จุลสารสถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้...

24

description

จุลสารสถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ ปีที่ 6 ฉบับที่ 24

Transcript of จุลสารสถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้...

2

รศ.ดร.วรรณพงษ เตรยมโพธ

ผอานวยการสถาบนนวตกรรมการเรยนร

บรรณาธการจลสารสถาบนนวตกรรมการเรยนร

กราบสวสดทกทาน และขออวยพรปใหมใหทกทานไดมความสขทงกายและใจครบ

ฉบบนสาหรบกระผมตองถอวามความเปนเปนพเศษมากๆ เพราะนอกจากจะเปนฉบบสวสดปใหมแลว ยงเปนฉบบแรก

ทพวกเราพนองชาวนวตกรรมการเรยนรไดกลบมารวมกนเปนหนงเพอรวมกนทางานเพอสงคมและประเทศชาตอกครง

ผลจากมหาอทกภยสายพนธใหม 2011 คงเปนความทรงจาหรอแผลเปนทผมเชอวาไดถกจารกไวสาหรบหลายตอหลาย

คนรวมทงตวกระผมดวย นอกจากความเศราใจทตองไดรบรไดเปนไดเผชญดวยตนเองถงความเดอดรอนแสนสาหสของพ

นองรวมชาต รวมสถาบนจานวนมากแลว การถกกดเซาะทางดานจตใจจนบนทอนสมาธการทางานซงอาจมหลายตอหลาย

คนจะตอง RESET หรอ REFRESH ตวเองใหมกอนทจะกาวตอไป ตองถอวาเปนความเสยหายทยากหรอตองใชเวลามาก

ความสข

ความเอย ความสข

ใครๆทก คนชอบเจา เฝาวงหา

“แกกสข ฉนกสข ทกเวลา”

แตดหนา ตาแหง ยงแคลงใจ

ถาเราเผา ตวตณหา กนาจะสข

ถามนเผา เราก “สก” หรอเกรยมได

เขาวาสข สขเนอ! อยาเหอไป

มนสขเยน หรอสกไหม ใหแนเอย ฯ

ตอการเยยวยาหรอฟนฟ ทงทางกายภาพและจตใจ อยางหนงทผมคดวาเปนคาถามทนาจะเกดขนกบทกคนสาหรบบทเรยนครงนนนคอ เราไดเรยนร

อะไรจากมหนตภยครงนบาง เราไดตงสตและใชความรความเขาใจจดการกบสถานการณมากนอยเพยงใด แตหลายคนอาจคลายกบผมหรอ

ชาวกรงเทพฯ หลายๆ คนทประเมนสถานการณตากวาความเปนจรงจนทาใหการเตรยมพรอมปองกนไมมประสทธภาพ ณ วนนเราคงไดเรยนร

และคงเตรยมความพรอมเพอทจะรบมอกบอบตภยรายแรงตางๆ ทจะมขนอกอยางแนนอน ทงทเกดใหมหรอเกดซา ดวยความรความเขาใจมากขน

ทานองเดยวกบ สนาม ไขหวดนก ไขหวดใหญ 2009 ยงคงเปนคาถาม ทพวกเรามใชใครคนใดคนหนงจะตองตอบ สงคมทตงอยบนฐานแหงความร

ความเขาใจ ฐานการคดอยางวทยาศาสตร สรางสรรคและรบผดชอบ ซงเหลานพวกเราชาวนวตกรรมการเรยนรถอวาเปนพนธกจหลกทจะเปน

สวนหนงทจะชวยชาวไทย สงคมไทยใหกาวไปอยางอยด มสข และยงยน

สาหรบทเกยวกบกจกรรมตางๆ ของสถาบนนวตกรรมการเรยนรในชวงทผานมาทผมอยากจะบอกผานไปยงทกทาน เพราะคดวานาจะ

เปนประโยชน อาท ทางสถาบนไดรวมกบชมชนโดยไดมโครงการกอตงพฒนาศนยการเรยนรใหแกโรงเรยนในตางจงหวด ซงจนถงปจจบนเราไดทา

แลวเสรจ 5 โรงเรยนในจงหวดสมทรสงคราม ผมเชอวาโครงการเหลานจะยงคงดาเนนอยตอไปโดยจะมการตดตามเพอการปรบปรงในทกดาน

เพอใหเกดประโยชนสงสดและคมคาทสดตอกระบวนการเรยนรทงของครและนกเรยน ในการนทางสถาบนนวตกรรมฯ กขอเชญชวนทกองคกรทสนใจ

เพอเขารวมกบเราตามกาลงและความเตมใจในการพฒนาศนยฯ เพมเตมโดยเฉพาะในชนบทขาดแคลน สาหรบกจกรรมดานการเรยนการสอน

ในเทอมนถอวาเปนโอกาสดของเราทไดมคณาจารยจากวทยาลยนานาชาตจานวนหนงมาเรยนและทาวจยในหลกสตร PhD ของเราซงนบวาเปน

กาวสาคญของการเขาไปมสวนรวมในการพฒนาบคลากรของมหาวทยาลยมหดลดานนวตกรรมการเรยนร ซงเราเชอวาจะสามารถกอประโยชน

ใหมหาวทยาลยมหดลโดยรวมและประเทศชาตในทสด ทสาคญพวกเราเชอวาจะไดมการแลกเปลยนความรและประสบการณซงกนและกนอยาง

สรางสรรค ดานบรการ ภายในเดอนมกราคมนเองเราจะมการเปดรานสวสดการสถาบนนวตกรรมฯ ซงคาดวาจะไดนาผลงานตางๆ ทเกยวของกบ

นวตกรรมการเรยนรและสอการเรยนการสอน ออกมาเผยแพรและจาหนายในราคาเปนธรรม เรองแจงสดทายสาหรบพวกเราภายในเดอนกมภาพนธ

หองปฏบตการคอมพวเตอรของสถาบนนาจะแลวเสรจซงจะทาใหสถาบนของเราสามารถใชประโยชนหองดงกลาวในการเปดอบรมดานการพฒนา

นวตกรรมและสอตางๆ ตอผสนใจไดอยางมประสทธภาพ และเปาหมายตอไปคอการตงศนยพฒนานวตกรรมสอการเรยนการสอนทครบวงจร

ครบสดทายนกขออวยพรใหทกทานมความสขมากๆ อกครงและขอยกบทกลอนของทานพทธทาสภกข ทผมเชอวาเปนมงคลสาหรบทกทาน

ทไดอานครบ

Contentsนวตกรรมจากสถาบนฯ 03

วทยาศาสตร-เทคโนโลยศกษา 07

สาระนาร 09

IL Activities 10

นานาทศนะ...เรองนา 13

Educational Activities 19

3

วฏจกรการเรยนร 5 ขนกบสอประสม

หงษศร ภยโยดลกชย , ดร. พชรนทร ปญจบร

การเรยนการสอนในทางวทยาศาสตรมกระบวนการเรยนการสอนทชวยใหผเรยนสามารถสบเสาะหาความรไดจากการปฏบต

เชน การทดลองในทางวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน ทาใหผเรยนไมเพยงรและเขาใจ

ในหลกการในทางวทยาศาสตรเทานน แตยงสามารถฝกทกษะทางดานวทยาศาสตรเพอการตอยอดในงานดานวทยาศาสตร

ในระดบทสงขนได

สาหรบกจกรรมการเรยนการสอนในสาขาทางดานระบบ

สารสนเทศ โดยสวนมากเนอหาวชาในสายวชานจะคอนขางเปนใน

เชงนามธรรม (Abstract) และเนนใหมการฝกปฏบตเพอใหผเรยน

มทกษะความชานาญ ซงกระบวนการจดการเรยนการสอนสวนใหญ

จะเน นทการบรรยายอธบายถงหลกการสาคญในแนวคดนนๆ

หลงจากนนจงมาถงกระบวนการทผเรยนจะไดตรวจสอบความเขาใจ

ของตนเองโดยการฝกปฏบตในหองปฏบตการคอมพวเตอร เพอให

ผเรยนมทกษะในการฝกปฏบตกบเครองมอนนๆ และใหสามารถ

ประยกตหลกการใหเขากบสถานการณใหมๆ

แนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยมพนฐาน

แนวคดแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขนน เมอเปนรปแบบการจดการเรยน

