1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde):...

24

Transcript of 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde):...

Page 1: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması
Page 2: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması
Page 3: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

1. Gönül Elçisi a. Gönül Elçisi Kimdir?

Özgür iradeyle ve dayanışma ruhu içinde, herhangi bir maddi karşılık beklemeksizin sahip

olduğu deneyim beceri ve kaynakları toplumun dezavantajlı gruplarının yaşam kalitelerini

yükseltmeye yönelik olarak kullanarak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının vermiş olduğu

kurumsal hizmetlere katkı sağlayan kişidir.

b.GönülElçilerininHizmetVereceği DezavantajlıGruplarKimlerdir?

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde

Kararname (KHK/633) kapsamında da ele alındığı gibi dezavantajlı gruplar;

Kadınlar,

Çocuklar (özellikle kız çocukları),

Engelliler,

Yaşlılar,

Gaziler ve Şehit Aileleri,

Yoksullar (topraksız köylüler ve kent yoksulları),

Gönül Elçilerinin yerel düzeyde öngördükleri gruplar,

Diğer (madde bağımlıları v.b.)

c. Kimler Gönül Elçisi Olabilir?

İhtiyaç sahibi insanlara ve insanlığa katkı sağlamak isteyen her yaştan, her meslekten kadın

ve erkekler Gönül Elçisi olabilirler.

Örneğin;

Emekliler; özellikle sağlık, sosyal hizmet ve eğitim sektöründe hizmet vermiş olan;

Öğretmen

Doktor

Hemşire 1

Page 4: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Sosyal Çalışmacı, Psikolog, Sosyolog v.b.

Profesyonel olarak çok farklı sektörlerde hizmet vermiş olup, bu

konulara ilgi duyarak yaşamlarına yeni bir boyut katmak isteyenler.

Yarı zamanlı çalışan yetişkinler.

Ev hanımları.

Gençler;

Yaşama ve insana dair bilgi edinmek isteyenler,

Sosyal hizmetler alanında bir meslek seçmek için bilgi edinmek isteyenler,

Farklı ve yeni fikirlerini paylaşmak isteyenler

Gönüllülük ruhuna sahip olanlar v.b.

Öğrenmenin en kolay olduğu yaşlardaki çocuklar/ öğrenciler.

Toplum tarafından tanınan kişiler;

Bilim insanı

Oyuncu

Sanatçı

Yazar v.b.

Toplumdaki doğal liderler.

2.KoruyucuAile a.KoruyucuAileNedir?

Çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları sağlanamayan çocukları kendi aile

ortamlarına kabul ederek; bakım, eğitim ve yetiştirilme sorumluluklarını kısa veya uzun

süreli olarak, ücretli veya gönüllü statüde devlet denetiminde paylaşan uygun aile ya da

kişilerdir.

b.KoruyucuAileHizmetininAmaçlarıNelerdir?

Aile için sorunlu ve karmaşık olan bir dönemi çocuğun örselenmeden atlatarak normal

hayatına devam etmesi,

Çocuğun korunması, şefkatli ve destekleyici bir aile ortamında gerekli bakımı alması,

2

Page 5: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Çocuğun olumsuz yaşam deneyimlerinden kaynaklanan duygusal sorunlarının

iyileştirilmesi,

Çocuğun geleceği için kalıcı bir planın geliştirilmesi ve hayata geçirilmesidir.

c. KoruyucuAileNedenÖnemlidir?

Çocukların sağlıklı gelişebilmeleri için kendilerini koruyacak, sevecek, destekleyecek,

güven sağlayacak, sosyal ve maddi gereksinimlerini karışlayabilecek sıcak bir aile ortamına

ihtiyaçları vardır. Ancak yaşam her zaman düşünülenler gibi olmayabilir. Bazı aileler

zihinsel, bedensel ya da psikolojik sorunları veya ekonomik yetersizlikleri, boşanma, ölüm,

hükümlülük gibi sosyal sorunları nedeniyle bütünlüklerini devam ettiremeyebilirler ve

çocuklarının gereksinimlerini karşılayamaz hale gelebilirler. Böyle durumlarda çocuklara

yardım etmenin en iyi yolu; öz ailesinin koşulları iyileşinceye kadar başka bir ailenin

yanında bakımlarının sağlanması amacıyla Koruyucu Aile hizmetinden yararlandırılmasıdır.

