاسب گر اگا نمايش ا : ا م

۱۹:۳۰ : شر

تئاترتئاتر موسيقموسيق

پيشنها

۱۱۳

يدن ها

: داستان دوگانه پيشرفت و انقراض پيشنهاسا ست تا با ي هنرنمايي جديد با نوبت پي نگا مفيد: مر . گر فر ۴/۳ ميليا هشت ست بگير ــن نيا نيميشمپاني نشانه محبوبيت هوشمند عضا ين خر ين فيلم ه با هوشمند مهرباني ستا مپاني بگيريم، پس معلو ست سا عا به خلق مو جا مي يد. مگر پي ناگها خلق مي شو

شپز هيوالها مهربا ندشت؟ سرظيفه ه ي ر خا ه ين موجو تنها قعيت ين ست باله ها باله ها به جا ماند نسا ها ست. بايد ين تنها جمع هد. بين ين ند هم قر ــر عب هايي فش قالب م؛ ر ه بر خو ي گنجينه شخصي پيد ا هر ست ، ين ا ي يدئويي ي فيلم مو ، المپ همچنين نو بي عب مــت الي به نا Hello, Dolly س ي يدئويي مربو به فيلم مو نو قيقا لترماتيو. با ستريسند لي با با با ني جين گر ا به

ست ي نفر لش مي خوهد WALL E ــو ه معلو مي ش همين جاست ي مي گذ توجه ر خا قتي Eve پا ه . با همين حسا ست ــت بگير س ما ست بسيا جلوتر، ه خيلي هم پيشرفته تر ، هر چند WALL E به جلب مي شول مي گيرند، تفا WALL E Eve هم ستا ها عاشقانه هميشه ي تفا ش

نشا ست. پيشرفته بوند قر ست ر مي قيقه گذشته ست بينند با خو ف ستا تنها ۴۰ تا ينجا يگر باله ست ي مسئو جمع ه ي ند با تماشا ستا ها عاشقانه له ه سر قيقه ۴۰ به بعد ست مين گذشته ست. ما نبا گياها پا به ، ه ند ستنتو ند. ما بد نيست بدنيد مه پيد مي ستا نسا ها هم پيد مي شو ني گر ا ، به خاطر ا نامه ا ا هم ــ س گر WALL E، ي ار ني گر ا ندگي ي حشر هم ستا ا گرفته ــ ــت جو نمو ين س جسيت گانه پيشرفت نقر ستا ست مو ست. WALL E سوس سا ست، ي ــانه تما حيو ها قديمي پي ست مو نش ــ نند ين سوس مي

. قعا توصيه مي شو قيقه يدنش بر ۱۰۰ چيز شبيه به مضا.

... به ه با جو ــن حاضر شو به جا ي ــت ي نيميش يج قر س ال ... نينشمند باهو خلق با توسط ي ند. ين قد ها عجيب غريب صحبت نالد ساترلند، . ياتو مي با ها گال گا شد ي سفر پرماجر به عالم مره فيلم نيميشني يگر فر هستند بيل نيگي، ناتا لين، فر هايمو يوجن لو يوها يميج به صدپيشگي خوهند » ، محصو ساميت ينترتينمت ستو ستر «پسر ستا كوسه ماهي» برسا فيلمنامه تيموتي ، خالق فيلم « يويد بو خت. پر

» به عهد گرفته ست. ستر ني فيلم «پسر گر هريس، كا

يدن ها: پر

هميشه پا ي ميا ست

ما تبربز : گر كا ، : مهر مدير يگر با

... گلشيفته فرهان

: پرنا ما

يس و : ما گر او : ما يگر با

... يا ، جوليتا لئونانا ! ستا ما

: پرحس پنها

: مصطف گر كاريم

، : حامد بهد يگر با... تن ضا فر محمد

سفر بخيره سه شب

پخش:سه شنبه، شنبه چهاپنجشنبه ها

ساعت:۲۲:۳۰

Wall E

: گر اند ستنتو

: پريو

: گر كامحمدعل طالب

: گلشيفته يگر با... يتا حاجيا ، فرهان

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۹۱شهر

: پايان حسرت پلي استيشن پيشنها

... به

نند بي كله، : يك ماشين مد باال گاهي هم معمولي، يك مان باق، مو ال بر برنامه ست كه ــو تا چشم تيز يك كنتر نامحس تابستا شر به پخش كر بعضي قسمت هايش، بينند ها به غا ساند. «سفر بخير» هما برنامه تقريبا پربينند ست كه با حلقشا ست ، جا گرفت خيلي ها تابستا شد تنو سفرها بين شهرمثل با ها پلي ستيشن، پا ميخكو شدند. چه كسي سرعت ها ند كه ؟ خيلي ها منتظر بو ست ند باال تعقيب گريزها پيچيد لي ين ، مجر شبكه سه، مسا تابستا هم با سينما گلخانه بيايد حسينياتفا نيفتا «سفر بخير» سه شب هفته ميزبا شد. ين برنامه فقط ، بلكه هر شب برنامه ميهماناني با حضو مجر صحبت هايش پر نمي شو، صاحب نظرند مو نندگي قونين هنمايي مينه كه ، يتم ها نظرتا جلب نكر موضو برنامه ظها نظر مي كنند. گر با هم ين ندگا ين برنامه معتقدند كه با مسابقه برنامه مي توند بريتا جالب باشد. ساعايت مسائل يمني، فرهنگ سا نندگي، ترفيك مينه شته ند ساختن «سفر بخير»، قصد نقد جذ هستند مينه موفق بو ند، بخش هايي ين برنامه كنند. فا ينكه چقد ين نلو موبايل ها قر بگيرند. سبقت ها بي مالحظه، كه به فاصله ۲۴ ساعت سايت ها بر هانتا قت ها باعث مي شوند نندگا متخلف، خيلي سرعت ها نو پرسش پاسخ پليس ها با يكر تونسته خيلي ها پا تلويزيو بنشاند. لبته ند با همين پا تلويزيو با بماند. ين برنامه ما خو پخش برنامه شبكه پربينند مثل شبكه سه هم بي تاثير نبايد فرمو كر كه يتم ها متنو ست كه همين موضو يتم تند پر نبو ست. به طو كل ين برنامه . يكي بخش ها مو توجه برنامه هم نعكا تجربه باعث شد حوصله خيلي ها پا سر نركو نسبتا نندگي، موفق بو ند. «سفر بخير» منيه كنتر حو ــت كه هايي س ــو كشــت مباحث هم صوال به حر ها جد معقولي حضو مهما ها برنامه تصنعي نيسيگر ين برنامه حضو پيد مي كند، قتي يانيا هم صل حتي سر خشك نمي كشد. نندگي نير نتظامي نيست لبخند حر ها خوشايند لب هايش هنمايي نت ييس معا» كه البال برنامه ها تلويزيو پخش . گر قبال برنامه ها كوتا «كنتر نامحسو نمي شوطبعتا قر گرفته، مطمئن باشيد كه حاال هم مي تونيد «سفر بخير» لذ ببريد. مي شد، موستا همكا هيم شبي نيست كه صحنه ين برنامه پخش نشو كه فر بر قو مي نندگي با سرعت باال هستيد، مي تونيد شتن پلي ستيشن گيم ها تعريف نكنيد. گر حسر

يتم هايي «سفر بخير» حسا كنيد.

با ــهر پو ــد بر كبر ۱۱» به تهيه كنندگي منصو س ــريا «هش ... نمونه يرني سفا» . ين تهيه كنند پيش ين « ــو ــبكه سه توليد مي ش لماني بر ش تيمي يرني-

«شكرنه» توليد كر ست. يت شخصيت ما » با محو يز شيخ طا پاييز مسا مجموعه تلويزيوني «سر مر ... پر

. سعيد نعمت هللا فيلمنامه ين مجموعه نوشته ست. بين مي بر ) جلو خميني (

سايباشبكه

هر ساعت ۱۷

صبح عالي بخيرشبكه يك

هر ساعت: ۶:۳۰

ضافه قت طال شبكه تهر هر شب

ساعت: ۲۱

طنزپيشگاشبكه چهاسه شنبه ها

ساعت: ۱۶:۳۰

سينماسينما تلويزيوتلويزيو

پيشنهاپيشنهاپيشنهاد

ايران

: پرتره ی يك ذهن خالق پيشنها

... به

ندگي نامه منتشر : كتا هايي كه تحت عنو بيوگرفي يا ني خر مهد يزندگي نامه نويسي مي شوند هميشه جذبيت خاصي برخو بو ند. سنت سي ــته تا مر يكي مهمترين ها بر بر غر قر ها گذشيخي بو بسيا ، سياسي تا بي، هنر ــخصيت ها قيق جامع شندگي نامه شخصيت ها تاثيرگذ ين حو ها گا صاحب چندين كتا گي ــته ست. نشر هرمس به تا نها نگريس يا مختلف به ــتند كه هسندگي نامه ها نويسندگا چهر ها قد به ترجمه نتشا مجموعه ند مر پنجمين كتا ين ــهو كر كه پيشنها ين هفته شهر بي مش: «جيمز جويس» نوشته «چستر ــر شد گي منتش ست كه به تا مجموعه ين كتا با يك تركيبي هنما. » با ترجمه هوشنگ ــو س ند جي . ــال كر با گر ــتفا تو عكس متن – ت ــيا جذ - يعني س بسبي نيمه قر ــي ين نابغه ب ــتي يس هم تما جزئيا مهم ــند بو به تصوير بكشد. جويس كه ــتم مسير طوالني نويس بيسنند با نوشتن چها بسيا منتقد مهمترين نويسند قر بيستم مي ليس» «شب ند بليني ها»، «چهر هنرمند جوني»، « كتا «ستا يا مي كنند. هن مد جو كه به عنو تولد بيا به فينگا ها» جرياني ند شت. يرلند بو ما كثر سا ها عمر فرنسه سوئيس گذ ندگي پرفر نشيبي ختر يونه شد ند. بيما مد چشم، يا سر گذ ثا مشقت ها بر نتشا بي نوشت. ها ندگي بسيا سخت كر همين تنگناها بو كه شاهكا به فقر حيا سو كتا جيمزجويس با گر هم ين مسير پرتالطم تال كر تما حاال ندثا پا بسيا شخصيت ها، مكا ها تفا ها . ين نويسند ختيا مخاطب بگذنچه ندگي جتماعي فر جويس با بطه بين شته تا قعي تعقيب كر تال ندگي حتي سو شگفت نگيز ست مخاطب كتا به مد ست پيد كند. نتيجه ند ستا هايش كه يت خالقانه با ها كتا ندگي نويسند چگونگي تبديل شا به مر مسير تبديل مو ير ها مختلف جويس مي بينيم كه ير پيد مي كند. كتا نبوهي تصا حتي تصاقعي يق سو بر يافتن مصا يگر تاكيد ند هد. سويي ندگي نشا مي نگاهي كلي سير مسير ما باعث شد تا خونند كتا بتوند ستفا خالقانه جويس تجربه ها بر مولفه ها مختلف . كتا به يك با بر بطه نز بلين تا حتي پيش پا فتا كند؛ يك خيابا قعيت ها تجربه ها » چطو همين هد قهرما مشهو جويس يعني «لئوپيدبلو خوبي نشا مي شي ست مو . كتا «جيمزجويس» عين حا بي مي شو مد تبديل به يك شخصيت بير ندگي نامه نويسي حرفه موشكافانه بد ينكه مولف فسانه سا بيفتد. پيش چگونگي يلد» «هنر نته»، «سكا ــتين»، «خوهر بر س ين نيز همين مجموعه كتا ها «جين

سي منتشر شد ند. جيمز» به فا

» نوشته نويسند كالسي ما «سر سيا ... به مهد سحاب ترجمه خو ند. فرنسه ستاند منتشر م

تا ها

ثر ، ۱۰۰ ۱۰۰هنرمند

هنرمند: محمد ، بهر حصاي

، بولقاسم بير... سعيد

: گالر گلستا مكا: تا ۱۱ شهريو ما

جيمز جويس: نويسند

سو . ند چستر جترجمه: هوشنگ

هنمانشر: هرمس

قيمت:۳۰۰۰ توما

تا هاپيكاسو

: گرتر شتاين نويسندترجمه: فر گنج

نشر: چشمهقيمت: ۲۲۰۰ توما

نگا نوشما ۷۸

مر ۱۳۸۷: خاطر ۲۸مر يژ ند پر

قيمت : ۳۰۰۰ توما

تا پرست موسا ييد يگموند فر : نويسند

هبر ترجمه: هو نشر: فرهنگ صباقيمت: ۳۴۰۰ توما

طغيا تو هاتگا ئ گاست : خو نويسند

ترجمه: منش نشر: ختر

قيمت: ۱۷۰۰ توما

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۹۲

: فرصتي براي خريد و فروش هنر پيشنهاــتا ” ين سا ها با برپايي نمايشگا ”۱۰۰ سـما بابايي: ” ليلي گلسشته نق قتصا هنرها تجسمي ثر، ۱۰۰ هنرمند“ نقشي مهم . ين ــو پي بر بو ــگا پيش همه به هميت ين موض ــت. ن ســگا گالر خو برپا همين ين نمايش ــا هم پانز هــگا ــت. ين نمايش يد خالي لطف نيس ــت كه با كر س، نقاشيخط مجسمه هنرمندني گر ، نگا حد ۱۶۰ تابلو نقاش ، ، طباطباي ، بولقاسم سعيد بير ، بهر چو محمد حصاي، بهمن محصص، ، سهر سپهر ، گيزال سيناي ، فر صول ضا ماف ... يبا، حمد سفنديا ، حجت ش شير محصص، حسين محجوبــت. معر نمايش قر گرفته س ثا هنرمند جو ــا ن نخست نمايشگا ، ۵۵ تابلو به قيمت ۱۵۷ ميليو ۲۰۰ هز سيد ست كه گرنترين مربو به ثر سهر توما به فر شته ثر بعد تابلويي سپهر بو كه ۶۰ ميليو توما فر ــيد ست. ليل س ”محصص ” بو كه ۵۰ ميليو توما به فر

هد: «قر يو توضيح م ثا گلستا مدير گالر گلستا مو نحو قر گرفتن ه ثر بو تاپايا نمايشگا متعلق به هما هنرمند باشد يو ــت بر ين سليل تا پايا . به همين يگر هنرمند جايگزين شو ثر فت، ثر به فر گر هد گر هر به سر بزنيد ثا جديد چهر نمايشگا تغيير م نمايشگا چندين با ستا ثا تا ببينيد. ين نمايشگا هر سا مو ستقبا بسيا هنر م تونيد نا ثا ليل فرصتي خو بر هنرمند جو خوهد بو تا قر مي گير به همين يگر با توجه ين نمايشگا بخش مجسمه ثا هنرمند بز به فر برسانند. سو بستر با موضوعا منظر پرتر برنگ، . نقاشي ها ين نمايشگا نقاش برگز م شوه ثا ين نمايشگا سع شد .» مو قيمت گذ يفيت خو عرضه مي شو ست با ض باشند هم خريد ه هم هنرمند ها نتخا شو ا قيمت ها مناسب بر نند هم نظر فر يد ثا بخرند. بنابرين ين نمايشگا هميشه هم نظر با بتونند يا ست فو لعا بو ست. ين نمايشگا به گفته گلستا تنو قيمت بسيا ثا ثا هنر ۲۰۰ هز توما تا ۵۰ ميليو توما قيمت گذ شد ست. گر ترين ه ۵۰ ميليو تومان هستند. نمايشگا ”۱۰۰ تابلو بهمن محصص محمد حصاي ست

. ثر ۱۰۰ هنرمند“ ۱۱مر تا ۱۴ شهريو گالر گلستا برپا م شو

... به ، مهرما سا جا شهر تبريز برگز ... نخستين جشنو بين لمللي عكاسي فير

. مي شونيز ساالنه ساالنه بين لمللي هنر سمي به پنجا سومين ير به طو ... نيز يكي مهم ترين ساالنه بين لمللي هنر ــت. پنجا سومين ــد س عو شما ۸۸ - هفتم ما تا ، هجدهم خر ــمي جها تجمع ها هنرها تجس

. نيز برگز مي شو ئن تا ۲۲ نومبر ۲۰۰۹ -

س نمايشگا عيسم ير ئو تو

هنرمند: عليرضا مر كاظمي

: فرهنگسر نيا مكا: تا پايا مر ما ما

هنيت عينيت ثا شاگر هنرمند:

ئيس شقاق عل : موضو

: گالر خا مكا: ۲۵ مر ما ما

مشق يثا يامنش هنرمند: حمد

علي تن: نقاشي ها جانبا موضو

: مو فلسطين مكا: تا پايا مر ما ما

مستند جتماعي امر جبرئيلي، هنرمند:

، حسن سربخشيا... حيد سالمي

: خانه هنرمند ير مكا: تا ۲۵ مر ما ما

تجسمتجسم تاتا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

اگر ايران را نمی پسنديد به آلمان برويدنگلستا يا سفا حاشيه تحصن با

v U³ r¹d

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۹۴

طه خوهي ــر هنگ مش يا تهر با ثه با ــك حا يله، حكمر تهر فتا نسنجيد عال لد . يك همر كرشت مقدمه تعطيلي طه خوهي يا نيز به كا مشر باپن سيه ــد قند پي جنگ . گر ش قم با قتصا حكومت قاجا چنين شد ضربه بو بر بحر ستو ير له، نخست له، حاكم تهر عين لد لد كه عاليا گرفت ين ميا حا سيدهاشم قند تنبيه بايگر تجا قند به فلك بست. ين يا محتر يكي بايا يگر علما به ميانه ميد كشيد ين با با قد با

. نيز همر حركت عتر مر علما كرــت عترضي مر گانا جريا حرك ــو با ما حض، پس كو يا تهر ــتر يافت كه با نگاهي نمو بيشعترضي علما (طباطبايي بهبهاني) به قم، هر عد تامين مالي جاني سفا نگلستا متحصن شدند به يا سفا نگلستا صطال بست نشستند. حضو باتخانه پاسخ بير ين سفا پس صو گرفت كه يت هللا بهبهاني مبني بر بست نشيني معترضين به نامه ند، ــت كر بو ياف ــخ طمينا بخش ، يك پاس مكاپاسخي با ين مضمو كه: « نخوهد شد ما ممانعت مد.» بدين ترتيب بو كه صحن ــي به عمل نخوهد چندنسفا نگلستا با خيل بست نشيناني موجه شد كه طبق : «قريب پانصد خيمه، بلكه بيشتر شد، ــر يت كســه بند كه فر كاس تما صنا حتي پينه گرند. مخا پناهندگا نجا خيمه بو ضعف صنا ند خته مي شد طه طلب پر سفا طريق تجا مشرنها توسط حا محمد بنكد حتياجا شا نها ساير يگر تجا بر طه خو بو چند تن كه تجا مشر

مي شد.» ــك ۱۴ هز تن ي ــهر تهر عمال تعطيل بو نز شند ــه سفا نگلستا چا بو گانا پيش باند. نظمي كه ميزبا ــد بو ــم نيز خويش عه نظشا بسيا ستو فتا » : با گفته بو ــتو سها ميا فتا به ساماني كا ــاما بو ين نيكي به س، نتيجه بيد سرنشا بو كه به كساني كه گما شا خو

ند.» شو طلبي مي فت به ميا خو ند بوشايد متحصنين به سفا نگلستا پس ين عتا

حكومت كه معترضا خطا قر بو كه «گر ير موكرتيك مهاجر لما ــنديد مي تونيد به نمي پســي چا كا پاي تي ــفا كنيد.» كنو پنا بر به س، بست نشينا ند. با نسته به نگلستا پنا بر بوبير خوست ها خويش به ميانجيگر ، سفاگشت ند: «با لت ين چنين عال كر سفا نگلستا به ، طمينا ، برقر منيت كشو علما مهاجر به تهرــت شكنجه فر فتتا عدلتخانه.» ما ش به عد باير تقاضاها متحصنين سفا له عين لديت ــر ما گونه كه كس نپذيرفتند ين گذ يد تخانه بسيا فز گر ــما مر سفا مي كند: «شــد چند طه با ش ــتن مشر با ها به خوسلما تا طه پا ــر ــاني به مر معني مش كسخرين ند... نتيجه كوشندگا يك ند فهمانيد بوطه شكا مشر ين با خوست خو به ميا نها

لما طلبيدند.» پاما فز شد بر تعد بست نشينا ــت با گذشنگلستا به ميانجيگر برخاست لت ، نگلستا سفا ــته ها متحصنين ــخگويي به خوس لت ير پاس با ين ــتا هم لما نگلس . لبته پا ــت كر خوســث گفت گويي ميا نمايندگا صو گرفت يد بح ين چنين شد كه ۱۳ مر ما ۱۲۸۵ مظفرلدين يا طه صا كر به تحصن با شا قاجا فرما مشرقع سفا نگلستا طو مهاجر علما پايا بخشيد. به شت باال مد تحصن كما همرهي با بست نشينا . نگلستا كه نا موثر بو ها تقاضاها بر سطح شعا، سعي كر با يرنيا بو عتر شاهد نضج گير جنبش قر گرفتن مسير حركت معترضين يرني، تا حد مكا لت نكه . چه ين جنبش به نفع مقاصد خو بهر گيرسيه كسب متيا بيشتر بايد نگلستا بر چانه ني با . همرهي نه قد ير به نفع خو سنگين مي كرــفا نگلستا طه بر س ــر با مر ير نهضت مشــو حاميا نها به عن ــر يرنيا جهه مي ك ــب كسند كه گر چنين نبو سا هايي پس طه يا مي كر مشرما به تو بستن توسط ــو ــيس مجلس ش تاس، با هم طه خوها با شا محمدعلي شا كشتن مشر

طه خوها به سفا نگلستا پناهند نمي شدند. ما مشرسي به تو بستن پس فرما محمدعلي شا به لياخو يخوها يرني طه، جمعي هفتا نفر ــر مجلس مشبر حفظ جا خويش به سفا نگلستا پناهند شدند. طه خوها ، مشر ــفا نگلستا ميا پنا جويا به سشتند. ين قد هخد، حبل لمتين حضو ، چو تقي شفت نامه چنين به گاليه بر محمدعلي شا برــا نگلستا نوشت: «خير قدماتي بر تنبيه برخي ش پاثي خو مفسدين كه مي خوستند مر تخت تا مو. من خيلي متاسف هستم كه طر ند، نمو محر سانجمن سته ها ــتا غالماني به خانه سر نگلس ــفا سعو كر ند ين نها به سفا ــدين فرستا مفسست من تقاضا ير خلي مو شكا خالت مساله ــد سفا جلوگير ــخا مفس پنا به شيد.» محمدعلي شا همچنين عد قز مامو به عمل تخانه مد به ين سفا فت محاصر سفا كر تا مانع لسلطنه مامو كر كه سفير ــوند. شا همچنين عال شــتا تقاضا كند پناهندگا سفا بير كنند نگلسبه شدكه گفت: « كه لبته با مخالفت سفير نگلستا تي كه نفر سر مليو بد محاكمه با شا صوميد بو كساني كه سفا كشته ند، چگونه مي تو نها خطر ند جا نگلستا پناهند شد ند گر بير برلبته، به محمدعلي شا نگلستا هم شا .» پا نخوهد بوخلي مو ــتم هد: «من مايل نيس پاسخي چنين مي مملكت شما مدخله كنم، ما كسي بر تحصن به سفا تخانه ــي بيم جا سفا عو نكر يم گر كس خو نند كه حكومت علي حضر مي ــد ما پناهند ششما ممنو نيست كه كساني كه مرتكب جنايتي نشد ند نها تامين تخانه پناهند شوند همين كه به سفاعو مفسدين به سفا نجا خا خوهند شد. شو ها شما سفا ــربا ــت. س هم به كلي خال حقيقت سنجا بير مي فتند ــخاصي كه ند ش مر محاصر كرــت كه نمي تو ند ين توهيني س ــتگير نمو س

«. تحمل كرستا بست نشيني طه خوهي يرني، بدين ترتيب فو مشر

هد. جي نيز پايا مي تخانه خا سفا

fOK~

« —UH

Ý —œ

sOM

Bײ

۵۸۶۲خاور ميانه حوزهÁó¹Ë Áb ËdÄSPECIAL REPORT ۱۲۲ نديشه ۱۱۰ حو ۱۱۸

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

شليطه به قلب مشر

ÊUÖbM¹UL d¹uBð‰Ë« fK−

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۹۵شهر

ــا تظلما ينجا م مر يا گرفتند،مي يند تم م ــاال «حير عدليه ينجا جا تظلم نيست.پس ه ر نند.بايد حالي مي ،ين بايد ايت مدير سه ش بر چيست؟مثال فال معلم مدين مجلس بايد . لي ها ا ين مجلس ند. جو ير علو به د لي هيچ ين مجلس همه چيز ين هاست، ند... ست ماليه نامه ها بنويسند.ما ينجا ين ها نيست.خو ست ين مطلب قا تقي خو ست.خو چيز مي نويسد. يم. نويسند خيلي

ه شما ه معني ين ها نيست ، بايد به مر فهماند معني مجلس نتشا ،غالمحسين مير صالح، ر مجلس فهميد يد.» (مذ،۱۳۸۴)هنو چند ماهي عمر مجلس شو ملي نگذشته يا ماين له نمايند عيا خونين مال ه مير جو خا سعدلد بو لحجه لحر ۱۳۲۴ قمر به ــو جلسه ۱۹ لش تهر ــي يد؛مجلس ــو مجلس نفي مقننه بو شو تلقي عدليه ب- پس صد فرما ــتخط خو س ــا ه تا مظفرلدين شه عمو هالي فر ملت طيت- ننوشت«مجد بر ــر مشه مجلس يم قف باشند مر مقر مي امله همايو ما توجها ...»متحصنين ير نمو ــابق صريحا ــتخط س س ــر مزبو به شتي،علما جا ممل نگشتند.بالفاصله ۲۷ مر ۱۲۸۵ شمسي باسه عالي نظا فرخوندند هنو اليحه قوعد نتخابا مر به مده به ند ر ،مجلسي برپا نظامنامه مجلس شو ملي مهيا نشده عجالتا محل موقتي ين ند عظم «مقر فرمو له صد قو مشيرلدقايا علما عيا نجا با حضو ، معين مجلس محتر.»قر شد مجلس ، صر شيريني شربت شو شر تجا صنا- ۱۵ مهر )منعقد شو لخالفه(تهر ال منتخب با معد ه يند چنان يگر بال - تا نمايندگا ــتا ۱۲۸۵ عما گلسا مباني سلطنت ستقر حقو ملت، له گفت« ستح مشيرلد.»تعد نمايندگا ۱۵۶ لهي ظاهر سا نتايج مستحسنه به عو . بر يالت ها نتخابا ما تا ۲۰۰ نفرهم قابل فزيش بو نفر معين شد،؛ )مستقيم بو (با ۶۰ نمايند ما نتخابا تهر مرحله تعيين شد؛د ۱۲ ليعهد بو هر ه مقر بايجا به يالت ها مهم جمله اليت هايي مثل گيال طولش منطقه نمايند ختصا يافت،هندگا به ين صو سته شتند.شش خز شش نمايند عيا ، ،علما طال گا عضا يل قاجا مشخص شدند: شاهزخر چه سته . بر سه ، تاجر صنا ا فالحا ، مال ــر شــر حدقل ثر تعيين ،ش ــز نتخابا چه نامي با بها حدقل هز توما ا فالحا مي بايست مل شد.مالشته شته باشند. تاجر مي بايست حجر تجا معيني ختيا سط اني با جا حد باشند. صنا مي بايست هل صنف صاحب

ه بر سا ــن نمايندگا ــند. حدقل س محل باشثر ۷۰ سا بو با ين شر نتخا مي شدند ۳۰ سا حدسي قد ــي بو سو خوند نوشتن فا ه سياسين ساختا طبقه گريانه شته باشند.مجلس با بيا نا حق يني- غيا تنو جنسيتي صنفي ند؛سيد عبدهللا بهبهاني سيد ت نتخابا محر بو شرمنيا يا محمد طباطبايي به ترتيب نمايندگي يهوتشتيا يني،تنها مجلس بر عهد گرفتند قليت ها يش خو با جمشيد نمايند هم ه مجلس ند بوقع تقسيم بند ها ،به شتند- تنو سياسي محر نبو مجلس نه صرفا برپايه منافع صنفي طبقاتي كه بر ميت چها موضع سياسي ؛ فريد سا يدئولو بوا ميانه تا ــخن مي گويد؛ محافظه مجلس س

. ا ي ليبر

ــد بو عدليه ماليه،به گفته طه ش ــر مجلس مشجر ــر عدليه ي له:«مجلس قانو بدهد به ــعدلد سا ين لي به مجلس مهلت ــت، س ين ا ند.ترتيب ه نرسيد. مد عا شد شت ي مستمر ند.ي ند

ين طو ــيد. ه به عر من برس ــت ش يگر تظلم

ــن تقي نمايند )سيد حس ر مجلس .»(مذ ــو نمي شضع كند بايجا هما جلسه مي گويد:«مجلس بايد قانو ند .»بو ال حو يوميه همه توليد مي شو ا شو مشغو ه مي گفتند مجلس قا مير سيد محمد مجتهد نمايندگاني مانند . ر ضين ر هم بر عا فقط بر نوشتن قانو نيست بايد فــته ــا هم نپائيد به تو بس ( س ها مجلس بو ــن خريــر مجلس جهت هنين ب ــي لز ي پنجه ه تق ــد) شلما ها لما با پا ت سخن گفت:«نبايد ين پا صال مو ممللت ه فقط ر طه قيا يست، سيصد ساله ممال مشريگر هم گر مجلس ما تا سا لما نظا بخوهد. پا،با هم قع نشو شته باشد هيچ گونه خالفي تخانه ها نظا ر گفته شد ين مجلس ها ه م شت.چنان نتيجه نخوهد ــو فو لعا پنجه ه ي ق ،بل ــو خل كا ش عا نمي توند ه ،چنان ت صال نمايد موسس بشو هنيني بايد مملند بايد فهميد ر محمد علي پاشا مصر ناپلئو فرنسه يگر لي هللا خا ــتر ــه مر صالحا چيست.»پيشه ين چه مجلس سي بپرسد :«گر نمايندگا مجلس گفته بوه ين لما نيست...من به خو مي گفتم ست مي گويم مجلس،پا. م صا شد.گفتم شايد بشو ، سه ح ه ،تا ين مجلس نمي شو

ــت.»مجلس يد هم صحيح نيس ، ر ا نگا بعد هم حقا سيد هاشم حتشا الطبا ه به قو شت ا ــر لتي س با « ند ين مجلس ست نمي ــيز «ين هيچ نمايند ترشير «تما با مجلس مخالفند. ــن تقي به گفته سيد حسنو به مجلس نيامد .تا ــتر همه مخالفت جه بيش مو خا جو مساعد هم ند ند.» قتد مير علي صغر خا عظم محمد علي شا فاصله ميا طه صد ئيس لو مشر تاب

ــد به طو كه همه يك يج عميق ش لت به تد مجلس ــا صد عظم ها ش فتا برخو ــا نمايند مجلس يلت نيز كم كم حضو مجلس بر ير ند. نتقا مي كر

ند. پاسخگويي به سوال خو كر « ــس مقد ــت «مجل “ صحب ــس ــر مجل ”مذفا بقاال ند سر يل عا ه ست، ”مجمع عقالنيت ملت“قا سيد عبدهللا مجتهد ي ست.» لت ملت ي :«ين مي ه يشه نيست ند «ستبد چنا ه معتقد بو ساني پاسخ به ه قا شيخ حسين ند» يا يگر نشو نما با بريد شاخي،شاخي طه هم باقي ست» ه ي يرني باقي ست مشر مي مي گفت«ما،جامع امل لعيا يد مجلس ما ر ه«گما يمانه پاسخ حيگر عر پانصد، ه ــي ــت،مثل مجلس ــريط شد س لشرمت ند.به حضر حجت قسم من ر ــا تحصيل ششصد س...»به با مير صالح،مهم ترين يد حضر حجت ين مجلس با ــا ترين بحث مجلس گفت گو طر لويح خش ــتين طر .نخس ــو بو ش ــايل قتصا تنظيم مو مالي مس» لز تاسيس علمي توسعه قتصا ير موضو «طر شور ينه .مجلس ملي نها ر يخ معاصر مطر هن تا ه توقيف يد؛حبل لمتين يغ نو وششي حقو هل قلم هيچ نامه ه« شفت شد،حا محمد تقي شاهر نمايند تاجر بر

.« بايد باشد،توقيف معني ند

ــم تاجگذ ه به مرس ــي ــو مل ــن مجلس ش منتخبيه ــو نمايندگا ين بو لين س ند، ر عو ن ــا محمد علي ش ۴) ــد؟“ ن ر ند عتنايي به مجلس ن ــر طال ند ”چعا ابني نمايند ــر تن مير محمد طاه ( ــه ۱۳۲۴ قمر لحجــت،بايد طر ملت تا ــلطا ملت س ،س ــن گفت:«سلطا ريطه شا بطه مجلس مشر ست.» ند مجلس نمايند ملت بگذــر مجلس فر ــي بر س س ه تو ها لياخو ــتبد تا مس- لتز به ر حد ختيا شا م ــت ميز س مد،يگر تقدير شا به عنو سلطنت هم طبق قونين- سو و يفا نقش پد بر ملت ش طه طلبا حتي ــر حامي مشه مجلس ــي .متمم قانو ساس ــر تحت المر فاست، حتي مستمر لت ــا ــيد ختيا ش س به تصويب لت بر با ــدگا ــا نيز تعيين كر با برخي معرفي ش شما همين مجلس تصد پست ها مختلف به مخالفت برخاست.ــو نمايند چو تقي شا خوسته مي شو مو سعايت طه گذشته ند:«سلطا مشر ــتر خالت بيش تي ممل،بايد ر ت نشستن مخالفت ن نمو قانو ساسي ساــوند محر سلسله سعا خل كا بش ــا هم ش خوند، ا ن ت بنشيند گر سلطا سا ت باشند. مملطه گذشته ت مشر مقا صفر ست.پس سلطا مملت شد خل پولتي سياسي ممل عايت قانو بايد ند ببيند.»حتي حا مير يحيي ما ملت به چشم فربايجا تائيد گفته ها تقي جمعه خوئي نمايند عيت ــه مابين ند ــبت پد فر ــه مناس مي گويد:«بعيت سلطا خيلي ــلطا ست،هميشه چشمدشت ســتد “مي يس ــت.» با همين مجلس عليه ”اليحه شا سنند مي گويند گر ين نمايندگا علنا با ملت همرهي مي يل خوهيم ،مجلس عالي تش صال نشو اليحه تا فر پسين . ر ليف ملت معلو خوهد مجلس تمه ه تا چند ساعت پيش به تو بستن مجلس ئيس مجلس به خرين له لد ــخنا ممتا يافت با سه نطق خو گفت چنانچه شا ظر بيست سيد پايا قدما شديد چها ساعت تصميم خو تغيير ندهد،ر تصميم پيشتر ما شا پيشدستي . به عمل خوهد طه به تو بست؛شلي مجلس گرفت؛مجلس مشر

طه. به قلب مشر

ال مجلس ر مجا مذشو ملي ÊUOIÝ—UÐ tÖdÝ

خاور ميانه يخاروپا۳۹۳۷ يختا تا

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يا سرنگوني شجر ، پسين سالها حكومت ناصرلدين شا شنفكر صال طلبا هن ضمير بسيا خبيثه ستبد شنفكر ، غا عصر ناصر . هر چند كه ــته بو يرني نقش بسخرالمر فزيش شتند، ما ضايت لي نوگر يرني به سلطنتي مطلقه نها به فكر ، ــا ــتبد حكومت ناصرلدين ش فز خصلت ســكيل . فكر بكر فو لذكر، نطفه تش » ندخته بو ــتبد ــو س «عبسميت تشكلها سياسي ير قاجا بو ما فشا حكومت مانع ليل پايا حيا يافتن علني شد ين تشكلها مي شد. به همين ، نخستين نجمن ها مخفي ير شكل حكومت ناصرلدين شاگرفتند. سا ۱۲۷۳، مير ملكم خا «فرموشخانه» علي لظاهر با ، به گفته . چه ملكم خا هد تلفيق مذهب با فكا نوين تاسيس كرسيا» تلفيق كر نش مذهبي پا با نش ، «سياست خوبا تاسيس فرموشخانه ــخ به يكي علما تبريز، . پاس بوستگا فرنگ چنين نوشت: « شخاص كه مي گويند چو ين ال ند. ــد ... سهو بز ــت ... بايد منكر مخر ش مد سمد باشد ين معني ــتا قعا فرنگس تي هم كه ين مطلب صوير كه عينك حكيم جه موجب نقض مطلب نخوهد بو به هيچ فرنگي ختر كر ست مر بر چشم مقدسين سال سبا قرئت ند نه قر شد ست. ثانيا حقايق بز نه خا فرنسه مي كا «. فتا معرفت قليم مخصو ند ند. ــا خانه نگليس مي س كا

ميت» توسط مير عبا ــخانه، «مجمع نبا تاسيس فرموش به ميت گرفت، ميت)، كه بعدها نا ــد يني (پد فري قلي خا قزميت نيز يك مير ملكم بو مجمع ستا نز تاسيس شد. ــيس شد؛ چر كه » ملكم خا تاس حد همكا بر تحقق تز « نست. مجمع حد مي ملكم خا پيشبر هد سياسي گر ميت همانند فرموشخانه، تشكيالتي شبه ماسوني بو مير ملكم شت، «حز هللا» مي ناميد. مجمع عيه مذهبي بو خا كه لتمر ميت، تشكلي توسعه گر ليبر بو كه عضا عمدتا سمي يج به صو يك حز سياسي ند. مجمع بتد عالي تبه بومد حتي محمدعلي شا نيز پس عقب نشيني بربر مجلس، مد تا حسن ساسي، به عضويت ــر مفا قانو جريا نز بر سگا ــد كه شاهز هد. ين مر باعث ش ــا نيت خو به مجلس نشيند مجمع به لحا طبقاتي، ــع ــا نيز به عضويت مجم ي با ــرفي پيد كند. هنگامي كه مظفرلدين شا مقيم ش يي- بافتي بوند شد قا گونه پيد كر ــر شاهي شد، نجمن ها س مقا پاند.«نجمن ملي» ــر بر ــتبد س ير خا س يگر يكي پس طه حد بين نجمن ها مخفي نيمه مخفي عصر مشر بر يجا

ــن ماهيتي نجم ــن ي مد. ــو بوجعضا ــت برخي ش نقالبي با سد لدين پيشتر با سيدجما ــهو عضا مش ــتند. ش تبا ند ملك لمتكلمين، مير عبا بوضا سرفيل، محمد جهانگيرخا صو ( نامه مسا ــو ــا (مس مسنجمن صفهاني. عظ ــيدجما سصد بد ــي نجمن مخف ــي ملــد به همين ن ــد به حز نبو شــس ــكيل مجل ــل پس تش ليند. طه، به فعاليت خو خاتمه مشرــن ملي، «كميته نقالبي» نجمــتبد برقر س با هد برند مد. «حكومت قانو عدلت» بير سه مد مد عضا كميته نقالبي برــنفكر ش لفنو مجمو ۵۷ ند. سر طه بو ــر يكا عصر مشعظ ، سيدجما لدين سعد بختيالمتكلمين سليما صفهاني، ملك ،( مير سكند (موسس حز توهخد عضا ، سيدحسن تقي علي كبر حسينقلي خا نوموكر عاميو ند. كميته نقالبي خاستگا حز كميته نقالبي بوليل مي تو نجمن ــو به همين طه ب ــر مجلس مششد . طه قلمد كر ــر ملي يكي مهمترين نجمن ها عصر مش، حدقل ــه نجمن ها به گونه بو كه فقط تهر ي بي ، ياست تقي » به بايجا شتند. «نجمن يكصد نجمن فعاليت طه بو كه بالغ بر ۲۹۰۰ نفر يگر نجمن ها مهم عصر مشر ياست هشت» به شتند. شعبه صلي ين نجمن «كميته عضويت بايجا . ملك لمتكلمين سخنگو نجمن غلي بو خا عمو حيدــليما مير سكند كما لملك نيز عضا شناخته شد سطه تر بايجا پيشبر هد نقال مشر ند. نجمن بو . هشت بو ليت ين مر با كميته مخالفين نيز بايي ندشت مسوطه، «نجمن بين لطلوعين» كر عصر مشر يگر نجمن ها قابل عضا جز شت برخي يستي نجمن نيز مش تر ين . بو

ند. » بو موسسين «كميته مجاطه عبا صرفنظر نجمن ها سياسي، حز مهم مشرعتدلي). موكر عاميو حز جتماعيو عاميو ( ند حز بو . طه نظا حزبي بو ير عصر مشر با تسامح مي تو گفت ــت؛ چر كه جو ندش ما ــا حقيقت، نظا حزبي ير مست كه حزبي ، بنا بر تعريف، «مجموعه ــو نظا حزبي يك كشست لت لما مي يابند كت مي كنند به پا نتخابا مشامي گيرند.» ماهيت صنفي طبقاتي مجلس نيز عد مكا تشكيل ند. به هر ــه حزبي، مونع عمد تحقق نظا حزبي بو كابينير عصر مريكا، ــتا نگلس حا ظاهر تحت تاثير نظا حزبي موكر عتدلي). با ين طه نيز حز صلي شكل گرفت( ــر مشتفا ترقي نيز يگر نظير حز ليبر حز ــز ، ح حاحز سياسي ند. طه فعا بو ــر نقال مش سالها پس پير ين پيشنها مطر كر به پيشنها ناصرلملك تشكيل شدند. ؛ مر كه لبته محقق نشد. ما ــيس شو تا كابينه حزبي ير تاسهها تند شن شد جتماعي گر هد صلي ناصرلملك، نا صو عد كسب ال بر به مجلس مكا سكا بر طه خوها ستقبا مشر يد ناصرلملك با ، . هر صو بومه طه به نحو طبيعي به كا خو ــد چه بسا گر مجالس مشر شطه خوها بر ــه ير پديد مي مد. مشر يش ند، حزبي مي ند كه «معيشت سياسي»، فقد تشكيال يعني تد ين با بوجتماعيو عاميو سا ۱۲۸۳ سبا مغلوبيت خويش. حز صد هي مهاجرين تاسيس شد. سا ۱۲۸۲، ۲۲ باكو توسط گر

گر يرني ــز كا ــا ۱۲۸۴، ۶۲ ه ند س ــر باكو يرني بو گ كاند. بنابرين، حز جتماعيو عاميو ــغو به كا بو ــيه مش س ، ــتي به ير ــا سوسياليس ــت. با نتقا حساس ند چپ برخاس ــته . چهر ها برجس غا كر ــن حز فعاليت خو ير نيز يند محمد حز معاضدلسلطنه پيرنيا، سيدمحمدصا طباطبايي (فرنكه پي تلفيق ند. حز به غم هخد بو ــي) علي كبر طباطباييكاليسم چپ بي مهابا پرهيز ، ــم با مذهب بو سوسياليسليل به جتماعيو . به همين » پا مي فشر شت بر «طريق عتدقع جريا چپ ميانه ، عتدليو هم گفته مي شد. عتدليو عاميوموكر عاميو ــت ئاليس نا خو ند. ــكيل مي تشند ــتند كه «با يك شعف طفالنه» به پر نس يد ليست هايي مي ست نيافتني مشغولند. مشي معتدالنه حز باعث مي شد كه ياها ــتگير فقر تشويق نمو عامه مر نيز غر س غنيا به ها موجب ؛ چر كه ين » برحذ ها بعيد يا « شد » «تزلز نتظا عمومي ظهو مشقت ــر «طغيانها مضر نامشنستند ين ني» محا مي بدبختي» مي شد. عتدليو «تجد يسين موكر عاميو قر مي گرفتند كه تئو حيث نقطه مقابل )، تمد جديد «يك پلو پخته حاضر» ــو س صلي (يرنيا تنها بايد با ير نها شد ما نست كه فر جامعه مي حمت بر خو همو ــليم «قبو خو بكنيم ين عقل سستدال موكرتها بر طبل تقليد مي كوبيدند نماييم.» حالي كه ــاخته ند بر ما يرنيا ند كه غربي ها هيچ، همه چيز س مي كرنها بكنيم»، عتدليو حمت موجو نيست، فقط بايد تقليد «ين ــا ... پا جلو نه يخ نا مي گفتند: «گويا تا ــد نق ، خال قونين محليه بو سا عا پا كه مبتني بر حو موكر » ند. حز تيه ير بدست نتايج موهومه ترتيبا هبر ين حز عموما شت. طه حضو عاميو مجلس مشرــم ، عال بر ليبرليس ــد ما يدئولو حز ن ــكوال بو ليبر سسي شيسم نا لماني، موكرسي گه هايي سوسيا نگليسي، يد مي شد. حز هد ساسي خو تحقق مباني سالمي نيز سو تيگر هاكوپيا نظريه پر نست. طيت مي ــر مش، حسينقلي خا هبر حز عمدتا با تقي ما ند صلي حز بوغي بيلي، محمدعلي فر . سيدحسن حيدلممالك شيباني بو نو نجاني قاضي ند. يگر عضا برجسته حز بو نجاني شيخ برهيم . ين حز گا شيخ فضل هللا نو بو حكم عد صا كرهبر كمپبل بنرمن بو كه مو حمايت حز ليبر نگلستا به شت. شريط به ما قد سياسي بريتانيا ختيا موكر . حاني» بو ، عد شتغا به «كسب موكر عاميو حز ند جتماعيو عاميو يه عتدلي عتدليو بو ــو منتقد عاميگاهي «سا پوسيد نستند كه با حز عيا شر قاجا مي ند كه «حيثيت مقا ليسم» قالبي جديد بر بو ستبد فئوند» «بعضي ختيا به ملت ــا به ند محفو بد سالفه شنها ضربه نرساند.» يت شو كه ختيا به عيانيت ممتاليسم قابل جمع نيست طيت با فئو شتند كه مشر موكرتها عتقا ليسم متحد ها عليه فئو لي، سوسياليست ها بايد با بو جامعه فئو، سوسياليست ناميد موكر عاميو يكا حز يخوها شوند. شتند كشو نا با ير شد عتدليو به سخر مي گرفتند ــطي س ــت قر جو ند با نحو معيش خانه گر كا كه كا

ند، سوسياليسم «خيالي ست بي حقيقت.» گا مي گذ

طه، ــر به طو كلي بايد گفت كه به غم ماهيت ليبر نقال مشنگ ، طه خو ــر يخوها مش ــنفكر ش چپگريي ميا يك نيز تعا شت. فقد نسجا مباني يدئولو هنگ با ؛ به نحو كه طه بو ــكال حز عصر مشر نظر عمل، يكي مشستي ست ــها ، كنش جتماعيو عاميو حز به ظاهر چپگر ، موكر عاميو ستگر ليبر ني خو بر مي حز فر، گا به نستن سوسياليسم ير ليسم بي پايه به غم حمله به فئو

يد. يكا سرمايه نيز هتما مي نقد

ه چپ شد طه مشرطه نجمن ها عصر مشر مر بر

g¹b «—Ëœ ÊU u¼

ÁU ⁄

UÐ Ê«b

“ —œ Á

«uš t

ÞËdA

ÊUO

«b“

۹۶تاريخ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

موكرسي خوهي ، كه عصر جنبش ها طه ير ــر نقال مشــا پيش . ۳۷ س » بو مد، نقالبي بر «قانو ــر به خر غله كتا «يك كلمه» لد ــا ــف خا مستش طيت مير يوس ــر مش، عقب ماندگي نحطا ير كلمه قانو ــد ستبد نوشــو يافته بو كه فقد قانو تكا يك كش ــته به خوبي جســت ملت به ملوكانه، نحطا ستم ست. به همين سرنوش، نتيجه گرفته گفته ست: «صنعت، فر تمد يد بو ليل كه غر يخ صنايع فرنگ مي نويسيم فرنگي صل، هما قانو ست... ما تاله لد ــا ــيم.»۱ مستش نها نمي نويس لي بنيا صو عمل يدگا ها طيت ير با لها يگر پيش مشر ــندگا نويســو يك چو ها حكومت ق ــتند چا غربي قانو نوششا مها كنند با گرفته پا ند تا قد پر ساسي تصوير كر قانو يانه ستبد تا ميثا ملي ملت، منشا قد باشد گرچه تاــتبد جز حفظ قد خويش به ير حكومت س ــا نماندند، مــو مي گويد: س ــر نتقا برنمي تابد. ــت ه هيچ چيز پايبند نيسمند مقتد تا حد قو نمي شو كه بتوند هميشه «... هيچ نسا فرمانر باشد مگر ينكه قد خو تبديل به حق كند طاعت ، يا «لحق لمن غلب» . صل حق ظيفه مند به صو « (حق با قو ست)، ينجا پيد شد ست. مر كلمه «حق ير مي بينند كه كلمه حق مباينت ند، با مي با ستهز به نه ها مد گاهي خوست مر پديد ...»۲ هر صو با مو ها طيت پير تباطا جهاني مر نديشه ها، نهضت مشرهه ها پيش، عدلتخانه قانو كه شنفكر نويسندگا نقد نهضت، ند. ما خويش قر طه خالصه مي شد سرلوحه مشرنو ۱۴ جما لثاني بالغ شد بو كه تونست ستبد به يقعد طيت صا كند ۱۴ ۱۳۲۴، مظفرلدين شا فرما مشر. ما ين قانو ساسي ۱۳۲۴، قانو ساسي ۵۱ ما به مضا ــه عدلتخانه حقو ملت كه . قانو ناقصي بو ك ــل نبو كامــتند به . نهضتيا ننشس كنند قد ند، خبر نبو محدنكه پس كشمكش ها بسيا يك سا قانو ساسي قانع نشدند تا بعد ۲۹ شعبا ۱۳۲۵، محمدعلي شا كه پد مظفرلدين شا مضا ست بو مجبو به ساسي مضا قانو پس متمم قانو ساسي شد. ين متمم، قو قضائيه قو ثالثه مملكتي نست فصلي به حقو ملت ختصا بو [صل هشتم تا مي ، هالي مملكت ير مقابل قانو ــا ــت پنجم] كه بر س بيسستگير كر ند. هيچ كس نمي تو فو لتي متسا لحقو بو. منز هركس ، مگر به حكم قانو تي نمي شو حكم جر هيچ مجاخل شد، مگر ــت. هيچ مسكني قهر نمي تو س ما حفظ به حكم ترتيبي كه قانو مقر مي كند... تحصيل جبا بايد مطابق ... عامه مطبوعا غير كتب ضال قانو علو معا مقر شولي ــت نها ممنو س ين مبين، مميز ــه ــو مضر ب مهند يا ، نشر نها مشاهد شو هرگا چيز مخالف قانو مطبوعا . گر نويسند معر نويسند طبق قانو مطبوعا مجا مي شو، تعر مصو هستند. نجمن ها مقيم ير باشد، ناشر، طابع مونيو مخل به نظم نباشند، تما يني، جتماعاتي كه مولد فتنه ــت... مرسال پستي كليه محفو ضبط كشف مملكت سفشا يا توقيف مخابر تلگرفي ستثنا كند ست مگر قانو مصو ، ما بد جا صاحب تلگر ممنو ست مگر قانو معين كند... . با خوست ير يو ستبد حسا مي شد، قانو بو ما كه يخي خو مد ير گا بز تا طه شد، قانو ــر ملت، ير مشــي ير كه پس نقال سالمي ۱۳۵۷ ــت. كنو قانو ساس ش برطه متمم ست. بيش نگاشته شد تكامل يافته قانو ساسي مشر يكصد سا ست كه قو سه گانه حاكميت شكل گرفته ند يا ما ست. ساسي نقش بسته «حقو ملت» بر تا فصلي قانو طه شد تا مر هيچ يك ــر ها پيش مش قانو مرحم همه تمند متوليا يا هنو هيچ ناله ناپايبند قد نها تا نيست؟ ئيس قو قضا هيا ها ؟ جالب ست كه جر قانو شنيد نمي شوــو سالمي ينكه برخي تحقيق تفحص قو قضائيه مجلس ش

