ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ...

Пәні бойынша оқытубағдарламасының (Syllabus)

титулдық парағы

НысанПМУ ҰС Н 7.18.3/37

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министірлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Қаржы–экономикалық факультеті

Қаржы кафедрасы

5B050900 «Қаржы» мамандығының студенттеріне арналған «Банк ісі»

ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

Павлодар

Пәні бойынша оқытубағдарламасын (Syllabus)

бекіту парағы

НысанПМУ ҰС Н 7.18.3/38

БЕКІТЕМІНҚЭФ деканы_____________Т.Я. Эрназаров«____»______________20 ж

Қ±растырушы: аға оқытушы Амерханова А.Х. _____________

Ќаржы кафедрасы

5B050900 «Қаржы» мамандығының күндізгі оқу нысанындағыстуденттеріне арналған «Банк ісі»

пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)

Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізіндеәзірленген.

200_ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____ хаттама.

Кафедра меңгерушісі ______________ Н.С. Кафтункина 20__ ж. «____» _______

Факультет оқу-әдістемелік кеңесіменқұпталған_____________________________ 20_ ж. «_____»____________№____хаттама

ОӘК төрағасы ________________ А.Б. Темиргалиева 20_ ж. «_____»___________

2

1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

Амерханова Айгерим Хайруллақызы – «Қаржы»кафедрасының аға оқытушысы.

2 Пән туралы мәліметтер

«Банк ісі» міндетті компонент пәндеріне кіреді. Сабақ түрібойынша жіктелген аудиторлық сағаттың жіктелуі күнтізбелікжоспарда көрсетілген.

3 Пәннің еңбек сыйымдылығы

Сем

естр

Кре

дитт

ар с

аны

Аудиториялық сабақ түрлері бойынша қарым-қатынас сағаттарының саны

Студенттің өздікжұмысының сағат

саны Бақылаунысаны

барлы-ғы

Дәріспракти-

каЗертха-налық

студия-лық

жеке барлығы СОӨЖ

3 345

30 15 - -- 90 - емтихан

Барлығы 3 45 30 15 - - - 90 - емтихан

4 Пәннің мақсаты және тапсырмасы

«Банк ісі» курсының мақсаты тыңдаушылардың тереңбілім алу және Қазақстандағы шетел мемлекет банктердіңжұмыс істеу үлгісіне көшу шартында республикамыздыңэкономикасында шет мемлекеттегі технологияларын қолданунегіздерін білу.

Пәннің оқыту міндеті: - студенттердің дәстүрлі және дәстүрлі емес

операциалардың оқытылуы;- банк жүйесіндегі барлық деңгейлердің байланыс жасау

қызметін оқуы;- банктің қаржылық жағдайын бағалап білу.

5 Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар

Пәнді зерттеу нәтижесінде сіз білуге тиіссіздер:- Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің қаржылық

нарығын және қаржылық кәсіпорындардың қызмет етуінреттеу және бақылау. Қазақстан Республикасы Агенттігініңнегізгі нормативтік құжаттарын білу;

3

- банк операцияларының түрлерін білу;- банк жұмысының негізгі ұстанымдарын білу;- банк ісін ұйымдастыру.Тәжірибелік сабақтарға қатысып және СӨЖ

тапсырмаларын орындап сіз істей білуіңіз қажет: - банк жұмысының әртүрлі облысы бойынша талдау;- ұзақ мерзімде орындалатын жоспарларды дәлелдеу;- банк қызметін анықтайтын экономикалық көрсеткіштерді

бақылау болып саналады.

6 Пререквизиттер

Ізашар пәндердің тізімі: «Экономикалық теорияларыныңнегіздері», «Ақша, несие, банктер», «Макроэкономика»,«Қаржы» сияқты пәндерді зерттеу нәтижесінде алғанбілімдерге негізделген.

7 Постреквизиттер

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтаркелесі пәндерді меңгеру үшін қажет: «ҚР-ның қаржылық жүйесі дамуыныңактуалды мәселері», «Қаржылық-банктік статистика».

4

8 Пәннің тақырыптық жоспары

8.1 5B050900 «Қаржы» мамандығы күндізгі оқуформасы

№р/р Тақырыптардың атауы

Сағат көлеміДәріс Тәжірибе СӨЖ

1 2 3 4 51 Бөлім. Коммерциялық банктерді макро жәнемикро дәрежеде басқару 6 3 18

1 Коммерциялық банктер және олардың бүгінгі таңдағыэкономикалық жағдайы 1 0,5 3

2 Қазақстан Республикасында саудалық банкті құру, оныңқызметтерін ұйымдастыру және басқару құрылымы 1 0,5 3

3 Қаржылық қадағалау агенттігінің банкті ашуға рұқсатберу және банктік операциялрды лицензиялау тәртібі.Банктерді тарату

1 0,5 3

4 Қазақстан Республикасында банк қызметінің құқықтықнегіздері 1 0,5 3

5 Коммерциялық банктер қызметтерінмакроэкономикалық деңгейде реттеудің мәні жәнемазмұны

1 0,5 3

6 Коммерциялық банктердін қызметтерін реттеу үшінқолданылатын экономикалық (пруденциалды)нормативтер

1 0,5 3

2 Бөлім Банктік ресурстарды басқару 5 3 167 Банктік ресурстарды құрау көздері. Пассивтік

операциялар 1 0,5 4

8 Банктің меншік капиталын басқару 1 1 39 Коммерциялық банктердің депозиттік портфелі, оны

қалыптастыру және басқару 1 0,5 3

10 Қазақстанда депозиттерді сақтандыру жүйесі. Оныңқұрылуы мен дамуы 1 0,5 3

11 Банктік ресурстардың депозитке жатпайтын көздеріжәне банкаралық несие ресурстары нарығы 1 0,5 3

3 Бөлім Банк активтерін басқару 15 7 4212 Активтер және коммерциялық банктің актив

операциялары мен активтер портфелі 1 0,5 4

13 Банктің несиелеу жүйесі және оның элементтері 1 0,5 414 Заңды тұлғаларға несие беруді ұйымдастыру 2 1 315 Кепіл - несиенің қайтарулын материалдық

қамсыздарудың негізгі формасы. Кепіл болушылық,кепілдік

1 0,5 3

16 Шағын және орта бизнесті несиелеудің ерекшеліктері 1 0,5 317 Тұтыну несиесі және ипотекалық несие 1 0,5 318 Сыртқы экономикалық қатынастар саласында

несиелеуді ұйымдастыру 1 0,5 3

19 Несиелік портфельді және несиелік тәуекелдердібасқару 1 0,5 4

20 Коммерциялық банктердің бағалы қағаздарнарығындағы операциялары 1 0,5 3

21 Банктің лизинг, траст, факторинг және форфейтингоперациялары 2 0,5 3

22 Банктің есеп айырысу операциялары, кассалық жәнекомиссиялық қызметтері 1 0,5 3

23 Валюталық операциялар және валюталық тәуекелдердібасқару 1 0,5 3

24 Банктердің баланстан тыс операциялары 1 0,5 34 бөлім Банк қызметтерін тиімді ұйымдастыружәне басқару 4 2 14

25 Банктік менеджмент және банктік маркетинг 1 0,5 4

5

26 Банк өтімділігін және төлем қабілеттілігін басқару 1 0,5 327 Банктің қаржылық нәтижелерін талдау. Банктің шығысы

мен кірісін талдау 1 0,5 4

28 Банктік қадағалау 1 0,5 3БАРЛЫҒЫ: 30 15 90

9 Пәннің қысқаша сипаттамасы

Қазақстан Республикасының банктер жүйесі ұлттық экономиканыңбасқа секторларымен салыстарғанда нарық талабына сай өзгерістерді жеделқабылдайтын және экономикалық базистегі өндірістік қатынастар мен өндіргішкүштердің даму заңдылықтарына тез сыңай танытатын, салыстырмалыдербестігі бар ақша секторы. Қазақстан банк секторы қаржы нарығының еңжақсы дамыған сегменті. Қазақстан Республикасында екі деңгейлі банктержүйесінің дамуының жаңа кезеңі басталды. Екінші деңгейдегі банктердіңхалықаралық стандартқа сәйкес қызмет етуі Қазақстан Республикасықаржылық қадағалау Агентгігінің коммерциялық банктердің сапасынаталапты күшейтгі. Бұған бір жағынан банкаралық бәсекенің ықпалы өсеретсе, ал екінші жағынан шет ел капиталының банк секторына енуі қозғауды.Қазақстан экономикасына шет ел инвестицияларын тартумен қатар еліміздегісыртқы экономикалық қатынастар да дамуда. Ал бұл процесс ез кезегінде банкменеджменттің сапасын халықаралық деңгейге көтеруді талап етеді. Мінеосыған байланысты банктер жүйесіне теориялық әзірлігі терең жәнепрактикалық қабілет мол мамандар дайындау мәселесі де жаңа белескекөтерілді. Банктер жүйесінің инфляцияны тежеуде, нақты секгордыинвестициялауда, ақша айналымын үйымдастыруда және экономиканымакродеңгейде реттеуде атқаратын рөлі арта түсті.

Қазіргі кездегі коммерциялық банктер клиенттерге эр түрлі қызметтеряғни, несие беретін, валюталық және депозиттік операциялармен айналысатын,кассалық есеп айырысу қызметі жүргізетін шаруашылық субъектілерменүзеңгілес, әрі серіктес ерекше кэсіпорын. Сондықтан экономиканы басқарудамаманда үшін банк ісін уйымдастырудың ғылыми және практикалық негізіноқып үйрснудің маңызы зор. Жоғарыда аталғандай Қазақстан Республикасыбанктерінің халықаралық стандартқа көшуіне байланысты қойылатын талаптаркүшейген сайын кәсіпкерлік деңгей жоғары болашақ банкирлер дайындаужауапкершілігі де арта түспек.

Бұл жауапкершілік «Банк ісі» пәнін жан-жақты, терең орі сапалыоқытумен тікелей байланысты.

6

10 Курс компоненттері

10.1 Дәріс сабақтарының мазмұны

І БӨЛІМ. Банктiк қызметтi ұйымдастыру негiздерi 1-тақырып. Қазақстан Республикасында банктер қызметтерiнiң құқықтық

негiздерiКоммерциялық банктердiң олардың тарихи даму көзқарасына байланысты мәнi.

Банктiң мәнi жайлы қазіргi кездегi түсiнiктер. Банктiң ерекше кәсiпорын ретiндегiсипаттамасы. Банк банктiк жүйенiң элементi ретiнде.

Коммерциялық банктердің негiзгi функциялары: депозиттiк, несиелiк, төлемдер менесеп айырысуларды жүргiзу, несие берудегi делдалдық. Коммерциялық банк қызметiнiңқағидалары.

Банктердiң типтерi: әмбебап және мамандандырылған. Әмбебап банк және оның дамутенденциялары. Банктердiң меншiк формасына, қызмет көлемi мен саласына, филиалдарсаясатына, қызмет көрсету саласына байданысты типтерi.

