1-3-2 Propusti

5/16/2018 1-3-2 Propusti - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/1-3-2-propusti 1/26

SMJERNICE ZA PROJEKTOVANJE, GRA ĐENJE,

ODRŽAVANJE I NADZOR NA PUTEVIMA

Knjiga I: PROJEKTOVANJE

Dio 3: PROJEKTOVANJE KONSTRUKCIJA NA PUTEVIMA

PROJEKTANTSKA SMJERNICA (PS 1.3.2)

Poglavlje 2: PROPUSTI



Smjernice za projektovanje, građenje, održavanje i nadzor na putevima Propusti

RS-FB&H/3CS – DDC 433/94 Knjiga 1 - dio 3 - poglavlje 2 Strana 3 od 26

U V O D

Propusti su objekti koji služe za prelaz saobraćajnica preko vodenih prepreka (jaraka, potoka,kanala). Upotrebljavaju se za prelaz životinja, pješaka i manjih vozila ispod saobraćajnica upojedinačnoj ili kombinovanoj namjeri. Po definiciji se svrstavaju u manje objekte (mostove) otvorado 5,0m.

Putevi višeg ranga, posebno autoputevi, razdvajaju prirodne cjeline i urbane prostore radi čega se

nameće veća upotreba propusta ispod saobraćajnica za različite namjene.

Propusti prestavljaju veliku grupu objekata koji, radi velike dužine (kada su ispod avtocesta) ičinjenice da prekidaju trup puta, imaju uticaj na izbor tehnologije građenja, stabilnost trupa puta iuslove upotrebe. Iz navedenih razloga treba ovim objektima posvetiti dužnu pažnju kodkonstruisanja temeljenja i izgradnje.

Propusti su u prošlosti građeni ispod javnih cesta kao kratki objekti sa manjim otvorima, a njihovanamjena je isključivo bila za proticanje vode. Prvenstveno su se izvodili kao cjevasti, pločati ili uobliku svoda. Radili su se iz različitih materiala, drveni, kameni, betonski, čelični iarmiranobetonski. Sada se propusti grade izključivo kao armiranobetonske konstrukcije umonolitnoj ili polumontažnoj izvedbi.



Propusti Smjernice za projektovanje, građenje, održavanje i nadzor na putevima

Strana 4 od 26 Knjiga 1 - dio 3 - poglavlje 2 RS-FB&H/3CS – DDC 433/94

S A D R Ž A J

1. PREDMET PROJEKTANTSKE SMJERNICE .............................................................................. 5

2. REFERENTNI NORMATIVI..........................................................................................................5

3. TUMAČENJE IZRAZA ..................................................................................................................5

4. PODJELA PROPUSTA PREMA NAMJENI I HIDRAULIĆKIM KARAKTERISTIKAMA................6

5. HIDROLOŠKO-HIDRAULIČKO DIMENZIONIRANJE PROPUSTA.............................................6

5.1 Hidrologija-određivanje količine vode..................................................................................6

5.2 Hidrauličko dimenzioniranje propusta .................................................................................7

5.3 Smjernice za projektovanje propusta koje utiću na hidrauličke i hidrodinamičke uslove..10

6. TIPOVI I KONSTRUKCIJE PROPUSTA ....................................................................................11

6.1 Uvodni dio .........................................................................................................................11

6.2 Cjevasti propusti................................................................................................................12

6.3 Sandučasti propusti...........................................................................................................16

6.4 Zasvedeni propusti............................................................................................................16

7. KONSTRUKTIVNA RJEŠENJA NA KONSTRUKCIJI PROPUSTA ...........................................21

7.1 Temeljenje.........................................................................................................................21

7.2 Poprečno dilatiranje ..........................................................................................................21

7.3

Armiranje ...........................................................................................................................22

7.4 Prelazne ploče...................................................................................................................23

7.5 Odvodnjavanje i izolacija...................................................................................................23

7.6 Obloga za zaštitu dna .......................................................................................................24

7.7 Ulazni i izlazni dio..............................................................................................................24

8. STATIČKI RAČUN PROPUSTA.................................................................................................25

9. USLOVI ZA IZGRADNJU PROPUSTA.......................................................................................26




RS-FB&H/3CS – DDC 433/94 Knjiga 1 - dio 3- poglavlje 2 Strana 5 od 26

1. PREDMET PROJEKTANTSKESMJERNICE

Propusti su značajni i često upotrebljavanielementi puteva i autoputeva.

Osnovna namjena smjernice je pružanje

osnovnih smjernica i detalja za izbor pravilnog koncepta, konstruisanja,projektovanja i izgradnje propusta.

Sa grupisanjem po tipovima, otvorima,dimenzijama i načinom konstruisanja,smjernica pruža korisna upustvastručnjacima iz vodoprivrede, projektantima iizvođačima propusta. Sa ograničavanjemminimalnih svijetlih otvora, u zavisnosti oddužine, olakšava se pregled i održavanjepropusta.

Posebno je obrađen dio koji se odnosi napravilnu pripremu podloga za projektovanjepropusta. U poglavlju konstruisanja propustaobrađeni su svi detalji koji se odnose natemeljenje, poprečno dilatiranje, armiranje,odvodnjavanje i izolaciju. Data su i upustvaza oblikovanje dna kao i ulaznog i izlaznogdijela propusta.

Projektovanje propusta kao i projektovanjeostalih objekata na putevima oslanja se naputne, geodetske i geološko-geomehaničnepodloge. Sadržaj podloga koje su potrebneza kvalitetno projektovanje propusta mora bitiu skladu sa zahtijevama PS 1.2.1.

2. REFERENTNI NORMATIVI

Projektovanje, građenje i održavanjepropusta oslanja se na većem broju propisa,standarda i smjernica.

- Zakon o javnim putevima- Pravilnik o tehničkim normativima za beton

i armirani beton (sl. list SFRJ br. 11/87)- Pravilnik o tehničkim mjerama i uslovima

za projektovanje i izvođenje betonskih iarmiranobetonskih konstrukcija usredinama izloženim agresivnom dejstvuvode (Sl. list SFRJ št. 32/70)

- Pravilnik o tehničkim normativima zaprojektovanje i izvođenje radova kodtemeljenja građevinskih objekata (Sl. listSFRJ br. 15/90).

- Pravilnik o tehničkim normativima itemeljnim uslovima koje moraju ispunjavati javni putevi i njihovi elementi izvan naselja

u pogledu sigurnosti prometa (Sl. list SFRJbr. 35/81 i 45/81).

- Pravilnik o tehničkim normativima zaodređivanje opterećenja na mostovima (Sl.list SFRJ br. 1/91)

3. TUMAČENJE IZRAZA

Propusti su objekti otvora do 5,00m(pravokutni razmak notranjih površina zidova)za protok vodenih tokova (potoka, kanala,melioracionih jaraka kroz trup ceste).

