1. Dosage Form-route DT54 Slide
Transcript of 1. Dosage Form-route DT54 Slide
366215366215 366215 366215 เภสชวทยาสาหรบทนตแพทยเภสชวทยาสาหรบทนตแพทย
ผสอน ผศผสอน ผศ. . ศรมาศกาญจนวาศ ศรมาศกาญจนวาศ ,PhD,PhD
ภาควชาเภสชวทยาภาควชาเภสชวทยา
คณะแพทยศาสตรคณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกนมหาวทยาลยขอนแกน
DT 2-2554
1
ภาคทฤษฎ: Lecture
กรณศกษา (Case CVS)
สมนากลมยอย: หองประชมกลมยอยคณะแพทย
แบบฝกหด
http://learning kku ac th/eLearning/index php
แบบฝกหด
2
http://learning.kku.ac.th/eLearning/index.php
htthtt ://:// --l il i kkkk ththhttphttp://://ee--learninglearning..kkukku..acac..thth
3
4
5
ภาควชาเภสชวทยาคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน
EE--learning: Test/ Self assessment/Quizlearning: Test/ Self assessment/Quiz6
Dosage forms, Routes of administration Aims: g ,and Drug prescription
- บอกถงหลกการเรยกชอยา (Drug nomenclature)
- เปรยบเทยบ Dosage forms ตางๆ และวธการใช
บอกถงขอด & ขอเสย ของการบรหารยาแบบตางๆ (Route of administration)-บอกถงขอด & ขอเสย ของการบรหารยาแบบตางๆ (Route of administration)
- บอกถงรปแบบของยาเตรยมตางๆ และเปรยบเทยบขอด-ขอเสย
-อธบายบญชยาหลกแหงชาต : วตถประสงค, การจดหมวดหม และยกตวอยางยาไดถกตอง
-- บอกถงการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ทเหมาะสมไดถกตอง บอกถงการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ทเหมา สมไดถกตอง
-เขยนใบสงยา (Drug prescription) ไดถกตอง
- บอกถงระเบยบในการสงจายยาเสพตดใหโทษและวตถออกฤทธตอจต
ป ใ โ7
ประสาทตาม พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ
8
Drug Names (drug nomenclature)g ( g )
Chemical name: indicate structure of the drug or Code name
Generic name (Offi i l ) non proprietary name hi h i bli
-> unofficial short nameGeneric name (Official name): non-proprietary name which is public
property, always use Generic name, can vary internationally.
A d f A d f U it d U it d St t d St t d Ad t d N (USAN)Ad t d N (USAN)Accepted from Accepted from United United Stated Stated Adopted Name (USAN)Adopted Name (USAN)
(( ))British Approved British Approved Name Name ((BABANN))
International NonproprietaryInternational Nonproprietary Name (Name (ININNN)): WHO: WHO
9RTrade name (Brand, proprietary name):
Example: Drug name
Chemical Name Generic Name Trade Name
2-4(isobutylphenyl) Ibuprofen Brufen2 4(isobutylphenyl)propionic
bup o e Brufen
N-Acetyl-p-aminophenol Paracetamol(A t i h )
PanadolS (Acetaminophen) Sara
10
11
บญชยาหลกแหงชาต บญชยาหลกแหงชาต ::
เรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พเรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ.. 25242524
บญชยาหลกแหงชาต บญชยาหลกแหงชาต ::
เรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พเรมจดทาบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ. . 25242524
-ลดความฟมเฟอยและความสญ เปลาทเกดจากการใชยา - สงเสรมใหใชยาอยางเหมาะสม
หลกเกณฑการเลอกยาบรรจในบญชยาหลกแหงชาตหลกเกณฑการเลอกยาบรรจในบญชยาหลกแหงชาต
Efficacy & Safety ความแรง (strengths)
Sensitivity & Resistant-ศกยภาพในการผลตยาป
12-ปญหาสาธารณสข
บญชยาหลกแหงชาต พบญชยาหลกแหงชาต พ..ศศ. . 25422542: : แบงเปนแบงเปนญญ
1. บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข
2. บญชยาสาหรบงานสาธารณสขมลฐาน
Ph l i d th ti l ssifi ti
การจดหมวดหมรายการยา การจดหมวดหมรายการยา
Pharmacologic and therapeutic classificationบญชยอย บญชยอย 55 บญช บญช บญชยอย บญชยอย 5 5 บญช บญช
ตามคณลกษณะของยาแตละรายการ ความจาเปน ตองใชในสถานพยาบาลระดบตางๆ
Generic name Dosage formระดบความ รความเชยวชาญของแพทยทสมควร เปนผสงใชยา
Generic name Dosage formCombination preparation: ตวยาสาคญในสตรยาทงหมด
13http://www.fda.moph.go.th/edl/joke/index.htm
บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2551
“บญช ก” : รายการยาทมความจาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบ
“บญช ข” : รายการยาทใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช ก. ไมไดผล“ ” ใ ใ โ ป “บญช ค” : รายการยาท ตองใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย
หรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงาย
“บญช ง” : รายการยาทมราคาแพง ตองระบขอบงใชการจะสงจายยา จายโดยแพทยผ
โ โ ชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองมระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลง (Drug utilization evaluation)
“บญช จ” : รายการยาสาหรบใชเฉพาะโครงการพเศษของกระทรวง ทบวง กรม
14
15http://www.fda.moph.go.th/edl/joke/index.htm
16
2551• บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ.2551 (มผลบงคบใชตงแตวนท 11 มนาคม 2551)