Коммерциялык банктiң басқару аппаратын құрудың ұйымдастыру негiздерi. Банкұйымдастырудың қағидалары. Банктiң басқару аппаратының құрылымы. Коммерциялықбанктердiң ұйымдастырушылық құрылымы: географиялық, функционалдық, пирамидалық,ходдинг.

Банк жүйесi. Қазақстан Республикасының банк жүйесiнiң құрылымы. Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегi банктерiнiң жалпы сипаттамасы. 2-тақырып. Банктер қызметтерінің құқықтық негіздеріҚазақстан Республикасында банк кызметтерiн реттейтiн заңдар мен нормативтiк

құжаттар. «Қазақстан Республикасының Ұлттық банкi туралы» және «ҚазақстанРеспубликасындағы банктер және банк қызметi туралы», «Акционерлiк қоғамдар туралы»,«Мемлекеттiк тiркеу туралы», «Лицензиялау туралы», «Қаржы нарығы мен қаржылықұйымдарды мемлекеттiк реттеу және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасыныңзаңдары.

ІІ БӨЛIМ. Банктiк операцияларды қорландыру және қорларды басқару.3-тақырып. Банк ресурстарын қалыптастыру және басқару. Пассивтi

операциялар. Банктiң меншiктi капиталы. Банктердi пруденциалдық реттеуБанктiк ресурстар қалыптасуының мәнi мен ерекшелiктерi. Ресурстардың көздерi.

Коммерциялық банктердiң меншiктi, тартылған және қарыз құралдары. Банк пассивтерiнiңжiктелуi. Қазiргi кезеңдегi банк ресурстарының қалыптасу бағыттары, капитализацияланужолдары.

Банктiң меншiктi капиталы — банк ресурстарының тұрақты құрамдас бөлiгi. Банктiңменшіктi капиталының құралу көздерi және оның банктің қаржылық тұрақтылығынқамтамасыз етудегi ролi. Меншiктi капиталдың құрамдас бөлiктерi. Жарғы капиталы жәнеакционерлiк капитал. Қосымша капитал. Резервтiк капитал және банктi қайта бағалаурезервтерi. Банктiң үлестiрiлмеген таза табысы.

Меншiктi капиталды басқару және жоспарлау. Банк капиталын қалыптастырутәсiлдерi. Меншiктi капиталдың көбею көздерi. Капитал өсiмінiң iшкi көздерi: пайданыңжиналуы, дивидендтiк саясат, негізгi құралдарды қайта бағалау. Капитал өсiмінiң сыртқыкөздерi: акцияларды эмиссиялау және сату. Субординациялық мiндеттемелер шығару,

7

активтердi сату және жылжымайтын мүліктi жалға беру, бонустық эмиссия, акциялардықарыз бағалы қағаздарға ауыстыру.

Коммерциялық банктiң меншiктi капиталының функциялары: шұғылдық, қорғаныс-кепiлдiк, реттеушi, айналым, резервтi.

Банктiң меншiктi капиталын халықаралық стандарттарға байланысты реттеу. Банк капиталының жеткiлiктiгi. Капитал жеткiлiктiгiне қазiргi кездегi талаптар. Базель келiсiмi және банк қызметiн пруденциалдық реттеп ұйымдастырудың

қағидалары. Прудеациалдық реттеудiң қажеттiлiгi, мәнi және негiзгi қағидалары. Қазақстан

Республикасындағы пруденциалдық нормативтер жүйесi. Банктiң жарғы капиталының еңтөменгi мөлшерi. Банктің меншiктi капиталы. І, II және ІІІ деңгейдегi капитал. Банктiңменшiктi капитал жеткiлiктiгiнiң коэффициенттерi. Банктi секьюритизациялау кезiндегiменшiктi капитал жеткiлiктiгiнiң коэффициентi. Бiр қарыз алушыға келетiн тәуекелдiң шектiмөлшерi. Өтiмдiлiк коэффициенттерi. Ашық валюталық позиция және нетто-валюталықпозиция лимиттерi. Банктiң негiзгi құралдары және басқа қаржылық емес активтергеинвестицияларының шекті мөлшерiнiң коэффициентi. Банктердiң ҚазақстанРеспубдикасының резиденттерi емес тұлғалардың алдындағы міндеттемелерiнекапитализациялау коэффициенттерi.

4-тақырып. Коммерциялық банктердiң депозиттiк портфелi және депозиттiксаясаты. Салымдарды қорғау жүйелерi, ұйымдастыру: халықаралық және ұлттықтәжiрибе

Депозиттiк операциялардың мәнi және түрлерi. Депозиттердiң жiктелуi. Басқашоттарды трансакциялау түсiнiгi. Талап етуге дейiнгi салымдар, олардың негiзгiсипаттамалары. NOW-шоттар. Супер NOW-шоттар. Куәландырылған чектер шоттары.Мерзiмді депозиттi шоттарға аударуға болатын талап етуге дейiнгi шоттарда сақталатынқұралдар үлесiн есептеу.

Жинақ және мерзiмдi салымдар. Ақша нарығының депозитті шоттары. Құралдардыавтоматты аудару шоттары. Жинақ сертификаттары. Аударылатын және аударылмайтындепозиттiк сертификаттар.

Коммерциялық банктiң депозиттiк портфелi және оны қалыптастыру және басқаруерекшелiктерi.

Коммерциялық банктiң депозиттiк саясаты. Қазақстанда депозиттер нарығыныңдамуы: проблемалары және шешу жолдары.

Қазақстан Республикасындағы депозиттiк нарықтың ерекшелiктерi. Салымдарды сақтандыру жүйесін ұйымдастырудың мәнi мен қажеттiлiгi. Салымдарды

сақтандыру жүйесiнiң түрлерi. Депозиттiк сақтандыру жүйелерiнiң жiктелуi: коммерциялыкбанктердiң қатысуына, талаптардың сипатына, құқықтық реттеуге, сақтандыру объектiнқамтуға, функционалдық органдарға меншік формасына, төлемдер ставкаларын белгiлеуқағидаларына, сақтандыру төлемдерiн қаржылық қамтамасыз етудегi мемлекеттiң қатысудәрежесiне байланысты. Банк банкроттығына рұқсат беру процедурасына байланыстыдепозиттiк сақтандыру жүйесiнiң мүмкiндiктерi.

Салымдарды сақтандырудың шетелдік тәжiрибесi. Еуропалық Кеңес және Америкаелдерiнiң депозиттiк сақтандыру жүйелерiнiң салыстырмалы сипаттамасы.

Жеке тұлғалардың салымдарын кепiлдендiрудiң Қазақстандық қоры және оның қазiргiкезеңдегi қызмет ету ерекшелiктерi. Жеке тұлғалардың салымдарын міндетті ұжымдықкепiлдендiру жүйелерiнiң қызмет ету ережелерi. және оған ҚР екiнші деңгейдегi банктерiнiңқатысуы. Жеке тұлғалардың салымдарын мiндетті ұжымдық кепiлдендiрудің ережелерi. Жекетұлғалардың салымдарын мiндеттi ұжымдық кепiлдендiрудiң Қазақстандық қор резервiнiңқалыптасу ерекшелiктерi. Қорға жасалатын аударымдар нормалары. Қор талаптарынорындамаған банктерге арналған шаралар. Төлемдер бойынша шектеулер түрлерi.Сақтандырылған депозиттер бойынша сыйақылардың жоғарғы ставкалары. Таратылғанбанктердiң салымшыларының төлемдерiнiң жағдайлары мен ерекшелiктерi.

8

5-тақырып. Банктiк операцияларды қорландырудың депозиттiк емес көздерi.Коммерциялық банктiң мiндеттемелер портфелiн басқару

Коммерциялық банктердің депозитке жатпайтын қаражаттарды тарту мақсаты жәнеондай қаражаттарды банк өтiмдiлiгiн қамтамасыз етудегi рөлі. Несиелiк ресурстарнарығынан қарыздар алу. РЕПО мәмiлелерi. Банктiк акцепттердi сату. Коммерциялыққағаздарды шығару. Евродолларлар нарығынан қарыздар алу. Ноталар мен облигацияларшығару. Субординациялық қарыздар және олардың коммерциялық банктердiң ресурстықбазасындағы ролi.

Қазақстан Республикасында депозиттiк емес ресурстарды тартудың әлемдiктәжiрибесiн қолдану мүмкiндiктерi.

Банкаралық несиелер және олардың ресурстық база қалыптастырудағы ролi. Несиелiкресурстардың банкаралық нарығы. Қазақстан Республикасында банкаралық несиелер нарығыдамуының негiзгi тенденциялары. Қазақстан Республикасында несиелiк ресурстардыңбанкаралық нарығының даму проблемалары.

Синдикаттық қарыздардың мәнi және қажеттiлiгi. Банктiк синдикаттардың түрлерi.Синдикаттық қарыздарды беру тәртiбi. Мүмкiндiктi объектiлерi және несиелеу жағдайлары.Синдикаттық келiсiмдердiң мазмұны мен формалары. Синдикаттық қарыздарды өтеу тәртiбi.Синдикаттык несиелеудiң проблемалары және перспективалары.

Коммерциялық банктердiң облигацияларды шығаруы. Облигациялық қарыздардыэмиссиялау және өтеу тәртiбi мен жағдайлары.

Коммерциялық банктердiң пассивтерiн басқару. Ұлттык банк тарапынан пассивтердiбасқару. Несиелiк, валюталық және бағалы қағаздар нарығындағы операциялар, олардыңмәнi және ҚР Ұлттық банк тарапынан пассивтер көлемiн реттеудiң тәсiлдерi.

Банктiң мiндеттемелер портфелiн басқару. Пассивтi операциялардың тәуекелдерi:олардың мәнi, түрлерi және жiктелуi. Тәуекел деңгейiнiң артуына ықпал ететiн факторлар.Меншiктi капитал қалыптастырумен және капитализациялаумен байланысты тәуекеддер.Депозиттiк тәуекел және оны азайту тәсiлдерi. Қаржыландыру тәуекелдерi.

ІІІ БӨЛIМ. Банк активтерiн басқару6-тақырып. Банк активтерiн қалыптастыру және басқару тәсiлдерi: олардың

сапасы және құрылымыБанк активтерiнiң мәнi мен құрылымы. Активтердiң сапасы. Активтердi басқарудың

түсiнiгi және экономакалық мазмұны. Активтердi басқарудың мақсаты мен қағидалары. Банк активтерi: құрамы және

мазмұны, топтастыру және өтiмдiлік дәрежесi, орналастыру саясаты. Бiрiншi және екiншiкезектегi активтер. Активтердiң жағдайын, сапасын және тәуекелдерiн бағалау. Активтердiңмақсатына сай құрылымы және сапасы. Активтердi басқарудың тәсiлдерi мен әдiстерi.Рейтингтердi анықтау.

Активтердi басқарудың халықаралық тәжiрибесi. Активтердi секьюритизациялау(қауiпсiздендiру). Активтер портфелiн басқаруды опимизациялау.