Sigurnosna visina je najmanja razdaljaizmeđu najviše moguće kote nivoa vode inajniže kote donje ivice konstrukcije.

Hidraulička propusnost je najveća mogućakoličina vode koja može proteći kroz propustu jedinici vremena.

Otvor propusta – svijetla širina jehorizontalni razmak između zidova propusta.

Svijetla visina je vertikalni razmak izmeđuobloge dna propusta i gornje ploče ili svodapropusta.

Pokrivač je debljina nasipa i gornjeg strojakolovoza puta iznad gornje ploče ili svodapropusta.

Poprečno dilatiranje znači prekidkonstrukcije u poprečnom smjeru tako da seomogućavaju nezavisna pomjeranja izaokretanja oba dijela konstrukcije.

Nelinearna diferenčna slijeganja surazličita slijeganja po uzdužnoj osi propusta.

Prelazna ploča je armiranobetonska pločaizrađena na spoju nasipa sa objektom kojaspriječava pojavu visinske razlike izmeđukolovoza na objektu i kolovoza na nasipu.

Ugao unutrašnjeg trenja prestavlja omjer napona na smicanje i efektivnih normalnihnapona.





4. PODJELA PROPUSTA PREMANAMJENI I HIDRAULIĆKIMKARAKTERISTIKAMA

U odnosu na funkcionalnost i karakteristikerazlikuju se slijedeće vrste propusta:

4.1 Propusti za proticanje meteornih voda sapodruč ja ceste i kosina usjeka.

4.2 Propusti za odvodnjavanje depresija saprivremenom tekućom vodom. Veličinapropusta zavisi od veličine područ ja kogacesta križa sa nasipom.

4.3 Propusti na kanalima za melioraciju saprivremenom stojećom ili sporo tekućomvodom u smjeru odvoda.

4.4 Propusti na poplavljenim područ jima sastajaćom vodom čija je osnovna funksijada obezbijede komunikaciju visokih vodai odvodnjavanje po završnjoj poplavi (u

primjerima kada cesta prolazi preko većihplavljenih površina, u unutrašnjosti suhihbazena ili u kraškim poljima).

4.5 Propusti na plavljenim područ jima sasporom tekućom vodom (inundacijskipropusti) na plavljenim područ jimariječnih dolina.

4.6 Propusti na potocima manjeg nagiba kodkojih je mirniji hidraulički režim (dubinatoka vode u koritu veća je od kritičnedubine; hv > hcr ). Podužni nagib potokamanji je od 0,5%.

4.7 Propusti na strmim potocima i bujicamakod kojih je tok vode u prelaznom ilibujičnom hidrauličkom režimu (dubinatoka vode u koritu približno je jednaka ilimanja od kritične dubine; hv > hcr ).Podužni nagib potoka veći od 0,5%.

5. HIDROLOŠKO-HIDRAULIČKODIMENZIONIRANJE PROPUSTA

5.1 Hidrologija-određivanje količine vode

Za hidrauličko dimenzioniranje propustapotrebno je odrediti mjerodavne količine vode

(protok) koji kroz propust mora proći.Mjerodavni protok određuje se, za različitevrste propusta, po različitim metodama.

Za propuste iz tačke 4.1 i 4.2 koji su prijesvega namijenjeni za proticanje meteornevode, količina protoka određuje se pometodama koje se primjenjuju u kanalizacijigdje se uzima u obzir mjerodavni intenzitetkiše sa odgovarajućim povratnim periodom(n=1 do n=0,01). Izbor povratnog perioda

kiše zavisi od izbora zaštite ceste protivplavljenja.

Trajanje intenziteta kiše je relativno kratko (5minutni intenzitet). Podatke o intenzitetumogu se dobiti u hidrometeorološkomzavodu, a dobivaju se na osnovu statičkihanaliza i mjerenja u ombrografskihstanicama. Koeficijenti oticanja zavise odpripadajućih površina.

Za površine cesta iznose od =0,1 do =0,3.

Protok vode na kanalima za melioraciju(tačka 4.3) određuje se na osnovu analizepodruč ja koji pripada kanalu. Količine vodemogu se odrediti po metodama za proračunkanalizacije, empirijskim hidrološkimmetodama ili na osnovu inžinjerske analize.Kod određivanja količine protoka po praviluse upotrebljavaju mali koeficijenti oticanja( =0,1).

Kod propusta sa stajačom vodom za

plavljenje (tačka 4.4) mjerodavni protokodređuje se u odnosu za zapreminu vodekoja protiče kroz propust i trajanja protoka(oticanja). Zbog dužeg vremena, količineproticanja su relativno male.

Inundacijski propusti (tačka 4.5) su sastavnidio premošćavanja većeg popljavljenogpodruč ja (uz veće potoke i rijeke sa širokimpodruč jima plavljenja). Obzirom da pripadajuukupnom sistemu premošćavanja, njihovpripadajući protok zavisi od hidrauličkihkarakteristika vodotoka sa poplavljenih

područ ja i sistema premošćivanja. Količinevode za veće vodotoke, po pravilu seodređuju na osnovu hidroloških analizaslivnog područ ja.

Propusti na prirodnim vodotocima (tačka 4.6 i4.7). Pošto se propusti po pravilu planiraju namanjim podvodnim područ jima sapripadajućom površinom F < 1 km2 (uslovnodo 5 km2), tada se za grubo određivanjemjerodavnog protoka Q100 mogu upotrijebitiempirijske hidrološke jednačine premaautorima:

Pinter: Q100 = q100 · Fk

gdje su oznake i vrijednosti:

Q100 protok sa stogodišnjim povratnimperiodom [m3/s];

q100 specifični protok sa stogodišnjimpovratnim periodom [m3/s/km2] saslivnog područ ja veličine 1 km2;

F veličina pripadajućeg područ ja [km2];




k koeficient slivnog područ ja koji zavisiod oblika slivnog područ ja, nagiba igeološke podloge sa vrednostima od0,65 do 0,85.

- Hidrauličke razmjere na izlazu izpropusta

Izlaz može biti potopljen ili nepotopljen.Kod nepotopljenog izlaza može biti mirnirežim toka ili bujični režim toka. Kodpotopljenog izlaza sa mirnim režimomnepotopljenog izlaza, nivo vode ispod

izlaza ("donja voda") utiče na provodnostpropusta. Kod nepotopljenog izlaza sakritičnom dubinom ili bujičnim tokom, donjavoda ne utiče na propust – provodnostpropusta.

