ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

«Όλοι προβληματίζονται πώς να σταμα- τήσουμε την τρομοκρατία. Υπάρχει όμως ένας πραγματικά εύκολος τρόπος: να σταματήσουμε να είμαστε μέρος της…»

Νόαμ Τσόμσκι

ΘΕΜΑ: Τις τελευταίες

δεκαετίες παρουσιάζεται έντονα το φαινόμενο της τρομοκρατίας, κυρίως ως βίαιη έκφραση – αντίδραση ενάντια στα αδιέξοδα του καιρού μας (πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά, εθνικά…), γεμίζοντας με θύματα την ανθρωπότητα. Πώς ερμηνεύετε την τρομοκρατία; Πώς κρίνετε το φαινόμενο της τρομοκρατίας;

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: (από το γενικό στο ειδικό) Φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας.. έξαρση και της τρομοκρατίας..

(Η τρομοκρατία που έχει λάβει παγκόσμιες και τραγικές διαστάσεις είναι μία μορφή ένοπλης, εγκληματικής συνάμα, παρέμβασης κοινωνικοπολιτικού κυρίως χαρακτήρα, με σκοπό την ικανοποίηση κάποιων αιτημάτων.. στοχευμένες επιδιώξεις της αποτελούν η άσκηση πίεσης σε κυβερνήσεις, η ανατροπή καθεστώτων, η απελευθέρωση κρατουμένων, ο έλεγχος περιοχών, η πρόκληση ενδιαφέροντος – αφύπνιση της παγκόσμιας κοινής γνώμης.. η υλοποίησή τους επιχειρείται με δολοφονίες και απαγωγές επιφανών προσώπων, με τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών και μαζικό αφανισμό αμάχων, με σύλληψη ομήρων..)

ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣΖήτημα πρώτο: αίτια της τρομοκρατίας φανατισμός (πολιτικός, φυλετικός, εθνικός, θρησκευτικός) η ιδεοληψία και η αίσθηση του αλάθητου των απόψεων οδηγούν τους τρομοκράτες στην προσπάθεια επιβολής των θέσεών τους με κάθε μέσο.. ιδιαίτερα, θα πρέπει να τονιστεί ο ισλαμικός εξτρεμισμός που δεν έχει σύνορα ως προς τη δράση των οπαδών του.. οι αδικίες που συντελούνται σε βάρος «μικρών» λαών και εθνοτήτων και τα χρονίως άλυτα προβλήματά τους η αδυναμία άλλης μορφής αντίστασης οδηγεί στην τρομοκρατία που στην περίπτωση αυτή αποκτά τη μορφή εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα (Κούρδοι, Βάσκοι, Παλαιστίνιοι..).. κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά προβλήματα αδικίες, ανισότητες, σκάνδαλα, άνιση κατανομή του πλούτου + αποκοπή του πολίτη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων + αδυναμία του λαού να διεκδικήσει με νόμιμα και ηθικά μέσα το δίκιο του απέναντι σε ένα παντοδύναμο κράτος αγανάκτηση, βίαιη αντίδραση.. αυταρχικά, απολυταρχικά καθεστώτα η τρομοκρατία λειτουργεί ως επαναστατικός αγώνας ενάντια στις αυθαιρεσίες της κρατικής εξουσίας και επιχειρεί την ανατροπή της..

ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

έκπτωση των πολιτικών ιδεολογιών και των σύγχρονων πολιτικών συστημάτων απουσία ιδανικών + έλλειψη αντιπολιτευτικών δυνάμεων που θα πρότειναν λύσεις και θα έδιναν οράματα κι ελπίδα ώστε να απορροφηθούν οι κοινωνικές εντάσεις ιδεολογικό αδιέξοδο, ανάγκη ριζοσπαστικών λύσεων.. οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα ορισμένοι θεωρούν ότι η τρομοκρατία είναι υποκινούμενη από κρατικές μυστικές υπηρεσίες ώστε να εγκρίνονται κονδύλια αγοράς ειδικού εξοπλισμού προς αντιμετώπισή της ή να διενεργούνται πόλεμοι στο όνομα της καταπολέμησής της (εξυπηρέτηση οικονομικών σκοπιμοτήτων των βιομηχανιών όπλων / δυνατότητα διείσδυσης ισχυρών κρατών στο εσωτερικό χωρών που κρίνονται άνδρο τρομοκρατών) ή να αποπροσανατολίζεται η κοινή γνώμη σε περιόδους πολιτικής κρίσης στο εσωτερικό ενός κράτους..