عايت نمي كنند يا به جا تفسير به نفع متهم، تفسير ، قانو قضاند همچنا برخي صو قانو ساسي به نفع قد مي كنند، شكو طه ست هنو . چر هنو ما مشر معطل ماند يا نقض مي شوطه شنفكر عصر مشر يم؟ نبا سر قانو مي چو تشنگا جو قونين مر با ما ند ما خويش تشخيص به حق مشكل نها هستيم. هرچند نسبت به برخي مو شاهد حجر نقض پا بعضي قونين منتقد باشيم ما بسيا شنيد يم كه قانو بد، بهتر بي قانوني ست. بنابرين بايد ين عصر هم پرسيد مر جامعه مند قانو باشيم نكه نيا كنو بيش ــد چيست؟ به نظر مي سيم. شايد بتو برخي فر جر قانو نظا بر جر مي سوما بايد همچنا كا بو جر قانو برشمر مو تقويت

ما يافت. تا

ــو گر جر خصوصي ۱ ند مرتكب جرمي ش ــهر ماني كه يك شنباشد، مر بيش هميشه پي تعقيب مجرمين جريم عمومي هستيم تال مي كنيم تا مر قانو به مجا برسند. ما چنانچه ند يا مامو سيدگي به مجا تخلفي مجريا قانو سر يين ند صدمه نتظامي مرتكب فعل يا تر فعلي شوند كه به حقو شهرــته باشد چه ش تي بزند فعل به موجب قانو جز فعلي مجاند تا چه حد پي ــيدگي به تظلم شهر س نها هم غم ها مد، حالي كه برخي كشو ــكايت برخوهد ــيدگي به ش سينجاست كه جا خالي ند. ند ــهر تخانه به نا حقو شــا حاضر قانو نمايي مي كند. ح ند خو ــهر ــا حقو ش عمجو شته ين صر ند كه قو قضائيه بر تد ــهر حقو ش؟ ند ــيدگي به تظلما شهر س ختصا به ما كد شعب ند كوشا باشد ــهر ــت كه جهت حقا حق ش كدمين نها سساند؟ تضمين ستقال بي طرفي قو قضائيه شكايت شا به سرنجا نامه مجلس ۲۰ جما لثاني ۱۳۲۹ ــت؟ به حق قضا چيسطيت عبا هميت ستقر عدليه نوشت: «... حقيقت مشرطيت مستفيض شد قتي مي تو قونين مشر ست قو قضائيه. كه محاكم قضائي منظم باشد گر مملكتي عدليه نباشد نمي تو ...»۳ ين طه حكومت حكومت ملي فر كر ــر مملكت مشيگر نيز بيا شد ما قانو نامه ها يگرني ــو عقيد سبا قو قضائيه جا مي گير كه نهايت ستقال بي طرفي حتي ــيدگي به س ير مرجع لتي، عمل نمايد. بربر مامو قضائي يو عدلت هم كه گستر ست تظلما شكايا تنها حدها ين، سيدگي به عترضا شكايا مر نسبت به مامو مرجع ئيس قو قضائيه عمل مي كند. ير نظر ست لتي يين نامه ها يا

صل ۱۴۰، ۱۵۹ ۱۷۳) )

يگر به عنو ملجا متظلمين ۲ ها قانو ساسي ير نهانها كميسيو معترضين به قو حكومتي شناخته ست يكي ــت كه به موجب صل نو قانو ــو سالمي س صل ۹۰ مجلس شساسي شكل گرفته. بر سا ين ما «هركس طر كا مجلس، قو شته باشد، مي توند شكايت خو كتبا مجريه يا قو مقننه شكايتي قدماتي كه مه ما تنها ما سالمي عرضه كند.» به مجلس شو ين كميسيو برمي يد چنين ين شكايا سيدگي به جهت سيدگي كر پاسخ كافي ند: «مجلس موظف ست شكايا مي ست ــكايت به قو مجريه يا قو قضائيه مربو هد. مو كه شنها بخوهد صو تناسب نتيجه عال سيدگي پاسخ كافي ــاند.» ــد به طال عامه برس نمايد مو كه مربو به عمو باش . پي ند ــت ثر حقوقي نيز ــيدگي ين كميسيو قضايي نيس س

ــيو جو كه كميس ال چه تضميني ــيد، بطه بايد پرس ين نكه هد ثانيا غير ئه ند شاكي سيدگي كنند پاسخ كافي به شهرير سو ستيضا خوست ــكايت به حد باشد كه بتو ششته باشد، قدما كميسيو صل ۹۰ بيش مجلس هم ين . شايد بتو ستگا ها متشاكي ند شا بر يك ثر سياسي يا ــالمي ششم، س ــيو مجلس شو ين كميس كا نست. ما بهترين حالت چه قد عملي ين كميسيو كه سعي

مد ست؟ شت، بر سيدگي به تظلم خوها ستما ــي به ــئوليت جر قانو ساس ــي مس ــل ۱۱۳ قانو ساس صگذ ست. جر ين صل، ما ۱۳ قانو تعيين ئيس جمهو ياست جمهو سالمي ير مصو حد ختيا مسئوليت ها ئيس جمهو ختيا سا ۱۳۶۵ به منظو پاسد قانو ساسي به سي ، بر سي، پيگير ، با طال ، كسب ست تا طريق نظا ــئو جر قانو ساسي باشد جر ين قانو ، مس قدما التضمين كند. همچنين ما ۱۴ صو نقض تخلف عد جر ئيس جمهو مجو تا به نحو كه خو مقتضي ــي به قانو ساسند متخلفين به محاكم قضائي جا پر ، تعقيب بدند طريق خطائيس جمهو حق قائل شد كه قد كند. ما ۱۵ همين قانو نيز بر ستگا ها قد عمومي، صو مشاهد تخلف قانو ساسي ئيس جمهو هد. به موجب ما ۱۶ به قو سه گانه هشد خطا ــالي يك با گز ين تخلفا به مجلس برساند. غير مي توند سئيس جمهو به محاكم قضائي به عنو مرجع مو تخلفا كه يگر جز هما هد، قدما جا مي ، ــيدگي كنند به تظلما سشت تا تضميني شا چه ثر عملي پي خوهد جنبه سياسي هايي بز ينها قانو چه ــته ند باشد. گذش حقا حق شهر بر ئيس جمهو ــد قانو ساسي ختيا ظيفه پاس جهت جر قا خاتمي هياتي به نا نظا ياست جمهو قر ست. هي پيگير بر جر قانو ساسي شكل گرفت گرچه جنبه گز ياست جمهو طال ساني همه قو تر بو ما پس صا بايد تقويت نها ناظر هما نها هم خامو تعطيل شد. با ين تضميناتي قو بر قانو ساسي نديشيد. چه ينكه به قو ملكم خا ئم مرقب طه، بايد... ــهو پيش مشر له نويسندگا مش ناظم لد

نيا بي ثر بي معني خوهد ماند.۴ ال بهترين قونين جر قونين بو

يختن ۳ طيت محد كر قد ــر قطعا هد مشماني كه مر ــي حكومت مر ست. موكرس ، ظر قانوخالت مي كنند بايد ناظر بر عما طريق نمايندگا مر حكومت ست كه مي گويند جامعه مدني چشم ناظر ــند. ين مامد باشــر عتقا نتقا جامعه مدني ــت حاكما بايد پذي بر حكومت سطه بايد تال باشند. مر حدقل جمع بند يكصد سا پس مشرجو مين مناسب بر نها قانو باشد. جامعه مدني بر ساختن مي قو مطبوعا منتقد مونع مهم تعد قد ــا مر ه نهاها مدني ضامن جر قانو هستند. طرفي حاكميتي كه پذير نهالبته عيت خو قو مي بخشد. مطبوعا مخالف خو باشد مشرلما مي تونست نها پا جو صنا نقش موثر طه عصر مشرطه خصوصا غا بر ين باشد ما ستبد صغير كبير پس مشر. قانو همچو نهالي ير كر پهلو ها شالو جامعه مدني نوپا ــب مستعد كاشته شو شو به مين مناس ــت كه بايد ســاهد باشد. ــا تال نتظا ش عمل نمي يد حتي گر يكصد سشد جامعه شت به مو يش ، قانو بستر جامعه مدني غرها ميني عا نها ــر نكه س مدني قانو نيز قد يافت. حا ست كه بر قانو مي چربد مي توند قانو ين قد تمند مدني، قدير پا بگذ بزند هيچ نير مدني موخذ كنند نيست تا

هش باشد. مانعي بر سر پي نوشت ها:

موكرسي، موسسه ــي ير صو حيمي، مصطفي، قانو ساس -۴ ۲ ۱ ۹۱ ۱۰۲ ، ۸۶ ،۱۳۵۷ ، نتشا ميركبير، تهر

ــالمي ــنا نقال س ، ۱، مركز س نگ، محمد، تحو نظا قضائي ير -۳۱۲۵ ،۱۳۸۱ ، تهر

نقالبر قانو

v UÐ r¹d

تاريخ ۹۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يد شت كامال متفا ين طه بر يخ نگا مشر تاــو ــي به س ــتايند جنبش هي مي س ند: گر يخي تاــي حاصل توطئه ه نند؛ مقابل گر ــي مي ترقي خوه

ند. قد ها بيگانه عامل تير بختي يرنيا مي نگاشت ها ناشي تصو متفا ين تعا بنياني ميا ين بريخ نگا نظا جتماعي پيش نقال تحوالتي ست كه تامد نا پديد ــت نظر مد يا مي بايس نقال پديد پس پسين ند كه سا ها باشد. ستايشگر مشر بر ين با، كه بر ستبد سياسي سطايي ير قر گذشته جامعه قر شت، عايا تكيه ــتثما تيولد يني س ــتبد سفكا تا تحوال جهاني به مد ــي بو با بر پاش حا فرجتماعي پديد سو تجد تحوالتي كه شالو ها نظا يد مطلو يخي يك طيت يك ضر تا ، مشر مد بو

جتماعي به شما مي مد. طه خو به جريا فكر متمايز يا مشر ين گر موكرسي ) كه يخو (ليبر يا ند. نخست تعلق طه يخ نگا مشهو مشر لماني هو مي كنند غالب تا پا، مهد لت با برمي گيرند: ناظم السال كرماني، يحيي ياني كه ، ميت.۱ ، فريد ، حمد كسر ملك لي به يخ نظا فئو يدگا تحليل ما تحو تك خطي تاطيت نظا سرمايه سرنجا به نظا سوسياليستي، مشرند كه ين با ــر خير ب يخ نگا گر ــي مي كنند. تا س برشد مناسبا غا يي بو كه با طيت يك نقال بو ــر مشيي شد بو ملي پذير يدئولو بو سرمايه طه به سبب نا نقال مشر . به نظر فتا طه به جريا مشريشه كن كند بو لي كه نتونست مناسبا فئوشد ، ما به هر حا بر به ثمر برساند نقالبي نيم بند بو

: مناسبا سرمايه بعد همو كرنتقا قد ــد بر جتماعي نبر باش نقال گر يك يگر، جنبش ــت طبقه س جتماعي به ــت يك طبقه س طيت مبا خونين طبقا متوسط سرمايه شهر مشرماني هدفش . ين جنبش لحا سا ليز بو ير عليه فئولماني ــتقر حكومت پا س برندختن قد مطلقه فئو ها به سا بو بو سرنجا پس طي نشيب ها فر- كه يك پايش ليز بو سرمايه بز تجا ميا فئوماني - خاتمه پذيرفت لحا شكل سا مين چسبيد بو به

- مال منجر شد.۲ طه سلطنتي بو به ستقر مشرطه شامل محافظه كا سياسي يخ نگا مخالف مشر تامحافظه كا مذهبي ست. محافظه كا سياسي غالبا بر ين طه محصو توطئه بز بريتانيا كبير ند كه نقال مشر باــا پايه گذشت يا هما كا به بو كه يا ســپر خو نفو كر مسير ــيله عو سرس سصلي خو منحر ساخت. محمو محمو برهيم صفايي

پيشگاما ين طر فكر هستند. ۳محمو محمو مي گويد:

عه تا هما نقال هنو با سمو مهلك به مزفسا طبقه پست جامعه يد بو ير نو سبز خر ، طبقا مختلفه ير هر صنف يرني گسيخته نگشته بوير معمو معين خو به ــته كه تصو شو هر يك سند. يما عقيد سنن جا كشو به كسب كا مشغو بو

۴. ها محكم ثابت بو جامعه ــيا هو توهم توطئه، عامل به گما محمو بسند كه با خر مبالغ حاني بو ين توطئه بز علما صلي ، ير مختا نگليس بو ــا قا هند، كه ختي ــا ي « طيت «تحفه ند.۵ به نظر محمو مشر شو همو كرلت ند بر ضعف يگر كه بدخو ير بو بو كه «ــو نتيجه مي گير كه: «من ند.»۶ محم ير هديه كر ملت طه خوستن جز چنين پند كه تحريك يرنيا بر مشر

نقشه بو بر عملي نمو قر ۱۹۰۷.»۷طيت نظريه مشهو مين نظر محافظه كا برضد مشرنا ــت. به گما س ــهيد»فضل هللا نو پير شيخ «ش» ست به جا بايد طه» مخالف صريح «شر نو ــر «مشعه» يعني حكومت شرعي نشاند. شيخ فضل هللا نو «مشرلجاهل، كه گزيد هايي شا كتا تذكر لغافل

مد ست، مي گويد: همين شما طيت ــر ــا جر قانو لهي بو فايد مش ش گر مقصو، چر خوستند سا بر مسا حفظ حكا سالميه بوهند كه هر يك ين صل مو خر نمايند حريت قر يت ست ير قو سالمي به معبو كن قويم قانو لهي ست. ست حكا به تفريق جمع مختلفا نه به بنا ، نگليس حامي ــال بو ... گر مقصو تقويت س ــا نه به مســا عمل به قر بو عو گو ش ــد گر مقصو نمي شــت كه خر مقبو كد حمق س ند. ند پنا به كفر نمي بركفر حامي سال شو ملكم نصا حامي سال باشد عد سالمي كه ساسش برختال حقو ست بين فر مخلو

خوها باشد.۸ــه كا نظا ــر محافظ ين هر گ ــت كه س ــكا شند يه بي عيب ير مي نگا سياسي جتماعي عصر قاجامر طبيعي عين عد قتصا نابربر ها جتماعي « » يا «هانت به شر ند، «طبقا ــالمي مي پند س

طه توطئه بريتانيا ــخن مي گويند هر نقال مشر ســي علما يت محافظه كا سياس نند. منتها كبير مي ند ــب با نقال قر كت خيمه ش مظا تهمت مشا. لبته يخوها شنفكر يت محافظه كا مذهبي عه» نيستند مخافظه كا سياسي هو ستقر «مشر

نيز به سياست بريتانيا منتسب مي كنند.ما ميا ست كه ين نكته ضر كر ين جا ، ــا بز متنفذ تهر . علم في فتا بو ــا جديي علمــيدعبدهللا بهبهاني سيد محمدطباطبايي مرجع نجف سني، ند شيخ عبدهللا ما خوند محمدكاظم خرساني كاظمين، ند. محمدحسين نائيني طيت بو ــخت مشر هو سرسيني ستبد ستبد سياسي تنبيه المه تنزيه لمله لعلما نست عما گا طيت با تشيع سا نتقا كر مشرطه، كه گزيد هايي ساله معني سلطنت مشر خلخالي يه بر ستبد سلطنتي نوشت ، مد نيز ين شما

. طه ستايش كر سلطنت مشرفت ــا ش نها گانه كه به هر يك گفتما ها چهاهني خو ماهيت نير محركه سير نگا ها برمبنا يخوها طه تبيين مي كنند. ــر حو پيامدها مشماهيت جنبشي ترقي خو مي بينند، نير محركه نند، سير حو فدكا ها ــنفكر مر مي شستگا ظلم جو حكومت مي شناسند هبر تو ها بر ضد ما ها خو بلكه تا لخو پي مدها گر نه كامال به طه ني كه ماهيت مشر يخ نگا يابي مي كنند. تا حد مثبت نند، نير محركه بو ملي يي مي نقال بوجي ــتعما خا خلي هم بر ضدس ــتبد (كه هم بر ضدس) مي بينند سير حو مبا همين ــته بو به پا خاســلطنتي معرفي ــتبد س خلي س تجا ــا با عومل ه نيرشته سبب تحوالتي هايي ستا مي كنند كه حد خو ما بر ست. شد سرمايه همو كر شد بر گي بو ست بر طه توطئه بز ــر ، نقال مش محافظه كاــي كهن. نير بط جتماع ــنن يختن س ــم هــت س صلي نظر محافظه كا نقال عامل محركه . سير حو نقال نيز ــكا بريتانيا كبير بو ش پنها جي بر ــا ست توطئه ها خا يت محافظه كا سرشثا نتايج نقال «. لت سالمي پنا محمد عليشا تضعيف «

ئتال جد طه نقال مشر يت چها

·d « bLŠ« d² œ

۹۸تاريخ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

نيز بر هر نظريه محافظه كا سلطه بريتانيا ير ست. ، كه قع نتايج نقال كه علت غائي ست با علت فاعلي طيت بر سلطه بر ير ست، ند پيش نديشيد مشرلتمر ماني يكي حكومت . منتها نظر همخو مي شوعظم) تبليغ تابك صغرخا علي محافظه كا (همانند مير

. يگر حكومت محافظه كا شرعي مي كند ختال نظر طه (گذشته نقال مشر يت ين چها ــه نظا مطلو ي ــا جتماعي عهد قاجا ــا ماهيت نظ ببا علل نقال ــت) ــي كه بايد جا مي گرف جتماعين جو ند. يكي ــر ختال نظ ها محركه نيز نيريخ نگا ــت كه سا ها پيش ميا تا ختال نظر بحثي سيخ عتقا ني كه به تحليل ما تا يخ نگا ) تا يخو (ليبربرهاميا مقاله «علل گرفته خالصه ير ــد ن

طه» ست.۹ نقال مشرها شد نير يا ــت كه ــا نظر ين ختال ين س سطه بو يا پخش بط توليد نير محركه نقال مشر مولد يخو ــگا يخ ن ــكا عقايد يد ها ليبر غربي. تا فــتر بر تاثير شاعه فكا عقايد جديد تاسيس مد بيشند ــا كتب نشريا پا مي فشا نامه چاپخانه نتشنند نسبت به تحوال بنياني نير محركه نقالبي مي بط جتماعي قتصا كم توجهي مي كنند. شالو ها ند نير يخ با ني كه به تحليل ما تا يخ نگا مقابل تانند كه نيمه گرگوني هايي مي طيت محركه نقال مشرمد منجر بط طبقاتي پديد هم شالو ها قر نويخ نگا بد هي تا . لبته گر شد بو ملي شد بو به ــتفا كنند تاثير عومل يخ س نكه مفاهيم تحليل ما تا

سي كر ند.۱۰ طه بر قتصا نقال مشر، كه حامل يدئولو شنفكر يا ــت كه پرسش ين سيند يا تجا ند بايد نير محركه نقال به شما طيت بو مشرــت نشستن ها بستن حانيا كه تظاهر بس يا باــه به ندختند مخا ها مهاجر به ماكن مقدس باند؟ به نو ــتبد به س لت ختند تا عمال پرهگشا نيست نظر مي سد كه طر مساله به ين صو چند ــا گر ها گوناگو ها طبق ــر كه پرتو نقال نير چجتماعي با هم ئتال مي كنند پير نقال نتايج همين نقال شركت ست. هر يك قشرها طبقاتي كه ئتال نها نبا هد خاصي هستند لزما هد غايي مي كنند به ــد هم مبا ن نا يك مر تفا نظر ــت. يكي نيسيد ــت. ين ئتال نيز بد تر با نظا موجو جتماعي سشنفكر بو ما مبا نقالبي طيت متعلق به يدئولو مشرميت: « مرحله نخست جنبش كا با مسجد. به گفته ند جها عمومي شنفكر ماليا متحد بو يخ به يكديگر پيش مي فتند. حكم منصفانه تايخ نشر نديشه بيد فكا بايد فته بايد گفت تا هم ۱۱«. يخ قيا ملي به نا ماليا ثبت شو شنفكر تا به نا يا نيز ين مو به ستي با يگر به ثا ميت يك لت با كه خو نز ــت.۱۲ يحيي ماليا فز سست، شر مجلسي كه طه فعا بو جريا حو مشريخي طيت (بعد بست نشيني بز تا بر عال عطا مشر

، مي گويد: سفا نگليس) برپا شدــبه مر ــت تجا كس س ــه نظامي پر س صحن مدــو كه يد مي ش ــعفي مر ــايي. ين مجلس ش تماشــر مملكت ير به ــد هيچ كس با نك يد نش هرگز ما به غير معد . قدما نمو ينگونه ين بشو نند يگر نمي ــت نند چه مي كنند مقصو چيس كه مي ــت. سم مجلسي مي شنوند، حر قانو ساسي چه خبر سما قانو يعني چه؟ مجلس ، ــا مي خو طه به گوشش مشرنند. كسبه تصو مي كنند طه چيست؟ نمي كد ست؟ مشر

يا جاهل تصو با ، مجلسي بر نر تشكيل مي شوحانيا تصو مي نمايند با ست، مي كنند مجلس شو سيدگي به محاكما جر حكا شرعيه مجلسي ست بر نند حاضر نيستند هلش بپرسند نها كه نمي هيچ كد

ين مهما تا شد خصوصيا حولش چيست.۱۳ند شنفكرني بو طه چيست نستند مشر نهايي كه مي نا عما شتند. ميا كه به طبقا باال يا متوسط تعلق حانياني كه با يد متجد پا يوني گرفته تا تجا بلندپايه

يد مي شد. ند شنا شد بو علو تمد جديد حاني نيز القل يك تن يعني سيدمحمد سا ميا شنا بو گنجاند طه كامال طباطبايي با يدئولو مشريخي حضر بست نشيني تا فهرست خوست ها علما ــته هيا تجا كه ــت. گذش ش عبدلعظيم نقش موثر يد ــت ها بست نشينا سفا به گو كر خوس بر بانها مجلس مبعوثا ملي ند به مي گويند: « فته بو له عين لدــت.»۱۴ نيا معمو س مي خوهند. مجلس ها كه تما هم خر قر نو ستعما ــتبد س مبا تجا بر ضد غا شد بر كوشش ها متشكل همبسته مد سر پديد گاهي جمعي جماعت تجا يرني نا كه با پيديش نوعي بع قر سته جمعي تجا كه بيش يك . مبا همر بويجا مجلس نا بر ــش متشكل بتد كوش تد يافت يد گا غا گر كال تجا تهر شهرها بز سيد. طيت به كما جنبش تنباكو گرفت نهضت مشرــهرها بز منزلت نكه جماعت تجا پايتخت ش ــا بــي بهر مند قتصا تا حد نفو سياس جتماعي قد شتند ما نابساماني مو ند پايين عيا شهرها جا بوــرها يوني قش بط ميا عما نبو ضوبط معين اليا به جماعت جتماعي به خصو تعديا حكا يگر يوني مي نجاميد. گير ها مد ميا تجا عما تجا به ال تجا به فزيش گذشته بو ماني كه مبا ضع، ين يژ هنگامي ني مي فت به قتصا تجا به فز قد گانا ال با كه سر حكومت جماعت تجا به موقعيت ، . همين ند، چند قابل نبو ممالك فرنگ پي مي برــا بلژيكي گمركا س يا تجا بز با برخو ميا باقايعي شد كه سرنجا به كشو مقدمه يك سلسله حو ، نقش موثر تجا برخي طه نجاميد. گذشته نقال مشرنا به يدئولو گاهي سا صنا مجلس گويا

۱۵. طيت بو مشرطه حاصل ــر نقال مش ــر مي تو گفت كه يگ به بيا ــه حاكميت ــا ئتال بز ك ــا بو مي مبــتگا س ــكا عميق مد خو نمايند ش ــر پديد قجطه ناكامي ها نقال مشر ليل پير . شايد حاكمه بو. يعني مبا ستگا حاكمه بو هم همين پيوند نقال با يوني، علما تجا بو كه صلي ميا قشرها گوناگو عما گير ــر تقسيم موهب كميا قتصا سياسي با هم بر سند، يوني برخاسته بو ، كه غالبا طبقه عما شنفكر ند. بوند ستگا حكومت بو نيز كر شد توسعه مد خوها نيا جديد ستگا حاكمه ستو پابرجا بماند با تحوال تا ها نشا بر كا نا به جا پد همسا شو تا كه ضا ين حكومت كنند. ستگاهي مر عمومي قر مي گيرند بر شنفكر عهد ين گر ها ــيا قع بس شا ست به همين سبب هم ــاند طه جامه عمل پوش ــر مشطه هبر مشر ماندگا غا كا بسيا با بو كه گير ها ، غالبا به سبب ند. علما نيز، جز معد يا كريگر مزيا قا ــر تقسيم سهم هايي كه بر س خلي تضاشتند يا به سبب ستگا حكومت ــا نيز با ش ميا خوند يا به علت نا بو ــي كا منابع مال ــته تجا كه خوسند. كت كر شنفكر نقال مشا تغيير حالت پيوستن به

ــو تنباكو هم ، هم ش يد نگيز صلي تجا بد ترست بخشي منافع مت بربر طه، مقا نقال مشرــت كه چر ير با . ما با پرسش ين س نا بو ــلم مســد حالي كه هيچ يك ــا مي كند به پير مي س قيهد؟ يد نمي ميانه چنين يگر خا ها كشوحانيت هم به موقع با هم ينجا بايد هم به موقع خا ــر كه تما جنبش ها نا توجه ك ــه محو تحا ميا بــو تنباكو تا نقال سالمي نقش موثر جتماعي ش

مبا سياسي يفا كر ست.۱۶يگر ــه نقال ها ــه گونه طبيعي همانند هم پس بطه هر كد به خاطر نقال مشر ــركت كنند ها ش نيرــخص نبا هد ها مش منافع خا ما عقيدتي به نقال ماني ما غالب مو ند. نقالبي شد بو ئتال بسته به مد جامعه طبقا پير مي شو كه بخشي سرطه هم حاكميت نيز به صفو نقال بپيوندند. نقال مشرجه بو يعني جه ست عيا هبر نقال سا . نتخابا مجلس هم تنها به ، علما تجا عماجا يافتن به شتند عيا پايگاهي باال صنا كه بعد ستايي يلي كه ــد نه به تو ها با مجلس ش

طبعا حق نتخا كر نتخا شد محر ماندند. پانويس ها:

، به هتما علي كبر ــا يخ بيد يرني ــال كرماني، تا ــه: ناظم الس . ب -۱طيت يخ نقال مشر ، تا ، ۳۴۶. مهد ملك ــعيد سيرجاني، ۱، تهر س، حيا يحيي، ۱، تهر ۱۳۳۶. لت با ــي ، ۱، تهر ۱۳۲۸. يحي ــر يميت، فكر ، تهر ۱۳۴۰. فريد ير طه يخ مشر ، تا حمد كسرموكرسي جتماعي ، ۱۳۴۰. همو، فكر ، تهر طيت ير مقدما نهضت مشر

.۱۳۵۴ ، ، تهر طيت ير نهضت مشرطيت، تهر ۱۳۴۵، ۱۰. بر ــتانه نقال مشر س ۲- باقر مومني، ير طيت . يرنسكي، نقال مشر لويچ . . به: ــتر ين با طالعا بيش، ترجمه طيت ير ، ۱۳۴۰ يونف، نقال مشر ، تهر . هوشيا ، ترجمه ير

، تهر ۱۳۵۷. تبريز ۸ ، هم ميال بط سياسي ير نگليس قر نو يخ ، تا ۳- محمو محمو

.۱۳۴۲ ، طه، جلد، تهر هبر مشر ، ۱۳۳۳، برهيم صفايي، جلد، تهر.۲۱۴۱ ، ، هما ۴- محمو محمو

، صص ۴۳-۲۱۴۰. ۵- هما.۲۱۷۳ ، ۶- هما.۲۲۵۰ ، ۷- هما

نامه شيخ شهيد سائل، عالميه ها، مكتوبا ... ، ند ، گر ۸- محمد تركما ، قا شيخ فضل هللا نو ضوني، لويح ، ۱۳۶۲، هما ، جلد، تهر فضل هللا نو

.۱۳۶۲ ، تهر9- Y. Abrahamin, “The Cause of the Constitional Revolution in Iran”, in International Journal of Middle Eastem Studies, Vol 10, 1979, pp. 381-414. Also see M. Afshari, The Historians of the Constitutional Movement and the Making of the Iranian Populist Tradition in International Joumal of Middle East Stud-ies, Vol 25, 1993, pp. 477-49.

. به: -۱۰A. Ashraf and H. Hekmat, “Merchants and Artisans and Devel-opmental Processes of Nineteenth Century Iran, in A. Udovitch, the Islamic middle east: 700-1900, Princeton, 1981, pp. 725-50 N.Keddie. “Iranin politics, 1900-1905 Background to Revolu-tion,” in Middle Eastem studies ; 5/1, January 1969, pp. 2-35; J. Bill, the politics of Iran, Groups, Classes, and Modemization, Columbus, 1972.

،۱۳۴۰ ، طيت، تهر ميت، فكر مقدمه نهضت مشر ۱۱- فريد .۲۴۷

ثا ــي قتصا ميت هما ناطق، فكا جتماعي سياس ــد ۱۲- فري: هشيا جتماعي گا ، بخش هفتم: «طبقه با ــد قاجا ــر نش منتش

، ۲۵۳۶، صص ۳۷۴-۲۹۹. » تهر كال تجا مجلس .۸۳-۸۴ ،۱۳۳۹ ، ، حيا يحيي، ۲، تهر لت با ۱۳- يحيي

.۷۶ ، ۱۴- همابط با مسجد نگا كنيد به: ۱۵- بر تفصيل

A. Ashraf, “Bazzar-Mosque Alliance: The Social Basis of Revolts and Revolutions:, in politics, Culture, and Society, 1/4, 1988, pp. 538-67.

يه، ، قاجا شد سرمايه ير يخي ، مونع تا . به: حمد شر -۱۶تهر ۱۳۵۹، صص ۱۰۶-۱۲۵.

تاريخ ۹۹

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ني“ سا ۱۳۲۹ جو هللا ”ماشامـل متولـد شـد. تحصيال نشگا تهر نشگاهي خو سي به بيا فا با شـته تر خو نيز سـاند پايا . ر يافت نشگا همين نشگا صفها مربي گر ي به هفت سا عضو هيا علمي نزنويه ني بهمن ۱۳۶۵ ( جو ست. سـي بو بيا فا با ند يا منوچهر محجوبي ين شـهر با فت ۱۹۸۷) بـه لند ا نتشا مجله هم تا مديرمسو ناشر مجله فصل بير نشريه به عهد گرفت. هم غا سر ر هما

ني“ لند ست. تابخانه مطالعا ير نو سرپرست ”

ر يد، ني“ مطر ير طه ه شـما ”مشر مهمترين بحثي طيت تقليل مفاهيـم مد مشـر ر شـنف نقـش ر شنف نهاست. به نظر شما چر يخي بدفهمي تايـي“ يا به گفته چنگيز يند ”تقليل گر به تعبير شـما فر

“ شدند؟ پهلو ”پر گرته برر شنف ست. تقليل گريي با گرته بر چيز متفا ند، ــر باليد بو يگ ــتر فرهنگي ــي ي جهت چو بس يرنه تجربه فرهنگ غربي نچنا نمي تونستند مفاهيم غربي ، خو به خو نا هن نند. بنابرين فهميد مي شد، جد مريز، مبهم ه ن ر ين مفاهيم با مفاهيم تقليل پيد مي هنيت حاصل ه با ين ست فهميد مي شد، فهمي هم يا ناچا ، ه مي خوست جامعه يرني مطر شو مي شد، هنگامي ، جا سختي ر مد ين تف ــتبد جلو س ه . چر ل بو مش

ر يرني شنف ه : ين ستبد باعث مي شد هنگامي ر مي ير ه تا حد فهميد به جامعه ــت حتي مطالبي مي خوســر ي مرحله يگ گاهانه به لبا ند، ــل منتقبا “ م خا هد. مثال ”مير مل يگر، ين مفهو تقليل يخي بسيا گستر ــه ها تا يش بيا - مفهومي بنيا ــر نهي ــر - مي گويد: ين هما مر به مع ــگ غ فرهن

ر ست. منپا بي هيچ شنگر ه بر پايه مفاهيم يا گفتماني صال ل مي گرفت، مي تونست جايگاهي جامعه خل تصرفي ششته باشد؟ جتماعي) يخي يت ها تا ير (با محد

ه نمي تونست ــت. هنگامي ــر همين س صال بحث من بر ساليل نبا ــه ــد، بايد ب ــته باش ش جايگاهي جامعه ير

يم. بگرند نا ناچا بو ه نيد يد مي ته تا ين ن پس شـما بر

يگر ندشتند؟ ، ناچا فرهنگي ست. ناچا بو مرحله ست. ي ناچاند صال نمي تونستند يگر باليد بو ه نا بستر فرهنگ چرل گرفته، ه بستر فرهنگ غربي ش نچنا مفاهيم ــت. مرحله بعد نند. ين خو ي مرحله تقليل مفاهيم ســت پا س يا م ه مبهم يا ه مفاهيمي ــت س ين ه خوستند مفاهيم بر جامعه سته فهميدند، هنگامي شگاهانه عمد ، ــتبد موجه شدند به ناچا س نند با مطر ه طه يرني بر همين سا ست ند. من بحثم مشر تقليل ند. ين ر يرني سرناچا به تقليل مفاهيم مي شنف

ر شنف ه ما ين نبينيم بگوييم چو ــت معنايش ين نيس، بنابرين ند پس چو ناچا بو ا ب ه چنين ناگزير مي شد ؟ . چر ناگزير شد جو ل سرجا خو يم. مش لي ند مشبايد ببينيم علت ين چريي چيست. با ين نو تقليل ها، ما صو بط ، مسائل به هم ــرهم بند يم با س ر ــائل پا مي مس: «تطبيق طه يرني نوشته ه مشر يم. همانگونه مي ــر صوال ضر طيت با صو قونين ش ــر نظا صو مشر شنف طيت، گريبا ، سا ها پيش عال مشر ا چنين . پس حاني گرفته بو حاني غير طه خو هر جنا مشرطيت نچه مشر ه هد ه نشا ــد بو غا ش گي تال بزه ، بل مطر ست نه تنها با صو شر سال مخالفتي ندشيد طيت سال قوعد ضوبط سربر سا مشره شت ته يا لبته توجه خوهد ــت. خونند ن سر مسائل مربو ، مطر ما سالمي ستبد جامعه ومت انا ح ــا م طيت، بد نظر گرفتن لزم ــر به مش . ا سا نبو ن، القل ستبد جامعه سالمي گر نه غيرممطه خوها الئي غيرمذهبي ــيا مشر به همين جهت بســر حسن نيت بر پيشبر مقاصد سياسي خو هم ظاهر سست به طيت، لماني مشر ــريعتر نظا پا ندختن هر چه س جاطيت با صو نوعي ”ين هماني“ يعني مطابقت صو مشرنا ضر ها ــن نيت ند. با ين همه، حس ــر قونين شه ا ــا عوقب خطرنا چنين ، نبايد م ــد يخي يا ش تاند. صو مي شد، غافل منجر به تقليل حتي بدفهمي طه تاثير حاصل جتماعي سياسي ين يخ مشر مر گر مو تار ها غيرصولي ج فهمي ها حتي قرباني نو تقليل ها طيت سير حو ــر ــي ترين صو مش ساس

ضاشا ختم شد ن به ير طه مشرني جو هللا گو با ماشا نيا گفت ير ه طه خو نتقا مشر ني خو با

ÊULI œuF

۱۰۰تاريخ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يخ ما، نقد تحليل خو به جد مو نظر تجديد سرنوشت تايخ ين ست تا ، به ــي نگير س نظر قر ندهد به برنها گرفتا ه شن ست ر ست.» پس ين بر من ي ن منند. پس ند ين مطالب نمي تونند جامعه طر ل مشنيم يا حاصل ين تقليل ها ما گر نتونيم عومل ين تقليل نقد ا ر ند، التي جامعه يجا ــ ه چه مش جبا نفهميم

يخي نجا ند يم. تاير ر شـنف ـه شـما فضا ـي موضوعاتي يين سـت. ختن به نقد تجد پيش نقد سـنت ر يد، پره شما نقد مقد بر نقد سنت يژگي هايي تجد چه

نيد؟ مي ست، ــما جريا نو ميا من ش ه هم همين بحثي ــد غربي به نقد ما تج ــا تجد ه م هد ــا مي نش. يعني يگر سنتما نشستيم. غر ين تفا به گونه ه به نقد سنتشا م تحوالتي م سنت جامعه غربي، ند. تجد بر غربيا مر شا گشو ختند بر تجد پرلي مو ما ين مد ــا بير ه سنت ش ــت چر ني سه ي جامعه يم ــي بو . ما ملت يگر ــا به گونه تفيد ما ه ناگا مفاهيمي بير بر ما با يم ست پا مي سنتي نيم. يم ين مفاهيم جديد، سنتما نقد ر نيز سعي ما خوستيم سنت ما ه ما تجد ــت تفا ينجاسه بر ما ــم چو يدئولو ها تجد ني نقد با چا بدفهمي ها بسيا ــد، به نقد سنت نشستيم، مي شست بفهميم. به با من هنو سنت ما شديم نتونستيم ه هنو ست ما گرفتا ين مصيبتيم بسيا ين بدفهمي هايي ما تفا فتا ست. گا يم همين تجد با سنت ما ه ه سانديم گا به قهقر مذلت. ينجاست و سنت به شيخ ير مو نقد قر ه پا به تا من مي گويم بايد ين نگا تنيد . فرمو ن ر تا به نقد سنت با شو بايد تجد نقد ه حر ، بل ر ــنت نبايد نقد ه س ــت ه منظو من ين نيس، نمي تونيم به نقد ما ه بد نقد تجد ــت ــي من ين س ساسبا ه بسيا بدفهمي ها ما يم، چر ساسي سنت ما بپرــر بخوهيد مي تونيم نمونه ها . گ ــنت ما تجد ما س

. ني ين بدفهمي ها بر شما بيا فره تي هستيم ا هنيت ني“ شاهد ي ير طه ما ”مشرهنيت ين يخ، مد نظر با نديشـه بسـتر تا تد ين ند نقـال ۱۹۷۹ پيوند مي ه جنبش ۱۹۰۶ به سـت ست. ني ير ين جامعه مر هنيت بسيا متاثر تجربه ها يخ معاصر ني بر تد تا ير طه چر شما پايه تحليل مشر

؟ ين يخي ير نها يد نه بر گسست تايخي ير قعيت ها تا مد بيانگر طه يرني نچه مشر. به با من حتي طر ين مباحث ا ند بطي به ــت سنند ست. سونگرنه ير گمر شفته ي هم به صو ــط يافته مشخصي ين مباحث مغر مين مفاهيم بس. به عنو جو تي نيز پيرمو يدگا ها متفا ــت س جديد نيست نيته مفهو ه مد ، خيلي ها غر معتقدند مثار مسيحي يوناني ست حتي مو برخاسته مير تفه غايت نگر نند س“ نيز شا مي ا ما نديشه ها ”يخ پيديي جامعه بي طبقه با تا س نديشه ها ما ه ستاخيز يا نجا جامعه جهاني مونيستي مطر شد با ا لويت“ نچه شما پرسيديد، ” با ست. سا مسيحيت ي “Meaning in History” تابي به نا (karl lowih) لمانيتا ه بحث محو ين ر ــر ــي منتش با نگليس به ه تما مباحث جديد مدنيت نوين برخاسته ين ست تا نيته با ر مد فرهنگ مسيحي يوناني ست. مي گويد: تفجو يانت مسيحي صلي ه نها ــت س چيز ستمريخ غر تا ــتمر ه س ا لويت ــه ها . تقابل نديش، مساله گسست مدند با نقد نظريا ــخن مي گفت، فر س

نيته ي پديد ه مد ند ر نا بيا ند. ر ــر يخي مط تايانتي ها مسيحي بطي به معيا ه ست صيلي بنيا خوند- ند حاصل تحوال عا مي ه لويت نگونه تمد غر -، نگا بلومنبر جديد جومع بشر ست. نمونه با ين نو نگرعيت عصر تا معر با نا ”مشر (Blumenberg) ست، “(The Legitimacy of the Modern) . بعضي ها ين ــد مــبت به ، نس با متاخر مد ــت حتي بحث گسسخي به نا ر ند. مثال مو نيته مطر يل مد ــد مد يا متقAn Intro-” ــا ت ــند ”Geoffrey Barraclough“ نويسduction to the Contemporary History“ (مقدمه بر ، مشخصا يخ تجد معاصر غر ه تا يخ معاصر) معتقد ست تايخ تجد غر ه ساير ها تا خا خو ي بر گسست ست. ببينيد ين ند. يعني هم نگاهش مت جد مي مين با سر ند. ، موضوعيت پيد مي يخ غر بط با تا بحث ها ه يخي شگفت نگيز پربا هنسالي چو ير با پيشينه تاهن ضمير نسا يرني يخي گوشه ها هنو ين گذشته تا ، ندگي تاثير هني، نحو نديشه ها حضو بر معيا نظريه يخي سخن گفت. طرفد ساني گسست تا نمي تو به نند، يخي يا مي يخ ير گسست عمد تا ــت تا گسسه سال . هنگامي مد تجد يگر مد سال به ير ي ي، بنيا ين يرنيا ، با تغيير ــت س مد پير به به ير گرگو نيا پيرمونش يرني با بط نسا ــو س ه بالفاصله پس ستقر ، چر امل نبو . ما ين، ي گسست رلت ير باستا ، يعني يو ه سنت ، مي بينيم ساله مسلمانا خلفا مجبو توليد شد، چر با ير سالمي بايو به فتر با نند يوني تقليد ين شيو ه شدند يه گشت. حتي مسائل نظر نيز يرنيا با ت ست يرنيا با جديد شدند. ين ــتا نظريه پر ــه ها ير باس بر نديشه من مر بخوهم بر شما بگويم. مثال ”شيخ ــخني نيست سته ي نوشته هايش صريحا بر ي ن )“ ي ــهر شر (سنگشت مي گذ مي گويد: چها عا يرني به نا ها بولعبا مت ح ملي، بايزيد بسطامي، خرقاني حال مير قصا ني ير باستا ند ير سالمي. يعني سهر خسر باستا ستمر نديشه ني ير مت خسر ، ستمر حند. بنابرين يابي مي شناسي با ، با پس سال عرفاني يرني ير باستا مت خسر توليد ح ــال با پس سيگر نظم سياسي جامعه نديشه عرفاني ير پس سال ا لت به معنا سنتي به ه مشخصا به معنا يو ساختا تابي ند فرهنگ ، هر با يوني پس سال مي فت ساختا ه بيشتر، تحوالتش يخ ير . پس به با من تا ــتا ير باسني مد ست، ما شاهد ستمر فرهنگ گذشته هستيم. سي ست حو جها با فا يگر ستقال ماندگا شاهد ه تما مفاهيم بنيا ها نظر . تجد هم با ين سال، با ما جا پا سنت جامعه ــد جديد غر ير شير مي بينيم. بر نمونه به پيديي مفهو ملت معنا جديد ه لت جد نيست چر نيد. ملت مفهو غربي نگا ه ل گرفته ند. ما بر ما مين ين مفهو با هم ش مغر ، بين ملت (به معنا شريعت سالمما ــالمي بعد فرهنگ سلت (به معنا سلطنت) ختال ساسي ( پير شريعت سالديگر مخالف شمن ي ــته ين خو ش جو عميقي ه مي خوهيم معنا جديد ملت ير يدند، هنگامي هم مي شمني ستيز بين ملت – شريعت پير نيم، ين فريني با . سا مي شو شريعت – با سلطنت معنا جديد ملت نيز باه ين مفهو هيم ئه مي با مفهو جديد ملت يعني ه حتي لت بايستد. منظو من ين ست نيز ملت مي خوهد عليه ، ا بسيا مفاهيم غر جامعه ما شد ش ه تجد ما هنيت يرني ين مفاهيم بر سا سنت ها خو تغيير با يخي ها تا شو با ه نمي تو هد. خالصه ين ل مي ــ ش

. هر ر لمه يا قعي ــت به معنا هنسا گسس ــنت با سيخ ين تا ــتمر س فتا ما با ير يخ تفا مهمي تا ه جا ه پس سال نوشته يخي هنسا مي بينيم. بيشتر متو تاند ستمر مفهومي ير چه به معنا فرهنگي بر شد فريني مي شو ه ين مفهو با چه معنا سياسي ست ه مي گويم ست اليل ين . به ين متو حضو مسلط يخ يخ ير نمي تونيم لگوها غربي بگيريم به تا تاهيم. چنين برخو به عتقا من شيو ــط فرهنگ ير بسيخما نگا يخ ير نيست. ما بايد به تا برخو صولي با تايخ يخ غر تا ه متعلق به تا يدگا ها نظر نيم، نه با يگر ست. بنابرين به عتقا من ين عصر تجد ۸۰- مدنيت

نيم نوعي ستمر مي تو يست مي ه ما ۱۷۰ ساله سيد به خوست ها ه جامعه ما هنو پي ر چر مشاهد لت ، همچنا خوها مر ــت. ما ير طه س ــر مشند ملت ه ملت ير نمايندگي لت ملي ملي هستيم. نبا شته باشد. ما هنو به ير سرنوشت سياسي خو نقش ــتر گس ، جتماعي مطبوعا ــي ها سياسيخ ماست. مستقل ... هستيم، ينها همه بيانگر ي ستمر تان طيت مم نيته همچنا با ماست. مشر ين تجربه مد بنابرين ست يافته ست نتونسته باشد، به خيلي خوست ها ساسي ــت خو باشد، ما ستمر س به تعبير برخي جنبه ها شنو ما ه . جامعه ين خوست ها هنو با ما حضو مو طيت ست. يعني نيم، حاصل تحوال مشر يست مي هن سرسر ... همه جز ، گستر ، نشگا پر نوين، طه يرني ليل، مشر . به همين طه بو ين مشر خوست ها بنياه ثي ، حو : « تعطيل مجلس ــر ــن گونه به پايا ب ي، مدخال غا جنگ جهاني ، شو ما تفا فتا پس ــي بي منيتي جتماعي، به ، بي ثبات جي ير ــو خا ش يفي ين خوست ها منجر شد مي تقليل يافتن محد شد “ به مهمترين ــز ”تجد ومت مقتد مر ــت يجا ح خوسه مباني م نگي رسي مو يد. خوست ها سياسي مبد گرطيت تقليل مي يافت، به ــتر مشر به جريا گسومت “ حفظ ستقال ير يجا ح نا نها شد ”ــر سپه قد سياسي ه س ن ز مد ها پيش مقتد مرماني ، ضاشا بعد ــر سپه، ، قرباني شد. س ست بگير به ــته همه فت خيزها تشنه يامنيت ، خس ه ير ــيد س ، رسي مو ه . ز بو ومت مقتد مر مند ي ح. خوست ــتقال قتد ير قرباني شد بو خت س پا ز مد ومت مقتد مر ، يعني يجا ح طيت ير مهم مشرنيسم ه مد ساختن جامعه سنتي عقب ماند با همه تناقضاتي ا خو قر ظر شت، برنامه جو يرني تجد لت ه منافع گرگو ساخت. ين ۲۰ سا چهر جامعه ير شيد ستقر ومت نوپا شو با بر گر نگليس ح ستعماه امال جدگانه ست ضاشا همسويي يافت، موضو ومت حيگر، يگر به شيو يج، جايي ها پيشد ها بايد ، يعني ــت .» بنابرين خوس ــي قر گير س مو بحث برت سياسي ... (هر چند معتقد ــا ، مش مطبوعاــا ضاش مد طه پيش ــر ــن جريا نقال مش ي) قرباني خوست صلي سه خوست ساسي قرباني شد بولتي مقيد به ز ومت مقتد مر يجا ح طيت، يعني مشرند ه منيت جتماعي ستقال سياسي ير تضمين قانو شد تجا تي، ما ها ممل ر سا يگر مد ، مد جديد يجا نشگا هن، ــاخت خلي، س صنايع نيزسيو “ يا مد ه مجمو به ”تجد نچه گستر

، شد. ر مي تو يا ه به طه يگر مشر ضا شـا مي خوست به خوست گر ست، جامه عمل بپوشاند، با توجه به گفته شما خوست

؟ ا پذير بو م مر ين يا ، ير ظرفيت ها جامعه

تاريخ ۱۰۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ا ين ظرفيت جامعه ــر هنيت مر س ــا بطه نگ باخت. مشر ليل جو ندشت به همين ير ر بيانگر نگ باختن ين تقليل پيد ستا يرني ه چگونه ستقال ير هميت بيشتر پيد ــت ين س (independence) ــتقال . بنابرين مفهو س رــت، لت ها مد س ــه غر بنيا تجد (freedom)يم. شما ير ستقال ه به هميت بيشتر نه به بل ما ل گير چنين ه ش ــيد ــته باش ش ته نيز مدنظر بايد ين نير جتماعي جامعه يخي طيت، با ساختا تا مفهومي مشرتبا ، يخ جديد ير ل گير مفهو ملت تا با چگونگي ش