Kresnik: Qmax = α · F ·F5,0

30

+

F veličina pripadajućeg područ ja [km2];α koficient hrapavosti ( obično α=1, u

slučaju veće retenzije može biti α do0,6)

Ako je F < 1 km2, tada se uzima F = 1 - Hidraulične razmjere u unutranjašnjostipropustaZa određivanje mjerodavnog protoka Q100

moraju se koristiti provjereni obrasci i drugihautora kao napr. Iskovsky, Daerling, Kreps. Tok u unutrašnjosti propusta može biti u

punom presjeku – profilu (pod pritiskom) ilisa slobodnim nivojem vode. Tok saslobodnim nivojem može biti sa mirnim i

bujičnim tokom. Režim toka zavisi odhidrauličkih prilika na izlazu te geometrije inagiba propusta. Bujični tok u unutrašnjostipropusta ne utiče na provodnost na ulazu.

Empirijski obrasci su se razvili na pojedinimpodruč jima. Radi toga je njihova

upotrebljivost ograničena na takva ili sličnapodruč ja (meteorološko i geografsko). Upraksi treba upotrebljavati obrazac koji serazvio u sličnim područ jima koja su predmetprojekta.

- Hidrauličke razmjere na ulazu upropustNa ovakvim područ jima i područ jima sa tlom

velike propustnosti, količine vode su popravilu manje od izračunatih. Obično seodređuju kroz analizu propustnosti širegpodruč ja, morfologiju korita i prikupljenihpodataka u predhodnom periodu.

Ulaz u propust može biti potopljen inepotopljen. Nepotopljen ulaz dijeli se namirni i bujični, što zavisi od režima toka.

U nastavku su navedeni primjeri pojedinih

vrsta toka kroz propust, uslovi za određivanjevrste toka, jednačine za određivanje protokakroz propust te obrazloženje promjenljivihparametara. Jednačine i obrazloženjepromjenljivih parametara su informativnogznačaja.

5.2 Hidrauličko dimenzioniranje propusta

Propusti su relativno jednostavnekonstrukcije, ali dosta zahtjevni objekti sahidrauličkog stanovišta. Radi promjeneproticajnog presjeka, nagiba i hrapavosti, nakratkim razmacima se mijenjaju hidrauličkeosobine toka vode (dubina, širina i brzina). Na tržištu može se nabaviti programska

oprema za hidrauličko dimenzioniranjepropusta i premošćavanja u kojima su uzetau obzir nevedena hidraulička ishodišća. Kodkompleksnih programa za konstantni ilipromjenljivi tok u prirodnim koritima, dodati

su moduli koji omogučćavaju propračunpropusta različitog oblika i propusta sa višeotvora – baterija uz mogućnost propračunaprelijevanja preko nasipa (ceste).

Kapacitet proticanja propusta zavisi odrazlike energije (hidrauličkih gubitaka) koji sepojavljuju između ulaza i izlaza propusta. Usuštini se na područ ju propusta javljaju 3 tipa

hidrauličkih gubitaka, a te su:- lokalni gubici na ulazu, koji su posljedica

sužavanja poprečnog presjeka, promjenenagiba, hrapavosti, a u nekim slučajevima iod potapanja ulaza;

Kod propusta većih dimenzija koji imajuosnovnu namjenu potoka vode, aistovremeno su i prohodni, računaju se pometodi za otvorena riječna korita. Okvirni-približni rezultati mogu se dobiti i sa jednostavnim jednačinama za stalniravnomjerni tok (Manning-ova jednačina).

- linijski gubici u unutrašnjosti propusta sakonstantnim presjekom koji najviše zaviseod hrapavosti zidova propusta;

- lokalni gubici na izlazu, koji su posljedicaproširenja, promjene dubine i hrapavosti.

U odnosu na hidrauličke prilike (razmjere)razlikujemo 6 vrsta hidrauličkih razmjerakoje zavise:




Smjernice za projektovanje, građenje, održavanje i nadzor na putevima Opšta smjernica za mostove





Vrsta toka JednačinaTIP 1 Kritična dubina na ulazu

(h1 – z) / D < 1.5, l0 > lc, h4 / hc < 1.0 )hhg2

vzh(g2SCQ 21c

21

11cD −Δ−−⋅α+−⋅⋅⋅=

TIP 2 Kritična dubina na izlazu(h1 – z) / D < 1.5, l0 < lc, h4 / hc < 1.0 )hhh

g2

vh(g2SCQ 3221c

21

11cD −−Δ−Δ−−⋅α+⋅⋅⋅=

TIP 3 Mirni tok kroz cijeli propust(h1 – z) / D < 1.5, h4/ D<1.0, h4 / hc < 1.0 )hhhg2

vh(g2SCQ 3221321

11cD −−Δ−Δ−−⋅α+⋅⋅⋅=

TIP 4 Potopljen izlaz(h1 – z) / D > 1.0, h4/ D>1.0

3/40

2g

2D

410D

R

LnC08.18(1

)hh(g2SCQ

⋅⋅⋅+

−⋅⋅−=

TIP 5 Razarajući tok u unutrašnjosti(h1 – z) / D > 1.5, h4/ D<1.0

)zh(g2SCQ 10D −⋅⋅−=

TIP 6 Slobodan izlaz iz propusta, pun presjek(h1 – z) / D > 1.5, h4/ D<1.0

)hhh(g2SCQ 32310D −Δ−−⋅⋅−=

Značenje oznaka:

Q protok

H1 kota nivoa vode u uzvodnom profilubr.1 (mjereno od prim.ravnine)

z kota ulaza u propust (odprim.ravnine)

CD koeficient protoka (opisano unastavku)

Sc presjek toka na mestu nastankakritične dubine (u propustu)

g2v

2

11 ⋅α kinetična energija pri ulazu

v1 brzina pri ulazu

α korekcijski faktor kinetične energije

g ubrzanje

hc kritična dubina

21h−

Δ gubici pri ulazu

c1

2w

21 KK

QLh

⋅

⋅=Δ

−

Lw razdalja između ulaza i slobodnimnivojem vode

3/221

g1 RS

n

1K ⋅⋅=

provodnost u uzvodnom profilu

3/2CC

gC RS

n

1K ⋅⋅=

provodnost u kritičnom profilu

Ng Manningov koeficient hrapavosti

32h−

Δ Gubici kroz propust

32

2

32 KK

QLh

⋅

⋅=Δ

−

L dužina propusta

3/2

g32 RS

n

1KK ⋅⋅== provodnost propusta

Provodnost je u bistvu modificiranaManningova jednačina iz koje je uzet nagibenergijske crte odnosno razlika enerigije radilinijskih gubitaka:

E3/2

g

3/2

g

2

2

I)RS

n

1

RSIn

1

(K

Q=

⋅

⋅⋅⋅

=

S3 presjek pri izlazu iz propusta

h3 dubina vode pri izlazu iz propusta

S0 površina poprečnog presjekapropusta

h4 dubina vode pri izlazu

R0 hidraulički radij pri punom presjeku






5.3 Smjernice za projektovanje propustakoje utiću na hidrauličke ihidrodinamičke uslove

U pogledu na hidrauličke i hidrodinamičkezakonitosti i vrste propusta potrebno je, priprojektovanju uzeti u obzir slijedeća

usmjerenja:

5.3.1 Nagib propusta

Kod propusta za meteornu vodu (tačka 4.1)nagib treba biti sličan ili malo veči odkritičnog nagiba (I0 ≥ IC) sa čime seobezbijeđuje dovoljna brzina. Nagib kodpropusta iz tačke 4.2, 4.3 i 4.4 treba odreditiu odnosu na terenske karakteristike, ali uvijeku smjeri izlaza vode.

