มาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขระหวางเมาสราตาม พระราชบญญตจราจรทางบก

สทธชย ค าพานช

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตรปรด พนมยงค

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2557

DPU

The measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand

Suttichai Khampanich

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Laws

Department of Law Pridi Banomyong Faculty of Law, Dhurakij Pundit University

2014

DPU

ฆ

หวขอวทยานพนธ มาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขระหวางเมาสราตาม พระราชบญญตจราจรทางบก

ชอผเขยน สทธชย ค าพานช อาจารยทปรกษา รองศาสตราจารยอจฉรยา ชตนนทน สาขาวชา นตศาสตร ปการศกษา 2556

บทคดยอ

การศกษามาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราตามกฎหมายของประเทศไทย มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาแนวคดและทฤษฎในการก าหนดความผดและโทษ ทางอาญาตลอดจนแนวคดและวตถประสงคในบทบญญตความผดตามกฎหมาย 2) เพอศกษาและวเคราะหปญหาผลกระทบขอจ ากดของมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราพระราชบญญตจราจรทางบก 3) เพอศกษาและวเคราะหเปรยบเทยบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราตามกฎหมายของประเทศไทยกบตางประเทศ 4) เพอศกษาและหาแนวทางในการพฒนาและปรบปรงกฎหมายโดยก าหนดมาตรการในการลงโทษฐานขบขในระหวางเมาสราทเหมาะสมมาใชกบความผดทเกดจากการขบขระหวางเมาสราอนเปนการลดอาชญากรรมและการกระท าความผดซ าอก

ขอบเขตการศกษาวจยคร งน คอการศกษาในคร งน มงศกษาบทบญญตทางกฎหมายทเกยวของกบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราของประเทศไทยทบงคบใชอยในปจจบน โดยน ามาวเคราะหเปรยบเทยบกบบทบญญตทางกฎหมายของตางประเทศ รวมท งแสวงหาแนวทางและมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราของประเทศไทยทเดดขาดและมความหลากหลาย โดยสรปผลการวจยไดดงน

ผลการศกษาพบวา สมควรทจะหาแนวทางในการปรบปรงและแกไขมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราตามพระราชบญญตจราจรทางบกใหมความเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน โดยควรเพมความหลากหลายในการลงโทษ ไมวาจะเปนการหามขบรถในชวงเวลาทไมสามารถควบคมยานพาหนะได การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด การตดเครอง Ignition interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณท ผขบรถมระดบแอลกอฮอลในลมหายใจสงกวาทกฎหมายก าหนด การหามขบขยานพาหนะ โทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผดเปนตน เพอใหศาลไดใชดลพนจในการเลอกใช

DPU

ง

มาตรการตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมควรน ามาตรการ ซงจะเปนการปองกนและแกไขปญหาการขบขยวดยานขณะมนเมาสราเปนไปอยางมประสทธภาพ ซงจะสงผลใหเกดความปลอดภยแกประชาชนตอไปในอนาคต DPU

จ

Thesis Title The measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand

Author Suttichai Khampanich Thesis Advisor Associate Professor Aujchareeya Chutinan Department Law Academic year 2013

ABSTRACT

The study of the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand aims to 1) study school of though and theories for setting the penalty for drink driving offences as well as concepts and objectives of enactment of the offense in the law 2) study and analysis the problems of the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand 3) study and analysis the comparison of the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand and other countries and 4) study and find out the way of development and improvement for The measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand in order to reduce crime and prevent offences.

The scope of this study is to focus on the enactment concerning the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand which is now enforceable. Moreover, the study contents the analysis and comparison of the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand and other countries. Finally, study find out and recommend the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand strictly and variably. The conclusion as following:

The study find out that it is appropriate to guide the way of development and improvement for the measure of penalty for drink driving offences under the traffic Act of Thailand in order to accordance with the recent situation. The addition of the new measure of penalty such as the prohibit of driving during the time to uncontrollable, the restriction of some occupation licenses in the limited of time, the using of Ignition interlock in order to prevent the drinking driving, prohibit of driving. The court should have a variety of choice with his or her

DPU

ฉ

decision making to prevent and resolve the problem of drinking driving for social safety in the future. DPU

ช

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธเลมนส าเรจลลวงไปดวยดอนเปนผลมาจากผเขยนไดรบความเมตตา กรณา อยางสงจากคณาจารยหลายทาน ผเขยนขอกราบขอบพระคณศาสตราจารย ดร.อดม รฐอมฤต ททานอาจารยยอมสละเวลาอนมคารบเปนประธานทปรกษาวทยานพนธ รวมทงใหค าปรกษา ใหแนวคด แนวทางการคนควากฎหมายทงกฎหมายไทยและกฎหมายตางประเทศ ใหแงคดในปญหา ทางกฎหมายตาง ๆ เพอใหผเขยนสามารถน าไปคดพฒนาและเขยนออกมาจนส าเรจสมบรณ เปนวทยานพนธเลมน

ผเขยนขอกราบขอบพระคณ อาจารย ดร.อทย อาทเวช และอาจารย ดร.สรสทธ แสงวโรจนพฒน ทไดกรณารบเปนกรรมการสอบวทยานพนธ ซงผเขยนไดรบความเมตตากรณาจากทานในการใหขอคดเหนและขอสงเกตเกยวกบแนวทางในการแกไขปญหาตามหวขอวทยานพนธ ท าใหผ เขยนน ามาศกษาแกไขและพฒนาปรบปรงเปนประโยชนแกวทยานพนธ เปนอยางมาก

ผเขยนขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารยอจฉรยา ชตนนทน ทไดกรณารบเปน ทปรกษาวทยานพนธเลมน โดยทานอาจารยไดเมตาใหค าปรกษาหวขอ ขอคดและแนวทางแกไขปญหาโดยละเอยด รวมถงการคนควาขอมลและการเขยนอางองบรรณานกรม

สทธชย ค าพานช

DPU

ซ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ..................................................................................................................... ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................. จ กตตกรรมประกาศ ....................................................................................................................... ช สารบญตาราง .............................................................................................................................. ญ สารบญภาพ ................................................................................................................................. ฎ บทท

1. บทน า .............................................................................................................................. 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ................................................................... 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา ...................................................................................... 6 1.3 สมมตฐานของการศกษา .......................................................................................... 6 1.4 ขอบเขตของการศกษา.............................................................................................. 7 1.5 วธด าเนนการศกษา .................................................................................................. 7 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ...................................................................................... 7

2. แนวคดและลกษณะของกฎหมายจราจร.......................................................................... 8 2.1 แนวคดและวตถประสงคในการบญญตกฎหมายจราจร........................................... 8

2.1.1 ลกษณะของกฎหมายจราจร ........................................................................... 9 2.1.2 การบงคบใชกฎหมายจราจร .......................................................................... 11 2.1.3 ความผดตามกฎหมายจราจร .......................................................................... 12 2.1.4 ประเภทของผกระท าผดกฎหมายจราจร ........................................................ 13

2.2 แนวคดเกยวกบการบงคบใชกฎหมายจราจร ............................................................ 13 2.2.1 การบงคบใชกฎหมายในระยะกอนการกระท าความผด ................................. 16 2.2.2 การบงคบใชกฎหมายภายหลงการกระท าความผด ........................................ 17

2.3 แนวคดเกยวกบการลงโทษทางอาญาและวธการ เพอความปลอดภย ....................... 18 2.3.1 ววฒนาการของแนวคดการลงโทษ ................................................................ 21 2.3.2 ส านกความคดทางอาชญาวทยา ..................................................................... 22 2.3.3 ทฤษฎวตถประสงคในการลงโทษ ................................................................. 34

DPU

ฌ

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 2.4 มาตรการในการลงโทษฐานขบขในระหวางเมาสราในประเทศไทย ....................... 47

2.4.1 มาตรการในการลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา ..................................... 49 2.4.2 มาตรการในการลงโทษตามพระราชบญญตจราจรทางบก ............................ 54

3. มาตรการลงโทษผกระท าความผดจากการขบขระหวางเมาสราในตางประเทศ ................ 62 3.1 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศสหรฐอเมรกา ........... 63 3.2 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศองกฤษ ..................... 76 3.3 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศฝรงเศส ..................... 93

4. วเคราะหปญหามาตรการทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสรา ..... 102 4.1 การก าหนดระดบความผดและระดบโทษ ....................................................................... 103 4.2 ความหลากหลายของโทษทใชในปจจบน ............................................................... 104

4.2.1 มาตรการอบรมทดสอบผกระท าผด ............................................................... 106 4.2.2 มาตรการพกใชใบอนญาตขบขและเพกถอนใบอนญาตขบข ........................ 107 4.2.3 มาตรการปรบ ................................................................................................ 109 4.2.4 มาตรการจ าคก ............................................................................................... 112 4.2.5 มาตรการโทษเสรม ........................................................................................ 114

4.3 วเคราะหเปรยบเทยบมาตรการทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสราของประเทศไทยกบตางประเทศ ..................................................... 116

4.4 เหตผลความจ าเปนในการน ามาตรการเสรมมาใชกบความผดจากการขบขระหวางเมาสรา ........................................................................................................ 119

5. บทสรปและขอเสนอแนะ ................................................................................................ 123 5.1 บทสรป .................................................................................................................... 123 5.2 ขอเสนอแนะ ............................................................................................................ 126

บรรณานกรม ............................................................................................................................... 128 ประวตผเขยน .............................................................................................................................. 135

DPU

ญ

สารบญตาราง ตารางท หนา

2.1 อตราโทษผขบขรถในขณะเมาสรา (ตรวจพบแอลกอฮอลเกน 50 มลลกรมเปอรเซนต) ตามพระราชบญญตจราจรทางบก ......................................................... 61

3.1 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอล .08 - .099% .......... 72 3.2 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอลสง .10-.159% ....... 73 3.3 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอลสงมาก .16 %

และสงกวา ................................................................................................................ 74 3.4 ขอก าหนดของกฎหมายวาดวยการตรวจวดระดบแอลกอฮอลของผขบขของ

ประเทศองกฤษ ......................................................................................................... 90 3.5 อตราโทษกรณเมาแลวขบของประเทศองกฤษ ......................................................... 90

DPU

ฎ

สารบญภาพ ภาพท หนา

1.1 สดสวนผดมเครองดมแอลกอฮอลในผประสบอบตเหตทางถนน ตามเทศกาล ........ 3 DPU

บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

ปญหาความสญเสย อนเนองมาจากการดมสรานนเปนททราบกนดว าน ามา ซงความเสยหายทางดานเศรษฐกจ ปญหาสขภาพและปญหาสงคม ทเกดขนมาจากการขาดสต ทมสาเหตมาจากการดมสรา ซงความสญเสยประการส าคญกคอ การเกดอบตเหตทางถนน อนเนองมาจากการดมสรา จากการส ารวจขอมลขององคกรระหวางประเทศชใหเหนวาการเมา แลวขบจะเกดอบตเหตไดเสมอ โดยขอมลทางสถตพบวาในการส ารวจการเกดอบตเหตในประเทศทประชากรมรายไดต าถงปานกลางนน มอตราสงถงรอยละ 69 ของผขบขไดรบบาดเจบและเสยชวตจากการประสบอบตเหตรถยนตชนกนเปนการเมาแลวขบและอตราสงถงรอยละ 90 เปนคนเมาเดนถนนไดรบบาดเจบและเสยชวตจากการประสบอบตเหตบนทองถนน และอตราสวนจะเพมขนตอไป กระทงองคการอนามยโลก (WHO) และพนธมตรองคกรระหวางประเทศไดจดท าเอกสารการจดการทด (Good Practice) เกยวกบปญหาเมาแลวขบหรอทเรยกวา “Drinking and Driving: a road safety manual for decision-makers and practitioners” ซ งจะเปนการเสนอแนะ แนวทางการแกปญหาอยางเปนระบบและสามารถน าไปใชในทกประเทศ เพอลดความสญเสย ทเกดขนได1

ส าหรบประเทศไทยจากขอมลของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ระบวาในป พ.ศ. 2551 องคการอนามยโลก (WHO) ใหคะแนนมาตรการแกปญหาเมาแลวขบ ของไทยเพยง 5 เตม 10 คะแนน ถอวาอยในเกณฑต าซงเปนผลจากการด าเนนการตรวจจบ การบงคบใชกฎหมายยงขาดประสทธภาพ อปกรณตรวจวดระดบแอลกอฮอลกยงมจ ากด ไมเพยงพอครอบคลม รวมถงบทลงโทษผกระท าความผดยงไมสามารถลดพฤตกรรมเมาแลวขบไดโดยเฉพาะเมอเปรยบเทยบกบประเทศทด าเนนการแกปญหาเมาแลวขบอยางไดผล เชน ออสเตรเลย

1 Global Road Safety Partnership, Drinking and Driving: a road safety manual for decision-makers

and practitioners. Geneva, Global Road Safety Partnership, 2007. ขอมลจากการประชมวชาการเรอง “ยกระดบการบงคบใชกฎหมายเมาแลวขบใหมประสทธภาพ,” จาก http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1261729253&catid=04

DPU

2

ญปน พบวาประเทศเหลานมมาตรการตรวจวดระดบแอลกอฮอลในผขบขไดอยางครอบคลม รวมทงมบทลงโทษผกระท าผดในสดสวนทสงทงโทษจ าและโทษปรบและแมประเทศไทย เกบภาษจากเครองดมแอลกอฮอลไดปละประมาณ 9 หมนลานบาท แตนอกจากนนจากการส ารวจการเกดอบตเหตบนทองถนนจากการรวบรวมขอมลทเผยแพรจากหนวยงานทรบผดชอบขอมลอบตเหตทางถนน ไดแก ส านกงานต ารวจแหงชาต กระทรวงสาธารณสขและกรมทางหลวง เปนตน และขอมลอน ๆ ทเกยวของกบการเกดอบตเหตทางถนน และท าการวเคราะหขอมลพบวา สาเหตของการเกดอบตเหตบนทองถนนนนเกดจาก “คน” ถง 77.5% รถ 1.3% และจากสงแวดลอม 0.4% และปญหาเรองการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเทศกาลยงเปนปญหาเรอรงทแกไขไดยาก ในสงคมไทย แมวาหนวยงานทเกยวของไดเลงเหนถงความส าคญ และก าหนดมาตรการตาง ๆ เพอจะลดปญหาดงกลาวในทก ๆ ปแลว แตยงคงไมสามารถควบคมได ตรงกนขามจ านวน ผประสบอบตเหตทางถนนทดมแอลกอฮอลกอนเกดอบตเหตกลบสงขนทกป ปญหาเรองการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเทศกาลยงเปนปญหาเรอรงทแกไขไดยากในสงคมไทย ในปจจบนแมวาหนวยงานทเกยวของไดเลงเหนถงความส าคญ และก าหนดมาตรการตาง ๆ เพอจะลดปญหาดงกลาวในทก ๆ ปแลว แตยงคงไมสามารถควบคมได ตรงกนขาม จ านวนผประสบอบตเหต ทางถนน ทดมแอลกอฮอลกอนเกดอบตเหตกลบสงขนทกป รอยละของผประสบอบตเหตทตรวจพบการดมเครองดมแอลกอฮอลมจ านวนเกอบเทากบผทไมดมในชวงเทศกาลปใหมและสงกรานตและมจ านวนมากกวาชวงเวลาปกตถง 17.3% และ 11.8% ในชวงเทศกาลปใหมและสงกรานต ตามล าดบ (ภาพท 1.1) 2

2 ยอดพล ธนาบรบรณ และคณะ. (2549). สถานการณอบตเหตทางถนน, ส านกงานพฒนาระบบขอมล

ขาวสารสขภาพ. น. 2.

DPU

3

ภำพท 1.1 สดสวนผดมเครองดมแอลกอฮอลในผประสบอบตเหตทางถนน ตามเทศกาล ทมำ: ขอมลการเฝาระวงการบาดเจบ โรงพยาบาลขอนแกน

ขอมลจากการเฝาระวงผบาดเจบจากอบตเหตทางถนนทเขารบรกษาในโรงพยาบาล

จากส านกงานสถต พบวาผบาดเจบมความสมพนธกบการดมสราถงรอยละ 20 และเพมสงขนกวารอยละ 35-40 ในชวงเทศกาล นอกจากนยงพบวากลมเยาวชนทอายนอยกวา 15 ปทประสบอบตเหตมการดมสราถง รอยละ 6 โดยกลมผบาดเจบทมสดสวนการดมแลวขบสงสด คอ ผขบขรถจกรยานยนต ขอมลของส านกงานสถตแหงชาตยงพบวาในชวง 11 ปทผานมาตงแตป 2539-2550 เยาวชนอาย 15-19 ป มอตราการดมประจ าเพมขนถงรอยละ 70 ในป 2550 พบวาเยาวชนทอาย 15 ปขนไปดมสรามากถง 19.3 ลานคน ในจ านวนน เปนผหญงถง 2.3 ลานคน ชใหเหนวาแมจะม ความพยายามอยางตอเนองในการรณรงคปลกกระแสใหเกดการตนตวถงอนตรายจากการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลกอนการขบขยวดยาน รวมถงการกวดขนตรวจวดระดบแอลกอฮอลในผขบขและเพมบทลงโทษทางกฎหมาย แตพฤตกรรมเมาแลวขบไมมแนวโนมลดลงทง ๆ ทมการก าหนดนโยบาย วางมาตรการ และการรณรงค ตอเนองกนมากวา 10 ป ซงชใหเหนวามาตรการทผานมา ยงไมมประสทธผลในการปองปรามการกระท าความผดทเกดจากการขบขขณะเมาสรา3

3 บณฑต ศรไพศาล และคณะ. (2549). การศกษาทบทวนระบบขอมลปญหาแอลกอฮอลนานาชาต และ

ระบบขอมลปญหาแอลกอฮอล ทเหมาะสม.

การดมแอลกอฮอล

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2545 2546 2547 2545 2546 2547 2545 2546 2547

ปใหม สงกรานต ชวงเวลาปกต

ไมดม

ไมทราบ

ดม

DPU

4

การขบขขณะเมาสรามอนตราย ท าลายชวตไดเสมอ มาตรการในการปองกนและ การบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดยงไมสามารถลดสถตการตายและการบาดเจบของประชาชนทมากบความเมาได ซงเปนทนาสนใจวาแมจะก าหนดบทลงโทษใหหนกขนแตกลบไมสงผลตอ การกระตนจตส านกรบผดชอบของคนใชรถใชถนนได การส ารวจความคดเหน เรองการเลกดมเครองดมแอลกอฮอลของประชาชนทฟงรายการวทย สวพ. FM 91 กองต ารวจสอสาร ส านกงานต ารวจแหงชาต จ านวน 3,573 คน ระหวางวนท 17-19 สงหาคม 2550 พบวาปจจยส าคญทท าใหตองการเลกดมแอลกอฮอล อนดบ 1 คอ การคดถงหนาทการงานในอนาคต อนดบ 2 คดถงบคคล ในครอบครว ตามดวยบทลงโทษทางกฎหมายและการถกเจาหนาทจบกม สวนวธการท าให ไมขบรถขณะเมาสรา พบวาทลงโทษทางกฎหมายทเขมงวดเปนสงส าคญอนดบหนง ตามดวยผลกระทบทจะเกดขนตอทรพยสน บคคลในครอบครว หนาทการงาน ซงจะเหนไดวาบทลงโทษและการบงคบใชกฎหมายเปนปจจยส าคญในการปองกนพฤตกรรมการขบขยานพาหนะ ขณะเมาสราได อยางไรกตามถงแมจะมกฎหมายบญญตบทลงโทษไวกตาม แตในทางปฏบต ยงพบวามผขบขจ านวนมากทไดรบค าสงใหถกทดสอบแอลกอฮอลสวนใหญจะปฏเสธและไมใหความรวมมอในการทดสอบกบเจาหนาท เชน กรณทผขบขเมาสราแลวขบรถผานดานตรวจแอลกอฮอล แตไมยอมลงจากรถใหเจาหนาทตรวจเพราะเคยถกจบมาแลว ถาตรวจพบอกครงตองถกจ าคกจงนงกนน าเปลาในรถอยหลายชวโมง เพอรอใหแอลกอฮอลเจอจางจงออกมาจากรถ ใหตรวจพบปรมาณแอลกอฮอลไมเกนทกฎหมายก าหนด จงพนผดขอหาเมาแลวขบและมความผดเพยงแคเปรยบเทยบปรบขอหาขดค าสงเจาพนกงานซงมอตราโทษปรบครงละไมเกนหนงพนบาท และจอดรถกดขวางการจราจรซงการกระท าในลกษณะเชนนจะกระท าไมไดเลยหากเปรยบเทยบกบพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522 ทใหพนกงานฝายปกครอง หรอต ารวจ หรอพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตดงกลาวมอ านาจตรวจ หรอทดสอบ หรอสงใหรบการตรวจหรอทดสอบยาเสพตดในรางกายโดยผฝาฝนไมปฏบตตามค าสงตองระวางโทษจ าคกไมเกน 6 เดอน และปรบไมเกน 10,000 บาท

บทบญญตในการลงโทษผทดมสราแลวขบรถซงบญญตไวในพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ทหามมใหผขบขขบรถในขณะเมาสราหรอของเมาอยางอนหากฝาฝน4 ตองระวางโทษจ าคกไมเกน 1 ป หรอปรบตงแตหาพนบาทถงสองหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาหกเดอน หรอเพกถอนใบอนญาตขบข ซงอตราโทษจะเพมขนในกรณถาเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงหาป และปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาทและใหศาล

4 พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 43 (2) และ มาตรา 160 ตร.

DPU

5

สงพกใชใบอนญาตขบข ของผนนมก าหนดไมนอยกวาสองป หรอเพกถอนใบอนญาตขบข กรณถาเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายสาหสผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสองปถงหกป และปรบตงแตสหมนบาทถงหนงแสนสองหมนบาทและใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนน มก าหนดไมนอยกวาสองปหรอเพกถอนใบอนญาตขบข และกรณถาเปนเหตใหผอนถงแกความตาย ผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบปและปรบตงแตหกหมนบาทถงสองแสนบาท และใหศาลสงเพกถอนใบอนญาตขบขและอาจยงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญาดวย5

มาตรการในการลงโทษกรณขบขขณะเมาสราของประเทศไทยในปจจบนมตงแต การจ าคก เปรยบเทยบปรบซงในทางปฏบตสวนใหญศาลมกจะใชมาตรการเยยวยาหลายวธ เชน การสงคมประพฤต การเขาสมาตรการบ าเพญประโยชนตอสงคมหรอการรอลงอาญา แลวแตกรณ ในปจจบนพบวามจ านวนผขบขขณะเมาสราเพมขนทกวน ถงแมในหลายหนวยงานจะไดมการรณรงคใหผขบขงดดมสราขณะขบขกตาม ดงเชน โครงการเมาไมขบ ยงคงพบผฝาฝนขบรถขณะเมาสราจ านวนไมนอยลงอยางใด ทงนอาจเกดจากปจจยอกหลายประการไมวาจะเปนเรองของสถานทจ าหนาย เค รองดมแอลกอฮอล พฤตกรรมของผขบข รวมท งทศนคตของผขบข ซงเมอเปรยบเทยบกบมาตรการของประเทศอน ๆ เชน ประเทศสหรฐอเมรกาแลวพบวามมาตรการในการลงโทษผขบขขณะเมาสราทหลากหลายกวาประเทศไทยมาก เชน การจ าคก การเปรยบเทยบปรบ การใหเขารบการบ าบด การบ าเพญสาธารณะประโยชน การกกบรเวณภายในบาน (เฉพาะเวลากลางคนหรอวนหยด) การตดตงเครองวดระดบแอลกอฮอลภายในรถยนต โดยมแนวคดวาการจ าคกอยางเดยวไมใชวธทดทสดในการลงโทษกระท าความผดจงก าหนดมาตรการทหลากหลาย ซงกอใหเกดประโยชนทงในแงของการบงคบใชกฎหมาย สงคมและตวผกระท าความผดเอง

มลนธเมาไมขบรวมกบศนยวจยเอแบคโพลลมหาวทยาลยอสสมชญไดท าการส ารวจความคดเหน เรอง การรบรเกยวกบการรณรงค เมาไมขบของประชาชน จ านวน 3,000 คน พบวา 1 ใน 4 ของกลมดงกลาวยอมรบวาเคยขบขรถยนตขณะเมาสรา ขณะท 30% เคยนงรถไปกบผขบขรถยนตทมอาการเมาสราและ 20% เคยประสบอบตเหตจากการเมาแลวขบมาแลว ในขณะทขาว ของคมประพฤตจงหวดนครราชสมา เปดเผยวามผกระท าความผดเมาแลวขบถกสงคมประพฤต กวา 9,000 คนในป 2551โดยในจ านวนน รอยละ 10 เปนผกระท าความผดซ า ดงนนมาตรการในการลงโทษผกระท าความผดอยางเดยวจงอาจไมเพยงพอ ภาครฐจงควรใหความใสใจกบมาตรการ ในการตรวจสอบหรอปองปรามการขบขขณะเมาสรา รวมทงการปรบปรงพฤตกรรมของ ผทมพฤตการณขบขขณะเมาสราดวย

5 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 291 มาตรา 300 และ มาตรา 390.

DPU

6

จากเหตผลดงกลาว จงสมควรทจะหาแนวทางในการปรบปรงและแกไขมาตรการ ในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราตามพระราชบญญตจราจรทางบกใหม ความเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน โดยควรเพมความหลากหลายในการลงโทษไมวาจะเปนการหามขบรถในชวงเวลาทไมสามารถควบคมยานพาหนะได การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด การตดเครอง Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอลในลมหายใจสงกวาทกฎหมายก าหนด การหามขบขยานพาหนะโทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผด เปนตน เพอใหศาลไดใชดลพนจ ในการเลอกใชมาตรการตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมควรน ามาตรการซงจะเปนการปองกนและแกไขปญหาการขบขยวดยานขณะมนเมาสราเปนไปอยางมประสทธภาพ ซงจะสงผลใหเกดความปลอดภยแกประชาชนตอไปในอนาคต

1.2 วตถประสงคของกำรศกษำ

1. เพอศกษาแนวคดและทฤษฎในการก าหนดความผดและโทษทางอาญาตลอดจนแนวคดและวตถประสงคในบทบญญตความผดตามกฎหมาย

2. เพอศกษาและวเคราะหปญหาผลกระทบขอจ ากดของมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราพระราชบญญตจราจรทางบก

3. เพอศกษาและวเคราะหเปรยบเทยบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราตามกฎหมายของประเทศไทยกบตางประเทศ

4. เพอศกษาและหาแนวทางในการพฒนาและปรบปรงกฎหมายโดยก าหนดมาตรการ ในการลงโทษฐานขบขในระหวางเมาสราทเหมาะสมมาใชกบความผดทเกดจากการขบขระหวางเมาสราอนเปนการลดอาชญากรรมและการกระท าความผดซ าอก

1.3 สมมตฐำนกำรศกษำ

บทบญญตทางกฎหมายทเกยวของกบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบข ในระหวางเมาสราของประเทศไทยทบงคบใชอยในปจจบนยงไมมความเหมาะสมเนองจากบทลงโทษยงไมมความหลากหลาย และการใหมการรอลงอาญาหรอรอการลงโทษนนท าให การบงคบใชกฎหมายไมมประสทธผลเทาทควร ซงแนวทางการแกไขปญหานาจะเปนการเพมบทก าหนดโทษและมรปแบบการลงโทษใหมทหลากหลายมากยงขน เชน ประเทศสหรฐอเมรกาแลวพบวามมาตรการในการลงโทษผขบขขณะเมาสรา เชน การจ าคก การเปรยบเทยบปรบ การใหเขารบการบ าบด การบ าเพญสาธารณะประโยชน การกกบรเวณภายในบานเฉพาะเวลากลางคนหรอ

DPU

7

วนหยดการตดตงเครองวดระดบแอลกอฮอลภายในรถยนต โดยมแนวคดวาการจ าคกอยางเดยวไมใชวธทดทสดในการลงโทษกระท าความผดซงกอใหเกดประโยชนทงในแงของการบงคบใชกฎหมาย สงคม และตวผกระท าความผดเอง และการสรางกระบวนการ เพอใหการปฏบตการลงโทษ ท าไดจรงและไมเกดปญหาดวย 1.4 ขอบเขตกำรศกษำ

การศกษาในครงนม งศกษาบทบญญตทางกฎหมายท เก ยวของกบมาตรการ ในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราของประเทศไทยทบงคบใชอยในปจจบน โดยน ามาวเคราะหเปรยบเทยบกบบทบญญตทางกฎหมายของตางประเทศ รวมทงแสวงหาแนวทางและมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราของประเทศไทยทเดดขาด และมความหลากหลาย

1.5 วธด ำเนนกำรศกษำ

การศกษาในครงนเปนการศกษาเชงคณภาพ โดยการวจยเอกสาร แนวค าพพากษาฎกา บทบญญตทางกฎหมาย ต าราวชาการ บทความ วทยานพนธ และเอกสารอน ๆ ทงภาษาไทย และภาษาตางประเทศ โดยน ามารวบรวม วเคราะห เปรยบเทยบและน าเสนออยางเปนระบบ เสนอแนะแนวทางและมบทสรปทชดเจนเกยวของกบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบข ในระหวางเมาสราของประเทศไทย

1.6 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. ท าใหทราบแนวคดและทฤษฎในการก าหนดความผดและโทษทางอาญาตลอดจนแนวคดและวตถประสงคในบทบญญตความผดตามกฎหมาย

2. ท าใหทราบปญหาผลกระทบขอจ ากดในการก าหนดมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสรา

3. ท าใหทราบและวเคราะหเปรยบเทยบมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสรา

4. ท าใหทราบแนวทางในการพฒนาและปรบปรงกฎหมายโดยก าหนดมาตรการในการลงโทษความผดฐานขบขในระหวางเมาสราของประเทศไทยอนเปนการลดอาชญากรรมและการกระท าความผดซ าอก

DPU

8

บทท 2 แนวคดและลกษณะของกฎหมำยจรำจร

การศกษาวจยแนวทางในการปรบปรงและแกไขมาตรการทเกยวของกบกฎหมาย

การขบขขณะเมาสราของประเทศไทยใหมความเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน ซงจะเปน การปองกนและแกไขปญหาการขบขยวดยานขณะมนเมาสราเปนไปอยางมประสทธภาพ ซงจะสงผลใหเกดความปลอดภยแกประชาชนตอไปในอนาคตนน การทบทวนวรรณกรรมเกยวกบแนวความคดและลกษณะของกฎหมายจราจรเปนพนฐานแนวความคดทจะน าไปสแนวทาง ในการปรบปรงและแกไขมาตรการทเกยวของกบกฎหมายการขบขขณะเมาสราในอนาคตดงกลาว ซงปรากฏแนวความคดและลกษณะของกฎหมายจราจร ดงน

2.1 แนวคดและวตถประสงคในการบญญตกฎหมายจราจร 2.2 แนวคดเกยวกบการบงคบใชกฎหมายจราจร 2.3 แนวคดเกยวกบการลงโทษ 2.4 โทษทางอาญาของประเทศไทยในปจจบน

2.1 แนวคดและวตถประสงคในกำรบญญตกฎหมำยจรำจร กฎหมายจราจร ไดมการตรากฎหมายจราจรขนเปนฉบบแรก คอ พระราชบญญตจราจร

ทางบก พ.ศ. 2477 การรางพระราชบญญตฉบบนไดอาศยหลกจากกฎหมายจราจรของประเทศองกฤษ น ามาดดแปลงแกไขใหเหมาะสมกบประเทศไทยและตอมาไดมพระราชบญญตการขนสง พ.ศ. 2497 ออกใชบงคบเกยวกบการขนสง สาเหตทตองมการบญญตกฎหมายเหลานออกใชบงคบ ดวยเหตผล เพอการจดระเบยบในการจราจรใหเกดความเหมาะสมกบสภาพการจราจรและจ านวนยานพาหนะทเพมขน เพอกอใหเกดความสะดวกและความปลอดภยในชวต รางกายและทรพยสนของประชาชนผใชรถใชถนน6

ดวยความเจรญของสงคมท าใหการใชรถใชถนนมความส าคญและจ าเปนตอชวตประจ าวนของมนษยมากขน ประกอบกบความเจรญทางเทคโนโลยท าใหมการพฒนารปแบบ

6 นชรศม ชหรญญวฒน. (2555). ปจจยทมความสมพนธตอพฤตกรรมการปฏบตตามกฎหมาย จราจร

ของผขบขรถจกรยานยนตภายในเขตเทศบาลนครนครราชสมา. น. 4.

DPU

9

และเครองยนตกลไกของยานพาหนะทน ามาใชบนถนน กฎหมายเหลานจงไดมการปรบปรงแกไขใหมความทนสมย รองรบสภาพการใชรถใชถนนใหดยงขนมาเปนล าดบ การแกไขกฎหมายเกยวกบการจราจรทนบไดวาเปนครงใหญทสดเทาทเคยมมาไดท าขนในป พ.ศ. 2522 โดยไดมการประกาศใชพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ขนใชบงคบแทนกฎหมายทเกยวกบการจราจรทใชบงคบแตเดม เพอใหสามารถควบคม บงคบ ขบข ผประกอบการและตวรถ ใหเกดความปลอดภยและสะดวกในการสญจรยงขน จากการทจราจรและขนสงไดมการขยายตวไปในสวนภมภาคท าใหมการสญจรบนทางหลวงเพมมากขนในป พ.ศ. 2535 จงไดมการตราพระราชบญญตทางหลวง พ.ศ. 2535 ขน เพอใชแทนประกาศคณะปฏวต ฉบบท 295 ลงวนท 28 พฤศจกายน พ.ศ. 2515 ซงเปนกฎหมายวาดวยทางหลวงทใชบงคบในขณะนนใหสอดคลองกบความเจรญและการพฒนาของประเทศ กฎหมายจราจรเหลานไดมการแกไขเพมเตมใหมความทนสมย เหมาะสมกบสภาพของการสญจรมาโดยตลอด7

องคประกอบของกฎหมายจราจร ม 6 อยางดงน8 1. ตวบทกฎหมาย ซงจะก าหนด สทธและหนาทของผใชรถและใชถนนผทตองปฏบต

ตามกฎหมาย 2. ผปฏบตตามกฎหมาย ไดแก คนขบรถทกชนด (รวมถงคนนงหรอซอนรถดวย)

คนทตองใชถนน (เดนเทา ขามถนน จง ข หรอไลตอนสตว) 3. ผบงคบใหเปนไปตามกฎหมาย ไดแก เจาพนกงานจราจร พนกงานเจาหนาท

พนกงานสอบสวน ฯลฯ 4. เครองมอในการใชบงคบ ไดแก เครองหมายจราจร และสญญาณจราจร ฯลฯ 5. เค รองมอในการจบกม ไดแก เครองจบความเรว เครองตรวจแอลกอฮอล

เครองตรวจวดควน เครองตรวจวดเสยง เครองตรวจวดฟลมกรองแสง ฯลฯ 6. วธการบงคบหรอการลงโทษ ไดแก การวากลาวตกเตอน การเปรยบเทยบปรบ

การลงโทษ การจ าคก การพกใชใบอนญาตขบรถ การเพกถอนใบอนญาตขบรถ 2.1.1 ลกษณะของกฎหมายจราจร

อทธ มสกะพงษ9 ไดกลาวถงลกษณะของกฎหมายจราจรไววากฎหมายจราจรเปนกฎหมายทบญญตขน เพอใหเกดความสะดวกและปลอดภยในการใชรถใชถนนเปนกฎเกณฑทตงขน เพอใชบงคบ เพอการจดระเบยบการจราจรใหทนกบการพฒนาการเทคโนโลยยานยนต และ

7 แหลงเดม. น. 4-5. 8 แหลงเดม. น. 8. 9 อางถงใน สมศกด บญถม. (2541). ปจจยทมผลตอการบงคบใชกฎหมายจราจรของต ารวจจราจร. น. 37.

DPU

10

สภาพการใชรถใชถนน ดงนนกฎหมายจราจรจงมลกษณะเปนกฎหมายเทคนค (Technical Law) คอบญญตขนดวยเหตผลทางเทคนค (Technical Reason) เพอการจดระเบยบทางสงคม (Social Order) ไมไดบญญตตามเหตผลทางดานศลธรรม (Moral Reason) เชน การเดนรถทางซายทางขวาไมมความผดในตวของมนเอง ความถกผดเกดขนเนองจากการตงกฎเกณฑ เปนตน จะเหนไดวาโดยพนฐานของกฎหมายจราจรแลวบญญตขน เพอประโยชนในทางปกครอง บรหารโดยก าหนดกฎเกณฑและมาตรการตาง ๆ เพอบงคบใหเกดความสะดวกและปลอดภยในการใชรถใชถนน ฉะนนการกระท าทฝาฝนกฎเกณฑจงอยนอกเหนอความรสกมนษยในเรองความผดถกทางศลธรรมซงหลาย ๆ ประเทศไดแยกความผดจราจรนใหสนสภาพการเปนความผดอาญาโดยพจารณาจดใหการกระท าผดดงกลาวเปนลกษณะของ “การฝาฝนระเบยบ” เทานนเปนผลใหการก าหนดนโยบายทางอาญาตอผกระท าผดกฎหมายจราจรไมจ าเปนตองใชโทษและกระบวนการทางอาญามาบงคบ เชนเดยวกบความผดอาญาทวไป ทงน เพอหลกเลยงผลเสยในการเขามาสกระบวนการทางอาญาและภาระการพจาณาของศาล แตส าหรบกฎหมายไทยไมไดแยกความผดจราจรออกไปจากกฎหมายอาญา ทงนเปนเพราะแนวคดในการรางกฎหมายไทยทน าแนวความคดของประเทศองกฤษมาใชประกอบกบการทสงคมไทยประชาชนยงขาดส านกในการปฏบตตามกฎหมายดวยตนเอง หรอ ขาดหลกความเชอฟงกฎหมาย (Obedient to Law) ดงนน เพอใหกฎหมายทบญญตขนมผลบงคบใชจงตองอาศยบทลงโทษทางอาญามาใชบงคบ10

กฎหมายจราจรทใชอยในปจจบน ไดแก พระราชบญญตจราจรทางบก พระราชบญญตรถยนต พระราชบญญตการขนสงทง 3 ฉบบนไดประกาศใชเมอ พ.ศ. 2522 ซงเปนการแกไขกฎหมายฉบบเดมทใชมากกวา 20 ปแลว การแกไขเปลยนแปลงกฎหมายใหมจะเหมาะสม กบสภาพการณในปจจบนเพยงใดตองพจารณาจากการยอมรบหรอการปฏบตของสงคมสวนใหญวาสามารถทจะปฏบตตามไดหรอไม ทงนกฎหมายทออกมาไมควรทจะเปนสภาพบงคบผใชถนนมากเกนไป แตกฎหมายจราจรของประเทศไทยรางออกมาใชโดยค านงถงหลกความปลอดภย เปนประการส าคญ ซงถอวาเปนการใชหลกตามแบบอยางประเทศในยโรป การถอหลกความปลอดภยโดยการเนนหนกเชนน ยอมจะเกดการหยอนยานในหลกความสะดวกในการสญจรไปบางแตอยางไรกตามการเลอกหลกความปลอดภยไวกอนความสะดวกกจะลดคาความสญเสยเกยวกบชวตและทรพยสนลงไปไดมาก11

10 สมศกด บญถม. (2541). ปจจยทมผลตอการบงคบใชกฎหมายจราจรของต ารวจจราจร. น. 37. 11 นนท นมบญน า. (2546) . การศกษาการบงคบใชการด าเนนการมาตรการบนทกคะแนน

อบรม ทดสอบผขบข ทกระท าผด และการพกใชใบอนญาตขบข ในเขตกรงเทพมหานคร. น. 58.

DPU

11

2.1.2 การบงคบใชกฎหมายจราจร การบงคบใชกฎหมายจราจรหมายถง การปฏบตงานของเจาหนาทต ารวจทกรปแบบ

เพอปองกนการละเมดกฎหมายจราจร ซงไดแกการตรวจตราในเขตพนทรบผดชอบหากพบ การกระท าความผดกด าเนนการไปตามอ านาจและหนาทการบงคบใชกฎหมายจราจรนไมไดจ ากดขอบเขตแตเพยงการจบกมและออกใบสงเทานนแตจะรวมไปถงการปองกนไมใหผขบขรถและ คนเดนเทาละเมดโดยรเทาไมถงการณหรอไมตงใจ เชน การเลยวรถในทหาม หรอการเดน เหมอลอย เปนตน12

การบงคบใชกฎหมายส าหรบการจราจรในประเทศไทย มเจาหนาทต ารวจและเจาหนาทของกรมขนสงทางบก เปนผมอ านาจบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบการจราจร โดยเจาหนาทต ารวจจะตองหามาตรการกวดขนมใหมการฝาฝนกฎจราจรรกษากฎหมายใหศกดสทธ โดยการน ากฎหมายทมอยแลวมาปฏบตใหเครงครดยงขน ดวยความซอตรงตอหนาทของตนเอง หาก ปลอยปละละเลยใหมการละเมดกฎจราจรแลวอาจเกดอบตเหตและยงความเสยหายใหแกชวตและทรพยสนไดตอไปนอกจากนจะท าใหการจราจรตดขดอกดวย

จดมงหมายส าคญของการบงคบใชกฎหมายจราจรก เพอเปนการขมขวญยบยงผละเมดหรอผมแนวโนมจะละเมดกฎหมาย หรอระเบยบเกยวกบการจราจร ในขณะเดยวกนการบงคบใชกฎหมายจราจรทเหมาะสมนน มใช เพอท าใหผละเมดไดเรยนรทจะหลกเลยงพฤตกรรมละเมดกฎหมายหรอลดพฤตกรรมท เหนแกประโยชนสวนตนในการใชรถใชถนนโดยไมค านงถง บคคลอน13 วตถประสงคของการควบคมการจราจรโดยทวไปแลวก เพอความปลอดภยเปนระเบยบเรยบรอยของผใชรถใชถนนตลอดจน เพอใหการจราจรมความคลองตวสามารถเคลอนไหวได โดยไมตดขด เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาวเจาหนาทต ารวจจะตองมกจหนาทพนฐาน 3 ประการดงน

1. การสบสวนคดความผดเกยวกบอบตเหตจราจร 2. การก ากบดแลงานจราจร 3. การบงคบใชกฎหมายทเกยวกบจราจรซงถอวาภาระหนาทพนฐานนเปนสงท

เจาหนาทต ารวจปฏบตเปนประจ าในการควบคมการจราจร จะเหนไดวาการบงคบใชกฎหมายจราจรของเจาหนาทต ารวจเปนความพยายาม

ทจะควบคมบคคลทวไปใหปฏบตตามกฎหมายจราจร หลงจากทมาตรการเกยวกบการใหการศกษา

12 กองก ากบการนโยบายและแผน, กองบญชาการต ารวจภธร. (2530). การบรหารการจราจร.กองก ากบ

การนโยบายและแผน กองบญชาการต ารวจภธร ภาค 3. น. 12 – 13. 13 กฤษดา จนทรศร. (2537). การจราจรในเขตเทศบาลนครเชยงใหม: ปญหาและแนวทางแกไข. น. 16.

DPU

12

ฝกหดผขบขยวดยานการวศวกรรมจราจรและกจกรรมอน ๆ ท านองเดยวกนประสบความลมเหลว ทจะบรรลเปาหมายของการควบคมจราจร อยางไรกด อาจกลาวไดวาการบงคบใชกฎหมายจดเปนสวนหนงของการใหการศกษาแกบคคล ซงไมสามารถเรยนรไดดวยวธการอน ๆ ดวยเหตน การบงคบใชกฎหมายจราจรจงมไดมความหมายแคเพยงการใชมาตรการลงโทษ เชน การปรบ การจบกมและการด าเนนคดอาญาเทานนแตมความหมายรวมถงการสอดสองตรวจตราโดย สายตรวจจราจรทงในและนอกเครองแบบการวากลาวตกเตอนตลอดจนการฝกอบรมแกผละเมดกฎหมายจราจรในหลกสตรพเศษอกดวย

2.1.3 ความผดตามกฎหมายจราจร การกระท าความผดกฎหมายเกยวกบการจราจรเปนการกระท าผดทมโทษทางอาญา

ประเภท Mala Prohibita ซงหมายถงการกระท าผดทกฎหมายไดบญญตไววาเปนความผด กลาวคอ การกระท านน ๆ ไมไดเปนความชวหรออาชญากรรมดวยตวของมนเองแตอยางใด เชน การทผขบขรถยนตจะเลยวซายหรอเลยวขวา กยอมสามารถกระท าไดโดยอสระหากขบขในบานของตนเอง แตหากขบขไปบนทองถนนแลวฝาฝนเครองหมายจราจรบงคบหามเลยวซายเขากจะเปนความผดทนท ทงทการเลยวซายหรอเลยวขวากไมไดเปนการชวหรอเปนอาชญากรรมแตอยางใด

การแบงประเภทความผดตามกฎหมายจราจรอาจจะแบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. ความผดประเภททเกยวกบการจอดรถ (Parking Violation) เปนการทผขบขได

กระท าผดหลงจากทหยดรถ หรอจอดรถแลวแมจะกอใหเกดอบตเหตหรอมความรายแรงนอยกวาแตโอกาสทจะท าใหเกดปญหาการจราจรตดขดกงาย เชน การจอดรถในเขตปายจอดรถประจ าทาง การจอดรถในทหามจอด การจอดรถซอนคน เปนตน

2. ความผดประเภททเกยวกบการขบเคลอนรถ (Moving Violation) เปนการทผขบขไดกระท าความผดขณะทอยในระหวางขบขยวดยานความผดประเภทน ถอวาเปนความผดประเภททรายแรงและเปนสาเหตใหเกดอบตเหตจราจรมากทสด ไดแกการขบรถดวยความเรวเกนอตรา ทกฎหมายก าหนด ขบรถฝาฝนสญญาณจราจร ขบรถในขณะมนเมา เปนตน14

14 ศราวฒ พนสขาว. (2522). อาชญากรรมพนบาน: การฝาฝนกฎหมายจราจร. น. 1.

DPU

13

2.1.4 ประเภทของผกระท าผดกฎหมายจราจร ผกระท าผดกฎหมายจราจร อาจแบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ ผใชรถและ

คนเดนเทา 1. ผกระท าผดในสวนของผใชรถ ผกระท าผดในสวนนอาจแบงออกไดเปน 2 กลมคอ 1.1 กลมผขบขทมไดมอาชพในการขบรถ แตตองขบรถเพราะมความจ าเปนจะตอง

เดนทางหรอประกอบธรกจ 1.2 กลมผขบขทมอาชพในการขบรถ เชน คนขบรถรบจางสาธารณะ คนขบรถ

โดยสารประจ าทาง หรอคนขบรถบรรทกรบจาง เปนตน 2. ผกระท าผดในสวนของคนเดนเทา เชน การไมเดนบนทางเทาหรอไหลทางในทาง

ทมทางเทาหรอไหลทาง การขายของในทางเดนรถ การข จงหรอไลตอนสตวไปบนทางในลกษณะทเปนการกดขวางการจราจร เปนตน 2.2 แนวคดเกยวกบกำรบงคบใชกฎหมำยจรำจร

ประธาน วฒนพาณชย กลาววาการบงคบใชกฎหมายโดยทวไป หมายถงการน ากฎหมายมาบงคบใช เพอควบคมความประพฤตของสมาชกโดยการด าเนนการอยางเปนกระบวนการตอเนองและสมพนธกนระหวางหนวยงานตาง ๆ ในกระบวนการยตธรรมของรฐ ไดแกการด าเนนการในชนเจาพนกงานต ารวจในการรกษากฎหมายซงหากมการฝาฝนจะตองสบสวน สอบสวนและจบกมผกระท าผดสงตอใหพนกงานอนการท าหนาทฟองรองคดศาลยตธรรมจะท าหนาทพจารณาและตดสนคดและมพนกงานราชทณฑท าหนาทเปนผควบคม คมขง ตามทศาลสงลงโทษโดยมมาตรฐานในการปฏบตงาน รวมทงมาตรการอนเปนหลกประกนในการปฏบตหนาทของแตละหนวยงาน ทงน เพอท าใหการบงคบใชกฎหมายและระบบงานยตธรรมของรฐทงระบบสามารถอ านวยความยตธรรมและตอบสนองตอการแกไขปญหาสงคม15

กฤษดา จนทรมศร ไดอธบายวาจดมงหมายส าคญของการบงคบใชกฎหมายจราจร กเพอเปนการขมขวญยบยงผละเมดหรอผทมแนวโนมทจะละเมดกฎหมาย หรอระเบยบเกยวกบการจราจร ในขณะเดยวกนการบงคบใชกฎหมายทเหมาะสมมใช เพอท าใหผละเมดกฎหมายเกดความเสยหนาความคบของใจหรอความเกลยดชงผบงคบใชกฎหมาย แต เพอใหผละเมดกฎหมายไดเรยนรทจะหลกเลยงพฤตกรรมละเมดกฎหมายหรอลดพฤตกรรมทเหนแกประโยชนสวนตนในการใชรถใชถนนโดยไมค านงถงบคคลอน16

15 สมศกด บญถม. (2541). ปจจยทมผลตอการบงคบใชกฎหมายจราจรของต ารวจจราจร. น. 44. 16 กฤษดา จนทรศร. เลมเดม. น. 16.

DPU

14

วฑรยองประพนธ ไดสรปถงลกษณะของกฎหมายทมประสทธภาพควรมลกษณะดงตอไปน17

1. กฎหมายนนตองมความชดเจนและแนนอนพอสมควร 2. ขอความในกฎหมายนนจะตองไมฝาฝนธรรมชาตหรอหกหาญความรสกของบคคล

ทถกบงคบมากเกนไป 3. กฎหมายนนตองไมท าใหเสยประโยชนแกผถกบงคบใหปฏบตตามมากจนเกนไป 4. ตองค านงถงกระบวนการและองคการในการบงคบใชตามกฎหมาย 5. จะตองค านงบรรยากาศในสงคมทเอออ านวยในการเคารพกฎหมายและการปฏบต

ตามกฎหมายอยางจรงจง นอกจากนการทจะท าใหกฎหมายมประสทธภาพมากขนในการบงคบใชจะตองม

เงอนไขดงตอไปน 1. ตองมขนตอนในการตรากฎหมายทเปนไปตามหลกเหตผลและความเปนธรรม 2. เมอกฎหมายก าหนดสทธหรอหนาทขนใหมสทธหรอหนาทตองไดรบการโฆษณา

เผยแพรใหเปนทรจกกนอยางกวางขวาง 3. เมอการประกาศใชบงคบกฎหมายตองมการประชาสมพนธใหประชาชนทราบถง

สทธและหนาทตามกฎหมายดวย 4. การใชกฎหมายตองเปนไปอยางถกตองตามนตวธ 5. การบรหารงานยตธรรมตองเปนไปอยางมประสทธภาพ วตถประสงคเบองตนของการบงคบใชกฎหมายจราจรกคอ การจงใจไมใหมการละเมด

กฎหมายจราจร แรงจงใจเชนวาน ประการหนงกคอ ดานจตวทยา ไดแกความกลวทจะถกเปรยบเทยบปรบ การจ าคก การถกเพกถอนใบอนญาตขบขการเสอมเสยศกดศร ความอบอายเนองจากแรงกดดนทางสงคมแรงจงใจอกประการหนงกคอ การเปนตวอยางทด ไดแก การกระท าสงทถกตองและการเปนตวอยางแกบคคลอนโดยเฉพาะเยาวชนความเสยงตอการเกดอบตเหตจราจรกเปนแรงจงใจอกประการหนงเจาหนาทต ารวจควรจะประยกตใชวธการทก ๆ วธ เพอหามปรามบคคลจากการละเมดกฎหมายจราจร เปาหมายแรก คอ การไดรบความรวมมอจากประชาชนในการปฏบตตามกฎหมายดวยความเตมใจ ประการตอมากคอ การด าเนนการตอผทละเมดกฎหมายไมวาจะดวยความจงใจหรอประมาทเลนเลอดวยวธการตามความเหมาะสม

17 วฑรย องประพนธ. (2535). กฎหมายการแพทย. น. 423-424.

DPU

15

กองก ากบการต ารวจจราจร ไดกลาวถงประสทธภาพการควบคมบงคบใหสมาชก ในสงคมเคารพกฎหมายวามองคประกอบทส าคญ 3 ประการ18 คอ

1. มการบญญตกฎหมายทเหมาะสม 2. มการปฏบตตามกฎหมายอยางเครงครด 3. มการลงโทษผฝาฝนกฎหมายอยางเฉยบขาดและรวดเรว วธทจะท าใหประชาชนชวยกนรกษาประสทธภาพของกฎหมายนน ม 3 ประการ19 คอ 1. ประชาชนตองทราบเกยวกบกฎหมาย ตามหลกกฎหมายแลวถอวาประชาชนตองร

กฎหมาย ผใดจะกระท าผดโดยอางวาไมรกฎหมายไมได แตในทางปฏบตแลวโอกาสทบคคลจะรวามการตรากฎหมายอะไรบางนน มนอยมากปกตการเผยแพรโฆษณากฎหมายทตราออกมากใชวธพมพเผยแพรในราชกจจานเบกษา ซงเปนหนงสอของทางราชการ โดยกฎหมายทกฉบบจะเขยนไวเหมอนกนวาใหใชพระราชบญญตนตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป หรอพระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดไปจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป เปนตน

2. การฝกใหประชาชนมระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย เนองจากประชาชนจะตองเคารพกฎหมายขอบงคบ เพอใหอยรวมกนในสงคมดวยความสงบสข เคารพในสทธของกนและกน ดงนน ประชาชนควรไดรบการฝกฝนใหมระเบยบวนย เคารพในสทธของผอนและใหความรวมมอกบทางบานเมองทจะรกษาความสงบเรยบรอยของสงคม ในเรองนตองเรมกระท ากนตงแตเดก เชน การขามถนนตรงทางมาลาย หรอสะพานลอย ไมทงเศษสงของลงบนถนน เปนตน จนเกดความเคยชนตอการเคารพในกฎเกณฑตาง ๆ ทก าหนดขนและจะสงผลสบเนองไปถงการตงใจปฏบตตามกฎหมายในเรองอน ๆ โดยเครงครดและอตโนมต

3. มการลงโทษผทฝาฝนกฎหมายอยางเฉยบขาดและรวดเรว มาตรการน เมอ เจาพนกงานของรฐทเกยวของ คอ เจาหนาทต ารวจซงมอ านาจหนาทจบกมผกระท าผด เพอรกษาความสงบเรยบรอย กจะตองท าการจบกมผกระท าผดอยางเครงครดและโดยทนท เมอจบกมสอบสวนแลวกใชดลพนจพจารณาวา ควรลงโทษผกระท าผดสถานใด หากเปนความผดครงแรก ในขอหาความผดทไมรายแรงกเปรยบเทยบปรบในอตราทสมควร แตหากเปนความผดทอาจเกดอนตรายแกชวต หรอทรพยสนแลวกตองพจารณาเปรยบเทยบปรบในอตราทหนก เพอใหเขดหลาบและจะไมกระท าผดซ าอก ดงนนหนวยงานทเกยวกบอบตเหตจราจรจะตองรบด าเนนการใหครบ ทกประการหากจะเลอกปฏบตเพยงประการใดประการหนงกหาบรรลผลส าเรจในระยาวไดไม

18 กองบงคบการต ารวจจราจร กองบญชาการต ารวจนครบาล. (2542). คมอปฏบตงานต ารวจจราจร.

