38-MADENLERDE GÜVENLİK

download 38-MADENLERDE GÜVENLİK

of 46

Transcript of 38-MADENLERDE GÜVENLİK

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    1/46

    MADEN

    YERLERNDEGVENLK

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    2/46

    MADENCLN TARF

    Madencilik, yer kabuu ierisinde cevher denilenekonomik deeri olan maden bileiklerini ekonomikolarak karp kullanlabilir hale getirme ilemidir. Bu

    amala, yeraltnda ve yeryznde yaplan btnfaaliyetleri kapsar. Bilindii zere madencilik, dnyada, doas gerei en

    riskli i kollarnn banda gelmektedir. Bu nedenle,i sal ve gvenlii kavramnn ilk olarak ortaya

    kmasna sebep olan ikolu saylabilir. zellikleyeralt kmr madencilii, i kazas ve meslekhastal ynnden dier i kollarna kyasla nsralarda yer almaktadr.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    3/46

    MADENCLN TARF zellikle yeralt kmr madencilii, i kazas ve

    meslek hastal ynnden dier i kollarnakyasla n sralarda yer almaktadr. lkemizdeemek youn allan bu sektrde i kazas vemeslek hastalklaryla karlama olasl dier ikollarna oranla yksektir.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    4/46

    MADENCLN TARF Madencilik sektr, yeri Salk ve Gvenlik

    Birimleri ile Ortak Salk ve Gvenlik BirimleriHakknda Ynetmelike gre karlan TehlikeSnflar Tebliinde ok tehlikeli snfta yeralmaktadr. Dolaysyla, A snf i gvenliiuzmannn almasn gerektirmektedir.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    5/46

    MADENCLK TERMLERAk iletme; yerstndeki maden iletmelerini,

    Akrosaj; dik ve eimli kuyularn dip ve balaryla

    ara katlardaki manevra yerlerini, bu yerlerdebulunan dzenleri,

    Alevszdrmaz (antigrizuto) aygt; iinegirebilecek grizunun patlamas halinde, hasara

    uramakszn alevin szmasn ve ortamdaki grizuveya kmr tozunun tutumasn ya dapatlamasn nleyecek ekilde yaplm aygt,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    6/46

    MADENCLK TERMLERAskya almak; bir kademenin

    hazrlanmasndan sonra kendi arlylagmesini salamak zere altnn

    boaltlmasn,Ateleme; kaz ilerinde deliklere

    doldurulmu olan patlayc maddelerinpatlatlmasn,

    Ateleyici (barutu); patlayc maddelerinmevzuatta belirtilen koullardakullanlmasn yerine getirmek zere

    yeterlilik belgesine sahip en az ilkokulmezunu kiiyi,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    7/46

    MADENCLK TERMLERAyak; maden ierisinde iki galeri arasnda

    cephe halinde retim yaplan yeri, Baca; maden ierisinde srlen galeriyi,

    Baaa (desandre); yeraltnda baaasrlen eimli yollar,

    Bayukar; Bir galeriden balayarak yukarya

    doru belli bir eimde srlen akl,Baraj; yeraltnda yangn, su, zararl gaz vedier tehlikeleri nleyici manialar,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    8/46

    MADENCLK TERMLER Cep (ni); galeri, varagel ve vin dip ve balar ile arakatlarnda grevli iilerin ve ateleme grevlilerininkorunmalar amacyla serbeste snabilecekleribiimde yaplan yuvalar,

    atlak (kavlak); ana kitleden ayrlm, her andebilecek paralar,

    atlak skm; bir kademenin kaz ilerinin devamsrasnda ana kitleden ayrlm, debilecekdurumdaki paralarn temizlenmesini,

    Daimi nezareti; fenni nezaretinin emir ve talimataltnda grev yapan ve Maden Kanununa gre atanmolan kimseyi,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    9/46

    MADENCLK TERMLER Dekapaj; kazs yaplacak maden ve ta kitlesiveya tabakasnn zerini kaplayan rttabakasnn kaldrlmasn,

