İŞ YERİ TEMSİLCİLİK EL KİTABI X8 · 3 ŞUBE YÖNETİM KURULU Fan ILTAR Şube Başkanı 0 505...
Transcript of İŞ YERİ TEMSİLCİLİK EL KİTABI X8 · 3 ŞUBE YÖNETİM KURULU Fan ILTAR Şube Başkanı 0 505...
1
2
Sahibi Eği�miş Antalya Şubesi Adına
Şube Başkanı Fa�n ILTAR
İçerikUlaş OĞUZ
Mehmet AYDINRamazan AZITEPE
Kapak Ramazan AZITEPE
Düzenleme Ramazan AZITEPE
Eği�miş Antalya ŞubesiBalbey Mahallesi 422. Sokak No. 9
Muratpaşa / ANTALYA
Tel-Faks:0 (242) 2470788E Posta : egi�[email protected]
h�p://www.antalyaegi�mis.org.tr
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
3
ŞUBE YÖNETİM KURULU
Fa�n ILTARŞube Başkanı
0 505 814 07 31 - fa�[email protected]
Ulaş OĞUZŞube Sekreteri
0 505 387 45 15 - [email protected]
Selma KARAKAŞŞube Mali Sekreteri
0 505 68581 14 - [email protected]
Muhi�n BOZKURTŞube Örgütlenme Sekreteri
0 532 777 99 00 - [email protected]
Mehmet AYDIN Şube Özlük Hukuk ve TİS Sekreteri
0 505 588 74 02 - [email protected]
Ramazan AZITEPEŞube Basın Yayın Sekreteri
0 505 277 47 47 - [email protected]
N. Derya AKMAN Şube Eği�m Sekreteri
0 505 669 13 93 - [email protected]
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
4
İÇİNDEKİLERÖNSÖZBÖLÜM I İŞYERİ TEMSİLCİLİĞİ İŞYERİ TEMSİLCİLİĞİNİN ÖNEMİ İŞYERİ TEMSİLCİLİĞİNDE GÜVENCETEMSİLCİNİN/TEMSİLCİLİKLERİN BELİRLENMESİ VE SAYISIŞUBE DELEGELİĞİ SEÇİMİİŞYERİ TEMSİLCİSİNİN GÖREVLERİİŞYERİ TEMSİLCİSİNİN KAÇINMASI GEREKEN DAVRANIŞLARİŞYERİTEMSİLCİSİSİNİN DOSYASINDA BULUNMASI GEREKEN EVRAKLAR7İŞYERİ TEMSİLCİSİNİN GÖREVİNİN SONA ERMESİİŞYERİ TEMSİLCİSİNİN ÇEVRESİ İLE İLİŞKİLERİTEMSİLCİ - ÜYE İLİŞKİSİTEMSİLCİ - SENDİKA ORGANLARI İLİŞKİSİÖRGÜTLENME ALANIMIZÜNIVERSİTELERDE İŞYERİ TEMSİLCİLİĞİDEĞERLENDİRMENEDEN SENDİKALI OLMALIYIZ?SENDİKAMIZIN VİTRİNİ: İŞYERİ PANOSUNDA BULUNMASI GEREKENLERÜYE KAYDI NASIL YAPILIR? İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN ÖNCELİKLERİ SENDİKAMIZIN AJANDA BİLGİLERİ EĞİTİM ÖĞRETİM VE BİLİM HİZMETLERİ KOLUNDA YER ALAN KAMU KURUM VE KURULUŞLARI VE KURUM KODLARIİLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM KURUMLARI UNVAN ADI VE KODU ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARI ÜNVAN KODLARIMEVCUT EĞİTİM SENDİKALARI ADRESLERİ VE DOSYA NUMARALARI BÖLÜM IIÖZLÜK VE KUKUKİ HAKLARIMIZSORUŞTURMA ( DİSİPLİN SORUŞTURMASI ) NEDİR?SAVUNMA HAKKI NEDİR?
6
99
1011111214
14151515171818192123232526
26
2728
293030
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
5
HAKKIMDA SORUŞTURMA AÇILDI. NE YAPMALIYIM? DİSİPLİN CEZASI ALDIM NE YAPMALIYIM?DİSİPLİN KURULUNDA CEZAM ONAYLANDI NE YAPMALIYIM?HAKKIMDA YAPILAN SORUŞTURMA SUBUTA ERMEDİ. NE YAPMALIYIM?HANGİ DURUMLARDA DAVA AÇABİLİRİM?DEVLET MEMURLARI NASIL ŞİKÂYET VE MÜRACATTA BULUNURLAR
ŞİKAYETŞİKÂYETİ KABUL EDEN MAKAMIN YAPMASI GEREKENLERÖRNEK DİLEKÇE3071 SAYILI DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUNDİLEKÇEYİ VERİRKEN MAKAM ATLAYABİLİRMİYİM.?OKUL MÜDÜRÜ DİLEKÇEMİ ALMIYOR BÖYLE BİR HAKKI VARMI? NE YAPABİLİRİM?OKUL YÖNETİCİ DİLEKÇEMİ ALMAZSA NE YAPABİLİRİM?OKUL YÖNETİCİSİ DİLEKÇEME CEVAP VERMEDİ. NE YAPABİLİRİM?DİSİPLİN KURULA ÖĞRENCİ ŞİKÂYET EDERKEN NELERE DİKKATETMELİYİM?KURUM AMİRİ YA DA PERSONEL ŞİKÂYET EDİLİRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?NÖBET NEDEN CİDDİYE ALINIR? ÖĞLE ARASINDA NÖBET TUTMAKZORUNDA MIYIZ?HER ZAMAN AYNI KATTA YA DA BAHÇEDE NÖBET TUTUYORUM. NÖBET YERLERİ DEĞİŞMİYOR. NE YAPABİLİRİM?ÖĞRETMENLER KURLU NEDEN ÖNEMLİDİR?KURULDA KONUŞTUKLARIM YAZILMAMIŞ NE YAPMALIYIM?KURUL TUTANAKLARI BELGEMİDİR?DİSİPLİN KURULU VE ONUR KURULU NEDEN ÖNEMLİDİR?KURUM AMİRİNİN TEBLİĞ ETTİĞİ YAZIYI ALMAK ZORUNDAMIYIM. ALMASAM NE OLUR?MOBBİNG NEDİR?MOBBİNGİN SEBEPLERİMOBBİNG KOŞULLARI
MOBBİNG OLUŞTURAN DAVRANIŞLARMOBBİNGİN İSPATLANMASI SORUNUMOBBİNGE UĞRUYORUM NE YAPMALIYIM?İLGİLİ YÖNETMELİKLER
3132323333343435393941
414242
42
43
43
4343444444
4444454546474849
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
6
ÖN SÖZ
Değerli İş Yeri Temsilcisi Arkadaşım,
Atatürk'ün önderliğinde kurulan Türkiye Cumhuriye�'nin
bağımsızlığını, egemenliğini, ulus ve ülke bütünlüğünü, laik düzeni,
demokra�k ve ulusal eği�m değerlerini korumak ve sonsuza kadar
yaşatmak için 17 Ekim 2005 tarihinde kurulan Eği�m İş, eği�m
çalışanlarının, tüm emekçilerin, günden güne yoksullaşan halkımızın ve
karanlığa sürüklenen ülkemizin umudu haline gelmiş�r.
Eği�m İş, yüz yıllık sendikal mücadele geleneğimizden ders alarak
yoluna devam etmektedir. Bugün Encümen-i Muallim'den, TÖS'ten,
TÖBDER'den devraldığımız kültür, birikim ve cesaretle, Köy Ens�tüleri
ile Fakir Baykurt'un yurtsever ve mücadeleci ruhunu birleş�rerek
yeniden kurduğumuz Eği�m-İş'i, Edirne'den Van'a, Hatay'dan Sinop'a
yurdumuzun dört bir tara�ndaki eği�m çalışanlarıyla kucaklaş�.
Yüz yıllık emek ve aydınlanma mücadelesinin “biricik” mirasçısı
olduğumuzun bilincindeyiz. Mücadele ruhumuz, ırkçının, bölücünün,
gericinin devlete ya da sokağa egemen olduğu her dönemde halkımızın
üzerine güneş gibi doğmuştur. Eği�mi ve eği�m çalışanlarını ilgilendiren
her gelişmeye müdahil olan sendikamız; basın çalışmaları, görüşmeler,
yazışmalar, eylemler ve hukuki girişimler ve kazanımlarla çalışanların
sesi olmaya devam etmektedir.
Değerli iş yeri Temsilcilerimiz, sendikamızın bugün geldiği noktada
üyesinden genel başkanına herkesin emeği olduğu bilinmelidir.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
7
Sendikamızın yöne�m kadroları kuruluştan bu güne siyasi ik�darın ve
atadığı idarecilerin her türlü engellemelerine karşın üzerine düşen
sorumluluğun bilinciyle üstün çaba göstermiş�r. Hiç şüphesiz ki; Eği�m
İş ailesi içerisinde en önemli görevi yerine ge�renler İŞ YERİ
TEMSİLCİLERİ'dir. Sendikamız ile hedef kitlemiz olan eği�m çalışanları
arasında ile�şimi kuran; çalışanların ve üyelerimizin beklen� ve
isteklerini sendikamıza ileten; sendikamızın faaliyetlerini eği�m
çalışanlarına aktaran en etkili organımız iş yeri temsilcilerimizdir.
Sendikanın gücü, üyeleriyle ve diğer emekçilerle kurduğu bağın ne
kadar sağlam kurulduğu ile ölçülür. Üyeleri ile bağını iyi kuramamış bir
sendika, sayısal olarak ne kadar güçlü olursa olsun, sınıf hareke�ne,
sendikal mücadeleye yeterince katkı sunamaz. iş yeri örgütlülüğüne
dayanmayan, üyelerinden gelecek talepleri iyi tespit edemeyen,
üyelerinin taleplerine kulak �kayan sendikalar, gün geç�kçe sınıfsal-
toplumsal rollerini yi�rir, güçsüzleşir.
Eği�m İş; işkolunda bulunan iş yeri temsilcilerinin görev ve
sorumluluklarının öneminin bilincindedir. Sendikamız, can damarları
olan iş yeri temsilcilerinin emeği, iradesi ve enerjisi ile büyümektedir.
