!!!!"# $%&' $%&' ()* +,)- ./ 0/ (1/./ 0 2134

!!

!!"#$ %&'(!)* +* ,-. /&01"2 3!*45 3 678 9.4: &. )&(;"( 3 *3 9. ?0( @!&.!;

!!ABCD

     

برأي دوستان عزيزم از سوريه  و برأي متام خانواده هايي از سرزمينهاى صدمه ديده از جنگ 

 

۲  

راهنماى كوچك 

مصور شامل۲٦ عكس. صفحه ٤. - ۲۹         

بخش اول اطالعات براى والدين. صفحه ۳۰. - ۳۷       

بخش دوم پيشنهاد براى كودكان. صفحه.۳۸. - ٤۳   

رفرنس. صفحه. ٤٤. - ٤٥   

 

٣۳  

!!,=&P$ &PF,. f(;"(

D!

6!

7!

!

Q=&OF&mF* !&7( !; ,7XP$ ,E! i;"(

8!!

!,F&G4'P$ *! i;"( NIPp ?= f'l3 ?=!9&7E* &F IPp ?=')*"Pq ?=

!jE fX=! &2!,7XPr *,Pd *! o!;&$ 9st ?= ,=&E 3

!!!;4PuP$ H*!* i;"(';"cP$ v4^ 4. &O'P-l"$

5!!

!#,F&G4'P$ *! i;"( 4u=; NIPp!!

N!*,>; &. &1,=;42 3 ?E3 &1;&=45 3 &1 9=4h!#;4PuP$ )&=&d *3

!,7XP$ H*!* *! 3* i;"( 9l]J ;!"$ xaE y=3!!

?= /&P.4:

!,7XP$ ,E! i;"( "UF

7    

ناگهان جنگ شروع ميشود 

۱۰  

!@,E É34E 678!;"cP$ @4P2 3* ZP$&5 3 i;"( fh,F+

!;&=+ /]Xc$!)*3*45 N&1 fF*4uF

!;&=+ N&OF&=+ 3 /*4PÑ2!,F!*ÖuP$ 4Ü* 9F*+3! fh,F+ N3! 4.

!;"cP$ H&0c'G* á42 *"1 !;!

!

;!

CC!

9!9

CA!

!,E 98"'$ i;"( +3! ?=3!i&7'cq3 Ql&V2*!i&7G42 fl&V2*

!à!I. fkPR à!I. á42!i;"( jkl 9. i"E ?= ;!"R4.

!3* ),. H&S 9. 3!);+ );4$ 9. *! ;"R{/"XG{{;&=45{ 9=4h

!;4XF ?0(!,7X. fX0( ,F*"'Pr WXâP1 }&q

6

C!!

!!gG* @,E v4^ 4. i&F4nR gP-l"$

!@;4( *,Pd /&ä i;"(!f>&J 9p{ %"R 9p

!=&$*!!!!!!!!!!!!@,F&$ fl&. &ä* !; à!I. fkPR á42 +* N* 9X2

!,7Pw. *4F* ,F*"'Pr WXâP1!=&$*!!!!!!!!!!!!

!à!I. QkPR á42 9=&G!,7XP$ jPã-2 *! i;"(

!,E&. ,1*"aP$ 9( &Ç( 41!fF}"^ )&$+ N*4.

!

فرار به سرزمني امن 

۱٤  

11  

!;!*; 9$*;* 678!@;4. !,. z>&G )&8 *3!)&c=&OPF*4uF 3 &OG42 &.!)&cwkl !; /*48 3 ,P$* &.!,F4PuP$ !*45 9. zP0#2

!,77XP$ i42 *! )&E;"R 9F&R!,F34P$ 9F&uP. N&8 9. &OF*

!!"c( +* Ä!&R 9.!,71,P$ /&ä *! ZP$&5 )&8 9kPG"7=,.

!

67!

C"!

6>!!

