Βίο: Έλληνα πολιτικόκαι διπλωµάτη. ∆ιετέλεσεΥπουργό Εξωτερικών τηΡωσία και πρώτο Κυβερνή-τη του ανεξάρτητου Ελληνι-κού Κράτου. Γεννήθηκε στην

Κέρκυρα στι 11 Φεβρουαρίου1776 την περίοδο τη Ενετο-κρατία και ήταν γόνο οικο-γένεια ευγενών. Μιλούσε Λα-τινικά, Ιταλικά και Γαλλικά, ενώσπούδασε ιατρική, φιλοσοφίακαι νοµικά στο Πανεπιστήµιοτη Πάντοβα στην Ιταλία. Το1797 εγκαταστάθηκε στηνΚέρκυρα και άσκησε το επάγ-γελµα του ιατρού αφιλοκερ-δώ. Φυλακίστηκε από τι γαλ-λικέ Αρχέ του νησιού καιαπελευθερώθηκε όταν ταΕπτάνησα µεταβιβάστηκανστη Ρωσία (1799). Ανέλαβε τηδιοίκηση του στρατιωτικού νο-σοκοµείου, αλλά στη συνέχειααφιερώθηκε στην πολιτική.Το 1800 τα Επτάνησα αυτο-

νοµήθηκαν βάσει τη Συνθή-κη τη Κωνσταντινούπολη(21 Μαρτίου) και ο Καποδί-στρια συµµετείχε στην πρώτηεπτανησιακή κυβέρνηση ωγραµµατέα τη Επικρατεία(πρωθυπουργό). Μετά απότη διάλυση τη Ιονίου Πολιτεί-α και την προσάρτηση τωνΕπτανήσων στη Βρετανία(1809) µετέβη στην Αγία Πε-τρούπολη, όπου προσλήφθη-κε ω σύµβουλο στην υπηρε-σία του Υπουργείου Εξωτερι-κών τη Ρωσία. Η ικανότητάτου ω συµβούλου και εν συ-νεχεία πρεσβευτή τον ανέδει-ξε στο αξίωµα του υπουργούτων Εξωτερικών (1816-1822).Με την έναρξη τη Ελληνι-

κή Επανάσταση, υποχρεώ-θηκε να εγκαταλείψει το αξίω-µά του, καθώ είχε διαφωνή-σει ανοιχτά µε τον τσάρο Αλέ-ξανδρο, που καταδίκαζε κάθεεπαναστατική κίνηση στην Ευ-ρώπη, πιστό στι αποφάσειτη Ιερά Συµµαχία. Το 1822εγκαταστάθηκε στη Γενεύητη Ελβετία, όπου έχαιρευπόληψη για την προσφοράτου στη δηµιουργία τη Ελβε-τική Οµοσπονδία, λαµβά-νοντα τον τίτλο του επίτιµουπολίτη.Στι 14 Απριλίου 1827 η

Εθνοσυνέλευση τη Τροιζή-

να τον εξέλεξε Κυβερνήτητου νεοσύστατου ΕλληνικούΚράτου. Έπειτα από επίπο-νε διαβουλεύσει στι ευρω-πακέ πρωτεύουσε για τηνεξασφάλιση τη απαραίτητηυποστήριξη για το ελληνικόκράτο, εγκαταστάθηκε στοΝαύπλιο το 1828, γενόµενοδεκτό µε ζητωκραυγέ και εν-θουσιώδει εκδηλώσει απότον λαό.Ω κυβερνήτη ο Καποδί-

στρια αρνήθηκε να δεχθείµισθό, όπω επίση αρνήθηκεχρηµατική αποζηµίωση απότον Τσάρο για να µην κατηγο-ρηθεί από του αντιπάλουτου για µεροληψία απέναντιστη Ρωσία, ενώ διέθεσε όλητου την περιουσία για τουσκοπού του κράτου. Ο Κα-ποδίστρια εισήλθε στη πολι-τική βαθύπλουτο, έζησε«κοπιών όλον σχεδόν νυχθη-µερόν και ελάχιστον ανα-παυόµενο» και εξήλθε δολο-φονηµένο και πάµπτωχο.Στη διαµόρφωση τη πολιτι-

