ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

EDITORYAL

Edisyong Hi l igaynon

Tuig XLVI I I No.10

Mayo 21, 2017

www.phi l ippinerevolution. info

Imprastruktura nga pondosang dumuluong, indidemanda sang pumuluyo

Wala untat ang mga teknokrata sang rehimeng Duterte sa po-sitibo nga paglaragway sang pagsulong sang ekonomiyasang Pilipinas sa mga maabot nga tuig sa idalum sang gina-

tawag nila nga “bulawanon nga panahon sang imprastruktura.” Gina-pilit nila nga ang dalagku nga pagpangapital sa konstraksyon sang mgadalanon, riles, dulungkaan, dam kag engklabo sa pagtrabaho magabu-nga sang padayon nga pag-uswag sang ekonomiya sang Pilipinas.

Labi pa sila nga pursigido sa mgadeklarasyon nga ini pagkabalik nilahalin sa China kaupod si Duterte ba-lon ang panibag-o nga promisa sangmga opisyal sang China nga magaha-tag sang dalagku nga kapital sa Pili-pinas para sa mga ginahilera ngaproyekto sang gubyernong Duterte.Lubos ang pagdayaw ni Duterte saChina sa suno sa iya sinseridad sininga magbulig sa Pilipinas kag mag-paambit sang ila nga manggad.

Maluwas sa mas daku ang kapital

nga target nga makuha sang rehi-meng Duterte ikumparar sa nagligadnga mga rehimen (ginatantya ngamasobra walo ka trilyon ka piso tub-tub 2022, pangunahon halin sa Chi-na), ang mga matayog nga deklara-syon lunsay pagsulit halin sa nagli-gad nga mga rehimen. Tanan nganag-agi nga mga gubyerno (kalakipang rehimeng Marcos) pareho nganagduso sang mga dalagku nga pro-yektong pang-imprastruktura bilangsentro nga mga tikang sa ekonomiya."22 armas. . . , " sundan sa pahina 3

22 armas,nakumpiska sangBHBANUM KA KUMAND sang BagongHukbong Bayan sa nagkalain-lainnga bahin sang pungsod ang nag-lunsar sang mga opensiba sa sulodsang duha ka semana sining Mayo4-17. Ginalakipan ini sang isa kareyd, duha ka ambus, walo kaoperasyong haras kag isa ka pag-disarma batok sa isa ka abusadonga negosyante. Baynte dos kaarmas ang nakumpiska sang mgaPulang hukbo. Naglab-ot sa 35 angkaswalti sa kubay sang mga reak-syunaryong armadong tropa.

Sa Timog Katagalugan, madi-nalag-on ang sunud-sunod ngataktikal nga opensiba sang BHB-Laguna (Cesar Batrallo Commando BHB-CBC) batok sa AFP kagPNP sa mga banwa sang Majayjaykag Luisiana sa Laguna, kag sakaiping nga banwa sang Lucbansa probinsya sang Quezon.

Magkadungan nga gin-atakesang BHB-CBC ang tatlo ka de-tatsment sang 59th IB kag 80th IBsa mga barangay sang IbabangBanga kag Piit sa Majayjay. Gin-lunsar ang mga aksyon sadtongMayo 14, halin 6:25 tubtub alas-7sang gab-i. Tatlo ang patay kagtatlo man ang pilason sa mga sul-dado. Ang mga gin-atake nga yunitsang AFP nagaserbe nga protektorsang makahalalit nga kumpanyangGlobal Heavy Equipment Inc.

Sang ugto sang Mayo 17, li-wat nga nakalunsar sang tatlo kamagkasunod nga taktikal ngaopensiba ang BHB-CBC. Una diriang pag-isnayp sa mga tropa sangPNP-CALABARZON Regional Pub-lic Safety Battalion sa Brgy. Kilib,Lucban. Duha ka elemento sangRPSB ang pilason. Gin-ambusan

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN2

sang militarisasyon ang dala sangmga proyekto nga ini.

Sa pagduso sang rehimeng Du-terte sang pila ka gatos ka bilyongdolyar nga mga proyektong pang-imprastruktura, indi malayo ngamaigo sini ang kaayuhan kag mgakinamatarung sang masang anak-balhas kag pagadabukan ang ila ngapagbato. Kalakip sa mga dalagkunga proyekto nga ginaduso subongamo ang Chico River Dam project.Ang pareho nga proyekto sadtongdekada 1980 militante nga ginba-tuan sang pumuluyong Cordillerabangud sa kahalitan nga tuga sadtosa ila nga kabuhi kag pangabuhian.Pat-ud nga indi maghipos ang mgataga-Cordillera kag ang bug-os ngapumuluyo oras nga mangin pamahogsa kabuhian, kinamatarung kag ka-palibutan ang dam kag iban pa ngaproyektong pang-imprastruktura.

Pat-ud nga matuga ang mala-paran nga mga pagbato kon angplano nga pagplastar sang mga rilessang tren magpangdalasa sa dutasang mga katigulangan, kinamata-rung kag kaayuhan sang mga Lumadkag masang anakbalhas sa Minda-nao kag iban pa nga lugar: kon angplano nga tukuron nga mga dulung-kaan magapalayas sa mga mangi-ngisda; kon ang tukuron nga mgataytay kag pagahimuon nga dalanmagapalayas sa mga mangungumakag magawasak sa produksyongpang-agrikultura; kag kon ang pa-gahimuon nga mga reklamasyonmagaguba sang manggad sang ka-dagatan kag kapalibutan.

Pat-ud nga manindugan kag ma-gabato ang bug-os nga pumuluyo konsa pagduso sang rehimeng Dutertesang mga proyektong pang-imprastruktura malubong sini angbug-os nga Pilipinas sa panibag-o ngadumuluong nga pautang nga impo-sible na nga mabayaran kag magahi-got sa Pilipinas sa mga kondisyon nganaga-ulamid sang pag-ampo sa pat-rimonya kag independensya. Maga-panindugan man ang bug-os nga pu-muluyo kon ang mga proyekto nga inimaga-imbolbar sang korapsyon kagpangwartahan sang mga dalagku ngaburgesyang komprador nga malapitkay Duterte. Kon mahadlok man ang

Editoryal: Imprastruktura nga pondosang dumuluong, indi demanda sangpumuluyo 1

22 armas, nakumpiska sang BHB 1

Dutertenomics: Pabug-at sa pumuluyo 4

CASER, iduso antes ang untat-lupok 6

Lahog nga "junta" 7

Marbai, nagmadinalag-on sa pagbawi 8

Halin sa mga rehiyon 8

Kalakasan sang rehimeng Duterte 9

Mga Lumad, biktima sang militarisasyon 10

Balikatan 2017, nadayon 11

Mga aksyon sang BHB-EV, sabat sa US 12

37 paramilitar, patay sa India 12

Tuig XLVI I I No. 10 | Mayo 21, 2017

Kaundan

Maathag nga wala unod angamo nga mga deklarasyon. Kapare-ho sang pila ka beses na nga napa-matud-an sang nagligad, wala gina-lubad sang mga proyektongpang-imprastruktura, ano pa man inika daku o ka-engrande, ang sandi-gan nga mga problema sa ekonomiyasang Pilipinas.

Sa panahon ni Marcos, gamitang absoluto nga gahum, nahimo ni-ya nga iduso ang wala-tuo nga mgaproyektong pang-imprastruktura ha-lin sa mga hi-way, taytay, mga dam,planta nga geothermal, LRT kag mgamonumento. Ang pumuluyo nalubongsa nagdaku nga dumuluong nga pau-tang (naglab-ot sa $26 bilyon sad-tong 1986) kag nahigot sa mga kun-disyon nga gin-imponer sang IMFkag sang World Bank nga pabor sadumuluong nga mga dalagku nga ka-pitalista. Naghugakom sang mang-gad si Marcos kag iya nga mga kronisa mga komisyon sa mga dalagku ngaproyekto nga ini.

Ang tanan nga rehimen pagka-tapos ni Marcos naglagas sang tag-sa nila ka mga proyektong pang-imprastruktura: halin sa mga"flyover" ni Cory Aquino, sa Expo

Pilipino ni Ramos, ang MacapagalBoulevard kag Clark Airport niArroyo kag mga proyekto nga"public-private partnership" ni Be-nigno Aquino. Tanan nga ini naga-balor sang bilyun-bilyon nga dolyarkag ginpondohan sang padayon nganagahabok nga dumuluong ngapautang nga subong masobra $120bilyon na. Kada proyekto nga inipuno sang anomaliya kag gina-pangwartahan sang mga malapitnga kroni sang kada rehimen.

Kon may yara man, pang-iba-baw lang ang pagbag-o nga ginadul-ong sang mga proyekto nga ini. Kagbisan tingubon pa, napaslawan ngabag-uhon sang mga ini ang sandigannga kahimtangan pangkatilingbankag ang sandigan nga kinaiya sangpangabuhian sang masang mangu-nguma kag mamumugon kag bug-osnga pumuluyo. Nagtuga ini sangtemporaryo nga pangabuhian,apang wala ginlubad ang permihannga krisis sang sobra kadaku ngadis-empleyo. Kapid na sang mgaproyekto nga ini ang mga demoli-syon, pagpalayas, pagkawasak sangproduktibo nga duta kag pagkagubasang kapalibutan. Madamu nga kaso

ANG

Ang Ang Bayan ginabantala sa

lenggwahe nga Pi l ipino, Bisaya,

I loko, Hi l igaynon, Waray kag Ingles. .

