2002-330 MuzOpv TSO3FGpro.g-o.be/blog/documents/2002-330.pdf · TSO – 3de graad – optie Sociale...

SECUNDAIR ONDERWIJS

Onderwijsvorm: TSO

Graad: Derde graad

Jaar: eerste en tweede leerjaar

Studiegebied: Personenzorg

FUNDAMENTEEL GEDEELTE

Optie(s): Sociale en technische wetenschappen

Vak(ken): AV Muzikale opvoeding 1ste lj 2 lt/w

Vakkencode: EX-m

Leerplannummer: 2002/330 (nieuw) Nummer Inspectie: 2002/22//1/K/SG/1/III/ /D/

TSO – 3de graad – optie Sociale en technische wetenschappen 1 Muzikale opvoeding (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 0 lestijden/week)

INHOUD visie...........................................................................................................................................................2

beginsituatie .............................................................................................................................................2

algemene doelstellingen...........................................................................................................................3

leerplandoelstellingen / leerinhouden.......................................................................................................4

pedagogisch-didactische wenken ............................................................................................................7

minimale materiële vereisten..................................................................................................................16

evaluatie .................................................................................................................................................18

bibliografie ..............................................................................................................................................20


VISIE

Het vak Muzikale opvoeding is algemeen vormend en beoogt betrokkenheid en een kritische opstelling van de leerlingen ten opzichte van in diverse media gehanteerde muziektaal tegenover de maatschappij en de eigen leefwereld.

De leerlingen worden gevoelig gemaakt voor de sociale en maatschappelijke problemen in onze maat-schappij. In de optie Sociale een technische wetenschappen (TSO) worden daarom in opdrachten regel-matig linken gelegd naar dergelijke inhouden.

De leerlingen leren de muziektaal inzichtelijk en doelgericht gebruiken. Zij ontwikkelen een eigen creatie-ve denkmethode en zelfstandigheid bij de voorbereiding en uitvoering van opdrachten.

BEGINSITUATIE

De leerlingen hebben in de eerste graad gezongen, gemusiceerd met diverse instrumenten en naar mu-ziek geluisterd. Ook in de tweede graad Sociale en technische wetenschappen werd er gezongen, gemu-siceerd en naar muziek geluisterd.

Over het algemeen is het publiek heterogeen samengesteld qua voorkennis en belangstelling.


ALGEMENE DOELSTELLINGEN

Het is de bedoeling dat actief musiceren (onder meer zang, bespelen van Orff-instrumenten, creatieve oefeningen,...) en muziekbeluisteren aan bod komen. Zowel het muzikaal-esthetische element als een sociaal-sociologische benadering kunnen worden geboden.

Daar waar het mogelijk is (en dit geldt zowel voor de "musiceerlessen" als voor de "luisterlessen") zal worden aangeknoopt bij de nieuwe expressietechnieken. Het is dan echter wel noodzakelijk dat de leer-kracht zich hieromtrent ernstig documenteert.

Eigentijdse muzikale uitingen kunnen een plaats krijgen mits ook hier bepaalde waardenormen worden gehanteerd.

Basisdoelstellingen (B)

De bovenvermelde doelstellingen zijn basisdoelstellingen en kunnen en moeten theoretisch door alle leerlingen bereikt worden.

Uitbreidingsdoelstellingen (U)

Deze doelstellingen sluiten aan bij de verschillen tussen de leerlingen (differentiatie). Bepaalde leerlingen kunnen meer bereiken dan de minimumeisen.

Vakoverschrijdende doelstellingen

De leraar Muzikale opvoeding levert ook zijn bijdrage tot de realisatie van de vakoverschrijdende eindtermen (VOET). Vakoverschrijdende eindtermen zijn minimumdoelen die niet specifiek behoren tot een vakgebied, maar onder meer door middel van meerdere vakken of onderwijsprojecten kunnen worden gerealiseerd. Zij zijn in eerste instantie een opdracht voor het hele schoolteam. Om uit te maken hoe alle vakoverschrijdende eindtermen op schoolniveau kunnen gerealiseerd worden, zijn afspraken nodig tussen de collega’s van alle vakken. Het is aangewezen om deze afspraken formeel vast te leggen.

In sommige vakken kunnen bepaalde VOET uitdrukkelijker aan de orde komen dan in andere. Leerplannen kunnen dan ook verwijzingen naar VOET bevatten als de binding tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET evident is. Indien de vakgroep nog andere VOET realiseerbaar acht binnen een vak, wordt dit vastgelegd in een verslag waarin zowel de visie en de planning zijn opgenomen.

Heel wat VOET die behoren tot de domeinen Leren Leren en Sociale Vaardigheden zitten reeds verweven in de uitwerking van verschillende vakgebonden doelstellingen in dit leerplan. Door een doordachte keuze van thema’s, teksten en lesonderwerpen kunnen andere VOET (opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie en muzisch-creatieve vorming) ook in de lessen Muzikale opvoeding aan bod komen.

Bij de aanvang van het schooljaar maakt de leraar een oordeelkundige keuze van de leerinhouden waarmee hij de vakgebonden en vakoverschrijdende doelstellingen wil realiseren (bij voorkeur na overleg met de vakgroep) en stelt een jaar(vorderings)plan op waarin hij de leerstof op een evenwichtige wijze verdeelt over het beschikbare aantal lestijden.


LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN

EERSTE LEERJAAR

Als complementair gedeelte bij de optie kunnen de uitbreidingsdoelstellingen, voorafgegaan door (U), worden toegepast.

Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen : LEERINHOUDEN

MUSICEREN

1 een aantal liederen in groep juist zingen; 1 B+(U)zingen

2 een eenvoudig repertoire op Orff-instrumenten en/of andere instru-menten uitvoeren;

2 B+(U) instrumentaal musiceren op Orffinstrumenten, even-tueel aangevuld met andere instrumenten..

3 creatief omgaan met klank, ritme en tekst. 3 Creatief musiceren.

4 een eenvoudige muzieknotatie herkennen en toepassen in functie van het musiceren.

4 elementaire basiskennis van muzieknotatie via het musice-ren verder verfijnen.

MUZIEKBELUISTEREN

5 bepaalde stemmingen relateren aan de muziek en deze verwoorden; een gerichte luistervaardigheid ontwikkelen en hun indrukken ver-woorden; de muzikale componenten in de muziek herkennen en benoemen;

5 5.1 Muziek en stemming a. Vreugde

b. Droefheid

c. Strijdlust

d. Angst

5.2 Nabootsing in de muziek

5.3 Een lied kan een verhaal vertellen

5.4 Illustratie van een opera

5.5 Illustratie van een operette




5.6 Illustratie van een musical

5.7 Filmmuziek

5.8 Het verhalend ballet

5.9 Beschrijvende muziek

5.10 Muziek en actualiteit

6 soorten ontspanningsmuziek met voorbeelden illustreren; 6 Ontspanningsmuziek

7 de betekenis van muziek in de opvoeding interpreteren; 7 Muziek en opvoeding

• Composities met didactische bedoeling.

• Muziek door de jeugd uitgevoerd (Kinderkoren, jonge solisten – in dit verband spreken over Jeugd en Muziek – Radio en T.V.-uitzendingen waar jonge mensen kan-sen krijgen (Tenuto, jonge mensen op het concertpodi-um,…)

8 de muziek in de media kritisch benaderen en een eigen mening vor-men;

8 B+(U) Muziek en media

• De evolutie van de popmuziek.

• Differentiatie in de media.

• Gebruik van programmabladen. 9 variaties in de muziek herkennen; 9 Weg van het origineel (zie o.m. pedagogisch-didactische

wenken). • de transcriptie

• de verpopping 10 interpretatiemogelijkheden in de muziek waarnemen; 10 De interpretatie (zie o.m. pedagogisch-didactische wen-

ken).




• solisten, dirigenten;

• muziekkritiek. 11 de actualiteit interpreteren en verwoorden; 11 Muziek en actualiteit. 12 12 (U) Vrije keuze van de leraar (zie o.m. pedagogisch-

didactische wenken). 13 • bronnen raadplegen met ICT;

• leren met de PC.

13 Informatieverwerking • het gebruik van aangepaste educatieve software in en

buiten de klas, o.m. door lesonderwerpen uit het leer-plan uit te werken;

• (U) het gebruik van hulpmiddelen zoals TVW voor de aanmaak van huiswerk, email-communicatie (informa-tieverwerking);

• zie verder onder ” Pedagogisch-didactische wenken

De leerinhoud dient niet in deze volgorde afgewerkt te worden.


PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

EERSTE LEERJAAR

Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing

1 Musiceren

Het vocaal repertoire.

Allereerst wordt verwezen naar de talrijke bundels die thans verschijnen en die aan de leerkracht een rijk gamma volksliederen en eenvoudige hedendaagse liederen kunnen bieden. Bij voorkeur zal gebruik worden gemaakt van het repertoire uit de volksliedver-nieuwing, omdat zulks niet te onderschatten mogelijkheden biedt en tevens aan een meer uitgezuiverde stijl van zingen beantwoordt.

Essentieel is wel dat in klassen, waar de technische mogelijkheid bestaat, gezongen wordt en dat hierbij radicaal van een verouderd repertoire wordt afgestapt.

Dat dit verouderd zijn helemaal niet gebonden is aan een bepaalde eeuw of periode zal de goed geïnformeerde leerkracht allicht begrijpen.

2 Een eenvoudig repertoire op Orff-instrumenten en/of andere instrumenten uitvoeren - dit kan als aanvulling op de luisterlessen.

5 Muziekbeluisteren

KEUZE UIT:

5.1 Muziek en stemming

a. Vreugde

• Van Beethoven - "Ode an die Freude"

• Mendelssohn-Bartholdy - "Italiaanse symfonie" (eerste deel)

• Van Beethoven - "Zevende symfonie" (finale)

• Handel - "Hallelujah" uit "The Messiah"

• Mozart - "Exultate Jubilate" (slotdeel)

• Wagner - "Lohengrin" (prelude tot II)

• Mozart - "Don Giovanni" (Champagne-aria)

• Stravinsky - "Petroesjka" (Carnavalsvreugde)

• Vivaldi - "Lente"

• Schumann - "Vrolijke Landman"

• Purcell- "Tho the Hills the Valleys" uit "Dido and Aeneas"

b. Droefheid


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing• Grieg - "Peer Gynt" (Ases dood)

• Barber - "Adagio"

• Chopin - "Pianosonate" (treurmars)

• Van Beethoven - "Eroïca" (tweede deel), "Zevende symfonie" (tweede deel)

• Sibelius - "Valse triste"

• Gilles - "Requiem" (inzet)

• Purcell - "Dido and Aeneas" (Klacht van Dido)

• Bach - "Mattheuspassie" (slotkoor: "Wir setzen uns mit Tranen nieder"

• Mahler - "Vijfde symfonie" (Adagietto)

• Respighi - "De pijnbomen van Rome" (Pijnbomen bij de catacomben).

c. Strijdlust

• Wagner - "Walkurenrit"

• Sjostakovitsj - "Leningradsymfonie" (eerste beweging)

• Benoit - "Rubenscantate"

• Tsjaikowsky "Ouverture 1812"

• Van Beethoven - "Egmont-ouverture" (slot)

• Chopin - "Militaire Polonaise", "Polonaise in AS" en "Revolutionaire Studie"

• Liszt - "Les Préludes"

d. Angst

• Dukas "L'apprenti sorcier"

• Schubert - "Der Erlkonig"

• Benoit - "Intrede van Alva te Brussel"

• Chopin - "Sonate in b" (inzet)

• Moessorgski - "Schilderijententoonstelling" ("Gnomus" en "Cata-comben")

• Moessorgski - "Een nacht op de kale berg"

5.2 Nabootsing in de muziek

• Leroy Anderson "The typewriter"

• Berlioz - "Harold in Italie" ("Meditation")

• Morricone (filmfragmenten)


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing• Villa-Lobos - "Brasileiras" (Toccata)

• Daquin - "Le coucou"

• Rameau - "La poule"

• Moessorgski - "Schilderijententoonstelling"

• Van Beethoven - "De pastorale" ("De vogelscène bij de beek")

• Honneger - ''Pacific 231".

5.3 Een lied kan een verhaal vertellen

• het (Nederlands) volkslied (ambachten, de ballade, ...)

• Mozart - "Das Veilchen"

• het kunstlied: F. Schubert "Heidenroslein", "Die Forelle", "Erlkönig"

• het chanson: J. Brel, G. Becaud

• de (pop)song: The Beatles

• kleinkunst: B. de Groot

• cabaret: T. Hermans, F. De Jonghe

• volksliederen

5.4 Illustratie van een opera G. Bizet "Carmen"

• Ch. Gounod "Faust"

• Puccini "La Boheme"

• Gershwin "Porgy and Bess"

5.5 Illustratie van een operette

• Strauss jr. "Die Fledermaus", "Der Zigeunerbaron"

• Lehàr "Die Lustige Witwe", "Das Land des Lächelns"

• Zeller "Der Vogelhandler"

• Benatzky "Im weissen Rössl"

5.6 IIIustratie van een musical L. Bernstein "West Side Story"

• Loewe "My Fair Lady"

• Hammerstein "The Sound of Music"

• Lloyd Webber "Phanton of the Opera".

5.7 Filmmuziek

• John F. Williams

• Ennio Morricone

• Nino Rota


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing• Michel Legrand

• Francis Lay

• D. Brossé

• Philippe Glass

• G. Delerue.

5.8 Het verhalend ballet

• Tsjaikowski "De Notenkraker"

• "Doornroosje"

• "Het Zwanenmeer"

• Delibes "Coppélia"

• Stravinsky "De Vuurvogel", "Petrousjka" .

5.9 Beschrijvende muziek

• Strauss "Tijl Uilenspiegel"

• Moessorgski "Schilderijententoonstelling"

• Dukas "Leerling tovenaar"

• Smetana "De Moldau"

• Borodin "In de steppen van Midden-Azie

• Moessorgski "Een nacht op de kale Berg"

• Saint-Saëns "Dance Macabre".

8 B+(U) Muziek en media

• De evolutie van de popmuziek: illustreren met passende fragmenten.

• Differentiatie in de media:

- Het begrip zenderkleuring, de muziekkritiek, hit-parade, de discotheek, muziek op T.V., nieuwe tendenzen (C.D., C.D.-rom,...) commerciele zenders.

- De radio in Vlaanderen, uitbreiding tot België en buurlanden. Media en reclame, media en computer.

• Gebruik van programmabladen. Componist, uitvoerder, het concertleven, festivals, wedstrijden (Koningin Elisabethwedstrijd), platenindustrie, muzi-kale beroepsopleiding.

9 Weg van het origineel

- De transcriptie

delen uit M. Moessorgski's "Schilderijententoon-stelling" vergelijken met transcripties door M. Ravel (symfonie-orkest), Emerson, Lake en Palmer (gitaar, drums en synthesi-zer), Isoa Tomita (synthesizer), Vladimir Ashkenazy (symfonie-orkest).

- De verpopping


Nr. Pedagogisch-didactische wenken TimingDeep Purple: "concerto voor popgroep en symfonisch orkest.

10 De interpretatie

De interpretatie: zowel solisten als dirigenten.

De muziekkritiek

(ook historisch belichten). Naar aanleiding van een bijgewoond concert trachten zelf een muziekkritiek te schrijven. Verzamelen van de in de pers verschenen kri-tieken - bespreken, vergelijken.

12 Vrije keuze van de leraar, o.m.:

Muziek en religie

a. de joodse synagogale muziek

• fragmenten uit het “Hooglied”

• “Kol Nidrei” - vergelijking met de gelijknamige compositie van M. Bruch.

b. R.K. eredienst

• Gregoriaanse gezangen

• “Dies Irae”

• Berlioz - “Fantastische symfonie”

• Bach - Inleiding “Magnificat”

• Mozart - “Kroningsmis” (fragment), Mis in C

• van Beethoven - Benedictus uit “Missa Solemnis”

• Missa creola” (fragment)

c. Spiritual en Gospel

d. Protestantse kerkmuziek

• Koraalzang

• Praetorius “Wie schön leuchtet der Morgenstern”.

• Bach: enkele koralen uit de Mattheus en de Johannes-Passie

• Versierd koraal: J.S. Bach “Wohl mir das ich Jesum habe” uit de cantate 147 nr. 10

Muziek en ideologie

a Dreigroschenoper - B. Brecht en K. Weill


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timingb Mozart en de vrijmetselarij

• Maurerische Trauermusik

• Fragmenten uit de Toverfluit: o.a. Priesterkoor

De voorbeelden kunnen door andere, evenwaardige werken vervangen worden.

Enkele wenken bij het muziekbeluisteren:

• Hecht veel belang aan de klankkwaliteit.

• Het volume mag natuurlijk niet te oorverdovend zijn maar te zacht is evenmin goed.

• Ook de luisterhouding van de leraar is van belang!

• Maak bij voorkeur een montage voor iedere luisterles.

• Neem de luisterfragmenten noch te kort noch te lang. Eindig op een muzikaal verantwoord moment. Eventueel kan het volume geleidelijk verminderen.

• Niet praten tijdens het beluisteren.

• Geef duidelijke luisteropdrachten. Meestal voor het beluisteren!

• Stimuleren van het probleemoplossend denken.

13 Hoe ICT integreren in het leerproces?

ICT moet voldoende aan bod komen (minstens 15%) van de leerinhouden, al dan niet verdeeld over verschillende lessen. Bijvoorbeeld:

• demo met behulp van ICT;

• klassikaal in de PC-klas;

• hoekenwerking (groepswerk);

• projectwerking;

• digitale leeromgeving (toekomst); algemene ICT hulpmiddelen: gebruik van tekstverwerking bij het afgeven van eender welk document; presentatiesoftware voor spreekbeurten; internet voor het opzoeken van documentatie; email-correspondentie onder leerlingen en met leerkracht; examens afleggen op PC…

Agenda

Een lesschema of lesvoorbereiding De bedoeling is dat een leerkracht steeds aan de hand van documenten en andere elementen aangepast aan zijn vak en situatie, kan aantonen welke doelstellingen hij wil bereiken en langs welke wegen hij dit kan aanpakken.

Een jaarplan Een vorderingsschema met o.m. de behandelde leerstof. Dit jaarplan zal de leerinhoud bevatten, verdeeld over het jaar. De bedoeling is dat een leerkracht steeds aan de hand


Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timingvan aangepaste documenten kan aangeven welke leerstof behandeld is en hoe deze zich verhoudt tot de totaliteit van de te behandelen leerstof.

Een evaluatieschrift of gelijkwaardig document

Taken, toetsen, .....

Schriften en agenda's van de leerlingen. Een documentatiemap is onmisbaar. Het tekstafschrijven is ontoelaatbaar. Toch kan een schrift goede diensten bewijzen mits men zich houdt aan het essentiële. De liederen worden met het notenbeeld aangebo-den.


Er wordt geen theorie om de theorie gegeven. De theoretische begrippen worden uit het liedrepertoire of de speelmuziek praktisch aangebracht en beleefd - eventueel ook uit de luistermuziek.

Lestijd en vakoverschrijdende activiteiten Meewerken aan vakoverschrijdende activiteiten die door de school zijn ingericht zoals o.m. het realiseren van projecten.

25 les-weken

Tijdsinvestering De tijd om dit leerplan te realiseren werd berekend op 25 lesweken per jaar. Hierin is ook ruimte voor de persoonlijke inbreng van de leerkracht inzake accenten en onderwerpen.

Wel wordt er aangeraden elke les te musiceren (instrumenten - zang) en naar muziek te luisteren - steeds met wisselende accenten.


Jaarplanning, behandelde leerstof en vorderingsschema Schooljaar:…….-…….

Leraar:………………………………………. Vak(-onderdeel):…………………………………….. Afdeling:…………………………………….. Graad:…… Leerjaar:….. Klas:………………….. Uren per week:…. Weekdag:………………. Lesuren:………………

Timing / jaarwerkplan Vorderingsschema Afwerking (+/-)

Week Datum Zie programma……… les n° Lesonderwerp (onder-deel)

Opmerkingen

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 XXXXX XXXXX Herfstvakantie 11 12 13 14 XXXXX XXXXX Examen 15 XXXXX XXXXX Examen 16 XXXXX XXXXX Jury I 17 XXXXX XXXXX Jury I 18 XXXXX XXXXX Kerstvakantie 19 XXXXX XXXXX Kerstvakantie 20 21 22 23 24 25 26 27 28 XXXXX XXXXX Krokusvakantie 29 30 31 32 33 XXXXX XXXXX Paasvakantie 34 XXXXX XXXXX Paasvakantie 35 36 37 38 39 40 XXXXX XXXXX Jury II 41 XXXXX XXXXX Jury II (event. oriënterend) 42 XXXXX XXXXX Examen 43 XXXXX XXXXX Examen & deliberatie 44 XXXXX XXXXX Proclamatie


MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN

VAKLOKAAL

Allereerst dient de noodzaak van een eigen akoestisch geschikt lokaal onderstreept te worden. Het lokaal dient voldoende groot te zijn teneinde het opstellen van instrumenten toe te laten en ruimte te bieden voor bewegingsoefeningen. Tevens moet er op een georganiseerde wijze toegang zijn tot het computer-lokaal.

Dit muzieklokaal zal o.m. bevatten: • een kleine rechte piano van goede kwaliteit of een digitale piano.

• aangepaste klasversiering zoals afbeeldingen, prenten, reproducties, alsmede een wandbord voor het aanbrengen van documentatie i.v.m. de muzikale actualiteit.

• een muziekbord en een gewoon bord - mogelijkheid tot bevestiging van documentatie met magneten.

• basisinstrumenten

− sopraanklokkenspel

− altklokkenspel

− sopraanxylofoon

− altxylofoon

− sopraanmetallofoon

− altmetallofoon

− de staafspellen liefst diatonisch met fa # en si-mol, telkens met bijpassende hamers).

− handtrom

− tamboerijn

− triangel

− paar slagstaven

− houtblok met dubbele toon

− paar cimbalen

− schellenraam

− Een goede geluidsinstallatie, graag met dubbel cassettedeck (om het kopiëren voor de leerlingen toe te laten) - CD-speler – TV en video

Gewenst: • Klasbibliotheek (met o.m. Nederlandstalige muziekencyclopedie), dia's, platen, CD's, video's,

kunstreproducties enz. ...

• Uitbreiding Orff-instrumentarium, o.m. basxylofoon.

INTEGRATIE MET ICT Computer(s) in het vaklokaal zodat tijdens éénzelfde les afwisselende werkvormen mogelijk zijn.

De PC’s zijn voorzien van multimediefaciliteiten (hoofdtelefoon, CD, printmogelijkheden en internetaanslui-ting.

Verder wordt gerefereerd naar het algemeen deel van het leerplanpakket.


VEILIGHEID Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:

• Codex • ARAB • AREI • Vlarem.

Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.:

• de uitrusting en inrichting van de lokalen; • de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.

Zij schrijven voor dat:

• duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; • alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kun-

nen toepassen; • de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; • de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de

wetgeving het vereist.


EVALUATIE

De evaluatie geschiedt door middel van deelproeven en eindproeven (zie vigerende regelgeving). De leerp-landoelstellingen zijn het uitgangspunt voor de evaluatie.

Procesevaluatie

Bij elke evaluatie houdt de leerkracht niet alleen rekening met de technische uitvoering maar ook met (mogelijke) voorafgaande werkfasen en met de inbreng van persoonlijke creativiteit.

De evaluatie heeft betrekking op de evolutie die de leerlingen maken in het zicht op hun eigen mogelijkhe-den, hoe zij die aanwenden voor zichzelf en ombuigen naar de praktijk. Individueel talent volstaat niet om te slagen in dit vak - wel wat men met dit talent of deze vaardigheid doet in functie van de gestelde doelen.

Doel van evaluatie

Via evaluatie bepaalt de leraar in welke mate de concreet gestelde doelen bereikt zijn. Een positieve evalua-tie gaat uit van hetgeen de leerling heeft bijgeleerd, niet van de tekorten. De evaluatie bestaat erin het werk-proces van de leerling te toetsen aan de opdracht en omgekeerd. Voor permanente en objectieve evaluatie is het aangewezen te kunnen steunen op concrete evaluatiegegevens. Het strekt tot aanbeveling om via het agenda en/of het schoolreglement van de leerling de evaluatiecriteria aan de ouders mee te delen.

Hierbij is het ook nuttig voortdurend aandacht te besteden aan zelfevaluatie van de leerlingen. Procesevalua-tie kan gebeuren aan de hand van het verloop van de praktijkopdrachten, punten voor observatiegegevens, orde en/of medewerking. Observatie van het affectieve gedrag van de leerling kan aanleiding geven tot aan-passing van een evaluatiecijfer.

Door classificatie van evaluatievragen en/of- opdrachten volgens de taxonomie (kennen, kunnen en zijn) zal de leraar in staat zijn het doel van zijn evaluatie te bereiken.

Permanente evaluatie

We bedoelen ondermeer:

- aandacht

- medewerking

- discipline

- inzet

- het zelfstandig inoefenen van een stempartij

- zorg voor het materiaal

Eigenlijk proef:

Instrumentaal - vocaal

• Het individueel uitvoeren van een fragment uit het behandelde repertoire


• Door middel van deze proef worden volgende aspecten geëvalueerd:

- het zelfstandig kunnen uitvoeren van een stempartij;

- adem- en stemtechniek;

- tekstkennis;

- interpretatie.

Muziek beluisteren

• Nu en dan een beknopte schriftelijke toets inzake de luisterlessen en testen naar de luistervaardigheid.


BIBLIOGRAFIE

ABRAHAM, G., The concise Oxford History of Music, Oxford - New York, Oxford University Press, 1991

BAINES, A., Musical instruments trough the ages, New-York - Middlesex, 1978

BARLOW, HARALD en MORGENSTERN, A dictionary of musical themes, London, Bern 1991

BERNARD, N., Muziek Woordenboek, Heuweke Meyer, Hillegom, 1990

BERNARDEAU EN PINEAU, Geschiedenis van de muziek, Z.Ned. Uitgave, Aartselaar, 1988

BESSELER, H., Musikgeschichte in Bildern, VEB Deutscher Verlag fur Music, Leipzig, 23 volumes

BOSSUYT, I., Beknopt overzicht van de muziekgeschiedenis, Leuven - Amersfoort, Acco, 1995

BOSSUYT, P. e.a., Opus (2 delen + cassettes), Antwerpen, De Sikkel, 1995

BRACKE, J., Fugato, Deurne, Plantyn, 1992

COECK, J. e.a., Stemmig, Plantyn, Antwerpen, 1996

CARRON, W. e.a., Muzikale vormen, Antwerpen, De Sikkel, 1977

CARRON, W. e.a., Vormleer, Antwerpen, De Sikkel, 1977

CARRON, W. e.a., Programmamuziek, Antwerpen, De Sikkel 1974

CORBET, e.a., Algemene muziekencyclopedie, Antwerpen, Zuid-Nederlandse Uitgeverij, 1979

DE CLERCQ P., e.a., Speelfeest, Haarlem, De Toorts, 1996

DEFOORT, A. e.a., Musicorama, (verschillende delen, cassettes + video's), Brugge, De Garve, 1992

DISSELHOEN D., Twaalf opera's als spiegels van hun tijd, Nijmegen, Suz, 1993

DRESDEN, S., Algemene muziekleer, Groningen, Wolters - Noordhoff, 1970

EECKHOUT, A., Muzikale exploraties, Kontich, De Noteboom, 1986

HEERKENS, A., Muziekboetiek, Den Bosch, Malmberg, 1990

HEIDINGA, M., Muziek I, II, III, Weten wat je hoort, Infobel nv., Nijgh & van Ditmar Educatief, Meerhout - (boeken, cd's, video's, docentenhandleiding

HEUGHEBAERT, H. e.a., Esthetica - Beeld - Muziek en CD, Esthetica – film, Antwerpen, De Gulden Engel, 1993

HÖWELER, C., X Y Z der muziek, Haarlem, De Haan, 1981

JACOBY, R. e.a., Musik im Leben, Frankfurt an Main, Moritz, Diesterweg Verlag, 1973

JORIS, R., Joepi, I, II en light – Muziekcursus, Vosselaar, Photo-Music Internationale, 1986-1996

KASPENDAKIS, D. e.a., Leren luisteren naar muziek, Antwerpen, De Sikkel

LENAERTS, H. e.a., Algemene muziekcultuur (3 delen), Lier, Van In, 1991,1993

METZ, L., Het orkest onder de loep, Amsterdam, Broekmans en Van Poppel, 1988

MICHELS, V., Atlas van de muziek (2 delen), Schoten, Westland nv 1990

MIDGLEY, R., Encyclopedie van de muziekinstrumenten, Alphen aan de Rijn, Helmond, 1986


MUSICALS COLLECTION - Verschijnt om de 14 dagen, telkens met CD, Brussel, De Agostini, 1996

NITSCHE, P., Die Pflege der Kinderstimme, Mainz, B. Schott's Söhne

ORFF, C. e.a., Orff-Schulwerk, Muziek voor kinderen, bewerking M. Andries, Mainz, B. Schott's Söhne, 1958

ROBIJNS, J. e.a., Volksmuziek, volksdansen, volksinstrumenten in Vlaanderen, Antwerpen, De Neder-landen.

SESAM, Atlas van de muziek, 2 volumes door Michels, Ulrich

SPRUIT, J., Van vedelaars, trommers en pijpers, Utrecht, Oosthoek

STORMS, G., Muzikaal spelenboek, Katwijk, Servire, 1982

STORMS, G., Pop in de klas, Katwijk, Servire, 1982

WAUGH A., Opera leren luisteren en begrijpen, met CD, Gaade, Standaard, 1997

WUYTACK, J., Kreatief musiceren, Amsterdam, New Sound, 1969

WUYTACK, J., Actief muziek-beluisteren, Leuven, De Monte

Brochure cursussen “Kleur bekennen” Uitgeverij Staatssecretariaat voor Ontwikkelingssamenwerking DGIS en de Vlaamse provinciebesturen.

Canon Cultuurcel – Ministerie van Onderwijs

2002-330 MuzOpv TSO3FGpro.g-o.be/blog/documents/2002-330.pdf · TSO – 3de graad – optie Sociale...

Documents

Transcript of 2002-330 MuzOpv TSO3FGpro.g-o.be/blog/documents/2002-330.pdf · TSO – 3de graad – optie Sociale...