บทท 2

ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

ทฤษฎทเกยวของ

2.1. ระบบปฏบตการณ Android

แอนดรอยด (Android) เปนซอฟแวรทมโครงสรางแบบเรยงทบซอนหรอแบบสแตก (Stack) ซงรวมเอาระบบปฏบตการ มดเดลแวร และแอพพลเคชนทสำาคญเขาไวดวยกนเพอใชสำาหรบทำางานบนอปกรณพกพาเคลอนทโดยเฉพาะ เชน โทรศพทมอถอ เปนตน

การทำางานของแอน Android มพนฐานอยบนระบบลนกซเคอรเนล (Linux Kernel) ซงใช Android SDK (Software Development Kit) เปนเครองมอสำาหรบการพฒนาแอพพลเคชนบนระบบปฏบตการ Android โดยใชภาษา Java ในการพฒนา [1]

ประเภทของระบบปฏบตการ Androidเนองจากระบบปฏบตการ Android เปนซอฟแวรระบบเปด จง

อนญาตใหนกพฒนาหรอผทสนใจสามารถดาวนโหลด Source Code ได ทำาใหมผพฒนาจากหลายๆ ฝายนำา Source Code มาปรบแตงและพฒนาสรางแอพพลเคชนบนระบบ Android ในแบบฉบบของตนเองมากขน โดยสามารถแบงประเภทของระบบ Android ออกเปนกลมๆ ได 3 ประเภท ดงตอไปน

- Android Open Source Project ( AOSP) เปนระบบ Android ประเภทแรกททางบรษท Google เปดให

6

สามารถนำา Source Code ไปตดตงและใชงานในอปกรณตางๆไดโดยทไมตองเสยคาใชจาย

- Open Handset Mobile (OHM) เปน Android ทไดรบการพฒนารวมกบกลม Open Handset Alliance (OHA) ซงบรษทเหลานจะพฒนาระบบ Android ในแบบฉบบของตนเอง โดยมรปรางหนาตาการแสดงผล และฟงกชนการใชงานทแตกตางกน รวมไปถงอาจจะมความเปนเอกลกษณและรปแบบการใชงานเปนของแตละบรษท และโปรแกรม Android ประเภทนกจะไดรบสทธบรการเสรมตางๆ จาก Google ทเรยกวา GMS (Google Mobile Service) ซงเปนบรการเสรมททำาใหระบบ Android มประสทธภาพมากขนนนเอง

- Cooking หรอ Customize เปนระบบ Android ทนกพฒนานำาเอาซอรสโคดจากแหลงตางๆมาปรบแตงใหอยในแบบฉบบของตนเอง ซงการพฒนาจะตองปลดลอคสทธในการใชอปกรณ (Unlock) เสยกอนจงจะตดตงได ทงนระบบ Android ประเภทนถอไดวาเปนประเภททมความสามารถสงทสด เนองจากจะไดรบการปรบแตงขดความสามารถตางๆใหมความเขากนไดกบอปกรณนนๆจากผใชงานจรง[1]

สามารถพฒนาอะไรไดบางบน Androidการพฒนาแอพพลเคชนบน Android มไลบราร (library)

สำาหรบใชงานมากมายทอำานวยความสะดวกใหแกนกพฒนา จะขอยกตวอยางเฉพาะไลบรารทนาสนใจ ตวอยางเชน

7

- Dalvik Virtual Machine ( VM) เปนสวนของการสรางเครองจำาลองแบบเสมอนทมการออกแบบใหเหมาะสมกบอปกรณเคลอนทหรออปกรณมอถอ

- Integrated Browser เปนการผนวก Web Browser เขาไวกบ Android ทงนมพนฐานมาจากซอฟแวรเวบคต (WebKit)

ภาพประกอบท 2 – 1 : Web kit- Optimized Graphic เปนสวนสนบสนนการทำางานแบบ

กราฟกทงในสวน 2 มตและ 3 มต ใชเครองมอ OpenGL

8

- SQLite เปนสวนสนบสนนการทำางานสำาหรบการจดการเกบฐานขอมล

ภาพประกอบท 2 – 2 : SQLite

- Media Support เปนสวนสนบสนนการทำางานแบบสอประสม หรอมลตมเดย เชน ออดโอ วดโอและ รปแบบ

- GSM Telephony เปนสวนรองรบการทำางานบนระบบโทรศพทเคลอนทแบบ GSM (Global system for Mobile Communications)

- Bluetooth, EDGE, 3G, WiFi เปนสวนรองรบการทำางานกบ Bluetooth, EDGE (Enhanced Data rates for GSM Evolution) 3G และ WiFi

9

- Camera, GPS, Compass, Accelerometer เปนสวนสนบสนนการทำางานของระบบกลองถายรป, ระบบกำาหนดตำาแหนงบนโลก หรอ GPS (Global Positioning System) เขมทศและการวดอตราความเรง[1]

- Rich Development Environment เปนสวนสนบสนนฟงกชนตางๆทชวยในการพฒนาแอพพลเคชน เชน Emulator, Debugging Tool, Memory and Performance Profiling และ Plug-in สำาหรบ เครองมอ Eclipse [1]

สถาปตยกรรมของแอนดรอยด (Android Architecture)

สถาปตยกรรมของการออกแบบแอนดรอยด (Android Architecture ) นนถกแบงออกเปนลำาดบชนหรอจะเรยกวา Layer โดยทแตละชนจะเรยกใชบรการจากระดบชนทอยดานลางของตวเอง ซงสามารถแบงออกเปน 4 ชนหลกคอ [1]

1. ชนลนกซเคอรเนล (Linux Kernel)

2. ชนไลบราร (library)

3. ชนแอพพลเคชนเฟรมเวรค (Application Framework)

4. ชนแอพพลเคชน (Application)

10

ภาพประกอบท 2 – 3 : สถาปตยกรรม Android

ชนแอพพลเคชน (Application) ชนนเปนชนบนสดของโครงสราง Android ซงเปนสวนหนงของแอพพลเคชนทพฒนาขนมาใชงาน เชน แอพพลเคชนรบ/สง E-mail, แอพพลเคชนโทรศพท (Phone Dial), แอพพลเคชนเวบบราวเซอร (Web Browser) เปนตน ทงนโปรแกรมในชนแอพพลเคชนนนจะอยในรปแบบของไฟล .apk ซงโดยทวไปแลวจะอยในไดเรคทอร data/app ของโทรศพทเคลอนท [1]

ชนแอพพลเคชนเฟรมเวรค (Application Framework)

โดยปกตแลวนกพฒนาสามารถเรยกใชงาน Android ผาน API (Application Programming Interface )ได ซง Android ไดออกแบบไวเพอลดความซำาซอนในการใชงานซำาของ

11

Application Component ซงมตวอยางแอพพลเคชนเฟรมเวรคดงน

- View System เปนสวนควบคมการทำางานสำาหรบการสรางแอพพลเคชน เชน lists, grids, text boxes, buttons และ embeddable web browser

- Location Manager เปนสวนดแลคาตำาแหนงของเครองมออปกรณพกพาเคลอนท

- Content Provider เปนสวนควบคมการเขาถงของขอมลทมการใชงานรวมกน (Share Data) ระหวางแอพพลเคชนทแตกตางกน เชน ขอมลผใช (Content)

- Resource Manager เปนสวนดแลการเขาใชขอมลตางๆทไมใชโคด เชน localized strings, graphics และ layout ซงจะอยในไดเรคทอร res/

ทงนขอมลตางๆในสวนนจะถกคอมไพลและผนวกเขากบโปรแกรมทเขยนขน ณ เวลาการ Build โดย Android จะใชเครองมอ adpt สำาหรบการคอมไพล และหลงจากการคอมไพลแลวจะสรางคลาสทชอวา R ซงเปนสวนทระบถงขอมลตางๆทใชอางองสำาหรบแอพพลเคชนทถกพฒนาขน

- Notification Manager เปนสวนควบคมอเวนต (Event) ตางๆทแสดงบนสถานะ (Status bar) เชน ในกรณทไดรบขอความและการแจงเตอนตางๆ

- Activity Manager เปนสวนควบคม Life Cycle ของแอพพลเคชน [1]

ชนไลบราร (library)

12

Android ไดรวบรวมไดรวบรวมกลมของไลบรารตางๆ ทสำาคญและมความจำาเปนตอการพฒนาโปรแกรมเอาไวมากกมาย ซงถกเขยนไวดวยภาษา c และ c++ โดยตวอยาง ของไลบรารทสำาคญคอ

- System C library เปนกลมของไลบรารมาตรฐานทอยบนพนฐานของภาษา C ไลบราร

- Media Libraries เปนกลมการทำางานมลตเดย เชน ออดโอ วดโอ รวมถงรปภาพตางๆ เชน ไฟลสกล MPEG4, H.264, MP3, AAC, AMR, JPG และ PNG

- Surface Manager เปนกลมการจดการรปแบบของหนาจอ การวาดหนาจอ

- 2D/3D library เปนกลมของกราฟกแบบ 2 มต หรอ SGL (Scalable Graphics library ) และแบบ 3 มต หรอ OpenGL

- Free Type เปนกลมของบตแมป (Bitmap) และเวคเตอร (Vector) สำาหรบการเรนเดอร (Render) ภาพ

- SQLite เปนกลมของฐานขอมล ซงเปนระบบฐานขอมลทใชเชนเดยวกนกบซอฟแวร Firefox และ Apple iPhone ทงนนกพฒนาสามารถใชฐานขอมลนเกบขอมลของแอพพลเคชนตางๆได

- Browser Engine เปนกลมของการแสดงผลบนเวบบราวเซอรโดยอยบนพนฐานของ web kit ซงจะกมลกษณะคลายคลงกบ Google Chrome, Safari และ Nokia S60

สำาหรบการเรยกใชแอพพลเคชนตางๆ ในชนไลบราร จะไมสามารถเรยกใชแอพพลเคชนในระดบเดยวกบตวเองได โดยจะตองเรยกใชแอพพลเคชนในชนทสงกวาเทานนจงจะสามารถเรยกใชได

13

นอกจากนในชนไลบรารน Android ยงแบงเปนชนยอยทเรยกวา Android runtime ซงประกอบไปดวย 2 สวนหลกคอ Dalvik VM และ Core Java library

- Dalvik VM (Virtual Machine) สวนนถกเขยนดวยภาษา Java เพอใชเฉพาะ การใชงานอปกรณพกพาเคลอนท อยางไรกตามสงทแตกตางจาก Java VM (Virtual Machine) คอ Dalvik VM ซงจะรนไฟล .dex ทคอมไพลมาจากไฟล .Class และ .jar โดยม tool ทชอวา dx ทำาหนาทในการบบอดคลาส Core Java library ทงนไฟล .dex จะมขนาดกะทดรดและเหมาะสมกบอปกรณพกพามากกวา .Class โดยเฉพาะอยางยงประสทธภาพในการใชพลงงานจากแบตเตอร

