18Kap.DefPrim
-
Upload
andi-totozani -
Category
Documents
-
view
221 -
download
0
Transcript of 18Kap.DefPrim
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
1/35
MANGSITE IMUNITARE T LINDURA(MIL) KARAKTERISTIKAT:
Te rralla:Shpeshtesia luhatet nga 1:50 000 ne 1:100 000individe, sipas popullatave dhe llojit te MIL
Te rendesishme:Kane sherbyer si modele eksperimentale tenjeriu per te njohur funksionimin e sistemit imunitar
Karakter gjenetik(ndryshime gjenike) me natyre recesive te
lidhur me kromozomin X ose autozomale, rralle embriopati(Sindromi Di George)
Shenjat klinike :Infeksione te shpeshta, te renda, Semundjetumorale
Mangesite e Imunitetit te Lindur: Sistemit fagocitar; Sistemitkomplementar
Imunitetit specifik (fituar):Limfocitet B ; T ; T & B
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
2/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
3/35
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
4/35
Mangsite e imunitetit t lindur (fagocitozes)
Smundja granulomatoze kronike:
Fagocitet (PMN dhe Makrofaget) nuk prodhojnederivatet reaktive te oksigjenit:
Difekt ne sistemin e citokrom b-245 oksidazes nga
mutacioni ne vargun 92 kDa qe kodohet nekromozomin X. Ne raste me te rralla kemi karakterautozomal recesiv nga difekt genik ne vargun 22 kDa
Karakteristika :Spekter i ngushte dhe tipik iinfeksioneve te hasura:
Staph. Aureus, Salmonella, Candida, Aspergillus
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
5/35
Chediak-Higashi: lizozomet jan deficitare n elastaze dhe nkatepsine G dhe si pasoj t smurt vuajne nga infeksione terenda piogjene.
Mangsia n mieloperoksidazesht nj smundje tjetr gjenetikeme karakter hereditar dhe me prekje t fagocitozs:Kane prekshmeri t lart ndaj kandidozave sistemike.
Ne Sindromin e leukociteve prtacehasim nj prgjigje t mangett polimorfonukleareve ndaj stimujve kemotaktike.
Ne Mangsine e adezionit leukocitarmungesa e nn-njsie beta
(CD18) t beta 2 integrinave shoqrohet me nj kemotaksis tdemtuar t leukociteve dhe infeksione bakteriale rekurrente.Ndrsa migrimi i monociteve, eozinofileve dhe limfociteve sht ipaprekur sepse kta kan sistemin alternativ t integrinave VCAM-1/VLA-4.
Agranulocitoza kongenitaleshoqrohet me infeksione t rnda ngamangesite ne fagocitozn e mikroorganizmave. Injektimi iprditshem n kta t smur i G-CSF rekombinante shtinkurajues pasi ai rrit numrin e granulociteve n shumicn e tsmurve.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
6/35
Figure 11-14
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
7/35
Mangsite e sistemit komplementar
Difekt n proteinat e kontrollit:
NeAngioedemen hereditare, e cila sht mangsia me eshpsht e nj faktori t komplementit kemi mungest lindur t inhibitorit t C1 (C1INH).
Kjo con n episode t prsritura t edemave akute jo-inflamatore dhe t kufizuar, si psh edemes laringeale.
