ФУНДАМЕНТАЛИЗАМФУНДАМЕНТАЛИЗАМ

ЗЗборот борот “фундамент”“фундамент” потекнува потекнува од латинскиот збор од латинскиот збор „фундаментум„, кој значи основа, „фундаментум„, кој значи основа, темел, она врз што нешто се темел, она врз што нешто се издига или изградува. издига или изградува.

Тоа говори дека да се биде Тоа говори дека да се биде фундаментален значи фундаментален значи да се биде да се биде на изворина изворитете, на темелите на , на темелите на одредена идеја. одредена идеја.

РРелигиозен фундаментализамелигиозен фундаментализам

Најчесто поимот Најчесто поимот “религиозен фундаментализам”“религиозен фундаментализам” се се јавува во негативен контекст и без особено јавува во негативен контекст и без особено размислување се поврзува со исламот. размислување се поврзува со исламот.

Да се биде Да се биде христијански фундаменталистхристијански фундаменталист, значи да се , значи да се стои на темелите на самото христијанство. стои на темелите на самото христијанство.

Темелот, основата, она од коТемелот, основата, она од која ја се издига и се развива се издига и се развива христијанството е христијанството е БиблијатаБиблијата. .

Затоа, секој искрен, изворен, фундаменталистички Затоа, секој искрен, изворен, фундаменталистички ориентиран христијанин се повикува на вредностите ориентиран христијанин се повикува на вредностите од од Библијата, какоБиблијата, како што што се: не убивај,се: не убивај, не не кради, не лажи, кради, не лажи, помагај и помагај и љуби. љуби.

Аналогно на ова, да се биде Аналогно на ова, да се биде исламски исламски фундаменталистфундаменталист значи да се повикуваш на значи да се повикуваш на изворните, темелните вредности на исламот. изворните, темелните вредности на исламот. Тоа значи да се повикуваш на Тоа значи да се повикуваш на КуранотКуранот. .

Куранот, како света книга на муслиманите, Куранот, како света книга на муслиманите, налага разбирање и заемно помагање меѓу налага разбирање и заемно помагање меѓу луѓето. луѓето.

Конечно, исламот како монотеистичка Конечно, исламот како монотеистичка религија, како и христијанството, смета дека религија, како и христијанството, смета дека сите луѓе се чеда на иста Божја сила, сеедно сите луѓе се чеда на иста Божја сила, сеедно дали ќе се означи како “Бог” или “Алах”. дали ќе се означи како “Бог” или “Алах”.

Еве, ова сум јас. Нели сум најубава?

Куранот Куранот света книга на муслиманитесвета книга на муслиманите

Вака гледано, религиозниот Вака гледано, религиозниот фундаментализам е позитивенфундаментализам е позитивен

Така, моралот изведен од Куранот налага Така, моралот изведен од Куранот налага секој муслиман со имотот на соседот да секој муслиман со имотот на соседот да постапува како да е негов да се грижи за него постапува како да е негов да се грижи за него и да го негува кога соседот се наоѓа на пат и да го негува кога соседот се наоѓа на пат или привремено престојува во некое друго или привремено престојува во некое друго место. место.

Оттука, она што многупати се случува Оттука, она што многупати се случува (небрежно однесување кон имотот на другиот, (небрежно однесување кон имотот на другиот, негово палење и уништување) не е израз на негово палење и уништување) не е израз на добриот муслиман, туку е дело на добриот муслиман, туку е дело на лошиот лошиот муслиманмуслиман. .

Исто како што и Исто како што и инквизицијатаинквизицијата не беше дело не беше дело на добрите (фундаменталните) христијани, на добрите (фундаменталните) христијани, туку дело на оние што го напуштиле изворот туку дело на оние што го напуштиле изворот на христијанството, изумувајќи дека љубовта, на христијанството, изумувајќи дека љубовта, а не омразата и смртта, треба да владее со а не омразата и смртта, треба да владее со луѓето.луѓето.

Мека во Саудиска АрабијаМека во Саудиска Арабијацентар на муслиманскиот светцентар на муслиманскиот свет

Фундаментализмот како Фундаментализмот како политичка идеологијаполитичка идеологија

ФундаментализмотФундаментализмот како термин за прв пат се како термин за прв пат се употребувал во протестантските кругови на САД на употребувал во протестантските кругови на САД на почетокот на 20-тиот век и како таков требало да ги почетокот на 20-тиот век и како таков требало да ги покрива сите форми на т.н. „верски фанатизам„ чија покрива сите форми на т.н. „верски фанатизам„ чија основна идеја била основна идеја била отфрлање на Дарвиновата отфрлање на Дарвиновата теоријатеорија..

Фундаментализмот, онака како денес најчесто се Фундаментализмот, онака како денес најчесто се употребува, по својата суштина е употребува, по својата суштина е политичкаполитичка идеологијаидеологија

Фундаменталистичките идеиФундаменталистичките идеи се идеи преку кои се идеи преку кои се настојува се настојува националната држава да се замени националната држава да се замени со „божественииот поредок„.со „божественииот поредок„.