Nagabaton ang Ang Bayan sang

mga kontribusyon sa porma sang mga

artikulo kag bal ita. Ginabuyok man

ang mga bumalasa nga magpaabot

sang mga saway kag rekomendasyon

sa ikauswag sang aton pahayagan.

instagram.com/prwc.info

youtube.com/PhilippineRevolutionWebCentral

@prwc_info

fb.com/PhilippineRevolutionWebCentral

cppinformationbureau@gmail.com

Ang Ang Bayan ginabantala duha ka bes kada bulan

sang Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

ANG BAYAN Mayo 21 , 2017 3

Korte Suprema sa pagpamahog niya kontra sa pagpaggwasang TRO, ang pumuluyo indi maghipos nga maninduganbatok sa burukrata kapitalistang kagarukan.

Dapat mangin muklat ang pumuluyo nga, kabaliskaransa ginahambal ni Duterte, wala sa maayo nga kabubut-onang pagtanyag sang China sang gatos-gatos ka bilyongdolyar para sa mga proyektong pang-imprastruktura ngaini. Ang China isa ka bag-ong ulhot kag padayon nga na-gadaku nga imperyalistang gahum nga hugot nga nagapa-ngapin sa iya kaugalingon nga interes. Ang tanyag ngapondo sang China pautang nga obligado nga pagabayransang pumuluyo nga may interes. Pautang ini nga nakata-lana sa ispesipiko nga mga proyekto pabor sa China kagdapat pangbakal sa sobra nga suplay sang asero kag ibanpa nga balaklunon halin sa China.

Sa pagkamatuod, indi ang mga proyektong pang-imprastruktura nga ini ang dapat nga ginahatagan pra-yoridad sang rehimeng Duterte. Sa anuman nga plano saekonomiya, ang dapat nga unahon amo ang kaayuhankag interes sang mga mamumugon kag mangunguma kagbug-os nga pumuluyo, indi sang mga dalagku nga burge-syang kumprador, agalon nga mayduta o dumuluong ngamga dalagku nga kapitalista.

Dapat lubaron ang mga pundamental nga problemasang sistemang malakolonyal kag malapyudal. Kon walasang pundamental nga pagbag-o, magapabilin nga atra-sado ang ekonomiya sang Pilipinas kag mangin tagasup-lay lamang sang mga hilaw nga materyales, barato ngapagtrabaho kag mala-manupaktura sa China kag iban panga imperyalistang pungsod. Kapareho sang mga rilessang tren nga gintukod sang kolonyalismong US nga gin-gamit sa transportasyon sang tubo kag iban pa nga ba-laklunon, ang mga modernong tren halin sa China maga-

serbe lamang para sa transportasyon sang mga hilawnga materyales kag malamanupaktura para sa China.

Sa kasaysayan sang mga nangin modernong ekono-miya, kalakip na ang China, ang pagsulong naagum sapagpundar sang basehan nga kapasidad sa industriyakalakip na sa produksyon sang salsalon, asero kag mgakemikal kag iban pa nga sandigan nga industriya agudtugahon ang kapasidad sa produksyon sang makinaryakag iban pa nga mga kagamitan sa produksyon. Kadu-ngan sini ang pagpataas sang produktibidad sang agri-kultura paagi sang pagpatuman sang tunay nga repormasa duta para waskon ang daan nga mga kadena sangmonopolyong pyudal kag dumuluong, pagduso sang koo-perasyon kag iban pa nga porma sang pagbuligay kagpagpatuman sang mekanisasyon.

Dapat iduso sa China, nga kon gusto sini nga maa-gum ang pagpakig-abyan sa pumuluyong Pilipino, dapathanda ini nga suportahan ang pagpaninguha nga tapu-son ang malakolonyal kag malapyudal nga sistema ngagintukod kag padayon nga ginaharian sang imperyalis-mong US. Sa partikular, kinahanglanon gid nga suporta-han ang programa para sa tunay nga reporma sa dutakag para sa pungsudnon nga industriyalisasyon.

Ini ang pangunahon nga kaundan sang programasang rebolusyonaryong kahublagan sa ekonomiya kagnakasaad sa programa sang Partido para sa demokrati-kong rebolusyon sang banwa kag sa 12 Punto nga Prog-rama sang NDFP. Ini ang gindetalye sa ComprehensiveAgreement on Socio-Economic Reforms (CASER) ngaginplastar sang NDFP sa GRP sa negosasyong pangkali-nungan. Ginalauman sang mga rebolusyonaryong pwersanga ang usapin nga ini sang CASER ang pangunahon ngamahatagan-igtalupangod sa nakatalana nga ikalima saserye sang mga sugilanon pangkalinungan.

sang isa pa ka yunit sang BHB-CBCang naga-atras nga mga pulis. Gin-sunog sang mga Pulang hangawayang duha ka salakyan sang RPSB.

Matapos sini, nagresponder angmga pwersa sang 80th IB kag ku-mand sang 202nd IBde sakay sangduha ka siksbay, isa ka weapon ve-hicle kag isa ka armored personnelcarrier. Pag-abot sa Brgy. SanAntonio sa Luisiana, gin-ambus sangBHB-CBC ang komboy. Naigo angduha ka salakyan sang mga suldadosang palukpan sang command-deto-nated nga mga eksplosibo. Naglab-ot sa 20 ang patay kag pilason sakaaway.

Sa Benguet, madinalag-on ngaginreyd sang BHB-Benguet (JenniferCariño Command o BHB-JCC) angdetatsment sang Philippine NationalPolice sa Brgy. Loo, Buguias sadtong

Mayo 16, alas-9 sang gab-i. Gilayonnga nakontrol sang mga Pulang ha-ngaway ang istasyon sang pulisyanga wala sang lupok. Nakumpiskasang BHB-JCC ang isa ka pistolang9mm, isa ka granada, mga magasinkag bala kag iban pa nga kagamitan-militar. Madata ang pagpangilkilsang mga pulis sang Buguias sa mgamotorista kag manugbaligya sangulutanon. Naulamid man sila sapagpalapnag sang mga anti- sosyalnga aktibidad.

Sa Agusan del Sur, 21 ka armasang nakumpiska sang BHB-Front 14sang Northeastern Mindanao Regi-on halin sa pamilyang Lademora saSityo Sinug-ang, Bayugan 3, Rosa-rio. Ginlunsar sang BHB ang opera-syon sadtong Mayo 13, sang mgaalas-7 sang aga. Kalakip sa mga na-kumpiska ang duha ka M16, isa ka

AK47, isa ka BAR, isa ka M14, isaka Garand, apat ka karbin, tatlo kaM79 grenade launcher, tatlo kashotgun, apat ka pistolang kalibre.45 kag isa ka pistolang kalibre .38.Kalakip man sa mga nakumpiskasang mga Pulang hangaway angnagkalain-lain nga bala, mga ma-gasin kag iban pa nga gamit militar.

Suno sa BHB-NEMR, ang kum-piskasyon sa mga Lademora aksyonnga pagsilot sa malaba nga rekordsang pamilya sa pagpang-abuso,mga krimen, pagguba sa pangabuhi-an sang pumuluyo kag pagpanghi-mulos sa magagmay nga mga mine-ro. Gina-empleyo sang mga Lade-mora ang nabilin nga mga myembrosang bantog sa kalainan nga LostCommand, ang armado nga gruponga gintukod ni dating Philippine

"Editoryal, . . . , " halin sa pahina 2

"22 armas, . . . , " halin sa pahina 1

sundan sa pahina 4

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN4

Constabulary Col. Carlos Lademorasadtong ulihi nga bahin sang dekada1970 halin sa mga kriminal kag dati ngamga suldado. Ginagamit ini subongsang pamilya agud pahugon ang mgamangunguma kag agawan sila sangpangabuhian.

Sa Bohol, isa ka suldado ang na-patay kag tatlo ka elemento sangCAFGU ang napilasan sang maglunsarsang operasyong haras ang BHB-Bohol(Francisco Dagohoy Command o BHB-FDC). Ginlunsar ang aksyon sadtongMayo 3, sang mga alas-10 sang gab-isa detatsment sang 47th IB kagCAFGU sa Brgy. Datag, Inabanga.

Suno sa BHB-FDC, ang opensibapagsilot sa pagpang-abuso sang AFPsa kalapit nga sibilyang komunidad kagwala untat nga pagpamomba sa Brgy.Napo sadtong Abril 11 gamit ang“gyera kontra-terorismo” batok sateroristang Abu Sayyaf Group.

Sa Cagayan Valley, tatlo ka mag-kasunod nga operasyong haras angginlunsar sang BHB-Quirino (Vene-rando Villacillo Command o BHB-VVC)batok sa tatlo ka kampo sang 86th IB.Sadtong Mayo 4, ginharas sang BHBang kampo sang Bravo Company sangnasambit nga batalyon sa Dinapantan,Maddela.