Ζήτημα δεύτερο: πώς κρίνουμε την τρομοκρατία; ορισμένοι εμφανίζονται ως θιασώτες της τρομοκρατίας και νομιμοποιούν τις ενέργειές της, θεωρώντας ότι, υπό προϋποθέσεις και παρά τα όποια προβλήματα δημιουργεί, επιβάλλεται και δεν πρέπει να κατακρίνεται ασύστολα.. υποστηρίζουν πως: η τρομοκρατία κάποιες φορές είναι η μόνη διέξοδος, αντίδραση, αντίσταση των καταπιεσμένων λαών- ομάδων- τάξεων- ατόμων.. τα κίνητρα της τρομοκρατίας είναι ευγενή (αποκατάσταση αδικιών, τιμωρία υπευθύνων, υπεράσπιση δημοκρατίας- ισότητας- αξιοκρατίας, προστασία πολιτών – λαού..).. η βία είναι μερικές φορές το αναγκαίο μέσο επιτάχυνσης των κοινωνικών αλλαγών (θεωρία της ηθικής της βίας:όταν διά της βίας αποκαθίσταται η κοινωνική δικαιοσύνη, τότε η βία αυτή αποκτά ηθική διάσταση και κρίνεται επιβεβλημένη..

η πλειοψηφία των ανθρώπων καταδικάζει την τρομοκρατία, γιατί: ο σκοπός δεν αγιάζει πάντα τα μέσα.. η επιχειρηματολογία περί αδιεξόδων είναι ψευδής.. άλλωστε, η τρομοκρατία δεν έλυσε ποτέ τα προβλήματα (ακόμα κι αν τα κίνητρα ήταν ευγενή, οι τρομοκρατικές δράσεις όξυναν τα προβλήματα).. η λογική της ηθικής της βίας μπορεί να έχει κάποια σωστά ιδεολογικά ερείσματα, ωστόσο η εφαρμογή της είναι απαράδεκτη, αφού αναπόφευκτα οδηγεί σε μια κοινωνία ζούγκλας, όπου ο καθένας που πιστεύει ότι αδικείται παίρνει το νόμο στα χέρια του (επιτρεπτή, υπό προϋποθέσεις, είναι μόνο η γενικευμένη βία, η βία που λαμβάνει τη μορφή λαϊκής – εθνικής επανάστασης).. η τρομοκρατία είναι φαινόμενο παρανοϊκό, δηλωτικό σχιζοφρένειας, καθώς ο τρομοκράτης (όταν δεν είναι απλά ένας άπληστος και πληρωμένος δολοφόνος) εμφυσείται από μια ιδεολογία μεσσιανικού χαρακτήρα αυτοθεωρείται ο μεσσίας του λαού, ο ήρωας που αναλαμβάνει με οποιοδήποτε κόστος να υπερασπίσει τα δίκαια των τάξεων και των καταπιεσμένων λαών ερήμην τους, ποτισμένος με την έννοια της αυτοθυσίας και της θυσίας αθώων.. πρόκειται λοιπόν για ένα σύνολο παραληρηματικών ιδεών που χαρακτηρίζει «σχιζοφρενή» άτομα.. οι συνέπειες της τρομοκρατίας επιβεβαιώνουν την όποια αρνητική στάση απέναντί της:

απώλεια ανθρώπινων ζωών, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βαρβαρισμός, αμαύρωση του πολιτισμού.. άγχος, φόβος, ανασφάλεια στους πολίτες.. το κράτος επωφελείται του φαινομένου της τρομοκρατίας και γίνεται περισσότερο αστυνομικό – συντηρητικό (περιορισμός των ελευθεριών του πολίτη).. ταυτόχρονα, η τρομοκρατική δράση αποσταθεροποιεί την πολιτική ζωή και υπονομεύει τη δημοκρατία.. κοινωνία ζούγκλας, προφίλ υπανάπτυκτης χώρας, πλήττεται ο τουρισμός.. ανάπτυξη φαινομένων παραοικονομίας, καθώς το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών αποτελεί πηγή εσόδων για τις τρομοκρατικές οργανώσεις.. μεγάλα ποσά δαπανώνται για τη δίωξη των τρομοκρατών.. συντελούνται πόλεμοι πλέον για την καταστολή της τρομοκρατίας (Αφγανιστάν), με όποιες συνέπειες προκύπτουν από μια τέτοια εξέλιξη.. διατάραξη των διακρατικών σχέσεων όταν τα θύματα είναι αλλοδαποί..

ΕΠΙΛΟΓΟΣΗ τρομοκρατία κηλιδώνει κάθε προσπάθεια των κοινωνιών να αναβαθμιστούν, να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των μελών τους και εν τέλει να προοδεύσουν.. επομένως, επιβάλλεται η λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων.. η αποτελεσματικότητα όμως αυτών προϋποθέτει παιδεία των πολιτών, κοινωνική δικαιοσύνη εκ μέρους των κρατών και πολιτική βούληση από την πλευρά των εκλεγμένων αντιπροσώπων ώστε να συντρίψουν τα πλοκάμια της τρομοκρατίας όσο «ψηλά» κι αν φτάνουν αυτά..