ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН...

25
МОНГОЛ УЛСЫН ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН САЛБАРЫН ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ, ХАМТЫН АЖИЛЛАГААНЫ ЧИГЛЭЛ ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Transcript of ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН...

Page 1: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН САЛБАРЫН ӨНӨӨГИЙН БАЙДАЛ, ХАМТЫН

АЖИЛЛАГААНЫ ЧИГЛЭЛ

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 2: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

1. Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарын бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл

2. Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний боловсруулалт

3. Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн

хөгжлийн чиглэл

4. Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарыг тогтвортой хөгжүүлэх урт

хугацааны бодлого

5. Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарын хөрөнгө оруулалт, хамтын

ажиллагааны чиглэл

Page 3: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарын

бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 4: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

ХХААХҮ-н САЛБАРТҮЙЛДВЭРЛЭДЭГ

31.2% -г

ДНБ-НИЙ НИЙТ ГАЗАР НУТГИЙН

73.8%НЬ

ХАА-н ЭДЭЛБЭР ГАЗАРХХААХҮ-ЫН САЛБАРТ

ХӨДӨЛМӨРЭРХЭЛДЭГ

НИЙТ

АЖИЛЛАХ ХҮЧНИЙ

53 .9% НЬ

Хөдөө аж ахуй

Мал аж ахуй Газар тариалан

НИЙТ МАЛЫН ТОО: 61.5 сая.тол

ТАРИАЛАНГИЙН ГАЗАР: 1,050 МЯН.ГА

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 5: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

0 . 4 с а я

3 . 5 с а я

4 . 1 с а я

2 5 . 6 с а я

2 7 . 9 с а я

2016ОНЫ МАЛЫН ТОО /толгой/

0.7 5.9

6.5

45.3

41.6

61.5 сая

СҮРГИЙН БҮТЭЦ /%/

9.1%

10.3%

7.9%

8.4%

11.7%

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 6: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

891.5 мян.тн сүү400.0 мян.тн мах 27.4 мян.тн хонины ноос

9.4 мян.тн ноолуур 1.7 мян.тн тэмээний ноос 14.0 сая ширхэг арьс, шир

Мал аж ахуйн гаралтай гол нэрийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл /2016он/

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 7: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

502.548%

388.937%

158.615%

Тариалсан Уриншилсан Атаршсан

ТАРИАЛАНГИЙН ЭДЭЛБЭР ГАЗРЫН АШИГЛАЛТ,

1,050.0 мян.га /2016 ОН/

НИЙТ ТАРИАЛСАН ТАЛБАЙД ТАРИМЛЫН

ЭЗЛЭХ ХУВЬ /2016 ОН/

75.0

2.9

1.7

1.2

19.2

Үр тариа

Төмс

Хүнсний ногоо

Жимс жимсгэн

Бусад

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 8: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

483.5

467.1

165.3

94.4

216.3

203.9

163.8

72.3

20152016

Үр тариа

Улаанбуудай

Төмс

Хүнсний ногоо

Газар тариалангийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, мян.тн /2016он/

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 9: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний

боловсруулалт

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 10: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Бүтээгдэхүүн Хэмжих нэгж Үйлдвэрлэл Боловсруулалт

Мах мян.тн 400.0 9.0

Сүү мян.тн 891.5 73.9

Хонины ноос мян.тн 27.4 7.0

Ноолуур мян.тн 9.4 0.8

Арьс, шир сая ширхэг 14.0 1.4

Малын гаралтай бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл

болон боловсруулалт

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 11: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Малын гаралтай бүтээгдэхүүний боловсруулалтын хувь, %

2.3

8.0

25.5

8.3

35.3

7.410.4

0

10

20

30

40

Мах Сүү Угаасан ноос

Самнасан ноолуур

Үхрийн шир Хонины арьс

Ямааны арьс

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 12: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Бүтээгдэхүүн Хэрэгцээ Үйлдвэрлэл

Улаанбуудай 240.0 258.3

Төмс 129.0 165.3

Хүнсний ногоо 184.2 94.4

Жимс, жимсгэнэ 165.8 2.5

Газар тариалангийн бүтээгдэхүүний хэрэгцээ

болон үйлдвэрлэл, мян.тн

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 13: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэлийн хөгжлийн чиглэл

