50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

43
Departement RWO OVER ZWAARDEN EN SCHILDEN: DE JURIDISERING VAN DE RUIMTELIJKE ORDENING Juridisering van de ruimtelijke ordening? Flexibiliteit versus rechtszekerheid “Law is a shield, a sword and a menace” – Dworkin Bernard Hubeau en Guy Vloebergh

description

Symposium '50 jaar wet op de stedenbouw (1962-2012). Presentatie 'De juridisering van de ruimtelijke ordening'. Door Bernard Hubeau en Guy Vloebergh

Transcript of 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Page 1: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

OVER ZWAARDEN EN SCHILDEN: DE JURIDISERING VANDE RUIMTELIJKE ORDENING

Juridisering van de ruimtelijke ordening?Flexibiliteit versus rechtszekerheidFlexibiliteit versus rechtszekerheid

“Law is a shield, a sword and a menace” – Dworkin

Bernard Hubeau en Guy Vloebergh

Page 2: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

DE KERN VAN DE STELLING VAN DERUIMTELIJKE PLANNERS

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 3: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Ruimtelijk structuurplan Herselt - GRS RUP Moerbeke

Page 4: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

RSP en RUP zijn weinig strategischnoch dynamisch

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

RSP en RUP zijn weinig strategischnoch dynamisch

Ruimtelijk structuurplan Herselt - GRS

Page 5: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

deelproject Achtendries

Page 6: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Gewestelijke RUP’s bevatten doorgaansweinig details

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

deelproject Achtendries

Gewestelijke RUP’s bevatten doorgaansweinig details

Page 7: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 8: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Experimenteerruimte verdwijntnochtans …

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Experimenteerruimte verdwijntnochtans …

Page 9: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 10: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

open ruimte bpa | bestemmingsplan

Page 11: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

open ruimte bpa | uitwerkingen: recreatieve structuur

Page 12: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 13: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

maatwerk• werken aan regels en criteria om tot een goed

geargumenteerde definiëring te komen van hetbegrip goede plaatselijke ordening

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 14: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

maatwerk• werken aan regels en criteria om tot een goed

geargumenteerde definiëring te komen van hetbegrip goede plaatselijke ordening

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 15: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 16: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

meer ontwerpend onderbouwen

• masterplannen, beeldkwaliteitsplannen, openoproep Vlaams Bouwmeester, enz. meer inzetten omruimtelijke kwaliteit te bepalen vooraleer regelsjuridisch vast te leggen

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

juridisch vast te leggen

Page 17: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

meer ontwerpend onderbouwen

• masterplannen, beeldkwaliteitsplannen, openoproep Vlaams Bouwmeester, enz. meer inzetten omruimtelijke kwaliteit te bepalen vooraleer regelsjuridisch vast te leggen

Processen lopen fout,missen geïntegreerde aanpak

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

juridisch vast te leggenProcessen lopen fout,

missen geïntegreerde aanpak

Page 18: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

meer ontwerpend onderbouwen

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 19: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

ruimtelijke kwaliteit - rechtszekerheid

• ons huidig

ruimtelijk structuurplan

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

• ons huidigplanningssysteem biedtmeer rechtszekerheid danhet werken metgedetailleerde plannen vanaanleg

RUP

vergunningen

Page 20: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

RUP Mariekerke

Page 21: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Enge interpretatie van relatiegemeentelijk RUP en RSP

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

RUP Mariekerke

Enge interpretatie van relatiegemeentelijk RUP en RSP

Page 22: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

antwerpen

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Provinciale plannen

west-vlaanderen

oost-vlaanderen

limburg

vlaams-brabant

Page 23: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

antwerpen

Verschillende provinciale standaarden

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Provinciale plannen

west-vlaanderen

oost-vlaanderen

limburg

vlaams-brabant

Verschillende provinciale standaarden

Page 24: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 25: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Samenwerking tussen beleidsniveausloopt structureel fout

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Samenwerking tussen beleidsniveausloopt structureel fout

Page 26: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 27: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Ruimtebalans en inventariserg theoretisch

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Ruimtebalans en inventariserg theoretisch

Page 28: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

RUP Sint-Bernardusabdij

Page 29: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Ondermijning en uithollingvan gemeenschapsbestemmingen

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

RUP Sint-Bernardusabdij

Ondermijning en uithollingvan gemeenschapsbestemmingen

Page 30: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

JURIDISERING EEN KWAAL OF EEN ZEGEN?

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 31: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Albert Camus: Ja en neen

Recht bepaalt verhoudingen tussen mensen en instellingen:kolonisering door het recht

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

kolonisering door het recht

De schuldige is het instrumentalisme: we kunnen allesregelen

Page 32: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

MAAR WAT IS ER AAN DE HAND MET HETINSTRUMENTALISME?

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 33: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Vaststelling 1: Er treden vaakneveneffecten op

Vaststelling 2: Het recht ispermanent bedoeld, maar dewetgever is volatiel

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Vaststelling 3: De overheid kan nietalles regelen als een centraleregelkamer

Vaststelljng 4: Er is een absoluutgebrekkige handhaving

Page 34: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Vaststelling 5: Kruismans over hetarrangeren en het buigen van regelsals karaktereigenschap

Vaststelling 6: Regulering leidt vaaktot bureaucratisering enadministratieve ingewikkeldheid

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

administratieve ingewikkeldheid

Vaststelling 7: De rol van juridischeprofessionals is niet teonderschatten

Page 35: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

MAAR HET RECHT HEEFT OOK POSITIEVE FUNCTIES

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 36: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

De ontwikkeling van deverzorgingsstaat

Het recht is instrument én waarborg

Het recht als “social engeneering”

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Eerste Stedenbouwwet werd zeerpositief onthaald: modelwet-juweelwet – mijlpaalwet

Page 37: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

DE JURIDISERING IN DE RUIMTELIJKE ORDENING:EEN VOORBEELD OF EEN WANGEDROCHT?

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 38: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Eén: het beginsel van derechtszekerheid• - Zekerheid over gedrag en

eventuele sanctionering• - Materiële en procedurele

rechtvaardigheid

Twee: het beginsel van de

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Twee: het beginsel van dewettigheidstoetsing• - Rechtscolleges doen vooral aan

wettigheidstoetsing• en niet aan

opportuniteitstoetsing

Page 39: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Drie: het beginsel van heteigendomsrecht• -Ligt gevoelig en wordt

internationaalrechtelijk beschermd

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 40: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

DE JURIDISCHE TOESTAND EN DE FEITELIJKE TOESTANDSTEMMEN MET MEKAAR OVEREEN … OF NET NIET

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 41: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Samenwerking en complementariteit tussen juristen enplanologen is mogelijk vanuit een eerlijk en open wederzijdsverwachtingspatroon

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Page 42: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

“Law is a desired situation projectedinto the future” (Griffiths)

Ruimte voor flexibiliteit enkwalitatief maatwerk

Kritisch instrumentalisme

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

Kritisch instrumentalisme

Op zoek naar een nieuw evenwichtvanuit rechtszekere flexibiliteit

Page 43: 50j w_Bernard Hubeau en Guy Vloebergh_De juridisering van de ruimtelijke ordening

Departement RWO

Herregulering

Ambtenaren als ”zwoegers in het vooronder”: belang vanoverlegmomenten

Symposium 50 jaar Wet op de Stedenbouw | 22 maart 2012 | Brussel, Vlaams Parlement

overlegmomenten

Een nieuwe “Juridisch-planologische dialoog”