κή του συνέβαλαν αποφασι-στικά η αριστοκρατική του κα-ταγωγή, η βαθιά θρησκευτικό-τητά του, η θητεία του στη Ρω-σική αυλή, αλλά και η δυτικήτου παιδεία και η βαθύτατηγνώση των Ευρωπακών πραγ-µάτων.Εσωτερική πολιτική: Η

πρώτη επαφή του µε την ηπει-ρωτική Ελλάδα υπήρξε απο-καρδιωτική. Οι αντιπαλότητεµεταξύ των φατριών µαίνον-ταν, η χώρα είχε καταστραφεί,η οικονοµία τη τελούσε υπόπτώχευση, επικρατούσε το χά-ο. Ο Καποδίστρια εκλήθη νακυβερνήσει µε βάση το ∆ηµο-κρατικό Σύνταγµα τη Τροιζή-να, αλλά ω οπαδό τη πε-φωτισµένη δεσποτεία πί-στευε ότι τα Συντάγµατα καιτα Κοινοβουλευτικά Σώµαταήσαν πρόωρα για το ασύστα-το ακόµα κράτο. Πρέσβευεει την αρχή του ενό ανδρό,έστω και υπό προθεσµία.Στόχο του ήταν να βάλει

τέλο στι εµφύλιε διαµάχεκαι επιδόθηκε αµέσω στοέργο τη δηµιουργία Κρά-του εκ του µηδενό, επιδει-κνύοντα αξιοζήλευτη δρα-στηριότητα. Ίδρυσε την Εθνι-κή Χρηµατιστική Τράπεζα,ρύθµισε το νοµισµατικό σύ-στηµα, ίδρυσε το Εθνικό Νοµι-σµατοκοπείο και καθιέρωσεω εθνική νοµισµατική µονάδατον Φοίνικα αντικαθιστώντατο Τουρκικό γρόσι.Οργάνωσε την πρώτη ταχυ-

δροµική υπηρεσία και µερίµνη-σε για την ανοικοδόµηση τουΜεσολογγίου και των Πατρών.Συνέβαλε στην παραχώρησηδανείων στου νησιώτε γιατην αγορά πλοίων και την κα-τασκευή ναυπηγείων στον Πό-ρο και το Ναύπλιο, ενώ το1829 ίδρυσε το πρώτο αρχαι-ολογικό µουσείο στην Αίγινα.Ενδιαφέρθηκε προσωπικά για

τη δηµιουργία δικαστηρίων καιτη στελέχωσή του µε το κα-τάλληλο προσωπικό θεσπίζον-τα και κώδικα πολιτική δικο-νοµία. Οργάνωσε τη διοίκησητου κράτου και ίδρυσε Στατι-

στική Υπηρεσία, η οποία διε-νήργησε την πρώτη απογρα-φή.Ακόµη ο Καποδίστρια δηµι-

ούργησε ελληνικό και γαλλικότυπογραφείο στην Αίγινα. Ανα-διοργάνωσε τι ένοπλε δυνά-µει υπό ενιαία διοίκηση,ίδρυσε την Στρατιωτική ΣχολήΕυελπίδων και αντιµετώπισεεπιτυχώ την πειρατεία. Φρόν-τισε για την περίθαλψη τωνφτωχών και εφάρµοσε τηνπρακτική τη αποµόνωση(καραντίνα) στι περιοχέπου πλήττονταν από θανατη-φόρα νοσήµατα. Ανοικοδόµη-σε το κατεστραµµένο εκπαι-δευτικό σύστηµα τη Ελλά-δα, ιδρύοντα πολλά αλληλο-διδακτικά σχολεία, την εκκλη-σιαστική σχολή στον Πόρο καιτο Ορφανοτροφείο τη Αίγι-να. Εισήγαγε πρώτο τηνκαλλιέργεια τη πατάτα καιίδρυσε τη Γεωργική Σχολή τηΤίρυνθα..Εξωτερική πολιτική: Ο Κα-