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 14: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

МОНГОЛ УЛСЫН ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ-2030:

МАЛ АЖ АХУЙН САЛБАР

10

30

60

Мал, амьтны өвчингүй

статустай нутгийн

хэмжээ, %

Нийт мал сүрэгт өндөр

ашиг шимт мал, амьтны

эзлэх хувь

3

5

8

Эрчимжсэн мал аж ахуйд

цэвэр үүлдрийн үхрийн

тоо, мян.тол

100

150

200

2015 - 2020 2020 - 2025 2025 - 2030

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 15: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Үр тарианы

үйлдвэрлэлийн талбайд

тэг элдэншүүлэлтийн

технологи, %

70

85

90

Усалгааны хэмнэлттэй,

дэвшилтэт технологийг

нэвтрүүлэн, усалгаатай

тариалангийн талбай,

мян.га

65

100

120

Жилд шаардагдах

бордооны хангамж, %

50

70

100

Нутагшсан сортын

элит үрийн хангамж, %

75

90

100

2015 - 2020 2020 - 2025 2025 - 2030

МОНГОЛ УЛСЫН ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ-2030:

ГАЗАР ТАРИАЛАНГИЙН САЛБАР

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 16: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

2015 - 2020 Үндсэн түүхий эдийг дотооддоо боловсруулж, техник, технологийг нутагшуулан

экспортыг дэмжих, импортыг орлох үйлдвэрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх

2020 - 2025 Экспорт давамгайлсан аж үйлдвэрийн бүтцийг бий болгож өндөр

технологи, машин, тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх

2025 - 2030 Мэдлэгт суурилсан үйлдвэрийг хөгжүүлж, үйлчилгээ болон технологийн

экспортыг дэмжин хөгжүүлэх

ТӨРӨӨС АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ТАЛААР БАРИМТЛАХ БОДЛОГО:

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 17: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарыг тогтвортой

хөгжүүлэх урт хугацааны бодлого

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 18: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийг тогтвортой хөгжүүлэх урт

хугацааны бодлогын зорилт :

Малын генетик нөөцийгтогтвортой ашиглах, малсүргийн зохист бүтцийгхадгалах;

Нийгмийн эрэлт, хэрэгцээндчиглэсэн үржил селекцийнажил, үйлчилгээг явуулах,чадавхийг бүрдүүлэх;

Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, эрсдлийг бууруулах;

Малын бэлчээр, тэжээл, усанхангамжийг сайжруулах;

Мал, амьтны гоц халдварт,халдварт өвчнөөс урьдчилансэргийлэх, хяналтад авах,бүсчлэн эрүүлжүүлэх стратегийгхэрэгжүүлэх;

Халдварт өвчингүй тайванбайдлыг тодорхой бүснутгаар баталгаажуулах,махны экспортын нөөцийгнэмэгдүүлэх;

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 19: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Хөрс, цаг уурын онцлогт тохирсонтаримлын үрийн хэрэгцээгдотоодын үйлдвэрлэлээс хангах,үр сорт, үрийн аж ахуйнтогтолцоог сэргээн хөгжүүлэх

Тэг элдэншүүлгийн технологинэвтрүүлэх, хөрсийг салхи, усныэлэгдэл, эвдрэлээс хамгаалах

Дэвшилтэт техникийн парк,засвар, үйлчилгээний сүлжээгбүрдүүлэх

Тариалангийн үйлдвэрлэлийг тогтвортой хөгжүүлэх урт

хугацааны бодлогын зорилт:

Төвийн бүсэд тариалангийнгазрын ашиглалтыг сайжруулах,зүүн, баруун бүсэд атаршсангазрыг эргэлтэд оруулах

Тариалангийн газрыг эдийнзасгийн эргэлтэнд бүрэн оруулах,тариалангийн бүс нутгийг тогтоох

Гадаргын болон бороо, цасны усыгхуримтлуулах, услалтын системийнашиглалтыг сайжруулах,усалгаатай тариалангийн талбайнхэмжээг нэмэгдүүлэх

