ة الشيخ محمد صالحتالیف: فضیلالعثيمين رحمه الله

ترجمه: إسرار الحق عبد الحيمراجعة: عبد الرحيم سلطان

د ایمان د بنسټونوتشریح

د عقیدی یوه برخه

2 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

بسم الله الرحمن الرحیم

مقدم�����ة إن الحم�����د لل�����ه نحم�����ده،ونتوب ونستغفره، ونستعينه، إلي��ه، ونع��وذ بالل��ه من ش��رور أنفسنا، ومن سيئات أعمالن��ا، من يهده الل��ه؛ فال مض��ل ل��ه، ومن يض���لل؛ فال ه���ادي ل���ه، وأشهد أن ال إله إال الله وحده ال شريك له، وأشهد أن محمدا عب��ده ورس��وله، ص��لى الل��ه علي��ه، وعلى آل��ه، وأص��حابه، ومن تبعهم بإحس��ان، وس��لم

تسليما أما بعد:سريزه

3 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

بیشکه ټول د الوهیت صفتونه الله لره دی د هغه ثن""ا وایو او د هغ""ه څخ""ه مرس""ته او ل""ه هغ""ه څخ""ه بښ""نه غ""واړو او هغ""ه ت""ه توب""ه اوباس""و او پن""ا نیس""و دالل""ه تعالی به ذات د خپلو نفسونو او دخپلو بدو عملون""و د ش""رونو څخ""ه څ""وک چې الل""ه پ""ه س""مه لار روان کړي د هغه دپاره بې لاری کونکې نه شته او څوک چې الله بی لاری ک""ړي د هغ""ه دپ""اره پ""ه س""مه لاره روانونکې نه شته، ګواهی کوم ددې خ""برې چې ن""ه شته لائق د عبادت مګ""ر ی""و الل""ه دې او ش""ریک ن""ه لری او ګواهي ک""وم پ""ه دی خ""بره چې یقین""ا محم""د ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم دالل""ه بن""ده او د هغ""ه رس""ول

دې.

4 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

زده ک""ړو زده ک""ړه پ""ه ټولو ددي نه پس یقینا دتوحید علوم"وکې ددی مرتب""ه ش"رف ل""ري اوپ""ه ټولو کې ډیر

زده ک""ړو کې دوج""وب پ""ه ډیره دق""در وړده اوپ""ه ټولو په لحاظ س""ره، کلک واجب دی دمقصد ډیر اعتبار

دالل""""ه تع""""الی دذات پیژندن""""ه ده ځک""""ه چې دا د صفتونو پیژندنه ده او اودهغه دنومونو

پیژندن""ه ده او اوپ"ه بن"ده ګ"انو بان"دی دهغ"ه دحقوقو چې کومه لیارالله تعالی ته ورغلې دهغې کونجي ده

بنسټ دی. شریعتونو ټولو د او

هم"""دا وج"""ه ده چې ټول"""و پیغم"""برانو دی ت"""ه بلن"""هورکړیده. الله تعالی فرمایلی:

5 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لنا من قبل���ك من وم���ا أرس��� نوحي إليه أنه ال إله سول إال ر

أنا فاعبدون ) سورة األنبياءإال25)

)م""ونږ ن""ه دی ل"یږلی پخ"وا س""تا څخ"ه هیڅ یوپیغم"بر مګر مونږ هغه ته وحې کړی ددی خبری چې نش""ته

لایق دبنده ګۍ مګرزه یم نوزماعبادت وکړئ(.

اوالل""ه تع""الی پخپل""ه پخپ""ل ی""والي ګ""واهي کړی""ده اوملایک"""و اودعلم خاون"""دانو وربان"""دی هم ګ"""واهي

کړیده، الله تعالی فرمایلی:

ه��و  هد الل��ه أنه ال إل��ه إال ش�� والمالئكة وأول��وا العلم قآئم��ا ه��و العزي��ز بالقسط ال إل��ه إال

(18)سورة آل عمران الحكيم

6 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دا الله چې دی نشته )ګواهي کړی الله تعالی یقینا دعلم او ملایکو لای""ق دعب""ادت مګ""ردا الل""ه دی او

خاوندانو هم داګواهي کړیده پداسی حال کې چې دغه ګواهي په انصاف ولاړه ده نشته لایق دعب""ادت

دی(. والا مګر داالله دی زوروردی حکمتونو

ش""ان دی نوپ""ه هرمس""لمان دا کل""ه چې دتوحید هر لازم ده چې دتوحید لحاظ وساتي په زده ک""ړه کې،

کې، اوپ""ه کولو اوپ""ه ب""ل ت""ه ښ""ودلوکې، اوپ""ه فکر عقی""ده لرل"وکې ددی دپ"اره چې دخپ""ل دین تعمیرپ""ه روغ بنس""ټ بان""دی اوپ""ه اطمئن""ان، اوپ""ه پ""وره غ""اړه

ن""تیجو او باندی کیږدي چې دهغې په میوو ایښودلوباندی نیکمرغه شي.

7 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اسلامي دین:

اسلامي دین هغه دین دی پ""ه ک""وم چې الل""ه تع""الی محمد-صلی الله علیه وسلم-رالیږلی اوپه ده سره یې ددینونوسلسله ختمه کړی اوپوره کړی"ده دبن""ده ګ"انو دپاره، اوپه ده سره یې په خپلوبنده ګانوخپ""ل نعمت پوره کړی اوغ""وره ک""ړی یې دی ددوي دپ""اره دین ن""و دهیچاڅخه الله تعالی دین نه قبلوي مګرچې قبل""وی

یې هغه اسلام دی.الله تعالی فرمایلی:

لل سسو لqر كrن لل لو مم rس كل لجا كqر qمن ك دد لح لvا لبا لvا دد لqم لح سم لن لxا لqما ( مما( كلي لع د} مي لش qل ك rس كب س| qل ل ال لن لxا لو لن كqيي كب qن ل ال لم لت لخا لو ك| qل ل ال

[40]سورة األحزاب:

8 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)نه دی محمد-صلی الله علی""ه وس""لم- پ""ه تاس""وکې پلاردیوس""ړی لیکن دالل""ه رس""ول دی اونب""وت ت""ه یې

دپای ټکی ایښی(

اوالله تعالی فرمایلی:

كتي لم مع كن مم rس مي لل لع ست مم لم مت لvا لو مم rس لن كدي مم rس لل ست مل لم xم لvا لم مو لي مل )امنا( كدي لم لا مسل ك{ا سم ال rس لل ست ك~ي لر ]س�����������ورةلو

[ .3المائدة: )نن ورځ می پ""وره ک""ړ ستاس""ی دپ""اره دین ستاس""ی اوپ"""وره می ک"""ړ پ"""ه تاس"""و نعمت خپ"""ل اوغ"""وره می

کړستاسو دپاره اسلام دین(.

سم(اوالله تعالی فرم""ایلی: لا مسل ك{ا ك| ال لد الل"" كعن"" لن كqدي لqن ال"" ك{ا ( [ .19]سورة آل عمران:

9 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)بیش""که دالل""ه تع""الی پ""ه ن""یزمنلی ش""وی دین هغ""هاسلام دی(.

اوالله تعالی فرمایلی:

كفي لو س� لو س| من كم لل لب مق سي للن لف منا كدي كم لا مسل ك{ا ال لر مي لغ ك� لت مب لي لمن لو ( لن( كري كس لخا مل لن ا كم ك� لر كخ آا ]س����������ورة آلال

( [ .85عمران ) )هغه څوک چې داسلام څخه پ""ه غیرب""ل دین لټ""وي هرګز به ورڅخه قبول ن""ه ش""ی او پ""ه اخ""رت کې ب""ه

دتاوانیانوڅخه وي(.

بیشکه الله تعالی په ټولوخلکوفرض کړیده چې الل""هتعالی ته دی تدین په دین اسلام سره وکړي.

10 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

الله تعالی خپل رسول ته خطاب کړیدی:

ك�ي لqل معا ا لجمي مم rس مي لل ك{ا ك| سل الل"" سسو لر كqني ك{ا س� لqنا ل�ا ال سqي لvا ليا مل سق ( كيي مح سي لو س� لqا ك{ال ل| لل ك{ا لا كض مر لvا لوال كت لوا لم لqس ال س� مل سم س| للسن كم م� سي ك�ي لqل كqي ا qم ك سvا كqي ال كب qن ل ك| ال كل سسو لر لو ك| كبالل"""" ما سنو كم آا لف ست كمي سي لو

لن( سدو لت م� لت مم rس qل ل لع لل سه سعو كب qت ل لوا ك| كت لما كل xل لو ك| ]س��ورةكبالل"""[ .158األعراف:

)ووایه ای پیغمبره ای خلکوتاسو ټولوته زه الله رسول رال""یږلی یم،هغ""ه الل""ه چې خ""اص دهغ""ه دپ""اره دی اختیارداس""""مانونواوځمکې نش""""ته لای""""ق دعب""""ادت مګردغه یوالل""ه دی ژون""دي ک""ول ک""وي او م""ړه ک""ول کوي پس ایمان راوړئ په الله اودهغه پ""ه پیغم""برچې ن""بی دی اوامۍ دی اوپیغم""برهم یقین ل""ری پ""ه الل""ه

11 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اودهغ""ه پ""ه خ""برواوددی پیغمبرتابع""داری وک""ړئ ددیدپاره چې په سمه لیارروان شئ(.

په صحیح مسلم کې دابوهریره-ر~ی الله عنه-څخه روایت دی هغه دن""بی-ص"لی الل""ه علی"ه وس"لم-څخ"هروایت ک""وۍ بیش""که ن""بی-ص""لی الل""ه علی وس""لم-

فرمایلی:

دد من vاح"" س� بي سس محم""د بي""ده، لا يس""م )وال""�ي نفست، ولم لqمة: ي�""ودي، ولا نص""راني، ثم يم""و vا �""�ه الvاص""حاب الن""ار( {الا xان من ست ب|؛ vارسل من بال�ي ي�م{ايم""ان {ايم""ان، ب""اب وج""وب ال رواه مس""لم، xت""اب ال

(384برسالة نبينا محمد صلى الل| علي| وسلم، رقم )

12 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)قس""م دی زماپ""ه هغ""ه ذات وی چې دمحم""د-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-نفس دهغ""ه پ""ه لا� کې دی چې خبرنه شی زماپه رسالت ی""وکس ددی امت ک""ه هغ""ه یهودی وی اوکه نصرانی اوبیامرګ راشی هغه ت""ه پ""ه داسی حال کې چې ایمان یې نه وی راوړی په هغه دین چې زه وربان""دی ل""یږلی ش""وی یم مګ""ر دی ب""ه

داوردخاوندانوڅخه وۍ(.

په پیغمبرباندی ایمان:

باورکول په ټول هغه څه بان""دی چې دې ن""بي راوړېوي سره دمنلواوغاړي ایښودلو نه یواځې باورکول.

13 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دی وج""ه ن""ه ابوط""الب ب""اورکوونکی ن""ه ش""میرلی د کیږې په رسول-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-بان""دې س""ره ددی چې رسول- صلی الله علیه وسلم- په کوم دین راتګ کړې وودهغي تص""دیق یې هم ک""اوه اوګ""واهي

دین دی. کې به"""تر دینونو یې کول"""ه چې پ"""ه ټولو اسلامي دین کې ټول هغه مصلحتونه شته ک""وم چې

د دینونو کې وو،خوپ""""""ه پخوانو دینونو پ""""""ه پخوانو ه"""روخت د اس"""لام غ"""وروالی دادی چې اس"""لام د

امت دپاره مناسب دی. هر د هرځای او

ته خطاب کړیدی: الله تعالی خپل پیغمبر

14 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن كم ك| مي لد لي لن مي لب لما كqل مقا كqد لص سم كqق لح مل كبا لب لتا rك مل ل� ا مي لل ك{ا لنا مل لز لvان لو ( ك|( مي لل لع منا كم مي ل� سم لو كب لتا rك مل ]س��ورة المائ��دة:ا

48 ] ]مونږتاته کتاب رالیږلی دی دحق دښکاره کولودپ""اره پ"""ه داس"""ی ح"""ال کې چې داتص"""دیق ک"""وی دهغ"""ه کت""ابونوچې مخکې ددی څخ""ه وواوداس""اتونکی دی

په هغی کتابونو[

دین دهری زم""انی س""ره او ددی خبری معنی چې دا امت دپ""اره مناس""ب دی هر د ه""ر ځ""ای س""ره او د

مص""لحتونو یعنی عمل ک""ول پ""ه دین اس""لام دامت د وخت کې وي نل""ری ک""ه پ""ه هر س""ره هیڅکل""ه ټکر

ځ""ای کې وي بلک""ه عم""ل ک""ول پ""ه دین اوکه په هر

15 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مع""نی دا او بعین""ه دامت خ""یرخواهی ده، اس""لام دا دځ""ای یا قطعا نه ده چې دین اس""لام ب""ه دوخت او

لک""""ه ځی""""ني خل""""ک چې امت ت""""اب� وي، د یا او دا دین اس""لام ح""ق دین دی او همداس""ې غ""واړي.

هغه دین دی چې الله تعالی زم""ه واري ک""ړي دهغ""ه پاره چې پ""ه دی دین عم""ل وک""ړي څنګ""ه چې د چا

دی ددی چې الله تعالی ورباندی عمل کول په کار خلکو. به یې مدد کوي او غلبه به ورکوي په نورو

الله تعالی فرمایلی:

سه لر ك� م� سي كل qق ك لح مل ا كن كدي لو لدى س� مل كبا س| لل سسو لر لل لس مر لvا ك�ي لqل ا لو س� ( لن( سxو كر مش سم مل له ا كر xل مو لل لو ك| qل ك xس كن كqدي للى ال"""" ]س��ورةلع

[9الصف:

16 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)الل""""ه هغ""""ه ذات دی چې رال""""یږلی یې دی خپ""""ل پیغمبرپه ګټورعلم اوحق دین باندي ددی دپ""اره چې

اګر دینونو ب""اطلو حق دین پ""ه ټولو پیاوړی کړي دغهکه دغه کارمشرکان بدګڼي(.

اوالله تعالی فرمایلی:

)وع���د الله الذين آمن���وا منكمالحات وعمل���������وا الص���������تخلفنهم في األرض كم��ا ليس��تخلف الذين من قبلهم اس�������الذي دينهم لهم وليمكنن ى لهم وليب���دلنهم من ارتض��� بعد خوفهم أمن��ا يعب��دونني الر يئا ومن كف�� ركون بي ش�� يش�� بع��������د ذل��������ك فأولئك هم

17 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

قون( ]س��ورة الن���ور:الفاس���55]

هغ""ه د س""ره او )وع""ده ک""ړي الل""ه تع""الی دمومن""انو س"""نت س"""ره چې عملون"""ه ک"""وي دق"""ران او خلکو

ب""""ه دوي ت""""ه خلافت قس""""م دی خاماخا مط""""ابق، ورکوي پ"ه ځمک"ه کې لک"ه څنګ"ه یې چې خلافت

مضبوط ک""ړی يې وو مومنانوته او مخکینو ورکړی وودوی ته

دین ددوی هغه دین چې الله تعالی ورته غوره ک""ړی اوقس""م دی خاماخاب""ه ددوی ی""ره پ""ه امن بدل""ه وو،

کړي،

زماعب����ادت دی ک����وي اوهیڅ ش���ی دی زماس���ره ش���ریک

18 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ب��رخی واال ن��ه نیس��ي اوهغ��ه څوک چې کفر وکړي وروسته له دی همدغه کام��ل نافرم��ان

خلک دي(. اسلامي دین عقیده ده اواحکام دي اوپخپل""ه عقی""ده

اواحکاموکې پوره دی:

ش""رک څخ""ه ژغورن""ه د دالل""ه پ""ه ی""ووالی امرک""وي او کوي.

څخ""""ه ویلو درواغو د ک""""وي او امر ویلو رښ""""تیا پهژغورنه کوي،

19 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

څخ""ه ظلم کولو د ک""وي او امر کولو1پ""ه انص""اف ژغورنه کوي.

په امانت امرکوي اودخیانت څخه ژغورنه کوي.

پ""ه وع""ده بان""دی دپ""وره والی امرک""وي اودبی ل""وزۍڅخه ژغورنه کوي.

العدل:دورته شیانویوالی ته اودناورته- 1 شیانوجداوالی ته عدل وایې،مطلق برابروالی

ته عدل نه وایې،ځیني خلک وایې:اسلام دعدل دین دی مطلقادغه خبره کوي.دناورته

شیانوبرابروالی ظلم دی،اسلام کې ظلمنشته.

20 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د بان""دی امرک""وي او سره احس""ان کولو پلار او دمورڅخه ژغورنه کوي. ازارولو هغوې د

څخ""ه خپلوۍ نه پاللو کوي اود امر په خپلوۍ پاللو بد د ک""وي او پ""ه ښ""ه ګاون""ډیتوب امر ژغورنه کوي.

ګاونډيتوب څخه ژغورنه کوي.

عامه خبره داده چې چیري ښ""ه اخلاق وي اس""لام چ"""یری چې ښ"""کته ناک"""اره ک"""وي او وربان"""دی امر

اوپ"""ه څخ"""ه ژغورن"""ه ک"""وي. اخلاق وي اس"""لام ور عمل څخه ژغورنه بد دهر کوي او هرنیک عمل امر

کوي.

الله تعالی فرمایلی:

21 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لبى مر سق مل كذي ا لتا} ك{اي لو كن لسا مح ك{ا لوال كل مد لع مل كبا سر سم مvا لي ل| لqن الل"""""" ك{ا ( مم rس qل ل لع لل مم rس س� كع لي كي مغ لب مل لوا كر rل سمن مل لوا لشا} مح لف مل كن ا لع ل�ى من لي لو

لن( سرو xqل ل� [90]سورة النحل: لت

)بیشکه الل""ه حکم ک""وي پ""ه انص""اف کولوس""ره اوپ""ه نیکۍ کولوس""ره اوخپلوانوت""ه پ""ه ورک""ړه حکم ک""وي اوژغورنه کوي دهری بی حیایي اودهری ن""اروا اوظلم څخه ښه نصیحت کوي الله تاسوته ددی دپاره چې

~روری خبره رایاده کړئ(.

داسلام بنسټونه:

داسلام بنس""ټونه:هغ""ه بنس""ټونه چې اس""لام وربان""دی ش""وی پ""ه هغ""ه ح""دیث جوړدی هغ""ه پنځ""ه دی ذکر

22 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کې چې دعم""رزوی دن""بی-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم- ځخ""ه روایت ک""ړی بیش""که ن""بی-ص""لی الل""ه علی""ه

وسلم-فرمایلی دی:

دی،پ""ه دی خ"بره چې ج"وړ )اسلام په پنځه ش"یانو الل""ه یووګ""ڼی اوپ""ه یوب""ل روایت کې)علی خمس(پ""ه

ت�کیرسره راغلی،

مدا عب""ده ورس"ول|، لqن محم" vا {الا الل|، و {ال| من لا vا ك� ش�اد)§qك كم رمضان، والح ك} الزxا�، وصيا {ايتا كم الصلا�، و {اقا و فقال رجل: الح§، وصيام رمضان، ق""ال: )لا، ص""يام رمضان، والح§( ، ��rا سمعت| من رسول الل| صلى

الل| علي| وسلم

23 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ګواهي کول په دی خ""بره چې نش"ته لای""ق دعب""ادت مګریوالل""ه دی اوګ""واهي ک""ول پ""ه دی چې بیش""که محمد-صلی الله علیه وسلم-دالل""ه بن""ده دی اودهغ""ه رس""ول دی، اودرول دلمانځ""ه، اوورک""ول دزک""ات، او

ح§ ک"ول(یوس"ړی او روژه نی"ول درمض"ان دمیاش"تی،وویل:

)الح§ وص""""یام رمض""""ان(دعم""""رزوی-ر~""""ی الل""""ه رس"ول د عنهماوفرمای"ل ن"ه:)ص"یام رمض"ان والح§(ما

الل""ه-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-څخ""ه داس""ی اوری""دلیدي .متفق علیه

24 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

واللف""ظ لمس""لم.ه""رچې ګ""واهی پ""ه دی خ""بره چېنشته لایق دعبادت مګریوالله دی اوبیش""که محم""د- ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-دالل""ه بن""ده اودهغ""ه رس""ول

ګواهي یوه مض""بوطه عقی""ده ده چې تعب""یریې دی.دا په ژبه بان"دی پ"ه کلم"ه دش"هادت داس"ی ش"وی وي

کلک ومومي ده لره په دغه عقیده بان""دې چې ګویا یولی""دونکی.اوبیش""که ګرځ""ولی ش""وی دغ""ه ګ""واهي

هغ""ه ش""یانوچې پ""ه ن""ورو ش""میر یو یوبنس""ټ س""ره دکارده ګواهي ورباندی وشي.

الله دطرف""ه رس""وونکی د ددی وجه نه چې پیغمبر یا دی،ګ""واهی ک""ول دپیغمبرپ""ه هکل""ه چې دالل""ه بن""ده دی اودهغ""ه رس""ول دی،داددی ګ""واهۍ دپ""اره:چې

25 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

نش"""""ته لای"""""ق دعب"""""ادت مګریوالل"""""ه دی دپ"""""ورهکوونکوڅخه ده.

ددی وجه نه چې دغه دوه ګواهیانی بنسټ دی اویا دپ""اره،ځک"ه هیڅ عم"ل قبلولو صحت اود د دعملونو

چې اخلاص پ"ه نه قبلیږی اون""ه ص"حیح ک""یږې مګرتابع""داری پ""ه کې درس""ول- کې دالل""ه دپ""اره وي او

ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-وي دالل""ه تع""الی دپ""اره پ""ه ګ""واهۍ تث""بیت د اخلاص کولوس""ره د)لاال""ه الاالل""ه(

رسول-صلی الله علیه وسلم-په تابع""دارۍ د کیږي او د بان""""دی د)ان محمداعب""""ده ورس""""وله(

تثبیت کیږي. ګواهۍ

26 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ددغه ل""وې ګ""واهۍ دفایدوڅخ""ه ی""وه فای""ده داده چېزړه اونفس دمخلوق دغلامۍ څخه اودهغه

خلکودتابع"""""دارۍ څخ"""""ه چې پیغم"""""بران ن"""""ه دیازادیږې.

هر چې ودرول د لمانځه دی: : ۱

دا بندګی کول دی الله تعالی د پ""اره پ""ه کول""و ددی په داسی طریقه باندی چی همیش""ه وی او پ""وره وی

ئتاو پخپ"""ل وخت مس"""تحبه کی وی او پ"""ه هيشرعی باندی وی

ددی بنسټ فایدی: : ۲

27 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د سینی پراخی، د سترګو یخ""والی، او د بی حی""ایېاو ټولو بدو کارونو څخه ژغورنه ده.

.هر چی ز کات ورکول دی:۳

دا بن""دګی ک""ول دی د الل""ه تع""الی د پ""اره پ""ه خ""رچ کولو د هغه م""الونو چی ش""ریعت پ""ه کی

یوه خاص حصه اندازه کړی او واجب کړیده.

د زکات د ورکولو فایدی:

نفس د بخ""ل څخ""ه پ""اکوی، د اس""لام اومس""لمانانوحاجتونه له منځه وړی.

. هر چی روژه نیول درمضان دی:۴

28 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دا بندګی کول دی د الله تعالی په ځان ساتلو س""ره دټولو هغه شیانو څخ""ه چی هغ""ه روژه م""اتونکی دی

د رمضان دمیاشتي په ورځو کی

د روژی نیولو فایدی:

نفس کش کول له هغه شیانو څخه چی ورسره مینهلری د پاره د لټولو د ر~ا د الله تعالی.

.هر چی ح§ د بیت الله دی:۵

دا بن"""دګی ک"""ول دی د الل"""ه تع"""الی د پ"""اره د هغ"""ه عزتمن""دی ک""وټی پ""ه نیت کول""و د پ""اره د دری""دلو پ""ه

29 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هغه ځایونو د ح§ چی الله تع""الی ورت""هعزت ورکړی.

د ح§ کولو فایدی:

پ""ه دی کی ته""�یب د نفس دی پ""ه م""الی او ب""دنی طاقت خرچه کول""و س""ره د الل""ه تع""الی پ""ه تابع""داری کی.ددی وجی نه ح§ د الله تعالی پ""ه لی""اره کی د

جهاد یوه نوعه ده.

دغه فایدی چی مونږ یی یادون""ه وک""ړه ددی بنس""ټونو او هغه چی م""ونږ یی یادون""ه ن""ه ده ک""ړی ددی امت څخ"""ه پ"""اک روخان"""ه اس"""لامی امت ج"""وړوی چی عاجزی به ک""وی الل""ه تع""الی ت""ه لایق""ه ع""اجزی او د

30 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

خلک""و س""ره ب""ه د انص""اف او ریښ""تینی چ""ال چلن""د کوی.ځک""ه ددی څخ""ه علاوه ن""ور احک""ام د اس""لام چی دی د هغی صلاحیت ددی بنسټونو ص""لاحیت س"ره ت""ړاو ل"ری، د امت د احوال""و خراب""والی ددوی د

دینداری دخرابوالي په مقدار باندی وی.

