4. Αλληλ xπί wραση μ ο σύσ ημα και ις πηρ xσίς v …...1...

1

2017-1-DE02-KA204-004250

4. Αλληλεπίδραση με το σύστημα και τις υπηρεσίες υγείας στη χώρα υποδοχής

Εισαγωγή

Υπάρχουν μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα στα συστήματα υγείας και τους αντίστοιχους θεσμούς και υπηρεσίες, καθώς ιστορικά έχουν αναπτυχθεί μέσα στο πλαίσιο του πολιτισμού κάθε χώρας. Στις ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν πολλές ομοιότητες και μεγάλες διαφορές όχι μόνο στο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και στην αλληλεπίδραση μεταξύ του ιατρικού προσωπικού και των ασθενών. Αν σκεφτούμε την οπτική των μεταναστών από τρίτες χώρες, οι διαφορές αυτές είναι ακόμα μεγαλύτερες και θέτουν εμπόδια στην πρόσβασή τους στο σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής. Εκτός από αυτό, επηρεάζουν αρνητικά τη γενικότερη κατάσταση της υγείας των προσφύγων και των μεταναστών σε σχέση με τον τοπικό πληθυσμό. Όταν αναφερόμαστε στο σύστημα υγείας, εννοούμε κυρίως την πρωτοβάθμια βαθμίδα περίθαλψης, δηλαδή αυτή που παρέχεται στα νοσοκομεία ή σε αναγνωρισμένα κέντρα υγείας.

Οι διαφορές, τα εμπόδια και τα προβλήματα που προκαλούν είναι αναγκαίο να ληφθούν σοβαρά υπόψη διότι ο τομέας της υγείας απαιτεί λεπτούς χειρισμούς, καθώς απευθύνεται σε πολύ προσωπικά ζητήματα των ασθενών που συχνά τους δημιουργούν άγχος. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να διερευνήσουμε τις αντίληψεις των μεταναστών για την υγεία και να τους εισαγάγουμε στις δυτικές αντιλήψεις και πρακτικές που σχετίζονται με την υγεία.

Το υλικό που ακολουθεί παρέχει στήριξη σε εκπαιδευτές που θέλουν να προσεγγίσουν θέματα υγείας μέσω δραστηριοτήτων που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για μετανάστες, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής.

Προκλήσεις

Η αλληλεπίδραση των μεταναστών, ιδιαίτερα αυτών που έχουν έρθει πρόσφατα στις ευρωπαϊκές χώρες, με το σύστημα υγείας και τις υπηρεσίες είναι γεμάτη προκλήσεις. Κατά συνέπεια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην επωφεληθούν από τις υπηρεσίες, να προκύψουν παρεξηγήσεις που θα οδηγήσουν σε λάθος διαγνώσεις ή μη κατάλληλη χορήγηση φαρμάκων και να γεννηθούν προκαταλήψεις. Επομένως, είναι απαραίτητο να δώσουμε έμφαση στην ένταξη των μεταναστών στο εθνικό σύστημα υγείας και παράλληλα να προσφέρουμε στους εκπαιδευτές εργαλεία, ώστε να προσεγγίσουν με αποτελεσματικότητα το ζήτημα αυτό.

Ερμηνεία/Θεωρητική θεμελίωση

Η γνώση του συστήματος υγείας της χώρας υποδοχής είναι απολύτως απαραίτητη για την ολοκληρωμένη προσπάθεια ένταξης των μεταναστών στο εθνικό σύστημα υγείας.

2

2017-1-DE02-KA204-004250

Πράγματι, αν οι μετανάστες αποκτήσουν γνώσεις και αυτοπεποίθηση σχετικά με το σύστημα υγείας, η κατάσταση της υγείας τους, που είναι στατιστικά χειρότερη από εκείνη του γηγενούς πληθυσμού, μπορεί να βελτιωθεί. Το πολιτισμικό, θρησκευτικό και οικονομικό περιβάλλον μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση αφενός της κατανόησης και αφετέρου της εμπιστοσύνης σε θέματα υγείας. Σκοπός των ασκήσεων αυτής της ενότητας είναι να αναστοχαστούμε κριτικά και να κατανοήσουμε καλύτερα όλα τα παραπάνω.

Τι να περιμένει κανείς

Στο παρόν διδακτικό υλικό, υπάρχουν οκτώ δραστηριότητες που έχουν ως στόχο να βελτιώσουν τις γνώσεις και τις ικανότητες των μεταναστών, ώστε να πετύχουν μία καλύτερη και πιο αποδοτική αλληλεπίδραση με το σύστημα υγείας. Ακόμη, οι δραστηριότητες αυτές επιδιώκουν να μειώσουν την απόσταση ανάμεσα στους μετανάστες και τους θεσμούς υγείας, καθώς και να οικοδομήσουν την εμπιστοσύνη μέσω της ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών με άτομα που μπορεί να έχουν διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο. Οι εκπαιδευόμενοι, αφού αναστοχαστούν ως προς τον εθνικό τους πολιτισμό και τα αντίστοιχα στερεότυπα, θα έχουν αποκτήσειν μία νέα και πιο εμπεριστατωμένη άποψη για το σύστημα υγείας.

Επισκόπηση των δραστηριοτήτων

- Δραστηριότητα 4.1: Επίσκεψη στον γιατρό

- Δραστηριότητα 4.2: Κατανόηση του συστήματος υγείας

- Δραστηριότητα 4.3: Σωστό ή Λάθος;

- Δραστηριότητα 4.4: Συνθήκες εργασίας των γιατρών

- Δραστηριότητα 4.5: Γνωρίζετε αυτή την ειδικότητα γιατρού;

- Δραστηριότητα 4.6: Πείτε μας την ιστορία σας

- Δραστηριότητα 4.7: Ανατρέψτε τα πολιτισμικά στερεότυπα

- Δραστηριότητα 4.8: Χώροι υγείας στην περιοχή μας

Βιβλιοφραφία

- https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(17)30040-2/fulltext

- Healthy Diversity Project: http://healthydiversity.eu/media/Healthy-Diversity-IO1-Reader-ENG.pdf.

- https://www.euromedinfo.eu/how-culture-influences-health-beliefs.html/

https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(17)30040-2/fulltext

https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(17)30040-2/fulltext

http://healthydiversity.eu/media/Healthy-Diversity-IO1-Reader-ENG.pdf


https://www.euromedinfo.eu/how-culture-influences-health-beliefs.html/

3

2017-1-DE02-KA204-004250

- http://storymaps.arcgis.com/en/

- http://tellyourstorymap.eu/wp-content/uploads/2017/07/tys-io1-report.pdf

- https://ec.europa.eu/health/social_determinants/migrants_en

- https://www.euromedinfo.eu/how-culture-influences-health-beliefs.html/

http://storymaps.arcgis.com/en/

http://tellyourstorymap.eu/wp-content/uploads/2017/07/tys-io1-report.pdf

https://ec.europa.eu/health/social_determinants/migrants_en

https://www.euromedinfo.eu/how-culture-influences-health-beliefs.html/

4

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 1: Επίσκεψη στον γιατρό

Θεωρητικό πλαίσιο

Οι ιατρικές υπηρεσίες είναι αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κουλτούρας κάθε χώρας. Έτσι, η εμπειρία μίας επίσκεψης στον γιατρό ή στο νοσοκομείο μπορεί να είναι πολύ διαφορετική στις χώρες καταγωγής των μεταναστών από τη χώρα υποδοχής. Η δραστηριότητα αυτή έχει ως στόχο να βοηθήσει τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να συνειδητοποιήσουν αυτές τις διαφορές και κατά συνέπεια, να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες από μία ιατρική επίσκεψη στη χώρα υποδοχής.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Οι εκπαιδευόμενοι/ες θα είναι σε θέση:

- Να μάθουν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα σε μία ιατρική επίσκεψη στη χώρα τους και στη χώρα υποδοχής.

- Να αναστοχαστούν ως προς τις πολιτισμικές διαφορές που υπάρχουν στα συστήματα υγείας.

Μέθοδοι εκπαίδευσης

- Αναστοχασμός και συζήτηση

Υλικοτεχνικός εξοπλισμός

- Πίνακας κιμωλίας/μαρκαδόρου ή χαρτοπίνακας παρουσίασης για να καταγραφούν οι διαφορετικές απόψεις

Αριθμός εκπαιδευόμενων

- Ελάχιστος αριθμός: 2 άτομα

Διάρκεια δραστηριότητας:

- 5-30 λεπτά περίπου (με δυνατότητα παράτασης)

Περιγραφή της δραστηριότητας

Η ομάδα κάθεται σε κύκλο. Εξηγήστε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες για ποιο θέμα θα μιλήσετε και ότι στόχος της δραστηριότητας είναι να αναγνωρίσουν τις διαφορές που υπάρχουν σε μία ιατρική επίσκεψη που πραγματοποιούν στην πατρίδα τους σε σχέση με μία αντίστοιχη επίσκεψη στη χώρα υποδοχής.