7-тақырып. Несиелеу жүйенiң элементтерi Және несиелік процессНесиелеу объектiлерi және несиелiк қатынастар субъектiлерi. Банктiк несиелердiң

жiктелуi. Банктiк несиелеудiң принциптерi. Несие төлемiн белгiлеудегi есептелетiнфакторлар. Банктiк несиелеу жүйесi және оның негiзгi элементтерi. Қазiргi кездегi несиелеужүйесiнiң негiзгi және ерекше жағдайлары. Несиелеу әдiстерi. Ашық несиелiк желiс:жаңартылатын және жаңартылмайтын. Жеке несиелер. Ссудалық шоттар формалары. Жайссудалық шот. Контокоррент. Коммерциялық банктiң несиелiк саясаты.

Несие беру кезеңдерi. Банк несиесiн алуға қажеттi құжаттар пакетi. Несиелiккелiсiмшарт, оның мазмұны. Несиелiк келiсiм, оны рәсiмдеу жағдайлары. Банк қарыздарынберу тәртiбi. Несиелеудiң шектерiн анықтау. Банк несиелерiнiң қамтамасыз етiлуiн бақылау.Қамтамасыздықты тексеру есебi. Қарыздардың өтелу тәртiбi. Несиелердiң қолдануы менөтелуiн бақылау. Несиелiк санкциялар қолдану.

9

8-тақырып. Қарыз алушының несиелiк қабiлеттiлiгiн талдаудың банктіктехнологиялары

Қарыз алушының несиелiк қабiлетi туралы түсiнiк. Несиелiк қабiлеттiлiктi талдаудыңмақсаттары мен міндеттерi. Банкке талдауға берiлетiн құжаттар. Формалды және формалдыемес көрсеткiштер. Несиелiк қабiлеттiлiктi анықтауға арналған ақпараттың iшкi және сыртқыкөздерi: банктiң архивi, агенттердiң несиелiк қабiлеттiлiгi жайлы есептер, жабдықтаушылармен сатып алушылардан алынған мәлiметтер, басқа банктер мәлiметттері, компанияныңқаржылық есептерi, клиентпен жеке байланыстар. Банктiң картотекасы.

Қарыз алушының несиелiк тарихы. Несиелiк бюро: әлемдік тәжiрибе, Қазақстантәжiрибесiне енгiзу.

Қарыз алушының несиелiк қабiлеттiлiгiн бағалаудың негiзгі факторлары: қарызалушының мінезi, репутациясы, несиенi өтеудің қаржылық мүмкiндiктерi, несиенiңқамтамасыздығы, капиталы, жалпы зкономикалық жағдайлар. Әлеуеттi қарыз алушығакездесетін тәуекелдердi бағалау, қызмет ету саласы, бәсеке қабiлеттілігі, операциялықтиiмдiлiк, жетекшiлiк сапасы.

«6 СИ» ережесi. PARSER, CAMPARI әдiстемелiктерi бойыша несиелiк тәуекелдiбағалау.

Бухгалтерлiк есептер мен баланстардың толықтығын тексерудiң кезеңдерi. Қаржылықесептi талдау. Баланс активтерінің баптарын, мiндеттемелер мен меншікті капиталды бағалау.Табыстар жайлы есептi талдау. Қаржылық коэффициенттердi талдау. Өтiмдiлiк,рентабельдiлiк, iскерлiк жiгерлiк, қарыз болудың, қарызды өтеудiң көрсеткiштерi.Құралдардың құйылуының және керi қайтуының элементтерi. Акша ағынын талдау.Қаржылық есепте айқындалмаған компания проблемалары жайлы кауiптi белгiлердi анықтау.

Несиелiк тәуекелдi бағалаудың статистикалық әдiстерi. Зета моделi, несиелiк скорингәдiс, Дюранның тұтыну несиесi бойынша қарыз алушыларды iрiктеу моделi, Чессердiңкоммерциялық қарызды бағалау моделi.

Несиелiк қабiлеттiлiктi бағалау проблемалары және оларды шешу жолдары.9-тақырып. Банктiк несиенің қайтарылуын қамсыздандырудың формалары Берiлген несиенi клиенттер тарапынан уакытында қайтарылуын қамтамасыз етудiң

формаларының жіктелуi. Кепіл құралдарды қолдануды қамсыздандыру тәсiлi ретiнде. Кепiлзат, оған қойылатын талаптар. Тауарлы-материалдық құндылықтарды кепiл ретiнде қолданумүмкiндiктерi. Кепiл шарты, оның мазмұны және құрылымы. Кепiл шартына қосымшақұжаттар. Кепiлдiң түрлерi: мүлiктiк кепiл және құқықтық кепiл. Клиенттiң мүлiктiккепiлiнiң сипаттамасы: тауарлы-материалдық бағалықтар кепілi, дебиторлық шоттар кепiлi,бағалы қағаздар кепілi, вексельдер кепiлi, депозиттер кепiлi, ипотека, аралас кепiл.

Кепiлсалым мәнi. Несие берушi мен кепiл берушiнiң құқы және міндеттерi.Кепiлсалым формалары: тұрақты кепiл және құқтар кепілі. Кепіл берушiде мүлiктiң қалуынабайланысты кепiлдiң негізгі формаларын сипаттау; айналымдағы тауарлар кепiлi; қайтаөңдеудегi тауарлар кепiлi; ипотека. Банктiң кепiлдiк құқы, негiзгi қағидалары. Кепiлдiкқұқтар құрылымы. Қайта кепiл түсiнiгi. Кепіл зат бойынша жазалар қолдану тәртiбi. Кепiлдiңқұнын бағалау әдiстерi. Шығынды әдiс. Табысты әдiс. Сатылымдарды салыстырмалы талдауәдiсi. Оларды қолданудың тиiмдiлiгi.

Кепiл болушылық, оның сипаттамасы. Кепiл болушылық жайлы келiсiмшарт:құрылымы және мәнi. Кепiл болушылықтың тоқтатылуы.

Кепiл беру формалары. Кепiлдiктi міндеттемелердiң субъектiлерi. Кепiл берудiрәсiмдеу тәртiбi. Кепiлдiктi хат. Қазақстан Республикасында банктiк кепiлдердiң берiлутәртiбi.

Банктiк несиелердi сақтандыру, сақтандыру обьектiлерi. Сақтандыру келiсiмшартынталдау, сақтандыру өтемдерiн төлеу тәрбтiбi. Батыс банкирлерiмен қолданылатыннесиелердің қайтарылуын қауiпсiздендiру шаралары және оларды ҚР банктерiмен қолданумүмкiндiктерi.

Цессия, оның құқықтық құрылымы және түрлерi: ашық, жабық, жалпы және толық.

10

10-тақырып. Банктiк проңенттер және проценттiк төлемдерПроценттiк ставкаларды есептеу әдiстерi. Жай ставкалар. Күрделі проценттiк

ставкалар. Тиiмдi проценттiк ставка. Депозиттік және несиелiк операцияларды жүргiзудесыйақлар ставкалары мен мүдделердi есептеу ерекшелiктерi.

Сыйақылардың тұрақты ставкалары. Сыйақының өзгермелi ставкасы. Сыйақыставкасын есептеу тәртiбi. Сыйақылыр ставкаларын өзгерту жағдайлары.

11-тақырып. Корпоративтiк несиелеу процесiн ұйымдастыруКорпоративтi клиенттердi несиелеудiң қажеттілiгi және мәнi. Несиелеу объектiлерi

мен субъектiлерi. Несиелеуге қажеттi құжаттар пакетi. Бизнес-жобаны бағалау.Кәсiпорынның ақша ағынын бағалау. Корпоративтi қарыз алушылардың несиелiкқабiлеттiлiгiн талдау ерекшелiктерi. Рейтингтiк баға. Қарыз алушының банкроттықықтималдылығын бағалау. Келiсiмшарттар бекiту. Мониторинг жасау, несиенiң өтелуi.

12-тақырып. Бөлшек несиелеу процесiн ұйымдастыруБөлшек қарыздардың және несиелеу объектiлерiнiң жiктелуi. Халықтың тұтыну

қажеттiлiктерiн тiкелей және жанана банктiк несиелеу. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңнегiзгi жағдайларына әсер ететiн факторлар. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңжағдайларын анықтау. Жеке қарыз алушылардың төлем қабiлеттiлiгiн анықтау. Берiлгенқарыздардың қамтамасыздығын талдау, олардың берiлу, өтелу тәртiбi. Чектiк несие жүйесi.Банктiк несиелiк карточкалар. Қазақстанда тұтыну несиелерiнiң нарығы: проблемалары жәнешешiлу жолдары.

Ипотека, оның мәнi. Ипотекалық несиелеу қағидалары. Ипотекалық несиелеумодельдерi. Ипотекалық мәмiлелердi рәсiмдеу ерекшелiктерi. Ипотекалық қарызды талдау.Ипотекалық несиелеу түрлерi. Типтiк ипотекалық қарыз. Төлемдер сомасы мерзiмдi түрдекөбейетiн ипотека. Төлемдер сомасы өзгермелi ипотека. Кепiл шотты ипотека жәнетөмендетiлген ставкалы қарыз.

Қазақстан Республикасының тұрғын-үй құрылыс жинақ банкiнiң қызметi.Қазақстандық ипотекалық компания екiншi реттi нарық операторы ретiнде. Ипотекалықнесиелердi кепiлдендiрудiң Қазақстандық қорының қызметiнiң ерекшелiктерi.

Қазақстанның ипотекалық жүйесiнiң инфрақұылымы. Қазақстан Республикасындаипотекалық несилеудiң проблемалары және даму перспективалары.

13-тақырып. Несиелiк портфель және проблемалық несиелердi басқаруКоммерциялық банктердiң несиелiк портфелi. Сапалы несиелiк портфель

қалыптастыру проблемалары. Несиелiк тәуекел түсiнiгi және оны төмендету тәсiлдерi.Несиелiк портфель саласын сипаттайтын коэффициенттер.

«Проблемалық» қарыздар түсiнiгi. Банктердiң несиелiк шығындары және оларбойынша қаржылық есептерi. «Проблемалық» қарыздардың пайда болу себептерi.«Проблемалық» қарыздардың пайда болуының алдын алу: «проблемалық» қарыздардыанықтау, алдын ала талдау, негiзгi қарыз және проценттердiң төленбеу жағдайларын табу,«проблемалық» қарыздардың әртүрлi «алдыңғы» және «кейiнгi» белгiлерi. Мүмкiндiктiшығындардың тәуекелiн төмендету бойынша стратегия дайындау.

«Проблемалық» қарыздарға байланысты банктiң стратегиясын жүргiзу: қарызды«реанимациялау» жайлы екi жақты келiсiм, қамтамасыздықты жою, iстi сотқа жiберу, сотшешiмi бойынша несиенiң өтелуi, клиенттiң банкроттығы.

Активтер мен шартты мiндеттемелерiнiң жiктелуi, күмәндi және үмiтсiз несиелербойынша провизиялар қалыптастыру.

