µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้...

72
«‘∑¬æ—≤πè μ—«Õ¬ã“ß¿“¬„π‡≈ã¡

Transcript of µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้...

Page 1: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 2: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 3: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

Business Taxation (1-16).indd 1 31/7/2560 9:18:19 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 4: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ภาษอากรธรกจ

รองศาสตราจารยสมคด บางโม

ฉบบพมพท 22 แกไขปรบปรงจากฉบบพมพท 21

พมพครงแรก สงหาคม 2560

สงวนสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537

หามท�าซ�า ดดแปลง คดลอก ลอกเลยน หรอน�าไปเผยแพรในสอทกประเภท ไมวาสวนใดสวนหนง

ของหนงสอเลมน ตลอดจนหามมใหสแกนหนงสอหรอคดลอกสวนใดสวนหนงเพอสรางฐานขอมล

อเลกทรอนกส นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากบรษทวทยพฒน จ�ากด

จดท�ารปเลม จดพมพ และจ�าหนายโดย

บรษทวทยพฒน จ�ากด

52/103-104 ซอยรามค�าแหง 60/5 ถนนรามค�าแหง เขตบางกะป กรงเทพฯ 10240

โทรศพท 02 374 9915 โทรสาร 02 374 6495

E-mail: [email protected] Website: www.wphat.com

ส�านกพมพ วทยพฒน (www.facebook.com/wphat.edu)

ID: wphat.com

ราคา 320 บาท

ขอมลทางบรรณานกรมของหอสมดแหงชาต

สมคด บางโม.

ภาษอากรธรกจ.--กรงเทพฯ: วทยพฒน, 2560.

464 หนา.

1. ภาษ. 2. อากร. I. ชอเรอง.

336.2

ISBN 978-616-424-008-7

หากทานมขอตชม หรอค�าแนะน�าเกยวกบหนงสอหรอบรการของบรษทฯ กรณาสงจดหมายถงผจดการฝายลกคาสมพนธตามทอยดานบน หรอสงอเมลท [email protected] จกเปนพระคณยง

Business Taxation (1-16).indd 2 1/8/2560 10:20:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 5: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ค�ำน�ำ

ารา ภาษอากรธรกจ เลมนผเขยนเขยนขนโดยใชต�าราและเอกสารจ�านวนมาก ม

เนอหาสาระครอบคลมเรอง ทฤษฎภาษอากร หลกเกณฑ และสรปสาระส�าคญของ

กฎหมายตางๆ ไดแก ประมวลรษฎากร พระราชบญญตภาษสรรพสามต พระราช-

บญญตศลกากร พระราชบญญตภาษปาย พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน และพระราชบญญต

ภาษบ�ารงทองท ใชเปนต�าราส�าหรบผศกษาวชา ภาษอากรธรกจ ของมหาวทยาลยราชภฏ และมเนอหา

ครอบคลมวชา การภาษอากร ของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลและส�านกงานคณะกรรมการ

การอาชวศกษา

ในการพมพ ฉบบพมพท 22 น ผเขยนปรบปรงเนอหาใหมความทนสมย อาท ปรบปรงเรอง

งบประมาณรายจายของป 2560 แกไขอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาตามโครงสรางใหมทจะใช

บงคบในปภาษ 2560 น การหกคาใชจายและคาลดหยอน การค�านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ใหสอดคลองกบอตราภาษใหม เพมเตมเรองภาษศลกากร ภาษสรรพสามต ซงประกาศในราช-

กจจานเบกษาและจะมผลบงคบใชเรวๆน ทงยงมสรปรางพระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสราง

ซงจะประกาศใชตอไปอกดวย นอกจากน ในภาคผนวกยงมตวอยางการค�านวณการหกภาษ ณ

ทจาย เพอใหผศกษาเขาใจมากยงขน แบบฟอรมแสดงรายการภาษททนสมย รายละเอยดเกยวกบ

การปรบปรงโครงสรางภาษเงนไดบคคลธรรมดาใหมทจะเรมใชตงแตปภาษ 2560 เปนตนไป

อนง ในต�าราเลมนเมออางถงมาตราตางๆจะหมายถงมาตราในประมวลรษฎากร หากเปนมาตรา

ในพระราชบญญตหรอกฎหมายอนๆจะอางพระราชบญญตหรอกฎหมายนนควบคกนไป

ผเขยนหวงวาการจดพมพครงนคงเปนประโยชนแกอาจารย นกศกษา และผสนใจทวไปมาก

ยงขน ขอขอบคณทานอาจารยในสถาบนตางๆทเลอกใชต�าราเลมนเปนต�าราหลกในการเรยนการสอน

วชา ภาษอากรธรกจ และ การภาษอากร ตลอดจนทกทานทสอบถาม ทวงตง และใหค�าแนะน�าอนเปน

ประโยชนอยางยงตอการปรบปรงต�ารา ทายสดนขอขอบคณ บรษทวทยพฒน จ�ากด ทสนบสนน

การจดพมพตลอดมา

(รองศาสตราจารยสมคด บางโม)

Business Taxation (1-16).indd 3 1/8/2560 8:50:27 dummy 3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 6: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

สารบญ

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร 15

ความหมายของภาษอากร� 15

วตถประสงคในการจดเกบภาษอากร� 16

ลกษณะของภาษอากรทด� 17

หลกความเปนธรรม� 17

หลกความแนนอน� 18

หลกความเปนกลาง� 18

หลกอ�านวยรายได� 19

หลกความยดหยน� 19

หลกประสทธภาพในการบรหาร� 20

โครงสรางของภาษอากร� 20

ภาระภาษ� 20

ฐานภาษ� 22

อตราภาษ� 23

การช�าระภาษอากร� 24

การขจดขอโตแยงทางภาษอากร� 25

การบงคบใชกฎหมายภาษอากร� 25

การจ�าแนกประเภทภาษ� 26

ผลกระทบของภาษอากรโดยทวไป� 27

การหลบหนภาษอากรและการหลกเลยงภาษอากร� 28

นโยบายภาษอากร� 28

ภาษอากรเพอการจดสรรทรพยากร� 29

ภาษอากรเพอการกระจายรายไดและทรพยสน� 29

ภาษอากรเพอการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ� 31

ภาษอากรเพอการสงเสรมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ� 31

ภาษอากรเพอดลการช�าระเงนระหวางประเทศ� 32

ความขดแยงระหวางเปาหมายทางภาษอากร� 32

Business Taxation (1-16).indd 4 1/9/2558 15:00:57

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 7: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ปญหาขนตอนการด�าเนนนโยบายภาษอากร� 33

รายรบและรายจายของรฐบาล� 34

รายรบของรฐบาล 34

แหลงรายรบของรฐบาล 35

รายจายของรฐบาล 39

สรปทายบท� 41

กจกรรมทายบทท� 1� 42

บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 43

บคคลและภาษ� 43

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา 43

ผมหนาทเสยภาษและความสมพนธกบรฐ 45

บคคลทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา 46

ฐานภาษเงนไดบคคลธรรมดา 47

รอบปภาษเงนไดบคคลธรรมดา 48

เงนไดพงประเมน� 48

ประเภทของเงนไดพงประเมน 49

เงนไดทไดรบยกเวนไมตองน�ามาค�านวณภาษเงนได 56

การหกคาใชจาย� 77

การหกคาลดหยอน� 84

ภาษเงนไดบคคลธรรมดาใหม� 92

อตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา� 94

เงนไดพงประเมนทไมตองน�ามารวมค�านวณกบเงนไดประเภทอน 95

แนวปฏบตในการจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาจากสามและภรยา� 96

การค�านวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา� 98

ตวอยางการค�านวณ 99

ภาษเงนไดบคคลธรรมดาครงป� 104

สรปทายบท� 106

กจกรรมทายบทท� 2� 107

Business Taxation (1-16).indd 5 31/7/2560 16:50:31

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 8: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 3 การจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา 109

การหกภาษ� ณ� ทจาย� 109

ประเภทของเงนไดทตองหกภาษ ณ ทจาย 110

การหกภาษ ณ ทจายตามค�าสงกรมสรรพากรท ป. 96/2543 113

การหกภาษ ณ ทจายโดยผไมมหนาทหกภาษ ณ ทจาย 122

ความรบผดของผจายเงนไดทมหนาทหกภาษ ณ ทจาย 126

ก�าหนดเวลาสงเงน 127

การช�าระภาษโดยการประเมนตนเอง� 129

การยนแบบแสดงรายการเสยภาษเงนได 129

การช�าระภาษโดยการประเมนของเจาพนกงาน� 133

การประเมน 134

การขอคนเงนภาษเงนไดบคคลธรรมดา� 135

สรปทายบท� 135

กจกรรมทายบทท� 3� 136

บทท 4 ภาษเงนไดจากการขายอสงหารมทรพย และภาษการรบมรดก 137

การจดเกบภาษ� 137

ผมหนาทจดเกบภาษเงนไดจากการขายอสงหารมทรพย 137

หลกเกณฑการค�านวณภาษเงนไดจากการขายอสงหารมทรพย 138

เงนไดจากการขายอสงหารมทรพย 139

การค�านวณภาษจากการขายอสงหารมทรพย� 141

การค�านวณภาษตามประเภทของเงนไดจากการขายอสงหารมทรพย 141

อตราภาษเงนไดทใชค�านวณ 145

การจดเกบภาษเงนไดจากการขายอสงหารมทรพยในกรณตางๆ� 147

การยกเวนภาษเงนไดส�าหรบการโอนกรรมสทธอสงหารมทรพย� 148

กรณทเจาพนกงานประเมนไมก�าหนดราคาขาย� 150

กรณทนตบคคลขายอสงหารมทรพย� 150

ภาษการรบมรดก� 151

สรปทายบท� 153

กจกรรมทายบทท� 4� 154

Business Taxation (1-16).indd 6 31/7/2560 16:50:31

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 9: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 5 ภาษเงนไดนตบคคล 155

ผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล� 155

นตบคคลทไมตองเสยภาษเงนไดนตบคคล� 156

หนาทการเสยภาษกบแหลงเงนได� 156

ฐานภาษและอตราภาษ� 158

ฐานภาษเงนไดนตบคคล 158

อตราภาษเงนไดนตบคคล 158

อตราภาษเงนไดนตบคคลใหม ปภาษ 2559 159

การลดอตราภาษเงนไดนตบคคล 159

การลดอตราภาษเงนไดนตบคคลใหแกวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม 161

มาตรการบญชชดเดยวและการยกเวนและลดอตราภาษเงนไดนตบคคล

ส�าหรบ SMEs 162

ประเภทการเสยภาษเงนไดนตบคคล� 163

การเสยภาษเงนไดนตบคคลจากก�าไรสทธ� 163

ผมหนาทเสยภาษจากก�าไรสทธ 164

รอบระยะเวลาบญช 164

ความสมพนธระหวางรายไดรายจายกบรอบระยะเวลาบญช 165

เงอนไขในการค�านวณก�าไรสทธ 165

เงอนไขทวไปในการค�านวณก�าไรสทธ 165

เงอนไขเกยวกบรายจายในการค�านวณก�าไรสทธ 182

เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 197

การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส�าหรบธรกจเงนรวมลงทน 211

การค�านวณก�าไรสทธ 212

แบบวธการค�านวณก�าไรสทธ 213

การช�าระภาษเงนไดจากก�าไรสทธ 217

การช�าระภาษเงนไดนตบคคลครงป� 218

การเสยภาษเงนไดนตบคคลจากรายรบ� 219

ผมหนาทเสยภาษ 219

การยนรายการเสยภาษและการช�าระภาษ 220

การเสยภาษเงนไดนตบคคลจากเงนไดทจายจากหรอในประเทศไทย� 220

Business Taxation (1-16).indd 7 31/7/2560 16:50:32

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 10: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ผมหนาทเสยภาษ 221

การยนรายการเสยภาษและการช�าระภาษ 223

การเสยภาษเงนไดนตบคคลจากการจ�าหนายเงนก�าไร 223

ผมหนาทเสยภาษ 224

หลกเกณฑการเกบภาษ 224

ตวอยางการค�านวณ 225

วธการเสยภาษเงนไดนตบคคล 226

ค�าอธบายประกอบเรองการหกภาษเงนไดนตบคคล ณ ทจาย

ตามค�าสงกรมสรรพากรท ท.ป. 4/2528 แกไขโดยค�าสง

กรมสรรพากรท ท.ป. 101/2544 และ ท.ป. 104/2544 233

สรปทายบท 250

กจกรรมทายบทท 5 251

บทท 6 ภาษมลคาเพม 253

ลกษณะทวไปของภาษมลคาเพม 254

ความหมายของมลคาเพม 254

ประเภทของภาษมลคาเพม 254

หลกเกณฑก�าหนดขอบเขตการเสยภาษมลคาเพม 255

การประกอบกจการทตองเสยภาษมลคาเพม 255

การเสยภาษมลคาเพม 256

ผมหนาทเสยภาษมลคาเพม 256

การยกเวนภาษมลคาเพม 257

ความรบผดในการเสยภาษมลคาเพม 263

การออกใบเพมหน ใบลดหนทเกยวกบภาษขายและภาษซอ 269

ฐานภาษ 271

การจ�าหนายหนสญส�าหรบภาษมลคาเพม 276

อตราภาษมลคาเพม 279

การค�านวณภาษมลคาเพม 280

การค�านวณภาษมลคาเพมของผประกอบการจดทะเบยน

ทเสยภาษมลคาเพมในอตรารอยละ 7 280

Business Taxation (1-16).indd 8 29/7/2560 13:56:16 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 11: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ตวอยางการค�านวณภาษมลคาเพมทมใบเพมหนและใบลดหน 283

การค�านวณภาษมลคาเพมของผประกอบการจดทะเบยน

ทเสยภาษมลคาเพมในอตรารอยละ 0 284

การค�านวณภาษมลคาเพมของผน�าเขา 285

ภาษซอทหามน�าไปหกออกจากภาษขาย 285

การยนแบบแสดงรายการและช�าระภาษมลคาเพม 288

การคนภาษมลคาเพม 289

เอกสารหลกฐานและประเภทรายงานทผประกอบการ

จดทะเบยนตองจดท�า 290

การจดทะเบยนภาษมลคาเพม 293

สทธของผประกอบการจดทะเบยน 293

ก�าหนดเวลาและสถานทจดทะเบยน 294

สรปทายบท 297

กจกรรมทายบทท 6 298

บทท 7 ภาษธรกจเฉพาะ 300

ผมหนาทเสยภาษธรกจเฉพาะ 300

การประกอบกจการทตองเสยภาษธรกจเฉพาะ 301

กจการทไดรบการยกเวนภาษธรกจเฉพาะ 304

กจการทเกยวเนองกบกจการทตองเสยภาษธรกจเฉพาะ 308

ฐานภาษ 308

อตราภาษธรกจเฉพาะ 310

การค�านวณภาษธรกจเฉพาะ 311

การขอคนภาษธรกจเฉพาะ 312

การจดทะเบยนภาษธรกจเฉพาะ 312

ผประกอบการทไมตองจดทะเบยนภาษธรกจเฉพาะ 312

การยนแบบแสดงรายการและช�าระภาษ 313

เอกสารหลกฐานและประเภทบญชทตองจดท�า 313

สรปทายบท 314

กจกรรมทายบทท 7 315

Business Taxation (1-16).indd 9 29/7/2560 13:56:16 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 12: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 8 อากรแสตมป 316

ความหมายของแสตมป 316

ผมหนาทเสยอากรแสตมป 316

การยกเวนอากรแสตมป 317

ใบรบ 321

ใบรบทตองปดอากรแสตมป 322

วธการเสยอากรแสตมป 323

ตราสารทเสยอากรแสตมปเปนตวเงน 324

อตราอากรแสตมป 325

บทลงโทษ 331

สรปทายบท 332

กจกรรมทายบทท 8 332

บทท 9 ภาษศลกากร 333

จดมงหมายและภาระภาษ 333

จดมงหมายในการเกบภาษศลกากร 333

ภาระภาษศลกากร 334

ผลของภาษศลกากรทมตอเศรษฐกจของประเทศ 334

การจดเกบภาษศลกากร 334

การก�าหนดราคาทางศลกากร 335

การเกบอากรขาออก 338

ของทไดรบการยกเวนอากร 339

การโอนของน�าเขาโดยผมสทธไดรบยกเวนอากร 344

การยกเวนการโอนโดยเสยอากร 345

การโอนของทไดรบการยกเวนและจะตองสงกลบออกไปนอกประเทศ 346

อตราภาษศลกากร 346

สทธพเศษทางภาษศลกากร 347

พกดอตราศลกากร 348

การควบคมสนคาเขาออก 352

Business Taxation (1-16).indd 10 29/7/2560 13:56:16 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 13: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ของตองหาม 352

ของตองก�ากด 353

คลงสนคา 353

เขตปลอดอากร 354

การผานแดน 354

การถายล�า 355

ของตกคางหรอสนคาตกคาง 355

ของอนพงจะตองรบและของยด 355

การใชขอมลอเลกทรอนกสในการศลกากร 356

การก�าหนดทาเรอ� ท� เพอการน�าเขาและสงออก� 356

พระราชบญญตศลกากร� พ.ศ.� 2560� 357

สรปทายบท� 359

กจกรรมทายบทท� 9� 360

บทท 10 ภาษสรรพสามต 362

วตถประสงคและภาระภาษ� 362

สาระส�าคญตามพระราชบญญตภาษสรรพสามต� พ.ศ.� 2560� 363

พกดอตราภาษสรรพสามต 363

สนคาทตองเสยภาษสรรพสามต� 365

ผมหนาทเสยภาษสรรพสามต� 366

ความรบผดในอนจะตองเสยภาษ 366

การจดเกบภาษสรรพสามต� 367

การจดทะเบยนสรรพสามต� 368

การยนแบบรายการภาษและช�าระภาษสรรพสามต� 368

ระยะเวลายนแบบรายการภาษและช�าระภาษ� 369

การยกเวน� การลดหยอน� การลดอตราภาษ� และการคนภาษ� 370

หนาทของผมหนาทเสยภาษบางกรณ� 371

การอทธรณ� 371

อตราภาษสรรพสามต� 372

ภาษสรา 372

Business Taxation (1-16).indd 11 31/7/2560 16:50:32

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 14: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ภาษยาสบ 375

ภาษน�ามนและผลตภณฑน�ามน 377

ภาษเครองดม 381

ภาษไพ 383

ภาษเครองไฟฟา 383

ภาษแกวและเครองแกว 384

ภาษรถยนต 384

ภาษเรอ 387

ภาษผลตภณฑเครองหอมและเครองส�าอาง 387

ภาษพรมและสงทอปพนอนๆ 387

ภาษรถจกรยานยนต 387

ภาษแบตเตอร 388

ภาษสถานบรการ 388

ภาษจากสารท�าลายชนบรรยากาศและโอโซน

ประเภทอนพนธฮาโลจเนเตดของไฮโดรคารบอน 389

ภาษการใหบรการอาบน�าหรออบตวและนวด 389

ภาษทเกบเพมจากภาษสรรพสามต 389

พระราชบญญตภาษสรรพสามต พ.ศ. 2560 390

สรปทายบท 391

กจกรรมทายบทท 10 392

บทท 11 ภาษโรงเรอนและทดน 393

ทรพยสนทตองเสยภาษ 393

ทรพยสนทไดรบยกเวนภาษ 394

ผมหนาทเสยภาษ 396

อตราภาษ 396

วธเสยภาษ 398

การอทธรณ 399

พระราชบญญตภาษทดนและสงปลกสรางใหม 400

สรปทายบท 401

กจกรรมทายบทท 11 402

Business Taxation (1-16).indd 12 29/7/2560 13:56:16 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 15: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 12 ภาษบ�ารงทองท 403

