201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren...

20
2014ko abendua EAE-KO EKONOMIA EAEko ekonomia %1,3 hazi zen hirugarren hiruhilekoan ........................ 2. orri. Lanpostuen sorrera sendotu da.............. 4. orri. KPI indizea %0,2an kokatu zen urrian .... 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ........................ 8. orri. INGURUNEKO EKONOMIA Europar Batasuneko BPGa %1,3 gehitu zen hirugarren hiruhilekoan ................ 10. orri. Hazkunde geldoa eta ahula aurreikusten da Europar Batasunean ...................... 12. orri.

Transcript of 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren...

Page 1: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua

EAE-KO EKONOMIA

EAEko ekonomia %1,3 hazi zen hirugarren hiruhilekoan ........................ 2. orri.

Lanpostuen sorrera sendotu da .............. 4. orri.

KPI indizea %0,2an kokatu zen urrian .... 6. orri.

EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ........................ 8. orri.

INGURUNEKO EKONOMIA

Europar Batasuneko BPGa %1,3 gehitu zen hirugarren hiruhilekoan ................ 10. orri.

Hazkunde geldoa eta ahula aurreikusten da Europar Batasunean ...................... 12. orri.

Page 2: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

Ekonomiaren aldagai nagusiak

2012 2013 2013 2014

III IV I II III

EAE-KO EKONOMIA

BPG -2,0 -1,7 -1,4 -0,5 0,4 0,9 1,3

Kontsumo pribatua -1,6 -1,0 -1,2 0,1 0,2 1,4 2,2

Kontsumo publikoa -0,9 -1,4 -1,4 -3,0 1,0 0,8 -0,1

Kapital eraketa gordina -7,0 -4,6 -4,7 -1,0 -1,1 -0,1 0,0

Barne eskaria -2,8 -1,9 -2,1 -0,6 0,0 1,0 1,4

Esportazioak -4,7 0,9 5,5 3,4 3,4 2,3 2,5

Inportazioak -5,7 0,4 4,1 3,0 2,6 2,4 2,5

Lehen arloa 10,9 -5,5 -15,3 -4,3 -22,6 -17,1 -13,2

Industria -5,2 -2,6 -2,3 -0,1 0,8 0,9 1,4

Eraikuntza -7,6 -4,7 -4,7 -1,2 -1,4 -1,5 -2,0

Zerbitzuak -0,4 -0,9 -0,5 -0,5 0,6 1,1 1,7

Balio erantsi gordina -2,1 -1,6 -1,4 -0,5 0,3 0,7 1,3

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak -1,1 -2,7 -1,9 -1,1 1,9 2,2 0,8

ESPAINIAKO EKONOMIA

BPG -2,1 -1,2 -1,0 0,0 0,7 1,3 1,6

Kontsumo pribatua -3,0 -2,3 -2,2 -0,1 1,3 2,3 2,7

Kontsumo publikoa -3,7 -2,9 -2,4 -1,1 0,5 0,7 0,9

Kapital finkoaren eraketa gordina -8,1 -3,8 -2,6 -0,5 0,5 3,2 3,1

- Aktibo finko materialak -9,2 -4,2 -2,6 -0,5 0,0 3,5 2,9

- Eraikuntzan -9,3 -9,2 -9,7 -8,3 -8,1 -2,0 -1,2

- Ekipamendu ondasunetan -9,0 5,6 11,4 14,7 15,4 12,7 9,5

- Jabetza intelektualaren produktuak -0,2 -1,3 -2,7 -0,3 2,9 1,9 3,9

Nazio eskaria (ekarpena) -4,3 -2,7 -2,4 -0,5 1,2 2,2 2,5

Esportazioak 1,2 4,3 4,9 5,1 6,3 1,5 4,6

Inportazioak -6,3 -0,5 0,5 3,8 8,9 4,8 8,2

NAZIOARTEKO EKONOMIA

BPG

AEB 2,3 2,2 2,3 3,1 1,9 2,6 2,4

Txina 7,7 7,7 7,8 7,7 7,4 7,5 7,3

Japonia 1,5 1,5 2,3 2,5 2,9 -0,2 -1,2

Europar Batasuna -0,4 0,1 0,2 0,9 1,5 1,3 1,3

Eurogunea -0,7 -0,4 -0,3 0,4 1,1 0,8 0,8

Alemania 0,6 0,2 0,3 1,1 2,3 1,4 1,2

Frantzia 0,3 0,3 0,3 0,8 0,8 0,0 0,4

Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0

Iturria: Eustat, INE eta Eurostat.

Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza Legezko gordailua: VI 500/06 ISSN 1887-1534

Page 3: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 1

Laburpena

Azaroan, EAEko ekonomiaren eta Europako ekonomia gehienen BPGaren hazkunde tasak

ezagutu ditugu. Lehenengoari dagokionez, Eustaten kontu ekonomikoek %1,3an kokatu

dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots, Europar Batasunaren maila berean eta

Eurogunearen batez bestekoa baino puntu erdi bat gorago. Beste hiruhileko batez, bultzada

nagusia barne eskariak eman zuen, kanpo eskariak BPGaren gehikuntzari hamarren bat

kendu zion bitartean. Kontsumo pribatua sendo areagotu zen, errenta erabilgarria suspertu

zelako eta konfiantza berreskuratu zelako, zuhurtziazko aurrezkia gutxituz.

Ekipamendurako ondasunetan eginiko inbertsioak ere oso bilakaera positiboa eskaini zuen.

Sektoreka aztertuta, bai industriak bai zerbitzuek balio erantsiaren hazkundea bizkortu

zuten, baina eraikuntzak behera egin zuen berriro.

BPGaren gehikuntza hori lan merkatuan ere hasi da nabaritzen, eta enplegua %0,5 hazi

zen urte arteko tasan. Sektore guztiek hobetu zituzten beren emaitzak, baina zerbitzuek

bakarrik lortu zuten lanpostu kopuru garrantzitsu bat sortzea (8.000 ingurukoa). Aitzitik,

hala industriak nola eraikuntzak lanpostuen galera gutxitu zuten, baina oraindik enplegu

garbia sortu gabe.

Ekonomiaren suspertzeak ez du eraginik izan inflazioan, oraindik oso maila apaletan

baitago. Hain zuzen ere, urrian EAEko KPIa %0,2an kokatu zen. Prezioen hazkunde txikia

azaltzen duten arrazoietako bat petrolioak nazioarteko merkatuetan izan duen merkatzea

da, egun hauetan 80 dolarren azpitik saltzen baita. Eskaintza handiagoak eta eskaria

gutxituko delako usteak lehengai hori merkatu dute.

Kanpo saldoak EAEko barne produktu gordinaren gehikuntzari hamarren bat kendu bazion

ere, atzerrian saldutako ondasunek bizitasun garrantzitsua erakusten dute. Hain zuzen ere,

hirugarren hiruhilekoan, esportazioak %11,2 hazi ziren urte arteko tasan, hots, aurtengo

lehen erdian baino askoz gehiago, eta alde handiz gainditzen dute nazioarteko

merkataritzaren erritmoa, %2aren ingurukoa baita.

Inguruneko herrialdeei dagokienez, Europako hazkunde tasak hirugarren hiruhilekoan

aurreikusitakoa baino hobeak izan ziren eta hirugarren atzeraldiaren arriskua urrundu

zuten. Espainiak lortutako tasa (%1,6) nabarmendu behar da, barne eskariaren bultzada

sendoari esker. Alemaniak erritmoari eutsi zion (%1,2) eta Italiak tasa negatibotan jarraitu

zuen (%-0,4). Frantziak %0,4 apal bat jaso zuen, baina atzeraldia saihestu zuen.

