Հայ համայնքը բողոքեց Թուրքիոյ

վարչապետին դէմ

ՊՈՒԷ ՆՈՍ ԱՅ ՐԷՍ («ԱՐՄԵՆԻԱ» թերթ).- Շաբաթ, Սեպ -տեմ բեր 7ին, հակառակ տեղատարափ անձրեւին, Ար -ժանթինի հայ համայնքը բողոքեց Թուրքիոյ Վար չա -

պետ Ռէճէպ Թալիպ Էրտողանի դէմ, որ Պուէնոս Այրէս կըգտնուի 2020 թուականին համար Ողիմպիական Խաղերունստավայրը Պոլիս քաղաքի նշանակումը քաջալերելու նպա -տա կով։ Ցու ցարարները յատկապէս շեշտեցին ՄարդկայինԻրա ւունքներու դէմ Թուրքիոյ ճնշումները եւ 1915/23 թուա -կան ներու Հայոց Ցե ղասպանութեան նկատմամբ իր ժխտո -ղա կան քաղաքակա նու թիւնը։

Բողոքի ցոյցը նա խաձեռնեց Հ.Յ.դ. Ար մենիա Երիտա -սարդա կան Միու թիւնը, որու Հարա ւա յին Ամերիկայի Կեդ -րոնա կան Վար չութեան ատենա պետ՝ Ռազմիկ Նալ պան տեա -նը ընդ գ ծեց, որ «Թուրքիոյ նշանակումը որպէս 2020 թուա -կա նի Ողիմ պիա կան Խաղերու կազմակերպիչ երկիր բոլորո -վին կը հա կասէ ողիմ պիական էութիւնն ու ոգին, տրուած ըլ -լալով որ անոր նպա տակներէն մէկն է ազգերու համա խմբու -մը մար զա խաղի մի ջոցաւ»։ Իր խօս քին մէջ Նալպանտեաննոյն պէս ըսաւ. «Եթէ Թուր քիա նպա տակ ունի անգամ մը եւսիր թեկ նա ծութիւնը ներ կայացնելու որ պէս ՈղիմպիականԽաղերու կազ մակերպիչ եր կիր, Էրտո ղա նի կառավարու թիւ -նը, որ մին չեւ օրս կը շարու նա կէ Հայոց Ցե ղասպանութեանհան դէպ իր ժխտո ղական քա ղաքակա նու թիւ նը, եւ վերջերսուղղակի իր եր կրի բնակչութեան վրայ ճնշած է՝ Թաքսիմհրա պարակի ցոյ ցերու ընթացքին ու բազմաթիւ լրա գրողներուբանտարկու թեամբ, պէտք է ընդունի քիւրտ ժո ղո վուրդի իրա -ւունքները եւ վերջ դնէ իր հարձակողա կան արտաքին քա -ղա քակա նու թեան, որու հետեւանքով հա րակից երկիրներուկայունութիւ նը վտանգի տակ դրուած է»։

äáõ¿Ýáë ²Ûñ¿ë, ²ñųÝÃÇÝ - 82ñ¹ ï³ñÇ - ÂÇõ 13.505 - 12 ê»åï»Ùµ»ñ 2013 - лé. (54 11) 4775 7595

Հայաստանը կանգնեցպարտադրուած ընտրութեան առաջ

Քանի դեռ Հայաստանը իրչորս հարեւաններից եր -կուսի` Թուրքիայի եւ

Ազրպէյճանի հետ չունի բնա -կա նոն յարա բե րութիւններ եւբաց սահման ներ, անհնար էպատ կերացնել ան գամ, որ պաշ -տօնական Ե րեւանը կը կա րո -ղա նայ ար տա քին քաղա քա կա -նութեան հարցում վարել չէզոք,հաւասարակշռուած արտաքինքաղաքականութիւն: Քանի դեռԱզրպէյճանը սպառնում է նորպատերազմով, իսկ ԹուրքիանՀայաստանին տնտեսապէս ծըն -կի բերելու նպատակով շարու -նա կում է շրջափակման իրթշնամական քաղաքականու -թիւնը, Հայաստանը այլ ընտ -րու թիւն չի ունենալու, քան` ա -պաւինել երրորդ ուժին, այսին -քըն` Ռուսաստանին: Քան` դեռվերջնականապէս չի կարգա -ւոր ուել ղարաբաղեան հակա -մարտութիւնը, իսկ Թուրքիանանվերապահօրէն աջակցում էԱզրպէյճանին, Հայաստանինայլ ճանապարհ չի մնում, քան`փարուել Ռուսաստանին:

Հայաստանը 1991ի անկա -խու թիւնից ի վեր յայտարարելէ, որ խորացնելու է յարա բե րու -թիւնները համաշխարհայինուժային հիմնական կենտ րոն -ների` Ռուսաստանի, Եւրո միու -թեան եւ Միացեալ Նա հանգ -ների հետ: Պէտք է ըն դունել, որՀայաստանին դա մասամբ յա -ջողուել է, սա կայն միշտ էլ ռու -սական ռազ մա կան, տնտե սա -կան, քաղա քա կան ու մշա կու -թային ազդե ցութիւնը Հա յաս -տանում եղել է ակներեւ:

Այսօր հայաստանեան մա -մուլը հեղեղուած է Սերժ Սար -գսեանի հասցէին քննադա տա -կան յօդուածներով: Սեպտեմ բե - րի 3ին Սարգսեանը Մոս կուա -յում համաձայնութիւն տուեց, որՀայաստանը միանայ Մաք սա -յին միութեանը: Այս միո ւ թեանստեղծման հետե ւում կանգ նած էՌուսաստանը, իսկ ջա տա գովըանձամբ նա խա գահ Փու թինն է:Միու թեանը մաս են կազ մումՌու սաս տա նը, Պիելո ռու սիանու Ղա զա խս տանը: Ակն յայտ է,որ Սար գ սեանի վրայ մեծ ճըն -շումներ եղան Փութինի կող մից,որքան էլ Հայաստանի իշ խա նու -թիւն ները յայտարա րեն, թէ Հա -յաս տա նի շահերից է բ խում այդմիու թեանը միանա լը: Գու ցէ, ի -րա ւամբ, Հայաս տա նի հա մարա ւե լի նպաստաւոր է մաս կազմելՄաքսային միու թեանը, բայց գրե -թէ որեւէ մէկի հա մար կաս կածչկայ, որ Ռու սաստանը պար տա -դրեց Հա յաս տանին, Փու թինըպար տադ րեց Սար գսեա նին:

Այսօր հայաստանեան լրատ -ւամիջոցները միտումնաւոր կամպարզ չիմացութեան պատ ճա -ռով գրում են, թէ Սար գ սեանըիր վերջին քայլով Հա յաստանիինքնիշխանութիւնը զիջեց Ռու -սաստանին: Ան կաս կած, Մաք -սային միու թեանը միա նալուդէպ քում Հա յաստանը է՛լ աւելիէ կորցնում իր ինքնիշ խա նու -թիւնը, իսկ Ռու սաստա նի ազ -դեցութիւնը աւելի է ամ րա պըն -դւում Հայաս տանում: Սար գսեա -նը կա րող էր արժա նա պատիւկերպով Հա յաս տա նը տանել դէ -պի Մաք սա յին միու թիւն: Նրանթւում էր, թէ հնարաւոր է երկուաթո ռի վրայ նստել: Նրան թւումէր, թէ հնա րաւոր է միաժա մա -նակ շար ժուել եր կու հակառակուղ ղու թիւն նե րով` դէպի Ռու -սաս տան եւ Եւրոպա: Նա եւ նրաար տա քին քաղաքական խում -բը սխալ ուե ցին, որի պատ ճա -ռով Հայաս տա նը ան վստա հելիգործ ըն կե րոջ դիմագիծ ձեռք բե -րեց եւ Ռու սաստանում, եւ Եւ -րո պա յում: Փաստօրէն, չորս տա - րի Հա յաս տանը Եւրոմիու թեանհետ նա խա պատրաս տում էրՄիաւոր ման պայմա նա գի րը,որի նա խաստորա գրու մը սպաս -ւում էր Վիլ նիւ սում այս տար -ւայ Նոյեմ բերի վերջին: Եթէ չէինքստո րա գրե լու այդ պայ մանա -գիրը եթէ ստո րագրե լու էինք Մաք -սային միու թիւն մտնելու փաս -տա թղթե րը, ապա ինչո՞ւ էինքչորս տա րի բանակ ցում եւրո պա -ցի ների հետ: Այդ տարի ների ըն -թաց քում Հա յաս տանը ար ժա -նա նում էր Ռու սաս տանի եւ Փու -թինի ոչ բարեա ցա կամ վե րա -բե ր մուն քին: Աւելի արդա րա ցի կըլինէր եւրոպա ցի ներին ասել, որՀա յաս տանը գնում է դէպի Մաք -սա յին միու թիւն: Եւ րո պա ցի նե -րը այդ դէպ քում մեզ աւելի կըյար գէին, իսկ Ռու սաս տանը գու -ցէ այդքան չբար ձրացնէր Հա -յաս տա նին մա տա կարար ուողբնա կան կա զի գի նը, գուցէ այդ -պի սի ծա ւալնե րով չզինէր Ազըր -պէյ ճա նին: Ա ռաջին հերթին դի - ւա նա գի տա կան այս սխալնե -րի հա մար պի տի քննադատելՍար գ սեա նին: Բայց արդարա -ցի չէ, երբ Հա յաս տանը Ռու սաս - տա նից կախ ման մէջ դնե լուհար ցում քննա դատութեան բո -լոր սլաքնե րն ուղղւում են դէպիՍար գսեանը: Երբ 1991ի դեկ տեմ - բերին Հա յաստանը Ղազա խստա - նի այն ժա մանակո ւայ մայրա -քա ղաք Ալ մաթիում միացաւ Ան - կախ Պե տութիւների Համա գոր -ծակ ցու թեանը (ԱՊՀ), ոչ ոք չմե -ղա դրեց այն ժա մա նակ նա խա -գահ Տէր Պետ րոսեա նին: ԱՊՀիող նա շա րը Ռու սաս տանն էր եւ

է: Երբ 1992ի Մա յի սին, Ուզ պե քս -տանի մայ րա քա ղաք Թաշ քեն -տում Հա յաս տա նը միացաւ հա -ւա քա կան ան վտան գութեանպայ մա նա գրին (ՀԱՊ), հան րա -պե տու թիւ նում գրե թէ ոչ ոք կաս - կածի տակ չդրեց նախ կին խոր -հրդային երկրնե րից կազմուածռազմա կան այդ կազ մակեր -պութեանը միանա լու քայլի ն -պատակա յար մա րու թիւնը:ՀԱՊը, որի շար ժիչ ուժը Ռու -սաստանն է, հե տա գա յում վե -րա նուանուեց Հա ւա քական ան -վտանգու թեան պայ մանա գրիկազմակերպու թիւն (ՀԱՊԿ):

1992ի օգոս տո սին Տէր Պետ -րոսեանը հա մաձայնութիւն տը -ւեց որպէսզի Հայաստանում տե -ղակայուած խորհրդային 7րդ բա - նա կի հենքով Գիւմրիում ձե ւա -ւոր ւի ռուսական 102րդ ռազ մա -կա յանը: Այդ ժամանակ էլ ընդ -վ զում չեղաւ: Աւելի՛ն. հա յաս - տան ցիներն ուրախ էին`ռուսզինուորը հայոց հողն ու հայ մար -դուն պիտի պաշտ պա նի արիւ -նառուշտ թուրքից: Ապա ՏէրՊետ րոսեանը հա մա ձայ նուեց,որպէսզի հայ-թուր քական եւ հայ-իրանական սահ մանը պաշտ պա -նեն ռուս սահ մա նա պահ նե րը:դրա դէմ էլ ընդ վզում չեղաւ: Աւե -լին, իսկ էլ ո՞ւմ պի տի թուր քիցպաշտպա նի հայ կա կան սուրբհողը: Ի հարկէ` ռուսը: Սա էրընդհա նուր տրա մադ րու թիւնը:

Ես չեմ ուզում կասկածի տակդնել Տէր Պետրոսեանի դիւա -նա գիտական ու քաղաքականհասունութիւնը: Ան կարողա -ցել էր արժա նանալ Ել ցի նի բա -րեա ցա կա մութեանը: Բայց փաստէ նաեւ, որ երբ դու միանում եսԱՊՀին ու ՀԱՊԿին, քո տարած -քը 25 տարով (յետոյ այն Ս.Սար -գսեանը երկա րա ձգեց եւս 49տարով) տրա մա դրում Ռու -սաստանի ռազ մա կայանին, քոսահմանների պաշտ պանու թիւ -նը վստահում ռուս սահմա նա -պահին, ապա դրանով սահ մա -նափակում ես երկրիդ ինքն իշ -խանութիւնն ու անկա խու թիւնը,անկախ որո շում ներ կա յացնե -լու հնա րա ւո րութիւննե րը:

Ապա տասը տարիների ըն -թաց քում Քոչարեանը Ռուսաս -տանին կամ ռուսա կան ընկե -րու թիւններին յանձ նեց Հայաս -տանի բազմաթիւ ռազ մավա -րա կան նշանակու թեան կառոյց -ներ: Նախագահ լինէր Քոչա -րեա նը ̀ստորա գրե լու էր Մաք սա -յին միութեանը միանալու պայ -մանագիրը: Նա խա գահ լի նէրՏէր Պետրոսեա նը` ստո րա գրե -լու էր այդ փաս տաթուղ թը:

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ

Արժանթին

Ռուսաստանի ճնշման տակ

Մայր Աթոռ Ս.Էջ միա -ծի նի մէջ Սեպ տեմ -բեր 10ին, տե ղի ու -

նե ցաւ Ռուբէն Սեւա կի ան -ւան թանգա րա նի բա ցու մը,որուն ներկայ ե ղան Գարե -գին Բ. Վե հա փառը եւ թան -գարա նի բա րե րար ֆրան սա -հայ Յով հան նէս Չիլին գի -րեան: Այս մասին կը յայտ նէՄայր Աթո ռի տե ղե կատուա -կան ծառայու թիւ նը։

18րդ դարուն կառուցուածՂազարապատ կոչուած շէն -քի մէջ տեղակայուած թան -գա րանը հիմնանորոգ ւած էՅովհաննէս Չիլին գի րեա նիազնիւ բարերա րու թեամբ:Թան գարանի մէջ պիտի ցու ցա դրուին Չիլինգիրեանի կողմէն ՄայրԱթոռին նուիրաբերուած բա ցա ռիկ եւ արժէքաւոր շուրջ 200 կտաւ -ներ, ինչպէս նաեւ` նահատակ նշա նաւոր մտաւորական Ռուբէն Սե -ւա կին պատկանող ածխա նկարներ, իրեր ու փաստաթուղթեր, պատ -մական սրբազան ցուցանմուշներ, հայ արուեստի արժէքաւոր գոր -ծեր, արեւմտահայ նկարիչներու հաւաքածուներ:

Ռուբէն Սեւակի անուանթանգարան Էջմիածինի մէջ

օգնի՛ր եղբօրդ» բարե -գոր ծական հիմնա դրա -մը կը շարունակէ իր

օգ նութիւնը ցուցաբերել Սու -րիա հայերուն` այս անգամփոր ձելով պետական աջակ -ցու թեամբ` Հայրենիք վերա -դար ձած Սուրիահայերը ապա -հովել բնակարաններով:

Tert.am-ի հետ ունեցած զրոյ -ցին ընթացքին «օգնի՛ր եղբօրդ»բարեգործական հիմնադրամիհոգաբարձուներու խորհուրդիանդամ Խաչիկ Ճոզիկեան նշեց,որ իրենք ձեռնամուխ եղած ենսուրիահայերուն համար երկու

բազմաբնակարան շէնքերուկառուցման եւ արդէն իսկ կընախագծեն երրորդ շէնքը նոյն -պէս ընդգրկել ծրագիրին մէջ,իսկ բնակարանները պիտիտրուին շուկայականէն 50 առհարիւր նուազ գինով:

«Հիմա երրորդ շէնքի կա -ռուցման մասին կը մտածենք,երկու շէնք կառուցելու ծրագիրու նինք, շէնքերէն մէկը պիտիկառուցուի դաւթաշէնի մէջ,իսկ երկրորդը` Աջափնեակիմէջ», ըսաւ ան:

«Ընդհանուր առմամբ, նախ -նական ծրագիրով պիտի կա -

ռուցուի մօտ 100 բնակարան,որոնց գիները մատչելի պիտիըլլան: Գումարին հիմնականմասը բարեգործական ծրա գի -րին շնորհիւ է, եւ այդ առա ւե -լո ւթիւնը, որ կառավարութիւնըտուաւ հարկերէն ազատ կա -ցուցելու մասով, կը նշանակէ,որ բնակարանի գիները Սու - րիահայերուն պիտի տրուինշուկայականի կէս գինին հա -մար ժէք», նշեց ան:

Բարեգործական հիմ նա դը -րա մի հոգաբարձուներու խոր -հուրդի անդամը վստա հե ցուց,որ բնակարաններու յանձնմանհարցը խիստ վերահսկողու թեանտակ է, եւ պիտի տրուի մի միայնսուրիահայերուն: Ըստ անոր,արդէն իսկ արձանա գրուած -ներ կան, մաս մըն ալ կը տե ղե -կացուի ծրագիրին մա սին:

Պատասխանելով այն հար -ցումին, թէ ուրկէ՞ գումարներհայթայթած են, Խաչիկ Ճոզի -կեան ըսաւ, որ անոնց մէկ մա -սը հողի ինքնարժէքի ծախսըփակելու եւ այլ բաներու հա -մար բարերարները աջակցածեն, իսկ մնացածը Սուրիա հա -յերու նախապէս վճարած գո -մարներն են, ինչպէս նաեւ քիչչեն ժողովուրդի օգնութեամբհաւաքուած գումարները:

ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».«Վեր ջին երկու շաբաթ -նե րի ընթացքում Հայաս -

տան են տե ղափոխւում սի րիա - հայերը, ով քեր կարողացել էինժամա նա կին դուրս գալ եր կրիցեւ հաս նել Լիբանան»: Այս մա -սին «Ար մէնփրէս»ին հետ ու նե -ցած զրոյ ցին ընթացքին յայտ - նած է Հա յաս տանի Սփիւռ քիՆախա րա րութեան աշխատա -կազ մի ղե կա վար Ֆիրդուս Զա -քարեանը: «Նրանք Հայաստանեն գալիս Պէյ րութ-Երեւան չը -ւեր թով, որն իրականացւում էշաբաթական երկու անգամ:Կա րելի է ասել՝ վերջին մէկ ամ -

սում աւելի քան 400 մարդ եկելէ Հայաստան», ըսած է ՖիրդուսԶաքարեանը:

Հայաստանի փոքր եւ միջինձեռ նարկատիրութեան զար -գաց ման ազգային կեդրոնի հա -սարակութեան հետ կապերուպա տասխանատու դաւիթ Մու - րադեան իր կարգին տեղե կա -ցու ցած է, որ Սուրիոյ մէջ ըս -կսած պատերազմական դէպ -քե րէն ետք Հայաստանի մէջառեւտրական ծրագիրներ սկը -սե լու համար ներկայացուածեն 76 առեւտուրի ծրագիր: «դը -րանցից 63ը ներկայաց ուել ենՓՄՁ ԶԱԿի կողմից կազ մա -

կեր պուած դասընթացին մաս -նակցելուց յետոյ, իսկ 13ն ա ռանցմասնակցելու: 60 մաս նակ ցիբիզնես պլան արդէն հաս տատ -ւել է, որից 32ն ար դէն վար կա -ւորուել են, իսկ մը նացած 28ըվարկաւորման փու լում են»,նշած է դաւիթ Մու րադեանը:

Ան տեղեկացուցած է, որ դի -մողներուն առեւտրական ծրա -գիրները կ՛ուսումնասիրուինեւ կը վաւերացուին իրենցմաս նագէտներէն բաղկացածյանձ նաժողովին կողմէ, իսկՓՄՁի գործընկեր դրամատու -նե րը մատչելի տոկոսներովվար կեր կը տրամադրեն։

Հա յաստան բնակութիւն հաս -տատելու նպատակով տեղա -փոխուած սուրիահայերուն թի -ւը յատկապէս աճած է վերջինքանի մը ամիսներուն ընթաց -քին։ Սուրիոյ մէջ պատերազ -մա կան իրավիճակի թէժացու -մէն եւ շրջափակման ընդար -ձակումէն առաջ ցամաքայինճամբով Հայաստան եկած է ա -միսը շուրջ 350-400 սուրիա հայ:Այժմ Հայաստանի մէջ կ՛ապ -րին շուրջ 10 հազար սու րիա -հայեր, որոնց հազարէն ա ւելինարդէն աշխատանք ունի:

II ARMENIA

êáõñÇáÛ ï³·Ý³å

ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 12 ê»åï»Ùµ»ñ 2013

Կիրօ ՄանոյեանՎերջին երկու շաբաթներուն

Հայաստան տեղափոխուած են400 Սուրիահայեր

Մաքսային միութեան միանալու Հայաստանի որոշումըչի նշանակեր, որ Հայաստանը լքած է Եւրոպականվեկ տորը եւ վերադարձած ենք Խորհրդային Միու թիւն:

Այս մասին Սեպտեմբեր 6ին, մամուլի ասուլիսի ժամանակնշեց Հ.Յ.դ. Հայ դատի եւ Քաղաքական Հարցերու գրասե նեա -կի ղեկավար Կիրօ Մանոյեանը:

Ըստ իր խօսքերուն՝ այստեղ խնդիրն այն է, որ այդ որոշու -մը, կարծէք, կայացաւ Մոսկուայի մէջ: «Նոյնիսկ նախագահիար տայայտութիւնները քիչ մը տարբեր են պաշտօնական յայ -տա րարութիւններէն: Նախագահը հանդիպումէն յետոյ ա -սու լիսի ժամանակ ըսաւ «փոխանցեցի Հայաստանի ցան կու -թիւնը», այնինչ յայտարարութեան մէջ կը խօսուի Հայաս տա -նի որոշման մասին: Ո՞վ է որոշել, որտե՞ղ է որոշուել, ոչինչչի ասւում: Սխալն այստեղ այդ որոշումը կայացնելու ձեւնէ, պատճառները եւ ոչ անպայման, ըստ էութեան, որոշումը,որ իրականութեան մէջ տակաւին կոնկրետ արդիւնք չի կա -րող տալ: Ճիշդ այնպէս ինչպէս Եւրամիութեան հետ Ասոցաց -ման համաձայնագիրը եւ ազատ առեւտրի մասին համա ձայ -նագիրը այնքան էլ կոնկրետ արդիւքներ անմիջապէս չէինտայ», դիտել տուած է Կ. Մանոյանը:

Ըստ իր խօսքերուն՝ կայացուած որոշումը չի նշանակեր,որ վաղը առաւօտեան կամ երկու ամիսէն մաս պիտի կազ -մենք Մաքսային միութեան:

Մանոյեանը, սակայն, աւելցուցած է թէ կը կարծէ, որ Հա -յաս տանի առջեւ ընտրութիւն կատարելու որոշում կը դրուի:Ան դժգոհութիւն յայտնած է նաեւ, որ երկրի իշխանութիւններըՀայաստանի միւս քաղաքական ուժերուն չէին նախա պատ -րաս տած այս որոշման մասին, նոյնն է իրավիճակը նաեւԵւրո միութեան պարագային: «Եւրոմիութեանը եւս չէին նա -խա պատրաստել եւ դա կարող է դժգոհութեան պատճառ դառ -նալ: Ոչ թէ որոշումը, այլ որ իրենց տեղեակ չեն պահել այդմա սին: Այդ պարագայում մեր հասարակութեան մէջ էլ դժգո -հու թեան ալիքն աւելի նուազ կը ըլլար, եթէ համապա տաս -խան աշխատանք տարած լինէին», նշած է Կիրօ Մանոյեանը:

Ան աւելցուցած է թէ պետք է ունենանք ժողովուրդին կողմէընտրուած իշխանութիւններ, որ նման որոշումներ չկայաց -ւին։ «Կարեւորը այն չէ, թէ ռուսները, ղազախները, Եւրա միու -թիւնը ինչ կ’ասեն: Պէտք է ունենանք ժողովուրդի կողմէ ընտ -րուած իշխանութիւններ»:

«Մաքսային միութեանմիանալու Հայաստանի

որոշումը չի նշանակեր, որմենք կը լքենք Եւրոպան»

Av. Callao 1162 - Buenos Aires 4812-4993info@hotelwilton.com.ar www.hotelwilton.com.ar

ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 19 ê»åï»Ùµ»ñ 2013ÇÝ, ųÙÁ 20ÇÝ, Ñá·» -Ñ³Ý ·ëï»³Ý å³ßïûÝ åÇïÇ Ï³ ï³ñ áõÇ êáõñµ ¶ñÇ·áñÈáõë³õáñÇã سÛñ î³×³ñÇÝ Ù¿ç, Ù»ñ ëÇñ»ÉÇ ³ÙáõëÝáÛÝ»õ Ñûñª

àÕµ. ì²Ðð²Ø вÚð²äºîº²Ü-ÇÙ³Ñáõ³Ý ù³é³ëáõÝùÇÝ ³éÇÃáí£ Ü»ñϳÛë ÏÁ ͳÝáõ ó³ Ý»Ýù Ç ·ÇïáõÃÇõÝ Ù»ñ ³½ ·³ -Ï³Ý Ý»ñáõÝ »õ µ³ñ» ϳ٠ݻñáõÝ£

²ÛñÇݪ èáëÇó гÛñ³å»ï»³Ý¸áõëïñÁª ²ÝÇ Ð³Ûñ³å»ï»³Ý

Ð᷻ѳݷÇëï

г۳ëï³Ý

«օգնի՛ր եղբօրդ» ՀիմնադրամըՍուրիահայերուն համար շէնքեր

կը կառուցէ Հայաստանի մէջ

Պոլսոյ մէջ հրատարակ -ւող «Ժամանակ» թեր -թը 17 օգոս տո սի թի -

ւով, իր խմբագիրին՝ Արա Գօ -չունեանի, ստորա գրութեամբհրապա րա կած է լուր մը, որկը կրէ հե տե ւեալ վեր նագիրը.«Տ. Նուրհան ար քե պիսկոպոսՄանուկեան վե րա հաստա -տած է իր հաւա տար մութիւնըՄայր Աթոռ Ս. Էջ միածինինկատմամբ եւ սէ րը՝ ԱմենայնՀայոց Վեհափառ Հայ րապե -տին հանդէպ»:

Գօ չու նեան իր տեղեկու -թիւն նե րը կը հիմնէ Ամե րի -կա յի Միացեալ Նահանգ նե -րու Արե ւե լեան շրջանի Թե -մա կալ Ա ռաջ նորդ Խաժակարք. Պար սա մեանի հետ իրու նեցած հե ռա խօսային զրոյ -ցին վրայ:

«Կը տեղեկանանք, որ այսմթնոլորտին մէջ, իր յայտնիտխուր նամակը ստորագրելէետք, առաջին անգամ Երու -սա ղէմի Պատրիարքը ան -ուղղակի պատգամներ փո -խանցած է Մայր Աթոռ ՍուրբԷջմիածնին: Այդ անուղղակիպատգամները փոխանցուածեն նոյնպէս ան ուղ ղակի շը -փու մի մը միջոցաւ: Ըստ երե -ւոյթին, անկարելի է անմի ջա -պէս համոզուիլ այդ բոլորիան կեղծութեան մասին, սա -կայն առկայ ալեկոծեալ վի -ճա կին մէջ, յամենայնդէպս,յոյ սի նշոյլ մը ըլլալով՝ ըն դու -նիլ հակ ուած են(ք) այդ բո լո -րը. մաղ թենք չյուսալ քը -ւինք…», կը գրէ Գօչունեան՝բաւական ա նո րոշ թողելովայս անուղղակի պատգամ նե -րու մասին լուրի աղբիւրը:

Անմիջապէս ետք, սակայն,Գօչունեան կը շարունակէգրե լով.

«Երէկ երեկոյեան ժա մե -րուն հեռաձայնային տե սակ - ցու թիւն մը ունեցանք Հիւ սի -սա յին Ամերիկայի Արե ւե -լեան Թե մի Առաջնորդ Տ. Խա -ժակ արք. Պար սամեանիհետ, որ Ամե նայն Հայոց Հայ -րա պետին ան մի ջական գոր -ծակիցներէն մին ըլլալու առ -ընթեր, անդամ է ԵրուսաղէմիՍրբոց Յակո բեանց միա բա -նու թեան: Հեռա խօ սազրոյցիընթացքին, նորին սրբազ նու -թիւնը յատուկ յայ տա րարու -թիւններ ըրաւ ԺԱ ՄԱ ՆԱԿօրաթերթին եւ մեզի փոխան -

ցեց վերջին օրերուն ապ րը -ւած կարեւոր իրադար ձու -թեան մը մանրամաս նու թիւն -ները՝ դրական շեշտով: Այս -պէս, երեք օր առաջ Տ. Նուր -հան արք. Մանուկեան հեռա -ձա յնած է Տ. Խաժակ արք.Պար սամեանին: Թէեւ բոլո -րո վին ուրիշ նիւթ մը շօշա փե -լու հա մար, Ամեն. Ս. Պատ -րիարք Հայ րը զանգահարածէ Արեւե լեան Թեմի Առաջ նոր -դին, սա կայն, երկու բարձ -րաս տիճան եկեղեցա կաննե -րու զրոյցին ըն թաց քին խօսքբացուած է նո րին ամենա -պատ ուութեան կող մէ ՄայրԱթոռ Ս. Էջմիա ծին ուղարկը -ւած նամակին եւ ա նով պայ -մանաւորուած զա նա զան հան -գամանքներու շուրջ: Ըստ Տ.Խաժակ արք. Պարսա մեա նիփոխանցած տեղեկու թիւն -ներուն՝ հեռախօսազրոյցի ըն -թացքին Ամեն. Ս. Պատ րիարքՀայրը իրեն յայտնած է, որ ոչմէկ հարց ունի Մայր Ա թոռՍուրբ Էջմիածնի եւ Վեհա -փառ Հայրապետին հետ: Անվերահաստատած է իր սէրնու հաւատարմութիւնը ՄայրԱթոռ Ս. Էջմիածնի եւ Ամե -նայն Հայց. Վեհափառ Հայ րա -պետին հան դէպ: Երու սա ղէ -մի Պատ րիար քը նշած է, թէինք ուզած է բա ցատրել իրվրդովմունքը Ֆ րան սայի Հա -յոց Թեմի Առաջ նորդ Տ. Նոր -վան արք. Զաքա րեա նի հրա -ժարականին կա պակ ցու -թեամբ»:

Գօչունեան կը շարունակէ.«Այս կէտին վրայ Տ. Խաժակարք. Պարսամեան նորին ա -մե նապատուութեան յայտ -նած է, թէ աւելի նախընտրելիպիտի ըլ լար, եթէ այդ վրդով -մունքը չար տայայտուէր մա -մու լի մի ջո ցաւ: Ի պատաս -խան՝ Երու սա ղէմի Պատ -րիար քը նշած է, թէ ինք տե -ղեակ չէ, որ այդ նա մակը ի՞նչձեւով դարձած է զան գուա ծա -յին լրատուութեան միջոց նե -րու սեփականութիւնը: Նորինամենապատուութիւնը աւել -ցուցած է նաեւ, թէ իր ար տա -յայտած տեսակէտներն ալեւս են ի շահ Մայր Աթոռ Ս.Էջ միածինի:

«Երուսաղէմի Պատրիար -քը կնա՞յ վերատեսութեանեն թար կել Ս. Էջմիածինի մէջկա յանալիք եպիսկո պոսա -

կան ժո ղովին չմասնակցելուիր որո շու մը: Այս հարցումինպա տաս խանելով՝ Խաժակարք. ըսած է, թէ այդ հարցըպէտք է ուղղել պատրիարքինեւ թէ «կրնայ ըլլալ ու պէտքէ ըլլայ, որ Ամեն. Ս. Պատ -րիարք Հայրը վերատեսու -թեան ենթարկէ իր որոշումը»:

«Եպիսկոպոսական ժո ղո -վի թուականը արդէն իսկ յըս -տակ է եւ հայոց երկու Կաթո -ղիկոս նե րուն կողմէ յառաջա -ցած յանձ նախումբը սկսած էայս ժո ղո վի նախապատ րաս -տու թեան աշխատանք նե -րուն. յու սանք շուտով մա մու -լով կը տե ղեկանանք եկեղե -ցա կան այս պատկառելի ժո -ղո վի օրա կար գին մասին»:

Յամենայնդէպս, «Ժա մա -նա կ»ի խմբագիրի տողերէնդրսե ւոր ուած փափաքն ուցանկու թիւնը մենք ալ կը կի -սենք:

Երա նի թէ մեր եկեղեց ւոյղեկա վարները կարենան շի -նիչ մթ նո լորտի մէջ քննել եւլու ծում ներ փնտռել թէ՛ եկե -ղե ցական եւ թէ ազգային կա -րեւորագոյն խնդիրներուն:

դժբախտաբար, Խաժակսր բա զանի խօսքերուն մէջմենք Երուսաղէմի Պատ -րիար քին կողմէ դիրքորոշ -ման փոփո խու թեան շեշտչենք տես ներ, աւելի շատ՝Սրբազա նին փա փաքը կամակնկալու թիւնն է, զոր կըդրսեւորուի, զոր, ան շուշտմենք ալ կը կի սենք:

Ի վերջոյ, ի շահ եկեղեցւոյ,ի շահ մեր ազգին, մեր բոլոր նը - ւի րապետական աթոռնե րունմիջեւ համագործակցութիւնըխիստ ցանկալի է՝ համազգա -յին նպատակներու շուրջ ու -ժե րու համախմբան իրենց բե -րե լիք նպաստով:

Յանուն նոյն այս համա -գոր ծակցութեան մթնոլոր -տին, ան հրաժեշտ է անշուշտ,որ փո խա դարձ յարգանքը ըլ -լայ ան կեղծ, հիմնուած՝ մերհո գեւոր առաջնորդներու ղե -կա վարա կան շնորհներուն,ա նոնց մաք րա մաքուր վար -քին ու ազգային տեսիլքնե -րուն վրայ, այլ ոչ թէ պար զա -պէս գոյակցութեան սի րոյնթե րութիւնները կոծկելու ճամ - բով:

ԱԲօ ՊՈՂԻԿԵԱՆ

IIIÐÇÝ·ß³µÃÇ, 12 ê»åï»Ùµ»ñ 2013 ARMENIA

î » ë ³ Ï ¿ ï

Ի շահ մեր Եկեղեցիին

Յուլիս 1ին անակնկալօրէն պայթեցաւ Ֆրանսայի ԹեմակալԱռաջնորդ Նորվան Արքեպիսկոպոս Զաքարեանի հրաժարա - կանը, պատճառ դառնալով մեծ յուզումներու եւ ալեկո ծումնե -

րու Ֆրանսայի, Հայաստանի եւ ամբողջ աշխարհի մէջ։ Գրե թէ ամէնօր յօդուածներ գրուեցան եւ տակաւին կը գրուին այս նիւ թին շուրջ։Հրա ժարական նամակի բովանդակութենէն եւ անոր արձա գանգ -ներէն կարելի է հետեւցնել, որ հրաժարման պատճառ եղած ենգլխաւորաբար երկու ազդակներ՝ Վեհափառ Հայրապետի ստորնա -ցնող եւ արժանապատուութիւնը ոտնակոխող վարուելա կեր պը եւԹեմէն ներս յաճախակի միջամտութիւնները։

Վեհափառ Հայրապետը իր 3 Յուլիս թուակիր նամակով իր զար -ման քը կը յայտնէր հրաժարականի բովանդակութեան համարեւ Սրբազանը կը հրաւիրէր որ իր բացատրութիւնները տայ Գերա -գոյն Հոգեւոր Խորհուրդի ժողովին, որու թուականը այլ նամակովմը կը ճշդուէր՝ 30-31 Յուլիս։ Սրբազան Հօր հետ կատարուածշփում ները ի յայտ բերին, որ հրա ժարականը անդառնալի է,Սրբազանը անդըրդուելի կը մնայ իր որոշումին վրայ։ Գաղութէններս յուզումը այնքան անմիջական եղաւ, որ Ֆրանսահայ Կազմա -կեր պութիւններու Համակարգող Խոր հուրդը, աւանդական կուսակ -ցու թիւններն ու այլ կազմակեր պու թիւններ խիստ ոճով հաղոր դա -գրութիւններ հրապարակեցին, ի պաշտպանութիւն Նորվան Սրբա -զանի։ Բազմաթիւ զօրակցական նամակներ յղուեցան ծխա կանխորհուրդներու եւ անհատներու կողմէ։ Անհաշիւ էին հե ռա ձայ -նա յին պատգամները։ Ֆրանսահայ մամուլը խմբագրա կան ներովեւ յօդուածներով արտայայտեց իր յստակ կեցուածքը։

Մեզի համար անհասկնալի մնաց կեցուածքը Թեմական Խոր հուր - դին, որ շուտով հաշտուեցաւ ստեղծուած կացութեան եւ հազիւ մէկշա բաթ անց արդէն սկսաւ խօսիլ նոր առաջնորդի ընտրութեան հա -մար եռանուն ցանկի մասին։ Մինչդեռ պէտք էր նախ փնտռէրայն պատճառները որոնք այսքան վիրաւորած էին մեր Առաջնորդը,որովհետեւ ասիկա վիրաւորանք է նաեւ Թեմական Խորհուրդին եւամբողջ Թեմին։ Պէտք էր Թեմական Պատգ. Ժողովը ա ւելի ընդլայ -նուած քննարկումի ենթարկէր ստեղծուած կացու թիւ նը, համա -պա տասխան կեցուածք ճշդէր եւ որոշումներ կա յա ցնէր։ Ինչպէսկ’ը սէր Մարսէյի մեր ազգայիններէն մէկը՝ «կրակը առանց մարելունոր առաջնորդը չենք կրնար նստեցնել նոյն կրա կին վրայ»։

Հասկնալի է, որ Սրբազան Հայրը չուզեց ներկա յա նալ ԳերագոյնՀոգեւոր Խորհուրդի «դատաստանական» նիստին, որովհետեւ ամէնպարագայի պիտի չկարենար արդարացուած դուրս գալ այդ ժողո -վէն, որովհետեւ իր արդարացումը պիտի նշա նա կէր ՎեհափառՀայրապետի դատապարտումը, ինչ որ բացառ ւած էր։

Եւ արդէն ԳՀԽը ժողովէն ետք հրապարակեց հաղորդագրութիւնմը, որով կը յայտարարէր, որ «քննութեան առաւ» հրաժարականը,«ըն դունեց» զայն եւ «խնդրանք ներկայացրեց Վեհափառ Հայրապե -տին հաստատելու այն»։ Նաեւ «ափսոսանք յայտնեց հրաժարակա -նում Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսիհասցէին ուղղուած անհիմն գնահատականների առընչութեամբ»։

Տակաւին չենք հասկցած, թէ երբուընէ՞ ԳՀԽը Առաջնորդի հրա -ժա րական «կ’ընդունի» եւ զայն կը ներկայացնէ կաթողիկոսի հաս -տատ ման։ Երանի այդպէս ըլլար, երանի այդ խորհուրդը անկախըլ լար կաթողիկոսէն, զբաղէր հրաժարականներու ընդունմամբկամ նոր նշանակումներով, զբաղէր կարգալուծութեան վճիռներովկամ այլ պատիժներու տնօրինումով, հակակշռելով Ամենայն ՀայոցԿա թողիկոսի անսահման լիազօրութիւնները։

Հաղորդագրութիւնը չի բացատրեր սակայն թէ ինչո՞ւ «անհիմն»էին այդ գնահատականները։ Հաղորդագրութեան ի պատաս խանՆորվան Սրբազան մամուլին տուաւ յայտարարութիւն մը, որովկը պահանջէր հիմնաւորել այդ «անհիմն» բառը համապա տասխանբացատրութիւններով, մանաւանդ որ «վերոյիշեալ ժողո վին ընթեր -ցուե լու խնդրանօք մենք 4 էջնոց բացատրողագիր մը ղրկած էինք«ան հիմն գնա հատականների» առնչու թեամբ» կ’ըսէր ան։ Մենք տա -կա ւին կը սպասենք այդ «4 էջնոց բա ցատ րողագիր» նամակի հրա -պա րակման։ Հակառակ մեր խնդրանքներուն, Նորվան Սր բա զանչու զեց խմբագրու թեա նս տրամադրել այդ նամակը, կրակը չբորբո -քելու նախանձա խնդրութեամբ։

Բայց Գերագոյն Հոգեւոր Խոր հուրդի անդամները իսկա պէ՞ս ան -հիմն նկատեցին Սրբազանի պոռթկումը։ Չե՛նք հաւատար։ Մերեպիս կո պոսները իրենց մոր թին վրայ բազում անգամ ներ չե՞ն կրածարդեօք այդ ստոր նա ցու ցիչ վե րաբերմունքի դա ռն փոր ձա ռու թիւ -նը։ Մեր թե մա կալ Ա ռաջ նորդները իրենց գործու նէու թեան մէջչե՞ն զգար ան հար կի միջամտութիւնները։ Անոնց մէ ոեւէ մէկը չհա -մար ձա կեցա՞ւ ըսել, որ իս կա պէս Վե հափառ Հօր վարո ւելակերպինմէջ խն դիր ներ կան, որոնց մասին պէտք է խօ սիլ։ Բայց ոչ ոք բերանըբա ցաւ։ Ու տա կա ւին հիմնա ւոր ուած փաստեր կ’ուզեն։ Լերկ լերանլերկութիւ նը հաստա տե լու հա մար վկա՞յ է պէտք։

Եւ ահա խղճի ձայնին ա կանջ տալով ձայնը բարձ րա ցուց եւ կեց -ւա՛ծք ճշդեց Երու սա ղէմի նորընտիր Պատրիարք Նուր հան արք.Մա նու կեան, որ հզօր բովանդա կու թեամբ նամակով մը իր բո ղոքըյայտ նեց կատար ւած ան արդարութեան նկատ մամբ։ Ու պաշտօնա -պէս հաս տատ ուեցան շրջան ընող փսփ սուք նե րը, որ Սրբա զան միա -

Նորվան արք. Զաքարեանիհրաժարականը

Ê Ù µ . § ü ñ ³ Ý ë - ² ñ Ù ¿ Ý Ç ¦ Ç

(Þ³ñ.Á ¿ç IV)

Խնդրեմ Ձեզ ամփոփէք,եթէ կարելի է քանի մըբառով, Արցախի ազա -

տա գրութեան հոլովոյթը: -- Արցախցին իր ամբողջ

պատ մութեան ընթացքին հաս -տա տուն մնացած է իր հողե -րուն վրայ, անվերջ տենչալովազատութիւն եւ անկա խու -թիւն, առանց վհատելու: 20րդդարու սկիզբները Արցախը մէկկողմէ մշակութային վերելքկ’ար ձանագրէր, բայց Մարտ1920ին Շուշիի մէջ կատար -ւած կոտորածով, այդ ամէնըկանգ առաւ: Անոր հետեւեցաւազերի բնակչութեան ծրագրա -ւորուած ներխուժումը հայկա -կան տարածքներուն: Այս մէկըզգալիօրէն փոխեց Արցախիժո ղովրդագրութիւնը, եւ հա յու -թիւնը 95%-էն ինկաւ 75%-ի:(Իսկ Նախիջեւանի հայութիւնըին կաւ 50%-էն 5 %-ի):

Մինչեւ 1988, թէ’ Արցախի,թէ’ Հայաստանի Հանրա պե -տու թեան ժողովուրդը բազմա -թիւ աղերսագրեր գրեց ուղուածՀամայնավարութեան Կեդրո -նա կան Վարչակազմի աւա գա -նին, ստանալով բազմաթիւխոս տումներ, բայց ոչ մէկ շօ -շա փելի արդիւնք: Մինչ այդ,բազ մաթիւ տասնեակ տարի -ներ, Արցախի մէջ ազերի նե -րուն լուծը կը շարունակէրծան րանալ: Վերջապէս 1988ին,Փետրուարի 16ին, ժողովուրդըպոռթկաց եւ, հակառակ Սում -

կայթի, Կիրովականի, Պաքուի,եւ ուրիշ վայրերու մէջ կիրառ -կուած կոտորածներու, այս ան -գամուայ շարժումը իր արդիւն -քին հասաւ 1991ի Սեպտեմբեր2ի անկախութեան հռչակմամբ,եւ վերջապէս Մայիս 1994ի զի -նա դադարով: Կիլիկիոյ թա գա -ւա րութենէն ասդին, առաջինանգամ կարողացանք մեր հո -ղե րէն գոնէ փոքր մի մաս ազա -տագրել, եւ վերջին 22 տարի -նե րը արցախցին կը պահէսահ մանները, առանց որեւէմի ջազգային աջակցութեամբ:

Հայաստանի եւ Արցախիան կախութիւնները պատա հե -ցան մեր ապրած տարիներուն:ուրեմն, լման հայութեան ճի -տին պարտքն է պահել ուպահ պանել այդ հողերը, ի գինամէն բանի: Ազատ ու անկախՀայաստանը ու Արցախը կ’ի -մաս տաւորեն Սփիւռքը: Զոյգանկախութիւնները եւ յաղ թա -նակները, Սփիւռքի ձուլմանթա փը կասեցուցած է: Մինչեւ9 Մայիս 1992 մենք Եղեռնէն վե -րապրած որբերու զաւակներնէինք, բայց Շուշիի ազատա -գրման այն պանծալի օրէն յե -տոյ, մենք զաւակներն ենք յաղ -թանակ տարած տարածքի:

-- Որո՞նք են Թորոնթոյի«Հայաստան» ՀամահայկականՀիմնադրամի ապագայ ծրա -գիր ները, թէ՝ ՀՀի եւ թէ՝ ԼՂՀիհա մար:

-- Թորոնթոյի «Հայաստան»Համահայկական Հիմնադրա -մի մասնաճիւղը 1993էն ի վերիրականացուցած է 43 մեծ կամփոքր ծրագիրներ: Ունինք եր -կու նոր ծրագրեր. Մէկը՝ ընդ -հա նուր հիմնադրամի այս տար -ւայ մասնակցութիւնն է, որն է

Վարդենիս-Մարտա կերտ մայ -րու ղին, իսկ միւսը՝ մասնաւործրագիրը, որն է Նոր Մարաղայգիւղի «Կեանքի Կեդրոն»ը: Թո -րոնթոն 2012ին արդէն կառու -ցած էր իր առաջին “Կեանքիկեդրոն”ը Հատրութի շրջանիդրախտիկ գիւղին համար:Սոյն կեդրոնը կը պարունակէբուժկէտ, ծննդասենեակ, գրա -դարան, համակարգչային սե -նեակ, դահլիճ եւ գիւղա պե տա -րան, բոլորը մէկ տանիքի տակ:Ինչպէս գիտէք, Մարաղայ գիւ -ղի բնակչութեան զգալի մէկմա սը կոտորուեցաւ 1992ին, եւԹորոնթոյի այս ծրագիրը տե -սակ մը նուէր է վերածնունդապ րող մարաղացիներուն, այսանգամ, իրենց նոր գիւղին մէջ:

-- Ի՞նչ ձեւով կարելի է հա -մադրել հիւսիսային եւ հարա -ւային Ամերիկաներու հայու -թեան գործակցութիւնը հրա -տապ հարցերու շուրջ:

-- Այս նիւթով, նախ՝ Հիւսի -սա յին եւ Հարաւային Ամերի -կա ներու հայութիւնը պէտք էհա մադրել եւ յետոյ ալ՝ լմանԱմե րիկաներու հայութիւնը,հայաբնակ քաղաքներու իրար -մէ ունեցած հեռաւորութեանհարուցած դժուարութիւնները:ներկայիս, մասամբ համա ցան -ցա յին կապի սարքաւորում -ներով աւելի հեշտացած է, եւպէտք է մեր ազգային կազմա -կեր պութիւնները այս խնդրինլրջօրէն մօտենան, որպէսզիգոնէ Ամերիկաները դառնանմիա յամուռ:

-- Ի՞նչ ձեւով կարելի է կա -սե ցնել -եւ մինչեւ ե’րբ Հայաս -տա նը կրնայ ապրիլ- արտա -գաղ թի ներկայ ահռելի թափով:

-- Արտագաղթը մեր ազգինթիւ մէկ խնդիրն է: Զայն կա սե -ցնելու համար, Հայաստանիժողովուրդի կենսամակար դա -կը պէտք է բարձրանայ: Այս մէ -կը պէտք է իրականայ թէ’ ներ -կայ կառավարութեան ջանքե -րով, եւ թէ սփիւռքահայերուներդրումներով: Ամէն բանպէտք է կատարուի որպէսզիմիջին խաւը զարգանայ: Տնտե -սական ազատութեան եւ մըր -ցակ ցութեան իսկական գետինպէտք է ստեղծուի: Նոյն ատեն,ժողովուրդը յոյս պէտք է ու նե -նայ ապագայի հանդէպ:

-- Որո՞նք են ՀՀ-ի նոր ան -կա խացման եւ Արցախի ազա -տագրութեան ենթադրելի մշա -կութային եւ ընկերային ազդե -ցութեան գլխաւոր ազդակները,թէ’ երկրի եւ թէ’ Սփիւռքի հա -յութեան վրայ:

-- Անկախութիւնը եւ իրենյաջորդող յաղթանակը դրա -կան օ րէն ազդեցին Հայա -տան/Արցախի եւ թէ ալ աւելի՝սփիւռքահայութեան վրայ:

1991էն ասդին ծնած երե -խան եւ հիմակուայ երիտա -սար դութիւնը գիտէ թէ ունի իրպետականութիւնը, որուն մա -սին ալ չի կարդար անցեալիպատմութեան գիրքերու մէջ,այլ ուղղակի կ’ապրի զայն:

Եռա գոյնը կը ծածանի ու կըպարզուի Միացեալ Ազգերուկազմակերպութեան շէնքի առ -ջեւէն մինչեւ ճատրակի աշ -խար հի ախոյանութիւնները,ամենուրէք, ստեղծելով մերերիտասարդներու մէջ հպար -տութեան մթնոլորտ:

-- Մօտակայ 100ամեա կի առ -թիւ, ի՞նչպէս կը կազմա կեր պուի

Գանատահայու թիւ նը: Որո՞նքեն գլխաւոր նպա տակ ները:

-- Ինչպէս ամէն հայաբնակերկիր, գանատահայութիւննալ իր միացեալ կազմակեր պու -թիւններով կը պատրաստուի100ամեակը պատշաճ ոգեկոչ -ման: Գանատայի կառավա րու -թիւնը արդէն ընդունած է ՀայոցՑեղասպանութեան իրո ղու թիւ -նը: Ես պիտի փափաքէի որ100ա մեակի առթիւ, Սփիւռքիամէն մէկ քաղաք կառուցէ ար -դիական դպրոց մը Հայաս -տան/Արցախի գիւղերուն մէջ:Այս մէկը մեր ամենաշառաչիւնպատասխանը պիտի ըլլայ բո -լոր անոնց որոնք շուրջ 100 տա -րի առաջ ծրագրաւորեցին եւկի ռարկեցին Մեծ Եղեռնը, հա -յութիւնը աշխարհի երեսէն բը -նա ջնջելու նպատակով:

-- Ըստ Ձեր հայեցողութեան,որո՞նք են հասարակաց գոր ծե -րը, անյետաձգելի քայլերը եւապագայ կազմակերպութիւնըհամահայկական պահան ջա -տի րութեան, որպէսզի բոլորսմիասին կարողանանք հասնիլյաղթանակին:

-- Մեր ապագայ երազնե -րուն իրականացման բանալին,այսօրուայ Հայաստանն ու Ար -ցախն են: Մենք պէտք է ամէնգնով պահենք, պահպանենք ուբարգաւաճեցնենք մեր այսօր -ւայ ունեցածը: Հայ դատը կա -րե լի է պարտադրել միայն ումիայն հզօր պետականու -թեամբ, որու երազին առաջինհանգրուանը իրականացաւ1991ին: Հիմա մեզի կը մնայզայն ամրապնդել:

Հարցազրոյցը վարեցԿԱՐԱՊԵՏ ՀԱՍԱՍԵԱՆ

IV ARMENIA ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 12 ê»åï»Ùµ»ñ 2013

«Պիտի փափաքէի որ Ցեղասպանութեան 100ա մեակի առթիւ,Սփիւռքի ամէն մէկ քաղաք կառուցէ ար դիական

դպրոց մը Հայաս տանի եւ Արցախի գիւղերուն մէջ»:

Ø»ñ гñó³½ñáÛóÝ»ñÁ

Թորոնդոյի «Հայաստան» Համահայկական Հիմնադրամի մասնաճիւղի նախագահ ճարտգ. Մկրտիչ Մկրտիչեանի հետ

կը չէր որ կ’են թար կո ւէր անար -գա կան վերաբեր մուն քի, որ կար -գալուծութեան սպառ նա լի քը իզօրու էր բո լո րի՛ն ն կատ մամբ,եւ այդ սպառ նա լի քի ստեղծածսարսափի մթնո լոր տին մէջ ան -կարելի էր սպա սել սիրոյ մթնո -լորտ եւ ստեղ ծա գործ աշ խա -տանք։ Այս նա մա կը նոյն քանա նակնկալ էր որ քան Նոր վան

Սրբազանի հրա ժարակա նը։Մամուլի մէջ յօդուածները

բորբոքեցան, գրեթէ բոլորը կըպաշտպանէին արդարութեանի խնդիր ձայն բարձրացնելուեր կու բարձրաստիճան հոգե -ւո րականներու կեցուածքը։ Քա - նի մը յօդուածներ ալ երեւ ցանորոնք կը պաշտպանէին հա կա - ռակ թէզը, թէեւ անոնք ա ռար -կայական ըլլալէ աւելի կը ծա -ռա յէին Վեհափառի մօտ բա րե -նիշ շահե լու նպատակին, գրե -

թէ գործ նա կան արտայայ տու -թիւնը դառ նալով Նուրհան Պատ - րիարքի գործածած բառե րուն…

Ոմանք ձայն բարձրացուցինըսելով՝ որ Հայ Եկեղեցին հեռուպէտք է պահել ցնցումներէ, պէտքէ Եկեղեցւոյ ներքին պա տերունմէջ լուծել բարձ րաց ւած հարցե -րը եւայլն։ Բայց չէ՞ որ այսքանտա րիներ ներքին պատերունմէջ մնալով հար ցե րը մեծցածեն ու խորացած։ Ու ներքին կար - գով երբե՛ք չեն ար ծար ծո ւիրայս հարցերը, որով հետեւ հոներկխօսութեան կա րե լիու թիւնչկայ, այլ կայ «կ’ո րոշեմ եւ կըհրահանգեմ»ի դ րու թիւն։ Պէտքէ ի վերջոյ ընդու նինք, որ վէրքըխորաց նե լու լաւագոյն միջոցըզայն ծած կելն է…

Ոմանք այս հարցերուն մա -սին բարձրաձայն խօսիլը կը նը -կատեն Հայ Եկեղեցւոյ դէմ յար -ձակում եւ Եկեղեցին հար ուա -ծելու համազօր արարք։ Տա կա -ւին մարդիկ կան որոնք չեն հաս -

կցած պետութեան եւ իշ խա նու -թեան, հաստատու թեան եւ ղե -կա վարութեան տար բերու թիւ -նը, եւ իշխանութեան դէմ պայ -քարը կը նկատեն պե տութեանդէմ հարուած, ղեկա վարու թեանդէմ պայքարը կը նկա տեն հաս -տատութեան դէմ հարուած։ Մենքհամոզուած ենք, որ Նոր վանՍրբազանը իր կեա՛նքն իսկ կուտայ Հայ Եկե ղեցւոյ եւ Ս. Էջմիած -նի անսա սա նութեան համար։

Մեր համոզումով, Թեմա կանՊատգ. Ժո ղո վը պէտք է խոր քըն -նարկման եւ վերլուծման են -թարկելով մեր ժէ՛ ստեղծուած կա - ցութիւ նը, պահանջէ Նոր վանՍրբա զա նէն մնա՛լ պատ նէ շի վը -րայ եւ յաւելեալ ժամա նակ տալ,որ պէս զի բազմա կող մանի շփում - ներով եւ ուսում նա սիրուածհան գրուաններով հասնինք խա - ղաղ նաւահան գիստ, մեր ժե լովժողովրդա վա րութեան մեր իրա -ւունքին հանդէպ որեւէ ոտնձը -գութիւն։ Մանաւանդ որ նախ -

ըն թացներ ունեցանք, երբ Աւըս -տրալիոյ պարագային Ա ռաջ -նոր դը նշանակուեցաւ, իսկ Քա -նա տայի պարագային նա խա -պէս համաձայնեցուած եռա նունցանկէն կատարուած ընտ րու -թիւ նը չվաւերացուեցաւ։

Յամենայն դէպս պէտք է յըս -տակ ըլլայ, որ Սփիւռքի մշա -կոյ թին չի յարմարիր ուղղա հա -յեաց, վերէն իջնող լուծումնե -րու դրութիւնը։ Սփիւռքի հա -մար օդի պէս անհրաժեշտ է ժո - ղովրդավարութիւնը եւ ինք նա -վարութիւնը։

«Ֆրանս-Արմէնի»ի ըն տա -նի քը կը գիտակցի Հայ Եկե ղեց -ւոյ դերին, խոր սէր եւ ակ նա -ծանք կը տածէ մեր Սրբու թիւնՍրբոց Սուրբ Էջմիածնի հան -դէպ , բայց նաեւ նախան ձա -խնդիր է թեմի ինքնավա րու -թեան, ժողովրդավարութեանեւ արժանապատուութեան։

Ֆրանսա

Նորվան...(Þ³ñ. ¿ç III-Ç)