МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ -...

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ

ЦАХИЛГААНЫ РЕЛЕ БА ХАМГААЛАЛТЫН

БАЙГУУЛАМЖ. 1–Р ХЭСЭГ: ЕРӨНХИЙ ШААРДЛАГА

MNS IEC 60225-1:2012

АЛБАН ХЭВЛЭЛ

СТАНДАРТЧИЛАЛ, ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ГАЗАР

Улаанбаатар хот

2012 он

MNS IEC 60225-1:2012

2

ӨМНӨХ ҮГ

Стандартчилал, хэмжил зүйн газар (цаашид СХЗГ гэх) нь Олон улсын стандартчиллын

байгууллагын гишүүн бөгөөд үйл ажиллагааныхаа хүрээнд улсын стандартчиллын бодлогыг

төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлдэг.

Тус газар нь тухайн салбарын улсын стандартын төсөл боловсруулах ажлыг техникийн

хороогоор дамжуулан гүйцэтгэдэг. Техникийн хороогоор хэлэлцэж 75-аас доошгүй хувийн

саналаар зөвшилцсөн стандартын төслийг Стандартчиллын үндэсний зөвлөл (СҮЗ)-ийн

тогтоолоор баталснаар улсын хэмжээнд хүчин төгөлдөр болно.

Энэхүү стандартыг Диспетчерийн үндэсний төвийн реле хамгаалалтын албаны нийлмэл

реле хамгаалалтын инженер Х.Гантөмөр боловсруулж, Диспетчерийн үндэсний төвийн реле

хамгаалалтын албаны дарга, зөвлөх инженер Б.Төрбат, зөвлөх инженер, техникийн ухааны

доктор З.Шагдар, Эрчим хүчний газрын цахилгааны хэлтсийн мэргэжилтэн Д. Бямбажав нар

хянав.

Энэ стандартыг Эрчим хүчний стандартчиллын техникийн хороогоор хэлэлцэн зөвшилцөж,

Стандартчиллын үндэсний зөвлөлийн тогтоолоор баталсан болно.

Стандартчилал, хэмжил зүйн газар (СХЗГ)

Энхтайваны өргөн чөлөө 46А

Улаанбаатар-13343, Ш/Х-48

Утас: 266754, 263860 Факс: (976-11) 458032

Е-mail: masm @mongol. net. mn

СХЗГ 2012

“Стандартчилал, тохирлын үнэлгээний тухай” Монгол улсын хуулийн дагуу энэхүү

стандартыг бүрэн эсвэл хэсэгчлэн хэвлэх, олшруулах эрх нь гагцхүү СХЗГ

(Стандартчиллын төв байгууллага)-д байна.

MNS IEC 60225-1:2012

3

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРT

Ангилалтын код 29.120.70

Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж. 1-р

хэсэг: ерөнхий шаардлага MNS IEC 60225-1:2012

Measuring relays and protection equipment-Part 1: Common requirements

IEC 60225-1:2009

Стандартчиллын үндэсний зөвлөлийн 2012 оны 1 дүгээр сарын 26-ний өдрийн 01-р

тогтоолоор батлав.

Энэхүү стандартыг улсын бүртгэлд бүртгэсэн өдрөөс эхлэн мөрдөнө.

1 Зорилго

IEC 60255-1 стандартаар цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжид тавигдах ерөнхий дүрэм болон шаардлагыг тодорхойлдог. Мөн түүнчлэн цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж, түүний байж болох хувилбаруудад болон ЭХС-н удирдлага, хяналт , үйл явцыг хянах интерфейсийн төхөөрөмжид тавигдах ерөнхий дүрэм, шаардлагыг нэгэн төрлийн болгож мөрдөхийг заадаг. Эрчим хүчний системд ашиглагдаж байгаа бүх цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж нь энэ стандартад нийцэх ѐстой. Энэ цувралын бусад стандартуудад тухайн нөхцөлд илүү тохирох шаардлагуудыг тусгасан. Тусгай зориулалтын байгууламж, хэрэгслүүдийн (шумбагч онгоц, сансарын хөлөг, тэсрэх дэлбэрэх нөхцөл байдлууд, компьютер г.м) хувьд нэмэлт тусгай шаардлага тавигдах ѐстой. 1.1 Хамрах хүрээ Стандартын шаардлага нь Монгол Улсад урьд өмнө ашиглагдаж байгаагүй, загварын туршилтад ороогүй шинэ реленүүдэд хамаарна. Стандартын бүх сорилт туршилт нь загварын туршилтад тооцогдоно. 2. Норматив ишлэл Энэхүү стандартад дараах иш татсан стандарт, баримт бичгүүдийг ашиглана. Он

заасан ишлэлийн хувьд зөвхөн иш татсан хэвлэлийг хэрэглэнэ. Он заагаагүй

ишлэлийн хувьд тухайн стандартын хамгийн сүүлийн хэвлэлт (нэмэлтийн хамт)-ийг

хэрэглэнэ.

2.1 IEC 60044-1:1996, Хэмжүүрийн трансформатор. 1-р хэсэг: Гүйдлийн трансформатор;

MNS IEC 60225-1:2012

4

2.2 IEC 60044-2:1997, Хэмжүүрийн трансформатор. 2-р хэсэг: Нөлөөллийн хүчдэлийн трансформатор; 2.3 IEC 60044-5:2004, Хэмжүүрийн трансформатор. 5-р хэсэг: Багтаамжийн хүчдэлийн трансформатор; 2.4 IEC 60044-7:1999, Хэмжүүрийн трансформатор. 7-р хэсэг: Цахим хүчдэлийн трансформатор; 2.5 IEC 60044-8:2002, Хэмжүүрийн трансформатор 8-р хэсэг: Цахим гүйдлийн трансформатор; 2.6 IEC 60050-191:1990, Олон улсын цахилгаан техникийн үгсийн сан-бүлэг 191: Үйлчилгээний чанар ба найдвартай байдал; 2.7 IEC 60050-447:2009, Олон улсын цахилгаан техникийн үгсийн сан-бүлэг 447: Цахилгаан хэмжигдэхүүний реле; 2.8 IEC 60068-2-1: 2007, Хүрээлэн буй орчны туршилт . 2-1-р хэсэг: Туршилт -туршилт А: хүйтэн; 2.9 IEC 60068-2-2: 2007, Хүрээлэн буй орчны туршилт . 2-2-р хэсэг: Туршилт -туршилт В: хуурай халуун; 2.10 IEC 60068-2-14: 2009, Хүрээлэн буй орчны туршилт . 2-14-р хэсэг: Туршилт -туршилт N: температурын өөрчлөлт; 2.11 IEC 60068-2-30: 2005, Орчны туршилт . 2-30-р хэсэг: Туршилт -туршилт Db: чийглэг халуун, мөчлөгийн (12ц + 12 ц мөчлөг); 2.12 IEC 60068-2-78: 2001, Орчны туршилт . 2-78-р хэсэг: Туршилт -туршилт Cab: чийглэг халуун, тогтсон горим; 2.13 IEC 60068-3-4: 2001, Орчны туршилт . 3-4-р хэсэг: Холбогдох бичиг баримт ба хэрэглэх заавар – чийглэг халуун орчны туршилт ; 2.14 IEC 60255-11: 2008, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж.11-р хэсэг: Бэлтгэл тэжээлийн оролтын хүчдэлийн уналт, богино залгалт, тэжээлийн тасалдалт болон хүчдэлийн лугшилт; 2.15 IEC 60255-21-1: 1988, Цахилгааны реле 21-1-р хэсэг: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн чичиргээ, цохилт, доргилт болон газар хөдлөлтийн болон чичиргээний туршилт -чичиргээний туршилт (синуслэг); 2.16 IEC 60255-21-2: 1988, Цахилгааны реле 21-2-р хэсэг: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн чичиргээ, цохилт, доргилт болон газар хөдлөлтийн туршилт . – цохилт болон доргилтын туршилт ;

MNS IEC 60225-1:2012

5

2.17 IEC 60255-21-3: 1993, Цахилгааны реле 21-3-р хэсэг: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн чичиргээ, цохилт, доргилт болон газар хөдлөлтийн туршилт - газар хөдлөлтийн туршилт ; 2.18 IEC 60255-22-2: 2008, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 22-2-р хэсэг: Цахилгааны доголдлын туршилт - статик цэнэг унагаах /гөвөх/ туршилт ; 2.19 IEC 60255-22-4: 2008, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 22-4-р хэсэг: Цахилгааны доголдлын туршилт - агаарын цохих долгионд / тэсвэртэйг шалгах туршилт. 2.20 IEC 60255-22-5: 2008, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 22-5-р хэсэг: Хэт хүчдэлийг даах туршилт ; 2.21 IEC 60255-22-7: 2003, Цахилгаан реле 22-7-р хэсэг: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн цохилт, доргилт болон газар хөдлөлтийн туршилт- эрчим хүчний давтамжийг даах туршилт ; 2.22 IEC 60255-25: 2000, Цахилгаан реле 25-р хэсэг: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн цахилгаан соронзон тархалтын туршилт ; 2.23 IEC 60255-26: 2008, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 26-р хэсэг: Цахилгаан соронзон нийцлийн туршилт ; 2.24 IEC 60255-27: 2005, Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 27-р хэсэг: Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангасан төхөөрөмж; 2.25 IEC 60255-100: (бүх хэсэг), Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж 1 ХХ-р хэсэг: Функционал хамгаалалтын стандарт; 2.26 IEC 60297-3-101: 2004, Цахим төхөөрөмжний механик бүтэц – 482,6 мм /19инч/ цувралын механик бүтцийн хэмжээсүүд – хэсэг 3-101: Блок схемтэй нэг их бие бүхий төхөөрөмжүүд 2.27 IEC 60529: 1989, Гадна гэрний хамгаалалтын зэрэг (IP код); 2.28 IEC 60688, Хувьсах гүйдлийн цахилгаан хэмжигдэхүүнийг аналог эсвэл тоон сигнал руу хөрвүүлэх цахилгааны хувиргуур; 2.29 IEC 60721-3-3, Орчны нөхцөл байдлын ангилал 3-3-р хэсэг: Орчны хэмжигдэхүүнүүд болон тэдгээрийн нарийвчлалын бүлгийг ангилах- гадна орчноос тусгаарласан байранд тогтмол ашиглах; 2.30 IEC/TR 61000-2-5:1995, Цахилгаан соронзон нийцэл (ЦСН) 2-р хэсэг: Орчин – секц-5 : Цахилгаан соронзон орчны ангилал- ЦСН үндсэн хэвлэл; 2.31 IEC 61810-1, Цахилгаан механик энгийн реле 1-р хэсэг: Ерөнхий шаардлагa;

MNS IEC 60225-1:2012

6

2.32 IEC 61810-1, Цахилгаан механик энгийн реле 2-р хэсэг: Найдвартай байдал; 2.33 IEC 61850 (бүх хэсэг), Дэд станцын холбооны сүлжээ болон систем; 2.34 IEC 61850-9-2, Дэд станцын холбооны сүлжээ болон систем 9-2-р хэсэг: Тусгай холбооны үйлчилгээний карт (ТХҮК) - ISO/IEC 8802-3 стандартад тохирох 3 Нэр томъѐо ба тодорхойлолт IEC 60050-447 стандартын нэр томъѐо ба тодорхойлолтыг доорхи байдлаар ойлгоно. Үүнд: 3.1 Абсолют алдаа Тухайн хэмжилтийн утгаас хэмжигдхүүний бодит утгыг хассан ялгаврыг хэмжих нэгжээр илэрхийлснийг хэлнэ. 3.2 Хувьсах бүрэлдэхүүн хэсэг Тогтмол хүчдэлийн хувьд лугшилтын тогтмол хүчдэлийн хамгийн их утга Umax болон хамгийн бага утга Umin хоѐрын ялгаврыг дундаж утгад харьцуулан хувиар илэрхийлнэ. ТАЙЛБАР: Дараах томьѐогоор тодорхойлно.