น. 199-200. 19 นนท นมบญน า. เลมเดม. น. 13.

DPU

16

การทจะอ านวยความยตธรรมใหกบสงคมไดอยางเตมท นอกจากจะตองประกอบดวยกฎหมายทมความถกตองชอบธรรมและเหมาะสมแลว การบงคบใชกฎหมายผานกระบวนการยตธรรมของรฐ จะตองมความสมพนธสอดคลองกบหลกความถกตองตามหลกนตธรรมสามารถรกษาความสงบเรยบรอยภายในสงคมโดยการปองกนและปราบปรามการกระท าผดไดอยางมประสทธภาพอกดวย หากกระบวนการยตธรรมไมมประสทธภาพ เจาหนาทของรฐไมสามารถจบกมผกระท าผดมาลงโทษไดแลว ความไมน าพา และการละเลยตอกฎหมายจะเพมมากขน ดงนน รฐจงตองใชหลกประกนสงคม เพอใหบรรลวตถประสงคของกระบวนการยตธรรม ทางอาญาดงกลาว ทงนโดยการปรบปรงตวบทกฎหมาย ทงกฎหมายสารบญญต และกฎหมาย วธสบญญต ตลอดจนเพมพนประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมใหมความเหมาะสมยงขน ส าหรบการบงคบใชกฎหมายจราจรเปนการด าเนนการของหนวยงานรฐ ในการรกษาความปลอดภย และสงเสรมความสะดวกในการใชรถใชถนน ตลอดจนจบกมผกระท าผดตอกฎหมายจราจรมาลงโทษ ซงการด าเนนการดงกลาวสามารถแบงออกไดเปน 2 ระยะ คอ การบงคบใชกฎหมายในระยะกอนการกระท าผด และการบงคบใชกฎหมายภายหลงการกระท าผด 2.2.1 การบงคบใชกฎหมายในระยะกอนการกระท าความผด

การบงคบใชกฎหมายในระยะกอนการกระท าความผด หมายถงการรกษาใหมการปฏบตตามกฎหมายในลกษณะการปองกนการกระท าความผดหรอการฝาฝนกฎหมาย โดยการปฏบตหนาทของเจาพนกงานตามอ านาจและหนาท กฎหมายก าหนดเอาไว ไดแก เจาพนกงานต ารวจ และเจาพนกงานอน ๆ ทกฎหมายใหอ านาจการบงคบใชกฎหมายจราจรในระยะกอน การกระท าความผดเปนการด าเนนการรกษากฎหมาย โดยเจาพนกงานจราจรและเจาหนาทในฐานะเปนเจาพนกงานของรฐ ตองปฏบตหนาทในการตรวจตรา ดแล จดและควบคมการจราจร สรปสาระส าคญไดดงน20

1. ตรวจตรา ดแล กวดขน ใหเจาของหรอผขบขไดปฏบตตามบทบญญตของกฎหมายทเกยวกบการจราจร

2. อ านวยความสะดวกในการจราจรและควบคมระบบการจราจรใหเคลอนไหว ไปอยางตอเนอง

3. ออกประกาศ ขอบงคบ ระเบยบการจราจร เพอใหเกดความสะดวกและปลอดภย ในการจราจร หรอด าเนนการอน ๆ ตามทกฎหมายใหอ านาจ เชน

3.1 การก าหนดใหพนทของเอกชนทเปดใหประชาชนใชเปนทางพระราชบญญตจราจรทางบกฯ (พระราชบญญตจราจรทางบกฯ มาตรา 135)

20 แหลงเดม. น. 16-17.

DPU

17

3.2 การหามรถ คนเดนเทาเดนทาง หามหยดหรอจอดรถ หามเลยวกลบรถ หรอถอยหลง หรอก าหนดใหรถเดนไดทางเดยว ในทางสายใดหรอเฉพาะตอนใดชวระยะเวลา ทเหนสมควรและจ าเปนเกยวกบการจราจรเมอมเหตฉกเฉนหรออบตเหต ท าใหไมปลอดภยหรอ ไมสะดวกในบรเวณนน ท งน เพอให เกดความปลอดภยหรอความสะดวกในการจราจร (พระราชบญญตจราจรทางบกฯ มาตรา 138)

3.3 การออกประกาศ ขอบงคบ หรอระเบยบ เพอบงคบในทางสายใดหรอ เฉพาะตอนใด เพอให เกดความปลอดภยและสะดวกในการจราจรตามพระราชบญญตจราจร ทางบกฯ เชน การก าหนดอตราความเรวของรถในทางภายในอตราทก าหนดในกฎกระทรวง (พระราชบญญตจราจรทางบกฯ มาตรา 139 (6))

3.4 ตรวจ หรอทดสอบหรอสงใหไดรบการตรวจ หรอทดสอบในกรณทมเหต อนควรเชอวาผไดรบอนญาตปฏบตหนาทเปนผประจ ารถผใด ในขณะปฏบตหนาทนนมสารอยในรางกายอนเกดจากการเสพสราหรอของเมาอยางอน ๆ หรอยาเสพตดใหโทษหรอวตถทออกฤทธ ตอจตและประสาท (พระราชบญญตจราจรทางบกฯ มาตรา 102 ทว) 2.2.2 การบงคบใชกฎหมายภายหลงการกระท าความผด

1. ชนพนกงานสอบสวน เมอมการกระท าความผด เจาพนกงานจราจร พนกงานเจาหนาทหรอเจาพนกงาน

อนตามทกฎหมายใหอ านาจจบกมตวผกระท าผดสงพนกงานสอบสวน จากนนพนกงานสอบสวนด าเนนการรบแจงเหตและสอบสวนรวบรวมพยานหลกฐานเปนส านวนคด เมอพนกงานสอบสวนรวมพยานหลกฐานเสรจแลวกจะสรปส านวนการสอบสวน มความเหนคดได 3 ทาง ดงน

1.1 เหนควรงดการสอบสวน กรณไมมผตองหา 1.2 เหนควรสงฟองสงส านวนการสอบสวนพรอมผตองหาไปยงพนกงานอยการ

เพอด าเนนการตอไป 1.3 เหนควรสงไมฟอง สงส านวนการสอบสวนไปยงพนกงานอยการตอไปสวนตว

ผตองหา หากอยในความควบคมของพนกงานสอบสวนจะปลอยตวไป หากอยในความควบคม ของศาล ใหยนค ารองขอปลอยตวผตองหาตอศาล

DPU

18

2. ชนพนกงานอยการ เมอเรองสงมาถงชนพนกงานอยการพนกงานอยการจะพจารณาและมความเหนคดไว

3 ทาง ดงน 2.1 งดการสอบสวนกรณไมมผตองหา 2.2 มความเหนสงฟอง กจะน าผตองหา (ทอยในความควบคมหรอประกนตวไป)

ยนฟองตอศาลเมอศาลรบฟองกจะใหเจาหนาทราชทณฑควบคมไวตามอ านาจศาล 2.3 มความเหนสงไมฟองจะยนค ารองตอศาลขอปลอยตวผตองหากรณทถกควบคมอย

ถาผตองหามประกนตวกจะปลอยตวและคนหลกทรพยในการประกนตวชนพนกงานอยการ ใหกบนายประกน

3. ชนศาล 3.1 ศาลอาญาจะพพากษาคดโดยแยกเปน 2 กรณ คอ

1) ยกฟอง 2) พพากษาลงโทษคความมสทธอทธรณค าพพากษาดงกลาวตามทกฎหมาย

ก าหนดและจะน าคดเขาสการพจารณาของศาลอทธรณหากไมสามารถอทธรณไดคดกจะเสรจสนตามค าพพากษานน

3.2 ศาลอทธรณจะพพากษาคดซงแยกได 2 กรณ 1) ยกฟอง 2) พพากษาลงโทษจ าเลยคความมสทธฎกาตามเงอนไขของกฎหมาย

หากไมมการยนฎกาหรอศาลฎกาไมรบคดกจะสนสดและบงคบคดตามค าพพากษาของศาลอทธรณ 3.3 ศาลฎกาค าพพากษาของศาลฎกาถอเปนทสนสดของกระบวนการยตธรรม

จะตองมการบงคบคดตามค าพพากษานน ๆ เวนแตจะมพระบรมราชโองการลดโทษให 2.3 แนวคดเกยวกบกำรลงโทษทำงอำญำและวธกำร เพอควำมปลอดภย

“โทษ” ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถง ความไมด ความชว ความผด ผลแหงความผดทตองรบ

ฮารท21 เบน22 และฟล23 อธบายวาโทษทางอาญาจะตองประกอบดวยสาระส าคญ 5 ประการ

21 H.L.A.Hart. Punishment and Responsibility. London: Oxford University Press, 1982, pp. 4-5.

อางถงใน สหธน รตนไพจตร. (2527). ความประสงคของการลงโทษอาญา: ศกษาเฉพาะปรเทศไทยสมย ใชกฎหมายลกษณะอาญาและประมวลกฎหมายอาญา.

DPU

19

1. โทษจะตองกอใหเกดความทกขหมายถงผไดรบโทษจะตองไดรบความทกข อยางใดอยางหนง อาจเปนการจ ากดสทธเสรภาพทางรางกายการไดรบความเจบปวดทางกาย (Pain) หรอการสญเสยทรพยสนหรออน ๆ

2. โทษจะตองใชตอผกระท าผดกฎหมายหมายถงผกระท าผดกฎหมายเทานนทจะตองถกลงโทษจะน าบคคลอนทมไดกระท าความผดมารบโทษมได

3. โทษจะตองมขนเมอมการกระท าผดกฎหมายหมายถงตองมการกระท าผดกฎหมายเสยกอนจงจะลงโทษไดหากไมมการกระท าผดกฎหมายกลงโทษไมได

4. โทษจะตองเปนวธการซงคนใดคนหนงนอกจากตวผกระท าผดน ามาใชกบ ผกระท าผดนนหากผลรายทเกดขนจากการกระท าของบคคลนนเองไมนบเปนโทษทางอาญา ตามนบน

5. โทษจะตองเกดจากผมอ านาจทจะกระท าใหเกดผลรายนนขนมาไดหมายถงโทษนนตองผานกระบวนการตามกฎหมายและผมอ านาจตามกฎหมายจงจะเปนผใหผลรายได

โยฮนสแอนเดอนส อธบายวาโทษอาญาจะตองประกอบดวยลกษณะส าคญ 3 ประการ24 คอ

1. โทษเปนผลรายท รฐน ามาใชกบผกระท าผดผลรายทจะถอวาเปนโทษอาญา ตามความหมายนจะตองเปนโทษทรฐซงมอ านาจน ามาใชกบผกระท าผด

2. โทษตองมขนมอมการกระท าผดกฎหมายหากไมมการกระท าผดกฎหมายแลวไดรบผลรายไมถอวาเปนโทษอาญาตามความหมายน

3. โทษเปนผลรายซงตองการตอบแทนใหผกระท าผดรวาเปนผลรายทไดรบจากรฐโดยตรงจากการกระท าผดไมใชผลรายทเกดขนโดยออม

22 S.I Benn. An Approach to the Punishment in Freedom and Responsibility ed by Herbert Morris.

California: Stanforn University Press, 1961, p. 5175. อางถงใน สหธน รตนไพจตร. แหลงเดม. 23 A. Flew. Definition of Punishment in Contemporary Punishment ed. By Rudolph J. Gerber and

Patrick D.McAnany Notre Dame: University of Notre Dame Press, 1972, pp. 31-37 5. อ า งถ ง ใน สหธน รตนไพจตร. แหลงเดม.

24 Johannes Andenaes The General Part of the Criminal Law of Norway. London: Sweet & Maxwell Limited, 1965, pp. 8-11. อางถงใน สหธน รตนไพจตร. แหลงเดม.น. 6-7.

DPU

20

รอสเหนวาโทษอาญาเปน “การตอบสนองของสงคม” ซงมลกษณะส าคญ คอ25 1. จะตองเกดขนเมอมการกระท าผดตามกฎหมาย 2. จะตองถกก าหนดขนและใชโดยผมอ านาจเทานน 3. จะตองเปนผลรายตอผกระท าผด 4. จะตองเปนผลรายทแสดงถงการต าหนผกระท าผดวาผนนไดกระท าสงทไมสมควร

หากผลรายนนไมตองการการต าหนกไมถอเปนโทษตามความหมายน ส าหรบประมวลกฎหมายอาญาของไทย ไดกลาวถงเรองการลงโทษไวในมาตรา 2

วาบคคลจกตองรบโทษในทางอาญาตอเมอไดกระท าการ อนกฎหมายทใชในขณะกระท านนบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไวและโทษทจะลงแกผกระท าความผดนน ตองเปนโทษ ทบญญตไวในกฎหมาย สวนโทษทจะลงนนจะเปนโทษประเภทใดกยอมแลวแตความผด และพฤตการณในการกระท าความผด เชน โทษประหารชวต จ าคก กกขง ปรบ เปนตน

ลกษณะทวไปทจะใชบงคบในเรองโทษ มลกษณะส าคญอย 3 ประการ26 คอ 1. โทษตองเปนไปตามกฎหมาย การลงโทษบคคลใด จะตองมกฎหมายบญญตวาการกระท านนมโทษและโทษทจะ

ลงแกผนนจะตองมวธการและจ านวนโทษซงเปนไปตามทกฎหมายก าหนด หลกนเปนหลกประกนสทธเสรภาพของประชาชนอนมาจากภาษตในภาษาละตนทวา “NullaPoena Sine Lege” หรอ ทแปลเปนภาษาไทยวา “ไมมโทษ ถาไมมกฎหมาย” ซงหลกนมบญญตรบรองไวในประมวลกฎหมายอาญามาตรา 2 วรรคแรก ทวา “บคคลจกตองรบโทษในทางอาญาตอเมอไดกระท าการ อนกฎหมายทใชในขณะกระท านนบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไวและโทษทจะลงแกผกระท าความผดนน ตองเปนโทษท บญญตไวในกฎหมาย”

2. โทษตองเปนไปโดยเสมอภาค การลงโทษบคคลผกระท าผดในฐานใดฐานหนงจะตองกระท าโดยไมเลอกปฏบต

ไมวาผนนจะมความแตกตางกนในฐานะ สภาพแวดลอมหรอปจจยอน เมอกระท าผดฐานเดยวกนจะตองไดรบโทษในลกษณะเดยวกน อยางไรกตามโทษตองเปนไปโดยเสมอภาคนไมจ าเปนตอง ถงขนาดทวาทกคนทกระท าผดฐานะเดยวกนตองไดรบโทษจ านวนเทากน เพราะเปนดลพนจ ของศาลทจะก าหนดโดยค านงถงพฤตการณหรอความรายแรงแหงความผดเปนรายคดไป

25 ALF ROSS On Guilt, Responsibility and Punishment London: Steven & Sons Limited, 1975, p. 36.

อางถงใน สหธน รตนไพจตร. แหลงเดม. น. 7-8. 26 จตต ตงศภททย. (2525). กฎหมายอาญาภาค 1. น. 882.

DPU

21

3. โทษเปนเรองเฉพาะตว โทษนนเปนเรองทจะกระท าตอตวผกระท าผดโดยตรงเทานน จะไมมการตกทอดไปยง

ทายาทดงเชน สทธและหนาทอนเกยวกบทรพยสนตามกฎหมายมรดก ดงนเมอผกระท าความผด ถงแกความตาย โทษจงเปนอนระงบไปตามประมวลกฎหมายอาญา

อยางไรกตามในบทบญญตท เก ยวกบความผดตามกฎหมายพเศษบางประเภทก าหนดใหบคคลบางจ าพวกทมฐานะเกยวพนกบผกระท าผดจะตองรบผดทางอาญาอนเกดจาก การกระท าของบคคลนน เชน เจาของพาหนะตามพระราชบญญตคนเขาเมอง พ.ศ. 2522 มาตรา 19 และ 21 ในการตรวจและพจารณาวาคนตางดาวผใดตองหามมใหเขามาในราชอาณาจกรหรอไม พนกงานเจาหนาทมอ านาจพจารณาอนญาตใหคนตางดาวผนนไปพกอาศยอย ณ ททเหนสมควรโดยใหค ารบรองวาจะมาพบพนกงานเจาหนาท เพอรบทราบค าสงตามวน เวลา และสถานททก าหนดกไดหรอถาพนกงานเจาหนาท เหนสมควรจะเรยกประกนหรอเรยกทงประกนและหลกประกนกได หรอพนกงานเจาหนาทจะกกตวผนนไว ณ สถานทใดตามทเหนเหมาะสม เพอด าเนนการตามพระราชบญญตนกไดโดยคาใชจายในการกกตวคนตางดาวใหเจาของพาหนะหรอผควบคมพาหนะทน าเขามาในราชอาณาจกรเปนผรบผดชอบ ซงการก าหนดโทษเหลาน เพอใหเจาของพาหนะเหลานนมความระมดระวงมใหพาคนตางดาวทมลกษณะตองหามเขามาในราชอาณาจกร และการก าหนดโทษในลกษณะนเปนนโยบาย เพอประโยชนสาธารณะ 2.3.1 ววฒนาการของแนวคดการลงโทษ

ในสมยดงเดมชวตมนษยจะมความเปนอยอยางงาย ๆ ไมมความคดเรองระบบกฎหมายแตจะมศลธรรม (Moral) หรอบทบงคบทางศาสนาเปนทยดเหนยวในการด ารงชวตหากมการฝาฝนกฎเกณฑหรอระเบยบของสงคมจะมการเรยกรองความยตธรรมตามธรรมชาตในลกษณะตาตอตาฟนตอฟน (an eye for an eye, a tooth for a tooth)27 อ านาจในการลงโทษผกระท าผด โดย ผานกระบวนการยตธรรมทางอาญามพฒนาการมาจากอ านาจของบดาทมตอบตรซงเปนอ านาจทกวางขวางและไมมขอจ ากดการใชดลพนจ ขนอยกบความพอใจของบดาและไมอาจอทธรณโตแยงไดตอมาเมอสงคมครอบครวขยายตวเปนเผา (Tribe) อ านาจในการดแลสมาชกตกแกหวหนาเผาอ านาจของหวหนาเผาเกดจากการผสมผสานระหวางอ านาจปกครองของบดาตอบตรกบอ านาจ ของภตผ ซงเปนความเชอของมนษยสมยโบราณวาภตผมอ านาจบนดาลใหเกดสงลกลบตาง ๆ หวหนาเผาจงเปนผบงการใหสมาชกประพฤตตนมใหละเมดตอภตผ ในสมยยคกลางสงคมไดรบอทธพลของครสตศาสนาความเชอวาทกสงทกอยางก าหนดโดยพระเจา (God) มอทธพลตอแนวคด

27 อทศ สภาพ. (2544). การน าปรชญาอาชญาวทยามาใชในการก าหนดโทษของศาลไทย: ศกษาเฉพาะกรณ ผกระท าผดทเปนผรายและผกระท าผดโดยพลงพลาด. น. 38.

DPU

22

ในการลงโทษ กลาวคอ พระเจาเปนผก าหนดกฎหมาย หรอแบบแผนความประพฤตถาผใดฝาฝน จะถอวาเปนบาปและจะตองไดรบโทษ เพอไถบาป ดงนนการบญญตกฎหมายและการลงโทษ จงกระท าโดยพระเจาโดยผานตวแทนของพระองคซงไดแกบาทหลวงหรอกษตรย ดงนนอ านาจของกษตรยในการลงโทษเปนอ านาจทมาจากความเชอในเรองอ านาจของพระเจา เมอสงคมเขาส ยคฟนฟศลปวฒนธรรมความเชอ เรองอ านาจของพระเจาเรมเสอมลงแนวความคดเรองอ านาจรฐ มาจากพระเจาเปลยนมาเปนอ านาจมาจากประชาชนทกคนและประชาชนใชอ านาจผานตวแทน ของตนการลงโทษโดยรฐเปนสวนหนงของการใชอ านาจอธปไตย ซงมาจากปวงชนโดยรฐจะตองกระท า เพอใหเกดความสงบสขในบานเมองความชอบธรรมของรฐในการลงโทษบคคล ทเรยกวา State Punishment จงเกดจากความยนยอมของประชาชนทวไป ทมอบหมายอ านาจรกษาความสงบเรยบรอยใหกบรฐตามหลกสญญาประชาคม (Social Contract) โดยถอวาบคคลทฝาฝนกฎหมายเปนการฝาฝนความเหนรวมของคนสวนใหญในสงคม28 ในครสตศตวรรษท 18 มการพฒนาปรบปรงกฎหมายอาญาซงเกยวของกบเนอหาดานตาง ๆ ไดแกสงคมวทยากฎหมาย (Sociology) สาเหตของอาชญากรรม (Criminal Etiology) และทณฑวทยา (Penology) สงคมวทยากฎหมายเปนการศกษาววฒนาการของกฎหมายอาญากระบวนการสรางกฎหมายปฏกรยาของสงคมทมตออาชญากรรมและผกระท าผดและการบงคบใชกฎหมาย รวมทงเกยวของกบการศกษาในปจจยอน ๆ อก เชนปจจยทกอใหเกดความแตกตางในการพพากษาคดและการลงโทษผกระท าผด เปนตน ส าหรบสาเหตของอาชญากรรมเปนการศกษาวเคราะหมลเหตของอาชญากรรม โดยวธการทางวทยาศาสตร สวนทณฑวทยาเปนการศกษาเกยวกบการควบคมอาชญากรรมในสงคม โดยเนนวธการหรอมาตรการทสงคมใชในการควบคมอาชญากรรมและอาชญากร ตลอดจนใหความสนใจในการปฏบตตอผกระท าผดทงในดานการลงโทษและการแกไขฟนฟผกระท าผดตามค าพพากษาของศาลนอกจากนยงใหความสนใจในการปฏบตตอผกระท าผดในขนตอนอน ๆ ของกระบวนการยตธรรม เชน การสอบสวนการพจารณาคด เปนตน29 2.3.2 ส านกความคดทางอาชญาวทยา

เมอมการศกษาในเรองการปรบปรงและปฏรประบบการปองกนอาชญากรรมและกระบวนการยตธรรมในสงคมอยางกวางขวางและตอเนองท าใหเกดการรวมตวจดตงเปนกลมหรอส านกแนวคด (School of Thought) ซงส านกแนวคดทางอาชญาวทยาทส าคญแบงเปน 4 ส านก คอ ส านกคลาสสก (Classical School) ส านกนโอคลาสสก (Neo-Classical School) ส านกโปซตพ (Positive School) และส านกปองกนสงคม (Social Defense School) ซงพอสรปรายละเอยดไดดงน

28 ณรงค ใจหาญ ก (2537). กฎหมายอาญาวาดวยโทษและวธการเพอความปลอดภย. น. 19-20. 29 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 39-40.

DPU

23

2.3.2.1 ส านกคลาสสก สมยกอนหากพดถงวชาอาชญาวทยา (Criminology) จะหมายถงแตกฎหมายอาญา

เทานนซงรวมทงทณฑวทยาหรอนโยบายในการลงทณฑดวยและไมมการแบงแยกเปนสาขาอยางทกวนนพวกอตาเลยนเปนพวกแรกทไหวตวและคดคนวชาอาชญาวทยาเมอประมาณ 200 ปเศษ มาน โดยสมยนนมนกปรชญาหลายทานตางมความคดเหนตามอดมคตของตนความคดเหลานเมอรวบรวมกนเขาจงเปน School of Thought แตกยงไมไดมใครเปนตวตงตวต ตอมาจนปลาย ศตวรรษท 18 ตดตอมาจนถงปลายศตวรรษท 19 จงมการรวบรวมความคดเหนของบรรดาปราชญเหลานเปนปกแผนซงเปนพนรากฐานของวชาอาชญาวทยาโดยเรยกวาส านกคลาสสก (Classical School) บคคลส าคญของส านกความคดน คอ นกกฎหมายชาวอตาลชอซซารเบคคาเรย (Cesare Beccaria) เมอปค.ศ. 1764 เบคคาเรยไดเขยนหนงสอชอ “Essay on Crimes and Punishments” หรอ “เรยงความเกยวกบอาชญากรรมและการลงโทษ” หนงสอดงกลาวไดรบความนยมมาก และถอเปนการกอหวอดครงแรกของส านกลทธแบบใหม ซงเกดขนดวยความนกคดตามความรสกของมนษยธรรมสมยใหมนอกจากเบคคาเรยจะวางรากฐานทฤษฎใหม แลวยงไดน าหลกวชาเกยวกบปรชญาการเมองสมยใหมในยคนนมาใชอกดวย สาเหตทเบคคาเรยเขยนหนงสอดงกลาวดวยสาเหต 2 ประการ30

1. เพอเปนการคดคานอ านาจของผพพากษาซงตดสนตามอ าเภอใจและใชอ านาจในทางทผดโดยใชหลกทางศาสนาเขามาพพากษาลงโทษในสมยนน พระทางศาสนาคาทอลก เปนผพพากษาหากการกระท าผดเกยวกบศาสนาแลว ผกระท าผดมกถกลงโทษหนก ซงตามความเหนของเบคคาเรยเหนวาไมเปนธรรมเพราะตดสนตามทฤษฎหรออารมณของผพพากษา

2. เนองจากอทธพลของปรชญาของรสโซ (Rousseau) อนวาดวยสญญาประชาคม ซงก าลงแพรหลายในยโรปในขณะนน จงท าใหความคดเหนของประชาชนผนแปรไปวตถประสงคเดมของนกอาชญาวทยาในส านกคลาสสก จงเปนการหาทางจ ากดอ านาจตลาการ เพอไมใหการใชอ านาจลงทณฑตามทฤษฎ หรอทางปฏบตตามแบบเกาใหคลายความรายแรงลง เพราะวธแบบเดมเปดโอกาสใหผพพากษาตลาการ ใชความพยาบาทสวนตวตอศตรของตนไดโดยมการก าหนดโทษอยางต าไวเทานนจงเปนชองทางใหผพพากษาลงโทษอยางสง เทาใดกไดโดยอางเอาความรายแรงหรอความรบผดของผกระท าผดเปนขออางในเรองความหนกเบาแหงโทษ31

หลกปรชญาส าคญของเบคคาเรย คอ แนวคดในเรองเจตจ านงเสร (Free Will) ซงเจตจ านงเสรดงกลาวเปนตวก าหนดพฤตกรรมของมนษย กลาวคอ มนษยเปนผมเหตผลในการ

30 ไชยเจรญ สนตศร. (2506). ค าอธบายอาชญาวทยาและทณฑวทยา. น. 45-46. 31 แหลงเดม. น. 47.

DPU

24

มงแสวงหา เพอใหไดมาซงผลประโยชนสงสดทางดานวตถและในการตดสนใจเลอกกระท าการหรองดเวนกระท าการใด ๆ มนษยจะพจารณาทางเลอกตาง ๆ ทมอยอยางมเหตมผล เพอพจารณาและค านวณถงผลประโยชนหรอผลเสยทจะไดรบจากการกระท านน ๆ แลวหลงจากนนจงเลอกพฤตกรรมนนเมอไดประโยชนสงสดหรองดเวนพฤตกรรมนนเมอจะตองเสยประโยชนไป เบคคาเรยเชอวาหากจะปองกนไมใหมนษยกระท าผดกฎหมายบทลงโทษของกฎหมายตองม ความรนแรงไดสดสวนกบความผดและแนนอนรวดเรวรวมทงลงโทษใหเหมาะสมดวย เพอท าใหมนษยเชอหรอมองเหนวาผลเสยทจะไดรบจากการกระท าผดมมากกวาผลประโยชนในทสด จะสงผลใหมนษยเลอกทจะงดเวนไมกระท าความผด32

นอกจากนเบคคาเรยยงมหลกปรชญาทเกยวของกบหลกการของวชาอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรม 10 ประการ33

1. สญญาประชาคมและความจ าเปนในการลงโทษ (On the contractual society and the need for punishments) สญญาประชาคมเปนสญญาทมนษยในสงคมไดรวมกนกอตงขนมา โดยวธการท าสญญาผกมดรวมกนของมนษยทม เหตผลและเสรภาพ ซงไดเหนพองตองกน สละเสรภาพบางสวนเทาทจ าเปน เพอประโยชนสขรวมกนและ เพอใหรฐสามารถรกษาสงคมใหอยรอดปลอดภยตอไปได ดงนนสญญาประชาคมจงเปนสญญาทผกมดซงท าใหบคคลตองรบผดชอบตอสงคมและตวเองกฎหมายจงเปนสภาวะเงอนไขทส าคญของสญญาประชาคม โดยมหลกการพนฐานทควรจะตองน ามาใชในการบญญตกฎหมายกคอ หลกประโยชนสงสดส าหรบปวงชนจ านวนมากทสดหากมผกระท าผดหรอเอาเปรยบผ อนโดยละเมดกฎหมายทตนเองและ ผอนสนบสนน ซงเปนการท าใหเสยดลยภาพทางสงคมแลวจ าเปนตองมการลงโทษผกระท าผด เพอปกปองเสรภาพทประชาชนในสงคมไดเสยสละและใหรอดพนจากการถกแยงชงไปโดยบคคลอนรวมทงใหดลยภาพทเสยไปกลบคนมาดวย

2. หนาทของรฐสภา (On the function of legislatures) รฐสภาเทานนควรจะเปนผมหนาทออกกฎหมาย เนองจากเปนตวแทนของประชาชนในสงคมและบทก าหนดโทษควรก าหนดโทษไวในกฎหมาย เพอเปนการปองกนไมใหผพพากษาใชอ านาจโดยไมมขอบเขตจ ากด ดงนนกฎหมายควรตองมลกษณะดงน คอ อตราโทษของการกระท าความผดตองบญญตไวในกฎหมายการกระท าใดจะเปนความผดตองมกฎหมายบญญตไวดงหลกทวา “ไมมความผดหากไมมกฎหมาย (nullumcrimen sine lege)” และกฎหมายตองเปดเผยแกสาธารณะชนทวไปมความชดเจน

32 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 41 33 แหลงเดม. น. 41-44.

DPU

25

ไมคลมเครอและเขาใจงายดวย เพอไมใหเปนประโยชนในการตความของบคคลบางกลมทมอ านาจไดและกฎหมายจะตองไมเออประโยชนใหเฉพาะแกชนกลมใดกลมหนงในสงคมเทานน

3. หนาทของผพพากษา (On the function of judges) ศาลไมมหนาทตความตวบทกฎหมายเนองจากผพพากษาไมไดเปนสมาชกสภานตบญญตผพพากษาไมสามารถทจะขยายการลงโทษเกนไปกวาทกฎหมายไดบญญตไวควรจะท าหนาท เฉพาะการอางเหตผลทสมบรณ ในการบงคบใชกฎหมายการพจารณาพพากษาคดจะตองมขอบงคบก าหนดไวหากไมมขอบงคบส าหรบผพพากษาแลวอาจจะเกดความไมแนนอนในการพจารณาคดในทสดอ านาจของผพพากษา กจะตกเปนเครองมอของชนชนปกครอง เพอใชในการรกษาอ านาจปกครองไว

4. ความรายแรงของอาชญากรรม (On the seriousness of crimes) เบคคาเรยเหนวาความรนแรงของอาชญากรรมนนจะตองพจารณาจากองคประกอบเกยวกบภยนตรายทกอใหเกดขนแกสงคมเปนส าคญโดยถอวาภยนตรายทเกดขนเปนเครองมอทใชวดอาชญากรรมในสงคมไดดงนน เมอมอาชญากรรมทท าใหสงคมเกดภยนตรายเบคคาเรยไดวางหลกเกณฑอนเปนปรชญา ในการลงโทษผกระท าผดไววามนษยทกคนควรเทาเทยมกนในทศนะของกฎหมายจงตองมการด าเนนคดกบบคคลนน ๆ ทกคนไมวาบคคลนนจะเปนใครหรอจะมต าแหนงหนาทใดหรอเปนชนชนใดในสงคมกตามเนองจากบคคลทกคนมเจตจ านงอสระ (Free Will) และการทจะกระท าอะไรลงไปแลวโดยทวไปจะตองมเจตนาอนแนวแน เพอมงใหเกดผลอยางหนงอยางใดขน ดงนนจงควรตองรบผดชอบในการกระท าของตนและส าหรบในการทจะลงโทษผกระท าผดนนควรจะพจารณาโทษใหเหมาะสมกบความผดทบคคลนนไดกระท าลงไปเทานน (Equal Punishment for the Same Crime) อกทงตองยกเลกการอภยโทษ (Pardon) ดวย

5. การปองกนอาชญากรรม (On preventing crimes) การปองกนอาชญากรรมเปนวตถประสงคหลกของการออกกฎหมายเพราะการปองกนอาชญากรรมไมใหเกดขนยอมดกวาการลงโทษเมอมอาชญากรรมเกดขนแลว

6. วตถประสงคของการลงโทษ (On punishments) วตถประสงคของการลงโทษทส าคญมไว เพอการปองปรามผกระท าผดไมใหกระท าผดซ าอก และปองกนบคคลอนไมให เอาเยยงอยางในการประกอบอาชญากรรมดวย ซงการลงโทษนนควรกอใหเกดประโยชนสงสด ตอสวนรวมอนเปนสงพงปรารถนา นอกจากนยงเหนวาวตถประสงคการลงโทษยงม เพอทดแทนความผดอกดวยเนองจากมนษยมเจตจ านงอสระ (Free Will) ทจะเลอกกระท าสงตาง ๆ ได ดงนนเมอผใดเลอกกระท าผดจงควรลงโทษบคคลทเลอกกระท าผดนน เพอชดเชยความยตธรรมทเสยไปใหกลบคนมา

DPU

26

7. สดสวนของการลงโทษ (On Proportionate Punishments) สดสวนทเหมาะสมระหวาง การลงโทษและอาชญากรรมนน ควรตองมการก าหนดโทษใหไดสดสวนกบการกระท าความผดหรออาชญากรรมทเกดขน เนองจากความตองการของสงคม คอ การปองกนไมใหมการประกอบอาชญากรรมและความเสยหายทจะเกดขน ดงนนการปองกนไมใหบคคลกระท าความผดตองม บทก าหนดโทษทมความรนแรงเปนสดสวนมากกวาสงยวยหรอจงใจใหบคคลกระท าผด

8. ความรนแรงในการลงโทษ (On the severity of Punishments) เบคคาเรยไดกลาวตอตานและคดคานการลงโทษทรนแรงโหดรายปาเถอนแมวาความรนแรงของการลงโทษจะชวยปองกนใหบคคลกระท าผดกฎหมายไดกตามแตความรนแรงของการลงโทษตองมความเหมาะสมไมใชเปนการทรมานหรอเปนโทษทโหดรายโดยเบคคาเรยไดแสดงความคดเหนในการตอตานการลงโทษประหารชวตเนองจากรฐไมมสทธทจะกระท าการดงกลาวไดเพราะเปนการลงโทษเกนกวาทสญญาประชาคมก าหนดไวซงไมมผใดท าสญญาโดยใหสทธผอนในการฆาตนเองไดและเหนวาการลงโทษทจะท าใหบคคลอนเกรงกลวทดทสด คอ ระยะเวลาในการรบโทษจ าคกเปนเวลายาวนาน เชน การจ าคกตลอดชวตจะมความรนแรงและปองกนอาชญากรรมไดผลดมากกวาโทษประหารชวตเพราะการลงโทษจ าคกผกระท าผดตลอดชวตจะท าใหบคคลทวไปเหนเปนบทเรยน ในการถกตดสทธเสรภาพตลอดชวตไดตลอดไป

9. ความรวดเรวในการลงโทษ (On the Promptness of punishments) เบคคาเรยเหนวาการลงโทษควรจะตองกระท าไปดวยความรวดเรว และเปนเวลาใกลเคยงกบการกระท าผดและ การควบคมผตองหาระหวางรอการพจารณาคดควรจะตองมระยะเวลาสนทสดส าหรบการลงโทษรวดเรวจะเปนผลท าใหจ าเลยไมสญเสยเสรภาพกอนศาลตดสนมากไป และยงท าใหผกระท าผดและบคคลอน ๆ เหนผลทไดรบในการกระท าผดตอบสนองอยางรวดเรวอนจะท าใหไมลมเหตการณทเกดขน ซงจะท าใหกฎหมายมความศกดสทธมากขนสงผลใหเกดความเกรงกลวไมกลากระท าความผดขนอกตอไป

10. ความแนนอนในการลงโทษ (On the Certainty of Punishments) ความแนนอนในการลงโทษหมายถงเมอมการกระท าผดเกดขนจะตองมการจบกมผกระท าผดมาด าเนนคดลงโทษ ใหไดโดยท าใหผกระท าผดและบคคลทวไปมความรสกวาเมอมการกระท าผดเกดขนแลว กไมอาจจะหลกเลยงการถกลงโทษไดอนจะเปนผลท าใหผกระท าผดและผอนเกดความเกรงกลวในจตใจไมกลากระท าผดซงเปนวธการปองกนอาชญากรรมทไดผลอยางมากอกวธหนง

DPU

27

นอกจากนยงมบคคลส าคญในส านกคลาสสกอกคนหนงไดแกเจอรามเบนแธม (Jeremy Bentham) ชาวองกฤษหลกปรชญาของเบนแธมประกอบดวยสงสองประการ คอ ลทธประโยชนนยม (Utilitarian) และกฎหมายกบการลงโทษซงมรายละเอยดดงน34

1. ลทธประโยชนนยม (Utilitarian) เบนแธมเชอวาพฤตกรรมของมนษยถกควบคมโดยหลกธรรมชาต 2 ประการ คอ

ความพอใจ (Pleasure) และความทกขทรมาน (Pain) และจากการทมนษยมเหตผล ดงนนกอนท จะมพฤตกรรมใดมนษยจะค านวณเปรยบเทยบระหวางความพอใจทจะไดรบกบความทกขทรมานอนเปนผลมาจากการกระท านน ส าหรบพฤตกรรมอาชญากรรมกเชนเดยวกนหากมนษยไดพจารณาแลวเหนวาผลการกระท าจะท าใหไดความพอใจมากกวาความทกขทรมานมนษยกจะเลอกประกอบอาชญากรรมส าหรบปจจยทกอใหเกดความพอใจมหลายประการดวยกน เชน ความร ารวย ความช านาญความเมตตากรณาหรอความเครงครดตอศาสนา เปนตน สวนปจจยทกอใหเกดความทกขประกอบดวยสงตาง ๆ เชน ความตองการความผดหวงและความรสกหวหรอกระหาย เปนตน ดวยเหตดงกลาวการลงโทษผกระท าผดแตละประเภทจะตองกอใหเกดความเจบปวดทนทกขทรมานใหมากกวาความสขความพอใจหรอผลประโยชนอนพงจะไดรบจากการกระท าผดนน แตการลงโทษผกระท าผดใหไดรบความทกขทรมานนนจะตองกระท าเทาทจ าเปนใหเพยงพอ ตอการปองกนในการกระท าความผดซ าและมใหผอนเอาเปนเยยงอยางเทานนกลาวคอ การก าหนดโทษจะตองใหเหมาะสมกบอาชญากรรม (Let the punishment fit the crime) โดยโทษจะตองไมเบาจนเกนไปและไมหนกจนเกนไปเพราะถาก าหนดโทษหนกเกนความเหมาะสมแลวกจะกอใหเกดผลเสยตามมาได เชน ท าใหผเสยหายหรอเหยอไดรบผลรายจากการกระท าผดมากขนโดยผกระท าผดอาจฆาเหยอ เพอปกปดมใหมพยานรเหน ซงอาจจะท าใหหลดรอดจากการลงโทษได เพราะ การลงโทษหนกนน ศาลตองมพยานหลกฐานมนคงและชดเจนหากมพยานหลกฐานไมเพยงพอ ศาลกจะไมลงโทษ ซงเปนผลใหผกระท าผดพนจากการถกลงโทษดวยเหตดงกลาวเปนจ านวนมาก เปนตน และถาหากลงโทษเบาเกนไปกจะท าให เกดผลเสยตอการบงคบใชกฎหมายดอยประสทธภาพลง เชน ท าใหการบงคบใชกฎหมายไมมผลตอการขมขยบยง เปนตน

2. กฎหมายและการลงโทษ (Law and Punishment) หลกปรชญาของเบนแธมเกยวกบกฎหมายมวา กฎหมายมไว เพอสรางและสนบสนน

ความสขของบคคลในสงคม ดงนนกฎหมายทดตองสามารถปองกนไมใหความชวรายเกดขน ในสงคม ส าหรบหลกปรชญาเกยวกบการลงโทษเบนแธมไดน าเสนอวาวตถประสงคของการลงโทษม 4 ประการคอ

34 แหลงเดม. น. 44-45.

DPU

28

(1) เพอปองกนการกระท าผดกฎหมาย (2) หากไมสามารถปองกนการกระท าผดไดก เพอใหผกระท าผดไมกระท าผด

ในลกษณะรายแรงหรออกฉกรรจ (3) เพอปองกนไมใหอาชญากรใชก าลงประทษรายเกนความจ าเปน (4) เพอปองกนอาชญากรรมในลกษณะทท าใหรฐเสยคาใชจายนอยทสด เบนแธมจงไดเสนอใหออกกฎหมายในลกษณะทท าใหบคคลทวไปคดวาหากกระท าผด

แลวจะไดรบความทกขทรมานมากกวาความพอใจและเบนแธมกมความเชอวาการลงโทษผกระท าความผดนน มวตถประสงคทส าคญ คอ เพอปองกนไมใหบคคลนนไปกระท าผดกฎหมายเทานน จงไมเหนดวยกบการลงโทษประหารชวตเชนเดยวกบเบคคาเรย นอกจากนเบนแธมยงเสนอใหม การปรบปรงเรอนจ าในแนวทางทจะท าใหนกโทษไดรบสทธในศกดศรของความเปนมนษย มากยงขนดวย เชน ใหมการจ าแนกผตองขงประเภทชายหญงเดกออกจากกนเปนพวก ๆ ไปตามลกษณะของการกระท าผดและแยกคมขงมใหปะปนกนดวยรวมทงใหตระหนกถงสขภาพอนามย ของนกโทษและความปลอดภยของเรอนจ า เพอเพมประสทธภาพในการฝกอบรมฟนฟจตใจของผตองขงอกดวย

2.3.2.2 ส านกนโอคลาสสก ส านกนเกดขนในราวตนศตวรรษท 19 สบเนองมาจากแนวความคดของส านกคลาสสก

ทมการลงโทษกนอยางเครงครดเกนไป ส านกนโอคลาสสกจงเกดขนมา เพอคดคานความคดของส านกคลาสสกในประเดนทไมสอดคลองกบความเปนจรงและแนวทางปฏบตอนกอใหเกดความ ไมยตธรรมขนโดยสวนใหญเหนดวยกบหลกการและเหตผลของส านกคลาสสกเกยวกบนยาม ของอาชญากรรมและการลงโทษใหเหมาะสมกบความผดรวมทงการลงโทษ เพอปองกนหรอขมขยบยงแตเนองจากหลกปรชญาตามแนวคดของส านกคลาสสกเมอน าไปประยกตใชในทางปฏบตแลวพบวายงมจดออนและขอบกพรองทสมควรไดรบการปรบปรงแกไขหลายประการ เชนแนวความคดของส านกคลาสสกมงสนใจไปทการประกอบอาชญากรรมหรอพฤตกรรมของอาชญากรซงถอวาบคคลทกคนมเจตจ านงอสระและการทจะกระท าอะไรลงไปแลว จะตองมเจตนาอนแนวแนเหมอนกนหรอเทาเทยมกนทกคน โดยมองขามความแตกตางระหวางบคคลและความแตกตางเกยวกบสภาพการณแหงคดหรอมลเหตจงใจเนองจากบคคลทกคนในสงคมยอมมพนฐานการศกษาฐานะทางเศรษฐกจและสงคมรวมทงสภาพรางกายและจตใจทแตกตางกนซงสามารถแยกพจารณาออกไดเปน 3 ประเภท คอ

DPU

29

1. บคคลผมสตสมปชญญะสมบรณ 2. เดกเยาวชนและคนชรา 3. บคคลวกลจรตบคคลปญญาออนและบคคลไรความสามารถอน ๆ ดงนนการปฏบตตอผกระท าผดดวยวธการท เหมอนกนโดยเสมอนวาเปนบคคล

ผมสตปญญาหรอมความสามารถเหมอนกนทกประการแลว ยอมไมกอใหเกดความเปนธรรม ในทางปฏบตจงควรมการลดหยอนผอนโทษใหแกบคคลบางประเภท คอ ผเยาวคนวกลจรตคนปญญาออนหรอบคคลผไรความสามารถอน ๆ ดวย นอกจากนตามแนวคดของส านกคลาสสกยงไดก าหนดโทษไวตายตวท าใหจ าตองมการก าหนดโทษส าหรบผกระท าผดครงแรกกบผกระท าผดซ าใหไดรบโทษเทาเทยมกนซงถอวาเปนการขดตอหลกการลงโทษ ทงนเพราะบคคลผกระท าผด ครงแรกยอมมเหตทควรปราณอยหลายประการในขณะทบคคลผกระท าผดซ านนควรจะตองไดรบ การเพมโทษ เพอใหหลาบจ าอกดวยและวธการลงโทษส าหรบผกระท าความผดครงแรกกบผกระท าผดซ ากอาจแตกตางกนไดแมจะ เปนความผดในฐานเดยวกนกตามนกปรชญาทอย ใน ส านกนโอคลาสสก เชน รอซซ (Rossi) การราด (Garraud) และจอล (Joly) เปนตน ส านกความคดนพยายามหาแนวทาง เพอปรบปรงหลกการทเปนขอบกพรองดงกลาวใหมความสอดคลองกบสภาวะในโลกของความเปนจรงและ เพอใหเกดผลตอการปฏบตงานไดดยงขนโดยมแนวคดวาการลงโทษผกระท าความผดควรใหมการน าสาเหตปจจยทเกยวของกบการประกอบอาชญากรรมและเหต อนควรปราณลดหยอนผอนโทษของผกระท าผดมาประกอบการพจารณาในการก าหนดโทษดวย35

หลกการส าคญของส านกนโอคลาสสกม 4 ประการ36ดงน 1. เสนอใหมการน าพฤตการณแหงคดมาใช เพอประกอบการพจารณาพพากษาคดดวย

อนมผลท าใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะอยางยงศาลไดเ รมหนมาใหความสนใจตอสถานการณทเกยวของกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและทางสงคมทผกระท าความผดประสบอยในการด ารงชวตประจ าวน

2. เสนอชน าใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะอยาง ย งศาลไดตระหนกถง ความจ าเปนในการน าประวตภมหลงของผกระท าความผดมาใชในการประกอบการพจารณาพพากษาดวยโดยไมจ ากดการพจารณาเฉพาะพฤตการณขณะประกอบอาชญากรรมเทานน

3. เสนอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะอยางยงศาลใหยอมรบฟงค าใหการของผเชยวชาญหรอผช านาญการในสาขาวชาทเกยวของกบลกษณะคดในบางสาขา เชน สาขาแพทยศาสตรสาขานตเวชวทยาและสาขาจตเวช เปนตน โดยถอวาผ เชยวชาญหรอผช านาญเหลาน

35 แหลงเดม. น. 50. 36 แหลงเดม. น. 50-51.

DPU

30

เปนพยานบคคลประเภทหนงในการน ามาประกอบการพจารณาคดอนจะเปนประโยชนในการพจารณาพพากษาคดไดอยางถองแทยงขน

4. เสนอแนวทางปฏบตใหแกกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะอยางยงศาลไดหนมาใหความสนใจกบกลมบคคลทอาจมความรบผดทางอาญาแตกตางไปจากบคคลทวไป เชน บคคลวกลจรตบคคลปญญาออนและคนชราหรอบคคลทบกพรองในเรองความรสกผดชอบและเจตนาในขณะประกอบอาชญากรรม เปนตน เพราะบคคลดงกลาวไมสามารถมเจตจ านงอสระ (Free Will) ในการกระท าใหทดเทยมกบบคคลทวไปได ดงนนกฎหมายจงควรใหการปราณโดยยกเวนโทษหรอลดหยอนผอนปรนโทษใหเปนกรณ ๆ ไปดวยรวมทงศาลควรน าเหตการลดหยอนผอนโทษหรอเหตยกเวนโทษในกรณตาง ๆ ดงกลาวมาประกอบการพจารณาในการลงโทษแกบคคลบางประเภทดงกลาวแลวแตกรณไปดวย

ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 59 ทบญญตวาบคคลจะตองรบผดในทางอาญา กตอเมอไดกระท าโดยเจตนานบไดวาเปนการยอมรบเอาแนวคดของส านกคลาสสกในเรองเจตจ านงอสระมาใชเปนหลกในการก าหนดความรบผดของบคคลในทางอาญา ขณะเดยวกน กน าเอาแนวคดของส านกนโอคลาสสกมาใชประกอบเปนหลกเสรม เพอใหการก าหนดโทษมความยดหยนขนโดยน าหลกการทส านกนโอคลาสสกเสนอไวมาก าหนดเปนขอยกเวนความรบผดหรอยกเวนโทษหรอลดหยอนผอนโทษแลวแตกรณ เชน การยกเวนโทษใหแกการกระท าของเดกอาย ไมเกน 7 ปหรอผกระท าผดทกระท าไปดวยความจ าเปนหรอการลดหยอนผอนโทษในกรณผกระท าผดโดยบนดาลโทสะ เปนตน

2.3.2.3 ส านกโปซตพ ในชวงปลายครสตศตวรรษท 19 ถงตนครสตศตวรรษท 20 เปนยคทวทยาศาสตร

เฟองฟและเจรญกาวหนาอยางรวดเรวนกวชาการในสาขาวชาตาง ๆ หนมาสนใจในการน าวธการทางวทยาศาสตรหรอวธการเรยนรแบบวธประจกษ (Empirical Method) มาประยกตใชในการศกษา เพอหาสาเหตของพฤตกรรมอาชญากรซงมความนาเชอถอมากกวาการคดหาเหตผลตามวธการทางตรรกวทยาของส านกคลาสสกจดเนนในการศกษาจงไดเปลยนมาอยท “ตวอาชญากร” ไมใช“อาชญากรรม” ตามแนวคดของส านกคลาสสกกอให เกดแนวคดใหมขนเรยกวาปรชญาวทยาศาสตรทางอาชญาวทยาหรอปรชญาอาชญาวทยาวทยาศาสตร (Criminological Positivism or Positive School of Criminology) ซ งจะศกษาปญหาอาชญากรรมโดยอาศยเหตน ามาซ งผล (Determinism) พยายามหกลางปรชญาอาชญาวทยาดงเดมโดยเชอวาทกปรากฏการณจะเกดจากสาเหต ดงนนอาชญากรรมซงเปนปรากฏการณของสงคมอยางหนงนนจะตองมสาเหตเกดจากสงใดสงหนง ดวยเหตนจงเชอวาการแกไขปญหาอาชญากรรมนนสามารถแกไขไดโดยหาทางปองกนท

DPU

31

ตนเหตมใชออกกฎหมาย เพอบงคบใชและการลงโทษแตเพยงอยางเดยว37 ค าวา Positive School มาจากค าเดมในภาษาอตาเลยนวา Scuola Positiva โดยมแนวคดวาอาชญากรผกระท าผดนนตกอยกบชะตะกรรมของลกษณาการณ (Traits) ทไดรบตกทอดมาจากบรรพบรษ จงไดด าเนนชวตในทางอาชญากรรม เมอเปนเชนนเขาจงไมควรจะตองรบผดในบรรดาการกระท าของเขาสงคมตางหากซงตองเปนผระแวดระวงภยจากการกระท าของพวกเหลานเองหากจะลงโทษเขาเชนบคคลธรรมดาประเภทอน ๆ กดไรเหตผลทงจะไมชอบดวยจรยปรชญา (Unethical) อกดวย นอกจากนการประกอบอาชญากรรมนนเปนเรองธรรมดาธรรมชาต เชนเดยวกนกบพายน าทวมหรอฟาผาเปนหนาทของสงคมจะตองหาวธปองกนแกไขเสยใหดเอาเองอาชญากรคนใดแกไขได สงคมกควรจะตองหาทางแกไขถาแกไขไมไดกควรจะไดจ ากดแยกเขตไวตางหากหรอหาทางก าจดใหพนไปจากสงคมเสยเลยโดยเดดขาด38

บคคลส าคญทถอเปนผบกเบกแนวคดของส านกโพซตพ คอ ซซารลอมโบรโซ (Cesare Lombroso) แพทยชาวอตาเลยนซงไดรบขนานนามวาเปนบดาแหงอาชญาวทยาสมยใหมโดย ลอมโบรโซไดท าการศกษาความแตกตางทางชวภาพของกลมทหารชาวอตาลและกลมนกโทษในเรอนจ าแลวน ามาเปรยบเทยบกนพบวาอาชญากรมลกษณะทางชวภาพ แตกตางจากผทมใชอาชญากรและมความดอยทางชวภาพกวาผทมใชเปนอาชญากรดวย39 นอกจากลอมโบรโซแลวยงมบคคลอนทมความเหนในดานการบ าบดตอผกระท าผดมากกวาเรองโทษทณฑไดแกราฟฟาเอลกาโรฟาโล (Raffaele Garofalo) และเอนรโกเฟอรร (Enrico Ferri) จากการศกษาโดยวธวทยาศาสตรพบวาพฤตกรรมอาชญากรเกดจากความผดปกตเกยวกบรางกายของมนษยทมมาแตก าเนด ดงนนอาชญากรจะมลกษระแตกตางจากบคคลธรรมดาทวไป กลาวคอ เปนบคคลทมความผดปกตทางชวภาพกายภาพหรอมสงผดปกตทตดตวมาตงแตก าเนด (Atavism) แสดงใหเหนวาสงผดปกตเหลานเปนสาเหตหรอกระตนใหบคคลประกอบอาชญากรรมขนดวยเหตดงกลาวนจงเกดความสงสยวา มนษยนนมเจตจ านงอสระตามแนวคดของส านกคลาสสกจรงหรอไมเพราะจะเหนไดวาแมจะลงโทษผกระท าผดอยางรนแรงแลวผกระท าผดบางคนกยงกระท าความผดซ าและรนแรงอยอกแตถาหากลงโทษใหเหมาะสมกบตวผกระท าผดแลว ผกระท าผดนนจะไมกระท าความผดซ าอก ดงนนวตถประสงคในการลงโทษควรจะเปลยนไป โดยใชวธการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขไมให

37 แหลงเดม. น. 52-53. 38 ไชยเจรญ สนตศร. เลมเดม. น. 50. 39 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 54.