Πρώτος γύρος: Ο πρώτος λέει: «Στη χώρα μου...» (και προσθέτει ένα γεγονός ή μία προσωπική εμπειρία για μια ιατρική επίσκεψη στην πατρίδα του) π.χ. «Κάνω δύο ώρες δρόμο μέχρι να φτάσω στον γιατρό». Συνεχίζει ο επόμενος ξεκινώντας πάντα με τη φράση «Στη χώρα μου...».

5

2017-1-DE02-KA204-004250

Όταν τελειώσει ο πρώτος γύρος, πείτε τους ότι ο δεύτερος γύρος θα αφορά τη χώρα υποδοχής.

Δεύτερος γύρος: Επαναλάβετε τη δραστηριότητα, αλλά τώρα το κάθε άτομο θα ξεκινήσει με τη φράση «Σε αυτή τη χώρα...» (και αναφέρει μία εμπειρία ή εντύπωση από μία επίσκεψη στο νοσοκομείο ή στον γιατρό) π.χ. «... οι γιατροί έχουν πολλά μηχανήματα στα ιατρεία τους».

Όταν τελειώσει και αυτός ο γύρος, μπορείτε να ρωτήσετε αν υπάρχουν και άλλες ιδέες για διαφορές που παρατηρούν μεταξύ της χώρας καταγωγής και της χώρας υποδοχής. Αν όντως υπάρχουν, μπορείτε να επαναλάβετε ό,τι κάνατε στους δύο πρώτους γύρους. Στην αντίθετη περίπτωση, ξεκινήστε μία συζήτηση για τις διαφορές αυτές, για το πώς αισθάνονται οι εκπαιδευόμενοι για αυτές, τι προτιμούν, αν έχουν αντιμετωπίσει προβλήματα ή παρεξηγήσεις εξαιτίας των προσδοκιών που είχαν κλπ.

Συμβουλές για τον/την εκπαιδευτή/δεύτρια

- Σκεφτείτε από πριν κάποια παραδείγματα για να διεγείρετε τη φαντασία των εκπαιδευόμενων. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εικόνες από καταστάσεις σε σχέση με την ιατρική σε άλλες κουλτούρες, π.χ. ένα παιδί σε νοσοκομείο στην Αφρική ή έναν ηλικιωμένο να περιμένει τον γιατρό κλπ. Οι φωτογραφίες αυτές μπορούν να τοποθετηθούν στο κέντρο και να χρησιμεύσουν ως αφορμή για τη συζήτηση.

- Αν καταλάβετε ότι οι συμμετέχοντες δεν νιώθουν έτοιμοι να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους, μπορείτε να κάνετε μαζί τους μία χαλαρωτική δραστηριότητα, όπως να χτυπήσετε παλαμάκια ο ένας μετά τον άλλο στη σειρά (καθιστοί ή καλύτερα όρθιοι) ή να παίξετε ένα παιχνίδι με λέξεις π.χ. πετώντας μία μπάλα και ταυτόχρονα λέγοντας μια λέξη, για την οποία όποιος πιάνει τη μπάλα, πρέπει να βρει μία άλλη λέξη που θα πει πετώντας τη μπάλα στον επόμενο.

- Για τη συζήτηση: αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να ανακαλύψουμε τις απογοητεύσεις που έχουμε βιώσει, να καταλάβουμε αν κάποιος χρειάζεται ένα συγκεκριμένο είδος βοήθειας και να προσεγγίσουμε τον ρόλο των προσδοκιών εν γένει.

Περίληψη της δραστηριότητας

Στους δύο γύρους της συζήτησης με καθοδηγούμενες ερωτήσεις κάθε εκπαιδευόμενος/η συμβάλλει με προσωπικές του εμπειρίες ή γνώσεις για το σύστημα υγείας στη χώρα καταγωγής του και στη χώρα που ζει σήμερα. Η συζήτηση στον τελευταίο γύρο βοηθά στο να τονιστούν οι διαφορές που εντοπίστηκαν και να προσαρμόσουν οι εκπαιδευόμενοι/ες τις προσδοκίες τους για το νέο σύστημα υγείας.

6

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 2: Κατανόηση του συστήματος υγείας


Επειδή τα εθνικά συστήματα υγείας είναι πολύ εξειδικευμένα και πολύπλοκα, είναι χρήσιμο για τους μετανάστες να αποκτούν, μόλις καταφθάνουν στη χώρα υποδοχής, μια γενική γνώση για τις υπάρχουσες δομές και τους ισχύοντες κανόνες. Σε αυτή τη δραστηριότητα οι εκπαιδευόμενοι/ες θα μελετήσουν σε μικρές επιμέρους ομάδες τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν. Μια γενική επισκόπηση των δομών και των υπηρεσιών θα τους βοηθήσει να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να αποφασίζουν με μεγαλύτερη ανεξαρτησία για την ατομική τους περίθαλψη. Μπορεί να μην έχουν όλοι οι εκπαιδευόμενοι/ες επαρκείς γλωσσικές ικανότητες για να κάνουν αυτόνομα την έρευνα, αλλά με την εργασία σε ομάδες θα υποστηρίξουν ο ένας τον άλλο και θα διδαχθούν ο ένας από τον άλλο.



- Να διερευνούν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής.

- Να μοιράζονται τα αποτελέσματα της έρευνάς τους με την ομάδα τους και τους υπόλοιπους εκπαιδευόμενους.

- Να βοηθούν τους άλλους στην ανάκτηση πληροφοριών.

Εκπαιδευτικές μέθοδοι

- Έρευνα στο διαδίκτυο σε μικρές ομάδες

- Ομαδικές παρουσιάσεις ενώπιον όλων των εκπαιδευόμενων


- Υπολογιστές με σύνδεση στο Διαδίκτυο

- Κατάλογος όρων αναζήτησης


- Εξαρτάται από τους διαθέσιμους υπολογιστές, γενικά 2- 16 άτομα.

Διάρκεια δραστηριότητας

- Ανάλογα με τον χρόνο που έχετε στη διάθεσή σας και τις ερωτήσεις που θέλετε να θέσετε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες. Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει τμηματικά σε πολλές συνεδρίες.

7

2017-1-DE02-KA204-004250


- Ξεκινήστε με μία εισαγωγή στην ομάδα για τον στόχο της δραστηριότητας, δηλαδή να μάθουν περισσότερα για το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής, τους θεσμούς που περιλαμβάνει και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Ζητήστε από την ομάδα να σκεφτεί και να ανταλλάξει απόψεις και επιχειρήματα για τις απορίες που τους έρχονται στο μυαλό και κατόπιν, να κάνουν έναν κατάλογο με τα συμπεράσματά τους. Έπειτα, ομαδοποιήστε τα θέματα που προέκυψαν από τον καταιγισμό ιδεών για να βρείτε αυτά που χρήζουν περαιτέρω έρευνας. Παραδείγματα: Ασφάλιση υγείας (π.χ. πρόσβαση, επιλογές, δαπάνες και υπηρεσίες,...), ανικανότητα για εργασία (π.χ. νομικές πτυχές, διαδικασίες, οικονομική βοήθεια,...), νοσοκομεία (π.χ. σύγκριση και επιλογές, προετοιμασία, δαπάνες)

- Αφού ορίσετε τις θεματικές ενότητες, σχηματίστε μικρές ομάδες που θα πρέπει να βρουν συγκεκριμένες απαντήσεις σε αυτά τα θέματα. Η σύνθεση των ομαδων μπορεί να γίνει ανάλογα με το προσωπικό ενδιαφέρον του καθενός. Κάθε ομάδα συζητάει πώς θα αναλύσει περαιτέρω το θέμα, π.χ. εξειδικεύοντας τις ερωτήσεις ή βρίσκοντας όρους αναζήτησης για τη διαδικτυακή έρευνα. Ύστερα, οι ομάδες ψάχνουν διαδικτυακά τις απαντήσεις σε κάθε θέμα, αλλά θα πρέπει να καταγράψουν τις απαντήσεις που θα βρουν. Η μορφή αυτής της καταγραφής μπορεί να σχετίζεται με άλλα εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω των οποίων μπορούν να δημιουργηθούν συνέργειες, π.χ. μία ψηφιακή παρουσίαση για να προωθηθούν οι ικανότητες των συμμετεχόντων στην τεχνολογία, (αν το θεωρείτε εφικτό). Εν ολίγοις, εξαρτάται από εσάς και τις δυνατότητες της ομάδας σας.