ποδίστρια είχε να αντιµετωπί-σει δύο σηµαντικά εµπόδια: α)την εχθρότητα Γαλλία και Αγ-γλία, τα γεωστρατηγικά συµ-φέροντα των οποίων στηνΑνατολική Μεσόγειο κινδύ-νευαν από την προοπτική δη-µιουργία ενό νέου και δυνα-µικού ναυτικού και εµπορικούκράτου έξω από τον έλεγχότου, ή χειρότερα, υπό την

επιρροή τη Ρωσία, και β) τονπόλεµο µε την Οθωµανική Αυ-τοκρατορία. Κατά τη διακυ-βέρνησή του, ο Καποδίστριαλόγω τη ισχνή οικονοµικήκατάσταση του κράτου επι-

χείρησε την εξασφάλιση πό-ρων από τράπεζε του εξωτε-ρικού, προσπάθεια που δενευόδωσε λόγω των αντιδράσε-ων τη Μεγάλη Βρετανία.Παρόλα αυτά η Ρωσία και ηΓαλλία ανέλαβαν να ενισχύ-σουν οικονοµικά την Ελλάδα,ενώ ιδιαίτερη φροντίδα επέ-δειξε ο Τσάρο αποστέλλον-τα 3.750.000 γαλλικά φράγ-κα. Κατά την τρέχουσα ιστο-ριογραφική αντίληψη ο Καπο-δίστρια έκλινε υπέρ των ρω-σικών συµφερόντων.Κριτική & Τιµέ: Οι µεταρ-

ρυθµίσει του Καποδίστριααποδυνάµωσαν τα παλαιάκέντρα πολιτική και οικονο-µική εξουσία προκαλώντατη δυσαρέσκεια, τόσο τωνοπαδών του συνταγµατικούπολιτεύµατο, όσο και τωνπροκρίτων και των ναυτικών οιοποίοι επεδίωκαν διατήρησητων προνοµίων του και συµ-µετοχή στη νοµή τη εξου-σία. Η πρώτη δυναµική αντι-πολιτευτική ενέργεια ήλθε µετα στασιαστικά κινήµατα τηΎδρα το 1829. Με τη σειράτου στασίασαν και οι Μανιά-τε που αρνούνταν να πληρώ-σουν φόρου.

Η αντιπαλότητα του Καπο-δίστρια µε του Μαυροµιχάλη-δε, την ισχυρότερη οικογέ-νεια τη Μάνη, στάθηκε µοι-ραία. Το πρωί τη 9η Οκτω-

βρίου 1831 ο Ιωάννη Καπο-δίστρια δολοφονήθηκε έξωαπό την εκκλησία του ΑγίουΣπυρίδωνα στο Ναύπλιο,όπου µετέβαινε για να εκκλη-σιασθεί. Η δολοφονία του

αποδόθηκε στου αδελφούΚωνσταντίνο και ΓεώργιοΜαυροµιχάλη. Υποστηρίζεταιότι καταλυτικό ρόλο στην δο-λοφονία του διαδραµάτισαν οιξένε δυνάµει. Είναι χαρα-κτηριστικό ότι µέχρι και σήµε-ρα ο φάκελο για τη δολοφο-νία του Καποδίστρια στα βρε-τανικά αρχεία παραµένειακόµη απόρρητο (ΦάκελοMauer). Στο σχεδιασµό τησυνοµωσία φαίνεται πωπρωτοστάτησε ο Γάλλοστρατηγό Gerard, διοικητήτότε του τακτικού στρατούπου επιχείρησε να οργανώσειο ίδιο ο Καποδίστρια. Μετάτην δολοφονία του Καποδί-στρια σχηµατίστηκε προσωρι-νή κυβέρνηση που απαρτιζό-ταν από του Αυγουστίνο Κα-ποδίστρια, Θεόδωρο Κολοκο-τρώνη και Ιωάννη Κωλέττη.Συγχρόνω άνοιξε ο δρόµο,που σηµατοδότησε τηναπαρχή τη απρόσκοπτηεπέµβαση σε βαθµό ανεπί-τρεπτο, του ξένου παράγονταστα εσωτερικά ζητήµατα τηχώρα.Η ελληνική πολιτεία τίµησε