Eği�m İş, Büyük Önderi'nin ulusuna güzel günler gösterme hayalini
asla ortada bırakmayacak�r. Eği�m-İş var olduğu sürece, Cumhuriye�n
eği�m kurumlarında, aydınlanma devrimlerine savaş açanlara meydan
okuyacak namuslu bir soluk da mutlaka var olacak�r. Bugüne kadar
olduğu gibi, bundan sonra da emeğimize ve ülkemize yönelik her saldırı,
karşısında sarsılmaz bir kale gibi Eği�m İş'i bulacak�r.
İş yeri örgütlülüğümüzün daha etkin, daha güçlü bir yapıya
kavuşturulması, iş yeri temsilcilerinin üzerine aldığı görev ve
sorumlulukları yerine ge�rerek sendikal örgütlenmemizi bugün
olduğundan çok daha ilerlere taşımasına yardımcı olması amacıyla
hazırlanan “iş yeri Temsilcisi El Kitabı”nın mücadelemize katkı
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABIİŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
8
sunacağına inanıyoruz. Kitabımızın hazırlanmasında emeği geçen
komisyon üyelerimize teşekkür ederiz.
ANTALYA ŞUBE YÖNETİM KURULU
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
9
BÖLÜM I
İŞ YERİ TEMSİLCİLİĞİ
İş yeri temsilcileri/iş yeri temsilcisi, sendikamızın işyerlerindeki ilk
kurumsal adımıdır. iş yeri temsilcisi sendikayı üyelere, üyeleri sendika
organlarına, sendikayı işverene veya işveren vekiline karşı temsil eder. iş
yeri temsilcilerinin sendikalar içindeki konumu, onları, emekçilerin
ortak çıkarları doğrultusunda sürekli ve etkin bir tutum izlemeye zorlar.
iş yeri temsilcileri bu anlamda hem sendikal poli�kaları üyelere aktaran,
hem de üyelerin görüşlerini sendikaya ileten bir aracıdır.
Sendikal örgütlenmenin temelini iş yeri temsilciliği oluşturur. Bu
nedenle üyeyle, çalışanla ilk karşılaşan, yüzyüze gelen iş yeri
temsilcisidir. Bu durum, iş yeri temsilciliğinin, sorumluluğunu ve
önemini ar�rmaktadır.
Sendikanın yöne�m kademeleri Genel Merkez'den tabana doğru
aşağıdaki şekilde olup her birim için yöne�ciler 3 yılda bir seçimle
işbaşına ge�rilir.
a-Genel Yöne�m Kurulu
b-Şubeler
c-İl ve İlçe Temsilcilikleri
d-İş Yeri Temsilcilikleri
İŞ YERİ TEMSİLCİLİĞİNİN ÖNEMİ
İş yeri çalışmalarını özellikle üye sayısını ar�rma, hak alma, eylem ve
etkinlik örgütleme, ka�lımı ar�rma, demokra�k ka�lım, sendika
yöne�cisi okulu, eği�m ve öğre�mle ilgili görüş ve öneriler oluşturma
gibi açılardan ele almamız gerekir.
Örgüt olarak etkili sendika olmamızın yolu, iş yeri örgütlülüğümüzü
güçlendirmekten geçmektedir. Bu sorumluluk bilinciyle hareket etmek
ve görev ve sorumluluklarımızın gereğini yerine ge�rmek hepimiz için
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
10
önemli bir zorunluluktur.
İŞ YERİ TEMSİLCİLİĞİNDE GÜVENCE
İş yeri temsilciliği, ulusal ve uluslararası alanda yapılan yasal birtakım
düzenlemelerle güvence al�na alınmış�r. Bu güvenceler;
a.Uluslararası Sözleşmeler
b.Yasal Düzenlemeler
c.Tüzük
Düzenlemeleri çerçevesinde değerlendirilebilir.
ULUSLARARASI GÜVENCELER: iş yerinde örgütlenme ve iş yeri
temsilcilerini seçme özgürlüğü çeşitli uluslararası sözleşmelerle de
güvence al�na alınmış�r. Bu sözleşmelerden en önemli iki tanesi 87 ve
151 sayılı İLO sözleşmeleridir.
87 sayılı ILO Sözleşmesi: 25 Şubat 1993'te onaylandı. Sözleşmenin
2.maddesinin 1.�krası “çalışan ve işveren örgütlerinin temsilcilerini
özgürce seçmek... hakkı vardır”, 2.�krası “kamu yetkilileri bu hakkı
sınırlandıracak ya da yasal kullanımına engel olacak nitelikteki her türlü
karışmadan kaçınmak zorundadırlar.” demektedir.
Aynı sözleşmenin 2. �krası ise ulusal mevzua�n, bu sözleşmede
öngörülen güvencelere zarar vermeyeceğini ve zarar verecek biçimde
uygulanamayacağını belirtmektedir.
151 sayılı ILO Sözleşmesi: 25 Şubat 1993'te onaylandı. Sözleşmenin
6. maddesinin birinci �krasında “resmen tanınmış kamu görevlileri
örgütlerinin temsilcilerine, çalışma saatleri içinde olduğu kadar, çalışma
saatleri dışında da işlevlerini hızlı ve etkili olarak yerine ge�rmelerine
olanak verecek biçimde kolaylıklar sağlanmalıdır.” denilmektedir.
YASAL DÜZENLEMELER: 4688 sayılı yasa, sendikal faaliyetler ve iş
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
11
yeri temsilciliğinin işleyişine ilişkin olarak birtakım hukuki
güvencelerden bahsetmektedir.
Örneğin: 4688 sayılı yasanın 18.maddesinde; Kamu görevlileri, iş
saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya
konfederasyonların bu kanunda belir�len faaliyetlerine ka�lmalarından
dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.
Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya
olmamaları nedeniyle bir ayrım yapamaz denilmektedir.
Yine aynı maddede, sendika ve konfederasyonların yöne�m
kurullarına seçilenlerin aylıksız izinleri konusunda hakları güvenceye
alınmaktadır.
23.maddede ise sendika iş yeri temsilcilerinin seçilmesi, sendikal
çalışmalarında kullanacakları ha�alık 2 saat izin vb. açıklanarak iş yeri
temsilcisini güvenceye almaktadır.
TEMSİLCİNİN/TEMSİLCİLİKLERİN BELİRLENMESİ VE SAYISI
4688 sayılı yasa iş yerinde belirlenecek temsilci sayısını, iş yerinde
çalışan kişi sayısı ile ilişkilendirmiş�r.
MADDE 23- İşyerlerinde kamu görevlilerinden en çok üye kaydetmiş
sendika iş yeri temsilcisi seçmeye yetkilidir.
Kamu işvereni, yöne�m ve hizmetlerin işleyişini engellemeyecek
biçimde sendika temsilcilerine çalışma saatleri içinde ve dışında
görevlerini yapabilmeleri için imkanlar ölçüsünde kolaylıklar sağlar.
ŞUBE DELEGELİĞİ SEÇİMİ
İş yerindeki üyeler, şube genel kurul takvimine uygun olarak delege
seçimi yaparlar. Bu seçimler şubenin o iş yerine kaç delege düştüğünü
belirleyerek iş yerine bildirmesi ile yapılır.
TÜZÜK: Sendikamızın yaklaşımında iş yeri temsilcisi/temsilcileri
(bazı özel durumlar dışında) iş yerindeki üyeler tara�ndan seçimle
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
12
belirlenmesi esas�r. iş yeri Temsilciliğinin temel dayanakları
Tüzüğümüzde şu şekilde belir�lmektedir.
Madde 32- Şube ve İlçe Başkanlar Kurulu
Şube Başkanlar Kurulu, şube başkanının başkanlığında şube yöne�m
kurulu asil üyeleri ile ilçe başkanlarından oluşur. Bu kurula oy hakkı
olmaksızın üyeler de ka�labilir, toplan�lara sendika danışmanları ve
uzmanlar çağrılabilir. Sendika İlçe Başkanlar Kurulu, ilçe başkanının
başkanlığında, İlçe Yöne�m Kurulu asıl üyeleri ile ilçedeki iş yeri, iş yeri
grubu ve yöre temsilcilerinden oluşur. Bu kurula, oy hakkı olmaksızın
üyeler ile sendikanın uzman ve danışmanları çağrılabilir. Şube ve İlçe
Başkanlar Kurullarına, kendi Denetleme ve Disiplin Kurulu asıl üyeleri oy
hakkı olmaksızın ka�lırlar. Şube ve İlçe Başkanlar Kurullarının yetki,
görev ve çalışma biçimleri, Merkez Başkanlar Kuruluna uyumlu olarak
yönetmelikle düzenlenir.
Madde 34- İş yeri Temsilciliği
Bu Tüzüğün 2. maddesinde tanımlanan hizmet koluna giren ve
sendika üyesi bulunan her birim iş yeridir. Üye sayısı çok az olan işyerleri,
yöne�m ve yerleşme özellikleri dikkate alınarak birleş�rilip iş yeri
grupları oluşturulabilir. Üye sayısı kalabalık olan işyerleri, iş yeri
birimlerine ayrılabilir
İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN GÖREVLERİ
Temsilci/temsilciler işyerlerinde emekçileri doğrudan ilgilendiren,
etkileyen her türlü konuyu çalışma alanlarının içinde görmelidirler.