- Στο τέλος, όλες οι ομάδες μοιράζονται τα ευρήματά τους με τους υπολοίπους και κάθε ομάδα κάνει μια πεντάλεπτη παρουσίαση. Λαμβάνοντας υπόψη τον διαθέσιμο χρόνο, οι άλλοι εκπαιδευόμενοι μπορούν να υποβάλουν ερωτήσεις ή να συζητήσουν ορισμένες άλλες πτυχές αυτών που έμαθαν. Μπορεί να φανεί χρήσιμο να τους δώσετε μια σύντομη δομή παρουσίασης των αποτελεσμάτων, π.χ. γενικό θέμα, επιμέρους θέματα με περισσότερες λεπτομέρειες, πληροφορίες για τις πηγές και τη μεθοδολογία.

Συμβουλές για τον/την εκπαιδευτή/τρια

- Μπορείτε εσείς να αποφασίσετε τον χρόνο που θα διαθέσετε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες για μία τέτοια έρευνα και το βάθος της ανάλυσης. Αυτό εξαρτάται βέβαια και από την γλωσσική ικανότητα της ομάδας και την ευχέρειά της με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

- Μπορείτε να δώσετε στους/στις εκπαιδευόμενούς/ές σας έναν κατάλογο πηγών για να τον μελετήσουν. Έτσι, μπορείτε να αποκλείσετε ακατάλληλες πηγές, π.χ. επειδή είναι πολύ εξειδικευμένες ή γιατί το επίπεδο της γλώσσας είναι πολύ υψηλό για αυτούς/ές κλπ.

8

2017-1-DE02-KA204-004250

- Παραλλαγή αυτής της δραστηριότητας θα μπορούσε να είναι η ανάθεση μικρότερων ερευνητικών εργασιών σε μεμονωμένα άτομα π.χ. που ολοκληρώνουν γρήγορα τις δραστηριότητες και τους απομένει χρόνος μέχρι να τελειώσουν οι υπόλοιποι της ομάδας.


Έρευνα σε μικρές ομάδες και συλλογή πληροφοριών για συγκεκριμένες πτυχές του συστήματος υγείας στη χώρα υποδοχής με στόχο μία επισκόπηση του συστήματος υγείας και της οργάνωσής του σε σύγκριση με το σύστημα υγείας στη χώρα καταγωγής.

9

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 3: Σωστό ή Λάθος;


Η δραστηριότητα αυτή είναι ένα απλό παιχνίδι, στο οποίο οι εκπαιδευόμενοι/ες μπορούν να ελέγξουν τις γνώσεις τους για το σύστημα υγείας στη χώρα υποδοχής. Οι ερωτήσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ασφάλιση, η επίσκεψη στον γιατρό και η νοσηλεία στο νοσοκομείο. Σε κάποιες ερωτήσεις, η απάντηση μπορεί να είναι σωστή υπό ορισμένες συνθήκες, αλλά λάθος υπό άλλες, π.χ. σε διαφορετικά εθνικά περιβάλλοντα. Οι ερωτήσεις αποτελούν μία καλή εισαγωγή στις διαφορετικές πτυχές και προσεγγίσεις στην αλληλεπίδραση με το σύστημα υγείας.



- Να αναστοχαστούν πληροφορίες για το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής.

- Να παρέχουν και να λαμβάνουν ανατροφοδότηση για τις δικές τους γνώσεις.

- Να συζητήσουν και να αξιολογήσουν τις γνώσεις τους.

- Να διασκεδάσουν.


- Παιχνίδι με ερωτήσεις τύπου «Σωστό ή Λάθος;»


- Κατάλογος ή κάρτες με ερωτήσεις (Κέιμενο 4.3 στο παράρτημα)




- Αν λάβετε υπόψη τον χρόνο που θα έχετε στη διάθεσή σας και τον αριθμό των ερωτήσεων, περίπου 30 λεπτά.


- Εισαγωγή της ομάδας στον στόχο που φιλοδοξεί να πετύχει η δραστηριότητα αυτή, δηλαδή τον έλεγχο των γνώσεών τους για το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής, τους θεσμούς που περιλαμβάνει και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με επιμέρους πτυχές του. Μπορείτε να αξιοποιήσετε τις ερωτήσεις με διάφορους τρόπους και εξαρτάται αποκλειστικά από εσάς ως εκπαιδευτές/εύτριες να αποφασίσετε με ποιους. Για παράδειγμα, ένας τρόπος παρουσίασης αυτής της δραστηριότητας είναι να διαβάσετε τις ερωτήσεις ενώπιον όλης της ομάδας και

10

2017-1-DE02-KA204-004250

μετά να συζητήσετε από κοινού ποια είναι η σωστή απάντηση. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο ποια είναι η σωστή απάντηση και σε αυτές θα ακολουθήσει συζήτηση στην ομάδα για τις διάφορες εξαιρέσεις, ώστε να γίνουν σαφείς οι προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν.

- Ένας άλλος τρόπος είναι να φτιάξετε κάρτες, οι οποίες στη μία πλευρά θα έχουν γραμμένη την ερώτηση και στην άλλη την απάντηση. Στη συνέχεια, μπορείτε να σχηματίσετε μικρότερες ομάδες που θα παίξουν το παιχνίδι μεταξύ τους. Παρακινήστε τις ομάδες να συζητήσουν μεταξύ τους τις απαντήσεις που έδωσαν και να κάνουν τη σύγκριση με τις δικές τους χώρες. Στο τέλος, όλες οι ομάδες θα συζητήσουν τις εντυπώσεις τους και την πορεία του παιχνιδιού.


- Αρχικά, αξιολογήστε τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις. Λόγω των διαφοροποιήσεων που εμφανίζουν τα συστήματα υγείας των χωρών της Ευρώπης, κάποιες απαντήσεις μπορεί να μην ανταποκρίνονται στο εθνικό πλαίσιο της χώρας σας.

- Σκεφτείτε την ομάδα σας και αποφασίστε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να πραγματοποιήσουν τη δραστηριότητα, δηλαδή όλοι μαζί ή σε μικρές ομάδες;

- Μπορείτε επίσης, να χρησιμοποιήσετε ευθείες ερωτήσεις ως επαναλαμβανόμενη σύντομη δραστηριότητα που θα ενεργοποιήσει τη συζήτηση.


Η δραστηριότητα αυτή είναι ένα παιχνίδι σωστού - λάθους. Οι εκπαιδευόμενοι/ες καλούνται να αξιολογήσουν διάφορες πτυχές του συστήματος υγείας και να αποφασίσουν αν είναι έτσι ή όχι. Ορισμένες ερωτήσεις δεν έχουν μόνο μία απάντηση ή μπορούν να απαντηθούν με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με το εθνικο πλαίσιο μίας χώρας. Συνεπώς, η εν λόγω δραστηριότητα αποτελεί μία καλή ευκαιρία για να εμβαθύνετε τη συζήτηση με τους/τις εκπαιδευόμενους/ες.

11

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 4: Συνθήκες εργασίας των γιατρών Θεωρητικό πλαίσιο

Η δραστηριότητα αυτή αποσκοπεί στην απόκτηση επίγνωσης για τους παρόχους υπηρεσιών υγείας και ιδιαίτερα τους γιατρούς. Η αρχική ιδέα είναι ότι, αν μάθουμε το περιβάλλον και τις συνθήκες υπό τις οποίες εργάζεται ένας γιατρός, μπορούμε να προσαρμόσουμε τις προσδοκίες μας και να αποκτήσει ενσυναίσθηση που μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη συνεργασία μεταξύ γιατρών και ασθενών.



- Να κατανοούν καλύτερα τις συνθήκες εργασίας των γιατρών.

- Να αναπτύξουν κατανόηση και ενσυναίσθηση ως προϋποθέσεις συνεργασίας


- Ανταλλαγή εμπειριών σε μικρές ομάδες

- Αναστοχασμός


Κείμενο 4.4 (στο παράρτημα)




- Αν λάβετε υπόψη τον χρόνο που θα έχετε στη διάθεσή σας και τον αριθμό των ερωτήσεων, θα χρειαστείτε περίπου 15 λεπτά.