Sadtong Mayo 6 naman, ginharasnila ang kampo sang Alpha Companysini sa Tappa, San Mariano. Ang de-tatsment sang 86th IB sa Villa Gracia,Maddela ginharas naman sadtong Mayo10, alas-9 sang gab-i.

Samtang, maisog nga gin-atubangsang mga Pulang hangaway sa Quezonkag Mindoro Occidental ang mga atakesang kaaway sadtong Mayo 8. SaQuezon, ginpaslaw sang BHB-Mt.Sierra Madre (Rosario Lodronio RosalCommand) ang pag-atake sang isa kakumpanya halin sa 1st IB sa Brgy.Magsaysay, Infanta. Isa ang napataysamtang duha ang malubha nga napi-lasan sa mga suldado.

Sa Occidental Mindoro, tatlo kaelemento sang nagaatake nga 76th IBang napatay sang palukpan sila sangcommand-detonated nga eksplosibosang BHB-Mindoro (Lucio De GuzmanCommand) sa Sityo Tagbungan, Brgy.Barahan, Sta. Cruz. Isa ka Pulang ha-ngaway, si Aileen “Ka Pia” Serna, angnamartir sa inaway.

Dutertenomics: Pabug-atsa pumuluyo

Mangin daku nga pabug-at sa pumuluyo ang ginapabugal nga “Duter-tenomics,” ang programa sa ekonomiya nga ginakinaiyahan sang

mga dalagku nga proyektong pang-imprastruktura nga pagapondohansang dumuluong nga pautang. Subong pa lamang, maathag na kon sandaysin-o ang may pinakadaku nga benepisyo sini.

Indi malayo nga magabungaini sang pinakadalagku nga mgakaso sang korapsyon. Sa kadakuonsang kinahanglanon nga pondo,nagakahulugan ini sang higantenga utang nga sa pinakapunta pa-las-anon sang masang Pilipino.

Mas malala ang Dutertenomicsikumparar sa programa nga Public-Private Partnership (PPP) sangnagligad nga rehimen. Ang gina-hambal sang mga teknokrata niDuterte nga “bulawanon nga pa-nahon sang imprastruktura” anggintawag sang Ibon Foundationnga “bulawanon nga panahon sangoligarkiya kag dumuluong ngakumpanya” nga amo ang nakatala-na nga makabenepisyo sang husto.

Sa idalum sang programa sangrehimeng Duterte nga ginatawagnga “hybrid” o ginbag-o nga PPP(“Public-Private Partnership”), lu-bos nga pagasakbaton sang gub-yerno ang pagpondo kagkonstraksyon sang mga proyek-tong pang-imprastruktura. Konamo, sa ”Dutertenomics,” direktanga pagapas-anon sang pumuluyoangpagba-yad sautang,

lakip na ang garantiya sa kita kagiban pa nga benepisyo sang pri-bado nga kumpanya. Kon nataposna ang proyekto, igasubasta angmga ini sa mga pribadong kapita-lista para sila ang magpadalagan.Kalakip sa mga proyekto nga iniang ginaduso sang mga dalagkunga kumprador mismo nga maydirekta nga benepisyo sa ila nganegosyo.

Antes pa man ang pangaduhanga pagbisita ni Duterte sa Chinasining Mayo 14-15, ginpahayag naniya ang plano nga mangutangdiri, partikular sa AsianInfrastructure Investment Bank,para pondohan ang iya nga gina-handum nga mga proyekto. Sunosa pauna nga pahayag, handa angChina nga pautangon ang Pilipinassang tubtub P172.4 bilyon subongnga tuig. Pauna ini sa P350 bilyonnga plano nga utangon sang Pili-pinas para sa 15 proyekto nganakatalana na sa mga kumpan-yang Chinese kag ila nga mga lo-kal nga kasosyo. Kalakip sa mgaproyekto nga ini ang South Line

sang North-South RailwayProject sa Luzon nga naga-balor sang P151 bilyon kagang sistema sang riles saMindanao nga nagabalorsang P218 bilyon. Malu-was sa China, planoman sang rehimen ngamangutang sa Japansang inisyal nga balorP442.42 bilyon kag sa

WorldBank

sang P3.25bilyon.

Apangsadtong

Mayo 12,

"22 armas, . . . , " halin sa pahina 3

ANG BAYAN Mayo 21 , 2017 5

gin-ako ni Benjamin Diokno, sekre-taryo sang Department of Budgetand Management, nga mas daku pasa una nga mga taya ang kinahang-lanon sang Dutertenomics. Suno saiya, magakinahanglan ang Pilipinassang tubtub $167 bilyon (P8.2 tril-yon) para pondohan ang anum-ka-tuig nga planong imprastrukturasang rehimen. Padakuon sini angutang sang Pilipinas halin sa $123bilyon subong nga tuig pakadto$290 bilyon sa katapusan sang ter-mino sang rehimen, bisan wala panalakip ang interes. Suno sa artikulosa maki-US nga Forbes Magazine,mahimo pa nga maglab-ot sa $452bilyon ang bag-o nga utang sang Pi-lipinas kon mag-imponer sang 10%interes ang China o 197% nga masdaku pa ikumparar sa lokal nga pro-duksyon (debt-to-GDP ratio). Sunopa diri, mahimo nga maglab-ot sahalos isa ka trilyon nga dolyar angkabilugan nga utang sang Pilipinassa sulod sang napulo ka tuig. Sa su-bong, yara sa 44% ang debt-to-GDPratio sang Pilipinas.

Dugang sa direkta nga benepi-syo sang mga dumuluong nga kum-panya kag lokal nga oligarkiya, ma-kabenepisyo man ang mga tinawosang rehimeng Duterte nga naga-serbe nga tagpatunga sang mgabangko kag kumpanyang Chinesekag lokal nga negosyo. Ginatantyanga magalab-ot sa 2-5% nga mgakomisyon sa porma sang ginatawagnga “finder’s fee” ang mahimo ngaibulsa sang mga burukrata-kapita-lista sa idalum sang rehimeng Du-terte. Indi ini malayo sa korapsyonkaangut sang pagpabor ni Arroyosadto sa maanomalya nga kasugta-nan nga NBN-ZTE.

Matapos naggwa ang analisis,ginpanginwala ni Diokno kag iban panga teknokrata ni Duterte nga pa-gautangon sang Pilipinas sa Chinaang bug-os nga balor. Mas malalaang pagahimuon sang rehimen, ba-ngud suno kay Diokno, kuhaon sapumuluyo ang 80% sang pondongpang-imprastruktura paagi sangbag-o nga mga buhis. Kalakip diriang pagpataas sang value-added tax

halin 12% pakadto 15% kag pag-im-poner sang buhis sa mga produk-tong petrolyo sang tubtub P6/litrokag sa ginproseso nga kalamay. Sapihak nga bahin, hatagan sang re-himen sang dugang nga mga pribi-lehiyo ang mga negosyo, kalakip angmga oligarko nga makabenepisyo samga bag-o nga utang, bangud gin-panubuan sini ang buhis sa real es-tate kag iban pa nga transaksyon sapribado nga pagpanag-iya.

Utang kabaylo sang kinamatarungsang pungsod

Ginkwestyon man sang NationalDemocratic Front of the Philippines(NDFP) ang plano nga pagpangu-tang sang rehimeng Duterte sa Chi-na, ang pat-ud nga kabaylo siningmga konsesyon kag implikasyon sinisa pakignegosasyon sang rehimenkaangut sa mga repormang sosyo-ekonomiko. Suno kay Jose Maria Si-son, chief political consultant sangNDFP negotiating panel, kon mag-pangutang ang Pilipinas sa Chinasang tuman ka daku nga balor sasulod sang malip-ot nga panahon,mangin “ulipon sa utang” sang Chi-na ang Pilipinas. Dugang diri, mahi-mo nga hatakon sang programa nga“build, build, build” ang kinahang-lanon nga pondo kag resorsa nganagakadapat nga itigana sa pung-sudnon nga industriyalisasyon.

Maabot ang panahon, suno kaySison, nga igaduso sang China nga i-ampo sang Pilipinas ang soberanokag ekslusibo nga kinamatarung sinisa mga isla kag pormasyon sa SouthChina Sea kabaylo sang mga utang.Subong pa lang, hayagan na nga gi-natanyag sang mga tinawo ni Du-terte ang nasambit nga mga teri-toryo para sa mga gintingub ngaeksplorasyon. Mahipos man si Du-terte sa padayon nga militarisasyonsang China sa mga isla kag bahurasang pungsod, kalakip ang pinakau-lihi nga pagbutang sang China sangmga rocket launcher sa mga islasang Kagitingan.