14-тақырып. Коммерциялық банктердiң қор нарығындағы операцияларыКоммерциялық банктердiң бағалы қағаздар нарығындағы ролi. Қор нарығындағы

бағалы қағаздарды орналастыру процедурасы. Қазақстандық банктердiң бағалы қағаздарнарығындағы қызметiнiң негiзгi бағыттары. Андеррайтинг — бағалы қағаздарды ашықорналастыру кепiлдiгi.

Банктердiң инвестициялық портфелi. Инвестициялар портфелiн басқару.Коммерциялық банктiң бағалы қағаздар портфелiнiң құрылымы. Инвестициялық портфельдi

11

тиiмдi баскарудың қаржылық көрсеткiштерi. Қазақстандық банктердiң эмиссиондық,кастодиандық, делдалдық қызметтерi. Дилингтiк операциялар.

Бағалы қағаздар нарығындағы банк қызметтерiнiң проблемалары және дамуперспективалары.

15-тақырып. Коммерциялық банктердiң лизинг, траст, факторинг жәнефорфейтинг қызметтерi

Қазiргi кезеңдегi лизингтiң пайда болуы және дамуы. Лзингтік операцияларыныңмәнi. Лизингтiң қаржыландырудың дәстүрлi формаларынан артықшылығы. Лизингтiкмәмiлелер түрлері. Лизингтi және лизингтiк операциялар түрлерiн жiктеу: қатысушыларқұрамына, берiлетiн мүлiк түріне, амортизацияның өтелу дережесi мен жағдайларына,қызмет ету көлемiне, жеңiлдiктерге қатынасына, лизингтiк төлемдер сипатына байланысты.

Шұғыл лизинг, оның ерекшелiгi және негiзгi жағдайлары. Қаржылық лизинг және онықолдану мүмкiндiктерi. Лизингтiк операцияларды жүргiзу әдiстемелiгi. Лизингтiк келiсiм,оның қызметін тоқтату жағдайлары. Лизингтiк төлемдер түрлерi және лизингтік жарналардыесептеу әдiстемесi. Лизингтiк мәмiле жағдайлары және оны жабу тәртiбi. Лизингтiкмәмiлелер тәуекелдерi және оларды төмендету әдiстерi. Қазақстанда лизингтiкоперациялардың дамуы.

Трасттық операциялардың мәнi. Коммерциялық банктердің трасттықоперацияларының дамуы және реттелуi. Трасттық операциялардың түрлерi. Жекетұлғалардың тапсырмасы 6ойынша трасттық қызметтер. Мұрагерлiктi өкiмдеу. Жекетрасттарды басқару. Қамқоршылық және мүлiктiң сақталуын қамтамасыз ету. Агенттiкқызметтер. Трасттық операциялар жүргiзудегi жауапкершiлiк. Аманат орындаушының жәнесенiм артылған тұлғаның негiзгi мiндеттерi. Фирмаларға көрсетiлетiн трасттық қызметтер.Активтердi өкiмдеу. Кәсiпорынды тарату. Жеке қорларды басқару. Пайдаға қатысу.Облигациялар шығару. Банктiң трасттық бөлiмінің делдалдық қызметтерi. Трасттықбөлiмдердi ұйымдастыру. Банктің трасттық операцияларына комиссиялық сыйақылар.

Клиенттiң бағалы қағаздар портфелiн қалыптастыру. «Депо» шоты. Бағалы қағаздарпортфелiне қойылатын талаптар. Бағалы қағаздар таңдауға екi негiзгi көзқарас. Iргелi жәнетехникалық талдаудың мәнi, артықшылықтары және кемшiлiктерi. Акционерлер реестiрiнжүргiзу және бағалы қағаздармен мәмiлелердi тiркеу.

Қазақстан Республикасында трасттық операциялардың проблемалары және дамуперспективалары.

Факторингтiң мәнi мен мүмкiндiктерi. Факторингтiк қызметтiң қағидалары.Факторингтiк операциялардың түрлерi. Факторингтiк келiсiмдердiң типтерi. Факторингтiкқызметтiң варианттары және жағдайлары. Факгорингтiк қызмет көрсетудегi несиелеулимиттерi. Факторингтiк бөлiмнiң комиссиялық сыйақысының есебi. Факторингтiкоперациялардың проблемалары және даму перспективалары.

Форфейтингтiк операциялардың мәнi және олардың факторингтен айырмашылығы.Форфейтинг артықшылықтары. Халықаралық банктiк тәжiрибеде форфейтингтiкоперацияларды қолдану. Комиссиялар мөлшерiн анықтау.

16-тақырып. Халықаралық банктiк операцияларБанктердiң экспорттық және импорттық операцияларды жүргiзу ерекшелiктерi.

Халықаралық несиенiң формалары және олардың көздерге, мәнiне, қарыз валютасыныңтүрiне, мерзiмдерге, қамтамасыздығына, берiлу техникасына, несие берушiнiң түрiнебайланысты жiктелуi.

Фирмалық несие: мерзiмдерi және берiлу тәсiлдерi. Вексельдiк несие. Ашық шотбойынша несие. Импорттаушының аванстық төлемі. Фирмалық несиенiң артықшылықтарымен кемшiлiктерi.

Банктiк несие, оның ерекшелiктерi және артықшылықтары. Экспорттық несие. Сатыпалушыға несие. Қаржылық несие. Акцепттi-рамбурстық несие мәнi және оныңерекшелiктерi.

12

Брокерлiк несие және оның фирмалық пен банктiк несиелер арасындағы несиеретiндегi мәнi.

Ұзақ мерзiмдi халықаралық несиелер және олардың формалалары. Қазақстан Республикасының валюта нарығы: қалыптасуы және дамуы. Валюталық

мәмiлелер. «Stop» шартымен кассалық мәмiлелер. «Stop» курсын анықтау. Мәміле жасау тәртiбi. Жедел валюталық мәмiлелердiң мiнездемелiк ерекшелiктерi.

Жедел мәмiлелердi аяқтау мақсаттары. Банкаралық форвардтық мәмілелер. Форвардтықкурсты котировкалау. «Аутрайт» курсы.

«Swap» мәмiлесiнiң түрлерi мен әр түрлiлiгi. Депорт. Репорт. «Swap» мәмілесiнiң қатысушылары. «Swap» мәмілесiнiң ерекшелiктерi. Валюталық опциондар. «Колл» опционы, «пут» опционы және олардың ерекшеліктерi.

Американдық және еуропалық опциондар. Опцион бағасын анықтаушы факторлар.Валюталық опциондардың басымдықтары.

Валюталық фьючерстер. Фьючерстiк мәмiле қатысушылары. Фьючерстiк биржалар.Фьючерстiк және форвардтық мәмiлелердiң нарықтардың салыстырмалы мінездемелерi.Валюталық арбитраж. Уақытша және тұрақты арбитраждың пайда болу белгiлерi. Жанамаарбитраждың мақсаты. Проценттiк арбитраж. Коммерциялық банктiң алтынменоперациялары.

«FОRЕХ» нарығының’ түсiнiгi. Банктердiң валюта нарығында көрсететiн қызметтерi. Қазақстан Республикасында валюталық операцияларды жүргiзу тәртiбi. Ағымды

валюталық операциялар. Капитал қозғалысымен байланысты операциялар. ҚР валюталықреттеу мен бақылаудың механизмдерi. Төлем балансында валюталық операцияларды тiркеу.

ҚР валюталық режимдi ырықтандыру концепциялары. 17-тақырып. Төлем жүйесiн ұйымдастыруМемлекеттiң төлем жүйесiн ұйымдастырудың қағидалары мен формалары. Қазақстан

Республикасында төлем жүйесiнiң қалыптасуы және дамуы. Қазақстан Республикасындағықолмақолсыз есеп-айырысулар жүйесi. Банкаралық есеп айырысулар және оларды жүргiзутәртiбi. Iрi төлемдердi аудару жүйесi. Бөлшек төлемдер жүйесi. Ақша құралдарын аударудыңэлектронды жүйелерi. Қазақстан Республикасының төлем жүйесiнiң даму перспективалары.

IV БӨЛIМ. Коммерциялык банктердiң қызметтерiн басқару. 18-тақырып. Банктiк маркетинг: қағидалар, әдiстерi және стратегияларыБанктiк маркетинг түсiнiгi және мазмұны. Банктiк маркетингтің қағидалары. Банктiк

маркетингтiң концепциясы. Банктiк маркетинг тұрғысынан банк қызметкерiнiң ой өрiсiнiңқағидалары.

Банктiк маркетингтiң ерекше белгiлерi: банктiк өнімнiң материалдық емес сипаты,қызметтердi сатып алушымен тiкелей байланыс, қызметтердiң ақшалай сипаты.

Банктiк маркетингтiң тәсiлдерi. Клиентпен араласу тәсiлi (жiгерлi және енжарлы).Сатылымдардың өсуiн және қызметтердiң табыстылығын қамтамасыз ету.

Коммерциялық банктердiң маркегингтiң әдiс-тәсiлдерiн меңгеру қажеттiлiгi. Банктiк маркетингтiң құрамдас бөлiктерi. Нарық туралы ақпарат жинау және соның

негiзiнде банктiң стратегиясын дайындау. Банктiк өнiмдер нарығын сегменттеу. Нарықтағыбанктiк стратегияның типтерi. Нарықта банкпен ұсынылатын өнiмдердiң түрлерi менбағаларын анықтау.

Банктiк қызметтердiң жiктелуi. Банктiк қызметтердiң өзiндiк құны. Несиелiк жәнеесеп айырысулық қызметтердiң өзiндiк құнын анықтау қағидалары.

Банктiк қызметтерге баға прейскуранттары. Стратегиялық жоспар және маркетингжоспары.

Қазақстан Республикасының екіншi деңгейдегi банктерiнде банктiк маркетингтәсiлдерiн қолдану.

19-тақырып. Банктiк тәуекелдер

13

Банктiк тәуекелдердiң маңызы. Банктiк тәуекелдер деңгейiне әсер етушi факторлар.Банк тәуекелдерiнiң жiктемесi. Тәуекелдердi басқару қағидалары. Банктiк тәуекелдердiңжiктемесi. Банктік тәуекелдердi төмендету әдiстері.

Тәуекелдердi басқару саясаты және оның құраушы элементтері. Тәуекелдердi басқаружүйесi. Тәуекелдердi басқару жүйесiнiң элементтерiн тәуекелдердiң атаулы түрлерiнбасқаруға қолдану.

20-тақырып. Коммерциялық банктердiң өтiмдiлiгiн және төлем қабiлетiнбасқару.

Банктiң өтiмдiлiгi және оны анықтайтын факторлар. Өтімдiлiктiң функциялары.Өтiмдiлiктi басқарудың негiзгi мақсаты.

Банк өтiмдiлiгiнiң көрсеткiштерi: олардың мәнi және бағалау әдiстерi. Жай өтiмдiлiккөрсеткiшi. Ағымдағы өтiмділік көрсеткiшi.

Банктiң өтiмдiлiгiн басқару процесi. Басқару әдiстерi. Активтердi басқару. Пассивтердiбасқару. Жалпы қор әдiсi. Құралдар конверсиялау (айырбастау) әдiсi.