- Core Java library สวนนเปนไลบรารมาตรฐาน แตกจะมความแตกตางจากไลบรารของ Java SE (Java Standard Edition) และ Java Me (Java Mobile Edition) [1]

ชนลนกซเคอรเนล (Linux Kernel) ระบบ Android อยบนพนฐานของระบบปฏบตการ Linux

โดยชน Linux Kernel นนมฟงกชนการทำางานหลายๆสวน ซงแตละสวนถกพฒนาขนดวยภาษา C เชน การจดการหนวยความจำา (Memory Management) การจดการโพรเซส (Process Management) การเชอมตอเครอขาย (Networking) และฟงกชนการทำางานสวนอนทเกยวกบระบบปฏบตการ ทงนนกพฒนาจะไมมสทธเขาถงสวนนไดโดยตรง อยางไรกตามนกพฒนาสามารถเขาถงระบบปฏบตการ Linux ไดจากชดคำาสง Command Prompt เชน adb shell ซงจะสามารถใชเครองมอตางๆได เชน

14

การเขาดระบบไฟล (file System), โพรเซสการคดลอกไฟล (Copy File) เปนตน [1]

สวนประกอบของแอพพลเคชน (Application Component)

คณลกษณะอยางหนงของ Android กคอ เปนแอพพลเคชนทสามารถใชเปนสวนประกอบของแอพพลเคชนอนๆ ได ตวอยางเชน ถาผอานตองการสรางแอพพลเคชนใหแสดงการเลอนของรายการรปภาพโดยทผอานอาจมแอพพลเคชนสวนอนทไดพฒนาขนมาเอง เพอความสะดวกและรวดเรวในการพฒนาแอพพลเคชนซงเรยกแอพพลเคชนเหลานนวา Application Component ซง Application Component ของ Android สามารถแบงออกเปน 4 สวนคอ Activity, Service, Content Provider, Broadcast Receiver [1]

Activity คอ หนาจอทตดตอกบผใช ทงในแตละแอพพลเคชนอาจจะมมากกวา 1 หนาจอ หรอ 1 Activity ซงแตละ Activity จะทำาหนาทเกบสถานการณใชงานในสวนตางๆ ตวอยางเชน

- ในการแสดงรายการเมน นกพฒนาสามารถเลอกใหรายการเมนทแสดงออกมามภาพและคำาบรรยายใตภาพได

- สำาหรบแอพพลเคชนสงขอความอาจจะม Activity หนงทแสดงรายการของสวนตดตอในการสงขอความ อก Activity หนงจะเปนสวนของการเลอกการตดตอและ Activity อนๆ จะทำาหนาทดขอความเกาทถกสงมาแลว เปนตน

15

Service คอ งานหรอบรการตางๆททำางานอยเบองหลง เชน Service ทเปดดนตรอยขณะทผใชงานทำางานอนๆหรอใชแอพพลเคชนอนๆไปดวย

Broadcast and Intent Receiver คอ การตอบสนองซงโดยปกตแลว Broadcast Receiver จะเปนการตอบสนองตอการเกดอเวนตของระบบในวงกวาง เชนการประกาศเตอนวาแบตเตอรใกลจะหมด เปนตน นอกจากน Intent Receiver เปนสวนทำาใหแอพพลเคชนอนๆเขาถงการทำางานของ Activity และ Service ซงในการปฏบตงานแตละอยางเปนการตอบสนองการรองขอจากขอมลหรอบรการของ Activity อนๆ

Content Provider คอ สวนของการใหบรการขอมลสำาหรบแตละแอพพลเคชน ทงนขอมลสามารถเกบอยในรปแบบของระบบไฟล หรอฐานขอมลกได เชน Google สามารถเขาใชงานขอมลรวมกบผใชงานไดในแอพพลเคชนทตองการขอมลของผใชงาน [1]

วงรอบชวตของแอพพลเคชน (Application Life Cycle)

โดยปกตแลวแอพพลเคชนจะทำางานแยกกนในแตละโพรเซส และในแตละโพรเซสอาจจะม Activity/ Service ททำางานอยมากกวา 1 Activity/ Service ดงนน ในแตละแอพพลเคชนอาจจะมมากกวา 1 Activity ซงในการเรมทำางานของ Activity จะเรมดวย start Activity ( ) สำาหรบ Activity แบบซงโครนส (Synchronous) และจะเรมดวย start Sub Activity ( ) สำาหรบ Activity แบบอะซงโครนส (ASynchronous) โดยใน

16

แตละ Activity จะมวงรอบชวต (Life Cycle) ทแยกจากกนโดยชดเจน ซงมสถานการณทำางานหลกดงน [1]

- onCreate (Bundle savedlnstanceState) สวนนจะถกเรยกใชงานเมอเรมทำางาน ในกรณทมการเรยกใช

งานเมธอด (Method) น Android Framework จะนำา bundle object ไปบนทกไวใน Activity กอนท Activity จะทำางาน ซงจากนนจะตามดวยฟงกชน onStart ( )

- onStart ( ) สวนนเปนการะบวา Activity นนๆจะถกแสดงขนมา จากนน

สถานะจะถกยายไปเปนสถานะ onResume แตถา Activity นนไมสามารถทำางานไดดวยเหตผลบางประการ สถานะจะถกยายไปเปนสถานะ onStop

- onRestart ( ) สวนนจะเปนการระบวา Activity นนจะถกแสดงขนมาอกครง

หนงซงจะตามดวยสถานะ onStart()- onResume ( ) สวนนจะถกเรยกเมอ Activity นนๆ มการตดตอปฏสมพนธ

กบผใชงาน เชน นกพฒนาตองการเรยก Activity นนใหขนมาทำางานอกรอบหนง หลงจากท Activity นนอยใน สถานะ onPause ( )

- onPause ( ) สวนนจะถกเรยกใชเมอ Activity นนจะถกเปลยนไปเปนการ

ทำางานทางเบองหลง (Background- onStop ( ) สวนนจะถกเรยกใชเมอผใชไมตองใชงาน Activity นนๆ ใน

ชวงระยะเวลาหนงๆซงจะตามสถานะ onRestart ( ) เมอตองการ

17

กลบมาทำางานท Activity นนอกครงหนง หรอตามดวย สถานะ onDestroy ( ) เมอตองการปด Activity นนๆ

- onDestroy ( ) สวนนจะถกเรยกเมอมการปดการทำางานของแตละ Activity [1]

ภาพประกอบท 2 – 4 : Activity Life Cycle2.2 แอพพลเคชนบนระบบแอนดรอยด (Android Application)

แอพพลเคชนสาหรบอปกรณเคลอนท (Mobile Application) ซงคาวา “Mobile Application” ประกอบขนดวย 2 คำา คอ Mobile กบ Application ซงมความหมายดงน Mobile คออปกรณสอสารทใชในการพกพา นอกจากการใชงานไดตามพนฐานของโทรศพทแลว ยงทำางานไดกบคอมพวเตอรเนองจาก

18

เปนอปกรณทพกพาได จงมคณสมบตเดน คอ มขนาดเลก นำาหนกเบา ใชพลงงานนอยสาหรบ Application หมายถงซอฟแวรทใชเพอชวยในการทำางานของผใช (User) โดยแอพพลเคชนจะตองมสวนตดตอกบผใช User Interface (UI) เพอเปนตวกลางในการใชงานตางๆดงนน Mobile Application หมายถง แอพพลเคชนทชวยใหการทำางานของผใชบนอปกรณแบบเคลอนทและพกพา เชน PDA, Smartphone และ Tablet เปนตน ซงแอพพลเคชนเหลานจะทำางานบนระบบปฏบตการ (OS) ทแตกตางกน

ในปจจบนมการพฒนาแอพพลเคชนตอบสนองความตองการของกลมผใชขนมาเปนจำานวนมาก เนองจากผใชมความตองการใชแอพพลเคชนทแตกตางกน และในปจจบนอตราการใชงานอปกรณเคลอนทเพมมากขนเปนผลจากการใหบรการแอพพลเคชนตางๆ ทมการพฒนาเพมมากขนดวย เพอตอบสนองการใชงานของผใชไมวาจะเปน กลมคนทำางาน นสตนกศกษา นกธรกจ หรอกลมแมบานในปจจบนไดพฒนาแอพพลเคชนตางๆ ขนมากมายเพอตอบสนองความตองการของผใช โดยผเชยวชาญจากผลการวจยของบรษท Gartner ซงเปนบรษทวจยดานธรกจและเทคโนโลย กลาววาในอนาคตตลาดของแอพพลเคชนจะเขาสความเปนตลาดทเปนลกคาเฉพาะกลมมากขน โดยแอพพลเคชนทมการใชกนในปจจบนและเรมมผใชมากขนตามลาดบ มดงตอไปน

1. การโอนเงนผานโทรศพทเคลอนท (Money Transfer) เปนชองทางทสะดวก ประหยดและรวดเรว

2. การสบคนผานอปกรณสอสาร (Mobile Search) โดยจดประสงคหลกของบรการนกเพอสงเสรมการขายบนโทรศพทเคลอนท และมการวเคราะหวาลกคาคนเคยกบบรการคนหา

19

สนคาหรอบรการของผใหบรการของผใหบรการรายใดแลวกมกจะกลบมาใชบรการตอไป

3. การใชบรการเวบไซตผานโทรศพทเคลอนท (Mobile Browsing) เปนการเขาถงอนเตอรเนตซงถอเปนฟงกชนพนฐานของโทรศพทยคใหม

4. การตดตามสขภาพหรอตรวจสขภาพทางไกล (Mobile Health Monitoring) เปนบรการเพอคอยเฝาดผปวย โดยเฉพาะผปวยทเปนโรคเรอรงทไมจาเปนตองนอนโรงพยาบาล ผปวยจะไดรบการดแลอยางตอเนอง ชวยใหหนวยงานทางดานสขภาพประหยดคาใชจายได เพราะสามารถตดตามอาการผปวยไดตลอดเวลาผานโทรศพทเคลอนท

5. การชำาระเงนผานโทรศพทเคลอนท (Mobile Payment) โดยมวตถประสงคคลายๆกบ Money Transfer แตบรการมลกษณะเดน 3 ประการ คอเปนทางเลอกในการชำาระเงนเมอชองทางชำาระเงน อนๆ ไมสะดวก เพมความสะดวกและรวดเรวใหแกผใชบรการ และชวยเพมปจจยในการยนยนตวตนของลกคา เพอเพมระดบของความปลอดภยของขอมลไดอกทางหนง

6. การเชอมตอสญญาณและการโอนยายขอมลระยะสนดวยเทคโนโลย NFC ซงเปนการสอสารไรสายระยะสน ทจะมการนำามาใชกบการชาระเงนในจดทตองการความรวดเรวและมยอดการชำาระไมมากนก หรอคาชำาระโดยสารตางๆ หรอใชในการยนยนหมายเลข ID ของลกคากอนเขา ระบบตางๆ เปนตน

7. การโฆษณาผานโทรศพทเคลอนท (Mobile Advertising) ตลาดโฆษณาบนโทรศพทเคลอนทผานเรอขายสงคมออนไลน

20

จะเตบโตขนไปอยางตอเนอง เพราะสามารถเขาถงลกคาจำานวนมากได

8. การรบ-สงขอความตวอกษรหรอภาพ (Mobile Instant Messaging) เปนการบรการสนทนาผานโทรศพทเคลอนทซงเปนทนยมกนมากในปจจบน

9. บรการเพลงประเภทตางๆ (Mobile Music) เปนบรการฟงเพลงหรอโหลดเพลงมาไวบนโทรศพท

10. Banking Services เปนบรการทไดรบความนยมในกลมธรกจ โดยบรการทผใชเพมมากขน ไดแก การโอนเงนผานโทรศพทเคลอนท เนองจากมคาใชจายตำา มความสะดวกและรวดเรว นอกจากนน Mobile Banking ยงเปนกลมแอพพลเคชนทมโอกาสเตบโตคอนขางมาก เพอรองรบการใหบรการทางการเงนรปแบบใหม เชน Online Banking เปนตน

11. Location Based Services (LBS) เปนแอพพลเคชนทไดรบความนยมเพมสงขนในปจจบน เนองจากสามารถตอบสนองความตองการไดหลากหลาย นบตงแตเพมประสทธภาพในเชงธรกจ สนบสนน Social Networking รวมถงตอบสนองความตองการและความสนใจในชวตประจำาวนไดเปนอยางด โดยแนวโนมภายในประเทศไทยนน การใหบรการ LBS ทตอบสนองความตองการทางดาน Social Networking จะกลายเปนกลมใหญทสดในการใหบรการ LBS ในอนาคต ปจจบนผใหบรการตางประเทศไดใหความสำาคญในการใหบรการประเภทนอยางสง เชน การใหบรการชพกดสาหรบสมาชกทใชบรการ Facebook เปนตน

21

12. Cloud Based Services (CBS) เปนแอพพลเคชนทไดรบความนยมเปนอยางมากเนองดวยผใชไมจำาเปนตองเกบขอมลไวในอปกรณเคลอนทของตนทมพนทหนวยความจำาอยางจากด แตสามารถเรยกใชงานหรอดาวนโหลดขอมลตางๆ ไดจากผใหบรการผานอนเตอรเนต (เวบ) ไดอยางสะดวก นอกจากนนยงไดรบการตอบรบในแงของการแบงปนขอมลระหวางผใชของแตละคนไดอยางรวดเรวผลกดนใหผลตอปกรณเคลอนทตองมการรองรบการใชงานอนเตอรเนตเปนแอพพลเคชนทสำาคญยงนอกจากนนยงชวยใหเกดการพฒนาแอพพลเคชนสาหรบอปกรณเคลอนทใหมๆ ออกมาอยางตอเนอง เชน การใชบรการตรวจสภาพจราจรผานอปกรณเคลอนทแบบ Real-time เปนตน

2.3 ทฤษฎทเกยวกบเวบเซรฟเวอร (Web Server) เวบเซรฟเวอร (Web Server) คอ โปรแกรมคอมพวเตอรท

สำารองตงหนาเวบไซตหรอแฟมรายการทบราวเซอรเปนตวกำาหนด (เชน Internet Explorer หรอ Chrome) หรอแอปพลเคชนททำาหนาทรบ และประมวลผลขอมลทรองขอตามผใชบรการอนเตอรเนตโดยผานทางเวบเบราวเซอร หลงจากบราวเซอรรบคำารองขอและประมวลผลแลว (การประมวลอาจจะเปนการคำานวณ คนหา หรอวเคราะหขอมลกได) ผลลพธจะถกสงกลบไปยงผใชโดยแสดงผลในเวบบราวเซอรนนเอง นอกจากเวบเบราวเซอรจะใหบรการในอนเตอรเนตแลว อาจจะนามาประยกตใชในเครอขายในองคกร หรอ

22

อนเตอรเนตไดอกดวย โปรแกรมเวบเซรฟเวอรทนยมใชในปจจบน [3]

Apache เปนเวบเซรฟเวอรทมความสามารถสงและเปนทนยมใชมากทสดในปจจบน สามารถทางานไดหลายระบบปฏบตการ เชน ระบบ Unix, Linux, FreeBSD, Windows ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.apache.org

IIS (Internet Information Server) เปนเวบเซรฟเวอรทพฒนาโดยบรษทไมโครซอฟตทางานบนระบบปฏบตการ Windows NT 4.0, Windows 2000, Windows XP และ Windows Server 2003 ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.microsoft.com 17

PWS (Personal Web Server) เปนเวบเซรฟเวอรทพฒนาโดยบรษทไมโครซอฟต ทางานบนระบบปฏบตการ Windows 95/98/ME สวนมากนยมใชในการจาลองเครอง PC เปนเวบเซรฟเวอร ในการทดสอบสครปต ASP ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.microsoft.com

OmniHTTPd เปนเวบเซรฟเวอรอกตวหนงทนยมใชในการจาลองเครอง PC เปนเวบเซรฟเวอร เพอทดสอบสครปต Perl, PHP, Python สามารถรนไดบนระบบปฏบตการ Windows98/ME, Windows NT และ Windows 2000 ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.omnicron.ca Xitami เปนเวบเซรฟเวอร สญชาตญปน ทมขนาดเลกแตความสามารถสง ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.xitami.com

Jakata Tomcat เปนเวบเซรฟเวอรทใชทดสอบสครปต JSP (Java Server Page)

2.4 ทฤษฎทเกยวกบ AppServ

23

AppServ คอ โปรแกรมทรวบรวมเอา Open Source Software หลายๆ อยางมารวมกนโดยม Package หลกดงน [3]

- Apache - PHP - MySQL - phpMyAdmin โปรแกรมตาง ๆ ทนามารวบรวมไวทงหมดน ไดทาการ

ดาวนโหลดจาก Official Release ทงสน โดยตว AppServ จงใหความสำาคญวาทกสงทกอยางจะตองใหเหมอนกบตนฉบบ เราจงไมไดตดทอนหรอเพมเตมอะไรทแปลกไปกวา Official Release แตอยางใดเพยงแตมบางสวนเทานนทเราไดเพมประสทธภาพการตดตงใหสอดคลองกบการทางานแตละคน โดยทการเพมประสทธภาพนไมไดไปยง ในสวนของ Original Package เลยแมแตนอยเพยงแตเปนการกำาหนดคา Config เทานน เชน Apache กจะเปนในสวนของ httpd.conf, PHP กจะเปนในสวนของ php.ini, MySQL กจะเปนในสวนของ my.ini ดงนนเราจงรบประกนไดวาโปรแกรม AppServ สามารถทางานและความเสถยรของระบบ ไดเหมอนกบ Official Release ทงหมด จดประสงคหลกของการรวมรวบ Open Source Software เหลานเพอทาใหการตดตงโปรแกรมตางๆ ทไดกลาวมาใหงายขน เพอลดขนตอนการตดตงทแสนจะยงยากและใชเวลานาน โดยผใชงานเพยงดบเบลคลก setup ภายในเวลา 1 นาท ทกอยางกตดตงเสรจสมบรณระบบตางๆ กพรอมทจะทางานไดทนททง Web Server, Database Server เหตผลนจงเปนเหตผลหลกทหลายๆ คนทวโลก ไดเลอกใชโปรแกรม AppServ แทนการทจะตองมาตดตงโปรแกรมตาง ๆ ทละสวน ไมวาจะเปนผทความชำานาญในการตดตง Apache, PHP, MySQL ก

24

ไมไดเปนเรองงายเสมอไป เนองจากการตดตงโปรแกรมทแยกสวนเหลานใหมารวมเปนชนอนเดยวกน กใชเวลาคอนขางมากพอสมควร แมแตตวผพฒนา AppServ เอง กอนทจะ Release แตละเวอรชนใหดาวนโหลด ตองใชระยะเวลาในการตดตงไมนอยกวา 2 ชวโมง เพอทดสอบความถกตองของระบบ ดงนนจงจะเหนวาเราเองนนเปนมอใหมหรอมอเกา ยอมไมใชเรองงายเลยทจะตดตง Apache, PHP, MySQL ในพรบตาเดยว มบางคาถามทพบบอยวา AppServ สามารถนาไปเปน Web Server หรอ Database Server ไดทนทหรอไม ขอนตองตอบวาไดแนนอน 100% แตทางผพฒนาเองขอแนะนำาวา ระบบจดการ Memory และ CPU บน Windows ททางานเกยวกบ Web Server หรอ Database Server ไมเหมาะกบการใชงานหนกๆ เปนอยางยง เพราะ Windows นนจะกลนกนทรพยากรอนมหาศาล และหากเทยบอตรารองรบระบบงานกบ OS ตวอนเชน Linux/Unix จะยงเหนไดชดวา OS ทเปน Windows ทมขนาด Memory และ CPU ทเทา ๆ กน OS ทเปน Linux/Unix นน จะรองรบงานไดมากกวาพอสมควร เชน Windows รบได 1000 คนพรอม ๆ กน แต Linux/Unix อาจรบไดถง 5000 พรอม ๆกน หากทานตองทำางานหนก ๆ ทางผพฒนาแนะนาใหเลอกใช Linux/Unix OS จงจะเหมาะสมกวา

Apache Web Server เปนโปรแกรมทใชรองรบการใหบรการทเรยกวา World Wide Web (WWW) ซงผใชงานอนเทอรเนตโดยทวไปรจกคนเคยกนเปนอยางด ทงยงเปนบรการหนงทมผใชงานสงสดบนเครอขายอนเทอรเนตอกดวย ผใชทวไปนยมใชบรการ WWW นเพอคนหา หรอเลอกดขอมลทสนใจ และดงเอาขอมลทตองการมาใชงาน สวนองคกรตางๆ นยมใชเพอการ

25

ประชาสมพนธขอมล หรอใชเปนชองทางการตดตอสอสารกบผใชงานอกทางหนง ใหประโยชนในการสงผานขอมลทวไป หรอใชในการทาธรกรรมพาณชยอเลกทรอนกส ทงนเนองมาจากการตดตงเวบเซรฟเวอรขนมาเพอใชงานนนสามารถทำาไดโดยไมยงยาก และเสยคาใชจายไมมากนก

ความหมายของอนเตอรเนต “อนเตอรเนต มาจากคาวา ” International Network เปน

เครอขายของการสอสารขอมลขนาดใหญ อนประกอบดวยเครอขายคอมพวเตอรจำานวนมาก เชอมโยงแหลงขอมลจากองคกรตาง ๆ ทวโลกเขาดวยกน คาวา เครอขาย หมายถงการทมคอมพวเตอร“ ”ตงแต 2 เครองขนไปเชอมตอเขาดวยกนดวยสายเคเบล (ทางตรง) และหรอสายโทรศพท (ทางออม) [3]

- มผใชคอมพวเตอร - มการถายเทขอมลระหวางกน

2.5 ทฤษฎการจดการฐานขอมล ระบบฐานขอมล (Database System)

ในการพฒนาโปรแกรมจำาเปนตองมระบบฐานขอมลเขามาในการจดการเกยวกบขอมลของเรา ซงระบบฐานขอมลจะมรายละเอยดดงน

ฐานขอมล (Database) เขามามบทบาทสำาคญตอการปฏบตงานในดานตางๆโดยเฉพาะอยางยงระบบงานทนำาคอมพวเตอรเขามาชวยในการปฏบตงาน เชน งานทางดานวศวกรรม การแพทย การศกษา วทยาศาสตรและงานดานธรกจ เปนตน [3]

26

ความหมายของขอมล (Data) และ ฐานขอมล (Database)

ขอมล (Data) กจะพบวาขอมล หมายถง ความจรงทเกยวกบสงของ มนษยและเหตการณตางๆ เมอนำามาเกบรวบรวมไว เราจงสามารถกลาวไดวาฐานขอมล คอการจดเกบขอมลอยางมระบบ ซงผใชสามารถเรยกใชขอมลในลกษณะตางๆไดอยางมประสทธภาพ ไดแก การนำาขอมลมาแกเพมเตม การลบขอมล การเรยกขอมล เปนตน

ระบบฐานขอมล (Database) หมายถง กลมของขอมลทมความสมพนธกนและถกนำามาจดเกบในทเดยวกน โดยขอมลอาจเกบไวในแฟมขอมลเดยวกนหรอแยกเกบหลาย ๆ แฟมขอมล แตตองมการสรางความสมพนธระหวางขอมลเพอประสทธภาพในการจดการขอมลในการจดเกบขอมลในระบบฐานขอมลมขอดกวาการจดเกบขอมลในระบบแฟมขอมลพอสรปประเดนหลก ๆ ไดดงน [6]

1. มการใชขอมลรวมกน (data sharing) 2. ลดความซำาซอนของขอมล (reduce data

redundancy)3. ขอมลมความถกตองมากขน (improved data

integrity) 4. เพมความปลอดภยใหกบขอมล (increased

security) 5. มความเปนอสระของขอมล (data independency)

ระบบจดการฐานขอมล (Database Management System) หรอทเรยกวา ดบเอมเอส (DBMS) เปนกลมโปรแกรมททำาหนาทเปนตวกลางในระบบตดตอระหวางผใชกบฐานขอมล เพอจดการและควบคมความถกตอง ความซำาซอน และความสมพนธ

27

ระหวางขอมลตางๆ ภายในฐานขอมล ซงตางจากระบบแฟมขอมลทหนาทเหลานจะเปนหนาทของโปรแกรมเมอร ในการตดตอกบขอมลในฐานขอมลไมวาจะดวยการใชคำาสงในกลมดเอมแอล (DML) หรอ ดดแอล (DDL) หรอจะดวยโปรแกรมตางๆ ทกคำาสงทใชกระทำากบขอมลจะถกดบเอมเอสนำามาแปล (คอมไพล) เปนการปฏบตการ (Operation) ตางๆ ภายใตคำาสงนนๆ เพอนำาไปกระทำากบตวขอมลภายในฐานขอมลตอไป สำาหรบสวนการทำางานตางๆ ภายในดบเอมเอสททำาหนาทแปลคำาสงไปเปนการปฏบตการตางๆ กบขอมลนน ประกอบดวยสวนการปฏบตการดงน [6]

หนาทของ DBMS มดงตอไปน1. ทำาหนาทแปลงคำาสงทใชจดการกบขอมลภายในฐาน

ขอมลใหอยในรปแบบทขอมลเขาใจ2. ทำาหนาทในการนำาคำาสงตาง ๆ  ซงไดรบการแปลแลวไป

สงใหฐานขอมลทำางาน เชน การเรยกใชขอมล การจดเกบขอมล การลบขอมล หรอ การเพมขอมลเปนตน (Add) ฯลฯ

3. ทำาหนาทปองกนความเสยหายทจะเกดขนกบขอมลภายในฐานขอมล โดยจะคอยตรวจสอบวาคำาสงใดทสามารถทำางานไดและคำาสงใดทไมสามารถทำาได

4. ทำาหนาทรกษาความสมพนธของขอมลภายในฐานขอมลใหมความถกตองอยเสมอ

5. ทำาหนาทเกบรายละเอยดตาง ๆ ทเกยวของกบขอมลภายในฐานขอมลไวใน Data Dictionary ซงรายละเอยดเหลานมกจะถกเรยกวา "ขอมลของขอมล"(Meta Data)

28

6. ทำาหนาทควบคมใหฐานขอมลทำางานไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

กลมของขอมลทมความสมพนธเกยวของเปนเรองเดยวกน เชน กลมขอมลเกยวกบพนกงานบรษท ประกอบดวย รหสพนกงาน ชอ นามสกล เบอรโทรศพท และกลมขอมลดงกลาวถกจดเกบอยรวมกนหลาย ๆ กลม ซงอาจจะเกบอยในรปแฟมเอกสารหรออยในคอมพวเตอร กลาวโดยสรปแลว ฐานขอมลมลกษณะสำาคญ ดงนเปนเรองเกยวกบการจดเกบขอมลขอมลทจดเกบมความสมพนธเกยวของเปนเรองเดยวกนสามารถแสดงออกมาอยในรปแบบของตารางได [6]

การทำานอรมลไลเซชน การนอรมลไลเซชน เปนกระบวนการนาโครงรางของรเลชนมา

แตกเปนรเลชนตางๆ ใหอยในรปแบบทเรยกวา รปแบบบรรทดฐานหรอเรยกวา Normal Form เปาหมายเพอใหรเลชนทไดรบการออกแบบอยในรปแบบบรรทดฐานระดบทเหมาะสม

กระบวนการนอรมลไลเซชนไดพฒนาขนโดย E.F.Codd (1972) ซงเปนเทคนคทใชในการวเคราะหรเลชนใหอยในรปแบบของนอรมลฟอรม ซงมอย 3 ระดบดวยกน คอ นอรมลฟอรมระดบท 1 หรอเรยกวา นอรมลฟอรมระดบท 2 หรอเรยกวา นอรมลฟอรมระดบท หรอเรยกวา 3NF

นอกจากนยงมระดบททาใหนอรมลฟอรมระดบท 3 มความแขงแกรงขนกวาเดม เรยกวา BCNF ซงพฒนาขนโดย R.Boyce และ E.F.Codd โดยนอรมลฟอรมทกระดบจะตงอยบนพนฐานของฟงกชนการขนตอกนระหวางแอตทรบวทของรเลชน นอรมลฟอรมในระดบทสงขนไปอกทอยถดจาก BCNF กไดถกพฒนาขนมาคอ

29

นอรมลฟอรมระดบท 4 (4NF) และนอรมลฟอรมระดบท 5(5NF) ซงพฒนาโดย Fagin (1977, 1979) อยางไรกตามรปแบบนอรมลฟอรมระดบท 4 และนอรมลฟอรมระดบท 5 ในเชงปฏบตจะเกดขนไดยากมาก

1. รปแบบนอรมล ระดบท 1 (First Normal Form: 1NF)

เปนระดบทใชสาหรบการปรบโครงสรางของขอมลของรเลชน ใหมคณสมบตตามนยาม ดงน คอ นยาม"รเลชนใด ๆ จะมคณสมบตอยในรปแบบนอรมล ระดบท 1 กตอเมอทกแอตทรบวทในแตละทเพลมคาของขอมลเพยงคาเดยว คอตองไมมคากลมขอมลทซำากน (Repeating Group)"

2. รปแบบนอรมล ระดบท 2 (Second Normal Form : 2NF)

เปนการแกไขปญหาความซำาซอนของขอมล ทปรากฏในรเลชนทผานการนอรมลไลซ ระดบท 1 โดยรปแบบนอรมล ระดบท 2 จะตองมคณสมบตดงน คอ นยาม"รเลชนใด ๆ จะมคณสมบตอยในรปแบบนอรมล ระดบท 2 กตอเมอ

- รเลชนนนมคณสมบตอยในรปแบบนอรมล ระดบท 1 - ทกแอตทรบวททไมใชคยหลก ตองมความสมพนธกบ

แอตทรบวท ทเปนคยหลก หรอทกแอตทรบวททประกอบกนเปนคยหลก มใชสวนหนงสวนใดของคยหลก (เปนกรณทคยหลกนน มคยรวม (Composition Key) คอ มหลายแอตทรบวทประกอบกนเปนคยหลก)

3. รปแบบนอรมล ระดบท 3 (Third Normal Form : 3NF)

30

นยาม"รเลชนใด ๆ จะมคณสมบตอยในรปแบบนอรมล ระดบท 3 กตอเมอ

- รเลชนนนมคณสมบตอยในรปแบบนอรมล ระดบท 2 แลว

- ทกแอตทรบวททไมใชคยหลกในรเลชน จะตองไมขนกบแอตทรบวทอน ๆ ทไมใชคยหลก หรออาจกลาววา ทกแอตทรบวททไมใชคยหลกไมมสทธในการระบคาของแอตทรบวทอนท ไมใชคยหลก หรออาจกลาวอกนยหนงไดวา รเลชนนนตองไมมความสมพนธระหวาง แอตทรบวท เปนแบบ Transitive เกดขน

2.6 ทฤษฎการวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis and Design)

2.6.1 ความหมายของการวเคราะหระบบฐตพฒน คธรรม, (2548 : 213) อธบายการวเคราะห

ระบบคอ การศกษาหาความตองการ (Requirement) ของระบบสารสนเทศเดมทใชในปจจบนวาคออะไร ปญหาทเกดจากระบบงานเดม หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบเพอปรบปรงใหระบบเดมมประสทธภาพมากขน

2.6.2 ความหมายของการออกแบบฐตพฒน คธรรม, (2548 : 3) อธบายถงการออกแบบ

คอ การนำาเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผนหรอเรยกวาพมพเขยวในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใชงานไดจรงและเกดประโยชนสงสดในการทำางาน

การวเคราะหและออกแบบระบบคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใดธรกจหนง หรอระบบยอยของ

31

ธรกจ นอกจากการสรางระบบสารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนดวยกได การวเคราะหระบบคอ การหาความตองการ (Requirement) ของระบบสารสนเทศวาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขาไปในระบบ และ การออกแบบกคอการนำาเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผนหรอพมพเขยว ในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใชงานไดจรง ผททำาหนาทนคอ นกวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis: SA)

ดงนน การวเคราะหและออกแบบระบบกคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใดธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ และนอกจากนจะเปนการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมแลวการวเคราะหระบบนนกจะชวยในเรองการปรบปรงหรอแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยใหมประสทธภาพทดขนดวย

2.6.3 วงจรการพฒนาระบบ System Development Life Cycle

เปนวงจรทแสดงถงกจกรรมตางๆ ในแตละขนตอน ตงแตตนจนเสรจเปนระบบทใชได ซงนกวเคราะหระบบตองทำาความเขาใจวาในแตละขนตอนทำาอะไรและทำาอยางไร ดงรป

32

ภาพประกอบท 2 – 5 : แสดงวงจรการพฒนาระบบทมา :

http://itd.htc.ac.th/st_it50/it5016/nidz/Web_Analyse/unit2.html สบคน 5 กนยายน 2556

2.6.3.1 ขนตอนท 1 : เขาใจปญหา (Problem Recognition) ระบบสารสนเทศจะเกดขนไดกตอเมอผบรหารหรอผใชตระหนกวา

รปท 2.5 ตองการระบบสารสนเทศหรอระบบจดการเดมไมมประสทธภาพเพยงพอทจะตอบสนองความตองการในปจจบนได

ปญหาทสำาคญประการหนงของระบบสารสนเทศในปจจบนคอ ระบบเหลานนเขยนมานานแลว สวนใหญกเพอตดตามเรองการเงนเทานนไมไดมจดประสงคเพอใหขอมลขาวสารในการตดสนใจแตปจจบนนฝายบรหารตองการทจะดสถตการขายเพอใชใน

33

การคาดคะเนในอนาคต หรอความตองการอน ๆ ซงไมอาจทำาไดโดยระบบเดม เชน สนคาทมยอดขายสง หรอสนคาอนใดเปนทสนใจของลกคาแตละคน หรอการแยกประเภทลกคาตาง ๆ กทำาไมงายนกหรอแมแตการสรางระบบใหม ดงนนจงควรมการศกษาเสยกอนวา ความตองการของเราพอทจะเปนไปไดหรอไม ไดแกการทำา การศกษา“ความเปนไปได ” (Feasibility Study)

2.6.3.2 สรป ขนตอนท 1 : เขาใจปญหาหนาท : ตระหนกวามปญหาในระบบผลลพธ : อนมตการศกษาความเปนไปไดเครองมอ : ไมม

บคลากรและหนาทรบผดชอบ : ผใชหรอผบรหารชแจงปญหาตอนกวเคราะหระบบ

2.6.3.3 ขนตอนท 2 : ศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)

จดประสงคของการศกษาความเปนไปไดคอ การกำาหนดวาปญหาคออะไร และตดสนใจวาการพฒนาระบบสารสนเทศ หรอการแกไขสารสนเทศเดม มความเปนไปไดหรอไม โดยเสยคาใชจายและเวลานอยทสด และไดผลลพธทนาพอใจ ซงปกตแลวการศกษาความเปนไปไดไมควรใชเวลาเกน 1 เดอน

ระหวางทนกวเคราะหระบบศกษาวาเปนไปไดหรอไม จะตองศกษาปญหาอยางรวดเรว และกำาหนดใหไดวาขอผดพลาดของระบบมอะไรบาง หรอความตองการของระบบมอะไรบาง

ปญหาตอไปกคอ นกวเคราะหระบบจะตองกำาหนดใหไดวาการแกปญหาดงกลาวมความเปนไปไดในทางเทคนค และ ทรพยากรทสำาคญคอ เรองเงนหรอไม ปญหาทางเทคนคกจะ

34

เกยวของกบเครองคอมพวเตอร เครองมอเกาๆ ถาม รวมทงเรองซอฟตแวรดวย

ความเปนไปไดทางดานบคลากรคอ บรษทมบคคลทเหมาะสมทจะพฒนาและตดตงระบบเพยงพอหรอไม ถาไมมจะหาไดหรอไม จากทใดเปนตน นอกจากนนควรจะใหความสนใจวา ผใชระบบมความเหนอยางไรกบการเปลยนแปลง รวมทงความเหนของผบรหารดวย

สดทายนกวเคราะหระบบตองวเคราะหไดวา ความเปนไปไดเรองคาใชจาย รวมทงเวลาทตองใชในการพฒนาระบบ และทสำาคญคอ ผลประโยชนทไดรบเรองเวลาเปนสงสำาคญควรจะใชเวลาไมเกน 1 ป ตงแตเรมตนจนใชงานได คาชาจายในการนไดแก เงนเดอน เครองมอ อปกรณตาง ๆ เปนตน ซงประมาณการตงแตเรมพฒนาจนกระทงนำาระบบมาใชงานจรงประจำาวน ซงจะตองมคาใชจายอยดวย พดถงเรองผลประโยชนทไดรบอาจมองเหนไดไมงายนก แตนกวเคราะหระบบ กควรมองและตออกมาในรปของเงนใหได เชน เมอนำาระบบใหมเขามาใชอาจจะใหคาใชจายบคลากรลดลง หรอกำาไรเพมมากขน เชน ทำาใหยอดขายเพมมากขนเนองจากผบรหารมขอมลพรอมทจะชวยในการตดสนใจทดขนซงผบรหารจะเปนคนตดสนใจวาจะดำาเนนการตอไปในขนตอนการวเคราะห (Analysis) หรอจะยกเลกโครงการทงหมด

สรปขนตอนท 2 : การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)

หนาท : กำาหนดปญหา และศกษาวาเปนไปไดหรอไมทจะเปลยนแปลงระบบ

35

ผลลพธ : รายงานความเปนไปได เครองมอ : เกบรวบรวมขอมลของระบบและคาด

คะเนความตองการของระบบ บคลากรและหนาทความรบผดชอบ : ผใชจะม

บทบาทสำาคญในการศกษา1) นกวเคราะหระบบ จะตองเกบรวบรวมรวมขอมล

ทงหมดทจำาเปนเกยวกบปญหา2) นกวเคราะหระบบ คาดคะเนความตองการของ

ระบบและแนวทางการแกปญหา3) นกวเคราะหระบบ กำาหนดความตองการทแนชด

ซงจะใชสำาหรบขนตอนการวเคราะหตอไป4) ผบรหารตดสนใจวาจะดำาเนนโครงการตอไปหรอ

ไม2.6.3.4 ขนตอนท 3 : วเคราะห (Analysis)

เมอผานขนตอนการศกษาความเปนไปไดแลว กเรมเขาสการวเคราะหระบบ การวเคราะหระบบเรมตงแตศกษาระบบการทำางานของธรกจนน ในกรณทระบบทเราศกษานนเปนระบบสารสนเทศอยแลว จะตองศกษาวาทำางานอยางไร เพราะวาจะเปนการยากทจะออกแบบระบบใหมโดยทไมทราบวาระบบเดมทำางานอยางไร หรอธรกจดำาเนนการอยางไร หลงจากนนกำาหนดความตองการระบบใหม ซงนกวเคราะหระบบจะตองใชเทคนคการเกบขอมล (Fact- Gathering Techniques) ไดแก ศกษาเอกสารทมอย ตรวจสอบวธการทำางานในปจจบนสมภาษณผใชและผจดการทมสวนเกยวของกบระบบ

36

เอกสารทมอยไดแก คมอการใชงาน แผนผงสายงานขององคกร รายงานตางๆ ทหมนเวยนในระบบ การศกษาวธการทำางานในปจจบนจะทำาใหนกวเคราะหระบบรวาระบบจรงทำางานอยางไร ซงบางครงอาจจะพบขอผดพลาดกได ตวอยางวธการทำางานของระบบ เชน เมอบรษทไดรบเรยกใบเกบเงนจะมขนตอนอยางไรในการจายเงน ขนตอนทเสมอนปอนขอมลใบเรยกเกบเงนอยางไรเฝาสงเกตการณทำางานของบคคลทเกยวของ เพอใหเขาใจและเหนจรง ๆ วา ขนตอนการทำางานเปนอยางไร ซงจะทำาใหนกวเคราะหระบบคนพบจดสำาคญของระบบวาอยทใดการสมภาษณผใชและผบรหารทำาใหนกวเคราะหระบบ วาการทำางานเปนอยางไร เนองจากผใช หรอ ผบรหารจะเปนคนทเชยวชาญในหนาทททำาอย ดงนนบคคลเหลานจะเปนผบอกไดวาสงทขาดหายไปในระบบคออะไร และสงทเขาตองการมอะไรบาง

การสมภาษณเปนศลปะอยางหนงทนกวเคราะหระบบจะตองมเพอเขากบผใชไดงายและสามารถดงสงทตองการจากผใชไดเพราะวาความตองการของระบบคอ สงทสำาคญทจะใชในการออกแบบตอไป ถาเราสามารถกำาหนดความตองการไดแนชดถกตอง การพฒนาระบบในขนตอนตอไปกจะงายขน แตถาความตองการไมถกตอง ระบบทงระบบอาจจะพงในภายหลงได เพราะอาจจะออกมาในรปทวา เราทำาสงทผใชตองการกได“ ”

เมอเกบรวบรวมขอมลแลวนำามาเขยนรวมเปนรายงานการทำางานของระบบซงควรแสดงหรอเขยนออกมาในรปแทนทจะรายยาวออกมาเปนตวหนงสอซงการแสดงดวยแผนภาพจะทำาใหเราเขาใจระบบไดดและงายขน หลงจากนนจะเตรยมภาพอกชด

37

หนงซงรวมหนาทใหม ทผใชตองการเขาไปดวย โดยทยงไมตองทราบรายละเอยดวาหนาทใหมนนทำาอยางไร

หลงจากนนนกวเคราะหระบบ อาจจะนำาขอมลทรวบรวมได และความตองการของระบบนำามาเขยนเปน แบบ“ทดลอง ” (Prototype) ซงเปนระบบยอยของระบบ การทำาแบบทดสอบมประโยชนมากในการนำาเสนอตอผใชทำาใหเหนวา ระบบจรงทเราจะพฒนาขนมามหนาตาอยางไร ทำางานอะไรไดบาง และเปนไปตามความตองการของผใชหรอไม เมอมอะไรทไมถกตองเราจะแกไขไดทนทวงทกอนทจะนำาไปพฒนาจรง ๆ เพราะวาหลงจากการพฒนาระบบแลว หมายถงการเขยนโปแกรมแลว ยากตอการแกไข ดงนนแบบทดลองชวยลดขอผดพลาดทอาจเกดขนได

เมอจบขนตอนการวเคราะหจะตองเขยนรายงานสรปออกมาเปน ขอมลเฉพาะของปญหา “ ” (Problem Specification) ซงประกอบดวยรายละเอยดดงน

1) รายละเอยดของระบบเดมซงควรเขยนออกมาเปนรปภาพแสดงการทำางานของระบบพรอมคำาอธบาย

2) กำาหนดความตองการของระบบใหม รวมทงภาพแสดงการทำางานพรอมคำาอธบาย

3) ขอมลและไฟลทจำาเปน4) คำาอธบายวธการทำางาน และสงทจะตองแกไขสรปขนตอนท 3 : การวเคราะห (Analysis)

หนาท : กำาหนดความตองการของระบบใหม (ระบบใหมทงหมด หรอแกระบบเดม)

ผลลพธ : รายงานขอมลเฉพาะของปญหา

38

เครองมอ : เทคนคการรวบรวมขอมล Data Dictionary, Data Flow Diagram, Process Specification, Data Model, System Model, แบบทดลอง System Flowcharts

บคลากรและหนาททรบผดชอบ : ผใชจะตองใหความรวมมออยางด

1) นกวเคราะหระบบ ศกษาเอกสารทมอย และศกษาระบบเดม เพอใหเขาใจถงขนตอนการทำางานและทราบวาจดสำาคญของระบบอยทไหน

2) นกวเคราะหระบบ เตรยมรายงานความตองการของระบบใหม

3) นกวเคราะหระบบ เขยนแผนภาพการทำางาน (Diagram) ของระบบใหมโดยไมตองบอกวาหนาทใหมระบบจะพฒนาขนมาไดอยางไร

4) นกวเคราะหระบบ เขยนสรปรายงานขอมลเฉพาะของปญหา

5) ถาเปนไปไดนกวเคราะหระบบอาจจะเตรยมแบบทดลองดวย

2.6.3.5 ออกแบบ (Design)ในระยะแรกของการออกแบบ นกวเคราะหระบบจะ

นำาการตดสนใจของฝายบรหารทไดจากในขนตอนการวเคราะหมาเลอกซอคอมพวเตอรฮารดแวร และ ซอฟตแวรดวย (ถามหรอเปนไปได) การสงซอคอมพวเตอรฮารดแวรควรจะทำาตงแตเนน ๆ เพราะเมอถงเวลาทซอฟตแวรเรยบรอยแลวเครองจะไดมาถงพอด

คณสมบตของซอฟตแวรทมคณภาพ คอมความถกตอง

39

มความนาเชอถอใชงานงายมความงายตอการปรบเปลยนสามารถนำากลบไปใชงานใหมไดมความเขากนไดกบระบบทแตกตางมประสทธภาพมความสะดวกในการเคลอนยายมความปลอดภย

หลกจากนนนกวเคราะหระบบจะนำาแผนภาพตาง ๆ ทเขยนขนในขนตอนการวเคราะหมาเปลยนแปลงเปนแผนภาพลำาลำาดบขน (แบบตนไม) เพอใหมองเหนภาพลกษณทแนนอนของโปรแกรมวามความสมพนธกนอยางไร และโปรแกรมอะไรบางทจะตองเขยนในระบบ

หลงจากนนกเรมตดสนใจวาควรจะจดโครงสรางของโปรแกรมอยางไร การเชอมโยงระหวางโปรแกรมควรทำาอยางไร ในขนตอนการวเคราะหระบบตองหาวา จะตองทำาอยางไร “ ” (What) แตในขนตอนการออกแบบตองรวา จะตองทำาอยางไร “ ” (How)

ในการออกแบบโปรแกรมตองคำานงถงความปลอดภย (Security) ของระบบดวย เพอปองกนการผดพลาดทอาจเกดขนได เชน การใช รหส สำาหรบผใชทมสทธสำารองไฟล“ ”ขอมลทงหมดเปนตน

นกวเคราะหระบบจะตองออกแบบฟอรมสำาหรบขอมลขาเขา (Input Format) ออกแบบรายงาน (Report Format) และการแสดงผลบนจอภาพ (Screen Format) หลกการในการออกแบบฟอรมขอมลขาเขากคอ งายตอการใชและปองกน

40

ขอผดพลาดทอาจจะเกดขนใหไดมากทสด การออกรายงานและแสดงผลบนจอภาพควรจะดและเขาใจไดงาย

ถดมาระบบจะตองออกแบบวธการใชงาน เชน กำาหนดการปอนขอมลจะตองทำาอยางไร จำานวนบคลากรทตองการในหนาทตาง ๆ เชน จำานวนพนกงานปอนขอมลวาจะตองใชกคนและกำาหนดดวยวาเครองคอมพวเตอรจะตองทำางานวนละกชวโมงเปนตน

แตถานกวเคราะหระบบตดสนใจวาการซอซอฟตแวรดกวาการเขยนโปรแกรม ขนตอนการออกแบบกไมจำาเปนเลย เพราะเราสามารถนำาซอฟตแวรสำาเรจรปมาใชไดทนท จงไมจำาเปนจะตองออกแบบโปรแกรมทงหลาย แตถาตดสนสนใจวาตองพฒนาโปรแกรมขนมาใชเอง สงทนกวเคราะหระบบออกแบบมาทงหมดในขนตอนทกลาวมาทงหมดจะนำามาเขยนรวมเปนเอกสารชดหนงทเรยกวา ขอมลเฉพาะของการออกแบบระบบ “ ” (System Design Specification) ซงเมอเสรจสมบรณแลวโปรแกรมเมอรสามารถใชเปนแบบในการเขยนโปรแกรมไดทนท และทสำาคญกอนสงถงมอโปรแกรมเมอรควรจะตรวจสอบกบผใชวาพอใจหรอไม และ ตรวจสอบกบทกคนในทมวาถกตองละสมบรณหรอไม และแนนอนทสดตองสงใหกบฝายบรหาร เพอตดสนใจวาจะดำาเนนการตอไปหรอไม ถาอนมตกผานเขาสขนตอนการสรางหรอพฒนาระบบ (Construction)

สรป ขนตอนท 4: ออกแบบ (Design) หนาท : ออกแบบระบบใหมเพอใหสอดคลองกบ

ความตองการของผใชและฝายบรหาร ผลลพธ : ขอมลเฉพาะของการออกแบบ

(System Design Specification)

41

เครองมอ : พจนานกรมขอมล (Data Dictionary), แผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram) ขอมลเฉพาะการประมวลผล (System Model), ผงงานระบบ (System Flow Chart), ผงงานโครงสราง (Structure Charts), ผงงาน HIPO (HIPO Chart), แบบฟอรมขอมลเขาและรายงาน

บคลากรและหนาท :1) นกวเคราะหระบบ ตดสนใจเลอกคอมพวเตอร

ฮารดแวรและซอฟตแวร (ถาใช)2) นกวเคราะหระบบ เปลยนแผนภาพทงหลายทได

จากขนตอนการวเคราะหมาเปนแบบแผนลำาดบขน3) นกวเคราะหระบบ ออกแบบความปลอดภยของ

ระบบ4) นกวเคราะหระบบ ออกแบบแบบฟอรมขอมลขา

เขา รายงาน และการแสดงผลบนจอภาพ5) นกวเคราะหระบบ กำาหนดจำานวนบคคลกรใน

หนาทตางๆ และการทำางานของระบบผใช ฝายบรหาร และนกวเคราะหระบบ ทบทวน เอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบ เพอความถกตองและตองและสมบรณแบบของระบบ

2.6.3.6 ขนตอนท 5 : พฒนา (Development)ในขนตอนนโปรแกรมเมอรจะเรมเขยนและทดสอบ

โปรแกรมวา ทำางานถกตองหรอไมตองมการทดสอบกบขอมลจรงทเลอกแลว ถาทกอยางเรยบรอย เราจะไดโปรแกรมพรอมทจะนำาไปใชงานจรงตอไป หลงจากนนตองเตรยมคมอการใชละฝกอบรมผใชงานจรงของระบบ

42

โปรแกรมเมอรเขยนโปรแกรมตามขอมลทไดจากเอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบ (Design Specification) ปกตแลวนกวเคราะหระบบไมมหนาทเกยวของในการเขยนโปรแกรม แตถาหากโปรแกรมเมอรคดวามวธการเขยนอยางอนทดกวาจะตองปรกษานกวเคราะหระบบเสยกอน เพอทวานกวเคราะหระบบจะบอกไดวาโปรแกรมทจะแกไขนนมผลกระทบกบระบบทงหมดหรอไม โปรแกรมทเขยนเรยบรอยตองมการทบทวนอกอกครงหนงเปนกลมพรอมดวยนกวเคราะหระบบ โปรแกรมเมอรและผใช เพอคนหาวาอาจจะมขอผดพลาดเกดขนทไหนไดบาง วธการนเราเรยกวา “Structure Walkthrough” การทดสอบโปรแกรมจะตองทดสอบกบขอมลทเลอกแลวชดหนง ซงอาจจะเลอกโดยผใช การทดสอบเปนหนาทของ โปรแกรมเมอร แตนกวเคราะหระบบตองแนใจวาโปรแกรมทงหมดจะตองไมมขอผดพลาดหลงจากนนตองควบคมดแลการเขยนคมอซงควรจะประกอบดวยคมอการใชงานสารบญอาสงอง “Help” บนจอภาพเปนตน นอกจากคมอการใชงานแลว ตองมการฝกอบรมพนกงานทจะเปนผใชงานจรงของระบบเพอใหเขาใจและทำางานไดโดยไมมปญหา อาจจะอบรมตวตอตว หรอเปนกลมกได

สรป ขนตอนท 5 : พฒนา (Development) หนาท : เขยนและทดสอบโปรแกรม ผลลพธ : โปรแกรมททดสอบเรยบรอยแลว

เอกสารคมอการใช และการฝกอบรม เครองมอ : เครองมอของโปรแกรมเมอรทงหลาย

Editor, Complier, Structure, Walkthrough, วธการทดสอบโปรแกรม การเขยนเอกสารประกอบการใชงาน

บคลากรและหนาท :

43

1) นกวเคราะหระบบ ดแลการเตรยมสถานทและตดตงเครองคอมพวเตอร (ถาซอใหม)

2) นกวเคราะหระบบ วางแผนและดแลการเขยนโปรแกรม ทดสอบโปรแกรม

3) โปรแกรมเมอรเขยนและทดสอบโปรแกรม หรอแกไขโปรแกรมถาซอโปรแกรมสำาเรจรป

4) นกวเคราะหระบบ วางแผนทดสอบโปรแกรม5) ทมททำางานรวมกนทดสอบโปรแกรม6) ผใชตรวจสอบใหแนใจวา โปรแกรมทำางานตามท

ตองการ7) นกวเคราะหระบบ ดแลการเขยนคมอการการใช

งานและการฝกอบรม2.6.3.7 ขนตอนท 6: ทดสอบการตดตง

(Implementation Testing)1) การทดสอบระบบ เปนขนตอนของการทดสอบ

ระบบกอนทจะนำาไปปฏบตใชงานจรง ทมงานจะทำาการทดสอบขอมลเบองตนกอน ดวยการสรางขอมลจำาลองเพอตรวจสอบการทำางานของระบบ หากมขอผดพลาดเกดขนกจะยอนกลบไปในขนตอนของการพฒนาโปรแกรมใหม โดยการทดสอบระบบนจะมการตรวจสอบอย 2 สวนดวยกนคอ การตรวจสอบรปแบบภาษาเขยน (Syntax) และการตรวจสอบวตถประสงคงานตรงกบความตองการหรอไม

สรปขนตอนการทดสอบ คอ- ในระหวางการพฒนาควรมการทดสอบการใช

งานรวมไปดวย-**ในการทดสอบอาจมการทดสอบดวยการใช

ขอมลทจำาลองขน

44

-**ทดสอบระบบดวยการตรวจสอบในสวนของ Verification และ Validation

-**จดฝกอบรมการใชระบบ2) ตดตง ขนตอนตอมาหลงจากทไดทดสอบ จนม

ความมนใจแลววาระบบสามารถทำางานไดจรง และตรงกบความตองการของผใชระบบ จากนนจงดำาเนนการตดตงระบบเพอใชงานจรงตอไป สรปขนตอนตดตง คอ

-**กอนตดตงระบบ ควรศกษาสภาพแวดลอมของพนททจะตดตง

-**จดเตรยมอปกรณ Hardware, Network, อปกรณสอสารใหพรอม

-**ลงโปรแกรมระบบปฏบตการ และแอปพลเคชนโปรแกรมใหครบถวน

-**ดำาเนนการใชระบบงานใหม-**จดทำาคมอการใชงาน

2.6.3.8 ขนตอนท 7 : บำารงรกษา (Maintenance)การบำารงรกษาไดแก การแกไขโปรแกรมหลงจากใช

งานแลว สาเหตทตองแกระบบสวนใหญม 2 ขอ คอ 1. มปญหาในโปรแกรม (Bug) 2. ธรกจเปลยนไป จากสถต ของระบบทพฒนาแลวทงหมดประมาณ 40% ของคาใชจายในการแกไขโปรแกรม เนองจากม “Bug” ดงนน นกวเคราะหระบบควรใหความสำาคญกบการบำารงรกษา ซงปกตคดวาไมมความสำาคญเทาไร

เมอธรกจขยายตวมากขน ความตองการของระบบอาจจะเพมมากขน เชน ตองการรายงานเพมขน ระบบทดควรจะแกไขเพมเตมได การบำารงรกษาระบบควรอยภายใตการดแลของนก

45

วเคราะหระบบ เมอผบรหารตองการแกไขสวนใด นกวเคราะหระบบตองเตรยมแผนภาพตาง ๆ และศกษาผลกระทบตอระบบ และใหผบรหารตดสนใจวาตอไปควรจะแกไขหรอไม

สรป ขนตอนบำารงรกษา1) อาจมขอผดพลาดบางอยางทเพงคนพบ ตอง

รบแกไขโปรแกรมใหถกตองโดยดวน2) ในบางครงอาจมการเพมโมดล หรอ อปกรณ

บางอยาง3) การบำารงรกษา หมายความรวมถงการบำารง

รกษาทงดานซอฟตแวร และ ฮารดแวร (System Maintenance and Software Maintenance)

2.6.4 วธการสราง DFDทงหมดนเปนขนตอนการสราง DFD ทมระบบมากยงขน2.6.4.1 กำาหนดสงทอยภายนอกระบบทงหมด และหาวา

ขอมลอะไรบางทเขาสระบบ หรอออกจากระบบทเราสนใจสระบบทอยภายนอก ขนตอนนสำาคญมาก ทงนเพราะจะทำาใหทราบวาขอบเขตของระบบนนมอะไรบาง

2.6.4.2 ใชขอมลทไดจากขนตอนท 1 นำามาสราง DFD ตางระดบ

2.6.4.3 ขนตอนตอมามอก 4 ขนตอน โดยใหทำาทง 4 ขนตอนนซำาหลาย ๆ ครง จนกระทงได DFD ระดบตำาสด

1) เขยน DFD ฉบบแรก กำาหนดโพรเซสและขอมลทไหลเขาออกจากโพรเซส

2) DFD อน ๆ ทเปนไปไดจนกระทงได DFD ทถกทสด ถามสวนหนงสวนใดทรสกวาไมงายนกกใหพยามเขยนใหมอก

46

ครงหนง แตไมควรเสยเวลาเขยนจนกระทงได DFD ทสมบรณแบบ เลอก DFD ทเหนวาดทสดในสายตาเรา

3) พยายามหาวามขอผดพลาดอะไรหรอไม ซงมรายละเอยดในหวขอ ขอผดพลาดใน “ DFD”

4) เขยนแผนภาพแตละภาพอยางด ซง DFD ฉบบนจะใชตอไปในการออกแบบและใชดวยกนกบบคคลอน ๆ ทเกยวของในโครงการดวย

2.6.4.4 นำาแผนภาพทงหมดทเขยนมาเรยงลำาดบ ทำาสำาเนา และพรอมทจะนำาไปตรวจสอบขอผดพลาดกบผรวมทมงาน ถามแผนภาพใดทมจดออนใหกลบไปเรมตนทขนตอนท 3 อกครงหนง

2.6.4.5 นำา DFD ทไดไปตรวจสอบขอผดพลาดกบผใชระบบเพอหาวามแผนภาพใดไมถกตอง

2.5.4.6 ผลตแผนภาพฉบบสดทายทงหมดจะเหนวาการเขยน DFD นนตองมการแกไขเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การเขยน DFD ดวยมอจะไมสะดวกนก ดงนนการเขยนดวยคอมพวเตอรจะงายในการแกไข ซงมโปรแกรมสำาเรจรปหลายโปรแกรมใชในการเขยน DFD ทใชกนอยางมากและแพรหลาย ระหวางการเขยน DFD ตางสรางพจนานกรมขอมล และเขยนรายละเอยดขอมลเฉพาะของโพรเซส ขนตอนการเขยนทงหมดนจะชวยใหเราหาขอผดพลาดตาง ๆ ทอาจเกดขนไดดวย

2.6.5 การใชแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram)

การศกษาความตองการ และ ศกษาระบบ นกวเคราะหระบบนยมเขยนภาพการทำางานเปนไดอะแกรมหลายรปแบบ เพราะเปนวธทเหมาะสมสำาหรบยนยอรายละเอยดจำานวนมาก ใหเขาใจไดงาย

47

โดยจะทำาการสรางแบบจำาลองเชงตรรกะ (Logical Model) ใหมซงเปนแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram: DFD)

แผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram) เปนเครองมอทใชในการเขยนภาพทไดจากการวเคราะหระบบ และเปนเครองมอแสดงถงทศทางการสงผานขอมลในระบบ แสดงความสมพนธระหวางกระบวนการกบขอมลทเกยวของภายในระบบ แสดงการสงผานขอมลนำาเขาและขอมลนำาออก และขนตอนการทำางานของระบบ เปนการแสดงการทำางานของระบบ โดยไมอธบายถงขนตอนและวธการในการประมวลผล โดยแสดงวาระบบทำางานอะไร แตไมแสดงวาระบบทำางานอยางไร ซงการทำาแผนภาพนเปนสอทชวยในการวเคราะหเปนไปไดโดยงาย และมความเขาใจตรงกนระหวางผวเคราะหระบบเอง หรอระหวางผวเคราะหกบโปรแกรมเมอร หรอ ระหวางผวเคราะหกบผใชระบบ โดยจะสรปประโยชนในการใชแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram)

2.6.5.1 การใชแผนภาพนจะใชไดอยางอสระในการวเคราะหระบบโดยไมตองมเทคนคอนมาชวย เนองจากสามารถใชสญลกษณตาง ๆ แทนสงทวเคราะหมา

2.6.5.2 การใชแผนภาพนเปนสงทงายตอการแสดงความสมพนธระหวางระบบยอยกบระบบใหญ ซงจะทำาใหเขาใจความสมพนธตาง ๆ ไดด

2.6.5.3 การใชแผนภาพนเปนสอทชวยใหการวเคราะหเปนไปไดโดยงาย และมความเขาใจตรงกนระหวางผวเคราะหระบบเอง หรอระหวางผวเคราะหกบโปรแกรมเมอร หรอ ระหวางผวเคราะหกบผใชระบบ

48

2.6.5.4 การใชแผนภาพนชวยใหการวเคราะหระบบเปนไปไดโดยสะดวกโดยจะเหนถงขอมล ละขนตอนตาง ๆ เปนแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram)

2.6.6 สญลกษณของ DFDสญลกษณสรางแผนภาพกระแสขอมล (DFD

Symbol : DFDs) ทนยมใชเปนของ จนแอนด ซารสน (Gene and Sarson) และยวรดอน (Yourdon) ประกอบดวยสญลกษณ 4 ตว กำากบดวยตวอกษรตวใหญทงหมด

ตารางท 2 - 1 สญลกษณแผนภาพกระแสขอมล ของ จนแอนดซารสน และ ยวรดอน

Gene and Sarson

Symbol Name Yourdon

ApplyPryment

Process ApplyPryment

Bank

DepositBank Data

Student

Student

Data Store

พมพรายงาน

พมพรายงาน

49

2.6.6.1 สญลกษณกระบวนการสญลกษณกระบวนการหรอ โพรเซส (Process)

จะแทนดวยภาพสเหลยมกรอบมน หรอ ภาพวงกลม ระบชอของกระบวนการอยในรปของคำากรยาตามดวยคำานามเอกพจน เชน Create, Invoice, Grade, Student Work เปนตน ซงจะแสดงวธการรบขอมลและทำาใหเกดผลลพธ เชน การคำานวณเงนได จะเกดจากการใชขอมลนำาเขา 2 ตว คอจำานวนชวโมงททำางานและอตราคาจาง จงทำาใหไดยอดเงนได โดยในโพรเซสหนงๆ อาจประกอบดวยขนตอนงายๆ หรอ ขนตอนทซบซอนกได และใหระบเฉพาะชอของกระบวนการนนๆ ไวภายในรปสเหลยม ดงตวอยางรปท 2.9

ภาพประกอบท 2 – 6 : แสดงสญลกษณกระบวนการ

Custo

ขอมลสนคา

50

ทมา : http://www.docstoc.com/docs/12765302/DATA-

FLOW-DIAGRAMS สบคน 5 กนยายน 2556

โพรเซสเปนตวอยางอนหนงของ กลองดำา หมายถงวา เราทราบวา“ ”อะไรเปนผลลพธ อะไรทเราตองการ และหนาทโดยทว ๆไปของโพรเซส แตจะไมทราบวา โพรเซสนนทำางานอยางไร หลกการของกลองดำามประโยชนในการเขยนแผนภาพแสดงการเปลยนแปลงของขอมลทยงไมตองทราบในรายละเอยดวาโพรเซสนนมรายละเอยดอะไรบางซงสามารถหารายละเอยดเหลานนไดในภายหลง

2.6.6.2 สญลกษณการสงผานขอมลหรอดาตาสโฟร (Data Flow)

สญลกษณการสงผานขอมลหรอดาตาสโฟร (Data Flow) แทนสญลกษณดวยเสนทมลกศรทางเดยวหรอสองทศทางระบชอของขอมลดวยคำานามเอกพจนและคำาคณศพทอยดานบน ดานลาง หรอทงสองดานของเสน เชน Deposit, Invoice Payment เปนตน แสดงทศทางการสงผานขอมลจากแหลงหนงไปยงอกแหลงหนงเทานน ทงน โดยไมระบโครงสรางหรอรายละเอยดของขอมลทไหล ดงตวอยางดงรปท 2.6

ภาพประกอบท 2 – 7 : แสดงสญลกษณการสงผานขอมลหรอดาตาโฟร (Data Flow)

ทม

51

า:http://irrigation.rid.go.th/rid15/ppn/Knowledge/System%20Analysis%20and%20Design/System%20Analysis%20and%20Design2.htm สบคน 5 กนยายน 2556

ขอมลทจะไหลระหวางโพรเซสตาง ๆ และอาจจะเคลอนทมาจากสงทอยนอกระบบกได ขอมลทเคลอนทอาจจะเปนเพยงขอมลเดยวๆ เชน เลขทสนคา หรอกลมของขอมล เชน ขอมลพนกงาน ขอมลลกคา เปนตน กลมของขอมลควรจะเปนเรองเดยวกน หรอสมพนธกน ตงอยางเชน ขอมลลกคาอาจจะมรายละเอยดเปนชอลกคา เลขท ทอย แตไมควรรวมจำานวนสนคาในคลงอยในขอมลเดยวกน ถาตองการอางถงขอมลทงสองทไมเกยวของกนใหเขยนแยกเปนลกศรสองอน

2.6.6.3 สญลกษณหนวยเกบขอมลหรอดาตาสโตร (Data Store) แทนดวยรปสเหลยมผนผาปลายเปดทงสองดาน หรอปลายเปดทดานขวา โดยระบชอของแฟมขอมลทใชเกบในรปคำานามพหพจนเพอแสดงถงแหลงทเกบขอมล แตจะไมแสดงรายละเอยดของขอมลทเกบโดยสญลกษณของหวลกศรมดงรปท 2.11

1) ลกศรจาก Data Store ชไปยงโพรเซส หมายถง Input

2) ลกศรจากโพรเซสชไปยง Data Store หมายถง Output

3) ลกศรสองทางระหวางโพรเซสและ Data Store คอ Input / Output

เรคคอรดลกคา

เรคคอรดลกคา

52

ภาพประกอบท 2 – 8 : แสดงการแกไขขอมลในไฟล

ทมา:http://irrigation.rid.go.th/rid15/ppn/Knowledge/System%20Analysis%20and%20Design/System%20Analysis%20and%20Design2.htm สบคน 5 กนยายน 2556

2.6.6.4 สญลกษณทเกยวของกบระบบสงทเกยวของกบระบบ หรอ เอนทตภายนอก

(External Entity) จะแทนดวยเครองหมายสเหลยมมเงาแสดงใหเหนเปนภาพสามมต โดยจะระบชอสงทเกยวของไวในชองสเหลยม เชน Customer, Student, Employee, Payroll System โดยเอนทตภายนอกอาจเปน คน หนวยงาน องคกรภายนอก หรอระบบสารสนเทศทเกยวของในการสงขอมลเขาหรอรบขอมลจากระบบ เชน เมอลกคาสงสนคา ลกคาจะเปนเอนทตภายนอก เพราะเปนผสงขอมลเขามายงระบบการสงสนคา ตวอยางอน เชน ระบบบญชรายจาย ไดรบขอมลจากระบบจดซอ เอนทตภายนอก เรยกอกอยางหนงวา เทอรมเนเตอร (Terminator) เนองจากเปนทงจดตนทางละจดปลายทาง นก

หรอ

53

วเคราะหระบบจะเรยกเอนทตทสงขอมลเขาระบบวาแหลงกำาเนดหรอซอส (Source) และเรยกเอนทตภายนอกวา แหลงทเกบซงค (Sink) ซงบางเอนทตภายนอกอาจเปนไดทงซอสและซงค

2.6.6.5 วธการเขยนแผนผงในรปแบบทถกตอง

ตารางท 2 - 2 วธการเขยนแผนผงในรปแบบทถกตองรปแบบทผด รปแบบทถก คำาอธบาย

การไหลของขอมลจะตองมทงเขาและออกจากกระบวนการบาย

Entity จะตดตอกบ Data Store ไมได

หรอ หรอ

หรอ

54

การตดตอระหวาง Entity กบ Entity ไมควรจะกลาวถง

ถาขอมลทเขาและออกไมใชขอมลตวเดยวกนไมควรใชสญลกษณ

การตดตอระหวาง Entity กบ Entity ไมควรจะกลาวถง

55

ถาขอมลทเขาและออกไมใชขอมลตวเดยวกนไมควรใชสญลกษณ

2.6.7 การออกแบบระบบงานการออกแบบระบบงานนน เปนชวงทตอเนองจากการ

วเคราะหระบบ ซงในขนตอนของการวเคราะหระบบจะตองกำาหนดขอบเขตความตองการของผใชระบบใหชดเจน รวมทงรายละเอยดเกยวกบปรมาณงานในระบบดวย

2.6.7.1 วตถประสงคของการออกแบบระบบงานสำาหรบความตองการขององคกรตาง ๆ นน จะถก

วเคราะหและถกเขยนออกมาเปนรายละเอยดตาง ๆ (Specifications) ของระบบ ซงวตถประสงคของการออกแบบระบบงานมดงน

1) เพอเขยนรายละเอยดของตวแบบเชงตรรกะภาพ (Specify Logical design element) ในระบบใหมโดยอธบายรายละเอยดเกยวกบคณลกษณะของระบบสารสนเทศไวดวย ไดแก ขอมลนำาเขา รายงาน แฟมขอมล และการประมวลผล

2) สนบสนนกจกรรมตาง ๆ ในระบบงานขององคกรนน เพอใหงานตาง (Support Business Activities) นนคอผลของการใชระบบงาน จะตองชวยดำาเนนงานขององคกรใหมประสทธภาพมากขน

56

3) ตรงกบความตองการของผใชระบบงาน (Meet user requirements)

4) งายตอการใชงาน (easy to use) คอสะดวกสบายในทางกายภาพ และใชไดอยางมประสทธภาพ

5) จดหารายละเอยดของ Software (provide software specifications)

6) เพอเปนไปตามมาตรฐานของการออกแบบระบบ (conform to design standards)

2.6.7.2 การออกแบบอนพตและเอาทพตนกวเคราะหระบบจะตองออกแบบฟอรมสำาหรบ

ปอนขอมลของระบบ (Soure Document) ดวย แบบฟอรมนจะใชในการกรอกขอมลแลวจงปอนเขาสระบบในภายหลง หลกการออกแบบรปแบบอนพตกควรจะใชงายตอพนกงานปอนขอมลทจะปอนขอมลเขาสระบบคอมพวเตอรดวย การออกแบบสวนแสดงผลจะประกอบไปดวย 2 สวน คอ

1) การออกแบบสวนเขาขอมล (Input Design)เปนขนตอนแรกในการเตรยมขอมลเพอปอนให

กบระบบวตถประสงคของการออกแบบขอมลเขาม 6 ขอ คอ -**เลอกวธการนำาเขาและปอนขอมลเขาทเหมาะ

สม-**ลดปรมาณขอมลเขา-**ออกแบบหนาจอปอนขอมลทสวยงามนา

สนใจ-**ใชการตรวจสอบความถกตอง ชวยลดความ

ผดพลาดการปอนขอมลเขา-**ออกแบบองตามเอกสารตนฉบบทตองการ

57

-**ใชการควบคมสำาหรบการนำาเขาทมประสทธภาพ

เทคโนโลยการนำาเขาขอมลเขามการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ปจจบนมเทคนคและอปกรณรบเขา ธรกจใชเทคโนโลยในการเรงกระบวนการปอนขอมลลดตนทน และจบขอมลในรแบบใหม เชน ลายเซนดจตอล เปนตน

2) การออกแบบสวนแสดงผล (Output Design)

-**การออกแบบ Output ตองทำาการออกแบบกอน Input

-**การออกแบบรายงานจะทำาใหทราบถงขอมลนำาเขาทจำาเปนตองปอนเขาสระบบ

-**การออกแบบ Output ควรเรมดวยการเขยนลงในฟอรม

-** Output ทออกแบบตองตรงกบความตองการรวมทง Data dictionary ททำาใหทราบประเภทขอมล ความกวางขอมล

2.7 วรรณกรรมทเกยวของ

แนวโนมการใชโมบายแอพพลเคชน

สชาดา พลาชยภรมยศล (บทคดยอ : 2554) ไดวจยเรองแนวโนมการใชโมบายแอพพลเคชนโดยแนวโนมการใชงาน Mobile Device อยาง Smartphone เพมขนอยางกาวกระโดดในชวงไมกปทผานมา ซงเปนผลมาจากการพฒนา Mobile Applications และเทคโนโลย ของตวเครองโทรศพทจากคายผผลตโทรศพทมอถอ

58

โดยเฉพาะการพฒนาตอยอดแอพพลเคชนบนอปกรณเคลอนทของบรษทตางๆ ทแขงขนกนเพอชงความเปนหนงในตลาดดาน Mobile Application ซงการพฒนาแอพพลเคชนแบงเปนการ พฒนาแอพพลเคชนระบบ (Operation System) และแอพพลเคชนซอฟตแวรทตอบสนองการใชงานบนอปกรณ และดวยแอพพลเคช นท เพมขนและมประสทธภาพมากขนทาใหผใชอปกรณเคลอนทมแนวโนมใชโปรแกรมตางๆ เพอตอบสนองกจกรรมในชวตประจำาวน ไดแก ทำาธรกรรมทางการเงน เชอมตอและสบคนขอมลบนเครอขายอนเทอรเนต ชมภาพยนตร ฟงเพลง หรอแมแตการเลนเกม ซงมทงออนไลน และออฟไลน ดวยอตราการขยายตวดานการใชงานอปกรณเคลอนททำาใหบรษทชนนำาดานโทรศพทมอถอหลายแหงหนมาใหความสำาคญกบการพฒนาโปรแกรมบนโทรศพทมอถอ โดยเชอวาจะมอตราการดาวนโหลดเพอใชงานทเตบโตอยางเหนไดชด