و یکیژولوفروم تافص رب كیلیسیلاس دیسا و ......و...

و جاسمونات و اسید سالیسیلیك بر صفات مورفولوژیکی تأثیر متیل

کالوس کنگر فرنگی های درونی رنگدانه

2و مهدي عليزاده *2نژاد ، عظيم قاسم1آتنا تنوري

توليد گياهی، دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعی گرگان، ۀدانشجوي کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکد .1

گرگان، ایران ی، دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبيعی گرگان، گرگان، ایرانتوليد گياه ۀاستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکد .2

02/04/1393 مقاله: پذیرش تاریخ 30/07/1392 مقاله: وصول تاریخ

چكيده

سريت در حال گستر است. تحقیق حاير آن از طریق كشت بافت به ةكنگر فرنگی از جمله گیاهان دارویی است كه تولید مواد ثانوی

پ و SAاي تحتت تیمتار استید سالیستیلیک شیشته متانی آن در شترایط درون چگونگی رشتد كتالوس و توانتایی زنتده ةبا هدف میالع

بتا استید سالیستیلیک و MSهتاي كنگتر فرنگتی در محتیط كشتت جامتد . به ایه منظتورآ كتالوس گرفتپ انجام MJجاسمونا متیل

صتور جداگانته تیمتار شتدند. نتتایج نشتان داد كته استید ر بته میکرومتو 200و 100آ 50آ 25هاي صتفرآ جاسمونا با غلظت متیل

جاسمونا تفاو معناداري در مقتدار سالیسیلیک سبب كاهش وزن تر و افزایش وزن خشک كالوس شد. همچنیه با ايمال تیمار متیل

هاي درونی كالوس نشان داد كته ها كاسته شد. تغییرا رنگدانه وزن تر مشاهده نشد ولی با افزایش غلظت از مقدار وزن خشک كالوس

ترتیتب از مقتدار كلروفیتل میکرومو ر به 200جاسمونا با افزایش غلظت تركیبا از صفر تا در هر دو تیمار اسید سالیسیلیک و متیل

د متابولیتت ينوان محترک ستبب افتزایش تولیت كاسته و به مقدار كاروتنوئید افزوده شد. با اینکه اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونا به

و با افزایش ایه تركیبا آ دهد میمانی كالوس را تحت تأثیر قرار شوندآ سیح قابل دسترس آنها در محیطآ قدر زنده كالوس می ةثانوی

ابد.ی رشد سلولی كاهش می

جاسمونا . هاي درونیآ كالوسآ كنگر فرنگیآ متیل اسید سالیسیلیکآ رنگدانه ها: واژه كلید

Email: [email protected] سئول م نویسنده *

16دوره 4شماره

1393زمستان

857-869 های صفحه

آتنا تنوری و همکاران

1393زمستان 4شماره 16دوره 858

مقدمه .1

چتون كشتت هایی رو یوتکنولوژي سلولی با استفاده از ب

بته گیاهی أدر تأمیه تركیبا دارویی با منش آبافت و سلول

كه بیوسنتز تركیبا دارویی . ازآنجا[8]كند كمک میانسان

شتده محتدود هاي تخصصتی نموي و سلول ۀویه ةبه مرحل

هتاي ثانویته در كشتت كتالوس و وردهاآ غلظت فرشود می

هتاي تمایزیافتته سیون سلولی كه متشتکل از ستلول سوسپان

منظورآ همتواره در . بدیه[6 آ 5]آ ك و متفاو است است

هتتاي متعتتددي از قبیتتل كتتاربرد كشتتت بافتتت از رو

و 2 ایلیستیتورهاییپ نظیتر استید سالیستیلیک 1هایی محرک

هتا و تولیتد تحریک تمایز سلول منظور به 3جاسمونا متیل

شود. یه استفاده میهاي ثانو متابولیت

جاسمونا تحقیقا نشان داد كه اسید سالیسیلیک و متیل

هتا رسان همچون سایر محرک هاي يالمت ينوان مولکول به

هاي مرتبط با تولید متابولیت ثانویه را در گیتاه القتا بیان ژن

جاستمونا دو د. در واقع اسید سالیستیلیک و متیتل نكن می

رسان كلیتدي در كه تركیبا پیام اند رشد گیاهی ۀكنند تنظی

محستوب هاي اختصاصی دفتايی گیتاهی سازي پاس فعال

هاي دفايی گیاه نیز به كتاهش تولیتد متواد شوند. پاس می

انجامد میاولیه و بیوسنتز و تجمع انواع تركیبا ثانویه گیاه

.[33آ 32آ 29آ 19آ 18]