!gG*

!,0OV. ,F*"'Pr i;"(!à!I. QkPR á42 9=&G 9(!,7XP$ 9p3* zm8 3 )*3! &.

!,FIP$ ;&=45 3*{ ,7XP$ 9=4h 3*!,FIP$ 9.4é v*4^* 9.

!,7XP$ fVa$ `=&OPF*4uF _; !; *! o;"R!IPp 9p 9( ,G4Pr o4sF 9. èP1

!,7( ?0( ,F*"'P$ 3* 9.!

68!

C$!

 اكنون چه چيز ميتواند به كودك كمك كند 

   

۱٨۸  

15  

6@!!#,77( ?0( )&E,F+45 9. ,7F*"'P$ 9F"up *3

!!

!!!

!!!

!!

!

!!

!!

!!

!

!!

!

C&!

! "2 9( N!"^ |01 .ê!*; gG3; *! "2 &$

&$ ëE*; gG3; íF&$ ,F*"'Pr IPp èP1.f'm1!A;"E

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!;". zP1*"R /!&7( !; &$B!

'(!

6:!

!f2]08 |7p &. `$*!å ,7F*"'P$ *3

;"R i;"( )*3! 9.!,71,.

3 )&cE+*"F 3 9l]J ?0( i;"( 9. Z0ç

!,7XP$ 3 ;"cF ,=;42 !&p; 9(

!,1,. 9$*;*

AC!

!Q7XP$ !&a'5* "2 9. &$!N!*; Q=&1 Q=&F*"2 9p "2 9( zP'm1 98"'$ &$

*! )&c(;"( )*3! *3!!,77XP$ g="ã2

3* N&1 Q=&F*"2 9. 9( QF&$+!,77XP$ 98"2

!

6;!

66!66!

!!!

@!&. !; )&E,F+45 &. *3!,77XP$ gwUM `2]Xc$

i;"( ;"R 9XPF&$+ ì"#a.!,E&. gwUM jl*!

,77XP$ ?0( 3* 9. "UF

7

!,77( g=&0q ,=,8 N&OG42

76!

AD!

!Cf7( ?0( /;"R 9. QF*"'P$ z1 "2 ñf(;"( )&01 "2!@!*,F gG3; *! &OF* á42 ]ML 9( gm1 Q=&1IPp

!

!N!*; H+} 9( gl3 41 4Pu. ?0(!Q'E*Öh 4G gcd *! f'aG )&$+ "2!!!!!

!fE&. 9'E*; á42 "2 9( f-Pw^ fkPR

!

7>!

A#!

!

!4h*!;"wF 4Üô$ N;&E3 gP7$* 3 .4wM 3 o+*"F 3 .gwU$

!#i;"( ;3+ &= 4=;

78!!

4'="l 3 N"l i;"( .N .ö&R ?0( &.!;"cP$

à!I. 9h!I. á42 9=&G +* 4'="l K+3! 3!;"cP$

zh gE+ K&OG&mq* )* gwl&J +3! ?=!9;"cP$

!;;4uP$ +&. N;&E 3!!!

A$!

7?!

!gaG )*!3; É34E N"Ç'm8 9. ,F34P$ .) N&l* ;"R õ>&-$ &. i;"( 9X7=* &=!,7F&0P$ 4s'7$ Nú4F* 3 4wM &. 3 ,77XP$ %&24d *! %]l &OF*

!;4PuP$ )&1; 9. *! %]l à!I. 9h!I. á42 9=&G &2!;34P$ )&P$ +* á42 3 ;"cP$ ;*+L i;"(

!

A%!

7@!

A&!

!!