Bu sosyal hizmet şekli hem ekonomik, hem de çocuğun gelişimi için en iyi bakım

alternatiflerinden birisidir. Çünkü yapılan araştırmalara göre aile içinde çocuk gelişiminin,

kalabalık bakımevi hizmet şekline göre daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle

tüm dünyada korunmaya muhtaç çocuklar için en çok tercih edilen bakım şekli Koruyucu

Aile bakımıdır.

d.KoruyucuAileninYasalDayanaklarıNelerdir?

Çocuk Hakları Sözleşmesi: Çocuğun öncelikli olarak öz ailesinin yanında yaşamını

sürdürmesini ancak bu mümkün olmadığı takdirde uygun bir aile ortamında

yaşamını sürdürmesini belirtir.

Türk Medeni Kanunu (347. Madde): Çocuğun bedensel ve zihinsel gelişmesinin

tehlikede bulunması veya çocuğun manen terk edilmesi durumunda bir aile yanına da

yerleştirilebileceğini belirtir.

2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu (23. Madde): Mahkemece korunma kararı alınan

korunmaya muhtaç çocuğun bakımı ve yetiştirilmesinin Kurumun denetim ve

gözetiminde bir “Koruyucu Aile” tarafından da yerine getirilebileceği belirtilir.

3

Page 6: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile

ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması durumunda

Koruyucu Aile seçeneği belirtilir.

633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının kuruluşuna ilişkin KHK (2. ve

8.Maddeler): Özel surette korunması gereken çocuklara hizmet sunumu için resmi

kuruluşların yanı sıra gönüllü hizmetler tanımlanır.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Koruyucu Aile Yönetmeliği ile konunun teknik

detayları açıklanır.

e.KimlerKoruyucuAileOlabilir?

T.C. vatandaşı olanlar,

Sürekli Türkiye’de ikamet edenler,

25-65 yaş aralığında bulunanlar,

En az ilkokul/ ilköğretim mezunu olanlar,

Çocuğun veli ya da vasisi olmayanlar,

Düzenli bir gelire sahip olanlar,

Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olanlar,

Çocuğu olan ve olmayanlar,

Evli veya bekar olanlardır.

Bununla birlikte Koruyucu Aile olarak sorumluluk alacak

aile bireylerinin kişisel özellikleri de önem taşır.

Örneğin;

Aile üyelerinin özellikleri,

Sağlık durumları,

Evde birlikte yaşanan diğer aile üyeleri,

Okul durumu ve eğitimi destekleme becerileri,

İş ve ekonomik durumları,

Ev ortamı - yaşanan çevre ve alınması gereken önlemler,

Evlilik ilişkileri,

4

Page 7: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Sosyal yaşam ve ilişkileri,

Çocuklu yaşama ilişkin beklentileri,

Koruyucu Aile Hizmeti’ne bakış açıları.

f. HangiÇocuklarKoruyucuAileyeVerilir?

Öz ailesi bulunan ancak öz ailesi tarafından bir süre için bakılamayan çocuklar,

Öz ailesi olmayan çocuklar,

Geçerli nedenlerle öz ailesinden ayrılması zorunlu olan çocuklar,

Evlat edindirilme şansını tümüyle yitirmiş olan çocuklar,

Kurum bakımında olan çocuklar,

Zaman içerisinde uygun bakım modeli belirlenecek olan çocuklar,

Kız ya da erkek çocuklar,

Sağlıklı ya da özürlü çocuklar,

Tek ya da kardeş olan çocuklardır

. 5

Page 8: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

g.KoruyucuAileninSorumluluklarıNelerdir?

Çocuğun temel ihtiyaçlarını (beslenme, giyinme, barınma vb.) karşılamak,

Çocuğun fiziksel ve psiko-sosyal gelişiminin sağlıklı olabilmesi için gerekli koşulları

sağlamak,

Çocuğun ilgi, yetenek ve becerisinin elverdiği ölçüde öncelikle eğitim ve öğretimi ya

da iyi bir meslek sahibi edindirilmesi için gerekli çabayı göstermek,

Çocuk için tehlikeli veya sakıncalı olabilecek fiziksel ve sosyal ortamlardan uzak

tutmak için gerekli önlemleri almak,

Çocuğun varsa öz ailesi, akrabaları ve eski çevresi ile uygun görülen şekil ve zamanda

görüşmesini sağlamak,

Çocuğa eğitim/ hizmet sunan kişilerle işbirliği içerisinde çalışmak,

Çocuğu başka bir kişi/ailenin yanına bırakarak yerleşim yerinin değiştirilemeyeceğini

kabul etmek,

Telefon ve adres değişikliğini önceden İl/ İlçe Müdürlüğüne bildirmek,

Çocuk yerleştirme işleminden sonra birlikte yaşamak üzere aileye yeni bir birey

katılmasını İl/ İlçe Müdürlüğüne bildirmek,

Çocuk için verilen bakım ödemesinden çocuğun yaş ve gelişim dönemine uygun

olarak belirlenen miktarda harçlık vermek,

İl/İlçe Müdürlükleri tarafından Koruyucu Aile konusunda yapılacak (hizmet öncesi ve

sürecinde) eğitim ve çalışmalara katılmayı kabul etmek,

Süreç içerisinde gelişen, hizmetin gerekli kıldığı diğer tüm yükümlülükleri yerine

getirmektir.

h.KoruyucuAileOlmakİçinNasılBirYolİzlenir?

Koruyucu Aile olabilmek için her ilde bulunan Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerine

başvuruda bulunmak yeterlidir. Başvuruda, bekarların yalnız, evlilerin eşleriyle birlikte

bulunmaları gereklidir.

6

Page 9: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

“Koruyucu Aile” olmak isteyenlerin Aile ve Sosyal

Politikalar Bakanlığı/ Müdürlükleri tarafından verilen eğitim

programlarına katılarak sertifika almaları gereklidir.

Koruyucu Aile olmak isteyen kişiler, İl Müdürlüklerinde

görevli Sosyal Çalışmacılar tarafından aşağıdaki kriterler

doğrultusunda Sosyal İnceleme ve Değerlendirmeye tabi

tutulur.

Yaş ve öğrenim şartı aranmaksızın akrabalar,

Çocuğa zaman ayırabilecek sorumluluk sahibi kişiler,

Bu hizmet için motivasyonu yüksek olanlar,

Evi fiziksel ve hijyenik açıdan uygun olanlar,

Kendi temel gereksinimlerini karşılayacak ekonomik

olanaklara sahip olanlar,

Çocuğa zararı olabilecek sağlık sorunu olmayanlar,

Çocuk bakımı vermesini zorlayabilecek engeli olmayanlar,

Bütün aile üyeleri istekli olanlar,

Varsa, öz çocuğundan ayırmayacağı kanaatini

uyandıranlar,

Evli iseler, evliliği uyumlu olanlar,

Çocuğun ailesine ya da farklı bakım alternatiflerine

dönüşünü engellemeyecekleri kanaati uyandıranlar,

Kurum, öz aile, okul ve çocuk arasındaki iletişim ve

işbirliklerinde olumlu tutum ve davranışta olacakları

kanaatini uyandıranlardır.

Yapılan görüşmeler ile ev ve sosyal çevre incelemeleri

sonucunda durumu uygun görülen aileler sıraya alınır.

Devamında da her iki tarafın (Aday Koruyucu Aile ve ihtiyaç

sahibi çoucuk/lar) kriterleri göz önünde bulundurularak

eşleştirmeler yapılır. Eşleştirme yapılmasında ve çocuğun

7

Page 10: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Koruyucu Aile yanına yerleştirilmesindeki temel kriter, çocuğun yüksek yararı kadar,

o aileyle yaşamak için istekli olmasıdır. Bunun için aile yanına yerleştirme sürecindeki

aşamalar önemlidir. Bu süreçte çocuk önce saatlik, daha sonra günlük olarak ve en çok iki

hafta süreyle Koruyucu Aileye izinli verilebilir. Süreçte olumlu kanaat oluşması, çocuğun

ve ailenin de istekliliklerini belirtmeleri halinde, İl Müdürlükleri ile Koruyucu Aile arasında,

bir sözleşme imzalanır. Sözleşme onaylandıktan sonra çocuk aileye teslim edilir.

i.KoruyucuAileBakımıHizmetTürleriNelerdir?

Koruyucu Aile’nin özellikleri ve çocuğun ihtiyaçlarına

göre çeşitli bakım türleri belirlenir.

Bunlar;

Akraba ve Yakın Çevre Koruyucu Aile Bakımı

Geçici Koruyucu Aile Bakımı

Süreli Koruyucu Aile Bakımı

Uzmanlaşmış Koruyucu Aile Bakımı’dır.

8

Page 11: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

j. KoruyucuAileOlmakİçin HazırlanmasıGerekenBelgelerNelerdir?

T.C. Kimlik Numarası beyanı,

Bir adet vesikalık fotoğraf,

Öğrenim durumunu gösterir belgenin aslı veya onaylı örneği,

İş, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösteren belge veya onaylı örneği,

Koruyucu Aile olacak kişilerin ve varsa birlikte yaşadığı kişilerin, adli sicil ve arşiv kaydı

durumunu gösteren belge,

Sosyal inceleme sürecinde tespit edilen durumlara ilişkin Koruyucu Aile’yi tanımaya

yönelik ihtiyaç duyulacak diğer belgeler,

Koruyucu Aile olacak kişilerin ve varsa birlikte yaşadığı kişilerin, çocuğun bakımını,

psiko-sosyal gelişimini ve eğitimini etkileyecek ya da çocuğa zarar verecek düzeyde

fiziksel engeli, ruhsal rahatsızlığı ve bulaşıcı hastalığının olmadığını gösteren,

devlet ya da üniversite hastanelerinin ilgili bölümlerinden alınan doktor raporu.

Gerekli görülmesi halinde kişinin sağlığına, devam eden hastalığına veya bağımlılığına

ilişkin ayrıntılı rapor da istenebilir.

Kişilerin evli olması halinde her iki eş için de aynı belgeler istenir.

k.KoruyucuAileOlduktanSonra ÇocuklaİletişimNasılOlmalıdır?

Çocukla iletişimde temel amaç; çocuk için karmaşık ve sorunlu olan bir dönemde özenli

davranılarak çocuğun bu dönemi örselenmeden geçirmesini ve normal hayatını devam

ettirmesini sağlamaktır. Bunun için de sosyal çalışmacı ile işbirliği içinde olmak ve çocuğa

özel uyarlanmış yaklaşımlarla iletişim becerilerinin geliştirilmesi ve kullanılması gereklidir.

Çocukla iletişim kurmada, genel iletişim becerilerine ilave olarak “Koruyucu Ailede

Yanındaki Çocuğun Hakları”nın bilinmesi önemlidir. Bunlar;

Çocuğun yaşına ve gelişimine uygun olarak davranmak,

Empati yaparak çocuğu dinlemek, anlamak, düşüncelerine ve fikirlerine önem vermek,

Çocuğun güvende olduğuna ve korunduğuna inanmasını sağlamak,9

Page 12: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

10

Eğitim ve hayata ilişkin konularda çocuğun ilgi ve ihtiyaç duyacağı bilgiye ulaşmasını

sağlamak,

Başta sağlık olmak üzere çocuğun ihtiyaç duyacağı hizmetlere ulaşmasını ve

kullanmasını sağlamak,

Dini inanç ve kültürel değerlerine saygı duymak,

Koruyucu Aile üyelerine arzu ettiği şekilde hitap etme özgürlüğü tanımak,

Kendi ismini kullanmasına devam etmesini sağlamak,

Çocuğu ilgilendiren tüm konularda kararlara katılımını sağlamaktır.

Çocuğun bu alandaki tüm haklarını öğrenmesi ve bunları hayata geçirmesi için sosyal

çalışmacıyla işbirliği içinde çalışılır ve çocuğun istediği zaman sosyal çalışmacıya ulaşması için

bir sistem kurulur. Ayrıca, çocuğun aileye uyumu kadar okuluna uyumu da önem taşıdığından;

“Çocuk – Okul - Koruyucu Aile - Sosyal Çalışmacı” işbirliği kurulur ve ihtiyaç duyulduğunda

çocuğun eski okulu ve öz ailesinin üyeleri ile işbirliği yapılır.

l. İzlemeZiyaretleri

Çocuk ve ailenin uyumlarını izlemek amacıyla İl Müdürlükleri tarafından periyodik ziyaretler

yapılır. İzleme ziyaretlerinin öncelikli amacı çocuğun korunması ve hizmetten en yüksek

yararı sağlamasıdır. Bununla birlikte yeni bir yaşam düzeni içindeki Koruyucu Aile’ye de

danışmanlık yapmak izlemenin amaçları arasındadır. İzleme ziyaretlerinin sıklılığı normal

koşullarda üç ayda bir ise de Koruyucu Aile ve çocuğun özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre

değişebilir.

İzleme ziyaretlerinde çocukla ilgili olarak;

Fiziksel, zihinsel ve psiko-sosyal gelişimi izlenir,

Ev ortamındaki rolü, kazandığı yeni davranışlar, haklarının kullanımı v.b. izlenir,

Koruyucu Aile üyelerinden bilgi alınır,

Öğretmenlerinden bilgi alınır,

İletişim içinde olduğu ya da hizmet aldığı (kurs, spor merkezi, hastane v.b.)

kurumlardan bilgi alınır,

Page 13: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Öz ailesi (ve varsa kurumda kalan kardeşleri) ile görüşmeleri düzenlenir.

İzleme ziyaretlerinde Koruyucu Aile’nin sorumlulukları;

Ekibin bir parçası olarak hareket ederek, saydam ve samimi bir tavır içinde işbirliği

yapar,

Sürece ilişkin her konuda ihtiyaç duyduğu bilgi ve davranış modellerini öğrenmek ve/

veya pekiştirmek için soru sorar ve danışmanlık hizmeti talep eder,

Çocuk hakkındaki bilgileri aktarır,

Sürece ilişkin bireysel deneyimlerini, gözlem, yorum ve önerilerini aktararak hizmetin

katılımcı bir yaklaşımla yürütülmesini sağlar ve hizmet modelinin gelişmesine katkı

sağlar.

İzleme sürecinde; hizmetin başlangıcında aday Koruyucu Aile bireylerine danışmanlık ve

tercihe bağlı olarak eğitim hizmeti verilmiş olsa da; ziyaret döneminin özellikleri ve tespit

edilen hususlar doğrultusunda gerekli danışmanlık hizmeti sürdürülür. Çünkü her çocuğun,

her ailenin ve her iletişim örneğinin özel ve özgün olduğu aşikardır. Hal böyle olunca da

beklenenler dışında özel ihtiyaçların ortaya çıkması şaşırtıcı bir durum değildir.

11

Page 14: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

m.KoruyucuAileBakımının SonaErdirilmeNedenleriNelerdir?

Koruyucu Ailenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi,

Çocukla Koruyucu Aile arasında sağlıklı iletişimin oluşamaması,

Çocuğun istismar edilmesi,

Koruyucu Ailenin, çocuğun öz ailesi ile ilişkilerini zedeleyecek tutum ve davranışlarda

bulunması,

Çocuk için hizmetten beklenen yararın gerçekleşmemesi,

Çocuğun Koruyucu Aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması,

Çocuğun yararlanacağı hizmet modelinin değişmesi veya koruma kararının kaldırılması,

Çeşitli nedenlerle Koruyucu Ailenin hizmet vermekten vazgeçmesidir.

n.KoruyucuAileStatüsünün İptalNedenleriNelerdir?

Koruyucu Aile üyelerinin;

Çocuğu ihmal ve istismar etmesi,

Toplumun norm ve değerlerine

aykırı düşen davranışlarda bulunması,

Fizik ve ruh sağlığının, çocuğun

bakımını etkileyecek derecede

bozulmuş olması,

Her hangi bir suçtan ve/ veya

yüz kızartıcı suçtan ceza alması,

Mesleki danışmanlık hizmeti ve

yönlendirmelere uygun davranmaması

sonucunda Koruyucu Aile statüsü

iptal edilir ve böyle ailelere bir

daha çocuk yerleştirilmez.12

Page 15: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Koruyucu Aile bakımının sona erdirilmesi veya statünün iptal edilmesi durumlarında

yapılacaklar yerleştirme gibi belli kural ve aşamalarla ve uzmanların desteği ile yapılır.

Çocuğun ayrılması kısa süreli (öz aile ziyareti v.b.) olabileceği gibi uzun süreli de olabilir. Bu

durumlar hakkında Koruyucu Aile ve çocuk önceden bilgilendirilerek çocuk ayrılık sürecine

adapte edilir. Uzun süreli ayrılık durumlarında çocuk bir sonraki yerleştirilme koşullarına

hazırlanır ve durum kendisine anlatılır. Çocuğun istismara uğrama şüphesi halindeki ayrılık

durumlarında derhal hukuksal süreç başlatılır.

o.KoruyucuAilelereve ÇocuğaSağlananMaliDestekler

Talep edilmesi durumunda Koruyucu Aile yanına yerleştirilen çocukların bakım, eğitim ve

yetiştirilmelerine ilişkin harcamalarına karşılık olmak üzere İl Müdürlüğünce aylık ödeme

yapılır. Engelli çocuk bakımındaki aylık ödeme miktarı iki kat olarak uygulanır. Ödemeler;

kırtasiye, giyim, harçlık, ulaşım, mesleki eğitim kursları v.b. için yapılır. Sağlık giderleri genel

sağlık sigortası kapsamında kurum tarafından karşılanır.

3. Gönül Elçilerinin “KoruyucuAileHizmetleri”KasamındakiRolü

Koruyucu Aile Hizmetleri kapsamında Gönül Elçilerinden beklenen temel görev toplum ile

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı/ İl Müdürlükleri ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen

hizmetler arasında iletişim sağlamaktır. Bu amaca ulaşmak için Gönül Elçileri;

Koruyucu Aile olmak isteyenlerin Aile ve Sosyal Politikalar İl/ İlçe Müdürlükleri ile

iletişime geçmelerini sağlar.

Bağış yapmak isteyen hayırsever vatandaşlara yol göstererek Aile ve Sosyal

Politikalar İl/ İlçe Müdürlükleri ile iletişime geçmelerini sağlar.

“Koruyucu Aile Hizmet Modeli”nin tanıtım ve yaygınlaştırılması için Aile ve Sosyal

Politikalar İl/ İlçe Müdürlükleri tarafından toplumda farkındalık yaratmak için yapılan

toplantı ve eğitimlere katılır.

13

Page 16: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

4. Gönül Elçileri Projesi KapsamındakiKoruyucuAileAltProjesi(6Aylık)İşPlanı

BirinciAy

Amaç; Çalışma prensiplerini belirleyerek ekibi kurmak, projeyi tanıtmak ve kamuoyu

oluşturmak.

Yöntem;(i) Yönetici ve karar vericilere bilgilendirme ziyaretleri (ii) Küçük grup (ekip)

çalışmaları (iii) Bilgilendirme toplantıları

Araçlar; CD ve El Kitabı ’nın basımı ve dağıtımı

Faaliyetler;

Gönül Elçileri Ekibinin oluşturulması

Gönül Elçileri ile tanışma ve bilgilendirme toplantısı (çalışma prensipleri,

görev tanımı ve iş dağılımının) yapılması

İlgili kuruluşların iletişim adres listesinin hazırlanması

İl Merkezinde “Koruyucu Aile” hakkında bilgilendirme

ve görüşme toplantıları yapılması

Koruyucu Aileye yerleştirilecek çocukların

İl Müdürlüğünce tespitinin yapılması

Projenin yerel medya ile paylaşılması

Koruyucu Aile adayları bilgilendirme

toplantılarının yapılması

Aylık raporun hazırlanması

14

Page 17: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

İkinciAy

Amaç; Koruyucu Aile hakkında bilgilendirme

Yöntem;İl/İlçelerde (i) Yerel yöneticilere bilgilendirme ziyaretleri (ii) Odak grup

görüşmeleri

Araçlar; CD ve El Kitabı

Faaliyetler;

İl/İlçe düzeyinde yerel yöneticilere bilgilendirme ziyaretleri yapılması

Ailelere yönelik farkındalık ve bilgilendirme toplantılarının (odak grup görüşmeleri

dahil) yapılması

Koruyucu Aile adayları için bilgilendirme toplantılarının yapılması

Gönül Elçiliğinin sürdürülebilirliği için koordinasyon toplantılarının yapılması

Aylık raporlama yapılması

15

Page 18: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

ÜçüncüAy

Amaç; Potansiyel aileleri koruyucu aile konusunda bilgilendirmek.

Yöntem;İl/ilçelerde (i) Odak grup görüşmeleri (ii) Küçük grup toplantıları (iii) Bireysel

görüşmeler

Araçlar; CD ve El kitabı

Faaliyetler;

Ailelere yönelik genel bilgilendirme toplantılarının (odak grup görüşmeleri dahil)

yapılması

Gönül Elçiliğinin sürdürülebilirliği için koordinasyon toplantılarının yapılması

Koruyucu Aile adayları için bilgilendirme toplantılarının yapılması

3 Aylık proje raporunun hazırlanması

16

Page 19: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

DördüncüAy

Amaç; Aday Koruyucu Ailelere yönelik farkındalık geliştirmek.

Yöntem;(i) Küçük grup toplantıları

Araçlar; CD, El kitabı dağıtılması

Faaliyetler;

Ailelere yönelik farkındalık ve bilgilendirme toplantıları ve yüzyüze görüşmelerin

yapılması

Gönül Elçiliğinin sürdürülebilirliği için koordinasyon toplantılarını yapılması

Koruyucu Aile adayları için İl Müdürlüğü tarafından bilgilendirme toplantılarının

yapılması

3 Aylık Proje Raporu’nun değerlendirilmesi ve (gerektiğinde) yeniden planlama

yapılması17

Page 20: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

BeşinciAy

Amaç; Koruyucu aday aileler ile çocuklar arasında diyalog köprülerinin oluşturulması için

ilgili İl Müdürlüğü/uzmana yönlendirmek

Yöntem;(i) Küçük grup toplantıları (ii)

Araçlar; Toplantı ve görüşme tutanakları

Faaliyetler;

Ailelere yönelik farkındalık ve bilgilendirme toplantıları ve yüz yüze görüşmelerin

yapılması

Koruyucu Aile adayları için bilgilendirme toplantılarının yapılması

Gönül Elçiliğinin sürdürülebilirliği için koordinasyon toplantılarının yapılması

Aylık raporlama yapılması

18

Page 21: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

AltıncıAy

Amaç; Koruyucu Aile kapsamında yapılan çalışmaları değerlendirmek

Yöntem;(i) Genel Değerlendirme Toplantısı

Araçlar; (i) Genel Değerlendirme Toplantısı Raporu

Faaliyetler;

Gönül Elçiliğinin sürdürülebilirliği için koordinasyon toplantılarının yapılması

Genel değerlendirme toplantısının yapılması

Proje raporunun yazılması ve sonuçların kamuoyu ile paylaşılması

19

Page 22: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması

Kaynaklar

1. T.C.Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, “Gönül Elçileri El Kitabı”, 2012.

2. www.asp.gov.tr

3. www.e_hukuk.com

4. www.shcek.gov.tr

5. www.turkhukuksitesi.com

20

Page 23: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması
Page 24: 1. Gönül Elçisi - ailevecalisma.gov.tr · 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (5. Madde): Çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasının desteklenmesi ancak bunun olamaması