Идеолошката димензија на фундаментализмот се Идеолошката димензија на фундаментализмот се огледа и преку огледа и преку упатстватаупатствата кои се однесуваат на кои се однесуваат на верниците дека во своето секојдневно живеење верниците дека во своето секојдневно живеење мора да се помага заедницата на мора да се помага заедницата на „браќа по „браќа по верата„.верата„.

Иран е единственаИран е единствена„исламска република“ во светот„исламска република“ во светот

МуџахединиМуџахединиверскиот фундаментализам го заменија со верскиот фундаментализам го заменија со

политичкиот фундаментализамполитичкиот фундаментализам

Фундаменталистите повикуваат на Фундаменталистите повикуваат на враќање кон основните свети книгивраќање кон основните свети книги или текстови, читани во буквална или текстови, читани во буквална смисла и предлагаат идеите кои таму смисла и предлагаат идеите кои таму ќе се сретнат да се применуваат на ќе се сретнат да се применуваат на социјалниот, на економскиот и на социјалниот, на економскиот и на политичкиот живот. политичкиот живот.

Свештенството како привилегирани Свештенството како привилегирани толкувачи на тие толкувачи на тие ,,свети вистини,,,,свети вистини,, како што имаат религиска моќ треба да како што имаат религиска моќ треба да имаат и имаат и световна силасветовна сила. .

Тие би требало да настојуваат да го Тие би требало да настојуваат да го превземат превземат управувањето со управувањето со државатадржавата или директно (како што се или директно (како што се случи во Иран), или да работат во случи во Иран), или да работат во спрега со политичките партии.спрега со политичките партии.

Јасно е дека суштинска основа на Јасно е дека суштинска основа на фундаментализмот е религијата, или поточно фундаментализмот е религијата, или поточно кажано, фундаментализмот кажано, фундаментализмот претставува претставува агресивна политизација на религијатаагресивна политизација на религијата чија чија крајна цел е стекнување на политичка моќ. крајна цел е стекнување на политичка моќ.

Но фундаментализмот не мора да биде Но фундаментализмот не мора да биде ограничен само на религијата па така на ограничен само на религијата па така на пример Кинеските црвени гардисти со пример Кинеските црвени гардисти со нивната приврзаност кон Маовата мала нивната приврзаност кон Маовата мала црвена книшка, сигурно беа фундаменталистицрвена книшка, сигурно беа фундаменталисти

Следната карактеристика на Следната карактеристика на фундаментализмот е тоа дека секогаш е фундаментализмот е тоа дека секогаш е акционо ориентиранакционо ориентиран што значи дека се што значи дека се настојува на сите луѓе настојува на сите луѓе да им се наметне да им се наметне ваквиот ставваквиот став па дури и превземање на мерки па дури и превземање на мерки за за елиминација на сите другиелиминација на сите други (денес се (денес се смета дека исламскиот фундаментализам е во смета дека исламскиот фундаментализам е во основа на основа на меѓународниот тероризаммеѓународниот тероризам).).

Русија - православна Русија - православна џамахиријаџамахирија

Дека не се само исламските земји и нивните Дека не се само исламските земји и нивните компании верски фундаменталисти и ригидни, компании верски фундаменталисти и ригидни, сведочи и следниов пример од Русија. Имено, сведочи и следниов пример од Русија. Имено, рускиот производител на млеко Русское рускиот производител на млеко Русское молоко (Руско млеко), соопшти дека секоја молоко (Руско млеко), соопшти дека секоја вработена од православна вероисповест, која вработена од православна вероисповест, која абортирала или се венчала само во матично, абортирала или се венчала само во матично, ќе биде отпуштена. ќе биде отпуштена.

Компанијата со седиште во Москва им даде Компанијата со седиште во Москва им даде рок на своите вработени, кои се крстени во рок на своите вработени, кои се крстени во православна црква, но се венчале само во православна црква, но се венчале само во матичната служба, до 14 октомври да го матичната служба, до 14 октомври да го склопат својот брак и во црква или ќе се склопат својот брак и во црква или ќе се соочат со отказ.соочат со отказ.

Сопственикот на компанијата Василиј Бојко-Сопственикот на компанијата Василиј Бојко-Велики изјави дека жените, кои ја прекинале Велики изјави дека жените, кои ја прекинале бременоста, не се повеќе пожелни во бременоста, не се повеќе пожелни во фабриката. „Абортусот е убиство. Не сакаме фабриката. „Абортусот е убиство. Не сакаме да работиме со убијци“, рече Бојко-Велики.да работиме со убијци“, рече Бојко-Велики.

Според него, на сите работници, вклучувајќи Според него, на сите работници, вклучувајќи ги и оние од другите вери, ќе им биде ги и оние од другите вери, ќе им биде наложено да следат предавања за наложено да следат предавања за православната вера.православната вера.