τον Κυβερνήτη, δίνοντα τοόνοµά του σε δηµόσιου χώ-ρου και ιδρύµατα (π.χ. Εθνικόκαι Καποδιστριακό Πανεπιστή-µιο Αθηνών). Στην Κέρκυραλειτουργεί το µουσείο ΙωάννηΚαποδίστρια και στο Εθνικό

Ιστορικό Μουσείο στην Αθήναφιλοξενούνται προσωπικά αν-τικείµενα του κυβερνήτη, κα-θώ και το γραφείο του. ΟΙωάννη Καποδίστρια απεικο-νίζεται στο κέρµα των 20 λε-πτών τη ελληνική έκδοσητου ευρώ, ενώ το σχέδιο διοι-κητική αναδιοργάνωση τηχώρα που εισηγήθηκε η κυ-βέρνηση Σηµίτη έλαβε το όνο-µά του («Πρόγραµµα Ι. Καπο-δίστρια»). O Καποδίστριαθεωρείται πρωταθλητή τηευρωπακή διπλωµατία. Εί-χε τιµηθεί πλείστε φορέ απότον Τσάρο Αλέξανδρο και είχεανακηρυχθεί επίτιµο δηµότητων καντονίων Βω και Λωζά-νη. Στι 21 Σεπτεµβρίου 2009πραγµατοποιήθηκαν τα απο-καλυπτήρια προτοµή του Κα-ποδίστρια στη Λωζάνη τη Ελ-βετία. Ανδριάντα του κοσµείτην κεντρική πλατεία τη πό-λη Capo d' Istria τη Σλοβε-νία.Mαρτυρίε: Ο Ελβετό φι-

λέλληνα Ι.Γ. Ενάρδο είπε:«Όστι δολοφόνησε τον Κα-ποδίστρια, δολοφόνησε τηνπατρίδα του. Ο θάνατό τουείναι συµφορά για την Ελλάδακαι δυστύχηµα ευρωπακόν.»Ο Ιωάννη Καποδίστρια έγρα-ψε: «Tο µεγαλύτερον από όλατα συµφέροντα τη πατρίδοµα, εκείνο δηλαδή το οποίονεναγκαλίζεται και περιλαβάνειολόκληρον την µέλλουσαν ευ-δαιµονίαν τη, είναι η χριστια-νική και εθνική εκπαίδευσιτων Ελληνοπαίδων»…. «Α λέ-γουν και α γράφουν ό,τι θέ-λουν. Θά έλθη όµω κάποτεκαιρό, ότε οι άνθρωποι κρί-νονται όχι σύµφωνα µε όσα εί-πον ή έγραψαν περί των πρά-ξεών των, αλλά κατ' αυτήν τηνµαρτυρίαν των πράξεώντων»…«Ο Θεό είναι προστά-τη µου και άνευ ταύτη τηπίστεω ούτε εµαυτόν θαηδυνάµην να κατανοήσω, ού-τε να ελπίσω τι».

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:Ρίτσα K. Κρούπηark.kroupi@gmail.com

Ιωάννη Καποδίστρια(1776 -1831)

1111∆ΕΥΤΕΡΑ 8 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΤΟΠΙΚΑ

ΠΟΡΤΡΕΤΑ:ΠΟΡΤΡΕΤΑ: (Προσωπικότητε Παγκόσµια Ακτινοβολία)

Οπρώτο Κυβερνήτη τη ΕλλάδαΈδωσε για την πατρίδα τα πάντα και στο τέλο τη ζωή του…

Ω κυβερνήτη ο Καποδίστρια αρνήθηκε να δεχθεί µισθό,όπω επίση αρνήθηκε χρηµατική αποζηµίωση από τον Τσάρο

για να µην κατηγορηθεί από του αντιπάλου του γιαµεροληψία απέναντι στη Ρωσία, ενώ διέθεσε όλη του την

περιουσία για του σκοπού του κράτου. Ο Καποδίστριαεισήλθε στη πολιτική βαθύπλουτο, έζησε «κοπιών όλον σχεδόν

νυχθηµερόν και ελάχιστον αναπαυόµενο» και εξήλθεδολοφονηµένο και πάµπτωχο