Sendikayı temsil etmek. Bu temsiliyet üç şekilde gerçekleşir. Temsilci;
a) Sendikayı işverene,
b) Sendikayı üyelere,
c) Üyeleri sendikaya karşı temsil eder.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
13
Bu yaklaşımla iş yeri temsilcisi/temsilcilerinin genel olarak ifade
edilebilecek görevleri şunlardır:
·İşveren ya da işveren temsilcisi (yöne�ci) ile görüşmek,
·Sendikanın üye sayısını ar�rmak için şube ile ir�bat halinde olmak,
·Sendika panosu, temsilcilik odası gibi araçlar varsa etkin kullanmak,
yoksa oluşmasını sağlamak,
·Sendika yayınlarının düzenli olarak üyelere dağı�mını sağlamak,
·Çalışanların dilek, eleş�ri ve önerilerini dinlemek, çözüm aramak ya
da durumu bağlı olduğu temsilcilik veya şubeye iletmek,
·İş yerinin işveren tara�ndan yöne�mi, işle�lmesi ve çalışanların
hakları ile ilgili mevzua� izlemek, üyeleri bilgilendirmek,
·İş yerinde öğrencilerin korunması konusunda çaba göstermek,
bilimsel araş�rmalarla ortaya çıkan ve sendikamız tara�ndan
benimsenen laik ve bilimsel eği�m anlayışının yerleşmesine önderlik
etmek,
·Sendika toplan�larına ka�lmak, bu toplan�lara iş yerindeki üyelerin
ka�lımını sağlamak,
·Sendikal hukuka, örgüt disiplinine uygun davranmak,
·Çalışanların meslek bilgilerinin gelişmesine yardımcı olmak,
·İş yeri ile temsilcilik ya da şubenin arasında karşılıklı sıkı bir bağ
oluşturmak,
·Üyelerin sendika, sendikal mücadele, eği�m, yaşanan sorunlar,
başarılar vb. konulardaki eleş�ri, önerme ve görüşlerini bağlı olduğu
temsilcilik ya da şubeye iletmek,
·İş yerinde gerekli dosya ve belgeleri bulundurmak,
·Toplu görüşme-sözleşme sürecini ve kazanılan hakların iş yerinde
hayata geçirilmesini takip etmek,
·İş yeri toplan�ları yapmak, sonuçlarını bağlı olduğu birime iletmek,
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
14
İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN KAÇINMASI GEREKEN DAVRANIŞLAR
·Konuları sap�rmak,
·İddiacı ve polemik yara�cı olmak,
·Aceleci ve bireysel tutum takınmak.
·Tehdit etmek,
·Dinlememek, nutuk çekmek,
·Yargılamak, suçlamak,
·Küçümsemek ya da abartmak,
·Alay etmek, utandırmak, küçük düşürmek,
·Oyalamak,
İŞ YERİTEMSİLCİSİSİNİN DOSYASINDA BULUNMASI GEREKEN
EVRAKLAR
·Üyelik Başvuru Formu
·İş yeri Bilgi Formu
·İş yeri telefon zinciri ve kan grupları listesi
·Sendika tüzüğü ve yönetmelikler
·Sendika yayınlarından birer örnek
·Milli Eği�m Mevzua� ile ilgili yayınlar
·Sendika yasası
·Anayasa ile ilgili başka yayınlar.
İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN GÖREVİNİN SONA ERMESİ
Bazı durumlarda temsilcilik görevi tar�şmasız sona erer:
1.Temsilcinin EĞİTİM İŞ üyeliğinin sona ermesi,
2.Temsilcinin bu görevden is�fa etmesi,
3.Temsilcinin, yasalara uygun olarak veya kendi isteğiyle iş yerinin
temelli değişmesi,
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
15
4.Çalışma döneminin sona ermesi,
5.Üst organın temsilciyi yasalara, sendika tüzüğüne ve
yönetmeliklerine uygun olarak temsilcilik görevinden alması,
6.İlgili yasa, tüzük, yönetmelikler ve diğer yasal düzenlemelerle
yukarıda belir�len durumlar dışında temsilcilik koşullarının
kaybedilmesi,
İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN ÇEVRESİ İLE İLİŞKİLERİ
İş yeri temsilcisi, hem iş yerindeki üyelerle, hem diğer çalışanlarla
hem iş yeri yöne�cileriyle ve hem de bağlı oldukları üst sendikal organla
(ilçe temsilciliği ya da şube ile) muhatap�r. Böyle olunca bu dört
kurumla ilişkileri olmak zorundadır. Bu ilişkilerin düzenli ve sağlıklı
yürümesi sendikal çalışmaları kolaylaş�rır, sonuç almayı sağlar.
“Amacımız insanları “bizim tarafa kazanmak” değil, onlara doğru
olanı anlatmak, bağımsız karar vermelerine yardımcı olmak�r;
yap�ğımız işi birlikte yapmamız gerek�ğini anlatmak�r.”
TEMSİLCİ - ÜYE İLİŞKİSİ
İş yerini, iş yerindeki çalışanları, iş yerindeki çalışma koşullarını çok
iyi gözlemlemesi gerekir. Üyelere olsun tüm çalışanlara olsun ne
tepeden bakmalı ne de onların gerisinde kalmalıdır.
Üyelerle iyi bir diyalog kuran temsilci iş yerinde iyi bir iç örgütlenme
de yapabilirse görevi ”yük” olmaktan çıkarır.
Temsilci kendi inanmadığı bir şeyi üyelere anlatamaz. Kendi
ka�lmadığı bir etkinliğe, eyleme üyeleri katması da beklenemez. Başarılı
olmak için aşağıdan-yukarıya ve yukarıdan aşağıya bilgi, öneri ve eleş�ri
akışı çok önemlidir.
En önemsiz gibi görünen şeyler bile bazen önemli olabilir. Üyeler bir
biçimde yaşamın acı ve tatlı anlarında örgütünün yanında olmasını,
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
16
dayanışmayı önemsemesini ister. Üyelerimiz, üye olmayanlardan ayrı
olduklarını, sendikanın “para toplayan bir örgüt değil, bir hak alma ve
dayanışma örgütü olduğunu” bilmelidir. Her seferinde eylemlerin
konuşulduğu, sendikal çalışmalarla ilgili toplan�lara üyeyi götürmeye
çalışırsak, onu soğuturuz, uzaklaş�rırız. Birlikte kahveye gitmekten, aile
ziyaretleri yapmaktan, kültürel etkinliklere topluca gitmekten, birlikte
şubeye gitmekten tutun, koro çalışması yapmak, folklor çalışmak, top
oynamak, hasta ziyare�ne gitmek, törenlere ka�lmak, bildiri dağıtmak,
afiş yapış�rmak, yürüyüşlere, eylemlere ka�lmak, grev yapmaya kadar
uzanan bir dizi etkinliği birbirinden soyutlamamak gerekir.
İş yerimizde zaman zaman (mümkünse düzenli aralıklarla)
toplanabiliriz. Özellikle iş yerimizde belirli durumlar, zamanlar
(öğretmenler kurulu, veli toplan�sı, okul-aile birliği seçimleri vb.) öncesi
üyeleri toplamak ve ön hazırlık yapmak gerekir.
İş yeri temsilci ve şube delegelikleri seçimlerini önemsemeli,
formalite olmaktan çıkarıp ciddi birer sendikal çalışmaya, ciddi birer
demokrasi uygulamasına dönüştürmeliyiz. Üye, bu toplan�ları ciddiye
almalıdır yani kendini ciddiye almalıdır, temsilcisini ciddiye almalıdır.
Üye olmak elbe�e üye olmamaktan farklıdır. Ancak sendikayı her
şeyi çözecek bir sihirli anahtar olarak görmek veya göstermek yanlış�r.
Üye ödediği öden� ile her türlü hukuki sorununun çözümünü
sendikadan beklememelidir. Sadece sendikal etkinliklerimiz nedeniyle
karşılaş�ğımız sorunlarla ve üyeler için genel bir kazanım sağlayabilecek
özlük ve mesleki haklarla ilgili özel davalarda sendika avukat sağlar, bizi
savunur.
Bunların dışındaki durumlarda yol göstericilik yapar ancak bundan
fazlasına yasalar ve tüzük de zaten müsaade etmez.
·Sendika; sigorta şirke�, kredi kurumu ya da yardım sandığı değildir.
Sendika hiç kimseye borç ve kredi veremez, yardım yapamaz.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
17
·Sendika; siyasal par� değildir. Bu nedenle siyasi par�lerin yapması
gerekenleri sendikadan bekleyemeyiz.
·Sendika; iş takip bürosu veya aracı değildir. Bazı üyeler, en basit
işlerinin bile sendikaları tara�ndan yapılacağını, takip edeceğini,
atamalarda aracılık edebileceğini düşünüyor olabilirler. Bunlar yanlış
olduğu üyeye doğru bir dille anla�lmalıdır.
·Hukuk yardımı;
·Sendikal çalışmalarından dolayı mağdur edilmeleri ya da haklarında
işverence dava açılması durumunda;
·Çalışma yaşamından, mevzua�an, toplu iş sözleşmelerinden doğan
uyuşmazlıklardan ötürü açacakları ya da aleyhine açılan davalarda;
·Üyeler hakkında aynı nedenlerle açı lan idari ve cezai
soruşturmalarda; hukuk yardımı yapar.
·Hukuk yardımından yararlanabilmek için hukuki uyuşmazlık
konusunun tüzük kapsamında olması, olayın üyenin üyelik
başvurusundan sonra olmuş olması gerekir. Sendika, davanın karşı
tara�nın da sendikamız üyesi, organı ya da tüzel kişiliği olması
durumunda hukuk yardımı yapamaz.
·Hukuk yardımı için üyenin talepte bulunması gerekir.
TEMSİLCİ - SENDİKA ORGANLARI İLİŞKİSİ
Sendika organları duruma göre ilçe/iş yeri temsilciliği veya şube
olabilir. Daha üs�eki organlarla ilişki aradaki bu organlarla olacak�r.
Örgüt disiplini önemlidir. Örgütleri ayakta tutan disiplinli çalışmak�r.
Bu ilkeye göre sendikada kararlar aşağıdan yukarıya ve yukarıdan
aşağıya doğru karşılıklı olarak işleyen bir kurumsal ile�şim içinde alınır
ve uygulanır.
Karar almada izlenecek yol ne olmalıdır:
·Öneri
·Eleş�ri ve tar�şma
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
18
·Karar
·Uygulama
·Değerlendirme-özeleş�ri
ÖRGÜTLENME ALANIMIZ
Eği�m, Öğre�m ve Bilim Hizmetleri alanında örgütlenen
sendikamızın örgütlenme alanına giren kurumlar şunlardır;
·Milli Eği�m Bakanlığı
·Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi
·Yüksek Öğre�m Kurulu Başkanlığı
·Üniversiteler Arası Kurul Başkanlığı
·Öğrenci Seçme ve Yerleş�rme Merkezi Başkanlığı
·Üniversiteler
·İleri teknoloji Ens�tüleri,
·Yüksek Öğrenim, Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü
ÜNIVERSİTELERDE İŞ YERİ TEMSİLCİLİĞİ
Üniversitelerde her bir Fakülte, her bir Yüksekokul, her bir Ens�tü ve
Rektörlük ayrı bir iş yeri olarak kabul edilir.