Περίγραφη της δραστηριότητας

Ξεκινήστε με μία εισαγωγή στην ομάδα για τον στόχο της δραστηριότητας, δηλαδή τον έλεγχο των γνώσεών τους για το σύστημα υγείας της χώρας υποδοχής, τους θεσμούς που περιλαμβάνει και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με επιμέρους πτυχές του.

Αρχικά, οι εκπαιδευόμενοι/ες μιλούν για συγκεκριμένες απογοητεύσεις που έχουν βιώσει στο σύστημα υγείας. Μπορείτε, αν θέλετε, να τις καταγράψετε στον πίνακα ή σε χαρτοπίνακα παρουσίασης.

Ύστερα, μοιράζετε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες το φυλλάδιο και το διαβάζουν μαζί. Κατόπιν, ελέγχουν τις απογοητεύσεις που κατέγραψαν για να δουν αν μπορούν να τις συσχετίσουν με το εργασιακό περιβάλλον ενός γιατρού.

12

2017-1-DE02-KA204-004250

Παράδειγμα: Μία ασθενής ένιωσε ότι ο γιατρός δεν άκουσε προσεκτικά το πρόβλημά του. Πλέον, οι εκπαιδευόμενοι/ες μπορούν να κατανοήσουν τους λόγους, γιατί γνωρίζουν την κοινωνική πολυπλοκότητα του επαγγέλματος του γιατρού και τις πολλές ώρες που εργάζεται

.

Συμβουλές για τον/την εκπαιδευτή/δεύτρια:

- Βέβαια υπάρχουν και άλλες προϋποθέσεις που είναι καθοριστικές για τις συνθήκες εργασίας των παρόχων υπηρεσιών υγείας, π.χ. οι οικονομικοί όροι, όπως οι αμοιβές για τις επισκέψεις ή η έλλειψη αποζημίωσης για τις κατ’ οίκον επισκέψεις. Αυτές οι πλευρές του ζητήματος έχουν παραλειφθεί, διότι διαφέρουν από χώρα σε χώρα.


Το να βάζεις τον εαυτό σου στη θέση του άλλου βοηθά στην ανάπτυξη της αλληλοκατανόησης. Η έννοια αυτή διέπει την εν λόγω δραστηριότητα που έχει σκοπό να αναπτύξει την κατανόηση για την συνθήκες εργασίας των γιατρών. Η ευρύτερη κατανόηση του τρόπου ζωής και εργασίας των γιατρών ενθαρρύνει τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να συμβάλουν σε μία καλή αλληλεπίδραση γιατρού–ασθενή. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται αναστοχασμό πάνω σε μη ρεαλιστικές ή υπερβολικές προσδοκίες που ενδεχομένως έχουν, αναλυτική προετοιμασία για την ιατρική επίσκεψη που πιθανότατα να τους εξοικονομήσει χρόνο κλπ.

13

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 5: Ξέρετε αυτή την ειδικότητα γιατρού;


Το τοπίο των ιατρικών υπηρεσιών είναι πολύπλοκο και εξειδικευμένο. Η παρούσα δραστηριότητα είναι ένα μείγμα από διαμεσολαβημένη γνώση και μάθημα λεξιλογίου. Βασίζεται σε κάρτες με εικόνες και οι εκπαιδευόμενοι/ες πρώτα μαντεύουν και μετά μαθαίνουν την ορολογία για εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες.



- Να μάθουν τις ονομασίες εξειδικευμένων ιατρικών υπηρεσιών.

- Να μαντεψουν και να ελέγξουν τις γνώσεις τους.


- Παιχνίδι «Μάντεψε Ποιος» για λεξιλόγιο



- Ενημερωτικό φυλλάδιο 4.5 (βλέπε παράρτημα)



Διάρκεια της δραστηριότητας

- Περίπου 15 λεπτά


Για να προετοιμάσετε τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, μπορείτε να τυπώσετε τις φωτογραφίες και να γράψετε τις λύσεις στην πίσω πλευρά.

Στη συνέχεια, τοποθετήστετε τις καρέκλες σε κύκλο. Βέβαια, μπορείτε να πραγματοποιήσετε τη δραστηριότητα αυτή και με την ομάδα στις συνηθισμένες της θέσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι να μπορούν όλοι να δουν τις φωτογραφίες. Ειδάλλως, τοποθετήστε μία φωτογραφία στη μέση του κύκλου ή δώστε τη να τη δουν με τη σειρά οι εκπαιδευόμενοι/ες στον κύκλο. Βεβαιωθείτε ότι την έχουν δει όλοι. Ύστερα, ζητήστε τους να μαντέψουν ποιο ιατρικό πρόβλημα απεικονίζεται στη φωτογραφία. Κατόπιν, ρωτήστε αν κάποιος ξέρει ποια ειδικότητα ιατρού θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό. Οι απαντήσεις είναι γραμμένες στην πίσω πλευρά της κάρτας.

14

2017-1-DE02-KA204-004250

Αν επιθυμείτε να εμπλουτίσετε το λεξιλόγιο που μαθαίνουν οι εκπαιδευόμενοι/ες μέσω της δραστηριότητας αυτής, αφού εντοπίσετε την ειδικότητα, μπορείτε να συγκεντρώσετε και άλλους όρους που να αναφέρονται στο θέμα και που μπορούν να χρησιμεύσουν για να περιγράψουν προσωπικά προβλήματα υγείας.


- Μπορείτε να επεκτείνετε αυτήν τη δραστηριότητα συγκεντρώνοντας περισσότερη ορολογία και παρέχοντας συμπληρωματικό και σχετικό λεξιλόγιο στους/στις εκπαιδευόμενούς/ές σας.

- Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μόνο κάρτες μονής όψης ως εισαγωγή για να εμβαθύνετε σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες, όπως π.χ. η υγεία των παιδιών.

- Κάποιες ειδικότητες μπορεί να μην διδάσκονται στο πλαίσιο της διεξαγωγής του παιχνιδιού. Αν η ομάδα σας θέλει και άλλες που δεν έχουν συμπεριληφθεί, μπορείτε να τους ζητήσετε να τις συμπληρώσουν. Ακόμη, μπορείτε να τους/τις παροτρύνετε να βρουν εικόνες και λέξεις μόνοι/ες τους.


Οι κάρτες με εικόνες δίνουν στοιχεία για συγκεκριμένα προβλήματα υγείας στα οποία ειδικεύονται συγκεκριμένοι γιατροί. Οι ονομασίες των ειδικοτήτων είναι κάπως δύσκολες, αλλά είναι σημαντικό να τις γνωρίζετε. Μέσω αυτού του παιχνιδιού οι εκπαιδευόμενοι/ες μαντεύουν τη σωστή ειδικότητα γιατρού και έχουν την ευκαιρία να μάθουν ειδικό λεξιλόγιο αλλά και να ανταλλάξουν εμπειρίες και να μιλήσουν για τις διαφορές που υπάρχουν στις κουλτούρες των χωρών τους.

15

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 6: Πείτε μας την ιστορία σας


Η αφήγηση προσωπικών ιστοριών αποτελεί ένα πολύ ισχυρό εργαλείο επικοινωνίας. Με τις ιστορίες οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται καλύτερα κάποιες καταστάσεις και ταυτίζονται συναισθηματικά (ενσυναίσθηση) με αυτόν/ή που τις αφηγείται. Η αφήγηση ιστοριών που αφορούν θέματα υγείας μπορεί να μειώσει την απόσταση ανάμεσα σε ανθρώπους που κατάγονται από διαφορετικές χώρες, που έχουν διαφορετικές παραδόσεις και συστήματα υγείας.


- Ανταλλαγή εμπειριών


- Συζήτηση

- Συζήτηση ανα ζεύγη



- Κανένας


- Ελάχιστος αριθμός: 3-4 άτομα

Διάρκεια της - Δραστηριότητας

- Περίπου 30-40 λεπτά


Ξεκινήστε με μία εισαγωγή στον στόχο της δραστηριότητας, δηλαδή την ανταλλαγή εμπειριών για το σύστημα υγείας. Το θέμα προς συζήτηση μπορεί να προσαρμόζεται και να εξειδικεύεται ανάλογα με το πού θέλετε να επικεντρώσετε κάθε φορά, π.χ. σε μία ομάδα γυναικών που έχουν εμπειρίες στην περιγεννητική φροντίδα.

Υπάρχουν διάφορα θέματα και σενάρια που μπορείτε να συζητήσετε για να κατανοήσετε διαφορετικές οπτικές γωνίες και εμπειρίες ζωής, όπως:

- Η πρώτη φορά που νοσηλευτήκατε σε νοσοκομείο.