. يني يخي بنيا تاطلبانه هانـه تجد بـه نظر شـما چـر گز هـا خور شـنف ضاخاني به ي طه عصر ر مشـر شـنفختن به نديشـه ه به جـا پر سـيد يـ يدئولونتزعي گا جتماعي به سـو حل ها سريع مهندسي ما شهرها خيالي پشت پا به فريد شـت با برنها عقيم طه، كوشش ها ليه مشـر ر شنف مير

؟ گذشته خو نيز به جايي نبر، يد ليسم خا طه پهلو ــر ر مش ــنف شقع گرتر يا ــتند تا حد ر بعد ندش شنف جريا ها ل ند تا ير به ش ر غا ه القل تالشي ند. بدين معنا بونند. مثال يجا سا ها مدني تجد جديد با گستر بزها مدني گستر بنيا ، ــگا نش مو پر نوين، ند. بنابرين ــا ها تا حد بر ــت نس ه مي تونسها ستا به ومت پهلو طه، ح ر مشر شنف تالمينه تجد ها ستا ه منتها بيشتر ين خشاني نجاميد ر عقالنيت جديد ست، نتونست ه بنيا تف نيته ، ما مد بولمه، جايگا خا خو بيابد. همانگونه قعي ير به معنا يم. مثال نيته بي بهر نبو امال مد ، ما ر ــا ــتر ش ه پيشستا نويسي يگر ــعر نو تال ها تال ها نيما شنيته نتونست نديشه لي ين مد نيته ست. معاصر، همه حاصل مدر گر قانو مد جامعه ير به صو ي تف عقالني، خرست به ست، ما ضح ليلش هم هد. شد ساسي . ساسي ند بو ه سنت ما هيچ تحو يم ا ين م بيش بسته مي خوستيم بنيا ها نظر ــنتي بافت ســريط يم. بنابرين ش جو نيته جامعه ير به ر مد فيخي گرفتا ــا پيچ خم ها تا ه م ــت ش جو ناگزير يم، نمي تونستيم خو شر ر ه مي ر هر تالشي هم مي يدگا مثبتي نسبت ه طيت نيم. برخال مشر خال شت جو ستا جديد مدنيت نساني به نديشه تمد غربي ر با خوشبيني، مهرباني با عالقه به ين مدنيت شنف ومت پهلو تحت تاثير ند، ح ر فرهنگ نگا مي ها ستا ، مدنيت غر تما سيستي ير نديشه ها ماگر ــتعما لگرنه به عنو س ــا چپا قتص ، ي با ــي مدن مپرياليسم به خو گرفت. ين مفهو لمه، نا گر ي ستثمار شنف ر چپ هم جريا شنف ، هم جريا غره نيد مي بينيد قت مذهبي ير مفهومي مسلط شد. شما گر شتند، با ت ــا ه نقال ۵۷ مش بين جريا ها مذهبي ــا چپي موثر نقال نظر نگا به مدنيت غربي، جريا ه

. جو ند ستقال تفا معنا ني چنين تحولي ر ير شنف يه نگا ما به نظر شما چر

پديد شد؟ه تجد ما يني ست ين مر حاصل همين تناقضا بنيانو ه من هم يشه ست لي ل، مش شت. ين مش جو نم. ما پيش تجد يشه ها بر شما تشريح مي يخ ما نيز ه بيانگر مفهو ستمر تا ير با مساله موجهيم جو بيايد، سهر ومت صفو به ه ح ــت. پيش ين هس، بحث مي كند كه چه خصو مدينه كه بايد تشكيل شو

. نهايتا به ين ــت ين مدينه به عهد گير ياس ــي بايد كسنديشمند پيد شو كه متوغل گر فيلسو نتيجه مي سد؛ بحث باشد، يعني صاحب نظر فلسفه يوناني منطق باشد هد هم متوغل تأله باشد، يعني جنبه لهي، معنو ماني تنها ست. ما گر ــت ين مدينه ياس ــد، هم باشيك حكيم متوغل بحث، يعني يك فيلسو خالصي باشد مي باشد كه صال فيلسو نباشد - متوغل يگر يك ــو سنش ندشته باشد، ما متأله باشد، بحث نباشد- بهر سو ــهر سرنجا ــت برگزيد. س ياس بين ين بايد متأله به ، هيچگا جها حكيمي كه متوغل تأله ست، نتيجه مي گيرياست، حكيمي كه تنها ــته تر ست به خالي نبو شايســهر ــت. ببينيد، ين مدنيه كه س متوغل بحث سقع بر حكومت صفويه با مي شو هد، ــكيل مي تش. برخال هند تصو ست با فلسفه ير شتي نيد كه مي تباطي ه مي گويند بين فلسفه مسائل سياسي ير ساني جو ين ــيا عميقي بين تبا بس ، به نظر من جو ند. پس ين نهضت ها صوفيه هستند كه پيش مي يند قع خو هما متألهي ست بگيرند. صوفيا تا قد به گترين ما بز نها حر مي ند. نند كه سهر مي . جالب ين ست شت، بين تصو تشيع بو جو ه ختالفي ملي ، همشهر من، سيدحيد كه قر هشتم هجر يرگر سهر يگر كامل مي كند. ــهر به شكل كا س، مي يد مي گويد؛ ميا فلسفه تصو هماهنگي يجا كرتصو حقيقتش عين تشيع ست حقيقت تشيع نيز عين تصو قتي ــا مي كند. حد يج ــيع، ــه بين تصو تش نتيج صفو مي گويند: ما نگا صوفيا ، ــو تصو بربر تشيع مي شومت ستين هستيم، پس مي تونيم ح قعي متاله مظهر تشيع مد صفويه، ه پيش ست بگيريم. بنابرين شما مي بينيد به مت نديشه يرني، بيا خو پيد مقدما برپايي حنگونه كه سهر مي گفت ر ست. بنابرين حكومت متأله ملي مي گفت، نگونه كه حيد ــد تصو تشيع يكي شــي با كر تا ــا صفو بر حكومت سياس عا صوفي ــر بند كه سلطانش هم شيعه باشد جو بيا مبنا حكومتي به نيد ــيعي. ين حكومت مي ــم صوفي. حكومتي با هويت ش هها ما ر يعني مر ند ــا يخي م يگر خاطر تا ــه يكبا كما نيا مپرتو ين ها عصر ساساني ساند. به مربك ها شمن سني مذهب - خو شر غر ير با ــيع به عنو ــت. ما صفويه، تش س بر عثماني ها- نيم. يعني تشيع هويت جامعه يرني جها سال معرفي مي ر ما شد. بخشي هويت ما يرني ها جها سال بر جد ه هويت سخن مي گوييم مساله جديي فر مطر هنگامي نيم. يگر عنو تما با ــت يعني ما مي خوهيم تفا سما ــي سرنوشت خو س با فا ــيع صفويه ما با تشه شته باشيم يم. بايد توجه ر جها سال سني مذهب جد ين هويت شيعي بر جها پيشامد ساخته شد بو نه بر ه ، هنگامي ما فتحعليشا لي تجد . جها مدله قد غربي ــر ــنا مي شويم، ناگها س ش با غر يگر ينها . ما پيد مي شو ــو ش نگليس، شما جنو سالمي، همسايه ما جايگزين غير مسيحي مذهبند جهاما شد ند. نتيجه جامعه شو ب عثماني شر غر نگا نگاهي نند. ر شر به نديشيد مي شنف يرني يخ فرهنگ ير ه هويت يرني نه برسا تا پيد مي شو ــز به ير پيش ند ين هويت همه تمر ــف مي تعرينيد، مي بينيد ومت پهلو نگا ند. گر به ح سال منتقل مي ه ما ي ــد. چر گا به به مي س ــا ين ناس ه خشا به يخي يرني باشيم، با ي گذشته تا سو مي خوهيم ، تشيع يگر پيش مد ــاني طر مانند عصر ساســا خو به خو ين تناقض ــاخته يم. به عنو هويت خو س

ه . هنگامي جو مي ــائل پيچيد جامعه ما به مسيدگا ها ضاشا مي سيم، بر مبنا همين ومت به حلت ، ين تمد جديد ــط يافته بو ــتر بس ه پيش نظر نيم. چو چند به هويت شيعي ني پايه يز مي ــبتا مد نسيم، ر يم بيشتر به هويت باستاني ما توجه مي هميت نمي ــت همه ر خوس ــي ش يگر سر ــن هويت جا ييم ه پا ر . جريا ف يد بگير ها نا ــتا سسيستي، تما غر ، تحت تاثير نديشه ها ما غالب مي شوهد ين جريا ينجا با مذهبيو ما به مپرياليسم تقليل مي نند. . هر به غر به مانند هريمن نگا مي هم نظر مي شوگشت ساني همچو شريعتي، حر هايي چو با ين ميا ه ما مرحله نند به خويشتن خويش ... مطر مي ه . ينجاست يشه تجد ما يخي، ند ين تناقضا تا مي ر شنف جح ست بر نقد سنت. بر مثا به نقد ين تجد ستين سنت ه چگونه با مذهبي همچو شريعتي بنگريد با بن سيناها گر بنا باشد، بين ند. شريعتي مي گويد: ر مي ــم. بعد هم مي يد، ن نتخا مي بو نم، ــا نتخ ي يل خا پديد مانند سوسياليسم سرنوشت فعاليت ها شيخ هد. چپ ها ير نيز هنگامي به تا جتماعي با نشا مي ــاهي قلمد يخ ستمش يخ تا ند، همه ين تا ر ير نگا مي ند ــم بو لي به نا سوسياليس نبا يد قع به ند مي نمونند هيچ چيز فرهنگ گذشته ما تا جامعه ير پيا ند، ر يدند. مذهبي ها ما نيز گر به گذشته نگا مي مثبت نمي گر . ناسيوناليست ها ما هم ، بريشا مهم بو سال يخ فقط تاشت. ند، فقط ير باستا بريشا ر به گذشته نگا مي يخ ه ۱۴۰۰ سا تا ه پا خوند شد. حالي يخ ما ت بنابرين تا. بنابرين ما يخ گذشته ير بو ، ستمر تا ير پس ساليخ ر ها تا ه پا يم ين ت ر يخما نگا ن تعا به تاگر . ما ه بايد مو نقد قر گير ــت ير محصو تجد ماسنگا نيم ، نقد ما يشه تجد ه نتونيم ين موضو نيم بفهميم نمي تونيم بنشينيم به طو صولي سنتما نقد گر نتونيم گذشته ه ما ست. حالي مد ه چه بر سر ما

نيم، نمي تونيم به جايي ببريم. نقد هللا ه ”شيخ فضل ر يد شـا ني“ ير طه شـما ”مشريگر مفهو “ بهتـر خوند “ ”مير فتحعلـي نـونهم ين نفر ه ست ند. چگونه ر بو طه مشر

سيد ند؟ شتي ر متضا به چنين بر طيف ف. به همين ر ندگي مي ــيه تز س خوند جامعه با نتقا خو ، ــتر ــت با بيش ليل نيز تونسر شنف ا بر ه ين م ومت، شر ... بنويسد حالي حــي ي تفا ها ساس ــت. ي جو ندش ــل ير چند خه به له ين ست لد ــا ر چو مستش خوند با متفيا قر قونين لمه“ مي نويسي با مي گويد: تو ”ي طيت با صو مشر ه هي تا بگويي شر تطبيق مي ين مفاهيم به جامعه ه ين ست تو بر سا سال ي ين ه ينها هيچ ا مي ني. حالي ست به چنين ، ير ببرله لد ــا ند. تناقضا بر مستش ديگر ند بطه با يين شيو ر مفاهيم ه قرباني ند مي گويد ــن مي شه هد ين موضو نشا مي ستي نيست. ، عمل تقليل ه طيت ــر ــني مبا مش ش خوند عريا . طه يرني“ توضيح من ين موضو به تفصيل ”مشرطه خوند مفاهيم مشر ر يرني برخال شنف ما ساير ــر مي پوشانند. مثال مي گويند: هند بدنها لبا ش تقليل مي ت ــا ــت.“ يا مش ر س ” هما مر به معر نهي منها ا خوند با ين هند به لما تقليل مي سياسي پاند. گا ــد مخالف ست مي گويد: ين مفاهيم با هم ناسا به شه ين طيت مفاهيم مد ست خوند موفقت با مشريم “ ــيخ فضل هللا نو مطالب مي گويد. ما بربر ”ش

۱۰۲تاريخ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ر مي تا مي گويد: شما مي گوييد شنف ه هم به طيت، مخالف قونين ين مفاهيم با هم جو نيستند قونين مشرست مي گفت. ــيخ فضل هللا نو ــر ست. به عتقا من ش شر ير سرناگزير به تقليل مفاهيم شنف ه هنگامي ست مي تا صو مساله نها با مسائل شرعي ين هماني نها مي گرفت مي گفت: ينگونه ند، شيخ فضل هللا مچ پا ه شما مي گوييد، نيست ينها با هم مغاير ست. ين بابت به شت. يعني شيخ فضل با من شيخ فضل هللا نو سهم مهمي هللا نو مي گويد: نمي تو به ين مفاهيم، لبا شر پوشاند فا ه ين بد معنا نيست . ر ــا فر س نها يه شيخ ه هما برخو طه ين مي گويد. ناگفته نماند مشرند يعني ر نها نيز با مي ، ر فضل هللا نو با مخالفانش مي ند. لبته ر هر طر با فتر، تهمت توهين با هم برخو مي شت، همين ه نقش مهمي تقليل مفاهيم ــاني س ي يطيت ه با مشر . به جهت مخالفتي ــيخ فضل هللا نو بو شــر مناسبتي ــت با ش ر مي گفت: ين مفاهيم غربي س مي . ين مر سبب مي شد ، نقش بسيا مهمي ين تقليل ندــر پي تطبيق مفاهيم به تر خو ت ر ــنف ش ه سائلي ــند. حقيقت بسيا طه با مفاهيم شر باش مشر، پاسخ ها مستقيم ــد طه نوشته ش ــر با مفاهيم مش ه ساني چو ا ست. حتي هللا بو غيرمستقيم به شيخ فضل . يت هللا نائيني محالتي حقيقت پاسخي به شيخ فضل هللا بو ، يد نشد يخ ما گانه شيخ فضل هللا نو تا متاسفانه نقش ر ند. جا ينجا ي شنا ند يا تمجيد يا به طه ــيا جالبي بريتا بگويم؛ گر قانو ساسي مشر ته بس نير بربر ه ”هالي ست مد نيد، بند هشتم قت “ لتي متسا لحقو ند.“ ين جمله نمي گويد ”ملت ير قانو شت به ــرعي ه ملت مفهو ش “، چو ير مي گويد ”هالي ا مي فت. معنا شريعت پير شريعت يعني مسلمانا به ين مو هالي لمه ه هللا بو مثا شيخ فضل تر ــلطنه هديت“ مي گويد: ا بر ند. ”مخبرلس ينگونه به خا ، ه مو بحث شيخ فضل هللا نو بو نمايندگا بر سر ين ما

چها ما نيم لي پنج ما مجلس خوبيدند.ست؟ مد لتي“ ين بند ”قانو ما چر

ه مي خوستند، بگويند هالي ير بربر قانو ملتي بر ينسي متن متر ، متسا لحقو نيستند. يا قانو شريعت سالتا ــما به بحث من ، گر ش ــت خوند س ــي قانو ساسه چگونه شيخ با مفهو ملت بنگريد، مي بينيد طه ير مشرــر ه قونين ش . چر ر فضل هللا نو حتي ين بند پايد ه شيخ فضل هللا نو حتي نقش . مي بينيد جو ند ــا تسير نوشته ند تا هالي ست. ساسي نيز گذشته خو قانو لتي با قانو شر يا ملتي تمييز برگير قانو همه مر

. شوصد سا پس ، ي ير ”سـيدجو طباطبايي“ همايش ”طه طيت“ مي گويد: «تنها كساني كه معنا جديد مشر مشرشنفكر ما مطلع به مقدما متوجه شد ند، علما بو ند. خوند خرساني، نائيني ين بحث ها هم نبو ند ... علمايي چو صو بحث ها سياسـي محالتي تمـا مقدما فكـر نجا نها نجا شـد باشد، ساسي گر كا نسـتند مي

؟ ستي چنين بو يا به ند.» ا ش يخي سي باشد، سخني ست غير تا ين سخن هر. حتي مي تو پذيرفت ــي ــه مصلحت ها سياس يشــخصي، امال ش يت ها نه مي تونند يخنگا يت ها تا ه باني ه با ها م بيش مغرضانه باشند هني خصوصي، ه سا عامدنه بر لغز ها يتي به نمايش مي يند ما يتي ست خدمت قد با ستو شد باشد، صرفا عمد ينگونه ، مچ ــر يخنگا معاصر غ يخ تا ــي. تا عريا سياس

ها - با سند مد - گرفته ست. يخنگا ها با تا

كتـر علـي ميرسپاسـي منتقـد سـت كه يدگاههايي سرسـخت يابي طه شكست خو مشرسـت بسيا مي كنند. معتقد يشه ني ير طه حمال به مشر . يـر خير تحوال ۳۰ سـا ني جو هللا يدگاهها ماشا گو، ين گفت ميرسپاسي همچنين

طه به نقد مي كشد. حانيت جنبش مشر مو نقش پير

ني، ير نيته كتر ميرسپاسي شما بخشـي كتا مد قا ها موكرتيك كر نها طه گر تال بر موفقيت مشرنيته ني مد ندها سياسي ير همچنين تالئم فرهنگ يرطه تا چه صا ميز ناكامي جنبش مشر ين نسته يد. با

نيد؟ ند مي ، بهتر ست به نكته شا كنم هم مساله ــر پيش ش

عتقا من طيت به ــت. بحث شكست مشر س طيت شكست مشرــت گر خو ــا خير مطر شد س ــت كه سي س بحثي سيخ هميت ندشته ست. تا پيش نقال خير بنگريد پيش ين تا. طيت مي كر ــت مشر ،كمتر محقق يا متفكر بحث شكس يرــم كه با علم يخد مهمي نمي شناس مر هم، من محقق يا تايگر جومع معاصر، يا مطالعه تطبيقي با يخ معاصر ير ــه تا بطيت ير محكو ين بحث مطر كر باشد كه جنبش مشربه شكست ست. بعضي فر كه چنين بحثي مطر مي كنند طه ــا خير فتا ست مشر يچه تفاقاتي كه ۳۰ س قع يدگا شكست خو ناكا تلقي مي كنند. مي نگرند با همين يخ ۱۰۰ قايع مسائل تا ــي ست كه تما ين يك نو بحث سياس ، ــا خير ير به برخي مسائل كه نقال خير ير سجه طه بايد نگا به هد. مهمترين نگا ما به جنبش مشر تقليل مي طه يك جنبش صالحي بو ــد. جنبش مشر صال گريانه باششته ها كامال محسوسي بر ير به همر ستا ست كه

ست طه ناكا نبو جنبش مشركتر علي ميرسپاسي گو با گفت

v×OK vKŽ

fOK~

« —UH

Ý —«

u¹œ d

ЫdÐ —

œ sB

ײ Ê

U¼«u

š tÞË

dAتاريخ ۱۰۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

جو ندشته ست تا به مر نيز هايي كه پيش ستا ست. يجا ، . مو همچو حاكميت قانو همچنا بر تاكيد مي شوهايي ستا ، يا فا ين مسايل سياسي مجلس،كنتر نها قدــته به بس ها نش جديد نها همچو قبو نقش علم

. ير بايد مد نظر قر ينه طه موفق به نها سـت كه مشـر ين نكته مطر به هر حا

ني نشد. ير هد سياسي خو جامعه كر غا جنبش، شكست ــا بعد طه گر چه ۱۰ تا ۱۲ س ــر مشمينه ها ثا عميق بر جامعه يرني تمامي سياسي خو ما ليل ست. به همين مر باقي جتماعي فرهنگي تا به سياسي، طه بيشتر يك حر ــت كه تاكيدبر ناكامي مشر س ين تلقي من ــي ست تا يك قضا صحيح.كساني كه ين نظريه مطر سياسيي ير هستند. ين مي كنند عمدتا متاثر نوعي يدئولو پايي ستدال كه قر ۱۹ ميا برخي شر شناسا ين ــد ميا ــالها ۱۳۲۰ به بع ــم س ــر ه ــت ي ش شنفكر محافظه كا يرني بسيا مقبو بو به جا توجه كر ها ستبد ير مشكل جامعه نفو ها نها به ساختاطيت كه ــر ند. لذ ين منظر جنبش مش ــي مي ين ــها شلتي ها ظالمانه ستبد ــي محد كر نها هد ساسبا يي ين يني عد قبو ليل همكا با علما بو به ضعيت . گر به ــت مطر مي شو فرهنگ ير محكو به شكســو مشاهد مي كنيد كه ير بتد قر ۱۹ بنگريد كش، شكست نج مي بر جتماعي ــي نابساماني ها فر سياســكال فز شد ست. جي نيز بر ين مش ها خا ــو بربر كشپا، ضعيت نابساما تحوالتي نيز يگر همزما با ين ــو سپن تفا فتا سيه هايي همچو نگلستا فرنسه يا كشوههايي كه مي تو به ضعيت گر ين ست قو ــر يا شنست بر يجا ــنفكر جامعه ش هها مرجع نها گر نوعي ند كه يجا كر ير جنبشي ضعيت تغييرتي جهت بهبو حانيو تا برخي ،تجا ــنفكر ش هها مختلفي گرشته ند. گر چنانچه ــاير حضو فعالي هبر عش لتي مقاما يكا ــته باشيم مي بينيم كه گر ش طه نگاهي به مشرهي كه معتقد بو ند شته ند، يكي گر جو طه خوها ميا مشرنيته ”بايد سرتا كه بر يجا تغيير ساسي ير مدشنفكر مانند سيدحسن تقي ــويم ”كه مي تو پا غربي شير ــت كه تحو كلي فرهنگ نس ين گر نمونه خوبي ــت فرطي محسو مي شدند. س ــت؛ ين گر به نوعي مي خوسنها شته ند. يگر،سوسياليست بو نديشه ها چپ يكا گر ند. ما فا ين ها موجو ير بو خوها تحو كلي نهاطه خوها تفكر صالحي ، عمد مشر يكا گر به نوعي ها سنتي معتدلي بو خوها نابو يا تغيير ساسي نهانها نبا صال تطبيق ــه ــه ير نبو ند بلكه به نوعي ب جامعير صالحي ــا يد ه نيته بو ند. گفتما فكر با مدپايي عصر هم به صو كامال با يد ها ــر نو نيمه قضعيت نابساما سياسي شنگر مي پذيرفت بر فت نچنا كه نست. ما جتماعي ير جر شد ين يد ها مي ها همانند هند، مهاتما گاند تونست به نحو مناسبي برخي كشوطه گا كند، عصر مشر ــا ــريط جامعه س يد ها غربي با ش. قع تناقض يجا شد همين بحث بو چنين تفاقي نيفتا

شمند نتونست ها ستا طه با تما يگر مشر به سخن شايد هم فرصت نيافت تا گفتما صال طلبانه ير به يك نها

. ماندگا تبديل ساني همچو طه تقليل مفاهيم مد ليل ناكامي مشـر هي گرشنفكر نها معتقدند نند. لت، مجلس حكومت مي ملت، ، تال ين عصر بر پذير چنين مفاهيمي سو جامعه يرين مفاهيم غربي كامال منطبق بر سـنت مذهب كر ند كه طه به نند معتقدند همين موجب شد ست كه مشر بد

يدگا شما چيست؟ . صحيح نر

ــما توضيح خوهم ــتم بر ش ببينيد با ين حر مخالف هســد ست كه يدگا ها به گونه عنو ش ــته ها . برخي نوشنيا بو تنها طه خوهي يك تحو بي همتا نگا جنبش مشرند چالشها ــت. حالي كه ين ير تفا فتا سيخ سي سير تطبيقي تا ها مختلفي عد توجه به بر كشوــت حقيقت خوهد س چنين تحوالتي موجب گمرهي به نگلستا يا پا، شنگر . چنين جنبشهايي عصر بويا خو يگر . سو ــي مطالعه شو س مريكا بايد بر نقال نچه ستي طه تلقي شنفكر يرني عصر مشرشنفكر ما با كما تاسف نه شته ند؟ پا تفا مي فتا هه ۴۰ ۵۰ هم صحيحي طه بلكه سالها عصر مشرقا شايگا يا علي شريعتي كه هر پا ندشته ند. مثال تحوال پا به سر بر ند نوشته ها خو نشا ند كه بينش مدتها ــنفكر ش مر هم برخي ــته ند. ضعيت ندش صحيحي ين ضاشاهي ترقي خوهي نبا مدلهايي مانند حكومت ست كه به طه ناكا بدنند. طريق ين مد هستند تالشند كه جنبش مشرند، طه پذيرفته بو حانيت، مشر شكي ين نيست كه بسيا ما چه شهر نجف چه تهر ساير مركز علما بز ختند، كما ينكه بسيا همين طه خوها پر يني به تاييد مشريني خو عتقا نيته بي نكه با جوهي مد حانيو حانيت تضعيف نكر تضا ببينند، پذيرفتند. مجلس حضو طه بو كه نها مجلس لت مركز ستبد بعد مشر بلكه . كساني كه ستداللها مو نتخابا ير معنا تهي نموچا بي نديشيدگي شد ند. تفاقا ضعف شا شما مطر مي كنند حانيت هم چند قد ضاشا بو كه مجلس

سياسي ندشت.ها سنتي جامعه بو ست حانيت به طو طبيعي مدفع باطه يـن منظر چه ميز نقش مي تو بر مشـر

نظر گرفت؟ ــذ نقال حانيت به عنو يك گر تاثيرگ ــا ــا مي ميم بربر طه شخصيتي مانند شيخ فضل هللا نو مشرطه لي به مخالفت با مشر يت هللا نائيني كه هم شخصيتي مانند طه ساله مهمي پيرمو مشر مي طه خوها برمي خيز مشرحانيو فر مانند «سيد جما . ما ميا به نگا مي يد ست يا «ملك لمتكلمين» پا يم كه « با لدين سدشته ست يا فر مانند «يحيي شنايي يم كه با فكا جديد ــت حتي خو » ين نمونه ها فر س ــا لت بشته ست، ين فر قامت كساني » تحصيال حو «تقي حانيت برخاسته ند گر طه موثر بو ند ميا كه مشرشنفكر يرني كه غر به ين شكل به مساله نگا كنيم كه چند فته يم. ند به بيرهه طه يجا كر ند جنبش مشر تحصيل كر بوحانيت به طو طبيعي مدفع پس بايد جمال كلي همانند ينكه حانيت . بنابرين با تاكيد بر پيچيدگي نقش سنت ست پرهيز كرسا يك طبقه بند ين نقش بر طه نمي تو تحوال مشر. توجه كنيد كه بحث ساسي يابي كر « سا «مد ضد مدگانه هايي مانند نها بعد نه طه حتي مشرــتبد گانه س ، بلكه ــنفكر يا مد ضد مد ش حاني مخالفين ستبد ست. شما مي بينيد كه برخي فر موثر جنبش شته ند ما سمت بستگي يه با قاجا طه صال خو به مشر

مخالفا ستبد يستا ند.يد كه معتقد باشيد ني شما برمي ير نيته كتا تاملي مدنقال ضا پهلو سالها منتهي به طو حكومت محمدست. فته طه خوهي تا حد به حاشيه سالمي گفتما مشرحمد شـنفكر مطـر همچو جال ين برخي طه صوال به مشر طه مي شـوند يا شـريعتي، يا منتقد مشـر

نيد. ليل چنين تغيير چه مي ند. نمي پربله چنين تغيير تفا فتا ست. گر به ۱۳۳۲-۱۳۲۰ نگ طيت پر شها مشر ين توجه كنيم مي بينيم كه

ها سياسي حاضر جامعه، خو پايبند به قانو ــت نير سنند. حتي حز تو به عنو يك نير طه مي ــر ساسي مشطه ــر ما هم، خو مقيد به مش ــكا موجو فضا يلت حضو پيد مي كند. ــته مقطعي مجلس حتي نسضاشا جشن گرفته مي شد به طه همو حتي مشرتا ۲۸ نبا كو . به ير مطر بو عنو مهمي بر مر لت تا ساقط شد لت كو مد ــا ۳۲ كا مر س، مجلس شو كه مير ،شا با تسلط بر تمامي مو كشو مصدــت خو تبديل مي كند، شا گرچه س لت طه ست به ــر مشبستگانش بربر سو هه ۳۰ ميزني مخالفت ــالها ســالها ۴۰ ۵۰ هيچ ما س ــتها حاكم تحمل مي كند، سياس. ين يم پهلو تحمل نمي شو يدگا مخالفي حتي ها سياسي موجو ، ما نوعي تغيير تاكتيك ميا نيرهه ۴۰ ۵۰ ظهو مي يابند با يكالي كه ها مي بينيم. نيرطه خوهي ــعا مشر تاكيد بر صال ناپذير بو حكومت پهلو شنيا مبني بر بر ند، ين لبته با شريط ــا كمرنگ مي سها مختلف بر مبا هها چريكي كشو نقالبها يجا گرست.همچنين ميا تبا نبو ستبد بي با حكومت ها يدگاهها جديد ، جر يت هللا بر نبا فو ــه حانيت بغا ــت مي بينيم كه . نهاي ــبت به حكومت قو مي گير نسهايي همانند جبهه ملي ير نهضت ــالمي نير نقال س“حمايت مي كنند ين نيز با تغيير مشي خو شعا ”شا بايد برنبا تغيير تاكتيك مي پذيرند. بعد پير نقال خصوصا به هايي همانند نهضت حكومت، ما شاهد يك خر كامل نيرگفتما غالب نقالبي كشو هستيم كه به نوعي هيچ گونه توجهي

. شها ند طه به مشرنست؟ طه متد حركت مشر سالمي نقال يا مي تو

ــا ۵۷ به هر حا يك تفا مهم جد با نقال ير سطه خوها با نكه شايد مي تونستند شت يعني مشر طه نقال مشر . نبا سرنگوني حكومت قاجا نرفتند ما نقال چنين نبو ما به طه يگر نقالبيو ير مي تونستند قانو ساسي مشر سو ند، هر چند ين كر نها قانو ساسي جديد تد تغيير ندهند ما ند. توجه بتد نا مجلس شو ملي بر نها قانونگذ حفظ كرــر نقال ير سا ۵۷ گرچه تاكتيك كنيد كه سند. طه خوهي نبريد بو شها مشر نها نقالبي بو ند ما همه طه گشت به مشر شما مشاهد مي كنيد كه بعد پايا جنگ لز باند مي شو با به خصو شعا كليد يعني حكومت قانو

. ين تفكر به شكل جد ند كه به نوعي سالها ني معتقد بو بسيا صال طلبا يرطه طيت جلو مي بر ند به مر مشر صالحا پر مشرمر موفق بو ند؟ ين نها يدگا شـما يا فا بو ند، ضعيت طه خوهي حاكميت قانو تاكيد بر شـعا مشـر

ند مثمر ثمر باشد؟ ند مي تو ير تا چه مر يت بيم ميد هم ــي ــنفكر يرن ش نگونه كه كتا ــها جتماعي قر ــه تطبيقي جنبش با يك مقايسبيستم مي تو به معيا مشخصي ميز توفيق يا عد توفيق يخ قر بيستم به ما ثبا كر ست كه جنبشهايي سيد. تا نها كه بر پايه صلح صال طلبي حركت كر ند تونسته ند نتايج خوبي ند مقابل، تفكرتي كه سعا خوشبختي مغا به فته يا حتي به فاشيسم ختم ستي هها نا ند به عد بوشد ند. ميا جنبشها جتماعي كه بر تفكر صالحي تاكيد بر شته ند، ضعيت جامعه نه حل تمامي مشكال تاكيد بهبو هند نمونه بسيا جالب موفقي ست ما مثال چنين جنبش هايي ند. ير مر نيز گر صال طلبا لجزير يا مصر شكست خوبر حركت بر مسير صالحي همچنين تاكيد بر لز حاكميت قانو قع طه نچه نقال مشر موكرسي همانند تحقق توسعه شد، تاكيد كنند مي تونيم به نتيجه بخش بو چنين شيو هايي

ميد باشيم.

۱۰۴تاريخ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يجا ۱ نبا طه، كه به ني عصر مشـر ير شـنفكر ها مد حكومتي ير همچنين پيگير ساختاصلي گر چه تاثير ند، ير بو نيزسـيو پر مديا مي تو نسه گرفتند، ما هايي همچو نگلستا فر كشوسـي غافل شد؟ بنابرين ميز سـيه تفكر نقش

طيت چه حد مي بينيد؟ سيه بر جنبش مشر تاثير ــد كه طيت مي نگريم، به نظر مي س ــر ــه. مر كه به مش ن، مثال شتند كه طه خوها همه باهم پر ــر مش ، قعيت چنين نبو ــا . م ــد بو ين ش ما برنامه تد ــا چو س، تحت تأثير يژ خو طه، هركد به نحو ــر چو متفكر مشير قر مي گرفتند. با تغيير تعيين كنند نيا خا ، متأثر قتصا جهاني يك سو، ندنم كا ها قتصا كشويگر ، يژ پيش سرمايه كشو ــاما قتصا قاجا س، تالقي با طه خو ، نديشه ها گوناگو متفكر مشر ــو سلت ها لت حاكم بر محيط سياسي ير – سياست ها يخ پس سيد كه تا يند ، به بر سيه تز بريتانيا - هند شت طيت نا گرفت. (بايد توجه طه يا نقال مشر چند مشرنقال كسي طيت بر نقال مشر نتشا كتا كه تا ، كه برخي طه خو !) متفكر مشر طيت سخن نگفته بو مشرسيه تز له - ــن خا مشيرلد نا – چو مير حس ، تقي خوند ــو تحصيال عالي كر يا – چو طالبــيه س - تحت تأثير جريانا مخالفا حكومت تز خو ــيه ير ثر س يژ خو نقال ۱۹۰۵ ند. به ــا بو يا قفقلتي بو كه سيه غيرقابل نكا گذشت، بيشتر ين كه مو تنفر يرنيا بو شكست تز يد مكا حكومت قانو شته بو سيه قر ، كه حكومتش همو تحت فشا ير، بل . بنابرين، نه فقط تأثير نظر قعيت تبديل كر ــه يك بهند فضا سياسي ها سياسي گشايش يد همچنين تأثير تا ــيه نكا ناپذيرند. پس كو س تمند چو حكومت قدطه محمد علي شا كمك نقالبيو قفقا به ستقر مجد مشر

طه خوهي لختي ير تقويت شد. تفكر مشر

سـيه تحوالتي كه ۲ ما ميـز تاثير تشـكيل سـيه تز بر سـالها ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۵

ني چگونه مي بينيد. طه ير مشرما يكي ــكيل ــيه، كه تش س ــه گفتم تأثير نقال چنانكــا مر عا كه ، به يژ مي ــز بو ، بس پيامد ها بوگر فصلي يرني ــت خيل كا گش ، جمله با به طر گوناگوــيد. بايد توجه نا مي س ند، به گو ــه قفقا كا مي كر كشت كه قهو خانه ها مساجد مركز پخش طالعاتي ين نو ستي (شبنامه) عالميه ها ــبك كا پخش ند. س بوما يد . ــو كر بو س طيت خو قفقا به ير ــر مشــر نيز يد ) ير تقويت مي ك ــو ــس ملي (كش مجل، كه ساما جتماعي پيشين ير سويت ها يد نجمن ها سيه شت، قو مي بخشيد. شكست نظامي يشه ها غني سيه ما نجاميد، بالفاصله هر پن كه به تأسيس جنگ با . هنگامي كه عتصابا هن يرنيا ميا بر ــد ق قدــيه هشتصدهز تا ميليو فزيش س حمتكش تو تي ما مشو ، سربا گر ، كا هقانا يافت قيا ها لگر ما قانونگذ بد ساخت، يرنيا به سرنوشت خو به

ــدند ما سركو نقال تابستا ۱۹۰۷ نيز تأثير خو بر شبا قاجا به جلب حمايت حكومت تجا ــت ير گذش. تا كنو مطالعه طيت سو ــركو مشر تز بر سسيه با قانو تي كه تز به نقالبيو مينه مقايسه متيا هن من ين نقش ، ما طيت متمم نديد ساسي مشر، به علت ضعف ير متمم ساسي حتماال قانو هست كه تي بو باشد كه گتر متيا ستا بز ، نسبي حكومت قاجا ما ، تشكيل . به هر سيه عطا كر تز به نقالبيو ير ناپذير بر نكا سيه تأثير قانو گذ تي ــو مش

ما گذشت.

ني ۳ شنفكر ميت، كتر فريد ند يا يت بنا به يدگا ها قاخـا كرماني يـا طالبـو همچـو خوند متصرفـا شـتند، سوسياليسـتي شت. نشر يا حشـر شـنفكر ندگي مي كر با ين، ميز تاثير نديشه سوسياليستي فر فو لذكر بنابرنبا نيم كه به يگر مي طه چيسـت؟ منظر مشرهي موكر ميا گر قد گرفتن تفكر سوسـيا ير منتهي يفا نقش تحوال نها به ، مسـلما قفقاير شعباتي خته ند، چنانچه طه پر نقال مشـر به موكر تبريز مشهد تشكيل هها سوسـيا ين گرطه به چه ني مشر شد،تاثير مسلمانا قفقا بر متفكر ير

ست؟ ثرگذ بو ميز كتر ــفانه ۱، متأس ــد ــه خير مقاله يا ش چنانكــنا مد ، به س ــا ما ش ميت، به علت ختنا حاكم سترسي ندشت. لذ، موكرسي ير يخي مربو به سوسيا تاگشتم مينه كامل نيستند، مر كه پس با ظها ين يافت ــتم. فر نقال مالقاتي با ميا گذشسنا بسيا كه با خو بر بو نوشته هايم مو ستفا

قر بسيا خوشنو شد.يخ نگا نچه تا موكرسي. برخال ــيا ما مو سوسير تنها يك گر ــت، س ــايع كر ير ش ــتاليني ســا خو تبريز ــتين ين گر ه . نخس موكر نبو ــيا سوسمنيا يرني ــكل گرفت عمد عضا به سا ۱۲۸۴ شند مين گر كساني بو ند. سيه بو پا غربي تحصيلكر هبر حز همت ، يكي كه تحت هديت نريما نريمانوند. ين گر -عاميو تشكيل ، فرقه جتماعيو قفقا تكر شتبا كه كر ين شعبه مشهد ندشت. علت ، مصوبه سنا خو -عاميو يكي جتماعيو ست كه شد يخ ۱۲۸۶، نظر تاكتيكي مضا محل مشهد نشست شا به تاعيتي -عاميو مشر طيت به جتماعيو گذشتند تا پس مشرغلي خو نوشت، خا عمو لبته، چنانكه حيد طني ببخشند. خانه بر كوچكي ــتخد يك كا س ــهد ماني كه مش

- جتماعيو كوشيد شعبه بو ، جو عاميو شهر به ما موفق نشد به تهر نقل مكا -عاميو باكو . جتماعيو ــر كيگر شهرها قفقا تفليس برخي يرنيا مهاجر ــت كه ش شعباتي ند. گر عضا تشكيل مي معر به «نجمن مخفي» كه نامي ضع شد، مجمعي ــت كه بعد ها سطه خوها كه تحت تأثير بو مشرشتند با -عاميو قر جتماعيوجتماعيو ند. نا مشو مي كر

ميه، شت، ، ــيد برخي شهر ها چو تهر -عاميو كوشــت؛ چو بيشتر ههايي يجا كند، ما موفقيتي ندش تبريز گرــش گريش محكم ن ــي بد بن لوقت ــا عض ، ــتي به پيوستند، پس بركنا محمد علي شا سوسياليسحد خو ير منحل عال كر ما چند ــا هبر ســر ساخت. عد عضا ين خبر نيز ير نو منتشيدند ماني گر ، به سا خا ، چو حيد ما ير ــا سموكر فعا شدند كه توسط تن نشعابيو گر سوسيا موكر ير سخنگويا ( تبريز يجا شد به نا فرقه (حزنامه ند، مجلس تقي سليما مير سكند بو

۲. گا ير نو بوــز، همانند موكرتيك ني - ــيا ــه ها سوس ــا تأثير نديش مخوند شت. يند كند طه خوهي، فر ــر نديشه ها مشعالميه ها يد با غا ــيه س يرنيا مقيم طالبو ميا نامه هايي چو فريا طيت، -عاميو مشر جتماعيوــپس ير نو تهر ــت، س ش ميه، مجاهد تبريز لتيماتو گستر يافت. پس تعطيل مجلس تحت فشا ــد، فعاليت ها ــي نو تنگ ش ، چو فضا سياس لت تزهو ين تفكر نيز به خاموشي گذشت. تنها جنگ جهاني پس بو كه گر هايي نو با همت عضا پيشين : حز تند مدند، كه عبا جو طيت به ــر هها عصر مش گرعدلت قفقا كه ۱۹۲۰ به حز كمونيست ير تبديل شد؛ حز سوسياليستي تبريز كه جز برنامه چيز بيشتر مو طه خو )، كه مشر نيفيه (متحد نيم؛ سوسياليست ها نمي مي تا ۱۲۹۹ ، ما با كو هخد پايه يز كر بز علي كبر ) كه جتماعيو ــرنجا حز كوچك سوسياليست ( ؛ س نياند، كه كمونيست هايي نش يجا كر سليما مير برخي همكاما پس به ــا ين س ند. ــش نفو كر بو چو كامبخنديشه ها فت. بدين سا ميا ضاخا نيز سيد سلطنت مي چو ست موكرتيك، كه بعضا منابع نوعي سوسياليسم موكرسي سي-قفقا تغذيه كر بو بعضا سوسيا منابع ، ند ني فتند؛ با قتل ند، ميا ــأ گرفته بو پايي نشفسر ، بنابر تقاضا يك تأسيس حز تو توسط سليما ميرــم، كسيسم-لنينيس ــيه پائيز ۱۳۲۰،۳ ما س تش كن

مخلو ستالين، جا ها گرفت. پي نوشت ها:

گز ميت نوشتم كا كتر ۱- مقاله كه پس فو سيد. چا مجد بخا بد طال من سرقت به چا

. متن بو- قتصا ــه گر به تفصيل پيشينه ها ين س يخ ۲- تا

موكرسي طيت نكشا سوسيا جتماعي جنبش مشر. ، ختر ۱۳۸۵) نوشته عهد (تهر

۳- بنگريد به: C. Chaqueri, «Did The Soviets Play a Role in Founding the Tudeh Party in Iran?» in Cahier du monde russe (Paris), July-Septem-ber 1999.

