04a Hramovska Arhitektura - Elementi, Oblici

7/31/2019 04a Hramovska Arhitektura - Elementi, Oblici

1/43

Hramovska arhitektura

Osnovni arhitektonski

elementi i oblici


2/43

Predpostavljeni poeci:per-nu,per-ur,zeh neer

Ve postojea oteenja i loa opaanja saiskopavanja su onemoguila da se formenajranijih hramova i svetilita dokau uoriginalu.

Rekonstrukcije na osnovu likovnihpredstava, hijeroglifskih znakova


3/43

Per nu ( ): donjoegipatsko svetilite


4/43

perur ( ): svetilitegornjoegipatske boginje Nehbet


5/43

zeh-neer ( ):ator boga

oblica (torus)

venac (korni)

Hram T, Doserov kompleks uSakari

Ka unutra nagnutestranice


6/43

6

Graevine od trske i drveta; ravniili zasvedeni krov.


7/43

7

Arhitektonski elementi

Od ovih graevina vode

poreklo arhitektonskielementi:

venac (korni)

Oblica (torus)

hekeru-friz

venac

hekeru-friz

torus


8/43

8

Pilon

krinja iz Tutanhamonovegrobnice


9/43

9

Hram

Okruen zidovima od erpia i kamena

Orijentacija

teoretski istok-zapad. u praksi najee upravno na Nil

orijentacija prema drugim zvezdama

Osa kretanja prava od ulaza u hram do svetilita


10/43

10

Preovlaujui koncept hrama od Novogcarstva

Delovi hrama, po pravcukretanja:

ulazkapija sa pilonom dvorite jedna ili dve hipostilne

dvorane

predvorje

svetilite

Kompleks ukljuuje ipristanite, aleju sfingi isveto jezero


11/43

11

Osnovni delovi hrama

A. Aleja sfingi

B. Pilon

C. Dvorite sa tremomD. Sala sa stubovima

E. Svetilite za barkuF. Svetilite za statuu/simbol boga

A

B

C

EF

D


12/43

Aleja sfingi

Karnak (alejaispred prvog pilona)


13/43

13

Pilon Sastoji se od dve kule na unutra

nagnutih spoljnih zidova i kapije

izmeu njih

Oblik potie od zeh-neer

Prva pojava u Srednjem carstvu

Tipina arhitektonska formaNovog carstva

ini ulaz u hram, iza njegadvorite

Tumai se i kao horizont

Dekoracija podvlai motivodranja harmonije kroz pobedunad neprijateljem (faraon kojiubija neprijatelja ili lov na divljezivotinje)


14/43

Prikaz pilona u

grobnici

Panehesija, Novo

carstvo


15/43

15

Obelisk

Kameni stubac piramidalno

oblikovanog vrha

(piramidion)

Tumaenja:

prikaz svetog benben-

kamena iz Heliopolisa

prikaz zraka sunca

Sam piramidion (vrh) i kao

pra humka, tj. simbol

veitog ponavljanjastvaranja


16/43

Obelisk

Obelisk kraljice Hatepsut.Karnak, XVIII dinastija

Rekonstrukcija teretne barke Hatsepsut

Karnak, mali obelisk


17/43

Luksorhram Amon-Rea

Ispred pilona su postavljani obelisci, statue kralja, u udubljenja na

licu pilona stegovi za zastave


18/43

18

Memnonovi kolosi - ispred razruenih pilona (i hrama) Amenhotepa III u

zapadnoj Tebi


19/43

19

KarnakAmon-Mut-Honsuov hram

Hipostilna sala(stubovi iz doba Setija i i Ramzesa II)


20/43

20

Stub

Drveni stubovi korieni usakralnoj i profanoj

arhitekturi.

Oblici kamenih stubova

preteno direktno izvedeniiz oblika stubova od biljnih

materijala

U Doserovom kompleksu nemastubova, samo stupci, kod kojih je ukamenu oponaan izgled stubova oddrveta.


21/43

21

Stub

Oblik svenja lotosa ilipapirusa, saodgovarajuimkapitelom (otvoreniili zatvoreni)

lotos

papirus


22/43


23/43

23

Stub

Hathor-kapiteli Palmini kapiteli stubmotka za ator


24/43

Oziris-stub (stubac)

Ramazeum


25/43

25


Hipostilna salamaketa (Metropolitan Museum)


26/43

Svetilite u hramu

Edfu, svetilite hram Horusa: svetilite (IV v. p.n.e.)

Oblik potie od zeh-neer


27/43

Kapela za barku

(usputna stanica)

Stanica za barku, Amenhotep I, XVIII

dinastija, Karnak"Bela kapela" Senusreta I, XII dinastija,

Karnak


28/43

28


Barka Tutmesa III u kiosku, ispred pilona hrama.Slika iz XVIII dinasti e


29/43

Sveto jezero

Prikaz hramovske bate,grobnica Minaht-a (Kurna,

no 87)

Sveto jezero, Hram Hathor,Dendera, I v.n.e.


30/43

30


Sveto jezero


31/43

31

HramOsnovna koncepcija prepoznatljiva i kod hramova u

steni

Hram Ramzesa II u Abu Simbelu


32/43

Mamisi: porodiliteprikazi boanskog roenja.

Od doba ptolemejske dinastije - zasebna

graevina u okviru hramovskog kompleksa

Mamisi, Dendera


33/43

33

HramU Novom carstvu, hramovi prostorno povezani sa palatom.

Posmrtni kompleksi Ramzesa II i Ramzesa III u Medinet Habu suimali male ceremonijalne palate uz prvo dvorite


34/43

34

Medinet Habu: palata


35/43

Hrammagacini, radionice,stanovi za svetenike (od erpia)

Magacini hrama Ramzesa II u zapadnoj Tebi


36/43

Svetilita i hramovi Sunca

kultpod otvorenim nebomNi-user-re, Abu Gurab, V dinastija (zidani obelisk)

Oltar iz istog hrama


37/43

37

Svetilita suncuAtonov hram u Ehnatona u

Karnaku i Amarnivelikihdimenzija


38/43

Rekonstrukcija privatne kapele u Amarnihttp://proteus.brown.edu/introtoegypt09/9003


39/43

Sveta mesta van hramovskih zidina

sveto drvee

peine

pra-humke svete udoline u pustinji


40/43

40

Prirodna svetilitaElefantina, hram Satet

P i d tilit El f ti h S t t


41/43

41

Prirodna svetilita: Elefantina, hram Satet

VI dinastijaSvetilite u I-II dinastiji

XI dinastija,

Antef Wahanh

XI dinastija, Mentuhotep II XII dinastija, Senusret I

http://www.digitalegypt.ucl.ac.uk/koptos/compare/elephantine.html#6

Vremenski raspon


42/43

Vremenski raspon

Kada su nastali najstariji hramovi i svetilita?

svakako pre dinastikog perioda Izgled?

prema tradiciji, u obliku koliba od trske, drveta.


43/43

Poslednji egipatski hram?

Hramovski kompleks Izide, na ostrvu File , graen ucelosti od kamena, zatvoren sredinom VI v. n.e.

04a Hramovska Arhitektura - Elementi, Oblici

Documents

Transcript of 04a Hramovska Arhitektura - Elementi, Oblici