3.3 Аналог оролт ба гаралт Гүйдэл эсвэл хүчдэлийн оролт/гаралт-н утга нь оролтын физик хэмжигдхүүнтэй (хувиргуурын ) шууд пропорциональ хамааралтай. 3.4 Тогтоосон алдаа Үйлдвэрлэгчээс тогтоосон алдааны хязгаарын хүрээнд тухайн орчны нөхцөлд өгөгдсөн загварын аливаа төхөөрөмж ажиллана ; 3.5 Тоон (binary) оролт/гаралт Залгаатай ба тасархай байрлалыг заагч оролт/гаралт нь өөр хоорондоо шууд эсвэл холбоосын портоор холбогдсон байхыг хэлнэ. 3.6 Динамик гүйцэтгэл Доорхи горим үүсэхэд амжилттай ажиллах тавилын функц бүхий релений чадамжийг тодорхойлж байгаа характеристикийг хэлнэ. Жишээ нь: аваарийн горимын үед, 1 фазын газардлага харин хэвийн бус горимын үед, ЦЭХ-ний давтамжийн савлалт, гармоникууд гм. 3.7

MNS IEC 60225-1:2012

7

Төхөөрөмж Нэгж аппаратур,төхөөрөмжний иж бүрдэл, аппаратурууд, суурин бөгөөд үндсэн төхөөрөмжүүдийн иж бүрдэл, эсвэл тусгай зориулттай бүх төхөөрөмжүүдийг нэрлэнэ. ТАЙЛБАР 1: . Жишээ нь хүчний трансформатор, дэд станцын төхөөрөмж, хэмжилтийн төхөөрөмж ТАЙЛБАР 2: Энэ стандартын хувьд төхөөрөмж гэдэг нь цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж юм. 3.8 Туршилтанд байгаа байгууламжууд Өөрөөр тодорхойлоогүй бол туршилт хийхээр төлөвлөсөн байгууламж, бүх дагалдах хэрэгслийн хамт; 3.9 Нөлөөлөл Төхөөрөмжний ажиллагаанд тийм чухал биш хэрнээ ажиллагааг саатуулдаг зүйлс; Жишээ нь: Температур, чийг гэх мэт. 3.10 Нийлмэл хамгаалалтын реле Ерөнхий мэдрэх эрхтэнтэй хамгаалалтын олон үйлдэлт функц бүхий нэг аппаратурыг 3.11 Хувийн нарийвчлал Тухайн төхөөрөмж оролтын тэжээлийн оноогдсон утга ба хугацааны тавилд хамгийн ойр параметртэй ажиллах чадварыг хэлнэ. ТАЙЛБАР 1: Нэмэлт мэдээлэл авах бол В хавсралтыг харна уу. ТАЙЛБАР 2: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн бүрэлдэхүүн хэсгийн хувьд энэ нь санамсаргүй нөлөөллөөс хамаардаг. ТАЙЛБАР 3: Ажлын үеийн бодит утга ба хугацааны тавилд хамгийн ойр байх тусам нарийвчлалын хамгийн бодит утга нь гарна. 3.12 Хэмжилтийн дундаж утга Хэмжилтийн утгын алгебр нийлбэрийг хэмжсэн тоонд харьцуулсныг хэлнэ. ТАЙЛБАР: Түүнийг абсолют утгаар илэрхийлнэ. Мөн харьцангуй утгаар эсвэл тавилын утгын хувиар илэрхийлэгдэж болно. 3.13 Хэвийн ашиглалт Ашиглалтын хэвийн нөхцөлд суурилагдан ажиллаж байгаа байгууламж (бүх таг болон хамгаалалтын арга хэмжээ нь хэвийн байгаа) ийн ашиглалтыг хэлнэ.

MNS IEC 60225-1:2012

8

3.14 Ажлын нарийвчлал Төхөөрөмжид үйлчлэх нөлөөллүүд нь түүний найдвартай ажиллах ажлын хязгаар дотор байхад, оролтын тэжээлийн оноогдсон утга ба хугацааны тавилд хамгийн ойр параметртэй ажиллах чадварыг хэлнэ. ТАЙЛБАР 1: Нэмэлт мэдээллийг В хавсралтаас харна уу. ТАЙЛБАР 2: Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжийн нарийвчлал нь түүний дотоод нарийвчлал болон иж бүрдлийг бүрдүүлэгч элементүүдийн үзүүлэлт, чанараас хамаардаг. ТАЙЛБАР 3: Ажлын бодит утга ба хугацааны тавилд хамгийн ойр байх тусам нарийвчлалд ойрхон утга гарна. 3.15 Системийн бүрэн нарийвчлал Тоноглолын ажлын болон хувийн нарийвчлал мөн дамжуулах утас ба завсрын хувиргуурт нөлөөлөх гаднын нөлөөг хамарсан нарийвчлал; ТАЙЛБАР 1: Нэмэлт мэдээллийг В хавсралтаас харна уу. 3.16 Шууд үйлчлэлийн реле Ямар ч завсрын трансформатор, шунт, хувиргуур эсвэл холбогч трансформаторгүйгээр анхдагч гүйдэл ба хүчдэлээр шууд тэжээгдэж байгаа цахилгаан реле; 3.17 Ижил төрөл (загвар)ийн бүтээгдэхүүн Нэгдсэн техник хангамж болон эсвэл программ хангамж дээр суурилсан бүтээгдэхүүн; 3.18 Стандарт туршилт Үйлдвэрлэлийн явцад болон дараа нь тоноглол тус бүр дээр хийгдэж буй бататгах туршилт ; 3.19 Шууд бус үйлчлэлийн реле Трансформатор эсвэл хувиргуураас тэжээгдэж байгаа цахилгааны реле; 3.20 Шунтын реле Үндсэн хэлхээнд шунтлэгчээр дамжин холбогдсон цахилгааны реле; 3.21 Шилжилтийн процессийн тодорхойломж Эрчим хүчний системийн давтамжинд нэг их тохиолддоггүй шилжилтийн процессийн үед төхөөрөмжний үзүүлэх хариу үйлдэл ЖИШЭЭ НЬ: Огцом соронзлолт, хүчдэлийн трансформаторын эгшин зуурын багтаамжийн хүчдэл гм.

MNS IEC 60225-1:2012

9

3.22 Загварын туршилт Өгөгдсөн загварын нэг болон түүнтэй ижил тоноглолууд тухайн стандартад нийцэж байгаа эсэхийг шалгах зориулалттай. 4 Хүрээлэн буй орчны нөхцөл 4.1 Ерөнхий зүйл Гадна орчноос хамгаалагдсан суурин ажлын байрны төхөөрөмжид засвар үйлчилгээ хийх, ашиглах үеийн орчны нөхцлийг тодорхойлж өгнө. 4.2 Орчны хэвийн нөхцөл Реле хамгаалалтын байгууламжийн ашиглалтын хэвийн нөхцлүүд 1-р хүснэгт-Хэвийн орчны нөхцөл Орчны нөхцөлүүд Нөхцөл

Хүрээлэн буй орчны агаарын температур

Дээд хязгаар ≤ +55 0C

Доод хязгаар ≥ -10 0C

Нарны тусгал Шууд бус,ялимгүй

Далайн түвшнээс дээш өргөгдсөн байдал ≤ 2000 м

Агаарын бохирдол тоос, давс, утаа, шатамхай хий Нөлөөлөхүйц агаарын бохирдол байхгүй

Харьцангуй чийгшилт: 24 ц-т: дундажаар 5 % ¼ 95 %

Чичиргээ, газар хөдлөлт IEC 60255-21 цувралын дагуу орчны ангилал 0 эсвэл ангилал 1 байна.

Цахилгаан соронзон гажилт

Цахилгаан соронзон орчин IEC 60255-26 ангилал

–ийн даах чадварын туршилтын хязгаараар тодорхойлогдно.

ТАЙЛБАР: a) Орчны агаарын температур гэдэг нь хамгаалалтын релений ойр орчмын хамгийн их ба бага

температурын хүрээг хэлнэ. Реле хамгаалалтын байгууламж суурилагдсан газрын цаг агаар болон гадна орчноос тусгаарлагдсан ажлын байрнаас хамааран температурын нөлөө их эсвэл бага байна. Иймээс төхөөрөмжийг 5.8-д заасан стандарт, температурын хүрээн дотор ажиллуулах нь зүйтэй.

b) Эдгээр нөхцөл нь IEC 60721-3-3 -д:3С1 болон 3S1 ангилалд заасан хамгийн их утгатай нийцэж байна.

c) Чийг даах эсвэл хөлдөх үйл явц байхгүй. d) Энэ нь цахим орчны ангилалын IEC/TR 61000-2-5, үндсэн стандартад тохирно. Хүнд аж

үйлдвэр,цахилгаан станц,дэд өртөөний байршилын хувьд:ангиллын төрөл нь 5 байна. e) Нам температурт дэлгэц хар болох эсвэл уншигдахгүй байж болно. Энэ нөхцөл нь

хамгаалалтын ажиллагаа болон бусад функцэд нөлөөлөх ѐсгүй.

4.3

MNS IEC 60225-1:2012

10

Орчны онцгой нөхцөлүүд 1-р хүснэгтэд заасан хэвийн орчноос ялгаатай нөхцөлд төхөөрөмж ажиллаж байгаа үед 2-р хүснэгтийг харах хэрэгтэй. Энэ тохиолдолд үйлдвэрлэгч болон хэрэглэгчийн хооронд хийгдсэн гэрээ байх ѐстой.

2-р хүснэгт– Орчны онцгой нөхцөлүүд

Орчны параметр Нөхцөл

Хүрээлэн буй орчны агаарын температур

Дээд хязгаар > + 55 0C

Доод хязгаар < -10

Далайн түвшнээс дээш өргөгдсөн байдал > 2000

Агаарын бохирдол тоос, давс, утаа, шатамхай хий Үйлдвэр бүхий суурин газар бөгөөд элс эсвэл тоосжилтыг багасгах тал дээр онцгой анхаардаггүй.

c

Харьцангуй чийгшилт: 24ц-т: дундажаар > 95 %d

Чичиргээ, газар хөдлөлтийн нөхцөл Орчны IEC 60255-21 стандартын дагуу ангилал 2

e

Цахилгаан соронзон гажилт Цахилгаан соронзон орчин, IEC 60255-26 стандартын даах чадварын сорилын хязгаараар тодорхойлогдоно.

f

ТАЙЛБАР: a) Орчны агаарын температур гэдэг нь хамгаалалтын релений ойр орчмын хамгийн их ба нам

температурын хүрээг хэлнэ. b) Далайн түвшнээс 2000 м-ээс дээш газар нутагт IEC 60664-1-г хэрэглэнэ. c) Эдгээр нөхцөл нь IEC 60721-3-3-д 3С2 ба 3S2 ангилалд өгөгдсөн хамгийн их утгад нийцэж

байна. d) Чийглэг халуун орчны нөхцөлд 24 цагийн турш хэмжсэн чийгшилтийн хэмжээний дундаж

утга 98 % байж болно. e) Аюулгүй ажиллагааны хувьд маш өндөр шаардлага хангасан эсвэл газар хөдлөлт маш

хүчтэй болдог орчинд ажиллах,зориулалтын цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламжтай байна.

f) Цахилгаан соронзон гажилтын хувьд онцгой орчны нөхцөл гэдэг нь цахилганы реле ба хамгаалалтын байгууламжийг энгийн үйлдвэрлэлийн орчинд тохиромжтой IEC 60255-22-4-ийн А ангилалд эсвэл/ IEC 60255-22-7-ийн А ангилалд хамааруулна. Газардлагын өндөр гүйдэлтэй дэд станцад хэрэглэхэд тохиромжтой бол практикт тогтмол гүйдлийн оролтыг задгай хэлхээгээр холбохыг зөвшөөрнө (ирэх болон буцах холболт тус тусдаа олон судалтай кабелиар явна)

g) Нам температурт дэлгэц хар болох эсвэл уншигдахгүй байж болно. Энэ нөхцөл нь хамгаалалтын ажиллагаа болон бусад функцэд нөлөөлөх ѐсгүй.