1 G t i t ti l t บทท 1 Gastro-intestinal system บทท 2 Cardiovascular system
บทท 3 Respiratory system บทท 4 Central nervous system บทท 4 Central nervous system
บทท 5 Infections บทท 6 Endocrine system บทท 7 Obstetrics, gynaecology and urinary-tract di ddisorders บทท 8 Malignant disease and immunosuppression
บทท 9 Nutrition and blood บทท 10 Musculoskeletal and joint diseasesบทท 10 Musculoskeletal and joint diseases
บทท 11 Eye บทท 12 Ear, nose, oropharyxn and oral cavity บทท 13 Skin
บทท 14 Immunological products and vaccines บทท 15 Anaesthesia
บทท 16 Antidotes บทท 17 Contrast media and Radiopharmaceuticals บทท 17 Contrast media and Radiopharmaceuticals ภาคผนวก
Pharmacologic and therapeutic classification17
Pharmacologic and therapeutic classification
11. . บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสขบญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข
บญช กบญช ก: : จาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบจาเปนสาหรบสถานพยาบาลทกระดบ
Aluminium hydroxide chewable tab, tab, suspMagnesium hydroxide susp
Amoxicillin trihydrate cap dry syrAmoxicillin trihydrate cap, dry syrAmpicillin sodium sterile pwdr
บญช ขบญช ข ::ใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช กใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชบญช ก. . ไมไดผลไมไดผล
Fluconazole cap ใชสาหรบ dermatomycoses
ใ ใ โ ป ใ ใ โ ป บญช คบญช ค::ใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย ใชในโรคเฉพาะทาง เนองจากเปนยาอนตราย
หรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงายหรอเปนสาเหตใหเชอดอยาไดงาย18Codeine phosphate tab
11. . บญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสขบญชยาสาหรบโรงพยาบาล สถานบรการสาธารณสข
1616 Local anaestheticsLocal anaesthetics บญช กบญช ก1616.. Local anaestheticsLocal anaesthetics บญช กบญช ก
((11) ) benzocaine gel benzocaine gel
((22) ) bupivacaine hydrochloride injection bupivacaine hydrochloride injection
((33) ) lidocaine hydrochloride viscous solution, injection, injection (dental lidocaine hydrochloride viscous solution, injection, injection (dental
catridge), jelly, ointment, spraycatridge), jelly, ointment, spray
((44) ) lidocaine hydrochloride + epinephrine injection, injection (dental catridge) lidocaine hydrochloride + epinephrine injection, injection (dental catridge)
((55) ) lidocaine hydrochloride + norepinephrine injection (dental catridge) lidocaine hydrochloride + norepinephrine injection (dental catridge)
((66)) mepivacaine injection (dental catridge) mepivacaine injection (dental catridge) ((66) ) mepivacaine injection (dental catridge) mepivacaine injection (dental catridge)
((77) ) mepivacaine + epinephrine injection (dental catridge)mepivacaine + epinephrine injection (dental catridge)
19
บญช งบญช ง: : จายโดยแพทยผชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองมจายโดยแพทยผชานาญเฉพาะโรค และโรงพยาบาลจะตองม
P lit l t il ll
ญญ ญ ญ
ระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลงระบบตรวจสอบการใชยา เพอตรวจสอบไดภายหลง
Paclitaxel sterile solsol 1. ใชสาหรบมะเรงเตานมทไมตอยบสนองตอ doxorubicin hydrochloride
y2. ใชสาหรบมะเรงรงไข และ advanced non-small cell lung cancer
บญช จบญช จ
Didanosine (ddI) Didanosine (ddI) tab, oral pwdr tab, oral pwdr
Zidovudine (AZT) Zidovudine (AZT) cap, oral sol cap, oral sol
20
22. . บญชยาสาหรบงานสาธารณสขบญชยาสาหรบงานสาธารณสข
ยาธาตนาแดง
ยานาอะลมนา-แมกนเซย
ยาระบายมะขามแขกยาระบายมะขามแขกยาเมดพาราเซตามอล
ยาเมดแกแพ
ยาเมดวตามนซยาเมดวตามนซ
ยาเมดวตามนบรวมยาเมดวตามนบรวม
21
22. . บญชยาสาหรบงานสาธารณสขบญชยาสาหรบงานสาธารณสขญ ญ
สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา สบคนตามประเภทยา
15 ป ฟ (D l d )15. ยาแกปวดฟน (Dental drugs)
((11) ) ยาแกปวดฟน ยาแกปวดฟน (Toothache Drops) (Toothache Drops) (( )) ( p )( p )
Chlorobutanol Chlorobutanol 2525..00 00 g. g. 88 มลมล..
Clove Oil (Clove Oil (กานพลกานพล))
22
Prescription writingPrescription writing1. Time
ac (ante cibos)= กอนอาหาร
( t ib ) หลงอาหาร 33 Route Route pc (post cibos) = หลงอาหาร
hs (hora somni)= กอนนอน
33. Route . Route
po (per os) = orally by mouthstat (statim) = ใหใชยาทนททไดรบยา
2 F
po (per os) = orally, by mouth
SC = subcutaneous2. Frequency
OD (once dialy) = วนละ 1 ครงIM = intramuscular
IV = intravenousbid (bis in die)= วนละ 2 ครงtid (ter in die) วนละ 3 ครง
IV = intravenous
q h (quaque horae) = ทก ชมtid (ter in die)= วนละ 3 ครงqid (quarter in die)= วนละ 4 ครง
q…..h (quaque horae) = ทก…..ชม.