!,7XP$ !*45 à!I. 9h!I. á42 9=&G!;"cP$ ;*+L i;"(

!,cR!,P$ @!&.3; o;"83 )&cR!; !"F!f'awE"R á&mq* +* !&E4G 3 gG* H4h i;"( jkl 3

ضميمه ۱   اطالعات براى والدين  شما ميخواهيد به كودكتان كمك كنيد؟ 

در اينجا مقدارى اطالعات در باره امكانات موجود پيدا ميكنيد     

اطالعات درباره موقعيت خودتان   ./    

اطالعات در باره موقعيت فرزندتان   ./    

/.ترس بزرگه بزرگ و توهم چه عواقبي دارد     

/.اين ترس بزرگ چه عواقبي براى فرزند شما دارد     

/.اين ترس بزرگ چه چيز را تقويت ميكند     

/.چه چيز ميتوانند فرزند شمارا تقويت بكند     

/.چگونه شما بهمراه  فرزندتان ميتوانيد از اين كتاب مصور استفاده كنيد 

   ٣۳٠۰  

اگاهى والدين از موقعيت خودشان     

/.شما يك جنگ و يك فرار. را پشت سر گذاشتيد !شما فردى مقاوم هستيد  /.شما راهي را پيدا كرديد كه به همراه فرزندتان كشورتان را ترك كنيد و به غربت برويد.شما خيلى شجاع

هستيد  /.اكنون شما در محل امن هستيد و اين خيلي خيلي خوبه. 

/.شما. هنوز در مرحله گذار هستيد.شما هنوز در انتظار يك موقعيت براى زندگى نرمال هستيد  شما بايد مقاوم باشيد.زندگى براى شما هم هنوز اسان نيست 

/.شما نگران فرزند يا فرزندانتان هستيد.شما ميخواهيد انها را درك كنيد شما ميخواهيد بدا نيد درونشان چه  ميگذرد 

شما والدينى هستيد كه انچه توانايي شما اجازه ميدهد اجنام ميدهيد  با اين وجود شايد گاهى خودتان را ناتوان احساس ميكنيد وقتى كه 

ميخواهيد فرزندتان را كمك كنيد اما منيتوانيد  /.كمك بگيريد زمانى كه نيازمند كمك هستيد 

با يك پزشك يا فرد قابل اعتماد در مورد نگرانى ها و مشكالت فرزندتان مشورت كنيد   

٣۳١۱  

اگاهى از وضعيت فرزندتان   

 /.فرزند شما زمان سختى را پشت سر گذاشته'او شوك بزرگى و ترسى خيلي عظيم و شايد در حد مرگ 

را از سر گذرانده و احتماال چندين بار  /.يك چنني جتربه اى ميتواند موجب توهم شود.  توهم زخمى است بر روان كودك يا بزرگسال 

/.اينطور ميشود گفت كه توهم به اين معني است كه ترس بعد از جتربه تلخ از بني منيرود  بلكه در تعقيب انسان است 

/.چنني چيزى را شما وقتي متوجه ميشويد كه  فرزند شما تغيير رفتارى دارد 

رفتار او با گذشته متفاوت است حتى گاهى عجيب  فرزند شما ناگهان دچار مشكالتى است كه أصوال براى سن او طبيعى نيست 

/.در اين رابطه اين مهم است كه شما بدانيد  فرزند شما خودش رن ميبرد وقتي رفتار عجيب دارد  او ميخواهد مورد توجه شما وخوب و نرمال باشد  /.اين مهم و كمك كننده است كه شما بدانيد 

فرزند شما گاهى كنترول بر اعضاى بدن خود ندارد  /.فرزند شما مثل خود شما هنر گذر از جتربيات تلخ را دارد 

   اما نباز مخصوص و كمك زياد الزم دارد  گاهى متخصص مثل پزشك و يا روانكاو و روانپزشك 

/.براي اينكه روى رفتار فرزندتان تاثير بگذاريد  از سرزنش و فشار و تنبيه خود دارى كنيد اينگونه رفتار ها وضعيت را سخت تر ميكن  با ديدن توانايي ها و استعداد ها و أرج نهادن به انها خود و فرزندتان را از فشار برهانيد 

