นสยรกการอานจำเปนตองไดรบการปลกฝงตงแตยงเลก แตประเทศไทยกลบ

ขาดแคลนแหลงเรยนรดๆ นอกหองเรยนสำหรบเดก หองสมดเดกจำนวนไมนอยขาดการ

ดแลเอาใจใส ขาดสสนและบรรยากาศทดงดด ผรบผดชอบดแลหองสมดบางแหงยงขาด

ความรในการคดสรรหนงสอทเหมาะสมกบเดกแตละชวงวย และไมมโอกาสพฒนาทกษะ

ในกระบวนการจดกจกรรมสงเสรมการอานการเรยนรทเหมาะสมกบผใชบรการ ดวยเหต

ดงกลาวจงเปนจดเรมตนของโครงการหองสมดไทยคด

แนวคดของโครงการ• หองสมดไทยคดจะเปนสถานทซงเปนศนยรวมเชอมโยงความสมพนธของผคนในชมชน

• หองสมดไทยคด คอศนยการเรยนรของเดกอายตำกวา 12 ป

• หองสมดไทยคด คอหองสมดมชวตขนาดเลก พนทไมเกน 150 ตารางเมตร

• หองสมดไทยคด มองคประกอบและบรรยากาศทกระตนและสงเสรมการอาน

การเรยนร ไดแก

- การเลอกใชสสนและแสงสวางภายในทดงดดความสนใจเดก

- การคดเลอกเฟอรนเจอรสำหรบเดก ตลอดจนวสดอปกรณทเนนความปลอดภย

ในการใชงาน

- การจดสรรพนทเพอการอาน และพนทเพอการฝกปฏบตหรอจดกจกรรม

- หนงสอและสอการเรยนรทคดเลอกแลววาเหมาะสมกบเดกตามพฒนาการของ

แตละชวงวย

- การจดกจกรรมสงเสรมการอานการเรยนรทมความตอเนอง

- ชมชนมสวนรวมในการจดการและใชประโยชน

เปดประตสไทยคด

ทปรกษาคณหญงชดชอย โสภณพนชผลบญ นนทมานพทศนย วงศพเศษกลกองบรรณาธการวฒนชย วนจจะกลอศรนทร นนทหทยรนศร ทองคำสภาณ เลศจระประเสรฐธรดา เนยมอยสายสมพนธ ครรตนปนดดา แววศรนนธนา เจรญภกดออกแบบจดหนานวพร สนสมบรณทองพมพครงแรก กนยายน 2550จำนวนพมพ 5,000 เลมเจาของ สำนกงานอทยานการเรยนร สงกดสำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)999/9 อาคารสำนกงานเซนทรลเวลด ชน17 ถนนพระราม1 เขตปทมวน กทม. 10330 โทร. 0-2264-5963-65โทรสาร 0-2264-5966 www.tkpark.or.th

โครงการหองสมดไทยคด(Thai Kid Park)

1

หลกเกณฑการเขารวม• จดทำเอกสาร จำนวน 2 ชด ประกอบดวย

- ขอมลพนฐานของหนวยงานและสถานทตง

- ขอมลประวตและประสบการณของผรบผดชอบโครงการ หรอผดแลจดการ

หองสมดทประสงคจะจดตง

- ขอมลพนฐานของชมชน รวมถงสภาพปญหา และเครอขายความรวมมอ/

การรวมกลมรปแบบตางๆ

- ขอมลและภาพถายสถานท/พนทในการตงหองสมด (ขนาดไมนอยกวา

25 ตารางเมตร อยในทำเลทเขาถงงาย การคมนาคมสะดวก ปลอดภย)

• มความสามารถในการระดมทนหรอจดหางบประมาณไดเอง

• สามารถจดทำรายงานความกาวหนาให TK park ไดทก 3 เดอน

• หากมเครอขาย ประชาคม หรอชมชน ทเหนพองและใหความสำคญกบการพฒนา

แหลงเรยนร จะไดรบการพจารณาเปนพเศษ

• แจงความจำนงขอเขารวมโครงการ พรอมเอกสารขอมล สงมายง

สำนกงานอทยานการเรยนร เลขท 999/9 อาคารสำนกงานเซนทรลเวลด ชน 17

ถ.พระราม 1 ปทมวน กรงเทพฯ 10330 วงเลบมมซอง “โครงการไทยคด”

หนวยงานพนธมตร

• กรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย

• การเคหะแหงชาต

• สมาคมธรกจบานจดสรร

• สมาคมอาคารชดไทย

ผเขารวมโครงการจะไดรบคำปรกษา

และคมอการปรบปรงพนทเปนหองสมดไทยคด

• ตวอยางแบบแปลนการจดพนทหองสมดไทยคด สามารถนำไปปรบใชไดทนท

3

• รายการวสดอปกรณทจำเปน

• รายการหนงสอทเหมาะสมสำหรบเดก 0-3 ป 4-6 ป 7-9 ป และ 10-12 ป

โดยองกบเนอหา 8 กลมสาระการเรยนร (ดหวขอ หลกเกณฑการคดเลอกหนงสอ

สำหรบเดกแตละชวงวย)