การสอนทมการนามาใชอยางแพรหลายโดยเฉพาะในกจกรรม

การเรยนการสอนทางดานวทยาศาสตร โดยชวยสงเสรมใหผเรยนม

ความร ความเขาใจและมทกษะ และยงใหผเรยนสบเสาะหาความร

ดวยตนเอง เปนการฝกใหผเรยนรจกคดและแกปญหาดวยตนเองได

สาหรบสอประสมถอวาเปนเครองมอทนามาสนบสนนให

การเรยนการสอนมประสทธภาพและประสทธผล โดยผเรยนสามารถ

เรยนรไดดวยตนเองและสามารถเรยนซาได

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนในแนวคดแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน มาผนวกรวมกบสอประสมทนามาใชใน

การศกษาดานระบบสารสนเทศ จดเปนแนวทางในการปรบปรงรปแบบการเรยนการสอนอกรปแบบหนงทชวยใหผเรยนใน

สาขาวชานไดมโอกาสเรยนรดวยตนเองและไดฝกปฏบตผานกจกรรมการเรยนรทพฒนาขน นอกเหนอจากนสอประสมทนามา

ใชในการเรยนการสอนยงชวยใหผเรยนมความสนกกบการเรยนและชวยเสรมใหบรรยากาศการเรยนการสอนไมเครงเครยดนก

4

ปลายขนแปรงกบทศแรงเสยดทานนายสงหา ประสทธพงศ

นกศกษาปรญญาเอก สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยศกษา สถาบนนวตกรรมการเรยนร

แรงเสยดทานเปนหวขอหนงของวชาวทยาศาสตรสาขาฟสกส โดยนกเรยนไทยไดเรยนหวขอดงกลาวนตงแตระดบ

มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย ตลอดจนระดบมหาวทยาลยตามลาดบ อกทงแรงเสยดทานกมความเกยวของกบ

กจกรรมในชวตประจาวนของคนเรา เชน เราไมสามารถทจะกาวเดนไปขางหนาไดหากไมมแรงเสยดทานระหวางพนกบฝาเทา

รถยนตไมสามารถวงไดหากไมมแรงเสยดทานระหวางพนกบลอรถอยางนเปนตน อยางไรกตามจากรายงานการวจยพบวา นกเรยน

สวนหนงยงคงมความเขาใจผดในแนวคดหลกของแรงเสยดทาน โดยเฉพาะทศแรงเสยดทาน [1] และผเขยนกเคยพบวามนกเรยน

อกสวนหนงไดเขยนขอความลงบนอนเตอรเนตบอกวาไมสามารถตอบทศแรงเสยดทานในกรณทวตถกาลงเคลอนทได

[2] ดงนนในบทความนผเขยนจงขอเสนอเครองมออยางงายทจะชวยใหนกเรยนสามารถระบทศของแรงเสยดทานไดโดยพจารณาจาก

การเอนของปลายขนแปรง ในทนจะขอยกตวอยางคาถามทนกเรยนบอกวาไมสามารถระบทศแรงเสยดทานได ซงนกเรยน

ไดเขยนไวบทหนาเวบไซตของ Physics Forums โดยคาถามมอยวา

จงระบทศของแรงเสยดทานทพนกระทาตอแทงไมจากสถานการณตอไปน “แทงไมถกกดดวยแรงคงท FA

และไถล

ลงจากพนดงดวยความเรวคงท” และ “แทงไมถกผลกดวยแรง FB ขนบนพนเอยงดวยอตราเรวกาลงลด” แสดงไดดงรปท 1

รปท1 (ก) แทงไมเคลอนทลงตามพนดง (ข) แทงไมเคลอนทขนบนพนเอยง

จากคาถามดานบนทศแรงเสยดทานสามารถตอบได โดยใชแผนภาพวตถเสร (Free Body Diagram: FBD) นนคอจาก

สถานการณ A ทศของแรงเสยดทานทพนกระทาตอแทงไมมทศชขนตามพนดง และสถานการณ B ทศของแรงเสยดทานทพน

กระทาตอแทงไมมทศชลงตามพนเอยงดงแสดงในรปท 2

5

จะทาอยางไรถานกเรยนไมเขาใจการเขยนแผนภาพวตถเสร คาตอบคอกจะเปนการยากทนกเรยนจะระบทศของแรง

เสยดทานไดถกตอง ดงนนเพอเปนการชวยใหนกเรยนสามารถระบทศของแรงเสยดทานได ผเขยนจงขอเสนอเครองมอสาธตทศ

แรงเสยดทานผานการเอนของปลายขนแปรง ซงเครองมอนไดถกออกแบบและสรางมาจากแปรงซกผา โดยการตดแปรงซกผา

ออกมาเปนชนเลกๆ แลวตดชนขนแปรงดงกลาวกบกลองพลาสตก (ในทนขอเรยกวา กลองขนแปรง) ดงรปท 3 (ก) การนาเครองมอ

ไปใชในการสาธตทศแรงเสยดทาน คอนาวตถ (แทงไม) วางไวในกลองขนแปรงแลวนาไปจดตามสถานการณใดๆ ทตองการจะหา

ทศแรงเสยดทานทพนกระทาตอวตถนน แลวใหสงเกตทรปรางของขนแปรงวาไดเอนไปจากเดมหรอไม หากเอนใหสงเกตวา

ปลายของขนแปรงชไปทางทศใด ซงทศดงกลาวนนกจะเปนตวแทนของทศแรงเสยดทานทพนกระทาตอวตถนนเชน ตองการหา

ทศแรงเสยดทานทพนกระทาตอแทงไมในสถานการณทแทงไมวางนงบนพนราบ เราสามารถจดอปกรณสาธตทศแรงเสยดทาน

ไดดงรปท 3 (ข) และเมอสงเกตทขนแปรงพบวาขนแปรงไมไดเอนไปจากเดม นนหมายความวาไมมแรงเสยดทานระหวางพน

กบขนแปรง (หรอแทงไมในสถานการณดงกลาว)

รปท 3 (ก) กลองพลาสตกทตดดวยขนแปรง (ข) แทงไมถกวางบนกลองขนแปรงและวางบนพนระนาบ

(ค) กลองขนแปรงและแทงไมถกกดบนพนแนวดงและกาลงเคลอนทลงดวยความเรวคงท

(ง) กลองขนแปรงทมแทงไมอยดานบนถกผลกใหเคลอนทขนบนพนเอยง

รปท 2 แผนภาพวตถเสรของแทงไมของสถานการณ A และสถานการณ B เมอ W คอนาหนก f คอแรงเสยดทาน

N คอแรงปฏกรยาแนวฉาก FA คอ แรงกดสาหรบสถานการณ A F

B คอแรงผลกสาหรบสถานการณ B

และ O คอมมของพนเอยงสาหรบสถานการณ B

6

และสาหรบการตอบคาถามทศแรงเสยดทานของนกเรยนทไดเขยนไวบนหนาเวบไซตของ Physics Forums สามารถ

แสดงไดดวยกลองขนแปรงดงน จากสถานการณ A ในรปท 1 สามารถจดอปกรณไดดงรปท 3 (ค) คอวางแทงไมไวบนกลองขน

แปรงแลวกดดวยแรงคงทใหแทงไมและขนแปรงเคลอนทลงตามพนดงดวยความเรวคงท จากอปกรณสาธตสงเกตไดวา ปลายของ

ขนแปรงมทศชขนตามพนดง นนหมายความวาทศแรงเสยดทานทพนดงกระทาตอกลองขนแปรง (หรอแทงไมจากสถานการณ A)

มทศชขนตามพนดง และสอดคลองกบทศแรงเสยดทานจากแผนภาพวตถเสรในรปท 2 (สถานการณ A) และสาหรบสถานการณ

B กสามารถจดอปกรณไดดงรปท 3 (ง) คอวางแทงไมบนกลองขนแปรงทวางบนพนเอยงและถกผลกใหเคลอนทบนพนเอยง จาก

อปกรณสาธตพบวาขณะทกลองขนแปรงและแทงไมถกผลกใหเคลอนทขนพนเอยง ปลายของขนแปรงชลงตามพนเอยง นนหมายความวา

ทศของแรงเสยดทานทพนกระทาตอกลองขนแปรง (หรอแทงไมจากสถานการณ B) มทศชลงตามพนเอยง ซงสอดคลองกบ

ทศของแรงเสยดทานจากแผนภาพวตถเสรตามรปท 2 (สถานการณ B)

จะเหนไดวาเครองมอสาธตทศแรงเสยดทาน “กลองขนแปรง” เปนอปกรณการเรยนการสอนทมประสทธภาพ ทสามารถ

เปนตวแทนแสดงทศแรงเสยดทานได และจะชวยใหนกเรยนเขาใจเรองทศแรงเสยดทานไดมากขนเมอใชเครองมอสาธตนควบคกบ

การอธบายดวยแผนภาพวตถเสร

เอกสารอางอง

[1] S. Prasitpong and R. Chitaree, “What Thai Students Think about Directions and Types of Frictional Forces”, Proceedings on the International

Conference on Physics Education 2009, Bangkok, Thailand

[2] www.physicsforums.com/showthread.php?t=190853

[3] S. Prasitpong, R. Chitaree and S. Rakkapao, “Studying the Frictional Force Directions via Bristles”, Physics Education, 45(6), 602-610 (2010).