صبر خيلي خيلي مهم است  /.اين وضعيت نه براى شما و نه براى فرزندتان اسان است 

٣۳٢۲  

چه چيز باعث ايجاد توهم ميشود 

   

   جنگ و جنگ داخلى با مبباران ' و تيراندازى ' فرار متام مواردى كه در فرزند شما ترس بزرگ و وحشتناك  و احساس ناتوانى ايجاد ميكند 

   

/.خشونت عليه كودك يا كسي كه كودك او را دوست دارد و يا ميشناسد  /.از دست دادن شخص مورد عالقه اش 

/.از دست دادن كاشانه به علت شرايط بد و غم انگيز  /.درد هاى شديد 

/.احساس عدم امنيت ' احساس گرسنگي ' تشنگي ' احساس بى اطالعى  /.گمشدن ' تنها بجا مانده ' عدم اگاهى كه چطور خواهد شد 

/.شرايط تهديد و غم كه كودك خود را مقصر ميداند با وجود اينكه كامال بى تقصير است   

٣۳٣۳  

توهمات ترسناك باعث چه تغييرات. در كودك شما

ميشود     

متام انواع استرس و واكنشهاى وحشت ' تغييرات ناگهانى رفتارى ' بيش فعالى يا كمى حترك' رفتارهاى نادر  حتى روزها و هفته ها و ماه ها بعد از يك جتربه وحشتناك 

   /.گريه ' فرياد ' تشنج بدون دليل واضح 

 ...../.بي اختيارى إدرار ' دندان قروچه' خوردن ناخن ' صدمه زدن به خود  /.خشم نسبت به ديگر ان بدون دليل روشن 

/.خستگى ' بى حوصلگى ' گوشه گيرى ' خيره شدن ' خجالتى شدن 

ترسو شدن ' بي خواب شدن ' عدم متركز   ./

/.تكرار مداوم يك حركت خاص ( چرخيدن ' كوبيدن دستها يا پاها ' شستشو ) ء  /.خياالت و يا كابوس وحشتناك 

/.حساسيت بيش از حد در مقابل موارد كامال نرمال يا جديد         

در صورت متوجه شدن چنني رفتارى لطفا با يك طبيب ويأ يك درمانگر مشورت كنيد  حت اإلمكان كمك بگيريد 

هر چه زود تر بهتر اما اگر مدتى هم گذشته باشد باز هم كمك كننده است   

٣۳٤  

ترس چه چيزى را تقويت ميكند   

/.موقعيتهاى خطرناك جديد  /.مورد متسخر قرار گرفنت كودك به علت رفتارها يش 

/.بدليل اينكه كودك منيتواند برخى از رفتارها يش را كنترول يا هدايت كند  مورد تنبيه. والدين يا معلمني و يا شخصى ديگر قرار ميگيرد 

بدين سبب كودك نسبت به خودش احساس شكست خورده و بدى پيدا ميكند  /.بي توجهى به كودك زمانى كه ميخواهد در باره خاطرات تلخ و مشكالتش صحبت كند 

او خيلى مواقع نيازمند توجه و نوازش و دجلويي شماست     /.ترس او تقويت ميشود زمانى كه شما بطور مكرر با حضور خود او 

ويأ شخص ديگرى در باره مشكالت او صحبت ميكنيد  /.زمانيكه شما فرزندتان را تنها ميگذاريد ( شبها و يا در راه طوالنى مدرسه...)ميتواند 

بشدت خاطرات تلخ گذشته را ياد اور باشد  /.مراقب باشيد در حضور فرزندتان از جتربيات خودتان صحبت نكنيد 

٣۳٥زيرا باعث احساس ترس ميشود   

چه چيز كودك شما را تقويت ميكند  /.فهم شرايط 

   

