2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

70

description

Të dhëna për punësimin në Kosovë

Transcript of 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

Page 1: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi
Page 2: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi
Page 3: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

Editor : Shpetim KALLUDRA, Shef i Sektorit

Sektori për Analiza ne Tregun e Punës, DPP/MPMSShpë[email protected]

Hafiz LEKA, Kryesues

Divizioni i Punësimit, DPP/[email protected]

Jehona Namani-REXHA, Kryesuese

Divizioni i Aftësimit Profesional, DPP/[email protected]

Konsulent Behxhet Gaxhiqi, Keshilltar ne MPMS

Përgjegjës Defrim RIFAJ, Drejtor

Departamenti i Punës dhe PunësimitDë[email protected]

FalënderojmëQendrat Rajonale te Punësimit dhe Zyrat Komunale te PunësimitQendrat e Aftësimit Profesional

Adresa Ministria e Punës dhe Mirëqenies SocialeRr. UÇK-se Nr.110000 Prishtinë, Kosovë

Botuesi Ministria e Punës dhe Mirëqenies SocialeData e botimit: Prill 2012©: Departamenti i Punës dhe Punësimit /MPMS

Page 4: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

Përmbajtja FaqeHARTA E KOSOVËS 5SHKURTIMET 6LISTA E TABELAVE 7LISTA E FIGURAVE 8PËRMBLEDHJE 9

1 Hyrje 121.1 Objektivat dhe Metodologjia 12

2 Papunësia e Regjistruar 132.1 Regjistrimi i papunësisë sipas kualifikimeve 142.2 Regjistrimi i papunësisë sipas moshe 152.3 Regjistrimi i papunësisë sipas etnitetit 152.4 Regjistrimi i papunësisë sipas gjinie 162.5 Zhvillimet Rajonale 182.6 Shkalla e Papunësisë në Raport me Stafin / Kapacitetet Rajonale 19

3 Vendet e lira te Punës 213.1 Vendet e lira 223.2 Vendet e lira sipas Sektorit 223.3 Vendet e lira sipas Kualifikimit 233.4 Vendet e lira sipas Rajonit 24

4 Punësimet e ndërmjetësuara 254.1 Punësimet sipas Sektorit 264.2 Punësimet sipas Kualifikimeve 274.3 Punësimet sipas Moshës 294.4 Punësimet sipas Etnitetit 304.5 Punësimet sipas Gjinisë 304.6 Punësimet sipas Rajonit 31

Aneks A Punësimi i shtetasve te huaj ne Kosovës 32Aneks B Projektet e realizuara të punësimit 36

5 Aftësimet Profesionale 425.1 Aftësimet profesional 425.2 Aftësimet sipas Moshës 425.3 Aftësimet sipas Etnitetit 445.4 Aftësimet sipas Gjinisë 445.5 Aftësimet sipas Rajonit 45

Aneks C Projektet e realizuara gjate vitit 2010 ne DAP 46Aneks D Aftësimi profesional për punëkërkuesit e zonave veriore të Shqipërisë 50Referencat 51Aneks E Treguesit e Tregut të Punës 53

E.1. Vlerësimet e Popullatës 54E.2. Skenarët mbi Punësimin dhe Papunësinë 55

Aneks F Të dhëna dhe diagrame për punësimin 57F.1. Papunësia Rajonale & Performanca e SHP 57F.2. Kërkesa për Fuqi Punëtore: Vendet e lira & Punësimet 59F.3. Të dhënat e Performancës se ShP 62F.4. Gjinia – Kualifikimet – Mosha 62F.5. Regjistrimi sipas Etnitetit 63F.6. Të regjistruarit me Aftësi të Kufizuara 64

Definicionet 65

Page 5: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 5

HARTA E KOSOVËS

Departamenti i Punës dhe Punësimit

Zyrat e Punësimit

Qendrat e Aftësimit Profesional në Kosovë

Page 6: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

6 | Raporti Vjetor 2011

SHKURTESAT

DPP Departamenti i Punës dhe Punësimit

DMS Departamenti i Mirëqenies Sociale

DP Divizioni i Punësimit

ONP/ILO Organizata Ndërkombëtare e Punës/Zyra Ndërkombëtare e Punës (ILO)

ONM Organizata Ndërkombëtare e Migrimit (IOM)

FMN/IMF Fondi Monetar Ndërkombëtar

MBPZhR Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural

MKRS Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve

MEF Ministria e Ekonomisë dhe Financave

ZKP Zyra Komunale e Punësimit

MASHT Ministria e Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë

MPMS Ministria e Punës dhe e Mirëqenies Sociale

MTI Ministria e Tregtisë dhe Industrisë

QRP Qendra Rajonale e Punësimit

ESK/SOK Zyra e Statistikave të Kosovës

UNDP Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim

QAP Qendra për Aftësim Profesional

DAP Divizioni për Aftësim Profesional

BB Banka Botërore

MPÇSHB Ministria e Punës, Çështjeve dhe Shanseve te Barabarta

AESh Anketa e Ekonomive Shtëpiake

HZhNJ Hulumtimi i Zhvillimit Njerëzor

SNKA/ISCEDStandardi Ndërkombëtar për Klasifikimin e Arsimimit

SNKP Standardi Ndërkombëtar për Klasifikimin e Profesioneve

AFP Anketa e Fuqisë Punëtore

SNKAE Standardi Ndërkombëtar për Klasifikimin dhe Aktiviteteve Ekonomike

Page 7: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 7

LISTA E TABELAVE

Përmbajtja FaqeTabela 1 Papunësia 2011 (Hyrje, Dalje, Rritje) 13Tabela 2 Papunësia sipas Kualifikimeve 14Tabela 3 Papunësia sipas Moshës 15Tabela 4 Papunësia sipas Etnitetit 15Tabela 5 Papunësia sipas Gjinisë 16Tabela 6 Hyrjet e Papunësisë sipas Rajonit 18Tabela 7 Papunësia sipas Proporcionit të Stafit 19Tabela 8 Vendet e Lira sipas Kualifikimeve 23Tabela 9 Vendet e Lira sipas Rajoneve 24Tabela 10 Punësimet, Vendet e lira, Shkallët 25Tabela 11 Punësimet sipas kualifikimeve / Punësimet-Shkallët 27Tabela 12 Punësimet sipas Moshës 29Tabela 13 Punësimet sipas Etniteteve 30Tabela 14 Punësimet sipas Gjinisë 30Tabela 15 Punësimet sipas Rajoneve 31Tabela 16 Trajnimet Profesionale sipas Kualifikimeve 42Tabela 17 Trajnimet Profesionale sipas Moshës 43Tabela 18 Trajnimet Profesionale sipas Etnitetit 44Tabela 19 Trajnimet Profesionale sipas Gjinisë 44Tabela 20 Trajnimet Profesionale sipas Rajoneve 45Tabela 21 Pasqyra e Papunësisë 54Tabela 22 Skenari A 55Tabela 22 Skenari B 55Tabela 23 Pasqyra Rajonale e Papunësisë 57Tabela 25 Punësimet sipas Sektorit / SNKAE 59Tabela 26 Vendet e Lira sipas Sektorit / SNKAE 59Tabela 27 Treguesit e Brendshëm të Performancës Gjinia / Kualifikimi / Mosha 62Tabela 28 Regjistrimi sipas Etnitetit / Shqiptar 63Tabela 29 Regjistrimi sipas Etnitetit / Serb 63Tabela 30 Regjistrimi sipas Etnitetit / Minoritete tjera 64Tabela 31 Regjistrimi sipas Etnitetit / Të gjitha Minoritetet 64Tabela 32 Të regjistruarit me Aftësi të Kufizuara 64

Page 8: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

8 | Raporti Vjetor 2011

LISTA E FIGURAVE

Përmbajtja FaqeFigura 1 Shkalla e Rritjes së Regjistrimeve 13Figura 2 Rritja e regjistrimeve sipas Kualifikimeve 14Figura 3 Shkalla e Rritjes / Mosha 15Figura 4 Shkalla e Rritjes sipas Etnitetit 15Figura 5 Dalja Proporcionale sipas Gjinisë 17Figura 6 Shkalla e Rritjes sipas Rajonit 18Figura 7 Dalja në Raport me Stafin 19Figura 8 Dalja në Raport me Stafin 19Figura 9 Shërbimet e Punësimit 21Figura 10 Vendet e Lira 22Figura 11 Vendet e Lira sipas Sektorëve Ekonomik 22Figura 12 Vendet e Lira sipas Pronarit 23Figura 13 ShVL sipas Kualifikimeve 23Figura 14 ShVL sipas Rajonit 24Figura 15 ShVLS sipas Rajonit 25Figura 16 Punësimet 25Figura 17 Punësimet sipas Sektorit 26Figura 18 Punësimet sipas Pronarit 27Figura 19 Punësimet Rate sipas Kualifikimeve 28Figura 20 SHPVL sipas Kualifikimeve 28Figura 21 Shkalla e Punësimit sipas Moshës 29Figura 21a Shkalla e Daljeve sipas Moshës 29Figura 22 Shkalla e Punësimit sipas Etnitetit 30Figura 23 Shkalla e Punësimit sipas Rajonit 31Figura 24 Shkalla e Punësimit sipas Stafit 31Figura 25 Pjesëmarrësit e Aftësimeve Profesionale 42Figura 26 Shkalla e Aktivizimit sipas Kualifikimeve 43Figura 27 Shkalla e Aktivizimit sipas Moshës 43Figura 28 Shkalla e Aktivizimit sipas Etnitetit 44Figura 29 Shkalla e Aktivizimit sipas Gjinisë 44Figura 30 Shkalla e Aktivizimit sipas Rajoneve 45Figura 31 Hyrja sipas Gjinisë 60Figura 32 Daljet sipas Gjinisë 60Figura 33 Punësimet sipas Gjinisë 60Figura 34 Punësimet sipas Sektorit 61Figura 35 Punësimet sipas Pronarit 61Figura 36 Grupet me Përparësi për Punësim Të Rinjtë dhe të Pakualifikuarit 61

Page 9: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 9

PËRMBLEDHJE EKZEKUTIVE

Me gjithsejtë 325.261 persona të regjistruar si të papunë në shërbimet publike të

punësimit në Kosovë deri në fund të vitit 2011 – duke përfaqësuar një rënie për -3.0%

krahasuar më vitin 2010. Ngjashëm me vitin paraprak, të regjistruarit e papunë paraqesin një

shkallë të regjistrimit të papunësisë mesatarisht rreth 35-39% nga popullata ekonomikisht

aktive.

Mbi 93.8% e të papunëve të regjistruar janë të papunë afatgjatë (12 muaj +).

Afërsisht 48.6% nga të regjistruarit si të papunë janë femra. Nëse krahasojmë më 2010,

numri i femrave të regjistruara është ne rënie me rreth -1.8%.

Afro 60% e të regjistruarve si të papunë i referohen nivelit të kualifikimeve për nga arsimimi

si të “pa kualifikuar”. Numri i të papunëve nga ky grup i kualifikimeve është ne rënie me rreth

-2.6%. Më shumë sesa 72 % e të gjithë të regjistruarve si të papunë i përkasin një niveli të

arsimimit nën shkollë të mesme.

Grup moshat e reja, prej 15-24 vjeçar, përballen me shkallen më të lartë të hyrjeve në

papunësi prej 0.7%. Grupi më i vjetër për nga mosha në vitin 2011 madje paraqet rënie në

papunësi me rreth -7.9%.

Në mesatare, një zyrtar punësimi në Kosovë në vitin 2011 është dashur të kujdeset për 1787

të papunë. Kjo është më shumë se 12 herë, sesa mesatarja Evropiane. Qendra Rajonale për

punësim në rajonin e Prizrenit vazhdimisht pësojnë nga papunësia më e lartë (më e keqe)

për staf, ndjekur nga zyrat në rajonin e Mitrovicës (me 2505:1 respektivisht 2389:1) . Rajonet

me shkallën më të ulët (më të mirë) të papunësisë për staf në vitin 2011 janë prapë Gjilani

(1113:1) dhe Prishtina (1463:1).

Në vitin 2011 shërbimet publike te punësimit (ShPP) në Kosovë kane krijuar 9776 vende

të lira të punës te akumuluara për një vit. Krahasuar me 2010 kemi një ngritje prej më

shumë se 21.6%. Brenda një periudhe 12 mujore, ka qenë një vend i lirë në dispozicion për

rreth 33 të papunë (44 në vitin 2010). Duke pasur parasysh mesataren mujore atëherë do të

kemi një përshtypje më realiste për situatën. Sipas statistikave çdo muaj më shumë se 399

të papunë është dashur të konkurrojnë për 1 vend të lirë pune të ofruar.

Page 10: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

10 | Raporti Vjetor 2011

Sa i përket sektorit sipas pronësisë, 33% e të gjitha vendeve të lira ishin ofruar nga sektori

publik, mirëpo 67% në sektorin privat.

Sa u përket sektorëve ekonomike, kërkesa në sektorin terciar (shërbimet) ka pasur rritje deri

në 67%, derisa sektori sekondar (prodhimi) akoma mbulon 28% të të gjitha vendeve të lira

ndërsa sektori primar mbulon me 5% te te gjitha vendeve te lira.

Në mesatare numri i përgjithshëm i vendeve të lira të krijuara për të dy grupet e papuna të

niveleve të kualifikimit më të lartë ka ngritje prej 2.7% ne 6.2%, ndërsa vendet e lira sipas

kualifikimi universitar kane rritje prej 33.8% ne 36.3% për ketë periudhe raportuese.

Në krahasim me rajonet tjera, shkalla më e lartë e regjistrimit të vendeve të lira (ShRVL) në

vitin 2011 ishte raportuar nga zyrat e rajonit te Gjilanit (4.3%) dhe Pejës (3.6%).

Në vitin 2011 zyrat e shërbimit publik të punësimit kanë realizuar 7484 punësime të

drejtpërdrejta të personave të regjistruar si të papunë në vende të reja punë. Krahasuar më

numrin e përgjithshëm të punësimeve në vitin 2010, ky rezultat paraqet një ngritje prej rreth

10.3%. Duke iu referuar punësimeve në vitin 2011 me numrin e personave që aktualisht

janë të regjistruar si të papunë, rezultatet rrjedhëse për shkallën 12 mujore të punësimit

(ShP) prej rreth 2.3%.

Afërsisht 33% nga të gjithë të punësuarit i janë referuar sektorit publik dhe 67% sektorit

privat. Duke dalluar sektorët ekonomik, mbi 63% nga të gjitha punësimet në vitin 2011 i

referohen sektorit terciar (të gjitha shërbimet).

Rreth 68% nga të gjithë të papunët të punësuar në vende të reja pune ishin meshkuj, duke

përfaqësuar kështu një shkallë punësimi prej 2.96%, dhe rreth 32% ishin femra, duke

përfaqësuar kështu një shkallë punësimi prej 1.46%.

Përkundër shifrave absolute numri më i lartë i punësimeve i referohet nivelit të kualifikimeve

“sh. mesme” me 2942 te punësuar, pastaj te “pakualifikuar” me 2717 persona si dhe me

universitet me 1011 te punësuar. Kualifikim më të lartë (Universitet dhe shk. lartë) prapë

arrijnë shkallë të punësimit të mbledhur për 12 muaj (ShP) mbi mesataren kosovare prej

2.0% në vitin 2011, derisa grupet nën kualifikimin e lartë mbeten më poshtë. Realisht te

Page 11: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 11

punësuarit me kualifikim universitar arrijnë shkalle punësimi prej 25.8%, qe do te thotë se

kualifikimi sa me i larte punësimi është me i madhe.

Ndryshe nga periudhat e mëhershme raportuese, rezultatet e arritura për serbët e Kosovës,

edhe ketë vit janë nën mesataren Kosovare me shkalle punësimi prej 2.10%: Derisa

shqiptarët arrijnë shkallë punësimi prej rreth 2.20%, dhe minoritetet tjera te Kosovës arrijnë

shkallë punësimi prej 3.0%.

Gjithsejte 3449 Hyrje ne trajnime kanë qenë gjatë vitit 2011, të cilët si të papunë kanë marrë

pjesë në Aftësim Profesional (AP). Krahasuar me vitin 2010 numri i pjesëmarrësve në

Aftësim Profesional është përballur me ngritje me rreth 4.3%. Duke iu referuar numrit të

përgjithshëm të pjesëmarrësve në AP (përkatësisht hyrjet) në vitin 2011 me numrin mesatar i

të regjistruarve si të papunë në këtë kohë, rezulton në shkallë aktivizimi 12 mujore (ShA) prej

rreth 1.03% - duke pasur kështu nje ngritje prej 0.98% sa ishte në vitin 2010.

Megjithatë ngritja e grupit të femrave me rreth 46% është trend pozitiv në raport me

pjesëmarrjen e meshkujve prej rreth 54%. Rrjedhimisht pjesa e femrave në të gjitha

kapacitetet e AP-së ka treguar rritje prej 0.99% sa ishte në vitin 2010 deri në 0.94% në vitin

2011. Derisa shkalla e aktivizimit tek meshkujt (ShA) ka pasur ngritje deri në rreth 1.07%

Sa i përket pjesëmarrjes në Aftësimin Profesional sipas moshës, paraqitet një ngritje e

kapaciteteve në shkallën e aktivizimit për gjithë të papunët në moshën 15-24 ngritja është

deri ne 1.66%, mandej 25-39 paraqet ne mënyre konstante e cila është 0.88%, pastaj 40-54

tregon rënie prej 0.54% sa ishte vitin e kaluar ne 0.50%.

Përfaqësimi i personave te pakualifikuar prej 60% nga të gjithë të papunët – vetëm 26% prej

të gjithë pjesëmarrësit e trajnimit i referohen këtij niveli të kualifikimit. Shkalla e aktivizimit e

të papunëve të pakualifikuar ka ngritje deri ne 0.5% gjate kësaj periudhe raportuese, ne vitin

2010 ishte 0.24%, derisa në disproporcion me kufizimet ekzistuese të punësimit shkalla e

aktivizimit e të papunëve me diplomë universiteti ka mbetur ne vlera konstante 12.5% në të

njëjtën kohë te 2011-es.

Page 12: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

12 | Raporti Vjetor 2011

1. Hyrje

Në vazhdimësi që prej 2003, raporti vjetor i DPP-së 2011 adreson çështje që ndërlidhen me punën dhepunësimin në Kosovë. Vëmendje e veçantë i është kushtuar performancës së aktiviteteve që janëndërmarrë nga Departamenti i Punës dhe Punësimit (DPP) të Ministrisë për Punë dhe Mirëqenie Sociale(MPMS) – përkatësisht Divizioni i saj për Punësim dhe Divizioni për Aftësim Profesional.

1.1. Objektivat dhe Metodologjia

Raporti i tanishëm paraqet, aq sa është e mundur, strukturën socio-demografike si dhe zhvillimin epapunësisë së regjistruar, ndërmjetësimin e punësimit dhe aftësimin profesional. Fokusi, në formëdominonte, është i drejtuar në zhvillimin e shifrave të brendshme dhe indikatorët e brendshëm tëperformancës, duke krahasuar shifrat dhe zhvillimet e vitit 2011 me rezultatet e vitit 2010, dhe pjesërishtme vitet paraprake. Prandaj shifrat e përdorura në këtë raport kryesisht u referohen të dhënave tëmbledhura nga zyrtarët e statistikave të Zyrave Komunale të Punësimit (ZKP), zyrat përkatëse të QendraveRajonale për Punësim (QRP) dhe Qendrave për Aftësim Profesional (QAP).

Në llogari të kësaj, DPP-ja ka zhvilluar formularët e të dhënave, duke mbuluar regjistrimin, vendet e lira,punësimet dhe aftësimet profesionale, aq sa ka qenë e mundur edhe duke i ndarë për nga gjinia,kualifikimi, mosha, etniteti, rajoni, sektori i aktivitetit, sektori sipas pronësisë etj. Zyrtarët e statistikavenga DPP-ja kanë dëshmuar, krijuar dhe proceduar të dhënat me qëllim të përgatitjes së raporteve mujore,të cilat janë bazë për raportin vjetor të DPP-së.

Aq sa ka qenë e nevojshme, sa u përket përcaktuesve të jashtëm të tregut të punës, siç është popullata,popullata me moshë punuese, popullata aktive dhe punësimi, raporti i referohet hulumtimit sekondar nëbazë të burimeve jashtë Kosovës dhe burimeve ndërkombëtare – si dhe në rezultatet e veta të hulumtimitprimar.

Objektivat kryesore të këtij raporti janë për mbështetjen e procesit të vendim marrjes dhe dizajnimit tëpolitikave brenda MPMS-së, veçanërisht nga Ministri dhe këshilltarët e tij, Zëvendës-Ministri, Drejtori iDPP-së si dhe kryesuesit e Divizionit të Punësimit dhe DAP-së. Për më tepër ka për qëllim që të japëinformata transparente në lidhje me zhvillimin e punës dhe punësimit në për bartësit kosovar dhendërkombëtar me rëndësi si dhe për publikun e gjerë sipas interesimit, duke:

Paraqitur dhe analizuar strukturat dhe faktet e papunësisë në Kosovë dhe rajonet e saj në veçanti sa upërket aspekteve socio-demografike, gjinisë, kualifikimeve, moshës dhe etnitetit.