- Μία αστεία στιγμή κατά τη διάρκεια της αγωγής υγείας.

- Τι μπορείτε να κάνετε για να είστε υγιείς.

16

2017-1-DE02-KA204-004250

- Η πιο σημαντική σας εμπειρία σχετικά με τη δυσκολία που αντιμετωπίσατε στην επικοινωνία με γιατρούς, νοσηλευτικό προσωπικό κλπ.

Κάθε εκπαιδευόμενος/η ζωγραφίζει μία εικόνα της ιστορίας που θέλει να πει. Μετά από αυτό, σχηματίστε έναν κύκλο. Οι εκπαιδευόμενοι/ες αφηγούνται ο/η καθένας/εμία χωριστά την ιστορία του/της, ενώ οι άλλοι τον/την ακούν. Μετά το τέλος κάθε αφήγησης μπορείτε να υποβάλετε σχετικές ερωτήσεις.

Μόλις όλοι/ες οι εκπαιδευόμενοι/ες έχουν ολοκληρώσει την αφήγηση μίας προσωπικής τους εμπειρίας, μπορείτε να ξεκινήσετε μία συζήτηση που σχετίζεται με τρία βασικά ερωτήματα:

Τι φοβάστε περισσότερο σχετικά με το σύστημα υγείας στη... (χώρα);

Πώς μπορείτε να ξεπεράσετε τις ανησυχίες σας;

Τι εκτιμάτε περισσότερο στο σύστημα υγείας;


- Οι δραστηριότητες για να σπάσει ο πάγος καθώς και οι μικρές σωματικές ασκήσεις προετοιμάζουν την ομάδα να μοιραστεί τις ιστορίες της.

- Αφήστε τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να επιλέξουν ελεύθερα αν θα μιλήσουν και τι θα πουν.

- Διαχείριση χρόνου: Διευκρινίστε στους/στις εκπαιδευόμενους/ες ότι υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος ομιλίας για την αφήγηση κάθε ιστορίας. Εξαρτάται από τον αριθμό όσων θέλουν να μοιραστούν την ιστορία τους με τους υπολοίπους.

- Αντλήστε μεγαλύτερη έμπνευση από εδώ: http://storymaps.arcgis.com/en/

- http://tellyourstorymap.eu/wp-content/uploads/2017/07/tys-io1-report.pdf


Η παρούσα δραστηριότητα βοηθά τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να μοιραστούν τις εμπειρίες τους από το σύστημα υγείας με αφετηρία μία εικόνα. Υπάρχουν ποικίλα και εξειδικευμένα θέματα που μπορείτε να συνεξετάσετε με τους/τις εκπαιδευόμενους/ες και είναι σημαντικό όλοι να αισθανθούν ότι μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα. Στην τελευταία συζήτηση θα έχουν την ευκαιρία να αναστοχαστούν κριτικά την αντίληψη που έχουν οι ίδιοι/ες για το σύστημα υγείας.

http://storymaps.arcgis.com/en/

http://tellyourstorymap.eu/wp-content/uploads/2017/07/tys-io1-report.pdf

17

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 7: Ανατρέψτε τα πολιτισμικά στερεότυπα


Η δραστηριότητα αυτή έχει ως στόχο να ξεκινήσει μία συζήτηση με τη βοήθεια εικόνων με θέμα τα στερεότυπα, τους φόβους και τις παρεξηγήσεις σχετικά με το σύστημα υγείας που βιώνουν οι άνθρωποι που ζουν σε μία ξένη χώρα. Αναφέρεται σε κρίσιμα περιστατικά και βοηθά τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να αναλύσουν συγκεκριμένες σχετικές περιπτώσεις και καταστάσεις που σχετίζονται με την αντίληψη για την υγεία, την αγωγή υγείας και το σύστημα υγείας προκειμένου να αποδομηθούν τα στερεότυπα και να αντιμετωπιστεί ένα προσωπικό πρόβλημα. Η μεθολογία διαχείρισης κρίσιμων περιστατικών βοηθά στο να κάνουμε ένα βήμα πέρα από την απλή διαπίστωση των πηγών που προκαλούν ένταση και διευκολύνει στο να βρεθούν συγκεκριμένες λύσεις στο πρόβλημα.



- Να αντιλαμβάνονται καλύτερα τις αντιλήψεις και τα στερότυπα που έχουν για το σύστημα υγείας.

- Να μεταβάλλουν τις αντιλήψεις τους και να βρίσκουν λύση στα προβλήματά τους.

- Να παρέχουν και να λαμβάνουν ανατροφοδότηση για τις αντιλήψεις και τις γνώσεις τους.


- Μέθοδος διαχείρισης κρίσιμων περιστατικών


- Εικόνες με πρακτικές υγείας από όλο τον κόσμο (βλ. φυλλάδιο M4_A7 για ιδέες)



Διάρκεια δραστηριότητας:

- 30-60 λεπτά


Αρχικά, μιλήστε στην ομάδα σας για τον ρόλο που διαδραματίζει η κουλτούρα σε ό,τι αφορά την αντίληψη των ανθρώπων για την υγεία. Με άλλα λόγια, οι πεποιθήσεις μας για τον ορθό τρόπο διαχείρισης προβλημάτων υγείας συνδέεται άμεσα με το πολιτισμικό μας

18

2017-1-DE02-KA204-004250

υπόβαθρο. Για τον λόγο αυτό, υπάρχουν τόσες πολλές ιατρικές τεχνικές στον κόσμο, τις οποίες οι άνθρωποι εμπιστεύονται και παράλληλα είναι αποτελεσματικές.

Έπειτα, οι εκπαιδευόμενοι/ες καλούνται να κοιτάξουν ορισμένες φωτογραφίες με διαφορετικές πρακτικές υγείας και να επιλέξουν τη φωτογραφία που τους προκαλεί το ισχυρότερο συναίσθημα, θετικό ή αρνητικό. Για παράδειγμα, η έννοια της ένεσης μπορεί να διαφέρει τον έναν πολιτισμό στον άλλο. Για κάποιους μπορεί να συνδέεται με την εισαγωγή φαρμάκου/ναρκωτικής ουσίας στο σώμα ή την εφαρμογή εμβολίου ή ακόμη και με τον κίνδυνο να αφαιρεθεί η ψυχή από το σώμα. Βέβαια, το τελευταίο σχετίζεται με λαϊκές δοξασίες. Αφού οι εκπαιδευόμενοι/ες καθίσουν σε κύκλο, αναφέρουν ενώπιον της ομάδας τον λόγο για τον οποίο επέλεξαν τη συγκεκριμένη φωτογραφία και γιατί τους προκάλεσε τόσο δυνατά συναισθήματα. Έχει μεγάλη σημασία να κάνουν αρχικά μία αντικειμενική περιγραφή της φωτογραφίας και ύστερα, να μιλήσουν για τα συναισθήματά που ένιωσαν και τις συνδέσεις που έκαναν μόλις είδαν τη φωτογραφία. Στη συνέχεια, ρωτήστε τους με ποιον τρόπο η ιστορία που μοιράστηκαν με την υπόλοιπη ομάδα επηρεάζει τις τωρινές συνθήκες της ζωής τους. Οι εκπαιδευόμενοι/ες μπορούν να κάνουν αυτή τη συζήτηση και σε μικρότερες ομάδες. Αφού προδιορίσουν τι ακριβώς από την παρούσα κατάστασή τους αντιπροσωπεύει η εν λόγω κάρτα, θα πρέπει να αναλογιστούν πώς θα ξεπεράσουν αυτό το εμπόδιο.

Αν σας απομείνει χρόνος μετά το τέλος της συζήτησης, μπορείτε να ζητήσετε από τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να ξανακοιτάξουν τις φωτογραφίες και να τους/τις ρωτήσετε αν εξακολουθούν να αισθάνονται τα ίδια συναισθήματα.


- Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μέθοδο διαχείρισης κρίσιμων περιστατικών στην αγωγή υγείας, κάντε κλικ εδώ: http://healthydiversity.eu/media/Healthy-Diversity-IO1-Reader-ENG.pdf.

- Καλό θα ήταν να διαθέτετε κάποιες βασικές γνώσεις για τις πρακτικές υγείας που ακολουθούνται παγκοσμίως.