4.4 Хадгалах нөхцөл Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж нь анх нийлүүлэгдсэн сав баглаа боодолдоо хадгалагдах ѐстой. Хадгалалтын хэм нь 5-8-д өгөгдсөн хязгаарт байх ба үйлдвэрлэгч тогтоодог. 5 Ангилал

5.1

MNS IEC 60225-1:2012

11

Ерөнхий зүйл Доорхи байдлаар ангилсан бөгөөд ажиллагаа ба хэрэглээний нөхцөлийн дагуу өөр байж болно. 5.2 Харьцуулсан хүчдэл 5.2.1 Оролтын тэжээлийн хүчдэл 5.2.1.1 Шууд үйлчлэлийн реле Үйлдвэрлэгч тогтмол эсвэл хувьсах гүйдлийн оноосон утгыг заах ѐстой. 5.2.1.2 Шууд бус үйлчлэлийн реле Хувьсах хүчдэлийн боломжит оноосон утгын квадрат дундаж нь IEC 60044-2 болон IEC 60044-5 стандартад тохирох доорхи өгөгдсөн утгууд байж болно. Эсвэл эдгээр

утгыг 1/3, √3 ба -р үржүүлнэ. 100 В, 110 В, 115 В, 120 В, 200 В, 230 В. Цахим хүчдэлийн трансформатортой /жишээ нь бага чадлын аналог хүчдэлийн трансформатор/ хослох төхөөрөмжний хувьд IEC 60044-7 стандартад заасан утгууд илүү тохирно. 5.2.1.3 Шунтын реле Тогтмол хүчдэлийн боломжит оноосон утгыг доор үзүүлсэн байна: 30мВ, 45 мВ, 50 мВ, 60 мВ, 75 мВ, 100 мВ, 150 мВ, 200 мВ, 300 мВ, 600 мВ

5.2.2 Бэлтгэл тэжээлийн хүчдэл 5.2.2.1 Хувьсах хүчдэл Хувьсах хүчдэлийн боломжит оноосон утгын квадрат дундаж утга нь доор өгөгдсөн утгууд байж болно. Эсвэл эдгээр утгыг √3 ,1/√3 –р үржүүлнэ. 100 В, 110 В, 115 В, 120 В, 200 В, 230 В 5.2.2.2 Тогтмол хүчдэл

MNS IEC 60225-1:2012

12

Тогтмол хүчдэлийн боломжит оноосон утга нь доор өгөгдсөн утгууд байж болно: 12 В, 24 В, 48 В, 60 В, 110 В, 125 В, 220 В, 250 В 5.2.2.3 Ажлын хязгаар

Ажлын боломжит хязгаар нь оноосон хүчдэлийн 80 %¼110 % байна.

5.2.2.4 Оноосон тусгаарлах хүчдэл Төхөөрөмжний аль нэгэн эсвэл нийт хэлхээний оноосон тусгаарлах хүчдэлийг IEC 60255-27 стандартын дагуу сонгоно. 5.3 Оноосон гүйдэл 5.3.1 Оролтын тэжээлийн гүйдэл 5.3.1.1 Шууд үйлчлэлийн реле Үйлдвэрлэгч нь тогтмол ба хувьсах гүйдлийн оноосон утгыг тогтоодог. 5.3.1.2 Шууд бус үйлчлэлийн реле Хувьсах гүйдлийн оноосон боломжит утгын квадрат дундаж нь IEC 60044-1 стандартад нийцэж байгаа 1 А эсвэл 5 А байна. Цахим гүйдлийн трансформатортой (жишээ нь бага чадлын аналог гүйдлийн трансформатор) хослох төхөөрөмжний хувьд IEC 60044-8 стандартад заасан утга илүү тохирно. 5.3.1.3 Бэлтгэл тэжээлийн гүйдэл Үйлдвэрлэгч нь хувьсах гүйдлийн оноосон утгыг тогтоодог. 5.4 Тоон оролт ба гаралт 5.4.1 Тоон гаралт Үйлдвэрлэгч чадлыг тодорхойлно.

MNS IEC 60225-1:2012

13

5.4.2 Тоон оролт

Үйлдвэрлэгч өгөгдлийг тодорхойлно. 5.5 Хувьсгуурын аналог оролт ба гаралт 5.5.1 Хувьсгуурын аналог оролт Үйлдвэрлэгч чадлыг тодорхойлно. 5.5.2 Хувьсгуурын аналог гаралт Үйлдвэрлэгч чадлыг тодорхойлно. 5.6 Давтамж 5.6.1 Оноосон давтамж Мөрдөгдөж буй давтамжийн стандарт утгууд: 16,7 Гц; 50 Гц; 60 Гц. 5.6.2 Давтамжийн ажлын хүрээ Төхөөрөмжний боломжит давтамжийн ажлын хүрээ нь мөрдөж буй доорх утгын аль нэг нь байвал зохино. Оноосон давтамжийн хүрээ: -5%-аас+ 5%, -5%-аас+10%, -10%-аас+5% эсвэл -10%-аас+10% 5.7 Хоѐрдогч хэлхээний оноосон ачаалал

Хүчдэл, гүйдлийн трансформатор ба тэжээлийн блок (хувьсах болон тогтмол гүйдлийн эсвэл чадлын коэффициент)-н хувьд энэ нь хэвийн горимын хамгийн их ачааллаар тодорхойлогдох бөгөөд харин бусад тэжээлийн үүсгүүрийн хувьд энэ утга өгөгдөх ѐстой.Тэжээлийн блокын хэлхээний хамгийн их гарааны гүйдлийг мөн тодорхойлсон байх ѐстой. 5.8 Орчны оноосон температур

MNS IEC 60225-1:2012

14

Өөрөөр өгөгдөөгүй бол орчны оноосон боломжит температур нь төхөөрөмжний ажлын үед: -10 °С-аас +55 °С байна. Бусад зөвшөөрөгдөх утга нь: -5 °С -аас +40 °С; 0 °С -аас +40 °С; 0 °С -аас + 45°С; -10 °С -аас +50 °С -25 °С -аас +40 °С; -20 °С-аас +55 °С; -25 °С -аас +55 °С; -20 °С-аас +60 °С -20 °С -аас +70 °С; -25 °С -аас +70 °С; -30 °С-аас +65 °С; -40 °С -аас +70 °С 6. Загвар болон бүтэц

6.1 Тэмдэглэгээ Төхөөрөмжийг IEC 60255-27 стандартын дагуу тэмдэглэнэ. 6.2 Овор хэмжээс

Үйлдвэрлэгч нь төхөөрөмжний овор хэмжээг тогтоох ѐстой. Төхөөрөмжний овор хэмжээс нь IEC 60297-3-101 -д тохирох ѐстой. 6.3 Аюулгүйн зэрэглэл IEC 60255-27 стандартын шаардлагад нийцсэн байх ѐстой. 6.4 Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын шаардлага Төхөөрөмж IEC 60255-27 стандартын шаардлагад нийцэж байх ѐстой. ТАЙЛБАР: Аюулгүйн ажиллагааны хувьд цахилгаан болон дулаан тусгаарлах чадвартай байх ѐстой. 6.5 Функционал ажлын шаардлага 6.5.1 Ерөнхий зүйл Хамгаалалтын ажиллагааг функциональ стандартад тодорхойлж өгсөн. (IEC 60255-100 стандартыг үз). Функционал стандартад тусгайлан заагаагүй бол стандартыг оновчтой болгохын тулд 6.5.2-оос 6.5.5 хүртэлх заалтын шаардлагыг анхаарах ѐстой. Бүх тохиолдолд үйлдвэрлэгч нийлүүлж буй төхөөрөмжиндөө үл зөвшөөрөх хязгаарлалтуудыг зааж өгөх ѐстой. Удирдлагын хүчдэл болон гүйдэл өгсөнөөс гаралтын контакт тасрах хүртлэх хугацааг ажиллагааны хугацаа гэнэ. 6.5.2 хувийн нарийвчлал

MNS IEC 60225-1:2012

15

6.5.2.1 ерөнхий зүйл Төхөөрөмжийг турших явцад гарч болох гэмтлийг үйлдвэрлэгч хүснэгт 10-д заасны дагуу тогтоох шаардлагатай. Төхөөрөмжний хэмжилтээс гарсан бодит алдаа нь тогтоогдсон алдаатай тэнцүү эсвэл түүнээс бага байх ѐстой Хэмжилтэнд төхөөрөмжний өгөгдөл бүрэн дүүрэн бус байх нь нөлөөлнө. Алдааг доорх хувиар илэрхийлнэ: 0,2 % ; 0,5 %; 1,0 %; 1,5 %; 2,5 %; 5,0 %; 7,5 % ;10 % ;20 %. ТАЙЛБАР: В-хавсралтад хувийн нарийвчлал болон ажлын нарийвчлалын талаар тайлбарласан байгаа. Төхөөрөмжний заагдсан нарийвчлал дахь ажлын хамгийн их гүйдлийг үйлдвэрлэгч тогтооно. 6.5.2.2 Онцлох хэмжигдхүүний нарийвчлал Цахилгааны релений хувьд энэ нарийвчлалыг IEC-60255-100 стандартад тодорхойлсон хамгийн их алдаагаар илэрхийлдэг. 5 хэмжилтийн хамгийн их утгаар илэрхийлнэ. Онцлох хэмжигдэхүүний нарийвчлал дараах байдлаар илэрхийлэгдэнэ:

- Үнэмлэхүй хэмжээ эсвэл;

- Тохиргооны утгын хувь эсвэл;

- Тохиргооны утга болон үнэмлэхүй хэмжээний хувь. 6.5.2.3 Хугацааны хамааралтай элементийн нарийвчлалын ангилал Цахилгааны релений хувьд энэ нарийвчлалыг IEC-60255-100 стандартад тодорхойлсон хамгийн их алдаагаар илэрхийлдэг. 5 хэмжилтийн хамгийн их утгаар илэрхийлнэ. Хугацааны нарийвчлал дараах байдлаар илэрхийлэгдэнэ:

- Хугацааны тохиргооны хувь эсвэл;

- Хугацааны тохиргооны утга болон тогтмол хамгийн бага хугацааны алдаа хоѐрын хувь (хувилсан утгаас давж болно). жишээ нь 5 % ба 20 мс аль нь илүү болох эсвэл;

MNS IEC 60225-1:2012

16

- Үнэмлэхүй тогтмол хэмжээ, жишээ нь 20 мс.