    Dolgu (ramble); yeraltnda alan boluklarndolgu malzemesiyle doldurulmasn, Fenni nezareti; i sal ve gvenlii

    gereklerinin yerine getirilmesinden ve

    iletmenin teknik esaslar erevesindealtrlmasndan sorumlu, madenmevzuatna gre grevlendirilmi olan madenmhendisini,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    10/46

    MADENCLK TERMLER Freno; varagel zerinde tamay salayansistemi,

    Grizu; metann havayla karmn, Hava kprs (krosing); bir hava akmnn

    dier bir hava akm yoluna karmadanbelirlenmi dorultuda gitmesini salayangeidi,

    Kademe; ak iletmelerde belirli aralk, kodve eimlerle meydana getirilen basamakeklindeki alma yerlerini,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    11/46

    MADENCLK TERMLER Karakol; vin ve varagel ba ve diplerinde

    kurulan koruyucu dzeni,

    Karo; maden iletmeleri iin gereklihizmetlerin yapld yerst tesislerininbulunduu alan,

    Kelebe; Yeraltnda iki kat (etaj) arasn

    birletiren tahkimatl bir brn birblmnn insan ini ve k iinmerdivenle tehiz edildii, bir blmndenise cevher veya ramble nakledildii akl,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    12/46

    MADENCLK TERMLER Kendiliinden emniyetli aygt; iinde normalalmas srasnda meydana gelebilecek herhangi birark veya kvlcmn ortamda bulunan yanc gaz veya

    buharlar patlatmayaca biimde yaplm aygt, Kiisel koruyucular; alanlarn i kazasna

    uramalarn veya meslek hastalklarnatutulmalarn nlemek zere, allan yerinzelliine ve yrrlkteki mevzuata gre alma

    sresince kullanmak zorunda olduklar gzlk,maske, baret, koruyucu ayakkab, eldiven, yamurluk,emniyet kemeri vb. koruyucular,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    13/46

    MADENCLK TERMLER Lam; ta ierisinde srlen galeriyi, Maden oca; kuyular ve giri-k yollaryla

    yeraltndaki btn kaz yaplan yerleri, bu

    kazlardan kan postann ve pasann kartldeimli ve dz galerileri, dier yollar ve retimyerlerini, karma, tama ve havalandrmatesislerini, yeraltnda kullanlan enerjininsalanmasnda ve iletilmesinde kullanlan sabittesisleri, (kendine zg havalandrdma tesisi

    bulunan her maden oca bamsz bir ocak saylr.Ancak, ayr havalandrma tesisleri bulunmaklabirlikte, ayn iverene ait olup bir elden ynetilenve yeraltndan birbirlerine bal olan birden okmaden oca da tek bir ocak kabul edilir.)

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    14/46

    MADENCLK TERMLER Molet; kuyularda vin halatn ynlendirenzel makaray,

    Nefeslik; ocak havasnn k yolunu, Nezareti; fenni nezareti tarafndan gerekli

    grlen ileri yrtmek veya bunlar gzetimaltnda bulundurmak zere yazl olarakgrevlendirilen, gerekli deneyim ve teknik

    bilgiye sahip en az ilkokul mezunu kiiyi, Parat; asansrlerde ekme halatnnkopmas halinde kafesin dmesini nleyecekdzeni,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    15/46

    MADENCLK TERMLER Potkaba; kaz ilemini kolaylatrmak

    amacyla alnda derinlemesine alan boluu, Rekup; ana galeriden maden yatan kesme

    amacyla srlen ikincil galerileri, Sklama; lam deliklerine patlayc madde

    konulduktan sonra kalan boluun gerektiibiimde doldurulmasn,

    ev; kademe aln ve yzlerindeki eimliyzeyi,

    velman; kuyu azndaki asansr kulesini,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    16/46