DPU

32

ผกระท าความผดกลบไปกระท าความผดซ ามากกวา เพอวตถประสงคในการลงโทษอน ๆ เชน เพอทดแทนหรอ เพอปองกน40

ส านกโพซตพเชอในหลกการทวา “เจตจ านงก าหนด” (Determinism) ซงหมายถงวาพฤตกรรมของมนษยถกก าหนดโดยปจจยบางอยาง ดงนนมนษยผประกอบอาชญากรรมกเพราะไดตกอยในสภาพทถกผลกดนใหกระท าโดยปฏเสธแนวคดเจตจ านงอสระของส านกคลาสสกดวยเหตดงกลาวจงท าใหวตถประสงคของการลงโทษเปลยนไป กลาวคอ ไมเหนดวยกบการลงโทษ เพอทดแทนและเพอขมขยบยง เนองจากเหตผลในการลงโทษดงกลาวเปนเหตผลทางตรรกวทยาไมใชเหตผลทางวทยาศาสตรโดยเสนอหลกการเกยวกบการปฏบตตอผกระท าความผด (Treatment) ไวซงเนนการแกไขฟนฟผกระท าผดใหเหมาะสมเปนรายบคคลไป เพอใหกลบตวเปนคนดซงกอนจะท าการแกไขตองมการศกษาหาสาเหตของปญหาเสยกอน เมอพบสาเหตแลวจงแกไขทสาเหตนน เพอจะไดแกไขปญหาใหถกจด ซงหลกการดงกลาวนนบไดวาเปนแนวคดพนฐานของทฤษฎการลงโทษ เพอแกไขฟนฟผกระท าผด (Rehabilitative Theory) โดยเนนวาการก าหนดโทษจะตองใหเหมาะสมกบผกระท าผดเปนการเฉพาะราย (Individualization) มใช เพอใหเหมาะสมกบความผดเพยงอยางเดยว (Punishment fit the offender, not the crime)41

นกอาชญาวทยาส านกโพซตพเสนอแนวคดวาอาชญากรรมควรนยามตามความเปนจรงไมใชตามกฎหมายวตถประสงคการลงโทษจงม เพอปรบปรงแกไขฟนฟผกระท าผดใหเปนคนดควรยกเลกนยามอาชญากรรมตามกฎหมายและใหใชนยามตามความเปนจรงหรอนยามทางชววทยาแทนส าหรบโทษไมควรก าหนดไวแนนอนตายตวและควรลงโทษใหเหมาะสมกบผกระท าผดเปนรายบคคลไปแนวคดดงกลาวมอทธพลตอการปรบปรงกฎหมายอาญาทงในยโรปและอเมรกากลาวคอ ไดมการปรบปรงกฎหมายใหมการบญญตโทษไวไมตายตว (Indefinitesentencing) เพอใหศาลใชดลพนจไดอยางยดหยนและใหมความเหมาะสมกบการแกไขปรบปรงตวผกระท าผดไดดยงขนโดยใหฝายบรหารของเรอนจ าปลอยตวผตองโทษไดเมอเหนวาผกระท าผดหรอผตองโทษนนสามารถแกไขปรบปรงตวไดแลวซงถอวาเปนการรเรมในการศกษาไปทตวอาชญากร42

อยางไรกดในการศกษาเกยวกบตวอาชญากร พอหาสาเหตพฤตกรรมอาชญากรนน ไดเคยมการศกษาในหลายลกษณะ เชน การศกษาลกษณะบนใบหนาทไมพงประสงคจะมสวนสมพนธกบพฤตกรรม เชน คางเลก จมกรน ตาเจาเลห การไมมหนวด ไมมเคราในเพศชาย เปนตนนอกจากนยงมการศกษาโครงสรางกะโหลกศรษะ (Phrenology) อกดวยแตการศกษาดงกลาว

40 แหลงเดม. น. 54. 41 แหลงเดม. น. 54. 42 แหลงเดม. น. 55-56.

DPU

33

ไมสามารถพฒนาสความเปนศาสตรได43 โดยเฉพาะในเรองผรายทางสายเลอดของลอมโบรโซไดคลายความสนใจลงเพราะมขอกลาวอางหรอหลกการบางประการทสามารถพสจนไปในทาง ตรงขามหรอแสดงใหเหนวานาจะใชโดยทว ๆ ไปไมไดกเลยท าใหคลายความนยมไปผทคดคาน ขอนคอ Charles Goring กบ Baer แตในปจจบนไดม E.A. Hooton ซงเปนนกมานษยวทยาชาวอเมรกนผหนง ไดรอฟนทฤษฎของลอมโบรโซขนมาใหม ก าลงมผสนใจอยเปนอนมากจงไดชอวา Neo-Lombrosian Theory44

2.3.2.4 ส านกปองกนสงคม ส านกปองกนสงคมเกดขนในประเทศทางภาคพนยโรปราวครสตศตวรรษท 20

มนกอาชญาวทยาสวนใหญเปนชาวยโรปซงมบคคลทเปนผน าส าคญ เชน ฟลปโปกรามาตคาและมารคแอนเซล (Marc Ancel) เปนตน โดยพฒนามาจากแนวคดในรฐธรรมนญป ค .ศ . 1532 สมยพระเจาจกรพรรดชารลท 5 และยงไดน าเอาแนวความคดของส านกอาชญาวทยาตาง ๆ ทส าคญมาประยกตใชรวมกนดวย เชน การน าแนวคดของส านกคลาสสกและส านกโพซตพมาผสมผสานกน เพอใหเกดสมฤทธผลในทางปฏบต ในการปองกนอาชญากรรมและการปฏบตตอผกระท าผดใหมความเหมาะสมยงขน ซงถอไดวาเปนแนวความคดใหมเรยกวาปรชญาอาชญาวทยาปองกนสงคมหรอปรชญาปองกนสงคมทางอาชญาวทยา (Social Defense School of Criminology) ส านกปองกนสงคมมแนวคดทเกยวของกบอาชญากรรมและสาเหตของอาชญากรรมคลายคลงกบนกอาชญาวทยาของส านกโพซตพแตมแนวคดในเรองการปฏบตตอผกระท าผดแตกตางไปจากนกอาชญาวทยาของส านกโพซตพในแงทวาไดน าเอากฎหมายอาญาเขามาเกยวของเปนเครองมอในการปฏบตตอผกระท าผดดวยอยางไรกตามการน ากฎหมายอาญามาใชกยงมหลกการแตกตางไปจากแนวคดของนกอาชญาวทยาของส านกคลาสสก คอ มหลกการเนนวตถประสงคในการลงโทษทส าคญ เพอคมครองปองกนสงคมจากอาชญากรรมโดยใชวธการลงโทษใหเหมาะสมกบผกระท าผด เปนราย ๆ ไปรวมทงใชวธการแกไขปรบปรงและอบรมบมนสยผกระท าผดใหเปนคนดมากกวาใชวธการลงโทษ เพอปองกนหรอขมขยบยงตามแบบแนวคดของส านกคลาสสก นอกจากนกอนทจะด าเนนการใด ๆ กบผกระท าผดควรจะไดมการศกษาตวผกระท าผดโดยวธการทางวทยาศาสตรเสยกอนเมอพบสาเหตแลวจงแกไขใหตรงสาเหต เชน หากสาเหตมาจากสงแวดลอมกควรแกไขโดยการปรบปรงสงแวดลอมใหดขน เปนตน45

43 แหลงเดม. น. 53. 44 ไชยเจรญ สนตศร. เลมเดม. น. 51. 45 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 56-57.

DPU

34

อทธพลของส านกปองกนสงคมมผลตอการปรบปรงกฎหมายอาญาในยโรปและอเมรกาใตโดยไดน าหลกการของส านกปองกนสงคมไปใชในการปองกนอาชญากรรม เพอใหสงคมปลอดภย ซงไดน ามาตรการแกไขฟนฟผกระท าผดและมาตรการเกยวกบวธการ เพอความปลอดภยมาบญญตไวในกฎหมายดวย เชน ประเทศเบลเยยมมกฎหมายปองกนสงคมป ค.ศ. 1931ไดก าหนดมาตรการกกกนผกระท าผดซ าไวสวนประเทศสหรฐอเมรกาแมจะไมไดบญญตวธการ เพอความปลอดภยไวในกฎหมายกตามแตในทางปฏบตไดน ามาตรการวธการ เพอความปลอดภยมาใชเชน มการกกกนผกระท าผดตดนสย เปนตน ส าหรบประมวลกฎหมายอาญาของไทยกไดน าหลกการของส านกปองกนสงคมมาใชโดยไดมการบญญตมาตรการวธการ เพอความปลอดภยไวดวยเชนกน46

2.3.3 ทฤษฎวตถประสงคในการลงโทษ จากการศกษาแนวคดของส านกอาชญาวทยาส านกตาง ๆ พอสรปเปนทฤษฎการลงโทษ

ได 4 ทฤษฎ คอ ทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนความผด (Retributive Theory) ทฤษฎการลงโทษ แบบอรรถประโยชน (Utilitarian Theory) สองทฤษฎนมาจากแนวคดของส านกคลาสสกทฤษฎ การลงโทษ เพอแกไขฟนฟผกระท าผด (Rehabilitative Theory) ทฤษฎนมทมาจากแนวคดของส านกโพซตฟและทฤษฎการลงโทษ เพอปกปองคมครองสงคม (Social Protection Theory) ซงมาจากแนวคดของส านกปองกนสงคม

2.3.3.1 ทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนความผด การทดแทนเปนวตถประสงค ในการลงโทษท เก าแกทสดอย างหน ง เหตผล

ในการทดแทนสวนใหญขนอยกบความรสกทจะแกแคนของผทถกประทษรายความตองการ ของบคคลในอนจะกระท าการทดแทนแกผทท าความเสยหายใหแกตนนนเปนของเขาใจไดงาย แตการทสงคมเขามารบหนาทลงโทษผกระท าผด เพอเปนการทดแทนนเนองมาจากเหตใดยงไมเปนทแนนอนแตตามค าอธบายทถอกนโดยทวไป กคอ เนองจากสงคมเหนวาสมาชกตองการใหมการทดแทนและสงคมอาจบ าบดความตองการดงกลาวของสมาชกไดโดยสงคมเขาจดท าเสยเอง ซงจะเปนระเบยบเรยบรอยดกวาปลอยใหสมาชกจดการเอาเองความคดสนบสนนทฤษฎทดแทนน มมาแตโบราณกาลแลวแตเพงมามการใหเหตผลและวางหลกเกณฑอยางสมบรณในสมยของ Kant และHegal47

Kant ไดใหเหตผลวาเปนทเหนชดอยในตววาการลงโทษเปนของคกบการกระท าผด เพอความยตธรรมแลว ผซงจงใจท าการอนไมเปนธรรมจะตองถกลงอาญา ซงไดสดสวนพอด

46 แหลงเดม. น. 57. 47 อททศ แสนโกศก. (2525). กฎหมายอาญา ภาค 1. น. 19-20.

DPU

35

ทงในสภาพและความหนกเบากบความผดของเขาถาสงคมไมลงโทษผกระท าผดกเทากบสงคมยอมรบรองการกระท าของเขาและดวยเหตนนกมผลเหมอนวาสงคมเปนผสนบสนนใหกระท าผด Kant ถอหลกนอยางเขมงวดโดยไมยอมรบเหตผลอยางอนในการลงโทษและไดกลาวไวในหนงสอ Philosophy of Law วา “จะใชการลงโทษเปนเพยงเครองมอ เพอใหเกดประโยชนอยางอนไมไดไมวาจะ เพอใหเกดประโยชนแกผถกลงโทษเองหรอแกสงคมเปนสวนรวมกตามการลงโทษในทกกรณจะตองเนองมาจากเหตวาบคคลทถกลงโทษไดกระท าผดอาญาเทานน ทงนเพราะเปนการไมบงควรทจะปฏบตตอบคคลหนงเพยง เพอจะเปนเครองมอใหบงเกดผลแกบคคลอนทกคนมสทธในฐานะทเกดมาเปนมนษยในอนจะไมถกปฏบตเชนนน” Kant ยอมใหมขอยกเวนจากหลกขางตนน ได 2 ประการ คอ ประการแรกอาจมการผอนเบาโทษใหลดลงหากปรากฏวาการลงโทษอยางหนกโดยด าเนนตามหลกขางตนอยางเครงครดจะเปนการกระทบกระเทอนความรสกของประชาชนประการทสองในเมอการปฏบตตามหลกขางตนอยางเครงครดจะเปนการลดจ านวนพลเมองของรฐลงจนเกนควร48

Hegal มความเหนลดหยอนลงไปกวา Kant บางโดยเหนวาการลงโทษเปนการยตธรรมเพราะผถกลงโทษสมควรทจะไดรบโทษกจรงอยแตหากเมอไดปรากฏวาเปนการยตธรรมทจะตองมการลงโทษแลว Hegal ยงยอมใหน าสงอนนอกจากความผดของการกระท าเขามาพจารณาในการก าหนดโทษดวย49

การลงโทษทชอบธรรมตามหลกของทฤษฎนตองประกอบดวยเงอนไข3 ประการ50ดงน 1. การลงโทษตองเปนการทดแทนความเสยหาย (Vindication) หมายถงความถกตอง

ของการลงโทษจะตองกระท าลงไป เพอเปนการทดแทนหรอแกแคนใหแกผเสยหายจากการทผกระท าผดไดท าใหเกดความเสยหายขนยงไปกวานนจะตองเปนการท าใหผเสยหายรสกพอใจและคดวาเปนการกระท าทยตธรรมแลวทฤษฎนชวาการละเลยเรองความรสกของผเสยหายทตองการ แกแคนแกผกระท าผดนนเปนสงทไมถกตองเพราะจะท าใหผเสยหายหรอญาตพนองของเขารสกเสอมศรทธาทมตอรฐวาไมอาจเยยวยาความเสยหายใหเขาไดการลงโทษโดยค านงถงความพอใจของผเสยหายนจะท าใหผเสยหายยอมรบวาการลงโทษโดยรฐเปนความชอบธรรมและยอมรบวาการแกแคนผกระท าผดไมใชหนาทของเอกชนแตเปนหนาทของรฐ

48 แหลงเดม. น. 20. 49 แหลงเดม. น. 20. 50 ณรงค ใจหาญ ข (2543). กฎหมายอาญา: วาดวยโทษและวธการเพอความปลอดภย. น. 21-23.

DPU

36

2. การลงโทษตองกระท า เพอใหเกดความเปนธรรม (Fairness) ทฤษฎนมองหนาทของบคคลในดานการเมองและกงสญญาประชาคมทเรยกวาการตางตอบแทน (Reciprocity) มหลกวาการจะใหกฎหมายมผลคมครองประโยชนสขแกสวนรวมคนทกคนจะตองเคารพและปฏบตตามกฎหมายการทผกระท าผดฝาฝนกฎหมายอาญาแตละครงเทากบวาผกระท าผดเอาเปรยบบคคลอน ทเชอฟงกฎหมายและขอไดเปรยบนจะเหนไดชดเจนยงขนถาเปนการกระท าผดอาญาท รกน อยางแพรหลาย ดงนนการลงโทษผกระท าผดจงเปนการทท าใหผกระท าผดและบคคลอนทเชอฟงกฎหมายตระหนกวาบคคลทละเมดกฎหมายจะตองถกด าเนนคดและผทไดเปรยบจากการฝาฝนกฎหมายจะตองถกลงโทษดวยเหตนการลงโทษแกผกระท าผดจงควรมความรนแรงเทยบเทากบความไดเปรยบทผกระท าไดรบจากการฝาฝนกฎหมายนนโดยถอวาผกระท าผดไดจายหนอนเกดจากการท าผดใหแกคนทกคนทเชอฟงกฎหมาย ซงเปนสมาชกในสงคมนนและเมอจายแลวเขากกลบคนสสงคมในฐานะทเปนพลเมองดและมฐานะเทาคนอน

3. การลงโทษจะตองไดสดสวนกบความผด (Proportionality of Punishment) ทฤษฎนเหนวาจ านวนโทษทผกระท าผดควรจะไดรบจะตองเทากนกบความเสยหายทเขาไดกระท าลงจากการกระท าผดนนอยางไรกดอาจมขอยกเวนจากหลกดงกลาวได 2 กรณ คอ กรณทการลงโทษสงกวาความเสยหายทผกระท ากอขนนนสามารถกระท าไดในกรณของการลงโทษจ าคกตลอดชวตแกผกระท าผดทเปนอนตรายตอสงคม เพอปกปองสงคมใหปลอดภยยงขนในทางตรงกนขามการลงโทษอาจต ากวาสดสวนแหงความผดในกรณทผกระท าผดไมมโอกาสทจะกระท าผดนนอก ดงนนผกระท าจะไดรบการลดโทษหรอรอการลงโทษและใหอยภายใตเงอนไขการคมประพฤตปญหาวาจะถอหลกใดมาพจารณาวาโทษจ านวนเทาใดจงจะไดสดสวนกบความผดทผกระท าไดกอใหเกดขนในประเดนน Immanuel Kant เหนวา “โทษทผกระท าไดรบจะตองไดสดสวนพอดทงสภาพและความหนกเบาของความผดของเขา” สภาพและความหนกเบาของความผดนพจารณาไดจาก “ความรายแรงทางศลธรรมของความผดแตละฐานและพจารณาจากความนาต าหนจากพฤตการณของการกระท าผดในแตละเรอง นอกจากนยงรวมถงความรายแรงทผกระท ากอใหเกดขนอนเกดจากการกระท าโดยเจตนาประมาทและในบางกรณดวย” ดงนนหลกการพจารณาในเรองสดสวนของโทษจะตองพจารณาถงสภาพและความหนกเบาของความผด ซงประกอบดวยความรายแรงของความเสยหายในทางการกระท าและผลตอสงคมอนเกดจากการกระท าผดนน

กลาวโดยสรปทฤษฎการลงโทษ เพอแกแคนหรอ เพอทดแทนนนมวตถประสงค ในการลงโทษ เพอใหเกดความยตธรรมตอผเสยหายและสงคมโดยโทษทลงแกผกระท าผดนน ควรจะตองเปนสดสวนกบความผดทเกดขน ซงการลงโทษ เพอแกแคนทดแทนเนนการลงโทษ ทมองไปทอดตเหตผลการลงโทษเปนไป เพอการแกแคน ซงการลงโทษจะเกดจากอารมณแคนทม

DPU

37

ตามสญชาตญาณของมนษยอกเหตผลหนง คอ ทกคนควรตองมความรบผดชอบตอการกระท าผด ทเกดขน เพอรกษาความยตธรรมหรอสมดลในสงคมไวเมอมการกระท าผดเกดขนผกระท าผด จงสมควรจะตองไดรบโทษ เพอทดแทนความผดหรอลบลางความชวทเกดขนโดยโทษทจะไดรบควรจะเทากบความเจบปวดและมความยากล าบากหรอมความทนทกขทรมานเชนเดยวกบทผเสยหายหรอสงคมไดรบวธการลงโทษแตเดมใชความทารณโหดราย ซงถกคดคานจากประชาชนส านกคลาสสกไดเปลยนแนวคดในการลงโทษไมใหใชการลงโทษแบบทรมานแตจ านวนโทษตองไดสดสวนกบความผดสวนเหตผลการลงโทษยงยดหลกวาผกระท าผดสมควรไดรบโทษเพราะทกคนมเจตจ านงอสระ

วธการลงโทษ เพอแกแคนทดแทนมวธการลงโทษหลายทางคอ (1) ส าหรบในความผดทรายแรงนนควรตองลงโทษใหสาสมกบความผดทไดกระท าขน (2) โดยการใชคาเสยหายหรอ คาทดแทนความเสยหายแทนการถกลงโทษหรอ (3) โดยการลงโทษใหสาสมกบความผดและใหใชคาเสยหายหรอคาทดแทน เพอชดเชยความผดทเกดขน (Expiation) ดวย เชน การลงโทษจ าคกหรอปรบหรอทงจ าคกและปรบและใหคนทรพยหรอใชราคาทรพยแทน

2.3.3.2 ทฤษฎการลงโทษ เพอปองกนหรอขมขยบยงหรอแบบอรรถประโยชน แนวคดของทฤษฎนคอ คนเรากระท าผดโดยเจตนาและกอนจะลงมอกระท านนกได

พจารณาใครครวญถงผลดผลเสยแลวจงลงมอท าเพราะฉะนนรฐจงควรออกกฎหมายก าหนดความผดและโทษส าหรบความผดนนไวใหชดเจนและเปดเผยตอสาธารณชน เพอปองกนความผดทจะเกดขนโดยค านงถงหลกการของความสขชนชมย นดและความเจบปวดทกขทรมาน มาประกอบการพจารณา เพอควบคมพฤตกรรมของมนษยดวยเมอมผกระท าผดหรอฝาฝนกฎหมายกจะตองไดรบโทษตามทกฎหมายบญญตไว ทงนการลงโทษจะตองกระท าอยางรวดเรวแนนอนเสมอภาคกนและรนแรงตามความเหมาะสมของโทษทก าหนดไวการลงโทษดงกลาวยอมจะมประโยชนตอสงคมในดานการลดอาชญากรรมและสงเสรมใหคนทวไปเคารพและปฏบตตามกฎหมาย51

แนวคดการลงโทษตามทฤษฎอรรถประโยชนมรากฐานมาแตโบราณในยคกรก Plato ไดกลาววา “การทบคคลใดถกลงโทษมใชเปนเพราะเขาไดกระท าผดเนองจากการกระท าทไดกระท าไปแลวมอาจลบลางใหกระท าไดอกแตทบคคลนนถกลงโทษเพราะ เพอผลในอนาคตแกตวเขาเองและแกผอนทเหนวาการกระท านนควรไดรบการแกไขและลดอตราการกระท าผดทผนนกอใหเกดขน” ตอมานกปราชญชอ Thomas Hobbes กลาววา “การแกแคนหรอลงโทษบคคลไมควรจะพจารณาถงความรายแรงอนเกดจากความนาต าหนของผนนในอดตแตควรพจารณาถงผลดทสด

51 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 41.

DPU

38

ทตามมาจากการลงโทษ ดงนนการลงโทษจะกระท าไดเฉพาะแตในกรณทจะแกไขผกระท าผดหรอตกเตอนมใหผอนเอาเยยงอยางผกระท าผด”52

แนวคดของการลงโทษตามทฤษฎอรรถประโยชนไดมการพฒนาเรอยมาถงปจจบน การลงโทษทดตามแนวคดนตองประกอบดวยหลกการดงน53

1. การลงโทษผกระท าความผดมไดมงถงการลงโทษสงผดทผนนกระท ามาแลวในอดตแตเปนการลงโทษ เพอปองกนการทผนนหรอบคคลอนในสงคมจะกระท าความผดขนมาใหม

2. กลาวอกนยหนงการลงโทษการกระท าทเปนความผดจะมความชอบธรรมถาไดกระท า เพอเปนการปองกนการกระท าผดทจะเกดขนในอนาคต

3. วธการลงโทษอนจะมผลเปนการปองกนนคอ การลงโทษ เพอเตอนใหผกระท าผดและผอนตระหนกถงผลการฝาฝนกฎหมาย ดงนนผบญญตกฎหมายจงตองค านงถงผลของวธการลงโทษผกระท าผดวาจะตองสามารถปองกนการกระท าผดอนมลกษณะทวไปดวยมใชแตเพยงการทยบยงผกระท าผดเทานน

4. การลงโทษผกระท าผดจะตองค านงถงประโยชนสงสดทเขาควรจะไดรบจากรฐ เชน เดยวกบบคคลอน ๆ ดงนนผกระท าผดจะตองไดรบการเยยวยารกษาการทเขามการกระท าอนเปนการตอตานสงคมปจจบน เพอใหเขาสามารถมชวตอยางเปนสขไดกบคนสวนใหญของสงคม

5. ความชอบธรรมของระบบการลงโทษจงมใชการลงโทษทรนแรงดงเชนในอดต แตเปนวธการทอยบนพนฐานของความมมนษยธรรมหากเปรยบเทยบทฤษฎการลงโทษแบบอรรถประโยชนกบทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนจะพบวามหลกเกณฑแตกตางกนคอ ทฤษฎการลงโทษแบบอรรถประโยชนมองวาการลงโทษควรจะมองไปในอนาคตมากกวามองยอนหลงไปในอดต สวนทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนจะมองแตเฉพาะในอดตเทานนในสวนจดมงหมายการลงโทษทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนเหนวาโทษทจะลงตองเหมาะสมและไดสดสวนกบความผดในขณะททฤษฎการลงโทษแบบอรรถประโยชนมหลกเกณฑวาจะตองลงโทษ เพอปองกนสงคมและจ านวนโทษตองมากพอทจะปองกนสงคมได แตปรมาณโทษตองไมมากเกนไปกวาทจ าเปนในการบรรลผลในการปองกนดวยโดยจะก าหนดโทษใหสงตามความพอใจไมไดตองพจารณาใหเหมาะสมไมมากหรอนอยเกนไป54

ทฤษฎอรรถประโยชนถอวาการลงโทษกอใหเกดผลดอนเกดจากการลงโทษเพราะ ท าใหอาชญากรรมลดลงอยางหนงอยางใดใน 3 ประการ คอ ประการแรกการลงโทษจะมผลยบยง

52 ณรงค ใจหาญ ข เลมเดม. น. 26-27. 53 แหลงเดม. น. 27-28. 54 อททศ แสนโกศก. เลมเดม. น. 48.

DPU

39

(Deterrence) มใหการกระท าผดอาญาโดยจะมผลเปนการยบ ยงทงแกตวผกระท าผดและแกบคคลทวไปประการทสองการลงโทษจะมผลเปนการแกไข (Reformative Effect) และฟนฟ (Rehabilitative Effect) ผกระท าผดโดยท าใหผกระท าผดเปลยนทศนคตและคานยมทจะเชอฟงและไมฝาฝนกฎหมายและในประการสดทายการลงโทษจะมผลเปนการตดโอกาสมใหผนนกระท าผดขนอก (Incapacitive Effect) โดยการลงโทษจ าคกเปนการแยกผกระท าผดออกไปจากสงคมผกระท าผด จงไมมโอกาสกออาชญากรรมขนอกในสงคม55

การลงโทษ เพอขมขหรอยบยงมพนฐานจากความเชอทวาการทคนคดจะกระท าผดหรอไมนนเขาจะตองค านงถงผลดผลเสยจากการทลงมอกระท าผดเมอพจารณาแลวเหนวา การกระท าผดจะเกดผลดมากกวากจะตดสนใจกระท าผดถาเหนวาเกดผลเสยมากกวากจะไมกระท าผดดวยเหตนวธการปองกนมใหคนกระท าผดจงตอง “ก าหนดอตราโทษ ซงกอใหเกดผลเสยหาย แกผกระท าผดมากกวาผลดท เขาจะไดรบจากการกระท าผดนน เพอใหเขาลมเลกความตงใจ ทจะกระท าผด” ทงนเพราะคนทกคนมกมธรรมชาตทหลกเลยงความเจบปวดหรอไมสะดวกสบายและแสวงหาความพอใจและความสข56

เบนแธมกลาวดวยวาการกระท าใหประชาชนกลวไมกลากระท าผดอาญานนจะตองบงคบโทษโดยมลกษณะ 4 ประการ57 ดงน

1. การลงโทษจะตองแนนอน (Certainty) หมายความวาจะตองลงโทษแกบคคลทกคนทฝาฝนกฎหมาย ดงนนบคคลใดทท าผดจะตองถกฟองและลงโทษตามกฎหมาย

2. การลงโทษจะตองมความรนแรง (Severity) หมายความวาความรายแรงของโทษ ทจะลงแกผกระท าผดจะตองรายแรงพอทจะยบยงความตองการในการท าผด

3. การลงโทษตองกระท าโดยฉบไว (Celerity) หมายความวากระบวนการพจารณาและลงโทษนนจะตองกระท าไปโดยรวดเรวมใชรอเปนเวลานานจนคนทวไปลมวาบคคลนไดกระท าผดอยางไร

4. การลงโทษจะตองกระท าโดยเปดเผยตอสาธารณชน (Publicity) หมายความวา การลงโทษจะตองกระท าใหสาธารณชนไดเหนหรอรบทราบ เพอผลของการขมขบคคลทวไป

การลงโทษ เพอแกไขหรอฟนฟจตใจผกระท าผดมเปาหมาย เพอเปลยนหรอแกไขหรอเยยวยารกษาจตใจของผกระท าผดใหลดความรสกตอตานกฎหมายและกลบมามความเหนดเหนชอบดวยกบการปฏบตตามกฎหมาย ตลอดจนมความยบยงตนเองมใหคดหรอกระท าการ

55 ณรงค ใจหาญ ข เลมเดม. น. 56. 56 แหลงเดม. น. 29. 57 แหลงเดม. น. 29.

DPU

40

อนเปนความผดอกตอไปผลของการลงโทษในลกษณะนจงคลายคลงกบการขมขโดยเฉพาะตวผกระท าผดเพราะมความประสงคจะมใหบคคลนนกระท าผดขนอกแตตางกนตรงทการสรางแรงจงใจมใหกระท าผดกลาวคอ การขมขใชการลงโทษทรนแรงเปนวธท าใหผนนกลวและ เขดหลาบไมกลากระท าผดอกเมอนกถงโทษทตนเคยไดรบกบผลดทจะไดจากการกระท าผด แตการแกไขฟนฟจตใจผกระท าผดใชโทษเปนเครองมอท าใหจตใจของผนนยอมรบวาการกระท าผดเปนสงไมถกตองและตดสนใจเลอกปฏบตตามกฎหมายแทนการกระท าผด58 สวนการลงโทษ เพอตดโอกาสมใหผนนกระท าผดมงปองกนการกระท าผดซ าโดยวธการท าใหหมดโอกาส ในการกระท าผด เพอใหสงคมปลอดภยจากการกระท าผดวธการลงโทษตองเปนวธทท าใหผนนหมดโอกาสกระท าผดตลอดไป เชน การประหารชวต การเนรเทศ หรอจ าคก มก าหนดเวลาจนกวา จะแนใจวาผนนไมเปนอนตรายแกสงคมอก59

กลาวโดยสรปทฤษฎการลงโทษแบบอรรถประโยชนมวตถประสงคในการลงโทษ เพอปองกนหรอขมขยบยงไมใหผกระท าผดหวนไปกระท าผดซ าขนอกและขณะเดยวกนกปองกนหรอขมขยบยงไมใหบคคลอนเอาเยยงอยางดวย นอกจากนยงมวตถประสงคในการปรบปรงแกไขใหผกระท าผดกลบตวเปนคนดอกดวยหรออาจกลาวไดอกนยหนงวาเปนการป องกนสงคมใหปลอดภยจากอาชญากรรมโดยลงโทษผกระท าผด ซงมงเนนไป เพอประโยชน 3 ประการ60 คอ

1. เพอปองกนอาชญากรรมอยางถาวรหรอชวคราว ซงไดแก การลงโทษประหารชวตจ าคกตลอดชวต หรอจ าคกหรอกกขงตามระยะเวลาทศาลก าหนดไว

2. เพอขมขยบยงไดแกการลงโทษ เพอใหมผลปองกนแกตวผกระท าผดเอง (Special Prevention or Individual Deterrence or Specific Deterrence) คอ ท าใหผกระท าผดทถกลงโทษ มความเกรงกลวเขดหลาบไมกลากระท าผดซ าขนอกและ/หรอการลงโทษ เพอเปนตวอยางแกบคคลทวไป (General Prevention or General Deterrence) คอ ท าใหบคคลทวไปเหนวาเมอผใดกระท าผดแลวจะตองไดรบโทษท าใหเกรงกลวไมกลากระท าความผด

3. เพอปรบปรงแกไขผกระท าผดไดแกการแกไขปรบปรงท เกดจากการลงโทษโดยตรงและและแกไขปรบปรงอนเปนสวนทเกดสบเนองมาจากการลงโทษการลงโทษจะตองมปรมาณโทษมากพอทจะบรรลผลเปนการปองกนการกระท าผดแตตองไมมากเกนกวาทจ าเปน ในการทจะบรรลผลนนการลงโทษทมประสทธภาพจะตองมความแนนอนเสมอภาคและรวดเรว เพอใหผกระท าผดและบคคลอนเหนผลเสยจากการกระท าผดนน

58 แหลงเดม. น. 31. 59 แหลงเดม. น. 34. 60 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 99.

DPU

41

2.3.3.3 ทฤษฎการลงโทษ เพอแกไขฟนฟผกระท าผด แนวคดพนฐานของทฤษฎการลงโทษ เพอแกไขฟนฟผกระท าผดคอ ผกระท าผด

เปนผปวยการแกไขผกระท าผดใหเปนคนดตองมขนตอนหลายขนตอน คอ (1) ตรวจสอบหาสาเหตของปญหา (2) วเคราะหสาเหตและ (3) รกษาหรอแกไขทสาเหตนน61 ทฤษฎนมความมงหมายเพยงจะปองกนไมใหบคคลทไดกระท าผดมาแลวกลบมากระท าผดซ าอกไมไดมงหมายจะใหมผลถงบคคลอนโดยตรงวธการตามทฤษฎน คอ นอกจากจะพยายามหาทางใหผทไดกระท าผดมาแลว เกดความประสงคทจะยบยงไมกระท าผดซ าอกแลวยงจะตองท าใหผนนเกดความสามารถทจะยบยงเชนนนดวยมผ เหนวาไมควรใชค าวาการลงโทษ (Punishment) แตควรใชค าวาการปฏบต (Treatment) แทนเพราะการท าใหไดรบความยากล าบากดวยการลงโทษไมนาจะท าใหคนประพฤตดขน62

วธการปรบปรงแกไขทส าคญ ๆ63 ซงประเทศตาง ๆ น ามาใชมดงน 1. พยายามหลกเลยงไมใหผกระท าผดประสบกบสงทจะท าลายคณลกษณะประจ าตว

ของเขา ทงนเพราะเมอผกระท าผดไดมาถกคมขงอยในเรอนจ าอยางนอยกท าใหฐานะและชอเสยงของเขาเสอมลงในสายตาของผอนท าใหโอกาสทจะกลบตวไดลดนอยถอยลงและทส าคญกคอ เมอผกระท าผดทยงพอมโอกาสจะกลบตวไดตองมาอยปนเปกบผกระท าผดชนดทเปนอาชญากรอาชพอทธพลของคนพวกหลงกจะครอบง าคนจ าพวกแรก เพราะคนเรานนเลวลงไดงายกวาดขน มผลท าใหผทพอจะกลบตวไดหมดโอกาสทจะท าเชนนนวธการปองกนกคอ

1.1 ปลอยตวผกระท าผดโดยไมลงโทษจ าคก คอ มกฎหมายบญญตใหศาล ใชดลยพนจรอการก าหนดโทษหรอรอการลงโทษแกผกระท าผดไดในระหวางทจ าเลยถกรอ การก าหนดโทษหรอรอการลงโทษอยนนศาลอาจก าหนดใหจ าเลยอยภายใตเงอนไข เพอคม ความประพฤตกได เชน ใหไปรายงานตวตอเจาพนกงาน เพอใหเจาพนกงานไดสอบถามหรอ ใหค าแนะน าหรอตกเตอนเกยวกบความประพฤตหรอการประกอบอาชพ เปนตน กรณทจะใชวธการรอการลงโทษหรอรอการก าหนดโทษน บางประเทศกก าหนดไวอยางกวาง คอ โดยทวไปแลวใชวธการดงกลาวไดเวนแตจะเปนกรณกระท าผดบางอยางเทานน จงจะรอการลงโทษหรอรอการก าหนดโทษไมไดแตบางประเทศกก าหนดไวแคบ คอ ก าหนดไวเพยงวากรณกระท าผดบางอยางเทานนทจะรอการลงโทษหรอรอการก าหนดโทษไดวธการนมผลเบาทสดแกผกระท าผด

61 แหลงเดม. น. 54. 62 อททศ แสนโกศก. เลมเดม. น. 33. 63 แหลงเดม. น. 34-40.

DPU

42

คอผกระท าผดมโอกาสทจะไมตองรบโทษเลยท าใหไมประสบกบอทธพลทจะท าลายคณลกษณะประจ าตวของเขา

1.2 การปลอยตวหลงจากไดรบโทษจ าคกแลว คอ มวธการทใหอ านาจเจาพนกงานพจารณาปลดปลอยผตองโทษกอนครบก าหนดโทษไดหากเหนวาความเหมาะสมในอนจะมชวตอยในสงคมของผนนจะเสอมทรามลงหากกกขงอยในเรอนจ าตอไปและการปลอยตวผนนออกมาจะไมเปนอนตรายแกสงคมแตวธการนมกมกฎหมายบญญตเปนขอยกเวนไวไมใหใชแกผกระท าผดฉกรรจบางประเภท เชน ความผดฐานฆาคนตายโดยเจตนาหรอฐานกบฏ เปนตน วธการปลอยตวผกระท าผดกอนครบก าหนดโทษนอาจมเงอนไข เพอคมความประพฤตชวระยะเวลาหนงหลงจากไดรบการปลดปลอยกได

1.3 การแยกประเภทนกโทษผลรายของการทนกโทษประเภทตาง ๆ ตองอยรวมกนในเรอนจ าอาจลดนอยลงไดโดยการแยกประเภทของนกโทษใหอยตางเรอนจ ากนหรอ หากจะอยในเรอนจ าเดยวกน กพยายามแบงแยกเขตไมใหนกโทษตางประเภทมาตดตอกนได เชน แยกนกโทษอายนอยออกจากพวกผใหญ แยกพวกท าผดครงแรกออกจากพวกทท าผดมาแลวหลายครง แยกพวกทคอนขางบรสทธออกจากพวกทชวรายจรง ๆ เปนตน

2. วธการปรบปรงผตองโทษในระหวางคมขง 2.1 ฝกหดอาชพ มนกอาชญาวทยาอางวาความยากจนเปนสาเหตส าคญทท าใหม

การกระท าผดและความยากจนมกจะเนองมาจากการทไมสามารถท างานหาเลยงชพโดยสจรต เพราะขาดความรความช านาญในอาชพการฝกหดอาชพยอมเปนวธการปองกนการกระท าผด ทไดผลเมอผตองโทษไดรบความรในการประกอบอาชพไปเมอพนโทษแลวกมโอกาสใชความรนนไปหากนในทางสจรตไดเปนการเพมโอกาสทจะกลบตวไมประพฤตผดอกตอไป ฉะนนการจดใหท างานตองดวางานนนเหมาะสมและจะใหประโยชนแกผตองโทษคนนนหรอไม

2.2 การศกษาทวไป การใหการศกษาแกผตองโทษกเปนสวนหนงในการเพมความสามารถของผตองโทษในอนจะหาเลยงชพโดยสจรตเมอพนโทษไปแลว

2.3 การอบรมทางศลธรรมและศาสนา ทฤษฎปรบปรงแกไขมงทจะท าใหผกระท าผดมาแลวกลบตวไดไมกระท าผดซ าอกโดยใหผนนเกดความรสกผดชอบในตวเองวาการกระท าผดเปนของไมดไมควรปฏบตการอบรมทางศลธรรมและศาสนาจงเปนสงส าคญของการปฏบตตามทฤษฎน

2.4 การรกษาพยาบาล นกอาชญาวทยาบางคนมความเหนวาการกระท าผดทงสน มสาเหตมาจากความผดปกตของรางกายและจตใจฉะนนการปองกนการกระท าผดทไดผลจรง ๆ กคอใหการรกษาพยาบาลผกระท าผด เพอแกไขความผดปกตดงกลาวแมเราไมยอมรบความคดเหน

DPU

43

ดงกลาววาถกตองโดยสมบรณแตบางกรณการกระท าผดกมสาเหตเนองมาจากความผดปกต ในทางรางกายและจตใจ ซงอาจจะแกไขไดและในกรณเชนนกควรจะไดมการรกษาไมวาจะทางยาหรอทางศลยกรรมกตาม เพอเปนการตดสาเหตอนจะท าใหผนนกระท าผดซ าขนอก

3. การใหความชวยเหลอหลงจากพนโทษผทพนโทษมาใหม ๆ ยอมตองการค าแนะน าในการด าเนนชวตและความชวยเหลอในการหาอาชพและทส าคญกคอ ตองการทรพย เพอทจะจบจายกอนทจะมงานท าและรายไดหากไมไดรบการชวยเหลอในเรองเหลาน แมผทพนโทษมาอยากจะกลบตวประกอบอาชพโดยสจรตกอาจจะเกดความจ าเปนทจะหนไปหาทางทจรตอกในบางแหงจงมการตงเงนทนไวกอนหนงใหผทพนโทษกยมไปใชในการกอรางสรางตวและมบรการใหค าแนะน าและจดหาอาชพใหดวย

กลาวโดยสรปทฤษฎการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขฟนฟมวตถประสงคในการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขผกระท าผดใหเปนคนดไมหวนไปกระท าผดซ าขนอกการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขโดยใชโทษจ าคกเปนแนวคดของส านกคลาสสกดวยเหตผลทวาการลงโทษจะท าใหเกด ความกลวและท าใหเกดส านกวาการกระท าผดใหประโยชนไมคมกบโทษทไดรบถาเปนโทษจ าคกระยะยาวจะมผลตอการปรบปรงมากยงขน คอ ผกระท าผดเคยชนทจะไมฝาฝนกฎหมายจนกลาย เปนนสย

สวนการลงโทษ เพอแกไขฟนฟเปนแนวคดของส านกโพซตพทเหนวาผกระท าผดไมมเจตนาในการประกอบอาชญากรรมแตกระท าผดไปเพราะถกก าหนดโดยปจจยท เกยวกบ ความบกพรองทางสภาพรางกายจตใจและสงแวดลอมการปฏบตตอผกระท าผดตองหาสาเหต ของการกระท าผดกอนเมอพบสาเหตจงแกไขทสาเหตนนโดยด าเนนการแกไขผกระท าผดทงเปนรายบคคลและเปนรายกลมไมวาจะเปนการแกไขภายในสถานทควบคมหรอในชมชนผทท าหนาทในการแกไขปรบปรงฟนฟนนควรจะตองมความรและความช านาญในการแกไขสาเหตทเกดขนตามแขนงสาขาวชาทไดศกษามาดวย เชน นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห เปนตน เมอแกไขผกระท าความผดไดส าเรจแลวผกระท าผดกจะไมไปกระท าความผดขนอกตอไป แตส าหรบผกระท าผดทแกไขไมไดตองก าจดใหพนไปจากสงคม เชน การประหารชวต หรอจ าคกตลอดชวตเปนตน กลาวโดยสรปคอ ตองลงโทษผกระท าผดใหเหมาะสมเปนรายบคคลไปสวนวธการแกไขฟนฟอาจท าเปนรายบคคลหรอรายกลมและกอนท าการแกไขฟนฟควรศกษาสาเหตของปญหาโดยใชวธทางวทยาศาสตร เพอแกปญหาใหถกจดตามทส านกโพซตพเสนอไว64

64 อทศ สภาพ. เลมเดม. น. 100-101.

DPU

44

2.3.3.4 ทฤษฎการลงโทษ เพอปกปองคมครองสงคม ปจจบนนกอาชญาวทยาของส านกปองกนสงคมใหความสนใจในสงส าคญคอ

บคลกภาพของผกระท าผดกฎหมายอาญาและการควบคมสงแวดลอม เพอท าใหสงคมดขนและ เพอปองกนอาชญากรรม ซงหลกการดงกลาวนไดพฒนาเปนแนวคดพนฐานของทฤษฎการลงโทษ เพอปกปองคมครองสงคมโดยมหลกการทส าคญคอ

1. ควรจะมการมองวธด าเนนการกบผกระท าความผดอยางเปนระบบโดยมงคมครองสงคมจากอาชญากรรมมากกวาการลงโทษผกระท าความผดเปนรายบคคล

2. การลงโทษผกระท าผดไมอาจใชหลกกฎหมายเพยงอยางเดยวไดจ าเปนจะตองศกษาพฤตกรรมของผกระท าผดเปนรายบคคลและสถานการณของอาชญากรรม เพอน ามาประกอบการพจารณารวมกนดวย

กลาวโดยสรปทฤษฎการลงโทษ เพอปองกนสงคมมวตถประสงคในการลงโทษ เพ อค มครองสงคมใหปลอดภยโดยวธแยกผ กระท าผดออกจากสงคม เพ อตดโอกาส ไมใหผกระท าผดไดกระท าผดขนอกส าหรบการลงโทษ เพอคมครองสงคมนนมหลกการส าคญคอการแกไขฟนฟผกระท าผดและอบรมบมนสยมากกวาการลงโทษโดยเนนการคมครองสงคม ใหปลอดภยจากอาชญากรรม สวนการลงโทษจะเนนใหเหมาะสมกบผกระท าผดเปนรายบคคล เพอใหมการปรบปรงแกไขฟนฟผกระท าผดใหเปนคนดโดยบญญตหลกเกณฑในการปองกนควบคมและการปรบปรงแกไขผกระท าผดไวในกฎหมายอาญาดวย เชน หลกเกณฑการน าวธการ เพอความปลอดภยมาใชกบผกระท าผด เปนตน วตถประสงคในการลงโทษ เพอคมครองสงคม จงเปนมาตรการเสรมทส าคญอนจะน ามาใชในการแกไขปรบปรงผกระท าผดทกลบตวเปนคนดยากมาตรการเสรมดงกลาวอาจน ามาใชในกรณทกฎหมายก าหนดอตราโทษไวนอยไปไมเพยงพอตอ การปรบปรงแกไขผกระท าผดบางประเภทจงตองน ามาตรการเสรมมาผนวกใชดวย เชน การน าวธการ เพอความปลอดภยมาใชกบผกระท าความผดซ า เปนตน 2.3.4 วธการ เพอความปลอดภย65

การใชวธการ เพอความปลอดภยเรมมมานานแลว โดยใชกบผกระท าความผดซ าหรอกระท าผดตดนสย ตงแต ค .ศ . 1532 โดยพระเจาจกรพรรดชารลท 5 ทรงบญญตกฎหมาย ใหผพพากษาทพจารณาคดมอ านาจสงใหขงบคคลทจะเปนภยตอบคคลอนไวในเรอนจ าจนกวา จะหาประกนหรอผค าประกนทเหมาะสมได หรอตวอยางใน กฎหมายอาญาของประเทศสเปน ค.ศ.1977 กไดบญญตใหควบคมผกระท าความผด ซงถกสงแจวเรอไวอก 2 ป ตอจากระยะเวลา

65 สพจน สโรจน และลาวลย หอนพรตน . (2550). ทฤษฎการลงโทษและทฤษฎวธการเพอ ความปลอดภย (เอกสารประกอบการสอนมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช).

DPU

45

ทแจวเรอ ในกรณทการปลอยตวผกระท าความผดไปจะเปนอนตรายตอสงคม ตอมาในประเทศ เบลเยยมกมกฎหมายปองกนสงคม ค.ศ. 1931 จดส าคญทจะตองมาพจารณากคอ สภาพทเปนอนตรายของผกระท าความผดวาจะน าหลกการใดเปนเกณฑวดเพราะคนทประกอบอาชญากรรมนนมไดประกอบอาชญากรรมตลอดเวลา และลกษณะหรอรองรอยทแสดงวาจะท าใหประกอบอาชญากรรมสงเกตไดยาก ยกตวอยางเชน กฎหมายกกกนคนกระท าความผดเกยวกบเพศ ในสหรฐอเมรกา (Sexual Psychopath Laws) ซงหลายรฐไดบญญตขนใชหลงจากมความผดเกยวกบเพศทรายแรงเกดขนและสอมวลชนออกขาวกนอยางเกรยวกราว ในทสดกฎหมายเหลานกใชบงคบไมได เพราะเหตวาขอความในกฎหมายไมชดเจน อยางไรกดประมวลกฎหมายอาญาของไทย กไดมบทบญญตเกยวกบวธการ เพอความปลอดภยไวถง 5 ขอ ดวยกนในมาตรา 39 ซงมทฤษฎกลาวไวสามารถแยกพจารณาออกเปน ตวอยาง 2 เรองคอ ทฤษฎเกยวกบการกกกนและทฤษฎเกยวกบวธการ เพอความปลอดภยอน ๆ

ในตางประเทศกมกฎหมายเกยวกบการกกกนอยหลายฉบบอาท เชน กฎหมายกกกนขององกฤษตาม กฎหมายงานยตธรรมทางอาญา ค.ศ. 1948 และกฎหมายกกกนของเยอรมน ตามรางกฎหมายเยอรมนมาตรา 86 ซงมบทบญญตคลายกบประมวลกฎหมายอาญาของไทย ในเรองเดยวกน เพยงแตวาขององกฤษแบงกลมอายของผทถกฟองกกกนออกเปน 2 กลม คอ กลมอาย 21-29 ป และกลมอาย 30 ป ขนไป ส าหรบกลมแรกใหใชวธสงไปรบการฝกอบรมและส าหรบกลมหลงใหสงไปกกกน ส าหรบวตถประสงคก เพอความปลอดภยของประชาชน สวนรางกฎหมายเยอรมนดงกลาว กมวตถประสงค เพอความปลอดภยของประชาชนเชนเดยวกน การกกกนผกระท าความผด เพราะเหตผลวาบคคลนนไดกระท าผดตดนสยและถาจะไมควบคม ตวไว บคคลนนจะเปนอนตรายตอบคคลอน ถามองในแงน การควบคมตวเอาไว เพอไมใหประกอบอาชญากรรมอกกนบวาเปนมาตรการคมครองสงคมจากอาชญากรรมตามแนวความคดของนกอาชญาวทยา ส านกปองกนสงคม นนคอ เพอปองกนอาชญากรรมเพราะเหตวาเมอไดศกษา หาสาเหตแลวและแกไขปรบปรงแลว ผกระท าความผดกยงไมอาจกลบตนเปนคนดได วธเดยวท นกอาชญาวทยาส านกปองกนสงคมเสนอไวกคอ แยกบคคลนนไวออกไปจากสงคม โดยทวไป จะควบคมไวในท ๆ บคคลนนไมอาจประทษรายสงคมได แตการคมครองสงคมจากอาชญากรรมโดยกกกนผกระท าความผดไว มใชเปนเหตผลเดยวแตยงมอก 2 เหตผล คอ เพอดดนสยและ เพอฝกหดอาชพ เหตผล 2 ประการ เหลานชไปยงทฤษฎทแตกตางกนไปอก 2 ทฤษฎ คอ เพอดดนสยดคลายกนวาเอาทฤษฎยบยงของส านกคลาสสกมาประยกตใช อยางนอยทสด สภาพการกกกนในสถานกกกนกไมไดแตกตางไปจากสภาพของเรอนจ ามากนก เพราะเปนการจ ากดอสระเชนเดยวกนดงเชน สถานกกกน เปนตน เมออยในสถานกกกนเชนน ผลของการกกกนอาจม

DPU

46

สวนดดนสยของผถกกกกนได แตในทางปฏบตกยงเปนทนาสงสยอย เพราะแนวความคดของการกกกนไมใชโทษแตกเปนเหมอนโทษ ในเหตผลประการท 2 เพอฝกหดอาชพกเปนสวนหนงของทฤษฎของนกอาชญาวทยาส านกโปซตฟ ในการแกไขฟนฟนนการฝกหดอาชพกเปนสวนหนง ทจะปลกฝงความคดและคานยมตลอดจนทกษะในการประกอบอาชพ เพอใหใชเวลาวางใหเปนประโยชนและขณะเดยวกนก เพอเปนการเตรยมตวผกกกนไวใหพรอมเมอครบก าหนดกกกนจะไดออกไปประกอบอาชพทฝกไว แตปญหาในทางปฏบตกเกดขนเชนเดยวกนวาในเขตทก าหนด คอ สถานกกกนมเจาหนาทมอปกรณและเครองมอฝกอาชพแกผตองการตามความประสงคของเขาหรอไม

ตวอยางของวธการ เพอความปลอดภย คอ การหามเขาเขตก าหนด การเรยกประกนทณฑบนการสงตวไปควบคมไวในสถานพยาบาลและการหามประกอบอาชพบางอยางมวตถประสงค เพอความปลอดภยของประชาชนจากอนตรายทจะเกดขน กรณการหามเขาเขตก าหนดเปนการหามเขาไปในเขตทเคยกระท าความผดนน เพราะเกรงวาอาจกระท าความผดอก เปนการมองในแงความปลอดภยของประชาชนทอยในเขตทก าหนดไวนน ซงกฎหมายอาญา ของฝรงเศส ของนอรเวย และของเยอรมนกมบทบญญตท านองเดยวกนโดยเฉพาะตามกฎหมายเยอรมนนน ศาลอาจสงใหผกระท าความผดไมหลาบจ าหรอถกจ าคกในคดคาประเวณหรอขอทาน เปนตน หามเขาไปในเขตหรอใหอยเขตทก าหนดโดยมเจาพนกงานเปนผดแลท านองเดยวกบ การคมความประพฤต

การหามเขาเขตก าหนดอาศยทฤษฎคมครองสงคมของสงคมของส านกปองกนสงคมนนเอง เพราะเปนการบญญตกฎหมายอาญาใหมผลในการปองกนมใชโทษทเนนยบยงตวผกระท าความผด แตเนนทการคมครองสงคมจากอนตรายทจะเกดขนในอนาคตโดยการตดโอกาสคอ หามเขาเขตทก าหนดไว แตวธการ เพอความปลอดภยวธการนกคงจะไดผลนอย คอ คงจะ ไมมากกวาวธการรอการลงโทษจ าคก เพราะตองรอใหมการกระท าความผดเกดขนใหมเทานน วธการ เพอความปลอดภย วธนมไว เพอยบยงอาชญากรรมทอาจเกดขนในอนาคตโดยเอาเงนทรบไวเปนประกนเปนเครองมอในการข การใชประกนหรอทณฑบนเมอฝาฝนตองใชเปนเงนสดน กถอวาเปนทฤษฎการคมครองสงคมของส านกปองกนสงคมไดอยางหนง

กรณการคมตวไวในสถานพยาบาลเปนมาตรการทศาลใชควบคมผทกระท าความผด ซงไมตองรบโทษหรอไดรบการลดโทษ หรอผทถกลงโทษจ าคกหรอรอการลงโทษอนเกยวกบความผดทไดกระท าเนองจากเสพสราเปนอาจณหรอตดยาเสพตดใหโทษ ไวในสถานพยาบาล โดยเอาโทษเมอหลบหนมาขมขใหจ าตองรกษาตวอยในสถานพยาบาลจนกวาจะไดรบการปลอยตว วธการนคงจะมทมาจากทฤษฎแกไขฟนฟของส านกโปซตฟ สวนหนงและจากทฤษฎคมครอง

DPU

47

สงคมของส านกปองกนสงคมอกสวนหนง คอถาแกไขฟนฟสมรรถภาพไดจนหายเปนปกต บคคลพวกนกจะไมเปนอนตรายตอสงคม เพราะจะไมเกยวของกบพยาธสภาพทางจตหรอ สงเสพตดตอไป

กรณการหามประกอบอาชพบางอยาง การหามประกอบอาชพบางอยางเปนวธการทจะปองกนมใหผกระท าความผดอาศยวชาชพแลวฉวยโอกาสกระท าความผดเปนการยบยงตวผกระท าผดนนมใหกระท าผดอกและขณะเดยวกนกปองกนภยนตรายทจะเกดแกประชาชนดวย กฎหมายอาญาเยอรมน ค.ศ. 1953 มาตรา 42 (1) กดเหมอนจะมหลกการคลายกนกบของไทยในมาตรา 60 เพราะฉะนนในแงของทฤษฎ การหามประกอบอาชพบางอยาง ถาฝาฝนจะถกลงโทษ กเปนการเอาโทษจ าคกมาข เปนทฤษฎการยบยงของส านกคลาสสกและขณะเดยวกนกเปนการคมครองสงคมจากอาชญากรรม ตามทฤษฎคมครองสงคมของนกอาชญาวทยาส านกปองกนสงคมดวยเพราะการหามประกอบอาชพกเปนวธเคลอนยายผกระท าความผดไปจากว ชาชพทท าอย อยางไรกด การควบคมดแลมใหเขาประกอบอาชพกคงจะท าไดไมงายนก เชนเดยวกนยกเวน เปนวชาชพหรอกจกรรมทท าขนาดใหญ

2.4 มำตรกำรในกำรลงโทษฐำนขบขในระหวำงเมำสรำในประเทศไทย66

กฎหมายอาญาจดอยในสาขากฎหมายมหาชน เปนเรองราวความสมพนธระหวางรฐ กบเอกชน โดยบญญตวาการกระท าใด ๆ เปนความผดและก าหนดโทษทจะลงแกความผดนนกฎหมายอาญามความมงหมายทจะรกษาความสงบเรยบรอยของสงคมใหสมาชกของสงคม มความปลอดภยในชวต รางกาย และทรพยสน

กฎหมายอาญาเปนกฎหมายทวาดวยความผดและโทษ โดยบญญตการกระท าเปนความผดอาญาและก าหนดโทษทจะลงแกผกระท าความผดนนในสงคมเรมแรก กฎหมายใหอ านาจแกบคคลทจะท าการแกแคนตอผกระท าผดและเมอรฐมนคงขนจงก าหนดใหมการชดใชคาเสยหายแทนการแกแคน จนในทสดรฐกเขาไปจดการลงโทษผกระท าผดเองความผดอาญาแบงแยก ไดหลายประเภทแลวแตแนวความคดและความมงหมาย เชน ตามความหนกเบาของโทษตาม การกระท า ตามเจตนา ตามศลธรรม เปนตน

กฎหมายอาญาจดอยในสาขากฎหมายมหาชน เปนกฎหมายทเกยวกบการกระท าความผดและก าหนดโทษทจะลงแกผทกระท าความผดนนกฎหมายอาญาม 2 ระบบคอ ระบบกฎหมายของประเทศทใชประมวลกฎหมาย ซงบญญตความผดอาญาไวเปนลายลกษณอกษร และระบบคอมมอนลอว ซงความผดอาญาเปนไปตามหลกเกณฑในค าพพากษาของศาล

66 อจฉรยา ชตนนทน. (2557). อาชญาวทยาและทณฑวทยา. น. 150-151.