6.5.2.4 Хугацааны хамааралгүй элементийн нарийвчлалын ангилал Цахилгааны релений хувьд энэ нарийвчлалыг IEC-60255-100 стандартад тодорхойлсон хамгийн их алдаагаар илэрхийлдэг. 5 хэмжилтийн хамгийн их утгаар илэрхийлнэ. Ажлын хамгийн их хугацааг үнэмлэхүй хугацаа гэнэ. Жишээ нь 20 мс 6.5.3 Ажлын нарийвчлал Давтамж, гармоник, туслах өдөөлт, температур гэх мэт нөлөөлөх хүчин зүйлстэй холбоотой өөрчлөлтийг үйлдвэрлэгч тогтооно. IEC 60255-100 цувралаар ямар нөлөөлөх хүчин зүйлс нь чухал гэдгийг тодорхойлж өгнө. Алдааны өөрчлөлтийг 10-р хүснэгтэд заасны дагуу стандарт нөхцлөөр тодорхойлно. Гэхдээ нөлөөлөх хүчин зүйлс нь тодорхой байх бөгөөд өөрчлөлт нь өгөгдсөн хязгаар дотор байна.Агшин зуурт өөрчлөгддөг хүчин зүйлс ороогүй. Нөлөөлөх хүчин зүйлсийн оновчтой байдлыг 6.5.2-т тодорхой илэрхийлсэн. ТАЙЛБАР: В хавсралтанд хувийн болон ажлын нарийвчлалын талаар тайлбарласан. 6.5.4 Системийн динамик нөхцөл дэх бүтээмж Үйлдвэрлэгч нь хамгаалалтын функцийн динамик тодорхойломжийг тухайн хамгаалалтын функционал стандартын (IEC 60255-100 цуврал) дагуу тогтооно. 6.5.5 Шилжилтийн процесс дахь дохиоллын ажиллагаа Үйлдвэрлэгч нь хамгаалалтын функцийн шилжилтийн процесс дахь дохиоллын ажиллагааны тодорхойломжийг стандарт (IEC 60255-100 цуврал)-ын дагуу тогтооно. 6.5.6 Олон функцэт хамгаалалтын реле Үйлдвэрлэгч нь ийм релений, хамгаалалтын функц тус бүрийн ажиллагааг мэдээлэх ѐстой. 6.5.7 Программчлагдах логик Үйлдвэрлэгч нь программчлагддаг логиктой хамт ашиглагддаг хамгаалалтын функцийн ажлын үеийн бүх хязгаарлалтыг зааж өгнө.

MNS IEC 60225-1:2012

17

6.6 Сүлжээний холболтын протокол Төхөөрөмжний сүлжээний протокол болон сүлжээний холболтын сурвалжийн төрлийг үйлдвэрлэгч тогтооно. IEC стандартын протоколыг илүүд үзнэ. Нийцэмжийн туршилт хийж сүлжээний стандарт болон ангилалд тохирч буйг шалгана . 6.7 Тоон оролт ба гаралт 6.7.1 Тоон оролт 5.2.2.2 ба 5.2.2.3-д заагдсан тоон оролтын стандарт зохион байгуулалт нь оптик тусгаарлагдсан оролт юм. Оролтын бусад хэлбэр нь транзистор-транзисторын логик (TTL), өгөгдөл бүхий илгээмж, өөрөөр хэлбэл IEC 61850 цуврал гэх мэт байдаг. Үйлдвэрлэгч нь тэдгээрийн үр дүнг бүрэн тодорхойлсон байна. Оптик тусгаарлагдсан оролтын хувьд дараах шаардлагыг тавина:

a) Зөвхөн тогтмол гүйдлийн хүчдэл үйлчлэх үед, тоон оролт, төлөв байдлын өөрчлөлтийг бүртгэнэ. IEC 60255-22-7 –ийн дагуу тоон оролт нь хувьсах гүйдлийн хүчдэлтэй үед төлөв байдлын өөрчлөлтийг бүртгэхгүй.

b) Удирдлагын тогтмол гүйдлийн хүчдэлийн хэмжээ болон тоон оролтын бусад нөхцөл 5.2.2.2. болон 5.2.2.3-д тодорхойлсонтой адил байна. 5.2.2.3 –д заасан хүчдэлийн хэмжээнээс хэтэрсэн тохиолдолд хазайлтыг үйлдвэрлэгч болон хэрэглэгчийн хооронд тохиролцно.

c) Хос ангилалтай тоон оролт (тогтмол болон хувьсах гүйдэл)-ын хувьд ажлын хүчдэлийн хэмжээ болон бусад нөхцөл 5.2.2.1 - 5.2.2.3-д тодорхойлсонтой адил байна.

6.7.2 Тоон гаралт Тоон гаралтын стандарт зохион байгуулалт нь гаралтын контакт юм. Гаралтын бусад хэлбэр бол TTL логик, өгөгдөл бүхий мессеж, өөрөөр хэлбэл IEC 61850 цуврал гэх мэт байж болно. Гаралтын контактын хувьд үйлдвэрлэгч ангиллыг 6.11-д заасантай адил тодорхойлно. Бусад гаралтад үйлдвэрлэгч тэдгээрийн ажиллагааг тодорхойлно. 6.8 Хувьсгуурын аналог оролт болон гаралт 6.8.1 Хувьсгуурын аналог оролт

MNS IEC 60225-1:2012

18

Аналог оролтын тодорхойломжийг үйлдвэрлэгч тодорхойлох боловч IEC 60688 стандартад тодорхойлсон нэг үйлдлийн хүрээг хамрах ѐстой. 6.8.2 Хувьсгуурын аналог гаралт Аналог гаралтын тодорхойломжийг үйлдвэрлэгч тодорхойлох боловч IEC 60688 стандартад тодорхойлсон нэг үйлдлийн хүрээг хамрах ѐстой. 6.9 Тэжээлийн оролтын хэлхээ 6.9.1 Тэжээлийн тодорхойломж Оролтын тодорхойломжийг үйлдвэрлэгч тодорхойлно. Цахилгаан соронзон гүйдлийн трансформаторт холбогдон ажиллаж байгаа төхөөрөмжний хувьд зөвшөөрөгдсөн нарийвчлалын хүрээн дэх хамгийн их гүйдлийн хэмжээг үйлдвэрлэгч тогтооно. Төхөөрөмж нь заасан нарийвчлалын хүрээнд ажиллах боломжтой. Гүйдэл тогтоосон утгаас 20 дахин ихсэхэд тоног төхөөрөмж хэвийн ажиллах ѐстой. Энэ тодорхойломж нь усан дор ажиллах болон гүйдлийн мэдрэмж шалгахад хамаарахгүй. 1сек-ээс богино хугацаанд үйлчлэх дулааны үйлчлэлийн даацыг болон туршилтанд байгаа төхөөрөмж (EUT) нь нарийвчлалын хүрээнээсээ гарсан ч ажиллах боломжтойг шалгах ѐстой. Цахилгаан соронзон хүчдэлийн трансформаторт холбогдон ажиллаж байгаа

төхөөрөмжний хувьд төхөөрөмжний ажлын зөвшөөрөгдсөн нарийвчлалын хүрээнд

дэх хамгийн их хүчдэлийн хэмжээг үйлдвэрлэгч тогтооно. 10сек-ээс богино хугацаанд

үйлчлэх дулааны үйлчлэлийн даацыг болон туршилтанд байгаа төхөөрөмж (EUT) нь

нарийвчлалын хүрээнээсээ гарсан ч ажиллах боломжтойг шалгах ѐстой.

Үйл явцын шинийн аналог загварыг тоон хэлбэрт хувиргах төхөөрөмжний хувьд үйлдвэрлэгч IEC 61850-9-2 стандартыг баримтлана. 6.9.2 Бэлтгэл тэжээл Оролтын үзүүлэлтийг үйлдвэрлэгч тодорхойлно. 6.10 Ачааллын туршилт 6.10.1 Хүчдэлийн трансформаторын ачаалал

MNS IEC 60225-1:2012

19

Релений хүчдэлийн оролт нь тэжээлийн хүчдэлийн оноосон утганд ажиллах бөгөөд туршилтыг хийхдээ вольтампер (ВА) хэмжээсээр хийнэ. 5 хэмжилтийн хамгийн их хазайлтыг ачааллын утга гэж үзнэ 6.10.2 Гүйдлийн трансформаторын ачаалал Релений гүйдлийн оролт нь өгч буй гүйдлийн оноосон утганд ажиллах бөгөөд туршилтыг вольтампер (ВА) хэмжээсээр хийнэ. 5 хэмжилтийн хамгийн их хазайлтыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.3 Хувьсах гүйдлийн тэжээлийн ачаалал 6.10.3.1 Тогтмол ачаалал Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана. Энэ үед үндсэн тэжээлийн оролт тасархай байна. Туршилтыг вольтампер (ВА) хэмжээсээр хийнэ. 5 хэмжилтийн хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.3.2 Хамгийн их ачаалал

Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана.Тэжээлийн хүчин чадал бүх гаралтын хэрэглээний 50 %-с доошгүй байна. Туршилтыг вольтампер (ВА) хэмжээсээр хэмжинэ. 5 хэмжилтийн хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.3.3 Гарааны гүйдэл ба байнгын тэжээл Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана. Энэ үед үндсэн тэжээлийн оролт тасархай байна. Байнгын тэжээлийн гүйдлийн оргил утга, тэжээлд залгаснаас тогтворжсон горимын гүйдлийн 10%-д хүрэх хугацаа зэрэг нь бичигдсэн байна. 5 хэмжилтийн дунджаас хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.4 Тогтмол гүйдлийн тэжээлийн ачаалал 6.10.4.1 Тогтмол ачаалал Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана. Энэ үед үндсэн тэжээлийн оролт тасархай байна. Туршилтыг Ватт (Вт) хэмжээсээр хийнэ. 5 хэмжилтийн дунджаас хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ.

MNS IEC 60225-1:2012

20

6.10.4.2 Хамгийн их ачаалал Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана.Тэжээлийн хүчин чадал бүх гаралтын хэрэглээний 50 %-иас доошгүй байна. Туршилтыг ватт (Вт) хэмжээсээр хийнэ. 5 хэмжилтийн дунджаас хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.4.3 Гарааны гүйдэл ба байнгын тэжээл Реле нь бэлтгэл тэжээлийн оноосон хүчдэлд ажиллана. Энэ үед үндсэн тэжээлийн оролт тасархай байна. Байнгын тэжээлийн гүйдлийн оргил утга, тэжээлд залгаснаас тогтворжсон горимын гүйдлийн 10%-д хүрэх хугацаа зэрэг нь бичигдсэн байна.5 хэмжилтийн дунджаас хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.10.5 Тоон оролтын ачаалал Адил оноосон хүчдэлтэй тоон оролтын групп тус бүрд хамгийн багадаа 1 ширхэг тоон оролтод туршилт хийсэн байх ѐстой. Тоон оролт нь оноосон хүчдэлээр тэжээгдэх ба оролтын гүйдлийн утга нь бичигдсэн байна. 5 хэмжилтийн хамгийн их хазайсан утгыг ачааллын утга гэж үзнэ. 6.11 Контактын ажиллагаа Төхөөрөмжний контактын ажиллагаа (механик болон статик) IEC 61810-1 стандартад тохирох ѐстой. Үйлдвэрлэгч нь дараах үзүүлэлтийг тогтооно:

- Контактын хүчдэл;

- Ажиллах чадварын хязгаар;

- Байнгын ба богино хугацаанд контактаар гүйх гүйдлийн утга;

- Тогтмол,хувьсах болон бодит, хуурмаг гүйдлийг таслах чадварын хязгаар;

- Механик болон цахилгаан даац (ачаалалтай болон ачаалалгүй). Гаралтын релений контакт нь таслуурын болон автоматны таслах ороомогт холбогдох ба даац нь дараах тодорхойломжид нийцэж байх ѐстой.

a) Механик даах чадвар

Ачаалалгүй үед 10 000 цикл;

MNS IEC 60225-1:2012

21

Залгах 1 000 цикл;

Таслах 1 000 цикл;

b) Залгах чадварын хязгаар 1 000ВТ, L/R=40 мс

c) Контактаар гүйх гүйдэл:

Үргэлжилсэн 5A;

Богино хугацааны 30A, 200 мс;

Богино хугацааны ажлын цикл: 200мс-залгаатай, 15с- тасархай гэсэн дарааллаас бүрдэнэ. Цикл тус бүрийн төгсгөлд үл хамаарах хэлхээгээр гүйдлийг таслана.

d) Таслах чадварын хязгаар: 30 Bт, L/R=40 мс

e) Үйлдвэрлэгч нь а)-гаас d)-д заагдсан контактын хамгийн их хүчдэлийг 5.2.2.2. -ийн дагуу тогтооно.

