1. Analiza e objektivit strategjik

1

Objektivi strategjik nr. 3

Konsolidimi i efektivitetit të pushtetit gjyqësor për të qenë efektiv, eficient dhe i hapur, si

dhe i gatshëm për të vepruar në përputhje me Kushtetutën, aktet ndërkombëtare dhe

legjislacionin e brendshëm, duke u udhëhequr nga parimi i shtetit të së drejtës, si dhe

fuqizimi i bashkëpunimit gjyqësor ndërkombëtar (shumë i rëndësishëm).

1. Analiza e objektivit strategjik

Ky objektiv nuk është formuluar qartë për të pasqyruar problematikën për të cilën është

hartuar. Ai është plotësues i dy objektivave të parë strategjikë: objektivave për konsolidimin e

pavarësisë (objektivi strategjik 1) dhe objektivave për konsolidimin e përgjegjshmërisë së

sistemit të drejtësisë (objektivi strategjik 2). Të tre objektivat së bashku do të duhej të

pasqyronin veprimet që do të kryhen për të konsoliduar pavarësinë, përgjegjshmërinë dhe

efektivitetin e pushtetit gjyqësor, si shtyllat e reformës së drejtësi. Në këtë kuptim, nuk është

bërë e qartë ndarja e efektivitetit nga pavarësia dhe përgjegjshmëria dhe nuk është sqaruar

çfarë nënkuptohet me efektivitet apo çfarë do të synohet të realizohet, si pjesë e efektivitetit

të sistemit gjyqësor. Këto mangësi në konceptimin e objektivit strategjik vijnë si pasojë e

mangësive në hartimin e pjesës hyrëse të Strategjisë dhe bëjnë që edhe objektivat specifikë e

masat konkrete të parashikuara për realizimin e tij të mos jenë konceptuar në mënyrën e

duhur. Kjo ka shkaktuar që ky objektiv të ketë mbivendosje, si me objektivin strategjik 1

(pavarësia e pushtetit gjyqësor), ashtu edhe me objektivat strategjikë 4 (aksesi në drejtësi) dhe

7 (përmirësimi i infrastrukturës dhe kushteve të punës). Si rrjedhojë e mbivendosjeve mes

objektivave strategjikë, nuk është arritur të pasqyrohen në mënyrën më të mirë të mundshme

të gjitha parimet e strategjisë1 dhe të parashikohen masat e duhura për të realizuar secilin prej

tyre. Gjithashtu, mendojmë se një formulim më i mirë i objektivit strategjik 3 do të kishte

mënjanuar shprehje, si “i gatshëm për të vepruar në përputhje me Kushtetutën...”, që

mendojmë se nuk i takon një dokumenti të tillë.

2. Analizë e objektivave specifikë

Për realizimin e objektivit të tretë strategjik janë parashikuar 8 objektiva specifikë. Siç u

theksua më lart, ndarja jo e qartë ndërmjet objektivave strategjikë bën që edhe objektivat

specifikë të parashikuar për objektivin strategjik 3 të mos jenë të përshtatshëm dhe të

mjaftueshëm për të realizuar përmbajtjen e këtij objektivi. Objektivat specifikë të parashikuar

për objektivin strategjik 3 janë kryesisht të një natyre të përgjithshme.

3.1. Reduktimi i mbingarkesës së gjykatave dhe i zvarritjeve të çështjeve gjyqësore (shumë i

rëndësishëm)

Ky objektiv specifik është i natyrshëm dhe i pritshëm për këtë objektiv strategjik. Reduktimi i

mbingarkesës së gjykatave dhe i zvarritjeve të proceseve gjyqësore ka ndikim të

padiskutueshëm te konsolidimi i efektivitetit të pushtetit gjyqësor. Megjithatë, nga pjesa

hyrëse e Strategjisë nuk del e qartë nëse problemi i sistemit gjyqësor është mbingarkesa e

gjyqtarëve si numër i madh çështjesh të shpërndara për gjyqtar apo mbingarkesa e gjykatave

1 Parimet e Strategjisë ndërsektoriale të drejtësisë janë: pavarësia, paanësia, përgjegjshmëria ndaj Kushtetutës

dhe ligjit, aksesi në drejtësi, transparenca dhe cilësia e shërbimit përkundrejt kostos efektive.

2

si numër i madh çështjesh të pashpërndara (backlogs), apo të dyja. Një formulim më i mirë i

pjesës hyrëse do të sillte edhe një formulim më të mirë të këtij objektivi, në mënyrë që të

krijohej shtrati për masat/veprimet e duhura.

3.2. Rritja e performancës së gjyqtarëve dhe prokurorëve, si dhe orientimi i sistemit

gjyqësor drejt praktikave më të mira europiane për ofrimin e shërbimeve cilësore për

qytetarët (shumë i rëndësishëm)

Ky objektiv ka lidhje organike me objektivin strategjik dhe ndikon në realizimin e tij.

Objektivi ka natyrë të përgjithshme dhe lejon parashikimin e masave të natyrave të ndryshme

për realizimin e tij.

3.3. Përmirësimi i procesit të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë, i formimit dhe i

vlerësimit të tyre (i rëndësishëm)

Objektivi specifik i përmirësimit të procesit të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë,

duke qenë një nga elementet e emërimit të gjyqtarëve, duhet të parashikohej si objektiv

specifik për realizimin e pavarësisë së sistemit gjyqësor (objektivi strategjik 1). Nga ana tjetër,

dy masa nën këtë objektiv (masat 3.2.2. dhe 3.3.4.) janë parashikuar edhe për realizmin e

objektivit specifik 3.2.

3.4. Përfshirja e gjyqtarëve dhe e prokurorëve në fushën e publikimeve dhe forcimi i punës

kërkimore shkencore (i rëndësishëm)

Ky objektiv lidhet natyrshëm me objektivin strategjik, por është formuluar si një veprim

konkret. Kjo gjë shkakton mospërputhje mes objektivit specifik dhe masave të parashikuara

për realizimin e tij, pasi masat e përcaktuara për këtë objektiv kanë përmbajtje shumë më të

ndryshme se objektivi, duke mos arritur të realizojnë përmbajtjen e tij. Objektivi 3.4. nuk

përmban asnjë masë që do të sigurojë përfshirjen e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në

publikimet shkencore.

3.5. Përmirësimi i ekspertizës së specializuar në proceset gjyqësore (i rëndësishëm)

Ky objektiv lidhet natyrshëm me objektivin strategjik, është formuluar mjaftueshëm qartë dhe

krijon bazën për formulimin e masave të përshtatshme.

3.6. Rritja e shpejtësisë, cilësisë dhe efektivitetit të bashkëpunimit gjyqësor ndërkombëtar

(shumë i rëndësishëm)

Ky objektiv lidhet natyrshëm me objektivin strategjik, është formuluar mjaftueshëm qartë dhe

krijon bazën për formulimin e masave të përshtatshme.

3.7. Implementimi në kuadrin ligjor të sistemit ICMIS (shumë i rëndësishëm)

Ky objektiv është formuluar si veprim konkret, por formulimi nuk është i qartë.

“Implementimi” është një term që zakonisht përdoret për një institut, proces apo detyrim që

është rregulluar tashmë me ligj apo akt nënligjor dhe duhet të vihet në zbatim. Këto mangësi

në formulim shkaktojnë mangësi edhe në masat e parashikuara për realizimin e këtij objektivi

specifik. Masat e përcaktuara për të kanë përmbajtje shumë më të ndryshme se objektivi,

3

duke e tejkaluar përmbajtjen e tij. Objektivi 3.7 përmban masa që nuk kanë të bëjnë vetëm

me kuadrin ligjor, por edhe me ngritjen e kapaciteteve të sistemit ICMIS.

3.8. Përmirësimi i infrastrukturës elektronike të gjykatave dhe prokurorive (shumë i

rëndësishëm)

Ky objektiv specifik, i cili është i formuluar mirë. Një pjesë e masave të tij që kanë të bëjnë

me përmirësime të infrastrukturës fizike të gjykatave dhe prokurorive duhet të ishte pjesë e

objektivit strategjik të përmirësimit të infrastrukturës dhe kushteve të punës (objektivi

strategjik 7). Ndërsa disa masa të tjera që kanë të bëjnë me sistemin e menaxhimit të

çështjeve janë të rëndësishme për këtë objektiv strategjik, por duhet të ishin përmbledhur nën

një objektiv specifik që do të kishte për qëllim rritjen e efektivitetit në sistemin e prokurorisë.

3. Vlerësimi i veprimeve të parashikuara për të adresuar objektivat specifikë

Për realizimin e objektivit strategjik 3 janë planifikuar gjithsej 50 masa konkrete. Shumica e

këtyre masave kanë për synim rritjen e kapaciteteve (31 masa të tilla), ndërsa 13 masa janë

me natyrë rregullatore dhe vetëm 6 masa synojnë përmirësimin cilësor të praktikave

ekzistuese. Mekanizmat monitorues dhe vlerësues orientohen kryesisht drejt indikatorëve

sasiorë, të cilët janë 32, përkundrejt 18 indikatorëve cilësorë.

Siç është theksuar më lart, formulimi jo i saktë i objektivave specifikë shkakton edhe

mbivendosje mes këtyre objektivave dhe masave të përcaktuara për realizimin e tyre.

Gjithashtu, veçori e objektivit strategjik 3 është se ka masa që përsëriten disa herë, si edhe

shumë nga masat e parashikuara kanë formulime shumë të shkurtra që jo vetëm nuk tregojnë

se çfarë synohet të arrihet me anë të masës, por bëjnë të vështirë edhe të kuptuarit e veprimit

konkret që do të kryhet (“menaxhimi i rasteve” apo “vlerësimi” apo “sisteme vëzhgimi”).

3.1. Reduktimi i mbingarkesës së gjykatave dhe i zvarritjeve të çështjeve gjyqësore (shumë i

rëndësishëm)

Për realizimin e këtij objektivi specifik janë parashikuar 7 masa konkrete. Këto masa janë të

gjitha me natyrë rregullatore dhe variojnë nga hartimi i akteve të reja nënligjore te ndryshimi

i kodeve bazë. Të gjitha masat e parashikuara lidhen me objektivin specifik dhe synojnë

realizimin e tij. Megjithatë, objektivit i mungojnë masa të natyrave të tjera, p.sh., rritje

kapacitetesh apo përmirësim cilësor i praktikave ekzistuese, të cilat janë të domosdoshme për

realizimin e këtij objektivi. Të tilla mund të ishin masat që lidhen me përmirësimin e sistemit

të njoftimeve, me regjistrimin e seancave gjyqësore, pajisjen e gjykatave me sisteme të

planifikimit të seancave gjyqësore (dhe përdorimit të sallave të gjyqeve), trajnimin e

gjyqtarëve për përdorimin e sistemeve të tilla etj.

3.2. Rritja e performancës së gjyqtarëve dhe prokurorëve, si dhe orientimi i sistemit

gjyqësor drejt praktikave më të mira europiane për ofrimin e shërbimeve cilësore për

qytetarët (shumë i rëndësishëm)

Për arritjen e objektivit 3.2. janë parashikuar 9 masa: 6 masa për rritje kapacitetesh (trajnime

të llojeve të ndryshme), 2 masa për përmirësime cilësore (përmirësimi i kurrikulave) dhe 1

masë rregullatore (rishikim ligji). Një nga masat e parashikuara për këtë objektiv (zbatimi i

4

rregullave të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë, të formimit dhe të vlerësimit të tyre)

është formuluar njëlloj me objektivin specifik 3.3.

6 nga masat e parashikuara për këtë objektiv specifik lidhen me veprimtarinë e Shkollës së

Magjistraturës dhe, po ashtu, të gjitha masat e parashikuara për objektivin pasardhës. Është e

vërtetë se aktiviteti i Shkollës së Magjistraturës (SHM), si institucion përgjegjës për trajnimin

fillestar dhe, mbi të gjitha, për trajnimin e vazhduar të gjyqtarëve, është thelbësor për rritjen e

performancës së gjyqtarëve. Megjithatë, disa prej masave të parashikuara nuk gjejnë vend

natyrshëm në Strategji, pasi bëjnë fjalë për aktivitete rutinore të SHM-së (zbatimi i rregullave

të seleksionimit) ose janë jorelevante për të qenë në një dokument të tillë (realizimi i

procedurave të prokurimit publik për pajisje elektronike etj). Gjithashtu, mendojmë se masat

e tjera që janë të domosdoshme për Strategjinë, duhet të ishin grupuar ndryshe, duke veçuar,

nga njëra anë, masat që kanë të bëjnë me rritjen e performancës së gjyqtarëve (dhe që i

takojnë jo vetëm SHM-së, por disa aktorëve të sistemit) dhe, nga ana tjetër, masat që lidhen

me ngritjen e kapaciteteve të vetë Shkollës së Magjistraturës.

3.3. Përmirësimi i procesit të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë, të formimit dhe

të vlerësimit të tyre (i rëndësishëm)

Masat e parashikuara për realizimin e objektivit specfik 3.3. karakterizohen nga synimi për të

sjellë përmirësime cilësore (3 masa të tilla, të cilat u referohen aktiviteteve me natyrë rutinore)

dhe vetëm 1 masë synon rritjen e kapaciteteteve. Masat e parashikuara për këtë objektiv

karakterizohen nga paqartësia në formulim. Tri prej tyre janë formuluar shumë shkurt

(seleksionimi i kandidatëve, procesi mësimor, vlerësimi) dhe duket se u referohen

aktiviteteve të përditshme e rutinë të Shkollës së Magjistraturës. Masa e katërt, megjithëse e

formuluar jo shumë qartë, synon ngritjen e kapaciteve në drejtim të respektimit të kuotave

gjinore në seleksionimin e magjistratëve2.

3.4. Përfshirja e gjyqtarëve dhe e prokurorëve në fushën e publikimeve dhe forcimi i punës

kërkimore shkencore (i rëndësishëm)

Ky objektiv përmbledh 3 masa me natyrë ngritje kapacitetesh. Masa të tilla, si botimi i

revistës “Jeta juridike”, e cila është revistë shkencore, apo i revistës “Magjistrati”, nxitin

përfshirjen e gjyqtarëve dhe të prokurorëve apo të kandidatëve për magjistratë në fushën e

publikimeve, pasi ato janë forume ku gjyqtarët mund të publikojnë punimet e tyre shkencore.

Pjesa e objektivit specifik që lidhet me forcimin e punës kërkimore shkencore, nuk adresohet

nga masat e përmendura në Strategji. Nga një vlerësim i përgjithshëm, masat nuk janë

mjaftueshmërisht konkrete, përveç masës “Botimi i 4 numrave të revistës “Jeta jridike”.

3.5. Përmirësimi i ekspertizës së specializuar në proceset gjyqësore (i rëndësishëm)

Ky objektiv përmbledh 1 masë me natyrë rregullatore dhe 1 masë për përmirësim cilësor. Ky

objektiv adresohet vetëm nga dy masa që lidhen, njëra me përmirësimin e shërbimit

mjekoligjor përmes automatizimit të disa proceseve, si digjitalizimin e sallës së autopsisë dhe

të arkivit, dhe tjetra me hartimin e një projektvendimi për tarifat e ekspertëve dhe të

përkthyesve. Mendoj se masat e mësipërme e adresojnë vetëm në mënyrë të pjesshme

objektivin specifik. Ekspertizat në procesin gjyqësor janë të llojeve të ndryshme dhe, pa u

2 Gjithashtu, shih edhe shënimet për objektivin specifik 3.2.

5

evidentuar problematika aktuale dhe pa u caktuar një vijë bazë (baseline) e statusit të tyre

aktual, çdo objektiv specifik dhe masë është në realitet e pamatshme.