که څوک غواړی چی دا خبره ځانته پ"ه ډاګ"ه ک"ړی دا وینا د الله تعالی دی ولولی

)ول��و أن أه��ل الق��رى آمن��وا واتق��وا لفتحن��ا عليهم برك��اتماء واألرض ولكن ن الس������� م كذبوافأخ���ذناهم بم���ا ك���انوا يكسبون * أفأمن أهل الق��رىنا بيات���ا وهم أن ي���أتيهم بأس��� نآئمون * أو أمن أه��ل الق��رى

31 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

حى وهم نا ض�� أن ي��أتيهم بأس�� يلعبون * أفأمنوا مكر الله فالوم الق��� ي���أمن مك���ر الل���ه إال

]سورة األع��راف: الخاسرون(96-99]

]ک""ه چیرت""ه یقین""ا د کل""و والا ایم""ان راړي او تق""وی اختی""ار ک""ړي خ""ا ماخ""ا ب""ه م""ونږ راپران""یزو پ""ه دوی باندی برکتونه داس""مانونو او د ځمکی یع""نی )وخت په وخت ب"ه فای"ده من""د بارانون"ه وری""ږی او د ځمکی حاصلات به زی"اتیږی.( لیکن دوی نس"بت د دروغ""و وک""ړ ن""و م""ونږ راونی""ول پ""ه س""بب د هغ""ه کس""ب چی

ای""ا پ""ه امن کی دی د کل""و والا، دوی همیش""ه ک""اوه چی راشی دوی ته ع"�اب زم"ونږ د ش"پی پ""ه

32 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

داس""ی ح""ال کی چی دوی بی""ده وی او ای""ا پ""ه امن کی دی کلو والا چی راش""ی دوی ت""ه ع""�اب زم""ونږ

په څاښت وخت کی

داس""ی ح""ال کی چی دوي ل""وبې ک""وي ای""ا پ""ه امن کی دی دوي د الله تعالی دمکر څخ""ه ن""ه امن کی ک""یږی د الل""ه تع""الی د مک""ر څخ""ه مګ""ر هغ""ه ق""وم

تاوانی[

د مخکن""و خلک""و ت""اریخ دی وګ""وری، بی ش""که پ""ه تاریخ کی عبرت دی د عقلمندو او بص""یرت والاو د پ"""""اره چی زړه ت"""""ه یي پ"""""ردې ن"""""ه وی ځړی"""""دل

شوی .الله تعالی مدد غوښتلی شوی دی.

33 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د اسلامی عقیدی بنسټونه:

دین اسلام لکه مخکی تیرشو عقیده ده او ش""ریعت دی او په تحقیق سره مونږ اشاره وکړه څه شی ت""ه د بعض ش"""ریعتونو ددی او د هغی بنس"""ټونه م"""و ذک"""ر کړل هغه چی د اسلامی احکامو د پاره بنی""ادی بڼ""ه

لری.

ه""ر چی اس""لامی عقی""ده ده ددی بنس""ټونه پ""ه الل""ه ایم""ان پ""ه ملایک""و د الل""ه تع""الی،پ""ه کت""ابونو د الل""ه تعالی ،په رسولانو د الله تعالی ،اوپ""ه ورځ د اخ""رت ب""اور ک""ول او ان""دازه د خ""یر او ش""ر د الل""ه تع""الی د

طرفه باورول.

34 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پ""ه تحقی""ق س""ره پ""ه دی بنس""ټونو ق""ران دلی""ل دی او س""نت د پیغم""بر وربان""دی دلی""ل دی.الل""ه تع""الی پ""ه

خپل کتاب کی فرمایی:

كب كر مغ لم مل لوا كق كر مش لم مل ا لل لب كق مم rس ل� سجو سو ما سqلو لو ست لvان لqر كب مل ا لس مي qل ل ( كة rل كئ آا لمل مل لوا كر كخ آا كم ال مو لي مل لوا ك| كبالل"""""""""" لن لم آا من لم لqر كب مل لqن ا rك لل لو

لن( كqيي كب qن ل لوال كب لتا rك مل ]س���ورة البق���رة:لوا177]

)نه ده نیکی مخ اړول ستاسو ط""رف د مش""رق ت""ه ی""ا ط""رف د مغ""رب ت""ه لیکن پ""وره نیکی ک""ونکی هغ""ه څوک دی چی باور ول""ری پ""ه الل""ه تع""الی او پ""ه ورځ وروس""تی او پ""ه ملایک""و او پ""ه کت""ابونو او پ""ه ټول""و

پیغمبرانو باندی (

35 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او د قدر باره کی الله تعالی فرمایی:

د� لد كح لوا لqا ك{ال لنا سر مم لvا لما لو * در لد لق كب سه لنا مق لل لخ د} مي لش لqل xس qنا ل ك{ا ( كر( لص لب مل كبا دح مم لل x49]س��ورة القم��ر: ل،

50] )بی شکه م""ونږ ه""ر ش""ی پ""ه ان""دازه ک""ړی او ن""ه دی

کار ځمونږ مګر یو د سترګو رپ دی.(

او په حدیث کی نبی صلی الله علیه وسلم فرمایلی پ"""ه داس"""ی ح"""ال کی چی ج"""واب ورک"""ونکی دی جبری"""ل ت""ه کل"""ه یی چی ایم"""ان ب"""اره کې پوښ"""تنه

کړی:

36 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن بالل""|، وملائrت""|، وxتب""|، ورس""ل|، من ت�م vا {ايمان: )الآاخر، وت�من بالقدر: خيره وشره( واليوم ال

) ایمان دا دی چی باور وکړی پ""ه الل""ه او د هغ""ه پ""ه ملایکو او د هغه په کتابونو او د هغه په پیغمبرانو او په ورځ د اخ"رت او ب"اور وک"ړی پ""ه ان"دازه د خ"یر او

شر()مسلم(

په الله تعالی باور کول:

په دیکې په څلورو شیانو عقیده لرل ~روری ده:

:لمړی

37 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د الله په شتوالی عقیده ساتل چی الله تع""الی ش""ته موجود دی .فطرت،عقل،ش""رعه،حس د اڅلورش""یان

د الله په وجود دلیل دی.

د فطرت دلالت د الله په وجود:

د ټول""و مخلوق""اتو پی""دایش پ""ه دی عقی""ده ش""وی چی الل"""ه ش"""ته بغ"""یر ددی څخ"""ه چی مخکی وربان"""دی سوچ وکړی یا ورته زده کړه وکړی او د فط""رت ددی غوښتنی څخه ن""ه اوړی مګ""ر هغ""ه څ""وک اوړی چی پ"""ه زړه یی داس"""ی ش"""ی راغلی چی دغ"""ه ش"""ي د فطرت د ګټوری غوښ""تنی څخ""ه اړولی دی.پ""ه دیخبره دلیل د نبی صلی الله علیه وسلم دا وینا ده:

38 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

سه ي�ودان""|، vابوا سد على الفطر�، ف"" {الا ويول )ما من مولود vاو يمجسان|( vاو ينصران|،

)نشته هیڅ یو پیدا کړی شوی مګر دهغه پیدایش په فطرت سره کیږی نو مور او پلار یی یا یهودی کړی ی""ا نص""رانی ک"ړی ی""ا یی مجوس"ی ک""ړی( دا ح"دیث

بخاری روایت کړی دی.

:د عقل دلالت د الله په وجود

دا مخلوق""ات مخک""نی او ورس""تنی خلاص""ی نش""ته ددی څخ""ه چی دا دی ی""و پی""دا ک""ونکی وج""ود ت""ه راړونکی ون"ه ل"ری ځک"ه دا کی"دای ن""ه ش"ی چی دا مخلوقات دی خپ""ل ځ""ان پخپل""ه وج""ود ت""ه راوړی دا

39 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

نش""ی کی""دای چی خپ""ل ځ""ان دی پخپل""ه وج""ود ت""ه راوړی ځکه یو شی د خپل ځان خالق نشی کیدای ځکه چی مخکی د وجود څخه دا پخپل""ه نش""ت وو

نو څنګه خالق شو؟

ناګهان""ه( دی خ""الق)دا هم نشی کیدای چی صدفه شی ځکه د هر ح""ادث دپ""اره مح""دث ~""روری دی ځکه چی وج"ود ت"ه راوړل ددی مخلوق"اتو پ""ه دی ن""ا اشنا ن�ام سره او په خورا ښه ترتیب سره رایو ځ""ای ک""ول او دی ت""ه ی""و ق""وی رب""ط ورک""ول د اس""بابو او مسبباتو تر مینځ او ددی کایناتو تر مینځ دا ټول هغه دی چی قطع""ا دا خ""بره ردوي چی ددی دپ""اره دی خالق صدفه )ناکهانه( شی.ځکه چی صدفه پخپ""ل

40 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اصل وجود کی په دی ن�ام سره نه وه نو څرنګه به په پاتی کیدو کی او د یو حالت څخه بل حالت ته

تللو کی په دی ن�ام سره شی؟

هر کله چی داسی ثابته نه شوه چی مخلوق""ات دی د خپل ځان خالق شی او یا دی صدفه ددی خ""الق شی نو دا خبره ثابته شوه او متعین""ه ش""وه چی ددی ع""الم د پ""اره موج""د ش""ته چی هغ""ه الل""ه

تعالی دی او پالونکی دی د ټول عالم.

په تحقیق سره الله تعالی دا عقلی او قطعی دلیل پهسورت طورکې ذکر کړی:

لن( سقو كل لخا مل ا سم س� مم لvا د} مي لش كر مي لغ من كم سقوا كل سخ مم لvا ( [ 35]سورة الطور:

41 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

) ایا دوی د الل""ه تع""الی ن""ه بغ""یر ک""وم ب""ل ش""ی پی""دا کړي او که دوي پخپله ځانون""ه پی""دا ک""ړي ( معلوم"ه ش""وه چی ددوي خ""الق الل""ه تع""الی دی. دا وج""ه ده چی کله جبیر زوی د مطعم د رسول الله صلی الل""ه علی""ه وس""لم څخ""ه واوری""دل چی س""ورت ط""ور یی

لوسته او دی ایتونو ته راورسیده

سقوا لل لخ مم لvا لن * سقو كل لخا مل سم ا س� مم لvا د} مي لش كر مي لغ من كم سقوا كل سخ مم لvا ( لض مر vا لوال السموات

سم س� مم لvا ل� كqب لر سن كئ لزا لخ مم س� لد كعن"""""""""""""""" مم لvا لن * سنو كق سيو لبل لا لن( سرو كط مي لص سم مل -35]س���ورة الط���ور: ا

37]

42 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)ایا ددوی پیدایش د الله تع""الی څخ""ه غ""یر ب""ل ک""وم شی کړی او که دوی پخپله د ځان پیدایش کړی او که دوی اسمانونه او ځمکه پیدا کړی داس""ی ن""ه ده دوی یقین نه ل""ری ای""ا دوی س""ره س""تا د رب خ""زانی

دی او که دوی ساتونکی دی (

جبیر په دغه ورځو کی مشرک وو ویی فرمایل:

{ايم""ان في vاول م""ا وق""ر ال vان يط""ير، وذل""� )xاد قلبي قلبي(

نژدی ده زما زړه والوزی او دا لم""ړۍ هغ""ه ش""یبې وېچې ایمان زما په زړه کې قرار ونیوه.(

دا اثر امام بخاری جدا جدا ذکر کړی.

43 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

یو مثال به بیان کړو په هغی س""ره ب""ه ښ""ه و~""احت وش""ي چې تات""ه ی""و څ""وک ووایې چې ی""وه قلع""ه ده باغچه ورڅخه چاپیره ده اوبه پکی بهیږی د فرش""ونو او کټونو څخه ‌ډکه ده په رنګا رنګ ډولون""و ښایس""ته شوی دا بنګله او دا کمال او دا جم""ال چی پ""ه دی کی دی دا ټ""""ول پخپل""""ه وج""""ود ت""""ه راغلي او ی""""ا تصادفي پی""دا وو هیڅ پی""دا ک""ونکی یی نش""ته خپل""ه وجود ته راغلی په تل""وار ب""ه دا رد ک""ړی او درواغ ب""ه یی وګڼی او د بی عقلو خلکو خبره به یی وګڼی ای""ا

دی ی""و چ""ا دپ""اره ددی ن""ه پس چی ووایی دا ج""ایز پراخ""ه اب""ادی ځمک""ه،اس""مان د س""تورو ن�""ام او دا ح""الات او ددی دا ن""ا اش""نا څرګن""د ن�""ام دا ټ""ول

44 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پخپله پیدا دی او ی""ا ص""دفه یې خ""الق ووهیڅ وج""ودته راوړونکی نه لری؟

شرعی دلالت د الله په وجود:

ټول اسمانی کتابونه په دی غږی""دلی او هغ""ه احک""ام چی دی کت"""ابونو راوړی چی هغ"""ه مش"""تمل دی پ"""ه مصلحت د مخلوق او هغه اخبار چی دی کت"""""ابونو دک"""""ون ب"""""اره کی راوړی اوواقعی دهغی

ریښتینوالی ګواهی ورکوی.

دلیل دی پ""ه دی چی دا خبرون""ه د رب د طرف""ه دی او هغه قدرت لری په پیدا کول""و د هغ""ه ش""ی چی د

هغی خبر یی ورکړی.

45 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د حس دلیلونه د الله تعالی په وجود دوه قسمه دی:

یو د هغه دوو څخه:

- م""ونږ اورو او پ""ه س""ترګو یی ګ""ورو د بلونک""و بلن""ه۱ ورک""ول او دفری""اد کونک""و فری""اد ت""ه رس""یدل دا غ""وڅ دلیل دی د الله تعالی په وجود بان""دی

الله تعالی فرمایلی:

س|( لل لنا مب لج لت مس لفا سل مب لق كمن لدى لنا ك{اذ محا سنو لو ]س�����ورة)[76األنبياء:

) او نوح علیه الص""لات والس""لام چی کل""ه اواز وک""ړ مخکی ددی نه الله وایی مونږ یی اواز قبول کړی. (

او الله تعالی فرمایلی:

46 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مم( rس لل لب لجا لت مس لفا مم rس qب ل لر لن سثو كغي لت مس لت ك{اذ ]س����ورة)[9األنفال:

) کله چی تاسو فریاد وکړ الله مو فریاد قبول کړ. (

صحیح بخاری کې د انس ر~ی الله عنه څخه نقلدی فرمایی:

) ی""وه بان""ډچی د جمعی پ""ه ورځ راغی پ""ه داس""ی ح"ال کی چی ن""بی ص"لی الل""ه علی"ه و س"لم خطب""ه کوله ویی فرمای""ل ای د الل""ه رس""وله م""ال هلاک ش""و اولاد وږی دی مونږ د پاره الله تعالی نه دعا وغواړه ) د باران سوال وکړه ( نبی علی"ه الس"لام دواړه لاس"ونه اوچت کړل او دعا یی وکړه د غرون""و پ""ه ش""ان وریځ راپیدا شوه نبی علی""ه الس""لام هماغس""ی پ""ه مم""بر وو

47 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

چی باران ځما په ږیره وریده ورپسی جمعی بان""دی ړنګی هماغه بانډچی وفرمایل یا د الله رسوله اب""ادۍ

ش""وی مالون""ه هلاک ش""و م""ونږ د پ""اره د الل""ه تعالی څخه دعا وغواړه ن""بی ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم

خپل لاسونه اوچت کړل او ویی فرمایل:

{الا {الى ناحي""ة لنا، فم""ا يش""ير مي لل لع مين""ا ولا لوال )الل�م حانفرجت(

ی""ا الل""ه زم""ونږ څخ""ه یی واړوه پ""ه م""ونږ یی م""ه وروه اشاره به یی نه کوله یو طرف ته مګر وریځ ب""ه ج"دا

کیدله. (

48 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

همیشه د دعاګانو قبلیدل ی""و بالمش""اهده ث""ابت ک""ار دی ورځی پ""وری د هغ""ه چ""ا دپ""اره چی پ""ه دی تر

ریښتیا سره الله پاک ته پن""اه وړونکی وی او دع""ا پ""هشروطو او ادابو سره وی.

دویمه وجه:

د پیغمبرانو معج""زی چی چ""ا بالمش""اهده لی""دلی وی او ی""""ا یی اوری دا غ""""وڅ دلی""""ل دی پ""""ه وج""""ود د ل""یږدونکی ددی پیغم""برانو چی هغ""ه الل""ه تع""الی دی ځک""ه دا معج""زی داس""ی کارون""ه دی چی د بش""ر د وس""عی او ط""اقت څخ""ه وتلی ک""ار دی. دا معج""زی الله تعالی ج"اری ک""وی د پیغم"برانو

دتایید او نصرت دپاره

49 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ددی مث""ال معج""زه د موس""ی علی""ه الس""لام کل""ه چی الله تعالی ورته امر وکړ چی دا س""مندر پخپل""ه امس""ا ووه""ه ن"""و پ"""ه هغی کی دولس وچی لی"""اری ج"""وړی ش""وی او د هغی پ""ه منځ کې اوب""ه د غرون""و پش""ان

پورته وختی الله تعالی فرمایی:

لق لل لف لفان لر مح لب مل ل½ ا لصا لع كqب كرب م~ كن ا لvا لسى سمو للى ك{ا لنا مي لح مو لvا لف ( كم( ك�ي لع مل كد ا مو لqط لxال دق مر كف سqل xس لن لrا ]س�������ورةلف

[ 63الشعراء: ) مونږ وحی وکړه موسی علیه السلام ته چی ووه""ه پخپله امسا دی دا س""مندر ج""دا ش""و س""مندر اوش""وه

هر یوه برخه د اوبو په شان د لوی غر. (

دویم مثال:

50 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

معج""زه د موس""ی علی""ه الس""لام کل""ه یی چی م""ړی ژوندی کول او د قبرونو څخه یی راویستل د الله پ""ه

حکم الله تعالی د هغه باره کی فرمایلی:

ك|( كن الل"""""""" ك{اذ كب لتى مو لم مل كيي ا مح سvا لو ]س����ورة آل)[49عمران:

) او کله چی تا مړی راویستل د الله په حکم (

دریم مثال:

د محم""د ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم معج""زه کل""ه چی قریشو دمعج""زی غوښ""تنه ورڅخ""ه وک""ړه ن""بی علی""ه السلام سپوږمی ته اشاره وکړه او هغه دوه ټوټی ش""وه

او خلکو ولیدله دی باره الله تعالی فرمایی:

51 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

س~وا كر مع سي مة لي آا موا لر لي ك{ان لو سر * لم لق مل لqق ا لش لوان سة لع لqسا كت ال لب لر لت مق )ادqر( كم لت مس سqم در مح كس سلوا سقو لي -1]سورة القمر: لو

2] ) قیامت نیږدی دی او سپوږمۍوچاوده که ه""ر قس""م معجزه دوی وګورې بی""ا هم اع""راض ک""وی او وایی دا

سحر دی محکم. (

دا محسوس""ی معج""زی الل""ه تع""الی ښ""کاره ک""وی د خپلو پیغم""برانو د تایی""د د پ""اره او د هغ""وی د م""دد دپاره دا غوڅ دلیل دی د الله تعالی په وجود باندی.

دویم د الله تعالی په ربوبیت ایم""ان:مع""نی یی دا دهیو الله تعالی رب دی شریک او مرستندویه نه لری

52 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

رب هغه چاته وایی چی څوک پی""دایش ک""ولی ش""ی اختیار لری او فیصلی ک""وی ب""ل خ"الق نش""ته بغ""یر د الله تعالی څخه اوبل مالک نشته بغیر د هغ""ه څخ"ه او هیڅ یو کار نشته مګر د هغه په تص""رف کی دی

الله تعالی فرمایی:

سر( مم لvا لوال سق مل لخ مل س| ا لل لا لvال ]سورة األع��راف:)54]

) خبردار خاص د الله تعالی د پ""اره دی پی""دایش اوخاص دهغه تصرف دی (

او فرمایلی یی دی:

53 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ك| كن سدو كمن لن سعو مد لت لن ك�ي لqل لوا س� مل سم مل ا س| لل مم rس سqب لر س| qل ل ال سم rس كل )ذدر( كمي مط كق كمن لن سrو كل مم لي ]س��ورة ف��اطر:لما

13] ) دا ستاسو الله ستاسو پالونکی دی اختیار ټ""ول دده دی او چی تاسو ورته راورس""یږی رام""دد ش""ی وایی د الل""ه څخ""ه غ""یر هغ""وی د خورم""ا د ه""ډوکی د پاس""ه

دهغه پردی په اندازه اختیار هم نه لری. (

الله دربوبیت څخه انکار نه کې د هیچاپه مخلوقاتو هغه څوک چې پخپله خبره او مکابر دی کړی مګر

کړې خپل ق""وم ت""ه کار هم باورنه لري لکه فرعون دایې وویل

54 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لvاعلى( سqبrم ال لنا ر لvا ]س��ورة النازع��ات:)24]

اوچت رب یم( )زه ستاسو

لیکن دایې خپله هم نه باوروله الله تعالی فرمایلی:

مqوا( سل سع لو مما مل سظ مم س� سس سف لvان ل�ا مت لن لق مي لت مس لوا ل�ا كب سدوا لح لج لو (

[14 ]سور� النمل:

پ""وخ یقین د څخ""ه س""ره د معج""زو د )انک""اریې وکړوجه( لویې د د ظلم او

موسی-علیه الصلات والسلام-فرع""ون ت""ه فرم""ایلی ووته حکایت کړی: الله تعالی یې مونږ

55 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

سqب الس""""""""موات لر لqا ك{ال س�لا} ل� لل لز لvان"""""""" لما لت مم كل لع مد لق لل ( مرا( سبو مث لم سن لعو مر كف ليا ل� سqن سظ vا ل كqني ك{ا لو لر كئ آا لص لب كض مر لvا لوال

[ 102]سورة اإلسراء: )وویل موسی-علیه الص""لات والس""لام-خاماخابیش"که ته پوه یې چې نه دي نازل کړي دغ""ه معج""زې مګر

ځمکې دلیلون""ه دي د او اس""مانونو د رب زه ګمان کوم پ""ه یقینا دپاره دښکاره کولو دتوحید او

هلاک ک"""""ړی تابان"""""دی ای فرع"""""ون دشوی(.

ددی وجی نه مشرکانو د الله په ربوبیت اق""رار کول""و س""ره ددی چی پ""ه ال""وهیت کی یی ورس""ره ش""رک

کولو

56 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

* لن سمو لل مع لت مم ست سxن ك{ان ل�ا كفي لمن لو سض مر vا ال كن لم كqل سقل ( سqب qر ل لمن مل سق * لن سرو xqل لت� لفلا لvا مل سق ك| qل ل كل لن سلو سقو لي لسك| qل ل كل لن سلو سقو لي لس كم * ك�ي لع مل ك¿ ا مر لع مل سqب ا لر لو ك� مب لqس الس""موات اللو س� لو د} مي لش qل ك xس ست سrو لل لم كه كد لي كب لمن مل سق لن * سقو qت ل لت لفلا لvا مل سقك| qل ل كل لن سلو سقو لي لس لن* سمو لل مع لت ستم سxن ك{ان ك| مي لل لع سر لجا سي لولا سر كجي سي

لن( ]سور� الم�منون: سرو لح مس ست لqنى لvا لف مل [ .89-84سق

) ورته ووایه د چ""ا پ""ه اختی""ار کی ده ځمک""ه او څ""ه چی پدی ځمکه کی دی که پوهه لري خاماخ""ا ب""ه ج""واب کی ووایی چی د الل"""ه پ"""ه اختی"""ار کې دي ورته ووایه ولی نصیحت نه قبلوئ؟ ورت""ه ووای""ه د چ""ا په لا� کې پاچاهی د ه""ر ش""ی ده؟ او دا الل""ه پن""اه ورک""ولی ش""ی او دده پ""ه خلاف هیڅ""وک پن""اه نش""ی

57 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ورک""ولای ک""ه پوه""ه ل""ری خ""ا م""ا خ""ا ب""ه ج""واب کی ووایی چی دا هر څه د الله په اختی""ار کی دی ورت""ه

ووایه کوم ځای درباندی جادو وکړای شوه (

او الله تعالی فرمایی:

لqن سل سقو لي لل لض مر vا لوال كت لوا لم لqس ال لق لل لخ من لqم س�م لت مل لvا لس كئن لل لو ( سم( كلي لع مل ا سز كزي لع مل ا لqن س� لق لل ]سورة الزخرف:لخ

9.] ) که چیرته پوښتنه وکړی ددوی څخه چی چا پیدا کړی اسمانونه او ځمکه قسم دی خا م"ا خ"ا ~"رور د~رور به ووایی چی زورور او پوهه ذات پیدا ک""ړی

)

58 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او الله تعالی فرمایلی:

لن( سrو لف م� سي لqنى لvا لف س| qل ل لqن ال سل سقو لي لل مم س� لق لل لخ من لqم س�م لت مل لvا لس كئن لل لو ( [ .87]سورة الزخرف:

) ک""ه ددوی څخ""ه پوښ""تنه وک""ړی چی اس""مانونه او ځمک""ه چ""ا پی""دا ک""ړی قس""م دی خاماخ""ا ب""ه دوی ووایی چی الل""ه پی""دا ک""ړی ن""و ک""وم ط""رف ت""ه دوی

واړولای شو د حق څخه (

د الله تع""الی حکم ش"امل دی حکم ک"وني او حکم ش""رعي دواړو ت""ه لک""ه څرنګ""ه چی الل""ه تع""الی ددی کاین""اتو ت""دبیر ک""وی او د خپ""ل حکمت دغوښ""تنی مط"ابق پکی فیص"لی ک"وی دغ"ه ش"ان پکی فیص"لی ک"""""""""""""""""""وی د ش"""""""""""""""""""ریعت یع"""""""""""""""""""نی

59 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دعب""""اداتو،احک""""امو او مع""""املاتو د خپ""""ل حکمتدغوښتنی مطابق.

پس هغه څ""وک چی د الل""ه تع""الی څخ""ه پ""ه غیرب""ل قانون جوړونکی او فیصلی کونکی وم"نی پ""ه تحقی""ق س""ره دی انس""ان د الل""ه تع""الی س""ره ش""رک وک""ړ او

صحیح ایمان یی ثابت نه کړ .