Σκοπός της δραστηριότητας είναι να εξωτερικευθούν τα συναισθήματα που συνδέονται με συγκεκριμένες ιατρικές πρακτικές, οι οποίες ενδέχεται να έχουν πολύ διαφορετικές συνυποδηλώσεις ανάλογα με την κουλτούρα. Οι συμμετέχοντες/ουσες συζητώντας, θα αναστοχαστούν κριτικά πάνω στα συναισθήματά τους και θα αναρωτηθούν για αυτά σε σχέση με τις τωρινές συνθήκες της ζωής τους.


19

2017-1-DE02-KA204-004250

Δραστηριότητα 8: Χώροι υγείας στην περιοχή μας


Η δραστηριότητα αυτή ενθαρρύνει τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να ανακαλύψουν περισσότερες πληροφορίες για τις παροχές και τις υπηρεσίες υγείας που τους ενδιαφέρουν και βρίσκονται στην περιοχή τους. Επίσης, διδάσκει ότι η υγεία δεν είναι μόνο θέμα εξειδικευμένων δομών υγείας, αλλά και ότι πολλές άτυπες δραστηριότητες και χώροι μπορούν να συμβάλουν στην ευημερία του ανθρώπου.



- Να βρίσκουν στο άμεσο περιβάλλον τους και να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και χώρους από όπου μπορούν να επωφεληθούν.

- Να νιώσουν πιο άνετα στον τόπο στον οποίο ζουν.

- Να συζητούν και να αξιολογούν τη γνώση τους πάνω στην πρόνοια υγείας στο περιβάλλον και την καθημερινότητά τους.


- Αναστοχασμός - Εξερεύνηση του περιβάλλοντος - Παρουσίαση των αποτελεσμάτων


- Φωτογραφικές μηχανές, smartphones, εκτυπωτές

- Ένας χάρτης με διαγραμματική αποτύπωση της περιοχής με τη μέθοδο Metaplan



Διάρκεια της δραστηριότητας:

- Περίπου 1, 5 ώρα (με δυνατότητα παράτασης)


- Σχηματίστε έναν κύκλο και ζητήστε από τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να ονοματίσουν ορισμένους από τους «χώρους υγείας» που επισκέπτονται. Πρόκειται για χώρους που κατά κάποιον τρόπο ωφελούν την υγεία των συμμετεχόντων/ουσών εκτός από τις επίσημες δομές υγείας. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι το ιατρείο ή

20

2017-1-DE02-KA204-004250

το φαρμακείο αλλά και το πάρκο, το κολυμβητήριο, ένα οπωροπωλείο με βιολογικά προϊόντα ή μία λαϊκή αγορά παραγωγών.

- Στη συνέχεια, η ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες ομάδες των 3-4 ατόμων. Ζητήστε τους να κάνουν έναν περίπατο στην περιοχή που ζουν ή που βρίσκεται ο χώρος που διεξαγωγής της εκπαίδευσης (σε προκαθορισμένο χρόνο). Όλοι θα έχουν φωτογραφικές μηχανές ή κινητά τηλέφωνα για να βγάλουν φωτογραφίες. Η εργασία κάθε ατόμου θα είναι να τραβήξει 5 φωτογραφίες (ή όσες θεωρείτε απαραίτητες) χώρων υγείας που επισκέπτεται.

- Αφού οι εκπαιδευόμενοι/ες επιστρέψουν, κάθονται πάλι σε κύκλο. Όλοι θα πρέπει να βλέπουν από εκεί που κάθονται τον χάρτη της περιοχής που έχετε αναρτήσει σε έναν τοίχο ή πάνω στον πίνακα. Όλοι οι εκπαιδευόμενοι/ες με τη σειρά σημειώνουν τους χώρους υγείας που επισκέπτονται στον χάρτη με ένα γραπτό σύμβολο ή καρφιτσώνοντας την τυπωμένη φωτογραφία στο αντίστοιχο σημείο. Ύστερα, εξηγούν ενώπιον της ομάδας τους λόγους για τους οποίους επέλεξαν τους συγκεκριμένους χώρους καθώς και τη σημασία που έχουν για τους/τις ίδιους/ες.

- Η δραστηριότητα ολοκληρώνεται με έναν γύρο αναστοχασμού και με υποβολή ερωτήσεων προς τους συμμετέχοντες για το αν βρήκαν νέες ιδέες και εμπνεύσεις. Τελικά, οι εκπαιδευόμενοι/ες μπορεί να αποφασίσουν να επισκεφθούν όλοι μαζί κάποιους από τους χώρους που υπέδειξαν κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας.


- Αντί να χρησιμοποιήσετε έναν διαγραμματικό χάρτη σε χαρτί μπορείτε, αν θέλετε, να το κάνετε με ψηφιακό τρόπο. Μπορείτε να δημιουργήσετε τον χάρτη της ομάδας σας με το Google Maps τοποθετώντας εσείς ή οι εκπαιδευόμενοι/ες σημάδια με περιγραφές των χώρων υγείας.

- Η δραστηριότητα αυτή, όχι μόνο παρακινεί τους/τις εκπαιδευόμενους/ες να σκεφτοούν πρακτικές και ευκαιρίες υγείας που έχουν οι ίδιοι, αλλά ωφελούνται και σωματικά, καθώς μπορούν να κάνουν έναν ομαδικό περίπατο.


Οι συμμετέχοντες/ουσες εντοπίζουν χώρους στο άμεσο περιβάλλον τους που ασκούν θετική επίδραση στην υγεία τους. Δεν αφορά μόνο επίσημες δομές υγείας αλλά και άτυπους χώρους που μπορούν να συμβάλλουν στην ευημερία τους, όπως ένα πάρκο ή μία λαϊκή αγορά παραγωγών. Οι εκπαιδευόμενοι/ες καταγράφουν τους χώρους με τους οποίους συνδέονται προσωπικά και τους παρουσιάζουν στην ομάδα.

21

2017-1-DE02-KA204-004250

Παράρτημα

22

2017-1-DE02-KA204-004250

Φυλλάδιο 4.3: Σωστό ή Λάθος; Οι παρακάτω ερωτήσεις ενδέχεται να έχουν διαφορετικές απαντήσεις ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται. Προτού ξεκινήσετε την άσκηση αυτή, θα πρέπει να ελέγξετε αν οι απαντήσεις είναι σωστές στο δικό σας εθνικό πλαίσιο, καθώς τα συστήματα υγείας και η κουλτούρα που τα συνοδεύει διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Κάποιες ερωτήσεις μπορεί να επιδέχονται διαφορετικές απαντήσεις με αποτέλεσμα το σωστό να είναι συγχρόνως και λάθος. Σε αυτό το σημείο, μπορείτε να κάνετε μία σύντομη συζήτηση με τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για να τους εξηγήσετε πιο αναλυτικά τι εννοείτε.

- Μπορώ να επισκέπτομαι φίλους και συγγενείς στο νοσοκομείο όποτε θέλω.

(Σωστό/Λάθος, όχι τις νυχτερινές ώρες, αλλά γενικά υπάρχουν κανόνες που

ποικίλλουν από χώρα σε χώρα και από δομή σε δομή.)

- Όταν πηγαίνω στον γιατρό, φέρνω όλη μου την οικογένεια στην επίσκεψη. (Λάθος.

Οι γονείς μπορούν να συνοδεύουν ασφαλώς τα παιδιά τους αλλά οι ενήλικες δεν

μπορούν να φέρνουν πάνω από ένα επιπλέον πρόσωπο στην επίσκεψη.)

- Αν αρρωστήσεις, δεν θα πληρωθείς από τη δουλειά σου. (Λάθος. Αν ένας γιατρός

πιστοποιήσει ότι δεν μπορείς να δουλέψεις και σου δώσει μία σχετικήβεβαίωση, θα

λάβεις κανονικά το μισθό σου για 6 εβδομάδες. Μετά την παρέλευση των 6

εβδομάδων θα λάβεις κάποια αποζημίωση από τον ασφαλιστικό σου φορέα.)

- Τα παιδιά είναι οι καλύτεροι διερμηνείς. (Λάθος. Είναι πολύ μεγάλη ευθύνη για τα

παιδιά να αναλάβουν το ρόλο του διερμηνέα. Μπορεί να τους ξεφύγουν σημαντικές

πληροφορίες, να μην καταλάβουν ακριβώς τι ειπώθηκε και δεν είναι σωστό να

περιμένουμε από τα παιδιά να πουν στους γονείς τους τι να κάνουν σε σχέση με την

υγεία τους.)

