1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò - ulakaththamizh.in · 1 1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò

1

1

brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò

cyf« KGtJ« neh¡»‹, bkhÊaik¥ò, bkhÊ ts®¥ò,

bkhÊ¡fh¥ò M»a _tif bkhÊÉidÆY« jiy áwªjt®

FkÇÃy¤ jÄHnu v‹gJ, bjËth»‹wJ.

thŒ¢nrh«gyhnyh, j£g bt¥gÃiy g‰¿a Ãy ntWgh£

lhnyh, ïu©odhYnkh, bkhÊ bghJk¡fŸ thÆš âÇtijí«,

m¤âÇã‰F všiyÆšyhikiaí«, f©l jÄH¿P®, ïaÅiy¤

jÄG¡F¢ brªjÄœbrªjÄœbrªjÄœbrªjÄœbrªjÄœ v‹W«, âÇÃiy¤ jÄG¡F¡ bfhLªjÄœbfhLªjÄœbfhLªjÄœbfhLªjÄœbfhLªjÄœ

v‹W« bgaÇ£L, brªjÄiHna cyFŸs msî« Ãiyahd

msit bkhÊah¡» É£ld®.

eilbkhÊ (dialect) í©ik g©il¤ jÄHU¡F¤ bjÇah

bj‹W«, t©zid bkhÊ üš (Descriptive Linguistics) njh‹¿a

ã‹ng eilbkhÊahuhŒ¢á cybf§F« guÉa bj‹W«, nkiy

aU« mtiu¢ rh®ªj itahòÇfS« fUâ¡ bfh© oU¡»‹wd®.

jÄH® ``j« bkhÊia¥ ãwbkhÊfSl‹ k£Lk‹¿, j« brhªj

bkhÊ¡ FL«g¤ij¢ nr®ªj ãwbkhÊfSl‹Tl, x¥òneh¡f

xUfhY« Ka‹wâšiy. bkhÊ¡ FL«g« vd x‹W c©bl‹D«

fU¤ij, mt®fŸ v‹nwD« c£bfh©lâšiy,'' v‹W fhšL

btyhU« vGâÉ£lh®. MÆ‹, mt® fhy¤âš bjhšfh¥ãa¥

gÆ‰áÆ‹ikahš, mt® T‰W k‹Å¡f¤ j¡fnj.

jÄœ cyf Kj‹bkhÊah ÆU¤jš ngh‹W, bkhÊahuhŒ¢áí«

Kj‹Kjš m«bkhÊÆnyna njh‹¿‰ bw‹gJ ».K. 7M«

ü‰wh©obyGªj bjhšfh¥ãa« v‹D« rh®ã‰ rh®ò üyhš

m¿a¡ »l¡»‹wJ. bjhšfh¥ãa«, tlbrhšY« MÇa ïy¡»aK«

MÇa® kuò« jÉu, k‰bwšyht‰iwí« FkÇ eh£L Ãiyik

jGÉna TWtjhš, m¡fhy¤âš (m~jhtJ MÇa® tUK‹)

brªjÄœ bfhLªjÄœ v‹D« ghFghL jÉu, ï‰iw¤ âuÉl

bkhÊfŸ ToaJ ngh‹w xU bkhÊ¡ FL«g« njh‹wÉšiy

v‹gij a¿jš nt©L«.


2 jÄÊa‰ f£LiufŸ

nkY«, MÇa® tªjã‹ jÄœ bkhÊ ts®¢áí« bkhÊ

ahuhŒ¢áí« jL¡f¥g£L É£ljdhš, fhšLbtyh® FiwTwš

tÈa‰wjh»‹wJ.

brªjÄœ ïašòbrªjÄœ ïašòbrªjÄœ ïašòbrªjÄœ ïašòbrªjÄœ ïašò

1. öŒik mšyJ ãwbkhÊ¢ brhšÈ‹ik.

2. âU¤j« mšyJ vG¤J« brhšY« xÈ¥ãY« vG¤âY«

cÇa toÉÈU¤jš.

3. ïy¡fz« mšyJ brh‰bwhluik¥ãš tGÉ‹ik.

ï«_Éašò« ïšyJ bfhLªjÄœ.

bj‰nf _œ»¥nghd gH« gh©o eh£o‹ bj‹nfhoÆš ïUªj

FkÇkiy¤ bjhlÇ‹ bj‹ bfhLKo, gÅkiy asî bjhiyÉÈUªj

jdhY«, ïwªJg£l KjÈU fHf üšfŸ MÆu¡fz¡»d thjyhY«,

m¡fhy¤J¤ bj‹brhšts«, Fiwªj g¡f« ï‹WŸsJnghš ïUkl§»d

jhŒ ïUªâU¤jš nt©L«. tÂf thÆyhf tªj btËeh£L¥

bghUŸf£bfšyh«, clDl‹ jÄœ¥ bga®fŸ òida¥g£ld.

brªjÄœ Ãy«brªjÄœ Ãy«brªjÄœ Ãy«brªjÄœ Ãy«brªjÄœ Ãy«

brªjÄœ tH§»a Ãy« bgU«ghY« gh©o ehlhfnt

ÆUªjJ. jÄœ njh‹¿ ts®ªj ÃyK« K¡fHfK« ïUªj ehL«

gh©o ehnlba‹W«, mt‰iw¥ òuªjt® gh©oanu ba‹W«

m¿jš nt©L«.

``itia ah‰¿‹ tl¡F« kUjah‰¿‹ bj‰F« fUñÇ‹

»H¡F« kUñÇ‹ nk‰F«'' v‹gJ, ã‰fhy¤J¥ bghUËš òidª

Jiuah«.

brªjÄœ¢ brhštifbrªjÄœ¢ brhštifbrªjÄœ¢ brhštifbrªjÄœ¢ brhštifbrªjÄœ¢ brhštif

brªjÄœ¢ brh‰fŸ ïa‰brhš (Primitive), âÇbrhš (Derivative)

vd ïUtif¥ gL¤j¥g£ld. v-L: btŸ v‹gJ ïa‰brhš;

btŸs«, btŸË, btŸis, btË, btËš, btËW, btS v‹gd

âÇbrhš.

bfhLªjÄœ ÃyK« âir¢brhšY«bfhLªjÄœ ÃyK« âir¢brhšY«bfhLªjÄœ ÃyK« âir¢brhšY«bfhLªjÄœ ÃyK« âir¢brhšY«bfhLªjÄœ ÃyK« âir¢brhšY«

bfhLªjÄœ Ãy§fËš jÅ¢áw¥ghf tH§F« brh‰fŸ

(ï¡fhy¤J nkdhÇ¡f« v‹D« bjY§f¢ brhšY« rkhË v‹D«

f‹dl¢ brhšY« nghštd), V‰W¡ bfhŸs¥g£L¥ gy âir

ÆÅ‹W« tªjik g‰¿¤ âir¢brhš (Provincialism) vd¥g£ld.

3

bfhLªjÄœ Ãy§fŸ g‹Åu©lhf¡ fz¡»l¥g£ld.

` `brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«

j§F¿¥ ãdnt âir¤brh‰ »sÉ.' 'j§F¿¥ ãdnt âir¤brh‰ »sÉ.' 'j§F¿¥ ãdnt âir¤brh‰ »sÉ.' 'j§F¿¥ ãdnt âir¤brh‰ »sÉ.' 'j§F¿¥ ãdnt âir¤brh‰ »sÉ.' ' (bjhš. v¢. 4.)

bjhšfh¥ãa® fhy¤J¥ g‹ÅU bfhLªjÄœ Ãy« vit

ba‹gJ â£lkhf¤ bjÇaÉšiy.

` `bj‹gh©o F£l« Fl«f‰fh nt©óÊ``bj‹gh©o F£l« Fl«f‰fh nt©óÊ``bj‹gh©o F£l« Fl«f‰fh nt©óÊ``bj‹gh©o F£l« Fl«f‰fh nt©óÊ``bj‹gh©o F£l« Fl«f‰fh nt©óÊ

g‹¿ aUth mj‹tl¡F-e‹whag‹¿ aUth mj‹tl¡F-e‹whag‹¿ aUth mj‹tl¡F-e‹whag‹¿ aUth mj‹tl¡F-e‹whag‹¿ aUth mj‹tl¡F-e‹wha

Ój« kyhL òddhL brªjÄœnr®Ój« kyhL òddhL brªjÄœnr®Ój« kyhL òddhL brªjÄœnr®Ój« kyhL òddhL brªjÄœnr®Ój« kyhL òddhL brªjÄœnr®

VjÄš g‹ÅUeh£ bl©''VjÄš g‹ÅUeh£ bl©''VjÄš g‹ÅUeh£ bl©''VjÄš g‹ÅUeh£ bl©''VjÄš g‹ÅUeh£ bl©''

` `á§fs« nrhdf« rhtf« Ód« JS¡Flf«``á§fs« nrhdf« rhtf« Ód« JS¡Flf«``á§fs« nrhdf« rhtf« Ód« JS¡Flf«``á§fs« nrhdf« rhtf« Ód« JS¡Flf«``á§fs« nrhdf« rhtf« Ód« JS¡Flf«

bfh§fz« f‹dl« bfhšy« bjY§f« fÈ§f« t§f«bfh§fz« f‹dl« bfhšy« bjY§f« fÈ§f« t§f«bfh§fz« f‹dl« bfhšy« bjY§f« fÈ§f« t§f«bfh§fz« f‹dl« bfhšy« bjY§f« fÈ§f« t§f«bfh§fz« f‹dl« bfhšy« bjY§f« fÈ§f« t§f«

f§f« kfj« flhu« fîl« fL§Fry«f§f« kfj« flhu« fîl« fL§Fry«f§f« kfj« flhu« fîl« fL§Fry«f§f« kfj« flhu« fîl« fL§Fry«f§f« kfj« flhu« fîl« fL§Fry«

j§F« òfœ¤jÄœ Nœgâ ndœòÉ jhÄitna.' 'j§F« òfœ¤jÄœ Nœgâ ndœòÉ jhÄitna.' 'j§F« òfœ¤jÄœ Nœgâ ndœòÉ jhÄitna.' 'j§F« òfœ¤jÄœ Nœgâ ndœòÉ jhÄitna.' 'j§F« òfœ¤jÄœ Nœgâ ndœòÉ jhÄitna.' '

v‹D« ã‰fhy¤J¥ ghlšfS«, mt‰iw¤ jGÉa

` `brªjÄœ ÃyŠnr® g‹ÅU Ãy¤âD«``brªjÄœ ÃyŠnr® g‹ÅU Ãy¤âD«``brªjÄœ ÃyŠnr® g‹ÅU Ãy¤âD«``brªjÄœ ÃyŠnr® g‹ÅU Ãy¤âD«``brªjÄœ ÃyŠnr® g‹ÅU Ãy¤âD«

x‹gâ‰ ¿u©oÅš jÄbHhÊ Ãy¤âD«x‹gâ‰ ¿u©oÅš jÄbHhÊ Ãy¤âD«x‹gâ‰ ¿u©oÅš jÄbHhÊ Ãy¤âD«x‹gâ‰ ¿u©oÅš jÄbHhÊ Ãy¤âD«x‹gâ‰ ¿u©oÅš jÄbHhÊ Ãy¤âD«

j§F¿¥ ãdnt âir¢brh by‹g''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh by‹g''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh by‹g''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh by‹g''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh by‹g'' (e‹. 273)

v‹D« ü‰ghî«, bfhŸs¤j¡fd tšy mt‰whš m¿a¡ »l¥gbjšyh«,

xUfhy¤âš ïy§ifí£gl ïªâah KGJ« jÄnH tH§»‰W v‹gnj.

brªjÄœ tu«Õ£o‹ e‹ikbrªjÄœ tu«Õ£o‹ e‹ikbrªjÄœ tu«Õ£o‹ e‹ikbrªjÄœ tu«Õ£o‹ e‹ikbrªjÄœ tu«Õ£o‹ e‹ik

1. bkhÊbflhik1. bkhÊbflhik1. bkhÊbflhik1. bkhÊbflhik1. bkhÊbflhik

FkÇeh£L bkhÊah»a jÄœ x‹nw, ï‹W gšntW tifÆš

âÇªJ gâbd© bkhÊahf¥ ãÇªJŸsJ.

v-fh:

j Ä œj Ä œj Ä œj Ä œj Ä œ kiyahs«kiyahs«kiyahs«kiyahs«kiyahs« bjY§FbjY§FbjY§FbjY§FbjY§F f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l « J SJ SJ SJ SJ S

ah‹, eh‹ Ph‹ neD ehD ahD

x‹W x‹D x©L, xf£o xªJ xŠá

th th uh gh gh

kUªJ kU‹D kªJ k®J k®J

ï§‡d« brh‰fbsšyh« âÇahâUªâU¥ã‹, âuÉl

bkhÊfbsšyh« ï‹W« jÄHhfnt tH§F«.

jÄÊYŸs xUbghU£ gy brh‰fSŸ x›bth‹iw

x›bthU âuÉlbkhÊ bjÇ¤jhŸtJ«, jÄÊ‹ âuÉl¤

jhŒikia¡ fh£L«.



v-fh : kiyahskiyahskiyahskiyahskiyahs««««« bjY§FbjY§FbjY§FbjY§FbjY§F f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l «f ‹ d l «

åL ïšY(ïš) kbd(kid)

âuÉlbkhÊfŸ ng¢R tH¡»š âÇªâU¥ãD«, ïy¡»a

tH¡»nyD« jÄiH¥ ã‹g‰¿ÆUªâU¥ã‹ ï‹WŸs ntWghL«

khWghL« ne®ªâuh. ï‰iw¤ jÄœ eh£o‰ ng¢R tH¡F ïl¤â‰

nf‰g nt›ntW tifÆš âÇªâU¥ãD«, ïy¡»a tH¡»‰ brª

jÄiH¡ fil¥ão¥gjhš, ehLKGJ« jÄœehbl‹nw tH§Fjš

fh©f.

2. Ãy§F‹whik2. Ãy§F‹whik2. Ãy§F‹whik2. Ãy§F‹whik2. Ãy§F‹whik

brªjÄœ bfhLªjÄHhf¤ âÇªJ ã‹d®¥ gšntW bkhÊ

fshf¥ ãÇªJ nghdjdhš, xUfhy¤â‰ gÅkiytiu guÉÆUªj

jÄœÃy« go¥goahf¢ RU§», ï‹W nruehLŠ nruhJ tlnrhH

kh»a bjh©ilehL« K©lkh»íŸsJ. fil¡fHf¡ fhy¤âš

nt§fl¡ nfh£l« tiu xUbkhÊ ehlhf ïUªj Ãy«, ï‹W jÄœ,

bjY§F, f‹dl«, JS, Flf«, Jlt«, nfh¤j«, glf«, kiyahs«,

bfh§fÂ v‹D« xUgh‹bkhÊ ehlhf¥ ãÇªJŸsJ.

3. ïdbth‰Wik3. ïdbth‰Wik3. ïdbth‰Wik3. ïdbth‰Wik3. ïdbth‰Wik

bkhÊ bah‰Wikahnyna ïdbth‰Wik Ãiy¤J Ã‰F«.

bkhÊ ntWgh£lhš ïd ntWghL« mjdhš x‰WikÆ‹ikí«,

ï‹W ïªâbaâ®¥ò¥ nghuh£l¤âš És§»¤ njh‹W»‹wJ.

âuÉlbkhÊah® rk‰»Uj¤ij¥ ngh‰WtJ« jÄiH¥ òw¡fÂ¥g

J« bkhÊ ntWgh£o‹ Éisnt.

4. nt®¥bghUŸ kiwahik4. nt®¥bghUŸ kiwahik4. nt®¥bghUŸ kiwahik4. nt®¥bghUŸ kiwahik4. nt®¥bghUŸ kiwahik

``všyh¢ brhšY« bghUŸF¿¤jdnt,'' v‹W brhšy¡Toa

bkhÊ, ï›îy»š jÄœ x‹nw. mJ brªjÄœ tu«ãš Ã‰gjhš, mJ

njh‹¿ I«gâdhÆu« M©LfshÆD«, MÆu¡fz¡fhd

mo¢brh‰fS« ïiz¥ò¢ brh‰fS« ïwªJg£L«, ï‹D« mj‹

bgU«gh‰ brh‰fŸ nt®¥bghUŸ fh£o Ã‰»‹wd. ãwbkhÊf

bsšyh« âÇbkhÊfshjyhš, mt‰¿‹ brh‰f£F nt®¥bghUS«

_yK« bjÇahJ. tlbkhÊahs® tlbrh‰fis ïLF¿, fuÂa¡F¿

vd ïUtifahŒ¥ ãÇ¤jnjhL, nkiyaU« všyh bkhÊfS«

ïLF¿¢ brh‰bwhFâfns v‹W KoîbrŒJ, m›to¥gilÆš

t©zid bkhÊüiyí« njh‰¿ ts®¤J tU»‹wd®.

brhš ïaÅiyÆš _y¥bghUŸ fh£Ltijí« âÇÃiyÆ‰

fh£lhikiaí«, ÑœtU« vL¤J¡fh£o‰ fh©f.

5

ïaÅiyïaÅiyïaÅiyïaÅiyïaÅiy âÇÃiyâÇÃiyâÇÃiyâÇÃiyâÇÃiy

ïilfÊ nlfÊ - nuÊ (bfh¢ir)

nlfÊ - njfä(t)

5. tuyh‰W¤bjËî5. tuyh‰W¤bjËî5. tuyh‰W¤bjËî5. tuyh‰W¤bjËî5. tuyh‰W¤bjËî

brh‰fŸ nt®¥bghUŸ fh£odhšjh‹ bkhÊtuyh‰iw

m¿aKoí«. jÄœ x‹nw ïa‹bkhÊahjÈ‹, bkhÊtuyh‰W¤

âwînfhš mânyna MH¥ òijªJ »l¡»‹wJ.

6. mHFilik6. mHFilik6. mHFilik6. mHFilik6. mHFilik

``fšÉ¡fHF frlw bkhÊjš'' Xâk (m‹d) eilÆD« khj®

eilÆD« ca®ªj mHFŸsJ, kiwkiyaofŸ eilah»a

brªjÄœ eil.

nkiya®, ïªij nuh¥ãa bkhÊ¡ FL«g¤â‰F _ykhd

jÄiH mo¥gilahf¡ bfhŸshJ MÇa¤ijna bfh©lhuhŒªJ,

nfh£il¢ RtÇš K£oa FUl®nghš ïl®¥g£L, jhŒbkhÊí«

»isbkhÊí« v‹D« KiwikÆ‹¿, jÅahŸ eilbkhÊ (Personaldialect), FG eilbkhÊ (Group dialect), tF¥ò eilbkhÊ (Communalor Class dialect), bjhÊš eilbkhÊ (Professional dialect), ïl eilbkhÊ

(Local dialect), t£lhu eilbkhÊ (Regional dialect) vd x›bthU

bgUbkhÊiaí« gy eilbkhÊfshf¥ gF¤J, MuhŒªJ üyhf

btËÆ£L tU»‹wd®.

áy® cyf tH¡»‰F« (Colloquial dialect) bfh¢ir tH¡»‰F«

(Slange usage) ntWghL bjÇahJ, ng¢R bkhÊiaí« ftÅ¤jš

nt©Lbk‹W brhšÈ tU»‹wd®. jÄÊš ca®ªnjh® ng¢R tH¡nf

cyf tH¡fh«.

` `tH¡bfd¥ gLt Ja®ªnjh® nk‰nw``tH¡bfd¥ gLt Ja®ªnjh® nk‰nw``tH¡bfd¥ gLt Ja®ªnjh® nk‰nw``tH¡bfd¥ gLt Ja®ªnjh® nk‰nw``tH¡bfd¥ gLt Ja®ªnjh® nk‰nw

Ãfœ¢á mt®f£ lhf yhd''Ãfœ¢á mt®f£ lhf yhd''Ãfœ¢á mt®f£ lhf yhd''Ãfœ¢á mt®f£ lhf yhd''Ãfœ¢á mt®f£ lhf yhd'' (bjhš. kuãaš. 93)

v‹W bjhšfh¥ãa§ TWjš fh©f. všyh tifÆY« , nk‹k¡fŸ

eiliana Ñœk¡fŸ ã‹g‰wš nt©L«. Ñœk¡fŸ ng¢ir x¥ò¡

bfhŸsnt©LbkÅ‹, Ñœk¡fŸ xG¡f¤ijí« x¥ò¡bfhŸs

nt©L«. m§‡d§ bfhŸË‹, M£áí« fhtY« tH¡F¤ Ô®¥ò«

F‰w¤ j©lidí« nt©oanjÆšiy.

``fU¤j¿É¥ò¤ jhnd bkhÊÆ‹ ga‹! vªeilÆ‰ ngádh

by‹d?'' v‹g® áy®. mJ, ``gáia¥ ngh¡FtJ jhnd czÉ‹

ga‹! v§‡d« (gšJy¡fhJ« FËahJ« mLfy¤â‰FŸ ifÆ£L«)

c©lhby‹d?'' v‹W ÉdîtJ ngh‹¿U¡»‹wJ. Mw¿î gil¤j



ehfÇf khªj‹ v›Éid brŒÆD«, âUªâa KiwÆnyna brŒjš

nt©L«.

bkhÊ¡F¢ br«ik tu«ãlhJ thŒnghd ngh¡bfšyh«

ng¢R¤ âÇaÉo‹, mJ r©o¡ Fâiunghš XÇl¤J ÃšyhJ

fhLnklhŒ ïG¤J¢ bršY«; ïWâÆ‰ FÊ¡FŸS« jŸS«.

òJ¥òJ eil njh‹¿¥ gHeil tH¡F åG«. g©il ïy¡»a«

gad‰W¥ngh«. MÆu« M©o‰F K‰g£l M§»y ïy¡»a«,

ï‹W MuhŒ¢áahs®¡nf ga‹gL»‹wJ. <uhÆu« M©Lf£F

K‰g£l jÄÊy¡»ankh, ï‰iwÆy¡»a« nghš všyh®¡F«

ga‹gL»‹wJ. Mjyhš, brªjÄœ kuig v¤Jiz¥ ghLg£L«

bghU£ bryÉ£L« ngh‰¿¡ fh¤jš nt©L«.

` `ÃyªÔ Ú®tË ÉR«ngh ilªJ«``ÃyªÔ Ú®tË ÉR«ngh ilªJ«``ÃyªÔ Ú®tË ÉR«ngh ilªJ«``ÃyªÔ Ú®tË ÉR«ngh ilªJ«``ÃyªÔ Ú®tË ÉR«ngh ilªJ«

fyªj ka¡f« cyf« MjÈ‹fyªj ka¡f« cyf« MjÈ‹fyªj ka¡f« cyf« MjÈ‹fyªj ka¡f« cyf« MjÈ‹fyªj ka¡f« cyf« MjÈ‹

ïUâiz I«ghš ïašbe¿ tHhmik¤ïUâiz I«ghš ïašbe¿ tHhmik¤ïUâiz I«ghš ïašbe¿ tHhmik¤ïUâiz I«ghš ïašbe¿ tHhmik¤ïUâiz I«ghš ïašbe¿ tHhmik¤

âÇÉš brhšbyhL jHhmš nt©L«''âÇÉš brhšbyhL jHhmš nt©L«''âÇÉš brhšbyhL jHhmš nt©L«''âÇÉš brhšbyhL jHhmš nt©L«''âÇÉš brhšbyhL jHhmš nt©L«'' (bjhš. kuãaš, 90)

` `kuòÃiy âÇÆ‹ ã¿J ã¿jhF«. ' '` `kuòÃiy âÇÆ‹ ã¿J ã¿jhF«. ' '` `kuòÃiy âÇÆ‹ ã¿J ã¿jhF«. ' '` `kuòÃiy âÇÆ‹ ã¿J ã¿jhF«. ' '` `kuòÃiy âÇÆ‹ ã¿J ã¿jhF«. ' ' (B 92)

MÇauhš _thÆu« M©L«, mayuRfshš Kªüwh©L«,

itahòÇfshš I«ghdh©L« áij¡f¥goD«, ï‹W« jÄiH

mÊahJ fh¤jJ mj‹ br«ik tu«ng. jÄœ všyh tifÆY«

x¥òa®t‰w jÅbkhÊ. mj‹ cÆ®eho¤ j‹ik öŒik.

7

2

bj‹bkhÊ

br‹w ü‰wh©oš thœªâUªj kndh‹kÙa« MáÇa®

Rªju«ãŸisat®fŸ,

` `f‹dlK« fËbjY§F« fÉ‹kiyah sKª JSî«``f‹dlK« fËbjY§F« fÉ‹kiyah sKª JSî«``f‹dlK« fËbjY§F« fÉ‹kiyah sKª JSî«``f‹dlK« fËbjY§F« fÉ‹kiyah sKª JSî«``f‹dlK« fËbjY§F« fÉ‹kiyah sKª JSî«

c‹Dju¤ Jâ¤bjGªnj x‹Wgy MÆoD«c‹Dju¤ Jâ¤bjGªnj x‹Wgy MÆoD«c‹Dju¤ Jâ¤bjGªnj x‹Wgy MÆoD«c‹Dju¤ Jâ¤bjGªnj x‹Wgy MÆoD«c‹Dju¤ Jâ¤bjGªnj x‹Wgy MÆoD«

MÇa«nghš cyf tH¡ fÊªbjhÊªJ áijahî‹MÇa«nghš cyf tH¡ fÊªbjhÊªJ áijahî‹MÇa«nghš cyf tH¡ fÊªbjhÊªJ áijahî‹MÇa«nghš cyf tH¡ fÊªbjhÊªJ áijahî‹MÇa«nghš cyf tH¡ fÊªbjhÊªJ áijahî‹

ÓÇsik¤ âw« ÉaªJ bra‹kwªJ thœ¤JJnk' 'ÓÇsik¤ âw« ÉaªJ bra‹kwªJ thœ¤JJnk' 'ÓÇsik¤ âw« ÉaªJ bra‹kwªJ thœ¤JJnk' 'ÓÇsik¤ âw« ÉaªJ bra‹kwªJ thœ¤JJnk' 'ÓÇsik¤ âw« ÉaªJ bra‹kwªJ thœ¤JJnk' '

v‹W jÄÊ‹ âuÉl¤ jhŒikiaí«,

gâbd£lh« ü‰wh©oš thœªây§»a átPhdKÅt®,

` `ïUbkhÊ¡F« f©Qjyh® Kj‰Fut® ïašthŒ¥g``ïUbkhÊ¡F« f©Qjyh® Kj‰Fut® ïašthŒ¥g``ïUbkhÊ¡F« f©Qjyh® Kj‰Fut® ïašthŒ¥g``ïUbkhÊ¡F« f©Qjyh® Kj‰Fut® ïašthŒ¥g``ïUbkhÊ¡F« f©Qjyh® Kj‰Fut® ïašthŒ¥g

ïUbkhÊí« tÊ¥gL¤jh® KÅntªj® ïirgu¥ò«ïUbkhÊí« tÊ¥gL¤jh® KÅntªj® ïirgu¥ò«ïUbkhÊí« tÊ¥gL¤jh® KÅntªj® ïirgu¥ò«ïUbkhÊí« tÊ¥gL¤jh® KÅntªj® ïirgu¥ò«ïUbkhÊí« tÊ¥gL¤jh® KÅntªj® ïirgu¥ò«

ïUbkhÊí« M‹wtnk jæïÆdh® v‹whÈ›ïUbkhÊí« M‹wtnk jæïÆdh® v‹whÈ›ïUbkhÊí« M‹wtnk jæïÆdh® v‹whÈ›ïUbkhÊí« M‹wtnk jæïÆdh® v‹whÈ›ïUbkhÊí« M‹wtnk jæïÆdh® v‹whÈ›

ïUbkhÊí« Ãfbu‹W« ïj‰ifa« csnjnah?' 'ïUbkhÊí« Ãfbu‹W« ïj‰ifa« csnjnah?' 'ïUbkhÊí« Ãfbu‹W« ïj‰ifa« csnjnah?' 'ïUbkhÊí« Ãfbu‹W« ïj‰ifa« csnjnah?' 'ïUbkhÊí« Ãfbu‹W« ïj‰ifa« csnjnah?' '

v‹W jÄÊ‹ rk‰»Uj¤â‰bfh¤j j‹ikiaí«,

gândHh« ü‰wh©oš tâªâUªj fUiz¥ãufhr®,

` `kiwKj‰ »sªj thah‹ kâK»œ Ko¤jntÂ``kiwKj‰ »sªj thah‹ kâK»œ Ko¤jntÂ``kiwKj‰ »sªj thah‹ kâK»œ Ko¤jntÂ``kiwKj‰ »sªj thah‹ kâK»œ Ko¤jntÂ``kiwKj‰ »sªj thah‹ kâK»œ Ko¤jntÂ

ïiwt®j« bgaiueh£o ïy¡fz« brŒa¥bg‰nwïiwt®j« bgaiueh£o ïy¡fz« brŒa¥bg‰nwïiwt®j« bgaiueh£o ïy¡fz« brŒa¥bg‰nwïiwt®j« bgaiueh£o ïy¡fz« brŒa¥bg‰nwïiwt®j« bgaiueh£o ïy¡fz« brŒa¥bg‰nw

miwflš tiu¥ã‰ghil mid¤J«bt‹ whÇa¤njhmiwflš tiu¥ã‰ghil mid¤J«bt‹ whÇa¤njhmiwflš tiu¥ã‰ghil mid¤J«bt‹ whÇa¤njhmiwflš tiu¥ã‰ghil mid¤J«bt‹ whÇa¤njhmiwflš tiu¥ã‰ghil mid¤J«bt‹ whÇa¤njh

LwœjU jÄœ¤bjŒt¤ij c©Âidª nj¤jšbrŒth«' 'LwœjU jÄœ¤bjŒt¤ij c©Âidª nj¤jšbrŒth«' 'LwœjU jÄœ¤bjŒt¤ij c©Âidª nj¤jšbrŒth«' 'LwœjU jÄœ¤bjŒt¤ij c©Âidª nj¤jšbrŒth«' 'LwœjU jÄœ¤bjŒt¤ij c©Âidª nj¤jšbrŒth«' '

v‹W jÄœ MÇa¤â‰ bfh¥ghÆU¥gnjhL mjbdhL khWg£L

ca®É‰F¥ nghuhL Ãiyiaí«,

gâdhwh« ü‰wh©oš âfœªâUªj âUÉisahl‰ òuhz

MáÇa® guŠnrhâ KÅt®,

` `f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkhlk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkhlk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkhlk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkhlk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkhlk®ªJ

g©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœVidg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœVidg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœVidg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœVidg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœVid

k©Â il¢áy ïy¡fz tu«ãyh bkhÊnghšk©Â il¢áy ïy¡fz tu«ãyh bkhÊnghšk©Â il¢áy ïy¡fz tu«ãyh bkhÊnghšk©Â il¢áy ïy¡fz tu«ãyh bkhÊnghšk©Â il¢áy ïy¡fz tu«ãyh bkhÊnghš

v©Â il¥gy ïlªjjh v©zî« gLnkh! ' 'v©Â il¥gy ïlªjjh v©zî« gLnkh! ' 'v©Â il¥gy ïlªjjh v©zî« gLnkh! ' 'v©Â il¥gy ïlªjjh v©zî« gLnkh! ' 'v©Â il¥gy ïlªjjh v©zî« gLnkh! ' '

v‹W jÄG¡F tlbkhÊ¡»šyhj ïy¡fz tu«ò©ikiaí«, xU

gHªjÄœ¥òyt®,

bj‹bkhÊ


` `X§f Èiltª(J) ca®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª(J) ca®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª(J) ca®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª(J) ca®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª(J) ca®ªnjh® bjhHÉs§»

V§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«---M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«---M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«---M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«---M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«---M§ft‰WŸ

Ä‹nd® jÅahÊ bt§fâbuh‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâbuh‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâbuh‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâbuh‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâbuh‹ nwidaJ

j‹nd Çyhj jÄœ' 'j‹nd Çyhj jÄœ' 'j‹nd Çyhj jÄœ' 'j‹nd Çyhj jÄœ' 'j‹nd Çyhj jÄœ' '

v‹W jÄÊ‹ cyf Kj‹ikiaí« ïy¡»a K‹ikiaí«, gygl¥

ghuh£o¢ br‹wd®.

ï§»yhªâÅ‹W bj‹dhL tªJ thœehŸKGJ« jÄiHí«

âuhÉl bkhÊfisí« f‰whŒªj fhšLbtš f©fhÂahU«, jÄœ

tlbkhÊ¤ JizÆ‹¿¤ jÅ¤J tH§fî«, jiH¤njh§fî«

tšybj‹W«, âuhÉl bkhÊ¡FL«g« cyf Kj‹ bkhÊ¡F Äf

beU§»abj‹W« k¡fË‹ Kj‰ bg‰nwh® bkhÊÆÅ‹W tÊtÊ

tªJ tH§F« xU brh‰bwhFâia¤ j‹df¤J¡ bfh©LŸs

bj‹W«, bjËthf¡ T¿íŸsh®.

ï§‡dÄUªJ« br‹w ü‰wh©oš njh‹¿a xU ò‹áW

òJ¡fyit bkhÊÆD« jhœthf¡ fUj¥g£L tU»‹wJ; ïy¡fz

Éy¡»a¢ br«ik Ãu«ã v©oirí« guÉ v‹W Ks bj‹wÄœ¡

»›ÉÊjfit¥ ngh¡», mjid Û©L« mÇaizÆš mk®¤J

j‰nf vGªjJ ï›Éjœ.

Fy kj f£á Ãy¢rh®ã‹¿¤ öa bkhÊ¤bjh©nl ï› ïjœ

nk‰bfh©LŸsikÆ‹, mf«, ehL, òy«, bghÊš tiu¥ò KjÈa

ïl¥bghUç¿‹¿¤ öa bkhÊ¥ bganu ïj‰F ïl¥bg‰WŸsJ.

jÆ® ghÈÅ‹W âÇªJŸsJnghš âuÉl bkhÊfŸ

jÄÊÅ‹W âÇªJ Xusî MÇa¤ j‹ik milªJÉ£likahY«,

tlnt§flª bj‹FkÇ Æil¥g£l g©il¤ jÄœ¢ brh‰fns,

bj‹dh£L¤ âuÉl bkhÊfËš áw¥ghf¥ gHŠnrueh£L bkhÊ

ah»a kiyahs¤âš mo¥gilahf k©o¡»l¥gjhY«, ï‰iw¢

nrhH gh©o eh£L bkhÊiaí« bj‹dh£L¤ âuÉl¤â‹ jÄœ¥

gFâiaí« xU§nf jGîj‰nf `bj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊ' ba‹D« bga®

ï›ÉjÊ‰F ïl¥bg‰wbj‹f,

Mfnt `jÄœ' v‹gJ jÄiH k£L« F¿¡Fbk‹W«,

`âuÉl«' v‹gJ jÄÊÅ‹W âÇªj ãwbkhÊfisna F¿¡F

bk‹W«, `bj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊbj‹bkhÊ', v‹gJ m›Éu©ilí« F¿¡Fbk‹W«

ntWghl¿ªJ bfhŸf.

9

3

jÄG¡F M§»y e£ò« tlbkhÊ¥ gifí«

v¥nghJ«, m©ikÆU¥ò m‹òwití« nrŒikÆU¥ò

ma‹ik gifiaí« fh£lh. xUt®¡F mL¤j å£lh® ãwÉ¥

giftuhfî« maš eh£lh® cÆ® e©guhfî« ïU¡fyh«.

cŸq ÇUªJªj«cŸq ÇUªJªj«cŸq ÇUªJªj«cŸq ÇUªJªj«cŸq ÇUªJªj« cŸs¤j‹ ãšyhnušcŸs¤j‹ ãšyhnušcŸs¤j‹ ãšyhnušcŸs¤j‹ ãšyhnušcŸs¤j‹ ãšyhnuš

fŸsÉœ nrhiyah§ fh£LŸsh® fh£LŸS«fŸsÉœ nrhiyah§ fh£LŸsh® fh£LŸS«fŸsÉœ nrhiyah§ fh£LŸsh® fh£LŸS«fŸsÉœ nrhiyah§ fh£LŸsh® fh£LŸS«fŸsÉœ nrhiyah§ fh£LŸsh® fh£LŸS«

cŸs¤j‹ òŸshnuš c‰wh®thœ eh£LŸS«cŸs¤j‹ òŸshnuš c‰wh®thœ eh£LŸS«cŸs¤j‹ òŸshnuš c‰wh®thœ eh£LŸS«cŸs¤j‹ òŸshnuš c‰wh®thœ eh£LŸS«cŸs¤j‹ òŸshnuš c‰wh®thœ eh£LŸS«

eŸË eLñ Ush®.eŸË eLñ Ush®.eŸË eLñ Ush®.eŸË eLñ Ush®.eŸË eLñ Ush®. (214)

v‹gJ mwbe¿¢rhu«.

xU eh£L mšyJ ïd¤J k¡fË‹ cŸs¤bjG§ fU¤J

fis¤ bjÇÉ¡F« brh‰bwhFâna bkhÊahjÈ‹, ï§F k¡fS¡F¢

brh‹dJ bkhÊf£F« x¡F«.

M§»y« Vw¤jhH MwhÆu« fšÈ‰F m¥ghYŸs maš

eh£L bkhÊahjyhY«, tlbkhÊ e« eh£onyna njh‹¿ tH§»

tUtjhY«, M§»y« jÄG¡F maby‹W« tlbkhÊ jÄG¡F

cwbt‹W«, xU jtwhd fU¤J ïUªJ tU»‹wJ.

M§»y¤â‹ c©ik btËpL« tlbkhÊÆ‹ c©ik

kiw¥ò«:

M§»y® 16M« ü‰wh©oÈUªJ fy¤JiwÆ‰ áwªJ

flšflªJ, cyf¤â‹ gy gFâfËY« j« M£áia ÃWÉdâdhš,

M§fh§FŸs k¡fË‹ bkhÊfËÅ‹W nt©Lksî brh‰fis¡

fl‹ bfh©L j« bkhÊia ts¥gL¤âíŸsd®. ï›î©ikia

mtnu j« brh‰ fsŠáa§fËš (mfuhâfËš) bjŸs¤ bjËthf¡

fh£oíŸsd®.

v-fh :

miz¡f£L - AnicutMidbfh‹wh‹ - Anacondaf£Lku« - Catamarannj¡F - Teak



g¢áiy - PachouliÄsF¤ j©Ù® - Mulliga tawnybt‰¿iy - BetelMidbfh‹wh‹ v‹gJ ïy§ifÆš Midia¡ bfhšy¤

j¡f xU bgU« gh«ã‰F¥ bgabu‹W«, ã‹ò mJ bj‹mbkÇ¡fh

ÉYŸs xU bgU« gh«ã‰F« ïl¥g£lbj‹W«, Ñ‰W (Skeat)v‹D« M§»y¢ brh‰ ãw¥ãayfuhâaháÇa® tiuªJŸsh®.

nj¡F, bt‰¿iy v‹git kiyahs¢ brhšyhf¡ F¿¡f¥

g£Ls. kiyahs« v‹gJ gHŠ nrueh£L¤ jÄœ v‹gij m¿f.

ïÅ, Amuck (Amoq) v‹gJ kiyah¢ brhšby‹W«, Taboo (Tapu)

v‹gJ ghÈÜáa¢ brhšby‹W«, ca®ÉšyhbkhÊ¢ brh‰fis¡Tl

cŸsthnw btËÆ£oU¡»‹wd®. MÆ‹, tlbkhÊahsnuh,

tlbkhÊÆš IªâÈU gFâ jÄHhÆUªJ«, xU brhšiy¡Tl¤

jÄbH‹W x¥ò¡bfhŸshkš tlbkhÊ njt bkhÊba‹W«. mJ

ãw bkhÊÆÅ‹W fl‹ bfhŸshbj‹W«, ïªâa¥ gH§Fo k¡fis

Vkh‰¿ tªâU¡»‹wd®, mj‰nf‰g. mt® tlbkhÊÆYŸs

bj‹brh‰fisbašyh« jtwhf¥ ãÇ¤J, bghUªj¥ bghŒ¤jyhfî«

bghUªjh¥ bghŒ¤jyhfî« bghUŸ T¿ÆU¡»‹wd®.

v-L : cyF:

cy« = cU£á, âu£á, cU©lfš

cy«th - cykh, cykUjš = RHYjš

cy¡if = cU©l bgUªjo

cy©L = cU©LÚ©l òG

cy« = cyî, cyîjš=R‰Wjš, âÇjš

cyit = R‰¿ åR§ fh‰W.

cyh =R‰¿ tUjš, mur‹ efiu tykhf¢ R‰¿ tUjš

cyh - cyhî, cyhîjš = R‰¿¤âÇjš

cyh - cyh¤J, cyh¤Jjš = R‰¿¤ âÇjš

cyh - cyhŠR, cyhŠRjš = jiy R‰Wjš

cy«-cyî-cyF=cU©ilahdJ, fâutid¢ R‰¿

tUtJ

cyF-cyf«. x.neh: fLF-fLf«

m©l«, nfhs«, Globe, Sphere KjÈa ãw mšyJ ãwbkhÊ¢

brh‰fS« cyf¤ij¡ F¿¥gJ cU£ág‰¿na.

cyf« v‹gJ tlbkhÊÆš nyh¡f (loka) v‹W âÇí«, mj‰F

nyh¡ v‹gij ntuhf¡bfh©L gh®¡f¥g£l ïl« v‹W

bghU£fhuz§ fh£Lt®. nyh¡ v‹gj‰F Look v‹D« M§»y¢

11

brhš ïdkh«. cyF mšyJ cyf« v‹D« brh‰F¤ jÄœ nt®¥

bghUsh tlbkhÊ nt®¥ bghUsh, vJ bghUªJ« v‹W

gF¤j¿îilah® f©L bfhŸf.

nyh¡f v‹gJ nyh¡ v‹W ïªâÆ‰ FWF«.

Ia‹:Ia‹:Ia‹:Ia‹:Ia‹:

I v‹gJ jiytid¡ F¿¡F« bga®.

` `v‹ I K‹ Ãšy‹Ä‹' v‹gJ FwŸ``v‹ I K‹ Ãšy‹Ä‹' v‹gJ FwŸ``v‹ I K‹ Ãšy‹Ä‹' v‹gJ FwŸ``v‹ I K‹ Ãšy‹Ä‹' v‹gJ FwŸ``v‹ I K‹ Ãšy‹Ä‹' v‹gJ FwŸ (771)

jiyt‹ vÅD« bgÇnah‹ vÅD« x¡F«. mur‹,

MáÇa‹, jªij, jhŒ, m©z‹ vd xUt®¡F IªJ bgÇnah®

cs®. mt®¡bfšyh« I v‹gJ bghJ¥bga®. jhia¡ F¿¡F«nghJ

mJ MŒ v‹W âÇí«. I v‹gJ `m‹' <Wbg¿‹ Ia‹ v‹whF«.

Ia‹ v‹gj‰F Iia v‹gJ bg©ghš, m©zid¡ F¿¡F«

nghJ I, Ia‹ v‹D« brh‰fŸ j‹id, jika‹ vd¤ j‹, j«

v‹D« K‹bdh£L¥bgW«.

jÄHU£ gytF¥gh®, mtUŸS« áw¥ghf¤ jhœ¤j¥g£lt®,

jªijia Ia‹ mšyJ Iah (ÉËtot«) v‹nw miH¡»‹wd®,

MáÇa® v›tF¥ghuhÆU¥ãD«, mtiu Ia® v‹wiH¥gJ

tlh®¡fh£L M«ó® t£l¤jh® tH¡F.

bgÇnahiu bašyh« Iah v‹W F¿¥gJ« ÉË¥gJ«

bjh‹Wbjh£L¤ jÄH® tH¡f«. k¡fS£ bgÇah® KÅt® v‹D«

fU¤J¥g‰¿, mtiu¢ áw¥ghf Ia® v‹gJ jÄœ ü‹ kuò.

` Ìa® ah¤jd® fuz« v‹g.' '` Ìa® ah¤jd® fuz« v‹g.' '` Ìa® ah¤jd® fuz« v‹g.' '` Ìa® ah¤jd® fuz« v‹g.' '` Ìa® ah¤jd® fuz« v‹g.' ' (bjhš. 1091)

v‹gJ bjhšfh¥ãa«

ã§fy Ãf©oš KÅtiu¥g‰¿a 3M« gFâ Ia® tif

vd¥bga® bg‰WsJ.

KÅtÇY« bgÇat® bjŒt§fshjÈ‹, bjŒt§f£F«

flî£F« Ia‹ v‹D« bga® tH§F«.

Ia‹ = rh¤j‹ (Iadh®), flîŸ.

Iia = fhË, kiykfŸ.

ï§‡d bkšyh« bjh‹Wbjh£L tH§F« Ia‹ v‹D«

bj‹brhšiy, M®a v‹D« tlbrh‰áij bt‹g® tlt®.

tlit:

tlit mšyJ tlªij v‹gJ tl« (tl¡F) v‹D« âir¥

bgaÇÅ‹W âÇªJ, tlKida¤âš (JUt¤âš) m›t¥nghJ



njh‹W« beU¥ig mšyJ xËia¡ F¿¡F« öa bj‹brhš.

jhíkhdt® ïij tltdš v‹nw F¿¥ãL»‹wh®. ïj‰F c¤ju«

(tl¡F) mšyJ c¤jukl§fš v‹W« bga®. ïj‰F neuhd Auroraborealis v‹D« ïy¤Ô‹ brhšY«, tl¡f¤J beU¥ò mšyJ xË

v‹D« bghUsnj. tlit v‹gij tlth vd¤âÇ¤J Kf« v‹D«

brhšiy¢ nr®¤J, bg£il¡Fâiu Kf¤âš njh‹WtJ v‹W tlüyh®

bghU£fhuz§ TWtJ, v¤Jiz ïÊjfthd braš v‹W f©LbfhŸf.

ïŠá:

ïŠRjš = cŸËG¤jš. Ú® ïŠáÆU¥gJ ïŠá. ïŠá,

nt®tifahjÈ‹ mij ïŠánt® v‹gJ kuò. fil¡fHf¡

fhy¤âš jÄHf¤âÅ‹W »nu¡f eh£o‰F V‰Wkâahd ïŠá nt®

»nu¡f¤âš Ziggi beris v‹W«, ïy¤ÔÅš Zingiber, gingiber v‹W«,

miH¡f¥bg‰wJ. ã‹d® M§»y¤âš ginger v‹whÆ‰W.

ntj mšyJ ïªâa MÇa®¡F« btËeh£L V‰Wkâ¡F«

ahbjhU bjhl®òÄšiy. MÆD«, Ziggi beris v‹D« »nu¡f

tot¤ij ¢U§fnt® vd¤ âÇ¤J, Éy§»‹ bfh«òngh‹wJ vd¤

JÂªJ TWt® tlbkhÊthz®. ¢U§f«=bfh«ò. ntu=cl«ò.

rhí§fhy«:

bghGJ rhŒ»‹w fhy« rhí§fhy«. ï¢ brhš rha§fhy«,

rhŒ§fhy« vd kUî«. rha§fhy« v‹gâ‹ tUbkhÊia Ú¡»¢

rha« ([ha«) vd it¤J¡bfh©L, KotJ v‹W bghU£ fhuz§

TWt® tlbkhÊa®.

Miktil:

MiknahLnghš nkY§ ÑG« tisîŸs til Miktil.

Mik¤jhÈ, Mik¥gyif, Mik¥ó£L v‹gdî« ï¡fuÂa« (fhuz«)

g‰¿aitna. Mik v‹gij Mk vd¤âÇ¤J, e‹whŒ ntfhjJ vd¡

fuÂa§fh£o‹, ã¤jU« ngijaU«jh‹ x¥ò¡ bfhŸsKoí«.

ctz«:

c v‹gnj cau¤ij¡ F¿¡F« X® XbuG¤J nt®¢ brhš. cf,

c¢á, c¤ju«, c«g®, ca®, C®â, c‹D KjÈa brh‰fis neh¡Ff.

` `cf«ng ca®jš' '` `cf«ng ca®jš' '` `cf«ng ca®jš' '` `cf«ng ca®jš' '` `cf«ng ca®jš' ' (bjhš. 789)

v‹gJ bjhšfh¥ãa«.

ct© = nkÈl«. ctz« = ca®¢á. ctiz = njtUyf«.

ctz« = gUªJ, fYH‹ (fUl‹)

13

cau¥gw¡F« gwit ctz« vd¥g£lJ.

``cauîau¥ gwªjhY« C®¡FUÉ gUªjhFkh?'' v‹gJ

gHbkhÊ.

ctz« - Rtz« = fYH‹

x-neh: cHš - RHš, cUŸ - RUŸ

Rtz¤ij¢ Rg®z v‹W âÇ¤J, R+g®z v‹W ãÇ¤J, ešy

ïiyngh‹w áwFilaJ v‹W fuÂa§fh£LtJ, c¤â¡F¥

bghUªJkh v‹W C‹¿ neh¡Ff.

K¤J:

K¤J-K¤j«. K¤J á¿aJ; K¤j« bgÇaJ. `m«' xU

bgUik¥ bghUŸ <W (Augmentative Suffix) X.neh: Ãiy-Ãiya«,

És¡F-És¡f«, kâ-kâa« (KGÃyh) K£L¥nghš cU©oU¥gJ

K¤J. K£L = K£il. K¤J-K£L.

cU©ilahíŸs ÉijfS« K¤bjd¥gL«.

v-fh: Mkz¡F K¤J, FU¡F K¤J, nt¥gK¤J.

ïªâahÉš bjh‹W bjh£L K¤â‰F¢ áwªjJ gh©oehL.

` `ntH Kil¤J kiyehL nkj¡f``ntH Kil¤J kiyehL nkj¡f``ntH Kil¤J kiyehL nkj¡f``ntH Kil¤J kiyehL nkj¡f``ntH Kil¤J kiyehL nkj¡f

nrhHtsehL nrhWil¤J - óÊa®nfh‹nrhHtsehL nrhWil¤J - óÊa®nfh‹nrhHtsehL nrhWil¤J - óÊa®nfh‹nrhHtsehL nrhWil¤J - óÊa®nfh‹nrhHtsehL nrhWil¤J - óÊa®nfh‹

bj‹dhL K¤Jil¤J bj©Ù® ta‰bwh©ilbj‹dhL K¤Jil¤J bj©Ù® ta‰bwh©ilbj‹dhL K¤Jil¤J bj©Ù® ta‰bwh©ilbj‹dhL K¤Jil¤J bj©Ù® ta‰bwh©ilbj‹dhL K¤Jil¤J bj©Ù® ta‰bwh©il

e‹dhL rh‹nwh Uil¤J''e‹dhL rh‹nwh Uil¤J''e‹dhL rh‹nwh Uil¤J''e‹dhL rh‹nwh Uil¤J''e‹dhL rh‹nwh Uil¤J''

v‹wh® xsitah®. ïil¡fHf¥gh©oa® jiyefuh»a

fthlòu¤âÅ‹W br‹w K¤J, rhz¡»a® bghUŸ üÈ‰ gh©oa

fghl« vd¥ bga® bg‰wJ.

ï§‡dÄU¡fî«, K¤j« v‹D« brhšiy K¡j v‹W âÇ¤J,

á¥ãÆÅ‹W ÉLjiy bg‰wJ v‹W bghU£ fuÂa§ T¿‹,

m¿îila jÄH‹ vt‹ e«òth‹?

ïÅ, KG¥órÅ¡fhia¢ nrh‰¿š KG¡FtJnghš, jÄœ

mšyJ jÄH« v‹D« brhšiyna, ¤uÄs-¤uÄl-¤uÉl vd¤

âÇ¤J MÇa¢ brhšyh¡f Kašgt® ntW v‹djh‹ brŒah®?

M§»y« jÄœ¤ öŒik ngzY« tlbkhÊ jÄœ tH¡F

åœ¤jY«:

ïªâah KGtijí« Xuh£á¥gL¤j‰F«, ïªâa®¡F m¿Éa‰

fšÉ òf£l‰F« M§»y® M§»y¤ij M£ábkhÊ ah¡»dnu a‹¿,

ïªâa bkhÊfis¥ òw¡fÂ¤j‰f‹W. ntj MÇanuh, j«ik

Ãy¤njt® (óRu®) v‹W« j« K‹ndh® bkhÊia¤ njt bkhÊ



v‹W« Vkh‰¿, ïªâa ehfÇfK« át khš kj§fS« jÄHUil

aitahí«, jÄœ âuÉl¤ jhí« MÇa _yKkhí«, ïUªJ«, jÄœ

tÊgh£o‰FjthbkhÊ vd¤jŸË É£ljdhš, fil¡fHf«

fiyªJ« g©il¤ jÄœ üšfbsšyh« mÊªJ«, Vw¤jhH

_thÆu« M©Lfshf¤ jÄœ ts®¢áa‰W«, MÆu¡fz¡fhd

bj‹brh‰fŸ kiwªJ« tH¡F åœªJ«, nghdbjhL, jÄHU«

jhœ¤j¥g£L«, gšJiwÆš ãiH¥ ãHªJ«, ca®Ãiy¡fšÉ

Æ‹¿í«, j‹khdK« gF¤j¿î« beŠRuK« F‹¿í«, nghÆd®.

tH¡F åœªj jÄœ¢brh‰F vL¤J¡fh£L:

b j ‹ b r h šb j ‹ b r h šb j ‹ b r h šb j ‹ b r h šb j ‹ b r h š tlbrhštlbrhštlbrhštlbrhštlbrhš

mËa‹ ik¤Jd‹

mw« jUk«

M, Mî, nfh gR

MáÇa‹ cgh¤âaha‹

Ia« ã¢ir (ãiB)

Iíwî rªnjf«

Xâk« m‹d«

fhUth mkhthir

bghGJtz§»

PhÆW âU«ã } NÇafhªâ

kâa«, KGÃyh

btŸSth } bgsuiz, bgs®zÄ

ty¡fhu« jªâu«

M§»y îwî beU¡fK« tlbkhÊ íwî¤ bjhiyî«:M§»y îwî beU¡fK« tlbkhÊ íwî¤ bjhiyî«:M§»y îwî beU¡fK« tlbkhÊ íwî¤ bjhiyî«:M§»y îwî beU¡fK« tlbkhÊ íwî¤ bjhiyî«:M§»y îwî beU¡fK« tlbkhÊ íwî¤ bjhiyî«:

bj‰»š KG»¥nghd FkÇ¡f©l¤ jÄH® tl¡nf br‹W

âuÉluhŒ¤ âÇªjd®. mtUŸ xU rhuh® tlnk‰fhŒ Inuh¥gh

br‹W MÇauhŒ kh¿d®. m›thÇaUŸ xU tF¥ghnu ehtyª

nja¤â‰F¤ âU«ã tªj ntj MÇa®. ï›tuyh‰iw¢ áy

brh‰fS« mt‰¿‹ âÇò« fh£L»‹wd.

v-fh:

j Ä œj Ä œj Ä œj Ä œj Ä œ âô¤jhÅa«âô¤jhÅa«âô¤jhÅa«âô¤jhÅa«âô¤jhÅa« ïy¤Ôd«ïy¤Ôd«ïy¤Ôd«ïy¤Ôd«ïy¤Ôd« »nu¡f«»nu¡f«»nu¡f«»nu¡f«»nu¡f« tlbkhÊtlbkhÊtlbkhÊtlbkhÊtlbkhÊ

m«ik amma - - amba (m«gh)

ïU are is es es asïU«(ò) iren aer, aes - ayasfh© con, cna gno gno jna ({Ph)

»H - - geros jara (#uh)

Jis thrure - thura dwara (¤thu)

15

ehthŒ - navis - naubghW ber port, fer pher bhark‹ man - - manuKGF - merg - majjK‹D mun - - manbkJ smooth - - mrudu

tš - val - bal

âô¤jhÅa« v‹gJ, M§»y«, brUkhÅa«, j¢r« (Dutch),

njÅa« (Danish), IRyhªâa« (Icelandic), KjÈa nkiyianuh¥ãa

bkhÊfis¡bfh©l xU »isahÇa¡ FL«gkhF«.

c©ik ÉLjiy:c©ik ÉLjiy:c©ik ÉLjiy:c©ik ÉLjiy:c©ik ÉLjiy:

M§»y® M£á Ú§»dâdhš k£L« jÄH‹ ÉLjiy

ailªJ ÉlÉšiy. ÑiHahÇakh»a tlbkhÊ¡F moik¥g£L¡

»l¡F« jÄœ, ÉLjiyailªJ, K‹nghš Û©L« nfhÆš

tÊgh£L bkhÊahdhbyhÊa, jÄHD¡F ÉLjiyÆšiy.

c©ikÆš njtbkhÊba‹W cy»š xUbkhÊíÄšiy. m§‡d«

x‹W ïU¡FkhÆ‹, mJ, ». K. I«gâdhÆu« M©Lf£FK‹

FkÇ¡f©l¤âš jhnd njh‹¿ajhí«, tlbkhÊ¡F _ykhíKŸs

jÄHhŒ¤jhÅU¡f Koí«.

jÄœ eh£oš ÉUJef® áytifÆš áwªj efuhF«. ÉUJ

v‹gJ, g£l«, bfho KjÈa bt‰¿¢ á‹d§fSŸ x‹iw¡

F¿¡F« bga®. ehlh® nfh£ilfSŸ ehafkhdJ ÉUJef®. ehlh®

v‹gJ, ehlh‹ v‹D« brhšÈ‹ ca®î¥ g‹ikahŒ,

eh£lh©ik¡ fhuid mšyJ ehlhËia¡ F¿¡F« bga®. ehl‹-

ehlh‹ - ehlh®.

nguha¡ (Congress) f£áia¢ nr®ªj âUths® fhkuhR ehlhU«,

ne®ik¡ (Justice) f£áia¢ nr®ªj âUths® (V. V.) ïuhkrhÄ ehlhU«,

ÉUJef® thz®. ïtUŸ, K‹dt® M§»y moik¤jd¤ij

mf‰¿at®; ã‹dt® jÄHÅ‹ c©ik Ãiyika¿ªJ MÇa

moik¤jd¤ijí« mf‰w ÉU«ò»‹wt®. Mjyhš, mt® jÄH®

midtuhY« ghuh£l¥ bgw¤j¡ftuht®. ïªÃyîy»š mt®

ÚLthÊahŒ Ã‹W Ãyt, ïiwt‹ âUtUŸ bghÊf.



4

jÄœ jÅ¤âa§Fkh?

jÄœ tuyhW jtwhŒ vGj¥g£oU¥gjhY« mj‹ áw¥ãašò

jiyik¤ jÄœ¥ nguháÇa‹khuhY« m¿a¥glhâU¥gjhY«,

jÄœ jÉu Vid bkhÊfbsšyh« ãwbkhÊ¡ fy¥ò‰¿U¥gjdhY«,

gy bj‹ brh‰fŸ tl brh‰fbsd¡ fUj¥gLtjhY«, jÄœ

jÅ¤âa§Fkh v‹D« nfŸÉ m¿ah® thÆY« m¿ªjt®fŸ

thÆY« Ú©l ehshÆUªJ tU»‹wJ.

br‹w ü‰wh©oš, fHf (r§f) ü‰fšÉí« jÅ¤ jÄGz®¢á

í« kiwkiyaofŸ jÅ¤ jÄœ¤ bjh©L« ïšyhj fhy¤âš,

M§»y eh£oÅ‹W ï§F tªJbj‹gh©o eh£o‰ FoòFªJ miu

ü‰wh©lhf¤ jÄG« âuÉlKkhd bj‹ bkhÊfisahŒªJ

bj‹bkhÊ bah¥ãaÉy¡fz§ f©l kiw¤âU¡ fhšLbtš

f©fhÂah®, jÄÊ‹ bj‹ikiaí« K‹ikiaí« jhŒikiaí«

öŒikiaí« cŸsthWzuhÉoD«, ``jÄœ tlbkhÊ¤ Jiz

Æ‹¿¤ jÅ¤J tH§Fjš k£Lk‹¿¤ jiH¤njh§FjY§ TL«''

v‹W nj‰w«gl¡ T¿íŸsh®. m§‡d§T¿ K¡fhš ü‰wh©o‰F

nkyh»í« mt® fhy¤â‹ã‹ bkhÊahuhŒ¢á v¤Jiznah

K‹nd¿ÆUªJ«, ï‹D« mt® T‰¿š IíWtJ« MŒªJ c©ik

fhz kW¥gJ«, jÄiH nt©lh¤ j‹ikiana És¡F»‹wJ.

FkÇ¡ f©l KG¡»dhY« g©il¤ jÄÊy¡»a mÊÉdh

Y« v¤Jiznah cyf tH¡F¢ brh‰fS« brŒíŸ tH¡F¢

brh‰fS« ïwªJg£oUªJ«, ï‹D« jÄiH¤ jÅ bkhÊahŒ

ts®¡f¡Toa gšyhÆu¢ brh‰fS« g‰gy brh‰fUÉfS« jÄÊš

ïUªnj tU»‹wd. tH¡f‰w jÄœ¢ brh‰fis tH¡fh‰W¥

gL¤JtJ« ï¡ fhy¤â‰F nt©oa òJ¢ brh‰fis òidªJ

bfhŸtJkh»a ïU tÊfis¡ ifahË‹, jÄœ jÅ¤âa§f

vŸssîª jilÆšiy.

1. tH¡f‰w bj‹ brh‰fŸ1. tH¡f‰w bj‹ brh‰fŸ1. tH¡f‰w bj‹ brh‰fŸ1. tH¡f‰w bj‹ brh‰fŸ1. tH¡f‰w bj‹ brh‰fŸ

tlbkhÊ njtbkhÊ ba‹D« Vkh‰iwí« g©il¤ jÄœ

ntªjÇ‹ ngijikiaí« Jiz¡bfh©L, MÆu¡ fz¡fhd tl

17

brh‰fŸ jÄÊš nt©lhJ òF¤j¥g£lj‹ Éisthf mt‰¿‰F

neuhd ÉGÄa bj‹ brh‰fŸ á¿J« bgÇJ« K‰W« tH¡F åœ¤j¥

g£LŸsd.

v-fh :

tlbrhštlbrhštlbrhštlbrhštlbrhš bj‹brhšbj‹brhšbj‹brhšbj‹brhšbj‹brhš

m‹d« v»‹, Xâk«

M‹kh Mj‹, cwÉ, òy«g‹

Mdªj«, Föfy«, rªnjhr« ctif, fË¥ò, k»œ¢á

rFd« òŸ

r¤âa«, Ãr«, thÞjt« c©ik, thŒik, bkŒ(«ik)

Óuz« brÇkhd«

R¤j« J¥òuî

jªâu« ty¡fhu«

âU¥â bghªâif

ãâuh®¢áj« KJ brh«

nkf« K»š, fh®, bfh©lš

yhg« Câa«

e£l« ïH¥ò

ik¤Jd‹ mËa‹

tUr« M©L

Þâß, òUõ® Mlt®, bg©o®

ï§F¡ F¿¡f¥g£l tl brh‰fŸ És§Fj‰ bghU£L¥

bgU«ghY« j‰gt toÉ‰ fh£l¥g£LŸsd.

eif¢ Ritia AhÞa ur« v‹gJ«, mitia¢ rjÞ

v‹gJ«, gÂÉilia¢ áRUiõ v‹gJ«, âUkz¤ij¥

gÇza« v‹gJ«, Fl_¡F (Flªij), Fu§fhLJiw, á‰w«gy«

(âšiy), gHkiy (KJF‹w«), kÆyhLJiw, kiw¡fhL KjÈa

brªjÄœ eh£^®¤jÅ¤ jÄœ¥ bga®fis, Kiwna, F«gnfhz«,

fãÞjy«, áj«gu«, ÉU¤jhry«, khôu«, ntjhuÂa« vd tl

brh‰fshŒ V‰bfdnt, kh‰¿ÆU¥gJ«, ï¤jifa ïÊ braiy

ï‹W« ifahŸtJ«, bj‹dh£L tlbkhÊahsÇ‹ tiuÆwªj

tlbkhÊ bt¿iaa‹¿ ntbwij¡ fh£L«?

ï‹W jÄÊš tH§F« tl brh‰fŸ jÄÊ‰F nt©oaîkšy;

jÄH® ÉU«ãaîkšy. cl«ã‰F£ òFªJ mjD¡F CWbrŒí«

e¢R¥ òG¡fisí« ï‹dh¥ bghUŸfisí« mj‹ ey¤â‹

bghU£L Ú¡FtJ ngh‹nw, nt©lh tlbrh‰fisí« jÄÊÅ‹W

Éy¡Fjš nt©L«. ïjid¤ jL¥gt® òw¥ giftU« c£

giftUkhnaÆU¤jš nt©L«.

tlbrh‰f£F ï§F¡ T¿aJ ãw brh‰f£F« x¡F«.



2. òJ¢ brh‰òidî2. òJ¢ brh‰òidî2. òJ¢ brh‰òidî2. òJ¢ brh‰òidî2. òJ¢ brh‰òidî

gy bghUŸfŸ gš tifÆš ntWg£oU¥ãD«, mt‰¿‰

bfšyh« bghJthf xU j‹ik fhz¡»l¡»‹wJ. cÆÇfŸ x‹W

ï‹bdh‹iw mšyJ gyt‰iw¥ ãw¥ã¥gJ ngh‹nw fU¤JfS«

x‹W ï‹bdh‹iw mšyJ gyt‰iw¤ njh‰WÉ¡»‹wd. ï›

åU©ikfisí« f©l FkÇ¡ f©l¤ jÄH®. XuoÆÅ‹nw <‰W

ntWgh£lh‰ gšntW brh‰fis¤ âÇ¤J, mt‰wh‰ g‰gy

bghUŸfisí§ F¿¥ã¤âU¡»‹wd®.

v - fh :

btŸbtŸbtŸbtŸbtŸ

btŸbsd btŸF btË btS btnsš

btŸis bt£F btË¥ò btS¥ò btns®

btŸs« btËî btSit

btŸË btË¢r«

btŸËš btË¢á

btŸsªâ btË¢ir

btŸbs‹fh£o btËš

(btŸbsd¡fh£o) btËW

btŸ - ÉŸ - És (btŸis¤ njh£L¡ fÅ)

És«, Ésh, Ésî, Ésh¤â

És®

És®¥ò (btS¥ò)

ÉŸ - Éš -Éšî, Éšt«, Éšy« (TÉs«)

ÉŸ - És - És§F, És¡F, És¡f«.

btŸ - bt©- bt©ò (bt©Ây«, Plain)

btŸ - btW btW - bt¿ bt‰W bt¿¥ò (K»š Ú§» thd«

bt¿ahjš)

(btŸËiy - bt‰¿iy) bt¿¢R

(bt©ik = btWik)

btW - tW tW - t¿J

tWik

btŸ - bt£L (Ä‹) bt£L - bt£o (TÈÆšyh btWik ntiy)

19

bt£l« (btË¢r«)

bt£l (bjËthd)

bt£il (btË, btWik, gaÅ‹ik)

ï§F¡ fh£l¥g£LŸs brh‰fbsšyh«, bt©Âd¤ij¡

F¿¡F«. bt© v‹D« xnuaoÆÅ‹W ãwªJ bt©ik¡ fU¤ij

mo¥gilahf¡ bfh©l gšntW fh£á¥ bghUŸfisí§ fU¤J¥

bghUŸfisí§ F¿¥gdthF«. ï›toÆÅ‹W ãwªj ntW áy

brh‰fSKs. mit ÉÇtŠá ï§F Él¥g£Ls.

áy bghUŸf£F¥ ãwt‰¿‰»šyhj áw¥ãašò©L. mjid

í« e« K‹ndh®f©L, mj‰nf‰g¥ bga®fis mik¤âU¡

»‹wd®.

v - fh : thiH (mo tH tHbt‹¿U¥gJ).

ï§‡dnk ãw bkhÊahsU« j¤j« bkhÊÆ‰ brh‰fis

M¡»ÆU¡»‹wd®. Mfnt, M§»y¡ F¿pLfË‹ nt®¥

bghUisnah mt‰wh‰ F¿¡f¥gL« bghUŸfË‹ áw¥ãašig

nah m¿ªJ bfhŸË‹, m¿ÉaY« f«ÄaK« g‰¿a všyh¢

brh‰fisí« vËjhŒ¤ jÄÊš mik¤J¡ bfhŸsyh« brh‰¿Ç

ã‰nf‰w <WfŸ jÄÊš VuhskhfîŸsd. bjhÊ‰ bgaßWfŸ k£L«

jš, mš, m«, I, if, it, F, ò, c, â, á, É, cŸ, ghL, fhL, muî,

Mid, ik, J, ïš, Mš, mid, md«, ïd«, mz«, ïz«, ml«,

ïl«, mu«, ïj« KjÈadthf K¥gâ‰F« nkYŸsd. ït‰bwhL,

Éid KjäWfŸ bra¥gL bghUçWfŸ KjÈa <‰Wtiffisí«,

FWik¥ bghUŸ, bgUik¥ bghUŸ KjÈadg‰¿a K‹ ã‹ x£L

tiffisí«, nr®¥ã‹ v¤Jiznah gythF«. ïy¤Ô‹ »nu¡f«

KjÈa gy bkhÊfËÅ‹W M§»y« fl‹ bfh©LŸs <Wfis

í« x£L¡fisí« x¤j brhšYW¥ò ts«, jÄœ x‹¿nyna

ïašghf mikªJ »l¡»‹wJ.

Electricity v‹D« M§»y¢ brhš, m«g® v‹D« eWkz¥

bghUis¡ F¿¡F« electron v‹w »nu¡f¢ brhšÈÅ‹W« ãwªjJ.

m«g® v‹gJ jÄÊš Ä‹rhu« vdî« bgW«. 12M« ü‰wh©od

jhd moah®¡F ešyhUiuÆš m«g® v‹DŠ brhš tªâU¤jyhš,

mijí« bj‹ brhšbyd¡ bfhŸs ïlK©L. Ä‹dh‰wiy¡

F¿¤j‰F m«g® v‹DŠ brhšÈÅ‹W M«gÇa« v‹bwhU

brhšiy¤ âÇ¤JŸsd® òJ¢nrÇ thz®. br‹id eh£L¤ jÄÊš

Ä‹rhu« v‹DŠ brhš V‰bfdnt òida¥ bg‰WŸsJ. mij

Ä‹(d«) v‹W« kh‰¿¡ bfhŸsyh«.



Radio v‹D« M§»y¢ brhš, Radius v‹D« ïy¤Ô‹

brhšÈÅ‹W âÇªjJ. ïy¤Ô‹ bghUŸ, j©L, Miu, fâ® v‹gd.

fâ® v‹D« brhšÈÅ‹W fâu« mšyJ fâÇa« v‹bwhU

brhšiy eh« âÇ¤J¡ bfhŸsyh«.

áy bghUŸfË‹ mšyJ fiy KiwfË‹ bga®, mt‰iw¡

f©L ão¤j M£bgauhš mšyJ ïl¥bgauhš mikªJŸsd.

mt‰iw m¥gona tÇbga®¤J it¤J¡ bfhŸsyh«.

v - fh :

Galvanism v‹D« Ä‹dh¡fKiw fhštÅ (Galvani) v‹gtuh‰

f©L ão¡f¥g£lJ.

Galvanization = fhštÅ¤jš. Galvanism fhštÅa«. Bauxitev‹D« k© tif ãuh‹R eh£oš gh¡fR (Baux) v‹D« ïl¤â‰

f©L ão¡f¥g£lJ. mij¥ gh¡fá v‹W tÇ bga®¤J¡ bfhŸsyh«.

Chemistry v‹D« M§»y¢ brhš, Alckemy v‹gjÅ‹W

âÇªjJ. ïJ Al - kimia v‹D« muã¢ brhšÈ‹ âÇò. Al = the (mªj

v‹W bghUŸgL« K‹bdh£L); Kimia v‹gJ Khemia v‹gj‹ âÇò.

ïJ v»¥J (Egypt) eh£L¥ bgaÇ‹ »nu¡f tot«. Mfnt, Chemis-try v‹gij¡ bfÄa« v‹W brhšyyh«.

Chemist = bfÄa‹, bfÄa®

Chemical = bfÄa.

áy bghU£ bga®fŸ msîg‰¿ mikªJŸsd. Duoderumv‹gJ g‹Åu©L v‹D« ïy¤Ô‹ v©Q¥ bga®. mJ

M§»y¤âš g‹ÅU Éuš (m§Fy«) msîŸs áW Fl‰

gFâia¡ F¿¡»‹wJ. ïij¥ g‹Üu« v‹W bkhÊ bga®¡fyh«.

Furlong v‹D« M§»y¢ brhš gil¢rhš Ús« v‹D«

bghUsJ. fur = furrow (gil¢rhš). gil¢rhš v‹gJ miz¥ò

v‹W« brhšy¥gL«. Mfnt, furlong v‹gij¥ gil¢rhš v‹nwh,

miz¥ò v‹nwh, rhÜs« v‹nwh bkhÊ bga®¡fyh«.

áy bga®fŸ ctikahF bgauhíŸsd. Bacterium v‹D«

M§»y¢ brhš áW F¢R¥nghš njh‹W« xU tif E© òGÉ‹

bga®. ïJ F¢R v‹W bghUŸgL« baktron v‹D« »nu¡f¢

brhšÈ‹ FWik¥ bghUŸ tothd bakterion v‹gj‹ âÇò. ïš

v‹gJ jÄÊš xU FWik¥ bghU£ ã‹bdh£L (diminutive suffix).v -L : bjh£o - bjh£oš = áW bjh£o

ò£o - ò£oš = áW ò£o

21

F¢R v‹gjbdhL ï¥ã‹bdh£il¢ nr®¥ã‹, bacteriumv‹gj‰F neuhd F¢áš v‹D« jÄœ¢brhš M«. áW å£il¡

F¿¡F« F¢áš v‹gJ F‰¿š v‹gj‹ bfh¢ir¤ âÇò. áybga®fŸ

g‹koahF bga®fshíŸsd.

Mail v‹D« M§»y¢brhš ig v‹D« mo¥gil¥

bghUsJ. mJ ã‹ò, Kiwna, ig¡FŸ ïL« foj§fisí«

mt‰iw¡ bfh©L bršY« òif t©oiaí« F¿¤jJ. Mfnt,

Mail v‹gij mŠrš mšyJ mŠriy v‹W F¿¡fyh«.

všyh¢ brh‰fisí« nt®¥bghUŸ g‰¿na bkhÊ bga®¡f

nt©oaâšiy. bghUŸfË‹ áw¥ãašò neh¡» mj‰nf‰g xU

bgaÇlyh«. ï«KiwÆnyna, train v‹gij¥ òifÉL«

áw¥ãašò g‰¿¥ òif t©o vd¡ F¿¤jd® jÄœ¥ bghJk¡fŸ.

Train v‹D« M§»y¢ brhš ïG (Draw) v‹W bghUŸgL« trabv‹D« ïy¤Ô‹ KjÅiyÆÅ‹W âÇªjJ. Cycle Äâ t©o v‹g®

bešiy eh£lh®. mij <UUË v‹d¤ njitÆšiy.

g©il eh£fËš maš ehLfËÅ‹W tªj všyh¥ bghUŸ

f£F«, mt‰¿‹ áw¥ãašò g‰¿a¤ öa bj‹ brh‰ bga®fis

ï£oU¡»‹wd®. g©g£l gHª jÄœ¥ bghJk¡fŸ. fU«ò rhÈ¤

ÔÉÅ‹W«, òifÆiyí« cUis¡ »H§F« mbkÇ¡f

eh£oÅ‹W«, th‹nfhÊ JU¡» eh£oÅ‹W« tªjit. mbkÇ¡f¤

j‹dh£L¢ brh‰fË‹ âÇghd tabaco (E. tobacco), Patata ( E. potato)v‹D« ïR¥ghÅa¢ (Spanish) brh‰fis¤ jÄœ V‰W¡ bfhŸs

Éšiy. ï«bkhÊíz®¢á ã‰fhy¤âš MÇa¤jh‰bf£lJ.

áy brh‰fŸ M§»y¤âY« jÄÊY« mo¥bghUS« tÊ¥

bghUS« x¤JŸsd. Pen v‹D« M§»y¢ brhš, öî (feather)v‹W bghUŸgL« Penna v‹D« ïy¤Ô‹ brh‰¿Çò. ötš v‹D«

jÄœ¢ brhšY« m¤jifanj.

M§»y¢ brh‰fis bkhÊ bga®¡F«nghJ t©zid (de-scriptive) Kiwia¡ ifahs¡TlhJ. Collector v‹gij¤ j©lyhs®

v‹nw bkhÊ bga®¤jš nt©L«. kht£l M£á¤ jiyt® v‹W

F¿¥ã‹, Collector v‹gijí« District Administrative Head mšyJ

District Chief Administrator v‹W kh‰wš nt©L«. mJ bghUªjhik

fh©f. fh£áí« fU¤Jkh»a ïUtif¥ bghUŸ f£F«, brh‰fŸ

xU kU§F fhuz¡F¿ahŒ ïUªjh‰ nghJ«.

ï¤jifa Kiwfis¡ ifahË‹, všyh M§»y¡ F¿pL

fisí« jÄÊš bkhÊ bga®¤J Élyh«. M§»y¡ F¿pLf

bsšyh« Äf vËa KiwÆš mikªJŸsd. jÄH®¡F nt©LtJ

jÄœ¥g‰W x‹nw.



5

jÄG« âuÉlK« rkkh?

flªj _thÆu« M©Lfshf¤ jÄœ kiwí©L tªâU¥gj

dhY«, MÇa¡ Fy¥ ãÇÉidahš jÄG« jÄHU« jhœ¤j¥g£

oU¥gjdhY«, MÇa tUif¡F K‰g£l gšntW Jiwg‰¿a

MÆu¡ fz¡fhd jÅ¤jÄœ üšfŸ mid¤J« ïa‰ifahY«

bra‰ifahY« ïwªJg£likahY«, bkhÊahuhŒ¢á ïJnghJ

rÇahd KiwÆš eil bgwhikahY«, jÄiH¡ fh£o¡ bfhL¡F«

nfhlÇ¡ fh«òfŸ jiyikÆl« bg‰¿U¥gjdhY«, muáaY«

gšfiy¡ fHf§fS« jÄœ g‰¿a c©ikfis MuhŒªj¿tâš

m¡fiw bfhŸshikahY«, jÄÊ‹ jiyik ï‹D« jÄHuhY«

rÇahŒ czu¥ bgwÉšiy.

jÄnH âuÉl¤â‰F _y« v‹gJ, gšntW rh‹Wfshš

bjŸs¤ bjËa m¿a¡ »l¡»‹wJ. m¢rh‹Wfshtd :-

1. tuyhW Twš1. tuyhW Twš1. tuyhW Twš1. tuyhW Twš1. tuyhW Twš

jÄG« mj‹ âÇghd âuÉlK«, jÄHU« mt® tÊÆduhd

âuÉlU«, v§F v‹W v›thW njh‹¿d® v‹D« tuyh‰W¡ F¿¥ò

jÄÊy‹¿ v¤âuÉl bkhÊÆYÄšiy.

` `g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡

FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš bfhŸsFkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš bfhŸsFkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš bfhŸsFkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš bfhŸsFkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš bfhŸs

tlâir¡ f§ifí ÄkaK§ bfh©Ltlâir¡ f§ifí ÄkaK§ bfh©Ltlâir¡ f§ifí ÄkaK§ bfh©Ltlâir¡ f§ifí ÄkaK§ bfh©Ltlâir¡ f§ifí ÄkaK§ bfh©L

bj‹¿ir ah©l bj‹dt‹ thÊ''bj‹¿ir ah©l bj‹dt‹ thÊ''bj‹¿ir ah©l bj‹dt‹ thÊ''bj‹¿ir ah©l bj‹dt‹ thÊ''bj‹¿ir ah©l bj‹dt‹ thÊ'' (áy¥. 11 : 10-22)

` `KªÚ® ÉHÉ‹ beonah‹``KªÚ® ÉHÉ‹ beonah‹``KªÚ® ÉHÉ‹ beonah‹``KªÚ® ÉHÉ‹ beonah‹``KªÚ® ÉHÉ‹ beonah‹

e‹Ü®¥ g~WË kzÈD« gynt''e‹Ü®¥ g~WË kzÈD« gynt''e‹Ü®¥ g~WË kzÈD« gynt''e‹Ü®¥ g~WË kzÈD« gynt''e‹Ü®¥ g~WË kzÈD« gynt'' (òw«. 9 : 10, 11)

` `kÈâiu ô®ªJj‹ k©flš btstÈ‹``kÈâiu ô®ªJj‹ k©flš btstÈ‹``kÈâiu ô®ªJj‹ k©flš btstÈ‹``kÈâiu ô®ªJj‹ k©flš btstÈ‹``kÈâiu ô®ªJj‹ k©flš btstÈ‹

bkÈÉ‹¿ nk‰br‹W ntth®eh ol«gl¥bkÈÉ‹¿ nk‰br‹W ntth®eh ol«gl¥bkÈÉ‹¿ nk‰br‹W ntth®eh ol«gl¥bkÈÉ‹¿ nk‰br‹W ntth®eh ol«gl¥bkÈÉ‹¿ nk‰br‹W ntth®eh ol«gl¥

òÈbahL É‹Ü¡»¥ òfœbgh¿¤j »s®bf©ilòÈbahL É‹Ü¡»¥ òfœbgh¿¤j »s®bf©ilòÈbahL É‹Ü¡»¥ òfœbgh¿¤j »s®bf©ilòÈbahL É‹Ü¡»¥ òfœbgh¿¤j »s®bf©ilòÈbahL É‹Ü¡»¥ òfœbgh¿¤j »s®bf©il

tÈÆdh‹ tz¡»a thlh¢Ó®¤ bj‹dt‹'' tÈÆdh‹ tz¡»a thlh¢Ó®¤ bj‹dt‹'' tÈÆdh‹ tz¡»a thlh¢Ó®¤ bj‹dt‹'' tÈÆdh‹ tz¡»a thlh¢Ó®¤ bj‹dt‹'' tÈÆdh‹ tz¡»a thlh¢Ó®¤ bj‹dt‹'' (Kšiy¡fÈ, 4)

``.......... jiy¢ r§fÄUªjh® ........... jÄHhuhŒªjJ flš bfhŸs¥

g£l kJiu ba‹g.''

23

``.......... ïil¢ r§fÄUªjh® ........... jÄHhuhŒªjJ fghlòu¤bj‹g.

m¡fhy¤J¥ nghY« gh©oadh£il¡ flš bfh©lJ.''

(ïiwadhuf¥ bghUŸ, 1, ciu)

``KjÿÊ ÆWâ¡f© bj‹kJiu af¤J¤ jiy¢r§f¤J ..........

m¡fhy¤J mt® eh£L¤ bj‹ghÈ Kf¤â‰F tlbtšiyah»a

g~WË ba‹Dkh‰¿‰F« FkÇ ba‹D kh‰¿‰FÄilna VG

ü‰W¡ fhtjthW«, ït‰¿‹ kÈthbdd kÈªj ......... eh‰g¤bjh‹gJ

ehL«, FkÇ bfhšy KjÈa g‹kiy ehL« fhL« eâí« gâí«

jlÚ®¡ FkÇ tl bgU§ nfh£o‹fhW« flš bfh©blhÊjyhš''

- (áy¥. 8 :1, moah®¡F ešyh® ciu)

ï¡F¿¥òfŸ, jÄœ mšyJ jÄH® njh‹¿a ïl« KG»¥

nghd FkÇ¡ f©l« v‹gij¡ fh£L»‹wd. khªj‹ njh‹¿a

ïlK« FkÇ¡ f©lnk. mJ gÅkiy (ïka«) flY¡FŸËUªj

fhy¤J« fÊ KJÃykhÆUªj fÂ¥gUª bjh‹ik thŒªjJ.

moah®¡F ešyh® bgaUl‹ F¿¤JŸs VnHœ ehL« tuyh‰

W©ikna a‹¿¡ f£L¢ brŒâa‹W.

âUth§T® (âUÉj§nfhL) eh£oš cŸs gwËahnw

g©il¤ jÄÊy¡»a¤â‰ F¿¡f¥g£l g~WËba‹gJ, jÄœ¥

gift® T‰bw‹W ÉL¡f.

ïÅ,

` `brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«``brªjÄœ nr®ªj g‹ÅU Ãy¤J«

j§F¿¥ ãdnt âir¢brh‰ »sÉ''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh‰ »sÉ''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh‰ »sÉ''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh‰ »sÉ''j§F¿¥ ãdnt âir¢brh‰ »sÉ'' (bjhš. 883)

v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰gh, MÇa¤bjhL fyªJ âuÉlkhŒ kh¿a

bfhLª jÄœ¤ njh‰w¤ij íz®¤J«.

2. MÇa¤ bjhl®g‰w ïy¡»a«2. MÇa¤ bjhl®g‰w ïy¡»a«2. MÇa¤ bjhl®g‰w ïy¡»a«2. MÇa¤ bjhl®g‰w ïy¡»a«2. MÇa¤ bjhl®g‰w ïy¡»a«

ïwªJg£l KJ ehiu, KJ FUF, fsÇah Éiu, bt©lhË,

ÉahHkhiy aftš, ïir EQ¡f«, á‰¿ir ngÇir, KWtš,

brÆ‰¿a«, kâthz® ehlf¤ jÄœ üš KjÈa v©Âwªj

bjh‹}šfS«; Vuz« (Logic), cUt« (sculpture), Cœf« (nahf«),

ïir, ehlf«, fz¡F, bgh‹dh¡f«, (Alchemy), f©f£o (rhy«),

táa« (Enchantment), NÅa« (Witchcraft), kw« (ngh®) kšy« (Wres-tling), ahid üš, Fâiu üš, Ú® üš, Ãy üš, bghUŸ üš (Econom-ics), muáaš üš (Politics), f£ol üš (Architecture), XÉa«, fÂa«

(Astrology) bjh‹ üš (Astronomy), kiw üš (Scripture), kªâu üš

(Mystif Philosophy), kU¤Jt«, kil üš (Cookery) òijaš üš



KjÈa gšntW fiyí« m¿ÉaY« g‰¿a MÆu¡ fz¡fhd mÇa

üšfS«; bjhšfh¥ãa¤â‰ brhšy¥g£LŸs, mWtif¥ghî«

mt‰¿‹ ntWghLfS«,

` `gh£Liu üny thŒbkhÊ ãána``gh£Liu üny thŒbkhÊ ãána``gh£Liu üny thŒbkhÊ ãána``gh£Liu üny thŒbkhÊ ãána``gh£Liu üny thŒbkhÊ ãána

mf§fj« KJbrhš' 'mf§fj« KJbrhš' 'mf§fj« KJbrhš' 'mf§fj« KJbrhš' 'mf§fj« KJbrhš' ' (1236)

v‹D« vGÃiy ah¥ò«, thœ¤Jtifí« g©z¤âí« ïUgJ

t©zK«, v©tif td¥ò« ü‰W¡fz¡fhd mf¥bghUŸ

òw¥bghU£LiwfS« M»at‰¿‰FÇa g©il Æy¡»aK«,

MÇa¢rh®g‰w mUªjÄœ üšfns.

âuÉl bkhÊfËYŸs ïy¡»abkšyh« bgU«ghY«

tlbkhÊ Æâfhr òuhz§fË‹ bga®¥ò« âÇ¥ònk.

3. ü‰áw¥ò3. ü‰áw¥ò3. ü‰áw¥ò3. ü‰áw¥ò3. ü‰áw¥ò

bjhšfh¥ãa«, âU¡FwŸ, fÈ¤bjhif, áy¥gâfhu« âU¡nfhit,

f«gÉuhkhaz«, âU¥òfœ, fhsnkf, kh«gH¡ fÉuha® ghlšfŸ

M»at‰iw bah¤j gDtY« ghlY« v¤ âuÉl bkhÊÆY« fhz¡

»il¡Fnkh? MÇa¥ ngÇy¡»a bkhÊfËY« mt‰iw¡ fh©gjÇ

jhÆU¡F«nghJ, âuÉl bkhÊfËš mit ïšynt Æšiy

ba‹gij¢ brhšyî« nt©Lnkh?

4. ïy¡fz mikâ4. ïy¡fz mikâ4. ïy¡fz mikâ4. ïy¡fz mikâ4. ïy¡fz mikâ

Kjäiw Ãiyba‹D« vG¤J tiuaiwí«, áy brh‹kuò«,

bt©gh, MáÇa¥gh, fÈ¥gh, tŠá¥gh v‹D« ah¥ò tifí«,

mf« òw« v‹D« bghU£ghFghL«, brªjÄœ v‹D« tu«ò«,

âuÉl bkhÊf£»šiy.

5. ïy¡»a¤ bjh‹ik5. ïy¡»a¤ bjh‹ik5. ïy¡»a¤ bjh‹ik5. ïy¡»a¤ bjh‹ik5. ïy¡»a¤ bjh‹ik

jiy¡ fHf¡ fhy¤ânyna K¤jÄÊy¡fz Éy¡»a«

K‰¿ÆUªjikahš, ». K. g¤jhÆu« M©Lf£FK‹ng jÄÊy¡»a«

njh‹¿ÆUªjik òydh«. âuÉl bkhÊfËYŸs ïy¡»abkšyh« ».

ã. 8M« ü‰wh©o‰F¥ ã‰g£litna.

6. bkhÊ¤bjh‹ik6. bkhÊ¤bjh‹ik6. bkhÊ¤bjh‹ik6. bkhÊ¤bjh‹ik6. bkhÊ¤bjh‹ik

jÄœ¤ njh‰w« ». K. Vw¤jhH I«gâdhÆu« M©Lf£F

K‰g£lJ.

bfhLªjÄœfSŸ, tLbf‹D« bjY§F âÇªjJ. ». K. 10M«

ü‰wh©L; fUel« v‹D« f‹dl« âÇªjJ. ». ã. 6M« ü‰wh©L;

nruy« v‹D« nfus« mšyJ kiyahs« âÇªjJ. ». ã. 13M«

ü‰wh©L Vid¤ âuÉl§fŸ âÇªjJ ït‰¿‰»ilí« ã‹D«.

25

7. bkhÊ¤ öŒik7. bkhÊ¤ öŒik7. bkhÊ¤ öŒik7. bkhÊ¤ öŒik7. bkhÊ¤ öŒik

jÄœ, gšyhÆu¡ fz¡fhd ïy¡»a¢ brhšY« cy»a‰

brhšY« ïwªJg£LŸs ï¡fhy¤J«, vŸssî« tlbkhÊ¤

JizÆ‹¿¤ jÅ¤J tH§fî« jiH¤njh§fî« tšyJ. âuÉl

bkhÊf£nfh tlbkhÊ¤ Jiz ï‹¿aikahjJ.

8. brh‰fË‹ ïaÅiyik8. brh‰fË‹ ïaÅiyik8. brh‰fË‹ ïaÅiyik8. brh‰fË‹ ïaÅiyik8. brh‰fË‹ ïaÅiyik

jÄœ¢ brh‰fŸ bgU«ghY« Kªâa ïaÅiyÆY« âuÉl¢

brh‰fŸ bgU«ghY« ãªâa âÇÃiyÆYnk cŸsd. ïij XuÇá¥

gjkhf¤ bjY§»Å‹W vL¤J¡ fh£Lnth«.

1. _Él¥ bga®1. _Él¥ bga®1. _Él¥ bga®1. _Él¥ bga®1. _Él¥ bga®

j Ä œj Ä œj Ä œj Ä œj Ä œ bjY§FbjY§FbjY§FbjY§FbjY§F

j‹ik : V‹-ah‹-eh‹ neD

V«-ah« nkK

eh« kdK

K‹Åiy : Ú‹-Ú Úî

Ú«, ÚÆ®-ÚÉ®-Ú® ÛU

gl®¡if : mt‹ thL

mtŸ Mbk

mt® thU

mJ, mtŸ mâ

mit mÉ

2. `MF' v‹D« Éid¥òil bga®¢á2. `MF' v‹D« Éid¥òil bga®¢á2. `MF' v‹D« Éid¥òil bga®¢á2. `MF' v‹D« Éid¥òil bga®¢á2. `MF' v‹D« Éid¥òil bga®¢á


gFâ : M, MF mî

VtbyhUik : M, MF fh

Vt‰g‹ik : MF«, MF§fŸ f«K, f©o

(gl®¡if) M©ghš

ï. fh. K‰W : MÆdh‹ mÆbdhL

ï. fh. bgabu¢r« : Md, MÆd mÆd, Id

ï. f. Éidba¢r« : MŒ, M» mÆ, I

Ã. eh. Éidba¢r« : Mf fh, mt

v. fh. Éidba¢r« : MÆ‰nwš mÆ¤nj

(gl®¡if) x‹w‹ ghš




v. fh. K‰W : MF« - M« mîD

cl‹gh£oil¢ brhš: M« mîD

x‹w‹ ghš

vâ®kiw K‰W : MfhJ fhJ

bjhÊ‰ bga® : Mjš, MFjš mî£l, fhtlK

3. áy bghJtif¢ brh‰fŸ3. áy bghJtif¢ brh‰fŸ3. áy bghJtif¢ brh‰fŸ3. áy bghJtif¢ brh‰fŸ3. áy bghJtif¢ brh‰fŸ


RU£L R£l

âU¤J â¤J

gU¥ò g¥ò

kUªJ kªJ

9. brhšts«9. brhšts«9. brhšts«9. brhšts«9. brhšts«

kiyahs¤âš tH§F« åL v‹D« brhšY«, f‹dl¤âš

tH§F« kid v‹D« brhšY«. bjY§»š tH§F« ïš(Y)

v‹D« brhšY«, jÄG¡FÇa xU bghU£ gy brh‰fsh«.

MŒ, ïis, vÊÈ, fh®, fhs«, FÆ‹, bfh©lš, bfh©K, brš,

bgaš, k§Fš, kŠr, khš, K»š, ik v‹gd nkf¤ij¡ F¿¡F«

ntWg£l E© bghU£ brh‰fsh«. ï¤jifa brhš ts¤ij¤

âuÉl bkhÊfËY« fhzÉayhJ.

10. K¤jÄœ¥ ghFghL10. K¤jÄœ¥ ghFghL10. K¤jÄœ¥ ghFghL10. K¤jÄœ¥ ghFghL10. K¤jÄœ¥ ghFghL

bjh‹W bjh£L tH§»tU« ïaÈir ehlfbk‹D«

K¤jÄœ¥ ghFghL« âuÉl bkhÊf£»šiy.

gšyhÆu« M©Lfshf¥ gh©oa ntªj® ngh‰¿¥ òuªj K¤jÄœ,

K¤jÄœ¡ fHf ešÈir¥ òyt®, eyKw ehoahŒªj e‹bkhÊ, ãw

bkhÊf£»šyhj bjh‹ikí« K‹ikí«, bj‹ikí« bk‹ikí«,

ïsikí« tsikí« v©ikí« x©ikí«, jhŒikí«

öŒikí«, br«ikí«, K«ikí«, bgUikí«, âUikí«,

KJikí«, òJikí« jh§» Ã‹W«, âuÉl bkhÊfSŸ x‹whf

vËtªJ« ïÊtªJ« ïU¥gJ v¤Jiz ïu§f¤j¡fJ!

` `f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ

v©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœ Vidv©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœ Vidv©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœ Vidv©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœ Vidv©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœ Vid


v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' 'v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' 'v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' 'v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' 'v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' '

v‹D« guŠnrhâ KÅt® ghliynaD§ f©L c©ik bjËf.

27

6

`âuÉl«' v‹gnj ÔJ

ehLfbsšyh« bgU«ghY« bkhÊao¥gilÆnyna

mikªâU¥gjdhY«, mj‹ tÊahfnt K‹ndWtjhY«, jÄH®

ahtU« jÄœ¥g‰W¡ bfh©oU¤jš nt©L«. vªeh£lhuhÆD«,

jÄœ¥g‰Wilah® jÄHnu. ïªeh£lhuhÆD«, m~âšyh® mayhnu.

jÄœ¥ bganu jh§FjY«, ïa‹wtiu öajÄÊ‰ ngRjY«,

vGJjY«, âUkzK«, rl§FfS« nfhÆš tÊghL« jÄÊnyna

el¥ã¤jY«, k¡fŸ cyf¤âš `njtbkhÊ'Æšiy bad e«òjY«,

ïªâ¡ f£lha¡ fšÉia¤ jÄœ eh£oš monahblhÊ¤jY«, jÄœ

eh£o‰F¤ jÄœ ehbl‹w bgaÇLjY«, jÄH‹ v‹gj‰F

milahskh«. jÄÊ‰F ïil¡ fhy¤âš ne®ªj ïÊÉdhš gy bj‹

brh‰fŸ tH¡f‰W¥ nghÆd. mt‰iw Û©L« tH¡»‰F¡ bfh©L

tUjš nt©L«.

fhšLbtš f©fhÂah® Kj‹ Kiwahf¤ âuhÉl bkhÊ

fis MŒªjâdhY«, m¡fhy¤âš jÄœ¤ öŒikíz®¢áÆ‹ik

ahY«, jÄiH¤ âuÉl¤âÅ‹W ntWgL¤â¡ fh£l¤ njitÆšyh

âUªjJ. ï¡fhy¤ânyh, MuhŒ¢áÄFªJ É£ljdhY«, tl

bkhÊí« ïªâí« g‰¿a bfhŸifÆš, jÄH®¡F« ãw ïd bkhÊ

ahs®¡F« ntWghoU¥gjdhY«, jÄbH‹W«, ãwïdbkhÊ

fisna âuÉl« v‹W« ntW gL¤â¡ fh£Ljš ï‹¿aikahjjh«.

jÄœ öŒikahd bj‹ bkhÊba‹W«, âuÉl« MÇa§

fyªj bj‹ bkhÊba‹W« ntW ghl¿jš nt©L«. ghš jÆuhŒ¤

âiuªjã‹ Û©L« ghyhfhjJ nghš. tlbkhÊ fyªJ MÇa

t©zkhŒ¥ nghd âuÉl« Û©L« jÄHhfhJ. tlbkhÊ¡

fy¥ghš âuÉl« caU«; jÄœ jhG«. Mjyhš, tl brhš nru¢

nru¤ âuÉl¤â‰F ca®î; mJ Ôu¤Ôu¤ jÄÊ‰F ca®î. âuÉl«

v‹w bkhÊ Ãiyna tlbkhÊ¡ fy¥ghš jh‹ ne®ªjJ. mšyh¡fhš

mJ bfhLªjÄœ v‹nw g©Lngh‰ Tw¥gL«. jÄœ jÅ¤âa§F«;

âuÉl« tlbkhÊ¤ JizÆ‹¿¤ âÅ¤âa§fhJ.

âuÉl« v‹gnj ÔJ


ï§‡d«, tlbkhÊia e£ghf¡ bfhŸS« âuÉl¤â‰F«

gifahf¡ bfhŸS« jÄÊ‰F«, xU á¿J« ne®¤j« ïU¡f

KoahJ: Mjyhš jÄœ, jÄH‹, jÄœehL v‹w brh‰fs‹¿¤

âuÉl«. âuÉl‹, âuÉlehL v‹w brh‰fŸ xÈ¤jš TlhJ

âuÉl« miuahÇaK« K¡fhyhÇaKkhjyhš, mjndhL jÄiH

ïiz¥ã‹, mGfbyhL nr®ªj e‰fÅí« bfLtJnghš

bf£L¥ngh«. ã‹ò jÄGÄuhJ, jÄHDÄuh‹, ïªâah KGJ«

MÇakhŒ ÉL«.

jÄœ, âuÉlbkhÊfis¥nghy MÇa¢ rh®ò bfhŸshik

ahY«, tl bkhÊiaí« ïªâiaí« V‰fhjjhY«, jÄœ eh£o‰F

bkhÊÆaš j‹dh£á (Lingusitic Autonomy) bgWjš nt©L«.

ngh¡Ftu¤J, j‰fh¥ò, btËeh£Lwî M»a K¤JiwÆY«, ïªâa¡

T£luR ml§»ÆU¡fyh«.

.....âuhÉl K‹nd‰w¡ fHf«, jÄœehL v‹D§ bfhŸifia

É£L É£L¤ âuhÉl ehL v‹D« bghU¤jk‰w bfhŸifia¡

fil¥ão¤J«, jk¡F¤ jhnk K£L¡f£ilÆ£L¡ bfh©ld. ïit

Ú§»dhbyhÊa K‹nd‰wK« bt‰¿íÄšiy.

jÄœ v‹DŠ brhšÈYŸs cz®¢áí« M‰wY«, âuhÉl«

v‹DŠ brhšÈš ïšiy. âuhÉl« gÅkiy (ïka«) tiu

guîíŸsJ.

jÄœ br‹idia¤ jiyefuhf¡ bfh©l bj‹dh£oš

k£LKŸsJ. jÄœ ntW, âuhÉl« ntW. jÄiHí« âuÉl¤ijí«

ïiz¥gJ, ghiyí« jÆiuí« fy¥gJ ngh‹wnj.

jÄœehL ãÇªjã‹, Fiwªj g£r« bj‹dh£L¤ âuÉl

bušyh« jÄHbuhL To Äf¥ guªj òyd§fËš (Éõa§fËš) xu

T£blh¥gªj« brŒí«nghnj â.K.f. brhšY« âuÉl« njh‹W«.

mj‰F ï‹W jÄH® k£Lnk KaštJ, thd¤J ÛD¡F t‹ù©o

È£l fijna ah«.

ïJfhW§ T¿at‰whš, c©ik Ãiyia cŸsthWz®ªJ,

eilKiw¡ bfh›thj å© bfhŸiffisí« åwh¥ò¡fisí«

É£LÉ£L, vL¤j Ka‰á ïilô¿‹¿ bt‰¿ bgWj‰ bghU£L,

bghJey¤ij K‹it¤J x‰Wikahf¥ nghuho, K‹nd‰w¥

ghijÆš KidªJ bršf.

(`jÄœ' ïjÊš btËahd f£LiuÆÈUªJ)

29

7

bkhÊ bga® Kiw

xU bkhÊÆYŸs brh‰fis mšyJ F¿pLfis ntW

bkhÊÆš bga®¡F« KiwfŸ Iªjh«. mitahtd :-

1. ne®¢brhš (v-fh : pen - ötš)

2. nt®¥ bghU£ brhš. (v-fh : motor - ïa§»)

3. áw¥ãa‰ brhš. (v-fh : train - òif t©o)

4. xÈ¥bghÈ¢ brhš

5. KjbyG¤J¢ brhš

ït‰WŸ, KjyJ K‹dnkíŸs brhš. Vidabtšyh«

òâjhŒ M¡f¥ bgWtd.