21-тақырып. Коммерциялык банктер қызметiнiң қаржылық нәтижелерiн талдауБанк табыстарының көздерi. Банктің кiрiс және шығыс есептерi. Акционерлiк

капиталдар есебi. Банктың кiрiс көздерi. Проценттiк табыс. Комиссиялық сыйақыформасындағы табыс. Басқа табыстар. Тұрақты және тұрақсыз табыстар.

Коммерциялық банктiң шығыстары. Проценттiк маржа. Коммерциялық банктiңтабыстары мен шығыстарының деңгейін бағалау.

Коммерциялық банктiң таза кiрiсiнiң қалыптасуы және қолданылуы. Банктiңтабыстылық деңгейiн бағалау.

Банктiң қаржылық нәтижелерiн талдаудың мәнi мен қажеттілiгi. Талдау түрлерi менәдiстерi. Талдаудың негiзгi бағыттары. Банктiң табыстары мен шығыстарына әсер ететiнфакторлар.

Банк пассивтерiн талдау. Банк активтерiн талдау. Пайдалылықты талдау. Өтiмдiлiктiталдау. Бантiк тәуекелдердi талдау.

Банктiң қаржылық нәтижелерiн талдауға қолданылатын коэффициенттер. Талдаудың шетелдiк тәжiрибесi және оны Қазақстан Республикасының банктiк

тәжiрибесiнде қолдану мүмкiндiктерi. 22-тақырып. Банк ашу және банктiк операцияларды лицензиялау тәртiбi.

Қайтақұрылымдау. Қайта ұйымдастыру. Банктердi консервациялау. Банктердi тарату.Қазақстан Республикасында банктiк қызметтi реттеу және қадағалау.

ҚР территориясында коммерциялық банктер ашу тәртiбi. Банктер ашуға және банктiкоперациялар жүргiзуге лицензиялар беру ерекшелiктерi.

Банк ашуға рұқсат алу үшін мiндеттi құжаттар. Банк ашуға заңды және жекетұлғалардың өтiнiштерi, құрылтайшылар құжаттары, құрылтайшылардың қаржылықжағдайы мен жалпы жағдайын куәландыратын арнайы мәлiметтер, бухгалтерлiк жәнестатистикалық есеп беру нысандары, кәсiби жарамдылығы туралы мәлiметтер, бiлiм деңгейiжәне банк жүйесiнде жетекшi және жетекшi маман ретiндегi еңбек өтелi. Резидент еместерүшiн қосымша талаптар.

Мемлекеттiк тiркеу және банктi заңды тұлға ретiнде рәсiмдеу. Банктiк операцияларжүргiзуге рұқсат беруден бас тарту және лиңензия берiлмеу себептерi. Банк филиалдарын,есеп-кассалық бөлiмшелерiн ашу тәртiбi.

Қазақстан Республикасының екiншi деңгейлi банктерiнде қайта құрылымдау, қайтақұру және консервация жасаудың қажеттiлiгi. Консервация өткiзумен байланыстыпроцедуралар. Консервация жасау және оны тоқтату тәртiбi.

Банктердi еркiн және мәжбүрлеп тарату. Тарату комиссиясы, оның функциялары,құрамы, өкiлеттiлiгi. Тарату жүргiзу тәртібі. Тарату прецессiнде қолданылатын құжаттар.Конкурстық жиынтық. Тарату комиссиясының әрекетi. Банк кредиторларының талаптарынқанағаттандыру.

14

Банктiк қадағалаудың қажеттiлiгi және мәнi. Банктік қадағалаудың жүйесi, оныңқұрамдас бөлiктерi. Банктiк қадағалау жүргізудің түрлерi. Банктiк қадағалаудың мақсаттары,мiндеттерi және қызметтерi. ҚР қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу жәнеқадағалау бойынша Агенттілігі және реттеу қызметтерi.

Қадағалау циклы. Мақсаттық инспекциялар. Банк жұмысының сенiмдiлiгi ментұрақтылығын тексеру жиiлiгi және көлемі. Қашықтықтан талдау. Қашықтықтан шолу.

CAMELS рейтингтiк жүйесi. Капитал. Активтер сапасын бағалау. Менеджмент.Табыстарды бағалау. Банктiң рейтингi.

10.2 Практикалық (семиинар, зертханалық, студиялық, жеке) сабақтардыңмазмұны және тізімі

1-тақырып. Қазақстан Республикасында банктер қызметтерiнiң құқықтықнегiздерi

1. Банк банктiк жүйенiң элементi ретiнде. 2. Коммерциялық банк қызметiнiң қағидалары. 3. Коммерциялық банктердiң ұйымдастырушылық құрылымы: географиялық,

функционалдық, пирамидалық, ходдинг. 2-тақырып. Банктер қызметтерінің құқықтық негіздері1. Қазақстан Республикасында банк кызметтерiн реттейтiн заңдар мен нормативтiк


3-тақырып. Банк ресурстарын қалыптастыру және басқару. Пассивтiоперациялар. Банктiң меншiктi капиталы. Банктердi пруденциалдық реттеу

1. Ресурстардың көздерi. Коммерциялық банктердiң меншiктi, тартылған және қарызқұралдары.

2. Банк пассивтерiнiң жiктелуi. Қазiргi кезеңдегi банк ресурстарының қалыптасубағыттары, капитализациялану жолдары.

3. Базель келiсiмi және банк қызметiн пруденциалдық реттеп ұйымдастырудыңқағидалары.


1. NOW-шоттар. Супер NOW-шоттар. 2. Коммерциялық банктiң депозиттiк портфелi және оны қалыптастыру және басқару

ерекшелiктерi.3. Сақтандырылған депозиттер бойынша сыйақылардың жоғарғы ставкалары.

Таратылған банктердiң салымшыларының төлемдерiнiң жағдайлары мен ерекшелiктерi. 5-тақырып. Банктiк операцияларды қорландырудың депозиттiк емес көздерi.

Коммерциялық банктiң мiндеттемелер портфелiн басқару1. РЕПО мәмiлелерi. 2. Қазақстан Республикасында депозиттiк емес ресурстарды тартудың әлемдiк

тәжiрибесiн қолдану мүмкiндiктерi. 3. Синдикаттық қарыздардың мәнi және қажеттiлiгi. 6-тақырып. Банк активтерiн қалыптастыру және басқару тәсiлдерi: олардың

сапасы және құрылымы1. Активтердi басқарудың түсiнiгi және экономакалық мазмұны. 2. Активтердiң мақсатына сай құрылымы және сапасы. Активтердi басқарудың

тәсiлдерi мен әдiстерi. Рейтингтердi анықтау.

15

3. Активтердi басқарудың халықаралық тәжiрибесi. 7-тақырып. Несиелеу жүйенiң элементтерi Және несиелік процесс1. Қазiргi кездегi несиелеу жүйесiнiң негiзгi және ерекше жағдайлары. Несиелеу

әдiстерi. 2. Ашық несиелiк желiс: жаңартылатын және жаңартылмайтын. Жеке несиелер.

Ссудалық шоттар формалары. Жай ссудалық шот. Контокоррент. Коммерциялық банктiңнесиелiк саясаты.

3. Несие беру кезеңдерi. Банк несиесiн алуға қажеттi құжаттар пакетi. Несиелiккелiсiмшарт, оның мазмұны. Несиелiк келiсiм, оны рәсiмдеу жағдайлары. Банк қарыздарынберу тәртiбi.


1. Қарыз алушының несиелiк тарихы. Несиелiк бюро: әлемдік тәжiрибе, Қазақстантәжiрибесiне енгiзу.

2. «6 СИ» ережесi. PARSER, CAMPARI әдiстемелiктерi бойыша несиелiк тәуекелдiбағалау.

3. Несиелiк қабiлеттiлiктi бағалау проблемалары және оларды шешу жолдары.9-тақырып. Банктiк несиенің қайтарылуын қамсыздандырудың формалары 1. Берiлген несиенi клиенттер тарапынан уакытында қайтарылуын қамтамасыз етудiң

формаларының жіктелуi. 2. Сатылымдарды салыстырмалы талдау әдiсi. Оларды қолданудың тиiмдiлiгi.3. Цессия, оның құқықтық құрылымы және түрлерi: ашық, жабық, жалпы және толық.10-тақырып. Банктiк проценттер және проценттiк төлемдер1. Проценттiк ставкаларды есептеу әдiстерi. Жай ставкалар. Күрделі проценттiк

ставкалар. Тиiмдi проценттiк ставка. 2. Сыйақылардың тұрақты ставкалары. Сыйақының өзгермелi ставкасы. Сыйақы

ставкасын есептеу тәртiбi. Сыйақылыр ставкаларын өзгерту жағдайлары. 11-тақырып. Корпоративтiк несиелеу процесiн ұйымдастыруКорпоративтi клиенттердi несиелеудiң қажеттілiгi және мәнi. Несиелеу объектiлерi

мен субъектiлерi. Несиелеуге қажеттi құжаттар пакетi. Бизнес-жобаны бағалау.Кәсiпорынның ақша ағынын бағалау. Корпоративтi қарыз алушылардың несиелiкқабiлеттiлiгiн талдау ерекшелiктерi. Рейтингтiк баға. Қарыз алушының банкроттықықтималдылығын бағалау. Келiсiмшарттар бекiту. Мониторинг жасау, несиенiң өтелуi.

12-тақырып. Бөлшек несиелеу процесiн ұйымдастыру1. Бөлшек қарыздардың және несиелеу объектiлерiнiң жiктелуi. Халықтың тұтыну

қажеттiлiктерiн тiкелей және жанана банктiк несиелеу. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңнегiзгi жағдайларына әсер ететiн факторлар. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңжағдайларын анықтау.

2. Ипотека, оның мәнi. Ипотекалық несиелеу қағидалары. Ипотекалық несиелеумодельдерi.

3. Қазақстанның ипотекалық жүйесiнiң инфрақұылымы. Қазақстан Республикасындаипотекалық несилеудiң проблемалары және даму перспективалары.

13-тақырып. Несиелiк портфель және проблемалық несиелердi басқару1. «Проблемалық» қарыздар түсiнiгi. Банктердiң несиелiк шығындары және олар

бойынша қаржылық есептерi. «Проблемалық» қарыздардың пайда болу себептерi.«Проблемалық» қарыздардың пайда болуының алдын алу: «проблемалық» қарыздардыанықтау, алдын ала талдау, негiзгi қарыз және проценттердiң төленбеу жағдайларын табу,«проблемалық» қарыздардың әртүрлi «алдыңғы» және «кейiнгi» белгiлерi. Мүмкiндiктiшығындардың тәуекелiн төмендету бойынша стратегия дайындау.

2. «Проблемалық» қарыздарға байланысты банктiң стратегиясын жүргiзу: қарызды«реанимациялау» жайлы екi жақты келiсiм, қамтамасыздықты жою, iстi сотқа жiберу, сотшешiмi бойынша несиенiң өтелуi, клиенттiң банкроттығы.

16

3. Активтер мен шартты мiндеттемелерiнiң жiктелуi, күмәндi және үмiтсiз несиелербойынша провизиялар қалыптастыру.