• สอการเรยนรของ TK park อาท หนงสอ เกมความร หนงสอเสยง

• ขนตอนการจดกจกรรมทเหมาะสมสำหรบเดก ตามชวงวย

(ดหวขอ การจดกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกแตละชวงวย)

• คมอการบรหารจดการหองสมด (บคลากร งบประมาณ วธการจดการ

การตรวจสอบประเมนผล และแนวทางการปรบปรงพฒนา)

• การจดฝกอบรมผดแล/จดการหองสมด

• การเยยมเยยนและใหคำปรกษา

การใหบรการ1. กำหนดวน เวลาเปด-ปดบรการทชดเจน และควรเปดในวนเสารและอาทตยดวย

2. มบรการพนฐาน เชน การยม-คน แนะนำหนงสอ การสบคนขอมลและหนงสอ

3. จดกจกรรมทสอดคลองกบความตองการของกลมเปาหมาย เชน เลานทาน วาดภาพ

ระบายส การประดษฐ พบกระดาษ อบรมเทคนคการเลานทานสำหรบพอแม ฯลฯ

บคลากร1. มประสบการณในการปฏบตงานหองสมด หรอจบการศกษาในสาขาวชา

บรรณารกษศาสตรหรอสารนเทศศาสตร

2. มใจรกการดแลหองสมด รกหนงสอ รกการอาน กระตอรอรนในการจดกจกรรม

ใหกบเดก ใฝหาความรเพมพนประสบการณในงานดงกลาว

3. เปนมตร มจตบรการ คำนงถงความสะดวกสบายของผใชบรการ

การจดการ1. คดเลอกและจดหาหนงสอ สอการเรยนรตางๆ โดยคำนงถงความสนใจและ

ความตองการของผใชบรการกลมเปาหมาย เหมาะสมกบสภาพแวดลอมและ

ความจำเปน

2. จดหาหนงสอ สอการเรยนรตางๆ ใหมความหลากหลาย ทนสมย และเพยงพอ

3. เรยนรและพฒนาวธการจดหมวดหมหนงสอ และสอการเรยนร เพอใหผใชบรการ

คนหางาย

4. จดหาอปกรณสำหรบดำเนนงานและบรการตามความเหมาะสมและเพยงพอ

เชน คอมพวเตอร

5. จดเกบหนงสอ สอการเรยนร และวสดอปกรณตางๆ ในสถานทเหมาะสม

6. ดแล บำรงรกษาหนงสอ สอการเรยนร และวสดอปกรณใหอยในสภาพพรอมใชงาน

ตลอดเวลา

5

แนวทางการบรหารจดการงานหองสมดไทยคด

อาคารสถานทและครภณฑ1. ออกแบบตกแตงภายในโดยคำนงถงการใหบรการและกจกรรมของหองสมด

ถาเปนไปไดควรพจารณาถงความสามารถรองรบการเจรญเตบโตได

2. มแสงสวางอยางเพยงพอ มการระบายอากาศทด และมระบบปองกนสาธารณภย

ทไดมาตรฐาน

3. ครภณฑทใชมความแขงแรงคงทน ปลอดภย เคลอนยายสะดวก ทำความสะอาดงาย

มขนาดเหมาะสมกบผใช ชนหนงสอ โตะ เกาอ ควรลบเหลยมมมเพอความปลอดภย

ของเดก รวมทงการหมมมเสาดวยวสดออนนม

งบประมาณ หลกเลยงการพงพงแหลงงบประมาณเพยงแหงเดยว ควรกระจายแหลงทมาของ

เงนงบประมาณหองสมด เชน เงนงบประมาณจากหนวยงานตนสงกด เงนบรจาคจาก

ภาคเอกชน คาบำรงหองสมดจากสมาชก และรายไดอนๆ เชน การจดกจกรรมหาทน

เขยนโครงการกจกรรมขอทนสนบสนน

ความสามารถในการใหบรการ ชมชนทมประชากร 1,000 คนขนไป ในรศมไมเกน 2 กโลเมตรทนงอานหนงสอ 15 ทนง (ไมรวมพนทเบาะนงนอนอาน)หนงสอ - จำนวนหนงสอทใหบรการ ไมนอยกวา 300 รายชอ - การเพมหนงสอใหม 50 รายชอตอปวารสาร (ภาษาไทยและตางประเทศ) 10 ชอหนงสอพมพ (ภาษาไทยและตางประเทศ) 4 ชอวดทศน / ซด - จำนวนทใหบรการ (ตลบ / แผน) 10 - การเพมใหม (ตลบ / แผน) 1-2บรรณารกษ 1 คนเจาหนาทหองสมด อาสาสมครเจาหนาทธรการ อาสาสมครนกการภารโรง อาสาสมครชนวางหนงสอขนาดเตย สง 3 ชน 5 