    MADENCLK TERMLER Topuk; yeralt iletmeleriyle ak iletmelerde

    gvenlik amacyla alnmadan (kazlmadan)

    braklan maden ksmlarn,Varagel; dolu araba aaya inerken bo

    arabann yukarya kmasn salayan vekarlkl arlk esasna gre, eimli dzey

    zerinde fren ve halat kullanlarak yaplantama sistemini,

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    17/46

    LGL MEVZUAT 1-3213 sayl Maden Kanunu 2- Maden Kanunu Uygulama Ynetmelii 3- Maden ve Taocaklar letmelerinde ve

    Tnel Yapmnda Alnacak i Sal ve

    Gvenlii nlemlerine likin Tzk 4- Parlayc, Patlayc, Tehlikeli ve Zararl

    Maddelerle allan yerlerinde ve lerdeAlnacak Tedbirler Hakknda Tzk

    5- Grizulu ve Yangna Elverili OcaklardaAlnmas Gerekli nlemler HakkndaYnetmelik

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    18/46

    LGL MEVZUAT 6- Grizulu Ocaklarda Elektrik Enerjisi

    Kullanlmas Hakknda Ynetmelik 7- Deniz, Gl veya Nehir Altnda Bulunan

    Madenlerdeki almalar Hakknda

    Ynetmelik 8-Yeralt Maden letmelerinde Elektrikli

    Lokomotiflerin Kullanlmas HakkndaYnetmelik

    9- Maden ve Taocaklar letmelerinde veTnel Yapmnda Tozla Mcadeleyle lgiliYnetmelik 10-Alevszdrmazlk Test stasyonu

    Ynetmelii25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    19/46

    LGL MEVZUAT 11-Yeralt ve Yerst Maden letmelerinde

    Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii 12- Sondajla Maden karlan letmelerde

    Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii 13- Tekel D Braklan Patlayc Maddeler

    Tz 14- Patlayc Madde Ateleyici Yeterlilik

    Belgesinin Verilmesi Esas ve UsullerininBelirlenmesi Hakknda Ynetmelik 15- Patlayc Maddelerin Yok Edilme Usul ve

    Esaslarna Dair Ynetmelik

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    20/46

    LGL MEVZUAT

    16- Sivil Kullanm Amal Patlayc MaddelerinBelgelendirilmesi, Piyasaya Arz ve DenetlenmesiHakknda Ynetmelik (CE Uygunluk areti ileilgili) (Askeri amal barut ve patlaycmaddeler ile piroteknik maddeler hari)

    17- Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla TanmasHakknda Ynetmelik

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    21/46

    ESK VE YEN MEVZUATIN

    KARILATIRILMASI Maden iletmelerinde i sal ve gvenlii

    mevzuatnda, mlga 1475 sayl Kanununa grekarlm olan Maden ve Taocaklar

    letmelerinde ve Tnel Yapmnda Alnacak iSal ve Gvenlii nlemlerine likin Tzkve Tze dayanlarak karlm 5 adetYnetmelik ile Avrupa Birliine uyum mevzuaterevesinde 4857 sayl Kanununa gre

    karlm olan Yeralt ve Yerst Madenletmelerinde Salk ve Gvenlik artlarYnetmelii ile Sondajla Maden karlanletmelerde Salk ve Gvenlik artlarYnetmelii yer almaktadr.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    22/46

    ESK VE YEN MEVZUATIN

    KARILATIRILMASI Eski kanuna gre karlm olan ve fakat

    halen yrrlkte bulunan Maden veTaocaklar Tz ile Ynetmeliklerindeki

    hkmler noktasal tespit bazl ve reaktif(dzeltici) nitelikli hkmler olmaklabirlikte, yeni kanuna gre karlm olan

    Yeralt ve Yerst Maden letmeleri

    Ynetmelii ile Sondajla Maden karlanletmeler Ynetmeliindeki hkmler riskbazl ve proaktif (nleyici) niteliklihkmlerdir.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    23/46

    MADEN LETMELERNDE KULLANILAN

    MAKNELER Maden makineleri ve tehizat, yeralt ve

    yerstndeki kmr, cevher ve talarn kazlmas,krlmas, yklenmesi, nakliyat vezenginletirilmesinde kullanlr.