طه نقال مشر سيه - نقال

aÝUÄ —œ Èd UýËd š“Ëd « b ËdN ÈU¼ gÝdÄ tÐ

تاريخ ۱۰۵

Ë ÊUš—U²Ý ÊUO —œ ÊUšd UÐ

Ê«b¼U−

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يج يخي مي كه به تد ها سخن ها تا ين سطو صفت شد ند. نه تنها نقال ها سياسي، كه سرشت با پر تناقض ند، كه حتي متن ها سندها خويش عقل جتماعي پديد گرگوني ها بز ــي كه گير سياســها تفسيرها گوناگو ند. نخستين قانو ما خونش مي يند چا چنين ۱۹۰۶ متمم نيز كمابيش ــ ير سا ساسسرنوشتي بو ست ين سند حق قانونگز مجلس شو ملي سميت شناخت كه قر بو كانو قد سياسي نشيند به جي بايد ها خا منه نفو شا كاست. طبق ين قانو قر سد، نجمن ها يالتي ستقال ــو به تصويب مجلس شند، نتشا مطبوعا تضمين هال مملكت بهر گركر بربر قانو بربر شناخته شوند. با ين همه، قانو ساسي باماند نتيجه ــر با حكا ش گر تعا ميا قونين عرفي

. قونين ساسي مد جها بپيوند نتونست به شما، بيشتر قانو ساسي سا ۱۸۳۱ ين كنندگا ين قانو تدسي تأثير ين لگوها بر ساختا ندين نوشته به بر بلژيك قتبا كرهد كه قانو ــت ير مي پر نشا مي ــي نخس قانو ساسپائيا قونين ساسي مينه ها برخي ساسي ير پا قلمر ــته ــا كاس ش يژ كه حقو پا فته، به ــر فرتــتر تر كر ست. قانو ير گس ــو ختيا مجلس شــتر عرفي فرهم گس ــي ير پايه ها بنا ساسيگر سو ين قانو ــت. ما ــنتي فقها مجتهد كاس قد سند هم ها بي سابقه هم حقو مدني شهر ساسي با متيا

. ستقال مجلس شو قو قضائيه مخد كرلت گفتما سنتي عد

كامه شا ير خو ، جهانگر فرنسو سد هفدهم، پا شاند.سرپرسي سايكس نيز مند ترين شا جها مي ترين نيرــتم چنين مي نگا كه شا ير ــا ها سد بيس نخستين سشاها كامه بو كه قتد مطلقش سنت پا فرما خوندگي همانند قطبي بو كه همة نظا شت يشه ــي هخامنشــت كه نقش قعيت س ــت“. ما جتماعي به گر مي گشــت ين قد مطلقه مي كاست يگر پهنة سياس يگر با نفو يگر، . به سخن ــا مها محد مي كر ش كامگي پا خوساال، گانه، مر جامعة سنتي ير مي تو نشا يك ساختا ــر قبيله ها، ، س حانيا ، گا ــاهز قد گرفت كه شند. مينه ها محد مي كر حاكما ياال قد شا برخي

ين ساختا حكا شر يكسو قونين سنت ها عرفي، ند. حكا شر بط خصوصي عمومي حاكم بو يگر بر سو حكا يا ــث ي حا ــد فقيها بر پاية قر مجتهند به جر شت ها فقيها شيعي تعيين مي كر ماما نيز بر. قاضيا سو قونين عرفي بو پر لت نيز كا ند. مي

ليا محلي ست شا منصو يا بركنا مي شدند. يونخانه ها به شتند. گاهها عرفي محلي يالت ها خويش نيز

شن متمايز ــريعت قونين عرفي هيچگا ما مر ميا شــته قانونگذ ش . بر نمونه، پايان صفويه سر نبوشتة شا ين سر ــريعت مد بو ما نا ــت ش س. با ينحا مي تو گفت كه هم فته لتي بو مقاما ختياست كم ــت ها مقولة عدلت جامعه ش ــيو ها بر ين شــت ند. نخس مو با مد عدلت تفا چهاميا ها گوناگو با فتا ــت گر ،عدل ير ينكه ندگاني جتماعي بو ست. نا پهنة تبة به فرخو جايگا پاسد سلسله مرتب جتماعي كانو سنتي عدلت شا عدلت گستر نيز به نگاهباني حق ها چها مي نشست پاخت. نها مي پر جتماعي پاسدشت سلسله مرتب ميا گر يژ گانا كشا هريك حقو هل قلم، مر شمشير، با. حسين كر جتماعي يشا بو مي طلبيدند كه خو مرتبه كا

شد“.۱ عظ كاشفي نيز ين نگا سنتي تصوير م يف بو يژگي عدلت سنتي پركندگي گونگي تعا مين يا كه مي چنانكه بر يك جر به فرخو شهر ــد. ين مشكل حل چند سا كيفر خا عما مي شغم گونگوئي حكم ها كيفرها، حاكم شر ندشت بويژ ينكه به ــت بدين ــيعه مي پيوس يا خو به كانو فقه ش ــهر هر شمختا مجا برمي فرشت. علم ستقال خوخته يني نيز كه علم فقه ند گي عالما همچنا كه خيل بز

ند. با مي خر تعيين مجا بر ند سخن بويژگي عدلت سنتي شيو مجا جلو گر مي سومين - بد ــر پا هائي . تنبيه بدني- مانند بريد جد ك ــو شيژ عدلت صف ــا ين تنبيه ها همگاني بو پيد هم نيز كيفر شو ــا ها پاياني سد نو ــنتي ست. تا س سشا مجا ها سنگين گا كشتن همة بستگا برسال يا پاــت پير ين مجا ها مي تو سرنوش . نمونة مجر بو. سا ۱۸۵۲ ، هم يافته بو يد كه سد نو كيش با ند، سي تن تن بابي قصد جا ناصرلدين شا كر نكه چا پس تد به مر محكو شدند كو بر هبر بابي به گنا حمانه جتماعي به شيو ها بي هها گونگو ست گر به ــهرها يالت ها ير نيز چنين يگر ش ــدند.( ۲ ) ــته ش كشندنيا چو ين شكنجه . هائي ــتا كش

يشا شيو هي مرسو مجا ست پا گو فلك كر ۱۸۹۶ بو كه، پس كشته شد ناصرلدين ــا .(۳ ) تنها س بوضا جا شكنجه كر مير ــا ند مظفرلدين ش ، فر شاــم همگا يختن پيش چش ــي ند تنها با بد كرمانفتا توجيه يژگي عدلت سنتي ير مين . ۴ چها موفقت كرــلما سني خو يني ير خو مس قليت ها نا ناپذير با ين يهو مسيحيت شت كه برخال . بايد به يا نامسلما بونا مسلما حق كه به حق بر ما ند ست، خت نفقة خويش ند. مسلما همچنين مي توند پر برخو شوهر طلب كند. با ين همه، همچنانكه كد كانديوتي نشا ختر معين ــالمي كه سهم پسر بربر س ند، قانو نجا كه مالكيت ستائي بويژ كر ست بيشتر بخش ها نا يد گرفته مي شد.( ۵ ) بر بسيا مين ميا بو بكلي نامكا ثي سترسي به سهم مو ين قانو شهر نيز تبعيت گي سپهر كت بخش بز نا حضو مشا پذير نبو ست ــته شد حقو شخصي ناچيز بهر مند ش همگاني بركنا يني نيز بهمين شيو بربر بربر قانو بو ند. قليت ها ستگا عدلت سنتي پاسد يژگي ها محر بو ند. يكي يني جتماعي تفكيك بين مسلما نامسلما تمايزها ست. بر شا طبقه سالمي بو شخص بر جومع ــاني به هيچ كا حانيا پذير ها بربر ها نســا نبو نتيجه كشمكش بين هو مخالفا ين سگرگوني ها تاكنو تأثير بسيا بر مسير حركت سياسي

فرهنگي جامعة ير نها ست.طيت نقال مشر

يل سا ۱۹۰۶ پس ما ها تظاهر خياباني پنجم شو ها همگاني مظفرلدين شا به ناچا فرماني صا كر ساسي ين قانو ــايش مجلس شو ملي تد كه گشطه خوها ، مشر غا نقال .( ۶ ) پنج ماهة فته بو سخن نة خانه ند نمايندگا مجلس ــا همگان برگز كر نتخابملت ساختند. قانو نتخابا كه ما سپتامبر ۱۹۰۶ به تصويب هها صنا مجلس شو سيد بر حضو نمايندگا گربسته به شش گر جتماعي هي به مر گشو حق ، حانيا طال ، مين شر ، : خاند قاجا گذ كر

( ۷ ). گانا ، با يا پيشه خر با، نمايند تبريز، شهرها ــن تقي به گز سيد حس

مشره نخستين قانو با چالش بر بو ير با ساس

۱۰۶تاريخ

È—U ¬ X «˛

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يك به۵۰ ستاها نز ند حائز شريط صد شهر بز ۹۰ ند حق گزينش ۱۵۶ نمايند مجلس ستائيا صد ــيا حائز شريط ميا ــركت جستد. با كه بس شند، بيشتر عشاير ستا ها يل نشين نتخابا شركت نكرهندگا معاصر بر ند كه نخستين نتخابا عمومي ير پژ ستقبا همگاني بهر مند بو شايد بتو نمونة نتخاباتي نست. ۸ بالفاصله پس گشايش مجلس تهر موكرتيك نكه بسيا نمايندگا ستا ها شهرستا ها به حتي پيش طه خوها پيشن نويس هي برگزيد مشر پايتخت برسند، گر، به معنا ند. مجلس ــي تهيه كر مختصر قانو ساســي، حقو . برپاية قانو ساس قعي يك مجلس قانونگذ بوياست ختيا مطلقه شا يكسر محد مي شد. گرچه هنو يرنش پاسخگو مجلس شو ملي شت ما لت به عهد يگر نه بر خزنة كشو مسلط بو نه مي تونست پا ند. شا بو . ير حقوقي كه بربر قانو ساسي به شد بو فرتر گذشت ظيفة پير پاسد قانو ساسي ين پس شا يژ برحق ــا مدني به يگر حقو ه كنا ــه كيج به عنو نجمن ها به تد . نامه ها تأكيد مي كر ــز حتا نابساماني ها نتخاباتي ندند به با يشه هائي مستقلي نهاختند. شما ين گونه نجمن ها نيز به صو نيمه مخفي به پرچند شهر نا طبقا باال مياني جامعه تهر همت برخي ستا ها سه ها، بيما ند به بنانها مد غا به كا كر يگر بز ند. بسيا حقوقي كه ين نجمن ــت گشو س يتيم خانه ها ستا سه بيما ند، جمله حق تأسيس مد ها طلب مي كرــي ، قانو ساس مين ــد كر فرمان ــا بر كا نظبطة شا صولي كه كيفيت ين گذشته، . پيش بيني نشد بوخت نيز قونيني كه به محد ساختن ــو مي پر با مجلس ش . منة شمو حكا شرعي مي نجاميد پر جما بها بوقعيت برچگونگي ستد مجلس، بسا يك نها تصميم ين ــا نها مذهب ــنتي قد يعني ش گير نوين، با قطب س

تاثير مي گذشت.ساسي متمم قانو

، عدلت بربر محد شد توجه مجلس به مقوال گرگوني شگرفي لگو سياسي جتماعي ير قد شا به ير نخستين سا ها سد بيستم نجاميد. ين سالها هم مجلس شو هم مطبوعا حقو بي سابقه برخو شد ند نتيجه سلسله مرتب قد سنتي جتما به چالش بومي كشيدند. چنين چالشي نه تنها سنت گريا محافظه كا طه خو هو نقال حانيا مشر طه كه بسيا ضد مشرلنگر مي ساخت. بر نمونه، مجلس مي تونست عمو نيز ساند.با ين ند به تصويب مسائل چه صال ملك ملت مي خته گذشته همه، قانو ساسي بسيا نكته ها ناگفته ناپرقيقي حقو ها فر . بر نمونه، فهرست بوشني بين تكاليف ند به چشم نمي خو مر جتماعي شهر

يد نمي شد. ختيا سه قو مقننه، جرئيه، قضائيه هي شش نفر بر ــا ۱۹۰۷ مجلس گر ــتا س مس ــيدگي به ين كاستي ها برگزيد تا به نوشتن متممي بر قانو سبا ند. هريك عضا ين گر مي بايست با يك ساسي بپرها ين يگر كشو شنا باشد تا بتونند قونين ساسي جي خا ، ــالها بعد، يكي عضا ين گر شش نفر كا بهر برند.( ۹ ) سسيا مركز لند ــخناني گر ، س ــن تقي سيدحسنش صو مند متمم قانو ساسي تأكيد كر كه همكا

ير بيش هرچيز بر قانو ساسي بلژيك نها ند.به ين پرسش كه چر يرنيا قانو ساسي بلژيك لگو قر ند بدين گونه پاسخ مي تو گفت.(۱۰ ) يكي ينكه قانو ساسي ين شد نخستين قانو ساسي ــا ۱۸۷۶ تد عثماني كه سه قانو ساسي ، متأثر قانو ساسي بلژيك بو ين خا ميانه بوپائي هر سه بلژيك تاثير عمد بر توسعة سياسي چندكشو

شت. ميانه يعني مپرتو عثماني، ير مصر كشو مهم خاني بر شاهي خويش با شو شو فر ناصرلدين شا كه پاغا كر بو تخت سلطنت گرگوني مد سا نظا حكومتي صالحا سياسي به هرسي حالي بد گفت كه غم كوشش هايي يد به .۱۱ چنانكه خوهيم ــا فتا بو س مر ــد، قانو ها مذهبي كا ش كه بر محد كر قد نهاخر لگوها عثماني بلغا نه قانو ساسي ست ساسي ير يگر كه ليل بلژيك پير كر حتي پا هر فرتر نها . ساسي بلژيك متمايل ير به قانو ساسي نويسندگا قانو مي كر پيوندها تجا سياسي بو كه شما نخبگا له كه . ۱۲ سعدلد لت بلژيك پيوند مي طه خو يرني با مشرلت ير سا ها بلژيك بسر بر بو با ساختا به نمايندگي . همو نسخه قانو ساسي ۱۸۳۱ شنا بو سياسي بلژيك ند با گر سي برگر با فا نر به ، لتمر بلژيكي طلب كر

. ميا نها نگر قانو ساسي شش نفر باير ساسي ها مدني نخستين قانو

شت جمله تي مو قو قضائيه ختيا شا ير پا نا مجلس نمايندگا حق نتصا قضا با بو ما بركنا ها برتر ستا ميا شتند. ــا با شا سنا نيز سهم مس ، ين قانو مينة حقو مدني، حقوقي بو كه ساسي قانو ــتا ها مناطق ــد بر نجمن ها يالتي بر مر س تأكيير با به ستا ها ياال تقسيم گوناگو ير شناخت. ير فتند كه گير ها نويني بشما مي مي شد ما نجمن ها نهاــد.( ۱۳ ) پس پير ن ــربر باليد بو طه س ــر نقال مشهائي برخو طه، نجمن ها يالتي حقو ختيا نقال مشرين به همتايانشا بلژيك مستعمر ها مي شدند كه بيش ير ساسي ۱۹۰۷ صل قانو چها . ني شد بو فرنسو . بربر ين نظر گرفته شد بو نيز حقوقي بر نجمن ها يالتي ــد مو ــي عم صل ها نجمن ها يالتي مي تونند نقشيافت كنند ــهمي ماليا يالتي محلي بر گيرند، س

هند. جة محلي خويش بر سا ساما بوها مشابه بلژيك نجمن ــه با نها با ينهمه، مقايسمختا سياسي ، نظر قانو ساسي، خو ها يالتي يرحانيا شيعه، قانو ساسي، ند. گر چه بيشتر بهر مند بوــي پايگا قتد نفو سنتي خو به مجلس شو بخشگذشتند، ما با تصويب متمم قانو ساسي سا ۱۹۰۷ ملي بيني شد ست يافتند. نسخة با ها نويني قد به قلمر. ين غا مي شو ين پيش نويس، ما، با بندهائي بكلي متفا هايشا نمي پر بلكه نسخه به نا ستا ها يالت ها مرسال طريقة ير ــمي س بجايش چنين مي :“مذهب شا ير مر ــريه ست. بايد پا حقة جعفرية ثني عشسمي كشو تكليف ين ين مذهب باشد.۱۴ قانو ساسي بر طيت، يج پا مي فشا حالي كه فرما مشر شا ترقانو نتخابا قانو ساسي ۱۹۰۶ هيچيك چنين بر نقش ند. برخال ين سه سند، متمم ين سال تكيه نكر بو نفو غا سخن جائي كه بايد هويت ملي قانو ساسي ۱۹۰۷ ــت يا مي كند نيز بر يني مل ، هويت ــخن يرنيا سنر، كه لبته مذهب ــال نگشت مي نهد مذهبي مذهب سسمي كشو مي شناسد. صل بيشتر يرنيا ست، مذهب ــي ۱۹۰۷ ، كه به « صل طر »شهر يافته متمم قانو ساسحانيا ست، گام فرتر مي نهد خوستا تشكيل هيئتي يابي قونين مصوبة مجلس شو سي مي شو كه حق باــا كر كه نه قانو ساسي عثماني ند. بايد ينجا ش بهر يژ به نها نه قانو ساسي بلژيك هيچيك چنين ختيا ، سال ــي عثماني ساس هم قانو صل يا ند. حانيت ند ــنن كه مذهب بيشتر مر عثماني بو ــال هل تس نه سنگ به حقو ند. ما همين صل بي سمي مي ست، مذهب

قليت ها مي پر .

يگر حقو مدني بر ، بر گا ساختن قونين طيت به بعد معضل سا غا جنبش مشر يرنيا بو غدغه خاطر ــريعت همو حكا ش مد عرفي با حانيا نست كه ين ين گو غا سي گفتگوها ست. برگرگو ساختن حتي سنتي ترين نگر ما با طه خو مشرگرگوني ها ما نگر ها ند. حد ين با حكا قونين شرعي بوند نينجامد ــهر يني ش نجا بو كه به ها مدني تا ــر پي صل نابربر بين حقو م ــي ساس گرگوني ين ها بربر ها بسيا جومع ما . نيا، ما، ــي ير ند. قانو ساس سميت شناخته شد بو به فر مشخصا يا نكر ست. با تال برخي نمايندگا ، صل بربر همگا ــن تقي ــيد حس يژ س خو مجلس، به ــي تصريح شد :“هالي مملكت ــتم متمم قانو ساس صل هش“. شيو ــا لحقو خوهند بو لتي متس ير مقابل قانو نگا ين صل، صل ۶ بيانيه حقو بشر فرنسه بو كه خالصه ــي بلژيك صل ۱۷ قانو ساسي صل ۶ قانو ساسمد ست. خاطر ستا ــي بلغا عثماني صل ۵۷ قانو ساسني حانيت تفا بين مر مسلما نامسلما نا نها ، گرچه جر كر حكم شرعي ين تفا ها عمل سخت تر بوطة ير نگا صل ها سخت تر مي شد. قانو ساسي مشرساسي بلژيك ند نيز قانو يگر با حقو مدني شهر، حتر قتبا كر بو جمله پاسدشت حق مالكيت فرشتن حريم خصوصي به ، حق ند ندگي خانه شهر به حريم

. گا خوهي يژ مكاتبا حق فشر سخن

، قانو ساسي ۱۹۰۶ ــا ير قد ختيا ش تنگ كر پو لما ، عثماني نيز ستا ير قانو ساسي بلژيك، بلغاسيه پيشي مي گرفت. مجلس شو نها قانونگذ بو بربر پا تي كه شاها قانو ساسي ير بسيا حقو ختياگذ ند، به مجلس شو پو نحصا خو گرفته بو مپرتو سميت شناختن شا سا حاكميت ملي با به ين قانو شد. عيت) بنيا مي نها تصريح نه مالك ند ( بسا نمايند شهر

مي كر ( صل ۲۶ ) «. قو مملكت ناشي ملت ست ».) بربر قانو ند (مر ــهر ين قانو با تأكيد بر بربر ش ــلما سني خو حقو تا به قليت ها مذهبي (خو مسبا قانو به صرحت ) مي بخشيد. ما، ين مو هم غيرمسلما. به سا ۱۹۱۱ ستا عثماني نبو با قونين ساسي بلژيك بلغانتخابا عمومي به همة مر شد نيز كه حق نا قانو ساسي . ــي كاسته نشد بو با قانو ساس بها ست ــتغا مو ش طه به حقو مهمي جمله حق ــر مشساالنه قالب سم ها مر ــيا حكا مذهبي يافتند. ما بس

۱۵. نا محد مي كر منة تكاپوها جتماعي قانو ها نا يشا يغ كر حق قانو نتخابا ۱۹۰۶ با شت كت عرصة سياست تصميم گير سياسي با مي مشابط ميا ها عضا خانو يژ با حقو به ــا ين پديد خو نش . ختيا مجتهد باقي مي نها ين قونين عرفي سا ها گرگوني قانو خانو تد شت كه . قانو نا مر ير خوهد بو منه بر چالشي سخت پرسمي كشو ين طه مذهب شيعه ثني عشر ــر ساسي مشهي مجتهد ختيا لغا قونين تصويب شد نست به گر مجلس مي كه تعا مستقيم با حاكم بر قعيت ست كه بجز . ما، ــيا قونين ساسي مد بو بس۱۹۰۹ علما نقشي تأييد يك ستثنا مجلس ساقعيت ست كه ند. يا بطا قونين مصوبة مجلس يفا نمي كرطه نيز، جمله ــي مشر ساس ها مدني مصر قانو ند. مطبوعا تحز تجمع با قيد،مها محد شد بوگا بو با قونين سال يت ها بو كه، همر ” سا همين محد”با برخي عومل سياسي، قتصا فرهنگي، نهايت مر بالندگي

تاريخ ۱۰۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بر ير با مونع بسيا ــد جامعة مدني ش ــي موكرسنس الكها هوشمندنه چنين پيش ند. سا ۱۹۵۹ لو كرست مجتهد ما حكومت ير به بيني كر :“چه بسا

فقيها شيعي فتد“. پانوشت ها:

۱- به نقل شيخ السالمي، هما ، ۶. به: خاطر ليد شي ، ترجمه حسين . گاهي ها بيشتر ۲- بر

، نشر نو، ۱۳۶۲ ، صص ۶۵ ، تهر بوتربيا: ۳- به نقل

Ervand Abrahamian, Tortured Confessions: Prisons

and Public Recantations

in Modern Iran, Berkeley, University of California

Press, 1999, p.21

۴-هما ۲۴. به مقدمة: . -۵

Women in Middle Eastern History: Shifting Bound-

aries in Sex and Gender,

ed. Nikke R. Keddie and Beth Baron, New Haven,

CT, Yale University Press,

1991, p. 8 and Deniz Kandiyoti, “Islam and Partrar-

chy: A Comparative

Perspective,” Ibid, pp. 23-44.

صر غا شا ــد، ــال خاطرتش مي نويس الس ۶- همانگونه كه نظا طه خوها ما مشر سالم باشد، ــو مي كر كه نا مجلس،مجلس ش ۱۳۶۲ ، گا ، ، تهر يخ بيد . به: كرماني، تا . ند. ــنها كر پيش

، صص ۶۳ــي ليه نتخابا قانو ساس ، قونين ــن تقي ــيد حس ۷- به گفتة س

بيسما . به: . لما قيصر نيز نشأ مي گرفت. ين با

Edward G. Browne, “The Persian Constitutionalist,”

Proceedings of the

Central Asian Society, 1909, p. 12.

۱۲ ، ۸-هما. لحجه ۱۳۲۴ . به: مذكر مجل ، ۲۸ . -۹

. به: . ۱۰- بر متن قانو ساسي بلژيك J. J. Thonissen, La Constitution Belge, Bruxelles,

Bruylant-Christophe, 1879

. به: ها مدني نخستين قانو ساسي ير ۱۹ . -۱۱Abbas Amanat, Pivot of the Universe: Naser al-Din

Shah Qajar and Iran’s

Monarchy, 1851-1896, Berkeley, University of Cali-

fornia Press, 1997.

، طيت ير ، ۸ جلد، تهر يخ نقال مشر . به: مهد ملكز ، تا . نيز هبر بهائي يگر گاهي تأثير بها له نتشا علمي، ۱۳۶۳ . بر

. به: . بر ين مباحث Juan R. I. Cole, Modernity and the Millennium: Ghe

Genesis of the Bahai

Faith in the Nineteenth-Century Middle East, New

York, Columbia University

Press, 1998.

. به: . بط ير بلژيك گاهي كيفيت ۱۲- بر Martin, Islam and Modernism.

. به: . اليتي ظايف نجمن ها يالتي با حقو ۱۳- بر بحثي Afary, The Iranian Constitutional Revolution, pp.

. به: . گاهي متن ين قونين ۱۴- بر “Supplementary Fundamental Laws of October 7,

1907, in Browne, The

Persian Revolution, pp

. به: . ۱۵- بر يك ثر كالسيك با ين موضو Jean Bethke Elshtain, Public Man, Privat Woman:

Women in Social and

Political Thought, Princeton, NJ, Princeton Univer-

sity Press, 1991.

. به: . نيز Patricia Boling, Privacy and the Politics of Intimate

Life, Ithaca, NY, Cornell

University Press, 1996.

۱۰۸تاريخ

نقال ۱۳۵۷ برقر جمهو سالمي به تشديد عالقه طه نجاميد. تجديد نظرها ساسي با نقال مشرتا ها ير ــالمي يم س ــا ها پس برقر ســه ها، ، فعاليت ها، نديش ــد مو ه ــي ن ــاال فر مقطه ها گر ها فر هو يا مخالف نهضت مشر ستانا ه بسيا ــد ند، با ها مختلف منتشر ش به خير نقال قايع يدگا طه ــر نقال مش جنبه هايي سالمي ومت ه پس پيديش ح چو مسائلي چا يا ، برخي سي قر گرفته ند. بر مثا ــد مو بر مطر شحانيو شيعه حمايت يا مخالفت با ين مطالعا به نقش اليل عد نحصا قد سياسي توسط طه، يا نهضت مشرفا نيز نت ر ند. ز طه، تمر حانيو نقال مشرطه يژ نقال مشر ند خو به برخي جنبه ها ثر . به گفته مابيش چشم ند تحوال پس نقال مي نگرها ساسي جتماعي (طبقاتي، جنسي، فرهنگي، ، تضاطه نقشي مدها نقال مشر ه پيديش پي مذهبي) جامعه ل ها مختلف ــتند، نه تنها هنو به ش ش عمد ــتقر ه برخي ها پس س ند، بل مه مر ير ند. (صص۱-۲) گذشته سالمي شد بيشتر يافته يم ــي جنبه ها س تا هم چنين به بر ها، ــي ين تضا س بريگر ه مطالعا طه مي پر ــر نقال مش يگر يد گرفته شد يا فقط به صو سطحي مطر ثر يا نا ، يخي گوناگو ، با ستفا مد سنا تا فا گشته ند. / مذهبي، مبا عليه نيو سي گريش ها مشخصا به برخته ضمن مپرياليسم ستبد سلطنتي طو نقال پرطه، به ــي فرهنگي نقال مشر تحليل بعا طبقاتي، جنسنقالبي پيشر فر گر ها ــتر حمايت ها گسطه ير نيز به تفصيل شا ساير نقا جها جنبش مشرفا توسل ، يخ نگا خو توضيح سب تا ر ست. ها نقالبي يد لي ي بعد تفسير به نظريه ها ي جنبه ند؛ چه ين تئو ها منحصر به ي نتقا مي ي، يا سياسي به عنو عامل صلي ي ، يا يدئولو ها قتصاطه ، نقال مشر فا . ما به گفته يد مي شو نقال ها تأه با چنين نظريه هايي ــيا پيچيد تر بو تحولي بسفا خو مديو مينه، ين ــد. قابل تبيين باشــين ها موخين چپ -مانند يس ــي گر تئو هش پژ Franz) نتونيوگرمشي (Antonio Gramsci)، فرنزفنوريستوفر ،(E. P. Thompson) تامپسو ،(Fanonنظر گرفتن ه با ند ــل(Christopher Hill) - مي هينها عرصه ها متغير ــل فرهنگي جتماعي تأثير عومقو نقال ها، ــس ، هم قبل هم پ ــي قتصا سياسجومع جنبش ها نقالبي تحليالتي پيچيد چند بعد ه، ــف نگيز ها توقعا خاصي ر ند پس تعري ــه ئــتبد ضدمپرياليستي، گر ها سو تمايال ضدس ، شته بو طه ــر نهضت مش مختلف جامعه به حمايت طه خو هبر مشر ر برخي ــر ناتوني يا فا به ش نجا بعضي ساسي ترين خوست ها ين گر ها مي ــي يا عد تمايل بر فا ين عد توناي . به نظر ــر پاليل مهم ــي ــريط گر ها محر جامعه ي بهبو شه نه فا معتقد ست . طه بو ست نهايي نقال مشر ش

ت گستر مر نقا مختلف طه به شر ــر تنها نقال مشه فضا بر نضج گريش عرصه سياسي نجاميد بل شو بي شد. به ها يدئولو ها گوناگو سياسي فرهنگي نامه نگا نقال سب ها جديد عنو مثا طو ــي پديد شدند نويسندگا به نتقا شريط طنز نويسيد فا تأ ختند. ــي جامعه پر طبقاتي تبعيض جنسه ين بخش بعا نقال بي هميت فرعي نبو ند مي ه برخي ساسي ترين خوست ها گر ها مختلف بل۳) بنابرين نمي تو نقال ) . ر ايت مي ــي ح جتماعطه فقط به عنو نقالبي منحصر ضد مپرياليستي ــر مشه ي يدئولو سياسي جانشين يدئولو ر تلقي ــت نهايي س فا ش ه ــت ليل س ــد. به همين م ش حاقابت ها ميا جنا نقال حاصل عوملي گستر تر خالت ها نگليس خل يا خا مجلس، ها سياسي ند. فز بر همه ين عومل، تا بختيا مي و سيه، يا ، فرهنگي، جتماعي گر ما ها قتصا ــد تحقق عابينه ها نيز نتيجه ــي برنامه ها مجلس ها سياسيگر، بر شت. به سخن نقال تأثير قابل مالحظه ها موجو ه تضا ــت س يخي ضر يد تا ين بهتر بط جتماعي گرگوني ها ــه پيش نقال جامع. ( ۱۱). به گفته فرهنگي طو نقال نظر گرفته شوــمگير ميز حمايت مر جنبش ، تفا چش فاــهو ست. طه ها مجلس مش ــر مش

طه نقال مشر مي يشه ها مر* فا نت تاب حاشيه

ÊU¹—«bJMÐ —uBM

fOK~ « —UHÝ —œ qÐUI —œ ÊU¼«uš tÞËdA

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ير بسيا نوشته طيت ــر نقال مش با ه ين به غم يفيت عومل نتايج هنو بهاما با لي ــد شه ي نقال ، مثال مي گويند ين جو ها ــا يحانيو ا ــو يا مثال ــي ها ب ، يا توطئه نگليس تي بويل قر نو به بعد، ه جامعه يرني ؛ ما گر مسير بوبط جهاني، نظر جتماعي- طبقاتي، لحا مدني ــر نظه ين نقال ــم مي بينيم ر نظر بگيري ــر طي فامال شته چنين ستنبا ها يشه عمق جامعه ير سا ثه ست، نمي شو ي حا ر موضو قع سا غلط يي ستعما ــا جا يخي به ين عظمت محصو ي ش تاحانيت ه ناگها عالم غيب به ر ر نست يا ف نگليس ، هم حي شد ها هم با ي فتو جامعه ير شيعه طيت حقيقت نقال مشر ند. ر ير طيت، جهت مشرتبا يربنايي جامعه ير شته تحوال منتجة ي ه ين فعل نفعاال حدقل ي ــرمايه ست با تحو سه مد ها ، بر ين ــر ــاله بر مي گي چهل پنجا سيل قر نو مسيحي يا طيت يعني پيش جنبش مشربطه ال ير ي خر قر ۱۳ هجر شمسي، ــا ها سومتي ه تما مباني مناسبا ح جهاني خاصي قر مي گير جتماعي ، ثانيا لحا طبقاتي- ير سئو مي جتماعي مينه بر تحو ه عين حا ستخو تحوالتي مي شو ند. خيلي خالصه ا جديد فرهم مي شد گستر ف ر فيل ، هجو سرمايه متجا هلند پرتغا بعدها نيم: ومت نگليس، هم ح سيه به خصو ــر خر س فرنسه ا هايي جامعه ند، هم ت يخ مي ناگزير جريا تا تاها ل ير به جو مي (قر ــهر نظا قتصا ش...) هم باعث يتر، بان ها شاهي نگليس ستقرضي ا جديد ه مر نديشمند جامعه با مسائل ف ــو مي شنبا خوست ها جتماعي تا شنا بشوند، به پيشرفته ه بيشتر جنبه ضد ستبد بي ميا مر مطر مي شو م بر جامعه عين حا محتو غني ــي حا قانونلي طيت به طو ه جنبش مشر رتي ست مو - بوه قد سلطنت . نچنان به عنو «عدلتخوهي» مطر مي شوند تما سط قر ۱۳ هجر سعي مي ستبد هما نيا جديد ــو با ، خ ــا نظامي، فرهنگي، مينه هه هد يل مي ــ ــو جديد تش ند: قش ي هماهنگ نزلفنو ند؛ ست مي خانه سلحه سا ا خانه نا قو ه ي نظا فرهنگي علمي جديد ند بر ين تأسيس مي ــت، جانشين ومت جامعه س ها تا ح ه جوبگو نيا ،جا صال طلب م ند؛ به نظا فرهنگي علمي قبلي بهد يا همه ما ها جديد ساما مي ترقي خو سام ه به هر مر بي قانوني حا ند ــت مي س باالتر عدليه

موجو خاتمه بدهد، مثا ين ها. ند شد مي ــرمايه يربنايي، س يگر نظر طر

صنافش جا قد تا مي گير (صنايع ماشيني با بريشم ، صفها رما مشهد گا ها جديد منسوجا ا ــد ــمي ...) ي نمونه ش چه بريش ... صد پا ــما شسرمايه پيد شد شخصي به نا حاجي محمد حسن مين فتر نمايندگي پا شو بز ه پايتخت چند لضر ست خانه ا يجا ه نحصا ضر س خل هم، عال بر ؛ . لحا هن هم برعهد مي گير ، مسئوليت ساختن برتا هايي ما به تأليف ترجمه ر ها ين فرهنگي تحصيلند؛ ه بيشتر ها به مسائل جتماعي مي پر ــت مي نند سجي منتشر ها خا ــو ش همين طو مطبوعاتي بعضي ا سياسي جديد هستند نند ف ه بيشتر ها تبليغ مي شوند طه با قد حد طه خوهي خوست ها مشر ر مشر ف

نند. تما سطح جامعه تبليغ مي ر مبا صال طلب ــنف ش عال بر ين ها بعضي ما ها طيت به تأسيس سا ــت چند سا پيش مشر بيس» مانند ين ها ميت» يا «تحا سال ــي، مثل «مجمع سياســر نظا ها ــه خصو جهت تغيي ه ب ــت مي نند، س - ر تبا با همين جنبش ف نند. سياسي تبليغ قد مي طيت ه سا پيش عال مشر ــي ست جتماعي سياسند ، قد مي ، سلطا صاحبقر ضا به قتل ناصرلدين شا مير يخ ير سا متفا ست شي ها طو تا ه با تما شا . طه خوهي محسو مي شو قع جزئي سير جنبش مشر نطو ، مساله به هيچ جه مي گير قتي جنبش عمومي بعد هم طيت با تحصن عد ه مشر ند نمو سي بتوند ه نيست ا هم تما ــد با ين ــفا نگليس تهر شر ش سنيم، ه مي طه خوهي، به طو . جنبش عمومي مشر مي شو، تحصن ل ها مختلفي مبا شد با ش سا ها طو مي ، تا ي جنبش عمومي، بتد مسالمت ميز بعد مسلحانه ساصنا شهر ، به خصو ؛ به عال تو ها مر پيش مي نند؛ حتي ــا مي ــاند ب س نقش عمد به ثمر هقا ها هم ــه ــمالي، مي بينيم بعضي جاها، مثل مناطق شه ا تيولد به ميد مي يند. لبته مسلم ست عليه مالجي هم بر پيشبر جنبش انا خا طه خوها همه م مشره تجا با ستعما مخالفند نند. ينها- به غم ين ستفا مي ــختانه ين مخالفت خو پيش ين هم مبا سرسند- عال بر ستفا سفا و نشا بو عليه قر تنباها سيعي نير ل ه به ش ند نگليس بر تحصن، بائي ندن بايجاني ها سا مني ها جي مثل گرجي ها مسلح خالي م بگيرند ند، ه ضدستبد تز بسيج شد بو ، قفقاست پخت طيت ه مشر ــد ين ها نمي توند به ين معني باشــلح قفقا ست. مني مجاهد مس ــفا نگليس يا يپر سهني طيت محصو تحوال عيني نتيجه بگيريم: جنبش مشرل ما خو تحت تأثير ش جامعه ير شريط جهاني

گرفت پير شد.

vM R d UÐ

صالت فا نقال ي

ÁU s¹b «dHE rÝ«d —œ

fK− g¹UA։˫

تاريخ ۱۰۹طه خلي ميا قو مشر طو جنگ مجلس ، پس بستن مجلس، ها طرفد محمدعلي شا طلب نيرــريط خو ــي فر محر جامعه به ميد بهبو ش بخشــتند. ما پس طه برخاس ــر فا نهضت مش مصممانه به يم محمدعلي شا طه خوها سرنگوني ــر پير مشميت ها ين گر يل مجلس بي توجهي به محر ــ تشطه با خوست ها ها يا حتي مخالفت علني مقاما مشرثير ين فر نجاميد ها نا به نوميد بخش ر خو موجب ضعف قد مجلس يگر نقال ين عومل، ــد. تشريح تا بختيا ش و يي با يا هد هقانا مو توجه خا قر مي يژ مسئله فا به نا به فعاليت ها پيشين ه طو نقال معتقد ست ــيدگي به شريط س ند تقاضا مه ين خو عليه مالهقانا ، جو فسخ نظا تيو شتند. با ايا خو ــ شند ين خو مانعي لت بو خت مبالغي به هنو ناچا په پر. عين حا مجلس ــو نا ب ندگي ــريط بر بهبو شلتي همو مخالف فعاليت ها نجمن ها محلي مقاما هقانا ند، چه ين نجمن ها ختالفا بين ستايي بو ا متنفذ هقانا مي گرفتند خشم مال ين جانب مالومت بر بهبو قدما معد ح فا برمي نگيختند. نشي بر جلوگير هقانا سطحي عمدتا شريط ــو توسعه مدخال فعاليت ها نجمن ها ش شيو ند. (صص ۱۵۰-۱۷۲) تشريح مسائلي ــتايي مي ستا معطو به شر پيديش يگر ــت بخش س ين ــم ير طو ين سا تحو جنبش مد فمينيسطه نا نقال مشر ، فا ها ست. ( ۱۷۸) به عتقا نا هو ين نقال جمله شتند. حضو قابل مالحظه سي ــلحانه، تحريم جنا گير ها مس تظاهر ند. فز ر ت مي نگليسي، فعاليت ها تبليغاتي شرنا هم چنين خوستا بهبو برين نو فعاليت ها، برخي انا تحصيلي نا جامعه جمله توسعه م لي شريط ــب س ، حتي نا ــريط جتماعي ، صالحا ش نا بر نا با مخالفت سرسختانه ند. ما تال ها حق نيز، بوبر شد. ثر نمايندگا مجلس ــيعه حانيو سنتي شنا فا مخالفت با خوست ها فعاليت ها نجمن ها ند. طه مي لت مشر مي يگر بر ضعف پايگا مر ليل طه امي گر ها گوناگو هو مشر سي نا نويسند برجتماعي قتصا ــت ها نجا خوس لت ناتوني امي ها ر ست. مو ين نا ئه ــن ش نا تصوير ه گر ها ر شايد بتو ين پرسش ساسي نيز مطر ما يا خوها بهبو شريط مختلف جتما هري تا چه حد لتي يا گر مقاما ند؟ يگر جامعه بو بخش ها گر ها هم حاضر به نجا خوست ها برخي گر ها محر مي ها جتماعي ستا، با توجه به تضا شدند قد ها ين ضايتي ، محتمال موجب نا ر نا شا فا به ه فرهنگي ــريع تر پايگا ”ملي“ يگر نتيجه تضعيف س ــر ها گه ر يا نمي تو فر ، ــد؟ به عنو مثا نقال نمي شنا يا ثر نمايندگا مجلس با عطا حق به مخالفت ر تف جامعه خو معر طر نا ساسي شريط صالحا نت تا ؟ هقانا بو ثر جمله جامعه بخش عظيمي بعا ــي س مينه بر ند ــا بايد مآخذ تا فطه نقش گر ها گوناگو فرهنگي- جتماعي نقال مشر

نست. ست جتماعي پير ش* Janet Afary The Iranian Constitutional Revolution, 1191-6091: Grassroots Democ-racy, Social Democracy, and the Origins of Feminism. New York, Columbia University Press, 1996, 844 PP.

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر حوزه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۱۱۰

فايه م شناسد فايه م شناسدحو صاحب حو صاحب خوند نه خوند نهما ما

فقيه جمهوري خواه

«حكومت مسلمين عهد غيبت حضر صاحب لزما عجل هللا فرجه شنفكر با جمهو مسلمين ست...» ين جمله گويا نديشه سياسي يك يسم قو ــم سكوال ــت، بر پايه مكاتب ليبرليس مدفع غربي نيسهه ها خير بر نشد ست؛ بلكه يك فقيه بز تشيع بر نيافته، شته، بر مبنا مباني فقه جعفر بيا كر حد صد سا تاكيد يت» » پيش ينكه «جمهو ــت. ين مدفع «جمهو پيش فتو سطه خوهي» پلي ــر ، «مش ــو ــلطنت» ير مطر ش مقابل «س « ــت» « نگ بو «عدل ــاخته بر «جمهو خوهي» سنسته ست. تنها فقيه ــد ضر «مذهب» ين نظا متصو شيد ــت كه نامش جا جا حو ها علميه س « «جمهو خوحانيو ــو ه س ــت » بيش يك قر س كتابش «كفايه الصونا ، ما نديشه سياسي ميا يس مي شو علما شيعه تحصيل تد

خوند خرساني» ست. . «مالمحمد كاظم جايي ند

نش موخته مو معقو منقو ست كه محضر «محمدكاظم» شد يافت پس ) فقيه صولي ــيخ مرتضي نصا ــيخ عظم» (ش «ش. ما ) كر ــير ــن ش ، مير بز (مير محمدحسها يگر بو ــتا ــتا يك س نش مو يك س ، همچو ميرمباحثه به مي كشيد. ينگونه بو كه مير به پيشنها به ، ين . كد نشو «نجف» بر «سامر» تر كند، تا حو نجف خوند مير تثبيت موقعيت نجف تما تو خو به كا گرفت. : «نبوغي خا لعا با گفته بو ــبز عالمي بو كه مالها سسيد كه هز . به پايگاهي علم خوهد ــا خش يند بس ند كه به فرما نش بهر خوهند يافت به جايگاهي تكيه نفر نو ــد.» ينگونه شد پا ــاهي سلطنت خلع خوهد ش ش پا؛ صبح ها سه برپا كر بو بيش هز نفر حضو مي يافتند. سه مديس ــه هند فقه مي گفت، شب ها مسجد طوسي صو تد س مدمي كر عصرها شاگر برگزيد منز گر هم مي فقه

گترين مرجع ، بز ــد. پس مير مو بحث مي ش ــتداللي س، همچو نش هم پس ــاگر ــد ش ــيع ش نيا تش عيم تقليد لدين عرقي، شيخ محمدحسين شدند؛ سيدبولحسن صفهاني، شيخ ضيا ، جر قا محمدحسين بر ، حا صفهاني، شيخ عبدلكريم حائر يزــيدمحمد تقي ، س ــين قمي، سيدمحمد حجت كو كمر قا حس حا ، سيدمحسن ، سيدعبدلها شير لدين صد ــيدصد ، س خونسايش . ين فقيه با ــيدمحمو شاهر سيدحمد خونسا حكيم، سشت كه شاها قاجا بر نچنا هيبتي ند الغر ظريف ــپيد سند؛ مظفرلدين شا قاجا ين مو خصوصي بد فتويش نمي خوطه خو ستفتا مي كند مي گويد: «من مقلد شما هستم ــر فقيه مشهيد تا جا مال به من ين ــما نيد. ش لت مالك نمي ــما شــر باشد تعيين كنيد كه ما الجا تصرفا من ين قصرها مشما تبعيد محمدعلي شا خلع چه مو صر كنم.» حتي خوند خرساني سيه تلگرفي بر خوند، شا مخلو سلطنت توسط ينجا نجس. ست غذها يك مضا نز ــتد مي گويد: «ما مي فرسيد بگيريد.» هد: «غذ بخو خوند فتو مي ــت؟» حكم شما چيسگا طه هم ــر فا مش ــت خوند حتي عرصه سياس مرحو : فقهي شرعي سو مي جست حكم به مقلدين عال مي كرين ست حكم جها طيت چو موجب حفظ «هتما تشييد مشرطاعت ، سر مويي همرهي با مخالفين حنافد ما ما كا يه با حكمشا تعر به مجلس خوها به منزله طاعت يزيدبن معامسلماني منافي ست.» بر سا شر به همر «عقل» سخن مي گفت يخ نديشه سياسي تشيع ثبت كر كه فتو مي حكامي بر صفحا تاظيفه ) مو مهم كليه متعلق به سياست كه ) اليت ما » . نا بويد نيست ما مو جزئيه متعلق به شخا – قبيل ئيس ست، ترــكا ست...» نديشه مو مر – ش فر خانه غير تصر ، حتي ميا طه بو خوند، نه تنها مو نفي علما مخالف مشر سياسي مدفعا همچو مير نائيني هم خو نشا نمي شو بر

يت» پيش خوند «جمهو مدند حكم نپذيرفتند. گرچه نفي بريه به پهلو سخن گفته بو ما تغيير سلسله قاجا پيشنها ند، ما بتد مقدمه چيني بر سلطنت يد بو نش شاگرليل قد يت» به ــد «جمهو ــلطنت» گرفتن ، جانب «س ضاخاند نه تنها به ند. پسرنش هم همچو نبو يافتن «تو ها» نفي كرختند، «مير حمد» سا ها كه علما پس مبا با ستبد نپرضا» ند، «محمد اليتي به شا خو نشا نمي قايع يالتي

به حضو مي پذيرفت همر مبا نشد.

ــتند كه هنو كه هنو ست، ــيخ عظم، فقيهي هس گرچه شسائل مكاسب كتا هايشا قد قو حو ها برخو ست؛ «نديشه سياسي ما ــاني»، خوند خرس » «كفايه الصو نصا ــيخ شــت، مهجو ــه بر مبنا صو فقهي فقه جعفر س ــي – جتماعيابي ، بلكه مو يد نمي شو يت» نه تنها فقها ست. «جمهوخوند بنا بر قو خو صد سا متولد شد ــت. هم قر نگرفته سير حو ها علميه بيش ين ست. چر ، ما مي تو گفت كه بوكه كمتر فقيهي مر مي پذير كه حيطه سياست مو بر عهد ما غيبت ــت: «موضوعا عرفيه مو حسبيه «ثقه مسلمين» سست» «ضر مذهب» ــلمين ثقا مومنين مفو به عقال مســه» بر هيچ خوند قد «مطلق . ــد ــلمين» تاكي بر «جمهو مسما غيبت كبر نمي پذير مي گويد: «مطلق الختيا بو شخصي .» چر ، القل مبد خوهد بو ــما ين ش غيرمعصو هركس حكا قر : «... عدلت مسا كليه مو حسبيه به شر كه معتقد بو

ستبد ست...»: يخي برگرفته كتا ها تا * نقل قو ها ستنا

، سا ۱۳۸۷ ، چا ، محسن، سياست نامه خرساني، نتشا كوير، تهر - كديوخوند خرساني، نتشا ــي، فرهنگي جتماعي ــن، حيا سياس يابيگي، محس -

، سا ۱۳۸۶. ، چا موسسه تحقيقا توسعه علو نساني، تهر

”—œ t Kł —œ b uš¬ ×Uš

—uCŠ UÐ n− —«e¼ “« gOÐ

œdÖU

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۱۱شهر

خوند حاني خاند ــاني» تنها «مير عبدلرضا كفايي خرسنشگا شته فلسفه هه ۴۰ خر ــت. ــاني س خرستهر تحصيل كر ست؛ فلسفه سالمي محضر «شيخ بولحسن سيه گرچه بو يد». شعرني» فلسفه غر نز «سيدحمد فر، ما بنابر عالقه مه تحصيل به خا كشو بر شد بو تا بر ــا ۵۹ قم فت س ــهد يت هللا ميالني به حو مش ــد پحاني يت هللا سيدمحمد مقيم شد خا نز مرحو يت هللا ما مرحو ند. همچنين كفايي حيد خرساني گذ يت هللا ست. ــهيد سيدمحمد باقر حكيم محي لدين ممقاني باجنا شفتم. گرچه ــهر قم ش ظهر جمعه به خانه خيابا بعدخت، ما ميانه گفت گو كه به خوند پر به تفسير تحليل سيد، برخي تلگر ها جعلي خوند شيخ فضل هللا نو بط خوند گذشته نيز به موضع همشير پسرعمويش نست. نو كنش نشا « (عبدلحسين كفايي) كتابش به نا «مرگي نوعه طه مشر با مشر خوند : «نظريا مرحو گفته بو

ست بيا نكر ست.» مرحو شيخ فضل هللا نو صال

خوند خرسـاني تصويـر كالبد نظا سياسـي – فقهي مرحو چگونه ست؟

ند كه عصر ــر جمالي قائل بو خوند به طو فش مرحو غيبت كبر بر نتظا شئو عامه مسلمين بايد حكومتي ــلمانا تشكيل تاسيس شو متصديا ين طر جامعه مســلمين به تعبير عد ــت بايد صلحا مت ثقا مس حكوممسلمانا به نتخا كثريت ملت باشند. ين نو حكومت، نقش ، مشر به فقيه تي ند تشكيل فقيه با ساير مسلمين تفاــت فقيه مانند ساير ثقا مؤمنين عد مسلمين، يكي نيسخوند يق حاكما حكومت مي توند باشد. لذ حكومت نظر مصامي توند صو قتضا مصالح عامه، بد تصد فقيه تشكيل، يدگا ، مبتني بر يدگا يشا ه هر جز ــو ــيس ش تاس

فقهي شا ست.سالمي هبر حكومت يشا چه كسي حائز شريط يدگا

ست؟طه ــر مر مش ــالمي به تعبير س خوند حكومت ــو مرح) بر ) طه شئو خاصه ما معصو عه به تعبير عصر مشر مشرند. مي شمر تشكيل ين نو حكومت عصر غيبت جائز نمي ) قر ) ، حكومت سالمي بايد شخص معصو منظر يشاگير كه تمامي تصرفا عما حكومت حاكي حقيقت شريعت . چركه هر كس به غير ــد؛ بد خطا شتبا تصميم گير باشــريط، فاقد عصمت جائزلخطاست. لو فقيه جامع لش ، معصوها تضعيف ــال ــال ملكو موقعيت س ين چهر سسالمي فقط بايد ــا معتقدند كه حكومت يش ، ين مي كند. ؛ با تصد يشا ــو ــكيل ش ) تش ) عصر حضو ما معصو

حكومت. پس عصر غيبت، چگونه بايد نظا سياسي جامعه مسلمانا

؟ شوتشكيل حكومت بر نتظا شئو عامه مسلمين مو ــت بايد عصر غيبت يك هيا حاكمه باشد كه به حسبيه سبا تصد مو حسبيه سه گونه ست: ند. نظر فقها ين مو بپرــتند كه مو ــته، همچو مالمحمد نرقي قائل به ين هس س يك ما حضو فقيه جامع لشريط، شئو فقيه ست ــبيه حس . صو فقد فقيه، با صلحا مت ثقا مسلمين خوهد بو

ين حانيت قو مجريه با حضو لبته فكر مي كنم ال قو قضائيه كه تمامي فقها معتقد به شـتند؛ نظر ين نها هسـتند قو مقننه هم كه حضـو مجتهد خو يشا فقهاي بر نظا بر مصوبا مجلس نتخا

ند. كرتي فقها بحث تصويب خوند بر ينكه نقش نظا بله، مرحو ، پيشنها مرحو شيخ فضل هللا نو قانو جر حفظ شونا ــريط مجلس شو حاضر باشند (پنج فقيه جامع لش) به ــد تا حكا شريعت تخطي نشو حاكم بر كثريت باشند ستو ند ر عال طه ــر صو تلگرفي به حكومت مشيشا مجلس . ــو ــي گنجاند ش ساس ين متمم قانو ه ، شيخ هللا مسجدشاهي صفهاني، سيدحسن مد قانو ، حا يحيي ما جمعه خويي شيخ محمدباقر بها همدني، حا ميرــه نفر ند نهايت س ــا بيرجند به مجلس معرفي كر هــدند ، بها ما جمعه خويي) مجلس حاضر ش نا (مدند خوهي كر خوند عذ ــو يگر نامه بر مرح ــر نف

حضو نيافتند. نتخا همين فقها هم خوند، مد كوتاهي حتي مرحو نتخا كنند. ند تـا ميا علما تهر به مجلس محو كرنديشه « هد كه جايگا «جمهو مر ين مسـاله نشا مي ظيفه خاصه ، ست كه حاضر مي شو خوند به حد سياسـي

هد. فقها هم بر عهد منتخبين مر قر بله، همين طو ست.