[4] S.C. Paulo and S.S. Adriano, “Rotation in Secondary school: teaching the effects of frictional force”, Physics Education, 40, 257-265 (2005).

[5] J. F. Reichert, “How did Friction get so smart?”, The Physics Teacher, 39, 29-31 (2001).

[6] T.M. Lawlor, “Being Careful with PASCO’s Kinetic Friction Experiment: Uncovering Pre-sliding Displacement?”, The Physics Teacher, 46, 432-435

(2008)

[7] M.G. Papoutsidakis, G. Chamilothoris and A. Pipe, “Auto-Selective Three Term Control of Position and Compliance of Pneumatic actuator”,

World Academy of Science, Engineering and Technology, 26, 284-288 (2007).

7

ความเคลอนไหวของการพฒนาวทยาศาสตรศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา

ดร.ขจรศกด บวระพนธ

ความเคลอนไหวลาสดเกยวกบการพฒนาการเรยนการสอนวทยาศาสตรในประเทศสหรฐอเมรกาในปจจบน คอ

การทสภาการวจยแหงชาต (National Research Council; NRC) ของประเทศสหรฐอเมรกาไดประกาศกรอบการเรยนการสอน

วทยาศาสตรสาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน (A Framework for K-12 Science Education) โดยเนนแนวคดสาคญ

และการลงมอปฏบตในวชาวทยาศาสตร (Key scientific ideas and practices) ใหนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานทกคนบรรล

กรอบการเรยนการสอนวทยาศาสตรสาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานทเพงประกาศใชนเนนแนวคดหลก

(core ideas) เกยวกบวทยาศาสตรชวภาพ (Life Science) วทยาศาสตรกายภาพ (Physical Science) ดาราศาสตรและอวกาศ

(Astronomy and Space) วศวกรรมศาสตร (Engineering) เทคโนโลย (Technology) และการประยกตใชวทยาศาสตร

(Applications of Science) ในเชงลกมากกวาในเชงกวาง ดงท Helen Quinn หนงในคณะกรรมการผรเรมการสรางกรอบ

การเรยนการสอนวทยาศาสตรสาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานไดกลาวถงความเปนมาไววา “หลกสตรวทยาศาสตรกอนหนาน

มกจะเนนความกวางมากกวาความลกซงของแนวคดทางวทยาศาสตร และนกเรยนไมคอยไดมโอกาสลงมอปฏบตเทาทควร” ทงน

กรอบการเรยนการสอนวทยาศาสตรสาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานสรางขนจากงานวจยและประสบการณในหองเรยนในประเทศ

สหรฐอเมรกาและทวโลก และจะนามาใชเปนแนวทางการพฒนาวทยาศาสตรศกษาของประเทศสหรฐอเมรกาตงแตบดนเปนตนไป

กรอบการเรยนการสอนวทยาศาสตรสาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานประกอบดวย 3 มต (ดงภาพ 1) คอ

มตท 1 การปฏบตทางวทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร (Scientific and Engineering Practices)

ประกอบดวย การตงคาถามและระบปญหา (Asking questions and defining problems) การพฒนาและใชโมเดล (Develop-

ing and using models) การวางแผนและลงมอสารวจตรวจสอบ (Planning and carrying out investigations) การวเคราะห

และตความหมายขอมล (Analyzing and interpreting data) การใชคณตศาสตรและการคานวณ (Using mathematics

and computational thinking) การสรางคาอธบายและออกแบบทางออก (Constructing explanations and designing

solutions) การอภปรายโตแยงความคดจากหลกฐานเชงประจกษ (Engaging in argument from evidence) และการรบ

การประเมน และการสอสารขอมลขาวสาร (Obtaining, evaluating, and communicating information)

มตท 2 แนวคดขามสาขาวชา (Crosscutting Concepts) ประกอบดวย รปแบบ (Patterns) เหตและผล:

กลไกและคาอธบาย (Cause and effect: Mechanism and explanation) ระดบ อตราสวน และปรมาณ (Scale, proportion,

and quantity) ระบบและโมเดลของระบบ (Systems and system models) พลงงานและสสาร: การไหลเวยน วฏจกร และ

การอนรกษ (Energy and matter: Flows, cycles, and conservation) โครงสรางและหนาท (Structure and function)

และความเสถยรและการเปลยนแปลง (Stability and change)

มตท 3 แนวคดหลกรายวชา (Disciplinary Core Ideas) ประกอบดวย 4 วชาแกน ดงน

วชาวทยาศาสตรกายภาพ (Physical Science; PS) ประกอบดวย

• PS 1 สสารและปฏสมพนธ (Matters and its interactions)

• PS 2 การเคลอนทและเสถยรภาพ: แรงและปฏสมพนธ (Motion and stability: Forces and

interactions)

• PS 3 พลงงาน (Energy)

• PS 4 คลนและการประยกตใชในเทคโนโลยและการถายโอนขอมลขาวสาร (Waves and their

applications in technologies and information transfer)

8

วชาวทยาศาสตรชวภาพ (Life Science; LS)

• LS 1 จากโมเลกลสอวยวะ: โครงสรางและกระบวนการ (From molecules to organisms: Struc-

tures and processes)

• LS 2 ระบบนเวศ: ปฏสมพนธ พลงงาน และพลวต (Ecosystems: Interactions, energy, and

dynamics)

• LS 3 การสบพนธ: การถายทอดทางพนธกรรมและความหลากหลาย (Heredity: Inheritance and

variation of traits)

• LS 4 การววฒนาการทางชววทยา: เอกลกษณและความหลากหลาย (Biological evolution: Unity

and diversity)

วชาดาราศาสตรและอวกาศ (Earth and Space Sciences; ESS)

• ESS 1 โลกในจกรวาล (Earth’s place in the universe)

• ESS 2 ระบบของโลก (Earth’s systems)

• ESS 3 โลกและกจกรรมของมนษย (Earth and human activity)

วชาวศวกรรม เทคโนโลย และการประยกตใชวทยาศาสตร (Engineering, Technology, and Applica-

tions of Science; ETS)

• ETS 1 การออกแบบทางวศวกรรม (Engineering design)

• ETS 2 ความเชอมโยงระหวางวศวกรรม เทคโนโลย วทยาศาสตร และสงคม (Links among engi-

neering, technology, science, and society)

ภาพ 1 มตของกรอบการเรยนการสอนวทยาศาสตร

สาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพนฐานของประเทศสหรฐอเมรกา

กรอบการเรยนการสอนวทยาศาสตร

สาหรบนกเรยนระดบการศกษาขนพน-

ฐานของประเทศสหรฐอเมรกาจะใหความ

สาคญแกวทยาการใน 4 สาขาหลกกคอ

วทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร

และคณตศาสตร หรอทเรยกวา STEM

(Science, Technology, Engineering,

Mathematics) เนองจากวทยาการทงส

ศาสตรเปนรากฐานสาคญของการพฒนา

เศรษฐกจของประเทศ และงานทเกยวของ

กบวทยาการทงสกเตบโตเปน 3 เทา

มากกวางานในสาขาอนๆ ทงในดานของ

รายไดและโอกาสในการมงานทา

ทกลาวมานคอกาวตอไปของการพฒนาวทยาศาสตรศกษาของประเทศสหรฐอเมรกา จะเหนวาการพฒนานโยบายทาง

วทยาศาสตรศกษาหรอทางการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกาเปนการพฒนาทมรากฐานมาจากงานวจยทเขมแขง เปนการนาผล

ของการวจยมากาหนดนโยบาย (research-based policy) มากกวานาความตองการของผนาองคกรมากาหนดนโยบาย ผเขยน

ในฐานะนกวจยคนหนงกอยากเหนนโยบายทางวทยาศาสตรศกษาของประเทศไทยใชงานวจยมาเปนฐานของการกาหนด