Etorkizun hurbilari begira, erakunde adituen aurreikuspenek seinalatzen dute munduko

ekonomiak hobera egingo duela datorren urtean, baina Euroguneko bilakaera epaitzeko

orduan ezkortasuna begi bistakoa da. Eremu ekonomiko horretarako, egin berri diren

aurreikuspenek beherantz zuzendu dituzte aurreko datuak. Zehazkiago, ELGEk hainbat

hamarrenetan jaitsi du Alemaniako hazkundea eta hamarren bat Frantziakoa. Orobat,

Europako Batzordeak Eurogunearekiko ikuspegia okertu du eta orain 2014an %0,8 haziko

dela (maiatzean %1,2 aurreikusi zuen) eta 2015ean %1,1 gehituko dela (%1,7 maiatzean)

iragarri du. Zuzenketak garrantzitsuak dira Alemanian eta Frantzian, 2015erako

aurreikuspenak, hurrenez hurren, bederatzi eta zortzi hamarren jaitsi direlako.

Page 4: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

2 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

EAEko ekonomia %1,3 hazi zen hirugarren hiruhilekoan

EAEk Europar

Batasuna berdindu

du eta Euroguneko

datua gainditu

Hazkundea

industrian eta

zerbitzuetan

oinarritu da

Kanpo arloak

hamarren bat

kendu zion BPGari

Kontsumo pribatua

%2,2 hazi zen

aurreko urteko

datuaren aldean

Eustatek osatzen dituen hiruhilekoko kontu ekonomikoen arabera, EAEko

ekonomiak hazkunde erritmoa bizkortu zuen aurtengo hirugarren

hiruhilekoan eta %1,3an kokatu zuen BPGaren urte arteko tasa, aurreko

balioa lau hamarrenetan hobetuz. Datu horrek amaiera eman dio EAEko

ekonomiak Europar Batasunaren batez bestekoarekiko zuen atzerapenari,

eremu hori ere %1,3 hazi baitzen hirugarren hiruhilekoan. Hala ere, Europak

egonkortasuneko joera erakutsi zuen bitartean, EAEko ekonomiak gehikuntza

tasa bizkortu zuen. Halaber, EAEk puntu erdi batean gainditu du Euroguneko

tasa (%0,8), nahiz eta Espainiaren aldean (%1,6) oraindik hamarren batzuk

gutxiago garatu den.

EAEko ekonomiaren hazkundea beraren bi zutabe nagusien sendotasunean

oinarritu da. Alde batetik, industriaren balio erantsia %1,4 handitu zen,

aurreko hiruhilekoan baino puntu erdi bat gehiago. Testuinguruari

dagokionez, bezero nagusiak, hots, espainiar ekonomiak, bere barne eskaria

bizkortu du, eta Europako herrialde gehienek hirugarren atzeraldia saihestu

dute. Beste aldetik, zerbitzuek %1,7 gehitu zuten balio erantsia, bigarren

hiruhilekoko emaitza nabarmen hobetuz. Sektore hori osatzen duten hiru

jarduera taldeek urte arteko zenbaki garrantzitsuak lortu zituzten. Esate

baterako, merkataritza, ostalaritza eta garraioa biltzen dituenak %1,6ra

areagotu zuen hazkundea. Administrazio publikoa, hezkuntza, osasuna eta

gizarte zerbitzuak bereganatzen dituenen tasa, berriz, %2,5ean kokatu zen.

Azkenik, gainontzeko zerbitzuak, sektorearen balio erantsiaren ia erdia

sortzen baitu, %1,3 hazi ziren. Txanponaren ifrentzua, berriro, lehen arloa

(%-13,2) eta eraikuntza (%-2,0) izan ziren, suspertzeko bidean atzera

pausoa eman zutelako.

Eskariaren aldetik, aurreko hiruhilekoko egitura berritu zen eta bultzada osoa

barne eskariaren eskutik iritsi zen, urte arteko tasan %1,4 hazi zelako,

azken sei urteko ehunekorik gorena delarik. Kanpo saldoak, berriz, hamarren

bat kendu zion BPGaren gehikuntzari berriro. Hala esportazioak nola

inportazioak %2,5 hazi ziren termino errealetan, aurreko hiruhilekoaren oso

antzera, prezioak aldatu gabe edo, inportazioekin gertatu den bezala,

beherantz egiten duten testuinguru batean.

Barne eskariaren barruan, familien kontsumoaren sendotasuna nabarmendu

zen berriro, bigarren hiruhilekoaz jarraian, aurreko urtearen aldean %2,2

handitu zelako. Enpleguaren hobekuntzak eta soldata errealen igoerak, oso

inflazio apaleko testuinguru batean, errenta erabilgarriaren gehikuntza

justifikatzen dute, baina kontsumo horren zati bat aurrezkiarekin finantzatu

da, familiak poliki-poliki konfiantza berreskuratzen ari direlako eta

zuhurtziazko aurrezkia gutxitu. Beste aldetik, kapital eraketa gordinak

atzean utzi zituen aurreko sei urtean ia etengabe pairatu zituen beherakadak

eta egoera egonkortu zuen (%0,0). Azpimarratzekoa da ekipamendurako

ondasunetan eginiko inbertsioaren bizitasuna (%2,9) gainontzeko

inbertsioaren aldean (%-1,2), susperraldiari ekiteko gai ez delako.

Page 5: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 3

Barne produktu gordina

Urte arteko aldakuntza tasa

-2,0-1,7

-1,1

-1,9

-2,4 -2,5-2,7

-2,1

-1,4

-0,5

0,4

0,9

1,3

2012 2013 I II

2012

III IV I II

2013

III IV I II

2014

III

Industria

Urte arteko aldakuntza tasa

Eraikuntza

Urte arteko aldakuntza tasa

-5,2

-2,6

-4,2

-3,5

-2,3

-0,1

0,8 0,91,4

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

-7,6

-4,7

-6,3 -6,3

-4,7

-1,2 -1,4 -1,5-2,0

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Merkataritza, ostalaritza eta garraioa

Urte arteko aldakuntza tasa

Herri administrazioa, hezkuntza eta osasuna

Urte arteko aldakuntza tasa

-2,5

-1,6

-2,6

-2,0

-1,1

-0,7

-0,2

0,9

1,6

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

0,40,1

-1,0

0,20,5

0,9

1,92,2

2,5

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Iturria: Eustat. Hiruhilabeteko kontu ekonomikoak.

HAZKUNDEA

Page 6: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

4 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Lanpostuen sorrera sendotu da

Urte arteko

gehikuntza tasa

%0,5era handitu da

Industriak eta

eraikuntzak

jaitsierak moteldu

dituzte

Lanpostu berri

gehienak zerbitzuek

sortu dituzte

Zerbitzuetako adar

ia guztiek Gizarte

Segurantzako

afiliazioa areagotu

dute

Eustaten kontu ekonomikoen arabera, lanaldi osoko 869.730 lanpostu

baliokide behar ziren hirugarren hiruhilekoko BPGa sortzeko. Lanpostu

kopuru hori oso urrun dago krisiaren aurretik, 2008. urtean, jaso zen ia

milioi bateko kopuru hartatik, baina azken zazpi hiruhilekoetako daturik

altuena da. Zehazkiago adierazita, urte arteko hazkunde tasa %0,5 izan zen,

aurreko hiruhilekoan jaso zen hazkunde apala (%0,1) sendotzeko balio

duena. Urte arteko tasa horrek esan nahi du azken urtebetean ia 4.500

lanpostu sortu direla. Halaber, aldagai horrek marraztu duen joerak lan

merkatuaren etengabeko susperraldia adierazten du, 2012ko laugarren

hiruhilekoan eta 2013ko lehenengoan jaso zen %-4,2tik gorago aipatu den

%0,5era iritsi arte.

Hobekuntza EAEko ekonomiaren arlo guztietan hauteman da, baina kasu

batzuetan oraindik ezin izan da enplegu garbia sortu. Izan ere, industriak

oraindik lanpostuen %1,4 galdu zuen azken urtebetean. Tasa hori

garrantzitsua da, baina aurreko hiruhilekoetan bildu zirenak baino nabarmen

txikiagoa da. Zehazkiago, 2.700 lanpostu gutxiago daude orain industrian.

Orobat, eraikuntzaren jaitsiera %1,7ra leundu zen, 2012an eta 2013an

sektore horren galerak bi zenbakikoak izan ziren bitartean. Kasu horretan,

azken hamabi hilekoetan galdu diren lanpostuak gutxigatik ez dira 1.000

izatera iristen.

Enpleguaren alderdi samurrena gainontzeko bi sektoreek eskaini dute. Alde

batetik, lehen arloak ia 160 lanpostu garbi sortu zituen, kontuan hartuta arlo

horretako balio erantsia oso bizi murriztu zela. Beste aldetik, zerbitzuek

7.900 lanpostu inguru sortu dituzte azken hamabi hilekoetan, urte arteko

tasan %1,3ko gehikuntza delarik, hots, aurreko datuarena baino lau

hamarren altuagoa. Beraz, hiru hiruhilekoz jarraian aldakuntza tasa

positiboak lortu dituzte. Sektore horren bilakaera onak 619.300 lanpostu

edukitzera eraman du, baina kopuru hori urrun dago oraindik 2008an izan

zituen 637.700 haietatik.

Enpleguaren bilakaera on horrek aurtengo azken hiruhilekoan ere segida

izango duela ematen du, Gizarte Segurantzako afiliazioak ezagutarazi duen

informazioaren arabera. Izan ere, erregistro administratibo horrek %0,9an

kokatu du urriko hazkunde tasa, iraileko emaitza zertxobait gaindituz.

Estatistika horrek kontuan hartzen dituen zerbitzuetako adar guztiek,

salbuespen bakarra finantza arloko jarduerak direlarik, afiliatuen kopurua

handitu zuten azken urtebetean. Beraien artean, azpimarratzekoa da

jarduera artistikoen eta aisialdikoen (%6,2), hezkuntzaren (%4,3) eta

jarduera administratiboen eta zerbitzu lagungarrien (%3,6) bizitasuna.

Orobat, jarduera adar horrek daukan pisu handiagatik, ostalaritzako

afiliatuen hazkundea (%3,1) ere nabarmendu behar da. Zerbitzuen barruan

pertsona gehien biltzen dituen adarrak, hots, merkataritzak, %0,8 areagotu

zuen afiliazioa, neurri handi batean kontsumo pribatuak azken hiruhilekoetan

izan duen bultzadari esker.

Page 7: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 5

Lanaldi osoko lanpostu baliokideak

Urte arteko aldakuntza tasa

-3,3-3,0

-2,3

-3,0

-3,6

-4,2 -4,2

-3,5

-2,8

-1,4

-0,5

0,10,5

2012 2013 I II

2012

III IV I II

2013

III IV I II

2014

III

Lehen arloa

Urte arteko aldakuntza tasa Industria

Urte arteko aldakuntza tasa

0,8

-5,5

-6,8

-6,1-6,4

-2,4 -2,4

0,7

1,2

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

-5,4

-4,3

-5,9

-5,0

-3,9

-2,6

-2,0-1,8

-1,4

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Eraikuntza Urte arteko aldakuntza tasa

Zerbitzuak

Urte arteko aldakuntza tasa

-12,9-13,8

-16,1 -15,8

-13,9

-9,0

-4,9

-2,7-1,7

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

-1,6-1,4

-2,4

-1,7

-1,3

-0,3

0,4

0,9

1,3

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Iturria: Eustat. Hiruhilabeteko kontu ekonomikoak.

ENPLEGUA

Page 8: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

6 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

KPI indizea %0,2an kokatu zen urrian

EAEko KPIa

hamarren bat

handitu zen

Petrolioak prezioen

igoera geldiaraztea

erraztu du

Eskaintzak eta

eskariak beherantz

bultzatu dute

petrolioaren

salneurria

Prezioen moteltzea

oso orokorra da

Espainiako Estatistika Erakundeak (INE) argitaratu dituen azken datuen

arabera, EAEko KPI indizeak atzean utzi zituen aurreko hilekoetako jaitsierak

eta goranzko joera leunari ekin zion. Izan ere, azken bi hilekoetan

kontsumoko prezioek urte arteko aldakuntza tasa positiboak jaso zituzten.

Zehazkiago adierazita, urriko KPIa %0,2an kokatu zen, aurreko datua baino

hamarren bat gorago. Beraz, prezioen urte arteko igoera izan duten lau

autonomia erkidegoetako bat EAE da. Hala eta guztiz ere, Estatuaren batez

besteko inflazioa oraindik negatiboa (%-0,1) den arren, urriko jaitsiera

aurreko hilekoetakoa baino txikiagoa izan zen, elikagai freskoen

garestitzearen ondorioz. Diferentzialari dagokionez, Estatuko datuarekiko

aldeak hiru hamarrenetan jarraitzen du eta Euroguneko batez

bestearekikoak, berriz, bi hamarrenekoa da, kasu horretan EAEren aldekoa,

eremu horretako KPI %0,4 hazi zelako.

Inflazioak goranzko joera hartu badu ere, oraindik oso maila apaletan dago

kokatuta. Portaera hori azaltzen duten arrazoietako bat petrolioaren

salneurriaren bilakaera da. Izan ere, petrolio gordinaren prezioa 80 dolarren

azpitik saldu zen azaroaren erdialdean, eskariaren eta eskaintzaren hainbat

faktorek bultzatuta. Horrelako salneurri apalik ez zen 2010eko irailetik

ezagutu. Horrek esan nahi du %30 merkatu dela dolarretan ekainean zuen

baliotik. Petrolioaren prezioa eurotan neurtuta ez zen horrenbeste jaitsi,

zeren eta epealdi horretan europar dibisak balioa galdu zuelako, baina

merkatzea %20tik gorakoa izan zen.

Petrolioaren salneurria beheratu duten eskariaren arrazoien artean,

azaleratzen ari diren ekonomien moteltzea eta europar ekonomien geldotzea

adierazi behar dira, petrolio gordinaren etorkizuneko eskaria hasieran uste

zena baino txikiagoa izango dela iradokitzen dutelako. Beste aldetik,

gehiegizko eskaintzaren jatorria petrolioa erauzteko teknika berriak martxan

jarri izanaren ondorioa da, hala nola AEBek eta beste herrialde batzuek

erabiltzen duten haustura hidraulikoa. Petrolioa esportatzen duten

herrialdeek ekoizpena murrizteko neurriak ez badituzte hartzen, petrolioaren

salneurriak gaur eguneko balioen inguruan jarraituko duela espero da eta

inflazioak oso kontrolpean segituko du.

Nahiz eta petrolioaren prezio apalak KPIa bizkorrago haztea galarazi, elikagai

freskoen urriko garestitzeak indizearen osagai gorabeheratsuena %0,4ra

igoarazi du, KPIaren gune egonkorrena (azpiko inflazioa delakoa) %0,1ean

kokatu zen bitartean. Beste hileko batez, azpimarratu behar da ekoizkin

talde bakarrak (hezkuntza) gainditzen duela %2ko erreferentzia tasa eta

beste bat (etxebizitza) dagoela justu maila horretan. Beste muturrean,

dauden hamabi taldeetatik lauk iazkoak baino prezio txikiagoak dauzkate

orain. Beraien artean, protagonismo nagusia komunikazioek bereganatu dute

(%-5,7). Halaber, beste bost taldek %1 baino gutxiago garestitu dituzte

beren salneurriak. Aurrekoaren ondorioz, esan daiteke kontsumoko prezioen

moteltzea oso orokorra dela.

Page 9: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 7

KPI indize orokorra

Urte arteko aldakuntza tasak

-2

0

2

4

6

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Petrolio upelaren prezioa eurotan

0

40

80

120

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

KPI talde nagusiak. 2014ko urria Urte arteko aldakuntza tasak

Euskadi Espainia Eurogunea

INDIZE OROKORRA 0,2 -0,1 0,4

Janariak eta alkoholik gabeko edariak 0,4 0,4 0,1

Edari alkoholdunak eta tabakoa 0,0 0,4 2,2

Jantziak eta oinetakoak 0,3 0,3 0,0

Etxebizitza 2,0 1,3 0,6

Etxeko tresneria -0,3 -0,6 0,0

Medikuntza 0,4 -0,2 1,0

Garraioa -0,4 -1,1 0,0

Komunikazioak -5,7 -5,7 -2,6

Aisia eta kultura -1,7 -1,9 0,1

Hezkuntza 2,7 1,2 0,9

Hotelak, kafetegiak eta jatetxeak 0,5 0,6 1,5

Besteak 1,5 1,2 0,8

Iturria: INE eta Eurostat.

INFLAZIOA

Page 10: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

8 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan

EAEko salmentek

serie historiko

osoko zenbatekorik

altuenetako bat

lortu zuten

Merkataritza saldoa

EAEren aldekoa

izan zen

Europar Batasuna

izan zen EAEko

produktuen bezero

behinena

Erresuma Batua

nabarmendu zen

energia hornitzaile

nagusi gisa

Eustatek atzerrian esportatutako eta bertatik inportatutako ondasunen

datuak, 2014ko hirugarren hiruhilekokoak, argitaratu ditu. Informazio horren

arabera, EAEko enpresek 5.430 milioi euroetatik hurbil zegoen ondasun

kopuru bat esportatu zuten udako hilekoetan. Zenbateko hori serie

historikoko daturik gorenetako bat da, eta %11,2an gainditu zuten aurreko

urteko epealdi berean lortutako maila. Halaber, kontsumo pribatuaren

bultzadak eta inbertsioaren suspertzeak inportazioen hazkundea eragin

zuten. Guztira, inportatutakoaren balioak 4.550 milioi euroko marka gainditu

zuen, urte arteko tasa %20,1ean utzi zutelarik. Aurrekoaren ondorioz, EAEko

merkataritza superabita 879 milioi eurokoa izan zen eta esportazioen

estaldura tasa inportazioen %119,3ra iritsi zen.

Energiaz bestelako atalean ere hazkunde garrantzitsuak lortu ziren, baina

tamaina txikiagokoak. Energiakoak ez ziren esportazioak %9,3 areagotu

ziren eta inportazioak, berriz, %17,0. Beraz, energiarik gabeko merkataritza

superabita 1.940 milioi eurora iritsi zen.

EAEko esportazioen helburu behinena Europar Batasuna izan zen berriro,

merkatu kuotaren %63,4 bereganatuta. Alemaniako ekonomiaren

egonkortasunak eta Frantziako hobekuntza txikiak lagundu zuten eremu

horretara bideratutakoa %15,0 areagotzen. Tasa hori 2012ko bigarren

hiruhilekotik inoiz jaso den altuena da. Nabarmentzekoak dira garraio

materialaren esportazioak, bereziki automobil ibilgailuena, eta neurri

txikiagoan erregai mineralena. Izan ere, atzerrira joan ziren EAEko ibilgailu

guztietatik %37,6 alemaniar merkatura joan ziren eta Frantziak EAEko

energiaren %21 baino gehiago bereganatu zuen. Txanponaren ifrentzuan,

Japoniako merkatuaren bilakaera kokatu zen, eta aurreko hiruhilekoko

beherakada leundu zuen arren, oraindik tasa negatibotan jarraitu zuen. Hala

eta guztiz ere, herrialde horretara bidalitako produktu mineralak albo batera

uzten badira, aurreko urteko hiruhileko berean ezohiko salmenta bat egin

baitzen, EAEko enpresek merkatu horretan hobekuntza garrantzitsua izan

zutela hautematen da, makinen eta tresna mekanikoen salmentak

bultzatuta.

Inportazioei dagokienez, gehikuntza tasak are biziagoak izan ziren. Europar

Batasunetik iritsitako erosketak %63,8 handitu ziren, neurri handi batean,

Erresuma Batutik ekarri ziren energiako inportazioen gorakadaren ondorioz.

Hain zuzen ere, bretainiar merkatuak ordura arte Mexikok eta Errusiak

hornitzen zuten merkatu kuotaren zati handi bat bereganatu du, eta EAEko

hornitzaile nagusia da gaur egun energiaren alorrean. Zehazkiago adierazita,

autonomia erkidegoak atzerrian erosi zuen energia guztitik %22,4 herrialde

hartan eskuratu zuen, bertatik inportatutakoa %418,7 areagotuz. Beste

aldetik, Txinatik ekarritako inportazioek berriro egin zuten gora, batez ere

material elektrikoaren eta mekanikoaren esparrukoak, Japoniako

inportazioen kaltetan, EAEko merkatuan eginiko salmentak finkatzea ez

baitzuten lortu.

Page 11: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 9

Urte arteko aldakuntza tasak Milioi €

2014 III 2012 2013 2013 IV 2014 I 2014 II 2014 III

Esportazioak

Guztiak 2,4 -0,3 -8,3 12,4 -0,6 11,2 5.429,4

Ez-energetikoak 0,6 0,6 1,7 5,0 -3,6 9,3 4.647,2

Energia 20,1 -8,8 -63,3 108,1 28,4 23,9 782,2

Produktu kimikoak -12,4 27,3 8,8 6,0 5,4 1,6 134,3

Plastikoa eta kautxua 2,2 -7,3 -2,5 0,3 -3,9 1,4 396,8

Papera -0,3 4,4 0,8 8,5 0,9 -0,5 137,5

Metal arruntak eta manufaktur. -5,3 -1,0 2,6 1,2 9,4 3,0 1.170,1

Ekipo ondasunak 1,0 2,0 3,4 8,6 -10,9 20,5 2.304,7

Makinak eta tresnak 9,4 4,7 3,6 1,7 -2,7 -4,3 1.043,0

Garraio materiala -6,2 -0,6 3,1 14,8 -18,3 53,2 1.261,7

Inportazioak

Guztiak -8,6 1,8 6,5 10,8 10,2 20,1 4.550,7

Ez-energetikoak -7,4 -0,2 15,8 7,3 -0,1 17,0 2.707,0

Energia -10,7 5,5 -9,3 16,8 31,1 25,1 1.843,8

Produktu kimikoak -8,3 29,4 227,8 40,4 0,7 257,3 429,5

Plastikoa eta kautxua -18,2 -9,6 -7,0 -7,9 -11,7 -4,1 187,3

Papera -16,8 -1,4 22,1 4,0 -2,0 -4,1 76,4

Metal arruntak eta manufaktur. -13,5 2,9 5,3 5,8 2,0 9,2 841,4

Ekipo ondasunak 2,3 -2,1 4,6 7,7 -2,2 -1,6 654,8

Makinak eta tresnak 3,2 -3,0 -1,2 2,7 -5,5 -4,2 507,1

Garraio materiala -0,9 1,2 25,6 28,2 10,5 8,3 147,8

EAE-KO MERKATARITZAREN HELBURUA ETA JATORRIA

Urte arteko aldakuntza tasak Milioi €

2014 III 2012 2013 2013 IV 2014 I 2014 II 2014 III

Non saldu:

ELGE 2,1 1,2 -2,3 10,9 -1,8 14,5 4.284,4

Europar Batasuna 27 -0,1 -0,8 -0,8 14,0 3,6 15,0 3.441,3

AEB 0,9 8,7 -25,4 9,4 19,3 4,8 418,6

Japonia 43,3 19,4 54,8 -46,2 -72,0 -64,4 9,8

Errusia -8,8 4,7 -24,4 17,6 3,8 0,4 53,0

Txina -11,1 17,9 11,7 -4,7 -16,4 19,6 163,6

Non erosi:

ELGE 3,9 1,0 23,0 31,9 -1,2 33,4 3.111,6

Europar Batasuna 27 -4,7 -0,8 18,7 38,4 13,5 63,8 2.611,4

AEB -12,9 40,6 318,7 96,1 -51,4 -60,1 78,7

Japonia 1,7 -14,1 -25,6 10,2 0,9 -16,7 25,2

Errusia -24,3 19,1 -40,9 -33,9 -14,0 -51,0 277,7

Txina -7,6 -3,4 1,4 11,5 6,5 13,9 252,8

Oharra: 2013eko eta hiruhilabeteetako datuak behin-behinekoak dira. Iturria: Eustatek egina, Zerga Administraziorako Estatu Agentziaren datuak erabilita

KANPO MERKATARITZA

Page 12: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

10 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Europar Batasuneko BPGa %1,3 gehitu zen hirugarren hiruhilekoan

Europar Batasunak

%1,3an egonkortu

zuen hazkunde tasa

Europako herrialde

gehienak bigarren

hiruhilekoan baino

gutxiago hazi ziren

Espainia eremuko

herrialde

sendoenetako bat

da

Bigarren hiruhilekoz

jarraian, enplegua

hazi zen

Eurostatek 2014ko hirugarren hiruhilekoko BPGaren hazkunde tasaren lehen

zenbatespena argitaratu du. Kalkulu horren arabera, Europar Batasuneko

ekonomiak hirugarren atzeraldia saihestu zuen, nahiz eta susperraldia geldoa

eta ahula den. Zehazkiago adierazita, urte arteko hazkunde tasa %1,3 izan

zen, aurreko hiruhilekoko emaitza berdinduz, baina hiruhileko arteko tasa

hamarren bat handitu zen. Eurogunearen bilakaera antzekoa izan zen. Urte

arteko hazkundea %0,8an egonkortu zen eta hiruhileko artekoa %0,3ra

areagotu zen.

Gaur arte jakinarazi diren datuen arabera, eta albo batera utzita periferiako

herrialde batzuk (Espainia, Portugal eta Grezia) eta Errumania eta Frantzia,

horiek guztiek bigarren hiruhilekoan baino hazkunde biziagoak lortu

baitzituzten, Europako ekonomia gehienek hainbat hamarrenetan moteldu

zuten urte arteko gehikuntza tasa. Izan ere, Alemaniako BPGa %1,2 hazi

zen, aurreko hiruhilekoan baino bi hamarren beherago. Beraz, dagoeneko

hiru hiruhileko kateatu ditu moteltzeko joerak, eta urtea hasi zenetik puntu

bat baino gehiago apaldu du erritmoa. Erresuma Batuak ere joera hori

nabaritu zuen eta bi hamarrenetan apaldu zuen hazkunde tasa, nahiz eta

herrialde horretako jarduera erritmoa eremuko altuenetako bat den oraindik.

Frantziak gora egin zuen, eta bigarren hiruhilekoko hazkunderik ezaren

ondoren, bertako BPGa %0,4 hazi zen, maila apala baina garrantzitsua baita,

duela urtebete bat hasi zen moteltzeari amaiera eman diolako.

Greziaren ekonomiak urtean zehar erakutsi duen bilakaera aipamen berezia

merezi du. 2013ko azken hiruhilekoan, BPGa %2,9 murriztu zen (urte osoan,

BPGak %3,9 egin zuen behera), baina aurtengo hirugarren hiruhilekoan

bertako ekonomia jarduera %1,4 areagotu zen. Badirudi turismoaren

bultzada dagoela susperraldi garrantzitsu horren atzean. Espainiak ere

ezustea eman du susperraldiaren sendotasuna eta indarrarengatik. Hain

zuzen ere, espainiar ekonomia %1,6 hazi zen, aurreko hiruhilekoan baino

hiru hamarren gehiago. Azken hiru hiruhilekoetan barne eskariak bakarrik

bultzatu du ekonomia eta kanpo arloak bederatzi hamarren kendu zizkion

BPGaren hazkundeari, esportazioek bilakaera ona izan zuten arren.

Kontsumo pribatuaren sendotasunak eta inbertsioaren indarrak, bereziki

ekipamendurako ondasunetan eginikoarenak, barne eskariaren bultzada

azaltzen dute.

Eskaintzaren ikuspegitik ere irudi positiboa jaso zen. Industriak erritmoa

leundu bazuen ere, gainontzeko sektoreek portaera dinamikoagoa erakutsi

zuten. Baita eraikuntzak ere, eta oraindik eremu negatiboan dagoen arren,

hazkunde tasa positiboetara hurbildu zen. Ekonomiaren hobekuntza begi-

bistako horrek bere isla izan zuen lan merkatuaren bilakaeran. Izan ere,

enplegua %1,4 hazi zen, 2008ko lehen hiruhilekotik jaso den emaitzarik

onena baita. Gorakada hori industriaren, eraikuntzaren eta zerbitzuen

bultzadan oinarritu zen eta urtebete batean lanaldi osoko 221.000 lanpostu

inguru sortu zirela iradokitzen du.

Page 13: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 11

Europar Batasuneko BPGaren bilakera Espainiako BPGaren bilakera

-0,4

0,1

-0,7

-0,1

0,2

0,9

1,51,3 1,3

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

-2,1

-1,2

-2,2

-1,7

-1,0

0,0

0,7

1,31,6

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Alemaniako BPGaren bilakaera Frantziako BPGaren bilakaera

0,6

0,2

-0,6

0,10,3

1,1

2,3

1,41,2

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

0,3 0,3

-0,2

0,7

0,3

0,8 0,8

0,0

0,4

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Erresuma Batuko BPGaren bilakaera Greziako BPGaren bilakaera

0,7

1,7

0,8

1,7 1,7

2,7

2,9

3,2

3,0

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

-6,6

-3,9

-5,8

-4,2

-2,6-2,9

-0,3

0,4

1,6

2012 2013 I II

2013

III IV I II

2014

III

Iturria: Eurostat.

EKONOMIA HAZKUNDEA

Page 14: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

12 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Hazkunde geldoa eta ahula aurreikusten da Europar Batasunean

Europar

Batasunean

hazkunde

neurritsua

aurreikusten da

Barne eskari

pribatua izango da

osagai dinamikoena

Krisiaren ondorioak

ez dira berdin

nabaritzen herrialde

kide guztietan

Beheranzko

kanpoko arriskuak

areagotu dira

Europako Batzordeak udazkeneko aurreikuspenak ezagutarazi ditu, Europar

Batasunerako eta Eurogunerako. Ekonomia aurreikuspen horietan kalkulatu

du urteko batez bestekoan BPG errealaren 2014ko hazkundea %1,3 izango

dela Europar Batasunean eta %0,8, berriz, Eurogunean, Hurrengo bi

urteetan, mailakako susperraldia espero dute eta 2015eko gehikuntza tasa

%1,5era iritsiko da Europar Batasunean eta %1,1era Eurogunean. Orobat,

hazkundea %2,0 eta %1,7 izango dira 2016ean, hurrenez hurren. Europar

Batzordearen arabera, kontuan hartu duten epealdian ekonomiaren jarduera

indartuko da krisiaren kalteak desagertuko diren heinean, egiturazko

erreformek emaitzak emango dituzten neurrian, lan merkatua hobetuko

denean, finantzaziorako baldintzak malgutuko diren heinean eta hazkundea

sustatzeko politika berriak indarrean sartuko direnean.

Datozen bi urteetan hazkundearen bultzagile nagusia barne eskaria izango

dela aurreikusten da. Izan ere, atal horrek gaur eguneko moneta politika

egokitzailearen onurak edukiko ditu, finantzaziorako kostu apalak

baitakartza. Inbertsio pribatua urratsez urrats suspertuko da balantzetan

egin dituzten etengabeko egokitzapenei esker eta eskariaren igurikimen

hobeei esker. Ekipamendurako ondasunetan eginiko inbertsioa bizkortuko da

ekoizpenaren bilakaera positiboari esker. Eraikuntzan eginiko inbertsioa ere

haziko da, baina motelago. Aurreikuspen horien oinarrian, errenta errealen

igoera eta hipoteken tasa txikiak daude. Kontsumo pribatuak bilakaera ona

erakutsiko du prezio apaletan eta lan merkatuaren hobekuntzan oinarrituta.

Aurrekoaz gain, kontsumitzaileek azken urteetan geroratu dituzten erosketa

handiak orain egingo dituztela espero da. Kontsumo publikoari dagokionez,

hazkundeari egingo dion ekarpena hutsala izango dela aurreikusten da.

Herrialdeka eta 2015erako, Europako Batzordeak beheranzko zuzenketa bat

egin du ekonomia gehienentzat udaberrian aurkeztu zituen aurreikuspenekin

alderatuta. Euroguneko ekonomia handienek erritmoa galgatu dute azken

hilekoetan, baina pausoz pauso bizitasuna berreskuratuko dutela espero da.

Esate baterako, Alemaniak %1,1era handituko du hazkunde tasa eta

Frantzia, berriz, %0,7 haziko da. Periferiako ekonomia gehienek hazkunde

biziagoa ezagutuko dute 2015ean. Beraien artean egongo dira Espainia

(%1,7), Portugal (%1,3), Grezia (%2,9) eta Irlanda (%3,6). Moneta

batasunekoak ez diren europar ekonomiek bizitasun handia erakutsiko dute.

Esate baterako, Suedia %2,4 haziko da eta Erresuma Batua, berriz, %2,7.

Europako Batzordeak aurkeztu duen eszenategi makroekonomikoak arrisku

asko dauzka berarekin. Barnekoen artean, deflazioa. Kanpokoen artean,

Errusiarekiko harremanetan dauden tentsioak, Ekialde Ertaineko eta Afrikako

Iparraldeko gatazkak, eta finantza merkatuetako zuzenketak AEBetako

moneta politikaren normaltzearen ondorioz. Beheranzko arrisku horiek

ugariagoak dira goranzko arrisku bakarra baino: kanpo eskariaren

hazkundea oinarrizko eszenategi honetan aurreikusi dena baino handiagoa

izatea, alegia.

Page 15: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 13

EUROPAKO BATZORDEAREN AURREIKUSPEN EKONOMIKOAK

Oraingo aurreikuspenak Udaberriko aurreikuspenak

2014 2015 2016 2014 2015

Europar Batasuna 1,3 1,5 2,0 1,6 2,0

Eurogunea 0,8 1,1 1,7 1,2 1,7

Belgika 0,9 0,9 1,1 1,4 1,6

Alemania 1,3 1,1 1,8 1,8 2,0

Irlanda 4,6 3,6 3,7 1,7 3,0

Grezia 0,6 2,9 3,7 0,6 2,9

España 1,2 1,7 2,2 1,1 2,1

Frantzia 0,3 0,7 1,5 1,0 1,5

Italia -0,4 0,6 1,1 0,6 1,2

Herbehereak 0,9 1,4 1,7 1,2 1,4

Austria 0,7 1,2 1,5 1,6 1,8

Portugal 0,9 1,3 1,7 1,2 1,5

Finlandia -0,4 0,6 1,1 0,2 1,0

Danimarka 0,8 1,7 2,0 1,5 1,9

Suedia 2,0 2,4 2,7 2,8 3,0

Erresuma Batua 3,1 2,7 2,5 2,7 2,5

Mundua 3,3 3,8 4,1 3,5 3,8

AEB 2,2 3,1 3,2 2,8 3,2

Japonian 1,1 1,0 1,0 1,5 1,3

Txina 7,3 7,1 6,9 7,2 7,0

EUROPAR BATASUNAREN EKONOMIA ADIERAZLE NAGUSIAK

Oraingo aurreikuspenak Udaberriko aurreikuspenak

2014 2015 2016 2014 2015

BPG 1,3 1,5 2,0 1,6 2,0

Kontsumo pribatua 1,1 1,4 1,6 1,2 1,6

Kontsumo publikoa 0,8 0,4 0,8 0,7 0,6

Inbertsio guztia 2,0 2,9 4,5 3,1 4,7

Inbertsioa eraikuntzan 0,7 2,4 3,3 1,9 3,3

Inbertsioa ekipamendurako ond. 3,7 3,6 6,0 4,9 6,5

Inbertsio publikoa (%BPG) 3,0 2,9 2,9 2,2 2,2

BPGaren deflatorea 1,0 1,3 1,7 1,3 1,5

Kontsumo pribatuaren deflatorea 0,7 1,1 1,6 1,1 1,5

Kontsumo prezio ind. harmonizatua

(KPIA) 0,6 1,0 1,6 1,0 1,5

Produktibitatea 0,6 0,9 1,1 1,0 1,2

Lan kostu unitarioak 1,1 1,0 1,0 0,8 0,9

Enplegua 0,7 0,6 0,8 0,6 0,7

Langabezia tasa 10,3 10,0 9,5 10,5 10,1

Iturria: Europako Batzordea.

AURREIKUSPENAK

Page 16: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

14 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

EAEko ekonomiaren adierazle nagusiak

2011 2012 2013 Azken datua Urte arteko tasa

JARDUERA

IPI ..................................................... 4,1 -5,9 -3,2 14ko urria 1,9

- Bitarteko ondasunak ....................... 5,8 -7,4 -2,5 14ko urria 0,8

- Ekipamendurako ondasunak ............ 11,2 -6,1 -3,3 14ko urria -1,7

- Kontsumoko ondasunak .................. -0,1 -4,1 -5,1 14ko urria -0,5

- Energia ........................................ -7,6 -2,8 -2,4 14ko urria 16,8

Industria jardueraren indizea (IJI)(*) ..... 0,5 -6,0 -2,1 14ko abuztua -6,0

Ekoizteko ahalmenaren erabilera (%)(*) . 75,1 74,2 71,7 14ko IV hiru 76,9

Eskari zorroa(*) .................................... -25,4 -45,4 -46,3 14ko azaroa -24,7

Industria giroaren indizea ....................... -12,5 -22,9 -21,2 14ko azaroa -8,7

Etxebizitza libreen salneurria €/m2 .......... 2.586,8 2.523,5 2.504,7 14ko I hiru -4,5

Salmenten indizea prezio iraunkorretan

Azalera handikoak prezio iraunkorretan -5,7 -3,2 -1,0 14ko urria 0,9

BMI txikizkakoa prezio iraunkorretan .... -3,8 -5,2 -4,5 14ko III hiru 1,6

Zerbitzu g/koiuntura-ind. Prezio iraunkorrak -3,9 -6,3 -5,0 14ko III hiru 2,3

Esportazioak ........................................ 17,9 -3,5 -0,3 14ko III hiru 11,2

Energiaz bestelakoak ......................... 14,7 -2,2 0,6 14ko III hiru 9,3

Inportazioak ........................................ 10,9 -8,9 1,8 14ko III hiru 20,1

Energiaz bestelakoak .......................... 9,7 -18,2 -0,2 14ko III hiru 17,0

Turismoen matrikulazioak ...................... -26,4 -13,3 8,0 14ko azaroa 19,6

Zamaketarako ibilgailuen matrikulazioa .... -19,3 -42,9 7,0 14ko azaroa 11,5

Aireko trafikoa ...................................... 2,5 3,1 -9,1 14ko urria 7,9

Hoteletan igarotako gaualdiak ................. 6,7 1,0 -3,1 14ko urria 11,6

LAN KOSTUAK

Soldaten igoera:

- Indarrean dauden hitzarmenak ........ 3,6 2,7 1,3 14ko urria 0,8

- Urtean zehar sinatutakoak ............... 3,4 2,0 1,1 14ko urria 0,5

Lan kostuak

- Kostu guztiak ................................. 0,6 0,7 1,7 14ko II hiru 1,2

- Soldata kostu guztiak ..................... 0,2 0,7 1,4 14ko II hiru 0,1

- Bestelako kostuak .......................... 1,9 0,7 2,5 14ko II hiru 4,4

(*) Balioak. Iturria: Eustat, Iberdrola, Trafiko Zuzendaritza Nagusia, Lan Harremanen Kontseilua, Industria Ministerioa, INE, Aduana eta Zerga Berezietako Saila eta Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila.

Page 17: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 15

EAEko ekonomiaren aldagai nagusiak

2011 2012 2013 Azken datua Urte arteko tasa

PREZIOAK

KPI indize orokorra: 3,1 2,3 1,6 14ko urria 0,2

- Azpiko inflazioa ......................... 1,8 1,5 1,6 14ko urria 0,1

- Hondar inflazioa ........................ 9,5 6,1 1,4 14ko urria 0,4

EBrekiko aldea ............................. 0,1 -0,4 0,1 14ko urria -0,3

IPRI ............................................ 8,1 2,4 -0,6 14ko urria -0,6

- Bitarteko ondasunak................... 6,5 0,2 -1,3 14ko urria 0,8

- Kontsumoko ondasunak .............. 3,1 1,8 0,0 14ko urria -0,1

- Ekipamendurako ondasunak ........ 1,5 1,2 1,3 14ko urria -0,5

- Energia .................................... 21,7 7,8 -1,8 14ko urria -3,9

LAN MERKATUA

BJA

Parte hartzaileak ........................... 0,4 -1,8 2,1 14ko III hiru -0,1

Partaidetza tasa ............................. 56,0 55,1 56,6 14ko III hiru 57,0

Landunak ..................................... -1,4 -2,9 -0,8 14ko III hiru 0,0

Enplegu tasa guztira ...................... 50,0 48,6 48,5 14ko III hiru 48,8

Gizonen enplegu tasa ..................... 56,0 53,9 53,7 14ko III hiru 53,7

Emakumeen enplegu tasa ............... 44,3 43,7 43,6 14ko III hiru 44,1

Langabezia tasa guztira .................. 10,8 11,8 14,3 14ko III hiru 14,5

Gizonen langabezia tasa ................. 11,2 12,1 14,8 14ko III hiru 14,8

Emakumeen langabezia tasa ........... 10,3 11,4 13,8 14ko III hiru 14,3

Gazteen langabezia tasa ................. 23,9 31,2 39,1 14ko III hiru 37,9

BAI

Parte hartzaileak ........................... 1,3 -2,0 -2,1 14ko III hiru -1,2

Landunak ..................................... -0,6 -5,6 -3,2 14ko III hiru 0,3

Langabezia tasa ............................. 12,3 15,6 16,6 14ko III hiru 15,2

INEM

Langabeak ................................... 9,7 11,9 8,0 14ko azaroa -3,4

GIZARTE SEGURANTZA

Afiliatuak ..................................... -0,6 -2,4 -3,2 14ko azaroa 1,2

Iturria: Eustat, INE, Gizarte Segurantza eta SEPE

Page 18: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

16 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Euskal Autonomia Erkidegorako urteko aurreikuspenak

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2014ko urria), Hispalink (2014ko uztaila), Confebask (2014ko uztaila), BBVA (2014ko urria), Laboral Kutxa (2014ko uztaila) eta CEPREDE (2014ko azaroa).

EAErako aurreikuspenak hiruhilekoka (2014ko urria)

2014

2014 2015

2015 III IV I II

BPG (m.p.) .............................................. 1,3 1,5 1,0 1,6 1,7 1,7

ESKARIA

Barneko azken kontsumoa ............................................0,7 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1

Familien kontsumoa .....................................................1,1 1,1 1,0 1,3 1,4 1,5

Administrazioaren kontsumoa ................................ -1,0 -0,7 0,0 -0,2 -0,1 0,1

Kapital eraketa gordina ...............................................1,2 2,1 0,5 2,8 3,5 3,6

Barne eskariaren ekarpena ..........................................0,9 1,1 0,8 1,4 1,5 1,6

Kanpo arloaren ekarpena .............................................0,4 0,4 0,3 0,2 0,2 0,1

ESKAINTZA

Lehen arloa................................................................ 7,3 5,5 4,8 2,2 0,0 0,7

Industria ................................................................ 1,3 2,1 1,2 2,6 2,7 2,8

Eraikuntza ................................................................-1,0 -0,7 -1,1 -0,1 0,1 0,3

Zerbitzuak ................................................................ 1,3 1,5 1,1 1,5 1,6 1,6

Balio erantsi gordina ....................................................1,3 1,6 1,0 1,6 1,7 1,7

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak 1,2 1,0 1,1 1,2 1,4 1,4

GOGORATZEKOAK

BPG nominala ........................................... 1,3 1,6 1,1 2,2 2,6 2,7

Hiruhilabete arteko BPGa ........................... 0,4 0,4 --- 0,4 0,5 ---

BPGren deflatorea ................................................ 0,0 0,1 0,1 0,6 0,9 1,0

Enplegua ............................................................. 0,3 0,4 0,0 0,6 0,6 0,7

Langabezia tasa ................................................... 15,2 15,4 15,3 15,2 14,9 14,9

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza.

PIB

PIB

2014 2015 2014 2015

Eusko Jaurlaritza ................................ 1,0 1,7 BBVA ..............................................................1,1 1,8

Hispalink (BEGaren aldak. tasa) ..........................1,1 1,7 Laboral Kutxa ................................1,1 1,5

Confebask ........................................................1,2 --- CEPREDE……………………………. 0,6 1,9

Page 19: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 17

Espainiako ekonomiarentzat eginiko aurreikuspenak

Iturria: FUNCAS, Ekonomia eta Ogasun Ministerioa, CEPREDE, ELGE, NDF, Europar Batzordea, The Economist eta Consensus Forecast.

AFI: Analistas Financieros Internacionales; ICAE-UCM: Instituto Complutense de Análisis Económicos-Madrileko Unibertsitate Konplutentse; ICO: Instituto de Crédito Oficial; IEE: Instituto de Estudios Económicos; IFL-UC3M: Flores de Lemus Institutua-Carlos III Unibertsitatea Madril; NDF: Nazioarteko Diru Funtsa; E. Batzordea: Europar Batzordea;NDF:Nazioarteko Diru Funtza; ELGE: Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundea.

Hiruhilabetekako aurreikuspenak Espainiako ekonomiarentzat

2014

2014 2015

2015

IV I II III IV

BPG ............................................................. 1,8 1,3 1,8 1,8 2,0 2,2 2,0

Kontsumo pribatua ......................................... 1,8 2,0 1,7 1,4 1,6 2,0 1,7

Kontsumo publikoa ......................................... -0,5 -0,1 -0,5 -0,5 -0,3 0,4 -0,2

Kapital finkoaren eraketa gordina .................... 2,1 1,0 2,0 2,4 3,4 4,2 3,0

- Aktibo finko materialak ............................... 2,0 0,8 1,8 2,3 3,2 3,9 2,8

- Eraikuntzan .......................................... 0,5 -3,2 1,7 2,5 2,9 3,6 2,7

- Ekipamendurako ondasunetan ................. 4,3 7,6 2,1 2,0 3,7 4,2 3,0

- Landutako aktiboetan ............................. -0,7 1,6 -2,3 -0,1 2,9 4,5 1,3

- Aktibo finko inmaterialak ............................. 3,3 3,2 3,8 4,2 5,5 6,7 5,1

Barne eskari erreala ........................................ 1,5 1,4 1,4 1,2 1,5 2,0 1,5

Esportazioak ................................................. 4,3 4,0 5,1 6,0 6,5 6,8 6,1

Inportazioak ................................................. 3,5 4,8 3,8 4,4 5,2 6,5 5,0

Iturria: CEPREDE.

BPG

BPG

2014 2015 2014 2015

AFI .............................. 1,3 1,9 La Caixa ......................... 1,3 1,7

BBVA ................................ 1,3 2,0 Repsol ............................ 1,3 2,0

Bankia .............................. 1,3 2,0 Santander ...................... 1,3 2,1

Catalunyacaixa 1,3 2,0 BATEZ BESTEA ................ 1,3 2,0

Cemex .............................. 1,3 1,8 Gobernua (2014-09) ........ 1,3 2,0

CEPREDE-UAM 1,3 2,0 Espainiako Bankua (2014-10) 1,3 2,0

FUNCAS ............................. 1,3 2,2 Europar Batzordea (2014-10) .........................................

1,2 1,7

ICAE-UCM .......................... 1,3 1,9 NDF (2014-10) ................. 1,3 1,7

IEE ................................... 1,4 1,9 ELGE (2014-09) ................ 1,2 1,6

IFL-UC3M .......................... 1,1 1,9 The Economist (2014-11) 1,2 1,7

Intermoney ..................... 1,3 2,2 Consensus Forecast (14-11) 1,2 1,8

Page 20: 201 4ko abendua · 2014-12-05 · 6. orri. EAEko esportazioak %11,2 hazi ziren hirugarren hiruhilekoan ..... 8. orri. INGURUNEKO ... dute EAEko urte arteko gehikuntza tasa, hots,

2014ko abendua KOIUNTURA DI-DA BATEAN

18 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Nazioarteko ekonomiari buruzko aurreikuspenak

Herrialdea edo eremua

Erakundea Aurreikuspenaren

data

2014 2015

Azkena Aurrekoa Azkena Aurrekoa

AEB The Economist 2014ko azaroa 2,2 2,2 2,9 3,0

Consensus Forecast 2014ko azaroa 2,2 2,2 3,0 3,1

ELGE 2014ko azaroa 2,2 2,1 3,1 3,1

NDF 2014ko urria 2,2 1,7 3,1 3,0

Europar Batzordea 2014ko azaroa 2,2 2,8 3,1 3,2

Japonia The Economist 2014ko azaroa 0,9 1,0 1,1 1,2

Consensus Forecast 2014ko azaroa 1,0 1,1 1,3 1,2

ELGE 2014ko azaroa 0,9 0,9 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,9 1,6 0,8 1,1

Europar Batzordea 2014ko azaroa 1,1 1,5 1,0 1,3

Erresuma Batua The Economist 2014ko azaroa 3,0 3,1 2,7 2,7

Consensus Forecast 2014ko azaroa 3,0 3,1 2,6 2,6

ELGE 2014ko azaroa 3,1 3,2 2,7 2,8

NDF 2014ko urria 3,2 3,2 2,7 2,7

Europar Batzordea 2014ko azaroa 3,1 2,7 2,7 2,5

Europar Batasuna Europar Batzordea 2014ko azaroa 1,3 1,6 1,5 2,0

NDF 2014ko urria 1,4 1,6 1,8 1,8

Eurogunea The Economist 2014ko azaroa 0,8 0,8 1,2 1,3

Consensus Forecast 2014ko azaroa 0,8 0,8 1,1 1,2

ELGE 2014ko azaroa 0,8 0,8 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,8 1,1 1,3 1,5

Europar Batzordea 2014ko azaroa 0,8 1,2 1,1 1,7

Alemania The Economist 2014ko azaroa 1,4 1,5 1,5 1,7

Consensus Forecast 2014ko azaroa 1,4 1,4 1,4 1,5

ELGE 2014ko azaroa 1,5 1,9 1,1 1,5

NDF 2014ko urria 1,4 1,9 1,5 1,7

Europar Batzordea 2014ko azaroa 1,3 1,8 1,1 2,0

Frantzia The Economist 2014ko azaroa 0,4 0,4 0,8 1,0

Consensus Forecast 2014ko azaroa 0,3 0,4 0,8 0,8

ELGE 2014ko azaroa 0,4 0,9 0,9 1,0

NDF 2014ko urria 0,4 0,7 1,0 1,4

Europar Batzordea 2014ko azaroa 0,3 1,0 0,7 1,5