3.6. Rritja e shpejtësisë, e cilësisë dhe e efektivitetit të bashkëpunimit gjyqësor

ndërkombëtar (shumë i rëndësishëm)

Ky objektiv adresohet nga 6 masa, të cilat mendoj se adresojnë aspekte që lidhen me

objektivin specifik. Pjesa dërrmuese e masave të planifikuara për këtë objektiv janë ngritje

kapacitetesh, përkatësisht 4 masa, përkundrejt 2 masave me natyrë rregullatore. Kështu, në

Strategji janë evidentuar masa, si: përfundimi i disa marrëveshjeve ndërkombëtare në fushën

e bashkëpunimit gjyqësor ndërkombëtar; përmirësimi i përkthimeve; trajnime për unifikimin

e letërkërkesave të ndihmës juridike penale e civile dhe krijimi i bazës elektronike të të

dhënave për bashkëpunimin gjyqësor. Megjithatë, pjesa narrative e strategjisë duhej të

përmbante një paragraf, i cili të evidentonte problematikën që lidhet me këtë objektiv dhe një

vlerësim të bashkëpunimit gjyqësor aktual. Pra, nëse objektivi synon rritjen e shpejtësisë, të

cilësisë dhe të efektivitetit të bashkëpunimit, në Strategji duhej evidentuar: cila është

kohëzgjatja aktuale e një procedure që lidhet me aspekte të bashkëpunimit gjyqësor; cila

është problematika që lidhet me përkthimet; cilat janë shtetet me të cilat Shqipëria ka

marrëveshje aktualisht dhe me cilat nuk ka; një përshkrim i bashkëpunimit gjyqësor dhe

nevojat nga praktika; si mbahen dhe përpunohen aktualisht të dhënat etj. Nëse procesi është i

ngadalshëm dhe joeficient, atëherë duhen evidentuar arsyet e vonesave, të cilat mund të vijnë

për shkak të mungesës së kuadrit ligjor apo të burimeve njerëzore të pamjaftueshme etj.

3.7. Implementimi në kuadrin ligjor të sistemit ICMIS (shumë i rëndësishëm)

Ky objektiv, megjithëse është formuluar si një veprim konkret me karakter rregullator,

përmban tri masa të ndryshme, nga të cilat një ka për synim përmirësimin cilësor të sistemit

ICMIS. Në këtë drejtim, duhet vënë re se zhvillimi dhe përmirësimi i sistemit ICMIS është

parashikuar si masë për objektivat 3.7 dhe 3.8, duke u dhënë dy formulime që dallojnë shumë

pak nga njëri-tjetri.

3.8. Përmirësimi i infrastrukturës elektronike të gjykatave dhe prokurorive (shumë i

rëndësishëm)

Ky objektiv i cili, siç kemi theksuar më lart, do të gjente më mirë vend në objektivin

strategjik të përmirësimit të infrastrukturës dhe të kushteve të punës (objektivi strategjik 7),

përmban 12 masa, të cilat synojnë ngritjen e kapaciteteve. Do të kishte qenë më e

përshtatshme që masat të cilat kanë të bëjnë me sistemin e menaxhimit të rasteve në sistemin

e prokurorisë, të ishin parashikuar nën një objektiv të posaçëm, në mënyrë të ngjashme me

objektivin 3.7. për sistemin ICMIS, si edhe të ishin ndarë edhe trajnimet përkatëse për stafin

administrativ dhe IT-të e gjykatave e prokurorive mes këtyre dy objektivave. Kjo do të sillte

edhe një përcaktim më të mirë të përgjegjësive institucionale. Kurse vetë objektivi, me pjesën

e mbetur të masave, që kanë të bëjë me përmirësime thjesht infrastrukturore, duhet të ishte

parashikuar tek objektivi strategjik 7.

Disa nga masat e parashikuara karakterizohen nga formulime të shkurtra e të paqarta që e

bëjnë të vështirë monitorimin e zbatimit të tyre, duke qenë se nuk del i qartë synimi i masës

apo veprimi konkret që duhet të kryhet. Të tilla masa janë, p.sh.: menaxhimi i rasteve- faza I,

sisteme vëzhgimi etj. Gjithashtu, disa nga masat janë parashikuar nga dy herë brenda këtij

objektivi. P.sh., sistemi i menaxhimit të rasteve të prokurorisë është parashikuar si masa

6

3.8.1.a. dhe si masa 3.8.9. Po ashtu, trajnimi i ekspertëve të IT-së në gjykata dhe trajnimi i

administratës gjyqësore janë parashikuar si masa nga dy herë. Të njëjtat mbivendosje vërehen

edhe për afatet. Si shembull mund të përdoret instalimi i sistemit telefonik VoIP në prokurori,

i cili është parashikuar dy herë si masë, një herë me afat vitin 2011 dhe një herë me afat vitin

2013, pa u qartësuar nëse bëhet fjalë për dy faza të ndryshme të të njëjtit proces dhe se çfarë

do të realizohet në secilin afat.

4. Vlerësimi sasior dhe cilësor për zbatimin e çdo veprimi/mase të parashikuar

Objektivi specifik 3.1: Reduktimi i mbingarkesës së gjykatave dhe i zvarritjeve të çështjeve

gjyqësore

3.1.1. Ndryshimi i ligjit “Për profesionin e avokatit në Republikën e Shqipërisë”

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, EURALIUS

Koha e realizimit: 6-mujori i dytë i 2011-ës

Statusi: E zbatuar (përtej afatit të parashikuar)

Kjo është një masë me karakter rregullator. Puna për ndryshimet në ligjin nr. 9109, datë

17.7.2003, “Për profesionin e avokatit në Republikën e Shqipërisë”, filloi në maj 20113, në

bashkëpunim mes Ministrisë së Drejtësisë, Dhomës Kombëtare të Avokatisë dhe

EURALIUS-it4. Në këtë kuadër, janë zhvilluar tri tryeza, nga të cilat dy janë organizuar nga

Ministria e Drejtësisë dhe Misioni EURALIUS dhe një nga Dhoma Kombëtare e Avokatisë5.

Projektligji u miratua nga Këshilli i Ministrave, më 29.8.20126, kurse më 20.9.2012 u miratua

nga Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Njeriut të

Kuvendit të Shqipërisë7. Më datë 27.9.2012, projektligji u miratua në seancë plenare

8.

Ky projektligj bën ndryshime në tri drejtime kryesore:

1) trajnimin fillestar të kandidatëve për avokatë dhe trajnimin e vazhduar të avokatëve,

2) procesin disiplinor dhe

3) sigurimin e avokatëve për përgjegjësinë ndaj klientëve.

Nga këto çështje, vetëm procesi disiplinor është i lidhur drejtpërdrejt me objektivin specifik,

kurse dy drejtimet e tjera sjellin pasoja të një natyre më të përgjithshme dhe, indirekt,

3 Brikena Kasmi, zëvendës ministre e Drejtësisë, tryezë e rrumbullakët “Mbi ligjin për profesionin e avokatit”,

organizuar nga Ministria e Drejtësisë dhe EURALIUS-i, më 18.7.2012, Ministria e Drejtësisë, Tiranë, Shqipëri. 4 Procesverbal i mbledhjes së datës 20.9.2012 të Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të

Drejtat e Njeriut të Kuvendit të Shqipërisë

http://www.parlament.al/web/Per_Ceshtjet_Ligjore_Administraten_Publike_dhe_te_Drejtat_e_Njeriut_143_1.p

hp 5 Po aty.

6 Projektligji “Për disa shtesa e ndryshime në ligjin nr. 9109, datë 17.07.2003 “Për profesionin e avokatit në

Republikën e Shqipërisë”, miratuar nga Këshilli i Ministrave

http://www.km.gov.al/?fq=brenda&m=news&lid=16903 7 Procesverbal i mbledhjes së datës 20.9.2012 të Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të

Drejtat e Njeriut të Kuvendit të Shqipërisë


hp 8 Lajme nga Kuvendi i Shqipërisë

http://www.parlament.al/web/Kuvendi_mblidhet_ne_seance_plenare_dhe_diskuton_gjeresisht_projektligjin_Per

_disa_ndryshime_14743_1.php

http://www.parlament.al/web/Per_Ceshtjet_Ligjore_Administraten_Publike_dhe_te_Drejtat_e_Njeriut_143_1.php


http://www.km.gov.al/?fq=brenda&m=news&lid=16903



http://www.parlament.al/web/Kuvendi_mblidhet_ne_seance_plenare_dhe_diskuton_gjeresisht_projektligjin_Per_disa_ndryshime_14743_1.php


7

ndikojnë edhe në reduktimin e zvarritjeve. Dispozitat e reja përcaktojnë llojet e shkeljeve

disiplinore, si dhe vendosin afate për procesin disiplinor, megjithatë, procesi disiplinor

mbetet shumë i gjatë, kalon nëpër disa hallka dhe vendos një barrë të paarsyeshme mbi

ankuesin. Kjo do të thotë se, në rastet kur shkelja disiplinore vihet në dukje nga gjykata, do të

jetë shumë e lehtë që ankesa të lihet në heshtje, siç ndodh aktualisht. Kjo ishte edhe kritika

kryesore që iu bë këtij ligji nga gjyqtarët dhe profesionistë të tjerë të ligjit9.

Për këtë masë institucionet përgjegjëse nuk janë të mjaftueshme, krahas Ministrisë së

Drejtësisë dhe Misioni EURALIUS, duhet të ishte përcaktuar si institucion partner dhe

Dhoma Kombëtare e Avokatëve. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të

posaçme, ndërkohë që mekanizmi vlerësues është vetëm ndjekja e procesit legjislativ, të cilit

mund të ishte shtuar dhe hyrja në fuqi e ligjit, si një tregues i matshëm. Afati i përcaktuar për

realizimin e masës (6-mujori i dytë i vitit 2011) ka qenë realist, duke qenë se puna kishte

filluar në momentin e miratimit të Strategjisë, prandaj mosrespektimi i tij tregon për aftësi të

dobëta në koordinimin e punës.

3.1.2. Hartimi dhe miratimi në Kuvend i akteve nënligjore në zbatim të ligjit “Për

organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative”

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë

Koha e realizimit: 6-mujori i parë pas miratimit të ligjit

Statusi: E pazbatuar

Kjo është një masë me karakter rregullator. Ligji nr. 49/2012, “Për organizimin dhe

funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”, u

miratua nga Kuvendi më datë 3.5.201210

. Megjithëse neni 73 i ligjit parashikon, si për çdo

ligj tjetër, hyrjen e tij në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren zyrtare11

, ai ende nuk është vënë

në zbatim, pasi neni 70 parashikon se funksionimi i gjykatave administrative do të fillojë pas

hyrjes në fuqi të ndryshimeve në ligjin nr. 8588, datë 15.3.2000, "Për organizimin dhe

funksionimin e Gjykatës së Lartë" për krijimin e Kolegjit Administrativ të kësaj gjykate dhe

krijimit të infrastrukturës së nevojshme për ushtrimin normal të këtyre gjykatave.

Ligji autorizon nxjerrjen e këtyre akteve nënligjore:

1. Akte të Këshillit të Ministrave, të nevojshme për krjimin e infrastrukturës së

gjykatave administrative12

. Nuk ka informacion nëse kanë qenë të nevojshme akte të

tilla dhe nëse janë miratuar apo jo.

2. Dekret i Presidentit të Republikës për datën e fillimit të funksionimit të gjykatave

administrative13

. Ky akt nuk është miratuar, pasi duhet të pritet propozimi i ministrit

të Drejtësisë, i cili duhet të bëhet pasi të jenë plotësuar dy kushtet për fillimin e

veprimtarisë së gjykatave.

3. Akt nënligjor i Këshillit të Lartë të Drejtësisë në zbatim të nenit 5, pika 4, të ligjit14

.

Ky parashikim duhet të jetë një lapsus, pasi neni 5 nuk përcakton nevojën për ndonjë

9 Diskutime në tryezën e rrumbullakët “Mbi ligjin për profesionin e avokatit”, organizuar nga Ministria e

Drejtësisë dhe EURALIUS-i, më 18.7.2012, Ministria e Drejtësisë, Tiranë, Shqipëri. 10

Teksti i ligjit te Libraria ligjore http://80.78.70.231/pls/kuv/f?p=201:Ligj:49/2012:03.05.2012 11

Ky ligj u shpall nga presidenti i Republikës, më datë 11.5.2012 dhe u botua në Fletoren zyrtare nr. 53/2012. 12

Neni 70, paragrafi 4, i ligjit. 13


Neni 71 i ligjit.

http://80.78.70.231/pls/kuv/f?p=201:Ligj:49/2012:03.05.2012

8

akt nënligjor të KLD-së, ndërkohë që çështjet e parashikuara në këtë nen janë zgjidhur

me një shtojcë të ligjit.

4. Dekret i Presidentit të Republikës për kompetencat tokësore, selinë qendrore dhe

numrin e gjyqtarëve të gjykatave administrative15

. Kjo masë nuk është plotësuar16

.

Kjo masë gjendet e përsëritur në 3 objektiva strategjikë njëkohësisht: objektivi strategjik 1

(përkatësisht objektivi specifik 1.4.), objektivi strategjik 3 dhe objektivi strategjik 7 (objektivi

specifik 7.3.). Kjo tregon mungesë të kapaciteteve për planifikime të sakta, duke krijuar në

këtë mënyrë mbingarkesë të panevojshme dhe konfuzion.

Për këtë masë është parashikuar, me të drejtë, që institucion përgjegjës të jetë Ministria e

Drejtësisë. Megjithatë, formulimi i objektivit është i gabuar, pasi asnjë nga aktet nënligjore të

parashikuara nga ligji nuk do të miratohen në Kuvend, por nga një numër institucionesh të

tjera. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të posaçme, ndërkohë që

mekanizmi vlerësues është ndjekja e procesit legjislativ, i cili është i paplotë. Krahas tij mund

të ishte parashikuar dhe hyrja në fuqi e akteve nënligjore, si një tregues i matshëm. Afati për

realizimin e kësaj mase përfundonte në shtator 2012 dhe ky afat ka qenë realist, duke pasur

parasysh afatin e parashikuar për masën 3.1.3. (shih më poshtë).

3.1.3. Ndryshimi i ligjit “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës së Lartë” në

funksion të procesit të rregullt

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, Gjykata e Lartë, EURALIUS

Koha e realizimit: 6-mujori i dytë i 2011-ës


Kjo është një masë me karakter rregullator. Ky projektligj u hartua nga Ministria e Drejtësisë

gjatë vitit 2012. Më datë 4.7.2012, projektligji u miratua nga Këshilli i Ministrave17

.

Projektligji u diskutua në Komisionin për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të

Drejtat e Njeriut të Kuvendit të Shqipërisë dhe, pas 5 mbledhjesh, u miratua prej tij18

. U

vendos në rendin e ditës të seancës plenare të datës 27.9.2012, por nuk u kalua për votim19

.

Ky projektligj iu nënshtrua një procesi të gjerë diskutimesh, përfshirë një konferencë

ndërkombëtare të organizuar nga EURALIUS-i, Delegacioni i Komisionit Europian në

Shqipëri, Ministria e Drejtësisë dhe Gjykata e Lartë20

.

Projektligji në fjalë bën ndryshime në tri drejtime kryesore:

1) krijon Kolegjin Administrativ;

15


Arkivi i presidentit të Republikës http://president.al/?cat=15 17

Ministria e Integrimit Europian, Raport për implementimin e planit të veprimit për plotësimin e 12

Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, qershor- korrik 2012

http://mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=2042 18

Procesverbalet e mbledhjeve të datave 17.7.2012, 24.7.2012, 10.9.2012, 20.9.2012 dhe 24.9.2012 të

Komisionit për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe Të Drejtat e Njeriut të Kuvendit të Shqipërisë


hp 19

Lajme nga Kuvendi i Shqipërisë

http://www.parlament.al/web/Kuvendi_mblidhet_ne_seance_plenare_dhe_diskuton_gjeresisht_projektligjin_Per

_disa_ndryshime_14743_1.php 20

Lajme nga Misioni EURALIUS http://www.euralius.eu/sq/news/45-conference-on-the-high-court-reform-in-

albania

http://president.al/?cat=15

http://mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=2042





http://www.euralius.eu/sq/news/45-conference-on-the-high-court-reform-in-albania

http://www.euralius.eu/sq/news/45-conference-on-the-high-court-reform-in-albania

9

2) rrit numrin e anëtarëve të Gjykatës nga 17 në 19;

3) vendos kritere për përzgjedhjen e anëtarëve dhe përcakton procedurën e emërimit të

tyre21

.

Nga këto ndryshime, rritja e numrit të gjyqtarëve ka ndikim të drejtpërdrejtë në realizimin e

synimeve të objektivit specifik në fjalë. Ndërkohë, megjithëse është deklaruar se projektligji

lejon Gjykatën e Lartë të gjykojë në kolegje me tre gjyqtarë22

, çka do të ndikonte edhe më

shumë në përmbushjen e këtij objektivi, në të vërtetë, projekt-ligji përmban një formulim të

përgjithshëm që referon te Kodi i Procedurës Penale dhe Kodi i Procedurës Civile. Në

mënyrë që Gjykata e Lartë të gjykojë me trupa gjykues me më pak se pesë gjyqtarë, nevojiten

ndryshime në këto Kode, hartimi dhe miratimi i të cilave do të kërkonte një kohë shumë më

të gjatë.


Drejtësisë dhe Gjykata e Lartë, si një intitucion drejtpërdrejt i interesuar. Ndërkohë, Misioni

EURALIUS nuk mund të vendoset si institucion përgjegjës, por si partner, megjithëse kjo

ndarje nuk është e qartë në Strategji. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të

posaçme, ndërkohë që mekanizmi vlerësues, është i paplotë. Njëlloj si në masat e mësipërme,

krahas ndjekjes së procesit legjislativ mund të ishte parashikuar si tregues dhe hyrja në fuqi e

ligjit përkatës. Afati për realizimin e kësaj mase ishte parashikuar të përfundonte në 6-

mujorin e dytë të vitit 2011. Ky afat nuk ka qenë realist, duke pasur parasysh se në momentin

e miratimit të Strategjisë nuk kishte filluar ende puna për këtë projektligj23

. Ky është një nga

shembujt e shumtë të parashikimit të afateve të shkurtra për hartimin e projektligjeve, pa

mbajtur parasysh kapacitetet teknike dhe kohën e nevojshme që duhet të marrë diskutimi dhe

konsultimi i projektligjeve të tilla me rëndësi për sistemin e drejtësisë .

3.1.4. Ndryshimi i Kodit të Procedurës Civile sidomos për përshpejtimin e procesit të

gjykimit në të tria nivelet

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, Këshilli i Lartë i Drejtësisë

Koha e realizimit: 6-mujori i dytë i 2011-s


Kjo është një masë me karakter rregullator. Kjo masë nuk është zbatuar, pasi Kodi i

Procedurës Civile nuk ka pësuar ndryshime që nga miratimi i Strategjisë. Ministria e

Drejtësisë ka krijuar një grup pune për hartimin e ndryshimeve në Kodin e Procedurës

21

Teksti i projektligjit në

http://www.parlament.al/web/PROJEKTLIGJ_P_R_DISA_NDRYSHIME_DHE_SHTESA_N_LIGJIN_NR_85

88_DAT_15_03_2000_P_R_ORGANIZI_14510_1.php 22

Procesverbalet e mbledhjeve të datave 17.7.2012, 24.7.2012, 10.9.2012, 20.9.2012 dhe 24.9.2012 të

Komisionit për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Njeriut të Kuvendit të Shqipërisë


hp 23

Grupi i Punës u krijua me urdhrin nr. 7846, datë 11.11.2011, të ministrit të Drejtësisë dhe EURALIUS-i

paraqiti një raport paraprak për reformën në Gjykatën e Lartë, më 6.12.2011. Shih Ministria e Integrimit

Europian, Raport për implementimin e planit të veprimit për plotësimin e 12 Rekomandimeve të Opinionit të

Komisionit Europian për Shqipërinë, 20 prill 2012 http://www.mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=1965 dhe

dokumente të EURALIUS-it

http://www.euralius.eu/images/downloads/recommendations/comments/komente%20mbi%20reformen%20ne%

20ligjiin%20per%20organizimin%20dhe%20funksionimin%20e%20gjykates%20se%20larte%20albanian%20v

ersion%20.pdf

http://www.parlament.al/web/PROJEKTLIGJ_P_R_DISA_NDRYSHIME_DHE_SHTESA_N_LIGJIN_NR_8588_DAT_15_03_2000_P_R_ORGANIZI_14510_1.php

http://www.parlament.al/web/PROJEKTLIGJ_P_R_DISA_NDRYSHIME_DHE_SHTESA_N_LIGJIN_NR_8588_DAT_15_03_2000_P_R_ORGANIZI_14510_1.php



http://www.mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=1965

http://www.euralius.eu/images/downloads/recommendations/comments/komente%20mbi%20reformen%20ne%20ligjiin%20per%20organizimin%20dhe%20funksionimin%20e%20gjykates%20se%20larte%20albanian%20version%20.pdf



10

Civile24

, i cili duhet të përfundonte hartimin e projektligjit brenda 3-mujorit të tretë të 2012-s

(30 shtator 2012)25

, por ende këto ndryshime nuk janë finalizuar dhe nuk kanë kaluar për

miratim në Këshill të Ministrave. Ndërkohë nuk kemi informacion për përmbajtjen e

ndryshimeve të propozuara. Duhet theksuar se vetë masa nuk ka formulim të përshtatshëm,

pasi nuk detajon se në çfarë drejtimesh do të ndryshohet Kodi, në mënyrë që të realizohen

synimet e objektivit.

Për këtë masë u vendosen detyrime Ministrisë së Drejtësisë dhe Këshillit të Lartë të

Drejtësisë. Nuk është e qartë nëse Këshilli i Lartë i Drejtësisë është në rolin e institucionit

përgjegjës apo të atij partner. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të

posaçme, ndërkohë që mekanizmi vlerësues është jo i plotë. Parashikimi vetëm i

shpenzimeve operative për masa të kësaj natyre tregon për planifikim jo të mirë dhe nuk

është realist, pasi për projektligje të tilla nevojitet ekspertizë e kualifikuar dhe një proces i

gjerë konsultimi dhe diskutimi me institucionet shtetërore dhe aktorët e tjerë joshtetërorë.

Shpeshherë ndodh që aktivitete të tilla mbështeten financiarisht nga projektet ndërkombëtare,

pasi institucionet përkatëse shtetërore nuk kanë parashikuar fonde për këtë pjesë të

rëndësishme të procesit të hartimit të ligjeve.

Afati për realizimin e kësaj mase ishte parashikuar të përfundonte në 6-mujorin e dytë të vitin

2011 dhe ky afat nuk ka qenë realist, duke pasur parasysh rëndësinë dhe shtrirjen e Kodit.

Fakti që deri më sot këto ndryshime nuk janë finalizuar ende dhe nuk i janë nënshtruar një

procesi konsultimi dhe diskutimi më të gjerë ndërmjet aktorëve të interesuar shtetërorë dhe

joshtetërorë, evidenton edhe njëherë faktin që hartimi dhe miratimi i projektligjeve të tilla

kërkon afate më të gjata kohore.

3.1.5. Ndryshimi i Kodit Civil për transpozimin e direktivave të BE-së, duke përfshirë

edhe procedurat e thjeshtuara të detyrimeve




Edhe kjo masë ka karakter rregullator. Kodi Civil është ndryshuar me ligjin 17/2012, të

miratuar më datë 16.2.2012. Këto ndryshime kanë të bëjnë me kuptimin e dëmit jopasuror

dhe mënyrën e llogaritjes së tij26

dhe kanë shoqëruar ndryshimet e bëra në dispozitat e Kodit

penal për veprat penale të shpifjes dhe fyerjes. Ndryshimet e bëra nuk kanë lidhje me ndonjë

direktive të BE-së. Gjithashtu, ndryshimet nuk përfshijnë procedurat e thjeshtuara të

detyrimeve.


Drejtësisë. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të posaçme, ndërkohë që

mekanizmi i përshtatshëm është jo i mjaftueshëm. Si tregues më i plotë mund të ishte

parashikuar hyrja në fuqi e Kodit. Afati për realizimin e kësaj mase ishte parashikuar të

përfundonte në 6-mujorin e dytë të vitit 2011 dhe ky afat nuk ka qenë realist, duke pasur

parasysh rëndësinë dhe shtrirjen e Kodit.

24


Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, tetor 2012.

http://www.mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=2109 25

Po aty. 26

Teksti i ligjit në Librarinë Ligjore http://80.78.70.231/pls/kuv/f?p=201:Ligj:17/2012:16.02.2012


http://80.78.70.231/pls/kuv/f?p=201:Ligj:17/2012:16.02.2012

11

3.1.6. Ndryshimi i Kodit të Procedurës Penale sidomos për përshpejtimin e procesit të

gjykimit në të tria nivelet

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, Këshilli i Lartë i Drejtësisë, Prokurori i

Përgjithshëm



Edhe kjo masë ka karakter rregullator. Grupi i Punës për Reformën e Kodit të Procedurës

Penale u krijua në tetor të vitit 2011, me një pjesëmarrje rreth 70 anëtarë që përfaqësojnë të

gjitha agjencitë publike dhe misionet ndërkombëtare të interesuara. Ajo çka vlen të theksohet

është se Ministria e Drejtësisë në këtë rast ka ndjekur një politikë të hapur dhe transparente

konsultimi me të gjithë aktorët shtetërorë dhe joshtetërorë të interesuar. Të gjitha këto agjenci

dhe misione i paraqitën Ministrisë së Drejtësisë propozime në lidhje me çështjet që duhet të

prekë reforma. Pas mungesës së progresit në punën e grupit, në mars të vitit 2012, u krijua një

task forcë me 9 anëtarë, e cila u ngarkua të hartojë një dokument analitik me parimet e

reformës së K.Pr.Penaleë dhe çështjet kryesore që duhet të trajtojë Grupi i Punës. Raporti i

task forcës u dorëzua më 1 tetor 2012. Grupi i Punës u mblodh në datat 9 dhe 10 tetor 2012

dhe miratoi raportin e task forcës27

. Afati i ri për përfundimin e projektligjit është shkurt

201328

. Megjithatë, për të orientuar në mënyrë më të dobishme këtë proces të qenësishëm,

Ministria e Drejtësisë, si institucioni përgjegjës, do të duhej të përcaktonte më qartësisht

vizionin dhe qëllimet kryesore që duhet të ndjekë procesi i reformimit të Kodit të Procedurës

Penale. Duhet theksuar, gjithashtu, se vetë masa nuk ka formulim të përshtatshëm, pasi nuk

detajon se në çfarë drejtimesh do të ndryshohet Kodi, në mënyrë që të realizohen synimet e

objektivit.

Për këtë masë vendosen detyrime për Ministrinë e Drejtësisë, Këshillin e Lartë të Drejtësisë

dhe Prokurorin e Përgjithshëm. Nuk është e qartë nëse Këshilli i Lartë i Drejtësisë dhe

Prokurori i Përgjithshëm janë në rolin e institucionit përgjegjës apo të atij partner. Për

zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar fonde të posaçme, ndërkohë që mekanizmi

vlerësues është është jo i mjaftueshëm. Si tregues më i plotë mund të ishte parashikuar hyrja

në fuqi e Kodit. Afati për realizimin e kësaj mase ishte parashikuar të përfundonte në 6-

mujorin e dytë të vitit 2011 dhe ky afat nuk ka qenë realist, duke pasur parasysh rëndësinë

dhe shtrirjen e Kodit, si edhe faktin që në momentin e miratimit të Strategjisë nuk kishte

filluar ende puna.

3.1.7. Rishikimi i Kodit të Procedurave Administrative

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, SIGMA



Kjo masë ka gjithashtu karakter rregullator, megjithatë nuk është e qartë si lidhet ajo me

objektivin strategjik 3, pasi Kodi i Procedurave Administrative rregullon veprimtarinë e

administratës shtetërore. Ministria e Drejtësisë ka krijuar një grup pune dhe, në bashkëpunim

me Misionin EURALIUS, po shqyrton ligjin nr. 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin

e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”, Kodin aktual

27

Të gjitha informacionet nga faqja në internet e Grupit të Punës për Reformën në KPP

https://sites.google.com/a/procedurapenale.info/reforma-e-kpp-see-reform-of-the-cpc/ 28




https://sites.google.com/a/procedurapenale.info/reforma-e-kpp-see-reform-of-the-cpc/


12

të Procedurave Administrative dhe propozimet e paraqitura nga ekspertët e projektit

SIGMA29

. Grupi i Punës ka hartuar një projektligj fillestar. Nuk ka informacion se në ç’fazë

të konsultimeve gjendet drafti në fjalë, por pritet që projektligji të jetë gati në fund të vitit

201230

.


Drejtësisë, me asistencën e projektit SIGMA. Për zbatimin e kësaj mase nuk janë parashikuar

fonde të posaçme, as burimet financiare të projekti SIGMA. Mekanizmi është jo i plotë, hyrja

në fuqi e Kodit duhet të ishte tregues final i matshëm. Afati për realizimin e kësaj mase ishte

parashikuar të përfundonte në 6-mujorin e dytë të vitit 2011 dhe ky afat nuk ka qenë realist,

duke pasur parasysh rëndësinë e Kodit.

Objektivi specifik 3.2: Rritja e performancës së gjyqtarëve dhe prokurorëve, si dhe

orientimi i sistemit gjyqësor drejt praktikave më të mira europiane për ofrimin e

shërbimeve cilësore për qytetarët

3.2.1. Rishikimi i ligjit për Shkollën e Magjistraturës dhe i akteve nënligjore

Institucioni përgjegjës: Shkolla e Magjistraturës, Ministria e Drejtësisë

Koha e realizimit: 2011


Kjo është një masë me karakter rregullator. Ministria e Drejtësisë ka krijuar një grup pune për

rishikimin e këtij ligji. Grupi i punës ka arritur në përfundimin se nuk janë të nevojshme

ndryshime në këtë ligj dhe se çështjet e identifikuara nga grupi i punës mund të zgjidhen me

rregullore të bordit drejtues të Shkollës31

. Shkolla e Magjistraturës nuk ka ndërmarrë ndonjë

iniciativë për rishikimin e ligjit, por vetëm ka caktuar përfaqësuesit e saj në grupin e punës të

krijuar nga Ministria e Drejtësisë32

.

Fakti që grupi i punës ka arritur në konkluzionin se nuk ka pasur nevojë për ndryshime në ligj

tregon për mangësitë në hartimin e Strategjisë, veçanërisht në evidentimin e problematikave.

Në të vërtetë, as pjesa hyrëse e Strategjisë dhe as vetë teksti i masës nuk tregojnë se në

ç’drejtime do të ndryshohet ligji apo çfarë problematike duhet të adresohet.

Për këtë masë janë caktuar si institucione përgjegjëse Shkolla e Magjistraturës dhe Ministria

e Drejtësisë. Caktimi i institucioneve të ndryshme nga Ministria e Drejtësisë, si përgjegjëse

për hartim legjislacioni është një nga problemet e Strategjisë, pasi përgjegjësia fundore

kryesore duhet t’i takojë vetëm Ministrisë së Drejtësisë. Ndërkohë që institucione të tjera

drejtpërdrejt të interesuara me masën përkatëse duhet të evidentohen si institucione partnere.

Është parashikuar të bëhen vetëm shpenzime operative, kurse afati i caktuar është 2011-a.

Duke e marrë të mirëqenë që bëhet fjalë për fundin e vitit 2011, duhet theksuar se ky afat nuk

29


Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, shtator 2012. 30




Po aty. 32

Ela Qokaj, Shkolla e Magjistraturës, kancelare, shkresa nr. 827, datë 2.8.2012 në përgjigje të shkresës nr.

282/2012, datë 13.7.2012 të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros).


13

është realist, pasi, në momentin e miratimit të Strategjisë nuk ishte krijuar ende grupi i

punës33

. Treguesi është caktuar drejtë.

3.2.2. Zbatimi efektiv i rregullave të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë,

formimit dhe vlerësimit të tyre*

Institucioni përgjegjës: Shkolla e Magjistraturës

Koha e realizimit: 2011- 2013 (i vazhdueshëm)

Statusi: E zbatuar34

Kjo masë që synon përmirësim cilësor është shumë e ngjashme (madje identike) me

objektivin specifik 3.3. Nuk është e qartë se cili është ndryshimi mes tyre. Gjithashtu, për sa

kohë masa nuk parashikon ndonjë përmirësim apo ndryshim në praktikën e punës së SHM-së

për seleksionimin e kandidatëve, ajo mbetet një veprimtari tërësisht rutinë e saj dhe nuk duhej

të figuronte si masë në planin e veprimit. Sidoqoftë, për hir të plotësisë së monitorimit, në

këtë pjesë të raportit do të jepen informacione për zbatimin e rregullave të seleksionimit,

formimit dhe vlerësimit të kandidatëve gjatë periudhës së monitorimit, kurse në pjesën e

raportit që i takon objektivit specifik 3.3., do të jepet informacion për përmirësimin e këtyre

rregullave.

Për vitin akademik 2011- 2012, Këshilli i Lartë i Drejtësisë ka përcaktuar se Shkolla e

Magjistraturës do të pranojë 10 kandidatë për gjyqtarë35

, kurse Prokurori i Përgjithshëm ka

përcaktuar se do të pranohen 7 kandidatë për prokurorë36

. Konkursi i pranimit është zhvilluar

në shtator 2011 dhe, nga rreth 250 konkurrentë, janë përzgjedhur 1737

.

Po në muajin shtator 2011, KLD-ja ka bërë caktimin e përkohshëm të kandidatëve për

magjistratë për të kryer stazhin profesional si gjyqtarë38

. Më 17 nëntor 2011, Presidenti i

Republikës ka dekretuar emërimin përfundimtar të 4 prokurorëve të rinj, të sapodiplomuar

nga Shkolla e Magjistraturës dhe emërimin e përkohshëm të kandidatëve për prokurorë që

kishin përfunduar vitin e dytë të studimeve39

. Në dhjetor 2011, KLD-ja ka propozuar dhe

Presidenti i Republikës ka dekretuar emërimin përfundimtar të 8 gjyqtarëve të sapodiplomuar

nga Shkolla e Magjistraturës40

.

Në prill 2012, KLD-ja vendosi të caktojë 8 vende vakante për kandidatë për magjistratë,

profili gjyqtar, për vitin akademik 2012-201341

. Për këtë vit akademik, nuk do të ketë vende

vakante për kandidatë për prokurorë42

. Në shtator 2012, KLD-ja vendosi caktimin e

33

Grupi i Punës u krijua më 11.11.2011. Shih Fondacioni Shoqëria e Hapur (Soros), Raporti qytetar i

monitorimit të planit të veprimit për adresimin e 12 Prioriteteve të Komisionit Europian – 2012, Prioriteti 7

http://www.soros.al/2010/article.php?id=407 34

Kjo është një masë me karakter të vazhduar. Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve. 35

Vendimi nr. 277, datë 22.6.2011, i Këshillit të Lartë të Drejtësisë http://www.kld.al/node/343 36

Informacion i tërthortë nga lajmërimi për konkursin e pranimit në Shkollën e Magjistraturës

www.magjistratura.edu.al 37

Ela Qokaj, Shkolla e Magjistraturës, kancelare, shkresa nr. 827, datë 2.8.2012, në përgjigje të shkresës nr.

282/2012, datë 13.7.2012 të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros). 38

Vendim nr 279, datë 16.09.2011, i KLD-së http://www.kld.al/node/348, por mungon referenca për dekretin e

Presidentit, pasi janë fshirë nga faqja zyrtare, ndërkohë që nuk botohen në Fletoren zyrtare. 39

Po aty, në lidhje me dekretet e Presidentit. 40

Vendim nr. 282, datë 16.12.2011, i KLD-së http://www.kld.al/node/350 41


Informacion i tërthortë nga lajmërimi për konkursin e pranimit në Shkollën e Magjistraturës

www.magjistratura.edu.al

http://www.soros.al/2010/article.php?id=407

http://www.kld.al/node/343

http://www.magjistratura.edu.al/




http://www.magjistratura.edu.al/

14

përkohshëm të kandidatëve për magjistratë për të kryer stazhin profesional si gjyqtarë në

gjykatën e rrethit gjyqësor Tiranë43

.

Faza e parë e konkursit të pranimit në Shkollën e Magjistraturës për vitin akademik 2012-

2012 u zhvillua më datat 17 dhe 19.9.2012. Në përfundim të saj u përzgjodhën 59

konkurrentë të cilët do të kalojnë në fazën e dytë të konkurrimit44

.

Institucioni përgjegjës për këtë masë është Shkolla e Magjistraturës, kurse shpenzimet e

parashikuara janë vetëm operative. Strategjia parashikon që kjo masë zbatohet në mënyrë të

vazhdueshme gjatë viteve 2011- 2013. Mekanizmat e përcaktuar monitorues janë të

përgjithshëm: raportet periodike para bordit drejtues dhe zbatimi i rekomandimeve (mendohet

se rekomandimet janë të bordit, pasi nuk përcaktohet në plan veprim). Këto elemente janë

përcaktuar drejt.

3.2.3. Trajnimi i vazhdueshëm dhe i përshtatshëm i gjyqtarëve dhe prokurorëve për: të

drejtat e njeriut dhe dhunën në familje, etikën, çështjet tregtare, MSA-në, të drejtën

europiane, acquis communautaire, praktikën e GJEDNJ-së, praktikën e Gjykatës

Europiane të Drejtësisë, zhvillime të reja të legjislacionit*

Institucioni përgjegjës: Shkolla e Magjistraturës, Ministria e Drejtësisë, Këshilli i Lartë i

Drejtësisë, Prokuroria e Përgjithshme, UNIFEM



Kjo është një masë që synon ngritjen e kapaciteteve. Gjatë periudhës korrik 2011- korrik

2012, Shkolla e Magjistraturës ka organizuar:

a) 6 sesione trajnuese për të drejtat e njeriut, praktikën e GJEDNJ-së dhe dhunën në

familje. Të gjitha këto sesione, në të cilat janë trajnuar 262 gjyqtarë e prokurorë, janë

financuar kryesisht nga donatorë të ndryshëm.

b) 4 sesione trajnuese për etikën gjyqësore dhe sjelljen në sallën e gjyqit, në të cilat kanë

marrë pjesë 56 gjyqtarë e prokurorë.

c) 4 sesione trajnuese për çështjet tregtare, në të cilat kanë marrë pjesë 59 gjyqtarë e

prokurorë.

d) 8 sesione trajnuese për MSA-në, të drejtën europiane, acquis communautarire,

praktikën e Gjykatës Europiane të Drejtësisë, në të cilat kanë marrë pjesë 208 gjyqtarë

e prokurorë.

e) 12 sesione trajnuese për zhvillime të reja të legjislacionit (kontrata të reja, konfiskimi

i aseteve, krimet kompjuterike, mbrojtja nga diskriminimi, shërbimi i provës,

alternativat e dënimit), në të cilat kanë marrë pjesë 174 gjyqtarë e prokurorë46

.

Për këtë masë janë përcaktuar si institucione përgjegjëse Shkolla e Magjistraturës, Ministria e

Drejtësisë, Këshilli i Lartë i Drejtësisë, Prokuroria e Përgjithshme dhe UNIFEM-i. Do të ishtë

më e drejtë që edhe KLD-ja, PP-ja dhe MD-ja të ishin institucione partnere, pasi ato nuk e

kanë në misionin e tyre dhe as nuk kanë kapacitete për zhvillimin e trajnimeve. Po ashtu,

UNIFEM-i duhet të ishte përcaktuar si institucion partner, pasi një organizatë ndërkombëtare

43


www.magjistratura.al 45



282/2012, datë 13.7.2012 të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros).


http://www.magjistratura.al/

15

nuk mund të jetë institucion përgjegjës në një strategji shtetërore. Afati dhe mekanizmat

vlerësues janë përcaktuar në mënyrë të përshtatshme. Mekanizmat monitorues dhe vlerësues

mund të ishin përcaktuar më të plotë duke parashikuar numrin e trajnimeve që do të kryhen

për çdo vit dhe numrin e personave të trajnuar.

3.2.4. Rishikimi në vijimësi i kurrikulave të Shkollës së Magjistraturës për t’iu

përshtatur zhvillimeve dhe nevojave të reja të sistemit*



Statusi: E zbatuar pjesërisht47

Formulimi i vagët i kësaj mase, e cila synon përmirësim cilësor, nuk lejon të kuptohet se në

ç’drejtim dhe për ç’qëllim duhen rishikuar kurrikulat e SHM-së dhe, për këtë arsye, e bën të

vështirë vlerësimin e duhur të zbatimit të saj.

Në vitin akademik 2011-2012 Shkolla e Magjistraturës ka shtuar në planin mësimor të vitit të

dytë të studimeve këto kurse: klinikën ligjore, anglishten ligjore, informatikën ligjore, të

drejtën e mjedisit, funksionimin dhe organizimin e avokatisë48

. Këto kurse, ndonëse të

dobishme për formimin e përgjithshëm të gjyqtarëve e të prokurorëve të ardhshëm, nuk janë

të mjaftueshme për ta konsideruar plotësisht të zbatuar këtë masë.

Institucioni përgjegjës për zbatimin e kësaj mase është Shkolla e Magjistraturës, kurse afati

është parashikuar i vazhdueshëm gjatë viteve 2011- 2013. Për këtë masë nuk është

parashikuar buxhet i veçantë. Mekanizmat e përcaktuar monitorues janë raportet periodike

para bordit drejtues dhe zbatimi i rekomandimeve të tij. Këto elemente janë përcaktuar drejt.

3.2.5. Veprimtari trajnimi për gjyqtarët, stafin këshillues dhe administrativ të Gjykatës

së Lartë*

Institucioni përgjegjës: Gjykata e Lartë



Kjo është një masë që synon ngritje kapacitetesh. Gjatë vitit 2011 nuk është zhvilluar asnjë

trajnim për gjyqtarët, stafin këshillues apo administrativ të Gjykatës së Lartë50

. Gjatë vitit

2012, 8 punonjës të administratës së Gjykatës së Lartë janë trajnuar për “Standardet e qasjes

së publikut në informacionin gjyqësor”, organizuar nga Qendra për Zhvillim dhe

Demokratizim, ambasada britanike dhe organizata NENI 19. Po gjatë vitit 2012, 22 ndihmës

ligjorë të Gjykatës së Lartë kanë përfituar edhe një sesion trajnimi për administrimin e drejtë

të procesit gjyqësor, të organizuar nga Shkolla e Magjistraturës dhe të financuar nga

ambasada holandeze51

.

Institucioni përgjegjës për zbatimin e kësaj mase është Gjykata e Lartë, kurse afati është

parashikuar i vazhdueshëm gjatë viteve 2011- 2013. Për këtë masë nuk është parashikuar

47



282/2012, datë 13.7.2012, të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros). 49

Zbatimi i pjesshëm është bërë i mundur nga institucione/misione të ndryshme nga ai i përcaktuar në Strategji. 50

Miran Kopani, Gjykata e Lartë, drejtor i Studimeve, Publikimeve dhe IT-së, komunikim elektronik,

17.9.2012. 51

Si më lart nr. 48.

16

buxhet i veçantë dhe ndoshta kjo është një nga arsyet e moszbatimit të saj. Mekanizmat

monitorues dhe vlerësues mund të ishin përcaktuar më të plotë duke parashikuar numrin e

trajnimeve që do të kryhen për çdo vit dhe numrin e personave të trajnuar.

3.2.6. Trajnimi i trajnerëve




Kjo është, gjithashtu, një masë që synon ngritje kapacitetesh. Gjatë vitit 2011 është zhvilluar

vetëm një trajnim për trajnerë në fushën e pastrimit të parave, hetimit të korrupsionit dhe

konfiskimit të aseteve, financuar nga projekti PACA, me pjesëmarrjen e 3 gjyqtarëve dhe 11

prokurorëve53

.

Gjatë vitit 2012, ambasada franceze ka financuar dy sesione trajnimi të trajnerëve për

sistemin e rekrutimit të kandidatëve për magjistratë sipas modelit francez dhe përmirësimin e

sistemit të trajnimit të trajnerëve54

.

Duke pasur parasysh larminë e tematikave të trajnimit fillestar e vazhdues që ofron Shkolla e

Magjistraturës, këto sesione trajnimi konsiderohen të pamjaftueshme për të plotësuar nevojat

për cilësi në rritje të trajnimit të ofruar. Për më tepër, asnjë nga këto trajnime nuk është

realizuar me fonde të buxhetit të shtetit, në një kohë që strategjia parashikon burime

buxhetore. Edhe në këtë rast, ashtu si në rastin e masës 3.3.4, do kishte qenë e nevojshme që

formulimi i masës të tregonte se në cilat fusha propozohet të bëhet trajnimi i trajnerëve në

mënyrë që vlerësimi i statusit të masës të ishte më i saktë.

Për këtë masë është caktuar Shkolla e Magjistraturës si institucion përgjegjës, afati është viti

2011 dhe buxheti i përcaktuar është 3.265 milionë lekë. Ky buxhet është i mjaftueshëm për të

organizuar disa sesione trajnimi, por nuk ka informacion nëse ky buxhet nuk është dhënë apo,

nëse është dhënë, pse nuk është përdorur për këtë qëllim55

. Mekanizmi vlerësues për këtë

masë është nuk përcaktuar në mënyrë të mjaftueshme, numri i trajnimeve dhe i personave të

trajnuar në çdo vit do të lehtësonte matjen e saj.

3.2.7. Shtimi i organikës së Shkollës së Magjistraturës*


Koha e realizimit: 2011- 2013

Statusi: E pazbatuar56

Edhe kjo masë synon ngritje kapacitetesh. Ndryshimet e fundit në organikën dhe strukturën e

Shkollës së Magjistraturës janë bërë në vitin 201057

. Gjatë viteve 2011- 2012 nuk janë bërë

52

Zbatimi i pjesshëm është bërë i mundur duke përdorur burime të institucioneve/misioneve të ndryshme nga ai

i përcaktuar në Strategji. 53

Ela Qokaj, Shkolla e Magjistraturës, kancelare, shkresa nr. 827, datë 2.8.2012 në përgjigje të shkresës nr.

282/2012, datë 13.7.2012, të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros) dhe progami i trajnimit të

zhvilluar në Vlorë, në datat 23- 25 nëntor 2011. 54

Po aty dhe kalendari i trajnimeve bashkëlidhur. 55

Ka arsye të mendohet se Shkolla e Magjistraturës nuk ka marrë të gjithë buxhetin e parashikuar në këtë

strategji. Shih European Commission, Albania, 2012, Progress Report, SWD(2012) 334, Brussels, 10.10.2012.


Kjo është një masë me karakter të vazhduar, por nuk ka filluar zbatimi i saj.


17

shtesa në organikën e saj. Megjithatë, mangësitë në pjesën hyrëse të Strategjisë dhe në

formulimin e masës nuk lejojnë të kuptohet se cilat janë arsyet që diktojnë shtimin e

organikës.

Për këtë masë është përcaktuar afat i vazhduar dhe buxheti përkatës për secilin vit. Në këto

kushte, është e paqartë për çfarë arsye është parashikuar shtimi i organikës dhe me çfarë

pozicionesh.

3.2.8. Përmirësimi i kushteve fizike të punës në Shkollën e Magjistraturës*

Institucioni përgjegjës: Nuk është identifikuar në plan veprim



Kjo masë është e njëjtë me atë pasardhëse dhe të dyja synojnë ngritje kapacitetesh. Nëse

shihen me kujdes burimet financiare dhe buxheti i parashikuar në planin e veprimit të

Strategjisë, vërehet se edhe kjo masë bën fjalë për realizimin e prokurimeve të parashikuara

në buxhetin e shtetit, pasi shuma është 2 milionë lekë/vit për vitet 2011 dhe 2012. Ndryshimi

është se, në masën pasardhëse, shumat e investimeve janë të ndara sipas zërave të ndryshëm.

Për vitin 2011, buxheti i parashikuar për investime në zërat pajisje kompjuterike, pajisje zyre,

rikonstruksion, fond biblioteke etj., ka qenë 2 milionë lekë. Investimet janë realizuar në

masën 100%59

.

Për vitin 2012, buxheti i parashikuar për investime në zërat pajisje kompjuterike, pajisje zyre,

rikonstruksion, fond biblioteke etj., është 2 milionë lekë. Deri në 30.4.2012, janë realizuar

347.000 lekë investime në zërat pajisje teknike dhe orendi zyre60

.

Kësaj mase i mungon përcaktimi i institucionit përgjegjës, kurse buxheti dhe mekanizmi

vlerësues janë përcaktuar drejt.

3.2.9. Realizimi i procedurave të prokurimit publik për: pajisje elektronike; pajisje

orendi zyrash; fondin e bibliotekës dhe rikonstruksion*


Koha e realizimit: 2011- 2013 (sipas shumave përkatëse për çdo vit)


Kjo masë është e njëjtë me atë paraardhëse. Shih më lart.

57


282/2012, datë 13.7.2012, të drejtorit të Fondacionit Shoqëria e Hapur (Soros) dhe vendimi nr. 1, datë

29.3.2010, i këshillit drejtues të Shkollës së Magjistraturës, bashkëlidhur. 58



282/2012, datë 13.7.2012, të Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë (Soros). Bashkëlidhur shkresa nr. 57

prot, datë 20.1.2012, e drejtores së Shkollës së Magjistraturës, drejtuar Agjencisë së Prokurimit Publik dhe

regjistri i realizimit të prokurimeve publike. 60

Njëlloj si më lart, nr. 59. Bashkëlidhur shkresa nr. 692 Prot, datë 18.5.2012, e kancelares së Shkollës së

Magjistraturës, drejtuar Agjencisë së Prokurimit Publik dhe regjistri i realizimit të prokurimeve publike. 61

Kjo është një masë me karakter të vazhduar. Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve.

18

Objektivi specifik 3.3: Përmirësimi i procesit të seleksionimit të kandidatëve për magjistratë,

formimit dhe vlerësimit të tyre

3.3.1. Seleksionimi i kandidatëve


Koha e realizimit: Shtator çdo vit


Siç është theksuar më lart, kjo masë dhe dy masat pasardhëse janë formuluar në mënyrë krejt

të papërshtatshme për një strategji. Nëse merren në kuptimin e tyre literal, këto masa tregojnë

veprimtari rutinë të Shkollës së Magjistraturës dhe nuk duhet të kishin vend në këtë Strategji.

Megjithatë, duke u nisur nga formulimi i objektivit specifik, kemi supozuar se ato synojnë

përmirësimin e rregullave e praktikave ekzistuese, gjë që i bën ato të pranueshme për një plan

veprimi. Megjithatë, për sa kohë nuk specifikohet se në ç’drejtim duhet bërë përmirësimi

(p.sh.: futja e një sistemi paraseleksionimi, rritja e numrit të kandidatëve, shpejtimi i procesit

të vlerësimit etj.), ky koncept (përmirësimi) mbetet krejt subjektiv dhe çdo veprim i

ndërmarrë nga institucioni përgjegjës (qoftë edhe ndryshimi i afateve kohore për zhvillimin e

procesit) do të mund të quhej si zbatim i masës.

Në përgatitje të konkursit të pranimit në Shkollën e Magjistraturës për vitin akademik 2012-

2013, këshilli drejtues i Shkollës miratoi disa ndryshime në rregulloren e brendshme, duke

bërë këto përmirësime në procesin e pranimit63

:

a) Studentët që regjistrohen në konkurs, do të paraqesin dëshmi të njohjes së gjuhës

angleze apo franceze64

.

b) Çdo student mund të konkurrojë deri në tri herë për pranim në Shkollën e

Magjistraturës.

c) Provimi i pranimit do të zhvillohet i ndarë në dy faza: faza seleksionuese dhe faza e

provimit profesional. Teza në provimin seleksionues është ndërtuar si një tezë e një

niveli të përgjithshëm njohurish nga etika, psikologjia, historia, gjuha shqipe etj.65

Institucioni përgjegjës, mekanizmat vlerësues dhe buxheti janë përcaktuar në mënyrë të

përshtatshme. Masa nuk duhet të ishte me afat të vazhdueshëm, por duhet të kishte një afat të

përcaktuar qartë për të realizuar përmirësimet që duhet të ishin përcaktuar, gjithashtu qartë,

në pjesën hyrëse dhe në vetë masën konkrete.

3.3.2. Procesi mësimor


Koha e realizimit: Janar- qershor, shtator- dhjetor, çdo vit


62

Shih edhe shënimet për masën 2 të objektivit specifik 3.2. Kjo është një masë me karakter të vazhduar.

Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve. 63


282/2012, datë 13.7.2012, të drejtorit të Fondacionit Shoqëria e Hapur (Soros). Bashkëlidhur vendimi nr. 35,

datë 25.5.2012, i këshillit drejtues. 64

Njëlloj si më lart, nr. 63.. Bashkëlidhur modeli i tezës së skualifikimit. 65

Po aty. 66


Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve.

19

Në vitin akademik 2011-2012, Shkolla e Magjistraturës ka shtuar në planin mësimor të vitit

të dytë të studimeve disa kurse67

. Gjithashtu, për studentët që pranohen në vitin akademik

2012- 2013, është vendosur kusht për marrjen e diplomës mbrojtja e gjuhës angleze në një

nga mënyrat e njohura nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës68

.





3.3.3. Vlerësimi


Koha e realizimit: Korrik çdo vit


Në vitin akademik 2012- 2013 është vendosur për herë të parë vlerësimi me pikë për të tria

vitet e shkollimit, sipas një formule të re të miratuar nga këshilli drejtues70

.





3.3.4. Studimi dhe parashikimi i ekspertizës në përputhje me përvojat ndërkombëtare

dhe praktikën e Shkollës së Magjistraturës për integrimin lidhur me etikën, problemet

sociale, diskriminimin gjinor, duke përfshirë kritere të tilla në zgjedhjen, trajnimin dhe

vlerësimin e procesit*

Institucioni përgjegjës: UNIFEM



Së pari, kjo masë është problematike, qoftë në formulim, qoftë në përcaktimin e institucionit

përgjegjës. Masa është formuluar në mënyrë të vështirë për t’u kuptuar dhe mendojmë se ajo

nënkupton kryerjen e studimeve dhe hartimin e rekomandimeve për balancimin e kuotave

gjinore në seleksionimin e magjistratëve. Nga ana tjetër, zbatimi i kësaj mase i ngarkohet një

organizate ndërkombëtare, çka mendojmë se është e gabuar dhe nuk ka vend në këtë Strategji.

Afati i përcaktuar për këtë masë është 2012- 2013 dhe zbatimi i saj ka filluar.

UNDP-ja, Ministria e Punës, e Çështjeve Sociale dhe e Shanseve të Barabarta dhe ambasada

e Suedisë kanë organizuar në Tiranë, më datë 12 qershor 2012, një tryezë teknike diskutimi

me temë: “Mjetet e nevojshme ligjore për rritjen e pjesëmarrjes së barabartë gjinore në

67

Shih edhe shënimet për masën 4 të objektivit specifik 3.2. 68

Njëlloj si më lart, nr. 63. Bashkëlidhur vendimi nr. 35, datë 25.5.2012, i këshillit drejtues. 69


Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve. 70

Njëlloj si më lart, nr. 63. 71

Kjo është një masë me karakter të vazhduar. Zbatimi ka filluar dhe është në proces sipas afateve.

20

vendimmarrje”72

. Në përfundim të kësaj tryeze është dalë me rekomandime për ndryshime

legjislative në këto drejtime, ndër shumë të tjera:

1) përcaktimin e një kuote minimale për anëtaret femra në Gjykatën e Lartë;

2) barazimin e moshës për pension për gjyqtarët meshkuj dhe gjyqtaret femra;

3) përcaktimin e një kuote minimale për promovimin e gjyqtareve femra në gjykatat e apelit;

4) krijimin e komisionit të barazisë gjinore pranë këshillit të prokurorisë, për të mbikëqyrur

përfaqësimin e barabartë gjinor në radhët e prokurorisë73

.

Institucion përgjegjës nuk mund të jetë UNIFEM, një projekt ndërkombëtar, por Shkolla e

Magjistraturës. Treguesi i përcaktuar për këtë masë është thjesht sasior (nxjerrja e

rekomandimeve), gjë që është e përshtatshme dhe e mjaftueshme. Gjithashtu, mungojnë

masat shtesë për zbatimin e këtyre rekomandimeve. Buxheti dhe afati janë përcaktuar drejt.

Objektivi specifik 3.4: Përfshirja e gjyqtarëve dhe e prokurorëve në fushën e publikimeve

dhe forcimi i punës kërkimore shkencore

3.4.1. Botimi i revistës shkencore “Jeta juridike”, katër numra në vit.

Institucioni përgjegjës”: Shkolla e Magjistraturës


Statusi: E zbatuar

Kjo është një masë me natyrë cilësore74

. Në radhët e autorëve të kësaj reviste renditen edhe

shumë gjyqtarë dhe prokurorë: rreth 34% e autorëve75

. Botimi i revistës “Jeta juridike" është

një mundësi e shtuar për gjyqtarët dhe prokurorët që të marrin pjesë në jetën akademike-

shkencore. Mundësia e botimeve në një revistë juridike me karakter shkencor kontribuon në

forcimin e punës kërkimore dhe shkencore të gjyqtarit. Shifra prej 34% e artikujve të botuar

është tregues për zbatimin e kësaj mase. Megjithatë, masa ka karakter të përgjithshëm dhe

nuk identifikon qartësisht shkallën e përfshirjes së gjyqtarëve në këto botime, gjë e cila

vështirëson monitorimin dhe vlerësimin e kësaj mase.

Revista “Jeta juridike” është botim i Shkollës së Magjistraturës dhe përgjegjësia

institucionale është parashikuar në mënyrën e duhur. Burimet financiare të parashikuara i

korrespondojnë shumës së nevojshme për botimin e saj. Afati është realist. Ndërsa treguesit,

edhe pse lidhen me masën si të tillë, nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me objektivin specifik.

Treguesi duhej të shprehte më së paku një përqindje të caktuar të artikujve shkencorë të

botuar nga gjyqtarë e prokurorë, e cila të rritej mundësisht mbi 34 për qind që është niveli

aktual.

72

Emira Shkurti, UNDP, komunikim elektronik, 23.10.2012. 73

Po aty. 74

Vera Rakipi, Shkolla e Magjistraturës, komunikim elektronik, datë 2 tetor 2012. Revista “Jeta juridike” është

revistë shkencore me karakter juridik, organ i Shkollës së Magjistraturës që botohet nën drejtimin dhe kujdesin

e këtij institucioni. Është revistë periodike tremujore, që botohet në gjuhën shqip, e shoqëruar edhe me një

përmbledhje të artikujve në anglisht, ka filluar të botohet nga viti 2001 me 4 numra në vit. Gjatë këtyre viteve

është përpjekur të botojë një revistë dinjitoze, e cila është sot në dorë të të gjithë komunitetit të juristëve

shqiptarë dhe më gjerë. 75

Vera Rakipi, Shkolla e Magjistraturës, komunikim elektronik, datë 2 tetor 2012.

21

3.4.2. Botimi i katër librave profesionalë në fushën e drejtësisë



Statusi: E zbatuar pjesërisht

Gjatë vitit 2011-2012 janë botuar 4 numra të revistës periodike “Magjistrati” me punime të

kandidatëve për magjistratë, të cilët ndjekin programin trevjeçar të studimeve76

. Masa

shprehet për botimin e librave profesionalë. Kjo masë është shumë e përgjithshme dhe e

vështirë për t’u identifikuar dhe për t’u monitoruar. Librat profesionalë në fushën e drejtësisë

shtojnë mundësinë e gjyqtarëve për të përfituar nga literatura profesionale në gjuhën shqipe

dhe mundësinë që ata t’i përdorin këto burime në çdo punim shkencor eventual. Kjo masë

mund të interpretohet edhe si botim i librave të shkruar nga vetë gjyqtarët apo prokurorët.

Kështu si është e formuluar masa nuk kuptohet përse institucioni përgjegjës është vetëm

Shkolla e Magjistraturës. Eshtë e kuptueshme që duhet të jetë Shkolla e Magjistraturës nëse

katër botimet lidhen vetëm me revistën “Magjistrati”. Por është e paqartë përse janë zgjedhur

katër libra, çfarë titujsh janë, nëse autorët duhet të jenë gjyqtarë e prokurorë, përse lidhen

domosdoshmërisht me forcimin e punës kërkimore shkencore të gjyqtarit dhe kush i

përzgjedh këto botime. Për rrjedhojë, është e pamundur të vlerësohet nëse burimet e

parashikuara janë të përshtatshme, veçanërisht ato janë të pamjaftueshme nëse masa

parashikon botimin e katër librave dhe jo katër numrave të një reviste. Për rrjedhojë, edhe

treguesi është i përgjithshëm dhe jo specifik.

3.4.3. Botime*




Masa është me natyrë cilësore dhe parashikohet të realizohet deri në vitin 2013. Eshtë e

paqartë se cili është dallimi ndërmjet kësaj mase dhe masës së mësipërme, pasi të dyja

përfshijnë botime, ndaj duhet të ishin shkrirë në një masë të vetme. Mendoj që është një masë

e panevojshme për të qëndruar më vete. Në pamundësi për të marrë informacion për zbatimin

e kësaj mase si dhe në mungesë të informacioneve të tjera që janë publike, vlerësojmë që kjo

masë është e pazbatuar.

Lidhur me përgjegjësinë institucionale komenti është njëlloj si më lart në pikën 2.

Burimet janë të parashikuara në mënyrë të barabartë me fondin për botimin e revistës “Jeta

juridike” ose “Magjistrati”, çka të çon në përfundimin se botimet në të vërtetë përfshijnë

vijimësinë e botimit të revistës “Jeta juridike”. Edhe për këtë masë treguesi është i

përgjithshëm dhe jo specifik, kurse afati është mjaft i gjatë dhe i përshtatshëm për të realizuar

qëllimet e saj.

76

Njëlloj si më lart, nr.75.

22

Objektivi specifik 3.5: Përmirësimi i ekspertizës së specializuar në proceset gjyqësore

3.5.1. Përmirësimi i shërbimit mjekoligjor duke automatizuar disa prej proceseve

digjitalizimin e sallës së autopsisë dhe arkivës*

Institucioni përgjegjës: Instituti i Mjekësisë Ligjore



Masa synon përmirësim cilësor të shërbimit mjekoligjor. Nuk ka informacion për statusin e

realizimit të kësaj mase77

. Instituti i Mjekësisë Ligjore78

kryen ekspertime mjekoligjore, me

kërkesën e palëve në procesin civil, të subjekteve të procedimit penal dhe të personave të

tjerë juridikë, kundrejt pagesës së shpenzimeve dhe tarifave përkatëse. Digjitalizimi i sallës së

autopsisë dhe arkivit, si masë, në dukje, përmirëson një prej ekspertizave të specializuara të

kërkuara në proceset gjyqësore penale apo civile. Në pamundësi për të marrë informacion për

zbatimin e kësaj mase si dhe në mungesë të informacioneve të tjera që janë publike,

vlerësojmë që kjo masë është e pazbatuar.

Insitucioni përgjegjës i treguar është i përshtatshëm. Po nga mungesa e informacionit është e

vështirë të vlerësohet nëse burimet e vëna në dispozicion për të realizuar këtë proces janë të

mjaftueshme. Treguesi i formuluar, si ruajtja dhe arkivimi i veprimtarisë mjekoligjore, është

më shumë i shprehur në formën e një objektivi sesa një treguesi që lidhet me realizimin e

masës. Pavarësisht nga digjitalizimi i sallës së autopsisë dhe arkivit, ruajtja dhe arkivimi i

veprimtarisë mjekoligjore bëhet me forma të tjera, p.sh., dokumentacionit të shkruar/printuar.

Afati është më se i mjaftueshëm për të realizuar këtë masë.

3.5.2. Hartimi i projektvendimit të Këshillit të Ministrave “Për përcaktimin e tarifave të

ekspertëve dhe dëshmitarëve”

Institucioni përgjegjës:Ministria e Drejtësisë dhe Ministria e Financave



Masa është me natyrë rregullatore. Nuk ka informacion për fazën në të cilën ndodhet hartimi

i këtij projektvendimi79

.

Ndërkohë nuk ka asnjë akt ligjor të miratuar e të publikuar në Fletoren zyrtare që ta trajtojë

këtë çështje. Ekspertët paraqesin faturat e tyre, ndonjëherë aplikohen tarifa të ndryshme nga

vetë gjykatat me analogji80

. Ndërsa tarifat për veprimet dhe shërbimet që ofron Instituti i

Mjekësisë Ligjore, masa dhe mënyra e llogaritjes së këtyre shpenzimeve, caktohen me urdhër

të përbashkët të ministrit te Drejtësisë dhe të ministrit të Financave81

.

Përgjegjësia institucionale, burimet dhe treguesit janë të parashikuara drejt, kurse afati nuk

është realist, duke u nisur nga fakti se masa rezulton ende e pazbatuar.

77

Fondacioni Soros i ka kërkuar informacion zyrtar Institutit të Mjekësisë Ligjore me shkresën nr. prot 276, datë

13 korrik 2012. Nuk është marrë asnjë përgjigje. 78

Vendim nr.120, datë 27.2.2003 „Për krijimin e Institutit të Mjekësisë Ligjore“. 79

Fondacioni i ka kërkuar informacion zyrtar Ministrisë së Drejtësisë me shkresën nr. prot 288/2012, datë 13

korrik 2012; dhe Ministrisë së Financave me shkresën nr. prot 290/2012, datë 13 korrik 2012. Të dyja këto

institucione nuk kanë kthyer përgjigje. 80

Ervin Metalla, gjykata e Durrësit, kryetar, komunikim elektronik, datë 27 tetor 2012. 81

Vendim nr.120, datë 27.2.2003, “Për krijimin e Institutit të Mjekësisë Ligjore”, pika 5.

23

Objektivi 3.6: Rritja e shpejtësisë, e cilësisë dhe e efektivitetit të bashkëpunimit gjyqësor

ndërkombëtar

3.6.1. Nënshkrimi i marrëveshjeve dypalëshe për ndihmën juridike në fushën penale me

EUROJUST-in, Kosovën, Kuvajtin dhe Algjerinë


Koha e realizimit: 2011-2012


Masa është me natyrë rregullatore. Sipas informacionit të dërguar nga Ministria e Punëve të

Jashtme82

, marrëveshjet me Kosovën (3 në këtë fushë) janë në proces negocimi nga ekspertët

e ministrive përkatëse të drejtësisë. Këto marrëveshje bashkëpunimi janë për ekstradimin,

transferimin e personave të dënuar dhe për ndihmën e përbashkët ligjore në çështjet penale.

Marrëveshja për ndihmën juridike në fushën penale me Kuvajtin është nënshkruar dhe është

në proces ratifikimi në Kuvend. Lidhur me marrëveshjen për ndihmën juridike në fushën

penale me Algjerinë, Ministria e Drejtësisë nuk i ka përfunduar negocimet. Për EUROJUST-

in83

, Ministria e Punëve të Jashtme nuk ka informacion. Sipas progresraportit të Komisionit

Europian për Shqipërinë, të vitit 2012, përgatitjet për përfundimin e një marrëveshjeje

bashkëpunimi me EUROJUST-in kanë përparuar84

. Megjithatë, nuk ka informacion për fazën

në të cilën ndodhet procesi i përfundimit të kësaj marrëveshjeje.

Insitucionet përgjegjëse nuk janë parashikuar drejt, pasi në procesin e përfundimit të një

marrëveshjeje ndërkombëtare përfshihen edhe institucione të tjera, si Ministria e Punëve të

Jashtme apo Kuvendi. Burimet janë vlerësuar drejt. Ndërsa treguesi “zbatimi i

marrëveshjeve” është i papërcaktuar dhe është hartuar në formën e një objektivi. Treguesi

mund të ishte hyrja në fuqi e marrëveshjeve të sipërpërmendura. Afati nuk është realist, duke

pasur parasysh numrin e marrëveshjeve të parashikuara dhe kohën e gjatë që marrin

negociatat për këto çështje.

3.6.2. Nënshkrimi, ratifikimi, aderimi i akteve shumëpalëshe (konventa dhe protokolle),

të Këshillit të Europës dhe të Konferencës së Hagës*


Koha e realizimit: 2011-2013 (i vazhdueshëm)


Masa është me natyrë rregullatore. Formulimi është me të meta, sepse nuk specifikohet se

cilat konventa dhe protokolle konkrete propozohen të nënshkruhen e të ratifikohen.

Në pamundësi për të marrë informacion për zbatimin e kësaj mase si dhe në mungesë të

informacioneve të tjera që janë publike, vlerësojmë që kjo masë është e pazbatuar.

82

Gazmend Turdiu, Ministria e Jashtme, sekretar i përgjithshëm, letër “Kthim përgjigje”, nr. prot. 11563, datë

21 shtator 2012. 83

EUROJUSTt stimulon dhe përmirëson koordinimin e hetimeve dhe të procedimit penal ndërmjet autoriteteve

kompetente në shtetet anëtare, veçanërisht duke lehtësuar ekzekutimin e ndihmës së ndërsjellë ligjore dhe

zbatimin e kërkesave për ekstradim. Informacion i marrë nga faqja zyrtare e EUROJUST –it.

http://www.eurojust.europa.eu/about/background/Pages/mission-tasks.aspx 84

Raportprogresi i Shqipërisë 2012, Komisioni Europian, Bruksel, 10.10.2012 SWD(2012) 334 final.

http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2012/package/al_rapport_2012_en.pdf 85

Koha e realizimit është parashikuar 2011-2013. Ndaj kjo masë konsiderohet në proces.

http://www.eurojust.europa.eu/about/background/Pages/mission-tasks.aspx

http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2012/package/al_rapport_2012_en.pdf

24

Lidhur me institucionet përgjegjëse duhej të ishte parashikuar edhe Ministria e Punëve të

Jashtme, edhe Kuvendi, pasi ato janë të përfshira në procesin e hyrjes në fuqi të traktateve

ndërkombëtare.

Ndërsa treguesi “zbatimi i marrëveshjeve” është i papërcaktuar dhe është hartuar në formën e

një objektivi. Burimet janë parashikuar drejt, kurse afati ka të njëjtën të metë të formulimit të

vetë masës, pasi nuk parashikohet se në çfarë afati do të nënshkruhet secila konventë apo

protokoll.

3.6.3. Përmirësimi i përkthimeve në fushën e bashkëpunimit gjyqësor ndërkombëtar*




Masa është me natyrë ngritje kapacitetesh. Në pamundësi për të marrë informacion për

zbatimin e kësaj mase si dhe në mungesë të informacioneve të tjera që janë publike,

vlerësojmë që kjo masë është e pazbatuar.

Insitucioni përgjegjës është parashikuar drejt. Burimet janë të përcaktuara nga buxheti i

shtetit megjithatë është e vështirë të vlerësohet nëse shuma e përcaktuar aty përmirëson

efektivisht përkthimet në këtë fushë. Duhej të kishim një informacion për burimet aktuale, që

të mund të vlerësonim nëse fondet mjaftonin për përmirësimin e përkthimeve. Treguesi është

shumë i përgjithshëm dhe nuk ka lidhje me masën, kurse afati është i gjatë dhe i mjaftueshëm.

3.6.4. Trajnime për unifikimin e letërkërkesave të ndihmës juridike penale dhe civile

për gjyqtarët, prokurorët, stafin e Ministrisë së Drejtësisë, të tjerë të interesuar*

Institucioni përgjegjës: Shkolla e Magjistraturës, Ministria e Drejtësisë


Statusi: E zbatuar

Masa është me natyrë rritje kapacitetesh. Sipas informacioneve nga Shkolla e

Magjistraturës86

, në kuadër të rritjes së shpejtësisë, cilësisë dhe efektivitetit të bashkëpunimit

ndërkombëtar janë bërë trajnime për unifikimin e letërkërkesave për ndihmë juridike, civile e

penale. Gjatë vitit 2012 janë zhvilluar pesë aktivitete trajnimesh për këto tema:

“Letërporositë në gjykimin penal dhe aspekte të praktikës gjyqësore lidhur me vlerën

e tyre provuese” ku janë trajnuar 42 gjyqtarë e prokurorë dhe

“Njohja dhe ekzekutimi i vendimeve penale të huaja, ndikimi i konventave

ndërkombëtare dhe marrëveshjeve dypalëshe”, ku janë trajnuar 80 gjyqtarë e

prokurorë.

Institucionet përgjegjëse dhe burimet janë parashikuar drejt. Kjo masë nuk ka mekanizëm

monitorues ose tregues.

86

Mariana Semini, Shkolla e Magjistraturës, drejtore, shkresa nr. prot 827, me 2.8.2012, Lënda: përgjigje

shkresës nr. 282/2012 prot, datë 13.7.2012.

25

3.6.5. Krijimi i bazës elektronike të të dhënave për bashkëpunimin gjyqësor *




Në pamundësi për të marrë informacion për zbatimin e kësaj mase si dhe në mungesë të

informacioneve të tjera që janë publike, vlerësojmë që kjo masë është e pazbatuar.

Përgjegjësia institucionale është përcaktuar drejt. Burimet financiare nuk janë identifikuar.

Treguesi është formuluar në mënyrë të përgjithshme, kurse afati është i përshtatshëm.

3.6.6. Trajnimi i stafit për përdorimin e bazës elektronike të të dhënave*




Masa është me natyrë rritje kapacitetesh. Kjo masë është e lidhur me realizimin e masës së

mësipërme për krijimin e bazës elektronike të të dhënave. Në pamundësi për të marrë

informacion për zbatimin e kësaj mase si dhe në mungesë të informacioneve të tjera që janë

publike, vlerësojmë që kjo masë është e pazbatuar.

Përgjegjësia institucionale është përcaktuar drejt. Burimet financiare nuk janë identifikuar.

Treguesi është formuluar në mënyrë të përgjithshme. Një tregues konkret mund të ishte numri

i personave që duhej të trajnoheshin. Duke qenë se kjo masë ndjek masën e mësipërme, afati i

vendosur është përcaktuar drejt.

Objektivi specifik 3.7: Implementimi në kuadrin ligjor të sistemit ICMIS

3.7.1. Zhvillimi dhe përmirësimi i sistemit ICMIS*




Kjo është një masë që synon ngritjen e kapaciteteve të sistemit ICMIS. Gjatë periudhës 2011-

2012 Ministria e Drejtësisë vazhdoi punën me stafin administrativ të gjykatave për të

zhvilluar e për të përmirësuar sistemin ICMIS, veçanërisht për të bërë kalimin e gjykatave që

përdornin sistemin ARKIT në sistemin kombëtar ICMIS. Misioni EURALIUS ka asistuar

gjithashtu në këtë proces88

. Më 31.7.2012, Ministria e Drejtësisë hapi portalin

www.gjykata.gov.al, në të cilin mund të merret informacion për çdo çështje gjyqësore në çdo

gjykatë të vendit89

. Moduli për gjenerimin e statistikave është krijuar dhe po zhvillohen

87


EURALIUS, Raport për përshtatshmërinë e aplikacionit sistem informatik i menaxhimit të çështjeve (ICMIS),

shkurt 2012

http://www.euralius.eu/images/downloads/recommendations/comments/raport%20mbi%20pershtatshmerine%2

0e%20aplikacionit%20te%20icmis%20albanian%20version.pdf 89

Lajme nga Ministria e Drejtësisë http://www.justice.gov.al/?fq=brenda&m=news&lid=7987, por edhe

www.gjykata.gov.al.

http://www.gjykata.gov.al/

http://www.euralius.eu/images/downloads/recommendations/comments/raport%20mbi%20pershtatshmerine%20e%20aplikacionit%20te%20icmis%20albanian%20version.pdf

http://www.euralius.eu/images/downloads/recommendations/comments/raport%20mbi%20pershtatshmerine%20e%20aplikacionit%20te%20icmis%20albanian%20version.pdf

http://www.justice.gov.al/?fq=brenda&m=news&lid=7987


26

negociata me kompaninë e kontraktuar për të garantuar vërtetësinë e mbledhjes dhe

përpunimit të të dhënave nga të gjitha gjykatat, në mënyrë automatike dhe të menjëhershme90

.

Portali www.gjykata.gov.al ka faqe të veçanta për të gjitha gjykatat e të tria niveleve. Në këto

faqe mund të merret informacion i përgjithshëm për gjykatën, por edhe të dhëna të detajuara

për çështjet e përfunduara dhe ato në proces gjykimi.

Aktualisht, sistemi ICMIS është instaluar dhe përdoret në të gjitha gjykatat91

dhe Ministria e

Drejtësisë është në procesin e tenderimit për mirëmbajtjen dhe përditësimin e sistemit ICMIS

për vitin 2012. Pritet që sistemi i njësuar i regjistrimit të çështjeve gjyqësore të përfundojë

brenda vitit 201292

. Gjithashtu, vazhdon puna për shtimin e komponentit të regjistrimit audio

të seancave gjyqësore në disa gjykata të vendit93

.

Institucioni përgjegjës, buxheti dhe afati janë përcaktuar në mënyrë të përshtatshme.

Indikatorët janë të përgjithshëm, cilësorë dhe të vështirë për t’u matur (rritja e transparencës

dhe aksesit të publikut). Njëri nga indikatorët është i papërshtatshëm për këtë masë, pasi

lidhet me vendimet e prokurorisë.

3.7.2. Hartimi, miratimi dhe zbatimi i vendimit të Këshillit të Ministrave për

legjitimimin e database elektronike në zbatim të ligjit shqiptar për database elektronike

në vend




Nuk ka informacion për zbatimin e kësaj mase me karakter rregullator. Gjithashtu, nuk ka

asnjë vendim të Këshillit të Ministrave, të miratuar dhe të publikuar në Fletoren zyrtare, që t’i

përgjigjet zbatimit të masës përkatëse. Përgjegjësia, buxheti, afati dhe treguesit janë

përcaktuar në mënyrë të përshtatshme.

3. Miratimi i rregullores së sistemit, e cila do të detyrojë hierarkinë e gjyqësorit për të

punuar në sistem me rregulla dhe përgjegjësi të paracaktuara, duke u nisur nga

sekretari regjistruese, kryesekretare, sekretar seance, kancelar, trupa gjyqësorë,

kryetarë të gjykatave dhe përfundon me rolin e inspektorëve në Ministrinë e Drejtësisë,

ashtu dhe në KLD




90


Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, qershor- korrik 2012.



Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, tetor 2012



Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, shtator 2012. 93

Po aty. 94

Kjo është një masë për të cilën nuk ka kaluar afati, por nuk ka informacion nëse ka filluar zbatimi i saj.




27

Nuk ka informacion për zbatimin e kësaj mase me karakter rregullator, e cila mund të ishte

formuluar ndryshe për të qenë më e qartë. Përgjegjësia, buxheti, afati dhe treguesit janë

përcaktuar në mënyrë të përshtatshme.

Objektivi specifik 3.8: Përmirësimi i infrastrukturës elektronike të gjykatave dhe

prokurorive

3.8.1. a) Menaxhimi i rasteve - faza I

Institucioni përgjegjës: Prokuroria e Përgjithshme


Statusi: E zbatuar pjesërisht (përtej afatit të parashikuar)

Kjo është një masë që synon ngritjen e kapaciteteve të prokurorisë. Sistemi i menaxhimit të

rasteve për Prokurorinë e Përgjithshme, i cili parashikon transformimin e dosjeve fizike në

format elektronik, është pjesë e programit IPA 2010 të Komisionit Europian. Projekti është i

ndarë në dy faza: Faza e parë përfshin krijimin e rrjetit fizik që do të shërbejë si platformë për

krijimin dhe instalimin e softëare, i cili përbën pjesën e dytë të projektit95

.

Për fazën e parë të projektit, me vlerë 1.2 milion euro, është zhvilluar me sukses tenderi dhe

pritet shpallja e fituesit96

. Për pjesën e dytë të projektit, me vlerë 1.8 milion euro, është

shpallur tenderi97

dhe është bërë seleksionimi i parë i kandidatëve, më 3.9.2012. Pritet që,

brenda këtij viti (2012), të shpallet fituesi98

.

Përgjegjësia institucionale dhe buxheti për këtë masë janë përcaktuar drejt, por duhet të ishte

vendosur edhe Komisioni Europian si institucion partner, duke saktësuar edhe shumën me të

cilën ai do të kontribuojë për krijimin e këtij sistemi. Rezulton se Prokuroria e Përgjithshme i

ka realizuar detyrimet e veta financiare nëpërmjet kontributit prej 75,000 lekë99

. Afati i

përcaktuar nuk është realist, duke pasur parasysh se bëhet fjalë për financim të huaj që u

nënshtrohet rregullave dhe afateve të donatorit. Treguesit e përcaktuar janë shumë të

përgjithshëm, aq më tepër që bëhet fjalë për fazën e parë të projektit. Indikatorët janë të njëjtë

për këtë masë dhe tri masat pasardhëse.

3.8.1. b) Instalimi i sistemit telefonik VOIP




Nuk ka informacion për zbatimin e kësaj mase. Nuk rezulton që Prokuroria e Përgjithshme të

ketë bërë investime të kësaj natyre101

.

95




Edlira Jorgaqi, Prokuroria e Përgjithshme, drejtore e Studimeve, takim, 21.9.2012. 97

Njoftimi për shpalljen e tenderit në

https://webgate.ec.europa.eu/europeaid/online-

services/index.cfm?ADSSChck=1346878899352&do=publi.getDoc&documentId=123895&pubID=133071 98

Edlira Jorgaqi, Prokuroria e Përgjithshme, drejtore e Studimeve, takim, 21.9.2012. 99

Prokuroria e Përgjithshme, Raporti i shpenzimeve faktike të programit sipas artikujve 9-mujori i parë 2012

http://www.pp.gov.al/previewdoc.php?file_id=457 100

Afati i kësaj mase nuk ka përfunduar ende, por nuk ka informacion nëse ka filluar zbatimi i saj.


https://webgate.ec.europa.eu/europeaid/online-services/index.cfm?ADSSChck=1346878899352&do=publi.getDoc&documentId=123895&pubID=133071

https://webgate.ec.europa.eu/europeaid/online-services/index.cfm?ADSSChck=1346878899352&do=publi.getDoc&documentId=123895&pubID=133071

http://www.pp.gov.al/previewdoc.php?file_id=457

28


3.8.1. c) Sisteme vëzhgimi



Statusi: E zbatuar

Për shkak të formulimit të paqartë të masës, nuk është e kuptueshme se për çfarë sistemesh

vëzhgimi bëhet fjalë. Nëse bëhet fjalë për ruajtjen me kamera të zyrave të prokurorisë,

atëherë Prokuroria e Përgjithshme, në buxhetin e vitit 2012, ka parashikuar shumën prej 4

milionë lekësh për pajisjen me kamera të ndërtesës së Prokurorisë së Përgjithshme dhe,

brenda 6-mujorit të parë të këtij viti, është përfunduar procesi i tenderimit102

. Institucioni

përgjegjës, buxheti dhe afati janë përcaktuar në mënyrë të përshtatshme.

3.8.1. ç) Instalimi i sistemit telefonik VOIP*




Kjo masë është e njëjtë me masën 3.8.1/b. Nuk është e qartë se cili është ndryshimi ndërmjet

tyre. Nuk ka informacion për zbatimin e kësaj mase. Nuk rezulton që Prokuroria e

Përgjithshme të ketë bërë investime të kësaj natyre104

.


3.8.1. d) Sistemi i hyrje-daljeve automatike me karta në prokurori*




Zbatimi i kësaj mase me karakter ngritje kapacitetesh është parashikuar të përfundojë në vitin

2013. Në vitin 2011 Prokuroria e Përgjithshme ka marrë buxhet prej 372,000 lekë për

instalimin e këtij sistemi105

. Ky buxhet është shpenzuar plotësisht për të realizuar këtë qëllim.

Për vitin 2012 në Planin e Buxhetit Afatmesëm është parashikuar një buxhet prej 5 milionë

lekësh për këtë qëllim, por ky buxhet nuk është alokuar për Prokurorinë e Përgjithshme106

.

Institucioni përgjegjës, buxheti dhe afati janë përcaktuar në mënyrë të përshtatshme, por ky

është një rast kur planifikimi nuk bëhet në mënyrën e duhur, pasi mjetet financiare nuk

ekzistojnë apo përdoren për një qëllim tjetër.

101



Po aty. 103

Afati i kësaj mase nuk ka përfunduar ende, por nuk ka informacion nëse ka filluar zbatimi i saj. 104



Prokuroria e Përgjithshme, Raporti i monitorimit për performancen e produkteve të buxhetit të shtetit për

vitin 2011 http://www.pp.gov.al/previewdoc.php?file_id=325 106







29

3.8.2. Ngritja e rrjetit të përbashkët të prokurorive të rretheve me Prokurorinë e

Përgjithshme dhe instalimi–konfigurimi i sistemit telefonik VOIP*




Kjo masë me karakter ngritje kapacitetesh përsërit edhe një herë fazën e parë të programit

IPA për menaxhimin e rasteve, e cila është trajtuar në masën 3.8.1/a të këtij objektivi specifik,

si dhe për instalimin e sistemit telefonik VoIP, që është trajtuar në masat 3.8.1/b dhe 3.8.1/ç.

Përveç kësaj, janë kryer investime në shuma të konsiderueshme për lidhjen e prokurorive me

fibër optike.

Për vitin 2011 janë zhvilluar tenderat dhe janë realizuar investimet për lidhjet me fibër optike

në Prokurorinë e Përgjithshme dhe prokuroritë e rretheve Tiranë, Durrës, Berat, Dibër, Fier,

Gjirokastër, Lezhë, Sarandë dhe Vlorë, në shumën totale prej rreth 5 milionë lekë107

.

Për vitin 2012 janë parashikuar mbi 2 milionë lekë për lidhjen me fibër optike dhe ka filluar

puna në prokuroritë e rretheve Korçë, Kurbin, Mat, Pogradec, Tropojë dhe prokurorinë e

apelit Vlorë108

.


Indikatorët janë të përgjithshëm dhe të vështirë për t’u matur.

3.8.3. Trajnimi i ekspertëve të IT-së të gjyqtarëve dhe prokurorëve*

Institucioni përgjegjës: Ministria e Drejtësisë, gjykatat, Prokuroria e Përgjithshme



Kjo është një masë që synon ngritjen e kapaciteteve. Ajo përsëritet pjesërisht edhe më poshtë,

si masa 3.8.6. Nuk është i qartë as dallimi mes tyre dhe as synimi i kësaj mase konkrete, pra

fushat e trajnimit. Madje, nga formulimi i masës nuk është e qartë nëse do të trajnohen

specialistët e IT-së, gjyqtarët dhe prokurorët apo specialistët e IT-së së gjykatave dhe

prokurorive.

Nuk ka informacion për zbatimin e kësaj mase.

Ministria e Drejtësisë dhe Prokuroria e Përgjithshme janë natyrshëm institucione përgjegjëse

për të trajnuar specialistët e IT-së (dhe gjyqtarët e prokurorët, nëse është rasti), kurse

“gjykatat” nuk duhet të ishin përcaktuar si institucion përgjegjës. Së pari, për shkak të

mënyrës së organizimit të sistemit gjyqësor, ky term nuk përdoret për t’iu referuar të gjitha

gjykatave ose disave prej tyre. Së dyti, gjykatat nuk kanë kapacitete për të zhvilluar trajnime,

prandaj ato nuk duhet të ngarkohen me këtë përgjegjësi. Aq më pak kur zbatimi i masës nuk

shoqërohet me buxhet të veçantë. Afati është përcaktuar drejt, ndërsa indikatori është

sipërfaqësor. Për të lehtësuar matjen e kësaj mase do të kishte qënë mirë të vendoseshin si

107

Prokuroria e Përgjithshme, Raporti i monitorimit për performancën e produkteve të buxhetit të shtetit për

vitin 2011 http://www.pp.gov.al/previewdoc.php?file_id=325 108






30

mekanizma monitorues dhe tregues numri i trajnimeve dhe i personave të trajnuar që do të

realizohej në çdo vit, tematika mbi të cilën do të realizoheshin këto trajnime etj.

3.8.4. Trajnimi i punonjësve të administratës gjyqësore*




Kjo masë mbivendoset me masat 3.8.3 dhe 3.8.6. Nuk është i qartë as dallimi mes tyre dhe as

synimi i kësaj mase konkrete, pra fushat e trajnimit.

Raportohet se, me urdhrin nr. 9024, datë 30.12.2011, të ministrit të Drejtësisë, është miratuar

kalendari i trajnimit të administratës gjyqësore për periudhën 2012 – 2014111

dhe është

alokuar edhe buxheti përkatës112

. Megjithatë, projekti nuk siguroi një informacion zyrtar për

realizimin e kësaj mase. Nuk rezulton që Shkolla e Magjistraturës të ketë zhvilluar trajnime të

kësaj natyre113

.

Shih shënimet në masën 3.8.3 në lidhje me përgjegjësinë institucionale dhe buxhetin.

3.8.5. Instalimi i sistemit elektronik në të gjithë arkivat e gjykatave




Siç është sqaruar për masa të tjera më lart, të gjitha gjykatat përdorin sistemin ICMIS dhe

çështjet gjyqësore mund të gjenden në portalin www.gjykata.gov.al. Megjithatë nuk ka

informacion nëse ky projekt ka prekur edhe arkivat gjyqësorë dhe, nëse po, në çfarë mase.

Për këtë masë nuk ka informacion nëse është zbatuar.

Përgjegjësia institucionale është përcaktuar drejt dhe buxheti i caktuar është i

konsiderueshëm, por afati nuk është realist, duke pasur parasysh se bëhet fjalë për një punë të

voluminoze.

3.8.6. Zhvillimi i trajnimeve për IT-të e gjykatave dhe të administratës


Koha e realizimit: Nuk është vendosur në plan veprim


Kjo masë mbivendoset me masat 3.8.3 dhe 3.8.4. Nuk është i qartë as dallimi mes tyre dhe as

synimi i kësaj mase konkrete, pra fushat e trajnimit.

110

Afati i kësaj mase nuk ka përfunduar ende, por nuk ka informacion nëse ka filluar zbatimi i saj. 111




European Commission, Albania 2012 Progress Report, SWD(2012) 334, Brussels, 10.10.2012

http://www.mie.gov.al/previewdoc.php?file_id=2111, por edhe Komunikojmë, Buletin tremujor për projektet

për sistemin e drejtësisë në Shqipëri, numri 3, 2011, http://www.justforumalbania.org/site/arkiva dhe Euralius,

Raport për trajnimin e kancelarëve në Shqipëri, maj 2011. http://www.euralius.eu/en/recommendations 113

Shkolla e Magjistraturës http://www.magjistratura.edu.al/#76



http://www.justforumalbania.org/site/arkiva

http://www.euralius.eu/en/recommendations

http://www.magjistratura.edu.al/#76

31

Në datën 15 shtator 2011, EURALIUS-i organizoi në Ministrinë e Drejtësisë takimin e parë

njëditor të të gjithë specialistëve IT në gjykatat shqiptare. Diskutimet u zhvilluan në dy

seanca të përqendruara, përkatësisht në zhvillimet e ICMIS-it dhe mbrojtjen e të dhënave në

sistem. Takimi kishte si qëllim t’u jepte specialistëve IT mundësinë për të përmirësuar

efektshmërinë e njësive IT në gjykatat shqiptare, për të diskutuar problemet, për të ndarë

përvojat dhe për të identifikuar zgjidhjet për këto probleme114

. Nuk ka informacion nëse janë

ndërmarrë veprime të tjera për zbatimin e kësaj mase.

Shih shënimet në masën 3.8.3 për përgjegjësinë institucionale dhe buxhetin.

3.8.7. Sistemi elektronik i menaxhimit të çështjeve i vënë në përdorim të plotë në të

gjitha rrethet gjyqësore*



Statusi: E zbatuar (para afatit)

Kjo masë mbivendoset me masat 3.7.1. dhe 3.8.5. Nuk është e qartë se cili është dallimi mes

tyre, pasi ato duken si përsëritje të njëra- tjetrës.

Masa ka filluar të zbatohet, pasi të gjitha gjykatat e vendit po përdorin sistemin ICMIS të

menaxhimit të çështjeve115

. Nuk ka informacion në lidhje me shkallën e përdorimit të sistemit:

të pjesshëm apo të plotë.


Indikatorët janë të përgjithshëm dhe të vështirë për t’u matur (rritja e transparencës dhe

aksesit të publikut). Njëri nga indikatorët është i papërshtatshëm për këtë masë, pasi lidhet me

vendimet e prokurorisë.

3.8.8. Konvertimi i proceseve ligjore nëpërmjet konsolidimit të sistemit elektronik*




Kjo është një masë e vështirë për t’u kuptuar. Konsolidimi i sistemit elektronik mbivendoset

me masat 3.7.1, 3.8.5. dhe 3.8.7.

Zbatimi i kësaj mase është parashikuar të përfundojë në vitin 2013, por nuk ka informacion

nëse ka filluar zbatimi i saj.


Indikatorët janë të përgjithshëm dhe të vështirë për t’u matur (rritja e transparencës dhe

aksesit të publikut). Njëri nga indikatorët është i papërshtatshëm për këtë masë, pasi lidhet me

vendimet e prokurorisë.

114

Komunikojmë, Buletin tremujor për projektet për sistemin e drejtësisë në Shqipëri, numri 3, 2011,

http://www.justforumalbania.org/site/arkiva 115


Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për Shqipërinë, tetor 2012



http://www.justforumalbania.org/site/arkiva


32

3.8.9. Zhvillimi i sistemit të automatizimit të menaxhimit të rasteve të prokurorisë

Institucioni përgjegjës: EU, Prokuroria e Përgjithshme



Kjo masë është e njëjtë me masat 3.8.1/a dhe 3.8.2 të parashikuara për këtë objektiv specifik.

3.8.10. a) Plotësimi dhe zëvendësimi i pajisjeve elektronike për 27 gjykata dhe ZABGJ-

në

Institucioni përgjegjës: ZABGJ dhe gjykatat


Statusi: E zbatuar

Gjatë vitit 2011, ZABGJ-ja ka prokuruar pajisje elektronike për zyrat e veta dhe 28 gjykata

në një vlerë totale rreth 20 milionë lekë117

.


Indikatorët mungojnë, por mund të përdoren si të tillë numri dhe lloji i pajisjeve elektronike

të prokuruara sipas gjykatave dhe buxheti i përcaktuar.

3.8.10. b) Plotësimi dhe zëvendësimi i pajisjeve elektronike për 25 gjykata dhe ZABGJ-

në




Gjatë 8 muajve të parë të vitit 2012, ZABGJ-ja ka prokuruar pajisje elektronike për zyrat e

veta dhe 21 gjykata në një vlerë totale rreth 21 milionë lekë118

.


Indikatorët mungojnë, por mund të përdoren si të tillë numri dhe lloji i pajisjeve elektronike

te prokuruara sipas gjykatave dhe buxheti i përcaktuar.

3.8.10. c) Plotësimi dhe zëvendësimi i pajisjeve elektronike për 26 gjykata dhe ZABGJ-

në*




Kjo masë është parashikuar të zbatohet në vitin 2013.


Indikatorët mungojnë, por mund të përdoren si të tillë numri i gjykatave dhe buxheti i

përcaktuar.

117

Zyra e Administrimit të Buxhetit Gjyqësor, Regjistri i realizimit të prokurimeve publike për pushtetin

gjyqësor, janar- dhjetor 2011 http://www.zabgj.gov.al/previewdoc.php?file_id=272 118

Zyra e Administrimit të Buxhetit Gjyqësor, Regjistri i realizimit të prokurimeve publike për pushtetin

gjyqësor, janar- gusht 2012 www.zabgj.gov.al

http://www.zabgj.gov.al/previewdoc.php?file_id=272

http://www.zabgj.gov.al/

33

5. Konkluzione për progresin e arritur

Nga vlerësimi i mësipërm rezulton se, nga 50 masa të parashikuara për realizimin e objektivit

strategjik 3, janë zbatuar plotësisht vetëm 13 masa, 12 janë zbatuar vetëm pjesërisht, kurse

pjesa e mbetur prej 25 masash nuk janë zbatuar.

Nëse shohim më në detaje dinamikën e zbatimit ose jo të masave, vëmë re se:

1) 13 masa konsiderohen të zbatuara (26%), ndër të cilat 6 prej tyre kanë natyrë të

vazhdueshme dhe zbatimi i tyre shtrihet deri në vitin 2013. Kjo tregon për aftësi

planifikuese në zbatimin e këtyre masave. 1 masë është zbatuar jashtë afatit të

parashikuar.

2) 12 masa janë të zbatuara pjesërisht (24%), ndër të cilat 5 nga këto kanë ende afat

për t’u plotësuar, por ky vlerësim është dhënë për shkak të pamjaftueshmërisë së

veprimeve të ndërmarra për të adresuar objektivin.

3) 25 masa janë vlerësuar të pazbatuara (50%), ndër të cilat 13 masa kanë ende afat

për t’u zbatuar. Nga këto, për 11 masa nuk ka informacion nëse ka filluar zbatimi i

tyre, për 1 masë nuk ka filluar zbatimi, kurse 1 masë tjetër duhet të fillojë të zbatohet

në 2013-n. 4 masa të konsideruara të pazbatuara kanë filluar të zbatohen. Ato janë të

gjitha me natyrë rregullatore dhe kanë të bëjnë me miratimin e disa ligjeve të

rëndësishme.

Progres i mirë është arritur në fushën e investimeve në teknologji, në gjykata e prokurori, por

veçanërisht në gjykata. Investimet në pajisje elektronike kanë qenë të konsiderueshme e të

përsëritura; po kështu edhe investimet në instalimin e sistemit ICMIS, zhvillimin e tij të

mëtejshëm dhe bërjen e informacionit të disponueshëm për publikun e gjerë.

Trajnimet janë një fushë ku nuk janë realizuar të gjitha pritshmëritë. Me gjithë shifrat e

konsiderueshme të trajnimeve të Shkollës së Magjistraturës, duhet të përmendet se një numër

shumë i vogël i këtyre trajnimeve është realizuar me fonde të buxhetit të shtetit. Shumica e

trajnimeve vazhdojnë të realizohen me fonde të donatorëve, gjë që nuk e lejon Shkollën e

Magjistraturës t’i përshtatë trajnimet me nevojat e vërteta të gjyqtarëve e prokurorëve. Po

kështu, mangësi të theksuara vërehen në trajnimin e administratës gjyqësore, personelit të IT-

së dhe gjyqtarëve e ndihmësve në Gjykatën e Lartë.

Në përfundim, mund të thuhet se, megjithëse janë marrë masa për krijimin e kushteve të mira

teknike të punës së gjyqtarëve e prokurorëve dhe janë vënë e po vihen në zbatim metoda e

sisteme moderne, ende nuk është plotësuar i gjithë kuadri ligjor që do të garantonte gjykime

brenda një kohe të arsyeshme, akses, transparencë dhe shërbim cilësor ndaj publikut. Po ashtu,

gjyqtarët, prokurorët dhe stafi që i asiston ata në punën e përditshme, duhet të trajnohen sipas

programeve që u përshtaten nevojave të tyre dhe zhvillimeve në sistemin e drejtësisë.

Afatet e përcaktuara në Strategji janë në përgjithësi realiste. Për 15 masa afatet janë

jorealiste, për 34 masa afatet janë përcaktuar në mënyrë realiste, kurse 1 masë është

parashikuar pa afat. Në këtë numër përfshihen edhe disa masa, të cilat, megjithëse

parashikojnë një afat të vazhdueshëm, nuk identifikojnë se cila pjesë e masës do të kryhet në

secilën pjesë të afatit.

34

Në objektivin strategjik 3 vihen re raste të masave që synojnë ndryshimin e ligjeve shumë të

rëndësishme në afate shumë të shkurtra dhe jorealiste (të shtatë masat rregullatore të

objektivit specifik 3.1. e kanë afatin në 6-mujorin e dytë të vitit 2011). Në përgjithësi vërehen

mangësi në zbatimin e masave me karakter rregullator, pra hartim aktesh ligjore dhe

nënligjore. Vihet re se, megjithëse një pjesë e këtyre akteve kërkojnë shumicë të cilësuar në

Kuvend, pengesa më e madhe ndaj miratimit të tyre nuk ka qenë mungesa e konsensusit

politik, por planifikimi i dobët dhe fillimi i vonuar i procesit të hartimit. Në raste të caktuara,

vihet re edhe një mungesë koordinimi mes agjencive publike (ndryshimet në ligjin “Për

avokatinë” apo ndryshimet në ligjin “Për Gjykatën e Lartë”). Nuk mungojnë edhe rastet kur

masa rregullatore nuk është zbatuar për shkak se është gjykuar e panevojshme (p.sh:

ndryshimet e propozuara në ligjin “Për Shkollën e Magjistraturës”). Ky fakt flet për mangësi

në procesin e hartimit të strategjisë ose për mungesë kapacitetesh në hartimin e legjislacionit.

Gjithashtu, për dy masa nuk janë identifikuar burimet, kështu që afati nuk mund të jetë realist.

Nëse burimet identifikohen brenda vitit 2012 dhe përfshihen në buxhetin e shtetit për vitin

2013 ose gjenden fonde nga donatorë, atëherë 2013-a mund të jetë një afat realist.

Në lidhje me institucionet përgjegjëse, duhet theksuar se në asnjë rast nuk është bërë ndarja e

qartë mes institucioneve përgjegjëse dhe atyre partnere. Ky përcaktim do të ishte i

domosdoshëm si për të krijuar detyrimet përkatëse për këto institucione, ashtu edhe për të

mundësuar monitorimin e saktë të zbatimit të masave përkatëse. Kjo është veçanërisht e

vërtetë për masat me karakter rregullator. Në disa prej tyre u është ngarkuar përgjegjësi për

hartimin e legjislacionit edhe agjencive që zakonisht kanë vetëm kontribut dytësor në këtë

drejtim, si Prokuroria e Përgjithshme. Kjo ka ndodhur me 4 masa. Në një nga masat

përgjegjësia i është ngarkuar vetëm një organizate ndërkombëtare (masa 3.3.4.). Kjo gjë nuk

duhet të ndodhte në një strategji shtetërore. Në total, në 43 raste përgjegjësia institucionale

është përcaktuar siç duhet, ndërsa në 7 masa nuk është e mjaftueshme.

Burimet financiare janë përcaktuar drejt për 41 masa, kurse për 9 të tjera burimet nuk janë

identikuar saktë. Këto masa përfshijnë edhe ato që nuk kanë asnjë përcaktim për burimet, por

edhe disa masa të tjera, të cilat nuk janë formuluar mjaftueshëm qartë për të kuptuar nëse

burimet janë të mjaftueshme.

Në mënyrë të veçantë për masat që parashikojnë trajnime, nuk janë dhënë burime të

mjaftueshme. Kjo është veçanërisht e vërtetë për masat që parashikojnë trajnime të

organizuara nga institucione që nuk i kanë ato pjesë të funksionit të tyre bazë (Gjykata e

Lartë, Prokuroria e Përgjithshme, gjykatat etj.). Këto institucione e kanë të pamundur të

organizojnë trajnime vetëm me shpenzime operative. Për 21 masa është parashikuar të bëhen

vetëm shpenzime operative, për 2 masa janë parashikuar vetëm fonde të donatorëve (masa

3.3.4 dhe masa 3.8.2.), për 2 masa janë parashikuar fonde të përbashkëta të qeverisë shqiptare

dhe donatorëve, kurse për 23 masat e mbetura janë parashikuar fonde nga buxheti i shtetit.

Për 2 masa burimet nuk janë identifikuar. Nga monitorimi u vu re se kishte edhe raste kur

masa nuk ishte zbatuar për shkak të mungesës së burimeve financiare, edhe pse këto ishin

përcaktuar në Strategji (masa 3.8.1/d). Një tjetër problem i përgjithshëm është parashikimi

vetëm i shpenzimeve operative për masa të natyrës rregullatore, gjë që tregon për planifikim

jo të mirë dhe nuk është realist, pasi për projektligje veçanërisht të rëndësishme nevojitet

ekspertizë e kualifikuar dhe një proces i gjerë konsultimi dhe diskutimi me institucionet

shtetërore dhe aktorët e tjerë joshtetërorë. Shpeshherë ndodh që aktivitete të tilla mbështeten

financiarisht nga projektet ndërkombëtare, pasi institucionet përkatëse shtetërore nuk kanë

parashikuar fonde për këtë pjesë të rëndësishme të procesit të hartimit të ligjeve.

35

Përcaktimi i mekanizmave monitorues dhe vlerësues është një element me shumë mangësi i

Strategjisë. Për masat me karakter rregullator, në përgjithësi, treguesi është vetëm miratimi i

ndryshimeve. Në kushtet kur Strategjia nuk parashikon drejtimet e ndryshimeve në ligj,

vendosja e këtij mekanizmi bën edhe më të vështirë monitorimin e ndikimit të masës në

arritjen e objektivit. Disa nga mekanizmat e përcaktuar janë formuluar si objektiva ose masa

(p.sh., ruajtja dhe arkivimi i veprimtarisë mjekoligjore). Për 35 masa, mekanizmat

monitorues e vlerësues janë shumë të përgjithshëm (pra të vështirë për t’u monitoruar) ose

të papërcaktuar, kurse për 15 masa të tjera mekanizmat monitorues janë të përshtatshëm.

6. Rekomandime për zhvillimet e ardhshme

Objektivi strategjik 3 duhet të ishte formuluar më qartë, duke përcaktuar më mirë elementet e

efektivitetit të sistemit gjyqësor. Ky formulim më i mirë i objektivit strategjik do të kishte

sjellë edhe identifikimin më të mirë të objektivave specifikë dhe masave përkatëse. P.sh.,

objektivi mund të ishte formuluar thjesht “Konsolidimi i efektivitetit të pushtetit gjyqësor”

dhe objektivat specifikë do të zbërthenin kuptimin e këtij nocioni relativisht të gjerë.

Aty ku është e mundur, objektivat specifikë mund të ishin ndarë sipas institucioneve apo

temave (fushave) dhe kjo mund të kishte shmangur mbivendosjen e objektivave apo të

masave që vihet re në këtë objektiv strategjik. P.sh., masat që synojnë ngritjen e kapaciteteve

të Shkollës së Magjistraturës, mund të ishin ndarë nga masat që synojnë rritjen e

performancës së gjyqtarëve dhe që prekin edhe aktorë të tjerë. Në të njëjtën mënyrë, masat që

vendosin përgjegjësi mbi Prokurorinë e Përgjithshme, mund të ishin grupuar veç, pasi kanë të

bëjnë kryesisht me investimet në fushën e teknologjisë së informacionit. Apo masat që lidhen

me sistemin ICMIS, mund të ishin grupuar nën një objektiv të vetëm specifik.

Gjithashtu, masat konkrete duhet të ishin formuluar më qartë, pasi formulimi aktual e bën

shumë të vështirë monitorimin e zbatimit të tyre (“procesi mësimor”, “vlerësimi”, “sisteme

vëzhgimi”, “konvertimi i proceseve ligjore nëpërmjet konsolidimit të sistemit elektronik” etj.).

Për këtë objektiv shumë të rëndësishëm duhet të ishin parashikuar më pak masa që kanë të

bëjnë me ushtrimin e veprimtarisë së përditshme dhe më shumë masa për ngritje kapacitetesh

e përmirësime cilësore.

Mund të ishin parashikuar më shumë masa për reduktimin e zvarritjeve të proceseve

gjyqësore, veçanërisht të karakterit të aftësimit të gjyqtarëve e stafit administrativ në lidhje

me planifikimin e seancave dhe menaxhimin e çështjeve. Të tilla mund të ishin masat që

lidhen me përmirësimin e sistemit të njoftimeve, me regjistrimin e seancave gjyqësore,

pajisjen e gjykatave me sisteme të planifikimit të seancave gjyqësore (dhe përdorimit të

sallave të gjyqeve) dhe trajnimin e gjyqtarëve për përdorimin e sistemeve të tilla etj.

Për masat që përmbajnë zhvillimin e trajnimeve, duhet të ishte përcaktuar më mirë fusha e

trajnimit, audienca, si dhe objektiva të qartë në lidhje me numrin e trajnimeve që duhet të

zhvillohen dhe numrin e personave që duhet të trajnohen. Kjo do të lehtësonte zbatimin e

masave, por edhe monitorimin e tyre. E njëjta gjë duhet bërë edhe me masa të tjera. P.sh.:

masa “Botim i revistës shkencore “Jeta juridike”, katër numra në vit” do ishte më e

përshtatshme të ishte formuluar në formën: “rritja e përqindjes së artikujve të botuar nga

gjyqtarët nga X% në Y%”. Ky formulim duhej të ishte pasqyruar edhe te treguesit e masës.

36

Disa masa me karakter infrastrukturor mund të ishin kaluar në objektiva të tjerë strategjikë, si

objektivi strategjik nr. 7, p.sh., masat që lidhen me blerje pajisjesh për gjykatat.

Masat e përsëritura duhet të hiqen. P.sh., “Botime” duhet të hiqet, pasi është masë përsëritëse

dhe mjafton që afati i masave të mësipërme që parashikojnë botime, të shkojë deri në vitin

2013.

Për masat “Nënshkrimi i marrëveshjeve dypalëshe për ndihmën juridike në fushën penale me

EUROJUST-in, Kosovën, Kuvajtin dhe Algjerinë” dhe “Nënshkrimi, ratifikimi, aderimi i

akteve shumëpalëshe (konventa dhe protokolle), të Këshillit të Europës dhe Konferencës së

Hagës”, insitucionet përgjegjëse duhet të përfshijnë edhe institucione të tjera, si Ministria e

Punëve të Jashtme dhe Kuvendi. Ndërsa treguesi “zbatimi i marrëveshjeve” mund të

zëvendësohej me hyrjen në fuqi të marrëveshjeve të sipërpërmendura. Po kështu, do të ishte i

nevojshëm specifikimi i konventave dhe protokolleve konkrete që synohen të nënshkruhen

dhe të ratifikohen.

Për masën “Krijimi i bazës elektronike të të dhënave për bashkëpunimin gjyqësor” duhet të

identifikohen burimet e nevojshme, të cilat mundësojnë realizimin e saj.

37

BIBLIOGRAFIA

Ligje dhe akte nënligjore:

Ligji nr. 9109, datë 17.7.2003, “Për profesionin e avokatit”, i ndryshuar.

Ligji 49/2012, “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe

gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”.

Ligji 17/2012, “Për disa shtesa e ndryshime në ligjin nr. 7850, datë 29.7.1994, “Kodi

civil i Republikës së Shqipërisë”.

Vendimi nr. 277, datë 22.6.2011, i Këshillit të Lartë të Drejtësisë.

Vendimi nr 279, datë 16.9.2011, i Këshillit të Lartë të Drejtësisë.




Vendimi nr. 1, datë 29.3.2010, i këshillit drejtues të Shkollës së Magjistraturës.

Vendimi nr. 35, datë 25.5.2012, i këshillit drejtues të Shkollës së Magjistraturës.

Vendimi nr.120, datë 27.2.2003, “Për krijimin e Institutit të Mjekësisë Ligjore”.

Projektligje:

Projektligji “Për disa ndryshime e shtesa në ligjin nr. 8588, datë 15.3.2000, “Për

organizimin dhe funksionimin e Gjykatës së Lartë”.

Shkresa zyrtare nga institucionet përgjegjëse:

Ela Qokaj, Shkolla e Magjistraturës, kancelare, shkresa nr. 827, datë 2.8.2012, në

përgjigje të shkresës nr. 282/2012, datë 13.7.2012, të drejtorit të Fondacionit Shoqëria

e Hapur (Soros).

Ela Qokaj, Shkolla e Magjistraturës, kancelare, shkresa nr. 875, datë 2.8.2012, në

përgjigje të shkresës nr. 282/2012, datë 13.7.2012, të drejtorit të Fondacionit Shoqëria

e Hapur (Soros).

Gazmend Turdiu, Ministria e Jashtme, sekretar i përgjithshëm, letër “Kthim përgjigje”,

nr. prot. 11563, datë 21 shtator 2012.

Takime/komunikime elektronike:

Miran Kopani, Gjykata e Lartë, drejtor i Studimeve, Publikimeve dhe IT-së,

komunikim elektronik, 17.9.2012.

Emira Shkurti, UNDP, komunikim elektronik, 23.10.2012.

Vera Rakipi, Shkolla e Magjistraturës, komunikim elektronik, 2.10.2012

Ervin Metalla, gjykata e Durrësit, kryetar, komunikim elektronik, 27.10.2012.

Edlira Jorgaqi, Prokuroria e Përgjithshme, drejtore e Studimeve, takim, 21.9.2012.

Raporte:

Ministria e Integrimit Europian, Raportet mujore për implementimin e planit të

veprimit për plotësimin e 12 Rekomandimeve të Opinionit të Komisionit Europian për

Shqipërinë, prill, qershor-korrik, shtator dhe tetor 2012.

Fondacioni Shoqëria e Hapur (Soros), Raporti qytetar i monitorimit të planit të

veprimit për adresimin e 12 prioriteteve të Komisionit Europian – 2012, Prioriteti 7.

38

European Commission, Albania 2012 Progress Report, SËD(2012) 334, Brussels,

10.10.2012.

Shkresa nr. 57 prot, datë 20.1.2012, e drejtores së Shkollës së Magjistraturës drejtuar

Agjencisë së Prokurimit Publik dhe regjistri i realizimit të prokurimeve publike.

Shkresa nr. 692 prot, datë 18.5.2012, e kancelares së Shkollës së Magjistraturës

drejtuar Agjencisë së Prokurimit Publik dhe regjistri i realizimit të prokurimeve

publike.

EURALIUS, Raport për përshtatshmërinë e aplikacionit sistem informatik i

menaxhimit të çështjeve (ICMIS), shkurt 2012.

Prokuroria e Përgjithshme, Raporti i shpenzimeve faktike të programit sipas artikujve

9-mujori i parë 2012.

Prokuroria e Përgjithshme, Raporti i monitorimit për performancën e produkteve të

buxhetit të shtetit për vitin 2011.

Euralius, Raport për trajnimin e kancelarëve në Shqipëri, maj 2011.

1. Analiza e objektivit strategjik

Documents

Transcript of 1. Analiza e objektivit strategjik