· 2014. 2. 18. · ข Abstract . Research Title : The performance of wood vinegar from...

รายงานการวจย เรอง

ประสทธภาพของน าสมควนไมจากเตาเผาถาน

ผวจย อาจารยอรญ ขวญปาน

นางสาวชนะกานต พงศาสนองกล

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2555

http://www.ssru.ac.th

ก

บทคดยอ ชอรายงานการวจย : ประสทธภาพของน าสมควนไมจากเตาเผาถาน ชอผวจย : อาจารยอรญ ขวญปาน , นางสาวชนะกานต พงศาสนองกล ปทวจย : 2555 ……………………………………………………………………………………………………… การวจยในคร งน เปนการวจยเชงทดลอง มวตถประสงคเพอศกษาวธการทเหมาะสมในการเผาไมทใชเปนวตถดบใหไดน าสมควนไม และศกษาประสทธภาพของน าสมควนไมทไดจากการเผาไมตามชนด ความช นของไม ในการดาเนนการศกษาน นแบงออกการศกษาออกเปน 4 ข นตอน โดยข นตอนแรกน นเปนการสรางเตาเผาถานเพอเตรยมน าสมควนไมจากถงโลหะขนาด 200 ลตร ข นตอนทสองจะเปนการเผาเพอเกบน าสมควนไม โดยศกษาไม 3 ชนด คอ ไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม เมอไดน าสมควนไมมาแลวจะเขาสข นตอนทสามคอการทาน าสมควนไมใหบรสทธ และข นตอนสดทายคอการวเคราะหคณภาพทางกายภาพและทางเคมเปรยบเทยบกบมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไม 659 (2547) เพอวดประสทธภาพของน าสมควนไม ผลการศกษา พบวา ประสทธภาพของเตาเผาถาน เตาเผาถานแบบแนวนอนสามารถใชในการเผาไมท ง 3 ชนด คอ ไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม ทมคาความช นสงระหวาง 25%-64% ทตดแลวตากท งไว 10-30 วน ไดอยางมประสทธภาพ เมอนามาเผาแลวจะไดปรมาณถานทแตกตางกนตามระยะเวลาการตาก โดยทไมทตดแลวตากท งไวนาน 30 วน จะไดปรมาณถานมากทสด และจะใหปรมาณน าสมควนไมทแตกตางกนตามความช นของเน อไม ซงไมทตดตากท งไว 10 วน จะมความช นสงไดปรมาณน าสมควนมากทสด และใชเวลาในการเผา 6-7 ชวโมง น าสมควนไมทได เมอต งของเหลวท งไว 49-67 วน จะตกตะกอนจะแบงเปน 3 ช น น าสมควนไมทใชงานไดจะอยช นกลาง สามารถนาไปใชในการเกษตร ปศสตว อตสาหกรรมและครวเรอน สของน าสมควนไมเปนสเหลองออนและน าตาลออน ความเปนกรด-ดาง อยในชวง 1.6-2.5 ความถวงจาเพาะของ มคาอยในชวง 1.02-1.09 จงสรปไดวาคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไมท ง 3 ชนด มประสทธภาพตรงตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) ค าส าคญ : ประสทธภาพของน าสมควนไม


ข

Abstract

Research Title : The performance of wood vinegar from incinerator ash. Author : Mr. Aran kwanpan , Miss. Chanakarn pongsasanongkul Year : 2012 The research was an experimental. The objective of the research is to study the proper way to burn wood is wood vinegar and study Effective of wood vinegar according to the type and moisture content of the wood. The experimental were carried out in four part. The first was Build the incinerator The metal tank 200 liter to provide vinegar. The second was Burning to the wood vinegar for Three types of studies is a Lychee fruit, Large Acacia wood and Tamarind trees. The third was pure wood vinegar. The four was physical and chemical analysis compared to Thai industrial standard of wood vinegar 659/2547 To measure performance. The results showed this Performance of the incinerator can be used to burn wood for Three types of studies is a Lychee fruit, Large Acacia wood and Tamarind trees, burn wood with moisture content between 25%-64% efficiency. On the amount of coal burned will be different according to the time of cutting, 30 days to cut wood the amount of carbon as possible and The amount of wood vinegar at different moisture content of wood. 10 days to cut wood with high moisture content, the most amount of vinegar. It takes 6-7 hours to burn. Wood vinegar. When I set aside 49-67 days, The precipitate is separated into three layers. Wood vinegar is the middle layer. Can be used in agriculture, livestock, industry and households. The color of the wood vinegar is a light yellow and light brown. pH in the range 1.6 to 2.5. Specific gravity of Is in the range of 1.02 to 1.09. In conclusion, the physical and chemical properties of wood vinegar for Three types Effective compliance. to Thai industrial standard of wood vinegar 659/2547 Keyword : Wood vinegar from incinerator ash.


ค

กตตกรรมประกาศ งานวจยเรอง ประสทธภาพของน าสมควนไมจากเตาเผาถาน ไดรบทนอดหนนการวจยจากสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา ผวจยจงขอขอบคณผอานวยการ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทามา ณ โอกาสน ดวย ขอขอบคณผทรงคณวฒทคอยใหคาปรกษา ขอบคณผนาชมชนและคณะทอานวยความสะดวกท งอาหาร เครองดม และทพกอาศย ขอบคณนกศกษาสาขาเทคโนโลยความปลอดภย รน 5 ทกคนทชวยเกบขอมลภาคสนาม และขอขอบคณสมาชกในชมชนทเขารวมโครงการในคร งน ในการศกษาวจยคร งน ผวจยจะนาขอมลทไดจากการวจยมาใชใหเกดประโยชนตอชมชนทรวมโครงการ ตลอดจนการจดการศกษาเพอประโยชนตองานดานวชาการตอไป คณคาและประโยชนท งหลายทเกดข น ผวจยขอมอบเปนเครองบชาแด บดา มารดา คร อาจารย และผมพระคณ ทกทาน

ผวจย


ง

สารบญ หนา

บทคดยอ กAbstract ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญตาราง ฉ สารบญภาพ ช สารบญแผนภม ซ บทท

1. บทน า ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

วตถประสงคของโครงการวจย 2 ขอบเขตของงานวจย 2 กรอบแนวความคดของโครงการวจย 3 นยามศพท 3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 แผนการถายทอดเทคโนโลยหรอผลการวจยสกลมเปาหมาย 4

2. ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ เตาเผาถาน 200 ลตร 5 การสรางเตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวนอน 8 การสรางเตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง 10 น าสมควนไม 19 มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ 26 มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมกลน 28 งานวจยทเกยวของ 30

3. วธการด าเนนการวจย สถานททาการทดลอง 32 เครองมอและอปกรณทใชในงานวจย 32 วธการดาเนนการ 33 วธการวเคราะหขอมล 41 4. ผลการวเคราะหขอมล

ความเหมาะสมของเตาเผาถาน 42 คณสมบตของน าสมควนไม 45

5. สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ สรปผล และอภปรายผลการวจย 50 ขอเสนอแนะสาหรบการวจย 52


จ

บรรณานกรม 54 ภาคผนวก ภาคผนวก ก กจกรรมการสรางเตาเผาถานดวยถงโลหะ 200 ลตร 56 ภาคผนวก ข มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไม 65


ฉ

สารบญตาราง

ตารางท หนา ตารางท 4.1 ความแตกตางของเตาเผาถานแบบแนวต งและแบบแนวนอน 42 ตารางท 4.2 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 10 วน 43 ตารางท 4.3 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 20 วน 43 ตารางท 4.4 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 30 วน 43 ตารางท 4.5 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 10 วน) 46 ตารางท 4.6 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 20 วน) 47 ตารางท 4.7 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 30 วน) 47


ช

สารบญภาพ

ภาพท หนา ภาพท 2.1 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวนอน 6 ภาพท 2.2 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง 7 ภาพท 2.3 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง 7 ภาพท 2.4 การเชอมประกอบปลองควน 11 ภาพท 2.5 ตะแกรงรองพ น 12 ภาพท 2.6 การเจาะรใสปลองควน 12 ภาพท 2.7 การเชอมประกอบทอปลองควนเขากบถง 200 ลตร 13 ภาพท 2.8 การเชอมประกอบชองปอนเช อเพลง 13 ภาพท 2.9 การเจาะรเกบน าสมควนไม 14 ภาพท 2.10 การเชอมปลองเรง 15 ภาพท 2.11 สวนประกอบของเตา 16 ภาพท 2.11 ภาพตดสวนประกอบของเตา 17 ภาพท 2.12 ดานหนาของเตา 17 ภาพท 2.13 เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม 23 ภาพท 2.14 เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม 24 ภาพท 2.15 เครองกลนน าสมควนไมแบบประหยดพลงงาน 25 ภาพท 3.1 การเตรยมถงโลหะ 200 ลตร 34 ภาพท 3.2 การปรบพ นทสาหรบวางถง 35 ภาพท 3.3 การทดลองสวมของอกบถง 35 ภาพท 3.4 นาทอไยหนตอบนของอทายเตา 36 ภาพท 3.5 กออฐผนงเตาและฉาบทาฉนวนความรอน 36 ภาพท 3.6 ประกอบของอ 45 37 ภาพท 3.7 การจดเรยงไมเพอเตรยมเผา 38 ภาพท 3.8 การเรมจดเตา 39 ภาพท 3.9 การปดเตาควบคมอากาศหรอลดพ นทหนาเตา 39


ซ

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา แผนภมท 4.1 ความช นของไมทตดแลวตากท งไวตางกน 44 แผนภมท 4.2 ปรมาณของถานของไมทตดแลวตากท งไวตางกน 44 แผนภมท 4.3 ปรมาณของน าสมควนไมของไมทตดแลวตากตางกน 45 แผนภมท 4.4 เวลาในการแยกช นของน าสมควนไม 48 แผนภมท 4.5 คาความเปนกรด-ดางของน าสมควนไม 48 แผนภมท 4.6 คาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไม 49


บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ จากความส าเรจในป พ.ศ.2549 กระทรวงพลงงานจงไดจดท า โครงการจดท าแผนพลงงาน

80 ชมชน สนองพระราชด าร เศรษฐกจพอเพยง ขนในป พ.ศ.2550 โดยคดเลอกชมชนเขารวม

โครงการทวทงประเทศจ านวน 80 ชมชน และไดขยายพนทด าเนนการเปน 300 ชมชน ทวประเทศใน

ป 2551 ขยายพนทเพมเตมอก 150 ชมชนในป 2552 และ 75 ชมชนในป 2553 ทผานมาจากการด าเนนงาน พบวา มเทคโนโลยทมความเหมาะสมกบชมชนในเขตพนทภาคเหนอ และมหลายชมชนเลอกน ามาใชเปนโครงการน ารองดานพลงงานเพอใชในชมชนของตนเอง นนคอเทคโนโลยการเผาถานดวยเตาเผาถานแบบถง 200 ลตร ซงเปนเทคโนโลยทงาย ใกลกบชวตของประชาชน จงมชมชนทเขา

รวมการจดท าแผนพลงงาน เลอกน าไปใชประมาณ 80 เปอรเซนตของชมชนทงหมด เตาเผาถาน 200 ลตร เปนการน าเอาถงเหลก ขนาดความจ 200 ลตร มาตด เจาะตวถง และประกอบเขากบทอใยหน แลวใชดนกลบหลงเตาเพอใหเปนฉนวนในการปองกนความรอนหลดออกไปจากเตา การเผาจะเปนการจดไฟทหน าเตา และอบใหไมมความรอนสะสม และตดไฟเอง โดยทไมไมไดถกเผาดวยไฟโดยตรง จงท าใหคณสมบตของถานทไดมความรอนสงกวาการใชเตาเผาถานแบบฝงกลบทวไป อกทงปรมาณถานทได จากการเปลยนไมเปนถาน มอตราสวนสงกวาดวย จงท าใหไดไมในปรมาณทมากขน เนองจากใชหลกการความรอนเขาไปเผาไมใหไหมเทานน โดยไมไมไดถกกบเปลวไฟโดยตรง ท าใหมโอกาสการกลายเปนเถาต า จงไดปรมาณถานมาก อกทงการเผาถานดวยวธน พบวา สามารถไลน ามนดน ทมสารทา ซงเปนสารกอมะเรง ทมอยในเนอไม ใหออกไปได โดยใชความรอนพาออกไป จงท าใหถานทไดจากการเผาดวยเตาเผา 200 ลตร น ไมมสารกอมะเรง เปนถานบรสทธ เมอน าไปใชกมความปลอดภยมากขน อกทงถานทไดจะมความแกรง ใหความรอนไดสง อยไดนานกวา ไมแตก เมอจดไฟ ถานทไดจงเรยกอกชอวาเปนถานประสทธภาพสง อกทงวธการเผาถานนไมตองใชแกลบเปนเชอเพลง และไมตองใชน าในการดบไฟ ท าใหเปนการประหยดชวมวล และพลงงานน า การผลตถานดวยเตาเผา 200 ลตรน ยงสามารถเกบน าสมควนไมจากกระบวนการเผาได ซงน าสมควนไม จดเปนสารอนทรยทมประโยชนหลากหลายประการ เชน ไลแมลงศตรพช ก าจดปลวก ก าจดเหบ ลน ไร ในสตวเลยง ปรบปรงดน ใหธาตอาหารพชในการเกษตร แตการใชประโยชนจากน าสมควนไมน ยงมขอมลทางวชาการจานวนนอย แตผน าไปใชเกอบทงหมดบอกวาสามารถน ามาใชประโยชนได ผลตภณฑทไดจากการเผาถานดวยเตาเผาถาน 200 ลตรน มอยสองอยาง คอ ถานไม และน าสมควนไม ถานไมเปนถานทบรสทธมากกวาถานทเผาดวยเตาแบบโบราณทวๆไป เนองจากมการไลสารทา ในน ามนดน ทเปนสารกอมะเรงออกจนเกอบหมดแลว แตราคาการขายยงไมมความแตกตางจากถานทวไป อกทงขอมลดานการใชวตถดบ (ไม) ทน ามาเผายงไมมผศกษาวาการใชไมชนด


2

ใด แบบใด ขนาดเทาใด จงใหผลผลตทด การซอขายถานและน าสมควนไมในปจจบนจดการซอขายแบบงายๆ ไมมบรรจภณฑทเดนชด ไมมการประยกตไปใชประโยชนแบบอนๆ ดงนนหากมการพฒนาดานการศกษาการใชประโยชนและพฒนาบรรจภณฑจะสามารถสรางรายไดแกกลมผผลตไดมากขนและตอเนองจนใหเกดเปนการผลตทเปนอาชพหลก หรอเปนรายไดหลกของครวเรอนตอไปได