Subong man, indi malayo ngaigalansang sang China ang Pilipinassa produksyon sang hilaw nga ma-

teryales kag mala-proseso nga ma-nupaktura para sa kinahanglanonsang kaugalingon sini nga mga in-dustriya. Ang ginapabugal sangChina nga mga “sona sang koope-rasyon sa ekonomiya” nga gintukodna sini sa nagkalain-lain nga pung-sod (labi na sa Africa) wala sang li-wan kundi mga engklabo sapagtrabaho nga nagaproseso sanghilaw nga materyales para saeksport. Ang mga ini nagaserbe ngatagasalo sang sobra nga makinar-ya, asero kag produktong pang-konsumo sang China, samtang na-gatuga sang mga produkto nga gi-naeksport sa mga pungsod nganaghugot batok sa mga produktosang China pareho sang US kag saEurope. Samtang, ang iban ngamanupaktura ginabalik sa Chinapara sa ulihi nga halintang sangpaghuman sang mga human ngaprodukto. Sa Asia, nakapasulod angkaayusan nga ini sa balayon sangpagtukod sang Factory Asia.

Suno pa kay Sison, ang Pilipinaspagahimuon nga konsumidor na la-mang sang mga produkto kag ma-nupakturang Chinese nga magapa-habok sa depisito sa pagpakigba-ligyaanay sini nga sa ulihi magaki-nahanglan sang panibag-o ngautang para mabayaran.

Dugang pa ni Sison, madamu nasang indi maayo nga inagihan angPilipinas sa pagpakigbaligyaanay saChina, kalakip ang tuman ka mahalnga “NBN-ZTE deal” sa idalum sangrehimeng US-Arroyo kag ang pag-bakal sang guba nga mga bagon pa-ra sa MRT sa panahon sang rehi-meng US-Aquino. Indi malipod nganaulamid sa mga dalagku nga mgakaso sang korapsyon kag anomalyaang mga korporasyon nga kasosyosubong sang rehimeng Duterte.

Ginplastar ni Sison ang mgapanan-awan nga ini para iduso angsoberano nga mga kinamatarungkag interes sang pumuluyong Pili-pino kag makuha ang pinakamaayonga mga kasugtanan sa basehansang mutwal nga pagtahod, walasang pagpasilabot kag mutwal ngabenepisyo.

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN6

CASER, iduso antes ang untat-lupok—Sison

Indi magsugot sa isa ka pangmalawigan o walang-taning nga untat-lupokang NDFP samtang wala pa sang napirmahan nga kasugtanan para sa

mga repormang sosyo-ekonomiko (Comprehensive Agreement on Socio-eco-nomic Reforms o CASER) kag paghilway sa mga bilanggo pulitikal.

Liwat nga gin-athag ni Jose Ma-ria Sison, Chief Political Consultantsang NDFP sa sugilanon pangkalinu-ngan, ang nasambit nga tindog ngadaan na niya nga gindineklarar saikaapat nga round sang sugilanonpangkalinungan sadtong Abril.

Sa nagligad nga sugilanon ngaini, nagpirmahanay ang NDFP kagGRP sang kasugtanan nga magaka-sugot sila sa isa ka untat-lupok ma-tapos maayos ang mga kondisyon.“Madulaan na sang interes ang GRPsa ginpadasig nga negosasyon sangCASER matapos makakuha sang ma-lawigan kag wala sang-taning ngauntat-lupok,” dugang niya. Gintum-ukan man ni Sison nga ang ginatu-mod nga repormang sosyo-ekonomi-ko ginalakipan sang repormang ag-raryo, pungsudnon nga industriyali-sasyon, husto nga paggamit sa ka-palibutan kag dunang manggad, kagpagsiguro sa kinamatarung sangpumuluyo sa mga serbisyong pang-katilingban.

Ginhiwat sa Pilipinas ang mga bi-lateral nga pulong sang mga tim sangNDFP kag tim sang GRP kaangut saCASER kag sa untat-lupok sadtongulihi nga semana sang Abril tubtubuna nga semana sang Mayo. Ginlun-sar ang mga ini agud maplantsa angmga partikular nga kagumon sa tu-nga sang mga borador sang magka-pihak nga bahin kag mapadasig angmasunod nga sugilanon.

Kaangut sini, ginkundenar ni Fi-del Agcaoili, punong negosyadorsang NDFP, ang iligal nga pag-ares-to sa konsultant sini nga si RommelSalinas sa Gango, Ozamis City, Mi-samis Occidental. Maathag ngapaglapas ini sa Joint Agreement onSafety and Immunity Guarantees.Gin-aresto si Salinas sadtong Mayo11 sa pihak sang ginpakita niya ngaID bilang NDFP consultant nga maynumero #ND 978453.

Kaupod ni Salinas sanday Bis-hop Carlo Morales sang Iglesia Fili-pina Independiente, ang asawa sininga manunudlo nga si Ma. TeofilinaMorales, kag drayber nga si Isado-me Dalid. Ginkasuhan sanday Sali-nas kag Morales sang illegal pos-session of explosives base sagin-imbento nga ebidensya. Ginpa-kamalaut ni Rev. Jonash Joyohoy,General Governor sang NationalPriest Organization, ang pagpang-aresto bilang harasment kag pag-panghingabut sa mga tawong-sim-bahan nga nagahulag para hilwayonang pumuluyo kag nagpanawagan saila nga kongregasyon nga gamitonang “tanan nga kahigayunan paraibuyagyag kag kundenahon ang mgakalainan nga ginasabwag sang PNPkag AFP. Sa anuman nga pamaaginga mahimo, dapat mauntat angmga kalainan nga ini,” suno sa iya.

Ikatlo na si Salinas sa mga kon-sultant nga gin-aresto sang GRPhumalin sang mag-umpisa ang su-gilanon pangkalinungan. Yara pagihapon sa pagkahunong sandayPromencio Cortez nga gindakopsadtong Pebrero 9, sa Baguio City,kag Ferdinand Castillo nga gindakopsadtong Pebrero 12 sa CaloocanCity.

Maluwas sa mgapagpang-arestomadamu man sangmga kaso sang ha-rasment sa iban panga mga konsul-tant. Sadtong

Mayo 9, gin-ikugan sang ginaduda-han nga mga ahenteng militar nganakasakay sa motorsiklo sandayBenito Tiamzon kag Wilma Tiamzonmatapos sila nga magbisita sakampuhan sang mga mangungumasa Mendiola. Ikatlo ka beses na nilaini nga natalupangdan umpisa sad-tong Enero sang magbalik sila halinsa Netherlands. Sadtong Abril 24,Cordillera Day, ginapangita namansang mga suldado nga nagtsekpoyntsa haywey sa Balbalan si KennedyBangibang, isa pa ka konsultant.Nabalita man nga nagpaggwa na angAFP Eastern Mindanao sang mandunga shoot-to-kill batok kay PedroCodaste, kag may plano nga kuutonsi Porferio Tuna, Jr.

Sa pihak nga bahin, nagsabwagliwat sang pagpanggamo si DefenseSecretary Delfin Lorenzana sanghambalon niya sa Regional Peaceand Order Council sa Davao Citynga kon siya lang ang magdesisyon,mas gusto niya nga tapuson na angnegosasyon pangkalinungan, ba-ngud wala naga-untat ang BHB samga opensiba sini.

Maathag sa rebolusyonaryongkahublagan nga kinamatarung sangBagong Hukbong Bayan ang pagpa-ngapin sa kaugalingon kag sa pu-muluyo sa atubang sang mapintasnga mga atake sang AFP kag PNPbisan nagapadayon ang sugilanonpangkalinungan.

Pagahiwaton sa Mayo 27 tub-tub Hunyo 2 ang ikalima saserye sang sugilanon pang-kalinungan sa NoordwijkAan Zee, The Netherlands.

ANG BAYAN Mayo 21 , 2017 7

Lahog nga “junta,” indi kahalam-utan—PKP

Para sa Partido Komunista ng Pilipinas (PKP), indi kahalam-utan ang lahogni Pres. Rodrigo Duterte nga makumpleto na ang “junta-militar” sa pag-

dugang niya sang pila ka retirado nga opisyal militar sa iya nga kabinete.“Dapat hugot nga kundenahon

ang lahog ni Duterte. May bahid inisang pagbalewala sa mga pag-antus,pagpamigos kag abusong militar ngagin-imponer sa pumuluyong Pilipinosa idalum sang 1972-1986 nga dik-tadurang militar ni Marcos kag sangiya nga hubon militar kag pulis, su-bong man sa idalum sang sunud-su-nod nga mga oplan sang AFP ngagyerang mapanglupig halin OplanLambat Bitag tubtub sa subong ngaOplan Kapayapaan,” suno sa PKP.

Ang paghingalan ni Duterte saginhanas-ni-Palparan nga si Gen.Eduardo Año, Chief-of-Staff sangArmed Forces of the Philippines(AFP) subong kag anay kumandersang Philippine Army, sadtong Mayo15 bilang sekretaryo sang De-partment of Interior and LocalGovernment, “isa ka wala-huya ngatikang batok sa libu-libo nga biktimasang iya nga maitum nga paghari.Sa pagpamuno sa DILG, handa siyaliwat nga magpamanggaran paagisang korapsyong burukrata-kapita-lista, pareho sang ginhimo niya samilitar,” dugang sang PKP.

Si Año bantog sa mga mahigkonga pamaagi sang pagpanglupig,pareho sang pagkaulamid niya sapagkuot kag pagkadula ni JonasBurgos sadtong 2007, kag mga iligalnga pagpang-aresto kag pagpama-tay sa mga Lumad sa Paquibato kagiban pa nga lugar sa Mindanao sad-tong nagapamuno siya sa 10th IDsadtong 2014-2015.