    Standart bir snflandrma olmamasna ramen,bunlar drt ana grupta toplanabilir.

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    24/46

    MADEN LETMELERNDE KULLANILAN

    MAKNELER 1- Kazc ve Kesiciler a) Kazclar (Martopikrler, dozerler,

    ekskavatrler-bagerler)

    b) Deliciler (Vagondril ve martoperfaratrler vesondaj makineleri)

    c) Kesiciler (Potkaba makineleri, sabanl kazmakineleri)

    d) Galeri Ama Makineleri

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    25/46

    MADEN LETMELERNDE KULLANILAN

    MAKNELER 2-Ykleme ve Nakliyat Makineleri a) Konveyrler (Tek zincirli, ift zincirli ve

    bant konveyrler) b) Posta ykleme makineleri (Loaderler) c) Skreyper ykleyiciler d) Kamyonlar e) Lokomotifler (Diesel, elektrikli, akl ve

    basnl haval lokomotifler) f) Vinler (Kuyu vinleri, desandre vinleri) g) Asansrler

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    26/46

    MADEN LETMELERNDE KULLANILAN

    MAKNELER 3-Yeralt ramble(dolgu) makineleri 4-Yardmc makineler

    a) Kompresrler b) Vantilatr ve aspiratr gruplar

    c) Tulumbalar (santrifjl, pistonlu,

    amandral tulumbalar ve mamuttulumbalar-hava ile pompalama)

    d) Zenginletirme Tesisleri ve Lavvarlar25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    27/46

    Yollar-Giri k yollar devaml ak vebakml,levhalarki yol zorl.-Topuk 30 m az olm. Ayn at altndaolamaz

    Derinlii 50 metreden az kuyularda salammerdivenler-basamak aralklar 30 cm,eimleri 80dereceden,dinlenme sahanlklar aras 10 m.okolamaz,sahanlktan 1m yukar

    ki kuyudan oluan ocaklarda baka gvenli yolyoksa kuyularn en derin katndan balantnip kanlar malzemeyi tespit edecekmalat haritalar her ayn sonunda ilenecektir

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    28/46

    PATLAYICI MADDELER

    Maden ve ta ocaklaryla tnel yapmndaancak , Bakanln izin verdii trdenpatlayc maddeler kullanlabilir.

    Atelenmesi-yeterlik belgesine sahip

    ateleyicilerDoldurma-sklama

    Atelemede gvenlik tedbirleri

    Patlamam patlayc maddelerEski delikler

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    29/46

    PATLAYICI MADDELER

    Manyetolar

    Kullanlabilecek kapsllerFitiller-kapsl pensesi (Yanc ve parlayc gazlar

    bulunan,tozlarn yanmas ve patl. ith.olan oc.fitilleat. Yaplmaz.Kmr ve kkrt ocaklar )

    Patlayc madde kullanma yasa-%1 den okmetan,grizu bulunmas muhtemel imalat boluklarve atlaklar olan yerler,tkanm kmr br vesilolar,kapatlm yangn barajlarnn almasDoldurmadan nce 25m yar apl alan iinde %l

    metan tespit edilirse lamlar doldurulmazBeten ok lamn ayn anda atelenmesi seri halde

    elk.

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    30/46

    PATLAYICI MADDELER

    Doldurma sonucu %l Metan varsa dnceyekadar ateleme yaplmaz.

    Tehlikeli kmr tozu bulunan yerlerde lamdelikleri doldurulmadan nce ta tozu

    serpilerek veya sulanarak emniyet tedbirlerialnr.

