2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National...

78
2020 N ATIONAL R EVISED A NNUAL T EACHING P LANS G RADE R 3 T SHIVENDA H OME L ANGUAGE

Transcript of 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National...

Page 1: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

2020 NATIONAL REVISED ANNUAL TEACHING PLANS

GRADE R – 3 TSHIVENDA HOME LANGUAGE

Page 2: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

i

Table of Contents

1. Introduction ....................................................................................................................................................................... 1

2. Purpose ............................................................................................................................................................................ 2

3. Implementation Dates....................................................................................................................................................... 2

4. Revised Teaching Plans per Grade .................................................................................................................................. 2

1. Tshivenda Grade R.................................................................................................................................................. 3

2. Tshivenda Grade 1 ................................................................................................................................................ 19

3. Tshivenda Grade 2 ................................................................................................................................................ 44

4. Tshivenda Grade 3 ................................................................................................................................................ 59

Page 3: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

1

1. Introduction

The National Curriculum Statement, Grades R-12 was approved as National Policy and published in

the Government Gazette 34600, Notices 722 and 723 of 12 September 2011.

The National Curriculum Statement, Grades R-12 comprises:

The Curriculum and Assessment Policy Statements for all approved subjects for Grades R-12;

The National Policy Pertaining to the Programme and Promotion Requirements of the National

Curriculum Statement Grades R-12; and

The National Protocol for Assessment.

The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single, comprehensive, and concise

document developed for all subjects listed in the National Curriculum Statement Grades R-12 and is

arranged into Four Sections.

The National State of Disaster due to Covid and the ensuing lockdown has created a unique situation

which has disrupted the school calendar thus impacting on the implementation of the Curriculum and

Assessment Policy Statement (CAPS) for the 2020 academic year. To mitigate the impact of the

Covid lockdown, the Department of Basic Education (DBE) working in collaboration Provincial

Education Departments (PEDs), has put together a framework for curriculum recovery plans after the

extended lockdown. The framework, which was consulted with key stakeholders in the sector,

proposes a revised school calendar and curriculum reorganization and trimming, as some of the

strategies to create opportunities for curriculum recovery.

In the context of the framework for the school curriculum recovery plan whose overarching aim is to

ensure that the critical skills, knowledge, values and attitudes outlined in the CAPS are covered over

a reduced time period, the purpose of curriculum reorganisation and trimming is to:

Reduce the envisaged curriculum to manageable core content including skills, knowledge,

attitudes and values so that schools have ample room for deep and meaningful learning

Define the core knowledge, skills, attitude to be taught and assessed more specifically so that

it provides guidance and support to teachers;

Align curriculum content and assessment to the available teaching time;

Maintain the alignment in the learning trajectory for learners, without compromising learners’

transition between the grades; and

Present a planning tool to inform instruction during the remaining school terms

The curriculum trimming and reorganisation maintain and support the foundational principles of the

National Curriculum Statement (NCS) Grades R – 12 as stated in the Curriculum and Assessment

Policy Statement (CAPS) namely:

Social transformation: ensuring that the educational imbalances of the past are redressed, and

that equal educational opportunities are provided for all sections of the population;

Active and critical learning: encouraging an active and critical approach to learning, rather than

rote and uncritical learning of given truths;

High knowledge and high skills: the minimum standards of knowledge and skills to be

achieved at each grade are specified and high, achievable standards in all subjects have been

set;

Progression: content and context of each grade shows progression from simple to complex

Human rights, inclusivity, environmental and social justice: infusing the principles and

practices of social and environmental justice and human rights as defined in the Constitution

of the Republic of South Africa.

Page 4: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

2

Valuing indigenous knowledge systems: acknowledging the rich history and heritage of this

country as important contributors to nurturing the values contained in the Constitution; and

Credibility, quality and efficiency: providing an education that is comparable in quality, breadth

and depth to those of other countries.

In addition, the principles below guided the process of curriculum reorganisation and trimming:

Maintain the spiral development of values, attitudes, concepts and skills, extension,

consolidation and deeper understanding leading learners towards the final learning outcomes.

Efficiency – less teaching time but more effective learning outcomes.

Inclusivity – learning experience must cater for different types of learners who are differently

abled by providing different types of learning experiences.

Validity – the relevance of the content to the stated goals and outcomes of the curriculum.

Utility –the content must lead to the acquisition of values, attitudes, skills and knowledge that

are considered useful for transition to the next level and have relevance to the contexts in

which learners live.

Feasibility – analyse and examine the content in the light of the time and resources available

to the schools, considering the current socio- economic and political climate.

Coherence – Systematic curriculum mapping must have horizontal, vertical, subject area and

interdisciplinary coherence; and

Emphasise assessment for learning as a teaching strategy as opposed to assessment of

learning to achieve the learning outcomes of each grade and subject.

2. Purpose

The purpose of the revised phase plan and revised annual national teaching plans is to:

ensure that meaningful teaching proceeds during the revised school calendar.

assist teachers with guided pacing and sequencing of curriculum content and assessment.

enable teachers to cover the essential core content in each phase within the available time.

address assessment overload to recoup time loss.

assist teachers with planning for the different forms of assessment.

ensure learners are adequately prepared for the subsequent year/s in terms of content, skills,

knowledge, attitudes, and values

3. Implementation Dates

To meet the above-mentioned objectives, Section 3 of the CAPS, which deals with the overview of

topics per term and annual teaching plans per subject have been trimmed and/or reorganised for the

year 2020. The revised teaching and assessment plans are effective from the 1st June 2020.

4. Revised Teaching Plans per Grade

This document presents the revised national annual teaching plans for Grade R – 3 .

Page 5: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

3

1. Tshivenda Grade R Revised National Teaching Plan

TSUMBANḒILA/GAIDI YA KUSHUMISELE KWA KHARIKHUḼAMU YO PFUFHIFHADZWAHO YA NYAMBO KHA VHUIMO HA MUTHEO:

Kha vha dzhiele nzhele zwi tevhelaho:

1. Ḽiṅwalo ḽa TPKL (CAPS) ḽa themo 2-4 ḽo ṱanganyiswa ha vha ḽiṅwalo ḽithihi.

2. kharikhuḽamu yo pfufhifhadzwa u itela u swikelela khontseputi na zwikili zwa ndeme.

3. Zwikili zwoṱhe zwo phaḓaladzwa u ya nga tshifhinga tsho tiwaho.

4. Nga nṱha kha ḽiṅwalwa ho sumbedzwa vhege na datumu. Tsini na vhege iṅwe na iṅwe hu na khoḽomu i si na tshithu. Mudededzi a nga shumisa khoḽomu iyi u swaya musi tshikili tshiṅwe tsho swikelelwa kha

vhege yeneyo addressed. 5. kha HL (Grireidi R-3) vhege ya u thoma i nga shumiselwa u linga nḓivho ya mutheo na u pfumbudza vhagudi nga milayo yoṱhe ya Covid-19 ine vha tea u i tevhedza musi vhe ngomu na nnḓa ha kiḽasirumu.

6. Thero dza zwikili zwa vhutshilo dzi tea u ṱanganyiswa na dza Luambo lwa Hayani.

Tsumbanḓila ya u linga:

U linga nḓivho ya mutheo:

Ø Zwi tea u itwa nga vhege ya u thoma musi ri tshi vhuya tshikoloni.

Ø Nyito dza u linga ndivho ya mutheo a dzi tei u ima dzi dzoṱhe, dzi tea u ṱanganyiswa na maitele a u gudisa na u guda.

Ø Zwi tea u itwa hu si lwa fomaḽa nahone nga n ḓila ya u sedza.

Ø Nyito dza u linga dzi ḓo sedzesa kha mushumo wa Themo 1.

Ø Ndivho ya nyito i ḓo vha ya u wana vhuimo ha vhana nga murahu ha tshifhinga tsha u bvalelwa mahayani.

U lingwa ha tshikoloni:

Ø U linga ha vhuimo ha mutheo hu bvelela ḓuvha ḽinwe na ḽinwe.

Ø U linga hu itwa lu si lwa fomaḽa nahone nga u tou sedza.

Ø Hu sumbiwa n ḓila nga tsumbandila dza SBA. (Rubiriki na mutevhe wa tsedzuluso zwi wanala kha tsumbandila iyi)

Hezwi ndi zwifhinga zwi songo ḓoweleaho. Ri tama u vha livhuwa u lugisela vhagudiswa u ya kha murole u tevhelaho.

Page 6: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

4

GIREIDI R THEMO 2 - 4 KHARIKHUḼAMU YO PFUFHIFHADZWAHO

U THETSHELESA NA U AMBA

MAGUDISWA/ KHONTSEPITI/ ZWIKILI

Nyito dza u thetshelesa na u amba dzi ḓo sedzwa na u lingwa nga tshifhinga tsha ngudo dza orala kha thero dzoṱhe ḓuvha ḽinwe na ḽinwe. Dzo dovha hafhu dza ṱanganela na u dzhenela kha Mbalo na Zwikili zwa vhutshilo.Tshikili tshithihi

a tsho ngo randelwa nyito ya u linga fhedzi vha tea u vhona uri vhagudi vhavho vha ṋewa tshikhala kha thero dzoṱhe u sumbedza zwikili nga u amba na u ita nyito kha ngudo dza ḓuvha na ḓuvha.

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Nyito dza ḓuvha na ḓuvha/Vhege

U thetshelesa zwipiḓa zwivhili kana zwiraru

zwa ndaela,nḓivhadzo na u tevhedza

ndaela nga nḓila yone (tsumbo:

'kuvhanganyi khirayoni ni dzi vhee kha sheḽefu.’)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa hu si na u khakhiswa vha tshi sielisana u amba

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa zwiṱori vha ita matambwa

ngazwo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U tandulula na u fhedzisa phazili dza zwipiḓa zwa jig-saw zwiṱanu kana u fhira

X X X X X X X

U anetshela zwiṱori na u anetshela zwiṱori

zwa vhaṅwe vhana nga maipfi awe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U imba nyimbo, u renda zwidade na u ita nyito na kilasi yoṱhe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U renda zwirendo na zwidade a tshi dzhenisa na nyito dza hone kha tshigwada

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ita mutevhe wa zwifanyiso zwa tshiṱori X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U dzhenelela kha nyambedzano na u vhudzisa mbudziso

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U amba nga zwifanyiso kha phosiṱara, tshati

i re na thero, dzibugu na zwiṅwevho zwi

elanaho na thero dzi no swika ṱhanu nga

themo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa kha na u elelwa mutevhe wone wa maipfi a sa konḓi sa: bika, bege,

baba. U thoma nga maipfi mararu a fhaṱa u

swika kha mana kana u fhira

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 7: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

5

U shumisa luambo u bveledza khontseputhi kha thero dzoṱhe sa vhunzhi, masia,

tshifhinga,mutevhe,muvhala,vhukale

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U sumbedza na u ṱalusa u fana na

phambano

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U livhanya zwithu zwine zwa elana, na u vhambedza zwithu zwi sa fani

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhekanya zwithu u ya nga muvhala, tshivhumbeo kana saizi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U sumba zwipiḓa u bva kha tsho fhelelaho.

Sa tsumbo u amba zwipiḓa zwa muvhili zwi

no nga sa tshikuḓavhavha, tshiningunungu,

gona na zwiṅwevho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhudzisa mbudziso na u humbela ṱhalutshedzo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṋea ṱhalutshedzo na u vhudzisa ṱhaluso X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U tandulula na u fhedzisa phazili ya jig-saw ya zwipiḓa zwa fumi kana u fhira

X X X X X X X

U nanguludza mafhungo o khetheaho u bva kha ṱhalutshedzo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U lavhelesa nga vhuronwane kha zwifanyiso a amba nga ha tshenzhemo yo ḓoweleaho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalusa na u sumba zwithu zwi anzelaho u

vha hone kha tshifanyiso

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U tamba mitambo i no fana na ‘Ṱodani!’ u

wana tshithu tsho dzumbiwaho kilasini vhukati ha zwiṅwe zwishumiswa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U wana phambano vhukati ha zwivhumbeo zwa maleḓere na maipfi o fhambanaho. Sa

tsumbo, vhekanyani zwithu zwi no fana, u vhona mutevhe wa zwifanyiso zwi no ṱoda u

fana na u wana tshi sa fani na zwiṅwe a

talutshedza uri ndi ngani tshi sa fani na zwiṅwe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhekanya mutevhe wa zwifanyiso zwi tshi ṱutshelana na tshiṱori tsho sikiwaho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhirisa milaedza X X X X X X X X

U thetshelesa kha thevhekano ya milaedza i no konḓa a ita nyito ya hone

X X X X X X X X

Page 8: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

6

U imba nyimbo na zwidade a ita nyito e eṱhe hu na vhuḓifulufheli

X X X X X X X X

U thetshelesa kha thaidzo a ṋea thandululo X X X X X X X X

U fhedzisa phazili ya jig-saw ya zwipiḓa zwa

20 kana u fhira

X X X X X X X X

U nanguludza mawanwa o nanguludzwaho u bva kha ṱhalutshedzo. Sa tsumbo, u

thetshelesa tshifhinga tsha u thoma mushumo zwi tshi bva kha nḓivhadzo.

X X X X X X X X

U pfesesa uri zwifanyiso na zwinepe zwi pfukisa mulaedza nga ha zwiwo, vhathu, fhethu, na zwithu na u amba nga hazwo

X X X X X X X X

U shumisa zwifanyiso u humbulela uri zwiṱori zwi khou amba nga ha mini.

X X X X X X X X

U kona u topola kha zwifanyiso phanḓa na

murahu na u kona u vhona phambano khazwo.

X X X X X X X X

U tamba mitambo ya u sumbedza nḓila na

mugudisi na vhaṅwe (tsumbo: mutambo wa

Ṋowa na Ḽeri)

X X X X X X X X

U livhanyisa (metshisa) zwifanyiso na maipfi hu tshi shumiswa phazili.