Üniversitelerde iş yeri Temsilcilerinin 4688 sayılı sendikalar
kanununu, 657 sayılı devlet memurları kanunu, 2547 sayılı
Yükseköğre�m Kanununu, 2914 sayılı Yükseköğrenim Personel
Kanununu bilmelerinde büyük fayda vardır. Karşılaşılan sorunlar bu
kanunlar vasıtası ile çözüme kavuşturulur. Ayrıca Devlet Personel
Başkanlığının Yükseköğre�m ile ilgili görüşleri de yol gösterici
olmaktadır.
İş yeri sendika temsilcileri, işyerlerinde kamu görevlilerinin işveren
veya iş yeri ile ilgili sorunlarını dinlemek, ilgili yerlere iletmek ve kamu
görevlileri ile işveren arasında ile�şim sağlamak amacıyla iş- yerinden
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
19
seçilir. İş yeri sendika temsilcileri bu görevlerini iş yerinde, ha�ada dört
saat olmak üzere yerine ge�rirler ve bu sürede izinli sayılırlar.
DEĞERLENDİRME
Her iş yeri temsilcisinin görevlerini, iş yeri temsilciliği kimliğinin
kendisine yüklediği sorumlulukların bilinciyle yerine ge�rmesi gerekir.
Bu sorumluluk ve görevleri yerine ge�rirken kimi zaman derinlemesine
düşünmesi, araş�rma yapması gereken konular/sorunlar karşısına çıkar.
Pek çoğunun cevabını, sendikamız tüzüğünde, iş yeri temsilcileri el
kitabında ve sendikanın diğer yayınlarında bulabileceği bu sorunlar
karşısında kendisini denemek, sınamak ve eksikliklerini görmek isteyen
arkadaşların aşağıda belir�len tespit ve sorulara sık sık göz atması
gerekebilir.
İş yerine ilişkin bilgilerim tam mı?
Üyelerimizle iş yeri dışında da görüşebiliyor muyum?
İş yerimde çalışanların listesini, profilini, sendikalı-sendikasız sayısını
belirledim mi?
İş yerimde başka sendika var mı?, Üyelik durumları nasıl?, Diğer
sendika üyeleri ile ilişkilerim nasıl?, Diğer sendikadan ayrıldığımız
noktalar neler?
Şubem ile ilişkilerim düzenli mi?, Şubemin telefonu, açık adresini
biliyor muyum?, Yöne�cilerimiz kimler?
Sendikalarla ilgili yasal düzenlemeler hakkında yeterli bilgim var mı?,
Uluslararası sözleşmelerden haberdar mıyım?
İş yeri temsilcisi olarak bütün yük benim sır�mda mı? Yoksa diğer
üyelerle sorumluluk paylaşımına gidebildim mi?
İş yeri temsilcilerinde bulunması gereken özellikler nelerdir?, Ben bu
özelliklere ne kadar sahibim?
İşkolumuzda, sendikal hareke�n tarihini, ayrın�lı olmasa da biliyor
muyum?
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
20
Sendikamızın örgütsel yapısını ve işleyişini biliyor muyum?
Temel sendikal ilkelerimiz nelerdir?
İLKSAN, Öğretmenevleri, Milli Eği�m Vak� vb konularda
sendikamızın tutumu nedir?
İşkolumuzda çalışan büro elemanı ve hizmetlilerin sorunlarına
gereken önemi veriyor muyum?
İş yeri temsilcisinin yasal dayanakları ve güvenceleri nelerdir?
İş yerinde temsilcilik dolabı, odası, sendika köşesi, duyuru panosu
var mı?, Yoksa Neden?, Olması için ne gibi girişimlerde bulundum?
Pano var ise düzenli olarak güncelleş�riliyor mu?
Temsilci seçildiğimden bu yana, iş yeri temsilcisi olarak iş yeri
yöne�cisiyle hiç görüştüm mü? Görüştüysem neler konuştum?, Sonuç
alabildim mi?
İş yerime sendikamızın dergi, bülten ve duyuruları düzenli olarak
geliyor mu?, Gelenleri düzenli olarak her üyeye ha�a üye olmayan
eği�m emekçilerine ile�yor muyum?
İş yerine ulaşan bildiri, broşür, dergi, bülten vb yayınları iş yerindeki
çalışanlarla paylaşıp tar�şabiliyor muyum? İş yerimde, herkesin
gelişmeleri dikkatle izlemesi için bir sendika dosyası (klasörü) var mı?
Şubede gelen yayınları dikkatle inceliyor muyum?, Eleş�ri ve
önerilerim var mı?
İş yerimde idareden gelen resmi yazı ve duyuruların kurallara uygun
bir şekilde ilan edilip edilmediğini takip ediyor muyum?
İş yerindeki arkadaşlarla düzenli toplan�lar yapıyor muyum?
Sonuçları yazılı olarak şubeme bildiriyor muyum?
Üyelerimize yönelik bir “sendikal eği�m programı” düzenlendi mi?
Düzenlenmedi ise bu konuda ben ne yapabilirim?
İş yerinde henüz sendikamıza üye olmamış emekçiler ile ilişkilerim
nasıl? Onlara birlikte zaman geçiriyor muyum?, Üye olup/olmama
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
21
nedenleri neler?
Sendikamda konuştuğum konuları iş yerimde de gündeme ge�riyor
muyum?
Üyelerimiz içinde sendikaya hiç gitmemiş olanlar var mı?
Neden sendikalı olmalıyız?
Gelişmiş toplumlarda “Sivil Toplum Örgütlenmesinin” yükselen
değer olduğu bilinmektedir. Bir anlamda, günümüz de toplumların
gelişmişlik ölçütü sivil toplum örgütleri nin sayısı ve etkinliğidir.
Bir ülkenin topyekûn kalkınmasının ön koşulu ve i�ci gücü, çok iyi
organize edilmiş ve çağın gereklerini karşılayabilen iyi bir eği�m
sistemidir. Eği�m sistemi; kurgulayıcıları, planlayıcıları, hedefleri,
ürünleri ve uygulayıcıları yani eği�m çalışanları ile bir bütündür.
Mevcut durum ve yaşanmış tecrübeler; gelecek nesillerin
sorumluluğu gibi ulvî bir görevi yerine ge�ren eği�m çalışanlarını
kaygı landırmakta ve “Bir şeyler yapmak gerek” kanaa�ni
uyandırmaktadır.
Sendikalı olmalıyız çünkü;
Çağdaş toplumun bilinçli bireyleri olmak,
Gelişmiş demokrasinin gereği olan ka�lımcılığı sağlamak,
Hep birlikte kamu çalışanlarının geleceğine yön vermek,
İçeriği ve hedefleri bilimsel ve çağdaş bir eği�m sistemi oluşturmak,
Ekonomik, sosyal ve meslekî hak ve menfaat lerimizi korumak;
günün koşullarına ve insan onuruna yakışır düzeyde geliş�rmek,
Liyaka�n esas alındığı bir düzende i�lip horlanmaktan, sürgün ve
kıyımdan kurtulmak,
Haksız, hukuksuz ve gerçekçi olmayan keyfi uygulamalara son
vermek,
Adil yöne�m, adil çalışma şartları, adil ve eşit ücrete, kavuşmak,
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
22
“Güç” olarak, hakkımız olanı almak ve kötü gi dişa�mıza son vermek,
Toplumda yeniden saygınlık kazanmak için,
Onurlu, dürüst, ilkeli ve sorumlu bir anlayışla hak arama
mücadelesinde yer almalı, örgütlü olmalıyız.
Sendikamızın Vitrini: İş Yeri Panosunda Bulunması Gerekenler
·Sendikanın isim levhası ve temsilcilerin kartvizitleri asılmalıdır.
·Yapılan etkinliklerle ilgili fotoğraflar yer almalıdır.
·Bölgedeki kurum çalışanlarına yönelik sorun ların giderildiği
gösterilmelidir.
·Üyelerimizi ilgilendiren olaylar önceden tespit edilmeli ve önlemleri
açıklanmalıdır.
·Sendika ve sendikal faaliyetler tanı�lmalıdır.
·İş yerinin bağlı bulunduğu şubenin ile�şim adresi bulunmalıdır.
·Pano güncellenmeli, düzenli olarak değiş�rilmelidir.
·Görüntü ve este�ğe dikkat edilmeli, pano ilgi çekici olmalıdır.
·Pano herkesin görebileceği yerde olmalıdır.
ÜYE KAYDI NASIL YAPILIR?
En kısa ve pra�k anla�mıyla üye kaydı; Sendikaya üye olmak isteyen
kamu görevlisi, üyelik başvuru formundan üç nüsha doldurup
i m za l a d ı kta n s o n ra yet k i l i o rga n ı n ka b u l ü i ç i n s e n d i ka
şube/temsilciliğine verir. Üyeliğin sendikaca onaylanmasından sonra
formun bir nüshası sendikada kalır. Geri kalan nüshalar üst yazı ile iş
yerinin ilgili birimlerine teslim edilir. Üye formunun üst yazıyla şube
tara�ndan iş yerine ulaşmasından i�baren üyelik aida� idare tara�ndan
maliyedeki bilgisayar ve ilsis bilgilerine kaydedilir. Takip eden ayın
üyenin maaşından kesin� yapılarak sendika hesabına aktarılır.
Sendikamıza üye olabilecekler ve Sendikamız üyeliğinin
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
23
kazanılmasına ilişkin usul ve esaslar ise tüzüğümüzde ayrın�lı bir şekilde
ifade edilmiş�r.
İŞ YERİ TEMSİLCİSİNİN ÖNCELİKLERİ
Değerli iş yeri temsilcisi arkadaşım! Öncelikle şubemizin;
·Cep telefonu mesaj programına kayıt olmalısınız.
·İş yerindeki üyelerimizin mesaj sistemine kayıtlı olup olmadıklarını
kontrol etmelisiniz.
·Şubemizin e-posta bilgilendirme grubuna üye olmalısınız. İş
yerindeki diğer kişilerin de üye olmasını sağlamalısınız.
·Genel merkezin çıkardığı şube ve ilçe temsilcilerinin sizlere
ulaş�rdığı dokümanları okumalı ve kurumdaki diğer personelin
okuyabileceği yerlerde bulunmasını sağlamalı ve orada korumalısınız.
·Şubemizin, Genel Merkezin ve Birleşik Kamu-İş'in internet adresini
sık sık takip etmelisiniz.
·İş yerindeki sendika ilan panosu bulunmasını sağlamalı ve panodaki
bilgileri güncellemelisiniz.
