0

THE B-TEAM @ SCHOOL

HANDBOEK belasting terugvragen in de klas

The B-TEAM is een initiatief van CNV Jongeren en Delta Lloyd Foundation © 2012

1

Over CNV Jongeren

CNV Jongeren is dé onafhankelijke jongerenvakbond van Nederland. CNV Jongeren komt op voor de jonge werknemers in Nederland: de bijbaners, de stagiairs, de vakantiewerkers en de starters. We houden in de gaten dat de jonge generatie veilig kan werken, dat hun rechten worden beschermd en dat hun belangen nu al worden meegenomen in beleidsbeslissingen. Daarnaast heeft CNV Jongeren speciale aandacht voor de positie van Wajongers. Wij vinden namelijk dat iedereen moet kunnen werken en dat jongeren niet gehinderd moeten worden door hun beperking. CNV Jongeren biedt niet alleen praktische hulp en advies aan jongeren op de arbeidsmarkt. Wij hebben meer dan 55 jaar ervaring in het succesvol ontwikkelen en uitvoeren van zowel nationale als internationale projecten, zoals The B-TEAM, Wajong Werkt, de Vakantiewerkcampagne en Ik Draag Het Uit. CNV Jongeren is een vereniging met 1700 leden en gevestigd in Utrecht. Meer informatie over onze organisatie is te vinden op www.cnvjongeren.nl CNV JONGEREN Postbus 2475 3500 GL Utrecht 030 751 1850 www.cnvjongeren.nl info@cnvjongeren.nl www.facebook.nl/cnvjongeren twitter.com/cnvjongeren

Over Delta Lloyd Foundation The B-TEAM werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van de Delta Lloyd Foundation. Met de oprichting van deze Foundation maakt Delta Lloyd Groep zich sterk voor het stimuleren van maatschappelijke oplossingen op het gebied van financiële zelfredzaamheid in Nederland. www.deltalloydfoundation.nl

2

Over dit lespakket Belasting terugvragen: ondanks alle aandacht die er door de Belastingdienst aan wordt geschonken, blijft er veel geld liggen. Zonde! Helemaal terwijl ondertussen de schuldenproblematiek onder jongeren steeds groter wordt en de maatschappij steeds meer zelfredzaamheid van jongeren verwacht. Maar hoe betrek je jongeren op een actieve manier bij een onderwerp als ‘belastingen’? Voor veel jongeren is de drempel om een formulier (digitaal) in te vullen groot. Ingewikkeld, te veel gedoe, geen fijne gevoelens bij die blauwe envelop… Daarnaast is de kennis van jonge mensen over ‘het waarom van belastingen’ klein. En dat terwijl je er toch bijna je hele leven mee te maken hebt! The B-TEAM van CNV Jongeren heeft in 2011 en 2012 met duizenden jongeren belasting teruggevraagd op scholen en jongerencentra. Hierdoor kregen deze jongeren de handelingen zelf onder de knie zodat ze in de toekomst zelfstandig belasting kunnen terugvragen. Dit zorgt, naast een positieve kennismaking met de Belastingdienst, voor het vergroten van de financiële weerbaarheid en zelfredzaamheid van jongeren. The B-TEAM kreeg tijdens deze bezoeken regelmatig het verzoek om informatie om zelf in de klas aan de slag te kunnen. De ervaringen van twee jaar The B-TEAM zijn daarom gebundeld in dit lespakket, bestaande uit een praktisch handboek en bijbehorende presentatie. We love it when a plan comes together.

Opbouw & Onderdelen The B-TEAM @ School bestaat uit meerdere onderdelen:

� HANDBOEK BELASTINGTERUGVRAGEN IN DE KLAS � Aan de slag met The B-TEAM � Belasting terugvragen #1 – Achtergrondinformatie � Belasting terugvragen #2 – Aan de slag met het aangifteprogramma � Praktische bijlagen

� PREZI PRESENTATIE VOOR IN DE KLAS http://prezi.com/ludlnlpqj0kz/the-b-team-school/

� THE B-TEAM (om in te huren!)

3

THE B-TEAM @ school Het ter plekke uitleggen: de beste manier om te leerlingen te leren hoe het werkt. Voor veel jongeren is de drempel om een formulier (digitaal) in te vullen behoorlijk groot. Daarom willen we, naast alleen uitleggen, vooral gaan doen. The B-TEAM vult samen met de leerlingen het belastingformulier in, zodat zij de handelingen voor het terugvragen van belasting zelf onder de knie krijgen en voortaan zelfstandig kunnen uitvoeren. Dit zorgt, naast een positieve kennismaking met de Belastingdienst, voor het vergroten van de financiële weerbaarheid en zelfredzaamheid van jongeren. The B-TEAM bestaat uit getrainde en enthousiaste vrijwilligers. Met The B-TEAM bus gaan zij naar scholen, jongerencentra en bedrijven om leerlingen en jonge werknemers het gemak van geld te verdienen te laten zien. Mogelijkheden The B-TEAM opereert op verschillende manieren. We staan een dagdeel zelfstandig met onze stand in de aula of kantine of gaan tijdens een (economie of maatschappijleer) lesuur aan de slag. We zijn erg flexibel en functioneren prima op eigen houtje. Organiseer je eigen B-TEAM week op school Themaweek rondom financiën? Daar past The B-TEAM prima tussen. Bouw een stand in de kantine, claim een computerlokaal en organiseer inloopmiddagen. Slimme leerlingen? Laat ze elkaar uitleggen hoe het werkt! Korte cursus, paar laptops, klaar. TIP Met experts aan de slag? The B-TEAM inhuren kan het hele jaar door. Kijk voor meer informatie op www.cnvjongeren.nl

4

TIP Zet de leerlingen met eigen laptops in de kantine. Zo kunnen ze elkaar helpen met belasting terugvragen.

5

BELASTING TERUGVRAGEN IN DE LES #1 De achtergrondinformatie [TIP: GEBRUIK DE PREZI PRESENTATIE!] WELKOM & INTRODUCTIE [PREZI 1] In dit uur kun je rijk worden! De belastingdienst is vaak een nog onbekend begrip voor jongeren. Ondanks dat de Belastingdienst jongeren over hun belastingteruggave informeert, worden niet genoeg jongeren bereikt. Het komende uur leren de leerlingen wat de belastingdienst voor hen betekent. Hier gaat het vooral om het opwekken van de interesse en het verbreden van hun kennis. Begin de les interactief en vraag leerlingen naar hun associaties met de belastingdienst. Leerlingen denken zelf over het onderwerp na, wat zorgt voor een actieve houding. ? Wat zou jij doen met 100 euro? ? Waar denken leerlingen aan bij De Belastingdienst? ? Weten zij wat het inhoudt? WIE ZIT ER ACHTER DIE BLAUWE ENVELOP? MAAK KENNIS MET DE BELASTINGDIENST [PREZI 2] Waarom betaal je eigenlijk belasting? En hoeveel? Wat doet de Belastingdienst met al die inkomsten? Voordat leerlingen überhaupt belasting gaan terugvragen, is achtergrondinformatie nodig. Waarom betaal je belasting? Belastingen vormen voor het grootste gedeelte de inkomsten van de overheid. Daar worden niet alleen de ministers van betaald: heel veel collectieve goederen en diensten worden hier ook van gefinancierd. Denk hierbij aan de Landmacht en Politie, het onderwijs, de zorg, de wegen voor je huis en de culturele sector. Al deze activiteiten en diensten zijn algemeen toegankelijk, en daarom betalen we er samen voor. HOEVEEL BELASTING BETAAL JE EIGENLIJK? [PREZI 3] Op de eerste L 18.945 die je verdient wordt 33,1% ingehouden. Hiervan is 1,95% belasting; de rest premies volksverzekeringen, zoals de AOW (31,15%). Over de volgende L 14.917 van je inkomen betaal je 41,95%, waarvan 10,80% belasting. Op de L 21.627 daarboven wordt 42% belasting ingehouden. Het resterende belastbaar inkomen, dus elke euro boven de L56.4927, wordt belast met 52%. Zo loopt het op wanneer je meer gaat verdienen.

6

HOE BETAAL JE BELASTING? [PREZI 4] Belasting betaal je via je werk: op je salaris wordt maandelijks een bedrag ingehouden, dit gaat rechtstreeks naar de Belastingdienst. Dit heet je loonheffing. Heb je een fulltime baan, dan moet je jaarlijks aangifte doen. De Belastingdienst controleert dan of je teveel, te weinig of precies genoeg belasting hebt betaald. Bijbaners en de belastingdienst Als je werkt, betaal je belasting over het loon dat je verdient. Maar heb je alleen een bijbaan, dan is de kans groot dat de Belastingdienst teveel belasting heeft ingehouden. Dit teveel betaalde bedrag kun je jaarlijks terugvragen. Voor bijbaners werkt het net iets anders dan voor fulltimers:

� Belasting terugvragen kan het hele jaar door (hoeft niet voor 1 april) én tot 5 jaar geleden

� Het kan zijn dat de Belastingdienst er vooraf al vanuit ging dat je niet genoeg

verdient om belasting te betalen: met de Studenten- en Scholierenregeling wordt er dan geen belasting ingehouden.

Wat is heffingskorting? Of je belasting terugkrijgt heeft te maken met de heffingskorting. Die krijgt iedereen. Hierdoor hoef je over de eerste (ongeveer) L6000 die je verdient geen belasting te betalen. Met een bijbaan kom je niet vaak boven de L6000 uit, de kans is dus groot dat je het bedrag dat is ingehouden volledig terugkrijgt. Het bedrag dat je maximaal kunt terug krijgen was in 2011 L1987. Dit betekent natuurlijk niet dat je altijd bijna L2000 euro terugkrijgt. Je krijgt alleen terug, wat je hebt betaald. Best logisch eigenlijk.

7

BELASTING TERUGVRAGEN IN DE LES #2

Aan de slag met het aangifteprogramma INTRODUCTIE Maak de leerlingen bewust van het feit dat zij veel geld mis lopen wanneer zij geen belasting terug vragen maar wel een bijbaantje of betaalde hebben (gehad). Als duidelijk is dat zij in een relatief korte tijd veel geld kunnen verdienen is hun aandacht direct bij de les. What´s in it for me? Om hierna de koppeling te maken naar de manier waarop je belasting terugvraagt is het raadzaam om te peilen wie er in de klas op de hoogte is van de belastingteruggaaf en wie dat ook daadwerkelijk doet. De noodzaak van de les wordt dan duidelijk. De leerlingen die al eens belasting hebben teruggevraagd weten hoe het werkt en zijn ondersteunend tijdens de rest van de voorlichting. Zij kunnen het aan klasgenoten uitleggen, zo blijft de voorlichting voor hen zinvol. Daarbij is het leerzaam voor de leerlingen om uit te leggen, daar leren zij zelf ook van. Vul waar nodig informatie aan. ? Wie hebben er de afgelopen vijf jaar een bijbaantje gehad? (je kunt tot 5 jaar geleden geld terug vragen) ? Wie is er zich van bewust dat zij geld terug kunnen vragen? ? Wie heeft er al eens belasting teruggevraagd? Je DigiD aanvragen Een DigiD is een persoonlijk account waarmee je kunt laten zien op websites van de overheid dat jij het bent. Deze code heb je niet alleen nodig bij De Belastingdienst, maar ook bijvoorbeeld bij Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) of het Donorregister. Om je digitale aangifte te kunnen ondertekenen heb je een DigiD nodig. Let op: het duurt wel een paar dagen voor je een DigiD ontvangt! Wil je na afloop van de les ook actief met de leerlingen hun aangifte doen, zorg dan dat iedereen vooraf zijn DigiD regelt. TIP Gebruik de lesbrief DigiD Aanvragen uit de bijlage HET AANGIFTEFORMULIER [PREZI 5] OPMERKING Gebruik ter introductie het filmpje in de prezi-presentatie en laat de leerlingen hier lekker over discussiëren. Zet vervolgens zelf het aangifteprogramma aan en loop stap-voor-stap door de onderdelen. Let op Sinds 2011 bestaat het TJ-biljet niet meer. Belasting terugvragen doe je daarom via het standaard aangifteformulier. Stap 1 - Verzamel al je benodigdheden

• De jaaropgaven van al je werkgevers van het afgelopen jaar • Je adresgegevens en je Burger Service Nummer (BSN). Dit staat onder meer op je

jaaropgaaf en je paspoort • Een DigiD om je digitale aangifte te kunnen ondertekenen. Als je nog geen DigiD hebt,

vraag die dan eerst aan via www.digid.nl

8

Stap 2 – Download het Aangifteprogramma

• Download het aangifteprogramma op de website van de Belastingdienst of kies voor de vooraf ingevulde aangifte (log in met je DigiD)

• Stap 3 – Vul het aangifteformulier in

• Open het aangifteprogramma • Vul je gegevens in (nummer belastingconsulent hoeft niet) Zorg dat je je rekeningnummer goed invult!

• Kies: Loon, ziektewetuitkeringen, fooien en dergelijke • Vul de namen in van alle bedrijven waar jij je belasting van terug wilt vragen • Vul arbeidskorting, loonheffing en loon e.d. in. Deze kun je vinden op je jaaropgaaf • In principe ben je nu klaar. Als je aftrekposten hebt, zoals hoge ziektekosten of

studiekosten, of je ontvangt een uitkering dan kun je dat ook invullen • Klik op akkoord tot je bij Heffingskortingen komt. Vul de vragen in • Hierna volgt een overzicht. Bij Terug te krijgen zie je het geldbedrag waar je recht op

hebt. Dit is een voorlopige aanslag: dit betekent dat het nog kan veranderen • Je ontvangt thuis een brief met de voorlopige aanslag • Klik nogmaals op akkoord en verzend met je DigiD de aanvraag

Moeilijke woorden Terwijl je uitlegt komen er vaak vragen over de lastige woorden die langskomen in het aangifteprogramma. Gebruik hierbij de woordenlijst in de bijlage. Checken of de leerlingen goed hebben opgelet? Stel enkele gerichte vragen: ? Wie weet wat aftrekposten zijn? ? Wie weet wat heffingskorting betekent? ROND ´M AF [PREZI 6] Door na de voorlichting nogmaals te vragen wie er belasting gaat terug vragen is zichtbaar of de houding van de leerlingen is veranderd ten opzichte van het begin van de les. ? Heeft de les iets toegevoegd? ? Gaan leerlingen dit in het vervolg zelf doen? Het is nu de uitgelezen mogelijkheid om met de leerlingen in een computerlokaal aan de slag te gaan en ter plekke belasting terug te vragen. Dit kan meteen na de les, of kies er voor om dit een week later te doen wanneer iedereen de juiste benodigdheden mee heeft. Of nog beter: Hire The B-TEAM! TIP Op de website van The B-TEAM kun je de flyer downloaden, met handige tips en de juiste links. Print ‘m uit voor de leerlingen, zo kunnen ze ook zelf thuis aan de slag.

9

UITLEG: PREZI PRESENTATIE

Ter ondersteuning van deze les is een prezi presentatie ontwikkeld. Deze presentatie is online beschikbaar via onderstaande link. De onderdelen van deze presentatie worden hiernaast verder toegelicht. http://prezi.com/ludlnlpqj0kz/the-b-team-school/

10

UITLEG: PREZI PRESENTATIE

1. WELKOM EN INTRODUCTIE I love belastingaangifte! Wat zou jij doen met 250 L extra? 2. WIE ZIT ER ACHTER DIE BLAUWE ENVELOP? MAAK KENNIS MET DE BELASTINGDIENST Dankzij het heffen van belastingen kunnen sociale voorzieningen worden gefinancierd, zoals het onderwijs, de zorg, cultureel erfgoed en het treinverkeer. 3. HOEVEEL BELASTING BETAAL JE EIGENLIJK? Het belastingstelsel is net een taart! Hoe meer je verdient, hoe meer belasting je moet betalen. En die bodem? Dat is je heffingskorting. 4. HOE BETAAL JE BELASTING? Wie zorgt dat je belasting betaalt en hoe controleer je dat eigenlijk? 5. AAN DE SLAG MET HET AANGIFTEPROGRAMMA Tegenwoordig moet alles digitaal! Maar Dinie en Sandra kunnen het ook ☺ 6. ROND ‘M AF Les geslaagd?

11

BIJLAGEN

12

BIJLAGE: LESBRIEF DIGID AANVRAGEN #1 WAT IS DAT, EEN DIGID? Om je digitale aangifte te kunnen ondertekenen heb je een DigiD nodig. Een DigiD is een persoonlijk account waarmee je kunt laten zien op websites van de overheid dat jij het bent. Deze code gebruik je trouwens niet alleen bij de Belastingdienst, maar bijvoorbeeld ook bij DUO (voor studiefinanciering) en het Donorregister. Hieronder leggen we je stap voor stap uit hoe je jouw persoonlijke DigiD aan moet vragen. Let op: het duurt wel een paar dagen voor je een DigiD ontvangt!

ERRORRRRRR – De site doet het niet Doet de link naar de aanvraagpagina het niet op jouw computer? Dan is je browser waarschijnlijk aan een update toe. Sinds kort is DigiD namelijk overgestapt op nog meer betrouwbare beveiligingscertificaten die wat meer eisen stellen. Op http://g2.logius.nl kun je controleren of jouw browser recent genoeg is. Hier vind je ook terug hoe je ´m eventueel kunt updaten.

ERRORRRRRR - Gebruikersnaam of wachtwoord vergeten? Wat te doen als je al een DigiD code hebt maar je gebruikersnaam of wachtwoord bent vergeten?

Gebruikersnaam vergeten: Vraag dan opnieuw je DigiD aan zoals hierboven beschreven. Wachtwoord vergeten: Als je het wachtwoord bent vergeten en je de functie “wachtwoord Herstel” hebt geactiveerd dan kan je een nieuw wachtwoord aanvragen. Indien je dit niet hebt geactiveerd kun je opnieuw een DigiD code aanvragen volgens bovenstaande stappen.

13

BIJLAGE: LESBRIEF DIGID AANVRAGEN #2 AANVRAGEN VAN JE DIGID in 3 STAPPEN ���� STAP 1. Vul je gegevens in op www.digid.nl/aanvragen en kies een gebruikersnaam UITLEG Vul de gegevens in, waaronder je burgerservicenummer (BSN, staat op je identiteitskaart/paspoort), geboortedatum en postode. Vink “Ik accepteer de gebruikersvoorwaarden” aan en klik op “Verder”. Op de volgende pagina voer je jouw gebruikersnaam en wachtwoord in. OPTIE Vervolgens kun je ervoor kiezen om gebruik te maken van de sms-functie waarmee je nog meer overheidsdiensten online regelt. Je krijgt dan via een sms een code toegestuurd die je moet invullen. Dit is om te controleren of je mobiele telefoonnummer klopt. TIP Om te voorkomen dat je jouw wachtwoord in de toekomst nogmaals vergeet, kun je de functie “Wachtwoord Herstel” aanzetten. Hiermee maak je een nieuw wachtwoord aan indien je het een volgende keer vergeet. Je hoeft dan niet opnieuw een DigiD aan te vragen. Als je op “Aanvaarden” klikt, voltooi je jouw aanvraag. Onthoud je gebruikersnaam goed! ���� STAP 2. Wacht tot je de activeringscode per post hebt ontvangen (duurt een paar dagen) UITLEG De activeringsode ontvang je binnen vijf dagen per post. Zorg dus dat je minimaal vijf dagen voor de komst van The B-Team al een DigiD code hebt aangevraagd. Neem je DigiD code en jaaropgave mee op de dag dat The B-Team langskomt zodat je gelijk geholpen kan worden om dat lastige aangifteformulier digitaal in te vullen. ���� STAP 3. Activeer je DigiD met de activeringscode en je gebruikersnaam UITLEG Met de activeringscode en je gebruikersnaam activeer je jouw DigiD. TIP Je gebruikersnaam en wachtwoord zijn strikt persoonlijk. Bescherm deze gegevens daarom goed. DigiD en medewerkers van DigiD zullen nooit vragen om je gebruikersnaam, wachtwoord of activeringscode. Niet per e-mail, telefoon of op welke manier dan ook.

14

BIJLAGE: WOORDENLIJST Aftrekposten Dit is het bedrag dat je van je inkomen mag aftrekken voordat de belasting erover wordt berekend. Er zijn diverse aftrekposten, zoals (sommige) ziektekosten en studiekosten. TIP Klik hier voor het document Studiekosten & Scholingsuitgaven van De Belastingdienst. Algemene heffingskorting Over dit deel van het inkomen betaalt niemand belasting. Arbeidskorting Op je jaaropgaaf staat welk bedrag de arbeidskorting is. Wanneer je twee of meer baantjes hebt, kan maar één werkgever rekening houden met de arbeidskorting. Voor meer vragen hierover kun je contact opnemen met de Belastingdienst. Belastbaar inkomen Het belastbaar inkomen is alles wat je hebt verdiend over het afgelopen jaar waarover je inkomstenbelasting betaalt. BSN-nummer / sofinummer BSN staat voor Burger Service Nummer. Het wordt ook wel sofinummer genoemd. Dit nummer staat op je salarisstrook, je jaaropgaaf, je identiteitskaart of je rijbewijs. DigiD Een DigiD is een persoonlijk account waarmee je kunt laten zien op websites van de overheid dat jij het bent. Om je digitale aangifte te kunnen ondertekenen heb je een DigiD nodig. Zodra je een DigiD hebt ontvangen, kun je je DigiD activeren. Let op: het duurt wel een paar dagen voor je een DigiD ontvangt! Vraag ´m aan via www.digid.nl Jaaropgaaf Een jaaropgaaf ontvang je elke keer in januari of februari van het bedrijf waar jij werkt. Je hebt je jaaropgaaf nodig om belasting terug te kunnen vragen. Je ontvangt je jaaropgaaf maar één keer per jaar. Bewaar hem dus goed. Loonheffing Loonheffing is de ingehouden belasting die je terug kunt vragen. Loonheffing kan ook als loonbelasting en premies volksverzekeringen op je jaaropgaaf staan. Loon e.d. Dit zie je staan in het aangifteprogramma. In dit vakje moet je het totale bedrag aan loon invullen dat je in dat jaar hebt ontvangen. Studenten- en Scholierenregeling Je werkgever kan ervoor zorgen dat je geen of minder belasting hoeft te betalen. Je krijgt dan je brutoloon uitbetaald en betaalt dus geen belasting. Als je gebruik wilt maken van deze regeling, dan moet je de regeling samen met je werkgever treffen. Je mag maar bij één werkgever tegelijk gebruik maken van deze regeling. Studiefinanciering Als je studeert, ontvang je van DUO/IB-Groep studiefinanciering. Studiefinanciering is géén inkomen. Je kunt hier dus ook geen belasting over terugvragen.