حكا تـي تا خوند، فقيـه نقش نظا نديشـه مرحو سالمي جا سـا باشد تخطي شـريعت جامعه ينجاست كه . جا سو توسـط حكومت مد صو نگيركانا تاثيرگذ فقيه بر حكومت سياسي چيست؟ مگر مي تو

ما بر حكومت تأثير گذشت؟ ، حكومت نبوين ــلطنت » س ــا ــه خلع «محمدعلي ش ــو ك هما طتاثيرگذ عملي شد؛ يعني توسط فشا مومنين مقلدين فقيه بر

حكومت، ين نظر جريي خوهد شد.خوند، فقيه مقلدين «نها مرجعيت» جايگا يك پس ماندهي مقلدين هد؛ سا تمند بانفو قر مي نها مدني قدنا بر حكومت نهايت تاثير مو مرجع تقليد فشـا پير

نظر فقيه حكومت.حانيت جر نظرتش نسبت بله، همين طو ست. قد يانت مر عتقا ــا تهذيب حكومت بر پايه به تاييد يا تعديل ي

متدينين، مومنين مقلدين فقيه ست.ست؟ خوند چه شريطي نديشه «ثقه مسلمين»

كساني كه ملكه عدلت باشند؛ يعني خطايي ندشته باشند، ، نجا ندهند بر هيچ گنا صغير پافشا هيچ گنا كبير مت نكنند صو بر خطا، به صو جد به صر مدــته ش طو قاطع، به خطا عتر كنند عز بر تر خطا

باشند. خوند، برخو با مخالفا چگونه نديشه سياس سا بر طه به فسا متهم مي شوند نيد؟ فقها مخالف مشر توجيه م ين قبيل مي تو حكامي ه هند نا مي حكم بر تبعيد

يد. ... نجاني ، قربانعلي مو شيخ فضل هللا نوند مرحو ــاگر فر ، ش ــن نكته مكر طر صحا يجو : ختال بر سر خوند مطر شد ست كه يشا م فرموختال فقيه نجاست طها طه، همچو يا حرمت مشر

فقيه جمهو خو فقيه جمهو خو ۲۲

خوند لرضا كفايي، نو عبد لمسلمين مير گو با حجت السال گفت

ند ر خوند ن شاگر

حوحو

اليت اليت عد مومنين ثقا مسلمين طو بنابر ين نظر، مو حسبيه عصر سته فقها معتقدند كه . فقيه قر غيبت كبر مفو به ثقا مسلمين عد مومنين ست فقيه يق ست؛ يعني فقيه جامع لشريط يكي ثقا مسلمين حدلمصامو ين نظر، بر تصد تصر ست. بنابر عد مومنين حسبيه نيا به فقيه نيست؛ هم فقيه مي توند متصد شو ــلمين مو اليت ثقا مومنين عد مس هم غيرفقيه. لذ ، برخي ــو . نظريه س اليت فقيه قر ــبيه عر حسجب بايد ــيخ نصا مي گويند كه بنا بر حتيا فقها همچو شمو حسبيه غيبت كبر تصد فقها باشد؛ يعني بين قو جب سته جمع كر ند بنابر قد متيقن، به حتيا نسته ند تصر تصد مو حسبيه شئو فقيه جامع لشريط ــد. صو فقد فقيه، نوبت به تصد عد مؤمنين مي س ، تفا نظر با نظر سو ين ست كه نظر مبتني بر فتو بو

ما نظريه سو بنا بر حتيا ين حكم شد ست.؟ سته قر مي گير خوند خرساني جز كد نظر

؛ حاشيه مكاسب خوند بتد معتقد به نظر سو بو مرحو ين قائل . به ست فكر مي كنم تا سا ۱۳۲۰ ظها كر ، نظر قبلي خو برگشتند معتقد به نظر خر حيا بو ند. ند: مو حسبيه فرقي ميا فقيه ــا معتقد بو ــدند. يش شــا مت عقال ــت همه ثقا مومنين صلح غيرفقيه نيس

مسلمين مي تونند متصد مو حسبيه باشند.خوند، نظـر ميا فقها مدفعي گويـا به غير مرحـو

؟ ندــت. صال بنابر ين نظر ست كه برخي خير، ينگونه نيس، نظر سومي مي نبو سته ــد ند. گر ــو ش فقها قائل به نظر س، معتقد به نظر هستند، ما چو سته سو جو ندشت. پير » كر ند به نظر عد فقها قائل به نظر هستند، «حتياخوند خرساني ين ست كه ند. بنابرين، نظر مرحو ــو ســالمي متصد مو با نتخا جمهو ملت، بايد صلحا جامعه سحكومتي باشند؛ عم ينكه ين فر صالح، عا ثقه، فقيه باشد يا ، بايد منتخبا متخصص خبير غيرفقيه. همچنين بنابر نظر يشا

حكومت باشند. خوند، نقـش «فقيه» نظا سياسـي جامعه بنـا بر نظر . پس جايگا فقيـه نظا تي نـد سـالمي با غيرفقيه تفا

جاست؟ سياس ؛ منتها فقيه جو ند تي ينجا، ميا فقيه غيرفقيه تفا تا ظيفه شرعي به ــت ــر س با ينكه متخصص حكا شهد حكم مي كند كه مو نحر حكا شريعت، بايد هشد فتا خالت كند فر كه خال شريعت صو عد نقيا . فقيه ، نقش ناظر خوهد بو ليت كند، نقش مي كنند، سلب مسوين شريعت جايگا ناظر بر نطبا مصوبا عملكر حكومت با مو حكا فقه جعفر قر مي گير تا حكومت مجر مسير شريعت ــد صو ، با نصيحت هش . صو نحر ــو منحر نش. لذ مرحو ــو ، فقيه ميد عمل مي ش ــر با قدما جد تم

. تي فقيه نظا حكومت معتقد بو خوند فقط به نقش نظابا حضو فقها مناصب حكومتي چيست؟ نظر يشا

ــئو مجا حانيت ش خوند تصد فقها ــو مرحنست. ست نمي حكومت

vÝ—b b¹d

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

يگر حكم به نجاست غسا ست. گر فقيهي حكم به طها ضه يا ين مساله مجو ست كه ين فقيه با يكديگر معا ،، با هم مبا كنند؟! هر كد ــاگر كنند يا صحا ششا حجت هستند مقلدين هر يك هم نسبت به خوــا مكر ــا عمل كنند. بنابرين يش ش بايد طبق مرجع خونحا با من ضي نيستم، كساني كه به نحو ند: من فرمو بوتي نسبت به فقهايي كه قضيه ــا ند، كوچكترين جس تبا : نند. مرحو پد مي فرمو طيت مخالف من هستند، ب مشرطه تلگرفي خبر فتح تهر توسط مجاهدين لت مشر قتي كه طه خوند مخابر كر تاسيس حكومت موقت مشر به مرحو لت ، ين بو كه به لين قدمي كه يشا نجا سخن گفت، طه بر حفظ جا حرمت شخصيت شيخ فضل هللا موقت مشرعايت ــيخ تما جها : بايد ش عال كر نو تلگر ــد ست: حتر كنيد. خير هم ين مطلب برخي منابع نقل شطه مي سد، تشكيل لت موقت مشر خوند به كه تلگر هند كه ين تلگر با تصميم ما بر عد شيخ جلسه مي ند كه تلگر ؟! نهايتا جلسه چگونه قابل حل خوهد بوخوند پنها كنند شيخ سريعا محاكمه عد كنند. مرحو خوهي كنند كه خوند عذ سپس تلگر عال كنند مرحو

ند. سيد. هما كا هم كر ستما ير به تلگر يـر تلگر هـا فتا ين ميـا عمو مر پيـش عال مي شـو كه هركس خوند منتشـر متعد مرحو ست هر كس ما ما كا ست، طه مسـير مشرست. قد به يه خال حركت مي كند، سپا يزيد بن معاما حركت كر ند، ما كا ست كه فتا ست كساني عد مجا يا جز طه چيست؟! حكم شيخ مخالفا مشر؟ فكر نمي كنيد، فتا مرحو نجا قدمي مي تو ين فرهم كر عد شيخ فضل هللا نو پيش خوند بستر

ست؟ــت؛ نه غير خوند بو س فتا فقط مختص مقلد مرحو طه . فتا به ين معناست كه مقلدين يشا مسير مشر ناخوند ختال ميا ــخ قبلي گفتم كه مرحو تال بكنند. پاسطيت همچو ختال يك حكم خو فقها مخالف مشر

نست. فقهي مي يشـا حكم به تبعيـد فقها مخالف ، تلگر ها موجويشا طيت ند، مطمئنا مقلد شاگر پير مشرنسـتند، بلكه بايد شـا نمي حكا فقط مربو به خو ين

ند. طه هم عملي مي كر با مخالفا مشر، نه جهت غير تقي كه به خاطر نحر مسير شرند، هيچ مو ــد طيت حكم به تبعي ــر مخالفت با مشخوند صا نشد ست. گر مو مبني بر تبعيد سو مرحو حاني، چه ؛ چه جو ند يد. يك مو هم يد، بر من بياخوند به خاطر ... كه مرحو ــي، چه با حاني، چه سياس غير

با حكم فتو باشد. طيت، مخالفت شخص با مشربا خوند به نامه بهبهانـي طباطبايي پس پاسـخ مرحو ، هللا نو شيخ فضل هللا نو تلگرفي مبني بر «شيخ فضل ] به خرسا به جميع مسلمين ، بعا [تبعيد متابعتش حر

» چيست؟! جب، بد مفسدست شيخ فضل ين تلگر جعل ست حتي تلگرفي كه «. هيچكد سو مرحو مجا مو كوتا كنيد» صحت ند

خوند صا نشد ست.سـت مد خوند به محمدعلي شـا هم نامه هـا مرحو طه مناصب حكومتي كه بايد شـا حضو مخالفا مشـرخوند به هد كه مرحو ين مساله هم نشا مي جلوگير كند. طه نبا بستن تمامي منافذ سياسي بر فقها مخالف مشر

ست. بو يگر، شا خاند سلطنت بله، شا تهديد مي كند. سو سيه ند. حتي محمدعلي شا پس تبعيد به مقلد مرحو خوند بومضا ــت، ما خوند تلگر كه غذها ينجا نجس س به

خوند پيش ست، تكليف ما چيست؟ مرحو يد بگيريد. مظفرلدين هم فتو كه بخوخوند نوشته گفته ــا هم نامه به مرحو شلت مالك ــتم شما : من مقلد شما هس بواليت شرعيه نيد. قصرها سلطنتي به نمي ــن قصرها ــا بدهيد تا تصر م ج به من جه جا سلطنتي مشر باشد تعيين كنيد كه

چه مو مصر كنم.با تساهل تسامح مو كه شما طه خوند نسـبت به مخالفا مشر گشـا خالقي قابل نيد، حو مسـائل مثا مي يني فر به عنو يك عالم ست بحث تشـا نفو نچنا نظر ند مخالف بومـا مرحو ، عرصه سياسـي برخـو نبوفر همچو شيخ فضل هللا بر خوند برختيا شـي تنـد نجاني مالقربانعلي شـد نا بر كه نظـر نـد؛ چر كـر بوطه عرصه سياس تاثير منفي تثبيت مشر

مي گذشت.ــنگ ند بربر ــت كه جا س معلو سند، همانطو كه گر كسي طه نمي ــر مشند. ، يشا سكو نمي كر بربر شريعت مي يستاحاني، ، يك شيخ فضل هللا هم حكومت نبو

خوند مجتهد صاحب فتو بو مي تونست با مرحو مسائل فقهي مخالف باشد.

ينگونه مي گوييد؟! شـيخ فضل هللا يك شـخصيت منتفذ چر عرصه سياسـي بو بر محمدعلي شـا تاثير مي گذشـت. بر يـا بر . ، عمل سياسـي مي كر فقط حكم فقهي نمي طيت سنگ ند جو مشـر خوند فقهي مرحو

؟! نمي كر. مرحو ، ما نفي نمي كر مسلما بربر شيخ مي يستاطيت نست كه بايد مشر ظيفه خو مي ، خوند بنا بر جتهاــيل خو بر جريي شد ين قد قيا كند تما پتانسطيت سنگ ند ماني كه مخالفا مشر ــتفا كند. تا س نظر، ــكالي ندشت. ما گر نا ش خوند، ند، نظر مرحو ر نم ظايف شرعي خوند برسا طيت تخريب كنند، بخوهند، مشر

نا جا ين قدما بدهد. نمي تونست سكو كند به يفا مي كر جلو طيت شيخ كامال چنين نقشـي مشر

با مي گرفت. خوند با نفو ميا جريي شد طيت شيخ چنين نقشي ندشت. بعد ستقر مشر

بر شـيخ فقيه نايسـتا حكم به تبعيد خوند بر مرحو خوند با فقهي . يستا ، بلكه جلو شيخ سياستمد ندطه شيخ فضل هللا كا ندشت، با سنگ ند ها مشرهمرهي با محمدعلي شا مخالفت مي كر تلگر مي فتو با خوند يم. نظر صال شـيخ فضل هللا نو بگذ . مي

نجاني چگونه تفسير مي كنيد؟ مالقربانعلي نجاني ، مال قربانعلي مي خوستند، همچو شيخ فضل نومد، ، خو خوند مطلع شد ستخا كر هم عد كنند. مرحو ستو كه مالقربانعلي با حتر به عتبا طه ــر لت مش به

بفرستند.ند: با مالقربانعلي گفته بو خوند، ين، مرحـو ما پيش خوند «كثر سـن عـد معاشـر عالم نبـو جنـا شر جتما نجاني به مصالح مفاسد مملكت مالقربانعلي طن فر طر يشا موجب غتشا مملكت مفسدين ست تفو تما سال عال جانب سا مدخله ختال لت قاطبه ليا يشـا گرفته ند، بر مفسـدين كه يشـا حكا منصوبه به تبا جب فو مسـلمين

ست.» سال ين شمني به نها عتنا به ست مطلقا حر نجاني طر نفي ــبت به خو مالقربانعلي ينجا هم نس

نشد ست؛ بلكه نسبت به فر پيرموني يشا ست.طه خوند نمي گذ كه فقها مخالف مشر به هر حا مرحو

. نا مي گير تمند شوند جلو نفو قدخوند لي نسبت به عال ين نديشه ها، كال ــلم ست. مس

. يد نمي شو جسا يا طر خوند، بـا ها مختلف يد كـه مرحو يا شـما قبو ندطه برطر مد سـو فقها مخالف مشـر موضع پيش

؟ نا نمي مر به ين جا مي كر نا ه جلو فعاليت ها سياسي . قبو ين مي پذير به طرقي مي گرفت، سد مي كر مانع نفو پيشرفت قدما تي به حريم شخصيت نكه كمترين هانت يا جسا نا مي شد. بد

. نا شوست ما قد ين ، نه تنها به جريي شد خو خوند طه يـا بيگانه هم ، بلكه حتي تقويت مشـر مي ؛ نامه به سـلطا عثماني، نامه به الهه، نامه به سـتفا مي كر

... نگليس) نسه ، فر لما سا غربي (يني يا ضدملي كفا يا يشا بر بين بر يك حركت ضدغيرشيعيا كه مي تونستند به مسلمين كمك بكنند، ستفا كر

؟! ست، چه مشكلي خوند مي تو بر مقابله با ستبد يعني بنا بر نديشه سياسي نگليس، نسه، ) غيرشيعي (فر (سلطنت محمدعلي شـا

نا به يا طلبيد؟ ...) كمك گرفت ، عثماني لماسيله كفا ند به يم كه گاهي خد يت . مانعي ندخت ين خو حمايت مي كند. گر بتو يك طريقي، بد پر . ــيد به هد مقدسي كمك گرفت، شكالي ند س باجي بر خوند ــه ما با قبا كمك گرفتن بيگانه نديش

مذمو ست. جو مي كنيم، بـا خونـد نديشـه سياسـي ماني كه به يم: «حكومت مسلمين عهد «جمهو مسـلمين» بر مي خوغيبت حضر صاحب لزما عجل هللا فرجه با جمهو مسلمين يه» سخن لت صحيه قانونيه جمهو يگر « ست» يا جايي سيد به خوند، پلي بر طه خوهي» مي گويند. گويي «مشر

«جمهو خوهي» بو ست؟، هنو ما ــد. هرچند كه بعيد نيست كه ينگونه باشــو فقط جايگزيني يك ــخن به ميا نيامد ب يت» س «جمهوموكرتيك، متشكل نمايندگا ملت بر تصميم گير حكومت

۱۱۲ايران

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ند تا شا غيرمسو بد قد باشد صرفا تشريفاتي. يا مي كريربنا فكر مرحو ــتم كه مبنا ــما موفق هس ما من هم با ش

خوند بستر تولد حكومت جمهو فرهم مي كند.نديشـه سياسي خوند هم فكر نمي كنيد كه حتي شـاگر

ند؟ يشا نكر جمهو خو بله، همين طو ست.

ما ند، هما شا كر بو ستا ين مطلب گر ند. يت م نگ، جمهو بد

خوند مرجع بعد لبته موقعيت، عظمت سيطر علمي ــن صفهاني ست ؛ مرجعيت عامه سيدبولحس تمركز ند

خوند). لبته نه حد موقعيت علمي قابل قبو نائيني (بتر ماند. خوند نديشه سياسـي – فقهي مرحو قا كفايي! ثي يافت نشـد كه بر كشـد؛ نه تنها هيچ يگر. شاگر نتقا به نسل ها ، بلكه جريي شد صفهاني مرحو شيخ لحسن بو (مرحو نائيني، مرحو سيدمدند هم ) منز حا شيخ قم گر لكريم حائر يز عبدمر هم پس سا ها كه يت سـلطنت، هي جمهو خوند نشسته ست، حتي نيم « حو بر سر سفر «كفايه الصو

؟! . چر نگاهي به نديشه سياسي نمي ندطه ليل نحر حكومت مشر خوند، به حلت مرحو پس يدگا ها مذهبي سبب شد كه علما فقها كمتر به نظر ند؛ نه لحا جريي كر نه نظر نشر خوند بپر مرحو عامت مرجعيت برعهد خوند، حلت مرحو . پس بسط . لذ به نظر طه فتا ــر ــيدمحمدكاظم يز مخالفا مش قا سگذشت خوند خو نشا نمي شد. پس ، مرجعيت ــير محمدتقي ش ــيدمحمدكاظم يز مير قاسخوند (سيدبولحسن صفهاني، مير نائيني تاحد شاگر ند ــس ــد كه پ غا ش ( ــيخ عبدلكريم حائر يز حا شــس كه جا ضاخا جريا ها پ تا ــي، كو مان، شايد نتظا . لبته چند سا خوند ند بر نديشه ها

خت. خوند بپر كه نپر مير نائيني بو كه به نديشه قا خوند ( ند مرحو نه تنها شاگر به تاييد قد بلكه فرند ؛ يعني فر ) تا بر سـر مي گـذ قا ميزمحمـد . ) مي شو ضاخا ، مؤيد يك مستبد ( گترين مخالف ستبد بز

بر قد عمويتا چيست؟ توجيه شما بر؛ گي بو بز . به هر حا عمو سمت هيچ توجيهي نديشا تحت فشا نم كه لبته مي . قد نمي پسند ين ما من ضاخا بتد ما . ــن مر قد كر لز جتماعي به يست نز بو تنفر تش بو هنو به قدما ضدمذهبي قدجو ندشت. ين نگا به سا ها پاياني سلطنتش ميا مر شت؛ چركه مر نا مني سا ها پاياني جو تا سا ۱۳۰۸ ، منيت ــتبد تونسته بو ند با س مد بو ــتو يه به س قاجاقا پد ( ، به مرحو ــا ند. قضيه مجلس مؤسس گر باند تا ين مجلس حضو يابند كه هر خوند) بسيا فشا ند فرقا ند كه حتما بايد نپذيرفتند. ما قضيه تا گذ لز كر ين مرسم شركت كند حتي برخي مر هم به يشا فشا بتد پايا ( قا (عمو ند. بند فكر مي كنم كه مرحو . نقل مي كنند؛ ــي بو يد، چر كه مر باهوش ضاخا مي كا خوند) ، پسر بز مهد قامير سا ۱۳۰۸، عمو بز بند (شت. ضاخا مالقاتي مد. تهر با يا به ير نجف بر ضاشا به گفته بو كه مشهد مشر شديد، سال من مالقا ، خو بال كنيد قو من به يشا عر كنيد قا قا به مهد كه قامير كه منيت خرسا شما تقاضا مي كنم. مرحو قا قا نقل مي كند. ، مطالب بر مرحو ــهد مي به مشــر باال كر ندخت فكر كر س ــر پايين قا مدتي س] مر صاحب قد ضاخا گفت: «كا من تما ست. ين شخص [تشخيص تما قد ها محلي مي كوبد تا قد مركز ست .» پيش بيني يشا . مطمئنا مر بين خوهد بر تقويت شوند كه قا حبس تبعيد كر ــا بعد، ــش س مد ش

شتند. نهايتا ضاخا حانيو به همر عمو شما تاجگذ كدميك

شتند؟ حضو ، هللا مسجدشاهي صفها قانو قا مشهد، حا مرحو ــا جمعه خويي م ــا مير يحيي ، ح ــابو حا مجتهد نيششت فيع مي سيد محمد بهبهاني تهر مرحو شريعتمد ند تا كه هر كد يك سر تا گرفتند به تيمو تا

ضاخا گذشت. بر سر قا حسين قمي لكريم حائر يز حا چر حا شيخ عبدين تحت فشا قر ند عو نكر بر حضو مرسم

ند؟ ندــتر ــدند، بيش عو ش قايا كه به جهت مقا مرجعيت؛ ين

ند. حانيو سياسي – جتماعي بوقا خوند (مرحو ند مرحو سد كه فر ينگونه به نظر مي ند شا نبو ستبد همچو پد ) مبا با تا مرحو پد

يگر برگزيدند. هي ــا عالقه ــما به ش فر به پد گفت كه مر مي گويند: «ش: «من به ينها چه عالقه بطه.» پد فرمو با حسن يد با . ما تجربه ــا ق ــتند؛ هم بر مثل ــه بر كش كــهريو ۱۳۲۰، به من ثابت كر كه هر ، پس ش ــي ير سياسبا م گيرند ، تو ها پر قت حكومت مركز تضعيف مي شونا ميد صحنه سياسي ، كمك ها ما تبليغي شوند، صو يماني بر مر ير - مركز تشيع ير م )- باقي نمي ماند. من بر حفظ عتقا خانه هل بيت عصمت(گرنه خطر ، قائل به تقويت حكومت مركز هستم؛ مذهبي مر

«. نمايي خوهد كر كمونيست ها ير به طو جد خوندنش، به خوند با فر اليل تفا عملي سير شـايد يكي ير ها قامت خا مر يشا نجف ليل حضو

ست؟ ير ندنش ونت فر سخوند مرجع بز ــت. همچنين مرحو قاعدتا همين طو سعامت سخن عيم عالم تشيع بو جايگا مرجعيت تقليد

ند. حاني جتماعي متنفذ بو ، قا ها يشا مي گفت؛ ما حمد كفايي) هم گويي ظهو بو شـما (مرحو حا مير هه ۴۰، بتديي ، سـا ها بر مسـائل سياسي حو

همر نبو ؟يت هللا سيدموسي نجاني (بر ــبير ــيدبرهيم ش قا سيت هللا خميني پيش ــو : مرح نجاني) بريم نقل كر ــبير شند. تبعيد به تركيه، قم كنا شاگر صحابشا نشسته بونا نتقا يم با نا مي بر يك به حانيو علما نز ما ند تا ند گو مي قا خميني هم سكو كر بو يم. مي كرــيد. يشا سكو شكستند گفتند: س قا كفايي صحبت به تبا يشا با حكومت قا كفايي بقيه جد كنيد. ــا حسبر منفعت شخصي نيست، بر حفظ مصالح حو ها علميه قا سيدمهد مامي فع گرفتا ها عامه ملت ست. همچنين يت هللا شيخ مرتضي حائر يز بريم نقل كر كه صفهاني قو يت هللا خميني به من گفتند: « : يك ــا حائر گفته بو قتبا نفر، برسا شتند، تبا با بين علمايي كه با شا ؛ نه به جهت مصالح شخصي، يكي مرحو جتها تشخيص شا بو.» مرحو يگر حا سيدحمد خونسا حمد كفايي حا ميرفا حانيت ــته بو تا حيثيت ــير گا گذش ين مس پد حمد ، حا مير ــيدحمد خونسا يت هللا س كند. به يا كه ملي، هر سه مشتركا نامه به يت هللا شيخ محمدتقي شتياني نا پد نوشتند تا يشا به حكومت فشا خوسته ها هد. حانيت نرمش نشا نامه جريي شو حكومت بربر

يالتي نجمن ها حكا مغاير با شـر اليحه ه ن جو با ند؟ نجا قدمي لدتا چه ، اليتي گنجاند شد بو

لين علمايي بو كه مفا اليحه مطلع شد مرحو پد جز مد كيل مشهد مجلس، به نز مرحو پد . محمد قريشي، بوقايا مشهد طال . مرحو پد موضو به مساله طال

عو قايا علما به تشكيل جلسه ، ند بر تصميم گير ، عامت موقعيت مرحو پد قايا علما مشهد به لحا ، كرــا منز يشا تشكيل شو چها تصميم گرفتند ين جلسقا ميالني، مرحو جلسه منز مرحو پد برگز شد. مرحو قاحسن قمي حضو حسين سبز مرحو حا حا مير. بعدها مرحو يگر نبو ند هيچ كس پد ين جلسا بوند كه بند تا قايا فرمو خرين جلسه به لد شنيد كه يشا : ينكه هر قايا ين مساله هستم؛ ما به سه شر خر همر ، به تفا نظر ما باشد. ينكه، قدمي كه خرسا نجا مي شوــا . چو گر مخالفت با ش ــا هيد؛ نه با ش لت قر مخالفت با حانيت يگر نمي تو تغييرتي مسائل به نفو كال باشد، نقد تضعيف حكومت قد كنيد كه ، . سو خدشه مي شوقايا خيلي با مونيست ها نيفتد. جلسه، يكي ير كا . مرحو پد هم حر صحبت كر به نوعي موفقت نكر بونيد كه مر تنگناها ما يد نمي : شما تجربه مر ند گفته بوتي مخالفت قا پس ين مساله با حركت مبا ها مي كنند. مرحو يت هللا خميني هم ين با ند. مرحو ند، ما سكو كر بو نكرقدما خو ند يشا هم پاسخ يشا نوشتند نامه به ند كه من به شا نامه نوشته نصيحت نامه بيا كرــتم گفتم سو قا بهبهاني نوش كر ينكه نامه به خو من به نز شا بر بگويد، مسير ين قدما به تضعيف

) سلطنت مي نجامد. (شا؟ قا حلبي چگونه بو تا با مرحو بطه مرحو پد

يس . سا ها كه پد تد ــاگر پد بو مرحو حلبي شقاياني ند؛ ــا كر غ خا كفايه يني، شيخ همچو شيخ مجتبي قزمغاني، شيخ محمو حلبي، كاظم ... حضو شد تربتي شيخ حسينعلي ــهريو ۲۰، هم مي يافتند. پس شقا حلبي خو صحا پد ، سمي مجالس پد بو منبر . همچنين سا ۱۳۲۶، پس بوسا ها، پد به عتبا مشر شدند ــا يش كه مرحو حلبي هم همر . ما سا ۲۹ به بعد، مصدقي بو

بطه تقريبا قطع شد. شد تا برپايي «حجتيه» يعني پدقا حلبـي كمكي به مرحـو

ند؟ نكرــكالتي كه ــا حلب مش ققا . شت، به پد مرجعه مي كر، نمايند حجتيه خرسا سجاــما ــل كر كه سرش بريم نق۱۳۴۶، قسمت قليت ها مذهبي، ستوني بر «بهائيت» گذشتند. قا حلبي قبل سرشما مطلع نگ به ، به سجا شد بوقا تهرني گفت: بر منز مير جويت هللا كفايي برسيد با هم خدمت ين مساله مطلع كنيد. يشا قا فو سپهبد «باتمانقليچ»، مرحو

ند به گفتند: «فو ستاند نايب لتوليت خرسا حضا كربا هوپيما به تهر بر به شا بگو، بايد ين ستو «بهائيت» حذ .» حكومت مد يك تما ستو ها مربو به بهائيت شو

. حذ كر؟ تا با حجتيه چه حد بو بطه پد پس

ند. پد ــن قبيل بو ــكالتي ي فقط ملجا حجتيه مشنا تبا خاصي با نا مي پسنديدند؛ ما فعاليت ضدبهائيت

ندشتند.

b uš¬ Ê«b “d ∫sO¹UÄ tÐôUÐ “« bL× «“dOÁœ«“U ¬v¹UH bLŠ« «“dO

ايران ۱۱۳

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

فقيه جمهو خو فقيه جمهو خو ۳۳

طه ساني جنبش مشر نقش فضل هللا نو مالمحمدكاظم خر

خوند ستا شيخ u³Ł d³ «

È—u tK « qC aO

يدگا ها ين با طه، بسيا علما پيشويا جنبش مشرلبته متفا گوناگو طر مختلف، نقش ها فر مؤثر نا ، به نقش تن ين گفتا ه ند ر يفا حتي متضا

يم. م پر

شيخ فضل هللا نو مرحل نخست حركتي كه بر مبا يه مقدسه ، حضو ندشت مهاجر به غا شد بو با ستبد . ما مرحله پاياني (كمتر يك ) شركت نكر حضر عبدلعظيم(طيت) به مخالفا ستبد پيوست ما پيش صد فرما مشر. پس تغيير نظا حكومتي به ر نا همرهي هجر به قم با طه، هنو يك سا نگذشته بو كه شيخ نو ند ند مشرطه جد كر صف مخالفا جا گرفت خو هو مشرجهه همت خو پس – تا پايا عمر – مهمترين هدفي كه طه بو كه سرنجا نيز جا خو بر سر ين ، مبا با مشر قر ، مخالفت ئه مي كر ليلي هم كه بر ين مبا هد گذشت . عه» بو فا «حكومت مشر ــريعت طه با مباني ش نظا مشرنچه طو ين مد محسو مشهو ست، حمايت ها لبته ــا عه طلبا حكومت محمدعلي ش ــر ــر مش ــو چ بي چطه خوها شتن تسليم بربر مشر ها بر حذ عملكر ، عه طلبا ست با يك نگا به سنا عالميه ها برجا ماند مشريد ين مو نمي ماند. به عنو نمونه، بنگريد به بيانيه جا ترشيخ فضل هللا نو ها تن هم مسلكا علما شيعه سني قاعلي كبر ــي، حا مل ، مالمحمد ــيخ عبدلنبي نو همچو شطه به ... كه پس سركو مشر ستم با ، مالمحمد جر برــد مي خونيم: « به حكم ــيله محمدعلي شا منتشر ش سمحكم خال عالم – جل سمه – حفظ بيضه سال قر عصا قت علما عال ست... » نيز: « قسم به جميع برعهد سلطا ) ين ) شرعيه، كه ماها، بلكه تما هالي سال ( معظما (مقدسامملكت، بر تاسيس مجلس شو عمومي حاضر نيستند نتيجه ما محترمه ين هر مر هد ( يرني سا جز هد () هتك نوميس (تجا به قونين) سالميه يختن خو ها پا )العلي مطا مطا مطا » (حكم، حكم مرالقد المر نيم. نمي - ست. مطا ست مطا ست مطا ــا م ش قد علي - يعن ح

طيت، صص ۴۱-۲) سائل مشر ست –

طه ما خوند خرساني علما هم مسلك ستقر حكومت مشر قدمي ساسي گامي مهم جهت محد كر تصرفا ظالمانه شتند ليل بر تأكيد ند به همين ــا عما مي شمر شطه – پافشا نه تنها بر تبديل نظا حكومت – ستبد به مشرــا به تو قدما محمدعلي ش ند، بلكه پس ر صر مي ند ستبد قتل حبس تبعيد پيشويا گر بستن مجلس با

خوند خرساني تن يژ طه نيز به ــر جنبش مشحسين خليلي تهرني يگر مرجع نجف – حا ميرگترين نقش برنگيختن ني – بز ند شيخ عبدهللا ماند. ند يفا كر گر طه با مر به حمايت مشر، تنها چر كه پس قدما سركوبگرنه محمدعلي شامت بربر ، به مقا خا ــر ستا تبريز بو كه به سمد بو كه مت مه همين مقا با ستبد سرنجا به شكست محمدعلي شا خلع سلطنت نگا عوطف مذهبي عامه مر خصوصا مر نجاميد.

تبريز حسا طاعتي كه نسبت به مرجع سه گانه نجف – مت حمايت هايي كه شتند، ين مقا خوند خرساني – نا ، كسر شت. ين مو صو گرفت، مهمترين نقش ، مي نويسد: حانيا شيعه ند كه نظر مساعد نيز نسبت به غالب ، تلگرفي به نكه محمدعلي مير مجلس به تو ببند «پيش سيد. سپس علما نجف ــتا نجف پاسخ تند نجف فرسند كه سربا طه پافشا نمو فتو فرستا هو مشرمر محمدعلي شا طاعت نها نبايد گا سو قز ها سركرطه طاعت كنند صريحا نوشتند كه «همرهي با مخالفين مشر، به منزله طاعت ــو ــا تعر به هوخوها مجلس ش حكمشسانيدند. يه ست» ين با تلگر ها پياپي به همه جا يزيدبن معانجيدند با تلگر ها مفصلي پس بمبا مجلس، علما سخت با بد شد ين با علما به سخنا تندتر ــا ميانه يشــنو خو سلطنت محمدعلي مير – بلكه ــته، ناخش برخاسگي يستا ين ميا چو ند. شكا يه – خاند قاجاتبريز ينكه محمدعلي مير پياپي سپا بر سر شهر مي فرستد ، به يا تبريز ست ند سيد، علما سه گانه فرصت به نجف ند كه حمله به تبريز برخاستند با فتوهايي به ين مضمو فرستاــهر، با بر ش ــتن خو ) بس ) ما به منزله جنگ با ما ) مي باشد... حكم بستن فر به صحا سيدلشهد(ند چو يژ شهرها، تابع مذهب بو ، به ير نبو مر ها ين يا بابي مي ناميدند، طه خوها بير ، مشر ) ماليا (برخي طه ــي به يا مشر ، كمتر كس ين فتوها علما نجف نبو گر ند يند بو ماني ــا مر مي مد. هما مجاهد تبريز بيشترشيز يشا كوشش جانفشاني، ين فتوها علما نجف ستابا مي كه من «حكم ها ين سخن به خا با بو هما ستاگانا تونگر كه پو به نا علما نجف جر مي كنم» همچنين باند. سو ند، بيشترشا پير فتوها علما بو عانه به تبريز مي فرستاــو ... س ــز تلگر ها علما نجف ين مي بو بخوند خو نجف، نبوهي طلبه ها كه پيرمو ين سه مجتهد (ند ر طه هو مي مشر ند، جد يگر) مي بو خرساني ند... همين حا لبستگي نشا مي ، به تبريز پيشامدها فتا علما سه گانه، موجب نگرني تر محمدعلي مير نجف لجويي علما كوشش هايي كر نتيجه نگرفته ها بر شد باــت باشد، يكي تلگر ها علما س نكه نمونه . بر بويم. ليو يم: « به عمو ملت حكم خد عال مي نامبر مي فا ( ــفا جبا (محمدعلي مير فع ين س ) همت مر )جبا هم مو مسلمين عر (جا ها نوميس) نفو گترين عظم محرما (بز ست) ماليا به گماشتگا )طيت، ) جهد ستحكا ستقر مشر نفا گناها ست) بذ (ــر مويي ــت) س س حنا فد ( ما كا ما به منزله جها

به (جنگ) با حضر مخالفت مسامحه به منزله خذال محالك (خد ــت. عا هللا لمسلمين من ــالمه عليه س صلو هللا سهللا تعالي. الحقر ــا .) نش ــلمانا چنين گناهي به مسحسين خليلي تهرني) خليل (حا مير ند) لمرحو مير نجل (فرني. » ين تلگر ند الحقرمحمدكاظم لخرساني الحقر عبدهللا ماسانيدند سپس نيز تصوير يگر جاها به چا نامه ها ــته همه جا منتشر كر ند. ينگونه ش متن مكتو بر ، حمد كسر ، ير طه يخ مشر ست.» (تا تلگر ها فر بو

صص ۷۲۹-۳۱)خوند خرساني مبا با ستبد يگر قدمات كه با تاييد نجا شد، نگا كتا ها متعد بو كه پشتيباني جنبش خوند علما هم مسلك به قلم سيله شاگر طه به مشر

: مد مياخوند شيخ حسين نائيني كه با تقريظ لف – تنبيه المه به قلم مير

ني منتشر شد. ند عبدهللا ماــماعيل محالتي كه خالصه ــيخ س – للئايي لمربوطه به قلم شــر شد صل نيز گونه با تقريظ مرجع نامبر منتش

يد. چا منتشر گر – نصافيه به قلم مالعبدلرسو كاشاني كه با تقريظ مالحبيب هللا

شريف كاشاني منتشر شد.ــاني به هديت خوند خرس ــا همين گونه فعاليت ها ناحيه بتخانه ــرنجا محمدعلي شا شكست خو به سفا بو كه س) پناهند شد ــيه تز س لتي كه تحت لحمايه بو (خوند خرساني علما هم مسلك بيشتر سه پس قدما

جهت متمركز شد:ــاني كه پس خلع محمدعلي شا ۱- مبا با كجر ها كس

ند. سلطنت بر مسندها قد تكيه بوعو به عال عفو عمومي سا بيانيه ها متعد ۲- صد طه عما شتن حكا مشر ندنيا سياسي برحذ كر خشونت نسبت به مخالفا خو توصيه ها كيد به مرعا قانو يك كر ها به يكديگر مسا بربر ميا مر نز

شمني. بين بر موجبا فتر ختال خالت ها بيگانگا – خاصه ها نگليسي ها ۳- مبا جد با سي نگليسي ها – مو ير تا مرحله عال جها عليه نيرما ند؛ سرنجا ير صحنه تاخت تا خو قر بو كه خوند خرسان بر سفر به ير به منظو حضو مستقيم ــد ش ، خوند خرساني نيمه صحنه ين جها كه با مر ناگهاني

هد خير عملي نشد.گشت محمدعلي شا به مسند سلطنت كه ها ۴- جلوگير باگذشت ند حتي چند ما قبل همچنا حمايت مي كرندند به قصد پس گر ــا مخلو به ير با خوند، ش مرحو گرفتن تا تخت، لشكر تركمانا فرهم ستو سيله قدماتي كه به لي با شت. طر به سو تهر گسيل طه خوها نجا گرفت، محمدعلي مير به ــر خوند مش مرحو سيه هد خو نرسيد با هم شكست خو ناگزير ير به هند قطع گشت پس حقوقي كه مقر شد بو به باند. ( ين با بنگريد به گفتا به همين قلم كتا «حيا كرخوند خرساني» صص ۵۹۵، ۵۹۸-۹ سياسي، فرهنگي جتماعي

( منابع مذكو هما صفحا

عه خوهي خوند خرساني نسبت به حركت مشر ، نظر مساعد ندشت پيشو شيخ فضل هللا نوطه، ــر ال ين ير كه حكومت مش ــه ــر بو ك بير ما هيچگا ــت. س ير نابجايي ــت، عه نيس مشرــه ما بو يم عه ندشته يم هميش ــر حكومت مشين بابت كه عه هيچگا نيز حكومت ها غيرمشرچر حكومت ها غيرشرعي حاكم ند، مبا عملي جد ها ، با عملكر ــا بو ــته يم گر مب نها ندش با ؛ نها بو نها بر كاستن تصرفا ظالمانه ناصو

v UÝ«dš b uš¬

۱۱۴ايران

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــرعي با شرعي؛ كساني هم كه نه با هد تعويض حكومت غيرشطه، عه طلبي هستند، تا پيش جنبش مشر مد حركت مشر سرقت ندشته ند كوچكترين عترضي به غيرشرعي بو حكومت ها نها ــرعي بو صل با ينكه حكومت ها مزبو – عال بر غيرشــلمه لهي ــر مغاير با حكا مس – مرتكب هز عمل خال شند نها نبو ، هرگز صد برند عه طلبا ــدند، ين مشر مي شنها نيز نها كمك يا به بلكه بسيا موقع، همكا با طه، ــتند. لذ ين ستدال كه «چو حكومت مشر با متنا ندشها »، حقيقت تخطئه عملكر عه نيست بايد سرنگو شو مشر

عه طلبا ست. ها خو مشر تمامي سال صالح ما عملكرطه ، مرحله مبا با مشر عه طلبا ثانيا مهمتر ينكه، مشرست حكومت ست طه، پس سرنگو كر حكومت مشرند با تما قو حمايت شتند كنو نيز محمدعلي شا تكا عما مغاير مي كنند يعني هما حكومتي كه ستمگر با مصالح مسلمين حكا مسلمه سالمي، همه حكومت ها ضدشريعت سفيد كر ست. ين حا جا سو هست كه ــت نشاند ها س ــا كه ، حكومت محمدعلي ش يا يناند تلقي عه كه نويد بو تز ست، هما حكومت مشرــت – پس همه ــت – كه البد چنين س ــد؟ گر چنين س مي كننعه بو ند ــر يخ، حكومت ها مش حكومت ها ظالم متجا تاعه ست ير به نيست. طه نيز مشر ــر حكومت مشيگر ، بر حكومت ها ها حكومت محمدعلي شا ير عملكرطه سا ها ۱۳۲۴ تا ۱۳۲۶ خصوصا بر حكومت نيم بند مشرــته ــتبد صغير) هيچ ترجيح متيا ندش (پيش سين شريعت ست ، سويي سبب بدنامي ــتن نس عه مشر ، سويي موجب مي شو كه همه حكومت ها ظالم ضدساليگر هيچ حكومتي نتو غيرشرعي عنو سالمي پيد كنند خوند خرساني همچنين معتقد بو كه . خوند با مبا كرــط يد معصو ما قتد بس عه حقيقي جز ــر حكومت مشــت بنابرين عين پرهيز ) تحقق يافتني نيس ــر ما (پيامبعه، بايستي حدكثر كوشش بكنيم ــر نامگذ حكومت به مشير ظلم عه بر نيست، كه هما حكومت هايي كه نا مشرــو هد شر مقد تر ش ، هرچه تنگ تر محد ــا فسين بو ، هر چه بيشتر تحقق يابد. گستر عدلت مساعه حركتي خوند خرساني با حكومت مشر شا به نظر عه به ندخته فا حكومت مشر كه شيخ نو تحت عنو يگر نيز هست كه ؛ لبته بسيا موضوعا پرسش ها بوسي تجزيه تحليل قر گير جمله: مي بايد به تفصيل مو بر ، نحرفا خوند بر جلوگير طه، ــر ستقر مش چر پس خوند تابع ــي يدگا ها سياس يا ؟ قدما كافي به عمل نيا؟ چر ــي غر گريا عر بو نائيني نيز تحت تأثير كوكب، با لقا خوند نامه به بر ير شنا نامي نگليسعه تخطئه خوند حكومت مشر ؟ چر ين محترمانه يا كر عناطه حكومت ــر ين كه مش ؟ چر با طه تاييد كر ــر مشپايي غيرسالمي مي شمر نسته يك نظا شرعي نمي خوند خرساني به ين ير كه «نقال عليه ؟ پشتيباني نموفتا ؟ ند» چه پاسخي ستبد نگليسي ها ير برپا كرخوند خرساني، نظريه مرحو ؟ خوند با مخالفا خو چگونه بوست ست يا ؟ اليت فقيه چگونه تفسير مي كر با نرقي طه پشيما خوند سرنجا پشتيباني جنبش مشر كه مرحو ند؟ گر شد مي خوست حكومت ستبد محمدعلي شا باخوند) طه ( خاصه ست ست كه مرجع سه گانه مدفع مشر يا

ند؟ حكم قتل شيخ نو صا كريگر موضوعا مربو شد بسيا ــش ها يا پاسخ پرســاگر كتا مفصلي تأليفا ين ــاني ش خوند خرس به نها مد فشر ست، به تفصيل ست تكميل ناچيز كه فعال ــي ــز ضمن يك مصاحبه چند گفتا كتا حيا سياس نيــاني ( ۵۰۷ تا ۶۰۴) منتشر خوند خرس جتماعي فرهنگي

شد ست.

فقيه جمهو خو فقيه جمهو خو ۴۴

طه طه خو نجف مشر جع مشر ساني مر خوند خر ضع مو

شتبا محاسبات

) معر . يت هللا مال محمدكاظم خرساني (۱۳۲۹-۱۲۵۵يني ــاني يكي مرجع مهم سد خير حو ها خوند خرس به به شما مي يد كه به خاطر جايگا علمي نقش تعيين كنند . نقش ــش خاصي خش فيت طيت، معر ــر نهضت مشتفا تمامي منابع طيت مو يني نهضت مشر مهم ين مرجع سي موضع ، بر ين طيت ست. گير مشر شخصيت ها طيت مي توند ما به شناخت يشا طو مشر سياسي ــر نيز گي ير جريا ها طيت ــر عميق تر مش

. هنمو شو نديشه سياسي ين عالم شيعي

ير به سالها قبل ين مرجع بز مسائل سياسي ضا . پس تر قتل ناصرلدين شا مي گر طيت با مشر، نه تو كشو بدير بدترشد. جانشين پير ناصرلدين شاجي فزيش قرضه خا . شنا بو شت نه چند با مملكت ــو مقابل بيگانگا نيز ــي كش -سياس كاهش تو قتصاــز نجمن ها مخفي فر ــديد فعاليت گر ها غربگر ني تش. حد ۱۳۱۷قمر باتوجه به ــا فز بو ض خامت ضاله بر يني نگر شد ــيد خبا ناخوشايند ير به نجف، مرجع ســا متعد بين مرجع نجف مدند. جلس پي چا جويي برضا ير با صد عالميه نها نگرني ها خو منعقد شد ند. حمايت شركت سا نامه به علما مسئولين منتقل مي كرشتياني مقابل حمال برخي فا مير حسن ــالميه، سلفكر شخصيت ها حكومتي، تكفيرعلي صغرخا تابك منوفال ير به ــلط كفا بر كر تس عظم به جهت هموگذ فعاليت «فرقه بابيه ــتگي كشيد كشو نيز شكسبلژيكي، حمايت هللا)»، صد حكم خلع يد مسيو نو (خذلهم قدما )، بخشي مهاجرين به حضر عبدلعظيم (مهاجر صغر. حضو علما ير ضا ير بو صالحي مرجع نجف بر بهبو ين جنبش عترضي، طمينا مرجع نجف به ين حركت . علما به ين طيت شد، جلب كر كه نهايتا معر به نهضت مشرــلطنتي نحو كشو بايد ند كه نظا س ــيد بو س نتيجه طيت بحث . با مطر شد عنو مشر تحت ضابطه قر گير؛ مد نمايندگا مر بر نظا بر مو ــكيل مجلس گر تشــتقبا س حانيو مو ين موضو عليرغم چند چو برخي شنفكر تعريف . گرفت. ظاهر هم جا نگرني نبو علما قرظها ند طيت تاكيد بر عد ضديت با شريعت مطهر كر مشريي ست كه ــتند مجلس شو بر گرفته هما صل شو ش مي ند. ) به عمل مي كر ) قر بر تاكيد كر پيامبركرفا ملي مي تونست كشو شريط ستبد چنين شريطي

طگي با هزينه كمتر منتقل كند. به شريط مشرين نظا نامه، غا به كا مجلس شو ملي جريا تد با ند ند ختالفا سر با كر معلو شد عد نمايندگا خوندخرساني ــتند. مشي ــر كر سال نيز هس صد مشمش حفظ عو طرفين به ختالفا ــد ش شكا بتد ــتقر س طه خو نجف ــر يگر مرجع مش خوند . ــد بو حلويت صلي مبا طه محد كر ستبد قاجا مشر

ين حالي بو كه مرحو حا شيخ فضل هللا نستند. مرحله مي فته فته نسبت نو تعد بسيا علما تهر شهرستا ها نامه ها منتشر طه خوها نيز مطالب ــر فتا مش به

ند. حسا خطر مي كر حسا شد ختالفا باتوجه به مبنايي بو شد گرفت. مرحو حا طه همرهي با ــتا حمايت مشر س شيخ فضل هللا نو ئر بر ــي طه خو صل متمم قانو ساس ــر يگر علما مشنظا پنج تن علما طر بر مصوبا مجلس پيشنها ليه شيخ هوشمندنه نجا تغييرتي پيشنها طه خوها با مشرستا ند. به عتر غلب منابع ين كا فقط تصويب كرطه ست پذيرفته شد مشر خلع سال شيخ گرفتن بهانه ينكه ــتند به صل عمل كنند. كما خوها هيچ گا بنا ندشطو عمر مجلس شو ملي به ين صل عمل نشد. تصويب ين عترضا بعد بهانه جويي ــيخ تما شد صل عمال به ضر شخوندخرساني نيز باطمينا خاطر تاكيد مي كر يد. قلمد گرجو ــا هيچ نگرني ــي ج جو چنين صلي قانو ساس ــا ب، با توجه به تبليغا طه خوها . تشديد ختال شيخ با مشر ندــيخ نه موضع ش ــيخ نعكا نها عليه ش قعي منفي غيرخوند ــيخ يجا جديي بين ش فته به فته نز مرجع نجف گا ساختن مرجع خرساني منجرشد. تما تال شيخ نيز بر ئر بر ينكه ضعيت ير ناكا ماند فريا طه خو نجف مشرخوند خرساني مي خوهد» طه مي خوهم كه «من هما مشر

به جايي نرسيد.ــاني مرجع خوند خرس عالميه ها ــو مكتوبا مجم

نها: كه نظر طه خو نجف مي تو پي بر مشرشت؛ لذ لويت طيت ستقر مشر ۱- مبا باستبد قاجا

. بايد تمامي مكانا كشو ين جهت بهر برجو ملت مسلما علما نيز تصويب صل متمم ۲- با

طيت چند موجه نيست. نحر مشر قانو ساسي نگرني سمي شريعت ين طيت هر كشو منطبق با ۳- مشر

كشو ست.يني جايگا ال ۴- گر ها غيرمتدين يك جامعه

ند. ست گرفتن مو كنا گذشتن حكا سال ند بر به ــتگا ستبد قاجا س ۵- خطرصلي بر حيا نهضت، فع ــخص محمدعلي شا ست؛ محمد علي شا فسدست ش

جب.ــد مرجع نجف تحليل ــا توجه به نكا فو به نظر مي س بنجمن ها مخفي گر ها مكانا هد ستي شناخت ير قيقي ــا خب ند مو نبو ــتند جريا فرطي ندشنا همچنين تاثير قدما گر ها فرطي ند. يافت نمي كرغفلت كر تمامي مشكال يجا بن بست سياسي كشوطه ــر ــا برخي علما مخالف مش ــي محمدعلي ش ناشــتند. حالي كه به عتر مجدالسال كرماني كتا نس مي يخ نحال مجلس»، گر محمدعلي شا حماقت نكر مجلس «تا به تو نمي بست، مر خو كمتر يك ما مجلس به

جو نمايندگا فرطي مي بستند. شو علت يجا

ــن بو كه ي طه خوها نجف ــر ــي بين مش فضا عمومطه مخالف ست تما مكانا سا با مشر ــا محمدعلي شطيت ستفا مي كند. قدما خال خو جهت بين بر مشرــو نيز كا طرفد ستبد ست كه ــر غتشاشا كش ش

v UIŠ tOI vÝu

ايران ۱۱۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ÊU¹dHFł ‰uÝ—

فقيه جمهو خو فقيه جمهو خو ۵۵

صفهاني لحسن بو قا سيد تاثيرپذير ساني مالمحمدكاظم خر

خوند نوگريي ستا سيد

يگر همين مجله، ــت ش ين يكي يا پيش ــتا شاگر س بطه ين نكته تأكيد كر كه بر ، به عنو يك صل، كمك شايسته بر فهم بهتر ميا فرها جا نديشه جامعه ما يد مسائل فكر خوند بطه ميا ندكي ينجا مي خوهم به ما مي كند. ) بنويسم. قا سيد بولحسن صفهاني (۱۳۲۵ ــاني خرس

يم. طبعا بايد ندكي به عقب برگر

طه خوهي، يجا ختال نشعا ستا مشر يكي ثا ؛ هم ميا ، ما موقت حو كهن نجف بو ــتر گسيگر سيد ( كاظم، يكي محمد كاظم خرساني ( ۱۳۲۹طه بو ، جانبد مشر ــتين . نخس محمد كاظم يزطه برخي ماني كه به خاطر مسائل پس مشر تا ما ، چه حمايت مي كر ، يكپا يد نكر جنبه ها تر، ما ؛ ضمن كه موضعگير صريح نمي كر مي محتا بو

. طه ند حس عمومي چنين بو كه ميانه با مشرمد گريش به عنو هبر ين كاظم، سبب پديد ختال بر ين ثا ــد. طه خو نجف ش مستبد مشرشت. ين مه ــيا سنگين بو تا سالها حو نجف بسگترين مجتهد عصر گو بز حالي بو كه هر بزــته تر همه ثا علمي، برجس ــيعه بو عال بر خير ش«كفايه» «عر لوثقي» كه هل فهم بر هميت كتا

ند. قف هستند، هر كد صدها شاگر تربيت كرتي حو ــي شد حو نجف، بلكه به عبا ماجر سياسست كه . عقيد بر سامر، تحريم تنباكو شر شد بو ماجر، مكتب خاصي به نا مكتب سامر شكل گرفت حانيو سياسي ظاهر شد. ثا بعدها تربيت شما قا عبدلحسين ال متعلق به مكتب ــير بر مثا شــيخ فضل هللا نو ( نسته شد ست. چنا كه ش ــامر س) نيز متعلق به همين مكتب ست. مير نائيني ( ۱۳۲۷. نائيني به جز ) هم تربيت شدگا مكتب سامر بو ۱۳۵۵ساله «تنبيه المه» نوشت، طه خو بو ين كه خيلي مشر پشت صحنه موضعگير مرجع ثال نجف حمايت شت. ظن قو بر طه، نقش مهمي هم قيا تبريز مشرطه خو «خرساني، ست كه بيانيه ها علما ثال مشرني مير حسين» مي نوشت، هرچند نجف كسا ند ما

شتند. تي ند كه چنين قد يگر هم بوطه سيد مشر به هر مير مكتب سامر به نجف ليل ختال نظرهايي كه با ماهيت ــد، ما به ظاهر شمد قالب صطال سا ها جديد طه پيش لو مشر

ند مر علما نسبت غين سعي طه خوهي ــر لبا مشضا ير طيت بدبين كنند. چنين تحليل ناقصي ــر به مشيد تمامي ، مرجع محافل نجف قدما فرطي غربگرياشت؛ تاجايي كه سير حو مدتي بعد قعيا جامعه يرني با