Duha ka adlaw antes sini, ginhi-ngadlan ni Duterte si anay AFPchief- of-staff Gen. Roy Cimatu saDENR kabulos ni Gina Lopez. Isa siCimatu sa pangunahon nga tagpa-tuman sang marahas nga OplanBantay Laya sang rehimeng Arroyo,labi na ang ekstrahudisyal nga pag-patay sa mga aktibistang kontra-mina. Pasimuno siya sang pagtukodsang "investment defense force",mga espesyal nga yunit sang AFP

nga ginapondohan sang mga kum-panya sa pagmina.

May indi na magnubo sa baynte-syete ka anay opisyal militar ang na-butang sa mga yabi nga pusisyon,nga nagabug-os sang pinakadaku ngahubon sa sulod sang gubyernongDuterte. Bitbit nila ang pasistangoryentasyong militar kag masupognga tagasunod sa direksyon sangimperyalismong US. Sining nagligadnga pila ka bulan, sa mandu sang ilanga imperyalistang amo, ang mgadaan nga opisyal militar parehonanday Defense Secretary DelfinLorenzana kag National SecurityAdviser Hermogenes Esperon angpinakamasupog nga nagapakamalaotsa negosasyon pangkalinungan. Ganihambal ni Jose Maria Sison, punongpulitikal nga konsultant sang NDFPpanel, nga ang ginahambal nga junta“isa ka pamahog nga makahalalit sanegosasyon pangkalinungan, sa pu-muluyo kag kay Mr. Duterte mismo.Dapat niya dumdumonnga si Gen. Fidel V. Ra-mos nagbaliskad batok saiya nga pakaisa nga siMarcos. Kag nagbaliskadman sin Gen. Angelo Re-yes batok sa iya ngakumpare nga si JosephEstrada.”

Sa pagpangibabawsang hubon militar sagubyerno kag sa mismoastang awtoritaryan niDuterte, malauman angmas malala nga pagpa-ngibabaw sang mgakampanyang pagpang-lupig kag panibag-o ngaatake batok sa mga ak-tibista, mga tagpangapinsa mga kinamatarungsang masang anakbalhaskag sa duna nga mang-gad sang pungsod.

Labi pa nga magala-pad kag magalubha ang

mga natabo na sining nagligad ngamga bulan nga pagpamomba kagpagpanganyon sang mga komunidadnga nagapursige para sa tunay ngareporma sa duta kag nagabato sapagpang-agaw sang mga dalagkunga agalon nga mayduta, kumpan-yang pagmina kag plantasyon sa ilanga duta.

Pagasiguruhon sang hubon ngapro-US ang mga imperyalistang po-lisiya batok sa mga deklarasyon niDuterte nga nagakinaugalingon ngapolisiyang pangluwas, kon indi pa-gapahalinon siya sa pwesto konmadesisyunan sang US nga maypamahog sa ila nga kontrol.

Ang kadamuon sang ginhingad-lan nga mga anay opisyal sang mili-tar kag pulis sa gubyernong Dutertemalapit na nga magtupong sa anumnga ginhingadlan sa kabinete niRamos (Barbers, Abat, Aguirre,Yan, Alunan, Enrile) kag apat sakabinete ni Arroyo (Ermita, Ebdane,Reyes, Mendoza). Naglab-ot sa 100ang anay militar nga napasulod sagubyerno ni Ramos kag 51 kayArroyo.

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN8

MARBAI, madinalag-on nga nabawi

ang duta sa LFCNAGMADINALAG-ON ANG mga mangunguma nga katapu sang MadaumAgrarian Reform Beneficiaries Inc. (MARBAI) sa ikatatlo nga pagpaninguhanila nga bawion ang ila nga duta sa Madaum, Tagum City halin sa LapandayFoods Corporation sadtong Mayo 18.

Kaupod ang masobra 5,000mangunguma halin sa mga kaipingnga baryo, mga tagasuporta kagmga opisyal sang Department ofAgrarian Reform (DAR), nagmartsasila halin Madaum Gym pakadto satrangkahan sang plantasyon agudiduso ang ila nga kinamatarung saduta.

Gin-atubang sila sang mgagwardya sang Lapanday kag pag-pakalain nga ginsug-alaw sang,‘Welcome to dying field, sulod ka-mo.’ Wala ginbuksan sang mgagwardya ang trangkahan bangudtrabaho kuno nila nga punggan angsin-o man nga gusto magsulod saplantasyon.

May 800 gwardya ang ginhan-da sang kumpanya para pungganang mga mangunguma kag ila ngamga tagasuporta. Nagbutang paang mga ini sang mga patibong salugar kag nagpamahog nga naka-handa sila sa armado ngakumprontasyon bisan batok sagubyerno.

Para masulod ang plantasyon,gin-guba sang mga mangungumaang nakabalabag nga kudal.

Sa programa, gindayaw sangMARBAI ang mga katapu sini, ta-ga-suporta kag nagpasalamat kayDAR Secretary Rafael Mariano saiya nga pagpakig-isa sa mga ma-ngunguma para siguruhon nga na-patuman ang pagbawi sang duta.

Suno naman sa UMA, ang mgamangunguma ang nagpaninguhapara maagum ang kadalag-an ngaini. Bangud sa ila nga pagpursigersa kampuhan kag matapos ang

dayalogo kay Duterte, gintukodang task force nga ginapanguna-han sang DAR agud lubos na ngamabawi ang ila nga duta. Napilitannaman ang lokal nga pulisya ngamagbulig sa ila.

Ang ila nga kadalag-an inspira-syon sa madamu pa nga mangu-nguma nga gin-agawan sang dutasang mga agalon nga maydutapaagi sang mga agribusiness ventu-res agreement para ilatag ang mgamalagpad nga plantasyon sang sa-ging kag iban pa nga produktongpang-eksport.

Halin pa sadtong nagligad ngatuig, pila ka beses na nga nagpani-nguha ang mga katapu sangMARBAI nga bawion ang ila ngaduta apang pilit sila nga ginapala-yas, ginadahas kag ginapahog sangmga pribado nga gwardya sang La-panday. Ginabalewala man sangkumpanya kag lokal nga mga pulisang kasuguan sang DAR. Banguddiri, nagkadto ang 200 katapu sangMarbai sa Manila sadtong Abril 29kag nagtukod sang kampuhan saMendiola, sa atubang sang Ma-lacañang, umpisa Mayo 2 tubtubMayo 13. Ginbisita sila ni Dutertesadtong Mayo 9 kag ginpromisahannga pagasuportahan sa ila nga gi-napakig-away. Nagbalik sila sa Ta-gum City agud handaan ang pag-hulag para sa makahulusga ngapagbawi sang ila nga duta.

Halin sa mga rehiyon

Negosasyong RCEP,ginpauntat

NAGLUNSAR sang piket angPeople Over Profit Network sa Ma-nila sadtong Mayo 10 para idusoang pag-untat sa ika-18 serye sangnegosasyon para sa RegionalComprehensive Economic Part-nership (RCEP). Sang masunod ngaadlaw, nagpadulong sa Mendiolaang grupo, kaupod ang Bayan, parakundenahon ang pagpupunong-a-bala sang rehimeng Duterte sa ne-gosasyon kag ipalab-ot ang mgakahalitan nga pagadal-on sang ka-sugtanan. Ang People Over ProfitNetwork ginalakipan sang mgaprogresibo nga organisasyon sangmga mangunguma, mamumugonkag propesyunal.

Suno sa mga grupo, indi kina-hanglan sang Pilipinas ang RCEP.Ang kinahanglanon sang pumuluyoduta, suportang serbisyo sanggubyerno, disente nga sweldo kagproteksyon halin sa dumuluong ngamga monopolyong korporasyon.Magadala lamang ang RCEP sangdugang nga kahalitan sa lokal ngaekonomiya bangud sa pag-institu-syunalisa sini sang mga neoliberalnga polisiya nga madugay na nganagapangdalasa sa pumuluyo.

Duta nga inagaw, ginbawisang mga Lumad

PAAGI sang okupasyon sangduta sa Sityo Saboy, Brgy. Lunen,Tupi, South Cotabato, madinalag-on nga ginbawi sadtong Mayo 3sang may 70 pamilyang Lumad halinsa apat ka angkan ang bahin sangila nga kadutaan sang mga katigu-langan nga pila ka dekada na ngagin-agaw sa ila. Naghalin ang mgaLumad sa Aksasato Dad Blaan n'Tboli. Indi magnubo sa 125 ektaryaang ginabawi nila.

Nag-atubang si Mayor ReynaldoTamayo, Jr. sang Tupi sa mga Lu-mad nga nag-abot bitbit ang ila ngamga kagamitan sa pagpanguma,mga tumandok nga armas, kag mgasako nga plakard nga nagaunodsang ila nga panindugan nga “Angpag-agaw sa amon duta pagpataysa amon!”.