وستیعی از دامنتة جاسمونا و استید سالیستیلیک متیل

هنگتام ایجتاد كننتد و بته هاي نموي گیاه را تنظی می س پا

هتاي فعتال بیوسنتز آنها به تولید گونته يتنش در گیاهآ القا

تتنش اكستیداتیو در ي. القتا [15]شتود اكسیهن منجتر متی

جاستمونا و سالیستیلیک استید گیاهان تحت تیمار متیتل

. تولید سریع پراكسید هیدروژن [31آ 16]گزار شده است

فرنگی در طی سه دقیقه بعد از تیمار نیه در گیاه گوجههمچ

1. Eiticilrs

2. SA

3. MJ

. در واقعآ استید [17]جاسمونا مشاهده شده است با متیل

جاستمونا بتا سالیسیلیک با مهار فعالیت كاتالیزي و متیتل

لیپاز به غشا و آزادسازي اسیدهاي چترب غیراشتباع ةحمل

اكستیدازآ ستیح NADH لینولیک اسیدپ از طریق افزایش

ترتیتب دهد. بتدیه ها افزایش می سیهن فعال را در سلولاك

هتاآ ختود توانند پتس از القتا بته ستلول ایه دو محرک می

رستان پیتام ۀدهنتد زا یا مولکول انتقتال ينوان فاكتور تنش به

.[7]ند نها يمل ك همانند سایر تنش

هتاي متفتاوتی اي واكنش شیشه گیاهان در شرایط درون

كه ممکه است تا جایی دهند ان میهاي القاشده نش به تنش

زم رو . ازایهها نیز منجر شود به ازبیه رفته و زوال سلول

ها بر افزایش تولید متواد است كه قبل از بررسی اثر محرک

هاي تحت سلولآ تأثیر آن بر كیفیت و كمیت كالوس ۀمؤثر

گیاه دارویی نويی 4. كنگر فرنگی[5آ 3] بررسی شودتیمار

لی و وفنت دلیل داشتته تركیبتا پلتی ي است كه بها مدیترانه

هتا و يتوارر اكسیدانیآ در درمان بسیاري از بیمتاري آنتی

نتیجه كشت . در[4] تأثیر داردهاي اكسیداتیو ناشی از تنش

هتتاي متتؤثر افتتزایش اي و تشتتخی تکنیتتک شیشتته درون

هتاي اصتالحی اولویت برنامه آایه گیاه ةهاي ثانوی متابولیت

. [3] است ایه گیاه

ةصترف به توده در تولید مقرون توجه به اهمیت زیست با

تركیبتتا متتؤثرهآ هتتدف از پتتهوهش حايتترآ بررستتی اثتتر

هاي ثانویه بر روند احتمالی تركیبا محرک تولید متابولیت

اي آن بود. تشکیل كالوس و تغییرا رنگدانه

ها مواد و روش. 2

كالوس ۀتهي. 1. 2

شده از ابتدا ب رهاي تهیهكنگر فرنگی كالوس ةمنظور تهی به

تحقیقاتی دانشگاه يلوم كشتاورزي و منتابع طبیعتی ةمزري

درصتد 20و هیپوكلریدستدی 70كمتک اتتانول گرگان به

4. Artichoke (Cynara scolymus L.)

كالوس كنگر فرنگی های درونی جاسمونات و اسید سالیسیلیك بر صفات مورفولوژيکی و رنگدانه تأثیر متیل

1393 انمستز 4شماره 16دوره 859

دیتش استتریل زنتی در پتتري استریل شده و با هدف جوانه

حاوي كاغ صافی مرطوب در اتا كشت قترار داده شتد.

منظتور رشتد بهتتر بته ها به هزنی ب ورآ گیاهچ پس از جوانه

نیتاز هاي متورد با نصف غلظت نمک 1/2MSمحیط كشت

ةينوان منبع تهی برگی به شش تاهاي پنج . گیاهچهشدمنتقل

ة. بتراي تهیت شدندآزمایش استفاده ةگیاهی براي ادام ةنمون

متري دمبرگ در محیط كشتت سانتی 2تا 1كالوس قیعا

ANN 5م در لیتتترپ و گتتر میلتتی BA 2 دارايفتتاز القتتا

هتاي روز كالوس 28كشت شدند. پس از گرم در لیترپ میلی

MSهتاي آمده در دو آزمایش مجزا به محیط كشت دست به

200و 100آ 50آ 25هتتاي صتتفرآ جامتتد حتتاوي غلظتتت

ينوان فاز جاسمونا به میکرومو ر اسید سالیسیلیک و متیل

القا منتقل شدند.

كرد كالوسگيري عمل اندازه. 2. 2

ها بته محتیط پس از گ شت چهار هفته از واكشت كالوس

هتا بته رشتد كتافی كه كالوس كشت حاوي تیمارهاآ زمانی

رسیدند با استفاده از ترازوي دیجیتالی تتوزیه شتده و وزن

تر آنها محاسبه شد.

40هتا در دمتاي پس از تعییه درصد وزن ترآ كتالوس

آنهتا نیتز طتی گراد خشک شده و وزن خشک سانتی ةدرج

ينتوان وزن نهتایی ثبتت چند نوبت و پس از ثابت شدن به

شد.

گيري صفات مورفولوژيكك كالوس اندازه. 3. 2

همزمتان بتا تعیتیه وزن تتر و آپس از گ شت چهار هفتته

هاي مورفولتوژیکی كتالوس نظیتر رنت آ خشکآ شاخ

میزان سفتیآ مقدار رشد و درصد تركیبا فنتولی درصتد

.شددنپ بررسی ش يا قهوه

رنگ كالوس. 4. 2

اي و صتور مشتاهده تعییه شد و نوع رن كالوس بته

منظتور ابتتدا شتد و نتوع امتیازدهی انجام گرفت. بتدیه

رن كدگ اري شتد. درنهایتت رنت كتالوس بتا یکتی از

ها نشان داده شتد و شتد نحروف انگلیسی یا تركیبی از آ

:[6]آن با سه درجه گزار شد

پآ Rپآ قرمز Wپآ سفید Gپآ سبز Bkسیاه نوع رن :

پ و نتارنجی Yپآ زرد Vپآ بنفش Bnاي پآ قهوهABآبی

O .پ

پ و 2 زیتاد پآ رنت بتا تتراك 1شد رن : كمرن

پ.3 زیادشد رن با تراك خیلی

هر دو كد نوشته آاگر كالوس دو رن مجزا داشته باشد

مثتالآ بتراي گیرد. می و بیه آنها يالمت ممیز قرارشود می

نشتان GWكالوسی به رن ستبز متمایتل بته ستفید را بتا

نشانگر كالوسی است كه بخشتی از آن G/Wدهندآ ولی می

سبز و بخش دیگري از آن كامالً سفید است.