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทามพนธกจหลกในดานการจดการเรยนการสอนทมคณภาพ การวจยเพอสรางองคความร การบรการวชาการแกสงคมและการรกษาไวซงศลปวฒนธรรม จงมแผนยทธศาสตรเชงพนท เพอยกระดบคณภาพมาตรฐาน การพฒนาชมชนและทองถนเชงบรณาการ โดยเฉพาะอยางยงในบทบาทหนาทการบรการวชาการแกสงคม การพฒนาแกไขปญหาใหกบสงคม ตลอดจนการนอมน าหลกเศรษฐกจพอเพยงใหชมชนมภมคมกนตนเองอยางเพยงพอ อกทงมงวจย สรางวฒนธรรม และองคความร สการพฒนาทองถน ตลอดจนการใหบรการวชาการและถายทอดเทคโนโลยแกชมชนและสงคมอยางมคณภาพ เพอยกมาตรฐานชมชนอยางยงยน คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม โดยสาขาเทคโนโลยความปลอดภยและอาชวอนามย ไดเลงเหนถงความส าคญของการใชทรพยากรอยางรฉลาดในการน าเอากงไมเหลอทงจากการเกษตรมาเผาเปนถานไดใชในครวเรอน และผลตน าสมควนไมไดในขณะเดยวกนมาบรณาการในการเรยนการสอน และน าความรจากการวจยมาบรการชมชน เพอใหการบรหารจดการเรยนการสอน งานวจยและการบรการวชาการแกสงคมมประสทธภาพและประสทธผล เพอสนบสนนพนธกจตามแผนยทธศาสตรของมหาวทยาลย จงด าเนนโครงการโครงการประสทธภาพของน าสมควนไมจากเตาเผาถาน ใหกบเกษตรกรในชมชนอ าเภอบางคนท จงหวดสมทรสงคราม โดยการใหความรเชงปฏบตการ การถายทอดเทคโนโลย น าไปสการปฏบตไดจรงในพนท 1.2 วตถประสงคของโครงกำรวจย 1.2.1 เพอศกษาวธการทเหมาะสมในการเผาไมทใชเปนวตถดบใหไดน าสมควนไม 1.2.2 เพอศกษาประสทธภาพของน าสมควนไมทไดจากการเผาไมตามชนด ระยะเวลาของไมในการตากแดดและความชนของเนอไม

1.3 ขอบเขตของโครงกำรวจย 1.3.1 ขอบเขตในเชงพนทจะเนนศกษาการเผาไมตามชนด และความชนของเนอไม ทงนไมจะตองมปรมาณมากพอส าหรบการเผาเพอเอาน าสมควนไม โดยศกษาเฉพาะใน ต.จอมปลวก อ.บาง

คนท จ.สมทรสงคราม 1.3.2 ในการศกษาจะไมควบคมเรองอายของไมทศกษา เนองจากจะใชไมทมาจาการตดแตงกง ซงชาวสวนจะตดแตงกงตามรอบระยะเวลาทแนนอนโดยจะตดแตงในทกๆ 2 เดอน


3

1.3.3 ขอบเขตในเชงเนอหา จะเนนศกษาปจจยทมผลตอประสทธภาพของน าสมควนไมทเผาจากเตาทผลต 1.4. กรอบแนวควำมคดของกำรวจย ตวแปรตน ตวแปรตำม 1.5 นยำมศพท 1.5.1 น าสมควนไม หมายถง ของเหลวทเกดจากควนของการเผาถาน ในชวงทไมก าลงเปลยนเปนถาน เมอท าใหเยนลงโดยการท าใหเกดการควบแนนแลวกลนตวเปนหยดน า

1.5.2 ประสทธภาพน าสมควนไม หมายถง การวดคณภาพของน าสมควนไม ตามคณสมบตทางกายภาพและเคม แลวเปรยบเทยบกบมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ มผช.659/2547 1.5.3 เตาเผาถาน 200 ลตร หมายถง เตาเผาถานทผลตจากถงโลหะทรงกระบอกขนาด 200 ลตร เปนเตาทมประสทธภาพสง เตาประเภทนอาศยความรอนไลความชนในเนอไมทมอยในเตา ท าใหไมกลายเปนถาน หรอเรยกวา กระบวนการคารบอนไนเซชน นอกจากนโครงสรางลกษณะปดท าใหสามารถควบคมอากาศได

1.5.4 คณสมบตทางเคมของน าสมควนไม หมายถง ความเปนกรด-ดาง ทตรวจวดดวยเครองมอทางวทยาศาสตร ความเปนกรด-ดางอยระหวาง 2.8 ถง 3.7 1.5.5 คณสมบตทางกายภาพของน าสมควนไม หมายถง ลกษณะทวไปตองเปนของเหลวใส สน าตาลแดงหรอสเหลองอมน าตาล เปนเนอเดยวกน ไมแยกชน ตกตะกอนมสงแปลกปลอม หรอมสารแขวนลอย กลน และความถวงจ าเพาะ

ประสทธภาพของน าสมควนไม - คณสมบตทางกายภาพ - คณสมบตทางเคม

ปจจยในการเผา - ชนด - ระยะเวลาของไมในการตากแดด

- ความชน - เตาเผา


4

1.6 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1.6.1 ไดถานไมทมประสทธภาพเหมาะสมตามพนธไมในทองถน 1.6.2 ไดน าสมควนไมทมประสทธเหมาะสมตามพนธไมในทองถน 1.6.3 คณาจารยสามารถบรณาการการเรยนการสอนกบงานบรการวชาการท าใหนกศกษาไดมประสบการณทหลากหลาย 1.6.4 มหาวทยาลยไดแสดงบทบาทในการเปนมหาวทยาลยเพอปวงชนเปนแหลงบรการความรทางวชาการของชมชน 1.7 แผนกำรถำยทอดเทคโนโลยหรอผลกำรวจยสกลมเปำหมำย 1.7.1 น าผลส าเรจจากการวจยถายทอดกบกลมตวอยาง โดยการประชมกลม และถายทอดความร 1.7.2 น าผลส าเรจจากการวจยถายทอดกบประชาชนทวไป ในการเสนอผลงานวชาการของหนวยงานตางๆ ตามความเหมาะสม 1.7.3 น าผลส าเรจจากการวจยถายทอดกบประชาชนทวไป ในการเขยนบทความทางวชาการในวารสารประจ าปของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา และวารสารอนๆ ตามความเหมาะสม 1.7.4 น าผลส าเรจจากการวจยบรณาการการเรยนการสอนโดยการถายทอดกบนกศกษาในการเรยน วชาหลกความปลอดภยในการท างาน ของนกศกษาสาขาเทคโนโลยความปลอดภยและอาชวอนามย และสาขาอนๆ ทเกยวของ


บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาและวจยเรอง ประสทธภาพของน าสมควนไมจากเตาเผาถาน ผวจยไดทาการ

รวบรวมทฤษฎ โครงงานตางๆ งานวจยทเกยวของโดยไดทบทวนวรรณกรรมในเรองเตาเผาถาน 200 ลตร น าสมควนไม มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไม และงานวจยทเกยวของ เพอใหไดมาซงขอมลในเชงลกสาหรบการเลอกสรางเตาตนแบบทเหมาะสม โดยพจารณาท งในดานขนาด คณภาพ ราคา และความสะดวกในการสราง ซงชมชนสามารถสรางใชไดเองในภายหลง สรางไดอยางถกตองและมประสทธภาพตอไป ผวจยจงทบทบวรรณกรรม ทฤษฎ โครงงาน งานวจยทผานมา ดงน 2.1 เตาเผาถาน 200 ลตร การเผาถานในอดต จะทาโดยวธการทเรยกวาเตาหลมผหรอเตาแกลบ โดยจะขดดนใหเปนหลมลกประมาณ 30 เซนตเมตร จากน นกเอาไมไปกองไวอยางเปนระเบยบแลวกเอาดน ฟางขาวใบไม หรอแกลบ คลมกลบแลวเผาวสดเหลาน ทางดานบน จากน นกใชน า ดบ ถาน ไมทไดจงมคณภาพตา ไดปรมาณถานนอยเมอเปรยบเทยบกบปรมาณไมทใช และทสาคญคอเตาประเภทน ไมสามารถเผากงไมขนาดเลกได

2.1.1 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวนอน เตาเผาถาน 200 ลตร เปนเตาทมประสทธภาพสงกวาเตาเผาแบบอดต เตาประเภทน อาศย

ความรอนไลความช นในเน อไมทมอยในเตา ทาใหไมกลายเปนถาน หรอเรยกวา กระบวนการคารบอนไนเซชน นอกจากน โครงสรางลกษณะปดทาใหสามารถควบคมอากาศได จงไมมการลกตดไฟของเน อไม ผลผลตทไดจงเปนถานทมคณภาพ ข เถานอยและผลพลอยไดจากกระบวนการเผาถานอกอยางหนงคอน าสมควนไมทสามารถนาไปใชประโยชนในดานการเกษตรได ภาพเตาแสดงดงภาพท 2.1

ถานไมท ไดมขอดเหนอไมฟนคอไมมควน ถานไมยงมประโยชนในการกาจดกลนอน เนองมาจากคณสมบตทมรพรนมากมาย ทาใหสาระเหยตางๆ เขาไปตดอยภายใน ขอดของถานทสาคญอกประการหนง คอ เปนแหลงเช อเพลงทใหพลงงานไดไมมวนหมดสามารถปลกไมทดแทน ซงเปนแนวคดการพฒนาทางดานพลงงานอยางยงยน เพราะไมเปนแหลงพลงงานทสามารถปลกทดแทนได หากมการจดการอยางถกตองและเหมาะสม


6

ภาพท 2.1 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวนอน

2.1.2 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง ซงมการพฒนาเปนระบบความรอนหมนเวยนแบบชวมวลซงเหมอนกบเตาอวาเตะทมการจดไฟจากขางลางของเตา แลวใหความรอนจากการเผาไหมขางลางเปนตวชวยในการหมนเวยนภายใน แลวใหความรอยลอยข นดานบนถง กอใหเกดการกระจายความรอนไปยงไมฟนไดอยางทวถงท งดานหนาเตา ดานหลงของเตา ดานลางของเตา และดานบนของเตา ทาใหเตามอณหภมในการเผา ประมาณ 300 องศาเซลเซยส และมอณหภมดานในทาใหสามารถเผาถานไดเรวกวาปกตใชเวลาเพยง 40 นาท (จากเดมตองใชเวลาประมาณ 5-6ชวโมง) เปนการเผาถานแบบเตาอบและไลไอน า สามารถทาไดแมกระทงใบไม เศษใบหญากลายเปนถานได นอกจากน ยงทาใหไดน าสมควนไมดวย กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานรวมกบศนยวจยพลงงาน มหาวทยาลยแมโจ ไดผลตเตาเผาถาน 200 ลตรตนแบบ เพอเผยแพรตอประชาชนทวไป ภาพของเตาแสดงดงภาพท 2.2


7

ภาพท 2.2 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง ทมา : http://www.kasetporpeang.com/forums/index.php?topic=163.32

+

ภาพท 2.3 เตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวต ง http://angthong.energy.go.th/


http://phuket.energy.go.th/images/stories/%2084.jpg

http://angthong.energy.go.th/images/stories/t7.jpg



8

2.2 การสรางเตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวนอน กอสรางเตาเผาถานตองเลอกสถานทในการสรางเตา โดยควรเปนทดอนและโลงควรอยหางจากบานเรอนอยางนอย 50 เมตร เพอปองกนควนทเกดจากการเผารบกวนการดาเนนชวต จะมหลงคาคลมกไดอายงานจะนานข น อยใกลแหลงไมฟนหรอวตถดบ ทสาคญคอตองปลอยควนออกสทโลงไดสะดวก บรเวณรอบๆ ควรมตนไมเยอะๆ เพอดซบควน 2.2.1 วสด / สวนประกอบ 2.2.1.1 ถงน ามน 200 ลตร 1 ถง เลอกชนดทมฝาเปด-ปด แบบมตวลอก จะทาใหสะดวกในการทาไมตองตดฝาเพอเชอมใหมอาจเลอกใชถงไขสบ มขายทวไปดกวาถงน ามนซงบางกวา ปกตขายใบละ 500-700 บาท 2.2.1.2 ทอใยหน เสนผานศนยกลาง 4 น ว ยาว 1 – 1.5 เมตร 1 ทอ สาหรบใชทาเปนปลองควนในการเกบน าสมควนไม 2.2.1.3 ทอใยหน เสนผานศนยกลาง 4 น ว ยาว 0.5 เมตร 1 ทอ สาหรบใชทาเปนปลองควนเชอมตอระหวางของอใยหน 45 กบทอใยหนทเปนปลองควนหลงเกบน าสมควนไมแลว 2.2.1.4 ของอใยหน 90 เสนผานศนยกลาง 4 น ว สาหรบเชอมตอระหวางตวเตากบทอใยหนทเปนปลองควน 2.2.1.5 ของอใยหน 45 เสนผานศนยกลาง 4 น ว สาหรบเชอมตอระหวางปลองควนจากตวเตากบทอใยหนหลงเกบน าสมควนไมแลว 2.2.1.6 อฐบลอก ปน ทราย สาหรบกอผนงเตาปดถง 200 ลตร 2.2.1.7 ดนหรอทราย สาหรบทาฉนวนหมรอบเตาระหวางถงโลหะ 200 ลตร กบผนงเตาทกอดวยอฐบลอก 2.2.1.8 ไมไผเจาะทะลปลอง ตดปากเฉยง 45 องศา ดานหนง วดหางจากปากดานปานเจาะรดวยเลอย กวาง 2 เซนตเมตร ไวรองน าสมควนไม 2.2.1.9 ผาหนาหรอกระสอบปาน สาหรบพนรอบกระบอกไมไผตอนเกบน าสมควนไม 2.2.1.10 ขวดน าตดปาก สาหรบใสน าสมควนไมตอนเกบน าสมควนไม 2.2.2 ข นตอนการเตรยมอปกรณ 2.2.2.1 นาถงโลหะ 200 ลตร ฝาเปดดานบน เจาะเปนรสเหลยม 20x20 เซนตเมตร สวนดานกนถงใหเจาะรกลมเสนผานศนยกลางใหญกวา 4 น วเลกนอยเพอใหใสของอไดสะดวก 2.2.2.2 ของอใหเจาะร 1 น ว มมฉากดานนอกเพอใชระบายน าทเกดจากการควบแนนของควนในทอใยหน 2.2.2.3 นาไมไผเจาะทะลปลอง ตดปากเฉยง 45 องศา ดานหนงวดหางจากปากดานปานเจาะรดวยเลอย กวาง 2 เซนตเมตร ไวรองน าสมควนไม 2.2.2.4 ผาหนา หรอกระสอบปาน มาพนรอบไมกระบอก หางจากรไมข นไป เลกนอย


9

2.2.2.5 ผาทาเปนลกประคบใหญพอทจะปดปากทอใยหนใหสนท โดยใสทรายไวผกปากใหแนนและเศษผาอกผนหนงหนาพอประมาณ ไวปดปากปลองกบทอไมไผ

2.2.3 ข นตอนการประกอบเตา 2.2.3.1 นาถงน ามนมาวางนอนใหรกลมทายเตาอยดานลาง และหาไมหนนดานหนา

เตา (ฝาเปดดานบนถง) สงกวาเลกนอยเพอชวยเรองการระบายน าและการไหลเวยนของอากาศดข น 2.2.3.2 วดระยะหางออกจากตวถง ขางละ 20 เซนตเมตรเพอตอกเสาค ายนหลก ดาน

ละ 2 ตน หรอมากกวาตามความเหมาะสม 2.2.3.3 ประกอบผนงดวยอฐบลอกและฉาบผว 2.2.3.4 ตกดนหรอทรายเทใสระหวางขางถง 2 ขาง และผนงเตาพอควรไมใหผนงลม 2.2.3.5 ประกอบของอใยหนทรกลมดานทายเตา เพอทาเปนปลองควน ใชดนเหนยว

ผสมข เถาแกลบผสานรอยตอ ระหวางของอกบถง ไดระดบแลวก ตอกไมหลกก นไมใหของอถอยออก 2.2.3.6 นาทอไยหนตอบนของอทายเตาใหตรงแลวผสานรอยตอดวยดนเหนยวผสม

ข เถาแกลบใหสนท ควรใชลวดผกทอไยหนกบไมหลกไวไมใหเคลอน ควรผสานรอยตอดานในถงกบของอใยหนดวย

2.2.3.7 ปดผนงดานทายเตาดวยการตอกหลกหางจากทายเตา 10-15 เซนตเมตร 2.2.3.8 ตกดนหรอทรายถมระหวางผนงท ง 3 ดานใหเตมเปนฉนวนเตา เตาหลงหนง