ตวชนวางหนงสอสำหรบเดก สง 2 ชน 3 ตวชนวางแบบหกเหลยม ตอเปนรปรงผง ประมาณ 9-12 ชนตเกบเอกสารชนด 2 บาน 1 ตโตะอานหนงสอสำหรบเดกพรอมเกาอ โตะเดก 2 ตว เกาอเดก 14-16 ตว โตะคอมพวเตอรสำหรบเดก 1-2 ตว ตามความเหมาะสมและความพรอมเคานเตอร หรอโตะยม-คนหนงสอ(เปนทนงสำหรบเจาหนาท อาจม 1 ชดคอมพวเตอรไวใชงาน 1 เครอง) เบาะรองพนหนา 10-15 ซม. สำหรบเดกนอนนง 8 ชน พจารณาตามขนาดพนทเครองคอมพวเตอร 1-2 ชดตามจำนวนโตะคอมพวเตอรสำหรบเดก และ 1 ชดสำหรบเจาหนาท ตามความจำเปนเครองรบโทรทศน 1 เครอง หรอตามความเหมาะสมเครองเลนวดทศน / ซด / ดวด 1 เครอง หรอตามความเหมาะสมเครองปรบอากาศ ตามความเหมาะสมเครองทำนำเยน ตามความเหมาะสม

ตารางตอไปนเปนรายการมาตรฐานทจำเปนสำหรบหองสมดไทยคดขนาด 50 ตารางเมตร

7

1. หนงสอสำหรบเดกเลก (0-3 ป)• หนงสอภาพ หนงสอทมรปภาพประกอบมาก ภาพมสสนสวยงาม หรอเปนภาพจรง

• รปเลมหนงสอ ปกแขง หรอวสดทฉกขาดไดยาก เชน หนงสอนมนม หนงสอลอยนำ

• ภาษาทใช อานงาย เปนคำๆ คำคลองจองสนๆ คำซำ

• เนอเรองสนๆ เขาใจไดงาย และสนก

• เนอเรองทเกยวกบการใชชวตประจำวน เชน อาบนำ แปรงฟน สระผม

• ตวอกษรทใชมขนาดใหญ

• เปนหนงสอทพอแมอานใหลกฟง

หนงสอท TK park แนะนำสำหรบเดกเลก (0-3 ป)

ชอหนงสอ นองหมหมำหมำ

ผแตง ชเงโอะ วาทานาเบะ

ผแปล พรอนงค นยมคา

ผสรางภาพประกอบ ยาสโอะ โอโทโมะ

ปทพมพ 2548 ราคา 150 บาท

สำนกพมพ แพรวเพอนเดก

นองหมเรยนรวธการกนอาหารดวยตนเอง และสนกกบการกนอาหารหลากหลาย

ประเภท แตนองหมทำหกเลอะเทอะไปหมด อกทงใชชอนกบสอมไมถนดดวย แตสดทาย

นองหมกกนอยางเอรดอรอยดวยมอ

ชอหนงสอ รไหมหนชอบทำอะไรกบแม

ผแตง เรองศกด ปนประทป

ผสรางภาพประกอบ อะตอม

ปทพมพ 2550 ราคา 135 บาท

สำนกพมพ แฮปปคดส

ลกสาวตวนอยบอกแมเปนคำคลองจองทสนๆ งายๆ ประกอบกบภาพทสวยงาม สสน

สดใส สอสารอยางชดเจนวาอยากอยใกลๆ แม ชอบทำอะไรกบแมมากมายทงกอด หอม

นงตก เลนจำจ รองรำทำเพลง และฟงแมเลานทาน รวมถงอยากชวยแมทำงานบาน

ทำกบขาวในครว

ชอหนงสอ รไหมหนชอบทำอะไรกบพอ

ผแตง เรองศกด ปนประทป

ผสรางภาพประกอบ อะตอม

ปทพมพ 2550 ราคา 135 บาท

สำนกพมพ แฮปปคดส

ลกชายตวนอยบอกพอเปนคำคลองจองทสนๆ งายๆ ประกอบกบภาพทสวยงาม สสน

สดใส สอสารอยางชดเจนวาอยากอยใกลๆ พอ ชอบทำอะไรกบพอมากมาย ทงอานหนงสอ

ลางรถ ฟงเพลง ขมาควาดาว วงไลจบ เลนโยกเยก และทายปญหาอะไรเอย

หลกเกณฑการคดเลอกหนงสอสำหรบเดกแตละชวงวย

9

2. หนงสอสำหรบเดกปฐมวย (4-6 ป)• เนอหาเกยวกบสงแวดลอมรอบตวทไมยากมากนก เชน การใชชวตประจำวน

สตวเลยง และเรองราวรวมถงมารยาทตางๆ ทเกยวกบการปรบตวเขากบสงคม

เชน เพอน ครอบครว

• เนอเรองจะมความซบซอนกวาหนงสอสำหรบเดกเลก เปนเรองราวทสนๆ งายๆ

• ภาษาทใชเปนประโยคสนๆ อานเขาใจงาย

• ใหความสำคญกบภาพประกอบมากกวาเนอหา

• ตวอกษรทใชมขนาดใหญ

• เปนหนงสอทพอ แม ลก อานดวยกน

หนงสอท TK park แนะนำสำหรบเดกปฐมวย (4-6 ป)