شخص مورد اعتماد   ./

مكانهاى اشنا   .//.راههاى اشنا 

/.كمك كنيد زمانى كه كودك وحشت كرده است     

/.هر انچه كه كودك با كمال ميل اجنام ميدهد     

/.حترك و انواع ورزش  /.بازى 

/.موسيقي  /.خنديدن و صداي بلند 

/.يادگيرى از روى كنجكاوى  /.كتاب خواندن  /.در أغوش گرفنت 

/.با بچه ها وحيوانات و انسانهاى مهربان بودن  /.كار دستي ' نقاشى ' با تكنيك مشغول شدن 

/.جتربيات تازه كسب كردن در فضاى حمايت شده   

/.در ضمن     

/.جتربه موفقيت از هر نوع  /.ياداورى : خاطرات بد را به ياد اوردن و أجازه بيان انها 

أجازه گريسنت و تشنج  داشنت شنونده ارام كه توجه و همدردى خو د را نشأ ن

ميدهند  كه سختيها در گذشته بوده نه حاال 

/.اجازه جلاجت داشنت بدون به خطر انداخنت ديگران  /.شاهد خوشحالى والدين باشد از توانايي ها و جسارت

واستعداد اطفاال  /.والدينى را ببينند كه قربانى تغيرات سخت نيستند

بلكه با اين وجود انسانهاى موفق   

٣۳٦  

چگونه ميتواند اين كتاب مورد استفاده شما در جهت

كمك به فرزندتان قرار بگيرد 

٣۳٧۷  

داستان مصور از صفحه ٤ تا ۲۹     

شما ميتوانيد با فرزندتان باالى ۱۰سال اين كتاب را متاشا كنيد  انرا بخوانيد ' انرا حتليل كنيد ' در باره ان صحبت كنيد 

خود شما متوجه خواهيد شد كه ايا او ميفهمد و برايش جالب است  و يا دچار ترس ميشود و يا چه مدت عالقه به ادامه صحبت نشان ميدهد 

   به هر حال ما فكر ميكنيم كه متاشاى اين كتاب توسط كودك شما بايد به همراه 

يك شخص مورد اعتماد باشد زيرا ممكن است اين داستان موجب قليان شديد احساسات و خاطرات شود     

پيشنهاد نقاشى در صفحه. ۳۸ تا ٤۳     

پيشنهاد نقاشى در ارتباط با اين داستان  كودك شما ميتواند كه تصميم به نقاشى بگيرد در هنگام نقاشى ممكن است  احساسات او منايان شود. در اين حال كودك نياز به يك فرد مورد اعتماد دارد 

كه نقاشي را به او نشان دهد و اگر الزم دانست در باره ان صحبت كند     

الزم است كه پيشنهاد به نقاشي را همانطور كه ترتيب داده شده اجنام گيرد  ر در اين صورت اين اشتغال با ترس در جهت مثبت همراه ميشود 

و لطفا ارج بدهيد به انچه كودك شما كشيده به هر شكلى كه باشد   

ضميمه ۲ 

پيشنهاد براى كودكان     

   /.نقاشى بكش از هر چه كه دوست دارى داشته باشى يا هر كارى كه ميخواهى اجنام بدهى 

   /.ادمهايي را بكش كه دوستشان دارى 

   /.بكش چيزى را كه تو خوب بلدى 

   /.چه چيز بدى تو فكرت هست؟ 

   /.براى اينده چه ارزويي دارى؟ 

٣۳٨۸  

بكش ان چيزى را كه دوست داري داشته باشى يا دوست

دارى اجنام بدى 

٣۳٩۹  

ادمهايي را كه دوست دارى نقاشى كن 

٤۰  

نقاشى كن هر چه را كه تو خوب بلدى 

٤۱  

از ان موقعيت بد چه چيزى در خاطرت مانده؟ 

٤۲  

براى اينده ات چه ارزويي دارى؟ 

٤٣۳  

Impressum      Idee,  Texte,  Bilder  und  KoordinaKon:  Susanne  Stein  Pädagogin,  Personal-‐  und  OrganisaKonsentwicklerin,    LehrbeauSragte  für  Themenzentrierte  InterakKon  

   hier  gesehen  von    einem  5jährigen  syrischen  Mädchen      Mein  herzliches  Dankeschön  geht  an  alle,    die  bei  der  Realisierung  mitgewirkt  haben:    •  Als  Testleser  haben    mir  meine  lieben  syrischen  Freunde  zur  Seite  gestanden.    