เมอประกอบเสรจแลว สามารถเผาถานไดเปนรอยคร ง จนกวาตวถงน ามนจะผ ซงอาจนานกวา 2-3 ป ข นอยกบการใชงาน

2.2.4 ข นตอนการเผาถาน ชวงท 1 ไลความชน หรอคายความรอน เรมจดไฟเตา บรเวณทอยหนาเตา ใสเช อเพลงใหความรอนกระจายเขาสเตาเพอไลอากาศเยนและความช นทอยในเตาและในเน อไม ควนทออกมาจากปลองควนจะเปนสขาว ควนจะมกลนเหมน ซงเปนกลนของกรดประเภทเมธาทอลทอยในเน อไม อณหภมบรเวณปากปลองควนประมาณ 70 - 75 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 150 องศาเซลเซยส ใสเช อเพลงตอไป ควนสขาวตรงปลองควนจะเพมข น อณหภมบรเวณปากปลองควนประมาณ 70-75 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 200-250 องศาเซลเซยส ควนมกลนเหมนฉน ชวงท 2 เมอไมกลายเปนถาน หรอ ปฏกรยาคลายความรอน เมอเผาไปอกระยะหนง ควนสขาวจะเรมบางลง และเปลยนเปนสเทา อณหภมบรเวณปากปลองควน ประมาณ 80-85 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 300-400 องศาเซลเซยส ไมทอยในเตาจะคายความรอนทสะสมเอาไวเพยงพอทจะทาใหอณหภมในเตาจะเพมสงข นในชวงน คอยๆ ลดการปอนเช อเพลงหนาเตาจนหยดการปอนเช อเพลง และเรมเกบน าสมควนไม หลงจากการหยดการปอนเช อเพลงหนาเตา จะตองควบคมอากาศโดยการหรหนาเตาหรอลดพ นทหนาเตาลงใหเหลอชองพ นทหนาเตาประมาณ 20-30 ตารางเซนตเมตร สาหรบใหอากาศเขา เพอรกษาระดบของอณหภมในเตาไวใหนานทสด และยดระยะเวลาการเกบน าสมควนไมใหนานทสด โดยชวงทเหมาะสมกบการเกบน าสมควนไมควรมอณหภม บรเวณปากปลองควน ประมาณ 85-120 องศาเซลเซยส เนองจากเปนชวงทสารในเน อไมถกขบออกมา จากน นควนกเปลยนจากควนสเทาเปนสน าเงน จงหยด


10

เกบน าสมควนไม อณหภมบรเวณปากปลองควน ประมาณ 100-200 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 400-450 องศาเซลเซยส ชวงท 3 ชวงท าถานใหบรสทธ ข นตอนน เปนชวงทไมจะเปลยนเปนถาน ตองทาการเพมอณหภมอยางรวดเรว โดยการเปดหนาเตา ประมาณ 1 ใน 3 ของหนาเตาท งไวประมาณ 30 นาท เมอควนสน าเงน เปนเสฟา แสดงวาไมเรมเปนถานใกลหมดจากน นควนสฟาออนลงและจะกลายเปนควนใสแทน เมอมควนใสเรมทาการปดหนาเตา โดยใชดนเหนยวปดรอยรวและรอยตอ จากน นทาการปดปลองควนใหสนทและอดรรวท งหมด ไมใหอากาศภายนอกผานเขาไปได ชวงท 4 ชวงท าการใหถานในเตาเยนลง เกลยดนบนเตาออกใหเหนหลงเตา เพอระบายความรอนในเตา จากน นท งไวประมาณ 1 คน หรอประมาณ 8 ชวโมงเปนอยางนอย เพอใหถานดบสนท แลวจงเรมการเปดเตาเพอนาถานออกจากเตา และนาไปใชประโยชนตอไป 2.3 การสรางเตาเผาถาน 200 ลตร แบบแนวตง กอสรางเตาเผาถานตองเลอกสถานทในการสรางเตา โดยควรเปนทดอนและโลงควรอยหางจากบานเรอนอยางนอย 50 เมตร เพอปองกนควนทเกดจากการเผารบกวนการดาเนนชวต จะมหลงคาคลมกไดอายงานจะนานข น อยใกลแหลงไมฟนหรอวตถดบ ทสาคญคอตองปลอยควนออกสทโลงไดสะดวก บรเวณรอบๆ ควรมตนไมเยอะๆ เพอดซบควน 2.3.1 วสด / สวนประกอบ 2.3.1.1 ถงน ามน 200 ลตร จานวน 1 ถง 2.3.1.2 เหลกทอดา (Carbon steel pipe#2 x 6 m จานวน 3 เมตร 2.3.1.3 เหลกทอดา (Carbon steel pipe#3 x 6 m จานวน 0.6 เมตร 2.3.1.4 เหลกเสน 9 mm จานวน 15 เมตร 2.3.1.5 เหลกฉาก 1 น ว จานวน 0.4 เมตร 2.3.1.6 เหลกแผนบาง 1 mm จานวน 0.82*0.2 ตารางเมตร 2.3.1.7 เครองเชอมไฟฟา 2.3.1.8 ไฟเบอรตดเหลก 2.3.1.9 ชดตดเชอมแกส 2.3.1.10 กรรไกรตดเหลก 2.3.1.11 คม


11

2.3.2 ข นตอนการประกอบเตา 2.3.2.1 เรมตนการสรางเตาโดยการตดทอเหลกใหไดขนาด เรมจากทอ 2 น ว ยาม 85 เซนตเมตร 3 ทอน แลวตดใหได 45 องศา ความยาว 15 เซนตเมตร 3 ทอน เพอประกอบกนเปนปลองควน 2.3.2.2 ตดเหลก 3 น ว ความยาว 20 เซนตเมตร 3 ทอน สาหรบใสน าทาทอควบแนนน าสมควนไม 2.3.2.3 ตดเหลกฉาก 1 น ว ความยาว 20 เซนตเมตร 2 ทอน 2.3.2.4 ตดเหลกแผนบางใหไดขนาด 82*20 เซนตเมตร แลวทาการรางแบบลงลนเหลกแผนทจะตด โดยวดจากขอบเปนระยะ 20, 30, 40, 60, 80 เซนตเมตร 2.3.2.5 พบเหลกตามทไดรางแบบไวใหมลกษณะเปนชอง 5 เหลยม สาหรบปอนเช อเพลงหนาเตาแลวเชอตดไว 2.3.2.6 นากระดาษทลอกแบบความโคงของถงไวมาทาบแลวรางเสนลงบนเหลกทพบไวเพอใหปากเตาวางไดสนทกบถง 200 ลตร 2.3.2.7 เชอมประกอบปลองควน และทอควบแนน ดงภาพท 2.4

ภาพท 2.4 การเชอมประกอบปลองควน ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


12

2.3.2.8 ประกอบตะแกรงสาหรบรองพ นดงภาพท 2.5

ภาพท 2.5 ตะแกรงรองพ น ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ

2.3.2.9 รางแบบและเจาะรถง 200 ลตร สาหรบใสปลองควน 3 ร ดงภาพท 2.6

ภาพท 2.6 การเจาะรใสปลองควน ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


13

2.3.2.10 เชอมประกอบปลองควนเขากบถง 200 ลตร ดงภาพท 2.7

ภาพท 2.7 การเชอมประกอบทอปลองควนเขากบถง 200 ลตร ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ

2.3.2.11 เชอมประกอบปากเตา โดยนาเหลกแผนทพบเปนปากเตามาเชอมเขากบถง 200 ลตร แลวเจาะรใหทะล ดงภาพท 2.8

ภาพท 2.8 การเชอมประกอบชองปอนเช อเพลง ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


14

2.3.2.12 ควาถงลง เพอเจาะรทดานลางของปลองควนไวใสนอต สาหรบเกบน าสมควนไม ดงภาพท 2.9

ภาพท 2.9 การเจาะรเกบน าสมควนไม ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


15

2.3.2.13 เชอมเหลกฉากขนาด 2 น ว สาหรบรองตะแกรงดานในเตา 4 จด สงจากกนถง 15 เซนตเมตร 2.3.2.14 นาฝาถงมาเจาะรและเชอมปลองเรง โดยวดจากขอบมา 10 เซนตเมตร ดงภาพท 2.10

ภาพท 2.10 การเชอมปลองเรง ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ

2.3.2.15 เมอทาการประกอบช นสวนท งหมดเสรจแลว ใหนาไปทาสเพอปองกนสนมกอนจะนาไปใชงานจรง


16

ภาพท 2.11 สวนประกอบของเตา ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


17

ภาพท 2.11 ภาพตดสวนประกอบของเตา ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ

ภาพท 2.12 ดานหนาของเตา ทมา : ศนยวจยพลงงานมหาวทยาลยแมโจ


18

2.3.3 ข นตอนการเผาถาน 2.3.3.1 การเตรยมไมฟน กอนอนตองเตรยมไมฟน โดยใชไมทตดไวไมนอยกวา 1

เดอน ขนาดทเหมาะสมสาหรบเตาขนาดน ขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 1-2 น ว ความยาวทเหมาะสม 65 เซนตเมตร และแยกเปน 3 ขนาด คอเลก กลาง ใหญ

2.3.3.2 การจดเรยงไม ในการจดเรยงไมเพอเตรยมเผาน น จะใชไมท ง 3 ขนาด โดยนาไมขนาดเลกเขาเรมเรยงในแนวต งจากทายเตา และใหสวนปลายไมซงมขนาดเลกกวาช ลงดานลางเตาของเตา เพราะอณหภมในเตาจะไมเทากน ดานลางอณหภมจะตากวาดานบน การจดเรยงวธน จะทาใหไมเปนถานพรอมกนท งทอน เมอจดเรยงไมขนาดเลกไดประมาณ 1/3 ของเตาแลวจงเปลยนเปนจดเรยงไมขนาดกลางตอ จดเรยงในลกษณะเดยวกนไดประมาณ 1/3 ของเตาแลวจงเปลยนเปนจดเรยงไมขนาดใหญตอ สาเหตทตองจดเรยงไมขนาดใหญไวหนาเตาน น เปนเพราะวาอณหภมหนาเตาจะสงกวา กลางเตาและหลงเตา จะทาใหไมเปนถานไดพรอมกนท ง 3 ขนาด เมอจดเรยงไมเตมเตาแลวจงปดฝาเตา และลอกฝาเตาใหแนน

2.3.3.3 การตดเตา ใชเช อเพลงแหงทหาไดในพ นท เชน ฟาง เศษหญา กงไมเลกๆ แลวเรมจดไฟหนาเตา โดยการปอนเช อเพลงทละนอยเพอใหความรอนสะสมในเตาและคอยๆ ไลความช นออกจากเตา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมง แตกข นอยกบชนด ขนาด และความช นของไม ชวงท 1 ไลความชน หรอคายความรอน ควนทออกมาจากปลองควนจะเปนสขาวปนเทา ควนจะมกลนเหมน ซงเปนกลนของกรดประเภทเมธาทอลทอยในเน อไม ใสเช อเพลงตอไป จนความช นใกลหมด ควนจะเรมพงออกมามากข นสงเกตเหนจากทปลายปลองควน ควนจะพงออกมาแรงมากจนเหนไดชดเจน จากน นจงหยดการปองเช อเพลง ชวงท 2 เมอไมกลายเปนถาน หรอ ปฏกรยาคลายความรอน ความรอนทสะสมเอาไวเพยงพอทจะทาใหอณหภมในเตาจะเพมสงข นในชวงน คอยๆ ลดการปอนเช อเพลงหนาเตาจนหยดการปอนเช อเพลง ชวงน ไมจะคายสงทเปนประโยชนออกมาเปนชวงทเรมเกบน าสมควนไม โดยการเทน าลงในทอควบแนน เพอใหน าสมควนไมกลนตวและใชภาชนะรองน าสมควนไมบรเวณใตปลองควน เมอเกบไปสกระยะแลวสงเกตเหนน าสมควนไมเรมหนด และสเขมข นใหหยดเกบน าสมควนไมทนท หลงจากน ควนจะเรมเปลยนเปนสน าเงน แสดงวาไมเรมกลายเปนถานหมดแลว ชวงท 3 ชวงท าถานใหบรสทธ ข นตอนน เปนชวงทไมจะเปลยนเปนถาน ตองทาการเพมอณหภมอยางรวดเรว โดยการเปดหนาเตา ประมาณครงหนงของหนาเตา เพอใหอากาศเขามากข นเปนการเพมอณหภมอยางรวดเรวท งไวประมาณ 30 นาท เมอควนสน าเงน เปนสฟา แสดงวาไมเรมเปนถานใกลหมดจากน นควนสฟาออนชวงน ตองควบคมใหด ไมเชนน นแลวจะเกดข เถามากแลวไดปรมาณถานน อย จากน นควนทฟาออนจะกลายเปนควนใสแทน โดยสงเกตทระยะ 10 เซนตเมตร จากปลายปลองควน หากเกดควนใสแลวเราจะมองไมเหนควน หรอสามารถมองทะลปากปลองควนเหนดานในปลองควนไดเลย เมอมควนใสเรมทาการปดหนาเตา โดยเรมจากปลองเรงกอน จากน นสงเกตปลองทเหลอท ง 3 ปลอง หากมควนกใหปดปลองควนจนหมด จากน นใหปดหนาเตาและใชดนเหนยวปดรอยรวและรอยตออก


19

ช นเพอปองกนอากาศเขาไป แลวท งไว 1 คอ หรออยางนอย 8 ชวโมง แลวคอยเปดฝาเพอเอาถานออก

2.4 น าสมควนไม น าสมควนไม ควนทเกดจากการเผาถานในชวงทไมกาลงเปลยนเปนถานเมอทาใหเยนลงจนควบแนนแลวกลนตวเปนหยดน า ของเหลวทไดน เรยกวา น าสมควนไม มกลนไหม สวนประกอบสวนใหญเปนกรดอะซตกมความเปนกรดตา มสน าตาลแกมแดง นาน าสมควนไมทไดท งไวในภาชนะพลาสตกประมาณ 3 เดอนในทรม ไมสนสะเทอนเพอใหน าสมควนไมทไดตกตะกอนและแยกตวเปน 3 ช น คอ น ามนเบา (ลอยอยผวน า) น าสมไม และน ามนทาร (ตกตะกอนอยดานลาง) แยกน าสมควนไมมาใชประโยชนตอไป 2.4.1 ประโยชนและการนาน าสมควนไมไปใชประโยชน น าสมควนไมมสารประกอบตางๆ มากมาย เมอนาไปใชประโยชนทางการเกษตรจะมคณสมบต เชน เปนสารปรบปรงดน สารปองกนกาจดศตรพช และสารเรงการเตบโตของพช นอกจากน มการนาน าสมควนไมไปใชประโยชนในอตสาหกรรม เชน ใชผลตสารดบกลนตว ผลตสารปรบผวนม ใชผลตยารกษาโรคผวหนง เปนตนเนองจากน าสมควนไมมความเปนกรดสง ดงน นกอนทจะนาไปใชควรจะนามาเจอจางใหเกดสภาวะทเหมาะสมกบวตถประสงคของการใชงาน ดงน อตราสวน 1: 20 (ผสมน า 20 เทา) พนลงดนเพอฆาเช อจลนทรยทไมเปนประโยชนและแมลงในดนซงควรทากอนการเพาะปลก 10 วน อตราสวน 1: 50 (ผสมน า 50 เทา) พนลงดนเพอฆาเช อจลนทรยททาลายพช หากใชความเขมขนทมากกวาน รากพชอาจไดรบอนตรายได อตราสวน 1: 100 (ผสมน า 100 เทา) ราดโคนตนไมรกษาโรครา และโรคเนา รวมท งปองกนแมลงมาวางไข อตราสวน 1: 200 (ผสมน า 200 เทา) พนใบไมรวมท งพ นดนรอบๆ ตนพชทกๆ 7-15 วน เพอขบไลแมลงและปองกนเช อรา และรดโคนตนไมเพอเรงการเจรญเตบโต อตราสวน 1: 500 (ผสมน า 500 เทา) พนผลออน หลงจากตดผลแลว 15 วน ชวยขยายผลใหโตข นและพนอกคร งกอนเกบเกยว 20 วน เพอเพมน าตาลในผลไม อตราสวน 1: 1,000 (ผสมน า 1,000 เทา) เปนสารจบใบ เนองจากสารเคมสามารถออกฤทธไดดในสารละลายทเปนกรดออนๆ ชวยเสรมประสทธภาพของสารเคมทาใหสามารถลดการใชสารเคมมากกวาครงดวย 2.4.2 การนาน าสมควนไม ไปใชดานอนๆ นอกจากการนาไปใชทางดานเกษตรและปศสตวแลว ยงสามารถนาน าสมควนไมไปใชดานอนๆ ไดอก คอ