نها گرفت. گريبا خو فر مطبوعا نجمن ها مخفي برخي نمايندگا مجلس ــت ها قفقا بهانه ال به محمدعلي شا تا يس ترــا نجف به جا ــه مجلس تعطيل كند. علم ن ــي نابخر قدميشه ستبد ير ــي جامع ين ماجر كه مي تونست س بربخشكاند، همه تقصير متوجه محمدعلي شا كر تقصير ند شايد هم چيز طه خوها فرطي حرفي به ميا نيا مشرياست «سيد يت صلي شاخه نجف نجمن مخفي به نشنيدند. ماموقعي ير به سيد خبا شت، يت ــدهللا خرقاني» مامو ســا ير نجف ختال ــع نجف جلوگير كند بين علم مرجله كه سنا خاطر لد . نامه مهم خرقاني به مستشا بيند، عمليا حسا شد له (صص۲۱۹-۲۲۳) چا شد لد مستشا

. نجمن ها مخفي عناصر فرطي نجف پر برمي

ــط قو . تهر ۱۳۲۷قمر توس ماين تمامي ماجر نبوــا به سفا پناهند طه خو فتح شد. محمدعلي ش مشرــا تهر به جب هما س ــيخ فضل هللا نو ۱۳ حا شسيد. كميته نفر فاتحين يخته شد به شها ما مو كشو ند، نها عضو لژ فرماسونر بيد بو كه غلب طه خو به عو سابق مستبد مشر ست گرفتند. ندكي بعد نقالبي بد شد. سيدعبدهللا بهبهاني كه تنها عو عتدلي گشت ، بر با تش سربا ستبد سينه سپر كر بو مقابل طه خوها مشكل ما حكومت مشر تبعيد محمدعلي شاهي، خوند ــد. سو نها تهر ش حتي پيد كر ميا ناصل گشايي تر مجلس شو ملي با شت، هرچه يت مامويت، با ما قبل نجا مامو ــر كند. ــي ج متمم قانو ساسطرفيانش ند نو گلوله خانه خو مقابل چشم فرهللا نجفي صفهاني، قا نو سيد. حا خو خو غلتيد به شها طيت صفها نيز با شنيد طر تر خو توسط عضا هبر مشرنچه خوند هي نجف شد تا موكر «خائفا يترقب» حز ــا يخته ير جس ضا به هم گا كند. ، ير مي گذسيد يني ين با به گو مرجع نجف حز به شعائر مطبوعا جا ثم ند: « فكانت مندنه سر نا نامه به ناصرلملك لي بعد ، جلت »( ميد بو يا يته / لقد عظمت تلك لر صا

گتر شد). ميد تبديل به مصيبت شد ين مصيبت بز بز: «ضديت نصا بو عو ــي منظو علما نجف، تقين سال سالمت مملكت شوقش به ينكه همچنا مسلكش با ــا بالغا قيو مذهب يس فيمابين ممالك نص ــه مملكت پا كفا ست، همين قسم ير هم... ين به ــلم معر تنصر مســلك ملعو المذهبي لغا قيو حد سالميه بعد همين مس

ختيا نمايد.»ند كه يا تشبيه كر مرجع نجف تقي به مر مهلك قانقاتنها عال قديم قطع عضو بو خوستا خر كليه مو گير ميد بستن به تقي شتبا بو ــدند. ير ش

. مرحو شيخ فضل هللا هم با همين طيف بوسطه قدما ند به يگر علما نجف عال كر عالميه ــتبد شنع ستبد سابق» بر ير حاكم شد فرطيو «سين ، با لفظ يه كه هر چه بو ست مي فزيند: « ستبدــتيزنه غربگريا ين س ــت» به نقد قدما ش با مذهبي بر طيت ين مملكت عال مي كنند: «مشر خته فرطي پرجز بر سا قويم مذهبي كه بدلدهر خلل ناپذير ست، غيرممكن ــالمي هما تكليفي كه طن س ــال صيانت حفظ بيضه س، هد مقتضي ستبد ملعو سابق مقتضي بو سا هد ــمه طو هللا عزس ــل كه تكليف يس قب ــا پا عش

«... هسپا يگرقتضا كند، به سمت معشو خو

ــي، خوها برخو با ــا نجف همين طي حكم علم... كه بر عليه حجا قصا مطالبي ، ير نو نامه ها شرفين به ند: «هيا نظا عا عال كر ند، شدند چا كر بوشرعيا سياسيا بر نظر مطبوعا قبل طبع هم چنانچه

«... فعال ممالك عثماني مرسو ست، مقر ــاني علما نجف، جريا خوند خرس ــن مرحله ظاهر يير مو نها ست نستند بر كوتا كر فسد غربگر ستبد جديد سا ير تال مي كنند، تا شايد بتونند نها قد مكانا غربگريا خال كنند. ما شتبا محاسباتي نها مها كنند. طه نتونند ــد، مشر باعث شحكا طالعيه ها مرجع نجف ير سانسو مي شد. عضا شتن علما، به نجف ــر بر ، بر س نجمن مخفي، گر تربا علما نجف ين عز مي كنند. تحليل فرطيو : « نجمن ني ين گونه بيا مي شو ند يت هللا مال عبدهللا ما با مد كه ند، شر سر مذكو به شعبه كه نجف ، نافع ين به بعد نفو ما نفر تا حاال كه ستبد مقابل بويه به مضرست... حاال كه مطلب باال گرفته مكاتيبي به غيرسبا عا

يم.» مد كه بر جانما هم خائف چه بتالها ست ــخ به حاجي محمدعلي ، پاس ني طي نامه ند يت هللا مابا حكم مربو به تقي به طه خوها تبريز مچي مشر باقايع يافتن حقيقت هند شا مي كند كه بر مسائل تكا ينكه قلع ــا مي نويسند: « يش ست. بسيا مفيد طيت يك شتن سا قويم مشر شجر خبيثه ستبد ستو خل با ما مساعد يگر سته مو فاسد مملكت هم به غر ند. ماها به غر حفظ بيضه سال صيانت مذهب، سد بو بوتعد فعا مايشا حاكم مايريد بو ظالمين نفو عر نها ينيه مو مسلمين جر حكا مذهبيه حفظ نوميس طيت ... بعض مقدسين خالي لغر مشر يگر به غر فاسد طه خوها خو همين مو فسا مشر سطه هم به ند. علي كل عد تمييز ين مر همديگر به مخالفت فتا، ين ختال مقصد يه سابقه طر بو مي كه ستبد ، ما حاــد ملعونه تباين مقصد علني ــت. پس نه بر ندشيم كه سا صحيح شالو بر قويم مذهبي شد. ماها يستانها هم مقا تحصيل يم. كه بدلدهر خلل ناپذير ست ستو يم كه لتما كر مدند. هر چه ــا به تما قو بر ش مر خونيا »، بر حفظ ين كنتم التخافو لمعا م ــم يكن ل « لطيت ــر طن خوهيد مش طه خو ــر قعآ مش تا هم گر خوير جز بر سا قويم مذهبي ممكن نيست، ستو پايد بماند، ــو همسايه هم مملكت سبا كا جو قش به خر نرفت. ــبا بقا فرهم به كما سرعت فعاليت ــته س نس خو ــرفت مدند. ينكه چو مانع پيش مقا جر مقاصد خو برقا مقاصدشا في لحقيقه ما نفر يعني حضر حجه السال نستند، نجمن سر يت هللا خرساني ظله حقير منحصر يم. لهذ نجمن طهر بعض مطالب طبع نشر شد جلوگير كرسر مذكو كه مركز به همه بال شعبه بهائيه لعنهم هللا ــته س منه يك ند هكذ هم محققا نجمن عضويت تا غيرمقيد به حكا سال كه مسلك فاسد يگر مسلما صو

خل هستند.» فرنگيا تقليد كر ند هم

طه خو نجف نسبت يا مشر قت مفا نامه مي ساند كه ما شتند، طال طه ــر ــد مملكت مش به نفو مو فاسشت. حالي نها تفكيك صفو با مي يي باستبد ياطه يا منظو علما مشر كه مومنين خالي لغر كه به حتما طه ند. تا ينكه مشر خو هستند، مخالف ين همرهي بوگرفت كه طه خو غربگريا گير جد بين علما مشرنتيجه هما سرنوشتي بو كه مرحو حا شيخ فضل هللا نو نا ــيدعبدهللا بهبهاني، نز ــد؛ مر خونين س چا شخوندخرساني شكل گير سيدمحمد طباطبايي، مر مشكو

ستبد بدتر ستبد محمدعلي شاهي.

۱۱۶ايران

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ستا ست. ترجمه شد بخش مهمي با همين ــاله نجف نوشته شد كه س هها كتا مينه ين مين كتا ــيد محسن لتنزيه س نها يكي معر ترين قع شيخ عبدلحسين لمظلو حسن مظفر (يا نصر ثا يگر السالميه لشعائر لحسينيه النو . حلي) بومينه نوشته شد. لتنزيه هما ست كه جال بو كه ين ــر سا ۱۳۲۲ حمد تحت عنو عز ها نامشقا ياحسيني تجديد چا كر . سا ۷۱ ترجمه چا كريگر جال با عنو سرئيل شاهي با مقاله قا خسر خير نامه طالعا چا كر ند نامشر مپرياليسم توسط فر

ست.قا سيد ين موضعگير يا ين كه ــش باال با پرسطه مرحو ــر تباطي با عصر همرهي با مش ــن بولحسخوند يا نه؟ بد شك پاسخ بايد تا حد مثبت باشد. ني با قمه يا شمشير محر هرچه بو جر كر خونست. ين مطلبي ست كه جعفر لخليلي ــرعي غيرشبولحسن نقل كر قا سيد ــي س ساله فا هكذ عرفتهم ست شهر ست ( ۱ ۲۰۷). هميت ين موضعگير نجف كه همه خطبا مرجعي چو نائيني عليه سيد محسن . خليلي همانجا شكا مي شو ند، ــد بو مين ميد شگوشه ين جو سنگين نجف ضد سيد محسن بيا كر بولحسن قا سيد قد ين ست. تأكيد مي كند كه گاهيم . ما كر ــيد به نقطه مرجعيت سگذشت مرحو نائيني كه مرجعيت عا مطلق پس قا سيد ــا بعد بو كه ــا ۱۳۵۵ بو طي س سهايي ست يافت. خليلي كا بولحسن به مرجعيت مطلق ، سخن گفته قا سيد بولحسن كر كه سيد صالح حلي عليه ين كه خطابه ها غر خو مرتب به طعنه مي (۱ / قا سيد ميز ين سيد صالح سبب شد كه ها هجا ۱۰۸). كاــيق گو به خطا ها بولحسن هم تفس. شگفت كه سخن سيد بولحسن ثر كر سيد تحريم كر

. شت سكه فتا كه فتا با گر نرمي كه صالح با

ــيد قا س ــتا يعني عقل گريي س مه ين به هر . يد مي شو ندگي يشا نيز يگر ــن بعا بولحس نخستين مرجعي ست كه جا سهم ما بر چا . ين مربو به مجله السال محسن فقيه مجله ستفا شو

. شير بوين قد مي توند نوعي پيشگامي فكا سيد بولحسن ... هد. موقع نشرياتي مانند لفجر لصا لهاتف نشا . نها مطالعه مي كر نجف بغد چا مي شد سيد نيز

. قف بو نها بنابرين هميت بولحسن علو ــيد بولحسن با مرحو س ــيد تبا ســنفكر ش حاني ــت هللا طالقاني كه ي ــي پد طالقانيت هللا طالقاني ين با تهر بو مطالبي كه گهگا مد مرحو سيد بولحسن با ، حكايت ــد با گفته ش

. جنا ها مختلف فكر نبا كر به نظر مي سد ين خطي ست كه مي تو يشه برخي ين موضع غا گفتيم، بايد نچه بر سا

نست. ، ناشي موضع ستا ميا شاگرصافي بغد توسط علما خليلي بحث تكفير معر مدند تا فتو تكفير نا به نجف هم سني يا كر ين كه صافي قتي مقاله ما سيد بولحسن بگيرند. قا سيد جو خوند، گفت: با ين حرفها كسي تكفير حد با ــته ند ش يگر هم چنين عقيد . خيلي ها ــو نمي ششنفكر صافي تكفير نشد ند. (هكذ عرفتهم: ۱ / ۱۰۶). ين فت متجد شد. ــيا جر بو كه بغد به ستانبو بسكتا لمسأله لعرقيه شخصية محمد كتابهايي ست كه

يدگا ها نوشته شد ست. با همين

محمد كاظم يز شاهد بر ين مدعاست. به هر پس جب سا ۱۳۳۷ (۱۹۱۹)، گذشت مرحو يز ۲۸ ست هبر نقال ــير كوچك يت هللا مير شمد گذشت شيخ لشريعه صفهاني به صحنه گرفت با

ست نيامد. كه لبته چيز به شت، ين بو كه تبا با مرجعيت هميت نچه كه بولحسن حتياطا خو به سيد مير شير كوچك ؛ يعني . گفته ند كه مير خيلي هل حتيا بو جا يا حتيا مي كر همين مر سبب شد بو كه مسائل قتي حتياطا به ــند. بنابرين حمت باش مقلدين ، معنايش بو كه مرجعين جا مي قا سيد بولحسن . كم كم نما جماعت سيد هم قا سيد فر خوهند بو به

شلو شلو تر شد.ــت : نخس ما مرجع عمد عجم ها نجف بو ين صفهاني. عربها بولحسن قا سيد يگر مير نائيني شت. ــيخ محمدحسين كاشف لغطا شهر نيز مرحو شــيخ محمد گفته ند كه مر صفهاني نائيني شقا سيد بولحسن حسين كاشف لغطا پيش ندخت. به عال . ين فنر چرغي بو كه جلو علما مي گرفتند هل «فنر» نبوقا سيد بولحسن هل ين ! گي بو نشانه بر عظمت بز

. گتر مي كر مسائل نبو همين توضع بزگير تحوال عر شدند؛ ما نه نائيني صفهاني هر نا با تحريم نتخابا يد. ــكل مهمي پديد ند كه مشضا ، مجبو به تر عر شدند، ما به برگشتند. عر ير هم عو شد با بسته شد ها ير به يت ها بيشتر بر مرجعيت ، محد ضاشا نجف قا سيد بولحسن گرفت قايي قت مد. ين پيش ــت مير گذش ــد بعد ــم كم مرجعيت فرگير ش كقا سيد بولحسن ) مرجعيت نائيني سا ۱۳۵۵ (۱۳۱۵

عمومي شد.، ما يك طه فرمو شد بو ــتانها مشر س ما ين ــبت به ــد موضعگير نس يگر هم مطر ش ــكل مش، بحث قمه ظها مرحو سيد محسن مين لبنا شاــائلي بو كه به عنو عز ها نامشر مطر ني مسما سيدبولحسن كنا ، فا كر ني ــد. نائيني قمه شيگر جنگ قت با ــا قر گرفت. ين صال طلبا شطه مستبد جا خو عو مشر ، غا شد. ين با نجف ند، يزيد ني بو نها كه مخالف قمه . به يزيد حسيني نچه ، با فا كر ني شدند. ين كه چر نائيني قمه گا مي نماياند. ما شايد پاسخ طه خوهي مي شناسيم، ناسا مشريتي قايع نگا تنبيه المه باشد كه توبه ، . به هر حا يد سو ند مند ست تر ــيا نير بس

. ساند بو له، به ين فتو شت بريه خو كه هم با حتيا قا سيد بولحسن ما ــا قعي نش ينجا خو ، حفظ كر غا كر بومين جانبد كر . با شجاعت مرحو سيد محسن ــا عين حا با حتيا ــت. م قعي نگذش به مخالفت ها

فت. پيش طه، ــر ــابقه جريا مش ــت بگوييم س يا ممكن ستباطش با ــد طبعا خون گي محتاطانه كنا ــتا يسفكا نديشه ها جديد سبب شد تا ين نقطه نيز چنين

موضعي تخا كند؟ بايد تأكيد كنم كه سيد بولحسن همين ماجر نيز جانب ــخ پرسشها مربو به ها نكر به گونه پاس حتيا كيفيت عز مي كه عين كه همرهي با موضع يگر هم شت، ما چند بو مخالفت با صال طلبا

نمي مد. قت نجف گرفت خير خانمي با نا هه ين ماجر يك با فرنسه نوشته كه به عربي هم سابرينا كتابي ين با به

هي به عنو ، گر طه بو ــي گفتما حاكم بر مشر كه ناشهي به عنو مستبد معر شدند. ين طه خو گر ــر مشخوند خرساني عد فت. به ين معنا كه ماجر تا به نهايت حتيا ند سيد محمد كاظم، جانب يگر جانبد كرــتا ، هم پير س گرفت. كثريت قالب يك مو. قليت نيز با سيد كاظم يز بو طه خو بو ــر با گر مشنشستن طه خوهي فر كه به مر با شكست جريا مشرــد هم قيا عر خوند بع ــو پس فو ــو به خص مــش گل كر تا مد مرجعيت ــا بر ب ــي ها، عليه نگليسخا ها برخي مو حد عا حيثيت شد. هرچند

مه يافت. ، سابقه ماند جسا ها به طه خو مشرهي علما فضال برجسته ــته بند ها، گر س ين خوند هه مرحو ــب ليل كه قري نجف، به خوند ، كنا شا ند نيز عالئق خا خو شركت كر بوحماتش طه حاصل خوند كه مشر قر گرفتند. نظر ــت. ين با سنا به ند ضعيت مطلوبي ندش يد، مي لتيماتو با نجف به حركت نچه ــت. كافي هسين جنا يگر ــا ۱۳۲۹ بو كه با خر س سها ــيج شدند تا به سو ير حركت . همه بس نجف متحد كر

. شته ها پنبه كر خوند همه كنند! ما مر ناگهاني

ــي) هكذ عرفتهم ــا خليل ــر خليلي (بر عب جعفخوند خوند، گذشت ــته ست كه بعد (۱۰۰/۱) نوشند قا سيد بولحسن صفهاني حمايت مي كر جو با تما خوند طو هفد كه شاگر معر برجسته مرحو قا سيد بولحسن يك ما جماعت ستا ما . سا بوقا سيد ، . به نوشته يگر حو نجف بو مانند بسيا قا سيد محمد كاظم يز بريش بولحسن حتي كمكي كه ؛ شايد كه تصو نشو كسي كه ، قبو نكر فرستايافت كر ست. عتما مرحو ، پولي گير بو با ستا ند بو كه كانديد بولحسن قا سيد خوند به ــو ملي كر بو تا ناظر بر نمايندگي مرجع مجلس شــيد بولحسن ــد صل طر جر كند. س مصوبا باشــركت كر بو همه خوند ش ــا مرحو هفد س. بنابرين طبيعي بو نش فقهي صولي خو مديو بوبولحسن تا سالها قا سيد شته باشد. كه حز قر ــت گا ساعاتي ش مد فت خوند پس به بيت ند بيت مرحو يشا مي نشست. حتي تشييع جنا فرفت بد خوند سيد حسن، بعد قامه نما بر با به خانه حتي كند، ساعتي نشست كه لحظه گريه ظها نا

مد. (هكذ عرفتهم: ۱ / ۱۱۱). سپس به خانه صفهاني كه سالها بعد مرجع تقليد عا ــن بولحس سيد ، خوند هم فرگيرتر بو شد، حتي مرجعيتش مرحو خوند ند كنا فر چو مير نائيني مير مهد فرقايع مربو به مقابله با تهديد شت يگر قر شما شت. سيد ــيه، هيا منتخبه علما كاظميه قر س، حمايت ين ــامر بو ــير هم كه س محمدتقي ش

مد. جمع به كاظميه ها سا ۱۳۲۹، خرين خوند ــت گذش پس ــيد محمد كاظم يز يج مرجعيت عا ختيا س ــه تد بمد . پديد ــير بو ــد ختيا محمدتقي ش بع ، تبا با نگليس شغا عر مسائل جديد به خصو يخ هم . تا طه به فرموشي سپر ــر تا ند ماجر مشــا كه برخال تهامي كه به سيد محمد كاظم يز نشــيعه ميا باشد ( ــال ش قتي پا منافع س ند، مي غا جنگ جهاني جريا شغا عر توسط نگليسي ها ــا ۱۳۳۲/۱۹۱۴) مر ميد ست. ين با سنا به سقا كامل سلما لجبو ند كافي هست كتا پرحجم قا سيد ــته معاصر عر – با مرحو خا برجس - مو

ايران ۱۱۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۱۱۸

ني ير طه سوسياليسم مشر

گر پانل نخست همايش بو كه تحت غا ــي غني نژ موسطه مفهو توسعه» برگز مي شد. عنو «نقال مشرست طه نا » بر مشر غا سخن با بيا ينكه عنو «نقاليشه خشونت ميز ، تغيير ير كه مفهو نقال ند، مي سا يك حركت طه ، حالي كه مشر جو خو ؛ عنو «نهضت» بر توصيف ــال باال بو صلح ميز ص. غني نژ سخنا خو ستفا بر طه خوها حركت مشرخت، طه پر به نقش گر ها سوسياليستي نهضت مشر. غني نژ طه يرني مثبت نبو عم بر مشر نقشي كه به طه، محد با شا به ين نكته كه هد پيشتا نهضت مشركر قد مالكا طريق برقر حكومت قانو حركت موكرسي لگو لها گرفته حكومت ها مد غربي نا ، گفت: «همزما با نتشا يد حكومت قانو مبتني بر ليبر بوموكرسي، كنا فكا سوسياليستي يخوهي ليبر ــا يافت كه لبته همزما بو با منتقد ليبرليسم نيز نتشها سوسياليستي ــتي شعا حز كمونيس قد گير ير كانا سوسيا ــه ها چپ به نديش پا». نست با بيا ينكه سوسياليست ها، جامعه سي موكرسي ــن موضع نند، به تبيي ــذ مي ــد غربي يك مرحله گ مخت. غني نژ سوسياليست ها ــت ها يرني پر سوسياليسنست كسي يرني تحت تاثير سوسياليسم نقالبي نحله ماــتند كه ين نس طه يك مرحله گذ مي ــر كه نقال مششت. جو طه هبر مشر نا جهت تفا فاحشي ميا طه ما ها مشر ــت ها به هيچ عنو با به نظر سوسياليسطه خوها ند سه جهت با مشر نها نبو موفق پايبند به ــت «هد نهايي ند. ختال نخس صال طلب تفا بوعم غني نژ سوسياليست ها مبا سياسي» نهفته بو كه به ــعا بتد ش ند هما ــي بو ــا لغو مالكيت خصوص خوهطه ــر ند، حالي كه نهضت مش ضي مطر كر صالحا يگر تامين منيت مالي ــد بر تحكيم مالكيت به بيا تاكيــتبد حا ملت بو كه هر لحظه معر تعر س جاني

ختال ين متفكر ليبر شت. ــتبد قر حاكما مسطه خوها «به كا گرفتن شيو ها سوسياليست ها مشرطه خوها صال طلب به : «مشر نست فز « مبا متفاند، حالي كه سوسياليست ها شيو ها صلح ميز معتقد بوــونت ميز حتي تر تاييد ــيو ها مبا نقالبي خش ش، تر يك بز مهم ــا نها برخال صال طلب ند. مي كرند حتي حز جتماعيو عاميو تحقق هد تلقي مي كر.» نكته سو مو شا غني نژ يك كميته تر برخو بوين مو » بو كه سال «تبليغ سوسياليسم تحت لو ستفا يني، ، شكايت بي به مجاهد خد خوند خويني نتقا حاكما المذهب توسط سوسياليست ها بيا

. طه شا كر يرني عصر مشرير مثلث توسعه نيافتگي

محمو سريع لقلم كه به عنو سخنر پانل نخست، . مفر ، سخنا خو گشو پشت ميز نشست، با مفرنكه مطالعا علو جتماعي ير يك نقصا ساسي نج مي بر عد نجا مطالعا مقايسه ست. سريع لقلم ، مطالعه مو هيافت ها مقايسه ــمند خوند ش با ، به بهتر فهميد يل، تركيه مالز هايي نظير چين، بر كشو، با بيا نست. ميا فر خو مسائل ير مرتبط پن) مريكا- پا- شما ينكه مد ها توسعه غر (ما ست متفا باشد، ) ممكن - مالز شر (چين- سنگاپوصو توسعه بد شك يكي ست، صو توسعه جهانشمو يل نشگا شهيد بهشتي كه ــي ــت. ستا علو سياس نس ، طه مفهو توسعه» طر بحث مي كر عنو «نقال مشرطه يك مو مو منحني پيشرفت ير نهضت مشر : ــت فز نس ــي ير يخ سينوس قعه مهم تا ــك يست كنيم! نه تنها نهضت ــته يم سيستم «ما هيچ گا نتونسيخ مصر كوتاهي بر يگر نيز تا طه كه نهضت ها ــر مشكو عميق ين نهضت ها ما عمدتا با يك شته ند بعد ما يم ــاخت سيستم ند موجه بو يم. صوال ما يرني ها تو س توسعه يافتگي مطمئنا يك سيستم مي خوهد.» سريع لقلم

نست موني جامعه ــعه يافتگي موكو به بو ها توسيني موجو ، تفكر با متناقض خوند منابع هويتي يرنيامر ليبرليسمي كه مر جها مديريت مي كند موني نست كه به نظر مانع يجا ها ــتركي ند ش. سريع لقلم كه با كتا «عقل توسعه يافتگي» جامعه مي شونشجويا شناخته شد ست، پس بيا مقدمه خو نز ــي يرنيا همچنين جامعه شناسي كنش ها شناس فتا ــيم كر كه به ، مثلي ترس ير يج ميا مر ــي عمومير هستند ، علل توسعه نيافتگي يه ها بيا كوشش ها همگا بايد جهت شكست ضال ين مثلث جو ير باشد. سريع لقلم «عد فع مونع توسعه يافتگي » مانع نخست توصيف كر گفت: «يك سر هويت مشترــتي به شتر برسد. بحث يف بنيا جامعه مي بايس تعاــر ۱۷ ۱۸ ــت. غر طي ق ــت يك بحث جد س هويست يافت حكومت نيز همر ــتر جامعه به هويتي مشند ين حكومت ها عاقل بو ما بالعكس ــر . ش خو كرند. حكومت ــر خو كر مدند جامعه هم ــر كا كه بر ســعه فهم كر ست عز ــد معنا توس چين مر به ش. ما مو ير ــد گي ن ما ــعه ما جامعه توســت». مد س ضعيت پيش گفته ناقص هر ين ــم جو پديد به نا سوسياليس ضلع ين مثلث «عد ند بحر جد ما ــريع لقلم معتقد بو ست كه س يرني» ناسيوناليسم ماست كه فا عقاليي خو نشد ست هنو تا قو كو حساسي ست. مو مثالي تركيه، علت عد نست كه فرتر قعيتي به نا «تركيه» جو كشو »، «حز عدلت توسعه» غا تش»، « شمندتر «نشگا شهيدبهشتي با بيا لت» ست. عضو هيا علمي »نيا با نگرشي مبتني بر مطالعا ها ينكه بيشترين كشوست، به ضلع سو ــي قر س يك مو بر جتماعي نز « : «فقد تفاهم ميا يرنيا مثلث ترسيمي خويش شا كرئه بحث هايي كه ــريع لقلم توضيح ين فقد تفاهم با س : ، فز » بو يند توسعه يافتگي ير يا كتا «عقالنيت

Ÿ—«“ b UŠ

حکومت قانونسال صد و دوم

ست كه «قد ير نديشـه يخ طه، تو صفحاتي تا نقال مشـر . « » جايش به «حكومـت قانو » تقيد يافت «حكومت شـا مطلـق» به «قانويخ ما منقسم ندخت كه تا نقالبش قد طرحي نو طه پرپيدست كه مشـرطه كه قر گذشته ما سـخن گفتن مو مشر به قبل بعد خو كر باشـد. نكه سـت. به همين سـبب، يـك پيش سـت هما تا بو فتا تفاقـش ني، سالگر شنفكر نديشمند ير ني ۱۰۲ سالگي خو تما كند، طه ير مشرطه منظر علو جتماعي جديد»، نقال مشر تولد به بحث نشستند. همايش «» با حضو متفكر قتصا نديشه سياسي ۱۳ مر محل «موسسه مطالعاتي نقال ين همايش كه سه پانل « ميسـين ها علو سياسي كشو برگز شد. كاطه نقال مشر » « ند تحوال طه نقال مشـر طه مفهو توسعه»، « مشـرها نش پژ ستد ستقبا ، ساعت ۱۳ با » طرحي شد بو حكومت قانو

نجاميد. خر شب به طو غا تا فضايي تنگ گر

طه نقال مشر گز همايش جتماعي جديد منظر علو

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۱۹شهر

نديشهنديشه

«ما لذ مي بريم ينكه با همديگر مخالفت كنيم نظر يكديگر يا ست. ختال شت ما بر تفاهم سو نپذيريم. سوطه باشد چه نهضتي تضا ما خيلي باالست. چه نهضت مشرضعيت با ين ، با ين يگر، چه صد سا گذشته باشد چه ال

يژگي ها، ملت ما نمي توند ين سيستم به ساما برساند». جما سلبي طه به مثابه مشر

طه منظر قتصا سياسي» عنو بحث قعه مشر «تحليل مسعو نيلي بو كه سومين سخنر بخش نخست به حسا يخ عظيم غني كه جو تا ــت با ش عا مي مد. نيلي يخي ــر ين تجربه ها تا گي ــو ما ما ميز يا كشيخ كافي نها بسيا پايين ست. بو تا مو يخي ما تشخيص يكر تا ندنست مشكل عد صحت يخي ما بر نگا به گذشته فهم ها تا يكر گفت: «يخ بو ست يا يدگا مبتني بر خير شر تا يا برسا يخي تكيه بر نگا گريانه عد ظلم جريا ها تايخي بو ست». خت به چهر ها تا ــخصي پر فضائل شها يكر ــگا صنعتي شريف، ين نش عضو هيا علمي يدگا يخ، تنا فقير غني) كسيستي (جبر تا يكر ما كنا نست كه مسبب ستفا بز مشهو توهم توطئه، عوملي هگشا نبو ند. ين قتصا ضمن شر يخ شد ند ما تا، خر عمومي حاصل نگا قتصا سياسي تحقيقي خوعا قد توضيح كه طي به بدفهمي ها تحليل منا

. تعريف قتصا سياسي ير نيز شا كريگر صلي عرصه يگر سخنا خويش، با بخش . سي كر سياسي جتماعي قاجا چها اليه تبيين برسمي لت قو مسلح»، قد ، با ــت «شا اليه نخسحانيت ، ند. اليه بعد «تجا با ــكيل بو تششتند كه عناصر قد طبيعي جو خونين مالكين» ، نجمن ها گر ها» شنفكر ند. اليه سو « عصر قاجا بو. با ين ــو ــكل مر ب ند اليه پاياني متش ــكيل مي تش، تحليل برسا تضا ها موثر عصر قجر اليه بند نير شتر منافع ميا اليه ها، توسط مسعو نيلي نجا گرفت.

، طه تفا فتا نچه جريا مشر ــا به نظر نيلي برين ســمي قد طبيعي بو كه ين تحو س يا فاصله قد طه، سيد مشر . مو به سرنجا قم ــي سياسيگر قد طبيعي حو محو تضا منافع ــد با يك ش نزخر . نيلي بخش ــت به عنو علت صلي نا بر با حكوم : طه ين چنين بيا كر ، مهم تجربه مشر سخنا خومر صو مي گير ــي ها مخالفت با يك «تحوال سياستنها جما ما، يجا يك مخالف ست هيچ گا تحوال ما ست هما سلبي منفي ثباتي نبو يجابي مو ناظر به ست. ما مي تونيم بگوييم چه نمي خوهيم ما نمي تونيم بگوييم چه مي خوهيم». با سخنرني فرشا مومني كه نسبت تحوال ، ين مركز توجه خو قر بو طه با شريط مر مشرــعه» پايا گرفت. طه مفهو توس پانل «نقال مشرخت كه ين خو به چالش با محمو سريع لقلم پر غا سخنا مدعي شد بو صو توسعه، بر تما جومع مشتر ست . سيد به توسعه يك مسير خا معين بايد عبو كر بر : «گر هم صو توسعه ثابت باشد، مومني با ين سخن فزچگونگي پيا كر ين صو هر جامعه مطمئنا متفا ست همين تفا ست كه بصير ها معرفتي تجربه ها صو ثابت توسعه جو مي يند.» به با مومني يخي به تانمي تو سخن گفت بنابرين تجربه ها مشتر ثابتي نيز يگر فقط . گفت: «تجربه ها جو ند ــعه با توس

ليه ماست». ين فهرست سوال يد هايي بر تدسي موكر طه يا مشر

» حميد حمد ند تحوال طه گر پانل «نقال مشر غانشگا تهر با ــكد حقو علو سياسي نش نشيا . بوطه، به مشكال نظر گله نگا كاهش گريانه به نقال مشرخت. نظر حمد ما طه پر ــر ــگر مش هش فر پژبه بو يم. ۱- مشكل طه با مشكل ساسي خونش مشر ، لو مينه متد ــي ۲- مشكل معرفت شناسي. شناسست. يعني جد فهم طه پسيني مطالعه تحليل ما مشرــترين سهم طه، عاليق ساليق بيش ــر يخ مش قايع تايگر ضعف ها ند. حميد حمد نكته طه قعه مشر تحليل ــر نخبه گريي طه منظ ــر خت به مش ــي پر شناسپيستمولو معرفت شناسي ــت. بحث نس يسيوني پويدگا ما به نكه ــت ــد. نخس نيز حمد نكته يا شيگر ما ــت. به عبا س يدگا تقليل گريانه طه يك ــر مشند طه كليت خو جد به يكي عناصر سا مشرهيم ين منظر عد ــي باشد تقليل مي موكرس كه همانا طه ــا عد ستقر مشر ــي ير نش موكرس پاگير « نيم. حمد بيا نكته به «يدئولو پير مي يك نيز طه لبته يدئولو ــر ــا كر گفت «نگا ما به مش شها مذهبي بيشترين يكر نديشه ها چپ ست كه بو شته ند». عضو هيا طه يك كر مشر يدئولو نقش مد جو گاهي ها به ــا به ش نشگا تهر با علمي ما ها گويي شنفكر به فرنگ، به با هم سفر قر نوطه موكرسي، مشر خت. به با حمد به غير طه پر مشرشت كه نظر با محقق شد ين سه يگر نيز ما سه ضاخا مي تو حكم به پير ــا به خصو عصر م

. طه ستقر مشرهايي مد گذشته ۲- يابي شكو عظمت كا ۱ – باــي. جي ۳- برقر نظم منيت ثبا سياس ــلطه خا سسيد تايي كه منجر به قد نستن كو با نگليسي عم ير جما نخبگا سياسي ضاخا شد، محصو : «تما نست فز مد ملك لشعر بها سيدضيا تا ۱۲۹۹ حمايت قاطع به عمل قت كو جريانا سياسي طه ثرگذ بو به ــر ند!» مدعي پير مشموكرسي، تنها عد تحقق يك جنبه ننشستن ، به با با طه با قد پيگير شد يگر مشر طه ست جنبه ها مشرموكرسي يك يند نز ــت كه ش عا لبته ست. نا پانل نيز به ثمر خوهد نشست.حبيب هللا پيما نيز سخنر

ــعي تحليل » بو كه س ند تحوال طه ــر «نقال مششت. يخي مخصو به خو طه ظر تا ــر قعه مشير قر پنجم به بعد طه نقطه عطف تحوال مشرطه مينه ها پيديش مشر يخي كر مقدمه تا نست با ــهر ير ثر . گفت: «جامعه ش ــي قر س مو برمد خو ضربه ها سياسي قتصا عصر قاجا به خو

ئم ــت كه ما ــيد چه س پرسينجا بو كه يم؟! ــت مي خو شكســد فكر قانو غا ش صالحا ينكه غر گرفته شد.» پيما با بيا ند نه نبا قانو خو بو طه به مشرطه ، علت شكست مشر ــا خو ش پا

نست. عد صبو گفت گو نقا تحليل متافيزيكي

ــه، قاجر همچو هميش ــم هاشنتقا بر سخنا خو گذشت مطلعي نچه كه «تحليل متافيزيكي» با نقد ــو همايش «نقال ناميد بحث خطه منظر علو جتماعي جديد» مشرينكه ــا قاجر با بي . ــا ــا نه به مييرني» با كنايه به طه برخي ها «مشرطه ــر كا مي برند، تلقي مذمو «مشگر نگا بنيا ــي بر يك يرني» مبتنپا نيز قعيا نست كه با نيته مدنگا » : فز . گا ند سرساطه نا ــر ــو مي كند يك مد مش تصــي منحر طه يرن ــر يم مشيخ گويا ــت. حالي كه تا س ــد شطه هر جامعه ــر ست كه مش ــت. تقليل ــا خو يافته س يژگي هطيت بر يك مد سپس ــر مشيشه يرني به نظر من طه تقبيح مشر. گر قر بو ــه گريان ــي بنيا تلقتفا بيفتد، چيز ير طه مشر «. ــا نمي فتا تف يرني طه ــر جز مش، به نظر ــي سخنرني خو بخشهش ها خير مي سيد نيم نگاهي به پژطه ــيدجو طباطبايي با مشر سطه ، كساني كه بر تحليل مشرجو مي كنند «بايد خوند به : فز يخ نست نه تا باشدها» ، تمنا كر يخ با تحليل صحيح تاشنفكر مذهبي ــت! ين چيز جدســالمي نيز س نقال ــه ينك ــا با بيطه شد كه سياست تحليلي مشرــته بيا مي كر يخ گذش البال تا تحليل با عنو تحليل متافيزيكي يدگا هايي كه ــا قاجر تم . يا كرطه يا ــر ــالمي ثمر مش س جمهو ــو هما تحليل ــد تحت عن مي كنن. با نقد ــر متافيزيكي مو نقد قعا كر يباكال ــتقيم صا غيرمسكه نمي تو نقال سالمي به خصو طه متصل سالمي به مشر جمهو

قاجر . يشه حركت نهضت ملي كر نقال سالمي ستو كا طه چه چيز پاسخ به ين سو كه مشريخي چه چيز ممكن مي كر پاسخ بو تعيين تا: «نخستين مساله توسعه نيافتگي بو كه حاصل تما ! نيا مد بو غلبه برفاصله ميا ما جها چالش ما با ما ها ها سا مين مساله صالحا باال بو كه نوسا نها

. ستو كا بو تش

rKI«

l¹d

Ý œu

L×Èb

LŠ« b

OLŠ

œ«ó

vMž

vÝ

uvM

u œU

dvK

O œu

FÈ«

tUš

—u«

ÈdłU

¬ rU¼

Ë —u¹b ¨v¹U³ÞU³ÞÈuÝu dOg¹UL¼ —œ tÞËdA »öI « dEM “«vŽUL²ł« ÂuKŽ v³²− ∫fJŽ —uÄ ÂU− «dÝ

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مد ست قر ست كه ما ــمينا همانطو كه عنو ين سسي كنيم. نكته مهم همين جتماعي بر طه منظر علو مشرطه طه منظر «علو جتماعي» ست. مو مشر سي مشر بريخ نوشته شد ست. لبته منظو تاكنو به ند كافي كتا تاست يخ نگا يخ ننويسيم چر كه هنو حو تا نيست كه تايا طه بسيا عقب هستيم. سا ها خير منابع تحوال مشرطه مو غفلت قر ما چيز كه مو مشر ست. منتشر شد طيت به عنو يك مفهو ــي ست كه مشر گرفته، ين نكته ساسيخ نويسي جديد چيست چه بايد باشد؟ علو جتماعي تايخ طه ير چه جايگاهي تا طه ير چه گذشت؟ مشر مشر

؟ نديشه ير حتي جها ها با كشو طه ــر يم، مش طه كشف نكر ــر ما مشيم. ند، ترجمه كر ند بو طه لز سر گذ پايي كه تجربه مشرند] يك نكته كليد گا بو طه هم ين موضو هبر مشر ]خوند خرساني ين ست كه جايي مي گويد: ساسي مكتوبا ما غيبت هم معايب حكومت ها به تجربه ثابت شد ست كه نه . ين تجربه نه متعلق به ماست نه متعلق طه حل مي شو مشرــال ست. چه ين هر حكومت ها ستبد به جها سشنفكر ــت. يگر س ند. بنابرين ين تجربه ناظر به تجربه بوخوند خرساني ينجا ــي توجه نكر ند كه ما به ين نكته ساس

چه گفته ست؟

خوند ــا چر توجه نكر ند؟ چو نخوند ند. فهم ين جمله مــاني تنها موضع علو جتماعي ميسر ست. ين يك بحث خرسيم؟ حو علو جتماعي ست. پس چر ما ين جمله نخوند بوسه علو يك علت مهم به نظر من ين ست كه صد سالي كه مدسياسيـ به عنو متكلف نديشه سياسيـ تاسيس شد ست يخ يدئولو ها چيز ــكد ها حقو علو سياسي جز تا نشيخ يدئولو ها نگفته ند. نجا جز تا نشد ست ساتيد طه ين قد مهم ست يخ نويسي مشر ميت كه نظر تاطيت» عنو يكي مهم ترين كتا هايش «يدئولو نهضت مشرست يدئولو نظر متفا لبته مفهومي كه من ست. ميت هم هل ــا نهايت . م ميت نظر ــا مفهومي كه بقيق ــيـ به معنا نديشه سياس يخ هل تا ــت نه س يدئولو طه يرني نمي تونست نتونست جز به شيخ ــر كلمه. گر مشطه يخ مشر فضل هللا نو بر علتش ين ست كه هل نديشه، تا

ننوشتند.طه همه . مشر طيت فقط مناسبا سياسي برهم نز مشرــه جهت مهم ست: جهت يخ نديش نيا نظر تا جا تغيير كه مناسبا سياسي يك جامعه، مناسبا قد . يگر نيز مهم بو طه يك حو . ما مشر يع قد يجا كر تونچه كه ما نوشتيمـ . ما طه تحولي مفاهيم يجا كر ــر مش، حو جه ميت تا تما معاصرينـ تنها ــر تا كسطه ، بحث مي كنند. ما به نظر من مشر برهم خو مناسبا قدمر شنفكر تا يگر كه ــبا حو جهت تغيير مناسطيت نظا سهمي ندشته ند مهم ست ين ست كه مشر

يدئولو طه بد عين طيت» مفهومي فلسفه حقو ست. مشر حقوقي يجا مي كند. «مشرميت كه نگلستا بر من بسيا عجيب ست كه كسي چو يخ نديشه خوند بو ۱۵ جلد كتا خو تحصيل كر تاـ كه به قو طيت نگلستا يخ تحوال مشر با تا هيچ مو

، ما تمامي قانو ساسي هاستـ هيچ حرفي نمي ند. طالبويك نوشته يم. يعني ين يدگا يدئولو طه ــر يخ مش ما تاشنفكر ها يخ منظر مناسبا قد نوشته يم. تما نير تانبا تغيير مناسبا قد شنفكر ما عموما سياسي به غيريخ ير تكر شد ست، بو ند. ما هما طو كه چندين با تاقعه تكيه گاهي با تغيير مناسبا قد هيچ تفاقي نمي فتد. گر يخ مفاهيم ندشته باشد، تحوال حو نديشه خصوصا حو تاــتد. ــي نمي فتد. يك ملت مفاهيم خو مي يس هيچ تفاق

ستو ها ستو يك ملت، مفاهيم ملت هستند. لبته طبيعي ست كه بعضي ها بگويند گفته ند كه ين موضع من يدئاليستي ست. لبته كه يدئاليستي ست. بر ينكه حو نديشه شما فقط مي تونيد يدئاليستي بحث كنيد. نديشه بحث

يم. ماترياليستي ندهي كه [ طه فتا ين بو كه ــر تفا مهمي كه بعد مش. علت ــي] با شد تد يافت، شيخ فضل هللا بو نديشه سياسيگر حو نديشه با ــئله بو كه ما نتونستيم ين مسكنيم. يك به طو سنتي ير با بو طبيعتا ستبد . . ين با بو فا مي كر ــيخ فضل هللا كم بيش بو كه شيم. ما چگونه يگر بايد با مي كر . ها يگر بسته بو ها ــت ند. ينجاس يگر با كر يم؟ هما طو كه جاها با مي كريگر مهم ست. من ينجا بر مو نگلستا ها كه تجربه كشويخ نديشه تاكيد مي كنم. ما چو سياسي هستيم طالعا ما تاخل نظا ها سلطنتي طه بحثي كم ست، فكر مي كنيم مشرطه بحثي ساسي تر عمومي تر حو ــت. حالي كه مشر سطه، خو مستبدـ ــه همه نظا ها حكومتيـ خو مشر نديشطه ين مسئله مهم نيست كه حكومتي سلطنتي ست. بحث مشر

*v¹U³ÞU³Þ œ«ułbOÝ

ند؟ مين ما نم چر مفاهيم سر

طه مفهو ــر يني نهضت مش هبر عنو بحث من تلقي شتيم، مشكل فقد قانو ست. مشكلي كه ما چند قر خير ــي بو ست. ين عرصه ــفه سياسي نظريه پر سياس فلسيا جو فالسفه سياسي هم كشيد ند. بنابرين فقها تا حد ــيد چر شما عرصه خالي يگر پرس مدند، بايد نها جلو گر ــي حرفي بر گفتن ب ــفه ما بعد فا يد؟ مهمترين فالس كرند. بي كر فلسفه سياسي ندشتند نهايتا تكر هما سخنا فايكترين فيلسوفا ما حتي يك حكمت عملي يا فلسفه نزمدند به يك معنا ــته ند. گر فقها هم به ين عرصه ــي ننوش سياسمدند. ين ند لبته قالب فقيه بير ــفه سياسي توليد كر فلسفقها، نوعا صولي هستند خبا نيستند. علم صو هز خير ظيفه فلسفه برعهد جها سال ميا شيعيا تونسته . علم صو ما باالخص بخش لفاظش كامال معاصر با بگيرفلسفه تحليلي قابل مقايسه ست نكاتي كه علم صو ما مطر قتي كه فقها صولي شد فلسفه ما مطر نشد ست. لذ يگر ، خوندخرساني ميد مي شو يژ طه به عصر مشريك فقيه صر نيست جا يك فيلسو سياسي نيز گرفته . نكته ينكه فقها صولي ما عصر ــي هم يدگا سياسشا ماني خو قعيت ها خشيدند. هم طه خو مشرنيته بشناسند جامعه يا مد ند هم تونستند تا حد كر

نامه ين بخش فقها صولي ــا قدمي پيش ببرند. كا ش خومانه خو نها يك سد ست من فكر مي كنم خشا بسيا . في لوقع گي نها مر هم بر ما تا ــخن ند. س نيز جلوتر بونا جلو باشند. نكته سو ينكه ين فقها ما عقب هستيم نه ينكه ين فقه ينجا ند من صولي مفاهيم جديد فقه ما كرست كه هنو ين نگر فقهي به گونه فا مي كنم معتقد

. بر جامعه ما سخناني قابل عرضه فقه نسبت به نظا سياسي القتضا ست. فقه موجو هم شيخ يد نمي كنم ما ين فقه يم كه من فقاهتش تر فضل هللا نو ــاني خوندخرس فا كند، هم مي پند مي توند قد مطلقه ليا يا طيت مخالف ضر ــر يم كه مي پند منكر مش ( ني مي گويم ين فقه (فقه موجو ــت. ما من با نگا بير ــال س س. خو سو مي يد، نه ستبد طه القتضا ست. نه مشر، ين ، ما خو فقه في نفسه كنيد، من با نظر خرساني موفق تر

سو سو نيست. ما بسيا مناسبي بو كه بخش مغفو ماند حقو طه مشرــي يا فقه سياسي بالند شو نصافا مفاهيم جديد ساســت. من . يكي ين مفاهيم جديد، مفهو قانو س ندگي ما كرهبر گترين ــاني به عنو بز خوند خرس فكر مي كنم تلقي كه فاعي ست. من شته، تلقي قابل طه مفهو قانو ــر يني مشــاني مي كه كمتر فقيهي (كه كمتر تي خرس ينجا عبا. ين هم ضافه كنم كه شنفكر كه ملي بومي باشد) شنيد مانه خو نائيني كه مر ما به ين عظمت يا مي كنيم

طه فقها مقا فيلسوفا سياس هبر مشر قت نجف مد مرجع جه يك عالم ني تهرني بو ست بايد ند خوند خرساني عبدهللا ما جمله

. ين ستونه ها تحقيق تحليل كرــرعي قانو تشخيص يبايي تناسب حكم ش ــاني به خرسمند قانو ست ين قانو عرفي ست مانه ما نيا هد كه ما مي ضع يني ست. ما ين نيست. جامعه، جامعه ين عر مقابل ضع قانو نمايندگا ــت. ما خد پيغمبر نيس ــن قانو هم لز يمر هستند. مجر قانو منتخبين نمايندگا مر ست ناظر بر قانو هم نمايندگا مر خو مر هستند. قانو گذشته لي كنو به مثابه يك قانو جامعه ما حكم نامو لهي بو ضع ناظر مي خوهد كه ، . ين قانو مجر بشر مطر مي شو» ست نش همه بيشتر بر «ناظر بر قانو تكيه خرساني شاگريني ست. خرساني نظا بر قانو مطر مي كنند چو جامعه يني ست ند معتقد ست چو جامعه ين مي قانو متخذ يبايي ين مر باشد ما به گا با نمي تو قانوني نوشت كه ناساقتي قصد ين مشخص مي كند. لذ محد ين قانو نسبت به خالت ين مرجع حق عا مي كند كه ، معرفي مرجع

ند. جه نويسي ند بوــاني با صرحت حكمش مي گويد كه مسأله مو ماليه خرسيگر ــمند ش يژگي ــت. قايا بير س حكومت نظا ين نش) ين ست كه معتقد خوند خرساني شاگر ــه نجف ( س مدمد ست. ما نمي تونيم يت قد سياسي ست قانو بر محدقانوني بنويسم كه قانو به مطلقه بو ختيا حاكم تصريح شد باشد. مثل ين ست كه قانوني بنويسيم كه بي قانوني مو خوند خرساني ين ثا سياسي تاييد قر باشد. شا بيت غز ــت كه خال مذهب ماميه ست كه بر فر غيرمعصو نكته سختيا مطلقه قائل باشيم چندين مرتبه پا بيانيه ها سياسي هد كه ــا تذكر مي مضا مي كند به محمدعلي ش خو مهر يني مر به تو توصيه مي كنم كه قانو ــن به عنو نمايند م