ชอหนงสอ หนงสอชดธรรมชาตหรรษา

ผแตง นานกฮก

ผสรางภาพประกอบ พรเนตร อรามมงคลวชย

ปทพมพ 2548 ราคา 95 บาท

สำนกพมพ แฮปปคดส

หนงสอชด ธรรมชาตหรรษา จะพาเดกๆ ไปเรยนรโลกกวางดวยความรกและเขาใจ

เพอจะไดใสใจและรจกดแลธรรมชาตรอบๆ ตว อาท

กบ สตวครงบกครงนำทมวงจรชวตนาตนตาตนใจ เปนทงนกกระโดดไกลและนกรอง

แหงหนองนำ

ผเสอ แมลงแสนสวยนกขยายพนธพช ผสรางสรรคความงามอยางมชวตชวาแกโลก

ของเรา

ขาว เมลดพชเมดเลกทมคณคายงใหญตอคนไทยมานานแสนนาน

ชอเรอง ความลบของสะดอ

ผแตง เกนอชโร ยางว

ผแปล มารนา โฮรคาวา

ปทพมพ 2549 ราคา 280 บาท

สำนกพมพ วาดดาว

เดกหลายคนสงสยวา “เจาสะดอยาวๆ คออะไรกนนะ...จะเปนเชอกทผกตดกบทอง

แมเพอไมใหหลงทางหรอเปลา”

“ทำไมเวลาแคะขไคลทสะดอถงปวดทองละ”

หนงสอเลมนชวยไขขอของใจของเดกๆ ได เพราะมคณหมอใจดชวยตอบคำถาม

ตามหลกการทถกตองใหเดกๆ เขาใจไดงาย และยงชวยตอบสนองความอยากรในวยเยาว

ภาพประกอบลายเสนนารก สสนสดใส

ชอหนงสอ คณฟองนกแปรงฟน

ผแตง ชวน วสาสะ

ผสรางภาพประอบ ชวน วสาสะ

ปทพมพ 2549 ราคา 170 บาท

สำนกพมพ แพรวเพอนเดก

คณฟองเปนนกแปรงฟนจงสนกสนานกบการแปรงฟนใหเพอนๆ เชน หม ปลา

ฟนแหลม ฮปโป จระเข และชาง เวลาแปรงฟนคณฟองจะรองเพลงอยางสนกสนาน

เดกๆ จะเพลดเพลนกบคำคลองจองงายๆ หรอทายชอและเสยงรองของสตวทคณฟองไป

แปรงฟนให

ชอหนงสอ อมตะนทานอสป (สองภาษา)

ผแตง บอณ ผแปล สประภา โมลรตานนท

ปทพมพ 2549 ราคา 200 บาท

สำนกพมพ สวรยาสาสน

หนงสอนทานอสป ไทย องกฤษ ภายในเลมประกอบดวยนทานอสป 3 เรองสนๆ

คอ เรองกบเลอกนาย มดดำกบจกจน สนขจงจอกกบนกกระเรยน

11

3. หนงสอสำหรบเดกประถมตน (7-9 ป)• เนอหาเกยวกบสงแวดลอมรอบตวทยากขน เชน วทยาศาสตร กายภาพ

(ภเขา ทะเล นำ) อาชพ ความรทวไป

• ภาพประกอบกบเนอหามความสำคญเทาเทยมกน

• ภาษาทใชเปนประโยคยาว แตไมซบซอน

• เปนหนงสอทเดกอานเอง

หนงสอท TK park แนะนำสำหรบเดกประถมตน (7-9 ป)