Kod propusta it tačke 4.5 nagib treba odrediti

tako da bude paralelan sa nivojem vode kojaizaziva poplavu.

Nagib propusta kod prirodnih vodotoka trebada bude jadnak nagibu struge (tačka 4.6 i4.7). Kod jako strmih nagiba korita ubujičnom režimu (bujice – tačka 4.7), nagibtreba da bude veći od kritičnog (I0 > IC).

5.3.2 Oblikovanje ulaza

Iz hidrauličkih uslova se vidi, da provodnostpropusta najviše zavisi od prilika na ulazu i

lokalnih gubitaka na ulazu koji su u većihslučajeva odlučujoći.

U odnosu na vrstu propusta treba uzeti uobzir slijedeće preporuke:

Kod propusta iz tačke 4.1, odnosno propustaza meteorne vode, ulazni dio je običnooblikovan u obliku talažnika sa produbljenimdnom. Radi ulijevanja kroz ždrijelo,slobodnog pada u tolažnik i ulaza u propust,tok vode u više navrata prelazi preko kritičnedubine radi čega su hidraulički gubici na

ulaznom dijelu po pravilu veliki, a pojavljajuse kod propusta odnosno proticanja iz tačke4.1 i 4.5. Veoma je važno, da su podslapovi utaložnicima što veći. Ako se ulaz ne izvodi sataložnikom, onda ga treba oblikovati u štoboljem i povezanom obliku.

Kod propusta iz tačke 4.2, 4.3 i 4.4 oblikulaznog dijela nema veliki značaj zbog malihbrzina toka vode. Gubici na ulazu zavise odoblika ulazne glave i krila. Kontinuiranooblikovani prelaz i kosa krila smanjujugubitke na ulazu. Nagla suženja i

ispostavljene glave propusta na ulazupovećavaju hidrauličke gubitke.

Kod propusta iz tačke 4.5 (propusti nainundaciji) kod kojih su brzine toka vodeveće, ulazni dio treba oblikovati sa kosimkrilima i povezanim prelazima.

Ulazni dio propusta kod prirodnih vodotoka(propusti iz tačke 4.6 i 4.7) treba oblikovati

povezano sa dužim prelazima iz otvorenogprofila u profil propusta. Na ulazu u propusttreba sačuvati ili povećati brzinu iusmjeravanje toka vode. Kod propusta nabujičnim potocima, I0 > IC (propusti iz tačke4.7) treba spriječiti prelaz toka preko kritičnedubine (vodni skok). Brzina i sile koje sepojavljuju na područ ju ulaza u propust isamom propustu moraju biti veće od brzinaodnosno sila koje se pojavljuju u normalnomprofilu. Sa ispunjenjem ovog uslova sprečavase odlaganje erozivnog materijala. Brzinatoka vode se izravnavaju sa nagibom i

širinom. Na bujičnim potocima na kojima seočekuje velik priliv pivajućeg materijala(grane, lišće) treba izpred ulaza, izgraditiobjekat odnosno pregradu sa grabljama kojazadržava i lovi plivajući materijal.

5.3.3 Izlaz iz propusta

Veća brzina i veća kinetička energija naizlazu iz propusta stvara mogučnost pojaveveće erozije. Ovo se naročito odnosi napropuste sa razornim tokom unutar propusta iprirodnim neutvr đenim koritima kod kojih

treba predvidjeti objekte za neutralisanjeenergije (npr.gruba kamena obloga).

5.3.4 Oblikovanje unutrašnjosti propusta

Kod propusta na prirodnim vodotocima ibujičnim potocima treba predvidjeti oblogudna koja je odporna na abraziju, a zavisi odbrzine toka vode i udjela tvrdih predmeta(naplavina) koji putuju sa vodom. Sadubinom propusta treba povećavati širinupotopljenog presjeka.

Širina dna unutar propusta treba da budemanja od širine dna u prirodnoj strugi –potoku (bprep ≤ 0,8 bnp). Ako su propustiprohodni tada treba predvidjeti najmanje0,6m širok pojas 20cm iznad normalog nivoasrednje vode (Qsn).

Kod propusta sa velikim nagibom I0 > IC trebapredvidjeti hrapavo dno (lomljeni kamen ubetonu).




Kod dugih propusta sa velikim nagibom trebauzeti u obzir mogućnost pojave oscilacijatoka vode (radi različitih brzina graničnogsloja i nivoa nastanu valovi sa dubinom koja je bistveno veća od normalne dubine). Uovakvim slučajevima treba predvidjeti većeprotočne presjeke, veću hrapavost dna i

kosina te po potrebi dodatno ozračavanjepropusta. Na ovaj način sprečava se puzanjei pojava valovitosti podloge.

5.3.5 Sigurnosna visina

Kod propusta za meteornu vodu (propust iztačke 4.1) maksimalna popunjenost na ulazutraba da je 2/3 visine protočnog presjeka.

Kod propusta iz tačke 4.2, 4.3 i 4.4 redasigurnosna visina nije uslov, ali je poželjna.

Kod propusta na inundaciji (propust iz tačke4.5) sigurnosna visina na ulazu treba da je jednaka energetskom potencijalu toka vode(v2/2g). Ako je sigurnosna visina na glavnompremošćavanju, a udaljenost nije velika, ondapropust može biti bez sigurnosne visine. Utom primjeru je vjerovatnoća smanjenaprotočnog profila veća.

Kod propusta na prirodnim potocima ibujicama (propust iz tačke 4.6 i 4.7)sigurnosna visina treba da je 0,5m ilienergetski potencijal (v2/2g). Kod okruglih

propusta sigurnosna visina mora biti veća ili jednaka radijusu propusta.