Ihnen  verdanke  ich  die  InspiraKon  zu  diesem  Bilderbuch  und  viele  wertvolle  Ideen  und  Korrekturen.  •  Mehrere  TherapeuKnnen  und  Therapeuten  haben  mir  hilfreiche  Hinweise  gegeben,  insbesondere  Hemma  

Friedrich,  Dipl.  Psychologin,  und  Dr.  med.  Ulrich  Lamparter,  PsychoanalyKker.    •  Die  englische  Übersetzung  wurde  von  Katharina  Pape  und  Gloria  Garrels  unterstützt,  die  redakKonelle  

Arbeit  von  Peter  Pape.  •  Umfangreiche  Unterstützung  erhielt  ich  von  TherapeuKnnen  der  Flüchtlingsambulanz  „Children  for  

Tomorrow“  (siehe  dazu  Seite  45).  •  Die  arabische  Übersetzung  stammt  von  Frau  Kholood  Tayar,  vereidigte  Dolmetscherin.  •  Die  Farsi-‐Übersetzung  stammt  von  Frau  FaKmeh  Ghanizadeh.  Die  Korrekturlesung  haben  Yasmina  Afshar    

und    Ali-‐Reza  Nassery  unterstützt.  •  Holger  Kern  hat  mich  bei  der  Veröffentlichung  der  deutschen,  englischen  und  arabischen  Fassung  sowie  in  

Farsi  auf  meiner  Intranet-‐Seite  www.susannestein.de  maßgeblich  unterstützt.                                                                                      Sie  möchten  uns  Hinweise  oder  eine  Rückmeldung  geben?  Bime  schreiben  Sie  an  Trauma.Bilderbuch@Hamburg.de  .  Vielen  Dank  für  Ihr  Interesse.        

 

44  

       Die  SKSung  „Children  for  Tomorrow“  finanzierte  die  Übersetzung  dieses  Buches  in  die  arabische  Sprache.  Es  wurde  zudem  von  den  Mitarbeitern  Sofie  Silva  Mella  (KunsmherapeuKn  B.A.)  und  Dipl.  Psych.  Cornelia  Reher  (TherapeuKsche  Leiterin)  der  Flüchtlingsambulanz  des  Universitätsklinikum  Hamburg-‐Eppendorf  (UKE)  Korrektur  gelesen.      Die  Flüchtlingsambulanz  in  Hamburg  ist  ein  GemeinschaSsprojekt  der  Ambulanzzentrum  des  UKE  GmbH  und  der  SKSung  "Children  for  Tomorrow".    Children  for  Tomorrow  ist  eine  gemeinnützige  SKSung  mit  dem  Ziel,  Kinder  und  Familien,  die  Opfer  von  Krieg,  Verfolgung  und  organisierter  Gewalt  geworden  sind,  zu  unterstützen.  Sie  wurde  1998  von  Stefanie  Graf  ins  Leben  gerufen.  In  der  Flüchtlingsambulanz  erhalten  Kinder  und  Jugendliche  die  Opfer  von  Flucht,  Verfolgung  oder  Vertreibung  geworden  sind,  ein  ambulantes  psychiatrisches  und  psychotherapeuKsches  Versorgungsangebot.  www.children-‐for-‐tomorrow.de                                                                                                                                www.uke.de          

Alle  Mitwirkenden  wünschen  Ihnen  und  Ihrer  Familie  alles  Gute!                                    2015  

45