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    31/46

    TAHKMAT VE DOLGU

    Btn yer alt ilerinde ,ta,toprak ,kmr,

    cevher vb. maddelerin kayma ve dmelerininlemek zere uygun ve yeterli tahkimatyaplr.Ynerge-Fenni nezareti ,teknik esaslar

    Tahkimat malzemesi bulundurmazorunluluuDolgu zorunluluu -Grizulu, kendiliinden

    yanan damarlarda ayak arkalar skca

    doldurulur

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    32/46

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    33/46

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    34/46

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    35/46

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    36/46

    25.01.2013

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    37/46

    TAIMAYnerge-

    Yollardaki aralklar-60,180(1.5m/sngemezse uym)

    Cepler-50 m aralklarla iki kiilik

    Badanalama ve aydnlatma-nemliblmlerAralara binme yasa-zel durumlar

    dnda

    aret lambalarKonveyrlerde gvenlik

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    38/46

    LERN YERALTINDA TAINMASIilerin mekanik aralarla tanmas

    ,iveren tarafndan dzenlenmi veBakanlka onaylanm ynergeye gre

    yaplr.Bu ynergede iyerinin zelliinegre,her vagonda ve her katarda tanacak enok ii says ve katarn hz belirtilecektir.Kafesler ve Bakanlktan zel izin alnm

    skiplerden baka aralarla kuyularda insantanamaz.(Onarm kurtarma ileri yaplankuyular hari)

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    39/46

    HAVALANDIRMAilerin altrld btn yer alt

    iyerlerinde,alma artlarn ve iilerinalma yeteneklerini korumaya,hava

    scaklnn sala zararl dzeye ykselmesininlemeye ,grizu ve dier zararl gaz vedumanlar zararsz bir orana indirmeye yeterli,srekli gvenlik gereklerine uygun,temiz hava

    akm salanr.retime balamadan nce her ocakta uygun birhavalandrma sistemi kurulmas zorunludur.

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    40/46

    TEHLKEL GAZLAR%19dan az O2,%2den ok CH4, % 05den okCO2, 50 PPM CO, 5 PPM SO2,10 PPM H2S

    Hava lm ve analizi sonular-

    Havalandrma defteriGrizu lmleri -Noterce onayl emniyetdefterine

    CO maskesi-Grizuluve yangna elverili

    kmr damarlarki havalandrma grubu-ki enerji kayna

    (Grizulu ocak)

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    41/46

    TOZ PATLAMALARINA KARI TEDBRLER

    Ta tozu serpilmesi,su kullanlmas,ta tozu ve su

    barajlarnn yaplmas,su fisketeleri kullanlmasTa tozu nem tutmayacak,iinde %1.5 dan okorganik madde bulunmayacak ,silis ihtivaetmeyecek ve sala zararl etki yapmayacaktr.

    Ta tozu incelii ve dalm zellii bakmndanbelirli aralklarla denetlenecektir.amurlam vebozulmu olanlar yenisi ile deitirilecektir.

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    42/46

    OCAKLARDA

    KULLANILACAK LAMBALAR

    Lambalar Bakanlka kabul edilen tipte olacaktr

    Karpit lambalarakmakl emniyet lambas

    Emniyet lambas

    Madenci ba lambalar

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    43/46

    DER TEHLKELERSu basknlar-25 metreden az olmayan

    kontrol sondajlarYangnlar-Yangn barajlarAlev szdrmaz aygtlarlk yardm kursu-3 kiiden az olmamak

    zere %5iKurtarma kursu-10 kiiden az olmamak

    zere %3-Yarap en ok 50 Km. alan iindeortak istasyonilerin tek bana altrlmamasOcaa sokulamayacak maddeler

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    44/46

    AIK LETMELERKademe dipleriatlak skm-5-30

    Ters skarpaKademe ykseklii ve ev 3-60-45-30 -bom-

    delik boyu

    Kademe dzl-ynerge

    Aydnlatmaukurlar

    Atelemelerde gvenlik

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    45/46

    MESLEK HASTALIKLARIAntrakozis

    Silikozis

    Ankilostomyazis

    AsbestozisNystagmus

    Kurun,civa,arsenik,fosfor,kadmiyum,manganez,krom, berilyum,azot oksitleri,karbon

    slfr,hidrojen slfrn sebep olduuetkilenmeler de nemlidir.

  • 7/29/2019 38-MADENLERDE GVENLK

    46/46