4 Naia- Suitza-
Transcript of 4 Naia- Suitza-
AURKIBIDEA1 – KOKAPENA
2 – PAISAIA
3 – KANTOIAK
4 – KLIMOGRAMA
5 – KLIMA
6 – EKONOMIA
7 – POPULAZIOA
8 – HISTORIA
9 – GASTRONOMIA
10 – HIZKUNTZA
11 – ERLIJIOAK
12 - DIRUA
KOKAPENA Suitza, Europa erdialdeko
Alpeetako Estatu itsasgabea da.
Bere hiriburua Berna da. Iparraldetik Alemania du
mugakide, mendebaldetik berriz Frantzia, hegoaldetik ostera Italia, eta ekialdetik Austria eta Liechtenstein ditu mugakide.
Bere koordenatu geografikoak hauek dira: Iparraldea 46 ekialdea 7
Suitza munduko herrialde aberatsenetarikoa da.
PAISAIA Suitzako paisaia oso menditsua da Alpeak baitaude
ondoan, horrez gain baiara handiez osaturik dago. Suitzako ibairik garrantzitsuena Rhin da. Leman berriz Suitzako aintzirarik garrantzitsuena da. Mendiei dagokionez, Dufour Gaina, Monte
Rosako mendilerroan kokatua eta 4.634 metrorekin Suitzako mendirik garaiena da.
Rhin ibaia 1.230kmLeman lakua 40m bataz besteko sakonera.
Dufour Gaina mendia 4.634m
KANTOIAK
Suitza 26 eskualde administratibotan banatzen da.
Eskualde hauei kantoiak deitzen zaie.
Horrek Suitza herrialde federal bat izatea suposatzen du.
KLIMOGRAMA
ZURICH-ko KLIMA-DATUAK2011 URTEA
Prezipitazioak (mm) Tenperatura ºC Urt
67 1,6
Ots
70 2,15
Mar
69 4,45
Api
87 8,15
Mai
103 12,5
Eka
124 15,65
Uzt
117 17,9
Abu
133 17,2
Ira 92 14,4 Urr 64 9,75 Aza
82 4,15
Abe
73 1,6
Urt
Ots
M
ar
Api
M
ai
Eka
Uzt
Abu
Ira U
rr
Aza
Abe
0
20
40
60
80
100
120
140
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
ZURICHko KLIMA-DATUAK2011 URTEA
Prezipitazioak (mm)
Tenperatura ºC
Hilak
Eu
ria
(mm
)
Ten
p º
C
Klimograma urte osoan zeharreko bataz besteko tenperatura eta prezipitazioen gorabeherak aztertzen dituen grafikoa da.Datu hauek Zurich-ekoak dira 2011. urteko datuak zehazki.
Urteko bataz besteko tenperatura 9,125° C –koa izanik, urteko baxuena urtarrilean eta abenduan eman da 1,6° C-koa eta altuena uztailen 17,9° C-koa da. Hauen arteko bitartea 16,3° C-koa da.
Urte osoan 1.081 mm ko euria bota du.Euri gehien egin duen hilabetea abuztua izan da eta 133 mm euri egon da. Euri gutxien egin duen hilabetea berriz, urria izan da eta 64mm euri egin du.Horrek esan nahi du, nahiko irregularra izan dela euriaren denboraldia.Neguan euri nahikoa egin du, udan eta udaberrian aldiz euri asko egin du, horrek esan nahi du mendialdeko klima duela Suitzak.
KLIMA
EKONOMIA
Suitzan ekonomi jardueren artean garrantzitsuena kimika industria, farmazia industria, musika tresnak eta neurtzeko makinen fabrikazioa, higiezinen enpresa, finantza-zerbitzuak eta turismoa.
Munduko erlojurik onenak Suitzan eginak dira horrek esan nahi du industria handia duela erlojugintzan.
Eskiatzeko pista asko ere baditu eta turistak erakartzen ditu horrek.
POPULAZIOA
Suitzan 7.039.000 biztanle bizi dira.
Suitzako hiri populatuenak hauek dira:
Zurich: 365.000 biztanle
Genevra: 171.000 biztanle
Basilea: 166.300 biztanle
Berna (hiriburua): 136.600 biztanle
Lausanne: 128.100 biztanle
Suitzan km² - ko 181 biztanle bizi dira.
HISTORIA
1291ko abuztuaren 1ean Uri, Schwyz eta Unterwalden izeneko lurraldeak batu egin ziren, gaur egungo Suitzako erdi-erdialdean egongo zirenak, "Alte Eidgenossenschaft" edo "Suitzako Konfederazio Zaharra" sortuz.
1499ko irailaren 22 an "Schweizerkrieg" ("Suitzako Gerra") edo "Engadiner Krieg" ("Engadin/Engiadinako Gerra") amaitu zen, Konfederazioak Habsburgotarrei irabaziz.
1648ko urriaren 24 an "Westphaliako Hitzarmena" sinatu ondoren, Europako gainontzeko herrialdeek Germaniako Erromatar Inperio Santua zelakotik Konfederazioaren independentzia onartu zuten.
1815eko abuztuaren 7an Suitzak burujabetasuna berreskuratu zuen Napoleon Bonaparteren Inperioa behera erori ondoren.
1848ko irailaren 12an herrialdea estatu federal bilakatu zen. 1863ko urriaren 26an Gurutze Gorria sortu zuten Genevan, eta bertan
dauka oraindik egoitza nagusia. 1990eko hamarkadaren hasieran suitzar gehienek Europar
Batasunean sartzeari ezetz esan zioten, erreferendumaren bidez. 2002an herrialdea Nazio Batuen Erakundean sartu zen, egoitza
nagusien artean Geneva egonda.
GASTRONOMIA
Fondue
Raclette
Rösti
TxokolateaGazta
Esnekiak
HIZKUNTZA
Suitzan lau hizkuntza ofizial daude:
Alemana Frantsesa Italiera Erromantxer
a
ERLIJIOAK % 46,2 katoliko, % 40 protestante, % 2,2
musulman, % 1 ortodoxo, % 0,3 judu, % 10,3 beste erlijio batzuk.
DIRUA
Suitzan erabiltzen den diru mota Suitzar libera da.
Suitza eta Liechtensteingo txanpon ofiziala da.
IKASLEA: Naia Barrenetxea
IRAKASLEA: Orkatz Martin
IKASMAILA: L . H 6.A
IKASGAIA: Ingurune
IKASTURTEA: 2011 - 2012
ESPERO DUT GUSTATU IZANA !!!!!