- Η σύγχρονη ιατρική έχει προοδεύσει τόσο πολύ που δεν χρειάζεται να φροντίζω την

υγεία μου μέχρι να αρρωστήσω. Υπάρχουν φάρμακα για όλα. (Λάθος. Όσο και αν η

σύγχρονη ιατρική εξελίσσεται και γίνεται ολοένα και πιο αποτελεσματική, δεν

μπορεί να αναστρέψει τη βλάβη που προκαλείται από μακροπρόθεσμη

παραμέληση. Επομένως, η φροντίδα του εαυτού μας και τα μέτρα πρόληψης θα

πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής όλων μας.)

- Όσο περισσότερες λεπτομέρειες αναφέρω στον γιατρό για την πάθησή μου, ακόμα

κι αν αισθάνομαι αμηχανία ή ντροπή, τόσο περισσότερο μπορεί να με βοηθήσει.

(Σωστό. Όσα περισσότερα αναφέρετε στον γιατρό, τόσο ευκολότερο του είναι να

αποφασίσει τη θεραπεία που θα σας συστήσει να ακολουθήσετε.)

- Σε περίπτωση επείγοντος μπορώ να πάω στο νοσοκομείο ανά πάσα στιγμή. (Σωστό.

Ωστόσο, αν το επείγον προκύψει εντός του κανονικού ωραρίου και αν η θεραπεία

δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό, καλύτερα να επισκεφθείτε πρώτα τον οικογενειακό

23

2017-1-DE02-KA204-004250

σας γιατρό. Ο γιατρός σας θα σας καθοδηγήσει κατάλληλα και η κατάσταση θα είναι

πολύ πιο ήρεμη και λιγότερο χρονοβόρα από την αναμονή στο νοσοκομείο).

- Μπορώ να ρωτήσω οτιδήποτε δεν μου φαίνεται σαφές ή δεν καταλαβαίνω. (Σωστό.

Είναι σημαντικό να είστε σωστά πληροφορημένοι και να αισθάνεστε ασφαλείς με τη

θεραπεία που σκοπεύετε να ακολουθήσετε.)

- Πρέπει να κάνω ό,τι μου λέει ο γιατρός. (Λάθος. Είναι, βέβαια, λογικό να

ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού και τις οδηγίες του για συγκεκριμένες

θεραπείες. Γενικά, όμως, πρέπει να αποφασίσετε εσείς οι ίδιοι τι θέλετε και να το

ακολουθήσετε. Αν δεν είστε σίγουροι για το αν μπορείτε να εμπιστευτείτε τον

γιατρό σας, πάρτε μια δεύτερη γνώμη.)

- Μπορώ να καθίσω όση ώρα θέλω σε μία ιατρική επίσκεψη. (Σωστό σε θεωρητικό

επίπεδο. Στην πράξη, ο χρόνος είναι περιορισμένος στο σύστημα υγείας.

Αξιοποιήστε τον χρόνο που έχετε στη διάθεσή σας συνετά και αποτελεσματικά. Με

τον τρόπο αυτό, αποφεύγετε την απογοήτευση και δείχνετε ότι κατανοείτε τις

συνθήκες εργασίας του γιατρού.)

- Πρέπει να πάρω άδεια από τον ασφαλιστικό μου φορέα για να πάω στο νοσοκομείο

ή να ακολουθήσω μία θεραπεία. (Λάθος. Ο γιατρός αποφασίζει ποια θεραπεία θα

ακολουθήσετε, φυσικά σε συνεργασία με εσάς.) Ο γιατρός είναι υπεύθυνος να

αιτιολογήσει τη θεραπεία που πρότεινε στην ασφάλεια. Για συγκεκριμένα θέματα

όμως, ισχύει όντως ότι η ασφάλεια έχει αρμοδιότητα, π.χ. για συγκεκριμένα ιατρικά

βοηθήματα, όπως αναπηρικά αμαξίδια, θα πρέπει να γίνει ειδική αίτηση ή άλλες

θεραπείες μπορεί να επιβαρύνουν από οικονομικής άποψης τον ασθενή ούτως ή

άλλως. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο πλέον κατάλληλος για να σας συμβουλεύσει

σχετικά είναι ο γιατρός σας.

- Θα πρέπει μόνος/η μου να βρω οτιδήποτε θέλω να μάθω σχετικά με το σύστημα

υγείας στη χώρα υποδοχής. (Λάθος. Υπάρχουν συμβουλευτικά κέντρα είτε για

μετανάστες είτε για συμβουλευτική υγείας που μπορούν να σας υποστηρίξουν και

μεγάλος αριθμός δημοσιεύσεων για την πληροφόρηση των μεταναστών σχετικά με

διάφορες πτυχές των υπηρεσιών υγείας.)

- Παίρνω τα φάρμακά μου από τον γιατρό μου. (Μπορεί να είναι σωστό και λάθος. Η

απάντηση θα πρέπει να προσαρμοστεί σύμφωνα με το εθνικό πλαίσιο της χώρας.)

- Μπορώ να αγοράσω οποιοδήποτε φάρμακο θέλω από το φαρμακείο. (Μπορεί να

είναι σωστό και λάθος. Η απάντηση θα πρέπει να προσαρμοστεί σύμφωνα με το

εθνικό πλαίσιο της χώρας.)

- Πρέπει να είμαι σκληρός/ή και απαιτητικός/ή, όταν επισκέπτομαι τον γιατρό μου,

για να με πάρει στα σοβαρά και να μου δώσει την καλύτερη δυνατή θεραπεία).

(Λάθος. Η συνεργασία μετράει...)

24

2017-1-DE02-KA204-004250

- Οι ιατρικές επισκέψεις είναι δωρεάν. (Μπορεί να είναι σωστό ή και λάθος. Η

απάντηση θα πρέπει να προσαρμοστεί σύμφωνα με το εθνικό πλαίσιο της χώρας.)

25

2017-1-DE02-KA204-004250

Φυλλάδιο 4.4 – Τρόπος προετοιμασίας για μία επίσκεψη στον γιατρό

1. Συγκεντρώστε τα προβλήματα που επιθυμείτε να συζητήσετε. Αν θέλετε, κρατήστε

σημειώσεις για το πρόβλημά σας και κάντε μία λίστα με τις ερωτήσεις που θέλετε να

κάνετε. Για να μην ξεχάσετε αυτά που θα σας πει ο γιατρός, μπορείτε να κρατήσετε

σημειώσεις με τις απαντήσεις του ή να πάρετε μαζί σας κάποιον που εμπιστεύεστε.

Τέσσερα αυτιά ακούν καλύτερα από δύο.

Αν έχετε οποιαδήποτε σχετικά έγγραφα, π.χ. γνωματεύσεις από άλλους γιατρούς, αποτελέσματα εξετάσεων, ακτινογραφίες κλπ., πάρτε τα μαζί σας.

2. Προσέλθετε έγκαιρα στο ραντεβού σας, για να αποφύγετε το επιπλέον άγχος.

3. Επειδή ο χρόνος είναι περιορισμένος, ξεκινήστε να μιλάτε για το πιο σημαντικό

πρόβλημα.

Περιγράψτε το πρόβλημά σας με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες. (30 δευτερόλεπτα – 1 λεπτό)

- Ποια είναι τα συμπτώματα; Πού πονάτε;

- Ένταση (0-10)

- Είδος του συμπτώματος (π.χ. πιεστικό, έντονο, ήπιο....)

- Έκταση του συμπτώματος, π.χ. ο πόνος είναι τοπικός ή επεκτείνεται;

- Υπάρχουν άλλα σχετικά συμπτώματα;

- Τι βελτιώνει και τι χειροτερεύει την κατάστασή σας;

- Πότε εμφανίστηκε το πρόβλημα για πρώτη φορά; Υπήρχε κάποια συγκεκριμένη

αιτία; Είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίσατε αυτό το πρόβλημα;

- Αν είχε εμφανιστεί και στο παρελθόν, πώς το αντιμετωπίσατε τότε;

- Αντιμετωπίσατε κάποιο παρόμοιο περιστατικό στην οικογένεια;

- Υπάρχει κάτι άλλο που να οφείλει να γνωρίζει ο γιατρός (π.χ. εγκυμοσύνη, άλλες

παθήσεις, λήψη φαρμάκων);

Πώς μπορείτε να διευκολύνετε τον/τη γιατρό για να σας βοηθήσει με τον κατάλληλο τρόπο, π.χ. να κάνει σωστή διάγνωση; Οι γιατροί μπορεί να πέσουν σε κάποιες νοητικές παγίδες που μπορεί να οδηγήσουν π.χ. σε λάθος διάγνωση. Κάτι τέτοιο μπορεί να οφείλεται, για παράδειγμα στην τάση να βλέπουμε αυτό που θα θέλαμε να βλέπουμε, να κολλάμε σε αυτό που ξέρουμε, να αποφασίζουμε πολύ γρήγορα (π.χ. λόγω πίεσης χρόνου) όπως και στην έλλειψη γνώσεων για σπάνιες