14-тақырып. Коммерциялық банктердiң қор нарығындағы операциялары1. Коммерциялық банктердiң бағалы қағаздар нарығындағы ролi. Қор нарығындағы


2. Банктердiң инвестициялық портфелi. Инвестициялар портфелiн басқару.Коммерциялық банктiң бағалы қағаздар портфелiнiң құрылымы. Инвестициялық портфельдiтиiмдi баскарудың қаржылық көрсеткiштерi. Қазақстандық банктердiң эмиссиондық,кастодиандық, делдалдық қызметтерi. Дилингтiк операциялар.

3. Бағалы қағаздар нарығындағы банк қызметтерiнiң проблемалары және дамуперспективалары.


1. Лизингтi және лизингтiк операциялар түрлерiн жiктеу: қатысушылар құрамына,берiлетiн мүлiк түріне, амортизацияның өтелу дережесi мен жағдайларына, қызмет етукөлемiне, жеңiлдiктерге қатынасына, лизингтiк төлемдер сипатына байланысты.

2. Шұғыл лизинг, оның ерекшелiгi және негiзгi жағдайлары. Қаржылық лизинг жәнеоны қолдану мүмкiндiктерi.

3. Факторингтiң мәнi мен мүмкiндiктерi. Форфейтингтiк операциялардың мәнi жәнеолардың факторингтен айырмашылығы. Форфейтинг артықшылықтары. Халықаралықбанктiк тәжiрибеде форфейтингтiк операцияларды қолдану. Комиссиялар мөлшерiн анықтау.

16-тақырып. Халықаралық банктiк операциялар1. Фирмалық несие: мерзiмдерi және берiлу тәсiлдерi. Вексельдiк несие. Ашық шот

бойынша несие. Импорттаушының аванстық төлемі. Фирмалық несиенiң артықшылықтарымен кемшiлiктерi.

2. Брокерлiк несие және оның фирмалық пен банктiк несиелер арасындағы несиеретiндегi мәнi.

3. Қазақстан Республикасының валюта нарығы: қалыптасуы және дамуы. Валюталықмәмiлелер. «Stop» шартымен кассалық мәмiлелер. «Stop» курсын анықтау.

17-тақырып. Төлем жүйесiн ұйымдастыру1. Мемлекеттiң төлем жүйесiн ұйымдастырудың қағидалары мен формалары.

Қазақстан Республикасында төлем жүйесiнiң қалыптасуы және дамуы. ҚазақстанРеспубликасындағы қолмақолсыз есеп-айырысулар жүйесi. Банкаралық есеп айырысуларжәне оларды жүргiзу тәртiбi. Iрi төлемдердi аудару жүйесi. Бөлшек төлемдер жүйесi. Ақшақұралдарын аударудың электронды жүйелерi. Қазақстан Республикасының төлем жүйесiнiңдаму перспективалары.

2. Банктiк маркетинг түсiнiгi және мазмұны. Банктiк маркетингтің қағидалары.Банктiк маркетингтiң концепциясы. Банктiк маркетинг тұрғысынан банк қызметкерiнiң ойөрiсiнiң қағидалары.

19-тақырып. Банктiк тәуекелдер1. Банктiк тәуекелдердiң маңызы. Банктiк тәуекелдер деңгейiне әсер етушi факторлар.

Банк тәуекелдерiнiң жiктемесi. Тәуекелдердi басқару қағидалары. Банктiк тәуекелдердiңжiктемесi. Банктік тәуекелдердi төмендету әдiстері.

2. Тәуекелдердi басқару саясаты және оның құраушы элементтері. Тәуекелдердiбасқару жүйесi. Тәуекелдердi басқару жүйесiнiң элементтерiн тәуекелдердiң атаулы түрлерiнбасқаруға қолдану.


1. Банктiң өтiмдiлiгi және оны анықтайтын факторлар. Өтімдiлiктiң функциялары.Өтiмдiлiктi басқарудың негiзгi мақсаты.

17

2. Банк өтiмдiлiгiнiң көрсеткiштерi: олардың мәнi және бағалау әдiстерi. Жай өтiмдiлiккөрсеткiшi. Ағымдағы өтiмділік көрсеткiшi.

3. Банктiң өтiмдiлiгiн басқару процесi. Басқару әдiстерi. Активтердi басқару.Пассивтердi басқару. Жалпы қор әдiсi. Құралдар конверсиялау (айырбастау) әдiсi.

21-тақырып. Коммерциялык банктер қызметiнiң қаржылық нәтижелерiн талдау1. Банк табыстарының көздерi. Банктің кiрiс және шығыс есептерi. Акционерлiк


2. Коммерциялық банктiң шығыстары. Проценттiк маржа. Коммерциялық банктiңтабыстары мен шығыстарының деңгейін бағалау.

3. Коммерциялық банктiң таза кiрiсiнiң қалыптасуы және қолданылуы. Банктiңтабыстылық деңгейiн бағалау.

22-тақырып. Банк ашу және банктiк операцияларды лицензиялау тәртiбi.Қайтақұрылымдау. Қайта ұйымдастыру. Банктердi консервациялау. Банктердi тарату.Қазақстан Республикасында банктiк қызметтi реттеу және қадағалау.

1. ҚР территориясында коммерциялық банктер ашу тәртiбi. Банктер ашуға жәнебанктiк операциялар жүргiзуге лицензиялар беру ерекшелiктерi.

2. Мемлекеттiк тiркеу және банктi заңды тұлға ретiнде рәсiмдеу. Банктiк операцияларжүргiзуге рұқсат беруден бас тарту және лиңензия берiлмеу себептерi. Банк филиалдарын,есеп-кассалық бөлiмшелерiн ашу тәртiбi.

3. Банктердi еркiн және мәжбүрлеп тарату. Тарату комиссиясы, оның функциялары,құрамы, өкiлеттiлiгi. Тарату жүргiзу тәртібі. Тарату прецессiнде қолданылатын құжаттар.Конкурстық жиынтық. Тарату комиссиясының әрекетi. Банк кредиторларының талаптарынқанағаттандыру.

18

10.3 Студенттердің өздік жұмысының мазмұны СӨЖ сипаттамасы

5B050900 «Қаржы» мамандықтары, орта кәсіби білімнегізінде күндізгі оқу түрі№р/р

СӨЖ түріЕсеп

нысаныБақылау түрі

Сағаткөлемі

1 Дәріске дайындалу Сабаққа қатысу 182 Тәжірибелік сабақтарға

дайындалу, үй жұмысты істеу

Оқұ дәптері

Сабаққа қатысу, ауызша сұрақтау 27

3 Аудиторлық сабақтарға кірмеген материалын әзерту

Конспект Конспекті тексеру27

4 Бақылау шараларына дайындалу

АБ1, АБ2, тест сұрақтарына жауап беру, есептерді өздік шешу

18

Барлығы: 90

Бақылау шараларының тақырыптық жоспармен жєне күнтізбеліккестесімен сєйкес пәнді игеру барысында Сіздер келесі дәрісханадан тысжұмысты орындауға тиіссіздер:

әрбір тәжірибелік жұмысқа дайындалу, яғни үй тапсырмаларынорындау;

міндетті, бірақ дәрісханалық материалға кірмеген пәнтақырыптарын және оған конспектілерді даярлау.

Тәжірибелік жұмысқа арналған тапсырмалар мен пән бойыншақосымша материалды талқылау, орындау талаптары және олардыдайындаудың әдістемелік нұсқаулары алдыңғы сабақта беріледі.

СӨЖ орындау мерзімі сабақ кестесімен сәйкес өзгереді.1-тақырып. Қазақстан Республикасында банктер қызметтерiнiң құқықтық

негiздерi1. Банк банктiк жүйенiң элементi ретiнде. 2. Коммерциялық банк қызметiнiң қағидалары. 3. Коммерциялық банктердiң ұйымдастырушылық құрылымы: географиялық,

функционалдық, пирамидалық, ходдинг. 2-тақырып. Банктер қызметтерінің құқықтық негіздері1. Қазақстан Республикасында банк кызметтерiн реттейтiн заңдар мен нормативтiк


3-тақырып. Банк ресурстарын қалыптастыру және басқару. Пассивтiоперациялар. Банктiң меншiктi капиталы. Банктердi пруденциалдық реттеу

1. Ресурстардың көздерi. Коммерциялық банктердiң меншiктi, тартылған және қарызқұралдары.

19

2. Банк пассивтерiнiң жiктелуi. Қазiргi кезеңдегi банк ресурстарының қалыптасубағыттары, капитализациялану жолдары.

3. Базель келiсiмi және банк қызметiн пруденциалдық реттеп ұйымдастырудыңқағидалары.


1. NOW-шоттар. Супер NOW-шоттар. 2. Коммерциялық банктiң депозиттiк портфелi және оны қалыптастыру және басқару

ерекшелiктерi.3. Сақтандырылған депозиттер бойынша сыйақылардың жоғарғы ставкалары.

Таратылған банктердiң салымшыларының төлемдерiнiң жағдайлары мен ерекшелiктерi. 5-тақырып. Банктiк операцияларды қорландырудың депозиттiк емес көздерi.

Коммерциялық банктiң мiндеттемелер портфелiн басқару1. РЕПО мәмiлелерi. 2. Қазақстан Республикасында депозиттiк емес ресурстарды тартудың әлемдiк

тәжiрибесiн қолдану мүмкiндiктерi. 3. Синдикаттық қарыздардың мәнi және қажеттiлiгi. 6-тақырып. Банк активтерiн қалыптастыру және басқару тәсiлдерi: олардың

сапасы және құрылымы1. Активтердi басқарудың түсiнiгi және экономакалық мазмұны. 2. Активтердiң мақсатына сай құрылымы және сапасы. Активтердi басқарудың

тәсiлдерi мен әдiстерi. Рейтингтердi анықтау. 3. Активтердi басқарудың халықаралық тәжiрибесi. 7-тақырып. Несиелеу жүйенiң элементтерi Және несиелік процесс1. Қазiргi кездегi несиелеу жүйесiнiң негiзгi және ерекше жағдайлары. Несиелеу

әдiстерi. 2. Ашық несиелiк желiс: жаңартылатын және жаңартылмайтын. Жеке несиелер.

Ссудалық шоттар формалары. Жай ссудалық шот. Контокоррент. Коммерциялық банктiңнесиелiк саясаты.

3. Несие беру кезеңдерi. Банк несиесiн алуға қажеттi құжаттар пакетi. Несиелiккелiсiмшарт, оның мазмұны. Несиелiк келiсiм, оны рәсiмдеу жағдайлары. Банк қарыздарынберу тәртiбi.


1. Қарыз алушының несиелiк тарихы. Несиелiк бюро: әлемдік тәжiрибе, Қазақстантәжiрибесiне енгiзу.

2. «6 СИ» ережесi. PARSER, CAMPARI әдiстемелiктерi бойыша несиелiк тәуекелдiбағалау.

