บทท 2

แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาความร ความเขาใจ ของผเสยภาษอากรทมผลตอทศนคตการเสยภาษเงนได

บคคลธรรมดาของสานกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร 13 (เขตคลองเตย) เพอเปนประโยชน

ในการบรหารจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาของสานกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร 13

(เขตคลองเตย) โดยผวจยไดใชกรอบแนวคด ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของกบเรองทศกษา

ดงตอไปน

2.1 แนวคด ทฤษฎ เกยวกบความรความเขาใจ

2.2 หลกเกณฑทดในการจดเกบภาษอากร

2.3 หลกการทวไปเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาตามประมวลรษฎากร

2.4 วธการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา

2.5 แนวคดและทฤษฎเกยวกบทศนคต

2.6 ทฤษฎการเปลยนแปลงทศนคต

2.7 งานวจยทเกยวของ

แนวคด ทฤษฎ เกยวกบความรความเขาใจ

ความร หมายถง ความจาซงเกดจากการเรยนรมากอน ไมวาจะเปนความจาในลกษณะ

ทวไป วธการ กระบวนการ โครงสราง ลาดบ และความเขาใจหมายถงความสามารถในการสอ

ความหายจากสงทเรยนร โดยไมตองนาไปสมพนธกบสงอน ๆ วนเพญ สายชล (2549) ไดแก

10

1. การแปลความ คอ ความสามารถในการสอความหมาย จากสงทเรยนรแลว ดวยวธสอ

ความหมายอน เขาใจความรทปรากฏในการสอความหมายรปแบบตาง ๆ

2. การตความ คอ ความสามารถในการอธบายหรอสรปสงทเรยนรได

3. การขยายความ คอ ความสามารถในการพจารณาสงทนอกเหนอไปจากการเรยนร ใน

ดานโอกาส การนาไปใช ผลและแนวโนมในอนาคต

ความร (Knowledge) เปนพฤตกรรมขนแรก เกยวของกบความสามารถในการจดจาหรอ

โดยการนกได โดยการมองเหน การฟงหรอการไดยน ความรเปนสวนหนงในขนตอนของการ

เรยนร ประกอบไปดวย คานยามหรอคาจากดความ ขอเทจจรง กฎเกณฑ โครงสราง วธการ

แกไข ปญหาและมาตรฐาน เปนตน ความรจงเปนการจา หรอระลกอะไรกได ไมตองใช

ความสามารถทางความคดหรอสมองมากนก ดงนนการจาได เปนกระบวนการทใชในการ

วเคราะห สงเคราะหและประเมนผล เปนขนตอนทใชความสามารถทางการคดและสมองมากขน

ตามลาดบ สวนความเขาใจ (Comprehension) เปนสวนทตอมาจากความร จนถงขนของการสอ

ความหมายโดยการใชปากเปลา ขอเขยน ภาษา หรอสญลกษณ ซงเกดหลงจากบคคลไดรบ

ขาวสารตาง ๆ และแสดงออกมาดวยการใชทกษะหรอการแปลความหมาย ไดแก การบรรยาย

ขาวสารซงไดยนมาโดยคาพดของตน หรอการแสดงความคดเหน คาดคะเนหรอใหขอสรปกได

(มาโนช เวชพนธ, 2532)

Bloom et al. (1956 อางถงใน อกษร สวสด , 2542, หนา 26-28) ไดเสนอแนวคดเกยวกบ

การรบรเกยวกบการรบรตามระดบตาไปสระดบทสงขนไปของบคคล รวม 6 ระดบไวดงน

1. ความร (Knowledge) คอ ความสามารถในการจดจาและระลกถงปรากฏการณตาง ๆ

เรองราวตาง ๆ เรมจากสงงาย ๆ ทเปนอสระตอกน ไปจนถงสงทมความซบซอนและสมพนธ

ระหวางกน

2. ความเขาใจ (Comprehension) คอ ความสามารถในการขยายความร ความจา อยางม

เหตมผล และความสามารถในการแปลความหมาย การสรปความหรอการขยายความ

11

3. การนาไปใช (Application) คอ ความสามารถทการนาความร ความเขาใจ เพอไป

แกปญหาทแปลกใหม หรอเหตการณทมความใกลเคยงสาหรบเรองนน

4. การวเคราะห (Analysis) คอ ความสามารถในการแยกแยะพจารณาสงตาง ๆ แบง

ออกเปนสวนยอยโดยมความสมพนธกนอยางเปนระบบ ซงเปนกระบวนการชวยใหเกดความเขาใจ

อยางแทจรง

5. การสงเคราะห (Synthesis) คอ ความสามารถนาสวนประกอบตาง ๆ มาเขากนเพอให

เปนเรองราวเดยวกน เพอสรางรปแบบหรอโครงสรางทยงไมชดเจน ซงตองอาศยความคด

สรางสรรค

6. การประเมนผล (Evaluation) คอ ความสามารถในการตดสนใจเกยวกบเนอหา

ความคด โครงสรางและวธการ โดยมการกาหนดเกณฑ เปนพนฐานในการตดสนใจ

สมศร ขนทอง (2550) ความร หมายถง ความสามารถในการจดจาขอเทจจรง รวมถง

รายละเอยดตาง ๆ จากการศกษา การสงเกต การไดยน การมองเหน และจากประสบการณทได

สะสมและถายทอดสบตอกนมา สวนความเขาใจ เปนความสามารถในการนาความรมาแปลความ

ตความและสรปความตามความเขาใจของบคคลนน

หลกเกณฑทดในการจดเกบภาษอากร

ระบบการจดเกบภาษทมประสทธภาพเปนองคประกอบสาคญของการจดเกบภาษ

ทด ซง อาดม สมท นกทฤษฎเศรษฐศาสตร ไดวางหลกเกณฑทดในการจดเกบภาษของ อดม สมท

และหลกเกณฑทดในการเกบภาษในปจจบน (เกรกเกยรต พพฒนเสรธรรม, 2552 , หนา 182 – 186)

ดงน

1. หลกเกณฑทดในการเกบภาษของ อดม สมท

อดม สมท (Adam smith) ไดวางหลกเกณฑทดในการจดเกบภาษทดไวเมอป ค.ศ.

1776 ซงมหลกเกณฑ 4 ประการดงน

12

1.1 ประชาชนในแตละประเทศทกคน ตองเสยสละรายได หรอประโยชน

ทางเศรษฐกจ ตามฐานะทางเศรษฐกจขของแตละคนเพอสงเสรมการปฏบตงานของรฐ เพราะแตละ

คนไดรบประโยชนและความคมครองจากรฐ

1.2 ภาษทจดเกบจากประชาชน ตองมความแนนอน ไมกากวม และม

ลกษณะหรอรปแบบชดเจน เชน ผเสยภาษตองรวาชาระภาษเทาใด เมอไหร ทไหน และทราบวา

หากไมเสยภาษจะมบทลงโทษอยางไร

1.3 การจดเกบภาษ จะตองจดเกบภาษตามวน เวลา และสถานททกาหนด

รวมทงอานวยความสะดวกแตผเสยภาษ

1.4 ภาษทจดเกบจะตองเปนภาระแกผเสยภาษใหนอยทสด แตทาใหรฐ

สามารถจดเกบรายไดมากทสด

2. หลกเกณฑทดในการจดเกบภาษในปจจบน

หลกเกณฑการจดเกบภาษทดซง อดม สมท (Adam Smith) ไดกาหนดและ

วางรากฐานตงแตป ค.ศ.1776 มววฒนนาการจนมาถงปจจบน มหลกสาคญดงน

2.1 หลกความแนนอน การบรหารการจดเกบภาษทด ตองมกฎหมายทใชใน

การจดเกบทมความแนนอน ชดเจ ซงจะทาใหผเสยภาษสามารถเขาใจไดงาย ยนยอม และปฎบต

ตามพรอมทงเสยภาษไดอยางถกตอง

2.2 หลกของการประหยด การบรหารการจดเกบภาษทด จะตองเปนภาระ

แกผเสยภาษใหนอยทสด และมตนทนในการจดเกบภาษทตาทสด เพอกอใหเกดประสทธภาพใน

การจดเกบภาษ

2.3 หลกของความเสมอภาค การจดเกบภาษทดตองยดหลกความยตธรรม

ของผเสยภาษทกคน รวมถงคานงถงความเปนธรรมทางภาษ โดยจดเกบภาษตามประโยชนทไดรบ

และความสามารถในการเสยภาษ

2.4 หลกของการยอมรบ การจดเกบภาษสามารถจดเกบไดสะดวก หากผ

เสยภาษใหความรวมมอในการเสยภาษ การไดรบความรวมมอในการเสยภาษ รฐตองสรางความ

ยตธรรมการเกบภาษจงจะไดการยอมรบจากผเสยภาษ

13

2.5 หลกของการเปนไปไดในทางปฏบต ระบบการจดเกบภาษทด ภาษ

อากรทกประเภททจดเกบตองสามารถบรหารการจดเกบในทางปฏบตได เชน ในบางประเทศท

ดอยพฒนาไมมระบบการจดบนทกหรอการตรวจสอบทด ภาษการคา หรอ ภาษการคาปลกยอม

จดเกบในทางปฏบตไดยาก

2.6 หลกของการทารายได ภาษทดเปนภาษทสรางรายไดใหแกรฐ เมอ

เศรษฐกจเจรญเตบโต มฐานภาษขนาดใหญ ทาใหรฐมรายไดจากการเกบภาษอากรไดมาก ทาให

ไมตองเพมอตราภาษ

2.7 หลกของความยดหยน ภาษทดเปนภาษทมความยดหยน และปรบ

เปลยนไปตามภาวะเศรษฐกจของประเทศ หากรายไดของประชาชนมากขนกจะเกบภาษไดมากขน

หรอรายไดประชาชนลดลงกจะเกบภาษไดนอยลง ซงจะบรรเทาความเดอดรอนของประชาชน

หลกการทวไปเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาตามประมวลรษฎากร

ภาษเงนไดบคคลธรรมดา คอ ภาษทจดเกบจากบคคลทวไป หรอจากหนวยภาษท

มลกษณะพเศษ ตามทกฎหมายกาหนดและมรายไดเกดขนตามเกณฑทกาหนด โดยปกตจดเกบ

เปนรายป รายไดทเกดขนในปใด ๆ ผมรายไดตองนาไปแสดงรายการตนเองตามแบบแสดงรายการ

ภาษทกาหนดภายในเดอนมกราคมถงเดอนมนาคมของปถดไป สาหรบผมเงนไดบางกรณกฎหมาย

ยงกาหนดใหยนแบบฯเสยภาษครงป สาหรบรายไดทเกดขนจรงในชวงครงปแรกเพอเปนการ

บรรเทาภาระภาษทตองชาระและเงนไดบางกรณกฎหมายกาหนดใหผจายทาหนาทหกภาษ ณ ทจาย

จากเงนไดทจายบางสวน เพอใหมการทยอยชาระภาษขณะทมเงนไดเกดขนอกดวย (กลม

นกวชาการภาษอากร, 2553)

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา คอ ผมเงนไดทอยในขายเสยภาษเงนได

บคคลธรรมดา ประกอบดวย

1. บคคลธรรมดา หมายถง บคคลทมชวต โดยสภาพบคคลยอมเรมแตเมอคลอด

แลวอยรอดเปนทารก และสนสดลงเมอถงแกความตาย (มาตรา 15 ประมวลกฎหมายแพงและ

14

พาณชย) หากบคคลดงกลาวมเงนไดถงขนตาทประมวลรษฎากรกาหนดไวกมหนาทเสยภาษเงนได

บคคลธรรมดา

2. ผถงแกความตาย หมายถง ผถงแกความตายซงไดรบเงนไดเกณฑขนตาท

ประมวลรษฎากรกาหนดไว ซงการถงแกความตายอาจเปนความตายกอนการยนแบบแสดงรายการ

ภาษกได ประมวลรษฎากรไดกาหนดใหทายาทหรอผจกการมรดก หรอผครอบครองทรพยมรดก

ของผตายเปนผมหนาทยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดาแทน

3. กองมรดกทยงไมไดแบง หมายถง ในปทถดจากปทเจามรดกถงแกความตาย

หากกองมรดกนนยงไมไดแบงใหกบทายาทคนใดคนหนง ไมวาจะสาเหตใดกตามและกองมรดก

กอใหเกดเงนไดพงประเมนถงเกณฑขนตาทประมวลรษฎากรกาหนด กองมรดกดงกลาวเปนผม

หนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

4. หางหนสวนสามญทมใชนตบคคล หมายถงการทบคคลธรรมดาตงแต 2 คน

ขนไปตกลงเขาทนกนเพอกระทากจการรวมกนโดยมวตถประสงคทจะแบงปนผลกาไรทพงไดจาก

กจการ

5. คณะบคคลทมใชนตบคคล มลกษณะเหมอนกบหางหนสวนสามญ ตางกน

เพยงในดานวตถประสงค คอ ไมจาเปนตองแบงปนผลกาไรทพงไดในกจการ

เงนไดพงประเมนและแหลงเงนได

เงนไดพงประเมน ตามมาตรา 39 แหงประมวลรษฎากรกาหนดความหมายของ

เงนไดพงประเมน คอ เงน ทรพยสนหรอประโยชนซงอาจคานวณเปนเงน เงนคาภาษอากรทผ

จายเงนหรอผอนออกแทนให เครดตภาษตามทกฎหมายกาหนด ทไดรบเงนจรง

แหลงเงนได ตามมาตรา 41 แหงประมวลรษฎากร คอแหลงทมาของเงนไดซง

แบงไดเปนเงนไดจากแหลงในประเทศและตางประเทศ เงนไดจากแหลงตาง ๆ ตองนาไปรวม

คานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาหรอไม ใหพจารณาดงน

ผทมเงนไดเกดขนระหวางปภาษจะมหนาทตองยนแบบฯ กตอเมอมเงนไดถง

เกณฑขนตาตามทกฎหมายกาหนด ไมวาเมอคานวณภาษแลวจะมภาษตองชาระเพมเตมหรอไมก

ตาม ดงน

15

1.ผมเงนไดจากการจางแรงงานประเภทเงนเดอน คาจางทไดรบในปภาษนน

(ตงแต 1 มกราคม ถง 31 ธนวาคม)

- กรณไมมคสมรสตองมเงนไดพงประเมนเกน 50,000 บาท

- กรณทมคสมรสไมวาฝายเดยว หรอทงสองฝายตองมเงนไดพงประเมน

รวมกน เกน 100,000 บาท

2. ผมเงนไดจากการทาธรกจการคาทวไปทมใชเกดจากการจางแรงงานทไดรบใน

ปภาษนน (ตงแต 1 มกราคม ถง 31 ธนวาคม)

- กรณไมมคสมรสตองมเงนไดพงประเมนเกน 30,000 บาท

- กรณมคสมรสไมวาฝายเดยวหรอทงสองฝายตองมเงนไดพงประเมนรวมกน

เกน 60,000 บาท

3. กองมรดกของผตายทยงไมแบงเกน 30,000 บาท

4. หางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคลเกน 30,000 บาท

เงนไดอนเปนเหตใหตองนาไปรวมคานวณภาษมาจากแหลงใดบาง

แหลงทมาของเงนได ซงแบงเปนเงนไดจากแหลงในประเทศและนอกประเทศ เงนไดจาก

แหลงตางๆ นจะตองนาไปรวมคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาหรอไม ใหพจารณา ดงน

1. เงนไดเกดจากแหลงในประเทศ หมายถง เงนไดทเกดขน หรอเปนผลสบเนองจากม

1.1 หนาทงานททาในประเทศไทย หรอ

1.2 กจการททาในประเทศไทย หรอ

1.3 กจการของนายจางในประเทศไทย หรอ

1.4 ทรพยสนทอยในประเทศไทย (ดอกเบย เงนปนผล คาเชา ฯลฯ)

* เงอนไข ผมเงนไดเกดจากแหลงในประเทศนมหนาทตองเสยภาษเงนไดตามทประมวล

รษฏากร กาหนดไวเสมอเวนแตจะมขอยกเวนตามกฎหมาย ทงน ไมวาเงนไดพงประเมนในปภาษท

ลวงมาแลวนน จะจายในหรอนอกประเทศ และไมวาผมเงนไดนนจะเปนผอยในประเทศไทย

หรอไมกตาม)

16

2. เงนไดเกดจากแหลงนอกประเทศไทย หมายถง เงนไดทเกดขนหรอเปนผลสบเนองจาก

ม

2.1 หนาทงานททาในตางประเทศ หรอ

2.2 กจการททาในตางประเทศ หรอ

2.3 ทรพยสนทอยในตางประเทศ

* เงอนไข ผมเงนไดเกดจากแหลงนอกประเทศในปภาษทลวงมาแลวจะตองเสยภาษเงนได ใน

ประเทศไทยกตอเมอเขาองคประกอบทง 2 ประการ ดงตอไปน

(1) ผมเงนไดเปน ผอยในประเทศไทย ในปภาษนนชวระยะเวลาหนงหรอหลายระยะเวลา

รวมทงหมดถง 180 วน และ

(2) ผมเงนได นาเงนไดนนเขามาในประเทศไทยในปภาษนนดวย

ในการเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาบางกรณถาเ กยวของกบบคคลของบางประเทศท

ม อนสญญาภาษซอน* หรอความตกลงเพอปองกนการเกบภาษซาซอนกบประเทศไทยจาเปนตอง

พจารณาถงความตกลงหรออนสญญาวาดวยการเวนการเกบภาษซอนระหวางประเทศไทยไดทา

ความตกลงไวดวย

ประเภทของเงนไดพงประเมน

เนองจากผมเงนไดประกอบอาชพแตกตางกน มความยากงายหรอตนทนทแตกตางกน เพอ

ความ เปนธรรม ในกฎหมายจงไดแบงลกษณะเงนได(พงประเมน) ออกเปนกลมๆ ตามความ

เหมาะสมเพอกาหนด วธคานวณภาษใหเกดความเปนธรรมมากทสด ดงน

1. เงนไดประเภทท 1 ไดแก เงนไดเนองจากการจางแรงงาน ไมวาจะเปน

- เงนเดอน คาจาง เบยเลยง โบนส เบยหวด บาเหนจ บานาญ

- เงนคาเชาบานทไดรบจากนายจาง

- เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบาน ซงนายจางใหอยโดยไมเสยคาเชา

- เงนทนายจางจายชาระหนใด ๆ ซงลกจางมหนาทตองชาระ

- เงน ทรพยสน หรอประโยชนใด ๆ บรรดาทไดเนองจากการจางแรงงาน เชน มลคาของการไดรบ

ประทานอาหาร เปนตน

17

2. เงนไดประเภทท 2 ไดแก เงนไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา หรอจากการรบ

ทางานให ไมวาจะเปน

- คาธรรมเนยม คานายหนา คาสวนลด

- เงนอดหนนในงานททา เบยประชม บาเหนจ โบนส

- เงนคาเชาบานทไดรบเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททา หรอจากการรบทางานให

- เงนทคานวณไดจากมลคาของการไดอยบาน ทผจายเงนไดใหอยโดยไมเสยคาเชา

- เงนทผจายเงนไดจายชาระหนใด ๆ ซงผมเงนไดมหนาทตองชาระ

- เงน ทรพยสน หรอประโยชนใด ๆ บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอตาแหนงงานททาหรอ จากการ

รบทางานใหนน ไมวาหนาทหรอตาแหนงงาน หรองานทรบทาใหนนจะเปนการประจาหรอ

ชวคราว

3. เงนไดประเภทท 3 ไดแก คาแหงกดวลล คาแหงลขสทธหรอสทธอยางอน เงนป หรอเงน

ไดทมลกษณะ เปนเงนรายปอนไดมาจากพนยกรรม นตกรรมอยางอน หรอคาพพากษาของศาล

4. เงนไดประเภทท 4 ไดแก ดอกเบย เงนปนผล เงนสวนแบงกาไร เงนลดทน เงนเพมทน

ผลประโยชนทไดจากการโอนหน ฯลฯ เปนตน

(ก) ดอกเบยพนธบตร ดอกเบยเงนฝาก ดอกเบยหนก ดอกเบยตวเงน ดอกเบยเงนก

ยม ไมวาจะม หลกประกนหรอไม ดอกเบยเงนกยมทอยในบงคบตองถกหกภาษไว ณ ทจายตาม

กฎหมายวาดวยภาษเงนไดปโตรเลยมเฉพาะสวนทเหลอจากถกหกภาษไว ณ ทจายตามกฎหมาย

ดงกลาว หรอผลตางระหวางราคาไถถอน กบราคาจาหนายตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนท

บรษท หรอหางหนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอน เปนผออกและจาหนายครงแรกในราคาตากวา

ราคาไถถอน รวมทงเงนไดทมลกษณะทานองเดยวกนกบดอกเบย ผลประโยชนหรอคาตอบแทน

อน ๆ ทไดจากการใหกยมหรอจากสทธเรยกรองในหนทกชนดไมวาจะมหลกประกนหรอไมกตาม

(ข) เงนปนผล เงนสวนแบงของกาไร หรอประโยชนอนใดทไดจากบรษทหรอหาง

หนสวนนตบคคล กองทนรวม หรอสถาบนการเงนทมกฎหมายไทยใหจดตงขนโดยเฉพาะสาหรบ

ใหกยมเงน ฯลฯ

(ค) เงนโบนสทจายแกผถอหน หรอผเปนหนสวนในบรษทหรอหางหนสวนนต

บคคล

(ง) เงนลดทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเฉพาะสวนทจายไมเกนกวา

กาไรและเงนทกนไวรวมกน

(จ) เงนเพมทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงตงจากกาไรทไดมาหรอรบ

ชวงกนไวรวมกน

18

(ฉ) ผลประโยชนทไดจากการทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลควบเขากนหรอ

รบชวงกนหรอ เลกกน ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน

(ช) ผลประโยชนทไดจากการโอนการเปนหนสวนหรอโอนหน หนก พนธบตร

หรอตวเงน หรอ ตราสารแสดงสทธในหน ทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล หรอนตบคคลอน

เปนผออก ทงนเฉพาะซงตราคา เปนเงนไดเกนกวาทลงทน

เงนไดประเภทท 4 ในหลาย ๆ กรณ กฎหมายใหสทธทจะเลอกเสยภาษโดยวธหก

ภาษ ณ ทจาย แทนการนาไปรวมคานวณกบเงนไดอนตามหลกทวไป ซงจะทาใหผมเงนไดทตอง

เสยภาษตามบญชอตราภาษ ในอตราทสงกวาอตราภาษ หก ณ ทจาย สามารถประหยดภาษได

5. เงนไดประเภทท 5 เงนไดจากการใหเชาทรพยสน เงนหรอประโยชนอยางอน ทได

เนองจาก

- การใหเชาทรพยสน

- การผดสญญาเชาซอทรพยสน

- การผดสญญาซอขายเงนผอนซงผขายไดรบคนทรพยสนทซอขายนนโดยไมตอง

คนเงนหรอประโยชนทไดรบไวแลว

6. เงนไดประเภทท 6 ไดแก เงนไดจากวชาชพอสระ คอวชากฎหมาย การประกอบโรคศลป

วศวกรรม สถาปตยกรรม การบญช ประณตศลปกรรม หรอวชาชพอนซงจะไดมพระราชกฤษฎกา

กาหนดชนดไว

7. เงนไดประเภทท 7 ไดแก เงนไดจากการรบเหมาทผรบเหมาตองลงทนดวยการจดหา

สมภาระ ในสวนสาคญนอกจากเครองมอ

8. เงนไดประเภทท 8 ไดแก เงนไดจากการธรกจ การพาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม

การขนสง การขายอสงหารมทรพย หรอการอนนอกจากทระบไวในประเภทท 1 ถงประเภทท 7

แลว

19

วธการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาสนปจะตองทาอยางไร

โดยทวไปผมเงนไดตองนาเงนไดพงประเมนทกประเภทของตน ตลอดปภาษ (ไมรวมเงนได

ทกฎหมายยกเวนภาษ หรอทไมตองเสยภาษ) ไปคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาสนป เพอยนแบบ

แสดงรายการและชาระภาษภายในเดอนมนาคมของปถดจากปทมเงนได การคานวณภาษใหทาเปน

3 ขน คอ

ขนทหนง คานวณหาจานวนภาษตาม วธท 1 เสยกอน

การคานวณภาษตามวธท 1

เงนไดพงประเมนทกประเภทรวมกนตลอดปภาษ xxxx (1)

หก คาใชจายตามทกฎหมายกาหนด xxxx (2)

(1)-(2) เหลอเงนไดหลงจากหกคาใชจาย xxxx (3)

หก คาลดหยอนตาง ๆ (ไมรวมคาลดหยอนเงนบรจาค) ตามทกฎหมายกาหนด xxxx (4)

(3)-(4) เหลอเงนไดหลงจากหกคาลดหยอนตาง ๆ xxxx (5)

หก คาลดหยอนเงนบรจาค ไมเกนจานวนทกฎหมายกาหนด xxxx (6)

(5-6) เหลอเงนไดสทธ xxxx (7)

นาเงนไดสทธตาม (7) ไปคานวณภาษตามอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา

จานวนภาษตามการคานวณภาษวธท 1 xxxx (8)

ขนทสอง ใหพจารณาวาจะตองคานวณภาษตาม วธท 2 หรอไม ถาเขาเงอนไขท

จะตองคานวณภาษตามวธท 2 จงคานวณภาษตามวธท 2 อกวธหนง

กรณทตองคานวณภาษตามวธท 2 ไดแก กรณทเงนไดพงประเมนทกประเภทในปภาษ แต

ไมรวม เงนไดพงประเมนตามประเภทท 1 มจานวนรวมกนตงแต 60,000 บาทขนไป การ

คานวณภาษตามวธท 2 น ใหคานวณในอตรารอยละ 0.5 ของยอดเงนไดพงประเมน (= เงน

ไดพงประเมนทกประเภทลบเงนไดพงประเมนประเภทท 1 คณดวย 0.005) ดงกลาวนน

20

ขนทสาม สรปจานวนภาษทตองเสยภาษ

กาหนดให (10) คอ จานวนภาษทคานวณไดตามวธท 2

การคานวณภาษ

จานวนภาษเงนไดสนปทตองเสย เทยบ (8) และ (10) จานวนทสงกวา xxxx (11)

หก ภาษทถกหก ณ ทจายแลว xx

ภาษเงนไดครงปทชาระไวแลว xx

ภาษเงนไดชาระลวงหนา xx

เครดตภาษเงนปนผล xx xxx (12)

(11-12) เหลอ ภาษเงนไดทตองเสย (หรอทเสยไวเกนขอคนได) xxx

หมายเหต สาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบ ตงแตวนท 1 มกราคม 2552 เปนตนไป หาก

คานวณตามวธท 2 แลวมภาษเงนไดทตองเสยจานวนทงสนไมเกน 5,000 บาท ผมเงนได ไดรบการ

ยกเวนภาษเงนไดตามวธท 2 ( 10 ) แตยงคงมหนาทเสยภาษตามจานวนทคานวณไดตามวธท 1 ( 8 )

โดยนามาสรปจานวนภาษทตองเสยขนทสาม

เงนไดพงประเมนแตละกรณจะคานวณหกคาใชจายไดเทาใด

1. เงนไดพงประเมนประเภทท 1 และ 2 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา

กฎหมายใหหก คาใชจายเปนการเหมา ไดตามเงอนไขทกาหนด ดงน

(1) ผมเงนไดสามารถหกคาใชจายเปนการเหมาไดรอยละ 40 ของเงนไดแตรวมกน

แลวตอง ไมเกน 60,000 บาท

(2) ในกรณสามภรยา ตางฝายตางมเงนไดและความเปนสามภรยาไดมอยตลอดป

ภาษ ใหตางฝายตางหกคาใชจายไดรอยละ 40 แตไมเกนฝายละ 60,000 บาท

2. เงนทนายจางจายใหครงเดยวเพราะเหตออกจากงาน ตามหลกเกณฑวธการและ

เงอนไขทอธบดกาหนดในประกาศอธบดฯ (ฉบบท 45) ใหคานวณภาษตามเกณฑในมาตรา 48(5)

21

แหงประมวลรษฎากร เปน เงนภาษทงสนเทาใด ใหหกภาษ ณ ทจายไวเทานน การคานวณตาม

เกณฑในมาตรา 48(5) แหงประมวลรษฎากร มหลกเกณฑดงน

3. เงนไดพงประเมนประเภทท 3 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดากฎหมายยอม

ใหหกคา ใชจายไดเฉพาะเงนไดทเปนคาแหงลขสทธ โดยใหหกเปนการเหมาไดรอยละ 40 ของคา

แหงลขสทธแตไมเกน 60,000 บาท

สาหรบคาแหงกดวลล หรอสทธอยางอน เงนป หรอเงนไดทมลกษณะเปนเงนรายปอน

ไดมาจาก พนยกรรม นตกรรมอยางอน หรอคาพพากษาของศาล ไมยอมใหหกคาใชจายใด ๆ ทงสน

ในกรณสามและภรยาตางฝายตางมเงนไดประเภทน และความเปนสามภรยาไดมอยตลอด

ปภาษ ใหตางฝายตางหกคาใชจายไดตามเกณฑเดยวกน

4. เงนไดพงประเมนประเภทท 4 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา กฎหมายไม

ยอมใหหก คาใชจายใดๆ ทงสน

5. เงนไดพงประเมนประเภทท 5 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา กฎหมายให

หกคาใชจายได ดงน คอ

(1) การใหเชาทรพยสน ผมเงนไดมสทธเลอกหกคาใชจายวธใดวธหนงดงน

ก. หกตามความจาเปนและสมควรหรอ

ข. หกเปนการเหมาในอตราทกาหนด

กรณผใหเชาทรพยสน เรยกเกบเงนกนเปลา เงนแปะเจยะ เงนคาปลกสราง หรอ

เงนคาซอมแซม อกสวนหนงนอกเหนอจากคาเชา หรอไดรบประโยชนอน เชน ไดกรรมสทธใน

อาคารหรอโรงเรอนทผเชาทาการกอสรางลงบนทดนของผใหเชาแลวยกให เงนหรอกรรมสทธใน

อาคารหรอโรงเรอนเปนเงนไดพงประเมนเนองจากการใหเชาทรพยสนของผใหเชา

22

กรณทเจาของทดนทาสญญาใหผอนทาการปลกสรางอาคารหรอโรงเรอนทดนของตน โดย

ผปลกสรางยกกรรมสทธในอาคารหรอโรงเรอนทปลกสรางนนใหแกเจาของทดนเมอสรางเสรจ

และเจาของทดนตกลงใหผปลกสรางเชาหรอใหเชาชวงอาคารหรอโรงเรอน หรอตกลงใหผสราง

จดหาผเชาอาคารหรอโรงเรอนนนโดยตรงจากเจาของทดนเปนการตอบแทนภายในระยะเวลาท

กาหนด ใหคานวณคาแหงอาคารหรอโรงเรอนนน เปนเงนไดพงประเมนของเจาของทดนตาม

จานวนปแหงอายการเชาใน อตรารอยละของมลคาอาคาร หรอ โรงเรอนในวนทไดรบกรรมสทธ

(2) การผดสญญาเชาซอทรพยสน กฎหมายยอมใหผมเงนไดหกคาใชจายเปนการเหมา ได

รอยละ 20 วธเดยว

(3) การผดสญญาซอขายเงนผอน ซงผขายไดรบคนทรพยสนทซอขายนนโดยไมตองคน

เงนหรอประโยชนทไดรบไวแลว กฎหมายยอมใหหกคาใชจายเปนการเหมาไดรอยละ 20 วธเดยว

6. เงนไดพงประเมนประเภทท 6 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา กฎหมาย

ยอมใหเลอกหก คาใชจายวธใดวธหนงดงน

- ใหหกตามความจาเปนและสมควรหรอ

- ใหหกเปนการเหมาดงตอไปน

- เงนไดจากการประกอบวชาชพอสระ การประกอบโรคศลป ใหหกคาใชจายรอยละ

60

- เงนไดจากการประกอบวชาชพอสระนอกจาก 1) หกคาใชจายไดรอยละ 30

7. เงนไดพงประเมนประเภทท 7 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา กฎหมาย

ยอมใหหกคา ใชจายวธใดวธหนง ดงน

- หกตามความจาเปนและสมควร หรอ

- หกเปนการเหมาในอตรารอยละ 70

23

8. เงนไดพงประเมนประเภทท 8 ในการคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา กฎหมาย

ยอมใหเลอกหก คาใชจายวธใดวธหนง ดงน

- หกตามความจาเปนและสมควร หรอ

- หกเปนการเหมาในอตรารอยละตามทกฎหมายกาหนด

ผมเงนไดมสทธหกลดหยอนอะไรไดบาง

การหกลดหยอน หมายถง รายการตางๆ ทกฎหมายไดกาหนดใหหกไดเพมขนหลงจากได

หกคาใชจายแลว เพอเปนการบรรเทาภาระภาษใหแกผเสยภาษกอนนาเงนไดทเหลอซงเรยกวาเงน

ไดสทธไปคานวณภาษตามบญชอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา รายการหกลดหยอนกรณตาง ๆ ม

ดงตอไปน

1. การหกลดหยอนในกรณทวไป

1.1 ผมเงนได 30,000 บาท (ไมวาจะอยในประเทศไทยถง 180 วน หรอไมกตาม)

1.2 สามหรอภรยาของผมเงนได 30,000 บาท

(1) สามหรอภรยาของผมเงนไดทมสทธหกลดหยอน จะตองเปนสามหรอภรยาชอบ

ดวยกฎหมาย การสมรส ไมครบปภาษกมสทธหกลดหยอนได เชน จดทะเบยนสมรสระหวางปภาษ

หรอตายในระหวางปภาษ กมสทธหกลดหยอนได 30,000 บาท

(2) สามหรอภรยาของผมเงนไดทจะนามาหกลดหยอนจะตองไมมเงนไดพงประเมน

หรอมแตไมไดแยกคานวณภาษ ตวอยาง สามภรยาแตงงานครบปภาษและตางฝายตางมเงนได

ประเภทท 1 กรณดงกลาว ภรยาสามารถแยกคานวณภาษตางหากจากสามไดโดยชอบ ทงสามภรยา

จงไมมสทธนาคสมรสมาหกลดหยอนได แตหากภรยามเงนไดประเภทอน (2-8) ใหสามนาเงนได

ของภรยามารวมคานวณและมสทธนาคสมรสมาหก ลดหยอนได

1.3 การหกลดหยอนบตร ใหหกสาหรบบตรชอบดวยกฎหมาย หรอบตรบญธรรมของ

ผม เงนได รวมทงบตรชอบดวยกฎหมายของสามหรอภรยาของผมเงนไดดวย

โดยมเงอนไขวาบตรทเกด กอนหรอ ในพ.ศ.2522 หรอทไดรบเปนบตรบญธรรม

กอน พ.ศ. 2522 คนละ 15,000 บาท บตรทเกด หลง พ.ศ.2522 หรอทไดรบเปนบตรบญธรรมใน

24

หรอหลง พ.ศ. 2522 คนละ 15,000 บาท แตรวมกนตองไมเกน 3 คน

การนบจานวนบตรใหนบเฉพาะ บตรทมชวตอยตามลาดบอายสงสดของบตร โดย

ใหนบรวมทงบตร ทไมอยในเกณฑไดรบการหกลดหยอนดวย

การหกลดหยอนสาหรบบตร ใหหกไดเฉพาะบตรซงมอายไมเกน 25 ป และยง

ศกษาอย ในมหาวทยาลยหรอชนอดมศกษาเฉพาะภายในประเทศใหลดหยอนเพอการศกษาไดอก

คนละ 2,000 บาท หรอเปน ผเยาว หรอศาลสงใหเปนคนไรความสามารถหรอเสมอนไร

ความสามารถอนอยในความอปการะเลยงด แตมให หกลดหยอนสาหรบบตรดงกลาวทมเงนไดพง

ประเมนในปภาษทลวงมาแลวตงแต 15,000 บาทขนไป โดยเงนได ดงกลาวตองไมใชเงนไดทไดรบ

ยกเวนตามมาตรา 42 ใหไมตองรวมคานวณเพอเสยภาษเงนได

การหกลดหยอนสาหรบบตรดงกลาว ใหหกได ตลอดปภาษ ไมวากรณจะหกได

นนจะมอยตลอดปภาษหรอไม และในกรณบตรบญธรรมนนใหหกลดหยอนในฐานะบตรบญธรรม

ไดในฐานะเดยว

1.4 เบยประกนภย ทผมเงนไดจายไปในปภาษ สาหรบการประกนชวตของผมเงนไดตาม

จานวนทจายจรง โดยสวนแรกหกได 10,000 บาท สวนทเกน 10,000 บาท หกไดไมเกนเงนได

หลงจากหกคาใชจาย แตไมเกน 90,000 บาท ทงน เฉพาะในกรณทกรมธรรมประกนชวตม

กาหนดเวลาตงแต 10 ปขนไป และการประกนชวตนนไดเอาประกนไวกบผรบประกนภยท

ประกอบกจการประกนชวตในราชอาณาจกร

ในกรณสามหรอภรยาของผมเงนไดมการประกนชวตและความเปนสามภรยาไดม

อยตลอดปภาษใหหกลดหยอนไดดวยสาหรบเบยประกนทจายสาหรบการประกนชวตของสามหรอ

ภรยานนตามเกณฑขางตน

การฝากเงนออมสนประเภทสงเคราะหชวตและครอบครว กอยในขายทจะขอหก

ลดหยอนตามเกณฑนไดดวย

1.5 เงนสะสม ทจายเขากองทนสารองเลยงชพ หกลดหยอนไดตามจานวนทจายจรง แตไม

เกน 10,000 บาท สวนทเกน 10,000 บาท แตไมเกน 490,000 บาท เปนเงนทไดรบยกเวนภาษ โดย

นาจานวนเงนสวนทเกนดงกลาวหกจากเงนไดพงประเมน กอนหกคาใชจายตามจานวนทจายจรงแต

ไมเกน 490,000 บาท

คาซอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ หกไดไมเกนรอยละ 15 ของเงน

ได และเมอรวมกบเงนสะสมกองทนสารองเลยงชพและกองทน กบข. (ถาม) แลวไมเกน 500,000

บาท โดยตองจายเปนคาซอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ ตามกฎหมายวาดวย

25

หลกทรพยและตลาดหลกทรพยทจะไดรบยกเวนไมตองรวมคานวณเพอเสยภาษเงนไดบคคล

ธรรมดา ทงน ตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ทอธบดกรมสรรพากรกาหนด

คาซอหนวยลงทนในกองทนรวมหนระยะยาว ในอตราไมเกนรอยละ 15 ของเงนไดเฉพาะสวนทไม

เกน 500,000 บาท

1.6 ดอกเบยเงนกยม การยกเวนภาษเงนไดสาหรบเงนไดเทาทไดจายเปนดอกเบยเงนก

สาหรบการกยมเงนเพอซอ เชาซอ หรอสรางอาคารทอยอาศย โดยจานองอาคารทซอหรอสรางเปน

ประกนการกยมนน ตามจานวนเงนทไดจายไปจรงแตไมเกน 100,000 บาท โดยตองเปนไปตาม

หลกเกณฑ และวธการดงน

(1) เปนดอกเบยเงนกยม สาหรบการกยมจากผประกอบกจการในราชอาณาจกร

เฉพาะทกาหนดไว ไดแก ธนาคาร บรษทตามกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจเงนทน ธรกจ

หลกทรพย และธรกจเครดตฟองซเอร บรษทประกนชวต สหกรณ นายจางซงมระเบยบเกยวกบ

เงนกองทนทจดสรรไวเพอสวสดการแกลกจาง บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศยตามกฎหมายวา

ดวยบรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย กองทนรวมอสงหารมทรพยเพอแกไขปญหาในระบบ

สถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย กองทนรวมเพอ

แกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

นตบคคลเฉพาะกจทจดตงขนเพอแปลงสนทรพยเปนหลกทรพยทเขารบชวงสทธเปนเจาหนเงนก

แทนกองทนรวมดงกลาว กองทนบาเหนจบานาญขาราชการตามกฎหมาย วาดวยบาเหนจบานาญ

ขาราชการ

(2) เปนดอกเบยเงนกยมตามสญญากยมเงนเพอซอ เชาซออาคารพรอมทดน หรอ

หองชดในอาคารชด หรอเพอสรางอาคารใชอยอาศยบนทดนของตนเองหรอบนทดนทตนเองม

สทธครอบครอง

(3) ตองจานองอาคารหรอหองชดในอาคารชด หรออาคารพรอมทดน เปนประกน

การกยมเงนนน โดยมระยะเวลาจานองตามระยะเวลาการกยม

(4) ตองใชอาคารหรอหองชดในอาคารชดตาม(3)นนเปนทอยอาศยในปทไดรบ

ยกเวนภาษ แตไมรวมถงกรณลกจาง ซงถกนายจางสงใหไปปฏบตงานของนายจาง ณ ตางถนเปน

ประจาหรอกรณอาคารหรอหองชดดงกลาวเกดอคคภย ภยธรรมชาต หรอภยอนเกดจากเหตอน

ท ง น เฉพาะทมใชความผดของผ ม เ งนไดจนไมอาจใชอาคารหรอหองชดน นอยอาศยได

(5) กรณผมเงนไดมอาคารหรอหองชดในอาคารชดตาม (3) เปนทอยอาศยในปท

ขอหกลดหยอนเกนกวา 1 แหง ใหหกลดหยอนไดทกแหง สาหรบอาคารหรอหองชดในอาคารชด

26

ตาม (3)

(6) ใหหกลดหยอนไดตลอดปภาษ ไมวากรณทจะหกลดหยอนไดนนจะมอยตลอด

ปภาษหรอไม

(7) กรณผมเงนไดหลายคนรวมกนกยม ใหหกลดหยอนไดทกคนโดยเฉลยคา

ลดหยอนตามสวนจานวนผมเงนได แตรวมกนตองไมเกนจานวนทจายจรง และไมเกน 100,000

บาท

(8) กรณสามภรยารวมกนกยมโดยสามหรอภรยามเงนไดฝายเดยวใหหกลดหยอน

สาหรบผมเงนไดเตมจานวนตามทจายจรง แตไมเกน 100,000 บาท

(9) กรณผมเงนไดซงมสทธไดรบยกเวนภาษอยกอนแลว ตอมาไดสมรสกน ให

ยงคงไดรบยกเวนภาษดงน

(ก) ถาตางฝายตางยนรายการเกยวกบภาษเงนไดพงประเมนทตนไดรบใน

ปภาษทลวงแลวมาตามวรรคหนงของมาตรา 57 ฉ แหงประมวลรษฎากร ใหตางฝายตางไดรบ

ยกเวนภาษ ตามจานวนทจายจรงแต ไมเกน 100,000 บาท

(ข) ถาตางฝายตางยนรายการเกยวกบภาษเงนไดพงประเมนเฉพาะสวนท

เปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (1) แหงประมวลรษฎากร โดยไมถอเปนเงนไดของอกฝายหนง

ตาม วรรคสามของมาตรา 57 ฉ แหงประมวลรษฎากร ใหตางฝายตางไดรบยกเวนภาษตามจานวนท

จายจรง แตไมเกน 100,000 บาท

(ค) ถาสามภรยาตกลงยนรายการและเสยภาษรวมกน โดยถอเอาเงนไดพง

ประเมนของตนเปนเงนไดของสามหรอภรยาอกฝายหนงตามวรรคสามของมาตรา 57 ฉ แหง

ประมวลรษฎากร ใหผมเงนไดไดรบยกเวนภาษตามจานวนทจายจรงแตไมเกน 100,000 บาท และ

ไดรบยกเวนภาษสวนของสามหรอภรยา ไดตามจานวนทจายจรงแตไมเกน 100,000 บาท

(10) กรณมการแปลงหนใหมดวยการเปลยนตวเจาหนเงนกยมระหวางผใหกตาม

(1) ใหย งคง หกล ดหยอนไดตามจานวนท จ ายจ รง แตไม เ กน 100,000 บ าท

ดอกเบยเงนกยมดงกลาวขางตน ใหหมายความรวมถง ดอกเบยเงนกยม

เพอชาระหนเงนกยมเพอซอ เชาซอ หรอสรางอาคารอยอาศย หรอหองชดดวย ทงน เฉพาะดอกเบย

ส า ห ร บ เ ง น ก ย ม เ พ อ ช า ร ะ ห น ส ว น ท ไ ม เ ก น ก ว า ห น ท ค า ง ช า ร ะ น น

ผมเงนไดตองมหนงสอรบรองตามแบบทอธบดกาหนด จากผใหใหกยม

เพอเปนหลกฐานวาไดมการจายดอกเบยสาหรบการกยมเงนเพอดาเนนการดงกลาวนนดวย

27

ประกาศนใหใชบงคบสาหรบเงนไดพงประเมนตงแตปภาษ พ.ศ. ๒๕๕๕

เปนตนไป และใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด (ดประกาศอธบด

กรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 224 และ ฉบบท 226) )

1.7 เงนสมทบ ทผประกนตนจายเขากองทนประกนสงคม ตามกฎหมายวาดวยการ

ประกนสงคมตามจานวนทจายจรง ในกรณสามหรอภรยาของผมเงนได ซงเปนผประกนตนจายเงน

สมทบเขากองทนประกนสงคม ขางตนและความเปนสามภรยาไดมอยตลอดปภาษ ใหหกลดหยอน

ไดดวย สาหรบเงนสมทบของสามหรอภรยาทจายเขากองทนประกนสงคมดงกลาวตามเกณฑ

ขางตน

1.8 คาลดหยอนบดามารดา กรณผมเงนไดและคสมรสทมเงนไดรวมคานวณภาษ หรอค

สมรสไมมเงนได อปการะเลยงดบดามารดาทมอาย 60 ปขนไป ซงมรายไดไมเพยงพอตอการเลยง

ชพ ผมเงนไดและ คสมรสมสทธหกลดหยอนคาอปการะเลยงดบดามารดาไดคนละ 30,000 บาท

ทงน บดาหรอมารดาของผมเงนไดหรอคสมรส จะตองออกหนงสอรบรองวาบตรคนใดคนหนง

เปนผอปการะเลยงดเพยงคนเดยว

1.9 คาอปการะเลยงดบดามารดา สามหรอภรยา บตรชอบดวยกฎหมายหรอบตรบญธรรม

ของผมเงนได บดามารดาหรอบตรชอบดวยกฎหมายของสามหรอภรยาของผมเงนไดหรอบคคลอน

ทผมเงนได เปนผดแลตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ คนละ

60,000 บาท โดยบคคลดงกลาวตองเปนคนพการซงมบตรประจาตวคนพการตามกฎหมายวาดวย

การสงเสรม และพฒนาคณภาพชวตคนพการ หรอเปนคนทพพลภาพ มรายไดไมเพยงพอแกการยง

ชพ และอยในความอปการะเลยงดของผมเงนได ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข รวมทง

จานวนคนพการ และทกพลพลภาพในความอปการะเลยงดของผมเงนไดทอธบดประกาศกาหนด

การหกลดหยอนสาหรบบตรบญธรรม ใหหกไดในฐานะบตรบญธรรมเพยงฐานะเดยว

ทงนใหหกลดหยอนสาหรบเงนไดพงประเมนประจาป พ.ศ.2552 ทจะตองยนรายการในป พ.ศ.

2553 เปนตนไป

1.10 เงนสนบสนนเพอการศกษา ไดแก เงนทจายเปนคาใชจายเพอสนบสนนการศกษา ม

สทธหกลดหยอนได 2 เทาของจานวนเงนทไดจายไปจรง แตไมเกนรอยละ 10 ของเงนคงเหลอ

หลงจากหกคาใชจายและคาลดหยอนอน ๆ แลว

1.11 การยกเวนภาษเงนได สาหรบการบรจาคเงน ใหแกกองทนพฒนาคร คณาจารย และ

บ ค ล า ก ร ท า ง ก า ร ศ ก ษ า ท ก ร ะ ท ร ว ง ศ ก ษ า ธ ก า ร จ ด ต ง ข น

28

ใหยกเวนภาษสาหรบเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนตามมาตรา ๔๗ (๑)

(๒) (๓) (๔) (๕) หรอ (๖) แหงประมวลรษฎากร เปนจานวนสองเทาของจานวนเงนทบรจาค แต

เมอรวมกบเงนไดทไดรบยกเวนสาหรบการจาย เปนคาใชจายเพอสนบสนนการศกษา สาหรบ

โครงการทกระทรวงศกษาธการใหความเหนชอบแลว ตองไมเกนรอยละสบของเงนไดพงประเมน

หลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนแลว ทงนทเกดขนตงแตวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป

และใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด (ดประกาศอธบดกรมสรรพากร

เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 217) )

1.12 การยกเวนภาษเงนได สาหรบเงนไดทจายเปนคาใชจายในการจดใหคนพการไดรบ

สทธเขาถง และใชประโยชนจากสงอานวยความสะดวก และความชวยเหลออนจากรฐ

ใหยกเวนภาษสาหรบเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนตามมาตรา ๔๗ (๑)

(๒) (๓) (๔) (๕) หรอ (๖) แหงประมวลรษฎากร เปนจานวนรอยละหนงรอยของเงนทจายเปน

คาใชจายในการจดใหคนพการไดรบสทธประโยชน แตเมอรวมกบเงนไดทไดรบยกเวนสาหรบการ

จาย เปนคาใชจายเพอสนบสนนการศกษา สาหรบโครงการทกระทรวงศกษาธการใหความเหนชอบ

แลว ตองไมเกนรอยละสบของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนแลว

ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนท ๑๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป และใหเปนไป

ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด (ดประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษ

เงนได (ฉบบท 214) )

1.13 การยกเวนภาษเงนได สาหรบเงนไดทจายใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในการ

จดต งศนยพฒนาเดกเลกหรอสนบสนนการดาเนนงานของศนยพฒนาเดกเลกในสงกดองคกร

ปกครองสวนทองถนใหยกเวนภาษสาหรบเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอน

ตามมาตรา ๔๗ (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) หรอ (๖) แหงประมวลรษฎากร เปนจานวนสองเทาของเงนท

ไดจาย แตเมอรวมกบเงนไดทไดรบยกเวนสาหรบการจายเปนคาใชจายเพอสนบสนนการศกษา

สาหรบโครงการทกระทรวงศกษาธการใหความเหนชอบแลว ตองไมเกนรอยละสบของเงนไดพง

ประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกลดหยอนแลว ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนท ๑๐ มถนายน

พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนตนไป และใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกาหนด

1.14 เงนบรจาค เมอหกลดหยอนตาง ๆ หมดแลว เหลอเทาใดใหหกลดหยอนไดอก

สาหรบ เงนบรจาค เงนบรจาคทหกคาลดหยอนไดนนผมเงนไดตองบรจาคเปนเงนใหแกการกศล

สาธารณะ โดยหกได เทาจานวนเงนทจายจรงแตตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดหลงจากหก

คาใชจายและหกคาลดหยอนตาง ๆ ขางตนแลว

29

การบรจาค ไดแก

(1) การบรจาคเงนใหแกวดวาอาราม สภากาชาดไทย สถานพยาบาล และสถานศกษาของ

ทางราชการ หรอองคการ

ของรฐบาล สถานศกษาเอกชน สถานสาธารณกศล และกองทนสวสดการภายในสวนราชการ (ตอง

เปนองคการสถานสาธารณกศลตามทรฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา)31

(2) การบรจาคเงนใหแกคณะกรรมการอานวยการจดสรางสวนสาธารณะเพอเฉลมพระ

เกยรตสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน เนองในวโรกาสพระชนมายครบ 80 พรรษา

(3) การบรจาคเงนใหแกสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตรในโครงการปลกปา

เทดพระเกยรตเฉลมฉลองพระชนมายครบ 90 พรรษา

(4) การบรจาคเงนใหแกกองทพอากาศในโครงการกอสรางพระมหาธาตเจดยนภพลภมสร

ฯ

(5) การบรจาคเงนใหแกกองทนเพอโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา

(6) การบรจาคเงนใหแกกองทนปลกปาถาวรเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

เนองในวโรกาสทรงครองราชยปท 50

(7) การบรจาคเงนใหแกโครงการอาคารเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

เนองในวโรกาสทรงครองสรราชยสมบตครบ 50 ป ณ มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวด

นครราชสมา

(8) การบรจาคเงนใหแกโครงการสบสานพระราชปณธาน "กาญจนาภเษก"

(9) การบรจาคเงนใหแกโครงการรอยใจชวยเยาวชนไทยในภาวะวกฤต

(10) การบรจาคเงนใหแกโครงการโพธทองของชาวไทย

(11) การบรจาคเงนใหแกโครงการปลกปาชายเลนถาวรเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจา

สรกต พระบรมราชนนาถในวโรกาสทรงพระชนมมาย 72 พรรษา

(12) การบรจาคเงนใหแกสวนราชการทจดขนตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร

(13) การบรจาคเงนใหแกกองทนฟนฟสมรรถภาพคนพการ กองทนสงเสรมการจด

สวสดการสงคม กองทนคมครองเดก และกองทนพฒนากฬาแหงชาต

(14) การบรจาคเงนเพอการกฬา ใหแกการกฬาแหงประเทศไทยเพอสงเสรมการกฬา

คณะกรรมการกฬาจงหวดทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยการกฬาแหงประเทศไทย เพอสงเสรมกฬา

ในจงหวด สานกงานพฒนาการกฬาและนนทนาการเพอการจดการแขงขนกฬานกเรยน หรอ

สมาคมกฬาสมครเลน

30

(15) การบรจาคเงนเพอชวยเหลอผประสบอทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอนท

เกดขนในประเทศไทยตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2554 เปนตนไป โดยมบรษทหรอหางหนสวน

นตบคคลหรอนตบคคลอนเปนตวแทนรบเงน ทงนใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขท

อธบดกาหนด 31

2. การหกลดหยอนในกรณสามภรยาตางฝายตางมเงนได ถาความเปนสามภรยาไดมอย

ตลอดปภาษ การหกลดหยอนผมเงนไดและสามหรอภรยาของผมเงนไดใหหกลดหยอนรวมกนได

60,000 บาท แตถาความเปนสามหรอภรยามไดมอยตลอดปภาษ หรอภรยาแยกคานวณเงนไดพง

ประเมนประเภทท 1 ตางหากจากสาม ใหตางฝายตางหกลดหยอนได 30,000 บาท และสาหรบการ

หกลดหยอนบตรและคาลดหยอนดอกเบยเงนกอน ๆ ใหตางฝายตางหกไดกงหนงตามเกณฑท

กาหนดไวในแตละกรณเฉพาะในปภาษนน

3. การหกลดหยอนในกรณผมเงนไดมไดเปนผอยในประเทศไทย การหกลดหยอนผมเงน

ไดและสามหรอภรยาของผมเงนได บตร และการศกษาของบตรของผมเงนได

4. การหกลดหยอนในกรณผมเงนไดถงแกความตายในระหวางปภาษ ใหหกลดหยอนได

เสมอนผตายมชวตอยตลอดปภาษทผนนถงแกความตาย

5. การหกลดหยอนในกรณผมเงนไดเปนกองมรดกทยงไมไดแบง ใหหกลดหยอนสาหรบผ

มเงนได 30,000 บาท

6. การหกลดหยอนในกรณผมเงนไดเปนหางหนสวนสามญ หรอคณะบคคลทมใชนต

บคคล ใหหก ลดหยอนสาหรบผมเงนไดแกผเปนหนสวนหรอบคคลในคณะบคคลแตละคนทอยใน

ประเทศไทยคนละ 30,000 บาท แตรวมกนตองไมเกน 60,000 บาท

31

ผมเงนไดมหนาทตองยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดาอยางไร และเมอใด

แบบแสดงรายการทใชมดงตอไปน

ชอแบบ ใชยนกรณ กาหนดเวลายน

ภ.ง.ด. 90 มเงนไดพงประเมนทกประเภท มกราคม - มนาคม ของปภาษ

ถดไป

ภ.ง.ด. 91 มเฉพาะเงนไดพงประเมน มกราคม - มนาคม ของปภาษ

ถดไป

ประเภทท 1ม.40(1) ประเภทเดยว

ภ.ง.ด. 93 มเงนไดขอชาระภาษลวงหนา กอนถงกาหนดเวลาการยนแบบ

ตามปกต

ภ.ง.ด. 94 ยนครงปสาหรบผมเงนไดพงประเมน กรกฎาคม - กนยายน ของป

ภาษนน

เฉพาะประเภทท 5,6,7 และ 8

การยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดาม 2 ระยะ คอ

1. "ภาษเงนไดบคคลธรรมดาครงป" เปนการยนแบบแสดงรายการเงนไดเฉพาะเงนไดพง

ประเมนประเภทท 5,6,7 หรอ 8 ทไดรบตงแตเดอนมกราคมถงเดอนมถนายนไมวาจะมเงนได

ประเภทอนรวมอยดวยหรอไมกตาม โดยยนภายในเดอนกนยายนของปภาษนน และภาษทเสยน

นาไปเปนเครดตหกออกจากภาษสนปได

2. "ภาษเงนไดบคคลธรรมดาสนป" เปนการยนแบบแสดงรายการเงนไดพงประเมนทไดรบ

แลว ในระหวางปภาษ

โดยยนภายในเดอนมนาคมของปถดไป

32

ยนแบบแสดงรายการไดทไหน

1.สานกงานสรรพากรพนทสาขา (เดมเรยกวา สานกงานสรรพากรเขต/อาเภอ) สาหรบ

การยนแบบฯ ภ.ง.ด.90 หรอ ภ.ง.ด.91 ผมเงนไดสามารถยนแบบฯ ณ สานกงานสรรพากรพนท

สาขาทกแหง

2.ธนาคารพาณชยไทย และสาขาทตงอยในกรงเทพฯ หรอตางจงหวด สาหรบการยนแบบฯ

ระหวางวนท

1 มกราคม ถงวนท 31 มนาคม เทานน และมภาษทตองชาระพรอมกบการยนแบบฯ ดงน

2.1 ธนาคารพาณชยไทย (ยกเวน บมจ.ธนาคารกรงไทย) มหลกเกณฑดงน

(1) ใชแบบ ภ.ง.ด.90 หรอแบบ ภ.ง.ด.91 ฉบบทพมพชอ ทอย ฯลฯ ท

กรมสรรพากร จดทาขน และจดสงให

(2) มเงนภาษตองชาระ พรอมกบการยนแบบ ภ.ง.ด.90 หรอแบบ ภ.ง.ด.91

2.2 ธนาคารกรงไทย มหลกเกณฑดงน

(1) มเงนภาษตองชาระ โดยตองชาระทงจานวน

(2) ไมมเงนภาษตองชาระ หรอขอคนเงนภาษ

3. ททาการไปรษณย สาหรบการยนแบบฯ ระหวางวนท 1 มกราคม ถงวนท 31 มนาคม

เทานน มหลกเกณฑดงน

3.1 ผมเงนไดมภมลาเนาอยในกรงเทพมหานคร

3.2 ยนแบบฯ ภ.ง.ด.90 หรอ ภ.ง.ด.91 โดยสงทางไปรษณยลงทะเบยน พรอมแนบ

เชค (ประเภท ข. ค. หรอ ง.) หรอ ธนาณต (ตามจานวนเงนภาษทตองชาระทงจานวน) โดยสงไปยง

สานกบรหารการคลงและรายได

กรมสรรพากร อาคารกรมสรรพากร

เลขท 90 ซอยพหลโยธน 7 ถนนพหลโยธน

เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

33

3.3 กรมสรรพากรจะถอเอาวนทลงทะเบยนไปรษณยเปนวนรบแบบและชาระ

ภาษ และจะสงใบเสรจรบเงนใหแกผยนแบบฯ ทางไปรษณยลงทะเบยน

3.4 กรณผมเงนไดทมภมลาเนา อยในตางจงหวด หรอประสงคจะขอ ชาระภาษ

เปนงวด จะยนแบบ ภ.ง.ด.90 หรอ ภ.ง.ด.91 โดยสงทาง ไปรษณยลงทะเบยนไมได

4. Internet ทาง Web Site ของกรมสรรพากร ท www.rd.go.th โดยชาระภาษ ผานระบบ

อเลกทรอนกส ของธนาคารพาณชย หรอชาระผาน e-payment หรอโดยวธอน ไดแก ATM, Internet

Banking, Tele-Banking, Mobile Banking, Counter Service (ของธนาคาร), เคานเตอรเซอรวส และ

Pay at Post (ไปรษณย)

หากยนแบบแลวมภาษตองชาระจะขอผอนชาระภาษไดหรอไม

ถามภาษทตองชาระจานวนตงแต 3,000 บาทขนไป ทงภาษครงปและภาษสนป ผเสยภาษม

สทธ ขอผอนชาระภาษไดเปน 3 งวดเทา ๆ กน โดยไมตองเสยเงนเพมใดๆ ผเสยภาษอาจตดตอขอ

ผอนชาระไดท สานกงานสรรพากรพนทสาขาโดยใชแบบบ.ช. 35 จานวน 1 ชด 3 แผน ขอความ

เหมอนกนดงน

งวดท 1 ชาระพรอมกบการยนแบบแสดงรายการภายในวนท 30 กนยายน หรอ

วนท 31 มนาคม

งวดท 2 ชาระภายใน 1 เดอนนบแตวนทตองชาระงวดท 1

งวดท 3 ชาระภายใน 1 เดอนนบแตวนทตองชาระงวดท 2

ถาภาษงวดใดงวดหนงมไดชาระภายในกาหนดเวลาดงกลาว ผเสยภาษหมดสทธทจะชาระ

ภาษเปน รายงวด และตองเสยเงนเพมในอตรารอยละ 1.5 ตอเดอน หรอเศษของเดอนของเงนภาษ

งวดทเหลอ

ถาไมชาระในกาหนดเวลาหรอชาระไมถกตองจะมความรบผดอยางไรบาง

1. กรณไมชาระภาษภายในกาหนดเวลาจะตองเสยเงนเพมรอยละ 1.5 ตอเดอน หรอเศษของ

เดอนของเงนภาษทตองชาระนน นบแตวนพนกาหนดเวลาการยนรายการจนถงวนชาระภาษ เวนแต

กรณทไดรบอนมตจากอธบดกรมสรรพากร ใหขยายกาหนดเวลาชาระภาษได เงนเพมเสยรอยละ

0.75

34

2. กรณเจาพนกงานตรวจสอบออกหมายเรยกและปรากฏวามไดยนแบบแสดงรายการไว

หรอยนแบบแสดงรายการไว แตชาระภาษขาดหรอตาไป นอกจากจะตองรบผดชาระเงนเพมตามขอ

1 แลว ยงจะตองรบผดเสยเบยปรบอก 1 เทา หรอ 2 เทาของเงนภาษทตองชาระแลวแตกรณ เงนเบย

ปรบดงกลาวอาจลดหรองดไดตามระเบยบทอธบดกาหนดโดยอนมตรฐมนตร

อตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาป 2557

โดยการปรบโครงสรางภาษในครงนเปนการ 4 0แบงขนอตราภาษใหถขน จาก 0 5 ขนอตรา

เปน 7 ขนอตรา0 และลดอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาจากอตราสงสดทรอยละ 37 เหลอรอยละ 35

ซงสามารถสรปเปนตารางงาย ๆ ไดดงน

35

แนวคดและทฤษฎเกยวกบทศนคต

Allport (อางถงใน ปรยาพร วงศอนตรโรจน, 2544 หนา 56) ระบวา ทศนคตเปนภาวะของ

ความพรอมทางจต ซงเกดจากประสบการณ สภาวะความพรอมนเปนแรงกาหนดทศทางของ

ปฏกรยาของบคคลทมตอบคคล สงของและสถานการณทเกยวของ

สรอร วชชาวธ (2544) ระบวาทศนคต หมายถง ความร ความเชอ ความรสก และ

แนวโนมของการกระทา ซงมผลตอระดบการทางานของบคคล ซงองคประกอบของทศนคต ม 3

องคประกอบ ดงน

1. สวนความเขาใจ (Cognitive Component) เปนความร ความเชอ รวมถงแนวความคด

ของบคคล ซงเปนไปตามการรบรของบคคล และอาจตรงกบสภาพความเปนจรงหรอไมเปนจรงก

ได

2. สวนความรสก (Affective Component) บคคลจะมอารมณ และความรสก ชอบ

หรอไมชอบ พอใจหรอไมพอใจ ในงานหรอสภาพแวดลอมตาง ๆ ความรสกเกดจากประสบการณ

ของบคคลและเงอนไขสงเราตาง ๆ

3. สวนของพฤตกรรม (Activity Component) บคคลซงมความร ความเชอหรอคานยม ก

จะมแนวโนมการทาพฤตกรรมทสอดคลองกบความรสก ความเชอ และความรสกขอบคณบคคล

นน

จากแนวความคดและทฤษฎเกยวกบทศนคตขางตน การหาระดบความรสก “ทางบวกมาก

ทสด” ไปจนถงระดบความรสก “ทางลบมากทสด” เทคนคการวดนนจะเปนการแยกแยะและ

รวบรวมสงทผตอบแบบสอบถามระบในแตละขอความของความเชอของเขาตอสงนนวาเปนไปใน

ทางบวกหรอลบ ซงมาตรวดทศนคตทนยมใช มอย 3 แบบ คอ

1. วธของเทอรสโตน (Thurstone Approach) มาตรวดทศนคตตามวธของเทอรสโตนจะ

กาหนดชวงความรสกของคนทมตอสงใดสงหนงเปนจานวน 11 ชวงนอยทสด จนถงมากทสด แต

ละชวงมระยะหางเทา ๆ กน จงมชอเรยกไดอกอยางวา The Method of Equal Apperating Interval

36

ขอความทบรรจลงในมาตรวดจะตองนาไปใหผตดสน (Juge) พจารณาวาควรอยในตาแหนงใดของ

มาตรวดและแตละขอความกตองหาคาประจาขอความหรอคา Scale Value หาในรปของมฐยฐาน

(Median) และหาคา Quartile Deviation จานวนขอความทประกอบเปนมาตราวดทศนคต ตามวธ

ของเทอรสโตนมประมาณ 20 ขอความ หรอมากกวาเลกนอย

2. วธของลเครท (Likert Scale) มาตรวดทศนคตตามวธของลเครท กาหนดชวงความรสก

ของคนเปน 5 ชวง หรอระดบ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวยและไมเหน

ดวยอยางยง ขอความทบรรจลงในมาตรวดจะประกอบดวยขอความทแสดงความรสกตอสงหนงสง

ใดทงในทางทดและทางทไมด และมจานวนพอ ๆ กน ขอความเหลานอาจมประมาณ 18-20

ขอความ

3. วธวดทศนคตโดยใชความหมายทางภาษา วธนผคดคอ ออสกด (Chales Osgood)

สเกลแบบนใชคาคณศพทมาอธบายความหมายของสงเรา โดยมคณศพทตรงขามกนเปนขวของ

มาตราวออสกด ใชสงเรานวา Concept คาคณศพททใชในการอธบายคณลกษณะของสงเรานออ

สกด พบวาสามารถอธบายได 3 รปแบบ หรอ 3 องคประกอบ คอ

3.1 องคประกอบดานประเมนคา (Evaluation factor) ซงเปนองคประกอบท

แสดงออกดานคณคา คาคณศพททใชอธบายเชน ด – ชว จรง – เทจ ฉลาด – โง สวย – นาเกลยด

เปนตน

3.2 องคประกอบดานศกยภาพ (Potential Factor) เปนคาคณศพทแสดงถง

ลกษณะกจกรรมตาง ๆ เชน แขงแรง – ออนแอ หนก – เบา หยาบ – ละเอยด เปนตน

3.3 องคประกอบดานกจกรรม (Activity Factor) เปนคาคณศพทแสดงถง

ลกษณะกจกรรมตาง ๆ เชน ชา – เรว เฉอยชา – กระตอรอรน เปนตน

ในการศกษาวจยครงนไดเลอกมาตรวดแบบลเครทสเกล (Likert Scale) เนองจากเปนมาตร

วดทใหความเชอมนสงมาก เพยงใชขอคาถามไมกขอกจะไดคาความเชอมนสงพอกบเทคนคอนท

ใชขอคาถามจานวนมากกวาและสะดวกตอการสรางการไปใช

37

ทฤษฎการเปลยนแปลงทศนคต

วนชย มชาต (2551) ระบวา ทศนคตบางประการทาใหผลงานขององคการลดตาลงและ

องคการไมสามารถทางานบรรลวตถประสงคได เนองจากพนกงานมทศนคตไมคอยดตอองคการ

ดงนนผบรหารตองปรบเปลยนและสรางทศนคตของพนกงาน โดยองคการจะมวธการในการ

ปรบเปลยนทศนคตไดดงน

1. การตดตอสอสารและการใหขอมลเพมเตม (Communicate additional information)

ทศนคตประกอบดวยองคประกอบในดานความร สตปญญา (Cognitive) จะมสวนกาหนดทศนคต

ดวยการตดตอสอสารและการใหขอมลตาง ๆ ทถกตองแกพนกงานและผทเกยวของเพมขน จะทา

ใหพนกงานและผทเกยวของเกดการเปลยนแปลงทศนคตได กอใหเกดความไววางใจไดในระยะ

ยาว

2. การใหการเสรมแรงแกการเปลยนทศนคตทตองการ (Reinforce desired attitude

change) เปนการใชระบบการใหรางวลและการลงโทษในการเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรม

บคคล การเสรมแรงโดยการใหรางวล เปนการสนบสนนทศนคตหรอพฤตกรรมทองคการตองการ

สาหรบการลงโทษเปนการบงคบใหพนกงานเปลยนทศนคตหรอหยดพฤตกรรมทองคการไม

ตองการ

3. การใชอทธพลของกลม (Utilize group influence) เปนการเปลยนแปลงทศนคตตอ

พฤตกรรมของบคคล โดยใชอทธพลของกลม ซงกลมจะมรปแบบของทศนคตหรอพฤตกรรมของ

สมาชกในกลม ซงสมาชกทกคนจะตองยดถอปฏบตตาม หากองคการจดใหมการแลกเปลยน

ความเหนระหวางกลมตาง ๆ และใชอทธพลของกลม กจะมผลตอการเปลยนแปลงทศนคต

4. ปรบปรงวธการเปลยนแปลงใหสอดคลองกบความแตกตางของบคคล (Adapt change

methods to individual differences) คนแตละคนมความแตกตางดานทศนคตแตกตางกน กลมคน

บางกลมมความมนคงตอทศนคตสงใดสงหนงมาก การเปลยนแปลงทศนคตคนกลมนอาจทาให

เกดการเผชญหนาได ขณะทบางคนจะรบฟงสงตาง ๆ และไมปกปองทศนคตของตนเอง ซงจะทา

38

ใหการเปลยนแปลงทศนคตทาไดงาย การเปลยนแปลงทศนคตจงตองเลอกวธการทเหมาะสมกบ

ลกษณะความแตกตางของบคคล

5. การสนบสนนพฤตกรรมทแตกตางกนออกไป (Encourage discrepant behavior) เปน

การเปลยนแปลงทศนคตโดยใหบคคลทมทศนคตแตกตางเขาไปในกลม เพอรบรความแตกตางซง

อาจนาไปสการเปลยนแปลงทศนคตของบคคลอนหรอกลมได

6. การอาศยผทบคคลใหความเชอถอไววางใจและมอทธพลตอผอน (Rely on a trusted

and influential source) เปนการเปลยนแปลงทศนคตโดยอาศยความเชอถอและความไววางใจจากผ

ทเกยวของและสนบสนนใหเขาเปลยนแปลงทศนคต ซงจะนาไปสการเปลยนแปลงผปฏบตงาน

งานวจยทเกยวของ

จราพร อยด (2545) ศกษาและวจยเรองการศกษาความรความเขาใจในดานภาษมลคาเพม

ของผประกอบการในเขตอาเภอบางละมง จงหวดชลบร จากผลการศกษาดงกลาว สวนใหญม

ความรความเขาใจเกยวกบภาษมลคาเพมอยในระดบสง คดเปนรอยละ 51.70 ระดบปานกลางคด

เปนรอยละ 33.30 และความรนอย 25 คะแนน และเมอเปรยบเทยบระดบความรความเขาใจในดาน

ภาษมลคาเพมของผประกอบการในเขตบางละมง จงหวดชลบรพบวา เพศ อาย ระดบการศกษา

ระยะเวลาการดารงตาแหนง ประเภทของผประกอบการและรายไดของกจการตอป มผลตอความร

ความเขาใจในดานภาษมลคาเพมของผประกอบการในเขตอาเภอบางละมง จงหวดชลบร โดยม

ขอเสนอแนะทไดจากการวจย คอ กรมสรรพากรตองใหความสาคญในเรองความชดเจนและ

วธการเ กยวกบระบบภาษมลคาเพม โดยใชสอแขนงตาง ๆ ไมวาจะเปนวทย โทรทศน

หนงสอพมพ หรออนเตอรเนท เพอเผยแพรความรและสรางความเขาใจระหวางหนวยจดเกบ (ภาค

ราชการ) และผมหนาทเสยภาษ (ประชาชน) เปนตน

มนส มนญกลกจ (2552) ศกษาและวจยเรองประสทธภาพการจดเกบภาษเงนไดบคคล

ธรรมดาของสานกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร จากผลการศกษาดงกลาว พบวา

ปงบประมาณ 2547 – 2551 ปญหาทมผลกระทบตอประสทธภาพการจดเกบเงนไดบคคลธรรมดา

39

ของสานกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร สาหรบทางดานผมเงนไดมทศนคตในการเสยภาษ

ในทางลบ มพฤตกรรมในการหลบเลยงภาษอากร ขาดความรความเขาใจเรองภาษอากรอยาง

แทจรง ทาใหไมทราบประโยชนและผลตอบแทนของการเสยภาษทางตรงและทางออม ซงทาให

ประสทธภาพในการจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาของกรงเทพมหานครแตละสานกงานสงหรอ

ตากวาเกณฑปกตตามสภาพของพนททรบผดชอบ สาหรบแนวทางในการบรหารการจดเกบภาษ

เงนไดบคคลธรรมดาของสานกงานสรรพากรพนทกรงเทพมหานคร เพอใหมประสทธภาพเพมขน

โดยสวนใหญเปนการดาเนนการตามนโยบายหรอแนวปฏบตของกรมสรรพากร เพอใหสอดคลอง

กบยทธศาสตรและพนธกจของกรมสรรพากร แตบางสานกกไดดาเนนการโครงการตาง ๆ เพอให

การจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาของสานกงานมประสทธภาพมากขน โดยจดทาโครงการตาม

ลกษณะของผมเงนได และตามสภาพพนททรบผดชอบของแตละสานกงาน เพอมงเนนการ

ใหบรการ ความรความเขาใจแกผเสยภาษและสรางความสมครใจในการเสยภาษของผมเงนได

ณรงคฤทธ ประสทธนาค (2545) ศกษาและวจยเรองความรและทศนคตตอการชาระภาษ

ของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนตาบลบานคาย อาเภอบานคาย จงหวดระยอง ผล

การศกษาพบวาความรทวไปเกยวกบการชาระภาษของผมหนาทเสยภาษใหกบองคการบรหารสวน

ตาบลบานคาย สวนใหญมความรปานกลาง คดเปนรอยละ 61.80 สาหรบความคดเหนของผเสย

ภาษตอการชาระภาษใหกบองคการบรหารสวนตาบลบานคาย พบวา กลมตวอยางเหนดวยปาน

กลาง โดยในเรองประชาชนผเสยภาษเหนวาเปนหนาทของประชาชน เหนดวยมาก รองลงมาใน

เรองมความสมครใจในการชาระภาษใหกบองคการบรหารสวนตาบลบานคาย ในระยะเวลาท

กฎหมายกาหนดมากนอยเพยงใด เหนดวยปานกลาง และเมอเปรยบเทยบทศนคตและความรของผ

เสยภาษตอการชาระภาษใหกบองคการบรหารสวนตาบลบานคาย พบวา ปจจย เพศ อาย ระดบ

การศกษา อาชพ และรายได มผลตอความรของผเสยภาษตอการชาระภาษใหกบองคการบรหาร

สวนตาบลบานคายและการศกษาและอาชพมผลตอทศนคตของผเสยภาษตอการชาระภาษใหกบ

องคการบรหารสวนตาบลบานคาย จากผลการศกษาไดเสนอแนะองคการบรหารสวนตาบลบาน

คายควรประชาสมพนธใหความรแกประชาชนเกยวกบการเสยภาษ โดยใชสอประชาสมพนธใน

หลาย ๆ รปแบบ และควรปรบปรงวธการจดเกบภาษโดยอานวยความสะดวกในการบรหารการ

จดเกบภาษใหกบประชาชน เชน การจดทา อบต.เคลอนท เปนตน

40

พจตรา อนคาคร (2551) ศกษาและวจยเรองมลเหตของการไมเสยภาษเงนไดบคคล

ธรรมดา กรณศกษาผเสยภาษทอยในเขตทองทความรบผดชอบของสานกงานสรรพากรพนท

กรงเทพมหานคร 10 ผลวจยพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 70.50 มอายระหวาง

31 – 40 ป จบการศกษาในระดบปรญญาตรรอยละ 69.25 และมระดบรายไดตอเดอน 10,001 –

20,000 บาท รอยละ 45.75 เหนวาการขาดจตสานกเปนมลเหตสาคญทสงผลใหผเสยภาษม

พฤตกรรมในการหลกเลยงภาษหรอทาใหไมอยากเสยภาษอยในระดบปานกลาง ซงไมม

ประสทธภาพในการใชจายเงนของรฐเปนปจจยทอยในระดบสาคญมากทสงผลใหขาดจตสานก

ความไมเปนธรรมในการเสยภาษ และทศนคตของสงคมในการหลกเลยงภาษ เปนปจจยทสงผล

ตอการขาดจตสานกในระดบไมเหนดวย การขาดความรความเขาใจในกฎหมายภาษเงนไดบคคล

ธรรมดารวมทงความยงยากซบซอนของโครงสรางการจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาอยในระดบ

ปานกลาง เมอพจารณาโดยละเอยดแลว พบวากฎหมายภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนปจจยสาคญ

ทสงผลทาใหระบบโครงสรางในการจดเกบภาษยงยากซบซอน

พนตนารถ เยนทรพย (2551) ศกษาและวจยเรองความรและทศนคตเกยวกบภาษเงนได

บคคลธรรมดาของผมเงนเดอน ผลการวจยพบวาเมอแบงความรเกยวกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา

เปน 3 ระดบ คอระดบมาก ปานกลาง และนอย กลมตวอยางรอยละ 58.50 มความรในระดบ

ปานกลางและจากการแบงทศนคตเปน 5 ระดบ คอ ดมาก ด ปานกลาง ไมด และไมดอยางยง

โดยภาพรวมกลมตวอยางมทศนคตในระดบปานกลางและพบวาทศนคตเชงบวกมคาเฉลยสงตอ

การรบผดชอบประเทศชาตดวยการเสยภาษอากร จากการหาความสมพนธระหวางความรและ

ทศนคต พบวา ความรไมมความสมพนธกบทศนคต ดงนน ผมระดบความรมากหรอนอยไม

จาเปนตองมทศนคตดหรอไมดตามไปดวย ปญหาความรและทศนคตเกยวกบภาษเงนไดบคคล

ธรรมดาเปนปญหาเชงลก มองโดยผวเผนเหมอนไมมปญหาการขาดความรอยหลายเรองและ

ปญหาทศนคตเชงลบบางประการหนวยงานรฐทจดเกบภาษจงควรใสใจในดานใหความรแก

ประชาชนใหมากกวาทเปนอย มใชการทาหนาทประกาศแจงเตอนใหไปเสยภาษภายในกาหนด

เทานน แตควรใหความรเกยวกบภาษเงนไดทงระบบ รวมทงใชโอกาสนบอกกลาววาเงนภาษจาก

ประชาชนมความสาคญตอการพฒนาประเทศอยางไร

41