X X X X X X X X

U LINGA: U THETSHELESA NA U AMBA (hu si ha fomaḽa, orala kana nḓowenḓowe/ U lavhelesa) - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U thetshelesa nga vhuronwane kha mbudziso na u ṋea phindulo

OBSERVATION / HOLISTIC RUBRIC

U thetshelesa hu si na u dzhenelela hu tshi

sumbedzwa u ṱhonifha muambi na u

sielisana musi hu tshi ambiwa.

U imba nyimbo na zwidade na u ita nyito sa

u tshina nga ene muṋe nga vhuḓifhulufheli.

U amba tshiṱori na u dovholola zwo

ambiwaho nga vhaṅwe nga maipfi awe ene

muṋe.

U shumisa luambo u bveledza zwiteṅwa

kha thero dzoṱhe, (tsumbo: vhunzhi, saizi,

tshivhumbeo, masia, mivhala, luvhilo, tshifhinga, vhukale na mutevhe.

U fanyisa zwithu zwi no elana na u vhambedza zwi sa fani.

Page 9: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

7

U wana nyolo dzo khetheaho kha tshifanyiso tshi no shumesa kana tsho ṱandavhudzwaho

U sedza zwavhuḓi kha zwifanyiso na u

amba nga tshenzhemo i no fana na yeneyo

U LINGA: U THETSHELESA NA U AMBA (hu si ha fomaḽa, orala kana nḓowenḓowe/ U lavhelesa) - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 20

U thetshelesa hu si na u dzhenelela hu tshi sumbedzwa u ṱhonifha muambi na u

sielisana musi hu tshi ambiwa.

OBSERVATION / HOLISTIC RUBRIC

U imba nyimbo na zwidade na u ita nyito sa u tshina nga ene muṋe nga vhuḓifhulufheli.

U amba tshiṱori na u dovholola zwo

ambiwaho nga vhaṅwe nga maipfi awe ene

muṋe.

U topola na u ṱalutshedza zwi no fana na

zwi sa fani.

U fanyisa zwithu zwi no elana na u vhambedza zwi sa fani.

U lavhelesa nga vhuronwane kha zwifanyiso a amba nga tshenzhemo yo ḓoweleaho

U shumisa luambo u bveledza khontseputhi kha thero dzoṱhe: vhunzhi, saizi,

tshivhumbeo, masia, muvhala, luvhilo, tshifhinga, vhukale na thevhekano

U VHALA NA FONIKI

MAGUDISWA/KHONTSEPUTI/ZWIKILI

U BVELELA KHA U VHALA

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U aluwa kha kutshimbidzele kwone kwa maṱo sa u tevhelela bola yo

tshimbidzwaho u bva kha tsha monde u ya kha tshauḽa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U aluwa kha masia u fana na u tshimbidza zwibuḽoko u bva kha tsha

monde u ya kha tshauḽa na u bva nṱha u

ya fhasi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 10: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

8

U farela bugu nṱha nga nḓila yone a

bvula masiṱari zwone musi a tshi 'vhala’

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa zwifanyiso u humbulela uri

tshiṱori tshi khou amba nga ha mini

(tsumbo: u ‘vhala’ zwifanyiso na khephusheni hu na u sumbedza u pfesesa uri zwifanyiso na maipfi zwi na vhushaka ngeno zwo fhambana.U sumba kha maipfi musi a tshi 'vhala’

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ita tshiṱori tsha ene muṋe nga u

ṱalutshedza zwifanyiso: U ‘vhala’

zwifanyiso.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ita u nga u khou vhala a shumisa na ipfi ḽa u vhala.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U pfesesa uri zwo ṅwaliwaho zwi

bvisela khagala mulaedza. U a ḓivha uri

ipfi ḽi a kona u imela dzina ḽawe,

madzina a vhathu,fhethu na zwithu

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u ṱalusa dzina ḽawe na a

vhaṅwe vhagudi ngae a no swika

maṱanu

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

‘U vhala‘ garaṱa dza madzina dzi

elanaho na thero na zwifanyiso/khepusheni kha tshigwada na mugudisi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U pfesesa uri zwo ṅwaliwaho ndi maipfi

ane ra amba one u fana na mafhungo a ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe ane mugudisi a a

ṅwala fhasi musi ṅwana a tshi amba

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

‘U vhala’ maipfi o ḓoweleaho: dzina ḽa

vhaṅwe ngae, khaḽenda na maipfi a

mutsho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa zwifanyiso u ‘vhala’ mafhungo a sa konḓi kana bugu dza

zwifanyiso. Mmbwa - (siaṱari ḽi re na

tshifanyiso tsha mmbwa)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u tamba zwiṅwe zwipiḓa zwa

tshiṱori, luimbo kana tshidade.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 11: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

9

U thetshelesa na u amba nga ha tshiṱori na maṅwe maṅwalo o vhalwaho

kana u anetshelwa zwi tshi pfala. U elelwa zwidodombedzwa na u bula muhumbulo muhulwane

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U amba nga maṅwalo a ngaho zwiṱori

hu tshi shumiswa maipfi a ngaho 'u thomani', 'vhukati', 'magumoni', 'mubvumo', 'ipf'i, 'ḽeḓere',

'pfanapheledzo'

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhambedza maipfi na zwithu: u livhanya madzina na zwithu zwo ṋewaho madzina kha thebulu ya hone

X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u fhambanyisa zwifanyiso na zwo ṅwalwaho. (tsumbo, u sumba ipfi a

humbela u ri ḽi vhaliwe)

X X X X X X X X X X X X X X X

‘U vhala’ bugu dza zwifanyiso nga mafhungo mararu kana mana. Sa tsumbo, ndi mmbwa. Lavhelesani kha mmbwa. Ndi mmbwa khulwane.

X X X X X X X X X X X X X X X

U ola zwifanyiso zwa zwiṱori, nyimbo

kana zwidade.

X X X X X X X X X X X X X X X

U rerisana nga ha kufarele na kuṱhogomelele kwa bugu

X X X X X X X X X X X X X X X

‘U vhala’ bugu dza zwifanyiso hu na u engedzea ha luvhilo lwa vhukoni

X X X X X X X X

U sumba kha maipfi hu si kha zwifanyiso musi a tshi ‘vhala’

X X X X X X X X

U VHALA NA VHAGUDI

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhala’ maṅwalo o hudzwaho nga kiḽasi

yoṱhe na mugudisi sa, Bugu Khulwane,

zwirendo na phosiṱara na maṅwalo o tou

ganḓiswaho ( maṅwalo a khomphyutha)

na kiḽasi yoṱhe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ita nyambedzano na u ṱalusa

vhatambi kha tshiṱori.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 12: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

10

U ola zwifanyiso zwa nyito khulwane dzine dza khou itea kha tshiṱori, nyimbo

na zwidade

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U tevhekanya zwifanyiso zwa tshiṱori

nga nḓila ine zwa vhumba tshiṱori a kona

u vhala 'tshiṱori'.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U edzisa tshiṱori nga u ita mudzinginyo

(tshinisa) kana nga u tamba ḓirama kana

danga (tsumbo: ‘ Zwiguluzwana zwiraru’)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u humbulela uri hu ḓo bvelela

mini zwi tevhelaho kha tshiṱori a tshi

shumisa mafhungo o ḓoweleaho na

zwifanyiso

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula tshiṱori nga u sumbedza

vhutsila: u pennda tshifanyiso tsha tshiṱori

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala’ mafhungo a bvaho kha tshigwada kana kha kiḽasi. Sa tsumbo,

mafhungo o ṅwalwaho nga mugudisi

musi vhana vho lavhelesa, vha tshi khou amba na u ambela nṱha

X X X X X X X X X X X X X X X

U vhambedza tshenzhemo yawe musi a tshi vhala na mugudisi, u vhona thelevishini kana zwifanyiso.

X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalutshedza mvumbo ya

vhabvumbedzwa kha tshiṱori kana

thelevishini a ṋea muhumbulo

X X X X X X X X X X X X X X X

U wana mutevhe wa zwiwo kha zwiṱori

zwi sa konḓi

X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa gwati ḽa bugu na nyolo kha

maṅwalwa u bvumba thevhekano ya

tshiṱori

X X X X X X X X X X X X X X X

U dzhenelela kha maṅwalwa a u vhala

khathihi hu na nyaluwo kha vhuḓifulufheli

na dzangalelo

X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula mbudziso dzo vhalaho dzi no elana na tshiṱori tsho vhaliwaho

X X X X X X X X X X X X X X X

U sumba kha maipfi hu si kha zwifanyiso musi a tshi ‘vhala’

X X X X X X X X

Page 13: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

11

U VHALA HA MUSI E EṰHE

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

‘U vhala' bugu e eṱhe lwa u ḓimvumvusa

ḽaiburari kana kiḽasini kha khuḓa ya u

vhala, a tshi vula masiaṱari nga ngona, a

tshi sumbedza u ṱhonifha bugu

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

NDIVHO YA MIBVUMO (Nyito ya minethe ya 15 ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe)

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U fhambanyisa mibvumo yo fhambanaho nga maanḓa ya mathomoni a maipfi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u topola ipfi ḽi sa faniho na

maṅwe kha mutevhe wa maipfi a

thomaho nga mubvumo uno fana. Sa tsumbo,( rinda, rema, rosa, posa) kana u kona u topola mibvumo mivhili yo ṋewaho uri i a fana kana a i fani na.

tsumbo: /p/. /p/ (i a fana) /p/, /d/ (a i fani)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U khethekanya maipfi a re na madungo manzhi a bva mibvumo: u shumisa u vhanda zwanḓa kana u lidza murumba

kha mubvumo muṅwe na muṅwe kha ipfi

‘ba-na-na’ kana u topola uri hu na mibvumo mingana(u vhanda) kha madzina a vhana vha re kilasini : ‘Lu-ne-ta’ ri vhanda luraru, ‘Roṱhe’ ri vhanda

luthihi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U topola maipfi ano unga u fana kha zwidade na nyimbo dzo ḓoweleaho. Sa

tsumbo, (zwidade/zwirendo zwi re na maipfi a no dovholola)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U lavhelela maipfi ano unga u fana kha nyimbo na zwidade zwiswa a fhedzisa mutalo kana fhungo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U topola mibvumo ino thoma u ambiwa vhuhulusa mathomoni a dzina ḽawe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U pfesesa uri maipfi a vhumbwa nga mubvumo u no fhira muthihi. Sa tsumbo, sea - s-e-a zwi tshi tou bulwa nga mulomo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 14: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

12

U topola mibvumo ino thoma u ambiwa kha maṅwe maipfi sa kha madzina a

khonani

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U khethekanya mafhungo a mupeleṱo a

bva maipfi a tshi thoma nga mubvumo muthihi ( tsumbo: Sami - o- no - la)

X X X X X X X X X X X X X X X

U dzhenisa maipfi maṅwe a no unga u

fana kha nyimbo na zwidade zwo ḓoweleaho. Sa tsumbo, kha vha nange

tshidade /nyimbo dzine vha funa dzi no o zwi bveledza

X X X X X X X X X X X X X X X

U vhona vhushaka ha mubvumo kha maḽeḓere na maipfi na u pfesesa uri ipfi ḽi vhumbwa nga mubvumo uno fhira muthihi: tamba t - a- mb zwi tshi bulelwa nṱha

X X X X X X X

U LINGA (Hu si ha fomaḽa, Orala kana nḓowenḓowe/ maṅwalo) - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U pfesesa uri maṅwalo a na zwine a

amba: maipfi a nga imela dzina ḽau,

madzina a vhathu, fhethu na zwithu

OBSERVATION/ HOLISTIC RUBRIC

U fara bugu na u bvula masiaṱari nga

nḓila yone musi a tshi ‘vhala’

U vhala bugu khulwane kana maṅwalo o

hudzwaho sa kiḽasi yoṱhe na mugudisi.

U ita nyambedzano na u ṱalusa

vhabvumbedzwa kha zwiṱori

U topola a tshi bulela nṱha na u vhona

miṅwe mibvumo ya u thoma na

pfalandoṱhe vhuhulusa mathomoni a

maipfi o ḓoweleaho

U ṱalutshedza zwifanyiso u vhumba

mihumbulo: u ita tshiṱori tshawe a 'vhala'

zwifanyiso

U LINGA (Hu si ha fomaḽa, Orala kana

nḓowenḓowe/ maṅwalo) - Zwi

fhedzwe nga vhege ya vhu 20

U ṱalutshedza zwifanyiso u vhumba

mihumbulo: u ita tshiṱori tshawe a 'vhala'

zwifanyiso OBSERVATION/ HOLISTIC RUBRIC

U vhala bugu khulwane kana maṅwalo o

hudzwaho sa kiḽasi yoṱhe na mugudisi.