دریم د الله په الوهیت باندی ایمان:

معنی دا ده یواځی الله تعالی د عبادت حق ل""ری او هیڅوک ورسره دی ح""ق کی ب""رخی والا نش""ته ) الاvالوه هغ""ه چ""ا ت""ه وی""ل vالوه پ""ه مع""نی دی م"" ل""ه ( د م"" کیږی چی د هغه عبادت می""نی او تع�یم س""ره س""ره

60 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کیږی یع"نی هغ"ه ورت"ه ل"وی ښ"کاری او مین"ه ورس"رهلری. الله تعالی فرمایلی:

سم( كحي لqر سن ال""""" لم مح لqر لو ال""""" س� لqا ك{ال ل| لل ك{ا لqا دد ل كح لوا د| لل ك{ا مم rس س� لل ك{ا لو ( [163]سورة البقرة:

) عبادت کړی شوی په حقه ستاسو د پاره عب""ادت ک""ړی ش""وی ی""و دی نش""ته س""تا س""ودپاره مس""تحق دعبادت مګر دغه ډیر او همیشه مهربان الله دی (

او الله تعالی فرمایلی:

كم مل كع مل ما ا سلو مو سvا لو سة rل كئ لا لمل مل لوا لو س� لqا ك{ال ل| لل ك{ا لا س| ل qن ل لvا س| لد الل"""""""" ك� لش ( سم( كrي لح مل سز ا كزي"""""""""""""""""""" لع مل لو ا س� لqا ك{ال ل| لل ك{ا لا كط ل مس كق مل مما با كئ آا لق

[18]سورة آل عمران:

61 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

) ګواهی کوی الله تعالی یقینا دغه الل""ه نش""ته لای""ق دعبادت مګر هم دغه الل""ه دی او ملائ""ک او د علم خاوندان هم داسی ګواهی ک""وی پداس""ی ح""ال کی چی دا ګ""واهی پ""ه انص""اف ولاړه ده نش""ته لای""ق دعبادت مګر الله چی زورور او حکمتونو والا دی (

ه""ر هغ""ه ش""ی چی پ""ه ال""وهیت ونی""ول ش""ی د الل""ه تعالی سره او عبادت یی کیدای شی د هغه بغ""یر د الل""ه څخ""ه ن""و ددغ""ه ش""ی ال""وهیت باط""ل دی.الل""ه

تعالی فرمایی:

لو س� ك| كن سدو كمن لن سعو مد لي لما لqن لvا لو سqق لح مل ا لو س� ل| qل ل ال لqن لvا كب ل� كل )ذسر( كبي rل مل سqي ا كل لع مل لو ا س� ل| qل ل لqن ال لvا لو سل كط لبا مل ]س�������ورةا

[62الحج:

62 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

) دا په سبب ددی چی یقینا الله تعالی یواځی دده عبادت کول حق دی او یقینا هغه الهه باطله چی د الله نه بغیر یی عبادت کیږی هغه باطل دی او یقینا

دغه اوچت دی او لوی دی (

تش نوم ورکول په الهه سره د عبادت روا کول""و ح""ق نه ورکوی. الله تعالی د لات، عزی او منات په باره

کی فرمایلی:

لل لز لvان""""""" لqما سxم Áس لبا آا لو مم ست لvان ل�ا سمو ست مي لqم لس لما} مس لvا ك{الا لي ك� من ك{ا ( دن( لطا مل سس كمن ل�ا كب س| qل ل ]س������ورة النجم:ال

23]

63 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

نه دی دا مګر تش نومون""ه دی چی تاس""و او ستاس""و مشرانو ورکړی،الله تع""الی پ""ه دی هیڅ دلی""ل ن""ه دی

رالیږلی (

د ه"ود-علی"ه الس"لام- ب"اره کی الل""ه تع""الی فرم"ایلیچی خپل قوم ته یی ویلی Áو:

لqما سxم Áآا لب آا لو مم ست لvان ل�ا سمو ست مي لqم لس لما} مس لvا كفي كني لن سلو كد لجا ست لvا ( دن( لطا مل سس كمن ل�ا كب س| لل الل"""""""""""""" لqز ]س�������ورةلن

[71األعراف: ) ایا تاسو ما سره جګړی ک""وی پ""ه هغ""ه نومون""و کی چی تاسو، او ستاسو مشرانو ورته ایښ""ی الل""ه تع""الی

ورباندی هیڅ دلیل نه دی رالیږلی (

64 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دیوسف علیه الس"لام ب""اره کی الل""ه تع""الی فرم""ایلی بیشکه یوسف علیه السلام هغه خپلو دوو ملګرو ت""ه

فرمایلی Áو:

لما سر * ل�qا لق مل سد ا كح لوا مل س| ا كم الل""""""""" لvا در مي لخ لن سقو كqر لف لت سqم دب لبا مر لvا لvا ( سxم Áس آا لب آا لو مم ست لvان ل�ا سمو ست مي لqم لس لما} مس لvا لqا ك{ال ك| كن سدو كمن لن سدو سب مع لت

دن( لطا مل سس كمن ل�ا كب س| لل الل"""""""" لز لvان"""""""" ]س����ورةلqما [40، 39يوسف:

) ایا ګڼ الهه به""تر دی او ک""ه ی""و الل""ه زورور تاس""و عبادت نه کوی بغیر د الله څخه مګر د تش نومون""و چی تاسو او ستاسو مش""رانو ورت""ه ایښ""ی الل""ه تع""الی

ورباندی هیڅ دلیل نه دی رالیږلی (

65 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ددی وجی نه ټولو پیغمبرانو خپل""و قومون""و ت""ه داس""یوینا کړی ده

سه( سر مي لغ د| لل ك{ا من qم ك سrم لل لما ل| qل ل ما ال سدو سب مع ]س������ورة)ا[59األعراف:

) د یو الله عبادت کوئ نشته ستاسو د پاره بغ""یر دالله څخه بل لایق د عبادت (

لیکن مشرکانو انکار کړی Áو او د الل""ه څخ""ه بغ""یر نور الهه باطله یی نیولی Áو او عبادت یی ورته ک""اوه او مدد یی ورڅخه غوښته او فریاد یی ورته ک""اوه پ""ه سختیو کی په تحقیق سره الله تعالی ددغه مشرکانو دا الهه باطل""ه چی د الل""ه س""ره یی نی""ولی Áو پ""ه دوه

عقلی دلایلو باطلوی:

66 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

آالهه باطل""ه چی دی مش""رکانو د الل""ه اول دلیل: دغه تع""الی س""ره نی""ولی Áو پ""دی کی د ال""وهیت ص""فات نشته دا پخپله مخل""وق دی پی""دا ک""ول نش""ی ک""ولای څوک چی ورته عب""ادت ک""وی هغ""وی ت""ه څ""ه فائ""ده نش""ی رس""ولای او د هغ""وی څخ""ه څ""ه ~""رر ل""یری ک""ولای نش""ی مالک""ان ن""ه دی د م""رګ او ژون""د او د

دوباره ژوندی کولو ( الله تعالی فرمایلی

لن سقو لل مخ سي مم س� لو مئا مي لش لن سقو سل مخ لي مة لا ل� كل آا ك| كن سدو كمن س�وا لخ qت ل لوا ( متا مو لم لن سrو كل مم لي لولا معا مف لن لولا مqرا ل~ مم ك� كس سف vان لن ل سrو كل مم لي لولا

مرا( سشو سن لولا م� ليا لح ]س��ورة الفرق��ان:لولا 3]

67 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)ورت"""ه ووای"""ه راوبلئ هغ"""ه اله"""ه باطل"""ه چی تاس"""و ورباندی ګمان کاوه د الله نه بغیر اختیار ن""ه ل""ری د ذری په مقدار نه پ""ه اس"مانونو کی او ن"ه پ""ه ځمک"ه

کی څه برخه لری (

اوالله تعالی فرمایلی:

لن سrو كل مم لي لا ك| qل ل ال كن سدو qمن ك ستم مم لع لز لن ك�ي لqل ا سعوا مد ا كل سق ( مم س� لل لما لو كض مر vا ال كفي لولا كت لوا لم لqس ال كفي د� qر ل ذ لل لقا مث كمس� لف لتن لولا * در ك�ي لظ qمن ك س�م من كم س| لل لما لو د½ مر كش كمن لما ك� كفي

س|( لل لن كذ لvا من لم كل ك{الا سه لد كعن""""""""" سة لع لفا لqش ]س����ورةال[23، 22سبأ:

)ووایه راوبلئ هغ""ه کس""ان چې تاس""وورباندې ګم""ان الل""ه ن""ه دوي واک نل""ری د اله""ه و،پ""ه غ""یر ک""وۍد

68 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دزرې په مقدار ن""ه پ"ه اس"مانونوکې او ن"ه پ"ه ځمک"ه کې، اونش""ته ددوې دپ""اره پ""ه ځمک""ه اواس""مانونوکې ځ""ه برخ""ه اونش""ته دالل""ه تع""الی س""ره ددوي دطرف""ه

څوک مرسته کوونکې(.

او الله تعالی فرمایلی

لا لول * لن سقو لل مخ سي مم س� لو مئا مي لش سق سل مخ لي لا ل لما لن سxو كر مش سي لvا ( لن( سرو سص لين مم س� لس سف لvان لا لول مرا مص لن مم س� لل لن سعو كطي لت مس لي

[192، 191]سورة األعراف: ) ایا دوی د الله تع""الی س""ره داس""ی ش""ی ش""ریکوی چی هیڅ شی نه شی پیدا کولای بلکه دوی پخپل""ه

69 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مخلوق دی او توان نه لری چی ددوی مدد وکړی اونه د خپل ځان مدد کولی شی (

هر کله چی ددی الهه باطلو دا ح""ال دی او بی""ا یی هم څوک عب""ادت ک""وی پ""ه کم عقل""و کی غټ کم عقل دی او پ""ه باط""ل پرس""تو کی غټ باط""ل پرس""ت

دی .

مش""رکانو ددی خ""بری اق""رار کول""و چی الل""ه دویم: یواځی رب دی خالق دی پاچاهی دده په لا� کی ده دا الله پناه ورکولای شی او دده پ""ه خلاف هیچ""ا ته څوک پناه نشی ورک""ولای ددی خ""بری د لوازم""اتو څخ""ه دا هم وه چی څنګ""ه یی پ""ه رب""وبیت کی ی""و ګڼی شریک ورسره نه منی پک""ار وه دغ""ه ش""ان چی

70 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پ""ه ال""وهیت کی هم ورس""ره ش""ریک ن""ه وای ج""وړکړی.الله تعالی فرمایلی

لن ك�ي لqل لوا مم rس لق لل لخ ك�ي لqل ا سم rس qب ل لر ما سدو سب مع ا س� لqنا ال ل�ا سqي لvا ليا ( لض مر لvا ال سم rس لل لل لع لج ك�ي لqل ا * لن سقو qت ل لت مم rس qل ل لع لل مم rس كل مب لق كمن ك| كب Äل لر مخ لvا لف لما} لما} لqس لن ال كم لل لز لvان"""" لو لنا} كب لما} لqس لوال مشا لرا كفمم ست لvان لو مدا لدا لvان""""""" ك| qل كل ما سلو لع مج لت لا لفل مم rس لqل مقا مز كر كت لرا لم لqث لن ال كم

لن( سمو لل مع [22، 21 ]سورة البقرة: لت

) ای ټول""و خلک""و د خپ""ل رب عب""ادت وک""ړئ هغ""ه رب چی تاسو یی پیدا کړی یاست د ستاس""و څخ""ه مخکی یی هم پی"""دا ک"""ړی ددی دپ"""اره چی ځ"""ان وژغورئ د الله د ع�اب څخه،هغه رب چی ځمک""ه یی ف"""ر¿ ګرځ"""ولې، اس"""مان یی چت ګرځ"""ولی،د

71 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اسمان څخه اوبه راوروی د اوبو په سبب قسم قس"م میوی راوباسی دپاره د خوراک ستاسو پس مه نیسئ د الله تعالی س""ره ش""ریکان او تاس""و پوه""یږی چی دا

کارونه یواځی الله کوی (

او فرمایلی یی دی

لن( سrو لف م� سي لqنى لvا لف س| qل ل لqن ال سل سقو لي لل مم س� لق لل لخ من لqم س�م لت مل لvا لس كئن لل لو ( [87]سورة الزخرف:

) ک""ه چ""یری ت""ه ددوی څخ""ه پوښ""تنه وک""ړی چی دا مخلوقات چا پی""دا ک""ړی قس""م دی هروم""رو ب""ه دوی ووایې چې الل"""ه پی"""دا ک"""ړی پس ک"""وم ط"""رف ت"""ه

واړولای شو(

72 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او الله تعالی فرمایلی

س� كل مم لي لqمن لvا كض مر لvا لوال لما} لqس ال لن qم ك سrم سق سز مر لي لمن مل سق ( كت كqي لم مل ا لن كم لqي لح مل ا Äس كر مخ سي لمن لو لر لصا مب لvا وال ل� مم لqس اللن سلو سقو لي لس لف لر مم لvا ال سر كqب لد سي لمن لو كqي لح مل ا لن كم لت لqي لم مل ا Äس كر مخ سي لولماذا لف سqق لح مل سم ا rس سqب لر س| سم الل"" rس كل ل� لف لن * سقو qت ل لت لا لفل لvا مل سق لف س| الل""

لن( سفو لر مص ست لqنى لvا لف سل لا لqضل لqا ال ك{ال qق ك لح مل لد ا مع ]س���ورةلب[32، 31يونس:

) ورت"""ه ووای"""ه څ"""وک روزی درک"""وی د اس"""مان او ځمکی څخ""ه او څ""وک اختیارمن""د دی د غوګ""و او س""ترګو او څ""وک راوباس""ی ژون""دی د م""ړی څخ""ه او مړی د ژوندی څخه او څوک تدبیر ک""وی د ک""ار پ""ه خورا تاکید س""ره ب""ه دوی ووايې چی دا ټ""ول کارون""ه

73 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

یو الله کوی،ته ورته ووایه ای""ا تاس""ود ش""رک ال""وهیت څخه ځان نه ژغوری ددی کارونو کونکی ستاس""و د پ""اره ی""و الل""ه دی ستاس""و پ""الونکی دی پ""ه حق""ه پس نشته وروسته د حق څخه مګر ګمراهی ک""وم ط""رف

ته واړولای شوی (

څلورم: د الله تعالی په نومونو او د هغ""ه پ""ه ص""فتونوباندی ایمان:

هغه نومونه او صفتونه چی الله تعالی خپل ځ""ان ت""ه پخپل کتاب کی ثابت کړی وی او یا د هغ""ه رس""ول صلی الله علیه وسلم پ""ه ح""دیثو کی هغ""ه ت""ه ث""ابت کړی وی دا نومونه او صفتونه الله تع""الی ت""ه ث""ابتول څرنګه چی د هغه د شان سره لایق او مناس""ب وی

74 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

بغیر د تحریف او تعطیل څخه او بغیر د تکییف اوتمثیل څخه الله تعالی فرمایلی:

لن ك�ي لqل ا ما سرو لوذ ل�ا كب سه سعو مد لفا لنى مس سح مل ا لما} مس لvا ال ك| qل ل كل لو ( لن( سلو لم مع لي ما سنو لxا لما لن مو لز مج سي لس ك| كئ آا لم مس لvا كفي لن سدو كح مل سي

[180]سورة األعراف: ) د الله تع""الی د پ""اره ښایس""ته نومون""ه دی پ""ه هغی یی رابلئ او پری"""ږدی هغ"""ه کس"""ان چی د الل"""ه پ"""ه نومون""و کی کج""رویی ک""وی ژر دی چی دوی ت""ه د

خپلو بدو عملونو جزا} ورکړای شې. (

او الله تعالی فرمایلی:

75 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

سر( كصي لب س� ال كمي لqس لو ال س� لو د} مي لش ك| كل مث كم xل لس مي لل ]س����ورة )[ 11 الشورى:

مث""ال نش""ته او الل""ه اوری""دونکی لی""دونکی ) د اللهدی (

په دغه عقیده کی دوه طائفی بی لیاری شوی:

) المعطله ( دا هغه خل""ک دی چی د لمړی طائفه: الله تعالی د نومونو او صفتونو څخه منک""ر دی او ی""ا د ځ""نی نومون""و او ص""فتونو څخ""ه منک""ر دی پ""دی ګمان که چیری مونږ الله تعالی لره دغ""ه نومون""ه ی""ا صفتونه ثابت کړو بیا به تشبیه لازم ش""ی یع""نی الل""ه تع""الی ب""ه د مخل""وق س""ره مش""ابه ) ورت""ه ( ش""ی.دا

76 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ګم""ان باط""ل دی دڅ""و وج""و ن""ه چې ځی""نی یې پ""هلاندی ډول دی:

دا ګم"ان مش"تمل دی پ"ه ب"اطلو لوازم"اتو اول"ه وج"ه: بان""دی لک""ه تن""اقض ) ټک""ر ( د الل""ه تع""الی پ""ه کلام کی هغه پدی طریق""ه الل""ه تع""الی خپ""ل ځ""ان د پ""اره نومون""ه او ص""فتونه ث""ابت ک""ړی او مث""ل یی د ځ""ان څخه نفی کړی یعنی هیڅ شی الل""ه ل""ره مث""ل نش""ی کیدای او� که چیری اثبات دنومونو او صفتونو مستلزم شی تشبیه لره نو بیا خو د الله په کلام کی تن""اقض لازم""یږی او بی""ا خ""و د الل""ه تع""الی

کلام ځینی ځینو نورو ته نسبت د درواغو کوی.

77 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ددوه شیانو ورته والی پ"ه ن""وم ی""ا ص"فت دویمه وجه: کی ددی څخه دا نه لازمیږی چی دا دواړه دی ټول په ټوله یو د ب""ل پ""ه ش""ان ش""ی مث""ال دوه کس""ان دی دواړه انسانان دی اوریدل ک""وی،لی""دل ک""وی،خ""بری کوی ددی څخه دا لازمه ن""ه ش""وه چی دا دواړه دی پ"""ه انس"""انی مع"""انیو کی پ"""ه اوری"""دلو کی،لی"""دلو کی،خبرو کول""و کی ټ""ول پ""ه ټول""ه ی""و ش""ان ش""ي او همدا شان حیواناتو ته ګ""وره د هغ""وی دپ""اره لاس""ونه دی،پښ"""ی دی او س"""ترګی دی ددی څخ"""ه دا ن"""ه لازمیږی چی دوی په دغه اعضاو کی متف""ق دی ن""و ټول پ"ه ټول"ه ددوی لاس"ونه،پښ"ی او س"ترګی دی ی""و

شانته شی.

78 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

والی د مخلوق""اتو پ""ه هرکل""ه چې ښ""کاره ش""و ج""دا مینځ کی پ""ه هغ""ه نومون""و او ص""فتونو کی چی دوی پکی متف""ق دی ن""و دا ج""داوالی خ""و د خ""الق او د مخل""وق پ""ه مینځ کی ډی""ر وا~""ح دی او ډی""ر ل""وی

دی.

دا هغ""ه ډل""ه ده چی الل""ه المش""بهه: دویم""ه طائف""ه: تعالی ل""ره نومون""ه او ص""فتونه ث""ابتوی پداس""ی طریق""ه چی الله تع""الی د مخل""وق س""ره مش""ابه ک""وی ګم""ان ک""""""وی چی دنصوص""""""و د دلالت غوښ""تنه همداس""ی ده ځک""ه الل""ه تع""الی د بن""دګانو سره په هغه څه خطاب کوی چی بندګان ورباندی

79 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پوه شی.دا ګمان باطل دی په څو وجوهو س""ره چیځینی یی دا دی:

د الله تع""الی مش"ابهت د مخل""وق س""ره دا اوله وجه: پخپله یو باطل کار دی عق""ل او ش""ریعت دواړه ورت""هآان او باط"""ل وایی او دا امک"""ان ن"""ه ل"""ری چی د ق"""ر ح""دیث نص""وص دی د ی""و باط""ل ک""ار غوښ""تنه

وکړی.

الله تعالی د بندګانو سره خطاب کوی دویمه وجه: په هغه څه چی دوی ورباندی پوه ش""ی پ""ه اعتب""ار د اصلی معنی هر چی حقیقت د معنی دی هغ""ه الل""ه تع""الی پخپ""ل علم کی پټ س""اتلی پ""ه هغ""ه مس""ائلو کی کوم چی د الله تعالی دذات او صفاتو سره تړاو

80 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لری.کله چی الله تعالی د خپل ځان د پاره اوری""دل ث""ابت ک""ړل چی الل""ه اوری ن""و اوری""دل د مع""نی پ""هآاوازون""و راګ""یرول اعتب""ار س""ره معل""وم دی چی هغ""ه د دی لیکن حقیقت د اوری""دلو چی نس""بت یی وش""ی الله تعالی ت""ه دا بن""ده ګ""انو ت""ه معل""وم ن""ه دی ځک""ه حقیقت د اوری""دلو د ه""ر چ""ا ج""دا ج""دا دی ت""ردی چی په مخلوق""اتو کی هم دا حقیقت ف""رق ل""ری پس جداوالی په دغه حقیقت کی په مینځ د خ""الق او د

را زیات څرګند دی او خ""ورا زی""ات مخلوق کی خو لوی دی.کله چی الله تعالی خبر ورکړ د خپل ځان باره کی چی د عر¿ د پاسه دی استوی ) د اص""لی مع""نی پ""ه اعتب""ار س""ره معلوم""ه ده لیکن حقیقت د

81 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

استوی هغه استوی چی الله کړی"ده هغ"ه معلوم"ه ن""ه ده پ""ه نس""بت دالل""ه تع""الی پ""ه ع""ر¿ بان""""""""""""""دی ځک""""""""""""""ه حقیقت د اس""""""""""""""توی دمخل""وق پ""ه ح""ق کی هم ج""دا ج""دا دی.پ""ه ی""و مضبوطه چ""وکی بان""دی اس""توی ک""ول او دی""و مس""ت نفرت کونکی اوښ په پالان باندی استوی ک""ول ی""و شانته نه دی نو هر کله چی د مخلوق پ""ه مینځ کی استوی کول ی""و ش""انته ی""و حقیقت ن""ه ل""ری ن""و ج"دا والی د اس"""توی پ"""ه مینځ د خ"""الق او دمخل"""وق کی

خورا زیات څرګند دی او خورا زیات لوی دی.

82 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

په الله تعالی ایمان راوړل پدغه طریقه چی م""ونږ یی بیان وک"ړ د م�من"انو د پ"اره ګټ"وری فائ"دی ل"ری چی

ځینی دهغی څخه دادی:

د الله تعالی یووالی به ورته ث""ابت ش""ی لمړی فائده: پداسی طریقه چی د بل چا څخه به امید نه س""اتی او د بل چا څخه به ویریږی نه او د ب""ل چ""ا عب""ادت

به نه کوی.

د الله تعالی سره به یی پوره مینه پی""دا دویمه فائده: ش""ی او د هغ""ه ل""ویی ب""ه ورمعلوم""ه ش""ی،دهغ""ه دښایسته نومونو او وچتو صفتونو د غوښتنی مطابق.

83 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

الله تع""الی ل""ره ب""ه خپل""ه بن""دګی ثابت""ه دریمه فائده: کړی په کولو دهغه څه چی الله تعالی ورباندی امر ک""ړی او پ""ه ن""ه کول""و د هغ""ه څ""ه چی الل""ه تع""الی

ورڅخه ژغورنه کړی.

په ملائکو باندی ایمان:

ملائ""ک د الل""ه تع""الی ی""و غی""بی مخل""وق دی د الل""ه تع""الی بن""دګی ک""وی د رب""وبیت او د ال""وهیت هیڅ شی دوی سره نشته. الله تعالی ددوی پیدایش دن""ور څخه کړی الله تع""الی د خپ""ل ام""ر د پ""وره تابع"داری پیرزوینه ورباندی کړی او د هغه د امر پرځ""ای کول""و

طاقت یی ورکړی.الله تعالی فرمایی:

84 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن سرو كس مح لت مس لي لولا ك| كت لد لبا كع من لع لن سرو كب rم لت مس لي سه لا لد كعن"" من لم لو ( لن( سرو ست مف لي لر لا ل�ا لqن لوال لل مي qل ل لن ال سحو كqب لس سي ]س����ورة*

[20، 19األنبياء: )او هغ""ه ملائ""ک چی د الل""ه تع""الی س""ره دی الل""ه تعالی ته د بندګی کولو څخه ځان لوی ن""ه ګ""ڼی او نه ستړی کیږی شپه او ورځ د الله پاکی وایی او ن""ه

.(سستیږی

ملای""ک بی ح""ده ډی""ردی ش""میره یې هیچات""ه ن""ه ده معلومه په غیردالله تعالی څخه بخ""اری اومس""لم کې دانس-ر~ی الله عنه-په روایت دمعراÄ په قص""ه کې

سرف""� ل""|حدیث راغلی vان النبي صلى الل| علي| وس""لم لqل ي""وم ""x |""لي فيqك سيص"" ال""بيت المعم""ور في الس""ما}،

85 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

آاخ""ر م""ا {الي| {اذا خرجوا لم يعودوا vالف مل�، سبعون .علي�م

)بیش""که ن""بی- ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم - ت""ه بیت معموروښودلی شوه اویازره ملایک پ""ه کې ه""ره ورځ لم""ونځ ک""وي بی""ادی ملایکوت""ه ن""وبت ن""ه رس""یږي

ترقیامته پوری(.

ت""ه اړین منلو شیانو ایمان جوړول دڅلورو په ملایکودی:

دملایکوپه وجودایمان لرل چې ملایک شته. =۱

دهغه ملایکوپه نوم باندی ایمان لرل دکوم""وچې ‌=۲ مونږته پ""ه ش""ریعت کې ن""وم معل""وم دی لک""ه جبری""ل

86 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اودکوم"""وچې ن"""وم ن"""ه دی رامعل"""وم هغ"""وي بان"""دیاجمالي ایمان ~روري دی.

دملایکوچې کوم صفتونه مونږته په شریعت کې =۳ معلوم وي په هغې ایمان لرل لکه دجبری""ل ب""اره کې نبی-صلی الله علی""ه وس""لم-خ""برورکړی چې پ""ه هغ""ه خپل اصلي شکل په کوم چې دهغ""ه پی""دایش ش""وی لی""دلی ووشپږس""وه وزرې یې درل""ودلې اوټ""ولې کن""ارې

داسمان یې بندی کړی وي.

اوملای""ک دس""ړي پ""ه ش""کل هم ځ""ان ج""وړولی ش""ی دالله په حکم سره لکه داسی دجبریل دطرفه ش""وی

الس""لام-ت""ه ک""وم وخت چې الل""ه تع""الی م""ریم-علیهالیږلی وو

87 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

برابر دیو (فتمثل لها بش��را س��ويا)انسان په شکل یې هغې ته ځان جوړکړ.