ï›it tifíŸ, Kjš _‹W« ``jÄœ jÅ¤âa§Fkh?''

v‹D« Kªâa f£LiuÆ‰ Tw¥g£Ls. VidÆu©nl ï§F¡

Tw¥bgW«.

x¥bghÈ¢ brhšyhtJ, xÈÆY« bghUËY« x¡FkhW

mik¤J¡ bfhŸs¥ bgW« brhš.

v-fh : M§»y«M§»y«M§»y«M§»y«M§»y« j Ä œj Ä œj Ä œj Ä œj Ä œ

Parliament ghuhSk‹W

bracket ãiw¡nfhL

Parliament v‹gJ ngR§fs« v‹W bghUŸgL« jÅ¢ brhš

(xU brhš). ghuhSk‹W v‹gJ ghiu MS« k‹W v‹W

bghUŸgL« K¢brh‰bwhl®.

Parler v‹gJ ngR v‹W bghUŸgL« ãbuŠR Éid¢ brhš;

ment v‹gJ xU ãbuŠR¤ bjhÊ‰ bgaßW.

Mfnt, ï›ÉU brh‰f£F« vŸssî« bjhl®ãšiy

MÆD«, xÈÆY« ngusî x¤âU¡»‹wd.

Braccal v‹gJ breeches (FW§fh‰ r£ilfŸ) v‹W bghUŸ

gL« ïy¤Ô‹ brhš. Braga v‹gJ mj‹ ïR¥ghÅa¤ (Spanish) âÇò.

Bragueta v‹gJ mj‹ FWik¥ bghUŸ tot« (Diminutive) .

mjÅ‹W KjÈš bragget v‹W«, M§»y¢ brhš âÇªjJ.

bkhÊ bga® Kiw


ãiw¡ nfhL v‹gJ ãiwnghš tisªJŸs nfhL v‹W

bghUŸgL« ïU brh‰bwhl®.

ït‰¿‰F« xU bjhl®òÄšiy. MÆD«, xÈí« bghUS«

x¤JŸsd. ï§‡d« mikjš Äf mUikahjÈ‹, xU áy brh‰fŸ

jh« ï« KiwÆš mik¡f¥bgW«.

KjbyG¤J¢ brhšyhtJ, xU bghUis¥ g‰¿a t©zid¢

brh‰fŸ KjbyG¤J¡fisk£L« nr®¤J xU bga® mšyJ F¿pL

mik¤jš.

v. fh : Radar.ïJ, radio detection and ranging v‹D« eh‰brhš KjbyG¤J¡

nfh¥ò. ï«Kiw g‰¿na, fâÇa¤J¥g¿î« å¢ÓL« v‹D«

K‰brh‰fË‹ KjbyG¤J¡fis¢ nr®¤J¡ fJå v‹nwh, (th}®â

ku¡fy« fl‰fiu KjÈat‰¿‹) th¡F«th¡F«th¡F«th¡F«th¡F« (direction) å¢R«å¢R«å¢R«å¢R«å¢R« (range)fhÂ v‹D« bghUËš thåÂthåÂthåÂthåÂthåÂ v‹nwh, mik¤J¡ bfhŸsyh«.

M§»y¡ F¿pLfbsšyh« bghUssÉš bgUts§

bfh©ld ntD«, brhšysÉš Äf vËa KiwÆnyna mikª

JŸsd. nk‰T¿a I«Kiwfisí« ifahË‹ všyh m¿Éa‰

F¿pLfisí« jÄÊš vËjhŒ bkhÊ bga®¤J Élyh«. jhŒ

bkhÊ¥ g‰bwh‹nw njit.

31

8

Ãfœfhy Éid tot«

bjhšfh¥ãa®,

` `Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ

Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«'' (ÉidÆaš. 1)

` `fhyª jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhyª jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhyª jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhyª jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhyª jhnk _‹bwd bkhÊg' ' (ÉidÆaš. 2)

` `ïw¥ã ÅfœÉ bdâ®É bd‹wh``ïw¥ã ÅfœÉ bdâ®É bd‹wh``ïw¥ã ÅfœÉ bdâ®É bd‹wh``ïw¥ã ÅfœÉ bdâ®É bd‹wh``ïw¥ã ÅfœÉ bdâ®É bd‹wh

m«K¡ fhyK§ F¿¥bghL§ bfhŸSm«K¡ fhyK§ F¿¥bghL§ bfhŸSm«K¡ fhyK§ F¿¥bghL§ bfhŸSm«K¡ fhyK§ F¿¥bghL§ bfhŸSm«K¡ fhyK§ F¿¥bghL§ bfhŸS

bkŒªÃiy íila njh‹w yhnw' 'bkŒªÃiy íila njh‹w yhnw' 'bkŒªÃiy íila njh‹w yhnw' 'bkŒªÃiy íila njh‹w yhnw' 'bkŒªÃiy íila njh‹w yhnw' ' (ÉidÆaš. 3)

v‹D« ü‰gh¡fŸ thÆyhf Éid¢ brh‰fhy« _‹bwd¡

T¿ÆU¥ãD« ÃfœfhyÉid K‰WtoÉnyh v¢rtoÉnyh

ïlÃiy¡fh£o ah©L§TwntÆšiy. mt®,

` `brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢

brŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfd

mttif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ''mttif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ''mttif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ''mttif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ''mttif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ''

vd Éidba¢rthŒghLfis, xUthW ÃfœfhyK« ml§f

K¡fhy¤â‰F« bjhF¤J¡ T¿ndhuhD«, bgabu¢r thŒghLfis¡

TWÄl¤J.

` `brŒí« brŒj v‹DŠ brhšny' '` `brŒí« brŒj v‹DŠ brhšny' '` `brŒí« brŒj v‹DŠ brhšny' '` `brŒí« brŒj v‹DŠ brhšny' '` `brŒí« brŒj v‹DŠ brhšny' '

vd, Ãfœfhy¤j‰W« vâ®fhy¤â‰F« bghJ¥gl¢ `brŒí«', v‹D«

xnu thŒgh£il M©lhnua‹¿,

` `brŒj brŒ»‹w brŒí« v‹ gh£o‹''` `brŒj brŒ»‹w brŒí« v‹ gh£o‹''` `brŒj brŒ»‹w brŒí« v‹ gh£o‹''` `brŒj brŒ»‹w brŒí« v‹ gh£o‹''` `brŒj brŒ»‹w brŒí« v‹ gh£o‹''

vd e‹}yhiu¥ nghy Ãfœ fhy¤â‰bfd¤ jÅ¥gl x‹iwí§

T¿‰¿y®.

nrdhtiua® cŸË£l ciuaháÇa‹khU«, K¡fhy Éid

K‰¿‰F« ``c©lh‹, c©zh Ã‹wh‹, c©gh‹'' vd vL¤J¡

fh£odnuD« Ãfœfhy Éidia¤ bjhšfh¥ãa® ÉjªJ F¿¥ãL«

ü‰gh¡fË‹Ñœ brŒah Ã‹wh‹ v‹D« thŒgh£L ÉidK‰iw¡

fh£lhÉl¤bjšyh« `brŒí«' v‹D« thŒgh£L Éidiana

vL¤jh©LŸsd®. `MÃ‹W' v‹D« ïilÃiy `»‹W' v‹gJnghš

Ãfœfhy Éidtot«


m¤Jiz¢ áwªjj‹W. MÆD«, mJî« bjhšfh¥ãa¤â‰

fhz¥bgwÉšiy.

»W »‹W MÃ‹W vd Ãfœfhy ïilÃiy _‹bw‹g®

e‹}yh®. ït‰WŸ »W v‹gJ »‹W v‹gj‹ bjhF¤jny. ït‰iw

ïu©lhf¡ bfhŸËD«, _‹whf¡ bfhŸËD«, ïG¡f‹wh«, MÆ‹

ït‰WŸ x‹iw¡ Tl¤ bjhšfh¥ãa® jÅahfnt Éid¢brhšÈš

it¤njh F¿ahjJ Äfî« Éa¤j‰FÇanj.

ïÅÃfœfhy Éidg‰¿a bjhšfh¥ãa ü‰gh¡fS«,

mt‰¿‰F¢ nrdhtua® jªj vL¤J¡fh£L«, tUkhW :-

` `ÃfGc Ã‹w gy®tiu »sÉÆ‹``ÃfGc Ã‹w gy®tiu »sÉÆ‹``ÃfGc Ã‹w gy®tiu »sÉÆ‹``ÃfGc Ã‹w gy®tiu »sÉÆ‹``ÃfGc Ã‹w gy®tiu »sÉÆ‹

ca®âizbahUik njh‹wY KÇ¤njca®âizbahUik njh‹wY KÇ¤njca®âizbahUik njh‹wY KÇ¤njca®âizbahUik njh‹wY KÇ¤njca®âizbahUik njh‹wY KÇ¤nj

m‹d kuã‹ ÉidtÆ dhd''m‹d kuã‹ ÉidtÆ dhd''m‹d kuã‹ ÉidtÆ dhd''m‹d kuã‹ ÉidtÆ dhd''m‹d kuã‹ ÉidtÆ dhd'' (bgaÇaš 3.19)

v-fh : rh¤j‹ahbHGc«, rh¤â rhªjiu¡F«,

` `gšnyh® gl®¡if K‹Åiy j‹ik``gšnyh® gl®¡if K‹Åiy j‹ik``gšnyh® gl®¡if K‹Åiy j‹ik``gšnyh® gl®¡if K‹Åiy j‹ik``gšnyh® gl®¡if K‹Åiy j‹ik

m›tÆ‹ _‹W« ÃfG§ fhy¤J¢m›tÆ‹ _‹W« ÃfG§ fhy¤J¢m›tÆ‹ _‹W« ÃfG§ fhy¤J¢m›tÆ‹ _‹W« ÃfG§ fhy¤J¢m›tÆ‹ _‹W« ÃfG§ fhy¤J¢

brŒí« v‹D« »sÉbahL bfhŸsh' 'brŒí« v‹D« »sÉbahL bfhŸsh' 'brŒí« v‹D« »sÉbahL bfhŸsh' 'brŒí« v‹D« »sÉbahL bfhŸsh' 'brŒí« v‹D« »sÉbahL bfhŸsh' ' (ÉidÆaš 30)

(ïj‰F vL¤J¡fh£L ü‰ghÉnyna cŸsJ)

` `ÃyD« bghUS§ fhyK§ fUÉí«``ÃyD« bghUS§ fhyK§ fUÉí«``ÃyD« bghUS§ fhyK§ fUÉí«``ÃyD« bghUS§ fhyK§ fUÉí«``ÃyD« bghUS§ fhyK§ fUÉí«

ÉidKj‰ »sÉí« Éidí Ks¥glÉidKj‰ »sÉí« Éidí Ks¥glÉidKj‰ »sÉí« Éidí Ks¥glÉidKj‰ »sÉí« Éidí Ks¥glÉidKj‰ »sÉí« Éidí Ks¥gl

m›tW bghU£Fnkh u‹d îÇikam›tW bghU£Fnkh u‹d îÇikam›tW bghU£Fnkh u‹d îÇikam›tW bghU£Fnkh u‹d îÇikam›tW bghU£Fnkh u‹d îÇika

brŒíŠ brŒj bt‹DŠ brhšny. ' 'brŒíŠ brŒj bt‹DŠ brhšny. ' 'brŒíŠ brŒj bt‹DŠ brhšny. ' 'brŒíŠ brŒj bt‹DŠ brhšny. ' 'brŒíŠ brŒj bt‹DŠ brhšny. ' ' (ÉidÆaš 37)

v-fh : thGÄš, f‰Füš, JÆY§fhy«, tidí§nfhš,

xJ« gh®¥gh‹, c©Q_‹...... (ò¡fÉš, c©l nrhW,

tªjehŸ, bt‹wntš, MoaT¤j‹, nghÆd ngh¡F)

` `mt‰bwhL tUtÊ¢ brŒíbk‹ »sÉ``mt‰bwhL tUtÊ¢ brŒíbk‹ »sÉ``mt‰bwhL tUtÊ¢ brŒíbk‹ »sÉ``mt‰bwhL tUtÊ¢ brŒíbk‹ »sÉ``mt‰bwhL tUtÊ¢ brŒíbk‹ »sÉ

Kj‰f© tiuªj _É‰W KÇ¤nj' 'Kj‰f© tiuªj _É‰W KÇ¤nj' 'Kj‰f© tiuªj _É‰W KÇ¤nj' 'Kj‰f© tiuªj _É‰W KÇ¤nj' 'Kj‰f© tiuªj _É‰W KÇ¤nj' ' (ÉidÆaš 38)

(ïj‰F« vL¤J¡fh£L ü‰ghÉnyna cŸsJ)

` `KªÃiy¡ fhyKª njh‹W Äa‰if``KªÃiy¡ fhyKª njh‹W Äa‰if``KªÃiy¡ fhyKª njh‹W Äa‰if``KªÃiy¡ fhyKª njh‹W Äa‰if``KªÃiy¡ fhyKª njh‹W Äa‰if

v«Kiw¢ brhšY ÃfG§ fhy¤Jv«Kiw¢ brhšY ÃfG§ fhy¤Jv«Kiw¢ brhšY ÃfG§ fhy¤Jv«Kiw¢ brhšY ÃfG§ fhy¤Jv«Kiw¢ brhšY ÃfG§ fhy¤J

bkŒªÃiy¥ bghJ¢brh‰ »s¤jš nt©L«'' bkŒªÃiy¥ bghJ¢brh‰ »s¤jš nt©L«'' bkŒªÃiy¥ bghJ¢brh‰ »s¤jš nt©L«'' bkŒªÃiy¥ bghJ¢brh‰ »s¤jš nt©L«'' bkŒªÃiy¥ bghJ¢brh‰ »s¤jš nt©L«'' (ÉidÆaš 43)

v-fh :

``kiyÃ‰F, PhÆ¿a§F«, â§fËa§F« vdî«'' ``jt§fâ®¡

fdÈbahL kâtyª âÇâUª j©flš ita¤J'' vdî« tU«

33

` `Ä¡fj‹ kU§»‹ Éid¢brh‰ R£o``Ä¡fj‹ kU§»‹ Éid¢brh‰ R£o``Ä¡fj‹ kU§»‹ Éid¢brh‰ R£o``Ä¡fj‹ kU§»‹ Éid¢brh‰ R£o``Ä¡fj‹ kU§»‹ Éid¢brh‰ R£o

m¥g©ò F¿¤j ÉidKj‰ »sÉm¥g©ò F¿¤j ÉidKj‰ »sÉm¥g©ò F¿¤j ÉidKj‰ »sÉm¥g©ò F¿¤j ÉidKj‰ »sÉm¥g©ò F¿¤j ÉidKj‰ »sÉ

brŒt âštÊ ÃfG§ fhy¤JbrŒt âštÊ ÃfG§ fhy¤JbrŒt âštÊ ÃfG§ fhy¤JbrŒt âštÊ ÃfG§ fhy¤JbrŒt âštÊ ÃfG§ fhy¤J

bkŒbgw¤ njh‹W« bghU£lh F«nk' 'bkŒbgw¤ njh‹W« bghU£lh F«nk' 'bkŒbgw¤ njh‹W« bghU£lh F«nk' 'bkŒbgw¤ njh‹W« bghU£lh F«nk' 'bkŒbgw¤ njh‹W« bghU£lh F«nk' ' (ÉidÆaš 45)

v-fh : ........ xUt‹ wtŠbrŒÆ‰ Rt®¡f« òF«, jhia¡

bfhšÈ‹ Ãua« òF« vdî«, Ä¡f j‹Éid¢

brhndh¡» m«Ä¡fj‹¿ÇÆš g©ò F¿¤j Éid

Kj‰ »sÉ Ãfœfhy¤jh‹ tªjthW f©LbfhŸf.

` `thuh¡ fhy¤J Éid¢brh‰ »sÉ``thuh¡ fhy¤J Éid¢brh‰ »sÉ``thuh¡ fhy¤J Éid¢brh‰ »sÉ``thuh¡ fhy¤J Éid¢brh‰ »sÉ``thuh¡ fhy¤J Éid¢brh‰ »sÉ

ïw¥ãD ÃfœÉDŠ áw¥g¤ njh‹W«ïw¥ãD ÃfœÉDŠ áw¥g¤ njh‹W«ïw¥ãD ÃfœÉDŠ áw¥g¤ njh‹W«ïw¥ãD ÃfœÉDŠ áw¥g¤ njh‹W«ïw¥ãD ÃfœÉDŠ áw¥g¤ njh‹W«

ïa‰ifíª bjËî§ »s¡F§ fhiy''ïa‰ifíª bjËî§ »s¡F§ fhiy''ïa‰ifíª bjËî§ »s¡F§ fhiy''ïa‰ifíª bjËî§ »s¡F§ fhiy''ïa‰ifíª bjËî§ »s¡F§ fhiy'' (ÉidÆaš 48)

v-fh :

` ` . . . . . . . Tiw nfh£glh K‹D«, ï¡fh£L£ ngh»‰`` . . . . . . . Tiw nfh£glh K‹D«, ï¡fh£L£ ngh»‰`` . . . . . . . Tiw nfh£glh K‹D«, ï¡fh£L£ ngh»‰`` . . . . . . . Tiw nfh£glh K‹D«, ï¡fh£L£ ngh»‰`` . . . . . . . Tiw nfh£glh K‹D«, ï¡fh£L£ ngh»‰

Tiw nfh£g£lh‹ Tiw nfh£gL« v‹D« . . . . . . . . . . .Tiw nfh£g£lh‹ Tiw nfh£gL« v‹D« . . . . . . . . . . .Tiw nfh£g£lh‹ Tiw nfh£gL« v‹D« . . . . . . . . . . .Tiw nfh£g£lh‹ Tiw nfh£gL« v‹D« . . . . . . . . . . .Tiw nfh£g£lh‹ Tiw nfh£gL« v‹D« . . . . . . . . . . .

kiHbgŒahK‹D«, kiH bgŒjJ, kiH bgŒí« v‹D«

M©L vâ®fhy¤â‰FÇa bghUŸ ïwªj fhy¤jhD« Ãfœfhy¤

jhD« njh‹¿athW f©LbfhŸf.

ïJfhW« T¿at‰whš, bjhšfh¥ãa® `brŒí«' v‹D«

vâ®fhyÉid thŒgh£ilna, Ãfœfhy¤â‰FŸ bfh©lik

bjËayh«. MÆ‹ mt® fhy¤J¢ `brŒ»‹wh‹' v‹D« thŒgh£L

Éid tH¡»š ïynjhbtÅ‹ c©L, mjid mt® br›itahŒ

MuhŒªây® v‹nw bfhŸsšnt©L«. m~bj§‡dbkÅ‹, TWtš.

`brŒ»‹W' v‹D« ghäw‰w Ãfœfhy Éid, gHŠnru

ehlh»a kyahs eh£oš, brŒíªJ vd¤ âÇªJ ïUtif tH¡»Y«

tH§F»‹wJ ï¤ âÇã‹gona, brŒ»‹wh‹ v‹D« ghänw‰ww

tot«, Kiwna, brŒFªeh‹ - brŒFe‹ v‹W« brŒFªeh‹ -

brŒíªeh‹ - brŒíe‹ - brŒe‹ v‹W« âÇªJ, jÄÊy¡»a¤âš

bjh‹Wbjh£L tH§» tU»‹wJ. ï§‡dnk brŒFe® brŒe® vd¥

gy®gh‰ brhšY« brŒFe. brŒe vd¥ gyÉ‹gh‰ brhšY«, tH§»

tU»‹wd. ïitbašyh« jÄÊš Ãfœfhy§F¿¤j Éidah

yizí« bga®fsh«. k»œe‹, thœe‹ (thz‹) KjÈadî«

ï¤jifadnt. brŒíªJ v‹D« kiyahs tot« Ãfœfhy

ÉidK‰wh«.

`brŒFe' `brŒe'`brŒFe' `brŒe'`brŒFe' `brŒe'`brŒFe' `brŒe'`brŒFe' `brŒe' v‹D« thŒgh£L¥ gyÉ‹ghš

Éidahyizí« bga®fŸ, bjhšfh¥ãa« gyÉl¤J« gÆ‹W

tU»‹ws.

Ãfœfhy Éidtot«


v-fh : vG¤jâfhu« (1) bjhifkuò

` `ïašgh Feî« cwHh Feî«''` `ïašgh Feî« cwHh Feî«''` `ïašgh Feî« cwHh Feî«''` `ïašgh Feî« cwHh Feî«''` `ïašgh Feî« cwHh Feî«'' (9)

` `ïašgh Feî« tšbyG¤J ÄFeî«``ïašgh Feî« tšbyG¤J ÄFeî«``ïašgh Feî« tšbyG¤J ÄFeî«``ïašgh Feî« tšbyG¤J ÄFeî«``ïašgh Feî« tšbyG¤J ÄFeî«

cwHh Feî«. ' 'cwHh Feî«. ' 'cwHh Feî«. ' 'cwHh Feî«. ' 'cwHh Feî«. ' ' (16)

` `tšbyG¤J ÄFeî« cwHh Feî«' '` `tšbyG¤J ÄFeî« cwHh Feî«' '` `tšbyG¤J ÄFeî« cwHh Feî«' '` `tšbyG¤J ÄFeî« cwHh Feî«' '` `tšbyG¤J ÄFeî« cwHh Feî«' ' (17)

(2) F‰¿aYfu¥ òzÇaš.

` `»sªj tšy brŒíSŸ âÇeî«``»sªj tšy brŒíSŸ âÇeî«``»sªj tšy brŒíSŸ âÇeî«``»sªj tšy brŒíSŸ âÇeî«``»sªj tšy brŒíSŸ âÇeî«

tH§»aš kU§»š kUbthL âÇeî«' 'tH§»aš kU§»š kUbthL âÇeî«' 'tH§»aš kU§»š kUbthL âÇeî«' 'tH§»aš kU§»š kUbthL âÇeî«' 'tH§»aš kU§»š kUbthL âÇeî«' ' (78)

brhšyâfhu« (1) ïilÆaš.

` `òzÇaš ÃiyÆil¥ bghUÂy¡ Fjeî«``òzÇaš ÃiyÆil¥ bghUÂy¡ Fjeî«``òzÇaš ÃiyÆil¥ bghUÂy¡ Fjeî«``òzÇaš ÃiyÆil¥ bghUÂy¡ Fjeî«``òzÇaš ÃiyÆil¥ bghUÂy¡ Fjeî«

Éidbraš kU§»‰ fhybkhL tUeî«Éidbraš kU§»‰ fhybkhL tUeî«Éidbraš kU§»‰ fhybkhL tUeî«Éidbraš kU§»‰ fhybkhL tUeî«Éidbraš kU§»‰ fhybkhL tUeî«

nt‰Wik¥ bghUŸtÆ‹ cUgh Feî«nt‰Wik¥ bghUŸtÆ‹ cUgh Feî«nt‰Wik¥ bghUŸtÆ‹ cUgh Feî«nt‰Wik¥ bghUŸtÆ‹ cUgh Feî«nt‰Wik¥ bghUŸtÆ‹ cUgh Feî«

mirÃiy¡ »sÉ M» tUeî«mirÃiy¡ »sÉ M» tUeî«mirÃiy¡ »sÉ M» tUeî«mirÃiy¡ »sÉ M» tUeî«mirÃiy¡ »sÉ M» tUeî«

j¤j« F¿¥ã‰ bghUŸ brŒFeî«j¤j« F¿¥ã‰ bghUŸ brŒFeî«j¤j« F¿¥ã‰ bghUŸ brŒFeî«j¤j« F¿¥ã‰ bghUŸ brŒFeî«j¤j« F¿¥ã‰ bghUŸ brŒFeî«

x¥ãš tÊah‰ bghUŸ brŒFeî«' 'x¥ãš tÊah‰ bghUŸ brŒFeî«' 'x¥ãš tÊah‰ bghUŸ brŒFeî«' 'x¥ãš tÊah‰ bghUŸ brŒFeî«' 'x¥ãš tÊah‰ bghUŸ brŒFeî«' ' (2)

(2) v¢rÉaš

` `bga® Ãiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«``bga® Ãiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«``bga® Ãiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«``bga® Ãiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«``bga® Ãiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«

âirÃiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«âirÃiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«âirÃiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«âirÃiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«âirÃiy¡ »sÉÆ‹ MmFeî«

bjh‹bd¿ bkhÊtÆ‹ MmFeî«bjh‹bd¿ bkhÊtÆ‹ MmFeî«bjh‹bd¿ bkhÊtÆ‹ MmFeî«bjh‹bd¿ bkhÊtÆ‹ MmFeî«bjh‹bd¿ bkhÊtÆ‹ MmFeî«

bkŒªÃiy ka¡»‹ MmFeî«bkŒªÃiy ka¡»‹ MmFeî«bkŒªÃiy ka¡»‹ MmFeî«bkŒªÃiy ka¡»‹ MmFeî«bkŒªÃiy ka¡»‹ MmFeî«

kªâu¥ bghUŸtÆ‹ MmFeî«' 'kªâu¥ bghUŸtÆ‹ MmFeî«' 'kªâu¥ bghUŸtÆ‹ MmFeî«' 'kªâu¥ bghUŸtÆ‹ MmFeî«' 'kªâu¥ bghUŸtÆ‹ MmFeî«' ' (53)

bghUsâfhu« bghUËaš

` `m‹òW jFe ïiw¢áí£ R£lY«''` `m‹òW jFe ïiw¢áí£ R£lY«''` `m‹òW jFe ïiw¢áí£ R£lY«''` `m‹òW jFe ïiw¢áí£ R£lY«''` `m‹òW jFe ïiw¢áí£ R£lY«'' (37)

ï~njš, bjhšfh¥ãa® j« üYŸ jh« T¿aijna V‹

MuhŒªây® vÅ‹.

` `bjh©L jiyÆ£l g¤J¡Fiw vGü‰W''` `bjh©L jiyÆ£l g¤J¡Fiw vGü‰W''` `bjh©L jiyÆ£l g¤J¡Fiw vGü‰W''` `bjh©L jiyÆ£l g¤J¡Fiw vGü‰W''` `bjh©L jiyÆ£l g¤J¡Fiw vGü‰W'' (100)

vd mt® brŒíËaÈš jh« T¿aijí« neh¡fhnj.

` `x‹gh‹ xfuÄir¤ jfu« x‰W«``x‹gh‹ xfuÄir¤ jfu« x‰W«``x‹gh‹ xfuÄir¤ jfu« x‰W«``x‹gh‹ xfuÄir¤ jfu« x‰W«``x‹gh‹ xfuÄir¤ jfu« x‰W«

Kªij x‰nw zfhu« ïu£L«Kªij x‰nw zfhu« ïu£L«Kªij x‰nw zfhu« ïu£L«Kªij x‰nw zfhu« ïu£L«Kªij x‰nw zfhu« ïu£L«

g~bj‹ »sÉ MŒjgf u§bflg~bj‹ »sÉ MŒjgf u§bflg~bj‹ »sÉ MŒjgf u§bflg~bj‹ »sÉ MŒjgf u§bflg~bj‹ »sÉ MŒjgf u§bfl

Ã‰wš nt©L« Cfhu¡ »sÉÃ‰wš nt©L« Cfhu¡ »sÉÃ‰wš nt©L« Cfhu¡ »sÉÃ‰wš nt©L« Cfhu¡ »sÉÃ‰wš nt©L« Cfhu¡ »sÉ

x‰¿a jfu« wfu khF«' 'x‰¿a jfu« wfu khF«' 'x‰¿a jfu« wfu khF«' 'x‰¿a jfu« wfu khF«' 'x‰¿a jfu« wfu khF«' '

vd¡ F‰¿aYfu¥ òzÇaÈ‰ T¿aJngh‹nw vd¡T¿ ÉL¡f

(bjh©L 9. bjh©L g¤J - bjh©gJ (90) bjh‹gJ - x‹gJ. bjh©L

üW bjh©ûW (90) bjh©L MÆu« bjhŸshÆu« 900).

35

``m‰nwš »‹W v‹gJ w‹dfu§ bfh©oU¡fî« mj‹

âÇÉš jªefu« tªj bj§‡dbkÅ‹ jªJ - jªJ, tªE - tªE vd¤

jªjefu« gÆ‹WtU« nrueh£L tH¡F¥ã‹g‰¿ ba‹f. brŒe‹

v‹D« toî njh‹¿anj _¡bfhÈÄ¡F¥ ãaY« nrueh£ošjh‹.

ïJfhW« T¿t‰whš, `»‹W' v‹D« Ãfœfhy ïilÃiy

âÇªnjh âÇahnjh bjhšfh¥ãa® fhy¤âY« tH§»‰bw‹W«, mt®

Ãfœfhy¤â‰F¤ jÅ Éid toî TwhjJ F‹w¡ Twyhbk‹W«

m¿ªJbfhŸf.

- jÄœ¥bghÊš 1956 N‹, NiyjÄœ¥bghÊš 1956 N‹, NiyjÄœ¥bghÊš 1956 N‹, NiyjÄœ¥bghÊš 1956 N‹, NiyjÄœ¥bghÊš 1956 N‹, Niy

Ãfœfhy Éidtot«


9

Ãfœfhy Éidba¢r« VJ?

` `brŒJ brŒò brŒa¢ brŒô¢``brŒJ brŒò brŒa¢ brŒô¢``brŒJ brŒò brŒa¢ brŒô¢``brŒJ brŒò brŒa¢ brŒô¢``brŒJ brŒò brŒa¢ brŒô¢

brŒbjd¢ bra¢brÆ‹ brŒÆa brŒÆa®brŒbjd¢ bra¢brÆ‹ brŒÆa brŒÆa®brŒbjd¢ bra¢brÆ‹ brŒÆa brŒÆa®brŒbjd¢ bra¢brÆ‹ brŒÆa brŒÆa®brŒbjd¢ bra¢brÆ‹ brŒÆa brŒÆa®

th‹gh‹ gh¡»d Éidba¢r«ãwth‹gh‹ gh¡»d Éidba¢r«ãwth‹gh‹ gh¡»d Éidba¢r«ãwth‹gh‹ gh¡»d Éidba¢r«ãwth‹gh‹ gh¡»d Éidba¢r«ãw

Iªbjh‹wh WK¡ fhyK Kiw¤jU«' 'Iªbjh‹wh WK¡ fhyK Kiw¤jU«' 'Iªbjh‹wh WK¡ fhyK Kiw¤jU«' 'Iªbjh‹wh WK¡ fhyK Kiw¤jU«' 'Iªbjh‹wh WK¡ fhyK Kiw¤jU«' ' (343)

v‹D« ü‰ghthš `brŒa' v‹D« th¥gh£L Éidba¢r« mšyJ

`bra' v‹D« mj‹ bjhF¤jš toî, ÃfœfhyKz®ªJ« vd¡

T¿d® gtzªâ KÅt®. ïijbah£ona, `brŒa' v‹gJ Ãfœfhy

Éidba¢r thŒghbl‹W bjh‹Wbjh£L tH§» tU»‹wJ.

MÆ‹ bjhšfh¥ãa® ï§‡d§ Twhik k£LÄ‹¿

` `brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢``brŒJ brŒô¢ brŒò brŒbjd¢

brŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfdbrŒÆa® brŒÆa brÆ‹bra¢ bra‰bfd

m›tif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ.' 'm›tif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ.' 'm›tif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ.' 'm›tif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ.' 'm›tif x‹gJ« ÉidbaŠR »sÉ.' ' (713)

vd `bra' v‹D« thŒgh£il vâ®fhy Éidba¢r« vd¡

fUJkhW, `brŒÆa®' `brŒÆa' `brÆ‹' v‹D« vâ®fhy Éidba¢r

thŒghLf£F«, `bra‰bfd' v‹D« vâ®fhy Éidba¢r

thŒgh£o‰F« ïilÆš ÃW¤âíKŸsh®.

ïÅ, `brŒ«kd' v‹D« th¥ghnlhbtÅ‹, mJî« vâ®fhy

Éidba¢rnk. `brŒ«kh®' v‹D« thŒghL `th‹' gh® <‰W

Éidba¢r§fË‹ g‹ikahd K‰bw¢rkhŒ¤ bjÇjÈ‹, mJî«

vâ®fhy¢ brhšbyd m¿a¥gL«.

bjhšfh¥ãa®,

` `Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ``Éidbad¥ gLtJ nt‰Wik bfhŸshJ

Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«''Ãidí§ fhiy¡ fhybkhL njh‹W«'' (683)

` `fhy¤ jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhy¤ jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhy¤ jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhy¤ jhnk _‹bwd bkhÊg' '` `fhy¤ jhnk _‹bwd bkhÊg' ' (684)

vd K‰W« v¢rKkh»a ïUtif Éid¢brh‰F« bghJthf¡

T¿ÆU¤jÈ‹ Ãfœfhy Éidba¢rK« jÄœ¡F©bl‹gJ

nj‰w«.

37

bjh‹Wbjh£L Ãfœfhy Éidba¢rbkd tH§» tU«

`brŒa' v‹D« thŒgh£L¢ brhš, fhuz fhÇaK« clÅfœ¢áí«

fhÇa fhuzK« g‰¿tU« bjhl®fËš Kiwna K¡fhyK«

cz®¤JjÈ‹. Ãfœfhy¤â‰F¢ áw¥ògh îÇabjd¡ bfhŸSjš

bghUªjhJ.

v-fh :

kiHbgŒa¥gÆ® ÉËªjJ - fhuz fhÇa« (ïwªjfhy«)

Ä‹dš Ä‹d ïo ïo¡»wJ - clÅfœ¢á (Ãfœfhy«)

gÆ® Éisa kiH¥bgŒí« - fhÇa fuz« (vâ®fhy«)

ïÅ, clÅfœ¢ág‰¿, `brŒa' v‹D« Éidba¢r thŒ

gh£il Ãfœfhybkd¡ bfhŸSJbkÅ‹, mJî« K¡fhy¤â‰F«

bghJthŒ tUjÈ‹, m§‡d« nfhl‰FÇaj‹wh«.

v-fh :

rh¤j‹ brhšy ïs§nfhtofŸ nf£ld® - ï. fh.

f©bzh‹W fhz¡ fU¤bjh‹W ehL»‹wJ - Ã. fh.

KUf‹ KHÉa¡f¡ bfh‰w‹ FHÿJth‹ - v. fh.

ï§‡d« `brŒa' v‹D« thŒgh£L Éidba¢r« xU

tifÆY« Ãfœfhy¤ij¢ áw¥ghŒ cz®¤jhikÆ‹, mjÅ‹

ntwhd xU brhšny c©ik Ãfœfhy Éidba¢rkhÆU¤jš

nt©L«. `brŒa' v‹D« Ãfœfhy Éidba¢r¤â‰F neuhd `to doInfinitive , Mood)' v‹D« M§»y ÉidtotK« vâ®fhy¤ijna

cz®¤JtJ«, brŒa v‹D« toî¢brhš ïašghf ïÅnk‰ brŒa

v‹nw bghUŸgLtJ« ï§F¡ ftÅ¡f¤j¡fd.

M§»y¤âš Ãfœfhy Éidba¢r« (present , participle) v‹W

brhšy¥ gLtJ `doing' v‹D« thŒgh£L Éid¢brhšyhF«.

mj‰F neuhd jÄœ thŒghL `brŒJbfh©L' v‹gnj. `j¢r‹ bg£o

brŒJ bfh©L ïU¡»‹wh‹', v‹D« brh‰bwhlÇš, ̀brŒJbfh©L'

v‹D« brhš ïUbrh‰nghš njh‹¿D« xU brh‰w‹ik¥g£L«,

v¢r¥ bghUŸ bfh©L« Ãfœfhy¤ij¢ áw¥ghŒ cz®¤âí«, Ã‰wš

fh©f. `brŒJ bfh©L' v‹D« thŒgh£L Éidba¢r«, ïUªjh‹

ïU¡»‹wh‹ ïU¥gh‹ v‹D« K¡fhy K‰bwhL« bghUªJjÈ‹,

Ãfœfhy¤â‰F¢ áw¥ghŒ cÇ¤jhjš v§‡dbkÅ‹, `brŒJ' v‹D«

ïwªjfhy Éidba¢r« brŒJ tªjh‹, brŒJ tU»‹wh‹, brŒJ

tUth‹ vd K¡fhy K‰bwhL« bghUªJkhÆD« ïwªj

fhy¤â‰nf áw¥ghíÇabj‹W bfhŸs¥g£lh‰ngh‹nw `brŒJ

bfh©L' v‹D« Ãfœfhy Éidba¢rK« K¡fhy K‰bwhL«

Ãfœfhy Éidba¢r« VJ?


bghUªJkhÆD«, Ãfœfhy¤â‰nf áw¥ghíÇabj‹W bfhŸs¥

g£lbj‹f.

m‰nwš, `brŒJ bfh©L' v‹D« thŒgh£L¢ brhš

bjhšfh¥ãa¤J« r§f üšfËY« fhz¥glhikÆ‹ ã‰fhy¤J¢

brhšby‹W bfhŸs¥gLbkÅ‹ m‰w‹W, cyf tH¡F« brŒíŸ

tH¡F« vd¢ brh‰fŸ ïU bjhFâ¥g£L Ã‰wÈ‹, Ú‹ v‹D«

K‹ÅiybahUik¥ bga® ï‰iw¤ bj‹gh©o eh£oY«

fUeleh£oY« bjh‹Wbjh£L cyf tH¡fhŒ tH§»tuî« mj‹

fil¡ Fiwahd Ú v‹D« brhšny ïy¡fz Éy¡»a§fË‰

gÆ‹W tUjšnghš, `brŒJ bfh©L' v‹D« brhšY« bjh‹W

bjh£L cyf tH¡»š ïUªJtÇD« mj‰Ñlhf brŒJ v‹D«

ïwªjfhy Éidba¢rK« `brŒjd‹' v‹D« K‰bw¢rKnk `brŒJ

bfh©L' v‹D« Ãfœfhy Éidba¢r¥ bghUËš ïy¡»a

tH¡fhŒ ïUªJ tU»‹wd v‹f.

v-fh :

gho tªjh‹, ghod‹ tªjh‹ - ï. fh.

gho tU»‹wh‹ ghod‹ tU»‹wh‹ - â. fh.

gho tUth‹ ghod‹ tUth‹ - v. fh.

ït‰¿š , gho v‹gJ gho¡bfh©L v‹W bghUŸgLjš

fh©f.

ïy¡fzÉy¡»a üšfŸ v¤Jiz¥ guªJg£ldthÆD«

mfu tÇir¢ brh‰fsŠáa§fsšybt‹W« `brŒJ bfh©L'

v‹D« Éidba¢r thŒghL r§ffhy cyftH¡»šiy ba‹gj‰F

ahbjhU rh‹WÄšiyba‹W«, m¿jš nt©L«.

òÈah‰ bfhšy¥g£l kUj‹ v‹W«, ngah‰ ão¡f¥g£l

ehf‹ v‹W« brhšy‰nf‰w bra¥gh£L Éid jÄÊÈUªJ«,

òÈbfh‹w kUj‹, ngŒão¤j ehf‹ v‹gdnt ïašghd ïUtif

tH¡Fkhjyhš, áy ïy¡fz¢ brhš tot§fŸ K‰wh£á bg‰¿U¥g

bjh‹nw mj‹ kWtoit kW¡FŠ rh‹whfhbj‹gij¤ bj‰bwd

îz®f.

ïÅ bjY§»š `brŒJ bfh©L' v‹D« v¢r¤â‰F neuhd

`nrRbfhÅ' v‹D« tot¤Jl‹, `nrÞ¤J' vd k‰bwhU Ãfœfhy

Éidba¢r toî« ïU¥gJ k»H¤j¡f bjh‹whF«.

jÄœ¥ bghÊš Jz® 32. ky® - 4.jÄœ¥ bghÊš Jz® 32. ky® - 4.jÄœ¥ bghÊš Jz® 32. ky® - 4.jÄœ¥ bghÊš Jz® 32. ky® - 4.jÄœ¥ bghÊš Jz® 32. ky® - 4.

(1956. Niy, Mf¢L) g. 102 - 104.

39

10

fhšLbtš f©fhÂahÇ‹ rW¡fšfŸ -

jÄœ nt‰Wikaik¥ò

vk¡F¤ bjÇªjtiu, jÄÊY« jÄiH¥g‰¿í« ïJfhW«

vGâíŸstuhŒ ïJnghJ m¿a¥gL« üyháÇaUŸ, bjhš

fh¥ãa®, âUtŸSt®, fhšLbtš, kiwkiyaofŸ v‹D«

ehštnu ehafkhzt®. ïtUŸ x›bthUtU« x›bthU JiwÆš

x¥òa®t‰w jÅ¥nguh‰wy® MÆD«, _tif üÈD« Kj}ny

áwªjJ v‹D« Kiwik neh¡»‹, âUtŸStU« fhšLbtY«

VidÆUtÇD« âfœªJ njh‹Wt®.

ïy¡fz¤âY« ntwhf bkhÊ üš vd xU jÅüš m¿a¥

glhJ. ehtyªnja bkhÊfbsšyh« njtbkhÊahd rk‰»Uj¤â‹

âÇbg‹W bgU«ghš jÄHuhY§ bfhŸs¥g£oUªj fhy¤âš,

âuÉl bkhÊ ï¤Jiz vd tF¤J¡ fh£oí« mit MÇa¤âY«

ntbwd¥ ãÇ¤J¡ fh£oí«, âuÉl bkhÊ¤Jiw¤ â©ÂUis¥

ngh¡»a nkiy¡ fâut‹ fhšLbtš f©fhÂah uht®. MÆD«,

`̀Miz¡F« mo rW¡F«'' MjÈ‹ ãuhkz tUif¡F Kªâa gHª

jÄœ üšfbsšyh« ïwªJg£L, MÆu¡fz¡fhd öa bj‹ brh‰fŸ

mÊî‰W, gšntW JiwÆY« jÄH® jhœî©L, bjhšfh¥ãa«

cŸË£l r§fü‰gÆ‰á F‹¿ FkÇ eh£L©ik kiwªâUªj

bgUtG¡fÈš tÊfh£oÆ‹¿¢ bršy nt©oÆUªjjhš,

ïu©nlh® ïl¤âš rW¡»ÉH ne®ªjJ. vÅD« mJ v£Lizí«

mtuJ mUªbjh©o‹ bgUikia¡ Fiw¡fhJ. jtWtJ khªj‹

ïašng, MuhŒ¢áÆšyhj khztÇ‹ IakW¤j‰bghU£nl,

mtUila rW¡fšfŸ ï§F vL¤J¡ fh£l¥bgW»‹wd v‹f.

fh£l¥g£LŸs fhuz«g‰¿, âuÉl¤âYŸs ïy¡fz

KŸË£l všyh ca® üšfS« fiyfS« MÇa bkhÊÆd« vd

jtwhd K‹ Koòbfh©LÉ£lâdhnyna, jÄœ ïy¡fz

nt‰Wikaik¥ò tlbkhÊÆy¡fz nt‰Wikaik¥ig¤

jGÉabjd¥ ã‹tUkhW jtwhf tiuªJŸsh® fhšLbtš

f©fhÂah®.

fhšLbtš f©fhÂahÇ‹ rW¡fšfŸ jÄœ nt‰Wikaik¥ò


` `âuÉl bkhÊfË‹ nt‰Wikaik¥ã‹ TWgh£il

Ma¥òF§fhš âuÉl ïy¡fÂa® mt‰iw xG§FgL¤âíŸs

Kiwiana ifahŸnth«. mJ rk‰»Uj Kiwna. ï›tifÆš

rk‰»Uj¤ij¥ ã‹g‰¿aJ c©ikÆš tGnt. VbdÅ‹,

rk‰»Uj¤âš v£nl nt‰WikÆU¡f jÄœ bjY§F KjÈat‰¿

YŸs nt‰Wik ba©Â¡if bgU«ghY« â£lk‰wjhÆU¡

»‹wJ. xU bgaÇ‹ <‰¿š nr®¡f¥bgW« x›bthU ã‹bdh£L«,

rÇahŒ¢ brh‹dhš, xU òJ nt‰Wikah»‹wJ. mjdhš m¤jifa

nt‰WikfË‹ v©Â¡if, ngRnthÅ‹ njitiaí« t©

btË¥gL¤j ÉU«ò« gšntW E©bghUŸ ntWgh£ilí« bghW¤

JŸsJ. Éj¥ghf, áy ntisfËš nt‰Wik¤ âÇò vd mik¡f¥

bgW« nt‰Wikao, áyÉl¤J¡»Hik¥ bghUS« áyÉl¤J

ïl¥bghUS«, áyÉl¤J bgabu¢r¥ bghUS« jUtjhš mJ xU

jÅÆl« bg‰¿U¤jš nt©L«. clÅfœ¢á nt‰Wikí« m§‡dnk.

(nt‰Wikaoiaí§ fUÉ nt‰Wikia í« fh©f) ï§‡dÄUªJ«,

âuÉl ïy¡fÂa® tH¡f« nt‰Wik ba©Â¡ifia v£lhf

tiuaW¤âU¡»‹wJ. ï›bthG§F gh£o‰ gy trâ¡ Fiw

fËU¥ãD« eh« òfÉU¡F« TWgh£lhŒ Éš bghJthd tH¡if¤

jGîtJ bjËîz®¢á¡ nf‰wjhÆU¡F«. jÄœ ïy¡fÂa® rk‰»Uj

nt‰WikbahG§if¥ ã‹g‰W§ fhš, bfhil nt‰Wik Ú¡f

nt‰Wik vd¥ bghUŸg‰¿¥ bgaÇlhkš v©g‰¿na rk‰»Uj

Kiwia¤jGÉ bgaÇ£lU¡»‹wd®. mt®, rk‰»Uj¤âYŸs

tÇir¥gona, Kjš nt‰Wik ïu©lh« nt‰Wik vd v£lh«

nt‰Wik tiuí«, x›bthU nt‰Wik¡ F« K‹ X® v©iz

Æ£oU¡»‹wd®. vGthŒ nt‰Wik mšyJ Kjš nt‰Wik

âuÉl nt‰Wik tÇirÆ‹ jiy¥ãš Ã‹whY«. ï«bkhÊfshš

Ms¥bgW« c©ikahd nt‰WikfŸ âÇnt‰Wikfns''.

ïj‹ kW¥ò tUkhW:-

` `nt‰Wik jhnk VbHd bkhÊg' '` `nt‰Wik jhnk VbHd bkhÊg' '` `nt‰Wik jhnk VbHd bkhÊg' '` `nt‰Wik jhnk VbHd bkhÊg' '` `nt‰Wik jhnk VbHd bkhÊg' ' (bjhš. 546)

` `ÉËbfhŸ tj‹f© ÉËnahbl£nl' '` `ÉËbfhŸ tj‹f© ÉËnahbl£nl' '` `ÉËbfhŸ tj‹f© ÉËnahbl£nl' '` `ÉËbfhŸ tj‹f© ÉËnahbl£nl' '` `ÉËbfhŸ tj‹f© ÉËnahbl£nl' ' (bjhš. 547)

vd¤ bjhšfh¥ãa« bghUŸg‰¿ nt‰Wik v£nlbad¤ â£lkhŒ

tiuaW¤J¡ TWtjhš, âuÉl nt‰Wik ba©Â¡if â£lk‰wJ

vd¡ TWtJ bghUªjhJ. bjhšfh¥ãa¤â‹ tÊ üyhd e‹}Y«,

` `V‰F bk›tif¥ bga®¡F« whŒ¥bghUŸ``V‰F bk›tif¥ bga®¡F« whŒ¥bghUŸ``V‰F bk›tif¥ bga®¡F« whŒ¥bghUŸ``V‰F bk›tif¥ bga®¡F« whŒ¥bghUŸ``V‰F bk›tif¥ bga®¡F« whŒ¥bghUŸ

nt‰Wik brŒtd v£nl nt‰Wik'' vdnt‰Wik brŒtd v£nl nt‰Wik'' vdnt‰Wik brŒtd v£nl nt‰Wik'' vdnt‰Wik brŒtd v£nl nt‰Wik'' vdnt‰Wik brŒtd v£nl nt‰Wik'' vd (e‹. 291)

tiuaiwna fhu§bfhL¤J¡ TWjš fh©f.

41

(2) nt‰WikíUò, miríUò, brhšYUò, vdïUâw¤jJ

mt‰WŸ, brhšYUòfŸ miraUònghš â£lK‰witašy. xU

nt‰Wik¡FÇa bghUŸgL« brhšbyšyh« m›nt‰WikíUghf

tU«.

bghUŸg‰¿ nt‰Wikna a‹¿¢ brhš mšyJ cUòg‰¿

nt‰Wika‹W.

` `VHhFtnj` `VHhFtnj` `VHhFtnj` `VHhFtnj` `VHhFtnj

f©vd¡ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ''f©vd¡ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ''f©vd¡ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ''f©vd¡ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ''f©vd¡ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ'' (bjhš. 565)

vd Kj‰f© xnu brhšYUò T¿a bjhšfh¥ãa® ã‹ò)

` `f©fhš òw«mf« cŸciH Ñœnkš``f©fhš òw«mf« cŸciH Ñœnkš``f©fhš òw«mf« cŸciH Ñœnkš``f©fhš òw«mf« cŸciH Ñœnkš``f©fhš òw«mf« cŸciH Ñœnkš

ã‹rh® mašòil njtif vdhmã‹rh® mašòil njtif vdhmã‹rh® mašòil njtif vdhmã‹rh® mašòil njtif vdhmã‹rh® mašòil njtif vdhm

K‹ïil filjiy ty«ïl« vdhmK‹ïil filjiy ty«ïl« vdhmK‹ïil filjiy ty«ïl« vdhmK‹ïil filjiy ty«ïl« vdhmK‹ïil filjiy ty«ïl« vdhm

m‹d ãwî« mj‹ghš v‹kdh®''m‹d ãwî« mj‹ghš v‹kdh®''m‹d ãwî« mj‹ghš v‹kdh®''m‹d ãwî« mj‹ghš v‹kdh®''m‹d ãwî« mj‹ghš v‹kdh®''

vd mjid¥ ãw xUbghU£ brh‰fnshLŠ nr®¤J ÉÇ¤J¡

T¿aik fh©f.

ïÅ, ïjidna e‹}yh®,

` `f©fhš filÆil jiythŒ âirtÆ‹``f©fhš filÆil jiythŒ âirtÆ‹``f©fhš filÆil jiythŒ âirtÆ‹``f©fhš filÆil jiythŒ âirtÆ‹``f©fhš filÆil jiythŒ âirtÆ‹

K‹fh® tyÄl« nkšÑœ òilKjšK‹fh® tyÄl« nkšÑœ òilKjšK‹fh® tyÄl« nkšÑœ òilKjšK‹fh® tyÄl« nkšÑœ òilKjšK‹fh® tyÄl« nkšÑœ òilKjš

ã‹gh lisnj« ciHtÊ cÊíËã‹gh lisnj« ciHtÊ cÊíËã‹gh lisnj« ciHtÊ cÊíËã‹gh lisnj« ciHtÊ cÊíËã‹gh lisnj« ciHtÊ cÊíË

cŸmf« òwÄš ïl«bghU SUng' 'cŸmf« òwÄš ïl«bghU SUng' 'cŸmf« òwÄš ïl«bghU SUng' 'cŸmf« òwÄš ïl«bghU SUng' 'cŸmf« òwÄš ïl«bghU SUng' ' (302)

vd¥ bgU¡»¡ T¿aJ« fh©f.

(3) `fh£L', `ku¤J', v‹gd ngh‹w nt‰WikaofŸ xU nt‰Wik

íUò« bgwhJ bjhif ÃiyahÆU¥gjhš, 6M« nt‰Wik¡F«

7M« nt‰Wik¡F« bghJthÆU¡»‹wd. ïjdhš, mt‰iw ka¡f

nt‰Wikbad¡ nfhlš jfhJ. x›bthU nt‰Wikí« bt›ntWUò

bfh©L xG§FŸsjhf MáÇauhš vGj¥bgW« rk‰»Uj¤âY«, gy

nt‰WikfŸ xnu toî bfhŸ»‹wJ.

v-fh :

kd. kd« - 1M« nt‰Wik

kd kd¤ij - 2M« nt‰Wik

kdJ. kd¤âÅ‹W - 5M« nt‰Wik

kdJ kd¤â‹ - 6M« nt‰Wik

kndh¥ah« ïUkd§fshš - 3M« nt‰Wik

kndh¥ah« ïUkd§f£F - 4M« nt‰Wik

kndh¥ah« ïUkd§fËÅ‹W - 5M« nt‰Wik

kndh¥a gykd§f£F - 4M« nt‰Wik

kndh¥a gykd§fËÅ‹W - 5M« nt‰Wik



»Hik nt‰Wik¥ bga®fbsšyh« bgabu¢r¥bghUŸ

gLjÈ‹, fh£L, `ku¤J' v‹gd ngh‹w brh‰fŸ bgabu¢rkhŒ

Ms¥bgWtJ xU Éa¥g‹W. M§»y¤âY« possessive adjectivemiH¡F« tH¡fK©ik fh©f.

(4) 3M« nt‰Wikí« 5M« nt‰Wikí« gy bghUŸ

bfh©LŸsd nghy¤ njh‹¿D«, mit c©ikÆš xU

bghUŸbfh©litna.

2M« nt‰Wik¡FÇa fUÉ ÉidKjš clÅfœ¢á M»a

_‹wDŸ KjÈu©L« <‰wij¤ jGÉaitna. xUt‹ xU

fUÉahš xU fUk« mšyJ bghUŸ brŒí«nghJ, m¡fUÉ

mtbdhLTl ïU¤jš fh©f. ÉidKjš Kjš nt‰Wik

(vGthŒ) toÉ‰ Tw¥glhJ 3M« nt‰Wik toÉ‰ Tw¥go‹

fUÉ ÃiyailªJÉLtjhš ÉidKjY« fUÉnahblh¡F«.

fUÉí« clÅfœ¢áí« xUgh‰gLtâdhnyna, ïUrh® 3M«

nt‰WikíUòfS« ïU bghUËY« ka§F»‹wd vd m¿f.

v-fh : (Mš) M‹ - cËah‰ brJ¡»dh‹ (fUÉ)

(Mš) M‹ - CuhbdhU njtFy« (clÅfœ¢á)

xL (xL, cl‹) - ehbahL e«ã tªjh‹

xL (XL, cl‹) - k©bzhL FÆ‹wFl« (fUÉ)

M§»y¤âY«,

I see with my eyesI write with my pen } InstrumentI came with my son Conjunction.vd xL¢brhš ïUbghUËY« tUjš fh©f.

ïÅ 5 nt‰Wik¥ bghUŸfsh»a Ú§fš x¥ò všiy VJ

v‹D« eh‹fDŸ, ïWâ _‹W« Kjyj‹ E© ntWghLfns.

x¥ò v‹gJ ctk¥bghUî cwœbghUî vd ïUâw¥goD«

``fh¡ifÆ‰ fÇJ fs«gH«'' v‹gJ 5M« nt‰WikahŒ¥ gy

fh¡ifiaÉl¡ fÇJ v‹nw bghUŸgL«. fh¡ifia¥nghy¡ fÇJ

v‹D«bghUŸ nt‰Wik¡ FÇajh«. ` `if¥bghUŸ j‹Å‹

bkŒ¥bghUŸfšÉ'' v‹gd ngh‹w bjhl®fbsšyh« cwœ

bghUî‰W 5M« nt‰Wik¡nfíÇadth«. xU tifÆš x¥òik

bfh©l ïUbghUŸfSŸ, x‹W cwœªJ mšyJ ÉŠá Ã‰ã‹

x¥òikÆÅ‹W Ú§Fjš fh©f.

ïÅ `âšiyÆ‹ tl¡F br‹id' v‹gâš ïltifahd

Ú§f‰bghUS«, thÂf¤â‹ MÆdh‹ tontš v‹gâš Ãiy

43

tifahš Ú§f‰ bghUS« ïU¤jš fh©f. ï§‡d« 5M«

nt‰Wik¥ bghUŸfbsšyh« Ú¡f¥ bghUnsahjš neh¡»¤bjËf.

Vid nt‰Wikfbsšyh« x›bthU bghUns bfh©ld

bt‹gJ všyh®¡F« bjËth«.

(5) ïJnghJŸs jÄÊy¡fz üšfSŸ Kjyjhd

bjhšfh¥ãa«

mitjh«,

bga® I xL F

ï‹ mJ f©ÉË v‹D« <‰w''

vd (548) nt‰Wikfis¥ bghUŸg‰¿ tÇir¥gL¤â

cUòg‰¿¥ bgaÇ£liH¡»‹wJ.

ïÅ ``mt‰WŸïÅ ``mt‰WŸïÅ ``mt‰WŸïÅ ``mt‰WŸïÅ ``mt‰WŸ

vGthŒ nt‰Wik bga® njh‹W Ãiyna''vGthŒ nt‰Wik bga® njh‹W Ãiyna''vGthŒ nt‰Wik bga® njh‹W Ãiyna''vGthŒ nt‰Wik bga® njh‹W Ãiyna''vGthŒ nt‰Wik bga® njh‹W Ãiyna'' (bjhš, 549)

` `ïu©lh Ftnj``ïu©lh Ftnj``ïu©lh Ftnj``ïu©lh Ftnj``ïu©lh Ftnj

Ibad¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉIbad¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉIbad¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉIbad¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉIbad¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ (bjhš, 555)

` `K‹wh Ftnj``K‹wh Ftnj``K‹wh Ftnj``K‹wh Ftnj``K‹wh Ftnj

xLbtd¥ bgaÇa nt‰Wik¡»sÉxLbtd¥ bgaÇa nt‰Wik¡»sÉxLbtd¥ bgaÇa nt‰Wik¡»sÉxLbtd¥ bgaÇa nt‰Wik¡»sÉxLbtd¥ bgaÇa nt‰Wik¡»sÉ (beš, 557)

` èh‹fh Ftnj`èh‹fh Ftnj`èh‹fh Ftnj`èh‹fh Ftnj`èh‹fh Ftnj

Fvd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉFvd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉFvd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉFvd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉFvd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ (bjhš, 559)

` Ìªjh Ftnj`Ìªjh Ftnj`Ìªjh Ftnj`Ìªjh Ftnj`Ìªjh Ftnj

ï‹ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉï‹ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉï‹ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉï‹ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉï‹ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ (bjhš, 561)

` `MW Ftnj``MW Ftnj``MW Ftnj``MW Ftnj``MW Ftnj

mJ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉmJ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉmJ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉmJ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉmJ vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ (bjhš, 563)

` `VHh Ftnj``VHh Ftnj``VHh Ftnj``VHh Ftnj``VHh Ftnj

f© vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉf© vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉf© vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉf© vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉf© vd¥ bgaÇa nt‰Wik¡ »sÉ (bjhš, 565)

` `ÉËbad¥ gLg bfhŸS« bgabuhL``ÉËbad¥ gLg bfhŸS« bgabuhL``ÉËbad¥ gLg bfhŸS« bgabuhL``ÉËbad¥ gLg bfhŸS« bgabuhL``ÉËbad¥ gLg bfhŸS« bgabuhL

bjÆa¤ njh‹W« ïa‰ifa v‹g''bjÆa¤ njh‹W« ïa‰ifa v‹g''bjÆa¤ njh‹W« ïa‰ifa v‹g''bjÆa¤ njh‹W« ïa‰ifa v‹g''bjÆa¤ njh‹W« ïa‰ifa v‹g'' (bjhš, 603)

vd¥ ã‰g£l ü‰gh¡fËY« K‰T¿a Kiwiana Kj‹ikahf¡

ifahSjš fh©f. e‹}yhU« bjhšfh¥ãaiu mobah‰¿na

nt‰Wikfis¥ bgaÇ£liH¡»‹wh®.

vGthŒ vÅD« bga® vÅD« x¡F«.

ï§‡d« bghUis mo¥gilahf¡ bfh©L cUòg‰¿

nt‰Wikfis tÇir¥gL¤â¡ TW«nghnj, v© Kiw g‰¿¥

bgaÇ£lhSj‰F« njh‰WthŒ brŒJŸsJ. bjhšfh¥ãa« mšyJ



mj‹ K‹}yhd bjh‹}š. Mfnt, v© Kiwg‰¿ nt‰Wik

fis¥ bgaÇ£lhŸtJ jÄÊš jiyikahdj‹bw‹gJ« bg‰wh«.

rk‰»Uj ïy¡fz« jÄÊy¡fz¤â‰F¥ ã‰g£ljdhY«

mj‹ tÊg£lâdhY«, jÄœKiwia¥ ã‹g‰¿, ã‹tUkhW

nt‰Wikfis tF¤J¡ TW»‹wJ.

nt‰Wiknt‰Wiknt‰Wiknt‰Wiknt‰Wik bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

1. ãujkh Ég¡â f®¤jh (ÉidKjš)

2. JÉÔa Ég¡â f®k« (brŒbghUŸ)

3. âUÔa Ég¡â f®¤jh, fuz« (fUÉ)

4. rJ®¤Ô Ég¡â r«ãujhd« (bfhil)

5. gŠrÛ Ég¡â mghjhd« (Ú¡f«)

6. r£O (õ Z O)Ég¡â r«gªj« (bjhl®ò)

7. r¥jÛ Ég¡â mâfuz« (ïl«)

8. r«nghjd Ég¡â r«nghjd« (É)

bj‹bkhÊ tlbkhÊfË‹ K‹ik ã‹ikiaí« Kj‹ik

tÊikiaí« m¿ahikahš, jÄÊy¡fz« rk‰»Uj Éy¡

fz¤ij¥ ã‹g‰¿abjd¥ ãwH¡ T¿dh® fhšLbtš f©fhÂa®

v‹f. bj‹bkhÊÆy¡fz« FkÇ eh£oš njh‹¿aJ ».K. g¤jhÆu«

M©L¡F K‹ v‹W«, mjid¥ ã‹g‰¿ tlbkhÊÆy¡fz«

njh‹¿aJ ».K. <uhÆu« M©L¡F K‹ v‹W« m¿jš nt©L«.

(6) nt‰Wik, c©ikÆš VnHahÆD« bgaÇ‹ v©

ÃiyfSŸ bgU«ghyhd nt‰Wik¥ g£litahjyhY«, ïašghd

bgaU« ãwt‰nwhL x¥ò neh¡f nt‰Wik¥gLyhD«, nt‰Wik

v£bld¡ Tw¥g£ld.

xU bghUS¡F ïL«bga® mjid vGthahf MSj‰nf

ahjÈ‹ ïašghd bgaiu Kjš nt‰Wikahf¡ bfhŸtnj

bkhÊÆ‹ ïa‰if Ãiyah« ïj‰F khwhf Kjš nt‰Wik¡F«

âÇbga®bfhŸtJ âÇòilbkhÊÆ‹ ïašbg‹f.

` `f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ``f©Q j‰bgU§ flîS§ fHfnkh lk®ªJ

g©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœV idg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœV idg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœV idg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœV idg©Q w¤bjÇª jhŒªjÉ¥ gRªjÄœV id


v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' ' .v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' ' .v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' ' .v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' ' .v©Â il¥gl¡ »lªjjh v©zî« gLnkh' ' .

-jÄœ¥ bghÊš-Jz® 32. ky®.5

g-146-152. (1956-Mf¢L, br¥l«g®.)

45

11

MŒj«

MŒj vG¤JtifikMŒj vG¤JtifikMŒj vG¤JtifikMŒj vG¤JtifikMŒj vG¤Jtifik

`vG¤bjd¥gL«`vG¤bjd¥gL«`vG¤bjd¥gL«`vG¤bjd¥gL«`vG¤bjd¥gL«

mfu Kjy dfu ÉWthŒmfu Kjy dfu ÉWthŒmfu Kjy dfu ÉWthŒmfu Kjy dfu ÉWthŒmfu Kjy dfu ÉWthŒ

K¥g~bj‹gK¥g~bj‹gK¥g~bj‹gK¥g~bj‹gK¥g~bj‹g

rh®ªJtuš kuã‹ _‹wy§ filna'rh®ªJtuš kuã‹ _‹wy§ filna'rh®ªJtuš kuã‹ _‹wy§ filna'rh®ªJtuš kuã‹ _‹wy§ filna'rh®ªJtuš kuã‹ _‹wy§ filna'

`mitjh«`mitjh«`mitjh«`mitjh«`mitjh«

F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«

MŒj« v‹wMŒj« v‹wMŒj« v‹wMŒj« v‹wMŒj« v‹w

K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d'K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d'K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d'K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d'K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d' (bjhš.)

v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰gh¡fshš (ü‹kuò, 1, 2) KjbyG¤J

K¥gbj‹gJ«, rh®bgG¤J _‹bw‹gJ«, ït‰WŸ K‹idant

áwªjd bt‹gJ« bgw¥gL«.

``K‹Å‹w N¤âu¤jh‰ rh®ªJ tu‹ kuã‹ _‹wy§filna

vG¤bjd¥gLg K¥g~bj‹g vdnt, rh®ªJtu‹ kuã‹ _‹Wnk

áwªjd; Vida K¥gJ« m›thW áwªâybtdî« bghUlªJ

Ã‰wÈ‹, mjid Éy¡»¢ áwªj K¥gJ vG¤njhL ïití« x¥g

tH§F bk‹w‰F, vG¤njhu‹d v‹wh®'' v‹W e¢ádh®¡»Åa®

TWjš fh©f.

ïÅ, ``ï¥ bga®fns bga®. ï«Kiwna Kiw bjhifí«

_‹nw'' v‹W e¢ádh®¡»Åa® nj‰nwfhuÄ£L¡ TWtjhY«,

e‹}yh® rh®bgd¡ T¿a g¤J vG¤J¡fSŸ Vida ntG«

bjhšfh¥ãa®¡F« e¢ádh®¡»Åa®¡F« e‹}yh® bfhŸif

ÆUªjâšiy ba‹gJ bjËth«.

MŒj¥bgaU« xÈí«MŒj¥bgaU« xÈí«MŒj¥bgaU« xÈí«MŒj¥bgaU« xÈí«MŒj¥bgaU« xÈí«

bjhšfh¥ãa® MŒj¤ij¡ F¿¡F«nghnj K¥gh‰òŸË vd

mj‰F k‰WbkhU bga® bfhL¤jh®. ã‰fhy¤ jháÇa® ntWŠ áy

bgaÇ£L tH§»d®. ``MŒj« v‹gJ m~nfd«. m~nfdbkÅD«

MŒj«


MŒjbkÅD« jÅÃiy baÅD« òŸË baÅD« x‰bwÅD«

x¡F«. v‹id?

`m~nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m~nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m~nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m~nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m~nfd khŒjª jÅÃiy òŸË

bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'

v‹wh® kna¢Ru® v‹W fhÇifíiuaháÇauhd FzrhfuU«,

``MŒj« vÅD«, m¡nfd« vÅD«, jÅÃiy vÅD«, òŸË

vÅD«, x‰W vÅD« x¡F«. v‹id?

`m¡nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m¡nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m¡nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m¡nfd khŒjª jÅÃiy òŸË`m¡nfd khŒjª jÅÃiy òŸË

bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'bah‰¿¥ ghy itªJ Äj‰nf'

v‹wh® mÉeadh®'' v‹W ah¥gU§ fyÉU¤âfhuU« TWtJ fh©f.

mÉea ü‰ghÉš m¡nfdbk‹gJ V£L¥ ãiHahÆU¤jš

nt©L«. giHa â©iz¥ gŸË¥ ghlKiwÆš MŒj¥bga®

mj‹ xÈ tobth£o m~f‹dh vd tH§»‰W

MŒjbthÈMŒjbthÈMŒjbthÈMŒjbthÈMŒjbthÈ

VidÆU rh®bgG¤J¥ ngh‹nw, MŒjK« xU KjbyG¤

â‹ âÇbg‹gJ, ``ïj‰F (MŒj¤â‰F) toî T¿dh®, Vidbah‰W

fŸ nghy cÆnuwhJ Xir ÉfhukhŒ Ã‰gbjh‹whfÈ‹,'' v‹D«

e¢ádh®¡»Åa® ciuahY«,

`rh®ªJtÇ dšyJ jk¡»aš ãybtd¤`rh®ªJtÇ dšyJ jk¡»aš ãybtd¤`rh®ªJtÇ dšyJ jk¡»aš ãybtd¤`rh®ªJtÇ dšyJ jk¡»aš ãybtd¤`rh®ªJtÇ dšyJ jk¡»aš ãybtd¤

nj®ªJbtË¥ gL¤j Vid _‹W«nj®ªJbtË¥ gL¤j Vid _‹W«nj®ªJbtË¥ gL¤j Vid _‹W«nj®ªJbtË¥ gL¤j Vid _‹W«nj®ªJbtË¥ gL¤j Vid _‹W«

j¤jŠ rh®ã‰ ãw¥bghL átÂj¤jŠ rh®ã‰ ãw¥bghL átÂj¤jŠ rh®ã‰ ãw¥bghL átÂj¤jŠ rh®ã‰ ãw¥bghL átÂj¤jŠ rh®ã‰ ãw¥bghL átÂ

bah¤j fh£áÆ‰ w«Äaš ãaY«'bah¤j fh£áÆ‰ w«Äaš ãaY«'bah¤j fh£áÆ‰ w«Äaš ãaY«'bah¤j fh£áÆ‰ w«Äaš ãaY«'bah¤j fh£áÆ‰ w«Äaš ãaY«' (ãw¥ãaš, 19)

v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰ghthY«, rh®bgG¤J v‹D« bgauhY«,

m¿a¥gL«. MÆ‹, v›btG¤â‹ âÇbgÅ‹, ffu¤â‹ âÇgh«

v‹f.

MŒj« bjh‹Wbjh£L bkšÈa ffukhfnt xÈ¡f¥g£L

tUtjhY«, Vd¢ rhÇia bg‰w¡fhš m~nfd« vd¡ ffu¤njh

oiaªnj tH§FtjhY«, g©ilna£ lÇ¢RtofËš f - ~ v‹W

vGj¥bg‰wikahY« cÆU¡F« bkŒ¡F« ïilÆš it¡f¥g£

oU¥ãD« ffu¤ij aL¤âU¥gjhY«, ngh¥iga® j« jÄÊy¡

fz¤âš `The Guttural' v‹W«, fhšLbtš j« x¥ãaÈy¡fz¤âš

`̀guttural `h' '' v‹W« F¿¤âU¥gjhY«, br‹id¥ gšfiy¡ fHf¤ jÄœ

mfuhâÆš mj‹ mik¥ò Kiwia És¡FÄl¤J `The aspirate aytam'

v‹W F¿¤âU¥ãD«, tÇbga®¥ãš (Transliteration) k v‹D§F¿ia

MŸtjhY« MŒjbtG¤J ffu¤â‹ âÇngbad¤ bj‰bwd t¿f.

47

MÇa t‹ik rh‹w tšbyG¤J¡fŸ jÄG¡»‹ikÆ‹,

MŒj¤ij tlbkhÊ Afu« (h) ngh‹w _¢brhÈahf¡ bfhŸtJ

K‰W« jtwh«. ïÅ tlbkhÊ Ér®¡f« (.) ngh‹w xÈbad¡

bfhŸË‹, xÈasÉš Ér®¡f« MŒj¤ij bah¤âU¥ãD«, mâš

mfu¡ TW« fyªâU¥gjhš, mJî« bghUªjhbj‹f. MŒj«

v›tifÆD« cÆnuw¥bgwh vG¤jh« ``F¿aj‹ K‹d uhŒj¥

òŸË'' v‹D« ü‰gh îiuÆš, ``MŒjkhd òŸË, `MŒj¥òŸË'

v‹wh®, ïjidí« x‰¿‹gh‰ rh®¤Jj‰ bf‹f. x‰nwš cÆnuw¥

bgwš nt©LbkÅ‹, rh®bgG¤jhjÈ‹ cÆnuw¥ bgwhbjd¡

bfhŸf'' vd kÆiyehj® ciu¤âU¥gij¡ fh©f.

``MŒj« (``m‰whyst¿ª J©ft~Jl«ò'' KjÈa ïl§fËš

cÆ®nghy myF bg‰W«, ``njh‹¿‰ òfbHhL njh‹Wf t~âyh®''

KjÈa ïl§fËš bkŒnghy myF bgwhkY« cÆ®bkŒfis

(xUòilbah¤J) cÆUkhfhkš bkŒíkhfhkš (mÈnghy¤)

jÅÃ‰wyhš, `jÅÃiy' vd¥g£lJ'' v‹wh® e‹}‰ fh©oif

íiufhuuh»a rlnfhguhkhDrh¢rhÇah®. ``m‰whyst¿ª J©f

t~Jl«ò'' v‹D« ghl¤â‰F MŒj« myF bgwš nt©lhik

ahD«, m›th¢rhÇahnu ``cÆU« bkŒí« j«Ä‰ fy¤jš nghy

MŒj« XbuG¤njhL§ fy¤jÈ‹¿¤ jÅ Ã‰wyhš jÅÃiy

bad¥g£l bj‹wY bkh‹W,'' vd¡ T¿ÆU¤jyhD« m›îiu

bghUªjhbj‹f. MŒj« ffu¤â‹gh‰g£l xu E©Âa bthÈ

ahÆU¤jš g‰¿na m¥bga® bg‰wbj‹ w¿f.

`XŒjš MŒjš ÃH¤jš rhmŒ`XŒjš MŒjš ÃH¤jš rhmŒ`XŒjš MŒjš ÃH¤jš rhmŒ`XŒjš MŒjš ÃH¤jš rhmŒ`XŒjš MŒjš ÃH¤jš rhmŒ

MtÆ‹ eh‹F« cŸsj‹ EQ¡f«'MtÆ‹ eh‹F« cŸsj‹ EQ¡f«'MtÆ‹ eh‹F« cŸsj‹ EQ¡f«'MtÆ‹ eh‹F« cŸsj‹ EQ¡f«'MtÆ‹ eh‹F« cŸsj‹ EQ¡f«' (cÇÆaš, 32)

v‹gJ bjhšfh¥ãa«. MŒj¥ bga®¡fhuz§ TWÄl¤J, ̀ `that whichis subtle, minute'' v‹wh® fhšLbtY«.

br‹id¥ gšfiy¡ fHf¤ jÄHfuhâ, jh‹ bfh©l

F¿¡nfh£bfh¥g, jÄœ¢ brh‰fis¤ jÄœtÊ MuhahJ, MŒj«

v‹D« bj‹brhšiy¢ rh®ªâU¡if ba‹W bghUŸgL« MáÇj«

v‹D« tlbrh‰¿Çgh ÆU¡fyhbkd¡ fUâ ka§F»‹wJ.

F‰¿aYfu« F‰¿aÈfu« MŒj« vd¢ rh®bgG¤J _‹whÆU¡f,

mt‰WŸ x‹¿‰F k£L« rh®ªâU¡if¥ bghU£brhš v§‡d«

bgauh aikªâU¤jš TL«? tlbkhÊia¤ jÄG¡fo¥gilahŒ

it¤J, xÈ Kiw¢ brhšÈaš (Sound Etymology) g‰¿¤ bj‹brh‰fŸ

gyt‰iw tlbrhšbyd¡ TWtJ, tlbkhÊahs®¡F¤ bjh‹W

bjh£l tH¡fkhÆUªJ tU»‹wJ.

ïÅ, MŒj« v‹D« bj‹brhšiy Míj« v‹D« tlbrhš

byhL ka¡», mL¥ò¡T£L« nflf« _Éiy¢ Ny« M»a

MŒj«


gil¡fyK« nghš tÇtoî bfh©oU¥gjhš MŒj« vd¥ bga®

bg‰wJ vd¡ fhuz§fh£LthU« cs®. MŒj« v‹D« brhš

XÇl¤J« Míj« vd vGj¥ glhikiaí«, Míj« v‹D«

brhšY« MŒj« vd vGj¥glhikiaí«, neh¡Ff. MÇa®

ehtyª nja¤â‰F tUK‹dnu, MŒjbtG¤J« mj‹ bgaU«

FkÇeh£oš njh‹¿É£ld v‹D« c©ikiaí« m¿ªJ bfhŸf.

ïÅ, ah¥gU§fyÉU¤â íiufhu® ``cÆnu bkŒna'' v‹D«

ü‰ghîiuÆš,

``rh®ã‰ nwh‹W« j‹ika'' v‹W ÄF¤J¢ brhšÈa tjdhš,

mfu¤bjhL afubth‰W tªJ« MŒj« tªJ« Ifhu¤â‹

ga¤jthŒ Ã‰F«......................................

`MŒjK« a›î k›bthL tÇnd`MŒjK« a›î k›bthL tÇnd`MŒjK« a›î k›bthL tÇnd`MŒjK« a›î k›bthL tÇnd`MŒjK« a›î k›bthL tÇnd

IbabdG¤bjhL bkŒbgw¤ njh‹W«'IbabdG¤bjhL bkŒbgw¤ njh‹W«'IbabdG¤bjhL bkŒbgw¤ njh‹W«'IbabdG¤bjhL bkŒbgw¤ njh‹W«'IbabdG¤bjhL bkŒbgw¤ njh‹W«'

v‹wh® mÉeadh®.

``tuyhW...................................f~R, f~j«, f~r« vd mfu¤bjhL MŒj«

tªJ ifR, ifj«, ifr« vd Ifhu¤â‹ ga¤jthÆdthW............................''

vd ciu¤âU¥gJ, MŒj¤ij¥ bghW¤jk£oš c¤â¡F¥

bghUªJtj‹W. f~R KjÈa _‹W« ifR KjÈa _‹whf¤

âÇªâU¡fyhnka‹¿, MŒj« afubkŒ bah¤bjhÈ¤ âU¤jš

KoahJ. xUfhš, fŸ v‹gJ f~R KjÈat‰¿‹ moahfÈ‹, mJ

fŒ vd¤ âÇªâU¡fyh«. x¥òneh¡f : bjhŸ - bjhŒ, bghŸ - bghŒ.

MŒj¥ ãw¥òMŒj¥ ãw¥òMŒj¥ ãw¥òMŒj¥ ãw¥òMŒj¥ ãw¥ò

``rh®ªJtÇ dšyJ'' v‹D« rh®bgG¤J¥ ãw¥ò ü‰ghÉ‹

M‰bwhG¡if¡ bfh©LT£lhf¢ áij¤J, ïUTwh¡», ` `áy

vG¤Jfis¢ rh®ªJ njh‹¿dšyJ jk¡bfd¤ njh‹Wj‰F

XÇašãybt‹W, MuhŒªJ btË¥gL¡f¥g£l vG¤JfŸ

j«Kila ãw¥ãašò _‹¿idí§ TW§fhš, j¤jk¡F cÇa

rh®gh»a bkŒfsJ áw¥ò¥ ãw¥ãl¤nj ãw¤jnyhL bghUªâ

el¡F«'' v‹W«, ``xÊªj MŒjª jk¡F¥ bghUªâd beŠR tËah‰

ãw¡F«'' v‹W« ciu¤jd® e¢ádh®¡»Åa®.

ïª ü‰gh KGtijí« xnu T‰whf¡ bfh©L, `áy vG¤J

fis¢ rh®ªJtÇdšyJ jk¡bfd¤ jÅÆašãšyhjdbtd

MuhŒªJ btË¥gL¤j¥g£l (F‰¿aYfuK« F‰¿aÈfuK«

MŒjKkh»a) k‰w _‹W vG¤JfS«, j¤j« KjbyG¤JfË‹

ãw¥bghLbghUªâ mt‰nwhblhUòil bah¤j njh‰w¤âdthŒ¤

j¤j« áw¥ò¤ j‹ikíl‹ el¡F«' v‹Wiu¥gnj bghU¤jkh«.

49

` `ïÅ MŒjª jiytËahD« Äl‰WtËahD« ãw¡F

bk‹ghU« cs®'' vd e¢ádh®¡»Åa® T¿ÆU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ.

MŒj¢ rhÇia

`fhuK§ fuK§ fhbdhL átÂ`fhuK§ fuK§ fhbdhL átÂ`fhuK§ fuK§ fhbdhL átÂ`fhuK§ fuK§ fhbdhL átÂ`fhuK§ fuK§ fhbdhL átÂ

neu¤ njh‹W« vG¤â‹ rhÇia'neu¤ njh‹W« vG¤â‹ rhÇia'neu¤ njh‹W« vG¤â‹ rhÇia'neu¤ njh‹W« vG¤â‹ rhÇia'neu¤ njh‹W« vG¤â‹ rhÇia' (òzÇaš, 32)

v‹D« vG¤J¢rhÇia ü‰ghÉš MŒjbtG¤â‰FÇa rhÇiaia

MáÇa® TwhÉoD«, ``neu¤njh‹W« vdnt neu¤njh‹whjdî«

csthÆd. mit Md«, Vd«, Xd« v‹f. ïit áijªj

tH¡nfD§ foayhfhthÆd'' v‹W ciuaháÇa® (e¢ádh®¡»Åa®)

T¿ÆU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ. bjhšfh¥ãa üÈ‰ Tw¥glhj áy

ïy¡fz§fŸ ciuaháÇauh‰ bfhŸs¥g£LŸsd mt‰WŸ

MŒjbtG¤J¢ rhÇiaí« x‹W. ïJ ciuÆ‰ nfhlš v‹D«

c¤âg‰¿aJ.

MŒj¢ rh®òMŒj¢ rh®òMŒj¢ rh®òMŒj¢ rh®òMŒj¢ rh®ò

MŒj«, F¿Y¡F K‹D« tšÈdîÆ®bkŒ¡F¥ ã‹Dkhf

m›Éu©o‰FÄilÆš tUtnj ïašgh«.

`F¿aj‹ K‹d uhŒj¥ òŸË`F¿aj‹ K‹d uhŒj¥ òŸË`F¿aj‹ K‹d uhŒj¥ òŸË`F¿aj‹ K‹d uhŒj¥ òŸË`F¿aj‹ K‹d uhŒj¥ òŸË

cÆbuhL òz®ªjtš yhw‹ Äir¤njcÆbuhL òz®ªjtš yhw‹ Äir¤njcÆbuhL òz®ªjtš yhw‹ Äir¤njcÆbuhL òz®ªjtš yhw‹ Äir¤njcÆbuhL òz®ªjtš yhw‹ Äir¤nj (bkhÊkuò, 5)

v‹wh® bjhšfh¥ãadh®.

`MŒjª jhnd F¿aj‹ Ñœ¤jhŒ`MŒjª jhnd F¿aj‹ Ñœ¤jhŒ`MŒjª jhnd F¿aj‹ Ñœ¤jhŒ`MŒjª jhnd F¿aj‹ Ñœ¤jhŒ`MŒjª jhnd F¿aj‹ Ñœ¤jhŒ

tÈaj‹ nkštª âaY bk‹g'tÈaj‹ nkštª âaY bk‹g'tÈaj‹ nkštª âaY bk‹g'tÈaj‹ nkštª âaY bk‹g'tÈaj‹ nkštª âaY bk‹g'

v‹wh® ifadh®.

ï›Éâ¡F, v~F, f~R, f~L, f~J, f~ò, f~W, m~J ï~J,

c~J vd e¢ádh®¡»ÅaU«; m~f«, bt~fh, v~F, f~R, f~L, f~J,

f~ò, f~W vd ah¥gU§fy ÉU¤âíiuaháÇaU«; v~F, f~R, f~L,

f~J, f~ò, f~W vd¡ FzrhfuU«; v~F, f~R, f~L, f~J, f~ò,

f~W vd kÆiy ehjU« vL¤J¡fh£od® ïit jÅ¢ brh‰fŸ.

m~¿iz, K~OJ, m~foa v‹gd bjhl®¢brh‰fŸ.

`Éy~~» å§»U nsh£Lnk khj`Éy~~» å§»U nsh£Lnk khj`Éy~~» å§»U nsh£Lnk khj`Éy~~» å§»U nsh£Lnk khj`Éy~~» å§»U nsh£Lnk khj

Çy~~F K¤â Åd«'Çy~~F K¤â Åd«'Çy~~F K¤â Åd«'Çy~~F K¤â Åd«'Çy~~F K¤â Åd«'

vd ï›thW F¿Èiz¡ ÑG« MŒj« tUkhnyhbtÅ‹, m‹d

ïašghfnt MŒjkhŒ Ã‰gdtšy. Xir Ãiw¤j‰bghU£L

x‰¿‹tÊ x‰wh¡FjÈ‹, <©L MŒjK« x‰whŒ tUbkd¡

bfhŸf'' v‹W kÆiyehj® T¿ÆU¥gJ ï§F¡ ftÅ¡f¤j¡fJ.

MŒj«


` `ys~fh‹'' (ü‹kuò, 24) ` `zd~fh‹'' (B 26) vd¤

bjhšfh¥ãa¤âš tªâU¥git c«ik¤ bjhl®fshjÈ‹,

F¿Èiz¡Ñœtªjd thfh. MÆ‹, ``ïs~Fnk'' vd¢ áªjhkÂÆš

(149) tªâU¥gJ Éâ¡F khwhjÈ‹, ïjidí« x‰¿š tÊbah‰

bwdnt bfhŸsš nt©L«.

MŒj« njh‹W« tifMŒj« njh‹W« tifMŒj« njh‹W« tifMŒj« njh‹W« tifMŒj« njh‹W« tif

yfu¤âÇò, tfu¤âÇò, sfu¤âÇò, x‰¿š tÊbah‰W, rhÇia¥

òz®¥ò vd MŒj« njh‹W« tif Iªjh«.

`jfu« tUtÊ ahŒj ÃiyaY«`jfu« tUtÊ ahŒj ÃiyaY«`jfu« tUtÊ ahŒj ÃiyaY«`jfu« tUtÊ ahŒj ÃiyaY«`jfu« tUtÊ ahŒj ÃiyaY«

òfÇ‹ bw‹kdh® òyik nahnu'òfÇ‹ bw‹kdh® òyik nahnu'òfÇ‹ bw‹kdh® òyik nahnu'òfÇ‹ bw‹kdh® òyik nahnu'òfÇ‹ bw‹kdh® òyik nahnu' (òŸËka§»aš, 74)

v‹gJ yfu¤âÇò. f~ÖJ, f‰ÖJ v‹gd vL¤J¡fh£L. ïit cwœ¢á.

m~¿iz g~WË v‹gd cwœ¢áÆšyhjd.

`nt‰Wik aštÊ ahŒj khF«'`nt‰Wik aštÊ ahŒj khF«'`nt‰Wik aštÊ ahŒj khF«'`nt‰Wik aštÊ ahŒj khF«'`nt‰Wik aštÊ ahŒj khF«' (ò.k.84)

v‹gJ tfu¤âÇò. ``m~foa, ï~foa, c~foa, á¿a, Ôa, bgÇa''

v‹gd vL¤J¡fh£L.

`MŒj ÃiyaY« tiuÃiy Æ‹nw`MŒj ÃiyaY« tiuÃiy Æ‹nw`MŒj ÃiyaY« tiuÃiy Æ‹nw`MŒj ÃiyaY« tiuÃiy Æ‹nw`MŒj ÃiyaY« tiuÃiy Æ‹nw

jfu« t%c§ fhiy ahd'jfu« t%c§ fhiy ahd'jfu« t%c§ fhiy ahd'jfu« t%c§ fhiy ahd'jfu« t%c§ fhiy ahd' (ò. k. 104)

v‹gJ sfu¤âÇò. K~OJ, K£OJ v‹gd vL¤J¡fh£L. ïit cwœ¢á.

x‰¿š tÊbah‰W K‹d®¡ fh£l¥bg‰wJ.

m~fh‹, k~fh‹, t~fh‹ v‹gd rhÇia¥ òz®¥ò.

`m~J' v‹gj‹ FW¡fnk `mJ' vd¤ bjÇjÈ‹, `brŒt~J'

v‹gJ `brŒtJ' v‹gj‹ ÉÇ¤jš âÇbgd¡ bfhŸtJ rÇa‹W.

tfu¤âÇò« rhÇia¥ òz®¥ò« x¤âayikî (Assimilation)

v‹D« be¿Kiw g‰¿ad.

MŒj« tU« jÅ¢brh‰fŸMŒj« tU« jÅ¢brh‰fŸMŒj« tU« jÅ¢brh‰fŸMŒj« tU« jÅ¢brh‰fŸMŒj« tU« jÅ¢brh‰fŸ

MŒj¢ rh®igí« MŒjª njh‹W« tifiaí« Jiz¡

bfh©L MŒj« tU« jÅ¢brh‰fis MŒªJ gh®¥ã‹, mt‰W£

bgU«ghyhd yfu sfu¤ âÇghfnt nghjU«. ï¤ âÇò FkÇeh£o‹

xU kU§F njh‹¿ÆU¡fyh«.

v-fh:

m ~ Fm ~ Fm ~ Fm ~ Fm ~ F

mšFjš=RU§Fjš, F‹Wjš, EQFjš.

mšF>m~F.

51

m~J, ïm~J, ïm~J, ïm~J, ïm~J, ï~J, c~J, v~J~J, c~J, v~J~J, c~J, v~J~J, c~J, v~J~J, c~J, v~J

ïit, mš+J, ïš+J, cš+J, vš+J v‹D« òz®¢áahf¤

njh‹W»‹wd. m‹W ï‹W v‹W v‹D« fhy¢ R£LÉdh¢

brh‰fË‹ mofS«, mš ïš vš v‹gdnt. ït‰iw, mšÈ ïšÈ

všÈ v‹D« f‹dl ïl¢R£L Édh¢brh‰fbshL«, m‹W (mš+J)

ï‹W (ïš+J) e‹W (eš+J) v‹D« x‹w‹gh‰ F¿¥ò ÉidK‰W¢

brh‰fbshL«, x¥òneh¡Ff.

mš+J=m~J>m¤J>mJ. ï§‡dnk Vidaî«.

``m¤bjhL Ã‹wJ miy¢rš, bfh£blhL Ã‹wJ Fiy¢rš,''

``v¤jhš thHyh« x¤jhš thHyh«'' v‹gd gHbkhÊfŸ.

g ~ Jg ~ Jg ~ Jg ~ Jg ~ J

gš+J=g~J>g¤J>gJ.

gš>g‹=g¤J. x. neh: Mš>M‹, btš>bt‹.

g‹+ïu©L = g‹Åu©L.

g‹>gh‹=g¤J. ïUgh‹ K¥gh‹ KjÈa v©Q¥ bga®fis

neh¡Ff.

Kj‹ Kjyhf¤ njh‹¿a x‹W Kj‰ g¤J tiu¥g£l

v©Q¥bga®fSŸ, x‹gâ‰F nk‰g£l v©iz¥ gy v‹D«

fU¤J¥g‰¿¥ gš v‹D« moÆÅ‹W mik¤jjhf¤ bjÇ»‹wJ.

v ~ Fv ~ Fv ~ Fv ~ Fv ~ F

ïŸ (>ïs>ïsF)>vŸ>vŸF> v~F=cU¡F, mjhtJ ïs»d

jhJ (cnyhf«). v~F-v~f« = cU¡»dh‰ brŒj ntš.

g~¿

gš+â=g~¿ (g‹¿)=g‹¿ tothd xUtif¥ glF. ïâ‰

ru¡nf‰¿¢ brštij ï‹W« Tt« KjÈa MWfË‰ gh®¡fyh«.

bt~F

ãŸ - ã© - ãzh-ãzî - ãztš. ãzh-ãiz.

ãŸ-bgŸ-bg©-ng©-ngL-ngil

bgŸ-bg£il-bgil.

bgŸ-bg£ò=ÉU¥g«.

bgŸ-btŸ-btŒ-btŒ«ik-bt«ik=nt©lš.

btŸ-ntŸ-nt©-nt©L.

btŸ-btŸF-bt~F.

bt~Fjš=ãw‹bghUis ÉU«òjš,

MŒj«


f~Wf~Wf~Wf~Wf~W

fš-fhš=fUik.

``fhšnjhŒ nkÅ¡ f©lf®'' (f«guh. thdu. 21)

fš-fŸ-fhŸ-fhs«=fUik.

fŸ+J=f~W (fUik)

``f~~bw‹D§ fšyju¤j«'' (bjhš. vG¤. 40, ciu)

f~R, f~L, f~J, f~ò KjÈa ãw MŒj¢ brh‰fË‹

nt®¥bghUŸfŸ kiwªJnghÆ‰bw‹f.

MŒj tÇtoîMŒj tÇtoîMŒj tÇtoîMŒj tÇtoîMŒj tÇtoî

MŒjbthÈ, mL¥ãš beU¥ig miz¡F«nghJ

c©lhF« Xiria xUòil x¤âU¥gjhš, xUfhš, mj‹ tÇtoî

mL¥ò¡ T£L¥nghš K¥òŸË tothŒ mik¡f¥g£oU¡fyh«.

KoòKoòKoòKoòKoò

ïJfhW« T¿at‰whš. MŒj« jÄbHG¤bj‹W«, mJ yfu

sfu tfu¤ âÇghd E© ffu bkŒba‹W«, x‹whÆU¤jY«

cÆnuwhikí« g‰¿¤ jÅÃiy bad¥g£lbj‹W«, m¿ªJ

bfhŸf. ïÅ MŒjbtG¤ij¤ jÄbHG¤JfË‹ K‹D« ã‹D«

ï£L, #, õ, F, Z KjÈa ãwbkhÊbaG¤J¡fis ï¡fhy¤J¢ áy®

F¿¥gJ, jÄÊašã‰F khwhdJ« bjhšyháÇa® f£lis¡F

KuzhdJkhFbk‹W«, ãwbkhÊ¢ brh‰fisbašyh« ``vG¤bjhL

òz®ªj'' brhšyhfnt âÇ¤bjGjš nt©Lbk‹W«, mšyh¡fhš

jÄœ ehsilÉš ntW bkhÊahf kh¿ÉLbk‹W«, m¿ªJ fil¥

ão¡f. nkY«, MŒjbthÈ¡F ma‹ bkhÊ bahÈfis¡ F¿¡F«

M‰wÈšiyba‹W«, MŒj tÇtobtGJtJ« ma‹ bkhÊ

tÇtobtGJtJ« x‹nw ba‹W« vG¤bj‹gJ c©ikÆš

xÈnaa‹¿ tÇtot‹bw‹W«, bj‰bwd¤ bjÇªJbfhŸf.

53

12

_Él¥ gâ‰ bga®fË‹ Kj‰fhy

v©ÙWfŸ

gl®¡if v‹D« ïltF¥ò, R£L¥bga® R£lh¥bga® M»a

ïUtif¥ bga®fisí« j‹Dsl¡FjÈ‹, R£L¥ bga®fis

k£L« jGî« msÉš _Él¥ bga® v‹D« bjhFâ¡ F¿p£il

MSjš, F‹w¤jGtš v‹D§ F‰w¤â‹ gh‰gLtjh«. glnt,

jÄœ Kiw¥go _Él¢ R£L¥ bga® v‹nwh, M§»y Kiw¥go

_Él¥ gâ‰bga® v‹nwh, F¿Æ£lhSjny j¡fjh«.

` `ca®âiz ba‹kdh® ` `ca®âiz ba‹kdh® ` `ca®âiz ba‹kdh® ` `ca®âiz ba‹kdh® ` `ca®âiz ba‹kdh® k¡f£R£nl' 'k¡f£R£nl' 'k¡f£R£nl' 'k¡f£R£nl' 'k¡f£R£nl' ' (bjš. brhš. 1.),

` `Ôuh® ÃHy FlŠR£ ``Ôuh® ÃHy FlŠR£ ``Ôuh® ÃHy FlŠR£ ``Ôuh® ÃHy FlŠR£ ``Ôuh® ÃHy FlŠR£ od¤JŸS«''od¤JŸS«''od¤JŸS«''od¤JŸS«''od¤JŸS«'' fÈ¤. 109, 3)

` `R£L¤jiy nghfh¤ ` `R£L¤jiy nghfh¤ ` `R£L¤jiy nghfh¤ ` `R£L¤jiy nghfh¤ ` `R£L¤jiy nghfh¤ bjhšFo''bjhšFo''bjhšFo''bjhšFo''bjhšFo'' (áy¥. 12, 21)

` `ãweh‰ bgUŠR£LL``ãweh‰ bgUŠR£LL``ãweh‰ bgUŠR£LL``ãweh‰ bgUŠR£LL``ãweh‰ bgUŠR£LLth‹''th‹''th‹''th‹''th‹'' (Úâ be¿.20),

v‹gt‰whš, R£lh¥bga®fS«, xUtifÆš Xusî R£L¥

bga®fshŒ mikínkD«, btË¥gilahŒ mšyJ bjËthŒ¢

R£L« mšyJ ãÇ¤J¡ fh£L« bga®fns <©L¢ R£L¥ bga® vd¡

bfhŸs¥g£ld bt‹f.

ah‹, ah« v‹gt‰iw¤ j‹ik¢ R£L¥bga® v‹W«, Ú, Ú®

v‹gt‰iwí« K‹Åiy¢ R£L¥ bga® v‹W«, mt‹, mtŸ,

mt®, mJ, mit v‹gt‰iw¢ nrŒik¢ R£L¥ bga® v‹W«, ït‹,

ïtŸ, ït®, ïJ, v‹gt‰iw m©ik¢ RlL¥ bga® v‹W«, ct‹,

ctŸ, ct®, cJ, cit v‹gt‰iw K‹ik mšyJ ïilik¢

R£L¥ bga® v‹W«, jh‹, jh« v‹gt‰iw¤ j‰R£L¥ bga® v‹W«

miH¡fyh«. ït‰WŸ j‹ikí«, K‹Åiyí« mšyhj btšyh«

gl®¡ifahF«. Mfnt, mWtif¢ R£L¥ bgaU« _Él§f£

FŸnsna ml§F bk‹w¿f.

R£L¥bga® v‹D§F¿pL j‹ik K‹Åiyf£F¥

bghUªjhbjÅ‹, gâ‰bga® (pronoun) v‹gJ K‰W« bghUªJtnj.

go- (goš) - gâš. go v‹D« bj‹brhšny tlbkhÊÆš ãuâ (¥uâ)

vd¤ âÇtjhY« m¤âÇ brh‰F¥gâš v‹gJ« xU bghUshj

_Él¥ gâ‰ bga®fË‹ Kj‰fhy v©ÙWfŸ


yhD«, xU áw¥ò¥ bga®fS¡F¥ gâyhf tU« R£L¥bgaiu

mšyJ bghJ¥ bgaiu¥ gâ‰bga® vd tiH¤jš bghU¤jkhdnj.

cUJ v‹gJ, âšÈ (Delhi) t£lhu¤âš 12M« ü‰wh©oš,

ïªâí«, ghuáfK« muãí« fyªJ njh‹¿a fyit bkhÊna

ahjÈ‹. cUJ¢brhš vd xU jÅ¢brhš ïšiyba‹W«, cUJÉš

tH§F« jÄœ¤âÇ brh‰fS«, gâš v‹gJ« x‹W v‹W«, ghuÓf

muã bkhÊfËY« áy jÄœ¢ brh‰fŸ c©bl‹W« m¿ªJ bfhŸf.

Kj‰ fhy¤âš jÄÊš njh‹¿adthf¤ bjÇ»‹w j‹ik,

K‹Åiy, gl®¡if¥ bga®fŸ, Kiwna, V‹, V«, C‹, C«, M‹

M« v‹gdthF«. ït‰WŸ V‹, V« v‹gd < v‹D« m©ik¢

R£l¥ãwªj <‹ <« v‹gt‰¿‹ nkhid¤âÇghfnth, ca®î F¿¤j

V v‹D« brhšyo¥ ãwªjdthfnth, ïU¡fyh«. C‹, C« v‹gd,

ïjœF K‹Åiy Æl¤ij¢ R£L« Cfhu¢ R£o¥ ãwªjdthF«.

ïitbašyh« ã‰fhy¤â‰ ã‹tUkhW âÇªJŸsd.

j‹ik¥ bga®j‹ik¥ bga®j‹ik¥ bga®j‹ik¥ bga®j‹ik¥ bga®

X‹ - ah‹- eh‹ (xUik)

X« - ah« - eh« (g‹ik)

(ah« - fŸ - ah§fŸ. eh« - fŸ- eh§fŸ)

K‹Åiy¥ bga®K‹Åiy¥ bga®K‹Åiy¥ bga®K‹Åiy¥ bga®K‹Åiy¥ bga®

C‹ - ü‹ - Ú‹ - Ú (xUik)

C« - ü« - Ú« (g‹ik)

(C« - fŸ - C§fŸ, ü« - fŸ - ü§fŸ. Ú« - fŸ - Ú§fŸ. Ú -

ï® - ÚÆ® - ÚÉ®. C§fŸ ü§fŸ v‹gd tH¡f‰W¥nghŒ mt‰¿‹

nt‰Wikaofshd c§fŸ E§fŸ v‹gdnt vŠáíŸsd.

Ú‹ Ú« v‹D« bga®fŸ ï‹W« bj‹bešiy t£lhu¤âš

tH§F»‹wd.

Cfhu Kjš <fhuKjyhf¤ âÇtij, ö©L - Ô©L,

(ö©lhÉs¡F - Ô©lh És¡F) üW-ÚW KjÈa âÇîfshš m¿f.

gl®¡if¥ bga®gl®¡if¥ bga®gl®¡if¥ bga®gl®¡if¥ bga®gl®¡if¥ bga®

M‹ - jh‹ (xUik)

M« - jh« (g‹ik)

(jh« - fŸ - jh§fŸ) jh‹, jh« v‹gd Kj‰fhy¤âš btW«

gl®¡if¢ R£L¥ bga®fshf (Demonstrative Pronouns) ïUªJ, ã‹ò,

gl®¡if¤ j‰R£L¥ gâ‰ bga®fshf (Third personal Reflexive Pronouns)kh¿ÆU¡»‹wd.

55

ïit v§‡dÄU¥ãD«, _Él¥ gâ‰ bga®fË‹ Kj‰fhy

toÉš, dfu bkŒpW g‹ikí« cz®¤J»‹wd v‹gJ bjËth«.

ï› <WfŸ v§‡d« njh‹¿ad v‹gij <©il¡ bfL¤J¡

bfhŸs¥g£l MuhŒ¢áah«.

` `všyh¢ brhšY« bghUŸ F¿¤jdnt.' '` `všyh¢ brhšY« bghUŸ F¿¤jdnt.' '` `všyh¢ brhšY« bghUŸ F¿¤jdnt.' '` `všyh¢ brhšY« bghUŸ F¿¤jdnt.' '` `všyh¢ brhšY« bghUŸ F¿¤jdnt.' ' (bjhš - bgaÇaš.1)

v‹gjhš, ï‹W nt®¥ bghUS« moí« bjÇahkš cUkh¿¡

»l¡F« ÉFâfS« nt‰Wik íUòfS§Tl, xU fhy¤âš

bghUSz®¤âa brh‰fshÆUªjd v‹gJ bgw¥gL«. m‰nwš

_Él¥ gâ‰ bga®fË‹ xUik g‹ikpWfŸ v¢brh‰fË‹

âÇòfŸ vÅ‹, TWtš:-

m¿î Kâuhj KJgH§fhy¤âš, bghUŸfË‹ xUik

g‹ik v‹D« v©ntWghL jh‹ czu¥g£lnja‹¿, M©ik,

bg©ik KjÈa ghš ntWghL czu¥glÉšiy. Mjyhš, x‹W

v‹D« bghUŸ bfh©l x‹ v‹D« brhšiyí«, TLjiy¡

F¿¡F« c« v‹D« brhšiyí«, Kiwna xUikpwhfî«

g‹ikpwhfî§ bfh©L, mt‰iw, V, C, M v‹D« mofnshL

òz®¤â¤ j‹ik, K‹Åiy, gl®¡if¥ gâ‰ bga®fis mik¤jd®.