1-р зураг– Контактын ажлын параметр 6.12 Ажиллагаанд нөлөөлөх цаг уурын нөхцлүүд 6.12.1 Ерөнхий зүйл Релений тодорхойломж (характеристик) нь ажлын температурын хүрээнд тогтоосон утгаас их байж болохгүй. Төхөөрөмжний бүрдэл хэсэгт үйлчлэх температурын нөлөө ,нүдэнд харагдах өөрчлөлтөд хүргэж болзошгүй бөгөөд гэхдээ энэ нь хэвийн ажиллагаанд нөлөөлөх ѐсгүй. Үүнийг тогтоосон байх шаардлагатай. (жишээ нь LCD дэлгэц харлах)

MNS IEC 60225-1:2012

22

Үйлдвэрлэгч нь төхөөрөмжийг хүчдэлд залгасны дараа түүний бүх бүрдэл хэсэг орчны температурт дасан, тогтвортой байдалд орж, өгөгдсөн нарийвчлалын хүрээнд очих хүртэл хийх үйлдлийг заана. Төхөөрөмж нь температурын болон хадгалалтын өөрчлөлт, мөн ажлын температурын туршилтын шаардлагуудад нийцсэн байх ѐстой. ТАЙЛБАР: А хавсралтад туршилтын зааврыг үзүүлсэн. 6.12.2 Баталгаажуулах үйл ажиллагаа 6.12.2.1 Баталгаажуулах үйлдлийн дараалал

Баталгаажуулалтын үйл ажиллагаа гэдэг нь төхөөрөмж өөрийн тодорхойломждоо хүрч байгаа эсэхийг шалгах үйл ажиллагаа юм. Тухайн төхөөрөмж нь туршилтын эхэнд, мөн дараагийн бусад шаардлагатай туршилтуудын явцад ажлын тодорхойломжоо хадгалах ѐстой. Гадна үзлэг хийхээс эхэлж, ажиллуулж шалгаснаар туршилт дуусна. Хэрэв хамгийн сүүлчийн туршилтын хэмжилтийн дүн дараагийн туршилтын эхний хэмжилттэй тохирч байвал дахиж хийх шаардлагагүй. 6.12.2.2 Хөндийрүүлгийн эсэргүүцлийн хэмжилт

Хөндийрүүлгийн эсэргүүцэл заагдсан хязгаар дотор байгааг нягтах нь байгал орчны магадлан итгэмжлэлийн туршилтад тооцогдоно. Туршилтын хүчдэлийг төхөөрөмжинд шууд өгнө. 500 В (± 10 %) тогтмол хүчдэлийг 5 сек-ээс багагүй хугацаанд өгч тогтворжсон үед хөндийрүүлгийн эсэргүүцлийг тодорхойлно. Шинэ төхөөрөмжний хувьд хөндийрүүлгийн эсэргүүцэл 500 В-ийн тогтмол хүчдэлтэй үед хамгийн багадаа 100 МΩ байна. Чийглэг халуун туршилтын дараа (500 В-ийн тогтмол хүчдэлтэй) хөндийрүүлгийн эсэргүүцэл 10 Мом-оос багагүй байна.

Хөндийрүүлгийг сэргээсний дараа ( 1¼2 цагийн хооронд) хөндийрүүлгийн эсэргүүцэл

хүснэгт 8-9-д өгөгдсөн утгатай ижил байна. 6.12.2.3 Диэлектрик даах чадварын загварын туршилт

Байгал орчны туршилтын дараа диэлектрик даах чадварын туршилтыг гүйцэтгэнэ. Тухайн туршилтаар хөндийрүүлэг сайжирсан эсвэл муудсан эсэхийг шалгана. Дараах хэсгүүдэд энэ туршилтыг хийнэ:

MNS IEC 60225-1:2012

23

Гүйдэл дамжуулах хэсэг ба хэлхээ бүрийн хооронд. Энэ үед бусад үл хамааралтай хэлхээг холбоосын хавчаар дээр нэгтгэнэ.

Үл хамааралтай хэлхээний хооронд. Энэ үед бусад үл хамааралтай хэлхээг холбоосын хавчаар дээр нэгтгэнэ.

Үйлдвэрлэгч үл хамааралтай хэлхээг зааж өгнө. Металл болон хэвийн тасархай контактын диэлектрик даах чадварыг үйлдвэрлэгч тогтооно.Таслах, салгах төхөөрөмжний залуур ажлын бэлэн байдалд орсон тохиолдолд контактад туршилт хийж болохгүй. Туршилтад хамрагдаагүй хэлхээг хамтад нь газардуулж холбоно. Нэг ижил оноосон хөндийрүүлгийн хүчдэлд зориулагдсан хэлхээг нэгтгэж туршиж болно. Туршилтын хүчдэлийг шууд холбоосын хавчуурт өгнө. 6.12.2.4 Холбоосын хамгаалалтын эсэргүүцэл- загварын туршилт Хэмжилтийг чийгтэй дулаан орчны магадлан итгэмжлэлийн туршилт гэж үзнэ.Туршилтаар гүйдэл дамжуулах ил хэсэг, төгсгөлд зэврэлт үүссэн эсэх, хамгаалалтын нойлын газардуулгаар дамжих бүх төрлийн богино холбоосын эсэргүүцлийн хэмжээ уг хамгаалалтын газардуулгын хэмжээнээс их байгаа эсэхийг тогтооно. Төхөөрөмж олон судалтай кабелийн нэг судлаар хамгаалалтын газардуулгад холбогдосон бол кабелийг хэмжихгүй. Энэ кабель нь тухайн төхөөрөмжний оноосон хүчдэлд тохирсон байх ѐстой. Хамгаалалтын газардуулгын эсэргүүцэлийн туршилтын нийцэмжийг тодорхойлохын тулд дараах параметрийг ашиглана:

Туршилтын гүйдэл, ихсэх гүйдлийн хамгаалалтын хамгийн их тавилаас 2 дахин их байх ѐстой. Үүнийг ашиглалтын гарын авлагад тусгана.

Туршилтын хүчдэл 12 В-оос хэтрэхгүй байх ѐстой. (Хувьсах эсвэл тогтмол хүчдэлийн хувьд)

Туршилтын хугацаа 60 с

Хамгаалалтын газардуулгын хайрцаг болон туршилт хийсэн хэсгийн хоорондын эсэргүүцэл 0,1 Ω-оос хэтрэхгүй байх ѐстой.

6.12.2.5 Холбоосын найдвартай байдал – ердийн туршилт Хамгаалалтын холбоосын найдвартай байдлыг IEC 60255-27-стандартын шаардлагын дагуу бүх төхөөрөмж дээр ердийн туршилтаар шалгана.

MNS IEC 60225-1:2012

24

6.12.3 Орчны цаг агаарын туршилт 6.12.3.1 Хуурай халуун туршилт–ажлын үеийн Хуурай халуун ажлын туршилт нь төхөөрөмж хэт халах үед эсэргүүцэл өөрчлөгдөж буй эсэхийг батлах үүднээс хийгдэнэ. 3-р хүснэгтийг хар. 3-р хүснэгт - Хуурай халуун туршилт –ажлын үеийн

Нэр Туршилтын нөхцөл

Туршилт IEC 60068-2-2 – туршилт

Өмнөх нөхцөл Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсны дагуу

Анхны хэмжилт 7.12.2-ийн дагуу

Нөхцөл Үйлдвэрлэгчээс тодорхойлсон оноосон ачаалал/гүйдэл-д ажиллана

а

Ажлын температур Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон хамгийн их ажлын температурыг IEC 60068-2-2 –ийн 6.5.2-оос сонгоно.

Нарийвчлал ± 2 °С /IEC 60068-2-2-ийн 6.2-г хар/

Чийгшилт IEC 600-68-2-2 стандартын 6.8.2-ын дагуу

Үргэлжлэх хугацаа Хамгийн багадаа 16 ц

Хэмжилт , ачаалал оноосон ачаалал (гүйдлийн)-н үе дэх зөв ажиллагаа

Дахин сэргээх үйл явц:

- хугацаа - хаг агаарын нөхцөл - тэжээл

IEC 60068-2-2-стандартын 6.11-г харах 1-ээс 2 цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан

Температурын хамгийн их өөрчлөлт

1 мин-д: 1 °С, нийтдээ 5 мин хугацаанд

Төгсгөлийн хэмжилт 6.12.2-ийн дагуу а

Үйлдвэрлэгч тоон оролтын хэлхээний тоо болон туршилтын явцад хамгийн их оноосон гүйдэл даах гаралтын релений тоог тогтооно.

6.12.3.2 Хүйтэн орчны туршилт– ажлын үеийн Төхөөрөмжний эсэргүүцлийн өөрчлөлт хүйтэн нөхцөлд хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ. 4-р хүснэгт - Хүйтний туршилт – ажлын үеийн


Туршилт IEC 60068-2-1 –ий туршилт

Өмнөх нөхцөл Үйлдвэрлэгчээс тодорхойлсны дагуу


Нөхцөл Үйлдвэрлэгчээс тодорхойлсон оноосон ачаалал/гүйдэл-д ажиллана

а

Ажлын температур Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон хамгийн бага ажлын температурыг IEC 60068-2-1 –ийн 6.6.1-оос сонгоно.

Нарийвчлал ± 3 °С / IEC 60068-2-1-ийн 6.2-г хар/

Чийгшилт байхгүй


MNS IEC 60225-1:2012

25

Хэмжилт эсвэл ачаалал Оноосон ачаалал(гүйдлийн)-н үе дэх зөв ажиллагаа

Дахин сэргээх үйл явц

- Хугацаа - Цаг агаарын нөхцөл - Тэжээл

IEC 60068-2-1-ийн 6.12-г хар 1-ээс 2 цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан

Төгсгөлийн хэмжилт 6.12.2-ийн дагуу а Үйлдвэрлэгч тоон оролтын хэлхээний тоог болон туршилтын явцад хамгийн

их оноосон гүйдэл даах гаралтын релений тоог тогтооно.

6.12.3.3 Хадгалалтын хамгийн их температур дахь хуурай халуун орчны туршилт Төхөөрөмжний эсэргүүцлийн өөрчлөлт хадгалалтын хуурай халуун нөхцөлд хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ 5-р хүснэгт - Хадгалалтын температур дахь хуурай халуун орчны туршилт





Нөхцөл цэнэггүй

Ажлын температур Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон ажлын үеийн хамгийн нам температурыг IEC 60068-2-1 –ийн 6.5.2-оос сонгоно.


Чийгшилт IEC 60068-2-2-ийн 6.8.2-ийн туршилтын дагуу


Хэмжилт ба /эсвэл ачаалал Байхгүй.


- Хугацаа

- Цаг агаарын нөхцөл

- тэжээл

IEC 60068-2-2-ийн 6.11-г хар 1-ээс 2цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан

Төгсгөлийн хэмжилт 6.12.2-ийн дагуу

6.12.3.4 Хамгийн нам температурт хадгалах туршилт Төхөөрөмжний эсэргүүцлийн өөрчлөлт, хамгийн нам температурт хадгалахад хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ

6-р хүснэгт- Хүйтэн орчинд хадгалах туршилт





MNS IEC 60225-1:2012

26

Нөхцөл Цэнэггүй

Ажлын температур Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон ажлын үеийн хамгийн нам температурыг IEC 60068-2-1 –ийн 6.6.1-оос сонгоно.


Температурын хамгийн их өөрчлөлт

1 мин-д: 1°С, нийтдээ 5 мин хугацаанд

Чийгшилт Байхгүй


Хэмжилт ба /эсвэл ачаалал Байхгүй


- Хугацаа - Цаг агаарын нөхцөл

тэжээл

IEC 60068-2-1-ийн 6.12-г хар 1-ээс 2 цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан


6.12.3.5 Температурын өөрчлөлтийн туршилт Төхөөрөмжний эсэргүүцлийн хэлбэлзэл температурын огцом өөрчлөлтөнд хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ

7-р хүснэгт- Температурын өөрчлөлтийн туршилт


Туршилт IEC 60068-2-14:2009 –ийн туршилт

Өмнөх нөхцөл 1 цагт 20 °С ± 2 °С-д тогтворжино


Нөхцөлүүд Туршилтын явцад төхөөрөмж тасралтгүй цэнэглэгдэх ба ажлын бэлэн байдалд байна. Утгыг IEC 60068-2-1 –ийн 6.6.1-с сонгоно.