DPU

48

ความผดในทางอาญาของประเทศทใชระบบประมวลกฎหมายนนถอวา การกระท าใด ๆ จะเปนความผดหรอไมและตองรบโทษอยางไร ตองอาศยตวบทกฎหมายอาญาเปนหลก การตความ วางหลกเกณฑของความผดจะตองมาจากตวบทเหลานน ค าพพากษาของศาลไมสามารถสรางความผดอาญาขนได แตระบบคอมมอนลอวนน การกระท าใด ๆ จะเปนความผดอาญาตองอาศย ค าพพากษาทไดวนจฉยไวเปนบรรทดฐานและน าบรรทดฐานนนมาเปรยบเทยบกบคดทเกดขน

ความผดอาญาหมายถง การกระท าหรอละเวนการกระท าทกฎหมายบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไวความผดอาญาอาจจ าแนกออกไดหลายประเภทแลวแตขอพจารณาในการแบงประเภทนน ๆ เชน

1. พจารณาตามความหนกเบาของโทษ แบงเปนความผดอาญาสามญและความผด ลหโทษ

2. พจารณาในแงเจตนา แบงเปนความผดทกระท าโดยเจตนากบความผดทกระท าโดยประมาท และความผดทไมตองกระท าโดยเจตนา

3. พจารณาในแงศลธรรม แบงเปนความผดในตวเอง เชน ความผดฐานฆาคนตายขมขน ลกทรพย และความผดเพราะกฎหมายหาม เชน ความผดฐานขบรถเรวเกนสมควร

นอกจากนอาจแบงไดโดยขอพจารณาอน ๆ อก เชน ตามลกษณะอนตรายตอสงคม ตามลกษณะการกระท าและตามกฎหมายวธพจารณาความอาญา

กฎหมายอาญามความมงหมายในอนทจะคมครองประโยชนของสวนรวมใหพน จากการประทษราย โดยอาศยการลงโทษเปนมาตรการส าคญเหตผลหรอความชอบธรรม ในการลงโทษของรฐมผใหความเหนไว 3 ประการ คอ

1. หลกความยตธรรม 2. หลกปองกนสงคม 3. หลกผสมระหวางหลกความยตธรรมและหลกปองกนสงคม อ านาจในการลงโทษของรฐมขอจ ากดโดยบทบญญตในกฎหมาย กลาวคอ 1. โทษจะตองเปนไปตามกฎหมาย 2. ในความผดทกฎหมายก าหนดโทษขนสงไว รฐจะลงโทษผกระท าความผดเกนกวา

นนไมได เวนแตจะมเหตเพมโทษตามกฎหมาย 3. ในความผดทกฎหมายก าหนดโทษขนต าไว รฐลงโทษผกระท าความผดต ากวานน

ไมได เวนแตจะมเหตลดโทษตามกฎหมาย 4. ในความผดทกฎหมายก าหนดโทษขนต าไวและขนสงไว รฐมอ านาจลงโทษได

ตามทเหนสมควรในระหวางโทษขนต าและขนสงนน

DPU

49

2.4.1 มาตรการในการลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา67 2.4.1.1 โทษทกระทบตอชวตของผกระท าความผดโทษประเภทนไดแก การประหาร

ชวตผกระท าความผดซงจะใชเฉพาะการกระท าความผดทรนแรงมากหรอทมผลกระทบตอ ความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนอยางมากเปนวธการลงโทษทอยในกลม ของการก าจดออกไปจากสงคมอยางถาวรโดยมวตถประสงค เพอเปนการแกแคนทดแทนและ การขมขยบยงไมใหผอนกระท าตาม รวมทงเปนการคมครองสงคมโดยตดโอกาสไมใหกระท าผดอกโดยเดดขาดนบวาเปนโทษทหนกทสด ซงมความเหมาะสมกบความผดทรายแรงและความผดทมความทารณโหดรายแตอยางไรกตามโทษประหารชวตกมขอเสยคอ เมอเกดการผดพลาดแลว ไมมทางแกไขไดนอกจากนยงขดตอหลกมนษยธรรมดวยถอไดวาเปนการลงโทษเกนกวา สญญาประชาคมทไดใหไวเนองจากโดยทวไปแลวการใหสญญานนไมมผใดสละเสรภาพของตน เพอใหบคคลอนสงหารตนรฐจงไมมสทธทจะท าการดงกลาวได

2.4.1.2 โทษทกระทบตอเสรภาพของผกระท าความผดไดแกการจ าคกและการกกขงเปนวธการลงโทษทอยในกลมของการตดผกระท าความผดออกไปจากสงคมเปนการถาวร เชน การก าหนดโทษจ าคกสง หรอตลอดชวตหรอเปนการชวคราว เชน การก าหนดโทษจ าคกโดยมก าหนดเวลาและการกกขง เปนตน ซงการตดผกระท าความผดออกจากสงคมในชวงนเปนการดดนสยของผกระท าความผดกอนทจะคนสสงคม

วตถประสงคของการลงโทษจ าคกมดวยกน 4 ประการ68 คอ 1. เพอการแกแคนทดแทน กลาวคอ การจ าคกท าใหผกระท าผดถกจ ากดเสรภาพ

เพอเปนการตอบแทนพฤตกรรมทไดกระท าไปท าใหบคคลทวไปเกดความรสกสาสมกบผลราย ซงผกระท าผดไดกอใหเกดขนตอสงคม

2. เพอเปนการขมข กลาวคอ การถกจ ากดเสรภาพถอวาเปนสงทขมขตวผกระท าผดเองมใหกระท าความผดซ าขนมาอกหรอเปนการขมขบคคลทวไปไมใหกลากระท าความผดขน

3. เพอตดโอกาสมใหกระท าความผดขนมาอก 4. เพอปรบปรงแกไข กลาวคอ ในชวงเวลาทถกควบคมตวนนทางเรอนจ าไดใช

มาตรการตาง ๆ ในการปรบปรงแกไขฟนฟ เพอใหกลบตวเปนคนด เชน การฝกอาชพ การใหการศกษา เปนตน ดงนนการลงโทษจ าคกจงถอวาเปนการลงโทษแบบบรณการ (Integration)

67 คณะกรรมการปรบปรงกฎหมายเพอการพฒนาประเทศ. (2547). รายงานการศกษาและขอเสนอแนะ

เกยวกบหลกเกณฑในการก าหนดโทษอาญา โดย คณะกรรมการปรบปรงกฎหมายเพอการพฒนาประเทศ , จาก www.lawreform.go.th

68 คณต ณ นคร. (2553). กฎหมายอาญาภาคความผด.

DPU

50

โดยเปนการรวมวตถประสงคของการลงโทษหลาย ๆ อยางเขาดวยกน เพอกอใหเกดประโยชนสงสด ซงศาลจะนยมน าโทษจ าคกมาใชมากทสดเพราะท าใหประชาชนในสงคมยอมรบและไมมปฏกรยาโตตอบ

อยางไรกตามโทษจ าคกกมขอเสย เชน รฐตองเสยคาใชจายในการควบคมดแลมากทสดและยงท าใหผกระท าผดปรบตวเขากบสงคมไดยากตามหลกของทฤษฏการตราหนา (Lebeling Theory) ดวยเนองจากอาจถกตราหนาจากสงคมวาเปนคนขคกอนจะสงผลกระทบตอชอเสยง ความเปนอยตอไปในสงคมอกทงในระหวางจ าคกท าอาจไดรบอทธพลหรอพฤตกรรมทไมดจาก ผตองโทษดวยกนโทษจ าคกเปนการน าผกระท าความผดไปควบคมไวในเรอนจ าและอย ภายใต การควบคมดแลอยางใกลชดของเจาหนาทของรฐมกใชกบความผดทรายแรงหรอความผดทฝาฝนศลธรรมหรอความสงบเรยบรอยของสงคมอยางมากในการใชโทษจ าคกนนจงมขอพจารณากรณดงน

1. ผกระท าความผดรายแรงบางประเภท เชน ผกระท าผดทกอภยนตรายหรอคกคามความปลอดภยตอชวตของผอน

2. ผกระท าความผด ซงมพฤตกรรมหรอกระท าการอนเปนปฏปกษตอคานยมพนฐานในสงคมอนควรแกการประณามอยางยง เชน การทจรตตอหนาทราชการหรอการหลอกลวงฉอฉล ทกอความเสยหายตอสาธารณชนและเศรษฐกจของชาต เปนตน

3. ผกระท าความผด ซงไมปฏบตตามเงอนไขหรอบทลงโทษทศาลไดพพากษาไวแลว เชน ผกระท าผดทจงใจไมช าระคาปรบและชดใชคาเสยหายหรอไดกระท าผดเงอนไขการคมประพฤต เปนตน

ในสวนของการกกขงนน การกกขงเปนการกกตวผกระท าความผดไวในสถานททก าหนด เชน ในบานผกระท าความผดเองมกใชกบผกระท าความผดสถานเบาปจจบนหลายประเทศเชน ประเทศสหรฐอเมรกาและออสเตรเลยไดเปลยนแนวทางการลงโทษจ าคกใหมโดยใชเฉพาะความผดทรายแรงและน าโทษกกขงมาใชกบความผดไมรายแรงโดยการกกขงผกระท าความผดไวในบานของผกระท าความผดเอง (House Arrest) หรอสถานททก าหนดและตดตง อปกรณอเลกทรอนกส เพอปองกนผกระท าความผดหลบหนการเปลยนแนวทางการลงโทษนชวยลดคาใชจายของรฐทเกยวกบการจ าคกไดเปนจ านวนมากและเปนการปองกนมใหผทกระท าความผดไมรายแรงเขาไปอยรวมกบผกระท าความผดรายแรง ซงอาจสงผลใหเกดการเรยนรพฤตกรรมตาง ๆ จากผกระท าความผดรายแรงได

DPU

51

2.4.1.3 โทษทกระทบตอการด ารงชวตตามปกตของผกระท าความผดโทษประเภทนไดแกการสงใหท างาน เพอสงคม (Community Service) ในเรองตาง ๆ โดยมวตถประสงค เพอใหผกระท าความผดโดยไมมเจตนารายไดรส านกในการกระท าของตนและหลาบจ าการลงโทษประเภทนมไดใชเฉพาะผกระท าความผดทเปนบคคลธรรมดาเทานนแตยงใชไดกบผกระท าความผดทเปนนตบคคลดวยโดยเฉพาะอยางยงในคดเกยวกบสงแวดลอม เชน การสงใหนตบคคล ทปลอยมลพษออกสสภาพแวดลอมตองด า เนนการก าจดมลพษทตนปลอยออกไปหรอ โดยการจายเงนสนบสนนแกองคกรพทกษสงแวดลอม เปนตน ส าหรบประเทศไทยนนมาตรการน ยงไมถอเปนโทษแตอาจถกน ามาใชในการคมประพฤตหากศาลจะไมลงโทษผกระท าความผด

2.4.1.4 โทษทกระทบตอทรพยสนของผกระท าความผดโทษประเภทน ไดแก การปรบและการรบทรพยสนของผกระท าความผดการปรบเปนโทษทบงคบเอากบทรพยสนของผกระท าผดตามทศาลก าหนดโดยมกจะก าหนดโทษปรบเปนจ านวนเงนทแนนอน ซงเปนโทษทใชกนทวไปในความผดทไมรนแรงแตการก าหนดโทษปรบเปนจ านวนเงนทแนนอน ซงเปนโทษทใชกนทวไปในความผดทไมรนแรงแตการก าหนดโทษปรบทมอตราคาปรบสงจะใชกบความผดทางเศรษฐกจหรอความผดทกระท าโดยนตบคคล เชน ความผดเกยวกบการซอขายหลกทรพย เปนตน สวนการรบทรพยสนนนเปนการรบทรพยสนทมไวเปนความผดหรอทใชในการกระท าความผดหรอทไดมาจากการกระท าความผด เพอมใหผกระท าความผดใชหรอประโยชนจากทรพยสนนนอกตอไป เชน ความผดคดยาเสพตด หรออาชญากรรมทางเศรษฐกจ เปนตน

ตามประมวลกฎหมายอาญาของไทยบญญตไวในมาตรา 18 ไดกลาวถงโทษทางอาญา ทจะใชลงโทษผกระท าผดไว 5 ประการ ไดแก

1. ประหารชวต 2. จ าคก 3. กกขง 4. ปรบ 5. รบทรพยสน โดยโทษประหารชวตนนเดมกฎหมายก าหนดใหเอาไปยงเสยใหตายตอมาป พ.ศ. 2546

ไดเปลยนเปนใหเอาไปฉดยาหรอสารพษแทนเนองจากการประหารชวตแบบเดมเปนวธการททารณโหดรายและไรมนษยธรรมและก าหนดหามน าโทษประหารชวตและโทษจ าคกตลอดชวตมาใชกบผกระท าความผดในขณะทมอายต ากวา 18 ปโดยใหเปลยนโทษดงกลาวเปนโทษจ าคกหาสบปแทน ทงน เพอใหสอดคลองกบกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง ค.ศ. 1966 และอนสญญาวาดวยสทธเดก ค.ศ.1989 ซงประเทศไทยเปนภาคสมาชก

DPU

52

วธการ เพอความปลอดภยเปนมาตรการทางกฎหมายทจะปองกนไมใหเกดการกระท าความผดในอนาคต ดงนนวธการ เพอความปลอดภยจงมลกษณะทแตกตางจากโทษ ซงอธบายไดวาโทษเปนสภาพบงคบทจะใชแกบคคลภายหลงจากทบคคลนน ไดกระท าความผดแลวสวนวธการ เพอความปลอดภยเปนมาตรการทน ามาใชกอนทจะมการกระท าความผดหรอมการกระท าความผดแลวไมใหกลบมากระท าผดอกในภายหนา69

วธการ เพอความปลอดภย70 มดงน 1. กกกน คอ การควบคมผกระท าความผดตดนสยไวภายในเขตก าหนด เพอปองกน

การกระท าความผด เพอดดนสย และ เพอฝกหดอาชพ 2. หามเขาเขตก าหนด คอ การหามมใหเขาไปในทองทหรอสถานททก าหนดไวใน

ค าพพากษาเมอศาลพพากษาใหลงโทษผใดและศาลเหนสมควร เพอความปลอดภยของประชาชน ไมวาจะมค าขอหรอไมศาลอาจสงในค าพพากษาวาเมอผนนพนโทษตามค าพพากษาแลวหามมให ผนนเขาในเขตก าหนดเปนเวลาไมเกนหาป

3. เรยกประกนทณฑบนคอ ในการพจารณาคดความผดใดถาศาลไมลงโทษผถกฟองแตมเหตอนควรเชอวาผถกฟองนาจะกอเหตรายใหเกดภยนตรายแกบคคลหรอทรพยสนของผอน กดใหศาลมอ านาจทจะสงผนนใหท าทณฑบนโดยก าหนดจ านวนเงนวาผนนจะไมกอเหตดงกลาวแลวตลอดเวลาทศาลก าหนด และจะสงใหมประกนดวยหรอไมกไดถาผนนไมยอมท าทณฑบนหรอหาประกนไมไดใหศาลมอ านาจสงกกขงผนนจนกวาจะท าทณฑบนหรอหาประกนไดหรอจะสงหามผนนเขาในเขตก าหนดกได

4. คมตวไวในสถานพยาบาลถาศาลเหนวา การปลอยตวผมจตบกพรอง โรคจตหรอ จตฟนเฟอน ซงไมตองรบโทษหรอไดรบการลดโทษจะเปนการไมปลอดภยแกประชาชนศาลจะสงใหสงไปคมตวไวในสถานพยาบาลกไดและค าสงนศาลจะเพกถอนเสยเมอใดกได

5. หามการประกอบอาชพบางอยางเมอศาลพพากษาใหลงโทษผใดถาศาลเหนวาผนนกระท าความผดโดยอาศยโอกาสจากการประกอบอาชพหรอวชาชพ หรอเนองจากการประกอบอาชพหรอวชาชพและเหนวาหากผนนประกอบอาชพหรอวชาชพนนตอไปอาจจะกระท าความผดเชนนนขนอก ศาลจะสงไวในค าพพากษาหามการประกอบอาชพหรอวชาชพนน มก าหนดเวลา ไมเกนหาปนบแตวนพนโทษไปแลวกได

การรอการลงโทษ คอ การทศาลพจารณาคดและพพากษาวาจ าเลยมความผด พรอมก าหนดโทษจ าคกทจะลงแกจ าเลยแลว แตยงไมน าตวจ าเลยไปขงไวในเรอนจ าใหโอกาส

69 อจฉรยา ชตนนทน. เลมเดม. น. 179. 70 แหลงเดม. น. 240-241.

DPU

53

แกจ าเลยกลบไปอยกบครอบครวของตน โดยมการคาดโทษไววาหามมใหจ าเลยไปกระท าความผดอกภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด หากจ าเลยฝาฝนไมเขดหลาบไดกลบกระท าความผด อกภายในระยะเวลาทศาลก าหนดไว โจทกกจะขอใหศาลน าโทษดงกลาวไปบวกเขากบโทษ ในคดใหมอก หากโจทกไมขอใหบวกโทษในคดเกาเขากบโทษในคดใหมแลว ศาลยอมไมอาจ บวกโทษได แตถาจ าเลยมไดกลบไปกระท าความผดใดขนอกภายในระยะเวลาดงกลาวโทษตามค าพพากษายอมสนผลลงโดยไมมผลแกจ าเลยอกตอไป

การรอการลงโทษเปนมาตรการทางกฎหมายทยงไมประสงคจะบงคบโทษแกผกระท าความผด เปนการใหโอกาสผกระท าความผด จงเปนวธการทศาลใช เพอหลกเลยงผลรายของ โทษจ าคกระยะสน ส าหรบผทตองโทษจ าคกระยะทไมยาวนก โดยมผลมาจากทฤษฎแกไขฟนฟผกระท าผดทไมตองการใหบคคลเขาไปรบอทธพลในทางเสยหายจากในเรอนจ าและการจ าคกระยะสนไมอาจท าการปรบปรงแกไขใหผกระท าความผดกลบตวไดโดยสมบรณระหวางอยใน เรอนจ านน

การรอการลงโทษ มแนวคดดงตอไปน 1. การรอการลงโทษ เปนการใหโอกาสแกผกระท าความผดท าใหรกษาทรพยากร

บคคล ลดการตอตานหรอเปนปฏปกษกบสงคมจากผกระท าความผด ท าใหการลงโทษตรงกบสภาพความเปนจรง เปนการใหโอกาสแกผกระความผดทสามารถแกไขฟนฟพฤตกรรมไดกลบไปอยกบครอบครวและชมชน เพอเปดโอกาสใหผกระท าความผดกลบตวเปนพลเมองด

2. การรอการลงโทษ เปนการหลกเลยงการลงโทษจ าคกระยะสน เพอไมใหผกระท าความผดไดเรยนรพฤตกรรมทเลวรายจากผตองขงอนในเรอนจ า อนเปนการเพมคนเลวใหแกสงคมมากกวาการคนคนดสสงคม และ เพอไมใหผกระท าความผดมประวตเสอมเสยเมอพนโทษแลว ยากทจะกลบตวเปนพลเมองดประกอบสมมาชพโดยสจรตตอไปได เนองจากสงคมไทยยงไมเปดโอกาสใหแกผกระท าความผดทเคยตองโทษจ าคกมาแลวกลบคนเขาสสงคมไดอยางปกตสข

หลกเกณฑในการรอลงโทษคอ มการกระท าความผด ซงมโทษจ าคก และคดนนศาล จะลงโทษจ าคกไมเกน 3 ป จะเหนไดวากฎหมายก าหนดเฉพาะโทษจ าคกเทานน ดงนนถาศาล จะลงโทษอยางอน เชน โทษปรบ จะใชมาตรการรอการลงโทษไมได นอกจากนโทษจ าคกทศาลจะลงแกผกระท าความผดตองไมเกน 3 ป ไมวาความผดทไดกระท าจะมอตราโทษเทาใดกตาม แตโทษจ าคก 3 ปนตองเปนโทษสดทายทลงแกผกระท าความผดและตองไมปรากฏวาผกระท าความผดไดรบโทษจ าคกมากอน เมอครบองคประกอบทง 2 ประการดงกลาวแลว ศาลตองค านงถงขอเทจจรงดานอาย ประวต ความประพฤต สตปญญาการศกษา สขภาพ ภาวะแหงจตนสย ของผกระท าความผด อาชพ สงแวดลอม และสภาพความผด เมอพจารณาพฤตการณแลว

DPU

54

ถาศาลเหนสมควรศาลจะพพากษาวามความผดจรง แตใหรอการก าหนดโทษหรอรอการลงโทษได ศาลจะปลอยตวผนนไปโดยมขอแมวาผนนจะตองไมกระท าความผดขนมาอก ภายในระยะเวลา ทก าหนดแตตองไมเกน 5 ป นบแตวนทศาลพพากษา

การคมความประพฤตในระหวางรอการลงโทษเปนวธการทใหศาลสามารถใชดลพนจแกผกระท าความผด เพอประกอบการพจารณาวาสมควรจะใหผกระท าความผดตองไดรบโทษหรอควรพนโทษไปและศาลจะก าหนดเงอนไขขนตามทกฎหมายบญญตจะเปนขอใดขอหนงหรอ หลายขอกได คอ

1. ใหไปรายงานตวตอเจาพนกงานทศาลก าหนดเปนครงคราว เพอทเจาพนกงานจะไดสอบถาม แนะน า ชวยเหลอ หรอตกเตอนตามทเหนสมควรในเรองความประพฤตและประกอบอาชพหรอจดใหกระท ากจกรรมบรการสงคมหรอสาธารณประโยชนตามทเจาพนกงานและผกระท าความผดเหนสมควร

2. ใหฝกหดหรอท างานอาชพเปนกจจะลกษณะ 3. ใหละเวนการคบหาสมาคม หรอการประพฤตใดอนอาจน าไปสการกระท าความผด

เชนเดยวกนนนอก 4. ใหไปรบการบ าบดรกษาการตดยาเสพตดใหโทษ ความบกพรองทางรางกายหรอ

จตใจ หรอความเจบปวยอยางอน ณ สถานทและตามระยะเวลาทศาลก าหนด 5. เงอนไขอน ๆ ตามทเหนสมควรก าหนด เพอแกไขฟนฟ หรอปองกนมใหผกระท า

ความผดกระท าหรอมโอกาสกระท าความผดขนอก การทศาลไดก าหนดเงอนไข เพอคมความประพฤตผกระท าความผดน ศาลอาจ

เหนสมควรใหมการแกไขเพมเตม หรอเพกถอนขอหนงขอใดหรอก าหนดเงอนไขขอใดทศาลยงไมไดก าหนดไวเพมเตมขนอกกไดเมอมการรองขอวา พฤตการณทเกยวของแกการคมความประพฤตของผกระท าความผดไดเปลยนแปลงไปโดยผแทนโดยชอบธรรมของผนน ผอนบาลผนน พนกงานอยการหรอเจาพนกงานเปนผรองขอ เพอใหศาลไดทราบถงพฤตการณดงกลาวนนเอง

2.4.2 มาตรการในการลงโทษตามพระราชบญญตจราจรทางบก ประเทศไทยอตราการเสยชวต เนองจากการประสบอบตเหตบนทองถนนนนมอตรา

การบาดเจบและเสยชวตคอนขางสง สาเหตสวนใหญมาจากการขบรถในขณะเมาสรา ซงพฤตกรรมแบบนเมอเกดอบตเหตขนไมเพยงแตสงผลกระทบตอตนเองเทานน แตยงสงผลรายไปสคกรณ

DPU

55

ทยงคงขบรถอยางเคารพกฎจราจร การดมสราหรอของมนเมานนท าใหความสามารถในการควบคมยานพาหนะนนลดลง ท าใหเสยงตอการเกดอบตเหต71

เมอมการกระท าความผดกฎหมายจราจรเปนหนาทของเจาพนกงานทจะตองด าเนนการจบกมผกระท าความผด ออกใบสงใหไปรายงานตว หรอควบคมตวสงพนกงานสอบสวน เพอท าการสอบสวนไปตามอ านาจหนาท แลวสงตวผกระท าผดใหพนกงานอยการ เพอยนฟองตอศาล เพอใหศาล พจารณาลงโทษ เปนไปตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา พระราชบญญตจดตงศาลแขวง และวธพจารณาความอาญาในศาลแขวงฯ และพระราชบญญตจราจรทางบกฯ

พระราชบญญตจราจรทางบกพ.ศ. 2522 มาตรา 43 (2) หามมใหผขบขรถในขณะเมาสราหรอของเมาอยางอนประกอบกบ มาตรา 43 ทวหามมใหผขบขเสพยาเสพตดใหโทษตามกฎหมายวาดวยยาเสพตดใหโทษหรอเสพวตถทออกฤทธตอจตและประสาทตามกฎหมายวาดวยวตถทออกฤทธตอจตและประสาท ทงนตามทอธบดก าหนดโดยประกาศ ในราชกจจานเบกษา ใหเจาพนกงานจราจรพนกงานสอบสวน หรอพนกงานเจาหนาท หรอผตรวจการมอ านาจจดใหมการตรวจสอบผขบขรถบางประเภทตามทอธบดก าหนด โดยประกาศในราชกจจานเบกษาวาได เสพยาเสพตดใหโทษหรอเสพวตถทออกฤทธตอจตและประสาทตามวรรคหนงหรอไม และหาก ผลการตรวจสอบในเบองตนปรากฏวาผขบขนน ไมไดเสพกใหผขบขนนขบรถตอไปไดในกรณทผขบขตามวรรคสองไมยอมใหตรวจสอบใหเจาพนกงานจราจรพนกงานสอบสวนพนกงานเจาหนาท หรอผตรวจการมอ านาจกกตวผนนไว เพอด าเนนการตรวจสอบไดภายในระยะเวลาเทาทจ าเปนแหงกรณ เพอใหการตรวจสอบเสรจสนไปโดยเรวและเมอผนนยอมรบการตรวจสอบแลวหากผลการตรวจสอบในเบองตนปรากฏวาไมไดเสพกใหปลอยตวไปทนท การตรวจสอบตาม มาตรานใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง

ส าหรบโทษส าหรบผขบขผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 157/1 ผขบขผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามค าสงของเจาพนกงานจราจรพนกงานสอบสวนพนกงานเจาหนาทหรอผตรวจการทใหมการตรวจสอบผขบขตามมาตรา 43 ทวหรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามค าสงของผตรวจการทใหมการทดสอบผขบขตามมาตรา 43 ตรตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท

ผขบขผใดฝาฝนมาตรา 43 ทววรรคหนงตองระวางโทษสงกวาทก าหนดไวในกฎหมายวาดวยยาเสพตดใหโทษหรอกฎหมายวาดวยวตถทออกฤทธตอจตและประสาทอกหนงในสาม

71 Gruop3man. (2554). การขบขยานพาหนะในขณะเมาสรา. สบคนเมอ 19 มกราคม 2557, จาก http://group3man-transport54.blogspot.com/2011/10/blog-post_06.html

DPU

56

และใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาหกเดอนหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคสองเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงหาปและปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาทและใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาหนงปหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคสองเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายสาหสผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสองปถงหกปและปรบตงแตสหมนบาทถงหนงแสนสองหมนบาทและใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาสองปหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคสองเปนเหตใหผอนถงแกความตายผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบปและปรบตงแตหกหมนบาทถงสองแสนบาทและใหศาลสงเพกถอนใบอนญาตขบข

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 160 ตรผใดฝาฝนมาตรา 43 (2) ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงปหรอปรบตงแตหาพนบาทถงสองหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ และใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาหกเดอนหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงหาปและปรบตงแตสองหมนบาทถงหนงแสนบาท และใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาหนงปหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายสาหสผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสองปถงหกปและปรบตงแตสหมนบาทถงหนงแสนสองหมนบาทและใหศาลสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดไมนอยกวาสองปหรอเพกถอนใบอนญาตขบข

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนเหตใหผอนถงแกความตายผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบปและปรบตงแตหกหมนบาทถงสองแสนบาทและใหศาลสงเพกถอนใบอนญาตขบข

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 161ในกรณทผขบขผใดไดกระท าความผดตามพระราชบญญตน ใหผบญชาการต ารวจนครบาล ผบญชาการต ารวจภธร ผบงคบการต ารวจจราจร ผบงคบการต ารวจทางหลวง หรอผซงไดรบมอบอ านาจจากผด ารงต าแหนงดงกลาว มอ านาจสงยดใบอนญาตขบขของผนนมก าหนดครงละไมเกนหกสบวน

ผส งยดใบอนญาตขบขตามวรรคหน ง อาจบนทกการยดและคะแนนไวด าน หลงใบอนญาตขบขทถกยดและด าเนนการอบรม ทดสอบผขบขทกระท าผดซ า ตงแตสองครง

DPU

57

ภายในหนงปรวมทงสงพกใชใบอนญาตขบขทเสยคะแนนมากของผขบขนนมก าหนดครงละ ไมเกนเกาสบวนการด าเนนการบนทกคะแนน อบรม ทดสอบผขบขทกระท าผดและการพกใชใบอนญาตขบขใหเปนไปตามทอธบดก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา ผขบขซงถกสง ยดใบอนญาตขบขตามวรรคหนงหรอถกสงพกใชใบ อนญาตขบขตามวรรคสอง มสทธอทธรณค าสงตออธบดภายในสบหาวนนบแตวนทถกสงยดหรอสงพกใชใบอนญาตขบข ใหอธบดวนจฉยอทธรณตามวรรคสภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบ ค าอทธรณถาไมไดวนจฉยชขาดภายในเวลาดงกลาว ใหถอวาอธบดวนจฉยไมใหยดใบอนญาตขบขหรอไมพกใชใบอนญาตขบขตามค าอทธรณของผขบขค าวนจฉยของอธบดใหเปนทสด

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 162 ในคดทผขบขตองค าพพากษาวาไดกระท าความผดตามพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนเกยวกบรถนน ๆ นอกจากจะไดรบโทษส าหรบการกระท าดงกลาวแลวถาศาลเหนวาหากใหผนนขบรถตอไปอาจกอใหเกดอนตราย แกบคคลหรอทรพยสนของผอนใหศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบขของผนนได

ในกรณทศาลเหนวาพฤตกรรมของผกระท าผดตามวรรคหนงยงอยในวสยทจะแกไขฟนฟได ศาลอาจมค าสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนและใหผนนท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนภายใตเงอนไขและระยะเวลาทศาลก าหนดโดยใหอยในความดแลของพนกงานคมประพฤต เจาหนาทของรฐหนวยงานของรฐหรอองคการ ซงมวตถประสงค เพอการบรการสงคมการกศลสาธารณะหรอสาธารณประโยชนทยนยอมรบดแลดวยกไดและถาความปรากฏในภายหลงวาผกระท าผดดงกลาวไมปฏบตตามค าสงหรอเงอนไขทก าหนดไวใหศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบขของผนนตามวรรคหนง

ผใดขบขรถในระหวางทถกเพกถอนใบอนญาตขบขตามค าสงของศาลตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองปและปรบไมเกนสหมนบาท”

ในการทดสอบวาผขบขเมาสราหรอไมนน กระท าโดยการตรวจวดปรมาณแอลกอฮอลในเลอดของผขบข ก าหนดใหท าได 3 วธ72 คอ

1. ตรวจวดลมหายใจดวยเครองมอและอปกรณทใชในการตรวจสอบหรอทดสอบ โดยวธเปาลมหายใจ (Breath Analyzer Test) และอานคาของแอลกอฮอลในเลอดเปนมลลกรมเปอรเซนต

72 ประกาศกรมการขนสงทางบก เรอง ก าหนดหลกเกณฑและวธการตรวจหรอทดสอบสารอนเกดจาก

การเสพสราและก าหนดเจาพนกงานผมอ านาจตรวจหรอทดสอบหรอสงใหผไดรบใบอนญาตเปนผประจ ารถในขณะปฏบตหนาทรบการตรวจหรอทดสอบ พ.ศ. 2554 ในราชกจจานเบกษา เลม 128 ตอนพเศษ 12 ง หนา 60 ลง 28 มกราคม 2554.

DPU

58

2. ตรวจวดจากปสสาวะ 3. ตรวจวดจากเลอก โดยการตรวจวดตามขอ 2 และ 3 ใหใชกรณทไมสามารถทดสอบตามขอ 1 ไดเทานน โดยก าหนดใหปรมาณแอลกอฮอลในเลอดดงตอไปน ถอวาเมาสรา 1. กรณตรวจวดจากเลอดเกน 50 มลลกรมเปอรเซนต 2. กรณตรวจวดจากลมหายใจหรอปสสาวะใหเทยบปรมาณแอลกอฮอลโดยใช

ปรมาณแอลกอฮอลในเลอดเปนเกณฑมาตรฐาน ดงน 1) กรณตรวจวดจากลมหายใจใชคาสมประสทธแปลงคาเทากบ 2000 2) กรณตรวจวดจากปสสาวะใชคาสมประสทธแปลงคาเทากบเศษ 1 สวน 1.3

หากเจาหนาทตรวจพบระดบแอลกอฮอลในเลอดเกนกวาปรมาณทกฎหมายก าหนดจะจบกมและสงฟองศาลภายใน 48 ชวโมงและตอมาศาลจะตดสนใหรบโทษตาม พรบ.จราจรทางบก พ.ศ. 2552 ตามดลยพนจของศาล โดยศาลอาจมมาตรการตาง ๆ ดงตอไปน

มาตรการบนทกคะแนนผกระท าผดกฏจราจร การบนทกคะแนนจะน าไปสการยดใบอนญาตขบขแบบชวคราวจะชวยเพมประสทธภาพ

บทลงโทษของการกระท าผดอนได ระบบการหกคะแนนผขบขยวดยานพาหนะถอเปนการแสดงความรบผดชอบในฐานะผรวมใชถนนและทางหลวงเมอผขบขกระท าความผดจะถกยดใบอนญาตขบข มก าหนดครงละไมเกน 60 วน เมอท าการยดใบอนญาตขบขแลวหลงจากนนจะถกบนทกคะแนนตามฐานความผดโดยบนทกไวดานหลงใบอนญาตขบข และในเครองบนทกขอมล เมอพนกงานสอบสวนไดเปรยบเทยบปรบ หรอคดถงทสดแลว

การบนทกคะแนนหลงใบอนญาตขบข ใชแถบสตกเกอรสขาว กวาง 0.7 เซนตเมตร ยาว 8.5 เซนตเมตร และมโลเขนสญลกษณของส านกงานต ารวจแหงชาตเปนรอยดนก ากบไวทมมขวาดานลางของแถบสตกเกอร การตดคะแนนผขบข จะแบงเปน 4 หมวด คอ ตดคะแนน 10, 20, 30 และ 40 ตามล าดบความผด โดยใชสตกเกอรสแทนคาคะแนนตาง ๆ ตดไวดานหลงใบอนญาตขบขของผกระท าความผด ประวตการขบขฝาฝน กฎจราจรจะไดรบการบนทกไวและมผลตออตราการเพมหรอลดเบยประกนภยของผท าประกน โดยจะตดครงละ 40 คะแนน (สตกเกอรสสม) ในกรณขบรถขณะเมาสราและหากผขบขรายใดถกตดคะแนนเกน 60 คะแนน จะถกสงพกใบขบขครงละไมเกน 90 วน หรอหากท าความผดในขอหาเดยวกน 2 ครงในก าหนด 1 ป จะตองเขารบการอบรมวนยจราจรเปนเวลา 3 ชวโมง ถาท าความผดซ าในขอหาเดยวกน 2 ครงใน 1 ป และมคะแนน

DPU

59

รวมเกน 60 คะแนน จะตองถกพกใบขบขไปพรอมกบ เขารบการอบรมวนยจราจรกอนทจะไปสอบ เพอรบใบขบขคนหากไมผานกจะตองสอบใหมจนกวาจะผาน73

มาตรการอบรมทดสอบผกระท าผด เมอผขบขกระท าความผดซ า 2 ครงในขอหาเดยวกน ภายในก าหนดเวลา 1 ป นบจาก

การกระท าความผดครงแรก จะตองเขารบการอบรมใชเวลา 3 ชวโมง และเมออบรมเสรจสนแลวตองทดสอบความรตามแบบทดสอบใหไดคะแนนมากกวา รอยละ 50 หากคะแนนไมถงเกณฑ จะตองเขาทดสอบซ าจนกวาจะผานการทดสอบ

มาตรการพกใชใบอนญาตขบข เมอผขบขไดกระท าความผดและถกบนทกคะแนนไว มคะแนนรวมกนแลวไมเกน

60 คะแนน หลงจากช าระคาปรบแลวผขบขจะตองถกพกใชใบอนญาตแตละครงมก าหนด ไมเกน 90 วน

หากผขบขรายใดถกตดคะแนนเกน 60 คะแนนจะถกสงพกใบขบขครงละไมเกน 90 วน หรอหากท าความผดในขอหาเดยวกน 2 ครงในก าหนด 1 ป จะตองเขารบการอบรมวนยจราจร เปนเวลา 3 ชวโมง ถาท าความผดซ าในขอหาเดยวกน 2 ครงใน 1 ป และมคะแนนรวมเกน 60 คะแนน จะตองถกพกใบขบขไปพรอมกบเขารบการอบรมวนยจราจรกอนทจะไปสอบ เพอ รบใบขบขคน

มาตรการเพกถอนใบอนญาตขบข ในคดทผกระท าความผดขบขรถยนตขณะเมาสรา เมอศาลพพากษาวาไดกระท า

ความผด นอกจากจะไดรบโทษส าหรบการกระท าดงกลาวแลวถาศาลเหนวาหากใหผนน ขบรถตอไปอาจกอใหเกดอนตรายแกบคคลหรอทรพยสนของผอน ใหศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบขของผนนได ในกรณทศาลเหนวาพฤตกรรมของผกระท าผดยงอยในวสยทจะแกไขฟนฟไดศาลอาจมค าสงพกใชใบอนญาตขบขของผนนและถาความปรากฏในภายหลงวาผกระท าผดดงกลาวไมปฏบตตามค าสงหรอเงอนไขทก าหนดไว ศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบข ของผนน

มาตรการคมประพฤตและการท างานบรการสงคม การท างานบรการสงคม ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56 เปนเงอนไขหนงของ

การคมความประพฤตส าหรบผทศาลพพากษารอการก าหนดโทษหรอรอการลงโทษจ าคก ไมเกนสามป ซงการจดใหกระท ากจกรรมบรการสงคมหรอ สาธารณประโยชนใหเปนไปตามท

73 TIIDA Technical. (ม.ป.ป.). มาตราการบนทกคะแนนผกระท าผดกฎจราจร. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.tiida-club.net/smf/index.php?topic=2750.0;wap2

DPU

60

เจาพนกงานและผกระท าผดเหนสมควรในบางคดแมวาศาลจะไมไดก าหนดเงอนไขท างานบรการสงคมแตหากพนกงานคมประพฤตพจารณาแลวเหนวาการใหผถกคมความประพฤตท างานบรการสงคมจะเปนประโยชนตอการแกไขฟนฟ กอาจจดใหท างานบรการสงคมไดภายใตความสมครใจของผถกคมความประพฤต

การท างานบรการสงคมแทนคาปรบตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 30/1 ใชเปนทางเลอกใหกบผกระท าผดทถกศาลพพากษาลงโทษปรบ แตไมมเงนช าระคาปรบใหยนค ารองตอศาลชนตนทพพากษาคดขอท างานบรการสงคมแทนคาปรบ องคประกอบในการขอบรการสงคมแทนโทษปรบ คอ ศาลพพากษาปรบไมเกน 80,000 บาท ไมมเงนช าระคาปรบบคคลทมสทธรองขอ คอ จ าเลยผตองโทษปรบโดยการยนค ารองตอศาลชนตนทพพากษาคด เพอขอท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนแทนคาปรบและงานบรการสงคม หรอบ าเพญสาธารณประโยชนอนทไมตองใชความรความเชยวชาญอนนอกจาก สองขอขางตน เชน งานท าความสะอาดพฒนาสถานทสาธารณะ งานจราจร เปนตน จ านวน 4 ชวโมง เปนการท างาน 1 วน

มาตรการปรบ การลงโทษผฝาฝนกฎหมายจราจรในทางปฏบตแลวจะเปนโทษปรบเสยมากกวา

ดวยเหตผลทยอมรบกนในนานาประเทศแลววาการกระท าความผดทางคดอาญาในคดเลกนอย ทผกระท าผดไมควรจะตองรบโทษถงจ าคกนน โทษปรบเปนการลงโทษในทางทรพยสนทดทสดทางหนงแตโทษปรบทน ามาใชอยางแพรหลายในประเทศไทยนนมกจะมอตราตายตวส าหรบแตละความผด ทงนโดยพจารณาถงความหนกเบาของความผดเปนส าคญการลงโทษในแงนหากจะมองในแงความเปนธรรมกดจะเปนธรรมเนองจากเปนการลงโทษอยางเสมอหนากน แตหากจะมองในแงทณฑแลวจะเปนปญหาวาจะสนองตอบวตถประสงคในการลงโทษไดเพยงใดหรอไมวตถประสงคของโทษปรบคอ เปนการลงโทษ เพอมใหผถกลงโทษนนกระท าผดซ าอกและ เพอใหผอนเหนตวอยางและเกดความเกรงกลวไมกลากระท าผดเชนนนในภายหนา

โทษปรบเปนโทษฐานหนงตามประมวลกฎหมายอาญาเมอศาลลงโทษปรบ ตามกฎหมายจ าเลยตองช าระคาปรบเปนเงนตามจ านวนในค าพพากษาของศาล ถาไมช าระคาปรบภายใน 30 วน นบแตวนทศาลพพากษาไมวาจะดวยเหตผลใดกตามกฎหมายมขนตอนในการบงคบคดโดยการยดทรพยสนใชคาปรบ หรอกกขงแทนคาปรบ พรอมก าหนดใหถออตรา 200 บาท ตอหนงวนอกทงหามกกขงเกน 1 ป เวนแตโทษปรบเกน 80,000 บาทขนไปใหกกขงเกน 1 ป แตไมเกน 2 ปกได

ปจจบนนรฐไดเพมทางเลอกอกอยางหนงใหกบผตองโทษปรบ คอ การท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณประโยชนโดยตองเปนไปตามขอก าหนดและขนกบดลพนจของศาลดวย

DPU

61

มาตรการจ าคก โทษจ าคก หมายถง การน าผกระท าผด ซงศาลพพากษาลงโทษจ าคกไปควบคมตว

ในเรอนจ าหรอทณฑสถาน การลงโทษจ าคกไมวาจะเปนจ าคกตลอดชวต หรอจ าคกทมก าหนดเวลากตาม เปนมาตรการการลงทณฑทท าใหผรบโทษขาดเสรภาพ ซงนยมใชกนอยางแพรหลายในการลงโทษผกระท าผด ทงนโทษจ าคกจะท าใหผตองโทษส านกในความผด โดยมหลกของการแกแคน การยบยง การปองกน และการแกไขผกระท าความผดประกอบกน

โทษจ าคกแมวาในปจจบนจะไดมการปรบปรงใหกาวหนาทงในดานสถานท การจดระบบในการปกครอง การฝกอบรม การใหการศกษา การใหการรกษาพยาบาลโดยมงแกไขความประพฤตของผกระท าผดใหปรบตวเปนคนดกตาม แตโดยลกษณะโทษจ าคกแลวไมเหมาะกบผทกระท าผดเลก ๆ นอย ๆ ซงอาจไดรบผลรายแรงจากการจ าคกได เชน มการเลยนแบบพฤตกรรมของผถกจ าคกรายอน ดงนนการลงโทษส าหรบผฝาฝนกฎหมายจราจรในปจจบน แมกฎหมายจะก าหนดโทษจ าคกความผดบางมาตรา แตศาลมกไมลงโทษจ าคกแกผกระท าผดกฎหมายจราจร ดวยเหตผลดงกลาว

ตำรำงท 2.1 อตราโทษผขบขรถในขณะเมาสรา (ตรวจพบแอลกอฮอลเกน 50 มลลกรมเปอรเซนต) ตามพระราชบญญตจราจรทางบก ความรายแรง/

โทษ เมาแลวขบ เมาแลวขบเปน

เหตใหผอนไดรบ อนตรายแกกาย หรอจตใจ

เมาแลวขบเปน เหตใหผอนไดรบ อนตรายสาหส

เมาแลวขบเปน เหตใหผอนถงแก

ความตาย

จ าคก ไมเกน 1 ป หรอ 1-5 ป และ 2-6 ป และ 3-10 ปและ ปรบ 5,000-20,000 บาท หรอ

ทงจ าทงปรบและ 20,00-100,000 บาท

และ 40,000-120,000 บาท

และ 60,000-200,000 บาท

และ พกใช

ใบอนญาตขบข ไมนอยกวา 6 เดอนหรอเพกถอนใบอนญาต

ไมนอยกวา 1 ป หรอเพกถอนใบอนญาต

ไมนอยกวา 2 ป หรอเพกถอนใบอนญาต

เพกถอนใบอนญาต

DPU

62

บทท 3 มำตรกำรลงโทษผกระท ำควำมผดจำกกำรขบขระหวำงเมำสรำในตำงประเทศ

การศกษาวจยแนวทางในการปรบปรงและแกไขมาตรการทเกยวของกบกฎหมาย

การขบขขณะเมาสราใหมความเหมาะสมกบสถานการณในปจจบน เมอทบทวนวรรณกรรมเกยวกบแนวความคดและลกษณะของกฎหมายจราจรเปนพนฐานแนวความคด การศกษามาตรการลงโทษผกระท าความผดทเกยวของกบกฎหมายการขบขขณะเมาสราในตางประเทศสามารถแบงแยกเปนการศกษาได ดงน

3.1 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศสหรฐอเมรกา มาตรการลงโทษระดบกลาง การท างานบรการสงคม การกกขงทบาน ศนยเลยงโทษจ าคก ศนยกกขงผถกคมความประพฤต การคมความประพฤตแบบคายฝกทหาร การคมความประพฤตแบบเขมงวด 3.2 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศองกฤษ ประเภทของโทษ อตราโทษของการ “เมาแลวขบ” 3.3 มาตรการในการลงโทษการขบขระหวางเมาสราของประเทศฝรงเศส ความผดอกฤษฏโทษ โทษทางเลอกส าหรบความผดมชฌมโทษ โทษเสรมส าหรบความผดมชฌมโทษ

DPU

63

3.1 มำตรกำรในกำรลงโทษกำรขบขระหวำงเมำสรำของประเทศสหรฐอเมรกำ มาตรการทน ามาใชปฏบตตอผกระท าผดในแตละยคสมยมการพฒนาปรบเปลยนไป

ตามบทบญญตของกฎหมายทผนแปรไปใหทนกบสภาวการณของสงคมท เปลยนแปลงไป เพอใหการปฏบตตอผกระท าผดทน ามาใชนนสามารถอ านวยความยตธรรมใหบงเกดทงแกผกระท าผดเองและผถกกระท าทไดรบความเสยหายจากการกระท าผดนนตลอดจนเปนทยอมรบ ไดจากสงคมในมตของความเปนธรรมและยงจะเปนหลกประกนตอสงคมไดวามาตรการดงกลาวจะสามารถใช เปนกลไกในการปองปรามมใหเกดการกระท าผดในลกษณะเดยวกนขนอก อนจะน าไปสผลสดทายของมาตรการปฏบตตอผกระท าผดในมตการปกปองสงคมใหปลอดพนจากอาชญากรรมไดในอนาคต74

ในววฒนาการของการปฏบตตอผกระท าผดยคปจจบนวธการปฏบตตอผกระท าผดโดยไมใชเรอนจ า (Non-Institutional Treatment) ภายใตมาตรการแกไขฟนฟผกระท าผดในชมชน (Community Based Correction) นบเปนมาตรการหนงทได รบการยอมรบวามประสทธภาพ ในการปรบเปลยนพฤตนสยของผกระท าผดโดยการใหโอกาสแกผกระท าผดทไมใชอาชญากร โดยสนดานใหไดรบการแกไขฟนฟดวยวธการตาง ๆ เพอใหเกดการเรยนรและปรบตวทสอดคลองกบปทสถานและกฎเกณฑตลอดจนเงอนไขตาง ๆ ของสงคมจนสามารถด าเนนชวตรวมกบผอน ในสงคมไดเปนปกตและไมหวนกลบไปกระท าผดซ าขนเมอเทยบกบวธการทใชเรอนจ ามาตรการคมประพฤต (Probation) ทใชปฏบตอยในนานาอารยประเทศในปจจบนจงเปนมาตรการทไดถกพฒนามาจากแนวคดดงกลาวโดยมงเนนการแกไขฟนฟผกระท าผดรายบคคลโดยอาศยการระดมทรพยากรในชมชนใหเขามามสวนรวมเปนส าคญแตอยางไรกตามยงมผกระท าผดจ านวนไมนอยทไมไดเปนอาชญากรโดยสนดานและยงอยในวสยทจะสามารถแกไขฟนฟใหปรบปรงแกไขพฤตนสยไดแตกลบตองไดรบการลงโทษดวยวธการจ าคกดวยเหตผลทวาการกระท านนมลกษณะ ของความรนแรงตามทกฎหมายก าหนดในขณะทสงคมเองกไมอาจยอมรบใหรอการลงโทษจ าคกและใชวธการคมประพฤตแบบปกตกบผกระท าผดเหลานไดมาตรการลงโทษระดบกลาง (Intermediate Punishment) จงเปนอกทางเลอกหนงทพฒนาขนส าหรบผกระท าผดทจะใชวธการลงโทษจ าคกกดจะมความรนแรงเกนไปแตจะใชวธการคมประพฤตกจะเบาเกนไปแนวคดนมทมาสวนหนงมาจากสภาพปญหานกโทษลนเรอนจ าของประเทศสหรฐอเมรกาตอมาในป ค.ศ. 1990 กระบวนการยตธรรมทางอาญาสหรฐอเมรกาจงไดเรมหามาตรการในการลงโทษทเหมาะสม

74 กรรณการ แสงทอง. (ม.ป.ป.). มาตรการลงโทษระดบกลาง: อกทางเลอกของการปฏบตตอผกระท าผด.

สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.oja.go.th/new2011/document/Lists/Download_1/Attachments/24/oja_symposium_5_G1.pdf

DPU

64

และเพยงพอกบการแกไขฟนฟผกระท าผดพอ ๆ กบการจดการในเรอนจ าจงท าใหเกดการพฒนาวธการปฏบตส าหรบผกระท าผดกลมนขน75

มาตรการลงโทษระดบกลาง McCarthy and McCarthy ได ใหความหมายไวว ามาตรการลงโทษระดบกลาง

เปนทางเลอกแทนการคมความประพฤตและการจ าคก ซงถกจดใหเปนมาตรการในระดบกลาง (Mid-Rangdisposition) ระหวางจ าคกกบคมประพฤต เพอใชกบผกระท าผดในชมชนทสะทอนใหเหนการโตตอบตอการกระท าผดไดดกวาการใชการคมความประพฤตหรอการใชการจ าคกแตเพยงอยางใดอยางหนง เชน การใชการคมประพฤตแบบเขมงวด (Intensive Probation Supervision) การกกขงทบาน (Home Arrest) การใชอปกรณควบคมอเลคทรอนกส (Electronic Monitoring) หรอการเขาคายแบบทหาร (Boot Camp) เปนตน ทงนเพราะเหตทผกระท าผดจ านวนหนงอยในวสย ทสามารถปลอยใหกลบคนสสงคมไดเลยในขณะทอกจ านวนหนงไมควรถกปลอยกลบสสงคมและยงมผกระท าผดอกกลมหนงทควรถกลงโทษทเบากวาการจ าคกแตตองหนกกวาการถกปรบหรอถกคมความประพฤตตามทปฏบตอย ซงสอดคลองกบท Abadinsky ใหความเหนวามาตรการลงโทษระดบกลางเปนการลงโทษทมงเนนไปทการบงคบใชกฎหมายใหสอดคลองเหมาะสมกบระดบ ของการกระท าผด76

การใชมาตรการลงโทษระดบกลางจงมจดมงหมายพนฐานอย 3 ประการคอ 1. เพอคมครองปองกนชมชน 2. เพอสรางล าดบขนของการลงโทษทเหมาะสมกวาการคมความประพฤตและ

การจ าคก 3. เพอลดคาใชจายของเรอนจ า อยางไรกตามเปาประสงคหลกของมาตรการลงโทษระดบกลางก คอ การลดจ านวน

ผตองขงลงนนเองนอกจากนมาตรการดงกลาวยงมงปองกนการกระท าผดซ าและสรางกลไก ในการควบคมผกระท าผดทไมจ าเปนตองใชเรอนจ า ซงสนเปลองงบประมาณทงยงสามารถขยายขอบเขตการใชไปยงผถกคมความประพฤตทงในชนรอลงอาญาและชนพกโทษทฝาฝนเงอนไข การคมความประพฤต มเชนนนทางเลอกในอดตของพนกงานคมประพฤตเองกมเพยงรายงานศาล เพอเพกถอนหรอใหคมความประพฤตแบบปกตตอไปเทานน

75 แหลงเดม. 76 Bernard J., Jr. McCarthy, Matthew C. Leone and Belinda Rodgers McCarthy (2000) Community-

Based Corrections. Wadsworth.

DPU

65

ในประเทศสหรฐอเมรกาไดมการน ามาตรการลงโทษระดบกลางมาใชเปนมาตรการทางเลอกแทนการลงโทษจ าคกหรอโทษปรบเปนเวลากวาสบปแลว ซงชวยลดปญหาความแออด ในเรอนจ าและงบประมาณคาใชจายของรฐนอกจากนยงเพมมลค าจากการท างานบรการสงคม ทไมมคาตอบแทนท าใหสงคมรวมทงผเสยหายไดรบการชดใชดวยผลการท างานของผกระท าผด อกดวย

ในมลรฐจอรเจยสหรฐอเมรกา ซงถอเปนตนแบบของการใชมาตรการลงโทษระดบกลางจะมล าดบขนของการใชมาตรการลงโทษระดบกลาง ซงมระดบความเขมขนของ การควบคมดแลอยระหวางการคมประพฤตแบบปกต (Basic Probation) ไปจนถงการใชเรอนจ า (Prison) โดยเพมระดบความเขมขนดงกลาวขนตามล าดบดงน77

การท างานบรการสงคม การท างานบรการสงคม (Community Service-CS) เปนการใหผกระท าผดตองท างาน

ใหกบชมชนคลายกบเปนการชดใชความเสยหายโดยเนนการใชแรงงานมากกวาการใชตวเงน เชน ท าความสะอาดชมชน ท างานใหบานพกคนชรา เปนตน โดยศาลมอ านาจจะสงใหไปท างานบรการสงคมเพยงอยางเดยวหรอใหท าควบคไปกบการถกคมความประพฤตดวยกไดและในการใช CS ใหเปนการลงโทษระดบกลางนนจะตองก าหนดเวลาท างานไมนอยจนเกนไป ดงเชน ในมลรฐจอรเจยจะใหท างานบรการสงคมถง 132 ชวโมงและใชการคมความประพฤตแบบเขมงวด พรอมไปดวย78

การกกขงทบาน การกกข งทบ าน (House Arrest ห รอ Home Confinement หรอ Home Detention)

เปนการก าหนดใหผกระท าผดอยในบานของตนเองทกวนในชวงเวลาหนงจะออกนอกบานไดเฉพาะกรณไปท างานไปเรยนหรอรบค าปรกษาแนะน าวธนมกใชเปนเงอนไขหนงในการคมความประพฤตแบบเขมงวดใชไดกบทงผกระท าผดทเปนเดกและผใหญ การตรวจสอบการอยทบานน อาจตรวจสอบผานทางโทรศพทและการออกไปสอดสองทบานหรออาจผานทางเครองมออเลคทรอนกสทเรยกวาการควบคมดวยเครองอเลคทรอนกส (Electronic Monitoring-EM หรอ Electronic Surveillance) การใชวธกกขงทบานแลวควบคมดวย EM นจะมการใช 2 แบบคอ

77 Abadinsky, Howard. Probation and Parole: Theory and Practice, 1997. อางถงใน กรรณการ แสงทอง.

(ม.ป.ป.). มาตรการลงโทษระดบกลาง: อกทางเลอกของการปฏบตตอผกระท าผด (น. 1:4:3). สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.oja.go.th/new2011/document/Lists/Download_1/Attachments/24/oja_symposium_5_G1.pdf

78 แหลงเดม.

DPU

66

การตดตอแบบตอเนอง (Continuous Contact) ดวยการสงสญญาณไปยงเครองรบทตวผกระท าผดตลอดเวลาเมอใดทผกระท าผดออกนอกเขตบานอปกรณจะสงสญญาณผานโทรศพทไปยงศนยควบคมกบการตดตอแบบก าหนด (Programmed Contact) ดวยการใหคอมพวเตอรจากศนยควบคมสมโทรศพทไปยงผกระท าผดทถกกกขงทบาน เพอตรวจสอบวายงอยในบานหรอไม79

ศนยเลยงโทษจ าคก ศนยเลยงโทษจ าคก (Probation Diversion Center) เปนการควบคมตวไวในสถานททจด

ไวคลายกบหอพกนกศกษาผกระท าผดคอนขางมอสรเสรเพราะสามารถออกไปท างานนอกศนยในชวงกลางวนแตตองจายคาทพกคาอาหารภายในศนยเองและเมอกลบเขาศนยตองท าตามกฎระเบยบในการรกษาความสงบความสะอาดในศนยและหองพกตองท างานบรการสงคม และเขาโปรแกรมแกไขฟนฟ เชน โปรแกรมการเลกสราโปรแกรมการเลกเสพยาเสพตด เปนตน80

ศนยกกขงผถกคมความประพฤต ศนยกกขงผถกคมความประพฤต (Probation Detention Center) ผกระท าผดจะถกจ ากด

เสรภาพในศนย ซงคลายกบทกกกนตวชวคราวทไมใชคกเพราะมสภาพความเปนอยสะดวกสบายพอควรแต ใช ระบบรกษาความมนคงปลอดภยข นต าแบบเ รอนจ า (Minimum Security) ในทางปฏบตจะใหผถกคมประพฤตพกอยประมาณ 60-120 วนและอาจใชกบผถกคมประพฤต ทกระท าผดเงอนไขของศาลหรอกระท าผดในคดจราจรกไดอยางไรกตามการรกษาระเบยบวนย ยงไมหนกเทา Probation Boot Camp81

การคมความประพฤตแบบคายฝกทหาร การคมความประพฤตแบบคายฝกทหาร (Probation Boot Camp) หรอการคมความ

ประพฤตแบบใหตกใจกลว (Shock Probation) บางทเรยกวา Shock Incarceration (การจ าคกแบบใหตกใจกลว) หรอ Split Sentence (ค าพพากษาแบบแยกสวน) เพราะวาสวนแรกของค าพพากษาอาจใหเขาเรอนจ าหรอสงตวเขา Boot Camp (ไมใชเรอนจ า) ในสวนทสองจะใชวธคมความประพฤตตอหลงจากออกจากเรอนจ าหรอออกจาก Boot Camp การใช Probation Boot Camp มหลกเกณฑวาผกระท าผดจะตองถกจ าคกกอน 3 ถง 6 เดอนหรออยใน Boot Camp ทไมใชเรอนจ า 3 เดอนแลวจงออกมาสสงคมภายนอกและเนนการใชกบผกระท าผดทอายไมมากนกและไมเคยถกจ าคกมากอน

79 กรรณการ แสงทอง. (ม.ป.ป.). มาตรการลงโทษระดบกลาง: อกทางเลอกของการปฏบตตอผกระท าผด

(น. 1:4:5). สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.oja.go.th/new2011/document/Lists/Download_1/Attachments/24/oja_symposium_5_G1.pdf

80 แหลงเดม. น. 1,4,5. 81 แหลงเดม. น. 1,4,6.

DPU

67

ภายใน Boot Camp จะมการฝกฝนแบบทหาร (Military Basic Training) ในทางปฏบต Boot Camp จงใชไดทงกบผกระท าผดทศาลสงใหใชโดยตรงหรอใชกบผตองขงทไดรบการพกการลงโทษตามทเหนสมควร82

การคมความประพฤตแบบเขมงวด การคมความประพฤตแบบเขมงวด (Intensive Probation Supervision-IPS หรอ Intensive

Supervision of Probation -ISP) เปนวธการทเนนความเขมงวดกบเสรภาพของผกระท าผดในชมชน (Restrictions on Freedom in the Community) เพอเลยงการจ าคกและลดการกระท าผดในอนาคตวตถประสงคของ IPS กคอ เพมการตดตอสมพนธระหวางพนกงานคมประพฤตกบชมชน เพอดแลผถกคมความประพฤตใหรบผดชอบตอความผดของตนเอง เชน ชดใชคาเสยหายใหเหยออาชญากรรมท างานบรการสงคมเสยคาธรรมเนยมการคมความประพฤต (Probation Fee) เปนตนอกทง เพอลดโอกาสทจะกระท าผดซ าการคมประพฤตแบบเขมงวดเปนหนงวธการของมาตรการลงโทษระดบกลางในกลมของการลงโทษทไมใชการควบคมไวในสถานททจดให (Non-Residential Sanction) แตเปนการปลอยผกระท าผดออกไปอยในชมชนภายใตการควบคมและสอดสองอยางเครงครดทเพมระดบของความเขมงวดกวดขนใหมากขนไปกวาการควบคมและสอดสองในการคมประพฤตปกต เพอเปนการหลกเลยงการจ าคกและลดการกระท าผดทอาจเกดขนในอนาคต รวมทงลดขอโตแยงดานประสทธภาพของการคมประพฤตทเกดจากการควบคมดแลทผอนปรนไมเครงครดเทาทควรส าหรบผกระท าผดบางประเภทการคมประพฤตแบบเขมงวดนสามารถน ามาใชไดทงในขนตอนกอนและหลงการจ าคกและการบงคบใชอาจมการก าหนดเงอนไขและกฎเกณฑความเครงครดทแตกตางกนไปแตอยางไรกตามประเดนส าคญของการน าวธการนไปใช กคอ ตองใชใหเหมาะสมกบความผดโดยทประสทธภาพของวธการด าเนนการจะขนอยกบการเพมความถของการปฏสมพนธในการควบคมดแลระหวางเจาหนาทกบผกระท าผดท เนน การตดตามตรวจตราและควบคมเพมขนจากใหการบรการดานการแกไขฟนฟ เชนทปฏบตอยในการคมประพฤตปกต83

โดยทวไปในการน าวธการคมประพฤตแบบเขมงวดมาใชในสหรฐอเมรกาพบวาสามารถจ าแนกความเหมอนและความแตกตางของแนวคดในการใชวธการการคมประพฤตแบบเขมงวดในแตละรฐออกได 3 แนวคด84 ดงน

82 แหลงเดม. น. 1,4,6. 83 แหลงเดม. น. 1,4,5. 84 อรนตย บญยรตนพนธ. (2548). มาตรการคมประพฤตแบบเขม. น. 49.

DPU

68

1. แนวความคดแบบยตธรรม (Justice Model) เปนรปแบบท เนนการลงโทษ คอการลงโทษควรจะมความเหมาะสมพอดกบการกระท าผดและผกระท าผดสมควรไดรบโทษตามความรายแรงของการกระท าการคมประพฤตแบบเขมงวดตามแนวคดนจงเนนหนกในประเดนตอไปน

1.1 ผถกคมความประพฤตจะตองตดตอกบพนกงานคมประพฤตทกวน 1.2 ผถกคมประพฤตตองท างานบรการสาธารณะ 1.3 ผคมความประพฤตตองชดใชคาเสยหายแกผเสยหายจากการกระท า 1.4 ไมตองมการใหค าแนะน าปรกษาในปญหาตาง ๆ ทเกยวกบตวผกระท าผด 1.5 ไมมการจดใหผกระท าผดเขารบการบ าบดแกไขฟนฟ

2. แนวความคดแบบควบคมความเสยง (Limited-Risk Control Model) เปนรปแบบ ทค านงถงการเกดอาชญากรรมในอนาคตและใชแผนการประเมนความเสยงโดยใหผกระท าผด อยภายในขอบเขตการควบคมทมประสทธภาพรปแบบนเปนแผนการลงโทษทมเหตมผลมการระบขอบเขตทแนนอนชดเจนของการลงโทษระดบการควบคมจะแตกตางกนไปขนอยกบผลการประเมนระดบของความเสยง ซงศาลจะตองมนใจไดในผลการประเมนความเสยงทท านายถง ความเปนไปไดของการท าผดซ าไดอยางนาเชอถอโดยจะพพากษาใหผกระท าผดอยภายใตการสอดสองดแลของชมชน ซงมความเขมขน 3 ระดบ คอ นอย ปกต และมาก เมอเปรยบเทยบกบแนวความคดแบบยตธรรมแลวแนวความคดแบบควบคมความเสยงจะมความยดหยนมากกวาเพราะจะมการประเมนซ าเปนชวง ๆ ส าหรบการเฝาตดตามสงเกตพฤตกรรมและปรบเปลยนการออกสอดสองโดยชมชนตามความเหมาะสม85

3. แนวความคดแบบการปฏบตแบบดงเดม (Traditional Treatment Oriented Model) เปนแนวความคดทเนนการแกไขฟนฟผกระท าผดโดยใหมการด าเนนชวตรวมกนระหวางผกระท าผดกบประชาชนในชมชนทอยอาศยนนรปแบบน เปนการรวมประสานแนวความคดแบบ ความยตธรรมกบแนวความคดควบคมจ ากดความเสยงดวยก าหนดเปาหมายส าคญไวทการปรบเปลยนพฤตกรรมของผกระท าผดแตละราย ดงนนรปแบบนจงมการด าเนนการทรวมถง การพฒนาคณภาพและควบคมพฤตกรรมของผกระท าผดในชมชน เชน การท างานการศกษา การบรการสาธารณะ การก าหนดเวลาหามออกจากบาน การจายเงนคาทดแทนความเสยหาย ตองมการท างานเตมเวลาหรอมการฝกหดอาชพ มการใชผสนบสนนชมชนหรอผอปถมภอน ๆ ทสามารถชวยเหลอและแนะน าผกระท าผดไดเนนการรวมตวกนของชมชน เพอระดมความคดในการแกไขฟนฟผกระท าผด

85 แหลงเดม. น. 49.

DPU

69

อยางไรกตามในปจจบนไมมรฐใดในสหรฐทใชวธการคมประพฤตแบบเขมงวด ในรปแบบแนวความคดแบบยตธรรมทงหมดแตมหลายรฐ เชนรฐโอเรกอนและรฐแมสซาซเซสท ทใชแนวความคดแบบควบคมความเสยงในขณะทรฐนวเจอรซและรฐจอรเจยใชการคมประพฤตแบบเขมงวดตามแนวความคดแบบการปฏบตแบบดงเดม

การน าวธการคมประพฤตแบบเขมงวดมาใชปฏบตเปนไป เพอสนองตอบตอวตถประสงค86 ดงน

1. เพอใชเปนมาตรการทชวยเบยงเบนผกระท าผดออกจากเรอนจ าโดยเฉพาะ ผทกระท าผดในครงแรกหรอผทไมใชผรายหรออาชญากรโดยสนดาน เพอปองกนมใหเกดตราบาปจากการจ าคกวธการนจะชวยแยกผกระท าผดไมใหเขาไปมโอกาสเรยนรชองทางการกระท าผด จากผตองขงดวยกนและไมตองประสบกบภาวะตงเครยดทางอารมณรวมทงหลกเล ยงการถก ลวงละเมดทางกายดวยความจ ายอม

2. เพอใหผกระท าผดไดรบการแกไขฟนฟอยในชมชนทตนเปนสมาชกและยงคงสามารถด าเนนชวตอยกบครอบครวของตนสามารถประกอบอาชพการงาน เพอหารายไดจนเจอครอบครวตลอดจนสามารถช าระภาษบ ารงรฐและยงจะสามารถช าระคาธรรมเนยมในการถก คมความประพฤตไดอกดวย

3. เพอเพมหลกประกนความปลอดภยใหแกชมชนวาเมอปลอยผกระท าผดกลบคน สชมชนแลวการควบคมดแลทเขมงวดดวยเทคโนโลยททนสมยตามมาตรการนจะชวยลดโอกาส ทผกระท าผดรายนนจะหวนกลบไปกระท าผดซ าและยงจะท าใหเกดจตส านกความรบผดชอบ ตอตนเองและสงคมได

4. เพอบรรเทาปญหาความหนาแนนของผตองขงในเรอนจ าทมปรมาณมากมาย ลนเรอนจ า

5. เพอเปนการลดงบประมาณคาใชจายของเรอนจ าในการควบคมตวผตองขง จ านวนมาก

6. เพอใชวธการคมประพฤตแบบเขมงวดเสมอนเปนการลงโทษผกระท าผดโดย อาจใชวธการนโดยล าพงอยางเดยวหรอใชเปนมาตรการรวมกบบทลงโทษอยางอน เชน การใช การคมประพฤตแบบเขมงวด กบการกกขงภายในบานโดยใชเครองมออเลคทรอนกสหรอ ใชมาตรการคมประพฤตแบบเขมงวดรวมกบการท างานบรการสาธารณะ เปนตน

86 อรนตย บญยรตนพนธ. เลมเดม. น. 47.

DPU

70

รปแบบของการลงโทษในคดอาญาในระบบของรฐบาลกลาง (Federal System) ของประเทศสหรฐอเมรกาไดแก

1. การภาคทณฑ (Probation) ถอเปนโทษอาญาสถานเบาทสดโดยจ าเลยไมตองถกจ าคก เวนแตจ าเลยฝายฝนเงอนไขของการภาคทณฑ ศาลจะภาคทณฑจ าเลยเมอเหนวาจ าเลยมโอกาสฟนฟกลบตวเปนคนด โดยศาลจะก าหนดเงอนไข ซงจะชวยใหจ าเลยสามารถฟนฟและ มโอกาสจะท าประโยชนคนแกสงคมอนเนองมาจากผลของการกระท าผดของจ าเลย

2. มาตรการแบบ Halfway-House หรอ Community Correction Center มลกษณะคลายสถานกกกนทจะใหผกระท าความผดอยรวมกนโดยแตละคนมหนาทท างานรบใชชมชนรวมถงดแลสถานกกกน เชน การท าความสะอาด ในบางครงผกระท าความผดจะไดรบอนญาตใหออกนอกสถานกกกนไปท างานท อนไดหรอสามารถเดนทางไปพบครอบครวตามชวงเวลา ทก าหนดอยางชดเจน เหนวามาตรการนเปนมาตรการทมความยดหยนเนองจากแมผกระท าความผดจะถกจ ากดอยในสภาพแวดลอมทถกควบคมแตกยงเปดโอกาสใหผกระท าความผดมสวนรวม และเปนสวนหนงกบสงคม ครอบครว ภายใตเงอนไขวาผกระท าความผดตองไมไปยงเกยวกบการกระท าความผดอก

3. การตรวจตราโดยอาศยอปกรณอเลคทรอนกส (Electronic Monitoring) โดยการใหจ าเลยอยทบานของตนเอง (Home Detention) โดยสวมอปกรณอเลคทรอนกสทขอเทา เพอแจงเจาหนาทเมอจ าเลยออกนอกบรเวณบาน อกทงในปจจบนยงไดเพมเทคโนโลยตดตามตว (GPS: Global Positioning System) เพอใหเจาหนาทสามารถตรวจสอบไดวาจ าเลยอยทใด

4. บทลงโทษทางด านการเงน (Monetary Penalty) โดยศาลจะตองพ จารณา จากรายงานกอนการก าหนด ซงรายงานจะมการตรวจสอบประวตทางการเงนของจ าเลย เพอทจะก าหนดคาปรบทจะลงแกจ าเลย ทงนตองเปนไปตามทบญชอตราโทษมาตรฐานก าหนดไวดวย

5. การทดแทน (Restitution) วตถประสงคของการทดแทน เพอใหผเสยหายกลบคนสฐานะเดมใหมากทสดในทางปฏบตบทลงโทษรปแบบนจะใชกบการกระท าความผดทเกยวกบการเงน เชน ความผดฐานยกยอก โดยศาลสามารถสงใหจ าเลยน าทรพยสนกลบมาคนแกผเสยหาย หากทรพยสนทน าไปเปนเงน ศาลสามารถสงใหจ าเลยน าเงนมาคนทงหมดหรอผอนช าระ

6. การรบทรพยสน (Forfeiture of Property) ถาทรพยสนเปนทรพยสนทไดมาจาก การกระท าความผด ไดมาจากการกระท าความผด มไวเปนความผด หรอใชในการกระท าความผด

7. การบรการสงคม (Community Service) วตถประสงค เพอใหจ าเลยท าประโยชน คนแกสงคม เพอชดเชยความเสยหายทจ าเลยกอขน

DPU

71

รปแบบการลงโทษดงทกลาวมาแลวเปนการลงโทษทจ าเลยไมตองถกบงคบใหตองอยในเรอนจ า อยางไรกตามหากเปนความผดทรนแรง จ าเลยกตองไดรบโทษทรนแรงขน เชน จ าคกหรอประหารชวต ขอบเขตของการลงโทษจ าคกมตงแต 1 วนถงตลอดชวต ในระบบของรฐบาลกลางหากจ าเลยตองค าพพากษาใหจ าคกตลอดชวตหมายถงตลอดทงชวตของจ าเลยคนนนอยางแทจรง โดยไมมการลดหยอนโทษระหวางถกจ าคก ส าหรบโทษทรนแรงทสด คอ โทษประหารชวต (Death Penalty/Capital Punishment) ส าหรบความผดอาญาอกฉกรรจ

ในบางครงศาลในประเทศสหรฐอเมรกาน าโทษจ าคกมาผสมผสานกบโทษรปแบบ อน ๆ เชน

1. Split Sentence คอ รปแบบการลงโทษทจะแบงระยะเวลาเปนสองชวง เชน ชวงแรกจ าเลยจะถกจ าคกในเรอนจ า ภายหลงอาจถกควบคมตวในบานแบบ Halfway-House

2. การลงโทษจ าคกเพยงอยางเดยวโดยเพมเงอนไขวาภายหลงจ าเลยถกปลอยตวจะตองอยภายใตการควบคมดแลของเจาหนาท (Supervised Release) โดยระยะเวลาในการควบคมจะอยระหวาง 1-10 ป ภายในระยะเวลาทจ าเลยไดรบการปลอยตวจากเรอนจ าจะมเจาหนาทตดตามพฤตกรรมแมวาจ าเลยจะออกไปอยในสงคม โดยจ าเลยจะตองปฏบตตามเงอนไขทศาลก าหนด ไวทงหมด เชน หามกระท าผดซ าอก หามยงเกยวกบสารเสพยตดอก หรอใหจ าเลยไปพบทปรกษา เปนตน วตถประสงคในการปลอยตวภายใตการควบคม เพอใหจ าเลยสามารถกลบคนสสงคมและฟนฟตนเอง เพอใหตนมสวนรวมกบสงคม และในขณะเดยวกนกสามารถตรวจสอบไดวาจ าเลยจะไมกลบไปกระท าผดซ าอก

กฎหมาย Acts 24 of 2003 ของ รฐ Pennsylvania ใน เ รอง Driving after imbibing alcohol or using drugs (การขบรถภายหลงจากการดมสราหรอใชยาเสพตด) สรปประเดนส าคญ จากกฎหมายไดดงตอไปน คอ การก าหนดความผดของผขบขรถทมระดบแอลกอฮอลจาก .10 เปน .08% และบงคบใหผกระท าความผดซ า (กระท าความผดสองครงขนไป) ตองตดเครอง Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอลในลมหายใจ สงกวาทกฎหมายก าหนดและยงใหความส าคญกบการบ าบดรกษาผตดแอลกอฮอลหรอผตดยาเสพตดรวมทงก าหนดระบบการลงโทษผกระท าความผดสามครงและการลงโทษโดยการจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพ ซงไดแบงระดบความรายแรงของการกระท าความผดตามระดบแอลกอฮอลและจ านวนครงในการกระท าความผด โดยมสาระส าคญดงตอไปน87

87 ศนยวจยปญหาสรา. (ม.ป.ป.). มาตรการทางกฎหมายของรฐ Pennsylvania เรอง “เมาไมขบ.” สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://cas.or.th/index.php/alcoholdb/read/45

DPU

72

ตำรำงท 3.1 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอล .08 - .099%

กระท าความผดครงแรก - ไมมการพกใบอนญาตขบข - ถกคมประพฤตขนสงไมเกน 6 เดอน - ปรบ 300 ดอลลาร - จายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ไมตองตดตงเครอง Ignition Interlock

กระท าความผดครงทสอง - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 12 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 5 วนแตไมเกน 6 เดอน - ปรบ 300-2,500 ดอลลาร - จายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

กระท าความผดสามครงขนไป - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 12 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 10 วนแตไมเกน 2 ป - ปรบ 500-5,000 ดอลลาร - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

DPU

73

ตำรำงท 3.2 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอลสง .10-.159%

กระท าความผดครงแรก - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 12 เดอน - จ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทเปนเวลา 60 วน - ถกจ าคกอยางนอย 48 ชวโมงแตไมเกน 6 เดอน - ปรบ 500-5,000 ดอลลาร - จายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ก าหนดอตราความเรวในการขบรถ

กระท าความผดครงทสาม - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 18 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 90 วนแตไมเกน 5 ป - ปรบ 1,500-10,000 ดอลลาร - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

กระท าความผดสครงขนไป - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 18 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 1 ปแตไมเกน 5 ป - ปรบ 1,500-10,000 ดอลลาร - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

DPU

74

ตำรำงท 3.3 แสดงการก าหนดโทษแกผกระท าความผดทมระดบแอลกอฮอลสงมาก .16 % และ สงกวา

กระท าความผดครงแรก - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 12 เดอน - จ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทเปนเวลา 60 วน - ถกจ าคกอยางนอย 72 ชวโมงแตไมเกน 6 เดอน - ปรบ 1,000-5,000 ดอลลาร - จายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ก าหนดอตราความเรวในการขบรถ

กระท าความผดครงทสอง - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 18 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 90 วนแตไมเกน 5 ป - ปรบขนต า 1,500 ดอลลาร - จายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

กระท าความผดสามครงขนไป - พกใบอนญาตขบขชวคราวไมเกน 18 เดอน - ถกจ าคกอยางนอย 1 ปแตไมเกน 5 ป - ปรบขนต า 2,500 ดอลลาร - อาจตองเขารบการบ าบดรกษาตามค าสงศาล - ตองตดตงเครอง Ignition Interlock เปนก าหนดเวลา 1 ป

มาตรการก าหนดโทษแกผกระท าความผดฐานขบรถภายหลงจากการดมสราหรอ

ใชยาเสพตดในลกษณะตาง ๆ ไดแก 1. Two-hour Rule ก าหนดใหผขบขรถทมระดบแอลกอฮอลสงกวาทกฎหมายก าหนด ถกหามขบรถเปน

เวลา 2 ชวโมงเนองจากเปนชวงเวลาทจะไมสามารถควบคมยานพาหนะนนไดภายหลง จากดมเครองดมทมแอลกอฮอล

DPU

75

2. Ungraded Misdemeanors เปนการกระท าความผดครงแรกหรอครงทสอง ซงจะใชวธการคมประพฤตหรอจ าคก

ไมเกน 6 เดอน ถอเปนความผดลหโทษ 3. Treatment ในกรณทผกระท าความผดเปนผตดสราเรอรงศาลสามารถมค าสงใหผกระท าความผด

เขารบการบ าบดโดยก าหนดเงอนไขไวในค าพพากษา (Court Reporting Network) และศาลยงสามารถก าหนดใหผกระท าความผดท างานบรการสงคมไดอกดวย (Community Service Assignments)

4. Occupational Limited License การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด เชน

พนกงานขบรถโรงเรยน 5. Ignition Interlock การก าหนดใหผกระท าความผดซ า (กระท าความผดสองครงขนไป) ตองตดเครอง

Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอลในลมหายใจ สงกวาทกฎหมายก าหนด

6. Accelerated Rehabilitative Disposition การก าหนดอตราความเรวในการขบรถ ซงผกระท าความผดจะตองยอมรบไปปฏบต

ภายในก าหนดเวลา 10 ป โดยการใชมาตรการก าหนดอตราความเรวนจะไมใชบงคบในกรณทเกดอนตรายแกชวตและรางกายของผอน

7. Probable Cause เจาหนาทต ารวจมอ านาจสงใหหยดรถและตรวจสอบไดในกรณทมเหตตองสงสยวา

ผขบขรถมระดบแอลกอฮอลสงกวาทกฎหมายก าหนด 8. Points, Costs & Fine Distribution ก าหนดใหผขบขรถทมระดบแอลกอฮอลสงกวาทกฎหมายก าหนด อาจถกตดคะแนน

ในการตอใบอนญาตขบรถยนตหรอในกรณทมการฟองคดตอศาลผกระท าความผดจะตองรบผดชอบในคาใชจายในทางเทคนคเกยวกบการตรวจหาระดบแอลกอฮอล หรออาจจะตองจายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย

DPU

76

3.2 มำตรกำรในกำรลงโทษกำรขบขระหวำงเมำสรำของประเทศองกฤษ เดมกฎหมายองกฤษ แบงประเภทความผดออกเปนสามประเภท คอ ความผดอกฉกรรจ

(Felony) ความผด Misdemenours และ Petty Offences ตอมาถกยกเลกไปและมาแบงเปนประเภทความผดโดยถอตามวธพจารณา โดยแยกเปนความผดทตองพจารณาในศาล Crown Court และ มคณะลกขนเปนผพจารณาปญหาขอเทจจรงท เรยกวา Offences Triable Only Indictment กบความผดทพจารณาโดยรวบรด โดยศาล Magistrate เรยกวา Offences Triable Summarily และประเภททสามารถพจารณาโดยรวบรดหรอโดย Indictment กได88 (Offences Triable Either Way) และมการแบงความผดอกลกษณะหนง โดยแบงตาม Criminal Act 1967 โดยแยกเปนความผด ทอาจจบไดโดยไมมหมายจบ Arrestable Offences และความผดทไมอาจจบไดโดยไมมหมายจบ ถาไมใชความผดซงหนา (Nonarrestable Offences)89

ในปจจบนกฎหมายองกฤษก าหนดความผดไวโดยกฎหมายลายลกษณอกษร (Statutory Offences) โดยมกฎหมายบญญตวาดวยความผดอาญาโดยเฉพาะ เชน The Criminal Act 1967 The Criminal Law Act 1 9 7 7 , The Abortion Act 1 96 7 , The Crime and Disorder Act 1 9 9 8 , Offences Against the Person Act 1986, Theft Act 1968 และ Theft Act 1978, Sexual Offences Act, 1956, 1967, 1985, 2003, Terrorism Act 2002, Terrorism Act 2006, Anti-Terrorism, Crime and Security Act 2001 เปนตน และความผดทก าหนดไวในกฎหมายพเศษอกหลายฉบบ เชน Firearms Act 1968, Drug Trafficking Act 1994, Obscene Publications Act 1959, War Crime Act, 1991, Football Offence Act 1991 , Police and Criminal Evidence Act 1984 เปนตน ซงความผดตาม ทบญญต ไว ในกฎหมายลายลกษณ อกษรไดก าหนดโทษไว เพ อใหศ าลก าหนดโทษ บางฐานความผดเปนการก าหนดโทษไวตายตวบางฐานความผดก าหนดอตราโทษขนสงและ บางความผดก าหนดโทษทใหศาลขนต าไว แตสวนใหญเปนการอตราโทษขนสง เพอเปดโอกาสใหศาลใชดลพนจในการก าหนดโทษ ทเรยกวา กระบวนการก าหนดโทษ Sentencing Process โดยศาลจะก าหนดโทษใหเหมาะสมกบความรายแรงของความผดและสภาพของตวผกระท าความผด โดยค านงถงเปาหมายในการลงโทษ เพอปองกนสงคมใหปลอดภยและแกไขฟนฟผกระท า ความผดตาม ดงนนกฎหมายองกฤษจงไดบญญตหลกเกณฑการก าหนดโทษของศาลและอ านาจ

88 Martin Wasik, Emmins on Sentencing, fourth edition, (London: Blackstone Press, 2001), pp. 2, 35-

36. อางถงใน ณรงค ใจหาญ และคณะ. (2549). ศกษาความเปนไปไดในการก าหนดชนโทษและการน าไปปรบใชในประมวลกฎหมายอาญา. น. 63.

89 John Sprack, Emmins on Criminal Procedure, ninth edition, (London: Blackstone Press, 2002). อางถงใน ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 63.

DPU

77

ศาลทจะก าหนดโทษในแตละประเภทไว เพอใหศาลใชเปนหลกเกณฑการก าหนดโทษกฎหมายเหลาน ไดแก Crime (Sentences) Act 1997, Criminal Justice Act 1967, Criminal Justice Act 1991 และฉบบปจจบน Criminal Justice Act 2003 , Magistrates Court Act 1980 , Power of Criminal Courts (Sentencing) Act 2000, Children and Young Person Act 1933, 1969, Youth Justice and Criminal Evidence Act 1999 เปนตน90

องกฤษไดปรบปรงและพฒนากระบวนยตธรรมทางอาญาและการก าหนดโทษตลอดมา โดยมการศกษาวจยและวเคราะหสถตของค าพพากษาของศาล เพอประเมนและวเคราะหแนวโนมในการก าหนดโทษของความผดและการใชมาตรการลงโทษทมอยในกฎหมาย และประสทธภาพในการบรหารงานยตธรรมและกระบวนการแกไขบ าบดผกระท าความผด ส าหรบงานวจยเกยวกบพฒนาการของการก าหนดโทษไดศกษา เพอคนหามาตรการใหการลงโทษสอดคลองกบหลกความเสมอภาคยตธรรมและเปนทยอมรบตอสงคมวากระบวนการยตธรรมมความสามารถในการแกไขฟนฟผกระท าความผดและปองกนสงคมในพนจากการกระท าความผดของอาชญากรรม91

กฎหมายหลกทก าหนดหลกเกณฑการลงโทษของศาลในปจจบนมกฎหมายหลกอยสามฉบบ คอ The Criminal Justice Act 1991 (ซงตอไปจะเรยกวา “CJA 1991”) กฎหมายนก าหนดหลกเกณฑการก าหนดโทษของศาล โดยใหค านงถงปจจยตาง ๆ ในการพจารณาวาโทษทรายแรงควรไดรบการลงโทษรายแรงตามสดสวน กฎหมายฉบบทสอง คอ The Powers of Criminal Courts (Sentencing ) Act 2000 (ซ งตอไปจะ เ รยกว า “PCC (S) A 2000”) โดยประมวลมาตรการ ในการบงคบใชกฎหมายอาญาใหอยในกฎหมายฉบบเดยวกน เพอใหการบงคบโทษเปนไปโดยเหมาะสมกบความผดและผกระท าความผดและในทายทสดมการปรบปรงกระบวนการก าหนดโทษฉบบลาสด ซงมหลกเกณฑทแกไขหลกเกณฑการลงโทษและดลพนจในการก าหนดโทษทก าหนดไวในกฎหมายสองฉบบแรก และมผลใชทวสหราชอาณาจกร โดยขยายหลกเกณฑบางเรองไปใชกบความผดในไอแลนดเหนอและสกอตแลนดดวย กฎหมายฉบบทสามน คอ The Criminal Justice

90 ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 64. 91 ไดแกงานวจยของ Home Office Department ซงรบผดชอบหนวยงานทเกยวกบกระบวนการยตธรรม

ทางอาญา เชน ต ารวจ อยการ ส านกงานคมประพฤต ราชทณฑ เปนตน. อางถงใน งานวจยและรายงานการลงโทษของศาลในแตละป ใน www.homeoffice.gov.uk หรอ ใน www.cjsonline.gov.uk. อางถงใน ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 65.

DPU

78

Act 200392 (ซงตอไปจะเรยกวา “CJA 2003”) โดยถอเปนกฎหมายหลกทมอยในปจจบนในการก าหนดโทษทมในองกฤษ โดยจะกลาวในรายละเอยดตอไป

ประเภทของโทษ93 1) ประเภทของโทษตามกฎหมาย Common Law เดมถาเปนความผดในคอมมอนลอว

ในคด Felony ศาลลงโทษประหารชวต สวนคด Misdemeanour ศาลมอ านาจจ าคกหรอปรบได ไมจ ากด ตอมาในป ค.ศ. 1905 มกฎหมายก าหนดใหอ านาจศาลในการลงโทษบคคลทมอาย ไมต ากวา 17 ป ซงกระท าความผดในองกฤษและเวลส คอ ประหารชวต จ าคก จ าคกโดยบงคบ ใชแรงงาน ปรบ คมประพฤตโดยเจาหนาทต ารวจ

2) ประเภทของโทษตาม CJA 1991, PCC (S) A 2000 และ Criminal Justice and Court Service Act 2000 แยกออกเปน 23 ประเภท ดงน

(1) จ าคก (Imprisonment) โทษจ าคก คอ โทษทกกขงผกระท าความผดภายในเวลาทก าหนด โดยศาลเปนผก าหนดจ านวนโทษทผนนไดรบ และอาจมการเปลยนแปลงจ านวนโทษโดยการปลอยกอนก าหนดไดโทษจ าคกน ามาใชกบความผดคอมมอนลอวทกความผด สวนความผดทก าหนดไวในกฎหมายบญญต จะลงโทษจ าคกไดตอเมอกฎหมายนน ๆ ไดระบใหมโทษคก (Imprisonment Offence) ส าหรบความผดฐานฆาคนโดยเจตนา (Murder) เปนความผดทก าหนดโทษแนนอนไวในกฎหมาย คอ จ าคกตลอดชวต เดมโทษจ าคกน ามาใชกบบคคลทมอายตงแต 21 ป ขนไป แตในปจจบน เมอ CJCSA 2000 ก าหนดใหบคคลอายตงแต 18 ป สามารถใชโทษจ าคกได (มาตรา 61)

(2) รอการลงโทษจ าคก (Suspended Prison Sentence) การรอการลงโทษจ าคกน เปนค าสงของศาลทจะไมใหบงคบโทษจ าคกภายในเวลาก าหนดแตไม เกน 2 ปและอาจม การด าเนนการระหวางการรอการลงโทษได แตตองไมเกน 2 ป ความผดทศาลจะสงรอการลงโทษเปนความผดทสามารถจ าคกได ยกเวนความผดทก าหนดโทษแนนอนตามทกฎหมายก าหนด เชน จ าคกตลอดชวต ในกรณทผกระท าความผดไดกระท าความผดทอาจจ าคกไดภายในเวลา ทรอการลงโทษ ผลคอ จะมการลงโทษทรอไวในค าพพากษาคดหลง (PCC (S) A 2000 ss. 118 - 125)

(3) การควบคมเยาวชนทกระท าผดในสถานควบคม (ปจจบนยกเลกโดย ม. 61 ของ CJC (S) A 2000)

92 See Criminal Justice Act 2003, chapter44, part12, ss.142-305, in

http://www.opsi.gov.uk/acts/acts2003/30044-ca.htm. อางถงใน ณรงค ใจหาญ และคณะ. แหลงเดม. น. 65. 93 ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. หนา 68.

DPU

79

(4) ควบคมและสงใหฝกอบรม (Detention and Training Order) เปนมาตรการ ในการกกขงผกระท าความผดทมอายระหวาง 12-17 ป ซงไดกระท าความผดทอาจลงโทษจ าคก ไดตามทกฎหมายบญญต มาตรการนผตองค าพพากษาตองถกกกขงในสถานททรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย (Secretary of State) ก าหนด โดยอาศยอ านาจตาม PCC (S) A 2000, s. 101 (1) เปนเวลาครงหนงของระยะเวลาในค าพพากษาและในครงหลง ผนนจะตองอยภายใตการแนะน า ในดานการคมประพฤต หลกเกณฑทน ามาตรการนมาใช คอ ผกระท าความผดกระท าผดทม โทษจ าคก แตไมมความจ าเปนตองน าไปจ าคกในเรอนจ า ซงเวลาในการสงใหเขาไปควบคมและฝกอบรมนน จะตองไมนอยกวา 4 เดอนแตไมเกน 24 เดอน

(5) ควบคมภายใต PCC (S) A 2000, s. 91 ซงใชกบเดกอาย 10-17 ป การควบคมตามมาตรการน ใชกบผกระท าความผดทมอายระหวาง 10-17 ป ซงไดกระท าความผดทมอตราโทษจ าคกอยางสงไมเกน 14 ป หรอโทษหนกกวานน ยกเวนความผดฐานฆาคนแตในความผดดงตอไปน สามารถใชมาตรการนได คอ คดทเปนความผดฐานท ารายรางกาย เปนเหตใหผอน ถงแกความตาย ซงกระท าโดยเดกอายตงแตสบสปขนไป ความผดฐานท าใหผอนถงแกความตายโดยการขบรถโดยประมาทอนมสาเหตจากการดมสรา หรอเสพยาเสพตด หรอกรณทผกระท าความผดมอายไมเกนสบแปดปกระท าความผดฐานฆาคน และไดรบการอภยโทษจ าคกตลอดชวต ตามมาตรา 90 ของ PCC (S) A 2000

การคมขงในกรณน เปนการขงในสถานทท Home Office ก าหนดซงอาจเปนสถานทคมขงในทราชการสวนทองถนดแลหรอการคมขงในบานของผถกคมขงเอง และผถกคมขงจะตองอยภายใตขอบงคบทก าหนดเชนเดยวกบการปลอยตวกอนครบก าหนดโทษจ าคกมาตรการน เปนน ามาใชกบความผดทพจารณาโดย Indictment Trial และผนนไดกระท าความผดทอาจถกจ าคก และไมอาจใชมาตรอน ๆ ทเหมาะสมได ส าหรบเวลาทคมขงตามมาตรา 91 น ตองไมเกนอตราโทษทผนนจะไดรบในความผดทกระท า ในกรณทผนนหลบหนจากทคมขง ผนนอาจจะตองถกจบมาคมขงจนกวาจะครบระยะเวลา

(6) ค าสงใหฟนฟในชมชน (Community Rehabilitation Order) ตามมาตรา 35 ของ PCC (S) A 2000 เปนมาตรการทผไดรบค าสงตองอยภายใตค าแนะน าของเจาพนกงาน คมประพฤต ภายในเวลาทศาลก าหนด ทงนศาลจะก าหนดเงอนไขคมประพฤตไดในค าสง (เดมคอค าสงใหคมประพฤต Probation Order) เชน การก าหนดเรองสถานทอยหรอตองไปบ าบดรกษาอยางหนงอยางใด ค าสงใหฟนฟในชมชนน ตองมระยะไมนอยกวาหกเดอน และไมเกนสามป ค าสงตามมาตราน ใชกบผกระท าความผดทมอายตงแต 16 ปขนไปและใชกบความผดทกประเภท ยกเวนความผดทมโทษก าหนดไวแนนอนโดยกฎหมาย หรอไมสามารถลงโทษจ าคกได ตามท

DPU

80

ก าหนดไวในมาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 การทจะใชมาตรการนผกระท าตองยนยอมปฏบตตามเงอนไขการคมประพฤตและเปนมาตรการทเหมาะสมในการฟนฟผกระท าความผด อกทงเปนการปองกนสงคมไมใหตองเสยหายจากผกระท าความผดนน ทงนศาลตองพจารณา ความเหมาะสมในการใชมาตรการนจากรายการสบเสาะและพจารณาโดยเปดเผยในศาล การปฏบตตามมาตรการน เจาพนกงานคมประพฤตจะเปนผดแลในการบงคบใหเปนไปตามค าสง และมเงอนไขใหศาลสงไวในค าสงลงโทษในชมชน 5 ประการ คอ ก าหนดทอย ก าหนดใหตองกระท าการอยางใดตามทก าหนด ใหเขามารายงานตวทส านกงานคมประพฤต ใหเขาบ าบดรกษาทางจต และใหเขาบ าบดรกษาแอลกอฮอล

(7) ค าสงใหลงโทษโดยชมชน (Community Punishment Order) เปนมาตรการ ทก าหนดไวในมาตรา 35 ของ PCC (S) A. 2000 เดม เปนค าสงใหท างานบรการสาธารณะ (Community Service Order) มาตรการน น ามาใชกบผกระท าความผดทมอายตงแตสบหกปขนไป ซงไดกระท าความผดทสามารถลงโทษจ าคกทกคด ยกเวนความผดทก าหนดไวแนนอนตามกฎหมาย และไมเขาเงอนไขตามมาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 ผตองค าสงตามมาตรการน จะตองท างานบรการสาธารณะในชมชนโดยไมไดรบคาแรงเปนเวลาไมนอยกวา 40 ชวโมง แตไมเกน 240 ชวโมง ทงนชมชนทผนนจะเขาไปท างานตองพรอมและจดใหผนนท างานบรการสาธารณะ ในกรณทผนนฝาฝนค าสงใหลงโทษโดยชมชน อาจถกปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรออาจใหท างานสาธารณะอยางอน หรอรบโทษจ าคกในความผดทไดกระท าใหมระหวาง ทท างานบรการสาธารณะ เพอชมชนนน

(8) ค า ส ง ใ ห ฟ นฟ แ ล ะ ล ง โทษโดยช มชน (Community Punishment And Rehabilitation Order) เดมเปนค าสงทศาลสงโดยรวมค าสงตามขอ 6 และขอ 7 เขาดวยกนเรยกวา Combination Order ปจจบน ก าหนดไวในมาตรา 35 ของ PCC (S) A 2000 ค าสงใหฟนฟและลงโทษโดยชมชน ผไดรบค าสงจะตองอยในความคมประพฤตจากเจาพนกงานคมประพฤต และตองท างานบรการสาธารณะในชมชนค าสงน ศาลน ามาใชกบความผดทมโทษจ าคก ยกเวนความผดทก าหนดโทษไวแนนอนตามกฎหมายและไมเขาองคประกอบตามมาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 ค าสงน ศาลมอ านาจสงใหคมประพฤตได 12 เดอน แตตองไมเกน 3 ปและ สงใหท างานบรการสาธารณะในชมชนได ตงแต 40 ชวโมง แตไมเกน 100 ชวโมง ผทฝาฝนค าสงศาลมโทษปรบไมเกนหนงพนปอนด หรออาจถกลงโทษจ าคกหากกระท าความผดซ าในระหวาง ทถกคมประพฤต

DPU

81

(9) ค าสงหามออกนอกสถานท (Curfew Order) เปนค าสงทศาลสงใหผกระท าความผดตองอยในสถานทก าหนดไวโดยเฉพาะในค าสง เชน ในบานของผนนเอง ภายในเวลาทก าหนด ค าสงน ศาลมค าสงไดทกความผด ยกเวนความผดทก าหนดโทษไวแนนอนตามกฎหมาย หรอเปนคดทไมเขาเงอนไขตามท ก าหนดไวในมาตรา 109-111 แหง PCC (S) A 2000 ในกรณทศาลมค าสงหามออกนอกสถานทน อาจใชเครองมอทางอเลกทรอนกส เพอควบคมได (Electronic Monitoring) ค าสงหามออกนอกสถานท อาจก าหนดไวภายในเวลา 2-12 ชวโมงตอวนและ มก าหนดเวลาไมเกน 6 เดอน แตถาเปนการก าหนดหามเดกทมอายระหวาง 10-15 ป อาจก าหนด ไดไมเกน 3 เดอน ผทฝาฝนค าสงหามออกนอกสถานท จะตองถกปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรอใหท างานบรการสงคม แตถาผฝาฝนมอาย ต ากวา 16 ป อาจสงใหเขาไปอยในศนยฝกได (Center Order)

(10) ค าสงใหบ าบดรกษาและตรวจยาเสพตด (Drug Treatment and Testing Order) เปนค าสงทก าหนดใหผไดรบค าสงตองเขาบ าบดและตรวจสารเสพตดในรางกาย และตองอยในการควบคมของเจาพนกงานคมประพฤต ค าสงนศาลมอ านาจสงในความผดทกความผดยกเวนความผดทก าหนดโทษไวแนนอนในกฎหมายหรอกรณทไมอยในบงคบของมาตรา 109-111 PCC (S) A 2000 ผทอาจไดรบค าสงน ตองมอาย 16 ป ขนไปและตองสมครใจเขารบการรกษาดวย ศาลจะออกค าสงใหรบการรกษาได ภายในเวลาไมนอยกวา 6 เดอนแตไมเกน 3 ปแตอาจมการทบทวน เพอปรบเปลยนค าสงนนได ทกเดอน ในกรณทผไดรบค าสงฝาฝนตองถกปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรออาจถกลงโทษจ าคกในกรณทกระท าความผดจนไดรบโทษจ าคกระหวางการบ าบด

(11) ค าสงใหมาเขารบการอบรมทศนยฝก (Attendance Centre Order) เปนค าสง ทก าหนดใหผกระท าความผดตองเขาไปทศนยฝก ซงโดยปกตจะเขาไปครงละ 2-3 ชวโมง ในชวงสดสปดาห โดยอยภายใตการควบคมของต ารวจหรอเจาพนกงานคมประพฤต เพอใหมการฝกฝนทางกายภาพ ค าสงตามมาตราน ศาลตองค านงถงความสะดวกทผนนจะเขามารบการฝกดวยค าสงของศาลในกรณน ใชกบความผดทมโทษจ าคกทกความผด ยกเวนความผดทมโทษก าหนดไวแนนอนตามกฎหมายหรอไมอยในบงคบของมาตรา 109-111 PCC (S) A 2000 และใชกบผกระท า ทมอายระหวาง 10-20 ป ศาลจะเปนผก าหนดเวลาทผรบค าสงจะตองเขามาฝก โดยทวไปจะก าหนดไว 12 ชวโมงยกเวนในกรณทเปนเดกอาย ระหวาง 10-13 ป อาจก าหนดเวลานอยกวา สวนกรณทเปนบคคลทมอาย 16 -20 ป อาจก าหนดใหเปน 36 ชวโมง ผทฝาฝนค าสงตองโทษปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรอกลบไปถกลงโทษตามกฎหมาย

(12) ค าสงใหมารบค าแนะน าจากเจาพนกงาน (Supervision Order) เปนค าสงใหอยในการควบคมของพนกงานคมประพฤตและรบค าแนะน าในการปรบตวเขาสสงคม ตามเวลาท

DPU

82

ศาลก าหนดและศาลมอ านาจก าหนดเงอนไขทตองปฏบตไดในค าสง เชน ใหผกระท าความผดตองเขาฝกอบรมในโครงการทก าหนด เพอบ าบดผกระท าความผด ศาลมอ านาจออกค าสงนกบความผดทกความผดยกเวนความผดทก าหนดไวแนนอนตามกฎหมาย ผกระท าความผดทอาจไดรบค าสงน จะเปนผทมอาย ระหวาง 10-17 ป โดยศาลทจะออกค าสงอาจเปนศาลเยาวชน หรอศาล Crown Court ก ได ส วนศาล Magistrate ไมม อ านาจออกค าส ง ในกรณน ค าส ง ใหคมประพฤต ไมมก าหนดเวลาขนต าไว แตก าหนดเวลาขนสงไมเกน 3 ป สวนเงอนไขทใหตองปฏบตในการเขาโครงการบ าบดรกษานน อาจก าหนดไดไมเกน 90 วน สวนขอก าหนดในการหามมใหออกนอกบรเวณก าหนดไดไมเกน 30 วน ในกรณทฝาฝนค าสง ผนนตองโทษปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรออาจถกสงใหไปฝกในศนยฝก หรอสงหามออกนอกบรเวณ หรออาจถกลงโทษตามทก าหนด

(13) ค าสงใหปฏบตตามแผนคมประพฤต (Action Plan Order) เปนค าส งทก าหนดใหผกระท าตองอยภายใตการควบคมและการใหค าแนะน าและตองด าเนนการตามทก าหนดในค าสง ค าสงนศาลน ามาใชกบทกความผดยกเวนเปนความผดทก าหนดโทษไวแนนอน ตามกฎหมาย ผกระท าความผดทอาจไดรบค าสงน มอาย ระหวาง 10-17 ป ศาลจะเปนผพจารณารายงานผลการด าเนนการตามค าสง ซงตองกระท าภายใน 21 วน นบแตสงใหไปด าเนนการ ในกรณทผนนฝาฝนไมปฏบตตามค าสง ตองถกปรบไมเกน 1,000 ปอนดหรออาจถกสงหาม ออกนอกสถานทหรอเขาฝกในศนยฝก หรอเขารวมกจกรรมอนตามทศาลก าหนดหรอถกลงโทษจ าคกตามความผดทกระท า

(14) ปรบ (Fine) เปนโทษทผไดรบจะตองน าเงนมาช าระตอศาล โทษปรบใชกบความผดทกความผด ยกเวนความผดทมโทษก าหนดไวแนนอน หรอไมอยในบงคบของมาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 และใชกบผกระท าความผดทกคน อยางไรกดหากเปนเดก อายระหวาง 10-15 ป ศาลอาจสงใหบดามารดาช าระคาปรบแทนไดในการก าหนดคาปรบนน ศาลจะตองพจารณาถงความสามารถทางการเงนของผกระท าความผดทจะช าระคาปรบดวย ส าหรบคดทพจารณาแบบ Indictment ศาลมอ านาจก าหนดคาปรบไดโดยไมมจ านวนจ ากด สวนการพจารณาแบบ Summary ศาลจะก าหนดคาปรบไดตามตารางมาตรฐานทมอย 5 ระดบและโทษปรบสงสดไมเกน 5,000 ปอนด ผฝาฝนไมช าระคาปรบอาจถกจ าคกแทนคาปรบ

(15) ค าสงปลอย (Discharge) เปนค าสงปลอยโดยมเงอนไขกบปลอยโดยไมมเงอนไข โดยศาลจะก าหนดเวลาในการปลอยไว หากไมไดกระท าความผดซ ากไดรบการปลอย ไมตองถกลงโทษจ าคก ศาลสามารถปลอยโดยอาศยค าสงนได กบความผดทกความผด ยกเวนความผดทมโทษก าหนดไวแนนอนตามกฎหมายหรอกรณไมเขามาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 และศาลสามารถออกค าสงนกบผกระท าความผดทกคนไมจ ากดอาย ส าหรบการปลอย