ทรพยสนทตองเสยภาษ 403

ทรพยสนทไดรบการยกเวนภาษ 403

ผมหนาทเสยภาษ 405

ฐานภาษ 405

อตราภาษ 406

การลดหยอนภาษ 406

วธเสยภาษ 409

การอทธรณ 410

สรปทายบท 410

กจกรรมทายบทท 12 412

บทท 13 ภาษปาย 413

ความหมายของค�าวาปาย 413

ปายทไดรบการยกเวนภาษ 413

ผมหนาทเสยภาษ 415

อตราภาษปาย 415

วธเสยภาษปาย 416

การประเมนและการช�าระภาษปาย 418

การอทธรณ 419

การบงคบคด 420

สรปทายบท 421

กจกรรมทายบทท 13 422

บทท 14 การอทธรณภาษและปญหาภาษอากร 423

การประเมนภาษอากรของเจาพนกงาน 423

การประเมนกอนก�าหนดเวลายนแบบแสดงรายการเสยภาษ 423

การประเมนภายหลงก�าหนดเวลายนแบบแสดงรายการเสยภาษ 424

การประเมนภาษเงนไดนตบคคล 424

Business Taxation (1-16).indd 13 29/7/2560 13:56:17 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 16: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

การประเมนภาษมลคาเพม 425

การอทธรณภาษ 426

การยนอทธรณ 426

กรณหามมใหอทธรณ 427

กระบวนการพจารณาอทธรณ 427

บทก�าหนดโทษ 428

ศาลภาษอากร 429

ปญหาทางภาษอากรของรฐ 430

ฐานภาษแคบ 430

การพงพงภาษทางออม 431

การขดกนในวตถประสงคของการใชนโยบายภาษอากร 431

ความสมครใจในการเสยภาษต�า 432

การทบถมของภาระภาษสง 433

หนภาษอากรคาง 433

การจดเกบภาษจากเงนไดดวยวธแยกค�านวณตางหาก 433

การจดประเภทภาษและรางวลน�าจบ 434

การทจรตภาษอากร 434

สรปทายบท 435

กจกรรมทายบทท 14 436

ภาคผนวก 437

วธการหกภาษ ณ ทจาย กรณจายเงนได

ตามมาตรา 40(1)/เงนเดอน คาจาง สวสดการ 438

แบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา 444

แบบแสดงรายการภาษเงนไดนตบคคล 452

การปรบปรงโครงสรางภาษเงนไดบคคลธรรมดาใหม

เรมใชตงแตปภาษ 2560 454

บรรณานกรม 456

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

รฐบาลของทกประเทศมหนาทเหมอนกนคอพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาทงดานเศรษฐกจ

สงคม และความมนคงของประเทศ ซงจะสงผลใหประชาชนด�ารงชวตอยางมความสขและมคณภาพ

ชวตทด การบรหารราชการแผนดนใหบรรลเปาหมายดงกลาวของรฐบาลจ�าเปนตองใชเงนจ�านวนมาก

แหลงรายไดทส�าคญทสดของรฐบาลคอภาษอากร นอกจากน รฐบาลยงใชระบบภาษอากรเปนเครองมอ

ในการบรหารประเทศเพอใหบรรลเปาหมายอนๆอกดวย ดงนนภาษอากรจงมความส�าคญและเกยวของ

กบประชาชนทกคน ในดานการประกอบธรกจ ภาษอากรเปนปจจยทมอทธพลตอความส�าเรจหรอ

ความลมเหลวของธรกจโดยตรง ผประกอบการจ�าเปนตองศกษาหาความรเกยวกบภาษอากรในทกๆเรอง

ใหเขาใจโดยถองแทเพอประโยชนตอการด�าเนนธรกจใหประสบความส�าเรจตามเปาหมาย

ความหมายของภาษอากร

นกเศรษฐศาสตรและนกภาษอากรไดใหค�าจ�ากดความของค�าวาภาษอากรไวตางๆกนดงน

ภาษอากร คอสงทรฐบาลบงคบเกบจากราษฎรโดยมไดมสงตอบแทนแกผเสยภาษโดยตรง

ภาษอากร หมายถงรายไดหรอทรพยากรทไดมการเคลอนยายจากภาคเอกชนไปสภาครฐบาล

และไมกอใหเกดภาระช�าระคนแกรฐบาล

ภาษอากร หมายถงสงทเรยกเกบจากบคคล ทรพยสน หรอธรกจ เพอการสนบสนนรฐบาลกลาง

หรอรฐบาลทองถน

บทท 1ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

Business Taxation (1-16).indd 14 29/7/2560 13:56:17 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 17: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

รฐบาลของทกประเทศมหนาทเหมอนกนคอพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาทงดานเศรษฐกจ

สงคม และความมนคงของประเทศ ซงจะสงผลใหประชาชนด�ารงชวตอยางมความสขและมคณภาพ

ชวตทด การบรหารราชการแผนดนใหบรรลเปาหมายดงกลาวของรฐบาลจ�าเปนตองใชเงนจ�านวนมาก

แหลงรายไดทส�าคญทสดของรฐบาลคอภาษอากร นอกจากน รฐบาลยงใชระบบภาษอากรเปนเครองมอ

ในการบรหารประเทศเพอใหบรรลเปาหมายอนๆอกดวย ดงนนภาษอากรจงมความส�าคญและเกยวของ

กบประชาชนทกคน ในดานการประกอบธรกจ ภาษอากรเปนปจจยทมอทธพลตอความส�าเรจหรอ

ความลมเหลวของธรกจโดยตรง ผประกอบการจ�าเปนตองศกษาหาความรเกยวกบภาษอากรในทกๆเรอง

ใหเขาใจโดยถองแทเพอประโยชนตอการด�าเนนธรกจใหประสบความส�าเรจตามเปาหมาย

ความหมายของภาษอากร

นกเศรษฐศาสตรและนกภาษอากรไดใหค�าจ�ากดความของค�าวาภาษอากรไวตางๆกนดงน

ภาษอากร คอสงทรฐบาลบงคบเกบจากราษฎรโดยมไดมสงตอบแทนแกผเสยภาษโดยตรง

ภาษอากร หมายถงรายไดหรอทรพยากรทไดมการเคลอนยายจากภาคเอกชนไปสภาครฐบาล

และไมกอใหเกดภาระช�าระคนแกรฐบาล

ภาษอากร หมายถงสงทเรยกเกบจากบคคล ทรพยสน หรอธรกจ เพอการสนบสนนรฐบาลกลาง

หรอรฐบาลทองถน

บทท 1ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

Business Taxation (1-16).indd 15 31/7/2555 15:35:03

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 18: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

16 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

ภาษอากร คอการโอนทรพยากรใดๆอนมลกษณะบงคบแตมไดเปนการลงโทษจากภาคเอกชน

ไปสภาครฐบาล โดยเปนไปตามหลกเกณฑทก�าหนดไวลวงหนา และไมค�านงถงผลประโยชนทไดรบ

โดยเฉพาะ ทงน เพอใหบรรลวตถประสงคทางเศรษฐกจและสงคมแหงชาตบางประการ

จากค�าจ�ากดความดงกลาวท�าใหสรปลกษณะส�าคญของภาษอากรไดหลายประการดงน

1. ภาษอากรโดยทวไปนนจะมลกษณะบงคบเกบ

2. ภาษอากรโดยทวไปไมมผลตอบแทนโดยตรงตอผเสยภาษ

3. ภาษอากรไมเกดภาระการช�าระคนของรฐบาล

4. ภาษอากรมลกษณะเปนการเคลอนยายทรพยากรจากภาคเอกชนไปสภาครฐบาล

5. ภาษอากรไมจ�าเปนตองเรยกเกบเปน เงน เสมอไป

วตถประสงคในการจดเกบภาษอากร

การจดเกบภาษอากรมวตถประสงคหลายประการ วตถประสงคหลกคอการหารายไดมาใชจาย

ในกจการของรฐ และการด�าเนนการใหบรรลเปาหมายทางเศรษฐกจตางๆ วตถประสงคของการจดเกบ

ภาษอากรมดงน

1. เพอหารายไดมาใชจายในกจการของรฐ กจการสวนใหญของรฐเปนกจการเพอสวนรวม

เชน ความมนคง ความปลอดภย การศกษา กจการสาธารณปโภคตางๆ เปนตน

2. เพอควบคมหรอสงเสรมพฤตกรรมทางเศรษฐกจ รฐบาลสามารถใชระบบภาษอากร

ควบคมการบรโภค การผลต หรอวธการด�าเนนการทางธรกจบางชนดมใหเกดผลเสยตอเศรษฐกจ

สวนรวมได เชน ไมตองการใหประชาชนบรโภคสรา บหร หรอสนคาฟมเฟอยตางๆกเกบภาษสนคา

เหลานในอตราสงๆ หรอไมเกบภาษอปกรณการศกษาตางๆเพอสงเสรมใหประชาชนไดรบการศกษา

อยางทวถง หรอเกบภาษสนคาทมความจ�าเปนในอตราต�า เปนตน

3. เพอการกระจายรายไดและทรพยสนใหเปนธรรม นอกจากรฐบาลจะใชมาตรการดาน

รายจาย เชน การอดหนน การโอนเงนตางๆ การสรางงานในชนบท ฯลฯ การจดเกบภาษอากรยงเปน

เครองมอทส�าคญในการกระจายรายไดดวย เชน ใชวธอตราภาษกาวหนา ภาษทรพยสน ภาษมรดก

ภาษสนคาฟมเฟอยในอตราสงๆ เปนตน

4. เพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจทงดานราคา

สนคาและการจางงานเปนเปาหมายทางเศรษฐกจทส�าคญ เชน การปองกนภาวะเงนเฟอ รฐบาลกเพม

ภาษตางๆใหสงขนเพอลดการใชจาย ในยามเศรษฐกจตกต�า คนวางงานมาก รฐบาลอาจลดภาษตางๆลง

เพอกระตนใหมการบรโภคและการลงทนมากขน ซงจะสงผลใหมการจางงานมากขน

Business Taxation (1-16).indd 16 1/8/2555 10:49:55

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 19: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ลกษณะของภาษอากรทด 17

ลกษณะของภาษอากรทด

อดม สมท (Adam Smith) นกเศรษฐศาสตรชาวสกอต ไดวางหลกการภาษทดไวเมอป ค.ศ.

1776 ไดแก หลกความเปนธรรม หลกความแนนอน หลกความสะดวก และหลกความประหยด

หลกการทงสนไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง ตอมาเมอสภาพทางเศรษฐกจและสงคมของโลกได

ววฒนาการมาโดยล�าดบ ภาษอากรทวบทบาทและความส�าคญมากขน หลกการภาษอากรทดจงได

เปลยนแปลงไปและเพมมากขนตามความเหมาะสม อยางไรกตาม ลกษณะของภาษอากรทดมดงน

หลกความเปนธรรม

หลกความแนนอน

หลกความเปนกลาง

หลกอ�านวยรายได

หลกความยดหยน

หลกประสทธภาพในการบรหาร

ตอไปนจะไดอธบายหลกการภาษอากรแตละขอดงน

หลกความเปนธรรม

ระบบภาษอากรทดจะตองมความเปนธรรมทงในระหวางรฐบาลผเกบภาษและประชาชนผเสย

ภาษ หลกความเปนธรรมนนบเปนหวใจส�าคญของระบบภาษอากร หากปราศจากความเปนธรรมแลว

ความยนยอมเสยภาษโดยสมครใจกคงเกดขนไดยาก

แนวความคดเกยวกบความเปนธรรมทางภาษอากรมรากฐานมาจากหลกความเปนธรรมสมบรณ

และหลกความเปนธรรมสมพทธ

1. หลกความเปนธรรมสมบรณ (Principles of Absolute Equity) ถอหลกวาทกคนตองเสย

ภาษอากรคนละเทาๆกน นนคอ เอาคาใชจายทงหมดของรฐหารดวยจ�านวนประชากร ระบบภาษแบบน

จะใชไดเมอประชาชนทกคนมฐานะทางเศรษฐกจเทาเทยมกน ขอบกพรองของการจดเกบแบบน ไดแก

ไมค�านงถงความสามารถในการเสยภาษทแตกตางกน

ท�าใหภาระภาษของผมเงนไดต�ามากกวาภาระภาษของผมเงนไดสง

ผมเงนไดต�ามากอาจไมมเงนเพยงพอทจะช�าระภาษ

2. หลกความเปนธรรมสมพทธ (Principles of Relative Equity) ถอหลกวาจ�านวนภาษท

จะตองเสยใหแกรฐเปรยบเทยบกบประโยชนทจะไดรบจากรฐ หรอเปรยบเทยบกบความสามารถในการ

เสยภาษของผเสยภาษแตละราย ดงนนการจดเกบภาษตามหลกความเปนธรรมสมพทธจงแบงออกเปน

2 กลมยอยดงน

2.1 หลกผลประโยชน (Benefit Principles) มแนวคดวาผไดรบประโยชนจากรฐจะตอง

บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

Business Taxation (17-456).indd 17 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 20: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

18 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

เปนผเสยภาษเพอเปนคาใชจายของรฐตามสดสวนทตนไดรบผลประโยชน ตวอยางเชน ภาษคาผานทาง

ภาษคาใชถนน คาใบอนญาตท�าการตางๆ เปนตน

อยางไรกตาม แนวความคดนมขอยงยากในการปฏบตมาก สนคาและบรการของรฐ

หลายอยางไมสามารถก�าหนดมลคาของประโยชนทแตละคนจะไดรบได เชน การปองกนประเทศ

กระบวนการยตธรรม เปนตน นอกจากน บรการพนฐานบางอยางคนมรายไดนอยกจะถกปดกนและ

เสยเปรยบ เชน การเกบเงนคาบ�ารงการศกษา เปนตน

2.2 หลกความสามารถในการเสยภาษ (Principles of Capacity) มแนวความคดวาผม

ความสามารถในการเสยภาษมากตองเสยภาษใหแกรฐบาลมาก ผทมความสามารถในการเสยภาษนอย

กควรเสยภาษใหแกรฐบาลนอยตามสดสวน ความสามารถในการเสยภาษของบคคลวดไดจากทรพยสน

รายได หรอการใชจายของแตละบคคล

หลกความแนนอน

ประชาชนผอยในขายตองเสยภาษยอมตองการทจะทราบเพอความมนใจในระดบหนงวาภาษ

ทจะตองเสยเปนจ�านวนเทาใด จะตองเสยเมอใด เสยดวยวธใด นนคอ จะตองชดแจงในแงมมของผเสย

ภาษ ฐานทจะน�ามาคดค�านวณ อตราภาษทตองเสย ก�าหนดเวลาทตองเสย และวธการช�าระภาษ เมอใด

ระบบภาษอากรมความแนนอนชดเจนดงกลาวแลวยอมจะสรางความสมครใจในการเสยภาษอากรให

เกดขนได ความชดเจนดงกลาวนคอชดเจนทงกฎหมายและการบงคบใชนนเอง

หลกความเปนกลาง

ระบบภาษทดจะตองมความเปนกลางในทางเศรษฐกจมากทสด กลาวคอ ระบบภาษอากรจะ

ตองไมเปลยนแปลงหรอกระทบกระเทอนรปแบบการบรโภค การออม การแขงขนการผลตสนคาและ

บรการ ตลอดจนการท�างานของกลไกตลาด แนวความคดนมรากฐานมาจากแนวความคดทวาภาษ

อากรควรเปนแหลงรายไดของรฐเพยงแหลงเดยว รฐไมควรด�าเนนกจการใดๆทจะกระทบกระเทอน

การตดสนใจทางเศรษฐกจของภาคเอกชน

อยางไรกตาม ปจจบนรฐบาลของหลายประเทศจงใจใชระบบภาษอากรทไมเปนกลางบาง

ประเภทเปนเครองมอด�าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายทางเศรษฐกจดานตางๆ ความเปนกลางหรอ

ไมเปนกลางอาจพจารณาไดจากผลกระทบทางเศรษฐกจทเกดขนในดานตางๆ เชน การบรโภค การออม

และการผลต เปนตน

ในดานการบรโภค ภาษทกระทบกระเทอนรปแบบการบรโภคนอยทสดคอภาษทมผลท�าให

ราคาสนคาเปรยบเทยบระหวางสนคาชนดตางๆเปลยนแปลงไปนอยทสด นนคอ ภาษการขายทวไป ซง

เกบจากสนคาและบรการตางๆตองเกบในอตราเทากน แตภาษสรรพสามตหรอภาษสนคาฟมเฟอยตางๆ

รฐบาลจงใจใชความไมเปนกลางทางเศรษฐกจ ทงน เปนการจงใจบดเบอนรปแบบของการบรโภค

Business Taxation (17-456).indd 18 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 21: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ลกษณะของภาษอากรทด 19

ในดานการออมและการลงทน รฐบาลอาจใชความไมเปนกลางทางภาษอากรกระตนใหเกดการ

ออมและการลงทนใหเปนไปในรปแบบทตองการ เชน เกบภาษเงนปนผลจากบรษททจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทรพยในลกษณะพเศษกวาเงนปนผลทจายจากบรษททวไป เปนตน

ในดานการผลต รฐบาลอาจลดภาษอากรใหแกอตสาหกรรมทรฐบาลตองการใหลงทนการผลต หรอ

เกบภาษต�ากวาอตสาหกรรมทมอยแลวและไมจ�าเปน หรอระหวางการผลตทใชเครองจกรกบการผลตทใช

แรงงานคน รฐบาลอาจใชความไมเปนกลางทางภาษอากรเปนเครองมอในการเปลยนรปแบบของการผลตได

หลกอ�านวยรายได

บทบาทของรฐบาลทางเศรษฐกจทวความส�าคญมากขน จ�าเปนตองหารายไดเพอน�ามาใชจาย

ใหมากขน ระบบภาษอากรจงควรเปนระบบทท�ารายไดสงใหแกรฐบาล หากระบบภาษอากรมโครงสราง

อ�านวยรายไดใหแกรฐบาลต�า เมอรฐบาลจ�าเปนตองจดเกบภาษเพมเตม ประชาชนมกมองวาเปนการ

สรางความเดอดรอนแกประชาชนเพมขน ดงนนระบบภาษอากรทดตามหลกนจงควรประกอบไปดวย

ภาษนอยประเภท แตภาษแตละประเภทสามารถท�ารายไดใหสงทงในปจจบนและเมอสถานการณ

ทางเศรษฐกจเปลยนแปลงไป

ระบบภาษอากรทจะอ�านวยรายไดสงใหแกรฐบาลมลกษณะดงน

1. ภาษอากรทมฐานกวาง กลาวคอ ตองครอบคลมผเสยภาษจ�านวนมาก ขณะเดยวกน

ฐานภาษทใชเรยกเกบภาษจากผเสยภาษแตละรายตองมขนาดใหญดวย เชน ภาษเงนได ภาษการขาย

ซงไมจ�าเปนตองใชอตราสง ไมกระทบกระเทอนตอการท�างาน การออม ฯลฯ

2. ภาษอากรทมอตราภาษกาวหนา เมอฐานภาษมขนาดใหญขนรฐบาลจะมรายไดเพมสงขน

ในสวนทสงกวาการขยายตวของฐานภาษ อยางไรกด การก�าหนดอตราภาษในลกษณะกาวหนาจนเกนไป

อาจกระทบกระเทอนในดานอนได ภาษทนาจะอ�านวยรายไดใหแกรฐบาลมากและตลอดไปคอภาษมรดก

และภาษทรพยสน แตปจจบนยงไมมการน�ามาใช

หลกความยดหยน

ภาษอากรทดควรเปนระบบทชวยใหมเสถยรภาพทางเศรษฐกจทงดานราคาและการจางงาน นนคอ

ภาษอากรจะตองมความยดหยนหรอปรบตวเขากบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจไดอยางเหมาะสม เชน

ในภาวะเงนเฟอ ภาษอากรควรมโครงสรางทสงผลใหเกบภาษมากขนเพอลดการใชจายของเอกชนลง เปนตน

โครงสรางภาษอากรทมลกษณะยดหยนดงกลาว โดยทวไปจะเปนโครงสรางภาษอากรในอตรา

กาวหนาและโครงสรางอตราตามราคา ตวอยางเชน กรณภาษเงนไดบคคลธรรมดาทจดเกบในอตรา

กาวหนา ในภาวะเศรษฐกจก�าลงขยายตวทประชาชนมรายไดสงขน ภาษทจดเกบจะเพมสงขนในอตรา

ทสงกวาการเพมขนของรายได ซงจะมผลชะลอการขยายตวของรายไดจรงของประชาชนและชวยลด

แรงกดดนทางดานภาวะเงนเฟอได

Business Taxation (17-456).indd 19 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 22: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

20 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

หลกประสทธภาพในการบรหาร

ระบบภาษอากรทดควรเปนระบบทเสยคาใชจายในการจดเกบนอยทสด คาใชจายในการจดเกบ

ของรฐบาลจะออกมาในรปของเงนเดอน คาจางผจดเกบ คาอปกรณ เครองมอเครองใชตางๆ คาใชจาย

ของผเสยภาษ ไดแก คาเดนทาง คาจางทนายความปดบญชเพอชวยคดค�านวณ กรอกแบบแสดง

รายการภาษ และช�าระภาษให บางรายอาจไมเปนผตองเสยภาษ แตกฎหมายบงคบใหเปนผมหนาท

หกภาษเงนเดอนคาจางแลวน�าสงกรมสรรพากร

คาใชจายในการจดเกบภาษนบเปนการสญเปลาทางเศรษฐกจ เพราะการจดเกบภาษเปนเพยง

การโอนทรพยากรจากภาคเอกชนมาสภาครฐบาล โดยปกตภาษอากรแตละประเภทจะกอใหเกด

คาใชจายแตกตางกน เชน ภาษการขายปลกจะเสยคาใชจายสงกวาภาษการขายสง ภาษทางตรง

จะเสยคาใชจายสงกวาภาษทางออม เปนตน นอกจากน การปฏบตงานของหนวยงานจดเกบภาษจะ

ตองมประสทธภาพ กลาวคอ สามารถจดเกบภาษจากผเสยภาษไดอยางทวถงและเตมเมดเตมหนวย

อนจะสงผลใหมคนสมครใจเสยภาษมากขน สรางความเปนธรรมในระหวางผเสยภาษ ในระยะยาว

จะท�าใหคาใชจายในการจดเกบภาษลดนอยลง

จากหลกภาษอากรทดตามทกลาวมาจะเหนวาหลกทดของภาษอากรมไดมอยพรอมทงหมด

ในภาษอากรชนดใดชนดหนง ดงนนการน�าหลกทดของภาษอากรมาใชในภาษชนดใดจงตองค�านงถง

นโยบายของรฐบาลและสภาพเศรษฐกจของประเทศควบคกนไปดวย

โครงสรางของภาษอากร

การศกษาภาษอากรทกประเภทจ�าเปนตองศกษาถงสวนตางๆของภาษอากรเพอใหเขาใจ

ลกษณะอยางแทจรง โครงสรางของภาษประกอบดวย (1) ภาระภาษ เพอใหทราบวาใครเปนผเสยภาษ

(2) ฐานภาษ เพอใหทราบวาจดเกบจากอะไร (3) อตราภาษ จดเกบในอตราเทาใด (4) วธการช�าระภาษ

ท�าอยางไร (5) การขจดขอโตแยงทางภาษ เมอเกดปญหาขนจะท�าอยางไร และ (6) การบงคบใชภาษ

มบทลงโทษอยางไร

ภาระภาษ

การจดเกบภาษอากรท�าใหเกดภาระแกภาคเอกชน ปญหาส�าคญคอภาระดงกลาวจะตกอยแกใคร

และจ�านวนเทาใด เนองจากภาษอากรทเรยกเกบไมวาจะเปนภาษชนดใดหรอในลกษณะใดผลสดทายจะ

กระทบกระเทอนรายไดของประชาชนอนเปนบคคลธรรมดาโดยทวไป

ความหมายของภาระภาษภาระภาษหมายถงสวนของรายไดทแทจรงทลดลงเนองมาจากการจดเกบภาษของรฐบาล

Business Taxation (17-456).indd 20 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 23: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

โครงสรางของภาษอากร 21

บางกรณผเสยภาษตามกฎหมายอาจมใชผแบกรบภาระภาษไวทายทสดกได ดงนนภาระภาษจงพจารณา

แยกเปน 2 นย คอ ภาระภาษทางกฎหมายและภาระภาษทางเศรษฐกจ

1. ภาระภาษทางกฎหมาย หรอเรยกอกอยางหนงวา ภาระภาษอยางเปนทางการ

หมายถงภาระในจ�านวนหนภาษอากรของผมหนาทเสยภาษตามทกฎหมายก�าหนดไว ซงผมหนาทอาจมตอง

รบภาระโดยแทจรงกได เชน ภาษมลคาเพม ผประกอบการคาอาจผลกภาระไปใหผบรโภคได เปนตน

2. ภาระภาษทางเศรษฐกจ หรอ ภาระภาษทแทจรง หมายถงภาระภาษทตองตกอยกบ

บคคลในขนสดทาย กลาวคอ บคคลนนไมสามารถผลกภาระภาษตอไปใหผอนอกแลว ดงนนรายได

ของผรบภาระภาษทแทจรงกจะลดลงเนองจากการเกบภาษอากรน

การผลกภาระภาษการผลกภาระภาษ หมายถงการทผ มหนาทเสยภาษตามกฎหมายสามารถถายเทหรอ

แบงภาระภาษบางสวนหรอทงหมดไปใหผอน การผลกภาระภาษโดยทวไปม 2 วธ คอ การผลกภาระ

ภาษไปขางหนา เชน ผผลตทกฎหมายก�าหนดใหเสยภาษจากสนคาอาจผลกภาระภาษไปใหผบรโภค

โดยการขนราคาสนคา เปนตน และ การผลกภาระภาษไปขางหลง เชน ผผลตทกฎหมายก�าหนดให

เปนผเสยภาษเรยกเกบจากสนคาอาจผลกภาระไปใหเจาของปจจยการผลต โดยการลดคาจางแรงงาน

หรอกดราคาปจจยการผลต เปนตน

จะเหนไดวาภาระภาษทแทจรงจะตกอยกบบคคล 3 กลม คอ ผบรโภคสนคา เจาของ

ปจจยการผลต และผผลตสนคา ผใดจะรบภาระภาษทแทจรงไดมากนอยเพยงใดขนอยกบความ

สามารถในการผลกภาระภาษของผผลตสนคานน

การผลกภาระภาษจะกระท�าไดมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบปจจยหลายดานดงน

1. ระดบการแขงขนของตลาดหรอโครงสรางของตลาด ถามการแขงขนทางดานผผลตนอย

หรอเปนตลาดผกขาด ผผลตสามารถผลกภาระภาษไปใหผบรโภคไดงาย โดยการขนราคาสนคาตามคา

ภาษอากร ในทางตรงขาม ถาตลาดมการแขงขนสงการผลกภาระภาษยอมท�าไดยาก

2. ลกษณะของสนคา สนคาทมสภาพคงทนถาวร เชน ตเยน โทรทศน รถยนต ฯลฯ

ผผลตสามารถเกบสนคาไวไดนานโดยไมเสย เพอรอจงหวะอนเหมาะสมทจะผลกภาระไปใหผบรโภค

ไดมาก แตถาเปนสนคาทเนาเสยไดงาย เชน เนอสตว พช ผก ผลไม เปนตน การรอจงหวะผลกภาระ

ภาษยอมท�าไดยาก แมราคาต�ากตองขาย

3. ประเภทของภาษ ภาษทางออมเปนภาษทผลกภาระภาษไดงายกวาภาษทางตรง

เพราะภาษทางออมโดยทวไปเรยกเกบจากสนคาและบรการทจะตองมการซอขายเกดขน ท�าใหผม

หนาทเสยภาษคอผผลตสามารถผลกภาระภาษไปใหผบรโภคไดงาย ในขณะทภาษทางตรงเรยกเกบ

จากทรพยสนนนๆหรอจากเงนได ไมเปดโอกาสใหผลกภาระภาษได

4. ขนาดของฐานภาษ ถาเรยกเกบภาษจากสนคาบางชนดโดยไมเรยกเกบภาษจากสนคา

อนทสามารถทดแทนกนได ผผลตกจะผลกภาระภาษไปใหผบรโภคโดยการขนราคาสนคาไดแตไมมากนก

เพราะถาราคาสนคาดงกลาวสงเกนไปผบรโภคจะหนไปใชสนคาตวอนแทน

Business Taxation (17-456).indd 21 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 24: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

22 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

5. สภาพทางเศรษฐกจ ในระยะทสภาพทางเศรษฐกจเกดภาวะเงนเฟอ มการใชจาย

คลองตวเพราะปรมาณเงนตราในทองตลาดมมาก ผผลตสามารถขายสนคาไดมากและราคาสง ดงนน

การผลกภาระภาษโดยการน�าไปบวกเขากบราคาสนคาจงเปนสงทท�าไดงาย

ฐานภาษ

ฐานภาษ หมายถงสงทเปนมลเหตขนตนทท�าใหบคคลตองเสยภาษอากร ตามความหมายน

ฐานภาษเงนไดบคคลธรรมดาคอเงนได หากใหความหมายของฐานภาษวาหมายถงสงทใชเปนฐานใน

การประเมนภาษอากร ในกรณภาษเงนไดบคคลธรรมดา ฐานภาษกคอเงนไดสทธซงหกคาใชจายและ

หกคาลดหยอนตางๆแลว

ฐานภาษในความหมายเบองตนทส�าคญ ไดแก ฐานรายได (income) ฐานการบรโภค (con–

sumption) ฐานทรพยสน (property) และฐานสทธพเศษในการประกอบการ (licence)

1. ฐานรายได

รายไดเปนฐานภาษทใชกนอยางแพรหลายมากทสดฐานหนง เพราะความเชอทวารายไดเปน

เครองวดความสามารถในการเสยภาษของบคคลไดดทสด การจดเกบภาษจากฐานรายไดมทงเรยกเกบ

จากรายไดของบคคลธรรมดาและรายไดของนตบคคล

2. ฐานการบรโภค

ฐานการบรโภคหมายถงการน�าคาใชจายในการบรโภคสนคาหรอบรการมาเปนฐานในการ

เรยกเกบภาษอากร การบรโภคท�าใหทรพยากรของสงคมสนเปลองไป ดงนนผบรโภคมากจงควรเสย

ภาษอากรใหสงคมมากตามไปดวย และผบรโภคมากยอมแสดงวามระดบการกนดอยดมากกวาคนอน

จงนาจะมความสามารถในการเสยภาษสง

ภาษอากรทเรยกเกบจากฐานการบรโภค เชน ภาษมลคาเพม ภาษศลกากร ภาษสรรพสามต

เปนตน ฐานการบรโภคเปนภาษทส�าคญอกฐานหนง จดเกบไดคอนขางงาย มความซบซอนนอยกวา

ภาษทเกบจากฐานรายได และขณะเดยวกนในประเทศก�าลงพฒนาทงหลายการบรโภคของประชาชนโดย

ทวไปสงกวาการออม

3. ฐานทรพยสน

การใชฐานทรพยสนในการเรยกเกบภาษนยมใชกนมานานแลวเพราะวาทรพยสนเปนสงวด

ความสามารถในการเสยภาษไดเปนอยางด ผใดมทรพยสนมากควรเสยภาษมากตามไปดวย ภาษ

ทใชฐานทรพยสนนยมเรยกเกบจากทรพยสนบางอยาง เชน ภาษทดน ภาษรถยนต ภาษโรงเรอน

เปนตน มกนยมเรยกเกบจากทรพยสนทเปนอสงหารมทรพย บางประเทศเกบจากฐานทรพยสนรวม

อาจเรยกเกบจากอสงหารมทรพยและสงหารมทรพยรวมกน ซงเปนปญหาในการบรหารภาษมากขน

4. ฐานสทธพเศษในการประกอบการ

การอนญาตใหประกอบกจการบางประเภทไมวาจะมลกษณะผกขาดหรอไมจะตองเสยคา

Business Taxation (17-456).indd 22 31/7/2555 15:53:42 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 25: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

โครงสรางของภาษอากร 23

ธรรมเนยมใหรฐ เชน ใบอนญาตขายสรา การผกขาดเกบรงนกนางแอน เปนตน ผไมไดรบอนญาตหรอ

ไมไดรบสมปทานจะเขาประกอบการไมได

ภาพ 1.1 สรปฐานภาษทส�าคญ

อตราภาษ

อตราภาษหมายถงอตราทเรยกเกบภาษจากฐานภาษ เพอน�าไปค�านวณผลลพธภาษอากรทจะ

ตองจายใหรฐบาล หรอค�านวณหาจ�านวนหนภาษนนเอง อตราภาษอากรทนยมใชกนแพรหลายทวไปม

3 ประเภทดงน

1. อตราคงทหรออตราตามสดสวน

อตราภาษประเภทนมคาคงทตลอดไปไมวาขนาดของฐานภาษจะเลกหรอใหญ เชน ภาษ

เงนไดนตบคคลทเรยกเกบจากบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเกบในอตรารอยละ 30

ของก�าไรสทธ ดงนนไมวาก�าไรสทธจะเปนเทาใดกตามคงเสยภาษในอตรารอยละ 30 ตลอดไป

2. อตรากาวหนา

โครงสรางอตราภาษแบบกาวหนานน อตราภาษทเรยกเกบจะเพมสงขนเมอฐานภาษม

ขนาดใหญขน เชน อตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาของไทยทค�านวณจากเงนไดสทธดงน

ชวงเงนไดสทธ (บาท) อตราภาษ (รอยละ)

1 - 150,000 ยกเวน

150,001 - 500,000 10

500,001 - 1,000,000 20

ฯลฯ ฯลฯ

จะเหนไดวาเมอเงนไดสทธสงขนจะเสยภาษในอตราทสงขนไปดวย แมจะมความยงยากใน

ดานค�านวณอยบาง แตภาษมลกษณะยดหยน เมอฐานรายไดเปลยนแปลงไป รายไดของรฐบาลจะ

เปลยนแปลงไปในอตราทสงกวาการเปลยนแปลงของฐานภาษ และมผลตอการกระจายรายไดใหเปน

ธรรมอกสวนหนงดวย

ฐานภาษ

ฐานรายไดฐานการบรโภคฐานทรพยสนฐานสทธพเศษในการประกอบการ

Business Taxation (17-456).indd 23 31/7/2555 15:53:43 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 26: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

24 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

3. อตราถอยหลง

โครงสรางอตราภาษแบบถอยหลง อตราภาษทเรยกเกบจะลดลงเมอฐานภาษมขนาดใหญขน

เชน อตราภาษบ�ารงทองทของไทย เปนตน อตราภาษแบบนไมนยมใชเพราะไมสอดคลองกบความ

เปนธรรมทางภาษ และเมอฐานภาษใหญขนกลบท�าใหรฐบาลมรายไดลดลง ตวอยางเชน

ชวงเงนไดสทธ (บาท) อตราภาษ (รอยละ)

1 - 50,000 20

50,001 - 200,000 10

200,001 - 500,000 5

ฯลฯ ฯลฯ

การช�าระภาษอากร

ระบบการช�าระภาษโดยทวไปแบงออกเปนการช�าระภาษโดยการประเมนตนเอง การช�าระภาษ

โดยการประเมนของเจาพนกงาน และการช�าระภาษโดยการหก ณ ทจาย

1. การช�าระภาษโดยการประเมนตนเอง นยมใชกนอยางแพรหลายทวไปในหลายๆประเทศ

ผเสยภาษมหนาทตองยนแบบแสดงรายการภาษพรอมทงค�านวณภาษทจะตองเสยดวยตนเอง และจะตอง

ช�าระภาษตามจ�านวนทค�านวณไดนนภายในก�าหนดเวลาและสถานททกฎหมายก�าหนดไว เมอเจาพนกงาน

ตรวจแบบฯในภายหลงพบวาไมถกตองหรอไมครบถวนเจาหนาทจะประเมนภาษเพมเตมขนมาใหเปนท

ถกตองตอไป

การจดเกบภาษระบบนเหมาะกบภาษอากรทมฐานกวาง ครอบคลมผเสยภาษจ�านวนมาก

และประชาชนมความรความเขาใจด ชวยลดคาใชจายในการจดเกบภาษไดมาก ระบบประเมนตนเองจะ

ประสบผลเพยงใดขนอยกบระดบความสมครใจในการเสยภาษอากรของประชาชนเปนส�าคญ ภาษอากร

ประเภทนในประเทศไทย ไดแก ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล และภาษมลคาเพม

เปนตน

2. การช�าระภาษโดยการประเมนของเจาพนกงาน เปนวธทก�าหนดใหผมหนาทตองเสยภาษม

หนาทยนแบบแสดงรายการเพอแสดงรายละเอยดตางๆอนจ�าเปนส�าหรบการค�านวณภาษอากรตอ

เจาพนกงานโดยยงมตองช�าระภาษในตอนนน เมอเจาพนกงานตรวจสอบรายละเอยดตางๆแลวจะ

ท�าการประเมนภาษและแจงใหผเสยภาษทราบ เพอน�าเงนมาช�าระภาษตามวนและเวลาทก�าหนดไว

ระบบนเหมาะส�าหรบกรณทผเสยภาษมจ�านวนไมมากนก ความรความเขาใจในกฎหมายภาษอากรอยใน

ระดบต�า หรอกฎหมายภาษอากรกอใหเกดการตความไดหลายนย ภาษอากรไทยทเกบในระบบน ไดแก

ภาษบ�ารงทองท ภาษโรงเรอนและทดน ภาษทดน เปนตน มหลายประเทศทนยมจดเกบในระบบน เชน

องกฤษ ออสเตรเลย มาเลเซย ฯลฯ เพราะเชอวาเกบไดเตมเมดเตมหนวย และลดคาใชจายในการตดตาม

ตรวจสอบในภายหลงอกดวย

Business Taxation (17-456).indd 24 1/8/2555 10:55:57 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 27: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

โครงสรางของภาษอากร 25

3. การช�าระภาษโดยหก ณ ทจาย วธนนยมใชกนทวไป สอดคลองกบหลกภาษในดาน

ประสทธภาพ เนองจากเสยคาใชจายในการจดเกบนอยและจดเกบในขณะทผมหนาทเสยภาษมเงนทจะ

เสยภาษ วธจดเกบภาษโดยหกไว ณ ทจายจะก�าหนดใหผจายเงนไดมหนาทตองหกภาษไวกอนจายใน

อตราทก�าหนด แลวน�าสงรฐบาลตามสถานทและเวลาทก�าหนดไว เชน นายจางผจายคาจางหรอเงน

เดอนตองหกภาษไว ณ ทจายตามอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาแลวน�าสงกรมสรรพากรภายใน 7 วน

หลงจากสนเดอนนน ผซออสงหารมทรพยตองหกภาษไว ณ ทจายแลวน�าสงเจาหนาทจดทะเบยนโอน

กรรมสทธในขณะทจดทะเบยนนตกรรม เปนตน

การขจดขอโตแยงทางภาษอากร

เมอมปญหาทางดานภาษอากรเกดขน เชน ผเสยภาษไมเหนดวยกบการประเมนภาษของเจา

พนกงาน กฎหมายภาษอากรไดก�าหนดวธการแกปญหาไว 2 ระดบ คอ ระดบบรหารและระดบศาล

การขจดขอโตแยงในระดบบรหาร เมอมขอโตแยงเกดขนจะตองเรมทระดบบรหารกอน จะน�า

คดขนสศาลทนทเลยไมได เมอผเสยภาษไมเหนดวยกบการประเมนของเจาพนกงาน ผเสยภาษจะ

ตองยนค�าอทธรณตอผมอ�านาจพจารณาอทธรณในระดบบรหารกอน คอ คณะกรรมการพจารณาอทธรณ

เชน อธบดกรมสรรพากรหรอผแทน ผวาราชการจงหวดหรอผแทน แลวแตกรณ ซงจะไดศกษาตอไปใน

เรองการอทธรณภาษอากร ถาผเสยภาษยงไมพอใจกอาจน�าคดขนสศาลได

การขจดขอโตแยงในระดบศาล ในกรณทกฎหมายมไดก�าหนดใหผเสยภาษยนค�าอทธรณใน

ระดบบรหาร ผเสยภาษอาจน�าคดขนสศาลไดโดยตรง หากกฎหมายก�าหนดใหผเสยภาษยนค�าอทธรณ

ในระดบบรหารไว ผเสยภาษจะน�าคดขนสศาลไดตอเมอค�าวนจฉยชขาดอทธรณออกมาแลว และเปน

กรณมไดตองหามอทธรณตอศาลเทานน การน�าคดขนสศาลกฎหมายจะก�าหนดเวลาไว

การน�าคดภาษอากรขนสศาล บางประเทศมศาลภาษอากรโดยเฉพาะ แตบางประเทศคด

ภาษอากรยงคงขนสศาลยตธรรมตามปกตเรยงไปตามล�าดบ คอ ศาลชนตน ศาลอทธรณ และศาลฎกา

ส�าหรบประเทศไทยมศาลภาษอากรโดยเฉพาะ

การบงคบใชกฎหมายภาษอากร

การใชกฎหมายภาษอากรจ�าเปนตองมการลงโทษในกรณทไมปฏบตตามกฎหมายหรอปฏบต

ไมถกตอง บทลงโทษทางภาษอากรแยกไดเปนโทษทางอาญาและโทษทางแพง

โทษทางอาญา ไดแก โทษปรบ หรอโทษจ�าคก หรอทงปรบทงจ�า ในดานการปรบนนกฎหมาย

ภาษอากรก�าหนดใหเจาพนกงานมอ�านาจในการเปรยบเทยบปรบไดส�าหรบบางกรณ เชน ในกรณท

ความผดมโทษปรบหรอจ�าคกไมเกน 1 ป หรอทงปรบทงจ�า เปนตน

ตวอยางความผดทางอาญา เชน ผใดรอยแลวไมอ�านวยความสะดวกหรอขดขวางเจาพนกงาน

ผกระท�าการตามหนาทในการเขาตรวจคน ยด หรออายดบญช เอกสารหรอหลกฐานอน ทเกยวกบหรอ

Business Taxation (17-456).indd 25 31/7/2555 15:53:43 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 28: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

26 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

สนนษฐานวาเกยวกบภาษอากร มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาทหรอจ�าคกไมเกนหนงเดอน

หรอทงปรบทงจ�า (มาตรา 3 นว) เปนตน

โทษทางแพง ไดแก โทษทออกมาในรปของดอกเบยและเงนเพม ในกรณทไมปฏบตหรอ

ปฏบตไมถกตองตามกฎหมายจะเสยเงนเพม นนคอ อาจเสยเงนเพมขนเปน 1 หรอ 2 เทาของภาษท

ช�าระขาดไป เปนตน ในกรณทไมช�าระภาษอากรภายในก�าหนดเวลาจะตองเสยเงนเพมขนโดยคดเปน

รอยละของจ�านวนภาษทตองช�าระ เชน รอยละ 5 เปนตน นอกจากน หากไมช�าระภาษอาจถกฟอง

ยดทรพยหรอถกฟองใหเปนบคคลลมละลาย

การจ�าแนกประเภทภาษ

ภาษอากรมมากมายหลายประเภท การจ�าแนกประเภทภาษอากรมหลกเกณฑแตกตางกน

ออกไปหลายประการดงน

1. การจ�าแนกประเภทภาษอากรตามระดบรฐบาลผจดเกบ แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1.1 ภาษระดบประเทศ เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษมลคาเพม ภาษศลกากร ภาษ

สรรพสามต เปนตน

1.2 ภาษทองถน เชน ภาษโรงเรอน ภาษปาย ภาษบ�ารงทองท เปนตน

2. การจ�าแนกประเภทภาษอากรตามหลกการผลกภาระภาษ แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

2.1 ภาษทางตรง คอภาษทผเสยภาษไมอาจผลกภาระไปใหผอนได เชน ภาษเงนได

บคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล ภาษมรดก เปนตน

2.2 ภาษทางออม คอภาษทผเสยภาษสามารถผลกภาระภาษไปใหผอนไดงาย เชน ภาษ

มลคาเพม ภาษธรกจเฉพาะ ภาษศลกากร ภาษสรรพสามต เปนตน ปจจบนภาษอากรของไทยเปน

ประเภทภาษทางออมประมาณรอยละ 57.0 ของการจดเกบภาษทงหมด

3. การจ�าแนกภาษอากรตามวธการประเมนภาษ แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

3.1 ภาษตามราคาหรอมลคา เปนภาษทเรยกเกบตามมลคาของฐานภาษ ปกตจะก�าหนด

อตราภาษเปนรอยละของมลคาฐานภาษ เชน รอยละ 30 ของก�าไรสทธ หรอรอยละ 5 ของราคาสนคา

เปนตน

3.2 ภาษตามปรมาณหรอตามสภาพ เปนภาษทจดเกบตามปรมาณของสงทใชเปนฐาน

ภาษ อตราทเรยกเกบจงเปนอตราตอปรมาณของฐานภาษซงอาจออกมาในรปของชน อน ความยาว

ปรมาตร น�าหนก ฯลฯ ขอเสยคอแมราคาของสงทใชเปนฐานภาษสงขน แตภาษทจดเกบจะไมเพม

ตามไปดวย

�������������� (17-320).indd 26 2/8/2559 16:37:54 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 29: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ผลกระทบของภาษอากรโดยทวไป 27

4. การจ�าแนกภาษอากรตามลกษณะการน�าเงนภาษไปใช แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

4.1 ภาษเพอกจการทวไป หมายถงภาษทจดเกบเพอน�าไปใชจายในกจการทวไปของรฐ

ไมก�าหนดวาจะน�าไปใชจายเพอกจการใดโดยเฉพาะ เชน ภาษศลกากร ภาษสรรพสามต ภาษสรรพากร

เปนตน

4.2 ภาษเพอกจการเฉพาะอยาง หมายถงภาษทจดเกบเพอน�ารายไดไปใชในกจการใด

กจการหนงโดยเฉพาะ จะน�าไปใชในกจการอนไมได เชน คาพรเมยมขาว ภาษน�าตาล เปนตน

5. การจ�าแนกภาษตามความถาวรของกฎหมายภาษอากรแบงออกเปน 2 ประเภท คอ

5.1 ภาษถาวรหรอภาษปกต หมายถงภาษทจดเกบอยเปนประจ�าตามปกต หรอมลกษณะ

ถาวรจนกวาจะประกาศยกเลกกฎหมาย เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล ภาษ

มลคาเพม เปนตน

5.2 ภาษชวคราว หมายถงภาษทจดเกบเปนการชวคราวในเวลาทมเหตฉกเฉนหรอเพอ

กจการใดกจการหนงในแตละชวงเวลา เมอสนเหตฉกเฉนหรอบรรลวตถประสงคในชวงเวลานนๆแลว

การจดเกบกสนสดลง เชน เงนชวยชาตในระหวางสงคราม หรอการเกบอากรพเศษในอตรารอยละ 10

ของคาอากรศลกากรทน�ามาใชชวคราวในประเทศไทย เปนตน

ผลกระทบของภาษอากรโดยทวไป

การจดเกบภาษอากรของรฐบาลยอมมผลกระทบโดยทวไปตอสงคม เศรษฐกจ และการเมอง

กระทบทงในระดบประชาชนและระดบประเทศ ในทนจะกลาวถงผลกระทบดานเศรษฐกจทส�าคญ

คอผลกระทบตอการจดสรรทรพยากร ผลกระทบตอการกระจายรายได และผลกระทบตอการผลต

1. ผลกระทบตอการจดสรรทรพยากร การเกบภาษเปนการโอนยายทรพยากรจากภาค

เอกชนไปสภาครฐบาล ผลกระทบจะมตอสวนใดของเอกชนและมากนอยเพยงใดขนอยกบภาษแตละ

ประเภททรฐบาลจดเกบวาภาระภาษสวนใหญตกอยกบคนกลมใด ถาภาระภาษสวนใหญตกอยกบกลม

ผบรโภคกเทากบโอนยายทรพยากรจากกลมผบรโภคไปสภาครฐบาล

2. ผลกระทบตอการกระจายรายได เนองจากการจดเกบภาษมผลท�าใหรายไดทแทจรงของ

ผรบภาระภาษลดลง การเกบภาษจงมผลกระทบตอการกระจายรายไดดวย ถาภาษสวนใหญของ

ประเทศเปนภาษทางตรงซงโดยทวไปเปนภาษแบบกาวหนา ภาระภาษสวนใหญจะตกอยกบคนมรายไดสง

หรอผมฐานะด กมผลท�าใหการกระจายรายไดเปนธรรมมากขน

3. ผลกระทบตอการผลต การเกบภาษจะมผลตอการบรโภค การออม และการลงทนของ

ภาคเอกชน ซงจะมผลตอเนองไปถงการผลตดวย การเพมขนหรอลดลงของการผลตยอมขนอยกบ

การจดเกบภาษอากรแตละประเภทเปนส�าคญ เชน การเกบภาษเงนไดเพมขนจะท�าใหรายไดของ

ประชาชนลดลง การท�างานลดลง การจางงานลดลง สงผลใหการผลตรวมของชาตลดลงไปดวย เปนตน

Business Taxation (17-456).indd 27 31/7/2555 15:53:43 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 30: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

28 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

การหลบหนภาษอากรและการหลกเลยงภาษอากร

เนองจากการจดเกบภาษอากรเปนการบงคบจดเกบจากประชาชน จงมการพยายามไมเสยภาษ

หรอเสยภาษใหนอยทสด ทงน เพอรกษาระดบรายไดทแทจรงของตนไว ซงปรากฏออกมาใน 2 รปแบบ

คอ การหลบหนภาษและการหลกเลยงภาษ

การหลบหนภาษอากร หมายถงการไมเสยภาษอากรหรอเสยภาษอากรนอยกวาทควรจะเสย

ตามกฎหมายก�าหนด ไมวาจะเจตนา หรอเพกเฉย หรอรเทาไมถงการณ เชน ไมยนแบบแสดงรายการ

เสยภาษ ยนรายการไมครบถวน ลงบญชรายจายสงกวาความเปนจรง การลกลอบน�าสนคาเขาหรอ

ออกนอกประเทศ เปนตน

การหลบหนภาษอากรจะมมากนอยเพยงใดขนอยกบ

ความสมครใจเสยภาษ

ระบบภาษอากรเปนธรรมส�าหรบประชาชนทวไป

การจดเกบภาษมประสทธภาพ

บทลงโทษของกฎหมายภาษอากร

การหลกเลยงภาษอากร หมายถงการทผ เสยภาษอากรอาศยชองโหวของกฎหมายหรอ

ความคลมเครอของกฎหมายเพอท�าใหเสยภาษนอยลงโดยมไดกระท�าผดกฎหมาย นอกจากน ยงรวม

ถงพฤตกรรมการบรโภคของตนดวย เชน เมอน�ามนเบนซนราคาแพงเพราะการเกบภาษสงกหนไปใช

ไบโอดเซล แกสโซฮอล และกาซธรรมชาตส�าหรบรถยนต (เอนจว) แทนน�ามนเบนซนในรถยนตเพราะ

ราคาถกกวา เปนตน หรอในกรณภาษการคาทเคยใชในอดตทเรยกเกบจากผผลต แตละขนตอนกมผล

ท�าใหมการรวมขนตอนการผลตไวโดยผผลตรายเดยวกนเพอหลกเลยงการเสยภาษซ�าซอน เปนตน

แนวทางแกไขการหลกเลยงภาษอากรทส�าคญกคอการปรบปรงกฎหมายใหรดกมมชองโหวนอยลง

ปรบปรงกฎหมายใหทนสมยและสอดคลองกบการพฒนาของการด�าเนนการทางธรกจการคาตางๆดวย

นโยบายภาษอากร

รฐบาลมหนาททางเศรษฐกจหลายประการทงดานการก�าหนดนโยบายสงเสรมหรอควบคม

กจการทางเศรษฐกจทวไปและการแทรกแซงโดยตรง นโยบายภาษอากรจงมความส�าคญยงเพราะ

รฐบาลสามารถใชระบบภาษอากรเปนเครองมอในการพฒนาประเทศไดมาก

นโยบายภาษอากรทดจะตองตอบสนองเปาหมายทางเศรษฐกจดงน

การจดสรรทรพยากรใหเปนธรรม

การกระจายรายไดและทรพยสน

Business Taxation (17-456).indd 28 31/7/2555 15:53:43 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 31: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

นโยบายภาษอากร 29

การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ

ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

การแกปญหาดลการคาและดลการช�าระเงนระหวางประเทศ

ภาษอากรเพอการจดสรรทรพยากร

ทกประเทศไมวาเปนประเทศพฒนาแลวหรอไม จะประสบปญหาการขาดแคลนทรพยากร

เพราะความตองการของมนษยมมากมายนบไมถวน ดงนนการจดสรรใหประชาชนทกคนมโอกาส

บรโภคทรพยากรไดอยางทวถงจงเปนเรองส�าคญยง ทงน โดยใชระบบภาษอากรและกฎหมายตางๆ

เปนเครองมอควบคมและสงเสรม ตวอยางเชน

1. การยกเวนภาษหรอเกบภาษในอตราต�าส�าหรบสนคาทจ�าเปนในการด�ารงชพ ไดแก อาหาร

เครองนงหม ยารกษาโรค และวสดส�าหรบกอสรางทอยอาศย

2. การเกบภาษสนคาฟมเฟอยหรอสนคาทไมจ�าเปนในอตราสงๆ

3. การยกเวนภาษเนอสตวและนมจะท�าใหราคาถกลง สงผลใหประชาชนผมรายไดต�ามโอกาส

บรโภคเนอสตวและนมมากขน

ภาษอากรเพอการกระจายรายไดและทรพยสน

รายไดและทรพยสนเปนเครองวดฐานะความมงคงของสงคม เพราะรายไดและทรพยสนจะท�า

ใหอ�านาจซอมสงขน รฐทมงคงสมบรณประชาชนมกจะมรายไดสงอยางทวถงกน นนคอ มการกระจาย

รายไดอยางทวถง การกระจายรายไดและทรพยสนมใชมงพจารณาเฉพาะบคคลเทานน การพจารณา

ลกษณะอนประกอบดวยจะชใหเหนสภาพทถกตองและเปนจรง ตวอยางเชน

การกระจายรายไดและทรพยสนระหวางกลมอาชพ

การกระจายรายไดและทรพยสนระหวางภาคภมศาสตร

การกระจายรายไดและทรพยสนระหวางตวเมองกบชนบท

การกระจายรายไดและทรพยสนระหวางภาคเศรษฐกจตางๆ

เมอการกระจายรายไดและทรพยสนไมดและไมทวถงจะท�าใหเกดความเหลอมล�าทางเศรษฐกจขน

มลเหตแหงความเหลอมล�าทางเศรษฐกจมหลายประการดงน

1. การเปนเจาของปจจยการผลต

2. การผกขาดทางดานการผลต

3. การโยกยายเงนในระบบเศรษฐกจโดยสถาบนการเงนตางๆ

4. โอกาสในการหารายได

Business Taxation (17-456).indd 29 31/7/2555 15:53:44 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 32: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

30 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

5. โอกาสในการเขาท�างาน

6. นโยบายของรฐบาล

7. โครงการประกนสงคม

ฯลฯ

ส�าหรบดานภาษอากรปจจบนซงมผลตอการกระจายรายไดและทรพยสนนน ควรพจารณา

อตราสวนระหวางภาษอากรกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ และสดสวนระหวางภาษทางตรงกบ

ภาษทางออมในจ�านวนทจดเกบไดทงสน

อตราสวนระหวางภาษอากรกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP)จะเปนเครองชให

เหนถงความสามารถในการหารายไดของรฐบาล หรอเปนเครองบงบอกถงขนาดของบทบาทภาษอากร

ทรฐใชแทรกแซงระบบเศรษฐกจวามมากนอยเพยงใด จากสถตการเกบภาษของไทยพบวาอตราสวนอย

ระหวางรอยละ 18–19 ซงนบวายงอยในเกณฑต�ามากเมอเทยบกบประเทศอนๆในกลมอาเซยน เชน

อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส เปนตน

สดสวนระหวางภาษทางตรงกบภาษทางออมจากสถตปงบประมาณ2557รฐบาลจดเกบภาษ

ทางตรงไดรอยละ43.3ในขณะทจดเกบภาษทางออมไดถงรอยละ57.0ในกรณภาษทางออมจะเหนวา

ภาระภาษสวนใหญจะตกอยกบผบรโภคซงเปนกลมทมรายไดต�าหรอฐานะความเปนอยไมดแสดงใหเหนวา

โครงสรางภาษของไทยยงไมเออตอการกระจายรายไดและทรพยสนมากนก ทางแกไขคอควรน�าภาษ

ทางตรงมาใชมากขนและควรน�าภาษทางตรงชนดใหมมาใช เชนภาษทรพยสนภาษมรดกภาษการให

ภาษผลไดจากทน เปนตน

การใชระบบภาษอากรเพอการกระจายรายไดและทรพยสนอาจท�าไดหลายวธ กลาวคอ

1. ใชอตราภาษกาวหนาส�าหรบภาษเงนไดบคคลธรรมดา มผลท�าใหผมรายไดสงเสยภาษ

มากกวาผมรายไดต�า

2. ใชภาษทางตรง เชน ภาษเงนได ภาษมรดก ภาษทรพยสน เปนตน ภาษสวนใหญจะตก

อยกบผมรายไดสงหรอผมฐานะดทมทรพยสนมาก

3. ใชระบบการยกเวนภาษส�าหรบผมรายไดต�าอนจะมผลโดยตรงในการชวยประชาชนผม

รายไดต�า ชวยใหมการกระจายรายไดมากขน

4. ใชระบบลดหยอนภาษหรอระบบสงเสรมการลงทนใหแกการลงทนในชนบทมากกวาใน

ตวเมอง เพอใหคนในชนบทซงสวนใหญยากจนมรายไดนอยใหมรายไดเพมขน เชนลดภาษวตถดบและ

เครองจกร ลดภาษเงนไดนตบคคล ลดภาษศลกากร หรอใหระยะเวลาปลอดภาษแกนกลงทน เปนตน

5. ยกเวนภาษส�าหรบสนคาอปโภคบรโภคทจ�าเปนส�าหรบการด�ารงชวตหรอเกบภาษในอตราต�า

ท�าใหผมรายไดนอยสามารถลดคาใชจายลง มผลใหมรายไดเพมขน

6. ยกเวนภาษหรอเกบภาษในอตราต�าส�าหรบเครองมอเครองใชและสงทจ�าเปนส�าหรบการ

ประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน ปย ยาก�าจดศตรพช เครองมอท�าการเพาะปลก เปนตน จะท�าให

เกษตรกรมรายไดเพมขน

�������������� (17-320).indd 30 11/8/2559 16:36:02 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 33: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

นโยบายภาษอากร 31

7. ยกเวนภาษหรอเกบภาษในอตราต�าส�าหรบอปกรณการศกษาตางๆเพอใหผมรายไดนอย

มโอกาสไดรบการศกษาอยางทวถง และเปนการยกระดบรายไดใหสงขนตอไปในอนาคต

8. จดเกบภาษในการซอขายหรอเปลยนมอในกรรมสทธส�าหรบอสงหารมทรพยซงไดแกอาคาร

และทดน จะท�าใหผมรายไดสงเสยภาษ ผมรายไดนอยไมมการซอขายอสงหารมทรพยกไมตองเสยภาษ

9. จดเกบภาษมรดกทตกทอดไปยงทายาท อนจะน�าไปสการกระจายทรพยสนไดมากขน

มาตรการดงกลาวนเปนเพยงสวนหนงของการใชระบบภาษเพอการกระจายรายไดและทรพยสน

นอกจากน ยงมวธการอนทรฐบาลสามารถกระท�าไดอกหากมนโยบายการกระจายรายไดและทรพยสน

อยางแทจรง

ภาษอากรเพอการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ

การไรเสถยรภาพทางเศรษฐกจเปนผลมาจากความผนผวนในระดบการใชจายของประเทศ

ดงนนภาษอากรจงมนโยบายควบคมการใชจายของประเทศนนคอควบคมการใชจายของเอกชนนนเอง

ภาษแตละประเภทจงมผลกระทบตอผบรโภคแตกตางกนออกไป ภาษทางออมจะมผลในการลดการ

ใชจายของประชาชนไดมากกวาภาษทางตรง เพราะภาษทางออมท�าใหราคาสนคาสงขน ในภาวะ

เงนเฟอรฐบาลอาจเพมภาษทางออมใหสงขนเพอลดการใชจายของประชาชน และถาเพมภาษทางตรง

กจะท�าใหรายไดลดลง การใชจายกลดลงตามไปดวย

ในกรณเกดปญหาการวางงานการกระตนใหเกดการผลตและการจางงานมากขนท�าไดโดยการ

ลดภาษประเภทตางๆลงท�าใหมการใชจายมากขนการผลตและการจางงานจะมมากขนเพราะตองผลต

สนคาและบรการสนองความตองการของผบรโภค

ภาษอากรเพอการสงเสรมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอาจวดไดจากผลผลตรวมของประเทศการผลตสนคาและบรการ

ไดปรมาณมาก สามารถสนองความตองการของประชาชนไดทวถง และเพมปรมาณขนเรอยๆ ขนอย

กบการสรางสมทน เทคโนโลย การพฒนาแรงงาน และการพฒนาทรพยากรอนๆ

การใชระบบภาษอากรเพอสงเสรมความเจรญทางเศรษฐกจท�าไดหลายประการดงน

1. การใชนโยบายภาษอากรเพอใหมเงนออมมากขนส�าหรบน�าไปลงทนนนท�าไดหลายกรณเชน

การลดหรอยกเวนภาษอากรส�าหรบการลงทนในกจการทตองการสงเสรมหรอเพมการผลต ใหสทธ

พเศษจากภาษอากรเปนการทวไปเชนการเพมดอกเบยเงนออมการใหหกคาเสอมราคาในอตราเรงการ

ใหหกคาลดหยอนเพอการลงทนออกจากก�าไรสทธการใหผลการขาดทนไปหกก�าไรสทธในปตอไปเปนตน

2. การพฒนาเทคโนโลยการน�าเทคโนโลยใหมๆมาใชจะท�าใหเพมขดความสามารถในการผลต

สงขน มาตรการทางดานภาษอากรอาจกระท�าไดหลายทาง เชน ก�าหนดคาใชจายในการพฒนาและ

คนควาออกจากก�าไรสทธ การยกเวนภาษหรอลดภาษทเรยกเกบจากคาสทธเปนการจงใจใหน�าเขาดาน

�������������� (17-320).indd 31 22/5/2556 9:49:11 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 34: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

32 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

เทคโนโลย เปนตน

3. การพฒนาฝมอแรงงาน การพฒนาฝมอแรงงานจะชวยยกระดบความสามารถในการผลต

มาตรการทางภาษอากรอาจท�าไดหลายวธ เชน ยกเวนภาษหรอลดภาษใหแกสถานศกษาทสอนวชาชพ

ใหการลดหยอนแกผเสยภาษในดานการศกษาของตนเองและบตร ลดภาษอปกรณการศกษาตางๆ

เปนตน

4. การพฒนาทรพยากรตางๆ การใชนโยบายภาษอากรในการชวยพฒนาทรพยากร สงเสรม

ใหมการขดคน ส�ารวจทรพยากรธรรมชาต อาจกระท�าไดโดยการยอมใหน�าคาใชจายในการส�ารวจหรอ

คาใชจายเพอการลงทนมาหกออกจากก�าไรสทธไดในเวลารวดเรว การก�าหนดอตราคาภาคหลวงไมควร

สงเกนไปจนเปนอปสรรคตอการลงทน

ภาษอากรเพอดลการช�าระเงนระหวางประเทศ

ดลการช�าระเงนระหวางประเทศ หมายถงการบนทกการรบ–จายของประเทศหนงในระยะ

เวลา 1 ป ถารบเงนเขาประเทศมากกวารายจายกเรยกวาดลการช�าระเงนเปนบวกหรอเกนดล ถา

จายเงนออกนอกประเทศมากกวารบเขาประเทศกเรยกวาดลการช�าระเงนเปนลบหรอขาดดล

ดลการช�าระเงนระหวางประเทศประกอบดวย ดลสนคาและบรการ ดลเงนโอนและเงนบรจาค และ

ดลบญชทนซงอยในรปของการลงทน ในกรณของประเทศไทย ปญหาทประสบอยคอขาดดลการคาเปน

จ�านวนมากตดตอกนเปนเวลาหลายป แตส�าหรบดลการช�าระเงนระหวางประเทศแลวบางปจะเกนดล

เนองจากดลบรการและดลบญชทนเคลอนยายของไทยมคาเปนบวก

มาตรการภาษทใชเพอกระตนการสงออกคอการเกบภาษขาออกในระดบต�ามากหรอไมเกบ

ภาษเลย การเกบภาษวตถดบทน�าเขามาผลตสนคาสงออกในระดบต�ากเปนวธการหนง การตงก�าแพง

ภาษหรอเกบภาษขาเขาสงๆจะลดการน�าเขาไดมาก การระดมเงนทนจากตางประเทศท�าไดโดยการ

ลดหรอยกเวนภาษเงนไดเพอท�าใหก�าไรสทธสงขน ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลทเกบจากก�าไรสทธ

การยกเวนภาษเงนไดทเรยกเกบจากดอกเบยส�าหรบเงนกยมจากตางประเทศ

ความขดแยงระหวางเปาหมายทางภาษอากร

การด�าเนนนโยบายทางเศรษฐกจมกจะท�าใหเกดปญหาความขดแยงระหวางเปาหมายทาง

เศรษฐกจตางๆ ดงนนการเลอกด�าเนนนโยบายทเหมาะสมสอดคลองกบภาวะทางเศรษฐกจจงเปนสง

ทจ�าเปนอยางยง ความขดแยงระหวางเปาหมายทางภาษอากรมดงน

1. ความขดแยงระหวางเปาหมายดานรายไดของรฐบาลกบเปาหมายอน

รฐบาลตองการใหมรายไดสงๆมากทสด แตการเกบภาษอากรในอตราสงๆจะท�าใหผบรโภค

Business Taxation (17-456).indd 32 31/7/2555 15:53:44 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 35: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

ป���าข�น�อนการด�าเน�นนโยบายภาษอากร 33

เดอดรอน เพราะราคาสนคาจะสงตามไปดวย นอกจากน ยงเปนอปสรรคตอการลงทน ตอการขยายตว

ทางเศรษฐกจ และตอการกระจายรายไดทเปนธรรม

2. ความขดแยงระหวางเปาหมายการกระจายรายไดกบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

นกเศรษฐศาสตรมความเหนขดแยงกนเปน 2 แนว คอ ฝายทหนงกลาววาการเจรญ

เตบโตทางเศรษฐกจของประเทศในอตราสงเปนผลดตอสวนรวม แมการกระจายรายไดจะไมเปนธรรม

กตาม อกฝายเหนวาการกระจายรายไดทเปนธรรมมความส�าคญกวาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

เพราะเกยวของกบการอยดกนดของประชาชนทงประเทศ ดงนนถาเชอในแนวความคดแรก นโยบาย

ภาษอากรจะตองกระตนการออมและใหมการลงทนมากขน นนคอ เปนนโยบายทลดการบรโภคใหมาก

และถาเชอในแนวความคดหลงนโยบายจะตรงกนขาม

3. ความขดแยงระหวางเปาหมายการรกษาเสถยรภาพทางดานราคากบการจางงาน

ถาตองการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจจะตองพยายามท�าใหอตราการจางงานอยใน

ระดบสงและปองกนมใหสนคามราคาสง การแกปญหาการวางงานจะตองลดภาษอากรลงเพอกระตน

การขยายตวทางเศรษฐกจ แตหากเกดภาวะเงนเฟอรฐบาลจะตองเพมภาษเพอควบคมระดบการใชจาย

ดงนนรฐบาลจะตองใชมาตรการหลายๆอยางเขามาแกไข

ปญหาขนตอนการด�าเนนนโยบายภาษอากร

การด�าเนนนโยบายภาษอากรจ�าเปนตองมการศกษาสภาพปญหาทางเศรษฐกจ การเลอกใช

มาตรการทางภาษ และการตราออกมาเปนกฎหมาย ดงนนจงตองใชเวลา ท�าใหการด�าเนนการลาชา

ไมทนตอสภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลงไป และมผลกระทบตอหนวยงานจดเกบภาษอากร ท�าใหเกบ

ภาษไดลาชา ไมเตมเมดเตมหนวย

เนองจากภาษอากรของไทยมมากมายหลายประเภท จงมหนวยงานตางๆนอกเหนอจาก

กระทรวงการคลงเปนผจดเกบภาษดวย กลาวโดยทวไปแลวความสามารถในการจดเกบภาษอากรของ

ไทยยงมประสทธภาพคอนขางต�า จ�าเปนตองมการปรบปรงทงกฎหมาย วธการเกบ การบรหารงานบคคล

โครงสรางของหนวยงานจดเกบภาษอากร การน�าเทคโนโลยใหมๆมาใช ตลอดจนปรบปรงกระบวนการ

ยตธรรมทางดานภาษดวย

Business Taxation (17-456).indd 33 31/7/2555 15:53:44 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 36: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

34 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

รายรบและรายจายของรฐบาล

ภาพ 1.2 โครงสรางรายรบและรายจายของรฐบาล

รายรบของรฐบาล

รายรบของรฐบาลมทงรายรบทไมตองมพนธะใชคนและรายรบทตองมภาระใชคน ในทาง

การคลงของรฐบาลหรอการคลงสาธารณะ (public finance) ไดแยกความหมายของรายรบกบรายได

ออกจากกนดงน

รายไดทเปนภาษอากรรายไดจากรฐพาณชยรายไดจากการขายสงของและบรการรายไดอนๆ

รายรบประเภทรายได

เงนกการนำเงนคงคลงมาใช

รายรบทมใชรายได

ดานเศรษฐกจดานการศกษาดานสาธารณสขดานสาธารณปโภคดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยดานการปองกนประเทศดานการรกษาความสงบภายในดานการบรหารทวไปดานการชำระหนเงนกดานการสงคมสงเคราะหดานการเคหะชมชนดานการศาสนา วฒนธรรมและนนทนาการดานอนๆ

รายจาย

รายรบ

Business Taxation (17-456).indd 34 31/7/2555 15:53:44 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 37: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

รายรบและรายจายของรฐบาล 35

รายรบ (receipt) หมายถงจ�านวนเงนทงหมดทรฐบาลไดมาเพอใชจายในการบ�ารงประเทศ

ซงอาจเปนรายรบทเปนรายไดและรายรบทมใชรายได

รายได (revenue) หมายถงจ�านวนเงนทรฐบาลไดมาโดยมตองมภาระในการใชคนหรอท�าใหเกด

ภาระหนสนของรฐบาลเพมขน

ดงนนรายรบของรฐบาลจงก�าหนดไดเปน 2 ประเภท คอ

รายรบทเปนรายได หมายถงรายรบทรฐบาลไดมาโดยมตองมภาระตองชดใชคน เชน ภาษ

อากรตางๆ สวนแบงก�าไรจากรฐพาณชย เปนตน

รายรบทมใชรายได หมายถงรายรบทรฐบาลไดมาโดยมภาระในการชดใชคนภายหลง หรอ

หมายถงรายรบทรฐบาลตองหามาเพมเตมใหเพยงพอกบรายจาย อาจเปนการกยมมา หรอออกพนธบตร

หรอน�าเงนคงคลงบางสวนออกมาใช เปนตน

ตามหลกการบญช รายรบและรายจายของรฐบาลในงบประมาณแผนดนจะตองเทากนเสมอ

ในการพจารณางบดลบญชของรฐบาลทางเศรษฐศาสตรซงเนนถงรายไดของรฐบาลเปนส�าคญจงแบง

ออกเปน 3 ลกษณะดงน

งบประมาณสมดล (balance) คอรายไดเทากบรายจาย

งบประมาณขาดดล (deficit) คอรายไดนอยกวารายจาย

งบประมาณเกนดล (surplus) คอรายไดมากกวารายจาย

ประเทศดอยพฒนาทงหลายมกประสบปญหากบการหารายไดไมเพยงพอกบรายจาย ตองหา

เงนจากแหลงอนมาชดเชย ท�าใหเกดปญหาการสรางหนสาธารณะไวอยางตอเนอง อนสงผลใหมภาระ

ในการช�าระหนเงนตนและดอกเบยคน ท�าใหรายจายงบประมาณสงขน

แหลงรายรบของรฐบาล

รายรบของรฐบาลโดยทวไปมแหลงทส�าคญ 3 ทาง คอ รายรบประเภทรายได รายรบประเภท

เงนก และรายรบประเภทเงนคงคลง

1. รายรบประเภทรายไดรายรบประเภทรายไดเปนรายรบรายการใหญและส�าคญทสดของรฐบาลโดยเฉพาะ

ประเทศไทย รายรบประเภทนอาจแบงตามแหลงทมาทส�าคญได 2 ทาง คอ รายไดทเปนภาษอากร

และรายไดทไมใชภาษอากร

1.1 รายไดทเปนภาษอากร เปนรายไดทบงคบเกบจากประชาชนโดยอาศยอ�านาจของ

กฎหมายโดยไมค�านงถงผลตอบแทนทผจายเงนภาษจะไดรบ รายรบประเภทนมบทบาทส�าคญมากทสด

ส�าหรบประเทศไทย ในปงบประมาณ 2560 รายไดทเปนภาษอากรคดเปนประมาณรอยละ 95.2 ของ

รายรบทงหมดซงคาดวาจะเกบไดประมาณ 2,733,000.0 ลานบาท ภาษอากรทเปนแหลงรายไดส�าคญ

ของรฐบาลไทย เชน ภาษมลคาเพม ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล ภาษศลกากร

ภาษสรรพสามต เปนตน

�������������� (17-320).indd 35 10/7/2560 14:10:25 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 38: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

36 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

ตาราง 1.1 เปรยบเทยบประมาณการรายรบ

ปงบประมาณ 2559 และ 2560

ทมา: ส�ำนกงบประมำณ

�������������� (17-320).indd 36 10/7/2560 14:10:25 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 39: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

รายรบและรายจายของรฐบาล 37

จากตาราง 1.1 จะเหนวารายไดภาษอากรในปงบประมาณ 2560 ประมาณการรายได

จากภาษอากรไว 2,601,083.0 ลานบาท รายไดทไมใชภาษอากร 3 รายการ (การขายสงของและ

บรการ รฐพาณชย และรายไดอน) รวม 198,917.0 ลานบาท

1.2 รายไดทมใชภาษอากร เปนรายไดทเกดจากการด�าเนนงานทางธรกจของรฐบาล

หรอจากการหาผลประโยชนจากทรพยสนของรฐบาล รายไดทส�าคญ ไดแก

(1) รายไดจากรฐพาณชย เปนรายไดทเกดจากสวนแบงผลก�าไรในการด�าเนนงาน

ธรกจทรฐเปนเจาของทงหมดหรอบางสวน ไมวาจะอยในรปของรฐวสาหกจหรอบรษท เชน การไฟฟา

การประปา อตสาหกรรมหองเยน การบนไทย สลากกนแบงฯ เปนตน

(2)รายไดจากการขายสงของและบรการ เปนรายไดจากการขายสงของและ

บรการของรฐบาล เชน คาขายของกลาง ขายหนงสอ ขายของเบดเตลดตางๆ คาธรรมเนยมตางๆ

ทเรยกเกบจากประชาชนผมาใชบรการของรฐ ไดแก คาธรรมเนยมขนสงทางน�า คาธรรมเนยมศลกากร

คาธรรมเนยมการจดทะเบยนการคา และคาธรรมเนยมอนๆ รายไดประเภทนมความส�าคญนอยมาก

(3)รายไดอนๆไดแก รายไดทไดรบตามอ�านาจของกฎหมายและระเบยบขอบงคบ

หรอสญญาทท�าไวกบรฐบาล เชน คาแสตมป คาปรบ รายไดจากการผลตเหรยญกษาปณ ดอกเบย

จากเงนทรฐวสาหกจกยมไป รายไดประเภทนมความส�าคญนอยมาก

เนองจากประเทศไทยเกดภาวะวกฤตทางเศรษฐกจในปลายป พ.ศ. 2540 เปนตนมา

ท�าใหการจดเกบภาษและรายไดอนๆลดนอยลงมาก กลาวคอ ในปงบประมาณ 2540 ตงรายไดรวม

1,050,700 ลานบาท แตในป พ.ศ. 2546 จนถง 2556 ภาวะเศรษฐกจไดขยายตวเพมขนท�าใหตง

รายไดของแผนดนเพมขนตามล�าดบ จนในปงบประมาณ 2560 ตงรายไดไวถง 2,733,000.0 ลานบาท

และคาดวาจะขยายตวสงขนเรอยๆ

2.รายรบประเภทเงนกเมอรายไดของรฐไมเพยงพอกบรายจายทก�าหนดไวรฐบาลจงจ�าเปนตองหาเงนมาเพมเตม

โดยการกยมจากแหลงตางๆ การกเงนไมจ�าเปนตองกมาใชจายเสมอไป บางครงอาจกมาลงทนใน

โครงการพฒนาประเทศระยะยาวซงใชเงนจ�านวนมาก หรอกเงนมาเพอชดใชภาระหนเงนกเกาในกรณท

รฐบาลไมสามารถเกบภาษอากรมาช�าระหนได

แหลงเงนกของรฐบาลมทงภายในประเทศและภายนอกประเทศ แหลงเงนกภายในประเทศ

อาจกจากประชาชนโดยตรง โดยการออกพนธบตรรฐบาล การกเงนจากสถาบนการเงนตางๆอาจกจาก

ธนาคารออมสน ธนาคารพาณชย หรอธนาคารกลาง การกเงนจากแหลงเงนภายนอกประเทศ รฐบาล

อาจกจากรฐบาลตางประเทศ จากเอกชน จากสถาบนการเงนในตางประเทศ เชน ธนาคารโลก

กองทนการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund, IMF) เปนตน ปกตการกเงนจาก

ตางประเทศของรฐบาลไทยจะเปนการกเพอใชในโครงการใดโครงการหนงโดยเฉพาะ จงมไดปรากฏอย

ในงบประมาณรายรบประจ�าป ท�าใหยากตอการตรวจสอบ

�������������� (17-320).indd 37 10/7/2560 14:10:26 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 40: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

38 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

การกเงนของรฐบาลแมจะเปนการชวยผอนคลายปญหาดานการเงนของรฐในขณะเกด

ปญหาขาดรายไดกตาม หากน�าเงนกมาใชในโครงการพฒนาและสรางรายไดใหแกประชาชนสวนใหญ

ของประเทศในระยะยาวยอมจะเกดผลด ไมเปนภาระแกชนรนหลง ในทางตรงกนขาม หากกเงนมา

ใชจายในทางทไมสรางประโยชนงอกเงยขนมาจะท�าใหเกดผลเสยตอระบบเศรษฐกจของประเทศ

เมอเกดภาวะวกฤตทางเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 เปนตนมา ประเทศไทยไดกเงนจากกองทน

การเงนระหวางประเทศ ธนาคารโลก และจากประเทศญปน รวมเปนเงนจ�านวนหลายหมนลานบาท

เพอแกปญหาทางเศรษฐกจ ทวาตงแตปงบประมาณ 2548 ไมมการกเงนจากตางประเทศอก ตอมา

มการกเงน 8 แสนลานบาทเพราะเกดวกฤตการณทางการเงนในป พ.ศ. 2553 และปตอๆมากมการก

ทกป ในปงบประมาณ 2560 ตงงบประมาณเงนกไว 390,000.0 ลานบาท คดเปน 14.3% ของ

งบประมาณทงหมด

3.รายรบประเภทเงนคงคลงเงนคงคลง คอเงนสดเหลอจายทเกบรกษาไวในมอของรฐบาลในขณะใดขณะหนง เชน เงน

ทเหลอจากการใชจายตามงบประมาณประจ�าป หรอเงนทรฐบาลยงมไดจายออกไปในขณะใดขณะหนง

เมอเกดภาวะรายไดไมพอกบรายจาย และมการกเงนจากแหลงตางๆเตมตามวงเงนทกฎหมายก�าหนดแลว

หรออยในภาวะทไมอาจกเงนจากแหลงใดๆไดอกแลว รฐบาลกจะน�าเงนคงคลงมาใชจายชดเชยสวนท

ยงขาดอย

การน�าเงนคงคลงออกมาใชมากเกนควรจะกอใหเกดผลเสยดานสภาพคลองของระบบ

การคลง แตถามเงนคงคลงเหลออยมากเกนไปจะมภาระในการเกบรกษา ตลอดจนไมประหยดในการ

จายคาดอกเบยระยะสนของรฐบาล ซงเกดขนจากการออกตวคงคลงเปนจ�านวนมาก

อยางไรกตาม เงนคงคลงมใชแหลงรายรบทจะน�ามาใชจายไดอยางสม�าเสมอแนนอน

เพราะขนอยกบจ�านวนเงนคงคลงสะสมทมอยในขณะนน

ภาพ 1.3 ประมาณการรายรบ ปงบประมาณ 2560 ยอดรวม 2,733,000 ลานบาท

ทมา: ส�ำนกงบประมำณ

ภาษอากร (สทธ) 78.4%การขายสงของและบรการ 1.0%รฐพาณชย 4.8%รายไดอน 1.5%เงนก 14.3%78.4%

1.0%4.8%

1.5% 14.3%

�������������� (17-320).indd 38 15/7/2560 11:11:24 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 41: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

รายรบและรายจายของรฐบาล 39

รายจายของรฐบาล

เงนทเรยกเกบเปนภาษจากประชาชนรฐจะน�าไปใชจายในกจกรรมตางๆของรฐโดยไมผกพน

ทจะใหสงหนงสงใดแกผเสยภาษโดยตรง แตประชาชนจะไดผลประโยชนตอบแทนทางออม กลาวคอ

รฐบาลจะน�าเงนภาษอากรไปจดสรรใชจายเพอประโยชนของสวนรวม ซงจะเหนไดจากรายการจดสรร

งบประมาณรายจายประจ�าปซงจ�าแนกลกษณะของงานออกเปน 10 ประเภท ดงน

1. การบรหารทวไปของรฐ

2. การปองกนประเทศ

3. การรกษาความสงบภายใน

4. การเศรษฐกจ

5. การสงแวดลอม

6. การเคหะและชมชน

7. การสาธารณสข

8. การศาสนา วฒนธรรม และนนทนาการ

9. การศกษา

10. การสงคมสงเคราะห

รายจายในดานตางๆของรฐบาลจะศกษาไดจากงบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ ซงจะ

ไดน�างบประมาณรายจายประจ�าป 2560 มาศกษาดงแสดงในตาราง 1.2 (หนา 40)

จากตาราง 1.2 จะเหนวางบประมาณรายจายประจ�าป 2560 ก�าหนดไว 2,733,000.0 ลาน

บาท ไดจดสรรใหแกการบรหารทวไปของรฐมากทสด (22.0%) รองลงไปคอการเศรษฐกจ (19.9%)

การศกษา (19.6%) รองลงไปอนดบ 4 คอการสาธารณสข (10.8%)

เมอพจารณารายละเอยดงานแตละดานจะพบวางบประมาณทจดสรรใหงานตางๆ จากมากทสด

ลงไปหานอยทสด 5 ล�าดบแรกมดงน

1. การบรหารทวไปของรฐ 22.0%

2. การเศรษฐกจ 19.9%

3. การศกษา 19.6%

4. การสาธารณสข 10.8%

5. การสงคมสงเคราะห 9.9%

�������������� (17-320).indd 39 15/7/2560 11:11:25 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 42: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

40 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

ตาราง 1.2 เปรยบเทยบงบประมาณรายจายจ�าแนกตามลกษณะงาน

ปงบประมาณ 2559 และ 2560

ทมา: ส�ำนกงบประมำณ

�������������� (17-320).indd 40 15/7/2560 11:11:25 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 43: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

สรปทายบท 41

สรปทายบท

ภาษอากรเปนสงทรฐบาลเรยกเกบจากประชาชนในลกษณะของการบงคบโดยไมมพนธะทจะ

ตองตอบแทนแกผเสยภาษโดยตรง วตถประสงคในการจดเกบภาษอากรเพอหารายไดมาใชจายใน

กจการของรฐและเพอเปาหมายทางเศรษฐกจตางๆ หลกการภาษทดจะตองเหมาะกบสภาพเศรษฐกจ

และสงคม ไดแก หลกความเปนธรรม หลกความแนนอน หลกความเปนกลาง หลกอ�านวยรายได หลก

ความยดหยน และหลกประสทธภาพในการบรหาร

โครงสรางของภาษอากรประกอบดวยภาระภาษ ฐานภาษ อตราภาษ วธการช�าระภาษ การ

ขจดขอโตแยงทางภาษ และการบงคบใช

นโยบายภาษอากรเพอพฒนาเศรษฐกจควรสนองสงตอไปน (1) การจดสรรทรพยากร (2)

การกระจายรายไดและทรพยสน (3) การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ (4) การสงเสรมความเจรญ

เตบโตทางเศรษฐกจ (5) การแกปญหาดลการคาและดลการช�าระเงน

ระบบภาษอากรทดเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคมจะสงผลใหประเทศชาตพฒนาไป

อยางไมหยดยง ท�าใหประชาชนอยดกนด เกดความเปนธรรมในสงคม ผประกอบการทดควรจะตอง

ปฏบตตามกฎหมายภาษอากรอยางเครงครด รฐบาลตองใชระบบภาษอากรชวยเหลอผมรายไดนอย

และจดสรรทรพยากรอยางจรงจง

ชำระภาษ

“กอนตายยงไม ไดย�นเสยภาษเลยครบ วนนเลยลาเขามาย�น”

ตวคนเดยวไมมญาตครบเลยตองมาย�นเอง

Business Taxation (17-456).indd 41 31/7/2555 15:53:47 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 44: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

42 บทท 1 ความรทวไปเกยวกบภาษอากร

บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ภาษเงนไดเปนภาษทเรยกเกบจากผมเงนไดทกประเภท ไมวาผมเงนไดนนจะเปนบคคลธรรมดา

หรอนตบคคล ดงนนภาษเงนไดจงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ภาษเงนไดบคคลธรรมดาและภาษ

เงนไดนตบคคล ภาษเงนไดเปนภาษทางตรงอยางหนงทผมหนาทเสยภาษจะผลกภาระภาษไปใหผอน

เสยแทนไมได ภาษเงนไดบคคลธรรมดามฐานภาษกวางขวางครอบคลมประชาชนทงประเทศทมเงนได

รฐบาลสามารถเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาไดเปนจ�านวนมากในแตละป นบเปนแหลงรายไดทส�าคญ

ทางหนงของรฐ

อนง ในต�าราเลมนเมออางถงมาตราตางๆหมายถงมาตราในประมวลรษฎากร หากเปนมาตรา

ในกฎหมายอนๆจะอางชอพระราชบญญตนนควบคกนไปดวย

บคคลและภาษ

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาอาจแบงออกไดเปน 4 ประเภทดงน

1. บคคลธรรมดา (มาตรา 56 วรรคหนง) ไดแก บคคลโดยสภาพ คอมสภาพเปนบคคล

เรมตงแตเมอคลอดและอยรอดเปนทารก ไมวาบคคลนนจะเปนผเยาว ผทศาลสงใหเปนคนไรความ

สามารถ จะมถนทอยในประเทศหรอตางประเทศกตาม หากบคคลดงกลาวมเงนไดประเภทตางๆตามท

ประมวลรษฎากรก�าหนดไวกตองเสยภาษเงนได

บทท 2ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

กจกรรมทายบทท 1

1. ภาษอากรคออะไร โดยหลกแลวการจดเกบภาษอากรมจดมงหมายเพอหารายไดมาใชใน

กจการของรฐเปนส�าคญแตจดมงหมายทส�าคญอนๆยงมอกหลายประการอะไรบางจงอธบาย

2. ลกษณะทดประการหนงของภาษอากรคอหลกความเปนกลาง แตปจจบนรฐบาลสวนใหญ

มกจะใชระบบภาษอากรในลกษณะไมเปนกลางเพราะเหตใดจงอธบายและยกตวอยางประกอบ

3. ภาระภาษคออะไร การผลกภาระภาษจะกระท�าไดมากนอยเพยงใดขนอยกบปจจยอะไรบาง

จงอธบาย

4. ฐานภาษคออะไร ฐานภาษทส�าคญมอะไรบาง จงอธบาย

5. อตราภาษคออะไรอตราภาษทนยมใชกนทวไปมกแบบแตละแบบมขอดขอเสยอยางไรจงอธบาย

6. การจ�าแนกภาษอากรมหลกเกณฑอะไรบางสามารถแบงภาษอากรออกเปนกประเภทอะไรบาง

จงอธบาย

7. การใชระบบภาษอากรเพอการกระจายรายไดและทรพยสนใหเปนธรรมกระท�าไดอยางไรบาง

จงอธบาย

8. การใชระบบภาษอากรเพอสงเสรมใหประชาชนไดรบการศกษาโดยทวถงท�าไดอยางไรจงอธบาย

9. การหลบหนภาษอากรกบการหลกเลยงภาษอากรมความหมายแตกตางกนอยางไรบาง จง

อธบายและยกตวอยางประกอบ

10. ภาษตอไปนภาษประเภทใดผลกภาระภาษไมได และประเภทใดผลกภาระภาษได

(ใหเขยนค�าวา ได หรอ ไมได ลงในวงเลบแตละขอ)

(_____________) (1) ภาษเงนไดบคคลธรรมดา (_____________) (6) ภาษบ�ารงทองท

(_____________) (2) ภาษเงนไดนตบคคล (_____________) (7) ภาษโรงเรอนและทดน

(_____________) (3) ภาษสรรพสามต (_____________) (8) ภาษมลคาเพม

(_____________) (4) ภาษศลกากร (_____________) (9) ภาษมรดก

(_____________) (5) ภาษปาย (_____________) (10) ภาษเกบจากการขาย

อสงหารมทรพย

11. จงพจารณาตาราง 1.1 (หนา 36) และตาราง 1.2 (หนา 40) แลวตอบค�าถามตอไปน

(1) รายไดประเภทภาษอากรในป 2560 ประมาณ________________บาท คดเปนรอยละ__________

(2) รายไดจากรฐพาณชยในป 2560 ประมาณ________________บาท คดเปนรอยละ__________

(3) รายจายดานการศกษาในป 2560 ประมาณ________________บาท คดเปนรอยละ__________

(4) รายจายดานการศาสนา วฒนธรรม และนนทนาการในป 2560 ประมาณ__________บาท

คดเปนรอยละ__________ ลดลงจากป 2559 หรอไม

(5) ปจจบนสงคมเรยกรองเรองคณธรรมแตรฐจดสรรงบประมาณดานศาสนาใหนอยมากทาน

มความคดเหนเกยวกบประเดนนอยางไร

�������������� (17-320).indd 42 10/7/2560 14:10:28 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 45: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ภาษเงนไดเปนภาษทเรยกเกบจากผมเงนไดทกประเภทไมวาผมเงนไดนนจะเปนบคคลธรรมดา

หรอนตบคคล ดงนนภาษเงนไดจงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ภาษเงนไดบคคลธรรมดาและภาษ

เงนไดนตบคคล ภาษเงนไดเปนภาษทางตรงอยางหนงทผมหนาทเสยภาษจะผลกภาระภาษไปใหผอน

เสยแทนไมได ภาษเงนไดบคคลธรรมดามฐานภาษกวางขวางครอบคลมประชาชนทงประเทศทมเงนได

รฐบาลสามารถเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาไดเปนจ�านวนมากในแตละป นบเปนแหลงรายไดทส�าคญ

ทางหนงของรฐ

อนง ในต�าราเลมนเมออางถงมาตราตางๆหมายถงมาตราในประมวลรษฎากร หากเปนมาตรา

ในกฎหมายอนๆจะอางชอพระราชบญญตนนควบคกนไปดวย

บคคลและภาษ

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาอาจแบงออกไดเปน 4 ประเภทดงน

1. บคคลธรรมดา (มาตรา 56 วรรคหนง) ไดแก บคคลโดยสภาพ คอมสภาพเปนบคคล

เรมตงแตเมอคลอดและอยรอดเปนทารก ไมวาบคคลนนจะเปนผเยาว ผทศาลสงใหเปนคนไรความ

สามารถ จะมถนทอยในประเทศหรอตางประเทศกตาม หากบคคลดงกลาวมเงนไดประเภทตางๆตามท

ประมวลรษฎากรก�าหนดไวกตองเสยภาษเงนได

บทท 2ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

�������������� (17-320).indd 43 14/8/2558 14:04:58 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 46: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

44 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

2. หางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล (มาตรา 56 วรรคสอง) หางหนสวน

สามญนนตองเปนไปตามหลกเกณฑประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (มาตรา 1012) กลาวคอ การ

จดตงหางหนสวนสามญตองประกอบดวยหลกเกณฑตอไปน

มบคคลตงแต 2 คนขนไป

ตกลงเขาเปนหนสวนโดยปฏบตถกตองตามกฎหมายเรองสญญา

น�าทนมาลงเพอประสงคจะหาก�าไรมาแบงกน

เพอท�ากจการอยางใดอยางหนงทไมตองหามตามกฎหมายและไมขดตอศลธรรมอนด

ของประชาชน

รวมกนท�ากจการและแบงปนก�าไรกน

เชน การเขารวมเปดบญชฝากธนาคารของนาง ก และนาง ข การเขารวมท�ากจการรกษา

คนไขของนายแพทย ก และนายแพทย ข การเขารวมกนซอหน เชน นาย ก และนาย ข เขารวมกน

เปนหางหนสวนสามญเพอซอหน เปนตน

คณะบคคลทไมใชนตบคคล ในทางภาษอากรคอบคคลตงแต 2 คนขนไปตกลงกระท�า

การรวมกนอนมใชเปนหางหนสวนสามญตามมาตรา 39 แหงประมวลรษฎากร ซงแกไขเพมเตมโดย

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลรษฎากร (ฉบบท 39) พ.ศ. 2557 เชน ชมรมแมบานจดกจกรรม

หาทนเพอสรางโรงพยาบาล

ใหผอ�านวยการหรอผจดการยนรายการเสยภาษเงนไดโดยตองแนบแสดงรายไดรายจายของ

หางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล (มาตรา 56 วรรคสอง)

3. กองมรดกทยงไมไดแบง (มาตรา 57 ทว วรรคสอง) กองมรดกมใชนตบคคลและมใชบคคล

ธรรมดา เพราะเจาของมรดกไดตายไปแลว ทรพยสนของกองมรดกอาจจะเกดดอกผลเปนเงนได เชน

คาเชา ดอกเบย เปนตน กองมรดกบางรายตองใชเวลาหลายปกวาจะแบงกนเสรจ หากไมเกบภาษ

รฐยอมจะเสยรายไดสวนนไป ผมหนาทด�าเนนการเสยภาษคอผจดการมรดกหรอทายาท หรอผครอง

ทรพยมรดก แลวแตกรณ

4. ผถงแกความตาย (มาตรา 57 ทว) ผถงแกความตายระหวางปภาษมหนาทตองเสยภาษ

อยางบคคลธรรมดา เงนไดทผตายไดรบกอนหรอหลงการตายกตองน�ามาเสยภาษเงนไดดวย โดยให

ผจดการมรดกหรอทายาท หรอผครอบครองทรพยมรดกเปนผยนรายการเสยภาษในนามของผตาย

ภาพ 2.1 ประเภทของผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

บคคลธรรมดาหางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคลกองมรดกทยงไมไดแบงผถงแกความตาย

ผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

�������������� (17-320).indd 44 26/8/2558 10:40:23 dummy 4

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 47: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บคคลและภาษ 45

ผมหนาทเสยภาษและความสมพนธกบรฐ

ผมหนาทเสยภาษดงกลาวมาแลวทง 4 ประเภทจะเสยภาษเงนไดตอเมอมความสมพนธกบรฐ

ตามหลกแหลงเงนได หรอ หลกถนทอย ดงน

1. หลกแหลงเงนได(มาตรา41วรรคหนง)ในกรณผมเงนไดพงประเมนในปภาษทลวงมาแลว

ไมวาจะอยในประเทศไทยหรอไมกตาม ถามเงนไดเนองจาก

(1) มหนาทการงานหรอกจการในประเทศไทย หรอ

(2) กจการของนายจางในประเทศไทย หรอ

(3) มทรพยสนอยในประเทศไทย

ผมเงนไดดงกลาวกรณใดกรณหนงมหนาทตองเสยภาษเงนไดตามประมวลรษฎากร ไมวา

เงนนนจะจายในหรอนอกประเทศกตาม เงนไดสวนนเรยกวาแหลงเงนไดเกดในประเทศไทย

ตวอยาง

กรณมหนำทกำรงำนในประเทศไทย

นายกานตเปนลกจางบรษทแหงหนงทตงอยในกรงเทพฯ นายกานตท�างานประจ�าอย

ทบรษท เงนเดอนหรอผลประโยชนใดๆทนายกานตไดจากบรษทตองเสยภาษไมวาบรษทจะ

จายใหแกนายกานตในหรอนอกประเทศ เพราะนายกานตมเงนไดจากหนาทการงานทท�า

อยในประเทศไทย

กรณมกจกำรทท�ำในประเทศไทย

นายโยชอยประเทศญปนไดมาเปดกจการตวแทนจ�าหนายสนคาในประเทศไทย เงนได

จากการจ�าหนายสนคาในประเทศไทยนนายโยชจะตองเสยภาษเงนได ไมวานายโยชจะเคย

เขามาอยในประเทศไทยหรอไมกตาม เพราะเขามเงนไดจากการมกจการในประเทศไทย

กรณกจกำรของนำยจำงในประเทศไทย

นายพรงคเปนลกจางประจ�าท�างานอยในบรษทแหงหนงในประเทศไทย แลวบรษทสง

ไปประจ�าท�างานอยทประเทศสหรฐอเมรกา นายพรงคจะตองเสยภาษเงนไดเพราะมเงนได

จากกจการของนายจางในประเทศไทย

กรณทรพยสนในประเทศไทย

นายจอหนอยในประเทศสหรฐอเมรกา มบานอยในกรงเทพฯ โดยมอบใหนายด�าดแล

ผลประโยชนเกบคาเชาสงไปใหทสหรฐอเมรกา นายจอหนตองเสยภาษใหแกรฐบาลไทย

เพราะมเงนไดจากทรพยสนในประเทศไทย

ขอสงเกต

(1) บรษทเกษตรรงเรอง จ�ากด ตงอยในกรงเทพฯ ไปเปดสาขาในประเทศจน แลว

สาขาไดจางนายนาบญซงเปนคนไทยไปประจ�าท�างานอยทประเทศจน ดงน นายนาบญ

�������������� (17-320).indd 45 24/8/2558 10:30:50 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 48: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

46 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ไมตองเสยภาษเงนไดใหแกรฐบาลไทย เพราะถอวาส�านกงานสาขาเปนกจการนอก

