การเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน

(Problem – based Learning)

ความหมายของการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก

 ในการศกษาความหมายของการเรยน

รโดยใชปญหาเปนหลก (Problem-based Learning) ไดมนกวชาการหลายทานไดให

ความหมายไวดงน

1. Neufeld & Barrow(1974) การเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก เปนวธการเรยนรทเปนผลจากการแกปญหา โดยใชความรทผเรยนทำาการสบคนเอง

2. Barrows (1982)  หมายถง การเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก วธการเรยนรบนหลกการของการใชปญหาเปนจดเรมตนในการเชอมโยงความรทมอยเดม ใหผสมผสานกบขอมลใหม แลวประมวลเปนกบความรใหม

3. Duch, Groh, & Allen (2001) หมายถง การเรยน การสอนทเนนใหผเรยนไดเกดการ

เรยนรดวยตนเอง โดยใชปญหาเปนเครองกระตนใหผเรยนเกดความตองการทจะ

ศกษาคนควาหาความร โดยใชกระบวนการแกปญหาไดดวยตนเอง เพอใหผเรยนม

การตดสนใจทดมความคดอยางมวจารณญาณ สามารถเรยนรการทำางานเปนทม ใฝร และมการเรยนรอยาง ตอ

เนองตลอดชวต เพอใหสามารถกาวทนกบสภาพการเปลยนแปลงของโลก

วทยาศาสตร และเทคโนโลยการเรยนร

การจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลก เปนทงวธการพฒนาหลกสตรและวธการสอน ในดานการพฒนาหลกสตร เปนวธการจดหลกสตรใหมกจกรรมการเรยนรโดยอาศยปญหาทเปนจรงในการปฏบตของวชาชพวธการเรยนการสอนและวธการประเมนผลโดยเนนนกศกษาเปนศนยกลางของการเรยนร มหลกสำาคญในการจดใหเกดการเรยนรโดยใชกลไก 3 ประการคอ

1 .การเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก

(Problem-based Learning)

การใชปญหามาเปนอนดบหนง (Problem 

Comes First) ผเรยนจะไดรบโจทยปญหา (Case/Scenario)จากนนจะตงคำาถามหรอปญหา (Problems) จากโจทย ซงจะเปนตวกระตนใหผเรยนไปสบคนขอมลความรมาเพอตอบคำาถามหรอเพออธบายปญหานน ๆ ปญหาหรอคำาถามจากโจทยคอปรากฏการณใดๆ ทผเรยนไมสามารถอธบายได ทงนจะไมมการปพนผเรยนไมวาจะเปนการสอนโดยการบรรยาย

หรอ วธอนใดเกยวกบขอมลความรทตองการเพอนำามาอธบายปญหาหรอคำาถามในโจทย ดงนน การจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลกน ผเรยนมความรในเรองทกำาลงจะศกษานอย หรอไมมเลย แตเมอผานกระบวนการการเรยนการสอนนแลว ผเรยนจะไดความรเหลานนจากการสบคนเอง และ การอภปรายแลกเปลยนความรกบเพอน โดยมครคอยใหการสนบสนน (Facilitate) การเรยน

2. การเรยนรดวยตนเอง (Self-directed Learning)

  การเรยนรดวยตนเอง (Self-directed Learning: SDL) ในการจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลกน อาศยกระบวนการแกปญหาเพอเรยนรโดยตวผเรยนเอง ซง ศาสตราจารย นพ.ทองจนทร หงศลดา

รมณ ไดใหความหมายวา “การเรยนรโดยการกำากบตนเอง” โดยจะตองมเวลา

สำาหรบใหผเรยนไดศกษาคนควาดวยตนเอง เวลาดงกลาวจะตองปรากฏในตารางสอน

อยางชดเจน

ทงนทกษะการเรยนรดวยตนเอง หมายถงการทผเรยนมความสามารถ

ดงน 1. กำาหนด ความตองการในการเรยนรของ

ตนเองวา ยงขาดความรอะไรบาง ทตองการในการตอบปญหาหรอโจทยท

กำาหนดมาให 2. รและระบแหลงทจะสบคนขอมลนน ๆ ได

3. กำาหนดวธการเรยนรทเหมาะสมกบตนเองและลงมอศกษาทจะศกษาได

4.ประเมนผลการเรยนรของตนเองได

วธการของการเรยนรดวยตนเองจะประกอบดวยกจกรรมดงตอไปน2.1  ครสรางโจทยปญหาทสามารถกระตนใหเกดการสรางวตถประสงคการเรยนร ระหวางการอภปรายในกระบวนการกลม2.2  ตงประธาน และเลขากลม โดยมครเปนผสนบสนนชวยเหลออยประจำากลม2.3  ผเรยนชวยกนทำาความเขาใจกบคำาศพทของโจทย

