5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO...
Transcript of 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO...
![Page 1: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/1.jpg)
5. unitatea: hirien garapena erdi aroan
DBH 2.MAILAPeñaflorida institutua
Aroia Kortabitarte
![Page 2: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/2.jpg)
zER DAKIGU?“BURG” ATZIZKIA HIRI ASKORI GEHITU OHI ZAIO. Adibiderik? Zer esan nahi du? Zein giza-talderekin erlazionatzen duzue?
![Page 3: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/3.jpg)
Gasteizeko gaur egungo mapa honetan, non uste duzu
kokatzen zela Erdi Aroko
hiria? Zergatik?
![Page 4: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/4.jpg)
hirien garapenerako kausak. 1) Nekazaritza hedapenaXII.MENDETIK NEKAZARITZA HAZI (1100.URTETIK). Zergatik?
a) Lur berriak lortu: basoak bota, zingirak lehortu. Espazio gehiago uztarako.
b) Teknologia eta teknikak garatu: golde belarriduna, ureztatze sistema berritu, lugorria herenera pasa, labore berriak, errotak hedatu ziren jendea libratuz.
![Page 5: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/5.jpg)
Errotak: haize eta ur errotak
![Page 6: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/6.jpg)
Nekazaritza hedatu
Elikagai gehiago
Biztanleria hazi
Ariketa: demografia ikertzen. Liburuko 74.or
![Page 7: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/7.jpg)
HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar zituzten
eta artisau gehiago zeuden. 2) Merkataritza hazi zen eta bi itsas bide nagusi:
a) Mediterraneoa. Penintsula Iberiarra-Italia-Musulmanen lurraldeak-Bizantzio lotu.
b) Atlantikoa. Portugal-Germania-Errusia.
3) Azoketan saltzen zituzten produktuak.
4) Merkataritza hazi zenez, bankuak sortzen hasi ziren.
![Page 8: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/9.jpg)
AriketakLiburuko 75.orrialdeko maparen interpretazioa.
- Zer da Hansa eta non zuen boterea?- Zeintzuk ziren merkataritza gune nagusienak?- Zein hiritan egiten ziren azokarik garrantzitsuenak?
![Page 10: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/10.jpg)
osatu koadernoan ondorengo eskema
HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK
……………………...
……………………...
![Page 11: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/11.jpg)
NOLA KATEATUKO GENITUZKE KAUSAK? KAUSA ONDORIOAK AZTERTUZ HISTORIAN.
FITXA. KOADERNOAN PEGATU.
![Page 12: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/12.jpg)
hirien goraldiahttps://www.youtube.com/watch?v=0l3TnxKs_C8&t=18s
Bideoa ikusi ondoren, erantzun:
- Zein zati ditu hiri batek?- Nolakoa da Erdi Aroko hiriaren egituraketa?- Alderatu erromatar eta Erdi Aroko hiria (ezagutzak
aplikatuz).
![Page 13: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/13.jpg)
hIRIEN HAZKUNDEA. aRKATZAK ERDIRA1. Zein mendetik aurrera hazi ziren hiriak?
2. Zer gertatu zen hiri zaharrekin?
3. Hiri berriak zeren arabera sortu ziren?
4. Zergatik hazi ziren?
![Page 14: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/14.jpg)
hirien hazkundea (76)- XI.mendetik hiriak hazi. Hiri zaharrak merkataritza gune
bihurtu eta hiri berriak sortu ziren toki estrategikoetan (portua, bidegurutze…).
- Hiriak txikiak ziren. Adb: Brujas, Gante, Milan...
- Zergatik hazi ziren?
1- Nekazaritza hazi--> biztanleria hazi-->herrixketatik hirietara joan lan egitera.
2- Hirietan urte betez bizitzean jopu izateari uzten zenion.
3- Babes bila. Merkatari asko hirietan babestuago zeuden.
IK-KI ARIKETA
![Page 15: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/15.jpg)
hiriko gizartea (76)Hiriko biztanlea= burges. Burgua=hiria.
- Baina hiriko biztanle artean desberdintasun asko:1. Elitea: merkatari eta eskulangile garrantzitsuak. Ospea eta
dirua zuten.2. Biztanle gehienak dendari apalak edo aberatsen etxetan lan
egiten. 3. Beheko mailan, pobre eta baztertuak. Eskean edo lapurretan.
- Gehienak kristau izan arren, bazeuden musulman eta judutarrak: aljaman edo judutegietan bizi ziren.
Idatzi informazio hau Visual Thinking erabiliaz.
![Page 16: 5. unitatea: hirien garapena erdi aroan - HISTORIANHEZI.tk · 2017. 3. 5. · HIRIEN GARAPENERAKO KAUSAK. 2) MERKATARITZAREN HEDAPENA 1) Biztanleria hazi zenez, hauek produktuak behar](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081623/6148299dcee6357ef9252ccb/html5/thumbnails/16.jpg)
forua
Hiriak zentro politiko, ekonomiko eta kulturalak bihurtuko ziren.
Arazoa: hiria feudo baten barnean zegoenez jaun feudalaren menpe zegoen. Beraz, ez ziren erabat aske.
Konponbidea:burgesak jaunarengandik askatzeko eta beraien burua gobernatzeko erregeak hiriari FORUA ematen zion. Dokumentu horretan hiriaren eskubide eta pribilejioak jasota geratzen ziren.
HIZTEGIAN APUNTATU