T smurt jan heterozigote (trashegimi dominanteautozomale) dhe arrijn t sintetizojn sasira t paktat C1INH
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
8/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
9/35
Mangsite e prbrsve t komplementit:
N nj numr individsh me mangsi t C1q, C1r, C4 dhe C2 (kjo efundit sht nga mangsite e lindura me t shpeshta t sistemit
komplementar) sht konstatuar shpeshtsi e rritur e fenomeneveautoimune t ngjashme me lupusin sistemik eritematoz (LES):
Kemi paaftsi t formimit t C3 konvertazs klasike dhe sirrjedhoj aftsi te ulur te prgjigjes imune ndaj agjentveinfeksioze apo dhe te eliminimit efikas t komplekseve antigen-
antitrup. Faktort C5, C6, C7, C8, C9: mangsit e lindura te tyre jan
konstatuar n individ, t cilt prvec nj fare tendence pr t brme shpesh nfeksione t gjeneralizuara me Neisseria gonorrheaedhe N. meningitidis nuk kan ndonj prekshmeri me t lart ndaj
infeksioneve n prgjithsi:Me sa duket, kta prbrs t rrugs terminale t aktivizimitkomplementar nuk jan esenciale pr mbijetsen e species dheantitrupat opsonizues apo dhe mekanizmat e aderences imune
japin nj mbrojtje t mjaftueshme imunitare prsa i prketimunitetit humoral.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
10/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
11/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
12/35
Mangsite parsore t limfociteve B:
Agamaglobulinemia e lindur (M. Bruton) sht nj ngamangsite e lindura t imunitetit, geni prgjegjs pr tcilt gjndet n kromozomin X.
Preken meshkujt dhe smundja transmetohet ngafemrat.
N meshkujt e prekur nga kjo smundje kemi nj uljederi n zero t te gjitha klasave t imunoglobulinavendrsa n biopsite e nyjeve limfatike jan t pranishemnj numr i paprfillshem plazmocitesh dhe folikujshlimfoide.
Difekti sht n nivelin e qelizs pre-B dhe kemi njpamundesi rikombinimi t geneve VH me prodhim tpjeszave t ndrprere D-J-my. Mutacioni genik ndodhn nj gen q kodon pr tirozine-kinazen nkromozomin X dhe q i ngjan familjes srcse proteine-kinazave citoplazmike.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
13/35
Fmijet e prekur zakonisht s'kane simptoma deri 5-6muaj t jets, koh gjat se ciles sigurohet mbrojtjapasive nga imunoglobulinat e marra nga nna.
Pas ksaj moshe fillojn infeksione t shpeshta, trnda dhe t prsritura me mikroorganizmapiogjene (ekzogjene ekstraqelizore) si:Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes
dhepneumoniae, Neisseria meningitidis,Haemophilus influenzaesi dhe nga viruse me cikelbiollogjik t gjat ekstraqelizor si p.sh. Viruset ehepatitit, ekoviruset etj.
Mjekimi i vetm: dhenja e imunoglobulinave merrug parenterale (me mir venoze) t pakten cdomuaj (rreth 400 mg/kg/peshe) duke patur si qellimmbajtjen e nj niveli t pranueshem serik t IgG(minimumi mbi 2 g/l).
M i li d I A
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
14/35
Mangsia e lindur e IgA:
Esht forma me e shpesht e mangsive t lindura tlimfociteve B (vene re ne: 1 ne 200 dhurues gjaku):
Kemi nj pamundesi t limfociteve B bartse t IgAmembranore q t diferencohen n plazmociteprodhuese t IgA dhe niveli serik i IgA sht zero osen nivele gjurme.
Mjaft nga kta individ jan krejt asimptomatike dhezbulohen krejt rastesisht n nj depistim t rastit sipsh. ndr dhuruesit e gjakut.
Roli i rndsishm i IgA sekretore mund tekompensohet nga IgM n sekrecionet mukoze.
N nj numur individsh t tjer kemi infeksione tshpeshta n rrugt e frymmarrjes apo ato digjestive.N mjaft prej tyre sht vn re nj munges enjkohshme e nj apo dy nnklasave t IgG.
Trajtimi me imunoglobulina nuk rekomandohet n ktat smur sepse mund t kemi imunizim me IgA dheformim t antitrupave anti-IgA q n nj injektim tmvonshem mund t japin nj reaksion anafilaktik.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
15/35
Figure 11-12
M i i it jt
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
16/35
Mangsia imunitare e quajtur :"e zakonshme dhe e ndryshueshme (common variable)":
Esht ajo me e shpeshta dhe mendohet se prbhet
nga disa forma.
Shnjat klinike me t shpeshta jan infeksionetpiogjene rekurrente, si bronkitet, sinuzitet, otitet etj. si
dhe diarrete deri n malabsorbim.
Zakonisht smundja cfaqet n moshen mbi 15 vjec dhepreken me tepr femrat se meshkujt.
Palca kockore e ktyre individve zakonisht prmbannumr normal limfocitesh B imature, por n 1/3 epacienteve mund t mungojn limfocitet B qarkulluesndrsa 1/3 tjetr ka nj numr t ult t tyre.
Edh t i t l li f it h B
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
17/35
Edhe n ata paciente me numr normal limfocitesh Bkta shprehin anomali funksionale si paaftsi pr t'udiferencuar n plazmocite apo pr t sekretuarantitrupa.
Edhe limfocitet T mund t jen t prekur. Ata mund tparaqesin nj nivel t ult t 5-nukleotidazessiprfaqesore, rreth 30% e tyre kan nj prgjigje tult ndaj aktivatorit poliklonal t limfociteve Tfitohemaglutinine (PHA) dhe nj prqindje e ult kanlimfocite T t fenotipit CD8(+), KMPI Kl II (+) dhe njaktivitet supresor t theksuar pr limfocitet B.
Baza gjenetike e ksaj lloj mangsie sht akoma epanjohur por nj numr i madh t ktyre t smurvekan t njjtet haplotipe t HLA si t smurt memangsi t IgA gje q sugjeron nj crregullim gjenetikt prbashkt.
Hipogamaglob linemia t an ito e e latantit
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
18/35
Hipogamaglobulinemia tranzitore e latantit
Karakterizohet nga infeksione respiratore rekurrentedhe shoqrohet me nivele t ulta t IgG q fillojn dhenormalizohen afer moshes 4 vjec.
Ekziston nj mangsi n numrin e limfociteveqarkullues si dhe n aftsine e tyre pr t gjeneruarndihm efektive pr prodhimin e imunoglobulinave ngalimfocitet B t aktivizuara nga Pokeweed mitogen
(PWM).
Kjo normalizohet me kalimin e smundjes. Pormegjithate limfocitet B jan t pranishem dhe jo zero sin M. Bruton.
Nj fare shkall hipogamaglobulinemie mund t cfaqetn mnyr fiziollogjike n cdo latant me uljen natyralet nivelit t Ig. t nnes q ndodh rreth moshes 5 muaj.Kjo mund t bhet problem sidomos n fmijt
premature.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
19/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
20/35
Mangsite parsore t limfociteve T:
Sindromet DiGeorge dhe Nezelofkarakterizohen ngamungesa e zhvillimit t timusit nga xhepat e trete dhet katrt embrionale gjat embriogjenezes.
DiGeorge: kemi gjithashtu munges t paratireoidevedhe anomali kardiovaskulare dhe t fytyrs.
Si pasoj e mungess se timusit qelizat bazhematopoietike nuk mund t diferencohen n limfociteT dhe si pasoj zonat timovartse n indet limfoide jant populluara varfr.
Folikujt limfoide jan t pranishem por jo t zhvilluarmir. Prgjigjet imunitare me ndrmjetsi qelizores'jane t pranishme dhe, megjithse fmijet e prekurme kt sindrom mund t'i rezistojn infeksionevebakteriale t zakonshme, ata kan pasoja fatale ngafruthi ose vaksinimi me BCG ose lijen.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
21/35
Prgjigja antitrupore serike mund t provokohet, porajo sht mjaft e dobt duke reflektuar n ktmnyr mungesn e limfociteve T ndihms.
Trajtimi me transplant t timusit t neonatit con nrestaurimin e imunokompetences.
Ne shumicn e rasteve me sindromin e di George nukkemi munges t plot t timusit por nj "diGeorge tpjesshem" n t cilt numri i limfociteve T lkundetnga 6% n 30% t limfociteve qarkullues nga fundi i
vitit t par t jets.
Prgjigjet antitrupore jan zakonisht t pranueshme.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
22/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
23/35
Mangsi selektive t limfociteve T mund t kemi nMangsine e Purine-nukleozid-fosforilazes.
Si pasoj e mungess se lindur se ksaj enzime kemiakumulim t metaboliteve toksike si psh. dGTP ndajt cileve limfocitet T t aktivizuar jan vecanerisht tndjeshm.
Mungesa e prgjigjeve imunitare T-vartese i bnkta t smur mjaft t prekshem nga infeksionetme viruset e variceles dhe t lijes (vaccinia), pormegjithse ata kan me pak se 10% limfocite T
qarkulluese ata kan nj prgjigje antitruporenormale, gje q sugjeron se bashkpunimi T-Bvepron t njriu n nivele shum me t ulta tlimfociteve T se sa t miu.
Sindromi i Wiskott Aldrich
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
24/35
Sindromi i Wiskott-Aldrich
sht i lidhur me kromozomin Xdhe n meshkujt eprekur mungon nj molekul e siprfaqes qelizore,
sialoforina (CD43), e cila sht ligandi i ICAM-1. Ky sindrom sht i shoqruar me nj nivel t ult t
IgM dhe nj prgjigje t manget ndaj shumpolisakarideve.
Kta t smur kan pak limfocite B q bartin
imunoglobulina siprfaqesore me idiotipe specifike prAntigent polisakaridike. Prgjigja imunitare e ktij lloji limfocitesh B, i cili
maturohet me vone n zhvillimin e limfociteve B nprgjithsi, krkon ndihmn e limfociteve T helper, por
n mnyr jo specifike dhe t pavarur nga kompleksireceptor CD3/TCR. Pyetja vjen n mnyr tnatyrshme:
Mos valle CD43 sht receptori jo-specifik prpolisakaridet t cilt stimulojn kshtu ndihmn jo
specifike t limfociteve T pr limfocitet B prkates?
Ataksia teleangiektazia
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
25/35
Ataksia-teleangiektazia
sht nj smundje gjenetike me trashegimi
autosomale recesive q karakterizohet nga nj ataksicerebelare progresive me degjenerim t qelizavePurkinje si dhe nj hiperndjeshmeri ndaj rrezeve X.
Mendohet se difekti gjenetik n kt smundje qendron
n mangsine e mekanizmave t riparimit t ADN. Kjoshpjegon prqendrimin e ndrprerjeve kromozomikerrotull geneve t familjes supergjenike timunoglobulinave dhe vecanerisht TCR dhe IGH. Sipasoj kemi mangsi si qelizore ashtu dhe t prodhimitt antitrupave. Mangsia e njkohshme e IgA dhe eIgE n kta t smur spjegon pjesrisht shpeshtsinem t lart t infeksioneve t rrugve t siprmerespiratore n kta t smur n krahasim me ata q
kan mangsi t izoluar t IgA.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
26/35
Raste t izoluara t mangsise se sistemit T-vartes jan prshkruar n individ n t ciltjan gjetur antitrupa limfocitotoksik t ciltjan kryesisht t drejtuar kundr limfociteve T.
Limfocitet T t disa t smurve me Kandidozemukokutane kan rezultuar t paaft tprodhojn citokinn MIF (faktori inhibues imigrimit t makrofagve) kur ata stimulohen in
vitro. Mendohet se ekzistojn edhe mangsi ttjera t imunitetit me shkak mungesn esintezs se citokinave.
Gjithashtu jan prshkruar edhe raste t rralla
t mangsise se CD3 si pasoj e mutacionit nvargjet gama-theta t ktij receptori. Ne disa t smur t tjer me mangsi t
imunitetit qelizor sht konstatuar nj difekt nfaktorin e transkriptimit brthamor NF-AT t
limfociteve T t aktivizuar.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
27/35
Mangsite imunitare t lindura t kombinuara (MILK - SCID):
Kto jan nga mangsite me t shpeshta t lindura t imunitetit.N to kemi nj difekt gjenetik n enzimat rekombinaze q jan tdomosdoshme pr formimin e receptorve t limfociteve T dhe B.Si pasoj kta limfocite nuk bhen imunokompetente dhe kjo sjellsi pasoj nj mangsi t rnd si t imunitetit qelizor dhe t atijhumoral.
Ne fmijet q kan kt mangsi funksionet imune mund trivendosen me an t transplantimit t palcs kockore me dhuruesHLA t prshtatshem nga vellezrit apo motrat. Qelizat ngadhurues t tjer edhe n rast se jan t prshtatshem n HLAmund t shprthejne nj reaksion t dhuruesit ndaj bujtsit (graftversus host) i cili mund t jet vdekjeprurs. Pr kt arsye shte domosdoshme q qelizat imunokompetente t eliminohen nga
qelizat e tjera t palcs kockore para se t futen t bujtsi.
Disa t smur me MILK kan Munges t enzimes adenozinedeaminaze (ADA). Si pasoj kemi akumulim t metabolitevetoksike t purines dATP ashtu si mangsia e enzimes tjetr, purine-nukleozid-fosforilazes. Por ndryshe nga kjo e fundit nga
metabolitet toksike preken n kt rast edhe limfocitet B ashtu siato T.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
28/35
Nj pjes e ktyre t smurve prmirsohen me an ttransfuzionit t eritrociteve normale q prmbajneenzimen q mungon ndrsa t smur t tjer qvuajne pr nj koh t gjat nga nj mangsi t rnd
t ksaj enzime mund t psojn dmtim t epitelittimik dhe si pasoj kan nevoje pr nj trajtim meenzime t modifikuar me polietilenglikol, i cili e zgjatgjysm-jetn e saj.
Kta t smur jan kandidat ideale pr terapingjenike. N kt rast Limfocitet T t ktyre t smurvemund t transfektohen me gjenin e ADA t futur n njvektor retroviral dhe m pas ti riinjektohen t smurit.
Forma me e rnd dhe fatale e MILK sht e lidhur me
mungesn e plot t prekursoreve mieloide dhe quhetdisgeneze retikulare. Nj tjetr form e MILK sht e lidhur me mungesn e
shprehjes se molekulave t HLA n siprfaqenlimfocitare.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
29/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
30/35
Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)
2005 Elsevier
agnoza e mang s ve mun are:
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
31/35
agnoza e mang s ve mun are: Mangsite n imunoglobulina mund t vleresohen me
matje sasiore qe duhen vleresuar me kujdes ne baze tenormave sipas moshave
Prgjigja imune humorale mund t studiohet me an tmatjes se antitrupave natyrale (izohemaglutininat Adhe B, heteroantitrupat ndaj eritrociteve t dashit,baktericidinat ndaj E. Coli) si dhe me matjen eantitrupave specifike pas imunizimit me vaksinn edifterise apo tetanozit, por jo me vaksina t gjalla.
Te smurt me mangsi t limfociteve T jan areaktiven provat e lkurs ndaj antigenve si tuberkulina,Candida, trikofitina, streptokinaza/streptodornaza apoparotiti.
Reagimi i limfociteve t gjakut priferik ndaj stimulimit
t tyre in vitro me fitohemaglutinin ose antigen si atoin vivo sht nj tregues i ndjeshm i funksionit tlimfociteve T.
Pr kt shrben dhe reaksioni i przier limfocitar injanshem gjat t cilit limfocitit e t smurit q
ekzaminohet vihen n kontakt me limfocite tinaktivizuara me rrezatim .sh. t n individi t etr.
Numrimi i limfociteve T realizohet me me
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
32/35
Numrimi i limfociteve T realizohet me mecitofluorometri me antitrupa monoklonale ndajpopullatave t ndryshme limfocitare.
Edhe pr studimin e funksionit t sistemitkomplementar prdoren metoda t ndryshmefunksionale apo sasiore:
Pr aftsine baktericidale apo funksione t tjera tpolimorfonukleareve prdoren metoda t ndryshme,ndrsa pr studimin e enzimave oksidative t lidhurame aktivitetin e fagocitozs prdoren testi i reduktimit
t nitroblutetrazoliumit (NBT) ose stimulimi i prodhimitt superoksideve.
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
33/35
Figure 11-7
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
34/35
Figure 11-9
-
7/31/2019 18Kap.DefPrim
35/35