ANG BAYAN Mayo 21 , 2017 9

Kalakasan sang rehimengDuterte, wala-untat

Sa idalum sang rehimeng Duterte, wala-untat ang pagpangdalasa sangmga reaksyunaryong tropa batok sa mga mangunguma kag tumandok

sa kaumhan, subong man sa mga tagpangapin sang tawhanon nga kina-matarung. Ang mga pagpangbomba, pagpamatay, pagpangkuot, iligal ngapag-aresto kag iban pa nga kalakasan padayon nga ginasabwag sang es-tado agud lupigon ang pagbato sang pumuluyo.

Davao City. Sa CalinanDistrict, duha ka magkasunod ngaadlaw nga nagpamomba halin sakahawaan ang AFP, kadungansang mga operasyong kombat sang3rd IB sa kadutaan. Nag-umpisaang kalakasan sang mga suldadosang 3rd IB sadtong Mayo 5 saSityo Cabagtukan, Brgy. Domingasa Calinan. Sang amo man nga ad-law, isa ka residente ang ginlut-hang sang mga suldado. Pagkaa-ga, nag-umpisa ang pagpamombasang mga helikopter sang AFP.

Liwat nga nagpamomba angAFP sang masunod nga adlaw,Mayo 7, sang mga alas-7 sangaga. Isa ka residente nga ginkilalasa apelyido nga Lascuna ang gin-sapote sang mga suldado. Indimagnubo sa anum ka bomba angginhulog sang AFP sa mga komuni-dad. Maluwas diri, sadtong Mayo9 napatay ang mangunguma nga siRodolfo Dagahuya, 33, sang pata-rasak nga ginpaarakan sang lupoksang mga suldado sang 3rd IB angiya nga balay.

Apektado sang pagpamombakag pagpangdalasa sang 3rd IBang may 990 residente halin sa pi-to ka sityo sang Brgy. Dominga.Gintuga sini ang pagbakwit sangmga residente, apang ginbalaba-gan naman sila sang mga suldado.Ginpahog man ang isa ka opisyalsang barangay kag gin-akusarannga katapu sang BHB.

Suno sa pila ka residente, indisila makabalik sa bukid para asika-suhon ang mga nabilin nga kasapa-tan kag makatrabaho. Pila lang kakagamitan ang ila nga nabitbit kagtuman ka puraot sa pagkaon.

Maguindanao. Naglab-ot sa

5,000 residente sa mga banwasang Datu Saudi Ampatuan kagShariff Aguak ang napalayas halinsa ila nga mga komunidad tugaman sang mga pagpamomba kagmga operasyon sang AFP. Nataboang pagpangdalasa sang AFP sanasambit nga mga banwa sadtongMayo 8, sang maglunsar sangoperasyon ang mga reaksyunar-yong tropa batok sa BangsamoroIslamic Freedom Fighters.

Batangas. Nagaserbe ngainstrumento sang dalagku ngaburgesya kumprador nga si RamonAng ang Scout Ranger sa pagpa-layas sa mga residente sa Calata-gan. Sadtong Mayo 10, may 100suldado ang nag-operasyon saBrgy. Hukay agud kugmaton angmga mangunguma kag mangingis-da nga masingki ang pagbato sapagpang-agaw ni Ang sa ila ngaduta. Sa nasambit nga operasyon,apat ka sibilyan ang gintayaansang armas-luthang sang mgasuldado. Ginahana ni Ang ngaagawon ang 2,300-ektarya ngakadutaan para sa iya nga AsturiasMining Corporation.

Cavite. Padayon man ang pag-apin sang estado kay Henry Syagud maagaw ang kadutaan sangmga mangunguma kag mangingis-da sa Brgy. Patungan, Maragon-don. Sadtong Mayo 12, nag-paggwa sang mandu ang korteagud idemolis ang masobra 300kabalayan para hatagan-dalan angpagtukod ni Sy sang proyektongpangturismo. Sakop sini ang 602ektarya nga dutang agrikulturalnga ginakuhaan sang pangabuhiansang mga residente. Pagaagawonman sang nasambit nga proyekto

Ika-100 adlaw sang sunog saHTI, gindumdum

NAGLUNSAR sang paghulag angPamantik-KMU sadtong Mayo 12agud dumdumon ang ika-100 adlawsang sunog sa pabrika sang HTI.Ginpakamalaut sang grupo angpaghipos sang lokal nga gubyernosang probinsya sang Cavite kaangutsa trahedya nga natabo sa mga ma-mumugon. Suno kay Oliver De Guiasang Pamantik-KMU, nagserbe panga tagpamaba sang HTI si Gov.Crispin Remulla sa paghambal ngawala sang napatay sa mga mamu-mugon kag 126 lang ang napilasan.Sa pagkamatuod, 1,328 mamumu-gon ang ginapangita pa gihapontubtub sa subong.

Gin-ganyat sang Pamantik-KMUang mga mamumugon nga ibuyagyagang tunay nga natabo sa sulod sangpabrika sang HTI.

Subong man, gindumdum sangmga kapamilya kag mamumugon saKentex ang ikaduha nga tuig sangsunog sa pabrika sang tsinelas ngaginkamatay sang 72 mamumugon.Ginkundenar sang Justice for KentexWorkers Alliance kag Kilos naManggagawa ang maniobra sangpamunuan sang Kentex agud tu-ngaon ang kubay sang mga mamu-mugon kag maglikaw sa salabton.

Mga mangungumasa Negros, nagprotesta

NAGLUNSAR sang hublag pro-testa ang mga mangunguma sa ida-lum sang National Federation of Su-gar Workers, Pamalakaya, KilusangMagbubukid ng Pilipinas kag NationalNetwork of Agrarian ReformAdvocates sadtong Mayo 10 saEscalante City, Negros Occidental.

Nagkadto ang mga raliyista saopisina sang Department of Agrari-an Reform agud iprotesta ang ma-hinay nga pagproseso sa kaso sangHacienda Felomina sa Escalante.Bangud sini, mamaniobra sang tag-iya sang asyenda nga mapalayas angmga mangunguma. Nanindugan angmga nagprotesta nga indi sila mag-halin sa duta nga ginatalauma labina bangud diri nagahalin ang pag-kaon sang ila nga pamilya. Panawa-gan nila ang duta, pagkaon kag ki-namatarung.

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN10

Mga Lumad sa Sultan Kudarat kag Bukidnon,biktima sang militarisasyon

ang bugana nga pangisdaan sangmga taga-Brgy. Patungan kag kai-ping nga lugar. Bilang aksyon, nag-tukod sang "Bantayan kag Kampu-han" ang mga residente kag ila ngamga tagasuporta agud batuan angang demolisyon.

Compostela Valley. Bayolentenga ginsalakay sang may 100 puliskag suldado ang piketlayn sang mgamamumugon sang Shin Sun TropicalFruit Corp. sa Brgy. San Miguel,Compostela sadtong Mayo 15. Inimatapos imandu ni Judge Jill RoseJaugan-Lo sang Regional Trial CourtBranch 14 nga bungkagon ini kagarestuhon ang 13 opisyal sang unyon.Yara sa Department of Labor andEmployment nga ang kaso gani walana sang hurisdiksyon ang korte diri.

Isa ka gatos nga elemento sanggintingob nga PNP Compostela Val-ley kag 66th IB ang nagtilaw ngabungkagon ang piketlayn sang mgamamumugon.

Sa iban nga probinsya, padayonang atake sang estado sa mga akti-bista kag ila nga mga kapamilya. SaBatangas, iligal nga gin-aresto sad-tong Mayo 3 sang mga elemento sang

PNP-CIDG Region 4A, Philippine AirForce kag Intelligence Service of theAFP si Jacquiline Alog. Dati ngamyembro sang pangrehiyon nga kon-seho sang Karapatan-ST si Alog kagsubong boluntir sang Gabriela-ST.Gin-aresto si Alog pagkahalin niya salamay sang isa ka himata. Dati naman siya nga ginpasakaan sang himu-himo nga kaso kaupod ang 71 akti-bista. Isa ka adlaw matapos arestu-hon kag amo pa lamang ginpinakitakay Alog ang warrant of arrest parasa mga himu-himo nga kaso.

Sang amo man nga adlaw, sapagpangita kay Jacquiline, gin-ares-to man ang bayaw niya nga si Rode-rick Alog sa iya nga balay sa SanCarlos, Pangasinan.

Sa Bohol, ginkuot sadtong Mayo8, sang mga alas-7 sang gab-i, sangginapatihan nga mga suldado sang47th IB kag ISAFP ang estudyantenga si Rey Anton Olayvar, 21, anaksang lider-mangunguma nga si Adol-safo Olayvar. Ginsakay siya sa isa kavan, apang nakapalagyo sang mag-pundo ang ginasakyan kag nagpabu-lig sa mga mangunguma sa lugar.

Ang mga Olayvar mga aktibista

sa Bohol. Si Adolfo subong ang opi-syal sang Hugpong sa Mag-uumangBol-anon (HUMABOL- KMP) kag is-tap sang Farmers DevelopmentCenter (FARDEC). Ang iloy ni ReyAnton nga si Regina ginkuot namansang mga ahente sang militar sad-tong 2008. Samtang, ang iya ngatiyo nga si Victor Olayvar, nga datiman nga lider sang HUMABOL kagBayan, nangin biktima sang ekstra-hudisyal nga pagpatay sa idalumsang rehimeng Macapagal-Arroyo.