Ажлын температур Доод температур:Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон ажлын үеийн хамгийн нам температурыг IEC 60068-2-1 –ийн 6.6.1-оос сонгоно. Дээд температур: Үйлдвэрлэгчийн тодорхойлсон ажлын үеийн хамгийн өндөр температурыг IEC 60068-2-2 –ийн 6.2.2-оос сонгоно Дээшээ доошоо хазайлтыг оруулсан циклийн туршилт. IEC 60068-2-14-ийн зураг 2в. Хазайлтын хэмжээ: 1 °С ± 0,2 °С/мин. Дээд доод температурын хоорондох хугацаа: 3 ц

Үргэлжлэх хугацаа 5 цикл

Хэмжилт ба /эсвэл ачаалал 6.12.2-ийн дагуу төхөөрөмжийг ачаална.

Дахин сэргээх үйл явц - Хугацаа


- тэжээл

IEC 60068-2-14:2009 -ийн 7.3-г хар 1-ээс 2цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан


Үйлдвэрлэгч тоон оролтын хэлхээний тоог болон туршилтын явцад хамгийн их оноосон гүйдэл даах гаралтын релений тоог тогтооно.

MNS IEC 60225-1:2012

27

6.12.3.6 Чийглэг халуун төлөв байдлын туршилт Төхөөрөмжний эсэргүүцэл чийглэг халуун нөхцөлд удаан байхад хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ

8-р хүснэгт-Чийглэг халуун төлөв байдлын туршилт


Туршилт IEC 60068-2-78 –ийн туршилт



Нөхцөл Туршилтын явцад төхөөрөмж тасралтгүй хүчдэлтэй байх ба ажлын бэлэн байдалд байна.

Ажлын температур Үйлдвэрлэгчийн зөвшөөрснөөр (утгыг IEC 60068-2-78 –ийн 5-р зүйлээс сонгож авна) боломжит утга ± 2 °С


Чийгшилт (93 ± 3) %

Үргэлжлэх хугацаа Хамгийн багадаа 10 хоног

Хэмжилт ба /эсвэл ачаалал 7.12.2-ийн дагуу төхөөрөмжийг ачаална.


- Хугацаа


- Тэжээл

IEC 60068-2-78-ийн Зүйл 9-г хар 1-ээс 2 цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан.


ТАЙЛБАР 1: Төхөөрөмжийг дахин тэжээлд залгахаас өмнө бүх гадна дотно конденсацийг агаарын урсгалаар арилгана. ТАЙЛБАР 2: Чийглэг халуун туршилтыг хийхээр шийдсэн бол IEC60068-3-4 -с зааврыг харна. ТАЙЛБАР 3: Үйлдвэрлэгч тоон оролтын хэлхээний тоог болон туршилтын явцад хамгийн их оноосон гүйдэл даах гаралтын релений тоог тогтооно.

6.12.3.7 Дахин давтагдах чийглэг орчны температурын туршилт Төхөөрөмжний эсэргүүцэл чийглэг нөхцөлд удаан байхад хэвийн гэдгийг батлахын тулд хийнэ. 9-р хүснэгт- Дахин давтагдах чийглэг орчны температурын туршилт


Туршилт IEC 60068-2-30:2005 –ий туршилт

Өмнөх нөхцөл 1. 25°С , чийгшилд тогтворжино

2. Тогтворжсоны дараа харьцангуй чийгшил 1 цагийн дотор 95 % хүртэл

MNS IEC 60225-1:2012

28

нэмэгдэнэ. Энэ үеийн орчны хэм тогтвортой байна.


Нөхцөлүүд Туршилтын явцад төхөөрөмж тасралтгүй хүчдэлтэй байх ба ажлын бэлэн байдалд байна.

Ажлын температур Доод температурын мөчлөг: 25°С ± 3°С Дээд температурын мөчлөг: тасалгаан дотор ашиглахад зориулагдсан төхөөрөмж: 40°С ± 2 °С Гадна орчинд ашиглагдах төхөөрөмжний хувьд: 55°С ± 2°С Мөчлөгийн хазайлт: IEC 60068-2-30-ийн зураг 2а эсвэл 2б

Чийгшилт 97 %, -2 % +3 % доод температурт, 93 % ± 3% дээд температурт Мөчлөгийн хазайлт: IEC 60068-2-30-ийн зураг 2а эсвэл 2б

Үргэлжлэх хугацаа 24 цагийн 6 цикл (12 ц+12 ц)

Хэмжилт эсвэл ачаалал 6.12.2-ийн дагуу төхөөрөмжийг ачаална.


- Хугацаа


- Тэжээл

IEC 60068-2-30 -ийн зүйл 9-г үз. 1-ээс 2 цагийн хооронд бүх туршилт хийгдэнэ. 10-р хүснэгтэд үзүүлсэн стандарт нөхцөл Тэжээлээс салсан


ТАЙЛБАР : Үйлдвэрлэгч тоон оролтын хэлхээний тоог болон туршилтын явцад хамгийн их оноосон гүйдэл даах гаралтын релений тоог тогтооно.

6.13 Механик үйлчлэлийг даах шаардлага 6.13.1 Чичирхийлэлт түүнийг даах чадвар (синуслэг) Туршигдаж байгаа төхөөрөмж нь IEC 60255-21-1-ийн шаардлагыг биелүүлж байх ѐстой. Туршилтын хүндрэлийн зэрэглэлийг энэ стандартын 1-р хүснэгт эсвэл 2-р хүснэгтийн аль нэгээс сонгож болно. Ингэснээр тээвэрлэлт, ашиглалтын үед механик чичирхийлэлтийг даах ѐстой. Үйлдвэрлэгч ангиллыг тогтооно.

ТАЙЛБАР: А-хавсралтад уг туршилтын зааварчилгаа байгаа. 6.13.2 Цохилт даах, цохилт тэсвэрлэх байдал ба доргилт Туршигдаж байгаа төхөөрөмж нь IEC 60255-21-2 –ийн шаардлагыг биелүүлж байх ѐстой. Туршилтын хүндрэлийн зэрэглэлийг энэ стандартын 1-р хүснэгт эсвэл 2-р хүснэгтээс сонгож болно.

MNS IEC 60225-1:2012

29

Ингэснээр тээвэрлэлт,ашиглалтын үед механик цохилт болон доргитлыг даах ѐстой. Үйлдвэрлэгч ангиллыг тогтооно.

ТАЙЛБАР: А-хавсралтад уг туршилтын зааварчилгаа өгөгдсөн. 6.13.3 Газар хөдлөлт Туршигдаж байгаа төхөөрөмж нь IEC 60255-21-3-ийн шаардлагыг биелүүлж байх ѐстой. Туршилтын хүндрэлийн зэрэглэлийг энэ стандартын 1-р хүснэгт эсвэл 2-р хүснэгтээс сонгож болно. Ингэснээр механик чичирхийллийг газар хөдөлдөг орчинд даах чадвартай болно. Үйлдвэрлэгч ангиллыг тогтооно. Тэмдэглэл: : А-хавсралтад уг туршилтын заавар байгаа. 6.14 Агаарын бохирдол Туршигдаж байгаа төхөөрөмж нь 1-р хүснэгт болон 2-р хүснэгтэд тодорхойлсон агаарын бохирдлын хязгаараас давсан орчинд ажиллах бол төхөөрөмжний ашиглалтанд нэмэлт арга хэмжээ авах хэрэгтэй.

ТАЙЛБАР: А-хавсралтад уг туршилтын ашиглалтын заавар байгаа. 6.15 Цахилгаан соронзон хамаарал (ЕМС) Төхөөрөмж IEC 60255-26-ийн шаардлагад нийцэж байх ѐстой. ТАЙЛБАР: А-хавсралтад уг туршилтын заавар байгаа. 7 Туршилт 7.1 Ерөнхий зүйл Бүх туршилтыг туршигдаж байгаа төхөөрөмжний нарийвчлалаас илүү нарийвчлалтай туршилтын төхөөрөмжид хийнэ.Туршигдаж байгаа төхөөрөмжний бодит хэмжилтийн алдаа өгөгдсөн утгаас бага эсвэл тэнцүү байна. Туршилтын төхөөрөмжид олон улсад дагаж мөрддөг стандартын дагуу нарийвчилсан тохируулга хийнэ. 7.2 Туршилт явуулах нөхцөл Өөрөөр тодорхойлоогүй бол бүх туршилтуудыг 10-р хүснэгтэд заасан нөхцлөөр явуулна. 10-р хүснэгт-Туршилт явуулах нөхцөл

MNS IEC 60225-1:2012

30

Нөлөөлөх хүчин зүйл Туршилт хийх нөхцөл

Ажлын температур 20 °С ± 5 °С

Агаарын харьцангуй чийгшилт 45 % -аас 75 %

Агаарын даралт 86 кПа-аас106 кПа Бэлтгэл тэжээлийн хүчдэл Оноосон хүчдэл ± 1%

Үлдэгдэл хүчдэлa 1.0 %

Соронзон орны гадаад үргэлжилсэн нөлөөлөл Индукцлэл: 0,5 мТ-тэй тэнцүү эсвэл бага

Хувьсах гүйдэл болон хүчдэл доторхи тогтмол байгуулагч

Үйлдвэрийн өгөгдлөөс бага

Тогтмол гүйдлийн бэлтгэл тэжээлийн хувьсах байгуулагч

IEC60255-11-ийн дагуу: тогтмол гүйдлийн оноосон утгын лугшилтын коэффициент: 0 %-аас15 %

Долгионы хэлбэр Синуслэг: хазайлтын хүчин зүйл 5 % b

Давтамж Оноосон давтамж /50 эсвэл 60 Гц/ ± 0,2 %

а Олон фазтай системд: Фазын хүчдэлүүдийн вектор нийлбэр.

b Шугаман бус хазайлтын коэффициент: Синуслэг биш гармоникаас үндсэн гармоникийг

хассан утгыг синуслэг биш гармоникийн дундаж квадрат утгад харьцуулна. Хувиар илэрхийлнэ.