20

2.4.2.1 ความเขมขน 100 เปอรเซนต ใชรกษาแผลสด แผลถกน ารอน รกษาโรคน ากดเทาและเช อราทผวหนง 2.4.2.2 น าสมควนไมผสมน า 20 เทา ราดทาลายปลวกและมด 2.4.2.3 น าสมควนไมผสมน า 50 เทา ใชปองกนปลวก มด และสตวตางๆ เชน ตะขาบ แมงปอง 2.4.2.4 น าสมควนไมผสมน า 100 เทา ใชฉดพนถงขยะเพอปองกนกลนและแมลงวน ใชดบกลนในหองน า หองครวและบรเวณช นแฉะ 2.4.3 ขอควรระวงในการ ใชน าสมควนไม 2.4.3.1 กอนนาน าสมควนไมไปใชตองท งไวจากการกกเกบกอนอยางนอย 3 เดอน 2.4.3.2 เนองจากน าสมควนไมมความเปนกรดสง ควรระวงอยาใหเขาตาอาจทาใหตาบอดได 2.4.3.3 น าสมควนไมไมใชปยแตเปนตวเรงปฏกรยา ดงน นการนาไปใชทางการเกษตรจะเปนตวเสรมประสทธภาพใหกบพชแตไมสามารถใชแทนปยได 2.4.3.4 การใชเพอฆาเช อจลนทรยและแมลงในดน ควรทากอนเพาะปลกอยางนอย 10 วน 2.4.3.5 การนาน าสมควนไมไปใชตองผสมน าใหเจอจางตามความเหมาะสมทจะนาไปใช 2.4.3.6 การฉดพนน าสมควนไม เพอใหดอกตดผล ควรพนกอนทดอกจะบาน หากฉดพนหลงจากดอกบานแมลงจะไมเขามาผสมเกสร เพราะกลนฉนของน าสมควนไมและดอกจะรวงงาย 2.4.3 คณภาพของน าสมควนไม

น าสมควนไมผลผลตหนงทไดจากการเผาถาน ปรมาณน าสมควนไมในการเผาถานแตละคร ง โดยทวไปไมสดทตดท งไว ประมาณ 3 - 4 วน กอนนาเขาเตาหนก 100 กก. ผลผลตทไดจากการเผาจะไดถานประมาณ 20 กก. และได น าสมควนไมดบประมาณ 8 กก.

น าสมควนไมถอวาเปนของแถมจากกระบวนการเผาถาน ของเหลวสชา มกลนฉนของควนไฟ มฤทธเปนกรดออนๆ การเกบน าสมควนไมน น แนะนาใหเกบในชวงอณหภมปากปลองควนประมาณ 80 – 85 ชวงอณหภมภายในเตาจะประมาณ 300 – 400 ถาเกบในอณหภมตากวา 300 จะไดสารประกอบทมประโยชนนอยมาก และถาเกบควนในชวงทอณหภมเกน 425 น ามนดนหรอน ามนทาร (Tar) จะสลายตวเปนสารกอมะเรง น าสมควนไมสามารถเกบโดยใชเครองมองายๆ โดยอาศยการถายเทความรอนจากปลองดกควนทมอณหภมสงสอากาศรอบปลองดกควนทมอณหภมตากวา ความช นในควนจะควบแนนเปนหยดน า นามารวบรวมและทาใหบรสทธข น กสามารถนามาใชประโยชนไดมาก โดยเฉพาะการเกษตร


21

2.4.3.1 องคประกอบหลกในน าสมควนไม 1) น า 2) กรดฟอรมค (กรดมด) 3) กรดอะซตก (กรดน าสม) 4) ฟอรมลดไฮด 5) ฟนอล 6) สารอนทรอนๆ มคณสมบตคลายฮอรโมนพช 2.4.3.2 สารประกอบอนทรยน าสมควนไม 1) เปนสารปรบปรงดน 2) สารปองกน ไล กาจดแมลงศตรพช 3) รกษาโรคพชบางชนด 4) เรงการงอกและการเจรญเตบโตของพช 5) ฆาเช อโรคได ฆาเช อราทเปนพษ 6) ฉดพนคอกสตว ลดกลนในคอก 2.4.3.3 ประโยชนในอตสาหกรรม 1) ใชผลตสารดบกลนตว 2) ผลตสารปรบผวนม 3) ผลตยารกษาโรคผวหนง 4) ถพ นบาน ขดหองน า ยบย งกลนไดด

ซงท งหมดน จะทาใหตนทนทางการเกษตรลดลง และไมทาลายสภาพแวดลอม แตสงสาคญบางคร งแลวการนาไปใชอาจไมไดผล เพราะน าสมควนไมมคณภาพตา เนองจากน าสมควนไมมความเปนกรดสงดงน นกอนนาไปใชควรจะนามาเจอจางใหเกดสภาวะทเหมาะสมกบวตถประสงคการใชงาน การจะไดน าสมควนไมคณภาพดกไมยาก เรมจากข นตอนการเกบตองเกบใหถกวธและชวงเวลาคอ เมอเขาสกระบวนการเผา ชวงทสอง หลงจากเกดควนจานวนมากพงออกจากปลายปลองอยางแรงหรอควนบาน น ใหหยดใสเช อเพลง สงเกตดวาควนสเหลองหรอสนนเกาๆ และมกลนฉนจดออกมาจงเรมเกบน าสมควนไมได เทคนคงายๆ คอ เอาจานกระเบ องหรอเศษกระเบ องเคลอบสขาว มาปดทปากปลองสกคร เปดดถามหยดน าใสสน าชาเกาะทแผนกระเบ องแสดงวาเกบน าสมควนไมไดแลว การเผาถานแตละคร งสามารถเกบน าสมควนไมไดประมาณ 3-4 ชวโมง เมอควนน าสมหมดไปเปลยนเปนควนใสใหหยดเกบน าสมควนไมได หรอเอากระเบ องมาปดปากปลองอกคร ง หากมจดสน าตาลเขมเหนยวเกาะตดอย แสดงวามน ามนดนออกมามากสารทมประโยชนหมดแลว กเลกเกบน าสมได


22

2.4.4 การทาน าสมควนไมใหบรสทธ น าสมควนไมทไดจากการเกบจากเตาผลตถาน ยงไมสามารถใชประโยชนไดทนท ดงน นจงตองทาใหบรสทธเสยกอน ซงทาไดคอการปลอยใหตกตะกอน โดยนาน าสมควนไมมาเกบในถงทรงสง หรอขวดน า ภาชนะทไมใชโลหะ มความสงมากกวาความกวางประมาณ 3 เทา ไมตองขยบเขย อน โดยท งไวประมาณ 90 วน น าสมควนไมจะตก ตะกอนแบงเปน 3 ช น ช นบนสดจะเปนน ามนเบา (Light Oil) มปรมาณบางๆ บรเวณช นผวหนา ช นกลางจะมมากทสดเปนของเหลวใสสชา (Wood Vinegar) คอน าสมควนไม และช นลางสดเปนของเหลวสขนดา คอ น ามนดน (Tar) หลงจากตกตะกอนจนครบกาหนดแลว นาน าสมควนไมมากรองซ าอกคร งดวยผากรอง แลวนาไปใชประโยชนได น าสมควนไมทบรสทธ ตองมน ามนดนไมเกน 1% ซงสามารถตรวจสอบไดงายโดยดความใส หากมน ามนดนเกน 1% น าสมควนไมจะขนและมสดา น าสมควนไมทดจะมลกษณะใสสชาหรอน าตาลแดง แตกตางกนไปตามชนดของไม หลงแยกน ามนดนออกแลว จะมลกษณะใสสชาถาไมท งใหตกตะกอน เมอนาไปใชฉดพชจะไปปดปากใบของพชและเกาะตดรากพช ทาใหพชโตชาหรอตายได การทดสอบคณภาพของน าสมควนไม ไมยากเลย โดยการวดคาความเปนกรด ความถวงจาเพาะเพอใหแนใจวานาไปใชโดยเจอจากตามสดสวนมาตรฐานแลว ไดผลตามตองการ ตรวจคาความเปนกรดดวยกระดาษลตมส นาน าสนควนไมเทใสแกวใส นากระดาษลตมสมาแตะ แลวเทยบตาราง คามาตรฐานจะอยท ph 2.5-3 ตรวจคาความถวงจาเพาะใชไฮโดรมเตอรคาทเหมาะสมโดยใชประโยชนทางเกษตรอยทประมาณ1.007-1.024 การทดสอบคณภาพน นจาเปนมาก ถาเกบน าสมควนไมแลวไมไดคาความเปนกรดดาง หรอความถวงจาเพาะทเหมาะสม เมอนาไปใชในสดสวนททดสอบไวกจะไมไดผลตามน น แตจงจาไววาน าสมควนไมไมใชปย 2.4.5 การผลตน าสมควนไมคณภาพสงและการใชประโยชนน าสมควนไม นกวจยจากคณะวศวกรรมศาสตร ม.อ.หาดใหญ จงไดทาการวจย และประดษฐเครองผลตน าสมควนไมคณภาพสง โดยทดสอบการใชงานในระดบชมชน ซงสงประดษฐท ไดประกอบดวย 2 ชดเครองมอคอ เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม และเครองกลนน าสมควนไมแบบประหยดพลงงาน ทไดผานการจดสทธบตรในนามมหาวทยาลยสงขลานครนทร และไดรบรางวลตางๆ ตามรายละเอยดของเครองดงน 2.4.5.1 เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม เปนเครองมอทสรางข นเพอผลตน าสมควนไมพรอมใช ทสามารถแยกน ามนดนออกจากควนไมกอนการควบแนนของควนไมเปนน าสมควนไม ดวยการกลนโดยอาศยหลกการกลนลาดบสวน ทาใหไดควนไมทไมปนเปอนน ามนดน เพอสงเขาสระบบควบแนนของควนไมทมประสทธภาพสงและประหยด ซงทาใหไดผลการดาเนนการของเครอง ดงน 1) ไดน าสมควนไมทมน ามนดนปนเปอนอยนอยกวา0.5% สามารถนาไปใชประโยชนไดทนทโดยไมตองวางท งไว 45-90 วน 2) ไดน าสมควนไมทมคณภาพสง คอ มคา pH 2.6-3.3 ซงเปนคณสมบตทแสดงถงการมสาระสาคญทมความเขมขนสงในน าสมควนไม


23

3) ไดปรมาณน าสมควนไมเพมข น 3-7 เทาของกระบวนการทวไปของชมชนอปกรณผลตน าสมควนไมทสรางข นจากวสดสแตนเลส สามารถปองกนการปนเปอนของสารพษ และมราคาทไมสง สามารถตดต งไดในระดบชมชนเพอชวยลดระยะเวลาการผลตน าสมควนไม และเปนการชวยเพมรายไดใหแกชมชน เพมการใชประโยชนจากสารธรรมชาตแทนสารเคม และไดผลผลตทมคณภาพสง

ภาพท 2.13 เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม ทมา : http://www.rum.psu.ac.th/index.php/energy/86-2012-02-01-03-44-06


24

ภาพท 2.14 เครองแยกน ามนดนออกจากน าสมควนไม ทมา : http://www.rum.psu.ac.th/index.php/energy/86-2012-02-01-03-44-06 2.4.5.2 เครองกลนน าสมควนไมแบบประหยดพลงงาน เพอการผลตน าสมควนไมคณภาพสง โดยใชเทคนคการกลนลาดบสวน ซงจะทาใหผผลตสามารถนาน าสมควนไมทผลตไดไปตอยอดการใชประโยชนและการเพมมลคาในดานตางๆ ไดมากยงข น โดยหลกการ และสวนประกอบของชดอปกรณเครองกลนสามารถอธบายไดดงน 1) ตดต งหมอกลนขนาด 10 ลตรทฐานของหมอกลนโคงตามรปแบบของเตาเผา คอลมนกลนมความสง 60 เซนตเมตร และเครองควบแนนตดต งอยสวนบน การสรางชดอปกรณใชวสดสแตนเลส 2) ทาการกลนน าสมควนไมในหมอกลนลาดบสวนทมความสามารถในการกลนแยกสงและใหความบรสทธของน าสมควนไมสง 3) ใชความรอนเหลอท งจากเตาเผาผลตน าสมควนไมเปนแหลงความรอนใหแกน าสมควนไมในหมอกลน โดยการวางหมอกลนใหสามารถรบความรอนจากเตาเผาไดด ทาใหไมเกดการส นเปลองพลงงานและมคาใชจายในการดาเนนการตา


25

ภาพท 2.15 เครองกลนน าสมควนไมแบบประหยดพลงงาน

ทมา : http://www.rum.psu.ac.th/index.php/energy/86-2012-02-01-03-44-06


26

ผลตภณฑน าสมควนไมทผลตไดจากผลงานสงประดษฐคดคนท งสองเครอง เปนผลตภณฑทพรอมใชและมคณภาพสง สามารถนาไปพฒนาตอยอดเปนผลตภณฑทมมลคาสงได 2.5 มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ ขอบขายมาตรฐานผลตภณฑชมชนน ครอบคลมเฉพาะน าสมควนไมดบทใชในการเกษตร ปศสตว อตสาหกรรมและครวเรอน 2.5.1 บทนยาม ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑชมชนน มดงตอไปน น าสมควนไมดบ หมายถง ผลตภณฑทอยในรปของเหลวใส สน าตาลแดงหรอสเหลองอมน าตาล ไดจากการควบแนนของควนไฟทเกดจากการเผาถานในชวงอณหภมเผา 300 องศาเซลเซยสถง 400 องศาเซลเซยสโดยใชอปกรณควบแนนททาจากสเตนเลสหรอไม เพอปองกนการละลายของแคลเซยม เหลก หรอสงกะสนาไปผานกระบวนการทาใหบรสทธโดยต งท งไวใหตกตะกอนอยางนอย 45 วน แลวนามากรอง นาไปใชประโยชนในการเกษตร ปศสตว อตสาหกรรม และในครวเรอน 2.5.2 คณลกษณะทตองการ 2.5.2.1 ลกษณะทวไปตองเปนของเหลวใส สน าตาลแดงหรอสเหลองอมน าตาล เปนเน อเดยวกน ไมแยกช น ตกตะกอนมสงแปลกปลอม หรอมสารแขวนลอย

2.5.2.2 กลน ตองมกลนเหมอนควนไฟ 2.5.2.3 การเปลยนส ตองไมเปลยนเปนสดา

2.5.2.4 ความเปนกรด-ดาง ตองอยระหวาง 2.8 ถง 3.7 2.5.2.5 ความถวงจาเพาะ ตองไมนอยกวา 1.005 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส

2.5.2.6 การเจอจาง เสนกราฟแสดงความสมพนธระหวางคาความเปนกรด-ดางและอตราการเจอจางตองไมเปนเสนตรง