นโยบายมากขนๆ เชนเดยวกน

9

ปจจบนผคนจานวนมากหนมานยมการบรโภคยาสมนไพร ตวอยางพชสมนไพรทรจกกนด เชน ฟาทะลายโจร หเสอ

มะรม ขมนชน เปนตน

ฟาทะลายโจร หเสอ

มะรม ขมนชน

แคปซลฟาทะลายโจร แคปซลขมนชน แคปซลมะรม

คนสวนใหญเชอกนวาเปนสารธรรมชาต ไมมสารเคมเจอปน (ซงถกในสวนหนง) แตจรงๆ แลวตวยาในพชสมนไพรกคอ

สารเคมตวหนงนนเอง กอนกระบวนการผลต จะตองสกดตวยานนๆ จากพช เพอหาวามโครงสรางทางเคมอยางไร แลวหาทาง

สงเคราะหตวยานนเพอใหไดปรมาณ “เพยงพอ”

ทใชคาวา “เพยงพอ” เพราะในพชสมนไพรไมไดประกอบดวยตวยาเพยงอยางเดยว แตมองคประกอบอนๆ รวมอยดวย

ผเขยนเคยมประสบการณสกดแยกสารจากเปลอกตนไมชนดหนง พบวาเปลอกไมหนกหลายกโลกรมอาจมสารทเราตองการเพยง 1 กรม

หรอนอยกวานน !!!

คนใกลตวผเขยนหลายคนกลวการกนยาสมนไพรจานวนมากๆ (3-4 เมด) ทงทในฉลากยาระบไว เชน ยาแคปซลฟาทะลาย-

โจร ทแนะนาใหกนอยางนอย 3 เมดในผใหญ ทาใหหลายคนคดวามากเกนไป และลดปรมาณลงมาเองเหลอ 1 เมดบางหรอ 2 เมดบาง

ซงจะสงผลใหไดรบตวยาในปรมาณไมเพยงพอ (ตอการกาจดเชอโรค) เนองจากเหตผลในยอหนาท 3 ครบ ซารายยงอาจสงผล

ใหเกดการดอยาไดอกดวย

ดงนน ในการกนยาครงตอไปไมวาจะเปนยาสมนไพรหรอยาชนดอน ควรปฏบตตามคาแนะนาในการใชอยางเครงครดนะครบ

กนยาสมนไพรทละ 4 เมด … มากเกนไปรเปลา?

ดร.สธา เหลอลมย

10

โครงการอบรมเชงปฏบตการ “เปดโลกทศนวทยาศาสตรและนวตกรรม”

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเบญจะมะมหาราช

โครงการอบรมเชงปฏบตการ “เปดโลกทศนวทยาศาสตรและนวตกรรม”

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเทศบาล 6 นครเชยงราย

2-4 ตลาคม 2554

5-7 ตลาคม 2554

สถาบนนวตกรรมการเรยนร ไดจดโครงการอบรมเชงปฏบตการ “เปดโลกทศนวทยาศาสตรและนวตกรรม” ณ หอง

ประชมบญศร สถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน มหาวทยาลยมหดล ซงมคร และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเบญ

จะมะมหาราช จงหวดอบลราชธาน จานวน 80 คน เขารบการอบรมฯ ดงกลาว โดยมอาจารย ดร.วชร เกษพชยณรงค เปน

ผรบผดชอบโครงการ และคณาจารยประจาสถาบนนวตกรรมฯ เปนวทยากรบรรยายและจดกจกรรมพฒนาความรแกนกเรยน

และครใหมความเขาใจดานวทยาศาสตรและนวตกรรม และไดมโอกาสสมผสกบเทคนคและวทยาการระดบสง เสรมสรางความ

มงมนและแนวทางในการเรยนร และพฒนาความสามารถของตนเองอยางจรงจง

สถาบนนวตกรรมการเรยนร ไดจดโครงการอบรมเชงปฏบตการ “เปดโลกทศนวทยาศาสตรและนวตกรรม” ณ หอง

ประชมบญศร สถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน มหาวทยาลยมหดล ซงมคร และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนเทศบาล

6 นครเชยงราย จงหวดเชยงราย จานวน 180 คน เขารบการอบรมฯ ดงกลาว โดยมอาจารย ดร.วชร เกษพชยณรงค เปน

ผรบผดชอบโครงการ และคณาจารยประจาสถาบนนวตกรรมฯ เปนวทยากรบรรยายและจดกจกรรมพฒนาความรแกนกเรยน

และครใหมความเขาใจดานวทยาศาสตรและนวตกรรม และไดมโอกาสสมผสกบเทคนคและวทยาการระดบสง เสรมสรางความ

มงมนและแนวทางในการเรยนร และพฒนาความสามารถของตนเองอยางจรงจง

11

การแสดงผอานวยการและอาจารยใหม

รวมกนทาความสะอาดบรเวณวด

ถายรปรวมกน ถวายสงฆทาน

การจดงานเลยงฉลองเนองในวนขนปใหม พ.ศ. 2555

29 ธนวาคม 2554

สถาบนนวตกรรมการเรยนร จดกจกรรมวนปใหมสถาบนนวตกรรมการเรยนร ภายใตโครงการ “ตงสตกอนปใหม เชอม

สายใยบคลากร IL” ณ วดญาณเวศกวน และหองประชมบญศร สถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน โดยมกจกรรมตางๆ มากมาย

อาท การทาบญถวายสงฆทาน ฟงเทศน ทาความสะอาดวด แสดงโชวจากอาจารยและบคลากรใหม การแสดงชงเงนรางวล และ

กฬาฮาเฮ

12

รบรางวลใหญ

การแสดงพนกงานใหม

เลนเกาอดนตร

เลนเกาอดนตร

การแสดงชงเงนรางวล

ปดงาน

รวมพธตกบาตรเนองในวาระดถขนปใหม

30 ธนวาคม 2554

สถาบนนวตกรรมการเรยนร เขารวมพธตกบาตรเนองในวนขนปใหม ประจาปพทธศกราช 2555 ณ ลานมหดล

มหาวทยาลยมหดล โดยไดจดเตรยมภตตาหารแหงและของถวายพระสงฆในพธตกบาตร เพอความเปนสรมงคล แกผบรหาร

คณาจารย บคลากร และนกศกษา ของสถาบนนวตกรรมฯ

13

ตองขอบอกนองนาวา ทา (หาย-นะ) ไดหมดจด

จรงๆ ครบ ฉลองผมซอบานหลงนครบ 10 ป พอด

บานหลงแรก บานทเกดจากพลงกาย พลงใจและ

ความรกสดขอบฟา เฮอ! อปกรณทกอยางชนลาง

ตงแตตเยน ตโชว จนไปถงตบวดอนตางๆ ของเลน

ของรกลกชายผม ตองลากลบบานเกาอยางพรอม-

เพรยงกน เพราะทงชนไดแปรสภาพเปนตบมเชอรา

ไปเรยบรอย ร องเรยนปแดงครบ ทสาคญฝาก

ปลาเคมมาไวหนาบานซกเปนหมนตว แลวใคร

จะกนหมดเนย มองในแงดกพอมครบ ผมคงจะได

บานใหมมาอกหลงคงตองทาสใหด Fresh Fresh

หนอย แตแหมกทาใหผมตองระเหจไปในทตางๆ

เสยงานเสยการมากมาย จนปานนยงตองอยตกแถว

ไปชวคราวกอนเลยครบ เพราะบานยงอยระหวาง

ฌาปนกจ Wall paper เฮอ หากมาครงหนาตอง

สงสอนบทเรยนใหนองนาซกหนอยแลว เหนอยมาก

ครบแตไมทอ ทบอกวาทงหมดยงถอเปนเรองเลก

เมอเทยบกบทน องนาไดหอบเจาตวเลกคนทสาม

ของผมมาด วยครบกต องขอบคณน องน าท น า

ของขวญปใหมทลาคามาให ตอนนคงตองฟต

มคนพดวา “ภาพหนงภาพ

แทนขอความไดพนคา” ผมเลยขอใช

หลายภาพสอถงเรองราวในชวง 2

เดอนน ลองพนจดทละรป ตงแตการ

อพยพ การเดนทางกลบมากอบก

ทรพยสมบต การจดการขยะหลง

นาทวมและสภาพแวดลอมในบานท

ออกอาการโคมา แตทสาคญ นาทวม

ครงนทาใหผมไดใหเวลากบลก (และ

อกคนทคณกร วาใคร ^_^) พวกเรา

ได ใช เวลาร วมกนในสถานการณน

ซงผมมองมนเปนโอกาสนะ ... และ

งานนผมฝกพายเรอเกอบเปนแลว

....ดร.สธา เหลอลมย....