سفتك كالوس. 5. 2

بالفاصله پس از خروج كالوس از محیط كشت بتا استتفاده

. ستفتی شتد عیتیه از فشار پنس رو لمسیپ نوع بافت ت

پآ 0پآ متوستط -1پآ نرم -2نرم صور خیلی كالوس به

+پ امتیازدهی شد.2سفت +پ و خیلی1سفت

1اي ادن درصد قهوه. 6. 2

درصد بافتت 25-1پآ 0هاي سبز فاقد يالئ زوال كالوس

پآ 2اي درصد بافتت قهتوه 50-25پآ 1اي و نکروزه قهوه

100-75پ و 3نکتتروزه اي و درصتتد بافتتت قهتتوه 50-75

پ. بتا احتستاب درصتد 4اي و نکتروزه درصد بافت قهتوه

رشتتد و درصتتد حجتت مقتتدارتركیبتتا فنتتولی محتتیطآ

.شدها بررسی شدهآ سالمت كالوس نکروزه

1. Browning percent



راد . مقدار7. 2

گیتري وزن رشد كالوس به دو صور مشاهده یا اندازه مقدار

لوس رشتد كتا مقدارتر و خشک كالوس مشخ شد. تعییه

صتور كتدهاي زیتر اي و امتیتازدهی بته صور مشتاهده به

درصد افزایش حج 50-30پآ 0صور گرفت. بدون رشد

پ 2درصد افزایش حج در كالوس 100-50پآ 1در كالوس

پ.3درصد یا بیشتر افزایش در حج كالوس 100و

گيري كلروفيل و كاروتسوئيد اندازه. 8. 2

اروتنوئید براستاس رو پیشتنهادي تعییه مقدار كلروفیل وك

منظتور استتخراج كلروفیتل و . بته [12] گرفتت بارنس انجام

گترم كتالوس تتر و نکوبیتده از هتر 150/0كاروتنوئید ابتدا

متیتتل سولفوكستتید لیتتتر ديمیلتتی 5/1تکتترار تتتوزیه و بتتا

DMSO 80پ مخلوط شد. پس از قترار دادن نمونته در آون

250حاصتل ةسايتآ از نمونت مد سه گراد به سانتی ةدرج

بته آن DMSOلیتتر میکرولیتر برداشته شده و مجدد دو میلی

دستتگاه استپکتروفتومتر قرائتت ةوسیل ها به . نمونهشدايافه

شاهد استفاده شتد. ةينوان نمون خال به DMSOشده و از

آ كلروفیتتل كتتل و كاروتنوئیتتد bآ aگیتتري كلروفیتتل انتتدازه

نتانومتر 510و 480آ 663آ 645 هتاي ترتیب در طول موج به

زیر قرار داده شد: ةآمده در رابی دست و ايداد به گرفتانجام Chlo a (mg/g.F.w) = 12.7(A663) - 2.69(A645) ×

V/1000 × W پ1

Chlo b (mg/g.F.w) = 22.9(A645) - 4.68(A663) ×

V/1000 × W پ2

Chlo total (mg/g.F.w) =20.2(A645) + 8.02(A663) ×

V/1000 × W پ3

Car (mg/g.F.w) =7.6(A480) - 1.49(A510) × V/1000

× W پ4

و محلول نهایی حج :V موج طول :Aدر ایه رابیهآ

W: استوزن ةنمون.

تصتادفی صور طرح كتامالً ها بهتجزیه و تحلیل داده

و مقایسة SASافزار آماري در چهار تکرار با استفاده از نرم

انجام گرفت. LSDریق آزمون میانگیه از ط

نتايج. 3

هتاي متفتاوتی بته اي واكتنش شیشه گیاهان در شرایط درون

ها كه تنش دهندآ تا جایی هاي القاشده از خود نشان می تنش

هتا منجتر شتوندآ ممکه است به ازبیه رفته و زوال سلول

ها بتر به هر ينوان قبل از بررسی تأثیر محرک باید رو ازایه

ستلولآ تتأثیر آنهتا بتر كیفیتت و ۀلید مواد مؤثرافزایش تو

. بنتابرایه شتود میالعته آهتاي تحتت تیمتار كمیت كالوس

جاستمونا منظور ارزیابی تأثیر اسید سالیسیلیک و متیتل به

هتایی بر صفا كیفی و كمی كالوس كنگر فرنگیآ بررستی

رشد كالوس مقدارشدن و يا روي رن آ بافتآ میزان قهوه

ته صور گرفت.در طی چهار هف

نتايج تأثير سطوح مختلف اسيد ساليسيليک ب ر . 1. 3

صفات مورفولوژيكك

هاي حاصل پس از ايمال تیمارهتا بررسی ويعیت كالوس

نشان داد كه با افزایش غلظت اسید سالیسیلیک از صفر بته

پ و Yپ بته زرد Gمیکرومو رآ رن كالوس از ستبز 200

افتزایش غلظتت بتر درصتد پ تغییر یافت و باBnاي قهوه

اي افزوده شد. همچنیه با افزایش غلظتت استید بافت قهوه

سالیسیلیک از فشردگی بافت كالوس سفتی كالوسپ كاسته

مشتتاهدا پ. میتتابق بتتا نتتتایج حاصتتل از1شتتد جتتدول

تغییتترا ظتتاهري در حجتت كتتالوس و همچنتتیه بررستتی

یطآ سالیسیلیک محت ها با افزایش اسید تغییرا وزن كالوس

ي در رشد كتالوس مشتاهده شتد. مقتدار چشمگیركاهش

نهایتتت رشتتد مجتتدد رشتتد و در مقتتدارتركیبتتا فنتتولیآ

هاي تیمارشده پتس از واكشتتآ نمایتانگر ستالمت كالوس

كالوس در شرایط تنش است.



. مقايسۀ صفات مورفولوژيکی كالوس كنگر فرنگی تحت تیمار اسید سالیسیلیك1جدول

فت كالوسبا رنگ كالوس تیمار ای شدن قهوه

)%( رشد كالوس س مت كالوس

G1 1 5 2 3 شاهد

SA25 G2/Y 1 23 2 2

SA50 G1/Bn 1 53 1- 2

AN 100 Bn2/GY 1 69 1- 2

AN 200 Bn3/G 2 81 2- 1

پآ رن با تتراك خیلتی بتا 2با پآ رن با تراك 1كمرن - سفید مایل به زردپ WY زردپآ Y سبزپآG سفیدپآ Wايپآ قهوه BBرن كالوس:

افتزایش درصتد 50تتا 30 1 بدون رشتدپ 0رشد: مقدار+ خیلی سفتپ. 2+ سفتپ 1 متوسطپ 0 نرمپآ -1 خیلی نرمپآ -2پ. بافت كالوس: 3

پ.>100 3افزایش حج پ و درصد 100تا 50 2حج پ

‌ كالوس یکيصفات مورفولوژ ك بریلیسید سالیمختلف اس یها ر غلظتی. تأث1شکل

، )ج( + 50 µM MS(SAهای رشديافته در محیط ) ، )ب( كالوس+ 25 µM MS(SAهای رشديافته در محیط ) )الف( كالوس

+ 200 µMMS( SAهای رشديافته در محیط ) ، )د( كالوس+ 100 µM MS(SAهای رشديافته در محیط ) كالوس