6. TIPOVI I KONSTRUKCIJEPROPUSTA

6.1 Uvodni dio

Kod projektovanja cesta i propusta trebatežiti ka rješavanju kod kojih je propustokomit na cestu ili pod manjim uglomukrštanja i pod uslovom da je potrebna ikorekcija vodotoka koji prolazi kroz propust.

Prema obliku poprečnog presjeka propusti sedijele na:- cjevaste- sandučaste- zasvedeni propusti

Izbor tipa ovisi prije svega od visine nasipa uprofilu u kome se nalazi propust i od količinevode koja treba da otiče. Ako propust imadruge namjene, onda je izbor tipa zavisan odsaobraćajnih zahtjeva.

Svijetli otvor propusta (širina i visina) zavisiod količine vode koja treba da prođe krozpropust i od uzdužnog pada dna propusta.Količina proticanja vode se određuje prematačkama 4 i 5.

Cjevasti propusti se upotrebljavaju kao

melioracijski kanali za odvod meteornih vodate za odvodnjavanje prirodnih vodotoka kroznasipe čija je visina veća od 3,0m (uizuzetnim slučajevima veća od 1,0m) gdje todopuštaju hidraulički uslovi.

Sandučasti propusti se upotrebljavaju kodvodotoka kod kojih treba obezbijeditiproticanje većih količina vode sa sorazmjernomalim visinama nasipa iznad propusta koji sekreće od 0,40 do 5,0m. Upotrebljava se i uslučajevima kada je mala visinska razlikaizmeđu nivelete puta i niveleta vodotoka.

Kada su u pitanju veće količine vode i većedebeline nasipa iznad propusta, obično većeod 3,0m, mogu se upotrebljavati zasvedenipropusti. Zbog pritisaka zemlje, ovakav oblikpropust je ekonomičniji.

Slika 6.1: Primjer rješenja propusta sadvije cijevi

U slučajevima kada treba obezbijeditiproticanje većih količina vode, a razlikaizmeđu nivelete ceste i vodotoka je mala i nedozvoljava upotrebu propusta većih otvora,mogu se upotrijebiti dvije ili više paralelnougrađenih okruglih cijevi (slika 6.1).

Visinski položaj propusta može biti sa većomili manjom debljinom nasipa iznad njega. Uprincipu treba izbjegavati visinski položajpropusta kod kojih konstrukcija dolazi u nivoukolovoza ili se preko konstrukcije ugrađujesloj asfalta. Minimalna debljina pokrivača(kolovoz puta) iznad propusta je 40 cm.






Svijetla visina propusta treba da je tolikada, pored već navedenog, omogučavanjegovo održavanje i čišćenje. Radi togaprečnik cjevastoga propusta ne smije bitimanji od 100cm, ako su u pitanju propustido 15,0m dužine. Ako je dužina propustaod 15,00 do 30,00m onda prečnik ne smije

biti manji od 150cm. Propusti čija dužinaprelazi 30,00m moraju imati minimalniprečnik od 200cm. Svijetla visina i širinasandučastih i paraboličnih propusta nesmiju biti manji od 200cm. Samosandučasti propusti krači od 15,0m moguimati svijetlu visinu i širinu 150cm.

6.2 Cjevasti propusti

Samo ime kaže da su cjevasti propustisastavljeni od cijevi, sa poprečnim presjekomu obliku kruga.

Okrugli presjek i glatka unutrašnja površinautiču na veću propusnost radi čega sucjevasti propusti sa hidrauličkog stanovišta jako povoljni.

Kod propusta sa velikim uzdužnim nagibom ivećim teoretskim brzinama vode, potrebno jeizvesti oblogu dna od lomljenog kamena ubetonu ili drugom materijalu (beton savlaknima) sa čime se spriječava pojavaabrazije dna. Ovakve obloge mogu se izvestisamo kod propusta čiji je promjer veći od 150

cm.

Cjevasti propusti se obično izrađuju izprefabrikovanih tipskih cijevi koje mogu bitisa ili bez armature, ali beton mora bitivodonepropustan.

Obično se izrađuju sa promjerom 100, 150 i200cm, ali su u opticaju i međudimenzije sapromjerom 110, 140, 180, 210 i 240cm.

Da li će tipske prefabrikovane cijevi (armiraneili nearmirane) biti obložene sa betonom

zavisi od visine pokrivača nasipa iznadpropusta, položaja ugrađivanja u nasipu,širokom odkopu (širina odkopa pri dnu jeveća od 3 ∅ cijevi) ili rovu (širina odkopa pridnu je manja od 3 ∅ cijevi) te odsaobraćajnog opterećenja na kolovozu.

Minimalna visina pokrivača iznad cjevastihpropusta je 100cm. Manje debljine nisudozvoljene, pošto je raznos saobraćajnihopterećenja mali pa su ova opterećenjapreviše koncentrisana.

U tabeli 1 su pregledno prikazani tipovicjevastih, sandučastih i zasvedenih propustasa osnovnim dimenzijama (otvori, visina,debljina nosivog elementa), podacima omaterijalima, namjeni i načinu izgradnje

Na slikama 6.2 i 6.3 prikazani su primjeri

dispozicije cjevastog propusta ∅ 200cm. Upoprečnim presjecima prikazana je varijantasa betonom ojačanom (obloženim) ineobloženim cijevima.

Pošto se cjevasti propusti upotrebljavaju zamanje vodotoke, onda su i njihovi otvori manjišto ima za posljedicu teže održavanje ičišćenje. Uvijek treba nastojati da supoprečni presjeci tako veliki da se normalnomogu izvoditi radovi na održavanju i čišćenju.Radi toga cjevasti propusti moraju imatiodgovarajući promjer koji u mnogome zavisi i

od same dužine objektašto što je posebnodato u tački 6.1.




Slika 6.2: Tlocrt i uzdužni presjek cjevastog propusta otvora ∅ 200cm.





Slika 6.3: Popreč ni presjeci i pogled cjevastog propusta sa neobetoniranim i obetoniranim cijevima






6.3 Sandučasti propusti

Nosiva konstrukcija je zatvoreni sanduk-armirano-betonski okvir sa svijetlim otvoromod 2,00 do 5,00m sa betoniranjem na licumjesta u monolitnoj izradi.

Slike br. 6.4 i 6.5 prikazuju primjeredispozicije sandučastih propusta otvora3,00 / 2,50m sa paralelnim krilnim zidovima.

I kod ovoga tipa propusta treba obezbijeditinormalan pregled i čišćenje objekta radi čegaminimalni svijetli otvor iznosi 1,5m. Uzavisnosti od situacije i potrebe, sandučastipropusti mogu imati visinu i do 7,00m.

Treba izbjegavati situacije kod kojih sekolovoz nalazi neposredno na ploči propusta.Ovakav visinski položaj propusta se

dozvoljava samo u izuzetnim slučajevima.Minimalna visina pokrivača (nasip i tampon)iznad ploče je 40cm.

Kod sandučastih propusta širine 2,0m, visinase kreće od 1,50 do 3,50m. Debljina zidova iploče mora biti jednaka ili veća od 25cm. Uslučajevima kod kojih se vodonepropusnostobezbijeđuje sa ugrađivanjemvodonepropusnog betona, po principu »bijelihkada« onda debljina zidova i ploče mora biti30cm. Visina pokrivača može varirati od 0,40do 5,0m.

Sandučasti propusti sa širinom 3,0m imajuvisinu od 2,00 do 5,00m. Debljine zidova iploče moraju biti jednake ili veće od 30cm.Pri ovakvim propustima pokrivač iznad pločevarira od 0,40 – 5,00m.

Propusti širine 4,00m mogu imati visinu od2,50 do 6,00m. Debljina zidova i ploče trebada je veća od 35cm. Visina pokrivača iznadpropusta kreće se u granicama između 0,40 i4,00m.

Ako je objekat temeljen u tlu dobre nosivostibez slijeganja, koji omogućava manju širinutemelja, onda je u ovakvim slučajevimaopravdana primjena trakastog temeljenja.

Kod propusta širine 5,00m i visine od 3,00 do7,00, debljina zidova i ploče mora biti jednakaili veća od 40cm. Visina pokrivača varira od0,40 do 3,00m. Ako su visine nasipa veće,bolje je upotrijebiti parabolične propuste. Ikod propusta ove širine, temeljenje je nadonjoj ploči ili na trakastim temeljima poduslovom da su nosiva tla dobra i bezslijeganja.

6.4 Zasvedeni propusti

Kod ovih propusta nosiva konstrukcija jesastavljena iz temeljne ploče i gornjeg dijelau obliku svoda. Gornji dio može imati oblikdijela kruga, parabole ili kombinacije višekrivulja. Veza temeljne ploče i svoda može

biti čvrsta – upeta ili zglobna. Koja će se vezaprimijeniti zavisi od izabrane tehnologijeizgradnje objekta (montažna ili monolitna).

Na slikama br. 6.6 i 6.7 su date dispozicijepropusta u obliku svoda sa otvorom 2,00 /2,00m.

Svijetla širina i visina propusta u oblikusvoda, varira između 2,00 i 5,00m.

Debljina svoda treba da je jednaka ili veća od20cm, ako propusti u obliku svoda imaju

visinu i širinu 2,0 odnosno 3,0m. Kodpropusta sa svijetlom širinom i visinom od4,0m, debljina svoda mora biti jednaka iliveća od 25cm. Minimalnu debljinu svoda od30cm imaju propusti širine i visine od 5,0m.




Slika 6.4: Primjer dispozicije sanduč astog propusta otvora 3,00 / 2,50 m sa paralelnim krilima





Slika 6.5: Pogled B-B, popreč ni presjek C-C sanduč astog propusta iz slike 6.4 sa detaljomobloge dna sanduč astog propusta





Slika 6.6: Primjer dispozicije propusta u obliku svoda otvora 2,00 / 2,00 m





Slika 6.7: Pogled B-B, popreč ni presjek C-C za monolitnu izvedbu i C-C za izvedbo montažneizgradnje propusta iz slike 6.6 sa detaljem spoja montažnog svoda i temeljne ploč e





7. KONSTRUKTIVNA RJEŠENJA NAKONSTRUKCIJI PROPUSTA

7.1 Temeljenje

Dno temelja odnosno temeljne ploče obično je određeno sa niveletom vodotoka,

niveletom puta ili pješačke staze koje prolazekroz propust.

Propusti po pravilu imaju plitko temeljenje. Ako se uzme u obzir, da su propusti u većinislučajeva ugrađeni ispod nasipa, onda sepropust sliježe zajedno sa nasipom, radičega se njihovo plitko temeljenje u potpunostiopravdava.

Propust se po pravilu ne smije temeljiti unasip. Temelji moraju biti u prirodnom terenu.Posebno su nepoželjni primjeri kod kojih se

dio propusta temelji u nasipu, a dio uprirodnom terenu. Ako se takvi slučajevi nemogu izbjeći, onda treba preduzetineophodne mjere u nasipu i konstrukciji radisprečavanja različitih slijeganja.

Na ulaznom i izlaznom dijelu propusta trebapredvidjeti zaštitne pragove za sprečavanjeerozije temelja.

Kod cjevastih propusta, koji su fundirani nadobro nosivom tlu i kod kojih ne postojiopasnost erozije, nisu potrebni temelji pocijeloj dužini propusta nego ih izvodimo samona ulaznom i izlaznom dijelu. Ako su u pitanjuslabo nosiva tla, konstrukciju propustaoslonimo na deblji sloj betona, a cijevi seobetoniraju.

Propusti sandučastog presjeka, sa svijetlimotvorima 2,00 i 3,00m, uvijek se temelje natemeljnoj ploči bez obzira jesu li u pitanjuslabo ili dobro nosiva tla. Propustisandučastog presjeka, sa otvorima 4,00 i5,00m, mogu se temeljiti na ploči ili trakastimtemeljima što zavisi od nosivosti i slijeganjatemeljnog tla.

Propusti u obliku svoda moraju se uvijektemeljiti na ploči.

Dno propusta može imati manji ili većiuzdužni nagib koji je određen projektomuređenja vodotoka ili vodoprivrednimsmjernicama, a isti su u skladu sa uslovima izvodoprivredne saglasnosti. Uzdužni nagib nesmije biti manji od 0,5 %.

Temelji propusta su glatki, ako uzdužni nagibnije veći od 5 %. Ako je uzdužni nagib većiod 5% i manji od 15 % onda se mora dojnjapovršina temelja izvesti u obliku stepenica(slika 7.1). Ako je uzdužni nagib propustaizmeđu 15 i 30 % onda treba na svakih 2,0do 3,0m izgraditi poprečne pragove za

sidranje (slika 7.2).

Slika 7.1: Stepenasti temelji propusta zanagibe od 5 – 15 %

Slika 7.2: Temelji propusta za nagibe 15-30 %

7.2 Poprečno dilatiranje

Izvođenje poprečnih spojnica zavisi oddužine objekta, visine nasipa iznad objekta iod karakteristika temeljnoga tla (prije svegaslijeganja).

Poprečne spojnice treba izvoditi kod propustavećih dužina koji su betonirani na licu mjesta.Treba nastojati da poprečnih spojnica ima štomanje. Sa statičkim proračunom trebaodrediti uticaje i u podužnom smjeru i odreditipotrebnu podužnu armaturu.

Posebnu pažnju treba posvetiti poprečnimspojnicama kod cjevastih propusta koji seizrađuju iz prefabrikovanih cijevi.

Detalji obrade poprečnih spojeva za propusteizrađene iz montažnih cijevi prikazani su naslici 7.3.





Slika 7.3: Detajl spoja kod propusta iz montažnih cijevi

A: za ∅ 100 cm ( ∅ 150 cm)

B: za ∅ 200 cm

Poprečne spojnice treba izvoditi i uslučajevima kada se radi o slojevima različitihdebljina i vrijednosti slijeganja, odnosno kodsvih slučajeva gdje se očekuju diferenčnaslijeganja.

Detalj obrade poprečne spojnice, kod

monolitno izvedenih sandučastih izasvedenih propusta, prikazan je na slici 7.4.Pod A prikazan je slučaj, kada je trak zazaptivanje ugrađen u sredini zida koji jekomplikovaniji za izvođenje, prije svegaoplate i armature. Pod B prikazan je slučajtakozvane trake za oplatu.

Slika 7.4: Detajl izrade zaptivanja spojeva kod monolitno izvedenih sanduč astih i zasvedenih

7.3 Armiranje

Armiranje treba izvoditi u skladu z PS 1.2.1.

Količinu i vrstu armature treba dokazati sastatičkim proračunom.

Posebnu pažnju treba posvetiti detaljima izaštitnom sloju betona koji su najvažniji zadužinu trajanja objekta. Radi toga zaštitni slojmora biti 5cm sa unutrašnje i vanjske strane.

Kod cjevastih propusta ∅ 100 i 150cmarmatura se ugrađuje u sredini debljine cijevi,a služi za preuzimanje opterećenja pritransportu i montaži kao i za preuzimanjeopterećenja od svježeg zaštitnog betona oko

cijevi. Armatura obloženog betona morapreuzeti težinu nasipa i saobraćajnoopterećenje.

Prefabrikovane cijevi ∅ 200 cm su armiranesa dvostrukom armaturom po čitavom obodu.Mogu biti armirane sa jednostrukomarmaturom koja ima promjenljivi položaj uzugrađivanje dodatne armature u suprotnojzoni.





Slika 7.5: Princip armiranja sanduč astog propusta

Ako se u prefabrikovanu cijev ne možeugraditi armatura pri njenoj izradi, onda takvucijev treba obložiti sa betonom. U ovakvimslučajevima armatura se izvodi na isti načinkao što je to opisano kod cijevi ∅ 100 i 150cm.

Slučaj armiranja sandučastih propustaprikazan je na slici 7.5, a armiranje propustau obliku svoda prikazan je na slici 7.6.

Slika 7.6: Princip armiranja propusta uobliku svoda

7.4 Prelazne ploče

Kod propusta u obliku cijevi i svoda neupotrebljavaju se prelazne ploče.

Kod sandučastih propusta prelazne pločetreba projektovati u skladu sa PS 1.2.8.

U izuzetnim slučajevima u kojima se završnisloj kolovozne konstrukcije nalazi odmah nakonstrukciji, a preko objekta prolazi put nižegreda onda se može prelaz sa kolovoza putana kolovoz objekta izvesti na način koji jeprikazan u PS 1.2.8, pod uslovom da jeobjekat temeljen na dobrom tlu i nasip nijevisok.

U slučaju da preko objekta prelazi autoput(bez pokrivača), ako je objekat temeljen uslabo nosivom tlu, ili se iznad objekta nalazi

nizak nasip onda treba izvesti prelazne pločeprema upustvima iz smjernice PS 1.2.8.

U običnim primjerima u kojima je debljinapokrivača 40cm i više, prelaz sa kolovozapropusta na kolovoz puta treba izvesti premaupustvima iz smjernice PS 1.2.8.

7.5 Odvodnjavanje i izolacija

Kod neobetoniranih cjevastih i propusta uobliku svoda, voda otiče sa konstrukcijeveoma brzo radi samog oblika poprečnog

presjeka. Kod obetoniranih cjevnih isandučastih propusta potrebno je obezbijeditioticanje vode sa gornje površine pomoćuprimjernog podužnog i poprečnog nagiba.Obično se to obezbjeđuje sa krovnimnagibom gornje ploče objekta (min. 2,5 %).

Da bi se spriječilo skupljanje vode uz objekat,radi čega mogu nastupiti dodatni hidrostatičkipritisci, mora se izgraditi filterski sloj (akonasip nije iz šljunkovitog materjala i omogučitibrzo oticanje vode iza zaleđa objekta. Ako sedno temelja nalazi u vodopropusnom tlu

dovoljno je da se filterski sloj direktno povežesa vodopropustnim tlom. Ako se temelj nalaziu vodonepropusnom tlu onda treba, po dužiniobjekta, izvesti drenažu.

Radi sprečavanja uticaja vlage trebakonstrukciju svakoga propusta zaštititi.Gornja površina se zaštiti sa "crnom"hidroizolacijom. Vodonepropusnost zidova,donje ploče i krila postiže se izradomvodonepropusnog betona.





Neobetonirane cjevaste propuste i propuste uobliku svoda u cjelini te gornju površinusandučastih i obbetoniranih cjevastihpropusta treba zaštiti na uticaj vlage sahidroizoalcijom koja se sastoji iz jednoslojnihvarenih bitumenskih traka koje se naodgovarajući način zaštite od mehaničkih

oštećenja. Kod neobetoniranih cjevastihpropusta i propusta u obliku svoda zaštita seizvodi sa čepastim plastičnim folijama ilidrenažnim tkaninama. Kod sandučastih iobbetoniranih cjevastih propusta kod kojih jegornja površina izolirana zaštita izolacije seizvede sa zaštitnim betonom debljine 5-10cmarmiranim sa mrežama Q 133 (∅ 4,6mm /10cm).

Najvažnije mjere koje treba preduzeti zaobezbijeđenje vodonepropusnosti suslijedeče:

- konstruktivne mjere: (radni spojevi,dilatacije, predviđena mjesta pojavepukotina)

- namjenske tehnološke mjere za beton- pažljiva izrada povezana sa odgovarajućim

i dovoljno dugim periodom njegovanjasvježeg betona

- ograničenje pukotina na 0,2mm saugrađivanjem odgovarajuće armature.

I pored obezbijeđenja vodonepropusnostizidova po principu "bijelih kada" potrebno je,na mjestima vertikalnih radnih spojeva i

dilatacija, izvesti dodatnu hidroizolaciju izbitumenskih traka širine 1,0m (0,5m lijevo idesno od spoja).

7.6 Obloga za zaštitu dna

Zaštitno oblaganje dna propusta izvodi seradi obezbijeđenja boljeg hidrualičnog profilakod manjih količina proticanja i radi zaštite odabrazije. Obloga može biti iz kamena ubetonu ili samog betona koji je otporan nahabanje (vlaknasti beton, agregat izeruptivnog kamena).

Hrapavost obloge zavisi od podužnog nagibapropusta. Kod nagiba do 5 % obloga možebiti glatka, ili su fuge između kamenjaispunjene do vrha sa betonom (slika 7.7). Ako se nagib kreće između 5 i 15 % ondafuge, između pojedinih kamenja treba dabudu duboke od 5 do 15cm (slika 7.8). Ako jepodužni nagib između 15 i 30 % onda oblik inačin izrade treba prilagoditi hidrauličko-hidrotehničkim uslovima odvojeno za svakipojedini slučaj. Propusti sa nagibom većimod 30 % se ne izvode.Obloga je obično u obliku trapeza čijestranice pri dnu imaju nagib 1 : n.

Zaštitna obloga propusta se produžava, nauzvodnoj i nizvodnoj strani za 3,0 - 5,0m radipostizanja dodatne sigurnosti protiv erozije.Ova obloga se zaključuje sa poprečnimpragom na isti način kao što je to opisanokod zaštite temelja propusta.

Slika 7.7: Zaštitna obloga dna propustaza nagibe do 5 %

Slika 7.8: Zaštitna obloga dna propustaza nagibe 5-15 %

Kod cjevastih propusta obloga nije potrebna jer sam oblik propusta obezbjeđuje dodar protok vode i kod manjeg nivoa vode. Izovoga se izuzimaju slučajevi kod kojihnastupaju velike protočne brzine.

7.7 Ulazni i izlazni dio

Uzvodne (gornje) i nizvodne (donje) dijelovepropusta treba zaključiti sa obadvije stranepomoću krila koja moraju biti konstruisanatako, da obezbijeđuju što bolje usmjeravanjevode u propust, što brže oticanje vode iznjega i kvalitetno sprečavanje osipanjapokosa u korito vodotoka.





Gornja ploča, odnosno čeoni zid završava sesa rubnim vijencem kod sandučastih,zasvedenih i cjevastih propusta ∅ 200 cm.Ovaj vijenac obezbijeđuje efikasnoodvodnjavanje padine iznad objekta iistovremeno spriječava osipanje nasipapreko ruba objekta u korito rijeke. Na slici 7.9

prikazan je primjer rješenja rubnog – krajnjegvijenca kada je visina pokrivača iznad pločeveća od cca 40cm.

Slika 7.9: Detajl izrade rubnog vijenca

Slika 7.10: Detajl završetka cjevastog

propusta∅

100 cm ( ∅

150cm)

Kod manjih cjevastih propusta krilazamjenjuje glava koja se izvede u nagibukosine nasipa, kao što je prikazano na slici7.10.

Ulazni i izlazni dijelovi propusta na strmomterenu se projektiraju za svaki propustposebno, zavisi od morfologije i geološkegrađe terena i upliva koje diktira karakter vodotoka.

8. STATIČKI RAČUN PROPUSTA

Opterečenja i uticaji su prema važečimpropisima i prema smjernici PS 1.2.1.

Statički račun propusta izvodi se u skladu snačelima koji važe i za ostale objekte.

Kod izrade statičkog računa uzimaju seslijedeća opterećenja:- vlastita težina- vertikalni pritisak zemlje- horizontalni pritisak zemlje- saobraćajno opterećenje- uticaj slijeganja

Vlastita težina se uzima u obzir na isti načinkao i kod ostalih objekata. Kod propusta savisokim zasipom, vlastita težina ima maliuticaj na unutrašnje količine.

Najvažnije i najteže je odrediti pravevrijednosti vertikalnih pritisaka zemlje. Onizavise od visine nasipa, vrste materijala(specifična težina, ugla unutrašnjega trenja imodula stisljivosti), te od toga je li objekatukopan u prirodni teren i kakav ima položaj unasipu. Horizontalni pritisak zemlje zavisi odistih faktora kao i vertikalni.

Pri proračunu horizontalnih i vertikalnihpritisaka, kod propusta sa visokim nasipima,mogu nastupiti razlike veličina sa faktorom 2u zavisnosti od metode proračuna (Terzaghi – Birbaurmer). Zato treba sa puno pažnjeizabrati metodu, a u svakom slučaju izvršitikontrolu sa najmanje dvije metode.

Kod statičke analize propusta opterećenje odsaobraćaja uzima se u obzir na isti način kaoi kod drugih objekata, ali sa tom razlikom dase njegov uticaj na propust prenosi prekonasipa. Radi toga treba uzeti u obzir raznosopterećenja koji zavisi od karateristikamaterijala i položaja propusta u nasipu.

Uticaj slijeganja treba provjeriti prije svega upodužnom smjeru objekta. U koliko sudiferenčna slijeganja tako velika, da ihkonstrukcija ne može preuzeti, onda trebapredvidjeti poprečne spojnice – dilatacije podužini objekta.






9. USLOVI ZA IZGRADNJUPROPUSTA

Cjevasti propusti se isključivo grade odprefabrikovanih cijevi, armiranih ilinearmiranih, sa ili bez betonske obloge.

Sandučasti i zasvedeni propusti mogu bitiizgrađeni kao monolitni na licu mjesta ilisastavljeni iz montažnih elemenata. Izbor načina izgradnje zavisi od obima,organizacije izvođača te udaljenosti tvornicemontažnih elemenata od lokacije objekta.

Izbor načina gradnje u mnogome zavisi i odveličine poprečnog presjeka propusta. Kodvelikih presjeka montažna gradnja nijepogodna zbog otežanog transporta i montaževelikih i teških elemenata.

Način izbora gradnje umnogome zavisi odgeoloških prilika. Ako geološke prilikezahtijevaju gustu primjenu poprečnih spojnica – dilatacija, onda je opravdana upotrebamontažne gradnje pod uslovom da suispunjeni uslovi navedeni u prethodnoj tački.

Posebnu brigu treba posvetiti obradispojnica kod objekata koji se grade izmontažnih elemenata.

Propusti sa manjim otvorima i u niskimnasipima se grade na taj način da seizgrađeni nasip prokopa i ugradi propust. Akosu propusti većih otvora i ugrađuju se uvisoke nasipe, onda se prvo izgrade objekti,a nakon toga nasipi.

Zatrpavanje propusta se izvodi istovremenosa obadvije strane u slojevima po 30cm kojise pažljivo komprimiraju sa lakim srestvima.Poželjeno je da se zasipni klinovi grade izšljučanih ili kamenitih materiala.

1-3-2 Propusti

Documents

Transcript of 1-3-2 Propusti