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 20: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Эрүүл, аюулгүй, тэжээллэг хүнсээрхүн амыг жигд хүртээмжтэй хангах;

Түүхий эдийн бэлтгэн нийлүүлэлтийнулирлын хамаарлыг бууруулах, импорторлох хүнсний үйлдвэрлэлийг дэмжих

Үйлдвэрийн хүчин чадлын ашиглалт,үйлдвэрийн аргаар боловсруулсанмах, сүү сүүний хэмжээг нэмэгдүүлэх

Хүнсний сүлжээний бүртгэл, чанарынудирдлага, хяналт, баталгаажуулалтынтогтолцоог төлөвшүүлэх ложистик сүлжээгхөгжүүлэх

Хүнсний үйлдвэрлэлийн урт хугацааны бодлогын зорилт:

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 21: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Хөнгөн аж үйлдвэр болон боловсруулах жижиг, дунд

үйлдвэрийн урт хугацааны бодлогын зорилт:

Түүхий эдийг бэлтгэх,

тээвэрлэх,

боловсруулах үйлдвэрт

тогтвортой нийлүүлэх

тогтолцоог сайжруулах

Хөнгөн болон ХАА-н

үйлдвэрлэл,

технологийн паркын

загварыг хөгжүүлэх

Хөдөө аж ахуйн

биржээр арилжаалах

бараа, түүхий эдийн

нэр төрөл, тоо

хэмжээг нэмэгдүүлж,

үйл ажиллагааг

боловсронгуй болгох

Хөнгөн, жижиг дунд

үйлдвэрийн салбарт

“Хөгжлийн загвар” үйлдвэр,

кластер байгуулахыг

дэмжих

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 22: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Монгол улсын Хөдөө аж ахуйн салбарын хөрөнгө оруулалт,

хамтын ажиллагааны чиглэл

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 23: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Үнэ цэнийн сүлжээнийсанхүүжилтийн цогцбүтцийг бий болгож,шаардлагатай шатандхөрөнгө оруулалтыгнэмэгдүүлэх

Хөдөө аж ахуйн

үйлдвэрлэлийг

тогтворжуулахад

даатгал, давхар

даатгалын тогтолцоо,

лизингийн үйлчилгээг

идэвхижүүлэх

Хөдөө аж ахуйнчөлөөт бүсийгбайгуулан, алслагдсанбүс нутагт экспортынбаримжаатайүйлдвэрлэлийг дэмжих

Мал, амьтан, таримал

ургамал, тэдгээрийн

гаралтай түүхий эдийг

хөдөө аж ахуйн

биржээр арилжаалах

тогтолцоонд

шилжүүлэх

Хөрөнгө оруулалт, худалдааны урт хугацааны бодлогын зорилт:

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 24: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

Хамтран ажиллах чиглэл

ХАА-н үйлдвэрлэл:

Мал аж ахуйн салбар:

• Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн бүтээмж, үр

ашгийг нэмэгдүүлэх, эдийн засгийн

эргэлтийг эрчимжүүлэх (Тухайлбал: мах,

сүүний чиглэлийн үхэр, хүйс жолоодсон

үр, хөврөл импортлох, нутагшуулах);

Газар тариалангийн салбар:

• Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан

зохицсон, дэвшилтэт техник, технологид

суурилсан тариалангийн үйлдвэрлэлийг

хөгжүүлэх;

Боловсруулах үйлдвэрлэл, худалдаа:

• Өрсөлдөх чадвар бүхий бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх (Тухайлбал: орон

нутгийн нөөцийн онцлогт суурилсан, эцсийн

бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн боловсруулалтын

түвшинг хөгжүүлэх);

• Хүнсний түүхий эд бүтээгдэхүүний чанар

аюулгүй байдлын хяналт, баталгаажуулалтын

чадавхийг сайжруулах;

• Бараа бүтээгдэхүүний гадаад, дотоод

худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлэх.

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ

Page 25: ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨНҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМmofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/bayarsaihan.pdf · Үр тарианы үйлдвэрлэлийн

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ,

ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН ЯАМ