·İş yerindeki üyelerin birinci derecen vefat eden yakınları için cep
telefonlarına mesaj çekilmesi için sendika şubesine bildirmelisiniz.
·İş yerindeki üyelerin mutluluklarını paylaşmak adına; üyenin
doğum, nişan ve evlenme gibi mutlu anlarında yanlarında olmalı, cep
telefonlarına mesaj çekilmesi için sendika şubesine bildirmelisiniz.
·Emekli olan, il dışına tayin olan vb durumların şubeye bildirilmesi
gerekmektedir.
·Eylemlere ka�lma konusunda üyeler uyarılmalı sendikanın
düzenlediği eylemlere yüksek oranda ka�lım sağlanmalıdır.
·Eğer üye olacak kişi başka sendikaya üye ise is�fa formu doldurması
sağlanmalıdır.
·Üyelik formuna mutlaka cep telefonu ve e-posta yazılmalıdır.
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
24
·Mayıs ayında yeni kaydedilen üyenin formu en geç ayın 5'ine kadar
şubeye ulaş�rılmalıdır.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
25
SENDİKAMIZIN AJANDA BİLGİLERİ
1.Adres: Eği�m-iş Genel Merkezi Kültür, Ataç-2 Sk No:43, 06420
Çankaya/Ankara
2.Telefon numaraları: Santral +90 (312) 434 12 06
Fax: +90 (312) 434 17 01
3.Web sitemiz: h�p://www.egi�mis.org.tr
4.E-posta: ile�sim@egi�mis.org.tr
5.Sendika kodu: 120
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
26
EĞİTİM ÖĞRETİM VE BİLİM HİZMETLERİ KOLUNDA YER ALAN
KAMU KURUM VE KURULUŞLARI VE KURUM KODLARI
·MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 01
·TÜRKİYE ORTA DOĞU AMME İDARESİ ESTİTÜSÜ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ 02
·TÜKRİYE BİLİMLER AKADEMİSİ BAŞKANLIĞI 03
·YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞI 04
·ÜNİVERSİTELER ARASI KURUL BAŞKANLIĞI 05
·ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ
BAŞKANLIĞI 06
·ÜNİVERSİTELER 07 YÜKSEK TEKNOLOJİ
ENSTİTÜLERİ 08
·YÜKSEKÖĞRENİM KREDİ VE YURTLAR GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ 09
İLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM KURUMLARI UNVAN ADI ve KODU
·OKUL MÜDÜRÜ 4390
·OKUL MÜDÜR YRD 4805
·ÖĞRETMEN 5900
·ŞEF 6835
·MEMUR 7555
·USTA ÖĞRETİCİ 6560
·TEKNİSYEN 8790
·MUTEMET 7775
·KALORİFERCİ 9435
·AMBAR MEMURU 7575
·AYNİYAT MEMURU 7580
·DAKTİLOGRAF 7790
·ŞOFÖR 8950
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
27
·HİZMETLİ 9400
·KÜTÜPHANECİ 6335
·AYNİYAT SAYMANI 7525
·MUSTAHDEM 9377
·İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜ 3710
·MİLLİ EĞİTİM MÜDÜR YRD 3815
·İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜ 4970
·ŞUBE MÜDÜRÜ 5050
·MÜFETTİŞ 3275
·MÜFETTİŞ YRD 3390
·İLKÖĞRETİM MÜFETTİŞ İ 3254
·İLKÖĞRETİM MÜFETTİŞ YRD 3392
·UZMAN 6175
·UZMAN YARDIMCISI 6675
·APK UZMANLARI 6200
ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARI ÜNVAN KODLARI
·PROFESÖR 1550
·DOÇENT 1555
·YARDIMCI DOÇENT 1565
·ÖĞRETİM GÖREVLİSİ 1570
·OKUTMAN 1575
·ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ 1590
·FAKÜLTE SEKRETERİ 5020
·BÖLÜM BAŞKANI 6050
·ASİSTAN 6330
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
28
MEVCUT EĞİTİM SENDİKALARI ADRESLERİ VE DOSYA
NUMARALARI
·EĞİTİM - İŞ 120
Ataç 1 Sokak Günal Apt. 42/5 Kızılay - ANKARA
·EGİTİM-BİR-SEN 28
GMK BULVARI ŞEHİT DANİŞ TUNALIGİL SOK 3/ 13 MALTEPE ANKARA
·EĞİTİM-SEN 14
CİNNAH CAD. WİLLY BRANT SOK. NO: 3 ÇANKAYA
·TÜRK EĞİTİM-SEN 12
BAYINDIR 2 SOK. NO: 46 KIZILAY
TEM-SEN 43
Meşru�yet Caddesi Hatay Sokak 5/8 Kızılay/ ANKARA
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
29
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
BÖLÜM II
30
Değerli Eği�m İş üyeleri; günümüz yöne�cileri, maalesef okulları çi�likleri gibi yönetmektedirler, yerleşik uygulamaları ve mevzuat hükümlerini hiçe saymaktadırlar. Okul yöne�cileri, genel yöne�mi temsil etmektedirler ve Türkiye Cumhuriye� Devle�nin memuru olmak durumundadırlar. Eği�m İş üyeleri hakkını arar ve hukuksuzluklara karşı çıkar. Yanlış uygulamalara tepki verir. Okul yöne�cilerinin hukuksuz ve keyfi uygulamalarına karşı sesini çıkarmak ise, devle�n dilinin yazılı olduğu gerçeği gereğince yazılı olmak durumundadır.( Örnek; Performans notlarına i�raz, mesai saa� dışında kurs ve seminerlere i�raz, ha�a sonu yapılan toplan�lara i�raz dilekçeleri, 2. Nöbete i�raz, vb.…) Bu nedenle; i�razlarımız, yazılı i�raz şeklinde olmalıdır. Bu nedenle, haklarımızı iyi bilmemiz ve günlük çıkarlar uğruna yapılan baskılara sesiz kalmamak için ve hukuksal mücadelemize zemin oluşturmak için bu kısa notları toparladık
SORUŞTURMA ( DİSİPLİN SORUŞTURMASI ) NEDİR?
Kamu yöne�mi, yasalarla kendisine verilen görevleri yerine
ge�rirken, görevlendirilen personelin belirli amaçlar doğrultusunda
çalışabilmesi ve kamu düzeninin korunabilmesi bakımından gerekli
önlemleri koyduğu kurallarla alır. Devlet hizme�nde görevli bulunanlar,
kanunlar ve diğer mevzua�n öngördüğü düzenleyici, sorumluluk
yükleyici ve bir takım eylemleri yasaklayıcı kurallara uymakla
yükümlüdürler. Kamu yöne�mini düzenleyen kurallara uymayan
personelin kusurlu davranışına idari suç, bu kusurlu davranış karşısında
uygulanan disiplin tedbirlerine de idari ceza adı verilmektedir.
Kamu görevinin belirli bir takım kurallar al�nda süratli ve verimli bir
şekilde süründürülmesi, o hizme� yapanların konulan kurallara
uymaları ile mümkündür.
SAVUNMA HAKKI NEDİR?Anayasa'nın 129. Ve 657 sayılı Devlet memurları Kanunun 130.
maddelerinde bir kimseye isnat edilen suç hakkında savunma
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
31
alınmaksızın karar verilemeyeceği hükme bağlanmış�r. Bu husus, hukukun önemli genel prensipleri arasında sayılmaktadır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 130 maddesi aynen “Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez.
Soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde veya belir�len bir tarihte savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.” şeklindedir.
HAKKIMDA SORUŞTURMA AÇILDI. NE YAPMALIYIM? Memur ve diğer kamu görevlilerine ilişkin kusurlu bir fiil ve halin,
gerek doğrudan gerekse bir ihbar ve şikâyet üzerine anlaşılması üzerine, ilgili memur hakkında bakan, müstakil genel müdürlüklerde genel müdür, vali, kaymakam ve şube idare amirleri konu hakkında bir inceleme ya da disiplin soruşturması emri vermeye yetkili makamlardır.
1-Hakkında soruşturma açılan üyemiz, öncelikle ne ile suçlandığını öğrenmeli ve iş yeri temsilcisi kanalıyla ya da doğrudan sendika temsilciliği kanalı ile Özlük Hukuk bölümüne bildirmelidir. Soruşturma tamamlandıktan sonra şube yöne�mini haberinin olmasının bir anlamı kalmamaktadır.
2-Süresi içerisinde savunma verilmelidir. Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde veya belir�len bir tarihte savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Suçlamayı kabul etmek demek�r. Yasal bir hak iddia edemezsiniz. Savunmalar açık net olmalıdır. Tanık gösterilmelidir.
3-Kamu çalışanının hakkındaki iddialarla ilgili olarak araş�rma /inceleme yapılır. Konunun sübuta ermesi durumunda soruşturma izni
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
32
alınır. Ve çalışan hakkında disiplin cezası uygulanır. İddiaların sübuta ermemesi durumunda dosya işlemden kaldırılır.
DİSİPLİN CEZASI ALDIM NE YAPMALIYIM?Yapılan soruşturma sonrasında kamu çalışanına 657 Sayılı Devlet
Memurları Kanunun 125. Maddesinde yer alan suçun özelliğine göre cezalardan biri verilir.
1-Kararın ilgiliye tebliği tarihinden i�baren i�raz süresi yedi gündür. Çalışanların ve cezanın durumuna göre İl Disiplin Kurulu ya da İl Milli Eği�m Disiplin kuruluna i�raz edilir. Süresi içinde i�raz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir. İ�raz mercileri, i�raz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine in�kalinden i�baren otuz gün içinde kararlarını vermek zorundadır. İ
2-İl Disiplin Kurulana sendika avuka� ya da Şube Yöne�m Kurulu Özlük Hukuk Sekreteri girer. Kurulda dosyanın incelenmesi sonrasında ceza onaylanır ya da reddedilir.
DİSİPLİN KURULUNDA CEZAM ONAYLANDI NE YAPMALIYIM?Onaylanan ceza kamu çalışanının okuluna gönderilir. Disiplin amiri
kendine verilen yetkiler çerçevesinde isterse bir alt cezayı verebilir. Ya da olduğu gibi cezayı uygulayabilir.
1-Cezanın tebliğ edildiği andan i�baren 60 gün içerisinde idare mahkemesine dava açılmalıdır. Dava açılabilmesi için dosyanın soruşturma ekleri ile birlikte soruşturmayı yapan kurumdan istenmelidir. Bireysel başvurularda dosyanın tamamını vermiyorlar. Soruşturma raporunun öze� verilir.