ชอเรอง หนงสอชดเรยนรโลกรอบตว ชดท 2

ผแตง จโอวานนา แมนเตกาซซา

ผแปล กองบรรณาธการสำนกพมพแฮปปคดส

ปทพมพ 2548 ราคา 350 บาท

สำนกพมพ แฮปปคดส

สารานกรมภาพรปเลมแขงแรงและมเทคนคการนำเสนอแบบตดเจาะทกระตนความ

สนใจ 6 เลม ประกอบดวย

ตนไม ชวยใหเดกไดเรยนรเรองของตนไม สวนประกอบตางๆ และความสำคญของ

แตละสวนวาทำหนาทอะไร

ไดโนเสารเดนทางยอนเวลาสยคไดโนเสาร พบกบสตวดกดำบรรพหลายชนด

รางกายของเรา ชวยใหเดกไดรจกอวยวะตางๆ ในรางกายของคนเรา และเรยนร

การทำงานของอวยวะนนๆ

โลกของเรา ชวยใหเดกไดรจกโลกของเราซงนาพศวงมากมายใหเรยนร

ในทองทะเล ชวยใหเดกไดเรยนรเกยวกบสงมชวตใตทองทะเล ซงมมากมายหลาย

ชนดทงพชและสตว

ในเขตกอสราง ชวยใหเดกไดเรยนรวาการสรางถนนสกสายหรอบานสกหลงจำเปน

ตองใชวสดอปกรณอะไรบาง ใครมหนาททำอะไรและขนตอนในการกอสรางเปนอยางไร

ชอเรอง อลเฟรด

ผแตง ฟรานเชสดา วกนากา

ผแปล อาหนง

ปทพมพ 2548 ราคา 175 บาท

สำนกพมพ ไทยวฒนาพานช

อลเฟรดเปนชางนอยอยในสวนสตว มนมหนาตาไมเหมอนชางตวอนๆ เพราะงวงของ

มนยาวมาก จงทำทกอยางเพอซอนงวงของมนแตกไรผล กระทงไดเกดเหตการณททำให

รวางวงของมนนนพเศษกวาของใคร

ชอเรอง แมไกกบเมลดขาวสาล

ผแตง มณฑรา พานชยง

ผแปล สทธชย กฤษววรรธน

ปทพมพ 2549 ราคา 140 บาท

สำนกพมพ สถาพรบคส

นทานลกโซเปนนทานทเลาสบตอกนมา มลกษณะพเศษ คอ เปนเรองทเลาตอเนอง

ดวยวธการเลาซำๆ ผกตอเปนลกโซ ในเรองจะแฝงแงคดบางอยางไว

13

4. หนงสอสำหรบเดกประถมปลาย (10-12 ป)

• รปเลมมขนาดพอกเกตบค

• เนอหา ทางดานประวตบคคล ประวตศาสตร การคนพบทางวทยาศาสตร เพศ

หรอมเนอหาทซบซอนมากขนกวาประถมตน เนนเนอหาสงเสรมจนตนาการของเดก

• ภาษาทใชเปนประโยคยาว มความซบซอนมากขน

• ไมเนนรปภาพประกอบมากนก หรอจะเปนภาพประกอบแบบการตน

• เปนหนงสอทเดกอานเอง

หนงสอท TK park แนะนำสำหรบเดกประถมปลาย (10-12 ป)

ชอหนงสอ หนงสอชด 100 เรองนาร

สำนกพมพ แพรวเยาวชน

ปทพมพ 2549 ราคา 139 บาท

เกรดความร 100 ขอ พรอมภาพประกอบสสสวยงามตลอดเลม ตรงความสนใจเดกๆ

ตงแตหนาแรกถงหนาสดทาย การตนทแทรกอยตลอดเลมเพมความสนกในการอาน นอก

จากนยงมคำถามและการทดลองยอยๆ ชวยตอบสนองความอยากรอยากเหนของเดกและ

ทดสอบความเขาใจในเนอเรองดวย

“หนงสอชดนดงดดไดแมแตเดกทเบอหนงสอ และเหมาะสำหรบผทตองการความคด

ใหมๆ”