*—u¹b s ×

سه نجف شناخت مد

۱۲۰انديشه

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

موكرسي ها مر سلطنتي هستند ــد يا نباشد. مهمترين باشــتبد ها مر چه بسا جمهو باشند. مو صد مهمترين سيخ تحو طيت تفاقي مهم تا ــت. پس مشر ما نرفته س ياــت. بر ينكه ــتگا نگلستا س ــت كه خاس نيا جديد سشرفيت ، لين جايي بو كه مناسبا قد ميا شا نگستا ست كه ين نگلستا تجربه ما نكته مهم تر . مر به هم خونا تونستند مفاهيمي بر ين تحولي كه يجا مي شو سو كنند. . تحوال ــه تفا مي فتا ني بو كه حو نديش تحوال مهم ها بي بتو هستند تحوال فكر سيماني ست يو جتماعي . ينجاست كه شما گر يخته مي شو كه پا تحوال جتماعي تونستيد ين بتو يجا كنيد پا ين بنا بريزيد، سقو

جلوگير كر يد. ليل كه نتونست مفاهيم خو فت به ين طه ما عقب مشر يجا كند. ما تجربه نگلستا ين مفاهيم كجا مدند؟ نكته نا چو هنو محاسبا يخ نگلستا ين ست كه مهم تاست يگر . به عبا ــا با بو ستش ند، ــد بو يك نش يدئولوــا نبستند. مفاهيم مو نيا شا هرجايي كه يجا ش خوخين نشا ند ين مي شد مي گرفتند. منظو چيست؟ مو تدلين با ين بحث . طيت سابقه بسيا طوالني ــر بحث مشاليت عا قتي قر ۹ به بعد پا ــد. ــا مطر ش حو كليسگرفت ، بحثي ، شو كليسايي كه كنا پا بو مطلقه كريا حتي ست؟ مو با ست پا همه يا ين مضمو كه به

؟ يا شو ــو بسط يد شينا ها ست بر جهت كه مجمعي كاست پا ؟ ين شو پا شر ــتند گفتند، پا با شو قو تر بس. يعني پا گر نظر مخالف خوهد بوقتي ست نيست. شو بدهد، فتو طيت» مناسبا نگلستا « مشر، همين ــي هم جتماعي سياس

ــا با ــت ش س لما ــا پا ند گفتند ش مفاهيم كرپا مفاهيم جايي يجا مي شوند، مجلس بستند. علت ين كه نا هد يگر شد مي كنند، ستقر مي يابند بعد مفاهيم ينكه ند. عو نديشه يخ ست، تا تكوين پيد مي كند ست كه ما ين ين علت شته ها ما هر با پنبه مي شو به تما يخ يدئولو بحث مي كنيم. بنابرين هر مفهومي كه ــو تا حنيا ــل ينكه صال به لين فرصت ممكن قب ، ــو يجا مي شليل ست . با به همين بيايد مسلخ يدئولو سر بريد مي شوــن نيست. هيچ مفهومي نيست كه ش كه هيچ كد مفاهيم ما شته باشد. ستو يستا باشد جايي مجموعه نظا فكر ما

عالميه هاهمين جلسه كتر كديو نها خوند خرساني كه بخشي ، تكوين پيد كند خوندند مي تونست نطفه باشد كه بز شو. ما ، مجلس شو مسا بشو ند ــي بر حقو شهر ساس» ست. تنها ستثنا . يك ستثنا مهم «طالبو ين تفا نيفتاشنفكر ست كه تماما به حقو توجه كر ست. بحث ميا مد ست همه ــا كه قانو ساسي مطر شد طي مسقع حاصل بحثي لتي» بربر هستند، يرني ها مقابل «قانو ست كه ميا مير فضل علي تبريز طالبو گذشته ست. ين شنفكر يك مجتهد طر [بند مهم قانوني] بحث ميا يك

نباله ين مفاهيم گرفته نشد. مد ست. ما بعد بير يخ نديشه ما كا مهمي نتونسته يم نجا بدهيم. حو تا

قع طه مو توجه كسر تا معاصرين مساله مهم مفاهيم مشرنشد. ما نتونستيم ين مفاهيم به عنو گر گا ها تحو ساسي . ــه بو نديش يخ مند يك تا ين كا نيا ير مطر كنيم. فكر يخ نديشه با توجه به يدگا تا ــتي گش مند با بنابرين هنو نياها علو جتماعي جديد (كه ما بسيا هستيم) ستاين مفاهيم ــتيم يه نتونس ين ــتيم. ين مفاهيم هس به ير تي ساختن يك نظا فكر منضبط به كا بگيريم. تحوال گشت مجد طه ست، منظو نه با گشتي به تجربه مشر مستلز باگشت به تجربه ، بلكه با طه ست كه نه مكا نه مي شو مشرــي نظا مفاهيم ما ( خصوصا ساس عتبا تحو طه به ــر مشــي ماني كه مفاهيم ساس . تا ــا حقوقي ما) يجا كر نظست كه نظريه پر نكر باشيم، تحوال بعد تكر تحوالتي

شته يم. تا كنو ــه بحث مي كنيم نبايد ترسي ين يخ نديش چو حو تامد ند. مهم نيست كه ين مفاهيم شته باشيم كه مفاهيم كجا . ين تال ها جز خوند خوند خرساني گفته باشد يا لين با يخ نديشه فرقي ــته فكر ماست نظر نويسند تا مير گذشنمي كند چه كسي گفته باشد. مهم ين ست كه كجا گفته شد ست. همين ست كه من همچنا بر موضع خو هستم كه نچه حو نجف فتا بسيا مهم ست ما طيت ير يخ مشر تاعضو هر گر فرقه كه باشيم نمي تونيم به ين تال ها بي توجه ماست، محر گي كه به هر حا باشيم. ما خو سرمايه بزطيت ير گرچه تما كر يم. مشريند ير بايد ، ما هنو بر ــد شبا جايي تامل نظر جد

. غا شون همايش * متن سخنرطه منظر علو نقال مشر »ير تيتر مطلب به ». تيتر جتماعند ست. نتخا شهر

سميت بشناسي. پس قانو به مثابه به كنند قد حاكم نديشه مر محدخرساني مر بسيا جد ست. مهمتر ــاله نظا بر قانو ست. چه مس؟ ــي حق نظا بر قانو كســلطا عيت جز ملك س جامعه كه

لي نعمت بو مد ند صحبت محسو مي شد ست عالماني حق بو مر مو خويش حو عمومي مي كنند. خوندخرساني قبال . ين حق بو بر خو مبنايي يژ بر هيچكس متيا ست كه حو عمومي، هيچ گفته ــد. ينكه مي گويم يك سد همگنا خو نمي تو قائل شما غيبت جلوتر ست، به ين خاطر ست كه مي گويد حكومت ست ين سخن گفته ست. ۱۰۶ سا پيش حق جمهو مر همانجا نوشته ست كه مو حسبيه به ثقا مسلمين معتمد ــو لش ما حاضر مومنين بايد مرجعه كر مصد ، حو عمومي ملك مر ست با مر كبر ست. يعني به ين حو تصر كند، بايد مالكا كه هر كسي مي خوهد . نه ينكه بيايد فقها جا بگير ند هستند جا بگير حا شهر

. بلكه بايد مر جا بگيرميز ين سخن كه ۱۰۵ سا پيش گفته شد ست، نصافا فتخاست. ينكه ما نتونسته يم عملي بكنيم، ين شكا ماست! نش ين توسط خوند خرساني شاگر گرنه مباني شرعي فلسفي خوندخرساني شاگر فلسفي مالها سبز تبيين شد ست. ــت صولش بسيا فلسفه ست. كسي ست كه كتابش سين فر ست. حاال به لحا فقهي باالترين كتا حو ها علميه اليت ين مطلب مي گويد كه تنها حكومت مطلقه جها كه الغير» خيلي مهم الغير. ين « بوبي ست مطلقه عا طال كند. ــد كه ين حو ــت كه هيچ بشر نرس سند، ئمه مقيد مي اليت پيامبر ند، اليت خد حتي بربر

ــاني كتا خو نه مطلقه. مير نائيني جمله خرسمي مبني بر ينكه جديد، قتضائا جديد مي خوهد گا محو مي شويم. نائيني گر ين قتضائا نشناسيم صحنه يگر كه منظو مي گويد ببينيد فاصله ين جمله با جمله ها فا مي كنند. ين يه ــت كه شعبه ستبد يگر فقهايي س ــي (حو نجف) چند سه سياس ين مد تكيه كه بر مر ما نيز مو ست. مساله مصالح مليه يا منافع عمومي سه ملي به نظر من بي پشتونه نيست. بر شاگر ين مدينجاست بر نخستين با فقه مصالح مليه تقد جالب ها فا مر ــو طن مطر مي ش ــه مملكت ماميلسال نيست. فا يگر سخن . ينجا مملكت مطر مي شوــت كه بايد بر فا يك مملكت خا مطر س ــخصا مش. ين مفاهيم تا ست. نكته قانو نوشت قانو حفاظت كرين كت عمو تد ين قانو بايد با مشا نكه ــه نديش ين يگر حا مر ساختا قد مطر ست. نائيني كت . بحث مشا شوين نپرسيد، . هد حق نظا مي گويد هركس ماليا مي

ند ين مملكت ست. شهرست. هم نائيني ختالفاتي سه ين مد ما يك موضو ماني مي توند عرصه عمومي هم محالتي باالخر معتقدند مجلس ست كه تصر كند كه فقها گرفته باشد. كسي قائل ني ال اليت فقها حو عمومي قائل ست به نحو نحا به نيا نيست. ما خو خرساني صاحب ين مكتب به ين هم قائل ني نيست. لذ بر تصر نمايندگا مجلس مو عمومي

. صاحب فقها متصو نمي شوفي لوقع ين فقها هستند كه بايد ــا مقد ــر بگيرند ت مــت كنند. هم خال حو عمومي ــاني هم نائيني خرسمد ست كه ــاله به تفصيل ين مسين قانو مشخص كنند. نائيني ــبت ميا مي خوهند نسكتا خو حكا به ثابت متغير تقسيم مي كند حو نظا هد. ين سو تعبير ست كه بعد فقها به حكا ثابت كاهش مي خالت حكا متغير هم حق نائيني يافته كه فقها حو خيل هستند بلكه تفسير حكا نيز ند بلكه نتخابا هم هند. خيل هستند فقها هستند كه تنها مي تونند ين مو نجا ــاني صحه شرعي خوند خرس طه كه ــر حالي كه قانو مشــد ست فقها صرفا حو تطبيق قونين با حكا بر نها شسه نجف بسيا ند. به نظر مي سد تفسير فقها مد خالت ثابت سه مساله يگر ين مد سه قم ست. نكته عقاليي تر فقها مد

لتي ست. بتنا قانو بر مسا بربر قونين ــه طه ين نديش ــر ــه به غم پير مش ــت ك جالب ينجاسخوندخرساني! نشانش ــت كه مي ماند نه نديشه شيخ فضل هللا ســك كوچه هم به نا طه، ي ــر ، پايتخت مش ــه تهر بز ينكگر شيخ فضل هللا ــاني نائيني نيست ما ميد بز خرس

. مي گذما گرمي طه يا قانوني جلوتر خو ــالگر مشر يا سيم. پايا ــر بخو ــم، قانوني كه هنو مي بايد حس ي بدقع ــو من ين ست كه چر نديشه ها خرساني مو غفلت ســر قانو مترقي مر ــد كه گر نشد بو ما حس ش

ندشتيم. طه منظر علو نقال مشر ن همايش « * متن سخنرند ست. ير تيتر مطلب به نتخا شهر ». تيتر جتماع

n− ÀöŁ ÈULKŽ

انديشه ۱۲۱

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مشروطه و وطنيه

طه نقال مشر تامل شعر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر ۱۲۲

نگليسـ نوشته ند بر با يا به اتو تر ين مقاله مر ند ختيا شـهر ختصاصـ يـر به صو چـا

گذشته ند.

طه عرصه شكوفاي شاعر جو با ستعد بو نقال مشرختند شا بيشتر به مسائل جتماع سياس م پر كه شعانامه ها عالميه ها سياس به چا ثا خو بالفاصله ؛ غلب ين يد، تا مد بو نها بد تر م ساندند. شعا ها كالسيك نئوكالسيك تعديل شد تجربه شعا ساختاب قد ــ صنايع ــد، به نو تركيب ها بيان ن م كرــا محا حت قا كلما عب ــد گاه ن م كر

ند. عاميانه ستفا م كرب يخ طوالن بيا ــ كه تا س ــعر پا بدين ترتيب، ش، موعظه خالق نقد جتماع به محمل صل تخليه حساساهجو بد شد بو جايگا شايسته خو به عنو موثرترين بز ، طيت، قانو م بر مشر مو ستفا مبا مر . تجا فسا پيد كر كامه، حت مل گري عليه حاكميت خوطه شعا خو بر پير جنبش مشر ثا شاعر طريق ند، جريا كشمكش ميا محمدعل شا مجلس مبا كرتا محمدعل ختند، بعد كو به مقابله با محمدعل شا پرشا با ستبد صغير جنگيدند، فتح تهر سقو محمدعل شا گ خو ــن گرفتند مد كوتاه پس سرخو جشنجش خو تما حجت ها عز ند خشم بيا كرگا شوستر سا ۱۹۱۱ به نمايش گذشتند. همچنين موياي گر ها مل گري پا پرشينيست ين بو كه بذــد، هما كه پس جنگ جهان به با نشست ــته ش كاش

سم ير تبديل شد. بعدها به يدئولو طه ــا سا ۱۹۰۶ سند مشر هنگام كه مظفرلدين شما كمتر بيست سا ، ملك لشعر بها كه مضا كر

۱ : شت، قصيد چنين سرينت نق نو گرفت ــو ير عد شا مظفر/ كششن عدلت گستر.../ / خسر ين شا شه گر مظفر سر.../ پا /... يند بخر هنر ست كاند همه ملك/ نجمن مجلس

... عيت پر / حسنت خسر شا مملكت حسنت پافت پسر محمدعل به جا بر نيا ندك بعد شا تخت نشست. بها ترجيح بند به سوگو مر مظفر لدين

خت:۲ شا جانشين پسر پرمد فت/ صد شكر كه ين مد شاه ميا شاه به ميا ين ــد/ فت.../ لمنه هللا كه جها با جو ش صد حيف كه تبه محمدعل شا ــا فلك مرتبه سلطا جها شد/ جم ش

جو بخت/ كز فر ين ملك كهن گشته جو شد.../ بگزيد چو با ين گفته ملك به فلك / نگ پد جا ــند بر مسمد فت/ صد شكر كه ين مد شاه ميا شد/ شاه به ميا

فت صد حيف كه سيد كشمكش ميا ــت كه جشن ها به پايا ير نگذشــد. پيش به شديدتر ش ــد ــا مجلس عيا ش شخو، هخد، مشهو به گ شعر عل كبر نشانه هاي سرخوميز خطا به مر عا به نا يد م شد كه مسمط طنزــد » خالصه ش كبال - كه لقب محا به « ــا كربالي ق

۳: - سر بولقك معر نمايند كبال / ــد ند هربن مر خد / نز مر گذشت كبال / با شوخ با مسخر خند كبال / كبال ند / هست تو چه يك پهلو يك كبال ند نه يش نه / نه خو ما كف بين نه جن گير نه نه بيم / نه تر تكفير نه پيشتو شاپشا / مشكل جذبه حاند / هست تو چه يك پهلو يك كبال ند ــر ببر گو س

ين قو عيت به جهنم/ نيست .../ گرسنگ مر كبالــت به جهنم/ تريا بريد عر حميت به جهنم/ خو با معيند / هست تو چه يك پهلو يك كبال ند تو با مطر سا

كبال همچنين يك مثنو عاميانه نوشت مر مانند هبر ك تصوير كر كه گرسنگ شر مر ست كو

: سياس نيز مانند ما غافل ب خيا نظر / بخو ننه يه سر گو مد خا به سر بچه به هو .../ هه هه، ننه چته، گشنمه/ تبرك ين همه خو كمه.../ مد / / گريه نكن فر بهت نو ميد گشنگ ننه جو ميد

... يز سر مير / گريه نكن ننه جونم ميرستانه به شا متوسل شد: ۵ بها يك مثنو به نصيحت

گشا غا كن/ با كن/ فكر سرنجا ــم خر با شها چش پاــها يكسر ش يد بيد خويش/ تا نگر عاقبت كا خويش.../ پا.../ به شاه كه / خو نه به ما بلكه بخو م كن بد م كنشت بو عيت كش ست/ حا خو ملت ناخو ست.../

ÊU¹“uðU Êu¹UL¼ vKŽbL× d² œdHKÖ ÊUÝUÝ ∫tLłdð

ÈU¼ fJŽ ÂULð g Ð s¹«

»U² “« t² dÖdÐ È—UÖ“Ë— È“Ë— tŽuL− ®Ê«d¹«

©fJŽdE «—UA² «

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند ۱۲۳شهر

يكسر كر تو/ تا چه شو عاقبت كا توــز خالق ــ كه تضمين يك غ ــه مخمس م

۶: سعد بوبا / كه ين كا جز ــتبد چه مقصو س ــاها ش پا/ «شر طه كه گر مسجو كن مشر / جو نگر مشهوــن هر ند / هر كه ي ــجو ــت كرمت به س مر به جو س

« جو عدمش به كه شعر با گفتن ينكه سع ترغيب شا به پيش گرفتن

: ست ب فايد ست، به پايا بر ــت/ كانچه ما ــا نم بايد خوس جز خطاكا ين شــا پند ــت/ مدهش پند كه بر بدمنش ــر به خطاس ببينيم سرسست/ نتوند كه بجا عباست/ «پند سعد كه كليد گنج سعد

« ال مسعونامه بير ، سيد شر لدين، تهيه كنند سر ما هما نقال ــعر »، كه بحق م تو ملك لش ــما ــيم ش «نســو فر يك مرثيه بر طنيه» پرش ــت، « نس طه ــر مش

مين ما نوشت:۸ سر / طن / ــن ــه ند مح طن غرق ــد ي گر /... ــن ط / ــن ــد پ تابو كف ي ــد خيزي/ كو جنبش ملت/ كه كوهمت كو غير كو جو فتو/ فسو كه طن / ــيد طر سيل فتن سيخ طه ير شد تا سال شد همه جانب/ پاما جانب/ مشرهزن شد/ .../ بعض مسلكشا طن / من / سر علن شد/ گشته علما غرقه ين ال لجن بل/ .../ كو بلخ بخا چه شد خيو كابل/ كو بابل طن .../ شر طن / من عما عد شا حلب طن ــه جز الله غم هيچ نبويد/ هر لحظه بگويد/ ب

طن / طن طن ئن تا كشمكش ميا شا مجلس سرنجا منجر به كوعد شدند ستگير طه خوهان كه ۱۹۰۸ شد. ميا مشريك ست نز سرفيل» بير «صو ، يك سر جهانگير خاشت. ندك هخد كه موفق شد بو كشو تر كند حضو ، جهانگيرخا سيد بو هخد به سوئيس مان كه ، پس ؟» يد كه به م گفت: «هيچ نگفت كه جو فتا خو

بيد شد ين مسمط مشهو نوشت:۹ / / بگذشت سر سياهكا مر سحر چو ين شب تا/ بگشو گر فت سرخفتگا خما / نفخه بخش سحا / / يز به كما شد پديد / محبوبه نيلگو عما تا لف

/ يا شمع مر يا شتخو حصا هريمن يب لممالك فرهان غا شد. ما ستبد صغير ين

۱۰: شا يك قصيد طوالن نيشد خطا قر طه قيا ست/ بر شا محمدعل ــر مر كه حق پ مشلت/ كامر ين توسن ند مينت ست/ كا شه به عد پيا ست ندن كه تو تما ست.../ كا ير تو گشته به لت ملك تو تما ست.../ شعله كه / شاه تو خته به خيا ست.../ تو تو فتا به مجلس/ كه برفرنا مد به خير خم تو خو جگر شيرخد شد/ تير تو / تو همچو يزيدست ين ست.../ ما بر مثل محمد شد مقهو

شهر چو شا ست...ست صمصا لسلطنه نويه ۱۹۰۹، هنگام كه صفها به ــتز نوشت تا بگويد كه صحبت با شا ، بها يك قصيد مس فتا

با ب فايد ست: ۱۲باشه ير سخن گفتن خطاست/ كا ير با خدست/ ير با خدست/ ير مذهبها جدست/ كا ــه مذهب شاهنشست/ فته ــت مير مست/ مملكت ــا مست... شحنه مس شستا مستا فتنه غوغا بپاست / كا ير با خدست.../ هر / / خو جمع ب گنا شه خو مسلما خوند سا تبا پاــت/ كا ير با س ــتم ها ك ــال ين س ــلمانا س مس

ــا حق گر پديد/ نا حق ــت.../ با تا صفها صمص خدســر حكا حق پيچد كجاست/ كا نكه س گر پديد/ تا ببينيم

ير با خدست...مان كه شا سرنجا خطر حسا كر كوشيد نقالبيو

، سيدشر چنين نوشت: ۱۳ سايش نهنگ پلنگ عل چطو شد؟/ كه م گفت بل بل منجل ــد؟/ لمعا كر جل چطو ش ــد؟/ خف چطو شيش علم معرفت مل چطو شد؟.../ چطو شد؟/ نو شيخ ــو صحيح ست/ ظالم قبيح ــت/ همه كا مش صحيح سطه بهر مملكت صحيح ست/ صحبت معد صحيح ست/ مشر

كو موصل چطو شد؟ ، ستين ــبيه شا به شيطا كه حقه تا با تش

نوشت: ۱۴طه به غا چه كنم چه كنم/ گشت مشر ــيطا گفت ش / طن شهپر طه به گلز ــر پا چه كنم چه كنم/ مر مشطه به چشم ظلمه / نا مشر معدلت بر شريا ستم خنجر / مستبد گشت فنا چه كنم چه كنم/ من كه شيطانم خنجر / ند غم پير شد / مستبدين همه مر ــد مين گير ش ين غصه / گشتم نگشت نما چه ضا جها سير شد ــت من كه سغا چه كنم چه كنم.../ چه كنم چه كنم/ گفت شيطا / چه شد بر نو عيت چه شد ظلم عذ شد قتل غا چه كنم چه كنم.../ چه كنم چه كنم/ گفت شيطا طن خويش ــدند/ حقو ــيا ش هل گيال همه يك مرتبه هشخبر شدند/ مشب نتو كر كه بيد شدند/ شحنه ند چه كنم چه كنم/ مستبد گشت فنا چه كنم چه سر به نجا مد/ كا تبريز كنم/ صفها كنف حضر صمصا شب بگرفت صفا چه كنم مد/ مد/ خا گيال سپهد نكونا

چه كنم / مستبد گشت فنا چه كنم چه كنم هما كه سپاهيا نقال تهر شدند سيدشر

۱۵: شعر به پشتيبان علما بز عتبا نقال شا كرــت حر / / كو خريد حر س ــت حاج با سشت / ــلمانا / عر نامو مس ير ــم همه ش م فر/ ... خو حر طن / بخريد ين ين قم كاشا قزشمن فرقه حر منم/ / / كو خريد حر ست حر ست حرشند به با منم/ ما مر حر ين فر مر حر منم/ قاتل .../ شنيد كه حجج / كو خريد حر ست حر ست حر / / شد عا به عجم با صلو / چا به لب شط فر عتبا/ كو ــت حر ين به ناچا حر س / ــز حرجم نبو نجا ج

خريد حر ست حرــت بر ، بها ترجيح بند نوش ــن ها پير غا جش با

پير خد شكر گفت: ۱۶سو شد ملك، لملك هللا/ / ــد جانكا كه ط ش م/ بر غم بدخو / كو شه كوفت بر ــا نو قبا همر شد ش/ لحمدهللا، لحمدهللا/ غم بدخو شد طبع طالع ط شد شبانگاهنمو شد/ جا يا غم گشت غر خو يك چند ما غم بو شد/ شمن خو طن نيلگو شد/ مر شد/ ما / لحمدهللا، لحمدهللا/ چو كه ين فتح ناگا ــخت ين جنبش س/ سد ستم خا ــتا / جا برنگيخت س ــبا يد جو ش خد شمن / خو نگين تيغ سنا / تا كر با ساخت مر / ين سد متين بو / لحمدهللا، لحمدهللا/ بدخو مغز بدخو / شش ين بو / خاكش به سر شد پا غم كمين بو ليكن مر / / كنو قرين ست با ناله يم قرين بو ــمن كه با عيش ش/ سر سعد پايند لحمدهللا، لحمدهللا/ بخت سپهد فرخند با/ كافتا ند با ين / ضرغا / صمصا ير برند با با / خا با ظفر يا / لحمدهللا، لحمدهللا/ ستا يشا بدخو چا/ حر نيز شا نيكو بو كا / ساال تبريزيا يز نگهد

/ لحمدهللا، لحمدهللا گا / تا جمله گويند با جا با بيدشر نيز به ين گرميدشت شاعرنه پيوست: (۱۷)

فا طن مر شد/ به به چه بجا شد/ هنگا صد شكر حقو فع جفا شد/ به به چه بجا شد/ م خوست ستمگر بكشد قت صفا لش ماند / حسر به ، قانو طلبا النسبا / نو لبا ين جنبش ين غلغله فت فنا شد/ به به چه بجا شد/ خو هللا كه / ين جوشش مل / ين كوشش مل ــو مل ين شبهر حقو فقر شد/ به به چه بجا شد/ ملت تبريز سعا شدما / همتتا ما عقو عقال ــتا باقر ساال / حضر س يا/ خطه ــد علم نصر من هللا نمايا ــد/ به به چه بجا شد/ تا ش ش/ سطوتتا محو همه سما شد/ به به ، ملت گيال تهر/ شد بخت به ما يا چه بجا شد/ تا شد صفاها علم كا پديدبخش جنو سعد شد/ به به چه بجا شد/ / سعد كه مد جلو سر

فت... بو به كجا قاطرچ لدنگ . سا بعد تابستا ۱۹۱۱، ين تابستا سا ۱۹۰۹ بوفته تال ست شا مخلو بر كسب مجد تا تخت كر با نير نظام ير شد ما شكست خو به بير با خو ميز نوشت كه گوي ند شد. بها ترجيع بند هجو

يت م شد: (۱۸) محمدعل نگ ــبحا هللا ين چه ــت/ س ــا بند فلك چر به جنگ س ب/ بستم / موال خديگا سلطا ست.../ بو به شهر تهرگر يد / / گفتم كه كس نماند يشا همه به تو غرنگ ست/ گفتيم كه خلق ــبحا هللا ين چه كه جنگ ست/ سيديم كلفتند/ خيل گفتيم كم شنفتند/ خر حر مفتند/ ــم هللا سو فرنگ ست/ ــخت كر گفتند/ بس يك جنبش سيديم به شهر قا قيل ست/ نگ ست.../ ــبحا هللا ين چه سحجت نگا ب بديل ست/ ما سخنا بس طويل ست/ گفتيم كه نا ما خليل ست/ گفتيم كه كا ما شلنگ ست/ سبحا هللا ين شنايم/ لت ست.../ من محمد ل گريز پايم/ با نگ چه يم/ كز عشق تو تهر تو كجا من كجايم/ خوهم كه به جانب تو نگ ست/ مر بخت بنگ ست/ سبحا هللا ين چه كله لوله ستم/ گر گير شكنجه تله ستم/ كا فر كله ستم/ ست/ سبحا هللا ين قافله تا به حشر لنگ ستم/ مير قافله بند

نگ ست ين چه ها شا ما شر نيز شعر نوشت كه گوي هما

م مد:(۱۹) سابق ست بر فلك ين چه بساط ست كه چيدست تو/ چه ــت تو/ عهد با ــت تو/ چقد پس طن جفا خس تو/ عد هموطنا بست شكست تو/ گوئيا مست تو/ كمترين ممدليم ــه ممدل بگ شا نميشه.../ ممدل غه نزليم/ تر حلو نميش/ تركما ها همه ــا / فر ي ــا يخت مثا ب ــك هم شــت / هد تير بال گش / همه خو غلطا ند فر ميد كربر ، / گو شيطا خو / لعن حق بر شيطا شيدلسلطا/ خرقه شو ال نميشه ممدل بگ شا نميشه.../ هوسم بو خو برست خط پا نمايم علما كال بكشم/ ــم/ جميع بكشصنا عمو فقر بكشم/ غربا بكشم/ عقال بكشم/ جمله / تر حلو نميشه ؟ شوال م خو ــم/ ما موال م خو بكش

ممدل بگ شا نميشهگ بر سر ماجر شوستر به ــمكش بز چند ما بعد كشند لت ير مجبو كر . ها با تما حجت پياپ فتاسامبر ۱۹۱۱ فسخ كند. تظاهر گا شوستر كه قر موستو ــيع عليه ين تصميم به فتا مجلس به س م مرين قطعه نوشت ناصرلملك، نايب لسلطنه، بسته شد. عا قز

(۲۰) : كه تركيب شعر بوــر خو بر / جا نثا كن ننگ خانه كه مهما س / ير بر با ير / گر شوستر مگذ كه مهما بر، تو جا يك ــم مر جان / به جس ير بر يد كه نا مگذ جو، خد كند / خد كند بمان ن ، تو عمر جا ، تو گنج شايگان جهانير/ تو ين مملكت .../ مشت شد مر ين ملك بمانيخته يك مشت فقير/ تو گر منت ست بر مر خبير بصير/

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

، تو جا يك / به جسم مر جان فت ين مملكت عنو بر، خد كند / خد كند بمان ن ، تو عمر جا ، تو گنج شايگان جهانيد بدخو .../ تو مر گر بر جا سر هست ما/ كو شد بمانهمدست ما/ فرغت به خما بكشد مست ما/ ناله عا ين ، تو گنج ، تو جا يك جهان / به جسم مر جان به كيها بر

، خد كند بمان / خد كند بمان ن ، تو عمر جا شايگانــلطنه هم به ــر كه نايب لس بها تركيب بند ســت با شا سابق بر حمله به ير هم به همدست با همدس

(۲۱) : ها عليه شوستر متهم كر / ــر پيل با ها نمو ي / با بو ــند مد مس ــك ناصرلمل / / شا سابق با سو نمو ــما حيله ها نگيخت تا خو ش / ست غربت برگشو فعش جمند/ بهر المشير ــتر شوس / ــر كبو / س ــ لتيماتوم ــيه س مد ينچنين بر خستگا بخشو ناصرلملك طبابت ها خويش/ ين مريض كسل تر شد كه هايش شفا نماند پديد/ / سو / نمو / كر ند مثنو خو / ين مريض ين مولو بو /«... غن با خشك م نمو / «كز قضا سر كه نگبين صفر فز /« بر ــر طبيبا يخت يك س / « عال طبابت ها / بند / كو با كو چشم تنگشا ين كا نبو ننگشا خائنا ين صلح / ند سند بس/ تمد خو تا لدنگشا جر خو / «كز خيال نگشا / مولو گفته ست ند ين گر كه كرير »/ «ين / خيال نامشا ننگشا صلحشا جنگشا

كهين مهين/ لعنت هللا عليهم جمعين»ــا ۱۹۱۱ به پايا ــب پرماجر ۱۹۰۶ ت ــن ترتي بديس مد كمتر عرصه ن كه تحو شعر نثر فا سيد، مان بر ين همچنين . جتما پرماجر نبو سياست ياي گر ها مل گري پا پرشينيست ــته شد بذ كاشــتايش ، همه بدبينانه، س ــعا بعد بو كه گا گد ش . ، م نمو ما ــت ها گذشته ها باشكو گله كاس

(۲۲) : يب لممالك مسمط سر چنين بو كه يت / كز چر عيا گشت هم ــتربانا بر بند كژ برخيز ش/ طو سفر حسر ــت چكا ــا شجر برخاس / ش كايد من / ــا / بگذ به شتا ند س ــت عال من گش/ ماييم كه تشكد پا نمو / سينه ــا ياچه س بنگر يشا كمر تا گرفتيم/ ــها با گرفتيم/ پس كه ش پاــا تال خايرش ــرير كهر عا گرفتيم/ مو ــم س يهييا مو يبا گرفتيم/ ماييم كه يبه گرفتيم/ پيكرشا / خا عر مشر يم طوفا تيا نديشه نكر گرفتيم/ يا شمال نديم/ نديم/ ناحيه غر به فرقيه قص گذبر شر نشانديم/ بحر جنوب به فلك گر فشانديم/ هند كف سانديم/ ، ختن تر ستانديم/ ماييم كه خا بر فال هندــر گرفتا غم محنت ــز / م ــم كر به س س نا هنر نجيم/ فر باخته ند شش پنجيم/ با ناله ند ين سا همه چين شكنجيم/ همه لف عر ير سپنجيم/ چو ــانه هم باخته گنجيم/ ماييم كه سو طر سوخته كاش

يم به گلز يرنه، هز قافيه سنجيم/ جغديم به

ــر هم ــو ما كمت ــو نب ــه ند پرش ــه بها ب قطع(۲۳) : ميهن پرستانه نبو

طن من/ گشته به مهر تو عجين خطه ير ميهن ــمنم نيست/ ــر س جا تن من.../ تو گل الله سيغا كه چنين گشت با گل الله سر سمن من.../ ــيا سخن گفتم / كا بافته خويش ند كفن من/ بس ب برتعزيت تو/ كه نگرياند كس سخن من.../ مر هم گويم

طن من طن من يغ / با محنت بسيالين با جها حا ــر كه بر ــر شعر س شنكه نيما يوشيج قوقول قوقو كر نمو شد، بسيا پيش

ين صو شعر ستفا كند:س به شبستا قوقوليقو/ م گفت كه فرقه م خوند خرستا قوقوليقو/ كه ستم ــتا قوقوليقو/ كو بهمن كو مسمستا قوقوليقو.../ خز به گلستا قوقوليقو/ فريا سرما ــمرقند چه ــد خيو كابل/ كو هند س كو بلخ بخا چه شبل/ كو نقطه قفقا چه شد چمن گل/ ين بحر ــد بابل شمستا قوقوليقو.../ ه خز بو ير قوقوليقو/ فريا سرما ــت/ شيرنه بجوشيد كه هنگا ــيد كه با كا س ش ه بخرير لگد فتا شمن به كنا ست/ نه بكوشيد كه شكا ست/ مر

سا قوقوليقو/ كافر به كجا خا مسلما قوقوليقو خرــر شد به فر ، ين قطعه الهوت به لحا س ــرنجا س، گرچه ين فر شر نه بو الالي گفتن ما بر كو نو

(۲۵) : يگر به كا گرفته بو مينه گر باعث عا / خو تو مد سحر موسم كا ست با ال ال.../ تو / ال ال باالال ال / ال ال باالال ال ــت با ال ال سست طن توست/ جا تن ب عيب به كا ير ن ير كو / ــت/ ال ال باالال ال / تو جان ير چو تن توس ــاال ال بير چه / تا گل طن كو برخيز سلحشو تو حفظ / ال ال باالال / بس جامه عز به بد پو خو ست باال الطن چو تو يا / با كه غيا بگر ــمت طن قس / نگذ ال

/ ال ال باالال ال طن خو بگر / نامو ست باال المنابع:

: ، تهر ، چا سو ــته محمد ملكز يرس ، يو ، ۱- محمدتق بها، صص ۳۳-۳۵./ ۳- ، صص ۳۱-۲۶./ ۲- هما ميركبير، ۱۹۷۵، جلد ،۱۹۵۵ ، : يرسته محمد معين، تهر ، ثا هخد، مجموعه عل كبر ، يانپو ، صص ۱۲۸-۱۲۷./ ۵- يحي ــص ۱۲۶ – ۱۲۴./ ۴- هما ص، صص يو ، ، ۱۹۹۳، صفحه ۱۲۷./ ۶- بها : صبا تا نيما، جلد ۲، تهر ، يرسته محمدجعفر محجو ، يو كامل ير مير -۷ /.۱۲۷ – ۱۲۹، صبا تا نيما، يانپو ، ۱۹۸۶، صص ۱۲-۱۳./ ۸- مريكا: شركت كتاــص ۴-۱./ ۱۰- همايو ، ص ثا هخد، مجموعه ــص ۷۳ – ۷۲./ ۹- صــتكهلم، ۲۰۰۲، صص ۶۵ – ۶۴./ ۱۱- ، طنز تعزيه هديت، س يا كاتو، كتا ، تهر يرسته حسين نمين ، شر لدين گيالن نه سيد جا، صص ۱۴۸ – ۱۴۶./ يو ، ، ۱۹۸۴، صص ۱۷۸ – ۱۷۷./ ۱۲- بها فر، مطبوعا شعر مد ، بر نه، ۱۷۸./ ۱۴- ج ۱۳- جانشگا كمبريج، ۱۹۱۴، صص ۲۱۰ – ۲۰۸./ ، كمبريج: نتشا س فا، صص ۱۵۰ – ۱۴۸./ يو ، ، صص ۲۱۵ – ۲۱۳./ ۱۶- بها ــا ۱۵- همــعر، صص ۲۲۴ ، مطبوعا ش ۱۷- برــص ۲۱۳ ، ص ــو ي ، ــا – ۲۲۲./ ۱۸- به، مطبوعا شعر، صص – ۲۰۸./ ۱۹- بر ، ين ــو عا قز ي -۲۰ /.۲۴۷ – ۲۴۸ : ، تهر ــيف ــته عبدلرحما س يرس /.۳۶۵-۳۶۶ ــص ص ،۱۹۴۸ ــر، ميركبيــص ۲۲۵-۲۲۸./ ۲۲- ، ص يو ، ۲۱- بها، صبا تا نيما، صص ۱۴۰-۱۴۱./ ــو يانپــص ۲۱۷ – ۲۱۶./ ، ص ــو ي ، ــا ۲۳- بهــعر، صص ۲۳۰ ، مطبوعا ش ۲۴- بر ، ــص ۲۲۵-۲۲۴./ ۲۵ – هما – ۲۲۹، ص

صص ۲۲۴-۲۲۵.

ها عميقا ــه نيا طه خوهي جنبش صيلي بو ك ــر مش. ين كه ــر ــر ب ــتبد س جتماعي جامعه عقب ماند ســي، مه حيا سياس ــت كه س جتماعي مي گويم عميقا يل هم پسين سا ها قر نو جتماعي قتصا ير گرگوني ها عظيمي كه جها ، با توجه به قر بيستم ميال، بد تحقق يافتن بخشي مطالبا جنبش قو پيوسته بو به ــل به . جهاني كه طي يك قر با توس طه غيرممكن بو ــر مشــته خو فاصله گرفته ــا جديد، به ند قر ها گذش فنا هها ستعما خو با گر حفظ قلمر ، تا جايي كه ستعما بونستند، بقا ها قديم، نه عقالني نه مقر به صرفه مي ، هم كشو كه يكي ير عصر قاجا ضع موجو ند قطو تا قع شد پر ــترتژيك جها مهم ترين نقا س

. ير بغل مكا پذير نمو تمدني كهنسا قو مي پيوست همين «بايد» بو طه بايد به ــر نقال مشطيت تشكيل مجلس كه مظفرلدين شا به صد فرما مشرطه . ين كه مظفرلدين شا مشر تشويق ترغيب مي كرشتند، طه خو ــر شنفكر مش كي كه مجاهدين با ست يد نيست. ما فرما مظفرلدين شا ، تر بسيا متفا بوــيد س با قاجا هم به ين نتيجه كم ين مي تو فهميد كه ، لذ ناچا بو كه به بخشي ضع قبلي مكا پذير نبو مه بو كه شني هد ضو . ين ــليم شو يخي تس ضر تاــا مهم) نقال ــن حدقلي ( عين ح ي ــته ها بنيا خوسطه نيز عينا منعكس گشته بنيا ها بيا مشر طه ــر مش

بيا جديد ما بنا نها ست. ليه سي ختيا ماست گرچه بيا مد فا نچه مر به عنو ، ما طه ند بيا مشر يكي چندني با ــبت نز ظاهر نســت كه هما خا سر بر س ختي بيا ين قع

يشه هايش تغذيه كر ست. قتي به ــر ــر نقال مش ــت يك ق ــو پس گذش كنمر هايي كه ــن نگا مي كنيم، با متر معيا ي بي مير ، ميرثي غني عا كنيم كه ين مير يم نمي تونيم ــت س ــتاني ين به جر س ثا شعر ــت. مجموعه پربا س. تاثير مشر جه يك پيد نمي شو مي تو گفت كه حتي يك ثر نه بو حد حد سي، تاثير سطحي محافظه كا بر شعر فا ( صطالحا (مثال شعر عا گير برخي ها به كاستفا قالب هايي چو مستز كه قابليت بيانگر بيشتر بر ، فرتر نمي فت. بيا موضوعا جتماعي ختيا شاعر مي نهاطه ما ين به معنا نيست كه نقش تحوال مشريد بگيريم. بيا به ميا مر كوچه با نا ــعر نتقا ش نامه كه سانه جديدلوال به نا يژ با ستفا طه به مشرنها پيوند ، با ندگي بيا به ميا مر بر ، خو موجد بو. نيما، جمالز بيا مد فرهم كر مينه ال بر پيديي بيا مد يرنند چنين قع معما صلي ــت كه هديند، بر همين ست كه به گمانم مي تو ين ــريطي ظهو كر ش

ستا هنو پابرجا ستا بلند مسالك لمحسنين، نگاهي به

لرحيم طالبو نوشته عبد

ÍuÝu k UŠ

۱۲۴ادب

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

طه ير بيا مشر خت يباترين ميو ها شت ترين سه ، نه نظر ما ستا طه حو بيا مشر نامه نست. كانامه چندني نيست. با ين حا همين كميت نه نظر كيفيت كا. من يدگا محتويي - جا تامل فر ــژ ي نامه – به كا ، ثا بيا يكي مهم ترين شت، به شمايي ين ين يا

خت. يعني «مسالك لمحسنين» ثر طالبو شا خوهم پرطه چند نويسند معر سرشنا كه يكي بيا مشرتبريز معر به طالبو ها عبدلرحيم بن شيخ بوطالب نجامد سا نيا شيد تبريز به ست كه سا ۱۲۱۳ خو

غستا گذشته ست. شيد ۱۲۸۹ خوفت بيشتر عمر خو طالبو جوني به قفقا با تركي كه خت. عال بر ــب علم پر مين به تجا كس سرشنايي سي، فرنسه عربي سي، با ها فا با ما بو با سي مي نوشت. ترجمه سه كتا با فا ثا به شت كامل سي چندين سي به فا مينه علو جديد حكمت فلسفه ثا ست كه ين بي مينه ها علمي، جتماعي ثر تاليفي

نويسند به جا ماند ست. يگر مو توجه قر ثا ثا طالبو ثر بيش ــا ميگرفت. نخستين ثر كتابي ست با عنو «كتا حمد» سه جلد سيد كه جلد سا ۱۳۰۷ هـ . ستانبو به چا . طالبو ين كتا تحت تاثير كتا ني نصيب كر شهر فرسو» نوشته هد نوشتن ين معر «ميل» ثر « نش مو جو يج معا علو فنو جديد بين ، تر كتا

ير بو ست.ــت تعليمي تربيتي كه كتا حمد همچو ميل كتابي سند ــنفكر بر فر ش قالب صحبت ها پد تحصيلكر ند خيالي نويسند كه نوجوني ست. فر سالش تنظيم شد خرــش هايي با پد ــت پرس ــت هر نشس كنجكا باهو ســخ ــش ها به تفصيل پاس خو ميا مي گذ پد به پرسيني، مسائل مي گويد. پرسش ها عمدتا حو مسائلي چو مسائل كتشافا جديد، بهدشت، خترعا جتماعي، علمي، مسائل ... ستي، قانو طن يخ، جغرفيا، طبيعت، ، تا ــا كشستا نويسي بهر مي ند. ين كتا گرچه بعضي تكنيك ها ستاني بيا يف بر ست، ما مجمو نمي تو ــت به نا ــتا بلند س س مين كتا طالبو . قر ــا خو (به سا ۱۳۲۳ ما نتش ــنين» كه «مسالك لمحس) مو تمجيد خوها تكفير مرتجعين قر گرفت. قمرمحسن مهند باشي ــت كه مير طر كلي كتا ين قر سست) جي ندشته جو خا لبته ــو جغرفيايي (كه س . ند بر ما يت يافته بر يك سفر كتشافي علمي به قله مامو، يك هي مركب نفر مهند يت، گر بر نجا ين ماموشنبه ۱۴ هد پزشك يك معلم شيمي تشكيل مي نها جريا سفر غا مي كند. يقعد ۱۳۲۰ هجر سفر خو ستاها مختلفي ــه ما طو مي كشد شهرها كه حد ســتر با قشا ممتا ــا مختلف مر ( بيش عبو مي كنند با قش، تجا صاحب منصبا حكومتي حانيو جامعه شامل خونين، ــتاني، س ــد بدين ترتيب با ين تمهيد ــا مي كنن ...) مالقما هد. ست مي ير به نويسند تصوير جامعه طيت ست. قو حو حد ۴ سا پيش صد فرما مشرشفتگي پريشاني ست. فقر، ضا كشو هر حيث نهايت ، فقد بهدشت، ظلم ستم ، بي سو ، جهل، خرفه، فسا.... بيد مي كند. ينها مطالبي ست كه بابا عومل حكومت غلب كتا ها، سفرنامه ها، خاطر نويسي ها شعا كه نچه ين ــت. بنابرين ــد س برجا ماند مكر بيا ش. تنها يگر ند نها ين نظر برتر نسبت به مد كتا متيا مسالك لمحسنين ين ست كه ين حر ها قالب ، يعني نويسند به چند شخصيت گفت گو جد به ميا مي يدگا شخصيت ــبتا متفا با يدگاهي نس ستا كه فرعي ين هد. گرچه نظر مي ظها جا ند ستا (محسن) صلي

قع يدگا شخصيت صلي (كه نظرها به سرعت مقهو ظهاليل حامل نظريا خو نويسند ست) مي شو گويا تنها به ين يدگا ها ستدال ها شخصيت مطر مي شوند كه بر ستحكا ــنت ند، ما به هر حا با توجه به فقد س ــه بگذ ــي صح صل

يد گرفت. ستا نويسي ير نمي تو ناستا (محسن) تحصيلكر نگلستا مر شخصيت صلي لباخته غر ــت. عين حا نه تنها طلب س شن بين تجدطن خو مثل بال نيست، بلكه بر ين با ست كه «هر يرني كه نها بكند، به كثر جمعيت بال پا بخوهد، مسا نها نمايد سيويليزسيو ، عما قو تقليد يشا حسد بر

طن خو مي باشد.» ين شمن تهذيب خال بدند، ست ست ميهن پرست متدين كه معتقد محسن شخصيتي ست ، چنانچه مو ها حكا يا ست ــال كامل ترين سيند ــعا جامعه خوهد شد. ، موجب س ــو فهميد جر ش . يز ند ) هيچ منافاتي با سكوال ست كم به گما خو محسن (ست. قانوني ، بي قانوني ير صلي ست كه مشكل ين عقيد بر ، ما عين كه سخن مي گويد گرچه مخالفتي با شر ندحانيو حا قونين حكا شريعت نيست. مباحثه با يكي ما خو توضيح عقايد خويش چنين مي گويد: «سبب برجسته فتا علم صنعت صلي ترقي ملل مغر مين يكي ين ست كه يگر قانو يشا ست كه خو ملت بر مصالح مغر طالع شد ــخص ضع مي كنند... قانو يعني صو مرتب حكا مش مو خو

«... حقو حد مدني سياسي متعلق به فر جماعت نونها» متقاعد كر مثا ها مشخص « محسن با بحث مفصل ــت بلكه تنها ــال نيس مي كند كه ين بحث ها نه تنها ضديت با ســلمين مقابل قد به فزيش جها ــال مس نجا سين خته غر مسيحيت كه به خا ثر مسلمانا چشم ــو جامعه خو ندگي نح ــلمانا ــت كه مس سحاني به محسن ند. پايا ين گفت گو، تجربه ملل غر بياموــا عصر صال ــما خيا نكنيد كه ما فهم قتض مي گويد: «شــت.» س غر يم، نه، عيب كا هما نقايص پر بي خبر بي خرــت كه متعصبين صنف حاني هما غر ين س منظو ستاني شا مي كند كه چطو به خاطر همه به شا خوچه بافي كه بر ند خانه پا ــت طر حد يك كا حماي بايد همكا فرنگي ها ستفا مي شد سو همقطا خو مو تكفير قر گرفته ست. ين شخصيت كه حتماال خيالي نيست حانيو معر ــخصيت يكي ــا ش طالبو برسستا پذيرترين شخصيت ها ين گا نوشته ست يكي بانكه نقالبي نيست ما ــنت گر با حاني معتد س ــت. ين س

صالحا بد نمي يد... شنفكر ميانه شخصيت محسن، شخصيت نمونه طه ست. فكا عقايد ملغمه ست ليبرليسم، ــر مشلبسته ... با ين همه عميقا ، ما گريي، عرفا سوسياليسم، سالنج مي بر به سعا ترقي طن خو ست. عقب ماندگي ــن جست جو ماني كه محس ــد. جامعه مي نديش

( ، طالبو غم تشتت فكر ين شخصيت ( نويسند ست، به ماني . طالبو نمونه كوچكي ين جامعه شني ها مرستا خيالي پيا كر ست. كدخديي ستا يك ين ستا مي ست باسو كا كه بر مر بك نا كه جونها موقع نيا مجبو نباشند ست كر ست تا صند تعا محصوال خو با قيمت پيش فر كنند. كدخد با عقل ــتا پيا كر كه س ــتم مالياتي تدبير خو نوعي سيس « سيدگي مي شو نا «بيت لما طريق به مو عمومي كثريت نتخابا با مو طريق ين ــرين ست. مباش گذشته

... برگزيد مي شوند طيت مقايسه با ــر يژگي ها نقال مش يكي مهمترين . ضو صرحت خوسته ها هد ساسي بو نقال بهمن ۵۷ ستا مسالك لمحسنين بر همين ست كه شخصيت ها متعد هن ماني ــتركي يك جامعه ، تصوير مش ــتت غم تش به