نگر فرنگی هاي كالوس ك توجه به توان ژنتیکی سلول با

توان نکروزه شتدن و تخریتب در تولید تركیبا فنولیآ می

گونه تويیح داد كه با افزایش اسید سالیسیلیک بافت را ایه

استرس اكسیداتیو در كالوس تركیبا فنولی چتون يو القا

كاهش خستار براياسیدكلروجنیک و دیگر مشتقا آن

د. تجمتع ایته یاب و تجمع می شود می اكسیداتیو در آنها القا

تغییتر رنت ستبب تركیبا و نشت آن از سلول به محیط

شتود و ختود ویهه محیط كشت اطراف آن متی كالوس و به

منبعی بتراي استتخراج تركیبتا ارزشتمند دارویتی استت

پ.1 شکل

جاس مونات ب ر نتايج تأثير سطوح مختلف متيل. 2. 3

صفات مورفولوژيكك جاسمونا رنت ظت متیلطبق نتایج موجودآ با افزایش غل

اي متفاو بوده است جدول كالوس از سبز به زرد تا قهوه

هتاي نکتروزه پ. همچنیه بر مقدار تركیبا فنولی و بافت2

هاي ایجادشده در محتیط حتاوي محیط افزوده شد. كالوس

هایی با بافت متوسط و آبدار بودند جاسمونا كالوس متیل

جاستمونا افتزایش لو ایه حالت با افزایش غلظتت متیت

یافت. در مقابل افزایش حج كالوس از مقتدار آب محتیط

تتتوان بتته توانتتایی كاستتته شتتد كتته ایتته حالتتت را متتی

جاسمونا در ارتباط با تعادل آبتی ستلول و افتزایش متیل

[. 1ها مرتبط دانست ] تورژسانس سلول



نتایج حاصل از مشاهدا تغییترا ظتاهري در حجت

رستی تغییترا وزن كتالوس در طتی كالوس و همچنیه بر

جاستمونا مد رشد نشان داد كه با افزایش مقدار متیتل

در رشد كالوس نسبت به شاهد ایجتاد چندانیمحیط تغییر

هتتا میکرومتتو ر در بعضتتی از تکتترار 200نشتتد. در تیمتتار

میکرومتو ر 100زایی مشاهده شد. همچنیه در تیمار اندام

هتاي كتروي شتبیه بته ماندر بعضی از نقاط كالوس ساخت

پ. تغییتر 2هاي گیاهیآ مشاهده شد شکل اندام ةيناصر اولی

هتتاي تحتتت تیمتتار بتتا استتید سالیستتیلیک و رنتت كتتالوس

ها توسط تنش القاشده تحریک سلول ةجاسمونا نتیج متیل

احتمتا ً رو ازایته حساستیت استت. در ایجاد پاست فتو

افتزایش دلیتل تخریتب كلروفیتلآ نکروزه شتدن بافتت بته

تتنش اكستیداتیوآ زوال و يالقتا ةنتیجت تركیبا فنتولی در

[. 16آ 14سنتز اتیله است ] ةپیري بافت كالوس درنتیج

جاسمونات مار متیلیكالوس كنگر فرنگی تحت ت یکي. مقايسۀ صفات مورفولوژ2جدول

بافت كالوس رنگ كالوس ماریت ای شدن قهوه

)%( رشد كالوس س مت كالوس

G1 1 5 2 3 شاهد

MJ25 G2 0 20 2 3

MJ50 G2/YW 0 25 2 3

MJ100 B2/GY 0 55 2 3

MJ200 B3/YW 1- 80 2 3

زیتاد پآ رن با تراك خیلی 2 زیادپآ رن با تراك 1كمرن -د مایل به زردپ ی سف WY زردپآ Y سبزپآ G سفیدپآ W ايپآ قهوه Bnرن كالوس:

افتزایش درصتد 50تتا 30 1 بتدون رشتدپآ 0+ خیلی سفتپ. میزان رشد: 2+ سفتپآ 1 متوسطپ 0 نرمپآ -1رمپآ خیلی ن -2پ. بافت كالوس: 3

پ.>100 3افزایش حج پ و درصد 100تا 50 2حج پآ

‌

كالوس یکيجاسمونات بر صفات مورفولوژ لیمتفاوت مت یها ر غلظتی. تأث2شکل

های‌رشدیافته‌‌،‌)ج ‌کالوسMJ‌ MS+ 50 µMهای‌رشدیافته‌در‌محیط‌)‌،‌)ب ‌کالوسMJ‌ MS+ 25 µMهای‌رشدیافته‌در‌محیط‌)‌)الف ‌کالوس

‌MJ‌ MS+ 200 µMهای‌رشدیافته‌در‌محیط‌)‌و‌)د ‌کالوس‌µM 100های‌کروی‌القاشده‌در‌تیمار‌ ‌ساختمان2،‌)جMJ‌ MS+ 100 µMدر‌محیط‌)

نتايج اثر سطوح مختلف اس يد ساليس يليک ب ر . 3. 3

و خشک كالوس وزن تر

هتاي متفتاوتی ایفتا تواند در گیاه نقش اسید سالیسیلیک می

[. همچنیه در ایته آزمتایشآ میتابق بتا نتتایج 24 آ 23كند ]

تغییترا معنتاداري در 3واریانس جدول ةحاصل از تجزی

ولتوژیکی كتالوس تحتت تتأثیر استید یاكثر فراینتدهاي فیز

سالیسیلیک در مقایسه با شاهد مشاهده شد.