DPU

83

โดยมเงอนไข ตองก าหนดเวลาไวไมเกน 3 ป แตไมไดก าหนดระยะเวลาขนต าไวผทฝาฝนกระท าความผดระหวางเวลาทก าหนด ในกรณทเปนปลอยโดยมเงอนไข จะตองถกน ามาลงโทษจ าคก ตอไป

(16) ค าสงใหชดใชคาเสยหาย (Reparation Order) เปนค าสงใหผกระท าความผดชดใชความเสยหายใหแกผเสยหายหรอชมชน ค าสงนศาลมอ านาจสงไดทกความผด ยกเวนความผดทมโทษก าหนดไวแนนอนตามกฎหมาย และเปนกรณท ผกระท าผดมอายระหวาง 10-17 ป ค าสงตามมาตรานอาจเปนค าสงใหท างาน แตตองไมเกน 24 ชวโมง และการชดใชนตองด าเนนการใหเสรจภายในเวลา 3 เดอน นบแตวนออกค าสง ผฝาฝนค าสงตองถกปรบไมเกน 1,000 ปอนด หรออาจถกสงหามออกนอกสถานทหรอเขาศนยฝกหรอชดเชยความเสยหายอยางอนหรออาจตองโทษตามทกฎหมายก าหนด

(17) ค าสงใหรกษาตวในโรงพยาบาลหรอใหอยในความปกครอง (Hospital Order or Guardianship Order) เปนค าสงทก าหนดใหผนนตองเขารกษาตวในโรงพยาบาลโรคจต ซงก าหนดไวในค าสงเนองจากเขาไดรบการปลอยตว ทงน เพอใหผนนไดรบการรกษาความปวย ทางจต สวนค าสงใหอยในความปกครองนน เปนค าสงทคลายกบการสงใหถกควบคมตว เพอรกษาในโรงพยาบาล แตสถานทนนเปนสถานทของทองถนหรออยภายในการควบคมของบคคลอนทก าหนดไวค าสงของศาลน ามาใชกบความผดทกความผดทมโทษจ าคก ยกเวนเปนความผดทก าหนดโทษไวแนนอน หรอทไมอยในบงคบของมาตรา 109-111 ของ PCC (S) A 2000 ในกรณทเขาไปรกษาในโรงพยาบาล ศาลอาจสงไดทกคนไมจ ากดอาย แตกรณทสงใหอยในความปกครองนน ใชกบผกระท าความผดทมอายอยางนอย 16 ป ในกรณทศาลจะสงใหเขารกษาตวในโรงพยาบาลโรคจตนน ศาลจะตองไดรบใบความเหนของแพทยสองคนและอยางนอย แพทยคนหนงตองเปนจตแพทยวาผกระท าความผดไดรบผลกระทบทางจตจงไดกระท าความผดและมโรงพยาบาลโรคจตทเหมาะสมใหเขารบการรกษาผทไมยอมเขารบการรกษาในโรงพยาบาลโรคจตตามทก าหนดอาจถกน าไปขงกอนทจะสงเขาไปรกษาในโรงพยาบาล เปนเวลา 28 วน ค าสงของศาลในการสงใหเขารกษาตวในโรงพยาบาลน ศาลใหรกษาเปนเวลา 6 เดอน หลงจากนนอาจขยายเวลาออกไปไดอก 6 เดอน สวนค าสงใหอยในความปกครอง สงไดภายใน 12 เดอนแตอาจขยายเวลาได

(18) ค าสงใหอยในสถานพยาบาล (Restriction Order) เปนค าสงของศาล Crown Court ทก าหนดใหผกระท าความผดทเปนโรคจตตองอยจ ากดบรเวณในสถานพยาบาลโรคจต ทงน เพอปองกนมใหผนนกอเหตรายตอสงคมเงอนไขในการสงและหลกเกณฑเปนกรณเดยวกบ ทก าหนดไวในขอ 17

DPU

84

(19) ค าสงใหชดใชคาทดแทนใหแกผเสยหาย (Compensation Order) เปนค าสงทก าหนดใหผกระท าความผดจายคาเสยหายแกผเสยหายเปนเงน เพอชดใชการทผเสยหายไดสญเสยรางกาย หรอทรพยสนจากการกระท าความผดค าสงน ศาลอาจสงควบคไปกบโทษทผกระท าความผดไดรบ หรอสงแยกเปนค าสงตางหากผเสยหายเปนผแจงความเสยหายใหแกต ารวจ พรอมดวยหลกฐานประกอบวาคนไดรบความเสยหายอยางไร เชน ใบเสรจคารกษาพยาบาลหรอ คาซอม เปนตน จากนนต ารวจจะสงเอกสารใหแก Crown Prosecution Service เพอแสดงหลกฐานตอศาล ศาลมอ านาจสงใหผกระท าความผดชดใชคาเสยหายใหแกผเสยหาย เชน คาเสยหายแกกายหรอจตใจ คาเสยหายจากการสญเสยทรพยสนจากการกระท า ความผดฐานลกทรพยหรอ ท า ใหเสยทรพย หรอ ฉอโกง คาสญเสยรายไดคารกษาพยาบาล คาเดนทาง คาเสยหายอนเกดจากการเจบปวดทนทกขทรมาน คาเสยหายอนเกดจากการทสญเสยรางกายหรอเสยหายอนเกดจากการยานพาหนะถกลก อยางไรกด ศาลมดลพนจทจะก าหนดคาเสยหายโดยพจารณาจากสถาน ของผกระท าความผดดวยวาจะสามารถจายคาเสยหายไดหรอไม และเมอศาลมค าสงแลวผกระท าความผดอาจชดใชแบบผอนสงได ผกระท าความผดทกคนอาจถกสงใหชดใชความเสยหาย แตถาเปนเดกอายระหวาง 10-15 ปบดามารดาหรอผปกครอง จะเปนผจายใหแทนและศาลอาจมดลพนจใหบดามารดาหรอผปกครองจายคาเสยหายแทนผกระท าความผดทมอาย 16-17 ป ไดการสงใหชดใชในกรณน ผเสยหายไมจ าตองรองขอตอศาล แตศาลจะเปนผพจารณาใหผกระท าความผดชดใชให โดยพจารณาจากหลกฐานทปรากฏตอศาลวาผเสยหายไดรบความเสยหายและผกระท าความผดยอมรบวาเปนความเสยหายจรง แตถาความเสยหายนนยงไมอาจประมาณได ศาลกยงไมตองสงใหชดใชคาเสยหาย ทงนศาลตองใหเหตผลของการไมสงใหชดใชคาเสยหายไวในค าสงจ านวนคาเสยหายทศาลจะสงไดนน ถาเปนศาล Magistrate สงไดไมเกน 5,000 ปอนด ในความเสยหายแตละความผด สวนศาล Crown ไมมขอจ ากดการจายคาเสยหายจายเปนจ านวนเงนตามทก าหนดและหากไมยอมจาย มมาตรการหลายประการทจะบงคบตามกฎหมาย หากหลกเลยงไมจายคาเสยหาย ผกระท าความผดอาจถกกกขงแทนคาเสยหายได

(20) ค าสงใหคนหรอใชราคาทรพย (Restitution Order) เปนค าสงศาลใหผกระท าความผดไดทรพยสนมาเพราะไดกระท าความผดฐานรบของโจรตองน าทรพยทไดมาคนใหเจาของทแทจรงผทจะไดรบค าสงตามมาตรานจะตองมอายทจะสามารถคนทรพยทไดมาจากการกระท าความผดได และจะสงใหคนไดตอเมอผนนถกลงโทษเพราะรบของโจร อยางไรกตาม ทรพยทไดมานนไมจ ากดเฉพาะรบมาจากการลกทรพย อาจเปนทรพยทไดมาจากความผดฐานฉอโกงหรอ การรดเอาทรพยกได

DPU

85

(21) ค าสงรบทรพยทไดมาจากการกระท าความผด (Deprivation Order) เปนค าสงใหรบทรพยทผกระท าความผดใชในการกระท าความผดหรอเจตนาจะใชในการกระท าความผด ค าสงนใชกบทกความผดและกบผกระท าความผดทกคน โดยไมจ ากดอาย อยางไรกดศาลไมอาจรบทรพยของผอนทมไดรเหนเปนใจในการกระท าความผดไดทรพยทถกรบน จะน าไปขายทอดตลอด และอาจน ารายไดมา เพอชดใชคาเสยหายแกผเสยหาย

(22) ค าส ง รบทรพย ในคดยา เสพตด (Confiscation Order: Drug Trafficking) เปนค าสงของศาล Crown Court รบผลประโยชนทผกระท าความผดไดมาจากการคายาเสพตด ไมวาผกระท าความผดจะมอายเทาใดค าสงของศาลในกรณนศาลจะประเมนวาผกระท าความผดไดผลประโยชนจากการกระท าความผดเกยวกบยาเสพตดจ านวนเทาใด และสงใหผกระท าความผดจายเงนจ านวนดงกลาว และศาลมอ านาจก าหนดจ านวนเงนไดโดยไมมขอจ ากดผกระท าความผดไมยอมชดใช กฎหมายมมาตรการหลายอยางทจะบงคบใหชดใช แตหากไมยอมชดใช ตองถกกกขง

(23) ค าสงรบทรพยในคดอน ๆ (Confiscation Order : Other Offending) เปนค าสงทศาลรบทรพยของผกระท าความผดทไดมาจากการกระท าความผดและเปนความผดทพจารณาแบบ Indictment ยกเวนความผดเกยวกบยาเสพตดศาลมอ านาจรบทรพยทไดมาจากการกระท าความผด แกผกระท าความผดทกคนโดยไมจ ากดอาย และไมม อตราโทษขนสง ส าหรบการรบทรพยน หากผกระท าไมยอมสงทรพยทรบ มมาตรการหลายอยางทจะบงคบ แตถาผนนฝาฝนไมยอมสงทรพยใหอาจถกกกขง เพอบงคบใหสงได

ประเภทของโทษ ตาม CJA 200394 โทษทก าหนดไวใน CJA 2003 ไดปรบเปลยนไปจากโทษทก าหนดไวใน CJA 1991

และ PCC (S) A 2000 บางประการ เพอใหสามารถลงโทษจ าคกหรอกกขงไดมากกวาเดม และมมาตรการในการจ าคกหรอกกขงและก าหนดเงอนไขการทตองปฏบตดวย อกทงมมาตรการทศาลจะสามารถสงใหจ าคกหรอกกขงผอนสง หรอสดสปดาหได ซงเปนมาตรการทเนนการจ ากดเสรภาพในรางกายมากขนและใหศาลมทางเลอกในการสงโดยไมตองใชเรอนจ าเปนสถานทในการควบคม ซงเปนการบรหารกระบวนการลงโทษทเพมประสทธภาพและยงคงรกษาความปลอดภยใหกบสงคม มาตรการลงโทษ เพอใหศาลเลอกใชก าหนดไวเชนเดยวกบมาตรการทมอยเดม แตมเงอนไขในการน ามาใชทแตกตางจากเดม เพอใหสอดคลองกบแนวคดในการควบคมอาชญากรรมและการปองกนสงคมใหปลอดภยและปองกนมใหผกระท าความผดกระท าความผดซ า ลกษณะของโทษจงแยกออกไดเปนสองประเภท ดงน

94 แหลงเดม. น. 68.

DPU

86

1. โทษจ ากดเสรภาพใหอยในสถานทควบคมตามกฎหมาย (Custodial Sentence) ซงไดแก โทษจ าคก (Imprisonment) โทษกกขง (Detention) ซงมหลกเกณฑในการรอการลงโทษ (Suspended Sentence) และ การลงโทษจ าคกผอนสงหรอสดสปดาห (Intermittent Custody) ดวย

2. โทษทศาลออกค าสงใหผกระท าความผดถกลงโทษในชมชน (Community Orders) ซงศาลมอ านาจสงแกผกระท าความผดทมอายตงแต 16 ปขนไป โดยอาจสงอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางดงน (มาตรา 177)

(1) สงใหท างานโดยไมจายคาตอบแทน (Unpaid Work Requirement) (2) สงใหกระท าการอยางหนงอยางใด (Activity Requirement) (3) สงใหเขาโปรแกรม (Programmer Requirement) (4) สงหามกระท าการอยางหนงอยางใด (Prohibited Requirement) (5) สงหามออกนอกสถานท (Curfew Order) (6) สงหามเขาสถานทหรอเขตก าหนด (Exclusion Requirement) (7) สงใหอยในสถานทก าหนด (Residence Requirement) (8) สงใหบ าบดรกษาโรคจต (Mental Health Treatment) (9) สงใหบ าบดฟนฟผตดยาเสพตด (Drug Rehabilitation Requirement) (10) สงใหฟนฟผตดสรา (Alcohol Treatment Requirement) (11) สงใหอยในการคมประพฤต (Supervision Requirement) (12) สงให เขาศนยฝกอบรม กรณทมอายต ากวา 25 ป (Attendance Centre

Requirement) ในกรณทศาลมค าส ง หามออกนอกสถานทหรอหามเขาเขตก าหนด (Exclusion

Requirement) ศาลตองออกค าสงใหใช เครองตดตามตวอเลกทรอนกส (Electronic Monitoring) ดวย สวนค าสงอน ๆ อาจมค าสงใหใชเครองตดตามตวอเลกทรอนกสไดหากศาลเหนวามความจ าเปน ค าสงใหลงโทษในชมชน ตามมาตรา 176 น ศาลจะตองก าหนดเวลาไวอยางแนนอนในค าพพากษาและตองไมเกน 3 ป นบแตวนออกค าสง (มาตรา 177) ค าสงของศาลอาจมการแกไขเปลยนแปลงได โดยขอเสนอของ Secretary Of State สวนการฝาฝนค าสงมผลตาม Schedule 8 ของ CJA 2003

3. ค าสงใหลงโทษโดยชมชนหรอการก าหนดเงอนไขหลงปลอยในกรณทศาล มค าพพากษาใหลงโทษจ าคกหรอกกขง ไปไดระยะเวลาหนงและจะมการบงคบโทษนอกเรอนจ าหรอสถานทกกขง ศาลมอ านาจทจะก าหนดเงอนไขการปฏบตใหไปปฏบตเมอเขาสสงคมแลว แตยงไมครบเวลาใหลงโทษจ าคกหรอกกขงตามค าพพากษา หรอการก าหนดเงอนไขใหปฏบตระหวางรอการลงโทษเงอนไขทก าหนดเหลาน ก าหนดขนมา เพอปองกนการกระท าความผดซ า

DPU

87

การฟนฟจตใจหรอแกไขผกระท าความผดบางประเภทหรอการปองกนสงคม เงอนไขเหลาน มนยามและหลกเกณฑดงตอไปน

1) ค าสงใหท างานโดยไมจายคาแรง (Unpaid Work Requirement) หมายถง ค าสงทก าหนดใหผกระท าความผดตองท างานโดยไมไดรบคาแรง ศาลจะตองก าหนดไวแนนอนในค าสงวาจะใหท างานเปนจ านวนเทาใด แตตองไมนอยกวา 40 ชวโมงและไมเกน 300 ชวโมง ทงนศาลตองสอบถามความเหนของเจาพนกงานฯ วาผกระท าความผดควรไดรบการสงใหท างานโดยไมจายคาแรง (มาตรา 191) ค าสงดงกลาว ผไดรบค าสงจะตองด าเนนการภายในเวลาไมเกน 12 เดอน

2) ค าสงก าหนดใหกระท าอยางใดอยางหนง (Activity Requirement) หมายถง ค าสงทศาลสงใหผกระท าความผดตองแสดงตวตอบคคลใดตามทศาลก าหนด ณ สถานทและเวลาตามทศาลก าหนดหรอเปนค าสงใหผกระท าความผดเขารวมท ากจกรรมใดกจกรรมหนงตามจ านวนวนทก าหนด (มาตรา 201 (1)) ซงการกระท าทก าหนดนอาจเปนการกระท าทเปนการเยยวยาความเสยหายใหแกผ เสยหายกได (มาตรา 201 (2)) กอนทศาลจะสงก าหนดเงอนไขตามมาตราน ศาลจะตองค าปรกษาจากเจาพนกงานทก าหนด110และหากมบคคลอนทเกยวของตองไดรบความยนยอมจากผท เก ยวของดวยหากเปนกรณทตองเขา รวมกจกรรมกบบคคลใดบคคลหนง (มาตรา 201 (4)) จ านวนวนทก าหนดในค าสงตองไมเกน 60 วน (มาตรา 201 (5)) สถานททผกระท าผดจะเขาในรวมกจกรรมอาจเปนศนยฝกอบรมและฟนฟชมชน ซงอาจเปนกรณทใหผกระท าความผดเขาไปฝกอบรมประจ าหรอไปกลบ หรอเปนศนยฝกอบรม ซงไดรบอนญาตจาก Secretary of State กได (มาตรา 201 (9)-(10))

3) ค าสงใหเขารวมในโปรแกรม (Programme Requirement) หมายถง ค าสงใหผกระท าความผดเขารวมกจกรรม ฝกฝนรางกายตามจ านวนวน เวลาและสถานททก าหนด (มาตรา 202) โปรแกรมการฝกฝนรางกายน เจาพนกงานฯ 111 เปนผเสนอตอศาลใหสงและศาลเหนวา เปนโปรแกรมเหมาะสมและมอยในสถานททก าหนด

4) ค าสงหามกระท าการ (Prohibited Activity Requirement) หมายถง ค าสงทหามมใหผกระท าความผดกระท าการอยางหนงอยางใดภายในเวลาก าหนดหรอระยะเวลาทก าหนด (มาตรา 203 (1) และหมายรวมถงการครอบครองหรอใชหรอพกพาอาวธปน ตาม มาตรา 27 แหง Firearm Act, 1968 (มาตรา 203 (3)) ค าสงตามมาตราน ศาลตองปรกษาจากพนกงานเจาหนาทฯ 112 กอนออกค าสง

5) ค าสงหามออกนอกเคหสถาน (Curfew Order Requirement) หมายถงค าสง ใหผกระท าความผดตองอยในสถานททก าหนดภายในเวลาทก าหนด ซงเวลาทก าหนดนนตอง ไมนอยกวา 2 ชวโมงและไมเกน 12 ชวโมงใน 1 วน (มาตรา 204 (1) กอนออกค าสงตามมาตราน

DPU

88

ศาลจะตองไดรบขอมลและไดพจารณาเกยวกบสถานททจะหามมใหผกระท าความผดออกนอกสถานทดวย รวมทงความเหนของบคคลทอาจไดรบผลกระทบจากผกระท าความผดออกนอกสถานทภายในเวลาทก าหนดดวย (มาตรา 204 (6))

6) ค าสงหามเขา เขตก าหนด (Exclusion Requirement) หมายถง ค าส งหามผกระท าความผดเขาไปในสถานหรอพนททใดทก าหนดภายในเวลาตามค าสง (มาตรา 205 (1)) ในกรณทค าสงหามเขาเขตก าหนดเปนค าสงทศาลสงโดยการลงโทษในชมชน จ านวนวนทหามเขาเขตก าหนดตองไมเกน 2 ป (มาตรา 205 (2))

7) ค าสงก าหนดใหอยในสถานททก าหนด (Residence Requirement) หมายถง เงอนไขในการก าหนดใหผกระท าความผดตองอาศยอยในสถานทใดสถานทหนงทก าหนดไวในค าสง (มาตรา 206 (1)) กอนออกค าสงนศาลตองพจารณาถงความปลอดภยของผอนบรเวณบาน ของผกระท าความผดตองถกจ ากดสถานทอยดวย มาตรา 206 (3) ศาลจะไมใหอยในหอพกหรอสถาบนของรฐนอกจากเปนขอเสนอจากพนกงานเจาคมประพฤตทองถน (มาตรา 206 (4))

8) ค าส ง ใหบ าบด รกษาสภาพจต (Mental Health Treatment Requirement) หมายถง ค าสงใหผกระท าความผดตองเขารบการบ าบดรกษาทางจต ภายในเวลาทก าหนดโดยจตแพทยหรอจตแพทยทไดขนทะเบยนไวกบสมาคมจตแพทยขององกฤษ (A Chartered Psychologist) เพอฟนฟสภาพจตใจของผกระท าความผด (มาตรา 207 (1)) การบ าบดรกษาดงกลาวอาจเปนการเขาบ าบดในสถานพยาบาลหรอเขารบการรกษาแบบผปวยนอก หรอภายใตความดแลหรอแนะน าของแพทยหรอจตแพทยได (มาตรา 207 (2)) กอนทศาลจะสงใหบ าบดฟนฟจะตองไดรบความเหนจากแพทยทตรวจสภาพจตของผกระท าผดตามมาตรา 12 แหง Mental Health Act 1983 วามเหตทจะตองบ าบดและผกระท าความผดมความประสงคทจะเขารบการบ าบด (มาตรา 207 (3))

9) ค าส งใหฟนฟบ าบด รกษายาเสพตด (Drug Rehabilitation Requirement) หมายถง ค าสงทผกระท าความผดตองเขารบการรกษา เพอบ าบด เพอลดการเสพยาเสพตดหรอ เลกเสพยาเสพตดและการเขาบ าบดดงกลาว ผกระท าความผดตองยอมใหตรวจรางกาย เพอทราบปรมาณของสารเสพตดทอยในรางกาย (มาตรา 209 (1)) ศาลจะออกค าสงนศาลตองไดรบฟงความเหนจากพนกงานเจาหนาทฯ 113 และตองเหนวามความจ าเปน เพอบ าบดฟนฟยาเสพตดและผกระท าความผดยนยอมเขารบการรกษา มาตรา 209 (2) ซงระยะเวลาในการรกษาตองไมนอยกวา 6 เดอน มาตรา 209 (3) โดยศาลอาจสงใหเขารบการรกษาเปนผปวยในหรอผปวยนอกกได ศาลอาจส ง เปล ยนแปลงค าส งไดหากมพฤตการณ เปล ยนไปโดยจะตองมการประเมน

DPU

89

การบ าบดรกษาเมอเขารบการรกษาแลวไมนอยกวา 1 เดอนและไมเกน 12 เดอน นอกจากน การเปลยนแปลงค าสงตองเปนไปตามความยนยอมของผกระท าความผดดวย (มาตรา 210)

10) ค าสงใหบ าบดรกษาอาการตดแอลกอฮอร (Alcohol Treatment Requirement) เปนค าสงทผกระท าความผดตองรบการรกษา เพอบ าบดอาการตดแอลกอฮอร ซงอาจเขารบการรกษาในโรงพยาบาลหรอเปนผปวยนอกหรอเขารบการรกษาภายใตการดแลของแพทยเปนเวลา ไมนอยกวา 6 เดอน ซงศาลจะออกค าสงนไดตองไดความวา ผนนตดแอลกอฮอรและผนน ยอมเขารบการรกษา (มาตรา 212)

11) ค าสงใหอยในการคมประพฤต (Supervision Requirement) หมายถงค าสง ทใหผกระท าความผดตองเขารบค าแนะน าในการฟนฟจตใจ เพอปรบตวใหเขากบสงคมภายในเวลาก าหนด (มาตรา 213)

12) ค าสงใหเขาฝกอบรมใน ศนยฝกอบรม (Attendance Centre Requirement) หมายถง ผกระท าความผดตองเขาไปฝกในศนยทก าหนดตามจ านวนชวโมงทก าหนดไวในค าสง ซงตองไมนอยกวา 12 ชวโมงแตไมเกน 36 ชวโมง (มาตรา 214)

13) การใช เค รองมอทางอ เลกทรอนกสตดตามตว (Electronic Monitoring Requirement) เปนค าสงทใชเครองมออเลกทรอนกส เพอควบคมผกระท าความผดภายในเวลาทก าหนด ซงเครองมอดงกลาว (มาตรา 215) มขอสงเกตวา การก าหนดมาตรการทง 13 กรณน บางค าสงซ ากบค าสงตาม CJA 1991 หรอ PCC (S) A 2000 หรอในกฎหมายอน ๆ แตใน CJA 2003 ไดมบทบญญตใหน ามาตรการทก าหนดไวใน CJA 2003 ไปใชแทนในสวนทซ ากนและใหใชหลกเกณฑใหมน รวมทงใหขยายการใชมาตรการลงโทษตาม CJA 2003 ไปในความผดตามกฎหมายของสกอตแลนดและไอแลนดเหนอดวย

อตราโทษของการ “เมาแลวขบ” กฎหมายของประเทศองกฤษ มการก าหนดอตราโทษของการ “เมาแลวขบ” ตาม

พระราชบญญตความปลอดภยทางถนน ค.ศ.1988 ของประเทศองกฤษก าหนดระดบแอลกอฮอล ในเลอด (BAC) ไวดงน

DPU

90

ตำรำงท 3.4 ขอก าหนดของกฎหมายวาดวยการตรวจวดระดบแอลกอฮอลของผขบขของประเทศองกฤษ

ประเภทของการตรวจวด ปรมาณแอลกอฮอลทกฎหมายก าหนด การตรวจวดจากลมหายใจ 35 ไมโครกรม/100 มลลลตร การตรวจวดจากเลอด 80 มลลกรม/100 มลลลตร การตรวจวดจากปสสาวะ 107 มลลกรม/100 มลลลตร

แมวาองกฤษจะมการก าหนดระดบแอลกอฮอลไวไมเกน 80 มลลกรม/100 มลลลตร หรอ 0.08 กรม /100 มลลลตรหรอ 80 มลลกรมเปอรเซนต ในป ค .ศ . 1998 มความพยายาม ในการแกไขกฎหมาย เพอลดระดบแอลกอฮอลเปน 50 มลลกรมเปอรเซนต แตรฐสภาขององกฤษไมผานขอเสนอดงกลาว

บทลงโทษ ตามกฎหมายของประเทศองกฤษ มการก าหนดอตราโทษของการ “เมาแลวขบ” ไว

ดงรายละเอยดในตาราง 3.5

ตำรำงท 3.5 อตราโทษกรณเมาแลวขบของประเทศองกฤษ

ระดบ BAC อตราโทษ ต ากวา 0.08 กรม/100 มลลลตร 1. ตดคะแนน 3-11 คะแนน

2. คาปรบขนอยกบดลยพนจของศาล 3. พกใชใบอนญาตขบข 12 เดอน

0.08-0.137 กรม/100 มลลลตร 1. ตดคะแนน 3-11 คะแนน 2. ปรบ 150 ปอนด-150% ของรายไดตอสปดาห 3. พกใชใบอนญาตขบข 12-16 เดอน 4. เขารบการบ าบดรกษา 4.5 เดอน

0.138- 0.206 กรม/100 มลลลตร 1. ตดคะแนน 3-11 คะแนน 2. ปรบ 150 ปอนด-150% ของรายไดตอสปดาห 3. พกใชใบอนญาตขบข 17-22 เดอน 4. เขารบการบ าบดรกษา 6 เดอน

DPU

91

ตำรำงท 3.5 (ตอ)

ระดบ BAC อตราโทษ 0.207-0.275 กรม/100 มลลลตร 1. ตดคะแนน 3-11 คะแนน

2. ปรบไมเกน 5,000 3. พกใชใบอนญาตขบข 23-28 เดอน 4. เขารบการบ าบดรกษา 7.5 เดอน 5. บรการสงคม

สงกวา 0.275 กรม/100 มลลลตร 1. ตดคะแนน 3-11 คะแนน 2. ปรบไมเกน 5,000 3. พกใชใบอนญาตขบข 29-36 เดอน 4. เขารบการบ าบดรกษา 9 เดอน 5. บรการสงคม

โดยทวไปแลวศาลขององกฤษจะลงโทษดวยการปรบระหวาง 400-450 ปอนด

(ประมาณ 20,000-22,500 บาท) และพกใชใบอนญาตขบขเปนเวลาอยางนอย 1 ป อยางไรกตาม หากผขบขท เมาแลวขบกอใหเกดอบตเหตและมคนเสยชวตจะตองโทษจ าคกไมเกน 14 ป นอกจากนน หากมการกระท าผดซ าภายในระยะเวลา 10 ปหรอมระดบแอลกอฮอลสงกวา ทกฎหมายก าหนด 2.5 เทา จะถอวาเปน “ผกระท าผดทมความเสยงสง” จะถกพกใชใบอนญาตขบขอยางนอย 3 ป และหากตองการขบขยานพาหนะอกหลงจากพนก าหนด จะตองไดรบการรบรอง จากแพทยกอนวาไมมปญหาเกยวกบแอลกอฮอล

นอกจากนน หากผขบขกอใหเกดอบตเหตและมผเสยชวต จะตองโทษจ าคกไมเกน 14 ป คาปรบไมมจ ากดจ านวนเงน ตดคะแนน 3-11 คะแนนและเพกถอนใบอนญาตขบข เปนระยะเวลาอยางนอย 2 ป

การปฏเสธการตรวจวดระดบแอลกอฮอลในเลอด ตามกฎหมายของประเทศองกฤษ การปฏเสธการตรวจวดระดบแอลกอฮอลในเลอด

เปรยบเสมอนผกระท าผดโดยทวไป ซงโดยสวนใหญศาลจะพจารณาอตราโทษสงกวาการกระท าผดโดยปกตดวยการพกใชใบอนญาตขบข 12-36 เดอน ปรบ150 ปอนด-150 % ของรายไดตอสปดาห ตดคะแนน 3-11 คะแนน และตองท างานบรการสงคมอกดวย

DPU

92

การบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทต ารวจ ประเทศองกฤษมการก าหนดนโยบายการตรวจวดแอลกอฮอลจากลมหายใจท าให

เจาหนาทต ารวจสามารถท าการตรวจวดแอลกอฮอลผขบขในทกกรณทมการเกดอบต เหต แมวาอบตเหตนน ๆ ไมมผเสยชวตหรอบาดเจบหรอไมกตาม จากสถตการตรวจวดแอลกอฮอลขององกฤษและเวลส พบวามการสมตรวจเพมขนอยางตอเนองตงแตป ค .ศ. 1963 จนสงทสด ในปค.ศ. 1998 โดยในปค.ศ. 1998 มการตรวจวดทงหมดประมาณ 815,500 ราย พบวามระดบแอลกอฮอลในเลอดเกนอตราทกฎหมายก าหนดประมาณ 102,300 ราย หรอคดเปนรอยละ 12.54 (Traffic Injury Foundation, 2009)

ขนตอนการตรวจวดระดบแอลกอฮอล การวดระดบแอลกอฮอลเบองตนในประเทศองกฤษสวนใหญเปนการตรวจวดรมถนน

(Roadside Tests) โดยจะท าการตรวจวดเฉพาะผขบขยานพาหนะ ซงไมใชยานพาหนะทลากจงโดยเครองจกรกล การตรวจวดเบองตนดงกลาวเปนการตรวจสอบคราว ๆ วามความเปนไปไดหรอไม ทผขบขจะเมาแลวขบ สวนการทดสอบอยางละเอยดจะเปนการตรวจวด เพอใชเปนหลกฐานประกอบการพจารณาตามกระบวนการของกฎหมาย การตรวจวดเบองตน มแนวทางในการตรวจวด 3 แนวทางไดแก

1. การตรวจสอบลมหายใจเบองตน (Preliminary Breath Test) เปนการตรวจสอบ วา ผขบขมแอลกอฮอลทางลมหายใจหรอไม ซงกอนท าการตรวจวดเจาหนาทต ารวจจะกลาวขอความดงน “ผม/ดฉน สงสยวาคณขบขยานพาหนะในขณะทเมา ดงนนผม/ดฉนจะขอตรวจวดระดบแอลกอฮอลทางลมหายใจของคณ ณ ทน หากคณปฏเสธการตรวจวดคณจะถกฟองรองและด าเนนคดตามกฎหมายตอไป”

2. การตรวจสอบผขบข ว ามความบกพรองหรออย ในสภาพท ไมพรอมขบข (Preliminary Impairment Test) วธนสามารถด า เนนการโดยการสงเกตอาการและปฏก รยา การตอบสนองทางรางกายของผขบข

3. การตรวจสอบหาสารเสพตดเบองตน (Preliminary Drug Test) อาจด าเนนการโดยการตรวจวดจากเหงอหรอน าลายดวยเครองมอทไดรบการรบรองและอนมต

ในการด าเนนการตรวจวดนน เจาหนาทต ารวจตองสวมเครองแบบในการปฏบตงาน ยกเวนกรณทมการเกดอบตเหต เจาหนาทต ารวจอาจสวมหรอไมสวมเครองแบบกไดในกรณทไมมใครยอมรบวาเปนผขบขยานพาหนะเจาหนาทต ารวจมอ านาจหนาทตามกฎหมายทจะท าการตรวจวดระดบแอลกอฮอลของผทอาศยมาในยานพาหนะดงกลาวมากกวาหนงคนกได ภายหลงจากทมการตรวจวดเบองตนแลวและพบวาผลการทดสอบเปนบวกเจาหนาทต ารวจจะท าการตรวจสอบ

DPU

93

ความบกพรองหรอสภาพทไมพรอมขบขของบคคลนน ๆ หรอการตรวจสอบหาสารเสพตดอน อยางไรกตามเจาหนาทต ารวจตองมคณสมบตตามกฎหมายและมเครองมอทพรอมในการปฏบตงาน ณ เวลานน เมอมหลกฐานชดเจนวาผขบข “เมาแลวขบ” เจาหนาทจะพจารณาด าเนนการจบกม ตามกฎหมายและท าการตรวจวดซ าอกครง เพอใชเปนหลกฐานทางคดตอไป

ในกรณทผขบขปฏเสธการตรวจวด เจาหนาทต ารวจตองแจงใหผขบขทราบถงโทษและกระบวนการด าเนนการทางกฎหมายใหกบผขบขทราบ และใหด าเนนการจบกมผขบขนนหากตองสงสยวา “เมาแลวขบ” หลงจากนน ควรด าเนนการตรวจวดดวยวธการวดจากเลอดหรอปสสาวะ แตหากไมมขอสงสยวาบคคลนน “เมาแลวขบ” เจาหนาทต ารวจจะไมสามารถด าเนนการจบกมไดและตองปลอยผขบขคนนนไป

ภายหลงจากทเจาหนาทตรวจมหลกฐานและพยานเพยงพอกจะด าเนนการสงฟองศาลใหท าการพจารณาตดสนคดตอไป ซงผถกจบกมจะถกลงโทษในกรณตาง ๆ ดงทกลาวไวแลว ในตอนตน 3.3 มำตรกำรในกำรลงโทษกำรขบขระหวำงเมำสรำของประเทศฝรงเศส

ววฒนาการโทษอาญาในกฎหมายฝรงเศสมอยตลอดเวลา ทงในเรองของแนวคดและวตถประสงคในการลงโทษ ประเภทของโทษและการก าหนดชนของโทษ ซงเดมการก าหนดโทษตามประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสฉบบป ค.ศ. 1810 กเหมอนโทษทก าหนดไวในประเทศตาง ๆ กลาวคอ มโทษประหารชวต จ าคก กกขง ปรบ รบทรพยสน ส าหรบโทษประหารชวตนนประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส ค.ศ. 1810 (ซงปจจบนถกยกเลกไปแลวทงฉบบโดยการประกาศใชประมวลกฎหมายอาญาฉบบใหม ค.ศ. 1993) มาตรา 12 บญญตวา “ผตองโทษประหารชวตใหน าไป ตดศรษะ” นอกจากนการลงโทษยงมลกษณะของการทารณโหดรายดวยการกระท าทรมานตอเนอตวรางกายของผกระท าผด ไมวาจะเปนการลามโซ การตตรวน การตดขอมอ รวมทงการบงคบ ใหท างานและการเนรเทศ วธการลงโทษประหารชวตในประเทศฝรงเศสแตเดมส าหรบความผดรายแรงนนทารณโหดรายมาก เชน การผกแขนขาผตองโทษตดกบมาสตว แลวบงคบมาใหดงรางของผตองโทษจนขาดออกจากกน ส าหรบความผดฐานประทษรายตอองคพระมหากษตรย (Lèse-majesté) หรอการเผาทง เปนส าหรบผกระท าความผดฐานดหมนหรอลบหลส งศกดสทธ (Sacrilèges) เปนตน ตอมาในชวงครสตศตวรรษท 18 ไดมการพฒนาแนวคดของทฤษฎการลงโทษทางอาญาและทฤษฎอาชญาวทยาในทวปยโรปเปนอยางมาก โดยไดรบอทธพลจากแนวคด

DPU

94

ของระบอบเสรนยมและการคมครองสทธมนษยชน ท าใหมผลกระทบตอววฒนาการของระบบ การลงโทษในกฎหมายฝรงเศส เชนเดยวกบประเทศอน ๆ ในทวปยโรป95

อตราโทษทก าหนดไวในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสนน มความสมพนธกบการแบงประเภทความผดอยางชดเจน ประเทศฝรงเศสเปนประเทศทมการแบงประเภทความผดอาญาไวอยางมเอกลกษณและเปนระบบ เรยกวา การแบงประเภทความผดแบบไตรภาค (Tripartite Classification) โดยแบงประเภทความผดออกเปนกลม 3 กลมใหญดวยกน ตางกบระบบการแบงประเภทความผดของประเทศสวนใหญทแบงประเภทความผดแบบทวภาค (Bipartite Classification) ประเภทความผดทประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสแบงออกเปนไตรภาค มดงน

1) ความผดอกฤษฏโทษ (Les Crimes) 2) ความผดมชฌมโทษ (Les Délits) 3) ความผดลหโทษ (Les Contraventions) คณลกษณะของการแบงประเภทความผดอาญาในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส

นอกจากจะทาใหสามารถจดกลมประเภทความผดตามความรายแรงของโทษอยางเปนระบบแลว ยงมความสมพนธอยาง สอดคลองกบการด า เนนกระบวนวธพจารณาคดของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรมอาญา ตงแตชนเจาหนาทต ารวจ พนกงานสอบสวน พนกงานอยการและศาลการแบงกลมประเภทความผดแบบไตรภาคดงกลาว ท าใหผศกษากฎหมายอาญาฝรงเศสสามารถทราบทนททดอตราโทษส าหรบความผดฐานใดฐานหนงวา ความผดฐานนนจะจดอยในกลมประเภทความผดอกฤษฏโทษ มชฌมโทษ หรอลหโทษ และสามารถทราบไดทนทวาการด าเนนคดดงกลาวจะเรมตนทใคร และมกระบวนการด าเนนคดอยางไร ศาลไหนเปนศาลทมอ านาจพจารณาคดนน ๆ และมกระบวนพจารณาคดในศาลอยางไร ดงนนการศกษาล าดบชนของโทษในกฎหมายฝรงเศส จงตองเรมตนศกษาถงขอบเขตของความผดแตละประเภทกอนวา มขอบเขตกวางครอบคลมถงโทษประเภทใดบาง และมความรนแรงของโทษมากนอยเพยงใด96

1. ความผดอกฤษฏโทษ (Les Crimes) ตามประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส ค.ศ. 1993 มาตรา 131-1 ไดแก ความผดทมบท

ระวางโทษดงตอไปน97 (1) จ าคกตลอดชวตหรอกกขงตลอดชวต (2) จ าคกหรอกกขงสามสบป

95 อทย อาทเวช. (ม.ป.ป.). โทษในกฎหมายอาญาฝรงเศส. น. 1. 96 แหลงเดม. น. 5. 97 แหลงเดม. น. 5.

DPU

95

(3) จ าคกหรอกกขงยสบป (4) จ าคกหรอกกขงสบหาป ระยะเวลาจ าคกหรอกกขงส าหรบความผดอกฤษฏโทษทต าทสดก าหนดไวสบป 1 โทษ

จ าคกส าหรบความผดอกฤษฏโทษ เมอพจารณาอตราโทษทก าหนดไวส าหรบความผดทจดอยในประเภทความผดอกฤษฏ

โทษแลว จะเหนไดวาโทษสงสดทก าหนดไว ในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสคอ โทษจ าคกตลอดชวตหรอกกขงตลอดชวต ไมมโทษประหารชวตอกตอไปดงทไดกลาวไวแลวในตอนตน

โทษจ าคกและโทษกกขงตามประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสจดเปนโทษทางอาญาประเภทเดยวทมลกษณะเฉพาะของการลงโทษทางอาญา โทษจ าคก (La Réclusioncriminelle) นนเปนโทษทก าหนดไวส าหรบความผดอกฤษฏโทษทวไป สวนโทษกกขง (La Détentioncriminelle) นนเปนโทษทก าหนดไวส าหรบความผดอกฤษฏโทษทางการเมอง มขอสงเกตวาการแบงแยก ความแตกตางระหวางโทษจ ากดเสรภาพส าหรบความผดอกฤษฏโทษทวไปกบความผดอกฤษฏโทษทางการเมองนน มเฉพาะแตความผดประเภทอกฤษฏโทษเทานน สวนความผดมชฌมโทษนนไมไดแบงแยกลกษณะของโทษดงกลาว โทษจ ากดเสรภาพส าหรบความผดมชฌมโทษมเพยงประเภทเดยว คอ โทษจ าคก (L’emprisonnement)

แมประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-1 วรรคแรกจะแบงล าดบชนโทษจ าคกหรอกกขงไวเปน 4 ล าดบ แตในวรรคสองของมาตราดงกลาวกไดก าหนดระยะเวลาจ าคกหรอกกขงส าหรบความผดอกฤษฏโทษ ทต าทสดไว 10 ป กฎหมายใหศาลลกขน (La Courd’assises) มอ านาจพพากษาลงโทษจ าคกหรอกกขงจาเลยต ากวาสบหาปได ทงนขนอยกบพฤตการณของการกระท าความผด แตอตราโทษจ าคกหรอกกขงทต าทสด ทจะอยในเกณฑของความผดอกฤษฏโทษคอ 10 ป อตราโทษจ าคกหรอกกขงของความผดอกฤษฏโทษดงกลาวเทากบอตราโทษจ าคกสงสดของความผดมชฌมโทษตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-4 นอกจาก โทษจ าคกและกกขงแลว ยงมโทษปรบและโทษเสรมอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางตามทบญญตไวในมาตรา 131-10 ดวย ซงศาลลกขนสามารถพพากษาลงโทษดงกลาวแกจ าเลยควบคไปกบโทษจ าคกหรอกกขงได

2. โทษปรบส าหรบความผดอกฤษฏโทษ ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-2 บญญตไววา แมศาลจะลงโทษจ าคกและ

กกขงส าหรบความอกฤษฏโทษแลว กไมหามในการทจะลงโทษปรบหรอโทษเสรมอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางดงทบญญตไวในมาตรา 131-10

DPU

96

อยางไรกตาม เปนทนาสงเกตวาในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-1 นนบญญตไวแตโทษจ าคกส าหรบความผดอกฤษฏโทษ ไมไดกลาวถงโทษปรบเลย ตางกบบทบญญตในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-3 โทษทก าหนดไวส าหรบความผดมชฌมาโทษ มทงโทษปรบและโทษแทนทหรอโทษเสรมอน ๆ ดวย นอกจากนยงมบทบญญต ซงก าหนดความผดอกฤษฏโทษและก าหนดโทษไวแตเพยงโทษจ าคก โดยไมก าหนดโทษปรบไวดวย

ตวอยางเชน ความผดฐานประทษรายตอรางกาย (Les Violences) ซงเปนเหตให ถงแกความตายโดยไมมเจตนาฆาตามประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 222-7 กฎหมายไดก าหนดโทษจ าคกไวไมเกนสบหาป ซงเปนความผดอกฤษฏโทษ แตไมไดก าหนดโทษปรบไวดวย ตางกบความผดฐานประทษรายตอรางกายซงเปนเหตใหทพพลภาพตาม มาตรา 222-9 กฎหมายไดก าหนดโทษจ าคกไวไมเกนสบป ซงเปนความผดมชฌมาโทษ และไดก าหนดโทษปรบไวไมเกน 150,000 ยโร

กรณดงกลาวถอเปนชองวางของประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศสฉบบปจจบน เพราะโดยหลกการแลว หากปรากฏวาการกระท าความผดทมลกษณะอยางเดยวกน แตผลของการกระท าความผดมความรายแรงตางกน หากกฎหมายก าหนดโทษปรบส าหรบการกระท าความผด ซงเกดผลรายแรงนอยกวาไวดวยแลว กสมควรทจะก าหนดโทษปรบไวส าหรบการกระท าความผดในลกษณะเดยวกน ซงมผลรายแรงมากกวาไวดวยเชนกน เพราะมฉะนนกรณกจะกลายเปนวาศาลไมสามารถลงโทษปรบผกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 222-7 ทง ๆ ทผล ทเกดขนจากกระท าความผดรายแรงกวาผลทเกดจากการกระท าความผดตามประมวลกฎหมาย อาญา มาตรา 222-9 ซงไดก าหนดโทษปรบไวดวย

3. โทษเสรมส าหรบความผดอกฤษฏโทษ (Les Peinescomplémentaires) ส าหรบโทษเสรมตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 131-10 นนเปนโทษทก าหนดไวส าหรบผกระท าความผดทเปนบคคลธรรมดา คอ

1) การหาม การรบ การลบลาง หรอการถอนสทธ 2) คาสงใหรกษาพยาบาลหรอการก าหนดหนาทใหกระท า 3) หามเคลอนยายหรอการรบวตถสงของ 4) ปดสถานประกอบการ 5) ใหปดประกาศคาวนจฉยของศาล หรอเผยแพร โดยสอหนงสอพมพหรอวธการ

สอสารวทยโทรทศน

DPU

97

4. ตวอยางฐานความผดทอยในกลมความผดอกฤษฏโทษ ความผดทจดอยในประเภทของความผดอกฤษฏโทษนนสวนใหญ คอ ความผดทอยใน

ภาคความผดวาดวยความผดอกฤษฏโทษทกระท าตอบคคล ไดแก (1) ความผดฐานฆาลางเผาพนธ (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 211-1)

อตราโทษจ าคกตลอดชวต (2) ความผดตอมนษยชาต (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 212-1) อตราโทษ

จ าคกตลอดชวต (3) ความผดฐานฆาผอน (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 221-1) อตราโทษ

จ าคกสามสบป ถามพฤตการณแหงคดทท าใหโทษหนกขนตามประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 221-2 วรรคแรก กลาวคอ การฆาตกรรมทกระท ากอน ในขณะเดยวกนหรอภายหลง การกระท าความผดอกฤษฏโทษอน ตองระวางโทษจ าคกตลอดชวต

(4) ความผดฐานฆาผอนทตองรบโทษหนกขนอนเนองมาจากสถานะของบคคลทถกกระท า ไดแก การฆาตกรรมเดกอายไมเกนสบหาป บพการตามกฎหมายหรอตามความเปนจรง หรอบดามารดาบญธรรม บคคลผออนแออนเนองมาจากอาย โรค ความพการ ความบกพรอง ทางกายหรอจตใจ ผมครรภ ผพพากษา ลกขน ทนายความ เจาพนกงาน ทหาร เจาหนาทตารวจ เจาหนาทราชทณฑ ฯลฯ (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 221-4) ตองระวางโทษจ าคก ตลอดชวต

โทษทางเลอกส าหรบความผดมชฌมโทษ (Les Peinescorrectionnelles Alternatives) โทษทางเลอกเกดขนมาตงแตครงทมการออกรฐบญญตฉบบลงวนท 11 กรกฎาคม

ค.ศ. 1975 โดยมวตถประสงค เพอใชโทษประเภทนในการลงโทษแทนโทษจ าคกระยะสน โทษทางเลอกจงเปนโทษทมรปแบบพเศษจากโทษหลกอนเปนโทษดงเดมทวไป รปแบบของโทษประเภทนคอ การหามหรอการจ ากดสทธตาง ๆ ของผกระท าความผด ตอมาเมอไดมการประกาศใชรฐบญญตฉบบลงวนท 10 มถนายน ค.ศ. 1983 ไดมการบญญตประเภทของโทษทางเลอก ใหสมบรณโดยแกไขเพมเตมโทษใหม ๆ เขาไปอก คอ การท างานบรการสาธารณะและโทษปรบรายวนตอมาเมอไดมการประกาศใชประมวลกฎหมายอาญาฉบบใหมเมอป ค.ศ. 1993 แลว โทษทางเลอกกปรากฏอยในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 131-3 (3) - (5) เรยงตามล าดบดงน คอ

(1) ….. (2) …. (3) โทษปรบรายวน (Le Jour-Amende) (4) โทษท างานบรการสาธารณะ (Le Travail D’intérêtgénéral)

DPU

98

(5) โทษหามหรอจ ากดสทธตามทบญญตไวในมาตรา 131-6 การใชโทษทางเลอก เปนโทษแทนทโทษหลกนน มความหมายเขาใจโดยนยวาศาลจะลงโทษหลกพรอมไปกบโทษทางเลอกไมได กลาวคอ จะลงโทษจ าคกหรอโทษปรบพรอมกบลงโทษทางเลอกไปพรอมกนไมได

1) โทษปรบรายวน (Le Jour-Amende) โทษปรบรายวนเปนโทษทมการใชในตางประเทศ เชนประเทศเยอรมน ฯลฯ มาแลว

กอนทประเทศฝรงเศสจะน ามาใช หลงจากทไดมการศกษาขอดและขอเสยเกยวกบการใชโทษดงกลาวแลว ไดมการน าโทษปรบรายวนมาใชในกฎหมายฝรงเศสโดยรฐบญญตฉบบลงวนท 10 มถนายน ค.ศ. 1983 ในขณะนนวตถประสงคของการใชโทษปรบรายวนมไว เพอเปนโทษทใชแทนทโทษจ าคก จงมผลเทากบวาเมอศาลจะพพากษาลงโทษปรบรายวนแลว ศาลไมสามารถลงโทษจ าคกและโทษปรบธรรมดาได อยางไรกตามรฐบญญตเกยวกบการสญจรทางหลวงฉบบ ลงวนท 10 กรกฎาคม ค.ศ. 1987 ไดก าหนดใหโทษปรบรายวนเปนโทษเสรมส าหรบความผด ทบญญตไวประมวลกฎหมายทางหลวง (Code de la Route) ตอมาเมอมการปฏรปประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส ฝายนตบญญตไดก าหนดเงอนไขในการใชโทษปรบรายวนใหม โทษปรบรายวน ไดกลายเปนโทษเสรมทวไป (Unepeinecomplémentairegénérale) และโทษทสามารถใชแทนท โทษปรบ ตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-5 และ 131-25กลาวคอ ตามหนงสอเวยนวาดวยแนวทางการบงคบใชประมวลกฎหมายอาญา (La circulaired’application du Code p. 44) ไดอนญาตใหผพพากษาสามารถลงโทษจ าคกและโทษปรบรายวนพรอมกนได ท าใหโทษปรบรายวนมฐานะเปนโทษหลกทวไป (Unepeineprincipalegénérale) ในกรณดงกลาว และไมมฐานะเปนโทษแทนทโทษจ าคกอกตอไป (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-5) ลกษณะของโทษปรบรายวนเปนโทษปรบทใหศาลใชดลพนจ ในการก าหนดจ านวนคาปรบในแตละวนโดยค านงถงฐานะทางเศรษฐกจและภาระความรบผดชอบของจ าเลย ซงจะตองไมเกน 300 ยโรตอหนงวน และการก าหนดจ านวนวนทจะตองรบโทษปรบรายวนจะตองค านงถงพฤตการณแวดลอมแหงการกระท าความผด แตตองไมเกนสามรอยหกสบวน (ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-5) ตวอยางเชน จ าเลยถกลงโทษปรบรายวน 30 ยโรตอหนงวนเปนระยะเวลา 100 วน เมอสนสดระยะเวลาทศาลก าหนดไวจ านวนเงนทงหมดทจาเลยตองจายจะเปนเงนรวม 3,000 ยโรอยางไรกตามจ านวนเงนคาปรบทงหมดทก าหนดไวส าหรบโทษปรบรายวนจะตองไมเกนจ านวนเงนสงสดของคาปรบตอวนคอ 300 ยโร คณดวยจ านวนวนสงสดของโทษปรบรายวน คอ 360 วน (300 x 360) เทากบ 108,000 ยโร คดเปนเงนไทยประมาณ (108,000 x 50) = 5,400,000 บาทประโยชนของโทษปรบรายวนก เพอใหศาลสามารถก าหนดจ านวนเงนของคาปรบใหสอดคลองกบสถานะทางเศรษฐกจของจาเลย

DPU

99

2) โทษการทางานบรการสาธารณะ (Le travail d’intérêtgénéral) โทษการท างานบรการสาธารณะเปนโทษทไดมการน ามาใชโดยรฐบญญตฉบบ

ลงวนท 10 มถนายน ค.ศ. 1983 เชนเดยวกบโทษปรบรายวน เปนโทษทก าหนดไวส าหรบเปนโทษแทนทโทษจ าคกตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-8 ศาลไดใชโทษดงกลาวแทนโทษจ าคกเปนจ านวนไมนอยเนองจากโทษการท างานบรการสาธารณะมวตถประสงค เพอใชแทนการลงโทษหลก ดงนนนอกจากประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-9 วรรคแรกจะหามการลงโทษการท างานบรการสาธารณะพรอมกบโทษจ าคกแลว ยงหามการลงโทษการท างานบรการสาธารณะพรอมกบการลงโทษอน ๆ ในคราวเดยวกนอกดงน

1. โทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผด 2. โทษปรบ 3. โทษปรบรายวน ระยะเวลาของโทษการทางานบรการสาธารณะนนก าหนดไววาจะต ากวาสสบชวโมง

ไมได แตหามเกนกวาสองรอยชวโมง ระยะเวลาการท างานดงกลาวจะตองอยภายในกรอบเวลาทศาลก าหนดไว แตระยะเวลาดงกลาวตองไมเกนกวาสบแปดเดอน

3) โทษหามหรอการจ ากดสทธตาง ๆ ของผกระท าความผด ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-6 ไดบญญตโทษหามหรอจ ากดสทธ

ของผกระท าความผดไวจ านวน 11 ประการดวยกนตามล าดบความหนกเบา เกอบครงหนงของโทษดงกลาวมผลกระทบโดยทางตรงหรอโดยทางออมตอสทธมนษยชนทส าคญยงในโลกยคปจจบน นนกคอ การหามขบขยานพาหนะ โทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท า ความผดมจ านวน 11 ประการดงตอไปน

1. การพกใบอนญาตขบขเปนระยะเวลาไมเกนหาป 2. การหามขบขยานพาหนะบางประเภทเปนระยะเวลาไมเกนหาป 3. การยกเลกใบอนญาตขบขและการหามรองขอใหออกใบอนญาตขบขฉบบใหม

เปนระยะเวลาไมเกนหาป 4. การรบยานพาหนะหนงหรอหลายรายการของผกระท าความผด 5. การหามเคลอนทยานพาหนะหนงหรอหลายรายการของ ผกระท าความผดเปน