اوکله چې نبی- صلی الله علی""ه وس""لم-ت""ه راغلی وو س""ره ناس""ت ملګ""رو په داسی ح""ال کې چې دخپلو

داسی یوس"ړی پ""ه ص"فت چي د وو ویښ""تان یې ت""ک ت""ور تکی سپینی ج""امی یې وي او

هغ""ه هیچا باندی نه لی""دل کی""ده، ور اثار دسفر وو، ،خپ""ل ځنګنون""ه یې دن""بی-ص""لی الل""ه لره ن""ه پیژن""ده

سره ولګول اوخپ""ل لاس""ونه یې علیه وسلم-دځنګنونو او )دتحی"""ات پ"""ه ش"""کل( کیښ"""ودل ورنونو پ"""ه خپلو

دنبی-صلی الله علیه وسلم - څخه یې

88 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

نښ""و پ""ه داس""لام،ایم""ان،احس""ان،قی""امت،اودهغې دنبی-صلی الله علیه وس""لم- باره کې پوښتني وکړي،

رنګه هغه ملایک همدا ولاړ. ورته جوابونه ورکړل او لوط-علیهماالسلام-ته لیږلي چې الله تعالی ابراهیم،

په شکل کې وو. هغوي هم دسړو وو

باندی ایم"ان ل"رل هغ"ه عملون""ه ددوي په عملونو ‌=۴ کوې دالله تعالی پ""ه حکم لک""ه چې دوی یې اجرا}

الل""ه تع""الی ورځ د دالل""ه تع""الی پ""اکي وی""ل ش""په او عب"""ادت اوبن"""ده ګي ک"""ول بی ل"""ه ک"""ومی س"""تړیا

اوسستۍ څخه.

دپ""اره خ""اص کارون""ه ک""رتی دبعض""ی ملایکو ډیر او امین وحی پ""ه اس""تولو مثلاجبریل الل""ه تع""الی د وي:

89 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ګرځولی دالله تعالی پیغامات دهغه دطرفه پیغم""برانوته رسوي.

س""پارلی ش""وی. ک""ار شینکیو میکایل ده ته دباران او موظ""ف ش""وی دقی""امت اس""رافیل دش""پیلۍ پ""ه وهلو

دوب""اره ژون""دی مخلوق""اتو د پ""ه وخت کې او راوستلو مل""ک الم""وت دم""رګ پ""ه وخت په وخت کې. کولو

مکل""ف دی. پ""ه اخس""تلو روحونو کې د هغ""ه ملای""ک او دی. څوکی""دار اور مال""ک دجهنم د

موظف ش""وی کل""ه چې کې به نطفو چه په رحمونو میاش""تی پ""وره پ""ه خیټ""ه کې څل""ور م""ور انس""ان د دیو

څل"""ورو د ورول"""یږي او ملایک ش"""ی الل"""ه تع"""الی یو اجل، عمل، رزق، حکم ورته وکړي: لیکلو د شیانو

90 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هغ""ه ملای""ک چې دبن""ده ب""دبخت. نی""ک بخت یا وظیف""""""ه ورک""""""ړل ش""""""وی دلیکلو دعملونو ګ""""""انو

انسان سره دوه ملایک دي ی""وه یي ښ""ي ط""رف دهر هغ""ه ملای""ک بل""ه چپ ط""رف بان""دی. بان""دی ده او

چې کله قبرکې م""ړی کیښ""ودل ش""ي دهغ""وي څخ""ه دوه ملای""ک وظیف""ه ورس""پارل ش""وی: دپوښ""تنی کولو

ورته راشی او پوښتنه ورڅخه کوي درب په باره کېنبی په باره کې. د دین په باره کې او د او

بان""دی ایم""ان ل""رل ډی""رې ګټ""ورې فائ""دې پ""ه ملایکولري:

91 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پاچاهي انس""ان ت""ه دالله تعالی لویې قدرت، لمړۍ: خ"""الق د معلوم"""ه ش"""ي ځک"""ه دمخل"""وق لوی"""والی دا

لویوالی دی.

دالله تعالی شکرکول پ""دی خ""بره چې دب""نی دویمه: ادم یې دومره لحاظ ک""ړی چې پ""ه دوي یې ملای""ک

س""""""اتنه ک""""""وي او دوي دعملونو د درولې ددوي اووو دپاره. خیرخواهی ګڼو دنورو

الل""ه تع""الی دوم""ره ملای""ک د کل""ه چې دا دریم""ه: مخلوق دی پ""ه دی وج""ه ددوي س""ره مین""ه فرمانبردار

شی. پیدا

92 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د ملایکو د والا زړونو ک""ږو د پ""ه تحقی""ق س""ره ځینو وایې ملای"""ک پ"""ه کړی"""دی او جس"""م څخ"""ه انک"""ار

قوتون""ه خ""یر نن""ه پټ د کې د مخلوق""اتو او ح""""""دیث، پ""""""ه حقیقت کې دق""""""ران، دا دي.

نسبت کول دي. درواغو اجماع ته د دمسلمانانو

كتالل""""ه تع""""الی فرم""""ایې: لموا لqس كر ال كط لفا ك| qل ل كل سد مم لح مل )النى مث لqم دة لح كن مج لvا كلي سvاو ما سسل سر كة rل كئ لملا مل ا كل كع لجا كض مر vا لوال

لع( لبا سر لو لث سثلا [1]سورة فاطر: لو

لره دي الوهیت صفتونه خاص الله هغه ذات د )ټول ځمکې دی او د او اس""مانونو ک""وونکی د پی""دا چې

ملایک یې اس"تازي ګرځ"ولې داس"ی ملای""ک چې دڅلور( څلور دی دوه دوه دري دري او والا وزرو

93 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لناوالل""""ه تع""""الی فرم""""ایلی: ك�ي لqل لqفى ا لو لت لي ك{اذ لرى لت مو لل لو ( مم( س� لر لبا مد لvا لو مم س� ل� سجو سو لن سبو كر مض لي سة rل كئ آا لمل مل ما ا سرو لف xس""""""""ور�ل[

vانفال: [50ال

)که لیدلی وی تاکل""ه چې روحون""ه اخلي ملای""ک دکافرانو

څخه اووهی یې په مخونواوشاګانوباندی(.

كفياوفرم"""""""""""""""ایلی یي دي: لن سمو كل ل�qا كذ ال ك{ا لرى لت مو لل لو ( ما سجو كر مخ لvا مم ك� كدي مي لvا ما سطو كس لبا سة rل كئ آا لمل مل لوا كت مو لم مل ا كت لرا لم لغ

سم( rس لس سف [93]سورة األنعام: لvان

94 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)ک"""ه لی"""دلی وی تاکل"""ه چې داظالم"""ان دم"""رګ پ"""ه سختیوکې وي اوملایکوورته خپل لاسونه اوږده ک""ړيوي اودرټني دپاره ورته وایې راوباسۍ دانفسونه مو(.

للاوفرم""""ایي: لقا لماذا سلوا لقا مم ك� كب سلو سق لعن لع كqز سف ك{اذا لqتى لح ( سر( كبي rل مل سqي ا كل لع مل لو ا س� لو لqق لح مل سلوا ا لقا مم rس سqب ]س����ورةلر

[23سبأ: )تردی پوری کله چې ددوي دزړونوڅخه هیبت لیری شی وایې ستاسورب څه فرمان صادرکړ؟ج""واب کې

ووایې حق یې وویل اوالله اوچت اولوي دی(.

95 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دجنتیانوباره کې راغلی:

دم لا لسل * دب لبا qل ك xس qمن ك ك�م مي لل لع لن سلو سخ مد لي سة rل كئ لا لمل لوال ( كر( لqدا لبى ال""" مق سع لم مع كن لف مم ست مر لب لص لما كب سrم مي لل ]س��ورةلع

[24، 23الرعد: )اوملای""ک ورداخل""یږي پ""ه دی جنتی""انودهري دروازي څخ""ه اوورت""ه وایې س""لامتیادی وی پ""ه تاس""وپه دی وج""ه چې تاسوص""برکړی اوښ""ه انج""ام دی دکورپ""ه

لحاظ(.

96 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

صحیح بخاری کې دابوهریره-ر~ی الل""ه عن""ه-څخ""ه رروایت دی هغه دنبی-صلی الل""ه علی""ه وس""لم-څخ""ه

روایت کوي نبی-صلی الله علیه وسلم-فرمایلی:

سب {ان الل""| يح vاحب الل""| العب""د ن""ادى جبري""ل: {اذا ( vا�""ل qب| جبريل، فين""ادي جبري""ل في vاحبب|؛ فيح منا ف فلاvا�""ل سqبوه؛ فيحب""| vاح ما ف"" لqن الل""| يحب فلان"" {ا الس""ما}:

vارض( السما}، ثم يو~� ل| القبول في ال

)کله چې الله تعالی دیوبنده سره مینه وکړي جبریل ت""ه اوازوک""ړي بیش""که الل""ه تع""الی دفلانی س""ره مین""ه کوي ت"ه هم ورس"ره مین"ه وک"ړه ،جبری"ل ورس"ره مین"ه وکړي بیاجبریل اسمان والاوته اوازوکړي بیشکه الل""ه تعالی دفلاني سره مین""ه کړی""ده تاس""وهم ورس""ه مین""ه

97 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

وکړئ،داسمان والاورسره مینه وکړي بیادده دپ""اره پ""هځمکه کې هم دافرمان ومنلی شي(.

په صحیح بخاري کې دهمدی اب""وهریره-ر~""ی الل""ه عنه- څخه روایت دی ابوهریره وایې چې نبی "صلی

الله علیه وسلم " فرمایلي:

vاب""واب {اذا xان يوم الجمعة xان على xل ب""اب من ( {اذا جلس vاول، ف"" vاول ف""ال المسجد الملائrة يrتبون ال

{امام؛ طووا الصحف، وجا}وا يستمعون ال�xر( ال

)کله چې دجمعي ورځ شي دمسجد پ""ه ه""ره دروازه کې ملای"""ک ودری"""ږي دش"""میري پ"""ه ت"""رتیب س"""ه راتلونکي لیکې کله چې امام کښیني )خطبه شروع

98 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هغ""وې خپلي دف""تري راټ""ولي ک""ړې بی""ا راش""ي کړي(ونیسې(. خطبی ته غوږ

دلای""ل خوراروښ""انه دي پ""ه دی دادق""ران اودح""دیثو معن""وی یو دا خ""بره کې چې ملای""ک جس""م ل""ري او

والا زړونو ک""ږو طاقت نه دی لکه څنګه چې هغه د مس"لمانانو غوښ"تني پ""ه بنا د ددی دلایلو ویلی دي.

اجماع کړی ده.

ایمان لرل: په کتابونو

دلته کتب دکتاب جم� ده په معنی دلیکلی شوی، دي ک""وم چې الل""ه څخه هغه کتابون""ه م""راد دکتابونو

مخل""وق دلار د ن"ازل ک"ړي، پیغمبرانو تعالی په خپلو

99 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او دپ""اره کولو په هغوي بان""دی رحم ښووني دپاره او اخ""""""رت د او دنیا د دی دپ""""""اره چې مخل""""""وق د

نیکمرغۍ ته ورسیږي.

ش"یانوته اړین بان"دي ایم"ان راوړل څل""ورو په کت"ابونودی:

راتل""ل د چې ددی کت""ابونو پ""ه دی خ""بره ایم""ان -:۱دي. الله تعالی دطرفه ریښتیا

ت""ه یي ددي په نوم بان""دی ایم"ان ل"رل ک"ه م"ونږ -:۲ نوم معلوم وي لکه ق""ران پ""ه محم""د-ص""لی الل""ه علی""ه

تورات په موس""ی –علی""ه الص""لات وسلم-نازل شوی،انجیل په عیس""ی-علی""ه الس""لام- والسلام-نازل شوی،

100 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

داوود-علیه السلام ته ورک""ړل ش""وی زبور نازل شوی، کوم چې رات""ه ن""وم ن""ه دی معل""وم پ""ه هغي ب""ه د او

اجمالی ایمان لرو.

چې دک""وم ش""ی خ""برورکړی دهغي دی کت""ابونو -:۳ کت""ابونو دمخکینو او اخب""ار تصدیق کول لک"ه دق"ران

بدلون په کې نه وی شوی. چې تحریف او اخبار

-هغ""ه احک""ام چې منس""وخ ن""ه وي پ""ه هغې عم""ل:۴ ک""ول،اوپ""ه هغې خوش""حالي ک""ول اوهغې ت""ه غ""اړه

ک""ه ن""ه پوه""یږو او ایښودل که په حکمت یې پوهیږو ټ"ول مخک"ني کتابون"ه منس"وخ ش"وي پ"ه ق"ران ع�یم

الله تعالی فرمایلی: شان سره،

101 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن كم ك| مي لد لي لن مي لب لما كqل مقا كqد لص سم كqق لح مل كبا لب لتا rك مل ل� ا مي لل ك{ا لنا مل لز لvان لو ( ك|( مي لل لع منا كم مي ل� سم لو كب لتا rك مل ]س��ورة المائ��دة:ا

48] رالیږلی تاته کتاب ای پیغمبره دپ""اره دښ""کاره )مونږ دح""""ق پ""""ه داس""""ی ح""""ال کې چې تص""""دیق کولو

چې ددی څخ""ه مخکی کوونکی دی دهغه کت""ابونودي اودهغی دپاره ساتونکی دی(

دی پر بنا یع""""نی ب""""ه هغی فیص"""له ک"""وونکی دی. پ""ه هیڅ ی""وحکم عم""ل ک""ول روان""ه کتابونو دمخکینو بان"""دی هغ"""ه چې ص"""حیح وي اوق"""ران ور دی مګر

کړی وي. تقریر

102 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ګټ""ورې فائ""دې ل""ري پ""ه کتابونوبان""دې ایم""ان خ""وراځیني دهغې څخه:

پ""""ه دی خ""""بره پوهی""""دل چې الل""""ه تع""""الی د -:۱ ق""وم هر خپلوبن""ده ګ""انوڅومره لح""اظ س""اتلی چې د

ښوونې دپاره یې هغوې ته کتاب رالیږلی. دلار

پ""ه دی خ"بره پوهی""دل چې دالل""ه تع""الی پ""ه دی -:۲ چې دهر خپل ش""ریعت کې څ""ومره حکمتون""ه دي،

مطابق احکام رالیږي. قوم دحالاتو

الله تعالی فرمایلی:

مجا( ل�ا من كم لو مة لع مر كش مم rس كمن لنا مل لع لج qل د rس كل ]س�����ورة)[48المائدة:

103 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

س"""ره احوالو هغ"""وې د د ق"""وم دپ"""اره م"""ونږ )دهریومناسب شریعت اوپلنی پلنی تګ لیارې ګرځولي(.

ش""کر الل""ه تع""الی دنعمتونو کې د پ""ه دی ټولو -:۳کول.

ایمان لرل: پیغمبرانو په

رسل جم� درسول ده پ"ه مع"نی دل"یږلی ش"وې یع"نی دیوشی په رس""ولولیږلی ش""وی.دلت""ه ورڅخ""ه مرادهغ""ه انس"""ان دی چې وحې ورت"""ه ش"""وی وی دیوش"""ریعت

اودهغې درسولوحکم ورته شوی وی.

104 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

روس""تی ن""وح –علی""ه الس""لام-دی او لم""ړی پیغم""بر الل""ه تع""الی پیغمبرمحمد-صلی الله علیه وس""لم-دی.

فرمایلی:

كمن لن كqيي كب qن ل لوال دح سنو للى ك{ا لنا مي لح مو لvا لما xل ل� مي لل ك{ا لنا مي لح مو لvا qنا ل ك{ا ( كه( كد مع [163]سورة النساء: لب

)بیش""که م""ونږه تات""ه وحی ک""ړی لک""ه څنګ""ه م""وچې ن""وح-علی""ه الس""لام-ت""ه وحی ک""ړې وه اودهغ""ه څخ""ه

مووروسته نوروپیغمبرانوته کړې وه(.

ص""حیح بخ""اری کې دانس-ر~""ی الل""ه عن""ه-څخ""ه روایت کې دسفار¿ په ب""اره کې چې ک""وم ح""دیث

راغلی:

105 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

آادم؛ ليش"ف� ل�م، فيعت"�ر {الى vاتون vان النا� ي"" )ذxر دل بعث| الل|( vاول رسو محا {الي�م ويقول: ائتوا نو

)بیش""که ن""بی-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-ددی خ""بری یاداشت وکړچې ادم –علیه الصلات والس""لام-ت""ه ب""ه

وک""ړه هغ""ه ب""ه دپاره سفار¿ زمونږ خلک راشي چې علی""""|وایې چې ن""""وح وړان""""دی ک""""ړي اووبه ع""""�ر

الصلات والسلام- ت""| ورش""ئ �غ""| کس دی چې الل""|

کړی(. لمړی پیغمبرلیږلی ،ټول حدیث یې بیان

اوالله تعالی دمحد-صلی الل""ه علی""ه وس""لم-پ""ه هکل""هفرمایلی:

106 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لل سسو لqر كrن لل لو مم rس كل لجا كqر qمن ك دد لح لvا لبا لvا دد لqم لح سم لن لxا لqما ( لن( كqيي لqنب لم ال لت لخا لو ك| qل ل ]سورة األحزاب[ال

)ن""ه دی محم"د-ص"لی الل""ه علی""ه وس""لم-پ""ه تاس"وکې دهیڅ یوس"""ړی پلارلیکن دالل"""ه پیغم"""بردی اوپ"""ه ده

پیغمبري پای ته رسیدلی(.

څخ""ه چې ل""یږلی پیغم""بر یو امت د نه دی خالی یو وی الله تعالی دغ""ه پیغم""برلره پ""ه یومس""تقل ش""ریعت بان"""دی دی ق"""وم ت"""ه اون"""ه هیڅ ن"""بی چې وحی دی

ش""""ریعت مخکې ش""""وی وی دی ن""""بی ت""""ه پ""""ه یو دمحمد-صلی الله علیه وسلم-څخه ددی دپ""اره چې

تازه کړي دغه شریعت لره.الل""ه نبی را دغه رسول یاتعالی فرمایې:

107 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ما سبو كن لت مج لوا ل| ما الل سدو سب مع كن ا لvا ما سسول لqر دة لqم سvا qل ك xس كفي لنا مث لع لب مد لق لل لو ( لت( سغو لqطا [36 ]سورة النحل: ال

)قسم دی خاماخاپه تحقی""ق س""ره ل""یږلی م""ونږهرامت ت"""ه پیغم"""بر،اوداخ"""بره یې ورت"""ه ک"""ړی چې دیوالل"""ه عب""ادت وک""ړئ اودغیرالل""ه دبن""ده ګۍ څخ""ه ځ""ان

وژغورۍ(.

در(اوفرم""ایلی یې دي: ك�ي لن ل�ا كفي ك{الا خلا دة لqم سvا من qم ك ك{ان لو ( [36]سورة فاطر:

)ن""ه دی هیڅ ی""وامت مګرتیرش""وی پ""ه هغې کې یوبیروونکی(.

108 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دراوفرم"""""""ایلی یې دی سنو لو مدى س� ل�ا كفي ل� لرا مو qت ل لنا ال مل لز لvان qنا ل ك{ا ( ما( سدو ل�ا لن ك�ي qل ل كل ما سمو لل مس لvا لن ك�ي لqل ا لن سqيو كب qن ل ال ل�ا كب سم rس مح لي

[44]سورة المائدة: )بیشکه مونږتورات نازل ک""ړی پ""ه هغي کې ه""دایت اورڼ""اره وه فیص""لی ب""ه ک""ولې پ""ه ت""ورات بان""دی هغ""ه بیغمبرانو چې پوره غاړه ایښودونکي وو الله ته يع""ني

فيصلې به يي کولې دیهودودپاره(.

پیغم"""""بران مخل"""""وق دی انس"""""انان دي درب"""""وبیت یادالوهیت څه ش""ی ورت""ه ث""ابت ن""ه دی ،الل""ه تع""الی دخپل نبی محمد-صلی الله علیه وسلم- په باره کې

دی او س""ردار دپیغم""برانو فرمایلی چې داالله تعالی په نیزپه ټولوکې اوچت دی: دده شان د

109 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

س| لشا} الل""""""" لما لqا ك{ال مqرا ل~ لا لول معا مف لن كسي مف لن كل س� كل مم لvا لqا سقل ل ( لما لو كر مي لخ مل ا لن كم ست مر لث rم لت مس لا ل لب مي لغ مل ا سم لل مع لvا ست سxن مو لل لولن سنو كم م� سي دم مو لق كqل در كشي لب لو در ك�ي لن لqا ك{ال ما لن لvا من ك{ا س} سqسو ال لي كن لqس (لم

[188]سورة األعراف: نه لرم دځان دپ""اره د فائ""دې جلبولو )ووایه زه اختیار

هغه څه چې الل""ه تع""الی مګر دف� کولو نه د~رر او رازونو پ""اره ک""ه چ""یری زه پ""ه پټو د یې وغ""واړی زما

دخپل به ما ومرو پوهیدلای هر

مات""ه ب""ه هیڅ ځ""ان دپ""اره فائ""ده زیات""ه ک""ړی وای او ی""روونکې زه ن""ه یم مګر تکلی""ف ن""ه وی رس""یدلی،

ت""ه دهغ"ه ق"وم زی"ری ورک"وونکې منونکو منکرینوته اوباورکوي(. دپاره چې

110 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مqرااوالل"""ه تع"""الی فرم"""ایلی: ل~ مم rس لل س� كل مم لvا كqني لا ك{ا مل سق ( من لل لو دد لح لvا ك| qل ل ال لن كم كني لر كجي سي للن كqني ك{ا مل سق * مدا لش لر لولا

مدا( لح لت مل سم ك| كن سدو كمن لد كج ]س�����ورة الجن:لvا21 ،22 ]

دپ""اره د~""رر )ووای""ه بیش""که زه اختیارن""ه ل""رم ستاسو ووای"ه بیش""که هیچ"یری ه"دایت کولو د یا دف"� کولو

مات""ه پن""اهي ن""ه ش""ی راک""ولای دالل""ه پ""ه مقاب""ل کې د کولای په غ""یر هیچیری زه نه شم پیدا هیڅوک او

الله څخه بل ځای دپناه نیولو(.

پیغمبران هغه څه احساسوی کوم څه چې عام دا او د او م"""رګ، انس"""انان احساس"""وی لک"""ه ناروغتتی"""ا،

الل""ه داس""ی ن""ور. څښ""اک ~""رورت او خ""وراک او

111 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

تع""الی داب""راهیم-علی""ه الص""لات والس""لام-ب""اره کېفرمایلی کله چې هغه دخپل رب ستاینه کړی:

لو س� لف ست م~ كر لم ك{اذا لو * كن كقي مس لي لو كني سم كع مط سي لو س� ك�ي لqل لوا ( كن( كيي مح سي لqم سث كني ست كمي سي ك�ي لqل لوا كن * كفي مش ]س����ورةلي

[81، 79الشعراء: )الله هغه ذات دی ماته خوراک اوڅښ""اک راک""وي، اوچې کله مریض شم هغ""ه می روغ""وي اوهغ""ه ذات

دی چې مرګ راباندی راولې اودوباره ژوند(.

دوي صفت کړی دی په تحقیق سره الله تعالی د او ځ"ایونو په بنده ګۍ کولوکې الله لره پ""ه هغ""ه اوچتو

په جریان کې. دوي او په دوی باندی دثنا د

112 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ب""اره کې علی""ه الص""لات والس""لام- الله تع""الی دن""وحمرا( فرم"""""""ایلی: سrو لش مدا مب لع لن لxا س| qن ل ك{ا ]س����ورة)

[3اإلسراء: بنده وو( نوح-علیه السلام-شکرګزار )یقینا

دمحمد-صلی الله علیه وسلم-باره کې یې فرمایلی:

لن كمي لل لعا مل كل لن سrو لي كل كه كد مب لع للى لع لن لقا مر سف مل لل ا لqز لن ك�ي لqل ل½ ا لر لبا لت ( مرا( ك�ي )دب""""رکت[1]سورة الفرقان: لن

والا هغ""ه ذات دی چې پ""ه خپ""ل بن""ده یې داس""ی کت""اب ن""ازل ک""ړی چې دح""ق اوباط""ل پ""ه مینځ کې ج"""دایې راولي دی دپ"""اره چې دمخلوقاتودپ"""اره ی"""ره

وونکې شي(.

113 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

یعق"""وب،-علیهم الص"""لات اس"""حاق، اب"""راهیم، د اووالسلام-باره کې یې فرمایلی:

كدي مي vا كلي ال مو سvا لب سقو مع لي لو لق لح مس ك{ا لو لم ك�ي لرا مب {ا لنا لد لبا كع مر xس لواذ ( كر * لqدا لرى ال xم كذ دة لص كل لخا كب س�م لنا مص لل مخ لvا qنا ل ك{ا كر * لصا مب vا لوال

كر( ليا مخ vا لن ال مي لف لط مص سم مل لن ا كم لل لنا لد كعن""" مم س� qن ل ك{ا ]سورةلو[47، 45ص:

یعق""وب اس""حق او )ی""ادکړه بن""ده ګ""ان زم""اابراهیم، پ"""ه ط"""اعت کې او خاون"""دان خاون"""دان دق"""وت وو

دبص""یرت ووپ""ه دین اوعلم کې اوماخ""اص ک""ړی وو دوي لره په داس"ی خص""لت چې هیڅ ګ"ډون ورس"ره ن""ه وو اوهغ""ه خص""لت خالص""ه دادی چې همیش""ه دوي اخ""""رت ی""""ادوي اوبیش""""که دوۍ زم""""ونږ پ""""ه

114 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

غ"""وره خلکو دص"""فت ک"""ړای ش"""وی اود نیزخاماخاڅخه وو(.