Sa Quezon, 69 myembro sangisa ka fact-finding mission sa Lopeznga ginapangunahan sang Karapa-tan ang ginpalibutan kag ginpahogsang mga suldado halin sa AFPSouthern Luzon Command sadtongMayo 10. Pakadto ang grupo saSityo Alat-alatin, Brgy. SanFrancisco agud imbestigahan angmga paglapas sang militar sa mgatawhanon nga kinamatarung didto.Ginpangkuhaan sang litrato sangmga suldado ang mga residente salugar kag iligal nga ginhunong sangpila ka oras ang mangunguma nga siRuel Segui.

GINHARAS SANG MGA elemento sang Marine BattalionLanding Team-2 kag mga pulis ang mga grupo nga naga-dul-ong sang relief goods sa mga nagbakwit nga mgaDulangan Manobo sa Sityo Blanga, Brgy. Nalilidan, Kala-mansig, Sultan Kudarat sadtong Mayo 18. Naghimbuna-nay ang militar, pulis kag lokal nga gubyerno sa pagpa-nguna ni Mayor Ronan Garcia nga dingutan ang mgabakwit sang kinahanglanon nga bulig kag suporta.

Sadto pang Mayo 12 nagbakwit ang may 1,000 Dula-ngan Manobo bangud sang padayon nga militarisasyon saila nga mga lugar. Ini matapos matabo ang engkwentrosadtong Mayo 10 sa tunga sang Bagong Hukbong Bayan(BHB) kag mga suldado, kaupod ang mga gwardya sangkumpanyang David M. Consunji Incorporated (DMCI), angpinakadaku nga manugdambong sa lugar.

Hugot nga ginkundenar sang National DemocraticFront-Far South Mindanao ang pagpakighimbon sang lo-kal nga gubyerno sa militar kag pagserbe sang mga ini samga interes sang DMCI. Humalin pa sang Marso nag-umpisa ang ginpasingki nga mga operasyong militar saSultan Kudarat. Nagresulta ini sa hamletting kag foodblockade sa 11 komunidad sa tatlo ka barangay sa Kala-mansig. Kadungan sini ang mga malala nga paglapas satawhanon nga kinamatarung sang mga residente pareho

sang iligal nga detensyon, pagpang-ipit kag pagpanggu-ba sang propyedad.

Sa Bukidnon, nagalab-ot sa 50 pamilyang Lumad angnapalayas halin sa ila nga mga komunidad bangud sangmilitarisasyon sang AFP kag sang paramilitar nga gru-pong Alamara sadtong ulihi nga semana sang Abril kagumpisa sang Mayo.

Sa San Fernando, napilitan nga bayaan sang 24 pa-milyang Tigwahanon sadtong Abril 23 ang ila nga mgapuluy-an sa Sityo Salumpikit, Brgy. Bunacao sang mag-operasyon ang 60th IB matapos makaengkwentro angisa ka yunit sang BHB sa kalapit nga lugar. Suno sa mgaresidente, ginpang-ukay sang mga suldado ang ila ngamga balay sa pagpangita kuno sang Pulang hangaway.Ginpasabugan man sang M203 grenade ang balay niUgsalay Lagundong.

Ginduso sini nga magbakwit ang may 99 residentepakadto sa sentro sang barangay bitbit ang pila lang nilaka mga kagamitan. Naglab-ot na sang duha ka adlaw silanga napalayas antes sila kadtuan sang mga opisyal sanglokal nga gubyerno kag para lang hambalan nga magbalikna sa ila nga komunidad sa pihak sang katalagman.

Bangud sa kahadlok nga balikan sang 60th IB, halinsa barangay liwat nga nagbakwit ang mga Tigwahanon

ANG BAYAN Mayo 21 , 2017 11

Balikatan 2017, padayon

sa idalum ni Duterte

pakadto Malaybalay City, kapitolyosang probinsya, sadtong Mayo 1 kagnagtukod sang kampuhan agud pa-ngayuon ang bulig sang lokal nga gub-yerno.

Samtang, 25 pamilya nga Uma-yamnon ang nagbakwit sadtong Mayo4 halin sa mga sityo sang San Vicente,Saloringan, Mahinaga kag Tagbacan saBrgy. Cananga-an sa banwa sang Ca-banglasan. Nagkadto man sila sa ka-pitolyo sang Bukidnon bangud sa pag-pamahog sang Alamara, ang grupongparamilitar nga kontrolado sang AFP.

Sa pagpamuno ni Sammy Diwangan,ginpasibangdan sang Alamara ang mgadatung Umayamnon nga yara sa likodsang nagligad nga pag-atake sang BHBsa Alamara. Ginpahog sang grupo angmga datu nga pagapatyon sila kag ilanga mga pamilya.

Ginpangayo sang mga Umayamnonnga magapatunga ang meyor sang Ca-banglasan sa pagpang-ipit sang Ala-mara. Apang sa gintalana nga adlawsang dayalogo sadtong Abril 20, nag-abot ang mga armado nga tinawo sangAlamara sa pagpamuno ni Diwangankag mag-utod nga Delamance. Bangudsini, napilitan nga mag-atras ang may100 Umayamnon kag luwason ang ilanga mga kaugalingon.

Samtang, may yara pa sang pito kapamilyang Umayamnon nga magabak-wit man ang ginbalabagan sang gruponi Diwangan sa tindahan sang CentroIba, Cabanglasan. Ginpahog sang Ala-mara ang mga magabakwit kag ginku-ha ang ila nga mga propyedad. Sa pi-hak sini, kag sa mga nagaluntad ngawarrant of arrest batok kay Diwangan,wala sang ginhimo ang lokal nga puli-sya kag gubyerno sang Cabanglasan.

Kaangut sini, pormal nga nagpa-saka sang reklamo sa NDFP-GRP JointMonitoring Committee sangCARHRIHL sadtong Mayo 11 ang gru-pong Katribu batuk sa AFP. Ginpasantoang pagpasaka sang reklamo sa pana-hon nga ginahimo sang United Nationsang Universal Periodic Review of Hu-man Rights sa Pilipinas. Suno sa Kat-ribu, direkta nga ginalapas sang AFPang CARHRIHL labi na sa pagpadayonsang kontra-insurhensya nga mgaoperasyon nga nagatarget sa mga ko-munidad sang tumandok sa tanan ngabahin sang pungsod.

NADAYON ANG Balikatan 2017 sadtong Mayo 8-19 sa pihak sang pag-asta ni Pres. Rodrigo Duterte sang GRP nga kontra siya diri. Sa subong,“nagapabilin nga lapnagon ang presensyang militar sang US sa pihak sangiya nga deklarasyon nga nagakinaugalingon nga polisiyang pangluwas.”Ini ang ginpahayag sang Partido Komunista ng Pilipinas kaangut sanggintingob nga paghanas-militar nga “Balikatan” sa tunga sang mga sul-dado nga Amerikano kag sang AFP.

Gintalana ang mga paghanas-militar sang duha ka armadongpwersa sa mga probinsya sang Sa-mar, Panay, Nueva Ecija, Isabela,Aurora kag Cagayan. Ini ang unanga Balikatan sa idalum sang re-himeng Duterte, nga kalakip sa257 ehersisyong militar sang USkag AFP. Nagpangibabaw sa giha-pon ang mga maki-US nga opisyalsa sulod sang gubyernong Dutertenga ipadayon ang mga ehersi-syong militar kabaliskaran sa na-ngin mga pahayag sang ulihi sad-tong Oktubre 2016 nga pagatapu-son na niya ang mga ini.

Nagpasakop sa Balikatan ang2,600 suldado nga Amerikano kagmasobra 2,800 tropa sang AFPnga kuno magalunsar sang “hu-manitarian assistance and disas-ter response,” subong man sangmga paghanas sa “kontra-teroris-mo” sa mga nasambit nga probin-sya. Ginatago sini ang katuyuansang militar sang US nga magtrin-sera sa pungsod sa tunga sangmga tikang ni Duterte nga magtu-kod sang mas hugot nga pangmili-tar kag pang-ekonomiya nga pag-pagkig-angut sa China. Ginlikaw niDuterte ang “Balikatan” sa pag-lunsar sang mga paghanas sa“pagdepensa sa teritoryo” kag“seguridad pangkadagatan” saSouth China Sea agud indi maakigang China.

Bisan pa man, ang mga pag-hanas sa kadagatan, pareho sangginhimo sa isla sang Calayan saCagayan sadtong Mayo 16, naga-tuyo nga palig-unon ang presen-syang militar sang US sa nasidla-ngan nga bahin sang kadagatansang Pilipinas. Ginaduso subong

sang AFP ang pagtukod sang ba-seng nabal para sa US sa Casigu-ran, Aurora. Pagasuportahan siniang pasilidad militar nga gintukodsang US sa Guiuan, Eastern Samarsadto pang 2013, kag subong mansa Nueva Ecija. Ang mga ini naga-tuyo nga kontrahon ang nagabas-kog nga presensya sang China sanasidlangan nga Pilipinas o PacificOcean.