های درونی كالوس كنگر فرنگی تحت تأثیر اسید سالیسیلیك واريانس وزن كالوس و رنگدانه ۀ. تجزي3دول ج

كاروتنوئید كلروفیل كل bكلروفیل aكلروفیل وزن خشک وزن تر منابع تغییرا

SA *** 76/3 ***0022/0 ***00034/0 *** 0004/0 *** 004/0 ***0001/0

000001/0 00004/0 000009/0 000006/0 00002/0 21/0 خیاء

CV 26/7 9/9 9/15 74/10 48/17 48/17 %پ

*** 001/0>P ** 01/0پآ>P * 05/0پآ> P( آns گرم بر گرم بیان شده است.هاي درونی به میلیمعنادار نیست. وزن تر و خشک به گرم و رنگدانه

ت تیمار اسید سالیسیلیك. مقايسۀ میانگین وزن تر و خشك كالوس كنگر فرنگی تح4جدول

پg وزن خشک پg وزن تر SAتیمار

a12/4 d057/0 شاهد

25 b74/2 d06/0

50 bt08/2 t085/0

100 b52/2 b11/0

200 t53/1 a99/0

LSD 70/0 007/0

‌ .P<001/0)‌دنندار‌معنادار‌تفاوت‌مشترک‌حروف‌یدارا‌اعداد‌ستون،‌هر‌در

اري در وزن تر كتالوس نتایج نشان داد كه كاهش معناد

تیمارهاي اسید سالیسیلیک در مقایسه با شاهد وجتود دارد.

با افتزایش غلظتت استید سالیستیلیکآ از وزن تتر كتالوس

كتل وزن ۀتتود پ. در مقابتل زیستت 4كاسته شد جتدول

كه بیشتریه وزن تر كالوس طوري به آخشکپ افزایش یافت

ر مشتاهده میکرومتو 200در شاهد و كمتریه آن در تیمار

رشد گیتاهی ۀكنند ينوان یک تنظی شد. اسید سالیسیلیک به

و داردمهمتی تتأثیر در اكثر فرایندهاي فیزیولتوژیکی گیتاه

هاي گیاهی تحت تیمار ایته سلول آدر گیاه شدلیل ماهیت به

از جمله آتركیب رفتارهاي رشدي یک سلول تحت تنش را

ستلول و ۀدازافزایش مواد جامد قابل حل سلولآ كاهش ان

.دهنتد محلول سیتوپالسمیآ از خود نشتان متی كردنغلیظ

وزن خشک یش نسبیكاهش وزن تر در مقابل افزا رو ازایه

پ یر است. توجیه

يهتا ه غلظتت ی بت یا يدم ارتبتاط مستتق یالبته ارتباط

ه كته بته یت اول یستم یمتابول يهتا تیفعال يها و القاالقاكننده

اه یبآ گیت تركیبه ماه آشود ها منجر می ش وزن سلولیافزا

توجته بته . بتا [21]دارد یک بستگیلیسید سالیو غلظت اس

لیک بتتا یستتتی و سینرجیستتتی استتید سالیستتیآنتاگون ةرابیتت

ک یلیسید سالیش اسیرسد افزا نظر می هاي اصلیآ به هورمون



ر نستبت ییتغ موجب آط كشت كالوس كنگر فرنگییدر مح

ستبب و نیزه ینیتوكیه و سیل اكسیرشد از قب يهاهورمون

كتالوس يهتا با فنولته در ستلول یر تركیش سنتز سایافزا

له یاتت يالقابه ج یتدر ط كشت بهیشود كه نشر آن به مح می

ک بتا یلیست ید سالی. اسانجامد میرشد يها ر بازدارندهیو سا

تعتادل در یآ سبب تنظت يرشد يها تعادل هورمون تأثیر بر

ک يالوه بتر یلیسید سالی. اس[23آ 22]شود یم يریرشد و پ

اه داتوره در وزن تر كتالوس یش وزن خشک كالوس گیافزا

ه یبت یمیمستق ةه رابییجاد نکرد. همچنیا يتفاو معنادار

ست یت متابولیت هتا و فعال ک سلولیتحر وک یلیسید سالیاس

.[13]ه در كالوس روناس گزار شده است یاول

ن جاس مونات ب ر وز تأثير سطوح مختلف متيل. 4. 3

تر و خشک كالوس

جاستمونا بتر تیمتار متیتل هتاي واریانس اثر ةنتایج تجزی

ترتیب در صفا مورد میالعه و همچنیه مقایسة میانگیه به

جاستمونا بتر متار متیتل یآمده است. ت 6و 5هاي جدول

مقدار وزن تر كالوس اثر معنتادار نداشتتآ بتا وجتود ایته

ونا بتر مقتدار جاسم اختالف معناداري بیه تیمارهاي متیل

وزن تر مشاهده شد.

جاسمونات های درونی كالوس كنگر فرنگی تحت تأثیر متیلواريانس وزن كالوس و رنگدانه ۀ. تجزي5جدول

كاروتنوئید كلروفیل كل bكلروفیل aكلروفیل وزن خشك وزن تر منابع تغییرات

MJ Bn072/0 ***001/0 ***0004/0 ***00003/0 ***0012/0 ***0001/0

000001/0 000011/0 0000013/0 0000014/0 000014/0 054/0 خیاء

CV 8/8 35/6 5/8 9/5 7/5 52/5 %پ

*** 001/0>P ** 01/0پآ>P * 05/0پآ> P( آns- گرم بر گرم بیان شده هاي درونی به میلی معنادار نیست. وزن تر و خشک به گرم و رنگدانه

است.

جاسمونات مار متیلیوزن تر و خشك كالوس كنگر فرنگی تحت ت نیانگی. مقايسۀ م6جدول

MJتیمار وزن تر

gپ

وزن خشک

gپ

a12/4 bt057/0 شاهد

25 a83/3 a082/0

50 a13/4 a083/0

100 a12/4 b06/0

200 a14/4 t05/0

LSD 36/0 0057/0

پ. P<001/0 د ندر هر ستونآ ايداد داراي حروف مشترک تفاو معنادار ندار



25دهتد كته اگرچته در تیمتار بررسی نتایج نشان متی

كتتاهش نستتبی در وزن تتتر كتتالوس مشتتاهده شتتدآ تیمتتار

جاسمونا تأثیر معناداري بر وزن تر كالوس نداشتت. متیل

هتتاي در مقابتتل كتتاهش معنتتاداري در وزن خشتتک نمونتته

كتتالوس تحتتت تتتأثیر ستتیوح مختلتتف متیتتل جاستتمونا

. بیشتریه مقدار وزن خشک كالوس پ6مشاهده شد جدول

میکرومو ر ثبت شد. با افزایش غلظتتآ 50و 25در تیمار

هتا مشتاهده شتدآ كاهش معناداري در رونتد رشتد ستلول

200كتته كمتتتریه مقتتدار وزن خشتتک در تیمتتار نحتتوي بتته

میکرومو ر مشاهده شد.