3. Несиелiк қабiлеттiлiктi бағалау проблемалары және оларды шешу жолдары.9-тақырып. Банктiк несиенің қайтарылуын қамсыздандырудың формалары 1. Берiлген несиенi клиенттер тарапынан уакытында қайтарылуын қамтамасыз етудiң

формаларының жіктелуi. 2. Сатылымдарды салыстырмалы талдау әдiсi. Оларды қолданудың тиiмдiлiгi.3. Цессия, оның құқықтық құрылымы және түрлерi: ашық, жабық, жалпы және толық.10-тақырып. Банктiк проценттер және проценттiк төлемдер1. Проценттiк ставкаларды есептеу әдiстерi. Жай ставкалар. Күрделі проценттiк

ставкалар. Тиiмдi проценттiк ставка. 2. Сыйақылардың тұрақты ставкалары. Сыйақының өзгермелi ставкасы. Сыйақы

ставкасын есептеу тәртiбi. Сыйақылыр ставкаларын өзгерту жағдайлары. 11-тақырып. Корпоративтiк несиелеу процесiн ұйымдастыру

20

Корпоративтi клиенттердi несиелеудiң қажеттілiгi және мәнi. Несиелеу объектiлерiмен субъектiлерi. Несиелеуге қажеттi құжаттар пакетi. Бизнес-жобаны бағалау.Кәсiпорынның ақша ағынын бағалау. Корпоративтi қарыз алушылардың несиелiкқабiлеттiлiгiн талдау ерекшелiктерi. Рейтингтiк баға. Қарыз алушының банкроттықықтималдылығын бағалау. Келiсiмшарттар бекiту. Мониторинг жасау, несиенiң өтелуi.

12-тақырып. Бөлшек несиелеу процесiн ұйымдастыру1. Бөлшек қарыздардың және несиелеу объектiлерiнiң жiктелуi. Халықтың тұтыну

қажеттiлiктерiн тiкелей және жанана банктiк несиелеу. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңнегiзгi жағдайларына әсер ететiн факторлар. Тұтыну несиесi келiсiмшарттарыныңжағдайларын анықтау.

2. Ипотека, оның мәнi. Ипотекалық несиелеу қағидалары. Ипотекалық несиелеумодельдерi.

3. Қазақстанның ипотекалық жүйесiнiң инфрақұылымы. Қазақстан Республикасындаипотекалық несилеудiң проблемалары және даму перспективалары.

13-тақырып. Несиелiк портфель және проблемалық несиелердi басқару1. «Проблемалық» қарыздар түсiнiгi. Банктердiң несиелiк шығындары және олар

бойынша қаржылық есептерi. «Проблемалық» қарыздардың пайда болу себептерi.«Проблемалық» қарыздардың пайда болуының алдын алу: «проблемалық» қарыздардыанықтау, алдын ала талдау, негiзгi қарыз және проценттердiң төленбеу жағдайларын табу,«проблемалық» қарыздардың әртүрлi «алдыңғы» және «кейiнгi» белгiлерi. Мүмкiндiктiшығындардың тәуекелiн төмендету бойынша стратегия дайындау.

2. «Проблемалық» қарыздарға байланысты банктiң стратегиясын жүргiзу: қарызды«реанимациялау» жайлы екi жақты келiсiм, қамтамасыздықты жою, iстi сотқа жiберу, сотшешiмi бойынша несиенiң өтелуi, клиенттiң банкроттығы.

3. Активтер мен шартты мiндеттемелерiнiң жiктелуi, күмәндi және үмiтсiз несиелербойынша провизиялар қалыптастыру.

14-тақырып. Коммерциялық банктердiң қор нарығындағы операциялары1. Коммерциялық банктердiң бағалы қағаздар нарығындағы ролi. Қор нарығындағы


2. Банктердiң инвестициялық портфелi. Инвестициялар портфелiн басқару.Коммерциялық банктiң бағалы қағаздар портфелiнiң құрылымы. Инвестициялық портфельдiтиiмдi баскарудың қаржылық көрсеткiштерi. Қазақстандық банктердiң эмиссиондық,кастодиандық, делдалдық қызметтерi. Дилингтiк операциялар.

3. Бағалы қағаздар нарығындағы банк қызметтерiнiң проблемалары және дамуперспективалары.


1. Лизингтi және лизингтiк операциялар түрлерiн жiктеу: қатысушылар құрамына,берiлетiн мүлiк түріне, амортизацияның өтелу дережесi мен жағдайларына, қызмет етукөлемiне, жеңiлдiктерге қатынасына, лизингтiк төлемдер сипатына байланысты.

2. Шұғыл лизинг, оның ерекшелiгi және негiзгi жағдайлары. Қаржылық лизинг жәнеоны қолдану мүмкiндiктерi.

3. Факторингтiң мәнi мен мүмкiндiктерi. Форфейтингтiк операциялардың мәнi жәнеолардың факторингтен айырмашылығы. Форфейтинг артықшылықтары. Халықаралықбанктiк тәжiрибеде форфейтингтiк операцияларды қолдану. Комиссиялар мөлшерiн анықтау.

16-тақырып. Халықаралық банктiк операциялар1. Фирмалық несие: мерзiмдерi және берiлу тәсiлдерi. Вексельдiк несие. Ашық шот

бойынша несие. Импорттаушының аванстық төлемі. Фирмалық несиенiң артықшылықтарымен кемшiлiктерi.

21

2. Брокерлiк несие және оның фирмалық пен банктiк несиелер арасындағы несиеретiндегi мәнi.

3. Қазақстан Республикасының валюта нарығы: қалыптасуы және дамуы. Валюталықмәмiлелер. «Stop» шартымен кассалық мәмiлелер. «Stop» курсын анықтау.

17-тақырып. Төлем жүйесiн ұйымдастыру1. Мемлекеттiң төлем жүйесiн ұйымдастырудың қағидалары мен формалары.

Қазақстан Республикасында төлем жүйесiнiң қалыптасуы және дамуы. ҚазақстанРеспубликасындағы қолмақолсыз есеп-айырысулар жүйесi. Банкаралық есеп айырысуларжәне оларды жүргiзу тәртiбi. Iрi төлемдердi аудару жүйесi. Бөлшек төлемдер жүйесi. Ақшақұралдарын аударудың электронды жүйелерi. Қазақстан Республикасының төлем жүйесiнiңдаму перспективалары.

2. Банктiк маркетинг түсiнiгi және мазмұны. Банктiк маркетингтің қағидалары.Банктiк маркетингтiң концепциясы. Банктiк маркетинг тұрғысынан банк қызметкерiнiң ойөрiсiнiң қағидалары.

19-тақырып. Банктiк тәуекелдер1. Банктiк тәуекелдердiң маңызы. Банктiк тәуекелдер деңгейiне әсер етушi факторлар.

Банк тәуекелдерiнiң жiктемесi. Тәуекелдердi басқару қағидалары. Банктiк тәуекелдердiңжiктемесi. Банктік тәуекелдердi төмендету әдiстері.

2. Тәуекелдердi басқару саясаты және оның құраушы элементтері. Тәуекелдердiбасқару жүйесi. Тәуекелдердi басқару жүйесiнiң элементтерiн тәуекелдердiң атаулы түрлерiнбасқаруға қолдану.


1. Банктiң өтiмдiлiгi және оны анықтайтын факторлар. Өтімдiлiктiң функциялары.Өтiмдiлiктi басқарудың негiзгi мақсаты.

2. Банк өтiмдiлiгiнiң көрсеткiштерi: олардың мәнi және бағалау әдiстерi. Жай өтiмдiлiккөрсеткiшi. Ағымдағы өтiмділік көрсеткiшi.

3. Банктiң өтiмдiлiгiн басқару процесi. Басқару әдiстерi. Активтердi басқару.Пассивтердi басқару. Жалпы қор әдiсi. Құралдар конверсиялау (айырбастау) әдiсi.

21-тақырып. Коммерциялык банктер қызметiнiң қаржылық нәтижелерiн талдау1. Банк табыстарының көздерi. Банктің кiрiс және шығыс есептерi. Акционерлiк


2. Коммерциялық банктiң шығыстары. Проценттiк маржа. Коммерциялық банктiңтабыстары мен шығыстарының деңгейін бағалау.

3. Коммерциялық банктiң таза кiрiсiнiң қалыптасуы және қолданылуы. Банктiңтабыстылық деңгейiн бағалау.

22-тақырып. Банк ашу және банктiк операцияларды лицензиялау тәртiбi.Қайтақұрылымдау. Қайта ұйымдастыру. Банктердi консервациялау. Банктердi тарату.Қазақстан Республикасында банктiк қызметтi реттеу және қадағалау.

1. ҚР территориясында коммерциялық банктер ашу тәртiбi. Банктер ашуға жәнебанктiк операциялар жүргiзуге лицензиялар беру ерекшелiктерi.

2. Мемлекеттiк тiркеу және банктi заңды тұлға ретiнде рәсiмдеу. Банктiк операцияларжүргiзуге рұқсат беруден бас тарту және лиңензия берiлмеу себептерi. Банк филиалдарын,есеп-кассалық бөлiмшелерiн ашу тәртiбi.

3. Банктердi еркiн және мәжбүрлеп тарату. Тарату комиссиясы, оның функциялары,құрамы, өкiлеттiлiгi. Тарату жүргiзу тәртібі. Тарату прецессiнде қолданылатын құжаттар.Конкурстық жиынтық. Тарату комиссиясының әрекетi. Банк кредиторларының талаптарынқанағаттандыру.