7.3 Туршилтын тойм Загварын туршилтыг шинэ программ ба техник хангамжийн загвар нь стандарт болон бүтээгдэхүүний тодорхойлолтод нийцэж буй эсэхийг шалгахад ашиглана. Бүтээгдэхүүнийг загварын туршилтад нэг удаа оруулсан бол дахин оруулах шаардлагагүй. Загвар өөрчлөгдвөл эрсдэлийг тооцож баримтжуулан ямар туршилт одоо болтол хүчинтэй мөн ямар туршилтыг дахин хийх шаардлагатайг тодорхойлно. Бүтээгдэхүүний багц болох загварын туршилтаар бүтээгдэхүүний үлдсэн хэсэгт ямар туршилт нь хүчин төгөлдөр ямар туршилтыг дахин хийх шаардлагатайг тодорхойлно. Үүний тулд эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэнэ. Цахилгаан соронзон нийцэл , (механик) ба орчны туршилтын явцад төхөөрөмж цахилгаан соронзон нийцэл , (механик болон) эсвэл байгал орчны стандартад заасан төлөв байдалд байх ѐстой. Хамгаалалтын реле тэжээлийн хүчдэлийн оноосон утганд статик төлөв байдалд байх ба хамгаалалтын функцийн ажиллах утга нь тэдгээрийн боломжит нарийвчлалыг 2-т үржүүлсэн утгаас ихгүй байна. Өөрөөр хэлбэл гүйдлийн ихсэлтийн хамгаалалтын тавил 1А бол 0,95А-аар (5% хүртэл зөрөөтэй) тавьж болно. Нэмэлт зааврыг хавсралт А-д үзүүлсэн. Техникийн үзлэг болон загварын туршилтыг 11-р хүснэгтийн дагуу хийж гүйцэтгэнэ. 11-р хүснэгт- Туршилтын товч танилцуулга

MNS IEC 60225-1:2012

31

д/д Туршилт Загварын туршилт

Үзлэг Стандарт Дэд зүйл

1 Бүтэц болон нүдэн шалгалтын хэмжээс

√ √ IEC 60297-3-101 6.1, 6.2

2

Функциональ шаардлага:

- тогтворжсон төлөвийн загварчлал

- динамик загварчлал

√ √a

IEC 60255-100 цувралын холбогдох заалт

6.5, 6.7, 6.8

3

Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын шаардлага

с:

/дулааны богино хугацааны үйлчлэлийн үнэлгээ/

√ √b

IEC 60255-27 6.4

4

Цахилгаан соронзон нийцлийн шаардлага: -тархалт -дархлаа

√

IEC 60255-26 6.15

5 Тэжээл -ачаалал -бэлтгэл тэжээлийн өөрчлөлт

√

N/A IEC 60255-11

6.10 6.9

6 Контактын техникийн үзүүлэлт √ N/A 6.11

7 Сүлжээний шаардлага

√ Холбогдох IEC

протокол стандартууд

6.6

8

Цаг агаарын орчны шаардлага:

- хүйтэн - хуурай халуун - температурын өөрчлөлт - чийглэг халуун

√

IEC 60068-2-14 IEC 60068-2-1 IEC 60068-2-2 IEC 60068-2-78 IEC 60068-2-30 IEC 60255-27

6.12

9

Механик үйлчлэлийг даах чадамж:

- цохилт

- чичирхийлэлт - доргилт - газар хөдлөлт

√

IEC 60255-21-1 IEC 60255-21-2 IEC 60255-21-3

6.13

10 Их биеийн хамгаалалт IEC 60529

IEC 60255-27 6.3

а Төхөөрөмжний ажиллагаатай уялдуулан үйлдвэрлэгч тохирох туршилтын хөтөлбөрийг гаргана.

Энэ нь релений ажиллах хугацаа болон голлох хэмжигдхүүний нарийвчлалыг баталгаажуулахад хэрэгтэй. b Зөвхөн хөндийрүүлэг болон холболтын найдвартай байдлын туршилт. IEC 60255-27-с харна уу.

с Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын шаардлагад диэлектрик туршилт болон дулааны богино

хугацааны үйлчлэлийн үнэлгээ орно.

7.4 Загварын туршилтын мэдээллийн агуулга Туршилтын үйл явц болон үр дүнг туршилтын мэдээлэлд байнга гаргана. Туршилтын мэдээлэлд доорхи үндсэн мэдээлэл багтана:

a) нэр (жишээ нь туршилтын мэдээлэл);

MNS IEC 60225-1:2012

32

b) туршилтыг баталгаажуулах хүний нэр, албан тушаал болон гарын үсэг эсвэл биеийн байцаалт;

c) лабораторийн нэр болон хаяг. Хэрэв лабораторийн хаяг зөрж байвал туршилт хийсэн газрын байршил;

d) агуулга;

e) туршилтын мэдээллийн ялгах шинж тэмдэг (дугаарын тоо гэх мэт) мөн туршилтын мэдээний нэг хэсэг болохыг батлах үүднээс хуудас тус бүр дээр тэмдэглэгээ хийж туршилтын мэдээний төгсгөлийг тодорхой ялгах;

f) үйлчлүүлэгчийн нэр болон хаяг (шаардлагатай үед);

g) төхөөрөмжний заавар, нөхцөл болон тодорхой ялгарах шинж тэмдэг;

h) туршилт хийсэн огноо;

i) ямар туршилт хийсэн мөн ямар олон улсын стандартын дагуу хийгдсэн тухай тэмдэглэл, огноо/

j) ашиглалтын нөхцөлд тавих шалгуур;

k) ашигласан багаж хэрэгсэл;

l) туршилтын нөхцөл;

m) туршилтын үр дүн, хэмжилтийн нэгж

n) шаардлагатай тохиолдолд туршилтын үр дүн зөвхөн туршилт хийгдсэн төхөөрөмж болон бүтээгдэхүүний багцад хамаарах тухай тогтоол;

o) туршилтын арга түүнийг явуулах арга зам;

p) туршилтын дүгнэлт (даасан/даагаагүй);

q) шаардлагатай үед санал бодол болон тайлбар;

r) туршилтын мэдээ нь IEC60255 цувралын холбогдох заалтын дагуу байна. (жишээ нь IEC 60255-22 сери, болон IEC 60255-25)

8.Тэмдэглэгээ, шошго болон баглаа боодол IEC 60255-27 –ийн шаардлагын дагуу төхөөрөмжний шошго болон тэмдэглэгээг хийнэ.

MNS IEC 60225-1:2012

33

Үйлдвэрлэгч нь төхөөрөмжийг тохирох сав баглаа боодолд хийж, тээвэрлэлтийн явцад гадна орчны нөхцөлд гэмтээхгүйгээр захиалагчын хаягаар илгээхэд баталгаа гаргана. Хэрэглэгч гаднаас нь харж төхөөрөмж тээвэрлэлтийн явцад гэмтсэн эсэхийг шалгана. 9. Тээвэрлэлт, хадгалалт, суурилуулалт, ажиллагаа болон засвар үйлчилгээний дүрэм Төхөөрөмжийг сав, баглаа, боодолтойгоор хадгалах буюу тээвэрлэнэ. Үйлдвэрлэгчийн зааврын дагуу суурилуулна. 10. Бүтээгдэхүүний баримт бичиг Үйлдвэрлэгчийн өгсөн бүтээгдэхүүний баримт бичигт тээвэрлэх, хадгалалт, суурилуулалт, ажиллагаа болон засвар үйлчилгээний талаарх зааврууд багтана. Үйлдвэрлэгчийн гаргасан зааварчилгааны хамгийн чухлаас дурдвал:

Хамгаалалтын функц тус бүрийн талаарх дэлгэрэнгүй тайлбар болон түүний ажиллагааг тайлбарласан онол;

Боломжит тохиргоонуудын жагсаалт болон тохиргоо бүрийн тайлбар;

Бүтээгдэхүүний гарын авлага;

Орчны нөхцлийг хамарсан техникийн бүрэн өгөгдөл;

Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын заавар;

Тээвэрлэлт, хадгалалт болон суурилуулалтын нөхцөл;

Сав баглаа боодлоос гаргах болон өргөх;

Хориглох зүйлс

Угсралт;

Холбох;

Сүлжээний холболтын протоколын баримт бичиг;

Суурилуулалтын өмнөх эцсийн шалгалт;

Ажиллагаанд оруулах;

MNS IEC 60225-1:2012

34

Засвар үйлчилгээ;

Гэмтлийн акт

ТАЙЛБАР: Бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлын зааварчилгаа дагалдаж ирэх ѐстой. Бүсад бүх мэдээлэл электрон хэлбэртэй байж болно.

ТӨГСӨВ. А Хавсралт (мэдээллийн) Загварын туршилтын гарын авлага А.1 Ерөнхий зүйл Цахилгаан соронзон нийцэл , механик болон орчны туршилтууд нь туршигдаж байгаа төхөөрөмжүүдийг бага түвшний стандартад тодорхойлсон олон янзын төлөвт байхыг шаарддаг. Цахилгааны реле ба хамгаалалтын байгууламж нь олон загварын оролт/гаралтын порттой. Үүнд: хэмжилтийн утга нь хамгаалалтын функцэд ашиглагддаг гүйдэл болон хүчдэлийн оролт багтана. Орчин үеийн программ хангамж дээр суурилагдсан хамгаалалт нь цогц хэлбэртэй байдаг учраас эдгээр функц маш олон тооны тохиргоотой бөгөөд энэ нь туршилтыг ихээхэн хүндрэлтэй болгодог. Энэ мэдээллийн чанартай хавсралт нь нөхцөл тус бүрийг авч үзэхгүй ч хамгаалалтын үндсэн функцийн туршилтын талаар заавар өгнө. Эдгээр зааварыг функц болгонд хэрэглэнэ. Зайн хамгаалалтын функц, дифференциаль хамгаалалтын функц эсвэл генераторын хамгаалалтын функц энэ хавсралтад орохгүй. А.2 Туршилт хийх гарын авлага А.2.1 Танилцуулга Төхөөрөмжний зөв ажиллагааг хангах үүднээс тухайн бүтээгдэхүүнд заагдсан тохиргооны хүрээг тодорхойлох зорилготойгоор туршилт хийх нь үйлдвэрлэгчийн хүлээх хариуцлага юм.

MNS IEC 60225-1:2012

35

Доорх гарын авлага нь загварын туршилт болон эсвэл загварчлалын явцад зохион бүтээгчид тусламж болно. Эдгээр гарын авлага цахилгаан соронзон нийцэл , механик болон орчны туршилтад зориулагдсан бөгөөд өөр туршилтад хэрэглэгдэнэ. А.2.2 Хэмжилт тус бүрийн энгийн хяналтын цэг Энгийн хяналтын цэг гэдэг нь бүрэн ажиллагаан дахь бүтээгдэхүүний нийцэмжийг шалгахад ашигладаг тодорхой хүрээн дэх тусгай утга юм. Хэмжилтийн оролт тус бүрийн хамгийн мэдрэмтгий тохиргоог үйлдвэрлэгч хайж олно. Ихэвчлэн хамгийн бага утга эсвэл өсгөгчийн өсгөлтийн өөрчлөлтөд хамаарах утга гэмтлийн хувьд хамгийн мэдрэмтгий утга байдаг. Эдгээр мэдрэмтгий цэгүүдийг энгийн хяналтын цэг гэнэ. А.2.3 Идэвхижүүлсэн хамгаалалтын функц Нийлмэл хамгаалалтын реле хамгийн багадаа 2 хамгаалалтын функцэд ашиглах хэмжилтийн оролттой байна. Үүнд:

- Гүйдлийн ихсэлтийн эсвэл хэт хүчдэлийн хамгаалалтын функцийн нэг хэрэглээ;

- Бага гүйдэл эсвэл хүчдэл бууралтын хамгаалалтын функцийн нэг хэрэглээ. Шаардлагатай функцийг үйлдвэрлэгч сонгох үүрэгтэй. А.1-р хүснэгтийн адил энэ хүснэгтийг бөглөн загварын туршилтын тайланд баримтжуулна. А.1-р хүснэгт-туршилтын явцад ашиглаж болох хамгаалалтын функцийн жишээ

Тусгаарлагдсан хэмжилтийн оролт

Гүйдлийн ихсэлт эсвэл хэт хүчдэлийн хамгаалалтын функц

Бага гүйдэл эсвэл хүчдэл бууралтын хамгаалалтын функц

Гүйдлийн оролт Фазын гүйдлийн ихсэлтийн хамгаалалт

Фазын бага гүйдлийн хамгаалалт

Үлдэгдэл гүйдлийн оролт Газардлага ----

Хүчдэлийн оролт Фазын хэт хүчдэлийн хамгаалалт

Фазын хүчдэл бууралтын хамгаалалт

/ дифф /үлдэгдэл хүчдэлийн оролт

Хүчдэлийн нейтралийн шилжилт

----

MNS IEC 60225-1:2012

36

А.2.4 Туршилтын утга Энгийн хяналтын цэгийг ашиглана. Энгийн хяналтын цэг тус бүрд холбогдох хэлхээнд тохирох оролтын тэжээлийн хамт туршилт хийнэ. Оролтын тэжээлийн утга ажлын утгын дээр эсвэл доор, завсрын байдлын тогтсон нарийвчлалыг 2- т үржүүлсэн утгаас ихгүй байна. / А.2-р хүснэгтийг үз/ . Бэлтгэл тэжээлийн эх үүсвэр оноосон утгатай тэнцүү байна. А.2.5 Хугацааны барилт Төхөөрөмжний хугацааны барилтын тохиргоог практик утгын хамгийн бага дээр тохируулна.