Page 15: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

13

‘U vhala’ maipfi o ḓoweleaho kha

lushaka: tswayo dza badani, madzina a mavhengele

U topola a tshi bulela nṱha na u vhona

miṅwe mibvumo ya u thoma na

pfalandoṱhe vhuhulusa mathomoni a

maipfi o ḓoweleaho

U kona u livhanya maipfi kha zwithu: u livhanya madzina kha zwithu zwi re na madzina kha thebuḽu yone

U topola na u bula maṅwe maḽeḓere a

aḽifabethe sa kha maḽeḓere a re kha

dzina ḽawe

U SIMUWA HA U ṄWALA

MUṄWALO

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U bveledza zwikili zwa u alusa miraḓo miṱuku ya

zwanḓa. Tsumbo, u rola vumba, u vhumba nga

vumba, u vhofhelela baudu, u tambisa piano muyani n.z.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bveledza kulangele kwa miraḓo miṱuku nga u

tamba/imba zwidade zwinzhi zwi no shumisa nyito ya minwe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bveledza kulangele kwa miraḓo miṱuku, nga u

shumisa tshigero u gera zwifanyiso zwo pendeliwaho, zwivhumbeo n.z.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bveledza kushumisele kwa maṱo na tshanḓa: (u

fara ḽibege, u posa bola khulwane kana dza

thenisi,bola dza mabambiri, u ola zwifanyiso na u shumisa khirayoni u ita phetheni dzi no konḓa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bveledza kulangele kwa miraḓo mihulwane: u

shuma nga phere kana e eṱhe u vhumba maḽeḓere

nga muvhili wavho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 16: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

14

U vhumba maḽeḓere (sa, nga u pennda nga

minwe, u shumisa bulatsho ya u pennda na khirayoni dza mapfura)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱhiraisela zwifanyiso zwi sa konḓi, phatheni na

madzina a vhone vhagudi hune ha vha na mathomo a vhukuma na u sumbedza sia ḽa u tevhedzela kha

maḽeḓere.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kopolola phetheni kha bodo na u kopolola phetheni, maipfi na maḽeḓere kha bambiri

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa zwishumiswa zwa u ṅwala zwo

fhambanaho: bulatsho dza u pennda, khirayoni dza mapfura n.z.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fara khirayoni nga nḓila yo teaho hu tshi

shumiswa mafarele a penisela o ṱanganedzeaho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

‘U ṅwala’ hu tshi shumiswa madzulele one X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhumba maḽeḓere hu tshi shumiswa mivhili vhe

vhavhili kana e eṱhe.

X X X X X X X X X

U shumisa tshumiswa dza u ṅwala dzo

fhambanaho sa; bulatsho dza u pennda, khirayoni dza mapfura

X X X X X X X X X

U vhumba maḽeḓere hu tshi shumiswa

zwishumiswa zwo fhambanaho sa khirayoni, penisela na tshoko

X X X X X X X X X

U fara khirayoni nga nḓila yo teaho hu tshi

sumbedzwa u ḓowedza tshanḓa tshithihi kha u

ṅwala (tshauḽa kana tshamonde)

X X X X X X X X X

U vhumba maḽeḓere maṱuku nga nḓila yo teaho,

hu tshi thomiwa na u fhedzisela ho teaho

X X X X X X X X X

u bveledza u ṅwala EMERGENT WRITING

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

U ola zwifanyiso u itela u pfukhisa mulaedza sa mafhungo a ene muṋe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 17: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

15

U pfesesa u ṅwala

na u ola zwo fhambana na u thoma u kopolola maḽeḓere na

mbalo dzi bvaho kha vhupo ha kiḽasini musi a tshi

khou lingedza u ‘ṅwala.’ U ita u nga

u khou ṅwala a

tshi shumisa maḽeḓere o

kopololwaho na pfanapheledzo na mvetamveto

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

‘U vhala’ zwine maḽeḓere na

pfanapheledzo na mvetamveto ‘zwa amba’

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe kha u ṅwala kha

nzulele ya u tamba: u ita magaraṱa a u

lumelisa, u ṅwala

marifhi n.z

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thoma u 'ṅwala'

a tshi sedzulusa u shandukiswa ha masia: U 'ṅwala' u

bva kha tshamonde a tshi ya kha tshauḽa, u

bva nṱha u ya fhasi

kha siaṱari.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kopolola zwo ṅwaliwaho zwi tshi

bva kha vhupo he a vha a tshi khou tamba hone (tsumbo, ḽebuḽu dzi

no bva kha khungedzelo dza zwishumiswa zwa nḓuni).

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 18: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

16

U vhea fhethu huthihi maipfi a re na mubvumo thangeli wa u fana kana ḽeḓere

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U topola ḽeḓere

kana tshikhala vhukati ha maipfi o ṅwalwaho:

madzina avho kana maipfi o ḓoweleaho kana

nga ngomu buguni

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe kha u ṋea

mafhungo a u ṅwala kha ḽiṅwalo

ḽa kiḽasini (sa,

vhagudi vha amba maipfi mugudisi a tshi khou ṅwala).

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ola zwifanyiso u itela u pfukhisa mulaedza wa tshenzhemo ya

ene muṋe na u

shumisa izwo sa mathomo kha u ṅwala (u longela

ipfi na ḽifurase

kana fhungo a tshi thuswa nga mugudisi).

X X X X X X X X X X X X X X X

U kopolola zwo ṅwaliwaho zwi tshi

bva kha vhupo he a vha a tshi khou tamba hone (tsumbo, ḽebuḽu dzi

no bva kha khungedzelo).

X X X X X X X X X X X X X X X

Page 19: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

17

U shela mulenzhe kha u ṋea

mafhungo a u ṅwala kha bugu ya

mafhungo ya kiḽasini

X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa tshumiswa dza u ṅwala nga

vhuḓifhulufheli ho

kalulaho na u leluwa (sa, khirayoni na penisela).

X X X X X X X X X X X X X X X

U kuvhanganya fhethu huthihi zwifanyiso zwa maipfi a elanaho na pfanapheledzo (tsumbo: ' khani',' pani', 'goni').

X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa mathemo ane a nga ‘mathomo’, ‘vhukati’, ‘magumo’, ‘mibvumo’, ‘maipfi’, ‘ḽeḓere’,

‘pfanapheledzo’, musi hu tshi ambiwa nga maṅwalwa

X X X X X X X X X X X X X X X

U ‘vhala’ zwawe ene muṋe na zwo

‘ṅwalwaho’ nga

vhaṅwe

X X X X X X X

U a ‘ṅwala’ na u

humbela vhaṅwe

uri vha mu fhe ṱhalutshedzo i no

pfala kha zwe a ṅwala.

X X X X X X X

Page 20: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

18

U lingedza u ṅwala

a tshi shumisa maitele a u ṅwala

o ḓoweleaho. Sa

tsumbo, u ṅwala

luṅwalo lwa hayani

X X X X X X X

U koplola mafhungo mapfufhi o ṅwaliwaho nga

mugudisi

X X X X X X X

U LINGA (hu si ha fomaḽa, orala/kana nḓowenḓowe/ U lavhelesa) - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U ola zwifanyiso u pfukhisa mulaedza sa 'mafhungo' a ene muṋe

OBSERVATION / HOLISTIC RUBRIC

U bveledza ndango ya misipha mihulwane: u shuma nga vhavhili kana e eṱhe u vhumba

maḽeḓere nga mivhili yavho

U vhumba maḽeḓere (sa, nga u pennda nga

minwe, u shumisa bulatsho ya u pennda na khirayoni dza mapfura)

U shela mulenzhe kha u ṅwala nga tshifhinga

tsha u tamba. Sa tsumbo, u ‘ ṅwala’ mitevhe

U ṅwala hu tshi sedziwa masia one a

kuṅwalele (sa, u bva kha tshamonde u tshi ya

kha tshauḽa, u bva nṱha u ya fhasi kha siaṱari.

U LINGA (hu si ha fomaḽa, orala/kana nḓowenḓowe/ U lavhelesa)- Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 20

U ola zwifanyiso u itela u pfukhisa mulaedza wa tshenzhemo ya ene muṋe na u shumisa izwo sa

mathomo kha u ṅwala (u longela ipfi na ḽifurase

kana fhungo a tshi thuswa nga mugudisi).

OBSERVATION / HOLISTIC RUBRIC

U a ‘ṅwala’ na u humbela vhaṅwe uri vha mu

fhe ṱhalutshedzo i no pfala kha zwe a ṅwala

U ‘vhala’ zwawe ene muṋe na zwo ‘ṅwalwaho’

nga vhaṅwe.

U kopolola maḽeḓere na mbalo dzi bvaho kha

vhupo ha kiḽasini musi a tshi khou ‘ṅwala.’

U lingedza u ‘ṅwala' a tshi shumisa maitele a u

ṅwala o ḓoweleaho. Sa tsumbo, u ‘ṅwala'

luṅwalo lwa hayani

Page 21: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

19

2. Tshivenda Grade 1 Revised National Teaching Plan

GIREIDI 1 THEMO 2 - 4 KHARIKHULAMU YO DZUDZANYULUSWAHO

Mudededzi u tea u vhea thikhi kha zwe a ita. Vha tea u vhona uri mushumo wothe wo itiwa kha vhege dza 22.

U THETSHELESA NA U AMBA

Magudiswa /khonseputi /zwikili

U thetshelesa na u amba zwi do sedzuluswa na u lingiwa duvha linwe na linwe nga tshifhinga tsha orala kha thero dzothe. Hu na u tanganelana ha zwitenwa kha Mbalo na Life skills. A si zwikili zwothe zwine vhana vha tea u lingiwa khazwo fhedzi nwana munwe na munwe u fanela u wana tshikhala tsha u sumbedza vhukoni hawe kha tshenetsho tshikili nga u amba na nga nyito kha ngudo ya duvha na duvha.

ḒUVHA

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

MUSHUMO WA ḒUVHA

NGA ḒUVHA NA VHEGE

NGA VHEGE

U thetshelesa ndaela na nḓivhadzo na u fhindula nga

ngona.

X X X X X X X X X X X x x x x x x x x x x x

U thetshelesa a sa dzheneleli a tshi sielisana na vhaṅwe a tshi amba na u

vhudzisa mbudziso uri a pfesese

X X X X X X X X X X X x x x x x x x x x x x

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe, tsumbo, u

anetshela mafhungo

X X X X X X X X X X X x x x x x x x x x x x

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe, tsumbo, u

anetshela mafhungo

x x x x x x x x x x x

U thetshelesa nganetshelo nga dzangalelo, a ola zwifanyiso u sumbedza u pfesesa

x x x x x x x x x x x

Page 22: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

20

U renda zwirendo na raimi hu tshi itwa nyito.

tshi

rend

o

Tsh

irend

o

Tsi

rend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyi

mbo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

Tsh

irend

o, z

wid

ade,

nyim

bo

U topola zwipiḓa zwi tshi bva

kha zwo fhelelaho sa: zwipiḓa zwa baisigira,

tshimela na zwiṅwe.

X X X X X X X X X X

U pfesesa na u shumisa luambo ho teaho kha maṅwe

masia a thero

X X X X X X X X X X

U shumisa mathemo a nga ho fhungo, ḽeḓere danzi,

tshithoma

X X X X X X X X X X X X

MUSHUMO WA U AMBA NA U THETSHELESA (Minimum time 3 x 15 minutes a week; Maximum time 4 x 15 minutes a week)

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U thetshelesa U thetshelesa zwiṱori

e na dzangalelo na u ḓiphina

ngatsho, a tshi ola tshifanyiso na u ṅwala zwifaredzi zwa maipfi a si

gathi nga hatsho.

X X X X X X X X X X X x x x x x x x x x x x

U thetshelesa, u ḓiphina na u

fhindula tshifanyiso, miswaswo, thai, hu tshi shumiswa luambo nga u humbula

X x x x x x x x x x x x

U baḓekanya (tevhekanya)

zwifanyiso zwa tshiṱori a tshi

livhanya/fanyisa na dzikhepusheni na zwifanyiso

X X X X

Page 23: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

21

U tamba matambwa hu tshi tevhedzelwa nyimele dzo fhambanaho na luambo lwo teaho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe kha nyambedzano, a tshi vhudzisa mbudziso na u fhindula mbudziso.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe kha nyambedzano, u vhiga o imela tshigwada.

X X X X

U shumisa tshiṱirathedzhi uri a wane

mafhungo (u kona u ita ṱhoḓisiso

nga ha kuḓele kwa vhagudi

tshikoloni

X X

U baḓekanya (tevhekanya)

zwifanyiso zwa tshiṱori a tshi

livhanya/fanyisa na dzikhepisheni na zwifanyiso.

X X X

U ṱalusa zwithu zwi tshi ya nga

mivhala, muelo, tshivhumbeo na vhunzhi, hu tshi shumiswa maipfi o teaho.

X X X

U thetshelesa zwiṱori e na

dzangalelo na u ḓiphina ngatsho, a

tshi ola tshifanyiso na u ṅwala

zwifaredzi zwa maipfi a si gathi nga hatsho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X x

U amba tshiṱori tsho ḓoweleaho tshi

re na mathomo, mutumbu na magumo, ipfi ḽi tshi ya nṱha na fhasi

X X X X X X X X x

U topola zwi fanaho na zwo fhambanaho hu tshi shumiswa luambo na ḓivhaipfi yo teaho

X X X X

U baḓekanya (tevhekanya)

zwifanyiso zwa tshiṱori a tshi

livhanya/fanyisa na dzikhepisheni na zwifanyiso

X X X X

U shumisa maipfi khathihi na ṱhalutshedzo dzi no nyanyula musi a

tshi amba.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula mbudzisombuletshedzi na mbudzisoṱhalutshedzi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 24: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

22

U LINGA: U THETSHELESA NA U AMBA - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe, tsumbo,

u anetshela mafhungo nga mutevhe wo fanelaho RUBRIC

U thetshelesa nganetshelo nga dzangalelo, a ola zwifanyiso u sumbedza u pfesesa. • U fhindula mbudzisombuletshedzi.

RUBRIC

U renda zwirendo na raimi hu tshi itwa nyito. RUBRIC

U thetshelesa ndaela na nḓivhadzo na u fhindula

nga ngona

CHECKLIST ( √ X) U thetshelesa uri a wane zwidodombedzwa zwa tshiṱori a fhindule mbudzisoṱhalutshedzi.

U LINGA: U THETSHELESA NA U AMBA - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 20

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe sa: u

amba mafhungo nga u tou tevhekanya zwavhuḓi. RUBRIC

U thetshelesa zwiṱori e na dzangalelo na u

ḓiphina ngatsho, a tshi ola tshifanyiso na u ṅwala

zwifaredzi zwa maipfi a si gathi nga hatsho. RUBRIC

U amba tshiṱori tsho ḓoweleaho tshi re na

mathomo, mutumbu na magumo, ipfi ḽi tshi ya

nṱha na fhasi.