ระยะเวลาไมเกนหนงป 6. การหามยดถอหรอพกพาอาวธ ซงตองไดรบอนญาตเปนระยะเวลาไมนอยกวาหาป 7. การรบอาวธหนงหรอหลายรายการ ซงเปนกรรมสทธหรอ อยในความครอบครอง

ของผถกลงโทษ

DPU

100

8. การถอนใบอนญาตลาสตวกบการหามรองขอออกใบอนญาตลาสตวฉบบใหม เปนระยะเวลาไมเกนหาป

9. การหามสงจายเชค เพอการอนนอกเหนอจากเชคทอนญาตใหถอนเงนโดยผสงจายซงเปนผจาย หรอเชคทไดรบการรบรองและแสดงบตรจายเงนของธนาคาร

10. การรบสงของทมไวหรอมความมงหมายทจะใชกระท าความผด หรอสงของทไดมาจากการกระท าความผด อยางไรกตามการรบสงของดงกลาวไมอาจกระท าไดหากเปนความผดมชฌมโทษเกยวกบการพมพ (Le délit de presse)

11. การหามประกอบกจกรรมทางวชาชพหรอสงคมเปนระยะเวลาไมเกนหาป หากปรากฏวาสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ทใชกจกรรมดงกลาวถกจงใจใชส าหรบเตรยมการหรอกระท าความผด อยางไรกตามการหามดงกลาวไมบงคบใชส าหรบการปฏบตภารกจทมาจาก การเลอกตง (Mandatélectif) หรอในความรบผดชอบของสหภาพ รวมทงในกรณทเปนความผดมชฌมโทษเกยวกบการพมพ

โทษเสรมส าหรบความผดมชฌมโทษ ส าหรบโทษเสรม (Les peinescomplémentaires) ตามทบญญตไวในประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา 131-10 ซงเปนโทษทก าหนดไวส าหรบผกระท าความผดทเปนบคคลธรรมดานน มดงตอไปน

1. การหาม การรบ การลบลาง หรอการถอนสทธ 2. ค าสงใหรกษาพยาบาลหรอการก าหนดหนาทใหกระท า 3. หามเคลอนยายหรอการรบวตถสงของ 4. ปดสถานประกอบการ 5. ใหปดประกาศค าวนจฉยของศาล หรอเผยแพร โดยสอหนงสอพมพ หรอวธการ

สอสารทางวทยโทรทศน ประเภทของโทษทหามหรอจ ากดสทธบางประการทก าหนดไวในมาตรา 131-14 มาตรา 131-14 บญญตวา ส าหรบความผดลหโทษชนท 5 นน ศาลอาจลงโทษทหาม

หรอจ ากดสทธอกดวยดงตอไปน 1. การพกใบอนญาตขบขมก าหนดระยะเวลาไมเกนหนงป การพกใบอนญาตขบข

ดงกลาวอาจถกจ ากดส าหรบการขบขยานพาหนะทมใชอนเนองมาจากการประกอบอาชพ อยางไรกตามขอจ ากดเชนวานไมสามารถใชบงคบไดในกรณทความผดลหโทษ ซงการพกใบอนญาตขบขเปนโทษเสรมนน ไมไดจ ากดหามการพกใบอนญาตขบขเฉพาะการขบขยานพาหนะ ทมใชอนเนองมาจากการประกอบอาชพ

DPU

101

2. หามเคลอนทยานพาหนะของผตองโทษคนหนงหรอหลายคนเปนระยะเวลาไมเกนหกเดอน

3. รบอาวธชนหนงชนใดหรอหลายชน ซงผตองโทษเปนเจาของหรอเปนผมอ านาจใช 4. การถอนใบอนญาตลาสตวพรอมทงการหามรองขอใหออกใบอนญาตใหมใน

ระหวางระยะเวลาไมเกนหนงป 5. การหามสงจายเชคมก าหนดระยะเวลาไมเกนหนงป เวนแตเปนการสงจายเชค

เพอถอนเงนในบญชจากธนาคาร หรอเปนเชคทไดรบการรบรองและใชเปนบตรชาระเงน 6. การรบสงของ ซงไดใชหรอเจตนาจะใชในการกระท าความผดหรอสงของ ซงไดมา

จากการกระท าความผด อยางไรกตามการรบนนไมอาจกระท าไดในกรณความผดเกยวกบการพมพ มาตรา 131-16 ในกรณทกฎกระทรวงลงโทษความผดลหโทษใด หากปรากฏวา

ผกระท าความผดเปนบคคลธรรมดา อาจจะลงโทษเสรมดงตอไปนอยางใดอยางหนงกได 1. การพกใบอนญาตขบขมก าหนดระยะเวลาไมเกนสามป การพกใบอนญาตขบข

ดงกลาวอาจถกจ ากดส าหรบการขบขยานพาหนะซงมใชอนเนองมาจากการประกอบอาช พ เวนแตกฎกระทรวงไมมขอจ ากดเชนวานน

2. หามยดถอหรอพกพาอาวธ ซงตองไดรบอนญาตเปนระยะเวลาไมนอยกวาสามป 3. รบอาวธอยางหนงอยางใดหรอหลายอยาง ซงผตองโทษเปนเจาของหรอเปนผม

อ านาจใช 4. การถอนใบอนญาตลาสตว พรอมทงการหามรองขอใหออกใบอนญาตใหมในระหวาง

ระยะเวลาไมเกนสามป 5. การรบสงของ ซงไดใชหรอเจตนาจะใชในการกระท าความผด หรอสงของซงไดมา

จากการกระท าความผด 6. หามขบขยานยนตทางบกบางประเภท รวมทงยานยนตทางบก ซงไมตองม

ใบอนญาตขบข เปนระยะเวลาไมเกนสามป 7. หนาททจะตองเขารบการอบรม เพอความส านกถงความปลอดภยบนทางหลวง

จนส าเรจหลกสตรดวยคาใชจายของตนเอง

DPU

102

บทท 4 วเครำะหปญหำมำตรกำรทำงกฎหมำยเกยวกบควำมผดจำกกำรขบข

ระหวำงเมำสรำ

คดเมาแลวขบโดยปกตแลวหากเจาหนาทต ารวจตรวจพบระดบแอลกอฮอลในเลอดมากกวา 50 มลลกรมเปอรเซนตจะถกด าเนนคด โดยการสงฟองศาลทกรายภายใน 48 ชวโมงและตอมาศาลอาจตดสนใหรบโทษตาม พรบ.จราจรทางบก พ.ศ. 2552 ขนอยกบดลยพนจของศาล เชน รบโทษปรบ 5,000-20,000 บาท สงพกใบอนญาตขบขไมนอยกวา 6 เดอน เพกถอนใบอนญาตหรอใหท างานบรการสงคม เพอประโยชนสาธารณะภายใตการดแลของเจาหนาทคมประพฤต โดยปจจบนศาลในบางภาคตระหนกถงความรนแรงของอบตเหตทางจราจรจากการดมแลวขบวาเปนพฤตกรรมเสยงทมผลกระทบตอสงคมจงเรมพพากษาใหผกระท าความผดรบโทษกกขงโดย ไมรอลงอาญา

แมจะมความพยายามอยางตอเนองในการรณรงคปลกกระแสใหเกดการตนตว ถงอนตรายจากการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลกอนการขบขยานพาหนะ การกวดขนตรวจวดระดบแอลกอฮอลในผขบข รวมทงการเพมบทลงโทษทางกฎหมายแตพฤตกรรมเมาแลวขบไมมแนวโนมลดลงทง ๆ ทมการก าหนดนโยบาย วางมาตรการ และการรณรงคตอเนองกนมากวา 10 ป จงเปนทนาสนใจวาเหตใดมาตรการทผานมาจงไมมประสทธผลในการปองปรามการกระท าความผดทเกดจากการขบขขณะเมาสราเทาทควร

เครองชวดความส าเรจของกระบวนการยตธรรมทส าคญประการหนง คอ ประสทธภาพในการลงโทษและวธการปฏบตตอผกระท าผด เพราะหากการลงโทษและการปฏบตตอผกระท าผดไมมประสทธภาพ งานของกระบวนการยตธรรมยอมไมบรรลเปาหมายในการอ านวยความเปนธรรม และคมครองสงคมใหมความสงบสขมนคงได ผศกษาจงไดท าการวเคราะหปญหามาตรการ ทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสราโดยแบงเปนประเดนตาง ๆ ดงน

DPU

103

4.1 กำรก ำหนดระดบควำมผดและระดบโทษ จากการศกษาทฤษฎการลงโทษจะเหนวาวตถประสงคการลงโทษในแตละทฤษฎม

สวนทเหมอนกนและความแตกตางกนจงเปนไปไมไดทจะก าหนดโทษโดยอาศยทฤษฎใดทฤษฎหนงแตเพยงทฤษฎเดยว เพอใหบรรลวตถประสงคในทกเรองไดจงตองน าทฤษฎการลงโทษมาใชรวมกน เพอใหไดรบผลดอนเปนทนาพอใจ ซงมหลกการวาจะตองลงโทษใหเหมาะสมกบจดประสงคการลงโทษตาง ๆ โดยพจารณาเฉลยกนไป ซงไมเนนหนกไปทางทฤษฎใดทฤษฎหนงแตเพยงทฤษฎเดยวในกรณทความประสงคของการลงโทษขดแยงกนจะตองประสานความขดแยงโดยเอาจดประสงคของการลงโทษมาชงน าหนกดวาควรจะใหการลงโทษเปนไป เพอจดประสงคตามทฤษฎใดจงจะเหมาะสมมากทสด

การลงโทษผกระท าความผดควรก าหนดโทษใหมความเหมาะสมกบความผดและ ตวผกระท าความผดประกอบกนเปนราย ๆ ไป ซงควรมองทงสองมตประกอบกน ซงตองอาศยขอเทจจรงแหงคดทเกยวของกบพฤตการณแหงคด เชน ความรนแรงในการกระท าความผด เปนตน และตองอาศยขอเทจจรงทเกยวกบประวตภมหลงของผกระท าผดดวย เชน ผกระท าผดไดกระท าผดครงแรกหรอเคยกระท าผดซ าซากมาแลว เปนตน เพอน าขอเทจจรงดงกลาวมาใชเปนเครองมอประกอบในการใชดลพนจก าหนดโทษดวย

เมอมการกระท าความผดขบรถขณะเมาสรานนโดยปกตแลวหากพฤตการณแหงคดปรากฎวาการกระท าผดยงไมเกดผลทเปนอนตรายตอชวต รางกาย หรอทรพยสนของบคคลอน มกจะถอวาการกระท าผดยงไมรายแรง แตอยางไรกตาม หากผกระท าความผดมปรมาณแอลกอฮอลเกนกวาปรมาณทกฎหมายก าหนดเปนจ านวนมาก หรอผเปนทกระท าความผดซ ากสมควรไดรบโทษสถานหนก เพอใหเขดหลาบ อยางไรกตามในปจจบนกฎหมายมไดมการก าหนดวาปรมาณแอลกอฮอลท เกนก าหนดเทาใดจงจะถอวาผขบขนนเมาสราจนไมสามารถครองสต ซงอาจกอใหเกดความเสยหายตอชวต รางกาย และทรพยสนสวนรวมได นอกจากนยงมไดมการก าหนดระดบโทษในกรณท เปนการกระท าความผดซ าเอาไวดวย ทงทการก าหนดระดบชนโทษมความส าคญ เพราะการก าหนดระดบชนโทษนนมนยส าคญประการหนง คอ จะชวยสะทอนใหเหนถงระดบความรนแรงของอาชญากรรมท รฐและสงคมใหความส าคญ เมอประเทศไทยใหความส าคญกบการงดเวนกบขบขยานพาหนะในขณะมนเมา การลงโทษโดยมใหมการรอลงอาญาจะสะทอนใหเหนถงการทระบบยตธรรมใหความส าคญตอการปองปรามการกระท าขบขยานพาหนะในขณะมนเมา ซงมความเกยวของกบความปลอดภยในชวต รางกาย และทรพยสนของประชาชนในสงคมทอาจไดรบผลกระทบจากการกระท าความผดดงกลาวอกดวย

DPU

104

การก าหนดระดบชนโทษนนมนยส าคญประการหนง คอ จะชวยสะทอนใหเหนถงระดบความรนแรงของอาชญากรรมทรฐและสงคมใหความส าคญอาชญากรรมทมความรนแรงมากทสดจะตองไดรบโทษในชนสงสดอาชญากรรมทมความรนแรงในระดบเดยวกนหรอใกลเคยงกน กควรจะไดรบโทษในระดบเดยวกนหรอใกลเคยงกนดวยอยางไรกตามระดบของโทษนนกจะตองม ความยดหยนตอการน าไปปรบใช เพอใหเหมาะสมแกพฤตการณและความเสยหายทเกดขน

4.2 ควำมหลำกหลำยของโทษทใชในปจจบน

การลงโทษผกระท าความผดนน ศาลจะพจารณาขอเทจจรงเปนกรณ ๆ ไป ส าหรบกรณขบรถในขณะเมาสราจะพจารณาจากขอเทจจรงในคด เชน สภาพของความผดและพฤตการณ แหงคด มลเหตในการกระท าความผด ลกษณะของผกระท าความผดตลอดถงเหตอน ๆ ซงเกยวเนอง เพอใหศาลวางโทษทลงใหเหมาะสมในแตละคด

จดมงหมายสงสดของกระบวนการยตธรรม คอ การสรางความสงบสขใหเกดขนในสงคม โดยการปองกนแกไขปญหาอาชญากรรม การคมครองความปลอดภยในชวตและทรพยสนการปองกน แกไขขอพพาทขดแยง และการคมครองสทธและเสรภาพของประชาชน ภายใตหลก นตธรรม (The Rule of Law) ทมงถงความสมฤทธผลของความยตธรรมบนพนฐานของมนษยธรรมและการคมครองสทธโดยเทาเทยมกนจงมความจ าเปนอยางยงในการพฒนาทางเลอกความยตธรรมใหกบประชาชนโดยการแสวงหามาตรการทเหมาะสมและหลากหลายในการลงโทษผกระท าความผด มาตรการทน ามาใชปฏบตตอผกระท าผดในแตละยคสมยมการพฒนาปรบเปลยนไปตามบทบญญตของกฎหมายทผนแปรไปใหทนกบสภาวการณของสงคมทเปลยนแปลงไป เพอใหการปฏบตตอผกระท าผดทน ามาใชนนสามารถอ านวยความยตธรรมใหบงเกดทงแกผกระท าผดเอง และผถกกระท าทไดรบความเสยหายจากการกระท าผดนนตลอดจนเปนทยอมรบไดจากสงคม ในมตของความเปนธรรมและยงจะเปนหลกประกนตอสงคมไดวามาตรการดงกลาวจะสามารถ ใชเปนกลไกในการปองปรามมใหเกดการกระท าผดในลกษณะเดยวกนขนอกในอดตนยมใชการลงโทษทางอาญา เพอใหการบงคบการตามกฎหมายเปนไปอยางมประสทธภาพ เนองจากเปนโทษทมผลกระทบตอชวตและสทธเสรภาพของผกระท าความผด รวมทงท าใหผกระท าความผดถกต าหนจากสงคม จงนาจะท าใหผกระท าความผดเกดความเกรงกลวจนไมกลากระท าความผด หรอกระท าความผดซ าอก อยางไรกด การใชโทษทางอาญากบการกระท าความผดบางอยาง ไมสามารถปองกนและปราบปรามการกระท าผดไดอยางแทจรง หลายประเทศจงไดพฒนาแนวคดเกยวกบโทษทางปกครองและน ามาประยกตใชแทนการลงโทษทางอาญา

DPU

105

เมอมการกระท าความผดกฎหมายจราจรเปนหนาทของเจาพนกงานทจะตองด าเนนการจบกมผกระท าความผดออกใบสงใหไปรายงานตวหรอควบคมตวสงพนกงานสอบสวน เพอท าการสอบสวนไปตามอ านาจหนาทแลวสงตวผกระท าผดใหพนกงานอยการ เพอยนฟองตอศาล เพอใหศาลพจารณาลงโทษเปนไปตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาพระราชบญญตจดตงศาลแขวงและวธพจารณาความอาญาในศาลแขวงฯ และพระราชบญญตจราจรทางบกฯ

ประเทศไทยใชระบบประมวลกฎหมาย (Civil Law) ศาลไทยสวนใหญจะวางตว เปนกลางพจารณาคดจากพยานหลกฐานตาง ๆ มไดท าหนาทคนหาความจรงดวยตนเองจงท าใหโอกาสทขอเทจจรงเกยวกบตวผกระท าความผดจะเขาสกระบวนการในชนพจารณาและปรากฎ ในส านวนคดเหมอนระบบไตสวนนนเปนไปไดยาก นอกจากนการพจารณาคดจะเนนการวนจฉยความผดเปนหลกส าคญ

ส าหรบประเทศไทยเปดโอกาสใหผพพากษาใชดลพนจในการลงโทษคอนขางจ ากด ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 18 บญญตวาโทษทางอาญาทจะใชลงโทษผกระท าผดไว 5 ประการไดแก ประหารชวต จ าคก กกขง ปรบ และรบทรพยสน แมวากฎหมายจะเปดโอกาสใหใชดลพนจในการเลยงโทษจ าคกโดยรอการก าหนดโทษหรอรอการลงโทษ โดยก าหนดเงอนไข การคมประพฤตตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 50 กตาม แตโทษจ าคกกยงเปนมาตรการทถกน ามาใชกนอยางแพรหลาย สาเหตประการหนง คอ กฎหมายไทยยงขาดมาตรการท เปน ทางเลอกอน ๆ โดยเฉพาะมาตรการกงควบคมทอยกงกลางระหวางการคมประพฤตกบมาตรการจ าคก แมวาจะมการน าเรองวธการ เพอความปลอดภยมาใชเพมเตมดวย โดยก าหนดวธการ เพอความปลอดภยออกเปน 5 ประเภท คอ กกกน หามเขาเขตก าหนด เรยกประกนทณฑบน คมตวไวในสถานพยาบาล หามการประกอบอาชพบางอยาง แตเนองจากการขบขรถยนตขณะเมาสรานน มลกษณะทแตกตางจากความผดทวไป เพราะเกดจากพฤตกรรมการกระท าของบคคลเปนส าคญ นอกจากนยงสงผลกระทบโดยอาจกอใหเกดอนตรายตอชวตและทรพยสนของบคคลอน จงควรใหความส าคญกบการปรบปรงพฤตกรรมของผกระท าความผดภายหลงการลงโทษดวย แมในปจจบนจะมมาตรการในการลงโทษหลายรปแบบ แตยงอยในกรอบทแคบและมเงอนไขหลายประการ ดงนน จงควรก าหนดโทษใหมากกวาทเปนอย เพอเปนเครองมอในการลงโทษตามพฤตการณ ความรายแรง ความเปนอนตรายแกสงคม และเหมาะสมกบผกระท าผด โดยเสนอใหมมาตรการเพมเตม เชน การมค าสงหามออกนอกสถานท มค าสงใหโฆษณาค าพพากษา มค าสงเขารบการบ าบด เปนตน

ในการลงโทษผกระท าความผดเมาสราขณะขบขในปจจบนจะค านงถงวตถประสงค อน ๆ เชน วตถประสงคในการลงโทษ เพอขมข ยบยง เพอไมใหผกระท าผดกลบไปกระท าผดซ าอก

DPU

106

และในขณะเดยวกนกไมใหผคนอนเอาเปนเยยงอยาง ดงนน เพอใหวตถประสงคในการลงโทษบรรลผลจงควรเพมความหลากหลายในการลงโทษ ซงหากเปรยบเทยบกบมาตรการในการลงโทษของประเทศสหรฐอเมรกาจะพบวามความหลากหลายกวามาก ไมวาจะเปนการหามขบรถในชวงเวลาทไมสามารถควบคมยานพาหนะได คมประพฤตหรอจ าคกไมเกน 6 เดอน การมค าสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบดโดยก าหนดเงอนไขไวในค าพพากษา (Court Reporting Network) การใหผกระท าความผดท างานบรการสงคมไดอกดวย (Community Service Assignments) การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด การก าหนดใหผกระท าความผดซ า (กระท าความผดสองครงขนไป) ตองตดเครอง Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถ ในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอลในลมหายใจสงกวาทกฎหมายก าหนดการก าหนดอตราความเรวในการขบรถ ซงผกระท าความผดจะตองยอมรบไปปฏบตภายในก าหนดเวลา 10 ป การถกตดคะแนนในการตอใบอนญาตขบรถยนต หรอในกรณทมการฟองคดตอศาล ผกระท าความผดจะตองรบผดชอบในคาใชจายในทางเทคนคเกยวกบการตรวจหาระดบแอลกอฮอล หรออาจจะตองจายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย ในขณะทประเทศไทยมเพยงมาตรการบนทกคะแนนผกระท าผดกฏจราจรเพกถอนใบอนญาตขบข คมประพฤต การท างานบรการสงคม การปรบ และการจ าคกเทานน จงควรใหโทษหรอทางเลอกในการก าหนดโทษในทางอาญามความหลากหลายมากกวาเดม และสามารถมการผสมผสานโทษหลายอยางในคดเดยวกน เพอใหเกดประสทธภาพมากทสดเทาทจะเปนไปได

4.2.1 มาตรการอบรมทดสอบผกระท าผด การบงคบใชกฎหมายจราจรของเจาหนาทต ารวจจ าเปนตองมแนวทางปฏบต เพอให

การบงคบใชกฎหมายเกดประสทธภาพสงสดจากการศกษาของ (Solomon, 1988) ไดกลาวถงแนวทางในการปฏบต ซงม 3 ขนตอนไดแก

1. หยดพฤตกรรมการขบขทไมปลอดภยของผใชรถใชถนน 2. อบรมใหความรการขบขทปลอดภยตอผใชรถใชถนน 3. ด าเนนการลงโทษตอผกระท าผดอยางจรงจงตามกฎหมายขอบงคบ การศกษาดงกลาวนสอดคลองกบการศกษาอบตเหตในเชงลกของศนยวจยอบตเหต

ประเทศไทยทพบวา ปจจยส าคญในการเกดอบต เหตมสาเหตจากความผดพลาดของคน ดงนนการหยดหรอปรบเปลยนพฤตกรรมการขบขทไมปลอดภยของผใชรถใชถนนจงจ าเปน ตองด าเนนการอยางเรงดวนการปรบเปลยนพฤตกรรมของผขบขเปนสงทท าไดคอนขางยากแมจะมการก าหนดกฎหมายขอบงคบขนมาแตกพบวายงคงมผละเลยไมปฏบตตาม

DPU

107

เมอผขบข กระท าความผดซ า 2 ครงในขอหาเดยวกน ภายในก าหนดเวลา 1 ป นบจากการกระท าความผดครงแรกจะตองเขารบการอบรมใชเวลา 3 ชวโมง การอบรมใชเวลา 3 ชวโมง ในหวขอวชาตาง ๆ ไดแก กฎหมายเกยวกบการจราจร สาเหตและการปองกนอบตเหตจากการจราจรความรบผดของผขบขในทางแพงและอาญามารยาทคณธรรมและความมน าใจ ในการขบขรถอน ๆ ทจ าเปนตอปญหาการจราจรเมออบรมเสรจสนแลวผกระท าผดความตองทดสอบความรความเขาใจตามแบบทดสอบใหไดคะแนนมากกวารอยละ 50 หากคะแนนไมถงเกณฑจะตองเขาทดสอบซ าจนกวาจะผานการทดสอบ และเมออบรมเสรจสนแลว ตองทดสอบความรตามแบบทดสอบใหไดคะแนนมากกวารอยละ 50 หากคะแนนไมถงเกณฑจะตองเขา ทดสอบซ าจนกวาจะผานการทดสอบ

อยางไรกตาม การอบรม ซงใชระยะเวลาสน ๆ เพยง 3 ชวโมง ซงหวขอในการอบรมสวนใหญไมไดมงเนนถงปญหาของการดมสราระหวางขบข นอกจากนการอบรมยงสนเกนไป ไมกอใหเกดประโยชนในการขดเกลาจตใจผกระท าความผดเทาทควร การจดการอบรมผกระท าความผดในลกษณะเมาแลวขบนนไมเพยงแตตองใหความรผกระท าความผดในดานกฎหมาย กฎจราจรเทานน แตจ าเปนอยางยงทตองมการพฒนารปแบบการจดการความร เตรยมบทเรยน พฒนาและสนบสนน รปแบบและวธการบ าบดฟนฟทางเลอกในผมปญหาการดมสราในบรบท ของสงคมไทยอกดวย

ในตางประเทศศาลสามารถสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบด ซงศาลไทย อาจน ามาประยกตใชโดยนอกจากการใหความรดานการจราจรแลว ควรจดใหมการตรวจสอบผกระท าความผด ในกรณทผกระท าความผดเปนผตดสราเรอรงศาลอาจมค าสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบดโดยก าหนดเงอนไขไวในค าพพากษา (Court Reporting Network) ได

4.2.2 มาตรการพกใชใบอนญาตขบขและเพกถอนใบอนญาตขบข เมอผขบขไดกระท าความผด และถกบนทกคะแนนไว มคะแนนรวมกนแลวไมเกน

60 คะแนน หลงจากช าระคาปรบแลว ผขบขจะตองถกพกใชใบอนญาต แตละครงมก าหนดไมเกน 90 วน หากผขบขรายใดถกตดคะแนนเกน 60 คะแนนจะถกสงพกใบขบขครงละไมเกน 90 วน หรอหากท าความผดในขอหาเดยวกน 2 ครงในก าหนด 1 ป จะตองเขารบการอบรมวนยจราจรเปนเวลา 3 ชวโมง ถาท าความผดซ าในขอหาเดยวกน 2 ครงใน 1 ป และมคะแนนรวมเกน 60 คะแนน จะตองถกพกใบขบขไปพรอมกบเขารบการอบรมวนยจราจรกอนทจะไปสอบ เพอรบใบขบขคน

ในคดทผกระท าความผดขบขรถยนตขณะเมาสรา เมอศาลพพากษาวาไดกระท าความผดนอกจากจะไดรบโทษส าหรบการกระท าดงกลาวแลว ถาศาลเหนวาหากใหผนนขบรถตอไปอาจกอใหเกดอนตรายแกบคคลหรอทรพยสนของผอน ใหศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาต

DPU

108

ขบขของผนนได ในกรณทศาลเหนวาพฤตกรรมของผกระท าผดยงอยในวสยทจะแกไขฟนฟได ศาลอาจมค าสงพกใชใบอนญาตขบขของผนน และถาความปรากฏในภายหลงวาผกระท าผดดงกลาวไมปฏบตตามค าสงหรอ เงอนไขทก าหนดไว ศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบข ของผนน

วตถประสงคหนงของการลงโทษนน เพอแกไขฟนฟผกระท าความผดนกจตวทยาและนกอาชญาวทยาเชอวาบคลกภาพเปนคณสมบตเฉพาะบคคลการประกอบอาชญากรรมขนอยกบบคลกภาพและสงแวดลอมทางสงคมของบคคลนน ๆ เปนปฐมเหตการลงโทษจงเปนเพยงการยบยงมใหกออาชญากรรมเพยงชวระยะเวลาหนงฉะนนการก าหนดวธการลงโทษผกระท าความผดตองใหสอดคลองกบบคลกภาพและการแกไขผกระท าความผดเปนรายบคคลในขณะทประเทศตาง ๆ เชน องกฤษ สหรฐอเมรกา ใหความส าคญกบการบ าบดผกระท าความผดเมาแลวขบ ซงพบวา ในการลงโทษนนมกจะก าหนดใหผทไดรบโทษตองเขารบการบ าบดปญหาการดมสราดวย แตประเทศไทยยงมเพยงการบ าบดผตดสราเรอรงเทานนทงทกลมคนทดมสราเปนประจ าแลวขบรถ ควรตองไดรบการบ าบดดวย

ศนยวจยปญหาสรา (2549) ไดท าการศกษาเรองการบงคบรกษาผทเมาแลวขบชวยลดการดมแลวขบและอบตเหตจราจรพบวาการใชกฎหมายบงคบใหผทเมาแลวขบเขารบการรกษา เปนวธการทมการใชในตางประเทศมานานหลายสบปแลวรปแบบของการรกษามหลายวธ เชน การรกษาการตดสราแบบทวไปการสงไปเขารวมกลมบ าบดและวธการเฉพาะอน ๆ เพอลดการ เมาแลวขบ เชน โปรแกรมใหการศกษาการรอลงอาญาภายใตการดแลของพนกงานคมประพฤตการ ใหไปพบกบญาตหรอผเคราะหรายจากการเมาแลวขบนอกจากนบางโปรแกรมยงอาจใหการประคบประคองและความชวยเหลอเกยวกบปญหาทเกยวของกบการเมาแลวขบดวยการแทรกแซงเรองสราอยางจ าเพาะเจาะจง (Alcoholic-Specific Interventions) และการรกษาการตดสรา (Alcoholism Treatment) ชวยลดการดมแลวขบและชนอยางไรกตามการจดการกบใบอนญาตขบขยานพาหนะบางชนด เชน การยดใบอนญาตขบขยานพาหนะสามารถลดอตราการดมแลวขบและชนไดด ซงเกดจากการทผถกยดใบอนญาตจ าเปนตองลดการขบขยานพาหนะลง ดงนนวธการทดทสดจงเปนการผสมผสานการรกษาทจ าเพาะเจาะจงตอสรารวมไปกบการจดการกบใบอนญาตขบขยานพาหนะดวย การบ าบดในชวงทมการพกใบอนญาตขบขนนถอวามความเหมาะสมอยางยง เพราะการพกใบอนณาตขบขจะครบตามเวลาทก าหนด เมอผกระท าความผดไดรบการบ าบดเสรจสนเปนทเรยบรอยพอด

DPU

109

4.2.3 มาตรการปรบ โทษปรบ เปนโทษฐานหนงตามประมวลกฎหมายอาญา เมอศาลลงโทษปรบตาม

กฎหมายจ าเลยตองช าระคาปรบเปนเงนตามจ านวนในค าพพากษาของศาล ถาไมช าระคาปรบภายใน 30 วน นบแตวนทศาลพพากษาไมวาจะดวยเหตผลใดกตาม กฎหมายมขนตอนในการบงคบคดโดยการยดทรพยสนใชคาปรบ หรอ กกขงแทนคาปรบ พรอมก าหนดใหถออตรา 200 บาท ตอหนงวน อกทงหามกกขงเกน 1 ป เวนแตโทษปรบเกน 80,000 บาทขนไปใหกกขงเกน 1 ป แตไมเกน 2 ปกได

โทษปรบเปนหนงในโทษทางอาญาทใชบงคบลงโทษตอทรพยสนของผทกระท าความผดทางอาญาตามนยของทฤษฎการลงโทษ เพอการขมขและยบยงโดยเปนการขมขมใหกระท าความผดซ าส าหรบผกระท าความผดแลวและเปนการปองปรามผทคดจะกระท าความผดมใหกระท าความผดเปนการลงโทษตอทรพยสนของผกระท าความผด เพอใหบคคลนน ๆ เกดความเกรงกลว ไมกลากระท าความผดอก ตามธรรมชาตของมนษยทมความหวงแหนในทรพยสนของตนทตองเสยไปในการถกลงโทษเพราะการกระท าความผดดงกลาวโทษปรบจงเปนโทษ ซงก าหนด เพอ มงหมายตอทรพยสนของผกระท าความผด

การลงโทษผฝาฝนกฎหมายจราจรในทางปฏบตแลวจะเปนโทษปรบเสยมากกวาดวยเหตผลทยอมรบกนในนานาประเทศแลววาการกระท าความผดทางคดอาญาในคดเลกนอย ทผกระท าผดไมควรจะตองรบโทษถงจ าคกนนโทษปรบจะเปนการลงโทษในทางทรพยสนทดทสดทางหนง แตโทษปรบทน ามาใชอยางแพรหลายในประเทศไทยนน มกจะมอตราตายตวส าหรบ แตละความผด ทงนโดยพจารณาถงความหนกเบาของความผดเปนส าคญ การลงโทษในแงน หากจะมองในแงความเปนธรรมกดจะเปนธรรมเนองจากเปนการลงโทษอยางเสมอหนากน แตหากจะมองในแงทณฑแลว จะเปนปญหาวาจะสนองตอบวตถประสงคในการลงโทษได เพยงใดหรอไม

การปรบเปนเครองมอการลงโทษทเปนตวเงน ซงมผลในการถายโอนเงนจากผกระท าความผดมาส รฐเมอเปรยบเทยบกบโทษจ าคกแลว โทษปรบมขอดกวาหลายประการ คอ ประการแรก การใชโทษปรบมตนทนในการบรหารจดการไมสงเทาโทษจ าคก ซงใชงบประมาณ สงมาก ประการทสอง สงคมไมตองสญเสยทรพยากรมนษยจากการไดรบโทษจ าคก ประการทสามโทษปรบไมกอใหเกดผลกระทบดานลบตอผกระท าความผดรนแรงเหมอนโทษจ าคก ซงมกสราง “ตราบาป” ทตดตวไปตลอดชวตแตในปจจบนโทษปรบไมไดเปนทางเลอกอยางแทจรงแทนโทษจ าคกแตมลกษณะเสรมโทษจ าคก เชน มกใชโทษปรบเมอมการรอลงโทษจ าคกสาเหตหนง อาจเนองมาจากความเชอทวาโทษปรบโดยล าพงไมมประสทธผลในการปองปรามการท าผดซ า

DPU

110

และความเชอทวาโทษปรบจะสรางความเหลอมล าระหวางคนรวยและคนจนเพราะคนรวย มความสามารถในการจายคาปรบมากกวา ส าหรบประเทศไทยกรณทผกระท าความผด การใหผทถกศาลพพากษาลงโทษปรบ แตไมมเงนเสยคาปรบศาลอาจสงใหกกขงหรอท างานทดแทนใหแกสงคมชมชนหรอองคกรการกศล ฯลฯ โดยคดหกคาปรบในอตราวนละ 200 บาท

สมเกยรต ตงกจวานชย และสนทร ตนมนทองไดน าเสนอบทความวจยเรองการใช โทษปรบในการลงโทษผกระท าผดทางอาญาโดยเสนอวาควรน ามาตรการ “คาปรบตามรายได (Day Fines)” มาใชในประเทศไทย เพอทดแทนโทษจ าคกในกรณทมการท าความผดทไมใชความผดอจฉกรรจโดยการลงโทษปรบตามรายไดเปนทางเลอกหนงในการลงโทษทถกใชอยางเปนรปธรรมและเกดผลดในหลายประเทศในยโรป เชน สวเดนและเยอรมน โดยมการศกษาสนบสนนวาโทษปรบทสงพอ สามารถปองปรามการกระท าความผดซ าได

โทษปรบตามรายไดแตกตางจากโทษปรบทวไป คอ นอกจากคาปรบจะสอดคลอง ตามความรายแรงหรอความหนกเบาของความผดแลวยงขนอยกบรายไดของผกระท าความผดอกดวยคาปรบตามรายไดถกออกแบบมา เพอรกษาความสมดลระหวางประสทธภาพทางเศรษฐกจ และความเปนธรรมของคนทมระดบรายไดตาง ๆ กนจงนาจะเหมาะส าหรบประเทศทมความเหลอมล าสง เชน ประเทศไทย ซงผทรายไดสงสดรอยละ 20 มรายไดมากกวาผทรายไดต าสด รอยละ 20 ถงประมาณ 12-15 เทาโทษปรบตามรายไดจงสามารถปองปรามคนทกระดบรายได ในการท าความผดไดอยางเทาเทยมกน นอกจากนการใชคาปรบตามรายไดยงมขอดอกประการหนง คอ คาปรบจะถกปรบเพมตามอตราเงนเฟอเกอบอตโนมต เพราะคาจางแรงงานของคนกลมตาง ๆ มกจะถกก าหนดโดยขนอยกบระดบคาครองชพอยแลวท าใหคาปรบอยในระดบทเหมาะสมอยเสมอ

กระบวนการบงคบโทษปรบตามรายไดม 4 ขนตอน คอ การคดค านวณคาปรบตามความรายแรงของการกระท าการประเมนรายไดสทธทแทจรงของผกระท าความผดการจดเกบคาปรบและการก าหนดวธการลงโทษเสรม ในการคดค านวณคาปรบมการด าเนนการใน 2 ขนตอนคอ ก าหนดหนวยวนปรบ (Day-Fine Unit) ตามความรายแรงของการกระท าความผดและค านวณรายไดสทธตอวน เพอค านวณหาคาปรบทงหมด เชน ประเทศสวเดน ก าหนดคาหนวยวนปรบในชวง 1-120 วน ส าหรบฐานความผดเดยวและไมเกน 180 วน ส าหรบหลายฐานความผดในขณะทประเทศเยอรมนก าหนดคาหนวยวนปรบในชวงทกวางกวา คอ 5-360 วนและสงสดไมเกน 720 วน เปนตน ซงเปนการใหกรอบแกศาลในการใชดลพนจตดสนตามสภาพการณของแตละคดได จากนนจะท าการประเมนรายไดสทธตอวนของผกระท าความผดมสองประเดนทตองพจารณา คอ สตรในการค านวณรายไดตอวนและวธการหาขอมลทางการเงนของผกระท าความผดรายไดตอวนของผกระท าความผดทประเทศตาง ๆ น ามาประเมน เพอก าหนดคาปรบ มกจะเปนรายไดสทธ

DPU

111

ซงหมายถงรายไดทงหมดหกดวยรายจายทจ าเปนในการด ารงชวต ทงน เพอใหผถกปรบสามารถด ารงชวตอยได โดยไมเดอดรอนมากเกนไปในทางปฏบตแตละประเทศทใชโทษปรบตามรายไดมสตรในการค านวณหารายไดสทธตอวนแตกตางกนออกไปขนตอนทตองด าเนนการตอไป คอ การประมาณการรายไดทงหมดของผกระท าความผด ซงตองอาศยอ านาจศาลในการเขาถงขอมลทางการเงนของผกระท าความผด เชน ขอมลการเสยภาษหรอมฉะนนกตองใชขอมลจากการสอบสวนของต ารวจหรอการไตสวนของศาลเอง เพอใหทราบวาผกระท าผดมอาชพอะไร และ มรายไดเทาใดขนตอนนมความทาทาย คอ ประการแรกผกระท าความผดไมนอยมรายไดมาจากกจกรรมทผดกฎหมาย หากละเลยสวนนจะท าใหคาปรบตามรายไดต ากวาทควรจะเปนในทางปฏบตศาลจงตองพจารณาวถชวตของผกระท าผดและประวตการกอคดประกอบดวย ประการทสอง ในประเทศก าลงพฒนา เชน ประเทศไทย ประชาชนจ านวนมากมรายไดสวนใหญมาจากการท างานในภาคเศรษฐกจนอกระบบซงท าใหไมมแหลงขอมลทนาเชอถอในการประมาณการรายได

ประเดนส าคญทควรพจารณาในการจดเกบคาปรบกคอ การก าหนดระยะเวลาท สมเหตผลในการจายคาปรบโดยตองพจารณาทงความรายแรงของการกระท าความผดและความสามารถในการช าระคาปรบของผกระท าผด เชน การใหผอนช าระคาปรบจะท าใหผกระท าความผดรสกถงการลงโทษทนอยกวาการใหช าระคาปรบทงหมดทนทในขณะเดยวกนส าหรบผทมฐานะยากจนหากศาลก าหนดใหตองช าระโทษปรบทงหมดในครงเดยวทนท อาจท าใหเกดความเดอดรอนหรอตองรบโทษอน ๆ เชน การกกขงหรอการบรการสงคมแทน นอกจากนยงมความเปนไปไดทผกระท าผดจะไมมความสามารถในการช าระคาปรบ เชน มฐานะยากจนแตกระท าความผดทตองเสยคาปรบในระดบสง เปนตน กรณเชนนจะเปนปญหาหากเราตองการใหใชโทษปรบตามรายไดแทนการจ าคกเนองจากอาจท าใหผกระท าผดทมรายไดต าตองถกกกขงแทน หาก ไมมการลงโทษเสรมทเหมาะสมตวอยางส าหรบการลงโทษเสรมทมการบงคบใชกนในตางประเทศ คอ การใหท างานบรการชมชน (Community Service) ตามเวลาทก าหนดโดยในกรณทมการน าบทลงโทษดงกลาวมาใชเสรมโทษปรบตามรายไดกจะตองก าหนดอตราแลกเปลยนระหวางการลงโทษเสรมดงกลาวและคาปรบดวย

แนวคดในการลงโทษ เพอเปนการยบยงหรอปองกน (Punishment as a Deterrence or Restraint or Prevention) มวตถประสงค เพอจะท าใหผกระท าความผดเขดหลาบและเกรงกลวจน ไมกลากระท าความผดอกตอไป อกประการหนงก เพอเปนการเตอนมใหคนอน ๆ ท าตามอยางผกระท าความผดเพราะกลวจะถกลงโทษ มการทดลองในสหรฐและอสราเอล ซงพบวาอตราการ ขบรถฝาไฟแดงจะลดลงตามอตราโทษทเพมขน (Bar-Ilan&Sacerdote, 2004) ดงนน การทศาลจะมดลพนจในการลงโทษโดยมใหมการรอลงอาญาจงเปนอกเครองมอหนงทควรน ามาพจารณาในแง

DPU

112

ของการลดจ านวนผกระท าความผด ประเทศไทยกเชนกน การเพมโทษตามกฎหมายโดยก าหนดโทษปรบใหสงขน หามาตรการลงโทษใหหนกขนจนคนเมาเลอกทจะไมขบเพราะความไมคมคา ตามแนวคดน หากเพมโทษใหหนกการโดนจบตองเสยเงนแพง คนเมากเลอกทจะไมขบรถเวลาเมาโดยไมจ าเปนตอง พดถงการมส านกทางสงคมแตอยางใด ทายทสดปญหาดงกลาวกจะดขนแมคนจะเลอกไมขบรถเวลา เมาไมใชเพราะกลววาจะท าใหคนอนบาดเจบแตเพราะกลวตวเองตองรบโทษ

นอกจากโทษปรบจากการกระท าความผดโดยปกตแลว ในตางประเทศยงมการก าหนดใหผขบขรถทมระดบแอลกอฮอลสงกวาทกฎหมายก าหนดเปนผ รบผดชอบในคาใชจายในทางเทคนคเกยวกบการตรวจหาระดบแอลกอฮอล หรออาจจะตองจายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย ซงโทษนควรน ามาประยกตใชในประเทศไทย เพอใหผกระท าความผดมความรสกส านกตอการมความรบผดชอบตอสงคมยงขน 4.2.4 มาตรการจ าคก

โทษจ าคก หมายถง การน าผกระท าผด ซงศาลพพากษาลงโทษจ าคกไปควบคมตว ในเรอนจ าหรอทณฑสถาน การลงโทษจ าคกไมวาจะเปนจ าคกตลอดชวต หรอจ าคกทมก าหนดเวลากตาม เปนมาตรการการลงทณฑทท าใหผรบโทษขาดเสรภาพ ซงนยมใชกนอยางแพรหลายในการลงโทษผกระท าผด ทงนโทษจ าคกจะท าใหผตองโทษส านกในความผด โดยมหลกของการแกแคน การยบยง การปองกนและการแกไขผกระท าความผดประกอบกนในอดตประเทศตาง ๆ ก าหนดโทษจ าคกแกการกระท าความผดเกอบทกประเภท ทงความผดรายแรงและความผดไมรายแรง เพราะนอกจากจะเปนการตดผกระท าความผดออกจากสงคมไดอยางเดดขาดแลว การจ าคกยงท าใหผกระท าความผดหลาบจ า ไมกระท าความผดซ าดวย แตการก าหนดโทษจ าคกโดยไมค านงถงสภาพความรายแรงของการกระท าความผดท าใหมผถกจ าคกเปนจ านวนมากจนกระทงเรอนจ าไมเพยงพอจ าคกผกระท าความผด สภาพความเสอมโทรมของเรอนจ ามผลกระทบตอสขภาพของผตองโทษ ทงยงท าใหเรอนจ ากลายเปนแหลงเรยนรการกระท าความผดรายแรง แมวาในปจจบนจะไดมการปรบปรงใหกาวหนาทงในดานสถานทการจดระบบในการปกครอง การฝกอบรม การใหการศกษา การใหการรกษาพยาบาลโดยมงแกไขความประพฤตของผกระท าผดใหปรบตวเปนคนดกตาม แตโดยลกษณะโทษจ าคกแลวไมเหมาะกบผทกระท าผดไมมากพอทจะสมควรไดรบโทษจ าคก สงผลใหตางประเทศ เชน สหรฐอเมรกา ไดเปลยนแนวทางการลงโทษจ าคกใหม โดยใชโทษจ าคกเฉพาะความผดรายแรง และน าโทษกกขงมาใชกบความผดไมรายแรง โดยการกกขงผกระท าความผดไวในบานของผกระท าความผดเอง (House Arrest) หรอในสถานททก าหนดและตดตง อปกรณอเลกทรอนคส เพอปองกนผกระท าความผดหลบหน การเปลยนแนวทางการลงโทษจ าคกน ชวยลดคาใชจายของรฐทเกยวกบการจ าคกไดเปนจ านวนมาก และเปนการปองกนมใหผทกระท า

DPU

113

ความผดไมรายแรงเขาไปอยรวมกบผทกระท าความผดรายแรงอนเปนเหตทจะท าใหเกดการเรยนรการกระท าความผดจากผกระท าความผดรายแรง

การลงโทษส าหรบผฝาฝนกฎหมายจราจรในปจจบน แมกฎหมายจะก าหนดโทษจ าคกความผดบางมาตรา แตศาลมกไมลงโทษจ าคกแกผกระท าผดกฎหมายจราจรคดเมาแลวขบนน ตามพระราชบญญตจราจรทางบก 2552 หากเจาหนาทต ารวจตรวจพบระดบแอลกอฮอลในเลอดมากกวา 50 มลลกรมเปอรเซนตจะมโทษจ าคกไมเกน 1 ป ปรบตงแต 5,000-20,000 บาทหรอทงจ าทงปรบและสงพกใบอนญาตขบขไมนอยกวา 6 เดอนหรอเพกถอนใบอนญาตขบขหรอถก คมประพฤตโดยใหท างานบ าเพญสาธารณประโยชน นอกจากนศาลยงมอ านาจในการใชดลพนจ สงกกขงผเมาแลวขบโดยไมรอลงอาญาเพราะความรนแรงของอบตเหตทางจราจรจากการดม แลวขบเปนพฤตกรรมเสยงทมผลกระทบตอสงคม ซงการลงโทษกกขงผกระท าความผดฐานเมาแลวขบนนขนอยทดลพนจของศาลในแตละพนท หากเหนวาผกระท าผดอาจไปกอใหเกดความสญเสยทงทางรางกาย ชวตและทรพยสน ศาลกสามารถพจารณาสงกกขงไดทนทเปนเวลา 7-15 วน เพอลดพฤตกรรมเสยงจากเมาแลวขบ โดยมงเนนความปลอดภยของผใชรถใชถนนเปนหลก การสงกกขงผกระท าผดจะถกควบคมตวอยในโรงพกหรอสถานกกขงของกรมราชท ณฑ ซงแตกตางจากการควบคมนกโทษในเรอนจ าหรอทณฑสถาน ซงการใชมาตรการเดดขาดในการพพากษากกขงคดเมาแลวขบ เพอใหเกดเปนคดตวอยาง ท าใหสงคมตนตวและลดพฤตกรรมเสยง ในการใชรถใชถนน ชวยใหผดมเกดความย าเกรงและไมกลาดมแลวขบ ท าใหสงคมเกดจตส านก ในการรกษาความปลอดภยในระยะยาว

ปจจบนประมวลกฎหมายอาญามาตรา 24 ก าหนดใหผใดตองโทษกกขงใหกกตวไวในสถานทกกขง ซงก าหนดไวอนมใชเรอนจ าสถานต ารวจหรอสถานควบคมผตองหาของพนกงานสอบสวนและปญหาทส าคญ คอ การจดสถานทส าหรบกกขงโดยเฉพาะนนรฐจ าตองใชงบประมาณจ านวนมากท าใหรฐตองสนเปลองงบประมาณและบคลากรทตองมาดแลผถกกกขงอกทงสภาพการถกกกขงกคลายเรอนจ าท าใหผถกกกขงรสกไมตางจากการถกจ าคก ดงนน หากพจารณาถง การกกขงโดยใชสถานทอน ๆ ในรปแบบทตางประเทศใช เชน การลงโทษโดยการตรวจตรา โดยอาศยอปกรณอเลคทรอนกส หรอ Electronic Monitoring นน เปนการลงโทษทางเลอก ทผกระท าความผดไมตองเขาเรอนจ า โดยการใสอปกรณอเลคทรอนกสกบบคคลนนอปกรณนจะแจงเตอนเจาหนาทหากผกระท าความผดออกนอกพนททก าหนด อยางไรกตามการใชอปกรณอเลกทรอนกสนนอาจเรมตนโดยใชงบประมาณคอนขางสง เชน การจดซออปกรณ การจดหาระบบตดตาม ระบบเกบขอมล ระบบแจงเตอน เปนตน

DPU

114

การกกขงภายในบานการจะน ามาตรการลงโทษระดบกลางรปแบบนมาใชในไทย อาจอาศยมาตรา 26 แหงประมวลกฎหมายอาญาทใหอ านาจศาลในการก าหนดเงอนไขใหผตองโทษกกขงอยในความดแลของพนกงานคมประพฤตดวย เพอใหการบงคบใชวธการนไดผลนอกจากน ยงอาจใชมาตรการนกบผทไดรบการปลอยชวคราวจากการประกนตวในกรณทไมแนใจวาผตองหาอาจหลบหนหรอไปกออนตรายกบผ อนโดยสามารถใชอปกรณเทาทมอย เชน โทรศพทบานโทรศพทเคลอนทและกลองดจตอล ผานเครอขายอนเตอรเนท อปกรณ GPS เปนตน นอกจากน อาจใชศนยเลยงโทษจ าคกในลกษณะของบานกงวถ (Halfway House) โดยเปนการรวมมอระหวางกรมคมประพฤตกบกรมราชทณฑและอาจใชทณฑสถานเปดวดหรอองคกรเอกชนทสามารถจดสรรสถานทด าเนนการไดโดยมกรมคมประพฤตเปนหนวยหลกในการจดการและด าเนนงานแกไขฟนฟหรอการใชมาตรการคมความประพฤตแบบคายฝกทหารในปจจบน ไดมการน าแนวคดนมาปรบใชในการฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตดในรปแบบของคายววฒนพลเมองอยแลว หากแตเมอน ามาใชเปนมาตรการลงโทษผกระท าความผดขบขรถขณะเมาสราอาจตองเปลยนแปลงวธปฏบตบางประการ เพอใหสอดคลองกบการกระท าความผด รวมทงใชผมความรทศนคตและทกษะในการแกไขฟนฟไดตรงกบความตองการอยางมประสทธภาพ 4.2.5 มาตรการโทษเสรม

ส าหรบโทษเสรม (Les peinescomplémentaires) ตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญามาตรา 131-10 ซงเปนโทษทก าหนดไวส าหรบผกระท าความผดทเปนบคคลธรรมดานน กรณ มาตรา 316 (1) ซงเปนความผดฐานเมาสราในขณะขบขยานพาหนะโทษจ าคกไมเกน 1 ป หรอโทษปรบ ประกอบไปดวยความผดในกรณท เงอนไขของการทจะลงโทษฐานหามขบขยานพาหนะมอยครบถวนแลว การทจะสงหามขบขยานพาหนะหรอไมนนอยในดลพนจของศาล ตามมาตรา 44 (1) ในกรณทจ าเลยถกตดสนวากระท าความผดฐานเมาสราในขณะขบขยานพาหนะ ตามมาตรา 315c (1) NR.1a), (3) หรอ มาตรา 316 โดยหากเปนกรณดงกลาวโดยหลกแลว ศาลจะตองลงโทษฐานหามขบขยานพาหนะดวยหากผกระท าผดไมไดถกตดสนใหเพกถอนใบอนญาตขบขรถยนต

ในปจจบนมโทษทางปกครอง ซงจะใชแทนโทษจ าคกแลว ควรมการกลาวถงในงานวจยดวย เพอหามาตรการลงโทษในลกษณะอนบางไมจ าเปนตองใชโทษปรบหรอโทษจ าคกตามประมวลกฎหมายอาญาอยางเดยว ประเทศไทยเมอมการกระท าความผดเรองใดมาก มกนยมแกไขกฎหมายโดยการเพมโทษ ในสวนกฎหมายวธสบญญตจะแกใหลดภาระการพสจน เพอใหคดเสรจเรวเทานน ในประเทศสหรฐอเมรกาบางมลรฐมมาตรการกรณการจบคนเมาสราและขบรถ แต

DPU

115

ไมยอมใหเจาพนกงานตรวจ ซงกฎหมายไดแกปญหาวาหากขบรถในลกษณะประมาทแลวจะรบใบขบข กเหนวาสามารถแกปญหาคนขบรถเมาสราได เปนตน

ประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส มาตรา 131-6 ไดบญญตโทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผดไวจ านวน 11 ประการดวยกนตามล าดบความหนกเบา เกอบครงหนงของโทษดงกลาวมผลกระทบโดยทางตรงหรอโดยทางออมตอสทธมนษยชนทส าคญยงในโลกยคปจจบน นนกคอ การหามขบขยานพาหนะ โทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท า ความผดมจ านวน 11 ประการดงตอไปน

1. การพกใบอนญาตขบขเปนระยะเวลาไมเกนหาป 2. การหามขบขยานพาหนะบางประเภทเปนระยะเวลาไมเกนหาป 3. การยกเลกใบอนญาตขบขและการหามรองขอใหออกใบอนญาตขบขฉบบใหม

เปนระยะเวลาไมเกนหาป 4. การรบยานพาหนะหนงหรอหลายรายการของผกระท าความผด 5. การหามเคลอนทยานพาหนะหนงหรอหลายรายการของผกระท าความผด

เปนระยะเวลาไมเกนหนงป 6. การหามยดถอหรอพกพาอาวธ ซงตองไดรบอนญาตเปนระยะเวลาไมนอยกวาหาป 7. การรบอาวธหนงหรอหลายรายการ ซงเปนกรรมสทธหรอ อยในความครอบครอง

ของผถกลงโทษ 8. การถอนใบอนญาตลาสตวกบการหามรองขอออกใบอนญาตลาสตวฉบบใหม

เปนระยะเวลาไมเกนหาป 9. การหามสงจายเชค เพอการอนนอกเหนอจากเชคทอนญาตใหถอนเงนโดยผสงจาย

ซงเปนผจาย หรอเชคทไดรบการรบรองและแสดงบตรจายเงนของธนาคาร 10. การรบสงของทมไวหรอมความมงหมายทจะใชกระท าความผด หรอสงของทไดมา

จากการกระท าความผด อยางไรกตามการรบสงของดงกลาวไมอาจกระท าได หากเปนความผดมชฌมโทษเกยวกบการพมพ (Le délit de presse)

11. การหามประกอบกจกรรมทางวชาชพหรอสงคมเปนระยะเวลาไมเกนหาป หากปรากฏวาสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ทใชกจกรรมดงกลาวถกจงใจใชส าหรบเตรยมการ หรอกระท าความผด อยางไรกตามการหามดงกลาวไมบงคบใชส าหรบการปฏบตภารกจทมาจากการเลอกตง (Mandatélectif) หรอในความรบผดชอบของสหภาพ รวมทงในกรณทเปนความผดมชฌมโทษเกยวกบการพมพ

DPU

116

การแบงประเภทของความผดในกฎหมายฝรงเศสนนเปนภาพสะทอนความผสมผสานและความหลากหลายของแนวคดและทฤษฎการลงโทษ ไมวาจะเปนทฤษฎการลงโทษทมวตถประสงคของการขมขยบยงการกระท าความผด (Deterrence) การฟนฟแกไข (Rehabilitation) และการกลบคนเขาสสงคม (Reintegration) ของผกระท าความผด การแกไขฟนฟผกระท าความผด เพอกลบคนเขาสสงคมหรออาจเปรยบเทยบกบค าภาษาองกฤษวา “Reformative Punishment” ดงนน การก าหนดโทษและล าดบชนของโทษทใชส าหรบความผดจงมความหลากหลายและ แทนกนได ทงน เพอสนองความหลากหลายของวตถประสงคในการลงโทษและใหสอดคลองและไดสดสวนกบพฤตกรรมของผกระท าความผด ซงมภมหลงแตกตางกน 4.3 วเครำะหเปรยบเทยบมำตรกำรทำงกฎหมำยเกยวกบควำมผดจำกกำรขบขระหวำงเมำสรำของประเทศไทยกบตำงประเทศ

มาตรการทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสรา ในสวนของประเทศไทย เหนวาทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนความผด (Retributive Theory) ควรเปนทฤษฎหลกในการน ามาใชประกอบพจารณาก าหนดอตราโทษหรอ เพอใชเปนกรอบของปรมาณโทษในลกษณะความผดตาง ๆ ตามทกฎหมายบญญตไว และน ามาใชเปนหลกในการก าหนดโทษส าหรบผกระท าผดโดยทวไป ซงหากมความรนแรงเกดขนมากกก าหนดโทษสงลงโทษหนก ตามสดสวนของความผดทเกดขน สวนกรณความรนแรงนอย ผกระท าผดจะไดรบโทษต า ตามทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทน จากแนวคดดงกลาวโทษในกรณขบขรถขณะเมาสรามความรนแรงนอยจง ไมเพยงพอตอการปรบปรงแกไขฟนฟ และการลงโทษจ าคกในระยะสนโดยอาศยเรอนจ าในการปรบปรงแกไขนนยงเปนผลเสย ไมเปนประโยชนตอการปรบปรงแกไขอกดวย เชน ท าใหผกระท าผดมมลทน (Stigma) อนเปนผลใหการปรบตวเขากบสงคมไดยากขน เปนตน เพอใหเกดประโยชนสงสด ตอการปรบปรงแกไขผกระท าผด จงควรผอนปรนวธการลงโทษ โดยบางกรณอาจน าทฤษฎการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขฟนฟมาเปนทฤษฎหลกแทน และน าทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนมาเปนทฤษฎรอง ส าหรบผกระท าผดซ ามแนวโนมแกไขไดยาก ตองน าทฤษฎการลงโทษ เพอปองกนมาเปนหลก เพอใหมปรมาณโทษเพยงพอตอการปรบปรงแกไขฟนฟ และใหมผลเปนการขมขยบยงใหไมกลากระท าผดอก

มาตรการทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสราขององกฤษ มาจากแนวคดและวตถประสงคของการลงโทษทโดยทวไปเปนหลกการลงโทษ เพอตอบแทน การกระท าความผดทผกระท าไดกอใหเกดความเสยหายแกสงคม มากกวาการลงโทษเปนมาตรการในการชวยเหลอสงเคราะหผกระท าความผดหรอเปนมาตรการทบ าบดแกไขผกระท าผด

DPU

117

เชนเดยวกบการบ าบดทางการแพทย อยางไรกด การก าหนดโทษนนตงอยบนพนฐานทว า เปนการตอบแทน ผทนาต าหนในสงคม ซงเปนบคคลผมจตใจชวราย หรอในบางกรณอาจไดรบการแกไขบ าบดเพราะเปนผกระท าความผดทเกดจากการผดปกตทางจตหรอเปนผปวยทางสงคมจงตองไดรบการแกไขฟนฟและใหค าแนะน า เพอใหสามารถกลบเขาสสงคมไดอยางเปนปกต มาตรการในการลงโทษค านงถงแนวทางในการปองกนสงคมใหปลอดภยจากกระท าความผดดวย เชน การใชวตามนเสรมใหแกเดกทมพฤตกรรมฝาฝนระเบยบของสงคม ท าใหกลมเดกเหลานมพฤตกรรมทดขนกวากลมทไมไดรบวตามนเสรม เปนตน สงผลใหนโยบายในการก าหนดโทษ ขององกฤษและพนฐานในการก าหนดโทษนน ตงอยบนหลกการทส าคญสามประการ คอ เสมอภาค เปนธรรม และยตธรรม หลกความเสมอภาค หมายถง ความเทาเทยมในการก าหนดโทษในความผดทกระท าในลกษณะเดยวกน และไมมการเลอกปฏบต ซงไดก าหนดไวชดเจนใน CJA 1991 อยางไรกดไดมแนวความคดทเพมเตมวา ผกระท าความผดบางประเภทอาจไดรบโทษ ทมลกษณะแตกตางจากผกระท าความผดโดยทวไปไดแมวาไดกระท าความผดในลกษณะเดยวกน เชน ผกระท าความผดทมจตผดปกต เปนตน นอกจากน ในความผดบางลกษณะทกระท าตอผหญงหรอเดก หรอคนพการ ผกระท าอาจไดรบโทษสงขนกวาการกระท าตอบคคลโดยทวไปได ซงมหลกเกณฑก าหนดไวใน CJA 2003 เปนตน98

สวนการลงโทษทเปนธรรมนนพจารณาจากการใชโทษอาญาตอการกระท าความผดและตอผกระท าความผด และจ านวนโทษทก าหนดใหแกผกระท าความผดมอยางไร ซงศาลจะตองใชโทษอยางเปนธรรมและก าหนดโทษในท านองเดยวกนอยางเปนแบบแผนเดยวกน ดงนน การลงโทษทเปนธรรมและยตธรรมจงเปนหลกการทส าคญทกฎหมายองกฤษไดน ามาใชและน าไปสการลงโทษทตองเปนไปตามเกณฑทวา ไดสดสวนกบความรายแรงของความผด (Proportionate) มความสม าเสมอ (Consistent) มความเปนกลางไมเลอกปฏบต (Improper Discrimination) สอดคลองกบหลกสทธมนษยชน (Human Right) มความโปรงใสหรอสามารถตรวจสอบได (Transparent) การลงโทษทยตธรรม พจารณาจากความเปนธรรมของทกกลมของสงคม ไมวาจะเปนดานผเสยหาย ผกระท าความผด และประโยชนตอสงคมในภาพรวม ซงแนวคดดงกลาวจะถอวายตธรรมหรอไม อาจแยกไดอยากเพราะหากเปนการลงโทษโดยพนฐานของหลกการลงโทษ เพอทดแทน (Retributivism) ซงพจารณาการลงโทษทเปนธรรมโดยพจารณาสดสวนทเปนธรรมในการทผนนกอใหเกดความเสยหายแกสงคม ซงเปนคนละพนฐานของการลงโทษ เพอปองกนสงคมตามแนวคดของทฤษฎอรรถประโยชนสงสด (Utilitarianism) ซงมแนวคดในการลงโทษ เพอปองกนการกระท าความผดโดยการขมข (Deterrence) หรอแกไขฟนฟ (Rehabilitation) หรอตดผกระท า

98 ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 68.

DPU

118

ความผดออกจากสงคม (Incapacitation) ซงทฤษฎหลงนมความเชอวาบคคลตองการความพอใจและหลกเลยงความเจบปวด ดงนนหากจะใชมาตรการทางสงคมและการลงโทษ เพอกอใหเกดความสขแกผกระท ามากกวาการกอใหเกดอาชญากรรมแลว บคคลนนจะไมกระท าความผด ดงนนการพจารณาความยตธรรมในการ ลงโทษจงไมอาจตดสนไดจากแนวคดในการลงโทษทงสองทฤษฎไดแตเพยงอยางเดยว แตในองกฤษนนไดน าแนวคด ทเกยวกบทฤษฎทณฑวทยาสมยใหม (New Penology) และแนวคดในเรองของเสรภาพในการด าเนนธรกจในระบบทนนยม ความเปนปจเจกชนนยม ความเชอมนของสงคมทมตอกระบวนการยตธรรมและความตองการของกลมผลประโยชนมาเปนแนวทางในการพจารณาถงแนวทางการก าหนดโทษขององกฤษประกอบดวย99

ประเทศฝรงเศสเปนประเทศหนงในทวปยโรปทไดรบอทธพลจากแนวความคดในการลงโทษของ ซซารเบคคาเรย มการออกกฎหมายมา เพอยกเลกการลงโทษทมลกษณะของการทรมานและทารณโหดรายคอ รฐบญญต ฉบบลงวนท 28 เมษายน ค.ศ. 1832 ไดยกเลกการลงโทษทกระท าตอเนอตวรางกายโดยตรง คอ การลามโซ การตตรวน การตดขอมอ และไดยกเลกการรบทรพยสนทงหมดของผกระท าความผด ซงเปนโทษทลงควบคไปกบโทษจ าคก ตอมาไดมรฐกฤษฎกาฉบบท 60-529 ลงวนท 4 มถนายน ค.ศ. 1960 ยกเลกการบงคบใหทางานและการเนรเทศ100 นอกจากซซารเบคคาเรยแลว นกอาชญาวทยาทถอวามอทธพลตอการพฒนาแนวคด ในเรองของการลงโทษในประเทศฝรงเศสยคปจจบน คอ มารค องเซล (Marc Ancel) ซงอดตเคยเปนผพพากษาและไดพฒนาแนวคดของทฤษฎปองกนสงคม (Theory of Social Defense) เพมเตมจนไดรบการยกยองวาเปนบดาแหงทฤษฎปองกนสงคมใหม (La défensesociale nouvelle) ปรชญาของแนวคดนตงอยบนพนฐานของหลกอาชญาวทยาและหลกมนษยธรรมในกระบวนการยตธรรมทางอาญาโดยเหนวาการสรางและพฒนาระบบกลบคนเขาสสงคมของผกระท าความผดจะบรรลผลไดกตอเมอไดมการพฒนาความมมนษยธรรมในกระบวนยตธรรมอาญาโดยตงอยบนพนฐานของวทยาศาสตรการศกษาการกระท าความผด และลกษณะเฉพาะของผกระท าความผดแนวคดตามทฤษฎปองกนสงคมใหมจงหลกเลยงการ ลงโทษจ าคก แตพยายามหามาตรการลงโทษทหลากหลาย เพอใหเหมาะสมกบพฤตกรรมและลกษณะของผกระท าความผดใหมากทสดเท าท จะท าได101 โทษทางเลอกเกดขนมาตงแตครงทมการออกรฐบญญตฉบบลงวนท 11 กรกฎาคม ค.ศ. 1975 โดยมวตถประสงค เพอใชโทษประเภทนในการลงโทษแทนโทษจ าคกระยะสน โทษทางเลอก

99 ณรงค ใจหาญ ก เลมเดม น. 21-35. อางถงใน ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 64-66. 100 Frédéric DESPORTES et Francis LE GUENHEC, “LE NOUVEAU DROIT PENAL”, Tome 1

Droit Pénal Général, ECONOMICA, Cinquième édition, 1998, p. 606. อางถงใน อทย อาทเวช. เลมเดม. น. 2. 101 อทย อาทเวช. เลมเดม. น. 2.

DPU

119

จงเปนโทษทมรปแบบพเศษจากโทษหลกอนเปนโทษดงเดมทวไป รปแบบของโทษประเภทนคอ การหามหรอการจ ากดสทธตาง ๆ ของผกระท าความผด ตอมาเมอไดมการประกาศใชรฐบญญตฉบบลงวนท 10 มถนายน ค.ศ. 1983 ไดมการบญญตประเภทของโทษทางเลอกใหสมบรณ โดยแกไขเพมเตมโทษใหม ๆ เขาไปอก คอ การทางานบรการสาธารณะและโทษปรบรายวน ตอมาเมอไดมการประกาศใชประมวลกฎหมายอาญาฉบบใหมเมอป ค.ศ. 1993 แลว

จากการศกษาเปรยบเทยบกฎหมายและบทลงโทษ เรองเมาแลวขบของไทยกบตางประเทศพบวาเมอเทยบกบมาตรการและบทลงโทษในตางประเทศแลวมาตรการบงคบใชกฎหมายของไทยมบทลงโทษทนอยมากหากเทยบกบความสญเสยทเกดขนตอชวตและทรพยสนของผประสบอบตเหตในแตละครงนอกจากนยงไมมการแบงระดบความรายแรงของการกระท าความผดตามระดบแอลกอฮอลและจ านวนครงในการกระท าความผดซ า มการศกษาพบวาระดบแอลกอฮอลในเลอด 100-150 mg/dl จะเพมโอกาสเกดอบตเหตมากกวาผไมดมถง 8 เทา และ ถามระดบแอลกอฮอล 151-200 mg/dl จะเพมขนมาเปน 40 เทาทส าคญคอ มการตอบสนองทชาลง 1-1.5 วนาทหรอเปรยบเทยบวาถาขบขดวยความเรว 100 กม/ชม. การตอบสนองทชาลงจะเพมระยะการหยดรถขนมาอกถง 35 เมตร ซงเปนสาเหตส าคญทท าใหเกดอบตเหตและเสยชวต ซงระดบแอลกอฮอลทเพมขนจะสงผลกระทบตอโอกาสในการเกดอบตเหตมากขนนนเอง เมอเปรยบเทยบประเดนการตรวจจบระดบแอลกอฮอล เพอระบวาเมา (ตรวจลมหายใจ) ไทยมากกวา 50 มลลกรมเปอรเซนตสหรฐอเมรกามากกวา 50 มลลกรมเปอรเซนตสหราชอาณาจกรมากกวา 35 มลลกรมเปอรเซนต ญปนมากกวา 15 มลลกรมเปอรเซนต การแบงระดบการลงโทษตามระดบความเมาไทยไมมการแบงระดบ สหราชอาณาจกร 8 ระดบ ญปน 2 ระดบการเพมโทษตามจ านวนครงในการกระท าความผดไทยไมมการนบจ านวนครงสหรฐอเมรกานบตงแตครงแรกและเพมโทษขนเรอย ๆ จนถงสามครงขนไป 4.4 เหตผลควำมจ ำเปนในกำรน ำมำตรกำรเสรมมำใชกบควำมผดจำกกำรขบขระหวำงเมำสรำ

การพฒนากฎหมาย เพอใหมกลไกทเพยงพอมารองรบการลงโทษผกระท าผดใหเหมาะสมนนในปจจบนนบวาเปนสงจ าเปนอยางยง จากแนวคดทวาการลงโทษนน นอกจากจะเปนผลรายตอตวผกระท าผดแลว จะกอใหเกดประโยชนในดานอน ๆ ไดอกหรอไม จงเกดแนวคดในเรองการแกไขฟนฟและปรบปรงพฤตกรรมผตองโทษ และไดน าโทษเสรมตาง ๆ มาใช เชน ควรเพมความหลากหลายในการลงโทษ ไมวาจะเปนการหามขบรถในชวงเวลาทไมสามารถควบคมยานพาหนะได การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด การตดเค รอง Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอล

DPU

120

ในลมหายใจสงกวาทกฎหมายก าหนด การใหท างานบรการสงคม (The Community Service Order) เปนตน เพอใหศาลไดใชดลพนจในการเลอกใชมาตรการตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม

เหตผลส าคญของการลงโทษดวยการลงโทษทางอาญาเปนเรองทสงผลกระทบตอตวผกระท าผดในเรองของสทธเสรภาพในชวต รางกายและทรพยสนของผกระท าผด แตจะลงโทษอยางไรจงจะเหมาะสมกบสภาพความผด และตวผกระท าผดเปนเรองทคอนขางยาก ดงนน การพฒนาทางเลอกในการปฏบตตอผกระท าผดท เหมาะสมจง เปนเ รองทมความส าคญ ดวยวตถประสงคของการลงโทษในปจจบนทมงเนนถงการลงโทษ เพอเปนการแกไขฟนฟ และปรบปรงพฤตกรรม เพอใหผกระท าผดกลบเขาสสงคมไดอยางปกต แตดวยโทษทเปนโทษหลกซงนยมน ามาปฏบตตอผกระท าผดอยางโทษจ าคกหรอโทษปรบ ไมสามารถตอบสนอง ตอวตถประสงคในการลงโทษในกรณดงกลาวและไมอาจน ามาใชไดกบความผดทกประเภท จงไดเกดรปแบบการลงโทษดวยวธใหม ๆ อยางเชน การคมประพฤต การลงโทษโดยชมชน การจ าคกในวนหยด การปรบรายวน เปนตน และมาตรการท างานบรการสงคม (The Community Service Order) กเปนมาตรการลงโทษแนวใหมอกรปแบบหนง ซงจะก าหนดใหผกระท าผดท างานบรการแกสงคม ชมชน หรอองคการสาธารณกศลโดยไมไดรบคาตอบแทนภายในระยะเวลาก าหนด โดยไมมการควบคมตวในเรอนจ าหรอสถานทกกขง และการลงโทษดวยมาตรการดงกลาว มวตถประสงค เพอเปนการแกไขฟนฟผกระท าความผดโดยมสวนชวยสรางจตส านกใหม ความรบผดชอบตอสงคม เพอเปนการชดใชความผดทไดกระท า เพอเปนการทดแทนใหแกเหยอ และวธการดงกลาว ก เพอเปนการปรบปรงแกไขผกระท าผดอนเปนสาระส าคญทจะไดรบประโยชนจากการลงโทษ

ประโยชนทจะไดรบจากการลงโทษดวยโทษเสรมนน มดงน 1) ประโยชนตอผกระท าความผด เนองดวยเปนการฟนฟความสมพนธทดกบสงคม

ทงเปนการหลกเลยงการลงโทษจ าคกโดยไมจ าเปน เพอมใหผตองโทษในคดเลก ๆ นอย ๆ หรอกรณตองโทษกกขงหรอกรณทไมมเงนเสยปรบ ตองถกน าตวเขาเรอนจ าชวยใหรจกรบผดชอบ ตอตนเองและสงคม ไมหวนกลบมากระท าความผดซ าอก ทงการลงโทษดงกลาวไมกระทบตอเวลางานปกตของผตองโทษดวย

2) ประโยชนตอกระบวนการยตธรรมทางอาญากลาวคอ เปนทางเลอกหนงของ การพพากษาคดทไดประโยชนมากกวาทางเลอกอน ๆ โดยศาลสามารถใชดลพนจในการลงโทษ ใหเหมาะสมกบผกระท าผดเปนรายบคคลได ชวยแกไขปญหาความแออดในเรอนจ าหรอสถานทกกขงลดภาระคาใชจายในการเลยงดผตองโทษในเรอนจ า

DPU

121

3) ประโยชนตอการปรบเปลยนความเชอของคนในสงคม ใหเหนวาการลงโทษนน มทางเลอกทหลากหลาย โดยไมยดตดกบโทษจ าคกเพยงอยางเดยว

นอกจากนนเหตผลเรองแนวคดของส านกทณฑวทยาสมยใหม (New Penology) ซงมพนฐานในการบรหารงานยตธรรม (Managerialism) โดยการใชเครองมอทางเทคโนโลยและสถต เพอน ามาบรหารจดการความเสยงของสงคมตอความเสยหายอนเกดจากการกระท าความผด ของกลมผกระท าความผดทมแนวโนมในการกออาชญากรรมสง สาระของแนวความคดน เนนการควบคมมใหเกดความเสยงในการกอใหเกดอาชญากรรม และใชเทคโนโลยในการควบคมผกระท าความผด ทงนการแยกผกระท าความผดจงแยกจากกลมทมความเสยงในการกอใหเกดอาชญากรรมมากกวาการแยกประเภทของผกระท าความผดโดยพจารณาสาเหตของการกระท าความผดเหมอนแนวทางเดม ดงนนผกระท าความผดทมความเสยงจงพจารณาจากขอมล ของตวผกระท าความผดและแนวโนมในการกระท าความผดซ า ซงตองพจารณาจากประวต ของผนนและการสบเสาะและรายงานของพนกงานคมประพฤตประกอบกน ดวยเหตนการบรหารงาน เพอควบคมผกระท าความผดจงตงอยบนพนฐานของความเสยงของบคคลทจะกระท าความผดตอสงคมและหากผนนไมมอนตรายตอสงคมกสามารถควบคมผนนในชมชนได โดยใชวธการทางเทคโนโลยมา เพอบ าบดและใชมาตรการควบคมในเรอนจ าหรอการควบคมพฤตกรรมของผนนมใหกอใหเกดการกระท าความผดซ าขนในสงคม และจะใชมาตรการควบคมจนกวาผนนจะไมกออนตรายแกสงคม แนวคดในการลงโทษโดยพจารณาถงความเสยง ของผกระท าความผดในการกอใหเกดอนตรายตอสงคมน ท าให CJA 2003 ก าหนดมาตรการใหศาลออกค าสงหรอใชมาตรการทางอาญา เพอด าเนนการแกผกระท าความผดทมความเสยงในการกอใหเกดอนตรายตอสงคม เพอใหอยในความควบคมและมมาตรการอน ๆ เพอใชในการควบคมพฤตกรรมของบคคลเหลาน เชน การควบคมการเดนทางของผกระท าความผดฐานคาหญงและเดก และเนนการลงโทษจ าคกหรอกกขงเปนหลกมการจดตงหนวยงานทท าหนาทบนทกประวต การกระท าความผดระดบชาต เพอตดตามประวตของผทเปนบคคลทเปนอนตรายและมแนวโนมในการกระท าความผด 95 เปนตน ดงนนแนวคดในการก าหนดโทษขององกฤษในปจจบน โดยเฉพาะใน CJA 2003 จงเนนการปองกนสงคมใหปลอดภยจากการกระท า ความผดทรายแรงและผกระท า ความผดท เปนอนตราย ซ งตรงกบแนวคดในทฤษฎ อรรถประโยชนนยม (Utilitalianism) ในดานเนนการตดผกระท าความผดออกจากสงคม (Incapacitation) และการลงโทษ เพอเปนการยบยงการกระท าความผด (Deterrence) โดยถอความปลอดภยของสงคมเปนหลก

DPU

122

และใชมาตรการควบคมประกอบกบการออกค าสง เพอใหปรบปรงพฤตกรรมหรอหามการกระท าบางอยางทเปนอนตราย เพอควบคมอาชญากรรมมากขน102

102 ณรงค ใจหาญ และคณะ. เลมเดม. น. 68.

DPU

123

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ

5.1 บทสรป

ปญหาเมาแลวขบเปนปญหาส าคญททกฝายเรงด าเนนการตงแตการรณรงคสรางกระแสตอตานการเมาแลวขบการผลกดนการแกไขกฎหมาย พระราชบญญตจราจรทางบก รวมทงผลกดนกระบวนการบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพทด าเนนการอยางเปนระบบหากเจาหนาทต ารวจตรวจพบระดบแอลกอฮอลในเลอดของผขบขมากกวา 50 มลลกรมเปอรเซนตจะถกด าเนนคด โดยการสงฟองศาลทกราย และศาลจะตดสนใหรบโทษอยางไรนนขนอยกบดลยพนจของศาล

เครองชวดความส าเรจของกระบวนการยตธรรมทส าคญประการหนง คอ ประสทธภาพในการลงโทษและวธการปฏบตตอผกระท าผด เพราะหากการลงโทษและการปฏบตตอผกระท าผดไมมประสทธภาพ งานของกระบวนการยตธรรมยอมไมบรรลเปาหมายในการอ านวยความเปนธรรมและคมครองสงคมใหมความสงบสขมนคงได ผศกษาจงไดท าการวเคราะหปญหามาตรการ ทางกฎหมายเกยวกบความผดจากการขบขระหวางเมาสราโดยแบงเปนประเดนตาง ๆ ดงน

5.1.1 การก าหนดระดบความผดและระดบโทษ 5.2.2 ความหลากหลายของโทษทใชในปจจบน

1) มาตรการอบรมทดสอบผกระท าผด 2) มาตรการพกใชใบอนญาตขบขและเพกถอนใบอนญาตขบข 3) มาตรการปรบ 4) มาตรการจ าคก

5.1.1 การก าหนดระดบความผดและระดบโทษ จากแนวคดทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนความผด (Retributive Theory) โทษในกรณ

ขบขรถขณะเมาสรามความรนแรงนอยจงไมเพยงพอตอการปรบปรงแกไขฟนฟและการลงโทษจ าคกในระยะสนโดยอาศยเรอนจ าในการปรบปรงแกไขนน ยงเปนผลเสยไมเปนประโยชน ตอการปรบปรงแกไขอกดวย เพอใหเกดประโยชนสงสด ตอการปรบปรงแกไขผกระท าผด จงควรผอนปรนวธการลงโทษโดยบางกรณอาจน าทฤษฎการลงโทษ เพอปรบปรงแกไขฟนฟ มาเปนทฤษฎหลกและน าทฤษฎการลงโทษ เพอทดแทนมาเปนทฤษฎส าหรบผกระท าผดซ า

DPU

124

มแนวโนมแกไขไดยากตองน าทฤษฎการลงโทษ เพอปองกนมาเปนหลก เพอใหมปรมาณ โทษเพยงพอตอการปรบปรงแกไขฟนฟและใหมผลเปนการขมขยบยงใหไมกลากระท าผดอก ซงตองอาศยขอเทจจรงแหงคดทเกยวของกบพฤตการณแหงคด เพอน าขอเทจจรงดงกลาวมาใชเปนเครองมอประกอบในการใชดลพนจก าหนดโทษดวย

ในปจจบนกฎหมายมไดมการก าหนดวาปรมาณแอลกอฮอลท เกนก าหนดเทาใด จงจะถอวาผขบขนนเมาสราจนไมสามารถครองสต ซงอาจกอใหเกดความเสยหายตอชวต รางกาย และทรพยสนสวนรวมได นอกจากนยงมไดมการก าหนดระดบโทษในกรณทเปนการกระท าความผดซ าเอาไวดวย ทงทการก าหนดระดบชนโทษมความส าคญเพราะการก าหนดระดบชน โทษนนมนยส าคญประการหนงคอ จะชวยสะทอนใหเหนถงระดบความรนแรงของอาชญากรรม ทรฐและสงคมใหความส าคญ

จากการศกษาเปรยบเทยบกฎหมายและบทลงโทษ เรองเมาแลวขบของไทยกบตางประเทศพบวา เมอเทยบกบมาตรการและบทลงโทษในตางประเทศแลวมาตรการบงคบใชกฎหมายของไทยมบทลงโทษทนอยมากหากเทยบกบความสญเสยทเกดขนตอชวตและทรพยสนของผประสบอบตเหตในแตละครง นอกจากนยงไมมการแบงระดบความรายแรงของการกระท าความผดตามระดบแอลกอฮอลทตรวจวดไดขณะขบขและจ านวนครงในการกระท าความผดซ า 5.2.2 ความหลากหลายของโทษทใชในปจจบน

ประเทศไทยเปดโอกาสใหผพพากษาใชดลพนจในการลงโทษคอนขางจ ากด และกฎหมายไทยยงขาดมาตรการทเปนทางเลอกอน ๆ โดยเฉพาะมาตรการกงควบคมทอยกงกลางระหวางการคมประพฤตกบมาตรการจ าคก แมวาจะมการน าเรองวธการ เพอความปลอดภยมาใชเพมเตมดวย แตเนองจากการขบขรถยนตขณะเมาสรานนมลกษณะทแตกตางจากความผดทวไป เพราะเกดจากพฤตกรรมการกระท าของบคคลเปนส าคญ นอกจากนยงสงผลกระทบโดยอาจกอใหเกดอนตรายตอชวตและทรพยสนของบคคลอน จงควรใหความส าคญกบการปรบปรงพฤตกรรมของผกระท าความผดภายหลงการลงโทษดวย แมในปจจบนจะมมาตรการในการลงโทษหลายรปแบบ แตยงอยในกรอบทแคบและมเงอนไขหลายประการ

ในการลงโทษผกระท าความผดเมาสราขณะขบขในปจจบนจะค านงถงวตถประสงค อน ๆ เชน วตถประสงคในการลงโทษ เพอขมข ยบยง เพอไมใหผกระท าผดกลบไปกระท าผดซ าอก และในขณะเดยวกนกไมใหผคนอนเอาเปนเยยงอยาง ดงนน เพอใหวตถประสงคในการลงโทษบรรลผลจงควรเพมความหลากหลายในการลงโทษ ซงหากเปรยบเทยบกบมาตรการในการลงโทษของประเทศสหรฐอเมรกาจะพบวามความหลากหลายกวามาก จงควรใหโทษหรอทางเลอก

DPU

125

ในการก าหนดโทษในทางอาญามความหลากหลายมากกวาเดม และสามารถมการผสมผสานโทษหลายอยางในคดเดยวกน เพอใหเกดประสทธภาพมากทสดเทาทจะเปนไปได

1) มาตรการอบรมทดสอบผกระท าผด เมอผขบข กระท าความผดซ าในขอหาเดยวกน ภายในก าหนดเวลา 1 ป นบจากการ

กระท าความผดครงแรกจะตองเขารบการอบรมใชเวลา 3 ชวโมง และเมออบรมเสรจสนแลว ตองทดสอบความรตามแบบทดสอบหากคะแนนไมถงเกณฑจะตองเขาทดสอบซ า จนกวาจะผานการทดสอบ ซงใชระยะเวลาสน ๆ หวขอในการอบรมสวนใหญไมไดมงเนนถงปญหาของการดมสราระหวางขบข การอบรมยงสนเกนไป ไมกอใหเกดประโยชนในการขดเกลาจตใจผกระท าความผดเทาทควร การจดการอบรมผกระท าความผดในลกษณะเมาแลวขบนนไมเพยงแตตองใหความรผกระท าความผดในดานกฎหมาย กฎจราจรเทานน แตจ าเปนอยางยงทตองมการพฒนารปแบบการจดการความร เตรยมบทเรยน พฒนา และสนบสนน รปแบบและวธการบ าบดฟนฟทางเลอกในผมปญหาการดมสราในบรบทของสงคมไทยอกดวย ในตางประเทศศาลสามารถสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบด ซงศาลไทยอาจน ามาประยกตใชโดยนอกจากการใหความร ดานการจราจรแลว ควรจดใหมการตรวจสอบผกระท าความผด ในกรณทผกระท าความผดเปนผตดสราเรอรงศาลอาจมค าสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบดโดยก าหนดเงอนไขไวในค าพพากษา

2) มาตรการพกใชใบอนญาตขบขและเพกถอนใบอนญาตขบข เมอผขบขไดกระท าความผดและถกบนทกคะแนนไว มคะแนนรวมกนเกนกวา

ทก าหนด ผขบขจะตองถกพกใชใบอนญาต ในคดทผกระท าความผดขบขรถยนตขณะเมาสรา ถาศาลเหนวาหากใหผนนขบรถตอไปอาจกอใหเกดอนตรายแกบคคลหรอทรพยสนของผอน ใหศาลมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตขบขของผนนได อยางไรกตามการใชมาตรการพกหรอ เพกถอนใบขบข ควรด าเนนไปพรอมกบมาตรการบ าบดรกษา ซงมหลายวธ วธการทดทสดจงเปนการผสมผสานการรกษาทจ าเพาะเจาะจงตอสรารวมไปกบการจดการกบใบอนญาตขบขยานพาหนะดวย

3) มาตรการปรบ โทษปรบจะเปนการลงโทษในทางทรพยสนทดทสดทางหนง แตโทษปรบทน ามาใช

อยางแพรหลายในประเทศไทยนน มกจะมอตราตายตวส าหรบแตละความผด ทงนโดยพจารณาถงความหนกเบาของความผดเปนส าคญ การลงโทษในแงนหากจะมองในแงความเปนธรรมกดจะเปนธรรมเนองจากเปนการลงโทษอยางเสมอหนากน แตหากจะมองในแงทณฑแลว จะเปนปญหาวาจะสนองตอบวตถประสงคในการลงโทษไดเพยงใดหรอไม จงมการเสนอวาควรน ามาตรการ “คาปรบตามรายได (Day Fines)” มาใชในประเทศไทยโทษปรบตามรายไดแตกตางจากโทษปรบทวไป

DPU

126

คอ นอกจากคาปรบจะสอดคลองตามความรายแรงหรอความหนกเบาของความผดแลว ยงขนอยกบรายไดของผกระท าความผดอกดวยคาปรบตามรายไดถกออกแบบมา เพอรกษาความสมดลระหวางประสทธภาพทางเศรษฐกจ และความเปนธรรมของคนทมระดบรายไดตาง ๆ กนจงนาจะเหมาะส าหรบประเทศไทยทมความเหลอมล าสง นอกจากนการใชคาปรบตามรายไดยงมขอดอกประการหนง คอ คาปรบจะถกปรบเพมตามอตราเงนเฟอเกอบอตโนมตเพราะคาจางแรงงานของคนกลมตาง ๆ มกจะถกก าหนดโดยขนอยกบระดบคาครองชพอยแลวท าใหคาปรบอยในระดบทเหมาะสมอยเสมอ นอกจากโทษปรบโดยปกตแลว ประเทศไทยควรประยกตใชการก าหนดใหผขบขรถทมระดบแอลกอฮอลสงกวาทกฎหมายก าหนดเปนผรบผดชอบในคาใชจายในทางเทคนคเกยวกบการตรวจหาระดบแอลกอฮอล หรออาจจะตองจายเงนบ ารง เพอการดแลรกษาถนนและโรงเรยนใหปลอดภย เพอใหผกระท าความผดมความรสกส านกตอการมความรบผดชอบตอสงคมยงขน

4) มาตรการจ าคก การลงโทษส าหรบผฝาฝนกฎหมายจราจรในปจจบน แมกฎหมายจะก าหนดโทษจ าคก

ความผดบางมาตรา แตศาลมกไมลงโทษจ าคกแกผกระท าผดกฎหมายจราจรการลงโทษกกขงผกระท าความผดฐานเมาแลวขบนนขนอยทดลพนจของศาลในแตละพนท หากเหนวาผกระท าผดอาจไปกอใหเกดความสญเสยทงทางรางกาย ชวตและทรพยสน ศาลกสามารถพจารณาสงกกขงไดทนทเปนเวลา 7-15 วน เพอลดพฤตกรรมเสยงจากเมาแลวขบปญหาทส าคญคอ การจดสถานทส าหรบกกขงโดยเฉพาะนน รฐจ าตองใชงบประมาณจ านวนมากท าใหรฐตองสนเปลองงบประมาณและบคลากรทตองมาดแลผถกกกขงอกทงสภาพการถกกกขงกคลายเรอนจ าท าใหผถกกกขงรสก ไมตางจากการถกจ าคก ดงนนหากพจารณาถงการกกขงโดยใชสถานท อน ๆ ในรปแบบท ตางประเทศใช เชน การลงโทษโดยการตรวจตราโดยอาศยอปกรณอเลคทรอนกส หรอ Electronic Monitoring การกกขงภายในบานการใชศนยเลยงโทษจ าคกในลกษณะของบานกงวถ (Halfway House) หรอการใชมาตรการคมความประพฤตแบบคายฝกทหาร

5.2 ขอเสนอแนะ

5.2.1 ควรน ามาตรการการหามขบขยานพาหนะโทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผดมาตรการลงโทษในลกษณะอนแทนใชโทษปรบหรอโทษจ าคกตามประมวลกฎหมายอาญา อยางเดยวโดยการหามขบขยานพาหนะโทษหามหรอจ ากดสทธของผกระท าความผดควรน า ความเจรญทางเทคโนโลยทสามารถท าใหมการพฒนารปแบบและเครองยนตกลไกของยานพาหนะทน ามาใชบนถนน กฎหมายเหลานจงไดมการปรบปรงแกไขใหมความทนสมยรองรบสภาพการใชรถใชถนนใหดยงขน ดงนนการควบคมดแลทเขมงวดดวยเทคโนโลยททนสมยตามมาตรการนจะชวย

DPU

127

ลดโอกาสทผกระท าผดรายนนจะหวนกลบไปกระท าผดซ าและยงจะท าใหเกดจตส านกความรบผดชอบตอตนเองและสงคมได เชน การเพมเทคโนโลยตดตามตว (GPS: Global Positioning System) เพอใหเจาหนาทสามารถตรวจสอบไดวาจ าเลยอยทใด มาดดแปลงใหเครองยนตไมท างานเมอบคคลนนเปนผขบขไดดวยอนเปนการใชเครองมอทางเทคโนโลย เพอน ามาบรหารจดการ ความเสยงของสงคมตอความเสยหายอนเกดจากการกระท าความผดของกลมผกระท าความผด

5.2.2 โทษทบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 18 มเพยง 5 ประเภทเทานน จงควรเพมความหลากหลายในการลงโทษ ไมวาจะเปนการหามขบรถในชวงเวลาทไมสามารถควบคมยานพาหนะได การจ ากดใบอนญาตในการประกอบอาชพบางประเภทภายในเวลาทก าหนด การตดเครอง Ignition Interlock เพอปองกนการสตารทรถในกรณทผขบรถมระดบแอลกอฮอล ในลมหายใจสงกวาทกฎหมายก าหนด เปนตน เพอใหศาลไดใชดลพนจในการเลอกใชมาตรการ ตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม

5.2.3 การใหความส าคญกบการฟนฟผกระท าความผด โดยการจดใหเขารบการบ าบด โดยใหมการตรวจสอบผกระท าความผดในกรณทผกระท าความผดเปนผตดสราเรอรงหรอ ดมสราเปนอาจณ โดยใหศาลสามารถสงใหผกระท าความผดเขารบการบ าบดโดยก าหนดเงอนไขไวในค าพพากษา (Court Reporting Network)

5.2.4 ควรน าการกกขงผกระท าความผดไวในบานของผกระท าความผดเอง (House Arrest) หรอในสถานททก าหนด และตดตงอปกรณอเลกทรอนคส เพอปองกนผกระท าความผดหลบหน มาใชแทนการกกขงในสถานทกกขงของราชการ เพอลดคาใชจายของรฐท และเปนการปองกนมใหผทกระท าความผดไมรายแรงเขาไปอยรวมกบผทกระท าความผดรายแรงอนเปนเหตทจะท าใหเกดการเรยนรการกระท าความผดจากผกระท าความผดรายแรง

5.2.5 ก าหนดใหมการสบเสาะและพนจจ าเลยได เพอใหมขอเทจจรงมากเพยงพอทจะใชการก าหนดโทษ รวมทงจดระเบยบบญชอตราโทษหรอยตอกใหเปนระเบยบแบบแผนเดยวกน โดยอาจมบญชระวางโทษกลางเอาไวเทยบเคยง โดยก าหนดใหใชบญชอตราโทษตองไมกระทบความเปนอสระของผพพากษาแตละคน ไมใชบทบงคบใหตองท าตาม แตเปนเพยงแนวทางเทานน หากมเหตผลพเศษกมดลพนจจะวนจฉยใหแตกตางได โดยควรศกษาสถตขอมลและค าพพากษาของศาลทผานมา ส าหรบความผดฐานตาง ๆ เพอทราบอตราโทษสทธทศาลก าหนดจรงส าหรบความผดนน ๆ วาคอเทาใด รวมทงพฤตการณแหงคดดวยวากรณเชนใด ศาลจะลงโทษหนกหรอ เบากวาปกตและในอตราเทาใด

5.2.6 ควรน าโทษทหลากหลายมาใชโดยเปดชองใหศาลใชดลพนจในการลงโทษใหเหมาะสมเปนรายบคคล Individualization Punishment

DPU

บรรณานกรม

DPU

129

บรรณานกรม ภาษาไทย กรกญญา เอยมโอภาส. (2542). การด าเนนคดอาญาโดยองคกรเอกชน (วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรมคมประพฤต. (2545). การระงบขอพพาทดวยการไกลเกลย. กรงเทพฯ: กระทรวงยตธรรม. กรมศลปากร. (2521). กฎหมายตราสามดวง. กรงเทพฯ: ศลปากร. กรรณการ แสงทอง. (ม.ป.ป.). มาตรการลงโทษระดบกลาง: อกทางเลอกของการปฏบตตอ

ผกระท าผด. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.oja.go.th/new2011/document/Lists/Download_1/Attachments/24/oja_symposium_5_G1.pdf

กระทรวงยตธรรม. (2546). เอกสารรายงานการประชมกระบวนการยตธรรมแหงชาต ครงท 1. กฤษณา อนชน. (2534). การไตสวนมลฟองในคดราษฎรเปนโจทก (วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กตต บศยพลากร. (2523). ผเสยหายในคดอาญา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กตตพงษ กตยารกษ. (2540, มกราคม). “อยการกบกระบวนการยตธรรม.” วารสารกฎหมาย, 17(1). ______ . (2545). กระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนท: หลกการและแนวคดในกระบวนการ

ยตธรรมเชงสมานฉนท: ทางเลอกใหมส าหรบกระบวนการยตธรรมไทย. รวบรวมโดย กตตพงษ กตยารกษ. หนงสอชดปฏรปกระบวนการยตธรรม ล าดบท 3. กรงเทพฯ: เดอนตลา.

______ . (2545, กนยายน). “ความยตธรรมเชงสมานฉนท: หลกการและแนวคด.” วารสารกฎหมาย, 21(3).

กลพล พลวน. (2526). “บทบาทของพนกงานอยการในการเปนโจทก.” วารสารอยการ, 6(62). ______ . (2544). การบรหารกระบวนการยตธรรม. กรงเทพฯ: นตธรรม. โกวทย มพรบชา. (2550). การตรวจสอบการฟองคดอาญาแผนดนของผเสยหายโดยพนกงานอยการ

(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ธรกจบณฑตย.

DPU

130

คณะอนท างานจดท าคมอการปฏบตงานกระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนทในงานคมประพฤต กรมคมประพฤต กระทรวงยตธรรม. (2547). คมอการปฏบตงานกระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนทในขนตอนการสบเสาะและพนจส าหรบพนกงานคมประพฤต.

คณต ณ นคร. (2523, ธนวาคม). “ความสมพนธระหวางอยการกบต ารวจในเยอรมน.” วารสาร อยการ, 3(36).

______ . (2524, มถนายน). “วธพจารณาความอาญากบความคดตามหลกกฎหมายแพง.” วารสารอยการ, 4(42).

______ . (2525, กนยายน). “ปญหาการใชดลยพนจของอยการ.” วารสารอยการ, 5(57). ______ . (2528, กนยายน). “วธพจารณาความอาญาไทย: หลกกฎหมายกบทางปฏบตท

ไมตรงกน.” วารสารนตศาสตร, 15(3). ______ . (2544, มากราคม – มถนายน). “บทบาทของศาลในคดอาญา.” วารสารกฎหมายธรกจ

บณฑตย, 1(1). ______ . (2555). กฎหมายวธพจารณาความอาญา (พมพครงท 8 ปรบปรงใหมและแกไขเพมเตม).

กรงเทพฯ: วญญชน. ______ . (2556). กฎหมายอาญาภาคทวไป (พมพครงท 10). กรงเทพฯ: วญญชน. คนง ฦาไชย. (2555). กฎหมายวธพจารณาความอาญา เลม 1. กรงเทพฯ: โครงการต าราและเอกสาร

ประกอบการสอน คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ค าพพากษาศาลฎกาท 7191/2551. จรญ โฆษณานนท. (2554). สทธมนษยชนไรพรมแดน: ปรชญา กฎหมาย และความเปนจรงทาง

สงคม. กรงเทพฯ: นตธรรม. ______ . “รฐธรรมนญ 2540: จากศกดศรความเปนมนษยสธรรมกสทธมนษยชน” วารสารอยการ,

21(249). จารวรรณ อมรศลสวสด. (2554). การด าเนนคดอาญาโดยรฐ: ศกษาบทบาทของพนกงานอยการ

ในการรอฟนคดอาญาขนพจารณาใหม (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

จรพนธ แกวประดษฐ. (2554, พฤษภาคม – สงหาคม). “อ านาจด าเนนคดอาญาของผเสยหายในความผดตอต าแหนงหนาท: ศกษาเฉพาะคดทขนศาลยตธรรมปกต.” วารสารบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 5(2).

จฑารตน เอออ านวย. (2545). “การปรบกระบวนทศนกระบวนการยตธรรมไทย: จากการแกแคนทดแทนสการสมานฉนท.” รวมบทความสงคมวทยาและมานษยวทยา.

DPU

131

จฑารตน เอออ านวย. (2548). กระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนท: การปรบกระบวนทศน กระบวนยตธรรมไทย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ชาญชย แสวงศกด. (2555). อธบายกฎหมายปกครอง. กรงเทพฯ: วญญชน. เชาวนวศ สดลาภา. (2529). ศาลหมบาน (ศาลประนอมขอพพาท) สถาบนทางสงคมเพอระงบความ

ขดแยงในหมบาน (รายงานผลการวจย). กรงเทพฯ: วทยาลยปองกนราชอาณาจกร. โชตชวง ทพวงศ. (2540). แนวทางไกลเกลยคดทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศ

(งานวจยหลกสตรผบรหารกระบวนการยตธรรมระดบสง (บ.ย.ส.) รนท 2). ณรงค ใจหาญ. (2555). หลกกฎหมายวธพจารณาความอาญา. กรงเทพฯ: วญญชน. ตรณนต ดรยะสาย. (2550). สทธของจ าเลยในชนไตสวนมลฟอง (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต).

กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถนอม อานามวฒน. (2532). ประวตศาสตรไทยยคกอนประวตศาสตรไทยถงสนอยธยา (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ: แสงรงการพมพ. ธนา แสงพทกษ. (2548). สทธทจะไดรบทราบขอกลาวหา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต).

กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. นพนธ สรยะ. (2535). “สทธเสรภาพตามรฐธรรมนญ.” ในสสทธมนษยชน สทธหรอหนาทใน

ประเทศไทยปจจบน. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บรรเจด สงคะเนต. (2552). หลกพนฐานเกยวกบสทธเสรภาพ และศกดศรความเปนมนษย

(พมพครงท 3). กรงเทพฯ: วญญชน. บวรศกด อวรรณโณ. (2545). กฎหมายมหาชน เลม 1 ววฒนาการทางปรชญาและลกษณะของ

กฎหมายยคตาง ๆ. กรงเทพฯ: วญญชน. ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา. ประสทธ โฆวไลกล. (2540). เหลยวหลงดกฎหมายและความยตธรรม. กรงเทพฯ: นตธรรม. แผนกงานรบฟองส านกงานศาลยตธรรม (ศาลอาญา). (2555-2556, มถนายน-มนาคม). สมดรายงาน

การฟองประจ าวน. ภาน รงสสหส. (2538, 2 เมษายน-มถนายน). “การไกลเกลยหรอประนอมขอพพาท.” ดลพาห, 42. มานต เอกสวรรณ. (2552). บทบาทพนกงานอยการในการไกลเกลยคดอาญา: ศกษากรณกอน

ฟองคด (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

DPU

132

ร. แลงกาต. (ม.ป.ป.). ประวตศาสตรกฎหมายไทยวาดวยศาลและวธพจารณา (เอกสารประกอบการบรรยาย วชา น. 460 ประวตศาสตรกฎหมาย ประจ าภาค 1/2536). กรงเทพฯ: คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

รฐธรรมนญสหพนธสาธารณรฐเยอรมนมาตรา 1 (การใหความคมครองตอศกดศรความเปนมนษย) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. วรพจน วศรตพชญ และจตรนต ถรวฒน. (2529, ธนวาคม). “อ านาจอธปไตยกบกฎหมายระหวาง

ประเทศ” วารสารนตศาสตร, 16(4). ______ . (2543). สทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540

(พมพครงท 2). กรงเทพ: วญญชน. วรภกดพบลย, พระ (ม.ล.นภา ชมสาย). (2513). ค าอธบายกฎหมายวธพจารณาความอาญา.

พระนคร: รงเรองรตน. วรวทย กนษฐะเสน. (2522, มกราคม). “ความเบองตนเกยวกบสทธมนษยชน.” วารสารอยการ,

2(13). วสาร พนธนะ. (2521, กนยายน – ตลาคม). “วธพจารณาความอาญาในศาลสหรฐอเมรกา.” ดลพาห,

5(25). ศนยวจยปญหาสรา. (ม.ป.ป.). มาตรการทางกฎหมายของรฐ Pennsylvania เรอง “เมาไมขบ.”

สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://cas.or.th/index.php/alcoholdb/read/45 สถาบนกฎหมายอาญา. (ม.ป.ป.). สารานกรมกระบวนการยตธรรมนานาชาต. สม อนทรพยง. “หลกเกณฑการประนอมและการไกลเกลยขอพพาท ความหมายของการประนอม

และการไกลเกลยขอพพาท.” วารสารทนายความ, 10. ส านกงานกจการยตธรรม. (2552). โครงการศกษาวจยเพอสนบสนนมาตรการลดปรมาณคด: ศกษา

เฉพาะกรณความผดอนยอมความไดตามประมวลกฎหมายอาญา. กรงเทพฯ: ผแตง. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556, จาก http://www.justice.gov.uk/courts/national-taxing-taxing-

team/acquitted-defendants-and-private-prosecutors สนย มโนมยอดม. (2545). ระบบกฎหมายองกฤษ (พมพครงท 2 ปรบปรงใหม). กรงเทพฯ:

โครงการต าราและวารสารนตศาสตร คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. สภทรา กรอไร. (2543). การประนอมขอพพาททางอาญา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต).

กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. สรสทธ แสงวโรจนพฒน. (พฤษภาคม-สงหาคม). “การมสวนรวมของผเสยหายในกระบวน

พจารณาคดอาญาตามกฎหมายวธพจารณาความอาญาเยอรมน.” ดลพาห, 58(2).

DPU

133

สรยา ปานแปน และ อนวฒน บญนนท. (2553). คมอสอบกฎหมายรฐธรรมนญ (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: วญญชน.

หลวงสทธ วาทนฤพฒ. (2504). ประวตศาสตรกฎหมาย. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. _______. (2516). ค าบรรยายประวตศาสตรกฎหมายชนปรญญาโท. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

ธรรมศาสตร. อภวฒน จรศรโสภณ. “การไกลเกลยขอพพาทในคดอาญา.” บทความวชาการประกอบการพจารณา

แตงตงนกกฎหมายกฤษฎกา ชนท 1. อมรเทพ เมองแสน. (2549). อทธพลของระบบกฎหมายคอมมอนลอวทมตอกฎหมายวธพจารณา

ความอาญาของไทย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ธรกจบณฑตย.

อรรถพล ใหญสวาง. (2524). ผเสยหายในคดอาญา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อลงกรณ กลนหอม. (2541). สทธในการฟองคดอาญาของเอกชน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อญชญศร บรรณานรกษ และศลปะอรญ ชเวช. (2523, กมภาพนธ). “ภาระและหนาทของ Director of Public Prosecutions.” วารสารอยการ, 3(26).

อารย รงพรทววฒน. (2527). การบงคบใชกฎหมายอาญาโดยกระบวนการยตธรรมในประเทศไทย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อดม รฐอมฤต, นพนธ สรยะ และ บรรเจด สงคะเนต. (2554). การอางศกดศรความเปนมนษยหรอการใชสทธและเสรภาพของบคคลตามมาตรา 28. กรงเทพฯ: ส านกงานศาลรฐธรรมนญ.

อดม รฐอมฤต, วรศกด แสงสารพนธ, สรยา วรโยสทธกล และคณะ. (2550). การคมครองสทธทจะไดรบการเยยวยาความเสยหายของผเสยหายและจ าเลยในคดอาญา (รายงานผลการวจย). กรงเทพฯ.

อดม รฐอมฤต. (2535, มถนายน). “การฟองคดอาญา.” วารสารนตศาสตร, 22(2). ______ . (2555, มนาคม-เมษายน). “การฟองคดอาญา.” จลนต, 9(2). อดมศกด สนธพงษ. (2548). สทธมนษยชน. กรงเทพฯ: วญญชน. อทย อาทเวช. (2546). “การใชดลยพนจของพนกงานอยการกบการลดปรมาณคดขนสศาลใน

ประเทศฝรงเศส (2).” วารสารยตธรรม. ______ . (ม.ป.ป.). โทษในกฎหมายอาญาฝรงเศส. กรงเทพฯ.

DPU

134

อทศ วรวฒน. “อยการสกอตแลนดและอยการองกฤษ.” อยการกบการสอบสวนคดอาญา รวมบทความเกยวกบการสอบสวนคดอาญาในนานาประเทศ.

อสาห โกมลปาณก และคณะ. (2531). เอกสารการสอนชดกฎหมายมหาชนเรองสทธเสรภาพของประชาชนหนวยท 8-15.

เอกสารของส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา กลมกฎหมายทสบสอง. (4 มนาคม 2540). Gruop3man. (2554). การขบขยานพาหนะในขณะเมาสรา. สบคนเมอ 19 มกราคม 2557, จาก

http://group3man-transport54.blogspot.com/2011/10/blog-post_06.html TIIDA Technical. (ม.ป.ป.). มาตราการบนทกคะแนนผกระท าผดกฎจราจร. สบคนเมอ 18 ตลาคม

2556, จาก http://www.tiida-club.net/smf/index.php?topic=2750.0;wap2 ภาษาตางประเทศ David Barnard. (1979). The Criminal Court in Action (2nd ed). London: Butterworths. European Convention on Human Rights, Protocol No. 7, Article 3 John H. Langbein. (1974). Controlling Prosecutorial Discretion in Germany. The University of

Chicago Law Review. John Sprack. (1997). Emmins on Criminal Procedure (7 the ed). New York: Oxford University

Press. Michele-Laure Rassat. (1974). Le Ministère Publice Entre Son Passé Et Son Avenir. Paris:

Librairie Generale de droit et de jurisprudence. Robert J.Green. (1992, December). The Creation and Development of the Crown Prosecution

Service. UNAFEI Resource Material Series No.42

DPU

135

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล สทธชย ค าพานช ประวตการศกษา พ.ศ. 2538 รฐประศาสนศาสตรบณฑต โรงเรยนนา ยรอยต ารวจ พ.ศ. 2539 นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยศรปทม พ.ศ. 2544 ศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร พ.ศ. 2547 เนตบณฑตไทย ส านกอบรมกฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา

DPU