2-Dosyanın tamamını görmek dava için önemlidir. Sendika avuka�na vekâletname vererek, dosyanın tamamı milli eği�m müdürlüğünden alınır.
3-Konunun durumuna göre açılan dava yürütmeyi durdurma istemli olabilir ( Görev yeri değişikliği gibi ).
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
33
4-Yürütme istemi 3 ay içinde görüşülür. Reddedilmesi sonrasında dosya esastan ortalama 10-12 ay içinde karara bağlanır. Bazen mahkemenin yüküne göre 15 ayı bulmaktadır.
5-İdare mahkemesinde idare işleminin onaylanması halinde üst mahkemelerde is�naf veya temyiz yoluna gidilebilir. Süre 30 gündür.
HAKKIMDA YAPILAN SORUŞTURMA SUBUTA ERMEDİ. NE YAPMALIYIM?
Öncelikli olarak dosyanın tamamı ekleriyle birlikte avukat kanalıyla milli eği�m müdürlüğünden alınır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun İsnat ve i�iralara karşı koruma:
Madde 25 – Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikâyetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı sure�yle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isna�a bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.
İ lgi l i madde açık olmasına rağmen, amirler tara�ndan işle�lmemektedir. Bu durumda bir dilekçe ile şikâyetçi hakkında işlem başla�labilir. Tazminat davası açalabilir. Şikâyetçi kamu çalışanı ise Madde 25 göre şikâyetçi olunur.
HANGİ DURUMLARDA DAVA AÇABİLİRİM?1-İdare tara�ndan memur hakkında mevcut yasa ve yönetmeliklere
aykırı olarak yapılan bir işlem hakkında a-Disiplin cezasıb-Atamac-Görevlendirme vb.2-Öğretmenin yasal olarak hakkı olduğu halde idare tara�ndan
yapılmayan işlemler hakkındaa-Yolluk ödemeb-Derece ve kademelerin yapılmaması
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
34
Dava açılmadan önce idare tara�ndan yapılan mevcut yasa ve yönetmeliklere aykırı olan işlemlerin, düzel�lmesi için idare yazılı başvuru yapılması gerekiyor. Hukukta belge geçerlidir. Sözün bir anlamı yoktur. İdareden gelen cevaba göre 60 gün içerisinde dava açılır. Süre geçerse hak iddia edilemez.
DEVLET MEMURLARI NASIL Ş İKÂYET VE MÜRACAT TA
BULUNURLAR
Eği�m çalışanları zaman zaman çalışma ortamında görmüş oldukları
haksız uygulamalar ya da diğer çalışmalarla yaşamış olduğu sorunlarda
şikâyet dilekçesi yazmak durumunda kalabilirler. Yapılan usulsüz
şikâyetlerden sonra eği�m çalışanları disiplin cezası almaktadır.
Şikâyet: Devlet Memurlarının amirleri veya kurumları tara�ndan
kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı başvurduğu
yola şikâyet denmektedir.
Müracaat: Devlet Memurlarının kurumları ile ilgili resmi ve şahsi
işlerinden dolayı başvurduğu yola müracaat denir.
ŞİKAYET
Belirlenen bu yollar yasa ile kişilere hak olarak verilmiş�r.(657-21)
Yönetmelik ile düzenlenmiş�r. Dolayısı ile herkes dilekçe verme ve
şikâyet etme hakkına sahip�r. Öte yandan şikâyet ve müracaat
haklarının kullanılmasında belirlenen esaslara uymayan memurlara
UYARMA cezası uygulanır.(657-124/a)• Devlet memurları, amirleri ya da kurumu tara�ndan kendilerine
uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikâyet ve dava açma hakkına sahip�r. Bu şikâyetler, söz veya yazı ile en yakın amirden başlanarak silsile yolu ile şikâyet edilen amir atlanarak bir üstüne yapılır. Müracaat ve şikâyetler incelenerek en kısa zamanda ilgili kişiye bildirilir.
• Birden fazla Devlet memurunun toplu olarak söz veya yazı ile şikâye�e bulunmaları yasak�r. Bir veya aynı hadise birden fazla memurun şikâye�ne sebep veya konu oluyorsa her bir memur ayrı ayrı
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
35
ve tek başına tanıklarını da bildirerek şikâyet hakkını kullanabilirler.
Şikâyetler(Madde 5) en yakın amirden başlanarak silsile yolu ile ve
şikâyet edilen atlanarak bir üst amirine yapılır. Bu kısmı çok önemlidir.
• Örnek vermek istersek: Antalya'nın İlçelerindeki herhangi bir
okulda görev yapan bir öğretmen okul idaresinin(Müdürün) uygulaması
ile ilgili bir konuyu sözlü veya yazılı olarak şikâyet konusu edecek ise Okul
Müdürlüğünü atlayarak İlçe Milli Eği�m Müdürlüğüne başvurusunu
yapacak�r. Eğer kaymakamlığa ya da il Milli Eği�m Müdürlüğüne
yaparsa dilekçe usulüne uygun verilmemiş olur ve dilekçe sahibi bundan
dolayı ceza bile alabilir.
Yazılı şikâyetler maksadı en iyi ifade edecek şekilde ve mevzuat
hükümlerine uygun olarak yazılan bir dilekçe ile yapılır. (Madde 5)
Yazılı olarak yapılan şikâyetlerde suçlayıcı ifadelerden ve belgeye
dayanmayan isnatlardan sakınılmalıdır. İddiaların ispatlanamaması
halinde şikâye�e bulunan memur ceza ve disiplin kovuşturmasına
maruz kalabilir. Ha�a karşı taraf tazminat davası açabilir. Dilekçede
tespit edilen eksiklikler ile suç teşkil etmeyen usulsüzlüklerin
giderilmesi şikâye� kabul eden amirlerce sağlanır.
Sözlü şikâyetlerde de bu esaslara uyulur.
(Madde 5) Sözlü olarak yapılan şikâyetler, şikâye� yapanın istemi
halinde yapıldıkları anda şikâyetçi ile şikâye� kabul eden amir tara�ndan
birlikte imzalanan bir tutanakla tespit olunur ve iki tarafa verilir. Amir de
şikâye�n tutanağa geçirilmesini isteyebilir. Şikâyetçi tutanak
düzenlenmesinden kaçınırsa şikâyet yapılmamış sayılır.
ŞİKÂYETİ KABUL EDEN MAKAMIN YAPMASI GEREKENLER
Şikâyet hakkında karar verme yetkisi şikâyet edilenin ilk disiplin amirine ai�r. Şikâye� kabul eden ancak karar verme yetkisi bulunmayan amirler bunları silsile yolu ile ve kendi görüşlerini de ilave etmek sure�yle birinci �krada belir�len amirlere (şikâyet edilenin ilk
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
36
disiplin amirine) 3 gün içinde in�kal e�rirler. Şikâyet edene de durum hakkında bilgi verirler. Belir�len usul ve esaslara uygun olarak yapılan şikâyetler karar vermeye yetkili amirlerce incelenir ve karara bağlanır. Kararlar şikâyet sahiplerine ve lüzum görülürse şikâyet edilene yazı ile bildirilir.
Şikâyetlerin incelenmesi ve bir karara bağlanarak şikâyet sahiplerine tebliğ edilmesi ile ilgili bütün işlemlerin en geç şikâyet dilekçesinin karar merciine in�kal e�ği tarihi izleyen 30 gün içinde tamamlanması zorunludur. Adli ve idari tahkikata konu olacak nitelikteki şikâyetler hakkında ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisine kişisel olarak yazılan dilekçelere cevap 60 gün içerisinde verilir.
İTİRAZ SÜRESİ
Şikâye�e bulunan ve şikâyet edilen memurlar yetkili amirlerce verilen kararlara karşı bir defaya mahsus olmak üzere kararın kendilerine tebliğini izleyen 10 gün içinde bir üst merciye i�raz edebilirler. İ�razların yapılmasında ve incelenip karara bağlanmasında da şikâyetler hakkında izlenmesi gereken usul ve esaslar geçerlidir. Şikâyet haklarını kullanan Devlet Memurlarına şikâyetlerinden dolayı bir ceza verilemez. Ancak, şikâyet haklarını usul ve esaslara aykırı sure�e kullananların veya her ne sure�e olursa olsun bu haklarını kullanırken bir suç işleyenlerin sorumlulukları saklıdır. Özellikle i�raz ve şikâye�e bulunanların idareyi ve üçüncü şahısları hedef alan suçlamalardan kaçınmaları gerekir. Yine ispat edilemeyecek hususlara yer verilmemelidir. Aksi takdirde isnat ve i�irada bulunmaya ilişkin hususların uygulanması gerekir.
MÜRACAATIN YAPILMA ŞEKLİ
Devlet Memurlarının kurumları ile ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı başvurduğu yola müracaat denmektedir. Örneğin memurun bi�rdiği üst öğrenim için in�bak yapılmasını istemesi, aldığı KPDS notu için yabancı dil tazmina� ödenmesini istemesi, Nöbet eylemi ile ilgili
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
37
idareye vereceği bilgi için yapacağı başvurular müracaat hakkı kapsamına girer.
Müracaatlar hakkında karar verme yetkisi, kurumların çalışma usul ve esaslarını belirleyen Kanun, Tüzük ve Yönetmelikler ile müracaat konusunu çözümlemeye yetkili kılınan mercilere ai�r. Müracaa� kabul eden ancak sorunu çözümleme yetkisi bulunmayan amirler bunları silsile yolu ile birinci �krada belir�len mercilere 3 gün içinde in�kal e�rilir. Toplu müracaat yasağı, şekil, yapılacak işlemler, süre, i�raz, müracaat edenin sorumluluğu konularında şikayetlere ilişkin olarak yukarıda anlatmış olduğumuz hususlar geçerlidir.
Amirlerin Sorumlulukları:
Usulüne uygun olarak yapılmış bulunan şikayet ve müracaatlar hakkında görevlerini zamanında ve eksiksiz olarak yerine ge�rmeyen amirlere durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 125 nci maddesinde sayılan disiplin cezalarından birisi verilir.