2.5.3 การบรรจ 2.5.3.1 ใหบรรจน าสมควนไมดบในภาชนะบรรจทสะอาด แหง ทบแสง ปดไดสนท และสามารถปองกนการปนเปอนจากสงสกปรกภายนอกได 2.5.3.2 ปรมาตรสทธของน าสมควนไมดบในแตละภาชนะบรรจ ตองไมนอยกวาทระบไวในฉลาก 2.5.4 เครองหมายและฉลาก ทฉลากหรอภาชนะบรรจน าสมควนไมดบทกหนวย อยางนอยตองมเลข อกษร หรอเครองหมายแจงรายละเอยดตอไปน ใหเหนไดงาย ชดเจน

2.5.4.1 ชอผลตภณฑ 2.5.4.2 ปรมาตรสทธ

2.5.4.3 เดอน ปททา 2.5.4.4 ขอแนะนาในการใชและการเกบรกษา 2.5.4.5 ชอผทา หรอสถานททา พรอมสถานทต ง หรอเครองหมายการคาทจด

ทะเบยนในกรณทใชภาษาตางประเทศ ตองมความหมายตรงกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน


27

2.5.5 การชกตวอยางและเกณฑตดสน 2.5.5.1 รน ในทน หมายถง น าสมควนไมดบททาหรอสงมอบหรอซ อขายในระยะเวลาเดยวกน

2.5.5.2 การชกตวอยางและการยอมรบ ใหเปนไปตามแผนการชกตวอยางทกาหนดตอไปน 2.5.5.3 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบลกษณะทวไป กลน การบรรจ และเครองหมายและฉลาก ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกน จานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เมอตรวจสอบแลวทกตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.5.2.1 ขอ 2.5.2.2 ขอ 2.5.3 และขอ 2.5.4 จงจะถอวาน าสมควนไมดบรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.5.5.4 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบความเปนกรด-ดาง ความถวงจาเพาะ และการเจอจาง ใหใชตวอยางทผานการทดสอบตามขอ 2.5.5.3 แลว จานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เพอทาเปนตวอยางรวม เมอตรวจสอบแลวตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.5.2.4 ถงขอ 2.5.2.6 จงจะถอวาน าสมควนไมดบรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.5.5.5 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบการเปลยนส ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกนจานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เมอตรวจสอบแลวทกตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.5.2.3 จงจะถอวาน าสมควนไมดบรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.5.5.6 เกณฑตดสนตวอยางน าสมควนไมดบตองเปนไปตามขอ 2.5.5.3 ขอ 2.5.5.4 และขอ 2.5.5.5 ทกขอ จงจะถอวาน าสมควนไมดบรนน นเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน 2.5.6 การทดสอบ

2.5.6.1 การทดสอบลกษณะทวไป กลน ภาชนะบรรจ และเครองหมายและฉลากใหตรวจพนจ 2.5.6.2 การทดสอบการเปลยนส เปดฝาตวอยางน าสมควนไมดบทไมเคยเปดฝามากอน ต งท งไวใหโดนแสงแดดและอากาศไมนอยกวา 30 นาท แลวตรวจพนจ 2.5.6.3 การทดสอบความเปนกรด-ดาง ใหใชเครองวดความเปนกรด-ดาง 2.5.6.4 การทดสอบความถวงจาเพาะ ใหใชเครองวดความถวงจาเพาะ 2.5.6.5 การทดสอบการเจอจาง ผสมตวอยางน าสมควนไมดบกบน ากลนในอตราสวน 1:100 1:200 1:300 1:400 และ 1:500 วดคาความเปนกรด-ดางของตวอยางแตละอตราการเจอจาง เขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวาง ความเปนกรด-ดางและอตราการเจอจาง แลวพจารณาความสมพนธทเกดข น 2.5.6.6 การทดสอบปรมาตรสทธ ใหใชเครองวดปรมาตรทเหมาะสม


28

2.6 มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมกลน ขอบขายมาตรฐานผลตภณฑชมชนน ครอบคลมเฉพาะน าสมควนไมกลนทใชในการเกษตร ปศสตว อตสาหกรรมและครวเรอน 2.6.1 บทนยาม ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑชมชนน มดงตอไปน น าสมควนไมกลน หมายถง ผลตภณฑทอยในรปของเหลวใส สเหลองออนถงสน าตาลออน ไดจากการควบแนนของควนไฟทเกดจากการเผาถานในชวงอณหภมเผา 300 องศาเซลเซยสถง 400องศาเซลเซยสโดยใชอปกรณควบแนนททาจากสเตนเลสหรอไม เพอปองกนการละลายของแคลเซยม เหลก หรอสงกะสนาไปผานกระบวนการทาใหบรสทธโดยต งท งไวใหตกตะกอนอยางนอย 45 วน กรอง แลวนาไปผานกระบวนการกลนทอณหภมไอ ประมาณ 70 องศาเซลเซยส นาไปใชประโยชนในการเกษตร ปศสตวอตสาหกรรม และในครวเรอน 2.6.2 คณลกษณะทตองการ 2.6.2.1 ลกษณะทวไปตองเปนของเหลวใส สเหลองออนถงสน าตาลออน เปนเน อเดยวกน ไมแยกช น ตกตะกอน มสงแปลกปลอมหรอมสารแขวนลอย

2.6.2.2 กลน ตองมกลนเหมอนควนไฟ 2.6.2.3 การเปลยนส ตองไมเปลยนเปนสดา

2.6.2.4 ความเปนกรด-ดาง ตองอยระหวาง 1.5 ถง 2.8 2.6.2.5 ความถวงจาเพาะ ตองไมนอยกวา 1.001 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส

2.6.2.6 การเจอจาง เสนกราฟแสดงความสมพนธระหวางคาความเปนกรด-ดางและอตราการเจอจางตองไมเปนเสนตรง

2.6.3 การบรรจ 2.6.3.1 ใหบรรจน าสมควนไมกลนในภาชนะบรรจทสะอาด แหง ทบแสง ปดไดสนท และสามารถปองกนการปนเปอนจากสงสกปรกภายนอกได 2.6.3.2 ปรมาตรสทธของน าสมควนไมกลนในแตละภาชนะบรรจ ตองไมนอยกวาทระบไวในฉลาก 2.6.4 เครองหมายและฉลาก ทฉลากหรอภาชนะบรรจน าสมควนไมกลนทกหนวย อยางนอยตองมเลข อกษร หรอเครองหมายแจงรายละเอยดตอไปน ใหเหนไดงาย ชดเจน

2.6.4.1 ชอผลตภณฑ 2.6.4.2 ปรมาตรสทธ

2.6.4.3 เดอน ปททา 2.6.4.4 ขอแนะนาในการใชและการเกบรกษา 2.6.4.5 ชอผทา หรอสถานททา พรอมสถานทต ง หรอเครองหมายการคาทจด

ทะเบยนในกรณทใชภาษาตางประเทศ ตองมความหมายตรงกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน


29

2.6.5 การชกตวอยางและเกณฑตดสน 2.6.5.1 รน ในทน หมายถง น าสมควนไมกลนททาหรอสงมอบหรอซ อขายในระยะเวลาเดยวกน

2.6.5.2 การชกตวอยางและการยอมรบ ใหเปนไปตามแผนการชกตวอยางทกาหนดตอไปน 2.6.5.3 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบลกษณะทวไป กลน การบรรจ และเครองหมายและฉลาก ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกน จานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เมอตรวจสอบแลวทกตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.6.2.1 ขอ 2.6.2.2 ขอ 2.6.3 และขอ 2.6.4 จงจะถอวาน าสมควนไมกลนรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.6.5.4 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบความเปนกรด-ดาง ความถวงจาเพาะ และการเจอจาง ใหใชตวอยางทผานการทดสอบตามขอ 2.6.5.3 แลว จานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เพอทาเปนตวอยางรวม เมอตรวจสอบแลวตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.6.2.4 ถงขอ 2.6.2.6 จงจะถอวาน าสมควนไมกลนรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.6.5.5 การชกตวอยางและการยอมรบ สาหรบการทดสอบการเปลยนส ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกนจานวน 3 หนวยภาชนะบรรจ เมอตรวจสอบแลวทกตวอยางตองเปนไปตามขอ 2.6.2.3 จงจะถอวาน าสมควนไมกลนรนน นเปนไปตามเกณฑทกาหนด 2.6.5.6 เกณฑตดสนตวอยางน าสมควนไมดบตองเปนไปตามขอ 2.6.5.3 ขอ 2.6.5.4 และขอ 2.6.5.5 ทกขอ จงจะถอวาน าสมควนไมกลนรนน นเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน 2.6.6 การทดสอบ

2.6.6.1 การทดสอบลกษณะทวไป กลน ภาชนะบรรจ และเครองหมายและฉลากใหตรวจพนจ 2.6.6.2 การทดสอบการเปลยนส เปดฝาตวอยางน าสมควนไมกลนทไมเคยเปดฝามากอน ต งท งไวใหโดนแสงแดดและอากาศไมนอยกวา 30 นาท แลวตรวจพนจ 2.6.6.3 การทดสอบความเปนกรด-ดาง ใหใชเครองวดความเปนกรด-ดาง 2.6.6.4 การทดสอบความถวงจาเพาะ ใหใชเครองวดความถวงจาเพาะ 2.6.6.5 การทดสอบการเจอจาง ผสมตวอยางน าสมควนไมกลนกบน ากลนในอตราสวน 1:100 1:200 1:300 1:400 และ 1:500 วดคาความเปนกรด-ดางของตวอยางแตละอตราการเจอจาง เขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวาง ความเปนกรด-ดางและอตราการเจอจาง แลวพจารณาความสมพนธทเกดข น 2.6.6.6 การทดสอบปรมาตรสทธ ใหใชเครองวดปรมาตรทเหมาะสม


30

2.7 งานวจยทเกยวของ สรศกด จตประเสรฐ. 2549. การออกแบบและสรางเครองกลนน าสมควนไมแบบระบายความรอนดวยน าและอากาศ เปนการศกษาความเปนไปไดทางสมรรถนะ และทางดานเศรษฐศาสตรในการออกแบบสรางเครองกลนน าสมควนไม แบบ ระบายความรอนดวยน า และแบบระบายความรอนดวยอากาศ ในการศกษาไดดาเนนงานตามข นตอนการออกแบบเครอง โดยไดพจารณา ถงตวแปรตางๆ ทมผลตอการกลน นอกจากน ไดทาการทดลองกลนน าสมควนไม จากเครองทดสอบท งสองแบบพบวา ในการทดลอง เครองกลนน าสมควนไมแบบระบายความรอนดวยอากาศ โดยการนาควนทเกดจากการผลตถานไมในชวงทไมกาลงเปลยนเปนถาน เมอ เรมตดไฟหนาเตาเผา จะใชเวลา 2-3 ชวโมงทจะทาใหอณหภมภายในเตาสง 300-400 องศาเซลเซยสและอณหภมควนททอทางเขาเครอง กลน สง 90-120 องศาเซลเซยส ไหลเขายงหองกลน จานวน 4 หองจากน นจะใชเวลา ในการเกบน าสมควนไม 2-2.30 ชวโมง จากการทด ลองเครองกลนมการแลกเปลยนอณหภมความรอนกบอากาศภายนอกนอยมาก จากการวดอณหภมเครองกลน มความแตกตางอณหภม แตละหองประมาณ 1-5 องศาเซลเซยส จงสามารถกลนน าสมควนไมเฉลย 3.616 ลตร และไดถานจากการเผา เฉลย 16 กโลกรม จากน นได ทานาเครองกลน แชลงในทอน าขนาดเสนผาศนยกลาง 1 เมตร และ สง 2 เมตร ไดทดลองกลนน าสมควนไมดวยการระบายความรอนดวยน า พบวา ในเวลา 2-2.30 ชวโมง ททาการเกบน าสมควนไม อณหภมภายในเครองกลนแตละหองมความแตกตางกนมาก เฉลย 30-35 องศาเซล เซยส ทาใหสามารถกลนน าสมควนไม ไดเฉลย 5.176 ลตร และไดถาน น าหนกเฉลย 17.6 กโลกรม สรปไดวา เครองกลนน าสมแบบระบาย ความรอนดวยน า จะใหปรมาณน าสมควนไมมากกวาแบบระบายความรอนดวยอากาศ และการสรางเครองกลนแบบระบายความรอนดวยน า สามารถ นาไปใชงานไดจรง และยงเปนการเพมมลคาใหกบการผลตถานไดจรง ปณตา และเชาวลต. 2542. ไดทาการสรางเครองกลนน ามนหอมระเหยจากเครองเทศและสมนไพรและไดใหขอแนะนาเกยวกบการพฒนาและปรบปรงไววา ในสวนของถงควบแนนควรจะทาใหมขนาดเลก เพราะสาเหตหลกททาใหเครองกลน กลนน ามนไดไมมากกเพราะสวนน ซงมความยาวมากและหมอตมกลนกมขนาดเลกเมอเปรยบเทยบกบถงควบแนน น ามนกจะไปคางอยในทอมาก รวมท งทาความสะอาดไดยากดวย สาหรบสวนของถงแยกน ามนกบน า ควรจะทาใหมขนาดเลก เพราะถาทาใหญเกนไปน ามนจะลอยอยทผวหนาของน ามาก และจะแยกน ามนออกจากน าไดนอย ซงสาเหตท งสองประการน ทาใหเครองกลนไมมประสทธภาพเปนทนาพอใจ จากการออกแบบไดสรางเครองกลนน ามนหอมระเหยจากสมนไพรและเครองเทศ ภายใตความกดดนบรรยากาศปกต(ระบบเปด) โดยออกแบบใหเหมาะสมกบการทดลองดวยสวนประกอบ 3 สวน ดงน คอ สวนหมอตนกลนสวนควบแนน และสวนแยกน ามนออกจากน า โดยหมอตมกลนเปนถงสแตนเลสรปทรงกระบอก เสนผานศนยกลาง 470 มม. สง 640 มม. สามารถบรรจวตถดบได 10-15 กโลกรมตอคร ง สวนควบแนนประกอบดวยถงควบแนนบรรจน าหลอเยนปรมาตร 300 ลตร ขนาดเสนผานศนยกลาง 640 มม.สง 950 มม. ภายในมทอขดทาดวยสแตนเลสเสนผานศนยกลาง 25.4 มม. ชดหอหลอเยนขนาด 5 ตน


http://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php?query=สรศกด%20%20จตประเสรฐ&field=1003&institute_code=0&option=showindex_creator&doc_type=0

31

สวนแยกน าออกจากน ามนมความจด95ลตร ผลการทดสอบสามารถกลนน ามนหอมระเหยคดเหนเปอรเซนตโดยน าหนกสดของ ไพล ตะไคร และกระชายได 0.179 % - 0.313 %, 0.177 % - 0.314 %และ 0.023 % - 0.058 % อศรา และคณะ. 2542. ไดออกแบบสรางเครองกลนสารสมนไพรในเชงอตสาหกรรม ซงมขนาดมตเปน 1150 x 1550 มลลเมตร มชดทาวเวอรคลลง ขนาด 10 ตน สามารถบรรจพชสมนไพรได 150 -200กโลกรมตอคร ง มระบบแยกน าและน ามน และนาน าทกลนออกมาพรอมน ามนกลบไปยงถงตมอกคร ง ผลการทดสอบทได สามารถกลนน ามนตะไครหอมไดน ามนหอมระเหยคดเปนเปอรเซนตโดยน าหนกสดต งแต 0.344 % - 0.66 % สามารถกลนโหระพาคดเปนเปอรเซนตโดยน าหนกสดไดต งแต 0.28 % - 0.427 % สามารถกลนใบมะกรดคดเปนเปอรเซนตโดยน าหนกสดไดต งแต 0.82 % - 0.91 % โดยส นเปลองคาใชจายในการกลนเฉลยตอน าหนกพชในปแรกทเปดดาเนนการ 300 วนตอป เปน 3.30 บาทตอกโลกรม ธารงค มากคง และสพจน แยมศร. 2545. ไดทาการออกแบบเครองกลนน ามนหอมระเหยประกอบไปดวย 3 สวน คอ หมอตมกลน ถงควบแนน และจดแยกน ามนออกจากน า โดยใชหลกการกลนแบบใชน าและไอน า ผลการวจยพบวา ใบตะไครหอม ใหน ามนหอมระเหยคดเปนเปอรเซนตโดยน าหนกสดเฉลย 0.635 % ใบยคาลสตส 0.524 % และใบโหระพา 0.094 % เวลาทเหมาะสมในการกลนคอ 1 ชวโมงแรกของการกลน ใชแกสเฉลยชวโมงละ 1 กโลกรม สชาดา อนทะศร. 2548. เปนผดแลโครงการ น าสมควนไมเพอเกษตรกรรมอนทรย ไดทาการเกบน าสมควนไมดบทไดจากการเผาถานขนาดเลก โดยทาการตดไมสดท งไวประมาณ 3-4 วนกอนนาเขาเตาหนก 100 กโลกรม ผลผลตทไดจากการเผาจะไดถานประมาณ 20 กโลกรม และไดน าสมควนไมดบประมาณ 2-8 กโลกรม น าสมควนไมดบทไดตองทาการแยกสารเจอปนอน ๆ ออกกอนโดยปลอยใหตกตะกอน ท งไวประมาณ 1-2 เดอน


บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยครงน เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ในการศกษาประสทธภาพของนาสมควนไมจากเตาเผาถาน เพอศกษาวธการทเหมาะสมในการเผาไมทใชเปนวตถดบใหไดนาสมควนไม ตลอดจนศกษาประสทธภาพของนาสมควนไมทไดจากการเผาไมตามชนด ขนาด ระยะเวลาของไมในการตากแดด และความชนของเนอไม โดยจะดาเนนโครงการสรางเตาเผาในพนทชมชนในการเกบตวอยาง และทาการวเคราะหผลตวอยางการทดลองในหองปฏบตการ (Laboratory) โดยการวเคราะหผลทางกายภาพ และทางเคม

3.1 สถานทท าการทดลอง การวจยเชงทดลองในครงน จะแบงเปน 2 สวน คอ การทดลองสรางเตาเผาถานเพอเกบตวอยางนาสมควนไมสาหรบการวจย และนาผลตวอยางนาสมควนไมนนมาทาการวเคราะหผลทางกายภาพและทางเคม ซงใชสถานทในการดาเนนโครงการ ดงน 3.1.1 ในการทดลองสรางเตาเผาถานดายถงโลหะขนาด 200 ลตร จานวน 1 เตา ทศนยการวจยและการเรยนร บานสารภ เลขท 56 หมท 7 ตาบลจอมปลวก อ.บางคนท จงหวดสมทรสงคราม เพอเกบตวอยางนาสมควนไม

3.1.2 ในการวเคราะหผลทางกายภาพและทางเคม จะวเคราะหผลในหองปฏบตการ (Laboratory) โปรแกรมวชาสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา และสงวเคราะหในหองปฏบตการ (Laboratory) ศนยสงแวดลอม มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต 3.2 เครองมอและอปกรณทใชในงานวจย 3.2.1 เครองมอสาหรบสรางเตาเผาถาน 3.2.1.1 ถงนามน 200 ลตร 1 ถง เลอกชนดทมฝาเปด-ปด แบบมตวลอก จะทาใหสะดวกในการทาไมตองตดฝาเพอเชอมใหมอาจเลอกใชถงไขสบ มขายทวไปดกวาถงนามนซงบางกวา ปกตขายใบละ 500-700 บาท 3.2.1.2 ทอใยหน เสนผานศนยกลาง 4 นว ยาว 1 – 1.5 เมตร 1 ทอ สาหรบใชทาเปนปลองควนในการเกบนาสมควนไม 3.2.1.3 ไมไผเจาะทะลปลอง ตดปากเฉยง 45 องศา ดานหนง วดหางจากปากดานปานเจาะรดวยเลอย กวาง 2 เซนตเมตร ไวรองนาสมควนไม


33

3.2.1.4 ของอใยหน 90 เสนผานศนยกลาง 4 นว สาหรบเชอมตอระหวางตวเตากบทอใยหนทเปนปลองควน 3.2.1.5 ของอใยหน 45 เสนผานศนยกลาง 4 นว สาหรบเชอมตอระหวางปลองควนจากตวเตากบทอไมไผ 3.2.1.6 อฐบลอก ปน ทราย สาหรบกอผนงเตาปดถง 200 ลตร 3.2.1.7 ดนหรอทราย สาหรบทาฉนวนหมรอบเตาระหวางถงโลหะ 200 ลตร กบผนงเตาทกอดวยอฐบลอก 3.2.1.8 ผาหนาหรอกระสอบปาน สาหรบพนรอบกระบอกไมไผตอนเกบนาสมควนไม 3.2.1.9 ขวดนาตดปาก สาหรบใสนาสมควนไมตอนเกบนาสมควนไม 3.2.2 เครองมอในการวเคราะหคณภาพของนาสมควนไม 3.2.2.1 เครองวดความชนของไม 3.2.2.2 อปกรณวดคา pH 3.2.2.3 คาความถวงจาเพาะ 3.3 วธการด าเนนการ การดาเนนการศกษาแบงออกเปน 4 ขนตอน โดยขนตอนแรกนนเปนการสรางเตาเผาถานเพอเตรยมนาสมควนไม ขนตอนทสองจะเปนการเผาเพอเกบนาสมควนไม เมอไดนาสมควนไมมาแลวจะเขาสขนตอนทสามคอการทานาสมควนไมใหบรสทธ และขนตอนสดทายคอการวเคราะหคณภาพทางกายภาพและทางเคม เพอวดประสทธภาพของนาสมควนไม ซงมรายละเอยดดงตอไปน 3.3.1 การสรางเตาเผาถาน 3.3.1.1 นาถงโลหะ 200 ลตร ฝาเปดดานบน เจาะเปนรสเหลยม 20x20เซนตเมตร สวนดานกนถงใหเจาะรกลมเสนผานศนยกลางใหญกวา 4 นวเลกนอยเพอใหใสของอไดสะดวก ดงภาพท 3.1 3.3.1.2 ปรบพนทใหไดระดบ แนน และเรยบ ดงภาพท 3.2 3.3.1.3 นาถงนามนมาวางนอนใหรกลมทายเตาอยดานลาง และหาไมหนนดานหนาเตา (ฝาเปดดานบนถง) สงกวาเลกนอยเพอชวยเรองการระบายนาและการไหลเวยนของอากาศดขน

3.3.1.4 วดระยะหางออกจากตวถง 3 ดาน (ดานซาย ดานขวา และดานหลง) ขางละ 20 เซนตเมตร เพอกออฐทาผนงเตา

3.3.1.5 ประกอบผนงดวยอฐบลอกและฉาบผว ดงภาพท 3.5 3.3.1.6 ตกดนหรอทรายเทใสระหวางขางถง 2 ขาง และผนงเตาพอควรไมใหผนงลม 3.3.1.7 ประกอบของอใยหนทรกลมดานทายเตา (ของอใหเจาะร 1 นว มมฉากดาน

นอกเพอใชระบายนาทเกดจากการควบแนนของควนในทอใยหน) เพอทาเปนปลองควน ใชดนเหนยวผสมขเถาแกลบผสานรอยตอระหวางของอกบถง ไดระดบแลวกตอกไมหลกกนไมใหของอถอยออก


34

ภาพท 3.1 การเตรยมถงโลหะ 200 ลตร 3.3.1.8 นาทอไยหนตอบนของอทายเตาใหตรงแลวผสานรอยตอดวยดนเหนยวผสม

ขเถาแกลบใหสนท ควรใชลวดผกทอไยหนกบไมหลกไวไมใหเคลอน ควรผสานรอยตอดานในถงกบของอใยหนดวย ดงภาพท 3.4

3.3.1.9 ปดผนงดานทายเตาดวยการตอกหลกหางจากทายเตา 10-15 เซนตเมตร 3.3.1.10 นาของอ 45 ตอเขากบปลองควนทอใยหน แลวนาไมไผทเตรยมไวประกอบ

เขากบของอ 45 ขนาดอาจจะสวมไมพอดมกจะหลวมจะตองใชซเมนหรอดนเหนยวอดปดใหแนน (ไมไผเจาะทะลปลองตดปากเฉยง 45 องศา ดานหนงวดหางจากปากดานปานเจาะรดวยเลอย กวาง 2 เซนตเมตร ไวรองนาสมควนไม)


35

ภาพท 3.2 การปรบพนทสาหรบวางถง

ภาพท 3.3 การทดลองสวมของอกบถง

3.3.1.8 นาทอไยหนตอบนของอทายเตาใหตรงแลวผสานรอยตอดวยดนเหนยวผสมขเถาแกลบใหสนท ควรใชลวดผกทอไยหนกบไมหลกไวไมใหเคลอน ควรผสานรอยตอดานในถงกบของอใยหนดวย

3.3.1.9 ปดผนงดานทายเตาดวยการตอกหลกหางจากทายเตา 10-15 เซนตเมตร 3.3.1.10 นาของอ 45 ตอเขากบปลองควนทอใยหน แลวนาไมไผทเตรยมไวประกอบ

เขากบของอ 45 ขนาดอาจจะสวมไมพอดมกจะหลวมจะตองใชซเมนหรอดนเหนยวอดปดใหแนน (ไม


36

ไผเจาะทะลปลองตดปากเฉยง 45 องศา ดานหนงวดหางจากปากดานปานเจาะรดวยเลอย กวาง 2 เซนตเมตร ไวรองนาสมควนไม) ดงภาพท 3.6

ภาพท 3.4 นาทอไยหนตอบนของอทายเตา

ภาพท 3.5 กออฐผนงเตาและฉาบทาฉนวนความรอน


37

ภาพท 3.6 ประกอบของอ 45

3.3.1.11 นาผาหนา หรอกระสอบปานชดนาพอหมาด (ชดนาเฉพาะเวลาเกบนาสมควนไม) มาพนรอบกระบอกไมไผหางจากรไมไผขนไปเลกนอย (หลกการควบแนน)

3.3.1.12 ตกดนหรอทรายถมระหวางผนงทง 3 ดานใหเตมเปนฉนวนเตา 3.3.2 การเผาเพอเกบนาสมควนไม 3.3.2.1 การเตรยมไมฟน กอนอนตองเตรยมไมฟน โดยใชไมทตดไวไมนอยกวา 1 เดอน ขนาดทเหมาะสมสาหรบเตาขนาดนขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 1-2 นว ความยาวทเหมาะสม 65 เซนตเมตร และแยกเปน 3 ขนาด คอเลก กลาง ใหญ

3.3.2.2 การจดเรยงไม ในการจดเรยงไมเพอเตรยมเผานน จะใชไมทง 3 ขนาด โดยนาไมขนาดเลกเขาเรมเรยงในแนวนอน และใหสวนปลายไมซงมขนาดเลกกวาหนไปทางทายเตา เพราะอณหภมในเตาจะไมเทากน ดานหนาอณหภมจะสงกวาดานหลง การจดเรยงวธนจะทาใหไมเปนถานพรอมกนทงทอน เมอจดเรยงไมขนาดเลกไดประมาณ 1/3 ของเตาแลวจงเปลยนเปนจดเรยงไมขนาดกลางตอ จดเรยงในลกษณะเดยวกนไดประมาณ 1/3 ของเตาแลวจงเปลยนเปนจดเรยงไมขนาดใหญตอ สาเหตทตองจดเรยงไมขนาดใหญไวสวนบนของเตานน เปนเพราะวาอณหภมสวนบนของเตาจะ


38

สงกวา สวนกลางเตาและสวนลางของเตา จะทาใหไมเปนถานไดพรอมกนทง 3 ขนาด เมอจดเรยงไมเตมเตาแลวจงปดฝาเตา และลอกฝาเตาใหแนน ดงภาพท 3.7

3.3.2.3 การตดเตา ใชเชอเพลงแหงทหาไดในพนท เชน ฟาง เศษหญา กงไมเลกๆ แลวเรมจดไฟหนาเตา โดยการปอนเชอเพลงทละนอยเพอใหความรอนสะสมในเตาและคอยๆ ไลความชนออกจากเตา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมง แตกขนอยกบชนด ขนาด และความชนของไม ดงภาพท 3.8

3.3.2.4 ขนตอนการเผาถาน 1) ชวงท 1 ไลความชน หรอคายความรอน เรมจดไฟเตา บรเวณทอยหนาเตา ใสเชอเพลงใหความรอนกระจายเขาสเตาเพอไลอากาศเยนและความชนทอยในเตาและในเนอไม ควนทออกมาจากปลองควนจะเปนสขาว ควนจะมกลนเหมน ซงเปนกลนของกรดประเภทเมธาทอลทอยในเนอไม อณหภมบรเวณปากปลองควนประมาณ 70 - 75 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 150 องศาเซลเซยส ใสเชอเพลงตอไป ควนสขาวตรงปลองควนจะเพมขน อณหภมบรเวณปากปลองควนประมาณ 70-75 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 200-250 องศาเซลเซยส ควนมกลนเหมนฉน

ภาพท 3.7 การจดเรยงไมเพอเตรยมเผา


39

ภาพท 3.8 การเรมจดเตา

ภาพท 3.9 การปดเตาควบคมอากาศหรอลดพนทหนาเตา


40

2) ชวงท 2 เมอไมกลายเปนถาน หรอ ปฏกรยาคลายความรอน เมอเผาไปอกระยะหนง ควนสขาวจะเรมบางลง และเปลยนเปนสเทา อณหภมบรเวณปากปลองควน ประมาณ 80-85 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 300-400 องศาเซลเซยส ไมทอยในเตาจะคายความรอนทสะสมเอาไวเพยงพอทจะทาใหอณหภมในเตาจะเพมสงขนในชวงนคอยๆ ลดการปอนเชอเพลงหนาเตาจนหยดการปอนเชอเพลง และเรมเกบนาสมควนไม หลงจากการหยดการปอนเชอเพลงหนาเตา จะตองควบคมอากาศโดยการหรหนาเตาหรอลดพนทหนาเตาลงใหเหลอชองพนทหนาเตาประมาณ 20-30 ตารางเซนตเมตร สาหรบใหอากาศเขา ดงภาพท 3.9 เพอรกษาระดบของอณหภมในเตาไวใหนานทสด และยดระยะเวลาการเกบนาสมควนไมใหนานทสด โดยชวงทเหมาะสมกบการเกบนาสมควนไมควรมอณหภม บรเวณปากปลองควน ประมาณ 85-120 องศาเซลเซยส เนองจากเปนชวงทสารในเนอไมถกขบออกมา จากนนควนกเปลยนจากควนสเทาเปนสนาเงน จงหยดเกบนาสมควนไม อณหภมบรเวณปากปลองควน ประมาณ 100-200 องศาเซลเซยส อณหภมภายในเตาประมาณ 400-450 องศาเซลเซยส 3) ชวงท 3 ชวงทาถานใหบรสทธ ขนตอนนเปนชวงทไมจะเปลยนเปนถาน ตองทาการเพมอณหภมอยางรวดเรว โดยการเปดหนาเตา ประมาณ 1 ใน 3 ของหนาเตาทงไวประมาณ 30 นาท เมอควนสนาเงน เปนสฟา แสดงวาไมเรมเปนถานใกลหมดจากนนควนสฟาออนลงและจะกลายเปนควนใสแทน เมอมควนใสเรมทาการปดหนาเตา โดยใชดนเหนยวปดรอยรวและรอยตอ จากนนทาการปดปลองควนใหสนทและอดรรวทงหมด ไมใหอากาศภายนอกผานเขาไปได 4) ชวงท 4 ชวงทาการใหถานในเตาเยนลง เกลยดนบนเตาออกใหเหนหลงเตา เพอระบายความรอนในเตา จากนนทงไวประมาณ 1 คน หรอประมาณ 8 ชวโมงเปนอยางนอย เพอใหถานดบสนท แลวจงเรมการเปดเตาเพอนาถานออกจากเตา และนาไปใชประโยชนตอไป 3.3.3 การทานาสมควนไมใหบรสทธ นาสมควนไมทไดจากการเกบจากเตาผลตถาน ยงไมสามารถใชประโยชนไดทนท ดงนนจงตองทาใหบรสทธเสยกอน ซงทาไดคอการปลอยใหตกตะกอน โดยนานาสมควนไมมาเกบในถงทรงสง หรอขวดนา ภาชนะทไมใชโลหะ มความสงมากกวาความกวางประมาณ 3 เทา ไมตองขยบเขยอน โดยทงไวประมาณ 50 วน เพอใหนาสมควนไมตกตะกอนแบงเปน 3 ชน ชนบนสดจะเปนนามนเบา (Light Oil) มปรมาณบางๆ บรเวณชนผวหนา ชนกลางจะมมากทสดเปนของเหลวใสสชา (Wood Vinegar) คอนาสมควนไม และชนลางสดเปนของเหลวสขนดาคอ นามนดน (Tar) 3.3.4 การทดสอบคณภาพของนาสมควนไม หลงจากตกตะกอนจนครบกาหนดแลว นานาสมควนไมมากรองซาอกครงดวยผากรอง แลวนาไปใชประโยชนได นาสมควนไมทบรสทธ ตองมนามนดนไมเกน 1% ซงสามารถตรวจสอบไดงายโดยดความใส หากมนามนดนเกน 1% นาสมควนไมจะขนและมสดา นาสมควนไมทดจะมลกษณะใสสชาหรอนาตาลแดง แตกตางกนไปตามชนดของไม หลงแยกนามนดนออกแลว จะมลกษณะใสสชาถาไมทงใหตกตะกอน การทดสอบคณภาพของนาสมควนไม โดยการวดคาความเปนกรด ความถวงจาเพาะเพอใหแนใจวานาไปใชโดยเจอจากตามสดสวนมาตรฐานแลว ไดผลตามตองการ ตรวจคาความเปนกรดดวยกระดาษลตมส นานาสนควนไมเทใสแกวใส นากระดาษลตมสมาแตะแลวเทยบตาราง คามาตรฐานจะ


41

อยท ph 2.8-3.7 ตรวจคาความถวงจาเพาะใชไฮโดรมเตอร คามาตรฐานอยท 1.005 คาทเหมาะสมโดยใชประโยชนทางเกษตรอยทประมาณ1.005-1.024 การทดสอบคณภาพนนจาเปนมากถาเกบนาสมควนไมแลวไมไดคาความเปนกรดดาง หรอความถวงจาเพาะทเหมาะสม เมอนาไปใชในสดสวนททดสอบไวกจะไมไดผลตามนน

3.4 วธการวเคราะหขอมล ในการหาประสทธภาพของนาสมควนไมนน จะทาการศกษาคณภาพของนาสมควนไม ทไดควบคมตวแปรของเตาเผา จงจะวดคณภาพจากนาสมควนไมทไดจากไมตางชนด ระยะเวลาของไมในการตากแดด และความชนของเนอไม ของไม 3 ชนด คอ กระถนยกษ ลนจ และมะขาม ดงผงงาน (Flow chat) ขางลางน

ไมกระถนยกษ ไมมะขาม ไมลนจ

ระดบความชน

กระบวนการเผา

นาสมควนไมดบ

นาสมควนไมบรสทธ

คณภาพทางกายภาพ คณภาพทางเคม

ส กลน pH ความถวงจาเพาะ

ประสทธภาพของนาสมควนไมทง 3 ชนด

สารวจวตถดบชมชน

พจารณาความเหมาะสม


บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การเสนอผลการวเคราะหขอมล จากการศกษาความเหมาะสมในการเผาไมดวยเตาเผาทไดออกแบบ แลวเกบตวอยางของน าสมควนไมไปหาประสทธภาพของน าสมควนไมทไดจากการเผาไมดวยเตาดงกลาว โดยแยกเผาไมตามชนด ระยะเวลาของไมในการตากแดด และความช นของเน อไม เมอเกบรวบรวมตวอยางและขอมลทจาเปนไดครบถวนแลว จงดาเนนการนามาวเคราะหในหองปฏบตการ โดยการวเคราะหผลทางกายภาพ และทางเคม ผวจยไดแสดงผลการวเคราะหขอมลตามลาดบ ดงน 4.1 ความเหมาะสมของเตาเผาถาน จากการศกษาเตาเผาถานโลหะ 200 ลตร 2 ชนด คอ ชนดแบบแนวนอน และชนดแบบแนวต ง เพอนามาใชในการทดลอง โดยการคานงถงประสทธภาพ ความยากงายในการสราง และงบประมาณในการสราง ซงพบวาเมอพจารณาในภาพรวมแลวเตาเผาท ง 2 แบบ มขอดขอเสยทไมแตกตางกน จะเลอกสรางแบบไหนกไดข นอยกบผเขารวมโครงการวาจะใชแบบไหน ดงตารางท 4.1จงไดนาเขาขอมลดงกลาวเขาทประชมของชมชน และใหชมชนไดรวมพจารณาเลอกวาจะทดลองโดยใชแบบไหน จงไดขอสรปวาชมชนอยากไดแบบแนวนอน ผวจยจงไดรวมกนสรางเตาเผ าถานแบบแนวนอนในการทดลอง และเมอทาการเผาดวยวตถดบไม 3 ชนด จงไดผลดงตารางท 4.2 ตารางท 4.1 ความแตกตางของเตาเผาถานแบบแนวต งและแบบแนวนอน

คณสมบต แบบแนวต ง แบบแนวนอน ราคาโดยประมาณ 1,350 บาท 1,200 บาท วสดทใช รานวสดกอสรางทวไป รานวสดกอสรางทวไป การประกอบ การเชอม อฐ, ปน การเคลอนยาย สะดวก ไมสะดวก ความรอนรอบเตา รอบเตารอนมาก รอนเลกนอยเฉพาะหนาเตา ระยะพ นทใชสอยรอบเตา 3.5 เมตร 1 เมตร อายการใชงาน ยาวนาน ยาวนาน พ นทตดต ง นอย มาก ปรมาณของถาน 20-30% 20-30% ปรมาณของน าสมควนไม 650-1,000 มลลลตร 650-1,000 มลลลตร


43

ตารางท 4.2 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 10 วน

คณสมบตเตา ไมล นจ ไมกระถนยกษ ไมมะขาม ความช นกอนเผา 64% 57% 61% ปรมาณของถาน 31% 21% 29% ปรมาณของน าสมควนไม 894 มลลลตร 658 มลลลตร 926 มลลลตร ระยะเวลาในการเผา 7 6 7 จากตารางท 4.2 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 10 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมความช นสงท 57%-64% ปรมาณของถานทได 21%-31% ปรมาณของน าสมควนไม 658-926 มลลลตร และใชเวลาในการเผา 6-7 ชวโมง ตารางท 4.3 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 20 วน

คณสมบตเตา ไมล นจ ไมกระถนยกษ ไมมะขาม ความช นกอนเผา 43% 40% 45% ปรมาณของถาน 33% 24% 31% ปรมาณของน าสมควนไม 845 มลลลตร 631 มลลลตร 910 มลลลตร ระยะเวลาในการเผา 6 6 6 จากตารางท 4.3 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 20 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมความช นท 40%-45% ปรมาณของถานทได 24%-35% ปรมาณของน าสมควนไม 631-910 มลลลตร และใชเวลาในการเผา 6 ชวโมง ตารางท 4.4 ผลของการเผาไมดวยเตาเผาถานแบบแนวนอนตดแลวตากท งไว 30 วน

คณสมบตเตา ไมล นจ ไมกระถนยกษ ไมมะขาม ความช นกอนเผา 28% 25% 27% ปรมาณของถาน 37% 23% 32% ปรมาณของน าสมควนไม 822 มลลลตร 610 มลลลตร 900 มลลลตร ระยะเวลาในการเผา 6 6 6 จากตารางท 4.4 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 30 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมความช นท 25%-28% ปรมาณของถานทได 23%-34% ปรมาณของน าสมควนไม 610-900 มลลลตร และใชเวลาในการเผา 6 ชวโมง


44

แผนภมท 4.1 ความช นของไมทตดแลวตากท งไวตางกน

จากแผนภมท 4.1 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน จะมความช นตางกน ยงตากไวนานความช นกยงลดลง

แผนภมท 4.2 ปรมาณของถานของไมทตดแลวตากท งไวตางกน

64%

43%

28%

57%

40%

25%

61%

45%

27%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

10 วน 20 วน 30 วน

ไมลนจ ไมกระถนยกษ ไมมะขาม

31% 33%

37%

21%

24% 23%

29% 31% 32%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

10 วน 20 วน 30 วน



45

จากแผนภมท 4.2 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะไดปรมาณถานทแตกตางกน ตากไวนาน 30 วน จะไดปรมาณถานมากทสด

แผนภมท 4.3 ปรมาณของน าสมควนไมของไมทตดแลวตากตางกน

จากแผนภมท 4.3 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะใหปรมาณน าสมควนไมทแตกตางกน ซงไมทตดตากท งไว 10 วน จะไดปรมาณน าสมควนมากทสด 4.2 คณสมบตของน าสมควนไม คณสมบตทางกายภาพและทางเคม เมอตรวจสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไมแลว สามารถกลาวไดวาของเหลวทเกบไดจากการเผาถานดวยเตาทสรางข นน นเปนน าสมควนไม คณสมบตทางกายภาพและทางเคม แสดงดงตารางท 4.5-4.7 และอธบายลกษณะทางกายภาพและทางเคมไดดงน 4.2.1 น าสมควนไมทผลตจากการเผาไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม ไดจากควนกระทบกบทอไมไผเกดการควบแนนเปนของเหลวทเรยกวาน าสมควนไม และเมอต งของเหลวท งไว 49-67 วน กตกตะกอนเปน 3 ช น น าสมควนไมจะอยช นกลาง และใชสาหรบการวเคราะหตอไป

894 845 822

658 631 610

926 910 900

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

10 วน 20 วน 30 วน



46

4.2.2 ใชมอโบกกลนน าสมควนไมท ง 3 ชนด ทผลตจากการเผาไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม เพอดมจะไดกลน ปรากฏวาน าสมควนไมน นมกลนเหมอนควนไฟ ตรงตามลกษณะของน าสมควนไมทวๆ ไป

4.2.3 สของน าสมควนไมท ง 3 ชนด เปนของเหลวสเหลองออนและน าตาลออน เปนเน อเดยวกน ไมแยกช น ไมตกตะกอน ไมมสงแปลกปลอมหรอมสารแขวนลอย และทดสอบการเปลยนส โดยเปดฝาตวอยางน าสมควนไมทไมเคยเปดฝามากอน ต งท งไวใหโดนแสงแดดและอากาศไมนอยกวา 30 นาท แลวตรวจพนจ ปรากฏวาไมเปลยนส 4.2.4 ความเปนกรดเปนดางของน าสมควนไม โดยใชเครองวดความเปนกรด-ดาง พบวาความเปนกรด-ดาง ของน าสมควนไมท ง 3 ชนด อยในชวง 1.6-2.5 ซงอยในสภาวะความเปนกรดสง 4.2.5 ความถวงจาเพาะของน าสมควนไม โดยใชเครองวดความถวงจาเพาะ พบวาความถวงจาเพาะของน าสมควนไมท ง 3 ชนด มคาอยในชวง 1.02-1.09 ตารางท 4.5 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 10 วน)

คณสมบตทางกายภาพ ไมล นจ ไมกระถนยกษ ไมมะขาม มาตรฐาน การแยกช น 59 67 63 ไมกาหนด กลน เหมอนควนไฟ เหมอนควนไฟ เหมอนควนไฟ เหมอนควนไฟ ส น าตาลออน เหลองออน น าตาลออน เหลองออน/

น าตาลออน กรด-ดาง 1.6 1.9 2.4 1.5-2.8 ความถวงจาเพาะ 1.05 1.03 1.09 ไมนอยกวา

1.001 จากตารางท 4.5 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 10 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมระยะเวลาในการแยกช นขอน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม โดยไมกระถนยกษจะใชเวลาในการแยกช นมากกวาไมอก 2 ชนด และคณสมบตดานอนๆ น นพบวาเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชน


47

ตารางท 4.6 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 20 วน)



1.001 จากตารางท 4.6 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 20 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมระยะเวลาในการแยกช นขอน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม โดยไมกระถนยกษจะใชเวลาในการแยกช นมากกวาไมอก 2 ชนด และคณสมบตดานอนๆ น นพบวาเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชน ตารางท 4.7 คณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไม (ไมทตากท งไว 30 วน)



1.001 จากตารางท 4.7 การเผาไมทตดแลวตากท งไว 30 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมระยะเวลาในการแยกช นขอน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม โดยไมกระถนยกษจะใชเวลาในการแยกช นมากกวาไมอก 2 ชนด และคณสมบตดานอนๆ น นพบวาเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชน


48

แผนภมท 4.4 เวลาในการแยกช นของน าสมควนไม

จากแผนภมท 4.4 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะใชระยะเวลาในการแยกช นน าสมควนไมทแตกตางกน โดยพบวาไมทใชเวลาตากนานจะใช เวลาในการแยกช นน ามนนอยกวาไมทมระยะเวลาตากส น

แผนภมท 4.5 คาความเปนกรด-ดางของน าสมควนไม

59 54

49

67 61

53

63 57

52

0

10

20

30

40

50

60

70

80

10 วน 20 วน 30 วน


1.6

2.1 1.9 1.9

2.5

2.2 2.4

1.9

2.5

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

10 วน 20 วน 30 วน



49

จากแผนภมท 4.5 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะมคาความเปนกรดสง และระดบความเปนกรด-ดางทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม และพบวาไมล นจและไมกระถนยกษ จะใหน าสมควนไมทมลกษณะเปนกรดสงในระยะเวลาทตาก 10,30 วน สวนไมมะขาม ใหน าสมควนไมทมลกษณะเปนกรดสงในระยะเวลาทตาก 20 วน

แผนภมท 4.6 คาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไม

จากแผนภมท 4.6 แสดงใหเหนวาไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะมคาความถวงจาเพาะของน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม

1.05

1.03

1.05

1.03

1.07

1.08

1.09

1.06

1.02

0.98

1

1.02

1.04

1.06

1.08

1.1

10 วน 20 วน 30 วน



บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวเคราะหขอมล จากการศกษาความเหมาะสมในการเผาไมดวยเตาเผาทไดออกแบบ และประสทธภาพของน าสมควนไมทไดจากการเผาไมโดยดทคณสมบตพ นฐานในบททผานมาแลวน น ในบทน จะขอสรปผลในภาพรวม จะอภปรายถงผลทไดวเคราะหมา รวมถงขอเสนอแนะตางๆ ทไดจากงานวจยในคร งน ซงผวจยจะไดสรปผล อภปรายถงผล ตลอดจนขอเสนอแนะไวไดดงน 5.1 สรป และอภปรายผล จากผลการวเคราะหขอมล ผวจยขอสรปผลการวจยในคร งน พรอมกบอภปรายผลเหตผลของการไดมาซงขอมลการทดลองใน 4 ประเดน คอ การเลอกใชเตาเผาถานโลหะ 200 ลตร ประสทธภาพของเตาเผาถาน คณสมบตของน าสมควนไม และคณสมบตของน าสมควนไม ดงน 5.1.1 การเลอกใชเตาเผาถานโลหะ 200 ลตร จากการเลอกใชเตาเผาถานโลหะ 200 ลตร ชนดแบบแนวนอน โดยพจารณาถงประสทธภาพ ความยากงายในการสราง และงบประมาณในการสราง ซงชมชนเปนผพจารณารวมกนและเลอกใชแบบแนวนอนน น พบวาสวนใหญทเลอกเพราะใหความสนในประเดนตางๆ คอ ราคาทถกกวากน 150 บาท ความรอนรอบเตา และระยะพ นทใชสอยรอบเตา โดยเฉพาะสองประเดนหลงจะใหความสาคญมากกวา เพราะผทสนใจจะประกอบเตาใชเองทบานน นบางรายมพ นทใชสอยไมมากนก ดงน นเมอประกอบเตาทใชสาหรบผลตเผาถานและน าสมควนไมแลวน น พ นทรอบๆ เตากควรใชประโยชนไดตามคณสมบตของเตาเผาแบบแนวนอน นอกจากน นยงพบวา ยงใหเหตผลถงประเดนความยากงายในการประกอบใชเตา โดยใหเหตผลวาถาเปนเตาแบบแนวนอนวสดการประกอบเตาสวนใหญเปน อฐ หน ดน ทราย ปน น นจะประกอบงายกวา แคไปรานวสดกอสรางกไดวสดมาประกอบครบและประกอบเองไดเลย จะตางกบเตาแบบแนวต งทแมวสดจะหาไดงายไมตางกนนก แตในสวนของการประกอบน นต งมการเชอม ซงผสนในบางรายไมสามารถประกอบเองไดเนองจากไมมตเชอมบางหรอเชอมไมเปนบาง ในข นตอนการประกอบจงตองจางชางมาประกอบใหจะมคาใชจายเพมข น และหากใชไปแลวเกดปญหาการรวของเตาหรอปญหาอนๆ เมอตองแกไขกตองจางวานชางเชอมมาอกกอาจจะมคาใชจายเพมข นอก แตถาเปนเตาแบบแนวนอนเจาของเตากสามารถแกไขไดเองไดงายกวา ผเขารวมโครงการสวนใหญจงเลอกเตาเผาถานแบบแนวนอน

5.1.2 ประสทธภาพของเตาเผาถาน เตาเผาถานแบบแนวนอนสามารถใชในการเผาไมทมคาความช นสงระหวาง 25%-64% ทตดแลวตากท งไว 10-30 วน ไดอยางมประสทธภาพไดท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม เมอนามาเผาแลวจะไดปรมาณถานทแตกตางกน ตากไวนาน 30 วน จะไดปรมาณถานมากทสด และจะใหปรมาณน าสมควนไมทแตกตางกน ซงไมทตดตากท งไว 10 วน จะไดปรมาณน าสมควนมากทสด และใชเวลาในการเผา 6-7 ชวโมง


51

5.1.3 คณสมบตของน าสมควนไม คณสมบตทางกายภาพและทางเคม เมอตรวจสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของน าสมควนไมแลว สามารถอธบายลกษณะทางกายภาพและทางเคมไดดงน 5.1.3.1 น าสมควนไมทผลตจากการเผาไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม ไดจากควนกระทบกบทอไมไผเกดการควบแนนเปนของเหลวทเรยกวาน าสมควนไม และเมอต งของเหลวท งไว 49-67 วน ระยะเวลาดงกลาวจะอยในชวงไหนจะข นอยกบชนด และความช นของไม เมอตกตะกอนจะแบงเปน 3 ช น น าสมควนไมจะอยช นกลาง สามารถนาไปใชในการเกษตร ปศสตว อตสาหกรรมและครวเรอน 5.1.3.2 ใชมอโบกกลนน าสมควนไมท ง 3 ชนด ทผลตจากการเผาไมล นจ ไมกระถนยกษ และไมมะขาม เพอดมจะไดกลน ปรากฏวาน าสมควนไมน นมกลนเหมอนควนไฟ ตรงตามลกษณะของน าสมควนไมทวๆ ไป ซงสอดคลองกบจระพงษ คหากาญจน (2550, หนา 64) กลาวไว และตรงกนมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) 5.1.3.3 สของน าสมควนไมท ง 3 ชนด เปนของเหลวสเหลองออนและน าตาลออน สอดคลองกบสนนท วทตสร (2551, หนา 83) นอกจากน สเปนเน อเดยวกน ไมแยกช น ไมตกตะกอน ไมมสงแปลกปลอมหรอมสารแขวนลอย และทดสอบการเปลยนส โดยเปดฝาตวอยางน าสมควนไมทไมเคยเปดฝามากอน ต งท งไวใหโดนแสงแดดและอากาศไมนอยกวา 30 นาท แลวตรวจพนจ ปรากฏวาไมเปลยนส ตรงตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) 5.1.3.4 ความเปนกรดเปนดางของน าสมควนไม โดยใชเครองวดความเปนกรด-ดาง พบวาความเปนกรด-ดาง ของน าสมควนไมท ง 3 ชนด อยในชวง 1.6-2.5 ซงอยในสภาวะความเปนกรดสง ตรงตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) ทกาหนดใหความเปนกรด-ดาง ตองอยระหวาง 1.5 ถง 2.8 5.1.3.5 ความถวงจาเพาะของน าสมควนไม โดยใชเครองวดความถวงจาเพาะ พบวาความถวงจาเพาะของน าสมควนไมท ง 3 ชนด มคาอยในชวง 1.02-1.09 ซงสอดคลองกบสนนท วทตสร (2551, หนา 84) ไดคา 1.01-1.03 และตรงตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) ทกาหนดใหมคาไมกวากวา 1.001 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 5.1.4 คณสมบตของน าสมควนไม คณสมบตทางกายภาพและทางเคม เมอตรวจสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมโดยพจารณาถงชนดของไม และความช นของไม กบคณภาพของน าสมควนไม สามารถอธบายลกษณะทางกายภาพและทางเคมไดดงน 5.1.4.1 การแยกช นขอน าสมควนไมแยกตามชนดของไม การเผาไมทตดแลวตากท งไว 10-30 วน ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม จะมระยะเวลาในการแยกช นขอน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม โดยไมกระถนยกษจะใชเวลาในการแยกช นมากกวาไมอก 2 ชนด อาจจะเปนเพราะความแขงออนของเน อไมทาใหไดน าสมควนไมทมคณสมบตทตางกน เพราะไมล นจ และไมมะขามจะเปนไมยนตนทโตชากวา กวาจะสรางโครงสรางตางๆตองใชเวลานานทาใหเน อไมมลกษณะทแขงกวา สวนไมกระถนยกษน นเปนไมยนตนทโตเรว เน อไมคอนขางออนจงอาจจะมสวนประกอบของสารเคมในน าสมควนไมในปรมาณไมเทากน จงทาใหทาใหบรสทธโดยการแยกช นน นใชเวลาตางกน


52

5.1.4.2 การแยกช นขอน าสมควนไมแยกตามความช นของไม เวลาในการแยกช นของน าสมควนไม ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะใชระยะเวลาในการแยกช นน าสมควนไมทแตกตางกน โดยพบวาไมทใชเวลาตากนานจะใชเวลาในการแยกช นน าสมควนไมนอยกวาทมระยะเวลาตากส น อาจจะเปนเพราะวาในการตากแดดน นแสงแดดจะคอยใหความรอนแกเน อไม มการถายเทอากาศตามธรรมชาต ความช นในเน อไมคอยๆ ระเหยออกมาอยางชาๆ ในทางกลบกนไมทใชเวลาตามนอยหากเน อไมมความช นสง ในขณะเผาอณหภมในการเผาจะสงกวาแสงจากดวงอาทตย และอยในสภาพถกควบคมอากาศ การระเหยความช นจงเปนลกษณะเชงบงคบและใชเวลาแคส นๆ จงอาจเปนสาเหตททาใหโครงสรางทางเคมในน าสมควนไมเกดข นแตกตางกน การแยกช นน าสมควนไมจงใชเวลามากกวา 5.1.4.3 ระดบความเปนกรด-ดาง ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะมคาความเปนกรดสง และระดบความเปนกรด-ดางทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม และพบวาไมล นจและไมกระถนยกษ จะใหน าสมควนไมทมลกษณะเปนกรดสงในระยะเวลาทตาก 10,30 วน สวนไมมะขามใหน าสมควนไมทมลกษณะเปนกรดสงในระยะเวลาทตาก 20 วน อาจจะเปนเพราะระดบความช นทตางกนของเน อไม ทาใหเกดปฏกรยาทางเคมทตางกน เมอไดรบความรอนจากการเผาโดยจากดเรองของอากาศเขา 5.1.4.4 คาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไม ไมท ง 3 ชนด ไมล นจ ไมกระถนยกษและไมมะขาม ทตดแลวตากท งไว ต งแต 10-30 วน เมอนามาเผาแลวจะมคาความถวงจาเพาะของน าสมควนไมทแตกตางกนข นอยกบชนดของไม ความช นของไมมผลทาใหคาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไมมคาแตกตางกน แตกยงไมอาจจะสรปไดวาความช นของไมทตาก 10, 20 หรอ 30 วน จะใหคาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไมมากกวากน บอกไดแคเพยงวาคาความความถวงจาเพาะของน าสมควนไมทความช นดงกลาว เปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไมดบ (มผช.659/2547) ทกาหนดใหมคาไมกวากวา 1.001 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 5.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจย หวขอน จะเสนอแนะสงทเกยวกบการศกษาวจยน เพอทาใหการผลตและการใชน าสมควนไม มประสทธภาพดมากยงข น 5.2.1 วสดทใชในการเผาเพอเกบน าสมควนไม ควรมความช นนอย ควรตากแดดอยางนอย 20 วน 5.2.2 ควรมการศกษาเพมเตม ในสวนของความแขงออนของเน อไมตอปรมาณน าสมควนไมทได และคณภาพของน าสมควนไมจากเน อไมทมความแขงออนตางกน 5.2.3 ในการเกบน าสมควนไม ควรมความระมดระวงอยาใหขอตอระหวางปลองควนและทอของอปลองควนใหมรรว เพราะจะทาใหควนสญเสยออก และปรมาณน าสมควนไมทเกบไดจะมจานวนนอย


53

5.2.4 เมอเกบน าสมควนไมใสขวดแลว ควรลองนาถานผสมในของเหลวประมาณ 5 เปอรเซนต ผงถานสามารถดดซบทารใหตกตะกอนลงสช นลางในเวลาทเรวข น 5.2.5 เมอใชถานผสมเพอใหทารตกตะกอนเรวข นน น หลงจากการตกตะกอนแลวใหใชผากรองหรอถงกรองเพอกรองผงถานหรอสงสกปรกออก


บรรณานกรม ไกรเลศ ทวกล และคณะ. โครงการวจยและพฒนาสอ เพอการผลตผกปลอดสารพษ. รายการสถานโทรทศนอนเตอรเนตและวทยกระจายเสยงมหาวทยาลยขอนแกน. 2549 จระพงษ คหากาญจน. คมอการผลตถานและน าสมควนไม. กรงเทพมหานคร. เกษตรกรรมธรรมชาต. 2550 จไรวลย รตนะพสฐ วรสร โพธทอง และกวนธตา อธกจไพบลย (ม.ป.ป.). การศกษาเบ องตน

เพอประเมนคณลกษณะน าสมควนไมจากข เลอยไมยางพารา. สงขลา. มหาวทยาลย สงขลานครนทร. 2550 เทคโนโลยทเหมาะสม, สมาคม. คมอเตาเผาถาน 200 ลตร. กรงเทพมหานคร. พฆเณศ พร นต ง เซนเตอร. 2549 ธารง มากคง และสพจน แยมศร. เครองกลนน ามนหอมระเหย. สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยธรรมศาสตร, นครปฐม. 2545 บทความ เรองเตาเผาถาน. ออนไลน. เดอน ตลาคม 2554 เวลาประมาณ 19.30 น. http://www.planenergy.co.th/node/38 บทความ เรองน าสมควนไม. ออนไลน. เดอน ตลาคม 2554 เวลาประมาณ 23.00 น. http://www.fisheries.go.th/cf-kung_krabaen/agricul1.htm บทความ เรองประสทธภาพของน าสมควนไมทมผลตอการดบกลนยางกนถวย. เดอน พฤศจกายน 2554 เวลาประมาณ 20.00 น. http://trfrubber.wordpress.com/2011/07/22/pjr099/ บทความ เรอง sun flower น าสมควนไมเอนกประสงค. เดอน ธนวาคม 2554 เวลาประมาณ 23.00 น. http://www.nsam2006.com/index.asp?&title=Home+Page ประกตต โกะสงเนน. การพฒนาผลตภณฑน าสมควนไมและถานไมทไดจากเตาอบถานไมแบบถง 200 ลตร, มหาวทยาลยแมโจ-แพร เฉลมพระเกยรต. 2554 ปรชา เกยรตกระจาย. โครงการศกษาทดสอบการผลตและการใชประโยชนน าสมควนไม. วารสารเกษตรกรรมธรรมชาต. 2529 ปณตา สจจาวาท และเชาวลต เขตตกง. เครองกลนน ามนหอมระเหยจากสมนไพร และ เครองเทศ ภาควชาวศวกรรมอาหาร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. นครปฐม. 2542 พวงชมพ ลนจกร. ผลการใชสารน าสมควนไมตอการควบคมไข ตวออนและดกแดของแมลงวนบาน. สกลนคร. มหาวทยาลยเกษตรศาสตรวทยาเขตเฉลมพระเกยรต. 2549 มาตรฐานผลตภณฑผลตภนฑชมชน. มาตรฐานผลตภณฑชมชน น าสมควนไม ดบ.659. 2547 มาตรฐานผลตภณฑผลตภนฑชมชน. มาตรฐานผลตภณฑชมชน น าสมควนไม กลน.660. 2547


http://trfrubber.wordpress.com/2011/07/22/pjr099/

55

วลาสน แสงนาค และคณะ. ประสทธภาพของน าสมควนไมจากตนยคาลปตส และสะเดาในการ ควบคมเช อรา. วารสารเกษตร งานบรหารงานวจย และวเทศสมพนธ คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. 2553 สชาดา อนทะศร. น าสมควนไมเพอเกษตรกรรมอนทรย. 2548 เวลาประมาณ 23.00 น. http://www.ata.or.th/ สรศกด จตประเสรฐ. การออกแบบและสรางเครองกลนน าสมควนไมแบบระบายความรอน

ดวยน าและอากาศ. มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย. สาขาวชาวศวกรรมเครองกล. 2551

อสรา เชาระกา และสรตนวด จระจนดา. เครองกลนสารสมนไพร. สถาบนวจยและพฒนา. หาวทยาลยเกษตรศาสตร, นครปฐม. 2542


http://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php?query=สรศกด%20%20จตประเสรฐ&field=1003&institute_code=0&option=showindex_creator&doc_type=0

ภาคผนวก ก กจกรรมการสรางเตาเผาถานดวยถงโลหะ 200 ลตร


57

กจกรรมการสรางเตาเผาถานดวยถงโลหะ 200 ลตร


58



59



60



61

การเตรยมวตถดบส าหรบเผาถาน


62



63



64

เรมเผาไมเพอเกบน าสมควนไม


ภาคผนวก ข มาตรฐานผลตภณฑชมชนน าสมควนไม


· 2014. 2. 18. · ข Abstract . Research Title : The performance of wood vinegar from...

Documents

Transcript of · 2014. 2. 18. · ข Abstract . Research Title : The performance of wood vinegar from...