รางกายเตมทครบ มฉะนนคงอยไมถงปใหมหนาแนนอน กขอเปนกาลงใจใหทกคนครบ

....รศ.ดร.วรรณพงษ เตรยมโพธ....

14

ทหมบาน นาแหงมาเกอบ 2 อาทตยแลว และงานหนกชวงนกคอ ลางบาน กอนลางบาน พอเปดประตบาน กจะเจอสภาพ

พนและผนงทสกปรกเละเทะมาก เหนสภาพแลวกถามตวเองวา โอโห นบานของเราแนหรอ จะเรมทาความสะอาดตรงไหน

กอนด จะเกบอะไร จะทงอะไร แลวมนจะเสรจวนไหนเนย อะไรประมาณน พอเรมทาความสะอาดไป กเหนอยใจไป เกบกวาด

ยากมาก โดยเฉพาะขยะกระดาษ เชน งานวจยทเคยพมพออกมาอานและเกบใสแฟมไว มนเละรวมกบแฟมเลย หนงสอตาง

ประเทศทสงซอมาเลมละหลายพนบาทกลายสภาพเปนกองเละๆ เหนยวๆ ทมมหอง โอ...อนาถแท สาหรบพนบานนยงไมเทาไร

แตผนงบานนซ ขดยงไงกเหลอคราบนาดาๆ ใหชาใจเลน ประมาณวา นองนาใหไวเปนอนสรณเพอราลกความหลง อยางไรกตาม

ทกอยางกผานไป การลางบานกลลวงไป พรอมๆ กบไขทมาเลนงานจากการใชรางกายทหนกมากเพอขดๆ ถๆ ถงตอนนหลายคน

อาจจะถามในใจ “ทาไมไมจางเขาทา” ผมกไมได “งก” นะครบ แคอยากมอารมณรวมกบคนทวๆ ไปวา การลางบานนนลาบาก

ขนาดไหน และทสาคญกคอ เพอลงโทษตวเองทดนไมเกบของใหเรยบรอยกอนนองนาจะเขาบาน ทหลงจะไดไมทาอกนะ....

ตวเอง เอวงกมดวยประการฉะน .... ดร.ขจรศกด บวระพนธ ....

ในชวตประจาวนของทกคนการหลกเลยงกบการสมผสนาในภาวะอทกภย

นบไดวาเปนเรองยาก อนตรายทเกดขนนนมหลากหลายรปแบบในทนขอกลาวภาพรวม

ในกรณของ “อบตเหตใตนา” อบตเหตใตนานบไดวาเปนสงแรกๆ ททกคนจะไดพบเจอ อาทเชน

ตะป เศษไม เศษแกว ซงปจจบนมการออกแบบชด สาหรบเดนทางในภาวะนาทวม

ทงยงปองกนอบตเหตใตนาหลากหลายแบบ โดยอาจเกดขนจากของมคมดงกลาวแตกใชวาจะ

สามารถปองกนได 100 % อบตเหตใตนาอาจเกดขนเพยงเลกนอยในตอนแรก แตกสามารถ

พฒนาเปนเรองใหญไดหากไมไดรบการรกษาทถกวธ จากประสบการณอบตเหตใตนาเกดขน

แทบไมเวนในแตละวน แตกกลายเปนเรองเลกนอยสาหรบคนทวไป นอกจากการเตรยมพรอม

รบมอโดยการสวมใสชดปองกนนานาชนดแลวนน เพอเปนการปองกนในกรณประสบอบตเหต

ในแตละบานควรทาการเตรยมเครองมอปฐมพยาบาลเบองตน ยารกษาโรค และควรรกษา

ความสะอาดอยางสงสด มเชนนนแผลอาจตดเชอโรคได นอกจากอบตเหตใตนาทเกดจาก

ของมคมแลวนน ยงมสงอนตรายทเปนตวแปรตามมาหลงเกดประสบอทกภยอก เชน

ไฟฟา เชอรา สตวมพษ สารเคมอนตราย ฯลฯ โดยจากสาเหตทตามมาในทกกรณนนนบไดวา

อนตรายถงชวตเลยทเดยวไมวาอยางไรกตามการหลกเลยงในการสมผสกบนากนบไดวา

เปนวธหนงทปลอดภยสงสดสาหรบทกคน .... พชรศษฏ ปเจรญ ....

15

บานทปดประตหนาตางไว เมอนาเขาทวมและขงอยในบานเปนเดอน พอนาเรมลด กลบเขามาดบาน สงทเหน คอ ขาวของ

ทเคยตงได มนกนอนอยกบพน ผนง และฝาเพดานขนรา นอกจากจะนาเกลยด สกปรก หายใจลาบากแลว ยงตองคดกนตออกวา

จะเอามนออกดวยวธใดจงจะสนซาก สงทมองไมเหนอยางสปอรของมน จะไปแอบฝงตวอยทชอบทชอบ ซงเราไมอาจร และไมชอบ

กบมนดวยโลกนกาลงปวย ฤดกาลกแปรปรวน มพาย ปรมาณนามากกวาทกป เหมอนคนปวยปวดหว ตวรอน และอาเจยนอยาง

รนแรง นาทะลกไมมอะไรกนอย ดๆ ไปมนเหมอนกบการใชชวตของพวกเราเลยน มความสขไปวนๆ กนของอรอย เทยวสนก

แตไมดแลสขภาพตวเอง จนกระทงวนหนงอวยวะบางอยางไมสามารถทางานไดตามปกต เมอเรามอาการปวย เราจงหนมาใสใจ

สขภาพกนท พอหายปวยกกลบไปใชชวตแบบเดมอก โลกทกาลงปวยนกเชนกนนะ ใชวานาลดแลว เกบกวาดบานกนแลว ยงใชชวต

กนเหมอนเดม ทงขยะยอยสลายยากปนไปกบเศษอาหารหรอของทรไซเคลได ใชนาและไฟฟาตามสะดวก ใชนามนฟมเฟอย ถา

เปนอยางนโลกกจะยงคงปวยตอไป และอาจจะอาเจยนใสพวกเราอกกไดนะ ถาจะใหด จะทาอะไรใสใจธรรมชาตกนสกนดเถอะนะ

.... จราพร ธารแผว ....

16

เหตการณวกฤตมหาอทกภยทผานมา ถงแมวาทพกอาศยของเราไมไดประสบอทกภย แตกไดรบผลกระทบทางดาน

การคมนาคมอยางรนแรง การเดนทางเปนไปดวยความยากลาบากและใชเวลานานหลายเทาตว โดยกอนทมวลนาจะไหล

ทะลกเขาสพนทโดยรอบมหาวทยาลยมหดล ศาลายา นน การเดนทางกลบบานท อ.เมอง จ.นครปฐม ในตอนเยนหลงเลก

งานตองใชเวลานานถง 2 ชวโมง จากปกตใชเวลาเดนทางเพยง 30 นาท และในระหวางทมหาวทยาลยปดทาการกไดมโอกาส

โดยสารรถไฟไทยเพอเดนทางไปประชมทสานกงานชวคราวของสถาบนนวตกรรมฯ ทคณะวทยาศาสตร พญาไท ซงไดเหนถง

ศกยภาพของรถไฟไทยทผลตขนตงแต พ.ศ.2518 สามารถวงบนรางทมนาทวมสงไดอยางสะเทนนาสะเทนบกราวกบแลนอยบน

ทะเลสาบกไมปาน และระหวางทรถไฟไดวงผานพนทประสบอทกภย กไดสมผสถงภาพและบรรยากาศจากมหาอทกภยทสราง

ถนนบรมราชชนนเปนเสนทางสายหลกทใชในการเดนทางไปยงจงหวดตางๆ ไมวาจะเปน

เสนทางไปยงสายใต หรอสายเหนอ ซงทาใหถนนสายนเปนถนนทไมเคยหลบ ในชวงสถานการณ

นาทวมใหญทผานมานน ถนนเสนนไดถกเปลยนแปลงไปอยางมากมาย ในชวงแรกทนาเรมทวม

เขามาบนถนนนน ถนนทควรจะมรถวงไปมากกลายเปนถนนคนเดนทจะเหนคนพาลกหลานมาถายรป

บนถนนสายน ไมกเหนผคนขนของเดนทางออกไปตางจงหวด ซงเปนภาพทแปลกตาอยางมาก

ในชวงนน ซงดเหมอนถนนสายนยงคงสภาพความครกครนเอาไวได แตแคเพยงขามคน ในวนทนาทวม

สงมากขน ถนนสายนกเปลยนเปนถนนทเงยบเหงาขนมาทนใด จากถนนทมรถสญจรอยางหนาแนน

นนกเปลยนใหเปนถนนทสงบเงยบ มเพยงสายลมและสายนาพดไหลไปตามถนน นานๆ ทจะมรถบรการวงผานและเหนเรอแลน

ไปมาบนถนนแหงนหลงจากนาไดพดผานไปจนหมดสนแลว แมสภาพความเสยหายจะคงอยใหไดเหนโดยทวไป แตถนนเสนน

กไมยอมแพ ฝาฟนกระแสนาทไหลแรงเพอทจะกลบมามชวต เปนถนนทครกครนอกครงหนง ซงไมตางอะไรกบทกคนทตอง

พบเจอสถานการณนาทวมใหญ ขอเพยงเชอมนวาทกคนจะอยเคยงขางกนเสมอ และกาวเดนตอไปสวนทดกวาเดม

.... จตรงค พยอมแยม ....