عیسی زوی دمریم-علیهماالصلات والسلام-باره د اوکې یې فرمایلی:

كني لب كqل ما لثل لم سه لنا مل لع لج لو ك| مي لل لع لنا مم لع من لvا دد مب لع لqا ك{ال لو س� من ك{ا ( لل( كئي لرا مس [59]سورة الزخرف: ك{ا

بان""دی انع""ام ور م""ونږ بنده وو یو عیسی مګر )نه وو هغ""ه ی""وه نمون""ه دب""نی م""ونږ ګرځ""ولی وو او کړی وودپاره(. اسراییلو

پیغمبرانوبان"""""دې ایم"""""ان ل"""""رل مش"""""تمل دی پ"""""هڅلوروکارونو:

115 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

-پ""ه دی خ""بره ایم""ان چې دوي دالل""ه دطرف""ه ح""ق1 پیغم""برۍ څخ""ه انک""ار پیغم""بران وو چ""ا چې دی""وه د

لک""ه وکړ څخه انکار پیغمبرانو ټولو بیشکه ده د وکړلن(الل"""ه تع"""الی فرم"""ایلی: كلي لس مر سم مل دح ا سنو سم مو لق مت لب �qل xل (

[105]سورة الشعراء:

)نسبت ددرواغوکړی وودوی ټولوپیغمبرانوته(

الل""ه تع""الی دوي ټولوپیغمبرانوت""ه ددرواغوپ""ه نس""بت کولوس"ره ی""ادکړي اوح""ال داچې پ""ه دغ""ه وخت کې

دی .بن""ا پر ن""ه درل""وده هیڅ ک""وم ب""ل پیغم""بروجود نصاری هغه خلک دي چې محمد-ص""لی الل""ه علی""ه

هغ"""ه د ک"""ړی او درواغو وس"""لم-ت"""ه یې نس"""بت د تابع"""""داری یې ن"""""ه ده ک"""""ړي ن"""""ودوي نس"""""بت

116 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

رنګ""ه هم""دا او ددرواغومسیح زوی دمریم ته هم وکړ هغ""ه تابع""داری یې هم ون""ه ک""ړه خ""اص کرعیس""ی د

زوی دم""ریم دی نص""اراوته دمحم""د-ص""لی الل""ه علی""ه ددی زی""ري بل""ه زی""ری هم ورک""ړی وو، راتلو وسلم-د

داچې بیش""که محم""د-ص""لی الل""ه مع""نی ن""ه وه مګر راځي اوالل""ه تع""الی ب""ه علی""ه وس""لم-دوي ت""ه پیغم""بر

دوي دده په وج""ه دګم""راهۍ څخ""ه وژغ""وري اودنیغيلیاری په طرف به یې روان کړی.

ت""ه معل""وم وي دهغ""ه پ""ه -دکوم پیغمبرنوم چې م""ونږ2 ،موسی ،اب""راهیم نوم بان""دی ایم""ان ل""رل لک""ه محمد

پنځه دا علیهم الصلات والسلام- - اونوح ، ،عیسی پ""ه کې، پ""ه پیغم""برانو دکل""ک ع""زم خاون""دان دي

117 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

تحقیق سره الله تعالی پ""ه ق""ران کې ددوي یاداش""ت په دوه ځایوکې کړیدی سورت اح""زاب پ""ه دی ق""ول

ممدالل""""ه تع""""الی کې: س� لق لثا كمي لن كqيي لqنب لن ال كم لنا م� لخ لvا ك{اذ لو ( لم( لي مر لم كن مب لسى ا كعي لو لسى سمو لو لم ك�ي لرا مب ك{ا لو دح سqنو كمن لو ل� كمن"" لو

[7]سورة األحزاب: )یادکړه هغه وخت چې اخیستی وه مونږه دپیغمبرانو

او ن""وح، د څخ""ه هم او س""تا څخه وعده مضبوطه او او موس""ی، او عیس""ی زوی دم""ریم،څخ""ه اب""راهیم،

هم(.

118 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اوپ""ه س""ورت ش""وری کې پ""ه دی ق""ول دالل""ه تع""الیکې:

لنا مي لح مو لvا ك�ي لqل لوا محا سنو ك| كب لqصى لو لما كن كqدي لن ال qم ك سrم لل لع لر لش ( سموا كقي لvا من لvا لسى كعي لو لسى سمو لو لم ك�ي لرا مب ك{ا ك| كب لنا مي لqص لو لما لو ل� مي لل ك{ا

ك|( كفي سقوا لqر لف لت لت لولا لن كqدي ]سورة الش��ورى:ال13]

پ"""اره دین هغ"""ه چې د ک"""ړی یې دی ستاسو )ج"""وړپه هغی سره نوح-علیه الس""لام- وصیت یې کړی وو

تاته هم کړیده اوپه هغه هغه دین وحی مونږ د ته او ت"""ه هم اوعیس"""ی، موس"""ی، او اب"""راهیم، دین م"""ونږ

وص""یت ک""ړی ووچې ودروئ دغ""ه غ""وره دین اون""وردینونه مه جوړوئ(.

119 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د ورک""ړی وي او چې دک""وم ش""ي خ""بر -پیغم""برانو3هغې صحت ثابت شې په هغې باورکول.

-عمل د محمد-صلی الله علی""ه وس""لم-پ""ه ش""ریعت4 باندی کول اوپه ده سره رسالت پای ت""ه رس""یدلی او

الل""""ه تع""""الی دی، پ""""اره پیغم""""بر د خلکو ټولو د دا )فال وربك ال يؤمن���ون فرم"""""""ایلی:

جر حتى يحكم���وك فيم���ا ش��� بينهم ثم ال يج������������دوا فييت ا قض�� م هم حرج��ا م أنفس��

ليما( لموا تس��� ]س���ورةويس���[65النساء:

)نه ده داسی سستاپه رب می دی قس""م وی ایم""ان جوړیدای ت""ردی پ""وری چې پ""ه تابان""دی نه شی والا

120 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

فیص""لې وک""ړي پ""ه هغ""ه اختلاف""اتوکې چې ددوې پ""ه مینځ کې پی""داکیږي اوبیادفیص""ی څخ""ه وروس""ته پ""ه خپلوزړون""وکې تنګ""والی ون""ه م""ومي دهغ""ه فیص""لې پ""ه وجه چې تاورته کړیده اوغاړه کیږدی دوي پوره غاړه

ایښودل(.

په پیغمبرانودایمان لرلومیوه دارې اوروښانه فائدې:

هغ""ه پ""ه خصوص""ی الل""ه تع""الی پ""ه رحمت اود د -1 رعایت به پوه شی چې پ""ه خپلوبن""ده ګ""انویې ک""ړی دی اودوي ت""ه یې پیغم""بران رال""یږلې ددی دپ""اره چې

ورت""ه پ""ه دا دالله تعالی دلیاری ښودنه ورت""ه وک""ړي او څرنګه دالله تعالی بن""ده ګي وک""ړې ډاګه کړی چې

ځکه یواځی انساني عقل دانه شي معلومولای.

121 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

-دالله تعالی ددی ع�یم شان نعمت شکر کول.2

سره مینه کول دهغ"وي اح"ترام ک"ول مبرانوغدپی -3 په هغوی باندی ښه ویل څنګ""ه چې دهغ""وي دش""ان س""ره لای""ق وي،ځک""ه چې دالل""ه تع""الی پیغم""بران دي،دالل""ه تع""الی عب""ادت یې پ""ه پ""وره ط""ریقی س""ره

د هغ""ه پیغام""ات یې خلکوت""ه رس""ولې،او او کړی""دییې پوره خیرخواهي کړیده. دالله تعالی دبنده ګانو

تک""�یب ک""ړی پیغم""برانو د عن""ادګرو بیش""که ډی""رو الل"ه پدی غلط ګم"ان چې البت"ه دوی انس"انان دی،

تعالی دغه غلط ګمان ددوی یادکړی اوباط""ل ک""ړییې دی به دی قول سره:

122 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لvان لqا ك{ال لدى س� مل ا سم س� لجا} ك{اذ ما سنو كم م� سي لvان ل� لqنا ال ل� لن لم لما لو ( كض مر لvا كفي ال لن لxا مو qل ل سقل ما * سسول لqر مرا لش لب س| لث الل"" لع لب لvا ما سلو لقالما} لqس ال لن qم ك ك�م مي لل لع لنا مل لqز لن لل لن qني ك كئ لم مط سم لن سشو مم لي دة rل كئ آا لمل

ما( سسول لqر مrا لل ،94 ]س��ورة اإلس��راء: لم95]

)نه دی من� کړی خلک""ولره دایم""ان راوړلوڅخ""ه کل""ه چې دوي ته هدایت راغلی مګ""ردی خ""بری ای""ا الل""ه

ورته ووایه که چیری په ځمکه رالیږی، یوبشرپیغمبر کې ملایک اوسیدلی نوخاماخابه مونږدوی ته دخپ""ل

طرفه ملایک پیغمبرلیږلی وای(.

الل""ه تع""الی ددوی دغ""ه غل""ط ګم""ان باط""ل ک""ړچې وي ځک""ه چې دځمکې والاو بشر خاماخابه پیغمبر

123 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ک""""ه دی،او بشر ځمکې والا ت""""ه ل""""یږل ش""""وی اود بالفرض دځمکې والاملایک وای نوهرو مروب""ه ورت""ه پیغمبرهم ملایک راستول شوی وای ددې دپ""اره چې

اوهمداش"""""ان الل"""""ه تع"""""الی دهغې ی"""""وجنس وای خلکوحکایت کوی چاچې دپیغمبرانوتک""�یب ک""ړی

ویلي یې وو:

لن لxا لqما لع لنا سqدو سص لت لvان لن سدو كري"""" ست لنا سل مث qم ك در لش لب لqا ك{ال مم ست لvان من ك{ا ( مم س� سل سس سر مم س� لل مت لل لقا دن * سqمبي دن لطا مل سس كب لنا ستو مvا لف لنا Áس آا لب آا سد سب مع ليلمن للى لع سqن سم لي ل| لqن الل""""""""" rك لل لو مم rس سل مث qم ك در لش لب لqا ك{ال سن مح qن ل ك{ان لqا ك{ال دن لطا مل سس ب سrم لي كت مvا qن ل لvان لنا لل لن لxا لما لو كه كد لبا كع من كم لشا} لي

ك|( كن الل""" ك{اذ ،10]س��ورة إب��راهيم: ب"""11]

124 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

غ""واړۍ تاسو زمونږپه ش""ان ایا بشر مګر )نه یې تاسو څخ""ه چې م""ونږلره دهغ""ه اله""ه ب""اطلو چې بن""دکړئ

راوړئ مش""رانو، همیش""ه یې بن""ده ګی کړی""ده زم""ونږ ورت""ه پ""ه پیغم""برانو مونږت""ه یوښ""کاره مض""بوط دلی""ل، انس""انان مګر م""ونږ ج""واب کې فرم""ایلي وو:ن""ه یو

ستاسی په شان لیکن الل"ه تع"الی پیرزوین"ه ک"وي پ"ه رس""الت ورکولوس""ره چات""ه یې چې وغ""واړي پ""ه بن""ده ګانوخپلوکې،نه شوکولای چې تاسوته ی""وه فرمایش""ی

دالله په اجازه(. مګر معجزه راوړو

داخرت په ورځ ایمان لرل:

هغ""ه قیامت ورځ ده دا د داخرت دورځي څخه مراد ورځ ده چې الله تعالی په کې ټول خل""ک دحس""اب

125 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دپاره دوباره راژوندی کوي.وجه دن""وم اوبدلې ورکولو ایښودلویې په اخرت س""ره داده چې ددي څخ"ه بل""ه

ورځ نش""ته پ""ه داس""ې ط""ریقې چې جنتی""ان ب""ه ددنیا جهنمی""ان ب""ه ونیس""ي او کې ق"رار دجنت پ"ه کورونو

په جهنم کې قرارونیسې.

داخ""رت پ""ه ورځ ایم""ان ل""رل دري ش""یانوته مش""تملدی:

دم""ړو بان""دی یقین ک""ول چې دا -پ""ه دوب""اره ژوند1 ژوندي کیدل دی پ"ه دویم"ه ش"پیلۍ س"ره ب"ه ټ""ول را

بربن""ډ، خلک رب العالمین ت""ه ودری""ږي پښ""ي ابل""ه،،ناسونته

126 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مداالله تعالی فرمایلی: مع لو سه سد كعي سqن دق مل لخ لل لqو لvا لنا مvا لد لب لما xل ( لن( كلي كع لفا لqنا xس qنا ل ك{ا لنا مي لل ]س��ورة األنبي��اء:لع

104] ک""ړی )لک""ه څنګ""ه چې م""ونږاول پی""دایش دانس""انانو

پوره ک""ول دغه شان به یې دوباره هم راژوندي کړو، ک""وونکي ی""ودی م""ونږ یقینا ددې وعدی دي پ""ه م""ونږ

لره(. کار

ح""""دیث، ،ق""""ران، دی ش""""ته رښ""""تیا دوب""""اره ژوند الل""ه تع""الی اجم""اع وربان""دې دلی""ل دی: دمسلمانانو

127 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لمفرم"""ایلی: مو لي مم rس qن ل ك{ا لqم سث لن * ستو كqي لم لل ل� كل لد ذ مع لب مم rس qن ل ك{ا لqم سث ( لن( سثو لع مب ست كة لم ليا كق مل ]س���ورة المؤمن���ون:ا

15 ،16] )بیایقین""ا تاسووروس""ته ددی پی""دایش دنی""ایې څخ""ه خاماخامړه کیدونکي یاستۍ بیایقینا تاسوبه دقی""امت

په ورځ ژوندي راپورته کړای شئ(.

)يحش""ر الن""ا�اونبی-صلی الله علیه وسلم-فرمایلی: ما( يوم القيامة حفا� عرا� غرل

)خلک به راجم� کړای شي دقیامت په ورځ پښ""ېابله ناسونت(متفق علیه.

128 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او اجم""اع ده، دقیامت په اثبات بان""دی دمس""لمانانو دادحکمت الهی غوښ"""""""""""""تنه هم ده حکمت هم

دپ""اره دوب""اره داغواړی چې الله تعالی دی دمخلوقاتو ک""ړي ددی دپ""اره چې الل""ه تع""الی ب""دلې ژون""دمقرر

ورک""ړي بن""ده ګانوت""ه پ""ه هغ""ه څ""ه بان""دې چې الل""ه پ""ه ژب""ه.الل""ه پیغم""برانو مکل""ف ک""ړی وودوي دخپلو

ممتعالی فرم""ایلی: rس qن ل لvا لو مثا لب لع مم xس لنا مق لل لخ لما qن ل لvا مم ست مب كس لح لف لvا ( لن( سعو لج مر ست لنا لا مي لل [115]سورة المؤمنون: ك{ا

)ایاګمان کوۍ تاسوچې بې شکه تاسومې بې هدف"ه پیداکړي یاستۍ اوبیشکه ستاسوواپسي ب""ه مات""ه ون""ه

کړای شي(.

129 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لضاوخپل نبی ت""ه الل""ه تع"الی فرم""ایلی: لر لف ك�ي لqل لqن ا ك{ا ( دد( لعا لم للى ك{ا ل½ سqد لرا لل لن آا مر سق مل ل� ا مي لل ]س��������ورةلع

[85القصص: بیش""که هغ""ه ذات چې پ""ه ت""ایې ق""ران ن""ازل ک""ړی

خاماخابه تادوباره ژوندته رسوي(.

-په حساب اوپه جزاباندی ایمان:2

هربنده سره به دهغه په عم""ل حس""اب کی""دای ش""ی هغې مطابق سزابه ورکولای شي په دی بان""دې د او

دلیل دی: قران،حدیث اواجماع دمسلمانانو

130 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لناالل""ه تع""الی فرم""ایلی: مي لل لع لqن ك{ا لqم سث مم * س� لب ليا ك{ا لنا مي لل ك{ا لqن ك{ا ( مم( س� لب لسا ،25 ]س���ورة الغاش���ية: كح

26] )بیش""که مونږت""ه ددوي رات""ګ دی اوپ""ه مونږبان""دي

ددوي سره حساب کول دي(.

سراوالله تعالی فرمایلی دي مش لع س| لل لف كة لن لس لح مل كبا لجا} لمن ( لا مم ل س� لو ل�ا لل مث كم لqا ك{ال لزى مج سي لا لفل كة لئ كqي لqس كبال لجا} لمن لو ل�ا كل لثا مم لvا

لن( سمو لل م� [160 ]سورة األنعام: سي

)چاچې یوه نیکې راوړه هغه ل""ره لس چن""ده اج""ردی اوچاچې یوه بدي راوړه سزابه ن""ه ورک"ول ک""یږې مګر

پ""ه دوي ب""ه هیڅ قس""م ظلم هغه بدۍ په ان""دازه او دنه شی کیدای(.

131 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

كماوالل""ه تع""الی فرم""ایلی: مو لي كل لط مس كق مل لن ا كزي لوا لم مل س� ا لض لن لو ( مئا مي لش دس مف لن سم لل ست� لفلا كة لم ليا كق مل ا

لنا كب لفى xل لو ل�ا كب لنا مي لت لvا دل لد مر لخ من qم ك دة qب ل لح لل لقا مث كم لن لxا ك{ان لولن( كبي [47]سورة األنبياء: لحاس

)دقیامت په ورځ به دعدل تله کیږدو اوپه هیڅ نفس به دزرې به ان""دازه ظلم ون""ه ش""ي اوک""ه داوري ددانې

پ""وره یوم""ونږ او عمل وي هغ""ه ب""ه هم راوړو په مقدارحساب کوونکې(.

دعبدالله زوي دعمر-ر~ی الله عنهم""ا-څخ""ه روایت {اندی بیشکه نبی-صلی الل"ه علی"ه وس"لم-فرم"ایلی:

132 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

vاي س"تره - الل""| ي"دني الم"�من؛ فيض"� علي"| xنف"| - vاتع""رف ذنب vاتع""رف ذنب x""�ا؟ سه، فيق""ول: ويس""ترسه ب�نوب""|، لر لqر لق {اذا vاي رب، ح""تى �xا؟ فيق""ول: نعم،

vان""| ق""د �ل""�؛ ق""ال: vاى ق""د س""ترت�ا علي""� في ورvاغفر�ا ل� اليوم؛ فيعطى xتاب حسنات|، vانا الدنيا، وvام"""ا الrف"""ار والمن"""افقون؛ فين"""ادى ب�م على رÁو� وسة vالا لعن"" الخلائ""ق: �""�لا} ال""�ين x""�بوا على رب�م،

الل| على ال�المين(

)بیشکه الله تعالی به یومومن ځان ت""ه ران""ږدي ک""ړي د اوپ""رده ب""ه وربان""دې واچ""وي اوورت""ه ب""ه ووایې ایا

افلانۍ ګناه دی ی""اده د ایا افلانۍ ګناه دی یاده ده؟ ده؟م""""ومن ب""""ه ووایې ه""""و،ای زمازب""""ه ت""""ردی چې

133 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

وک"ړی اووګ"وري چې هلاک ش"وم اقرار پخپلوګناهونو نوالل""ه تع""الی ب""ه ورت""ه ووایې پ""ه تحقی""ق س""ره م""اپرده اچ"""ولې تابان"""دې پ"""ه دنی"""اکې اونن ورځ مې درت"""ه داګناهونه وبخښل دنیکیوعملنامه به ورکړي اوه"رچې کافران اومنافقان دي دمخلوقاتوپه محضرکې به ورت""ه اوازوکړای شی داهغ""ه خل""ک دي چې پ""ه خپ""ل رب یې درواغ ویلی خبرداردالل"""""""ه لعنت دی وي پ"""""""ه

ظالمانو(متفق علیه.

پ""ه یوص""حیح ح""دیث کې دن""بي-ص""لی الل""ه علی""هوسلم-څخه ثابت دي:

134 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لqم بحس""نة فعمل�""ا؛ xتب�""ا الل""| عن""ده عش""ر vان من � ( vا~""عاف xث""ير�، {الى {الى س""بعمائة ~""عف حس""نات

لqم بسيئة فعمل�ا؛ xتب�ا الل| سيئة واحد�( vان من � و

)بیش""که څ""وک چې دنیکۍ قص""دوکړي اوبی""ایې پ""ه عمل کې راولي ولیکي الل""ه تع""الی خپ""ل ځ""ان س""ره لس نیکۍ ت""راوه س""وه پ""ورې بلک""ه ددی څخ""ه پ""ه خوراډیرزیاتوالي اوڅوک چې دیوی ب""دۍ قص""دوکړي اوبی""ایې پ""ه عم""ل کې راولي ولیکي هغې ل""ره الل""ه

تعالی په یوه بدۍ(.

په تحقیق سره مسلمانانوپه دی باندی اجماع ک""ړی اهم د او ش"""ته: اعم"""الو د ج"""زا ده چې حس"""اب او

دحکمت الهي غوښ""""تنه ده بیش""""که الل""""ه تع""""الی

135 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کتابون""ه رال""یږلی پیغم""بران یې رال""یږلی اوف""رض ک""ړی یې ده په بنده ګانوچې دي پیغمبرانوڅ""ه راوړی هغ""ه به منئ اوپه کوم شی چې عمل واجب دی په هغې به عمل کوئ اوڅوک چې ددی سره معار~""ه ک""وی دهغ""وي س""ره یې قت""ال واجب ک""ړی دهغ""وي وی""ني اولادونه ښ""ځي اومالون""ه یې حلال ک""ړی ک""ه چ""یری

ټ""ول خاماخا دا حساب اوجزا}په عمل نه وای بیاخو عبث کاروو اوحکیم رب دعبث کارڅخه پ""اک دی په تحقیق سره الله تعالی دی ته اشاره کړی پ""ه دی

لqنق"""""""""""ول کې: لل لvا مس لن لل لو مم ك� مي لل ك{ا لل كس مر سvا لن ك�ي لqل لqن ا لل لvا مس لن لل لف ( لن( آائبي لغ لqنا xس لما لو دم مل كع كب ك�م مي لل لع لqن لqص سق لن لل لف * لن كلي لس مر سم مل ا

[7، 6]سورة األعراف:

136 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

زه ب""ه ~رورد~""رور پوښ""تنه وک""ړم )قسم دی خاماخا دهغ""ه کس""انوڅخه چې پیغم""بران ورت""ه ل""یږل ش""وي

زه ب""ه دپیغم""برانو ~""رور د ~رور اوقسم دی خاماخا زه ب""ه څخ""ه هم پوښ""تنه وک""ړم اوقس""م دی خاماخا

غایب ن""ه دوي ته په پوره پوهه سره بیان وکړم اومونږیو(.

-په جنت اوجهنم باندې ایمان لرل:3

لوځای سید همیشه او د مخلوقاتو جهنم د جنت او دی الل"""ه تع"""الی مومن"""انو ک"""ور نعمتونو دی جنت د

پاره تیارکړی په ک""وم ش""ي چې الل""ه ایم""ان د متقیانو راوړل واجب ک""ړی اوپ""ه هغې یې ایم""ان راوړی وي اودالل"""ه اودرس"""ول تابع"""داری یې ک"""ړی وی اخلاص

137 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کوونکي وي الله لره تابعداري کوونکي وی درسول الله ،پ""ه جنت کې داس""ې نعمتون""ه دي چې س""ترګو

اوریدلي ن""ه دي اودیوانس""ان پ""ه غوږو لیدلي نه دي، تیرش"وي ن""ه دي.الل""ه تع"الی فکرکې چیرته سوÄ او

ل�فرم"""""ایلی: كئ لل مو سvا كت لحا كل لqصا سلوا ال كم لع لو سنوا لم آا لن ك�ي لqل لqن ا ك{ا ( دن مد لع ست لqنا لج مم ك� كqب لر لد كعن""""""""" مم س� Áس لزا لج كة * qي ل كر لب مل سر ا مي لخ مم س�س| qل ل لي ال ك~ لqر مدا لب لvا ل�ا كفي لن كدي كل لخا سر ل�ا من vا ل�ا ال كت مح لت كمن كري مج لت

س|( qب ل لر لي كش لخ من لم كل ل� كل س| ذ من لع س~وا لر لو مم س� من ]سورةلع[ 8، 7البينة:

)بیشکه هغ""ه کس""ان چې ایم"ان یې راوړی اوعملون""ه یې ک""""ړی دق""""ران اوس""""نت مط""""ابق داغ""""وره پ""""ه مخلوقاتوکې دی دالله تعالی سره ددوي بدله جنتونه

138 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دهمیش""ګرۍ دي به"""یږي ب"""ه لان"""دی دبنګلوی"""ادونو دهغې څخ""ه نهرون""ه همیش""ه ب""ه وي پ""ه هغې کې همیشه الله به ددوي څخه خوش""حاله وي اودوي ب""ه دالل""ه څخ""ه خوش""حاله وي داح""ال ب""ه دهغ""ه چ""اوي

چې په دنیاکې دخپل رب څخه یریدلی وي(

س�ماوالل""ه تع""الی فرم""ایلی: لل لي كف مخ سvا لqما دس مف لن سم لل مع لت لفلا ( لن( سلو لم مع لي سنوا لxا لما كب لزا} لج دن سي مع لvا ك� لqر سق qمن ]س��ورةك

[17السجدة: )ن""ه دي معل""وم هیڅ نفس ت""ه هغ""ه نعمتون""ه چې پټ ساتلې ش""وې ددوي دپ""اره چې هغ""ه دس""ترګویخوالی دی اوبدله ده دهغه عملونوکوم چې دوي همیشه پ""ه

دنیاکې کړي(.

139 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ه""رچې اوردی دادع""�اب ک""وردی الل""ه تع""الی دهغ""ه پ""اره تی""ارکړی دی چې پ""ه الل""ه د ظالم""انو ک""افرانو

کړی"""دی پ"""ه دنی"""اکې پ"""ه دی کې تع"""الی یې کفر عبرتناک قسم قسم ع�ابونه دي چې تص""ور ورڅخ""ه

كتيدی.الل"""ه تع"""الی فرم"""ایلی: ع"""اجز لqل لر ا لqنا ما ال سقو qت ل لوا ( لن( كري كف لrا مل كل مت لqد كع ]س���ورة آل عم���ران:سvا

131 ]

)دهغ"""""ه اورڅخ"""""ه وب"""""یریږئ چې دکافرانودپ"""""ارهتیارشوی(.

لمناوالل"""ه تع"""الی فرم"""ایلی: لف مم rس كqب qر ل كمن سqق لح مل كل ا سق لو ( لن كمي كل ل�qا كلل لنا مد لت مع لvا qنا ل ك{ا مر سف rم لي مل لف لشا} لمن لو كمن م� سي مل لف لشا} لما} كب سثوا لغا سي سثوا كغي لت مس لي ك{ان لو ل�ا سق كد لرا سس مم ك� كب لط لحا لvا مرا لنا

140 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مت لسا} لو سب لرا لqش ال لس مئ كب له سجو سو مل ا كوي مش لي كل م� سم مل لxامقا( لف لت مر [29]سورة الكهف: سم

)بیشکه مونږدظالمانودپاره اورتیارکړی چې راګ""یرکړي ب""ه وي دوې ل""ره لمب""وددی اورک""ه چ""یرې دوي فری""اد

نوګرمی اوبه ب""ه ورک""ړای ش""ي پ""ه دتندې څخه کوي چې دمخونوغوښ""ې ب""ه یې شان دویلی شوی تامبې

په کې راتوی شي ډیربدڅښل دي.

اوډیربدځای دورتګ دی جهنم(.

141 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لqداوالل""ه تع""الی فرم""ایلی: لع لvا لو لن كري كف لrا مل لن ا لع لل ل| qل ل لqن ال ك{ا ( لولا مqيا كل لو لن سدو كج لي لqا ل مدا لب لvا ل�ا كفي لن كدي كل لخا مرا * كعي لس مم س� لللنا لت مي لل ليا لن سلو سقو لي كر لqنا كفي ال مم س� س� سجو سو سب qل ل لق ست لم مو لي مرا * كصي لن

سسولا( لqر لنا ال مع لط لvا لو ل| qل ل لنا ال مع لط ]س������������ورةلvا[66، 64األحزاب:

)بیشکه الله تعالی کافران دخپل رحمت څخه لیری ک"ړی اوګ"رم اوریې ورت"ه تی""ارکړی همیش""ه ب""ه وي پ""ه دی کې همیشه نه به مومي دوست اونه کومکي پ""ه کوم""ه ورځ چې اړولی راړولی ش""ي مخون""ه ددوي پ""ه

کاشکې افسو� چې دالله تابع""داري اورکې وایې به تابعداري م""وکړی پیغمبر د موکړی وای په دنیاکې او

وای(.

142 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

داخرت په ورځ باندي ایمان لرلوس""ره ټ""ول هغ""ه څ""هتړاولري چې دمرګ څخه وروسته مخې ته راځي:

کې کل""ه چې م""ړی پ""ه ق""بر پ""ه ق""برکې امتح""ان: -1 اودن""بي پ""ه ب""اره دین، دفن ش""ي دهغ""ه څخ""ه درب،

کلک""وي الل""ه کې پوښتني کولوته دقبرامتح""ان وایې. رب مې الل"""ه مض"""بوطه اووایې: ایم"""ان والاپ"""ه وینا

دی،دین مې اسلام دی،اونبې می محمد-صلی الل"ه علیه وس""لم-دی اواړوي الل""ه ظالم""ان ن""ووایې ک""افران

نورن""ه اووایې منافقان اویاشکیان: هاه هاه نه پوهیږم. څخه مې یوشی اوری""دلی ووهغ""ه می پوهیږم دخلکو

وایه.

-دقبرع�اب اونعمتونه: هرچې دقبرع�اب دی دا2

143 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د پاره دی،الله تع""الی اوظالمانو منافقانو، کافرانو، دكتفرم"""ایلی: مو لم مل كت ا لرا لم لغ كفي لن سمو كل ل�qا كذ ال ك{ا لرى لت مو لل لو (

لم مو لي مل ا سم rس لس سف لvان ما سجو كر مخ vا مم ك� كدي مي لvا ما سطو كس لبا سة rل كئ آا لمل مل لوالر مي لغ ك| للى الل""" لع لن سلو سقو لت مم ست سxن لما كب كن س�و مل لب ا ل�ا لع لن مو لز مج ست

لن( سرو كب rم لت مس لت ك| كت ليا آا من لع مم ست سxن لو كqق لح مل ]س������ورةا[93األنعام:

)که چیری ته وګوری کله چې داک""افران دم""رګ پ""ه ورت""ه لاس""ونه اوږده ک""ړی ملایکو س""ختیوکې وي او

راوباس""ئ خپ""ل روحون""ه نن ورځ ورت""ه وایې: وي او تاسوته سزادرکولای شي په سپکوونکي ع�اب س""ره په دې وجه چې همیشه به تاسوپه الل""ه تع""الی نامن""ا

144 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

س""به ویناکول""ه اودالل""ه تع""الی دایتونوڅخ""ه مول""ویېکوله(.

سراوالل""ه تع""الی دفرع""ون پ""ه ب""اره کې فرم""ایلې: لqنا )السلوا كخ مد لvا سة لع لqسا سم ال سقو لت لم مو لي لو مqيا كش لع لو مqوا سد سغ ل�ا مي لل لع لن س~و لر مع سي

كب( ل�ا لع مل لqد ا لش لvا لن مو لع مر كف لل ]س��ورة غ��افر:آا46]

پیش""کولای همیش""ه-وربان""دی اور ماښ""ام- او )س""هار په هغ""ه ورځ کل""ه چې قی""امت ودری""ږي وب""ه او شي،

ویل شي داخل کړئ فرعونیان سخت ع�اب ته(.

145 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

په ص""حیح مس""لم کې ح""دیث دی زی""دزوی دث""ابتدنبي-صلی الل"ه عای"ه وس"لم-څخ"ه نق"ل ک"ړی ن""بي-

صلی الله علیه وسلم-فرمایلی:

vان يس""معrم من ست الل""| vان لا ت""دافنوا؛ ل""دعو )فل""ولا vاقب""ل بوج�""|؛ vاس""م� من""|، ثم ع""�اب الق""بر ال""�ي لqوذوا بالل| من ع�اب النار( ق""الوا: نع""وذ بالل""| فقال: تعلqوذوا بالل""| من ع""�اب من ع""�اب الن""ار، فق""ال: )تع"" الق""بر( ، ق""الوا: نع""وذ بالل""| من ع""�اب الق""بر، ق""ال:لqوذوا بالل""| من الفتن، م""ا ظ�""ر من�""ا، وم""ا بطن( ، )تع قالوا: نع""وذ بالل""| من الفتن م""ا ظ�""ر من�""ا وم""ا بطن،لqوذوا بالل| من فتنة الدجال( قالوا: نع""وذ بالل""| قال: )تع

من فتنة الدجال

146 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ی""ره ن""ه وای چې بی""ا ب""ه تاس""ومړي ن""ه )که چ"یری دا الل""ه تع""الی څخ"ه غوښ"تی د دفن کوئ خاماخابه ما ع""�اب اورولای وی ک""وم ق""بر وای چې تاسوته یې د

ش"""واو ویې فرمای"""ل: پن"""اه مخ"""امخ چې زه اورم بیا وغواړئ په الله تعالی دع""�اب د اور څخ""ه ص""حابوو وفرمایل: مونږپناه غواړو په الله تعالی باندې دع�اب

نبي-صلی الله علیه وس""لم-وفرمای""ل: بیا د اور څخه، څخ""ه. پن""اه وغ""واړئ پ""ه الل""ه تع""الی دع""�اب ق""بر

پن""اه غواړوپ""ه الل""ه تع""الی بان""دی وفرمای""ل: ص""حابوون""بي-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم- څخ""ه بیا دع�اب ق""بر

پناه وغواړئ په الل""ه تع""الی بان""دی دښ""کاره وفرمایل: پناه غواړوپه الله وفرمایل: صحابوو فتنو پټو د او فتنو

147 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

څخ""ه،بیا فتنو پټو د او تع""الی بان""دی دښ""کاره فتنو پن""اه وغ""واړئ پ""ه نبي-صلی الله علیه وسلم-وفرمای""ل:

ووی""ل:پن""اه الله تعالی دفت""نې ددج""ال څخ"ه،ص"حابوپه الله تعالی دفتنې ددجال څخه(. غواړو

د مومن""انو ریښ""تینو د ق""بر نعمتون""ه دی دا چې د هرلناالل""ه تع""الی فرم""ایلی: پ""اره دي. سqب لر سلوا لقا لن ك�ي لqل لqن ا ك{ا (

لولا سفوا لخا لت لqا لvال سة rل كئ لملا مل سم ا ك� مي لل لع سل لqز لن لت لت سموا لقا لت مس لqم ا س| ث qل ل اللن( ]س""""""""ور� سدو لع ستو مم ست سxن كتي لqل كة ا qن ل لج مل كبا سروا كش مب لvا لو سنوا لز مح لت

[ 30فصلت:

148 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

چې داس"ې وین"ایې کړی""ده چې )بیشکه هغه کسانو الل""ه دی اوبی""ایې ټ""ول طاعتون""ه ادا} ک""ړی رب زمونږ

ټول منهیات یې پریښي دوي ته به ملای""ک د دي او ورت""ه ب""ه داس""ې وایې زنکدن پ""ه وخت کې راځي او

او څ""ه م""وچې مخې ت""ه راځي ل""ه هغې م""ه ب""یریږئ هغه چې درڅخه پاتی ک"یږې هغې پس"ې م""ه غم"ژن ک"""یږئ اوخوش"""حالي وک"""ړئ پ""""ه هغ"""ه جنت چې

تاسوسره یې وعده شوی ده(.

لم *اوالل""""ه تع""""الی فرم""""ایلی: سقو مل سح مل كت ا لغ لل لب ك{اذا مولا لل لف ( كrن لل لو مم rس كمن ك| مي لل ك{ا سب لر مق لvا سن مح لن لو لن * سرو س� لتن د� كئ لن كحي مم ست لvان لول�ا لن سعو كج مر لت لن * كني كدي لم لر مي لغ مم ست سxن ك{ان مولا لل لف لن* سرو كص مب ست لا * لن لqربي لق سم مل ا لن كم لن لxا ك{ان لqما لvا لف * لن كقي كد لصا مم ست سxن ك{ان

149 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دم( كعي لن سة qن ل لج لو دن لحا مي لر لو دح مو لر ]س�����������ورةلف[ 89، 83الواقعة:

)ولې ن"ه ده کل"ه چې روح م"رۍ ت"ه ورس"یږي اومخ"ه ډیر م""ونږ ورت""ه ښ""ه ګ""ورۍ،او تاسو او یې ونیس""ئ،

څخه لیکن تاسونه ګورۍ دی ده ته ستاسو نږدې یو نه یاس""ت ولې نه ده که چیرې تاسو نو لره، ملایکو

کم"""زوري چې راس"""تون ک"""ړئ دغ"""ه روح ل"""ره ک"""ه خ""ورا د روح والا ریښتیني یاس""تي ک""ه چ""یری وی دا

دده دپاره راحت دی اوخوږ وخلکوڅخه نو نږد ډیرونعمتونوڅخه ډک( جنت د رزق دی او

دبرا}زوی دعازب-ر~""ی الل""ه اخره پوری. دسورت د عنه-څخ""ه روایت دی بیش""که ن""بي-ص""لی الل""ه علی""ه

150 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کل"ه چې هغ"ه دوه وسلم-فرم"ایلی دم"ومن ب""اره کې، ته جواب ورکړی په قبرکې : ملایکو

vافرش""وه vان صدق عب""دي، ف دد من السما}: )ينادي منا{الى مبا vالبس""وه من الجن""ة، وافتح""وا ل""| با من الجن""ة، وسح ل| في كطيب�ا، ويفس لروح�ا و vاتي| من الجنة، قال: في

لqد بصره( قبره م

اوازوکړي یو اواز کوونکی چې رښتیا ویلی زما بن""ده دجنت ف""""ر¿ ورت""""| وغ""""وړوئ ، دجنت ج""""امې ور واغون""دئ او د جنت څخ""| ورت""| ی""وه دروازه پران""یزئ نبي-صلی الل| علی| وسلم-فرمایې چې ده ت| د جنت

ظ""ر پ""| ان""دازهنراځي او د س""ترګو �وا او خوش""بویې

ورت| قبر کې پراخوالی کیږې(

151 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ح""""دیث کې روایت اوږود پ""""ه یو اب""""وداود او احمدکړی.

خوراګټ""وري فائ"دی دي داخرت په ورځ دایم"ان لرلوځینی یې دادي:

ح"""رص کولو هغی د د س"""ره ش"""وق او طاع"""اتو -د1په دغه ورځ دثواب په اومید. کیږي انسان کې پیدا

څخه یره کول دع�اب دیری دوجه اوپه -دنافرمانیو2دغه یره خوشحالې کول.

-په دی کې تس""لی ده م""ومن ت""ه پ""ه هغ""ه څ""ه چې3 او دده څخ""ه پ""اتی ک""یږي پ""ه مقاب""ل دهغ""ه نعمتونو

لري به اخرت کې. کې چې دایې اومید ثوابونو

152 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

په تحقیق س""ره ډی""رو ک""افرانو انک"ار کړی""دې د بعث الموت څخه غل"ط ګوم"ان ک""وی چې دا ممکن بعد

نه دی، دا ګومان باطل دې د بطلان لپ""اره یی دلی""لشریعت حس او عقل دی.

هر چې شریعت دی الله تعالی فرمایلې:

لqن سث لع مب ست لل كqبي لر لو للى لب مل سق سثوا لع مب سي لqلن لvان سروا لف xل لن ك�ي لqل لم ا لع لز ( در( كسي لي ك| qل ل ال للى لع ل� كل لوذ مم ست مل كم لع لما كب لqن س� qب ل لن ست لل لqم سث

[7]سورة التغابن:

)ګومان کوی کافران چې هیچ""یری ب""ه دوی دوب""اره ژون""دی ن""ه ک""ړی ش""ی او وای""ه قس""م دی وی زم""ا پ""ه خپل رب خامخا به را ژوندي کولای ش"ئ تاس"و بی""ا

153 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

به خامخا تاسو خبرولې شئ په هغه څ""ه چې تاس""وآاسان دی( . کړی په دنیا کې او دا کار په الله

آاس""مانی کتابون""ه پ""ه دې متف""ق په تحقی""ق س""ره ټ""ول دی .

هر چې حس دی په تحقیق سره الله تعالی پ""ه دنی""ا کې خپلو بندګانو ته د مړو ژوندی کول خ""ودلي پ""ه سورت بقره کئ یې د دې پنځه مثالونه بیان کړیدي

:

ل""ومړې مث""ال: د موس""ی علی""ه الس""لام ق""وم چې کل""هل| للهغ"""ه ت"""ه اووی"""ل: qل ل لرى ال لن ىى qت ل لح ل� لل لن كم م� سqن م�ن لر م� لج

[55]سورة البقرة:

154 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)هیچیرې مونږ په تا ب""اور ن""ه ک""وو ت""ر څ""و چې م""ونږ(الله ښکاره اوګورو

الله تعالی په دوئ باندې عقوبتا مرګ راوست او بی""ایې را ژوندي کړل .

ن""و پ""ه دې ب""اره کې الل""ه تع""الی ب""نی اس""رائیلو ت""هل� لل لن كم م� سqن للن لسى سمو ليا مم ست مل سق ك{اذ لو خط"""""اب ک"""""وي: )مم ست لvان لو سة لق كع لqصا ال سم rس مت ل� لخ لvا لف م� لر مه لج له qل ل ال لرى لن لqتى لحمم rس qل ل لع لل مم rس كت مو لم كد مع لب ممن سxم لنا مث لع لب لqم سث * لن سرو س� لتن

لن( سرو rس مش [ 56، 55]سورة البقرة: لت

)ی""اد ک""ړه هغ""ه وخت چې ویلی وو تاس""و ی""ا موس""ی هیڅکه مونږ په تا باور نه کوو تر څو چې م""ونږ الل""ه

155 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ښکاره اوګورو پس ونیولئ تاسو ی""وې ت""يزې چیغې او تاس"و لی"دل، بی"ا الل""ه راژون"دي ک"ړئ وروس"ته د م"ړه

ره چې ش"""کراکی"""دلو ستاس"""و څخ"""ه، د دې دپ"""وکړئ( .

دویم مثال : د هغه وژل شوي باره کې چې په وژلو کې یې د ب"""نی اس"""رائیلو اختلاف وو الل"""ه تع"""الی هغوي ت""ه حکم وک""ړ چې ی""وه غ""وا ذبح""ه ک""ړئ او د هغې ی""وه حص""ه پ""ه دې م""ړي ووهئ ن""و دا ب""ه خپ""ل قات"""ل تاس"""و ت"""ه وښ"""ائی دې ب"""اره کې الل"""ه تع"""الی

فرمايي:

156 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مم ست سxن لqما Äد كر مخ سم س| لوالل""""" ل�ا كفي مم ست مvا لر qدا ل لفا مسا مف لن مم ست مل لت لق ك{اذ لو ( س| محيي الل"""""" سي ل� كل ل� xل ل�ا كض مع لب سه ب سبو كر م~ لنا ا مل سق لف لن * سمو ست rم لت

لن( سلو كق مع لت مم rس qل ل لع لل ك| كت ليا آا مم rس كري سي لو لتى مو لم مل ]س����ورةا [73، 72البقرة:

) یاد کړه هغه وخت چې وواژه تاسو یو نفس بیا م""و د هغ""ه پ""ه وژل""و کې اختلاف وک""ړ او الل""ه ښ""کاره ک""ونکې دې د هغ""ه څ""ه چې تاس""و یې پټ""وئ پس وویل مونږ اووهئ دې مړي لره پ""ه ی""وه حص"ه د دغ"ه غوا، دا رنګه الله تعالی م""ړي را ژون""دي ک""وي او در ښاېی تاس""و ت""ه دخپ""ل ق""درت نښ""ې د

دې دپاره چې تاسو د عقل څخه کار واخلئ (.

157 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دريم مثال : په قصه د هغ""ه ق""وم کې چې هغ""وی د خپلو کورونو څخه وتلی وو په تیښته د مرګ د ی""رې او هغ""وي پ""ه زرګون"و خل""ک وو الل""ه تع""الی وربان""دې

مرګ راوستې وو او بیا یې را ژوندي کړي وو.

لندی باره کې الل""ه تع""الی فرم""ايی: ك�ي لqل للى ا ك{ا لر لت مم لل لvا ( سم س� لل لل لقا لف كت مو لم مل لر ا ل� لح دف سلو سvا مم س� لو مم ك� كر ليا كد كمن ما سجو لر لخك� لqنا للى ال لع دل مض لف س�و لل ل| لqن الل"""" ك{ا مم س� ليا مح لvا لqم سث ما ستو سمو س| الل""""

لن( سرو rس مش لي لا ك� ل لqنا لر ال لث xم لvا لqن rك لل ]س���������ورةلو[243البقرة:

آایا ته نه یې خبر په حال د هغه کسانو چې وتلی ( وو د خپل""و کورون""و څخ""ه د ی""رې د م""رګ ن""ه او پ""ه زرګون""و خل""ک وو، اووی""ل: دوي ت""ه الل""ه تع""الی م""ړه

158 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

شئ هغوی مړه شول، بیا الله را ژوندي کړل بیش""که الله تعالی خاوند د فضل دې په خلک""و لیکن زی""ات

خلک شکر نه کوي(

څل""ورم مث""ال : د هغ""ه چ""ا قص""ه چې ی""و کلي والا باندې تیریده او هغوي م""ړه وو ده بعی""ده وګڼل""ه چې دوئ الله را ژوندي کړي الله په ده س""ل کال""ه م""رګ

راواسته بیا یي را ژوندې کړ.

لqرپه دې باره کې الل""ه تع""الی فرم""ایلي: لم ك�ي لqل لxا مو لvا ( كيي مح سي لى qن ل لvا لل لقا ل�ا كش سرو سع للى لع دة لي كو لخا لي ك� لو دة لي مر لق للى لعلل لقا س| لث لع لب لqم سث دم لعا لة لئ كم س| س| الل"""" لت لما لvا لف ل�ا كت مو لم لد مع لب س| كه الل"""" ك� ل�لت مث لqلب لبل لل لقا دم مو لي لض مع لب مو لvا مما مو لي ست مث للب لل لقا لت مث للب مم xل مر س� لوان م| qن ل لس لت لي مم لل ل� لراب لش لو ل� كم لعا لط للى ك{ا مر س� لفان دم لعا لة لئ كم

159 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

كم ل�ا كع ال للى ك{ا مر س� لوان ك� لqنا كqلل مة لي آا ل� لل لع مج لن كل لو ل½ كر لما كح للى ك{اسم لل مع لvا لل لقا س| لل لن لqي لب لت لqما لل لف مما مح لل ل�ا سسو rم لن لqم سث ل�ا سز كش لف نن مي xل

در( كدي لق د} مي لش qل ك xس للى لع ل| لqن الل"""""""""" ]س�����ورةلvا[259البقرة:

) او پ""ه ش""ان د هغ""ه چ""ا چې تیری""ده پ""ه ی""و کلي بان""دې او هغ""ه را پری""وتې وو پ""ه خپل""و چتون""و هغ""ه وویل: څنګه به الله تعالی دوي را ژوندي کړي پس له مرګه ، مړ کړ ده لره الله سل کاله بیا یې ژوندې را پورت""ه ک""ړ ورت""ه ویې وی""ل: څ""ومره وخت دې ت""یر ک"ړې؟ هغ""ه ووی""ل: ی""وه ورځ ی""ا څ"ه حص""ه د ورځې الل""ه تع""الی ورت""ه ووی""ل: بلک""ه س""ل کال""ه دې ت""ير کړیدي خوراک څښاک ته دې وګوره هیڅ تغ""یر یي

160 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ن""ه دې ک""ړې خ""ر ت""ه دې وګ""وره د دې لپ""اره چې وګرځوو مونږ تالره نښه د خلکو دپ""اره او ه""ډوکو ت""ه یی وګ""وره چې څنګ""ه یې پ""ه ح""رکت راول""و او بی""ا غوښې ور اغوندو، ه""ر کل""ه چې ورت""ه وا~""حه ش""وه وې ویل: زه پوه""یږم چې بیش""که الل""ه تع""الی پ""ه ه""ر

شي قدرت لري (.

پنځم مثال: قصه د ابراهیم علیه الس""لام ده کل""ه یې چې الله تعالی ته سوال وکړ چې ماته را وښایه چې څه رنګه مړي ژوندي کوي الله تعالی ورته ام""ر وک""ړ چې څل""ور مارغ""ان حلال ک""ړه او بی""ا یې ج""دا ج""دا برخې چار چ""اپیره غرون""و بان""دې ک""یږده او بی""ا ورت""ه آاواز وکړه هغه مختلفې ټوټې ب""ه ی""و ب""ل س""ره یوځ""ای

161 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

شي او ابراهیم ته به پ""ه من""ډه راش""ي، دې ب""اره کېالله تعالی فرمايی:

لل لقا لتى مو لم مل كيي ا مح ست لف مي xل كني كر لvا كqب لر سم ك�ي لرا مب ك{ا لل لقا ك{اذ لو ( م� سخ لف لل لقا ملبي لق لqن كئ لم مط لي كqل كrن لل لو للى لب لل لقا كمن م� ست مم لل لو لvاqل ك xس للى لع مل لع مج ا لqم سث ل� مي لل ك{ا لqن س� مر سص لف كر مي لqط ال لن qم ك مة لع لب مر لvال| لqن الل لvا مم لل مع لوا ميا مع لس ل� لن كتي مvا لي qن ل س� سع مد لqم ا سث م}ا مز سج لqن س� من qم ك دل لب لج

دم( كrي لح دز كزي [ 260]سور� البقر�: لع

)او یاد کړه هغه وخت چې ویلي وو ابراهیم خپ""ل ته چې ته څنګه دا مړي را ژون""دي ک""وې؟ الل""ه رب

آایا ته یې نه باوره وې؟ هغه وویل: ولی تعالی وویل: نه زه یي باوره وم لیکن خپل باور زی""اتوم الل""ه تع""الی وویل: څلور مارغان ونیسه او ټوټه ټوټه یې کړه ځ"ان

162 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ده سره او بیا په هر غره باندې د دې ی""وه ټوټ""ه ک""یږ بیا یې راوبله رابه شي تاته په من""ډه پ""وه ش""ه بیش""که

الله تعالی غالب دې حکمتونو والا دې( .

دا پنځ""ه حس""ې واقعې پ""ه دې دلی""ل دې چې م""ړي ژون""دي ک""ول کی""دونکې ک""ار دې او دې ت""ه مخکې هم اش""اره ش""وې وه پ""ه هغ""ه معج""زو کې چې الل""ه تعالی ځوئ د مریم ته ورک""ړې وې ی""وه پ""ه کې م""ړي ژوندي ک""ول او د ق""برونو څخ""ه را ویس""تل وو د الل""ه

تعالی په حکم سره .

او د عقل دلالت د دوه و وجو څخه دې :

163 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لومړئ وجه :بیشکه الل""ه تع""الی پی""دا ک""ونکې دې د آاسمان او د ځمکې او هغه څه چې پ""ه مینځ د دی""و کې دي ل""ومړې پیدایش""ت یې الل""ه تع""الی ک""ړې او ق""انون دا دې چ""ا چې ی""و ش""ې د ل""ومړي ځ""ل دپ""اره جوړ کړې وي نو د دوب""اره جوړول""و څخ""ه یې ع""اجر

دقن""ه وي، الل""ه تع""الی فرم""ایلي: مل لخ لل لqو لvا لنا مvا لد لب لما xل ( vانبي"""ا}: لن( ]س"""ور� ال كلي كع لفا لqنا xس qنا ل ك{ا لنا مي لل لع مدا مع لو سه سد كعي""" سqن

)څرنګ""""ه چې م""""ونږ ش""""روع ک""""ړې دی اول[104 پیدایشت دوباره یې هم پیدا کوو دا وعده پوره ک""ول مونږ په ځان لازم"ه ک""ړې بیش""که م"ونږ دې ک""ار ل"ره

کونکي یو( .

164 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او الله تعالی فرم""ایلي حکم ک""وی د رد پ""ه هغ""ه چ""ا بان""دې چې د دې زره زره ش""وو ه""ډوکو د راژون""دي

للکولو څخه انکار ک""وي: لqو لvا ل�ا لvا لش لvان ك�ي لqل ل�ا ا محيي سي مل سق ( دم( كلي لع دق مل لخ qل ك rس لو ب س� لو د� لqر ]س�����ورة يس:لم

79] ) اووایه را ژوندي به کړي دې لره هغه ذات چ""ا یې چې لومړې پیدایشت کړیدې او هغه په ه""ر مخل""وق

پوهه دې (.

دویمه وجه : دا ځمکه وچه او س""پیره وه هیڅ ش""ین بوټې ورسره ن""ه وو ،الل""ه تع""الی وربان""دې ب""اران وک""ړ تازه زرغونه شوه هر قسم د نباتاتو ښایسته ج"وړې پ"ه کې پی"""دا ش"""وې هغ"""ه ذات چې د دې ځمکې پ"""ه

165 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

زرغونولو قدرت لري هغ""ه د م""ړو پ""ه را ژون""دي کول""وباندې هم قدرت لري .

لضالل""""ه تع""""الی فرم""""ايي: مر vا لرى ال لت ل� qن ل لvا ك| كت ليا آا من كم لو ( ك�ي لqل لqن ا ك{ا مت لب لر لو مت لqز لت م� لما} ا مل ل�ا ا مي لل لع لنا مل لز لvان ك{اذا لف مة لع كش لخادر( كدي لق د} مي لش qل ك xس للى لع س| qن ل ك{ا لتى مو لم مل ا كيي مح سم لل ل�ا ليا مح لvا

[39]سور� فصلت:

) د الل""ه تع""الی د ق""درتونو د نښ""و څخ""ه بیش""که ت""ه ګ""ورې ځمک""ه ذلیل""ه کل""ه چې م""ونږ پ""ه دې بان""دې اورښ""ت وک""ړو پ""ه ح""رکت راش""ي او زی""ات ک""ړي شینکو لره یقینا هغه ذات چې دا ځمکه يې را ت""ازه کړه خامخا ژون""دې ک""وې دې م""ړو ل""ره بیش""که الل""ه

تعالی په هر شي قدرت لري ( .

166 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مxااو الله تع""الی فرم""ایي: لر لبا سqم لما} لما} لqس لن ال كم لنا مل لqز لن لو ( دت لقا كس لبا لل مخ لqن لوال * كد كصي لح مل ا لqب لح لو دت لqنا لج ك| كب لنا مت لب لvان لفمتا مي لqم م� لد مل لب ك| كب لنا مي لي مح لvا لو كد لبا كع مل كqل مقا مز كر * دد كضي qن ل د� مل لط ل�ا لqل

)Äس سرو سخ مل ل� ا كل ل� x[11، 9]سورة ق: ل

آاسمان د طرفه د خیر ن""ه ډکې ) او مونږ را لیږو د اوبه او پ""ه هغې باغون""ه ش""نه ک""وو او دانې ل""و ک""ړې شوې او خورما اوږدې لرونکې د وګو ی""و دب""ل دپاس""ه دپاره د خ""وراک د بن""دګانو او ژون""دئ ک""وو پ""ه دغ""ه اوبو هغه وچه ځمک""ه، دغ""ه ش""ان ستاس""و راوت""ل ب""ه

وي د قبرونو څخه( .

او� په تحقی""ق س"ره بې لی"اره ش"وې ی""و ق"وم د ک"ږو زړون""و والا د ع""�اب ق""بر او د هغې د نعمتون""و څخ"ه

167 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

یې انکار کړیدې ګومان ک""وي چې دا ناش""ونې ک""ار دې وایې که دا قبر راوسپړو اوبه مومو چې م""ړې پ""ه هماغه حال پروت دې لکه څنګه چې مو ایښې وو

او قبر نه پراخ شوې او نه تنګ شوې .

دا غل""ط ګوم""ان ش""ریعت، حس او عق""ل ټول""و باط""ل کړې، د شریعت دلایل په اثب""ات د ع"�اب ق"بر اوآاخرت په ورځ ایم""ان لرل""و س""ره چې نعیم قبر کې د کوم ش""یان ت""ړاو ل""ري د هغې پ""ه )ب فق""ره( کې ت""یر

شو .

168 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پ""ه ص""حیح بخ""اري کې د ابن عب""ا� ر~""ی الل""ه )خرÄ النبي ص""لىعنهما-څخه روایت دې فرمايی:

الل""| علي""| وس""لم من بعض حيط""ان المدين""ة؛ فس""م�كن في قبور�ما( وذx""ر الح""ديث، لبا لع� سي {انسانين صوت vاح""د�ما x""ان لا يس""تتر من الب""ول( وفي vان وفي""|:( آاخر xان يمشي بالنميمة( vان ال رواية: )من بول|( ، و

)نبی صلی الله علیه وسلم د مدینې د بعض ب""اغونوآاواز يی واوری"""د د دوه انس"""انانو چ"""ه څخ"""ه راووت ع�ابولې شو په خپل""و ق""برونو کې( ح""دیث یې ذک""ر کړې او دا په کې دي ) ی""و د دې دواړو څخ""ه هغ""ه انسان وو چې د خپلو رڼو متیازو څخه یې ځ""ان ن""ه

ساته او هر چې دا بل وو هغه چغلي کوله (.

169 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

د حس دلالت :بیش"""که ی"""و بی"""ده پ"""ه خ"""وب کې ګ""وري چې ی""و پ""راخ ش""ین ځ""ائ کې خوش""حالی احساسوی او یا یو تن""ګ ډارونکي ځ""ائ کې درد او خفګان احساسوي او کله کله رابیداره ش""ی د هغ""ه خوب د لیدلو د وجې چې ګوري په خپله کوټه کې پ""ه خپ""ل ف""را¿ بان""دې څنګ""ه چې بی""ده ش""وې وو

هماغسې وي .

خوب د مرګ سره مشابه دې، ځکه ورته الله تعالیلسوفات ویلې الله تع""الی فرم""ایلي: سف vان لqفى ال لو لت لي س| qل ل )ال

كتي لqل س� ا كس مم سي لف ل�ا كم لنا لم كفي مت سم لت مم لل كتي لqل لوا ل�ا كت مو لم لن كحيدل لج لvا للى ك{ا لرى مخ vا ال سل كس مر سي لو لت مو لم مل ا ل�ا مي لل لع لضى لق

مqمى( لس [42]سورة الزمر: سم

170 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

) الله تع""الی نفس""ونه اخلي کل""ه چې بی""دیږي هغ""ه چې د مرګ فیصله ورباندې نه وي ش""وي پ""ه خ""وب کې پس نیس""""ي هغ""""ه نفس چې فیص""""له د م""""رګ ورباندې شوې وي او خوشې کوي هغه نورو ل""ره ت""ر

هغه نیټې معلومې پورې( .

د عقل دلالت: بیشکه یو بی""ده کل""ه رښ""تیا د واقعې مطابق خوب ګوري، ډیر کرتې نبی صلی الله علی""ه وس""لم پ""ه خپ""ل ص""حیح ش""کل س""ره وګ""وري ، او چاچې نبی ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم پ""ه خپ""ل اص""لی ش""کل ولی""ده دا ح""ق دې کی""دای ش""ی، د دې س""ره سره هغه په خپل""ه کوټ"ه کې پ"ه خپل""ه بس"تره پ"روت وي هغ""ه څ""ه يی چې لی""دلي د هغې څخ""ه خ""ورا

171 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

زیات لیري وي دا ټول څه چې دنی""ا کې کی""دونکيآاخرت په احوالو کې ناممکن دي؟ هرچې آایا د دي د دوي په کوم شي اعتماد دې هغه دا چې که مونږ راښکاره کړو نو مړې په هماغه حالت پروت وي په ک""وم ح""الت چې م""ونږ ایښ""ې وو پ""ه ق""بر کې ن""ه

پراخوالې راغلې او نه تنګوالې .

د دې جواب پ"ه څ"و وجوه"و س"ره دې ځی"نې یی دادي :

د ش""ریعت س""ره پ""ه ټک""ر کې داس""ې بیک""اره ش""بهی اچ"ول ن"ه دی ج"ایز ک""ه دغ""ه مع""ارض پ"ه دې خپل""و ش"""بهو مناس"""ب س""وچ وک""ړي ه"""رو م"""رو ب"""ه د دې

اتو بطلان ور معلوم شي. هشب

172 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ویلې شوي : ډیر کرتې په یوه ص""حیح وین""ا بان""دې خلک عیب لګوي ، خو د دې عیب لګول""و علت د

دوي ناجوړه فهم وي.

برزخي اح"وال دا د غی""ابي ام""ور څخ""ه دي حس یې ن"""ه ش""ي راګ"""یره ولې ک"""ه حس یې ادراک ک"""ولای شوای بیا خو په غیبو باندې د ایمان فای""ده ن""ه پ""اتې کیده او بیا خو په غیبو باور کونکې او دغیب""و څخ""ه

انکار کونکې یو شانته کیدل .

د قبر ع�اب او د قبر نعمتون""ه او د ق""بر پراخ""والې او تنګوالې په دې خو مړي پوهیږي بل څوک وربان""دې نه پوهیږي او دا په شان د هغ""ه چ""ا دې چې خ""وب ګ"""وري چې ی"""و تن"""ګ ډارونکي ځ"""ای کې دې ی"""ا

173 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پراخ""ه ښایس""ته ش""ین ځ""ای کې دې د ب""ل چ""ا پ""ه نس""بت س""ره پ""ه ده کې هیڅ تغ""یر ن""ه معلوم""یږي پ""ه

خپله کوټه کې په خپله بستره کې پروت دې .

په تحقیق سره نبی صلی الله علیه وسلم ته به وحی کیدې شوه په داسې حال کې چې د ص""حابه و پ""ه مینځ کې به وو نبی صلی الله علیه وس""لم ب""ه وحی اوریدله او صحابه و به ن""ه اوریدل""ه او ډی""ر ک"رتې ب""ه ملائک د سړي په شکل کې ورسره خبرې ک""ولې او ص""حابه و ب""ه ملائ""ک ن""ه لی""دل او ن""ه ب""ه یې خ""برې

اوریدلې .

یقین""ا د مخل""وق ادراک مح""دود دې پ""ه هغ""ه ان""دازه چې الله تعالی قدرت ورکړی دوي ته د ادراک کولو

174 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

، امک""ان ن""ه ل""ری چې د ټول""و موجودات""و ادراک دېآاس""مانونه ، ځمک""ه او هغ""ه څ""ه چې پ""ه وک""ړي، اوه دې کې دي دا هر شې د الل""ه تع""الی پ""اکي او ثن""ا} وايي حقیقي پاکي ، او چې الله تع""الی یی وغ""واړي کله کل""ه یی مخل""وق ت""ه هم ور اوروي ، س""ره د دې

دا ټول زمونږ څخه پټ دي.

س|دې ب"""""اره کې الل"""""ه تع"""""الی فرم"""""ايي: لل سح كqب لس ست ( د} مي لش qمن ك ك{ان لو لqن ك� كفي لمن لو سض مر لvا لوال س� مب لqس ال ست لqسموا المم( ]سور� س� لح مسبي لت لن س�و لق مف لت لqا كrن ل لل لو كه كد مم لح كب سح كqب لس سي لqا ك{ال

{اسرا}: [44ال

آاس""مانونه او )پاکي وایی خ""اص الل""ه تع""الی ل""ره اوه ځمکه او هغه څه چې په دې کې دي ، او نه شته

175 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هیڅ شې مګر دالله تع""الی پ""اکي وايي س""ره د ثن""ا دهغه لیکن تاسو د دوي په تسبیحاتو نه پوهیږئ( .

همدا ش"ان ش"یطانان پیری"ان من"ډي وهي پ"ه ځمک"ه کي ځي را ځي په تحقیق سره نبی صلی الله علی""ه وسلم ته پیریان حا~ر شوي وو د هغه قرا}ت ته یی غوږ ایښې وو او چوپ وو او بیا خپ""ل ق""وم ت""ه ولاړل هغوی یی وبیرول سره د دې چې پریان زمونږ څخ""ه

پټ دي دې باره کی الله تعالی فرمایلي:

سrم مي لو لب لvا Äل لر مخ لvا لما xل سن لطا مي لqش سم ال rس لqن لن كت مف لي لا لم ل لد آا كني لب ليا ( س| qن ل ك{ا لما ك� كت ل}ا مو لس لما س� لي كر سي كل لما س� لس لبا كل لما س� من لع سع كز لين كة qن ل لج مل لن ا qم كلنا مل لع لج qنا ل ك{ا مم س� لن مو لر لت لا ل سث مي لح من كم س| سل لقبي لو لو س� مم xس لرا لي

176 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن( سنو كم م� سي لا لن ل ك�ي qل ل كل ليا} كل مو لvا لن كطي ليا لqش ]س�����ورةال[27األعراف:

آادم اولاده فتنه کې دې وا نه چ""وي تاس""و ل""ره )یا د ش""یطان لک""ه څنګ""ه یی چې ستاس""و م""ور او پلار د جنت څخ""ه راویس""تلي وو د دې دپ""اره چې وښ""ایي هغوی ته د هغ""وی عورتون""ه بیش""که دا ش""یطان تاس""و ګوري او د ده قبیله هم تاسو ګوري او تاسو دوئ ن""ه وی""نۍ بیش""که م""ونږ ش""یطانان دوس""تان ج""وړ ک""ړي د

هغه کسانو چې ایمان نه لري( .

ه"""ر کل"""ه چې دا ثابت"""ه ش"""وه چې مخل"""وق د ټول"""و موجوداتو ادراک نه شي ک""ولای ن""و دا ن""ه دي ج"ایز دوئ لره چې انکار وکړي د هغه غی""بي ام""ورو څخ""ه

177 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

چه په شریعت کې ثابت دي او دوی یی ادراک ن""هشي کولای .

پ""ه ق""در بان""دې ایم""ان ل""رل : الق""در: د دال پ""ه زور بان""دې د الل""ه تع""الی ل""ه طرف""ه د کائن""اتو ان"""دازه ک"""ول د الل"""ه د علم او د هغ"""ه د حکمت د

غوښتنې مطابق د یته قدر وایی

په قدر باندې ایمان مشتمل دې په څلورو کارونو:

په دې خبره ایمان لرل چې ه""ر ش""ې ټوټ""ل او یوی""و پخ""وا د پخ""وا څخ""ه د الل""ه تع""الی پ""ه علم کې وو برابره خبره ده که دغه شیانو د الله تعالی د ک""ارونو

178 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

سره تړاو درلوده او ک""ه د مخل""وق د ک""ارونو س""ره ییتړاو درلوده.

پ""ه دې خ""بره ایم""ان ل""رل چې الل""ه تع""الی دا خپ""ل معلوم""ات پ""ه ل""وح محف""وظ کې ولیک""ل د دې دوه و

ل|خبرو باره کې الله تعالی فرمایی : qل ل لqن ال لvا مم لل مع لت مم لل لvا ( لqن ك{ا دب لتا xك كفي ل� كل لqن ذ ك{ا كض مر vا لوال لما} لqس ال كفي لما سم لل مع لي

در( كسي لي ك| qل ل للى ال لع ل� كل [70]سورة الحج: ذ

آای""ا ت""ه ن""ه پوه""یږې ای مخاطب""ه پ""ه دې خ""بره چې ( بیش""که الل""ه تع""الی پوه""ه دې پ""ه هغ""ه څ""ه چې پ""ه آاسمان کې دي او په هغه څه چې ځمک""ه کې دي یقینا دا ټول لیکلې شوي دي او یقینا دا ټول پ""ه الل""ه

آاسان دي ( . ډیر

179 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

په صحیح مس""لم کې د عبدالل""ه زوی د عم""رو زوی دع""اص څخ""ه روایت دې فرم""ایی: م""ا د رس""ول الل""ه صلی الله علیه وسلم څخه اوریدلی چې وی""ل یی :vان يخل""ق الس""موات كق قب""ل )xتب الل| مقادير الخلائ

vالف سنة( vارض بخمسين وال

آاسمانونو او ځمکو د پیدایش""ت څخ""ه پنځ""و� ) د زره کال"""ه پخ"""وا الل"""ه تع"""الی د مخلوق"""اتو ان"""دازې

لیکلي( .

ایمان لرل په دې خ""بره چ""ه ن""ه دي کاین""ات مګ""ر د الل""ه تع""الی پ""ه اراده کې دي براب""ره خ""بره ده ک""ه دا

180 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کاین""ات د الل""ه د ک""ارونو س""ره ت""ړاولري او که د مخلوق د کارونو سره .

الل""ه تع""الی د هغ""ه څ"ه ب""اره کې چې د هغ""ه د ک""ارلشا}س""""ره ت""""ړاو ل""""ري فرم""""ایي: لي لما سق سل مخ لي ل� سqب لر لو (

سر( لتا مخ لي او[� 68]سورة القصص: لو ( س""تا رب پی""دا ک""وي هغ""ه ش""ې چې وی غ""واړي او

غوره یی کړي ( .

لشا}(او فرم""""""ایی: لي لما س| سل الل"""""" لع مف لي لو ]س���ورة)[27إبراهيم:

) الله هغه څه کوي چې خوښه یی شي ( .

181 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لف او فرم""""""ایی: مي xل كم لحا مر لvا كفي ال مم xس سر qو ك لص سي ك�ي لqل لو ا س� ( لشا}( لي

) الل"""ه هغ"""ه[6 ]سورة آل عمران: ذات دې چه ش""کلونه درک""وي تاس""و ت""ه پ""ه رحمون""و کې څنګه یی چې خوښه شي ( او هغه څه چې دمخلوق د کار سره ت""ړاو ل""ري دې ب""اره کې فرم""ایی:

مم( xس سلو لت لقا لل لف مم rس مي لل لع مم س� لط qل ل لس لل س| لشا} الل مو لل لو ]سورة) )ک""ه چ"يرې الل""ه ج"برا غوښ""تې[90النساء:

وای خامخ""ا ب""ه یی دربان""دې دش""من مس""لط ک""ړېوای او جنګ به یی در سره کړې وای(.

لمااو فرم""""""""""""""ایی: لو مم س� مر ل� لف سه سلو لع لف لما ل� سqب لر لشا} مو لل لو ( لن( سرو لت مف لي

182 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

vانعام: ) که چیرې جبرا الله غوښتې[" 112 ]سور� ال وای نو دوی به نه وی کړی هغه کار لره پس پری""ږده

دوي او هغه درواغ چې دوی یې جوړوي( .

پ""ه دې خ""بره ایم""ان ل""رل چې ټ""ول کائن""ا د ذات،صفتونو او حرکتونو سره د الله مخلوق دي .

للىالل""ه تع""الی فرم""ایی: لع لو س� لو د} مي لش qل ك xس سق كل لخا س| qل ل )الدل( كxي لو د} مي لش qل ك x[62]سورة الزمر: س

)الله تعالی د هرشی خالق دی او دا الله د ه""ر ش""يذموار دې ( .

183 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مرا(او فرم"""""""""""""""""ایی: كدي مق لت سه لر لqد لق لف د} مي لش لqل xس لق لل لخ لو ( [2]سورة الفرقان:

) او پیدا کړې الله هرشی او اندازه کړې یی دې پ""هاندازه کولو(

او الل""ه تع""الی د اب""راهیم علی""ه الس""لام پ""ه ب""اره کېلمافرم""ایلي چې خپ""ل ق""وم ت""ه وایی: لو مم rس لق لل لخ س| qل ل لوال (

لن( سلو لم مع [96 ]سورة الصافات: لت

)الل""ه تع""الی تاس""و هم پی""دا ک""ړي یاس""تۍ او ستاس""وعملونه یی هم پیدا کړي دي( .

په قدر باندې ایمان لرل په دغه طریقه چې مونږ یی بیان وکړ من""افي ن""ه دې چې د بن""ده دپ""اره دې اراده

184 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

وي او د هغه دپاره دې قدرت وي په خپلو اختی""اري کارونو باندې ځکه شریعت مطه""ره او واق""� دواړه د

بنده دپاره د دې په اثبات باندې دلیل دې .

د شریعت دلی""ل: د ارادې او )مش""یئه( ب""اره کې الل""همبا(تع""""""""الی فرم""""""""ایی: آا لم ك| كqب لر للى ك{ا ل� لخ qت ل لشا} ا لمن لف ( [39]سورة النبأ:

) د چ""ا چې خوښ""ه وي خپ""ل رب ت""ه دې ځ""ای دورتګ ونیسي( .

مم( او فرم""""ایی: ست مئ كش لqنى لvا مم rس لث مر لح ما ستو مvا لف ]س��ورة)[223البقرة:

) راتګ کوئ خپل فصل ته په کوم کیفیت مو چېخوښه وي( .

185 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لمااو د ق""""درت ب""""اره کې یی فرم""""ایلي: ل| qل ل سقوا ال qت ل لفا ( سعوا( كطي لvا لو سعوا لم مس لوا مم ست مع لط لت مس ]س����������ورةا

[16التغابن: ) د الله څخه اوبیریګئ د خپ""ل ت""وان او ق""درت پ""ه

اندازه او واورئ او تابعداري کوئ( .

لمااو فرم""""ایی: ل�ا لل ل�ا لع مس سو لqا ك{ال مسا مف لن س| سف الل"""" كqل rل سي لا )لمت( لب لس لت xم لما ا ل�ا مي لل لع لو مت لب لس xس����������ورةل[

[286البقرة: ) الل""ه ب""وÄ ن"ه ب""اروي پ""ه هیڅ نفس بان""دې مګ"ر د هغه دت""وان او ق"درت مط"ابق، د دې نفس دپاره به اجر دهغ""ه څ""ه وي چې ک""ړې یی

186 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دې او پ""ه ده ب""ه وب""ال د هغ""ه څ""ه وي چې۔کړې یی دې (

د واق� دلیل: ه""ر انس""ان پوه""یږی چې بیش""که د ده ق""درت او اراده دواړه ش"""ته او د دې دواړو پ"""ه وج"""ه کول او نه کول تر سره کوي او ف""رق ک""وي پ""ه مینځ ده هغ""ه څ""ه کې چې د ده پ""ه اراده ت""ر س""ره ک""یږی لکه تلل او هغه څه چې په غیر د ده د ارادې څخه را مینځت""ه ک""یږی لک""ه رپی""دل لیکن د بن""ده اراده او قدرت دواړه د الله تعالی په اراده اوق""درت واق� کیږي دلیل ورباندې دا قول د الل""ه تع""الی دې:لvان qا ك{ال لن سÁو لشا لت لما لو * لم كقي لت مس لي لvان مم rس كمن لشا} لمن كل (

187 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لن( كمي لل لعا مل سqب ا لر س| qل ل لشا} ال ]سورة التكوير:لي28 ،29]

) د چ""ا چې خوښ""ه وي پ""ه تاس""و کې چې ځ""ان برابر ک""ړي او ستاس""و خوښ""ه ن""ه ش""ی کی""دای مګ""ر

چې الله یی وغواړي پالونکې د مخلوقاتو( .

ځکه دا ټوله دنیا د الل""ه تع""الی ش""تمني ده او د الل""ه تعالی پ""ه ش""تمنۍ کې د الل""ه د علم او ارادې څخ""ه

بهر هیڅ شې نه شته .

په قدر باندې ایمان لرل په دغه طریقه چه م""ونږ یی بیان وکړ دا یو بنده ته دلیل نه ورک""وي پ""ه پریخودل""و د واجب""اتو ی""ا پ""ه کول""و د ګون""اهونو بن""ا} پ""ه دې چې څوک واجبات پریږدي او یا ګناهونه ک""وی او بی""ا پ""ه

188 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

قدر دلی""ل نیس""ي دا دلی""ل نی""ول یی باط""ل دي د څ""ووجو څخه :

لن د الل"""ه تع"""الی د دې وین"""ا د وجې: ك�ي لqل سل ا سقو لي لس ( لنا مم لqر لح لا لول لنا Áس لبا آا لا لول لنا xم لر مش لvا لما س| لشا} الل"""""" مو لل ما سxو لر مش لvاما سقو لqتى ذا لح ك�م كل مب لق كمن لن ك�ي لqل لب ا �qل xل ل� كل ل� xل د} مي لش كمن لن سعو كب qت ل لت ك{ان لنا لل سه سجو كر مخ ست لف دم مل كع من qم ك سxم لد كعن"" مل ل� مل سق لنا لس مvا لب

لن( سصو سر مخ لت لqا {ال ل مم ست لvان من ك{ا لو لqن �qل لqا ال ]س������ورةك{ال[148األنعام:

)ژر دې وبه وایی مشرکان ک""ه چ""یرې الل""ه غوښ""تې وای مونږ او زمونږ مشرانو به شرک ن""ه وای ک""ړای او نه به مو هیڅ شې حرام کړې وای دغه رنګ""ه درواغ ویلي وو هغه کس""انو چې مخکې ل""ه دوي څخ""ه وو

189 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

آای""ا تر دې چه و څکه هغوې ع""�اب زم""ونږ ، اووای""ه تاسو سره څه دلیل شته چې ښ""کاره یی ک""ړئ م""ونږ ت""ه؟ تاس""و ن""ه یاس""ت روان مګ""ر ګوم""ان پس""ې او ن""ا

یاست تاسو مګر درواغ ویونکي ( .

که چیرې د دوي په قدر باندې دلیل نی""ول س""م وایالله تعالی به ورباندې خپل ع�اب نه څکلو.

لqادا ق""ول د الل""ه تع""الی: لئل كل لن كري ك� سمن"" لو لن كري qش ك لب سqم ما سسل سqر ( دة لqج سح ك| للى الل"""" لع ك� لqنا كلل لن سrو س| لي لن الل"""" لxا لو كل سس سqر لدال مع لبمما( ]سور� النسا}: كrي لح مزا كزي [165لع

)لیږلي مونږ پیغمبران ډیر پ""ه داس""ې ح""ال کې چې زیري ورکوني وو منونکو ته او ب""یرونکي وو ن""امنونکو

190 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لره، د دې دپ""اره چې د الل""ه پ""ه وړان""دې د دوئ ع�ر پ""اتې ن""ه ش""ي روس""ته د پیغم""برانو د ل""یږلو

څخه او دې الله زورور او حکمتونو والا(.