V - x‹ -Vx‹ - V‹

V - c« - Vc« -V«

C - x‹ - Cx‹ - C‹

C - c« - Cc« - C«

M - x‹ -Mx‹ -M‹

M - c« - Mc« - M«

nfhx‹ v‹gJ nfh‹v‹W«, ML« (Mî«) v‹gJ M«

v‹W«, bjh¡F Ã‰wš fh©f.

` `Xfhu ÉWâ¡ bfh‹nd rhÇia.' '` `Xfhu ÉWâ¡ bfh‹nd rhÇia.' '` `Xfhu ÉWâ¡ bfh‹nd rhÇia.' '` `Xfhu ÉWâ¡ bfh‹nd rhÇia.' '` `Xfhu ÉWâ¡ bfh‹nd rhÇia.' ' (bjhš. vG¤. 180)

v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰ghÉ‹ x‹ v‹gJ rhÇia vd¡

Tw¥g£lJ. ïj‰F, ``nfhxid nfh XbdhL'' vd vL¤J¡ fh£odh®

e¢ádh®¡»Åa®.

ï› x‹ v‹D« brhšYW¥ig dfu bth‰whf¡ bfh©L,

` `Mkh nfhÅ› tidaî« bgWnk. ' '` `Mkh nfhÅ› tidaî« bgWnk. ' '` `Mkh nfhÅ› tidaî« bgWnk. ' '` `Mkh nfhÅ› tidaî« bgWnk. ' '` `Mkh nfhÅ› tidaî« bgWnk. ' '

v‹wh® gtzªâah®v‹wh® gtzªâah®v‹wh® gtzªâah®v‹wh® gtzªâah®v‹wh® gtzªâah® (e‹.248).

brh‰rhÇia òz®¢áÆš ïU brh‰»ilna mšyJ ïU

brhšYW¥ ã‰»ilna tUnka‹¿, jÅ¢brhšÈ‹ <whf tuhJ.

m§‡d« tUtij <bw‹W bfhŸtjšyJ rhÇiaba‹W bfhŸtJ

bghUªjhJ.



x‹ v‹gJ« x‹W v‹gJ« xš v‹D« xnu mo¥ãwªj

brh‰fsh«.

x-xš, x¤jš-bghUªJjš. xšYjš, bghUªJjš. xš-x‹.

x¥ò neh¡f: btš-bt‹. xš-J-x‹W, x, neh: ešJ - e‹W. x‹Djš

- bghUªJjš, x‹dh® - bghUªjh®, gift®, xš-xŸ-x©.

x‹Qjš - bghUªJjš. x‹ -J- x£L, x©L.

c« v‹gJ TLjš bghUŸ bfh©oU¥gij, `mHfD«

KUfD«,' `tªJ nghí«' v‹D« v©Qik¤ bjhl®fshš cz®f.

gy cfuKj‰ brh‰fŸ mfuKjy thf¤ âÇí«. vL: Kl§F -

kl§F, FL«ò - fL«ò, Fl« -fl«. ï§‡dnk c« v‹gJ« m«

vd¤ âÇªJ bt›ntW brh‰fis¥ ãw¥ã¡F«.

m« - mkš, mkYjš - beU§Fjš. mkš - Ãiwî, mkiy

- âuis. mikjš - beU§Fjš, mikî - Ãiwî, mkš -mk®,

mk®jš - beU§Fjš.

ã‰fhy¤âš gl®¡if¥ g‹ikpWfshf vGªj, M®, fŸ

v‹D« brh‰fS« TLjš bghUŸ F¿¤jdthfnt ÆU¤jš fh©f.

M®jš - bghUªJjš, Ãiwjš. m® v‹gJ M® v‹gj‹

FW¡f«.

fŸSjš - bghUªJjš, x¤jš, fŸs-x¡f, nghy. `fŸs'

v‹gJ X® ctikíUò.

`fŸs¡fL¥g M§fit vdhm''`fŸs¡fL¥g M§fit vdhm''`fŸs¡fL¥g M§fit vdhm''`fŸs¡fL¥g M§fit vdhm''`fŸs¡fL¥g M§fit vdhm'' (bjhš. ct.11)

fŸ - m« - fs« - T£l«, TLÄl«.

áy kfu bkŒp‰W m~¿iz¥ bga®fŸ dfu bkŒpwhf¤

âÇí«. ïJ xUtif¥ nghÈah«. ïij,

` `kfu¤ bjhl® bkhÊ ``kfu¤ bjhl® bkhÊ ``kfu¤ bjhl® bkhÊ ``kfu¤ bjhl® bkhÊ ``kfu¤ bjhl® bkhÊ ka§Fjš tiuªjka§Fjš tiuªjka§Fjš tiuªjka§Fjš tiuªjka§Fjš tiuªj

dfu¤ bjhl®bkhÊ bah‹g~ bj‹gdfu¤ bjhl®bkhÊ bah‹g~ bj‹gdfu¤ bjhl®bkhÊ bah‹g~ bj‹gdfu¤ bjhl®bkhÊ bah‹g~ bj‹gdfu¤ bjhl®bkhÊ bah‹g~ bj‹g

òf®w¡ »sªj t~¿iz nkd''òf®w¡ »sªj t~¿iz nkd''òf®w¡ »sªj t~¿iz nkd''òf®w¡ »sªj t~¿iz nkd''òf®w¡ »sªj t~¿iz nkd'' (bkhÊ.49)

vd vâ®kiw tifÆš bjhšfh¥ãaU«

` `kfuÉWâ ``kfuÉWâ ``kfuÉWâ ``kfuÉWâ ``kfuÉWâ a~¿id¥ bgaÇ‹a~¿id¥ bgaÇ‹a~¿id¥ bgaÇ‹a~¿id¥ bgaÇ‹a~¿id¥ bgaÇ‹

dfunkh LwHh el¥gd îsnt.' 'dfunkh LwHh el¥gd îsnt.' 'dfunkh LwHh el¥gd îsnt.' 'dfunkh LwHh el¥gd îsnt.' 'dfunkh LwHh el¥gd îsnt.' ' (vG¤. 122)

vd cl‹ gh£L tifÆš e‹}yhU« vL¤J¡ T¿d®.

bjhšfh¥ãa ü‰ghÉ‰F,

cjhuz«: v»‹ br»‹ ÉH‹ gÆ‹, FÆ‹, mH‹ òH‹, flh‹

tah‹, vdtU«..... Ãy« Ãy‹, ãy« ãy‹, fy« fy‹, ty« ty‹,

57

cy« cy‹, Fy« Fy‹, fl« fl‹, bghy« bghy‹, òy« òy‹,

ey« ey‹, Fs« Fs‹, ts« ts‹, vd ï¤ bjhl¡f¤jd j«KŸ

ka§Ftd. t£l« F£l«, Xl« ghl« ïitnghš td ka§fhjd.

tiuaiw dfu¤â‹ nk‰bršY« ka§fhbtdnt ka¡fK«

bg‰wh« v‹gJ e¢ádh®¡ »ÅaUiu.

ï› vËa c©ikia m¿ahJ, m¿P® áy®, Ãy« Ãy‹.

KjÈat‰iw ah‹ ah« KjÈat‰nwhblh¥g¡ bfh©L, ka§»,

Ãy‹ xUik ba‹W« Ãy« g‹ikba‹W« fUJ»‹wd®. ïJ,

m~¿idp‰W sfu bth‰iwí« bg©ghäwh»a sfu bth‰bwhL

ka¡», kâš brâš v‹gt‰¿‹ nghÈah»a kâ‹ brâŸ

v‹gdî« bg©ghny bad¡ bfhŸt bjh¤jnj.

nkY«, xUikpW g‹ikp‰¿‰F ïltifÆnyD«

KªâajhjÈ‹, ah‹ eh‹ v‹D« dfuå‰W¢ brh‰fŸ ah«, eh«

v‹D« kfuå‰W¢ brh‰f£F Kªâa thjiyí«, ïj‰F kwhf¥

nghÈ¢ brh‰fSŸ, ku« Fs« KjÈa kfuå‰W¢ brh‰fŸ kh‹

Fs‹ KjÈa dfu å‰W¢ brh‰f£F Kªâa thjiyí«, fh©f.

ïÅ, ïjœfŸ bghUªJtjhnyna ãw¡F« kfu«

K‹d©z¤ij EÅeh mGªj¥ bghUªJ« Ka‰áahf ãw¡F«

dfu¤âD« vËjhÆU¤jyhš, mJnt Kªâ¤ njh‹¿a bkšÈd

bkŒahÆU¤jš nt©Lbk‹W«, f©L bfhŸf.

ïÅ, kl«, ád« KjÈa g©òfŸ bghJthf v©z¥gL

bghUŸfshfhikí« m¿f.

xU bgUbkhÊ ngr¥gL« ïl« Äf¥ guªjjhÆU¡F

khjÈ‹, ïlªbjhW« áy vG¤bjhÈfŸ ntWgLtJ ïašng.

mnjhL ï‹ndhir bghU£L¥ òyt® áy® j« brŒí£fŸ tU«.

xU áy brh‰fË‹ XÇl¤J xbuG¤ij k‰nwhbuG¤jhf kh‰¿¡

bfhŸtJK©L. ïJ bjh‹Wbjh£L¥ nghÈbad tH§»tUtJ

kughÆU¡f, mj‰F v©Q¥ bghUis V‰¿¡ TWtJ nghÈbad

ÉL¡f.

- bj‹wš 1958



13

ghÆu¥ bga®fŸ

ghÆu« v‹gJ Kfîiu. mJ xU ü‰F ï‹¿aikahj

bj‹gJ, ``vªüš ciu¥ãD« mªü‰F¥ ghÆu« ciu¤J ciu¡f

v‹gJ ïy¡fz«. v‹id?

MÆu Kf¤jh‹ mf‹w jhÆD«MÆu Kf¤jh‹ mf‹w jhÆD«MÆu Kf¤jh‹ mf‹w jhÆD«MÆu Kf¤jh‹ mf‹w jhÆD«MÆu Kf¤jh‹ mf‹w jhÆD«

ghÆu ÄšyJ gDty‹nw'ghÆu ÄšyJ gDty‹nw'ghÆu ÄšyJ gDty‹nw'ghÆu ÄšyJ gDty‹nw'ghÆu ÄšyJ gDty‹nw'

v‹whuhjÈ‹ ``ghÆubk‹wJ òwîiuia, üš nf£»‹wh‹ òwîiu

nf£»‹ bfhG¢ br‹w tÊ¤ J‹}á ïÅJ bršYkhWnghy

mªüš ïÅJ És§FjÈ‰ òwîiu nf£lš nt©L«. v‹id?

gU¥ bghU£lh»a ghÆu§ nf£lh®¡FgU¥ bghU£lh»a ghÆu§ nf£lh®¡FgU¥ bghU£lh»a ghÆu§ nf£lh®¡FgU¥ bghU£lh»a ghÆu§ nf£lh®¡FgU¥ bghU£lh»a ghÆu§ nf£lh®¡F

E©bghU£lh»a üš ïÅJ És§F«!E©bghU£lh»a üš ïÅJ És§F«!E©bghU£lh»a üš ïÅJ És§F«!E©bghU£lh»a üš ïÅJ És§F«!E©bghU£lh»a üš ïÅJ És§F«!

v‹whuhfÈ‹ ``m¥ghÆuªjh‹ jiyaikªj ahid¡F

Éidaikªj ghf‹ nghyî«, ms¥gÇa Mfha¤â‰F És¡f

kh»a â§fS« PhÆW« nghyî«, ü‰F ï‹¿aikah¢ áw¥ã‰wh

ÆU¤jÈ‹; mJ nfsh¡fh‰ F‹W. K£oaFß ï¥ nghyî« F¿¢á

ò¡fkh‹ nghyî«, khzh¡f‹ ïl®¥gL« v‹f'' v‹D« e¢ádh®¡

»Åa® ciuah‹ czu¥gL«. gtzªâah®.

khl¡F¢ á¤âuK« khl¡F¢ á¤âuK« khl¡F¢ á¤âuK« khl¡F¢ á¤âuK« khl¡F¢ á¤âuK« khwf®¡F¡ nfhòuK«khwf®¡F¡ nfhòuK«khwf®¡F¡ nfhòuK«khwf®¡F¡ nfhòuK«khwf®¡F¡ nfhòuK«

Mlik¤njhŸ ešyh®¡ »Åí« nghš - ehoK‹Mlik¤njhŸ ešyh®¡ »Åí« nghš - ehoK‹Mlik¤njhŸ ešyh®¡ »Åí« nghš - ehoK‹Mlik¤njhŸ ešyh®¡ »Åí« nghš - ehoK‹Mlik¤njhŸ ešyh®¡ »Åí« nghš - ehoK‹

Wiuah Ã‹w gÇªJiuia vªü‰F«Wiuah Ã‹w gÇªJiuia vªü‰F«Wiuah Ã‹w gÇªJiuia vªü‰F«Wiuah Ã‹w gÇªJiuia vªü‰F«Wiuah Ã‹w gÇªJiuia vªü‰F«

bgŒJiuah it¤jh® bgÇJ.' 'bgŒJiuah it¤jh® bgÇJ.' 'bgŒJiuah it¤jh® bgÇJ.' 'bgŒJiuah it¤jh® bgÇJ.' 'bgŒJiuah it¤jh® bgÇJ.' '

vd¢ áy ctik thÆyhfî« ghÆu¤â‹ njitia t‰òW¤âdh®.

m¥ghÆu« bghJî« áw¥ò« vd ïUtif¤J v‹wh®

e¢ádh®¡»Åa®. mijna,

ghÆu« bghJáw¥ghÆu« bghJáw¥ghÆu« bghJáw¥ghÆu« bghJáw¥ghÆu« bghJáw¥

bgdÉU gh‰nw' 'bgdÉU gh‰nw' 'bgdÉU gh‰nw' 'bgdÉU gh‰nw' 'bgdÉU gh‰nw' '

vd ü‰ghah¤jh® gtzªâah®. mt‰W£ bghJ¥ghÆu« všyh ü‹

Kf¤J« ciu¡f¥gL«. mJ jh‹ eh‹F tif¤J.

59

` `<nth‹ j‹ik <jÈa‰if``<nth‹ j‹ik <jÈa‰if``<nth‹ j‹ik <jÈa‰if``<nth‹ j‹ik <jÈa‰if``<nth‹ j‹ik <jÈa‰if

bfhŸnth‹ j‹ik nfhl‹ kubgdbfhŸnth‹ j‹ik nfhl‹ kubgdbfhŸnth‹ j‹ik nfhl‹ kubgdbfhŸnth‹ j‹ik nfhl‹ kubgdbfhŸnth‹ j‹ik nfhl‹ kubgd

<Çu©bl‹g bghJÉ‹ bjhifna. ' '<Çu©bl‹g bghJÉ‹ bjhifna. ' '<Çu©bl‹g bghJÉ‹ bjhifna. ' '<Çu©bl‹g bghJÉ‹ bjhifna. ' '<Çu©bl‹g bghJÉ‹ bjhifna. ' '

v‹D« ïjdh‹ m¿f v‹gJ e¢ádh®¡»Åa«.

e‹}yh® ït‰nwhL üiyí§ fh£o

` `üny, Etš nth‹, ``üny, Etš nth‹, ``üny, Etš nth‹, ``üny, Etš nth‹, ``üny, Etš nth‹, EtYª âwnd,EtYª âwnd,EtYª âwnd,EtYª âwnd,EtYª âwnd,

bfhŸnth‹, nfhl‰ T‰wh« IªJ«bfhŸnth‹, nfhl‰ T‰wh« IªJ«bfhŸnth‹, nfhl‰ T‰wh« IªJ«bfhŸnth‹, nfhl‰ T‰wh« IªJ«bfhŸnth‹, nfhl‰ T‰wh« IªJ«

ïit bghJ¥ ghÆu« vd ü‰gh ïa‰¿dh®. ïjdhš,

f‰ã¡f¥gL« üš, f‰ã¡F« MáÇa‹, f‰ã¡F« Kiw, f‰F«

khzt‹, f‰F« Kiw M»a Iªâ‹ ïašigí« És¡FtJ

bghJ¥ghÆu« v‹whÆ‰W, ïj‹ I§TW« všyh ü‰F« bghJth

ÆU¤jÈ‹ ïÅ¢ áa¥ò¥ ghÆukhtJ j‹dhš ciu¡f¥gL« ü‰F

ï‹¿aikahjJ. mJ gâbdhUtifah«.

M¡»nah‹ bganu, M¡»nah‹ bganu, M¡»nah‹ bganu, M¡»nah‹ bganu, M¡»nah‹ bganu, tÊna, všiy,tÊna, všiy,tÊna, všiy,tÊna, všiy,tÊna, všiy,

ü‰bga®, ah¥ng, EjÈa bghUns,ü‰bga®, ah¥ng, EjÈa bghUns,ü‰bga®, ah¥ng, EjÈa bghUns,ü‰bga®, ah¥ng, EjÈa bghUns,ü‰bga®, ah¥ng, EjÈa bghUns,

nf£ngh®, gandh. lhba© bghUS«nf£ngh®, gandh. lhba© bghUS«nf£ngh®, gandh. lhba© bghUS«nf£ngh®, gandh. lhba© bghUS«nf£ngh®, gandh. lhba© bghUS«

thŒ¥g¡ fh£lš ghÆu¤ âašngthŒ¥g¡ fh£lš ghÆu¤ âašngthŒ¥g¡ fh£lš ghÆu¤ âašngthŒ¥g¡ fh£lš ghÆu¤ âašngthŒ¥g¡ fh£lš ghÆu¤ âašng

fhy«, fsnd, fhuz« v‹¿«fhy«, fsnd, fhuz« v‹¿«fhy«, fsnd, fhuz« v‹¿«fhy«, fsnd, fhuz« v‹¿«fhy«, fsnd, fhuz« v‹¿«

_tif na‰¿ bkhÊeU« csnu._tif na‰¿ bkhÊeU« csnu._tif na‰¿ bkhÊeU« csnu._tif na‰¿ bkhÊeU« csnu._tif na‰¿ bkhÊeU« csnu.

ï¥ gâbdh‹W« ï¥ghÆu¤JŸns (gd«ghudh® bjhš

fh¥ãa¤â‰F¡ T¿a áw¥ò¥ ghÆu¤JŸns) bgw¥ g£ld.'' üš

brŒjh‹ (áw¥ò¥) ghÆuŠ brŒjhdhÆ‹ j‹id¥ òfœªjhdh«.

njh‹wh njh‰¿¤ Jiwgy Ko¥ãD«njh‹wh njh‰¿¤ Jiwgy Ko¥ãD«njh‹wh njh‰¿¤ Jiwgy Ko¥ãD«njh‹wh njh‰¿¤ Jiwgy Ko¥ãD«njh‹wh njh‰¿¤ Jiwgy Ko¥ãD«

jh‹ j‰ òfœjš jFâa‹nw v‹gthfÈ‹.' 'jh‹ j‰ òfœjš jFâa‹nw v‹gthfÈ‹.' 'jh‹ j‰ òfœjš jFâa‹nw v‹gthfÈ‹.' 'jh‹ j‰ òfœjš jFâa‹nw v‹gthfÈ‹.' 'jh‹ j‰ òfœjš jFâa‹nw v‹gthfÈ‹.' '

(áw¥ò¥) ghÆuŠ brŒth® j‹ MáÇaU« j‹ndhL xU§F f‰w

xU rhiy khzh¡fU« j‹ khzh¡fU« vd ït® v‹gJ

bjhšfh¥ãa¢ áw¥ò¥ ghÆu e¢ádh®¡»Åa® ciu¥gFâ. áw¥ò¥

ghÆu« v‹gJ, xnu ü‰wh¢ áw¥ghÆUªJ, mj‹ MáÇa‹ bga®,

mªüš tªjtÊ, mJtH§F« všiy, mªü‰bga® KjÈa

gâbdhU F¿¥igí« xU§nfnaD« x‹¿u©L F‹w ntD§ T¿,

mªüiy¢ áw¥ã¥gJ (Foreword, opinion, Editor's preface etc).kâ¥òiubašyh« áw¥ò¥ ghÆunk.

xU üyháÇa‹ jhnd j‹ üiy¥ òfœjš j¡fj‹whjÈ‹,

áw¥ò¥ ghÆuŠ brŒth® ãwuhÆU¤jš nt©Lbk‹gJ bjh‹W

bjh£l kuò. mjid¢ brŒa¤ j¡fh® _tbu‹W F¿¥ã£lh®

e¢ádh®¡»Åa®. mtbuhL ciuaháÇaidíŠ nr®¤J.

ghÆu¥ bga®fŸ


` `j‹dháÇa‹ ``j‹dháÇa‹ ``j‹dháÇa‹ ``j‹dháÇa‹ ``j‹dháÇa‹ j‹bdhL f‰nwh‹,j‹bdhL f‰nwh‹,j‹bdhL f‰nwh‹,j‹bdhL f‰nwh‹,j‹bdhL f‰nwh‹,

j‹ khzh¡f‹, jFKiu fhubd‹j‹ khzh¡f‹, jFKiu fhubd‹j‹ khzh¡f‹, jFKiu fhubd‹j‹ khzh¡f‹, jFKiu fhubd‹j‹ khzh¡f‹, jFKiu fhubd‹

¿‹ndh® ghÆu« ïa«òjš flnd''¿‹ndh® ghÆu« ïa«òjš flnd''¿‹ndh® ghÆu« ïa«òjš flnd''¿‹ndh® ghÆu« ïa«òjš flnd''¿‹ndh® ghÆu« ïa«òjš flnd''

v‹wh® gtzªâah®. MÆD« flîŸ tz¡f«, mital¡f«,

ü‰bghUŸ, üš tªjtÊ, ü‰bga® KjÈad üyháÇa‹ TWtnj

bghU¤jkhjyhD«, mit v›tifÆD« j‰òfœ¢á¡F ïlª

juhikahD«, mt‰iw üyháÇa‹ TWtJ j¡fbj‹W bfhŸs¥

g£L¤ j‰áw¥ò¥ ghÆu« vd¥bga® bgW«.

tz¡f« mâfhu« tz¡f« mâfhu« tz¡f« mâfhu« tz¡f« mâfhu« tz¡f« mâfhu« v‹¿u©LŠ brhšy¢v‹¿u©LŠ brhšy¢v‹¿u©LŠ brhšy¢v‹¿u©LŠ brhšy¢v‹¿u©LŠ brhšy¢

áw¥bg‹D« ghÆukh«áw¥bg‹D« ghÆukh«áw¥bg‹D« ghÆukh«áw¥bg‹D« ghÆukh«áw¥bg‹D« ghÆukh«

bjŒt tz¡fK« bra¥gL bghUS«bjŒt tz¡fK« bra¥gL bghUS«bjŒt tz¡fK« bra¥gL bghUS«bjŒt tz¡fK« bra¥gL bghUS«bjŒt tz¡fK« bra¥gL bghUS«

vŒjîiu¥gJ j‰áw¥ghF«.vŒjîiu¥gJ j‰áw¥ghF«.vŒjîiu¥gJ j‰áw¥ghF«.vŒjîiu¥gJ j‰áw¥ghF«.vŒjîiu¥gJ j‰áw¥ghF«.

v‹gd fhÇifíiu nk‰bfhŸ. nr¡»Hh® j« âU¤bjh©l®

òuhz¤â‰F¢ brŒj ghÆuK«, f«g® j« ïuhkhtjhu¤â‰F¢ brŒj

ghÆuK«, j‰áw¥ò¥ghÆu¤â‰ bfL¤J¡fh£lh«. ïs§nfhtofŸ

k§fy thœ¤J¥ ghlY« mJ nk‰T¿a ïUtif¥ ghÆu¤â‰F«

bghJthfî« áw¥ghfî« gy bga®fŸ cs. mit,

Kfîiu gâf« mÂªJiu ü‹Kf«Kfîiu gâf« mÂªJiu ü‹Kf«Kfîiu gâf« mÂªJiu ü‹Kf«Kfîiu gâf« mÂªJiu ü‹Kf«Kfîiu gâf« mÂªJiu ü‹Kf«

òwîiu jªJiu. òidªJiu ghÆu«òwîiu jªJiu. òidªJiu ghÆu«òwîiu jªJiu. òidªJiu ghÆu«òwîiu jªJiu. òidªJiu ghÆu«òwîiu jªJiu. òidªJiu ghÆu«

v‹D« v£lh« (e‹}š, 1) ït‰¿‹ bghUŸ És¡f« tUkhW.

1. Kfîiu1. Kfîiu1. Kfîiu1. Kfîiu1. Kfîiu

ïJ üš Kf¤J ciu¡f¥gLtJ; ï‰iw tH¡»š ciueilah

ÆU¥gJ; bgU«ghY« üš, MáÇa‹, gâ¥ò KjÈat‰¿‹

tuyh‰iw¡ TWtJ.

2. gâf«2. gâf«2. gâf«2. gâf«2. gâf«

ïJ üyháÇa‹ bga®, üštªj tÊ KjÈa g¤J mšyJ

gâbdhU F¿¥ò¡fis¤ jUtJ. xU bghUŸ g‰¿a g¤J mšyJ

gândhU gh mšyJ ghÉd¤ bjhFâ gâf« v‹Wbga®

bg‰¿U¤jš fh©f. vL¤J¡ fh£L : njthu¥ gâf«. gâf« v‹D«

bgaU¡F IªJ bghJî« gâbdhU áw¥òkh»a gytif¥

bghUŸfisí« bjhF¤J¢ brhštJ v‹W bghUŸ T¿,

mo¡F¿¥ghf,

gâf¡ »sÉ gytif¥ bghUis¤gâf¡ »sÉ gytif¥ bghUis¤gâf¡ »sÉ gytif¥ bghUis¤gâf¡ »sÉ gytif¥ bghUis¤gâf¡ »sÉ gytif¥ bghUis¤

bjhFâahf¢ brhšYjš jhnd''bjhFâahf¢ brhšYjš jhnd''bjhFâahf¢ brhšYjš jhnd''bjhFâahf¢ brhšYjš jhnd''bjhFâahf¢ brhšYjš jhnd''

vd nk‰nfhS§ fh£od®. e‹}YiuaháÇa® rlnfhg

ïuhkhDrh¢rhÇa®. I«bghUŸ bghJ¥ghÆu¤â‰F«, gâbdhU

61

bghUŸ áw¥ò¥ ghÆu¤â‰F« cÇad. gâf« v‹D« bga® g¤J

(gJ) v‹D« brhšÈÅ‹W njh‹¿ÆU¤jÈ‹; M¡»nah‹ bganu

v‹D« ü‰ghÉ‰ F¿¡f¥g£l v© bghUS«, fhy§fsnd

v‹D« ü‰ghÉ‰ F¿¡f¥g£l K¥bghUS« M»a gâbdhU

bghUis¤ jUtbj‹W ciuíiu¥gnj bghU¤jkhdjh«. x‹W

g¤ij neh¡f¢ á¿jhjÈ‹ gâbdh‹W« g¤jhfnt bfhŸs¥ bgW«

(M§»y¤âš gâ‹ _‹W - Baker's dozen vd¥gLjš nghy) ï§‡d«

gâf« v‹D« brhš brhšyhY« bghUshY« öa jÄHhÆU¡fî«,

mJ ¥uÔf v‹D« tlbrhšÈ‹ âÇghf tl bkhÊahs® TWtJ«,

mij¢ br‹id¥ gšfiy¡ fHf¤ jÄœ mfuhâ ã‹g‰¿ÆU¥gJ«,

FW«ò¤jdK« bghW¥g‰w braYkhF«. c©ikÆš, gâf« v‹D«

bj‹ brhšny ¥uÔf v‹D« tlbrhšyhf¤ âÇªJŸsJ. gâ‹

brŒí£blhFâia F¿¡F« gâf« v‹D« bj‹ brhšiy¥ g¤a«

(brŒíŸ) v‹D« tlbrhšnyhoiz¡f ÉU«òth® ntW v‹jh‹

brhšyh®. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« cŸs áw¥ò¥

ghÆu§fŸ gâf« vd¥bga® bg‰WŸsd.

3. mÂªJiu3. mÂªJiu3. mÂªJiu3. mÂªJiu3. mÂªJiu

ïJ kiwkiyaofŸ kâ¥òiuí« K‹Diuí« nghš xU

üY¡F mÂ (mHF) brŒJ Ã‰gJ.

4. ü‹Kf«4. ü‹Kf«4. ü‹Kf«4. ü‹Kf«4. ü‹Kf«

ïJ üY¡F Kf« nghštJ; ciueil, brŒíŸ M»a ïU

toÉ‰F« bghJthdJ.

5. òwîiu5. òwîiu5. òwîiu5. òwîiu5. òwîiu

ïJ üY¡F¥ òwkhf ciu¡f¥gLtJ. òw« - ã‹ò, ïWâ.

bjhšfh¥ãa ïWâÆš ciu¡f¥g£LŸs üYiukuò gwîiuahF«.

áy® üYiu kuò brŒíËaÈnyna Tw¥g£L É£ljdhš (1421 -

1430) kuãaÈš cŸsJ ã‰brUfš v‹g® (1590 - 1610) mf¤

âizÆaÈ‰ T¿a ctikÆy¡fz¢ RU¡f¤ijna (992 - 995).

ã‹d® ctkÉaÈš bjhšfh¥ãa® ÉÇ¤Jiu¥gjhš (1222 - 1258)

kuãaÈ‹ ïWâÆš ÉÇ¤Jiu¡f¥bgW« üYiukuò ã‰brUf

byd¡ bfhŸs¥glhbj‹f. (òwîiu v‹gJ, nkiy ehlf ü‰fË‰

Tw¥gL« Epilogue v‹gij xU òilbah¤jjhF«.)

gâ‰W¥g¤â‹ ciubgW f£LiufŸ ïl tifahš

òwîiuahf mikªJŸsd.

ghÆu¥ bga®fŸ


6. jªJiu6. jªJiu6. jªJiu6. jªJiu6. jªJiu

ïJ üÈ‰ brhšy¥glhj bghUis¤ jªJiu¥gJ. ngu¿P®

K‹Diu (Introduction). bgU«ghY« jªJiuahfÉU¡F«.

7. òidªJiu7. òidªJiu7. òidªJiu7. òidªJiu7. òidªJiu

ïJ üÈ‹ áwªj TWfis vL¤Jiu¤J¥ ngh‰WtJ,

âU¡Fw£ áw¥ig¥ ngh¥iga® K‹Diu (Introduction)vL¤J¡fh£LtJ nghy. òidjš - áw¥ã¤jš, òfœjš.

8. ghÆu«8. ghÆu«8. ghÆu«8. ghÆu«8. ghÆu«

ïJ Kj‹ Kjš, bghUfs¤J¥ ngh® Kfîiuahf¥ giftiu

ÉË¤J¤ j« tÈik¢ áw¥ig¡ TW« beL bkhÊia¡ F¿¤jJ;

ã‹ò ü‹ Kfîiu¡F« tH§f¤ jiy¥g£lJ. beLbkhÊ ngh®

kwtÅ‹ j‹ nk«gh£Liu. ghÆu« v‹gJ Kj‰f© beL

bkhÊia¡ F¿¤jikia,

` `kW kd¤jdšyhj ``kW kd¤jdšyhj ``kW kd¤jdšyhj ``kW kd¤jdšyhj ``kW kd¤jdšyhj khey¤j ntªj‹khey¤j ntªj‹khey¤j ntªj‹khey¤j ntªj‹khey¤j ntªj‹

cW kd¤jdh» bahG»‹ - brWkd¤jh®' 'cW kd¤jdh» bahG»‹ - brWkd¤jh®' 'cW kd¤jdh» bahG»‹ - brWkd¤jh®' 'cW kd¤jdh» bahG»‹ - brWkd¤jh®' 'cW kd¤jdh» bahG»‹ - brWkd¤jh®' '

ghÆu§ T¿¥ gilbjh¡fhš v‹ brŒgghÆu§ T¿¥ gilbjh¡fhš v‹ brŒgghÆu§ T¿¥ gilbjh¡fhš v‹ brŒgghÆu§ T¿¥ gilbjh¡fhš v‹ brŒgghÆu§ T¿¥ gilbjh¡fhš v‹ brŒg

MÆu§ fh¡if¡ nfh® fš. ' 'MÆu§ fh¡if¡ nfh® fš. ' 'MÆu§ fh¡if¡ nfh® fš. ' 'MÆu§ fh¡if¡ nfh® fš. ' 'MÆu§ fh¡if¡ nfh® fš. ' ' (249)

v‹D« gHbkhÊ¢ brŒísh‹ cz®f. ghÆu« v‹gj‰F åu¤J¡F

nt©L« KfîiufŸ. v‹W giHaîiu ciu¤jiyí« neh¡Ff.

gÆ®jš - miH¤jš, nghU¡fiH¤jš, gÆ® - (gÆu«) - ghÆu«.

br‹id¥ gšfiy¡ fHf mfuhâ, ghRu« v‹gJ ghÆu« v‹W

âÇªâU¡fyh« v‹W j‹ m¿ahikia¡ fh£L»‹wJ. ï‰iw üš

tH¡if neh¡»‹ ghÆu¥ bga®fSŸ òwîiu, ghÆu« v‹D«

ïu©L« bghJî« áw¥òkh»a ïUtif¥ ghÆu¤â‰F« bghJth«;

Vida áw¥ò¥ ghÆu¤â‰nf áw¥gh«. áw¥ò¥ ghÆu¤â‰

FÇat‰WŸ Kfîiu. ü‹Kf«, ghÆu« v‹D« _‹W« j‰áw¥ò¥

ghÆu¤â‰F« cÇad ït‰WŸ ü‹Kf« v‹gJ j‰áw¥ò¥

ghÆu¤â‰F¢ áw¥bg‹W bfhŸs ïlK©L. jªJiu v‹gJ,

tH¡»ÈšyhÉoD«, bghJ¥ghÆu¤â‰F« V‰F«.

ciuKf«, njh‰WthŒ, K‹Diu, gâ¥òiu, kâ¥òiu,

rh¤J¥gh (rh®¤J¥gh) KjÈa bga®fŸ ï¡fhy¤bjGªj òJtH¡F.

ït‰WŸ K‹Åu©L« j‰ áw¥ò¥ ghÆu¤ijí«, ã‹ _‹W«

áw¥ò¥ ghÆu¤ijí«, ïilbah‹W« m›Éu©ilí« rhU«.

rh¤J¥gh v‹gJ brŒíŸ; Vida ciueil ïJ fhW§ T¿a

ghÆu¥bga®fbsšyh« öa bj‹ brh‰fbs‹W m¿f. Kf« v‹gJ

63

bj‹ brhšny v‹gij, ah‹ br‹w M©L¤ jÄœ¥ bghÊÈš

tiuªJŸs jÄœ Kf« v‹D« f£Liuia¡ f©L bjËf.

ï‰iw¤ jÄHU£ bgU«ghyh® gF¤j¿ÉHªâU¥gJ neh¡»

tltU« (mt® motUoaU« moah®¡foahUkhd) itah

òÇfS« öa bj‹ brh‰fis tlbrhšbyd¤ JÂªJ kU£LtJ

g‰¿, mit m‹dbt‹W ka§f‰f.

nk‰fh£oathW, Kfîiuia¡ F¿¡f¥ gy öa bj‹

brh‰fËU¥gî«, ïil¡fhy¥ òyt®, áw¥ghf ahœ¥ghz¤jh®,

cg¡»ukzif, cngh¤fhj« v‹D« tlbrh‰fis nt©lhJ

tH§»¢ áWikÆ‰ bgUik bfh©ld®. ï¤jifa tlbrhšyh£á

jÄHÇ‹ klikahY« moik¤jd¤jhY« ne®ªjnja‹¿,

jiyikrhš jÄœ¥òyt® jhkhf ÉU«ã¤ jGÉa‹W. Mjyhš,

jÄÊ‹ öŒikia¡ Fiy¤JkJ‹¿ mj‹ bjh©iliaí«

beÇ¤J¡ bfhšy¥ gh®¡F« Iªjh« gil¢ brh‰fisbašyh«,

mwnt mf‰¿ÉLtJ jÄH‹ Kj‰ flikah«.

jÄH‹ ÉLjiy, jÄÊ‹ ÉLjiyia mo¥gilahf¡

bfh©lJ. jÄGau¤ jÄH‹ ca®th‹.

ghÆu¥ bga®fŸ


14

âU¡Fw£ áw¥ò¢ brh‰fS«

brhšyh£áí«

x›bthU bgUüÈY« XÇU mšyJ xUáy brh‰fisí«

brhšyh£áiaí« áw¥ghf¡ fh©»‹nwh«. âU¡FwËYŸs áw¥ò¢

brh‰fisí« brhšyh£áiaí« vL¤J¡Tw vGªjâ¡f£Liu.

Ãf©L v‹D« tlbrh‰bgauh‰ F¿¡f¥gL« cÇ¢ brh‰bwhFâ

fS«, ciuaháÇa‹kh® ciufS«, ãw üšfËYŸs brh‰fis

bašyh« bjhF¤J« vL¤J« TW« ïašòiladthjÈ‹, âU¡

Fw£ áw¥ò¢ brhš tuhjdbt‹W Éy¡f¥g£lit, m› ÉUtif

bahÊªj Vida üšfS« gDtšfSnk.

1. áw¥ò¤ jÅ¢brh‰fŸ1. áw¥ò¤ jÅ¢brh‰fŸ1. áw¥ò¤ jÅ¢brh‰fŸ1. áw¥ò¤ jÅ¢brh‰fŸ1. áw¥ò¤ jÅ¢brh‰fŸ

f~R=fh‰gy«.

` `bjho¥òGâ f~rh îz¡»‰ ão¤bjUî«``bjho¥òGâ f~rh îz¡»‰ ão¤bjUî«``bjho¥òGâ f~rh îz¡»‰ ão¤bjUî«``bjho¥òGâ f~rh îz¡»‰ ão¤bjUî«``bjho¥òGâ f~rh îz¡»‰ ão¤bjUî«

nt©lhJ rhy¥ gL«. ' 'nt©lhJ rhy¥ gL«. ' 'nt©lhJ rhy¥ gL«. ' 'nt©lhJ rhy¥ gL«. ' 'nt©lhJ rhy¥ gL«. ' ' (1037)

Tœ=bršt«, bghUŸ, bgh‹.

` `gilFo THik¢R e£gu zhW«``gilFo THik¢R e£gu zhW«``gilFo THik¢R e£gu zhW«``gilFo THik¢R e£gu zhW«``gilFo THik¢R e£gu zhW«

cilah durU nsW.' 'cilah durU nsW.' 'cilah durU nsW.' 'cilah durU nsW.' 'cilah durU nsW.' ' (381)

` `TG§ Foí bkhU§»H¡F§ nfhšnfho¢``TG§ Foí bkhU§»H¡F§ nfhšnfho¢``TG§ Foí bkhU§»H¡F§ nfhšnfho¢``TG§ Foí bkhU§»H¡F§ nfhšnfho¢``TG§ Foí bkhU§»H¡F§ nfhšnfho¢

NHhJ brŒí kuR, ' 'NHhJ brŒí kuR, ' 'NHhJ brŒí kuR, ' 'NHhJ brŒí kuR, ' 'NHhJ brŒí kuR, ' ' (554)

czit¡ F¿¡F« Tœ v‹DŠ brhš FiH v‹D«

KjÅiy¤ âÇghjyhY«, czî v‹DŠ brh‰F¢ bršt« v‹D«

bghUË‹ikahY«.

` `gštif ízî« gÆU« bgh‹D«``gštif ízî« gÆU« bgh‹D«``gštif ízî« gÆU« bgh‹D«``gštif ízî« gÆU« bgh‹D«``gštif ízî« gÆU« bgh‹D«

bfhŸg khnj TbH‹ »sÉ''bfhŸg khnj TbH‹ »sÉ''bfhŸg khnj TbH‹ »sÉ''bfhŸg khnj TbH‹ »sÉ''bfhŸg khnj TbH‹ »sÉ''

v‹W âthfu§ TWtjhY«, bršt¤ij¡ F¿¡F« brhš czî¥

bgaÇ‹ ntW v‹W bfhŸsî« ïlK©L. ïÅ FiHthd (Ductile)

jhJ (cnyhf«) bgh‹ v‹Wkh«; mšyJ ï‹¿aikahj

mo¥gil¢ bršt« cznt vÅD« x¡F«.

65

bfh£Fjš=btË¥gLjš.

` `fil¡bfh£f¢ brŒj¡f jh©ik ``fil¡bfh£f¢ brŒj¡f jh©ik ``fil¡bfh£f¢ brŒj¡f jh©ik ``fil¡bfh£f¢ brŒj¡f jh©ik ``fil¡bfh£f¢ brŒj¡f jh©ik Æil¡bfh£»‹Æil¡bfh£»‹Æil¡bfh£»‹Æil¡bfh£»‹Æil¡bfh£»‹

v‰wh ÉGkª jU«. ' 'v‰wh ÉGkª jU«. ' 'v‰wh ÉGkª jU«. ' 'v‰wh ÉGkª jU«. ' 'v‰wh ÉGkª jU«. ' ' (663)

j›btdš=jhœjš, RU§Fjš.

` `f›itah‰ f›ÉJ fhk« mJÉ‹nwš``f›itah‰ f›ÉJ fhk« mJÉ‹nwš``f›itah‰ f›ÉJ fhk« mJÉ‹nwš``f›itah‰ f›ÉJ fhk« mJÉ‹nwš``f›itah‰ f›ÉJ fhk« mJÉ‹nwš

j›bt‹Dª j‹ik ÆHªJ.' 'j›bt‹Dª j‹ik ÆHªJ.' 'j›bt‹Dª j‹ik ÆHªJ.' 'j›bt‹Dª j‹ik ÆHªJ.' 'j›bt‹Dª j‹ik ÆHªJ.' ' (1144)

Xir tifia¡ F¿¡F« j› v‹D« F¿¥ò¢ brhšntW.

Mjyhš, `j›bt‹D«' v‹gJ F¿¥ò bkhÊ;

` `üšfhš ah¤j khiy bt©Fil``üšfhš ah¤j khiy bt©Fil``üšfhš ah¤j khiy bt©Fil``üšfhš ah¤j khiy bt©Fil``üšfhš ah¤j khiy bt©Fil

j›bt‹ wirï¤ jhœJË kiw¥g''j›bt‹ wirï¤ jhœJË kiw¥g''j›bt‹ wirï¤ jhœJË kiw¥g''j›bt‹ wirï¤ jhœJË kiw¥g''j›bt‹ wirï¤ jhœJË kiw¥g''

v‹òÊí« mJ.'' v‹W gÇnkyHf® TWtJ bghUªjhJ.

j›tš v‹D« bga® ïUâizÆY« ïsik F¿¤jyhY«, j›îjš

v‹D« Éid¡F¡ Fiwjš, FÉjš, jtWjš, bfLjš v‹D«

bghUŸfËU¤jyhY«, bešiy t£l¤âš xU ghl¤âš jhœth

ÆU¡F« khztid m¥ ghl¤âš j›tby‹W TW« tH¡F©ik

ahY«, j› v‹gij ï§F xU Éid¥ g©ò¡ F¿¥bg‹W

bfhŸtnj bghU¤jkh«.

njhš=gHikahd òfœ, bgUik. bjhš-njhš, bjh‹ik -

giHik.

` `bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf

ešFu bt‹D« eir.' 'ešFu bt‹D« eir.' 'ešFu bt‹D« eir.' 'ešFu bt‹D« eir.' 'ešFu bt‹D« eir.' ' (1043)

` `ïGbk‹ bkhÊah‹ ÉGÄaJ EtÈD«``ïGbk‹ bkhÊah‹ ÉGÄaJ EtÈD«``ïGbk‹ bkhÊah‹ ÉGÄaJ EtÈD«``ïGbk‹ bkhÊah‹ ÉGÄaJ EtÈD«``ïGbk‹ bkhÊah‹ ÉGÄaJ EtÈD«

guªj bkhÊah‹ moÃÄ®ª bjhG»D«''guªj bkhÊah‹ moÃÄ®ª bjhG»D«''guªj bkhÊah‹ moÃÄ®ª bjhG»D«''guªj bkhÊah‹ moÃÄ®ª bjhG»D«''guªj bkhÊah‹ moÃÄ®ª bjhG»D«''

` `njhbyd bkhÊg bjh‹bkhÊ¥ òyt®' '` `njhbyd bkhÊg bjh‹bkhÊ¥ òyt®' '` `njhbyd bkhÊg bjh‹bkhÊ¥ òyt®' '` `njhbyd bkhÊg bjh‹bkhÊ¥ òyt®' '` `njhbyd bkhÊg bjh‹bkhÊ¥ òyt®' ' (1494)

v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰gh xU tif td¥ã‹ (fhÉa¤â‹)

ïy¡fz¤ij¡ TWtjhš, mjbdhL âU¡Fw£ brhšiy¤ bjhl®ò

gL¤Jjš jtwh«.

Kfo=_njÉ (nr£il).

` `koíshŸ khKfo ba‹g koÆyh‹``koíshŸ khKfo ba‹g koÆyh‹``koíshŸ khKfo ba‹g koÆyh‹``koíshŸ khKfo ba‹g koÆyh‹``koíshŸ khKfo ba‹g koÆyh‹

jhSshŸ jhkiuÆ dhŸ.' 'jhSshŸ jhkiuÆ dhŸ.' 'jhSshŸ jhkiuÆ dhŸ.' 'jhSshŸ jhkiuÆ dhŸ.' 'jhSshŸ jhkiuÆ dhŸ.' ' (617)

mâ=ÄF, Äf.

` `kâE£g ünyh Lilah®¡ fâE£g«``kâE£g ünyh Lilah®¡ fâE£g«``kâE£g ünyh Lilah®¡ fâE£g«``kâE£g ünyh Lilah®¡ fâE£g«``kâE£g ünyh Lilah®¡ fâE£g«

ahîs K‹Å‰ git.' 'ahîs K‹Å‰ git.' 'ahîs K‹Å‰ git.' 'ahîs K‹Å‰ git.' 'ahîs K‹Å‰ git.' ' (636)

``mâba‹gJ tlbrhšYŸ ÄFâ¥ bghUsnjhÇil¢brhš;

mJ âÇªJ E£gbk‹gjndhL bjh¡fJ'' v‹wh® gÇnkyHf®.

âU¡Fw£ áw¥ò¢ brh‰fS« brhšyh£áí«


ÄFâ¥ bghUŸjU« tlbkhÊ K‹bdh£L (cgr®¡f« - Prefix) ati, adhiv‹W ïU toÉÈU¥gjdhY«, ÄFjiy¡ F¿¡F« mâfÇ¤jš v‹D«

Éid¢ brhš tlbkhÊÆÈ‹ikahY«, mâf« v‹gj‰ »dkhd

mjd« (mâ+md«) v‹D« bjhÊ‰bga® jÄÊnyna ÆU¤jyhD«,

mâf‹ v‹D« jÄH¢ á‰wur® Fo¥bga® Ä¡nfh‹ mšyJ bgÇnah‹

v‹W bghUŸ bfh©oU¡fyhkhjyhD«, mâ v‹gij¥ bgU«ghY«

x¤j mij v‹D« jÄœ Éid¢ brhš å§Fjš (gU¤jš) ÄFjš

v‹D« bghUŸ jUjyhD«, mâ v‹D« brhš xUfhš xU

tH¡f‰w gHªjÄœ ÉidahÆU¡Fnkh v‹D« Ia« Ãfœ»‹wJ.

ïÅ, ``mâD£g«'' v‹W ghl§ bfh©L, ``nk‰T¿a ü‰

fšÉnahLTl E©Âjh»a kâÆidí« cilah®¡F, mjÅD«

E©ÂathŒ kh‰whuhby©z¥g£L vâ®Ã‰F« ÉidfŸ ahîs?''

v‹D« kz¡Flt® ciu, brhštifÆY« bghUŸ tifÆY«

gÇnkyHfUiuÆDŠ rhy¢ áwªjjh«. ï¥bghUËš mâ v‹D«

K‹bdh£o‰nf ïlÄšiy. gÇnkyHf® xU bj‹brhšiy

tlbrhšyh¡Fth‹ nt©o, ``ïÅ, mâD£gbk‹W ghlnkhâ,

mjÅD£g« ahbt‹Wiu¥ghUKs®. mt® Nœ¢á¡»dkhŒ K‹

R£l¥gLtbjh‹¿šyhikí«, R£L¥ bga® Iªjh KUng‰wtÊ

m›thW Ãšyhikí k¿ªây®.' ' v‹W kz¡Fl tUiuia

kW¤âU¥gJ, mtiuíª jh¡Fjš fh©f.

2. áw¥ò¤ bjhl®¢ brh‰fŸ2. áw¥ò¤ bjhl®¢ brh‰fŸ2. áw¥ò¤ bjhl®¢ brh‰fŸ2. áw¥ò¤ bjhl®¢ brh‰fŸ2. áw¥ò¤ bjhl®¢ brh‰fŸ

mirÆaš=El§»a ïašãidíilahŸ. ïJ m‹bkhÊ¤

bjhifahÆD« mÇa mik¥òilaJ.

` `mirÆa‰ F©lh©nlh® Vv®ah ndh¡f¥``mirÆa‰ F©lh©nlh® Vv®ah ndh¡f¥``mirÆa‰ F©lh©nlh® Vv®ah ndh¡f¥``mirÆa‰ F©lh©nlh® Vv®ah ndh¡f¥``mirÆa‰ F©lh©nlh® Vv®ah ndh¡f¥

girÆdŸ iga eF«''girÆdŸ iga eF«''girÆdŸ iga eF«''girÆdŸ iga eF«''girÆdŸ iga eF«'' (1098)

mw‹fil=fÇR (ght«)

` `mw‹ fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹ fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹ fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹ fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹ fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil

Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' ' (142)

cÆ® Ãiy=cl«ò.

` `c©zhik íŸs JÆ®Ãiy ôD©z``c©zhik íŸs JÆ®Ãiy ôD©z``c©zhik íŸs JÆ®Ãiy ôD©z``c©zhik íŸs JÆ®Ãiy ôD©z``c©zhik íŸs JÆ®Ãiy ôD©z

m©zh¤jš brŒah jsW''m©zh¤jš brŒah jsW''m©zh¤jš brŒah jsW''m©zh¤jš brŒah jsW''m©zh¤jš brŒah jsW'' (255)

` `fŸth®¡F¤ jŸS KÆ®Ãiy fŸsh®¡F¤``fŸth®¡F¤ jŸS KÆ®Ãiy fŸsh®¡F¤``fŸth®¡F¤ jŸS KÆ®Ãiy fŸsh®¡F¤``fŸth®¡F¤ jŸS KÆ®Ãiy fŸsh®¡F¤``fŸth®¡F¤ jŸS KÆ®Ãiy fŸsh®¡F¤

jŸshJ ò¤nj SyF''jŸshJ ò¤nj SyF''jŸshJ ò¤nj SyF''jŸshJ ò¤nj SyF''jŸshJ ò¤nj SyF'' (290)

CUÂ=Cuh® Fo¡fnth FË¡fnth cjî« Fs«. ïJ

gh©o eh£L tH¡F Kj‰ fhy¤âš ïJ FoÚ® Ãiyiana

F¿¤âU¤jš nt©L«.

67

` `CU``CU``CU``CU``CUÂ Ú®Ãiwª j‰nw íyfth«Â Ú®Ãiwª j‰nw íyfth«Â Ú®Ãiwª j‰nw íyfth«Â Ú®Ãiwª j‰nw íyfth«Â Ú®Ãiwª j‰nw íyfth«

ngu¿ ths‹ âU''ngu¿ ths‹ âU''ngu¿ ths‹ âU''ngu¿ ths‹ âU''ngu¿ ths‹ âU'' (215)

F¿baâ®¥ig=if«khW fUjš.

` `t¿ah®¡bfh‹ Ötnj pifk‰ bwšyh§``t¿ah®¡bfh‹ Ötnj pifk‰ bwšyh§``t¿ah®¡bfh‹ Ötnj pifk‰ bwšyh§``t¿ah®¡bfh‹ Ötnj pifk‰ bwšyh§``t¿ah®¡bfh‹ Ötnj pifk‰ bwšyh§

F¿baâ®¥ig Úu Jil¤J''F¿baâ®¥ig Úu Jil¤J''F¿baâ®¥ig Úu Jil¤J''F¿baâ®¥ig Úu Jil¤J''F¿baâ®¥ig Úu Jil¤J'' (221)

bjhštuî=bjh‹W bjh£LtU« Fo¥ g©ò

` `bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf``bjhštuîª njhY§ bfL¡Fª bjhifahf

ešFu bt‹D« eir''ešFu bt‹D« eir''ešFu bt‹D« eir''ešFu bt‹D« eir''ešFu bt‹D« eir'' (1043)

ky®Äirna»dh‹=flîŸ (moah® beŠr¤ jhkiuÆ‹f©

mk®ªjt‹)

` `ky®Äir na»dh‹ khzo nr®ªjh®``ky®Äir na»dh‹ khzo nr®ªjh®``ky®Äir na»dh‹ khzo nr®ªjh®``ky®Äir na»dh‹ khzo nr®ªjh®``ky®Äir na»dh‹ khzo nr®ªjh®

ÃyÄir ÚLthœ th®' 'ÃyÄir ÚLthœ th®' 'ÃyÄir ÚLthœ th®' 'ÃyÄir ÚLthœ th®' 'ÃyÄir ÚLthœ th®' ' (3)

thy¿t‹=flîŸ (öa m¿Éidíilat‹).

` `f‰wjdh yha gabd‹bfhš thy¿t‹``f‰wjdh yha gabd‹bfhš thy¿t‹``f‰wjdh yha gabd‹bfhš thy¿t‹``f‰wjdh yha gabd‹bfhš thy¿t‹``f‰wjdh yha gabd‹bfhš thy¿t‹

e‰whŸ bjhHhm® vÅ‹''e‰whŸ bjhHhm® vÅ‹''e‰whŸ bjhHhm® vÅ‹''e‰whŸ bjhHhm® vÅ‹''e‰whŸ bjhHhm® vÅ‹'' (2)

thœ¡if¤Jiz=kidÉ.

ïJ ïšywÉaÈš 2M« mâfhu¤ jiy¥ò. thœ¡if¥gjš

(kidÉahjš) v‹D« gh©o eh£L tH¡F ï§F¡ ftÅ¡f¤ j¡fJ.

3. áw¥ò¢ brhš tot«3. áw¥ò¢ brhš tot«3. áw¥ò¢ brhš tot«3. áw¥ò¢ brhš tot«3. áw¥ò¢ brhš tot«

m¿=m¿î.

ï~J KjÅiy¤ bjhÊ‰bga®.

` `m¿bfh‹ w¿ah bdÅD KWâ``m¿bfh‹ w¿ah bdÅD KWâ``m¿bfh‹ w¿ah bdÅD KWâ``m¿bfh‹ w¿ah bdÅD KWâ``m¿bfh‹ w¿ah bdÅD KWâ

ciHÆUªjh‹ Twš fl‹''ciHÆUªjh‹ Twš fl‹''ciHÆUªjh‹ Twš fl‹''ciHÆUªjh‹ Twš fl‹''ciHÆUªjh‹ Twš fl‹'' (638)

x¥ghÇ=X¥ò, ctik.

` `k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d

x¥ghÇ ah§f©l âš.' 'x¥ghÇ ah§f©l âš.' 'x¥ghÇ ah§f©l âš.' 'x¥ghÇ ah§f©l âš.' 'x¥ghÇ ah§f©l âš.' ' (1071)

xUtªj« = xUjiy. jiy=mªj«. ïHÉ‰fG«

x¥ghÇiaí« x¥bg‹g®.

` `btUtªj brŒbjhGF« bt§nfhy dhÆ‹``btUtªj brŒbjhGF« bt§nfhy dhÆ‹``btUtªj brŒbjhGF« bt§nfhy dhÆ‹``btUtªj brŒbjhGF« bt§nfhy dhÆ‹``btUtªj brŒbjhGF« bt§nfhy dhÆ‹

xUtªj bkhšiy¡ bfL«' 'xUtªj bkhšiy¡ bfL«' 'xUtªj bkhšiy¡ bfL«' 'xUtªj bkhšiy¡ bfL«' 'xUtªj bkhšiy¡ bfL«' ' (563)

` `M¡f ÄHªnjbk‹ wšyhth %¡f«``M¡f ÄHªnjbk‹ wšyhth %¡f«``M¡f ÄHªnjbk‹ wšyhth %¡f«``M¡f ÄHªnjbk‹ wšyhth %¡f«``M¡f ÄHªnjbk‹ wšyhth %¡f«

xUtªj§ if¤Jil ah®' 'xUtªj§ if¤Jil ah®' 'xUtªj§ if¤Jil ah®' 'xUtªj§ if¤Jil ah®' 'xUtªj§ if¤Jil ah®' ' (593)

bfL=nfL (tWik).

ïJî« KjÅiy¤ bjhÊ‰bga®.



` `bfLt``bfLt``bfLt``bfLt``bfLthf itah Jyf« eLthfhf itah Jyf« eLthfhf itah Jyf« eLthfhf itah Jyf« eLthfhf itah Jyf« eLthf

e‹¿¡f£ l§»ah‹ jhœî' 'e‹¿¡f£ l§»ah‹ jhœî' 'e‹¿¡f£ l§»ah‹ jhœî' 'e‹¿¡f£ l§»ah‹ jhœî' 'e‹¿¡f£ l§»ah‹ jhœî' ' (117)

ÕÊ = Õo. ÕÊ¤jš = J‹òW¤jš. ãŸ-ÕŸ-Õœ-ÕÊ.

ãL§fš v‹D« tH¡if neh¡Ff.

` `m¿Éyh® jhªj«ik¥ ÕÊ¡F« ÕiH``m¿Éyh® jhªj«ik¥ ÕÊ¡F« ÕiH``m¿Éyh® jhªj«ik¥ ÕÊ¡F« ÕiH``m¿Éyh® jhªj«ik¥ ÕÊ¡F« ÕiH``m¿Éyh® jhªj«ik¥ ÕÊ¡F« ÕiH

brWth®¡FŠ brŒj yÇJ''brWth®¡FŠ brŒj yÇJ''brWth®¡FŠ brŒj yÇJ''brWth®¡FŠ brŒj yÇJ''brWth®¡FŠ brŒj yÇJ'' (843)

` èdÉdh‹ ešfh¡ bfhoah® fdÉdh‹`èdÉdh‹ ešfh¡ bfhoah® fdÉdh‹`èdÉdh‹ ešfh¡ bfhoah® fdÉdh‹`èdÉdh‹ ešfh¡ bfhoah® fdÉdh‹`èdÉdh‹ ešfh¡ bfhoah® fdÉdh‹

v‹bd«ik¥ ÕÊ¥ gJ''v‹bd«ik¥ ÕÊ¥ gJ''v‹bd«ik¥ ÕÊ¥ gJ''v‹bd«ik¥ ÕÊ¥ gJ''v‹bd«ik¥ ÕÊ¥ gJ'' (1217)

Ka‰W=Ka‰á.

` `Ka‰á âUÉid ah¡F Ka‰¿‹ik``Ka‰á âUÉid ah¡F Ka‰¿‹ik``Ka‰á âUÉid ah¡F Ka‰¿‹ik``Ka‰á âUÉid ah¡F Ka‰¿‹ik``Ka‰á âUÉid ah¡F Ka‰¿‹ik

ï‹ik òF¤â ÉL«''ï‹ik òF¤â ÉL«''ï‹ik òF¤â ÉL«''ï‹ik òF¤â ÉL«''ï‹ik òF¤â ÉL«'' (616)

tu‹=gu« (nkYyf«).

òu«-gu«-tu«-tu‹. òu«=nkÈl«.

nfhòu«=murÅU¡F« ca®ªj ïl«.

` `òiu ía® ghF«' '` `òiu ía® ghF«' '` `òiu ía® ghF«' '` `òiu ía® ghF«' '` `òiu ía® ghF«' ' (bjhšfh¥ãa«, 785)

` `cubd‹ Dª njh£oah‹ XiuªJ§ fh¥gh‹``cubd‹ Dª njh£oah‹ XiuªJ§ fh¥gh‹``cubd‹ Dª njh£oah‹ XiuªJ§ fh¥gh‹``cubd‹ Dª njh£oah‹ XiuªJ§ fh¥gh‹``cubd‹ Dª njh£oah‹ XiuªJ§ fh¥gh‹

tubd‹D« it¥ã‰nfh® É¤J''tubd‹D« it¥ã‰nfh® É¤J''tubd‹D« it¥ã‰nfh® É¤J''tubd‹D« it¥ã‰nfh® É¤J''tubd‹D« it¥ã‰nfh® É¤J'' (24)

4. áw¥ò¥ bghUsh£á4. áw¥ò¥ bghUsh£á4. áw¥ò¥ bghUsh£á4. áw¥ò¥ bghUsh£á4. áw¥ò¥ bghUsh£á

ïl«=bršt«. ïl«-ïl‹.

` `ïlbkšyh§ bfhŸsh¤ jif¤nj ÆlÄšyh¡``ïlbkšyh§ bfhŸsh¤ jif¤nj ÆlÄšyh¡``ïlbkšyh§ bfhŸsh¤ jif¤nj ÆlÄšyh¡``ïlbkšyh§ bfhŸsh¤ jif¤nj ÆlÄšyh¡``ïlbkšyh§ bfhŸsh¤ jif¤nj ÆlÄšyh¡

fhY Äubthšyh¢ rhšò' 'fhY Äubthšyh¢ rhšò' 'fhY Äubthšyh¢ rhšò' 'fhY Äubthšyh¢ rhšò' 'fhY Äubthšyh¢ rhšò' ' (1064)

` `ïlÅš gUt¤J bkh¥òuÉ‰ bfhšfh®``ïlÅš gUt¤J bkh¥òuÉ‰ bfhšfh®``ïlÅš gUt¤J bkh¥òuÉ‰ bfhšfh®``ïlÅš gUt¤J bkh¥òuÉ‰ bfhšfh®``ïlÅš gUt¤J bkh¥òuÉ‰ bfhšfh®

fld¿ fh£á at®' 'fld¿ fh£á at®' 'fld¿ fh£á at®' 'fld¿ fh£á at®' 'fld¿ fh£á at®' ' (218)

v‹ò=cl«ò. ïJ áidahFbga®.

` `m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa u‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa u‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa u‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa u‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa u‹òilah®

v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F'' (72)

` `m‹ngh oiaªj tH¡bf‹g MUÆ®¡``m‹ngh oiaªj tH¡bf‹g MUÆ®¡``m‹ngh oiaªj tH¡bf‹g MUÆ®¡``m‹ngh oiaªj tH¡bf‹g MUÆ®¡``m‹ngh oiaªj tH¡bf‹g MUÆ®¡

bf‹ngh oiaªj bjhl®ò' 'bf‹ngh oiaªj bjhl®ò' 'bf‹ngh oiaªj bjhl®ò' 'bf‹ngh oiaªj bjhl®ò' 'bf‹ngh oiaªj bjhl®ò' ' (73)

Fl§f®=Foš.

` `cl«gh oyhjt® thœ¡if Fl§fU£``cl«gh oyhjt® thœ¡if Fl§fU£``cl«gh oyhjt® thœ¡if Fl§fU£``cl«gh oyhjt® thœ¡if Fl§fU£``cl«gh oyhjt® thœ¡if Fl§fU£

gh«ngh LlDiwª j‰W' 'gh«ngh LlDiwª j‰W' 'gh«ngh LlDiwª j‰W' 'gh«ngh LlDiwª j‰W' 'gh«ngh LlDiwª j‰W' ' (890)

Fâ¤jš=jh©Ljš, fl¤jš, nk‰ bfhŸSjš, btšYjš.

` `T‰w§ Fâ¤jY§ ifTL neh‰wÈ‹``T‰w§ Fâ¤jY§ ifTL neh‰wÈ‹``T‰w§ Fâ¤jY§ ifTL neh‰wÈ‹``T‰w§ Fâ¤jY§ ifTL neh‰wÈ‹``T‰w§ Fâ¤jY§ ifTL neh‰wÈ‹

M‰wM‰wM‰wM‰wM‰wš jiy¥g£ lt®¡F''š jiy¥g£ lt®¡F''š jiy¥g£ lt®¡F''š jiy¥g£ lt®¡F''š jiy¥g£ lt®¡F'' (269)

69

áÄœ¤jš=tiyíŸ mf¥gL¤Jjš.

` `jtkiwª jšyit brŒjš òj‹kiwªJ``jtkiwª jšyit brŒjš òj‹kiwªJ``jtkiwª jšyit brŒjš òj‹kiwªJ``jtkiwª jšyit brŒjš òj‹kiwªJ``jtkiwª jšyit brŒjš òj‹kiwªJ

nt£Lt‹ ò£áÄœ¤ j‰W''nt£Lt‹ ò£áÄœ¤ j‰W''nt£Lt‹ ò£áÄœ¤ j‰W''nt£Lt‹ ò£áÄœ¤ j‰W''nt£Lt‹ ò£áÄœ¤ j‰W'' (274)

khL = bršt«.

ïJ xU giHa bgh‰fhir¡ F¿¤j khil v‹D« brhšÈ‹

âÇghf¡ fUj¥gL»‹wJ. khiH = bgh‹`bgh‰f£o. khiH-khil-

khõ (tl brhš).

g©il¡ fhy¤âš cyfbk§F« fhšeilna brštkhf¡

fUj¥g£lâdhš, khL v‹D« Éy§F¥bganu bršt« v‹D«

bghUis¤ jGÉ‰bw‹W bfhŸtnj Äf¥ bghU¤jkh«. X¥ò neh¡f:

ïy¤Ô‹ (L): Pecu (=cattle)-pecunia (=money)-M§»y« (E): pecuniary=consisting of money.L. caput (=head)-capitalis-E. capital-cattle-chattel=movalle posses-

sions.` `nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUtj‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUtj‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUtj‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUtj‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUtj‰F

khlšy k‰iw ait.' 'khlšy k‰iw ait.' 'khlšy k‰iw ait.' 'khlšy k‰iw ait.' 'khlšy k‰iw ait.' ' (400)

ikah¤jš=ka§Fjš.

` `ky®fhÂ‹ ikah¤â beŠnr ÆtŸf©``ky®fhÂ‹ ikah¤â beŠnr ÆtŸf©``ky®fhÂ‹ ikah¤â beŠnr ÆtŸf©``ky®fhÂ‹ ikah¤â beŠnr ÆtŸf©``ky®fhÂ‹ ikah¤â beŠnr ÆtŸf©

gy®fhQ« óbth¡F bk‹W''gy®fhQ« óbth¡F bk‹W''gy®fhQ« óbth¡F bk‹W''gy®fhQ« óbth¡F bk‹W''gy®fhQ« óbth¡F bk‹W'' (1112)

ehfÇf«=g©ghL.

ï¢brhšiy ï¥bghUËnyna âUtŸSt® M©oU¡

»‹wh®. f©nzh£l« xU g©gh£oaš ba‹gij a¿f. ehfÇf«

v‹DŠ brh‰F¡ f©nzh£l« v‹gJ ne®¥bghUs‹W.



15

áªjhkÂÆ‹ br›Éa td¥ãaš

brŒíŸ, x‹whŒ¤ jÅ¤âU¥gJ g‰¿¤ jÅÃiy v‹W«,

gythŒ¤ bjhl®ªâU¥gJ g‰¿¤ bjhl®Ãiy v‹W« ïU

tif¥gL«. bjhl®Ãiyí«, brh‰bwhl®Ãiy, bghU£blhl®Ãiy

vd ïU âw¥gL«.

brŒíŸ üšfisbašyh« ã‰fhy¤ây¡fÂa® tlü‰

ghFgh£il¤ jGÉ¢ `áW fh¥ãa«, bgU§fh¥ãa«' vd ïU

tifahf¥ gF¥g®. bjhšfh¥ãa® cŸË£l bjhšyháÇanuh,

mt‰iw,

` `m«ik mHnf bjh‹ik njhny``m«ik mHnf bjh‹ik njhny``m«ik mHnf bjh‹ik njhny``m«ik mHnf bjh‹ik njhny``m«ik mHnf bjh‹ik njhny

ÉUªnj ïiang òynd ïiHbgd''ÉUªnj ïiang òynd ïiHbgd''ÉUªnj ïiang òynd ïiHbgd''ÉUªnj ïiang òynd ïiHbgd''ÉUªnj ïiang òynd ïiHbgd''

v© tif td¥ghf¥ gF¥g®. Mfnt, td¥ò v‹gnj mt®

brŒíû‰F ï£l bgauh«. jÅÃiy¢brŒíS« XuhÆu« moí«

<uhÆu« moí« bfh©L xU fhÉakhfyhkhjyhD«, bjhl®Ãiy¢

brŒíŸ fhÉakhŒ k£Lk‹¿, ïy¡fzüY« kU¤JtüY«

mwüY« ãw üYkhÆU¡fyhkhjyhD«, bjhl®Ãiy¢brŒíŸ

v‹gJ `fhÉa«' v‹D« tlbrh‰F neuhd bj‹brhšy‹W.

ïJ nghJ jÄÊYŸs td¥ò¡fSŸ, áªjhkÂí«

áy¥gâfhuK« jiyáwªjd v‹gij, eLÃiya¿P® vtU« kwh®.

xU td¥ò, brh‰Rit, bghU£Rit, ah¥ò¢Rit, mÂ¢

Rit v‹gt‰¿‰ áwªâU¤jš k£L« nghjhJ, ÄFªj brhš tsK«

ïy¡fz¢ br«ikíKilajhí«, gyfiyÆašig És§Ftjhí«,

tU§fhy¤âš tiua¥gL« tuyh‰W ü‰F¢ rh‹whf¥ gy

brŒâfis¡ bfh©ljhí«, áwªj thœ¡if tu«òfis tF¤J

ca®ªj F¿¡nfhis tÈíW¥gjhí«, brhšyhuhŒ¢á¡F¤ Jiz

brŒtjhí« ïU¤jš nt©L«.

ï›tsit¥go, áªjhkÂÆ‹ td¥ãa‰ br«ikia

MuhŒth«:

71

I. brh‰¿w«: brh‰¿w«: brh‰¿w«: brh‰¿w«: brh‰¿w«:

(((((I ) brh‹da«:) brh‹da«:) brh‹da«:) brh‹da«:) brh‹da«:

(f) ï‹brh‰òz®¥ò:(f) ï‹brh‰òz®¥ò:(f) ï‹brh‰òz®¥ò:(f) ï‹brh‰òz®¥ò:(f) ï‹brh‰òz®¥ò:

njt® ïir¤jÄÊš K‰w¤Jiw ngh» ï‹ÅirÆ‹g¤ij

E©ÂâDfU« v~F¢ brÉgil¤jtuhjÈ‹ ï‹ndhir¢

brh‰fis¤ nj®ªjhStnjhlikahJ, brÉ¡»‹gŠ áw¡FkhW

ï‹ndhir¢rhÇia bfh©L« brh‰fis¥ òz®¤J¡ bfhŸ»‹wh®.

vL¤J¡fh£L: m©zy§Fku‹, MÊa§fHÅ, kÆyŠrhaš,

Kšiya§nfhij.

(c) ïy¡fz¢br«ik:(c) ïy¡fz¢br«ik:(c) ïy¡fz¢br«ik:(c) ïy¡fz¢br«ik:(c) ïy¡fz¢br«ik:

kjÉaš g‰¿¢ áªjhkÂÆš gy tlbrh‰fŸ òF¤j¥g£

oU¥ãD«, mt‰iw ah©L« jÄÊašbghL bghUªj¤ j‰gt

khfnt to¤jhS»‹wh® njt®. f«guhkhaz¤âš `nyhng‹'

v‹D« yfuKj‰brhš tªJŸsJ nghy, m‹KjbyG¤ij bkhÊ

Kj‰bfh©l xU tlbrhšY« áªjhkÂÆš tªâšiy.

(‡) brh‰ùŒik:(‡) brh‰ùŒik:(‡) brh‰ùŒik:(‡) brh‰ùŒik:(‡) brh‰ùŒik:

áªjhkÂ¢ brh‰bwhFâ, mªü‰fhy¤njhL bghUªj

neh¡»‹, v¤Jiznah öŒikahdjhF«. bgU«gh‹ikahd

brŒí£fŸ jÅ¤jÄÊnyna ïa‹WŸsd. tlbrh‰fŸ tªJŸs áy

brŒí£fËY«, mit ü‰W¡F miu Kjš K¥gJ tiuna

tªJŸsdthjÈ‹, áªjhkÂÆ‹ brªjÄœ¤âw¤ij¥ bgÇJ«

áij¡fÉšiy.

` `rhbkÅš rhjš nehjš ``rhbkÅš rhjš nehjš ``rhbkÅš rhjš nehjš ``rhbkÅš rhjš nehjš ``rhbkÅš rhjš nehjš j‹dt‹ jzªj fhiy¥j‹dt‹ jzªj fhiy¥j‹dt‹ jzªj fhiy¥j‹dt‹ jzªj fhiy¥j‹dt‹ jzªj fhiy¥

ókD« òidj È‹¿¥ bgh‰òl‹ òy«g it»¡ókD« òidj È‹¿¥ bgh‰òl‹ òy«g it»¡ókD« òidj È‹¿¥ bgh‰òl‹ òy«g it»¡ókD« òidj È‹¿¥ bgh‰òl‹ òy«g it»¡ókD« òidj È‹¿¥ bgh‰òl‹ òy«g it»¡

fhkid ba‹W« brhšyh® fzt‰if bjhGJ thœth®fhkid ba‹W« brhšyh® fzt‰if bjhGJ thœth®fhkid ba‹W« brhšyh® fzt‰if bjhGJ thœth®fhkid ba‹W« brhšyh® fzt‰if bjhGJ thœth®fhkid ba‹W« brhšyh® fzt‰if bjhGJ thœth®

njky®¤ âUnth blh¥gh® nr®ªjt‹ bršyš Ô®¥gh®.''njky®¤ âUnth blh¥gh® nr®ªjt‹ bršyš Ô®¥gh®.''njky®¤ âUnth blh¥gh® nr®ªjt‹ bršyš Ô®¥gh®.''njky®¤ âUnth blh¥gh® nr®ªjt‹ bršyš Ô®¥gh®.''njky®¤ âUnth blh¥gh® nr®ªjt‹ bršyš Ô®¥gh®.'' 1605

v‹DÄ¢brŒíŸ jÅ¤jÄÊš ïa‹wJ. `fhk‹', `âU' v‹gd

bj‹brhšny.

` `gtHthŒ¢ brWî j‹DŸ ``gtHthŒ¢ brWî j‹DŸ ``gtHthŒ¢ brWî j‹DŸ ``gtHthŒ¢ brWî j‹DŸ ``gtHthŒ¢ brWî j‹DŸ Ã¤ây« gÆy É¤â¡Ã¤ây« gÆy É¤â¡Ã¤ây« gÆy É¤â¡Ã¤ây« gÆy É¤â¡Ã¤ây« gÆy É¤â¡

FHÉeh bwGªJ fhis¡ bfhG§fâ ß‹W ã‹dh¡FHÉeh bwGªJ fhis¡ bfhG§fâ ß‹W ã‹dh¡FHÉeh bwGªJ fhis¡ bfhG§fâ ß‹W ã‹dh¡FHÉeh bwGªJ fhis¡ bfhG§fâ ß‹W ã‹dh¡FHÉeh bwGªJ fhis¡ bfhG§fâ ß‹W ã‹dh¡

»Hîjh‹ Éis¡F« ig§Tœ nf£onu‰ ãÂbrŒ g‹kh»Hîjh‹ Éis¡F« ig§Tœ nf£onu‰ ãÂbrŒ g‹kh»Hîjh‹ Éis¡F« ig§Tœ nf£onu‰ ãÂbrŒ g‹kh»Hîjh‹ Éis¡F« ig§Tœ nf£onu‰ ãÂbrŒ g‹kh»Hîjh‹ Éis¡F« ig§Tœ nf£onu‰ ãÂbrŒ g‹kh

cHÉ®fhŸ! nkí«; Óy ntÈíŒ¤ âLÄ‹,' v‹wh‹.'' 379cHÉ®fhŸ! nkí«; Óy ntÈíŒ¤ âLÄ‹,' v‹wh‹.'' 379cHÉ®fhŸ! nkí«; Óy ntÈíŒ¤ âLÄ‹,' v‹wh‹.'' 379cHÉ®fhŸ! nkí«; Óy ntÈíŒ¤ âLÄ‹,' v‹wh‹.'' 379cHÉ®fhŸ! nkí«; Óy ntÈíŒ¤ âLÄ‹,' v‹wh‹.'' 379

ïâš, `Óy«' v‹D« xU brhšny tlbrhšyh«, mJî« `Ó®'

v‹D« bj‹brh‰F ïdkhjÈ‹, mij ïU bkhÊ¥ bghJ¢brhš

vd¡nfhlny rhy¢áwªjjh«,



` `Fuš``Fuš``Fuš``Fuš``FušFu yhr¥ g©Â¡ nfhijjhœ FŠá ah‹w‹Fu yhr¥ g©Â¡ nfhijjhœ FŠá ah‹w‹Fu yhr¥ g©Â¡ nfhijjhœ FŠá ah‹w‹Fu yhr¥ g©Â¡ nfhijjhœ FŠá ah‹w‹Fu yhr¥ g©Â¡ nfhijjhœ FŠá ah‹w‹

Éušft®ª bjL¤j Ñj« Älbwd¤ bjÇjš nj‰wh®Éušft®ª bjL¤j Ñj« Älbwd¤ bjÇjš nj‰wh®Éušft®ª bjL¤j Ñj« Älbwd¤ bjÇjš nj‰wh®Éušft®ª bjL¤j Ñj« Älbwd¤ bjÇjš nj‰wh®Éušft®ª bjL¤j Ñj« Älbwd¤ bjÇjš nj‰wh®

RubuhL k¡fŸ åHªjh®; nrh®ªjd òŸS khî«;RubuhL k¡fŸ åHªjh®; nrh®ªjd òŸS khî«;RubuhL k¡fŸ åHªjh®; nrh®ªjd òŸS khî«;RubuhL k¡fŸ åHªjh®; nrh®ªjd òŸS khî«;RubuhL k¡fŸ åHªjh®; nrh®ªjd òŸS khî«;

cU»d kuK§ fšY«; X®¤bjæï¥ ghL »‹wh‹.' 'cU»d kuK§ fšY«; X®¤bjæï¥ ghL »‹wh‹.' 'cU»d kuK§ fšY«; X®¤bjæï¥ ghL »‹wh‹.' 'cU»d kuK§ fšY«; X®¤bjæï¥ ghL »‹wh‹.' 'cU»d kuK§ fšY«; X®¤bjæï¥ ghL »‹wh‹.' ' 723

ïâš, `Ñj«' v‹D« x‹nw bjËthd tlbrhš, `Ru®' v‹gJ

ïU bkhÊ¥ bghJ.

` `Fnuhjnd khd‹ kha‹ T®¥òil ínyhg bd‹gh®``Fnuhjnd khd‹ kha‹ T®¥òil ínyhg bd‹gh®``Fnuhjnd khd‹ kha‹ T®¥òil ínyhg bd‹gh®``Fnuhjnd khd‹ kha‹ T®¥òil ínyhg bd‹gh®``Fnuhjnd khd‹ kha‹ T®¥òil ínyhg bd‹gh®

Énuhâ¤J ÉuÈ‰ R£o btUtu¤ jh¡f åu‹Énuhâ¤J ÉuÈ‰ R£o btUtu¤ jh¡f åu‹Énuhâ¤J ÉuÈ‰ R£o btUtu¤ jh¡f åu‹Énuhâ¤J ÉuÈ‰ R£o btUtu¤ jh¡f åu‹Énuhâ¤J ÉuÈ‰ R£o btUtu¤ jh¡f åu‹

Ãnuhjid a«ã‰ bfh‹wh‹ Ã¤ijÚŸ griy¥ ngnuh®Ãnuhjid a«ã‰ bfh‹wh‹ Ã¤ijÚŸ griy¥ ngnuh®Ãnuhjid a«ã‰ bfh‹wh‹ Ã¤ijÚŸ griy¥ ngnuh®Ãnuhjid a«ã‰ bfh‹wh‹ Ã¤ijÚŸ griy¥ ngnuh®Ãnuhjid a«ã‰ bfh‹wh‹ Ã¤ijÚŸ griy¥ ngnuh®

ÉuhbfD« ntÈ‹ åH btF©ld‹; mtU« åœªjh®.' ' ÉuhbfD« ntÈ‹ åH btF©ld‹; mtU« åœªjh®.' ' ÉuhbfD« ntÈ‹ åH btF©ld‹; mtU« åœªjh®.' ' ÉuhbfD« ntÈ‹ åH btF©ld‹; mtU« åœªjh®.' ' ÉuhbfD« ntÈ‹ åH btF©ld‹; mtU« åœªjh®.' ' 3080

ïâš, Fnuhj‹, cnyhg‹, Énuhâ, åu‹, Ãnuhj‹, Ã¤ij (Ã¤âiu),

griy (ãuriy), ÉuhF (Éuhf«), v‹D« v£L« tlbrh‰fŸ. `khd‹',

`khia' v‹gd mUf á¤jhªj¢ brh‰fshÆD«, Kiwna ̀khÅ' ̀khŒ'

v‹D« bj‹brhšyoahŒ¥ ãwªjit. ï¢brŒíËš v© tlbrh‰

fËU¥ãD«, brªjÄnHhir áijah âU¤jš fh©f. ÔªjÄœ¢

áy¥gâfhu¤âY«, kJiu¤ jÄœ kÂnkfiyÆYnk tlbrh‰fŸ

gÆ‹¿U¤jÈ‹, áªjhkÂ¡F mt‰whš áw¥ãH¥ãšiy v‹f.

njt®, gy ïl§fËš, mUf á¤jhªj¡ F¿pLfshd tlbrh‰

fisí« öa jÄÊš bkhÊ bga®¤nj brš»‹wh®. 3081M« brŒíËš,

`Phd«, jÇrd«, mªjuha«' v‹D« tlbrh‰fŸ, Kiwna,`cz®î,

fh£á, ngW' vd bkhÊ bga®¡f¥g£oU¤jš fh©f.

(2) brhš ts«:(2) brhš ts«:(2) brhš ts«:(2) brhš ts«:(2) brhš ts«:

(1) mU«bghU£bga®fŸ:(1) mU«bghU£bga®fŸ:(1) mU«bghU£bga®fŸ:(1) mU«bghU£bga®fŸ:(1) mU«bghU£bga®fŸ:

(v-L.) m¢RW bfhGªbjhl®-ku¡f£ilfËš ïU«ig¤

ij¤J ahidÆ‹ ntf¤ij ml¡FkhW mj‹ fG¤âš khiy nghy

ïLtbjhU fUÉ.

moôá-mobah£o (j¥ãnahLth® m§‡d« XlhjthW

Ãy¤âš e£L it¡F« KŸ.)

mÂf«-C®â.

Fsîilah‹-ïstur‹.

nfh£lf«-gÆUŸs Ú® Ãiy.

g©Qiu-òidªJiu (cgrhu th®¤ij)

gh«òÇ-mfÊÆ‹ Ñœ¢ NH mik¤j xU kâYW¥ò.

KfÉa®-V‰W¡bfhŸgt®.

tyŠRÊ-eªâaht£l«.

tlf«-X® cil tif.

73

(2) mUªbjhl® bkhÊfŸ:(2) mUªbjhl® bkhÊfŸ:(2) mUªbjhl® bkhÊfŸ:(2) mUªbjhl® bkhÊfŸ:(2) mUªbjhl® bkhÊfŸ:

njt® brhšyh£á¤ âwÅš Äf ÉŠáatuhjÈ‹, nt©oath

bwšyh« ÉGÄa bjhl®bkhÊfis¥ òidªJ bfhŸ»‹wh®:

v-L : f£lHby›t«-ïzbuÇ njhŒt‹d ï‹dh.

bgh‹ t©z¥òG¡fš-gU¥ò¢nrhW.

eh© bkŒ¡bfh©O£l¥g£lh®-ehznk totha bg©o®.

2. bghU£ow«:2. bghU£ow«:2. bghU£ow«:2. bghU£ow«:2. bghU£ow«:

(1) fiyfŸ:(1) fiyfŸ:(1) fiyfŸ:(1) fiyfŸ:(1) fiyfŸ:

` `Ú®Ã‹ ¿s»‰ ¿Jnt©lh; ` `Ú®Ã‹ ¿s»‰ ¿Jnt©lh; ` `Ú®Ã‹ ¿s»‰ ¿Jnt©lh; ` `Ú®Ã‹ ¿s»‰ ¿Jnt©lh; ` `Ú®Ã‹ ¿s»‰ ¿Jnt©lh; ÚÇ‹ tªj âJnghf;ÚÇ‹ tªj âJnghf;ÚÇ‹ tªj âJnghf;ÚÇ‹ tªj âJnghf;ÚÇ‹ tªj âJnghf;

th®Ã‹ ¿sF KiyÆdhŒ! th£ò© Q‰w âJel¡f;th®Ã‹ ¿sF KiyÆdhŒ! th£ò© Q‰w âJel¡f;th®Ã‹ ¿sF KiyÆdhŒ! th£ò© Q‰w âJel¡f;th®Ã‹ ¿sF KiyÆdhŒ! th£ò© Q‰w âJel¡f;th®Ã‹ ¿sF KiyÆdhŒ! th£ò© Q‰w âJel¡f;

xU KUnk ¿Jî©l bjhÊf; x©bgh DFbfhona!xU KUnk ¿Jî©l bjhÊf; x©bgh DFbfhona!xU KUnk ¿Jî©l bjhÊf; x©bgh DFbfhona!xU KUnk ¿Jî©l bjhÊf; x©bgh DFbfhona!xU KUnk ¿Jî©l bjhÊf; x©bgh DFbfhona!

Ó®rhš fÂif áWt‹ngh‰ áw¥ã‹ w«k ÉJ,' v‹wh‹.' 'Ó®rhš fÂif áWt‹ngh‰ áw¥ã‹ w«k ÉJ,' v‹wh‹.' 'Ó®rhš fÂif áWt‹ngh‰ áw¥ã‹ w«k ÉJ,' v‹wh‹.' 'Ó®rhš fÂif áWt‹ngh‰ áw¥ã‹ w«k ÉJ,' v‹wh‹.' 'Ó®rhš fÂif áWt‹ngh‰ áw¥ã‹ w«k ÉJ,' v‹wh‹.' ' 718

ïJ ïir g‰¿aJ. ï§‡dnk, ahœ ku¤â‹ Vid¡

F‰w§fS«, eu¥ò¡F‰w§fS«, ahGW¥òfS«, ahœtiffS«,

ghL« Kiwí« fhªjUtj¤ijahÇy«gf¤âš fiyKiw¥go

Tw¥g£LŸsd.

` `njh‰bghÈ KHî« ahG« ` `njh‰bghÈ KHî« ahG« ` `njh‰bghÈ KHî« ahG« ` `njh‰bghÈ KHî« ahG« ` `njh‰bghÈ KHî« ahG« JisgÆš FHY nk§f¡JisgÆš FHY nk§f¡JisgÆš FHY nk§f¡JisgÆš FHY nk§f¡JisgÆš FHY nk§f¡

fh‰bfhá bfh«ò nghy¥ nghªJif¤ jy§fŸ fh£ofh‰bfhá bfh«ò nghy¥ nghªJif¤ jy§fŸ fh£ofh‰bfhá bfh«ò nghy¥ nghªJif¤ jy§fŸ fh£ofh‰bfhá bfh«ò nghy¥ nghªJif¤ jy§fŸ fh£ofh‰bfhá bfh«ò nghy¥ nghªJif¤ jy§fŸ fh£o

nk‰gl btUÉ neh¡»¤ jhidia É£o£ blhš»¤nk‰gl btUÉ neh¡»¤ jhidia É£o£ blhš»¤nk‰gl btUÉ neh¡»¤ jhidia É£o£ blhš»¤nk‰gl btUÉ neh¡»¤ jhidia É£o£ blhš»¤nk‰gl btUÉ neh¡»¤ jhidia É£o£ blhš»¤

njh‰¿dhŸ KfŠbrŒ nfhy« Js¡»dhŸ kd¤ij bašyh«.''njh‰¿dhŸ KfŠbrŒ nfhy« Js¡»dhŸ kd¤ij bašyh«.''njh‰¿dhŸ KfŠbrŒ nfhy« Js¡»dhŸ kd¤ij bašyh«.''njh‰¿dhŸ KfŠbrŒ nfhy« Js¡»dhŸ kd¤ij bašyh«.''njh‰¿dhŸ KfŠbrŒ nfhy« Js¡»dhŸ kd¤ij bašyh«.'' 675

ïJ T¤J¥g‰¿aJ.

` `bghÊªJeŠ RF¤j y¢r« ` `bghÊªJeŠ RF¤j y¢r« ` `bghÊªJeŠ RF¤j y¢r« ` `bghÊªJeŠ RF¤j y¢r« ` `bghÊªJeŠ RF¤j y¢r« ïiubgU btFË nghf«ïiubgU btFË nghf«ïiubgU btFË nghf«ïiubgU btFË nghf«ïiubgU btFË nghf«

fÊªJÛ jhlš fhy« ãiH¥bgd bt£o dhF«;fÊªJÛ jhlš fhy« ãiH¥bgd bt£o dhF«;fÊªJÛ jhlš fhy« ãiH¥bgd bt£o dhF«;fÊªJÛ jhlš fhy« ãiH¥bgd bt£o dhF«;fÊªJÛ jhlš fhy« ãiH¥bgd bt£o dhF«;

ãÊªJÆ U©Qª j£l« mj£lkh« ãË‰¿ D«g®ãÊªJÆ U©Qª j£l« mj£lkh« ãË‰¿ D«g®ãÊªJÆ U©Qª j£l« mj£lkh« ãË‰¿ D«g®ãÊªJÆ U©Qª j£l« mj£lkh« ãË‰¿ D«g®ãÊªJÆ U©Qª j£l« mj£lkh« ãË‰¿ D«g®

xÊªbjÆ ùdŠ brŒí§ nfhbsd k‰WŠ brh‹dh‹.'' xÊªbjÆ ùdŠ brŒí§ nfhbsd k‰WŠ brh‹dh‹.'' xÊªbjÆ ùdŠ brŒí§ nfhbsd k‰WŠ brh‹dh‹.'' xÊªbjÆ ùdŠ brŒí§ nfhbsd k‰WŠ brh‹dh‹.'' xÊªbjÆ ùdŠ brŒí§ nfhbsd k‰WŠ brh‹dh‹.'' 1286

ïJ (e¢R) kU¤Jt« g‰¿aJ. ïj‰fL¤j ïU brŒí£fS«

ïJnt.

` `xŸËiy¢ Nyª bj©Ù UyhK»‰ »Ê¡F khl' '` `xŸËiy¢ Nyª bj©Ù UyhK»‰ »Ê¡F khl' '` `xŸËiy¢ Nyª bj©Ù UyhK»‰ »Ê¡F khl' '` `xŸËiy¢ Nyª bj©Ù UyhK»‰ »Ê¡F khl' '` `xŸËiy¢ Nyª bj©Ù UyhK»‰ »Ê¡F khl' ' 2527

` `Ny be‰¿a nfhòu¤ njh‰wK«' '` `Ny be‰¿a nfhòu¤ njh‰wK«' '` `Ny be‰¿a nfhòu¤ njh‰wK«' '` `Ny be‰¿a nfhòu¤ njh‰wK«' '` `Ny be‰¿a nfhòu¤ njh‰wK«' ' 3003

` `g‹ky®¡ »l§FNœ gR«bgh‰ gh«òÇ¡``g‹ky®¡ »l§FNœ gR«bgh‰ gh«òÇ¡``g‹ky®¡ »l§FNœ gR«bgh‰ gh«òÇ¡``g‹ky®¡ »l§FNœ gR«bgh‰ gh«òÇ¡``g‹ky®¡ »l§FNœ gR«bgh‰ gh«òÇ¡

f‹Å_ bjÆš''f‹Å_ bjÆš''f‹Å_ bjÆš''f‹Å_ bjÆš''f‹Å_ bjÆš'' 1250

ïit á‰g« g‰¿ad. Ny«-ïo jh§».



(2) bjhÊ‹Kiw:(2) bjhÊ‹Kiw:(2) bjhÊ‹Kiw:(2) bjhÊ‹Kiw:(2) bjhÊ‹Kiw:

ehkfËy«gf¤âš, cHî¤bjhÊš ÄfÉÇthf tiua¥

bg‰WsJ. nfhÉªijahÇy«gf«, fhªjUtj¤ijahy«gf«,

k©kfËy«gf« M»a _‹wDŸS«, ngh®¤bjhÊš m¡fhy

_‹wDŸS« mHfhf¡ Tw¥g£LŸsJ.

bgh‰f«Äa« g‰¿a áy brŒâfŸ M§fh§F¡ fhz¥gL »‹wd.

(v-L.)

` `fwªj ghÈD£ fuáš âUkÂ``fwªj ghÈD£ fuáš âUkÂ``fwªj ghÈD£ fuáš âUkÂ``fwªj ghÈD£ fuáš âUkÂ``fwªj ghÈD£ fuáš âUkÂ

Ãw§» s®ªJj‹ Ú®ikbf£ lh§F''Ãw§» s®ªJj‹ Ú®ikbf£ lh§F''Ãw§» s®ªJj‹ Ú®ikbf£ lh§F''Ãw§» s®ªJj‹ Ú®ikbf£ lh§F''Ãw§» s®ªJj‹ Ú®ikbf£ lh§F'' 1325

`fªJ¡fl‹' v‹D« M£áw¥ò¥ bga®, xUfhš, fªJ

t£o¡F¡ fl‹ bfhL¡F« tÂf¤bjhÊiy cz®¤jyh«.

fhªjUtj¤ijahÇy«gf¤âš flš thÂf« Tw¥g£LsJ.

(3) Éisah£LfŸ:(3) Éisah£LfŸ:(3) Éisah£LfŸ:(3) Éisah£LfŸ:(3) Éisah£LfŸ:

` `nfh£osªj f®fS§ bfhŒ«kyu njh‹¿ngh‰``nfh£osªj f®fS§ bfhŒ«kyu njh‹¿ngh‰``nfh£osªj f®fS§ bfhŒ«kyu njh‹¿ngh‰``nfh£osªj f®fS§ bfhŒ«kyu njh‹¿ngh‰``nfh£osªj f®fS§ bfhŒ«kyu njh‹¿ngh‰

N£Lila nrtYª njhÂªnfhÊ ahâahN£Lila nrtYª njhÂªnfhÊ ahâahN£Lila nrtYª njhÂªnfhÊ ahâahN£Lila nrtYª njhÂªnfhÊ ahâahN£Lila nrtYª njhÂªnfhÊ ahâah

nt£lt‰¿ }Wsh® btUËkhªj® ngh®¡bfhçï¡nt£lt‰¿ }Wsh® btUËkhªj® ngh®¡bfhçï¡nt£lt‰¿ }Wsh® btUËkhªj® ngh®¡bfhçï¡nt£lt‰¿ }Wsh® btUËkhªj® ngh®¡bfhçï¡nt£lt‰¿ }Wsh® btUËkhªj® ngh®¡bfhçï¡

fh£oah®¡F§ bfsití§ foí§bfsit bfsitna' 'fh£oah®¡F§ bfsití§ foí§bfsit bfsitna' 'fh£oah®¡F§ bfsití§ foí§bfsit bfsitna' 'fh£oah®¡F§ bfsití§ foí§bfsit bfsitna' 'fh£oah®¡F§ bfsití§ foí§bfsit bfsitna' ' 73

ïJ, jf®¥ngh®, nrt‰ngh®, fhil¥ngh® KjÈa Mlt®

Éisah£il¡ TW»‹wJ. ïâš, ``mt‰¿‹ CWsh®'' v‹W njt®

F¿¥gJ, mtuJ mU£bghÈit cz®¤J«.

` ìt¤j gªbj L¤jY« khiy í£f u¤jY«`ìt¤j gªbj L¤jY« khiy í£f u¤jY«`ìt¤j gªbj L¤jY« khiy í£f u¤jY«`ìt¤j gªbj L¤jY« khiy í£f u¤jY«`ìt¤j gªbj L¤jY« khiy í£f u¤jY«

if¤j y¤â ndh£lY« f©Â be‰¿ Ô£lY«if¤j y¤â ndh£lY« f©Â be‰¿ Ô£lY«if¤j y¤â ndh£lY« f©Â be‰¿ Ô£lY«if¤j y¤â ndh£lY« f©Â be‰¿ Ô£lY«if¤j y¤â ndh£lY« f©Â be‰¿ Ô£lY«

g¤â Æ‰ò il¤jY« iga u›É dhlY«g¤â Æ‰ò il¤jY« iga u›É dhlY«g¤â Æ‰ò il¤jY« iga u›É dhlY«g¤â Æ‰ò il¤jY« iga u›É dhlY«g¤â Æ‰ò il¤jY« iga u›É dhlY«

ï¤â w¤j gªândh o‹g bkšiy Æšiyna.' 'ï¤â w¤j gªândh o‹g bkšiy Æšiyna.' 'ï¤â w¤j gªândh o‹g bkšiy Æšiyna.' 'ï¤â w¤j gªândh o‹g bkšiy Æšiyna.' 'ï¤â w¤j gªândh o‹g bkšiy Æšiyna.' ' 151

ïJ kfË® Éisah£lh»a gªjh£L.

FzkhiyahÇy«gf¤âš, ïUghyh®¡F« bghJthd

ïsntÅš Ú® Éisah£L ÉÇthf tUÂ¡f¥g£LŸsJ.

(4) gH¡f tH¡f§fŸ:(4) gH¡f tH¡f§fŸ:(4) gH¡f tH¡f§fŸ:(4) gH¡f tH¡f§fŸ:(4) gH¡f tH¡f§fŸ:

mWg¤Jeh‰fisí§f‰wš, ïHªj muir v¤âw¤J«

if¥g‰Wjš, nt©oatiu ca®¤â nt©lhjtiu monahlÊ¤jš,

gy kfËiu kz¤jš, âÇg‹¿ vŒjš KjÈa mUŠbrašfis

ah‰¿ kw¡if¡»is kz« òÇjš, gh®¥gd®¡F¥ bgU«bgh‰

bfhil mË¤jš, F‰wthËf£F eil És¡bfÇ¤jš KjÈa

fLªj©l« Éâ¤jš ïit KjÈad gH¡f tH¡f§fŸ.

75

(5) mur® KjÈat® tH¡f§fŸ:(5) mur® KjÈat® tH¡f§fŸ:(5) mur® KjÈat® tH¡f§fŸ:(5) mur® KjÈat® tH¡f§fŸ:(5) mur® KjÈat® tH¡f§fŸ:

tskidfËš thœjš, bfhšyh¥g©o, áÉif KjÈad

ñ®jš, I«òyÉ‹gK« Mir Ôu Ef®jš ïit KjÈad mur®

tH¡f§fŸ.

eWŠR©z« óRjš, »Ë óit KjÈad ts®¤jš, Kšiy¡

bfhoia ïšy¤âš ts®¤J mj‹ Kj‰ó ky®¢áa‹W ÉHta®jš

ïit KjÈad kfË® tH¡f§fŸ.

MQilaÂªJ ctsf¡fhtš ó©gJ kwkfË® tH¡f«.

òŸS§F¿í« (ÃÄ¤j«) f©L ngh®¡F¥ òw¥glš, óirí«

gÈíÄ£L¤ njiu¢ brY¤Jjš, bgh‰wfLthíË£L¥ ngh® brŒjš

ïit KjÈad kwt® tH¡f§fŸ.

fh®¤âif khj¡ fh®¤âif ehËš És¡nf‰¿ ÉHhta®jš,

fÂa« gh®¤jš, bgh‹ bjh£L¢ NËLjš, muriu¤ bjŒtkhf¡

fUJjš, brštiuna kâ¤jš, khiyaik¥ò thÆyhf¡ fhjy®

brŒâa¿É¤J¡bfhŸSjš ïit KjÈad ïUgh‹k¡fŸ

tH¡f§fŸ.

(6) ãŸis ts®¥ò Kiw:(6) ãŸis ts®¥ò Kiw:(6) ãŸis ts®¥ò Kiw:(6) ãŸis ts®¥ò Kiw:(6) ãŸis ts®¥ò Kiw:

` `fho ah£o¤ juhŒ¢rhW§ ` `fho ah£o¤ juhŒ¢rhW§ ` `fho ah£o¤ juhŒ¢rhW§ ` `fho ah£o¤ juhŒ¢rhW§ ` `fho ah£o¤ juhŒ¢rhW§ f‹d‹ kÂí eWbeŒí§f‹d‹ kÂí eWbeŒí§f‹d‹ kÂí eWbeŒí§f‹d‹ kÂí eWbeŒí§f‹d‹ kÂí eWbeŒí§

Tl¢ br«bgh‹ bfhs¤njŒ¤J¡ bfh©L ehS« thíÖï¥Tl¢ br«bgh‹ bfhs¤njŒ¤J¡ bfh©L ehS« thíÖï¥Tl¢ br«bgh‹ bfhs¤njŒ¤J¡ bfh©L ehS« thíÖï¥Tl¢ br«bgh‹ bfhs¤njŒ¤J¡ bfh©L ehS« thíÖï¥Tl¢ br«bgh‹ bfhs¤njŒ¤J¡ bfh©L ehS« thíÖï¥

ghl‰ »Åa gFthí§ f©Q« bgUf î»UW¤â¤ghl‰ »Åa gFthí§ f©Q« bgUf î»UW¤â¤ghl‰ »Åa gFthí§ f©Q« bgUf î»UW¤â¤ghl‰ »Åa gFthí§ f©Q« bgUf î»UW¤â¤ghl‰ »Åa gFthí§ f©Q« bgUf î»UW¤â¤

njo¤ Ôªnj‹ â¥ãÈnjŒ¤ j©zh îÇŠá _¡Fa®¤jh®.''njo¤ Ôªnj‹ â¥ãÈnjŒ¤ j©zh îÇŠá _¡Fa®¤jh®.''njo¤ Ôªnj‹ â¥ãÈnjŒ¤ j©zh îÇŠá _¡Fa®¤jh®.''njo¤ Ôªnj‹ â¥ãÈnjŒ¤ j©zh îÇŠá _¡Fa®¤jh®.''njo¤ Ôªnj‹ â¥ãÈnjŒ¤ j©zh îÇŠá _¡Fa®¤jh®.'' 2703

v‹DŠbrŒíŸ Äf ï‹òw¤j¡fJ.

(7) thœ¡if Kiw:(7) thœ¡if Kiw:(7) thœ¡if Kiw:(7) thœ¡if Kiw:(7) thœ¡if Kiw:

njt®, Jwtwnk áwªjbjd¡bfhŸS« mUfkj¤âduhÆD«,

cy»aY©ikiaí« ïšyw¤â‹ ï‹¿aikahikiaí«

cz®ªjtuhjÈ‹, ïUghyhU« kzthkny Jw¡f ïayhÉl¤J,

Kj‰f© ïšthœ¡ifia elh¤â ïšyw ï‹g¤ij ïa‹w msî

Ef®ªj ã‹dnu Jwit nk‰bfhŸs nt©L« v‹D§ fU¤ij,

ÓtfD« mt‹ jhí« mt‹ njÉkhU« thœªj thœ¡if KiwÆš

it¤J«; ï«ikÆš JwîTlhÉoD« c«ikÆš ftÅ¤J¡

bfhŸsyh« v‹D§ fU¤ij¥ ãw® thœ¡ifKiwÆš it¤J«; xU

fztD¡F¥ gy kidÉaÇU¥ãD«, xU kidÉ¡F¥ gy

fztÇU¤jš cfªjj‹bw‹gij,



` `âUkf dUs¥ bg‰W¤ ` `âUkf dUs¥ bg‰W¤ ` `âUkf dUs¥ bg‰W¤ ` `âUkf dUs¥ bg‰W¤ ` `âUkf dUs¥ bg‰W¤ âUÃyj Jiwí khªj®âUÃyj Jiwí khªj®âUÃyj Jiwí khªj®âUÃyj Jiwí khªj®âUÃyj Jiwí khªj®

xUtD¡ bfhU¤â nghy csk»œª bjhËÆ‹ it»¥xUtD¡ bfhU¤â nghy csk»œª bjhËÆ‹ it»¥xUtD¡ bfhU¤â nghy csk»œª bjhËÆ‹ it»¥xUtD¡ bfhU¤â nghy csk»œª bjhËÆ‹ it»¥xUtD¡ bfhU¤â nghy csk»œª bjhËÆ‹ it»¥

gUtU gifí nehí« gáí§bf£ blhÊa''gUtU gifí nehí« gáí§bf£ blhÊa''gUtU gifí nehí« gáí§bf£ blhÊa''gUtU gifí nehí« gáí§bf£ blhÊa''gUtU gifí nehí« gáí§bf£ blhÊa'' 2377

v‹D« mofËšit¤J« cy»‰Fz®¤J»‹wh®. xUt‹,

f‰ò¡fhy¤âš á‰áy fhuz« g‰¿¤ j‹ kidÉia mšyJ

kidÉaiu É£L¥ ãÇa neÇD«, mtiu¡ ifÉl¡ Tlhbj‹

gJ«, mtbuhL Û©L« To thH nt©Lbk‹gJ« Ótf‹

thœ¡ifahš cz®¤j¥ bgW»‹wd.

(8) F¿¡nfhŸ:(8) F¿¡nfhŸ:(8) F¿¡nfhŸ:(8) F¿¡nfhŸ:(8) F¿¡nfhŸ:

kUªij¤ jÅahfî©lY« c©oÆ‰fyªJ©ã¤jY«

gadsÉš x‹nwahjš nghy, mwÉâfis mwüš thÆyhf

m¿É¤jY« td¥òüš thÆyhf m¿É¤jY« F¿¡nfhssÉš

x‹nw. áwªj mwtd¥ò üšfŸ F¿¡bfhŸtbjšyh« mw« bghUË‹g

å£L¥ ngnw. áªjhkÂ xU áwªj td¥ò üyhjÈ‹, mj‹f©Q«

eh‹ kh© bghUŸfns e‹KiwÆš tÈíW¤j¥ bg‰Ws.

` `Fo¤J©Q§ T‰w§ FošãÇah K‹nd``Fo¤J©Q§ T‰w§ FošãÇah K‹nd``Fo¤J©Q§ T‰w§ FošãÇah K‹nd``Fo¤J©Q§ T‰w§ FošãÇah K‹nd``Fo¤J©Q§ T‰w§ FošãÇah K‹nd

bfhL¤J©Ä‹ f©O® Fz«òÇÄ‹ f©O®. ' 'bfhL¤J©Ä‹ f©O® Fz«òÇÄ‹ f©O®. ' 'bfhL¤J©Ä‹ f©O® Fz«òÇÄ‹ f©O®. ' 'bfhL¤J©Ä‹ f©O® Fz«òÇÄ‹ f©O®. ' 'bfhL¤J©Ä‹ f©O® Fz«òÇÄ‹ f©O®. ' ' 2620

` èh©bkŒ¡bfh© O£l¥ g£lh®`èh©bkŒ¡bfh© O£l¥ g£lh®`èh©bkŒ¡bfh© O£l¥ g£lh®`èh©bkŒ¡bfh© O£l¥ g£lh®`èh©bkŒ¡bfh© O£l¥ g£lh®

eL¡FW eitia Ú¡fšeL¡FW eitia Ú¡fšeL¡FW eitia Ú¡fšeL¡FW eitia Ú¡fšeL¡FW eitia Ú¡fš

M©k¡fŸ fl‹.' 'M©k¡fŸ fl‹.' 'M©k¡fŸ fl‹.' 'M©k¡fŸ fl‹.' 'M©k¡fŸ fl‹.' ' 1119

` `cWt®¥ ngzš ct®¥ã‹ik``cWt®¥ ngzš ct®¥ã‹ik``cWt®¥ ngzš ct®¥ã‹ik``cWt®¥ ngzš ct®¥ã‹ik``cWt®¥ ngzš ct®¥ã‹ik

ciyah É‹gª jiyÃ‰wšciyah É‹gª jiyÃ‰wšciyah É‹gª jiyÃ‰wšciyah É‹gª jiyÃ‰wšciyah É‹gª jiyÃ‰wš

m¿t® áw¥ã‰ bfâ®ÉU«gšm¿t® áw¥ã‰ bfâ®ÉU«gšm¿t® áw¥ã‰ bfâ®ÉU«gšm¿t® áw¥ã‰ bfâ®ÉU«gšm¿t® áw¥ã‰ bfâ®ÉU«gš

mÊªnjh® ÃW¤jš mw«gf®jšmÊªnjh® ÃW¤jš mw«gf®jšmÊªnjh® ÃW¤jš mw«gf®jšmÊªnjh® ÃW¤jš mw«gf®jšmÊªnjh® ÃW¤jš mw«gf®jš

á¿ah Çd¤J¢ nr®É‹iká¿ah Çd¤J¢ nr®É‹iká¿ah Çd¤J¢ nr®É‹iká¿ah Çd¤J¢ nr®É‹iká¿ah Çd¤J¢ nr®É‹ik

ád§if ÉLjš brU¡fÉ¤jšád§if ÉLjš brU¡fÉ¤jšád§if ÉLjš brU¡fÉ¤jšád§if ÉLjš brU¡fÉ¤jšád§if ÉLjš brU¡fÉ¤jš

ïiwt dw¤J th®¡bfšyhkïiwt dw¤J th®¡bfšyhkïiwt dw¤J th®¡bfšyhkïiwt dw¤J th®¡bfšyhkïiwt dw¤J th®¡bfšyhk

ïÅa uhjš ïJbjËnt.' 'ïÅa uhjš ïJbjËnt.' 'ïÅa uhjš ïJbjËnt.' 'ïÅa uhjš ïJbjËnt.' 'ïÅa uhjš ïJbjËnt.' ' 2816

ïit mw«.

J‹g¤â‰ fy§fhik, e£ã‰ Fynt‰Wik fh£lhik KjÈa

áy g©gh£oašòfS«, njtuhš M§fh§F¡ Tw¥gL»‹wd.

` `brŒfbghUŸ ahUŠbrW thiu¢brW »‰F«``brŒfbghUŸ ahUŠbrW thiu¢brW »‰F«``brŒfbghUŸ ahUŠbrW thiu¢brW »‰F«``brŒfbghUŸ ahUŠbrW thiu¢brW »‰F«``brŒfbghUŸ ahUŠbrW thiu¢brW »‰F«

v~Fã¿ âšiyÆUª njíÆU K©Q«v~Fã¿ âšiyÆUª njíÆU K©Q«v~Fã¿ âšiyÆUª njíÆU K©Q«v~Fã¿ âšiyÆUª njíÆU K©Q«v~Fã¿ âšiyÆUª njíÆU K©Q«

IaÄiy Æ‹gkw ndhblití kh¡F«IaÄiy Æ‹gkw ndhblití kh¡F«IaÄiy Æ‹gkw ndhblití kh¡F«IaÄiy Æ‹gkw ndhblití kh¡F«IaÄiy Æ‹gkw ndhblití kh¡F«

bghŒÆšbghU nsbghUŸk‰ wšyãw bghUns.' 'bghŒÆšbghU nsbghUŸk‰ wšyãw bghUns.' 'bghŒÆšbghU nsbghUŸk‰ wšyãw bghUns.' 'bghŒÆšbghU nsbghUŸk‰ wšyãw bghUns.' 'bghŒÆšbghU nsbghUŸk‰ wšyãw bghUns.' ' 497

ïJ bghUŸ.

77

` `njt® g©Âa Ôªbjhil Æ‹Rit``njt® g©Âa Ôªbjhil Æ‹Rit``njt® g©Âa Ôªbjhil Æ‹Rit``njt® g©Âa Ôªbjhil Æ‹Rit``njt® g©Âa Ôªbjhil Æ‹Rit

nkt® bj‹jÄœ bkŒ¥bghU shjÈ‹nkt® bj‹jÄœ bkŒ¥bghU shjÈ‹nkt® bj‹jÄœ bkŒ¥bghU shjÈ‹nkt® bj‹jÄœ bkŒ¥bghU shjÈ‹nkt® bj‹jÄœ bkŒ¥bghU shjÈ‹

nfht¤ j‹dbk‹ Ówo¡ bfh«gdhŸnfht¤ j‹dbk‹ Ówo¡ bfh«gdhŸnfht¤ j‹dbk‹ Ówo¡ bfh«gdhŸnfht¤ j‹dbk‹ Ówo¡ bfh«gdhŸnfht¤ j‹dbk‹ Ówo¡ bfh«gdhŸ

`ót® nrhiy òFtš,' v‹ bw©ÂdhŸ.' '`ót® nrhiy òFtš,' v‹ bw©ÂdhŸ.' '`ót® nrhiy òFtš,' v‹ bw©ÂdhŸ.' '`ót® nrhiy òFtš,' v‹ bw©ÂdhŸ.' '`ót® nrhiy òFtš,' v‹ bw©ÂdhŸ.' ' 1328

` `fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®``fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®``fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®``fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®``fhjyh‰ fhk óÄ¡ fâbuhË atU bkh¤jh®

khjU§ fËw dhD khRz k»œ¢á k‹wškhjU§ fËw dhD khRz k»œ¢á k‹wškhjU§ fËw dhD khRz k»œ¢á k‹wškhjU§ fËw dhD khRz k»œ¢á k‹wškhjU§ fËw dhD khRz k»œ¢á k‹wš

Mju« bgUF »‹w t‹ãdh y‹d bkh¤J«Mju« bgUF »‹w t‹ãdh y‹d bkh¤J«Mju« bgUF »‹w t‹ãdh y‹d bkh¤J«Mju« bgUF »‹w t‹ãdh y‹d bkh¤J«Mju« bgUF »‹w t‹ãdh y‹d bkh¤J«

Ôâyh® âis¥ã dhkh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®. ' 'Ôâyh® âis¥ã dhkh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®. ' 'Ôâyh® âis¥ã dhkh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®. ' 'Ôâyh® âis¥ã dhkh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®. ' 'Ôâyh® âis¥ã dhkh‹ brštnk bgÇJ bkh¤jh®. ' ' 189

ïit ï‹g«.

` `bkŒtif bjÇjš Phd«; ` `bkŒtif bjÇjš Phd«; ` `bkŒtif bjÇjš Phd«; ` `bkŒtif bjÇjš Phd«; ` `bkŒtif bjÇjš Phd«; És§»a bghUŸf l«ik¥És§»a bghUŸf l«ik¥És§»a bghUŸf l«ik¥És§»a bghUŸf l«ik¥És§»a bghUŸf l«ik¥

bghŒtif Æ‹¿¤ njwš fh£á; I« bgh¿í« th£obghŒtif Æ‹¿¤ njwš fh£á; I« bgh¿í« th£obghŒtif Æ‹¿¤ njwš fh£á; I« bgh¿í« th£obghŒtif Æ‹¿¤ njwš fh£á; I« bgh¿í« th£obghŒtif Æ‹¿¤ njwš fh£á; I« bgh¿í« th£o

cŒtif íÆiu¤ njah bjhGFj byhG¡f«; _‹W«cŒtif íÆiu¤ njah bjhGFj byhG¡f«; _‹W«cŒtif íÆiu¤ njah bjhGFj byhG¡f«; _‹W«cŒtif íÆiu¤ njah bjhGFj byhG¡f«; _‹W«cŒtif íÆiu¤ njah bjhGFj byhG¡f«; _‹W«

ï›tif Ãiwªj nghœnj ïUÉid fÊí«,' v‹wh‹.'' ï›tif Ãiwªj nghœnj ïUÉid fÊí«,' v‹wh‹.'' ï›tif Ãiwªj nghœnj ïUÉid fÊí«,' v‹wh‹.'' ï›tif Ãiwªj nghœnj ïUÉid fÊí«,' v‹wh‹.'' ï›tif Ãiwªj nghœnj ïUÉid fÊí«,' v‹wh‹.'' 1436

ïJ åL. K¤âÆy«gf¤âš åLng‰iw¥ g‰¿ MUfj

KiwÆš Äf ÉÇthf¡ TW»‹wh® njt®.

mwtÊÆ‰bghUä£o mjid¡bfh©L mwtÊÆš ï‹gª

JŒ¡f nt©Lbk‹D« âUtŸSt¤njt® bfhŸifna, âU¤j¡f

njt® bfhŸifíkh«. MÆ‹, ïšyw¤jhY« åLngW© bl‹gJ

ã‹dt®¡F cl«ghl‹W. m~J mt® kd¥gh‹ikí« kjK«

g‰¿aJ.

áªjhkÂ, áy¥gâfhu« nghy cŸnsh‹ jiytdhf

cŸsJ« ïšyJ« òz®¡fhJ, ïšnyh‹ jiytdhf ïšyJ«

cŸsJ« òz®¤jÈ‹, mj‹f© tuyh‰W‰ rh‹WfŸ fhz¡Tl

Éšiy. MÆD«, njt® fhy¤J¤ jÄœeh£L ehfÇf¤ij

m¿tj‰F¤ Jizahd gy brŒâfŸ, üš beLikí§ Tw¥g£Ls.

3. ah¥ò¤âw«:3. ah¥ò¤âw«:3. ah¥ò¤âw«:3. ah¥ò¤âw«:3. ah¥ò¤âw«:

` `btŠád btFËÆ‰ ``btŠád btFËÆ‰ ``btŠád btFËÆ‰ ``btŠád btFËÆ‰ ``btŠád btFËÆ‰ FŠru KH§fÈ‹FŠru KH§fÈ‹FŠru KH§fÈ‹FŠru KH§fÈ‹FŠru KH§fÈ‹

kPRj« tÆwÊª jŠáÚ UF¤jnt. ' 'kPRj« tÆwÊª jŠáÚ UF¤jnt. ' 'kPRj« tÆwÊª jŠáÚ UF¤jnt. ' 'kPRj« tÆwÊª jŠáÚ UF¤jnt. ' 'kPRj« tÆwÊª jŠáÚ UF¤jnt. ' ' 570

ïJ tŠá¤Jiw. ïjid¡ `Fwso eh‹fhŒ tªj

bfh¢rfbthUnghF' v‹g® e¢ádh®¡»Åa®.

` `klkh kÆny FÆny kHiy``klkh kÆny FÆny kHiy``klkh kÆny FÆny kHiy``klkh kÆny FÆny kHiy``klkh kÆny FÆny kHiy

eilkh zdnk eykh® »Ënaeilkh zdnk eykh® »Ënaeilkh zdnk eykh® »Ënaeilkh zdnk eykh® »Ënaeilkh zdnk eykh® »Ëna

cldh Lbkiz aidba‹ WUfh¤cldh Lbkiz aidba‹ WUfh¤cldh Lbkiz aidba‹ WUfh¤cldh Lbkiz aidba‹ WUfh¤cldh Lbkiz aidba‹ WUfh¤

bjhilahœ kHiy bkhÊnrh®ª jdns.' 'bjhilahœ kHiy bkhÊnrh®ª jdns.' 'bjhilahœ kHiy bkhÊnrh®ª jdns.' 'bjhilahœ kHiy bkhÊnrh®ª jdns.' 'bjhilahœ kHiy bkhÊnrh®ª jdns.' ' 1526

ïJ fÈ ÉU¤j«.



` `khá¤ â§fŸ khád á‹d¤ JÂKŸË‹``khá¤ â§fŸ khád á‹d¤ JÂKŸË‹``khá¤ â§fŸ khád á‹d¤ JÂKŸË‹``khá¤ â§fŸ khád á‹d¤ JÂKŸË‹``khá¤ â§fŸ khád á‹d¤ JÂKŸË‹

Cá¤ J‹d _áa thil íilahf¥Cá¤ J‹d _áa thil íilahf¥Cá¤ J‹d _áa thil íilahf¥Cá¤ J‹d _áa thil íilahf¥Cá¤ J‹d _áa thil íilahf¥

ngá¥ ghthŒ ã¢ir bad¡if afnyªâ¡ngá¥ ghthŒ ã¢ir bad¡if afnyªâ¡ngá¥ ghthŒ ã¢ir bad¡if afnyªâ¡ngá¥ ghthŒ ã¢ir bad¡if afnyªâ¡ngá¥ ghthŒ ã¢ir bad¡if afnyªâ¡

Tá¡ Tá Ã‰g® bfhL¤J© l¿ahjh®. ' 'Tá¡ Tá Ã‰g® bfhL¤J© l¿ahjh®. ' 'Tá¡ Tá Ã‰g® bfhL¤J© l¿ahjh®. ' 'Tá¡ Tá Ã‰g® bfhL¤J© l¿ahjh®. ' 'Tá¡ Tá Ã‰g® bfhL¤J© l¿ahjh®. ' ' 2929

ïJ fÈ¤Jiw.

` `fU§bfho¥ òUt nkwh ` `fU§bfho¥ òUt nkwh ` `fU§bfho¥ òUt nkwh ` `fU§bfho¥ òUt nkwh ` `fU§bfho¥ òUt nkwh fašbeL§ f©Q« MlhfašbeL§ f©Q« MlhfašbeL§ f©Q« MlhfašbeL§ f©Q« MlhfašbeL§ f©Q« Mlh

mU§fo ÄlW« É«kh jÂkÂ baÆW« njh‹whmU§fo ÄlW« É«kh jÂkÂ baÆW« njh‹whmU§fo ÄlW« É«kh jÂkÂ baÆW« njh‹whmU§fo ÄlW« É«kh jÂkÂ baÆW« njh‹whmU§fo ÄlW« É«kh jÂkÂ baÆW« njh‹wh

ïU§fl‰ gts¢ br›thŒ âwªâtŸ gho dhnshïU§fl‰ gts¢ br›thŒ âwªâtŸ gho dhnshïU§fl‰ gts¢ br›thŒ âwªâtŸ gho dhnshïU§fl‰ gts¢ br›thŒ âwªâtŸ gho dhnshïU§fl‰ gts¢ br›thŒ âwªâtŸ gho dhnsh

eu«bghL åiz euÉ‹ eÉ‹wnjh v‹W ieªjh®'' eu«bghL åiz euÉ‹ eÉ‹wnjh v‹W ieªjh®'' eu«bghL åiz euÉ‹ eÉ‹wnjh v‹W ieªjh®'' eu«bghL åiz euÉ‹ eÉ‹wnjh v‹W ieªjh®'' eu«bghL åiz euÉ‹ eÉ‹wnjh v‹W ieªjh®'' 658

ï~J mWÓ®¡ fÊ beoyo MáÇa ÉU¤j«.

` `k©fÅªj bgh‹KHt kiHÆ‹ É«k``k©fÅªj bgh‹KHt kiHÆ‹ É«k``k©fÅªj bgh‹KHt kiHÆ‹ É«k``k©fÅªj bgh‹KHt kiHÆ‹ É«k``k©fÅªj bgh‹KHt kiHÆ‹ É«k

khkÂahœ Ô§FHšf Ëu§f¥ gh©oškhkÂahœ Ô§FHšf Ëu§f¥ gh©oškhkÂahœ Ô§FHšf Ëu§f¥ gh©oškhkÂahœ Ô§FHšf Ëu§f¥ gh©oškhkÂahœ Ô§FHšf Ëu§f¥ gh©oš

g©fÅa¥ ghitkh® ig«bgh‰ nwhL§g©fÅa¥ ghitkh® ig«bgh‰ nwhL§g©fÅa¥ ghitkh® ig«bgh‰ nwhL§g©fÅa¥ ghitkh® ig«bgh‰ nwhL§g©fÅa¥ ghitkh® ig«bgh‰ nwhL§

F©lyKª jh«gij¥g ÉUªJ ghlF©lyKª jh«gij¥g ÉUªJ ghlF©lyKª jh«gij¥g ÉUªJ ghlF©lyKª jh«gij¥g ÉUªJ ghlF©lyKª jh«gij¥g ÉUªJ ghl

É©fÅa¡ »©»ÂíŠ áy«ò kh®¥gÉ©fÅa¡ »©»ÂíŠ áy«ò kh®¥gÉ©fÅa¡ »©»ÂíŠ áy«ò kh®¥gÉ©fÅa¡ »©»ÂíŠ áy«ò kh®¥gÉ©fÅa¡ »©»ÂíŠ áy«ò kh®¥g

KÇòUt ntbdL§f© ÉUªJ brŒa¡KÇòUt ntbdL§f© ÉUªJ brŒa¡KÇòUt ntbdL§f© ÉUªJ brŒa¡KÇòUt ntbdL§f© ÉUªJ brŒa¡KÇòUt ntbdL§f© ÉUªJ brŒa¡

f©fÅa ehlf§f© lku® fhk¡f©fÅa ehlf§f© lku® fhk¡f©fÅa ehlf§f© lku® fhk¡f©fÅa ehlf§f© lku® fhk¡f©fÅa ehlf§f© lku® fhk¡

bfhGªÔ‹W jªjtªjh k»œªjh u‹nw. ' 'bfhGªÔ‹W jªjtªjh k»œªjh u‹nw. ' 'bfhGªÔ‹W jªjtªjh k»œªjh u‹nw. ' 'bfhGªÔ‹W jªjtªjh k»œªjh u‹nw. ' 'bfhGªÔ‹W jªjtªjh k»œªjh u‹nw. ' ' 3138

ï~J v©Ó®¡ fÊbeoyo MáÇa ÉU¤j«.

` `ò‹fhŠá .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `ò‹fhŠá .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `ò‹fhŠá .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `ò‹fhŠá .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `ò‹fhŠá .. . . . . . . . ïsntÅš.' ' 648

``j©fhŠá . . . . . . . . . ïsntÅš.' '` `j©fhŠá . . . . . . . . . ïsntÅš.' '` `j©fhŠá . . . . . . . . . ïsntÅš.' '` `j©fhŠá . . . . . . . . . ïsntÅš.' '` `j©fhŠá . . . . . . . . . ïsntÅš.' ' 649

``FW¤jhŸ .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `FW¤jhŸ .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `FW¤jhŸ .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `FW¤jhŸ .. . . . . . . . ïsntÅš.' '` `FW¤jhŸ .. . . . . . . . ïsntÅš.' ' 650

ïit jhÊir¡ bfh¢rf«.

ï§‡d«, njt®, eÉšbjhW« ï‹g« ga¡F« gštif¢

brŒíS«, m›t¥bghU£nf‰g nt›ntnwhir gl m¢áš

th®¤jh‰nghy mHfhf ah¤âU¡»‹wd®.

4. mÂ¤âw«:4. mÂ¤âw«:4. mÂ¤âw«:4. mÂ¤âw«:4. mÂ¤âw«:

` `klkh kÆny . . . . . . . . . nrh®ªjdns.' '` `klkh kÆny . . . . . . . . . nrh®ªjdns.' '` `klkh kÆny . . . . . . . . . nrh®ªjdns.' '` `klkh kÆny . . . . . . . . . nrh®ªjdns.' '` `klkh kÆny . . . . . . . . . nrh®ªjdns.' ' 1526

v‹gJ jiyáwªj j‹ikaÂ.

` `brhšyUŠ N‰gR« gh«ã‹ nwh‰w«nghš``brhšyUŠ N‰gR« gh«ã‹ nwh‰w«nghš``brhšyUŠ N‰gR« gh«ã‹ nwh‰w«nghš``brhšyUŠ N‰gR« gh«ã‹ nwh‰w«nghš``brhšyUŠ N‰gR« gh«ã‹ nwh‰w«nghš

bkšynt fUÉUª Ô‹W nkyyh®bkšynt fUÉUª Ô‹W nkyyh®bkšynt fUÉUª Ô‹W nkyyh®bkšynt fUÉUª Ô‹W nkyyh®bkšynt fUÉUª Ô‹W nkyyh®

brštnk ngh‰wiy ÃWÉ¤ nj®ªjü‰brštnk ngh‰wiy ÃWÉ¤ nj®ªjü‰brštnk ngh‰wiy ÃWÉ¤ nj®ªjü‰brštnk ngh‰wiy ÃWÉ¤ nj®ªjü‰brštnk ngh‰wiy ÃWÉ¤ nj®ªjü‰

fšÉnr® khªjÇ‹ ïiwŠá¡ fhŒ¤jnt. ' 'fšÉnr® khªjÇ‹ ïiwŠá¡ fhŒ¤jnt. ' 'fšÉnr® khªjÇ‹ ïiwŠá¡ fhŒ¤jnt. ' 'fšÉnr® khªjÇ‹ ïiwŠá¡ fhŒ¤jnt. ' 'fšÉnr® khªjÇ‹ ïiwŠá¡ fhŒ¤jnt. ' ' 53

ï~J mÇa ctik.

79

` `v‹ãid eu«ã‰ ã‹Å ``v‹ãid eu«ã‰ ã‹Å ``v‹ãid eu«ã‰ ã‹Å ``v‹ãid eu«ã‰ ã‹Å ``v‹ãid eu«ã‰ ã‹Å íâuªnjhŒ¤ âiw¢á bk¤â¥íâuªnjhŒ¤ âiw¢á bk¤â¥íâuªnjhŒ¤ âiw¢á bk¤â¥íâuªnjhŒ¤ âiw¢á bk¤â¥íâuªnjhŒ¤ âiw¢á bk¤â¥

ò‹òwª njhiy¥ ngh®¤J kÆ®¥òw« bghÈa ntŒªâ£ò‹òwª njhiy¥ ngh®¤J kÆ®¥òw« bghÈa ntŒªâ£ò‹òwª njhiy¥ ngh®¤J kÆ®¥òw« bghÈa ntŒªâ£ò‹òwª njhiy¥ ngh®¤J kÆ®¥òw« bghÈa ntŒªâ£ò‹òwª njhiy¥ ngh®¤J kÆ®¥òw« bghÈa ntŒªâ£

blh‹gJ thÆ yh¡» ô‹gÆš Fu«ig brŒjh‹blh‹gJ thÆ yh¡» ô‹gÆš Fu«ig brŒjh‹blh‹gJ thÆ yh¡» ô‹gÆš Fu«ig brŒjh‹blh‹gJ thÆ yh¡» ô‹gÆš Fu«ig brŒjh‹blh‹gJ thÆ yh¡» ô‹gÆš Fu«ig brŒjh‹

k‹bgUª j¢r‹ ešy‹ ka§»dh® kUs bt‹wh‹.'' k‹bgUª j¢r‹ ešy‹ ka§»dh® kUs bt‹wh‹.'' k‹bgUª j¢r‹ ešy‹ ka§»dh® kUs bt‹wh‹.'' k‹bgUª j¢r‹ ešy‹ ka§»dh® kUs bt‹wh‹.'' k‹bgUª j¢r‹ ešy‹ ka§»dh® kUs bt‹wh‹.'' 1377

` `k‹d®j« btFË btªÔ ``k‹d®j« btFË btªÔ ``k‹d®j« btFË btªÔ ``k‹d®j« btFË btªÔ ``k‹d®j« btFË btªÔ kÂK»š fhz Ä‹Å¥kÂK»š fhz Ä‹Å¥kÂK»š fhz Ä‹Å¥kÂK»š fhz Ä‹Å¥kÂK»š fhz Ä‹Å¥

bgh‹kiH bghÊÆ‹ eªJ« m‹bwÅ‰ òifªJ bgh§»¤bgh‹kiH bghÊÆ‹ eªJ« m‹bwÅ‰ òifªJ bgh§»¤bgh‹kiH bghÊÆ‹ eªJ« m‹bwÅ‰ òifªJ bgh§»¤bgh‹kiH bghÊÆ‹ eªJ« m‹bwÅ‰ òifªJ bgh§»¤bgh‹kiH bghÊÆ‹ eªJ« m‹bwÅ‰ òifªJ bgh§»¤

J‹Ådh® j«ik bašyhŠ f£oL«. ' 'J‹Ådh® j«ik bašyhŠ f£oL«. ' 'J‹Ådh® j«ik bašyhŠ f£oL«. ' 'J‹Ådh® j«ik bašyhŠ f£oL«. ' 'J‹Ådh® j«ik bašyhŠ f£oL«. ' ' 1117

` `É‰gG¤ JÄœªj btŒa btªJid¥ gfÊ.' '` `É‰gG¤ JÄœªj btŒa btªJid¥ gfÊ.' '` `É‰gG¤ JÄœªj btŒa btªJid¥ gfÊ.' '` `É‰gG¤ JÄœªj btŒa btªJid¥ gfÊ.' '` `É‰gG¤ JÄœªj btŒa btªJid¥ gfÊ.' ' 435

ïit ïÅa cUtf«, K¤âÆy«gf¤âš Ótf‹ åLngW X®

cUtf ehlfkhf tiua¥bg‰WsJ, âU¥nghU« ãuòÈ§f

äiyí« nghy.

` `btŠád . . . . . . . . . cF¤jnt.' '` `btŠád . . . . . . . . . cF¤jnt.' '` `btŠád . . . . . . . . . cF¤jnt.' '` `btŠád . . . . . . . . . cF¤jnt.' '` `btŠád . . . . . . . . . cF¤jnt.' ' 570

v‹gJ j‰F¿¥ng‰w«.

` `áªijeÈ »‹wâU Ú®¡FkÇ ahl``áªijeÈ »‹wâU Ú®¡FkÇ ahl``áªijeÈ »‹wâU Ú®¡FkÇ ahl``áªijeÈ »‹wâU Ú®¡FkÇ ahl``áªijeÈ »‹wâU Ú®¡FkÇ ahl

... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KªâeÈ »‹wKJ _¥bghÊí bk‹wh‹.' 'KªâeÈ »‹wKJ _¥bghÊí bk‹wh‹.' 'KªâeÈ »‹wKJ _¥bghÊí bk‹wh‹.' 'KªâeÈ »‹wKJ _¥bghÊí bk‹wh‹.' 'KªâeÈ »‹wKJ _¥bghÊí bk‹wh‹.' ' 2020

ï~J ïu£Lwš. ïijna ÉšÈò¤öu® j« ghuj¤âš

MŸ»‹wh®.

` `fhHf _£l¥ g£l fhÇU£ LÂí bkh¥gh‹``fhHf _£l¥ g£l fhÇU£ LÂí bkh¥gh‹``fhHf _£l¥ g£l fhÇU£ LÂí bkh¥gh‹``fhHf _£l¥ g£l fhÇU£ LÂí bkh¥gh‹``fhHf _£l¥ g£l fhÇU£ LÂí bkh¥gh‹

MHis íL«ò g‰¿¥ g¿¤Jkh® bghL§» íŸsh‹MHis íL«ò g‰¿¥ g¿¤Jkh® bghL§» íŸsh‹MHis íL«ò g‰¿¥ g¿¤Jkh® bghL§» íŸsh‹MHis íL«ò g‰¿¥ g¿¤Jkh® bghL§» íŸsh‹MHis íL«ò g‰¿¥ g¿¤Jkh® bghL§» íŸsh‹

thœkÆ®¡ fuo bah¥gh‹ thŒ¡»iy a¿j Èšyh‹thœkÆ®¡ fuo bah¥gh‹ thŒ¡»iy a¿j Èšyh‹thœkÆ®¡ fuo bah¥gh‹ thŒ¡»iy a¿j Èšyh‹thœkÆ®¡ fuo bah¥gh‹ thŒ¡»iy a¿j Èšyh‹thœkÆ®¡ fuo bah¥gh‹ thŒ¡»iy a¿j Èšyh‹

nkHf¡ FuÈ dhndh® nt£Lt‹ wiy¥g£ lhnd.' 'nkHf¡ FuÈ dhndh® nt£Lt‹ wiy¥g£ lhnd.' 'nkHf¡ FuÈ dhndh® nt£Lt‹ wiy¥g£ lhnd.' 'nkHf¡ FuÈ dhndh® nt£Lt‹ wiy¥g£ lhnd.' 'nkHf¡ FuÈ dhndh® nt£Lt‹ wiy¥g£ lhnd.' ' 1230

ï~J xU brhšnyhÉa«.

f«guhkhza¤â‰nghy tu«ãwªj ca®î eÉ‰áfŸ

áªjhkÂÆÈšiy. gF¤j¿É‰F¥ bghUªJkhW m¿Piu

ï‹òW¤J« mÇa mH»a mÂfisna njt® MS»‹wh®.

5. brhšyhuhŒ¢á¤ Jiz:5. brhšyhuhŒ¢á¤ Jiz:5. brhšyhuhŒ¢á¤ Jiz:5. brhšyhuhŒ¢á¤ Jiz:5. brhšyhuhŒ¢á¤ Jiz:

áªjhkÂ¢ brhšyhuhŒ¢áahš m¿a¥gL« brhšÈaš

c©ikfshtd:

(1) brh‰fË‹ KªJ tot«:(1) brh‰fË‹ KªJ tot«:(1) brh‰fË‹ KªJ tot«:(1) brh‰fË‹ KªJ tot«:(1) brh‰fË‹ KªJ tot«:

muî (muh), ewî (ewh), nfh‹ v‹DŠ brh‰fË‹ KªJ

tot«, Kiwna, `mu, ew, nfht‹' vdgd.

ï›ÉUªjh‹ (ï›Él¤âUªjh‹) v‹D« tH¡F, R£oil¢

brh‰fŸ MâÆš bgaU« <bu¢rKkhf¥ ga‹g£lij cz®¤J«.



fhj‰bghUis cz®¤J« `khj®' v‹D« brhšÈ‹ gFâ `khJ'

v‹gJ. `khâahœ' vd tUjš fh©f.

(2) tH¡f‰w brh‰fŸ:(2) tH¡f‰w brh‰fŸ:(2) tH¡f‰w brh‰fŸ:(2) tH¡f‰w brh‰fŸ:(2) tH¡f‰w brh‰fŸ:

ïy¡»¤J (vGâ) v‹DŠbrhš, ïy¡fz« ïy¡»a«

v‹DŠ brh‰fË‹ gFâahd ïy¡F v‹gâÅ‹W âÇ¡f¥g£L

`ïy¡»' vd xU Éid g©il¡fhy¤J tH§»dikia cz®¤J«.

bgh‰w (ešy), bgh‰wJ (bghÈî bg‰wJ) v‹DŠ brh‰fŸ,

`bghš' v‹D« tH¡f‰w ÉidaoahŒ¥ ãwªj bgabu¢rK«,

ÉidK‰WkhF«. ̀fš, Éš' v‹D« Éidaoahf, ̀f‰w' ̀f‰wJ' ̀É‰w'

`É‰wJ' v‹D« bgabu¢rÉid K‰W¡fŸ ãw¤jiy¡ fh©f.

bghšYjš-bghÈjš, mHfhÆU¤jš. bghš-bgh‹. bghš-

bghy«. bghš-bghÈ-bghÈî. bghš+ò=bgh‰ò. bghy«-bghd«.

`bgh‰ò' v‹D« cÇ¢brhš, `bgh‰w' vd¤âÇªjbj‹W

e¢ádh®¡»Åa® TWtJ bghUªjhJ. cÇ¢brhš v‹gJ

brŒí£brhšnya‹¿, ïy¡fz tif¢ brhš m‹W. ̀bgh‰ò' v‹D«

bjhÊ‰bga® brŒíË‰ áw¥ghf¥ gÆ‹W cÇ¢brhšyhÆ‰W.

(3) òyt® brh‰¿Ç¥ò:(3) òyt® brh‰¿Ç¥ò:(3) òyt® brh‰¿Ç¥ò:(3) òyt® brh‰¿Ç¥ò:(3) òyt® brh‰¿Ç¥ò:

òyt® brh‰fis¤ j« brŒí£fËš nkhidbaJif¡ nf‰g¤

âÇ¤J¡bfhŸt® v‹gJ, f«gy« (f«giy), mskU (mykU),

ïWtiu (ïUtiu), ãË‰wš (ãÈ‰wš), k¤j« (k¤J), bghd«

(bghy«) KjÈa brh‰fsh‰ bgw¥gL«.

(4) bjhšfh¥ãatG:(4) bjhšfh¥ãatG:(4) bjhšfh¥ãatG:(4) bjhšfh¥ãatG:(4) bjhšfh¥ãatG:

`E«' v‹D« brhšÈÅ‹W `ÚÆ®' v‹D« K‹Åiy¥

g‹ik¥bga® âÇªjjhf¤ bjhšfh¥ãa® TWtJ g‰¿, `Ú«' v‹D«

áªjhkÂ¢ brhšiy¤ njt® gil¥ghf¢ áy òyt® fUJ»‹wd®.

`Ú«' v‹DŠ brhšny Kªâajh«. `Ú‹, Ú«' Ú§fŸ (Ú«+fŸ)

v‹gd K‹ÅiybahUik g‹ik¥ bga®fŸ. `Ú‹, Ú«' v‹D«

brh‰fŸ ï‹W« bj‹dh£oš eh£L¥òw k¡fËil tH§F»‹wd.

f‹dl¤âš, `Ú‹' v‹gJ âÇahJ«, `Ú«' v‹gJ `Úî' (Ú«-ÚK-Úî)

vd¤ âÇªJ« tH§F»‹wd.

`E«' v‹gJ (ïwªJg£l) `ü«' v‹gj‹ nt‰WikaoahF«.

j‹ik K‹Åiy¥ bga®fS« gl®¡if¥ gâ‰bga®fS«,

vGthŒ toÉš beo‹Kjynt m‹¿¡ F¿‹Kjš mšy.

81

(5) tlbrhšbyd ka§F« bj‹brh‰fŸ:(5) tlbrhšbyd ka§F« bj‹brh‰fŸ:(5) tlbrhšbyd ka§F« bj‹brh‰fŸ:(5) tlbrhšbyd ka§F« bj‹brh‰fŸ:(5) tlbrhšbyd ka§F« bj‹brh‰fŸ:

nfh£o - xUtbuhL Tl ïU¤jš. bfhŸSjš-bghUªJjš,

TLjš. bfhS¤Jjš-bghU¤Jjš, bfhŸ-nfhŸ=Fiy (fhÆ‹

T£l«), nfhŸ+â=nfh£o (T£l«, mit).

`ïy¡»' v‹DŠbrhš K‹dnu Tw¥g£lJ. ïJnt

tlbkhÊÆš `ny¡' v‹W«, ïªâÆš `È¡' v‹W« âÇí«.

6. üysit:6. üysit:6. üysit:6. üysit:6. üysit:

xU JiwÆ‰ gy üšfËU¥ãD«, mt‰WŸ x‹¿u©nl

msit üyhF«. âU¡Fw£ fU¤Jfsid¤ijíªjGÉ¢ brhš

kh‰¿ xUt® xU òJüš ïa‰¿Éo‹, mJ KjÈa‹ik

bg‰WÉlhJ. njt® fhy¤âš, ghÉdah¥ãš áªjhkÂ¡F

m¢R¡f£lhf mšyJ tÊfh£oahf xU td¥ò üY« ïUªjjhf¤

bjÇaÉšiy. bjhšfh¥ãa® fhy td¥ò¡fbsšyh« fil¡fHf¡

fhy¤ânyna ïwªJg£ld. njthu âUthrf§fnsh, tG¤J ü‰fŸ.

âU¡nfhit jiyáwªj ghÉd üyhÆD«, ah¥ãD« bghUËD«

xU Jiw¥g£lJ. Mfnt, njt®, j« kâia¤ bjhšfh¥ãa¤jhš

Jy¡»¤ âU¡Fwshš Ô£o¥ g¤J¥gh£L, v£L¤bjhif,

gâbd©Ñœ¡ fz¡fhš ghÇ¤âU¥ãD«, td¥ò¡ fiyia¥

bghW¤jk£oš, áªjhkÂah¥ã‹ bgU«gFâ mtuJ âw¥gh£o‹

Éisnt v‹gJ â©z«. f«guhkhaz« c£g£l ã‰fhy

td¥ò¡bfšyh«, áªjhkÂ áwªj tÊ fh£oahÆUªj bj‹gij

vtU« kW¡f KoahJ.

áªjhkÂia¥ ã‹g‰¿a ã‹dU§Tl¤ fiy¤âw¤âš

tWik¥g£L«, mÂ¤âw¤âš mH»HªJ«, Ô®¥ãaÈš eL¤

âw«ãí« ã‰fhy üšfŸ bghÈt‰¿U¥gJ, áªjhkÂia nk‹

nkYŠáw¥ã¡F«.

RjŠrz‹ brŒâí« fYHntf‹ brŒâí« njÉa‰

g£lthÆD«, kj¤Jiw rh®ªjthjyhD«, áy¥gâfhu kÂnkfiy

ÆDŸS« m¤jifa brŒâ fhz¥gLjyhD«, ïšnyh‹ jiyt

dhfîŸs òidÆaš td¥ã‰F VJ« ïG¡»šiy v‹f.



16

Mîª jÄHU«

všyh eh£oY« vªÃiy ehfÇf¤âY« MthdJ mUik

ahŒ¥ ngh‰w¥gLtnjahÆD« jÄœeh£oš mJ jiyáw¥g¥

ngh‰w¥g£lbj‹gJ vtU« kW¡bfhzhjJ.

mÇa¥ gh®¥gd® M¡bfhiliana ÄFâahŒ ÉU«ã¥

bg‰wikahD«, MnthL nr®¤J thœ¤j¥gL« mªjziu MÇa¥

gh®¥gbu‹W ïil¡fhy¤â‰ ãwH îz®ªjikahD«, Mî¡F¡

jÄHnuhLŸs bjhl®ãD« MÇanuhLŸsJ Ä¡fbj‹W fUj¥

gL»‹wJ. tlbkhÊahÇa® áªJbtË¡F tªj òââš Kšiy

ehfÇ¤ijna milªâUªjikahš, mtU¡F M¤Jiz ï‹¿

aikahjjh ÆUªâU¡fyh«. Mdhš, ïjdhš jÄH®¡F

M¤bjhl®ò bjh‹W bjh£lbj‹D« c©ik tÈik F‹whJ.

k¡fŸ ehfÇf« F¿Šá, Kšiy, kUj«, efu« vd eh‹F

ÃiyfisíilaJ. mt‰WŸ F¿ŠáÆnyna jÄH®¡F mšyJ

jÄHÇ‹ K‹ndh®¡F M¤bjhl®ò ïUªâU¤jš nt©L«.

VbdÅ‹, MthdJ Kj‹Kjš F¿Šá Ãy¤â‰nf íÇa Éy§fh«.

F¿ŠáiaaL¤j Kšiy Ãy¤âÈUªj Ma® M£ilí«

kh£ilí« bgUthÇahŒ ts®¤J mt‰¿‹ Cidí« ghiyí«

c©L thœªjd®. mt® M£oD« kh£ilna áw¥ghŒ ts®¤jd®.

Mit nkŒ¥gt® Ma® vd¥ bga® bg‰wik ftÅ¡f¤j¡fJ.

M v‹D« bga® j‰fhy¤â‰ bgh©ghiyna F¿¥ãD«

K‰fhy¤âš ïUgh‰F« bghJthŒ ïUªjJ. ïJ dfu¢ rhÇia

bg‰W M‹ vd Ã‰F«.

` `Mth® bfhoahŒ' '` `Mth® bfhoahŒ' '` `Mth® bfhoahŒ' '` `Mth® bfhoahŒ' '` `Mth® bfhoahŒ' ' (âUÉis. eÇgÇ. 191)

` `bg‰wK« vUikí« kiuí« Mnt''` `bg‰wK« vUikí« kiuí« Mnt''` `bg‰wK« vUikí« kiuí« Mnt''` `bg‰wK« vUikí« kiuí« Mnt''` `bg‰wK« vUikí« kiuí« Mnt'' (bjhš. 1560)

` `M‹Kf¤j dl‰f© ehaf‹''` `M‹Kf¤j dl‰f© ehaf‹''` `M‹Kf¤j dl‰f© ehaf‹''` `M‹Kf¤j dl‰f© ehaf‹''` `M‹Kf¤j dl‰f© ehaf‹'' (fªj. ghD. 95)

M‹ = vUik bg‰w« kiu ït‰¿‹ bg© (âth.) ML, kh‹,

kiu, ÄHh, flik, khL v‹git Kiwna x‹¿bdh‹W á¿J

ntWg£l ïdkh«. kh v‹gJ Éy§F¥ bghJ¥bgaiuí« Fâiu¥

83

bgauhíKŸsJ. Fâiu khid¥nghy ntfkhŒ Xl¡ToaJ.

toÉY« Xusî mij x¤jJ. kh v‹gJ dfu¢rhÇia bg‰W

khidí§ Fâiuiaí§ F¿¥gJl‹ Éy§F¥ bghJ¥bgauhí

ÄU¡F«. flkh (fl«+kh) v‹gJ fh£lhÉ‰F« fh£blUik¡F«

bga®. ïjdhš, M v‹D« bgaU¡F« kh v‹D« bgaU¡F« X®

ïiaãU¥gij czuyh«. ï›Éu©L« dfu¢rhÇia bgWtJ«

ï§F neh¡f¤j¡fJ.

kh v‹D« bganu M v‹W âÇªâU¡fyh«. khmm v‹W

K¡fhuÄL« khL khbtd¥g£lJ. kh-M; kh‹-M‹ kh - kh‹ -

khL.x.neh : fh-fh‹-fhL. M-mt‹-thL (bj.) M v‹gJ KjÈš

khL v‹W bghU£g£L¥ ã‹ò gRÉ‰F tiuaW¡f¥g£lJ.

g©ilíyf« KGikí« khnl, k¡fŸ brštkhÆUªjJ;

mjdhš bršt« khbld¥g£lJ.

` `nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUt‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUt‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUt‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUt‰F``nfoš ÉG¢bršt§ fšÉ bahUt‰F

khlšy k‰iw ait''khlšy k‰iw ait''khlšy k‰iw ait''khlšy k‰iw ait''khlšy k‰iw ait'' (FwŸ. )

E. Pecuniary = relating to money; & Pecunia = money Pecudes(pl.) =cattle.

k¡fS¡F Kšiy Ãy¤ânyna cHî njh‹¿‰W; mJ

kUjÃy¤âš áw¥gilªjJ. K‹dâš ò‹brŒ¥gÆU« ã‹dâš

e‹brŒ¥gÆU« ÉisÉ¡f¥g£ld. khL ïUÃy¤jh®¡F« CD«

ghY« cjÉaJl‹, ïUtif ntsh©ik¡F« cGâiwªJjÉaJ.

` `gfL elªj Tœ''` `gfL elªj Tœ''` `gfL elªj Tœ''` `gfL elªj Tœ''` `gfL elªj Tœ''

v‹wh® ehyoah®.

kh£o‹ CD«ghY« k£Lkšy; njhš, bfh«ò, curid

(nuhrid), thškÆš, rhz« KjÈa ãwî« ga‹g£ld. å£il¤

J¥òuî brŒaî« mL¥bgÇ¡fî« gÆU¡FuÄlî« rhz«

cjîtJ. áwªj czî« kUªJkh»a jÆU« nkhU« bt©bzí«

beŒí« ghÈÈUªbjL¡f¥gLtd. ï§‡d«, czit ÉisÉ¥g

J« jhD« cztË¥gJ« ntW gštif íjîtJkh»a

kh£od¤ij¢ brštkhf k£LÄ‹¿ k¡fŸ nghY§ fUâtªjd®

K‹id¤jÄH®. (ghš Kjš beŒpwhfîŸs IªJ« IaKj«

(gŠrhÄ®j«) vd¥gL«. ït‰WŸ ïu©il Éy¡» mt‰¿l¤âš

MÚ® M¥ã v‹gt‰iw¡ TWtJ, jÄH® bfhŸifa¿ahj òuhÂf®

T‰W v‹g® Joir»Hh® m. áj«gudh®.)

Mîª jÄHU«


` `Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® ü‹kw¥®``Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® ü‹kw¥®``Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® ü‹kw¥®``Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® ü‹kw¥®``Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® ü‹kw¥®

fhty‹ fhth‹ vÅ‹''fhty‹ fhth‹ vÅ‹''fhty‹ fhth‹ vÅ‹''fhty‹ fhth‹ vÅ‹''fhty‹ fhth‹ vÅ‹'' (FwŸ. 560)

v‹W tŸSt® TWtjhš MÉ‹ ga«ghL czu¥gL«.

` `MÉ‰F Úbu‹ Ãu¥ãD« ehÉ‰``MÉ‰F Úbu‹ Ãu¥ãD« ehÉ‰``MÉ‰F Úbu‹ Ãu¥ãD« ehÉ‰``MÉ‰F Úbu‹ Ãu¥ãD« ehÉ‰``MÉ‰F Úbu‹ Ãu¥ãD« ehÉ‰

»uÉ‹ ïËtªj âš''»uÉ‹ ïËtªj âš''»uÉ‹ ïËtªj âš''»uÉ‹ ïËtªj âš''»uÉ‹ ïËtªj âš'' (FwŸ)

v‹gJ ïuit¡ f©o¥ãD«, MÉ‹ mUikia cz®¤jhJ

nghfÉšiy.

Mî« MntW« (fhisí«) Äf¥ga‹gLtJ g‰¿ mt‰¿‹

tuî f©L Kiwna `v‹ m«ik tªjhŸ. mtS¡F¥ òšÈL', `v‹

m¥g‹ tªjh‹. mtD¡F¤ j©Ù® fh£L' v‹W m‹òiufis¡

T¿tªjd® cHt®. ïit âiztGî¡ bfL¤J¡ fh£lhf

ïy¡fz¤âš tÊtÊ Tw¥g£ld. mnjhL, rh¤j‹ rh¤â bfh‰w‹

bfh‰¿ Klt‹ Kl¤â bfhL«òwkUj‹ bfhL«òwkUâ KjÈa

k¡f£ bga®fisna Mî¡F« Mnt‰W¡F« ï£L miH¤jd®.

ïit, ïa‰bga® áid¥bga® áidKj‰bga® vd _tif Éuî¥

bgauhf¤ bjhšfh¥ãa¤â‰ Tw¥g£ld. (brhš. 174) `rh¤j‹ tªjJ'

`Klt‹ tªjJ' `rh¤j‹ ò‰¿‹D«', `rh¤â f‹ÖD«' KjÈa

brhšyâfhuîiu baL¤J¡ fh£Lfis neh¡Ff.

fhis k¡f£fhf Äf ciH¤jÈdhš `khLnghYiH¤jš'

v‹D« tH¡bfGªjJ. fhis Éliy v‹D« bga®fŸ ctik

ahF bgauhf kwt®¡F« FW«gur®¡F« tH§»tªjd. ïilô‰iw¥

bghU£gL¤jhkš vL¤j fhÇa¤ij Ko¡F« âwnth‹ gfbld¥

òfH¥g£lh‹.

` `kL¤jth bašyh« gfl‹dh D‰w``kL¤jth bašyh« gfl‹dh D‰w``kL¤jth bašyh« gfl‹dh D‰w``kL¤jth bašyh« gfl‹dh D‰w``kL¤jth bašyh« gfl‹dh D‰w

ïL¡f‹ ïl®¥gh Lil¤J''ïL¡f‹ ïl®¥gh Lil¤J''ïL¡f‹ ïl®¥gh Lil¤J''ïL¡f‹ ïl®¥gh Lil¤J''ïL¡f‹ ïl®¥gh Lil¤J'' (FwŸ. 624)

ïisPÇ‹ tÈikia a¿j‰F `VWjGtš' (bfhšny‰iw¥

ão¤J ÃW¤jš) msitahf¡ bfhŸs¥g£lJ. Kšiy Ãy¤âYŸs

MaU« VWjGÉd ïisP®¡nf bg© bfhL¤J tªjd®.

MÉ‹ thiyí« vUâ‹ thiyí« g‰¿ MHkhd M‰iw¡

flªjd®. vUJ C®âahf cjÉ¥ bghâíŠ RkªjJ. ï‹W«

t©oÆG¡»‹wJ.

Mî« MntWkh»a ïu©L« k¡f£F¥ ga‹gLntD«

mt‰WŸ, Mnt mikâíilikí« mKjË¤jY« ïUgh‰f‹

ÖDjY« g‰¿¢ áw¥ghf¥ ngh‰w¥g£lJ. `gh®¤jh‰ gR¥nghy,

ghŒªjh‰ òÈnghy' v‹gJ gHbkhÊ. Mî¡F thíiw K¥g¤

âu©lw¡ bfhilfSŸ x‹whf¡ bfhŸs¥g£lJ. ïH¡F«

85

bghUS« MÉ‹ thŒ¥g£lhš M¡fkh« v‹D§ fU¤âš, `ghHhŒ¥

ngh»wJ gRÉ‹ thÆny' v‹D« gHbkhÊ baGªjJ. jh‹ c©lij

Û£F« j‹ thŒ¡F¡ bfhz®ªJ mirÆ£L¢ brÇ¡f¢ brŒtJg‰¿,

MthdJ jiy khzh¡f®¡F ctikahf¡ Tw¥g£lJ.

MÉ‹ âdî Ô®¤j‰bghU£L, MîÇŠába‹W« MîÇŠ

Rj¿ba‹D« MÔ©LF‰¿ba‹W« brhšy¥g£l j¿fŸ C®bjhW«

e£l¥g£oUªjd.

k¡fhsš thœ¤j¥gL« bghUŸfSŸ Mî« x‹whÆ‰W.

`MWKiw thœ¤J' v‹D« bjhšfh¥ãa¥ gFâíiuÆš (bjhš. bgh.

81) ``KÅtU« gh®¥ghU« MÅiuí« kiHí« Koíil ntªjU«

cyF«'' v‹D« mWtiu thœ¤jš v‹W ciu¤jd® e¢ádh®¡

»Åa®. k¡fŸ ešthœÉ‰F Mî« xU fhuz« v‹gij cz®ªnj

mij thœ¤âd® jÄH®.

` `thœf mªjz® thœf MÅd«''` `thœf mªjz® thœf MÅd«''` `thœf mªjz® thœf MÅd«''` `thœf mªjz® thœf MÅd«''` `thœf mªjz® thœf MÅd«''

v‹wh® âUPhd r«gªjU«.

mªjz® - KÅt®. gh®¥gh® =- üš gh®¥gt®. jÄHf¤âš

KjyhtJ gh®¥gh® v‹¿Uªjd® jÄH®. ã‹d® ãuhkzU«

bjhÊbyh¥òik g‰¿¥ gh®¥gh® vd¥g£lh®. KjyhtJ, br«kh®

v‹D« jÄœ kuãd® brU¥ò¤ ij¤J¡ bfh©oUªJ, ã‹ò

tl¡»UªJtªj r¡»Èabu‹D« bjY§fU« bjhÊbyh¥òik

g‰¿¢ br«kh® vd¥gLjš fh©f.

M¡fŸ k¡fis¥nghš k£Lk‹¿ mtÇD« nkyhf¤

öŒik mšyJ bjŒt¤ j‹ikíiladthfî§ fUj¥g£ld. xU

eh£oYŸs MÃiu fŸtuhš mšyJ giftuh‰ ftu¥go‹, mJ

öŒik¡ Fiy¢ryhfî« ngÇH¥ghfî« fUj¥g£L fL«nghU¡F¡

fhuzkhÆ‰W. M‹koaW¤jš khbgU§ F‰wkhÆ‰W. Mf

bfhiynah brhšy nt©Ltâšiy.

` `M‹Kiy aW¤j mwÅš nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅš nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅš nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅš nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅš nyh®¡F«

khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«

Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«

tGthŒ kU§»‰ fGthí Ksnt''tGthŒ kU§»‰ fGthí Ksnt''tGthŒ kU§»‰ fGthí Ksnt''tGthŒ kU§»‰ fGthí Ksnt''tGthŒ kU§»‰ fGthí Ksnt''

v‹wh® My¤ö®»Hh®. vÅD«, mJ e‹¿kwªj F‰w¤ij ÄF¤J¡

fh£l‰nfbad t¿f.

Ôad brŒahj br§nfh‹ k‹dU« nt‰W eh£il¡ bfhŸs¡

fUâ‹ mªeh£L MÃiuia¤ j‹ kwt® thÆyhŒ¡ ft®ª

njh«ãd®. áy ïl§fËš MÉ‰F¡ nfhÆbyL¤J« tÊg£ld®.

ïJ gF¤j¿ÉHªj fhy¤âš ÃfœªjJ.

Mîª jÄHU«


MÉ‰F¡ nfhbt‹W« bga®. Kšiy Ãy¤jh®¡F mšyJ

ïila®¡F M v‹D« bgaÇÅ‹W Ma® v‹D« bga® V‰g£lJ.

nfh = gR (ã§.) vUJ (ï.É.9072).nfh v‹D« brhš tlbkhÊÆ

ÈU¥gjhš mJ tlbrhšyh» ÉlhJ. M§»y¤âY« mJ (A.S.Cu.Ger. Kuh. S. Go.) Cow v‹W tH§F»‹wJ. ü‰W¡fz¡fhd öa

bj‹brh‰fŸ nkiyahÇa bkhÊfËDŠ br‹W tH§F»‹wd. jh

v‹D« Éid¢brhš jÅ¤jÄœ¢ brhš v‹gJ. cyf tH¡fhY«

``jhbt‹ »sÉ x¥ngh‹ T‰nw'' v‹D« bjhšfh¥ãa ü‰ghthY«

m¿a¥gL«. MÆD«, mj‹ bjhÊ‰bgauhd jhd« v‹gJ

tlbkhÊ¢ br‹W tH§» tlbrhšyhf¡ fUj¥gL»‹wJ. jh v‹D«

Éid ïªâÆš nj› v‹W« ïy¤ÔÅš njh (do) v‹W« tH§F

»‹wJ. Donum donation KjÈa M§»y¢ brh‰fŸ ïy¤ÔÅÈUªJ

tªjit. ï§‡d« v¤jidnah brh‰fSs. mt‰WŸ Fo (LCot)v‹gJ« x‹W. ïj‹ És¡f¤ij¡ fhšLbtš IaÇ‹ x¥ãaš

ïy¡fz¤â‹ K‹DiuÆ‰ f©L bjËf.

nfh+m‹=nfht‹ = ïila‹

` `nfht Åiu Û£ld‹''` `nfht Åiu Û£ld‹''` `nfht Åiu Û£ld‹''` `nfht Åiu Û£ld‹''` `nfht Åiu Û£ld‹'' (Ótf.455)

nfht‹ v‹D« bga® nfh‹ v‹W FWF«. mj‹nkš `M‹'

ÉFâbg‰W¡ nfhdh‹ vd Ã‰F«. nfhdh® v‹D« bga®

Fo¥bgauhŒ¤ bjh‹W bjh£L¤ jÄHf¤âš tH§F»‹wJ.

nfht‹ v‹D« Ma‹ bganu âÇahJ«, nfh‹ nfh vd¤

bjh¡F« <Wbf£L« murid¡ F¿¤jJ. FofŸ M¡fS« mur‹

MaD« nghšt® v‹D§ fU¤âš, mur‹ nfht‹ vd¥g£lh‹.

nfht‹ = mur‹. ̀ `nfhtD« k¡fS«'' (Ótf. 1843). mur‹ ifÆYŸs

br§nfhY« mt‹ Ma‹ ngh‹wt‹ v‹D§ fU¤ij tÈíW¤J«.

»¿¤jtÇ‹ rkaháÇa® M§»y¤âš Shepherd v‹W« Pastor v‹W«

miH¡f¥g£lJ« ï¡fU¤J¥g‰¿na. flîŸ mid¤JyF¡F«

murdhdjhY« Ma‹ MÃiuia¡ fh¥gJnghš mt® k¡fis¡

fh¤J tUtjhY«, mtU« nfht‹ vd¥g£lh®.

nfht‹ = át‹ (mf.Ã)

gR v‹D« tlbrhš bfhŸif üÈš k¡fis mšyJ

cÆ®fis¡ F¿¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ. Mah v‹D« jÄœ¢ brhš

fh£L¥ gRit¡ F¿¡F«. M v‹D« bga® dfu¢ rhÇia bg¿‹,

Mkh v‹gJ M‹kh v‹whF«. Mdh»a kh v‹gJ ïj‹bghUŸ.

ï¢ brhšny tlbkhÊÆš M¤kh v‹whF«. M‹kh v‹D«

bj‹brhš cÆiuí« M¤kh v‹D« tlbrhš cl«igí«

áw¥ghŒ¡ F¿¤jiy neh¡Ff.

87

nfh v‹D§ Fiw¢brhš muridíª jªijiaí§ F¿¡F«.

``Ã‹nfh tÇD Ä§nf'' (fÈ.116) v‹DÄl¤âš jªijia¡ F¿¤jJ.

ïÅ MÅiy íyf« v‹W nkYyf¤â‹ xU gFâ bga®

bg‰wJ. fhknjD v‹D« f‰ãj M g‰¿nah, f©z‹ g‰¿nah,

ntW fhuz« g‰¿nah, m¿»y«.

ïJfhW§ T¿at‰whš, jÄH®¡F MbthL bjh‹Wbjh£l

bjhl®ò©bl‹W«, Mbt‹D« bga® ngh‹nw nfh bt‹D«

bgaU« jÅ¤jÄœ¢ brhšby‹W«, tlbkhÊÆÈU¥gitbašyh«

tlbrhyšybt‹W«, MÇaŠ br‹W tH§F« jÄœ¢brhš

gy¥gybt‹W«, MÉ‹ mUik bgUikia¤ jÄH® br›tnd

a¿ªJ mj‰F¤jf mjid¥ngh‰¿ tªjdbu‹W«, k¡fŸ

M¡fshfî« murD« flîS« Mauhfî§ fUj¥g£ldbu‹W«,

ï¡fU¤nj cÆ®fŸ M‹khbt‹W bj‹bkhÊÆY« gRbt‹W

tlbkhÊÆY§ F¿¡f¥ bg‰wik¡F¡ fhuzbk‹W« bjÇªJ

bfhŸf.

F¿¥ò : mªjz® v‹D« brhš Kj‹Kjš jÄœ KÅtiuna

F¿¤jJ. ã‹ò mJ Kiwna KÅt® Ãiyailªj MÇaiuí«,

moahuhÆUªj mšyJ kiw¤ bjhÊš òÇªj ãuhkziuí«

ïWâÆš všyh¥ ãuhkziuí«, go¥goah¤ jGtyhÆ‰W.

`MbthL bgh‹Üjš mªjz®¡F K‹ÅÅnj' v‹gJ ã‰fhy¡

fU¤J.

Mîª jÄHU«


17

f‰òil kidÉÆ‹ f©Âa«

Xu¿îÆ®Kjš Mw¿îÆ®tiu všyhîÆ®fS« bgU«ghY«

M© bg© v‹D« ïUghÈd. ï›ÉUghYŸ vJ áwªjJ v‹D«

ÉdhÉ‰F ÉilÆW¥gJ mÇjhF«. MQ« bg©Qkhf¥

gil¡f¥g£l všyhîÆ®fS« ïUghY§ Tothœtnj ïiwt‹

âUneh¡fkhjyhD«, m¡T£L thœ¡ifahndna cyf« ïil awhJ

ïa§»tUjyhD«, m›thœ¡ifÆš ïUghY« x‹W¡ bfh‹W

JizahŒ x¤j cÇikathjyhD«, x›bth‹W« Vida jh‰

brŒa¥glhj xUrh® flikia nk‰bfh©LŸsik ahD«, ïUghY«

rk« v‹gnj bfhŸs¤j¡fjh«. ï¡ fU¤J¥ g‰¿na, Kj‰whahd

VthŸ, Kj‰wªijahd MjhÄ‹ (moí Koí kšyhJ ïil¥g£l)

ÉyhbtY«ãÅ‹W c©lh¡f¥g£ljhf¡ »¿¤jt kiw TW«.

` `bgUikí« cuD« MLc nkd''` `bgUikí« cuD« MLc nkd''` `bgUikí« cuD« MLc nkd''` `bgUikí« cuD« MLc nkd''` `bgUikí« cuD« MLc nkd''

` `m¢rK« ehQ« klDKª JWjš``m¢rK« ehQ« klDKª JWjš``m¢rK« ehQ« klDKª JWjš``m¢rK« ehQ« klDKª JWjš``m¢rK« ehQ« klDKª JWjš

Ã¢rK« bg©gh‰ FÇa bt‹g''Ã¢rK« bg©gh‰ FÇa bt‹g''Ã¢rK« bg©gh‰ FÇa bt‹g''Ã¢rK« bg©gh‰ FÇa bt‹g''Ã¢rK« bg©gh‰ FÇa bt‹g'' (bjhš. fsî, 7. 8)

v‹W T¿aJ, fsbthG¡f¤âš jiyt‹ jiyÉÆl¤J¢ áwªJ

njh‹W« Fz§fnsa‹¿, ïUghY¡FKŸs V‰w¤jhœt‹W.

ï¡Fz§fŸ v‹WKŸsdthÆ‹, fsÉaÈ‰ Tw¥glhJ ïUif

nfhS¡F« bghJthd mf¤âizÆaš mšyJ bghUËaÈ‰

Tw¥g£oU¤jšnt©L«: m§‡d« Tw¥glhik fh©f.

fsî btË¥g£L kzÃfG k£L« gf‰F¿ ïuî¡F¿ M»a

ïUtif¡ F¿ÆY« jiyt‹ á¿J« mŠrhJ bgUiknahL«

cundhL« br‹W ÛŸtJ«, jiyÉ¡F¤ jiyt‹ ÛJŸs m‹ò

fhuzkhf M‰wUikg‰¿ m¢rª njh‹WtJ«, fhk¡F¿¥ò

mšyJ fsî btË¥ghLg‰¿ ehz« ãw¤jY«, brÉÈa®

bfhS¤j¡bfh©L bfh©lJ Élhikah»a m¿ahklK«,

T£l¤ij Ãfœ¤âÆUªJ« m¿ahjJ ngh‹w m¿klK«

ÃfœtJK©L. jiytD¡F k¡fS« Éy§F« e¢RÆU«

M»at‰whš neu¡Toa nrj¤Jl‹, mt‹ bjŒt¤ij neh¡»Æ£l

NSiu¥ bghŒ¥ghš tu¡Toa C‰W¡F« jiyÉ mŠáÆUªjik,

89

` `mªju¤ bjGâa vG¤â‹ khd``mªju¤ bjGâa vG¤â‹ khd``mªju¤ bjGâa vG¤â‹ khd``mªju¤ bjGâa vG¤â‹ khd``mªju¤ bjGâa vG¤â‹ khd

tªj F‰w« tÊbfl xGfY«''tªj F‰w« tÊbfl xGfY«''tªj F‰w« tÊbfl xGfY«''tªj F‰w« tÊbfl xGfY«''tªj F‰w« tÊbfl xGfY«'' (f‰ãaš, 4)

v‹Dª bjhšfh¥ãa mofshš czuyh«.

nk‰T¿a ïUgh‰ Fz§fSl‹ ïu©blh‹W T£o, m¿î

Ãiw X®¥ò fil¥ão v‹D« eh‹F« M©gh‰ Fzbk‹W«,

m¢r« kl« ehz« gÆ®¥ò v‹D« eh‹F« bg©gh‰ Fzbk‹W§

T¿d® ã‹ndh®.

` `m¿bthL Ãiwna nah®¥ò¡``m¿bthL Ãiwna nah®¥ò¡``m¿bthL Ãiwna nah®¥ò¡``m¿bthL Ãiwna nah®¥ò¡``m¿bthL Ãiwna nah®¥ò¡

fil¥ão Fzeh‹ fhnk' 'fil¥ão Fzeh‹ fhnk' 'fil¥ão Fzeh‹ fhnk' 'fil¥ão Fzeh‹ fhnk' 'fil¥ão Fzeh‹ fhnk' '

` èhznk klnk a¢r eh£oa`èhznk klnk a¢r eh£oa`èhznk klnk a¢r eh£oa`èhznk klnk a¢r eh£oa`èhznk klnk a¢r eh£oa

gÆ®¥ò eh‹F«gÆ®¥ò eh‹F«gÆ®¥ò eh‹F«gÆ®¥ò eh‹F«gÆ®¥ò eh‹F«

khÂiH klešyh®¡F it¤jkhÂiH klešyh®¡F it¤jkhÂiH klešyh®¡F it¤jkhÂiH klešyh®¡F it¤jkhÂiH klešyh®¡F it¤j

eh‰Fz§fshF«' 'eh‰Fz§fshF«' 'eh‰Fz§fshF«' 'eh‰Fz§fshF«' 'eh‰Fz§fshF«' ' (NlhkÂ Ãf©L, 12: 16, 17)

m›ití« fh¡ifghoÅí«nghY« òyÉaU«, jlhjifí«

k§ifí«nghY« muáaU«, f©z»í« âyftâí«nghY«

f‰òilahU«, fîªâí« kÂnkfiyí«nghY« JwÉaU«

ïªeh£oY« ïUªâU¡f, m¿î KjÈa eh‰Fz§fis M©gh‰nf

áw¥ghf¡ T¿aJ, eªeh£L¥ bg©o®¡F ï‰br¿¥ò fhuzkhf

m¿î¡ Fiwí« bg©o®¡bfšyh« ïašghfîŸs bk‹ikí«

g‰¿naah«. ï‰br¿¥ò bg©oÇ‹ xG¡f¡fh¥ò« cÆ®¡fh¥ò«

neh¡»aJ. bgU«ghY« btËnawhJ å£L¡FŸnsnaÆU¥

gt®¡F, mšyJ, maÈlŠ bršyhJ cŸqÇnyna tâgt®¡F

m¿î k£lhÆU¤jš ÄFâ. eªeh£o‰ bg©o® á‰¿s« gUt¤â

nyna ïšyw¤â‰ òF¤j¥g£L tªjikÆ‹, mt®¡F ca®ju¡

fšÉ¡F¥ nghâa thŒ¥ò ÄUªjâšiy. ïjdhš, x¥òneh¡»a

KiwÆš, bgU«gh‹ik g‰¿, kl¤ij¥ bg©gh‰ FÇ¤jh¡»¥

ngij kleij klthš KjÈa bga®fis tH§»d®. bghJthf¥

bg©o®¡F¥ ó¥gilªjîl‹ kz ÃfœªjikÆ‹ bgU«ghY«

gâbd£L mšyJ ïUgjh©o‰F nk‰g£l fzt‹, j‹

ïskidÉia¥ ngij mšyJ klªij ba‹wjdh‰ F‰wÄšiy.

mJ, ``mŠr‹ kltdnk'' v‹wh‰nghy ïsik neh¡»a mUik

ÉËnaa‹¿, m¿ahik neh¡»a ïÊ¥ò ÉËa‹W. nkY«,

eªeh£oš MltÇ‹ kz¥gUt¤â‰F tiuna Æšiy; kz¤

bjhif¡F« všiyÆšiy. bg©o®¡nfh if« bg©zhÆ‹

kWkzÄšiy ba‹W«, thœehŸ KGJ« xUtidna kz¡f

nt©L« v‹W« tu«òsJ. ïjdhš fztÅ‹ _¥ò« kidÉÆ‹

á‰¿sikí« bgUtH¡fh«. kl« v‹DŠ brhšY¡F ïsik



ba‹W« bghUŸ, ïsikÆš m¿î KâuhikÆ‹, vGâw

ïs«bg© gUt§fËš Kjyjhd ngij¥ gUt« IªJ Kjš

VHh©Ltiu¥ g£ljhjiyí« neh¡Ff. ïjdhš, ïsikí«

ï‰br¿¥ò« m¿klK« g‰¿anj bg©o®kl« vdî«, mJ

v¤Jizí« ïÊî F¿¤jj‹bwdî«, MltU« m¿Éšyh¡fhš

ngij¥ bga®¡FÇa® vdî«, M‹khit Mztky« ãÂ¤

âU¥gJnghy¥ bg©ghiyna ngjik¡Fz« ïašghŒ¥ g‰¿¡

bfh©oU¥g j‹bwdî« m¿ªJbfhŸf.

` `xâ íz®ªJ« ãw®¡Fiw¤Jª jhdl§fh¥``xâ íz®ªJ« ãw®¡Fiw¤Jª jhdl§fh¥``xâ íz®ªJ« ãw®¡Fiw¤Jª jhdl§fh¥``xâ íz®ªJ« ãw®¡Fiw¤Jª jhdl§fh¥``xâ íz®ªJ« ãw®¡Fiw¤Jª jhdl§fh¥

ngijÆ‰ ngijah Çš' 'ngijÆ‰ ngijah Çš' 'ngijÆ‰ ngijah Çš' 'ngijÆ‰ ngijah Çš' 'ngijÆ‰ ngijah Çš' ' (FwŸ. )

vd ïUgh‰ bghJthí«,

` `mw‹fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil``mw‹fil Ã‹whU bsšyh« ãw‹fil

Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' 'Ã‹whÇ‰ ngijah Çš' ' (FwŸ.)

vd Mltiuna R£oí« âUtŸSt® ngijba‹D« bgaiu

tH§»aik fh©f. ïÅ bg©o®¡F bk‹ik¤ j‹ik áw¡f,

Mlt®¡F ï‹gŠ áw¥gjh«. m« bk‹ik¤j‹ik¡F mÂfykh

ÆU¥gJ ngijikah«. ``ngijik ba‹gJ khj®¡fÂfy«''.

bg©o®¡F ïašghfîŸs bk‹ik¤ j‹ikahš ïu¡f« áwªJ,

J‹g§ f©lÉl¤J¥ ãw® bghU£L m¢rª njh‹W«. Vid

ehzK« gÆ®¥ò« áwªj Fz§fbs‹W Twnt©lh.

ïÅ, Mlt®¡F t‹ikí« bg©o®¡F bk‹ikí«

áw¥ãayhjyhD«, bk‹ikÆD« t‹ikna áwªjjhjyhD«,

Mltnu áwªjt® vÅ‹, m›t‹ik bk‹ikah»a ïu©L«

x‹iwbah‹W ï‹¿aikahikahD«, ga« gh£lsÉš ïu©L«

x¤âU¤jyhD« bk‹ikia¤ jGÉ¡ jh§Ftnj t‹ikÆ‹

gadhjyhD«, bk‹ikna ï‹gª jUtjh ÆU¤jyhD«,

ïUghyU« xUghynu bad¡ T¿ ÉL¡f.

ï§‡d« ïUghyU« xUghy ušybuÅ‹,

` `x‹nw ntnw ba‹¿U ghštÆ‹``x‹nw ntnw ba‹¿U ghštÆ‹``x‹nw ntnw ba‹¿U ghštÆ‹``x‹nw ntnw ba‹¿U ghštÆ‹``x‹nw ntnw ba‹¿U ghštÆ‹

x‹¿ ca®ªj ghy jhizÆ‹x‹¿ ca®ªj ghy jhizÆ‹x‹¿ ca®ªj ghy jhizÆ‹x‹¿ ca®ªj ghy jhizÆ‹x‹¿ ca®ªj ghy jhizÆ‹

x¤j »HtD§ »H¤âí« fh©f''x¤j »HtD§ »H¤âí« fh©f''x¤j »HtD§ »H¤âí« fh©f''x¤j »HtD§ »H¤âí« fh©f''x¤j »HtD§ »H¤âí« fh©f'' (bjhš, bghUŸ, 2)

` `mJnt, jhnd atns jÄa® fhz¡``mJnt, jhnd atns jÄa® fhz¡``mJnt, jhnd atns jÄa® fhz¡``mJnt, jhnd atns jÄa® fhz¡``mJnt, jhnd atns jÄa® fhz¡

fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš''fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš''fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš''fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš''fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš'' (ïiwadhf¥bghUŸ, 2)

v‹D« ü‰gh¡fŸ bghUs‰wd bt‹f.

nk‰T¿a m¢r« KjÈa eh‰Fz§fSl‹ kzhs‹ mšyJ

fzt‹ ÛJŸs m‹òŠ nr®ªjJ fhjš. fhjšntW, f‰òntW,

91

fhjÈš f‰ò©L; f‰ãš fhjÈU¥gJ ah¥òwÉ‹W. thœehŸ

KGJ« kz« ÉU«ghjtS¡F« JwÉah ÆU¥gtS¡F«

f‰ãU¡fyh«; Mdhš fhjÈuhJ. m¢r KjÈa eh‰Fz§fSŸ,

ehz« gÆ®¥ò v‹D« ïu©L« f‰gh aikí«; Mdhš fhjyh

aiktJ x‹WÄšiy. Mfnt, m¢r KjÈa eh‹F« (xG¡fKŸs)

bg©gh‰ bghJ¡FzK«, fhjbyh‹W« (m‹òŸs) kidÉÆ‹

áw¥ò¡ FzKkhF«.

fzt‹ kidÉah»a ïUt®¡F« fhjš xUgo¤jhŒ

ï‹¿aikahjJ. mJ ïšyw thœ¡if¡FÇa e‰Fz§f bsšyhª

âu©L KGÃiwthdJ. mJ ïU ifnfhS¡F« bghJ. áy®¡F¡

fsÉnyna bjhl§fyh«; áy®¡F¡ f‰ãšk£L« bjhl§fyh«.

f‰bgšyh« fhjy‰wbj‹W bfhŸtJ jtW. fsÉš btË¥gl

thŒ¥ãšyhj fhjš, f‰ãšjh‹ btË¥gL«. m¤jif¡ fhjš,

fuzK« thÆY« bg‰wnjD«, fh¡if c£fhu¥ gd« gH«

ÉGªjJ ngh‹wnj. fsÉY« NSwth»a fuzK«, gh§fD«

gh§»íkh»a thÆšfSK©nl! fsÉ‰F mšyJ fhjY¡F

bkŒíW òz®¢á ï‹¿aikahJ nt©Ltâ‹W; cŸs¥ òz®¢ána

nghJ«.

` `cŸs¥ òz®¢áí bkŒíW òz®¢áí§``cŸs¥ òz®¢áí bkŒíW òz®¢áí§``cŸs¥ òz®¢áí bkŒíW òz®¢áí§``cŸs¥ òz®¢áí bkŒíW òz®¢áí§``cŸs¥ òz®¢áí bkŒíW òz®¢áí§

fŸs¥ òz®¢áí« fhjy®¡ FÇa,' 'fŸs¥ òz®¢áí« fhjy®¡ FÇa,' 'fŸs¥ òz®¢áí« fhjy®¡ FÇa,' 'fŸs¥ òz®¢áí« fhjy®¡ FÇa,' 'fŸs¥ òz®¢áí« fhjy®¡ FÇa,' ' (e«ãaf¥bghUŸ, 34)

cŸs¥ òz®¢áiaí« bkŒíWòz®¢ánah blh¥g¡

bfh©likahndna, âyftâah® ngh‹w g©il¡ f‰òil khj®,

kz¥ng¢R ÃfœªJ kz« ÃfHhjtÊí« fztÅwªjÉl¤J

cÆ®Ú¡fî« if«ik neh‰fî« jiy¥g£ld®. ca®ªnjh® cŸs¥

òz®¢áahY« ï‹g« Ef®t®; jhœªnjhnu bkŒíW òz®¢áÆdha

ï‹gnk nt©Lgt®.

ïÅ kzk¡fŸ ïUtU« kz¥ng¢á‰F K‹ xUtiu

bahUt® xUtifahY« m¿ahjtuh ÆU¥ãD«, kz¥ng¢RtÊ

m¿ªjtnuaht®. mtÇil¡ fhjš njh‹WkhÆ‹ ïU«ig¡

fhªjÄG¥gJ nghY«, f£ilÆš Ô¥g‰WtJnghY« xUt®

kd¤ij xUt® kd« ïG¤J¥ g‰¿¡bfhŸS«. nt£lŠbr‹w

jiykfD« òd§fh¤j jiykfS« fh£oš xUtiu bahUt®

f©lJ ngh‹nw. kz¥ng¢á‰ FÇa kzk¡fS« å£oš xUtiu

bahUt® fh©»‹wd®; f©zh‰ fhQ« thŒ¥ã‹nwš fU¤jh

nyD§ fh©»‹wd®. fhjY¡F¡ fhQtJ§ f©QtJ« x‹nw.

cŸs¤jhš k£L« fy¡F« e£ã‰nf òz®¢áí« gHFjY«

nt©lhJ cz®¢ána nghJbkÅ‹, cŸs¤jhY« clyhY«



ïu©lw¡ fy¡F« fhjY¡F cz®¢á nghJbkd¢ brhšyî«

nt©Lnkh?

fhjš thœ¡if¡F mšyJ c©ikahd kzthœ¡if¡F,

thÆY« fuzK« ï‹¿aikahJ nt©Lgtšy.

` `f©nzhL f©Âiz, neh¡bfh¡»‹ thŒ¢brh‰fŸ``f©nzhL f©Âiz, neh¡bfh¡»‹ thŒ¢brh‰fŸ``f©nzhL f©Âiz, neh¡bfh¡»‹ thŒ¢brh‰fŸ``f©nzhL f©Âiz, neh¡bfh¡»‹ thŒ¢brh‰fŸ``f©nzhL f©Âiz, neh¡bfh¡»‹ thŒ¢brh‰fŸ

v‹d gaD Äy''v‹d gaD Äy''v‹d gaD Äy''v‹d gaD Äy''v‹d gaD Äy'' (FwŸ.)

v‹wh® âUtŸSt®.

nfhitÆš KjyhtJ Tw¥gL« ïa‰if¥ òz®¢á,

jiytDª jiyÉí« bfhL¥ghU« mL¥ghUÄ‹¿¤ jhnk

jÄauhŒ¡ To¥òzU« bjŒt¥òz®¢ána. mj‹ã‹ m¤jif¥

òz®¢á¡F ïlÄ‹ikahndna, gh§fD« gh§»íkh»a thÆšfŸ

nt©l¥gL»‹wd. m›thÆšfshY« ïayhjtÊ f‰ò mšyJ

fuz« nt©l¥gL»‹wJ.

c©ikahd f‰ghtJ fsî btË¥ghnla‹¿¡ fuzk‹W.

Kj‰fhy¤âš fuzÄšyhkny k¡fŸ ïšyw« elh¤â tªjd®.

kf¥ngW fhjiy btË¥gL¤â ÉLkhjÈ‹, thœehŸ KGJ«

fsbthG¡f« ïaYtj‹W. Mifahš, K‹ò fsî« ã‹ò f‰òkhf

kzthœ¡if ïUgFâ¥g£lJ.

gUt kfD« kfS« KjyhtJ TL§ T£l«, fhk¥ òz®¢á

fhj‰ òz®¢á vd ïUtif¥gL«. ït‰WŸ K‹dJ fhk¤jhš

k£L« ÃfœªJ ã‹ò Ô®tJ; ã‹dJ fhk¤njhL Toa m‹ghš

ÃfœªJ fhybkšyh« ÚLtJ. ïJ v©zhJ (bjŒt¤jhš) ÃfœtJ«

v©Â ÃfœtJ« vd ïUtif¤J. ï›ÉUtifÆY« fhjš

fiuòu©nlho v¤Jiz¤ jilfisíª jf®¤bjÇªJ ïWâtiu

ï‹gŠ áw¥gnj. Kj‰fhy¤âš elªj fsbtšyh« fhj‰ òz®¢á

ahfnt ÆUªjJ. ã‹ò, ïil¡fhy¤âš áy gy fsîfŸ

fhk¥òz®¢áabahÊant, KÅtuhš fuz« Éâ¡f¥g£lJ.

` `bghŒí« tGî« njh‹¿a ã‹d®``bghŒí« tGî« njh‹¿a ã‹d®``bghŒí« tGî« njh‹¿a ã‹d®``bghŒí« tGî« njh‹¿a ã‹d®``bghŒí« tGî« njh‹¿a ã‹d®

Ia® ah¤jd® fuz bk‹g''Ia® ah¤jd® fuz bk‹g''Ia® ah¤jd® fuz bk‹g''Ia® ah¤jd® fuz bk‹g''Ia® ah¤jd® fuz bk‹g'' (bjÇš f‰-4)

MÆD«, fuz¤jhš k£L« bghŒí« tGî« Ô®ªJÉlhJ.

c©ikahd fhjš thœ¡if fuzk‰wnjD« gÊ¡f¥glhJ.

my§fhuK« k¡f£ T£lK« ï‹Åirí« c©lh£L« C®tyK«

tÇiraË¥ò« M»a Muthunk fuz¤ij¢ áw¥ã¥gJ. ï› thuthu«

r‰W« m‰wjhÆ‹ fuzK« bghJk¡fshš á¿J gÊ¡f¥gLtnj.

fuz¤â‹ tÊ¥g£lthœ¡ifÆY« bghŒí« tGî« njh‹W

khÆ‹ mJî§fuzk‰wnj. fuztÊ¥g£l gy ïšywthœ¡ifÆš

bghŒí« tGî« ï‹W« f©Tlhf¡ fh©»nwh«. fuzk‰wjhÆD«

93

c©ikahd fhjš thœ¡ifahÆ‹ ï‹W« gÊ¡f¥glhJ V‰W¡

bfhŸs¤j¡fnj.

k¡fŸ ï«ikÆš mila¡ Toa ï‹g§fSŸ jiy áwªjJ

bg©zhš tUtJ.

` `f©L nf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD«``f©L nf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD«``f©L nf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD«``f©L nf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD«``f©L nf£L©LÆ®¤ J‰w¿í« I«òyD«

x©blhoahŸ f©nz ís.' 'x©blhoahŸ f©nz ís.' 'x©blhoahŸ f©nz ís.' 'x©blhoahŸ f©nz ís.' 'x©blhoahŸ f©nz ís.' ' (FwŸ, 1111)

mJî§ fhjnyhL, ToajhÆ‹ á‰¿‹gnkD« ngÇ‹g¤â‰

»izahf¡ Tw¤j¡fjh«.

` `jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJbfhš``jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJbfhš``jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJbfhš``jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJbfhš``jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJbfhš

jhkiu¡ f©zh DyF''jhkiu¡ f©zh DyF''jhkiu¡ f©zh DyF''jhkiu¡ f©zh DyF''jhkiu¡ f©zh DyF'' (FwŸ.)

v‹wh® âUtŸStU«,

` `všyh îÆ®¡F« ï‹g« v‹gJ``všyh îÆ®¡F« ï‹g« v‹gJ``všyh îÆ®¡F« ï‹g« v‹gJ``všyh îÆ®¡F« ï‹g« v‹gJ``všyh îÆ®¡F« ï‹g« v‹gJ

jhdk®ªJ tUc nkt‰ whF«' 'jhdk®ªJ tUc nkt‰ whF«' 'jhdk®ªJ tUc nkt‰ whF«' 'jhdk®ªJ tUc nkt‰ whF«' 'jhdk®ªJ tUc nkt‰ whF«' ' (bjhš. bghUËaš, 28)

ï¡fhjÈ‹g thœ¡ifÆš tWikÆšiy, nehÆšiy,

J‹gÄšiy, ftiyÆšiy, xU FiwíÄšiy. ̀ `ïšybj‹ ïšytŸ

kh©ghdhš'' v‹wh® âUtŸSt®. v¤jhš thHyh« x¤jhš

thHyh«. fhjyD« fhjÈí« jhbd‹W« mtbs‹W« nt‰Wik

Æ‹¿ XUÆU« <UlYkhf x‹¿ EfU« ï‹g« ïUt®¡F«

bghJntD«, fhjynd ÄFâahf Ef®»‹wh‹.

ïjdhnyna,

` `Éy§fiy¡ fhšÉ©L nk‹nkÈl ``Éy§fiy¡ fhšÉ©L nk‹nkÈl ``Éy§fiy¡ fhšÉ©L nk‹nkÈl ``Éy§fiy¡ fhšÉ©L nk‹nkÈl ``Éy§fiy¡ fhšÉ©L nk‹nkÈl É©Q k©Q KªÚ®¡É©Q k©Q KªÚ®¡É©Q k©Q KªÚ®¡É©Q k©Q KªÚ®¡É©Q k©Q KªÚ®¡

fy§fiy¢ br‹w t‹W§ fy§fhjt‹''fy§fiy¢ br‹w t‹W§ fy§fhjt‹''fy§fiy¢ br‹w t‹W§ fy§fhjt‹''fy§fiy¢ br‹w t‹W§ fy§fhjt‹''fy§fiy¢ br‹w t‹W§ fy§fhjt‹'' (âU¡nfhit, 24)

``âšiy¢át‹whsh« bgh‰wly® NL«'' (B 21) M‰wyf‰w¥

bg‰W,

` `kL¡nfhflÈ‹ ÉLâÄy‹¿ ``kL¡nfhflÈ‹ ÉLâÄy‹¿ ``kL¡nfhflÈ‹ ÉLâÄy‹¿ ``kL¡nfhflÈ‹ ÉLâÄy‹¿ ``kL¡nfhflÈ‹ ÉLâÄy‹¿ k¿âiuÛ‹k¿âiuÛ‹k¿âiuÛ‹k¿âiuÛ‹k¿âiuÛ‹

gL¡nfh gÂy« gyFË¡nfh gu‹¿šiy K‹¿‰gL¡nfh gÂy« gyFË¡nfh gu‹¿šiy K‹¿‰gL¡nfh gÂy« gyFË¡nfh gu‹¿šiy K‹¿‰gL¡nfh gÂy« gyFË¡nfh gu‹¿šiy K‹¿‰gL¡nfh gÂy« gyFË¡nfh gu‹¿šiy K‹¿‰

bfhL¡nfh tisk‰W E«ika®¡fha F‰nwtš brŒnfhbfhL¡nfh tisk‰W E«ika®¡fha F‰nwtš brŒnfhbfhL¡nfh tisk‰W E«ika®¡fha F‰nwtš brŒnfhbfhL¡nfh tisk‰W E«ika®¡fha F‰nwtš brŒnfhbfhL¡nfh tisk‰W E«ika®¡fha F‰nwtš brŒnfh

bjhL¡nfh gÂp uÂp® ky®EŠ RÇFH‰nf' 'bjhL¡nfh gÂp uÂp® ky®EŠ RÇFH‰nf' 'bjhL¡nfh gÂp uÂp® ky®EŠ RÇFH‰nf' 'bjhL¡nfh gÂp uÂp® ky®EŠ RÇFH‰nf' 'bjhL¡nfh gÂp uÂp® ky®EŠ RÇFH‰nf' ' (B 63)

vd vËtªJ« ïÊtªJ« F‰nwtš brŒaî«,

` `KH§fh uÇKu© thuz ``KH§fh uÇKu© thuz ``KH§fh uÇKu© thuz ``KH§fh uÇKu© thuz ``KH§fh uÇKu© thuz nt£ilbrŒ bkhŒÆUŸthŒnt£ilbrŒ bkhŒÆUŸthŒnt£ilbrŒ bkhŒÆUŸthŒnt£ilbrŒ bkhŒÆUŸthŒnt£ilbrŒ bkhŒÆUŸthŒ

tH§fh jtÇ‹ tH§fî«' 'tH§fh jtÇ‹ tH§fî«' 'tH§fh jtÇ‹ tH§fî«' 'tH§fh jtÇ‹ tH§fî«' 'tH§fh jtÇ‹ tH§fî«' ' (B 157)

klny¿í« VWjGtY« òÈ¥ghš fw¤jY« nfhsÇia¡

bfhšYjY« KjÈa kw¢braš brŒJ« kz¡fî«, fuz¤â‹ ã‹

òjštid¥ bg‰w ã‹ò« kidÉia¡ fhY§ ifí« ão¤J

nt©lî« (B 590) JÂtJ.



ï§‡d« fhjÈ mšyJ f‰òil kidÉ KjyhtJ j‹

fhjyY¡F ïiza‰w ï‹g« ga¡»‹whŸ.

ïu©lhtJ, fzt‹ fsÉš T£lªjil¥g£ltÊ

klny¿í« ãj‰¿í«, ÃiwaÊªJ bgUikÆHªj Él¤J«, fhjÈ

Ãiwa aÊahJ ml¡f bthL¡fkhÆU¡»‹whŸ.

` `fly‹d fhk KGªJ« klnywh¥``fly‹d fhk KGªJ« klnywh¥``fly‹d fhk KGªJ« klnywh¥``fly‹d fhk KGªJ« klnywh¥``fly‹d fhk KGªJ« klnywh¥

bg©Â‰ bgUªj¡f âš.' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš.' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš.' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš.' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš.' ' (FwŸ.)


` `v¤âiz kU§»D« kf^c klšnkš``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnkš``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnkš``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnkš``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnkš

bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd'' (mf¤âiz ïaš, 38)

` `br¿î ÃiwîŠ br«ikíŠ br¥ò``br¿î ÃiwîŠ br«ikíŠ br¥ò``br¿î ÃiwîŠ br«ikíŠ br¥ò``br¿î ÃiwîŠ br«ikíŠ br¥ò``br¿î ÃiwîŠ br«ikíŠ br¥ò

k¿î kUikí« bg©gh yhd''k¿î kUikí« bg©gh yhd''k¿î kUikí« bg©gh yhd''k¿î kUikí« bg©gh yhd''k¿î kUikí« bg©gh yhd'' (bghUËaš, 15)

v‹gd bjhšfh¥ãa«.

Mfnt, m¿î, Ãiw, X®¥ò fil¥ão v‹D« eh‹F«

M©gh‰nf íÇaitašy v‹gJ btËah«. m¿îŸs Él¤âš

Vid _‹W« mikí«. bg©gh‰F« m¿î©bl‹gJ ïUtif

tH¡»Y« f©lnj. fhjy‹ j‹id¡ if¥g‰¿a Él¤J¡ f¤âD«,

jhŒtªjnghJ mtD¡F¤ j©Ù® É¡»abj‹W brhštJ,

m¿nth? m¿É‹iknah? bg©oÇil¡ fšÉ guÉ‹ mtU«

Mlt®nghš m¿îbgWjš â©z«.

_‹whtJ, fuz¤â‹ã‹ fzt‹ j‹id¡ ifÉ£L¥

gu¤ijÆ‰ ãÇªj Él¤J« kWkzŠ brŒj Él¤J«, fhjš kidÉ

mt‹kh£L fLfsî§ fhjš F‹whâU¡»‹whŸ. mt‹ Miz

bghŒ¤jÅÄ¤j« mtD¡F¤ Ô§F neuhjgo bjŒt¤ijí« ïuî«

gfY« nt©L»‹whŸ. j‹ bg‰nwhiuí« É£L É£L, v¤Jiz¢

áwªjtdhÆD« ntbwhUtidí« fdÉY« fUjhJ, j‹idna

bjŒtkhf ïWf¥g‰¿¡bfh©oU¡F« bkšÈaiy kwªJ mtŸ

cÆnuhoU¡F«nghnj mtŸ f©bzânu ntbwhU¤âia

kz¡F« Mlt‹ t‹ikjh‹ v‹nd!

eh‹fhtJ, jiyt‹ jd¡F v¤Jiz¤ Ô§F brŒÆD«

mij¥ bghU£gL¤jhJ« j‹dy§ fUjhJ« m‹idí«

moahS« mik¢áí« nghy¥ gštifÆY« mtD¡F¥

gÂÉil brŒ»‹whŸ. f‰òil kidahŸ jh‹ fztD¡bf‹nw

thœªJ mtÅšyhjnghJ my§fÇ¥gJ«, áw¡f c©LL¤

Jw§FtJ« xÊ»‹whŸ. fzt‹ jd¡F¢ brŒí§ bfhLikia¤

jhŒ T¿D« foªJ mt‹ ïa‰glbkhÊ»‹whŸ.

95

IªjhtJ, ïu¥ngh®¡ÑªJ« moah®¥ ngÂí«

ÉUªnjh«ãí« ãw®¡F¤ bjh©L brŒ»‹whŸ f‰òilÆšyhŸ.

MwhtJ, gŠrfhy¤J« kiHbghÊÉ¡fî«, njitahd

Él¤J M¡fî« mÊ¡fî« M‰wYilatshÆU¡»‹whŸ

f‰òil¥bg©. ï›th‰wš, ïšyw« Jwtw« kzthœ¡if M»a

KªÃiy¡ f‰òil¥ bg©o®¡F« bghJthk. ïšyw¤â

ÈUªJbfh©nl bjŒt¤j‹ik bgwî«, JwÉiaí« btFsî«

tšy f‰òilahsÇ‹ bgUik f£Liu¡Fª âw¤jnjh!

VHhtJ f‰òil kidÉ j‹ fztÅwªjJ« cÆ® Ú¡»whŸ;

ïšyhÉo‹ if«ik neh‰»whŸ.

``ï¤jif¡ f‰òil¥ bg©iz kidÉahf¥ bgWtnj

cy»š xUt‹ bgw¤j¡f ngWfËš jiyáwªjjh«.

` `bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs f‰bg‹D«``bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs f‰bg‹D«``bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs f‰bg‹D«``bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs f‰bg‹D«``bg©Â‰ bgUªj¡f ahîs f‰bg‹D«

â©ik í©lhf¥ bg¿‹''â©ik í©lhf¥ bg¿‹''â©ik í©lhf¥ bg¿‹''â©ik í©lhf¥ bg¿‹''â©ik í©lhf¥ bg¿‹'' (FwŸ. )

` `òfœòÇª âšÈnyh®¡ »šiy Æfœth®K‹``òfœòÇª âšÈnyh®¡ »šiy Æfœth®K‹``òfœòÇª âšÈnyh®¡ »šiy Æfœth®K‹``òfœòÇª âšÈnyh®¡ »šiy Æfœth®K‹``òfœòÇª âšÈnyh®¡ »šiy Æfœth®K‹

VWngh‰ ÕL eil''VWngh‰ ÕL eil''VWngh‰ ÕL eil''VWngh‰ ÕL eil''VWngh‰ ÕL eil''


` `v‹bdhL bghUJbk‹g mtiu``v‹bdhL bghUJbk‹g mtiu``v‹bdhL bghUJbk‹g mtiu``v‹bdhL bghUJbk‹g mtiu``v‹bdhL bghUJbk‹g mtiu

Muk uyw¤ jh¡»¤ njbuhMuk uyw¤ jh¡»¤ njbuhMuk uyw¤ jh¡»¤ njbuhMuk uyw¤ jh¡»¤ njbuhMuk uyw¤ jh¡»¤ njbuh

lt®¥òw§ fhnz dhÆ‰ áwªjlt®¥òw§ fhnz dhÆ‰ áwªjlt®¥òw§ fhnz dhÆ‰ áwªjlt®¥òw§ fhnz dhÆ‰ áwªjlt®¥òw§ fhnz dhÆ‰ áwªj

nguk U©f ÂtËD« ãÇf! ' 'nguk U©f ÂtËD« ãÇf! ' 'nguk U©f ÂtËD« ãÇf! ' 'nguk U©f ÂtËD« ãÇf! ' 'nguk U©f ÂtËD« ãÇf! ' ' (òw«. 7)

v‹gJ xšiyô® jªj ój¥gh©oa‹ tŠád«.

f‰òil¥ bg©iz íilikg‰¿¥ gytur® òytuh‰

ghuh£l¥ bg‰wd®.

` `brÆ®Ô® f‰ã‰ nrÆiH fzt''` `brÆ®Ô® f‰ã‰ nrÆiH fzt''` `brÆ®Ô® f‰ã‰ nrÆiH fzt''` `brÆ®Ô® f‰ã‰ nrÆiH fzt''` `brÆ®Ô® f‰ã‰ nrÆiH fzt'' (òw«. 3)

` `XL§Ñ nuhâ¡ bfhL§FiH fzt''` `XL§Ñ nuhâ¡ bfhL§FiH fzt''` `XL§Ñ nuhâ¡ bfhL§FiH fzt''` `XL§Ñ nuhâ¡ bfhL§FiH fzt''` `XL§Ñ nuhâ¡ bfhL§FiH fzt''

` `M‹nwhŸ fzt'' ,` `M‹nwhŸ fzt'' ,` `M‹nwhŸ fzt'' ,` `M‹nwhŸ fzt'' ,` `M‹nwhŸ fzt'' ,

` `òiunahŸ fzt''` `òiunahŸ fzt''` `òiunahŸ fzt''` `òiunahŸ fzt''` `òiunahŸ fzt'' (gâ‰W¥g¤J, 14, 55, 70)

f‰òil kidÉia ï§‡d« fztD¡F ÉG¢brštkhf¥

ghuh£oanjhL ÃšyhJ, mtis ïwªjã‹ bjŒtkhfî«

tz§»d® K‹ndh®.

` `ciurhš g¤âÅ¡ Fa®ªnjh nu¤jY«''` `ciurhš g¤âÅ¡ Fa®ªnjh nu¤jY«''` `ciurhš g¤âÅ¡ Fa®ªnjh nu¤jY«''` `ciurhš g¤âÅ¡ Fa®ªnjh nu¤jY«''` `ciurhš g¤âÅ¡ Fa®ªnjh nu¤jY«'' (áy¥. )

v‹wh® ïs§nfhtofS«. FkÇKjš gÅkiy tiu j‹

Mizia¢ brY¤âa br§F£LtD« ãwturU« f©z»¡F¡

nfhÆbyL¤J tÊg£ld®. Jnuhgija«k‹ x¢rh©l«ik KjÈa



bjŒt§fS« f‰ò¤bjŒt§fns. kw¢braš òÇªj f‰òil¥

bg©iz¤ bjŒtkhf tz§F« tH¡fnk, flîË‹ M‰wiy¥

bg©ghyhf cUt»¡fî« ngh®¤bjŒt¤ij¥ bg©ghyhf¡

bfhŸsî§ fhuzkhÆUªâU¡fyh«.

nghÇÈwªj áwªj kwtU« tz§f¥g£ldnuD«, mtiu¤

jhœªnjhu‹¿ ca®ªnjhnu¤j ïJfhW§ f©oy«. Mifahš

bg©ghš vªÃiyÆD« M©ghÈDª jhœªjj‹bw‹gJ«

f‰òil kidÉna xUtD¡F ï«ikÆš jiyáwªj ngbw‹gJ«

kw¡bfhzhj Koòfsh«.

g£od¤jhU« át¥ãufhrU« ngh‹w m¿P® bg©oiu¥

gÊ¤J¡ T¿abjšyh«, ÉiykfËÇ‹ ÔbahG¡fK« åLng‰

¿‰F¤ jilahd cyf¡ ft®¢áí« g‰¿naa‹¿¥ bg©ghÈ‹

ïÊîg‰¿ a‹W.

ïJfhW§ T¿ath‰whš, M©bg©zh»a ïUghY«

Xu‹dÃiyabt‹W« ïUghY¡F« ïa‰ifÆnyna bgUik

Æšiyba‹W«, bg©ghyÇ‰nghš M©ghyÇY« ïÊªjhU©

bl‹W«, f‰òil kidÉna kidÉba‹W«, fhjš thœ¡ifna

thœ¡ifba‹W«. ïšywÉ‹g thœ¡ifia elh¤Jgt® fzt‹

kidÉah»a ïUtUnk ahjÈ‹ mt®¡F¥ ãw®Jiz ï‹¿aik

ahjj‹bw‹W«, kd¥bghU¤jnk kz¥ bghU¤jbk‹W«,

c©ikahd kz« T£lnka‹¿¡ fuz k‹bw‹W«, fhjy®

Toaã‹ ïw¥ãdh y‹¿¥ ãÇ¥ãšiyba‹W«, fhjš thœ¡if

k©Qyif É©Qy fh¡Ftbj‹W«, ïJnt K‹id¤

jÄH®f©l m‹ò be¿ mf¥bghU Ë‹gthœ¡if ba‹W« m¿ªJ

bfhŸf!

F¿¥ò:-f‰òŸs kidÉí« fztÅwªjã‹ kWkzŠ

brŒayh bk‹gJ ï¡fhy¡ fU¤jh«. kidÉÆwªj ã‹ fzt‹

kWkzŠ brŒí« nghJ, kidÉ¡F k£L« v‹ndh jil! ehtyª

nja¤âš Mltuh‰ bg©o®¡F¢ brŒa¥gL§ bfhLik

mst‰wjhF«. bg©oÇ‹ moik¤jd¤ij¥ ngh¡»aã‹ng

Mlt® j« moik¤jd¤ij¥ ngh¡f‰ghy®. bjh‹W bjh£L tU«

bg©oÇ‹ moik¤jdnk bg©ghiy¤ jhœthf¡ fUj¡

fhuzkhF«. Mdhš, c©ikÆš ïUghyU« x‹nw. bk‹ik

ahyhF« ï‹g¤ijbašyh« Ef®ªJ bfh©L mij t‹ikahš

xL¡FtJ Kiwnah? fztÅwªjã‹ f‰òil kidÉ cÆiu¤

Jw¥gJ msî¡F ÄŠáajhf¡ fUj¥gL»‹wJ. fãyU«,

97

ãáuhªijí« bghŒahbkhÊí« ngh‹w t‹ikbg‰w Mltnu

e£òÇik fhuzkhf¤ j« e©g® ïwªjîl‹ cÆiu¤ Jw¥ghuhÆ‹,

bk‹ikÆ‰ áwªj f©z»í« ój¥ gh©oa‹nwÉí« ngh‹w

bkšÈayh® j« fztÇwªjîl‹ cÆiu¤ JwthJ ntbw‹ brŒt®?

MÆD«, òytbušyh« j« e©gÇwªjhš cÆ® ÉLthušy®;

mJngh‹W f‰òila kidÉahbušyh« j« fztÇwªjã‹

cÆ®ÉLthušy®. <Çl¤J« cÆ® ÉLtj‰F¡ fhuz«, cz®¢á

ÄFâna. m~JŸtÊ ngh‰w¥goD«, ïštÊ ïfH¥glhJ.



18

mRu® ah®?

òuhz§fËY« òuhz¢ brŒâ F¿¡F« ïy¡»a§fËY«

mRu® v‹D« tF¥ghiu¥ g‰¿ mo¡fo go¡»‹nwh«. mtUŸ

faKfhRu‹, r«guhRu‹, jhufhRu‹, eufhRu‹ gfhRu‹, ÉU¤âuhRu‹,

KjÈa áy® Äf¥ bga® bg‰wt®. mRubušyhU«. ïašghf¡ Äf¡

bfhoatbu‹nw Tw¥gL»‹wd®.

ï›tRu® ah®? Ru® v‹D« njtU¡F« gift® v‹W«,

ÉR«ãš (Mfha¤âš) ïa§f¡ Toa gâbd© fz¤jhUŸ xU

fz¤jh® T£l¤jh® v‹W« mu¡fiu¥ nghy¡ bfhoatbu‹W«,

g©ilehËš ïªâah KGtJ« ïUªjtbu‹W«, moah®

Kiwp£o‹ã‹ m›t¥nghJ átdhš mšyJ âUkhyhš

mÊ¡f¥g£ltbu‹W«, òuhz§ TW«. Riuba‹D« mKj¤ij

c©lt® Ru® v‹W«, mij c©z¥ bgwhjt® mRu® v‹W«,

bga®¡ fhuz« fh£l¥ bgW«. mRu®¡F mîz®, jhzt® v‹w

bgaUK©L, mRu® ``A class of Demons at war with the gods'' v‹W

br‹id¥gšfiy¡fHf¤ jÄHfuhâ TW«.

mRu® tuyh‰W¡ fhy¤â‰F K‰g£ltU«, k¡fËd¤âÈ‹W

ntWg£ltUkhd xUbfhoa tF¥ãdbu‹nw òuhz§fS«

ïâfhr§fS« xUÄ¡f¢ T¿D«, MuhŒªJ gh®¥ã‹, mt®

jÄHÇ‹ mšyJ âuhÉlÇ‹ K‹ndhnuba‹gJ«, m¤Jiz¡

bfhoatušy® v‹gJ« btËahF«.

mRu® tleh£oš k£Lk‹¿¤ bj‹dh£oY« ïUªâU¡

»‹wd®. jÄœeh£oš x›bthU ng%®¥ òuhzK« m§F K‰fhy¤

âš X® mRu‹ mšyJ mu¡f© ïUªJ M©ljhfnt TW»‹wJ.

jŠirÆš jŠr‹ v‹D« mu¡fD«, âU¢áÆš âUáu‹ bd‹D«

mu¡fD« k‹bw¢r ešÿÇš k©zu¡f‹ v‹gtD« ãw

efu§fËš ãwtu¡fU«, Kj‰fhy¤âš M©ld® v‹gJ òuhz

fij, mRuU« mu¡fU« bt›nt¿d¤jhuhf¥ gâbd©fz¥

gh£LfË‰ Twg£oU¥ãD«, ïaÈY« braÈY« x‹Wg£l

tuhfnt fh£l¥gL»‹wd®. nkY« m› ÉU tF¥gh®¡F« xUtnu

99

(fháag KÅt®) jªijba‹W« òuhz§ TW»wJ. bj‹bgU§

flÈš KG»¥nghd xU Ôitah©l NugJk‹ mRudhfnt

brhšy¥gL»‹wh‹.

ï§‡d« jÄHfbk§F« bjh‹KJfhy¤âÈUªj muriu

bašyh« mRuU«, mu¡fUkhf¡ TWtnj mÆ®¥ã‰F (Suspicion)

ïldh»‹wJ. ïÅ br§F£LtÅY«, g‹kl§F âwikahf M©l

nru ntªjdh»a khtÈkhtÈkhtÈkhtÈkhtÈ v‹D« g¢ir¤ jÄHidí« mt‹kf‹

thzidí«, mRuuhf¥ òuhzh§ TWtJ. vidKJ g©il¤

bj‹dh£lurU«, jÄHnu v‹W« thz‹ v‹D« bgaiu¥ ghz‹

v‹W« âU¤âd® ã‹ndh®.

kÂnkfiy fhy¤J¢ nrhH ntªjdh»a beLKo¡

»ŸisÆ‹ njÉ Ó®¤â ba‹gtŸ khtÈ kuãš njh‹¿a X®

mur‹ kfŸ v‹W Ó¤jiy¢ rh¤jdh® TW»‹wh®.

` ` beonah‹ FwSU th» `` beonah‹ FwSU th» `` beonah‹ FwSU th» `` beonah‹ FwSU th» `` beonah‹ FwSU th» ÃÄ®ªJ j‹ÃÄ®ªJ j‹ÃÄ®ªJ j‹ÃÄ®ªJ j‹ÃÄ®ªJ j‹

moÆ‰ goia ml¡»a tªjhŸmoÆ‰ goia ml¡»a tªjhŸmoÆ‰ goia ml¡»a tªjhŸmoÆ‰ goia ml¡»a tªjhŸmoÆ‰ goia ml¡»a tªjhŸ

ÚÇ‰ bgŒj _Çth®áiyÚÇ‰ bgŒj _Çth®áiyÚÇ‰ bgŒj _Çth®áiyÚÇ‰ bgŒj _Çth®áiyÚÇ‰ bgŒj _Çth®áiy

khtÈ kUkh‹ Ó®bfG âUkfŸkhtÈ kUkh‹ Ó®bfG âUkfŸkhtÈ kUkh‹ Ó®bfG âUkfŸkhtÈ kUkh‹ Ó®bfG âUkfŸkhtÈ kUkh‹ Ó®bfG âUkfŸ

Ó®¤â ba‹Dª âU¤jF njÉ bahLÓ®¤â ba‹Dª âU¤jF njÉ bahLÓ®¤â ba‹Dª âU¤jF njÉ bahLÓ®¤â ba‹Dª âU¤jF njÉ bahLÓ®¤â ba‹Dª âU¤jF njÉ bahL

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .

ïªâu âUt‹ br‹¿Å njwY«ïªâu âUt‹ br‹¿Å njwY«ïªâu âUt‹ br‹¿Å njwY«ïªâu âUt‹ br‹¿Å njwY«ïªâu âUt‹ br‹¿Å njwY« kÂnkfiy (19.51 - 116)

ï¥gFâÆš khtÈ¡F ``_Ç th®áiy'' v‹D« mil

bfhL¤âU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fJ. nruD¡F¢ áw¥ghf cÇaá‹d«

Éš. _Çth®áiy - tÈikíŸs Ú©l Éš ``_ÇbtŠáiy'' v‹wh®

f«gU« (f«guhF« - 26).

khtÈÆ‹ kf‹ thz‹ mt‹tÊÆd® bj‹dh®¡fhL

kht£l¤âš âU¡nfhtÿiu¢ Nœªj kfijba‹D« eLeh£il

14M« ü‰wh©L tiu thdnfhtiua® v‹D« g£l¥ bgaUl‹,

bgU«ghY« nru ntªj®¡fl§»a á‰wuruhí«, gil¤ jiytuhí

ÄUªJ M©L tªjjhf¢ bjÇ»‹wJ.

thz nfhtiuÆiu¥ g‰¿ É.eh. ïuhk¢rªâu Ô£áj® TWtJ:-

kfhgÈÆ‹ tÄrt¤j®fshf tH§f¥g£l ït®fŸ, r§ffhy Kjny

gy« bg‰w á‰wuruhÆUªjt®fŸ. m¡fhy¤âš nrhzhlh©l

»ŸËtstdJ g£l¤J¤ njÉ Ó®¤â v‹gtis khtÈ kUkh‹

Ó®bfG¤ âUkfŸ' v‹W kÂnkfiy TWjY§ fh©f. ã‰fhy¤âš

ï‹ndh® eLehlhd kfij k©ly¤â‹ jiyt®fis Mwf>®

mšyJ Miw v‹w efÇÈUªJ M£á brŒJ, nrhH Vfhâ

g¤âa¤â‹ bgUikia¤ jh§» tªjh®fŸ. e« nrhHdJ M£á¡

mRu® ah®?


fhy¤â‹ bgU« gFâÆš És§»a thztur‹ ``Vfthrf‹

Fnyh¤J§f nrhH thz nfhtur‹' v‹gt‹. ït‹ rhrd§fŸ

nry«, âU¢áuh¥gŸË, jŠir Íšyh¡fËš mikªJŸsd.

ïtd‹¿ ï¡fhy¤âš Äfî« ãugydhf És§»at‹.

` `MwfSUila kfnjr‹ uh# uh# njt‹.` `MwfSUila kfnjr‹ uh# uh# njt‹.` `MwfSUila kfnjr‹ uh# uh# njt‹.` `MwfSUila kfnjr‹ uh# uh# njt‹.` `MwfSUila kfnjr‹ uh# uh# njt‹.

bgh‹ gu¥ãdh‹ thznfrtiuk‹''bgh‹ gu¥ãdh‹ thznfrtiuk‹''bgh‹ gu¥ãdh‹ thznfrtiuk‹''bgh‹ gu¥ãdh‹ thznfrtiuk‹''bgh‹ gu¥ãdh‹ thznfrtiuk‹''

vd¥g£lt‹. âUt©zhkiy nfhÆÈY« ãwÉl§fËY«

tiuªJŸs fšbt£LfËš ï›thzid¥ g‰¿a ghlšfŸ gy

cŸsd. mitahî« brh‰brhÇî« bghU£ bghÈî« bg‰W

És§F«. mt‰¿ÈUªJ bgUªjÄœ¥ òyt®fËš òfœkhiy

Noat‹ ït‹ v‹gJ bjÇayh«. ïtdJ åu¢áw¥ò« bt‰¿fS«

mw¢brašfS« m¥ghlšfËš Äf mHfhf¢ áw¥ã¡f¥gL»‹wd.

ït‹ âUt©zhkiy mUzhrnyRtu® nfhÆiy¥ bgh‹

ntŒªjtdhjyhš ``bgh‹ gu¥ãdh‹'' v‹w bga® ïtD¡F

tH§»aJ.

(_‹wh« Fnyh¤J§f¢ nrhH‹ g¡. 65, 66) khtÈ tÊÆdiu¥

g‰¿ É. bt§ifa® tiutJ.

ghz t«r¤J mur®fŸ kfhgÈÆ‹ gu«giuia¢

nr®ªjt®fŸ, mt®fË‹ fšbt£L¡fŸ tlM®¡fhL Íšyh

ntÿU¡fL¤j âUtšy bk‹»w »uhk¤âY«, ikN® rkÞjhd¤âš

Fšfh‹bghnl v‹»w CÇY« »il¤âU¡»‹wd.

K›îy»Y« bjhH¥g£ltdhí« njt®fS¡F« mRu®

fS¡F« jiytdhíÄU¡»‹w gunkRtuD¡F thÆš fh¡F«

goahf ÃaÄ¡f¥g£l kfhgÈòu¤ij¢ nr®ªjt‹, v‹W áy

ghztur®fŸ j§fS¡FÇa fšbt£LfË‰ áw¥ã¡f¥g£

oU¡»wh®fŸ. ghzFy¤ij¢ nr®ªj br¥ò¥ g£la§fŸ ïu©L©L,

mt‰¿š x‹W áj«gu« fdf rigÆ‹ Kf£il¥ bgh‹ntŒªj

guhªjf‹ v‹W brhšy¥g£l åuehuhaz¢ nrhH‹, ghzt«r¤ij

Ã‹_y«bgŒJ mt® eh£il f§ft«r¤ij¢ nr®ªj m¤âkšy

bd‹w murD¡F¡ bfhL¤jjhf¢ brhšY»‹wJ. ïªj åuehuhaz‹

».ã. 10-M« ü‰wh©o‹ K‰gFâÆš ÓÉ¤âUªjh‹. k‰bwhU

br¥ò g£la¤âš ÑnH vGj¥g£oU¡F« t«rhtË »il¤jJ. gÈ;

mt‹ kf‹ ghz‹; mt‹ Fy¤â‰ ãwªjt‹ ghzhâuhr‹. ï›

t«r¤ij¢ nr®ªj mnef mur®fŸ kÇ¤j ãwF ïUªnjh‹

#a¤ât®k‹ (ït‹ Mªâu njr¤â‰F nk‰»ÈUªj eh£il

M©lt‹) mt‹ kf‹ Kjyh« Érahâ¤j‹. mt‹ kf‹

#fnjfkšy‹ v‹»w kšynjt‹. mt‹ kf‹ ghzÉ¤jahju‹.

101

mt‹ kf‹ ãuònkUnjt‹. mt‹ kf‹ Kjyh« É¡ukhâ¤j‹.

mt‹ kf‹ òfœ É¥gt® f©l‹ v‹»w ïu©lh« Érahâ¤j‹.

mt‹ kf‹ ÉraghF v‹W Tw¥g£l ïu© É¡ukhâ¤j‹,

(kÂnkfiy 19.54 c.nt.rh. mo¡F¿¥ò) ÑœtU« ghlšfŸ 12-M«

ü‰wh©oÈUªj Vf«g thz‹ òfœg‰¿ad.

` `nguur® njÉkh® bg‰w kjiya®j«``nguur® njÉkh® bg‰w kjiya®j«``nguur® njÉkh® bg‰w kjiya®j«``nguur® njÉkh® bg‰w kjiya®j«``nguur® njÉkh® bg‰w kjiya®j«

kh®gfy¡ f©L k»œnthnu - ngh®òÇakh®gfy¡ f©L k»œnthnu - ngh®òÇakh®gfy¡ f©L k»œnthnu - ngh®òÇakh®gfy¡ f©L k»œnthnu - ngh®òÇakh®gfy¡ f©L k»œnthnu - ngh®òÇa

tšyh‹ mfy§f thz‹ âUehnltšyh‹ mfy§f thz‹ âUehnltšyh‹ mfy§f thz‹ âUehnltšyh‹ mfy§f thz‹ âUehnltšyh‹ mfy§f thz‹ âUehnl

všyh« vGjyh« v‹W''všyh« vGjyh« v‹W''všyh« vGjyh« v‹W''všyh« vGjyh« v‹W''všyh« vGjyh« v‹W''

thz‹ bgabuGjh kh®ò©nlh khfj® nfh‹thz‹ bgabuGjh kh®ò©nlh khfj® nfh‹thz‹ bgabuGjh kh®ò©nlh khfj® nfh‹thz‹ bgabuGjh kh®ò©nlh khfj® nfh‹thz‹ bgabuGjh kh®ò©nlh khfj® nfh‹

thÅ‹ òfGiuah® th í©nlh thz‹thÅ‹ òfGiuah® th í©nlh thz‹thÅ‹ òfGiuah® th í©nlh thz‹thÅ‹ òfGiuah® th í©nlh thz‹thÅ‹ òfGiuah® th í©nlh thz‹

bfhojh§» Ãšyhj bfh«ò©nlh î©nlhbfhojh§» Ãšyhj bfh«ò©nlh î©nlhbfhojh§» Ãšyhj bfh«ò©nlh î©nlhbfhojh§» Ãšyhj bfh«ò©nlh î©nlhbfhojh§» Ãšyhj bfh«ò©nlh î©nlh

mojh§» Ãšyh muR.mojh§» Ãšyh muR.mojh§» Ãšyh muR.mojh§» Ãšyh muR.mojh§» Ãšyh muR.

gh©oaid¥ ng®kh‰¿¥ ghz®¡f rufË¤jgh©oaid¥ ng®kh‰¿¥ ghz®¡f rufË¤jgh©oaid¥ ng®kh‰¿¥ ghz®¡f rufË¤jgh©oaid¥ ng®kh‰¿¥ ghz®¡f rufË¤jgh©oaid¥ ng®kh‰¿¥ ghz®¡f rufË¤j

M©lifba‹ W‹id a¿nandh _©blGªjM©lifba‹ W‹id a¿nandh _©blGªjM©lifba‹ W‹id a¿nandh _©blGªjM©lifba‹ W‹id a¿nandh _©blGªjM©lifba‹ W‹id a¿nandh _©blGªj

fh®K‰WŠ br§if¡ flfÇthdîdJfh®K‰WŠ br§if¡ flfÇthdîdJfh®K‰WŠ br§if¡ flfÇthdîdJfh®K‰WŠ br§if¡ flfÇthdîdJfh®K‰WŠ br§if¡ flfÇthdîdJ

ng®kh‰WtjÇnjh ngR. ' 'ng®kh‰WtjÇnjh ngR. ' 'ng®kh‰WtjÇnjh ngR. ' 'ng®kh‰WtjÇnjh ngR. ' 'ng®kh‰WtjÇnjh ngR. ' '

v‹fÉif ba‹áÉif ba‹ ftr« v‹Jtr«v‹fÉif ba‹áÉif ba‹ ftr« v‹Jtr«v‹fÉif ba‹áÉif ba‹ ftr« v‹Jtr«v‹fÉif ba‹áÉif ba‹ ftr« v‹Jtr«v‹fÉif ba‹áÉif ba‹ ftr« v‹Jtr«

v‹fÇp bj‹gÇgf bj‹gtnu k‹ftdv‹fÇp bj‹gÇgf bj‹gtnu k‹ftdv‹fÇp bj‹gÇgf bj‹gtnu k‹ftdv‹fÇp bj‹gÇgf bj‹gtnu k‹ftdv‹fÇp bj‹gÇgf bj‹gtnu k‹ftd

khntªj‹ thz‹ tÇir gÇR bg‰wkhntªj‹ thz‹ tÇir gÇR bg‰wkhntªj‹ thz‹ tÇir gÇR bg‰wkhntªj‹ thz‹ tÇir gÇR bg‰wkhntªj‹ thz‹ tÇir gÇR bg‰w

ghntªjiu nt®j® gh®¤J,' 'ghntªjiu nt®j® gh®¤J,' 'ghntªjiu nt®j® gh®¤J,' 'ghntªjiu nt®j® gh®¤J,' 'ghntªjiu nt®j® gh®¤J,' '

njUis¥ òuÉ thuz¤ bjhFânjUis¥ òuÉ thuz¤ bjhFânjUis¥ òuÉ thuz¤ bjhFânjUis¥ òuÉ thuz¤ bjhFânjUis¥ òuÉ thuz¤ bjhFâ

âiwbfhz®ªJ tU« k‹dÃ‹âiwbfhz®ªJ tU« k‹dÃ‹âiwbfhz®ªJ tU« k‹dÃ‹âiwbfhz®ªJ tU« k‹dÃ‹âiwbfhz®ªJ tU« k‹dÃ‹

njrnkJdJ ehknkJ òfšnjrnkJdJ ehknkJ òfšnjrnkJdJ ehknkJ òfšnjrnkJdJ ehknkJ òfšnjrnkJdJ ehknkJ òfš

br§ifahœ flî ghznfŸbr§ifahœ flî ghznfŸbr§ifahœ flî ghznfŸbr§ifahœ flî ghznfŸbr§ifahœ flî ghznfŸ

thU« x¤jFo ÚU« ehKkfthU« x¤jFo ÚU« ehKkfthU« x¤jFo ÚU« ehKkfthU« x¤jFo ÚU« ehKkfthU« x¤jFo ÚU« ehKkf

njt‹ Miwef® fhty‹njt‹ Miwef® fhty‹njt‹ Miwef® fhty‹njt‹ Miwef® fhty‹njt‹ Miwef® fhty‹

thzógâ k»œªjË¡f btFthzógâ k»œªjË¡f btFthzógâ k»œªjË¡f btFthzógâ k»œªjË¡f btFthzógâ k»œªjË¡f btF

ÚÇir bg‰WyF òyt‹ ahRÚÇir bg‰WyF òyt‹ ahRÚÇir bg‰WyF òyt‹ ahRÚÇir bg‰WyF òyt‹ ahRÚÇir bg‰WyF òyt‹ ahR

tUl« ï¥gÇR bg‰W ÛŸtutUl« ï¥gÇR bg‰W ÛŸtutUl« ï¥gÇR bg‰W ÛŸtutUl« ï¥gÇR bg‰W ÛŸtutUl« ï¥gÇR bg‰W ÛŸtu

yhF« XL« mt‹ K‹¿šthŒyhF« XL« mt‹ K‹¿šthŒyhF« XL« mt‹ K‹¿šthŒyhF« XL« mt‹ K‹¿šthŒyhF« XL« mt‹ K‹¿šthŒ

Ã¤ây¢ áÉif khl khËifÃ¤ây¢ áÉif khl khËifÃ¤ây¢ áÉif khl khËifÃ¤ây¢ áÉif khl khËifÃ¤ây¢ áÉif khl khËif

beU§F nfhòu kU§bfyh«beU§F nfhòu kU§bfyh«beU§F nfhòu kU§bfyh«beU§F nfhòu kU§bfyh«beU§F nfhòu kU§bfyh«

MU« Ã‰F« ca® nt«ò« Ã‰F« ts®MU« Ã‰F« ca® nt«ò« Ã‰F« ts®MU« Ã‰F« ca® nt«ò« Ã‰F« ts®MU« Ã‰F« ca® nt«ò« Ã‰F« ts®MU« Ã‰F« ca® nt«ò« Ã‰F« ts®

gidí« Ã‰F« mj‹ mU»nygidí« Ã‰F« mj‹ mU»nygidí« Ã‰F« mj‹ mU»nygidí« Ã‰F« mj‹ mU»nygidí« Ã‰F« mj‹ mU»ny

muR« Ã‰F« muir¢ Rkªj áymuR« Ã‰F« muir¢ Rkªj áymuR« Ã‰F« muir¢ Rkªj áymuR« Ã‰F« muir¢ Rkªj áymuR« Ã‰F« muir¢ Rkªj áy

m¤â Ã‰F« milahsnk. ' 'm¤â Ã‰F« milahsnk. ' 'm¤â Ã‰F« milahsnk. ' 'm¤â Ã‰F« milahsnk. ' 'm¤â Ã‰F« milahsnk. ' '

mRu® ah®?


` `nrid j``nrid j``nrid j``nrid j``nrid jiHah¡» br§FUâ¢ Ú®nj¡»iHah¡» br§FUâ¢ Ú®nj¡»iHah¡» br§FUâ¢ Ú®nj¡»iHah¡» br§FUâ¢ Ú®nj¡»iHah¡» br§FUâ¢ Ú®nj¡»

Mid Äâ¤j mo¢nr‰¿š khdgt‹Mid Äâ¤j mo¢nr‰¿š khdgt‹Mid Äâ¤j mo¢nr‰¿š khdgt‹Mid Äâ¤j mo¢nr‰¿š khdgt‹Mid Äâ¤j mo¢nr‰¿š khdgt‹

khntªj® ntªj‹ g¿¤J e£lh‹ Xf«g‹khntªj® ntªj‹ g¿¤J e£lh‹ Xf«g‹khntªj® ntªj‹ g¿¤J e£lh‹ Xf«g‹khntªj® ntªj‹ g¿¤J e£lh‹ Xf«g‹khntªj® ntªj‹ g¿¤J e£lh‹ Xf«g‹

_ntªj® j§fŸKo''_ntªj® j§fŸKo''_ntªj® j§fŸKo''_ntªj® j§fŸKo''_ntªj® j§fŸKo''

ï§‡d« khtÈ kuò thz nfhtiua® tiu bjhl®ªJ tªj

öa jÄœ¡ FoahÆU¡f mtidí« mt‹ kfidí« mRu‹

vd¡TWtJ v›thW bghUªJ«?

ïÅ mru® jÄH® mšyJ âuhÉl® v‹gj‰F ntWbkhU

rh‹W©L. tlüšfŸ TW« v©tif kz§fŸ x‹whd MRu«,

kw¢ braš òÇªj kf£ nfhlyh«. MRukhtJ! bfhšnyW nfãlš,

âÇã‹¿ brŒjš, Éšny‰Wjš, KjÈad brŒJ nfhlš v‹g®

e¢ádh®¡»Åa® (bjhš. bghUŸ N. 92 tiu) g©il jÄHf¤J

Kšiy Ãy¤âš xU bg© ãwªj nghnj xUnrŒ f‹Å‰F mtŸ

bga® F¿¤J mij bfhšnyUf ts®¥gJ«, mtŸ ó¥gilªj ã‹

m¡bfhšny‰iw ml¡FgtD¡nf mtid¡ bfhL¥gJ tH¡f«.

``bfhšny‰W¡ nfhlŠR thid kWikí«

òšyhns MakfŸ.'' (fÈ¤bjhif)

f‹WfhÈ ts®¤J beŒghš É‰F« ïs« brŒâ ï¤jhÆ‹

nghiuna bjhÊyhf¡ bfh©l ghiy kwtU« _ntªjU«

v¤Jiz¤ jWfzhsUl« JÂ brayhsUkh ÆUªâU¥gh®.

ïjdhnyna bra‰fUŠ braiy mRuÃU¤âa« v‹W«, mWit

kU¤Jt¤ij (Surgery) mRuit¤âa« v‹W« tlüš TW«.

` `Muh® jiyts«fh® Muh®jh® ifbalh®.` `Muh® jiyts«fh® Muh®jh® ifbalh®.` `Muh® jiyts«fh® Muh®jh® ifbalh®.` `Muh® jiyts«fh® Muh®jh® ifbalh®.` `Muh® jiyts«fh® Muh®jh® ifbalh®.

MuŸ jhŠ á¤âu¤âš Mwhjh® ÓuhUl«MuŸ jhŠ á¤âu¤âš Mwhjh® ÓuhUl«MuŸ jhŠ á¤âu¤âš Mwhjh® ÓuhUl«MuŸ jhŠ á¤âu¤âš Mwhjh® ÓuhUl«MuŸ jhŠ á¤âu¤âš Mwhjh® ÓuhUl«

bj‹òÈô® nkî« átdUŸ nr® m«g£l¤bj‹òÈô® nkî« átdUŸ nr® m«g£l¤bj‹òÈô® nkî« átdUŸ nr® m«g£l¤bj‹òÈô® nkî« átdUŸ nr® m«g£l¤bj‹òÈô® nkî« átdUŸ nr® m«g£l¤

j«ãòfh‹ thrÈnyjh‹''j«ãòfh‹ thrÈnyjh‹''j«ãòfh‹ thrÈnyjh‹''j«ãòfh‹ thrÈnyjh‹''j«ãòfh‹ thrÈnyjh‹''

v‹D« f«g® ghlš, g©il¤jÄœ mWit kU¤Jt¤â‰F¢ rh‹W

gfU«.

g©il¡ fhy¤âš khngUlš tÈikíŸs kšyiuí«,

kwtiuí«, cWtÈ kjtÈ khtÈ v‹wiH¥gJ tH¡f«. khtÈik

íilikahnyna khtÈ m¥bga® bg‰wh‹. _îyifí«

ml¡»ah©l khtÈ v‹W mtid ïfœnthU« òfœt®. tiuahJ

tªÔí« tŸs‹ikí« tUtj‰ fŠrh thŒikí« KiwbrŒJ

fh¥gh‰W« ïiwikí« khtÈÆ‹ mUl« g©òfŸ.

MÇa¤â‰F k¿f ÆUªjâdhnyh átbe¿¡ fL« g‰¿dhnyh

Nœ¢áahf khtÈ khŒ¡f¥g£lh‹. mj‹ Koî mt‹ kiwªjJ

103

Kjš fil¡fHf fhy« tiu jÄHf« KGtJ« M©o‰bfhU Kiw

XzehË‰ bfh©lh¥ bg‰wh‹. ï‹W mJ mt‹ ãw¥ò ehlh»a

kiyahs eh£oš k£L« ÃfœªJ tU»‹wJ.

kh§Fo kUjdh® jiyahs§ fhz¤J brUbt‹w

beLŠbrÊa‹ nkš kJiu¡ fhŠá ghoaJ, X® Xz¤âU ehŸ v‹W

Tw¥bgW«, m¢brÉa¿î üiy ``Pz¤âUehËš mt® T¿aj‰F

mÇa fU¤J x‹W©L, _îyifí« ml¡»ah©l khtÈ

r¡fut®¤âia xL¡f nt©o thkdhtjhu¤ij¡ bfh©lhLtnj

m¤âUÉHh v‹g®. m«khtÈ c¤jk FzbrašfŸ cilatdh

ÆD«, j‹ MRuÉa¥ghš njt® KjÈat®¡F ïL¡fz®

ÉisÉ¤J tªjt‹. mjdhš flîns mtjhu_y« mt‹

brU¡if xL¡f ne®ªjJ. v¤jid bgUtÈí« bršt§fS«

cila tdhÆD« bjŒtgy«, ïšiynaš mitahî« áijªb

jhÊí« v‹w c©ikia F¿¥ãLtJ m¤ âUehŸ v‹W TWt®

K. ïuhfita§fh®, ïJ MuhŒ¢áÆYŸs jÄœ¥ òyt® fU¤j‹W.

brh‰whtUikÆdhny khtÈ khŒªjh‹ v‹W« jt¿ÆU¥g

j¥ãÆU¥gh‹ v‹W« Koî bfhštj‰nf FwŸ njh‰wuî¡

(thkdhî) fij ïlªjU»‹wJ. bfhilí« thŒikí« tGÉa

mw§fnsa‹¿ tGthŒ (ght«) Mfh. mt‰iw C¡Ftj‹¿¤

js®É¥gJ ïiwtD¡F x¤jj‹W. nkY« khgÈ bfhil tH§»a

rika« ntŸÉ v‹W Tw¥gLtjhš mJ bjŒt¥ g‰iw¡

fh£LtJl‹ MÇa Kiw¥go ÓÇa âU¢ braYkh»‹wJ. Mjyhš

bjŒt¤J¡F khwhf mt‹ vJî« brŒjjhf bjÇaÉšiy. njt®

KjÈat®¡F ïL¡f© ÉisÉ¤jh‹ v‹W ntfilahŒ¡ TWtJ

bghUªjhJ. njt® ah®? mtU¡F v‹d Ô§F brŒjh‹? k©Qyf

ntªj‹ É©Qyf njtU¡F v§‡d« Ô§F brŒa Koí«?

ï‹ndhu‹d Édh¡f£F ÉilÆ‹ikahš m¡T‰W bghUs‰w

bjd T¿ÉL¡f. Fofis m‹ghŒ mutiz¤J fh¥gnj mur‹

flik. M©o‰ bfhUKiw XzehËš khtÈ j‹ Fofis f©L

nghf ïiwtÅl« <î (tu«) bg‰wh‹ v‹W« kiyahËa®

mtid¡ f©L fË¥gJ nghš bfh©lhL»‹wd® v‹W«

Tw¥gLtJ khtÈÆ‹ khbgUªjifikia¡ fh£Lk‹nwh!

ïJfhW« T¿at‰whš mRu® jÄHÇ‹ K‹dtnu ba‹W«,

Ôatušy bu‹W«, ghughfj¤â‰ bfhŸtJ nghš, Riuba‹W«

fŸisí©lt® Ru® v‹W« mij c©zhj rh‹nwhiu mRu®

v‹W« TWtnj bghU¤jbk‹W« bjÇªJ bfhŸf.

mRu® ah®?


19

nfhr® ah®?

fil¡fHf¡ fhy¤âš, nfhr® v‹bwhU tF¥gh® _ntªj®¡

F« gil¤jiytuhfî«, jÄHf¤âš M§fh§F bt›ntW

á‰wuruhfî« ïUªjik, gHªjÄœ üšfshY« brŒí£fshY«

m¿a¡»l¡»‹wJ. ï›tF¥ghiu¥g‰¿ m¿PÇil gšntW

fU¤JfŸ vGªJŸsd.

fhyŠbr‹w uh. ïuhfita§fh®, j« ̀nfhr®' v‹D« MuhŒ¢á¢

RtoÆš, nfhruhth® fhRÛu eh£oÅ‹W ntËiuaL¤J¡ nfhrh«

ãia¤ jiyefuhf¡bfh©l t¤j (t¤[) eh£L tÊahŒ¤ jÄœehL

nghªjt® v‹W«; t¤j« mšyJ t¢r« (t¤[«) v‹D« tlbrh‰F

ïisik¥ bghUS©ikahY« mt® nfhr« v‹D« X® mÇa

NŸ Kiwia¡ ifah©lâdhY«, ïs§nfhr® v‹d¥g£

oU¡fyhbk‹W« nfhr® v‹D« bgaU¡F¡ nfhr« v‹D«

NŸKiwa‹¿, nfhr« (nfhrh«ã) v‹D« ef®¥bgaU«, Fr®

v‹D« M£L¥bgaU«, nfhr« (âuÉa«) v‹D« bršt¥bgaU«,

fhuzkhÆU¡fyhbk‹W« nfhr® Kj‰f© bfh§»š tâªJ ã‹ò

Fl»‰ Fona¿at® v‹W«; mFij, ââa‹, FW«ãa‹,

MjbdÊÅ, jG«g‹ KjÈa FWÃy k‹d® nfhr® v‹W«; ïJ

nghJŸs if¡nfhsU« br§FªjU« nfhr® kuãd® v‹W«; ãwî«;

j« MuhŒ¢á Koghf¡ T¿íŸsh®. ït‰WŸ x‹¿u©nla‹¿

všyh« c©ikašy.

xUrh® m¿P®, nfhriu t«gnkhÇa® gil¡F K‹dÂahf

tªj tLfuhfî§ bfhŸt®. ïJî« c©ik m‹W.

nfhr® fhRÛu¤âÅ‹nwh t¤jeh£oÅ‹nwh tªjt® v‹gj‰F

xUtif tuyh‰W¢rh‹WÄšiy. mt® bjh‹W bjh£L¤ jÄœ

eh£o‰ gšnt¿l§fËš thœªjtbu‹gnj, g©il¤ jÄœ

ïy¡»a¤jhš bjÇatU»‹wJ. jÄG¡F« jÄœ¥ g©gh£o‰F«

khwhdbjh‹W« mtiu¥g‰¿a t©zidfË‰ fhz¥glÉšiy.

` `bghŒah ešÈir ÃW¤j òidjh®¥``bghŒah ešÈir ÃW¤j òidjh®¥``bghŒah ešÈir ÃW¤j òidjh®¥``bghŒah ešÈir ÃW¤j òidjh®¥``bghŒah ešÈir ÃW¤j òidjh®¥

bgU«bga® khw‹ jiytdhf¡bgU«bga® khw‹ jiytdhf¡bgU«bga® khw‹ jiytdhf¡bgU«bga® khw‹ jiytdhf¡bgU«bga® khw‹ jiytdhf¡

105flªjL thŒthŸ ïs«gš nfhr®flªjL thŒthŸ ïs«gš nfhr®flªjL thŒthŸ ïs«gš nfhr®flªjL thŒthŸ ïs«gš nfhr®flªjL thŒthŸ ïs«gš nfhr®

ïabd¿ kuãšÃ‹ thŒbkhÊ nf£gïabd¿ kuãšÃ‹ thŒbkhÊ nf£gïabd¿ kuãšÃ‹ thŒbkhÊ nf£gïabd¿ kuãšÃ‹ thŒbkhÊ nf£gïabd¿ kuãšÃ‹ thŒbkhÊ nf£g

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

k»œªâÅ Jiwkâ bgUk' 'k»œªâÅ Jiwkâ bgUk' 'k»œªâÅ Jiwkâ bgUk' 'k»œªâÅ Jiwkâ bgUk' 'k»œªâÅ Jiwkâ bgUk' ' (kJiu¡. 771-79)

v‹W gh©oa‹ jiyahy§fhd¤J¢ brUbt‹w beLŠbrÊa‹

ghl¥gLtjhš, gh©o eh£oY«,

` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bršÿ®¡ FzhmJ`.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bršÿ®¡ FzhmJ`.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bršÿ®¡ FzhmJ`.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bršÿ®¡ FzhmJ`.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bršÿ®¡ FzhmJ

bgU§flš KH¡»‰ wh» ahz®bgU§flš KH¡»‰ wh» ahz®bgU§flš KH¡»‰ wh» ahz®bgU§flš KH¡»‰ wh» ahz®bgU§flš KH¡»‰ wh» ahz®

ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®

fL§f£ nfhr® Ãak khÆD«''fL§f£ nfhr® Ãak khÆD«''fL§f£ nfhr® Ãak khÆD«''fL§f£ nfhr® Ãak khÆD«''fL§f£ nfhr® Ãak khÆD«'' (mf«. 90)

v‹gjhš nrhHeh£oY«,

` `gšyh®¡F« <í« gÇá‰ bfhil¤jl¡if``gšyh®¡F« <í« gÇá‰ bfhil¤jl¡if``gšyh®¡F« <í« gÇá‰ bfhil¤jl¡if``gšyh®¡F« <í« gÇá‰ bfhil¤jl¡if``gšyh®¡F« <í« gÇá‰ bfhil¤jl¡if

kšyh® kÂtiu¤njhŸ t©nfhr‹-kšyyªjh®kšyh® kÂtiu¤njhŸ t©nfhr‹-kšyyªjh®kšyh® kÂtiu¤njhŸ t©nfhr‹-kšyyªjh®kšyh® kÂtiu¤njhŸ t©nfhr‹-kšyyªjh®kšyh® kÂtiu¤njhŸ t©nfhr‹-kšyyªjh®

brŠbrhš brUªijj‹ bj‹Dwªij ba‹whS«brŠbrhš brUªijj‹ bj‹Dwªij ba‹whS«brŠbrhš brUªijj‹ bj‹Dwªij ba‹whS«brŠbrhš brUªijj‹ bj‹Dwªij ba‹whS«brŠbrhš brUªijj‹ bj‹Dwªij ba‹whS«

tŠá¡ bfhokU§Fš tªJ''tŠá¡ bfhokU§Fš tªJ''tŠá¡ bfhokU§Fš tªJ''tŠá¡ bfhokU§Fš tªJ''tŠá¡ bfhokU§Fš tªJ'' (ah¥gU§fyÉU¤â. xÊãaš)

v‹D« gH« gh£lhš, ciwôÇY«,

` `bfh§»s§ nfhr® j§fŸeh£ lf¤J''` `bfh§»s§ nfhr® j§fŸeh£ lf¤J''` `bfh§»s§ nfhr® j§fŸeh£ lf¤J''` `bfh§»s§ nfhr® j§fŸeh£ lf¤J''` `bfh§»s§ nfhr® j§fŸeh£ lf¤J'' (áy¥. ciubgWf£Liu)

v‹gjhš, bfh§F eh£oY«,

` `nfhr® JSeh£l‹d''` `nfhr® JSeh£l‹d''` `nfhr® JSeh£l‹d''` `nfhr® JSeh£l‹d''` `nfhr® JSeh£l‹d'' (mf«. 15)

v‹gjhš, JSeh£oY«, nfhr® tâªâUªjik òydh«.

bfh§FehL ã‰fhy¤âš _ntªjÇilí« ãw á‰wurÇilí«

mo¡fo ifkh¿ tªâU¥ãD«, K‰fhy¤âš nru®¡nf cÇajh

ÆUªâU¤jš nt©L« v‹gJ,

` `nru® bfh§Fit fhñ®e dhlâš''` `nru® bfh§Fit fhñ®e dhlâš''` `nru® bfh§Fit fhñ®e dhlâš''` `nru® bfh§Fit fhñ®e dhlâš''` `nru® bfh§Fit fhñ®e dhlâš''

v‹W mUz»Çehj® ghoÆU¥gjhY«, jf^uh©l mâfkh‹Fo

tuyh‰whY«, ãwth‰whY«, m¿a¥gL«.

fil¡fHf¡fhy¤âš, K¤jÄœeh£oY« M§fh§»Uªj

FWÃyk‹d® j¤j« tÈÄ¡f fhy¤J, j¤j« ntªj® jiyikÆÅ‹W

âw«ãabjhL mt® eh£ilí« if¥g‰¿d® v‹gj‰F.

` `thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir

ts§bfG nfhr® És§Fgil ü¿ts§bfG nfhr® És§Fgil ü¿ts§bfG nfhr® És§Fgil ü¿ts§bfG nfhr® És§Fgil ü¿ts§bfG nfhr® És§Fgil ü¿

Ãy§bfhs bt~»a bghy«ó£ »ŸË''Ãy§bfhs bt~»a bghy«ó£ »ŸË''Ãy§bfhs bt~»a bghy«ó£ »ŸË''Ãy§bfhs bt~»a bghy«ó£ »ŸË''Ãy§bfhs bt~»a bghy«ó£ »ŸË'' (mf«. 205)

`â¤j‹ cwªij''`â¤j‹ cwªij''`â¤j‹ cwªij''`â¤j‹ cwªij''`â¤j‹ cwªij'' (mf«. 122)

v‹gd rh‹wh«. ï«Kiwna, bfh§F« JSî« nfhr® tÆ‰g£

oU¤jš nt©L«. ïs§nfhtofŸ ``Flf¡ bfh§f®'' vd

nfhr® ah®?


tuªjUfhijÆ‰F¿¤jJ, xUfhš, FlFeh£L¡ nfhriu neh¡»ajh

ÆU¡fyh«. JSî«, FlF« xU fhy¤âš Flbfh§F¥ gFâfshf

ÉUªjd. ``Flf¡ bfh§f®'' v‹W ïs§nfhtofS« TWjš fh©f.

âUbešntÈ kht£l¡ fšÈil¡F¿¢Ó¤ âUkhš nfhÉ

Y¡F¡ nfhr®Fo bgUkhŸ nfhÉš v‹W bga®. mnj kht£l¤J¡

fGFkiyÆš xU bjUÉ‰F¡ nfhr®¡ Fo¤ bjU v‹W bga®.

nfhrU£ bgUªjÄœ¥ ghtyuhd ešÈir¥ òytU«

ïUªjd® v‹gij,

` `bršÿ®¡nfhrdh® ' '` `bršÿ®¡nfhrdh® ' '` `bršÿ®¡nfhrdh® ' '` `bršÿ®¡nfhrdh® ' '` `bršÿ®¡nfhrdh® ' ' (mf«. 66).

` `fUñ®¡nfhrdh® ' '` `fUñ®¡nfhrdh® ' '` `fUñ®¡nfhrdh® ' '` `fUñ®¡nfhrdh® ' '` `fUñ®¡nfhrdh® ' ' (e‰¿iz, 214)

v‹D« bga®fŸ fh£L«.

ïitbašyh«, nfhr® jÄœeh£o‰ bfh§»š k£Lk‹¿

v§F« tâªjt® v‹W«, mt® jÄHnu v‹W«, bjÇÉ¡F«.

ntj MÇa® ïªâahÉ‰F£ òFK‹ ehtyªnja KGtJ«

jÄHU« mt® ïd¤jhuhd âuÉlUnk guÉÆUªjâdhš, mf¤âa®

(fhRÛu¤) JtuhtâÆÅ‹W gâbd©Fo ntËiu¤ bj‹dhL

bfh©Ltªjdbu‹gJ«, fhRÛueh£L tuyhW TW« ïuhrju§

fÂÆš mªeh£lh® nfhr« v‹D« xU NŸKiwia¡ ifah©

lik Tw¥g£oU¥gJ«, nfhrehL vd¥ bgaÇa Rid¤jl«

fhRÛueh£oY©ikí«, cjaz‹ jhŒ átdoah® mWg¤J_tUŸ

xUtuhd ng®nfh‹ fÈ¡fhkehadhÇ‹ FykhÆUªjJ«, nfhr®

tleh£oÅ‹W tªjt® vd¡ fh£L« rh‹whfh.

_y¥gil, TÈ¥gil; eh£L¥gil, fh£L¥gil; gif¥

gil, Jiz¥gil; vd ï›ÉUghyhf¥ gF¡f¥gL« mWtif¥

gilíŸ; eh£L¥gil v‹gJ gilkh£á if¡nfhs® br§Fªj®

gilfisí«, fh£L¥gil v‹gJ fŸs® kwt® gilfisí«

F¿¡F«. gil¤jiyt® ïašghf¤ j¤j« gilkwt® gh§fhfnt

tâtuhjÈ‹, ntªjiu mL¤J« mt® jiyefÇY« v‹WÄUªj

gil¤jiyt® eh£L¥gil¤jiytnu.

` `ntsh© khªj®¡ FGö© mšy``ntsh© khªj®¡ FGö© mšy``ntsh© khªj®¡ FGö© mšy``ntsh© khªj®¡ FGö© mšy``ntsh© khªj®¡ FGö© mšy

âšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á' 'âšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á' 'âšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á' 'âšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á' 'âšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á' ' (bjhš kuãaš. 80)

` `ntªJÉL bjhÊÈ‰ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‰ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‰ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‰ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‰ gilí§ f©Âí«

thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns'' (bjhš kuãaš. 81)

v‹gt‰whš, eh£Lthzuh»a (cGÉ¤J©Q«) ntshs® ntªjuh‰

gil¤jiytuhŒ mk®¤j¥bgWt® v‹gJ bgw¥gL«).

KobahÊªj,

` `ÉšY« ntY« fHY« f©Âí«``ÉšY« ntY« fHY« f©Âí«``ÉšY« ntY« fHY« f©Âí«``ÉšY« ntY« fHY« f©Âí«``ÉšY« ntY« fHY« f©Âí«

jhU« jhU« jhU« jhU« jhU« khiyí« njU« thS«''khiyí« njU« thS«''khiyí« njU« thS«''khiyí« njU« thS«''khiyí« njU« thS«'' (bjhš. kuãaš. 83)

107

KjÈa ãwá‹d§fisíila FWÃyk‹d®, eh£LthzU«

fh£LthzUkhf ïUtifa®. Koíil_ntªj® v‹W« eh£L thznu.

v¤bjhÊyuhÆD«, ãw®¡F¡ Ñœ¥g£L thG« k¡fbsšyh«,

j« jiyt®bghU£F c‰wÉl¤JÆ® tH§FnthU« tH§fhnjhU«

Mf ïUtifa®.

` ` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e£òª jiaí«`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e£òª jiaí«`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e£òª jiaí«`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e£òª jiaí«`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .e£òª jiaí«

bfhilí« ãwÉ¡ Fz«''bfhilí« ãwÉ¡ Fz«''bfhilí« ãwÉ¡ Fz«''bfhilí« ãwÉ¡ Fz«''bfhilí« ãwÉ¡ Fz«''

v‹D« xsitah® T‰W«,

` `m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa® m‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa® m‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa® m‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa® m‹òilah®``m‹ãyh bušyhª jk¡FÇa® m‹òilah®

v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F''v‹ò KÇa® ãw®¡F'' (FwŸ.)

v‹D« tŸSt® T‰W«, m‹ò ãwÉ¡Fz« v‹gijí«,

m~Jilah® j«khš m‹ò brŒa¥bg‰nwh®¡F cÆiuí« cjît®

v‹gijí«, bjÇÉ¡F«.

ïiwtdoah® j« âUtoik¤ bjh©oš j« cÆiuí« Él

mÂakhŒ (jahuhŒ) ïU¥gJngh‹nw mur¥g‰WÄ¡f gÂahs

U« j« mur‹bghU£L v‹W« cÆ®Él ïU¥g®. ï›îyf¤J

ÚLthœªJ ïšywï‹gªJŒ¡fÉU«ò« bghJ¥gÂahs®

kdÃiyna ï~jhÆ‹, ngh®¡fs¤J kojiy¥ bgh‹Dyf«

òFjyhf¡ bfh©L T‰Wtidí« miwTtî«, bfh‰wit¡F¤

j«ik¤jhnk gÈÆ£L¤ j«jiyia¤ j« ty¡ifÆnyªâ¡

T¤jhlî« tšy jWf© kwt® Ãiyia¢ brhšyî« nt©Lnkh!

g‹}‰wh©Lfshf¤ jÄHwá‹ikahY«, fÊgy ü‰wh©

lhf¥ ãw¥bghL bjhl®ò‰w MÇaKiw¡Fy¥ ãÇÉidÆ©ik

ahY«, jÄH® bgU«ghY« kwÄHªâU¡F« ï‰iwÃiyneh¡»,

g©il¤jÄH® kw«g‰¿í« áy® IíW»‹wd®. mt® bjhšfh¥ãa¥

òw¤âizÆaÈY« gilg‰¿a âU¡Fwsâfhu§fisí«,

òw¥bghUŸ bt©gh khiyiaí« e«ghÉoD«, áy òweh}‰W¢

brŒí£fisí«, fÇfhštst‹, br§F£Lt‹ KjÈnahÇ‹

tleh£L¥ gilbaL¥igí«, Kjyh« ïuhruhr‹, Kjyh«

ïuhnrªâu‹ KjÈnahÇ‹ bkŒÑ®¤âiaí«, fÈ§f¤J¥ guÂia

í«, neh¡»naD« j« fU¤ij¤ âU¤â¡bfhŸthuhf.

g©il¤ jÄœ¥gilkwtUŸ, nghÇ‰ òw§bfhL¡f¡ Tlhbj‹W«

murD¡fhf cÆiu¤ Jw¤jš nt©Lbk‹W« NË£L¡bfh©l

xUrhuh® ïUªjd®. mt® ó£if kwt® v‹d¥g£ld®. ó£if cWâ

óQjš. mt®ngh‹nw, murD¡F m›t¥nghJ nt©L« gÂfis¤

j¥ghJ brŒant©Lbk‹W«, j¥ã‹ cÆ® Jw¥gbj‹W«, NË£L¡

nfhr® ah®?


bfh©l xUrh® gÂahs® ïUªjd®. mt® ntis¡fhu® v‹d¥

g£ld®. ntisjtwhJ gÂ brŒgt® ntis¡fhu®. mt® jiyt‹

ntis¡fhu ehaf« v‹d¥g£lh‹.

` `Xlh¥ ó£if Éliy''` `Xlh¥ ó£if Éliy''` `Xlh¥ ó£if Éliy''` `Xlh¥ ó£if Éliy''` `Xlh¥ ó£if Éliy'' (òw«. 295)

` `nghbuÅ‰ òfY« òidfH‹ kwt®' '` `nghbuÅ‰ òfY« òidfH‹ kwt®' '` `nghbuÅ‰ òfY« òidfH‹ kwt®' '` `nghbuÅ‰ òfY« òidfH‹ kwt®' '` `nghbuÅ‰ òfY« òidfH‹ kwt®' ' (òw«. 31)

` `c£gif bahUâw« g£bld¥ ò£gif¡``c£gif bahUâw« g£bld¥ ò£gif¡``c£gif bahUâw« g£bld¥ ò£gif¡``c£gif bahUâw« g£bld¥ ò£gif¡``c£gif bahUâw« g£bld¥ ò£gif¡

nfth dhfÈ‰ rhnt« ahbkdnfth dhfÈ‰ rhnt« ahbkdnfth dhfÈ‰ rhnt« ahbkdnfth dhfÈ‰ rhnt« ahbkdnfth dhfÈ‰ rhnt« ahbkd

Ú§fh kwt® å§FnjhŸ òil¥g¤Ú§fh kwt® å§FnjhŸ òil¥g¤Ú§fh kwt® å§FnjhŸ òil¥g¤Ú§fh kwt® å§FnjhŸ òil¥g¤Ú§fh kwt® å§FnjhŸ òil¥g¤

jÂgiw aiwí kÂbfhŸ nj®tH' 'jÂgiw aiwí kÂbfhŸ nj®tH' 'jÂgiw aiwí kÂbfhŸ nj®tH' 'jÂgiw aiwí kÂbfhŸ nj®tH' 'jÂgiw aiwí kÂbfhŸ nj®tH' ' (òw« 68)

v‹D« gFâfŸ, g©il¤jÄœkwtÇ‹ nk‰nfhisí«

ngh®ÉU¥g¤ijí« bjËthf¥ òy¥gL¤J«.

ó£if, nk‰nfhŸ, nfhŸ v‹gd xUbghU£brh‰fŸ. x‹iw

cWâahf¡ fil¥ão¥gbjd nk‰bfhŸtJ nk‰nfhŸ. m§‡dnk

cŸs¤âš mšyJ bra‹KiwÆ‰ bfhŸtJ nfhŸ,

` `kh£áÆ‹ khr‰wh® nfhŸ' '` `kh£áÆ‹ khr‰wh® nfhŸ' '` `kh£áÆ‹ khr‰wh® nfhŸ' '` `kh£áÆ‹ khr‰wh® nfhŸ' '` `kh£áÆ‹ khr‰wh® nfhŸ' '

v‹W âUtŸStU«v‹W âUtŸStU«v‹W âUtŸStU«v‹W âUtŸStU«v‹W âUtŸStU« (FwŸ. 646)

TWjš fh©f.

bfhŸtJ« óQtJ« nk‰bfhŸtJ« Ú‹¿‰F« Ôâ‰F«

bghJntD«, nfhŸ ó£if nk‰nfhŸ v‹D« K¢ brhšY«

tH¡fh‰¿š e‰bfhŸifiana F¿¡F«.

ó£ifkwtU« mt®jiytU« cWâahd nfhSilik¥

g‰¿¡ nfhs® v‹d¥g£ld®. if v‹gJ gilíW¥ghjÈ‹,

gilíW¥ig¢nr®ªj nfhs® if¡nfhs® v‹d¥g£ld®. VbdÅš,

gilíW¥ig¢ nruhJ j‰rh®ghd nfhsUÄUªjd® (Free lance):

` `x¥gd gilíW¥ bghG¡f« áWik``x¥gd gilíW¥ bghG¡f« áWik``x¥gd gilíW¥ bghG¡f« áWik``x¥gd gilíW¥ bghG¡f« áWik``x¥gd gilíW¥ bghG¡f« áWik

fuK« ã‹ãwª jhS« ifna''fuK« ã‹ãwª jhS« ifna''fuK« ã‹ãwª jhS« ifna''fuK« ã‹ãwª jhS« ifna''fuK« ã‹ãwª jhS« ifna''

v‹gJ ã§fy«.

bgU«òyt® uh. ïuhfita§fh®, ïl§if ty§if v‹gd

giltF¥ò¡fŸ v‹W«, mt‰iw¢nr®ªj nfhs® if¡nfhs®

v‹d¥g£ld® v‹W« TWt®. ïl§if ty§if v‹gd gil

tF¥òfisa‹¿, mur‹ mk®ªâU¡F«nghJ« bršY«nghJ«

ïl¤âY« ty¤âY« ïU¡FkhW« bršYkhW« F¿¡f¥g£l

Fy§fisna F¿¤jyhD«, ïl§ifia¢ nr®ªjt® ty§ifiaí«,

ty§ifia¢ nr®ªjt® ïl§ifiaí« nruhikahD«, mJ

bghUªjhbj‹f. if v‹gJ giltF¥ghjÈ‹, cWâahd

xG¡f¤ij¡ ifbfh©lt® if¡nfhs® v‹gJ« bghUªjhJ.

109

` `mw«bghUŸ ï‹g« cÆu¢r« eh‹»‹``mw«bghUŸ ï‹g« cÆu¢r« eh‹»‹``mw«bghUŸ ï‹g« cÆu¢r« eh‹»‹``mw«bghUŸ ï‹g« cÆu¢r« eh‹»‹``mw«bghUŸ ï‹g« cÆu¢r« eh‹»‹

âw« bjÇªJ njw¥gL«' 'âw« bjÇªJ njw¥gL«' 'âw« bjÇªJ njw¥gL«' 'âw« bjÇªJ njw¥gL«' 'âw« bjÇªJ njw¥gL«' ' (FwŸ. 501)

v‹D« Kiwg‰¿nah, ntWtifÆnyh, kw« c©ik gÂî

e‹¿a¿î, m‹ò, fil¥ão, tÈik KjÈa g©ã‰ áwªjtuhf

ntªjuhš bjÇªbjL¡f¥ bg‰w if¡nfhs®, bjÇªj if¡nfhs®

v‹d¥g£ld®. ̀ `guhªjf‹ bjÇªj if¡nfhs®,'' ̀ `RªjunrhH® bjÇŠr

if¡nfhs®'' , ` `gh©oa FyhrÅ bjÇŠr if¡nfhs®'' vd¡

fšbt£oš tUjš fh©f.

murÇ‹ KG e«ã¡if¡FÇatuhÆUªj if¡nfhs®

mu©kidÆY« ctsf¤âY« mf¥gÇthukhfî« mk®¤j¥

bg‰wd® v‹gJ,

` è«ãuh£oah® neÇa‹ khnjÉ`è«ãuh£oah® neÇa‹ khnjÉ`è«ãuh£oah® neÇa‹ khnjÉ`è«ãuh£oah® neÇa‹ khnjÉ`è«ãuh£oah® neÇa‹ khnjÉ

af¥gÇthu¤J¡ if¡nfhs‹ nrhWilahaf¥gÇthu¤J¡ if¡nfhs‹ nrhWilahaf¥gÇthu¤J¡ if¡nfhs‹ nrhWilahaf¥gÇthu¤J¡ if¡nfhs‹ nrhWilahaf¥gÇthu¤J¡ if¡nfhs‹ nrhWilah

dU¡fdhd m‹ghu ghzâ uha‹''dU¡fdhd m‹ghu ghzâ uha‹''dU¡fdhd m‹ghu ghzâ uha‹''dU¡fdhd m‹ghu ghzâ uha‹''dU¡fdhd m‹ghu ghzâ uha‹''

(S. I. I. Vol. No, 700) vdtU« fšbt£L¥gFâahš m¿ayh«.

nfhs® FoÆUªj gyñ®fŸ mt®Foah‰ bga® bg‰¿Uªjd.

bfhL§F‹w¤â‰F mU»š âU¡nfhs¡Fo v‹bwhU kiyaoô®

csbj‹W« ``nfhs® ïU¡F_® nfhŸfsî f‰wñ®'' v‹W«

fhsnkf¥òyt® jÅ¥gh£oš `nfhs®' v‹gJ Fo¥bga® v‹W«,

bgU« òyt® uh. ïuhfita§fh® TWt®.

ghz‹ v‹D« Fo¥bga® gh© v‹W FWFtJnghš,

nfhs‹ v‹D« Fo¥bgaU« nfhŸ v‹W FWF«. ï¡FW¡f«

bgU«ghY« gh©nrÇ, if¡nfh£ gil vd¥ òz®bkhÊ¥

bga®fËnyna ÃfG«. ` `ï¥go¡ r«kâ¤J Éiy¥ãukhz«

g©Â¡bfhL¤njh« Mâr©nl¢Ru njt®¡F, âUbešntÈ¡

if¡nfh£ nrdhgâfnsh«.''

(S.I.I. Vol. V. No. 118) vdtU« fšbt£L¥ gFâia¡ v©f.

áy brh‰fËš sfu« rfukhf¤ âÇ»‹wJ. ïj‰F cË-cá,

öË-öá v‹gd vL¤J¡fh£L. ï«KiwÆš nfhs‹ v‹gJ«

nfhr‹ vd¤ âÇªjjhf¤bjÇ»‹wJ. ã‹ò, njr«-nja« v‹gJ

nghš nfhr‹-nfha‹ v‹whÆU¤jš nt©L«. gh©, nfhŸ v‹D§

FW¡f§f£nf‰g, nfha‹ v‹gJ nfhŒ v‹W FWFjY« ïašng.

``nfha‹ gŸË v‹gJ fUñiuaL¤JŸsJ. ïjdh‰ nfhr‹

v‹D« bga® nfha« vd tH§f¥g£lbj‹W czuyh«. nfha‹

ò¤ö® v‹gJ« ï¥go¥g£lnjah«, ï¡nfha®Fo nfhŒ vdî«

tH§f¥g£lbj‹gJ ïs§nfhŒ¡Fo v‹w bgauh‹ m¿ayh«.

nfhr® ah®?


KŸË eh£L ïs§nfhŒ¡Fo (m«ghrK¤âu¤â‹ bga®) v‹gJ

rhrd« Top. List. Tinnevelly Dist. Nos. 28, 29 gh®¡f). ``ïs§nfh

gilaur‹ Kidaju‹'' (S. I. I. VI. No. 538 of 1909) vd¤ jŠiria¢

nr®ªj nfhtÿ®¢ rhrd¤J tUjyh‹, ï¡FotH¡F©ik

czu¥gL«. âUbešntÈia¢rh®ªj fila« cŸs ehL nfhŒehL

vd tH§f¥gL«.' ' vd¥ bgU« òyt® uh. ïuhfita§fh®

vGâÆU¥gJ bghU¤jnk. (nfhr®, g¡. 54, 55) MÆ‹, ̀ `nfhr® v‹D«

brhšny ehsilÉ‰ nfhs® vd kßïÆdbj‹W Ãidayh«.'' (nfhr®

g¡. 57) v‹W mt® jiyÑHhf¡ T¿ÆU¥gJ bghUªjhJ. rfu«

rfukhf¤ âÇjy‹¿¢ rfu« sfukhf¤ âÇjÈšiy. öË, öá vd tU

jY« Ãidf'' vd mt® vL¤J¡fh£oÆU¥gnj mj‰F¢rh‹wh«.

Mfnt, nfhr® v‹W fil¡fHf¢ brŒí£fËY«, nfhs® v‹W

ã‰fhy¢ brŒíËY«, if¡nfhs® v‹W fšbt£L¡fËY«, F¿¡f¥

bg‰wt® xnutF¥ãd® v‹W JÂa¤jF«. g©il¢ brŒí£fËš

nfhr® v‹w totnk fhz¥bgWtjhš, mJnt KªâdjhF« v‹W

xU ghy® fUjyh«. cyf tH¡F brŒíŸ tH¡»D« Kªâabj‹W«,

brŒíŸ tH¡F¢ brhšbyšyh« _ytot¤ij¡ fh£lhbt‹W«,

bjÇªJbfhŸf. Ú v‹D« K‹ÅiybahUik¥bgaÇ‹ _ytot«

Ú‹ v‹gnjahÆD«, K‹dnj brŒíŸ tH¡fhfî« ã‹dJ cyf

tH¡fhfî« ïU¤jš fh©f.

` `<‹wš fhiyí e£ã‰ nfhlh®``<‹wš fhiyí e£ã‰ nfhlh®``<‹wš fhiyí e£ã‰ nfhlh®``<‹wš fhiyí e£ã‰ nfhlh®``<‹wš fhiyí e£ã‰ nfhlh®

br‹W tÊ¥g^cª âÇãš Nœ¢áÆ‰br‹W tÊ¥g^cª âÇãš Nœ¢áÆ‰br‹W tÊ¥g^cª âÇãš Nœ¢áÆ‰br‹W tÊ¥g^cª âÇãš Nœ¢áÆ‰br‹W tÊ¥g^cª âÇãš Nœ¢áÆ‰

... . . . . . . . . . . . . . . . . . . nfhr®''. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nfhr®''. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nfhr®''. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nfhr®''. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nfhr®'' (mf«. 113)

vdî«

` `x‹WbkhÊ¡ nfhr®' '` `x‹WbkhÊ¡ nfhr®' '` `x‹WbkhÊ¡ nfhr®' '` `x‹WbkhÊ¡ nfhr®' '` `x‹WbkhÊ¡ nfhr®' ' (mf«. 196)

vdî«

` `thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir``thŒbkhÊ Ãiyïa nr©És§F ešÈir

ts§bfG nfhr®' 'ts§bfG nfhr®' 'ts§bfG nfhr®' 'ts§bfG nfhr®' 'ts§bfG nfhr®' ' (mf«. 205)

vdî«

` `nfhr® e‹bkhÊ nghy thah»‹nw' '` `nfhr® e‹bkhÊ nghy thah»‹nw' '` `nfhr® e‹bkhÊ nghy thah»‹nw' '` `nfhr® e‹bkhÊ nghy thah»‹nw' '` `nfhr® e‹bkhÊ nghy thah»‹nw' ' (FWª. 15)

vdî« tUtdbtšyh«, nfhr® xU ó£ifia mšyJ nfh£

gh£ilíilatbu‹nw òy¥gL¤jš fh©f.

ïÅ,

` `ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®

fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' ' (mf«. 90)

vdî«

111

` `Jizfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' '` `Jizfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' '` `Jizfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' '` `Jizfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' '` `Jizfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' ' (mf«. 251)

vdî«

` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil'' (mf«. 205)

vdî«

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš

ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®

ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰

bgUku¡ f«g« nghybgUku¡ f«g« nghybgUku¡ f«g« nghybgUku¡ f«g« nghybgUku¡ f«g« nghy (òw«. 169)

vdî«

` `ty«òÇ nfhr® mit¡fs¤ jhD«''` `ty«òÇ nfhr® mit¡fs¤ jhD«''` `ty«òÇ nfhr® mit¡fs¤ jhD«''` `ty«òÇ nfhr® mit¡fs¤ jhD«''` `ty«òÇ nfhr® mit¡fs¤ jhD«'' (òw«. 283)

vdî«

` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ br«k‰ nfhr®'` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ br«k‰ nfhr®'` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ br«k‰ nfhr®'` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ br«k‰ nfhr®'` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ br«k‰ nfhr®' (mf«. 15)

vdî«

` `nfhr® JSeh£ l‹d``nfhr® JSeh£ l‹d``nfhr® JSeh£ l‹d``nfhr® JSeh£ l‹d``nfhr® JSeh£ l‹d

tW§if t«gy®¤ jh§F« g©ã‹''tW§if t«gy®¤ jh§F« g©ã‹''tW§if t«gy®¤ jh§F« g©ã‹''tW§if t«gy®¤ jh§F« g©ã‹''tW§if t«gy®¤ jh§F« g©ã‹'' (mf«. 15)

vdî«

tUtdbtšyh«, nfhr®jÄH®¡Fkhwhd XÇašò«

cilaušy® vd¡ fh£Ljš fh©f.

ïÅ, br§F£Lt‹ nkhT®¥ giHaid bt‹W mt‹

fht‹kukh»a nt«ã‹ moia bt£oa brŒâia¡ TW«,

` `btšngh® ntªjU« ntËU« x‹W bkhÊªJ``btšngh® ntªjU« ntËU« x‹W bkhÊªJ``btšngh® ntªjU« ntËU« x‹W bkhÊªJ``btšngh® ntªjU« ntËU« x‹W bkhÊªJ``btšngh® ntªjU« ntËU« x‹W bkhÊªJ

bkhŒtsŠ brU¡» bkháªJtU nkhT®bkhŒtsŠ brU¡» bkháªJtU nkhT®bkhŒtsŠ brU¡» bkháªJtU nkhT®bkhŒtsŠ brU¡» bkháªJtU nkhT®bkhŒtsŠ brU¡» bkháªJtU nkhT®

ty«gL F>cÃiy aâu k©oty«gL F>cÃiy aâu k©oty«gL F>cÃiy aâu k©oty«gL F>cÃiy aâu k©oty«gL F>cÃiy aâu k©o

beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®

Ãw«gL FUâ Ãy«gl®ª njhoÃw«gL FUâ Ãy«gl®ª njhoÃw«gL FUâ Ãy«gl®ª njhoÃw«gL FUâ Ãy«gl®ª njhoÃw«gL FUâ Ãy«gl®ª njho

kiHeh£ òdÈ‹ mt‰guª bjhGfkiHeh£ òdÈ‹ mt‰guª bjhGfkiHeh£ òdÈ‹ mt‰guª bjhGfkiHeh£ òdÈ‹ mt‰guª bjhGfkiHeh£ òdÈ‹ mt‰guª bjhGf

... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

fUŠáid Éwšnt« gW¤j F£Lt‹''fUŠáid Éwšnt« gW¤j F£Lt‹''fUŠáid Éwšnt« gW¤j F£Lt‹''fUŠáid Éwšnt« gW¤j F£Lt‹''fUŠáid Éwšnt« gW¤j F£Lt‹'' (49)

v‹D« gâ‰W¥g¤J¥ gFâíŸ tU«

`beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®'`beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®'`beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®'`beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®'`beŒ¤njh® bjh£l br§if kwt®'

v‹D« bjhl®.

` `ïiH¤j âfthik¢ rhthiu ahnu``ïiH¤j âfthik¢ rhthiu ahnu``ïiH¤j âfthik¢ rhthiu ahnu``ïiH¤j âfthik¢ rhthiu ahnu``ïiH¤j âfthik¢ rhthiu ahnu

ãiH¤j bjhW¡»‰ gt®' 'ãiH¤j bjhW¡»‰ gt®' 'ãiH¤j bjhW¡»‰ gt®' 'ãiH¤j bjhW¡»‰ gt®' 'ãiH¤j bjhW¡»‰ gt®' ' (FwŸ. 779)

nfhr® ah®?


v‹D« FwbshL bghUªâa, jÄœ¥ ó£if kwtÇ‹ nghJ

Éašig¡ F¿¥gj‹¿, nt‰Weh£L kwtÇ‹ áw¥ãašig¡

F¿¥gjhfhJ. Mjyhš,

` `ïÊád dh»a fhr‹ murDila``ïÊád dh»a fhr‹ murDila``ïÊád dh»a fhr‹ murDila``ïÊád dh»a fhr‹ murDila``ïÊád dh»a fhr‹ murDila

Ia eL¡f« ngh¡f câu¤jhš eidªjIa eL¡f« ngh¡f câu¤jhš eidªjIa eL¡f« ngh¡f câu¤jhš eidªjIa eL¡f« ngh¡f câu¤jhš eidªjIa eL¡f« ngh¡f câu¤jhš eidªj

njhÈš ï‹W nfhrKiwÆš MizÆ£ld‹''njhÈš ï‹W nfhrKiwÆš MizÆ£ld‹''njhÈš ï‹W nfhrKiwÆš MizÆ£ld‹''njhÈš ï‹W nfhrKiwÆš MizÆ£ld‹''njhÈš ï‹W nfhrKiwÆš MizÆ£ld‹''

vd¥ bgU«òyt® uh. ïuhfita§fh® nk‰nfhŸfh£L« fhRÛueh£L

tuyhwh»a ïuhrju§fÂ¥gFâ, nfhr® jÄHušy® v‹D§

bfhŸif¡F¢ rh‹whfhik fh©f.

jÄHf¤ijaL¤J tl¡»YŸs tLf®, nkhÇaÇ‹ bj‹dh£L¥

gilbaL¥ãš mt®gil¡F K‹dÂahf tªJjÉd® v‹gJ,

` `Ku©ÄF tLf® K‹Dw nkhÇa®``Ku©ÄF tLf® K‹Dw nkhÇa®``Ku©ÄF tLf® K‹Dw nkhÇa®``Ku©ÄF tLf® K‹Dw nkhÇa®``Ku©ÄF tLf® K‹Dw nkhÇa®

bj‹¿ir khâu K‹Åa tuÉ‰F''bj‹¿ir khâu K‹Åa tuÉ‰F''bj‹¿ir khâu K‹Åa tuÉ‰F''bj‹¿ir khâu K‹Åa tuÉ‰F''bj‹¿ir khâu K‹Åa tuÉ‰F'' (281)

v‹D« mf¥gFâahš m¿ayhF«.

nkhT® k‹ddh»a giHa‹ nkhÇa®¡F¥ gÂahkš

vâ®¤JÃ‹w nghÇš, nfhr® j« brhš jtwhkš nkhTiuaL¤j

My«gy¤J¤ njh‹¿ mtD¡FjÉd brŒâia,

` `kiHbahG¡ fwhm¥ ãiHahÉisí£``kiHbahG¡ fwhm¥ ãiHahÉisí£``kiHbahG¡ fwhm¥ ãiHahÉisí£``kiHbahG¡ fwhm¥ ãiHahÉisí£``kiHbahG¡ fwhm¥ ãiHahÉisí£

giHa‹ nkhT® mitaf« És§fgiHa‹ nkhT® mitaf« És§fgiHa‹ nkhT® mitaf« És§fgiHa‹ nkhT® mitaf« És§fgiHa‹ nkhT® mitaf« És§f

eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ a‹d''eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ a‹d''eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ a‹d''eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ a‹d''eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ a‹d'' (kJiu¡fhŠá. 507-9)

` `giwgl¥ gÂy« M®¥g ïiwbfhŸó``giwgl¥ gÂy« M®¥g ïiwbfhŸó``giwgl¥ gÂy« M®¥g ïiwbfhŸó``giwgl¥ gÂy« M®¥g ïiwbfhŸó``giwgl¥ gÂy« M®¥g ïiwbfhŸó

bjh‹_ jhy¤J¥ bghâÆ‰ nwh‹¿abjh‹_ jhy¤J¥ bghâÆ‰ nwh‹¿abjh‹_ jhy¤J¥ bghâÆ‰ nwh‹¿abjh‹_ jhy¤J¥ bghâÆ‰ nwh‹¿abjh‹_ jhy¤J¥ bghâÆ‰ nwh‹¿a

ehÿ®¡ nfhr® e‹bkhÊ nghyehÿ®¡ nfhr® e‹bkhÊ nghyehÿ®¡ nfhr® e‹bkhÊ nghyehÿ®¡ nfhr® e‹bkhÊ nghyehÿ®¡ nfhr® e‹bkhÊ nghy

thah »‹nw... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .thah »‹nw... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .thah »‹nw... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .thah »‹nw... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .thah »‹nw... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (FWªbjhif.15)

`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . btšbfho¤

Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®

bjh‹_ jhy¤ jU«giz¥ bghâÆšbjh‹_ jhy¤ jU«giz¥ bghâÆšbjh‹_ jhy¤ jU«giz¥ bghâÆšbjh‹_ jhy¤ jU«giz¥ bghâÆšbjh‹_ jhy¤ jU«giz¥ bghâÆš

ï‹Åir Kur§ fo¥ãF¤ âu§f¤ï‹Åir Kur§ fo¥ãF¤ âu§f¤ï‹Åir Kur§ fo¥ãF¤ âu§f¤ï‹Åir Kur§ fo¥ãF¤ âu§f¤ï‹Åir Kur§ fo¥ãF¤ âu§f¤

bj«Kid áij¤j Ph‹iw nkhT®bj«Kid áij¤j Ph‹iw nkhT®bj«Kid áij¤j Ph‹iw nkhT®bj«Kid áij¤j Ph‹iw nkhT®bj«Kid áij¤j Ph‹iw nkhT®

gÂah ikÆ‰ gifjiy tªjgÂah ikÆ‰ gifjiy tªjgÂah ikÆ‰ gifjiy tªjgÂah ikÆ‰ gifjiy tªjgÂah ikÆ‰ gifjiy tªj

khbfG jhid t«g nkhÇa®' 'khbfG jhid t«g nkhÇa®' 'khbfG jhid t«g nkhÇa®' 'khbfG jhid t«g nkhÇa®' 'khbfG jhid t«g nkhÇa®' ' (mf«. 251)

v‹D« gFâfŸ bjÇÉ¡F«,

nfhr® fhRÛu¤âÅ‹W t¤jeh£L tÊahŒ¤ jÄœehL tªj

tltbuÅ‹, jÄHiuaL¤j tLfnu tleh£luh»a nkhÇa®¡F

cjÉÆU¡F«nghJ, mtU« cjthâUªâU¥gnuh?

113

nk‰fh£oa kJiu¡fhŠá¥ gFâíŸ tªJŸs èh‹bkhÊ¡

nfhr®' v‹D« bjhlU¡F«, FWªbjhif¢ brŒíSŸ tªJŸs

èhÿ®¡ nfhr®' v‹D« bjhlU¡F«, jÄœ, kiyahs«, f‹dl«,

bjY§F M»a eh‹bkhÊí« tH§»ajhš eh‹bkhÊehL vd¥

bga®bg‰w ehk¡fš t£l¤âš tâªj nfhr® v‹W«, thšÛ»

ïuhkhaz¤â‰ brhšy¥g£l Fr® v‹gtÇ‹ eh‰òjšt® mik¤j

bfsrh«ã KjÈa ehÿÇÅ‹W guÉa bfsr® tÊÆd® v‹W«,

bgU«òyt® uh. ïuhfita§fh® Kiwna fhuz§ fh£Lt®. ïÅ,

mtnu,

``fGFkiy¢ rhrd§fËš'' ehÿ®, ehšT® v‹w bgaUila

C® gšÈl¤J« tUjš fhzyh«. .................nfhr® xU âushf¢ rgjŠ

brŒJbfhŸgtbu‹gJ ï›ñiu aL¤JŸs ``FGthiz ešÿ®''

v‹w bgauh‹ C»¡f¥gLtJ ï¡FGthiz ešÿ®¡ nfhr®jh«

FWªbjhifÆš ešÿ®¡nfhr® vd tH§f¥g£ldnuh vd

IíW»‹nw‹. m‹¿ nkny fh£oa fGFkiy¥òw¤J ehÿ® g‰¿

ehÿ®¡nfhr® vd¥g£ldbuÅD« bghUªJ«. '' (g¡. 51, 52) vdî«

T¿íŸsh®

` `tlnt§flª bj‹FkÇ``tlnt§flª bj‹FkÇ``tlnt§flª bj‹FkÇ``tlnt§flª bj‹FkÇ``tlnt§flª bj‹FkÇ

MÆil¤MÆil¤MÆil¤MÆil¤MÆil¤

jÄœTW ešYyf¤J''jÄœTW ešYyf¤J''jÄœTW ešYyf¤J''jÄœTW ešYyf¤J''jÄœTW ešYyf¤J''

v‹W gd« ghudh® T¿a bjhšfh¥ãa® fhy bkhÊÃiyna

fil¡fHf¡fhy¤J« jÄHf¤âUªjâdhš, ». ã. 8M« ü‰wh©o‰

òFªj bjY§F«, 10-M« ü‰wh©o‰F¥ã‹ âÇªj f‹dlK«,

12M« ü‰wh©o‰F¥ã‹ âÇªj kiyahsK«, 3M« ü‰wh©oš

ehk¡fš t£l¤âš tH§»dbt‹gJ fhykiyî v‹D« F‰wkh«.

Mfnt eh‹bkhÊ¡ nfhr® v‹D« bjhlU¡F, x‹W bkhÊjš,

e©g®¡F c‰WÊíjtš, vËahiu¡ fh¤jš, gÊ¡F¥ gÊth§Fjš

M»a ehštif¥ ó£if bkhÊfis¡bfh©l nfhr® v‹W bghUŸ

bfhŸtnj c©ik¡F« c¤â¡F« bghU¤jkh«. bkhÊ ï§F

cWâbkhÊ, `̀eh‹bkhÊ¡ nfhr® njh‹¿ ah§F'' v‹D« kJiu¡ fhŠá¤

bjhlU¡F, `̀eh‹F tifah»a nfhr® tŠád bkhÊahny És§»dh‰

ngh‹W v‹W e¢ádh®¡»Åa® ciu¤âU¥gijí« neh¡Ff.

FWªbjhif¢ brŒíËš tU« `èhÿ®¡nfhr®'' v‹D« bjhlU«

ehYiu¡ nfhr® v‹gj‹ t>c tonth vd Iíw ïlªjU»‹wJ.

``bfh§F k©oy¤J£ gyghf§fËš, t¤jt‹, t¤juha‹,

t¢ruha‹ v‹D« bga®fŸ ï¡fhy¤J tH§f¥gLtd'' v‹W,

bgU« nguháÇa® g©lhuf® (Dr.) c.nt. rhÄehija® bgU§fij

nfhr® ah®?


KfîiuÆ‰ T¿ÆU¥gJ, bfh§F ntŸ m›td¥ig mšyJ

bjhl®Ãiy¢brŒíis ïa‰¿a ã‹ ne®ªJŸs Ãiyikiana

F¿¥gjhF«. ï¡fhy¤J« ïuáahit¥g‰¿¡ nfŸÉ¥g£l jÄHUŸ

xUáy® j« òjšt®¡F¤ jhÈ‹ (Stalin), byÅ‹ (Lenin) vd¥ bga®

ïLtijí«, mJg‰¿ mtiu ïuáa® vd¡bfhŸs ïlÄ‹ikí«,

neh¡Ff.

ïÅ, ïs§nfhr® v‹D« tH¡»š cŸs `ïs' v‹D«

milbkhÊ¡fhuz« g‰¿, bgU«òyt® uh. ïuhfita§fh®,

` `nt£blhÊt jšyhš ÉidP® ÉistaYŸ``nt£blhÊt jšyhš ÉidP® ÉistaYŸ``nt£blhÊt jšyhš ÉidP® ÉistaYŸ``nt£blhÊt jšyhš ÉidP® ÉistaYŸ``nt£blhÊt jšyhš ÉidP® ÉistaYŸ

njh£l filP® RLeªJ-nkh£lhiknjh£l filP® RLeªJ-nkh£lhiknjh£l filP® RLeªJ-nkh£lhiknjh£l filP® RLeªJ-nkh£lhiknjh£l filP® RLeªJ-nkh£lhik

t‹òw¤J ÛJil¡F« t¢r¤ âs§nfhitt‹òw¤J ÛJil¡F« t¢r¤ âs§nfhitt‹òw¤J ÛJil¡F« t¢r¤ âs§nfhitt‹òw¤J ÛJil¡F« t¢r¤ âs§nfhitt‹òw¤J ÛJil¡F« t¢r¤ âs§nfhit

ï‹òW¤j tšynkh ah«' 'ï‹òW¤j tšynkh ah«' 'ï‹òW¤j tšynkh ah«' 'ï‹òW¤j tšynkh ah«' 'ï‹òW¤j tšynkh ah«' '

... ... ... ... ï›t¢r¤bjhŸshÆu¥ gh£oš `t¢r¤âs§ nfhit'

vd¥ ghoajdhš, ïªeh£L¡ Fona¿at‹ t¢r¤âs§nfhntªj‹

tÊÆd‹ v‹W bjËayhF«. ït‹ nfhr¤âÅ‹W ï§F tªjt‹

tÊÆddhjyhš ït‹tÊ¡ nfhrbušyh« ïs§nfhr® v‹W

tH§f¥g£ldbud cŒ¤Jzuyh«''

``ïÅ ï¡nfhrh«ãia M©l murnu ïs‹ v‹D« â§f£

Fy¤J ntªj‹ tÊÆdbu‹W«, mJg‰¿na mt‹ tÊntªj®

ïs§nfh vd¥ bga® áw¥gbu‹W« fUJthU©L''

` `ïÅ, ït® t¤[njr¤J¡ nfhr« v‹w jiyefÇÈ‹W

tªjtuhjyh‹, ïs§nfhr® vd tH§f¥g£ldbuÅ‹, mJî« e‹F

bghUªJ«. t¤[ bkhÊ MÇa¤âš ïsik¡F¥ bgauhjyh‹ t¤[

nfhr®-ïs§nfhr® vdbkhÊbga®¤J¤ jÄHuhš tH§f¥ g£ld

bu‹W§ bfhŸsyh«. nfhriu¡ T¿a gyÉl¤J« rh‹nwhbušyh«

gšÈs§ nfhr®, ešÈs§nfhr®, bfh§»s§nfhr® vd tH§»¡

fh£lyh‹, ï~J clÈsikg‰¿ajhfhbj‹gJ xUjiyahf¤

JÂayh«. t¤[njr¤ij ïsehbld¡ bfh©L mªeh£L

ntªjid ïs§nfhbt‹W«, mªeh£L¡ nfhriu ïs§nfhr®

v‹W« tH§»dbu‹gJ bghUªâajh«.'' vd¥ gythW T¿íŸsh®

(g¡. 7, 8). ã‹d®, mtnu, K‹D¡F¥ã‹ Kuzhf, ``nfhr® v¥nghJ«

ïsiknaho ÆU¥gbu‹W JÂtJ bghUªjhjh«. ``C®KJnfhr®''

(mf«. 262) vd tH§fyh‹, ït® všyh k¡fS« ngh‹W ah¡if

_¤J¡fÊjY©bl‹f. ïjdhš, ïtiu ïs§nfhr® vd¥ gšÈl¤J«

tH§FtJ ït® Fog‰¿aJ mšyJ ehLg‰¿abjÅ‹, e‹F

bghUªJbk‹f.'' vdî§ T¿íŸsh® (g¡. 9).

115

` `gháiy ah‹w gawh ò¡bfd``gháiy ah‹w gawh ò¡bfd``gháiy ah‹w gawh ò¡bfd``gháiy ah‹w gawh ò¡bfd``gháiy ah‹w gawh ò¡bfd

thŒbkhÊ¤ jªijia¡ f©fisª jUshthŒbkhÊ¤ jªijia¡ f©fisª jUshthŒbkhÊ¤ jªijia¡ f©fisª jUshthŒbkhÊ¤ jªijia¡ f©fisª jUshthŒbkhÊ¤ jªijia¡ f©fisª jUsh

ö®KJ nfhr® eit¤j áWikÆ‰ö®KJ nfhr® eit¤j áWikÆ‰ö®KJ nfhr® eit¤j áWikÆ‰ö®KJ nfhr® eit¤j áWikÆ‰ö®KJ nfhr® eit¤j áWikÆ‰

fy¤J K©zhŸ thÈJ KlhmŸfy¤J K©zhŸ thÈJ KlhmŸfy¤J K©zhŸ thÈJ KlhmŸfy¤J K©zhŸ thÈJ KlhmŸfy¤J K©zhŸ thÈJ KlhmŸ

ád¤â‰ bfh©l got« khwhŸád¤â‰ bfh©l got« khwhŸád¤â‰ bfh©l got« khwhŸád¤â‰ bfh©l got« khwhŸád¤â‰ bfh©l got« khwhŸ

kw§bfG jhid¡ bfh‰w¡ FW«ãa‹kw§bfG jhid¡ bfh‰w¡ FW«ãa‹kw§bfG jhid¡ bfh‰w¡ FW«ãa‹kw§bfG jhid¡ bfh‰w¡ FW«ãa‹kw§bfG jhid¡ bfh‰w¡ FW«ãa‹

brUÉaš e‹kh‹ ââa‰ Fiu¤jt®brUÉaš e‹kh‹ ââa‰ Fiu¤jt®brUÉaš e‹kh‹ ââa‰ Fiu¤jt®brUÉaš e‹kh‹ ââa‰ Fiu¤jt®brUÉaš e‹kh‹ ââa‰ Fiu¤jt®

ï‹DÆ® brF¥g¡ f©Lád kh¿aï‹DÆ® brF¥g¡ f©Lád kh¿aï‹DÆ® brF¥g¡ f©Lád kh¿aï‹DÆ® brF¥g¡ f©Lád kh¿aï‹DÆ® brF¥g¡ f©Lád kh¿a

m‹Å ÁÄÈ nghy''m‹Å ÁÄÈ nghy''m‹Å ÁÄÈ nghy''m‹Å ÁÄÈ nghy''m‹Å ÁÄÈ nghy'' (262)

v‹w mf¢brŒíËÅ‹W, ``thŒbkhÊ¤ jªij'' v‹wJ C®KJ

nfhrnuhL xnu ïd¤jt‹ Md jªij v‹gJ òy¥glÃ‹wJ.

KJnfhruhÆUªJ« ïdbk‹W neh¡fhJ, j©lª jFâa‹bw‹gJ«

v©zhJ, všyhîW¥ãDŠáwªj f©iz mUshJ fisªjd

bu‹wh®...........FW«ãaDª ââaD« nfhrÇdkšyuhÆ‹ ï§‡d«

vËâš x‹WbkhÊ¡nfhriu¡ bfh‹W Ku©ngh¡fyhfh bj‹f.

``Ku©ngh»a'' (mf«. 196) v‹wjdhš XÇd¤â‰FŸ ne®ªj Ku©ghL

ï~bjd¤ JÂayh«. C®KJnfhr® ãiHahjyhš, ï›tH¡»š

ntË® ïilÆ‰ò¡F¡ bfh‹W Ku©ngh¡fš ïayhbj‹f. nfhr®

mªÃauh‰ bfhšy¥gl¤j¡f vËaušy® v‹gJ« Ãidf,'' vd¤ j«

kd«nghdthbušyh;« cŒ¤Jiu¥g® bgU«òyt® uh.

ïuhfita§fh®.

nfhr® k£Lk‹¿ c©ik brhšnthbušyh« thŒbkhÊtha®

vd¥gLt®. ``thŒbkhÊtha® Ã‹òfnH¤j v‹W gâ‰W¥g¤JŸ

tUjš fh©f (37, 2) nfhr® gyÉl¤J¥ ãwuhš btšy¥g£lik

g©il ïy¡»a¤âÅ‹ bjÇatUjyhš, ``mªÃauh‰ bfhšy¥gl¤

j¡f vËaušyh v‹W TWtJ bghUªjhJ, mtbušyhU« m¤jifa

tÈabuÅ‹, _ntªj® mt®K‹ v§‡d« ehlh©oU¡f Koí«?

ïisanu bghUj‰F¢ áwªjtuhjyhY«, `ïisa®, kHt®'

KjÈa ïsikF¿¤j bga®fŸ ngh®kwt®¡F¥ gHŠbrŒí£fSŸ

tUtjhY«, ïisPuhd nfhrnu, ïs§nfhr® v‹d¥g£ldbu‹W«,

mtUŸ _¤J¥ ngh®¤ bjhÊÈÅ‹W« Ú§» ï¡fhy¤J XŒîbg‰w

bgUe® (Ex-service men) nghš C®¡FŸ tâªjtnu ``C®KJ nfhr®''

v‹d¥g£ld® v‹W«, bfhŸtnj Äf¥bghU¤jkh«.

nfhr® jÄHnu v‹gJ ïJfhW« T¿at‰whš bjÇjyhš,

giHa‹, mjf‹, ÁÄÈ, mFij, ââa‹, FW«ãa‹, MjbdÊÅ,

jG«g‹ KjÈa FWÃyk‹dU« gil¤jiytU« bghUeU«

nfhr® ah®?


jÄHnu v‹W bjËf. mt® bgabušyh« öa jÄœ¢brhšyh

ÆU¤jiyí«, mt® v‹nwhD« nt‰WbkhÊ ngáajhf v§nfD«

brhšy¥glhikí«, neh¡Ff.

v¤bjhÊiyí« ïUtF¥gh® brŒJtÇ‹, mt®¡FŸ ïfY«

ïrÈ¥ò« V‰gLtJ ïašng. nfhr®¡F« ntË®¡F« ngh®¤bjhÊš

Xusî x¤âUªjikÆ‹, mtÇil¢ á¿J gifik V‰g£oU¡fyh«.

ïJg‰¿¡ nfhriu tleh£lhbud¡ bfhŸtJ bghUªjhJ. MÇa

tUif¡F K‹ ehtyªnja KGtJ« jÄHU« mt® tÊÆduhd

âuÉlUnk FoÆUªjâdhš, ntËiu¥ngh‹nw nfhrU«

gÅkiy (ïka«)tiu guÉÆUªâU¡fyh«. Mjyhš, nfhr« v‹

D« NŸKiwia tleh£lh® ifah©lik, mj‹ ma‹ikia¡

fh£lhJ.

nfhr®¡F« ntË®¡F« ngh®¤bjhÊš Xusî bghJthÆUªj

njD«, mJ nfhr®¡nf áwªâUªjik

` `ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®``ïU«ãl« gL¤j tLîil Kf¤j®

fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' 'fU§f£ nfhr®' ' (mf«. 90)

` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil''` `ts§bfG nfhr® És§Fgil'' (mf«. 205)

`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš``.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš``.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš``.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš``.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bt‹ntš

ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®ïs«gš nfhr® És§Fgil f‹kh®

ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰ïfÈd bu¿ªj mfÈiy KU¡»‰

bgUku¡ f«g« nghy'' (òw«. 169)bgUku¡ f«g« nghy'' (òw«. 169)bgUku¡ f«g« nghy'' (òw«. 169)bgUku¡ f«g« nghy'' (òw«. 169)bgUku¡ f«g« nghy'' (òw«. 169)

` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ nfhr®' ' (mf«. 15)` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ nfhr®' ' (mf«. 15)` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ nfhr®' ' (mf«. 15)` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ nfhr®' ' (mf«. 15)` `bkŒ«kÈ bgU«ó£ nfhr®' ' (mf«. 15)

` `flªjL thŒthŸïs«gš nfhr®' ' (kJiu¡. 778)` `flªjL thŒthŸïs«gš nfhr®' ' (kJiu¡. 778)` `flªjL thŒthŸïs«gš nfhr®' ' (kJiu¡. 778)` `flªjL thŒthŸïs«gš nfhr®' ' (kJiu¡. 778)` `flªjL thŒthŸïs«gš nfhr®' ' (kJiu¡. 778)

` `mk®åR t©k»œ mFij¥ ngh‰¿¡``mk®åR t©k»œ mFij¥ ngh‰¿¡``mk®åR t©k»œ mFij¥ ngh‰¿¡``mk®åR t©k»œ mFij¥ ngh‰¿¡``mk®åR t©k»œ mFij¥ ngh‰¿¡

fh¥ò¡if ÃW¤j gšnt‰ nfhr®'' (mf«. 113)fh¥ò¡if ÃW¤j gšnt‰ nfhr®'' (mf«. 113)fh¥ò¡if ÃW¤j gšnt‰ nfhr®'' (mf«. 113)fh¥ò¡if ÃW¤j gšnt‰ nfhr®'' (mf«. 113)fh¥ò¡if ÃW¤j gšnt‰ nfhr®'' (mf«. 113)

`` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .btšbfho¤``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .btšbfho¤

Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' 'Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' 'Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' 'Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' 'Jidfh y‹d òidnj®¡ nfhr®' ' (mf«. 251)

vd tUgt‰whš m¿a¥gL«.

ïjdhš, nfhr®

` `ciyÉl¤ öwŠrh t‹f© bjhiyÉl¤J¤``ciyÉl¤ öwŠrh t‹f© bjhiyÉl¤J¤``ciyÉl¤ öwŠrh t‹f© bjhiyÉl¤J¤``ciyÉl¤ öwŠrh t‹f© bjhiyÉl¤J¤``ciyÉl¤ öwŠrh t‹f© bjhiyÉl¤J¤

bjhšgil¡ fšyhš mÇJ''bjhšgil¡ fšyhš mÇJ''bjhšgil¡ fšyhš mÇJ''bjhšgil¡ fšyhš mÇJ''bjhšgil¡ fšyhš mÇJ'' (762)

v‹D§ Fw£F ïy¡fhd _y¥gilia¢ nr®ªj mšyJ

bjhštuthd ó£ifkwtU«, gil¤jiytUkht®. ntË®

cGÉ¤J©Q« ntsh© tF¥ig¢nr®ªj FWÃy k‹dU«

g©izah® (ÄuhRjh®) v‹D« bgUÃy¡»HhUkhth®.

117

ïÅ, nfhr®, m¤ânfhr« (ahidba¿nfhr«), åunfhr«

(Mbs¿nfhr«) vd ïUtifauhfî« brhšy¥ bgWt®. gil¡F¢

áwªjJ« Éy§»‰ bgÇaJ« ahidba‹W bfh©L, mjidna

ngh®¡fs¤âš v¿ªJbfhšnth® ahidba¿nfhr¤jh®. m~J xU

Éy§bf‹W ïÊ¤J kwtiuna bfhšnth® Mbs¿nfhr¤jh®.

` `fhd KabyŒj m«ãÅš ahid``fhd KabyŒj m«ãÅš ahid``fhd KabyŒj m«ãÅš ahid``fhd KabyŒj m«ãÅš ahid``fhd KabyŒj m«ãÅš ahid

ãiH¤jntš Vªjš ïÅJ''ãiH¤jntš Vªjš ïÅJ''ãiH¤jntš Vªjš ïÅJ''ãiH¤jntš Vªjš ïÅJ''ãiH¤jntš Vªjš ïÅJ'' (FwŸ. 772)

` ìfntš fË‰bwhL ngh¡» tUgt‹`ìfntš fË‰bwhL ngh¡» tUgt‹`ìfntš fË‰bwhL ngh¡» tUgt‹`ìfntš fË‰bwhL ngh¡» tUgt‹`ìfntš fË‰bwhL ngh¡» tUgt‹

bkŒntš g¿ah eF«' 'bkŒntš g¿ah eF«' 'bkŒntš g¿ah eF«' 'bkŒntš g¿ah eF«' 'bkŒntš g¿ah eF«' ' (FwŸ. 774)

` `ntªö® ahid¡ fšy``ntªö® ahid¡ fšy``ntªö® ahid¡ fšy``ntªö® ahid¡ fšy``ntªö® ahid¡ fšy

njªJt‹ nghyh‹w‹ ïy§»iy ntny''njªJt‹ nghyh‹w‹ ïy§»iy ntny''njªJt‹ nghyh‹w‹ ïy§»iy ntny''njªJt‹ nghyh‹w‹ ïy§»iy ntny''njªJt‹ nghyh‹w‹ ïy§»iy ntny'' (òw«. 301)

` `fiwao ahid¡ fšy``fiwao ahid¡ fšy``fiwao ahid¡ fšy``fiwao ahid¡ fšy``fiwao ahid¡ fšy

JiwfÊ¥ g¿ah ntnyh‹ Cnu' 'JiwfÊ¥ g¿ah ntnyh‹ Cnu' 'JiwfÊ¥ g¿ah ntnyh‹ Cnu' 'JiwfÊ¥ g¿ah ntnyh‹ Cnu' 'JiwfÊ¥ g¿ah ntnyh‹ Cnu' ' (òw«. 323)

` `Mid ahÆu« mkÇil bt‹w``Mid ahÆu« mkÇil bt‹w``Mid ahÆu« mkÇil bt‹w``Mid ahÆu« mkÇil bt‹w``Mid ahÆu« mkÇil bt‹w

khdtD¡F tF¥gJ guÂ''khdtD¡F tF¥gJ guÂ''khdtD¡F tF¥gJ guÂ''khdtD¡F tF¥gJ guÂ''khdtD¡F tF¥gJ guÂ'' (ïy¡. É. 839)

v‹gd ahidba¿ nfhr¤jhid¥ g‰¿ad.

` `jhdhš Éy§fhš jÅ¤jhš ãw‹tiu¤jhš``jhdhš Éy§fhš jÅ¤jhš ãw‹tiu¤jhš``jhdhš Éy§fhš jÅ¤jhš ãw‹tiu¤jhš``jhdhš Éy§fhš jÅ¤jhš ãw‹tiu¤jhš``jhdhš Éy§fhš jÅ¤jhš ãw‹tiu¤jhš

ahid ba¿jš ïËtuthš-ahidahid ba¿jš ïËtuthš-ahidahid ba¿jš ïËtuthš-ahidahid ba¿jš ïËtuthš-ahidahid ba¿jš ïËtuthš-ahid

xUif íila bj¿tnyh ahD«xUif íila bj¿tnyh ahD«xUif íila bj¿tnyh ahD«xUif íila bj¿tnyh ahD«xUif íila bj¿tnyh ahD«

ïUif RkªJ thœnt‹''ïUif RkªJ thœnt‹''ïUif RkªJ thœnt‹''ïUif RkªJ thœnt‹''ïUif RkªJ thœnt‹'' (bjhš. òw¤âiz. 5 ciu)

v‹gJ Mbs¿ nfhr¤jhid¥g‰¿aJ.

ï¢brŒí£fbsšyh« jÄœ kwtU£ áwªjhiu¡ F¿¥gjšyJ.

xU nt‰Weh£L tF¥ghiu Éjªnjh »sªnjh F¿ahik fh©f.

ã‰fhy¢ nrhHgh©oabfh§F ehLfËš, gHªjÄœ¡ nfhrÇ‹

tÊÆduhd if¡nfhs¥ gilkwtUŸS« jiytUŸS«

ngh®¡fs¤â‰ g£ltÇ‹ FL«g¤jh®¡F, ïu¤j¡fhÂ¡if ba‹W«

câu¥g£oba‹W« tH§F« khÃy« muruhš Él¥g£lik

M§fh§FŸs fšbt£LfŸ bjÇÉ¡F«.

ï§‡d« T‰Wl‹W nkštÇD« M‰wYl‹ bghU«

FWfzh©ik¥ gilkwtuhd if¡nfhs®, 16-M« ü‰wh©o‰F¥

ã‹ (nru nrhH gh©oauhd) K¤jÄHur kuò« m‰W¥nghdâdh

Y«, ngh®¤bjhÊ‰»lÄ‹ikahY«, ãw¥bghLbjhl®ò‰w

MÇaKiw¡ Fy¥ãÇÉdhY« `bjhštuîª njhY«' bf£L kw«

v‹D« âwK« mwnt ïHªJÉ£ld®. mt® ï‹W berî¤bjhÊiy

nk‰bfh©oU¥ãD«, jÄœeh£o‹ bj‹ghf¤âš if¡nfhs®

v‹W« tlghf¤âš br§Fªj® v‹W« ï‹W« mt®¡F tH§»tU«

nfhr® ah®?


bga®fŸ, mtÇ‹ K‹ndh® Ãiyikia¤ bj‰wd¡ fh£lhÃ‰F«.

K‹d®¡ if¡nfhs® gil v‹gJ kughf tH§»aJngh‹W, ï‹W

if¡nfhs® j¿ v‹gJ kughf tH§F»‹wJ. if¡nfhs® ca®

v‹Dª jiy¥ãš âthfu« TW«,

` `br§Fªj¥ gila® nrid¤jiyt®``br§Fªj¥ gila® nrid¤jiyt®``br§Fªj¥ gila® nrid¤jiyt®``br§Fªj¥ gila® nrid¤jiyt®``br§Fªj¥ gila® nrid¤jiyt®

jªJtha® fhUf® if¡nfhs®' 'jªJtha® fhUf® if¡nfhs®' 'jªJtha® fhUf® if¡nfhs®' 'jªJtha® fhUf® if¡nfhs®' 'jªJtha® fhUf® if¡nfhs®' '

v‹D« ü‰gh, if¡nfhsÇ‹ g©il Ãiyikiaí« ï‰iw

Ãiyikiaí« xU§nf cz®¤J«. jªJthah®. fhUf® v‹gd

berîg‰¿ tªj bga®fŸ. Fªj« <£o, br§Fªj« FUâahŒ átªj

<£o.

g©il ntËUŸS« nfhrUŸS« ïUªjJ ngh‹nw,

Kiwna mtÇ‹ kuãduhd btŸshsUŸS« if¡nfhsUŸS«

gil¤jiyt® ïUªjikÆ‹. ï‹W« m›ÉU tF¥ghÇ‹ tÊÆdU«

Fy¤jhU«, KjÈah® v‹D« g£l¤Jl‹ miH¡f¥ bgW»‹wd®.

KjÈah® v‹gJ nrid KjÈah® mšyJ gil KjÈah® v‹gj‹

FW¡f« KjÈah®. ï§F¤ jiyt® tlbfh§»š tâí« mf«goa®

jk¡F KjÈah® g£l« ï£L¡bfh©lJ ã‰fhy tH¡F. jŠirkht£l¤âš

rkz®¡F tH§F« KjÈah® g£l« gil¤bjhl®ã‹¿¥ bghJthf¤

jiyt® mšyJ bgÇnah® v‹W bghUŸgLtnj.

nfhrU« if¡nfhsU« xU tF¥ghnu v‹W Kj‹Kj‰

T¿at® bgU«òyt® uh. ïuhfita§fhnu. nfhr® jÄHuh

nt‰Weh£luh v‹gJg‰¿ k£L« fU¤JntWghLŸsJ fHf¡

fhy¤J¡ nfhrU« ntËU« tleh£o‹ bt›ntW gFâÆÅ‹W

bj‹dh£L¥ òFªjt® v‹gJ mt® bfhŸif. bj‹dh£L¥

gH¡ftH¡f§fŸ tleh£o‰ ifahs¥bg‰wikna. mt®, m§‡d«

jiyÑHhd Koã‰F tu¡fhuz«. bj‹dh£L khªj® tleh£lhÇD«

K‰g£lt® v‹gij m¿ªâU¥ã‹, mt® m§‡d« bfh©ouh®.

tleh£o‰ f©zãuh‹ e¥ã‹idia VWjGÉ kzªjJ«,

fhË¡nfh£l¤âš (Calcutta) fhË¡F vUik¡ flhit¡ fhî

bfhL¤jJ«, bj‹dh£L (jÄœeh£L) tH¡f§fns. m§‡dnk

fhRÛu¤jh® nfhrKiwÆš NË£lJ« bj‹dh£L tH¡fnk.

Mjyhš, mJg‰¿¡ nfhriu tleh£oÅ‹W tªjt® v‹W bfhŸtJ

tuyh‰Wkiyth«.

ïJfhW§ T¿at‰whš, fil¡fHf¡fhy¤âš cyf tH¡»š

`nfhs®' v‹W«, brŒíŸ mšyJ ïy¡»a tH¡»š `nfhr®' v‹W«,

ïil¡fhy¤âY« ï¡fhy¤âY« ïUtif tH¡»Y« if¡nfhs®

v‹W«, br§Fªj® v‹W«, bga® tH§f¥bg‰wt® xU tF¥ghnu

119

ba‹W«, bj‹dh£L¤ öa jÄœ¥ gH§Fok¡fns ba‹W«,

bj‰bwd¤ bjÇªJbfhŸf.

g©il¡fhy¤âš, bfhšnyW jGÉkzªj ïilaU«

nfhsÇ¡F« mŠrh¡ FwtU« M»a ïU tF¥ghÇ‹ tÊÆd®

MÇa¤jhš ï‹W j« K‹ndhÇ‹ jWfzh©ik¤ jÄHkw¤ij

K‰W« ïHªâU¥gJngh‹nw, T‰Wtid¢ ÓW« nfhrÇ‹

tÊÆduhd if¡nfhs® br§FªjU« ï‹WŸsd® v‹f.

nfhr® ah®?


20

KUFKj‹ik

KUF Kj‹ik ba‹gJ KUfÅ‹ Kj‹ik v‹W bghUŸ

gLtJ. Kj‹ik v‹DŠbrhš K‹ik, jiyikbad ïUbghUŸ

jU«.

1. KUF v‹DŠbrhš tuyhW:-1. KUF v‹DŠbrhš tuyhW:-1. KUF v‹DŠbrhš tuyhW:-1. KUF v‹DŠbrhš tuyhW:-1. KUF v‹DŠbrhš tuyhW:-

cš-Kš-K‹-KÅ - (f‹W), ahid¡f‹W.

``KÅíil¡ fts« nghy'' (e‰. 360). K‹ - L. min =Small, minimus= Smallest

ï›Éy¤Ô‹ brh‹fËÅ‹W, mini (e.g. minibus, minicale), mini-ature, minify, minim, minimal, minimalize, minimus, minor, minute

KjÈa M§»y¢ brh‰fŸ ãw¡F«.

Kš-KŸ-Kis = 1. njh‹WtJ, njh‹¿aJ. 2. ïsik,

``Kisaik â§fŸ (f«guh. F«gf.16) 3. ku¡f‹W. ``mj‹whŸ tÊna

Kisnah§Fò'' (Ótf.223) k. Ks, J, Kbs, f. bkhbs, bj. bkhs.

Kis-Kisah‹ - áWFHªij. ïªj Kisah‹ ng¢ir ah®

nf£»wJ. (c.t.)

KŸ-kŸ-kŸs‹ - 1. ïisP‹, `̀bghUÉwš kŸs'' (âUKU. 262).

2. F¿Šá Ãy¤âš thœnth‹. (Nlh) 3. kwt‹, åu‹. ``fs«òF

kŸs®'' (fÈ¤.306).

kŸ-kH - 1. ïsik. ``kHî§ FHî« ïsik¥ bghUŸ''. (bjhš.

cÇ 14) 2. FHªij. ``mGkH¥ nghY«'' (âU¡nfh.147). kH-kHî. (ã§)

kHî-kHt‹. 1. ïisP‹. ``kHt®jk idad kz bthÈ''

(f«guh. eh£L¥. 50) 2. kwt‹. ``kHt® bgUk'' (òweh-96).

kH-kHš-kHiy. 1. ïsik. ``bgUkHiy btŸns‰¿d®''

(njth. 579)

2. FHªijfË‹ âUªjh¢ brhš. ``j« k¡fŸ kHiy¢ brh‰

nfshjt®'' (FwŸ. 66). 3. bk‹bkhÊ. ̀ `kHiythÆ‹ KWt‰ iwayhŸ''

(Ótf.181)

121

kHš-kHW. kHWjš - bk‹ikahjš, ``kHW nj‹ bkhÊ

ah®fŸ'' (â›. âUthŒ. 6:2:5) kH. khiH. 1. ïsik. ``khiH klkh‹

ãizÆaš bt‹whŒ'' (fÈ.131). 2. mHF. ``khiHneh¡bfh‹W«

kh£nl‹ Änd'' (â›. âUthŒ. 2:4:10) . 3. ngijik. ` `khiH

bk‹ndh¡» (âU¡nfhit, 61).

kH-kf-1. ïsik. (ahœ.mf.). 2. ãŸis ``kª â«kf'' (Ótf. 18)

3. kf‹ mšyJ kfŸ. ``kf Kiw jL¥g'' (kiygL. 185) f.kf.

kf-kfî-1. FHªij. ``kfîKiy tUl'' (f«guh. ijy. 13) 2. kf‹,

``bfh©lnjh® kfÉdhir (mÇ¢. ò. kahd, 20). 3. Fu§F¡ F£o. (bjhš.

ku. 14). f. kfî (g)

kf-kf‹, f, kfk(g) kf-kfŸ, k. -f. -kfŸ (g)

``Mac (mak). A Gaelic Word signifying Son, and prefixed to manySurnames, as Mac Donald, Mac Grigor & C. It is synonymous with Son fem,magattes (G. magd, a maid)'' - The Imperial Dictionary of the English Lan-guage (Vol.III, p.91).

KŸ-(K®)-KUF-1. ïsik. (âth). 2. mHF. (ã§). 3. KUf‹.

``mU§fo nty‹ KUbfhL tisï'' (kJiu¡.611). 4. bjŒt«. ``KUF

bkŒŒg£l òiy¤â nghy'' (òweh.259). 5. nty‹ bt¿ah£L

``KUfa®ªJ tªj KJthŒ nty‹'' (FWª. 362). 6. KUf‹ âUÉHh.

``KUfa® ghÂí«'') (Nsh, eh£.7).

KUF-KUf‹ - 1. f£osiknah‹. (âth). 2. KUfnjt‹.

3. nty‹ bt¿ah£lhs‹. ``KâahnshL KUfid KiwÆ‰

TÉ'' (fªò. tŸË 155)

ïsik¡FÇa g©ò mHF« kwK«, Kj‰fhy¡ F¿ŠáÃy

thz® ã‰fhy¥ ghiy Ãythz® ngh‹nw fL kwtuhÆUªjd®.

mjdhš j« bjŒt« ïsikí« kwK« mHF« cilnah‹ v‹W

fUâ, KUf‹ v‹W bgaÇ£ld®. mHF¡ fU¤âD« ïsik¡

fU¤nj KªâaJ. MÆ‹, âU. É.f. j« ``KUf‹ mšyJ mHF''

v‹D« f£LiuÆš mHF¡ fU¤ijna Kªâajhf mšyJ

Kj‹ikahdjhf¡ bfh©lh®.

KU-KUªJ - 1. bfhGªJ (r§.mf.) ïsªjË®, (mU.Ã.).

2. bj‹id gid KjÈat‰¿‹ bt©FU¤J (Nlh).

KU-KW-K¿ - jË®. ` `K¿nkÅ'' (FwŸ. 1113). K¿-k¿-

Éy§»‹F£o ``gh®¥ò« ....... k¿í« v‹W ...... ïsik¥ bganu.'' (bjhš.

ku.1).

KUF Kj‹ik


kuŠbro bfhofŸ ml®ªJ« mo¡fo kiH bghÊªJ«

ïU©L« FË®ªJ« ïUªj F¿ŠáÆš, xË bgwî« FË®

ngh¡fî« k£Lk‹¿, »H§F flî« bfhLÉy§if¤ Ju¤jî«,

beU¥ò ï‹¿aikahjjh ÆUªjâdhš, m›t¥nghJ ku§fŸ cuá

ïa‰ifahf¤ njh‹W« beU¥ig¤ j« bjŒt btË¥ghlhf¡ fUâ,

F¿Šá Ãyk¡fŸ KUfD¡F¢ nrnah‹ (átªjt‹) v‹W bgaÇ£l

jhf¤ bjÇ»‹wJ. j§fis¥ nghš nt‰gilíilnah‹ v‹W«,

F¿ŠáÃy¡ fl¥g khiyaÂnthbd‹W« fUâ ntybd‹W«

fl«gbd‹W« bgaÇ£ld®. mur‹, ntªj‹ v‹D« bga®fŸ ÓWF‹¿

muR, ntªJ v‹W tH§FtJ ngh‹W, nrnah‹, KUf‹ v‹D«

bga®fS«, Kiwna, nrŒ, KUF vd ïy¡»a¤âš tH§F«.

2. KUf‹ K‹ik (tz¡f Ãiy):2. KUf‹ K‹ik (tz¡f Ãiy):2. KUf‹ K‹ik (tz¡f Ãiy):2. KUf‹ K‹ik (tz¡f Ãiy):2. KUf‹ K‹ik (tz¡f Ãiy):

Kj‰fhy¤ âizÃiy¤ bjŒtü‰ghÉš ``nrnah‹ nka

iktiu cyfK«'' - v‹W bjhšfh¥ãa® KUfidna F¿Šá

Ãy¤bjŒtkhf¡ F¿¡»‹wh®.

FkÇeh£oš, Kj‰fhy¤âš, KUf‹ F¿Šá Ãy¤â‰nf

áw¥ghfîÇa bjŒtkhf, mWtilí« âUkzK« ngh‹w ï‹g¡

fhy¤âY«, nehí« gŠrK« ngh‹w J‹g¡fhy¤âY«, m›t¥nghJ

ï«ik¥ ga‹ neh¡»na, kJiu åuD« všiya«kD« nghy

tz§f¥g£lh‹.

ã‰fhy¤âš Iªâiz thœ¡ifna‰g£l ã‹, bt¿ahL«

ntydhY«, F¿TW« Fw¤âahY« KUf tz¡f« kUjÃy¤âš

òFªjJ.

3. át‹ ã‹ik (kjÃiy):3. át‹ ã‹ik (kjÃiy):3. át‹ ã‹ik (kjÃiy):3. át‹ ã‹ik (kjÃiy):3. át‹ ã‹ik (kjÃiy):

kUj Ãy¤J k¡f£bgU¡fhY« ehfÇf ts®¢áahY«, cHî,

thÂf« fhtš fšÉ v‹D« ehštif¤ bjhÊY«, ntshs®,

tÂf®, mur®, mªjz® v‹D« ehštif¤ bjhÊš tF¥ghU«

njh‹¿a ã‹, kWik neh¡F« kjîz®¢áí« V‰g£L, F¿Šá Ãy¢

nrnah‹ tz¡f¤âÅ‹W átkjK«, Kšiy Ãy khnah‹

tz¡f¤âÅ‹W âUkhš kjK« njh‹¿d.

MÆ‹, át‹ nrnahÅD« ntWg£ltbd‹W«, ïsik

Ú§»a eL¥ gUt¤jhbd‹W«, áit mšyJ kidkfŸ v‹D«

njÉíilabd‹W«, fhisô®âabd‹W«, âšiy k‹who

ba‹W«, å£o‹gª jUgtbd‹W«, kiwfsh‰ ngh‰wî« bkŒ¥

bghUŸ üšfshš Maî« gLgtbd‹W«, Ãiyahd fU¤JfŸ

vGªJÉ£ld.

123

MÇa¥ órf® KUfid kfdhfî« átid¤ jªijahfî«

ïUtiuí« MÇa¤ bjŒt§fshfî« fh£o, gy bjh‹k§fisí«

(òuhz§fisí«) Ô£o É£ld®. ïjdhš m¤bjŒt§fË‹ cUt¤

njh‰wK« tÊgh£LKiwí« Äf kh¿É£ld.

nrŒ v‹DŠ brhšÈ‰F KUf‹ FHªij, v‹W ïUbghU

ËU¥gJ«, ïisPid¡ F¿¡F« Fku‹ v‹DŠ brhš tlbkhÊ

Æš Fkhu v‹W âÇªJ kfid¡ F¿¥gJ«, bjh‹Äf®¡F¤

(òuhÂf®¡F¤) JizahÆd.

4. nrnahD¡F« átD¡FKŸs x‰Wik:-4. nrnahD¡F« átD¡FKŸs x‰Wik:-4. nrnahD¡F« átD¡FKŸs x‰Wik:-4. nrnahD¡F« átD¡FKŸs x‰Wik:-4. nrnahD¡F« átD¡FKŸs x‰Wik:-

átDŠ áití« bg‰nwh® ngh‹W«, KUfD« tŸËí«

kfD« kUkfS« ngh‹W«, njh‰wkË¥ãD«, KUf tÊgh£oš

jÅ¥g‰WŸst®. KUfDŠ átD« x‹nwba‹W bfhŸs‰nf‰w

x‰Wik¢ rh‹Wfisí§ f©LŸsd®.

(1) ïUtU¡F« beU¥ò¥ ój mo¥gilÆš, nrnah‹ v‹W«

át‹ mšyJ brŒat‹ (brŒnah‹) v‹W« bga® njh‹¿íŸsik.

ïjdhš áthaek v‹gJ KUfD¡F« V‰F«.

(2) ïUtU¡F« kiy¡nfhÆšfŸ áw¥ãU¡ifahÆU¡if.

(3) ïUt® C®âfS« gil¡fy§fS« kyuÂfS« F¿Šá

Ãy¤â‰FÇadthÆU¤jš.

(4) ïUt®¡F« Kf§ f© iffŸ K¥gjhŒ Koif.

(5) KUfD« ålË¥gtdhf¤ âUKUfh‰W¥gil Twš.

(6) ïUtiuí« eh‹Kf âUkhy®¡F nkytuhf¡ fijfŸ És«gš.

(7) átÅa¡ bfh©Koí« (á¤jhªjK«) bkŒ¥ bghU£

nfhití« KUfD¡F« V‰wš.

(8) ïUtU« mf¤âa‰F¤ jÄHháÇauhf¢ brhšy¥gLjš.

(9) tŸË F¿Šá Ãy¤ njÉahjyhš, kiykfŸ v‹D« bga®

mtS¡F« bghUªJ«. kiykfŸ = kiy¤njÉ.

(10) Kšiy Ãy¤J khnah‹ v‹D« tz¡fÃiy¤ bjŒt«

kjÃiy¤ v‹D« tz¡fÃiy¤ bjŒt« kjÃiy¤ bjŒtkhf

(bgUªnjtdhf) kh¿a nghJ, KUfDŠ átD« ngh‹nw ntWghL

V‰glÉšiy.

5. KUf‹ ft®¢á:5. KUf‹ ft®¢á:5. KUf‹ ft®¢á:5. KUf‹ ft®¢á:5. KUf‹ ft®¢á:

ïa‰if tsŠ áwªj F¿Šá Ãy¤âš, ïsikí« mHF«

ïizªj KUfD« tŸËí«, murU§ fhz ÉU«ò« mH»a

KUF Kj‹ik


M©kÆš Ûjk®ªJ, moah®¡F mË¡F« f©ft® fÉ‹ fh£áí«,

fhtoneh‹ã‹ kh£áí«, KUfnea®¡F KGkd¡ ft®¢á

ba‹gij¢ brhšy nt©Ltâšiy.

6. KUf‹ Kj‹ik:-6. KUf‹ Kj‹ik:-6. KUf‹ Kj‹ik:-6. KUf‹ Kj‹ik:-6. KUf‹ Kj‹ik:-

ïÅ, KUfnd átDF X§fhu¥ bghUis cz®¤âdh‹ v‹W

átÅaU« x¥ò¡ bfhŸSŠbrŒâ, `kfnt khªjÅ‹ jªij (``Thechild is father to the man'')

v‹D« gHbkhÊ¡ fU¤ijíz®¤â KUfÅ‹ Kj‹ikia

eh£L»‹wJ.

fhªj« (Þfhªj«) cŸË£l gâbd‹ òuhz§fis¥ òidªj

Éahr® fhy« ».K. 1000 mšyJ 1200. jÄHf¤âš KUf tz¡fª

njh‹¿aJ ».K. 1,00,000.

jÄœÃy¥gwitfSŸ bt‰¿fhQ«tiu åWkw¥ nghÇLtJ

F¿Šá Ãy¡ nfhÊ¢ nrtš x‹nw. mjdhš, F¿ŠáÃy kwt® j«

kw¤bjŒt KUfD¡F¡ nfhÊ¢ nrtiy¡ bfho¢á‹dkh¡»d®.

ïijízuhJ fhyŠbr‹w nf.V. Úyf©l rh¤âÇah®, KUf‹

v‹D« bga® nrtiy¡ F¿¡F« `K®fh' v‹D« ghuÓf¢ brhšÈ

Å‹W âÇªjjhf¡ fUâaJ, v¤Jiz ïÊjfyhdJ v‹gij¥

gF¤j¿îŸs eLÃiya¿P® f©L bfhŸf.

125

21

khªj‹ brU¡fl¡f«

ï›îy»YŸs cÆÇd¤ bjhFâíŸ, khªj‹ ehfÇf¥

g©gh£L ts®¢á¡nf‰w kâíilikg‰¿ ca®ªjtnd. mjdhš,

mt‹ j‹id ca®âiz v‹W T¿¡ bfh©lJ c¤â¡F«

bghUªJtnj. MÆD« mt‹ j‹id ïw¥gkâ¤J, ``ïayhJ''

v‹D« brhš v‹ mfuKjÈÆš ïšiyba‹W«, v©bgUŠ

á¤J¡fis milnt‹ v‹W«, ïiwtnd ïšiy ba‹W«, cyf

KGtijí« xnu F©oš xÊ¤J ÉLnt‹ v‹W«, jU¡»í«

brU¡»í« j£L¡bf£L¤ jLkh¿¡ bflht©z«, mt‹

mÉªjl§» m¿î bgW« tifÆš, m~¿izíÆ®f£F« á‰áy

ngWfis x¤j msÉY« ca®ªj msÉY« ïiwt‹ mUË

ÆU¥gj ÄfÄf¡ ftÅ¡f¤j¡fJ.

1 ÚLthœî1 ÚLthœî1 ÚLthœî1 ÚLthœî1 ÚLthœî

khªj‹ ï›îy»š milí« ngWfSŸ ÚLthœî« x‹wh«.

ï‹g¢ áw¥ò mj‹ ÄFâia k£LÄ‹¿ Ú£áiaí« jGî«.

cÆÇd§fË‹ thœeh£ ngbušiyia neh¡»‹, ïd« cau îau

thœehŸ FWFtij¡ fhzyh«.

cÆÇd« thœeh£ngbušiy (M©L)

khªj‹ 100

ahid 100

Mik 120

Kjiy 300

âÄ§»y« 500

br«ku« (American Red-wood) 4000

fÈngh®ÅahÉYŸs xU ku¤â‹ (Sherman) mfit IahÆu«

M©Ltiu kâ¡f¥ bgW»‹wJ.

``kÅj®¡F taJ üwšy âšiy''

v‹W fãy® T¿dhnuD«, ï¡fhy¤âš mWgjh©o‰F

nk‰g£lbjšyh« ïiwtdhš mË¡f¥bgW« Ú£o¥bg‹W



fUj¥gL»‹wJ. üwh©o‰F nk‰g£ltU« xnuhbthUt®

M§fh§»U¥gJ c©iknaD«, mJ mU»a tH¡fhjÈ‹

fz¡»‰ bfhŸs¥gLtj‹W. Mfnt, mWgjh©L thzU«

ï¡fhy¤J ÚLthÊauh«.

mRt¤jhk‹, khtÈ (kfhgÈ) KjÈa vGtU« v‹W«

thÊa® v‹W«, kh®¡f©nla‹ v‹W« gâdhwh£il ÆisP‹

v‹W«, TWtbjšyh« bghUbshL òzuh¥ ò‹bkhÊbad Éy¡Ff.

ïÅ, KJgH§fhy k¡fŸ g‹}wh©L thœªâUªjjhf

kiwüšfŸ TW»‹wdnt baÅ‹, mj‰nf‰g m~¿iz íÆÇ

fË‹ thœehS« Ú©oUªjbjd¡ T¿ ÉL¡f.

2 t‹ik2 t‹ik2 t‹ik2 t‹ik2 t‹ik

âÄ§»yK« ahidí« x£lfK« gUik¡F«, mÇkhî«

nt§ifí« fh©lhî« tÈik¡F«, áwªjit. cl‰gUik,

cW¥òu« M»a ïu©odhY« t‹ikí©lh«. ï›Éu©Lk‰w

gh«ò« Ruk©lyK« ngh‹w á‰WÆÇfŸ e¢RW¥ãdhš t‹ik

bg‰WŸsd. ``gh«ig¡ f©lh‰ gilí« eL§F«''``Ruk©ly«

fo¤jh‰ guk©ly«'' ``muiz Ô©odhš kuz«'' (cÆÇ-ãuhÂ)

ï‰iw khªj‹ J¥gh¡»bahL nt£il¡F¢ bršÈD«, F©L

j¥ãdh‰ bfhLÉy§fhš bfhšy¥gLtJ â©z«.

ïÅ, gUikí« tÈikí« bg‰w ïUâiz íÆÇfisí«

vËâ‰ bfhšy¤j¡f Cd¡ f©Â‰F¤ bjÇahj, E©Âa

cy©LfS« (germs) cŸsd.

3. mHF3. mHF3. mHF3. mHF3. mHF

ïa§Fâiz (r§fk«) cÆÇfSŸ, áy gwitÆd§fŸ

mH»‰F¢ áwªjit. kÆY« »Ëí« mH»‰F vL¤J¡fh£lhjÈ‹,

mt‰¿‹ bga®fŸ mH»a bg©o®¡F ctikahF bgauhf

ïy¡»a¤âš tH§» tU»‹wd. ghÈ¤ÔÉYŸs É©zf¥

gwitfŸ (Paradise Birds) t©z¤jhY« t©Â¡f Koahj mHF

thŒªjit.

Ãiy¤âiz (jhtu«) cÆÇfSŸS« xU áy kuŠ bro

bfhofS« mt‰¿‹ cW¥òfS« f©ft® fÉ‹ bfh©lit.

mjdhnyna, Mil aÂfisí« f£ol§fisí« j£LK£L

fisí« mÂ brŒí« XÉa«, bgU«ghY« ïiy tothfî« ky®

tothfî« ïU¡»‹wJ. ``ïiyKf¥ ig« ó©'' v‹wh® FkuFUgu®.

``óthuhil'' v‹wh® cnyh¢rdh® (òw«. 274), ``ó¡fÅªJ'' v‹wh®

Kl¤jhk¡f©Âah® (bghUe. 82).

127

4 eh‰wÄ‹ik4 eh‰wÄ‹ik4 eh‰wÄ‹ik4 eh‰wÄ‹ik4 eh‰wÄ‹ik

khªj‹ ehŸbjhW« _ntisí« KG»¡FË¤jhY«

rt®¡fhuÄ£L¤ njŒ¤jhY«, rhªjK« R©zK« óádhY«

Éa®it eh‰w« mtidÉ£L ÉyFtâšiy. gy Éy§FfS«

gwitfS« g‹dh£ FËahâU¥ãD«, mt‰¿‹ cly« Ô eh‰w«

jUtâšiy.

5. v¢áy‹ik:5. v¢áy‹ik:5. v¢áy‹ik:5. v¢áy‹ik:5. v¢áy‹ik:

fy¤âš mšyJ ïiyÆš gil¡f¥g£l czî¥ g©l§fŸ

khªj‹ ifgoD« v¢rh«. MÆ‹ mÂY§ »Ëí« fo¤j fhŒ

fÅfS«, <í« vW«ò« bkhŒ¤j c©otiffS«, ehŒ bfsÉa

nt£ilíÆÇfS« vt®¡F« V‰gh«.

` ` . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ehŒ bfh©lhš``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ehŒ bfh©lhš``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ehŒ bfh©lhš``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ehŒ bfh©lhš``. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ehŒ bfh©lhš

gh®¥ghU« â‹g® cL«ò' 'gh®¥ghU« â‹g® cL«ò' 'gh®¥ghU« â‹g® cL«ò' 'gh®¥ghU« â‹g® cL«ò' 'gh®¥ghU« â‹g® cL«ò' '

v‹gJ gHbkhÊ¢ brŒíŸv‹gJ gHbkhÊ¢ brŒíŸv‹gJ gHbkhÊ¢ brŒíŸv‹gJ gHbkhÊ¢ brŒíŸv‹gJ gHbkhÊ¢ brŒíŸ (36)

ïÅ, khªj‹ ifgoD« ÉiuªJ bfL« f©Qiwí«

(krhiyí«) f¿tiffS«, nfhÊ, FUÉ KjÈa áy gwitfS«

ML, khL KjÈa áy Éy§FfS« thŒ it¥ãD« bfLtâšiy.

6. Ô£l‹ik:6. Ô£l‹ik:6. Ô£l‹ik:6. Ô£l‹ik:6. Ô£l‹ik:

mur‹ ïw¥ãD« ïHî nf£f¢ bršgt®¡F¤ Ô£lh«. MÆ‹,

br¤j Éy§Ffisí« gwitfisí« gh®¥ã‹ vtU¡F«

Ô£ošiy.

7. fÊbghUŸ öŒik:7. fÊbghUŸ öŒik:7. fÊbghUŸ öŒik:7. fÊbghUŸ öŒik:7. fÊbghUŸ öŒik:

kh£o‹, áw¥ghf MÉ‹, áWÚU« rhzK« Ãy¤ijí«

js¤ijí« J¥òuth¡F« fUÉfshf k£L k‹¿, ïUghš k¡f£F«

Ô£L¡ fÊ¡F« âU¥bghUŸfshfî«, ï¤nja¤âš bjh‹W bjh£L

Ms¥ bg‰W tU»‹wd.

òy«gÅ‹ (M‹khÉ‹) K«ky¤ijí«. ngh¡Ftjhf¡ fUâ,

átbe¿ahuhš nkÅKGJ« ór¥ bgW« âWÚW, MÉ‹

vU¢rh«gny. ïÅ, átdoah® k£L k‹¿¢ átbgUkhD« âUÚW

óRtjhf¢ brhšy¥bgW«. ``óRtJ« âUÚW'' v‹wh® khÂ¡fthrf®

(âU¢rhHš). MÉ‹ ghš, jÆ®, beŒ, áWÚ®rhz« M»at‰¿‹

fyitah»a MidªJ (gŠrf›Éa«) át‹ nfhÆšfËš

bjŒt¢áiy¤ âU KG¡»‰F¥ ga‹gL¤j¥ bgW»‹wJ. âUkhš

be¿¥ bg©o® áy® ãŸis¥ng‰W¤Ô£L¡fÊ¡f MidªJ

c£bfhŸtjhfî« brhšy¥gL»‹wJ.



fhyŠ br‹w Joir»Hh® m. áj«gudh® MÉ‹ ghš, jÆ®,

nkh®, bt©bzŒ, beŒ M»a Iªj‹ fyitna MidªJ v‹g®.

ïJ c¤â¡F¥ bghU¤jnk; MÆ‹ ï‰iw tH¡»Èšiy.

8. xG§F:8. xG§F:8. xG§F:8. xG§F:8. xG§F:

khªj‹ njh‹¿ Iªây¡f« M©o‰F nkyhÆD« ï‹D«

gy eh£L khªjÇil¡ T£Lwî« xG§F« njh‹wÉšiy.

ÚÇš thG« ïwhî« ÛD« T£l§ T£lkhf ïa§F»‹wd.

Ãy¤âš thG« Xehí« khD« ngh‹w Éy§FfŸ kªij kªijahf

nkŒªJ j¤j« nr¡if âU«ò»‹wd. Ãy¤âY« thÅY« ïa§F«

bt£L¡»ËfS« FUÉfS« gil gilahf¥ gwªâw§F»‹wd.

áybt£L¡»Ë¥ gilfŸ btÆš kiwíksî ïy¡f¡ fz¡fhd

»ËfŸ br¿ªjit.

xU nj‹ T£oYŸs ü‰W¡fz¡fhd mšyJ MÆu¡

fz¡fhd njÜ¡fŸ xU jhí« gy MQ« fÊgy bg©Q« nr®ªj

xU FL«gkhŒ ïUªJ j¤j« ntiyia xG§fhf¢ brŒJ

tU»‹wd.

áWik¡F vL¤J¡fh£lhf¢ brhšy¥ bgW« á‰bwW«ò«,

ïy¡f¡fz¡»Y« nfho¡fz¡»Y« xU tis¡FŸ FoÆUªJ

v¡fhuz¤ijÆ£L« Vid tisbaW«òfbshL nkhjhkš, CÂU¡F

Äl¤ij x‰why¿ªJ jiyikí« K‰fhtY« ã‰fhtY« mik¤J¡

bfh©L, x›bth‹whfnth á‰áythfnth xG§fhd tÇirahf¢

br‹W, ïG¡fÉayhjij ïUªj Él¤J« ïG¡f Éaštij

tis¡F ïG¤J¢ br‹W« x‰Wikahf¥ gF¤J©L bjh‹Wbjh£L

elh¤âtU« caÇa FoauR, nkdh£lhU« ehÂ¤ jiyFÅa¤j¡f

Éa¤jF brŒâah«.

ehŒ Kf¤ijíila xUtif¡ Fu§»d« (Baboon) ntiy¥

gF¥ò« M£ábahG§F« cila bjd üšfŸ TW«.

9. g©ghL:9. g©ghL:9. g©ghL:9. g©ghL:9. g©ghL:

khªjÇil¡ fh©l‰fÇa gy g©gh£L¡ Fz§fŸ m~¿iz

íÆ®fËl¤J¡ fhz¥gL»‹wd.

FUÉ, fhf«, òwh KjÈa gwitfŸ xUkid kz¤ij

cWâahf¡ fil¥ão¡»‹wd. m‹¿š, kf‹¿š v‹D« gwitfŸ

ïizãÇahJ thœªJ x‹iwabah‹W ãÇth‰whkš clÅw¡F«

c©ik¡ fhjyd.

ftÇkh‹ v‹D« âng¤âa¡ fh£blUik, j‹ cl«ãÅ‹W

xU kÆ® åÊD« cÆ® Él¤j¡f jiyaha khdKilaJ.

129

` `kÆ®Ú¥ã‹ thHh¡ ftÇkh m‹dh®``kÆ®Ú¥ã‹ thHh¡ ftÇkh m‹dh®``kÆ®Ú¥ã‹ thHh¡ ftÇkh m‹dh®``kÆ®Ú¥ã‹ thHh¡ ftÇkh m‹dh®``kÆ®Ú¥ã‹ thHh¡ ftÇkh m‹dh®

cÆ®Ú¥g® khd« tÇ‹''cÆ®Ú¥g® khd« tÇ‹''cÆ®Ú¥g® khd« tÇ‹''cÆ®Ú¥g® khd« tÇ‹''cÆ®Ú¥g® khd« tÇ‹'' (FwŸ.)


fhf« XÇl¤J czit¡ f©lîl‹ j‹ ïd¤ij miH¤J

clD©»‹wJ.

` `fh¡if futh fuªJ©Q« M¡fK«``fh¡if futh fuªJ©Q« M¡fK«``fh¡if futh fuªJ©Q« M¡fK«``fh¡if futh fuªJ©Q« M¡fK«``fh¡if futh fuªJ©Q« M¡fK«

m‹dÚ uh®¡nf ís''m‹dÚ uh®¡nf ís''m‹dÚ uh®¡nf ís''m‹dÚ uh®¡nf ís''m‹dÚ uh®¡nf ís'' (FwŸ.)


`è‹¿ kw¥gJ e‹w‹W e‹wšy`è‹¿ kw¥gJ e‹w‹W e‹wšy`è‹¿ kw¥gJ e‹w‹W e‹wšy`è‹¿ kw¥gJ e‹w‹W e‹wšy`è‹¿ kw¥gJ e‹w‹W e‹wšy

j‹nw kw¥gJ e‹W.' 'j‹nw kw¥gJ e‹W.' 'j‹nw kw¥gJ e‹W.' 'j‹nw kw¥gJ e‹W.' 'j‹nw kw¥gJ e‹W.' ' (FwŸ.)

` `bfh‹w‹d ï‹dh brÆD« mt®brŒj``bfh‹w‹d ï‹dh brÆD« mt®brŒj``bfh‹w‹d ï‹dh brÆD« mt®brŒj``bfh‹w‹d ï‹dh brÆD« mt®brŒj``bfh‹w‹d ï‹dh brÆD« mt®brŒj

x‹We‹ WŸs¡ bfL«''x‹We‹ WŸs¡ bfL«''x‹We‹ WŸs¡ bfL«''x‹We‹ WŸs¡ bfL«''x‹We‹ WŸs¡ bfL«'' (FwŸ.)

v‹D« ïU FwŸf£F« ïy¡fhaJ ehÆd« x‹nw.

` àhid aidat® e©bghßï ehaidah®`àhid aidat® e©bghßï ehaidah®`àhid aidat® e©bghßï ehaidah®`àhid aidat® e©bghßï ehaidah®`àhid aidat® e©bghßï ehaidah®

nf©ik bfæï¡ bfhsšnt©L« - ahidnf©ik bfæï¡ bfhsšnt©L« - ahidnf©ik bfæï¡ bfhsšnt©L« - ahidnf©ik bfæï¡ bfhsšnt©L« - ahidnf©ik bfæï¡ bfhsšnt©L« - ahid

m¿ªj¿ªJ« ghfidna bfhšY« v¿ªjntšm¿ªj¿ªJ« ghfidna bfhšY« v¿ªjntšm¿ªj¿ªJ« ghfidna bfhšY« v¿ªjntšm¿ªj¿ªJ« ghfidna bfhšY« v¿ªjntšm¿ªj¿ªJ« ghfidna bfhšY« v¿ªjntš

bkŒajh thšFiH¡F« ehŒ. ' 'bkŒajh thšFiH¡F« ehŒ. ' 'bkŒajh thšFiH¡F« ehŒ. ' 'bkŒajh thšFiH¡F« ehŒ. ' 'bkŒajh thšFiH¡F« ehŒ. ' ' (ehyoah®, 213)

v‹D« c©ik v‹W« v§F« fhzyh«.

` `fL§f£ nfHš ïl«gl åœªbjd``fL§f£ nfHš ïl«gl åœªbjd``fL§f£ nfHš ïl«gl åœªbjd``fL§f£ nfHš ïl«gl åœªbjd``fL§f£ nfHš ïl«gl åœªbjd

m‹wt© c©zh jh» tÊehŸm‹wt© c©zh jh» tÊehŸm‹wt© c©zh jh» tÊehŸm‹wt© c©zh jh» tÊehŸm‹wt© c©zh jh» tÊehŸ

bgUkiy Éluf« òy«g nt£blGªbgUkiy Éluf« òy«g nt£blGªbgUkiy Éluf« òy«g nt£blGªbgUkiy Éluf« òy«g nt£blGªbgUkiy Éluf« òy«g nt£blGª

âU§fË‰ bwhU¤jš ešty« gL¡F«âU§fË‰ bwhU¤jš ešty« gL¡F«âU§fË‰ bwhU¤jš ešty« gL¡F«âU§fË‰ bwhU¤jš ešty« gL¡F«âU§fË‰ bwhU¤jš ešty« gL¡F«

òÈ'' . . . . . .òÈ'' . . . . . .òÈ'' . . . . . .òÈ'' . . . . . .òÈ'' . . . . . . (190)

v‹D« òw¥gFâ, òÈ gá¥ãD« ïl¥g¡f« ÉGªj Éy§if

c©zh¡ nfh£ghLilaJ vd¤ bjÇÉ¡F«.

` `fU§f£ lh¡fiy bgU«ã¿ J‰bwd¡``fU§f£ lh¡fiy bgU«ã¿ J‰bwd¡``fU§f£ lh¡fiy bgU«ã¿ J‰bwd¡``fU§f£ lh¡fiy bgU«ã¿ J‰bwd¡``fU§f£ lh¡fiy bgU«ã¿ J‰bwd¡

if«ik íŒah¡ fhk® kªâif«ik íŒah¡ fhk® kªâif«ik íŒah¡ fhk® kªâif«ik íŒah¡ fhk® kªâif«ik íŒah¡ fhk® kªâ

fšyh t‹gwœ »isKj‰ nr®¤âfšyh t‹gwœ »isKj‰ nr®¤âfšyh t‹gwœ »isKj‰ nr®¤âfšyh t‹gwœ »isKj‰ nr®¤âfšyh t‹gwœ »isKj‰ nr®¤â

X§Ftiu aL¡f¤J¥ ghŒªJÆ® brF¡F«X§Ftiu aL¡f¤J¥ ghŒªJÆ® brF¡F«X§Ftiu aL¡f¤J¥ ghŒªJÆ® brF¡F«X§Ftiu aL¡f¤J¥ ghŒªJÆ® brF¡F«X§Ftiu aL¡f¤J¥ ghŒªJÆ® brF¡F«

rhuš.. . . . . . . . ' 'rhuš.. . . . . . . . ' 'rhuš.. . . . . . . . ' 'rhuš.. . . . . . . . ' 'rhuš.. . . . . . . . ' ' (99)

v‹D« FWªbjhif¢ brŒíŸ, xU kªâÆ‹ jiyaha fhjiyí«,

mj‹ F£oia¥ ngQ« bghW¥ òz®¢áiaí«, m¡F£oia V‰W¡

bfh©l ãw Fu§FfË‹ T£Lw t‹igí«, xU§nf cz®¤J«.

xG§F, x‰Wik, T£Lwî v‹gdî« g©gh£LŸ ml§F

nkD«, bjhFâ¥ g©ghjÈ‹ K‹ò ntwhf¡ Tw¥bg‰wd.



10 kâE£g«10 kâE£g«10 kâE£g«10 kâE£g«10 kâE£g«

Éy§Ff£FŸ eÇ ty¡fhu¤âš (jªâu¤âš) áwªjbj‹gJ

kuò¡T‰W. ty¡fhu« kâE£g¡ TWfSŸ x‹W.

Fwit Û‹, vÈ, _£il¥ ó¢á KjÈa cÆÇd§fŸ khªj®

if¡F¤ j¥òtj‰F¡ ifahS« ÉuFfŸ (cgha§fŸ), mt‰¿‹

kâE£g¤ij¢ áw¥g¡ fh£L«.

11 òyEQ¡f«11 òyEQ¡f«11 òyEQ¡f«11 òyEQ¡f«11 òyEQ¡f«

gh«ò, áw¥ghf ešy gh«ò, T®§f£ òydhY« nkh¥g¤â

dhY« všyh M£fisí« vËjhŒ milahs§ f©L bfhŸ

»‹wJ, mjdhš, xUtdhš moí©L j¥ãa ehf« ã‹d®

mtid¡ f©L bfh‹W ÉL« v‹gJ cyf e«ã¡if.

kiyahs eh£L ïšy§fËš gil¥ãdhY« óirÆdhY«

ngz¥ bgW« ehf§fŸ. j«ik¥ ngQnth® ïU©l ïuÉš j«

g¡fkhf¢ bršÈD«, mtiuí« mtbuhL TltU« ãwiuí«

fo¥gâšiy v‹W, brŒâ¤ jh£fŸ m¿É¡»‹wd,

gh«ò E©Âa brÉ¥ òyD« cilaJ, `mut« mut«

m¿í«, v‹gJ gHbkhÊ. ïonahir ehf¤â‰F ï‹dhjJ.

fG»d« beLªbjhiyÉš »l¡F« Él¡Tidí«

Kf®ªj¿í« M‰wYilaJ.

tH¡f‰W¥nghd mRz« v‹D« Éy§F, ï‹Åir¡F¢

áwªj v~F brÉíila bj‹W«, mjid nt£ilahLgt®

mjdUnf kiwÉÈUªJ ïÅa ahiH ïa¡» mJ ï‹ò‰W ka§»

Ã‰F«nghJ âLbkd¡ fL«giwaiwa, mJ clnd ïwªJ

ÉLbk‹W«, ïy¡»a« TW«.

ahid Úoa Ãidth‰wYilaJ.

12 Éid¤âw«12 Éid¤âw«12 Éid¤âw«12 Éid¤âw«12 Éid¤âw«

` `th‹FUÉ Æ‹TL tšyu¡F bjhšfiwah‹``th‹FUÉ Æ‹TL tšyu¡F bjhšfiwah‹``th‹FUÉ Æ‹TL tšyu¡F bjhšfiwah‹``th‹FUÉ Æ‹TL tšyu¡F bjhšfiwah‹``th‹FUÉ Æ‹TL tšyu¡F bjhšfiwah‹

nj‹áy«ã aht®¡F« brŒaÇjhš - ah«bgÇJ«nj‹áy«ã aht®¡F« brŒaÇjhš - ah«bgÇJ«nj‹áy«ã aht®¡F« brŒaÇjhš - ah«bgÇJ«nj‹áy«ã aht®¡F« brŒaÇjhš - ah«bgÇJ«nj‹áy«ã aht®¡F« brŒaÇjhš - ah«bgÇJ«

tšnyhUnk ba‹W tÈikbrhš nt©lhŒfh©tšnyhUnk ba‹W tÈikbrhš nt©lhŒfh©tšnyhUnk ba‹W tÈikbrhš nt©lhŒfh©tšnyhUnk ba‹W tÈikbrhš nt©lhŒfh©tšnyhUnk ba‹W tÈikbrhš nt©lhŒfh©

všyh®¡F« x›bth‹ bwËJ.' 'všyh®¡F« x›bth‹ bwËJ.' 'všyh®¡F« x›bth‹ bwËJ.' 'všyh®¡F« x›bth‹ bwËJ.' 'všyh®¡F« x›bth‹ bwËJ.' '

v‹D« xsitah® ghlbyh‹nw áy m~¿iz íÆÇfË‹

Éid¤âw¤ij¡ fh£l¥ nghJkhdJ.

13 ga‹ghL13 ga‹ghL13 ga‹ghL13 ga‹ghL13 ga‹ghL

czî, kUªJ, fUÉ, Éid¤Jiz, fh£áÆ‹g«, fhtš,

MilaÂ, eWÉiu, ciwíŸ, j£LK£L KjÈa gšntW tifÆš

131

ïa§Fâiz, Ãiy¤âiz M»a ïU ghš m~¿iz íÆÇfS«,

cl«ò KGikí« k£Lk‹¿ cW¥òW¥ghfî«, khªj®¡F¥

ga‹g£L tU»‹wd.

khL bršt«ngh‰ ga‹gLtjhš, ̀khL' v‹gnj bršt¤â‰F¥

bgauhÆ‰W, (Pecuniary v‹w M§»y¢ brhšY« ï¡fU¤jnj- L.Peccv=Cattle).

14 g‹dhSz nt‰wš14 g‹dhSz nt‰wš14 g‹dhSz nt‰wš14 g‹dhSz nt‰wš14 g‹dhSz nt‰wš

x£lf« xU khj¤â‰F nt©L« czit xU§nf

c£bfhŸs tšyJ.

` `xUeh Szit xÊba‹whš xÊahŒ``xUeh Szit xÊba‹whš xÊahŒ``xUeh Szit xÊba‹whš xÊahŒ``xUeh Szit xÊba‹whš xÊahŒ``xUeh Szit xÊba‹whš xÊahŒ

ïUehS¡ nfby‹whš VyhŒ - xUehS«ïUehS¡ nfby‹whš VyhŒ - xUehS«ïUehS¡ nfby‹whš VyhŒ - xUehS«ïUehS¡ nfby‹whš VyhŒ - xUehS«ïUehS¡ nfby‹whš VyhŒ - xUehS«

v‹neh t¿ah ïL«igT® v‹tÆnwv‹neh t¿ah ïL«igT® v‹tÆnwv‹neh t¿ah ïL«igT® v‹tÆnwv‹neh t¿ah ïL«igT® v‹tÆnwv‹neh t¿ah ïL«igT® v‹tÆnw

c‹ndhL thœjš mÇJ''c‹ndhL thœjš mÇJ''c‹ndhL thœjš mÇJ''c‹ndhL thœjš mÇJ''c‹ndhL thœjš mÇJ''

v‹W òy«ãdh® xsitah®.

15 ÚL©zhik15 ÚL©zhik15 ÚL©zhik15 ÚL©zhik15 ÚL©zhik

x£lf« g‹dhSzit xU§F£ bfhŸsÈš ÚL©zhik

í« ml§F«.

_£il¥ ó¢á K«khj« c©zh JÆ® ãiH¡F«.

16 ãwªjîl‹ ïa§fš16 ãwªjîl‹ ïa§fš16 ãwªjîl‹ ïa§fš16 ãwªjîl‹ ïa§fš16 ãwªjîl‹ ïa§fš

áy gwit¡ FŠRfS« Éy§F¡ F£ofS« ãwªjîl‹

ïa§f tšyd.

17 _Él thœ¡if17 _Él thœ¡if17 _Él thœ¡if17 _Él thœ¡if17 _Él thœ¡if

áy CUÆÇfŸ Ãy¤âY« ÚÇY«, áy gwitfŸ Ãy« Ú® th‹

M»a _Él¤âY« ïa§f tšyd.

18 bt£l bt£l¤ jË®¤jš18 bt£l bt£l¤ jË®¤jš18 bt£l bt£l¤ jË®¤jš18 bt£l bt£l¤ jË®¤jš18 bt£l bt£l¤ jË®¤jš

všyh Ãiy¤âiz cÆÇfS« bt£l bt£l¤ jË®¡F«.

thjkl¡» ngh‹w áy ku¤â‹ »isfŸ, fhŒªj ã‹ò« kiH

bgŒÆ‹ jË®¡F«.

m£il, óuh‹ ngh‹w ó¢áfŸ eLÉš bt£L©l ã‹ò« ãiH¡F«.

19. fh¥ò:19. fh¥ò:19. fh¥ò:19. fh¥ò:19. fh¥ò:

áy kuŠbro bfhofS« mt‰¿‹ cW¥ò¡fS« nehÆ

Å‹W« ngÆÅ‹W« fh¡F« âw¤jd thŒ¡bfhŸs¥bgW«.



_ntªjÇ‹ milahs¥ ó¡fS«, ngh®¥ó¡fS«, foku§fS«

ï¤jifad. nt¥ãiyí« bt©áWfLF« ngŒ¡fh¥bgd¥gL«.

eÇ¡bfh«ò ÄFªj bgh§if (mâ®Zl¤ij) c©L g©Q«

v‹gJ bghJ k¡fŸ e«ã¡if.

20. bjŒt«:20. bjŒt«:20. bjŒt«:20. bjŒt«:20. bjŒt«:

áyÉy§F gwitfË‹ cUt§fŸ bjh‹Wbjh£L¤ bjŒt§

fshf tz§f¥g£L tU»‹wd. fYHD« (fUl‹) ešygh«ò«

ï‹W« cÆUŸs ÃiyÆš bjhH¥ bgW»‹wd.

e‹ik¥ ngW« Ô§f¢rK« bjŒt¤ bjhl®ò« ïj‰F¡

fhuzkh«.

ïWâÆ‰T¿a ïu©L« _l¥gH¡fnkahÆD« bgU«ghY«

khªj®¡ »šyhj áw¥ig¡fh£L»‹wd.

áy® khªj®¡F¥ ngRªâw‹ ãwîÆÇf£ »šyhj bgUŠáw¥

bg‹g®. áy »ËfS« óitfS« f‰W¡bfhL¤j msÉyhtJ

ngRªâwDilad.

ïJfhW« T¿at‰whš, khªj‹ v¡fhuz¤ijÆ£L«

brU¡filahJ, Korh®ªj k‹dU« KoÉbyhU ãorh«guhF«

c©ikia ÃidªJ, ïiwt‹ âUtoailªJ cŒthdhf.

133

22

j‰WL¤jš

Mlt® miuÆš Mil aÂí« Kiw,

(1) R‰¿¡ f£Ljš,

(2) jhW ghŒ¢á¡ f£Ljš,

vd ïUtif. ï› Éu©L« jÄHUiladnt. áy® jhW ghŒ¢á¡

f£Ljš MÇa tH¡f« vd¡ fUJ»‹wd®. mJ jtW.

jhW ghŒ¢á¡ f£LjY¡F Kª Ãiy¥ghL nt©L«. mit,

(1) bkšyhil,

(2) gšntW bkŒÆa¡f«,

(3) ÉidÉiuî,

v‹gd. gŠádhY« g£odhY« beŒa¥g£l bkšyhil, tuyh‰W¡

fhy¤â‰F K‹ng jÄH® mÂªJ tªjd®. cHî, T¤J, ngh®

KjÈa bjhÊšfŸ gštif cl«girití« Éiuªj bryití«

fLîiH¥igí« nt©Ltd. Mjyhš, mt‰iw¢ br›itahŒ¢

brŒj‰F¤ jhWghŒ¢á¡ f£Ljš ï‹¿aikahjJ. ïUªjÉl¤â

ÈUªJ bfh©L berthË j‹ nt£oia¢ R‰¿¡ f£o¡ bfh©

oU¡fyh«. MÆ‹, Éiuª âa§F« nt£il¡fhuD«, ngh® brŒí«

kwtD«, elŠ brŒí§ T¤jD«, jhWghŒ¢á¡ f£lhkš j«

bjhÊiy¢ brŒa KoahJ. fhš r£ilí« ršylK« (Drawers miu¡

fh‰ r£il) g©il¡ fhy¤âÈšiy.

jhWghŒ¢á¡ f£Ljš,

(1) bkh£il¤jhW,

(2) t£l¤jhW,

(3) thšjhW,

vd _tif. bkh£il¤ jhwhtJ, R‰¿Y« nt£oia¤ âiu¤J,

KH§fh‰F¡ Ñœ ÄFâahŒ mšyJ xU á¿J« nt£o bjh§fhjgo

K‹òw Kªâia mšyJ mo¥ghf¤ij ïUfh‰FÄilna ghŒ¢á¥

ã‹dhš ïWf¢ brUFjš. t£l¤jhwhtJ; xUòw Kªâia¡

j‰WL¤jš


fQ¡fhš tiu ïUfhY« kiwa¤ bjh§fÉ£L. k‰bwhU

òwKªâia ïUfh‰FÄilna ghŒ¢á¥ ã‹dhš ïWf¢ brUFjš.

thšjhwhtJ; t£l¤jh‰bwhL ã‹dhš thš É£L¡ f£Ljyh«. ïJ

x‰iw thšjhW; ïu£il thšjhW vd ïUtif¥gL«. K‹g¡f¤â

ÈUªJ xU Ñœ Kªâia k£L« ã‹dh‰ bfh©LnghŒ ïl¡fh‰

g¡fnkD« ty¡fh‰g¡fnkD« eLÉnyD« thšÉ£L¢brUFtJ

x‰iw thšjhW v‹gjh«. ïU Ñœ Kªâiaí« K‹ngh‰

bfh©LnghŒ ty¡fh‰g¡f« x‹W« ïl¡fh‰ g¡fbkh‹Wkhf

ïUthš É£L¢ brUFtJ ïu£il thšjhW v‹gjh«. bkh£il¤

jh‰W¡F eh‹F KHG«, t£l¤jh‰W¡F IªJ KHK«, thš jh‰W¡F

MW KHK«, Mil nt©L«. ïit, Kiwna, x‹¿bdh‹W

kâ¥ghdit. Mjyhš, fšyh¥ bghJk¡fS« fšyh¥ bgU

k¡fS« f‰w bgUk¡fS« ït‰iw, Kiwna, ifahŸt®. ïJ

bjh‹Wbjh£l tH¡f«.

fšyh¥ bghJk¡fŸ bgU«ghY« ciH¥ghËfshjÈ‹,

kâ¥ò nt©lhikbahL ciH¥ò trâí« bkh£il¤jh‰iwna

mt®¡FÇajh¡F«. C¡fkhŒ ÉidbrŒí« ciH¥ghËfŸ,

áw¥ghf cHt®, bkh£il¤jh‰ Wilí« Äifbad¡ fUâ Ú®¢Óiy

(nfhtz«) bah‹nw aÂªJ ÉidbrŒt®.

v›îiH¥ò Éidiaí« C¡fkhŒ¢ brŒa KidÆ‹,

miuahilia ïWf¡ f£o¡bfhŸtJ khªj® ïašò. mjdhš,

` `FobrŒtš v‹D« xUt‰F¤ bjŒt«``FobrŒtš v‹D« xUt‰F¤ bjŒt«``FobrŒtš v‹D« xUt‰F¤ bjŒt«``FobrŒtš v‹D« xUt‰F¤ bjŒt«``FobrŒtš v‹D« xUt‰F¤ bjŒt«

koj‰W¤ jh‹Kª JW«. ' 'koj‰W¤ jh‹Kª JW«. ' 'koj‰W¤ jh‹Kª JW«. ' 'koj‰W¤ jh‹Kª JW«. ' 'koj‰W¤ jh‹Kª JW«. ' ' (FwŸ.)

v‹W, bjŒt¤â‹ nkY« j‰WL¤jiy V‰¿¡ T¿dh® âUtŸSt®.

xU Éidia KidªJ brŒtj‰F miuÆš Milia ïW¡»¡

f£odhš k£L« nghjhJ; Ñœ¥ ghŒ¢áí§ f£l nt©L«.

j‰WL¤jbyÅD« jhW ghŒ¢á¡ f£Lj byÅD« x‹nw.

jWjš-ïWf¡ f£Ljš mšyJ cL¤Jjš. j‰WL¥gJ jhW. (KjÅiy

Ú©l bjhÊyhFbga®). jW-jhW. x¥ò neh¡f:ïW-<W, cW-CW.

jW¡fÂ¤jš:

1. czî¥bghUŸ ïWFjš.

2. rij mšyJ ò© fhŒ¤J¥ nghjš.

3. gH§ f‹¿¥ nghjš.

tÊ eil¡F¡Tl, R‰¿¡ f£LtâD« jhWghŒ¢á¡ f£Ljny

trâahdJ; mšyh¡fhš, fhš j£L«, bt£L«; JÂ ãâU«, »Êí«.

135

».K. 3000 M©Lf£FK‹ nkdhLfËš JÂ beŒa¥gl

Éšiy ba‹W«, ïªâahÉÅ‹nw V‰Wkâ ahÆ‰bw‹W«, tat®

rh‹ kh®õš (Sir John Marshall) TW»‹wh®. ïj‰F¢ rh‹whf, gU¤âí«

gŠR« JÂí« g‰¿a jÄœ¥ bga®fŸ ï‹W« nkdhLfËš

tH§F»‹wd.

g‹dš - gU¤â.

L. Punnus-Cotton.It. Panno-Cloth.bfh£il, bfh£lh‹. - gŠR.

Ar. Qutun, It. Cotone.Fr. Coton, E. Cotton.

gU¤â¥ gŠir¡ bfh£ilba‹W« bfh£lhbd‹W« TWtJ

bešiy eh£L tH¡F.

E. Calico-Cotton Cloth.

kiyahs (gHŠnru) eh£L¤ JiwKf§fSŸ x‹whd

nfhÊ¡nfh£oÈUªJ V‰Wkâahd JÂ M§»y¤âš `fhÈ¡nfh'

vd¥g£lJ. `nfhÊ¡nfhL' ï‹W fŸË¡ nfh£il vd kUÉ

tH§F»‹wJ. ï«k%c. (Calicut v‹D«) M§»y¥ bga® toit¤

jGÉaJ:

g©il nkdh£lh® Milia¢ R‰¿¡ f£odnu a‹¿¤

j‰WL¤âdâšiy. ».K. _thÆu« M©Lf£F¥ ã‹ ïªâahÉ‰

òFªj ntj MÇa®, MLkhL nkŒ¡F« Kšiy ehfÇf¤ijna

milªâUªjjdhš, mtU« bkšyhilia¤ j‰WL¤âaJÄšiy;

jÄH®ngh‰ fLikahŒ¥ gyJiwÆš ciH¤jJÄšiy.

Mfnt, jhWghŒ¢á¡ f£Ljš bjh‹W bjh£l jÄH®

tH¡nfba‹W«, mjid¡ F¿¡FŠ brhšY« öajÄœ¢

brhšnyba‹W«, ãuhkz® f£L« gŠrf¢rK« jÄH® j‰WL¤jÈ‹

ntWghnlba‹W«, bj‰bwd¤ bjÇªJbfhŸf.

j‰WL¤jš


23

jiyik¡Fokf‹

k¡fŸ thœ¡if¡F v¤Jiznah gy bghUŸfŸ nt©o

ÆU¥ãD«, mit bašyht‰WŸS« ï‹¿aikahjJ czî

x‹nw. mjdhš, czit ÉisÉ¡F« cHt‹ všyhUŸS«

ca®ªjtdh»‹wh‹. ïJ g‰¿na, âUtŸSt® j« x¥òa®t‰w

cyf¥ bghJ üÈš, Fo braš tifÆ‹ ã‹ cHtâfhu¤ij

it¤jh®.

cztË¥gt‹

` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa®, jh‰wh(J)` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa®, jh‰wh(J)` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa®, jh‰wh(J)` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa®, jh‰wh(J)` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa®, jh‰wh(J)

vGthiu bašyh« bghW¤J.' 'vGthiu bašyh« bghW¤J.' 'vGthiu bašyh« bghW¤J.' 'vGthiu bašyh« bghW¤J.' 'vGthiu bašyh« bghW¤J.' ' (FwŸ.)

v‹D§ Fwshš, cHt® cyfkh»a njU¡F m¢rhÂaht®

v‹Wiu¤jh® bjŒt¥ òyik¤ âUtŸStdh®. `m¢rhÂÆšyhj

nj® K¢rhQ« XlhJ, bra‰if ÉisÉ‹¿, k¡fËd« bgU¤j

cyf« xU ehS« eilbgwhJ. czî Éis¤jiy mj‹ mUik

g‰¿ mË¤jš v‹wJ ca®î eÉ‰á.

ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt‹ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt‹ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt‹ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt‹ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt‹

ÉUªJ òJik. òâjhŒ tªj mayh®¡F m‹òl‹

cztË¥gnj ÉUªnjh«gš. ntsh©ikahtJ ãwiu ÉU«ã¢

brŒí« gštifíjÉ. ïitÆu©L«, jhkhfnt czit Éis¥g

tU« jiyKiw jiyKiwahŒ¥ ãwiu¥ ngÂ¥ g©g£L

tUgtUkhd cHt® FoÆd®¡nf ïaY«. ntsh©ik brŒtâ‰

áwªjâdhnyna, cHt®¡F ntshs® vd¥bga®. cGJ©ghU«

cGÉ¤J©ghUkhf. ntshs® ïUtifa®.

` `ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹''` `ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹''` `ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹''` `ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹''` `ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹''

v‹wh® ešyhjdh®.

ïu¥ngh® R‰w¤jh‹ïu¥ngh® R‰w¤jh‹ïu¥ngh® R‰w¤jh‹ïu¥ngh® R‰w¤jh‹ïu¥ngh® R‰w¤jh‹

` `ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt® futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt® futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt® futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt® futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt® futhJ

ifbrŒ ö©khiy at®. ' 'ifbrŒ ö©khiy at®. ' 'ifbrŒ ö©khiy at®. ' 'ifbrŒ ö©khiy at®. ' 'ifbrŒ ö©khiy at®. ' ' (FwŸ.)

v‹wh® âUtŸSt ehadh®.

137

` `ïu¥ngh® R‰wK«. . . . . . . .` `ïu¥ngh® R‰wK«. . . . . . . .` `ïu¥ngh® R‰wK«. . . . . . . .` `ïu¥ngh® R‰wK«. . . . . . . .` `ïu¥ngh® R‰wK«. . . . . . . .

cHÉil Éis¥ngh®cHÉil Éis¥ngh®cHÉil Éis¥ngh®cHÉil Éis¥ngh®cHÉil Éis¥ngh® (áy¥. ehLfh©. 149)

v‹wh® ïs§nfh tofŸ

x¤njh®¡F« ca®ªnjh®¡F« caÇa KiwÆš ÉUªjË¥

gt®, ïu¥ngh®¡F czî« ãwî« mË¥gJ Éa¥g‹W.

òu¥ngh® bfh‰w¤jh‹òu¥ngh® bfh‰w¤jh‹òu¥ngh® bfh‰w¤jh‹òu¥ngh® bfh‰w¤jh‹òu¥ngh® bfh‰w¤jh‹

mur‹ c£gl midt®¡F« czî ÉisÉ¤J«, MŸ

Éid¡F nt©L« M¿byhU flikÆW¤J«, gifaur‹ gil

baL¤JtÇ‹ bghUJbt‹W«, C¡fKŸs j« ntªj‹ ãwehLfis

bt‹W òJÉwš jha« bgw cjÉí«, mur‹ bt‰¿bgw¡ fhuzkh

ÆU¥gt® ntsh©bgUk¡fns.

ïjdhš,

` `gyFil ÚHYªj§ Fil¡Ñœ¡ fh©g®``gyFil ÚHYªj§ Fil¡Ñœ¡ fh©g®``gyFil ÚHYªj§ Fil¡Ñœ¡ fh©g®``gyFil ÚHYªj§ Fil¡Ñœ¡ fh©g®``gyFil ÚHYªj§ Fil¡Ñœ¡ fh©g®

myFil ÚH yt®. ' 'myFil ÚH yt®. ' 'myFil ÚH yt®. ' 'myFil ÚH yt®. ' 'myFil ÚH yt®. ' ' (FwŸ. )

v‹W âUtŸStU«,

` `btË‰W¥gdª JÂÆ‹ å‰W å‰W¡ »l¥g¡``btË‰W¥gdª JÂÆ‹ å‰W å‰W¡ »l¥g¡``btË‰W¥gdª JÂÆ‹ å‰W å‰W¡ »l¥g¡``btË‰W¥gdª JÂÆ‹ å‰W å‰W¡ »l¥g¡``btË‰W¥gdª JÂÆ‹ å‰W å‰W¡ »l¥g¡

fË‰W¡fz« bghwhj f©zf‹ gwªjiyfË‰W¡fz« bghwhj f©zf‹ gwªjiyfË‰W¡fz« bghwhj f©zf‹ gwªjiyfË‰W¡fz« bghwhj f©zf‹ gwªjiyfË‰W¡fz« bghwhj f©zf‹ gwªjiy

tUgil jh§»¥ bga®òw¤ jh®¤J¥tUgil jh§»¥ bga®òw¤ jh®¤J¥tUgil jh§»¥ bga®òw¤ jh®¤J¥tUgil jh§»¥ bga®òw¤ jh®¤J¥tUgil jh§»¥ bga®òw¤ jh®¤J¥

bghUgil j%c§ bfh‰wK« cGgilbghUgil j%c§ bfh‰wK« cGgilbghUgil j%c§ bfh‰wK« cGgilbghUgil j%c§ bfh‰wK« cGgilbghUgil j%c§ bfh‰wK« cGgil

C‹Wrhš kU§»‹ <‹wj‹ gand.' 'C‹Wrhš kU§»‹ <‹wj‹ gand.' 'C‹Wrhš kU§»‹ <‹wj‹ gand.' 'C‹Wrhš kU§»‹ <‹wj‹ gand.' 'C‹Wrhš kU§»‹ <‹wj‹ gand.' '

v‹W btŸis¡Fo ehfdhU«,

` `òu¥ngh® bfh‰wK«. . .cH``òu¥ngh® bfh‰wK«. . .cH``òu¥ngh® bfh‰wK«. . .cH``òu¥ngh® bfh‰wK«. . .cH``òu¥ngh® bfh‰wK«. . .cH

Éil Éis¥ngh®' 'Éil Éis¥ngh®' 'Éil Éis¥ngh®' 'Éil Éis¥ngh®' 'Éil Éis¥ngh®' '

v‹W ïs§nfhtofS«, cHtiu ca®¤J¡ T¿d®.

ciH¥ghËciH¥ghËciH¥ghËciH¥ghËciH¥ghË

fL§nfhilÆY« òaškhÇÆY« ïuî« gfY« cliy

tU¤â ciH¥gt® cHtnu.

``cGthUyf¤â‰ fhÂ'' v‹D§ FwËš ``m~jh‰whJ v‹Dª

bjhlU«, ``RH‹W nk®¥ ã‹d Jyf«'' v‹D§ FwËš ``cHªJ«''

v‹D« brhšY«, cHî¤ bjhÊÈ‹ ciH¥ò¡ fLikia¡ F¿¡F«

F¿¥ò¡fsh«. gÆ®brŒjiy¥ `ghLgLjš' v‹D« bešiyíHth

tH¡F« ï§F¡ fUj¤j¡fJ.

j‹DÇikahs‹j‹DÇikahs‹j‹DÇikahs‹j‹DÇikahs‹j‹DÇikahs‹

j‹ Ãy¤âš cGJgÆ® brŒgt‹ jd¡F¤ jhnd jiytdhj

È‹, ãw bjhÊyhs® nghš ãw®K‹ iff£o Ã‰f nt©oaJ«

xUt®¡F mŠr nt©oaJ« ïšiy.

jiyik¡Fokf‹


` `cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«

bjhGJ©L ã‹brš gt®' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®' ' (FwŸ.)

v‹W jÄœkiw TWjš fh©f.

Kj‰bwhÊyhËKj‰bwhÊyhËKj‰bwhÊyhËKj‰bwhÊyhËKj‰bwhÊyhË

cy»š Kj‹ Kjš njh‹¿aJ cHî¤bjhÊny. mjdhš, ãw

bjhÊyhsU« x›bthU tif cHtuhfnt Tw¥gLt®.

É‰gilPiu ÉšnyUHt® v‹W«, ü‰ òytiu¢ brhšny

UHtbu‹W«, T¿dh® âUtŸSt®. fsî¤ bjhÊiy¡ fsnt®

thœ¡if v‹wh® Ó¤jiy¢ rh¤jdh®. thŸkwtid thSHt‹

v‹wJ âthfu«.

gGj‰w bjhÊyh‹

cHî¤ bjhÊÈš xUtif F‰wKÄšiy.

` `M‰w§ fiuÆ‹ ``M‰w§ fiuÆ‹ ``M‰w§ fiuÆ‹ ``M‰w§ fiuÆ‹ ``M‰w§ fiuÆ‹ kuK« mur¿akuK« mur¿akuK« mur¿akuK« mur¿akuK« mur¿a

å‰¿Uªj thœî« ÉGk‹nw-V‰w«å‰¿Uªj thœî« ÉGk‹nw-V‰w«å‰¿Uªj thœî« ÉGk‹nw-V‰w«å‰¿Uªj thœî« ÉGk‹nw-V‰w«å‰¿Uªj thœî« ÉGk‹nw-V‰w«

cGJ©L thœtj‰ bfh¥ãšiy f©O®cGJ©L thœtj‰ bfh¥ãšiy f©O®cGJ©L thœtj‰ bfh¥ãšiy f©O®cGJ©L thœtj‰ bfh¥ãšiy f©O®cGJ©L thœtj‰ bfh¥ãšiy f©O®

gGJ©L ntnwh® gÂ¡F,' 'gGJ©L ntnwh® gÂ¡F,' 'gGJ©L ntnwh® gÂ¡F,' 'gGJ©L ntnwh® gÂ¡F,' 'gGJ©L ntnwh® gÂ¡F,' '

v‹wh® mUªjÄœ _jh£oah® xsitah®.

c©ik ï§‡dÄU¥gî«, ``cHî¤bjhÊÈš ó¢á òG¡fS«

bro bfhofS« bfhšy¥gLtjhš, mij ïÊªjbj‹W ca®ªnjh®

if É£ld®.'' v‹W MÇa¥ nghÈ mwüšfŸTW«. ïâÅ‹W

jÄœ¡ bfhŸif¡F« MÇa¡ bfhŸif¡FKÇa V‰w¤ jhœit¡

f©L bfhŸf.

jiyik¡ Fothájiyik¡ Fothájiyik¡ Fothájiyik¡ Fothájiyik¡ Fothá

nk‰T¿a ïašòfshš, cHtnd jiyik¡ Fothá v‹gJ

bgw¥gL«. ïij c£bfh©nl

` `bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§(F)` `bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§(F)` `bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§(F)` `bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§(F)` `bj‹òy¤jh® bjŒt« ÉUªbjh¡fš jhbd‹wh§(F)

I«òy¤jh nwh«gš jiy.' 'I«òy¤jh nwh«gš jiy.' 'I«òy¤jh nwh«gš jiy.' 'I«òy¤jh nwh«gš jiy.' 'I«òy¤jh nwh«gš jiy.' '

` `ïšthœth‹ v‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth‹ v‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth‹ v‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth‹ v‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth‹ v‹gh‹ ïašòila _t®¡F«

ešyh‰¿š Ã‹w Jiz.' 'ešyh‰¿š Ã‹w Jiz.' 'ešyh‰¿š Ã‹w Jiz.' 'ešyh‰¿š Ã‹w Jiz.' 'ešyh‰¿š Ã‹w Jiz.' '

` `ïUªnjh«ã ïšthœt bjšyh« ÉUªnjh«ã``ïUªnjh«ã ïšthœt bjšyh« ÉUªnjh«ã``ïUªnjh«ã ïšthœt bjšyh« ÉUªnjh«ã``ïUªnjh«ã ïšthœt bjšyh« ÉUªnjh«ã``ïUªnjh«ã ïšthœt bjšyh« ÉUªnjh«ã

ntsh©ik brŒj‰ bghU£L.' 'ntsh©ik brŒj‰ bghU£L.' 'ntsh©ik brŒj‰ bghU£L.' 'ntsh©ik brŒj‰ bghU£L.' 'ntsh©ik brŒj‰ bghU£L.' '

` `É¤J« ïlšnt©L§ bfhšnyh ÉUªnjh«ã``É¤J« ïlšnt©L§ bfhšnyh ÉUªnjh«ã``É¤J« ïlšnt©L§ bfhšnyh ÉUªnjh«ã``É¤J« ïlšnt©L§ bfhšnyh ÉUªnjh«ã``É¤J« ïlšnt©L§ bfhšnyh ÉUªnjh«ã

Ä¢áš Äirth‹ òy«.' 'Ä¢áš Äirth‹ òy«.' 'Ä¢áš Äirth‹ òy«.' 'Ä¢áš Äirth‹ òy«.' 'Ä¢áš Äirth‹ òy«.' '

v‹W F¿¥ghf ntshsid¥ ghuh£o¡ T¿d® âUtŸSt®.

139

` `ntjüš Kjyh»``ntjüš Kjyh»``ntjüš Kjyh»``ntjüš Kjyh»``ntjüš Kjyh»

És§F»‹w jiyaid¤J«És§F»‹w jiyaid¤J«És§F»‹w jiyaid¤J«És§F»‹w jiyaid¤J«És§F»‹w jiyaid¤J«

XJth bušyhU«XJth bušyhU«XJth bušyhU«XJth bušyhU«XJth bušyhU«

cGth®jª jiy¡fil¡nf' 'cGth®jª jiy¡fil¡nf' 'cGth®jª jiy¡fil¡nf' 'cGth®jª jiy¡fil¡nf' 'cGth®jª jiy¡fil¡nf' '

v‹W f«g® T¿aJ§ fh©f. (VbuGgJ).

g©ilehËš, á‰ù® thzuhÆD«, ng%® thzuhÆD«,

bfhšy‹, j¢r‹, f‰w¢r‹, f‹wh‹, j£lh‹, bfh¤j‹, Fat‹, t©zh‹,

kŠáf‹ (ehÉj‹), thÂa‹, ghz‹, giwa‹ KjÈa gâbd©

bjhÊyhsU« Fok¡fŸ vd¥g£L, cHt®¡F¥ g¡f¤ Jizah

ÆUªJ j¤j« bjhÊiy¢ brŒJ, fâuo¡fs¤âš m›t¡ fhy¤J¡

Ty¤ij¡ TÈahf¥ bg‰W thœªjik, m¡ fhy¤J¡ T£luî

(rKjha) mik¥ãš cHtnu jiyikah ÆUªjij cz®¤J«.

` `RH‹W« V®¥ã‹d Jyf« mjdhš``RH‹W« V®¥ã‹d Jyf« mjdhš``RH‹W« V®¥ã‹d Jyf« mjdhš``RH‹W« V®¥ã‹d Jyf« mjdhš``RH‹W« V®¥ã‹d Jyf« mjdhš

cHªJ« cHnt jiy.' 'cHªJ« cHnt jiy.' 'cHªJ« cHnt jiy.' 'cHªJ« cHnt jiy.' 'cHªJ« cHnt jiy.' '

v‹D« Fw£fU¤J« ïjdhnyna És§F«.

ï§‡d« gštifÆY« cHt® ca®îilatuhÆUªJ«,

ãw¥nghL bjhl®ò‰w MÇa¡ Fy¥ãÇÉidahš, jhœªjtbu‹W

ã‰fhy¤âš jhœ¤j¥g£ld®. ïj‰F¤ jÄHnu fhuz®. j‹idí«

j‹Åd¤ijí« jfhjtifÆš jhœ¤â¡ bfh©lt‹ jÄHid¤ jÉu

ntbwhU eh£lhD« ï› ÉÇªjîyf¤âšiy.

gh©o ntshs®, bešiy ntshs®, nrhÊa ntshs®, bfh§f

ntshs®, bjh©il k©lyª JSt ntshs®, Foahdt®,

cilah®, gilah£áa®, gŸs® vd¥ gyFy¤âd® ï‰iw¤ jÄH

cHt®. ïtUŸ jiyikahd bešiy¢ irtntshsÇl¤J«

ãuhkz® c©gâšiy. jÄHUŸ jiyikahdtnu jhœ¤j¥g£L

É£ljdhš mªjzuur®tÂf® ntshsuhd jÄHbušyhU« N¤âu®

vd¤ jhœ¤j¥g£L É£ld®. jhœ¤j¥g£ltbu‹W bghJthf¡

Tw¥gLth® xL¡f¥g£l tU« ãwjÄHuhY« Ô©l¥glhjtU

kht®. ï›ÉUÃiyikí« kh¿dhbyhÊa¤ jÄH‹ K‹ndw

KoahJ. MÇa® tUK‹ ï§»Uªj T£luîÃiy bghUsh£á

Kiwia mo¥gilahf¡ bfh©lJ. mt® tªjã‹ V‰g£lJ.

kjÉaiy mo¥gilahf¡ bfh©lJ.

nkY«, cHt® bgU«ghY« fšyhjtuhÆU¥gjhš, eh£L¥

òw¤jhbd‹W«, g£o¡ fh£lhbd‹W«, goahj K£lhbs‹W«,

j‰F¿ba‹W«, ï‰iwíHtid ïÊ¤J¡ TWtnj tH¡fkh

ÆU¡»‹wJ.

jiyik¡Fokf‹


bgh§fš v‹gJ, cHt® g©oif, mWtilahd ã‹, òâÇ

v‹D« òJ bešiy¢ rik¤J e‹¿a¿îl‹ tÊgL bjŒt¤â‰F¥

gil¤J©gnj bgh§fš. Ú®ts« ÄFªj gh§fÇš K¥ó Éisí«.

(óbt‹gJ btŸshik.) Ú® tsÄšyh ïl§fËš khÇ Ú®¤

nj¡f¤jhš xU btŸshik jh‹ Éis¡f Koí«. Mfnt, kh®fÊ

mšyJ ij khj mWtilna ehbl§F« ÃfG«. Mjyhš, ij¥

bgh§fš bgU« bgh§fš vd¥bgW«.

brª be‰ g¢rÇáia¥ bgU«ghYª jÉL ngh¡fhkš rÇ Ú®

it¤J¢ rik¤J, gU¥ò¡FH«òl‹ c©gJ bgh§fš kuò.

` `gU¥ò¡nf£F« g¢rÇá¢nrhW, brU¥ò¡ nf£F« á¤âiu

khjbtÆš!'' v‹gJ gHbkhÊ, bgh§f‰ ghidÆš ciy bgh§»

tªjîl‹ á¿J tÊa ÉLtJ bgh§fš milahskhf¡ fUj¥

bgW«, ïJnt cGJ©gh® bgh§fš.

m¡fhuliy (rU¡fiu¥ bgh§fš), m¡fhutoáš (rU¡fiu

beŒ¥bgh§fš), beŒ¥bgh§fš, ÄsF¥ bgh§fš, bt© bgh§fš

KjÈa RitÄ¡f bgh§fš tiffbsšyh« cGÉ¤ J©ghU«

brštUkhd ãw® bgh§fš. ghš bgh§f it¥gJ ïila® bgh§fš.

ršÈ¡ f£bl‹W« kŠR Éu£bl‹W« khLÉLjš v‹W«

eilbg‰WtUtJ g©il Kšiy Ãy tH¡f«. (VWjGtš).

âiz Ãiy¡ fhy¤âš cHt® tÊg£l bjŒt« É©nzh®

jiytdhd ntªj‹ (ïªâu‹). âizka¡f« V‰g£lã‹, ghiy

Ãy¤ bjŒtkhd fhËí«, eLjš bjŒt§fS« tÊgL

bjŒt§fshÆd. átbe¿í« âUkhš be¿íkhd bgUkj§fŸ

njh‹¿aã‹, cGÉ¤J©gh® j« bfhŸif¥go átidnah

âUkhiynah tÊg£L tU»‹wd®.

M§»y¡ fšÉÆdhY« ea‹ik (Úâ)¡f£á ah£áÆdhY«,

jÄHÇilna kWky®¢áí©lhÆU¥gjhš, bgh§fš bgUehŸ xU

eh£od¤ âUehshf¤ jÄHuidtuhY« xUtif¥ ò¤Jz®¢áíl‹

ï‹W bfh©lhl¥g£L tU»‹wJ. ãuhkz® bgh§fiy¢ r§fuhªâ

v‹g®.

bgh§fš cHt®¡nf áw¥ghfîÇa bgU« g©oifahÆD«,

muáayhU« cHtušyhj ãw bghJ k¡fS« ï¥bgUehis¡

bfh©lho cHtiu C¡FtJl‹; e‹¿a¿thfî« jªey§fUâí«,

ÃyKŸs ViHíHt®¡F¡ fldil¡fî«, FybtUJfŸ th§fî«

bghUSjÉí«, bgh¿Æa‰ fUÉfŸ, ešÉijfŸ, tšYu§fŸ

KjÈad ïytrkhf tH§»í«; ÃyÄšyhjîHt®¡F mt‰nwhL

ÃyK« tH§»í«; bgUÃy¡ »HtU« áWÃy¡»HtU« `ÃyÄšyh

141

îHtUkh»a K¤âw¤jh®¡F« òâa m¿Éaš Kiwfis¡

f‰ã¤J«; ciH¥ãdhš bgUÉisî fh£Lgt® g©izahuhÆ‹

(ÄuhRjh®) g£l« á‹d« rYif KjÈat‰whY« vËatuhÆ‹

e‹bfhilÆdhY«, áw¥ã¤J«; N¤âu‹ v‹D« á‰¿Êití«

Ô©lhjh‹ v‹D« ngÇÊití« monahlf‰¿í«; vâ®fhy

îHtuhtJ jhŒbkhÊ¢ brŒâ¤jhis¥ go¤J¤ j« m¿it¥

bgU¡»¡ bfhŸSkhW, ïytr¡ f£lha¤ Jt¡f¡ fšÉia

Éiuªnj‰gL¤âí«; czî¥ bghUŸ Éisî¥ bgU¡f ïa¡f¤ij

X§f¢ brŒthuhf.

``gfL elªj Tœ'' v‹W ehyoah® T¿ago, cHî¤ bjhÊ‰

Fjî« vUJfisí«, ãªâíjt¡ Toaf‹Wfisí«, ghYz

tË¡F« bg‰w§fisí« (gR¡fisí«), nghâa C£l§ bfhL¤J«,

Äifntiy th§fhJ«, nehŒ kU¤JtŠbrŒJ«, cilat®

ngQkhW fU¤jhŒ¡ ftÅ¤J«; ngzhjtiu¤ j©o¤J«;

fhšeil¥ g©izfis M§fh§F V‰gL¤âí«; muáyh® cHî¤

bjhÊiy C¡Fthuhf.

cHt® thœf! cHbtUJfŸ thœf!

jiyik¡Fokf‹


24

khuha«

khuha« v‹gJ, bra‰fÇa brŒj mik¢rU« gil¤jiy

tU« kwtU« òytU« ãwU« khuhadh»a ntªjdh‰ bgWŠ

áw¥ò. mJ `khuha« bg‰w beLbkhÊ ahF«'' v‹W tŠá¤

âiz¤Jiwahf¤ bjhšfh¥ãa¥ òw¤âizÆaÈš (81) F¿¡f¥

g£LŸsJ.

ïj‰F e¢ádh®¡»Åa® ã‹tUkhW ciu T¿íŸsh®.

``khuha« bg‰w beLbkhÊahY«- ntªjdh‰ áw¥bgŒâa

tjdhš jhndahÆD« ãwnuahÆD« TW« Û¡T‰W¢ brhšY«;

``áw¥ghtd:- Vdhâ fhÉâ KjÈa g£l§fS« ehL« CU«

KjÈadî« bgWjYkh«. K‰T¿aJ gilnt©oathW brŒf

v‹wJ; ï~J m¥gil¡F xUtid¤ jiytdh¡» mt‹ T¿ant

brŒf m¥gil v‹W tiuaiw brŒjJ.

` `ngh®¡flyh‰W« òuÉ¤nj®¥ gšgil¡F¡``ngh®¡flyh‰W« òuÉ¤nj®¥ gšgil¡F¡``ngh®¡flyh‰W« òuÉ¤nj®¥ gšgil¡F¡``ngh®¡flyh‰W« òuÉ¤nj®¥ gšgil¡F¡``ngh®¡flyh‰W« òuÉ¤nj®¥ gšgil¡F¡

fh®¡flš bg‰w fiua‹nwh-ngh®¡bfyhªfh®¡flš bg‰w fiua‹nwh-ngh®¡bfyhªfh®¡flš bg‰w fiua‹nwh-ngh®¡bfyhªfh®¡flš bg‰w fiua‹nwh-ngh®¡bfyhªfh®¡flš bg‰w fiua‹nwh-ngh®¡bfyhª

jhdhâ ah»a jh®ntªj‹ nkhâuŠnr®jhdhâ ah»a jh®ntªj‹ nkhâuŠnr®jhdhâ ah»a jh®ntªj‹ nkhâuŠnr®jhdhâ ah»a jh®ntªj‹ nkhâuŠnr®jhdhâ ah»a jh®ntªj‹ nkhâuŠnr®

Vdhâ¥ g£l¤ât‹''Vdhâ¥ g£l¤ât‹''Vdhâ¥ g£l¤ât‹''Vdhâ¥ g£l¤ât‹''Vdhâ¥ g£l¤ât‹''

ïJ ãw® T¿a beLbkhÊ.

` `Joba¿í« òiya``Joba¿í« òiya``Joba¿í« òiya``Joba¿í« òiya``Joba¿í« òiya

v¿nfhš bfhŸS« ïÊá‹v¿nfhš bfhŸS« ïÊá‹v¿nfhš bfhŸS« ïÊá‹v¿nfhš bfhŸS« ïÊá‹v¿nfhš bfhŸS« ïÊá‹

fhy khÇÆ‹ m«ò ij¥ãD«fhy khÇÆ‹ m«ò ij¥ãD«fhy khÇÆ‹ m«ò ij¥ãD«fhy khÇÆ‹ m«ò ij¥ãD«fhy khÇÆ‹ m«ò ij¥ãD«

ta‰ bf©ilÆ‹ ntš ãwÊD«ta‰ bf©ilÆ‹ ntš ãwÊD«ta‰ bf©ilÆ‹ ntš ãwÊD«ta‰ bf©ilÆ‹ ntš ãwÊD«ta‰ bf©ilÆ‹ ntš ãwÊD«

bghy«òid nahil m©zš ahidbghy«òid nahil m©zš ahidbghy«òid nahil m©zš ahidbghy«òid nahil m©zš ahidbghy«òid nahil m©zš ahid

ïy§Fth‹ kU¥ã‹ EâkL¤ ö‹¿D«ïy§Fth‹ kU¥ã‹ EâkL¤ ö‹¿D«ïy§Fth‹ kU¥ã‹ EâkL¤ ö‹¿D«ïy§Fth‹ kU¥ã‹ EâkL¤ ö‹¿D«ïy§Fth‹ kU¥ã‹ EâkL¤ ö‹¿D«

Xlš bršyh¥ ÕLil ahs®Xlš bršyh¥ ÕLil ahs®Xlš bršyh¥ ÕLil ahs®Xlš bršyh¥ ÕLil ahs®Xlš bršyh¥ ÕLil ahs®

beLÚ®¥ bghŒif ãwÊa thisbeLÚ®¥ bghŒif ãwÊa thisbeLÚ®¥ bghŒif ãwÊa thisbeLÚ®¥ bghŒif ãwÊa thisbeLÚ®¥ bghŒif ãwÊa this

bešYil beLef®¡ T£LKj‰ òuS«bešYil beLef®¡ T£LKj‰ òuS«bešYil beLef®¡ T£LKj‰ òuS«bešYil beLef®¡ T£LKj‰ òuS«bešYil beLef®¡ T£LKj‰ òuS«

j©zil bgWtJ ahtJ gondj©zil bgWtJ ahtJ gondj©zil bgWtJ ahtJ gondj©zil bgWtJ ahtJ gondj©zil bgWtJ ahtJ gond

kháš kfË® k‹wš e‹W«kháš kfË® k‹wš e‹W«kháš kfË® k‹wš e‹W«kháš kfË® k‹wš e‹W«kháš kfË® k‹wš e‹W«

ca®Ãiy íyf¤J Ef®g mjdhšca®Ãiy íyf¤J Ef®g mjdhšca®Ãiy íyf¤J Ef®g mjdhšca®Ãiy íyf¤J Ef®g mjdhšca®Ãiy íyf¤J Ef®g mjdhš

143

t«g ntªj‹ jhidt«g ntªj‹ jhidt«g ntªj‹ jhidt«g ntªj‹ jhidt«g ntªj‹ jhid

ï«g® Ã‹W§ fh©onuh tunt' 'ï«g® Ã‹W§ fh©onuh tunt' 'ï«g® Ã‹W§ fh©onuh tunt' 'ï«g® Ã‹W§ fh©onuh tunt' 'ï«g® Ã‹W§ fh©onuh tunt' ' òw« (287)

ïJ j©zil bgW»‹wJ.''

j©zil - ehL, kUjÃy¤ö®.

` `ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«

thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns.' 'thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns.' 'thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns.' 'thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns.' 'thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns.' ' (kuãaš, 83)

v‹W bjhšfh¥ãa« TWtj‰nf‰g, òw¥bghUŸ bt©ghkhiy

`khuha tŠá' v‹DªJiw¡F¡ TW«,

` `neuhu« ó©l beL¤jif ne®fHyh‹``neuhu« ó©l beL¤jif ne®fHyh‹``neuhu« ó©l beL¤jif ne®fHyh‹``neuhu« ó©l beL¤jif ne®fHyh‹``neuhu« ó©l beL¤jif ne®fHyh‹

nruh® Kidneh¡»¡ f©át¥g¥-nghuh®nruh® Kidneh¡»¡ f©át¥g¥-nghuh®nruh® Kidneh¡»¡ f©át¥g¥-nghuh®nruh® Kidneh¡»¡ f©át¥g¥-nghuh®nruh® Kidneh¡»¡ f©át¥g¥-nghuh®

ewntŒ fkœbjÇaš e©zh bu¿ªjewntŒ fkœbjÇaš e©zh bu¿ªjewntŒ fkœbjÇaš e©zh bu¿ªjewntŒ fkœbjÇaš e©zh bu¿ªjewntŒ fkœbjÇaš e©zh bu¿ªj

kwnt Èiy Kf®ªj kh®ò' 'kwnt Èiy Kf®ªj kh®ò' 'kwnt Èiy Kf®ªj kh®ò' 'kwnt Èiy Kf®ªj kh®ò' 'kwnt Èiy Kf®ªj kh®ò' '

v‹D« bt©gh, ngh®kwt® K¤jhu§fis khuhakhf¥bgW«

brŒâia¡ F¿¡»‹wJ.

ïÅ gifaur‹ jiyianah mtDila gil¤jiyt‹

jiyianah bfh©LtªJ bfhL¤j kwtD¡F ntªj‹ brŒí«

áw¥ò `jiykhuha«' v‹D« fhŠá¤âiz¤ Jiwahf¥ òw¥bghUŸ

bt©ghkhiyÆ‰ Tw¥g£LŸsJ giftÅ‹ jiyia¡ bfh©L

tªJ bfhL¥gj‰F¢ brŒj khuha« jiykhuha«.

mj‰FÇa bt©gh.

` `ct‹jiy ba‹W« cwœÉ‹¿ bah‹wh®``ct‹jiy ba‹W« cwœÉ‹¿ bah‹wh®``ct‹jiy ba‹W« cwœÉ‹¿ bah‹wh®``ct‹jiy ba‹W« cwœÉ‹¿ bah‹wh®``ct‹jiy ba‹W« cwœÉ‹¿ bah‹wh®

ït‹jiyba‹ nw¤j ÉaY«-mt‹jiyït‹jiyba‹ nw¤j ÉaY«-mt‹jiyït‹jiyba‹ nw¤j ÉaY«-mt‹jiyït‹jiyba‹ nw¤j ÉaY«-mt‹jiyït‹jiyba‹ nw¤j ÉaY«-mt‹jiy

jªjh‰F ešfš Éa¥ngh ïsªnj¤âjªjh‰F ešfš Éa¥ngh ïsªnj¤âjªjh‰F ešfš Éa¥ngh ïsªnj¤âjªjh‰F ešfš Éa¥ngh ïsªnj¤âjªjh‰F ešfš Éa¥ngh ïsªnj¤â

tªjh®¡ FtªÔí« thœî.' 'tªjh®¡ FtªÔí« thœî.' 'tªjh®¡ FtªÔí« thœî.' 'tªjh®¡ FtªÔí« thœî.' 'tªjh®¡ FtªÔí« thœî.' '

v‹gJ ïJ jUthdJ bgUthœÉ‰nf‰w bgUŠ bršt¤ij¡

F¿¡»‹wJ.

ïÅ, ehL« CU« MuK« brštK« KjÈa clikfis¡

bfhL¥gJl‹, khuha‹ v‹D« g£l¤ijí« mU«gÂah‰¿a

mik¢r® gil¤ jiyt® fUk¤jiyt® KjÈnah®¡F ntªj‹

khuhakhf¡ bfhL¥gJ tH¡f«.

``gŠrt‹ khuha‹..........bfh§fhŸth‹'' v‹W fšbt£oš tUjš

fh©f. mÇt®¤jd gh©oaÅ‹ mik¢ruh»a khÂ¡fthrf®

ãuhkzuhÆUªjâdhš, bj‹dt‹ ãukuha‹ v‹D« g£l¤ij

khuhakhf¥bg‰wh®. KuŠáôÇÈUªj Koehf®kuig¢ nr®ªj òyt®

xUt® Koehfuha® v‹D« g£l« bg‰wh® nghY«!

khuha«


g©il¤ jÄœ eh£oÈUªj mur®, FWÃy k‹d® v‹D«

á‰wurU« bgUÃy k‹d® v‹D« nguurUkhf ïU âw¤âd®. nru

nrhH, gh©oa® _tU« nguur®; ãwbwšyh« á‰wur® ã‹dt®

ntË® vdî« bga® bgWt®.

mur‹ v‹D« brhš miur‹, miua‹ v‹W« Kiwna

âÇªJ tH§F«. miua‹ v‹DŠbrhšyh‰ F¿¡f¥bgW«nghJ,

nguur‹ khtiua‹ vd¥gLth‹. khtiua‹ v‹gJ khuha‹ vd

kUî«, khuha‹ brŒí« áw¥ò khuha« vd¥g£lJ.

e¢ádh®¡»Åa®, ``Vdhâ fhÉâ KjÈa g£l§fS« ehL«

CU« KjÈadî« bgWjYkh«'' v‹Wiu¤J khuha« v‹gJ

v‹dbj‹W És¡»dhnu bahÊa, khuha« v‹DŠ brhšÈ‰F¥

bghUŸ T¿dhušy®. mt® xU bkhÊ üyâfhÇíkšy®; mt®

fhy¤âš bkhÊahuhŒ¢áí« ïšiy. Mfnt, khuha« v‹gJ,

khuhadhš brŒa¥gL« áw¥bg‹nw bghUŸ gLtjhF«. m¢áw¥ò

bršt¡bfhil g£lkË¥ò vd ïU tif¥gL«. bghJthf gil¤

jiyt®¡F Vdhâ¥g£l«, mik¢rU¡F¡ fhÉâ¥ g£lK«,

tÂf®¡F V£o¥ g£lK« tH§f¥bgW«.

Vdhâ ešYjl‹, Vdhâ âU¡»ŸË, vdhâ ehadh®

(átdoah® mWg¤J_tUŸ xUt®) KjÈa gy Vdhâ¥ g£l¤âd®

bga®fŸ ïy¡»a¤â‰ fhz¥gL»‹wd. fhÉâ v‹D« brhšÈ‰

F¤âthfu¤âš kªâÇ ba‹D« bghUS«, NlhkÂ Ãf©oš

fz¡f® v‹D« bghUS« Tw¥g£Ls. v£o fhÉâa®¡F¡

bfhL¡f¥gL« bgh‰ó, v£L¥ó, fhÉj¥ó v‹W«, ehL mšyJ C®

v£o¥ guî fhÉâ¥òuî v‹W«, Kiwna bga® bgW« tÂf khj®

ï›ÉUg£l§fisí« bg‰wjfh¡ TW« ``v£o fhÉâ¥

g£lªjh§»a kÆÈa‹ khj'' v‹D« bgU fij¡T‰W v¤jifa

bj‹W â£lkhŒ¤ bjÇaÉšiy xUfhš fzt® g£l§fis

mt®fS« jh§» tªjd® nghY«! Vdhâ¡F¡ bfhL¡f¥gL«

milahs« nkhâukhF« mJ Vdhâ nkhâu« vd¥gL«.

ntªjdh‰ bgW« bgUŠáw¥ò k»œ¢á¡F« ghuh£o‰F«

cÇa e‰brŒâahjyš, khuha« v‹D« brhšÈ‰F k»œ¢á, ghuh£L

e‰brŒâ KjÈa bghUŸfSª njh‹¿íŸsd.

145

25

K¡ F‰w«

MjÅ‹ (M‹khÉ‹) mšyJ khªjÅ‹ F‰w§fis

bašyh« _‹whf ml¡», mt‰iw Mir, ád«, m¿ahik vd

Kiw¥gL¤â¡ T¿d® e« K‹ndh®. mt‰iwna,

` `fhk« btFË ka¡f« ïit _‹w‹``fhk« btFË ka¡f« ïit _‹w‹``fhk« btFË ka¡f« ïit _‹w‹``fhk« btFË ka¡f« ïit _‹w‹``fhk« btFË ka¡f« ïit _‹w‹

ehk§ bfl¡bfL nehŒ' 'ehk§ bfl¡bfL nehŒ' 'ehk§ bfl¡bfL nehŒ' 'ehk§ bfl¡bfL nehŒ' 'ehk§ bfl¡bfL nehŒ' ' (FwŸ. 360)

v‹wh® âUtŸSt®. fhk« Mir; btFË ád«; ka¡f« m¿ahik.

btFË, ád« v‹gd xUbghU£ brhšyhÆD«, ntF« beU¥ig¥

nghy bt«ik Ä¡f ádnk btFË vd m¿f.