SONUÇ
12.01.1983 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren bu 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununu ne kadar eleş�rsek te bu gün ki ik�dar bu yasayı da kaldırarak Devlet Memurlarını tamamen kul köle durumuna ge�rmek istemektedir. Onun içindir ki bazı konuları gündeme ge�rirken çok dikkatli olmakta yarar vardır.
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
38
ÖRNEK DİLEKÇE
ADI SOYADI :
TC. KİMLİK NO :
BABA ADI :
DOĞUM TARİHİ :
GÖREVİ :
MEM. BAŞLAMA TARİ :
BU OKULDA GÖR. BAŞL. TAR. :
SİCİL NO :
DİLEKÇENİN ÖZÜ :
…………………………….. OKULU MÜDÜRLÜĞÜNE
.....................................
İlgi :
……………………………………………
……………………………
İsim İmza
EK :
İr�bat Tel :
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
39
3071 SAYILI DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN10 Kasım 1984 Tarihli Resmi GazeteSayı: 18571Amaç Madde 1- Bu Kanunun amacı, Türk vatandaşlarının kendileriyle veya
kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisine ve yetkili makamlara yazı ile başvurma haklarının kullanılma biçimini düzenlemek�r
Kapsam Madde 2- Bu Kanun, Türk vatandaşlarınca Türkiye Büyük Millet
Meclisi ile idari makamlara yapılan dilek ve şikâyetler hakkındaki başvuruları kapsar
Dilekçe Hakkı Madde 3- Türk vatandaşları kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve
şikâyetleri hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisine ve yetkili makamlara yazı ile başvurma hakkına sahip�rler
Dilekçede Bulunması Zorunlu Şartlar Madde 4-Türk vatandaşlarının Türkiye Büyük Millet Meclisine veya
yetkili makamlara verdikleri veya gönderdikleri dilekçelerde, dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgah adresinin bulunması gerekir.
Gönderilen Makamda Hata Madde 5- Dilekçe, konusuyla ilgili olmayan bir idari makama
verilmesi durumunda, bu makam tara�ndan yetkili idari makama gönderilir ve ayrıca dilekçe sahibine de bilgi verilir.
İncelenemeyecek Dilekçeler Madde 6-Türkiye Büyük Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya
gönderilen dilekçelerden; a) Belli bir konuyu ih�va etmeyenler, b) Yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili olanlar, c) 4 üncü maddede gösterilen şartlardan herhangi birini
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
40
taşımayanlar, incelenemezler. Dilekçenin İncelenmesi ve Sonucunun Bildirilmesi Madde 7- Türk vatandaşlarının kendileri ve kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri
konusunda yetkili makamlara yap�kları başvuruların sonucu veya yapılmakta olan işlemin safaha� hakkında dilekçe sahiplerine en geç iki ay içinde cevap verilir. İşlem safaha�nın duyurulması halinde alınan sonuç ayrıca bildirilir.
Dilekçe: Bir isteği , bir şikâye� duyurmak veya herhangi bir konuda bilgi
vermek için resmî veya özel kurum ve kuruluşlara ,gerçek ve tüzel kişilere yazılan imzalı başvuru yazısıdır. Her Türk vatandaşının resmî kurumlara dilekçe verme hakkı vardır ve bu hak anayasa temina� al�ndadır.
Dilekçe yazarken dikkat edilecek hususlar: 1.Çizgisiz beyaz kâğıda yazılmalıdır. Kesinlikle yarım kâğıt
kullanılmamalıdır. Kâğıdın arka yüzüne geçilmemelidir, çok gerekli ise ikinci kâğıt kullanılmalıdır.
2. Bilgisayar, dak�lo veya dolma kalemle yazılabilir. Tükenmez kalemle mavi ve siyah mürekkepli kalemler dışında başka renkli kalemlerle yazılmaz.
3- Sorun hangi kurumu ilgilendiriyorsa ona hitap edilerek başlanmalıdır.
4. Yer ve tarih belir�lmelidir. 5. Ciddi ,resmî, saygılı bir dil ve üslûp kullanılmalı, nesnel
olunmalıdır. 6. Sorun, durum ya da dilek kısa ve açık olarak ifade edilmelidir.
Gereksiz ayrın�lara ve kişiselliğe yer verilmemelidir7-İstenen şey yasalara uygun olmalı; yasal çerçeve kesinlikle
aşılmamalıdır. Bir şikâyet söz konusu ise sorun mutlaka belgelere ve tanıklara dayandırılarak açıklanmalıdır.
8. Hiyerarşik düzene dikkat edilmelidir.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
41
9.Bir konuda üst makamın bilgilendirilmesi amaçlanmışsa "...durumu bilgilerinize arz ederim.",
Üst makamın bir sorunu çözmesi, bir işlemi başlatması isteniyorsa "Gereğini saygılarımla arz ederim.",
Yapılacak bir işlem için izin isteniyorsa " İzninizi saygılarımla arz ederim" gibi saygı ifadeleriyle son bulmalıdır.
10-Yazım ve noktalama kurallarına dikkât edilmelidir. 11. Dilekçe sahibi adını ve açık adresini belirtmelidir. 12. Bir di lekçede sadece bir imza bulunması gerek�ği
unutulmamalıdır. Ortak bir konuda birden fazla kişi aynı dilekte bulunacaksa bunlar da dileklerini ayrı ayrı dilekçelerle belirtmelidirler
Dilekçeye eklenecek ek belgeler yazının sonunda "ekler " başlığı al�nda maddeler halinde sıralanmalıdır. Dilekçe birden fazla sayfa tutuyorsa her sayfa parafe edilmelidir.
DİLEKÇEYİ VERİRKEN MAKAM ATLAYABİLİRMİYİM.?CEVAP: Makam atlayamazsınız. Makam atlanması durumunda
dilekçe sahibine disiplin cezası uygulanır. Ancak şikâyetçi olduğunuz kişi ise kurum amiriniz ise dilekçe bir üst makama verilebilir. Yada şikayet e�ğiniz kişi ile aynı okulda görev yapıyor ve okul yöne�cisinin tarafsız olmayacağına inanıyorsanız bir üst makama şikayet edebilirsiniz.
OKUL MÜDÜRÜ DİLEKÇEMİ ALMIYOR BÖYLE BİR HAKKI VARMI? NE
YAPABİLİRİM?
CEVAP: Okul Müdürü dilekçeyi almak zorundadır. Böyle bir hakkı
yoktur. Dilekçenin işleme alınması veya bürokra�k bir kuralla vatandaşa
mobbing uygulanması hem 3071 sayılı Dilekçe Hakkı Kanununa hem de
2004/12 sayılı Başbakanlık Genelgesine aykırıdır.
Ancak bu konudaki esas suç, Türk Ceza Kanununda tanımlanmış�r.
Ceza Kanunumuzun 121. maddesine göre, dilekçeyi kabul etmemenin
cezası 6 aydan başlamaktadır.
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
42
İlgili madde metni şu şekildedir:• "Madde 121 - (1) Kişinin belli bir hakkı kullanmak için yetkili kamu
makamlarına verdiği dilekçenin hukuki bir neden olmaksızın kabul edilmemesi halinde, fail hakkında al� aya kadar hapis cezasına hükmolunur."
• Bu maddeye göre, dilekçesi işleme konmayan memurun bu maddeyi gerekçe göstererek bir dilekçeyle durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirmeleri, Kanunun açık hükmüne rağmen işlem yapmayan Savcıları da HSYK'ya şikâyet etme hakları bulunmaktadır.
• Kanunun hükmü çok açık olduğundan, Savcılıkların takipsizlik verme ih�mali çok zayıf bir ih�maldir.
OKUL YÖNETİCİ DİLEKÇEMİ ALMAZSA NE YAPABİLİRİM?1-Bu tür durumlarda kesinlikle okul yöne�mi ile tar�şmayınız. Haklı
iken haksız duruma düşersiniz. Kızmaya da gerek yok. Bir arkadaşınızı yanınıza alarak dilekçeyi beraber verirsiniz Onu tanık göstermek sure�yle tutanak tutarsınız.
2- İlçe Milli Eği�m Müdürlüğüne okul müdürünün dilekçeyi kabul etmediğini belirten bir dilekçe yazar, ekine de dilekçemizi ekleriz.
3- En son başvurulacak yöntem, dilekçeyi posta ile iadeli taahhütlü okula göndermek�r.
OKUL YÖNETİCİSİ DİLEKÇEME CEVAP VERMEDİ. NE YAPABİLİRİM?Cevap: Okul yöne�cisi dilekçeye olumlu yâda olumsuz cevap vermek
zorundadır. Aynı dilekçeyi ilgi tutarak, bir kez daha dilekçe yazabilir, yine cevap gelmez ise bir üst makama durumu bildirirsiniz.
DİSİPLİN KURULA ÖĞRENCİ ŞİKÂYET EDERKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİM?
Cevap: Dilekçede ki konular somut olmalı yuvarlak ifadeler yerine kesin net ifadeler kullanılmalıdır. (öğrenciyi disipline verme dilekçesi okul müdürlüğüne verilir.)
KURUM AMİRİ YA DA PERSONEL ŞİKÂYET EDİLİRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Cevap: Personel kurum amirine şikâyet edilebilir ancak tarafsız davranılmayacağı şüphesi varsa makam atlanarak bir üst makama
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
43
şikâyet edilebilir. Bu durum dilekçede belir�lmelidir.
NÖBET NEDEN CİDDİYE ALINIR? ÖĞLE ARASINDA NÖBET TUTMAK ZORUNDA MIYIZ?
CEVAP: Orta öğre�m yönetmeliğine göre nöbet zorunludur. Nöbet
esnasında meydana gelen, olaylardan birinci derece nöbetçi öğretmen
ve nöbetçi idareci sorumludur. Nöbet esnasında meydana gelen bir olay
nöbet de�erine de�erine yazılması önemlidir. Ayrıca katlardaki arızalı –
kırık dökük malzemeler ve tehlike yaratacak unsurlar muhakkak
yazılmalıdır.
Nöbetle ilgili usul ve kurallar öğretmenler kurulunda konuşulmalı ve
karara bağlanmalıdır. Soruşturma ya da mahkemelik olayda nöbet
de�erleri belgedir. Sözlü olarak söylene her şey havada kalır.
HER ZAMAN AYNI KATTA YA DA BAHÇEDE NÖBET TUTUYORUM.
NÖBET YERLERİ DEĞİŞMİYOR. NE YAPABİLİRİM?