(Clerify Term and Concept)

2.4 ผเรยนชวยกนระบปญหาของสถานการณนน        (Define the Problem)

2.5 ผเรยนชวยกนวเคราะหปญหา          ( Analyse the Problem)

2.6 ผเรยนชวยกนตงสมมตฐานและจดลำาดบความสำาคญ (Formulate Hypothesis)

2.7 ผเรยนชวยกนสรางวตถประสงคการเรยนร          (Formulate Learning Objective)

2.8 ผเรยนตางคนไปรวบรวมขอมลนอกกลม         (Collect Additional Information Outside the Group)

2.9 ผเรยนกลบเขากลมเพอสงเคราะหขอมลทไดมาใหม  และสรปหลกการเปนแนวทางในการนำาไปใช2.10 เมอเสรจสนการแกปญหา กลมควรมการประเมนตนเอง รวมทงใหเพอนๆ ประเมนตนในประเดนตอไปน      1.ทกษะการใชเหตผลในการแกปญหา      2. ความรทไดจากโจทยปญหาทเรยน      3. ทกษะในการเรยนรโดยการกำากบตนเอง      4. ความรวมมอและสนบสนนในกระบวนการกลม

3. การเรยนรในกลมยอย (Small Group Learning)  การเรยนรโดยการอภปรายในกลมยอย (Small  Group  Session/Tutorial  Session)  ผเรยนจะเรยนรโดยการอภปรายถกเถยงในกลมยอย ซงเปนโอกาสในการทำาใหเกดการขยายความใหกระจางชด(Elaboration)  ในเนอหาทไดศกษา พรอมไดมโอกาสเรยนรจากการแลกเปลยนความคดเหนกบเพอนในกลมและ ไดฝกทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) 

เนองจากตองอธบายคา ตอบใหกบเพอนในกลมอยางชดเจนตามความคดเหนทตนไดเสนอไว และเปนโอกาสทผ

เรยนไดฝกทกษะการสอสาร ทงในฐานะผพดหรอถายทอดขอมล (Transmit Message) 

และในฐานะผฟง (Receive Message) ฝกการทำางานเปนทม มการแบงบทบาทหนาทใน

กลม เชน ประธาน เลขา คนเขยนกระดาน และสมาชกในกลม มบทบาท

หนาทของแตละคนในกลมยอย โดยผลดเปลยนหมนเวยนกน เพอใหทกคนไดม

โอกาสในการทำาหนาทเปนผนำา และผตาม สงผลใหสามารถทำางานเปนทมไดอยางม

ประสทธภาพ

ลกษณะทสำาคญของ PBL กคอ

-  ผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนรอยางแทจรง    (student-centered learning)-  การเรยนรเกดขนในกลมผเรยนทมขนาดเลก-  ครเปนผอำานวยความสะดวก (facilitator)   หรอผให คำาแนะนำา (guide)- ใชปญหาเปนตวกระตนใหเกดการเรยนร

-  ปญหาทนำามาใชมลกษณะคลมเครอ ไมชดเจน ปญหา 1 ปญหาอาจมคำาตอบไดหลายคำาตอบหรอแกไขปญหาไดหลายทาง (illed- structure problem)

-  ผเรยนเปนคนแกปญหาโดยการแสวงหาขอมลใหม ๆ ดวยตนเอง (self-directed learning)

-  ประเมนผลจากสถานการณจรง โดยดจากความสามารถในการปฏบต (authentic assessment)

ขอดและขอเสยของการจดการเรยนการสอนแบบใชปญหาเปนหลก

ขอด1. สนบสนนใหมการเรยนรอยางลมลก (Deep Approach)

2. สนบสนนใหเกดการเรยนรดวยตนเอง 3. โจทยปญหาทใชในการเรยนร จะสงผลใหผเรยนเหนความสำาคญของสงทเรยนกบการปฏบตงานในอนาคต ทำาใหเกดแรงจงใจในการเรยนรสามารถจดจำาไดดขน4. ทงครและผเรยนสนกกบการเรยน 5. สงเสรมสนบสนนการทำางานเปนทม

6. สงเสรมสนบสนนใหมโอกาสฝกทกษะการสอสาร การแกปญหา การคดอยางมวจารณญาณ การหาขอสรปเมอมความ

ขดแยงเปนตน

ขอเสย1. ผเรยนอาจไมมนใจในความรทตนคนความา เพราะไมสามารถกำาหนด

วตถประสงคอาจมผลกระทบในทางลบเกยวกบการเรยนได

2. ตองใชเวลาเพมขน ทงฝายผเรยนและผสอน ฝายผเรยน

3. การเรยนการสอนแบบใชปญหาเปนหลกน อาจไมเหมาะกบผเรยนทไมชอบการอภปราย

ถกเถยง ชอบฟงมากกวา4.จะตองมการตดตามและเฝาระวงการ

จดการเรยนการสอนอยางตอเนอง และทำาการปรบเปลยนแกไขตามเหนสมควร

การสอนโดยใชรปแบบ Problem-based Learning ไมใชการสอนแบบแกปญหา

(Problem solving method)    มครจำานวนไมนอยทนำาวธสอนแบบแกปญหาไปปะปนกบ PBL   เชน สอนเนอหาไปบางสวนกอน จากนนกทดลองใหนกเรยนแกปญหาเปนกลมยอย แลวครกบอกวา “ฉนสอนแบบ PBL แลว

นะ” ซงเปนความเขาใจผดอยางมาก

เพราะการสอนแบบ PBL นน ปญหาทเกยวของกบศาสตรของผ

เรยนโดยตรงตองมากอน โดยปญหาจะเปนตวกระตนหรอนำาทางใหผเรยนตองไปแสวงหาความรความเขาใจดวยตนเอง เพอจะไดคนพบคำาตอบของ

ปญหานน กระบวนการหาความรดวยตนเองนทำาใหผเรยนเกดทกษะใน

การแกไขปญหา (Problem solving skill)    

 

1.PBL ยอมาจากคำาวาอะไร (เฉลย)2.PBL คออะไร (เฉลย)3. การจดการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลก(PBL) มกกลไก อะไรบาง (เฉลย)4. ขอดของPBL คออะไร (เฉลย)5. ลกษณะทสำาคญของ PBL มอะไรบาง (เฉลย)

แบบฝกหด

Problem-based Learning

กลบ

การเรยนการสอนทเนนใหผเรยนไดเกดการเรยนรดวยตนเอง โดยใช

ปญหาเปนเครองกระตนใหผเรยนเกดความตองการทจะศกษาคนควา

หาความร โดยใชกระบวนการแกปญหาไดดวยตนเอง เพอใหผเรยนมการ

ตดสนใจทดมความคดอยางมวจารณญาณ สามารถเรยนรการ

ทำางานเปนทม ใฝร และมการเรยนรอยาง ตอเนองตลอดชวต เพอให

สามารถกาวทนกบสภาพการเปลยนแปลงของโลก วทยาศาสตร

และเทคโนโลยการเรยนร

กลบ

ม 3 กลไก คอ

การเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก (Problem-based Learning)

การเรยนรดวยตนเอง (Self-directed Learning)

การเรยนรในกลมยอย (Small Group Learning) กลบ

1. สนบสนนใหมการเรยนรอยางลมลก (Deep Approach)

2. สนบสนนใหเกดการเรยนรดวยตนเอง 3. โจทยปญหาทใชในการเรยนร จะสงผลใหผเรยนเหนความสำาคญของสงทเรยนกบการปฏบตงานในอนาคต ทำาใหเกดแรงจงใจในการเรยนรสามารถจดจำาไดดขน4. ทงครและผเรยนสนกกบการเรยน 5. สงเสรมสนบสนนการทำางานเปนทม

กลบ

-  ผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนรอยางแทจรง -  การเรยนรเกดขนในกลมผเรยนทมขนาดเลก-  ครเปนผอำานวยความสะดวก (facilitator)   หรอผใหคำาแนะนำา (guide)-ใชปญหาเปนตวกระตนใหเกดการเรยนร-  ปญหาทนำามาใชมลกษณะคลมเครอ ไมชดเจน ปญหา 1 ปญหาอาจมคำาตอบไดหลายคำาตอบหรอแกไขปญหาไดหลายทาง (illed- structure problem)

มอกกลบ

-  ผเรยนเปนคนแกปญหาโดยการแสวงหาขอมลใหม ๆ ดวยตนเอง (self-directed learning)

-  ประเมนผลจากสถานการณจรง โดยดจากความสามารถในการปฏบต (authentic assessment)

กลบ

นางสาวรตนา กงสาหส

นางสาวจนวภา รตนะ

นางสาวอรทย ศรพทกษ

นายรพภทร บญหาร

นายรฐศาสตร หาชาร

จดทำา

โดย

สาขาภาษาองกฤษ G:3 ป 1