А.1-р зураг-Завсрын болон тайван төлөв байдал дахь ажлын тодорхойлолт Түлхүүр үг:

(1) Энэ зураг нь гүйдэл ихсэлтийн эсвэл хэт хүчдэлийн хамгаалалтын үед хүчин төгөлдөр. Бага гүйдэл эсвэл хүчдэл бууралтын хамгаалалтанд “ажлын(oper)” гэсэн үгийг “тайван байдал(quies)” гэсэн үгээр солино.

(2) асс (Is)= (Is) утгын нарийвчлал. Өөрөөр хэлбэл асс (Is)=5% байх үеийн (Is)=А.

Энэ тохиолдолд: ТР=1 А ТР+=1,05 А;ТР- =0,95 А; ТР ажлын =1,1 А, ТР тайван байдал =0,9 А.

MNS IEC 60225-1:2012

37

ТАЙЛБАР: Туршилт хийгдэж буй элементийн нарийчлал бага байвал элементийн фазын хоцрогдлыг мөн тооцно. А.2-р хүснэгт-Хэмжилтийн оролтын цахилгаан соронзон нийцлийг турших туршилтын нөхцлийн жишээ

Цахилгаан соронзон шилжилтийн үзэгдэлд: 1 мГц цахилалт, цахилгаан статик цэнэг алдалт, цахилалтын үе дэх шилжилтийн үзэгдэл болон долгион

Тогтмол цахилгаан соронзон үзэгдэл: Цахилгаан соронзон тусгалын орон болон шуугиан дамжих

Тайван төлөв байдал (1-р зургийг хар)

Төхөөрөмж “ТР , тайван төлөв “байдалд байхаар хэмжилтийн утгыг сонгоно. Дараа нь цахилгаан соронзон нийцлийн туршилт хийнэ. Гаралтын дохиолол идэвхижээгүйг шалгана.

c

Төхөөрөмж “ТР , тайван төлөв “байдалд байхаар хэмжилтийн утгыг сонгоно. Дараа нь цахилгаан соронзон нийцлийн туршилт хийнэ. Гаралтын дохиолол идэвхижээгүйг шалгана.

c

Ажлын төлөв байдал (1-р зургийг хар)

Төхөөрөмж “ТР тайван төлөв” –с” ТР ажлын төлөв”-т орохоор хэмжилтийн оролтыг тохируулна. Гаралтын дохиолол идэвхижсэн эсэхийг шалгана.

abc

Дараа нь цахилгаан соронзон нийцлийн туршилт хийнэ. Гаралтын дохиолол туршилтын явцад идэвхтэй байсан эсэхийг шалгана.

abd

Тодорхой өгөгдсөн давтамж тус бүрийн хувьд төхөөрөмж “ТР тайван төлөв” –с” ТР ажлын төлөв”-т орохоор хэмжилтийн оролтыг тохируулна. Гаралтын дохиолол туршилтын явцад идэвхтэй байсан эсэхийг шалгана.

c

а Статик цахилгааны цэнэг шавхах туршилт (зайлшгүй биш), IEC 60255-

22-2-г харах. в Аянгын туршилт (зайлшгүй биш), IEC 60255-22-5-г харах

с Энэ шаардлагa хугацааны хүлээлттэй гаралтын дохиололд хүчинтэй,

харин эгшин зуурын гаралтанд хүчингүй. d Зарим тоноглол хоригийн логиктой. Хэрэв гүйдэл хэвээр бол хэсэг

хугацаа хүлээсний дараа реле гаралтын дохиогоо зогсооно. Турших хугацаа хоригийн хугацааны хүлээлтээс богино байна.

MNS IEC 60225-1:2012

38

B Хавсралт (мэдээллийн)

Хувийн ба ажлын болон бүрэн системийн нарийвчлал В.1 Ерөнхий зүйл Хувийн, ажлын болон бүрэн системийн нарийвчлалын хоорондын холбоог B.1-р зурагт үзүүлсэн.

Хувийн (дотоод) нарийвчлал;

Нөлөөллийн тоо хэмжээнээс хамаарсан өөрчлөлт;

Дамжуулагчийн бүрэн эсэргүүцлийн нарийвчлал, гадна орчны мэдрэгчийн хэлбэлзлээс хамаарсан нарийвчлалын өөрчлөлт;

Ажлын нарийвчлал;

Системийн бүрэн нарийвчлал;

IEC 1508/09 нэмэлтэд заагдсан нарийвчлал

MNS IEC 60225-1:2012

39

В.1-р зураг– Нарийвчлалын төрөл В.2 Хувийн (дотоод) нарийвчлал Тухайн нөхцөлд хувийн нарийвчлалд багаж хэрэгслийн тодорхойгүй төлөв байдал багтдаг. В.3 Ажлын нарийвчлал Ажлын нарийвчлалд хувийн нарийвчлал болон нөлөөллийн тооноос хамаарсан өөрчлөлт багтдаг. Нөлөөлөл тус бүрт нэмэлт өөрчлөлтийг баталгаажуулна. В.4 Системийн нарийвчлал Системийн нарийвчлалд: ажлын нарийвчлал болон утасны бүрэн эсэргүүцэлээс хамаарсан өөрчлөлт болон мэдрэгчүүдийн нарийвчлалын хэлбэлзлээс хамаарсан өөрчлөлт багтдаг. В.5 Жишээ

Төхөөрөмжний хамгаалалтын гүйдлийн хэмжилтийн функц: (0,1¼20)In; In= 100А.

MNS IEC 60225-1:2012

40

a) Нэгдүгээр туршилтыг дараах нөхцөлд хийж гүйцэтгэнэ.

Үүнд: 23°С ± 2°С; 40% ± 60%-ийн харьцангуй чийгшилтэй, синусоид 50 Гц (эсвэл 60 Гц) ± 0,2 %, зөрөөний хүчдэл байхгүй, цахилгаан соронзон нийцлийн гадаад нөлөөлөх хүчин зүйлгүй.

Нэг бүхэл хэмжилтийн хүрээ: (0,1In¼20In), гүйдлийн хэмжээ 1000А байна.

Хамгийн багадаа 998А байж болно. Хувийн тодорхойгүй байдал: 1000 А-с 2 А байна. Энэ нь хувийн нарийвчлал 0,2 % байна гэсэн үг. Дараах туршилт In (100 A) байхад хийгдэнэ. Өгөгдсөн нөхцөлд хэмжсэн гүйдэл 99,8 А байна гэж бодъѐ.

b) 2-р туршилт: өгөгдсөн нөхцөлд температурыг тооцохгүйгээр хийгдэнэ. Температурын хүрээ: (жишээ нь -25 °С ± 70 °С) өмнөх хэмжилт 99,8 А байсан. Хэмжилтээр 99,7 А гарсан гэж үзъе. Температурын нөлөөллөөс үүдсэн өөрчлөлт 99,8-с 0,1 А буюу 0,1 %-ийн хазайлттай.

c) 3-р туршилт: давтамжийг оруулахгүйгээр хийгдэнэ. Давтамжийн хүрээ: (-5 %-аас 5 %).Өмнөх хэмжилт 99,8 А байсан. Хэмжилтээр 99,825 А гарсан гэж үзъе. Давтамжийн нөлөөллөөс үүдсэн өөрчлөлт 99,8-с 0,025 буюу 0,025%-ийн хазайлттай.

d) 4-р туршилт: гармоникийг тооцсон стандарт нөхцөлд хийгдэнэ. Гармоникийн хүрээ: ( 10% 3-р гармониктай, 12% 5-р гармониктай...) Өмнөх хэмжилт 99,8 А байсан. Хэмжилтээр 99,805 гарсан гэж үзье. Гармоникийн нөлөөллөөс үүдсэн өөрчлөлт 99,5–с 0,005 буюу 0,005,% хазайлттай.

Эндээс дараахь томъѐогоор ажлын нарийвчлалыг тооцох боломжтой. Ажлын нарийвчлал= |хувийн нарийвчлал| + 1.15 *

√∑

Ажлын нарийвчлал = |0.2|+1.15 * √ = 0.32% Доорх томъѐогоор системийн нарийвчлалыг тооцох боломжтой. Энд гүйдлийн

мэдрэгч: 0,5 нарийвчлалын ангилалтай бөгөөд богино утастай гэж бодъѐ. Системийн нарийвчлал=1,15*

√ ∑ ⁄

Системийн нарийвчлал = 1,15 *√ =0,68

MNS IEC 60225-1:2012

41

C Хавсралт (мэдээллийн) Найдваржилттай холбоотой гарын авлага С. 1 Товч танилцуулга С.1-р зургийг харна уу.

С.1-р зураг С.2 Функционал аюулгүй байдал Функционал аюулгүй байдлыг авч үзнэ. Жишээ нь: IEC 61508 [3] болон заавар ISO /IEC 51 [4]. Аюулгүй байдлын талаар ISO/IEC 17799 [5], ISO/IEC 15408 [6] болон IEC/TS 62351 [7] цуврал тохирно ТАЙЛБАР: Хамгаалалтын тухай ойлголт IEC 60050-448 [8] –д өгөгдсөнөөс ялгаатай. С.3 Хэмжилтийн параметр Дараах схем ,алдаануудын хоорондох өнцгийн ялгааг тайлбарлана.

реле хамгаалалтанд тавигдах шаардлага

IEC 60300-1

найдвартай байдал

àøèãëàõàä ýíãèéí байдал

засвар үйлчигээ õèéõýä òîõèðîìæòîé

функционал аюулгүй байдал IEC 61605

аþóëã¿é áàéäàë

ISO/IEC 15408, ISO/IEC 17799 ба IEC/TS 62351

MNS IEC 60225-1:2012

42

С.2-р зураг– Алдааг илрүүлэх диаграмм С.1-р хүснэгт– Тэмдэгтүүдийн тодорхойлолт IEC 60050-191 стандарт Тодорхойлолт Тэмдэгт

IEV 191-09-11 Хүртлэх хугацаа UT

IEV 191-09-08 Зогсолтын хугацааа DT

IEV 191-08-16 Засварын хугацаа RT

IEV 191-07-25 Дахин сэргээх ---

--- Дахин сэргээх хугацаа TTR а

Зогсолтын хугацаанд: дахин сэргээх хугацаа (TTR) болон урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээний хугацаа багтана.

С.2-р хүснэгт– Хамгаалалтын релений IEC 600-50-191-д орсон

тодорхойлолт болон үсгэн тэмдэглэгээний тайлбар IEC 60050-191 стандарт Тайлбар Тэмдэглэгээ 191-12-06 Анхны алдааны дундаж

хугацаа MTTFF = UT0

191-12-07 Алдааны дундаж хугацаа MTTF= ∑

191-12-08 Алдаа хоорондох дундаж хугацаа

Алдаа хоорондын дундаж

утга = ∑

191-12-09 Алдааны хоорондох ажлын дундаж хугацаа

MTBF = ∑

191-12-11 дундаж хугацаа MRT = ∑

191-12-12 Зогсолтын дундаж хугацаа MDT = ∑

191-13-08 Дахин сэргээх дундаж хугацаа MTTR = ∑

191-13-05 дундаж засварын хугацаа MRT = ∑

MNS IEC 60225-1:2012

43

ТАЙЛБАР 1: Зогсолтын хугацаанд дахин сэргээх хугацаа (TTR) болон урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээний хугацаа багтана.Иймд MDT нь MTTR –с ,MUTнь MTTFF-с ялгаатай. ТАЙЛБАР 2: Засвар авахгүй төхөөрөмжний хувьд MTTF болон MTTFF ижил

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ -...

Documents

Transcript of МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ -...