· 2 แม่ครูผู้มีหัวใจใหม่...

แมครผมหวใจใหม 1

หนงสอชด

ครปฐมวยหวใจ แม

กองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

โครงการสอสรางสรรคเพอการเรยนรอยางองครวม (ครหวใจใหม) สถาบนอาศรมศลป

แมคร

ใหมหวใจ

2 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม 1

โครงการสอสรางสรรคเพอการเรยนรอยางองครวม (ครหวใจใหม)

โครงการความรวมมอระหวางกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค และ สถาบนอาศรมศลป

ชอหนงสอ แมครหวใจใหม

จดท�ำโดย ส�ำนกพมพสำนอกษร โรงเรยนรงอรณ

บรรณาธการ เกอกมล นยม

ขอมล ฝายสอสารองคกร สถาบนอาศรมศลป

เรอง เขมเพชร ระหวางงาน เกอกมล นยม

ภำพ

ภาพถาย สคนธา เจรญสข

คณะครอนบาล โรงเรยนรงอรณ

ภาพประกอบ อรณโรจน รตนพนธ

ออกแบบจดรปเลม อรณโรจน รตนพนธ

พสจนอกษร ศรลกษ พทธโคตร

เผยแพร ตลาคม 2๕๖1

ขอบคณทปรกษำดำนขอมล

• รศ.ประภาภทร นยม อธการบดสถาบนอาศรมศลป ผกอตงโรงเรยนรงอรณ

• อาจารยปานใจ จารวณช อาจารยประจ�าหลกสตรศกษาศาสตร สถาบนอาศรมศลป

• อาจารยอภสร จรลชวนะเพท ผกอตงโรงเรยนอนบาลบานรก

• คณะครอนบาล โรงเรยนรงอรณ

สงวนลขสทธตามพระราชบญญต โดย กองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค


ค�ำน�ำชวงปฐมวย เปนชวงวยทส�าคญของการบมเพาะ และวางรากฐานส�าคญ

ของชวต ทจะน�าไปสการพฒนาทงดานกาย ใจ สตปญญา และสงคมทสมดล

กองทนพฒนำสอปลอดภยและสรำงสรรคเลงเหนถงความส�าคญ

ของการพฒนาเดกและเยาวชน ซงจะเกดประสทธภาพ และมคณภาพไดกตอเมอ

มผใหญทแวดลอมเดก ทง พอ แม คร เขาใจในธรรมชาตเดกอยางแทจรง

แลวคร หรอ พอ แม ผปกครอง ท�าอะไรหรออยางไรไดบาง?

กองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค ยนดและวางใจทสถำบน

อำศรมศลป ซงมภาคเครอขายการท�างานดานการศกษาอยางยาวนาน รบผลต

หนงสอชด “ครปฐมวยหวใจแม” ทง ๗ เลมน พรอมสอวดทศนอก 1๐ ตอน

ควบคกนไป ซงเปรยบเสมอนคมอ ทรวบรวมทงหลกการและวธการ เอาไว

อยางครบถวน ท�าหนาทเปนผชวย เพอใหผใหญไดน�าไปใชไดงาย ไมซบซอน

และถกตองตามหลกพฒนาการเดกปฐมวย

ซงหนงสอ ๗ เลมน ประกอบไปดวย ชดกจวตรประจ�าวน รากฐาน

การงานทส�าคญเพอพฒนาเดก (เลม 1.แมครพาท�างานครว เลม 2.แมคร

พาท�างานบาน เลม 3. แมครพาท�างานสวน เลม ๔. แมครพาคดอานเขยน

เลม ๕. แมครพาเลน) ชดเพอพฒนาครและผปกครอง (เลม ๖. หองเรยนพอแม

เลยงลกวถไทย และเลม ๗. แมครหวใจใหม)

หวงเปนอยางยงวาสอชดนจะชวยใหสงคมตระหนกถงความส�าคญ

ของการดแลเดกตามพฒนาการ และกระต นใหผ ใหญเปดโอกาสใหเดก ๆ

ไดเรยนรตามวยอยางเปนธรรมชาต เรยนรทจะพงพาตนเอง มสขภาพแขงแรง

มความมนคงทางอารมณ และจตใจ

ขอขอบพระคณ คณำจำรย และผเชยวชำญทกทำนทถำยทอดองคควำมร

สหนงสอชดน ขอบคณภำคเครอขำยทรวมแรงรวมใจผลตงำนอนเปนประโยชน

ไมเพยงตอวงกำรกำรศกษำ แตยงเปนประโยชนตอสงคมในวงกวำงอกดวย

กองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค

๔ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕

ค�ำน�ำ หนงสอครปฐมวย….หวใจแม หลอมรวมการเรยนรและกจวตรการด�ารง

ชวตเปนหนงเดยว ซงตรงตามธรรมชาตของหลกการเรยนรทวา “ชวตคอการเรยนร

และการเรยนรคอชวต”

การจดการเรยนรดวยวถน เปนการบรณาการการเรยนรสาระวชาตางๆ

และสมรรถนะทจ�าเปนส�าหรบการเตบโตในวยตอมา และเปนการเรยนรทผเรยน

สามารถด�ารงความเปนอยดวยการพงตนเองได ไมตองเรมตนฝกใหม ศกยภาพ

ของนกการจดการศกษา คร หรอ บคลากรอนๆ ทมบทบาทการจดการเรยนร

ซงมองเหนการเรยนร (Learning Visibility) และจดโอกาสการเชอมโยง

ประสบการณจากภาคปฏบต การฟง การพด การอาน การเขยน และการบนทก

เรองราวทสามารถตอยอดจากเรองหนงไปสอกเรองหนง กอใหเกดเปนเสนสายทาง

เดนทางการเรยนร เกดผลงานการบนทกหลากหลายอยางเหมาะกบพฒนาตามวย

ของผเรยนในแตละระดบ เชน ในระดบปฐมวย ครหรอผใหญทด�าเนนกจกรรม

การเรยนร พาคดพาใครครวญประสบการณตรงดานตางๆ ทไดลงมอปฏบตมาดวย

การพดคยบอกเลา แลวเชอมเขาสการวาดภาพ ผใหญใจดชวยบนทกสาระเนอหา

ทเดกตองการสอสาร เกดแฟมผลงานทหลากหลายแตกตางกนไปตามการรบร

และการน�าเสนอของผเรยนแตละคน

สภาพการเรยนร ดงกลาว เปนสภาพแวดลอมทสงเสรมพฒนาการ

ครบถวนทกดาน และทงยงสงเสรมพฒนาการของสมองอยางสมบรณ จดเชอมโยง

ของปลายประสาทเซลลสมองแตละเซลลไดรบการกระตนใหแขงแรง ซงเปน

รากฐานส�าคญของพฒนาสมรรถนะตางๆ อยางสมบรณ

สจนดา ขจรรงศลป

ผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย สถาบนอาศรมศลป

๖ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๗

สำรบญบทท ๑ แมครเตรยมตว 11

1. ครปฐมวยตองเปนแมคร 12

2. ความแยบคายเกดขนไดอยางไร 1๖

3. แมครผเขาใจวธการเรยนรของเดก 2๔

บทท ๒ แมครเตรยมของ 2๙ 1. ท�าไมตองเรยนรผานกจวตร 3๐

2. การออกแบบตารางสอนใหสอดคลองกบชดกจวตร 3๖

3. การออกแบบหองเรยนใหสอดคลองกบชดกจวตร ๔2

บทท ๓ แมครผสมบรณ ๔๙

1. ท�าไมตองมเพอนชวยโคช ๕๐

2. ชมชนครมออาชพ (PLC) ๕๔

3. หวใจการเปนโคช ๖1

ภำคเครอขำย ๖๔

8 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๙

“ตนไมนมนคลายๆ คน ตนบานชนนฉนไมไดปลกดวยเมลด

แตไปซอตนเลกๆ ทเขาเพาะแลวมาปลก

แตมนกงามและแขงแรงด เพราะอะไรหรอ

เพราะคนทเขาขายนนเขารจกเลอกเมลดทด

และดนทเขาใชเพาะกดดวย

นอกจากนนเขายงรวธวาจะเพาะอยางไร

ซงฉนไมสามารถท�าไดเชนเขา

เมอฉนเอามาปลก ฉนตองดแลใสปยเสมอ เพราะดนทนไมด

(ทน หมายถง พระต�าหนกวลลาวฒนา เมองพยยสวตเซอรแลนด)

ตองคอยรดน�าพรวนดนบอยๆ ตองเอาหญาและตนไมทไมดออก

เดดดอกใบทเสยๆ ทง

คนเรากเหมอนกน ถาพนธด เมอเปนเดก กแขงแรง ฉลาด

เมอพอแมคอยสงสอน เดกคนนนกจะเปนคนทเจรญและด

เหมอนกบตนและดอกบานชนเหลานน

”

คณะอนกรรมการเฉพาะกจจดท�าหนงสอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทรา บรมราชชนน

ในคณะกรรมการเอกลกษณแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร, สมเดจพระศรนครนทรา บรมราชชนน

: สมเดจยาของแผนดน, บรษท ดานสธาการพมพ จ�ากด : กรงเทพฯ, 2๕3๙ , หนา 23๗

สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนทรงมรบสงกบ องคต ผสอขาววงวรรณคดทเขาเฝาฯ

ระหวางททรงพรวนดนปลกตนบานชนในสวนทพระต�าหนกวลลาวฒนาคราวหนง

ทรงเปรยบการบ�ารงรกษาตนไมกบการอบรมเลยงดเดก

1๐ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม 11

บทท ๑ แมครเตรยมตว : เปนแมครในดวงใจเดก


๑. ครปฐมวยตองเปน “แมคร”เดกปฐมวย (๐-๗ป) เปนวยทตองการความรกความใสใจจากทบานเปนเครอง

หลอเลยงมากทสด แตปจจยแวดลอมในสงคมปจจบน ท�าใหตองสงเดกวยน

เขาโรงเรยน ดงนนศนยเดกเลกและโรงเรยนอนบาลจงตองท�าหนาทเปน “บาน”

และคณครกตองท�าหนาทเปน “แม” ผใหความรกความอบอนแกเดกๆ ไดไมแพ

แมทบาน

อยางไรกด ความรกนนตองมาพรอมกบ “ความแยบคาย” ครถงจะเปน “แมคร”

ผปลกฝงปญญาใหแกเดกไดอยางสมบรณ

• มควำมรกควำมเมตตำเปนทตงนอกจากจะใหความอบอน ประพฤตปฏบตตอเดกดวยความออนโยนแลว ความรก

ความเมตตาจะชวยใหครมใจทกวางขน รจกรบฟง ใหอภย อบรมสงสอนดวยททา

ทเปนเชงบวก ไมบนทอนก�าลงใจและความภมใจในตนเองของเดกๆ

• เชอมนในกระบวนกำรเรยนรของเดก แมครจะรจกพฒนาการดานตางๆ ของเดกด น�าไปสการจดกจกรรม/สถานท/สอ

ทชวยแนะน�าใหเดกเกดกระบวนการเรยนรเอง ผำนกำร “ลงมอท�ำ” ตงค�ำถำม

ชวนใหเดกท�ำควำมเขำใจเอง “ผำนกำรคด” โดยจะไมปอนใหทกอยาง ไมสรป

ไมจดการ ครไมมทศนคตเชงลบกบความผดพลาด สงผลใหเดกกลาลองผดลองถก

ซงเปนพนฐานส�าคญทจะกอใหเกดการเรยนรทงในการเรยนและการใชชวตในโลก

ทเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ควำมแยบคำย ของแมครมอะไรบำง

มความรก

ความเมตตาเปนทตง

เชอมนในกระบวน

การเรยนรของเดก

มองเหนคณคาในตวเดก

และชวยใหเดกคนพบ

คณคาของตนเอง

พาใหเดกเหน

คณคาของผอน

สรางวนย

พนฐานใหกบเดก

1๔ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม 1๕

• มองเหนคณคำในตวเดก และชวยใหเดกคนพบคณคำของตนเอง

เมอเดกพรอมเรยนรแลว จงไมใชเรองยากเลยทเดกจะคนพบศกยภาพและ

ความสามารถของตนเอง และรสกภาคภมใจในตวเอง เหนคณคาของตนเอง

โดยไมตองรอค�าชมจากคนอน เมอเขาสวยรน คณคานจะชวยใหเดกรกตวเอง

ไมออกนอกลนอกทาง และไมหวนไหวไปกบคณคาปลอมอยางรปลกษณภายนอก

ความเท ฯลฯ

• พำใหเดกเหนคณคำของผอนเมอเดกเหนคณคาของตนเองเปนแลว เดกกจะมองเหนและรสกซาบซงในคณคา

ของคน สตว และทรพยากรรอบตวไปโดยปรยาย เปนพนฐานใหเกดความเอออาทร

การดแลรกษาซงกนและกน ความออนนอมถอมตน จตสาธารณะ และการอยรวมกน

อยางสนตสข

• สรำงวนยพนฐำนใหกบเดก ครจะใหเดกคอยๆ สรางวนยผานการท�ากจวตรประจ�าวนทสม�าเสมอ ทงการอาบน�า

แปรงฟน ท�าครว เกบทนอน และมตารางกจกรรมทชดเจน เพอใหเดก

รจกจดเวลา มชวตทไมสบสนยงเหยง ดแลรบผดชอบความตองการทางกายภาพ

พนฐานได พรอมทจะรบผดชอบเรองทซบซอนขนไปในอนาคตได

อยทบาน

อานกบ “แม”

อบอนใจ

อยทโรงเรยน

อานกบ “แมคร”

สนกจง

1๖ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม 1๗

๒. ควำมแยบคำยเกดขนไดอยำงไรถาหากแมครมความแยบคายตามหวขอในหนา 12 แลว ต�าแหนง “แมครในดวงใจเดก”

กคงไมหนไปไหน แตกวาจะไดต�าแหนงนมาครอง แมครกตองปรบตวปรบใจกน

ยกใหญเลยทเดยว ตองปรบอะไรกนบางไปฟงประสบการณจากคณครกนคะ

ฝกเปดใจ

“เดมเราท�ากจกรรม เราพาท�า เดกกท�าไป เรากรสกวาเราไดคยกบเดกแลว

เดกกจะเงยบๆ งนๆ กนไป แตวาเมอไมกปทผานมา เพงรสกวาเรากบเดกไมได

สอสารกนจรงๆ(สอนมาเปนสบป) เราพดในสงทเราอยากพดโดยไมสนใจ

วาเดกจะฟงเราหรอเปลา รบรเราจรงไหม แลวกคนพบวาทจรงแลว เราไมได

รบรในตวเดกเลย เรารบรแตตนเอง เรากลบมาเปลยนทใจ คอถาใจเรารวาเรา

อยากคยกบคนน เรากพยายามมองเขา สงเกตเขา เมอใจเราใหความส�าคญ

กบเขาทาทเรากเปลยน คอยๆ พด แลวรอเขาตอบ ฟงเขา วนนนเปนวนท

รสกวาเราก�าลงคยกบเดกจรงๆ เปลยนแลวชวตดขนนะ ใจดขน”

ครจนตนา น�าศรโยธน ผชวยครใหญฝายอนบาล โรงเรยนรงอรณ

ฝกเปดใจผำน...1. ฝกรเทำทนตนเอง ดวยการทบทวนตนเองทงดานบวกและลบในชวตประจ�าวน

เพอการเทาทนอารมณและความคดของตน

2. ฝกทจะเรยนรจำกผอน ดวยการเอาใจเขามาใสใจเรา สรางทศนคตทด

ทงตอเดกและผอน

3. ฝกเปนผให ใหค�าชม ใหการชวยเหลอ แสดงความรบผดชอบตอสวนรวม

โดยไมตองรอใหขอหรอสง

ฝกเปดใจ

ฝกเปดกำรรบรอยำงลกซง

ฝกลงมอท�ำ

ผก�ำกบ กำรเรยนร

18 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม 1๙

ฝกเปดกำรรบรอยำงลกซง - เปดห เปดตำ แมครตองมสายตาทสงเกตเหนเดก เหนการเรยนรของเดก มองเหนพฤตกรรม

การเรยนรของเดก แลวเหนลกเขาไปถงภาวะการเรยนรทเกดขนภายใน ในขณะนนดวย

โดยอาศยการมองและการฟงอยางลกซง ไมดวนตดสน ไมมอคต

“

ตาคร ตองเปนตาทอานเดกใหออก

ไมใชแคมองเหนพฤตกรรมภายนอกของ

เขาแตตองเหนลกเขาไปถงภาวะการเรยนรในขณะนนๆ

เดกจะเรยนรสงทไมใชตวหนงสอเยอะมากนะ เขาก�าลงอานโลกอย

ทนครกตองพาอานโลกใหเปน ....

บางทเรากนกวาเดกๆไมไดเรยนรอะไรหรอกเพราะวานงกไมนง

แตทจรงเขาก�าลงสงเกตเราอยนะ ...

แมแตการทเขาแยงกนตอบ มบางคนทมกจะตอบทกครง

บางคนไมคอยตอบ ไมใชเขาไมรนะ

แตเราอาจจะตองหนมาปอนค�าถามใหกบบางคนเหลานนดวย

บางทเขากก�าลงกะระยะอย ยงลงเลอย ถาเราไมปลอยผาน

เราจะชวยขจดความลงเลของเขาได

เหมอนเลเซอรทะลเลย เหมอนเอกเซเรย เหนหมดเลย

”

รองศาสตราจารยประภาภทร นยม

อธการบด สถาบนอาศรมศลป ผกอตงโรงเรยนรงอรณ

ครตองมองใหเหน

อานใหออก ระบใหไดวาเดกแตละคน

ก�าลงเรยนรอะไรกนอย

ในทกอยางมมมของการเรยนรอะไร

ททาทายเดก


ฝกลงมอท�ำ = ผก�ำกบกำรเรยนร แมครตองเปนผก�ากบทเออใหเกดองคประกอบทเหมาะสมกบการเรยนรของเดก

“ครมหนาทเปนผจดการโรงละคร เปนผก�ากบทจะท�าใหวนนน

ของเดกจะเปนอยางไร เรองสงแวดลอมรอบตว ออกแบบกจกรรมตางๆ

เหมอนหนงเลย เราจะวางแผนวาจะมอะไรเกดขนตรงไหนบาง

เดกๆ จะเอาตวเองไปวางตรงไหน เราจะก�ากบสถานท องคความร

แตไมก�ากบเดกเราจะแคเตรยมองคประกอบเกยวกบความร”

ครเรวด ดงศรแกว ครใหญฝายอนบาล โรงเรยนรงอรณ

แมครสามารถสรางใหทกหนทกแหงในโรงเรยนเออใหเกดการเรยนร ได

โดยจดวางและออกแบบอยางแยบคาย เรมตงแตเดกเดนเขามาในโรงเรยนจนถง

กลบบาน ทกอยางจะอยในบทบาททครวางไวให ทงชวยใหเดกเตรยมความพรอม

ใหเดกๆ ไดเขาถงสงตางๆ ไดอยางสะดวกแตเปนระเบยบ และใหเดกไดสรางวนย

ในการดแลตนเองอยางเปนล�าดบขนตอน เชน เตรยมชนเกบของสวนตว

จดวางขวดน�า กระเปา มมการเรยนรจดวางใหเหมาะสมไมใหอลหมานในหอง

และไมรบกวนมมอนๆ


เนองจากเดกเรยนรจากการเหนของจรง ลงมอท�าจรง ไดดทสด เราจงสามารถ

เอาทกอยางมาเปนสอการสอนได โดยแบงเปนกลมใหญๆ ได ดงน

๑. ตวแมครเองนนเปนสอชนเยยมทสด เดกจะเหนครเปนตนแบบ ดงนนคร

เปนอยางไรเดกกเปนอยางนน ทงนสย ทาท ความเครยด ความสข วธคด การกระท�า

ฯลฯ ทเดกๆ จะซมซบและเปนไปเองอยางงายดาย

๒. ธรรมชำต ทงทมอยแลวรอบตว เพยงแคเปดหนาตางออกไป เดนออกไปด

หรอธรรมชาตทเราชวยกนสรางอยางแปลงปลกผก

๓. ของกนของใชในชวตประจ�ำวน เชน วตถดบในการปรงอาหาร ทนอน หมอน

เสอผา

๔. ของใชทไมไดเจอบอยในชวตประจ�ำวน อาจจะจดเปนธม เชน ธมขาว กให

เดกไดเหนขาวชนตตางๆ ไดปลกขาว อปกรณการตวง ต�า ฝดขาว รวมไปถงสอ

โปสเตอร แผนพบ เพลง สอวดทศน(แตตองเปนขนาดสนเทานน)

๕. หนงสอทงหนงสอนทานภาพและแนวสารคด ทงส�าหรบเดกและผใหญ

(อานรายละเอยดในเลม “แมครพาคด อาน เขยน”) มทงเลมทเขากบธมการเรยนร

ในชวงนนๆ และอนๆ

๖. ของเลนแบบไมส�ำเรจรป ทงเครองเลนทมาจากเครองใชเครองครวทไมใชแลว

และสนามเดกเลนปลายเปด(อานรายละเอยดในเลม “แมครพาเลน”)

๑. เตรยมบท : ออกแบบตารางสอน ทสอดคลอง

กบพฒนาการของเดก (รายละเอยดเพม

เตมการออกแบบตารางสอนในตอนท 2

แมครเตรยมของ : ชดกจวตร)

๒. เตรยมฉำก : จดผงมมตางๆ ในหองเรยนใหเดก

ใชงานไดสะดวก เปนมมทสรางวนย

และมมทเรยนรเพอการพฒนาการ

๓. เตรยมอปกรณ : ออกแบบสอตางๆ

ทจะใชประกอบการเรยนร

ครกเหมอน ผก�ำกบคะ


๓. แมครผเขำใจวธกำรเรยนรของเดกน�ำไปสกำรตงเปำหมำย และกำรออกแบบกำรเรยนรทเหมำะสม

วธกำรเรยนรตำมธรรมชำตของเดกจะเกดขนกตอเมอเดกได

• ลงมอท�ำ(Active Learning) ธรรมชาตของเดกวยนเปนวยทอยากรอยากเหน

อยากจบตองสมผส เขาเรยนรผานการเลน การลงมอท�า แมครจงตอง

จดสภาพแวดลอมของการเรยนรทงในหองเรยน และนอกหองเรยนทเออให

เดกมปฏสมพนธกบสงตางๆ ดวยตวเดกเอง ใหเดกไดเลน ไดลงมอท�าคอยๆ

สะสมประสบการณ ฝกสงเกต ฝกคด ฝกท�า และซมซบคณคาของสงทเรยนร

• เลยนแบบ เดกเลกเรยนรผานการเลยนแบบผใหญ แมครจงตองเปนแมแบบ

ทดใหกบเดก “พาใหร ท�าใหด อยใหเหน” ครเปนอยางไรเดกเปนอยางนน

• มควำมสข สมองจะอยในสภาวะพรอมเรยนรทสดเมอเรามความสข โดยเฉพาะ

จากการเลน และไมบนทอนความภาคภมใจในตวเองซงเกดจากความคาดหวง

จากผใหญทเกนพฒนาการ, ตดกรอบความถกตองและต�าหนเดก ไมเปดโอกาส

ใหลองผดลองถก

ดงนนการจดการเรยนรทเหมาะสมจงตองค�านงถงสงเหลาน ผานการท�างาน ๕ ดาน

คอ งานเลน งานบาน งานสวน งานครว และ งานคด อาน เขยน


“

...ธรรมชาตของเดกไมมพนฐานอะไรมากอน

เดกมแตความตองการ

ท ไมรวาอะไรควร ไมควร

ผใหญทอยรอบตวเดกหรอผทมความรบผดชอบในการอบรมเลยงด

ตองรเทาทนและรอยางถกตองวาจะบรรจอะไร

เตมเตมสงใดใหแกเดก...

”

พระธรรมโกศาจารย (พทธทาสภกข)

ขอคดบางตอนจากธรรมะบรรยายเรอง “เดกจะเปนผสรางโลกในอนาคต”

2๕ เมษายน 2๕31 สวนโมกขพลาราม อ.ไชยา จ.สราษฎรธาน

เปำหมำยกำรเรยนรของเดกปฐมวยเปนวยทตองวางรากฐานการด�าเนนชวตทด ซงกหนไมพนการ “กน อย ด ฟง”

เปน นนเอง

กนเปน กรจกวธกน กนอยางเหมาะสม รจกความพอด กนอาหารทเปนประโยชน

อยเปน รจกจดเกบสงตางๆ ในทในทาง รจกท�าความสะอาดรางกายตวเอง เครองใช

ไมสอยตางๆ เปนผรกษาความสะอาด ผทลกขนกระท�าใหสงตางๆ อยอยางเหมาะสม

ดเปน รจกดสงตางๆ รอบตว เพอความปลอดภยรอบครอบ ดใหออก ใหเปนประโยชน

ฟงเปน ฟงแลวรความหมาย น�าไปใชได ฟงใหตลอดรอดฝง ฟงใหครบถวน

ฟงเพอนใหเปน ซงเดกโดยมากจะฟงถง อวจนภาษา คอภาษาทาทางของเพอนดวย

เมอหดเปนผฟงทด กจะมปญญามากขน


บทท ๒ แมครเตรยมของ :

ชดกจวตร


๑. ท�ำไมตองเรยนรผำนกจวตร“กจวตร” คอกจทตองท�าเปนประจ�า เพอดแลตนเองใหสะอาด แขงแรง ปลอดภย

เปนกจพนฐานทเดกทกคนตองท�าใหเปน ภายใตเงอนไขของเวลา เพอใหชวต

ไมยงเหยงสบสน เปนฐานทมนคงกอนจะไปท�างานทยากและทาทายขนตอๆ ไป

“‘งานบาน งานครว งานสวน’ ถาเราไมท�าสามสงนทกวน บานกเละ

เราสอนเดกท�าทกวน ตารางเวลาในหนงวน fixed ไวอยแลว

ผลปลายทางคอทกอยางจะเรยบรอย ทกอยางจะงายขน ถาเราไมท�า

อนนกไมท�า เสอผากไมพอ กนแลวกไมลางจาน ชวตกจะยงเหยงมากขน

เอาเปนวาถาเราไมจดการทกวนใหเรยบรอย เราจะล�าบากตวมากขน”

อาจารยอภสร จรลชวนะเพท

ผเชยวชาญการศกษาวอลดอรฟ ผกอตงอนบาลบานรก

จากhttps://thepotential.org/2018/08/24/banrak-kindergarten/

๗.3๐ - 8.3๐

กจกรรมท�าอาหาร

(น�าวตถดบมารวมกน)

วนพธ เดกอนบำล๓ ท�ำกจวตรอะไรกนบำง

8.3๐ - 8.๔๕

รวมสมาธ

1๔.๐๐ - 1๔.3๐

ดมนม วงกลมอ�าลา

กลบบาน

8.๔๕ - ๙.3๐

กจกรรมรบอรณ

นทานวงกลม มงคลชวต

กจกรรมดนตรกบการเคลอนไหว

๙.3๐ - 1๐.๐๐

รบประทานอาหารวางเชา

1๐.๐๐ - 11.๐๐

กจกรรมท�าอาหาร

หรอปกนก (ลงมอท�า)11.๐๐ - 11.๔๕

เลนอสระทสนาม

12.๐๐ - 13.๐๐

รบประทานอาหารกลางวน

กจวตรสวนตว อาบน�า

13.๐๐ - 1๔.๐๐

ท�ากจกรรมศลปะ

เรยนรโครงงาน


นอกจากกจทเกยวของกบการดแลตนเองอยางงำนบำน งำนครว งำนสวนแลว

เดกปฐมวยยงควรมกจทสงเสรมพฒนาการการเรยนรอยางกจกรรมกำรเลน และ

กจกรรมทสงเสรมกำรคดอำนเขยน แทรกอยในกจวตรประจ�าวนดวย

กจวตรประจ�ำวน

๑. งำนบำน เปนการงานทท�าใหเดกไดเรยนรคณคาของการพงพา

ตนเอง รจกดแลตนเองได เมอเดกเลกไดฝกท�างานบาน

อยางสนก กจะมวนยในตนเอง รบผดชอบตนเองได

มความคดยดหยน

๔. งำนเลน (เลนนอกหองเรยนและเลนในหองเรยน)

เรองเลนคอเรองใหญ การเลน คอการพฒนาการเรยนร

อย างเป นองครวมและเปนธรรมชาตทสด ซงพฒนา

ดานรางกาย ทงระบบประสาทสมผส (ตา ห จมก ปาก ผว)

ไดจากปนปาย วงเลน มดคลาน ท�าใหรางกายสมบรณ

แขงแรง พฒนาดานสตปญญา ระหวางเลนเกดการใช

ภาษาเพอสอสารกบผอน เกดการแลกเปลยนประสบการณ

เกดการแกปญหาในการเลนและพฒนาดานจตใจ เมอเลน

ดวยกนกบเพอนเกดการแบงปน “ยงเลนกยงเรยนร”๒. งำนครวส�าหรบเดกการท�าอาหารกเหมอนงานเลน ไดฝกระบบ

ประสาทสมผส รป รส กลน เสยงอยางครบถวน

การท�างานครวยงพาใหเดกไดรจกกนอยางด รคณคา

ในอาหาร ไดฝกลงมอท�าจรง และภมใจใน(ฝมอ)ตนเอง

๓. งำนสวนท�าใหเดกเชอมโยงตนเองกบธรรมชาต และสงแวดลอม

รอบตวอยางงาย เรยนรเรองการเปลยนแปลงผานฤดกาล

เรยนรเรองการเตบโตผานการเพาะปลก เรยนรเรองการดแล

ความอดทนรอ ผานการรดน�าพรวนดน เมอเหนคณคา

ของสรรพสงในธรรมชาต เดกจะรจกสมพนธกบผอนได

๕. งำนคดอำนเขยน (ฟงนทาน)

เดกจะใชภาษาไดด เกดจากการฟงทด สะสมคลงค�าไวจาก

การฟง ดงนนกอนทเดกจะอานออกเขยนไดกตองเรมจากฟง

ใหเปน นทานคอเครองมอพฒนาการการฟง ใหเดกไดรภาษา

เรยนรค�าผานภาพ ตอเตมภาษาผานการพดคย และเมอเดก

สามารถฟงจนเขาใจได กสามารถทจะถายทอดเรองราว

ดวยการอานเองได

รายละเอยดของชดกจวตรเพมเตมในหนงสอ “ชดครปฐมวยหวใจแม”

www.holisticteacher.net


ชดกจวตรประจ�ำวนเปนกำรสรำงนสยใหกบเดก1. นสยกำรกน กำรอย กำรนอน ทพอด ท�าใหเดกมสขอนามยทด สรางนสย

ทดโดยทไมตองบงคบ อนจ�าเปนตองท�าใหเกดกจวตรประจ�าวน เหลานเดกจะคนชน

ไปเอง

๒. นสยกำรรจกจดแบงเวลำ การท�ากจวตรตามตารางทชดเจนทกวนอยาง

สม�าเสมอ แทรกการผอนคลาย ตามเวลาทจดไว และสอดคลองกบพฒนาการ

จะชวยใหเดกรจกเวลา ซงเปนเรองนามธรรมมากๆ แตจ�าเปนตองรตงแตวยเดก

เพอใหดแลตนเอง และการจดการเวลาเปน

๓. นสยกำรมวนยในตนเอง เมอเดกไดท�าแบบนเดกกจะมชวตทงาย สบาย

ไมมปญหา

๔. นสยกำรจดกำร กำรรบผดชอบตนเอง ไมรอพงคนอน เมอเดกรวาตอนไหน

ตองท�าอะไร และไดลองท�าแลว เขาจะมการสงเกตสภาพแวดลอมอยตลอดเวลา

วาตอนนคอชวงไหน เขาตองท�ากจวตรอะไร เขาท�าอะไรเองไดบาง และลงมอท�า

โดยไมตองรอค�าสง


๒. กำรออกแบบตำรำงสอน ใหสอดคลองกบชดกจวตรการออกแบบตารางสอนใหสอดคลองกบชดกจวตรตองค�านงถงขอส�าคญดงน

๑. กำรออกแบบเสนทำงกำรเรยนรตลอดปกำรศกษำ (Road Map) เปนการ

ตงเปำหมำยวาเดกตองไดอะไร มการเปลยนแปลงอยางไร แลวมองภาพรวมของ

กจวตร/กจกรรมตลอดทงปทจะชวยพาเดกไปใหถงเปาหมายทตองการ โดยค�านง

ถงความสอดคลองกบวยและพฒนาการ นอกจากนยงตองมเนอหาทสอดคลอง

กบการเปลยนแปลงของธรรมชาตและสงคมวฒนธรรม ทจะน�ามาเปนธมใน

การเรยนการสอนในรอบปอกดวย เชน ฤดกาล วฏจกรของพช/สตว การเพาะปลก

เทศกาลส�าคญ และวนส�าคญ

2. เมอไดเปาหมายและเนอหาแลว จงออกแบบเสนทำงกำรเรยนร ยอย

เปนรำยเทอม รำยสปดำห รำยวน

3. ตองค�ำนงถงรปแบบซ�ำๆ ทเปนจงหวะสม�ำเสมอ คอสลบกนระหวาง

สงตองท�ำกบสงทเดกชอบ ควบคไปกบกำรใชพลงและกำรกลบสควำมสงบ เชน

จดกระเปา(ตองท�า/สงบ) การเลนอสระ(สงทชอบ/ใชพลง) หลงจากเลนใหเกบของเลน

(ตองท�า/สงบ) ทานอาหารวาง(สงทชอบ/สงบ) โดยใหเหมอนเปนจงหวะของลม

หายใจ เขาและออก สลบกนไปเรอยๆ ท�าอยางสม�าเสมอเพอใหเดกมจงหวะชวต

ทพอด ไมเครงเครยดแตกไมหยอนยานเกนไป ไมกระตนเราแตกไมเฉอยชา

เปนสภาวะทสมดลย สงบแตกระตอรอลนพรอมเรยนร

สงทชอบ/ใชพลงรอออกมำเลน

เลนแลวตองเกบสงทตองท�ำ/สงบ


ตำรำงกจวตรประจ�ำ “วน”กจวตรและกจกรรมทจ�าเปนตองท�าทกวน เชน ท�างานบาน ทานอาหาร นอน เลน

การฟงนทาน อยางเปนจงหวะและสม�าเสมอ โดยจะแทรกธมการเรยนรทเกยวเนอง

กบตารางกจวตรประจ�า “ป”

ตำรำงกจวตรประจ�ำ “สปดำห”เพอความหลากหลายของการเรยนร ใหชวตมความสมบรณมากขน เชน

งานครวเรอน : ท�าอาหาร

งานซอมแซม : เยบผา

งานสวน : ปลกผก

งานศลปะ : งานปน งานวาดภาพ

ตำรำงกจวตรประจ�ำ “ป”เพอใหเดกตระหนกรถงธรรมชาต สภาพแวดลอมระยะเวลาในหนงปนบวายาวนาน

ตารางหนงปจงเกยวเนองกบธรรมชาต เพอใหเดกไดเชอมโยงตนเองกบการ

เปลยนแปลง เมอไดเหนธรรมชาตเปลยน กเรมเหนการเปลยนแปลงในตนเอง

ไดเรยนรการเฝารอคอย การสงเกต โดยผานงานสวน ผานธมการเรยนร เชน

ฤดกาล อาหารในแตละฤด วฏจกรพช สตว เปนตน

ประจ�ำป

ประจ�ำวน

ประจ�ำสปดำห

๔๐ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๔1

วน/เวลา๗.3๐ -

8.3๐

8.3๐ -

8.๔๕

8.๔๕ -

๙.3๐

๙.3๐ -

1๐.๐๐

1๐.๐๐ -

11.๐๐

11.๐๐ -

11.๔๕

12.๐๐ -

13.๐๐

13.๐๐ -

1๔.๐๐

1๔.๐๐ -

1๔.3๐

วนจนทร

งานกจวตร/

เลนอสระ

ในหองเรยน

รวมสมาธ

เกบของ

เลน

กจกรรม

รบอรณ

นทาน

วงกลม

มงคลชวต

กจกรรม

ดนตร

กบการ

เคลอนไหว

รบ

ประทาน

อาหารวาง

เชา

กจกรรมเดนปาธรรมชาต

กจกรรมศลปะ

หรอนทาน

(แทรกเนอหาธม)

กจกรรมเดนปาธรรมชาต


หรอนทาน


รบประทาน

อาหาร

กลางวน

กจวตร

สวนตว อาบน�า

English (Phonics)

ตนนอน

ดมนม

วงกลม

อ�าลา

กลบบาน

วนองคาร English Day English Day English Day

อนบาล 2 พกผอน

อนบาล 3 ท�ากจกรรมศลปะ


วนพธกจกรรม

ท�าอาหาร

กจกรรม

ท�าอาหาร

หรอปกนก


เลนอสระทสนาม




วน

พฤหสบด

เลนอสระ

ในหองเรยน

กจกรรมสมพนธ

/เลนเกม

กจกรรม S.I

(สงเสรมระบบผสมผสาน

รบความรสก)

English Through

Music

เรยนมวยไทย

(เฉพาะ อนบาล 3)

วนศกร วายน�ากจกรรมรกการอาน

(เขาหองสมด)







ตวอยำงตำรำงสอนรำยสปดำห

๔2 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๔3

๓.กำรออกแบบหองเรยนใหสอดคลองกบชดกจวตร อนบาลกคอบาน บานทจะเออใหเดกไดเลน เพอการเรยนร

หองทเออตอการเรยนรกจวตรท�าใหเดกได…

• เรยนรเรองการจดสรรของใชตนเอง

• มการคดเปนล�าดบขนตอน วางของตามจด

• ดแลตนเองได

• ดแลหองเรยนได

• มวนยในการหยบใชของในหองเรยน

“ออกแบบเนอทประโยชนใชสอยใหเหมอนกบบานหนงหลง

ทสอดคลองกบกจวตรดวย หองนงเลน หองครว มมสงบ มมพระ

มหองน�าทไมไกลเกนไปอยางปลอดภย หองนอน หองผกผอน

ทกอยางเหมอนบาน ๑ หลง”

อาจารยอภสร จรลชวนะเพท

ผเชยวชาญการศกษาวอลดอรฟ ผกอตงอนบาลบานรก

ดงนนในหองเรยนกจะมมมเรยนร ซงแบงออกเปน 2 ประเภท

๑.มมเครองใชสวนตวทจดกำรจดสรรตนเอง เชน มมเกบของใช ตองมลอคเกอร

หรอชองลนชกใหไดเหนทเกบ ทวาง เมอเดกจ�าไดจะเรมน�าของสวนตวไปวาง

เดกจะเรมออกแบบขนตอนการใชงานทมล�าดบกอนและหลงดวยตนเอง

๒.มมกำรเรยนร ทจะไดเลนและถำยออกกำรเรยนร เชน

• มมบลอก มบลอกไมรปทรงตางๆ อาจมโจทยพเศษ เชน เพมตาชงเขาไป

ใหไดลองเลน

• มมอานนทาน มหนงสอนทานจดวางไว เขาไปหยบไดสะดวก

• มมบทบาทสมมมต มผาขนาดตางๆ วางไว ใหเดกหยบไปเลนได

• มมศลปะ ม ส กระดาษ เออใหเดกเกดการถายออกทางความร

รายละเอยดของชดกจวตรเพมเตมในหนงสอชด “ครประฐมวยหวใจแม : แมคร

พาเลน” www.holisticteacher.net

๔๔ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๔๕

ลำนท�ำกจกรรมกลำงหอง

มมนทำน

มมศลปะ

มมบลอก

มมสงบ(พระ)

มมเกบของ สวนตว

๔๖ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๔๗

๔8 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๔๙

บทท ๓ แมครผสมบรณ :

ครโคช

๕๐ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕1

๑. ท�ำไมตองมเพอนชวยโคชจะดแคไหนทครจะมเพอนคอยชวยเหลอ ไมโดดเดยว

จะดแคไหนเมอครทงโรงเรยนชวยกนได โดยไมตองรอกำรชวยเหลอจำกภำยนอก

เพราะคนทมประสบการณการสอน รจกเดก และเหตปจจยตางๆ ดทสด กคอ

แมครในหองเรยนนนเอง

หากเรารวมมอกน ตางคนตางเอาประสบการณทสะสมมามาแบงปนกน เราจะม

ขมสมบตการเรยนการสอนเปนของเราเอง แถมใชอยางไรกไมหมด มแตจะเพมพน

ขนไปเรอยๆ

“เราเหนเพอนครเหนอย เราเองกเหนอย เลยมาคดกนวาจะท�า

อยางไรใหเราเหนอยนอยลง กเลยตองสมหวคยกน การเปนโคชกคอ

การเปนเพอนกน พากนไปใหตลอดรอดฝง ทกคนไมมใครท�าอะไรถกเสมอ

หรอเขาใจทกเรองเสมอ ไมมใครท�าไดทกอยาง แตถามเพอนทคอยเคยงขาง

คอยชวยเรา ชใหเหนในมมมองทตางออกไป มทงเทคนคและวธเขาใจเดก

ในแบบตางๆ ไมตดสนเดกจากมมมองของเราคนเดยว จะท�าใหชวต

ของเราเบาขน สบายขน นจงเปนจดเรมตนของการมวงเพอนครโคช

ทไมไดมาเปนหวหนา หรอคนออกค�าสง แตมาเปนเพอนคคดไปดวยกน”

ครปยะดา พชตกศลาชย ผชวยครใหญฝายอนบาล โรงเรยนรงอรณ

เมอมองตนเองไมชด จะตองมเพอนมาชวยสะทอน จงตองมชมชนครเกดขน

เพอใหเพอนครไดเปนคนชวยสะทอนกนและกน และฝกฟงกนอยางลกซง วงสะทอน

การท�างาน (After Action Review AAR) อาจจะท�าทกวนหลงเลกงาน หรออยางนอย

สปดาหละครง เพอฝกฟงกนอยางลกซงและชวยกนปรบแก แนะน�ากนได

อยางทนเวลา เปนปจจบนทสด

“บางทดวยความทเราไมรสกตนเอง เรากจะเลาใหเพอนครฟง

เรองในหองเรา เพอนครของเราทไมไดอยในเหตการณ เขาไมไดมสวน

เกยวของ แตพอเพอนครฟงแลวเขาชวยทวนเราวา เราไดท�าแบบนน

หรอยง แบบนหรอยง มนเปนพนททมาคยกนได พนทนท�าใหทกคนรสก

ปลอดภย พอเรารบฟงเรองคนอนแลว ไดฟงขอมลแลวกจะเรมเปรยบเทยบ

กบตนเอง เรากลบมาแกทตวเรา ทกอยางเกดจากการฟง เพอนครสะทอน

เพอชวยเหลอ การเลาสกนฟง ชวยกนเรยนร ท�าใหความสมพนธดขน”


อธการบด สถาบนอาศรมศลป / ผกอตงโรงเรยนรงอรณ

๕2 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕3

คณคดวำคณม คณสมบตทจะเปนครโคชไหม?

ใหความหวงด ใหค�าปรกษาทด

ใหความอบอนใจ ใหก�าลงใจ

ใหแรงบนดาลใจ

ใหความเขาใจ ความรกความเมตตา

ใหประสบการณการสอน การอยกบเดกอยางเปนธรรมชาต การสรางวนย

ใหเดก ฯลฯ

ใหวธแกปญหา เผชญอปสรรคตางๆ

ครโคชไมจ�าเปนตองมคณสมบตครบทกขอ เพยงแคสามารถ “ให” ไดตามขอใด

ขอหนง คณกชวยเพอนครไดมากและสรางบรรยากาศเชงบวกใหชมชนครไดแลว

“

แมครทสมบรณตองมองเหนเพอนครเปนลกศษยคนหนง

ถอดความรของตนเองไดวาผานความช�านาญเหลานนมาไดอยางไรบาง

เพอถายทอดใหครรนตอไปได ท�างานทใกลชดกน จงจะบอกทน

ตองท�าคกนไป (ครค peer coach) แลวบอกเลากนในขณะทท�าได

ผลกจะไปเกดในหองเรยน ท�าใหหองเรยนดขนเรอยๆ

เกดความคดใหมๆ เกดความกาวหนาในการงานกเกดขน

งานกจะไมซ�าซาก งานกจะมชวตชวาอยเรอย

”


อธการบด สถาบนอาศรมศลป ผกอตงโรงเรยนรงอรณ

๕๔ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕๕

๒. ชมชนครมออำชพ (PLC)รศ.ประภำภทร นยม อธการบดสถาบนอาศรมศลปและผกอตงโรงเรยนรงอรณ

กลาวถงปจจยความส�าเรจของโรงเรยนรงอรณวาคอ ความมงมนของบคลากร

ทเปนน�ำหนงใจเดยวกน ครใหมจะไดรบการอบรมสงตออดมการณและรบร

เปาหมายของโรงเรยนจากครใหญและครเกาอยเสมอ ผานเวทการแลกเปลยน

วสยทศนทจดขนอยางสม�าเสมอและตอเนอง โดย รศ.ประภาภทรจะประชมกบ

ครใหญทงสามโรงเรยนอยเปนประจ�า ท�าหนาทใสไฟไมใหมอด ใหโจทยทาทาย

ใหทกคนรสกเปนเจาของ เปนโจทยรวมของทกคน

จากครใหญไปสครในแตละระดบชน โดยมเวทการประชมเปนประจ�าสปดาหละครง/

ระดบชน คอ After Action Review (AAR) และ Before Action Review (BAR)

ทจดอยในชวโมงการท�างาน โดยใหครทบทวนการจดการเรยนการสอนทงใน

ดานความส�าเรจและความลมเหลว เพอนครชวยเสนอแนะตามประสบการณของ

แตละคน หรอครคนไหนยงมองไมออก ใหถายวดโอการจดการเรยนการสอนแลว

เอามาดจะเหนปญหาไดเอง BAR คอการวางแผนการสอนครงตอไปทตองสอน

ใหครบทง 3 ดาน คอ ความร ทกษะ คณคา เปนการพฒนาครไปบนงานทท�า

ซงเวท AAR และ BAR นจะสรางชมชนผเชยวชาญดานการเรยนร

Professional Learning Community (PLC) คอชมชนแหงการเรยนรทเปนกลยาณมตร

ตอกน ซงการเปนโรงเรยนวถพทธนนเออใหเกดสงเหลานไดงาย เพราะเราจะรจกฟง

ไมโทษคนอน แตจะหนมาดตวเราเอง ฟงดวยความเขาใจ ดวยความเหนอกเหนใจ

ดวยความรสกอยากชวย ซงโรงเรยนตองตดตงระบบนเขาไปโดยมตารางการท�างาน/

การประชมชดเจน

ทมา: http://www.roong-aroon.ac.th/?p=8007

วธกำรสรำงชมชนครมออำชพ ๑. สรำงเพอนแทและระบบสะทอนอยำงชำญฉลำด

ผฟงเหนขอดของเพอน สะทอนอยาง

สรางสรรค ใหก�าลงใจ ชวนคด

ชวนไตรตรอง หาทางแกไข/พฒนา

ระบบสะทอนอยำงชำญฉลำด(โยนโสมนสกำร)

ผเลำเปดใจรบฟง ไมมอารมณ ไมมตวตน

เหนคณคาของการสะทอนจากเพอน

เพอนแท(กลยำณมตร)

ผเลำเปดใจเลาตามความเปนจรง

พรอมกบยอนมองตวเอง

ผฟงมสตในการฟง ไมมอารมณไมจบผด

เพงโทษ ฟงดวยความเหนอกเหนใจ

อยากชวยเหลอ

๕๖ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕๗

๒. สรำงระบบกำรท�ำงำนแบบ “ครชวยคร”แบงการท�างานของครออกเปนกลมยอยเพอใหเกดวงสะทอน การท�างานทชดเจน

อาจแบงตามหอง ครและผชวยครแตละหอง ขนอยกบผชวยครใหญแตละคน

ตดตามปญหาและพฒนาการกนมาตงแตตนจนจบเทอม/ปการศกษา โดยมครใหญ

คอยดแลภาพรวมอกท อยางไรกด นไมใชวงประชมทเปนทำงกำร และไมใชกำรรอ

รบค�ำสงจำกผบงคบบญชำแตเปนวงเพอนฟงเพอน และสะทอนกนอยำงสรำงสรรค

ครใหญ

ผชวย ครใหญ

ผชวยคร

ผชวยคร ผชวยคร

ผชวยครผชวยคร

ผชวยคร


คร คร

ครคร

ครคร


๕8 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๕๙

๓. ตงโจทยและเปำหมำยกำรเรยนรของเดก เพอใหทกคนมเปาหมายชดเจนรวมกน ไมไขวเขวระหวางทางทจะไปใหถง

เปาหมายนน

๔. เทคนคกำรท�ำวงแลกเปลยน ชมชนครมออำชพ • จดเปนตำรำงวำระกำรประชมของครอยำงสม�ำเสมอ เพอเปาหมายในการ

พฒนาครอยางตอเนอง ถาไมมวง PLC พลาดโอกาสในการเรยนร และพลาด

ในการชวยเหลอเพอนครไดทนทวงท

• เปนพนทปลอดภยในกำรพดคย เปนพนทปลอดภยททกคนฟงกนดวย

ความเปนปกต แลกเปลยนอยางเทาเทยม อยางสะดวกใจ สบายกาย เมอเลา

กนไปคยกนไปมา กจะพบวาทกคนมผดเหมอนกน ทกคนมเพอน

• กำรมผน�ำวงแลกเปลยนทด และเชยวชำญ วง PLC ตองมคนน�าทด โดยเรมวง

คยจากการเลาประสบการณในชนเรยนของตนเอง เรมจากตนเองใหเกด

การยอนมอง (self reflection) อนเปนวธการทงายทสดส�าหรบการปรบ

การท�างาน เมอคนชนกบการเลาประสบการณ กสามารถแลกเปลยนเทคนค

วธการไดดขน

• กำรแนะน�ำกน กำรสะทอนคดอยำงสรำงสรรค การฟงอยางลกซง และสะทอน

คดดวยการชนชม และคดหาทางแกไขกนไป จะเปดเผยประสบการณท�างาน

ทงดและไมด เปนสงทชวยใหครพฒนาการท�างานไดดขน ใหประสบการณ

คนอนทมมากกวามาชวยเตมเตม

“ระบบของการฝกตรงนไดในเรองวชาชพ การสอนตามเปาหมาย

ตามล�าดบทวางแผนไว ขนอยกบเปาหมายของแตละโรงเรยนดวย

เปาหมายของโรงเรยนเราคอ “การเอาชวตเปนตวตง” ทจะไปชวยชวต

ของเดกอยางไร ไมไดเอาแคแผน เอาคนดวย เมอเอาชวตเปนตวตง

ครตองเขาใจตนเองดวย กลบมาสะทอนตนเองได เชน เมอเดกไปไมถง

เปาหมาย หรอเดกพดถงอยางอนทครไมไดก�าหนดไว ครคดไมทน

ครเปดพนทนอยไป ครจะเรมรตวแลววา ครไมทนเดก”

ครสนสา ชนเจรญสข ผอ�านวยการโรงเรยนรงอรณ

๖๐ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๖1

“

ถงแมวาเราจะเหนปรากฏการณทเกดขนในหองเรยนอน

แตเรากจะตองกลบมาสะทอนตนเองเหมอนกน วาตรงกบเราตรงไหนบาง

แลวเราจะน�าบทเรยนของเพอนมาแกไขกบตนเองอยางไร

เปนวธการสะทอนผลทท�าใหครปรบปรงงายทสด เพราะเหนทตวเอง

เรามองแสกนตวเอง วาเราท�าอะไรสมบรณหรอยง

อะไรทยงไมสมบรณ ตองเตม เราเทานนทร

แตถาเราไมน�าออกมาพดมาแลกเปลยนกน

เราจะมองไมเหนเหมอนกน

”


อธการบด สถาบนอาศรมศลป / ผกอตงโรงเรยนรงอรณ

หวใจของกำรเปนโคช ๑. หวใจดวงแรก ศลปะแหงกำรชม

ฝกทกษะการชมทมความหมาย คอมองเหนจดทดกอน ทกคนมดตองหาใหเจอ

การสรางความเขาใจขอนส�าคญทสด ทกคนมขอดขอดอย แตอาจมขอจ�ากด

บางอยาง ซงขอตดขดตางๆ เพอนครตองชวยกนคนหา และใหก�าลงใจ ถาเรา

เรมตนทจดดอย จตใจกจะหอเหยว หมดก�าลงใจ ดงนนการชมทมความหมาย

จงมผลตอจตใจของผเปนโคชดวย เพราะถาเราหามมมองทเปนจดเดนไดมาก

ในผอน จตใจของโคชกดขน ใจชมชนขน เปนการยกระดบจตใจของตนเอง

และยกระดบจตใจของผทฟงไปพรอมๆ กน

๒. หวใจดวงสอง ศลปะแหงกำรน�ำกลบมำสบทเรยนเมอเหตการณไมเปนอยางทคด เกดความผดหวง เสยใจ นอยใจ อารมณดานลบ

ตางๆ ถาเรายนดทจะรบฟงอยางเปนกลาง มนคง ไมหวนไหวไปกบอารมณ

ทเพอนก�าลงเผชญ เรากจะมสตชวยสะทอนอยางชาญฉลาด ใชภาษา

อยางแยบคาย ดงเพอนครใหกลบเขาสเปาหมายในการสอนได

๓. หวใจดวงสำม รวมเรยนรไปพรอมกนเคยงบำเคยงไหล

เราอยในชมชนเดยวกนแลว ถอวาลงเรอล�าเดยวกน ตองลงไปเรยนรดวยกน

ตองเคยงบาเคยงไหลกน เพอใหเขาใจในสถานการณเดยวกน รบรไปพรอมๆ กน

เพอทจะแนะหรอไปบอกเพอนครไดอยางชดเจน เขากบเหตการณ เปนเพอน

รวมเรยนรอยางเทาเทยมกน

๓. หวใจของกำรเปนโคช

๖2 แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๖3

“

โคชคอตองกาวขาออกจากพนทปลอดภย ไปยงกบคนอน

ไปยงยงไงใหคนอนดขน อยางสรางสรรค ไมใชถกรงเกยจออกมา

นกถงโคชนกฟตบอล ไมใชคนเลนเอง แตตองท�าใหเขายงเขาประตใหได

จะเตะอยางไรกเรองของเขา ใหก�าลงใจ

ถาผด กผดดวยกน เพราะอยทมเดยวกน

ใหความรสกนอยกบตนเองตลอด

ไมอยางงนกจะไปหลงเปนโคชทเอาแตอ�านาจตดสน

ทจรงแลวเปนโคชคอการฝกตนเองอยางมาก

”

ครจนตนา น�าศรโยธน

ผชวยครใหญฝายอนบาล โรงเรยนรงอรณ

๖๔ แมครผมหวใจใหม แมครผมหวใจใหม ๖๕

ภำคเครอขำย• โรงเรยนรงอรณ

โทร ๐-28๗๐-๗๕12-3 โทรสาร ๐-28๗๐-๗๕1๔ https://www.roong-aroon.ac.th/ https://www.facebook.com/roongaroonschool

• อนบาลบานรก โทร ๐-23๙2-88๐๗ https://www.facebook.com/Anubarnbaanrak/

• มลนธสนามเดกเลนสรางปญญา https://www.facebook.com/wisdom.playground.foundation/

• โครงการพฒนาศนยเดกเลก โดยหลกสตรศกษาศาสตร สถาบนอาศรมศลป โทร ๐-2๔๙๐-๔๗๔8-๕๔ www.arsomsilp.ac.th

• ส�านกพมพสานอกษร https://www.facebook.com/saanaksornbook/

๖๖ แมครผมหวใจใหม

โครงการสอสรางสรรค

เพอการเรยนรอยางองครวม

ดาวนโหลดหนงสอและรบชมวดทศนwww.holisticteacher.net

หนงสอชด

¤ÃÙ»°ÁÇÑÂËÑÇã¨ áÁ‹

ชดวดทศนสอสรางสรรคการศกษาองครวม (ครหวใจใหม)Arsomsilp Channel

· 2 แม่ครูผู้มีหัวใจใหม่...

Documents

Transcript of · 2 แม่ครูผู้มีหัวใจใหม่...