ชอหนงสอ นทานเกงเลข

ผแตง ยง-รน คม และ ฮยาง-ซก โชว

ผแปล ฉตรชย ทองกาญจน

ปทพมพ 2549 ราคา 98 บาท

สำนกพมพ นานมบคสพบลเคชนส

นทานสอนหลกคณตศาสตร ทองโลกจนตนาการ พรอมเรยนรและทำความเขาใจ

หลกคณตศาสตร สนกสนานไปกบนทานเสรมปญญา ไขปญหาโจทยคณตศาสตร และ

เกรดความรมากมาย

ชอหนงสอ ปรศนาวทยาศาสตรชวนทดลอง

ผแตง อาย เมจก โซไซต

ผแปล จอมขวญ ชางเพง

ปทพมพ 2549 ราคา 158 บาท

สำนกพมพ นานมบคสพบลเคชนส

สนกกบ 68 การทดลองวทยาศาสตรงายๆ สำหรบเดก ทสามารถนำสงตางๆ

ทอยรอบตวมาใชเปนอปกรณได เชน หลอดดด ตะเกยบ กระดาษ เหรยญ เปนตน

โดยมการทดลองทนาสนใจ อาท ตดกอนนำแขงดวยเชอก สรางพายในขวด ลกโปงท

เจาะไมแตก แตจะหายไปตอหนาตอตา

ชอเรอง นทานโชคด

ผแตง สายฝน ศลปะพรหม

ปทพมพ 2549 ราคา 155 บาท

สำนกพมพ ครอบครว

เปนนทานสนกสนาน ภาพการตนสสนารกสดใส อาศยเคาเรองจากมงคลชวต

38 ประการ ทพระพทธองคทรงใหแนวทางไวสำหรบผทตองการประสบความโชคดใน

ชวต จดเดนของหนงสอชวยใหเดกเพลดเพลนกบการอานจนไมรสกวาคณธรรมจรยธรรม

เปนเรองนาเบอหนาย

15

ตวอยางกจกรรมสงเสรมการอานในเดกวย 0–3 ป

หนงสอเลมแรกของลก

วตถประสงค 1. เพอเปนเครองมอชวยสานสายใยใหกบคนภายในครอบครว ใหมความสมพนธอนด

ตอกนและอบอนยงขน

2. เพอเปนเครองมอเชอมโยงทกษะการเรยนรกบจนตนาการ ความคดสรางสรรคและ

พฒนาการของเดกผานกจกรรมททำรวมกนภายในครอบครว

3. เพอใหพอแมปลกฝงใหเดกมนสยรกการอานการเรยนรดวยตนเองตงแตยงเดกๆ

โดยจะไมปลกฝงทางดานเทคโนโลยมากเกนไป เชน เกมคอมพวเตอร ดโทรทศน

เดกจะไดโตมาเปนผใหญทมอนาคต มความคดสรางสรรค เปนตน

ขนตอนการดำเนนงาน1. แนะนำโครงการใหผปกครองเขาใจถงประโยชนของการอานสำหรบการอานระดบ

ปฐมวย

2. เรมจากจดมมหนงสอใหเปนมมสบายๆ มตกตานารกๆ มทวางหนงสอ ทเดกสามารถ

หยบ จบ สมผสไดงาย แลวใหครอบครวสรางชวงเวลาทชนชอบของครอบครวให

พอแมไดอมลกนงตกขณะอานหนงสอใหลกฟง โดยตองทำเปนประจำสมำเสมอเพอ

ลกจะไดเขาใจไดวาเมอถงหองสมดจะมการอานหนงสอรวมกน

3. หลงจากนนมการตงคำถาม กระตนใหลกพดตาม อานตาม ทำทาทางประกอบการ

อานใหสมพนธกบหนงสอทอาน เชน รองเพลงแมงมมลาย เลนโยกเยก ขหลง ขคอ

4. เรมตดตามผล โดยสอบถามจากผปกครองวาเดกๆ เรมมนสยรกอานหรอยง เชน

ดพฒนาการของลกวาเรมเดนไปหยบหนงสอมาใหพอแมอานใหฟง จงมอพอแมไป

ทมมหนงสอ

5. สรปผลการดำเนนงาน เพอนำมาศกษาวจยเปนแนวทางในการพฒนากจกรรมอนๆ

ตอไป เพอเปนการตอยอดทางการศกษาใหกบเดกๆ และผปกครอง

ระยะเวลาจดกจกรรม 1-2 ชวโมง ควรทำเปนประจำทกวน

ผลทไดรบ1. ทำใหเดกรสกวาตนเองมความสำคญไมถกทอดทง มความผกพนกบพอแม

ไดรบความรก ความอบอน จากคนภายในครอบครว

2. ทำใหเดกเกดจนตนาการ ความคดสรางสรรค สรางพฒนาการของตนเอง

ทำใหเดกกลาคด กลาทำ กลาแสดงออก

3. ทำใหเดกมนสยรกการอาน ชอบทำกจกรรม เดกจะรสกสนกสนานไปพรอมกบ

การอาน และจะคดวาการอานสนกกวาการเลนเกมคอมพวเตอร หรอดโทรทศน

แนวทางในการใชหนงสอกบเดกวย 0–3 ป1. ชชวนใหเดกดภาพในหนงสอและพดคยดวย

2. อานหนงสอใหเดกฟง และเลนกบเดกเหมอนในภาพ

3. รองเพลงหรออานกลอนเพลงสำหรบเดก

4. ตงคำถามจากภาพในหนงสอ

5. การใชหนประกอบการอานหนงสอ เชน หนนวมอ หนทตดจากโฆษณา รวมทง

หนตาง ๆ ททำขนเอง

การจดกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกแตละชวงวย

17

ตวอยางกจกรรมสงเสรมการอานในเดกวย 4–6 ป

สนกสนานกบนทานและหนงสอ