Ginatukod man ang mga pasi-lidad kag base militar sang US saClark at Subic, Palawan, Cebu,Cagayan de Oro, Zamboanga Citykag iban pa. Tubtob sa subongnapaslawan sa gihapon ang rehi-meng Duterte nga maghimo sangmga tikang para ibasura ang mgaindi-alalangay nga kasugtananmilitar sa tunga sang Pilipinas kagUS. Ang Enhanced Defense Coo-peration Agreement, VisitingForces Agreement kag MutualDefense Treaty lunsay nagaserbesa pagpalawig sang interbensyongmilitar sang US.

Ano pa man, lunsay nagalapaksa soberanya sang Pilipinas kagnagaatubang sa hugot nga pag-pamatuk ang mga ehersisyong“Balikatan” kag pagpasulod sangChina sa teritoryo sang Pilipinas.Pila ka semana pa lang ang nagli-gad, tatlo ka barko sang pwersangnabal sang China ang nagdungkasa Sasa Wharf sa Davao City. Angtikang nga ini sang China, kalakipna ang iya nga pagpapatrolya kagsunud-sunod nga pagtukod sangmga pasilidad-militar sa sulod kagpalibot sang Spratlys, kaparehosang pagpakita sang kusog-militarkag pagpalapad sang sakop sangimperyalistang US.

Ika-100 adlaw sang sunog saHTI, gindumdum

NAGLUNSAR sang paghulag angPamantik-KMU sadtong Mayo 12agud dumdumon ang ika-100 adlawsang sunog sa pabrika sang HTI.Ginpakamalaut sang grupo angpaghipos sang lokal nga gubyernosang probinsya sang Cavite kaangutsa trahedya nga natabo sa mga ma-mumugon. Suno kay Oliver De Guiasang Pamantik-KMU, nagserbe panga tagpamaba sang HTI si Gov.Crispin Remulla sa paghambal ngawala sang napatay sa mga mamu-mugon kag 126 lang ang napilasan.Sa pagkamatuod, 1,328 mamumu-gon ang ginapangita pa gihapontubtub sa subong.

Gin-ganyat sang Pamantik-KMUang mga mamumugon nga ibuyagyagang tunay nga natabo sa sulod sangpabrika sang HTI.

Subong man, gindumdum sangmga kapamilya kag mamumugon saKentex ang ikaduha nga tuig sangsunog sa pabrika sang tsinelas ngaginkamatay sang 72 mamumugon.Ginkundenar sang Justice for KentexWorkers Alliance kag Kilos naManggagawa ang maniobra sangpamunuan sang Kentex agud tu-ngaon ang kubay sang mga mamu-mugon kag maglikaw sa salabton.

Mga mangungumasa Negros, nagprotesta

NAGLUNSAR sang hublag pro-testa ang mga mangunguma sa ida-lum sang National Federation of Su-gar Workers, Pamalakaya, KilusangMagbubukid ng Pilipinas kag NationalNetwork of Agrarian ReformAdvocates sadtong Mayo 10 saEscalante City, Negros Occidental.

Nagkadto ang mga raliyista saopisina sang Department of Agrari-an Reform agud iprotesta ang ma-hinay nga pagproseso sa kaso sangHacienda Felomina sa Escalante.Bangud sini, mamaniobra sang tag-iya sang asyenda nga mapalayas angmga mangunguma. Nanindugan angmga nagprotesta nga indi sila mag-halin sa duta nga ginatalauma labina bangud diri nagahalin ang pag-kaon sang ila nga pamilya. Panawa-gan nila ang duta, pagkaon kag ki-namatarung.

Mayo 21 , 2017 ANG BAYAN12

37 paramilitar, pataysa ambus sa India

Patay sa madinalag-on nga reyd sang People’s Liberation GuerrillaArmy (PLGA) sang Communist Party of India Maoist (CPI-M) ang 37

tinawo sang Central Reserve Police Forces (CRPF), mga paramilitar ngagintukod kag ginapondohan sang reaksyunaryong estadong India, sa duhaka magkahamulag nga ambus sadtong Marso-Abril.

Isa diri natabo sa lindero sangChintagufa-Burkapal sa Sukma,Bastar sa estado sang Chhattisgarhsadtong Abril 24 kon sa diin 25 pa-ramilitar ang napatay. Nagalab-otsa 22 matag-as nga kalibreng ar-mas (kalakip ang 13 AK47 kag limaka ripleng INSAS), halos 4,000nagkalain-lain nga klase sang balakag iban pa nga gamit-militar angnakumpiska sang PLGA sa madina-lag-on nga reyd.

Antes sini, sadtong Marso 11,ginreyd man sang PLGA ang isa paka detatsment sang CRPF sa Bheji,Sukma kon diin 12 paramilitar angnapatay. Sa pareho nga insidente,naggamit ang PLGA sang tumandoknga mga armas, pareho sang gina-tawag nga Rambo arrow (pana ngamay magamay nga eksplosibo sapunta) para tabugon ang mga pulissa ila nga detatsment kag lutusonsila sa inaway.

Suno sa tagpamaba sang Dan-da Karanya Special Zonal Commit-tee sang CPI-M, ang duha ka am-bus paghatag sang rebolusyonar-yong hustisya batok sa mga abu-sado nga paramilitar nga naga-panghimulos kag nagapang-abusosa mga tumandok nga kababainhansa lugar. “Ang mga atake nga ini,pagtimalos, pagdepensa kag pag-lutos sa mga kontra-pumuluyo ngapolisiya kag pagsulong sang ilanga paghimakas, partiku-lar sa mga ambus saBheji kag Chintagufa-Burkapal, ang mga inipara sa dignidad kagpagrespeto sa mga tu-mandok nga kababainhan.”

Yara sa mga nasambitnga banwa ang mga pwersasang CRPF para maghatag-seguridad sa mga kumpanya

Mga aksyong militar sang

BHB-EV, sabat sa US

“ANG MASOBRA 14 ka opensiba sangBagong Hukbong Bayan-Eastern Vi-sayas (BHB-EV) pagdepensa sa pu-muluyo batok sa US kag sa mga mili-taristang papet sini sa sulod sanggubyernong Duterte.” Ini ang paha-yag ni Fr. Santiago “Ka Sanny” Salas,tagpamaba sang NDF-EV sang pag-tapos sang Balikatan sa rehiyon. Du-gang pa niya, ginatib-ong sang mgaini ang pungsudnon nga soberanyakag demokrasya.

Ang pahayag sang NDF-EV kaa-ngut man sang pagbukas sang ikalimanga serye sang sugilanon pangkali-nungan NDFP-GRP. Ginkundenar niFr. Salas ang impluwensya sang mgamilitarista sa sugilanon kag ang pag-pamwersa sang mga ini sa kasugta-nan sa untat-lupok nga magakadto sapagsurender sang mga rebolusyo-naryong pwersa. Ginaduso niya ngaanuman nga igabun-ag nga kasugta-nan sa untat-lupok dapat kaangut sapaghilway sa tanan nga bilanggo pu-litikal kag pagpirma sa CASER.

Kadungan sini, naglunsar sangmga hublag-protesta ang mga prog-resibong grupo sa EV batok sa Bali-katan. Sa pagpanguna sang Bayan-Sinirangan Bisayas, nagmartsa angmga pungsudnon-demokratikong or-ganisasyon sa kalabaan sang RizalAvenue sa Tacloban City sadtongMayo 12 agud ipahayag ang ila ngapagpamatuk sa “Balikatan” kag idusoang pagpalayas sa mga tropangAmerikano sa rehiyon kag sa pung-sod. Ginhiwat ang Balikatan saOrmoc, Leyte kag sa Guiuan, EasternSamar.

Suno sa pahayag sang grupo, angmga paghanas sa “humanitarian as-sistance and disaster response” na-gahinago sa katuyuan sang US ngaikondisyon ang pamensaron sang pu-muluyo nga magpasugot sa ila ngapagbase sa Pilipinas. Ginpahayagman sang People Surge, ang alyansasang mga biktima sang kalamidad,nga indi mabaylo ang mga “ayuda”halin sa US sa paglapak sini sa sobe-ranya sang pungsod.

nga naga-obra sang dalan sa lu-gar. Suno pa sa DKSZC, ang mgadala nga ini, nga pangunahon ngagina-obra sa mga lugar kon diinmay presensya ang rebolusyo-naryong hukbo, nakasentro paramas mahapos ang paghuthot sangduna nga manggad, pagpanghi-mulos sa lokal nga mga residentekag transportasyon sang mgapwersang pangseguridad sangestado sa lugar.

Sa subong, nagalab-ot sa 118batalyon o 120,000 pulis ang na-kadeploy sa Chhattisgarh paralutuson ang mga rebolusyonar-yong pwersa. Nagasabwag silasang malubha nga kakugmat sakubay sang pumuluyo, partikularsa mga Adivasi o tumandok. Gi-napalayas nila ang mga Adivasi saila nga mga lugar sa talon parahatagan-dalan ang pagsulod sangmga dalagku nga kumpanya ngaplano magmina, magtroso o mag-tukod sang higante nga mga dam.Kalakip sa ila nga mga malala ngakrimen ang pagpanglugos kagpagpanghimulos sa kababainhannga Adivasi.