26

2017-1-DE02-KA204-004250

παθήσεις ή στο γεγονός ότι δεν ακούμε σωστά. Σίγουρα δεν οφείλεται σε κακή πρόθεση, αλλά προκαλείται από νοητικούς αυτοματισμούς που επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους. Μερικές χρήσιμες συμβουλές για να βοηθήσετε τον/τη γιατρό σας να βρει την κατάλληλη θεραπεία για εσάς είναι οι εξής:

- Να είστε συμπαθητικοί. Σύμφωνα με έρευνες, οι γιατροί φροντίζουν λιγότερο τους

ασθενείς για τους οποίους δεν αισθάνονται συμπάθεια. Για να βοηθήσετε τον

γιατρό σας να σας συμπαθήσει, προσπαθήστε να είστε ευγενικοί. Αν υιοθετήσετε

έναν φιλικό τόνο φωνής και μία αντίστοιχη γλώσσα του σώματος, θα αναπτυχθεί πιο

εύκολα η ενσυναίσθηση και η δεκτικότητα του/της γιατρού σας.

- Μην επιμένετε στη δική σας διάγνωση. Να είστε ανοιχτόμυαλοι/ες και

καλοπροαίρετοι/ες και σε άλλες ιατρικές γνωματεύσεις, π.χ. αν υποφέρετε από

ημικρανία, οι πονοκέφαλοι, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να οφείλονται και σε

άλλα αίτια. Τηρήστε μία δεκτική στάση, ειδάλλως υπάρχει ο κίνδυνος ο/η γιατρός να

μην εξετάσει άλλα ενδεχόμενα.

- Περιγράψτε το πρόβλημά σας με συναισθηματικό τρόπο. Σύμφωνα με έρευνες, οι

ασθενείς που μιλάνε πολύ ορθολογικά, λαμβάνουν λιγότερη υποστήριξη από

εκείνους που συνδέουν τα προβλήματά τους με τα συναισθήματα που τους

προκαλούν, π.χ. «Έχω πόνους στο στομάχι εδώ και δύο μήνες. Φοβάμαι μήπως έχω

έλκος». Όταν εκφράζετε τα συναισθήματά σας, προκαλείτε τη συμπάθεια του/της

γιατρού.

- Σιγουρευτείτε ότι σας παίρνουν στα σοβαρά. Βεβαιωθείτε ότι ο γιατρός ακούει και

πιστεύει τα λεγόμενά σας. Οι γιατροί έχουν την τάση να επιταχύνουν τις επισκέψεις

με το να κάνουν συγκεκριμένες ερωτήσεις και να εξάγουν γρήγορα συμπεράσματα

για πιθανές διαγνώσεις. Αν θεωρείτε ότι παραλείψατε να πείτε κάτι σημαντικό,

ζητήστε να σας ακούσουν μέχρι να ολοκληρώσετε αυτό που έχετε να πείτε.

27

2017-1-DE02-KA204-004250

Φυλλάδιο 4.5: Ιατρικές ειδικότητες

Πήγή: Pixabay.com https://www.pexels.com/photo/allergen-allergic-allergy-health-207424/ Σχετικοί όροι: Αλλεργίες, Άσθμα, Αυτοάνοσα νοσήματα Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Αλλεργιολόγος/Ανοσιολόγος

28

2017-1-DE02-KA204-004250

Πήγή: Pexels.com https://www.pexels.com/photo/man-wearing-polo-shirt-holding-left-chest-128597/ Σχετικοί όροι: Καρδιολογικά προβλήματα, καρδιοπάθεια, ανακοπή καρδιάς Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Καρδιολόγος

29

2017-1-DE02-KA204-004250

Source: pixabay.com https://pixabay.com/de/zahnschmerzen-schmerz-z%C3%A4hne-m%C3%A4dchen-2071938/ Σχετικοί όροι: Πονόδοντος, δόντια, οδοντιατρικά προβλήματα Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Οδοντίατρος

30

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Norman Purvis Walker [Public domain], via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:An_introduction_to_dermatology_(1905)_Lupus_vulgaris_2.jpg Σχετικοί όροι: Δερματολογικές παθήσεις, εκζέματα, δερματικοί πίλοι (ελιές), ουλές Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Δερματολόγος

31

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Pixabay.com https://pixabay.com/de/kind-krank-b%C3%A4ren-fieber-schwei%C3%9F-2842614/ Σχετικοί όροι: παιδικές ασθένειες, εμβολιασμός Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Παιδίατρος

32

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Pixabay.com https://pixabay.com/de/bauchschmerzen-schmerzen-blinddarm-2821941/ Σχετικοί όροι: προβλήματα στο έντερο/ στομάχι Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Γαστρεντερολόγος

https://pixabay.com/de/bauchschmerzen-schmerzen-blinddarm-2821941/

https://pixabay.com/de/bauchschmerzen-schmerzen-blinddarm-2821941/

33

2017-1-DE02-KA204-004250

Πήγή: Pixabay.com https://pixabay.com/de/bauch-schwangere-frau-hautnah-1434852/ Σχετικοί όροι: γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα, τοκετός, αντισύλληψη Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Γυναικολόγος

34

2017-1-DE02-KA204-004250

Πήγή: Η εικόνα αυτή δημιουργήθηκε στο πλαίσιο ενός προγράμματος της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Εθνική Ιατρική Βιβλιοθήκη, παράρτημα του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών. Κατά συνέπεια, ανήκει στον δημόσιο τομέα. Η αρχική εικόνα τροποποιήθηκε από τον χρήστη: Looie496 (http://erie.nlm.nih.gov/~dave/vh/avf1067a.png) [Public domain], μέσω Wikimedia Commonshttps://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Human_nervous_system#/media/File:Visible_Human_head_slice.jpg Σχετικοί όροι: νευρικό σύστημα, εγκέφαλος, νωτιαίος μυελός, νεύρα, εγεφαλικό, όγκοι στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό, επιληψία, νόσος Πάρκισον, Αλτσχάιμερ Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Νευρολόγος

35

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: pixabay.com https://pixabay.com/de/hoden-hodenkrebs-penis-peniskrebs-2790218/ Σχετικοί όροι: ανδρικά αναπαραγωγικά όργανα, προστάτης, γονιμότητα, ουροδόχος κύστη Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Ουρολόγος

36

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: pixabay.com https://pixabay.com/de/eyecare-sehtest-augenheilkunde-3262295/ Σχετικοί όροι: οφθαλμοί (μάτια), όραση, παθήσεις των οφθαλμών (ματιών) Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Οφθαλμίατρος

37

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: exels.com https://www.pexels.com/photo/person-wearing-hearing-aid-1251174/ Σχετικοί όροι: αυτιά, μύτη, λαιμός, αναπνευστικό σύστημα Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Ωτορινολαρυγγολόγος

38

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Φωτογραφία του by Piron Guillaume σε Unsplash Σχετικοί όροι: εγχείριση/επέμβαση, χειρουργείο, αποκατάσταση Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Πλαστικός χειρουργός, Γενικός Χειρουργός

https://unsplash.com/photos/vNFHg0J0wRs?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

https://unsplash.com/search/photos/doctor?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

39

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Φωτογραφία του rawpixel σε Unsplash Όροι: κόκαλα, μύες, σύνδεσμοι, τένοντες, κινητικό σύστημα, αθλητικός τραυματισμός Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Ορθοπεδικός

https://unsplash.com/photos/F6jdheXbnDQ?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

https://unsplash.com/search/photos/illness?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

40

2017-1-DE02-KA204-004250

Πηγή: Φωτογραφία του Kat J σε Unsplash Σχετικοί όροι: κατάθλιψη, ψυχολογικά προβλήματα, μυαλό, τραύμα, φοβία, άγχος, άσχημα συναισθήματα Πώς ονομάζεται ο αρμόδιος γιατρός; Ψυχίατρος ή Ψυχοθεραπευτής

https://unsplash.com/photos/7I1wrtRz5QQ?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

https://unsplash.com/search/photos/illness?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditCopyText

4. Αλληλ xπί wραση μ ο σύσ ημα και ις πηρ xσίς v …...1...

Documents

Transcript of 4. Αλληλ xπί wραση μ ο σύσ ημα και ις πηρ xσίς v …...1...