วตถประสงค 1. เพอสรางพฤตกรรมการอานใหกลมเปาหมายทไมอานหนงสอหรออานหนงสอไมออก

และอานไมคลอง ไดซมซบภาษา เนอหา สามารถจบใจความได

2. เพอสรางจนตนาการความคดสรางสรรคอนเปนรากฐานทสำคญของชวตโดยการอาน

เปนประจำ อานชาๆ ชดถอย ชดคำ เพอใหผฟงเกดจนตนาการสรางภาพตาม

3. เพอเปนการนำเสนอนทานและหนงสอใหมความนาสนใจ นาฟง กระตนใหเดกอยาก

ทจะเขามารวมกจกรรมดวย

ขนตอนการดำเนนงาน1. แนะนำใหผปกครองเขาใจถงวตถประสงคของการเลานทาน พรอมใหคำแนะนำการ

ปฎบตตนจากเจาหนาท

2. คดเลอกหนงสอใหเหมาะสมกบชวงอายของเดก พรอมทงจดเตรยมอปกรณเสรมใน

การเลานทาน

3. ฝกทกษะทางดานอารมณใหอยในภาวะทผอนคลาย นำเสยงสงตำ ทาทางประกอบ

การเลาตองมลลาทพลวไหวสะกดผฟงใหอย

4. ทดลองเลานทานจรงๆ กบกลมเลกๆกอนจนชำนาญแลวกขยายเปนกลมใหญๆ

5. ทดสอบความรเดกๆ โดยการตงคำถามใหเดกๆตอบ แลวประเมนผลวาเดกไดความร

สามารถจบใจความจากการเลานทานหรอไม

6. สรปผลการดำเนนงาน เพอพฒนาโครงการตอไป

ระยะเวลาจดกจกรรม 1-2 ชวโมง โดยตองคอยสงเกตความสนใจของผรวมกจกรรมดวย เพอตดสนใจวา

ควรจะหยดเลานทานเมอไร

ผลทไดรบ 1. ผเลาหรอผอานเกดพฤตกรรมการอานทถกตอง อานคลองขน สามารถพฒนาตนเอง

จนสามารถแตงนทานเองได โดยพอแมและลกจะชวยกนแตงนทานขนเองได

2. ผเลาหรอผอานสามารถทำใหเดกเกดจนตนาการ ความคดสรางสรรค ประกอบกบ

ผเลามทกษะการเลาเพมขนเปนการพฒนาการเลานทานตอไป

3. ผเลาหรอผอานสามารถเลานทานไดอยางนาสนใจ ทำใหเดกฟงแลวเกดความ

เพลดเพลน และอยากฟงอก

รปแบบการเลานทาน1. การเลานทานและหนงสอตามตนฉบบ เปนการใชหนงสอเปนสอ โดยผเลาหรอผอาน

จะเลาหรออานตามตนฉบบทม สงทพงใหความสนใจ คอ ความรสกของผฟง

2. การเลานทาน หรอการอานหนงสอ โดยใชอปกรณประกอบ เชน นำตกตาชางผา

หรอตกตาอนๆ รวมทงถงมอ หนมอ หนกระดาษ และการพบ การวาด การระบายส

มาเปนองคประกอบในการเลาเพอสรางความนาสนใจ และตอยอดความคดของผฟง

19

ตวอยางกจกรรมสงเสรมการอานในเดกวย 7-9 ป

อานได อานด อานสนกและถกภาษา

วตถประสงค1. เพอเปนการสรางนกอานทด อานได อานด อานสนกและถกอกขระ และมความ

สนกสนานเพลดเพลนไปพรอมกบการอานหนงสอ

2. เพอสรางนกอานใหอานออกเสยงไดอยางชดเจน ทำใหผฟงรสกประทบใจ และรสก

มสวนรวมในการสรางสรรคกจกรรมรวมกน

3. เพอเปนแนวทางใหนกอานมอใหมไดใชเปนทางเลอกทเหมาะกบจรตและวถของแตละ

คน ผานการฝกฝน ฝกอาน ความมานะอดทน เพอนำไปสการเปนนกอานมออาชพ

ในอนาคต

ขนตอนการดำเนนงาน1. จดหาผทมความสามารถดานการอาน เพอมาเปนวทยากรสำหรบการฝกอบรม

2. ใหเดกไดฝกอาน คำควบกลำ ผนวรรณยกต การแบงวรรคตอน รวมถงการฝก

สมาธ โดยเดกจะตองฝกอานอยางสมำเสมอ

3. ฝกอานออกเสยง กำหนดลมหายใจในการอาน ทงบทประพนธทเปนรอยแกวและ

รอยกรอง

4. ใหเดกไดเลอกหนงสอทตนเองชอบ เพอใชในการฝกฝนดานการอาน

5. กำหนดหนงสอใหแกเดกสำหรบใชในการฝกอาน

6. ทดสอบการอานกบเดก

7. ใหคำแนะนำเพมเตมแกเดกทยงไมผานการทดสอบ รวมทงฝกฝนใหม

ระยะเวลาจดกจกรรม จดทำตารางกจกรรมสปดาหละ 1-2 ครง ตอเนองประมาณ 3-4 เดอน สำหรบ

การจดกจกรรมอบรมแตละรน

ผลทไดรบ1. ไดนกอานทด อานสนก อานถกตองตามอกขระ คำควบกลำ และแบงวรรคตอน

2. สรางความมนใจในการอานกบนกอาน รวมถงสรางความประทบใจแกผฟง

3. สรางนกอานมออาชพทมความพรอมในทกดาน

21

ตวอยางกจกรรมสงเสรมการอานในเดกวย 10-12 ป

อาสาสมครนกอาน

วตถประสงค 1. สงเสรมและฝกฝนการอานแกเดกและเยาวชนไทยใหอานภาษาไทยไดอยางถกตอง