هتا نتایج بسیاري از تحقیقا نشان داد كه جاستمونا

كنندگی و بازدارندگی بتر رشتد و فعالیتت تحریک تأثیرا

بازدارندگی مشابه آبستیزیک آثارمتابولیکی گیاهان دارند و

رستد كته نظتر متی دهند. بته اسید و اتیله از خود نشان می

ها با كاهش فعالیت پروتئیه كینازها وابستته بته جاسمونا

به G2و Sبه G1 یاخته از حالت ةسیکلیه مانع ورود چرخ

M و از ایته طریتقآ از رشتد و تقستی ستلولی دشتون می

. تیمتتار كتتالوس توتتتون بتتا [28 آ16]كننتتد ممانعتتت متتی

را بتا DNAجاسمونا تقسی میتتوز و همانندستازي متیل

آ G1 ةها در مرحلت ها و توقف سلول كاهش فعالیت سیکلیه

ةمتانی درنتیجت مهار كرد. همچنیه مهار رشد و كاهش زنده

هتا در بستیاري از جاستمونا زوال تمامیت سلول توستط

[. یکستان بتودن 28آ 20 آ11گیاهان به اثبا رستیده استت ]

مقدار وزن تر با شاهد در مقابل كاهش مقدار وزن خشتک

جاستمونا در روابتط آبتی و تتوان متیتل تتأثیر دلیل آن به

نتیجته جت ب آب از هتا و در افزایش فشار اسمزي ستلول

تتأثیر دربتارۀ [. در یتک آزمتایش 25آ1محیط كشت است ]

تتتوده و تجمتتع جاستتمونا بتتر زیستتت ستتاكارز و متیتتل

آنتوسیانیه در كشتت رودنتدرون هنتديآ افتزایش غلظتت

جاستمونا كتاهش معنتاداري در وزن تتر و خشتک متیل

[. همچنتتتیه تتتتأثیر مثبتتتت 27كتتتالوس ایجتتتاد كتتترد ]

جاسمونا بر كتاهش وزن خشتک در كشتت ستلول متیل

یج تحقیق حاير میابقت فند گزار شده است كه با نتا

[.2دارد ]

نتايج تأثير سطوح مختلف اس يد ساليس يليک و . 5. 3

هاي درونك رنگدانه مقدارجاسمونات بر متيل

در ایه تحقیقآ تأثیر سیوح مختلف استید سالیستیلیک بتر

نظر از محیط كشت و سه هاي درونی صرفمقدار رنگدانه

عنادار مقتدار دهندۀ كاهش م . نتایج نشانشدكالوس بررسی

هتاي استید پ بیه غلظتت درصد 001/0كلروفیل در سیح

پ. همچنتتیه كمتتتریه مقتتدار 7 جتتدول استتتسالیستتیلیک

200و كلروفیتتل كتتل در تیمتتار bآ كلروفیتتل aكلروفیتتل

200و 100میکرومو ر بته ثبتت رستید. البتته بتیه تیمتار

استتید تتتأثیر اختتتالف معنتتاداري مشتتاهده نشتتد. احتمتتا ً

ACCناشتی از تتأثیر آن بتر آک بر مقدار كلروفیلسالیسیلی

اكسیداز و درنهایتت بیوستنتز اتتیله استت. ACC سنتتاز و

سبب افزایش ستنتز اتتیله زیاداسید سالیسیلیک در غلظت

هتاي مناستب از ستنتز آن و در مقابتل در غلظتت شتود می

ينتوان محترک توجه به اینکه اتتیله بته كند. با ممانعت می

پیري سبب افزایش فعالیت آنزی كلتروفیالز و فرایند يالقا

[آ 25آ10آ9شتود ] نتیجه افزایش تخریتب كلروفیتل متی در

شتدهآ كاهش كلروفیل و افزایش نسبی كاروتنوئید مشتاهده

هاي همراه ينوان رنگدانه بحث است. كاروتنوئیدها به شایان

هتا نسبت به ج ب برخی از طول متوج آدر فرایند فتوسنتز

ينتوان آ كاروتنوئید بیشتتر بته حال. با ایه دارندهایی قابلیت

ته در وو تركیتب بتاكتار استت میرح Aساز ویتامیه پیش

اكسیداتیو قرار دارد. افزایش كاروتنوئیتد گروه تركیبا آنتی

تتوان در تحت غلظت مشخصی از اسید سالیسیلیک را متی

هتاي ایه راستا ارزیابی كرد. محققان بیان داشتند كه غلظت

هتاي درونتی افتزایش رنگدانته سبب آید سالیسیلیکاس ك

میکرومتو رآ 1000ولی با افزایش غلظتت آن بته آشود می

[.14د ]یاب كلروفیل و كاروتنوئید كاهش می



كیلیسید سالیمار اسیكالوس كنگر فرنگی تحت ت یدرون یها ن رنگدانهیانگی. مقايسۀ م7جدول

كاروتنوئید كلروفیل كل bكلروفیل aكلروفیل SAتیمار

a036/0 a033/0 a11/0 e007/0 شاهد

25 b027/0 b022/0 b077/0 d011/0

50 b023/0 t015/0 t058/0 t013/0

100 t017/0 t011/0 d043/0 b017/0

200 d012/0 t01/0 t036/0 a022/0

LSD 0038/0 0045/0 0099/0 0016/0

بیان‌شده‌است.‌mg/g F.Wهای‌درونی‌به‌‌ .‌رنگدانهP<001/0ندارند‌)‌در‌هر‌ستون،‌اعداد‌دارای‌حروف‌مشترک‌تفاوت‌معنادار

جاسمونات مار متیلیكالوس تحت ت یدرون یها ن رنگدانهیانگی. مقايسۀ م8جدول

كاروتنوئید كلروفیل كل bكلروفیل aكلروفیل MJتیمار

a037/0 a016/0 a079/0 e007/0 شاهد

25 b020/0 a016/0 b056/0 d011/0

50 t016/0 b011/0 t042/0 t013/0

100 d013/0 b011/0 dt039/0 b017/0

200 d012/0 b011/0 td036/0 a022/0

LSD 0018/0 0018/0 0051/0 0016/0

بیان شده است. mg/g F.Wهاي درونی به پ. رنگدانهP<001/0در هر ستونآ ايداد داراي حروف مشترک تفاو معنادار ندارند