ความเสยหายทงรางกาย จตใจ และทรพยสน ของพนองชาวไทยเปนอยางมาก จนกระทงนาลดและสามารถเดนทางดวยรถ

บสสวสดการมหาวทยาลยเพอมาทางานผานทางเสนทางถนนบรมราชชนน จงไดพบเหนรองรอยของความเดอนรอน คราบ

นาจากทเคยทวมสงทสดทสะทอนถงคราบนาตาของชาวบาน แมกระนนกยงไดเหนธารนาใจของคนไทยทไหลหลงใหความชวย

เหลอเปนศนยพกพงผประสบภยตามพนทสงทนาทวมไมถงและการระดมกาลงใชเครองสบนาอยางไมรจกเหนดเหนอยตลอดทง

วน .... นภสพร นยะวานนท ....

17

นาทวมครงน ถงไดร วา “คนไทยรกกน”

ถงแมวา จะไมไดเปนผประสบปญหาอทกภย

เหมอนกบหลายๆคน แตนาทวมครงนทาให

พบเจอหลายๆ เหตการณทไดออกตามสอ

ตางๆ ไดซาบซงถงในหลวงททรงตรสในเหต

อทกภยนาทวม “จะหลบลงไดอยางไร ในเมอ

ประชาชนไมมทนอน” ขอพระองคทรงพระ

เจรญ ไดเหนคนไทยสามคคกน โดยไมมการ

แบงแยกฐานะ เหนนาใจจากคนไทยทกคนท

หลงไหลมามากกวาสายนา และนวตกรรมสง

ประดษฐใหมๆ ทเกดขนชวงนาทวม เชน เรอ

และเสอชชพททามาจากขวดนา เปนตน นอก

เหนอไปจากนนคอ ไดร จกคลองและประต

ระบายนาตางๆ ในเขตกรงเทพมากยงขน

ไดเหนรอยยมของทกคนทประสบภยและม

กาลงใจทจะสตอไป ซงจากนาทวมในครงน

ทาใหไดเรยนร ขอคดตางๆ และทสาคญควร

มสตเพอทจะไดเตรยมตวรบมอกบเหตการณตางๆ ทอาจจะเกดขนอกครงในปขางหนา แตวนนเหตการณนาทวมคลคลาย

ลงแลว กขอเปนกาลงใจใหทกคนทประสบภยผานวกฤตนไปดวยด ฟาหลงฝนยอมสวยเสมอ สๆๆนะคะ

.... อจฉราพรรณ โพธทอง ....

สงท ได จากนาท วมกคอความแปลก

ใหมทไมคอยมโอกาสไดสมผสบอยๆ ทงเรอง

ของการดาเนนชวตประจาวน และบรรยากาศ

รอบๆ ตว เชนการเดนทางทใชเวลายาวนาน

มากกวาปกต ซงในชวตปกตเราอาจจะใชเวลา

ในการเดนทางจากบานไปหนาปากซอย 20

นาท แตนาทวมอาจจะตองใชเวลา 5-6 ชวโมง

แถมพาหนะท ใช นงเชอว าในชวตประจาวน

ไมมโอกาสไดนงแนนอน ไมวาจะเปนรถทหาร

รถบรรทก รถพวง รถอแตน รถกะแทะ รถเกบ

ขยะ หรอเรอ แถมยงตองอดทนกบการเดนทาง

เปนอยางมาก เพราะนาทวมทางสงรถเลก

ธรรมดาวงไมได เลยตองมการโบกและรอลน

นาใจคนไทย (รถกระบะหรอรถใหญ) วาจะใหคนอนอาศยรถเดนทางไปไดถงทางไหน ซงแทบจะทกคนมนาใจมากใหคนอน

อาศยดวยแทบจะทกคน ซงบางคนกมคนอาศยเดนทางดวยอยางแออด เพราะมคนโบกตลอดทาง ถงแมวาเหตการณ

นาทวมจะทาใหบางคนสญเสยบาน สงของ จนแทบจะทาใหบางคนเปนคนสนเนอประดาตว แตนาทวมกสามารถดงนาใจ

ของคนไทยทในสมยนแทบจะเลอนหายไปกบกาลเวลาหรอเหตผลอะไรตางๆ กแลวแต นนแสดงใหเหนวานาใจคนไทย

ไมจางหาย ....วราวรรณ สทธศกด....

18

นาทวมครงนเปนครงทใหญและหนกมากๆ สาหรบหลายๆ คน เพราะวาหลายพนท

ไมเคยเกดนาทวม สวนคนทบานเคยทวมกเจอแบบหนกกวาทเคยเจอมา ถนนสายหลกนายง

ทวมไดแบบไมนาเชอ จากสงนสอนไดอยางดเลยวาชวตนเอาอะไรแนนอนไมไดเลย แลวเรากตอง

ตงอยดวยความไมประมาทในชวต คาวาเปนไปไมได คงไมนาจะจาแลวละคะ เพราะวาเดยวน

อะไรกเกดขนได...ทาบญกนเยอะๆ นะคะ สะสมบญกนไวหนอย เผอวาเราเจอเรองรายๆ จากหนก

จะไดกลายเปนเบาคะ .... มนสว ศรนนท ....

นามาคราวนใหประสบการณอะไรหลายอยางแกผม ไมวาจะการขบรถไปหานา

การเตรยมพรอมรบสถานการณจากนาทวม และการปรบตวใหเขากบนาทวมได ผมเปนคนหนง

ทชอบขบรถ 4W แบบออฟโรดคอ ขบบนทางทรถปกตเขาไมวงกน อาจจะมบางครงทขบผานนา

บาง แตการขบผานนาทวมทมความสงในระดบ 40-50 เซนตเมตร ผมยงไมเคย มนจงเปนครง

แรกของผม ความรสกทมองเหนนาปรมาณมากบนพนถนนขางหนามนชางนาตนเตน และยง

ตนเตนมากขนเมอเสนบนถนนทเรามองเหนมนเลอนหายไป ทาไดแคเพยงขบตรงไปเรอยๆ ชาๆ

เลยงคลตซไวไมใหเครองยนตดบ เพราะไมเชนนนไดกลายเปนเรออโปงจอดทอดสมอไวตรงนน

แนนอน เหตการณลยนาผานไปตองนารถเขาศนย เพราะเกดเสยงดงบรเวณดานหลงของรถ

ปรากฏวาตองอดจาระบเฟองทาย และตองทาความสะอาดหนาคอนแทคระบบไฟฟา ซงทาใหระบบสตารทตดขด ดนะวารถ

ผมสงไมงนนาเขาในรถตองถอดซกพรมเปนเงนอกหลายพนพดถงการเตรยมพรอมกบการมาของนา ผมเองไดประสบการณจาก

การทตองยกของจากชนลางขนชนบน ทงบานตวเอง บานญาต และเพอนๆ บานผมอยในพนทเฝาระวงกตองเตรยมพรอม

ไมงนนามา ปลาจะไมกนมดอยางเดยว นามนจะกนเครองใชในบานของเราไปดวย เรมจากเกบเครองใชไฟฟา แลวกของตางๆ

ทจาเปน ถาจะใหดสงไหนไมใชทงไปบางกด จะเปนการเกบบานใหโลงไปในตว แตตองคยกบนกสะสมประจาบานกอนเกบทง

ละกนไมงนอาจโดน...ไดครบ .... ธนายทธ องกตานนท ....

