18Kap.DefPrim

download 18Kap.DefPrim

of 35

Transcript of 18Kap.DefPrim

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    1/35

    MANGSITE IMUNITARE T LINDURA(MIL) KARAKTERISTIKAT:

    Te rralla:Shpeshtesia luhatet nga 1:50 000 ne 1:100 000individe, sipas popullatave dhe llojit te MIL

    Te rendesishme:Kane sherbyer si modele eksperimentale tenjeriu per te njohur funksionimin e sistemit imunitar

    Karakter gjenetik(ndryshime gjenike) me natyre recesive te

    lidhur me kromozomin X ose autozomale, rralle embriopati(Sindromi Di George)

    Shenjat klinike :Infeksione te shpeshta, te renda, Semundjetumorale

    Mangesite e Imunitetit te Lindur: Sistemit fagocitar; Sistemitkomplementar

    Imunitetit specifik (fituar):Limfocitet B ; T ; T & B

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    2/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    3/35

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    4/35

    Mangsite e imunitetit t lindur (fagocitozes)

    Smundja granulomatoze kronike:

    Fagocitet (PMN dhe Makrofaget) nuk prodhojnederivatet reaktive te oksigjenit:

    Difekt ne sistemin e citokrom b-245 oksidazes nga

    mutacioni ne vargun 92 kDa qe kodohet nekromozomin X. Ne raste me te rralla kemi karakterautozomal recesiv nga difekt genik ne vargun 22 kDa

    Karakteristika :Spekter i ngushte dhe tipik iinfeksioneve te hasura:

    Staph. Aureus, Salmonella, Candida, Aspergillus

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    5/35

    Chediak-Higashi: lizozomet jan deficitare n elastaze dhe nkatepsine G dhe si pasoj t smurt vuajne nga infeksione terenda piogjene.

    Mangsia n mieloperoksidazesht nj smundje tjetr gjenetikeme karakter hereditar dhe me prekje t fagocitozs:Kane prekshmeri t lart ndaj kandidozave sistemike.

    Ne Sindromin e leukociteve prtacehasim nj prgjigje t mangett polimorfonukleareve ndaj stimujve kemotaktike.

    Ne Mangsine e adezionit leukocitarmungesa e nn-njsie beta

    (CD18) t beta 2 integrinave shoqrohet me nj kemotaksis tdemtuar t leukociteve dhe infeksione bakteriale rekurrente.Ndrsa migrimi i monociteve, eozinofileve dhe limfociteve sht ipaprekur sepse kta kan sistemin alternativ t integrinave VCAM-1/VLA-4.

    Agranulocitoza kongenitaleshoqrohet me infeksione t rnda ngamangesite ne fagocitozn e mikroorganizmave. Injektimi iprditshem n kta t smur i G-CSF rekombinante shtinkurajues pasi ai rrit numrin e granulociteve n shumicn e tsmurve.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    6/35

    Figure 11-14

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    7/35

    Mangsite e sistemit komplementar

    Difekt n proteinat e kontrollit:

    NeAngioedemen hereditare, e cila sht mangsia me eshpsht e nj faktori t komplementit kemi mungest lindur t inhibitorit t C1 (C1INH).

    Kjo con n episode t prsritura t edemave akute jo-inflamatore dhe t kufizuar, si psh edemes laringeale.

    T smurt jan heterozigote (trashegimi dominanteautozomale) dhe arrijn t sintetizojn sasira t paktat C1INH

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    8/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    9/35

    Mangsite e prbrsve t komplementit:

    N nj numr individsh me mangsi t C1q, C1r, C4 dhe C2 (kjo efundit sht nga mangsite e lindura me t shpeshta t sistemit

    komplementar) sht konstatuar shpeshtsi e rritur e fenomeneveautoimune t ngjashme me lupusin sistemik eritematoz (LES):

    Kemi paaftsi t formimit t C3 konvertazs klasike dhe sirrjedhoj aftsi te ulur te prgjigjes imune ndaj agjentveinfeksioze apo dhe te eliminimit efikas t komplekseve antigen-

    antitrup. Faktort C5, C6, C7, C8, C9: mangsit e lindura te tyre jan

    konstatuar n individ, t cilt prvec nj fare tendence pr t brme shpesh nfeksione t gjeneralizuara me Neisseria gonorrheaedhe N. meningitidis nuk kan ndonj prekshmeri me t lart ndaj

    infeksioneve n prgjithsi:Me sa duket, kta prbrs t rrugs terminale t aktivizimitkomplementar nuk jan esenciale pr mbijetsen e species dheantitrupat opsonizues apo dhe mekanizmat e aderences imune

    japin nj mbrojtje t mjaftueshme imunitare prsa i prketimunitetit humoral.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    10/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    11/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    12/35

    Mangsite parsore t limfociteve B:

    Agamaglobulinemia e lindur (M. Bruton) sht nj ngamangsite e lindura t imunitetit, geni prgjegjs pr tcilt gjndet n kromozomin X.

    Preken meshkujt dhe smundja transmetohet ngafemrat.

    N meshkujt e prekur nga kjo smundje kemi nj uljederi n zero t te gjitha klasave t imunoglobulinavendrsa n biopsite e nyjeve limfatike jan t pranishemnj numr i paprfillshem plazmocitesh dhe folikujshlimfoide.

    Difekti sht n nivelin e qelizs pre-B dhe kemi njpamundesi rikombinimi t geneve VH me prodhim tpjeszave t ndrprere D-J-my. Mutacioni genik ndodhn nj gen q kodon pr tirozine-kinazen nkromozomin X dhe q i ngjan familjes srcse proteine-kinazave citoplazmike.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    13/35

    Fmijet e prekur zakonisht s'kane simptoma deri 5-6muaj t jets, koh gjat se ciles sigurohet mbrojtjapasive nga imunoglobulinat e marra nga nna.

    Pas ksaj moshe fillojn infeksione t shpeshta, trnda dhe t prsritura me mikroorganizmapiogjene (ekzogjene ekstraqelizore) si:Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes

    dhepneumoniae, Neisseria meningitidis,Haemophilus influenzaesi dhe nga viruse me cikelbiollogjik t gjat ekstraqelizor si p.sh. Viruset ehepatitit, ekoviruset etj.

    Mjekimi i vetm: dhenja e imunoglobulinave merrug parenterale (me mir venoze) t pakten cdomuaj (rreth 400 mg/kg/peshe) duke patur si qellimmbajtjen e nj niveli t pranueshem serik t IgG(minimumi mbi 2 g/l).

    M i li d I A

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    14/35

    Mangsia e lindur e IgA:

    Esht forma me e shpesht e mangsive t lindura tlimfociteve B (vene re ne: 1 ne 200 dhurues gjaku):

    Kemi nj pamundesi t limfociteve B bartse t IgAmembranore q t diferencohen n plazmociteprodhuese t IgA dhe niveli serik i IgA sht zero osen nivele gjurme.

    Mjaft nga kta individ jan krejt asimptomatike dhezbulohen krejt rastesisht n nj depistim t rastit sipsh. ndr dhuruesit e gjakut.

    Roli i rndsishm i IgA sekretore mund tekompensohet nga IgM n sekrecionet mukoze.

    N nj numur individsh t tjer kemi infeksione tshpeshta n rrugt e frymmarrjes apo ato digjestive.N mjaft prej tyre sht vn re nj munges enjkohshme e nj apo dy nnklasave t IgG.

    Trajtimi me imunoglobulina nuk rekomandohet n ktat smur sepse mund t kemi imunizim me IgA dheformim t antitrupave anti-IgA q n nj injektim tmvonshem mund t japin nj reaksion anafilaktik.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    15/35

    Figure 11-12

    M i i it jt

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    16/35

    Mangsia imunitare e quajtur :"e zakonshme dhe e ndryshueshme (common variable)":

    Esht ajo me e shpeshta dhe mendohet se prbhet

    nga disa forma.

    Shnjat klinike me t shpeshta jan infeksionetpiogjene rekurrente, si bronkitet, sinuzitet, otitet etj. si

    dhe diarrete deri n malabsorbim.

    Zakonisht smundja cfaqet n moshen mbi 15 vjec dhepreken me tepr femrat se meshkujt.

    Palca kockore e ktyre individve zakonisht prmbannumr normal limfocitesh B imature, por n 1/3 epacienteve mund t mungojn limfocitet B qarkulluesndrsa 1/3 tjetr ka nj numr t ult t tyre.

    Edh t i t l li f it h B

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    17/35

    Edhe n ata paciente me numr normal limfocitesh Bkta shprehin anomali funksionale si paaftsi pr t'udiferencuar n plazmocite apo pr t sekretuarantitrupa.

    Edhe limfocitet T mund t jen t prekur. Ata mund tparaqesin nj nivel t ult t 5-nukleotidazessiprfaqesore, rreth 30% e tyre kan nj prgjigje tult ndaj aktivatorit poliklonal t limfociteve Tfitohemaglutinine (PHA) dhe nj prqindje e ult kanlimfocite T t fenotipit CD8(+), KMPI Kl II (+) dhe njaktivitet supresor t theksuar pr limfocitet B.

    Baza gjenetike e ksaj lloj mangsie sht akoma epanjohur por nj numr i madh t ktyre t smurvekan t njjtet haplotipe t HLA si t smurt memangsi t IgA gje q sugjeron nj crregullim gjenetikt prbashkt.

    Hipogamaglob linemia t an ito e e latantit

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    18/35

    Hipogamaglobulinemia tranzitore e latantit

    Karakterizohet nga infeksione respiratore rekurrentedhe shoqrohet me nivele t ulta t IgG q fillojn dhenormalizohen afer moshes 4 vjec.

    Ekziston nj mangsi n numrin e limfociteveqarkullues si dhe n aftsine e tyre pr t gjeneruarndihm efektive pr prodhimin e imunoglobulinave ngalimfocitet B t aktivizuara nga Pokeweed mitogen

    (PWM).

    Kjo normalizohet me kalimin e smundjes. Pormegjithate limfocitet B jan t pranishem dhe jo zero sin M. Bruton.

    Nj fare shkall hipogamaglobulinemie mund t cfaqetn mnyr fiziollogjike n cdo latant me uljen natyralet nivelit t Ig. t nnes q ndodh rreth moshes 5 muaj.Kjo mund t bhet problem sidomos n fmijt

    premature.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    19/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    20/35

    Mangsite parsore t limfociteve T:

    Sindromet DiGeorge dhe Nezelofkarakterizohen ngamungesa e zhvillimit t timusit nga xhepat e trete dhet katrt embrionale gjat embriogjenezes.

    DiGeorge: kemi gjithashtu munges t paratireoidevedhe anomali kardiovaskulare dhe t fytyrs.

    Si pasoj e mungess se timusit qelizat bazhematopoietike nuk mund t diferencohen n limfociteT dhe si pasoj zonat timovartse n indet limfoide jant populluara varfr.

    Folikujt limfoide jan t pranishem por jo t zhvilluarmir. Prgjigjet imunitare me ndrmjetsi qelizores'jane t pranishme dhe, megjithse fmijet e prekurme kt sindrom mund t'i rezistojn infeksionevebakteriale t zakonshme, ata kan pasoja fatale ngafruthi ose vaksinimi me BCG ose lijen.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    21/35

    Prgjigja antitrupore serike mund t provokohet, porajo sht mjaft e dobt duke reflektuar n ktmnyr mungesn e limfociteve T ndihms.

    Trajtimi me transplant t timusit t neonatit con nrestaurimin e imunokompetences.

    Ne shumicn e rasteve me sindromin e di George nukkemi munges t plot t timusit por nj "diGeorge tpjesshem" n t cilt numri i limfociteve T lkundetnga 6% n 30% t limfociteve qarkullues nga fundi i

    vitit t par t jets.

    Prgjigjet antitrupore jan zakonisht t pranueshme.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    22/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    23/35

    Mangsi selektive t limfociteve T mund t kemi nMangsine e Purine-nukleozid-fosforilazes.

    Si pasoj e mungess se lindur se ksaj enzime kemiakumulim t metaboliteve toksike si psh. dGTP ndajt cileve limfocitet T t aktivizuar jan vecanerisht tndjeshm.

    Mungesa e prgjigjeve imunitare T-vartese i bnkta t smur mjaft t prekshem nga infeksionetme viruset e variceles dhe t lijes (vaccinia), pormegjithse ata kan me pak se 10% limfocite T

    qarkulluese ata kan nj prgjigje antitruporenormale, gje q sugjeron se bashkpunimi T-Bvepron t njriu n nivele shum me t ulta tlimfociteve T se sa t miu.

    Sindromi i Wiskott Aldrich

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    24/35

    Sindromi i Wiskott-Aldrich

    sht i lidhur me kromozomin Xdhe n meshkujt eprekur mungon nj molekul e siprfaqes qelizore,

    sialoforina (CD43), e cila sht ligandi i ICAM-1. Ky sindrom sht i shoqruar me nj nivel t ult t

    IgM dhe nj prgjigje t manget ndaj shumpolisakarideve.

    Kta t smur kan pak limfocite B q bartin

    imunoglobulina siprfaqesore me idiotipe specifike prAntigent polisakaridike. Prgjigja imunitare e ktij lloji limfocitesh B, i cili

    maturohet me vone n zhvillimin e limfociteve B nprgjithsi, krkon ndihmn e limfociteve T helper, por

    n mnyr jo specifike dhe t pavarur nga kompleksireceptor CD3/TCR. Pyetja vjen n mnyr tnatyrshme:

    Mos valle CD43 sht receptori jo-specifik prpolisakaridet t cilt stimulojn kshtu ndihmn jo

    specifike t limfociteve T pr limfocitet B prkates?

    Ataksia teleangiektazia

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    25/35

    Ataksia-teleangiektazia

    sht nj smundje gjenetike me trashegimi

    autosomale recesive q karakterizohet nga nj ataksicerebelare progresive me degjenerim t qelizavePurkinje si dhe nj hiperndjeshmeri ndaj rrezeve X.

    Mendohet se difekti gjenetik n kt smundje qendron

    n mangsine e mekanizmave t riparimit t ADN. Kjoshpjegon prqendrimin e ndrprerjeve kromozomikerrotull geneve t familjes supergjenike timunoglobulinave dhe vecanerisht TCR dhe IGH. Sipasoj kemi mangsi si qelizore ashtu dhe t prodhimitt antitrupave. Mangsia e njkohshme e IgA dhe eIgE n kta t smur spjegon pjesrisht shpeshtsinem t lart t infeksioneve t rrugve t siprmerespiratore n kta t smur n krahasim me ata q

    kan mangsi t izoluar t IgA.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    26/35

    Raste t izoluara t mangsise se sistemit T-vartes jan prshkruar n individ n t ciltjan gjetur antitrupa limfocitotoksik t ciltjan kryesisht t drejtuar kundr limfociteve T.

    Limfocitet T t disa t smurve me Kandidozemukokutane kan rezultuar t paaft tprodhojn citokinn MIF (faktori inhibues imigrimit t makrofagve) kur ata stimulohen in

    vitro. Mendohet se ekzistojn edhe mangsi ttjera t imunitetit me shkak mungesn esintezs se citokinave.

    Gjithashtu jan prshkruar edhe raste t rralla

    t mangsise se CD3 si pasoj e mutacionit nvargjet gama-theta t ktij receptori. Ne disa t smur t tjer me mangsi t

    imunitetit qelizor sht konstatuar nj difekt nfaktorin e transkriptimit brthamor NF-AT t

    limfociteve T t aktivizuar.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    27/35

    Mangsite imunitare t lindura t kombinuara (MILK - SCID):

    Kto jan nga mangsite me t shpeshta t lindura t imunitetit.N to kemi nj difekt gjenetik n enzimat rekombinaze q jan tdomosdoshme pr formimin e receptorve t limfociteve T dhe B.Si pasoj kta limfocite nuk bhen imunokompetente dhe kjo sjellsi pasoj nj mangsi t rnd si t imunitetit qelizor dhe t atijhumoral.

    Ne fmijet q kan kt mangsi funksionet imune mund trivendosen me an t transplantimit t palcs kockore me dhuruesHLA t prshtatshem nga vellezrit apo motrat. Qelizat ngadhurues t tjer edhe n rast se jan t prshtatshem n HLAmund t shprthejne nj reaksion t dhuruesit ndaj bujtsit (graftversus host) i cili mund t jet vdekjeprurs. Pr kt arsye shte domosdoshme q qelizat imunokompetente t eliminohen nga

    qelizat e tjera t palcs kockore para se t futen t bujtsi.

    Disa t smur me MILK kan Munges t enzimes adenozinedeaminaze (ADA). Si pasoj kemi akumulim t metabolitevetoksike t purines dATP ashtu si mangsia e enzimes tjetr, purine-nukleozid-fosforilazes. Por ndryshe nga kjo e fundit nga

    metabolitet toksike preken n kt rast edhe limfocitet B ashtu siato T.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    28/35

    Nj pjes e ktyre t smurve prmirsohen me an ttransfuzionit t eritrociteve normale q prmbajneenzimen q mungon ndrsa t smur t tjer qvuajne pr nj koh t gjat nga nj mangsi t rnd

    t ksaj enzime mund t psojn dmtim t epitelittimik dhe si pasoj kan nevoje pr nj trajtim meenzime t modifikuar me polietilenglikol, i cili e zgjatgjysm-jetn e saj.

    Kta t smur jan kandidat ideale pr terapingjenike. N kt rast Limfocitet T t ktyre t smurvemund t transfektohen me gjenin e ADA t futur n njvektor retroviral dhe m pas ti riinjektohen t smurit.

    Forma me e rnd dhe fatale e MILK sht e lidhur me

    mungesn e plot t prekursoreve mieloide dhe quhetdisgeneze retikulare. Nj tjetr form e MILK sht e lidhur me mungesn e

    shprehjes se molekulave t HLA n siprfaqenlimfocitare.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    29/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    30/35

    Downloaded from: StudentConsult (on 1 December 2006 06:32 PM)

    2005 Elsevier

    agnoza e mang s ve mun are:

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    31/35

    agnoza e mang s ve mun are: Mangsite n imunoglobulina mund t vleresohen me

    matje sasiore qe duhen vleresuar me kujdes ne baze tenormave sipas moshave

    Prgjigja imune humorale mund t studiohet me an tmatjes se antitrupave natyrale (izohemaglutininat Adhe B, heteroantitrupat ndaj eritrociteve t dashit,baktericidinat ndaj E. Coli) si dhe me matjen eantitrupave specifike pas imunizimit me vaksinn edifterise apo tetanozit, por jo me vaksina t gjalla.

    Te smurt me mangsi t limfociteve T jan areaktiven provat e lkurs ndaj antigenve si tuberkulina,Candida, trikofitina, streptokinaza/streptodornaza apoparotiti.

    Reagimi i limfociteve t gjakut priferik ndaj stimulimit

    t tyre in vitro me fitohemaglutinin ose antigen si atoin vivo sht nj tregues i ndjeshm i funksionit tlimfociteve T.

    Pr kt shrben dhe reaksioni i przier limfocitar injanshem gjat t cilit limfocitit e t smurit q

    ekzaminohet vihen n kontakt me limfocite tinaktivizuara me rrezatim .sh. t n individi t etr.

    Numrimi i limfociteve T realizohet me me

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    32/35

    Numrimi i limfociteve T realizohet me mecitofluorometri me antitrupa monoklonale ndajpopullatave t ndryshme limfocitare.

    Edhe pr studimin e funksionit t sistemitkomplementar prdoren metoda t ndryshmefunksionale apo sasiore:

    Pr aftsine baktericidale apo funksione t tjera tpolimorfonukleareve prdoren metoda t ndryshme,ndrsa pr studimin e enzimave oksidative t lidhurame aktivitetin e fagocitozs prdoren testi i reduktimit

    t nitroblutetrazoliumit (NBT) ose stimulimi i prodhimitt superoksideve.

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    33/35

    Figure 11-7

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    34/35

    Figure 11-9

  • 7/31/2019 18Kap.DefPrim

    35/35