` `Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ã‹wh® btFË``Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ã‹wh® btFË``Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ã‹wh® btFË``Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ã‹wh® btFË``Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ã‹wh® btFË

fznkí§ fh¤j yÇJ''fznkí§ fh¤j yÇJ''fznkí§ fh¤j yÇJ''fznkí§ fh¤j yÇJ''fznkí§ fh¤j yÇJ'' (FwŸ. 29)

v‹D§ Fwis neh¡Ff.

bghJthf, m¿ahikna J‹g¤â‰bfšyh« _ykhf¢

brhšy¥gL»‹wJ. xU bghUis¤ jtwhf¥ ga‹gL¤JtjhY«, xU

bfhoa cÆÇÆl« mšyJ bgh¿Æl« mšyJ ïa‰ifÆl«

mf¥g£L¡ bfhŸtjhY«, xU ÔabghUis ešybj‹W Ef®tjhY«,

J‹òWtJ bkŒna. MÆ‹, mt‰iw m©lhkY« EfuhkY«

ïUªj Él¤â‰ ghJfh¥ghf ÉU¥ã‹, bgU«ghY« J‹g¤â‰F¤

j¥ã¡ bfhŸsyh«. xU bghUis¤ njo¢ br‹W mJ »ilah¡fhš

J‹òWtj‰F, mJ g‰¿a m¿î« Xusî fuÂakh«. Mfnt,

c©ikÆš J‹g¤â‰F _y¡fuÂakhÆU¥gJ Mirnaa‹¿

ntw‹W. ï‹g J‹g§fis ÉisÉ¡F« ešÉid ÔÉidfis¢

brŒÉ¥gJ«, xUtDila Mirna a‹¿ m¿ahika‹W.

mjdhnyna,

` `mthbt‹g btšyh îÆ®¡FbkŠ Ph‹W«``mthbt‹g btšyh îÆ®¡FbkŠ Ph‹W«``mthbt‹g btšyh îÆ®¡FbkŠ Ph‹W«``mthbt‹g btšyh îÆ®¡FbkŠ Ph‹W«``mthbt‹g btšyh îÆ®¡FbkŠ Ph‹W«

jthm¥ ãw¥ÕD« É¤J''jthm¥ ãw¥ÕD« É¤J''jthm¥ ãw¥ÕD« É¤J''jthm¥ ãw¥ÕD« É¤J''jthm¥ ãw¥ÕD« É¤J'' (FwŸ 361)

` `mthÉšyh®¡ »šyhFª J‹g k~J©nlš``mthÉšyh®¡ »šyhFª J‹g k~J©nlš``mthÉšyh®¡ »šyhFª J‹g k~J©nlš``mthÉšyh®¡ »šyhFª J‹g k~J©nlš``mthÉšyh®¡ »šyhFª J‹g k~J©nlš

jthmJ nk‹nkš tU«' 'jthmJ nk‹nkš tU«' 'jthmJ nk‹nkš tU«' 'jthmJ nk‹nkš tU«' 'jthmJ nk‹nkš tU«' ' (FwŸ. 368)

` `ï‹g Äilawh Ô©L kthbt‹Dª``ï‹g Äilawh Ô©L kthbt‹Dª``ï‹g Äilawh Ô©L kthbt‹Dª``ï‹g Äilawh Ô©L kthbt‹Dª``ï‹g Äilawh Ô©L kthbt‹Dª

J‹g¤JŸ J‹g§ bfo‹''J‹g¤JŸ J‹g§ bfo‹''J‹g¤JŸ J‹g§ bfo‹''J‹g¤JŸ J‹g§ bfo‹''J‹g¤JŸ J‹g§ bfo‹'' (FwŸ. 369)

K¡F‰w«


` `Muh Éa‰if athÚ¥ã dªÃiyna``Muh Éa‰if athÚ¥ã dªÃiyna``Muh Éa‰if athÚ¥ã dªÃiyna``Muh Éa‰if athÚ¥ã dªÃiyna``Muh Éa‰if athÚ¥ã dªÃiyna

nguh Éa‰if jU«. ' 'nguh Éa‰if jU«. ' 'nguh Éa‰if jU«. ' 'nguh Éa‰if jU«. ' 'nguh Éa‰if jU«. ' ' (FwŸ. 370)

v‹wh® âUtŸSt®. mthtW¤jš v‹D« mâfhu¤ij¤

JwtwÉaÈ‹ ïWâÆš it¤âU¥gJ« ftÅ¡f¤j¡fjh«.

fhk« mšyJ Mir J‹g¤â‰F _y¡ fuÂakhÆU¥gj

dhnyna mJ K‹it¡f¥g£lJ. ÉU«ãabjh‹W »ilahik

ahš mšyJ btW¥ghd bjh‹iw ï‹bdhUt‹ brŒjjdhš, ád«

mšyJ btFË ãw¥gJ ïašng. MÆ‹, fhk¤â‰F« btFË¡F«

ïil Ãy« (Middle Ground) ïU¥gjdhš, btFË v‹gJ fhk«

v‹gj‹ vâ®¢brhšny (Contrary term) a‹¿ kWjiy¢ brhš (Contra-dictory term) m‹W. ÉU«ghj bghUŸnkbyšyh« xUtD¡F

btW¥ò©lhfhJ. m« kd¥gh‹ik behJkš Ãiy bah¤jnj.

fhk¤bjhL vâ®Ãiy¤ bjhl®ò bfh©oU¥gjhš, btFË mj‹

ã‹it¡f¥g£lJ.

ka¡f« v‹wJ m¿ahikna m¿î K‰w¿î« á‰w¿î« vd

ïUtif¥g£oU¥gJ ngh‹nw, m¿ahikí« K‰w¿ahikí«

á‰w¿ahikí« vd ïUâw¥gL«. x‹iw¥g‰¿ x‹W« bjÇahik

K‰w¿ahik. x‹iw ï‹bdh‹whf¥ ãwHîz®jš á‰w¿ahik

x‹iw mJnth ïJnth vd ka§fš m¿É‰F« m¿ahik¡F«

ïil¥g£l IaÃiy. á‰w¿ahik âÇò v‹W«, K‰w¿î bjËî

v‹W«, brhšy¥bgW«. fhk btFË ka¡f« v‹D« _‹iwí«

tlt® Iªjhf ÉÇ¥g®.

``F‰w§fisªjhtd: mÉ¢ir, mf§fhu«, mth, ÉiHî,

btW¥bg‹gd; ït‰iw tlüyh® gŠr¡»nyrbk‹g®'' v‹W

38M« FwSiuÆY«,

``mehâaha mÉ¢irí«, mJ g‰¿ ahbdd kâ¡F« mf§fhuK«,

mJg‰¿ vd¡»J nt©Lbk‹D« mthî«. mJg‰¿ m¥bghU£f£

bršYkhirí«, mJg‰¿ mj‹ kWjiy¡f£ bršY§ nfhgKbkd

tlüyh® F‰wikªbj‹wh®. ït® mt‰WŸ mf§fhu« mÉ¢ir¡

f©Q« mthîjš Mir¡f©Q kl§Fjyh‹, _‹bw‹wh®.'' v‹W

360M« FwSiuÆY«, gÇnkyHf® T¿ÆU¤jš fh©f.

mf§fhu« v‹D« brhš, tlbkhÊÆš Éid KjÅiy

Æ‹¿ mA«-fhu vd Ã‹W, eh‹ v‹D« mf¥g‰iw íz®¤J

bk‹W«, jÄÊš mf§fÇ v‹D« KjÅiyao¥ ãwªJ mf§fÇ¥ò

mšyJ brU¡F v‹W bghUŸgL« bjhÊ‰bga® mšyJ bjhÊ‰

g©ò¥ bgauhFbk‹W«. ntWghl¿f. mf« kd«. fÇ¤jš fL¤jš

mšyJ ÄFjš mf« + fÇ = mf§fÇ - mf§fÇ¥ò. mf§fhu«

147

tlbkhÊÆš, mA«-fhu v‹gJ vdJ v‹D« òw¥g‰iw íz®¤J«

kkfhu v‹gj‹ kWjiy¢ brhšyh«. jÄÊš m¤jifa ÃiyÆ‹ikia

neh¡Ff. ïjdhš ïUbrhšY« bt›ntbwdî«, tobth¥òik

ÆdhY« MuhŒ¢áÆ‹ikahY« jÄHuhš m¿ahJ«, tltuhš

m¿ªJ«, x‹nwhblh‹W ka¡f¥ gL»‹wd bt‹W« m¿f.

ïÅ, MÇa¢rh®ghd átÅa¡ bfh© Koãš (irt

á¤jhªj¤âš), Mzt«, khia, fhÄa« vd¡ T¿ÆU¡F« K«ky¥

bgaU«, fhk btFË ka¡f« v‹gt‰¿‹ âÇ¥ng ba‹gJ, v‹

`jÄH® kj«' v‹D« üÈš És¡f¥bgW« Mzt« v‹gJ M©

v‹D« mo¥ãwªJ mf§fhu¤ij mšyJ btFËia¡ F¿¥gJ;

mQ v‹D« mo¥ãwªJ m¿ahikia¡ F¿¥gj‹W. ka¡f« v‹gnj

m¿ahikia (cÆbuhL Ãiyahd bjhl®g‰w cl«ig eh‹ vd

czU« âÇòz®¢áia) cz®¤J«. I«ój§f£F« _ykhd khia

ntW; ãwœîz®¢áia¡ F¿¡F« ka¡f« ntW, khŒ+I = khia

(khŒªj mšyJ kiwªj Ãiy). x. neh: rhŒ + I = rhia = rhah (t),

khia - khah (t). fhk«-fhÄa«=ÉU¥gkhdit. fh®Äa v‹gj‹

âÇghf¡ bfh©L ïUtif Éidba‹W TWtJ bghUªjhJ.

âUtŸSt® ïšyw¤jhY« åLngW©bld¡ T¿ÆU¤j

yhY« átdoah® gy® ïšyw¤âš Ã‹nw åLbg‰wjhf¥ bgÇa

òuhz§ TWjyhY« Ef®¢áÆdhY« ešÉidahY« gHªÔÉid

ngh¡f¥gLkhjyhY« ÔÉid fythJ ïiwtÊgh£nlhL Toa

ešÉid¤ bjhFâí« ãwÉ¡F¡ fuÂakh« v‹gJ c¤â¡F¥

bghUªjhikahY«, ï›îy»‰ ãwªJ ts®ªJ f‰W¤ JwªJ xU

Éidí« brŒahkš åLbgwyhbk‹gJ ïayhj jhjyhY«,

``ešÉid ÔÉidfŸ nk‰F¿¤jthW öykh¢ brŒa¥gL« bghGJ

`MfhÄa« v‹W« ã‹ N¡Fkkha Ãiybg‰W Ã‰F« bghGJ

`rŠáj«' v‹W«, ã‹ ï‹g¤ J‹g§fshŒ tªJ ga‹gL« bghGJ

`ãuhu¤j«' v‹W« bga® bgW« `ãuhu¤jnk' Cœ vd¥gL»‹wJ.

`ešÉid ÔÉid' vd ïUtif¥g£L ÉÇahš v©ÂwªjdthŒ

Ã‰wÈ‹ rlkhí« gythí« cŸs ïit `fhÇa«, v‹gJ«. mjdhš

ïit ``njh‰wK« mÊî« cilad'' v‹gJ«, mjdhš _yf‹knk

fhuz f‹k kha¤ `njh‰w¡ nfo‹¿ Ã‰F«' v‹gJ«, mjdhš

_yf‹knk fhuz f‹k kha¤ `njh‰w¡ nfo‹¿ Ã‰F«' v‹gJ«

bgw¥gL«.'' v‹W mw¥òutshf« (jUikah Ôd«) btËÆ£LŸs

`á¤jhªj¤ bjËÉaš' v‹D« bfh©Koò¤ bjËÉaš TWtJ (g¡.

160) m¿thuhŒ¢á Ä¡f ï¡fhy¤â‰nf‰fhJ.

MfhÄa«, rŠáj«, ãuhu¤j« v‹D« _‹iwí« Kiwna

vâ®î, ïw¥ò, Ãfœî vd¤ öa jÄÊ‰ Twyh«.

K¡F‰w«


26

âUtŸSt® fhy«

KjÈU fHf ïy¡»aK« mÊ¡f¥g£lã‹, jÄœ ehfÇf¤ij

í« g©gh£ilí« jh§»¡bfh©oU¡F« ïUbgU üšfSŸ

x‹whd âU¡FwË‹ fhy«, mij ïa‰¿a âUtŸStÇ‹ fhy«,

ï‹d ü‰wh©oš ï‹dth©oÈUªJ ï‹dth©Ltiu v‹W

â£lt£lkhŒ¡ TWj‰»ayhÉoD«, bjhšfh¥ãa® fhykh»a ».K.

VHh« ü‰wh©owF« fil¡fHf Koth»a ». ã. 3M« ü‰wh©

o‰F« ïil¥g£ljhŒ¡ »¿¤JÉ‰F Kªâabj‹W bfhŸtJ,

bgU«ghY« F‰w¤â‰»lÄšyhjJ« Vw¤jhH c©ikia

x£oaJkhF«.

âUtŸSt® fhy« bjhšfh¥ãa¤â‰F¥ ãªâdbj‹gj‰F¢

rh‹WfŸ:

1. bjhšfh¥ãa ü‰gh¡fisí« khªj®¥ gF¥igí«

âUtŸSt® jGÉÆU¤jš.

âUtŸSt®,

` `ÃiwbkhÊ khªj® MizÆ‰ »sªj``ÃiwbkhÊ khªj® MizÆ‰ »sªj``ÃiwbkhÊ khªj® MizÆ‰ »sªj``ÃiwbkhÊ khªj® MizÆ‰ »sªj``ÃiwbkhÊ khªj® MizÆ‰ »sªj

kiwbkhÊ jhnd kªâu« v‹g' 'kiwbkhÊ jhnd kªâu« v‹g' 'kiwbkhÊ jhnd kªâu« v‹g' 'kiwbkhÊ jhnd kªâu« v‹g' 'kiwbkhÊ jhnd kªâu« v‹g' ' (1434)

v‹Dª bjhšfh¥ãa ü‰ghit,

` `ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J``ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J``ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J``ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J``ÃiwbkhÊ khªj® bgUik Ãy¤J

kiwbkhÊ fh£o ÉL«''kiwbkhÊ fh£o ÉL«''kiwbkhÊ fh£o ÉL«''kiwbkhÊ fh£o ÉL«''kiwbkhÊ fh£o ÉL«'' (28)

v‹D§ FwËY«,

` `v¤âiz kU§»D« kf^c klšnk‰``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnk‰``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnk‰``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnk‰``v¤âiz kU§»D« kf^c klšnk‰

bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd''bgh‰òil be¿ik ï‹ik ahd'' (981)

v‹Dª bjhšfh¥ãa ü‰ghit,

` `fly‹d fhk« cHªJ« klnywh¥``fly‹d fhk« cHªJ« klnywh¥``fly‹d fhk« cHªJ« klnywh¥``fly‹d fhk« cHªJ« klnywh¥``fly‹d fhk« cHªJ« klnywh¥

bg©Â‰ bgUªj¡f âš' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš' 'bg©Â‰ bgUªj¡f âš' ' (1137)

v‹D§ FwËYª jGÉÆU¤jY«.

` `khî« kh¡fS« Ia¿ Édnt''` `khî« kh¡fS« Ia¿ Édnt''` `khî« kh¡fS« Ia¿ Édnt''` `khî« kh¡fS« Ia¿ Édnt''` `khî« kh¡fS« Ia¿ Édnt'' (1531)

` `k¡fŸ jhnk Mw¿ îÆnu' '` `k¡fŸ jhnk Mw¿ îÆnu' '` `k¡fŸ jhnk Mw¿ îÆnu' '` `k¡fŸ jhnk Mw¿ îÆnu' '` `k¡fŸ jhnk Mw¿ îÆnu' ' (1532)

149

v‹W, Mwh« m¿th»a gF¤j¿î mšyJ g©ghL cŸstiu

k¡fŸ v‹W« m~âšyhjtiu kh¡fŸ v‹W«, khªjiu ïU

tF¥ãduhf¤ bjhšfh¥ãa® tF¤jthnw,

` `Éy§bfhL k¡f sida® ïy§Füš``Éy§bfhL k¡f sida® ïy§Füš``Éy§bfhL k¡f sida® ïy§Füš``Éy§bfhL k¡f sida® ïy§Füš``Éy§bfhL k¡f sida® ïy§Füš

f‰whnuh nlid at®' ' ,f‰whnuh nlid at®' ' ,f‰whnuh nlid at®' ' ,f‰whnuh nlid at®' ' ,f‰whnuh nlid at®' ' , (410)

` `mu«nghY§ T®ika nuD« ku«nghšt®``mu«nghY§ T®ika nuD« ku«nghšt®``mu«nghY§ T®ika nuD« ku«nghšt®``mu«nghY§ T®ika nuD« ku«nghšt®``mu«nghY§ T®ika nuD« ku«nghšt®

k¡f£g© ãšyh jt®' ' ,k¡f£g© ãšyh jt®' ' ,k¡f£g© ãšyh jt®' ' ,k¡f£g© ãšyh jt®' ' ,k¡f£g© ãšyh jt®' ' , (997)

` `k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d``k¡fns nghšt® fat® mtu‹d

x¥ghÇ ah§f©l âš''x¥ghÇ ah§f©l âš''x¥ghÇ ah§f©l âš''x¥ghÇ ah§f©l âš''x¥ghÇ ah§f©l âš'' (1071)

v‹D§ FwŸfË‰ g©g£l khªjiu k¡fŸ v‹W«,

` `bfhiyÉida uh»a kh¡fŸ òiyÉida®``bfhiyÉida uh»a kh¡fŸ òiyÉida®``bfhiyÉida uh»a kh¡fŸ òiyÉida®``bfhiyÉida uh»a kh¡fŸ òiyÉida®``bfhiyÉida uh»a kh¡fŸ òiyÉida®

ò‹ik bjÇth uf¤J'' ,ò‹ik bjÇth uf¤J'' ,ò‹ik bjÇth uf¤J'' ,ò‹ik bjÇth uf¤J'' ,ò‹ik bjÇth uf¤J'' , (329)

` `brÉÆ‰ Ritízuh thíz®É‹ kh¡fŸ``brÉÆ‰ Ritízuh thíz®É‹ kh¡fŸ``brÉÆ‰ Ritízuh thíz®É‹ kh¡fŸ``brÉÆ‰ Ritízuh thíz®É‹ kh¡fŸ``brÉÆ‰ Ritízuh thíz®É‹ kh¡fŸ

mÉÆD« thÊD bk‹''mÉÆD« thÊD bk‹''mÉÆD« thÊD bk‹''mÉÆD« thÊD bk‹''mÉÆD« thÊD bk‹'' (420)

v‹D§ FwŸfË‰ g©glh khªjiu kh¡fŸ v‹W«, T¿ÆU¤jY§

fh©f.

2. ` `ïšybj‹ ïšytŸ kh©ghdhš cŸsbj‹2. ` `ïšybj‹ ïšytŸ kh©ghdhš cŸsbj‹2. ` `ïšybj‹ ïšytŸ kh©ghdhš cŸsbj‹2. ` `ïšybj‹ ïšytŸ kh©ghdhš cŸsbj‹2. ` `ïšybj‹ ïšytŸ kh©ghdhš cŸsbj‹

ïšytŸ khzh¡ fil''ïšytŸ khzh¡ fil''ïšytŸ khzh¡ fil''ïšytŸ khzh¡ fil''ïšytŸ khzh¡ fil'' (53)

v‹D§ FwËYŸs `Mdhš' v‹DŠ brhštot« bjhšfh¥ãa®

fhy eil¡F V‰fhik. `MÆ‹' v‹gnj m‰iw¡nf‰w totkh«.

3. ` `xUtiu¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«3. ` `xUtiu¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«3. ` `xUtiu¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«3. ` `xUtiu¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«3. ` `xUtiu¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«

x‹wid¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«x‹wid¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«x‹wid¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«x‹wid¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«x‹wid¡ TW« g‹ik¡ »sÉí«

tH¡» dh»a îa®brh‰ »sÉtH¡» dh»a îa®brh‰ »sÉtH¡» dh»a îa®brh‰ »sÉtH¡» dh»a îa®brh‰ »sÉtH¡» dh»a îa®brh‰ »sÉ

ïy¡fz kU§»‰ brhšyh wšy''ïy¡fz kU§»‰ brhšyh wšy''ïy¡fz kU§»‰ brhšyh wšy''ïy¡fz kU§»‰ brhšyh wšy''ïy¡fz kU§»‰ brhšyh wšy'' (510)

v‹Dª bjhšfh¥ãa be¿pL, fil¡fHf¢ brŒíË‰ ngh‹nw

âU¡FwËY§ if¡bfhŸs¥ bgwhik.

v-L:

` `cŸsh® bfhšnyh njhÊ fŸt®j«``cŸsh® bfhšnyh njhÊ fŸt®j«``cŸsh® bfhšnyh njhÊ fŸt®j«``cŸsh® bfhšnyh njhÊ fŸt®j«``cŸsh® bfhšnyh njhÊ fŸt®j«

... ... .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .

m§fh‰ fŸËa§ fhowª njhnu' 'm§fh‰ fŸËa§ fhowª njhnu' 'm§fh‰ fŸËa§ fhowª njhnu' 'm§fh‰ fŸËa§ fhowª njhnu' 'm§fh‰ fŸËa§ fhowª njhnu' ' (FWª. 16)

` `br‹nwh® k‹we§ fhjy® v‹W«''` `br‹nwh® k‹we§ fhjy® v‹W«''` `br‹nwh® k‹we§ fhjy® v‹W«''` `br‹nwh® k‹we§ fhjy® v‹W«''` `br‹nwh® k‹we§ fhjy® v‹W«'' (e‰. 226)

` `KªJtª jd®e§ fhj nyhnu. ' '` `KªJtª jd®e§ fhj nyhnu. ' '` `KªJtª jd®e§ fhj nyhnu. ' '` `KªJtª jd®e§ fhj nyhnu. ' '` `KªJtª jd®e§ fhj nyhnu. ' ' (I§. 223)

` `brhštiu¤ j§»d® fhj nyhnu' '` `brhštiu¤ j§»d® fhj nyhnu' '` `brhštiu¤ j§»d® fhj nyhnu' '` `brhštiu¤ j§»d® fhj nyhnu' '` `brhštiu¤ j§»d® fhj nyhnu' ' (fÈ¤. 2)

` `bkhÊbga® njv¤j uhÆD« ešFt®``bkhÊbga® njv¤j uhÆD« ešFt®``bkhÊbga® njv¤j uhÆD« ešFt®``bkhÊbga® njv¤j uhÆD« ešFt®``bkhÊbga® njv¤j uhÆD« ešFt®

âUtŸSt® fhy«


. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .

my®ek¡ bfhÊa mH¥ãÇª njhnu. ' 'my®ek¡ bfhÊa mH¥ãÇª njhnu. ' 'my®ek¡ bfhÊa mH¥ãÇª njhnu. ' 'my®ek¡ bfhÊa mH¥ãÇª njhnu. ' 'my®ek¡ bfhÊa mH¥ãÇª njhnu. ' ' (mf«. 211)

ï§‡dnk,

` `beUe‰W¢ br‹wh®v§ fhjy® ahK«``beUe‰W¢ br‹wh®v§ fhjy® ahK«``beUe‰W¢ br‹wh®v§ fhjy® ahK«``beUe‰W¢ br‹wh®v§ fhjy® ahK«``beUe‰W¢ br‹wh®v§ fhjy® ahK«

vGehns« nkÅ grªJ''vGehns« nkÅ grªJ''vGehns« nkÅ grªJ''vGehns« nkÅ grªJ''vGehns« nkÅ grªJ'' (1278)

v‹W FwËY« cyftH¡»‰FÇa ca®î¥ g‹ik tªâU¤jš fh©f.

4. ` `vŠrh k©eir ntªjid ntªj‹4. ` `vŠrh k©eir ntªjid ntªj‹4. ` `vŠrh k©eir ntªjid ntªj‹4. ` `vŠrh k©eir ntªjid ntªj‹4. ` `vŠrh k©eir ntªjid ntªj‹

mŠRjf¤ jiy¢br‹ wlšF¿¤ j‹nw' ' ,mŠRjf¤ jiy¢br‹ wlšF¿¤ j‹nw' ' ,mŠRjf¤ jiy¢br‹ wlšF¿¤ j‹nw' ' ,mŠRjf¤ jiy¢br‹ wlšF¿¤ j‹nw' ' ,mŠRjf¤ jiy¢br‹ wlšF¿¤ j‹nw' ' , (1008)

` `t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ã‹``t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ã‹``t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ã‹``t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ã‹``t©òfœ _t® j©bghÊš tiu¥ã‹

eh‰bga bušiy af¤jt® tH§F«eh‰bga bušiy af¤jt® tH§F«eh‰bga bušiy af¤jt® tH§F«eh‰bga bušiy af¤jt® tH§F«eh‰bga bušiy af¤jt® tH§F«

ah¥ã‹ tÊa bj‹kdh® òyt®'' ,ah¥ã‹ tÊa bj‹kdh® òyt®'' ,ah¥ã‹ tÊa bj‹kdh® òyt®'' ,ah¥ã‹ tÊa bj‹kdh® òyt®'' ,ah¥ã‹ tÊa bj‹kdh® òyt®'' , (1336)

` `ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«``ntªJÉL bjhÊÈ‹ gilí§ f©Âí«

thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns''thŒªjd® v‹g mt®bgW« bghUns'' (1582)

v‹W bjhšfh¥ãa¤â‰ F¿¡f¥g£l KGÃiwthd _ntªj® jiyik,

` `gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«

bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL'' (735)

v‹W Fiwîw¡ F¿¡f¥g£lik,

5. ` `âd‰bghU£lh‰ bfhšyh JybfÅ‹ ahU«5. ` `âd‰bghU£lh‰ bfhšyh JybfÅ‹ ahU«5. ` `âd‰bghU£lh‰ bfhšyh JybfÅ‹ ahU«5. ` `âd‰bghU£lh‰ bfhšyh JybfÅ‹ ahU«5. ` `âd‰bghU£lh‰ bfhšyh JybfÅ‹ ahU«

Éiy¥bghU£lh ÿ‹wUth Çš'' Éiy¥bghU£lh ÿ‹wUth Çš'' Éiy¥bghU£lh ÿ‹wUth Çš'' Éiy¥bghU£lh ÿ‹wUth Çš'' Éiy¥bghU£lh ÿ‹wUth Çš'' (256)

v‹D§ FwŸ ò¤jkj¡ bfhŸifia¡ f©o¥gjhÆU¤jš.

ò¤j® fhy« ». K. 6M« ü‰wh©L. ò¤j kj« cy»‰ gu¥g¥

g£l fhy« ». K. 273-36. mnrhf‹ kf‹ (mšyJ cl‹ãwªjh‹)

ehštUl‹ ïy§if br‹W m§F¥ ò¤j kj¤ij¥ gu¥ãa fhy«

». K. 247-07. mj‹ ã‹dnu m« kj« jÄHf¤â‰ òFªâU¤jš

nt©L«.

6. `ky®Äir na»dh‹' (`ónkš elªjh‹'), `bgh¿thÆ iyª

jÉ¤jh‹' KjÈa mUf‹ bga®fŸ, flî£bga®fshf¤ âU¡FwŸ

Kjyâfhu¤âš Ms¥g£LŸsik,

ò¤j kj¤â‹ ã‹dnu MUfj« jÄHf« tªjjhf¤ bjÇ »‹wJ.

âUtŸSt® fhy« fil¡fHf KoÉ‰F Kªâabj‹gj‰F¢

rh‹WfŸ:

1 . ` `ãw®¡»‹dh K‰gf‰ brŒÆ‹ jk¡»‹dh1. ` `ãw®¡»‹dh K‰gf‰ brŒÆ‹ jk¡»‹dh1. ` `ãw®¡»‹dh K‰gf‰ brŒÆ‹ jk¡»‹dh1. ` `ãw®¡»‹dh K‰gf‰ brŒÆ‹ jk¡»‹dh1. ` `ãw®¡»‹dh K‰gf‰ brŒÆ‹ jk¡»‹dh

ã‰gf‰ whnk tU«''ã‰gf‰ whnk tU«''ã‰gf‰ whnk tU«''ã‰gf‰ whnk tU«''ã‰gf‰ whnk tU«'' (319)

v‹D§ FwŸ,

151

` `K‰gf‰ brŒjh‹ ãw‹nfL j‹nfL``K‰gf‰ brŒjh‹ ãw‹nfL j‹nfL``K‰gf‰ brŒjh‹ ãw‹nfL j‹nfL``K‰gf‰ brŒjh‹ ãw‹nfL j‹nfL``K‰gf‰ brŒjh‹ ãw‹nfL j‹nfL

ã‰gf‰ fh©Fùc« bg‰¿a fh©''ã‰gf‰ fh©Fùc« bg‰¿a fh©''ã‰gf‰ fh©Fùc« bg‰¿a fh©''ã‰gf‰ fh©Fùc« bg‰¿a fh©''ã‰gf‰ fh©Fùc« bg‰¿a fh©'' (21:3-4)

v‹W ». ã. 2M« ü‰wh©odjhd áy¥gâfhu¤âš f©z» T‰whf

ïs§nfhtofshš mik¡f¥g£oU¤jš.

2. ` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ2. ` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ2. ` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ2. ` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ2. ` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ

bgŒbad¥ bgŒí kiH' 'bgŒbad¥ bgŒí kiH' 'bgŒbad¥ bgŒí kiH' 'bgŒbad¥ bgŒí kiH' 'bgŒbad¥ bgŒí kiH' ' (55)

v‹Dª âU¡FwŸ,

` `bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ``bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ``bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ``bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ``bjŒtª bjhHhmŸ bfhGe‰ bwhGbjGthŸ

bgŒbad¥ bgŒí« bgUkiH ba‹wt¥bgŒbad¥ bgŒí« bgUkiH ba‹wt¥bgŒbad¥ bgŒí« bgUkiH ba‹wt¥bgŒbad¥ bgŒí« bgUkiH ba‹wt¥bgŒbad¥ bgŒí« bgUkiH ba‹wt¥

bghŒÆš òyt‹ bghUSiu njwhŒ' 'bghŒÆš òyt‹ bghUSiu njwhŒ' 'bghŒÆš òyt‹ bghUSiu njwhŒ' 'bghŒÆš òyt‹ bghUSiu njwhŒ' 'bghŒÆš òyt‹ bghUSiu njwhŒ' '

v‹W bgU«ghY« brh‹khwhJ« âUtŸStÇ‹ áw¥ò¥bga® F¿¡f¥

bg‰W«, áy¥gâfhu¡ fhy¤jjhd kÂnkfiyÆš (22:59-62) rJ¡f¥

ój¤â‹ T‰whf¢ Ó¤jiy¢ rh¤jdhuhš vL¤jhs¥ bg‰¿U¤jš.

3. ` `vªe‹¿ bfh‹wh®¡F KŒî©lh KŒÉšiy3. ` `vªe‹¿ bfh‹wh®¡F KŒî©lh KŒÉšiy3. ` `vªe‹¿ bfh‹wh®¡F KŒî©lh KŒÉšiy3. ` `vªe‹¿ bfh‹wh®¡F KŒî©lh KŒÉšiy3. ` `vªe‹¿ bfh‹wh®¡F KŒî©lh KŒÉšiy

brŒªe‹¿ bfh‹w kf‰F'' brŒªe‹¿ bfh‹w kf‰F'' brŒªe‹¿ bfh‹w kf‰F'' brŒªe‹¿ bfh‹w kf‰F'' brŒªe‹¿ bfh‹w kf‰F'' (110)

v‹Dª âU¡Fw£ fU¤J My¤ö®»Hh® ghoa,

` `M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«``M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«

khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«

Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«

tGthŒ kU§»‰ fGthí KsbtdtGthŒ kU§»‰ fGthí KsbtdtGthŒ kU§»‰ fGthí KsbtdtGthŒ kU§»‰ fGthí KsbtdtGthŒ kU§»‰ fGthí Ksbtd

Ãy«òil bga®t jhÆD« xUt‹Ãy«òil bga®t jhÆD« xUt‹Ãy«òil bga®t jhÆD« xUt‹Ãy«òil bga®t jhÆD« xUt‹Ãy«òil bga®t jhÆD« xUt‹

brŒâ bfh‹nwh®¡ FŒâ ÆšbydbrŒâ bfh‹nwh®¡ FŒâ ÆšbydbrŒâ bfh‹nwh®¡ FŒâ ÆšbydbrŒâ bfh‹nwh®¡ FŒâ ÆšbydbrŒâ bfh‹nwh®¡ FŒâ Æšbyd

mw«gh o‰nw ahÆiH fzt''mw«gh o‰nw ahÆiH fzt''mw«gh o‰nw ahÆiH fzt''mw«gh o‰nw ahÆiH fzt''mw«gh o‰nw ahÆiH fzt'' (34)

v‹D« òw¥gh£oY«,

` `<‹w bghGâ‰ bgÇJt¡Fª j‹kfid¢``<‹w bghGâ‰ bgÇJt¡Fª j‹kfid¢``<‹w bghGâ‰ bgÇJt¡Fª j‹kfid¢``<‹w bghGâ‰ bgÇJt¡Fª j‹kfid¢``<‹w bghGâ‰ bgÇJt¡Fª j‹kfid¢

rh‹nwh bdd¡nf£l jhŒ' 'rh‹nwh bdd¡nf£l jhŒ' 'rh‹nwh bdd¡nf£l jhŒ' 'rh‹nwh bdd¡nf£l jhŒ' 'rh‹nwh bdd¡nf£l jhŒ' ' (69)

v‹D§ Fw£fU¤J, fh¡ifghoÅah® e¢brŸisah® ghoa

` `br§fsª JHînthŸ áijªJnt wh»a``br§fsª JHînthŸ áijªJnt wh»a``br§fsª JHînthŸ áijªJnt wh»a``br§fsª JHînthŸ áijªJnt wh»a``br§fsª JHînthŸ áijªJnt wh»a

gLkf‹ »l¡if fhûcgLkf‹ »l¡if fhûcgLkf‹ »l¡if fhûcgLkf‹ »l¡if fhûcgLkf‹ »l¡if fhûc

<‹w Ph‹¿D« bgÇJtª jdns''<‹w Ph‹¿D« bgÇJtª jdns''<‹w Ph‹¿D« bgÇJtª jdns''<‹w Ph‹¿D« bgÇJtª jdns''<‹w Ph‹¿D« bgÇJtª jdns'' (278)

v‹D« òw¥gh£oY«, mikªâU¤jš.

``mw«gho‹nw'' v‹W üÈ‹ áw¥ò¥ bgaiu¡ F¿ahJ mj‹

bghUŸtifiana bghJ¥gl¡ F¿¤jikahš, My¤ö®»Hh®

fhy¤âš âU¡FwŸ Äf¥ giHikahdjhfî« msitüyhfî«

ïUªâU¤jš nt©L«.

âUtŸSt® fhy«


rh‹nwh‹ v‹DŠ brhš, ``rh‹nwh dh¡Fjš jªij¡F¡

flnd'' (òw«. 312) v‹gâ‰nghš fšÉa¿bthG¡f¤jh‰ áwªjtid

k£Lk‹¿, ``nj®ju tªj rh‹nwh bušyh«', (òw«. 63) v‹gâ‰nghš

ngh®kwtidí§ F¿¥gJ fUj¤j¡fJ.

4. ».K. 3M« ü‰wh©odjhd âU¡nfhit 25 »sÉ¡

bfh¤Jfisí« 400 Jiwfisí« bfh©oU¡f, ï‹g¤J¥ghš

v‹Dª âU¡Fw£nfhit »sÉ¡bfh¤â‹¿ 135 Jiwfns

bfh©oU¤jš.

bjhšfh¥ãa¤â‰ F¿¡f¥g£LŸs JiwfŸ Vw¤jhH eh}W.

mt‰W£ áy âU¡nfhitÆš ïšyhjd; áy bga® F¿¡f¥bgwhjd;

áy, E©ntWghLfSilad. âU¡nfhit¡F¥ ãªâd nfhit

fËš 45 tiu JiwfŸ ToíŸsd. âU¡FwŸ mwüyhjš g‰¿

mwkšyhj JiwfŸ Éy¡f¥g£oU¥ãD«, 135 v‹gJ Äf¡

Fiwthd bjhifahjyhš, mJ âU¡nfhit¡F¥ gy ü‰wh©LfŸ

Kªâdjh ÆU¤jš nt©L«.

5. âUtŸSt® kÆiyÆš thœªj Vnyyá§f‹ v‹D«

flšthÂfÇl« üš th§» berî¤bjhÊš brŒjjhf¢ brÉ

kuò¡fij TWjš,

Vnyyá§f‹ fhy« ».K. 2M« ü‰wh©L.

6. »¿¤JÉ‰F¥ ã‰g£l áw¥ò Ãfœ¢á vJî« âU¡FwËš

F¿¥ghfntD§ Tw¥glhik.

fil¡fHf¢ brŒíŸfË‰ Tw¥g£LŸs atdiu¥g‰¿¤

âU¡FwËš xU F¿¥òÄ‹ik ftÅ¡f¤j¡fJ.

ï¢ rh‹Wfshš, âUtŸSt® fhy« ». K. 2M« ü‰wh©

bl‹W bfhŸtJ Äf¥ bghU¤jbk‹W«, v›tifÆY« mJ

»¿¤JÉ‰F¥ ã‰g£ljhfhbj‹W«, xUfhš ò¤jhuhŒ¢áahš ï«

Koò kh‰w¥ bg¿D« âUtŸSt® fhy« ïâD« K‰gLnk a‹¿¥

ã‰glhbj‹W«, bj‰bwd¤ bjÇªJbfhŸf. ï‹D« ïj‹ bjhl®ghd

ãw brŒâfisbašyh« v‹ `âU¡FwŸ jÄœ kuòiu'Æ‹

K‹DiuÆ‰ f©L bjËf.

fil¡fHf Koî ». ã. 5M« ü‰wh©bl‹gJ, fhyŠ br‹w

tuyh‰W¥ nguháÇa® (V. R.) ïuhk¢rªâu Ô£ájÇ‹ Kogh«.

bjhšfh¥ãa® fhy« ». K. 7M« ü‰wh©bl‹gJ, v‹

bjhšfh¥ãa És¡f¤âš j¡f rh‹Wfshš ÃWt¥ bgW«.

- âUtŸSt® 2000 M©L ÉHh ky® - nry« efu¤- âUtŸSt® 2000 M©L ÉHh ky® - nry« efu¤- âUtŸSt® 2000 M©L ÉHh ky® - nry« efu¤- âUtŸSt® 2000 M©L ÉHh ky® - nry« efu¤- âUtŸSt® 2000 M©L ÉHh ky® - nry« efu¤

jÄjÄjÄjÄjÄHHHHHháÇa® fHf« 1969háÇa® fHf« 1969háÇa® fHf« 1969háÇa® fHf« 1969háÇa® fHf« 1969

153

27

tŸSt® nfh£l¡ fhšnfhŸ ÉHh

thœ¤Jiu És¡f«

Kfîiu:Kfîiu:Kfîiu:Kfîiu:Kfîiu:

f‹Å c-M« g¡fš (18-9-74) m¿t‹ (òj‹)»Hik ã‰gfš

5 kÂ¡F, br‹id khef® E§f«gh¡f« VÇ¥ gFâÆš, kh©òÄF

fšÉaik¢r® g®. (Dr.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh® mt®fŸ

jiyikÆš, kh©òÄF Kjyik¢r® g® (Dr . ) fiyP® K.

fUzhÃâah® mt®fŸ bjhl§» it¤j tŸSt® nfh£l¡

fhšnfhŸ ÉHhÉš, kh©òÄF bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r® g. c.

r©Kfdh® mt®fŸ nt©Lnfh£ »z§», kh©òÄF k¡fŸ

ešthœî¤ Jiwaik¢r® nguh. f. m‹gHfdh® mt®fŸ

K‹ÅiyÆš, eh‹ tH§»a thœ¤Jiu neuÄ‹ikg‰¿ K‰W¥

bgwhikahš, mij¥ gy®¡F« ga‹ gLkhW K‰WÉ¤j‰ bghU£L,

ïªbeL És¡f¡ f£Liuia tiuayhnd‹.

1. thœ¤Jiu tiffŸ1. thœ¤Jiu tiffŸ1. thœ¤Jiu tiffŸ1. thœ¤Jiu tiffŸ1. thœ¤Jiu tiffŸ

ïa‹bkhÊ thœ¤J, òwÃiy thœ¤J, thíiw thœ¤J vd

thœ¤Jiu _tif¥gL«.

xUtUila áwªj g©òfisí« mÇa M‰wšfisí«

vL¤Jiu¤J¥ òfœtJ mšyJ thœ¤JtJ, ïa‹bkhÊ thœ¤J,

` `mL¤ö®ª nj¤âa ïa‹bkhÊ thœ¤J«' '` `mL¤ö®ª nj¤âa ïa‹bkhÊ thœ¤J«' '` `mL¤ö®ª nj¤âa ïa‹bkhÊ thœ¤J«' '` `mL¤ö®ª nj¤âa ïa‹bkhÊ thœ¤J«' '` `mL¤ö®ª nj¤âa ïa‹bkhÊ thœ¤J«' ' (bjhš. òw¤. 35).

` `kayW Ó®¤â kh‹nw® k‹dt‹``kayW Ó®¤â kh‹nw® k‹dt‹``kayW Ó®¤â kh‹nw® k‹dt‹``kayW Ó®¤â kh‹nw® k‹dt‹``kayW Ó®¤â kh‹nw® k‹dt‹

ïašng bkhÊÆD« m¤Jiw ahF«. ' 'ïašng bkhÊÆD« m¤Jiw ahF«. ' 'ïašng bkhÊÆD« m¤Jiw ahF«. ' 'ïašng bkhÊÆD« m¤Jiw ahF«. ' 'ïašng bkhÊÆD« m¤Jiw ahF«. ' ' (ò. bt. 9:195).

flîŸ (mšyJ Ú tz§F« bjŒt«) c‹id¥ ghJfh¡f,

Ú tÊtÊ bršt¤njhL áwªJ És§Ff v‹W, xUtiu thœ¤JtJ

òwÃiy thœ¤J.

` `tÊgL bjŒt« Ã‰òw§ fh¥g¥``tÊgL bjŒt« Ã‰òw§ fh¥g¥``tÊgL bjŒt« Ã‰òw§ fh¥g¥``tÊgL bjŒt« Ã‰òw§ fh¥g¥``tÊgL bjŒt« Ã‰òw§ fh¥g¥

gÊÔ® brštbkhL tÊtÊ áwªJgÊÔ® brštbkhL tÊtÊ áwªJgÊÔ® brštbkhL tÊtÊ áwªJgÊÔ® brštbkhL tÊtÊ áwªJgÊÔ® brštbkhL tÊtÊ áwªJ

bghÈÄ‹ v‹D« òwÃiy thœ¤nj. . . . . ' 'bghÈÄ‹ v‹D« òwÃiy thœ¤nj. . . . . ' 'bghÈÄ‹ v‹D« òwÃiy thœ¤nj. . . . . ' 'bghÈÄ‹ v‹D« òwÃiy thœ¤nj. . . . . ' 'bghÈÄ‹ v‹D« òwÃiy thœ¤nj. . . . . ' ' (bjhš. brŒ. 109).

tŸSt® nfh£l¡ fhšnfhŸ ÉHh thœ¤Jiu És¡f«


nehahË¡F K‹ò fr¥ghfî« fhukhfîÄUªJ tU¤âD«,

ã‹ò ey«ga¡F« kUªJ ngh‹W, be¿jt¿atU¡F mšyJ

m¿ahjtU¡F K‹ò nf£gj‰F btW¥ghf ïU¥ãD«, ã‹ò

e‹ik ga¡F« ešy¿îiu TWtJ thíiw thœ¤J.

thíiw kUªJ.

thíiw thœ¤nj ta§f eho‹thíiw thœ¤nj ta§f eho‹thíiw thœ¤nj ta§f eho‹thíiw thœ¤nj ta§f eho‹thíiw thœ¤nj ta§f eho‹

nt«ò§ fLî« nghy btŠbrhšnt«ò§ fLî« nghy btŠbrhšnt«ò§ fLî« nghy btŠbrhšnt«ò§ fLî« nghy btŠbrhšnt«ò§ fLî« nghy btŠbrhš

jh§Fjš ï‹¿ tÊeÅ ga¡Fbk‹(W)jh§Fjš ï‹¿ tÊeÅ ga¡Fbk‹(W)jh§Fjš ï‹¿ tÊeÅ ga¡Fbk‹(W)jh§Fjš ï‹¿ tÊeÅ ga¡Fbk‹(W)jh§Fjš ï‹¿ tÊeÅ ga¡Fbk‹(W)

x«gil¡ »sÉÆ‹ thíW¤ j‰nw. ' 'x«gil¡ »sÉÆ‹ thíW¤ j‰nw. ' 'x«gil¡ »sÉÆ‹ thíW¤ j‰nw. ' 'x«gil¡ »sÉÆ‹ thíW¤ j‰nw. ' 'x«gil¡ »sÉÆ‹ thíW¤ j‰nw. ' ' (bjhš. brŒ. 111

thœ¤Jjš v‹gJ xUtiu eykhf ÚL thHit¤jš, mJ,

K‰w¤ Jwªj KGKÅtuhd ÃiwbkhÊ khªj® mšyJ M‹wÉª

jl§»a rh‹nwh® ``ÚL thœf'' v‹W brhštjdhY«, _j¿P® TW«

mwîiu mšyJ m¿îiuahY« ÃfG«. jÅ¥g£lt®¡F ï›ÉU

tÊí« ïaY«; xU bjhFâah®¡nfh ã‹dnj V‰F«.

âUtŸSt®, cy»d® midt®¡F«, áw¥ghf¤ jÄH®¡F,

ciu¤j mwîiuí« m¿îiuíkhd âU¡FwŸ, âUtŸSt

khiyÆš kJiu aWit thÂf‹ ïsnt£ldh® v‹D« òyt®

bgaÇYŸs,

` `ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«``ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«``ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«``ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«``ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«

k‹gij¡ bfšyh« kdk»H-m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H-m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H-m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H-m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H-m‹bghÊah

JŸË ízu îiu¤jhnu nahJÓ®JŸË ízu îiu¤jhnu nahJÓ®JŸË ízu îiu¤jhnu nahJÓ®JŸË ízu îiu¤jhnu nahJÓ®JŸË ízu îiu¤jhnu nahJÓ®

tŸSt® thíiw thœ¤J''tŸSt® thíiw thœ¤J''tŸSt® thíiw thœ¤J''tŸSt® thíiw thœ¤J''tŸSt® thíiw thœ¤J''

v‹D« bt©ghÉ‹go, `thíiw thœ¤J' vd¥goD« c©ikÆ‰

`òwÃiy thœ¤J'§ fyªjnjahF«.

ïa‹bkhÊ thœ¤â‰ flîŸ thœ¤J« ml§FtjdhY«,

flîis xUt® òfœtj‹¿ thHit¤jš v‹gJ bghUªjhik

ahY«, khªjiu¥ òfœtj‰F« flîis¥ òfœtj‰F« ntW

ghL©ikahY«, flîŸ thœ¤âYŸs áw¥ghd m¢r¤njhL Toa

m‹ò tz¡f¤ij¡ F¿¤j‰F, thœ¤J v‹D« brhšÈÅ‹W

tG¤J (t. ÞJâ) v‹D« brhš âÇ¡f¥ g£lJ.

` `tG¤âdhŸ J«Änd dhf mÊ¤jGjhŸ``tG¤âdhŸ J«Änd dhf mÊ¤jGjhŸ``tG¤âdhŸ J«Änd dhf mÊ¤jGjhŸ``tG¤âdhŸ J«Änd dhf mÊ¤jGjhŸ``tG¤âdhŸ J«Änd dhf mÊ¤jGjhŸ

ahUŸË¤ J«ÄÜ bu‹W.' 'ahUŸË¤ J«ÄÜ bu‹W.' 'ahUŸË¤ J«ÄÜ bu‹W.' 'ahUŸË¤ J«ÄÜ bu‹W.' 'ahUŸË¤ J«ÄÜ bu‹W.' ' (FwŸ. 1317)

v‹D« âU¡FwËš, tG¤âdhŸ v‹DŠ brhšiy thœ¤âdhŸ

v‹D« bghUËš âUtŸSt® M©oU¥ãD«, mij¥ ghty‹

cÇik (Poetic licence) ba‹nw mik¤jš nt©L«.

155

flîis tG¤J« áw¥ghd fÈ¥gh tiffŸ njtghÂ

bad¥gL«. MÇa® jÄHf« tªjã‹ ``tUz¥ ój® ehštif¥

ghÂí«'' (áy¥. 6, 35-6) vd¢ áWbjŒt tG¤J« njtghÂbad¥

g£likahš, òÇnth‹ v‹D§ bfhŸifg‰¿¡ flîisbah¤j

át‹ mšyJ âUkhš tG¤J¡fŸ bgUªnjtghÂ bad¥g£ld.

tŸSt® nfh£l¡ fhšnfhŸ ÉHhÉš thœ¤J¥ bgw‰FÇah®,

âUtŸStU« mtU¡F¡ nfh£l« mik¥nghU« Mt®. ïtUŸ

K‹dt® thœ¤J¥ òfœî KiwÆY«, ã‹dt® thœ¤J ÚLthH

nt©lš KiwÆY«, K‹D« ã‹Dkhf ï¡f£LiuíŸ mikí«.

âUtŸSt® thœ¤J¤ njtghÂÆ‹ gh‰gL«.

2. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« nfh£l« v‹W2. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« nfh£l« v‹W2. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« nfh£l« v‹W2. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« nfh£l« v‹W2. áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« nfh£l« v‹W

bga® F¿¡f¥ bg‰w nfhÆšfŸbga® F¿¡f¥ bg‰w nfhÆšfŸbga® F¿¡f¥ bg‰w nfhÆšfŸbga® F¿¡f¥ bg‰w nfhÆšfŸbga® F¿¡f¥ bg‰w nfhÆšfŸ

òwÃiy¡ nfh£l« (áy¥. 5:180) = $ nfhÆš v‹D« mUf‹

nfhÆš.

` `mku® jU¡nfh£l« btŸahid¡ nfh£l«``mku® jU¡nfh£l« btŸahid¡ nfh£l«``mku® jU¡nfh£l« btŸahid¡ nfh£l«``mku® jU¡nfh£l« btŸahid¡ nfh£l«``mku® jU¡nfh£l« btŸahid¡ nfh£l«

òf®btŸis ehf®j§ nfh£l« gfšthÆšòf®btŸis ehf®j§ nfh£l« gfšthÆšòf®btŸis ehf®j§ nfh£l« gfšthÆšòf®btŸis ehf®j§ nfh£l« gfšthÆšòf®btŸis ehf®j§ nfh£l« gfšthÆš

c¢á¡ »Hh‹nfh£l« C®¡nfh£l« nt‰nfh£l«c¢á¡ »Hh‹nfh£l« C®¡nfh£l« nt‰nfh£l«c¢á¡ »Hh‹nfh£l« C®¡nfh£l« nt‰nfh£l«c¢á¡ »Hh‹nfh£l« C®¡nfh£l« nt‰nfh£l«c¢á¡ »Hh‹nfh£l« C®¡nfh£l« nt‰nfh£l«

t¢áu¡nfh£l« òw«gizah‹ thœnfh£l«t¢áu¡nfh£l« òw«gizah‹ thœnfh£l«t¢áu¡nfh£l« òw«gizah‹ thœnfh£l«t¢áu¡nfh£l« òw«gizah‹ thœnfh£l«t¢áu¡nfh£l« òw«gizah‹ thœnfh£l«

Ã¡fªj¡ nfh£l« Ãyh¡nfh£l«. . . . ' 'Ã¡fªj¡ nfh£l« Ãyh¡nfh£l«. . . . ' 'Ã¡fªj¡ nfh£l« Ãyh¡nfh£l«. . . . ' 'Ã¡fªj¡ nfh£l« Ãyh¡nfh£l«. . . . ' 'Ã¡fªj¡ nfh£l« Ãyh¡nfh£l«. . . . ' ' (áy¥. 9: 9-13).

mku®jU=njtUyf¤J¡ f‰gf ku«. btŸahid = Iuhtj«

v‹D« njt® nfhÅ‹ btŸisahid. btŸis ehf® = bt©

Âw¥ gyuhk®. c¢á¡»Hh‹=fâut‹. C®=átÅU¡ifah»a

ifyha« v‹D« btŸËkiy. ntš=nty‹ v‹D« KUf‹.

t¢áu«=njt®. nfh‹ tÆu¥ gil¡fy«. òw«gizah‹ = C®¥

òw¤ijaL¤j Iadh® v‹D« rh¤j‹.

fhkntŸ nfh£l« (áy¥. 9:60).

kÂt©z‹ nfh£l« (áy¥. 10:10)=âUkhš nfhÆš.

Iia nfh£l« (áy¥. 12:4) = fhË nfhÆš.

g¤âÅ¡ nfh£l« (áy¥. 30:151)= f©z» nfhÆš.

RLfh£L¡ nfh£l« mšyJ r¡fuths¡ nfh£l« (kÂ 6:30-

1) = cyf« K¥g¤bjh‹iwí« j‹DŸsl¡»a r¡fuths« v‹D«

nfhs¤âYŸs, všyh¤ njt®¡F« ó«òfh®¢ RLfh£ilaL¤J¢

rik¡f¥g£l khbgU§ nfhÆš.

KânahŸ nfh£l« (kÂ:22:3) = ehtyª nja¡fhtš

njÉah»a r«ghgâ nfhÆš.



ïÅ, ïwªJnghd mªjz®¡F« mur®¡F« f‰òil¥

bg©o®¡F«, c‰whUwÉduhŒ rik¡f¥g£l gŸËgilfS«

(rkhâfS«) fšyiwfS«, nfh£lbk‹nw kÂnkfiyÆ‰

F¿¡f¥g£LŸsd.

` `mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«

xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒj

F¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹d

RLk© X§»a beLÃiy nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy nfh£lK«'' (kÂ. 6: 54-59)

ïÅ, ``ïLãz¡ nfh£l¤ bjÆ‰òw khjÈ‹ RLfh£L¡ nfh£l

bk‹wy Jiuah®'' (kÂ. 203-4) v‹W, Rliyí« nfh£lbk‹nw

F¿¡f¥g£oU¥gjhš, kâyhš mšyJ ntÈah‰ NH¥g£l

v›ÉlK« nfh£l« v‹D« bgaU¡FÇabj‹gJ m¿a¥gL«.

3. nfh£l« v‹D« brhš tuyhW3. nfh£l« v‹D« brhš tuyhW3. nfh£l« v‹D« brhš tuyhW3. nfh£l« v‹D« brhš tuyhW3. nfh£l« v‹D« brhš tuyhW

cš-cy«=cU£á. cy«tUjš-cykUjš=RHYjš.

cš-cy-cyî-cyhî. cyîjš=tisjš, Nœjš, R‰Wjš,

âÇjš.

cš-Fš-Fy-Fyî.

Fyîjš=1. tisjš ``Fyî¢ áid¥ ó¡bfhŒJ'' (òw«. 11:4).

2. cyhîjš ``vkj‹idia Ãid¤nj FyÉdndh'' (átuf.

Éria.14).

Fyî=tisî.``Fyî¡ bfhLŠáiy'' (ò. bt. 1:10)

Fyî-Fyhî. Fyhîjš=tisjš. tis¤jš. ` `FyhîŠ

áiya®'' (ò. bt. 4:3).

FY-FY¤j«=tisªj fhÆYŸs ga‰W tif. (âth).

Fš-bfhš-nfhš=1. (cU©l) âu£á. ``nfhÅw tisÆdh®¡F''

(Ótf. 209). ``nfh‰bwho khjbuhL'' (áy¥. 26:121). 2. cU©L

âu©l jo.

nfhš-nfhy«-gªJngh‰ RUS« KŸbsÈ.

nfhš-nfhÈ-F©L tothd ÉËah£L¡ fUÉ. k. nfhÈ, bj.

nfhÈ (g), J. nfhË(g), kuh. nfhä (g).

157

Fš-F‹-FÅ. FÅjš-1. tisjš. ``FÅts® áiy'' (Ótf. 486).

2. tz§Fjš. (Nlh.)

F‹-FDF-FDFjš-áÇ¤J clš tisjš.

F‹-T‹-1. tisî. ``TÅU«ãÅ‰ Fiw¤J'' (ielj. eh£L¥.

10). 2. cl‰Tdš. (âth.). ``TD§ FwS«'' (òw«.28). 3. Td‹.

(TÅ). ``áWFW§ TD«'' (áy¥. 27:214).

T‹-TÅ-tisªj á‰¿whš. ``TÅbfh¤â............. bfh¡»U¡F«

g©iz'' (F‰wh. Fw. 94).

TDjš-1. tisjš. 2. KJF tisªJ nghjš.

T‹-Tid-_iyÆ‰ TDŸs Ú®¢rhš.

Fyî-Fuî-Fuit-áw¥ò eh£fË‰ F¿Šá mšyJ Kšiy

Ãy kfË® vGt® mšyJ g‹ÅUt® t£lkhf Ã‹W,

ghoaho¢ R‰¿tU§ T¤J... MŒ¢áa® Fuit, F‹w¡ Fuit.

(áy¥.)

Fuî-X. neh: L. curvo, E. curve, to bend.

Fuit-x. neh: Gk. choros, a dance in a ring.

E. ``Chorus, n. (L. chorus, from Gr. koros, a dance in a ring, achorus) 1. In the Greek drama, (a) originally a company of danc-ers dancing in a ring accompained by their own singing or that ofothers; a band of singers and dancers.''E.``Choir, n. (Written also quire, from O. Fr. choeur L. chorus,Gr. choros, a dance in a ring. a band) 1. A band of dancers........2. A collection of singers, especially in divine service, in achurch......''

- The Imperial Dictionary of the English Language.Fuî-FuF-Fu§F, -Fu§Fjš-tisjš. ` `ghodhŸ.. . . . .

ïiy¥bghÊš Fu§»d'' (Ótf. 657).

Fu§F-x. neh: E. crank.

FY-FU-FUF-1. tisaš, ` `ifFÉ ão¤J¡ FUfÂ

br¿¤j'' (fšyh. 44:22). 2. tisªj fG¤JŸs Ú®¥ gwit. 3. ehiu

th‹giw¡ FU» bdLtÇ bgh‰g'' (gâ‰W¥. 83:2). 4. ehiu

tobth¤j bfhšYiy¤ JU¤â. ``CJiy¡ FU» DÆ®¤jd®''

(áy¥. 4:59). 5. Xâk« (m‹d«). ``ÚbuhÊa¥ ghY© FU»‰

bwÇªJ'' (ehyo. 135). 6. m‹¿š. ``FUF bga®¡ F‹w«'' (kÂ.

5:13).



FUF-X. neh: E. crane, OE. cran, OS., OHG. krano F. grue.

FU-FUŸ-FUSjš-RUSjš. ̀ `FU©l th®FHš'' (âUÉir.

âUthÈ. 1:3)

FUŸ-1. be‰¿ kÆ®¢RUŸ. (W.). 2. bg©o® jiy kÆ®. (ã§.).

FUŸ-x.neh: E.curl, MDu. krul, G. krol, LG., Du., E Fris, kurl.FU-FW-»W. »W»W¤jš-1. jiy R‰Wjš. 2. ka¡fkiljš.

»W»Wthz«-áWt® RH‰¿ ÉisahL« bghÇthz«.

FW-Fw-Fw§F-fw§F.

fw§Fjš-1. RHYjš. ` `g«gu¤J... . . .fw§»a goa'' (fªjò.

âUefu¥. 28). 2. Nœjš. ` `fw§»UŸ khiy¡F«''

(âUtŸStkhiy, 34).

fw§fš-1. RH‰á. (ã§.). 2. tisjo. (mf. Ã.).

fw§F-1. RH‰á. (âth.). 2. fh‰who. ``fh‹Kf nk‰w........fw§F«''

(fšyh. fzgâ).

fw§F-X neh: Gk guros, ring. L. gyre, E. gyrate, go in circle orspiral, revolve, whirlFW-FwŸ-Fw©L-Fw©Ljš-1. tisjš. 2. RU©L

bfhŸSjš.

Fš-FŸ-Fs«-1. tisªj be‰¿. âU¡Fs Kis¤j

f£lhkiu'' (fšyh. 31:9). 2. btšy îU©il.

Fs« (btšy«)-t. gula.

Fs«-Fs«ò-cU©L âu©l Éy§F¥ ghj«.

FŸ-FË-FËa«-1. cU©il. (mf. Ã.). 2. cU©ilahd

kUªJ kh¤âiu. (ã§.)

FË-FËif-1. cU©ilahd kUªJ kh¤âiu. 2. bgh‹dh¡f

kh¤âiu, ``FËifÆ£L¥ bgh‹dh¡Ft‹'' (âUkª. 2709).

``FËif-t. FËfh (gulika).

FHYjš-RUSjš, ``fil FH‹w fU§FHšfŸ'' (Ótf. 164).

FŸ-Fsš-FHš.

FHš-1. kÆ®¡ FH‰á. ``FHYil¢ áfÊif'' (Ótf. 1092).

2. bg©o® jiykÆ® RU£o Ko¡f¥gLif. (âth.).

159

FÊa«-1. tisjo. (W.). 2. eWkzî©il. (áy¥. 14:171, mU«.).

3. cU£á. (âth) FËa«-FÊa«.

FŸ-F©L-1. cU©oU¥gJ mšyJ cU©L fd¤âU¥gJ.

2. cU©ilahd Ãiwfš. 3. cU©ilahd bgh‹kÂ.

``bgh‹Å‹ g£ilnk‰ F©L it¤J'' (S.I.I. ii. 182). 4. Éy§»‹

Éij. 5. btoF©L. 6. cU©l kh«gH tif. 7. cU©l

fytif. 8. cU©L âu©l M© Fâiu mšyJ M©

fGij. bj. F©l, kuh. F©l (g).

F©l‹-jo¤j FŸs‹.

F©lh‹-cU©l r£o tif.

F©lh‹-F©lh. kuh. F©lh (g).

F©o-cU©L âu©l ò£l«.

F©il-cU©L âu©l fhis.

F©L-F©ly«-1. t£l« 2. R‹d«, 3. thd«. (ã§.) 4. Mlt®

fhjÂ tisa«.

F©ly«-t. F©ly.

FŸ-F©-Fz-FzF-FzFjš=tisjš.

FzF-Fz§F. Fz§Fjš-tisjš.

FzF-Fz¡F-tisî. ``ehŒthiy¡ Fz¡ bfL¡fyhkh?

``(gH.). Fz¡Fjš-tis¤jš.

FzF-FQF-FQ¡F-1. áWÄa® fhJ tisa«. 2. Û‹tiy

<aF©L.

FQ¡Fjš-tis¤jš.

Fziy-ehz¤jhš clštisif ``T¢rKkhŒ¢ r‰nw

FziyíkhŒ'' gzÉL. 310).

Fz-Fz«-Fl«-1. cU©l âu£á. (W.). 2. t©o¡ Fl«. 3.

Ú®¡Fl«. 4. F«g Xiu. (g‹ÅUgh. 163). 5. Fljho 6. Fl¡T¤J.

``ÚÂy ksªnjh dhoa FlK«'' (áy¥. 6:55).

Fl«-t. fl« (ghata).

Fl¡f«-tisî. Fl¡»-tisthdJ.

Fl-tisªj (âUKU. 229, ciu).

Fl«-Fl§F-Fl§Fjš-tisjš.



Fl§F-Fl§f®-1. Fl«. ``Fz§f® bfhz®ªâlh........beh©L

bfh©ld®'' (fªjò. njt»Ç. 24). 2. F«gnthiu (Nlh).

Fl«-Flªj«-1. bkŒ tis¤J¢ brŒí« tÊghL. ``Flªj«

g£L¡ bfhGky® áj¿'' (âUKU. 229). 2. ehšÉuš Kl¡»¥

bgUÉuš ÃW¤â beŠáil it¡if. (âUKU. g¡. 47,

mo¡F¿¥ò. 3. Fl«. ã§.).

Fl«-Flh-1. tisî; ` `Flhto íËaK«'' (áy¥. 25:50),

2. Flh¡flš. tisFlh, v-L: k‹dh®Flh, ÉÇFlh, v-L;

t§fhs¡Flh, 3. _iy (W.).

Fl«-Fo-tisªj òUt«. (ã§).

FŸ-TŸ-TË-tisªj g¢ir thiH¥gH«.

FŸ-bfhŸ-tisªj ga‰w§fhŒ. mâYŸs gaW.

bfhŸ-bfh©ò-bfh«ò-Éy§»‹ jiynkYŸs Éisªj

îW¥ò, ku¡»is, nfhš, ãŸis, bg©ãŸis, tisªj

vG¤J tÇ.

bfh«ò-bfh¥ò-bfh«ò ngh‹w ku¡»is, xU fhjÂ.

bfh«ò-f«ò-nfhš, jo (gh©o eh£L tH¡F).

f«ò-f«g«-özhf eh£L« bgUku¤ jo.

bfh«ò-bfh«g‹-M©ãŸis, rk®¤j‹.

bfhŸ-bfhL-bfhLik-tisî, be¿âw«gš, m£^Êa«.

bfhLthŸ, bfhL¡fhŒ¥òË KjÈat‰¿‰ gU¥bghU£

nfhziyí«; bfhL§nfhš, bfhL«ghL KjÈat‰¿š E©

bghU£ nfhziyí«; bfhLik¢ brhš F¿¤jš fh©f.

bfhL-bfhL¡F-1. tisªj bfh£L« cW¥ò; 2. mH»a

Mil¤bjh§fš. ` `f¢ir òidªjâny É£lh‹ bgU§

bfhL¡F'' (âUthyth. 30:9). 3. bjh§F« »Êrš.

bfhL¡f‹-njŸ. bfhL¡»-nj£bfhL¡» v‹D« bro.

bfhL¡F-x neh: E. crook, ME, croc, ON. krokr, hook.

bfhL-bfhLF-bfhLFjš-bfhLikahjš. ̀ `bfhLF btŠáiy

tLf ntLt®.'' (njth. 918:1).

bfhL-bfhL«ò-bfhLik

bfhL-bfho-tisªJ Ú©L tsU« j©L.

bfhL-bfhoW-tisªj g‰W¡ FwL, g‰W¡ FwL ngh‹w

thayF (fJ¥ò).

161

bfhŸ-bfhŸF-bfh£F bfh£Fjš-1. RHYjš. ``tËty§

bfh£F khâu«'' (kÂ. 12;91). 2. NH tUjš. ``fhYzthf¢

RlbuhL bfh£F«'' (òw«. 43:3). 3. R‰¿¤ âÇjš. ``bfhL«òÈ

bfh£F« tÊ'' (áWgŠ. 80). x. neh: btŸ-btŸF-bt£F.

bfhŸSjš-1. tisjš, 2. RHYjš 3. âÇjš.

bfhŸ-bfh£ò-1. RH‰á. ``bfh£òW fÈd¥ ghŒkh'' (f«guh.

Äâiy. 13). 2. R‰¿¤âÇif. (âth).

bfhŸ-bfh£F-bfh¡F-tisªj fG¤JŸs Ú®¥gwit.

bfh£F-bfh£»-bfh¡»-tisªj bfhSÉ. x. neh bfh¡»-E. hook,OE. hoc, MLG. hok, Du. hock. bfhŸ-bfh£il. x.neh: tŸ-t£il.

bfh£il-1. cU©L âu©l Éij. 2. m›Éij ngh‹w cW¥ò.

3. cU©l jiyaiz, ``gŠá‹ be£lizaUfh¡ bfh£ilfŸ

gu¥ã'' (gâbdh. âUÉilk. K«. 19). 4. Mil¤J«ã‹ kÂ Ko¢R.

``bfh£il¡ fiua g£Lil eš»'' (bghUe. 155). 5. ghj¡ Fw£o‹ FÄœ.

``gtH¡ bfh£il¥ bgh‰brU¥ ng‰¿'' (bgU§. kfj. 22:202). 6. gŠR¢

RUŸ. ̀bfh£il¤ jiy¥ghš bfhL¤J ̀` (â›. bgÇahœ. 3:5:1). 7. cU©l

gUtot«. bfh£ilbaG¤J; (c.t.).

bfhŸ-nfhŸ-1.bfhŸ-nfhŸ-1.bfhŸ-nfhŸ-1.bfhŸ-nfhŸ-1.bfhŸ-nfhŸ-1. R‰¿tU« mšyJ cU©ilahd É©Rl®

mšyJ ntWyf«. ` `všyh¡ nfhS« eštÊ neh¡f'' (bgU§

ïyhthz. 11:70). 2. â§fis¢ NG« nfh£il. ``kâa§ nfhŸthŒ

ÉR«ãil'' (Ótf. 1098).

nfhŸ-nfhs«-1. cU©il. 2. cÆ®bkŒfËš (ãuhÂfËš)

Ú® Ru¡F« jir¥gFâ.

nfhs«-t. nfhy (gola).

nfhs«-nfhsf«-1. cU©l ÄsF. 2. k©ly ÉÇa‹. (ã§).

nfhsf«-t. nfhyf (ÄsF), nfhyf(g) (k©ly ÉÇa‹)

nfhsf«-nfhsif-1. t£l tot«, ` `m©l nfhsif¥

òw¤jjhŒ'' (f«guh. mfÈif¥ 60). 2. »«òÇ¥ ó© tisa«.

3. k©lÈ¥ gh«ò. (Nlh.).

nfhsif-t. nfhyf (g).

nfhŸ-nfhsh-1. eWkz¥ g©l§ fyªjJ« ïiw¢íŸË£

lJkhd c©ilízî 2. fŠrhîU©il.

nfhŸ-nfh©-nfhQjš-1. rhŒjš. 2. tisjš. 3. be¿jtWjš.

4. khWgLjš. 5. btW¤jš. `nfhÂ¡ nfhÂ¡ nfho bfhL¥g

âY« nfhzhk‰ fhÂ bfhL¥gJ nkš.'' (gH).



nfh©-1. tisî. ` `nfhzh®ãiw'' (âUthr 16:5) .

2. bfhL§nfh‹ik. (âth.). 3. nfhz« ``K¡nfh Ât®jU

t£l«'' (F‰wh: jy. guhr¤.). 3. 4. T‹

nfhz‹-Td‹ (ã§.).

nfh©-x. neh: Gk. gonia, angle.

nfh©nfh©nfh©nfh©nfh©-nfhz«-1. _iy. ``nfhz bkh¤ây§nfh® KH¤âÅ‹''

(âUthyth. 15:2). 2. xJ¡F¥ òwkhd ïl«. nfhz«-t. nfhz.

nfhz«nfhz«nfhz«nfhz«nfhz«-fhz«-1. tisªj bfhŸS¡fhŒ 2. bfh£gaW1. tisªj bfhŸS¡fhŒ 2. bfh£gaW1. tisªj bfhŸS¡fhŒ 2. bfh£gaW1. tisªj bfhŸS¡fhŒ 2. bfh£gaW1. tisªj bfhŸS¡fhŒ 2. bfh£gaW

(gh©otH¡F).(gh©otH¡F).(gh©otH¡F).(gh©otH¡F).(gh©otH¡F). (fhz¥gaW)

nfh©-nfhiz-1. tisî. 2. nfhzš 3. bfhLik. (mf.Ã.)

4. bjhšiy. ``nfhiz bgÇJil¤bj« bgUkhid¡ TWjny''

(â› âUthŒ. 2: 5: 10.)

nfhiz-nfhiza‹-khWg£l FzŠ braš fU¤Jil

at‹.

nfh©-nfhL. x.neh: gh©-ghL.

nfhLjš-1. nfhQjš, 2. tisjš. ``bfhL« òUt§ nfhlh

kiw¥ã‹'' (FwŸ. 1086) 2. be¿ mšyJ eLÃiy jtWjš. ``nfhlhU§

nfho¡ fUÉida uh»ah®¢ rh®ªJ'' (ehyo. 124), ` `nfhlhik

rh‹nwh®¡ fÂ'' (FwŸ. 118). 3. Nœjš. 4. t£lkhjš.

nfhL-1 tisî. 2. tisªj r§F. ``nfhL KH§ »ÄÊir

baL¥ò«'' (gâ‰W¥. 50:25.). 3. ãiwkâ, ``nfhLÄiyªjh‹'' (âU¡nfh.

149). 4. Éy§»‹ bfh«ò. ``nfh£oilahoid T¤J'' (â›. ïa‰.

âUÉU¤. 21). 5. ahid kU¥ò (jªj«). ``k¤j ahidÆ‹ nfhL«''

(njth. 39: 1)6. ku¡»is. (ã§) 7. ahœ¤j©L. ``kfu ahÊ‹ th‹nfhL

jæï'' (kÂ 4: 56). 8. vG¤â‹ bfh«ò¡ F¿pL. ̀ `Éy§F bg‰W« nfhL

bg‰W« òŸË bg‰W«'' (bjhš. vG¤. 17, ciu), 9. kÆ®¢ RUŸKo.

``Fu‰ Tªj‰ nfhL'' (fÈ¤. 72:20). 10. tisªj Fs¡fiu. ``nfho‹¿ Ú®

Ãiwªj‰W'' (FwŸ. 523). 11. Fs«. ``nfhblyh Ãiwa¡ Ftis kyU«''

(njth. 425:4). 12. Mil¡fiu. bfhLªjhid¡ nfh£lHF«'' (ehyo.

131). 13. tu«ò. (ã§). 14. tÇ. 15. t£lhL« f£l«. ``nfho‹¿ t£lhlš

bfhŸt bjh¡F«'' (jhí. Ãid. 2). 16. fhyt£l«. ``fÈíf¡ nfh£LehŸ''

(T.A.S.H.P. 5). 17. eLÃiy âw« òif. ``nfho Ö¡ T‰w«'' (ehyo. 5).

18. bfhLik. nfhlw it¤j nfhlh¡ bfhŸifí«'' (gâ‰W¥. 37:11).

19. tu«ò ngh‹w g¡f«. ``nfhLa uL¥ò (òw«. 164).

163

nfhL-nfh£l«-1.nfhL-nfh£l«-1.nfhL-nfh£l«-1.nfhL-nfh£l«-1.nfhL-nfh£l«-1. tisî. ``ku¤â‹ fd¡nfh£l¤Ô®¡F üš''

(e‹. 25), Äâ t©o¢ r¡fu« nfh£l« g£oU¡»wJ. (cyftH¡F).

2. tz¡f« (clštisî). ``K‹ndh‹ fH‰nf nfh£lª jUe§

FUKo bt‰g‹'' (âU¡nfhit, 156. 3. tzUW¥òŸs mšyJ

tisªj j©LŸs ahœ. (ã§.) 4. tisªj mšyJ Nœªj Fs¡fiu

mšyJ VÇ¡fiu. ``ca® nfh£l¤J........th‹ bghŒif'' (g£od¥. 36).

5. kd¡nfhzš. ``c£nfh£l Ä‹ik bg¿‹'' (FwŸ. 119). 6. eLÃiy

âw«òif. ``nfhÉD¡ fU§fy§ nfh£l ÄšyJ.'' (njth. 1182:2).

7. ntÈ Nœªj njh£l«. (ã§.). 8. mu©ntÈ Nœªj ghriw. (ã§.).

9. kâš Nœªj gŸËgil mšyJ fšyiw. ``RLk nzh§»a beL

Ãiy¡ nfh£lK«'' (kÂ. 6:59) 10. kâš Nœªj nfhÆš. ``nfhÊ¢ nrt‰

bfhonah‹ nfh£lK«'' (áy¥. 14:10). 11. kâš Nœªj áiw¢rhiy.

``nfh‹wk® Ãfs _œ»¡ nfh£l¤J¡ Fu§f'' (Ótf. 262). 12. rhiy.

``mUŠáiw¡ nfh£l¤ jftÆ‰ òFªJ'' (kÂ. 19:133), ``mwŠbrŒ

nfh£l«'' (kÂ. gâf«, 72). 13. kâš Nœªj ef®. (ã§.). 14. t£lhu«

mšyJ k©ly« v‹D« ehL. (ã§). 15. kâš Nœªj ïl«. 16. ïl«. (ã§).

ï§‡d«, nfhÆiy¡ F¿¡F« nfh£l«nfh£l«nfh£l«nfh£l«nfh£l« v‹D« brhš, cšcšcšcšcš

v‹D« _y ntÇÅ‹W« Fš v‹D« montÇÅ‹W«v‹D« _y ntÇÅ‹W« Fš v‹D« montÇÅ‹W«v‹D« _y ntÇÅ‹W« Fš v‹D« montÇÅ‹W«v‹D« _y ntÇÅ‹W« Fš v‹D« montÇÅ‹W«v‹D« _y ntÇÅ‹W« Fš v‹D« montÇÅ‹W«

njh‹¿a öa bjh‹brhšyhÆU¥ãD«,njh‹¿a öa bjh‹brhšyhÆU¥ãD«,njh‹¿a öa bjh‹brhšyhÆU¥ãD«,njh‹¿a öa bjh‹brhšyhÆU¥ãD«,njh‹¿a öa bjh‹brhšyhÆU¥ãD«, ãuhkz¤ jÄœ¥

òyt® itahòÇ(¥ ãŸisia)¤ Jiz¡bfh©L, ehÈy¡f¤â‰F

nk‰g£l bryÉš, fhš ü‰wh©o‰F nk‰g£l fhy¤âš, jÄœ

rk‰»Uj¡ »isba‹D« fU¤J¥gl¤ bjhF¤j br‹id¥

gšfiy¡fHf¤ jÄœ mfuKjÈ, mij MÇa kuò¥ go `nfhZ£l'`nfhZ£l'`nfhZ£l'`nfhZ£l'`nfhZ£l'

(koshta) v‹W âÇ¤J tl brhšyhf¡ fh£oíŸsJ.

khÅa® cÉšÈa«RkhÅa® cÉšÈa«RkhÅa® cÉšÈa«RkhÅa® cÉšÈa«RkhÅa® cÉšÈa«R rk‰»Uj-M§»y mfuKjÈÆš,

`nfhZ£l' v‹DŠ brh‰F _ybkd Édh¡F¿íl‹ Iíwthf¡

fh£l¥gL« brhš, to tear asunder, to pinch, to force or draw out,extract, to knead, to test, examine(?), to shine (?), to gnaw, nibble, toweigh, balance v‹W bghUŸ F¿¡f¥g£LŸs `FZ' v‹gnj. FÎ

(tÆW), nfhr (ciw) v‹gd cwî¢ brh‰fshÆU¡fyhbk‹W§

F¿¡f¥g£LŸsJ. m¿P® ïj‹ òiuikia¡ f©L bfhŸf.

nfhÆš, nfh£l«, efu«, Foif, Ãak« v‹gd xU bghU£

brh‰fshf¢ áy¥gâfhu¤âY« kÂnkfiyÆY« Ms¥g£LŸsd.

ït‰WŸ `Ãak«' x‹nw tlbrhš. MÆD« mj‰F K‹DŸs

K¢brhšY« tlbrhšnyba‹W JÂªJ Vkh‰Wt® MÇa®.

MÇa«, rk‰»Uj«, Ñ®thz«, njtghil, tlbkhÊ v‹gd

xU bghU£ brh‰fŸ.



4. rk‰»Uj tuyh‰W¢ RU¡f«4. rk‰»Uj tuyh‰W¢ RU¡f«4. rk‰»Uj tuyh‰W¢ RU¡f«4. rk‰»Uj tuyh‰W¢ RU¡f«4. rk‰»Uj tuyh‰W¢ RU¡f«

XÇy¡f« M©Lf£F K‹ khªj‹ njh‹¿aJ«,

I«gâdhÆu« M©Lf£F K‹ jÄH‹ njh‹¿aJ«, xU fhy¤âš

ïªâahit M¤ânuÈahnthL« bj‹dh¥ãÇ¡fhnthL«

ïiz¤J¡ bfh©oUªjJ«, ïªJkhthÇÆY« mikâkhthÇÆY«

_œ»¥nghd (nkiya® `ïbyKÇa®' (Lemuria) v‹D«) FkÇ¡

f©lnk.

FkÇ¡f©l mehfÇf khªj® K‹ò«, g©g£l jÄœ k¡fŸ

ã‹ò«, gšntW ÃiyÆš gšntW fhy¤âš gšntW âirahf¢

br‹W gh®KGtJ« guÉ¥ nghÆd®.

gÅkiy¥ g¡fkhf tlâir neh¡»¢ br‹w jÄH®,

ehsilÉš âuÉluhf¤ âÇªjd®. mtUŸ xU rhuh® tlnk‰fhf

Inuh¥gh neh¡»¢ br‹W MÇauhf kh¿d®. mtUŸ xU tF¥gh®

»nu¡f¤â‰F Äf beU§»a xU bkhÊia¥ ngá¡ bfh©L, ».K.

1500 nghš ïªâahÉ‰F£ òFªjd®.

mt® MLkhL nkŒ¡F« Kšiy ÃiyÆš vG¤â‹¿í« áW

bjŒt§fis tz§»¡ bfh©L« miu ehfÇfuhfnt ïUªjd®.

mt® áW T£l¤jhuhÆUªjjdhš, ngÇd¤jhuh»a tleh£L¥

gH§Fo k¡fbshL fyªjã‹ j« jhŒ bkhÊia kwªJÉ£L,

ãuh»Uj« v‹D« KªJ âuÉl bkhÊiana ngád®. MÆ‹,

mtU£ órf® k£L«, gH§Fo k¡fË‹ ngijik, kj¥ã¤j«,ngijik, kj¥ã¤j«,ngijik, kj¥ã¤j«,ngijik, kj¥ã¤j«,ngijik, kj¥ã¤j«,

bfhilkl«bfhilkl«bfhilkl«bfhilkl«bfhilkl« M»a Fz§fis¥ ga‹gL¤â¡bfh©L, j«ik

Ãy¤ njtbu‹W« j« K‹ndh® bkhÊia¤ njtbkhÊba‹W« T¿

Vkh‰¿, j«ik msÉwªJ ca®¤â, m¥gH§Fo k¡fis moik

auhf¤ jhœ¤â É£ld®. ï§‡d« brŒj‰F, mt® bt©ÂwK«

mt® K‹ndh® bkhÊÆ‹ vL¥bghÈí« Jiz Ã‹wd.

gH§Fo k¡fSŸ j« jiyikia V‰W¡bfhŸshjtiu,

V‰W¡ bfh©ltiu¡ bfh©nl nghÇ£L ml¡»í« É£ld®. jÄH

ehfÇf«, jiyáwªJŸs bj‹dh£oY«, M§»yuh£áahš m¿Éa‰

fšÉ bg‰W MuhŒ¢á brŒí« ï‹W«, MÇa¢ rh®ghd jÄHU«

âuÉlU« m¢rh®ãšyh¤ j« ïd¤jhiuna t‹ikahf vâ®¤J

Ã‰wiy neh¡»¡ bjËf.

ïªâa MÇa®, Kj‰f© m¡»Å, tUz‹, Ä¤âu‹,

cU¤âu‹, ïªâu‹ KjÈa áWbjŒt§f£F Éy§Ffis ntŸÉÆ‰

gil¥gijna kjkhf¡ bfh©oUªjd®. m› ntŸÉfËš mt®

ghoa áW bjŒt tG¤J¤ bjhF¥ng ã‰fhy¤âš `ntj«'

vd¥g£lJ. ntj¡fhy¤ânyna MÇa¥ órfUŸ xU áy®

165

bj‹dhL tªJ jÄHÇ‹ áwªj ehfÇf¤ij¡ f©L bfh©ljdhš,

jÄœ kj§fsh»a átbe¿iaí« âUkhš be¿iaí« go¥goahf¤

jGtyhÆd®. MÆ‹, K¤bjhÊÈiwt‹ v‹nw jÄH® tÊg£l

átidí« âUkhiyí«, mÊ¥ò¤ bjŒtK« fh¥ò¤ bjŒtKkhf

Kiwna xL¡», jh« òâjhf¥ gil¤j ãuk‹ v‹D« gil¥ò¤

bjŒt¤bjhL nr®¤J, K¤âUnkÅ¡ bfhŸifia¤ njh‰WÉ¤J, ïU

jÄH kj§fisí« ïªJkjbkd xUik¥gL¤â¤ jkjh¡»¡ bfh©ld®.

jÄHÇ‹ mf¥ bghUËy¡fz¤â‰ Tw¥g£LŸs, mªjz®

mur® tÂf® ntshs® v‹D« ehštif¤ bjhÊš jiyt®

ghFgh£il, ãuhkz® r¤âÇa® itáa® N¤âu® v‹D« eh‰gh‰

ãwÉ¡ Fykhf¤ âÇ¤J, ïªâa¥ gH§Fo k¡fisbašyh«

bt©ik br«ik bgh‹ik fUik v‹D« Ãw mo¥gilÆš,

K‹d® ehšntW tuz§fshfî« ã‹d® ü‰W¡ fz¡fhd Ãiy¤j

Fy§fshfî« ãÇ¤J, á‹dã‹dkhf¢ áij¤J, monahL mt®

x‰Wikia¡ Fiy¤J É£ld®. ïj‰F¤ Jizahf ïUªjt®,

KJFLÄ¥ bgUtGâí« bgUe‰»ŸËí« gšahid¢bršbfG

F£LtD« ngh‹w jÄHf _ntªjnu.

MÇaÇ‹ KjÈy¡»a«, Kj‰f© x‹whÆUªJ ã‹d®

_‹whfî« ïWâÆš eh‹fhfî« tF¡f¥g£l ntjnk. mJ, ïwªJ

g£l mt® K‹ndh® bkhÊí« tleh£L¥ gHªâuÉlkh»a

ãuh»UjK« fyªj, ïy¡»a¡ fy¥òeil bkhÊÆš ïa‹wjhF«. mâš

vfu xfu¡ F¿È‹ik, mj‹ ãuh»Uj¡ T‰¿‹ bgU«gh‹ikia¡

fh£L«.

jÄH® gšJiw¥g£l ehfÇfK« g©ghL« jiy áwªJ, cUt

tz¡fK« cUÉyh tz¡fK§ bfh©l flîŸ kj¤ij¡ fil¥

ão¤J tªjij¡ f©l MÇa® (ãuhkz®), jk¡bfd xU gš

JiwÆy¡»a« ïUªjhy‹¿¤ jÄHiu Ãiyahf mo¥gL¤j

Éayhbj‹W f©L, mj‰nf‰w brhšts« ntjbkhÊÆš ï‹ikahš,

MÆu¡fz¡fhd jÄœ¢ brh‰fis¡ fl‹bfh©L« mt‰¿Å‹W

ü‰W¡ fz¡fhd brh‰fis¤ âÇ¤J¡ bfh©L«, ntj bkhÊbahL

jÄœ fyªj rk‰»Uj« v‹D« miu¢ bra‰if ïy¡»a¡ fyit

eilbkhÊÆš, KjÈU fHf ïy§F üšfis bašyh« bkhÊ

bga®¤J¡ bfh©L, bkhÊbga®¥igna Kj}by‹W«, rk‰»Uj«

njtbkhÊahjyhš, mâYŸs brh‰fbsšyh« rk‰»Ujnkba‹W«,

Vkh‰¿ É£ld®. vâ® fhy¤âš f© âwªJ vâ®¡F« jÄH®¡F¢

rh‹whfhthW, MÆu¡fz¡fhd KjÈU fHf üšfŸ mid¤J«

mÊ¡f¥g£L É£ld.



ntjbkhÊ ntW; rk‰»Uj« ntW. jÄœ tuyhw¿ahjntjbkhÊ ntW; rk‰»Uj« ntW. jÄœ tuyhw¿ahjntjbkhÊ ntW; rk‰»Uj« ntW. jÄœ tuyhw¿ahjntjbkhÊ ntW; rk‰»Uj« ntW. jÄœ tuyhw¿ahjntjbkhÊ ntW; rk‰»Uj« ntW. jÄœ tuyhw¿ahj

nkiy bkhÊ üyh®, ntjbkhÊia ntj¢ rk‰»Uj« (nkiy bkhÊ üyh®, ntjbkhÊia ntj¢ rk‰»Uj« (nkiy bkhÊ üyh®, ntjbkhÊia ntj¢ rk‰»Uj« (nkiy bkhÊ üyh®, ntjbkhÊia ntj¢ rk‰»Uj« (nkiy bkhÊ üyh®, ntjbkhÊia ntj¢ rk‰»Uj« (VedicSanskrit ) v‹gJ, K‰fhy¥gL¤J« () v‹gJ, K‰fhy¥gL¤J« () v‹gJ, K‰fhy¥gL¤J« () v‹gJ, K‰fhy¥gL¤J« () v‹gJ, K‰fhy¥gL¤J« (Prochronism ) v‹D«) v‹D«) v‹D«) v‹D«) v‹D«

F‰wkhF«.F‰wkhF«.F‰wkhF«.F‰wkhF«.F‰wkhF«. gH§Fo k¡fŸ bkhÊ MÇa® tUif¡F Kªâ¢

brŒa¥g£lbj‹D« fU¤J¥g‰¿¥ ãuh»Uj«ãuh»Uj«ãuh»Uj«ãuh»Uj«ãuh»Uj« v‹W« MÇa®

ïy¡»abkhÊ ntjbkhÊíª jÄG« fyªJ brŒa¥g£lbj‹D«

fU¤J¥g‰¿¢ rk‰»Uj«rk‰»Uj«rk‰»Uj«rk‰»Uj«rk‰»Uj« v‹W« bga® bg‰wd.

¥uh=K‹. [«=fy. »Uj=brŒa¥g£lJ.

rk‰»Uj¢ brh‰fSŸ, IªâÈUgFâ jÄœ; xU gFârk‰»Uj¢ brh‰fSŸ, IªâÈUgFâ jÄœ; xU gFârk‰»Uj¢ brh‰fSŸ, IªâÈUgFâ jÄœ; xU gFârk‰»Uj¢ brh‰fSŸ, IªâÈUgFâ jÄœ; xU gFârk‰»Uj¢ brh‰fSŸ, IªâÈUgFâ jÄœ; xU gFâ

nkiyahÇa«; xU gFâ ãuh»Uj«; xU gFâ òâjhf¥nkiyahÇa«; xU gFâ ãuh»Uj«; xU gFâ òâjhf¥nkiyahÇa«; xU gFâ ãuh»Uj«; xU gFâ òâjhf¥nkiyahÇa«; xU gFâ ãuh»Uj«; xU gFâ òâjhf¥nkiyahÇa«; xU gFâ ãuh»Uj«; xU gFâ òâjhf¥

òidªjJ.òidªjJ.òidªjJ.òidªjJ.òidªjJ.

MÇa bkhÊÆš, _ntW fhy¤âš jÄœ¢ brh‰fŸ fyªjd.

1. âuÉlÃiy.

2. ntjÃiy.

3. rk‰»UjÃiy.

Kj‹Kjyhf MÇa« vd¥ bga® bg‰wJ ïªâa MÇank,Kj‹Kjyhf MÇa« vd¥ bga® bg‰wJ ïªâa MÇank,Kj‹Kjyhf MÇa« vd¥ bga® bg‰wJ ïªâa MÇank,Kj‹Kjyhf MÇa« vd¥ bga® bg‰wJ ïªâa MÇank,Kj‹Kjyhf MÇa« vd¥ bga® bg‰wJ ïªâa MÇank,

br‹w ü‰wh©oš kh¡fR Kšynu, mj‰»dkhd br‹w ü‰wh©oš kh¡fR Kšynu, mj‰»dkhd br‹w ü‰wh©oš kh¡fR Kšynu, mj‰»dkhd br‹w ü‰wh©oš kh¡fR Kšynu, mj‰»dkhd br‹w ü‰wh©oš kh¡fR Kšynu, mj‰»dkhd Inuh¥ãaInuh¥ãaInuh¥ãaInuh¥ãaInuh¥ãa

bkhÊf£bfšyh« m¥bgauh£áia ÉÇîgL¤âd®.bkhÊf£bfšyh« m¥bgauh£áia ÉÇîgL¤âd®.bkhÊf£bfšyh« m¥bgauh£áia ÉÇîgL¤âd®.bkhÊf£bfšyh« m¥bgauh£áia ÉÇîgL¤âd®.bkhÊf£bfšyh« m¥bgauh£áia ÉÇîgL¤âd®.

jÄœ Kªâabj‹W«, ãuh»Uj« ïil¥g£lbj‹W«,jÄœ Kªâabj‹W«, ãuh»Uj« ïil¥g£lbj‹W«,jÄœ Kªâabj‹W«, ãuh»Uj« ïil¥g£lbj‹W«,jÄœ Kªâabj‹W«, ãuh»Uj« ïil¥g£lbj‹W«,jÄœ Kªâabj‹W«, ãuh»Uj« ïil¥g£lbj‹W«,

ïªâa MÇa« fil¥g£lbj‹W«, m¿jš nt©L«.ïªâa MÇa« fil¥g£lbj‹W«, m¿jš nt©L«.ïªâa MÇa« fil¥g£lbj‹W«, m¿jš nt©L«.ïªâa MÇa« fil¥g£lbj‹W«, m¿jš nt©L«.ïªâa MÇa« fil¥g£lbj‹W«, m¿jš nt©L«.

v-fh :

jÄœ ãuh»Uj« ïªâa MÇa«

t£l« t£l ›U¤j

eo-el«-e£l« e£l ªU¤j

ï›î©ik m¿ahjh®, jÄœ¢ brhšiy¥ ãuh»Uj tÊahf

ïªâa MÇa¤âÅ‹W jiyÑHhf¤ âÇ¥g®.

v-fh. ›U¤j-t£l-t£l«.

tš-tŸ-t£L-t£l« v‹D« tuyh‰iw¤ jÄÊšjh‹

fhzKoí«.

bkhÊba‹gJ khªj® bjhl®g‰w jÅ¥ bghUs‹W, xU

T£l¤jh® mšyJ ïd¤jh®, j« cŸs¡ fU¤Jfis btË¥gL¤J«

thÆ‰fUÉahf¡ ifahS« xÈ¤bjhFâna bkhÊ. mJ ãw¥gJ«

thœtJ« k¡fŸ thna. xU bkhÊia¥ ngádhš mJ thG«;

ï‹nwš khS«.

167

ngRtbj‹gJ, xU T£l¤jh® ãŸis¥ gUt¤âš

ïašghfî« v©zhJ« ãw®thÆÅ‹W m¿ªJ tH§Ftnja‹¿,

ã‰fhy¤âš XÇUt® üš thÆyhf¡ f‰W bkhÊtj‹W.

ngrh bkhÊbašyh« ïwªj bkhÊna. ïÅ, ngrh bkhÊfshf¢

áy bra‰if bkhÊfS« cs. mit ïy¡»a eil bkhÊah»abkhÊah»abkhÊah»abkhÊah»abkhÊah»a

rk‰»UjK« òJ¥òidî bkhÊah»a vR¥bgnu‹nwhî«rk‰»UjK« òJ¥òidî bkhÊah»a vR¥bgnu‹nwhî«rk‰»UjK« òJ¥òidî bkhÊah»a vR¥bgnu‹nwhî«rk‰»UjK« òJ¥òidî bkhÊah»a vR¥bgnu‹nwhî«rk‰»UjK« òJ¥òidî bkhÊah»a vR¥bgnu‹nwhî«

(((((Esperanto ) , nghštd. mit ãwªjdîkšy; ïwªjdîkšy;), nghštd. mit ãwªjdîkšy; ïwªjdîkšy;), nghštd. mit ãwªjdîkšy; ïwªjdîkšy;), nghštd. mit ãwªjdîkšy; ïwªjdîkšy;), nghštd. mit ãwªjdîkšy; ïwªjdîkšy;

cÆu‰w ghit nghštdnt.cÆu‰w ghit nghštdnt.cÆu‰w ghit nghštdnt.cÆu‰w ghit nghštdnt.cÆu‰w ghit nghštdnt.

bkhÊ k¡fŸ thÆÅ‹W njh‹Wtjhš, cyf bkhÊfbsšyh«

k¡fŸ bkhÊfns. ï« k©Qy»š v§nfD« njtÇ‹ikahš,

njtbkhÊíÄšiy. ãuhkz‹ Ãy¤njt‹ v‹gJ v§‡d«

KG¥bghŒnah, m§‡dnk mt‹ K‹ndh® thÆÅ‹W tªj

bkhÊí« njt bkhÊba‹gJ KG¥ bghŒna.

bkhÊba‹gJ xÈ¤ bjhFâna. xÈfbsšyhª njh‹¿

kiwíª j‹ikad. Ú®nkbyG¤J¡ f©Â‰F¤ njh‹¿ kiwtJ

ngh‹nw, xÈí« brÉ¡F¤ njh‹¿ kiwí«. ehlh¥ gâthÅ‰

gâªjbthÈí« njh‹¿ kiwtnj.

V£oY§ fšÈY« vGJ« tÇtoî«. áy gyehŸ Ãiy¤

âU¥ãD«, go¥ghU« És¡FthUÄ‹¿¥ ga‹gLtJ Äšiy;

jhdhf v§F« ïa§FtJÄšiy. Mjyhš, ntj§fŸ óá¤J¥

ó£o£lJ kiw¡fhL (ntjhuÂa«) v‹gJ Mik kÆ®¡fÆ‰whš

bfh«ò¡ Fâiuia¡ f£odJ ngh‹wnj. kiuba‹gJ kh‹tif.kiuba‹gJ kh‹tif.kiuba‹gJ kh‹tif.kiuba‹gJ kh‹tif.kiuba‹gJ kh‹tif.

mJ ÄFªj kiu¡fhL v‹gnj, kiw¡fhL vd¤ âÇ¡f¥g£L¡mJ ÄFªj kiu¡fhL v‹gnj, kiw¡fhL vd¤ âÇ¡f¥g£L¡mJ ÄFªj kiu¡fhL v‹gnj, kiw¡fhL vd¤ âÇ¡f¥g£L¡mJ ÄFªj kiu¡fhL v‹gnj, kiw¡fhL vd¤ âÇ¡f¥g£L¡mJ ÄFªj kiu¡fhL v‹gnj, kiw¡fhL vd¤ âÇ¡f¥g£L¡

fijí§ f£l¥g£lJ.fijí§ f£l¥g£lJ.fijí§ f£l¥g£lJ.fijí§ f£l¥g£lJ.fijí§ f£l¥g£lJ.

ïÅ, ntj« ïiwt‹nghš bjhl¡fÄÈ. mj‹ kªâu§fŸ,

KÅtuh‰ fhz¥g£ldnta‹¿ ïa‰w¥ g£ldtšy; v‹gnjh

btÅ‹, <oiza‰w khbgU« bghŒahF«. âUtŸStkhiyÆš

btŸË åâah® v‹D« bgaÇYŸs ghÉš, ntj¤ij¢ ``brŒah``brŒah``brŒah``brŒah``brŒah

bkhÊ''bkhÊ''bkhÊ''bkhÊ''bkhÊ'' v‹wJ, MÇa moik¤ jÄHÇ‹ ngjikiaí«

_le«ã¡ifiaínk fh£L«.

cy»š njtbkhÊba‹W brhšy¤j¡f ca®bkhÊ x‹W©

blÅ‹, mJ FkÇ eh£L¡ FkÇ¤ jÄnH.

5. âUtŸSt® bgUik5. âUtŸSt® bgUik5. âUtŸSt® bgUik5. âUtŸSt® bgUik5. âUtŸSt® bgUik

( 1 ) jÄH® Û£g®(1) jÄH® Û£g®(1) jÄH® Û£g®(1) jÄH® Û£g®(1) jÄH® Û£g®

ãuhkz® jÄHiu ehštuz¡ T©Lf£FŸ mil¤jã‹,

mt® v‹W« mt‰¿Å‹W btËnawhâU¤j‰ bghU£L, ehštuz¥



ój tot§fis, kJiu¡ nfh£il kâš thÆš eh‹»Y«, ehlf

tu§FfËY«, fšyiwfËY«, vGâ it¤jd®.

` `nt‰Wik bjÇªj eh‰gh YŸS«''` `nt‰Wik bjÇªj eh‰gh YŸS«''` `nt‰Wik bjÇªj eh‰gh YŸS«''` `nt‰Wik bjÇªj eh‰gh YŸS«''` `nt‰Wik bjÇªj eh‰gh YŸS«'' (òw«. 183)

` `ghšntW bjÇªj ehšntW bjUî«' '` `ghšntW bjÇªj ehšntW bjUî«' '` `ghšntW bjÇªj ehšntW bjUî«' '` `ghšntW bjÇªj ehšntW bjUî«' '` `ghšntW bjÇªj ehšntW bjUî«' ' (áy¥. 22: 109)

` `Ã¤ây¥ ig«ó© Ãyh¤âfœ mÉbuhË¤``Ã¤ây¥ ig«ó© Ãyh¤âfœ mÉbuhË¤``Ã¤ây¥ ig«ó© Ãyh¤âfœ mÉbuhË¤``Ã¤ây¥ ig«ó© Ãyh¤âfœ mÉbuhË¤``Ã¤ây¥ ig«ó© Ãyh¤âfœ mÉbuhË¤

j©fâ® kâa¤ j‹d nkÅa‹j©fâ® kâa¤ j‹d nkÅa‹j©fâ® kâa¤ j‹d nkÅa‹j©fâ® kâa¤ j‹d nkÅa‹j©fâ® kâa¤ j‹d nkÅa‹

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mâ¥ój¤ jâgâ¡ flîS«Mâ¥ój¤ jâgâ¡ flîS«Mâ¥ój¤ jâgâ¡ flîS«Mâ¥ój¤ jâgâ¡ flîS«Mâ¥ój¤ jâgâ¡ flîS«

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

gts¢ brŠRl® âfbHhË nkÅa‹gts¢ brŠRl® âfbHhË nkÅa‹gts¢ brŠRl® âfbHhË nkÅa‹gts¢ brŠRl® âfbHhË nkÅa‹gts¢ brŠRl® âfbHhË nkÅa‹

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

miur ój¤ jUªâw‰ flîS«miur ój¤ jUªâw‰ flîS«miur ój¤ jUªâw‰ flîS«miur ój¤ jUªâw‰ flîS«miur ój¤ jUªâw‰ flîS«

brªÃw¥ gR«bgh‹ òiuí nkÅa‹brªÃw¥ gR«bgh‹ òiuí nkÅa‹brªÃw¥ gR«bgh‹ òiuí nkÅa‹brªÃw¥ gR«bgh‹ òiuí nkÅa‹brªÃw¥ gR«bgh‹ òiuí nkÅa‹

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

És§bfhË¥ ój Éa‹bgU§ flîS«És§bfhË¥ ój Éa‹bgU§ flîS«És§bfhË¥ ój Éa‹bgU§ flîS«És§bfhË¥ ój Éa‹bgU§ flîS«És§bfhË¥ ój Éa‹bgU§ flîS«

fUÉis òiuí« nkÅa‹.. . . . . . . . . . . . . . .fUÉis òiuí« nkÅa‹.. . . . . . . . . . . . . . .fUÉis òiuí« nkÅa‹.. . . . . . . . . . . . . . .fUÉis òiuí« nkÅa‹.. . . . . . . . . . . . . . .fUÉis òiuí« nkÅa‹.. . . . . . . . . . . . . . .

k©QW âUkÂ òiuí nkÅa‹k©QW âUkÂ òiuí nkÅa‹k©QW âUkÂ òiuí nkÅa‹k©QW âUkÂ òiuí nkÅa‹k©QW âUkÂ òiuí nkÅa‹

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

fÈbfG Tl‰ gÈbgW ój¤fÈbfG Tl‰ gÈbgW ój¤fÈbfG Tl‰ gÈbgW ój¤fÈbfG Tl‰ gÈbgW ój¤fÈbfG Tl‰ gÈbgW ój¤

jiyt bd‹ngh‹ jhDª njh‹¿jiyt bd‹ngh‹ jhDª njh‹¿jiyt bd‹ngh‹ jhDª njh‹¿jiyt bd‹ngh‹ jhDª njh‹¿jiyt bd‹ngh‹ jhDª njh‹¿

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

eh‰gh‰ ójK« gh‰gh‰ bgau' 'eh‰gh‰ ójK« gh‰gh‰ bgau' 'eh‰gh‰ ójK« gh‰gh‰ bgau' 'eh‰gh‰ ójK« gh‰gh‰ bgau' 'eh‰gh‰ ójK« gh‰gh‰ bgau' ' (áy¥. 22: 16-108)

` `njh‰¿a mu§»š bjhGjd nu¤j¥``njh‰¿a mu§»š bjhGjd nu¤j¥``njh‰¿a mu§»š bjhGjd nu¤j¥``njh‰¿a mu§»š bjhGjd nu¤j¥``njh‰¿a mu§»š bjhGjd nu¤j¥

ójiu baGâ nkÅiy it¤J''ójiu baGâ nkÅiy it¤J''ójiu baGâ nkÅiy it¤J''ójiu baGâ nkÅiy it¤J''ójiu baGâ nkÅiy it¤J'' (áy¥. 3: 106-7)

ïj‹ (moah®¡F ešyh®) ciu:

``mªjz® mur® tÂf® N¤âubu‹W brhšy¥g£l ehštif

tUz¥ ójiuí« vGâ, nkÅy¤nj ahtU« òfœªJ

tz§fit¤bj‹f.''

` `v‹id?` `v‹id?` `v‹id?` `v‹id?` `v‹id?

T¿a îW¥ã‰ F¿bahL òz®ªjh§T¿a îW¥ã‰ F¿bahL òz®ªjh§T¿a îW¥ã‰ F¿bahL òz®ªjh§T¿a îW¥ã‰ F¿bahL òz®ªjh§T¿a îW¥ã‰ F¿bahL òz®ªjh§

fhLe®¡ »a‰W ku§» bd‰¿ÄirfhLe®¡ »a‰W ku§» bd‰¿ÄirfhLe®¡ »a‰W ku§» bd‰¿ÄirfhLe®¡ »a‰W ku§» bd‰¿ÄirfhLe®¡ »a‰W ku§» bd‰¿Äir

tGÉš ój eh‹F« Kiw¥gltGÉš ój eh‹F« Kiw¥gltGÉš ój eh‹F« Kiw¥gltGÉš ój eh‹F« Kiw¥gltGÉš ój eh‹F« Kiw¥gl

vGâd Ça‰w Èašòz®ª njhnu' 'vGâd Ça‰w Èašòz®ª njhnu' 'vGâd Ça‰w Èašòz®ª njhnu' 'vGâd Ça‰w Èašòz®ª njhnu' 'vGâd Ça‰w Èašòz®ª njhnu' '

v‹whuhfÈ‹.

` `mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«``mUªjt®¡ fhÆD« mur®¡ fhÆD«

xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«xU§Fl‹ khŒªj bg©o®¡ fhÆD«

169

ehšntW tUz¥ ghšntW fh£oehšntW tUz¥ ghšntW fh£oehšntW tUz¥ ghšntW fh£oehšntW tUz¥ ghšntW fh£oehšntW tUz¥ ghšntW fh£o

ïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒjïwªnjh® kU§»‰ áwªnjh® brŒj

F¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹dF¿aî« beoaî« F‹Wf© l‹d

RLk© X§»a beLÃiy¡ nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy¡ nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy¡ nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy¡ nfh£lK«''RLk© X§»a beLÃiy¡ nfh£lK«'' (kÂ. 6: 54-59.)

ï¥ ghlšfŸ âUtŸSt® fhy¤â‰F¥ ãªâdthÆD«,

ït‰W£ brhšy¥g£LŸs Ãiyik mt® fhy¤â‰F Kªâanj.

ï§‡d« jÄHiu¤ jhœ¤â mtbuh‰Wikia¡ Fiy¤j

bfhLikia¡ f©l âUtŸSt®, mij¡ f©o¤J,

` `ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th

brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹.' 'brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹.' 'brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹.' 'brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹.' 'brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹.' ' (FwŸ. 972)

` `nkÈUªJ« nkyšyh® nkyšy® ÑÊUªJ«``nkÈUªJ« nkyšyh® nkyšy® ÑÊUªJ«``nkÈUªJ« nkyšyh® nkyšy® ÑÊUªJ«``nkÈUªJ« nkyšyh® nkyšy® ÑÊUªJ«``nkÈUªJ« nkyšyh® nkyšy® ÑÊUªJ«

ÑHšyh® ÑHš yt®.ÑHšyh® ÑHš yt®.ÑHšyh® ÑHš yt®.ÑHšyh® ÑHš yt®.ÑHšyh® ÑHš yt®. (FwŸ. 973)

` `gÂíkh« v‹W« bgUik áWik``gÂíkh« v‹W« bgUik áWik``gÂíkh« v‹W« bgUik áWik``gÂíkh« v‹W« bgUik áWik``gÂíkh« v‹W« bgUik áWik

mÂíkh« j‹id ÉaªJ.' 'mÂíkh« j‹id ÉaªJ.' 'mÂíkh« j‹id ÉaªJ.' 'mÂíkh« j‹id ÉaªJ.' 'mÂíkh« j‹id ÉaªJ.' ' (FwŸ. 978)

` `xG¡f Kilik Foik ïG¡f«``xG¡f Kilik Foik ïG¡f«``xG¡f Kilik Foik ïG¡f«``xG¡f Kilik Foik ïG¡f«``xG¡f Kilik Foik ïG¡f«

ïÊªj ãw¥ghŒ ÉL«.' 'ïÊªj ãw¥ghŒ ÉL«.' 'ïÊªj ãw¥ghŒ ÉL«.' 'ïÊªj ãw¥ghŒ ÉL«.' 'ïÊªj ãw¥ghŒ ÉL«.' ' (FwŸ. 133)

` `kw¥ãD« x¤J¡ bfhsyhF« gh®¥gh‹``kw¥ãD« x¤J¡ bfhsyhF« gh®¥gh‹``kw¥ãD« x¤J¡ bfhsyhF« gh®¥gh‹``kw¥ãD« x¤J¡ bfhsyhF« gh®¥gh‹``kw¥ãD« x¤J¡ bfhsyhF« gh®¥gh‹

ãw¥bghG¡f« F‹w¡ bfL«. ' 'ãw¥bghG¡f« F‹w¡ bfL«. ' 'ãw¥bghG¡f« F‹w¡ bfL«. ' 'ãw¥bghG¡f« F‹w¡ bfL«. ' 'ãw¥bghG¡f« F‹w¡ bfL«. ' ' (FwŸ. 134)

` `cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«``cGJ©L thœthnu thœth®k‰ bwšyh«

bjhGJ©L ã‹brš gt®. ' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®. ' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®. ' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®. ' 'bjhGJ©L ã‹brš gt®. ' ' (FwŸ. 1033)

` `ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt®; futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt®; futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt®; futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt®; futhJ``ïuth® ïu¥gh®¡bfh‹ Öt®; futhJ

ifbrŒö© khiy at®.ifbrŒö© khiy at®.ifbrŒö© khiy at®.ifbrŒö© khiy at®.ifbrŒö© khiy at®. (FwŸ. 1035)

v‹W«,

ãuhkznu JwÉ‰FÇat® v‹wij kW¤J,

` `mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ``mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ``mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ``mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ``mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡FŠ

brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' ' (FwŸ. 30)

v‹W«,

Jwtw¤jhš k£Lk åL bgwyh bk‹wij kW¤J,

` `mw¤jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰``mw¤jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰``mw¤jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰``mw¤jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰``mw¤jh‰¿‹ ïšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰

nghXŒ¥ bgWt bjt‹.' 'nghXŒ¥ bgWt bjt‹.' 'nghXŒ¥ bgWt bjt‹.' 'nghXŒ¥ bgWt bjt‹.' 'nghXŒ¥ bgWt bjt‹.' ' (FwŸ. 46)

` `mwbdd¥ g£lnj Æšthœ¡if a~J«``mwbdd¥ g£lnj Æšthœ¡if a~J«``mwbdd¥ g£lnj Æšthœ¡if a~J«``mwbdd¥ g£lnj Æšthœ¡if a~J«``mwbdd¥ g£lnj Æšthœ¡if a~J«

ãw‹gÊ¥g âšyhÆ‹ e‹W'ãw‹gÊ¥g âšyhÆ‹ e‹W'ãw‹gÊ¥g âšyhÆ‹ e‹W'ãw‹gÊ¥g âšyhÆ‹ e‹W'ãw‹gÊ¥g âšyhÆ‹ e‹W' (FwŸ. 49)

v‹W«,



ãuhkz‹ ntj« XJtjdhnyna k‰w _tUz¤jhU«

thœ»‹wd® v‹wij kW¤J,

` `cGth® cyf¤â‰ fhÂa~ jh‰wh``cGth® cyf¤â‰ fhÂa~ jh‰wh``cGth® cyf¤â‰ fhÂa~ jh‰wh``cGth® cyf¤â‰ fhÂa~ jh‰wh``cGth® cyf¤â‰ fhÂa~ jh‰wh

bjGthiu bašyh« bghW¤J.' 'bjGthiu bašyh« bghW¤J.' 'bjGthiu bašyh« bghW¤J.' 'bjGthiu bašyh« bghW¤J.' 'bjGthiu bašyh« bghW¤J.' ' (FwŸ. 1032)

` `ïšthœth bd‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth bd‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth bd‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth bd‹gh‹ ïašòila _t®¡F«``ïšthœth bd‹gh‹ ïašòila _t®¡F«

ešyh‰¿‹ Ã‹w Jiz''ešyh‰¿‹ Ã‹w Jiz''ešyh‰¿‹ Ã‹w Jiz''ešyh‰¿‹ Ã‹w Jiz''ešyh‰¿‹ Ã‹w Jiz'' (FwŸ. 41)

` `Jwªjh®¡Fª J›th jt®¡F« ïwªjh®¡F«``Jwªjh®¡Fª J›th jt®¡F« ïwªjh®¡F«``Jwªjh®¡Fª J›th jt®¡F« ïwªjh®¡F«``Jwªjh®¡Fª J›th jt®¡F« ïwªjh®¡F«``Jwªjh®¡Fª J›th jt®¡F« ïwªjh®¡F«

ïšthœth bd‹gh‹ Jiz.' 'ïšthœth bd‹gh‹ Jiz.' 'ïšthœth bd‹gh‹ Jiz.' 'ïšthœth bd‹gh‹ Jiz.' 'ïšthœth bd‹gh‹ Jiz.' ' (FwŸ. 42)

v‹W«,

ãuhkz‹ ntŸÉ brŒtjdhnyna cy»š kiH bgŒ»‹w

bj‹wij kW¤J,

` `ïašòË¡ nfhnyh¢R« k‹dt‹ eh£l``ïašòË¡ nfhnyh¢R« k‹dt‹ eh£l``ïašòË¡ nfhnyh¢R« k‹dt‹ eh£l``ïašòË¡ nfhnyh¢R« k‹dt‹ eh£l``ïašòË¡ nfhnyh¢R« k‹dt‹ eh£l

bgaY« ÉisíSª bjh¡F.' 'bgaY« ÉisíSª bjh¡F.' 'bgaY« ÉisíSª bjh¡F.' 'bgaY« ÉisíSª bjh¡F.' 'bgaY« ÉisíSª bjh¡F.' ' (FwŸ. 545)

` `Kiwnfho k‹dt‹ brŒÆ‹ ciwnfho``Kiwnfho k‹dt‹ brŒÆ‹ ciwnfho``Kiwnfho k‹dt‹ brŒÆ‹ ciwnfho``Kiwnfho k‹dt‹ brŒÆ‹ ciwnfho``Kiwnfho k‹dt‹ brŒÆ‹ ciwnfho

xšyhJ thd« bgaš.xšyhJ thd« bgaš.xšyhJ thd« bgaš.xšyhJ thd« bgaš.xšyhJ thd« bgaš. (FwŸ. 559)

v‹W«, âU¡FwËa‰¿¤ jÄHiu Û£lh®.

2. thœ¡if tÊfh£oah®.2. thœ¡if tÊfh£oah®.2. thœ¡if tÊfh£oah®.2. thœ¡if tÊfh£oah®.2. thœ¡if tÊfh£oah®.

` `nfhËš bgh¿Æ‰ FzÄynt.. . ' '` `nfhËš bgh¿Æ‰ FzÄynt.. . ' '` `nfhËš bgh¿Æ‰ FzÄynt.. . ' '` `nfhËš bgh¿Æ‰ FzÄynt.. . ' '` `nfhËš bgh¿Æ‰ FzÄynt.. . ' ' (FwŸ. 9)

` `v©bz‹g Vid baG¤bj‹g.. . . ' '` `v©bz‹g Vid baG¤bj‹g.. . . ' '` `v©bz‹g Vid baG¤bj‹g.. . . ' '` `v©bz‹g Vid baG¤bj‹g.. . . ' '` `v©bz‹g Vid baG¤bj‹g.. . . ' ' (FwŸ. 392)

` `f‰¿y dhÆD§ nf£f. . . . ' '` `f‰¿y dhÆD§ nf£f. . . . ' '` `f‰¿y dhÆD§ nf£f. . . . ' '` `f‰¿y dhÆD§ nf£f. . . . ' '` `f‰¿y dhÆD§ nf£f. . . . ' ' (FwŸ. 414)

` `k§fy bk‹g kidkh£á.. . ' '` `k§fy bk‹g kidkh£á.. . ' '` `k§fy bk‹g kidkh£á.. . ' '` `k§fy bk‹g kidkh£á.. . ' '` `k§fy bk‹g kidkh£á.. . ' ' (FwŸ. 60)

` `kidahis aŠR« kWikÆ yhs‹.. . . ' '` `kidahis aŠR« kWikÆ yhs‹.. . . ' '` `kidahis aŠR« kWikÆ yhs‹.. . . ' '` `kidahis aŠR« kWikÆ yhs‹.. . . ' '` `kidahis aŠR« kWikÆ yhs‹.. . . ' ' (FwŸ. 904)

` `ïUkd¥ bg©oU§ fŸS§ ftW«. . . . ' '` `ïUkd¥ bg©oU§ fŸS§ ftW«. . . . ' '` `ïUkd¥ bg©oU§ fŸS§ ftW«. . . . ' '` `ïUkd¥ bg©oU§ fŸS§ ftW«. . . . ' '` `ïUkd¥ bg©oU§ fŸS§ ftW«. . . . ' ' (FwŸ. 920)

` `gifght« m¢r« gÊbad eh‹F«.. . ' '` `gifght« m¢r« gÊbad eh‹F«.. . ' '` `gifght« m¢r« gÊbad eh‹F«.. . ' '` `gifght« m¢r« gÊbad eh‹F«.. . ' '` `gifght« m¢r« gÊbad eh‹F«.. . ' ' (FwŸ. 146)

` `jªij kf‰fh‰W« e‹¿.. . . ' '` `jªij kf‰fh‰W« e‹¿.. . . ' '` `jªij kf‰fh‰W« e‹¿.. . . ' '` `jªij kf‰fh‰W« e‹¿.. . . ' '` `jªij kf‰fh‰W« e‹¿.. . . ' ' (FwŸ. 67)

` `kf‹wªij¡ fh‰W« cjÉ.. . . ' '` `kf‹wªij¡ fh‰W« cjÉ.. . . ' '` `kf‹wªij¡ fh‰W« cjÉ.. . . ' '` `kf‹wªij¡ fh‰W« cjÉ.. . . ' '` `kf‹wªij¡ fh‰W« cjÉ.. . . ' ' (FwŸ. 70)

` `x©bghUŸ fhœ¥g. . . . ' '` `x©bghUŸ fhœ¥g. . . . ' '` `x©bghUŸ fhœ¥g. . . . ' '` `x©bghUŸ fhœ¥g. . . . ' '` `x©bghUŸ fhœ¥g. . . . ' ' (FwŸ. 760)

` `Ka‰á âUÉid ah¡F«. . . . ' '` `Ka‰á âUÉid ah¡F«. . . . ' '` `Ka‰á âUÉid ah¡F«. . . . ' '` `Ka‰á âUÉid ah¡F«. . . . ' '` `Ka‰á âUÉid ah¡F«. . . . ' ' (FwŸ. 616)

` `bghUŸfUÉ fhy«. . . . ' '` `bghUŸfUÉ fhy«. . . . ' '` `bghUŸfUÉ fhy«. . . . ' '` `bghUŸfUÉ fhy«. . . . ' '` `bghUŸfUÉ fhy«. . . . ' ' (FwŸ. 675)

` `v©Â¤ JÂf fUk«' '` `v©Â¤ JÂf fUk«' '` `v©Â¤ JÂf fUk«' '` `v©Â¤ JÂf fUk«' '` `v©Â¤ JÂf fUk«' ' (FwŸ. 467)

` `mL¡» tÇD«.. . . ' '` `mL¡» tÇD«.. . . ' '` `mL¡» tÇD«.. . . ' '` `mL¡» tÇD«.. . . ' '` `mL¡» tÇD«.. . . ' ' (FwŸ. 625)

171

` `xšY« tifahš mwÉid nahthnj. . . ' '` `xšY« tifahš mwÉid nahthnj. . . ' '` `xšY« tifahš mwÉid nahthnj. . . ' '` `xšY« tifahš mwÉid nahthnj. . . ' '` `xšY« tifahš mwÉid nahthnj. . . ' ' (FwŸ. 33)

` `M¡fK§ nfL«. . . ' '` `M¡fK§ nfL«. . . ' '` `M¡fK§ nfL«. . . ' '` `M¡fK§ nfL«. . . ' '` `M¡fK§ nfL«. . . ' ' (FwŸ. 642)

` `j‹bdŠ r¿tJ bghŒa‰f. . . ' '` `j‹bdŠ r¿tJ bghŒa‰f. . . ' '` `j‹bdŠ r¿tJ bghŒa‰f. . . ' '` `j‹bdŠ r¿tJ bghŒa‰f. . . ' '` `j‹bdŠ r¿tJ bghŒa‰f. . . ' ' (FwŸ. 293)

` `cŸs¤jh YŸsYª Ônj. . . ' '` `cŸs¤jh YŸsYª Ônj. . . ' '` `cŸs¤jh YŸsYª Ônj. . . ' '` `cŸs¤jh YŸsYª Ônj. . . ' '` `cŸs¤jh YŸsYª Ônj. . . ' ' (FwŸ. 282)

` `ï‹dhbrŒ jhiu bahW¤jš.. . ' '` `ï‹dhbrŒ jhiu bahW¤jš.. . ' '` `ï‹dhbrŒ jhiu bahW¤jš.. . ' '` `ï‹dhbrŒ jhiu bahW¤jš.. . ' '` `ï‹dhbrŒ jhiu bahW¤jš.. . ' ' (FwŸ. 314)

` `brŒahk‰ brŒj cjÉ¡F.. . ' '` `brŒahk‰ brŒj cjÉ¡F.. . ' '` `brŒahk‰ brŒj cjÉ¡F.. . ' '` `brŒahk‰ brŒj cjÉ¡F.. . ' '` `brŒahk‰ brŒj cjÉ¡F.. . ' ' (FwŸ. 101)

` èšÈd¤â }§Fª JizÆšiy.. . ' '` èšÈd¤â }§Fª JizÆšiy.. . ' '` èšÈd¤â }§Fª JizÆšiy.. . ' '` èšÈd¤â }§Fª JizÆšiy.. . ' '` èšÈd¤â }§Fª JizÆšiy.. . ' ' (FwŸ. 460)

` `MŒªjhŒªJ bfhŸshjh‹ nf©ik.. . ' '` `MŒªjhŒªJ bfhŸshjh‹ nf©ik.. . ' '` `MŒªjhŒªJ bfhŸshjh‹ nf©ik.. . ' '` `MŒªjhŒªJ bfhŸshjh‹ nf©ik.. . ' '` `MŒªjhŒªJ bfhŸshjh‹ nf©ik.. . ' ' (FwŸ. 792)

` `mstsh Éšyhjh‹ thœ¡if.. .` `mstsh Éšyhjh‹ thœ¡if.. .` `mstsh Éšyhjh‹ thœ¡if.. .` `mstsh Éšyhjh‹ thœ¡if.. .` `mstsh Éšyhjh‹ thœ¡if.. . (FwŸ. 523)

` `mÇat‰W bsšyh« mÇnj. . .` `mÇat‰W bsšyh« mÇnj. . .` `mÇat‰W bsšyh« mÇnj. . .` `mÇat‰W bsšyh« mÇnj. . .` `mÇat‰W bsšyh« mÇnj. . . (FwŸ. 443)

` `kUªbjd nt©lhth« ah¡if¡F.. .` `kUªbjd nt©lhth« ah¡if¡F.. .` `kUªbjd nt©lhth« ah¡if¡F.. .` `kUªbjd nt©lhth« ah¡if¡F.. .` `kUªbjd nt©lhth« ah¡if¡F.. . (FwŸ. 942)

` `njh‹¿‹ òfbHhL njh‹Wf.. . . ' ' ` `njh‹¿‹ òfbHhL njh‹Wf.. . . ' ' ` `njh‹¿‹ òfbHhL njh‹Wf.. . . ' ' ` `njh‹¿‹ òfbHhL njh‹Wf.. . . ' ' ` `njh‹¿‹ òfbHhL njh‹Wf.. . . ' ' (FwŸ. 236)

ï¡ FwŸfS« ïit ngh‹w ãwî«, xUt‹ cy»‰

br«ikahfî« áw¥ghfî« ï‹gkhfî« thH¢ áwªj tÊ

fh£LtdthF«.

3. âUkiw aháÇa®3. âUkiw aháÇa®3. âUkiw aháÇa®3. âUkiw aháÇa®3. âUkiw aháÇa®

âU¡FwŸ, åLng‰¿‰ »‹¿aikahj všyh« tšy ïiwt‹

tÊgh£ilí«, ïšthœ¡if¡FÇa mw§fisí«, Jwî be¿¡FÇa

mwbthG¡f§fisí«, Ãiwthf¡T¿, ï‹g¤J¥ ghyhš

âU¡nfhit nghš ctik thÆyhf¥ ngÇ‹g¤ij íz®¤J«

âUkiwahF«.

4. bkŒ¥bghUs¿P®4. bkŒ¥bghUs¿P®4. bkŒ¥bghUs¿P®4. bkŒ¥bghUs¿P®4. bkŒ¥bghUs¿P®

j‹ta¤j«, öŒik, ïa‰if K‰w¿î, ïašghf¡ f£o‹ik,

nguUŸ, KoÉyh‰wš, tu«ãÈ‹g«, v§F K©ik, gfhik

v‹D« bjh©Fz¤jdhŒ, jd¡FtikÆšyhj KGKj‰ flîŸ,

všyh« tšydhjÈ‹, mtid vG Twhf¥ gF¡F« MÇa

Kiwia kW¤J, I«ójK« I«ój¤ j‹ikí« m¿î¥

bgh¿iaªJ« fUk¥bgh¿iaªJ«, mt‰iwa¿í« MjD«

(òUlD«), mt‹ m¿j‰ fUÉah»a kâíŸs kdehDz®îfS«

M»a ïUg¤ijªbjhL, fhy« ïiwt‹ v‹D« ïu©ilí§ T£l,

bkŒŒbghUŸ bkh¤j« ïUg¤njnHbaD« fU¤J¥gl,

` `RitbahË ônwhir eh‰wbk‹ iwªâ‹``RitbahË ônwhir eh‰wbk‹ iwªâ‹``RitbahË ônwhir eh‰wbk‹ iwªâ‹``RitbahË ônwhir eh‰wbk‹ iwªâ‹``RitbahË ônwhir eh‰wbk‹ iwªâ‹

tifbjÇth‹ f£nl íyF.' 'tifbjÇth‹ f£nl íyF.' 'tifbjÇth‹ f£nl íyF.' 'tifbjÇth‹ f£nl íyF.' 'tifbjÇth‹ f£nl íyF.' ' (FwŸ. 27)



vd¤ âUtŸSt® T¿ÆU¥gJ, mt® xUtnu c©ikahd bjËªj

bkŒ¥bghUs¿P® v‹gij¡ fh£L«.

Cœ v‹gJ ÉidíŸ ml§F«.

5. brªj©ik mªjz®.5. brªj©ik mªjz®.5. brªj©ik mªjz®.5. brªj©ik mªjz®.5. brªj©ik mªjz®.

` `j‹}‹ bgU¡f‰F¤ jh‹ã¿ jhD©gh‹``j‹}‹ bgU¡f‰F¤ jh‹ã¿ jhD©gh‹``j‹}‹ bgU¡f‰F¤ jh‹ã¿ jhD©gh‹``j‹}‹ bgU¡f‰F¤ jh‹ã¿ jhD©gh‹``j‹}‹ bgU¡f‰F¤ jh‹ã¿ jhD©gh‹

v§‡d« MS« mUŸ?' 'v§‡d« MS« mUŸ?' 'v§‡d« MS« mUŸ?' 'v§‡d« MS« mUŸ?' 'v§‡d« MS« mUŸ?' ' (FwŸ. 251)

` `ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹, guªJ``ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹, guªJ``ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹, guªJ``ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹, guªJ``ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹, guªJ (FwŸ. 1062)

bfLf cy»a‰¿ ah‹.bfLf cy»a‰¿ ah‹.bfLf cy»a‰¿ ah‹.bfLf cy»a‰¿ ah‹.bfLf cy»a‰¿ ah‹.

v‹D§ FwŸfŸ cz®¤J« MáÇaUz®¢áia C‹¿ neh¡»‹,

` `mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«``mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«``mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«``mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«``mªjz® v‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«

brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' 'brªj©ik ó©blhGf yh‹.' ' (FwŸ. 30)

v‹D§ Fw£F¤ âUtŸStnu áwªj vL¤J¡ fh£bld¤ njh‹W»‹wJ.

6. bjŒt¥ òyt®6. bjŒt¥ òyt®6. bjŒt¥ òyt®6. bjŒt¥ òyt®6. bjŒt¥ òyt®

âUtŸSt khiyÆš, e¡Ñu® bgaÇYŸs

jhnd KGJz®ªJ j©lÄÊ‹ bt©Fwshš

Mdh mwKjyh mªeh‹F«-VndhF¡

TÊ Diu¤jh‰F« x©Ù® K»Y¡F«

thÊíy bf‹dh‰W« k‰W.

v‹D« ghî«, kh_ydh® bgaÇYŸs

mw«bghU Ë‹g«å bl‹Dkª eh‹»‹

âwªbjÇªJ br¥ãa njit-kwªnjí«

tŸSt‹ v‹ghndh® ngij mt‹thŒ¢brh‰

bfhŸsh® m¿îil ah®.

v‹D«ghî«, fšyhl® bgaÇYŸs

x‹nw bghUbsÅ‹ ntbw‹g ntbwÅ‹

m‹bw‹g MW rka¤jh®-e‹bwd

v¥gh ytU« ïiagnt tŸStdh®

K¥ghš bkhÊªj bkhÊ.

v‹D« ghî«, cU¤âur‹k f©z® bgaÇYŸs

kz‰»is¡f Ú%W« ikªj®fŸ thŒit¤

Jz¢Ru¡F« jhŒKiy x©ghš-ãz¡»yh

thŒbkhÊ tŸSt® K¥ghš kâ¥òynth®¡

fhŒbjhW« CW« m¿î.

v‹D« ghî«, kJiu¤ jÄHháÇa® br§F‹ù®»Hh® bgaÇYŸs

173

òyt® âUtŸ Stu‹¿¥ ónkš

áyt® òytbud¢ br¥gš-Ãyî

ãw§bfhËkh iy¡F« bga®khiy k‰W«

fw§»UŸkh iy¡F« bga®.

v‹D« ghî«, âUtŸStÇ‹ bjŒt¥ òyikia xUthWz®¤J«.

7. Kj‰ ghty®7. Kj‰ ghty®7. Kj‰ ghty®7. Kj‰ ghty®7. Kj‰ ghty®

fháÅÆ‰ ãŸis¡ fÉ¡f« òÈòÈah«

ngR« cyhÉ‰ bgJ«igòÈ-MR

tyt®¡F« t©z« òÈahk‰ bwšyh¥

òyt®¡F« bt©gh¥ òÈ.

v‹gJ, xsitah® xUt® bgaÇYŸs gH«gh£L.

ghÉ‰F¢ áwªj bt©ghÈY§ FW»a tifahd Fw£ghÉš,

âUtŸSt® ÉÇªj bghUisaik¤âU¥gJ, mtÇ‹

Kj‰ght‹ikia¢ áw¥g¡ fh£L«.

v-fh :

` è¤j«ngh‰ nfL« csjhF« rh¡fhL«`è¤j«ngh‰ nfL« csjhF« rh¡fhL«`è¤j«ngh‰ nfL« csjhF« rh¡fhL«`è¤j«ngh‰ nfL« csjhF« rh¡fhL«`è¤j«ngh‰ nfL« csjhF« rh¡fhL«

É¤jf®¡ fšyh yÇJ.' 'É¤jf®¡ fšyh yÇJ.' 'É¤jf®¡ fšyh yÇJ.' 'É¤jf®¡ fšyh yÇJ.' 'É¤jf®¡ fšyh yÇJ.' ' (FwŸ. 235)

ïjid¡ fãy® bgaÇYŸs

âidasî nghjh¢ áWò‹Ü® Ú©l

gidasî fh£L« go¤jhš-kidasF

tŸis¡ Fw§F« tsehl tŸStdh®

btŸis¡ Fw£gh ÉÇ.

v‹D« tŸStkhiy¥ ghîª bjÇÉ¡F«.

8. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® (8. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® (8. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® (8. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® (8. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® (Patron Saint ) .) .) .) .) .

x›bthU eh£o‰F« âU¥òuty® mšyJ fhtš öa® xUt®

cs®. jÄœeh£L¤ âU¥òuty® âUtŸStnu. mt® K¡fhy

muáaš m¿Puhjyhš, ï¡fhy¤â‰F« V‰wthW muáayik¥ig¤

j« üÈ‰ T¿naíŸsh®.

Kjš khªj‹ FL«g« njh‹¿aâÈUªJ, muR« njh‹¿,

FL«g¤ jiyt‹, Cu‹ (»Ht‹), ehl‹, ntŸ, k‹d‹, nfh(nfh‹),

ntªj‹ vd¥ go¥goahf ts®ªJ, br§nfhy‹, bfhL§nfhy‹,

K‰wâfhÇ, k£lâfhÇ vd ïilÆilna kh¿, ï‹W bgU«ghY«

ghuhSk‹w¡ nfhtuR, ghuhSk‹w¡ FoauR, k¡fsh£á¡ FoauR,

T£Lilik¡ FoauR vd ehštif¥ bghW¥gh£á¥ bghJ

k¡fsurhf¤ âUªâíŸsJ.



k¡fŸ bjhif Ä¡f ï¡fhy¤â‰F¥ bghJthf V‰wJk¡fŸ bjhif Ä¡f ï¡fhy¤â‰F¥ bghJthf V‰wJk¡fŸ bjhif Ä¡f ï¡fhy¤â‰F¥ bghJthf V‰wJk¡fŸ bjhif Ä¡f ï¡fhy¤â‰F¥ bghJthf V‰wJk¡fŸ bjhif Ä¡f ï¡fhy¤â‰F¥ bghJthf V‰wJ

T£Lilikah£ána.T£Lilikah£ána.T£Lilikah£ána.T£Lilikah£ána.T£Lilikah£ána.

fh®škh®¡fR« ïbyÅD« ngh‹wt® ïªü‰wh©ošfh®škh®¡fR« ïbyÅD« ngh‹wt® ïªü‰wh©ošfh®škh®¡fR« ïbyÅD« ngh‹wt® ïªü‰wh©ošfh®škh®¡fR« ïbyÅD« ngh‹wt® ïªü‰wh©ošfh®škh®¡fR« ïbyÅD« ngh‹wt® ïªü‰wh©oš

tF¤j T£Llik áw¥ghf Miy¤ bjhÊyhs® ÃiyiktF¤j T£Llik áw¥ghf Miy¤ bjhÊyhs® ÃiyiktF¤j T£Llik áw¥ghf Miy¤ bjhÊyhs® ÃiyiktF¤j T£Llik áw¥ghf Miy¤ bjhÊyhs® ÃiyiktF¤j T£Llik áw¥ghf Miy¤ bjhÊyhs® Ãiyik

neh¡»anj; âUtŸSt® ïUgJ ü‰wh©Lf£F K‹dnuneh¡»anj; âUtŸSt® ïUgJ ü‰wh©Lf£F K‹dnuneh¡»anj; âUtŸSt® ïUgJ ü‰wh©Lf£F K‹dnuneh¡»anj; âUtŸSt® ïUgJ ü‰wh©Lf£F K‹dnuneh¡»anj; âUtŸSt® ïUgJ ü‰wh©Lf£F K‹dnu

tF¤j T£Liliknah, všyh¤ bjhÊyhs®¡F«tF¤j T£Liliknah, všyh¤ bjhÊyhs®¡F«tF¤j T£Liliknah, všyh¤ bjhÊyhs®¡F«tF¤j T£Liliknah, všyh¤ bjhÊyhs®¡F«tF¤j T£Liliknah, všyh¤ bjhÊyhs®¡F«

mYty®¡F« bghJthdjhF«.mYty®¡F« bghJthdjhF«.mYty®¡F« bghJthdjhF«.mYty®¡F« bghJthdjhF«.mYty®¡F« bghJthdjhF«.

gÊaŠá¥ gh¤ö© cil¤jhÆ‹gÊaŠá¥ gh¤ö© cil¤jhÆ‹gÊaŠá¥ gh¤ö© cil¤jhÆ‹gÊaŠá¥ gh¤ö© cil¤jhÆ‹gÊaŠá¥ gh¤ö© cil¤jhÆ‹ (FwŸ. 44)

gh¤ö© kÇï atid¥ gába‹D«.. . .gh¤ö© kÇï atid¥ gába‹D«.. . .gh¤ö© kÇï atid¥ gába‹D«.. . .gh¤ö© kÇï atid¥ gába‹D«.. . .gh¤ö© kÇï atid¥ gába‹D«.. . . (FwŸ. 227)

gF¤J©L gšYÆ® X«òjšgF¤J©L gšYÆ® X«òjšgF¤J©L gšYÆ® X«òjšgF¤J©L gšYÆ® X«òjšgF¤J©L gšYÆ® X«òjš (FwŸ. 322)

j«Äš ïUªJ jkJgh¤ J©l‰whšj«Äš ïUªJ jkJgh¤ J©l‰whšj«Äš ïUªJ jkJgh¤ J©l‰whšj«Äš ïUªJ jkJgh¤ J©l‰whšj«Äš ïUªJ jkJgh¤ J©l‰whš (FwŸ. 1107)

ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹.. . .ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹.. . .ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹.. . .ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹.. . .ïuªJ« cÆ®thœjš nt©o‹.. . . (FwŸ. 1063)

v‹D§ FwŸfŸ T£Lilik g‰¿adnt. ïÅ,

` `ãÇ¤jY« ngÂ¡ bfhsY«''` `ãÇ¤jY« ngÂ¡ bfhsY«''` `ãÇ¤jY« ngÂ¡ bfhsY«''` `ãÇ¤jY« ngÂ¡ bfhsY«''` `ãÇ¤jY« ngÂ¡ bfhsY«'' (FwŸ. 633)

v‹D§ FwS« v¡fhy¤â‰F« V‰wnj.

9. âU¡FwŸ x¥òa®t‰w üš9. âU¡FwŸ x¥òa®t‰w üš9. âU¡FwŸ x¥òa®t‰w üš9. âU¡FwŸ x¥òa®t‰w üš9. âU¡FwŸ x¥òa®t‰w üš

MÇa ntj¤ijí« gft‰Ñijiaí« kDjUk rh¤âu¤

ijí«, gyU« áyU« âU¡FwS¡F ïizahf¡ TWt®. mt®

m¿ah®.

ntj« ãŸis¤jdkhd vËa fU¤J¡fSŸs áW bjŒt

tG¤J¤âu£L. âU¡Fwnsh, všyh« tšy K¤bjhÊÈiwt‹

tG¤bjhL Toa jiyáwªj mwüš. , f£Fo âU¡FwËš Äf

t‹ikahf¡ f©o¡f¥g£LŸsJ. ïU¡F ntj¤â‰ nrhk« v‹D«

f£rhnwh, 110 kªâu¥ gâf§fËš áW bjŒtkhf tG¤j¥g£LŸsJ.

âU¡FwŸ ãw¥gh‰ áw¥ãšiy v‹gij t‰òW¤â¡

TW»‹wJ; gft‰Ñijnah, Äf E£g ty¡fhukhf, ehštuz¥

ghFgh£il ïiwt‹ gil¤j ãwÉ¡Fybkd¡ fh£L»‹wJ.

kD jUk rh¤âu« cy»‰ fil¥g£l mw¡nflhd eŠR üš.

mJ ãuhkziu¤ bjŒtkhf ca®¤âí« áwªJ thHit¤J«, ãwiu

Éy§fhf¤ jhœ¤âí« moik¤jd¤âY« m¿ahikÆY«

tWikÆY« tUªjit¤J«, k»œªJ bgUik bfhŸtJ. mâYŸs

bghUsh£á¡ bfhŸiffS« fU¤JfS«, ïw¥g ïÊªjit;

mw¡bfhoait.

175

v-fh :

``áy® gÆÇLjiy ešybjhÊby‹W fUJ»‹wd®. mªj¥

ãiH¥ò¥ bgÇnahuhš ïfH¥g£lJ. VbdÅ‹, ïU«ig Kf¤â‰

bfh©l VU« k©bt£oí« Ãy¤ijí« Ãy¤âYŸs g‰gy ó¢á

òG¡fisí« bt£L»‹wdt‹nwh!'' (kDjUkrh¤âu«, 10:84.)

10. âU¡FwŸ jÄœkiwna10. âU¡FwŸ jÄœkiwna10. âU¡FwŸ jÄœkiwna10. âU¡FwŸ jÄœkiwna10. âU¡FwŸ jÄœkiwna

âU¡FwŸ bghJkiwbad¥ bga® bg‰¿U¥ãD«, mJ

jÄHiu MÇa moik¤jd¤âÅ‹W Û£F« jÄœkiwahfnt

ïa‰w¥g£lJ. jÄH® ehfÇf¤âY« g©gh£oY« jiyáwªâ

Uªjjdhš, âUtŸSt® eLÃiyahf ïa‰¿a jÄœkiw jhdhf

cyf¥ bghJkiwahÆ‰W. mjdhnyna,

guªj bghUbsšyh« ghu¿a ntWguªj bghUbsšyh« ghu¿a ntWguªj bghUbsšyh« ghu¿a ntWguªj bghUbsšyh« ghu¿a ntWguªj bghUbsšyh« ghu¿a ntW

bjÇªJ âwªbjhW« nru¢-RU§»abjÇªJ âwªbjhW« nru¢-RU§»abjÇªJ âwªbjhW« nru¢-RU§»abjÇªJ âwªbjhW« nru¢-RU§»abjÇªJ âwªbjhW« nru¢-RU§»a

brhšyhš ÉÇ¤J¥ bghUŸÉs§f¢ brhšYjšbrhšyhš ÉÇ¤J¥ bghUŸÉs§f¢ brhšYjšbrhšyhš ÉÇ¤J¥ bghUŸÉs§f¢ brhšYjšbrhšyhš ÉÇ¤J¥ bghUŸÉs§f¢ brhšYjšbrhšyhš ÉÇ¤J¥ bghUŸÉs§f¢ brhšYjš

tšyhuh® tŸStuš yhš.tšyhuh® tŸStuš yhš.tšyhuh® tŸStuš yhš.tšyhuh® tŸStuš yhš.tšyhuh® tŸStuš yhš.

ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«ï‹gKª J‹gK« v‹D« ïitÆu©L«

k‹gij¡ bfšyh« kdk»H - m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H - m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H - m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H - m‹bghÊahk‹gij¡ bfšyh« kdk»H - m‹bghÊah

JŸË òzu îiu¤jhnu XJÓ®JŸË òzu îiu¤jhnu XJÓ®JŸË òzu îiu¤jhnu XJÓ®JŸË òzu îiu¤jhnu XJÓ®JŸË òzu îiu¤jhnu XJÓ®

tŸSt® thíiw thœ¤J.tŸSt® thíiw thœ¤J.tŸSt® thíiw thœ¤J.tŸSt® thíiw thœ¤J.tŸSt® thíiw thœ¤J.

mwªjfË M‹w bghUŸâÇ Æ‹òmwªjfË M‹w bghUŸâÇ Æ‹òmwªjfË M‹w bghUŸâÇ Æ‹òmwªjfË M‹w bghUŸâÇ Æ‹òmwªjfË M‹w bghUŸâÇ Æ‹ò

áwªjbeŒ brŠbrhšÔ¤ j©L-FW«ghtháwªjbeŒ brŠbrhšÔ¤ j©L-FW«ghtháwªjbeŒ brŠbrhšÔ¤ j©L-FW«ghtháwªjbeŒ brŠbrhšÔ¤ j©L-FW«ghtháwªjbeŒ brŠbrhšÔ¤ j©L-FW«ghth

tŸStdh® V‰¿dh® ita¤J thœth®fŸtŸStdh® V‰¿dh® ita¤J thœth®fŸtŸStdh® V‰¿dh® ita¤J thœth®fŸtŸStdh® V‰¿dh® ita¤J thœth®fŸtŸStdh® V‰¿dh® ita¤J thœth®fŸ

cŸËUŸ Ú¡F« És¡F.cŸËUŸ Ú¡F« És¡F.cŸËUŸ Ú¡F« És¡F.cŸËUŸ Ú¡F« És¡F.cŸËUŸ Ú¡F« És¡F.

bghŒ¥ghy bghŒnaahŒ¥ nghÆdbghŒ ašyhjbghŒ¥ghy bghŒnaahŒ¥ nghÆdbghŒ ašyhjbghŒ¥ghy bghŒnaahŒ¥ nghÆdbghŒ ašyhjbghŒ¥ghy bghŒnaahŒ¥ nghÆdbghŒ ašyhjbghŒ¥ghy bghŒnaahŒ¥ nghÆdbghŒ ašyhj

bkŒ¥ghy bkŒahŒ És§»dnt-K¥ghÈšbkŒ¥ghy bkŒahŒ És§»dnt-K¥ghÈšbkŒ¥ghy bkŒahŒ És§»dnt-K¥ghÈšbkŒ¥ghy bkŒahŒ És§»dnt-K¥ghÈšbkŒ¥ghy bkŒahŒ És§»dnt-K¥ghÈš

bjŒt¤ âUtŸ St®br¥ ãaFwshšbjŒt¤ âUtŸ St®br¥ ãaFwshšbjŒt¤ âUtŸ St®br¥ ãaFwshšbjŒt¤ âUtŸ St®br¥ ãaFwshšbjŒt¤ âUtŸ St®br¥ ãaFwshš

ita¤J thœth® kd¤J.ita¤J thœth® kd¤J.ita¤J thœth® kd¤J.ita¤J thœth® kd¤J.ita¤J thœth® kd¤J.

tŸSt® gh£o‹ tsKiu¡»‹ thŒkL¡F«tŸSt® gh£o‹ tsKiu¡»‹ thŒkL¡F«tŸSt® gh£o‹ tsKiu¡»‹ thŒkL¡F«tŸSt® gh£o‹ tsKiu¡»‹ thŒkL¡F«tŸSt® gh£o‹ tsKiu¡»‹ thŒkL¡F«

bjŸsKâ‹ ÔŠRití« x›thjhš-bjŸsKj«bjŸsKâ‹ ÔŠRití« x›thjhš-bjŸsKj«bjŸsKâ‹ ÔŠRití« x›thjhš-bjŸsKj«bjŸsKâ‹ ÔŠRití« x›thjhš-bjŸsKj«bjŸsKâ‹ ÔŠRití« x›thjhš-bjŸsKj«

c©l¿th® njt® cyfila c©Qkhšc©l¿th® njt® cyfila c©Qkhšc©l¿th® njt® cyfila c©Qkhšc©l¿th® njt® cyfila c©Qkhšc©l¿th® njt® cyfila c©Qkhš

t©lÄÊ‹ K¥ghš k»œªJ.t©lÄÊ‹ K¥ghš k»œªJ.t©lÄÊ‹ K¥ghš k»œªJ.t©lÄÊ‹ K¥ghš k»œªJ.t©lÄÊ‹ K¥ghš k»œªJ.

v‹D« tŸStkhiy¥ gh¡fŸ vGªjd.

tŸSt‹ j‹id íy»D¡nf jªJtŸSt‹ j‹id íy»D¡nf jªJtŸSt‹ j‹id íy»D¡nf jªJtŸSt‹ j‹id íy»D¡nf jªJtŸSt‹ j‹id íy»D¡nf jªJ

th‹òfœ bfh©l jÄœehLth‹òfœ bfh©l jÄœehLth‹òfœ bfh©l jÄœehLth‹òfœ bfh©l jÄœehLth‹òfœ bfh©l jÄœehL

v‹W, ghty® R¥ãukÂa ghuâah® ghoaJ« m› tifÆnyna.



` `<‹whŸ gáfh©gh dhÆDŠ brŒa‰f``<‹whŸ gáfh©gh dhÆDŠ brŒa‰f``<‹whŸ gáfh©gh dhÆDŠ brŒa‰f``<‹whŸ gáfh©gh dhÆDŠ brŒa‰f``<‹whŸ gáfh©gh dhÆDŠ brŒa‰f

rh‹nwh® gÊ¡F« Éidrh‹nwh® gÊ¡F« Éidrh‹nwh® gÊ¡F« Éidrh‹nwh® gÊ¡F« Éidrh‹nwh® gÊ¡F« Éid (FwŸ. 656)

v‹D§ FwSiuÆš,

``ïwªj _¥ãduha ïUKJFutU« f‰òil kidÉí«

FHÉí« gáah‹ tUªJ« všiy¡f©, Ôad gyîŠÔad gyîŠÔad gyîŠÔad gyîŠÔad gyîŠ

brŒjhÆD« òwªjUf bt‹D« mwü‰ bghJÉâ,brŒjhÆD« òwªjUf bt‹D« mwü‰ bghJÉâ,brŒjhÆD« òwªjUf bt‹D« mwü‰ bghJÉâ,brŒjhÆD« òwªjUf bt‹D« mwü‰ bghJÉâ,brŒjhÆD« òwªjUf bt‹D« mwü‰ bghJÉâ, bghUûš

tÊ bahGFjY« mur® bjhÊ‰FÇa uhjY« e‹Fkâ¡f‰

ghLKila mik¢r®¡ bfŒjhikg‰¿, ï›thW T¿dh®.'' v‹W,

MÇa Kiw¥go ciuTW« gÇnkyHfU« áw¥ò¡ F¿¥ò

tiuªâU¥gjhš, âUtŸSt®, rika« thŒ¡F« nghbjšyh«,

MÇa¡ bfhŸifia¡ f©o¤J¤ jÄœ kuig eh£Ltij¡

F¿¡nfhshf¡ bfh©lt® v‹gJ, bjŸs¤ bjËth«.

gÇnkyHf® mwüš v‹wJ kDjUk rh¤âu¤ij. jUk

üby‹W MÇa® TWtdbtšyh« mjUk üšfshjÈ‹, MÇa«

bghJ mt‰iw mwüš v‹gJ jÄH®¡F vâ®kiw¡ F¿¥gh«.

11 . eh‰ bghU£ ghFghL11. eh‰ bghU£ ghFghL11. eh‰ bghU£ ghFghL11. eh‰ bghU£ ghFghL11. eh‰ bghU£ ghFghL

MÇa® áªJbtËÆš j§»ÆUªjnghJ, ïa‰if¤ njh‰w§

fisí« I«ój§fisí« czî¥ bghUŸfisínk bjŒt§fshf

tz§» tªjd®. nrhk« v‹D« xU bfho¢ rh‰WkJî« bjŒtkhf

tz§f¥ g£lJ. Éoa‰fhy xËia cõh cõh cõh cõh cõh v‹W«, fâut‹ vGK‹

mij [Éjh[Éjh[Éjh[Éjh[Éjh ([hÉ¤ß) v‹W«, vGŠ br§fâutid mUzmUzmUzmUzmUz v‹W«,

vGªj fâutid¢ N®aN®aN®aN®aN®a v‹W«, vGif c¢á¢ bryî ÉGif M»a

KªÃiy ïa¡f§ bfh©l fâutid ÉZQÉZQÉZQÉZQÉZQ v‹W«, ã‹d®¥

g‹ÅU khj« mšyJ Xiug‰¿¢ NÇaid¥ g‹ÅUt® Mâ¤j®

v‹W«, ï§‡d« xnu Rliu mW bjŒtkhf tz§»aJ, mtÇ‹

kâts®¢áÆšyh Ãiyia¡ fh£L«.

mtU¡F¡ nfhÆYÄšiy; FsKÄšiy. Éy§if¡ fhî

bfhL¡F« ntŸÉ¤ önz nfhÆš.

ïwªjã‹ cÆ®fŸ T‰Wt‹ cyf¤ijí« fâut‹

cyf¤ijí« â§fŸ cyf¤ijí«, milí« v‹gnj, mt® kWik¡

bfhŸif. flîis m¿ahjjdhš, åLng‰W¡ fU¤nj

mtU¡»Uªjâšiy.

jÄHnuh Kjš khªjÅd¤jhuhŒ¡ ».K. XÇy¡f« M©Lf£F

K‹ng FkÇ eh£oš njh‹¿, ». K. I«gâdhÆu« M©Lf£F

K‹ng jÄœ ts®¤J, ».K. g¤jhÆu« M©Lf£F K‹ng gšJiw

ehfÇfK« K¤jÄÊy¡»aK« KGKj‰ flîŸ tz¡fK§

177

f©lt®. mjdhš, mw« bghUË‹g« åbl‹D« eh‰

bghU£ng‰iw thœ¡if¡ F¿¡nfhshf¡ bfh©lt®.

bghUŸfŸ m¿ÉašbjhW« bt›ntW ghFghL bfhŸS«.

mw« bghUË‹g« åbl‹gJ mwü‰ghFghL; mf« òw« v‹gJ

bghUËy¡fz ü‰ghFghL; bghUŸ Fz« fUk« bghJ áw¥ò

x‰Wik ï‹ik v‹gJ, Vuz ü‰ghFghL; á¤J (br¤J) rl«

(r£l«) v‹gJ bfh© Koî (á¤jhªj) ü‰ghFghL. ï§‡dnk

Vidaî«.

xnu m¿Éa‰FŸS«, m›tªÃiy¡F mšyJ

ãÇî‰nf‰wthW bghU£ghFghL ntWgLtJK©L. ïy¡fz

üYŸ, vG¤jâfhu¤âš cÆ®, bkŒ, cÆ®bkŒ v‹W«, brhšyâ

fhu¤âš ca®âiz m~¿izba‹W«, bghUsâfhu¤âš mf«

òw« v‹W«, ïÅ¢ brhšyâfhu¤JŸS« bgaÇaÈš bghUËl§

fhy« áid Fz« bjhÊby‹W«, ntWglš fh©f.

mf¥ bghUËy¡fz¤âš, jiyt‹, bghUŸtÆ‰ ãÇí§fh‰

TW« T‰W¡fSŸ x‹W `_‹w‹ gFâ' (bjhš. mf¤. 41) vd¥gL«.

mJ ``mw¤âdh‰ bghUsh¡» m¥bghUsh‰fhk« Ef®nt‹''

v‹gJ. ïjdhš, mw« bghUË‹g« v‹D« ghFghL« mf«òw«

v‹D« ghFghL« bt›ntbw‹gJ«, ïu©L« jÄnH ba‹gJ«

bgw¥gL«. ïâš ï‹g« v‹wJ ï«ik¡FÇajhjyhš, åL

Él¥g£lJ.

jÄHÇ‹ ca®ªj kj§fŸ, átkj« âUkhškj« ï›

Éu©o‰F« bghJthd flîŸ kj« vd _‹wh«. ït‰WŸ

KªâaJ átkj«.

` `gh©o ehnl gH«gâ ahfî«' '` `gh©o ehnl gH«gâ ahfî«' '` `gh©o ehnl gH«gâ ahfî«' '` `gh©o ehnl gH«gâ ahfî«' '` `gh©o ehnl gH«gâ ahfî«' '

` `âšiyí£ T¤jnd bj‹gh©o eh£lhnd''` `âšiyí£ T¤jnd bj‹gh©o eh£lhnd''` `âšiyí£ T¤jnd bj‹gh©o eh£lhnd''` `âšiyí£ T¤jnd bj‹gh©o eh£lhnd''` `âšiyí£ T¤jnd bj‹gh©o eh£lhnd''

` `k‹D khkiy knfªâu kjÅ‰``k‹D khkiy knfªâu kjÅ‰``k‹D khkiy knfªâu kjÅ‰``k‹D khkiy knfªâu kjÅ‰``k‹D khkiy knfªâu kjÅ‰

brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''

` `bj‹dh Lila átnd ngh‰¿``bj‹dh Lila átnd ngh‰¿``bj‹dh Lila átnd ngh‰¿``bj‹dh Lila átnd ngh‰¿``bj‹dh Lila átnd ngh‰¿

vªeh£ lt®¡F« ïiwth ngh‰¿''vªeh£ lt®¡F« ïiwth ngh‰¿''vªeh£ lt®¡F« ïiwth ngh‰¿''vªeh£ lt®¡F« ïiwth ngh‰¿''vªeh£ lt®¡F« ïiwth ngh‰¿''

v‹W khÂ¡fthrf® ghoÆU¥gjdhY«,

gÅkiy¡F« FkÇkiy¡F« ïileL¥g£l âšiy¢

á‰w«gy« ngUyf beŠr¤jhthf,

` `g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡``g~WË ah‰Wl‹ g‹kiy aL¡f¤J¡

FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš''FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš''FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš''FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš''FkÇ¡ nfhL§ bfhL§flš''



bfhŸSK‹ng, gh©oadhš mik¡f¥g£ljdhY«, MÇa®

átbe¿ia¤ jGî K‹ò, tleh£oš âU¡F¿ (È§f) tÊghL brŒJ

tªj jÄHiu¢ `áád njt®'`áád njt®'`áád njt®'`áád njt®'`áád njt®' v‹W gÊ¤jjdhY«, cU¤âu‹

fL§fh‰W¤ bjŒtnkahjyhY«, át‹ ntj¤ bjŒtk‹ikahY«,

átkj« jÄH kjnk ba‹gJ btŸËil kiy. åL ngW

ïiwtÅl« bgWtnja‹¿¢ áW bjŒt§fËl« bgWtj‹W.

tlgh‰ br‹w jÄHnu âuÉluhf¤ âÇªJ«, tlnk‰»‰ br‹w

âuÉlnu MÇauhf kh¿í« ïU¥gjhš, jÄœ âuÉl¤â‰F¤ jhí«

MÇa¤â‰F _yKkh«. Mjyhš, MÇanu eh‰bghU£

ghFgh£il¤ jÄH®¡ f¿É¤jdbu‹gJ, ngu‹ j‹ gh£l‹

âUkz¤â‰F¥ gh£oa‰¿dh‹ v‹gJ ngh‹wnj.

12. âw¡Fwis¥ ga‹gL¤jš12. âw¡Fwis¥ ga‹gL¤jš12. âw¡Fwis¥ ga‹gL¤jš12. âw¡Fwis¥ ga‹gL¤jš12. âw¡Fwis¥ ga‹gL¤jš

xU bfhoa nehŒ¡F xU kU¤Jt® áwªj kUªJ fhÂ‹,

mij nehahË c©lhbyhÊa¡ f©lhY§ bfh©lhY«

gaÅšiy. mJ ngh‹nw, MÇa Vkh‰¿Å‹W j¥òtj‰F¤

âUtŸSt® tF¤j áwªj Kiwia¡ ifahshJ, M©LnjhW«

mt® bgUikianah mt® ü‰áw¥ignah mitnah® k»H

mL¡»¡ T¿¥ gaÅšiy.

` `v¥bghUŸ ah®ah®thŒ¡ nf£ãD« m¥bghUŸ``v¥bghUŸ ah®ah®thŒ¡ nf£ãD« m¥bghUŸ``v¥bghUŸ ah®ah®thŒ¡ nf£ãD« m¥bghUŸ``v¥bghUŸ ah®ah®thŒ¡ nf£ãD« m¥bghUŸ``v¥bghUŸ ah®ah®thŒ¡ nf£ãD« m¥bghUŸ

bkŒ¥ bghUŸ fh©gj¿î.' 'bkŒ¥ bghUŸ fh©gj¿î.' 'bkŒ¥ bghUŸ fh©gj¿î.' 'bkŒ¥ bghUŸ fh©gj¿î.' 'bkŒ¥ bghUŸ fh©gj¿î.' ' (FwŸ. 423)

v‹gJ X® m¿î¤ JQ¡F.

tuyh‰w¿î« bkhÊahuhŒ¢áí« ïšyhj g©il¡ fhy¤âš,

bj‹dhL tªj MÇauhd ãuhkz®, j«ik Ãy¤njtbu‹W

_ntªjiuí« Vkh‰¿d®. m›ntªjU« mij e«ã mt® VÉaij

ïa‰¿d®. mij¥ bghJk¡fS« ã‹g‰¿d®.

MÆ‹, M§»yuh£áí« m¿Éa‰ fšÉí« fšÉí« f©

âwªj ã‹D«, ea‹ik¡ f£á¤ jiyt® fhš ö‰wh©L ïd

K‹nd‰w¤ bjh©L brŒjã‹D«, kiwkiyaofŸ jÅ¤

jÄÊa¡f§ f©l ã‹D«, MÇa bkhÊahuhŒ¢á í©ikfŸ

btË¥g£lã‹D«, â.K. f M£áí« jt¤âU¡ F‹w¡FoaofË‹

mUŸbe¿¤ âU¡T£lK« V‰g£l ã‹D«, kU¤JtK« VuzK«

tuyhW« PhyüY« f‰wã‹D«, ãwehL br‹W Û©l ã‹D«,

ãuhkziu Ãy¤njtbu‹W bfhŸshÉoD« ãw¥ghYa®ªjtbu‹W

e«ãí«, kWikÆ‰ ãuhkz¡ Fy¤â‰ ãw¡f nt©Lbk‹W

ÉU«ãí«, gF¤j¿É‰F¢ á¿J« x›thj ãuhkz® eo¥ig

v©Â¥ ghuhJ«, khdkÊªJ kâbf£L¤ jh« k¡f£l‹ik

179

ÆH¥gJl‹, j« K‹ndh®¡F ïÊî« ã‹ndh®¡F mÊîªj« K‹ndh®¡F ïÊî« ã‹ndh®¡F mÊîªj« K‹ndh®¡F ïÊî« ã‹ndh®¡F mÊîªj« K‹ndh®¡F ïÊî« ã‹ndh®¡F mÊîªj« K‹ndh®¡F ïÊî« ã‹ndh®¡F mÊîª

njL« jÄH®, k¡f£ bgU¡fK« czî¤ j£L« V‰g£LŸsnjL« jÄH®, k¡f£ bgU¡fK« czî¤ j£L« V‰g£LŸsnjL« jÄH®, k¡f£ bgU¡fK« czî¤ j£L« V‰g£LŸsnjL« jÄH®, k¡f£ bgU¡fK« czî¤ j£L« V‰g£LŸsnjL« jÄH®, k¡f£ bgU¡fK« czî¤ j£L« V‰g£LŸs

ï¡fhy¤âš, ïU¥gâD« ïšyhikna nkyh«.ï¡fhy¤âš, ïU¥gâD« ïšyhikna nkyh«.ï¡fhy¤âš, ïU¥gâD« ïšyhikna nkyh«.ï¡fhy¤âš, ïU¥gâD« ïšyhikna nkyh«.ï¡fhy¤âš, ïU¥gâD« ïšyhikna nkyh«.

jÄH‹ v¤Jiz ehfÇfK§ fšÉíª J¥òuî« xG¡fK«

njh‰w¥ bghÈî« brštK« mâfhuK« ca®î« cilatdhÆD«,

ãuhkzbdhL j‹ ïšy¤ânyh mtÅšy¤ânyh c©lh£o‰

fyªJ bfhŸs K‰Wª jFâa‰wt‹nghš ïU¡»‹wh‹.

ãuhkz‹ c©o¢ rhiyÆš mšyJ xU bghJÉl¤âš,

ãuhkzUª jÄHU« Toí©zyh«; MÆ‹, ãuhkz‹ ïšy¤âš

m§‡d« c©gâšiy.

jÄHUŸ ca®ªj ku¡f¿ btŸshs‹ ïšy¤âš, bgh‰fy¤âš

Ú® mšyJ ghš m‹gË¥ghf¡ bfhL¥ãD« ãuhkz‹ Foah‹.

MÆ‹, mtÇD« Äf¤ jhœthf¡ fUj¥gL« ïil¢á, mšyJ

j‹id ïil¢ába‹W brhšÈ¡ bfhŸgtŸ, j‹ giHa k£fy¤âš

j‹å£L¤ j©Ùiu¡ fyªJ bfhL¡F« jÆiunah, thdKj« ngh‰

fLÉiy¡F« th§»¡ Fo¥ghd. mijí«, mtŸ å£o‰FŸËUªJ

Fo¡f kW¥gh‹.

jhœ¤j¥g£lt® jÉu k‰w¤ jÄH® ahuhÆD«, mtš, fliy,

bghÇ, m¥g« (buh£o) É‰ã‹, ãuhkz‹ j‹ ïd¤jh‹ É‰gJ

ngh‹nw fUâ th§Fth‹.

ï‹Fo¥ò« j©Fo¥ò« jhœ¤j¥g£lt‹ ò£oÆš

mil¥ãD«, ãuhkz‹ th§f¤ jtwh‹. xU jÄHD« xU

ãuhkzD« ïsik Kjš KJiktiu v¤Jiz beU§»

e£ghoD«, c©o ntisÆš k£L« mª e£ò K‰W« Ú§» ÉL«.

ïij ï¡ fhy¤J« ãuhkz‹ ca®thf¡ fUjyh«. MÆ‹, ïJ

mehfÇfnka‹¿ ca®thfhJ.

ãuhkz‹ jÄH‹ ïšy¤âš xUKiw í©ÂD« mt‹

ca®î nghŒÉLbk‹gJ«, mj‹ã‹ Éiy¡f‹¿ ïytrkhf¤

jÄH‹ cztËah‹ v‹gJ«, ãuhkzD¡F¤ bjÇí«.

mjdhšjh‹, Ãiyahf¥ ãuhkz‹ thHî« jÄH‹ jhHî«

j‹Fy¡ f£L¥gh£il ïWf¡ fil¥ ão¡»‹wh‹. ïjdhš,

ãuhkz‹ c©o¢ rhiyÆš âU¥gâÆ‰ ngh‰ gz§ FÉ»‹wJ;

ãuhkz‹ ïšyhjñÇš, xU ãuhkzD¡F ïytr åL« ÃyK«

thœ¡if¥ bghUS§ »il¡»‹wd.

ïij <if mšyJ x¥òubthGjš vd¢ áy® fUjyh«.

ïjdhš jÄH ïd¤â‰F Ãiyahf neU« khd¡ nfh£ilí«



moik¤jd¤ijí« mf¡fuz ts®¢á¤jiliaí« neh¡Fjš

nt©L«.

jÄH‹ Kj‹Kjš cy»š ehfÇf És¡nf‰¿ it¤jt‹;

gF¤j¿to¥gilÆš bkhÊia ts®¤J¥ bghUS¡F« ïy¡fz§

f©lt‹; f©fhzhjij¡ fhzî« fuJ nfshjij¡ nf£fî«

be‰¿¡ f©iz ts®¤J¡ bfh©lt‹; ïw¥òehis K‹dnu

m¿ªJ gÂKo¤J mÂakh», k»œ¢ábahL cwÉdÇl«

Éilbg‰W¢ br‹wt‹.

flªj _thÆu« M©lhf, jÄH‹ ãw¥ãš jhœªjt‹ v‹W

brhšÈ¡ brhšÈ m~¿izah¡f¥g£L É£ljdhš, _¤j

jiyKiwia¢ nr®ªj jÄHUŸ ü‰¿‰ bfGg¤ijt® gF¤j¿it

ÆHªJ É£ld®.

` `ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th``ãw¥bgh¡F« všyh îÆ®¡F« áw¥bgh›th

brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹''brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹''brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹''brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹''brŒbjhÊš nt‰Wik ah‹'' (FwŸ. 972)

` `bgUik¡F« Vid¢ áWik¡Fª j¤j«``bgUik¡F« Vid¢ áWik¡Fª j¤j«``bgUik¡F« Vid¢ áWik¡Fª j¤j«``bgUik¡F« Vid¢ áWik¡Fª j¤j«``bgUik¡F« Vid¢ áWik¡Fª j¤j«

fUknk f£lis¡ fš' 'fUknk f£lis¡ fš' 'fUknk f£lis¡ fš' 'fUknk f£lis¡ fš' 'fUknk f£lis¡ fš' ' (FwŸ. 505)

` èšy Fybk‹Wª Ôa Fybk‹W«`èšy Fybk‹Wª Ôa Fybk‹W«`èšy Fybk‹Wª Ôa Fybk‹W«`èšy Fybk‹Wª Ôa Fybk‹W«`èšy Fybk‹Wª Ôa Fybk‹W«

brhšys tšyh‰ bghUËšiy-bjhšáw¥ã‹brhšys tšyh‰ bghUËšiy-bjhšáw¥ã‹brhšys tšyh‰ bghUËšiy-bjhšáw¥ã‹brhšys tšyh‰ bghUËšiy-bjhšáw¥ã‹brhšys tšyh‰ bghUËšiy-bjhšáw¥ã‹

x©bghUŸ x‹nwh jt§fšÉ ahŸÉidx©bghUŸ x‹nwh jt§fšÉ ahŸÉidx©bghUŸ x‹nwh jt§fšÉ ahŸÉidx©bghUŸ x‹nwh jt§fšÉ ahŸÉidx©bghUŸ x‹nwh jt§fšÉ ahŸÉid

v‹¿t‰wh‹ MF§ Fy«' ' .v‹¿t‰wh‹ MF§ Fy«' ' .v‹¿t‰wh‹ MF§ Fy«' ' .v‹¿t‰wh‹ MF§ Fy«' ' .v‹¿t‰wh‹ MF§ Fy«' ' . (ehyo. 195)

bršt‹, jtŠbrŒnjh‹; f‰nwh‹, ciH¥ghË, mâfhÇ v‹W

bga® bgWtjdhy‹¿, ãw¥gh‰ áw¥ãšiy ba‹gJ ïj‹ bghUŸ.

xUt® mšyJ XÇd¤jh® j« K‹ndhuhY« bgUik

bgwyh«. jÄHÇ‹ K‹ndh® òw¥nghuhfî«, MÇaÇ‹ K‹ndh®

ïu¥nghuhfî« ïUªjjdhš, jÄHnu MÇaÇD« ca®ªnjhuht®.

ï‰iwíy»š, öa btŸisa® Inuh¥ãaU« mt®

tÊÆdUkht®. mtU¡F ne®khwhf ïU©l fW¥g® M¥ãÇ¡f®.

MÆD«, M¥ãÇ¡f® bt©Âw«g‰¿nah, j«ik ehfÇf¥

gL¤âdt® v‹gJg‰¿nah, Inuh¥ãaiu ca®thfî« j«ik¤

jhœthfî§ fUJtâšiy. všyh tifÆY« M¥ãÇ¡fÇD«

ca®thd jÄH® V‹ ifí§fhYkhf tªJ j«ikÆuªjtU« j«kh‰

òu¡f¥g£ltU« ehfÇf¥gL¤j¥g£l tU« á‹dŠ áWgh‹ik

aUkhd mayhU¡F¤ jhœªJ Ã‰wš nt©L«?

ï§»yhªâš, bghJk¡fŸ (Commons), bgUk¡fŸ (Lords) vd

ïUtF¥gh® ïU¥ãD«, gjÉÆdhY« murdâfhu¤âdhY«

bghJk¡fS« bgUk¡fsh»‹wd®. ï§nf ïªâahÉš, áw¥ghf¤

181

jÄœeh£oš jÄHuidtU« fâutDªâ§fSKŸs fhybkšyh«

ãuhkzD¡F¤ jhœªjtbu‹gJ, gF¤j¿É‰ bfh›thjJ« thœeh£

áiw ngh‹w fLª j©lid¡ nf‰wJkhd F‰wnkahF«.

be‰¿¤ f©iz¤ âwªjhY§ F‰w« F‰wnkba‹W e¡Ñu®

ngh‹W,

` `ïuªJ« cÆ® thœjš nt©o‹ guªJ``ïuªJ« cÆ® thœjš nt©o‹ guªJ``ïuªJ« cÆ® thœjš nt©o‹ guªJ``ïuªJ« cÆ® thœjš nt©o‹ guªJ``ïuªJ« cÆ® thœjš nt©o‹ guªJ

bfLf îy»a‰¿ ah‹''bfLf îy»a‰¿ ah‹''bfLf îy»a‰¿ ah‹''bfLf îy»a‰¿ ah‹''bfLf îy»a‰¿ ah‹'' (FwŸ. 1062)

v‹W âUtŸSt® T¿ÆU¥gjhš, mt® ngh‹W âlbeŠR«

eLÃiyí« cŸstnua‹¿, bjhil eL§»fS« itahòÇfS«

âU¡Fwis Muhanth ga‹gL¤jnth KoahJ. Mjyhš,

itahòÇfisí« thŒik¤ jÄHiuí« ãÇ¤j¿jš nt©L«.

13. jÄHhÇa¥ nghuh£l«13. jÄHhÇa¥ nghuh£l«13. jÄHhÇa¥ nghuh£l«13. jÄHhÇa¥ nghuh£l«13. jÄHhÇa¥ nghuh£l«

br§F£Lt fdfÉra® ngh® gâbd© ehÊifí«, gh©lt®

bfsut® ngh® gâbd©ehS«, ïuhk ïuhtz® ngh® gâbd©

khjK«, njtuRu® ngh® gâbd© M©L« elªjdbt‹W

brhšy¥gL«. MÆ‹, jÄHhÇa¥ nghnuh gâbd© ü‰wh©L elªJ

tªJ« ï‹D« Koªjghošiy.

``MÇa« e‹W; jÄœ ÔJ'' vdîiu¤J, e¡Ñuh‰ rhtî« vHî«

ghl¥g£l Fa¡nfhl‹ fhy¤âÈUªJ jÄHhÇa¥ ngh® elªJ

tU»‹wJ.

flîŸ k¡fbsšyhU¡Fª jªij. všyhU« mQ» j¤j« jhŒ

bkhÊÆ‰ ngh‰¿ tÊglyh«. âU¤jkhf¥ ngR« k¡fŸ

bkhÊiaÉl, âUªjhj kHiy ngR« FHªijfŸ bkhÊna

bg‰nwh®¡ »‹g« ga¡F«. m§‡dnk, f‰nwh® òfG« òyik¢

brŒíisÉl, fšyh® òfY« vËa ciu eilna ïiwtD¡F

ï‹gkh«.

ïªâa kj§fS£ áwªj átkj« âUkhš kjK«, jÄH®

f©lit v‹gJ K‹dnu Tw¥g£lJ. F¿Šá Ãy KUf‹

tz¡f¤âÅ‹W átkjK«, KšiyÃy khnah‹ tz¡f¤âÅ‹W

âUkhš kjK«, njh‹¿d.

cU¤âu‹ v‹D« MÇa¤ bjŒtK« át‹ v‹D« jÄH¤

bjŒtK« bt›ntW; m§‡dnk, ÉZQ v‹D« MÇa¤

bjŒtK« âUkhš v‹D« jÄH¤ bjŒtK« bt›ntW.

át tÊghL« âUkhštÊghL« jÄœeh£oš bjh‹W bjh£L¤

jÄÊnyna eilbg‰W tªjd. ãuhkz® KJFLÄ¥ bgUtGâ

ngh‹w ngij ntªjiu Vkh‰¿, jÄœ¥ ngh‰¿ üšfis MÇa



Mfk§fshf bkhÊ bga®¤J¡ bfh©L, jÄiH tÊgh£o‰F¤

jfhjbj‹W jŸË, ãuhkznu rk‰»Uj¤âš nfhÉš tÊghL

el¤âtUkhW brŒJ É£ld®.

` `k‹D khkiy knfªâu kjÅš``k‹D khkiy knfªâu kjÅš``k‹D khkiy knfªâu kjÅš``k‹D khkiy knfªâu kjÅš``k‹D khkiy knfªâu kjÅš

brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''brh‹d thfkª njh‰WÉ¤ jUËí«''

v‹W khÂ¡fthrf® ghoÆU¤jš fh©f.

knfªâu« v‹gJ, ïy§if¡F nk‰»š bghâa kiy¡F¤

bj‹ghš ïªJkhtÇÆš _œ»¥nghd xU kiy¤ Ôî. mâ‰

átbgUkh‹ ngh‰¿ üš njh‰WÉ¤jJ MÇa® tUif¡F Kªâa

Ãfœ¢á. m¤ÔÉ‹ jÄœ¥bga® ïwªJ g£lJ.

Inuh¥ghÉY« ï§»yhªâY« »¿¤jt kj¤ij¥ gu¥ãat®

cnuhkhòÇ¡ »¿¤jt¡ Futuhjyhš, mt® j« ïy¡»a bkhÊah»a

ïy¤ÔÅnyna tÊghL el¤âd®. MÆ‹ ï¤jhÈ aušyhjt

bušyhU« ehsilÉš j¤j« jhŒbkhÊÆnyna tÊgh£il el¤â

tUthuhÆd®.

ï§nfh, ehL jÄœehL; k¡fŸ jÄœ k¡fŸ; kj« jÄH kj«;

nfhÉš jÄH® foait; bjŒt¥goik jÄH® rik¤jit; bjŒt«

jÄH® bjŒt«; âU¡nfhÉš clikfbsšyh« jÄH® jªjit;

k¡fŸ ngR« bkhÊ jÄœ. ï§‡dÄUªJ«, ãuhkz® jÄœ

tÊgh£il¤ jL¤J¡ bfh©oU¡»‹wd®.

jÄHUŸ âuÉlU« ml§Ft®. ïÅ, kuh£oa k‹dU«

ãwU« f£oa ïu©blhU nfhÉšfËU¥ãD«, mití« jÄH®

jªj tÇ¥gz§ bfh©nl f£oaitba‹w¿jš nt©L«.

ïJ nfhtuR Ú§»a FoauR¡ fhy«. â.K.f. muR všyh

Ãiyikfisí« Ôu MŒªJ, jÄœ¤ âUkz¤ij¢ r£l¥go

bršyit¤jJ ngh‹nw, jÄœ tÊgh£ilí« âU¡nfhÉšfË‰

òF¤âaJ. ïJ jÄœ eh£luR brŒa nt©oa jiyaha flikna.

MÆ‹, jÄHiu v‹W« j« mo¥gL¤jnt â£lÄ£LŸs

ãuhkz®, ï¡fhy¤âš Ãy¤njt® v‹W j« ca®it eh£l

Koahik f©L, j« ïy¡»a¡ fyit bkhÊiana fUÉahf¡

bfh©L, rk‰»Uj« njtbkhÊba‹W« m~bjh‹¿nyna tÊghL

el¤jš nt©Lbk‹W« mJnt bjh‹W bjh£l tH¡bf‹W«,

âšÈ nkYa® k‹w¤âš tH¡fho bt‹W É£ld®.

g©ila ïªâa tuyhW« jÄœeh£L tuyhW« br›it

ahfî« c©ikahfî« tiua¥glhikahš, ïªâa nkYa® k‹w«

brŒj Ô®¥ò¢ bršyhJ. ï›tH¡F cyf Kj‹bkhÊah»a jÄG«

183

jÄH® gšfiy ehfÇfK« g‰¿ajhjyhš, x‹¿a eh£od§fË‹ Twhd

(V¡»YŸs) cyf mwk‹w¤â‰F«, ïij¤ Ô®¡Fª jFâÆšiy.

vªeh£oY« v¡fhy¤âY« tÊgh£o‰F¤ jFªjbkhÊ

jhŒbkhÊna. xUt‹ j‹ cŸs¤âYŸst‰iw¤ j‹ jhŒ

bkhÊÆnyna cz®¤j Koí«. njtbkhÊba‹W xU

bkhÊíÄšiy. xU bkhÊia¤ njtbkhÊba‹W brhšY« órf‹,

bjŒt¤âU K‹ò Ã‹W bjŒt¤ijna JÂªJ Vkh‰¿¤ Ôuh¤

ÔÉid brŒ»‹wh‹. k‹wh£o‹ tÈik k‹whLthÅ‹ cŸs¤

öŒikiaí« â©ikiaí« bghW¤jnja‹¿, mt‹ xÈ¡F«

xÈÆ‹ t‹ikia¥ bghW¤jj‹W. xÈ¡nf tÈik í©blÅ‹,

ü‰W¡fz¡fhd fGijfis¡ T£o xU§nf f¤J«go brŒayh«.

VbdÅš, fGij f¤Jjš ngh‹w _¢brhÈÄ¡f tšbyhÈ, vªj

khªj® bkhÊÆYÄšiy.

â. K. f. muR ïÅ¡ fil¥ão¡f nt©oa tÊ x‹nw. mJ

tUkhW:-

jÄG¡F« rk‰»Uj¤â‰F« bghJthd `fhy«'`fhy«'`fhy«'`fhy«'`fhy«' `cyf«'`cyf«'`cyf«'`cyf«'`cyf«'

ngh‹w IªüW mo¥gil¢ brh‰fis¤ bjhF¤J, mt‰¿‰F ntU«

tuyhW«, jt¤âU¡ F‹w¡Fo mofŸjt¤âU¡ F‹w¡Fo mofŸjt¤âU¡ F‹w¡Fo mofŸjt¤âU¡ F‹w¡Fo mofŸjt¤âU¡ F‹w¡Fo mofŸ jiyikÆš; kh©òÄF

fšÉaik¢r® g®. (g®. (g®. (g®. (g®. (Dr.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh®,.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh®,.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh®,.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh®,.) ehty® ïuh. beLŠbrÊadh®, murtat®

K¤ijah (br£oah®) g® (Dr.) kzthsuhkhDr«, g® (Dr.) t. Rg.

khÂ¡f«, br‹id¥ gšfiy¡ fHf¥ gâths® nguh. âU.nguh. âU.nguh. âU.nguh. âU.nguh. âU.

Phdr«gªjdh®, tat®. ïuhkrhÄPhdr«gªjdh®, tat®. ïuhkrhÄPhdr«gªjdh®, tat®. ïuhkrhÄPhdr«gªjdh®, tat®. ïuhkrhÄPhdr«gªjdh®, tat®. ïuhkrhÄ (KjÈ)ah®, br‹id

ca®k‹w¤ jiyik¤ Ô®¥ghs® ca® âU. åuhrhÄca® âU. åuhrhÄca® âU. åuhrhÄca® âU. åuhrhÄca® âU. åuhrhÄ (ehíL) XŒî

bg‰w òJit¡ fšÉ¤Jiw ïa¡Fe® ïuh. bgUkhŸïuh. bgUkhŸïuh. bgUkhŸïuh. bgUkhŸïuh. bgUkhŸ (KjÈah®)

v«. V; vš.o., KjÈnahiu¡ bfh©l eLt® FGK‹, bkhÊahuhŒ¢á¤

jÄœ¥ òyt® Tw, bj‹dh£oY« tl ïªâahÉY«

btËehLfËYKŸs jiyik¢ rk‰»Uj¥ nguháÇa® tªJ

mt‰iw kW¤J, m¢ brh‰fŸ rk‰»Uj¢ brhšnyba‹W eh£lš

nt©L«. mj‹ã‹ eLt® FG¤ Ô®¥ò¡Twš nt©L«. m¤Ô®¥ò

cyf KGJŠ bršy nt©L«. mJnt jÄHhÇa¥ nghuh£l¤â‹

cWâí« mWâí« ïWâíkhd KoghÆU¤jš nt©L«.

ï§‡dŠ brŒah¡fhš, všyh mo¥gil¤ jÄœ¢ brh‰F«,

bghUªj¥ bghŒ¤jyhfî« bghUªjh¥ bghŒ¤jyhfî« _yK«

bghU£ fuÂaK§T¿, cyFŸs msî« ãuhkz® jÄHiu

Vkh‰¿¡ bfh©nlÆU¥g®. jÄÊ‹ jhœî rk‰»Uj ca®î; jÄH‹

jhœî ãuhkz‹ ca®î v‹w mo¥gilÆnyna všyh« ÃfG«.

itahòÇfS« gF¤j¿ÉÈfS« jÄH¿ah nkdh£lhU« v‹W«



ãuhkz®¡F¥ g¡f¤ Jizahfnt Ã‰g®. jÄHD¡F¥ bghGJ

ÉoahJ. fhyŠ bršy¢ bršy moik¤jd« bga®¡f KoahjthW

MH ntU‹¿ ÉL«. Mjyhš, ÉÊ¤âUªJ ï‹nw ï‹nd ÉLjiy

bgwš nt©L«.

` `jÄHhŒªj jÄH‹jh‹ jÄœeh£o‹``jÄHhŒªj jÄH‹jh‹ jÄœeh£o‹``jÄHhŒªj jÄH‹jh‹ jÄœeh£o‹``jÄHhŒªj jÄH‹jh‹ jÄœeh£o‹``jÄHhŒªj jÄH‹jh‹ jÄœeh£o‹

Kjyik¢rhŒ tUjš nt©L«.Kjyik¢rhŒ tUjš nt©L«.Kjyik¢rhŒ tUjš nt©L«.Kjyik¢rhŒ tUjš nt©L«.Kjyik¢rhŒ tUjš nt©L«.

jÄœ¥gift‹ Kjyik¢rhŒ¤ jÄœeh£ošjÄœ¥gift‹ Kjyik¢rhŒ¤ jÄœeh£ošjÄœ¥gift‹ Kjyik¢rhŒ¤ jÄœeh£ošjÄœ¥gift‹ Kjyik¢rhŒ¤ jÄœeh£ošjÄœ¥gift‹ Kjyik¢rhŒ¤ jÄœeh£oš

thuhJ jL¤jš nt©L«.thuhJ jL¤jš nt©L«.thuhJ jL¤jš nt©L«.thuhJ jL¤jš nt©L«.thuhJ jL¤jš nt©L«.

eik ts®¥gh‹ eªjÄiH ts®¥gtdh«eik ts®¥gh‹ eªjÄiH ts®¥gtdh«eik ts®¥gh‹ eªjÄiH ts®¥gtdh«eik ts®¥gh‹ eªjÄiH ts®¥gtdh«eik ts®¥gh‹ eªjÄiH ts®¥gtdh«

jÄHšyhš e« K‹nd‰w«jÄHšyhš e« K‹nd‰w«jÄHšyhš e« K‹nd‰w«jÄHšyhš e« K‹nd‰w«jÄHšyhš e« K‹nd‰w«

mikahJ á¿J« ïâš IaÄšiymikahJ á¿J« ïâš IaÄšiymikahJ á¿J« ïâš IaÄšiymikahJ á¿J« ïâš IaÄšiymikahJ á¿J« ïâš IaÄšiy

IaÄšiy m¿ªJ bfh©nlh«. ' 'IaÄšiy m¿ªJ bfh©nlh«. ' 'IaÄšiy m¿ªJ bfh©nlh«. ' 'IaÄšiy m¿ªJ bfh©nlh«. ' 'IaÄšiy m¿ªJ bfh©nlh«. ' '

-ghuâjhr‹.

kh©òÄF Kjyik¢r® fUzhÃâba‹D« mU£brštdh®

brªjÄœ¢ brh‰ãw¥ãaš mfuKjÈ¤ â£l¤ij V‰W¡bfh©lik

ahš, ghuâjhr‹ fdî Ãiwnt¿É£lJ.

` `òwe£ lf«nt®¥gh® e¢R¥ gifik``òwe£ lf«nt®¥gh® e¢R¥ gifik``òwe£ lf«nt®¥gh® e¢R¥ gifik``òwe£ lf«nt®¥gh® e¢R¥ gifik``òwe£ lf«nt®¥gh® e¢R¥ gifik

btËÆ£L ntwhjš nt©L«-tÊbgU§btËÆ£L ntwhjš nt©L«-tÊbgU§btËÆ£L ntwhjš nt©L«-tÊbgU§btËÆ£L ntwhjš nt©L«-tÊbgU§btËÆ£L ntwhjš nt©L«-tÊbgU§

f©nzh£lŠ brŒnaš fUÉÆ£ lh‰Wth®f©nzh£lŠ brŒnaš fUÉÆ£ lh‰Wth®f©nzh£lŠ brŒnaš fUÉÆ£ lh‰Wth®f©nzh£lŠ brŒnaš fUÉÆ£ lh‰Wth®f©nzh£lŠ brŒnaš fUÉÆ£ lh‰Wth®

ò©it¤J _lh® bghâªJ.' 'ò©it¤J _lh® bghâªJ.' 'ò©it¤J _lh® bghâªJ.' 'ò©it¤J _lh® bghâªJ.' 'ò©it¤J _lh® bghâªJ.' ' - FkuFUgu®

` `X§f Èiltª Ja®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª Ja®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª Ja®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª Ja®ªnjh® bjhHÉs§»``X§f Èiltª Ja®ªnjh® bjhHÉs§»

V§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«-M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«-M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«-M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«-M§ft‰WŸV§bfhÈÚ® Phy¤ âUsf‰W«-M§ft‰WŸ

Ä‹nd® jÅahÊ bt§fâ®x‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâ®x‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâ®x‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâ®x‹ nwidaJÄ‹nd® jÅahÊ bt§fâ®x‹ nwidaJ

j‹nd Çyhj jÄœ. ' 'j‹nd Çyhj jÄœ. ' 'j‹nd Çyhj jÄœ. ' 'j‹nd Çyhj jÄœ. ' 'j‹nd Çyhj jÄœ. ' ' - gHªjÅ¥gh

itaf bkšyh« tlbkhÊia¥ ngh‰¿D«itaf bkšyh« tlbkhÊia¥ ngh‰¿D«itaf bkšyh« tlbkhÊia¥ ngh‰¿D«itaf bkšyh« tlbkhÊia¥ ngh‰¿D«itaf bkšyh« tlbkhÊia¥ ngh‰¿D«

bkŒafª bj‹bkhÊ nk‰W.bkŒafª bj‹bkhÊ nk‰W.bkŒafª bj‹bkhÊ nk‰W.bkŒafª bj‹bkhÊ nk‰W.bkŒafª bj‹bkhÊ nk‰W.

jÄœehL ï‹D« ÉLjiy bgwÉšiy. M§»yuh£á

Ú§»dîl‹ ÉLjiy tªJ É£lbj‹gJ, tuyhw¿ahjh® FU£L

e«ã¡ifna. c©ikahd bfhoa mayh£á ãuhkÂa«. ïªâa¡

f£lha« Ú§», M§»yK« Ãiyahd ïªâa M£á bkhÊah»

jÄœeh£L¤ âU¡nfhÉšfËbyšyh« jÄnH tÊgh£L bkhÊah»

eh£L thœ¤J¤ jÄÊnyna ghl¥gL« nghJjh‹, jÄœehL

ÉLjiyailªjjhF«.

ï‹W jÄœeh£il¡ bfL¥git gšFGî« c£gifí«

bfhšFW«ònk. ï« _‹W« âUtŸSt® fhy¤ânyna Ô§F

brŒa¤ bjhl§» É£ld. mjdhnyna, mt®

185

` `gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«``gšFGî« ghœbrŒí« c£gifí« ntªjiy¡F«

bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL''bfhšFW«ò« ïšyJ ehL'' (FwŸ. 735)

v‹W v¢rÇ¤jh®.

14. tŸSt® nfh£l mik¥ò¥ g‰¿a fU¤JfŸ14. tŸSt® nfh£l mik¥ò¥ g‰¿a fU¤JfŸ14. tŸSt® nfh£l mik¥ò¥ g‰¿a fU¤JfŸ14. tŸSt® nfh£l mik¥ò¥ g‰¿a fU¤JfŸ14. tŸSt® nfh£l mik¥ò¥ g‰¿a fU¤JfŸ

1) âUtŸSt® cyf KGJ« x¥òa®t‰w bjŒt¥

òytuhjÈ‹, mt® nfh£l« âUtŸSt® nfh£l« v‹nw

bga® bgWjš nt©L«.

2) jÄœ kiwahf ïa‰¿anj cyf¥ bghJkiwahd

bj‹gij, nj®¢r¡fu¤âš cŸgu¥ãš jÄœkiwjÄœkiwjÄœkiwjÄœkiwjÄœkiw v‹W«,

btËÉ£l¤âš cyf¥ bghJkiwcyf¥ bghJkiwcyf¥ bghJkiwcyf¥ bghJkiwcyf¥ bghJkiw v‹W« bgh¿¤J¡

fh£lyh«.

3) mw¤J¥ghš ïšyw« Jwtw« vd ïUÉaš bfh©o

U¥gjhš, mw¤ij¡ F¿¡F« fU§fš nj®¤j£L«

ïUgil bfh©oU¤jš e‹W.

4) ïšyw¤âdhY« ngÇ‹g åL bgwyhbk‹W âUtŸSt®

T¿ÆU¥gjhš, fU§fš j£o‹ ïUgilÆY« R‰¿tu

Xu¤âš g¢ir t©z¡ fiuÆlyh«. g¢ir f©Â‰»Åa

Ãwkhjyhš ngÇ‹g¤ij¡ F¿¡F«.

5) nj®¡F«g¤âš eh‰òwK« `m‹ò', `m¿î', `mikâ' v‹D«

brh‰fSŸ x‹iw¥ bgh¿¡fyh«.

15. Koò15. Koò15. Koò15. Koò15. Koò

``x‹nw FyK« xUtnd njtD«'', ``ahJ« Cnu; ahtU«

nfË®'' v‹gd jÄH® bfhŸifahjyhš, mtU¡F nt‰¿d¤jh® ÛJ

btW¥ãšiy. MÆ‹, ãuhkznuh, x©l tªj bjŒt« C®¤

bjŒt¤ij¤ Ju¤âdJnghš, bjh‹W bjh£L¡ f£L¥ghlhf¤

jÄG¡Fª, jÄH®¡F« khwhfnt ntiy brŒJ tªâU¡»‹wd®.

ïÅnkyhÆD«, j« K‹ndhÇ‹ jt‰iwíz®ªJ mt®

Vkh‰W¡fiyiaíª âUÉisahliyíª bjhluhJ, cl‹

ãw¥ò¥nghš jÄHbuhL x‹¿ thœªJ jÄiH¡ fh¥ghuhf.

m§‡dªâUªâ‹, fšÉÆY« mYt‰ng‰¿Y« tF¥òthÇ¥

goÃfuh©ik (ãuâÃâ¤Jt«) jiy jhœªJ jFâna jiybaL¡F«.

jÄœehL jiH¤njh§F« nkiyaU« Éa¡F« m¿Éaš

ïW«óJfS« (m‰òj§fS«) ÃfG«.



16. thœ¤J16. thœ¤J16. thœ¤J16. thœ¤J16. thœ¤J

1 .1 .1 .1 .1 . xŸËaeš yw«bghUS« ï‹gåL« ïÅba‹W«xŸËaeš yw«bghUS« ï‹gåL« ïÅba‹W«xŸËaeš yw«bghUS« ï‹gåL« ïÅba‹W«xŸËaeš yw«bghUS« ï‹gåL« ïÅba‹W«xŸËaeš yw«bghUS« ï‹gåL« ïÅba‹W«

cyfUw¤ jÄHU¡bf‹ WUthdcyfUw¤ jÄHU¡bf‹ WUthdcyfUw¤ jÄHU¡bf‹ WUthdcyfUw¤ jÄHU¡bf‹ WUthdcyfUw¤ jÄHU¡bf‹ WUthd

bjŸSjÄœ¤ âU¡Fwis¤ Ô£oía® âUth%®¤bjŸSjÄœ¤ âU¡Fwis¤ Ô£oía® âUth%®¤bjŸSjÄœ¤ âU¡Fwis¤ Ô£oía® âUth%®¤bjŸSjÄœ¤ âU¡Fwis¤ Ô£oía® âUth%®¤bjŸSjÄœ¤ âU¡Fwis¤ Ô£oía® âUth%®¤

nj®toÉ‰ Nœîâfœª âyFâUnj®toÉ‰ Nœîâfœª âyFâUnj®toÉ‰ Nœîâfœª âyFâUnj®toÉ‰ Nœîâfœª âyFâUnj®toÉ‰ Nœîâfœª âyFâU

tŸSt®e‰ nfh£lkij tF¤jik¤jh‹ fÇfhy‹tŸSt®e‰ nfh£lkij tF¤jik¤jh‹ fÇfhy‹tŸSt®e‰ nfh£lkij tF¤jik¤jh‹ fÇfhy‹tŸSt®e‰ nfh£lkij tF¤jik¤jh‹ fÇfhy‹tŸSt®e‰ nfh£lkij tF¤jik¤jh‹ fÇfhy‹

tÊabdd¤ jFfUzh Ãâba‹D«tÊabdd¤ jFfUzh Ãâba‹D«tÊabdd¤ jFfUzh Ãâba‹D«tÊabdd¤ jFfUzh Ãâba‹D«tÊabdd¤ jFfUzh Ãâba‹D«

tŸsš mU£ bršt‹bj‹ Åy¤jiyik thÊthÊtŸsš mU£ bršt‹bj‹ Åy¤jiyik thÊthÊtŸsš mU£ bršt‹bj‹ Åy¤jiyik thÊthÊtŸsš mU£ bršt‹bj‹ Åy¤jiyik thÊthÊtŸsš mU£ bršt‹bj‹ Åy¤jiyik thÊthÊ

itafnk ngh‰W«tif Ú^Ê.itafnk ngh‰W«tif Ú^Ê.itafnk ngh‰W«tif Ú^Ê.itafnk ngh‰W«tif Ú^Ê.itafnk ngh‰W«tif Ú^Ê.

2 .2 .2 .2 .2 . jÄœeh£oš Kj‹KjyhŒ¤ jiyáwªj jÄœ¥òyikjÄœeh£oš Kj‹KjyhŒ¤ jiyáwªj jÄœ¥òyikjÄœeh£oš Kj‹KjyhŒ¤ jiyáwªj jÄœ¥òyikjÄœeh£oš Kj‹KjyhŒ¤ jiyáwªj jÄœ¥òyikjÄœeh£oš Kj‹KjyhŒ¤ jiyáwªj jÄœ¥òyik

jh§Fka‰ brh‰bgaiu¤ jŸËaã‹jh§Fka‰ brh‰bgaiu¤ jŸËaã‹jh§Fka‰ brh‰bgaiu¤ jŸËaã‹jh§Fka‰ brh‰bgaiu¤ jŸËaã‹jh§Fka‰ brh‰bgaiu¤ jŸËaã‹

Ãikfh¡F§ f©bzdnt ÃtªjjÄœ¥ bganu‰wÃikfh¡F§ f©bzdnt ÃtªjjÄœ¥ bganu‰wÃikfh¡F§ f©bzdnt ÃtªjjÄœ¥ bganu‰wÃikfh¡F§ f©bzdnt ÃtªjjÄœ¥ bganu‰wÃikfh¡F§ f©bzdnt ÃtªjjÄœ¥ bganu‰w

beLŠbrÊa‹ vD§fšÉ aik¢r‹ K‹beLŠbrÊa‹ vD§fšÉ aik¢r‹ K‹beLŠbrÊa‹ vD§fšÉ aik¢r‹ K‹beLŠbrÊa‹ vD§fšÉ aik¢r‹ K‹beLŠbrÊa‹ vD§fšÉ aik¢r‹ K‹

jÄœfh¤j gh©oa‹nghš j‹flik ba‹Wz®ªJjÄœfh¤j gh©oa‹nghš j‹flik ba‹Wz®ªJjÄœfh¤j gh©oa‹nghš j‹flik ba‹Wz®ªJjÄœfh¤j gh©oa‹nghš j‹flik ba‹Wz®ªJjÄœfh¤j gh©oa‹nghš j‹flik ba‹Wz®ªJ

jÄHh£á bkhÊahf khztÇ‹jÄHh£á bkhÊahf khztÇ‹jÄHh£á bkhÊahf khztÇ‹jÄHh£á bkhÊahf khztÇ‹jÄHh£á bkhÊahf khztÇ‹

RikÚ¡» ÆUbkhÊ¡ fšÉia aik¤jh‹ nrh®Éšyh¢RikÚ¡» ÆUbkhÊ¡ fšÉia aik¤jh‹ nrh®Éšyh¢RikÚ¡» ÆUbkhÊ¡ fšÉia aik¤jh‹ nrh®Éšyh¢RikÚ¡» ÆUbkhÊ¡ fšÉia aik¤jh‹ nrh®Éšyh¢RikÚ¡» ÆUbkhÊ¡ fšÉia aik¤jh‹ nrh®Éšyh¢

brhštšyh‹ ÚbzL§fhš thÊanuh.brhštšyh‹ ÚbzL§fhš thÊanuh.brhštšyh‹ ÚbzL§fhš thÊanuh.brhštšyh‹ ÚbzL§fhš thÊanuh.brhštšyh‹ ÚbzL§fhš thÊanuh.

3 .3 .3 .3 .3 . K‹gUik¥ bg‰nwhnu Æ£lbjdh bjhUkU§FK‹gUik¥ bg‰nwhnu Æ£lbjdh bjhUkU§FK‹gUik¥ bg‰nwhnu Æ£lbjdh bjhUkU§FK‹gUik¥ bg‰nwhnu Æ£lbjdh bjhUkU§FK‹gUik¥ bg‰nwhnu Æ£lbjdh bjhUkU§F

bkhÊbga®¤njh ïuhikah vD« bgaiubkhÊbga®¤njh ïuhikah vD« bgaiubkhÊbga®¤njh ïuhikah vD« bgaiubkhÊbga®¤njh ïuhikah vD« bgaiubkhÊbga®¤njh ïuhikah vD« bgaiu

m‹gHf‹ v‹wHfh aik¤bjhUng® tÊfh£om‹gHf‹ v‹wHfh aik¤bjhUng® tÊfh£om‹gHf‹ v‹wHfh aik¤bjhUng® tÊfh£om‹gHf‹ v‹wHfh aik¤bjhUng® tÊfh£om‹gHf‹ v‹wHfh aik¤bjhUng® tÊfh£o

mtybtªnehŒ Ô®¡FKlš ey¤JiwÆšmtybtªnehŒ Ô®¡FKlš ey¤JiwÆšmtybtªnehŒ Ô®¡FKlš ey¤JiwÆšmtybtªnehŒ Ô®¡FKlš ey¤JiwÆšmtybtªnehŒ Ô®¡FKlš ey¤JiwÆš

g©òÄF khztU« g©LtU« go¥goahŒ¥g©òÄF khztU« g©LtU« go¥goahŒ¥g©òÄF khztU« g©LtU« go¥goahŒ¥g©òÄF khztU« g©LtU« go¥goahŒ¥g©òÄF khztU« g©LtU« go¥goahŒ¥

igªjÄÊš ey¤Jiwia kh‰Wj‰FigªjÄÊš ey¤Jiwia kh‰Wj‰FigªjÄÊš ey¤Jiwia kh‰Wj‰FigªjÄÊš ey¤Jiwia kh‰Wj‰FigªjÄÊš ey¤Jiwia kh‰Wj‰F

e‹gÂbrŒ mik¢rDl‹ v«bgUkh‹ JizÆU¡fe‹gÂbrŒ mik¢rDl‹ v«bgUkh‹ JizÆU¡fe‹gÂbrŒ mik¢rDl‹ v«bgUkh‹ JizÆU¡fe‹gÂbrŒ mik¢rDl‹ v«bgUkh‹ JizÆU¡fe‹gÂbrŒ mik¢rDl‹ v«bgUkh‹ JizÆU¡f

ehÅy¤J üwh©L thÊanuh.ehÅy¤J üwh©L thÊanuh.ehÅy¤J üwh©L thÊanuh.ehÅy¤J üwh©L thÊanuh.ehÅy¤J üwh©L thÊanuh.

4 .4 .4 .4 .4 . bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r‹ r©Kf‹e‰ Óuhs‹bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r‹ r©Kf‹e‰ Óuhs‹bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r‹ r©Kf‹e‰ Óuhs‹bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r‹ r©Kf‹e‰ Óuhs‹bghJ¥gÂ¤ Jiwaik¢r‹ r©Kf‹e‰ Óuhs‹

bghW¥òl‹ nfh£l¤ij¥ òidªjik¡fbghW¥òl‹ nfh£l¤ij¥ òidªjik¡fbghW¥òl‹ nfh£l¤ij¥ òidªjik¡fbghW¥òl‹ nfh£l¤ij¥ òidªjik¡fbghW¥òl‹ nfh£l¤ij¥ òidªjik¡f

Éj¥òW§ f©fhz¢ Nœ¢áaf‹ Éidnj®ªjÉj¥òW§ f©fhz¢ Nœ¢áaf‹ Éidnj®ªjÉj¥òW§ f©fhz¢ Nœ¢áaf‹ Éidnj®ªjÉj¥òW§ f©fhz¢ Nœ¢áaf‹ Éidnj®ªjÉj¥òW§ f©fhz¢ Nœ¢áaf‹ Éidnj®ªj

nt§flh rygâí§ TLbgUnt§flh rygâí§ TLbgUnt§flh rygâí§ TLbgUnt§flh rygâí§ TLbgUnt§flh rygâí§ TLbgU

Äj¤Jl‹ gÂbrŒJ f«ÄaU« VtyU«Äj¤Jl‹ gÂbrŒJ f«ÄaU« VtyU«Äj¤Jl‹ gÂbrŒJ f«ÄaU« VtyU«Äj¤Jl‹ gÂbrŒJ f«ÄaU« VtyU«Äj¤Jl‹ gÂbrŒJ f«ÄaU« VtyU«

ÄL¡bfhL gšyh©L thÊanuh!ÄL¡bfhL gšyh©L thÊanuh!ÄL¡bfhL gšyh©L thÊanuh!ÄL¡bfhL gšyh©L thÊanuh!ÄL¡bfhL gšyh©L thÊanuh!

kj®¥òW jÄHUl‹ ãweh£lh® MuhJkj®¥òW jÄHUl‹ ãweh£lh® MuhJkj®¥òW jÄHUl‹ ãweh£lh® MuhJkj®¥òW jÄHUl‹ ãweh£lh® MuhJkj®¥òW jÄHUl‹ ãweh£lh® MuhJ

kâ¥bghL ehŸnjhW§ f©olnt.kâ¥bghL ehŸnjhW§ f©olnt.kâ¥bghL ehŸnjhW§ f©olnt.kâ¥bghL ehŸnjhW§ f©olnt.kâ¥bghL ehŸnjhW§ f©olnt.

187

5 .5 .5 .5 .5 . thœf tŸSt‹ th‹òfœ v‹Wnkthœf tŸSt‹ th‹òfœ v‹Wnkthœf tŸSt‹ th‹òfœ v‹Wnkthœf tŸSt‹ th‹òfœ v‹Wnkthœf tŸSt‹ th‹òfœ v‹Wnk

åœf t©bgaš Éisf gšgÆ®åœf t©bgaš Éisf gšgÆ®åœf t©bgaš Éisf gšgÆ®åœf t©bgaš Éisf gšgÆ®åœf t©bgaš Éisf gšgÆ®

Nœf FwŸbe¿ nrh®f gifbayh«Nœf FwŸbe¿ nrh®f gifbayh«Nœf FwŸbe¿ nrh®f gifbayh«Nœf FwŸbe¿ nrh®f gifbayh«Nœf FwŸbe¿ nrh®f gifbayh«

Mœf eLÃiy Míª Jiwfns.Mœf eLÃiy Míª Jiwfns.Mœf eLÃiy Míª Jiwfns.Mœf eLÃiy Míª Jiwfns.Mœf eLÃiy Míª Jiwfns.



F¿¥òfŸF¿¥òfŸF¿¥òfŸF¿¥òfŸF¿¥òfŸ

1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò - ulakaththamizh.in · 1 1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò

Documents

Transcript of 1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò - ulakaththamizh.in · 1 1 brªjÄœ tu«Õ£o‹ áw¥ò