آمده اختالف معناداري در سیح دست بهبراساس نتایج

هتتا تحتتت تتتأثیر پ از نظتتر مقتتدار رنگدانتتهدرصتتد 001/0

متیل جاسمونا مشتاهده شتد. نتتایج كاررفتة بههاي تیمار

دهندۀ كاهش معنادار مقدار كلروفیتل مقایسة میانگیهآ نشان

a آb جاسمونا است و كلروفیل كل با افزایش غلظت متیل

مقتتدار كلروفیتتل در محتتیط فاقتتد پ. بیشتتتریه8 جتتدول

جاسمونا مشاهده شد. متیل

جاستتمونا بتتر مقتتدار كاروتنوئیتتد بتتا افتتزایش متیتتل

200كتته در غلظتتت نحتتوي شتتده افتتزوده شتتد. بتته قرائتتت

میکرومو ر بیشتریه مقدار كاروتنوئید قرائت شد. احتمتا ً

آهاي درونی كتالوس جاسمونا بر مقدار رنگدانه تأثیر متیل

استسنتتاز و بیوسنتز اتیله ACCاز افزایش فعالیت ناشی

پیتتري و ۀينتتوان القاكننتتد بتتهmRNAAtCLH1 . [27 آ 26]

كلروفیل سنتز كلروفیالزپ در گیاهتان در اثتر كنندۀ تخریب



تخریتب كلروفیتل ستبب جاسمونا القا شده و تیمار متیل

هتاي كاروتنوئیتد در بختش شود و ازآنجا كته رنگدانته می

ةبتا تخریتب و تجزیت آها قرار گرفته استت لروفیلزیریه ك

جاستمونا آ رنت كلروفیل بتر اثتر اتتیله القتایی و متیتل

[.30آ 26شود ] كاروتنوئید ظاهر می

گيري نتيجه. 4

دهنتدۀ آمده از مقدار وزن تر و خشکآ نشتان دست نتایج به

جاسمونا در گستر آ مرگ تأثیر اسید سالیسیلیک و متیل

كه شاید بتوان دلیل آن را در ارتبتاط است و تقسی سلولی

هتاي رشتد ها و بازدارندهكننده با سایر محرک ایه دو تنظی

. همچنتتیه كتتاهش مقتتدار كلروفیتتل و افتتزایش كتتردبیتتان

كاروتنوئیتتد بتتا افتتزایش غلظتتت استتید سالیستتیلیک و

دهنتتدۀ نقتتش ایتته دو وانتتد نشتتانت جاستتمونا متتی متیتتل

اكستیداز و ACC تازآ ستنت ACC فیتوهورمتون بتر فعالیتت

معکتوس بتیه تولیتد ةتوجه به رابی بیوسنتز اتیله باشد. با

هتاي ثانویتهآ هاي اولیه بتا متابولیتت توده و متابولیت زیست

كننده در شرایط تنش با مهار رسد كه ایه دو تنظی نظر می به

هاي فتوسنتزيآ سبب افزایش رشد سلولی و كاهش فعالیت

هاي ثانویته و سیدانیآ تولید متابولیتاك هاي آنتی سنتز آنزی

رستد بتا اینکته نظر متی شوند. به مهار آثار مخرب تنش می

ينوان محترک ستبب جاسمونا به اسید سالیسیلیک و متیل

شتوندآ ستیح افزایش تولید متابولیت ثانویه در كالوس متی

مانی كالوس قابل دسترس آنها در محیط كشتآ قدر زنده

رشتد آو با افزایش ایه تركیبا هدد یمرا تحت تأثیر قرار

ابد.ی سلولی كاهش می

مسابع

پ بررستتی اثتترا 1390پرجتتود م و آرویتته س م ج .1

جاسمونا بر روابط آبتی كننده رشد گیاهی متیلتنظی

و رشد گیاه طالبی تحت شترایط خشتکی در مزريته.

یازدهمیه سمینار سراستري آبیتاري و كتاهش تبخیتر.

.دانشگاه شهید باهنر

پ افزایش 1390ريایی ا اآ قناتی ف و بهمنش م .2

جاستمونا آ تولید و آزادسازي تاكسول توستط متیتل

بوتیل فتا در كشتت ستلولی امواج فراصو و دي

شناستی گیتاهی. پ. زیست.Corylusavellana Lفند

. 72-55پ: 7 3

ستتلیمانی مآ شتتیرآلی مآ شتتریفی س و لیفتتی م .3

هتا ان دارویی و محترک پ بیوتکنولوژي در گیاه1388

Elicitors پ راهکارهایی براي افزایش تولیتد تركیبتا

اي غ ا و بیوتکنولوژي دانشگاه دارویی. همایش منیقه

.4-1: آزاد اسالمی واحد كرمانشاه

پتتاک اآ نقتتدي بتتادي حآ يتتیایی سآ دستتت .4

چورحستتینی لآ همتتتی مقتتدم ا و غتتروي نتتائینی م

پ متتتتتروري بتتتتتر گیتتتتتاه كنگرفرنگتتتتتی 1383

. Cynarascolymus L .1پ: 13 4پ. گیاهتان دارویتی-

10.

پ كشت بافتت 1388طباطبایی ب ا ا و امیدي م .5

و سلول گیاهی. چا اولآ انتشارا دانشتگاه تهترانآ

.368ت

پ راهنماي كاربران كشت بافتت 1390يلیزاده م .6

322گیاهی و ریزازدیادي. انتشارا نوروزي گرگتان.

ت.

هاي رشتد گیتاهی. نندهك پ تنظی 1387فهیمی ح .7

214ویراست دومآ انتشارا دانشتگاه تهترانآ تهتران.

ت.