Analizimi i vendeve të lira të ofruara dhe punësimet e realizuara, përmes shërbimeve kosovare tëpunësimit, sa u përket aspekteve socio-demografike si dhe aspektet strukturale të anës kërkuese, siçjanë sektorët sipas aktivitetit dhe pronësisë.

Nënvizimi i strukturave të pjesëmarrësve dhe rezultati i aftësimit profesional si masë për të avancuarmundësinë e punësimit për të regjistruarit si të papunë.

Duke ju referuar, aty ku është e mundur, analizat e pranuara ndërkombëtarisht dhe indikatorët ekrahasueshëm përcaktuar nga Euro Stat, ILO apo “Praktikat e përgjithshme” Evropiane.

Puna dhe punësimi është tema më serioze sa i përket gjendjes së zhvillimit në Kosovë.

Page 13: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 13

2. Papunësia e regjistruar

Akumulimi prej 325.261 personash të regjistruar si të papunë nga shërbimet publike të

punësimit (ShPP) të Kosovës deri në fund të vitit 2011. Të dhënat e paraqitura tregojnë rënie

për herë te dytë prej -3.0% për 12 muaj, gjë që është indikator mjaft domethënës duke

krahasuar me rezultatet e rritjes për 12 muaj nga viti 2009, mirëpo ende shumë më poshtë sesa

rezultatet nga vitet tjera pararendëse (shiko fig.1).

Hyrja e akumuluar për 12 muaj në papunësi ka ngritje mjaft modeste vetëm për 1.06%,krahasuar me rezultatet e vitit 2010, në të njëjtën kohë po ashtu edhe dalja e akumuluar epapunësisë ka treguar ngritje te theksuar me më shumë se 27.9%.

Sa u përket të dyjave, shkallës së

hyrjeve dhe asaj të daljeve (shiko

tabelën 1) e cila konfirmon trendin e

përgjithshëm të tregut të punës që

prej vitit 2006.

Duke treguar një qarkullim të ulët

dhe dinamikë të kufizuar të krijimit të vendeve të punës dhe të ri integrimit të të papunëve në

punësim.

Afërsisht 93.8% e të gjithë të papunëve të regjistruar janë regjistruar për më shumë se 12 muaj

ndërsa nëse kalkulojmë papunësinë afatgjate te regjistruar me shume se 36 muaj atëherë

konsiderojmë se 81.7% janë te regjistruar si te papune (definicionet). Papunësia afatgjate është

rritur dhe mbetet si problemi qendror në tregun kosovar të punës.

8.2%9.7%

6.7%5.7%

2.4%2.6%

0.4% 0.9%

-1.1%

-3.0%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fig.1. Shkalla e Regjistrimeve

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hyrjet 12 mujore 30327 23279 21979 19462 19914 20125

ShH mesatarja mujore 0,78% 0.58% 0.55% 0.35% 0.49% 0.50%

Daljet 12 mujore 22691 14710 20632 16509 23549 30124

ShD mesatarja mujore 0,58% 0.37% 0.51% 0.41% 0.58% 0.75%

Rritja 12 mujore 2,4% 2.6% 0.4% 0.9% -1.1% -3.0%

Tabela 1: Papunësia

Page 14: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

14 | Raporti Vjetor 2011

2.1. Papunësia e regjistruar sipas kualifikimeve

Krahasimi i niveleve tëkualifikimit me 195.394persona, të papunë të“pakualifikuar” (ISCED 0-2)në vitin 2011 akoma paraqetproporcionin më të lartë tënumrit të përgjithshme të tëpapunëve (60%) si dheshkallën në regjistrime (-2.6%).

Në të njëjtën kohë ky nivel i kualifikimeve prapë paraqet numrin më të lartë të regjistrimeve tëreja (9022 persona), duke pasur renie nga një pjese mesatarisht -9.77% nga numri ipërgjithshme i hyrjeve ne raport me hyrjet e vitit te kaluar ( tabela.2 si dhe fig. 2).

Po ashtu grupi tjetër i kualifikimit, të papunët në nivelin si “Gjysme kualifikuar” paraqet rënie prej(-6.1%) ne raport me vitin paraprak, kurse grupi i “kualifikuar”, paraqet një rënie në numër tëregjistrimeve (-4.0%), çka me siguri i referohet gjithashtu edhe ndryshimeve administrative sa upërket definicioneve institucionale të niveleve të kualifikimit.

Përkundër një korrelacioni linear qëmbetet sa i përket niveleve të kualifikimitdhe rritjes së papunësisë (fig. 2), njëshikim më i afërt i rezultatit te shifrave nëvitin 2011, sikurse edhe në 2010, paraqitetnë vazhdimësi segmentimi i tregut kosovartë punës.

Veçanërisht një krahasim proporcional idaljeve sipas kualifikimeve mund të theksojë relacionin më të drejtpërdrejt të niveleve tëkualifikimit dhe riintegrimin e mundshëm në punësim (fig. 2 dhe tabela 2). Kualifikimet sa me tëtë larta të jenë (“shkollë e lartë” dhe “universitet”) përballen me: shkallën më të lartë të hyrjesmesatare mujore si dhe mesataren më të lartë të daljeve mujore, duke treguar dinamikë mbiproporcionale të tregut të punës, përkatësisht rrezik më të ulët për të mbetur të papunë (afatgjatë).

Duke pasur kontrast veçanërisht tek të papunët në tri nivelet më të ulëta të kualifikimit qëpësojnë nga kombinimi i të dyjave – rritjen në regjistrime dhe dinamikë të ulët sa i përketrrjedhës së tregut të punës. Përveç kapaciteteve të kufizuara të absorbimit të ekonomisëKosovare, kosovarët me kualifikim të lartë me siguri përballen me kërkim (grupet e reja për ngamosha) dhe nuk përputhen përkatësisht papunësia teknologjike (personat më të vjetër), derisapapunësia e grupeve me kualifikim më të ulët mund të duket si dominuese për nga struktura.

Kualifikimi ISCEDPapunësia eRegjistruar %

Hyrjet12

mujore

Daljet12

mujore

ShHmesatarja

mujore

ShDmesatarja

mujorePakualifikuar 0-2 195394 60 9022 14337 0.37% 0.60%Gjysme kualifikuar 3 11831 4 478 1241 0.33% 0.84%Kualifikuar 3a 27214 8 777 1916 0.23% 0.57%Shkolla e mesme 3c 84597 26 7018 10295 0.67% 0.98%Shkolla e lartë 4 2002 1 159 312 0.63% 1.24%Universitet 5a+ 4223 1 2671 2023 5.67% 4.30%

Tabela 2:Papunësia sipas kualifikimeve

Pa-kualifik.-2.6%

Gjysme-kualifik.-6.1%

Kualifikuar-4.0%

Sh.mesme-3.7%

Sh. lartë-7.1%

uni18.1%Fig.2. Rritja e regjistrimeve sipas kualifiimeve

Page 15: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 15

2.2. Papunësia e regjistruar sipas moshe

Sa i përket papunësisë sipasmoshës, shumica e të papunëve(142276) në shifra të akumuluaraende i referohen moshës prej 25-39vjeçar ose 44%. Megjithatë, njëkrahasim i drejtpërdrejt i shifravetotale sipas moshës pësojnë nganumri i ndryshëm i viteve sa i përket mbulueshmërisë në ndonjë grup moshe.

Sikurse në vitet paraprake presioni më i larti sa ipërket papunësisë është prapë grupi më i ri për ngamosha, në veçanti sa i përket ngritjes në regjistrime(+0.7%) dhe shkalla e hyrjes (shiko tabelën 3 dhefig. 3).

Ndryshe nga tendencat e përgjithshme, mirëpoduke e konfirmuar sipas rezultateve të vitit 2010, tëpapunët e moshave 25-39 pastaj 40-54 si dhe 55-64 vjeçar prapë pësojnë nga një rënie në regjistrime, e cila është (-3.9%, -5.7% dhe -7.9%) nëvitin 2011 (shiko fig. 3).

2.3. Papunësia e regjistruar sipas etnitetit

Një prezantim i regjistrimit sipasetnitetit me prioritet të veçantë, meqëllim që të krahasohen zhvillimetnë formë krahasuese sa i përketqasjes së minoriteteve në shërbimetkosovare të punësimit.

Shkalla e regjistrimeve gjate vitit 2011 paraqetrezultate ne rënie për te gjithë te regjistruarit site papune ne përjashtim te minoriteteve tjera tecilët marrin pjese me 0.4%.

Komuniteti serb pëson rënie prej rreth -1.6% poashtu te gjitha minoritetet te regjistruara me-0.9%, kurse për shqiptarët e regjistruar rënia neregjistrime është me e theksuara prej rreth-3.2% (shiko fig. 4).

Mosha Papunësia eregjistruar %

Hyrjet12

mujore

Daljet12

mujore

ShHmesatarja

mujore

ShDmesatarja

mujore15-24 107122 33% 7697 6917 0.60% 0.54%25-39 142276 44% 8279 14062 0.47% 0.79%40-54 59995 18% 3117 6753 0.41% 0.90%55-64 15868 5% 1032 2392 0.51% 1.19%Tabela 3: Papunësia sipas Moshës

Etniteti Papunësia eregjistruar %

Hyrjet12

mujore

Daljet12

mujore

ShHmesatarja

mujore

ShDmesatarja

mujoreShqiptar 295550 91% 17833 27683 0.49% 0.76%Serbë 12810 4% 919 1130 0.59% 0.72%Minoritetet 16901 5% 1373 1311 0.67% 0.64%Gjithë Minoritetet 29711 9% 2292 2441 0.64% 0.68%Tabela 4:Papunësia sipas Etnitetit

0.7%

-3.9%-5.7%

-7.9%

15-24 25-39 40-54 55-64

Fig.3: Shkalla e rritjes 12 mujoresipas moshes

Shqiptarë,-3.2%

Serbë,-1.6%

Min. tjera,0.4%

Gjithë min.-0.9%

-4.0%

-3.0%

-2.0%

-1.0%

0.0%

1.0%

Fig.4. Shkalla e rritjes 12 mujore sipas Etnitetit

Page 16: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

16 | Raporti Vjetor 2011

Përveç kësaj minoritetet kosovare arrijnë rezultate te ngjashme proporcionale sa i përketmesatares së shkallës së hyrjes mujore (shih. tab. 4 dhe fig. 4). Në një aspekt shkallët më tëulëta të hyrjes dhe shkallët me te larta te daljes në këtë rast në formë pozitive tregojnë progresine vazhdueshëm në përfshirjen e minoriteteve dhe në veçanti pranimin në shkallë të gjerë tëshërbimeve të ofruara minoriteteve.

Mirëpo komuniteti serb gjendet në vlerat negative të shkallës se rritjes 12 mujore, (-1.6%) (shihfig. 4).

Në anën tjetër, minoritetet e Kosovës përballen me vlera te baraspeshuara në dalje ngapapunësia. Ndryshe nga periudhat e mëparshme raportuese, në vitin 2011 shkalla e daljespërkatëse është madje nën rezultatet e arritura nga mesatarja kosovare (tab. 4, krahasoniRaportin Vjetor DPP 2010).

2.4. Papunësia e regjistruar sipas gjinisë

Në fund të vitit 2011numri i përgjithshëmi personave tëregjistruar si tëpapunë nëshërbimet publike tëpunësimit nëKosovë, përbëhejprej 157.922femrave dhe167.339 meshkujve.Derisa numri ifemrave tëregjistruara është nerënie me -1.8% gjatë vitit 2011, numri i meshkujve të regjistruar si të papunë në mënyrë nënproporcionale ka rënie me rreth -4.1%.

Megjithatë, zbrazëtia e gjithmbarshme gjinore është me vlere te vogël prej 2.3 pika përqindjeje(pp) në shkallën e rritjes në vitin 2011 paraqet një rënie të vazhdueshme (tab. 5). Për më tepërtek femrat e papuna në formë nën proporcionale realizohet nga një ngritje e shkallës së daljevenga papunësia.

Si rrjedhojë pjesa e femrave në daljet e gjithmbarshme në vitin 2011 është rritur në një nivel prejmë shumë se 43.3% (krahaso fig. 5).

2009 2010 2011Femra Meshkuj Femra Meshkuj Femra Meshkuj

Shkalla Mujore e Hyrjeve 0.50% 0.58% 0.52% 0.47% 0.52% 0.48%

Shkalla Mujore e Daljeve 0.34% 0.43% 0.53% 0.63% 0.67% 0.82%

Rritja 12 Mujore 3011 -58 -275 -3360 -2934 -7065

Shkalla e Rritjes 12 mujore 0.90% 0.03% -0.2% -1.9% -1.8% -4.1%

Papunësia 161131 177764 160856 174404 157922 167339

Proporcioni 47.5% 52.5% 48.0% 52.0% 48.6% 51.4%

Rritja 12 mujore e të pakualifikuarave 2.3% 0.1% -0.6% -2.6% -1.6% -4.1%

Regjistrimi i të pakualifikuarve 116269 87495 115526 85183 113722 81672

Proporcioni i të “pakualifikuarve” 57.1% 42.9% 57.6% 42.4% 58.2% 41.8%

Rritja 12 mujore e 15-24 3.1% 1.4% 3.3% 1.5% 2.1% -0.6%

Të regjistruar 15-24 50404 53492 52071 54271 53172 53950

Proporcion 15-24 48.5% 51.5% 49.0% 51.0% 49.6% 50.4%

Tabela 5: Papunësia sipas Gjinisë

Page 17: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 17

Duke marrë në konsideratë relacionin e divergjencave gjinore me “rrezikun” grupet e të rinjve(15-24) dhe të pakualifikuarve të papunë, ekziston një zhvillim negativ.

Sa i përket shifrave të meshkujve të papunë të të njëjtit grup moshe (15-24) pësojnë rënie prej1.5% ne -0.6%, si dhe femrave të papuna më të reja në moshë, në vitin 2011 të rejat e papunapërfitojnë nga një shkallë ne rënie te regjistrimeve prej 3.3% në 2.1% (tabela.5)

Një vështrim në nivelet e kualifikimit sipas gjinisë paraqitet një zbrazëti e reduktuar gjinore, e cilaështë e bazuar në një shkallë në rënie për femrat e pakualifikuara në njërën anë, dhe një rritjenë shkallë të rritjes së regjistrimeve për meshkujt e papunë të pakualifikuar në anën tjetër.

Sa u përket femrave të papuna të pakualifikuara vlen të përmenden prapë procedurat qëaplikohen për asistencë sociale, e cila në Kosovë u jepet më shumë se 40.000 familjeve. Njëkërkesë bazike për këtë është që të dëshmohet se nuk marrin të ardhura tjera. Për të bërë njëgjë të tillë ia vlen të regjistrohen të gjithë anëtarët e familjes me moshë madhore të një shtëpie sitë papunë!

Edhe pse një analizë e hollësishme për këtë ka mangësi të të dhënave dhe zbrazëti, është mjaftbindëse se i është referuar atyre regjistrimeve të shumta të femrave pa punë, të cilat në formëadministrative janë “shtyrë” nga definimi i statusit personal si “jo aktive ekonomikisht” në statustë të “regjistruarit si të papunë”.

Vlerësimet e një anshme do të cilësonin këto raste me së paku 30,000 deri 40,000 persona, tëcilët duhet marrë parasysh sa i përket numrit të tanishëm të femrave të regjistruara si dheaktivitetet e mëtejme të promovimit të punësimit, në bazë të analizave të zbrazëtive aktualegjinore (shiko MPMS-DPP 2008, 2009,2010 shiko BB 2003, 2004, shiko ESK 2009).

Femra32.4%

Femra34.6%

Femra40.2%

Femra37.9%

Femra35.4%

Femra43.7%

Femra,43.3%

Mashkuj67.6%

Mashkuj65.4% Mashkuj

59.8%Mashkuj62.1%

Mashkuj64.6% Mashkuj

56.3%Mashkuj,

56.7%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fig.5: Daljet Proporcionale sipas Gjinisë

Page 18: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

18 | Raporti Vjetor 2011

2.5. Zhvillimet Rajonale

Numri më i lartë i regjistruar ipersonave të papunë, sikurse nëvitet paraprake, në fund të vitit 2011i referohet zyrave të punësimit nërajonin e Mitrovicës (62114),menjëherë ndjekur nga ata të rajonittë Prishtinës (61433, shih tabela 6).

Divergjenca me rëndësi dhendryshime janë paraqitur nësehedhim një vështrim në shkallën erritjes sa u përket personave tëregjistruar si të papunë.

Sikurse nga viti 2010 (dhe nga tëgjitha rajonet tjera) rajoni i Mitrovicëska paraqitur një ngritje të lehtë nëregjistrime. Shkalla më e lartë erritjes në regjistrime në vitin 2011 ireferohet rajonit të Gjilanit, i ciligjithashtu përballet në mënyrë tëpërsëritshme me hyrjen më të lartë relative në papunësi me 7.98% (shkallë hyrjeje).

Përkundër kësaj, dalja relative nga papunësia (shkalla e daljes) brenda rajonit të Gjilanit paraqetrezultatet të larta krahasuar me tegjitha rajonet tjera (12.62%, shihtab.6).

Duke parë kontrastin që të papunët nërajonin e Pejës dhe Mitrovicës kanëpësuar nga rezultatet shumë më tëulëta, duke u përballur me daljemesatare mujore prej (vetëm) 0.55%respektivisht 0.67%.

Rajonet2011

Shkalla e Hyrjes % Shkalla e Daljes % Të regjistruaritsi të papunë

aktualMesatarja

mujoreKomulativi12-mujor

Mesatarjamujore

Komulativi12-mujor

Ferizaj 0.55% 6.65% 1.01% 12.09% 34110Gjakovë 0.43% 5.11% 0.72% 8.60% 39398Gjilan 0.66% 7.98% 1.05% 12.62% 33384Mitrovicë 0.33% 3.93% 0.67% 8.08% 62114Pejë 0.45% 5.43% 0.55% 6.58% 34708Prishtinë 0.61% 7.34% 0.99% 11.89% 61433Prizren 0.52% 6.28% 0.39% 4.64% 60114Tabela 6: Shkallët e Hyrjes/Daljes / Regjistrimet

Rajonet2010

Shkalla e Hyrjes % Shkalla e Daljes % Të regjistruaritsi të papunë

aktualMesatarja

mujoreKomulativi12-mujor

Mesatarjamujore

Komulativi12-mujor

Ferizaj 0.40% 4.77% 0.40% 4.80% 36052Gjakovë 0.46% 5.46% 0.41% 4.92% 40821Gjilan 0.73% 8.78% 1.03% 12.31% 34975Mitrovicë 0.29% 3.51% 0.23% 2.81% 64790Pejë 0.51% 6.10% 1.57% 18.80% 35113Prishtinë 0.57% 6.80% 0.45% 5.42% 64374Prizren 0.57% 6.79% 0.47% 5.61% 59135Tabela 6a: Shkallët e Hyrjes/Daljes / Regjistrimet

Ferizaj-5.39%

Gjakovë3.49% Gjilan

-4.55%

Mitrovicë-4.13%

Pejë-1.15%

Prishtinë-4.57%

Prizren1.66%

Fig.6: Shkalla e hyrjeve 12 mujore sipas regjioneve

Page 19: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 19

2.6. Kapacitetet Rajonale dhe Shkalla e Papunësisë sipas Stafit

Me qëllim të mbështetjes së njëindikacioni të një performance të duhur,duke analizuar dhe krahasuar rezultatet,duhet pasur parasysh dallimet ekapaciteteve rajonale.

Me total 182 zyrtar rajonal për punësim(pa përfshirë këtu stafin mbështetës)është dashur të kujdesen për 325.261persona të regjistruar si të papunë, duke rezultuar në papunësi për staf prej 1787:1 (për njëorientim në këtë shifër. Shkalla e BE-së është 150:1, 12 herë më pak, edhe gjate këtij viti stafi kambete i njëjtë me vitet tjera pararendëse).

Qendra Rajonale për punësim në rajonin e Prizrenit vazhdimisht pësojnë nga papunësia më elartë (më e keqe) për staf, ndjekur nga zyrat në rajonin e Mitrovicës. Rajonet me shkallën më tëulët (më të mirë) të papunësisë për staf në vitin 2011 janë prapë Gjilani dhe Prishtina (tab. 7).

Sipas një përvoje të përgjithshme nga të gjitha ShPP-të, një përpjekje e kapacitetit të lartë –shkaktuar nga një kombinim i një papunësie relativisht më të lartë për staf dhe hyrjet për staf –ka tendenca të rezultojë në një dalje relativisht më të ulët në raport me stafin dhe anasjelltas.

Shërbimet Publikete Punësimi mundtë verifikohen vetëmpjesërisht. Derisazyrat e punësimit nërajonin e Gjilanitpërballen me

papunësi për stafnë shkallë pakëz

nen-proporcionalesi dhe me hyrjenmë të ultë për staf(91:1), ndërsa endezyrtarët përkatës tëpunësimit realizojnëperformancën mjaft

të ulte të daljeve për staf (144:1).

Regjistrimet epërgjithshme

Shkalla epapunësisësipas stafit

Hyrjet-sipas stafit

Daljet-sipas stafit

Ferizaj 34110 1795:1 125:1 227:1Gjakovë 39398 1876:1 99:1 167:1Gjilan 33384 1113:1 91:1 144:1Mitrovicë 62114 2389:1 98:1 200:1Pejë 34708 1735:1 95:1 116:1Prishtinë 61433 1463:1 113:1 183:1Prizren 60114 2505:1 156:1 115:1Të gjitha 325261 1787:1 111:1 166:1Tabela 7: Shkalla e Papunësisë sipas Proporcionit të Stafit

91Ferizaj

96Gjakovë

146Gjilan

70Mitrovicë

342Pejë

82Prishtinë

138Prizren

129MesatarjaKosoves

Fig.7: Shkalla e Daljeve sipas stafit per 12 muaj 2010

227Ferizaj

167Gjakovë 144

Gjilan

200Mitrovicë

116Pejë

183Prishtinë

115Prizren

Fig.8: Shkalla e Daljeve sipas stafit per 12 muaj 2011

Page 20: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

20 | Raporti Vjetor 2011

Në kontrast janë zyrat e punësimit në rajonet e Pejës dhe te Prizrenit të cilat krijojnë daljen mëtë ulët në raport me stafin në vitin 2011, përkundër përballjes me papunësi dhe relacion mehyrje-dalje sipas stafit afër apo nën mesataren kosovare (krahaso tabelën 7 dhe figurën 7).

Mirëpo zyrat ne rajonin e Ferizajt tregojnë rezultatin me te madhe te daljeve prej 227:1 për stafpër vitin 2011.

Megjithatë, rezultati i paraqitur mund të tregojë zhvillime të ndryshme rajonale me prioritete tëndryshme. Sa i përket promovimit rajonal të punësimit aktivitetet mbështetëse të implementuaranë nivelin qendror të DPP-së (pjesërisht në bashkëpunim me partnerët e jashtëm, siç është UNDP,ILO, IOM, AER, GTZ, Lux Development etj.). Megjithatë, ato gjithashtu nxjerrin në dukje kontrastesa i përket performancës dhe implementimit të procedurave administrative.

përgjithshme ekonomike në Kosovë duke pas parasysh përkeqësimin e mëtutjeshëm të gjendjessa u përket kapaciteteve administrative–operacionale dhe stafit.

Page 21: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 21

3. Vendet e lira te punës

Duke marrë në shqyrtim procedurat e shërbimit publik për punësim (ShPP) në përgjithësi, detyrae tyre kryesore është e fokusuar në regjistrimin e të papunëve me qëllim të riintegrimit të tyre nëpunësim.

Punëkërkuesit: - Pas regjistrimit, kjo nënkupton të këshillohen personat e papunë me qëllim tëpunësimit në të ardhmen dhe / apo zhvillim karriere. Nëse është e nevojshme të përshtatet njëorientim për tregun e punës, do të vihet në mes një aftësim/trajnim profesional ndërmjet nëmënyrë që të fitohen kualifikimet e kërkuara.

Punëdhënësit: - Objektivi për ti dërguar të papunët në punësim është i bazuar në krijimin esuksesshëm të vendeve të lira - si dhe përshtatjen në mënyrë të duhur të të papunëve - siç ofronpersoneli - me kërkesën e raportuar. Kjo procedurë zakonisht quhet Ndërmjetësim i Punësimit:Punëdhënësit e kontaktuar krijojnë vendet e lira (kërkesa për fuqi punëtore) dhe sjellin punë-kërkuesit (furnitorët e fuqisë punëtore). Aq sa është e mundur, rezultati i kësaj procedure do tëilustrohet në kapitullin në vijim.

Page 22: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

22 | Raporti Vjetor 2011

3.1. Vendet e Lira

Në vitin 2011 shërbimet publike tepunësimit (ShPP) në Kosovë kane krijuar9776 vende të lira të punës te akumuluarapër një vit. Krahasuar me 2010 kemi njëngritje prej më shumë se 21.6%.

Duke iu referuar numrit të personave qëjanë regjistruar si të papunë, numri ivendeve të lira të krijuara rezulton nëshkallë regjistrimi të vendeve të lira (ShRVL) prej 2.92% në vitin 2011, derisa kjo ishte rreth2.39% në vitin 2010 (fig. 10, MPMS-DPP Informatat Mujore të Tregut të Punës 12/2011).

Brenda një periudhe 12 mujore, ka qenë një vend i lirë në dispozicion për rreth 33 të papunë (44në vitin 2010). Duke pasur parasysh mesataren mujore atëherë do të kemi një përshtypje mërealiste për situatën. Sipas statistikave çdo muaj më shumë se 399 të papunë është dashur tëkonkurrojnë për 1 vend të lirë pune të ofruar.

3.2. Vendet e lira sipas Sektorit

Sa i përketklasifikimit

klasik tësektorëveekonomik,

sikur në vitete mëparshme,shumica evendeve tëlira të ofruara

në vitin 2011 i referohen sektorit terciar (shërbimet, 67%), ndjekur nga sektori sekondar(prodhimi, 28%) dhe sektori primar (bujqësia, 5%).Sektori terciar mbetet konstant ne numrin e vendeve te lira te punës te raportuara po ashtusektori sekondar tregon vlera te njëjta prej 28% kurse sektori primar pëson rënie prej 10% saishte ne vitin e kaluar ne 5% për 2011 si vit raportues.Sektori terciar, njëjtë sikurse ne periudhat e mëhershme raportuese, po ashtu edhe në vitin 2011ka realizuar tregues konstant në kërkesën e përgjithshme (shiko fig.11).

71218561

6535 69378299 8037

9776

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fig.10: Vendet e lira te punës për 12 muaj

23%

10%

5%

15%

28%

28%

62%

62%

67%

2009

2010

2011

Fig.11:Vendet e lira sipas sektorit për 12 muaj

Terciar Sekondar Primar

Page 23: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 23

Sa u përket zhvillimeve në tregun e punës në Kosovë. Në njërën anë numri absolut i vendeve tëlira duke iu referuar sektorit privat, sipas rezultateve të përgjithshme në vitin 2011 ka realizuarrënie të ndjeshme prej 75% sa ishte ne vitin 2010 ne 67% gjate këtij viti raportues. Ndërsasektori publik ka shënuar ngritje te theksuar prej 25% nga viti 2010 ne 33% gjate vitit 2011 (shihfig. 12)

3.3. Vendet e Lira sipas Kualifikimeve

Duke analizuar vendet e lira sipaskualifikimeve paraqiten disandryshime krahasuar me rezultatine vitit 2010.

Ne disproporcion me vitet tjera, nëvitin 2011 numri më i lartë i vendevetë lira i referohet nivelit të kualifikimeve te “sh.mesme” me 39%, duke pasuar prej vendeve me“pakualifikuar” me 38%.

Të papunët në disa nivele te kualifikimit kanëpësuar nga rënia e kërkesës për fuqipunëtore (tabela 8). Si një përjashtim, pasnjë rënie të theksuar në vitin 2011, vendet elira që i referohen nivelit të kualifikimeve“gjysme kualifikuar” ndjeshëm janë ulur (çkame siguri i referohet arsyeve teknike mëshumë sesa zhvillimit “fundamental”.

Në mesatare numri i përgjithshëm i vendeve të lira të krijuara për të dy grupet e papuna tëniveleve të kualifikimit më të lartë ka ngritje prej 2.7% ne 6.2%, ndërsa vendet e lira sipaskualifikimi universitar kane rritje prej 33.8% ne 36.3% për këtë periudhe raportuese.

Kualifikimet ISCED Prop. Të mbledhurpër 12 muaj

Ndryshimimë 2010

ShRVL2010

ShRVL2011

Pakualifikuar 0-2 38% 3675 11.80% 1.6% 1.8%Gjysmë-kualifikuar 3 3% 274 -6.48% 2.3% 2.2%Kualifikuar 3a 5% 445 62.41% 1.0% 1.6%Shkolla e mesme 3c 39% 3830 27.16% 3.4% 4.4%Shkolla e lartë 4 1% 129 122.41% 2.7% 6.2%Universitet 5a+ 15% 1423 27.85% 33.8% 36.3%Tabela 8: Vendet e Lira sipas kualifikimeve

2006 2007 2008 2009 2010 2011Publike 3198 2026 2831 3270 2013 3234Private 5363 4509 4106 5029 6024 6542

publike37% publike

31%

publike41%

publike39% publike

25%

publike33%

private63% private

69% private59%

private61%

private75%

private67%

Fig.12: Vendet e lira sipas pronësisë per 12 muaj

Pa-kualifikuar

1.8%

Gjysme-kualifikuar

2.2%Kualifikuar

1.6%

Shk.Mesme

4.4%

Shk.Lartë6.2%

Uni36.3%

Fig.13: SHRVL per 12 muaj supas kualifikimeve

Page 24: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

24 | Raporti Vjetor 2011

Sidoqoftë, për të marrë një përshtypje realiste mbi relacionin e niveleve të kualifikimit dhekërkesës për fuqi punëtore, ia vlen t’i referohemi shkallës së regjistrimit sipas kualifikimeve (dukeiu referuar në mënyrë proporcionale vendeve ë lira të ofruara tek grupet e dalluara tëkualifikimeve).

Përkundër një ngritje të ndjeshme sa i përket zhvillimit të përgjithshëm të shkallës së regjistrimittë vendeve të lira (ShRVL) (përveç për të papunët në nivelin e kualifikimit “shkollë e lartë” dhe”gjysme kualifikuar” – shiko tabelën 8), diagrami përkatës (shiko fig. 13) ende nxjerr në pah njëkorrelacion pozitiv: Kualifikime më të larta – më shumë punë.!!!

Në veçanti të papunët me diplomë universiteti realizojnë ShRVL për 12 muaj (36.3%), e cilaështë shumë më lart se mesatarja kosovare prej 2.92%. Duke parë në kontrast të papunët epakualifikuar mbeten – jo e papritur – përsëri qartë më poshtë (ShRVL për 12 muaj = 1.83%).

Derisa në mesataren mujore në vitin 2011 rreth 33 të papunë me diplomë universitetikonkurrojnë për 1 vend të lirë pune të ofruar, në mënyrë statistikore ky relacion është rreth 274-me-1 për të papunët në nivelin e kualifikimeve “shkollë e mesme”, 411-me-1 në mesatarenkosovare – dhe më shumë se 656-me-1 për të papunët e “pakualifikuar”.

3.4. Vendet e Lira sipas Rajoneve

Duke bërë një përmbledhjepërfundimtare të vendeve të lirasipas rajoneve paraqiten rezultatete dy anshme ne rënie dhe nengritje përkatësisht në krijimin evendeve të lira te punës në tërëKosovën.

Në krahasim me rajonet tjera, shkallamë e lartë e regjistrimit të vendeve tëlira (ShRVL) në vitin 2011 ishteraportuar nga zyrat e rajonit te Gjilanit(4.3%) dhe Pejës (3.6%).

Derisa rajoni i Mitrovicës dheGjakovës në vitin 2011 janë përballurme rënien më të ulët sa u përketvendeve të lira të ofruara (1.5% përkatësisht 2.8%).

Me fjalë tjera derisa në rajonin e Gjilanit dhe Pejës në mesataren mujore sipas statistikave rreth332 të papunë është dashur të konkurrojnë për 1 vend të lirë të ofruar, ky relacion ishte rreth364-me-1 në rajonin e Pejës (për performancën e mesatares mujore shiko gjithashtu MPMS-

Rajonet Mbledhja12-Mujore

Ndryshimime 2010

ShVLS2010

ShVLR2010

ShVLS2011

ShVLR2011

Ferizaj 1233 61.8% 40:1 2.1% 65:1 3.5%Gjakovë 1153 43.9% 38:1 2.0% 55:1 2.8%Gjilan 1472 13.0% 43:1 3.7% 49:1 4.3%Mitrovicë 994 32.9% 29:1 1.2% 38:1 1.5%Pejë 1275 16.0% 55:1 3.0% 64:1 3.6%Prishtinë 2024 9.9% 44:1 2.9% 48:1 3.1%Prizren 1625 9.6% 62:1 2.5% 68:1 2.7%Tabela 9: Vendet e Lira sipas Rajoneve

Ferizaj3.5% Gjakovë

2.8%

Gjilan4.3%

Mitrovicë1.5%

Pejë3.6% Prishtinë

3.1% Prizren2.7%

Fig.14: SHVLR sipas Rajoneve per 12 muaj

Page 25: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 25

DPP 12/2011), kurse ne rajonin eMitrovicës është dashur tekonkurrojnë për 1 vend te lire teofruar 750 persona.

Duke pasur parasysh kapacitetet endryshme të shërbimeve sa i përketstafit brenda rajoneve dhe zyravepërkatëse të punësimit, ndryshe meShRVL-në dhe numri më i lartë i Vendeve të lira në raport me stafin përkatësisht (ShVLS) nëvitin 2011 ishte arritur nga zyrtarët e punësimit në rajonin e Prizrenit (68:1) duke pasuar ngaFerizaj dhe Peja (65:1 përkatësisht 55:1).

Ngjashëm me rezultatet e ShRVL-në, performanca më e ulët sa i përket ShVLS i referohetzyrtarëve të punësimit në rajonet e Mitrovicës (38:1) dhe Prishtinës (48:1) (shiko tabelën 9 dhefig. 15).

Edhe pse duke iu referuar rajoneve të ndryshme, rezultati sa i përket dispariteteve të rezultatitnën shqyrtimin e kapaciteteve të ndryshme rajonale në vitin 2011 është afër rezultateve tëShRVL-së sipas rajonit (shiko më lart).

4. Punësimet e ndërmjetësuara

Punësimet mund të merrensi indikatori më irëndësishëm i performancëssa u përket të gjithaaktiviteteve në fushën epromovimit të punësimit.Sa i përket daljeve, nedalje përfshihen përveç(te “ç ‘regjistruarit” tëndryshme p.sh., që janë vetëpunësuar, pastaj “trajnimet profesionale” te të papunëve si dhepunësimet me ndërmjetësime).Punësimet, si pjesë kryesore e daljeve, përfaqësojnë objektivat kryesore të shërbimeve publiketë punësimit në Kosovë, integrimin në tregun e punës. Sjellja e të papunëve në punësim.

Në vitin 2011 zyrat e shërbimitpublik të punësimit kanë realizuar7484 punësime të drejtpërdrejta tëpersonave të regjistruar si tëpapunë në vende të reja punë.

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Punësimet 5863 7348 5993 5845 7232 6787 7484

Vendet e lira 7121 8561 6535 6937 8299 8037 9776

ShPVL 82% 86% 92% 84% 87% 84% 77%

ShP 1,9% 2.3% 1.8% 1.7% 2.1% 2.0% 2.3%

Tabela 10: Shkalla e Punësimit / Vendet e lira

Ferizaj65 Gjakovë

55 Gjilan49 Mitrovicë

38

Pejë64

Prishtinë48

Prizren68

Fig.15: SHVLS sipas Rajoneve per 12 muaj

4528

3730

52426370

5863

7348

5993

58457232

6787

7484

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fig.16: Akumulimi i Punësimit per 12 muaj

Page 26: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

26 | Raporti Vjetor 2011

Krahasuar më numrin e përgjithshëm të punësimeve në vitin 2010, ky rezultat paraqet një ngritjeprej rreth 10.3% (shiko fig. 16 dhe tab. 10).

Duke iu referuar punësimeve në vitin 2011 me numrin e personave që aktualisht janë tëregjistruar si të papunë, rezultatet rrjedhëse për shkallën 12 mujore të punësimit (ShP) prej rreth2.3% - e cila është rezultat me pak tendenca rritje me vitin paraprak mirëpo me një trendrelativisht te njëjtë (shiko tabelën 10).

Duke iu referuar numrit të akumuluar të punësimeve të realizuara me rezultatet e numrit tevendeve të lira të raportuara me shkallën e punësimit në vendet e lira (ShPVL) prej 77% në vitin2011, me rënie prej 84% sa ishte në vitin 2010.(tab. 10).

Në aspektin afatgjatë ShPVL-ja aktuale tregon një sukses të vazhdueshëm dhe të dukshëm nëprocedurat e përshtatjes së zyrave të punësimit. Megjithatë, në një krahasim afat shkurtër rritja eShPVL-së është së paku pjesërisht e bazuar administrativisht në një ngritje mbi proporcionale tëvendeve të lira të ofruara (shiko tabelën 10).

4.1. Punësimet sipas Sektorit

Punësimet sipassektorit e konfirmojnëzhvillimet që lidhen mevendet e lira, gjithashtunë lidhje me punësimetnë sektorin terciar(shërbimet) në vitin2011 paraqesin vlerakonstante të pozicionitdominues deri në njëpjesë prej gati 63.0%.

Ne mënyrë korresponduese sektori sekondar (prodhimi) ka ngritje te theksuar nga viti paraprakprej 26.9% ne 32.4% gjate vitit 2011, pjesa e të gjitha punësimeve që i referohen sektorit primargjate këtij viti raportues po ashtu kanë rënie prej 10.3% sa ishte ne vitin 2010 ne 4.6% për vitin2011 (shih fig.17).

27.5%

10.3%

4.6%

13.1%

26.9%

32.4%

59.5%

62.8%

63.0%

2009

2010

2011

Fig.17: Punësimet sipas Sektorit për 12 muaj

Terciar Sekondar Primar

Page 27: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 27

Krahasuar me sektorët sipas pronësisë në vitin 2011 prapë korrespondon me tendencën epërgjithshme të paraqitur më lart.

Derisa në vitin raportues pjesa e të gjitha punësimeve që i referohet sektorit publik ka ngritje, kurkihet parasysh se ne vitin paraprak zinte vend me 26% ndërsa për ketë vit me 33%. Ndërsa,ekonomia e sektorit privat në të njëjtën kohë ka absorbuar gati 67% të të gjitha punësimeve tërealizuara, duke treguar rënie prej 74% sa ishte ne vitin paraprak ne 67% gjate këtij viti. (shikofig. 18).

4.2. Punësimet sipas Kualifikimeve

Duke analizuar punësimet sipas kualifikimeve del në pah një polarizim i vazhdueshëm.

Të gjitha punësimet kur ureferohemi niveleve më të lartatë kualifikimit (universitet) janërritur përafërsisht për 21.5%,ndërsa ata të papunë në nivelete kualifikimit më poshtë janëpërballur me rënie të dukshmetë numrit të punësimeve, të cilatgjatë vitit 2011 kanë qenë së paku -15.1% dhe për më shumë (shiko tabelën 11).

Përkundër shifrave absolute numri më i lartë i punësimeve i referohet nivelit të kualifikimeve“sh.mesme” me 2942 te punësuar, pastaj te “pakualifikuar” me 2717 persona si dhe meuniversitet me 1011 te punësuar (krahaso tabelën 11).

Ngjashëm me rezultatet sa i përket daljes nga papunësia dhe vendet e lira, vetëm një krahasimproporcional i rezultateve të punësimit mundëson theksimin e raportit të fortë të arsimimit dhemundësive të punësimit.

Punësimet ISCED Totali për12 Muaj

Ndryshimime 2010

ShP2010

ShPVL2010

ShP2011

ShPVL2011

Pakualifikuar 0-2 2717 -3.3% 1.4% 85% 1.4% 74%

Gjysmë-kualifikuar 3 230 -15.1% 2.1% 92% 1.9% 84%

Kualifikuar 3a 525 135.4% 0.8% 81% 1.9% 118%

Shkollë e mesme 3c 2942 13.0% 3.0% 86% 3.4% 77%

Shkollë e lartë 4 59 20.4% 2.3% 84% 2.8% 46%

Universitet 5a+ 1011 21.5% 25.3% 38% 25.8% 38%

Tab. 11: Punësimet sipas Kualifikimeve

2006 2007 2008 2009 2010 2011Publike 2406 1613 2157 2956 1732 2480

Private 4942 4380 3688 4276 5055 5004

Publike33% Publike

27%

Publike37%

Publike41%

Publike26%

Publike33%

Private67% Private

73% Private63%

Private59%

Private74%

Private67%

Fig.18: Punësimet sipas Pronësisë per 12 muaj

Page 28: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

28 | Raporti Vjetor 2011

Kualifikim më të lartë (Universitet dhe Shk. Larte) prapë arrijnë shkallë të punësimit të mbledhurpër 12 muaj (ShP) mbi mesataren kosovare prej 2.0% në vitin 2011, derisa grupet nënkualifikimin e lartë mbeten më poshtë. Realisht te punësuarit me kualifikim universitar arrijnëshkalle punësimi prej 25.8%, qe do te thotë se kualifikimi sa me i larte punësimi është me imadhe. Në veçanti rezultatet për nivelin e kualifikimit me “shkollë të lartë” janë konstante me vitinparaprak – do te thotë nëse krahasohet me kualifikimin universitar, i cili qëndron shume me lartebile ne rritje (shih fig. 19 dhe krahaso tabelën 11)

Duke iu referuar punësimeve të realizuara për vendet e lira të raportuara, atëherë vihet në dukjese veçanërisht rezultatet e larta dhe në rritje e sipër të shkallës së punësimeve në vendet e lira(ShPVL) për nivelin e kualifikimeve “gjysme-kualifikuar”, “të pakualifikuar” dhe “shkollë e mesme”ne raport me kualifikime tjera.

Duke pasur parasysh rënien e punësimevedhe rënien nen proporcionale të vendeve tëlira, mund të paraqiten çështje nësepërmirësimet në ShPVL në vitin 2011 janëndryshe nga 2010. Kryesisht të bazuara nëarsye tekniko-administrative, apo nëprogres në performancën e përshtatjes (çkaështë sigurt rasti për zhvillimet më afatgjate,

shiko tabelat. 10,11).

Sa i përket nivelit të kualifikimit “universitet”, duket se vazhdimisht mbetet një ofertë e limituar(furnizim me fuqi punëtore) relative me kërkesën (vendet e lira). Siç është përmendur tashmë nëraportet paraprake, situata vë në dukje një nevojë të madhe për përshtatje adekuate tëkualifikimeve konkrete, me qëllim të përmirësimit të mëtutjeshëm të mundësisë së përshtatshmepër punësimin e këtij grupi.

Veçanërisht më të vjetrit e papunë mearsimim më të lartë kryesisht pësojnë ngae ashtuquajtura mospërshtatje strukturorepërkatësisht papunësi teknologjike.

E tërë situata paraqet një numër të lartëtë mundësive të punësimit që ende nukjanë mbuluar për kosovarët me arsimimmë të lartë.

Tregu kosovar i punës në këtë rast vazhdimisht pëson nga furnizimi i limituar me fuqi punëtore(përkatësisht përshtatje të gabuar) sesa nga kufizimet në kërkesën e fuqisë punëtore.

Pa-kualifikuar

1.4%

Gjysme-kualifikuar

1.9%Kualifikuar

1.9%

Shk.mesme3.4%

Shk.lartë

2.8%

Uni25.8%

Fig.19: Shkalla e Punësimit sipas kualifikimevepër 12 muaj

Pa-kualifikuar

74%

Gjysme-kualifikua

84%

Kualifikuar118% Sh.

mesme77%

Sh.lartë46%

Uni38%

Fig.20: SHPVL sipas Kualifikimeve

Page 29: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 29

4.3. Punësimet sipas Moshës

Sa u përket punësimeve sipas grup moshave,aspekti i parë për tu vërejtur është prapë prioriteti iimplementuar në mënyrë të suksesshme që i ështëdhënë të papunëve në moshë të re.

Sikurse në vitet tjera paraprake gjithashtu edhe nëvitin 2011 shkallët e punësimit në mënyrë tëpërsëritshme janë në korrelacion me moshën: Sa më i ri të jetë grupi për nga mosha, aq më elartë është shkalla e punësimit (fig.21).

Megjithatë, sipas rezultateve të përgjithshme në vitin2011, të dyja shkalla e punësimit (ShP) si dhe numri ipërgjithshëm i punësimeve paraqesin një ngritje të tëgjitha grup moshave duke përjashtuar grup moshën 15-24 e cila ka pësuar rënie nga viti paraprak prej 2.6% qeishte ne 2010 ne 2.3% ne ketë vit raportues.

Është me rëndësi të madhe të nënvizohet relacioni gatiinvers i daljeve dhe punësimeve (fig. 21 dhe 21a). Me

fjalë tjera, pjesa e daljeve-punësimeve (PDP) është në korrelacion negativ me grup moshat. Sapër të parë duke bërë krahasimin e punësimeve dhe daljeve sipas moshës (fig. 21, 21a,), dalja egrupeve më të vjetra në moshë është shumë më pak e bazuar në punësimet e asistuara sesadalja e grup moshave më të reja.

Derisa grupet më të vjetra duket të llogarisin nëpërpjekjet e veta më shumë me qëllim të realizimitnë mënyrë të suksesshme ri integrimin në tregun epunës, ky zhvillim duket se konfirmon varshmërinëe lartë të të papunëve më të rinj në masat aktive tëpromovimit të punësimit publik.

Në këtë kontekst duhet përmendur prapë se mëshumë se 30.000 persona të rinj kalojnë kufirin dhehyjnë në moshën punuese çdo vit. Shumica e tyre mundohen të hyjnë në tregun e punës.Prandaj, grup moshat më të reja në Kosovë qartë ballafaqohen me presion mbi proporcionaldemografik.

Për më tej ata ende, pjesërisht, pësojnë nga mos përfshirja në arsimim formal gjatë viteve 1990-ta. Përveç kësaj ata kryesisht nuk posedojnë përvojën profesionale dhe atyre u mungon rrjetiadekuat shoqëror (shiko GTZ 2006 dhe ILO 2006), të cilat janë esenciale veçanërisht në tregunkosovar të punës. Masat mbështetëse përkatëse, duke përfshirë këshillimin, ndërmjetësimin epunësimit, përkrahje financiare për punësim dhe aftësim profesional, janë shumë të nevojshmepër të kompensuar së paku këto mangësi strukturale.

Grup-mosha Total 12Muaj

Ndryshimme 2009

ShP2009

ShP2010

ShP2011

15-24 2480 -9.8% 2.6% 2.6% 2.3%

25-39 3645 20.7% 2.2% 2.0% 2.5%

40-54 1238 37.7% 1.8% 1.4% 2.0%

55+ 121 2.5% 0.8% 0.7% 0.7%

Tab. 12: Punësimi sipas Moshës

2.3% 2.5%2.0%

0.7%

15-24 25-39 40-54 55+

Fig.21 : Shkalla e Punësimit sipas Mosheper 12 muaj

6.4%

9.5%10.8%

14.2%

15-24 25-39 40-54 55+

Fig.21a. Shkalla e Daljeve sipas Mosheper 12 muaj

Page 30: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

30 | Raporti Vjetor 2011

4.4. Punësimet sipas Etnitetit

Sikurse edhe viteve tjera pararendëse, shqiptaretkorrespondojnë me proporcion të lartë, dominant nëregjistrin e të papunëve me 6701 te punësuar, gjithashtunumri i akumuluar për 12-muaj i punësimeve në vitin 2011 ireferohet këtij grupi. (shiko tab.4)

Sa i përket relacionit të punësimeve dhe regjistrimeve,shqiptarët e Kosovës realizojnë shkallën e punësimit për 12 muaj (ShP) prej më shumë se 2.2%,gjë e cila është pak nen rezultatet e arritura në mesatarenkosovare. Ndërsa minoritetet tjera (jo serbe) gjatë kësajperiudhe raportojnë mbi mesataren kosovare me 3.0% teshkallës se punësimit (shih. tab. 13 dhe fig. 22).

Ndryshe nga periudhat paraprake raportuese, rezultatet earritura për serbët e Kosovës edhe gjate vitit raportues(2011) janë nën mesataren kosovare (shih tab. 13, fig. 22),gjë e cila shihet qarte se punësimet për ketë komunitet janëpakëz me poshtë se shqiptaret (2.10% përkatësisht 2.20%). Këto shifra janë pakëz me te ulëta,te cilat janë edhe si rezultat i restrikcionet në dokumentacionin zyrtar të punësimeve në sektorinpublik dhe privat duke iu referuar komunave në rajonin e Mitrovicës veriore.

4.5. Punësimi sipas Gjinisë

Duke marrë parasysh pjesën e femrave nga të gjithëtë papunët e regjistruara me rreth 48.6% dhe pjesëne femrave në të gjitha punësimet me rreth 32%femrat e papunë ende përballen me performancëpunësimi nën-proporcionale.

Sidoqoftë, sa i përket zhvillimit të përgjithshëm përzbrazëtinë gjinore e cila shpije tek rezultatepërafërsisht konstante: Pjesa e femrave ka pësuar rënie prej 35% sa ishte në vitin 2010 deri në32% në vitin 2011. Derisa meshkujt e papunë janë përballur me shkallë te ngritjes prej 65% saishte ne vitin paraprak, gjate kësaj periudhe raportuese është 68%.

Shkalla e Punësimit tek femrat e papuna mbetet konstant prej 1.47% ne 1.46% për vitin 2011.Një vështrim në “grupet e rrezikut të papunësisë” të të papunëve të rinj (15-24) dhe të“pakualifikuar” sipas gjinisë gati ndjekin tendencën e paraqitur më lart. Për të papunët epakualifikuar zbrazëtia gjinore në ShP ka rënë deri në rreth 1.83 pikë përqindjeje. Grupi më i ripër nga mosha madje arrin rënie në zbrazëtinë gjinore të ShP-së deri në 0.96 pika përqindjeje.Në të dy rastet femrat e papuna në mënyrë nen-proporcionale tregojnë rënie në total tepunësimeve (tab. 14).

Punësimet Total12 Muaj

ShP2011

Shqiptar 6701 2.2%

Minoritete tjera 509 3.0%

Serbë 274 2.1%

Gjithë Minoritetet 783 2.6%

Tab. 13: Punësimet sipas Etnitetit

Punësimet 2010 2011

Femra Meshkuj Femra Meshkuj

Totali 2353 4434 2366 5118ShP 1.47% 2.5% 1.46% 2.96%Proporcioni 35% 65% 32% 68%Rritja 30.2% -18.3% 0.6% 15.4%ShP pakualifikuar 0.67% 2.35% 0.58% 2.41%ShP 15-24 2.17% 3.03% 1.82% 2.78%

Tabela 14: Punësimi sipas Gjinisë

Shqip.2.20%

Min.tjera3.0%

Serb2.10%

GjitheMin.2.61

Fig.22: Shkalla e Punësimit sipasEtnitetit per 12 muaj

Page 31: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 31

4.6. Punësimet sipas Rajoneve

Sa i përket zhvillimit brenda rajoneve tëKosovës, sikurse në periudhatparaprake raportuese zyrat e punësimitnë Prishtinë gjithashtu edhe në vitin2011 kanë realizuar numrin më të lartëtë punësimeve në shifra absolute përperiudhën raportuese 12 mujore.

Numri më i ulët i punësimeve ishteraportuar nga rajoni i Mitrovicës dhe Pejës (tab 15). Vetëm rajoni i Gjilanit përballet me rënie nëpunësime, ndërsa te gjitha rajonet kane ngritje me te madhe (1.6%) i cili i referohet rajonit tëPrishtinës, po ashtu edhe zyrat e punësimit në rajonin e Mitrovicës janë përballur me ngritje mëtë lehte në numër të gjithmbarshëm të punësimeve me (rreth 4.2%) (tabela 15).

Sa u përket punësimeve brenda rajoneve relative me numrin e regjistruar të të papunëve, me njëshkallë punësimi (ShP) prej rreth 3.1% të papunët në rajonin e Gjilanit përfitojnë ngaperformanca më e mirë rajonale e punësimit, derisa të papunët në rajonin e Mitrovicës prapëpësojnë nga ShP-ja më e ulët (rreth 1.0%) në vitin 2011 (shiko fig. 23, tabela 15).

Duke pasur parasyshkapacitetet e ndryshme rajonalesa i përket stafit pjesërishtkonfirmon tendencën eparaqitur sa u përketdispariteteve rajonale nëperformancën e punësimit.

Zyrtarët e punësimit në rajonine Prizrenit prapë realizojnëngjashëm me ShP-në në këtërajon – numrin shumë më tëlartë të punësimeve për staf(ShPS: 68:1), ndjekur ngarajoni i Gjakovës (ShPS 45:1).

Performanc shumë më te dobëtrajonale për vitin 2011 sa i përket ShPS-së ishte raportuar nga zyrtarët e punësimit në rajonet eMitrovicës (25:1).

Rajonet Periudha12-Mujore

Ndryshiminë 2010

ShP2010

ShPS2010

ShP2011

ShPS2011

Ferizaj 770 28.8% 1.7% 31:1 2.2% 41:1Gjakovë 952 33.7% 1.7% 34:1 2.3% 45:1Gjilan 1048 -0.7% 3.0% 35:1 3.1% 35:1Mitrovicë 638 4.2% 0.9% 24:1 1.0% 25:1Pejë 721 15.5% 1.7% 31:1 2.1% 36:1Prishtinë 1730 1.6% 2.7% 41:1 2.7% 41:1Prizren 1625 9.6% 2.5% 62:1 2.7% 68:1Tabela 15: Punësimi sipas Rajonit

Ferizaj2.2%

Gjakovë2.3%

Gjilan3.1%

Mitrovicë1.0%

Pejë2.1%

Prishtinë2.7%

Prizren2.7%

Fig.23: SHP sipas rajoneve për 12 muaj

Ferizaj41

Gjakovë45 Gjilan

35 Mitrovicë25

Pejë36

Prishtinë41

Prizren68

Fig.24: SHPS sipas Rajonit per 12 muaj

Page 32: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

32 | Raporti Vjetor 2011

Aneks A: Punësimi i shtetasve te huaj ne Republiken e Kosoves

Puna dhe punësimi, si dhe procedurat për dhënien e lejes së punës për Shtetasit e Huaj që dëshirojnë

të punojnë në Republikën e Kosovës rregullohet me Ligjin për Dhënien e Lejes së Punës dhe

Punësimin e Shtetasve të Huaj në Republikën e Kosovës Nr. 13 / L-136 dhe Udhëzimi Administrativ

Nr. 05/2010, për Rregullimi e proceduarave për dhënien e Lejeve për Pune dhe Punësimin e Shtetasve

të Huaj në Republikën e Kosovës.

Ky ligj rregullon mënyrën, kushtet dhe procedurat e dhënies së Lejes së Punës për Shtetasit e Huaj në

Republikën e Kosovës, sipas kushteve të përcaktuara me ligj, konventave ndërkombëtare të punës dhe

marrëveshjeve ndërshtetërore.

Ministria e Punës dhe Mirëqenie Sociale lëshon Leje pune për persona fizikë që janë shtetas të huaj

dhe për personat juridikë të cilët nga shtetet tjera vijën për të punuar në Republikën e Kosovës.

Personat fizikë që nuk janë shtetas të Kosovës, kur dëshirojnë të punojnë në territorin e Republikës së

Kosovës për një afat kohor prej së paku tre (3) muaj, duhet të pajisen me Leje Pune, të lëshuar nga

Ministria e Punës dhe Mirëqenie Sociale;

Personi juridik nëse i plotëson kushtet dhe kriteret për punësim sipas këtij Ligji dhe ligjeve tjera në

Republikën e Kosovës duhet të pajiset me leje pune nga Ministria e Punës dhe Mirëqenie Sociale.

Lejet per Pune dhe Punesimin e Shtetasve te Huaj jane ndare ne disa Tipe te Lejes per Pune dhe

Punesim gjate vitit 2011 jane dhene keto Tipe te Lejes se Punes dhe ate :

Tipi A - iu jepet te huajve për një periudhë kohore jo me te gjate se gjashte muaj,

Tipi B - iu jepet te huajve për tu punësuar ne një profesion te caktuar, ne një zone

gjeografike dhe te një punëdhënës i caktuar jepet për një periudhë një vjeçare,

Tipi D - leja e punës për vetëpunësim jepet për një periudhë njëvjeçare,

Tipi - “Përjashtim nga detyrimi” – iu jepet për një periudhë njëvjeçare dhe

Tipi G - Iu jepet te Huajve qe Investojnë për një periudhë njëvjeçare

Departamenti i Punes dhe Punesimit ka filluar Implementimin e ketij Ligji qe nga Muaji Mars i vitit

2010 gjate ketij viti nga Departamenti i Punes dhe Punesimit jane leshuar 1339 Leje Pune, te Tipeve

“A”,”B”,”D”,”G” dhe “Perjashtim nga Detyrimi” per shtetas te Huaj te cilet jane kyqur ne aktivitet

pune dhe punesimi ne Republiken e Kosoves.

Duke u bazuar ne Protokolin e DPP per Dhenien e Lejeve per Pune dhe Punesim te Shetasve te Huaj

per Vitin 2011 numri i Lejeve te leshuara eshte 1951.

Krahasuar me vitin 2010 kemi nje rritje te Kerkesave dhe Dhenies se Lejes per Pune dhe Punesim te

Shtetasve te Huaj per 68%.

Page 33: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 33

A.1. Lejet e punës sipas tipeve

Lejet e Punes per te Huaj te leshuar sipas rajoneve

Rajonet

Tipi“A”

Tipi“B”

Tipi“D”

Tipi“G”

Tipi“Perjashtim nga

Detyrimi"Ferizaj 0 149 0 28 0Gjakovë 0 58 0 3 0Gjilan 0 38 1 12 0Mitrovicë 0 4 0 3 0Pejë 0 26 0 13 2Prishtinë 9 456 11 134 96Prizren 0 846 0 54 8Gjithsejtë 9 1577 12 247 106

Shikuar ne kete aspekt Leje pune me se shumti jane dhene per dy kategori siq janeKategoria “B”me 1577 Lejepune, duke upasuar ngakategoriatjeter “G” me247 leje pune.Ndesakategorit tjerambesin mepak tekerkuara, por duhet theksuar kategorine “Perjashtim nga Detyrimi” ku kemi pas 106 raste.

A.2. Lejet e punës sipas rajoneve dhe gjinise

Rajonet Mashkuj Femra TotalFerizaj 50 127 177

Gjakovë 5 56 61Gjilan 19 32 51Mitrovicë 6 1 7Pejë 30 11 41Prishtinë 564 142 706Prizren 803 105 908

Kerkesat me te mdha per leje pune nga te huajt, kane qene kryesisht ne rajonin ePrizrenit me 908 leje te parashtruara mirepo pas Prishtines dhe Ferizajit sipas

9

1577

12

247

106

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

Tipi "A"

Tipi "B"

Tipi "D"

Tipi "G"

Tipi "Perjashtim nga Detyrimi"

Diagram.Lejet e Punes per te Huaj te leshuar sipas rajoneve

Page 34: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

34 | Raporti Vjetor 2011

gjinise(105perkatesisht142dhe127),mandejrajoni iPrishines me 706 kereksa per leje pastaj duke u pasuar nga rajoni i Ferizajit me 177kerkesa ne total.Me se paku kerkesa kemi nga rajoni i Mitrovices vetem 7, ku prej tyre 1 eshte eginise femrore.Gjithsejtë numri i femrave është 24%, kurse i mashkujve 76%.

A.3. Lejet e punës sipas Sheteteve nga vijne.

S H T E T A S Prishtine Prizren Ferizaj Mitrovice Peje Gjakove Gjilan Gjithsejtë

Afrikan/e 2 0 0 0 0 0 0 2Algjerian/e 2 0 0 2Amerikan/e 17 2 2 0 21Anglez/e 6 5 0 11Australian/e 1 0 1Austriak/e 2 0 2Arab/e 0 0 1 1Bangladesh/e 1 0 2 0 3Belg/e 1 0 1Boshnjak/e 3 1 4Bullgar/e 15 12 16 3 5 51Egjiptas/e 1 0 1FCO 1 0 1Filipinas/e 15 0 15Francez/e 5 0 5Gjerman/e 8 1 1 2 12Gjorgjian/e 1 0 1Grek/e 15 0 5 20Holandez/e 3 2 5Hungarez/e 1 0 1Indias/e 14 0 14Irakian/e 2 0 2Iranian/e 1 2 3Irlandez/e 2 1 3Israel/e 6 0 6

Ferizaj Gjakovë Gjilan Mitrovicë Pejë Prishtinë PrizrenMashkuj 50 5 19 6 30 564 803Femra 127 56 32 1 11 142 105

Diagram. Leje pune per te huaj sipas rajoneve

Page 35: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 35

Jemen/e 1 0 1Jordanez/e 1 3 4Kanadez/e 1 0 1Kinez/e 34 13 8 1 9 3 5 73Kirzistanas/e 1 0 1Kroat/e 29 28 57Kuvajtas/e 1 0 1Libanez/e 1 0 1Lituan/e 1 0 1Maqedon/e 49 7 24 1 81Maroken/e 14 0 14Maurric/e 1 0 1Moldav/e 3 32 5 4 45 89Rus/e 0 2 2Rumun/e 0 1 1 2Nepal/e 23 0 23Nigerian/e 2 0 2Pakistanez/e 5 0 5 10Salvadorian/e 1 0 1Serb/e 5 0 1 1 9 16Sirian/e 0 1 69 15 85Shirilankas/e 1 0 1Shqiptar/e 65 170 5 8 248Slloven/e 8 0 2 10Spanjoll/e 1 0 1Sudanez/e 1 0 1Tailandez/e 27 0 27Tiberias/e 1 0 15 16Tunisian/e 1 0 1Turk/e 300 622 17 5 13 3 11 971Ukrainas/e 0 2 15 17Zvicran/e 3 1 4Gjithsejtë 706 908 177 7 41 61 51 1951

Numri me i madhe i aplikimeve per leje pune jane nga shtetet si Turqia me 971 aplikimepastaj Shqiptar 248 raste, mandej Moldav me 89 rsate.Ndersa shtetetet tjera marrin pjese me numer me te vogel (shiko Tabelen)

Page 36: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

36 | Raporti Vjetor 2011

Aneks B: Projektet e realizuara gjatë 2011-es

Gjatë vitit 2011 Departamenti i Punës dhe Punësimit ka vazhduar me hartimin dhe realizimin e

dokumenteve strategjike sektoriale nga fusha e punës dhe punësimit si dhe aftësimeve

profesionale.

Ka vazhduar me realizimin e Planit të Veprimit sipas Strategjisë Sektoriale mbështetur nga BB.

Ka monitoruar dhe vlerësuar si dhe ka mbikëqyr dhe realizuar politikat e punësimit dhe

aftësimeve profesionale përmes dy Divizioneve të punësimit dhe aftësimeve, ka vazhduar të

siguroj dhe ofroj ndihma dhe këshilla profesionale, teknike dhe ka bërë monitorimin e aktiviteteve

të divizioneve në nivel qendrorë dhe të shërbimeve të punësimit e të trajnimeve në nivel

horizontal lidhur me implementimin e politikave të punësimit projekteve dhe të aftësimeve në

nivel të Kosovës.

Ka nxitë bashkëpunimin brenda dhe jashtë Kosovës në zhvillimin e politikave të punësimit dhe

aftësimeve.

Ka ofruar mbështetje në realizimin e planeve dhe programeve vjetore, mujore dhe javore në

nivelin të punësimeve dhe trajnimeve. Është angazhuar për mbështetje dhe bashkëpunim të

plotë dhe efektiv ndërmjet të gjithë faktorëve që kanë të bëjnë me sferën e punës dhe punësimit.

Ka nxitë dhe zhvilluar bashkëpunim me ndërmarrjet që kanë ndikim në zhvillimin e tregut të

punës në nivel të Kosovës dhe jashtë sajë, të hartoj buxhetin në nivel të Departamentit të Punës

dhe Punësimit. Ka bërë planifikimin e nevojave për burime njerëzore dhe ka bërë rekrutimin e

personelit në nivel të Departamentit të Punës dhe Punësimit.

Departamenti i Punës dhe Punësimit përmes Divizionit të Punës dhe Punësimit ka vazhduar të

bëjë realizimin e politikave dhe masat aktive të punësimit përmes shtatë (7) Qendra Regjionale

për Punësim me njëzet e tri (23) Zyra Komunale për Punësim dhe 6 Nën zyra Komunale për

Punësim, 8 Qendrave për Aftësime Profesionale të cilat gjatë vitit 2011 kanë realizuar;

Për realizimin e politikave aktive të punësimit dhe ngritjen e punësueshmërisë, Divizioni i Punës

dhe Punësimit ka bashkëpunuar ngushtë në realizimin e një numri të caktuar të projekteve me

MBPZhR(APK), MTPT, UNDP- në, LUX-Development, Kosvet IV, BB, Komunat, AKB dhe me

institucionet tjera vendore dhe të jashtme si:

Projekti i Tregut Aktiv të Punës për gjenerim të punësimit, UNDP

Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale në bashkëpunim me UNDP-në në bazë të

Memorandumit të Mirëkuptimit të nënshkruar më parë ka realizuar projektin e “Tregut Aktiv të

Punës për Gjenerim të Punësimit” për vitin 2011. Në vitin 2011 nga ky projekt janë

ndërmjetësuar në punësim 566 punëkërkues në skemat trajnimi në kompani, trajnimi në

Page 37: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 37

Institucione dhe ndërmarrje dhe skemën e praktikantëve. Projekti do të vazhdojë edhe gjatë vitit

2012.

Projekti “Mbrojtja e pyjeve nga zjarret”

Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale në Bashkëpunim me Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë

dhe Zhvillimit Rural kanë nënshkruar një Memorandum të Mirëkuptimit për realizimin e projektit

“Mbrojtja e pyjeve nga zjarret”. Si rezultat i këtij bashkëpunimi Divizioni i Punës dhe Punësimit,

Agjencinë e Pyjeve të Kosovës realizuan projektin për mbrojtjen e pyjeve nga zjarret. Si rezultat i

këtij bashkëpunimi janë ndërmjetësuar në punësim 60 punëkërkues.

Programi “Punë Publike Kosova 2011”

Ky program mbështet strategjinë e

punësimit 2010–2012. Në këtë

program u realizuan 44 projekte në

28 Komuna. Përmes këtyre

projekteve janë angazhuar 1833

punëtorë, prej tyre 1162 nga Zyrat

Komunale të Punësimit. Vlera

financiare e mbështetjes së këtyre

projekteve në kuadër të programit

të “Punëve Publike Kosova 2011”

për vitin 2011 ishte 3.000.000 euro.

Projekti finacohet nga Bugjeti i

Kosovës, por rimbursohet me pas

nga Banka Botërore.

Projekti “Mbështetja e BE-së MPMS-së DPP-së dhe DMS-së”

Në kuadër të këtij projekti është ofruar mbështetje në hartimin e standardeve, ngritjen e

kapaciteteve njerëzore të MPMS-së infrastrukturës ligjore që mbulon politikat e punësimit.

Projekti do të përfundoj me 21 prill të vitit 2012.

Page 38: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

38 | Raporti Vjetor 2011

Projekti “Berza e Punësimit 2011”

Projekti është realizuar në bashkëpunim te

MPMS-së dhe Aleancës Kosovare të Biznesit

në muajin Maj të vitit 2011 në ketë projekt

MPMS-ja e ka financuar me 50.000 mijë euro.

Berza është mbajtur në Prishtinë, Ferizaj,

Gjakovë, Mitrovicë dhe Prizren. Janë

ndërmjetësuar për punësim dhe aftësim 1500

punëkërkues.

Projektet hulumtuese

Departamenti i Punës dhe Punësimit në

bashkëpunim me Aleancën Kosovare të Biznesit ka realizuar projektin hulumtues “Kosto e

Punës” dhe projektin “Hulumtimi i nevojave për tregun e punës”.

Punësimi Sezonal i Studentëve në Gjermani

Që nga viti 2004 Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, AFK dhe pastaj edhe me Ministrinë e

Kulturës Rinis dhe Sporteve në bashkëpunim me Agjencinë Federale Gjermane për Punësim

(Bundesagentur für Arbeit - BA), respektivisht me Qendrën e saj për Shërbime Ndërmjetësuese

në Punësim (Zentralstelle für Arbeitsvermittlung -ZAV) janë duke zhvilluar një program të

përbashkët për punësimin sezonal të studentëve të Universiteteve të Kosovës tek punëdhënësit

Gjerman.

Ky Program në vijim do të quhet “Students Employment Programme” (SEP).

Studentët që kanë marrë pjesë në programin e viteve të kaluar kanë të drejtë që këtë vit,

pavarësisht nga kontingjenti i lartpërmendur, të paraqiten tek punëdhënësit e mëparshëm si

kandidat të drejtpërdrejt, në mënyrë që numri i ndërmjetësimeve potenciale çdo vit të vijë duke u

rritur.

SEP-ja u drejtohet studentëve prej moshës 18-35 vjeçare, të cilët janë të gatshëm që së paku 2

dhe maksimum 3 muaj brenda pushimeve të tyre semestrale të punojnë në Gjermani. Bëhet fjalë

për punë ndihmëse në lëmit: Bujqësi, Gastronomi/Hoteleri, Prodhimtari, Mirëmbajtje-Pastrim (i

ndërtesave dhe i industrive), Industrisë etj.

Page 39: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 39

Kriter kryesor për seleksionimin e kandidatëve është njohja e mirë ose shumë e mirë e gjuhës

gjermane e cila duhet të vërtetohet me certifikata përkatëse. Nga studentët kërkohet që përveç

CV-së dhe vërtetimit nga fakulteti, të plotësojnë një aplikacion më të dhëna mbi kandidatin,

prejardhjen, studimet, përvojën e punës, njohjet gjuhësore etj. Po ashtu bëhet përpjekje që të

mblidhen të dhëna mbi numrin e anëtarëve të familjes dhe të ardhurave familjare.

Pasqyra e realizimit të PROJEKTIT; Punësimi Sezonal i Studentëve të rregullt në Gjermani’’

Titulli iprojek

tit

Instituc.Përgjegj

ësePër

realizimin e

projektit

Struktura

gjinoree

ndërmjetësime

ve

Prej kur ka filluar realizimi i këtijProjekti. Nr I të ndërmjetësuarve sipas

viteve

Totali Itë

ndërmjetësua

rve

Kohëzgjatja

epunësi

mit.

Karakteristike( psh)nëse

kapasurndonjëproble

mrrethkësaj.

Tregomënyrën

erealizimit

tëkëtij

projekti(psh) është

shpallkonkurs

….

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011 Gjithse

jtë M/F PO/JO shpjego

‘’Punësimi

Sezonal i

Studentëve

nëGjermani,,

AFK,MPMS-

ja-Centrum

forInternati

onalMigratio

n,MKRS-

ve (është

njëbashkëpunim I

përbashkët IGTZ-

së dheQendrav

eFederale

tëShërbimeve të

Punësimit në

Gjermani

F 20%

30% 38% 36

%28%

40% 34%

2 - 3muaj JO

Konkurset janë

shpallurnë forma

tëndryshm

enëpërme

snjoftimeve: plakonëpër

Universitete,

prezantimevenëpër

Universitete,

njoftimepërmesmediave

siTelevizive, dhe

Gazeta,Radio etj.

M 80%

70% 62% 64

%72%

60% 66%

+kontingjentin ekërkesa

ve tëmëtejsh

meZAV

+30 +50 80

Gjithsejtë 10 23 96 196 301 337 320 1.283

Totali 1.363

Page 40: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

40 | Raporti Vjetor 2011

Vlen te ceket se për vitin 2011, 95% e ndërmjetësimeve kanë qenë nën moshën 25 vjeçare.

Studentët e ndërmjetësuar për herë të parë dmth kontingjenti i lejuar për vitin 2011 janë 170 dhe

studentet qe shkojnë prapë tek i njëjti punëdhënës për vitin 2011 janë 150 dhmth 320

ndërmjetësime për vitin 2011.

Kontingjenti I lejuar nga ZAV për Studentet e rinie, pa i përfshi kontingjentet e më hershme që

Studentet mund të punojnë prapë tek i njëjti punëdhënës.

Emri I projektit “Punësimi Sezonal I Studentëve në Gjemani” (Students Employment Programme)

A ka marrëveshje Nuk ka marrëveshje të nënshkruar ndërshtetërorë.

Me cilat institucione teShtetit Gjermani ështëduke u zhvilluar kyprojekt

Agjencinë Federale Gjermane për Punësim (Bundesagentur für Arbeit - BA),respektivisht me Qëndrën e saj për Shërbime Ndërmjetësuese në Punësim(Zentralstelle für Arbeitsvermittlung -ZAV)

Nr. i Studentëve 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Totali10 20 75 182 170 160 170 787

Kosova e Bukur

Programi i EU-së Kosova e Bukur (Programi EU-BK) është një projekt i financuar nga EU,

menaxhuar nga Zyra Ndërlidhëse e Komisionit Evropian (ECLO) dhe i implementuar nga

Organizata Ndërkombëtare për Migrim (IOM), në partneritet me MPMS, Këshillin Danez për

Refugjate (DRC). Programi BE-KB i cili do të zbatohet gjatë një periudhe prej 30 muajsh.

Në kuadër të Programit ,, Kosova e Bukur,, 19 Projekte nga 14 Komuna janë përzgjedhur për

financim në kuadër të Raundit të Parë të EU-BK. 7 Projekte janë implementuar dhe janë

punësuar 241 te papune afatgjate. 12 Projekte të tjera pritet të fillojnë së shpejti. Mbi 600

punëkërkues pritet të punësohen vetëm në rundin e parë ne total . Projektet kanë një ndikim të

dukshëm në zbukurimin e hapësirave publike. Një numër i konsiderueshëm i pjesëtareve të

grupeve të margjinalizuara janë punësuar, një e arritur modeste e këtij projekti. Thirrja e dytë për

propozime është shpallur në Mars, ku presim që deri në fund të Projektit të punësojmë një

numër total prej 1200 punëkërkuesish.

Qendra për Shërbim të Migrantëve

Janë informuar dhe këshilluar 608 persona rreth mundësive të migrimit të rregullt jashtështetit. Nga ta 520 kanë vizituar QSHM-të, 78 kanë kontaktuar me telefon dhe 10 nëpërmese-mailit. Nga 520 personave që na kanë vizituar në qendër kemi: 369 kanë qenë të

Page 41: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 41

interesuar për migrim në Bashkimin Evropian, 52 në Zvicër, 12 në SHBA, 70 në Kanada dhe15 në Zelandë të Re dhe Australi dhe 2 persona të interesuar për riatdhesim ne Kosovë.

Nga 520 personave që na kanë vizituar në qendër: 452 nga ta kanë qenë të interesuar përmigrim për qellim punësimi, 15 nga ta kanë qenë të interesuar për migrim Studimi, 11 përmigrim të përkohshëm (biznesi) ,23 nga ta për bashkim familjar dhe 3 për shërim, 13 përemigrim dhe 3 të tjera.

Klientët e QSHM-ve sipas rajoneve:

1) Prishtinë:397; 2) Mitrovicë:7; 3) Gjilan:5; 4) Gjakovë:42; 5) Ferizaj:18; 6) Prizren:31; 7)Pejë:108: Gjithsejtë :608

Ju është bërë ftesa për ta zhvilluar një trajnim me punëtoret që zhvillojnë punën nëpërQSHM me projektin “KTHIM I PËRKOHSHËM DHE VIRTUAL” - Projekti Migracioni dheZhvillimi Social-Ekonomik në Ballkanin Perëndimor (MIDWEB) ku personi në fjalë vjen ngaAustria dhe ka për qëllim të najë bartë informatat për migrimin për qëllim studimi në Austri,Zvicër dhe Gjermani.

Është organizuar mbledhja e tretë shkëmbyese në Qendrën tonë në shtatorë ku kanë qenëshumë të pranishëm si Përfaqësues të Ambasadave të ndryshme, Përfaqësues të ministrivetë ndryshme Këshilltaret e QSHM-ve, IOM etj

Ngritja e kapaciteteve të Divizionit të Punësimit, përkatësisht ShPP-it

Gjatë vitit 2011 në funksion të ngritjes së kapaciteteve të Divizionit të Punësimit,përkatësisht të Shërbimeve Publike të Punësimit janë mbajtur tri punëtori lidhur mestandardet funksionale dhe strukturale të SHPP-ve. Në këto punëtori janë trajnuar Drejtorëte Qendrave Regjionale të Punësimit, përgjegjësit e Zyrave Komunale të Punësimit dheshumica e këshilltarëve të punësimit.

Po ashtu janë mbajtur pesë (5) punëtori lidhur me Masat Aktive të Tregut të Punës ku enjëjta përbërje janë trajnuar lidhur me politikat e punësimit, programet aktive të tregut tëpunës, dhe projektet

Page 42: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

42 | Raporti Vjetor 2011

5. Aftësimi Profesional

Departamenti i Punës dhe Punësimit menaxhon përveç Divizionit të Punësimit (DP), i cili ështëpërgjegjës për regjistrim,këshillim dhe punësim të tëPapunëve, edhe Divizionin eAftësimeve Profesionale (DAP).

Objektivi i këtij divizioni është tëmbështesë mundësinë epunësimit të të regjistruarve sitë papunë. Për të arritur këtë,DAP-ja ka një rrjet prej tetë (8)Qendrave Rajonale për Aftësim (QAP) dhe koordinon kapacitetet e aftësimit profesional tëinstitucioneve të jashtme ndihmëse për aftësim.

Gjithsejte 3449 Hyrje ne trajnime kanë qënë gjatë vitit 2011, të cilët si të papunë kanë marrëpjesë në Aftësim Profesional (AP). Krahasuar me vitin 2010 numri i pjesëmarrësve në AftësimProfesional është përballur me ngritje me rreth 4.3%. Duke iu referuar numrit të përgjithshëm tëpjesëmarrësve në AP (përkatësisht hyrjet) në vitin 2011 me numrin mesatar i të regjistruarve sitë papunë në këtë kohë, rezulton në shkallë aktivizimi 12 mujore (ShA) prej rreth 1.03% - dukepasur kështu një ngritje prej 0.98% sa ishte në vitin 2010.(shiko fig. 25).

Duke iu referuar numrit të akumuluar të hyrjeve në vitin 2011, numri i të çertifikuarve nga AP-ja(2754), rezulton në shkallë çertifikimi (ShÇ) prej rreth 80%, duke mbetur relativisht konstant ngaShÇ prej 78% në vitin 2010.

5.1. Aftësimi sipas Kualifikimeve

Sa u përket niveleve të ndryshme të kualifikimeve të papunëve, shifrat e raportuara gjatëvitit 2011, paraqesin nëmënyrë të përsëritshmerezultate ambivalente (tedyaneshme). Në mënyrëdisproporcionale ngarestrikcionet ekzistuese tëpunësimit, tri grupet ekualifikimit më të lartëende realizojnë shkallë aktivizimi (ShA) shumë më lart sesa mesatarja kosovare, derisa shkallëte aktivizimit të tri grupeve me kualifikim më të ulët mbeten shumë më poshtë (shiko fig. 26).

Aftësimet ISCEDAkumulimi12-Mujor

Rritjanga 2010

HyrjetPropor

ShA2010

ShÇ2010

ShA2011

ShÇ2011

Pakualifikuar 0-2 898 5.3% 26% 0.4% 73% 0.5% 76%

Gjysmë kualifikuar 3 19 18.8% 1% 0.1% 50% 0.2% 74%

Kualifikuar 3a 60 -22.1% 2% 0.3% 73% 0.2% 80%

Shkollë mesme 3c 1953 2.9% 57% 2.2% 84% 2.2% 80%

Shkolla e lartë 4 29 -44.2% 1% 2.4% 60% 1.4% 155%

Universitet 5a+ 490 19.5% 14% 12.5% 68% 12.5% 82%

Tabela 16: Aftësimet Profesionale sipas Kualifikimeve

16582201

31083928

34553047 3240

2977 3306

3449

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fig.25: Pjesëmarrësit ne AP për 12 Muaj

Page 43: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 43

Edhe pse duke përfaqësuar gati 60% tëtë gjithë të papunëve, grupi i “tëpakualifikuarve” si i vetëm përfaqëson26% të pjesëmarrësve të AP-së në vitin2011.

Me 57% te pjesëmarrësve në aftësim ireferohen nivelit të kualifikimeve“shkollë e mesme”, e cila përfaqëson26% e të gjithë të papunëve (krahaso tab. 16 dhe kapitullin 2.1., tab. 2).

Të papunët me diplomë universiteti paraqesin një tendencë në rritje për pjesëmarrje në AP,përkatësisht një shkallë aktivizimi në rritje në vitin 2011, pastaj te papunët me arsimim” tepakualifikuar” paraqesin një rritje të lehtë, ndërsa të papunët si “te kualifikuar” paraqesin rëniederi ne 0.2% sa ishte vitin paraprak 0.3%, si dhe te papunët me edukim si te “mesme” mbesinkonstante edhe gjate kësaj periudhe raportuese, (krahaso fig. 26, tab. 16).

5.2. Aftësimi sipas Moshës

Sa i përket pjesëmarrjes në AftësiminProfesional sipas moshës, paraqitet njëngritje e kapaciteteve në shkallën eaktivizimit për gjithë të papunët nëmoshën 15-24 ngritja është deri ne1.66%, mandej 25-39 paraqet nemënyre konstante e cila është 0.88%,pastaj 40-54 tregon rënie prej 0.54% sa ishte vitin e kaluar ne 0.50%.

Megjithatë, shifrat aktuale konfirmojnë një prioritet të vazhdueshëm, sikurse në periudhatparaprake raportuese që i jepet nga MPMS/DPP të papunëve të rinj (krahaso tab. 17). Sa për tëparë nga diagrami (fig.27), ngjashëm me shkallët e punësimit gjithashtu edhe shkallët eaktivizimit janë në korrelacion në mënyrë të përsëritshme me moshën.

Derisa grupi më i ri për nga mosha ka arritur një shkallëaktivizimi (ShA) prej rreth 1.66%, në veçanti pjesëmarrja nëAftësimin Profesional e të papunëve që i përkasin grupit tëmoshës më të vjetër (55-64), mbetet në nivel gati tëparëndësishëm (shih tab. 17).

Sidoqoftë, një ngritje e përgjithshme në pjesëmarrje nëAftësimin Profesional me rreth 9% duke iu referuar grupmoshës prej 15-24 vjeçar, mandej grup moshat tjera siç janë 25-39 dhe 40-54 pësojnë rënie prej-1% përkatësisht -9%, kurse grup mosha e te vjetërve 55+ me 183% rritje, nga viti 2010, kjo jeparsye që të vështrohet në mënyrë kontinuele implementimi i duhur në të ardhmen për aftësimprofesional, sa u përket prioriteteve të cekura siç janë grupet ne fokus (shiko tab. 17).

Mosha Akumulimi për12 Muaj

Rritjanga 2010

HyrjetProporci.

ShA2010

ShÇ2010

ShA2011

ShÇ2011

15-24 1787 9% 51.8% 1.55% 83% 1.66% 81%25-39 1295 -1% 37.5% 0.88% 75% 0.88% 80%40-54 316 -9% 9.2% 0.54% 69% 0.50% 83%55+ 51 183% 1.5% 0.10% 83% 0.30% 20%Tabela 17: Aftësimi Profesional sipas Moshës

Pa-kualifikuar

0.5%

Gjysme-kualifikuar

0.2%Kualifikuar

0.2%

Shk. mesme2.2% Shk. lartë

1.4%

Uni12.5%

Fig.26: Shkalla e Aktivizimit sipas kualifikimeveper 12 muaj

1.66%

0.88%0.50%

0.30%

15-24 25-39 40-54 55+

Fig.27: Shkalla e Aktivizimit sipasMoshe per 12 muaj

Page 44: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

44 | Raporti Vjetor 2011

5.3. Aftësimi sipas Etnitetit

Gjate kësaj periudhe raportuese te vitit 2011, një vështrim në shifrat e Aftësimit Profesional sipasetnitetit paraqitet një ngritje nëpërfshirjen e te gjitha grupeve etnikekosovare. Shqiptaret përballen metregues te ngritjes në pjesëmarrje nëAftësimin Profesional me 6.53%, kjotendencë nxjerr në pah një ndikim mbi-proporcional (shih tab.18). Grupi etnikserb mbetet ne vlera konstante, derisa minoritetet tjera pësojnë rënie deri ne -32.39%.

Duke iu referuar numrit të akumuluar të pjesëmarrësve në Aftësimin Profesional gjatë vitit 2011me numrin mesatar të të papunëve nga grupet etnike, rezulton në shkallë relativisht jo të mire tëaktivizimit (ShA) për të gjitha etnitetet e regjistruar nëKosovë.

Gjithashtu edhe rezultatet e ShA-së për etnitetet mbetetnën mesataren kosovare, shkalla e aktivizimit duke iureferuar shqiptarëve është pak më e lartë mirëpo nenvlerat mesatare (shiko tab. 18).

5.4. Aftësimi sipas Gjinisë

Krahasuar me vitin 2010,regjistrimet e akumuluara për12 muaj në aftësimetprofesionale sipas gjinisë nëvitin 2011 paraqitet një AftësimProfesional në ngritje sa ipërket pjesëmarrjes për dygrupet e regjistruara për femradhe meshkuj të papunë.

Megjithatë ngritja e grupit të femrave me rreth 46%është trend pozitiv në raport me pjesëmarrjen emeshkujve prej rreth 54%. Rrjedhimisht pjesa e femravenë të gjitha kapacitetet e AP-së ka treguar rritje prej0.99% në vitin 2011 deri sa ishte në 0.94% në vitin 2010(tab. 19).

Derisa shkalla e aktivizimit tek meshkujt (ShA) ka pasur

Aftësimi Akumulimipër 12 muaj

Rritja nga2010

HyrjetProp

ShA2010

ShÇ2010

ShA2011

ShÇ2011

Shqiptar 3264 6.53% 95% 1.00% 79% 1.1% 79%

Minoritete 185 -23.55% 5% 0.81% 63% 0.6% 89%

Serb 66 - 2% 0.50% 100% 0.5% 97%

Tjerë 119 -32.39% 3% 1.04% 49% 0.7% 85%

Tabela 18: Aftësimi Profesional sipas Etniteteve

Aftesimet Akumulimipër 12 muaj

Rritja nga2010

HyrjetProp

ShA2010

ShÇ2010

ShA2011

ShÇ2011

Femra 1602 6.02% 46% 0.94% 77% 0.99% 81%

Meshkuj 1847 2.90% 54% 1.02% 79% 1.07% 79%

Të gjithë 3449 4.33% 100% 0.98% 78% 1.03% 80%

Femra Pakualifikuara 299 9.12% 33% 0.24% 66% 0.26% 71%

Meshkuj Pakualifikuar 599 3.45% 67% 0.67% 75% 0.71% 78%

Tabela 19: Aftësimi Profesional sipas Gjinisë

Shqip.1.1% Gjithe

Min.0.6% Serb

0.5%

Tjere0.7%

Fig.28: Shkalla e aktivizimit per 12muaj sipas etnitetit

Fem.0.99%

Mash1.07% Gjithë

1.03%

Fig. 29: Shkalla e Aktivizimit sipas Gjinieper 12 muaj

Page 45: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 45

ngritje deri në rreth 1.07%, Shkalla e Aktivizimit tek femrat në vitin 2011 në mënyrë mbi-proporcionale ka treguar ngritje deri në rreth 0.99% (fig. 29 krahaso gjithashtu tabelën 19).

Sa i përket përfshirjes së Aftësimit Profesional për grupin e “të papunëve të rrezikuar” grupi i tëpapunëve “të pakualifikuar sipas gjinisë në një farë mënyre ka filluar te përmirësohet duketreguar ngritje relativisht te mirë në mënyrë aproksimative me një vit me herët.

Derisa pjesa e femrave “të pakualifikuara” nga të gjithë të papunët e regjistruara është mëshumë se 58%, po kështu kjo është ende përafërsisht me 33% te te gjitha pjesëmarrësit në APkrahasuar me meshkujt te cilët marrin pjesë në hyrjen e përgjithshme te të gjitha regjistrimeveme 67%.

5.5. Aftësimi sipas Rajoneve

Zhvillimi i kapaciteteve të aftësimeveprofesionale (AP) sipas rajoneve,shpie në rezultate kundërthënëse:Derisa katër nga rajonet kosovarepërballen me rënie të pjesëmarrjesnë Aftësimin Profesional, tri rajonerealizojnë ngritje të kapaciteteve.

Rënia më e madhe në kapacitetet eAP-së i referohet rajonit të Ferizajt (rreth -23%) dhe Prizrenit ( rreth -8.86%). Rritja më e madheishte realizuar në rajonin e Mitrovicës (rreth +40.77%)(shih tab. 20).

Duke iu referuarkapaciteteve të realizuara tëAftësimit Profesional nëshifra absolute memesataren e mbledhur të tëregjistruarve si të papunë nërajonet e ndryshme, shkallamë e lartë e aktivizimit (ShA)në vitin 2011 ishte arritur nërajonin e Gjakovës (rreth1.74%). Sipas rënies së paraqitur më lart, ShA më e ulët në vitin 2011 i referohet rajonit tëFerizajt (rreth 0.62% - krahaso tab. 20, fig. 30).

Zhvillimi i Shkalles se Aktivizimit vë në dukje një rritje të vazhdueshme të kontrasteve sa i përketpjesëmarrjes në Aftësimin Profesional, përkatësisht kapacitetet e AP-së.

Aftësimet Akumulimipër 12 muaj

Rritja nga2010

HyrjetProp

ShA2010

ShÇ2010

ShA2011

ShÇ2011

Ferizaj 221 -23.00% 6% 0.80% 30% 0.62% 62%Gjakovë 708 5.99% 21% 1.63% 68% 1.74% 77%Gjilan 255 -5.56% 7% 0.76% 69% 0.74% 71%Mitrovicë 625 40.77% 18% 0.69% 90% 0.97% 91%Pejë 436 32.12% 13% 0.91% 57% 1.24% 63%Prishtinë 618 -6.93% 18% 1.04% 90% 0.96% 80%Prizren 586 -8.86% 17% 1.09% 105% 0.98% 95%Tabela 20: Aftësimet Profesionale sipas Rajoneve

Ferizaj0.62%

Gjakovë1.74%

Gjilan0.74%

Mitrovicë0.97%

Pejë1.24% Prishtinë

0.96%Prizren0.98%

Fig.30: Shkalla e Aktivizimit sipas Rajonit për 12 muaj

Page 46: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

46 | Raporti Vjetor 2011

Aneks C: Projektet e realizuara gjate vitit 2011 ne DAP

Dokumentet strategjike:

a) Plani i veprimit i strategjisë sektoriale i cili është aprovuar nga MPMS-ja dhe është në

realizim e sipër;

b) Plani i veprimit i partneritetit Evropian nga fusha e punës dhe punësimit i cili po ashtu

është duke u realizuar sipas parashikimeve;

c) Plani i punës për Divizionin e Aftësimeve Profesionale (DAP) për vitin 2011.

d) Propozimi për KASH (Kornizën Afatmesme të Shpenzimit) për Divizionin e

Aftësimeve Profesionale për periudhën 2012-2014.

e) Janë duke u zhvilluar aktivitetet rreth hartimit të strategjisë së re për periudhën 2012-

2014.( është draftuar )

Aktivitetet kryesore të zhvilluara gjatë periudhës Janar-dhjetor 2011

MPMS në bashkëpunim

me Lux-Development kanë

bërë lansimin e fondit të

trajnimit. Kjo është

organizuar në AUK ku i

pranishëm ishte edhe

Ministri i Punës dhe

Mirëqenies Sociale dhe

donator të tjerë. Në fondin

e trajnimit janë derdhur

100,000€. Deri në fund të

vitit janë përfshirë në

trajnim 175 punëkërkues ;

Është bërë blerja e shërbimeve të trajnimeve nga ofrues tjerë gjatë kësaj faze

raportuese kanë përfunduar trajnimin 190 punëkërkues në tri rajone të Kosovës

(Prishtinë, Gjakovë, Ferizaj ) trajnimet në kontabilitet dhe ECDL;

Page 47: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 47

Është propozuar hartimi i aktit nënligjor për rregullimin dhe funksionimin e fondit të

trajnimit dhe njëkohësisht është caktuar grupi punues i cili do të merret me hartimin e

këtij udhëzimi administrativë;

Mbështetur nga Lux-Development janë realizuar këto aktivitete :

Janë blerë kompjuterë për stafin e QAP-ve;

Në bashkëpunim me TIKA (agjencia për zhvillim) është mundësuar trajnimi

profesional ne Turqi i 7 trajnerëve te profesionit kuzhinier-kamarier I cili ka zgjat 3

jave (Nga data 30 Maj – 16 Qershor);

Është hapur një profesion i ri – floktari në QAP Prizren. Është rinovuar punëtoria,

pajisjet janë blerë, trajneri është punësuar me kontratën mbi vepër dhe ka startuar

puna me grupin e parë të kandidatëve;

Përmes projektit Kosvet VI janë realizuar dy vizita studimore në Gjermani dhe Suedi

nga të cilat janë marrë përvojat nga fusha e aftësimit profesional dhe punësimit për

këshilltaret dhe trajnerët e kyçur në këtë projekt;

Nga totali 1118 i të vendosurve në kompani deri në shkurt të vitit 2011 sipas analizës

së projektit Kosvet VI rezulton se 593 kandidat janë punësuar pas përfundimi të

trajnimit;

Janë aprovuar 8 kurrikulat e zhvilluara në 2010 nga trajnerët e lëmive përkatëse,

ndërsa në këtë vit janë hartuar kurrikulat e kualifikimeve; administrim biznesi, shtrues

të pllakave të qeramikës, pasticeri, grafik/dizajn, servisim i pajisjeve te zyres,

elektronikë indusriale mbështetur nga ekspert të angazhuar nga lux dev. Kurrikulat

janë hartuar duke u bazuar sipas standardeve të kualifikimeve Kombëtare dhe atyre

të BE-së;

Gjatë muajit prill 2011 është zhvilluar procesi i vetë-vlerësimit, bazuar në Kornizën

Kombëtare të Sigurimit të Cilësisë. QAP kanë përpiluar draft raportin nga procesi i

vetë-vlerësimit dhe e kanë dërguar në AKK dhe DAP për vlerësim;

Page 48: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

48 | Raporti Vjetor 2011

Ka përfunduar procedura e akreditimit për profesionin administrim biznesi në QAP-

Prishtinë dhe Prizren, ku paneli ka vlerësuar pozitivisht akreditimin e këtij kualifikimi

duke e renditur në nivelin e tretë të kualifikimeve ( nga tetë shkallët e kualifikimeve)

dhe pritet vendimi përfundimtar nga AKK.

Është realizuar vizitë pune në Torino të Italisë ku temë qendrore e takimit të punës

ishte implementimi i një kuadri të qëndrueshëm të kualifikimit në Kosovë vizita është

mundësuar nga fondacioni ETF;

Është ndërtuar objekti i Qendrës së aftësimit profesional të Ferizajt me standarde të

BE-së dhe së shpejti do të bëhet inaugurimi i saj, kjo qendër do të mundësoj

zgjerimin e kapaciteteve të profesioneve ekzistuese dhe për tri profesione të reja;

Aktualisht është në përfundim e sipër ndërtimi i QAP-Gjilan. Punët e konstruksionit të

ndërtesës kanë përfunduar,

Është bërë kompletimi i punëtorive me mjete dhe pajisje si dhe është bërë rekrutimi i

trajnerëve për profesionet :zdrukthëtari, saldim dhe kuzhinë ne QRAP- Pejë.

Përmes projektit Lux-Development është krijuar fondi I aftësimit profesional për

blerjen e shërbimeve nga ofruesit tjerë të trajnime për profesionet që nuk ofrohen në

QAP dhe është hartuar dhe nënshkruar Udhëzimi Administrativ Nr. 09/2011 lidhur

me këtë fond, si dhe aktualisht janë identifikuar katër profesione që kërkohen në

tregun e punës të cilat janë: ECDL, kontabilitet i avancuar, përpunim i plastikës dhe

riparim i ashensorëve, si dhe është përcaktuar numri pre 370 punëkërkues që do të

përfshihen në këto trajnime.

Është bërë kontraktimi i kompanive në baze të procedurave të Prokurimit për

trajnimin nga fondi i Aftësimeve në profesionet ECDL 120 , Kontabilitet të Avancuar

150, dhe Set Ashensor 60 ndërsa për përpunim i plastikes ka shkuar në ri tenderim.

Është bërë draftimi i Strategjisë së aftësimit profesional 2012-2014.

Përmes skemave trajnim në punë aftësimet profesionale janë si në vijim : përmes

projektit Lux-Development janë trajnuat 219 punëkërkues,, përmes projektit UNDP

Page 49: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 49

janë trajnuar në kompani dhe

institucione 266 punëkërkues,

përmes projektit Kosvet VI kanë

përfunduar trajnimin 530

punëkërkues.

Po ashtu DAP në bashkëpunim me

Shoqatën e të verbërve dhe me të

parë të dobësuar të Kosovës ka

realizuar blerjen e shërbimeve në teknologji informative për të verbër dhe akustik

sipas Marrëveshjes së Mirëkuptimit të nënshkruar në mes të MPMS dhe SHVPDK

në gusht 2011, ku nga po ky muaj janë trajnuar 60 persona me aftësi të kufizuar në

fushën e lartcekur, gjithashtu në bashkëpunim me handakos është mundësuar

punësimi i 10 personave.

.

Page 50: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

50 | Raporti Vjetor 2011

Aneks D: Aftësimi profesional për punëkërkuesit e zonave veriore te Shqipërisë

Qendrat për Aftësim Profesional ne rajonin e Prizrenit dhe Gjakovës edhe gjate këtij viti 2011kane realizuar aftësimin e punëkërkuesve ne baze te marrëveshjes se nënshkruar ne mesMPMS te Republikës së Kosovë dhe MPÇSHB të Republikës se Shqipërisë.

Qendra e Aftësimit Profesional ne PrizrenQAP- Prizren KandidatetKamarier 25Turizëm 0Elektronike industriale 1Auto elektrike 2Kuzhinier 0Hidraulike 1Ndërmarrësi 0Bazat e kompjuterit 2Riparimet e Pajisjeve Shtëpiake 2

Gjithsejte 33

Qendra Regjionale për Aftësime Profesionale në Prizren gjatë vitit 2011 ka vazhduarbashkëpunimin me zyrën e punësimit Kukës lidhur me trajnimin e punëkërkuesve të zonëskufitare. Ashtu si edhe viteve paraprake interesimi i kandidatëve ishte shumë i madh dhe qendraka bërë përpjekje për implementimin e politikave të MPMS lidhur me trajnimet e këtyrekandidatëve në nivelin sa më të lartë.Punëkërkuesit kane qene të interesuar kryesisht për këto profesione.

Qendra e Aftesimit Profesional ne Gjakovë

Qendra Regjionale për Aftësime Profesionalenë Gjakove gjatë periudhës Janar-Dhjetor2011 ka vazhduar bashkëpunimin me zyrën epunësimit ne Bajram Curr dhe Kukës. Nekuadër te kësaj qendre janë trajnuar njënumër i konsiderueshëm i punëkërkuesve te këtyre zonave ku shumica e këtyre punëkërkuesvekane gjetur pune pas përfundimit te trajnimit, disa prej tyre edhe janë vetëpunësuar.

QAP- Gjakovë KandidatetRiparim te pajisjeve elektrike 1Bazat e kompjuterit 1Kontabilitet 1Ndërmarrësi 0Administrim biznesi 2

Gjithsejtë 5

Gjithsej gjatë këtij viti janë trajnuar 33kandidatë në profesionet e cekura mëlartë. Sipas zyrtarëve të zyrës së punësnë Kukës kandidatët janë ndarë shumë tëkënaqur dhe një numër i konsiderueshëmi tyre janë punësuar dhe vetëpunësuar.

Page 51: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 51

Referencat

Euro Stat (2003): Hulumtimi i fuqisë punëtore e Unionit Evropian, metodat dhedefinicionet 2001, Luksemburg

ETF / Pirher, Sonja (2003): Zhvillimi dhe Ndërtimi i Kapaciteteve në fushën e Edukimit dheStatistikave mbi Tregun e Punës, Torino

GTZ / MCYS (2006): Politika Rinore e Kosovës dhe Plani i Veprimit, Prishtinë

GTZ /MCYS / MLSW (2006): Raport Pyetësor për Rinisë dhe Punësimit, Prishtinë

IMF (2003): Kosovë: Politikat Udhëheqëse Drejt Rritjes dhe Zhvillimit,Uashington

ILO (1982): Rezoluta për statistikat e popullatës ekonomikisht aktive,punësimi, papunësia dhe niveli i ulët i punësimit, Gjenevë

ILO (1998): Rezoluta për matjen e punësimit dhe situatave joadekuate tëpunësimit

ILO (2004): Indikatorët kryesorë të tregut të punës (KILM), Gjenevë

ILO / MPMS-DPP (2006): Plani i Veprimit për Punësimin e Rinisë Kosovare

MPMS-DPP (2004): Puna dhe Punësimi 2003, Raporti Vjetor, Prishtinë

MPMS-DPP (2005a): Puna dhe Punësimi 2004, Raporti Vjetor, Prishtinë

MPMS-DPP (2006a): Puna dhe Punësimi – Kosovë – Raporti i Performancës 06/2007,Prishtina

MPMS-DPP (2006b): Puna dhe Punësimi – Kosovë – Promovimi i Punësimit, Raporti iPerformancës 2007/2008, Prishtinë

MPMS-DPP (2008a): Puna dhe Punësimi 2008, Raporti Vjetor, Prishtinë

MPMS-DPP (2009b): Puna dhe Punësimi – Kosovë – Promovimi i Punësimit, Raporti iPerformancës 2008/2009, Prishtinë

MPMS-DPP (2009c): Informatat mbi Tregun e Punës në Kosovë (mujor), Prishtinë

MPMS-DPP / ILO (2007): Analizë e Punëdhënësve në Kosovë 2007 – Tabela Statistikore

MPMS-DMS / ESK (2007): Statistikat e Mirëqenies Sociale

Riinvest (2003): Tregu i Punës dhe Papunësia në Kosovë, Prishtinë

ESK (2007): Analizë e Fuqisë Punëtore (AFP) 2006 dhe 2005, Prishtinë

ESK (2006a): Statistikat mbi Bujqësinë në Kosovë 2005, Prishtinë

ESK (2007a): Kosova në Shifra 2006

ESK (2007b): Gratë dhe Burrat në Kosovë - 2006

UNDP (2004): Raporti i Zhvillimit Njerëzor nё Kosovë 2004, Prishtinë

UNMIK /Shtylla e BE-së (2006): Themeli Ekonomik i Statusit: Kosovë, Pamje e EkonomisëKosovare 2006, Prishtinë

Banka Botërore (2003): Studimi i Tregut të Punës nё Kosovë: Sfidat e Politikës dhePunësimi Jozyrtar, Uashington D.C

Banka Botërore (2004): Memorandumi Makroekonomik i Kosovës, Uashington D.C.

Banka Botërore (2005): Vlerësimi i Varfërisë në Kosovë, Uashington D.C., Prishtinë

Page 52: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

52 | Raporti Vjetor 2011

Shumë burime tjera mund të gjinden edhe në:

Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale, Kosovë www.mpms-ks.org

Qeveria e Kosovës www.rks-gov.net

Enti i Statistikave të Kosovës www.rks-gov.net/esk

Zyra Ndërkombëtare e Punës www.ilo.org

UNDP në Kosovë www.kosovo.undp.org

Banka Botërore në Kosovë www.worldbank.org/kosovo

BE në Kosovë www.euinkosovo.org

OSBE në Kosovë: www.osce.org/kosovo

Ueb faqja për burime të punës: www.lmps.gofor.de

Page 53: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 53

Aneks E. Treguesit e Tregut të Punës

Ndryshe nga treguesit e performancës të paraqitur më sipër në bazë të shifrave tëbrendshme - p.sh. shkalla e hyrjeve, daljeve, punësimit dhe aktivizimit – treguesit e tregut tëpunës kanë për synim t’i referohen rezultateve të paraqitura të përformancës dhezhvillimeve të mëtutjeshme tek shifrat e jashtme: Këta tregues “të jashtëm” janë ende aq saka qenë e mundur në bazë të standardeve dhe strukturave të Eurostat-it dhe ILO-s.

Ato kryesisht nuk rezultojnë drejtpërdrejt nga të dhënat primare të mbledhura dhe tëregjistruara nga MPMS-DPP-ja, mirëpo nga mbledhja e të dhënave, analizat dhe raportet einstitucionet e jashtme qeveritare dhe jo qeveritare si dhe nga organizatat ndërkombëtare.

- Qasja e Kufizuar në të Dhëna -

Përveç bazës së të dhënave të regjistrimit të DPP-së burimi i vetëm i hulumtimeve të vetaprimare për këtë raport është implementuar shpesh hulumtimi i punëdhënësve me fokus nëpaga të paguara në ekonominë formale. Një prezantim i indikatorëve të tregut të punësrrjedhimisht kërkon hulumtime sekondare të mëtutjeshme rreth popullatës rezidente nëKosovë, strukturën etnike, moshën, gjininë dhe kualifikimet e popullatës me moshë punuesedhe veçanërisht të popullatës aktive dhe të punësuar.

Sa për tani, shumica e të dhënave në dispozicion për Kosovën dhe strukturën e sajë socio-demografike, në shumicën e rasteve janë të kufizuara në qasje apo ende nuk janë plotësishttë përfunduara në aspektin administrativ dhe procedurat statistikore. Shumë hulumtime dheraporte madje të implementuara nga institucion i njëjtë paraqesin mospërputhje në rezultatesi dhe vlera kontradiktore. Si rrjedhojë, treguesit e paraqitur të tregut të punës pjesërishtduhet referuar disa shifrave socio-demografike siç vlerësohet të jenë më të besueshme dheduhet hulumtuar sipas institucioneve dhe organizatave (d.m.th. FMN, ESK, RI, UNDP, BBetj.). Sa i përket asaj çka u tha më lart, të gjitha rezultatet e paraqitura duhet të shikohenkryesisht me një qasje shumë të përgjithësuar për të vështruar në formë krahasimore sipastendencave dhe zhvillimeve.

- Rezultatet konvergjente -

Një rezultat nga vitet e kaluara që prej vitit 2003 është konvergjenca e rezultateveveçanërisht sa i përket shkallës së papunësisë siç hulumtohet nga UNDP dhe Zyra eStatistikave të Kosovës prezantuar nga MPMS-DPP. Të dyja “regjistrimi i shkallës sëpapunësisë” si dhe “shkalla e hulumtuar e papunësisë” siç prezantohet nga MPMS-DPP,UNDP dhe ESK (dhe pjesërisht Riinvesti), kanë si tendencë stabilizimin e një shkalle prej40-45% (shiko raportin 2008).

- “Që nuk janë Punësuar”, “Të papunë”, “Të Punësuar” -

Page 54: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

54 | Raporti Vjetor 2011

Papunësia e përmendur më lart është dramatikisht e lartë në krahasim me vende tjera.Megjithatë një konkludim shoqëror duhet pasur parasysh si shtesë se termi “i papunë” nukështë i barabartë me “nuk punon” apo “pa punuar ”D.m.th. amviset, studentët, personat epensionuar dhe dekurajuar – dhe pjesa e madhe e popullatës së Kosovës nën moshënpunuese (15) nuk janë të llogaritur si të papunë.

Gjithashtu duhet cekur që sipas definicioneve të ILO-se dhe Euro Stat-it se termi “ipunësuar” përfshinë përveç të punësuarve me orar të plotë dhe atyre me orar tëpërgjysmuar gjithashtu edhe personat e nën-punësuar, të vetëpunësuarit, dhe anëtarëtkontribues të familjes dhe fermat.

Të gjithë këta kanë për të punuar për qëllimin (!) për të realizuar të hyra, paga apo profit nëpara kesh apo në ndonjë formë tjetër: Duke u fokusuar në “qëllimin” nënkupton tëpërfshihen edhe këta, të cilët nuk arrijnë të realizojnë profit apo të hyra – por vetëmllogariten që ata mundohen të arrijnë një gjë të tillë. Të hyrat “me të mira materiale”nënkupton përfshirjen e të hyrave jo monetare, p.sh. ushqim apo mallra tjera.

E.1. Vlerësimet e Popullatës

Problemi më i rëndësishëm sa u përketshifrave të popullatës është që tëpërmendet e ashtuquajtura popullata(ekonomikisht) aktive. Popullata aktivepërbëhet prej shumës së popullatës sëpunësuar dhe të papunë.

Problemi kryesor këtu në mënyrë tëpërsëritshme i referohet identifikimit tënumrit të duhur të personave tëpunësuar në Kosovë. Sa i përketpunësimit gati të gjitha burimetparaqesin dallime dhe mospërputhje:Për më shumë hollësi në lidhje me këtë– veçanërisht sa u përket publikimevetë Entit Statistikor të Kosovës dhekundërthënieve me rëndësi të AFP ESKme AESh ESK – ju lutem shikonikapitullin e njëjtë të Raportit të Punësdhe Punësimit 2008 dhe 2009, 2010.

Burimi Viti iReferencës

Shkalla ePapunësisë

IOM 05/2000 DHS 2000 50 %ESK 03/2004 AFP 2001 2001 57 %UNDP 2002 KHDR 2001 50-55 %ESK 03/2004 LFS 2002 2002 55 %Riinvest 01/2003 AFP 2002 39-49 %ESK 03/2004a DHS 2003 53 %ESK 2005 AFP 2003 2003 50 %UNDP 2004 KHDR / HDS 2003 2003 44 %MPMS 03/2004* Raporti Vjetor 2003 43 %Banka Botërore Raport 2003 23-33 %FMN 2004 Raport 2003 30 %MPMS 03/2005* Raporti Vjetor 2004 42 %ESK 2005a AFP 2004 2004 40 %MPMS 05/2006* Raporti Vjetor 2005 42-44 %ESK 2006 AFP 2005 2005 41%MPMS 06/2007* Raporti Vjetor 2006 39-42 %ESK 2007 AFP 2006 2006 44,9 %MPMS 06/2008* Raporti Vjetor 2007 39-43%ESK 2008 AFP 2007 2007 43,6 %MPMS 04/2009* Raporti Vjetor 2008 38-41%MPMS 05/2010* Raporti Vjetor 2009 37-40%MPMS 03/2011* Raporti Vjetor 2010 37-41%MPMS 04/2012* Raporti Vjetor 2011 35-39%Tabela 21: Pasqyrë e Papunësisë *Papunësia e Regjistruar

Page 55: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 55

Sa i përket punësimit në Kosovë, duke u bazuar edhe në periudhat paraprake raportuese,ky raport u referohet një numri të shifrave ekstrapoluese sipas hulumtimeve dhe vlerësimevebrenda raporteve të ndryshme kryesisht nga ESK, FMN, Riinvest, MTI, MEF dhe MPMS.

E.2. Skenari i shifrave të Punësimit dhe Papunësisë

Duke përmbledhur atë që u tha më lart prezantimi në vijim i indikatorëve të tregut të punësimitështë i bazuar në 2 skenarë:

Të dhënat nga DPP i referohenpërfshirjes së kritikuar të tëashtuquajturit regjistrim oportunist tëdetyrueshëm të personave me moshëmadhore, të cilët me qëllim që tëmarrin pagesë për asistencë sociale për familjet e tyre, janë regjistruar si të papunë pa kërkuarpunë dhe pa qenë në dispozicion për tregun e punës (shiko 2.4. dhe BB 2003).

Të dhëna të mëtutjeshme sa u përket banorëve rezident dhe popullatës me moshë punuese sidhe gjinisë, moshës, kualifikimeve dhe strukturave etnike janë mbajtur konstant përmesskenarëve të ndryshëm.

Ato janë bazuar në publikime të ndryshme të ESK-së, dhe të hulumtimeve primare të MPMS-DPP-së.

Skenari “A” Skenari “B”

Total Meshkuj Femra Total Meshkuj Femra

Popullata rezidente 100% 50.5% 49.5% Popullata rezidente 100% 50.5% 49.5%

Popullata ne Total 1800 909 891 Popullata ne Total 1800 909 891

PM-Punuese 64% 63% 65% PM-Punuese 64.0% 63.3% 64.8%

PMP Total 1152 575 577 PMP Total 1152 575 577

Papunësia e regjistruar 325 168 157 Papunësia e regjistruar 260 140 130

Të punësuar 500 390 110 Të punësuar 475 390 110

Popullata Aktive 825 558 267 Popullata Aktive 735 530 240

Shkalla e Pjesëmarrjes 71.6% 97.0% 46.3% Shkalla e Pjesëmarrjes 63.8% 92.1% 41.6%

Shkalla e Papunësisë 39.4% 30.1% 58.8% Shkalla e Papunësisë 35.4% 26.4% 54.2%

Shkalla PMP teregjistruar 28.2% 29.2% 27.2% Shkalla PMP te

regjistruar 22.6% 24.3% 22.5%

Shkalla e Punësimit 43.4% 67.8% 19.1% Shkalla e Punësimit 41.2% 67.8% 19.1%

Tabela 22 – Shifrat totale të rrumbullakuara me mijë (*000)

A: B:

të dhënat AFP/ESK - dhetë dhënat e regjistruara

MPMS-DPP

të dhënat ABESh/ESK -të dhënat e regjistruara vetëm të

MPMS-DPP si dhe TRUST

Page 56: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

56 | Raporti Vjetor 2011

Tabela më lart paraqet një vlerësim të treguesve të tregut të punës, duke iu referuar

parashikimeve të ESK-së mbi punësimin në Kosovë dhe të dhënave (regjistrimit) të

papunësisë nga Departamenti i Punës dhe Punësimit.

Në veçanti shënimet e ESK-së janë afër me rezultatet duke kombinuar me shifrat e

punësimit në regjistrimin e tatimeve dhe bizneseve në Kosovë (të cilat vështirë se mbulojnë

bujqësinë).

Megjithatë ne do të dëshironim të përsërisim edhe një herë, se të gjitha të dhënat në

Kosovë duhet të trajtohen në mënyrë shumë të kujdesshme.

*Duke pasur parasysh regjistrimin e popullsisë e cila është zhvilluar për periudhën e Prillit 2011, konsiderojmë

se ne te ardhmen do te kemi te dhëna te sakta dhe me te qëndrueshme rreth popullsisë rezidente, moshës se

punës, etj.

Page 57: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 57

Aneks F: Të dhëna dhe diagrame për punësimin

F.1. Papunësia Rajonale & Performanca e SHP

Rajonet KomunatTë

regjistruarit etanishëm

Mesatarja etë

regjistruarvePunësimet Shkalla e

PunësimitShkalla ePunësimitsipas Stafit

Shkalla eDaljeve

Shkalla eDaljeve

sipas Stafit

Prishtinë 61433 64701 1730 2.82% 41:1 11.9% 183:1Prishtinë 18706 459 2.45%Fushë-Kosovë 5590 343 6.14%Gllogoc 12709 216 1.70%Lipjan 9159 230 2.51%Novobërdë 1006 124 12.33%Obiliq 4455 128 2.87%Podujevë 9133 230 2.52%Graçanicë 621 0 -Bërnicë e Poshtme 54 0 -

Prizren 60114 59636 1625 2.70% 68:1 4.6% 115:1Prizren 31296 1124 3.59%Rahovec 7326 135 1.84%Suharekë 15459 276 1.79%Dragash 6033 90 1.49%

Ferizaj 34110 35665 770 2.26% 41:1 12.1% 227:1Ferizaj 17870 326 1.82%Kaçanik 7660 182 2.38%Shtime 4090 96 2.35%Shtërpcë 4490 166 3.70%

Gjilan 33384 34279 1048 3.14% 35:1 12.6% 144:1Gjilan 21396 497 2.32%Viti 5467 288 5.27%Kamenicë 6521 263 4.03%

Gjakovë 39398 40778 952 2.42% 45:1 8.6% 167:1Gjakovë 17429 540 3.10%Deçan 12102 262 2.16%Malishevë 9867 150 1.52%

Pejë 34708 35099 721 2.08% 36:1 6.6% 116:1Pejë 20961 451 2.15%Istog 6218 146 2.35%Klinë 7529 124 1.65%

Mitrovicë 62114 64489 638 1.03% 25:1 8.1% 200:1Mitrovicë 25935 172 0.66%Skenderaj 17309 217 1.25%Vushtrri 15972 249 1.56%Zveçan 2261 - -Zubin Potok 637 - -Leposaviq - - -

Gjithsejtë 325261 334647 7484 2.30% 41:1 7.00% 166:1Tab. 23: Shkalla e Punësimit sipas Komunave 2011

Page 58: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

58 | Raporti Vjetor 2011

Një krahasim i performancës komunale – në veçanti sa i përket punësimit në raport mestafin duhet pasur parasysh detyrat e njëkohshme sa i përket stafit që punon në këto zyrapublike të punësimit, të cilët në të njëjtën kohë duhet të implementojnë detyra të ndryshmetë koordinimit rajonal (p.sh. zyrtari i TI-së, menaxheri i operimeve dhe drejtori rajonal). Më tejnatyrisht që mundësia e punësimit të personave të papunë në punë të reja nuk është ekufizuar vetëm tek një procedurë të duhur këshillimi mirëpo shumë varet edhe nëmundësinë e përgjithshme të ekonomisë vendore, absorbimi i papunësisë dhe për të ofruarmundësi punësimi.

Megjithatë, disparitete të dukshme rajonale ende lejojnë të vënë në pyetje përshtatjen eduhur dhe implementimin e procedurave administrative dhe aktiviteteve në fushën epromovimit të punësimit.

Page 59: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 59

F.2. Kërkesa për Fuqi Punëtore: Vendet e Lira dhe Punësimet

2006 2007 2008 2009 2010 2011 RritjeA Bujqësi/ Pylltari 705 212 1098 1987 698 341 -51.1%B Peshkatari 0 0 2 0 0 0 -C Xehetari 7 27 0 2 18 11 -38.9%D Prodhim 1567 1187 711 653 713 760 6.6%E Elektrikë / gaz / ujë 33 89 50 62 55 28 -49.1%F Ndërtim Civil 536 408 258 227 1040 1628 56.5%G Tregti 1617 1432 1014 1261 1207 1008 -16.5%H Hotelieri / Gastronomi 318 606 330 348 423 368 -13.0%I Transport / Komunikacion 100 91 44 117 160 111 -30.6%

J/K Financa / Sigurime / etj. 25 75 63 41 61 38 -37.7%M Arsim 232 438 309 281 219 293 33.8%N Shëndetësi / Mbrojtje Sociale 146 163 125 149 130 174 33.8%O Shërbime 1924 1182 1778 1897 1981 2592 30.8%Q OJQ / Organizata Ndërkombëtare 138 83 63 207 82 132 61.0%

Sektori Primar 705 212 1100 1987 698 341 -51.1%Sektori Sekondar 2143 1711 1019 944 1826 2427 32.9%Sektori Terciar 4500 4070 3726 4301 4263 4716 10.6%Të gjithë 7348 5993 5845 7232 6787 7484 10.3%

Tabela 25: Punësimet sipas sektorit / NACE

(Këto tabela paraqesin saktësisht punësimet e realizuara. Megjithatë një krahasim i të dy tabelave duhet të nxjerri ende potenciale ekzistuese nëfushën e procedimit të të dhënave dhe kuptimit të rrjedhës së punës.)

2006 2007 2008 2009 2010 2011 RritjeA Bujqësi/ Pylltari 673 205 1192 1949 819 504 -38.5%B Peshkatari 0 1 7 0 0 1 -C Xehetari 12 131 7 11 7 10 42.9%D Prodhim 1915 1396 831 823 895 971 8.5%E Elektrikë / gaz / ujë 43 70 39 48 84 67 -20.2%F Ndërtim Civil 760 371 418 313 1282 1663 29.7%G Tregti 1379 1496 945 1431 1327 1374 3.5%H Hotelieri / Gastronomi 436 657 457 509 570 562 -1.4%I Transport / Komunikacion 46 102 68 105 99 75 -24.2%

J/K Financa / Sigurime / etj. 25 77 81 48 58 38 -34.5%M Arsim 847 714 818 379 512 484 -5.5%N Shëndetësi / Mbrojtje Sociale 119 155 194 116 138 228 65.2%O Shërbime 2195 1070 1710 2342 2131 3440 61.4%Q OJQ / Organizata Ndërkombëtare 111 90 170 225 115 359 212.2%

Sektori Primar 673 206 1199 1949 819 505 -38.3%Sektori Sekondar 2730 1968 1295 1195 2268 2711 19.5%Sektori Terciar 5158 4361 4443 5155 4950 6560 32.5%Të gjithë 8561 6535 6937 8299 8037 9776 21.6%

Tabela 26: Vendet e Lira sipas sektorit / NACE

Page 60: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

60 | Raporti Vjetor 2011

Kërkesat gjatë vitit 2011

Total Hyrje

Hyrje Mashkuj

Hyrje Femra

0

500

1000

1500

2000

2500

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig. 31: Hyrje/Hyrje sipas gjinie 2011

TotalDalje

MashkujDalje

FemraDalje

0

2000

4000

6000

8000

10000

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig.32: Dalje/Dalje sipas gjinie 2011

Total Punësimet

Mashkuj

Femra

0

200

400

600

800

1000

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig.33: Punësimet / Punësimet sipas gjinie 2011

Page 61: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 61

Primar

Sekondar

Terciare

0

200

400

600

800

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig.34: Punësimet sipas sektoreve 2011

Privat

Publik

0

100

200

300

400

500

600

700

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig.35: Punësimet sipas pronësisë 2011

15-24

Pakualifikuar

050100150200250300350400450

12/1111/1110/1109/1108/1107/1106/1105/1104/1103/1102/1101/11

Fig.36: Punësimet sipas grupeve me përparësi 2011

Page 62: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

62 | Raporti Vjetor 2011

F.3. Shërbimi i Punësimit, Të dhënat mbi Performancën

F.4.. Gjinia – Kualifikimi - Mosha

Regjistrimi Papunësia Hyrje DaljeShkalla e

Rritjes

Punësimet TrajnimetTotal2011

Mesatarja2011

Total2011

Shkalla 12Mujore

Total2011

Shkalla 12Mujore

Total2011

Shkalla 12Mujore* Hyrjet Shkalla e

aktivizimitTë Gjithë 325,261 334,647 20,125 6.01% 30,124 9.00% -3.0% 7,484 2.24% 3,449 1.03%Meshkuj 167,339 172,997 10,012 5.79% 17,077 9.87% -4.1% 5,118 2.96% 1,847 1.07%Femra 157,922 161,649 10,113 6.26% 13,047 8.07% -1.8% 2,366 1.46% 1,602 0.99%

Mosha15-24 107,122 107,384 7,697 7.17% 6,917 6.44% 0.7% 2,480 2.31% 1,787 1.66%Meshkuj 53,950 54,485 3,627 6.66% 3,948 7.25% -0.6% 1,517 2.78% 1,001 1.84%Femra 53,172 52,899 4,070 7.69% 2,969 5.61% 2.1% 963 1.82% 786 1.49%25-39 142,276 147,691 8,279 5.61% 14,062 9.52% -3.9% 3,645 2.47% 1,295 0.88%Meshkuj 72,640 75,638 4,120 5.45% 7,743 10.24% -4.8% 2,489 3.29% 678 0.90%Femra 69,636 72,052 4,159 5.77% 6,319 8.77% -3.0% 1,156 1.60% 617 0.86%40-54 59,995 62,772 3,117 4.97% 6,753 10.76% -5.7% 1,238 1.97% 316 0.50%Meshkuj 32,138 33,625 1,729 5.14% 3,850 11.45% -6.2% 1,014 3.02% 166 0.49%Femra 27,857 29,147 1,388 4.76% 2,903 9.96% -5.2% 224 0.77% 150 0.51%55+ 15,868 16,800 1,032 6.14% 2,392 14.24% -7.9% 121 0.72% 51 0.30%Meshkuj 8,519 9,186 536 5.83% 1,571 17.10% -10.8% 104 1.13% 31 0.34%Femra 7,349 7,614 496 6.51% 821 10.78% -4.2% 17 0.22% 20 0.26%

KualifikimiPakualifikuar 195,394 200,779 9,022 4.49% 14,337 7.14% -2.6% 2,717 1.35% 898 0.45%Meshkuj 81,672 84,593 4,092 4.84% 7,603 8.99% -4.1% 2,041 2.41% 599 0.71%Femra 113,722 116,186 4,930 4.24% 6,734 5.80% -1.6% 676 0.58% 299 0.26%Gjys-kualifik. 11,831 12,248 478 3.90% 1,241 10.13% -6.1% 230 1.88% 19 0.16%Meshkuj 5,973 6,281 276 4.39% 922 14.68% -9.8% 159 2.53% 9 0.14%Femra 5,858 5,967 202 3.39% 319 5.35% -2.0% 71 1.19% 10 0.17%Kualifikuar 27,214 28,221 777 2.75% 1,916 6.79% -4.0% 525 1.86% 60 0.21%Meshkuj 23,115 24,011 608 2.53% 1,640 6.83% -4.3% 445 1.85% 44 0.18%Femra 4,099 4,209 169 4.02% 276 6.56% -2.5% 80 1.90% 16 0.38%Shkoll. mesm 84,597 87,383 7,018 8.03% 10,295 11.78% -3.7% 2,942 3.37% 1,953 2.23%Meshkuj 53,033 54,591 3,855 7.06% 5,761 10.55% -3.5% 1,959 3.59% 1,041 1.91%Femra 31,564 32,792 3,163 9.65% 4,534 13.83% -4.2% 983 3.00% 912 2.78%Shkoll. E lart. 2,002 2,093 159 7.60% 312 14.91% -7.1% 59 2.82% 29 1.39%Meshkuj 1,200 1,272 80 6.29% 197 15.49% -8.9% 38 2.99% 11 0.86%Femra 802 821 79 9.62% 115 14.01% -4.3% 21 2.56% 18 2.19%Universitet 4,223 3,923 2,671 68.08% 2,023 51.57% 18.1% 1,011 25.77% 490 12.49%Meshkuj 2,268 2,197 1,102 50.15% 983 44.74% 5.5% 476 21.66% 172 7.83%Femra 1,955 1,726 1,569 90.91% 1,040 60.26% 37.1% 535 31.00% 318 18.42%

Tabela 27: Treguesit e Brendshëm të Performancës: Gjinia / Kualifikimi / Mosha

Duke krahasuar daljet, punësimet dhe pjesëmarrjen në aftësim profesional sipas gjinisë dhekualifikimeve paraqiten rezultate më të larta (më të mira) të femrave të papunësuara. Sa më ilartë të jetë niveli i kualifikimit aq më i ulët është disavantazhi tek femrat sa i përket përfshirjes në(dhe suksesit të) promovimit aktiv të punësimit (aftësimi, këshillimi, ndërmjetësimi).Brenda grupeve me kualifikim më të lartë (“shkollë e lartë” dhe “universitet”) femrat epapunësuara madje realizojnë rezultate më të mira sesa meshkujt e papunësuar. Duket se“problematika gjinore” është dominuese sa i përket qasjes në arsimim.

Page 63: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 63

F.5. Regjistrimet sipas Etnitetit

Tab. 28.Etniteti Shqiptar

2011 Ndryshimi 2010 Ndryshimi 2009 Ndryshimi 2008

Pakualifikuar 179016 -2.82% 184216 -1.23% 186515 1.42% 183908

Femra 104518 -1.72% 106346 -0.11% 106462 2.42% 103947

Gjysmë-Kualifikuar 10936 -6.06% 11641 -5.72% 12347 -2.67% 12686

Femra 5465 -1.83% 5567 -3.82% 5788 -3.34% 5988

Kualifikuar 24417 -4.13% 25470 -1.45% 25846 -0.60% 26003

Femra 3179 -2.90% 3274 -0.09% 3277 0.49% 3261

Shkollë të mesme 75495 -4.41% 78980 0.29% 78753 0.77% 78149

Femra 27002 -4.98% 28417 1.46% 28007 1.90% 27484

Shkollë të lartë 1689 -8.70% 1850 -2.43% 1896 -2.37% 1942

Femra 671 -5.76% 712 1.57% 701 -4.23% 732

Universitet 3997 19.42% 3347 17.73% 2843 3.57% 2745

Femra 1864 39.21% 1339 38.90% 964 4.67% 921

Të gjithë 295550 -3.26% 305504 -0.87% 308200 0.91% 305433

Femra 142699 -2.03% 145655 0.31% 145199 2.01% 142333

Tab. 29.Etniteti Serb

2011 Ndryshimi 2010 Ndryshimi 2009 Ndryshimi 2008

Pakualifikuar 3471 -7.88% 3768 -8.34% 4111 0.39% 4095

Femra 2240 -6.32% 2391 -9.64% 2646 -1.05% 2674

Gjysmë-Kualifikuar 312 -8.24% 340 -1.73% 346 -1.70% 352

Femra 159 -9.14% 175 -1.13% 177 -1.12% 179

Kualifikuar 1594 -4.89% 1676 0.00% 1676 -2.39% 1717

Femra 573 -1.55% 582 -1.69% 592 -2.63% 608

Shkollë të mesme 7013 3.10% 6802 1.80% 6682 0.09% 6676

Femra 3530 1.29% 3485 1.40% 3437 -1.01% 3472

Shkollë të lartë 260 4.84% 248 7.36% 231 4.05% 222

Femra 111 4.72% 106 6.00% 100 5.26% 95

Universitet 160 4.58% 153 6.25% 144 5.88% 136

Femra 62 5.08% 59 9.26% 54 -1.82% 55

Të gjithë 12810 -1.36% 12987 -1.54% 13190 -0.06% 13198

Femra 6675 -1.81% 6798 -2.97% 7006 -1.09% 7083

Page 64: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

64 | Raporti Vjetor 2011

Tab. 30. Etniteti Minoritete tjera

2011 Ndryshimi 2010 Ndryshimi 2009 Ndryshimi 2008

Pakualifikuar 12830 0.88% 12718 -3.36% 13160 1.45% 12972

Femra 6899 1.89% 6771 -5.29% 7149 2.89% 6948

Gjysmë-Kualifikuar 578 -5.09% 609 -7.59% 659 0.30% 657

Femra 233 0.43% 232 -10.42% 259 0.78% 257

Kualifikuar 1225 -0.65% 1233 -5.73% 1308 0.38% 1303

Femra 376 -0.27% 377 -11.71% 427 0.23% 426

Shkollë të mesme 2128 3.50% 2056 -7.43% 2221 -0.94% 2242

Femra 980 -0.51% 985 -4.46% 1031 0.49% 1026

Shkollë të lartë 64 -5.88% 68 -4.23% 71 1.43% 70

Femra 22 0.00% 22 -4.35% 23 4.55% 22

Universitet 76 -10.59% 85 -1.16% 86 28.36% 67

Femra 38 2.70% 37 0.00% 37 48.00% 25

Të gjithë 16901 0.79% 16769 -4.20% 17505 1.12% 17311

Femra 8548 1.47% 8424 -5.62% 8926 2.55% 8704

Tab. 31.Etniteti Të gjitha Minoritetet

2011 Ndryshimi 2010 Ndryshimi 2009 Ndryshimi 2008

Pakualifikuar 16301 -1.12% 16486 -4.55% 17271 1.20% 17067

Femra 9139 -0.25% 9162 -6.46% 9795 1.80% 9622

Gjysmë-Kualifikuar 890 -6.22% 949 -5.57% 1005 -0.40% 1009

Femra 392 -3.69% 407 -6.65% 436 0.00% 436

Kualifikuar 2819 -3.09% 2909 -2.51% 2984 -1.19% 3020

Femra 949 -1.04% 959 -5.89% 1019 -1.45% 1034

Shkollë të mesme 9141 3.19% 8858 -0.51% 8903 -0.17% 8918

Femra 4510 0.89% 4470 0.04% 4468 -0.67% 4498

Shkollë të lartë 324 2.53% 316 4.64% 302 3.42% 292

Femra 133 3.91% 128 4.07% 123 5.13% 117

Universitet 236 -0.84% 238 3.48% 230 13.30% 203

Femra 100 4.17% 96 5.49% 91 13.75% 80

Të gjithë 29711 -0.15% 29756 -3.06% 30695 0.61% 30509

Femra 15223 0.01% 15222 -4.46% 15932 0.92% 15787

F6. Regjistrimi i Personave me aftësi të kufizuara

Regjistrimi Papunësia Hyrje DaljeShkalla e

Rritjes

Punësimet AftësimiTotal2011

Mesatarja2011

Total2011

Shkalla12-Mujore

Total2011

Shkalla12-Mujore

Total2011

Shkalla12-Mujore * Hyrjet Shkalla e

Aktivizimit

Të gjithë 2030 1993 156 7.8% 63 3.2% 4.8% 46 2.3% 38 1.9%Meshkuj 1225 1202 89 7.4% 28 2.3% 5.2% 26 2.2% 14 1.2%Femra 805 791 67 8.5% 35 4.4% 4.1% 20 2.5% 24 3.0%Tab. 32: Të regjistruarit me aftësi të kufizuara

Page 65: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 65

DEFINICIONET

Me qëllim të identifikimit të një dallimi dhe interpretimi që del nga ky raport, definicionet dheterminologjia që përdoren janë të shpjeguara në vijim:

Të gjithë Kapitujt:

o Grup moshat:

15-24

25-39

40-54

55-64

KSNA/ISCED: Klasifikimi Standard Ndërkombëtar i Arsimimit (ISCED 97–shiko Aneksin)

o Grupet Etnike:

Shqiptarë,

Serbë,

Malazez,

Ashkalinj,

Romë,

Turq,

Boshnjakë

Të tjerë.

Për qëllime të analizave një klasifikim i shkurtër do të përdoret gjithashtu: shqiptar, “gjithë

minoritarët”, serbë dhe “minoritete tjera” (pa serbë).

o Grupet e Kualifikimeve (Klasifikimi i mëparshëm i përkthyer si ISCED):

Pakualifikuar (KSNA 1 apo 2): pa shkollim, pa mbarim të shkollës fillore. Gjysmë i kualifikuar (KSNA 3): shkolla fillore e mbaruar, 3-6 muaj në shërbim

trajnimi. Kualifikuar (KSNA 3A): shkolla e mesme e pakryer, 3-6 muaj të trajnimit teknik. Shkolla e mesme (KSNA 3C): 2-ta. shkolla e mesme e pakryer, 4 vite të gjimnazit

teknik. Shkolla e larte (KSNA 4): universitet i pambaruar, inxhinier i diplomuar. Universiteti (Universitet 5A apo 6): fakultet i kryer, diplomim, post-diplomim.

Page 66: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

66 | Raporti Vjetor 2011

Të Papunësuarit (e regjistruar) - u referohen personave të cilët janë të regjistruar si tëpapunë.

Të Papunët afatgjatë janë personat, të cilët janë të regjistruar si të papunësuar për mëshumë së 12 muaj: ky raport i referohet proporcionit të llogaritur të papunësisë afatgjate,e cila është nën kushtin [dalje<regjistrime] dhe [hyrje-regjistrime] në

Përpjesëtimi i Papunësisë në Raport me Stafin i referohet numrit të papunësuarve tënëpunësve të punësimit (pa pastrues dhe sigurim – por përfshirë stafin administrativ).

Shkalla e Hyrjes është pjesa e numrit mesatar mujor të të papunësuarve të fundit tëregjistruar nga numri mesatar i regjistrit të papunësisë gjatë vitit. Me qëllim të njëkrahasimi më të mirë, ky raport pjesërisht i referohet shkallës së akumuluar për 12 muaj.

Shkalla e Daljes është pjesa e numrit mesatar të shumës mujore të punësimeve dheregjistrit të fshirë të papunësisë nga numri mesatar i regjistrit të papunësisë gjatë vitit. Meqëllim të një krahasimi më të mirë, ky raport pjesërisht i referohet shkallës së akumuluarpër 12 muaj.

Daljet sipas Stafit (daljet e llogaritura sipas stafit për total 12 muaj)

Hyrjet sipas Stafit (hyrjet e llogaritura sipas stafit për total 12 muaj).

Të çregjistruar përfaqëson ata persona si pjesë e daljes, të cilët janë të larguar prejklasifikimit “të regjistruar si të papunë” e ndarë prej arsyes “punësim” – nëse:

puna është gjetur me përpjekjet e veta,

pa interes të mëtejshëm në shërbimet e zyrave të punësimit,

asnjë kontakt me zyrat e punësimit brenda një periudhe të pajtuar,

mosha punuese ka kaluar.

- rastin më të keq =[ papunësuar -( hyrje - dalje )] *100 | nën kushtin e rritjes së regjistrimeve.Papunësuar

- rastin më të keq =[ papunësuar -( dalje - hyrje )] *100 | nën kushtin e zbritjes së regjistrimeve.

papunësuar

- rastin më të mirë =[ papunësuar -( hyrje + dalje )] *100Papunësuar

Page 67: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 67

Kapitulli 3 (Ndërmjetësimi i Punësimit):

Shkalla e Regjistrimi të Vendeve të Lira të Punës - është një numër i vendeve të liratë krijuara nëpërmjet shërbimeve të punësimit gjatë vitit – në lidhje me numrin eregjistruar të të papunësuarve në fund të vitit (është një prejardhje e përpjesëtimeve tëvendeve të lira/papunësi si një numër i vendeve të lira për regjistër të personave tëpapunësuar).

Shkalla e krijimit të vendeve të lira sipas stafit i referohet numrit të vendeve të lira tëkrijuara në raport me numrin e zyrtarëve të punësimit (pa pastrues dhe sigurim – porpërfshirë stafin administrativ).

Shkalla e Punësimit përbën numrin e ish të papunësuarve që kanë themeluarmarrëdhënie të punës nëpërmjet shërbimeve të punësimit gjatë vitit – në lidhje menumrin e regjistrit të papunësisë në fund të vitit (është një prejardhje e përpjesëtimeve sinjë numër i punësimeve për personat në regjistrin e personave të papunë).

Punësimet në raport me stafin u referohet punësimeve në raport me numrin ezyrtarëve të punësimit (pa pastrues dhe sigurim – por përfshirë stafin administrativ).

Shkalla e Punësimit – Vendeve të Lira është numri i punësimeve të realizuara nëraport me numrin e vendeve të lira të krijuara prej shërbimeve të punësimit gjatë vitit.

Sektorët sipas Aktiviteteve janë të orientuar në klasifikimin standard ndërkombëtar të

aktiviteteve ekonomike, NACE (Rev. I), por ende jo plotësisht i përshtatshëm:

(A) bujqësi / pylltari

(B) peshkim

(C) minierë

(D) prodhimtari

(E) rrymë / Gaz / ujë

(F) ndërtim

(G) tregti

(H) hotelieri / gastronomi

( I ) transport / komunikim

(J / K) financa / patundshmëri etj.

(M) arsimim

(N) / mbrojtje sociale

(O) shërbimet (OJQ)-të / organizatat

Sektorët Ekonomik: Sektori primar ( A-B)

sektori sekondar (C-F),

Page 68: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

68 | Raporti Vjetor 2011

sektori terciar(G-O,Q).

Sektorët sipas Pronarit:

Sektori publik: qeveritar dhe institucionet e kontrolluara nga qeveria dhendërmarrjet.

Sektori privat: individët privatë, fermat, bizneset dhe kompanitë.

Kapitulli 4 (Trajnimi Profesional):

Shkalla e aktivizimit paraqet pjesën e personave që fillojnë trajnimin (Aktivizimi) brenda12 muajve nga numri mesatar i të regjistruarve si të papunë gjatë kësaj kohe.

Shkalla e Certifikimit paraqet pjesën e personave të certifikuar në një trajnim gjatë vititnga numri i pjesëmarrësve gjatë vitit.

KSNA/ISCED: Klasifikimi Standard Ndërkombëtar i Arsimimit

SNKAE 0: Arsimimi parafillor: Faza fillestare e instruksioneve tё organizuara, së paritë njoftuar si fëmijë shumë tё vegjël për një ambient shkollor. Programe tё tilla janë nёshkolla apo të organizuara nëpër qendra, pёr fëmijët e moshës sё paku 3-vjeçare.

SNKAE 1: Arsimimi fillor: Fillimi i studimeve sistematike me tё lexuar, shkrimi dhematematika. Programet janë disenjuar nё bazë njësie për projekt (shpesh me njёmësues për shumicën e kohës) më shumë sesa nё bazё tё lёndёs (me mësues tёndryshëm pёr lёndё tё ndryshme). Mosha e hyrjes ёshtё prej 5 deri 7 vjeç.

SNKAE 2: Arsimimi i ulët sekondar: Fillimi i tё mësuarit bazuar nё lёndё – pёr tёkompletuar provizionin e arsimimit elementar që ka filluar nё SNKAE 1 dhe pёr ta shtrirёthemelin pёr njё mёsim afatgjatë. Implementimi i plotё i aftёsive elementare ngjan nёkёtё nivel. Kjo fazё ёshtё me nënndarje:

SNKAE 2A programet janё disenjuar pёr qasje direkte nё SNKAE 3 sipasradhës, e cila do tё shpinte tek arsimimi terciar.

SNKAE 2B programet janë të disenjuara për qasje direkte nё SNKAE 3C.

SNKAE 2C programet janё tё disenjuara sё pari pёr qasje direkte nё tregun epunës. Për të përparuar tek SNKAE 3 kërkohet gjithashtu kompletim i SNKAE 2Aapo 2B.

Page 69: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë •

Raporti Vjetor 2011 | 69

SNKAE 3: Arsimimi sekondar (mё i lartë): Specializime tё mëtutjeshme krahasuar mёSNKAE 2. Kjo fazë fillon nё fund tё shkollimit tё detyruar 15 apo 16. përfundimi isuksesshëm i SNKAE 2 ёshtё i kёrkuar. Kjo fazё vazhdon edhe me nënndarje:

SNKAE 3A programet janё disenjuar pёr qasje direkte tek SNKAE 5A.

SNKAE 3B programet janё disenjuar pёr qasje direkte tek SNKAE 5B.

SNKAE 3C programet nuk shpiejnё direkt tek arsimimi terciar. Pёr tё përparuartek SNKAE 5A apo 5B kërkohet gjithashtu përfundimi SNKAE 3A, 3B apo 4A.

SNKAE 4: Arsimimi pas shkollës sё mesme joterciar: Programe, tё cilat kanë larguarkufijtë ndërmjet shkollimit tё mesëm tё lartë dhe shkollimit pas shkollës sё mesme.Përmbajtja nuk ёshtё e mjaftueshme që tё quhen programe terciare. Tё shumtën eherëve jo mё tё përparuara se SNKAE 3 – që tё zgjerojë njohuritë e studentëve tё cilët ekanë kryer SNKAE 3. Programe pёr pёrgaditje pёr hyrje nё arsimimin terciar.

Kjo fazё ёshtё ende me nënndarje:

SNKAE 4A programet janё tё disenjuara pёr qasje direkte tek SNKAE 5.

SNKAE 4B programet janё tё disenjuara sё pari pёr qasje direkte tek tregu ipunës dhe nuk i japin qasje SNKAE 5.

SNKAE 5: Faza e parë e arsimimit terciar: Programet përmbajtja e tё cilave ёshtё mёe avancuar sesa SNKAE 3. Hyrja nё këto programe kërkon përfundimin e suksesshëm tёprogramit nё SNKAE 3A, 3B apo 4A. Kjo fazё ka edhe nënndarjet:

SNKAE 5A kryesisht bazohet nё teori, duke tentuar tё japë qasje ose tekhulumtimet e programeve tё avancuara tё SNKAE 6 apo tek profesionet mekërkesa pёr kualifikim mё tё lartë (p.sh. mjekët). Mund tё jetë e domosdoshmeqë tё kenë mё shumё se sa njё kualifikim nё SNKAE 5A (p.sh. njё diplomëfakulteti dhe mё vonë magjistrature) para hyrjes nё SNKAE 6.

SNKAE 5B programet fokusohen nё kualifikime specifike profesionale me qasjedirekt ne tregun e punës. Ato shpesh janë më të shkurtra se programet nёSNKAE 5A. Përmbajtja e tyre teorike ёshtё zakonisht e pamjaftueshme që tёofrohet qasje e avancuar nё programet hulumtuese (para se tё kompletohetprogrami nё SNKAE 5A).

SNKAE 6: Faza e dytë e arsimimit terciar: Programet, tё cilat shpiejnё nё shpërblimine njё kualifikimi tё avancuar (zakonisht nivel doktorate apo mё tutje). Programet u janёkushtuar studimeve tё avancuara dhe hulumtimeve origjinale dhe nuk janё bazuar vetëmnё kurse.

Page 70: 2011 Raporti Vjetor Puna Dhe Punesimi

• MPMS / DPP / Puna dhe Punësimi ne Kosovë

70 | Raporti Vjetor 2011