آاره په قدر دلی""ل نی""ول ص""حیح که چیرې مخالفینو دپ وای نو د پیغم""برانو پ""ه ل""یږلو ب""ه ن""ه وای نفې ش""وای ځک""ه د دوی مخ""الفت ک""ول روس""ته د پیغم""برانو د ل""یږلو څخ""ه هم د الل""ه پ""ه ق""در واق""�

شوې .

بخاري او مسلم او یوازی بخ"اري هم د علی بن ابی طالب څخه نقل کړي چې بیش""که ن""بی ص""لی الل""ه

{الا ق""دعلی""ه وس""لم فرم""ایلی : vاح""د )م""ا منrم من vاو من الجنة( xتب مقعده من النار

191 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)نه شته په تاسو کې هیڅ یو کس مګ""ر پ""ه تحقی""ق سره لیکل ش""وې ځ""ای د هغ""ه پ""ه اور کې هم او پ""ه

(جنت کې هم

آای""ا پ""ه هم""دغې د ق""وم څخ""ه ی""و س""ړي اووی""ل: ن""و بروسه ونه ک""ړو ای د الل""ه رس""وله ؟ ن""بی ص""لی الل""ه

، عم""ل ک""وئ ه""ر ی""و ت""ه علیه وسلم ورت""ه ووی""ل: یهآایت ولوس""ت : لماآاسان کړې شویدې. بی""ا یی دا vا لف (

لقى( qت ل لطى وا لvاع من [5]س��ورة اللي��ل: لم )پس هغه څوک چې ورک""ړه وک""ړي او د الل""ه ع""�اب

ته وقایه جوړه کړي(.

192 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او د مسلم لفظ داسې دې:

در لما خلق ل|( لqس لي سم آاسان کړې شویدې)فrل ) هر یو هغه څه ته چې هغې ته یی پیدایشت شوې( ،

نبی صلی الله علیه وسلم په عمل کولو امر ک""ړې اوپه قدر باندې یی دتکیه کولو څخه ژغورنه وکړه.

بیشکه الله تعالی بنده ته امر او نهی کړی او نه یی دې مکل""ف ک""ړې مګ""ر د هغ""ه د ت""وان او ط""اقت پ""ه

لماان"""دازه ، الل"""ه تع"""الی فرم"""ایلی دي : ل| qل ل سقوا ال qت ل لفا ( مم( ست مع لط لت مس [16]سورة التغابن: ا

) د خپل توان په اندازه د الله څخه اوبیریږې( .

193 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لqااو فرم""""""""ایلې یی دي : ك{ال مسا مف لن س| سف الل"""""""" كqل rل سي لا )لل�ا( لع مس [286]سورة البقرة: سو

) الله تکلیف نه ب""اروي پ""ه ی""و نفس مګ""ر د هغ""ه دتوان مطابق(.

ک"ه چ"یری بن""ده مجب"ور وای د ی""و ک"ار پ"ه کول"و ن""و خامخ"ا ب""ه مکل""ف وای پ""ه هغ""ه څ""ه چې ده ب""ه یی ت""وان ن""ه ل""رلې ، او دا باط""ل ک""ار وو د دې وجې ن""ه چې د یو بنده څخه ګناه وشي په ناپوهۍ سره او ی""ا د نس""یان د وجې او ی""ا وربان""دې زور وک""ړې ش""ي پ""ه دې ټول""و ص""ورتونو کې دا ګناهګ""ار ن""ه دی ځک""ه دا

مع�ور دې.

194 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دی پ""ه دی څ""وک ن""ه الل""ه تع""الی پټ راز د دا ق""در څخ""ه او دمق""دور واق� کیدلو وروسته د پوهیږي مګر

ارادی څخه هغه کارلره چې ک""وی بنده د وروسته د یې دغ""ه بن""ده پ""ه داس""ی ح""ال کې چې وړان""دیوالی

دده پس ن""ه ش""وه ک""ړی وي ارادی دده پ""ه ک""ار کولو اراده دده دغ""ه ک""ارلره مب""ني پ""ه علم دده دالل""ه پ""ه قدرباندی پدغه وخت کې نفی شوه دلیل نی""ول دده

ش""خص یو ځکه دلیل نه دی صحیح د دالله په قدردپاره په هغه څه چې دهغې علم ده سره نه وي.

انسان چې حرص ک""وي ي""ه حص""ول یو ګورو -مونږ6 پ""ه دنیا دهغ""ه څ""ه چې دایې دخپ""ل ځ""ان دپ""اره د

کې مناس""ب ګ""ڼي ت""ردی چې لا� ت""ه یې ک""ارونو

195 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

څخه هغه څ""ه ت""ه چې راوړي اونه کږیږي ددغه کار دلی""ل ونیس""ي پ""ه خپلو بیا دایې مناس""ب ن""ه ګ""ڼي او

یو ک"""ارونو ددی دواړو ایا الل"""ه پ"""ه ق"""در د کږی"""دلو مثال سره ب""ه ددی ښ""ه و~""احت حیثیت نه دی؟ یو

انسان مخی ته دوه لیاري دي ی""وه داس""ې یو وشي د او لوټم"ار، ښ"ارته رس"یدلې چې هلت""ه ګ"ډوډي وژل،

داسی دویمه لیار او لوګه ده، یره، دعزت سپکاوی، ام""ان، امن، کلی ت""ه رس""یدلی چې هلت""ه ن�""ام، یو

احترام کیږي مالونو، عزتونو، دنفسونو، پراخه ژوند، انسان درومي بیشکه داب""ه پ""ه به دا په کومه یوه لیار

دغه دویمه لیارځي کومه چې هغه کلي ته رس""یدلي هیڅ عقل مند په کوم کې چې امن دی ن�ام دی د

196 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هغ""ه پاره په هیڅ صورت کې ممکنه نه ده چې د د دی روان شي په کوم کې چې ګډوډي کلی په لیار

ونیس""ي چې دا ب""ه او ی""ره ده اوبی""ادی دلی""ل پ""ه ق""در پ""ه کې داور اخرت په ک""ار ماته مقرره وه پس ولې د

دلی""ل پ""ه ق""در او جنت پ""ه لی""ار روان""یږۍ ن""ه د لی""ارماته مقدره وه.؟ نیسي چې دا

ورت""ه یومریض دی چې دی""ودوا} پ""ه څښ""لو بل مثال: هغ""ه د هغ""ه نفس یې ن""ه غ""واړي او د ش""وی او امر

څخه من� ش""وی چې ده ت""ه ~""رر خوړلو طعام د چې دده نفس یې رس"""وي هغ"""ه پری"""ږدي اوح"""ال دا

او غواړي داټول هغ""ه څ""ه دي چې دص""حت مون""دلو امک""ان ن""ه ل""ری چې دا پ""اره یې ک""وي، د س""لامتیا

197 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دهغه دوا} دڅښښلوڅخه ځان وژغوري اوهغ""ه طع""ام پ"ه ق"در بیا رس"وي هغ"ه وخ"وري او چې ده ت""ه ~"رر

انس""ان هغ""ه څ""ه چې نوولې یو باندې دلیل ونیسې، ک""ړی او امر هغ""ه رس""ول وربان""دې دکولو د الل""ه او

هغ"""ه رس"""ول د دایې ن"""ه ک"""وي اوهغ"""ه چې الل"""ه او دلی""ل په قدر بیا او ورڅخه ژغورنه کړې هغه کوي ،

نیسې.؟

نافرم""انۍ کوي او -هغه څوک چې واجبات نه ادا}7 پ""ه ق""در ماته لیکل ش""وي ، وایې چې دا بیا کوی او

دلی""ل نیس""ي ک""ه چ""یرۍ پ""ه دغ""ه انس""ان څ""وک ظلم زیاتی وکړې ،مال یې واخلی،یایې څه بله بی عزتي

ورت""ه ووایې چې دلی""ل ونیس"ي او په قدر بیا وکړي او

198 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

طرف"""ه چې س"""تا د زما ولې ملامت"""ه ک"""وې؟ وروره ما دغ""ه نو الله تقدیروو، د خو کومه بی عزتي وشوه دا

عجیب""ه خ""بره انسان به دده دغه دلیل قبول نه کړي. دلی""ل هغ""ه پ""ه ق""در او زی""اتی وکړ ده پ""ه ده چې چا

الل""ه تع""الی د چې د دا او ونی""وه ده قب""ول ن""ه ک""ړ، ک""وې دخپ""ل ځ""ان دپ""اره پ""ه څخ""ه تج""اوز حقوقو

قدردلیل نیسي.!

ګټ""ورې فائ""دي دي ځی""نې په قدرباندې دایم""ان لرلودهغي څخه:

اس""بابو تکی""ه ک""ول د -الل""ه تع""الی بان""دې اعتم""اداو1 په وخت کې نه په نفس سبب بان""دی استعمالولو د

شی دالله تعالی په قدردی. ځکه هر

199 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

حاصل شي ځان ت""ه ب""ه -کله چې یوانسان ته مراد2 الل""ه تع""الی د نعمت وو ن""ه غ""ره ک""یږي ځک""ه دا یو

کامی""ابۍ او په دی وجه چې ده ته یې دخیر دطرفه، ده ځ""ان ت""ه غ""ره کی""دل د او اس""باب مقررک""ړي وو

څخه ددغه نعمت شکریه هیروي.

د نفسې راحت پ""ه س""بب دهغ""ه اق""دارو -سکون او3 بیانه تنګیږي د دا الله تعالی چې په ده روان دي،نو

مکروه یو د یا سره او محبوب شی په فوت کیدو یو ټ""ول دالل""ه ق""در دی ځک""ه دا س""ره، ش""ی پ""ه رس""یدو

او اسمانونو هغه ذات چې دهغه دپاره پاچاهی ده د اوهیچایې مخه ن""ه کیدونکې وو دغه کار ځمکې او

شوه نیولای دی باره کې الله تعالی فرمای:

200 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مم rس كس سف لvان كفي لولا كض مر vا ال كفي دة لب كصي سqم كمن لب لصا لvا لما ( ك| qل ل ال للى لع ل� كل ذ لqن ك{ا ل�ا لvا لر مب qن ل لvان كل مب لق qمن ك دب لتا xك كفي لqا ك{اللما ب سحوا لر مف لت لولا مم rس لت لفا لما للى لع موا لس مvا لت ميلا rل كل * در كسي لي

در( سخو لف دل لتا مخ سم لqل xس سqب كح سي س| لا qل ل لوال مم xس لتا ]سورةآا[ 23، 22الحديد: په مصیبت په ځمکه کې اونه ستاسو )نه رسیږې یو

هغ""ه لیک""ل ش""وی مخکې دپی""دایش نفس""ونوکې مګر دپاره دی دهعې څخه بیشکه دا الله ته اسان دی،د

چې تاسوغمجن نه شئ هغه څ""ه پس""ی چې ستاسو څخه ف""وت ک""یږي اومس""ت ن""ه ش""ئ پ""ه هغ""ه نعمت

الل""ه مین""ه ن""ه ک""وي ده""ر چې الل""ه تع""الی درک""ړی اوسره(. باندی مستي کوونکو په نعمتونو او متکبر

201 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

vام""راون""بی-ص""لی الل""ه علی""ه وس""لم-فرم""ایلی: مبا ل )عج{الا vاح"""د qل| خ"""ير، وليس ذا½ ل ل x ام"""رهv qن {ا الم"""�من {ان مرا ل|، و س} شrر؛ فrان خي لqرا vاصابت| س {ان للم�من،

مرا ل|( س} صبر؛ فrان خي لqرا vاصابت| ~

ک""ار ت""ه تعجب دی بیش""که پ""ه هر )دمس""لمان ک""ار دا دپ"""اره دان"""ه ده مګر هیچا د کې دده خ"""یردی،او

ک""""ه چ""""یرې ی""""واځې دم""""ومن خصوص""""یت دی، وربان""دې وک""ړي ش""کر خوش""حالی ورت""ه ورس""یږي او

داهم دده دپ"""اره خ"""یردی،اوک"""ه څ"""ه تکلی"""ف ورت"""ه هم ورت"""ه دا وربان"""دی وک"""ړي نو ورس"""یږي اوص"""بر

داحدیث مسلم روایت کړی. خیردی(

202 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

باره کې دوه طایفې بی لی""اری قدر په تحقیق سره دڅخه جبریه ده: شوی یوه ددی دوو

دی پ""ه بن""ده مجب""ور داهغ""ه خل""ک دي چې وایې:اراده نشته کې یې هیڅ قدرت او خپل کاې کولو

دویم""ه طایف""ه قدری""ه ده: دا هغ""ه خل""ک دي چې دی دالل""ه تع""الی بن""ده پ""ه خپ""ل ک""ارکې ازاد وایې:

نشته. ده په کارکې هیڅ اثر ارادی د دقدرت او

واق""� د د ش""ریعت او د پ""ه دغ""ه ن�ری""ه بان""دی ردپه رڼاکې: دلایلو

الل""ه تع""الی بن""ده ل""ره خوښ""ه او -دش""ریعت دلی""ل:1 ده ته یې دعمل نسبت کړی""دی. اراده ثابته کړی او

203 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لqمنالله تعالی فرمایلی: سrم كمن لو ليا من سqد سد ال كري سي لqمن سrم كمن ( ل�( لر كخ آا سد ال كري سي

آال عمران: [152 ]سور�

)ځینې په تاس"وکې دنی"اغواړی اوځی""نې پ"ه تاس"وکېاخرت غواړي(

لشا}اوالله تعالی فرمایلی: لمن لف مم rس كqب qر ل كمن سqق لح مل كل ا سق لو ( مرا لنا لن كمي كل ل�qا كلل لنا مد لت مع لvا qنا ل ك{ا مر سف rم لي مل لف لشا} لمن لو كمن م� سي مل لف

ل�ا( سق كد لرا سس مم ك� كب لط لحا ]س��ورة الكه��ف:لvا29]

طرف""ه دی،دچ""اچې )اوووای""ه چې ح""ق س""تادرب د خوښ""ه وي ایم""ان دی راوړي اودچ""اچې خوښ""ه وی

204 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

کافرانوت""ه اورتی""ارکړی کف""ردی وک""ړي،بیش""که م""ونږراګیربه کړي دوي لره لمبي داور(.

مناوالله تعالی فرم""ایلی: لم لو ك| كس مف لن كل لف محا كل لصا لل كم لع من لم ( كد( كبي"""" لع مل كqل دم qا ل ل�ل كب ل� سqب لر لما لو ل�ا مي لل لع لف لسا} ]س��ورةلvا

[ 46فصلت: )چ""اچې دق""ران اوس""نت مط""ابق عم""ل وکړفای""ده یې دخپل ځان ده اوچاچې بدعمل وکړوبال یې په هغ""ه

نه دی ستارب ظلم کوونکې په بنده( او دی،

انس""ان پ""یژنی ف""رق پخپلو بیش""که هر -دواق� دلیل:2 کې هغ""ه چې دایې ترس""ره ک""وي اختی""اري ک""ارونو

څښ""""""اک، خ""""""وراک، لکه پخپلی ارادی س""""""ره، هغه کارونه چې دده څخه پ""ه او خرڅول. اخستل،

205 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ل""ړزه دش""دیدی ارادی واق""� ک""یږي لک""ه، دده د غ""یر لم""ړي کارون""ه پس دغه انس""ان دا راغورځیدل. تبې،

دک""وم مجب""وریت اراده پ""ه غ""یر پ""ه خپل""ه خوښ""ه او پ""ه دی دویم قس""م ک""ارونوکې دده څخ""ه ک""وي او

اراده نشته کله چې واق� کيدل.. خوښه او

په دویمه طایفه)قدریه(شرعي اوعقلي رد:

هر او الله تع""الی دهرش""ی خ""الق دی، -شرعي رد:1 شی په خپله اراده کیدونکی دی په تحقیق سره الله تعالی پخپل کتاب کې داخبره په ډاګه کړی""ده چې

الل""ه دوي په خوښه واق� ک"یږي. دبنده ګانوکارونه دكمنتع""""الی فرم""""ایلی: لن ك�ي لqل لل ا لت لت مق لما ا س| لشا} الل"""" مو لل لو (

ما سفو لل لت مخ ا كن rك لل لو ست لنا كqي لب مل ا سم س� مت لجا} لما كد مع لب qمن ك ك�م كد مع لب

206 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

لما س| لشا} الل"""""""""""" مو لل لو لر لف xل لqمن س�م من كم لو لن لم آا من لqم س�م من كم لفسد( كري"""""" سي لما سل لع مف لي ل| لqن الل"""""" rك لل لو ما سلو لت لت مق ]س���ورةا

)که چیری الل""ه جبراغوښ"تی[253البقرة: وای قتال به یې نه وی کړی لیکن الله تع""الی ک""وي

هغه څه چې وی غواړي(.

اوالله تعالی فرمایلی:

كqني كم سل مو لق مل لqق ا لح من rك لل لو ل�ا لدا س� دس مف لن لqل xس لنا مي لت آا لنا ل مئ كش مو لل لو ( لن كعي لم مج لvا ك� لqنا لوال كة qن ل كج مل لن ا كم لم لqن ل� لج لqن vا ممل vا (]س"""""""""""""""""ور�ل

[13السجد�:

ب""ه م""ونږ غوښ""تی وای خاماخا مونږ )که چیری جبرا ثابت"""ه وینا زم"""ونږ نفس ت"""ه ه"""دایت ک"""ړی وای، هر

207 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

او پیری""انو ب""ه زه جهنم ډک""وم د ش""وې چې خاماخاڅخه(. انسانانو

عقلي دلیل:

ټ""ول کاین""ات دالل""ه تع""الی مل""ک دی اوانس""ان ددی هم دالل""ه تع""الی مل""ک دی دا ج""ز} دی نو ک""ون یو

کې ممل""وک اختیارن""ه ل""ری چې دمال""ک پ""ه جای""داد هغ""ه پ""ه د مالک پ""ه اج""ازه او د لاسوهنه وکړي مګر

خوښه یې کولای شي.

داسلامی عقیدې هدفونه:

هدف په لغت کې په دوه معانیوسره استعمالیږي

208 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

پ""اره درول ش""وې وي د -هغ""ه نښ""ه چې دویش""تلو:۱هغې ته هم هدف وایې.

داس""لامي ته هدف ویل کیږی. مقصدي کار هر -۲ عقی""دې هدفون""ه یع""نې دهغې مقص""دونه اولا� ت""ه راوړنې چې م"""رتب وي پ"""ه عم"""ل کولوس"""ره نودغ"""ه

قسماقس"""م دي چې ځی"""نی یې پ"""ه او هدفون"""ه ډیرلاندی ډول بیانیږې:

-الله تعالی ته ېه بنده ګۍ کولوکې اخلاص،ځک""ه1 لازم""ه ده چې هغه خالق دی هیڅ ش""ریک نل""ری نو

ی""واځې وګرځ""ولای ش""ي او چې دغ""ه خ""الق مقصددده عبادت وکړای شي.

209 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

ګ""ډوډۍ را ازادول دهغ""ه لیونت""وب او -دس""وچ فکر2 څخه چې پیداشوې په هغه زړه کې چې خالي دی

ددی وجه نه کوم زړه دغه مقدسې عقیدی څخه، د چې ددغ""ه عقی""دې څخ""ه خ""الي وي یاخوب""ه هیڅ

یا بنده ب""ه وي او محسوساتو عقیده نه لرۍ صرف د کې لیونت"""وب ت"""ه خراف"""اتو ب"""ه پ"""ه ګم"""راهۍ او خو

رسیدلې وي.

هیڅ قس"""م نفس فکر فک"""ري راحت، -نفس"""ي او3 عقی""ده م""ومن خپ""ل پریشانې نه احساسوی ځک""ه دا

کول"و، ت"دبیر دهغ""ه پ"ه رب"وبیت او خالق ته رس"وي، دهغ""ه پ""ه اوتش""ری� بان""دې خوش""حاله وي، اوفیصله،

اس""لام س""کون راځي، باندې دده زړه ت""ه ارام او قدر

210 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اس"لام پ""ه مقاب""ل کې ب""ل د ته یې سینه پراخ"یږي اوبدیل نه لټوي.

مخل""وق س""ره پ""ه د الله تعالی په بن""دګۍ کې او -د4 انح""راف کج""روۍ او عمل د او تعامل کې دده قصد

ځک""ه هغ""ه چ""اچې پ""ه پیغم""برانو څخ""ه پ""اک وي، مض""بوط بنی""اد کیښ""وده چې بان""دی دایم""ان راوړلو

دلیارې نو سره دپیغمبرانو مشتمل وي په پیروۍ کولو پ""وره س""لامتیا عم""ل کې د او دغه انسان پخپل قصد

دی. خاوند

کوښښ کول په کارونوکې: -کلکوالې او5

211 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

هغې د نه برب""ادوی هیڅ فرص""ت دعم""ل ص""الح مګر ګناه اونه ګورې د ثواب په امید. څخه ګټه اخلې د

ډه ک""""وې دالل""""ه د هغې څخ""""ه ډ د ځ""""ای مګر یو ځک""ه چ""اچې پ""ه دوب""اره ژون""د ع�اب دیري دوج""ه،

س""ره خپ""ل ایم""ان ورکولو بان""دی س""زا اوپ""ه عملونومضبوط کړ.

لqما لع دل كف لغا ب ل� سqب لر لما لو ما سلو كم لع لqما qم ك دت لجا لر لد qل د rس كل لو ( لن( سلو لم مع [132]سورة األنعام: لي

212 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

مط""ابق عملونو هغه د دپاره درجې دی د چا هر )د رب ناخبره دهغه نه دی ستا کوم یې چه کړیدي او

عمل څخه چې دوې یې کوي(.

اونبي-صلی الله علی""ه وس""لم-پ""ه دغ""ه مقص""د هم پ""هدنیاکې تیزې ورکړیده:

{الى الل""| من الم""�من vاحب در، و )الم""�من الق""وي خ""ي الضعيف، وفي x""ل خ""ير، اح""رص على م""ا ينفع""�،vاص""اب� ش""ي} فلا {ان واس""تعن بالل""|، ولا تعج""ز، ومل: كqني فعلت �xا xان �xا وx""�ا، ولrن ق"" vا تقل: لو {ان )ل"""و( تفتح عم"""ل لqدر الل"""| وم"""ا ش"""ا} فع"""ل؛ ف""" ق"""

الشيطان(

213 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

)قوې ایمان والا بهتردی اوخوښ دی الله تعالی ت""ه دکم""زورې ایم""ان والاڅخ""ه اوټول""وکې خیرش""ته،هغ""ه څه چې تاته ګته رسوې په هغې حرص کوه اودالل""ه څخ""ه مرس""ته وغ""واړه اوک""ه چ""یرې تات""ه څ""ه تکلی""ف ورس""یږې م""ه وای""ه ک""ه دامې ک""ړی وای نوداس""ی ب""ه

لیکن ووای""ه: داس""ې ب""ه ش""وې وای، ش""وې وای او هرشې الله اندازه ک""ړی اوهغ""ه څ""ه ک""یږې چې الل""ه

پران""یزي( روایت یې وغواړي بیشکه-لو-دشیطان لی""اریې امام مسلم کړی.

ص""فت ب""ه یې داعقی""ده یوپی""اوړی امت ج""وړوي -6 ارزانه ددي دین په کلکوالې قیمتی او داوی چې هر

ددی دین ستنې به ورباندي کلک""وي خرچه کوي او

214 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

اوپه دغه لیارکې چې ورته هرڅه رس""یږې پ""روایې ن""هدی باره کې الله تعالی فرمایلي: لري.

سبوا لتا مر لي مم لل لqم سث ك| كل سسو لر لو ك| qل ل كبال سنوا لم آا لن ك�ي لqل لن ا سنو كم م� سم مل لما ا qن ل ك{ا ( سم س� ل� كئ لل مو سvا ك| qل ل كل ال لسبي كفي مم ك� كس سف لvان لو مم ك� كل لوا مم لvا سدوا ب"""" ل� لجا لو

لن( سقو كد لqصا [ 15]سورة الحجرات: ال

چې ص"""حیح ایم"""ان یې )بیش"""که هغ"""ه ایم"""ان والا ک"""وې جه"""اد ش"""ک یې ن"""ه دی ک"""ړی او راوړی او

الل"ه پ"ه لی""ارکې ص"رف هم د نفسونو او مالونو پخپلودوي ریښتینې مومنان دي(.

اخ"""رت س"""عادت ت"""ه دی رس"""وي ک"""ه او دنیا -د7 س""ره ک""ه اجتم""اعي ط""ور س""ره وي او انف""رادی ط""ور

215 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

دي س"""ره وي. حاص"""لیدلو عزتونو او ثوابونو اوک"""ه دباره کې الله تعالی فرمایلی:

دن كم م� سم لو س� لو لثى سvان مو لvا در xل ذ qمن ك محا كل لصا لل كم لع من لم ( لما كن لس مح لvا ب س�م لر مج لvا مم س� لqن لي كز مج لن لل لو مة لب كqي لط م� ليا لح س| qن ل لي كي مح سن لل لف

لن( سلو لم مع لي ما سنو لxا

[97 ]سور� النحل:

سنت موافق عم""ل وک""ړي ک""ه قران او )څوک چې د که ښ""ځینه وي پداس""ی ح""ال کې چې نارینه وي او به دوي ته مزی""دار قسم دی مونږ خاماخا مومن وي،

ب""ه دوي ت""ه قس""م دی م""ونږ خاماخا او ورک""ړو، ژوندورکړو(. عملونو دوي د د خایسته اجر

216 د ایمان د بنسټونو تشریح د عقیدی یوه برخه

الله څخه امید هدفونه وو یوڅو داسلامۍ عقیدې داشي. کې پیدا مسلمانانو ټولو او چې مونږ لرو