และชดถอยชดคำ

2. สงเสรมและสรางนสยรกการอานแกเดกและเยาวชน

3. สงเสรมและสรางจตสาธารณะในหมเดกและเยาวชนดวยการเขารวมเปนอาสาสมคร-

นกอาน เพออานหนงสอใหแกผมความบกพรองทางการมองเหน ผสงอาย

และผดอยโอกาส

ขนตอนการดำเนนงาน1. จดการฝกอบรมดานทกษะการอานใหแกเดกและเยาวชน โดยผเชยวชาญดาน

การอานและฝกอานอยางสมำเสมอในทกๆ วน

2. ใหเดกไดเลอกหนงสอทตนเองชอบ เพอใชในการฝกอาน

3. กำหนดหนงสอใหเดกอาน ทงหนงสอเกาและบทประพนธเกาทเปนรอยแกวและ

รอยกรอง รวมถงบทเพลงและบทรองเลน

4. ใหเดกทดสอบดานการอานกบผเชยวชาญและออกใบประกาศนยบตรอาสาสมคร-

นกอาน ใหแกเดกและเยาวชน

5. เมอเดกอานหนงสอไดคลอง แตกฉาน อานไดอยางสนกและถกตอง เดกจะไดไป

อานหนงสอบนทกเสยงเพอสงเสรมการเรยนรสำหรบผมความบกพรองทางการ

มองเหนและผสนใจทวไป รวมถงการรวมกลมกนเพอไปอานหนงสอตามสถานท

ตางๆ เชน สถานสงเคราะห ชมชนแออด ทณฑสถาน สถานสงเคราะหผสงอาย

ซงเปนการทำประโยชนแกสงคม

ระยะเวลาการดำเนนงาน จดฝกอบรมสปดาหละ 1-2 ครง ตอเนอง 4 เดอน สำหรบอาสาสมครแตละรน

ผลทไดรบ1. เดกและเยาวชนมความสามารถดานการอานและเปนตนแบบทด

2. เดกและเยาวชนมทกษะในดานการอานหนงสอดขน

3. เดกและเยาวชนมจตสาธารณะรวมกนทำประโยชนใหสงคม ดวยการเขารวมเปน

อาสาสมครนกอาน

4. อาสาสมครนกอาน รวมกนอานหนงสอเพอสงเสรมการเรยนรสำหรบผมความ

บกพรองทางการมองเหนและผสนใจทวไปไดฟงและสนกรวมกน

23

1. ของเลนตองเหมาะกบวยและพฒนาการของเดก ไมยากและงายจนเกนไป

2. ของเลนจะชวยในการสงเสรมพฒนาการทางสมองของเดก การทำงานของกลามเนอ

3. ของเลนตองชวยสงเสรมความคดสรางสรรค ใหเดกมจนตนาการดานตางๆ

4. ของเลนทสอนเดกคด ควรจะแฝงคานยมทดงาม คดในแงบวก ไมมความรนแรง

5. ชนสวนทนำมาประกอบเปนของเลนตองเปนวสดทมคณภาพปราศจากสารพษเจอปน

มความทนทานทนมอเดก ไมควรมเหลยมมมและชนสวนเลก ทำความสะอาดงาย

6. ของเลนชนนนๆ ควรผานการทดสอบวาเหมาะสมสำหรบเดกแตละชวงวย

7. ของเลนทซอควรเลนไดนานทสดเทาทเปนไปได และมประโยชนหลากหลาย

8. ของเลนควรบอกวธเลนทชดเจน

9. ของเลนควรมราคาทเหมาะสมกบคณคาทไดรบ

10. ของเลนตองทำใหเดกรสกสนก เพลดเพลน

11. การเลอกซอของเลนใหเดกตำกวา 3 ป ควรคำนงถงความปลอดภยในทกๆ ดาน

เชน ชนสวนตองไมเปนชนเลก สของวสด ความคงทนตอการแตกหก

รายละเอยด ม/ทำได ไมม/ทำไมได

1. บคลากร

- ผประสานงานโครงการไทยคด

- บรรณารกษหรอผจดการหองสมด

2. สถานท

- พนทไมนอยกวา 25 ตารางเมตร

และไมเกน 150 ตารางเมตร

- อยใกลแหลงชมชน เดนทางสะดวก ปลอดภย

3. เนอหาสาระ

- ความพรอมในการเรยนรการจดหาหนงสอ

วารสาร หนงสอพมพ ของเลนเสรมทกษะ

- ความพรอมในการเรยนรการจดกจกรรม

สงเสรมการอาน

4. งบประมาณในการลงทน (ประมาณ 1 แสน

ถง 6 แสนบาท ขนอยกบขนาดพนท)

- คาปรบปรงและตกแตงหองสมด

(30% ของงบประมาณ)

- คาจดซอหนงสอ สอการเรยนร และเฟอรนเจอร

เชน โตะ เกาอ ชนหนงสอ ชนวารสาร ฯลฯ

(70% ของงบประมาณ)

เคลดลบการเลอกของเลนประเมนความพรอมในการเขารวมโครงการ

ตารางดานลางนเปนแบบสำรวจตนเองเบองตน

เพอประเมนความพรอมในการจดทำหองสมดไทยคด พจารณาควบคกบหลกเกณฑการเขารวมโครงการ (หนา 2)

สำนกงานอทยานการเรยนร สงกดสำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

999/9 อาคารสำนกงานเซนทรลเวลด ชน 17ถนนพระราม 1 เขตปทมวน กทม. 10330

โทร. 0-2264-5963-65 โทรสาร 0-2264-5966 www.tkpark.or.th