RUBRIC

U thetshelesa ndaela na nḓivhadzo na u fhindula

nga ngona.

CHECKLIST ( √ X)

U baḓekanya (tevhekanya) zwifanyiso zwa

tshiṱori a tshi livhanya/fanyisa na dzikhepisheni

na zwifanyiso.

U shela mulenzhe kha nyambedzano kiḽasini

U thetshelesa uri a wane zwidodombedzwa zwa tshiṱori a fhindule mbudzisoṱhalutshedzi.

U tamba matambwa hu tshi tevhedzelwa nyimele dzo fhambanaho na luambo lwo teaho.

Page 25: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

23

U VHALA NA FONIKI

FONIKI ( Minimum time 5 x 15 minutes per week; Maximum time 5 x 15 minutes per week)

Mudededzi u tea u swaya zwe a ita. kha vha vhe na vhuṱanzi uri zwithu zwoṱhe zwi itwa nga vhege ya vhu 22

Kha vha shumise vhege ya u thoma u sumbudza na mathomo a u vhambedza. U linga hu itiwa tshifhinga tshoṱhe- mutevhe zwa u sedza zwo itwaho u tea u vha u hone u itela u swaya tshifhinga tshoṱhe. Kha vha shumise tsumbanḓila

ya SBA i ḓo vha thusa.

MAGUDISWAT/KHONTSEPUTI/ZWIKILI

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U guda mubulo wa maḽeḓere a

aḽifabethe dzoṱhe

dza Tshivenḓa,

tsumbo a-a, b-bu, d-di, e-e, f-fu, g-gi, h-ha, i-i, j-dzhi, k-ka,l-li, m-mu, n-ni,o-o, p-pu, r-ri, s-si, t-ti, u-u, v-vu, w-wu, x-xi, y-yi, z-zi (mubulo wa

maḽeḓere a

aḽifabethe u

rangele u vhala tshifhinga tshoṱhe

u swikela vhagudi vha tshi vho kona u a ḓivha na u a

vhala).

Ndo

vhol

olo

s,a,

c,i,

Ndo

vhol

olo

e,o,

p

Ndo

vhol

olo

n b

g

h r k u d t m f y l v w j x qz

Rev

isio

n

U kona u ṱalusa

themba mbili dzi wanalaho mathomoni a ipfi.

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Com

b

Page 26: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

24

U topola vhushaka vhukati ha mubvumo wa ḽeḓere kha

mibvumo yoṱhe

ya ḽeḓere ḽithihi.

Ndo

vhol

olo

s,a,

c,i,

Ndo

vhol

olo

e,o,

p

Ndo

vhol

olo

n b

g

h r k u d t m f y l v w j x qz

Ndo

vhol

olo

U guda mubulo wa maḽeḓere a

aḽifabethe dzoṱhe

dza Tshivenḓa,

tsumbo a-a, b-bu, d-di, e-e, f-fu, g-gi, h-ha, i-i, j-dzhi, k-ka, l-li, m-mu, n-ni, o-o, p-pu, r-ri, s-si, t-ti, u-u, v-vu, w-wu, x-xi, y-yi, z-zi (mubulo wa maḽeḓere a

aḽifabethe u

rangele u vhala tshifhinga tshoṱhe

u swikela vhagudi vha tshi vho kona u a ḓivha na u a

vhala).

Ndo

vhol

olo

Ndo

vhol

olo

Ndo

vhol

olo

Ndo

vhol

olo

U sika maipfi mapfufhi a tshi shumisa mibvumo ye a i guda.

at et

ot ut

ag eg

ig og

Ndo

vhol

olo

ug an

en in

un am

Ndo

vhol

olo

Ndo

vhol

olo

Ndo

vhol

olo

U fhaṱa maipfi hu

tshi shumiswa mibvumo yo gudwaho ya themba mbili na tharu

Ndo

vhol

olo

Rev

isio

n

Rev

isio

n

Rev

isio

n

U topola vhushaka ha maḽeḓere na

mibvumo kha mibvumo yoṱhe

ya ḽeḓere ḽithihi

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 27: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

25

U vhala maipfi a foniki a kha fhungo na zwiṅwe

zwibveledzwa

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ita ndovhololo ya maipfi a no elana hu tshi shumiswa pfalandoṱhe dzo

gudiwaho.

Rev

isio

n

Rev

isio

n

U fhaṱa maipfi hu

tshi shumiswa mibvumo yo gudwaho ya themba mbili na tharu

x x x x x x x x x x x

U fhaṱa na u

ṱhukukanya

maipfi.

bvul

a bv

ani

dz

adza

d

zula

dzem

a

mvu

la

m

vele

le

ndau

ndu

mi

ndem

e

lwal

a

lw

ayo

lwel

a

gw

ama

g

wes

e

gw

adam

a

nd

ou

nd

uh

u

ng

ulu

vhe

ng

om

a

U kona u ṱalusa

themba mbili dzi wanalaho mathomoni a ipfi.

sh-

shel

l shi

p sh

ark

shav

e sh

e sh

eep

shin

e sh

op s

hoe

show

ch-

cha

in c

hick

cho

p ch

eese

chi

n ch

air

chas

e ch

eek

chal

k c

hest

th-

than

k th

irsty

thin

k th

ief t

hum

b th

row

thic

k th

orn

thre

e th

in

Page 28: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

26

U ṱalukanya

ṱhangano dza

themba dza maḽeḓere mavhili

(consonant digraphs) dzo ḓoweleaho sh, th,

vh mathomoni a ipfi tsumbo: sh-ela, th-oma, vh-ona.

shel

l shi

p sh

ark

shav

e sh

e sh

eep

shin

e sh

oe s

how

ch

ain

chic

k ch

op c

hees

e ch

in c

hair

chas

e ch

est c

halk

th

ree

than

k th

irsty

thie

f thu

mb

thro

w th

orn

thin

thin

k

U kona u ṱalusa

themba mbili dzi wanalaho mathomoni a ipfi.

fish

dish

wis

h br

ush

ash

bush

cras

h fin

ish

fool

ish

was

h

rush

muc

h

blea

ch c

atch

clut

ch fe

tch

itch

inch

latc

h pe

ach

rich

stitc

h

bath

mot

h

path

bot

h

oath

trut

h

mou

th d

eath

eart

h te

eth

U shumisa thembamvanganyi kha u fhaṱa na u

ṱhukukanya

maipfi

spac

e sp

ade

spar

k sp

eak

spea

r sp

ecia

l

spee

ch s

pell

spen

t

frac

tion

frag

ile

fram

e fr

ank

frau

d fr

ee fr

esh

frid

ge fr

iend

drin

k dr

ag d

rain

dras

tic d

raw

draw

ers

drea

m

dres

s dr

ied

drip

drop

stab

sta

ble

stac

k st

airs

stai

n st

amp

stan

d st

ar s

tart

stat

e st

ay

stea

m s

teel

stea

l ste

m

U fhaṱa maipfi hu

tshi shumiswa mibvumo yo gudwaho

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ḓivha vhunzhi

na vhuthihi ha maipfi, sa, mu - vha, mu - mi, ḽi-ma, tshi - zwi).

book

s tr

ees

girls

boy

s ca

rs

frie

nds

cats

dogs

cha

irs

es to

mot

oes

buffa

loes

box

es

foxe

s he

roes

chur

ches

Rev

isio

n

U vhala maipfi a foniki a re kha mafhungo na kha zwiṅwe

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U sika maipfi mapfufhi a tshi shumisa mibvumo ye a i guda

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 29: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

27

U VHALA NA VHAGUDI (Minimum time: 3 x 15 minutes per week; Maximum time: 5 x 15 minutes per week)

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Mudededzi u funza vhagudi u ḓi ṱola musi a

tshi shumisa zwikili zwa nḓivho ya u

ṱalukanya

zwithu u itela uri vhagudi vha kone u ḓiṱola

musi vha tshi vhala, kha zwiteṅwa zwa u

ṱalusa ipfi na

kepfesesele. (vhagudi vha gudiswa u ḓivhudzisa

mbudziso ’Zwi a pfala zwavhuḓi?’ ‘Zwi

vhonala zwi zwavhuḓi?’ na

‘zwi amba zwi pfalaho?) Mudededzi u sumbedzela kuvhalele kwone kha u vhala ha mudededzi na vhagudi a dovha a vha thusedza musi vha tshi vhala nga zwigwada

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 30: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

28

U vhala Bugu Khulwane kana maṅwalwa

(zwibveledzwa) zwo hudzwaho vhe kha tshigwada tshithihi vhe na mudededzi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U topola thevhekano ya zwiwo na fhethuvhupo hune zwiwo zwa khou bvelela hone.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa zwifanyiso kha u humbulela

zwine tshiṱori

tsha amba zwone.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U topola thevhekano ya zwiwo kha zwo vhaliwaho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa gwati ḽa bugu u

humbulela uri tshiṱori tshi ḓo

fhelisa hani, khathihi na u wana muṱoḓo

watsho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalukanya

zwiitisi zwa zwiwo na mvelelo dzazwo tshiṱorini

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula mbudziso dza tshaka dzo fhambanaho dzi tshi bva kha tshibveledzwa tsho vhalwaho (ho katelwa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 31: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

29

tshaka dza mbudziso dza maimo a nṱha.)

Kha vha vha fhe mbudziso dza maimo a nṱha

dzi tshi bva kha zwo vhaliwaho. Sa muhumbulo wa zwo vhaliwa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U dovholola mafhungo a tshi bva kha thebulu sa: khaḽenda

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U VHALA NGA ZWIGWADA (2X15 nga vhege )

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhala bugu yawe ene muṋe a

tshi vhalela nṱha e

kha u vhala ha tshigwada tsha vhukoni ha u fana tshi no dededzwa nga mudededzi; nga iṅwe nḓila

tshigwada tshoṱhe

tshi vhala bugu nthihi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa foniki, ludungela lwa nyimele ya ḽiṅwalo

na maipfi o ooweleaho nga tshivhumbeo

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ḓiṱolela musi a

tshi vhala, na kha

sia ḽa u ṱalukanya

ipfi na u ḽi pfesesa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 32: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

30

U vhala nga u elela ho engedzedzeaho na vhuḓinyanyuli.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U sumbedza u pfesesa zwiga zwa u vhala musi a tshi khou vhalela nṱha.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 33: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

31

U VHALA VHE VHAVHILI KANA E EṰHE

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhalela nṱha

kana zwi tshi pfala a tshi vhalela muṅwe

ngae.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala zwe a ṅwala, a tshi

thoma na u khakhulula vhukhakhi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala maṅwalo awe

ene muṋe na a

vhaṅwe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala bugu dze dza vhaliwa kha u vhala ha u ṱangenelana

na bugu dzi bvaho kha bugu dza khuḓa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 34: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

32

U vhala nga eṱhe bugu dzo vhalwaho nga tshifhinga tsha u vhala na vhagudi, tshiṱori tsho leluwaho tsha zwifanyiso na bugu dzi bvaho kha khona ya dzibugu.

U LINGA FONIKI

U topola vhushaka ha maḽeḓere na mibvumo kha

mibvumo yoṱhe ya ḽeḓere ḽithihi.

ORAL- CHECKLIST

U fhaṱa na u ṱhukhukanya maipfi a sa konḓi a tshi

thoma nga themba nthihi ya mubvumothangeli (wa u thoma kha ipfi) a konou ita pfalandoṱhe ya

mubvumoṱhaphudzi (tshipiḓa tsha u fhedza tsha

dungo), tsumbo, ḓ-a-l-a, b-i-b-i,

U fhaṱa maipfi hu tshi shumiswa mibvumo yo

gudwaho .

U ita ndovhololo ya maipfi a no elana hu tshi shumiswa pfalandoṱhe dzo gudiwaho.

U fhaṱa maipfi hu tshi shumiswa mibvumo yo

gudwaho ya themba mbili na tharu.

U ṱalukanya ṱhangano dza themba dza maḽeḓere

mavhili (consonant digraphs) dzo ḓoweleaho sh,

th, vh mathomoni a ipfi tsumbo sh-ela.vh-ona

U vhea maipfi a no elana nga zwigwada zwa mibvumo. Tsumbo: baba, bibi, beba.

U kona u vhona themba dzi re mathomoni a ipfi (sa: dzhena, mmbwa, nnzhi).

U ṱalukanya ṱhangano dza themba dza maḽeḓere

mavhili (consonant digraphs) dzo ḓoweleaho sh,

th, vh mathomoni a ipfi tsumbo: sh-ela, th-oma, vh-ona

Page 35: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

33

U vhea maipfi a no elana nga zwigwada zwa mibvumo. Tsumbo: baba, bibi, beba

U LINGA :U VHALA

Zwi itiwa nga tshifhinga tsha u vhala nga zwigwada

ORAL - RUBRIC

Kha vha linge nwana munwe na munwe kha u vhala vho nanga thitori khaDBE Workbook tshine tsha vha na maipfi a 50-60 vha mu vhudzise mbudziso mbili kana tharu dzi bvaho kha tshitori

U shumisa ludungela (lusevheḓi) na zwifanyiso u

itela u pfesesa tshibveledzwa.

Kha vha topolo tshitori kha DBE Bugu ya mushumo tsha maipfi a si fhasi ha 50-60. Tshaka dza mbudziso Nangani phindulo i re yone ,mbudziso dzi kondaho ,dzhenisani ipfi lo tahelaho,u tevhekanyaha zwiwo

U LINGA FONIKI

U topola vhushaka vhukati ha mubvumo wa ḽeḓere

kha mibvumo yoṱhe ya ḽeḓere ḽithihi ORAL- CHECKLIST

U kuvhanganya maipfi o ḓoweleaho zwi tshi ya nga

vhushaka ha mibvumo

WRITTEN - RUBRIC

U paṱekanya maipfi (b-a-l-a a tshi vha bala) u

paṱekanyulula (bala i tshi vha (b-a-la-))

U fhaṱa na u ṱhukukanya maipfi

Page 36: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

34

U kuvhanganya maipfi o ḓoweleaho zwi tshi ya nga

vhushaka ha mibvumo

U ḓivha vhunzhi na vhuthihi ha maipfi, sa: Mu- Vha:

muthu - vhathu.

U thoma u fhaṱa maipfi mapfufhi hu tshi shumiswa

mibvumo ye vha guda (u shumisa themba mbili na

pfalandoṱhe sa, phula phu - la.

U kona u ṱalusa themba mbili dzi wanalaho

mathomoni a maipfi

U kona u fhambanya mibvumo ya maipfi mathomoni na magumoni

U shumisa thembamvanganyi kha u fhaṱa na u

ṱhukukanya maipfi.

U peleṱa maipfi o gudwaho

U LINGA U VHALA

Hu itiwa nga tshifhinga tsha u vhala nga zwigwada

ORAL - RUBRIC

Kha vha linge ṅwana muṅwe na muṅwe nga

maṅwala a si fhasi ha 50-60 (DBE Workbook

,Reader )ṅwana u fhindula mbudziso 2-3 nga u tou

amba

CHECKLIST

Page 37: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

35

Kha vha topole tshitori tshi re na maipfi a no lingana 50-60 kha DBE Workbook. Tshaka dza mbudziso Unanga phindulo yone ,mbudziso dzi kondaho, u tevhekanya ha zwiwo ,u dzhenisa maipfi o tahelaho

U ṱalukanya zwiitisi zwa zwiwo na mvelelo dzazwo

tshiṱorini

U fhindula mbudziso dza maimo a nṱha dzi tshi bva

kha zwo vhaliwaho.

UNWALA

MUNWALO (4 X 15 NGA VHEGE)

Mudededzi u vhea thikhi kha zwe a ita. - vha vhone uri zwitenwa zwothe zwo itwa nga vhege dza 22. Use the first week for orientation and baseline. Assessment is done continuously- have a checklist available to tick off on an ongoing basis. Use your SBA guidelines as a guide.

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U fara khirayoni na penisela zwavhuḓi. •

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhumba maḽeḓere

maṱuku na maḽedere

nga nḓila yo teaho a tshi

tevhedzela saizi na vhuimo hao; zwi amba uri a thoma na u guma vhudzuloni ho teaho.

Revise s,a,c,i,

Revise e,o,p Revise n b g h r k u d t m f y l v w j x q z Revision

Page 38: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

36

U ṅwala maḽeḓere

maṱuku na maḽeḓere

danzi nga nḓila yone, a

tshi tevhedza saizi na vhudzulo hao; zwi amba uri, a thoma na u guma vhudzuloni ho teaho. (e.g. B, D, E, F, G, L, M, N, O, P, R, S, and Y)

B P

O A E H R T D F M V W

G N L y C I S J K Q Z X

U vhumba mbalo zwavhuḓi

1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 0 0

U kopolola na u ṅwala

maipfi nga u a khethekanya zwavhuḓi.

X X X X X X X X X

U kopolola na u ṅwala

mafhungo mapfufhi zwavhuḓi.

X X X X X X X X X X X X

Page 39: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

37

U ṅwala na vhagudi, ha tshigwada na u ṅwala a eṱhe: (Minimum time: 3 x 15 minutes per week; Maximum time: 3 x 20 minutes per week)

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U ola zwifanyiso u fhirisa mulaedza, ho nga engedzwa na ipfi nga fhasi, tsumbo nga ha tshenzhemo ya ene muṋe.

X X

U shumisa garaṱa

u ṅwala mulaedza

sa tsumbo: garaṱa

ya u tamela mutakalo wavhuḓi.

X X

U ṅwala fhungo

ḽithihi ḽa

mafhungomaitei awe kana a bvaho kha u ṅwala na

vhagudi U ṅwala

maipfi ane a vhumba fhungo a tshi shumisa mibvumo ye a guda khathihi na maipfi a ḓivhiwaho

nga tshivhumbeo o ḓoweleaho.

X X

U ṅwala

mafhungo a si fhasi ha mavhili nga eṋe muṋe

kana a u ṱanganelana a tshi

shumisa ḽikhathi ḽa

ndo.

X X X X X X X X

U ita mutevhe wa maipfi hu tshi tevhedzelwa ndaela

X X

Page 40: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

38

U ṅwala

mafhungo a si fhasi ha mavhili nga eṋe muṋe

kana a u ṱanganelana a tshi

shumisa ḽikhathi ḽa

ndo.

X X X X X X X

U ṅwala mitaladzi

miraru ya mafhungo a si fhasi ha miraru a ene muṋe kana

tshiṱori tsho

sikwaho hu tshi shumiswa mibvumo yo gudiwaho na maipfi o ḓoweleaho nga

tshivhumbeo, maḽeḓere danzi

na tshitopo.

X X X X X X X

U shela mulenzhe kha nyambedzano na u thusa u dovholola tshiṱori

tsha

tshigwada/kiḽasi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṅwala na u ola

mafhungo nga ha ṱhoho ya u

ḓadzisela bugu

dza khuḓa.

X X X X

U thoma u shumisa ḽeḓere

danzi, tshitopo na leḓere danzi kha

madzina a tshi tikedzwa u shumisa maiti na masumbavhuṋe

nga ngona musi a tshi ṅwala.

Maḽ

eder

e da

nzi

Mal

eder

e da

nzi

Tsh

iaw

elo

Tsh

iaw

elo

Page 41: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

39

U shumisa madzina na masala nga ngona kha u ṅwala, musi

a tshi khou thusiwa sa: nṋe,

iwe/inwi, tshone.

Mad

zina

Mad

zina

Dzi

na th

ange

li

pron

ouns

U peleta maipfi o doweleaho nga ndila yone.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thoma u shumisa ḽikhathi ḽa

‘ndi’ na ḽa ‘ndo’

musi a tshi ṅwala.

present past tense

U vhumba vhunzhi ha maipfi o ḓoweleaho (ḽi-ma,

mu- mi) ḽiivha-

maivha, munngo- minngo

plurals

U shumisa thangelavhuimo [ibulafhethu] tsumbo: fhasi ha, nṱha ha, tsini na,

ngomu ha, O ḓa

na Maemu, O ṱuwa nga bisi.

prepositions

U dzudzanya mafhungo kha girafu dzi sa konḓi

dzine dza nga tshati kana tshifhinga sa: u shumisa tshati kha u rekhoda mvelelo dza ṱhoḓuluso ya

kuḓele kwa

vhagudi tshikoloni.

X X

Page 42: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

40

U vhumba tshisiku tshawe tsha maipfi ene muṋe khathihi na

ṱhalusamaipfi

yawe a tshi shumisa maḽeḓere

a u ranga a maipfi. Tsumbo: amba, bika

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 43: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

41

U LINGA - MUNWALO - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U ṅwala maḽeḓere maṱuku na maḽeḓere danzi

nga nḓila yone, a tshi tevhedza saizi na vhudzulo

hao; zwi amba uri, a thoma na u guma vhudzuloni ho teaho.

RUBRIC

U fara penisela na khirayoni nga ngona

U vhumba maḽeḓere danzi o ḓoweleaho zwavhuḓi

(A, B, D, H, M, W).

U kopolola na u ṅwala maipfi nga u a khethekanya

zwavhuḓi.

U vhumba mbalo zwavhuḓi

ASSESSMENT: WRITING - Zwi fhedzwe nga vhege ya vhu 9

U dzudzanya mafhungo kha girafu dzi sa konḓi

dzine dza nga tshati kana tshifhinga sa: u shumisa tshati kha u rekhoda mvelelo dza ṱhoḓuluso ya

kuḓele kwa vhagudi tshikoloni.

RUBRIC

U ṅwala maipfi ane a vhumba fhungo a tshi

shumisa mibvumo ye a guda khathihi na maipfi a ḓivhiwaho nga tshivhumbeo tsho ḓoweleaho.

U ṅwala mafhungo a si fhasi ha mavhili nga eṋe

muṋe kana a u ṱanganelana a tshi shumisa

ḽikhathi ḽa ndo.

U thoma u ṅwala maḽeḓere danzi na tshitopo, zwo

ṱangana na maḽeḓere danzi a madzina.

Page 44: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

42

U vhumba tshisiku (bannga) tsha maipfi tshawe ene muṋe khathihi na ṱhalusamaipfi yawe a tshi

shumisa maḽeḓere a u ranga a maipfi (tsumbo:

bika, amba, tika).

U LINGA :MUNWALO

U vhumba maḽeḓere maṱuku a 20 zwavhuḓi zwi

tshi tevhedzela vhuhulwane na fhethu, ndi uri a thoma a dovha a fhelela fhethu ho teaho.

RUBRIC

U kopolola na u ṅwala maipfi nga u khethekanya

zwavhuḓi

U kopolola na u ṅwala fhungo nga ngona

(zwavhuḓi

ULINGA : U NWALA

U ṅwala mitaladzi miraru ya mafhungo a si fhasi

ha miraru a ene muṋe kana tshiṱori tsho sikwaho

hu tshi shumiswa mibvumo yo gudwaho na maipfi o ḓoweleaho nga tshivhumbeo, maḽeḓere danzi

na tshitopo.

RUBRIC

U peleṱa maipfi o ḓoweleaho zwavhuḓi.

U vhumba vhunzhi ha maipfi o ḓoweleaho (ḽi-ma,

mu- mi) ḽiivha- maivha, munngo - minngo

U shumisa thangeladzina tsumbo: fhasi ha, nṱha

ha, tsini na, ngomu ha, O ḓa na Maemu, O ṱuwa

nga bisi

U thoma u shumisa ḽikhathi ḽa ‘ndi’ na ḽa ‘ndo’

musi a tshi ṅwala

Page 45: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

43

U shumisa madzina na masala nga ngona kha u ṅwala, musi a tshi khou thusiwa sa: nṋe, iwe/inwi,

tshone, ene

U ṅwala mitaladzi miraru ya mafhungo a si fhasi

ha miraru a ene muṋe kana tshiṱori tsho sikwaho

hu tshi shumiswa mibvumo yo gudwaho na maipfi o ḓoweleaho nga tshivhumbeo, maḽeḓere danzi

na tshitopo.

Page 46: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

44

3. Tshivenda Grade 2 Revised National Teaching Plan

GIREIDI 2 THEMO 2-4 KHARIKHULAMU YO DZUDZANYULUSWAHO

U THETSHELESA NA U AMBA

KHONTSEPUTI NA ZWIKILI

U thetshelesa na u amaba zwi ḓo sedzuluswa na u lingiwa ḓuvha ḽinwe na ḽinwe nga tshifhinga tsha orala kha thero dzothe. Hu na u tanganelana ha zwitenwa kha mbalo na Tshikili tsha Vhutsila. a si zwikili zwothe zwine vhana

vha tea u lingiwa khazwo fhedzi nwana munwe na munwe u tea u wana tshikhala tsha u sumbedza vhukoni hawe kha tshenetsho tshikili nga u amba na nga nyito kha ngudo ya ḓuvha ḽinwe na ḽinwe.

Mudededzi u tea u vhea thikhi kha zwe a ita. Vha tea u vhona uri mushumo woṱhe wo itwa kha vhege dza 22.

ḒUVHA

DZIVHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

mushumo wa ḓuvha ḽiṅwe na

ḽiṅwe/vhege wo livhiswa kha

masia oṱhe a luambo na dziṅwe

ngudo

U thetshelesa tshiṱori na tshirendo

a topola muhumbulo muhulwane, zwidodombedzwa zwatsho na u tevhekana ha zwiwo. U fhindula mbudzisombuletshedzi a ṋea na

ṱhalutshedzo ya phindulo yawe

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa ndaela dza mutevhe u konḓaho a fhindula

mbudziso zwavhuḓi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa hu si na u

dzhenelela hu tshi ṱhonifhiwa ane

a khou amba u vhudzisa mbudziso na u dzhenelela kha zwe wa pfa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa hu si na u dzhenelela hu tshi ṱhonifhiwa ane

a khou amba u vhudzisa mbudziso na u dzhenelela kha zwe wa pfa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 47: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

45

U ṱalutshedza tshiṱori tshi re na

magumo, vhukati na mafhedziselo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bvisela vhuḓipfi hawe khagala

nga ha tshiṱori kana tshirendo a

nea mbuno dzi no pfala.

X X X X X X X X X

U fhindula mbudzisombuletshedzi na mbudzisoṱhalutshedzi a ṋea

na ṱhalutshedzo ya phindulo

yawe.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U bveledza raimi ya ene mune X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vha kha maimo o fhambanaho X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe hu tshi haseledzwa, a tshi ṋea tsivhudzo

malugana na ṱhoho ya u

haseledza ngayo, a vhiga kha kiḽasi o imela tshigwada

X X X X X X X X X X X X

U shumisa mathemo a no nga: madzina, maṱaluli, maiti, masala,

marangeli, khoma, mavhudzisi, pharagirafu musi vha tshi amba nga zwe vha ṅwala

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

MUSHUMO WA U AMBA NA U THETSHELESA (Minimum time 3 x 15 minutes a week; Maximum time 4 x 15 minutes a week)

U LINGA - Zwitea u fhela kha vhege ya vhu-9

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe na

mafhungomaitei nga u angaredza (tsumbo; u ita

a tshi shumisa luambo lwa u ṱalutshedza)

RUBIRIKI

U shela mulenzhe kha nyambedzano, a tshi vhudzisa na u fhindula mbudziso.

U bvisela vhuḓipfi hawe khagala nga ha tshiṱori

kana tshirendo

U thetshelesa tshiṱori na tshirendo a topola

muhumbulo muhulwane, zwidodombedzwa zwatsho na u tevhekana ha zwiwo

Page 48: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

46

U thetshelesa zwidodombedzwa zwa tshiṱori na

u fhindula mbudziso dza maimo a nṱha (ni

humbula uri o vha a tshi khou amba ngoho a tshi…

U thetshelesa zwiṱori a bvumba magumo azwo

kana a ḓielekanyela magumo awe a tshiṱori.

U vha kha maimo o fhambanaho, tsumbo u dzhia vhuimo ha muvhali wa mafhungo

Mugudi musi a tshi amba u vho pfala ḓivhaipfi

yawe yo no engedzea

U amba miswaswo na thai hu tshi shumiswa khalo na muungo wo teaho.

U LINGA - Zwi tea u fhela nga vhege ya vhu- 20

U amba nga tshenzhemo ya ene muṋe na

mafhungomaitei nga u angaredza (tsumbo; u ita a tshi shumisa luambo lwa u ṱalutshedza).

RUBIRIKI

U shela mulenzhe hu tshi haseledzwa, a tshi ṋea tsivhudzo malugana na ṱhoho ya u

haseledza ngayo, a vhiga kha kiḽasi o imela

tshigwada

U shela mulenzhe hu tshi haseledzwa, a tshi ṋea tsivhudzo malugana na ṱhoho ya u

haseledza ngayo, a vhiga kha kiḽasi o imela

tshigwada.

U thetshelesa zwidodombedzwa zwa tshiṱori na

u fhindula mbudziso dza maimo a nṱha (ni

humbula uri o vha a tshi khou amba ngoho a tshi….)

U bvisela vhuḓipfi hawe khagala nga ha ḽiṅwalo

na u ṋea mihumbulo (zwo ntsinyusa ngauri….)

Page 49: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

47

U VHALA NA U FONIKA

MAGUDISWA / KHONTSEPUTI / ZWIKILI

FONIKI (5 X 15 mithethe nga vhege-tshifhinga tsho teaho; 15 x 5 mithethe nga vhege - tshifhinga tsho teaho)

DATUMU

DZIVHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

U ṱalukanya

maipfi a re na pfanapheledzo dzi no fana, tsumbo: khosi, musi, gosi.

X X X X X

U vhea maipfi a re na mibvumo i no yelana fhethu huthihi (kha muṱa

muthihi)

X X X X X X X X X X X

U talusa mibvumo ya mitshila ya maipfi sa -ela, isa na miṅwe.

isa

ela

esa

U ṱalukanya

thevhekano ya themba dza maḽeḓere

mavhili dzo ḓoweleaho (sh,

ts, th, na fh) dzi mathomoni a ipfi

sh

fh

ts

th

U ḓivha

mubvumothangeli wa u thoma kha ipfi na dungo ḽa u

fhedzisela kha ipfi wa maipfi a no konḓanyana,

tsumbo, rothela, rithela, rathela

X X

Page 50: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

48

U ṱalukanya

thevhekano ya pfalandoṱhe,

tsumbo, ‘aa’ sa kha ‘ndaa

X X X X X

U shumisa thembamvanganyi (blending) kha u fhaṱa na u

ṱhukukanya

maipfi. Tsumbo: nk-unda, nt-ota, mm-ala. (Hu dzhielwe nzhele

uri maḽeḓere o

swifhadzwaho, ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽi na mubvumo waḽo. Mibvumo

iyi yo fhambana na musi hu tshi bulwa tsh, hune ya bulwa sa mubvumo muthihi naho hu na maḽeḓere

mararu).

X X X X X X X

U topola vhushaka vhukati ha maḽeḓere na

mibvumo kha mibvumo yoṱhe

ya ḽeḓere ḽithihi

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalukanya

thevhekano ya themba dza maḽeḓere

mavhili dzo ḓoweleaho (sh,

ts, th, na fh) dzi mathomoni a ipfi

X X X X

U ṱalukanya

ṱhangano ya

pfalandoṱhe

(tsumbo, ’oo’, ‘aa, na ‘ee’)

oo

oo

ee

ee

Page 51: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

49

U VHALA NGA VHAVHILI (5 x 15 minutes - maximum time; 3 x 15 minutes minimum time)

U VHALA NA TSHIGWADA (Minimum 2h30 minutes per week - 30 minutes per day) Musi mudededzi a tshi khou shuma na tshiṅwe tshigwada, zwinwe zwigwada zwi tea u vha zwi tshi khou vhala, kana nga phere hu tshi khou

shumiswa mafhungo o doweleaho kana vha ita mushumo u no yelana na u khou itwaho duvha ilo.Bugu dzi tea u vha dzo leluwaho hu na zwifanyiso u itela u tikedza mafhungo ane a khou vhaliwa.

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

14

15

16

17

18

U vhala zwi re buguni yawe a tshi vhalelanṱha

kana fhasi a tshi khou vhala zwo linganaho gireidi yawe a tshi khou sumbiwa nḓila nga

mugudisi. Tshigwada tshi vhala tshiṱori

tshithihi zwi tshi ya nga kuvhalele kwo linganaho tshigwada itsho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Vhagudi vha shumisa zwikili zwa maipfi a ḓivhiwaho nga

tshivhumbeo, foniki, nyimele na u saukanya zwivhumbeo na u wana uri ipfi ḽi vhaliwa hani musi vha tshi khou vhala

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhalela nṱha a

tshi vhalela muṅwe ngae.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U sumbedza u pfesesa zwiga zwa u vhala musi hu tshi vhalelwa ntha.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 52: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

50

U bvela phanḓa

na u vhumba ḓivhaipfi u bva

kha u vhala na tshigwada, u vhala e ethe na u vhala nga vhavhili

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U wana mutambidendele na muhumbulo muhulwane wa

tshiṱori

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa mbonalo ya maipfi kha u bula ndivho ya khungedzelo khathihi na vhakungedzelwa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa vhusevheḓi na

zwifanyiso zwi

re kha maṅwalo

hu u itela u pfesesa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U nea muhumbulo nga zwe a vhala

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Vhagudi vha thoma u vhala vha tshi ḓiṱola

(ḓithetshelesa)

siani ḽa u elelwa

ipfi na u ḽi pfesesa

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula mbudziso dzi konḓaho

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala zwe ene muṋe na

vhaṅwe vha

ṅwala

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 53: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

51

U vhala nga eṱhe bugu ye a

guda ngayo musi vha tshi khou vhala vhe tshigwada, bugu dzi leluwaho kana dzi re na zwifanyiso dza luambo lwa ḓamuni kana dzi

re kha khona ya u vhala

X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala e eṱhe (musi mugudiswa hu si na zwine a khou ita e tshikoloni kana e hayani). Vhagudiswa vha tea u ṱuṱuwedzwa u vhala nga vhone nga luambo lwa hayani musi vha sa khou ita tshithu vhe kilasini,Tsumbo arali vho ṱavhanya u

fhedza mushumo. Ndi zwa ndeme uri arali vha nga wana tshi fhinga kilasini vha tshi shumise u bveledza u di vhalela vhone vhane.

U LINGA FONIKI - Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu - 9

U ṱalukanya ṱhanganyo ya mibvumo ya maḽeḓere 2

kana 3 mathomoni a ipfi, tsumbo, mmb-idza, mmb-ona, mmb-ila, ntntota, nk-nkuḓa, nṱh-nṱhupha, nkh-

nkhoḓa, phr-phrofesa, phresidennde, phrintsipaḽa,

nz

WRITTEN / CHECKLIST

U fhaṱa maipfi 3, 4 na 5 hu tshi shumiswa

thembamvanganyi kana ṱhanganyo ya themba ya

maḽeḓere mavhili, mararu na u fhira, pfalandoṱhe

dza maḽeḓere mavhili a no fana na a sa fani.

U ṱalukanya thevhekano dza ṱhanganyo ya

pfalandoṱhe ntswa dzi no swika 3, tsumbo, io sa kha

tshiombo, ea sa kha vulea, a u sa kha tshau, na miṅwe.

U pwashekanya na u vhumba maipfi

U vhea maipfi a re na mibvumo i no yelana fhethu huthihi

Page 54: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

52

U LINGA U VHALA - zwi tea u fhela kha vhege ya vhu-9

Lingani mugudiswa muṅwe na muṅwe nga

muthihi kha maipfi a 50-60 a bva ho kha Bugu Khulwane na bugu ya u vhala (Reader)

RUBIRIKI

U vhala a tshi vho tou elela na mutsindo o no vha nawo

Vha thoma u shumisa zwikili zwa u kona u humbula na u pfesesa zwithu zwa ḽeneḽo sia

- zwa u ḓivhudzisa mbudziso nnzhi musi a

tshi khou vhala (tsumbo, Zwi a pfala zwavhuḓi? Zwi vhonala zwavhuḓi naa? Zwi

a amba naa

U vhalela nṱha zwi re buguni yawe e kha

tshigwada tsha gireidi yawe tshi no khou sumbiwa nḓila nga mugudisi; zwi amba uri,

tshigwada tshi vhala tshiṱori tshithihi

Nangani phara pfufi i re na maipfi a 50-60 kha DBE Bugu ya mushumo ya mugudi). Bveledzani mbudziso dza u nanga na dza u ḓadzisa ho ṱahelaho

WRITTEN - MEMO

Page 55: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

53

U LINGA FONIKI - zwi tea u fhela kha vhege ya vhu- 20

U ṱalusa maipfi a 5 maswa

RUBIRIKI YO NWALAWHO

U ḓivha mubvumothangeli wa u thoma kha

ipfi na dungo ḽa u fhedzisela kha ipfi wa

maipfi a no konḓanyana, tsumbo, rothela,

rithela, rathela

U kona u ṱalukanya thevhekano ya themba

dza maḽeḓere mararu dzo ḓoweleaho (tsh,

tsw, nzw na khw) dzi magumoni a ipfi

U ṱalusa maipfi a mibvumo ine ya fana.

U vhea maipfi a re na mibvumo i no yelana fhethu huthihi

U LINGA: U VHALA - Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu- 20

Kha vha linge mugudiswa muṅwe na

muṅwe nga muthihi kha maipfi a 50-60 a

bva ho kha Bugu Khulwane na bugu ya u vhala (Reader)

RUBIRIKI U shumisa mbonalo ya maipfi, foniki na zwikili u bveledza zwi no amba

U vhala a tshi vho tou elela, e na luvhilo nahone a tshi shumisa kubulele kwa mibvumo nga ngonReads with increasing fluency and speed using correct pronunciation

Nangani phara pfufi i re na maipfi a 50-60 kha DBE Bugu ya mushumo ya mugudi). Bveledzani mbudziso dza u nanga na dza u dadzisa ho tahelaho.

MEMO WO NWALWAHO

U ṄWALA

MAGUDISWA /KHONTSEPUTI/ZWIKILI

ḒUVHA

Page 56: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

54

DZIVHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Mudededzi u tea u nanga kha zwi tevhelaho, vha tea u lingedza nga nḓila dzoṱhe u fhedza mushumo woṱhe nga tshifhinga tsho tiwaho

MUṄWALO (Minimum time 3 x 15 minutes per day; Maximum time 4 x 15 minutes per day)

U shumisa zwishumiswa zwa u ṅwala nga ngona,

tsumbo, penisela, raba, ruḽa.

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ṅwala nga nḓila

yone kha bugu dza mitalo ya 17 mm

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ṅwala maḽedere

danzi na maḽeḓere

maṱuku nga nḓila

yone a tshi ṅwala nga

nthihi nga nthihi nga vhuḓifulufheli

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ṅwala nga u

thalanganya maipfi vhukati ha fhungo zwavhuḓi

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U kopolola na u ṅwala

phara nthihi

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U kopolola na u ṅwala

maṅwalo o

fhambanaho nga tshivhumbeo (tsumbo, garaṱa pfufhi dza

thambo, dza mabebo, milaedza, mutevhe wa

zwithu na zwiṅwe-vho)

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U kopolola na u ṅwala

pharagirafu ya mitalo miraru u ya kha miṋa

zwi tshi bva kha zwibveledzwa zwo

ganḓisiwaho (tshiṱori,

tshirendo na zwiṅwevho)

x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 57: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

55

U ola phetheni hu tshi itelwa u ṅwala nga u

pomba

x x x x x x

U ṅwala ha vhagudi, ha tshigwada na ha mugudi a eṱhe (Minimum time: 4 x 15 minutes per day; Maximum time 3 x 20 minutes per day)

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U shela mulenzhe kha nyambedzano ya u

khetha ṱhoho i no ḓo

ṅwaliwa ngayo

x x x x x x x x x x x x x x x x x

Madanzi, zwithoma,khoma, zwivhudzisi, na zwigarukela

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U thoma u peleṱa

maipfi nga nḓila yone

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shumisa tshifhinga tsho fhiraho na tsha zwino nga ngona

x x x x x x x x x x

U ṅwala tshiṱori tsha

ene muṋe tshi no

hovhelela pharagirafu nthihi (ya mitala miṱanu) a tshi

tevhedza fureme ya kuṅwalele

x x x x x x x x x x

mafhungo maṱanu a

ene muṋe

x x x x x x x x

U ṅwala ḽiṅwalo ḽa u

buletshedza, tsumbo, garaṱa ya ndivhuwo

kana vhurifhi a tshi tevhedza kuṅwalele

kwe kwa ṋewa na u

ṅwala na u khwiṋisa

x x x x x x x x x x

Mabulafhethu x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 58: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

56

U vhumba tshisiku tshawe tsha maipfi ene muṋe khathihi na

ṱhalusamaipfi yawe a

tshi shumisa maḽeḓere

a u ranga a maipfi hu u itela u alusa zwikili zwa u shumisa

ṱhalusamaipfi, tsumbo,

fuyu, gugu, haya, nz.

x x x x x x x x x x x x x x x x x

u shumisa madzina, masala na maiti

x x x x

U ṅwala tshiṱori tsha

ene muṋe tshi no

hovhelela pharagirafu nthihi (ya mitala ya 8- phara 1 u swika kha 2) a tshi tevhedza fureme ya kuṅwalele

x x x x x x x

Pfanywa na mafhambanyi

x x x x x

U shumisa tshifhinga tsho fhiraho na tsha zwino nga ngona

x x x x x x x

Mafhungo a 8 a ene mune kana ṱhoho

x x x x x

U ṅwala pharagirafu

dzine dza nga swika 2 (mafhungo a swikaho 10) nga ha tshenzhemo ya ene muṋe khathihi na

zwiwo (tsumbo u pembela muṱani)

x x x x x

U LINGA MUṄWALO- Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu 9

Page 59: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

57

U ṅwala maḽeḓere danzi na maḽeḓere maṱuku nga nḓila yone

na nga u ḓifhulufhela

U kopolola na u ṅwala maṅwalo o fhambanaho nga

tshivhumbeo (tsumbo, garaṱa pfufhi dza thambo, tsumbo, ya

mabebo, milaedza, mutevhe wa zwithu na zwiṅwevho)

U LINGA U ṄWALA - Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu 9

U ṅwala ḽiṅwalo ḽa u buletshedza, tsumbo, garaṱa ya ndivhuwo

kana vhurifhi a tshi tevhedza kuṅwalele kwe kwa ṋewa na u ita

mvetomveto, u ṅwala na u dzudzanya.

U shumisa tshifhinga tsho fhiraho na tsha zwino nga ngona

U ṅwala tshiṱori tsha ene muṋe tshi no hovhelela pharagirafu

nthihi (ya mitala miṱanu) a tshi tevhedza fureme ya kuṅwalele

U shumisa maitele a u ṅwala (u ita mvetamveto, u ṅwala, u

vhalulula (editha) na u anḓadza).

U shumisa zwiga zwa u vhala nga nḓila yo teaho (tshithoma,

khoma, tshivhudzisi na tshigarukela) u itela uri vhaṅwe vha

kone u vhala zwo ṅwalwaho.

U peleta maipfi a no fana nga ndila yone

U LINGA MUṄWALO-Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu 20

U kopolola na u nwala phara nthihi

U kopolola na u nwala phetheni dza munwalo wa u pomba

U ṅwala maḽeḓere maṱuku na mahulwane nga nḓila yone na

nga luvhilo lwo kalulaho na vhusedzi

U LINGA U ṄWALA-Zwi tea u fhela kha vhege ya vhu 20

Page 60: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

58

U nwala phara mbili( mafhungo a fumi) nga ha tshenzhemo ya iwe mune kana zwo iteaho nga duvha la u pembelela mita

U shumisa tshivhumbeo tsha maṅwalo a nḓivhadzo, tsumbo, u

ṅwala dzirisipi

U shumisa tshifhinga tsha zwino, tsho fhiraho na tshi daho nga ndila yo teaho

U shumisa zwiga zwa u vhala nga nḓila yo teaho (tshithoma,

khoma, tshivhudzisi na tshigarukela) u itela uri vhaṅwe vha

kone u vhala zwo ṅwalwaho.

U tevhekanya mafhungo nga u thoma nga maipfi 'ho thoma' . 'ha tevhela' , ha fhedzisela nga'

U kona u ṅwala maipfi o ḓoweleaho zwavhuḓi na u lingedza u

peleṱa maipfi a sa ḓivhei vha tshi shumisa nḓivho ya foniki.

Page 61: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

59

4. Tshivenda Grade 3 Revised National Teaching Plan

GIRAIDI 3 THEMO 2 - 4 DZUDZANYO YA KHARIKHULAMU

U THETSHELESA NA U AMBA (Tshifhinga tsha fhasisa3 x 15minethe nga vhege; Tshifhinga tsha nṱhesa 4 x 15 minethe nga vhege)

KHONTHETHI/ZWIKILI/ KHONTSEPUTI

DATUMU

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Nyito ya ḓuvha/ vhege

X X X X X

U thetshelesa muhumbulo muhulwane na zwidodombedzwa kha tshiṱori na u fhindula mbudziso

mbuletshedzi na mbudziso ṱhalutshedzi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṋea vhuḓipfi na u bvisela khagala

ṱhalutshedzo.

X X X X X X

U thetshelesa tshiṱori

,zwirendo,nyimbo, na bvisela khagala

vhuḓipfi nga u ṋea mbuno.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U humbulela zwine zwa ḓo bvelela

kha tshiṱori a tshi thusedzwa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa ḓivhaipfi yo engedzeaho

a tshi amba.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa mathemo kha thero sa, maiti,zwithu,mbudziso,tshitatamennde ,malaeli,pfanywa, mafhambanyi, musi

a tshi ṱalutshedza mafhungo/tshiṱori.

VE

RB

OB

JEC

T

ST

AT

EM

EN

T

QU

ES

TIO

N

CO

MM

AN

D

SY

NO

NY

MS

AN

TO

NY

MS

!

U pfesesa na u shumisa luambo luṱanganedzeaho kha thero dzo

fhambanaho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shela mulenzhe kha u ḓisa

thandululo ya thaidzo, sa kha thero ya Ḓivhambalo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 62: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

60

U ḓi dzhenisa kha u nyambedzano u

ṱoḓa u vukulula zwine vhathu vha

shuma zwone.

x X X X

U thetshelesa ndaela dzi konḓaho

nga nḓila ya u tevhekana na u

fhindula nga ngona.

X X X X X X X X

U thetshelesa tshiṱori na u bvisela

khagala masiandoitwa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ḓi dzhenisa kha nyambedzano sa

tshikili hu tshi ṱanganedzwa na u

ṱhonifha nḓila ine vhaṅwe vha amba

ngayo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa luambo nga u tou humbulela:u amba thai na midai a tshi engedza thounu.

X X X X X X X X X X X

U amba zwiṱori nga u tou

ṱalutshedza, hu tshi shumiswa

ngafhadzo dzo fhambanaho.

X X X X X X X X X X X

U dzhenelela kha u amba na u ṋea

muhumbulo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U dzudzanya zwiwo nga u tevhekana hazwo kha tshiṱori.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U thetshelesa vhudzivha ha zwiṱori

na zwo ambiwaho na u fhindula mbudziso dzo vuleaho. Sa “Ni khou humbula u ita mini musi no no hula?"

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U toolola tshiṱori tsho vhekanywa

mathomo, vhukati na magumo, puloto i khagala na vhabvumbedzwa vha hone.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ḓiimisela u amba, u amba nga ha

ene muṋe,u amba nga ha

tshenzhemo yawe,u ṱalutshedza zwo

iteaho.n.z.a tshi shumisazwi thusedzi.

X X X X X X X X X X X X

U linga - hu ḓo shumiswa vhege ya 9

OR

ALA

U toolola tshiṱori tsho vhekanywa

mathomo, vhukati na magumo,puloto i khagala na vhabvumbedzwa vha hone.

RUBRIC

Page 63: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

61

U thetshelesa vhudzivha ha zwitori na zwo ambiwaho na u fhindula mbudziso dzo vuleaho. Sa “Ni khou humbula u ita mini musi no no hula?"

U thetshelesa tshiṱori na u bvisela

khagala masiandoitwa.

U ḓi dzhenisa kha u nyambedzano

u ṱoḓa u vukulula zwine vhathu vha

shuma zwone.

U LINGA - HU DO SHUMISWA VHEGE YA 20

U shumisa luambo nga u tou humbulela:u amba thai na midai

U dzhenelela kha u amba : U sumbedza na u amba kana u ḓi

lugisela tshipitshi hu na thusedzi ya phosiṱara kana thero. (zwo ṱumana

na zwikili.).

U thetshelesa vhudzivha ha zwiṱori

na zwo ambiwaho na u fhindula mbudziso dzo vuleaho. Sa “Ni vhona u nga ndi zwavhuḓi zwa u ḓa

tshikoloni u si na unifomo."

U shumisa luambo nga u tou humbulela:u amba thai na midai a tshi engedza thounu.

U VHALA NA MIBVUMO/FONIKI

MIBVUMO /FONIKI (Minimum time 4 X 15 minutes per week; Maximum time 5 x 15 minutes a week )

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U ṱalukanya mibvumo

yo no gudwaho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalukanya mibvumo

mibvumelani sa ya pfalandoṱhe sa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

ai ,oi ai

Page 64: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

62

ai makai kaidza /khounu ai

/ou

peama, seana ea

goloi,loiwa oi

U ṱalukanya mibvumo

ya maḽeḓere mavhili.

fh gw

U talukanya maipfi a no fana a tshi vhumba maipfi a no amba zwi sa fani.

x

Pfalanyana sa: w- wanga y-yanga

x x

U shumisa maipfi ane a bulwa u fana.(homofounu)

hom

ofou

nu

U ṱalukanya mibvumo

mibvumelani.

ie X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalukanya

pfalanyana kha maipfi.

dy pf ts w y

U shumisa ipfi ḽithihi ḽi no amba zwithu zwi sa fani. Tsumbo: ṱavha

Malume vho tavha muroho.Musiwa o ṱavha gosi ḽihulu.

X X

U shumisa maipfi mavhili ane a bulwa u fana fhedzi a tshi amba zwi sa fani.

X X

Page 65: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

63

U shumisa mubvumo wa ḽeḓere na dzina ḽa

ḽeḓere u itela u kona u

peleṱa ipfi.

X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u shumisa ndivho ya u peleṱa nga

ngona musi a khou ita thesithe, mupeleṱo na u

vhala.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ṱalukanya mibvumo

ire nṱha na I ire fhasi

musi a tshi khou bula maipfi.

c g

U ṱalukanya

pfalandoṱhe dzi sa

fani.sa: ae ,au,ea,ue,oi,iu,uo,ua,ui n.z.

U ṱalukanya mibvumo

thangeli wa u thoma kha ipfi na dungo la u fhedzisela kha ipfi.

U ṱalukanya

mabulazwthihi na mafhambanyi . Bvungwi ndi ḽifhambanyi ḽa

phanḓa.eḓela ndi

ḽibulazwithihi na lala.

maf

ham

bany

i

maf

anyw

a

U kona u shumisa thangi dza madzina na mitshila.

than

gi

mits

hila

U khethekanya/pwashekanya maipfi.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 66: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

64

U fhaṱa maipfi nga

mibvumo yo no gudwaho nga ene muṋe.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhala bugu khulwane na dziṅwe dzo huliswaho sa:

fikishini na dzi si fikishini na zwirendo na nyimbo.

zwire

ndo/

zwid

ade

Mat

ambw

a

zwire

ndo

na n

yim

bo

zwire

ndo

na n

yim

bo

zwire

ndon

a ny

imbo

U vhala bugu dzo hudzwaho na dzinwe dzo huliswaho sa: fikishini na dzi si fikishini, gurannḓa,

matambwa, nyambedzano, maṅwalwa a

khomphuyutha, zwirendo na nyimbo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa mafhungo a vhonalaho u amba nga ha tshibveledzwa sa kha khunguwedzwelo,zwifanyiso girafu tshati na mimapa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala zwirendo zwo fhambanaho.

x x x

U shumisa mafhungo a vhonalaho u amba nga ha tshibveledzwa sa kha khungedzelo,zwifanyiso girafu tshati na mimapa.

khun

gedz

elo

zwifa

nyis

o

gira

fu

U vhala bugu wa ṱalutshedza muhumbulo

muhulwane na vhabvumbedzwa, thaidzo kha tshiṱori,

ndunzhendunzhe na ndeme ya tshiṱori.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 67: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

65

U shumisa zwo oliwaho na zwifanyiso kha bugu u itela u engedzedza ku pfesesele.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u ṋea vhuḓipfi nga

u ṋea mbuno uri tshiṱori

kana mafhungo ayo u ḓipfisa hani, u a kona u ḓi

bvisela khagala uri u a funa

kana ha a funi. A mu ḓisela

zwifhio?

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U fhindula mbudziso dzi konḓaho zwi tshi ya nga

zwo vhaliwaho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Thaidzo na zwiitisi X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa ṱhohwana dza

buguni, nomboro dza masiaṱari na zwiṅwe u

wana mafhungo.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa ṱhalusamaipfi u

wana ipfi ḽiswa na

ṱhalutshedzo ya hone.

u si

ka d

ikis

hina

ri .

u si

ka d

ikis

hina

ri

u ita

dik

ishi

nari

U vhala ha tshigwada: (tshifhinga tsha fhasisa 2h30 minethe nga vhege 30 minethe nga ḓuvha) Musi mudededzi a na tshiṅwe tshigwada,zwiṅwe zwigwada zwi ḓo vha zwi khou vhalelana, kana vha vhala nga vhavhili

vhavhili vha tshi khou shumisa maṅwalwa o ḓoweleaho a no yelana na zwi no khou vhaliwa.Bugu dzi fanela u sa konḓa dzi na maipfi o dovhololaho a no yelana na zwifanyiso u i tela vokhabulari yo pfumaho.

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhalela fhasi kana nṱha zwi tshi bva

buguni ya ene muṋe

kha u vhala ha muṱanganelano hu

na mugudisi.( Kiḽasi

yoṱhe i vhala bugu

nthihi.)

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 68: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

66

U vhala maṅwalwa o

fhambanaho.

zwirendo/zw

idade

Matam

bwa

zwirendo na nyim

bo

U shumisa maitele a ḓi khakhulula musi a

tshi vhala.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ḓi

thetshelesa/lavhelesa musi a tshi vhala kha masia a u topola na kupfesesele.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa maipfi o ḓoweleaho, foniki, u

sengulusa tshivhumbeo na zwi re ngomu na kupfessele u ita uri zwi pfale.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U ḓi sedzulusa ene

muṋe kupfesesele

kwawe kwa tholokanyonḓivho.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U shumisa zwo oliwaho na zwifanyiso kha bugu u itela u engedzedza ku pfesesele.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

u vhala ha u ḓiphina/ u woṱhe/ ha vhavhili

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U vhalela nṱha a

tshi vhalela muṅwe.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Page 69: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

67

U vhala zwawe na zwe vhaṅwe vha

ṅwala.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U vhala a eṱhe

bugu dza fikishini na dzi si fikishini dzi sa konḓi, zwirendo

na miswaswo na maṅwe maṅwalwa.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U kona u wana nḓivho nga ene

muṋe kana kha

vhaṋwe.