การอพยพหนนาชางวนวายและพบกบสงไมคาดคด เชนหอพกแมเพยงหา หกวน ราคา

เทยบเทาหนงเดอน ใชเวลาขบรถกลบบานจาก 8 เปน 12 ช.ม. ญาตๆ ทหนนามาพงพง ทงครอบครว

คณนา คณปา พเขย เพอนนอง ฯลฯ มทงเดก 6 ขวบ คนชราอลไซเมอร ผพการทางสมอง คนกยงแลว

นองหมา นองเหมยว ชลมนมากๆ หมาเหาแมว แมวตบหมา เจาถนวงไล อกทงเขาฤดผสมพนธ โอโห

กระโจนกนจนรวพง ทวกพงเนองจากญาตงงกบ remote control ทว จานดาวเทยม ดวด เครองเสยง ท

บาน ซงมวธใชทยากและเชอมกนแปลกๆ การเตรยมเสบยงแตละมอประหนงโรงครวเรอนเจาพระยา

ในอดต บานเหมอนศนยอพยพยอยๆ แอบหนไปเทยวกพบรถตด จากเดม 5 นาท เปน 50 นาท รถทสญจร

ทะเบยน กรงเทพฯ ซะ 90% รานอาหารเตมทกราน ตลาดตองไป ตหากวาๆ เนองจากคาเฉลยของแตละครวเรอนจะมผอพยพ

มาอยดวย~สามครอบครว ตลาดของหมดตงแต เจดโมงเชา ทามกลางความวน กมสงประทบใจมากคอไดอยรวมกบครอบครว

ทากจกรรมรวมกน ไดออกกาลงรมนาทกเชา ไดสดอากาศไรมลพษ ไดไปวด นงสมาธ ปฏบตธรรม รวมถงไดเจอญาตจนครบ

เจอเพอนสมยมหาวทยาลย มธยม ประถม จนถงอนบาลเลยทเดยว .... วรนาฏ คงตระกล ....

19

นาเสนอผลงานวจยในงานประชมวชาการ “นกวจยรนใหม...พบ...เมธวจยอาวโส”

นาเสนอผลงานวจยในงานประชมวชาการ “The Asian Conference on Education”

19-21 ตลาคม 2554

27-30 ตลาคม 2554

ดร.ทศนยา ร. นพรตนแจมจารส อาจารยประจาและกรรมการขายงาน

วเทศสมพนธ มหาวทยาลยมหดล ไดรบคดเลอกใหนาเสนองานวจยทางการศกษา

แบบปากเปลา หวขอ ‘Evaluation of teacher development program

for science teachers in welfare schools’ ในการประชม “นกวจยรนใหม...

พบ...เมธวจยอาวโส” ณ โรงแรมฮอลเดยอนน รสอรท รเจนท บช ชะอา ผลงาน

วจยชนนเปนสวนหนงของทนพฒนาศกยภาพในการทางานของอาจารยรนใหมท

ไดรบจากสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)

ดร.นาคาง ศรวฒนาโรทย ดร.ปยะฉตร จตตธรรม และดร.วชร เกษพชยณรงค อาจารยสถาบนนวตกรรม

การเรยนร ไดมโอกาสเขารวมประชมวชาการ The Asian Conference on Education ซงเปนการประชมวชาการ

ระดบนานาชาตทเชญนกวชาการ นกวจย อาจารย และผทรงคณวฒตางๆจากทวโลกในสหสาขาวชา อาท วทยาศาสตร

คณตศาสตร สงคมวทยาและภาษาศาสตร เปนตน มารวมแลกเปลยนความคดเหนในการทางานวจยทางดานการศกษา

การประชมนจดขนเปนครงท 3 ทเมองโอซากา ประเทศญปน โดยความรวมมอระหวาง University of London (ประเทศ

สหราชอาณาจกร) Waseda University (ประเทศญปน) The National Institute of Education (ประเทศสงคโปร)

และ The National University of Tainan (ประเทศไตหวน) ถงแมวาจะเปนการประชมทใชชอวา Asian แตกไดรบ

ความสนใจจากนกการศกษา นกวจย รวมถงนกศกษาระดบบณฑตจากหลากหลายประเทศทงจากทวปยโรป รวมถง

สหรฐอเมรกา เขารวมการประชมวชาการน ในป 2011 น ม theme ของการประชมวา “Learning and Teaching in

a Globalized World” เพอใหตอบสนองตอการเปลยนแปลงของโลกยคปจจบนทมความหลากหลายทางสงคม เชอชาต

ศาสนา และบรบททหลากหลาย การประชมในครงนมผลงานวจยสงเขารวมการนาเสนอกวา 200 เรอง จากนกวจยทวโลก

และยงไดมการเชญ Professor Judith D. Chapman จาก Australian Catholic University ประเทศออสเตรเลย และ

University of Cambridge สหราชอาณาจกร มาบรรยายเกยวกบแนวโนม และประเดนสาคญในการจดการเรยนการสอน

และการเปนผนาในโลกยคปจจบน เพอตอบสนองตอความตองการของการทางานในอนาคต นอกจากนยงไดเชญ Pro-

fessor David Aspin จาก Monash University ประเทศออสเตรเลย มาบรรยายเกยวกบการจดการเรยนการสอนแบบ

การแกปญหา (Problem-Solving Approach) เพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดตลอดชวต ความรทไดจากการบรรยายของ

ผทรงคณวฒทงสองทานนน สามารถนามาปรบใชกบการจดการเรยนการสอนทงในและนอกชนเรยนของประเทศไทยได

20

ในการประชมครงน อาจารยทงสามทานไดนาเสนอผลงานวจยในกลมคณตศาสตร วทยาศาสตร และเทคโนโลยศกษา

โดย ดร.นาคาง ศรวฒนาโรทย นาเสนอผลงานวจยในหวขอ “Novel learning materials enhancing phylogenetic

tree understanding” ดร.ปยะฉตร จตตธรรม นาเสนอผลงานวจยในหวขอ “A Hand-Held Device to Help

Student Understand Spectroscopic Principle” และ ดร.วชร เกษพชยณรงค นาเสนอผลงานวจยในหวขอ

“Enhancing Students’ Knowledge and Skills by Using Project-Based Industrial Biotechnology Laboratory

Unit: A Case Study” จากการเขารวมการประชมวชาการนพบวาทวโลกตนตวกบการวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน

กนมากขนทงในระดบประถมศกษา มธยมศกษา รวมถงอดมศกษาดวย โดยสวนมากเปนคร/อาจารย ทสนใจพฒนาการเรยน

การสอนในชนเรยนใหมประสทธภาพประสทธผลตอผเรยนสงสด เพอใหผเรยนสามารถพฒนาทงความรและทกษะตางๆ

เนนการใชทรพยากรทมอยในทองถนของตน เพอใหเหมาะกบบรบทของตนเอง มการพฒนานวตกรรมใหมๆ ขนมาเพอสอน

ใหผเรยนเขาใจในเนอหาวชา ไมวาจะเปนอปกรณ เครองมอ แบบจาลอง เปนตน รวมถงเนนการศกษาเพอการเรยนร

ตลอดชวต (Lifelong learning) ซงสามารถนามาปรบใชในการจดการเรยนการสอนของหลกสตรรวมถงการออกแบบ

งานวจยตางๆ ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของโลก

สงทไดรบจากการเขารวมประชมในครงน

1. ไดรายงานการประชมจากการประชมวชาการ (Proceedings) 1 เรอง

2. เผยแพรผลงานวจยและรวมแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนางานวจยทางการศกษา

3. เกดเครอขายระหวางผวจยกบบคคลจากวงการการศกษาทกวางขวางมากยงขน

4. นอกจากการพฒนานวตกรรมทสอดคลองกบหลกการ/ทฤษฎทางการศกษาแลว การวดและประเมนผลโดย

ใชรปแบบทหลากหลายกนาจะเปนประโยชนเพอใหสะทอนความร ความสามารถทแทจรง ของนกศกษาได ซงเหลานเปน

ประโยชนจากการแลกเปลยนความคดเหนจากนกวชาการทางการศกษาหลายๆ ทาน ซงขาพเจาคดวาสามารถนามาประยกตใช