پ 1388بتتتتتزدي ک و احمتتتتتدي ا قاستتتتتمی .8

بیوتکنولتتتوژي بافتتتت و ستتتلول در ریزازدیتتتادي و

.253نهاديپ ترجمهپ.گرگان مختومقلی فراغیآ ت به



پ مبانی فیزیولوژي 1370لسانی ح و مجتهدي م .9

.738نشگاه تهران. ت گیاهی ترجمهپ. انتشارا دا

پ زنتتدگی گیتتاه 1374. لستتانی ح و مجتهتتدي م .10

.587سبز ترجمهپ. انتشارا دانشگاه تهران. ت

11. Ananieva K and Ananiev ED (2000) Interaction

between methyl ester of jasmonic acid and

benzylaldenine during the growth of excised

greening cotyledonse of Cucurbita pepo L.

(Zuchini). BULG. Journal of Plant Physiology.

26(1-2): 48-57.

12. Barnes JD, Balaguer L, Manrique E, Elvira S

and Davison AW (1992) A reappraisal of the

use of DMSO for the extraction and

determination of chlorophyll a and b in lichens

and higher plants. Environmental and

Experimental Botany. 32(2): 85-90.

13. Bulgakov VP, Tchernoded GK, Mischenko NP,

Khodakovskaya MV, Glazunov VP, Radchenko

SV, Zvereva EV, Fedoreyev SA and Zhuravlev

YN (2002) Effect of salicylic acid, methyl

jasmonate, ethephon and cantharidin on

anthraquinone production by Rubia cordifolia

callus cultures transformed with the rolB and

rolC genes. Biotechnology. 97: 213-221.

14. Cag S, Ahir-Oz GC, Sarsag M and Goren-

Saglam N (2009) Effect of salicylic acid on

pigment, protein content and peroxidase activity

in excised sunflower cotyledons. Pakistanian

Journal of Botany. 41(5): 2297-2303.

15. Chen Z, Ricigliano JW and Klessig DF (1993)

Purification and characterization of a soluble

salicylic acid-Binding protein from tobacco.

Proceedings of the National Academy of

Sciences. 90: 9533-9537.

16. Chong TM, Abdullah MA, Fadzillah NM, Lai

OM and Lajis NH (2005) Jasmonic acid

elicitation of anthraquinones with some

associated enzymic and non-enzymic antioxidant

responses in Morinda elliptica. Enzyme and

Microbial Technology. 36: 469-477.

17. Creelman RA, Tierney ML and Mullet JE

(1992) Jasmonic acid/methyl jasmonate

accumulate in wounded soybean hypocotyls and

modulate wound gene expression. Proceedings

of the National Academy of Sciences. 89: 4938-

4941.

18. Dong HD and Zhong JJ (2001) Significant

improvement of taxane production in suspension

cultures of Taxus chinensis by combining

elicitation with sucrose feed. Biochemical

Engineering. 8: 145-50.

19. Ebel J and Mithofer A (1998) Early events in

the elicitation of plant defense. Planta. 206: 335-

348.

20. Miyamoto K, Oka M and Uedea J (1997)

Update in the possible mode of action of

Jasmonates: Focus on the metabolism of cell

wall polysaccharides in relation to growth and

development. Physiologiae Plantarum. 100: 631-

638.

21. Namdeo A (2007) Plant cell elicitation for

production of secondary metabolites.

Pharmacognosy Review. 1(1): 69-79.

22. Popova L, Pancheva T and Uzonova A (1997)

Salicylic acid: Properties, Biosynthesis and

Physiological role. Plant Physiology. 23: 85-93.

23. Raskin I (1992a) Role of salicylic acid in plants.

Annual Review of Plant Physiology and Plant

Molecular Biology. 43: 439-460.

24. Raskin I (1992b) Salicylate, A new plant

hormone. Plant Physiology. 99: 79-803.

25. Roustan JP, Lotche A and Fallot J (1989)

Stimulation of Daucus carota somatic

embryogenesis by inhibitors of ethylene

synthesis cobalt and nickel. Plant Cell Reports.

8: 182-185.

https://www.google.com/search?biw=1360&bih=651&q=Pharmacognosy&spell=1&sa=X&ei=HZ9sUtijJuOd0QX85YDgCg&ved=0CCMQvwUoAA



26. Rudell DR and Mattheis JP (2002) Methyl

jasmonate enhances Anthocyanin accumulation

and modifies production of Phenolics and

Pigments in Fuji Apples. Journal of American

Society of Horticultural Sciences. 127(3): 435-

441.

27. . See KS, Bhatt A and Keng CL (2011) Effect of

sucrose and methyl jasmonate on biomass and

anthocyanin production in cell suspension

culture of Melastoma malabathricum

(Melastomaceae). International Journal of

Tropical Biology and Conservation. 59(2): 597-

606.

28. Swiatek A, Azmi A, Witters E and Van

Onckelen H (2003) Stress messengers Jasmonic

acid and Abscisic acid negatively regulate plant

cell cycle. Bulgarian Journal of Plant

Physiology. Special Issue. Pp. 172-178.

29. Szabo E, Thelen A and Peterson M (1999)

Fungal elicitor preparations and methyl

jasmonate enhance rosmarinic acid

accumulation in suspension cultures of Coleus

blumei. Plant Cell Reports. Pp. 485-489.

30. Tsuchiya T, Ohta H, Okawa K, Lwamatsu A,

Shimada H, Masuda T and Takamiya KI (1995)

Cloning of chlorophyllase, the key enzyme in

chlorophyll degradation: finding of a lipase

motif and the induction by methyl jasmonate.

Proceedings of the National Academy of

Sciences. 96(26): 15362-15367.

31. Yu DQ, Cen CA, Yang ML and Li BJ (1999)

Studies on the salicylic acid inducted lipid

peroxidation and defense gene expression in

tobacco cell culture. Acta Botanica Sinica. 41:

977-983.

32. Yu KW, Gao W, Hahn EJ and Paek KY (2002)

Jasmonic acid improves ginsenoside

accumulation in adventitious root culture of

Panax ginseng C.A. Meyer. Biochemical

Engineering. 11: 211-5.

33. Yu LJ, Lan WZ, Qin WM and Xu HB (2001)

Effects of salicylic acid on fungal elicitor

induced membrane-lipid peroxidation and Taxol

production in cell suspension cultures of Taxus

chinensis. Process. Biochemical. 37: 477-482.

و یکیژولوفروم تافص رب كیلیسیلاس دیسا و ......و...

Documents

Transcript of و یکیژولوفروم تافص رب كیلیسیلاس دیسا و ......و...