23prn (pro re nata)= ใชเมอจาเปน หรอ ใชเมอมอาการ
การออกฤทธของยาขนกบวตถประสงคในการใหยา
Local effect
ฤ
Systemic effect
การดดซมยา ขนกบ
- ความเขมขนของตวยาทให
- การไหลเวยนของโลหตบรเวณทใหยา
- รปแบบของยาเตรยม และการบรหารยา
24
Route of Administration
Enteral routes: ผานทางเดนอาหาร
oral ผาน Fi t t b li
Enteral routes: ผานทางเดนอาหาร
oral -ผาน First pass metabolism,
ระคายเคองทางเดนอาหาร
sublingual (buccal) sublingual (buccal)- ดดซมผาน oral mucosa จะเหนผลของยาเรวกวาแบบรบประทาน
rectal- ดดซมผานลาไสใหญ ใชกบคนไขทหมดสต กลนยาไมไดrectal ดดซมผานลาไสใหญ ใชกบคนไขทหมดสต กลนยาไมได
แตการดดซมผานลาไสใหญนไมคอยแนนอนและไมสมบรณ
25
FirstFirst--pass hepatic metabolismpass hepatic metabolismFirstFirst--pass hepatic metabolismpass hepatic metabolism
First-pass effect (pre-systemic metabolism):การให
ยารปแบบรบประทาน เกดจากการเปลยนแปลงยาท
liver กอนทยาเขา systemic circulation จงทาให
ปรมาณยาเดมเขาสรางกายนอยลง ปรมาณยาเดมเขาสรางกายนอยลง
Ch i h ti i h i
First pass effect ของยาลดลง
- Chronic hepatic cirrhosis
i i i fi Nitroglycerine > high first pass
hepatic metabolism 26
hepatic metabolism
การใหโดยวธรบประทาน
ปลอดภยใชสะดวก & ราคาถกกวายาทใหโดยการฉดขอด:
ขอเสย: - เหนผลของยาชา
ยาบางชนดมฤทธระคายเคองผนงทางเดนอาหาร หรอถกทาลาย- ยาบางชนดมฤทธระคายเคองผนงทางเดนอาหาร หรอถกทาลาย
ดวยนายอยในกระเพาะอาหาร
- ถกเปลยนแปลง (biotransformed) โดยตบ แบคทเรยภายใน
ทางเดนอาหารกอนจะเขาสกระแสเลอด
- ทาปฏกรยากบยาชนดอนๆ หรอ สารอาหารทรบประทานเขาไปในเวลาเดยวกน
ทางเดนอาหารกอนจะเขาสกระแสเลอด
ฏ ๆ
(drug interaction)
ใ 27
- คนไขจะตองอยในสภาพทรบประทานยา กลนยาได (patient cooperation)
Parenteral routes: คอการใหยาทไมผานทางเดนอาหาร
Intravenous (IV) Intramuscular (IM)
Subcutaneous (SC) Subcutaneous (SC)
- อยในรปของยานา ซงอาจจะเปนแบบ
ยานาใสไมมตะกอน หรอยาแขวนตะกอน
- ตองทาใหปราศจากเชอตองทาใหปราศจากเชอ
28
29
Parenteral routes: ตอ
intrathecal (การฉดเขานาไขสนหลง): ยาสามารถผานintrathecal (การฉดเขานาไขสนหลง): ยาสามารถผาน
เขาส CSF โดยตรง ยาทไมสามารถผาน BBB: เคมบาบดเขาส CSF โดยตรง ยาทไมสามารถผาน BBB: เคมบาบด
i t l l (ก ร ข ช ป )intrapleural (การฉดเขาชองปอด)
intradermal (การฉดเขาระหวางชนของผวหนง)
intraarticular (การฉดเขาขอตอกระดก)
30
Advantages/Disadventages of common routes of administrationAdvantages/Disadventages of common routes of administration
Route Absorption Pattern
Special utility Limitations and Precautions
Intravenous
Avoid first-pass metabolism, rapid effect
Valuable for emergency use
Increased risk factors, may introduce bacteria through contamination
Intramuscular
Prompt, aqeous solution,
Suitable for modulate volumes,
During anticoagulant
Slow and sustained
Oily vehicles and some irritating substance
medication Subcutaneous
Slower than intravaneous and sustained from its
Suitable for some insoluble suspensions and
Not suitable for large volumes Possible pain or necrosis from irritating substances sustained from its
area of action suspensions and for implantation of solid pellets
irritating substances
31
100 U100 U
Subcutaneous insulinSubcutaneous insulin
32
Advantages/Disadventages of common routes of Advantages/Disadventages of common routes of g gg gadministrationadministration
Route Absorption Pattern
Special utility Limitations and Precautions Precautions
Oral ingestion Variable: depends upon
Most conveneint
Reqires patient
many factors and economical; usually more
cooperation Biovialability < 100 % * usually more
safety < 100 %
* incomplete extent of absorption and first pass effect
33
Bioavailability: ชวปรมาณออกฤทธ หรอ ชวประสทธผลy ฤ
หมายถง สดสวนของยาจากยาทงหมดทนาเขาสรางกายคนไข ทสามารถ เขาส
systemic circulation (อตราเรวและปรมาณยาทจะไปถงตาแหนงทออกฤทธ เปน
ตวแทนบอกถงการดดซมยา)ตวแทนบอกถงการดดซมยา)
Absolute biolvialability (F) = AUCx.Dose ivy ( ) x ivAUCiv. Dosex
R l ti bi l i l bilit (F) AUCRelative biolvialability (F) = AUCformulationAUCstandard
(AUC = Area under the curve of plasma concentration-time curve)
เมอฉดทาง intravenous ยาทงหมดจะเขาสกระแสเลอด
ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม = 1 (100%)34
ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม 1 (100%)
ยาทใหโดยวธอน ถอวามสดสวนของยาทถกดดซม <1 (<100%)
Extent of Absorption ( )(F)
D Aatio
n
Minimum Drug A
cent
ra Minimum toxic level
Drug B
a con
c
Minimum
lasm
a effective level
Drug C
P
AUC: Area Under the drug-concentration-time Curve บงถงปรมาณยาทปรากฏอยในกระแสเลอด (เปนฟงช นความเขมขนกบเวลา)
35tmax: time for maximal drug concentration
Cmax: maximum drug concentration after drug administration
Inhalant: ยาเตรยมทใชโดยการสดดม
Inhalation : given as an aerosal into respiratory tract(neb li er and inhaler) the dr g enter to circ lation b
(nebulizer and inhaler), the drug enter to circulation by diffusion across the alveolar membrane, difficult to adjust dosedoseการใหยาแบบสดดมเขาทางจมก แลวยาจะเขาสกระแสเลอดไดในทนททยาไปถงถงลมในปอด
การใหยาแบบสดดมนจะมปอดเปนอวยวะสาคญในการออกฤทธของยาและการกาจดยาออกมา
กบลมหายใจ ยาเตรยมทจะใหโดยวธนตวยาจะเปนสารทระเหยได
Topical: place on skin eg: lotion, ointment, creamp p g
การใหยาโดยวธทาถนวดบนผวหนงดานนอกรางกาย รวมทงการใหยาการใหยาโดยวธทาถนวดบนผวหนงดานนอกรางกาย รวมทงการใหยา
บนเยอเมอก (mucosal surface) ของตา ห คอ จมก ดวย เพอให
(36
ยาออกฤทธเฉพาะบรเวณของรางกายทสมผสกบยา (local effect )
Transdermal Patch (รปแบบของแผนบรรจยา)Transdermal Patch (รปแบบของแผนบรรจยา)
Transdermal: bypass of hepatic first pass metabolism and pgastrointestinal incompatabolities
ยาจะออกจากแผนบรรจยาผานชนผวหนงไปออกฤทธตรงตาแหนงทเกดอาการ ตวยา
ไป บางชนดเมอผานชนผวหนงแลว สามารถถกดดซมเขาสกระแสเลอดไปเกดผลตอ
อวยวะภายใน (systemic effects) 37
Pharmaceutical dosage forms:g
การเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ใหเหมาะสมการเลอกใชยาเตรยมรปแบบตางๆ ใหเหมาะสม
คนไข
ป ใ
- คนไข
- วตถประสงคของการใชยา
- เหมาะสมกบการนาไปใช
-ไดประโยชนสงสด และอนตรายนอยทสด
38
Liquid dosage forms Liquid dosage forms:
Liquid dosage forms หมายถงยาเตรยมทอยในสภาพของเหลวป ป ( )
Liquid dosage forms หมายถงยาเตรยมทอยในสภาพของเหลวป ป ( ) ประกอบดวยสวนทเปนตวยาและตวทาละลาย (solvent) ซงหากตวยาถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหาก
ประกอบดวยสวนทเปนตวยาและตวทาละลาย (solvent) ซงหากตวยาถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากตวยาไมละลายหรอยงคงสภาพของแขงจะถอวาเปนยาเตรยมชนด
ถกละลายไวแลวจะเปนยาเตรยมชนดยานาใส (solution) แตหากตวยาไมละลายหรอยงคงสภาพของแขงจะถอวาเปนยาเตรยมชนด
39ยาแขวนตะกอน (suspension)ยาแขวนตะกอน (suspension)
Liquid dosage forms:
Solution
Solution หมายถงยาเตรยมชนดยานาใส ไมมตะกอน เนองจาก
ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ
Solution หมายถงยาเตรยมชนดยานาใส ไมมตะกอน เนองจาก
ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ
เปนนา (aqueous solution) หรอไมใชน า (non-aqueous solution) ไ ไ ใ ใ ( )
ตวยาจะถกละลายเปนเนอเดยวกบตวทาละลาย ซงตวทาละลายอาจ
เปนนา (aqueous solution) หรอไมใชน า (non-aqueous solution) ไ ไ ใ ใ ( )กได ตวทาละลายทไมใชนาทนยมใชมากทสดคอ เอทานอล (ethanol)
ยาเตรยมชนดนาใสนสามารถแบงโดยอาศยสวนประกอบหรอ
กได ตวทาละลายทไมใชนาทนยมใชมากทสดคอ เอทานอล (ethanol) ยาเตรยมชนดนาใสนสามารถแบงโดยอาศยสวนประกอบหรอ
40วตถประสงคของการใช ออกเปนชนดตางๆ ไดหลายชนดวตถประสงคของการใช ออกเปนชนดตางๆ ไดหลายชนด
Liquid dosage forms:Syrup
q g
Syrup เปนยานาใสซงแตงรสหวานดวยสารนาตาล เพอใหมรสชาด
Syrup เปนยานาใสซงแตงรสหวานดวยสารนาตาล เพอใหมรสชาด
41นารบประทานมากขน นยมเตรยมเปนยารบประทานสาหรบเดกนารบประทานมากขน นยมเตรยมเปนยารบประทานสาหรบเดก
Liquid dosage forms:
Elixir
Elixir เปนยานาใสซงมกแตงกลนหอมหรอรสหวาน
ป
Elixir เปนยานาใสซงมกแตงกลนหอมหรอรสหวาน
ป และมเอทานอลเปนสวนผสม เพอชวยการละลายของตวยา
โดยมความเขมขนของเอทานอลระหวาง 4-40% จงควรระวงและมเอทานอลเปนสวนผสม เพอชวยการละลายของตวยา
โดยมความเขมขนของเอทานอลระหวาง 4-40% จงควรระวงการใชยานในผปวยทหามใชเอทานอลการใชยานในผปวยทหามใชเอทานอล
Spirit: high alcoholic solutions (alcohol ~ 60-90%) 42
Spirit: high alcoholic solutions (alcohol 60 90%)
Liquid dosage forms:Mouthwash
q g
Mouthwash เปนยานาใสใชอมบวนปาก เพอดบกลนปาก
เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน
Mouthwash เปนยานาใสใชอมบวนปาก เพอดบกลนปาก
เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปนเพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน
สวนประกอบ
เพอฆาเชอโรคหรอเพอความสดชน แลวแตชนดของตวยาทเปน
สวนประกอบ43
Liquid dosage forms:
Enema
Enema เปนยานาใสใชทางทวารหนก (rectal solution)
ป ส โ
Enema เปนยานาใสใชทางทวารหนก (rectal solution)
ป ส โนยมเตรยมเปนยาระบาย เพอทาความสะอาดทางเดนอาหารโดยเฉพาะ
สวนลาไสใหญกอนทาการผาตดอวยวะภายในชองทอง หรอเตรยมเปน
นยมเตรยมเปนยาระบาย เพอทาความสะอาดทางเดนอาหารโดยเฉพาะ
สวนลาไสใหญกอนทาการผาตดอวยวะภายในชองทอง หรอเตรยมเปนญ
ยา radiopaque substance เพอการถายภาพรงสของทางเดนอาหาร
ญ
ยา radiopaque substance เพอการถายภาพรงสของทางเดนอาหาร
44สวนลางสวนลาง
Liquid dosage forms:q g
Douche: เปนยานาใสเพอใชโดยตรงกบ cavity eg eye douche, nasal y g y ,douche, vaginal douche
45
Tincture เปนยาเตรยมทประกอบดวยสารทสกดจากพชหรอTincture เปนยาเตรยมทประกอบดวยสารทสกดจากพชหรอ
Tinctureสารเคมในเอทานอล โดยหากระเหยสวนของเอทานอลออกจาก
สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract
สารเคมในเอทานอล โดยหากระเหยสวนของเอทานอลออกจาก
สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract
แตหากสารสกดทไดอยในสภาพของเหลว จงเรยกวา fluid extract
สารสกดจนหมดและเหลอตวยาเปนผงหรอกอนจะเรยกวา extract
แตหากสารสกดทไดอยในสภาพของเหลว จงเรยกวา fluid extract
ยาเตรยม tincture นอาจเตรยมเปนรบประทานหรอยาใชภายนอกกไดยาเตรยม tincture นอาจเตรยมเปนรบประทานหรอยาใชภายนอกกได
46Liquid dosage forms:
Suspension: Solid in liquidGel
Suspension: Solid in liquid
suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน
suspension ทตวยาทอนภาคเลกมากและสามารถดดนาไดดวย
suspension ทเตรยมในรปแบบของ gel เปน
suspension ทตวยาทอนภาคเลกมากและสามารถดดนาไดดวย
47ทาใหยามลกษณะเหนยวขนทาใหยามลกษณะเหนยวขน
Suspension: Solid in liquidLotion
Suspension: Solid in liquid
ภาพนเปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ lotionภาพนเปน suspension ทเตรยมในรปแบบของ lotion
โดยใชเปนยาภายนอกโดยไมตองถนวด lotion บางชนดเตรยม
เปนแบบ l i
โดยใชเปนยาภายนอกโดยไมตองถนวด lotion บางชนดเตรยม
เปนแบบ l iเปนแบบ emulsionเปนแบบ emulsion
Lotions: ยาทาภายนอกทไมตองทาถนวด48
Lotions: ยาทาภายนอกทไมตองทาถนวด
Suspension: Solid in liquidSuspension: Solid in liquid
Magma & Milk: ยามอนภาคใหญขน Gel: small particle of solid
Magma & Milk: ยามอนภาคใหญขน
และเหนยวขนมาก
ตวยามอนภาคและดดนาได ทา
ใหยาเหนยวขน49
ใหยาเหนยวขน
Liniment
Liniment มกทาเปนยาทาภายนอก ซงเวลาใชตองถนวดดวย
Liniment มกทาเปนยาทาภายนอก ซงเวลาใชตองถนวดดวย
50เชน นามนมวยเชน นามนมวย
Solid dosage forms
เปนยาเตรยมทอยในสภาพเปนของแขงทาเปนเมดหรอเปนผง
- งายตอการนาตดตวและเกบรกษา
ขอด
- งายตอการแบงขนาดยา
- เหมาะทจะใชเตรยมยาทตวยาไมสามารถเตรยมเปนยานาได เชน aspirin
ซงจะสลายตวไดเรวมากเมอโดนความชน
- โอกาสทตวยาจะเกดปฏกรยาตอกน ไมเขากน (incompatibility) เกดนอย
มาก
- สามารถเตรยมยาทตองการใหออกฤทธทละนอยในระยะเวลานาน ไดสามารถเตรยมยาทตองการใหออกฤทธทละนอยในระยะเวลานาน ได
(sustained-release)
Tablet: เปนยาเมดทเตรยมไดจากการผสมตวยาออกฤทธและสวนประกอบ
51อนทจาเปนแลวใสเครองตอกอดออกมาเปนเมดเรยกวา compressed tablet
ยาเมดแบบตางๆ
Solid dosage forms หมายถงยาเตรยมทตวยามเนอแขง
หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา
Solid dosage forms หมายถงยาเตรยมทตวยามเนอแขง
หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา
หรอเปนผงยา เปนตน
หรอเปนตวยาทถกบดเปนผง ทาใหไดยาเตรยมในรปแบบทเปนเมดยา
หรอเปนผงยา เปนตน
52
TabletTablets
Solid dosage form แบบ Tablets หมายถงSolid dosage form แบบ Tablets หมายถงSolid dosage form แบบ Tablets หมายถง
ยาเมดทเตรยมไดจากการใชแรงตอกอด ผงยาและสวนผสมทจาเปน
Solid dosage form แบบ Tablets หมายถง
ยาเมดทเตรยมไดจากการใชแรงตอกอด ผงยาและสวนผสมทจาเปน53ในแบบพมพใหอดแนนออกมาเปนเมด รปรางตามแบบพมพในแบบพมพใหอดแนนออกมาเปนเมด รปรางตามแบบพมพ
ยาเมดชนดแรกคอ sugar-coated tablet เปนยาเมดทจะ
ยาเมดชนดแรกคอ sugar-coated tablet เปนยาเมดทจะ
Sugar-coated tablet เคลอบ
เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล
เคลอบ
เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล
เนองจาก
เมดยาหลงจากการตอกอดออกมาเปนเมดแลวดวยนาตาล
เนองจาก
ตวยามรสชาดทไมนารบประทาน เมอเคลอบแลวนาตาลก
จะกลบรสท
ตวยามรสชาดทไมนารบประทาน เมอเคลอบแลวนาตาลก
จะกลบรสทจะกลบรสท
ไมนารบประทานของตวยานน ทาใหผปวยรบประทานยา
จะกลบรสท
ไมนารบประทานของตวยานน ทาใหผปวยรบประทานยา
งายขน
งายขน
54
Tablet
Enteric-coated tablet:Enteric-coated tablet:ยาเมดเคลอบดวยสารทไมแตกกระจายตว (disintegrate) g
ในกระเพาะ แตละลายในลาไสเลก (more alkaline)
55
TabletSandwiched tablet
ยาเมดแบบนเรยกวา Multiple compressed หรอ
sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน
ยาเมดแบบนเรยกวา Multiple compressed หรอ
sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน
แตละชนอาจจะมสตางกนเพอความสวยงาม หรออาจจะเปนเพราะ
sandwiched tablet เตรยมไดจากการตอกอดผงยาทละชน
แตละชนอาจจะมสตางกนเพอความสวยงาม หรออาจจะเปนเพราะ
56สของผงยากไดสของผงยากได
ชนดนคอ sustained-released tablet เปนยาเมดทใน
1 ป ป
ชนดนคอ sustained-released tablet เปนยาเมดทใน
1 ป ป Sustained-released tablet 1 เมดประกอบดวยตวยาทเปนผงหรอ granule
ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน
1 เมดประกอบดวยตวยาทเปนผงหรอ granule
ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน ตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน
ยาเมดแบบนจะรบประทานเพยงวนละ 1-2 เมดกเพยงพอตวยาทยอยกนออกฤทธ ทาใหไดยาทออกฤทธไดนาน
ยาเมดแบบนจะรบประทานเพยงวนละ 1-2 เมดกเพยงพอ
Granule: มขนาดของตวยาใหญกวายาผงเลกนอย มลกษณะเปนเมดเลก ๆ57
Granule: มขนาดของตวยาใหญกวายาผงเลกนอย มลกษณะเปนเมดเลก ๆ
Capsule
lid d f llid d f lSolid dosage form ยาเมดทเรยกวา capsule
เตรยมไดโดยการบรรจผงยา หรอ granule ยาไวในปลอกหมททาดวย
Solid dosage form ยาเมดทเรยกวา capsule
เตรยมไดโดยการบรรจผงยา หรอ granule ยาไวในปลอกหมททาดวย g
gelatin หรอ สารทจะหลอมละลายไดเมอเมดยาไปถงกระเพาะอาหาร
ไ
g
gelatin หรอ สารทจะหลอมละลายไดเมอเมดยาไปถงกระเพาะอาหาร
ไ 58ปลอยตวยาทอยในปลอกหมยานนออกมาออกฤทธตอไปปลอยตวยาทอยในปลอกหมยานนออกมาออกฤทธตอไป
อกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsuleอกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule
Capsuleอกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule
ทปลอกหมยาทงสองสวนจะผนกตดกน ดงออกจากกนไมได
อกแบบหนงของ capsule คอ capseal เปน capsule
ทปลอกหมยาทงสองสวนจะผนกตดกน ดงออกจากกนไมได
มกจะเปนเพราะตวยาทบรรจอยภายใน capsule เปนของเหลว
เชน นามนตบปลา เปนตน
มกจะเปนเพราะตวยาทบรรจอยภายใน capsule เปนของเหลว
เชน นามนตบปลา เปนตนเชน นามนตบปลา เปนตนเชน นามนตบปลา เปนตน
TabletTablet
59
TabletEffervescent tablet
ยาเมดชนดนมชอวา Effervescent tablet วธใชเหมอนกบ ยาเมดชนดนมชอวา Effervescent tablet วธใชเหมอนกบ
effervescent powder คอ ใหนาเมดยาใสในนาปรมาณ
ตามทกาหนด ยาจ แตกตว ล ลายเกดฟองฟ เนองจากeffervescent powder คอ ใหนาเมดยาใสในนาปรมาณ
ตามทกาหนด ยาจ แตกตว ล ลายเกดฟองฟ เนองจากตามทกาหนด ยาจะแตกตว ละลายเกดฟองฟ เนองจาก
carbon dioxide กอน รอจนยาละลายหมดแลว
ตามทกาหนด ยาจะแตกตว ละลายเกดฟองฟ เนองจาก
carbon dioxide กอน รอจนยาละลายหมดแลว60ดมสารละลายนนใหหมดดมสารละลายนนใหหมด
Tablet
61
Tablet
Chewable tablet
ชนดตอไปคอ Chewable tablet เปนยาทมคาแนะนาใหชนดตอไปคอ Chewable tablet เปนยาทมคาแนะนาให
เคยวกอนกลน เพอชวยใหยาแตกตวงายขนและออกฤทธไดอยางท
ไ
เคยวกอนกลน เพอชวยใหยาแตกตวงายขนและออกฤทธไดอยางท
ไ 62
ตองการ หากไมเคยวยาจะออกฤทธชากวาทควรตองการ หากไมเคยวยาจะออกฤทธชากวาทควร
Tablet
Lozenge
ป ( ) ป ( )ยาเมดทเปนยาอมมชอวา Lozenge (หรอมอกชอหนงวา Troche) เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต
ยาเมดทเปนยาอมมชอวา Lozenge (หรอมอกชอหนงวา Troche) เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแตเปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต
ไมควรดมนา
เปนยาทใชอมใหยาละลายอยในปากชาๆ ไมใหกลน กลนนาลายไดแต
ไมควรดมนา
ในขณะทอมยาเพอใหยาออกฤทธอยภายในชองปากหรอทางเดนหายใจ
สวนตนไดอยางเตมท
ในขณะทอมยาเพอใหยาออกฤทธอยภายในชองปากหรอทางเดนหายใจ
สวนตนไดอยางเตมท63
สวนตนไดอยางเตมทสวนตนไดอยางเตมท
TabletPill
Tablet ขนาดเลกๆแบบนคอ pill มกจะเปนยากลม hormones Tablet ขนาดเลกๆแบบนคอ pill มกจะเปนยากลม hormones 64เชน ยาคมกาเนด เชน ยาคมกาเนด
TabletVaginal tablet
ยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดยยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดยยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดย
การเหนบทางชองคลอด มกจะเปนยาทใชเมอชองคลอดมการตดเชอรา
ยาเมดแบบสดทายคอ vaginal tablet เปนยาเมดทใชโดย
การเหนบทางชองคลอด มกจะเปนยาทใชเมอชองคลอดมการตดเชอรา65หรอจลชพอนๆหรอจลชพอนๆ
Tablet
Sublingual tablets (Buccal tablets):เปนยาเมดเลก ๆ แบน ๆ รปไ ใ ใ ไข อมใตลน ถาอมในกระพงแกมจะเรยกวา buccal tablet ทง 2 แบบ มขอดคอ
จะดดซมเขากระแสเลอดไดเรวกวายาทตองกลน เปนการเตรยมยาทไม
ใ ป ป 66
ตองการใหยาผานการเปลยนแปลงทตบ
ENO®
Bulk powder เปนผงยาทตองตกใชครงละมากๆ เชน
Bulk powder เปนผงยาทตองตกใชครงละมากๆ เชน
ครงละ 1-2 ชอนโตะ หรอ ครงละ 1 ซองยา ตวอยางเชน
ยาลดกรด O®
ครงละ 1-2 ชอนโตะ หรอ ครงละ 1 ซองยา ตวอยางเชน
ยาลดกรด O®67
ยาลดกรด ENO®ยาลดกรด ENO®
ยาผงแบบตางๆ
Solid dosage form แบบแรกคอแบบทเปนผงหรอ
Solid dosage form แบบแรกคอแบบทเปนผงหรอ
powder dosage form มชอเรยกเปน powder
ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา
powder dosage form มชอเรยกเปน powder
ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา68
ชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยาชนดตางๆแลวแตความละเอยดของผงยาหรอวธการใหยา
Dusting powder
D ti d เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ D ti d เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ Dusting powder เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ
ประโยชนใชทางการแพทย จะใชเพอโรยตามรางการผปวยโดยเฉพาะ
Dusting powder เปนผงยาทมขนาดละเอยดมากๆ
ประโยชนใชทางการแพทย จะใชเพอโรยตามรางการผปวยโดยเฉพาะ69
บรเวณหลง หรอตามขอพบเพอลดการระคายเคอง หรอลดการเสยดส
บรเวณหลง หรอตามขอพบเพอลดการระคายเคอง หรอลดการเสยดส
5 5 years contraceptionyears contraceptiony py p
Implantation tablet: ยาเมดเลก เวลาใช ใชฝงใตผวหนงใหตวยาคอย ๆ
70ออกฤทธ
Semisolid dosage formsOintment
Semisolid dosage formsเปนยาเตรยมทในสภาพปกตจะสามารถคงตวตาม
ภาชนะบรรจ แตเมอใชทารางกายจะหลอมตวเปน
ของเหลว งายตอการถทาบนผวหนง ใชเปนยาภายนอกของเหลว งายตอการถทาบนผวหนง ใชเปนยาภายนอก
Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลายOintment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย71
Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย
อยในนาหรอนามน
Ointment คอยาขผงทมตวยาและสวนประกอบตางๆ ละลาย
อยในนาหรอนามน
Semisolid dosage formsg
P t ข ไ Paste: ยาขผงมผงยาทไมละลายอยจานวนมาก
เนอหยาบกวา ointment72
เนอหยาบกวา ointment
Semisolid dosage formsSuppoitory
g
Suppository เปนยาเตรยมทมลกษณะเปนแทง
แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช
Suppository เปนยาเตรยมทมลกษณะเปนแทง
แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใชแตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช
โดยการเหนบทางทวารหนกหรอชองคลอด
แตจะหลอมเหลวทอณหภมรางกาย สวนใหญจะใช
โดยการเหนบทางทวารหนกหรอชองคลอด73
Semisolid dosage formsCream
g
สวนประกอบโดยทวไปของ จะเหมอนกบ l i สวนประกอบโดยทวไปของ จะเหมอนกบ l i สวนประกอบโดยทวไปของ cream จะเหมอนกบ emulsion
แตมความแนนของเนอยามากกวา บางครงจะเรยกวา
สวนประกอบโดยทวไปของ cream จะเหมอนกบ emulsion
แตมความแนนของเนอยามากกวา บางครงจะเรยกวา 74semisolid emulsionsemisolid emulsion
Metered dose inhaler
ยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหด
ยาพนสดแบบขนาดยาคงท ยาพนสดแบบขนาดยาคงท Metered dose inhaler (MDI) Metered dose inhaler (MDI)
ยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหดยาพนสดแบบตางๆ เปนรปแบบยาทใชในผปวยโรคหอบหด
ยาพนสดแบบขนาดยาคงท ยาพนสดแบบขนาดยาคงท Metered dose inhaler (MDI) Metered dose inhaler (MDI)
751010% % ของยาเขาสระบบทางเดนหายใจของยาเขาสระบบทางเดนหายใจ1010% % ของยาเขาสระบบทางเดนหายใจของยาเขาสระบบทางเดนหายใจ
Spacer เปนทอตอทชวยใหยาเขาสระบบทางเดนหายใจดขน
ใ โ ป
Spacer เปนทอตอทชวยใหยาเขาสระบบทางเดนหายใจดขน
ใ โ ปSpacer
ซงการใชยาโดยการสดพนรปแบบ Metered dose inhaler
โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ
ซงการใชยาโดยการสดพนรปแบบ Metered dose inhaler
โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ
ไดแก เชอราในชองปากและคอ เสยงแหง เสยงแหบ และออกเสยงลาบาก
โดยเฉพาะยา steroid มผลขางเคยงเฉพาะทจากยาทตกคางบรเวณลาคอ
ไดแก เชอราในชองปากและคอ เสยงแหง เสยงแหบ และออกเสยงลาบาก
76
Dry powder inhalers
Dry powder inhalers (DPI) ม 2 รปแบบ ไดแกDry powder inhalers (DPI) ม 2 รปแบบ ไดแก
Turbuhaler และ Diskhaler
การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)
Turbuhaler และ Diskhaler
การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา) การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)
โดยเมอยาเขาสหลอดลมยาสามารถดดซมไดด
การใชยารปแบบ DPI ผปวยตองมแรงในการสดยา)
โดยเมอยาเขาสหลอดลมยาสามารถดดซมไดด 77โดยไมตองใช spacer รวมดวยโดยไมตองใช spacer รวมดวย
CartridgeCartridgeCartridgeCartridge
78
VialVial
Ampule79
Application of transdermal lidocaine patch for anesthesiaApplication of transdermal lidocaine patch for anesthesia
80
พ ร บ ยาเสพตดใหโทษ พ ศ 2522 (ฉบบท 1) มาตราท 1-106 พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2522 (ฉบบท 1) มาตราท 1-106
คาจากดความคาจากดความ
ยาเสพตด หมายถง สารเคม หรอวตถชนดใดๆ ซงเมอเสพเขาสรางกายไมวา
จะโดยรบประทาน ดม สบ ฉด หรอดวยประการใดๆ แลว ทาใหเกดผลตอรางกาย ๆ
และจตใจในลกษณะสาคญเชน ตองเพมขนาดการเสพเรอยๆ มอาการถอนยา เมอ
ขาดยามความตองการเสพทงทางรางกายและจตอยางรนแรงอยตลอดเวลาและ
สขภาพโดยทวไปจะทรดโทรมลง รวมถงพช หรอ สวนของพชทเปน หรอให
ผลผลตเปนยาเสพตดใหโทษ หรออาจใชผลตเปนยาเสพตดใหโทษและสารเคม ท
ใชในการผลตยาเสพตดใหโทษดงกลาวดวย
มาตร
า ๔
ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน 55 ประเภท คอประเภท คอยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน ยาเสพตดใหโทษแบงออกเปน 55 ประเภท คอประเภท คอ(1) ประเภท 1 ยาเสพตดใหโทษชนดรายแรง เชน เฮโรอน (Heroin),
demethylamphetamine (ป 2552)
(2) ประเภท 2 ยาเสพตดใหโทษทวไป เชน มอรฟน (Morphine) โคคาอน
(Cocaine) โคเดอน (Codeine) ฝนยา (Medicinal Opium)
(3) ประเภท 3 ยาเสพตดใหโทษทมยาเสพตดใหโทษประเภท 2 เปน(3) ประเภท 3 ยาเสพตดใหโทษทมยาเสพตดใหโทษประเภท 2 เปน
สวนผสมอยดวยตามท ไดขนทะเบยนตารบยาเชน ยาแกไอผสมโคเดอน
(Codeine Co gh S r p)(Codeine Cough Syrup)
(4) ประเภท 4 สารเคมทใชในการผลตยาเสพตดใหโทษประเภท 1 หรอ
ไ ไ ไ ประเภท 2 เชน อาเซตคแอนไฮไดรด (Acetic Anhydride) อาเซตลคลอไรด
(Acetyl Chtoride)
(5) ประเภท 5 ยาเสพตดใหโทษทมไดเขาอยในประเภท 1 ถงประเภท 4
เชน กญชา พชกระทอมญมาตรา 7
มาตรา 16 หามมใหผใดผลต นาเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 มาตรา 17 หามมใหผใดจาหนาย หรอมไวในครอบครองซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 เวนแต
ไดรบใบอนญาต
การมยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวในครอบครองคานวณเปนสารบรสทธไดตงแตหนงรอยกรม ขน
ไปใหถอวามไวในครอบครองเพอจาหนาย
ใ ใ ใ ป ไป ไ ใการขอรบใบอนญาตและการออกใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขท กาหนดใน
กฎกระทรวง
18 17 ไ ใ มาตรา 18 บทบญญต มาตรา 17 ไมใชบงคบแก
(1) การมยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวในครอบครองไมเกนจานวนทจาเปนสาหรบใช รกษาโรค
เฉพา ตว โดยมหนงสอรบรองของผปร กอบวชาชพเวชกรรม หรอผปร กอบโรคศลป แผนปจจบนเฉพาะตว โดยมหนงสอรบรองของผประกอบวชาชพเวชกรรม หรอผประกอบโรคศลปะ แผนปจจบน
ชนหนงในสาขาทนตกรรมซงเปนผใหการรกษา
มาตรา 28 ใหผรบอนญาตตาม มาตรา 17 ปฏบตดงตอไปน
(1) จดเกบรกษายาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ไวเปนสดสวนในทเกบซงมนคงแขงแรงและม ( )
กญแจใสไว หรอเครองปองกนอยางอนทมสภาพเทาเทยมกน
(2) ในกรณทยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 ถกโจรกรรมหรอ สญหายหรอถกทาลายตองแจงเปน ญ
หนงสอใหผอนญาตทราบโดยมชกชา
มาตรา 68 ผใดผลต นาเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษในประเภท 2 อนเปนการฝาฝน
มาตรา 16 ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแตหนงแสนบาทถงหนงลาน
บาท
ถายาเสพตดใหโทษซงเปนวตถแหงการกระทาความผดเปนมอรฟนหรอโคคาอน ผนนตอง
ระวางโทษจาคกตงแตยสบปถงจาคกตลอดชวต และปรบตงแตสองลานบาทถงหาลานบาท
มาตรา 69 ถาผไดรบใบอนญาตตามมาตรา ๑๗ กระทาการฝาฝนตามวรรคหนง วรรคสอง
หรอวรรคสามตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป และปรบไมเกนหนงแสนบาท
http://www thaifda com/narcotic/?pg=laws&title=กฎหมาย ระเบยบhttp://www.thaifda.com/narcotic/?pg=laws&title=กฎหมาย ระเบยบ
พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2545 (ฉบบท 5)
มาตรา 69
ผใดจาหนาย หรอมไวในครอบครองเพอจาหนายซงยาเสพตดใหโทษในประเภท
2 อนเปน การฝาฝน มาตรา 17 ตองระวางโทษจาคกตงแตหนงปถงสบป และปรบตงแต
หนงหมนบาทถง หนงแสนบาท
ถายาเสพตดใหโทษซงเปนวตถแหงการกระทาความผดเปนมอรฟนหรอโคคาอน
มปรมาณคานวณเปน สารบรสทธไมเกนหนงรอยกรม ผนนตองระวางโทษจาคกตงแต
สามปถงยสบป และปรบตงแต สามหมนบาทถงสองแสนบาท
ถามอรฟนหรอโคคาอนนนมปรมาณคานวณเปนสารบรสทธเกนกวาหนงรอย
กรมขนไปตองระวาง โทษจาคกตงแตหาปถงจาคกตลอดชวตและปรบตงแตหาหมน
บาทถงหาแสนบาท
ถาผไดรบใบอนญาตตาม มาตรา 17 กระทาการฝาฝนตามวรรคหนง วรรค
สอง หรอวรรคสาม ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป และปรบไมเกนหนงแสนบาท
พ.ร.บ. ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2545 (ฉบบท 5)
86