ند.همرها محسن ين سفر همه فر تحصيل كر ند. حمد كه پزشك گر ست با كه فرنسه تحصيلكر با علو جديد شنايي عين حا معتقد به تقدير ست يخ فلسفه تانت تقدير منتج ظهو مثمر ثمر جايي مي گويد: «عز بشر بي معامي ، .» (۴) مصطفي كه غر تحصيل مهندسي كر نمي شوست خرفاتي. محمد كه معلم شيمي ست به شد طرفد نگليس سيه خوند هم به ير ست. حسين كه مهند ست سيه ست. با ين حا همه ين باستا گريش هم طرفد ير به قانو ين كه ها يك چيز با هم متفق لقولند

. علم صنعت جديد نيا خت شخصيت ها خو تبحر چندني به نكه پر طالبو با هني خو به جا فكا خر ند بسيا مو تصو ستا بلند يا عقايد شخصيت ها كاغذ ست با ين حا ماني نوشته كه به لحا تعد شخصيت ها هايي كه به نحو

ستا مي شوند، قابل توجه حتي قابل ستنا ست. ــگا نتقا نكا ــا مي توند با ن ــد مر ين كت خوننيابد. جمله ينكه ــا گفته ها ناگفته ها ين كتا ي؟ چر ــتا حضو ند س ين ــخصيت چر حتي يك شستا هنو هم پرسش ين برخي پرسش ها شخصيت ها يگر بعضي عرصه ها، چالش بين سنت ماست؟ چر مر با يا بخشي نيته ما به هما شكل قديم حا تكر ست؟ مدنابساماني ها مر ما ناشي لتقا تشتت فكر مير محسن

... مهند باشي نيست؟ ستا مسالك لمحسنين ينطو به پايا مي سد كه محسن ــو فر يت به تهر بر مي گر با ش پس نجا ماموئيس كه يكي گز مفصلي سفر مهم كتشافي خو به با قاجا ست تقديم مي كند. ما كما تعجب مي بيند كه ير توضيح . محسن مي خوهد بر ير توجهي به گز ندير حر ــيد ند. بدهد كه جريا سفر چه سختي ها كشنم. ما ين سفير نگليس خوسته قطع مي كند مي گويد: «مي نستن عر طو معد گرنه بر ما بو كه شما مامو كر .» (۵) تا معلو مي شو كه مي ند ند لز ما تفا قله يخ نشمند به قو ، جنا مهند باشي همرها تما ين مدين تلخي تما ستا به ينكه لبته بر معر سركا بو ند. پسين صفحا كتا محسن بر شركت جلسه نشو گا كشو كه با عما ضيا تشكيل مي شو همه بزيخي، عو به عمل مي يد. ين جلسه باشكو تا ند حضو طيت ير مي كند فا مشر مظفرلدين شا سخنرني پرشو ير فرما تشكيل مجلس صا مي نمايد. ما ين پايا خو شا «همه حاضرين حتي فرنگيا نمي پايد. پس تما سخنرني پاــيدند كه تا به ير بپا!» چنا صلو كش ! ند با به بلند «گي هشتا طو پنجا پهن بيست بلند به ين بزنقد يد . مد. ين صد شعف نگيز خو بيد شد تزلز

«. ما كر خوبيد كه ندمم

·u³

UÞ

ادب ۱۲۵

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

بر . ( ــا ۱۲۲۱ (۱۸۰۶ ــلطنه س I. عبا مير نايب لسبا (A. Jauber)، شر شنا فرنسو فرستا ناپلئو بناپا به ، چنين پرسيد: «بگو، من چه بايد بكنم كه يرنيا ــتيصا ، با س پدــش سرسر ــيا نمايم» (۱). به نظر مي يد كه طنين ين پرس هوشــد ست يرنيا مر هم ميال ير شنيد ش ــد نو سطه ــخي بر بو ند. نقال مشر نبا پاس ، هر يك، به بر مرسا به ين پرسش. ما به نظر مي يد كه طنين غا سد بعد، پاسخي بو يگر ين پرسش، پرسش ها متعاقب ــش، يا شكل ها ين پرسيا هنگامي ، حتي، سد بيستم ميال نيز به قو خو باقي ماند. قع، هد، ، ناله سر مي كه گويند مانند مهد خو ثالث، به نجوتي ، لبته، به صو هم ميال غا سد نو هما پرسش عبا مير

شاعرنه با نمي گويد؟؟ «گاهي نديشم كه شايد سنگ حق

تش با گويم: نه بي شك، با، پير گر خوبم مي يد، خسته من

يد بيد ! كي ين خفته يا تونم ، نسيم صبح بيد با نمنا سر

(۲) « فتند هشيا چشم مستا مر بيد كن، غا سد بيست يكم ، كنو پس پشت سر گذشتن سد، چنين پرسش هايي حيا سياسي جتماعي يرنيا ، هنو ميال: گويي بر ين پرسش ها پاسخ هايي ند محسو مي شو پرسش هايي

نها قانع كنند ندنسته يم. نيافته يم يا گر يافته يم، يخ هر II. شناخت سنجش پديد ها، شخصيت ها جريا ها تابي جو فرهنگي، جو سياسي، قتصا جتماعي، ، كه عال بر نبا فتر ها ختال ها ، بايد بيش تر به هنر هم شامل مي شو. ما بايد ييم؟ لبته، هر باشيم يا به جست جو شباهت ها تفاهم ها برهم ، نيمه سد نو يژ ، به ــنت تجد عتر كر كه جد سنگ ــهمگين بو ست هر با ــي س ، بر ير يرني بس ميالشو يابي شباهت ها تفاهم ها شته ست. ين نكته، جلو خايايي فتر ها يخ با جو گونه گو تا هشگر ، پژ كر ست گاشكا به كر ست. يكي شباهت ها تفاهم ها بسيا ختال ها ــه مند قلمزنا يرني، هم با ــو نديش نش ثا تكاپوها ، جرياني ست كه مي تو گريش ها مختلف سياسي، جتماعي فكريابي فرهنگي، . مقصو خو يابي فرهنگي» يا كر با تعبير «خوهمه كوشش ها خر كالني بو كه به نسبت طوالني بر گاهي» هم نوعي گا شد موقعيت خو جها نجا گرفت. ين «يخي نسبت به خويشتن بو هم پاسخي به چيستي كيستي معرفت تا

. يرنياــر ها يخ ي يدگاهي به تا ــا چنين ــع، گر ب ق . III

ثا تكاپوها نه به عنو ، نبوهه طه بنگريم، گا بيد مشر سليقه ها ها متفا با نبوهي ختال ها، مجر مجموعه هاــليقه ها ها بلكه ــا ها ميا صاحبا ين س قابت ها حسيابي فرهنگي سيد به خو مقا مجموعه شباهت ها تفاهم ها بر صالح شير خوهيم شناخت؛ نشريه كاغذ خبا مير جهاني نو با) بيد ميركبير (۱۲۶۸ « لفنو ــه س «مد ( ۱۲۵۳)سه ــتر كتا مطبوعا نهضت فرگير تأسيس مد ــر گس تا نشگا شد ثا تكاپوها مصر ــي ين طه. بخش ــر خر مشــته ير جها مي شد معطو بو به شناختي تحليلي فر گذشمپرتو ضمحال ليل ها ليل يا ها تمد ها فرهنگ ها: فرچه نكته هايي بايد پني ها ها پير ،؛ پير يا چه بويخي جمله پرهميت ترين بحث ها قع، نگا تا نها. جست مانند نا ماني مكاني ين محسو مي شد جها نگر بر يرنياجغرفيا بطلميوسي به مرحله جديد حد ساطير اللين شناسي فزيش ها ستخو يرنيا » فرهنگي ، «خو ين لبته، . تقا ، كه مجموعه جو حفظ هسته صلي كاهش هايي چند شد با ــي (حماسي، عاشقانه عرفاني) جلو گر ست، با س با فا عظيم يد، جريا ــت. بي تر ــا فكر معرفتي جديد جها هم هنگي ياف نظمينه ها سيع خوهي ها يابي فرهنگي نمي تونست تجد خوسياسي جتماعي بركنا ماند: نفو بخش هايي صو پايه ليبرليسم خو نكا سوسياليسم، مانند تاكيد بر توجه به عدلت، بر چو هايي سيد به چها يك شد به ناسيوناليسم هم بر نيست. نز، كه همه يژ . به يابي فرهنگي جتنا ناپذير جلو مي كر قيق خوين شت: جو با ير يخ، جغرفيا، ــبا لو تا سسي. با ين همه، بايد با فا ، حماسه ملي يرني، جغرفيا ير شهرخو غلب ، گريشي بو تجد نست كه ناسيوناليسم يرني، به طو عمديابي» . گذشته ين، «خو سيله نظر گرفته مي شد نه هد به عنو ، حو «فرهنگ» تعريف مي شد جز مو ، مجمو يرنياما ميهن پرستي فرطي ، هرگز، به بسيا محد معد حاشيه سي، كه با فا . لبته، نگا نساني نسا گريانه نيسم) نيفتا (شوستا سي سي گويا پا يگر پا كين ستعد يرنيا كن

ست، هرگز، ميانه با فر ندشته ست. يج، ، به تد هم ميال يابي فرهنگي، نيمه سد نو IV . جريا خويا قلمزنا تكاپوگر فرهنگي نير گرفت قلم ها قد ها كسا هش، عد با نگا ، برخي با پژ مو هي با ــعتي يافت: گر س ساندند. بي شك، نقش كساني مانند بعضي با ترجمه به ين جريا يا له، مير قاخا كرماني، ، مير ملكم خا ناظم لد فتحعلي خوند ميرشن نديشا يگر، يعني نسل ها نخست عبدلرحيم طالبو عد خو هميت ست مينه ند، ين يرني، كه مهاجر تبعيد بوخو تحسين. با ين نا نتقا نظا ستبد سنتي عصر، لير يابي فرهنگي، مرهو كوشش ها مستقيم نامستقيم همه، جريا خوكامگي ند پذير خو ستگا همايوني» بو كساني هم هست كه « « » «نطباعا مينه «معا ــت كه هي س ، لبته گر حاكم. مقصوسه »، «مد لفنو يس « شتند با تد ليتي مو نشر) مسئو ) ، نامه ها كتا ها متنو يگر يا چا ــگا ها ش مو ــي» سياس، تنها به مينه برعهد گرفتند. نمونه خو مالحظه ين ــهمي سلسلطنه لسلطنه، محمدحسن خا عتما سه نا علي قلي خا عتضا) شا مي كنم. سمت ها فرهنگي غي (كا لملك محمدحسين فرشا ند بطي مي تجد نا ، به نو ها ، خو نخو ين گريابي ند خو نا نيز به ثا تكاپوها شكلي مها شد مي بخشيد. ما ، هر گز فرهنگي قاجا ساند. ين كه كا فرهنگي يرنيا يا گز ستبد ين ند، شكي نيست. ما نبايد فرمو كر ، كا صو

، به موجبي موجبا گرفتن ، نهايت، خو ــا يش كه قلم قد ، نا لي نعمت» ها پاشي « ، به فر طه تبديل الجر شعله نقال مشر ، ، نويسندگا نديشه مند ، نجاميد. به هر ، ــاهي قاجا ش يعني پا ، يخ نگا مرحله پاياني، شاعر ، تا يبا ، نامه نگا ، مترجمايگر گا ــا هم ش ، يابي فرهنگي يرنيا ــم، خو ــت ك س» مي يستند چه نا كه جو «علي حضر شاهنشا ند؛ چه پيمونا ». تعيين حد خدمت ــه ير س ــا كه بير «ممالك محر نقيق ست حوصله ــنجش هايي هش ها س مين ها، گر پژ ين ماني ، بايد گفت كه گر محد جما ين همه، به . با ين نوشته بيربع بع قر نظر بگيريم، ــه طه س ــر ها بيد مشنامه نگا ، مترجما ، نويسندگا نخست، نقش نديشه مند . يخ نگا يبا تا ، تاثير بع سو نگ تر مي يابيم مينه پر ين يابي فرهنگي مينه جريا خو قع، بايد شا كر كه گر نخست، ساند. لبته، تعد ، كا به تكميل سرنجا ما كر گر ، ندكي پيش، به مناسبت، نا بر ست؛ عال بر كساني كه يك بسيا حبيب صفهاني، محمدطاهر مير به نا سه مترجم شا مي كنم: ميرغي. گر نيز، جز جريا پرنير نشريه ، محمدجعفر قرچه قاجا، كه نا ). تنها به نا تخصص چها تن هبر حسن تقي كا (به ند، كتفا مي كنم: حسن پيرنيا هش گا نها طه به ميد پژ مشريني (متو ير پس )، محمد قز يخ ير پيش سال له: تا (مشيرلد . ) برهيم پو يخ ير پس سال شتياني (تا )، عبا قبا ــال س

.( (متو ير پيش سالــو ناكا طه نقالبي ب ــر ند كه نقال مش ــد ــد عقي V. ع. گر بتو به لحا سياسي جتماعي به ين ناكامي بي فرجامي بي فرجاطه نقالبي ــت، مقابل، به لحا فرهنگي، بايد نقال مشر ش با غا يابي فرهنگي، كه بيد ست كم، جريا خو نست. كامر يگر، سعت يافت. به بيا جي پر طيت شد، نقطه عطفي به نا مشريك » فرهنگي صال شد شا نز طه، يرنيا به «خو ــر نقال مش ، يين سنت ها مستقر، حاشيه ماند حتي متر ميز نو ؛ كربا جها نگر مدني جديد. بديهي بو كه هيجا ها ضطر ها » فرهنگي نو فرهم ين «خو طه، چند مجالي بر بهر مشرست ضاشاهي به ، ــرنجا ، س ين جريا قع، ميو . نيايگر چيد شد. به عنو « گر هايي مانند «برلني ها»، «ير جو) شا مي كنم كه نمونه، به قصيد محمدتقي بها (ملك لشعرستقر ين قصيد با لحني كه ست. بها سا ۱۳۱۱ سر شد ، هايش ند يرنيا حكايت مي كند، » فرهنگي جديد تكوين «خونش موختن ــز تفاخرها بي حاصل، ، پرهي ــتن نياكا گذشنا عصر ) به جو ير ــته» ( ــنيد «پيا ما جگر خس مين ش مغر ) با مي گويد. طمينا بو يند ين مر نا ضاشاهي ( لبته، به همه جوــاعر، شش بيت برگزيد شعر، كه حسن با ش ــتحكا نديشه س

يافت: هم، مي تو مقطع ين بحث مختصر قر مي ــا به صد عز هد / تو پي ــو پيا ــو با كه ير ت ــه ه «ب

هد حتر ــت / سوبق ست كه هر شغل يند س ــته پايه بنيا حا گذش

هد نظا تبت عصا نگويمت كه به ستخو خا خو بنا / عظا باليه كي

هد ، تو ــم عز ــت / كه عل س ــه علم خويش بكن تكيه به عز ب

هد عز مقا ــر / كه فعل هاضمه با تن به معد ش ، علم فرگير ــر غ

هد نضما پيا ما جگرخسته جا بشنو / كه پند موعظه با صد هتما

هد» (۳) پ نوشت ها:

بر، ترجمه محمو هديت، بي نا، ۱۳۲۲، ۹۵). . منستا ير ( ۱. مسافر به گمهر، يگر، مهد خو ثالث، بز ند ( مجموعه ۲. حيا كوچك پاييز

۲، ۱۳۶۹، صص ۲۳۰-۲۳۱). ، ، تو يريش ، ــا ــش چهر به ، ۱ ، به كوش ــعا (محمدتقي بها يو ش .۳

۱۳۸۰، صص ۵۲۹-۵۳۱)

طه: بيد تا مشريابي فرهنگي نيا بر خو ير تال

ÈbÐUŽ —UO U

۱۲۶ادب

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

جد سنت تجد

بي شاعر نظر

b ˛¬ »uIF¹

ــه سياسي- نديش ير نه تنها پا ــه ها جديد نديشين شت. نشانه ها جتماعي، بلكه شاعر نيز به نوعي به خو طه مالحظه ــعر بعضي شاعر مشر ثرگذ مي تو شــأله خو تجد يا نوگريي جنبه ها ــأله، مس . مهمترين مس كرــليقه شاعر به سو يكر به تجد نوگريي، فكر س گوناگو نچه كه هست سركشي ؛ عتر به هر ــو عتر نقد سبربر سنت (به خصو حيث محتو). با ين عتر ها نقدهاست كه

گذ شر مي شو مرحل خو بيني بدبيني فر مي سد. ــه كا ترقي خوهي ، گاهي مر محافظ ــن گذ ي نه نتايج معكو با ــياقي كامال تند هم مي يز ترقي خوهي با س ، خوهي حد يقفي نظر گرفته نمي شو نجاكه تجد . مي ين بعضي محافل، عد سنت، به هر معني مفهومي كه باشد . مي تو بيا عزيز شمر مي شو حتي گر سر غتشا فكر يج غا ميا محافل محافظه كا فرهنگي به تد گفت كه تجد نها خوستا تجديد نظر سنت ها سو مي كند قليتي جامعه ، ما ما گذ نها با شريط متحو جامعه مي شوند. گا بي ساخوستا هو نوپايي جامعه مي كند كه جبهه ها مخالف هند. ين خوستا بي نخستين تشكيل مي خوها مقابل تجدبي ست پا گير پاشي سريع شتا نگيز سنت ها فر نوپا، خوهاها مي كنند ــا گاهي عنا عقل ــتند ين خوسته هايش هسناخشنو خو سنت ها تا مر تحقق سالئق شخصي، نه جمعي، مي كشانند ينجاست كه حتي صد متجد نسل نيز گرگوني ها نسل بر مي گيرند پي ستا ند. ينها مي طه ين حيث نها هستند. به بيا بهتر، مي تو شاعر عصر مشر، سيد ، ير مير يب لممالك، بها : مو به مو تقسيم كرهخد غير مي گنجند مو جو ترهايي چو عشقي، ، شرــمس كسمايي نيما يوشيج ، ش فعت، الهوتي، جعفر خامنه تقي گرگوني ها سنت ها با شيو موجه جا مي گيرند. مو پي گرساني، بعضي سنت ها نيز حفظ نه ست طو كه ين بخريب لممالك قصيد همسويي با نوخوهي . شو پاما نگرفتر لبر طر / /مي كني صف مي سريد: تا كي شاعر سخن پر

... پر كني موهوما / كه منم شاعر سخن پرــنتي بيشتر بر مضامين بي س ها يرني با يب لممالك تأكيد مي به شاعر توصيه مي كند كه مضامين كهنه نخ نما ند:گر هو سخن طن خوهي بنهند به مضامين نو همچو لبر بهتر طن نيست طن بعد ين سخن گو با / بو به سر /

طن بد نيا / به ــت بر مد س يب لممالك پيش طن خوهي منظر ين نيا فضا نو جامعه شعر. بنابرين شعا متجد مو به بست بعضي يگر نيز هستيم هم كا ــاهد طلو نكته ش، غر شاعر ين سي ست. قر معلو ــعر فا گا فرنگي شما شعر خو بي ست تا يچه به تجد ــو ، گش بر كانها پر معاني جديد ــر عم خويش، تر تا كند. غ ــه ، ب، معاني ناسا بي ند لي نتيجه كه حاصل مي شو تركيب نو ست ــعر خو ، ش ــت. برها موجه تأييد ين حر ــب خنك س تركي

بي يگر گريز مي ند تجد ــو به جهاتي طبق عا مألو خماني به جد، سويه تجد به هم ند گاهي به طنز ــخن مي سيگر بيا ير سو بي ست بستر مي تند: يك سويش تحو سي با عربي بي محكم شد / فا : نقال سطحي گر سطحي نگربا شد / تا شد بيا شلم شو تو شد / تجديد تجد شد / بيا نو / مي كنم قافيه ها پس شعر بر / يافت كا ــو نابغه خويش... / همه گويند كه من ستا / پيش / تا ش

تجد سخن، شن جامعه مصد ها مالحظه مي شو كه گرچه كنايالي جلو ها متنو طنز ، شاعر مو هد مي گيربطه جد هم مي ميز جنبه ها متغير پيش مي نهد

هد: مه مي ظريف بين تجد سنت برقر مي كند. ير بند شمن علم ستي طلبند / نا كه تجد ين جوشعر نظر هل / صبر باشد تد عشق، سبب

شاعر طبع مي خوهد / نه معاني نه بيا مي خوهد / كه نجا بند / نكته چين كلما عربند/ هر چه گويند پيش تو خد

نجا جويند گويند / هرچه جويند ، سطحي نگر تقليدنگر ست ين مسأله يگر ين تجد يه هد فكر سليقه يگر سو مي ــه تجد به سمت سويي نديشمينه ها ين نو سطحي نگر مد ها پيش مبتذ مي كند. جامعه ير نطقه مي بند به خصو سليقه اليه ها تجمل پرست حي يكي ين متفرعنا نگ مي ند. ير حاال شرفي كم مايه ، به لت بير جسته» فرطي فرطيو شد كه گويي « بيني تن سيه كر كا : بس كه ليو هنگا لته / ــتهز مي گير سنكت كر / شتبا بر نت كر / سو ترته / بس كه نت سنجا / پونز پنس به / هي نشستم به مناعت سيه ال شوميز / هي پا هشتم مضا كر پس ميز / هي تپاند

ضا كر / خاطر مدعي ــت كه تنها به ــا چهر پيش پا فتا بي بته تجد س ين هميز نگاشت ها توجه مي كند كنش بخشي اليه ها جامعه سر. سيد شر ين پوشه تجد مي شو «جعفر خا هايي» باال مي ال، نه عالي جنابم / نه ير به خوبي تصوير مي كند: نه سر كا شعر لما / نه فكر سم، نه فكر قائم مقامم، نه نائب منابم / نه فكر سم، نه فكر مشقم / نه فكر حسابم، بم / نه فكر نانم، نه فكر ست فكل مايه من / فرنگي مأبم، فرنگي نه فكر كتابم / فقط عينك

ين نوظهو مأبم / متجدنامه» خو با عنو « ــقي بر شعر «نو مقدمه كه عش» مي نويسد نكاتي يا مي شو كه قابل عتناست. تا من نگاــت كه يرنيا سي تنها چيز س بيا پا ــد كه مي نويسلي تمامي ين سخنا ما محكو نمي شته ند « مندنه نگه برنبا كر هي به كر بي چندين ساله فرتو كه هميشه سبك عم عشقي ــلو سخن سريي سخنو عتيق تكر نمائيم». به ســت مي تو خو تر مرغو تر ــي خوبس س بيا پا نچه كه ــت تا س ــلو تا س بيا ما محتا به يك جلد يعني نمو چو يگر تأكيد مي كه من خشندگي بيشتر پيد كند. جا سي با بيا فا ني كه تجد جابه جايي ــخنو يبا س با ــتم چو ين كا خو موجب نند هم نيس بيا فرنگ مي هين بيا ير هنگ يند سي مي شو « بيا فا صالت سي ــقي معتقد ست سلو سخن سريي فا پا» مي كند. عش با ير ــت مخد نمايد ــد تغيير كند ين تغيير نبايد صال بايــد محتا به تغيير ست ين . فقط جامه نخ نما ش ــو ببر سنيم. عشقي ــاير قومش» گر بيا س تغيير نبايد «كهنه پو ــعر «نو نامه» صحبت مي كند ــپس نو خو شكل ش سسيعي ــريي يي كنا نها تا ميد سخن س ينكه قافيه ين به عنو مثا «مي خوهم» با «هم» قافيه . ست به . عشقي مي سا تا تميز تصديق تو قافيه به عهد گو بگذخوهد ين خو به محافظه كا ند كه ين كا مي سته يا محافظه كا مقابله برمي خيز كه «شبهه نيست كه يك ) يعني طرفد نگاهباني سلو عتيق ين عقيد سبك تو (كنسر

گا فرنسو بهر مي جويد تا كا يب لممالك ست كه جو جديد ، ختر . عمد نظر شاعر ينگونه شعا نو نجا ست مي يابد مطبوعيت لي به نتيجه مال نظم تعبير ست خنه نفو نونديشي جامعه به قد ست هد. ست مي كال

مايي ها مي كشاند. شي ها خو كه شاعر به ين جلو فرــد: «يا مر يا مي تاب ــعر بها كلمه با نوخوهي ملك لش». نديشه ها نخستين بها تپش تحو تندتر نديشه ها تجدطن سرشا ــت. جوني، عقل جو مي طلبد تا س ــين پسبي كند، چو مغز كهن، فكر جو نيست. بيا بها ــا ــو ش ش

صريح ست:ــت / طن نيس ين پيش هي جز صال / يا مر يا تجد مانش جز تا شد نيست / عقل كهن ير كهن شد ست سرپا / گر جو صال ست / فكر جو به مغز كهن نيست / به مغز جو

نشو ملك / گر مر جا سو حز نيست...، حد بينابيني متصو نيست. يا بايد متجد ستايش بها تجدــه توفا لبته حاصل ــد ماند يا كهنه ماند مر ين نديش شغا ست كه همگا فاسد مي نگا هني بها ها ــا فشگر فكر جو هد كه «يك خو پا همه تن» نمي بيند. ند مي به جا عقل كهن ننشيند فر ير «ين با كا سر چمن» ــا جوني بها هم مو ه ، ما ، گذ . ظاهر جو ند ــر يگسه گفتيم شنفتيم / تا نخفتيم / ــا به يك مد : س مي يزــت / ماست كه بر ماست / گوييم مر بديديم كه جمله معماسكه بيد شديم، ين چه خيالست؟ / بيد ما چيست / بيد طفلي ــت / گويند بها ــت كه بر ماس ــت / ماس كه محتا به الالسجا عاشق غربيست يا كافر حربيست / ما بحث نرنيم نكته كه

پيدست / ماست كه بر ماستنجا كه بد بها به ميانگين نظر پيشين خو مي نديشد. فا ــا به ، ينج ــر بو ــي عمل ك ــه معين به طو حس ضابطفا سنت تجد پشتونه ــد. هم جهتي نظر مي نديش

نديشه شاعرنه مي كند:ين نظاما فا فضل هنر / خلق هم قسم ببايد كر / فا به ... / قلمي كو ببر عر شت ناخو / به خوشي منتظم ببايد كر

... هنر / قلم قلم ببايد كرلي ين به معنا ينجا نيز مضمو تجد صال مطر ست ــت. شاعر مي پذير كه تنها با قعيت موجو جامعه نيس گسستن ست كه مملكت مي تو به بهشت فكرها صو خر يج به سو چشم سر حركت مي كند . چشم شاعر به تد بد كرمي يد هنگامي كه با مو جو شعر بين سنت تجد به نوسا

بي پيش مي كشد. ، تحو گا به گا هم كال مي شوــريط بي» خو كه تحت تأثير ش ير مير مثنو «نقال ــر مي التر گا ب ــث نفس به پويش ــريد حدي مانه مي س

«“dO

Ãd¹«

ادب ۱۲۷

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ند شت ين سلف خو تا شيو سا سخن مر خو نخوهند ين .« نباله نها غر بافي ها متقدمين منه كه چر بايستي با ــاعر مو جو ــقي، به تقريب، خيزها نخستين ش نوشته عش . طه با صال شكل شعر ست كه نو سا ۱۲۶۹ ــر مشما به بي شاعر ين . نظر ها .) منتشر مي شو ۱۳۳۶)يگر مي پيوند كه سو مو محافظه كا بعد به جويي ها » ظهو مي يد. محو ين نوظهو نوطلب يا به تعبير بها «متجديا مينه سا مناقشا ست كه بي ين جويي ها، تجد صلي . نكته كه بيانيه عشقي جلو يافته نوگفته مطبوعا مي گرپا بيا مانه ــت س نا مي نمايد هو موجي جوسي ست بيا كهن فا بيا فرنسه مقا بديلي بر بخصو يابيم. پيدست يگر هم مي تونيم با تا نوشته ها ما باچه ، همسويي يكپا بيا ين مو جو قلمر كه كما مطلو پا هما عتبا توقع بيا نها پاست. بيا ــت با س سربيا كهن ينها عرصه شتند. يگر ها تمدني بز ند كه ست ند كه بايد كر مي نگا ــو كا ير نيز عرصه فرســه ها يگر جامعه كه مبتني بر نديش هيد تحو حو ها ــنتي ــر صو س بيا هم تس ــت، حو پايي سبي ين مسير يا مو فكر – . نيت تحت ضابطه مديگر نيز پي مي كشد؛ نشريه ــريه برمي خيز نشريا نشــعر بها نشريه تجد بير ملك لش ــكد تهر با سر نشفعت. گفتني ست كه ين مناظر مشاجر بير تقي تبريز با سرضاشا ــر مي شو تا تاجد خر جنگ جهاني ش بي، شيد ياسمي «عصر مه مي يابد. يعني يك فاصله هفت ساله كه فعت هم به « نقال نتقا » مي نامد تقي بيد شاعر

بي» تعبير مي كند. تكاملي» «نقال شكل شكني شعر

بيا مستقر مسلط بو سرنجا كنش بربر ستيز با سنت كه بر قوفي بست شكل شعر شكا مي ند شاعر كا يه كا بي سنتي سر برمي تابند. هو مو تجد پس همه قا مقا گا ها خو منتشر مي كنند. به هم برمي يند شعر نو خويش نها با ماليمت صلح جويي صو نمي گير طبيعي ست كه ين كا بي هم مي فتند كه ميد به گير تنگ منتقد بلكه گير ندخته ند، خامو نها تشي كه لي نمي تونند نها تنگ مي كنند

نها به ال خو برنند. كنند ــعر شاعر ــت كه تجا ش س بي ين فضا تحر نقد ــعر مي گذ متجد پر مي يابد مضامين موضوعا ش. ين صالحا ــكل فر شعر نيز بر صال هد مي گير شست شاعر به شكستن قوفي مستقر غا خا ناپخته نها ين قلمر چند ند فو فن ــي هتما مي س ــعر فا شگا مي كند مختي با چا لقلقه نها ــتحكامي ند سنها تكر قوفي ــعر . ش نها بيا طبيعي فاصله مي گير ــعر ش، تفا مي فتد مصر ها مسا مو ست تقابل با ترتيب قر. شاعر متجد پي بد تركيب ــو گاهي هم بلند كوتا مي ششا نها، كا يبا گا نامطلو چينش نا لي گزينش جديدند شا تحميل مي كند. به يك ــتي بر كا ش عتبا مي ند نوعي ، مي تو گفت كه ين شاعر نوخاسته، پا جها مايه عتبانها با تصر ماهرنه موضو ها متد عهد ند. بهر شاعر كم نش، طن گرفته تا بيد مفاخر ملي علم طه، ــر مشعيه تجد پي مي كشند منتقد ــنگين لفظ پر ها س حير مي كنند. هم منتقدني نو تونمند چير بر بنيا ، كه خو همه جهت پهنه شعر ، همچو بها شعر فرهنگ يرنها نبايد . لبته جسا سركشي شاعر ــاعر سر ش . مكا هر نو لغز مي ــا ميز هم مغفو گذشت. كا جسسي ست نها پر شيو چديد ترقي تجد شعر فا غر نها، شاعر يه نها عمدگي نصا بايد كه لبته همين كا ــي شعر نديش بيني با ليرنه با يگر بيد مي كند تا حضو ــاعر ست كه حضو ــي پيد كنند نيما يكي ين ش س فا

» به ثبت مي ساند. نگ پريد سفند سا ۱۲۹۹ با چا شعر «قصه

طيت طيت خيلي پيش تر چالش مشر بي شعر مشر مينه ها گا تر نمو پيد ــعر پا شاعر ــا شد ش حس، مي تو «يغما جندقي» «قائم مقا . جمله ين كسا كر بوــي» نا بر با منظومه «جاليرنامه». ين منظومه نوكر فرهانبا مر شعر مي گويد. ست قائم مقا شايد نخستين كسي كه به ، غالطي كه جو ــتو هم س ين منظومه غلط ها جالب با عامه مي بينيم. نثر هم چنين بو «يغما جندقي» معموال ، با عامه به كا گرفت. پيش لين كساني بو كه شايد جز ندگي شر به شما مي فت ما بيا جز بز مستغال طيت شعر مستغال شر بير مي يد ختيا تو مر مشرنچه به نا شعر طيت ست. يگر، عنو شعر مشر . نكته قر مي گير، به گمانم فقط ين گونه شعرها نيست. گر طيت نامگذ شد مشرطه به طيت به معنا تحولي بگيريم كه شعر مشر شعر مشرفعت»، «شمس كسمايي»، قو پيوسته، نبايد نا هايي چو «تقي نها يگر گذشت، چركه تحو صلي كا » برخي «جعفر خامنه

بو كه شكل گرفت. سي مشخصا با شعر كه صطالحا به ين نا نامگذ ما برشد ( خيلي ها گفته ند نوشته ند) به جنبه مثبت منفي خوهيم هن گريي هايي سيد. جنبه مثبت ين بو كه شعر نتزعيا مد. نمونه ، بير ــد بو ــيد ش يگر فر تكر به بتذ كش كه هني تما شعرها پيش ين چنين شعرها تكر مقلدنه طه، شعر . مشر مه ــو تا به مر هم يد مي ش . جنبه مر به شعر پيد كر ــد كلما ين بتذ خا ش. ين نو شعر، چو تجربه منفي، خالي شد شعر جوهر شعر بو، به نظم گرييد جوهر شعر خالي شد؛ پشت سر ندشت نوپا بويت ماجريي يا موضوعي بو ــعر ين بيشتر بدين معني كه شــعر، تهي. همين نكته بو كه كساني مثل «تقي تقريبا جوهر شــد هي يافت. همين مر موجب ش ــت كه بايد ش فعت» به فكر بياتي گذ باشد. بحث ين نيست كه چنين طه، بيا مشر كه طه، مرحله بو بيا مشر . بحث ين ست كه بياتي ندــابقه ندشت شاعر بيا گذ چو س ــت. ين كه بايد مي گذش

گي هم ندشت. بزست پا همه طه نوعي ــر بيا مش قع مي تو نست؛ تقال عد كه مي خوهند سنگرها قبلي عرصه ها شعر حفظ كنند مي كوشند با تغيير بدعاتي به سرنجا برسانند طيت تقال سنت گرياني بر كه معموال به نتيجه نمي سد. شعر مشرتفا بايد ــيد. ــعر بو كه به نتيجه هم نرس صالحاتي ش يجا « . «ير مير يبايي شناسي بايد تغيير مي كر ؛ يگر مي فتا جا فعت» مي گويد: «مي كنم قافيه ها پس پيش/ ــخر «تقي تمس

نست كه صال مساله » نمي ــو نابغه خويش». «ير مير تا شگو كر ــت بلكه فعت» پس پيش كر قافيه ها نيس ــي «تقما ست. بر همين هم بو كه نشريا يبايي شناسي يك نچه ين با با سعد سخن مي گفت. ــتبد س حمله به قلعه « ــت. «ير مير ش ــخر به مي گفت تفا » به تمس «ير ميرشا مي خوستند نقالبي كي ندشت. مثالش به تصو چنين ند گر جا كلما عو كنند ند فكر مي كر جو بيا ــا به بند كه كلما جا ــا بو ش ين خو تفا مي فتد حقيقت ين ــب»، ــتر» «قاطر» «س ند. به عنو مثا جا «س به جا مي كر» شعر ند كه كلمه «قطا ند غافل ين بو » ستفا مي كر «قطاــب». چركه شناختي كر كه «قاطر» «س نها هما كانها . يبايي شناسي ناچيز بو نيته ندشتند شا نظا مديبايي شنايي جو فعت» ساسا پي به نستند «تقي نمي » مثا ــعر عو كند. «ير مير ــت مي خوهد ش جديد سيبايي شناسي كهن، نقالبي شعر يجا يشا مي خوستند بر سا ند كه شا بو قع خو كنند كه چنين چيز ممكن نبو نشد. ــند. ند تا «نابغه خويش» باش «قافيه ها» «پس پيش» مي كر» ست. مو سفر كه تهر ــعر بها يگر «ملك لش مثا يونش موجو ست. ين ، قصيد كه ــا مي به كاشختي نگه مي ير سايه ــينش ، صحنه كه ماش قصيدهد، عينا ئه مي كه سترحت كند توصيفي كه شستن ماشينش ــت؛ پايش مي يز كه خنك شو ــتن قاطر س توصيف شس، كهني ــت كه قيقا به ين خاطر س ! ين ــته نشو خسيبايي شناسي كهني ست. ين چيز بو كه يبايي شناسي ست؛ ند. گر كش ندشتند تا مغز ستخو سنت گر بو عد تونايي ها مختلف مي فتند با فعت» «شمس كسمايي» به كشو «تقي با ند يا «نيما» كه به شنا بو ( ندگي مد (يا شبه مد بيا يو فرنسه گو مي نشرياتشا مي خوند، ، شنا بو ــه فرنســناختي تما ينها به ين نيت بو كه تحوال ببينند با ششنا با بخوهند نقالبي به پا كنند. ين سو «ملك لشعر» هم به ينها . ما بر تأييد سنت ها خو مصا به مطلو مي كر بو نها كه پس تأييد كنند. ين ند ــد كه گامي پيش بگذ مي خوندنطيت ــت. ينجاست كه شعر مشر جريا كامال متفا ســت؛ شعر كه مثل شخصي ست نس ــت پا س بايد هما كه بريانتين مي ند كت مي پوشد كر مي ند با پيژمه بير طيت، شعر پيژمه كر ست؛ چيز كه مي يد! شعر مشرنمي يند. تكليف بايد مشخص باشد ين چيز ست كه به جو عو پيژمه كر . ين شعر، . بايد شو نمي شو تحميل كر. نتيجه ينكه شعر مه عويي ست كه تا مر هم بو متأسفانه غم تغيير شكل ها طيت، به ، مشر ير سنتي يا كالسيك ، شعر ست يبايي شناختي خو خرين سنگر ها ، صالحاندگي بعد مه شعر سنتي ير نبو مثل يگر ظهو كر كه ؛ شعر كه با نيما ، فرهنگ غر تغذيه مي كر ير طيت مشر

تثبيت شد بعدها به شعر نو معر شد.

مي كنم قافيه ها پس پيش

ÍœËd~M fL bL×

۱۲۸ادب

مر ۲۰ مر ۱۳۸۷ ند شهر

ــفر ها ــا قاجا يك س ــت كه ناصرلدين ش يت فوه هســه لما ) كر جلس ــتا (مجلس مل يش يد ، با پاي ــركت م كند. گويا نمايندگا يشتا ش ــما لت بيس ــتر مشيشتا با سئوالتشا بيسما كالفه كر بو ند. بيسما با جديت نشا م كند. ناصر لدين شا ــخ م صر بر قانع كر نها پاس به لما نمايندگا قت جد مابين صد عظم جايگا مهمانا با حير ، يشتا ــه مجلس ــتا مشاهد م كند. م گويند بعد جلس يشــما بگويد، يلماجش م گويد تا به صد عظم بيس ــا به ناصرلدين شهيد يك عد عمله جا جنابعال مستاصل كنند. شما چطو جا م لما نها نمايندگا ملت بيسما پاسخ به ناصر لدين شا م گويد، لما ست فتخا ينجانب نها هما سولها ملت هستند سولها يد نهاست. ناصرلدين شا هما طو كه پاسخ صحيح قانع كر نها نيز پاي حير م كند، چگونگ كا مجلس ندگ ــر يگر مظاه

. باعث عجابش م شو، شكل طر ين ــتند بو قعه يا مس ــانه بو ين به غم فسن يت، ين حقيقت قابل يافت ست كه نطفه تحو فكر جامعه يرنها بسته ليه ن هما حير ــافر ير ــفرها مس ــتين س نخس. ف لوقع ين سفر ها ظاهر هما قد كه حير مسافر عا م شو، حير ناصرلدين ضعيت متفا غر بر نگيخته م شد يد ن يرپا نيز . حتما عز محصال به شا مظهر ستبد شرق نيز متاثر م شوپاي تحت تاثير عجا يرنيا عو ستا لفنو نيز تاسيس ، سپس ن بو نيز عقب ماندگ جامعه ير پا يد پيشرفت ها ،چا جوي بر بين بر ين ــه جمع نخستين مسافر يرن نديش

گ عظيم بو ست. عقب فتايافت، قت شر حا بانيا تفكر تجد ير م تو با كم پا بو ند ــافر به هها مس نخستين گر نها، غلب نخستين گر لفنو مير جهانگير خا ــان مثل ملكم خا كه معلما نيز كسنها ثا س لفنو بو ند. همچنين شايد با بر سرفيل محصال صوسيد بو ند كه صر تسلط بر تكنيك نها به ين نتيجه يافت كه بتو ن نخوهد ،جامعه ير همچنين حفظ لگو حاكميت ستبد شرق علم

. تونست به جامعه يد بد شوشنفكر ناصر م تو ين مدعا ثا غلب س همچنين با برن حيا ه كه م بايست جامعه ير نها ثبا كر كه هد ، به نحو كه مر حق شناي يرنيا با مفهو بو ، شونيز تصميما تاثير گذ جري بشناسند. ندگ ــكل ش نقش خو ، ، طالبو قا خا كرمان ، با ــمندن مثل سيد جما لدين سد نديشطيت ، كه نديشمند ماقبل نقال مشر ين لعابدين مرغه ، حا سياند با همه تفا هاي كه نگر به شكل مطلو جامعه محسو م گرصر بر ، غلب چه عمل چه نوشته ها خو شته ند، مان شا نيز بسط شناساند هر چه بيشتر مفهو به مو تقا

شته ند. مخاطبا خو نامه ها عر لوثق با با نتشا به طو مثا سيد جمالدين سد، با قا خا كرمان شاگر سيد جما ، لند يس ضيا لخافقين پاملت، طالبو با ترجمه هيئت جديد ينه سكند نيز هفتا نگا ــاله س كو يضاحا خصو نيز ــز ترجمه پند نامه ما نينيز سياست طالب صر بر با گشاي منظر جديد علم جتماعيا

شته ند. سياست مه م يابد. نگا طيت نيز ما ستقر مشر ــها حت ين تالشطيت كه صحنه طيت بعد ستقر مشر شنفكر قبل مشر همه

ــان مثل ند. كس ــ موضو سيب شناس صر بر حاضر بو ند، قا خا كرمان ملكم خا طالبو حا سيا مير ــيد جما سصالح شير كه غالبا هاي عمل گر محسو م شوند سا بنيا ، بعضا حو فعاليت هاشا ستا بو فعاليت هاشا با هد با عال سد لدين ن نيست. چنانكه فعاليت جما ير تنها جامعه ــت به ــ س س پا هند نيز قابل تحقيق بر ميانه، بركليت منطقه خاــتا هند، هنگا سفر ها ؛ مصر، فغانس ، عثمان نحو كه عال بر ير، سياست ها ستعما نگلستا فرنسه به نحا گوناگو پاي ست پا شنفكر مثل ملكم خا حت هنگا تبعيد به نتقا م كند

تال بر ندشته نشريه قانو لند منتشر م كند. هخد بها نسيم شما ير مير حت هنگا ستقر همچنين

طيت طيت نوشته ها خو صر بر تحكيم مشر مشرشته ند.

قع بستر ال بر شكل گير نقال طيت.با حضو تاثيرگذ عناصر ــر مشيجا م گر طه ــر فرهنگ قبل مشــه، فكا ــعر نثر ترجم ــه غلب با ش كما م كنند، ين تحو عموم بر قو ــل ــالها قب ــا چه س ين بسترسطيت چه حت بعد ستقر نقال مشر

هند نديشه مينه سا بسط طيت، مشريدند. به نحو كه بيش يك قر گر

موكرتيك منطقه پيش، نخستين نقال فكا ستبد به صو ضر لمثل جها كه ــاال سياس مطر بو به س نيز عموم جها

قو پيوست. نقالب كه تنها به علت پشتونه عظيم فرهنگ جامعه

موكرتيك غر غلب حاصل ير نقالبا مد. ن به جو يرطيت، قو نقال مشر ل هنگا تحوال قتصا جتماع بو ست. ليل . تنها به مينه ها ال قتصا جتماع بو ن فاقد جامعه يرنها بستر ال نيز تال ن شنفكر ير عقب ماندگ جامعه ير سو ن پايين ترين حد سياس مهيا شد، يعن مقطع كه جامعه يرتال ــمند ليل هوش . تنها به جتماع نيز طال حقو خو بونيز ستا طال سان به مر شنفكر متعهد فرهنگ معد ند، گر كه طه كه بين تو ها مر بر خاسته بو هبر مشر فدكا طه مستقر شد. با ين همه به غم عد ــر ما كوتاه مش ــد مد شيكتاتو ها طه سو هيا ها حاكمه ظهو تحمل حاكميت مشرــا قاجا پهلو ها،هيچ گا شكل كامل مطلو حكومت محمدعل شــد. هرچند صر حاكما بر حفظ شكل كامل مرحل طه محقق نش مشرسيسه قونين جري با تقلبا ل هر با با طه بو جر قونين مشر

ند. گوناگو مخد م كريجا طيت، چو بسط توسعه علو هد مشر با ين همه بعض حد متمركز، پر سيستم قضاي مو ــكيال مد مثل تشلت مد به ين معن يد. همچنين گر كه شد بطو نسب محقق گرــد، لكن نحو يد، يجا ش ــا بز مد عما م گر ــه نحو حاكميت ب ك، بدين معن كه ــيو ستبد شرق بو حاكميت هما عما قد به شپاي لت ها مد ضا خان ب نكه صوال مثل لت مد بنيا ها شته باشد، به سيله بز مكرتيك مانند كانو ها حز ــتونه ها پشه شد بر جامعه سيطر يافتند ما ــا تباطا نظميه س مد چو ــتبد شرق بو ليكن نحو حاكميت همچنا هما نحو حاكميت س

كه قرنها عما م شد. ، ش مو طه چو يجا بنيا ها با ين همه بعض هد مد مشرمو پر نيز سيستم ، مثل سيستم بانكد ، جتماع قتصان مو عال بر كليت جامعه ير حد قضا نيز يجا متمركز

، بسط يافت. طه، هر چند نامطلو مه حركت نقال مشر مر به مثابه ، شايد بتو ــ شو سيب شناس طيت نقال مشر ب شك چنانكه نتيجه گرفت كه عد پيش بين يجا تمهيد ال بر جلوگير ظهو يدند، ين تحو عظيم طيت گر ــت مشر يكتاتو هاي كه باعث شكســتر هر چيز بدليل فرهنگ بالند ين مر بو شكل جتماع كه بيشصو هد عمل يگر، نظر ستقر ليل گرفته بو نه به هيچ ن سمت سو مطلو يد جامعه ير بد به تحول بتر شد قا نگرتو ها ست به ختيا هد تا بد به جامعه شو كه مصالح مل نقال ، نديشه معنو كه پشتونه بو ل حتما نظر مر باشد. ير مبان فكر ن به فتخا م كند بالند تلق م شو كه جامعه يرمين موقعيت طيت حاصل تفكر تدقيق عناصر فرهنگ ير ــر مش

. ن جها بو شريط جامعه يرضعيت ست كه قبل ستين تابع شايد بتو گفت هر نقال مد ست شريط بسترسا متشكل كنند ليل شريط به جو به ضعيت بوسيله هر هايش يد يج بالند گر ــو كه بتد نقال م شــا يك تحو بز يج اليل صل ترين . طبعا ــو م جديد بوجنقال همچنانكه به ست نيزهر كر عناصر فرهنگ ،كا مليالكتيك خا خو اليل فرهنگ به جو م يد ط شت به نحو كه حت تبعا فرهنگ نيز خوهد ــت. به طو ــم تر تحوال ظاهر س مهنقال ــ حركت يك مثا بعد فرهنگيند ست. تصحيح نگا جامعه به سمت قت يند تصحيح خوهد بو كه همين فرندگ تغيير نگر جامعه به مظاهر به جو م يد.تغيير به مثابه تحو هنر يگر ست.به تعبير نديشه جامعه يد خوهد بو كه ناش تغيير چگونه نديشه سمت سو گرفتن حركت جمع ، تغيير يك ملت ست، تغيير نحو نديشيديد كه سا بنيا ها جتماع چگونه

متحو م كند. بط عل طيت ند تحوال نقال مشر سير مين حاكم بو كه حضو يخ فرهنگ ير ، خا تا معلولين لعابدين ، ــر چو طالبو ثا فرهنگ عناص تاثيرگذ ــ به ظهو يخ يند تا مه فر ــد هخ ، قاخا كرمان ، ــه مرغن چو هديت، نيما يوشيج جمالز بعد ها ظهو نويسندگا شاعر. ف لوقع نتشا ن منجر م شو نسل ها بعد متفكر هنرمند يرطيت، همچنانكه بستر سا ثا فرهنگ نويسندگا شاعر پيش مشرن بيا جامعه ير يباشناس هنر شعر طه شد، نحو نقال مشرين تعبير كه عناصر فرهنگ همچو جمالز ــت. با س نيز تغيير يباشناس طيت هستند. نيما با ند فرهنگ نقال مشر هديت نيما فريه طيت مه تفكر مد ست كه نقال مشر ، حاصل جديد شعربه تعبير نظر سياس جتماع قتصا ظاهر تلق م گر ست، به لباق فرهنگ بشر ن با ير تصا جامعه شناي ، فرهنگس مند كه شعر فا نحو كه ف لمثل مقوله شعربا همه سنت نيرن متحو م نمايد. بدين معن ئقه شعر جامعه ير ، جامعه ير يگر هد، نو ن نشا م يگر شعر به مخاطب ير نكه نوع ضمن هد. نيما شعر صد خفه شد نگريستن به مخاطب نشا م ن فريا ضا خان با شعر مد ير يكتاتو ن جامعه ــا ير نسيشه ن ست كه مد تفكرمنتج به نگا مد م ند. نحو شعر كه بر . هديت بو طه به جو نديشه متجد كه نقال مشر، با نگا كو شد ضاخان كج يكتاتو ن كه تحت فشا ، جامعه ير كوهديت ماتيز م نمايد. نگا هنرمندن چو نيما هنرمندنه خو

طه با يافت. ثا متفكر قبل مشر م تو ليل ظهو طه به ــكل مطلو حاكميت مشر نكه هر چند ش غر ــد نظر جري ي ــا پهلو ها يجا نگر ــا محمدعل ش يه يكتاتوطه به حركت خو ل بعد فرهنگ نقال مشر ــد، ــت منجر ش با شكســط م يابد. ــعه بس هد جنبه ها فرهنگ توس مه م همچنا مه نگا ، بيا هنر جامعه مر ير يباشناس شعر ئقه چنانكه

ند. طه به جو مينه فرهنگ نقال مشر ن ست كه متفكر

طيت جنبه ها فرهنگ نقال مشر

ÈËd š »«dðuЫ

ادب ۱۲۹