CEVAP: Okul yöne�mleri işin kolaylığı anlamında nöbet yerlerini pek
değiş�rmek istemezler. İ�razda gelmediği sürece yılsonuna kadar aynı
noktada nöbet tutarsınız. Doğru olanı ayda bir nöbet yerlerinde değişim
yapmak�r. Bu konu kurulda karara bağlanır. Yazılı bir dilekçe ile talebinizi
dile ge�riniz.
ÖĞRETMENLER KURLU NEDEN ÖNEMLİDİR?CEVAP: Öğretmenler Kurulu bir kurumun meclisi gibidir.
Yönetmelikte olmayan ya da yeterli açıklamaları olmayan konularda kurul kararları önemlidir. Bu yüzden kurul tutanakları okunarak imzalanmalıdır.
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
44
KURULDA KONUŞTUKLARIM YAZILMAMIŞ NE YAPMALIYIM?CEVAP: Kurul tutanaklarının arkasına ne konuştuğunuzu yazarak
tutanakları imzalayınız. Okul yöne�mi bunu kabul etmezse dilekçe ile veriniz.
KURUL TUTANAKLARI BELGEMİDİR?CEVAP: Kurulda konuşulan tüm konular yazmanlar tara�ndan
tutanaklara yazılmalıdır. Soruşturma konularında tutanaklarda olmayan, yazılmayan konuların bir geçerliliği yoktur. Tutanaklar mahkemede belge niteliğindedir. Konuşmalara dikkat edilmelidir.
DİSİPLİN KURULU VE ONUR KURULU NEDEN ÖNEMLİDİR?CEVAP: Ödül ve disiplin cezalarını bu kurullar takdir eder. Bu
dönemde öğretmenler üzerinde olduğu gibi öğrenciler üzerinde de baskılar ve var, bu baskıların kontrol al�na alınması gerekir. O yüzden disiplin ve onur kurullarında görev almak gerekir.
Ayrıca; Bu tür önemli komisyonlarda görev almak sure�yle okulun tüm işleyişinden, okul yöne�minin yap�klarından haberdar olabiliriz.
KURUM AMİRİNİN TEBLİĞ ETTİĞİ YAZIYI ALMAK ZORUNDAMIYIM. ALMASAM NE OLUR?
CEVAP: Kurum amirinin tebliğ e�ği yazıyı almak zorunluluğu vardır. Alınan her türlü yazıya tarih a�lmalıdır. Yazının konusu ve görev sizin alanınızı ilgilendirmiyorsa bir dilekçe ile cevap yazabilirsiniz. Yasa ve yönetmeliklere aykırı ise bir üst makama şikâye�e bulunulabilir. Okul yöne�mi ile yapılan yazışmaların bir nüshası kişisel dosyada muhafaza edilmelidir.
MOBBİNG NEDİR?
Mobbing'in sözlük anlamı; psikolojik taciz veya psikolojik
yıldırmadır. Bugünkü anlamda mobbing ' özellikle işverenler tara�ndan,
çalışanlar üzerinde sistema�k ve sürekli baskı yaratarak onları işten
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
45
ayrılmaya zorlamak ' olarak tanımlanmaktadır.
Bir başka tanıma göre mobbing ( Psikolojik taciz ) işyerinde bir işçiye
yönel�len işveren veya diğer işçiler tara�ndan tekrarlanan saldırılar
şeklinde uygulanan kötü muamele tehdit şiddet aşağılama gibi
düşmanca davranışlarla ortaya çıkan psikolojik bir terör biçimidir.
Mobbing; kendine özgü hukuksal bir kavram olmayıp işverenlerle işçiler, memurla amir veya çalışanların kendi arasında ortaya çıkan ve mağdur tara�ndan bilinçli ve sistema�k dışlanma ve ayrımcılık olarak algılanan işyerlerindeki ça�şma durumu için üst bir kavram niteliğindedir.
MOBBİNGİN SEBEPLERİ
Ayrıcalıklı hak sahibi olduğuna inanma,
Bireyi grup kuralını kabul etmeye zorlama,
Düşmanlıktan zevk alma,
Zevk arayışı,
Can sıkın�sı,
Sahip olamadıklarının acısını çıkarma,
Bencillik,
Çalışan için çalışma ortamının katlanılmaz bir duruma ge�rme,
Yıldırma ve kendi inisiya�fi ile işten ayrılmasını ya da tayin istemesini sağlama gibi nedenlere dayanır.
Devlet memurunun sorgusun sualsiz okul yöne�mine biat etmesini sağlama.
MOBBİNG KOŞULLARI•Davranışların sistema�k olması,•Bu davranışların birbiriyle bağlan� olması,•Bu davranışların mağdurun genel kişilik hakkını, onurunu veya
sağlığını ihlal eden bir boyuta ulaşmış olması,
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
46
Bu davranışların yıldırma, güçlük çıkarma ve ayrımcılığa neden
olması gerekir
MOBBİNG OLUŞTURAN DAVRANIŞLAR•Çalışanların kendilerini ifade etmesini önlemeye yönelik saldırılar,•Çalışanların sosyal ilişkilerine yönelik saldırılar,•Çalışanların sosyal i�barına yönelik saldırılar•Çalışanların yaşamına ve mesleki kariyerine yönelik saldırılar•Çalışanların sağlığına yönelik saldırılar•Çalışanların kendilerini ifade etmesine yönelik saldırılar
Kendisini ifade etmeyi sınırlama•Sürekli sözünün kesilmesi•Bağırmak veya yüksek sesle sövmek•İş yerinde sürekli eleş�ri•Özel yaşamında sürekli eleş�ri•Telefon terörü•Sözlü tehdit, yazılı tehdit•Doğrudan muhatap almamak sure�yle ile�şimi engelleme•Aşağılayıcı bakış veya mimikler ile ile�şimi engelleme•Çalışanların sosyal ilişkilerine yönelik saldırılar.•Konuşmama•Okul yöne�minin oluşturduğu resmi özelliği olmamakla birlikte
oluşturulan öğretmen ve yöne�cilerden oluşturulmuş whatsapp grubundan bir eleş�ri yapması sonrasında a�lması,
•Sıklıkla personelin gerekli gereksiz yazılı ile uyarılması dikka�nin çekilmesi
•Çok sık hakkında tutanak tutulması•Ders işlerken öğretmenin sını�an çağırılması idareci odasında
çalışmak istemediğini tayin istemesi gerek�ğini emekli olmasını gerek�ğini söylemek, hakarete uğraması seni sürdürürüm diye tehdit edilmesi
•Dersine girmiş olduğu sınıflarda öğrencilere takip e�rmesi sınıf öğrencilerinden öğretmen hakkında bilgi toplaması,
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
47
•Performans notu diğer öğretmenlerle bariz olacak şekilde not verilmesi
•Öğrencilere baskı yapıp öğretmen hakkında öğrencilerden şikâyet dilekçelerinin alınması,
•Öğretmenin psikolojik tedavi gördüğü gibi söylemlerle öğretmenin i�barının düşürmek ve saygınlığının yi�rmesini sağlamak
•Ders dene�mlerinde öğretmene birden fazla derslerine girmek diğer öğretmenlerle eşit tutmamak, öğretmeni dene�m esnasında öğrencilerin karşısında rencide etmesi,
•Ders programlarında eşit davranmamak,•Konuşmasına izin vermeme•Diğer çalışma arkadaşlarından uzak büroda çalış�rma,•Çalışma arkadaşlarına, ilgiliyle konuşmayı yasaklama•Yokmuş gibi davranma•Arkadan konuşma•Asılsız söylen�•Gülünç duruma düşürme•Akıl hastası olduğunu isnat etme; psikiyatrik muayeneye zorlama•Özrüyle alay etme•Küfür veya başkaca onur kırıcı ifadelerle seslenme
MOBBİNGİN İSPATLANMASI SORUNUMobbing mağdurunun uygulamada en çok karşılaş�ğı sorun, ispat
sorunudur.Türk hukukunda mobbing ile ilgili düzenleme olmadığından ispat
yükü ile ilgilide özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Ceza hukukunda delil serbes�si bulunmaktadır. Her şey delil olabilir. Ancak mobbinge maruz kaldığını iddia eden kişinin bunu ispatlamaması halinde '' Şüpheden sanık yararlanır. '’
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
48
MOBBİNGE UĞRUYORUM NE YAPMALIYIM?• Kayıt tutun, not alın, arşiv oluşturun,• Ha�za nankör, not esas�r.• Olayları tutanak haline ge�rin• Tanıklarınızı tespit edin,• Arkadaşlarınıza durumu anla�n• Arkadaşlarınıza destek olun• Objek�f olun• Hukuksal yollara başvurmaktan çekinmeyin• Sakin olun• Telaşlı ve saldırgan davranışınız sizi zarara uğratacak�r.
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
49
İLGİLİ YÖNETMELİKLER1- MEB Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği
2- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
3MEB Ortaöğre�m Kurumları Yönetmeliği
4- 4688 Sayılı Sendikalar Kanunu
5- MEB Okul öncesi Ve İlköğre�m Kurumları Yönetmeliği
6- MEB Okul Aile Birliği Yönetmeliği
7- 3071 Sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun
8- MEB Disiplin amirleri Yönetmeliği
9- Devlet Memurlarının Müracaat ve Şikâyetleri Hakkındaki
Yönetmelik
10- Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği
11- MEB Yöne�ci Ve Öğretmenlerin Norm Kadrolarına İlişkin
Yönetmelik
12- MEB Yöne�ci Ve Öğretmenlerin Ders Ve Ek ders Yönetmeliği
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
50
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
51
İŞYERİ VE TEMSİLCİLİK EL KİTABI
52
EĞİTİMİŞ SENDİKASI ANTALYA ŞUBESİ
53
5454
EğitimişEĞİTİM VE BİLİM İŞGÖRENLERİ SENDİKASI
Balbey Mahalles� 422. Sok No:9 Muratpaşa/ANTALYA
eg�t�m�s07@gma�l.comwww.antalyaeg�t�m�s.org.tr+90 (507) 408 06 30+90 (242) 247 07 88
Eğ�t�m�ş Send�kası Antalya Şubes�
Antalya2017
B�z yurt d�ye ANADOLU'YU,Yol d�ye CUMHURİYET'İ,Onur d�ye tam BAĞIMSIZLIĞI,Önder d�ye ATATÜRK'Ü seçt�k..