22

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Банк ісі» пәні бойынша5B050900 «Қаржы» мамандығы бойынша күндізгі оқу нысанындағы студенттерге арналғанбақылау шараларының күнтізбелік кестесі

1 рейтинг (3 семестр)Апталар 1 2 3 4 5 6 7 8 Барлығы

Апта ішіндегі максды балл 10 10 20 10 10 10 20 10 100

Дәрістерге қатысу және дайындалу

СӨЖ түрі/есепберу нысаны

ДҮТ1,2

ДҮТ3,4

ДҮТ5,6

ДҮТ7,8

ДҮТ1,2

ДҮТ3,4

ДҮТ5,6

ДҮТ7,8

16Бақылау нысаны Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ ҚМакс.балл 2 2 2 2 2 2 2 2

Практикалық сабақтарға қатысу және дайындалу


ПҮТ1,2

ПҮТ3,4

ПҮТ5,6

ПҮТ7,8

ПҮТ1,2

ПҮТ3,4

ПҮТ5,6

ПҮТ7,8

24Бақылау нысаны Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ

Макс.балл 3 3 3 3 3 3 3 3

Курстық жұмысты орындау


КЖ1 КЖ КЖ3 КЖ420

Бақылау нысаны Т Т Т Т

Макс.балл 5 5 5 5

Материалды өздігінен меңгеру


ӨОҮТ1

ӨОҮТ 2

ӨОҮТ 3

40Бақылау нысаны Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ

Макс.балл 5 5 5 5 5 5 5 5Пән тақырыптары бойынша білімдібақылау


КЖБЖ1

КЖБЖ

Бақылау нысаны К КМакс.балл

2 рейтинг (3семестр)Апталар 9 10 11 12 13 14 15 Барлығы

Апта ішіндегі максды балл 10 10 25 10 11 12 22 100

Дәрістерге қатысу және дайындалу


ДҮТ9

ДҮТ10

ДҮТ11

ДҮТ12,1

3

ДҮТ14

ДҮТ15,1

6

ДҮТ17

16Бақылау нысаны Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ

Макс.балл 2 2 2 2 2 3 3

Практикалық сабақтарға қатысу және дайындалу


ПҮТ9

ПҮТ10

ПҮТ11

ПҮТ12,1

3

ПҮТ14

ПҮТ15,1

6

ПҮТ17

24Бақылау нысаны Қ Қ Қ Қ Қ Қ Қ

Макс.балл 3 3 3 3 4 4 4

Курстық жұмысты орындау


КЖ1 КЖ КЖ3

25Бақылау нысаны Т Т ТМакс.балл 10 10 5

Материалды өздігінен меңгеру


Ө Ө Ө

35Бақылау нысаны

ӨОҮТ1

ӨОҮТ2

Макс.балл 5 5 5 5 5 5 5

Пән тақырыптары бойынша білімдібақылау


КЖБЖ1

КЖБЖ

Бақылау нысаны К К

Макс.балл

Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқуүрдісіне қатысу; ПҮТ 1 – №1 практикалық сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; ӨОҮТ 1 –өздік сабаққа дайындалу үшін үй тапсырмасы; Д – рұқсат қағазы; Е – есеп; 1ЗҚ – №1

23

11 Курстың саясаты

Оқу процесіне қатысу дегеніміз сабақтарға қатысу,белсенді болу, берілген тапсырмаларды және үйтапсырмаларын уақытысында орындау және тапсыру. Сабаққақалмау тиіссіз. Біз жұмыстарға кешікпеу сізді сұраймыз, дәлосылай қалай мынау жұмыстардың уақытына сіздердіңкурстастарыңыздыњ нормалы жұмысына кедергі жасайды.телефондар өшірілген болу тиісті.

Үй тапсырмасы жазба түрінде орындайды да сабақтардыөткізу графигіне сәйкес тексеруге беріледі.

Мен келесі айып баллдарды орнатамын: - дәріс сабаққа дәлелді себептерсіз қатыспаған үшін осы

сабақтың түріне есептейтін бәрі баллдар шешіледі. Егерстудент сабаќќа дєлелді себеппен келген жоќ, онда олоќытушыға келм?еген дәрістің конспектісін береді. Осыконспект үшін ол 1 баллды ала алады;

- тәжірибелік сабағында дәлелдік себептерсіз болмау –осы сабаќтың түріне есептейтін бәрі баллдар шешіледі. Егерстудент сабаққа дәлелді себеппен келген жоқ, онда олоқытушыға орындалған тәжіребелік сабаќтын конспектісінбереді. Осы конспект үшін ол 2 балл ала алады.

- сабаққа кешеуілдеп келгені үшін 0,5 балл төменбағаланады.

Семестрде екі аралық бақылау өткізіледі: сегізінші жєнеон бесінші апталарында. Ол баќылау жұмыс арқылы өткізіледі.Аралық бақылау сәйкестік блоктың материалдары бойыншаөткізіледі. Егер студент аралыќ баќылауда болмаса, ол оныоќытушымен айтылған уаќытысында тапсыра алады. Біраќонда аралыќ баќылауынан алынѓан баллдар 0,7коэффициентке көбейеді.

Аралық бақылау 100 балға тең. Аралық бақылауға ағымдыүлгерім балдары болған студенттер жіберіледі.

(1,2) Рейтинг келесі формула бойынша есептеледі

(1,2) Р = (1,2)АҮ*0,7 + (1,2)АБ*0,3

Егер студент аралық бақылаудан 50 кем балл алса,рейтинг анықталмайды. Сонда декан АБ тапсыруының жекемерзімін белгілейді.

Емтиханға рұқсат (РР) алу келесі формула бойыншаесептеледі

РР = (1Р + 2Р)/2

24

Егер студент рейтинг рұқсатынан (РР) 50 баллдан кемалса, емтиханға жіберілмейді.

Қорытынды баға (ҚБ) рейтинг рұқсаттың (РРСҮ) жәнеемтиханның қорытынды бақылауының (ЕҚСҮ) салмақтықүлестерінен құралады. ҚБ келесі формала бойынша есептеледі

ҚБ = РР*РРСҮ + ЕҚ*ЕҚСҮ

Салмақтық үлес Университетін Ғылыми Кеңесіменжылсайын бекітіледі және РР үшін 0,6 дан кем есес, ал ЕҚ үшін0,4 коп болмау керек.

ҚБ = РР*0,6 + ЕҚ*0,4

ҚБ 50 кем болса, студент ақылы түрде пәнді қайта оқиды.Емтихан тест арќылы өткізіледі. Емтиханда алынатын

максималды балл - 100 балл.

25

12 Әдебиеттер тiзiмiНегізгі

1. Банк iсi. Мақыш С.Б., Iлияс А.Ә. Оқу құралы — Алматы: Қазақ университетi,2007ж.

2. Банковское дело. Настольная книга банкира. Учебное пособие под ред. АбишеваА.А., Свпова С.А. Алматы, экономика, 2007 г.

3. Банковское дело. Учебник О.И. Лаврушин, И.д. Мамонова, Н.И. Валенцова и др.Под.ред.засл.деят.науки РФ, д.э.н., проф. О.М. Лаврушина - 3-е издание, перераб. и доп. —М.: Конорус, 2006 - 768с.

Қосымша4. Банковское дело. Настольная книга банкира. Учебное пособие под ред.

Абишева А.А., Свпова С.А. Алматы, экономика, 2007 г. 5. Банковское дело. Учебник О.И. Лаврушин, И.д. Мамонова, Н.И. Валенцова

и др. Под.ред.засл.деят.науки РФ, д.э.н., проф. О.М. Лаврушина - 3-е издание, перераб. и доп.— М.: Конорус, 2006 - 768с.

6. Управление деятельностью коммерческого банка (банковский менеджмент)Под.ред. д.э.н., проф. О.И. Лаврушина.- М.: Юрист, 2007-668с.

7. Банковское дело. Учебник / Под.ред. д.э.н., проф. Г.Г. Коробовой; - М.:Экономист, 2007.-75с.

8. Банковское дело: управление и технология: Учебное пособие для вузов /Под. Ред. Проф. А.М. Тавасиева. — М.: Юнити-Дана, 2008-8бЗс.

9. Банковское дело. Учебник / Под.ред. Г.Н. Белоглазовой, Л.П. Криволецкой –5-ое изд. - М.: Финансы и статистика 20048. - 592с.

10. Банковское дело. О.И. Лаврушин жетекшiлiгiмен оқу қуралы —М.:Финансы и статистика 2007ж.

11. Банковское дело. Оқулық / Е.С. Сейткасымов жетекшiлiгiмен. Алматы:Қаржы-каражат 1 2006ж.

12. Банковский портфель — 1. Книга банкира. Книга клиента. Книга инвестора/ Авт. ұжымы О.Н. Антипова және басқалары. Жауапты ред. Ю.И. Коробова, Ю.Б. Рубин,В.И. Солдаткин. - М.: Сомнктэк, 2006ж.

13. Банковский портфель — 2. Книга банковского менеджера. Книгабанковского финансиста. Книга банковского юриста / Авт. ұжымы Г.М. Антонов и др. Ответ.Ред. Ю.И. Коробова, Ю.Б. Рубин, В.И. Солдаткин.- М.: Соминтэк, 2006ж.

14. Панова Г.С. Анализ финансового состояния коммерческого банка. — М.:Финансы и статистика, 2006ж.

15. Хамитов Н.Н. Банковское дело. Курс лекций. Алматы. Экономика, 2007ж. 16. Севрук В.Т. Банковский маркетинг. — М.: Дело ЛТД, 2006ж. 17. «Қазақстан Республикасының Ұлттық банк туралы» Қазақстан

Республикасының Заңы. 30 наурыз 2007 жыл 18. «Қазақстан Республикасындағы банктер және банктiк қызметтер туралы»

Қазақстан Республикасының Заңы. 31 тамыз 2007жыл 19. «Акционерлiк қоғамдар туралы» Қазақстан Республикасының заңы. Егемен

Қазақстан, 16 мамыр 2006ж. 20. «3аңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеу туралы» Қазақстан

Республккасының заңы. 21. «Лицензиялау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы. 22. «Қаржылық лизинг туралы» Қазақстан Республикасының заңы. Астана. 23. «Төлемдер мен ақша аударымдары туралы» Қазақстан Республикасының

заңы. 24. «Бағалы қағаздар нарығы туралы» Қазақстан Респуб ликасының заңы

26

25. «Қаржы рыногымен қаржылық ұйымдарды мемлекеттік реттеу жәнеқадағалау туралы» Қазақстан Республикасының заңы.

26. Екiншi деңгейдегi банктерде тәуекелдердi басқару және iшкi бақылаужүйелерiнiң болуына қойылатын талаптар туралы нұсқаулық. ҚР Ұлттық банкбасқармасының қаулысы. №434, 06.12.2003ж. Егемен Қазақстан газетi, 11 ақпан 2006 жыл.

27. Активтер мен шартты мiндеттемелердi күдiктi, үмітсіз санаттарға жiктеужәне оларға қарсы провизиялар (резервтер) құрау туралы ереже. ҚР Ұлттық банкбасқармасының №456, 16.11.2002 жылғы, №327 01.09.2006 жылғы қаулылар.

28. Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегi банктердегі жәнетұлғалардың салымдарына (депозиттерiне) мiндеттi ұжымдық кепiлдiк беру.

29. Банктiк операцияларды және банктер айналысатын басқа да операциялардыжүргiзуге лицензия беру, күшiн тоқтату және қайтарып алу, сонымен қатар банк ашуға рұқсатберу туралы ереже. ҚР ҚҚА-i басқармасының қаулысы, №9, 9 каңтар 2006ж.

30. Банк холдинг және банктiң iрi қатысушы мәртебесiн алуға келiсiм беру,қайтарып алу ережесi. ҚР ҚҚА-i басқармасының қаулысы, №3, 9 қаңтар 2006ж.

31. Қазақстан Республикасында банктердi ерiктi және ерiксiз таратудыңережесi. ҚР Ұлттық банк баскармасының №210 қаулысы, 16 мамыр 2008ж. және №40қаулысы,

32. Екiншi деңгейдегi банктер үшiн пруденциялдық нормативтердi есептеудiңәдiстемесi мен нормтивтiк мәндер туралы инстукцияға. ҚР қаржылық ұйымдар мен қаржынарығын қадағалау мен реттеу Агеттiгiнiң 2006ж 30 қыркүйегiндегi №З58 қаулысы.

33. Төменгi резервтiк талаптар туралы ереже. ҚР Ұлттық банк баскармасының 2006 ж 27 мамырдағы №38 қаулысы.

34. www.kase.kz35. www.nationalbank.kz

27

ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ...

Documents

Transcript of ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ...