2014 Yılında Para ve Kur Politikası

Erdem BAŞÇI

Başkan

24 Aralık 2013

Ankara

2

Temel Amaç: Fiyat İstikrarı

• TCMB’nin temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır.

• Bu çerçevede 2016 yılı enflasyon hedefi Hükümet

ile varılan mutabakata paralel olarak yüzde 5 olarak

belirlenmiştir.

3

2014 Yılında Likidite Politikası

1. Türk lirası likidite politikası

2. Döviz likidite politikası

4

İstikrar için Amaç ve Araçlar-1

Amaç: Tüketicilerin aşırı hızda borçlanmalarının

önlenmesi.

Araçlar:

• BDDK’nın açıkladığı tedbirler

• TCMB’nin likidite programı

5

Tüketici Kredileri ve Ticari Krediler (Yıllık Yüzde Değişim)

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

01/0

7

04/0

7

07/0

7

10/0

7

01/0

8

04/0

8

07/0

8

10/0

8

01/0

9

04/0

9

07/0

9

10/0

9

01/1

0

04/1

0

07/1

0

10/1

0

01/1

1

04/1

1

07/1

1

10/1

1

01/1

2

04/1

2

07/1

2

10/1

2

01/1

3

04/1

3

07/1

3

10/1

3

Tüketici Ticari (KEA)

6

Tüketici Kredileri ve Ticari Krediler

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1 4 7

10

13

16

19

22

25

28

31

34

37

40

43

46

49

52

Ticari Krediler (2013)

Ticari Krediler (2007-2012)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1 4 7

10

13

16

19

22

25

28

31

34

37

40

43

46

49

52

Tüketici Kredileri (2013)

Tüketici Kredileri (2007-2012)

Kredi Büyüme Eğilimi* (13 Haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama, Yüzde Büyüme)

*Kredi stok değerlerinin haftalık büyüme oranları hesaplanmaktadır. Bu oranların 13 haftalık hareketli ortalaması bulunup 52. kuvveti alınarak yıllıklandırılmaktadır. Kaynak: BDDK, TCMB.

7

Politika Faiz Oranları

1. Referans faiz olan Marjinal Fonlama Oranı (MFO) • Merkez Bankası gecelik borç verme oranı

• Dağıtım: Teminat karşılığında sınırsız

• Mevcut oran: % 7,75

2. İstikrarlı Fonlama Oranı-1 (İFO-1) • Bir hafta vadeli repo ihalesi ile sağlanan fonlama faizi • Dağıtım: TL zorunlu karşılıklar ile orantılı¹ • Mevcut oran: % 4,50

3. İstikrarlı Fonlama Oranı-2 (İFO-2) • Gecelik vadede piyasa yapıcısı bankalara sağlanan fonlama faizi • Dağıtım: Piyasa yapıcılığı kapsamında belirlenen formüle göre² • Mevcut oran: % 6,75

¹ 06 Ocak 2014 tarihinden itibaren. ² 06 Temmuz 2007 tarih, 26 sayılı basın duyurusu ve 17 Aralık 2013 tarih, 82 sayılı basın duyurusu.

8

Politika Faiz Oranları

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

011

3

031

3

051

3

071

3

091

3

111

3

Gecelik Borç Alma -Verme Faiz Koridoru TCMB Ortalama Fonlama Faizi

BIST Gecelik Repo Faizleri (5 günlük HO) 1 Hafta Vadeli Repo Faizi

9

TCMB Fonlama Kompozisyonu (İki Haftalık Hareketli Ortalama)

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

02.0

1.2

01

3

16.0

1.2

01

3

30.0

1.2

01

3

13.0

2.2

01

3

27.0

2.2

01

3

13.0

3.2

01

3

27.0

3.2

01

3

10.0

4.2

01

3

25.0

4.2

01

3

10.0

5.2

01

3

24.0

5.2

01

3

07.0

6.2

01

3

21.0

6.2

01

3

05.0

7.2

01

3

19.0

7.2

013

02.0

8.2

01

3

20.0

8.2

01

3

04.0

9.2

01

3

18.0

9.2

01

3

02.1

0.2

01

3

22.1

0.2

01

3

06.1

1.2

01

3

20.1

1.2

01

3

04.1

2.2

01

3

18.1

2.2

01

3

Milyar TL

BIST Fonlama

PY Fonlama

1 Haftalık Repo

Aylık Repo

BPP'de çekilen

BIST'te çekilen

Net APİ

% 7.75

% 6.75

% 4.50

10

Likidite Politikasının Sonuçları

Bu amaçla:

1. Sistemin Fonlama İhtiyacının (SFİ) artırılması

(ROM ve döviz satışları ile),

2. Fonlamanın vadesinin kısa tutulması (1 hafta ve 1 gün),

3. Aracılık maliyetlerinin kademeli olarak azaltılması (SFİ’deki

artışla birlikte, kredi genişleme hızı da dikkate alınarak, Kurul’un

yaptığı yönlendirme doğrultusunda istikrarlı fonlama oranı-1’den

sağlanan fonlamanın artırılması)

söz konusu olacaktır.

«Kredi büyümesinin tüketici kredilerinden ticari kredilere doğru

yönlendirilmesine katkı sağlanacaktır.»

11

Döviz İşlemleri ve SFİ İlişkisi

Döviz Satışları

ROM Kullanım

Oranlarındaki

Azalışlar

SFİ Artırıcı Etki

Tüketici Kredilerinin Büyüme Hızında Yavaşlama

12

Döviz Likidite Politikası

• Düzenli döviz satım ihalelerine ihtiyaç duyuldukça devam edilecektir.

• Rezerv opsiyonu katsayıları kademeli olarak artırılacaktır.

Böylelikle SFİ kademeli olarak artırılırken tüketici kredilerinin büyüme

hızı yavaşlatılmış olacaktır.

Döviz rezervlerinin yıl içinde aşağıdaki grafiğe benzer şekilde

seyretmesi beklenmektedir.

Toplam Rezerv

Döviz Alım/SatımKaynaklı

ROM Kaynaklı

13

Döviz Likidite Politikası

ZK düzenlemesindeki sadeleştirme ile piyasaya 1 milyar ABD doları

sağlanacaktır.

Ayrıca, ROM ile ilgili ilk adım olarak % 40 - % 60 arası dilimler için rezerv

opsiyonu katsayıları 0,4 puan artırılmıştır.

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60

Rezerv Opsiyonu Katsayıları

Mayıs 2013

Aralık 2013

Rezerv Opsiyonu Oranları (%)

14

İstikrar için Amaç ve Araçlar-2

Amaç:

• Piyasalardaki oynaklığın azaltılması

Araçlar:

• Para politikalarındaki öngörülebilirliğin artırılması

• Faiz oynaklığının azaltılması ve

• Kur oynaklığının azaltılması (ROM’un otomatik dengeleyici

özelliğinin güçlendirilmesi ve düzenli döviz satım ihaleleri

yoluyla)

15

2014 Yılı Takvimi

2014 Yılı Para Politikası Kurulu Toplantıları ve Rapor Takvimi

PPK Toplantıları PPK Özetinin İnternet Yayını Enflasyon Raporu Finansal İstikrar Raporu

21 Ocak 2014 28 Ocak 2014 28 Ocak 2014

18 Şubat 2014 25 Şubat 2014

18 Mart 2014 25 Mart 2014

24 Nisan 2014 30 Nisan 2014 30 Nisan 2014

22 Mayıs 2014 29 Mayıs 2014 29 Mayıs 2014

24 Haziran 2014 1 Temmuz 2014

17 Temmuz 2014 24 Temmuz 2014 24 Temmuz 2014

27 Ağustos 2014 3 Eylül 2014

25 Eylül 2014 2 Ekim 2014

23 Ekim 2014 31 Ekim 2014 31 Ekim 2014

20 Kasım 2014 27 Kasım 2014 27 Kasım 2014

24 Aralık 2014 31 Aralık 2014

Not: 2015 Yılı Para ve Kur Politikası Metni 10 Aralık 2014 tarihinde yayımlanacaktır.

2014 Yılında Para ve Kur Politikası

Erdem BAŞÇI

Başkan

24 Aralık 2013

Ankara