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

U LINGA FONIKI/MIBVUMO (hu ḓo shumiswa vhege ya vhu 9)

Tshikalo tsha maipfi na mafhungo.

U shumisa maipfi ane a bulwa u fana.(homofounu)

tshekelisithi (mutevhe wa u sedzulusa) shiti ya u shumela

bugu dza u shumela kilasini

U ṱalukanya mibvumo mibvumelani

sa ya pfalandoṱhe.

U khethekanya/pwashekanya maipfi.

U ṱalukanya pfalanyana kha maipfi

U shumisa ipfi ḽithihi ḽi no amba zwithu

zwi sa fani. Tsumbo: ṱavha Malume

vho ṱavha muroho. Musiwa o ṱavha

gosi ḽihulu.

U ṱalukanya mibvumo ire nṱha na i re

fhasi musi a tshi khou bula maipfi.

U ṱalukanya pfalandoṱhe dzi sa

fani.sa: ae ,au,ea,ue,oi,iu,uo,ua,ui n.z.

Mupeleṱo : Maipfi a 20 na mafhungo

mavhili a no bva kha pulane ya ngudo.

U LINGA HA U VHALA ( hu ḓo shumiswa vhege ya 9)

Page 70: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

68

Hu lingwa nga tshifhinga tsha u vhala nga tshigwada,

Hu lingiwa ṅwana e eṱhe. Maipfi maḓihwa (sight words) a

80-100 (mutevhe wa maipfi) RUBRIC

Th

olo

kan

yonḓ

ivh

o

U nanga maṅwalo 2 a girafu (lubaba lwa

girafu graph, mepe wa zwifanyiso, nyanḓadzo

na khungedzelo kana mutevhe wa kushumele kwa vhege)

Tshaka dza mbudziso

Mbudziso dzi leluwaho

U tevhelelana ha zwiwo zwo iteaho kha mafhungo.

u humbula zwo iteaho na u fhindula mbudziso dzi konḓaho.(u bvisela khangala mbuno ya uri

ndi ngani, thaidzo na zwiitisi.n.z.)

U LINGA FONIKI/MIBVUMO (hu ḓo shumiswa vhege ya vhu 20)

Tshikalo tsha maipfi na mafhungo.

U ṱalukanya mabulazwthihi na mafhambanyi . Bvungwi ndi

ḽifhambanyi ḽa phanḓa.eḓela ndi ḽibulazwithihi na lala.

Checklist Worksheet

Class workbook

U ṱalukanya pfalandoṱhe.

U ṱalukanya mibvumo ire nṱha na i re fhasi musi a tshi khou

bula maipfi.

U ṱalukanya u shumisa pfalandoṱhe.

U talukanya na u shumisa mutevhe wa mupeleto.

U shumisa ipfi ḽithihi ḽi no amba zwithu zwi sa fani.

Tsumbo: ṱavha Malume vho ṱavha muroho.Musiwa o

ṱavha gosi ḽihulu.

U kona u shumisa thangi dza madzina na mitshila.

U khethekanya/pwashekanya maipfi.

u shumisa maipfi ane a bulwa u fana.(homofounu)

Page 71: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

69

Mupeleṱo : Maipfi a 20 na mafhungo mavhili a no bva

kha pulane ya ngudo.

U LINGA HA U VHALA - (hu do shumiswa vhege ya 20)

Nga tshifhinga tsha u vhala ha tshigwada.

U vhala:U talukanya maipfi

Hu lingiwa nwana e ethe. Maipfi madihwa (sight words) a 100-120 (mutevhe wa maipfi)

RUBRIC

U nanga bugu ya fikishini kana I si fikishini i na maipfi 100-120 (DBE na yone i nga shumiswa kana bugu ya zwitori.)

RUBRIC

Tshaka dza mbudziso

mbudziso dzi leluwaho

U tevhelelana ha zwiwo zwo iteaho kha mafhungo.

U humbula zwo iteaho na u fhindula mbudziso dzi konḓaho.(u bvisela khangala mbuno ya uri

ndi ngani, thaidzo na zwiitisi.n.z.)

WRITING

HANDWRITING (Minimum time 3 x 15 minutes per day; Maximum time 4 x 15 minutes per day)

DATE

VHEGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

U pfukela kha munwalo wa u pomba kha zwoṱhe zwo no

ṅwaliwa.sa:

datumu,dzina ḽau

na maṅwalo e wa

ṅwala.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shumisa zwishumiswa zwa u ṅwala nga

ngona. Sa

x x x x x x x x x x x x x

Page 72: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

70

penisel,raba na ruḽa.

U ṅwala

mafhungo nga ngona na kuṅwalele kwa

kwone kha muṅwalo wa u

pomba na wa u gannḓisa.

x x x x x x x x x x x x x

U kopolola zwo ṅwalwaho kha

bugu ,bodo nga nḓila yone.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U vhumba maḽedere oṱhe

maṱuku na

mahulwane nga ngona nga u tou pomba.

aa cx d g e b j y m n o p il f k h r sss

t uu v w zz

U kopolola zwo ṅwalwaho kha

bugu ,bodo nga nḓila yone.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bo

do.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu.

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U k

opol

ola

zwi r

e kh

a bu

gu

U nwala nga vhuronwane /vhusedzi,vhudele na vhuḓifhinduleli.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 73: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

71

U KOVHEKANA,TSHIGWADA NA U NALA HA MBOFHOLOWO(Tshifhinga tsha fhasisa: 3 x 20 minethe nga duvha; Tshifhinga tsha nthesa 3 x 20 minethe nga duvha)

WEEKS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

U ṅwala

manwalo a fhambanaho u itela mishumo yo fhambanaho sa nyambedzano ,tshiṱori,

tshirendo.

daya

ri

daya

ri

vhur

ifhi/l

uṅw

alo

vhur

ifhi/l

uṅw

alo

U ita mvetomveto , u ṅwala , u

khakhulula/editha na u phaḓaladza

tshiṱori

tshawe ene muṋe tshi re

na phara mbili u itela uri vhaṅwe vha

kone u vhala.(mafhungo a fumi kana u fhira)a na ṱhoho ya

mafhungo.

tshiṱo

ri ts

haw

e en

e m

uṋ

e

tshiṱo

ri ts

haw

e en

e m

uṋ

e

U ṅwala na u

ṱalutshedza

mafhungo u itela u shela mulenzhe kha u ṅwala bugu

ya ḽaiburari ya

kilasini.O ṋwala nga

ṱhoho ye a

ṋewa.

x x

Page 74: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

72

U pfufhifhadza na rekhoda mafhungo a tshi shumisa mapa wa muhumbulo ,thebulu, ndivhadzo, diagiramu na tshati.

x x

U shumisa mafhungo a zwivhumbeo musi vha tshi ṅwala risipi,

risip

i

U tevhekanya mafhungo o vhewa fhasi ha ṱhoho.

x x

U ḓi lugisela

nḓila ya u

thoma u ṅwala nga u

kuvhanganya mihumbulo:u shuma na khonani, u ita mapa wa muhumbulo,na u ita fureme ya u ṅwala.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U ṅwala

mafhungo a sa konḓi hu

tshi ṱalutshedziwa

bugu kana nyambedzano.

u ṱa

luts

hedz

a/to

olol

a

u ṱa

luts

hedz

a/to

olol

a

u ṱa

luts

hedz

a/to

olol

a

nyam

bedz

ano

nyam

bedz

ano

u vh

alul

ula

u vh

alul

ula

Page 75: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

73

U ṅwala nga

ha tshenzhemo ya ene muṋe.

x

U shumisa mafhungo o fhambanaho nga u shumisa malaeli, tshitatamennde na mbudziso.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shumisa zwiga zwa u vhala nga ngona:tshivhudzisi, tshithoma, tshigagarukela. M

adan

zi n

a zw

ithom

a.

khom

a na

tshi

vhud

zisi

Tsh

igag

aruk

ela

zwiḓ

evhe

x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shumisa marangeli , madzina, maiti, maḓadzisi,

maṱaluli na

madzina zwao nga ngona. m

aran

geli

na m

adzi

na

maṱ

alul

i

mai

ti

maḓ

adzi

si

mad

zina

zw

ao

mas

ala

U shumisa makhathi nga nḓila i

konḓaho.

x x x

u shumisa matanganyi u vhumba mafhungo mbumbano.

maṱ

anga

nyi

maṱ

anga

nyi

U shumisa ḓivhaipfi

nnzhi uri mafhungo a takadze.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

Page 76: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

74

U vhalela kilasi zwe a ṅwala.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U vhumba tshisiku tshawe tsha maipfi na bugu ya ṱhalusamaipfi.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U kona u shumisa ḽisumbavhuṋe

.

U shumisa nḓivho ya

mibvumo kha

u peleṱa na u

ṅwala maipfi

a konḓaho.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shumisa ṱhalusamaipfi

u wana maipfi maswa.

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

U shela mulenzhe kha zwawe na zwa vhanwe u itela tsivhudzo.

x x x x x x

U ṅwala bugu

yawe ene muṋe.

x x x x x

U LINGA: MUṄWALO/ U KOPOLOLA- (hu ḓo lingiwa nga vhege ya 9)

U nwalamaipfi mapfufhi na mafhungo mapfufhi nga munwalo wa u pomba nga ndila yone ya u sia zwikhala.

(zwi tea u vha na vhuṱumani na u vhala, zwikili)

RUBURIKI

Page 77: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

75

U vhumba maḽeḓere oṱhe maṱuku na mahulwane nga

ngona nga u tou pomba.

U kopolola zwo ṅwalwaho kha bugu ,bodo nga nḓila

yone na u ṅwala nga luvhilo lo engedzedzeaho kha u

pomba.Hu na u engedzea ha luvhilo na u sia zwikhala nga nḓila yone.(hu na vhuṱumani ha u vhala, zwikili)

U LINGA : U ṄWALA -( Hu ḓo lingiwa nga vhege ya 9)

U ṅwala maṅwalo a fhambanaho u itela mishumo yo

fhambanaho sa nyambedzano, tshiṱori, tshirendo. ( Hu

tshi shumiswa zwiga zwa u vhala)

RUBURIKI

U shumisa zwifhinga zwo fhambanaho.( Makhathi)

U pfufhifhadza na rekhoda mafhungo a tshi shumisa mapa wa muhumbulo, thebulu, ndivhadzo, diagiramu na tshati.

U shumisa mafhungo o fhambanaho a tshi ṅwala :

Tshitatamennde, mbudziso, malaeli. n.z.

U shumisa maṱanganyi u vhumba mafhungo mbumbano.

U ṅwala maṅwalo nga ndila dzo fhambanaho:u sika

diyari ,luṅwalo lwa mashaka na u tou talutshedza

mafhungo.

U LINGA: U ṄWALA LUAMBO - Hu do shumiswa vhege ya 9(zwi tshimbila na u ṅwala)

Ndongazwiga (madanzi, zwithoma, khoma, tshivhudzisi, zwiḓevhe, garukela)

NYITO YA U ṄWALA

maimela

makhathi/zwifhinga

u ṅwala vhunzhi

maṱanganyi

U shumisa marangeli, madzina, maiti, maḓadzisi

maṱaluli na madzina zwao nga ngona.

U LINGA: MUṄWALO/ U KOPOLOLA- (hu ḓo lingiwa nga vhege ya 20)

Page 78: 2020 - kfmulaudzi.files.wordpress.com · Curriculum Statement Grades R-12; and The National Protocol for Assessment. The Curriculum and Assessment Policy Statement (CAPS) is a single,

76

U kopolola zwo ṅwalwaho kha bugu, bodo nga nḓila

yone na u ṅwala nga luvhilo lo engedzedzeaho kha u

pomba. Hu na u engedzea ha luvhilo na u sia zwikhala nga nḓila yone.(hu na vhuṱumani ha u vhala, zwikili)

RUBURIKI U vhumba maḽedere oṱhe maṱuku na mahulwane nga

ngona nga u tou pomba.

U ṅwala nga vhuronwane /vhusedzi, vhudele na

vhuḓifhinduleli.

U LINGA: U NWALA- hu ḓo shumiswa vhege 20

U ṅwala na u ola zwiṱori zwo sumbedziwa na ṱhoho

yadzo. (mathomo, vhukati na magumo) nga mafhungo ( 2 pharagirafu) na u zwiga zwa u vhala nga ngona.

RUBURIKI

U shumisa zwifhinga zwo fhambanaho.( Makhathi)

U ṅwala ( 40-50 maipfi) e.g. khadi ya mabebo kana

vhurifhi ha khonani.

U shumisa mafhungo o fhambanaho a tshi ṅwala :

Tshitatamennde, mbudziso, malaeli.n.z

U ṱanganya mafhungo nga maṱanganyi : na 'ngauri’

U LINGA : LUAMBO - Hu do shumiswa vhege ya 20 (zwi tshimbila na u ṅwala)

Ndongazwiga (madanzi, zwithoma, khoma, tshivhudzisi, zwiḓevhe, garukela)

NYITO YA U ṄWALA

madzina zwao

zwfhinga/makhathi

maambele

u ṅwala vhunzhi ha madzina

u ṅwala maṱanganyi.(ngauri,naho na

U shumisa marangeli, madzina, maiti, maḓadzisi,

maṱaluli na madzina zwao nga ngona.