กบนวตกรรมชนน รวมทงการจดการเรยนการสอนในหลกสตรฯ ไดอกดวย

นาเสนอผลงานวจยในงานประชมวชาการ London International Conference on Education

7-10 พฤศจกายน 2554

ดร. พชรนทร ปญจบร อาจารยประจาสถาบนนวตกรรมการเรยนร นาเสนอผลงานเรอง Using Multimedia to Support

Students’ Learning on SQL: A 5E Learning Approach ซงจดอยในหวขอ Ubiquitous Learning สวนของ ICT Education

ในการประชมวชาการระดบนานาชาต London International Conference on Education (LICE-2011)

ณ กรงลอนดอน สหราชอาณาจกร โดยสรปแลวการนาเสนอในครงนมงเพอเผยแพรนวตกรรมการเรยนมลตมเดยทใชกระบวนการ

จดการเรยนการสอนแบบวฏจกรการเรยนร เรองชดภาษาสอบถามเชงโครงสราง ทมประสทธภาพซงชวยสงเสรมนกศกษา

ปรญญาตร ทไดมารวมโครงการวจยนใหเกดความร ความเขาใจ ในแนวคดชดภาษาสอบถามเชงโครงสรางมากขน ตลอดจนสงเสรม

ใหนกศกษาสามารถนาความร ทไดไปประยกตใชในการทางานดานฐานขอมลในโครงงานระดบปรญญาตรไดเปนอยางด

ซงบทเรยนนเปนแหลงการเรยนรเพมเตมทมลกษณะโดดเดนคอ บทเรยนนใชกระบวนการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรทชวยสงเสรม

และพฒนาการเรยนรของผเรยนโดยเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบต สบเสาะหาความรและสรางความรดวยตนเอง สามารถสงเสรม

การเรยนรเรองฐานขอมล ตลอดจนชวยสงเสรมกระบวนการคดและทกษะทสามารถนาความรเรองฐานขอมลไปใชพฒนาระบบงาน

ทดมากขนในอนาคตไดตอไปสาระสาคญของการประชมวชาการ London International Conference on Education

นจดขนเปนประจาทกป ณ เมองลอนดอน ประเทศองกฤษ ซงเปนการประชมวชาการทเปดกวางสาหรบบคลากรทางการศกษา

ทกระดบ เพอพดคยแลกเปลยนเรยนรระหวางกน นอกจากนน นกวชาการทางการศกษาทงสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ชนนายงมาเผยแพรถายทอดเรองราว แนวคดและแนวทางการทาวจยทางการศกษา มหวขอในการประชมทหลากหลาย เชน

21

นาเสนอผลงานวจยในงานประชมวชาการนานาชาต

The Fourth International Conference on Science and Mathematics Education

15-17 พฤศจกายน 2554

จากการทไดรบคดเลอกใหนาเสนองานวจยแบบปากเปลา และตพมพรายงานวจยฉบบ brief paper ทมการคดเลอก

แบบม peer review ในหวขอ Teacher development program: tailor made for science teachers in welfare

schools’ ใหเปนหนงใน 18 ชนงานของหวขอ Teacher Education ในการประชม the Fourth International Conference

on Science and Mathematics Education ซงจดขนท SEAMEO Regional Centre for Education in Science and

Mathematics ประเทศมาเลเซย ในระหวางวนท 15-17 พฤศจกายน 2555 นน ในงานประชมดงกลาวคณะผจดงานแถลงวาม

ผนาเสนอผลงานและมผเขารวมงาน 375 คน จาก 19 ประเทศ ในหลากหลายทวป อาท สหรฐอเมรกา ไทย มาเลเซย ฟลปปนส

อนโดนเซยและออสเตรเลย เปนตน ประเดนในการนาเสนองานวจยหลก คอ Transforming School Science and Mathe-

matics Education in the 21st Century โดยม 9 แนวทาง ไดแก Leadership, Policy, Teacher Education, Curriculum,

Pedagogy, Assessment, Informal Learning, Values and Culture และ Children with Special Needs

ผบรรยายหลก (keynote speakers) ไดแก Professor M.A. Ken Clements และ Professor Justin Dillon ไดกลาวถงการ

จดการศกษาในยคปจจบน กลาวคอ ผบรรยายหลกทานแรกไดกลาววาการจดการศกษาในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใตตอง

คานงถงการผสมผสานดานภาษา วฒนธรรม ศาสนา เศรษฐศาสตร มรดกทางประวตศาสตร และ ดานการเมองการปกครอง

ดวย ในสวนผบรรยายหลกทานทสอง ไดใหขอคดวาในแตละชวงชวตของคนเรา ปกตแลวจะอยนอกโรงเรยนมากกวาในโรงเรยน

ดงนนจงควรทจะคานงถงการใหประสบการณทเกยวกบวทยาศาสตรแกบคคลทวไป และควรคานงถงแนวทางในการดาเนนการ

ดวย ซงผเขยนเขาใจวาเพอไมใหเปนการเพมความเขาใจทคลาดเคลอนทางวทยาศาสตรนนเอง นอกจากนผบรรยายหลกทานท

สอง ยงเสนอใหมการเชอมโยงความรระหวางคณตศาสตรและวทยาศาสตรในชนเรยนเขาดวยกน โดยผสอนควรเลอกหวขอ และ

วธการใหเหมาะสม เพอใหผเรยนไดเขาใจและเหนความสมพนธของศาสตรทงสองวาสามารถเกยวของและเชอมโยงกนในชวต

ประจาวนได

Art Education, Adult Education, Educational

Foundations, Learning / Teaching Meth-

odologies and Assessment, Global Issues

In Education and Research, Ubiquitous Learning

เปนตน ในปนมนกวจย นกศกษา และผสนใจ มากกวา

70 ประเทศ เชน องกฤษ สเปน อเมรกา สวเดน

ออสเตรเลย นวซแลนด มาเลเซย และ ไทย เปนตน

เขารวมนาเสนอผลงานทงแบบ Oral และแบบ Poster

มากกวา 700 ผลงาน

22

สถาบนนวตกรรมการเรยนร มหาวทยาลยมหดล มผลงานวจยในรปแบบนวตกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตร

คณตศาสตร และเทคโนโลย ซงเปนประโยชนตอวงการการศกษาไทยจานวนมาก สถาบนนวตกรรมฯ เหนความสาคญของการสนอง

ตอบความตองการของชมชน (Social responsibility) ในการนคณะทางานศนยสรางเครอขายนวตกรรมการเรยนรและบรการ

ชมชน สถาบนนวตกรรมการเรยนร จงไดรเรมโครงการจดตงศนยนวตกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย

ในโรงเรยน (ตนแบบ) ขนเพอเปนการเผยแพรและนาผลงานวจยดานนวตกรรมการเรยนรของสถาบนฯ อาท หนงสอ แบบจาลอง

และสอเสรมการเรยนร ยงประโยชนในการเสรมการเรยนรในโรงเรยนและชมชนอยางแทจรง โดยไมลมคานงถงบรบทของสงคม/

ชมชนของทองถน รวมถงสามารถเปนตนแบบของศนยการเรยนรในโรงเรยน และสามารถขยายผลในอนาคตได โดยในระยะแรก

นน ไดทาการจดตงศนยนวตกรรมฯ ตนแบบในโรงเรยนจานวน 5 โรงเรยน ในจงหวดสมทรสงคราม คอ โรงเรยนบานคลองสมบรณ

โรงเรยนดรณานกล โรงเรยนทายหาด โรงเรยนไทยรฐวทยา 70 และโรงเรยนบานลาดใหญสามคค และอยในระหวางตดตอ

ประสานงานกบโรงเรยนในพนทจงหวดนครปฐมและใกลเคยง อกจานวน 2 -3 โรงเรยน เพอตงศนยนวตกรรมฯ เพมเตม ในการน

คณะทางานฯ จะตดตามประเมนผลการใชประโยชนจากศนยนวตกรรมฯ วาผเรยนทใชบรการศนยนวตกรรมฯ นนไดพฒนาศกยภาพ

ดานการเรยนร วทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย มความรความเขาใจในเนอหาวชาการ และพฒนาทกษะ อนจะนาไปส

สมาชกของชมชนแหงการเรยนรตลอดชวต อยางมคณภาพ รวมถงมเจตคตทดตอการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย

โรงเรยนดรณานกล

โรงเรยนบานคลองสมบรณ

“โครงการจดตงศนยนวตกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร

และเทคโนโลยในโรงเรยน (ตนแบบ)”

23

โรงเรยนไทยรฐวทยา 70

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค

โรงเรยนทายหาด