ประเทศของส�านกงานใหญ เงนเดอนทนายนาบญไดรบจงมใชเงนไดเนองจากกจการใน

ประเทศไทย

(2) สถานทตไทยในตางประเทศไดวาจางบคคลไมวาสญชาตไทยหรอสญชาตอนเปน

พนกงาน ลกจางปฏบตงานในตางประเทศ เงนเดอนทลกจางไดรบไมตองเสยภาษให

รฐบาลไทยเพราะถอวาเปนเงนไดนอกประเทศ แตถากระทรวงการตางประเทศเปนผวาจาง

ถอวาเปนเงนไดจากกจการของนายจางในประเทศไทย ตองเสยภาษใหแกรฐบาลไทย

2. หลกถนทอย (มาตรา 41 วรรคสอง) ในกรณทผมเงนไดพงประเมนในปภาษทลวงมาแลว

จะเสยภาษตอเมอมแหลงทอยในประเทศไทย กลาวคอ เปนผอยในประเทศไทยชวระยะเวลาหนงหรอ

หลายระยะเวลารวมกนทงหมดในปภาษไมนอยกวา 180 วน และมเงนไดเนองจาก

(1) มหนาทการงานหรอกจการในตางประเทศ หรอ

(2) มทรพยสนในตางประเทศ และ

(3) น�าเงนไดนนเขามาในประเทศไทย

เงนไดในสวนนเรยกวาเงนไดจากนอกประเทศ เมอน�าเขามาในประเทศผมเงนไดตอง

เสยภาษเงนไดตามประมวลรษฎากร (มาตรา 41 วรรคสอง) แตถาไมน�าเงนไดเขาประเทศกไมตอง

เสยภาษ

ตวอยาง

นายนพมยไปท�างานในประเทศตะวนออกกลางแลวสงเงนมาใหครอบครวในประเทศไทย

ทกๆเดอน เดอนละ 20,000 บาท นายนพมยไมตองเสยภาษเงนไดเพราะไมไดอยในประเทศไทย

แมน�าเงนเขามากตาม

นางสาวปนดดาเดนทางไปประกวดมสยนเวรสทประเทศสหรฐอเมรกา ใชเวลาฝกซอม

และประกวดเปนเวลา 2 เดอน เมอไดรบต�าแหนงแลวเดนทางกลบประเทศไทย อยใน

ประเทศไทย 20 วน แลวตองเดนทางไปประกอบภารกจในประเทศตางๆเปนเวลา 6 เดอน

จงเดนทางกลบประเทศไทยพรอมเงนรางวล 3,000,000 บาท ดงน นางสาวปนดดาไมตอง

เสยภาษเงนได เพราะอยในประเทศไทยไมครบ 180 วน (อยในประเทศไทยเพยง 3 เดอน

20 วน หรอ 110 วน)

บคคลทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

บคคลทไดรบการยกเวนไมตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนไปตามพระราชกฤษฎกาฉบบ

ตางๆทออกตามมาตรา 3 แหงประมวลรษฎากร ไดแกบคคลตอไปน

�������������� (17-320).indd 46 24/8/2558 10:30:50 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 49: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

บคคลและภาษ 47

1. บคคลตามขอผกพนทประเทศไทยมอยตามสญญาวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจหรอทาง

เทคนคระหวางรฐบาลไทยกบรฐบาลตางประเทศ ตามพระราชกฤษฎกา (ฉบบท 9) พ.ศ. 2499 มาตรา 3

2. เจาหนาทหรอผเชยวชาญขององคการสหประชาชาต ทบวงการช�านญพเศษขององคการ

สหประชาชาต ซงปฏบตหนาทอยในประเทศไทย ในเมอประเทศไทยมขอผกพนใหยกเวนภาษตาม

อนสญญาหรอความตกลง ตามพระราชกฤษฎกา (ฉบบท 10) พ.ศ. 2500 มาตรา 4(1)

3. บคคลในคณะทตบคคลในคณะกงสลและบคคลทถอวาอยในคณะทตตามความตกลงนทงน

ใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกนตามพระราชกฤษฎกา (ฉบบท10)พ.ศ.2500มาตรา4(2)

4. บคคลตามอนสญญาวาดวยการเวนการเกบภาษซอนทรฐบาลไทยไดท�าไวหรอจะไดท�ากบ

รฐบาลตางประเทศรวม 60 ประเทศ ตามพระราชกฤษฎกา (ฉบบท 18) พ.ศ. 2505 มาตรา 3 เชน

สงคโปรมาเลเซยเกาหลใตญปนจนอนเดยฟลปปนสองกฤษฝรงเศสเยอรมนสวเดนแคนาดา

สหรฐอเมรกา อตาล โอมาน ฮงการ ฮองกง เปนตน

5. บคคลตามทก�าหนดไวในความตกลงระหวางรฐบาลไทยกบองคการรฐมนตรศกษาแหง

เอเชยตะวนออกเฉยงใตเกยวกบส�านกงานใหญองคการดงกลาว ตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท

17 ลงวนท 12 มกราคม พ.ศ. 2515 ซงไดแก

ก. ผอ�านวยการซเมสหรอพนกงานใดๆซงไดรบต�าแหนงใหท�าการแทนผอ�านวยการซเมส

ข. พนกงานระหวางประเทศซงมชอสงมาและไดรบความเหนชอบจากเจาหนาทของไทยท

เหมาะสมแลว โดยไดรบยกเวนจากภาษทางตรงทงปวงส�าหรบเงนเดอนและรายไดซงองคการไดจายให

ค. ผเชยวชาญและทปรกษานอกจากพนกงานซเมส ผปฏบตหนาทเพอซเมส

6. เงนไดทผวาการ ผวาการส�ารอง กรรมการ กรรมการส�ารอง พนกงาน ลกจาง รวมทง

ผเชยวชาญซงปฏบตงานของธนาคารพฒนาเอเชย ไดรบจากธนาคารดงกลาว ตามพระราชบญญตให

อ�านาจปฏบตการเกยวกบธนาคารพฒนาเอเชย พ.ศ. 2509

7. บคคลธรรมดาทมสญชาตอเมรกนซงเปนลกจางหรอพนกงานของบรษทหรอหางหนสวน

นตบคคลทตงขนตามกฎหมายของสหรฐอเมรกา ตามโครงการและเงอนไขทรฐบาลไทยเหนชอบ ตาม

ค�าสงของหวหนาคณะปฏวตท 79/2515 ลงวนท 8 ธนวาคม พ.ศ. 2515

8. เจาของสวนยางเฉพาะเงนสงเคราะหการท�าสวนยางทไดรบตามพระราชบญญตกองทน

สงเคราะหการท�าสวนยาง พ.ศ. 2503

ฐานภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ฐานภาษเงนไดบคคลธรรมดา ไดแก เงนไดสทธ ซงมทมาจากเงนไดพงประเมน หกดวย

คาใชจายและคาลดหยอนในรอบปภาษ และเงนไดพงประเมนนนจะตองเปนสงทไดรบมาแลว ไมใช

เปนเพยงสทธเรยกรองทจะไดรบในภายหนา

เงนไดสทธ = เงนไดพงประเมน - คาใชจาย - คาลดหยอน

�������������� (17-320).indd 47 9/8/2559 13:33:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 50: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

48 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

รอบปภาษเงนไดบคคลธรรมดา

รอบปภาษเงนไดบคคลธรรมดามระยะเวลา 12 เดอน คอนบตงแตวนท 1 มกราคมถงวนท

31 ธนวาคมของทกป ในการประเมนภาษเงนไดบคคลธรรมดา ก�าหนดใหยนแบบแสดงรายการประเมน

ในเดอนมกราคมถงมนาคมของปถดไป เชน รอบปภาษ 2560 ใหนบเงนไดทไดรบมาตงแตวนท 1

มกราคม พ.ศ. 2560 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2560 การยนแบบแสดงรายการเสยภาษตองยนตงแต

วนท 1 มกราคมถงวนท 31 มนาคมของป พ.ศ. 2561

เงนไดพงประเมน

เงนไดพงประเมน (มาตรา 39) หมายความวาเงนไดอนเขาลกษณะพงเสยภาษเงนไดบคคล

ธรรมดา เงนไดทกลาวนใหหมายความรวมตลอดถงทรพยสนหรอประโยชนอยางอนทไดรบ ซงอาจคด

ค�านวณไดเปนเงน คาภาษอากรทผจายเงนหรอผอนออกแทนใหส�าหรบเงนไดประเภทตางๆ และเครดต

ภาษดวย

จากความหมายดงกลาวเงนไดพงประเมน ไดแก

1. เงนสดหรอตราสารทมคาเปนเงน เชน คาจางทนายจางจายใหแกลกจางเปนรายวนหรอ

เงนเดอนของพนกงาน คาเชาบาน เงนจากการขายสนคา เปนตน ส�าหรบเงนตราตางประเทศทไดรบ

ใหค�านวณคาเปนเงนตราไทย (การค�านวณคาเงนตราตางประเทศเปนเงนตราไทยใหใชอตราแลกเปลยน

เงนตราของธนาคารพาณชยทตงขนตามกฎหมายวาดวยธนาคารพาณชย หรออตราอางองประจ�าวนท

ธนาคารแหงประเทศไทยประกาศไวเปนอตราแลกเปลยนในการค�านวณเงนตราตางประเทศเปนเงนตรา

ไทยในแตละวน อยางใดอยางหนง)

2. ทรพยสนทไดรบซงอาจคดค�านวณเปนเงนไดหมายถงทรพยสนทไดมาในระหวางปภาษ

ไมใชทรพยสนทมอยแลว เชน เงนปนผลทบรษทจายใหแกผถอหน แตจายเปนหนใหแทนเงนปนผล หน

นเรยกวา หนปนผล ถอวาเปนเงนไดพงประเมน โดยถอวาหนเปนทรพยสนอยางหนง

3. ประโยชนทไดรบซงอาจค�านวณไดเปนเงน เชน การทลกจางของบรษทไดสทธอาศยอย

ในบานพกของบรษทโดยไมเสยคาเชา โดยค�านวณวาถาลกจางนนเขาอยจะตองเสยคาเชาเทาใดถอเปน

ประโยชนซงค�านวณเปนเงนได ตองถอวาลกจางมเงนไดพงประเมน

4. เงนคาภาษอากรทผจายเงนหรอผอนออกแทนใหส�าหรบเงนไดประเภทตางๆ(มาตรา 40)

การจางบคคลผช�านาญการบางระดบผจางอาจใหสทธพเศษ เชน ใหเงนเดอนและออกภาษแทนใหดวย

เงนคาภาษทผจางออกใหแทนนถอเปนเงนไดพงประเมนเชนเดยวกบเงนเดอนทผจางออกใหนน

5. เครดตภาษหรอเครดตภาษเงนปนผลหรอเงนสวนแบงก�าไร (มาตรา 47 ทว) เปนเรอง

ของการคนภาษใหแกผถอหนหรอผเปนหนสวน เหตทมการคนภาษนกเพราะเงนปนผลและเงนสวน

�������������� (17-320).indd 48 10/7/2560 14:10:28 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 51: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 49

แบงก�าไรนนมทมาจากก�าไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนจ�ากด ซงก�าไรสทธนไดเสยภาษไปแลว

ครงหนงในรปของภาษเงนไดนตบคคล เมอน�ามาจายเปนเงนปนผลหรอสวนแบงก�าไรใหแกผถอหนหรอ

ผเปนหนสวน ตามหลกยอมถอเปนเงนไดพงประเมนของผถอหนหรอผเปนหนสวนนนเอง ซงตองเสย

ภาษอกครงหนง จงเปนการเสยภาษซ�าซอนจากเงนไดจ�านวนเดยวกน ดงนนประมวลรษฎากรจงได

ก�าหนดใหมการคนเงนภาษบางสวนใหแกผถอหนหรอผเปนหนสวน เงนภาษทคนใหนเรยกวา เครดตภาษ

เงนปนผลหรอเงนสวนแบงก�าไร

ในการนผ ถอห นหรอผ เปนห นสวนจะตองน�าเครดตภาษนนมารวมค�านวณเปนเงนไดพง

ประเมนเพอเสยภาษตามเกณฑเสยกอน เพราะกฎหมายใหถอวา เครดตภาษ เปนเงนไดพงประเมน

อยางหนง เมอค�านวณออกมาเปนเงนภาษเทาใดแลวจงใหน�าเครดตภาษดงกลาวมาหกออกจาก

เงนภาษทจะตองเสยนน นบเปนการชวยบรรเทาภาระภาษซ�าซอน ท�าใหผถอหนหรอผเปนหนสวนเสย

ภาษนอยลง

ภาพ 2.2 ประเภทของเงนไดพงประเมนตามมาตรา 39

ประเภทของเงนไดพงประเมน

เงนไดพงประเมนม 8 ประเภท ตามประมวลรษฎากร มาตรา 40(1) ถง (8) ดงน

ประเภทท 1 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(1)เงนไดประเภทท 1 ไดแก เงนไดเนองจากการจางแรงงาน ไมวาจะเปนเงนเดอน คาจาง

เบยเลยง โบนส เบยหวด บ�าเหนจ บ�านาญ เงนคาเชาบานทไดรบจากนายจาง เงนทค�านวณไดจาก

มลคาของการไดอยอาศยในบานทนายจางจดใหโดยไมตองเสยคาเชา เงนทนายจางช�าระหนใดๆซง

ลกจางมหนาทตองช�าระ และเงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆบรรดาทไดมาเนองจากการจางแรงงาน

เงนทนายจางจายใหครงเดยวเพราะเหตออกจากงาน รวมทงเงนชดเชยตามกฎหมาย

แรงงานทมระยะเวลาการท�างานนอยกวา 5 ป เงนทนายจางจายใหครงเดยวเพราะออกจากงาน

รวมทงเงนชดเชยตามกฎหมายแรงงานทมระยะเวลาการท�างาน 5 ปขนไปทเลอกน�ามารวมค�านวณ

ภาษกบเงนไดอน

เงนสดหรอตราสารทมคาเปนเงนทรพยสนทอาจคดคำนวณเปนเงนได ประโยชนทอาจคำนวณเปนเงนได คาภาษทผจายออกใหเครดตภาษ

เงนไดพงประเมน

Business Taxation (17-456).indd 49 31/7/2555 15:45:06 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 52: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

50 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

การอยอาศยในบานนายจางโดยไมตองเสยคาเชาคดมลคาได เชน ลกจางหรอพนกงาน

บรษทอยอาศยในบานทบรษทเชาหรอปลกไวส�าหรบการน ถอเปนประโยชนเพมเตมทลกจางหรอพนกงาน

ไดรบ เปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(1)

การไดใชรถประจ�าต�าแหนงหรอโทรศพททนายจางจดหาใหพเศษกถอเปนประโยชนเพม

เปนเงนไดพงประเมนเชนเดยวกน

ทงน ตางกบกรณพยาบาลทอาศยอยในตกหอพกของโรงพยาบาลเพอสะดวกในการปฏบต

หนาทและการเขาเวร หรอกรณของพนกงานรกษาความปลอดภยทอยบานหรอส�านกงานของนายจาง

แมจะอาศยหลบนอนกไมถอเปนประโยชนเพม ไมเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(1)

ประเภทท 2 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(2)เงนไดประเภทท 2 ไดแก เงนไดจากหนาทหรอต�าแหนงงานทท�า หรอจากการรบท�างาน

ไมวาจะเปนคาธรรมเนยม คานายหนา คาสวนลด เงนอดหนนในการงานทท�า เบยประชม บ�าเหนจ

โบนส คาเชาบาน เงนทค�านวณไดจากมลคาของการไดอยบานทผจายเงนไดใหอยโดยไมตองเสยคาเชา

เงนทผจายเงนไดช�าระหนใดๆซงผมเงนไดมหนาทตองช�าระ และเงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆ

บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอต�าแหนงงานทท�า หรอจากการรบท�างานใหนน ไมวาหนาทหรอ

ต�าแหนงงานหรองานทรบท�านนจะเปนการประจ�าหรอชวคราว เชน เงนคานายหนา คาตวแทนจากการ

ขายสนคาหรอหาประกนชวต หาประกนภย เหลานเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(2)

การเปนนายหนาวงเตนใหคสญญาสองฝายไดท�าสญญากนและไดคาตอบแทนมา คาตอบแทน

นถอเปนเงนไดจากการรบท�างานให เขาลกษณะเปนการประกอบการคาตามประมวลรษฎากรตองเสยภาษ

มลคาเพมในอตรา รอยละ 0 หรอ รอยละ 7 แลวแตกรณ

การปฏบตหนาทประจ�าของแพทยประจ�าโรงพยาบาลของรฐในการรกษาผปวยซงเปน

พนกงานและลกจางของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ณ สถานพยาบาลของการไฟฟาฝายผลตฯ

เงนทไดรบจากการไฟฟาฝายผลตฯนเขาลกษณะเปนเงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆบรรดาทได

เนองจากหนาทหรอต�าแหนงงานทท�า หรอจากการรบท�างานให ไมวาต�าแหนงงานทรบท�านนจะเปนการ

ประจ�าหรอชวคราว

การทลกจางพกอาศยอยในบานพกของนายจาง การค�านวณหามลคาของประโยชนท

ไดรบจากการไดอยอาศยในบานพกของนายจางโดยไมเสยคาเชา ทงกรณทถอวาเปนเงนไดพงประเมน

ประเภทท 1 และประเภทท 2 มหลกปฏบตดงน

(1) ถาลกจางมไดเปนขาราชการ ใหค�านวณคาของประโยชนเพมในอตรารอยละ 20

ของเงนเดอนหรอคาจาง รวมทงเงนเพมตางๆตลอดป แตไมรวมเงนโบนสทจายเปนรายป

กรณถาลกจางหลายคนไดรบประโยชนเพมรวมกน เชน พกอาศยในบานพก

ของนายจางรวมกนหลายคน ใหค�านวณมลคาประโยชนเพมในอตรารอยละ 20 ของเงนเดอนหรอ

คาจางของแตละคน

Business Taxation (17-456).indd 50 31/7/2555 15:45:06 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 53: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 51

(2) ถาลกจางเชาบานอยและนายจางออกคาเชาให ใหค�านวณมลคาประโยชนเพม

เปนเงนไดพงประเมนตามจ�านวนคาเชาทนายจางจายใหจรง แตไมรวมเงนโบนสทจายใหเปนรายป

กรณลกจางหลายคนเชาบานอยรวมกนและนายจางออกคาเชาใหใหเฉลยคาเชา

นนตามสวนเฉลยของเงนเดอนหรอคาจางรวมทงเงนเพมตลอดป แตไมรวมเงนโบนสทจายใหเปนรายป

ตวอยางท 1นายวโรจนเปนพนกงานประจ�าของธนาคารกรงไทย จ�ากด (มหาชน) สาขาเชยงราย

มเงนเดอนเดอนละ 15,000 บาท และไดรบเงนเพมเนองจากปฏบตงานอยในทองถนกนดาร

อกเดอนละ 500 บาท ปลายปไดโบนส 8,000 บาท และนายวโรจนไดพกอยชนบนของ

อาคารธนาคารทจดไวเปนทพกพนกงานโดยไมเสยคาเชา จงค�านวณมลคาประโยชนเพมท

นายวโรจนไดรบจากการพกอาศยในบานพกของนายจาง

วธท�ำ

เงนเดอนของนายวโรจนตลอดป = 12 × 15,000 = 180,000 บาท

บวก เงนเพมเบยกนดาร = 12 × 500 = 6,000 บาท

รวมเงนไดตลอดป = 180,000 + 6,000 = 186,000 บาท

∴ มลคาประโยชนเพม (20%) = 186,000 × 20100 = 37,200 บาท ตอบ

หมำยเหต การค�านวณมลคาประโยชนเพมนไมรวมเงนโบนสทไดรบเปนรายป

ตวอยางท 2นายด�า นายแดง และนายขาวเปนพนกงานของบรษทแหงหนง ไดรบเงนเดอนคนละ

10,000, 15,000 และ 18,000 บาท ตามล�าดบ โดยนายจางเชาบานใหอยรวมกน คาเชา

บานเดอนละ 5,000 บาท จงค�านวณมลคาประโยชนเพมททงสามคนไดรบจากการอยอาศย

บานโดยไมเสยคาเชา

วธท�ำ

เงนเดอนนายด�าตลอดป = 12 × 10,000 = 120,000 บาท ... (1)

เงนเดอนนายแดงตลอดป = 12 × 15,000 = 180,000 บาท ... (2)

เงนเดอนนายขาวตลอดป = 12 × 18,000 = 216,000 บาท ... (3)

รวมเงนเดอนทงสามคน (1) + (2) + (3) = 516,000 บาท

คาเชาทนายจางออกใหตลอดป = 12 × 5,000 = 60,000 บาท

∴ มลคาประโยชนเพมของนายด�า = 60,000 × 120,000,516 000 = 13,953.49 บาท

มลคาประโยชนเพมของนายแดง = 60,000 × 180,000,516 000 = 20,930.23 บาท

มลคาประโยชนเพมของนายขาว = 60,000 × 216,000,516 000 = 25,116.28 บาท ตอบ

�������������� (17-320).indd 51 18/7/2560 15:32:05 dummy 3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 54: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

52 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ประเภทท 3 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(3)เงนไดประเภทท3ไดแกคาแหงกดวลลคาแหงลขสทธหรอสทธอยางอนเงนปหรอเงนได

อนมลกษณะเปนเงนรายปอนไดมาจากพนยกรรม นตกรรมอยางอน หรอตามค�าพพากษาของศาล

เงนไดประเภทนเปนเงนไดจากทรพยสนทางปญญา ไดแก ลขสทธ สทธบตร เครองหมายการคา ซง

โอนขายหรออนญาตใหผอนใชสทธดงกลาวและไดเงนมาเปนเงนไดแกเจาของสทธนนๆ เชนนายหนง

ประดษฐรถอแตนชนดอเนกประสงคไดและไดจดทะเบยนสทธบตรไวแลวไดขายสทธบตรนใหแกบรษท

แหงหนงเปนเงน1,000,000บาทเงนจ�านวน1,000,000บาทนเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา40(3)

เงนคาธรรมเนยมในการอนญาตใหใชเครองหมายการคาเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา

40(3) เงนคาตอบแทนทไดรบจากการโอนสทธประทานบตรเหมองแรเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา

40(3) เพราะเปนเงนคาสทธอยางหนง แตถาใหผอนท�าเหมองแรในประทานบตรของตนโดยใหเขา

แบงแรทผลตไดแตละเดอนใหตน เชนนถอเปนการใหเชาทรพยสน โดยถอวาแรทแบงใหเปนคาเชา

เมอตนขายแรดงกลาวไป เงนไดจากการขายแรจงเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(5)(ก) โดยถอ

เปนเงนไดจากการใหเชาทรพยสน

ประเภทท 4 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(4)เงนไดประเภทท 4 ไดแก ดอกเบยและเงนปนผลตางๆดงน

(ก) ดอกเบยพนธบตร ดอกเบยเงนฝาก ดอกเบยหนก ดอกเบยตวเงน ดอกเบย

เงนกยมไมวาจะมหลกประกนหรอไม ฯลฯ

(ข) เงนปนผล เงนสวนแบงก�าไร หรอประโยชนอยางอนทไดจากบรษท หรอหางหน–

สวนนตบคคล กองทนรวม หรอสถาบนการเงนทมกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจดตงขนส�าหรบ

ใหกยมเงนเพอสงเสรมการเกษตรกรรม พาณชยกรรม หรออตสาหกรรม ฯลฯ

(ค) เงนโบนสทจายแกผถอหนหรอผเปนหนสวนในบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

(ง) เงนลดทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเฉพาะสวนทจายไมเกนกวาก�าไร

และเงนทกนไวรวมกน

(จ) เงนเพมทนของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงตงจากก�าไรทไดมา

(ฉ) ผลประโยชนทไดจากการทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลควบเขากน หรอรบ

ชวงกน หรอเลกกน ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน

(ช) ผลประโยชนทไดจากการโอนหน หนก พนธบตร ตวเงน โอนการเปนหนสวน

หรอตราสารแสดงสทธในหนทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออก ทงน เฉพาะ

ทตราคาเปนเงนไดเกนกวาทลงทน

ถาเปนผลประโยชนทไดจากการผอนสงสนคา คาเชาซอ หรอช�าระราคาสนคาเกนกวา

ก�าหนดไมถอเปนเงนไดพงประเมนตามน แตถอเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(8)

�������������� (17-320).indd 52 14/8/2558 14:04:58 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 55: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 53

ตวอยางกรณเงนลดทนบรษทไทยพฒนา จ�ากด ทนจดทะเบยน 80,000,000 บาท โดยออกหนมลคาหนละ

10 บาท จ�านวน 8,000,000 หน ด�าเนนงานมา 5 ป บรษทมก�าไรในปท 3 เปนเงน 4,000,000

บาท และมเงนสะสมก�าไรจากปกอนๆอก 2,000,000 บาท ในปท 3 นบรษทประกาศไม

จายเงนปนผลแตไปจดทะเบยนลดทนคนเงนใหผถอหน 16,000,000 บาท การลดทนดงกลาว

ถอเปนเงนไดพงประเมน เทากบก�าไรบวกกบเงนสะสม คอ 4,000,000 + 2,000,000 = 6,000,000

บาทเทานน สวนเงนลดทนอก 10,000,000 บาทไมถอเปนเงนลดทนตามความหมายน

เพราะเกนกวายอดก�าไรและเงนทกนไวรวมกน

ตวอยางกรณเงนเพมทน

บรษทไทยพฒนา จ�ากด ทนจดทะเบยน 80,000,000 บาท ด�าเนนธรกจมา 5 ป ม

ก�าไรสะสม 10,000,000 บาท ในปท 5 มก�าไร 2,000,000 บาท บรษทไมจายเงนปนผล

แตไปจดทะเบยนเพมทนอก 15,000,000 บาท ดงนสวนทจะถอวาเปนเงนไดพงประเมน

คอ ก�าไรบวกเงนก�าไรสะสมคอ 2,000,000 + 10,000,000 = 12,000,000 บาท สวนทเกน

อก 3,000,000 บาท ไมถอเปนเงนไดพงประเมนเพราะจะตองเรยกเพมเตมจากผถอหน

ตวอยางกรณผลประโยชนจากการโอนหน

นายกตตซอหนธนาคารแหงหนงไว 50,000 หน ราคาหนละ 50 บาท ตอมาขายหน

ดงกลาวไปในราคาหนละ 55 บาท ดงนถอวานายกตตมเงนไดพงประเมนเทากบ (55 - 50) ×

50,000 = 250,000 บาท

ประเภทท 5 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(5)เงนไดประเภทท 5 ไดแก เงนหรอผลประโยชนอยางอนเนองจาก

(ก) การใหเชาทรพยสน

(ข) การผดสญญาเชาซอทรพยสน และ

(ค) การผดสญญาซอขายเงนผอน ซงผขายไดรบคนสนคาทซอขายนนโดยไมตองคน

เงนหรอผลประโยชนทไดรบแลว การใหเชาทรพยสนนนถาผมเงนไดประเมนเองต�าไปเจาพนกงานม

อ�านาจประเมนใหมตามจ�านวนททรพยสนนนสมควรจะใหเชาไดตามปกต

การผดสญญาเชาซอหรอซอขายเงนผอนนนตองเปนเงนหรอประโยชนทไดรบเนองจาก

การผดสญญา ถาเปนคาเชาซอหรอคาผอนสงทไดรบ ตามสญญา ไมถอเปนเงนไดพงประเมนตามขอน

กรณผเปนเจาของทดนท�าสญญาใหผอนปลกสรางอาคารหรอโรงเรอนบนทดนของตน โดย

ผปลกสรางยกกรรมสทธในอาคารหรอโรงเรอนดงกลาวใหเพอแลกเปลยนกบการทผปลกไดรบสทธใน

การเชา หรอใหผอนเชาชวง ถอวามลคาของอาคารหรอโรงเรอนนนเปนเงนไดพงประเมนประเภทท 5

เนองจากการใหเชาทรพยสนของผเปนเจาของทดนนนดวย

�������������� (17-320).indd 53 15/7/2560 11:11:26 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 56: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

54 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

การค�านวณมลคาของอาคารหรอโรงเรอนใหถอเอาราคาทนทแทจรงของอาคารหรอโรงเรอน

ดงกลาวในวนทไดรบกรรมสทธมา ค�านวณมลคาตามอตรารอยละของจ�านวนปแหงอายการเชาตาม

ตารางตอไปน

ตาราง 2.1 ค�านวนคาแหงอาคารหรอโรงเรอนทเจาของทดนไดรบ (ป. 1-2526)

ค�าวา “มลคาอาคารหรอโรงเรอน” หมายความวา ราคาหรอคาอนพงมในวนทไดรบอาคาร

หรอโรงเรอนนน และเพอประโยชนในการจดเกบภาษเงนไดในกรณดงกลาวราคาหรอคาอนพงมในวนท

ไดรบอาคารหรอโรงเรอนนน ใหถอราคาทนทแทจรงของอาคารหรอโรงเรอนในวนทไดรบกรรมสทธ

ตวอยางบรษทวงแดง จ�ากด สรางอาคารพาณชยมลคา 20,000,000 บาท บนทดนของนายสนต

แลวยกกรรมสทธอาคารใหแกนายสนต โดยบรษทไดรบกรรมสทธการเชา 20 ป มลคาอาคาร

ทนายสนตจะตองน�าไปประเมนภาษเปนจ�านวนเทาไร

วธท�ำ

มลคาอาคารในวนไดกรรมสทธ 20,000,000 บาท

จ�านวนปอายการเชา 20 ป อตรารอยละ 35.8 (ดตาราง 2.1 ประกอบ)

∴ มลคาอาคารทถอเปนเงนไดของนายสนต = 20,000,000 × 35 8100

. บาท

= 7,160,000 บาท ตอบ

กลาวโดยสรปคอ เงนแปะเจยะหรอเงนกนเปลาทไดรบจากการใหปลกสรางอาคารหรอ

เนองจากการใหเชาทรพยสน จะตองเสยภาษตามก�าหนดดงน

(1) เงนไดดงกลาวใหน�ามาเฉลยเปนรายปตามอายสญญาเชา แลวยนแบบแสดงรายการ

และช�าระภาษเงนไดเปนการลวงหนาเปนปๆใหเสรจสนไปในปทไดรบเงนนน

(2) เมอสนปตองน�าเงนไดทเฉลยรายปตามขอ (1) รวมทงคาเชาทไดรบแตละเดอนในป

นนๆมาค�านวณภาษเงนได แลวน�าเงนภาษทช�าระไวลวงหนาตามขอ (1) มาหกออก

จ�ำนวน

ป1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

20 ขนไป

% ของมลคา

95.0 90.2 85.7 81.4 77.4 73.5 69.8 66.3 63.0 59.9 56.9 54.0 51.3 48.8 46.4 44.0 41.8 39.7 37.7 35.8

�������������� (17-320).indd 54 15/7/2560 11:11:27 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 57: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 55

ประเภทท 6 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(6)เงนไดประเภทท 6 ไดแก เงนไดจากวชาชพอสระ เชน วชากฎหมาย การประกอบโรคศลปะ

วศวกรรม สถาปตยกรรม การบญช ประณตศลปกรรม หรอวชาชพอสระอนใดทจะไดมพระราชกฤษฎกา

ก�าหนดชนดไว

เนองจากขณะนยงไมมพระราชกฤษฎกาดงกลาวจงเปนอนวาวชาชพอสระในปจจบนมเพยง

6 ชนดดงกลาวแลว ผประกอบวชาชพอสระนตองมใชลกจาง พนกงานรบเงนเดอนของทางราชการ

รฐวสาหกจ หรอองคกรธรกจ เชน ทนายความรบเงนเดอนของบรษท หรอแพทยขององคกรวสาหกจ

อาชพดงกลาวนไมถอวาเปนผมเงนไดตามมาตรา 40(6) ผทมเงนไดตามมาตรานจะตองเปนทนายความ

มส�านกงานสวนตว หรอแพทยมคลนกสวนตว เงนไดกคอคาตรวจรกษาโรคของแพทย หรอคาวาความ

ของทนายความ

ประเภทท 7 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(7)เงนไดประเภทท 7 ไดแก เงนไดจากการรบเหมาทผรบเหมาตองลงทนดวยการจดหา

สมภาระในสวนส�าคญนอกจากเครองมอ เชน รบเหมากอสรางทงของและทงคาแรง หากรบเหมา

เฉพาะคาแรงงานไมเปนเงนไดตามมาตรา 40(7)

ผรบเหมารบเหมาสรางตกในทดนของนายหนงแลว ผรบเหมายกกรรมสทธในตกนนใหแก

นายหนงโดยผรบเหมาไดสทธเชาตกแถวนน สบปตอมา ผรบเหมาไดโอนสทธการเชาใหแกผอนโดยได

คาตอบแทน เงนคาตอบแทนทผรบเหมาไดรบมานกรมสรรพากรถอวาเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา

40(7) คอเงนไดจากการรบเหมา

ประเภทท 8 เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(8)เงนไดประเภทท 8 ไดแก เงนไดจากการธรกจ การพาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม

การขนสง การขายอสงหารมทรพย หรอการอนใดนอกจากทระบไวในมาตรา 40(1) ถง (7) ถอเปน

เงนไดครอบจกรวาล คอถาไมเขาตามประเภทท 1–7 แลวตองเขาขอนหมด

ตวอยางเงนสดทโจทกน�ามาฝากธนาคารแตโจทกพสจนไมไดวาเปนเงนไดพงประเมนประเภทใด

ตองถอวาเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(8)

เงนสนไถทผขายฝากทดนช�าระใหแกผซอฝากจ�านวนเทากบราคาทขายฝากนน ถอเปน

เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(8) ของผซอฝาก

บรษทตางประเทศใหเงนแกโจทกเพอใหบรษทนนไดรบท�างานการวางทอประปา

เพราะโจทกเปนมารดาของภรยาผมอทธพลทางการเมองในสมยนน เงนทโจทกไดรบน

ถอเปนเงนไดจากการอนใดตามมาตรา 40(8) ไมไดรบยกเวนภาษเงนไดตามมาตรา 42

เชนเดยวกน เงนทมผใหคราวละมากๆเพอหวงผลประโยชน ไมถอเปนการใหโดยเสนหา

เนองในพธหรอตามโอกาสแหงขนบธรรมเนยมประเพณตามมาตรา 40(10) ตองถอวาเปน

เงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(8)

Business Taxation (17-456).indd 55 31/7/2555 15:45:07 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 58: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

56 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ภาพ 2.3 สรปประเภทของเงนได (ส�าคญตองจ�าใหได)

ขอสงเกตการทราบวาเปนเงนไดพงประเมนประเภทใดใน 8 ประเภทนมความจ�าเปนมากเพราะเหตผลดงน

1. เงนไดพงประเมนแตละประเภทนนกฎหมายใหหกคาใชจายไดไมเทากน

2. เงนไดบางประเภทผมเงนไดตองเสยภาษปละสองครง ไดแก เงนไดตามมาตรา 40(5) (6)

(7) และ (8) ตองเสยภาษปละสองครง ถาไปรวมเสยปละครงจะตองเสยคาปรบและเงนเพมตามกฎหมาย

โดยใชเหต

3. ประเภทของเงนไดพงประเมนนยงน�าไปใชกบเงนไดนตบคคลดวย เชน ในกรณของ

บรษทหรอหางห นสวนนตบคคลตามกฎหมายตางประเทศ แตมเงนไดในประเทศไทยทงๆทมได

ประกอบกจการในประเทศไทย ซงอาจเปนเงนทจายจากหรอในประเทศไทยกได ถาเงนไดนนเขา

ประเภทตามมาตรา 40(2) (3) (4) (5) และ (6) บรษทหรอหางหนสวนฯนนมหนาทตองเสยภาษใหแก

ประเทศไทย โดยผจายเงนไดพงประเมนนนมหนาทตองหกภาษ ณ ทจายตามวธการและอตราภาษท

ก�าหนดไวในมาตรา 70

เงนไดทไดรบยกเวนไมตองน�ามาค�านวณภาษเงนได

ปจจบนเงนไดพงประเมนทไดรบยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาม 5 กรณ คอ การยกเวนตาม

ประมวลรษฎากร มาตรา 42 การยกเวนตามกฎกระทรวง การยกเวนตามพระราชกฤษฎกา การยกเวน

ตามประกาศของอธบดกรมสรรพากร และการยกเวนตามกฎหมายอน

เงนไดพงประเมนทไดรบการยกเวนนมรายการท จะน�ำมำศกษำเฉพำะทส�ำคญ ดงน

1. การยกเวนตามประมวลรษฎากร (มาตรา 42) การยกเวนในกรณนมดงน

(1) คาเบยเลยง หรอ คาพาหนะ ซงลกจางหรอผรบหนาทหรอต�าแหนงงาน หรอผรบ

ท�างานใหไดจายไปโดยสจรตตามความจ�าเปน เฉพาะในการทตองปฏบตการตามหนาทของตน และได

จายไปทงหมดในการนน ในกรณนจะตองมหลกฐานการจายเงนประกอบรายงานของลกจางวาไดจายไป

ทงหมดในการนน

ประเภทของเงนไดคาจางแรงงาน ม.40(1)เงนจากหนาทหรอตำแหนงงานททำ ม.40(2)คาลขสทธ และสทธ ม.40(3)ดอกเบย เงนปนผล ม.40(4)การใหเชาทรพยสน ม.40(5)วชาชพอสระ ม.40(6)การรบเหมา ม.40(7)การธรกจ การพาณชย เกษตร อตสาหกรรมและทไมเขาขายทง 7 ประเภททกลาวมาแลว ม.40(8)

�������������� (17-320).indd 56 28/6/2556 16:12:31 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 59: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 57

(2) คาพาหนะและเบยเลยงเดนทางตามอตราทรฐบาลก�าหนดโดยพระราชกฤษฎกาวาดวย

อตราคาพาหนะและเบยเลยงเดนทางกรณนเปนการยกเวนภาษใหแกขาราชการและลกจางของราชการ

(3) เงนคาเดนทางซงนายจางใหแกลกจางเฉพาะสวนทลกจางไดจายทงหมดโดยจ�าเปนเพอ

การเดนทางจากตางถนในการเขารบงานเปนครงแรกหรอในการกลบถนเดมเมอการจางสนสดลงแลวแต

ขอยกเวนนมใหรวมถงเงนคาเดนทางทลกจางไดรบในการกลบถนเดมและการเขารบงานของนายจางเดม

ภายใน 365 วนนบแตวนทการจางครงกอนสนสดลง

(4) ในกรณทนายจางและลกจางไดท�าสญญากนโดยสจรตกอนใชพระราชบญญตภาษเงนได

พทธศกราช 2475 มขอก�าหนดวา นายจางจะช�าระเงนบ�าเหนจ เงนคาธรรมเนยม เงนคานายหนา

หรอเงนโบนส ใหแกลกจางเปนจ�านวนเดยวเมอการงานทจางไดสนสดลงแลว แมเงนเตมจ�านวนนนจะ

ไดช�าระภายหลงทใชบทบญญตในสวนนกด เงนบ�าเหนจ เงนคาธรรมเนยม เงนคานายหนา หรอเงน

โบนส สวนทเปนคาจางแรงงานอนไดท�าในเวลากอนใชพระราชบญญตภาษเงนได พทธศกราช 2475

นนไมตองรวมค�านวณเพอเสยภาษเงนได

(5) เงนเพมพเศษประจ�าต�าแหนงและเงนคาเชาบานหรอบานทใหอยโดยไมตองเสยคาเชา

ส�าหรบขาราชการสถานทตหรอสถานกงสลไทยในตางประเทศ

(6) เงนไดจากการขายหรอสวนลดการซออากรแสตมปไปรษณยากรของรฐบาล

(7) เบยประชมกรรมาธการหรอกรรมการหรอคาสอนคาสอบททางราชการหรอสถาน

ศกษาของทางราชการจายให

คาสอนในกรณนหมายถงคาสอนทก�าหนดใหจายเปนรายครงเฉพาะทมการสอนจรง

เทานน ไมใชก�าหนดเหมาจายเปนรายเดอน

(8) ดอกเบยดงตอไปน

(ก) ดอกเบยสลากออมสนหรอดอกเบยเงนฝากออมสนของรฐบาลเฉพาะประเภทฝาก

เผอเรยก

(ข) ดอกเบยเงนฝากประเภทออมทรพยทไดรบจากสหกรณ

(ค) ดอกเบยเงนฝากธนาคารในราชอาณาจกรทงนเฉพาะทตองจายคนเมอทวงถาม

ประเภทออมทรพยเฉพาะกรณผมเงนไดไดรบดอกเบยเงนฝากประเภทดงกลาวจ�านวนรวมทงสนไมเกน

20,000 บาท ตลอดปภาษนน (ตามประกาศอธบดกรมสรรพากรเกยวกบภาษเงนได ฉบบท 55)

(ง) ดอกเบยเงนฝากทเกดจากการฝากเงนกบธนาคารในประเทศ และจากสหกรณ

ออมทรพยตามกฎหมายวาดวยสหกรณในประเทศ เปนรายเดอนตดตอกนมระยะเวลาไมนอยกวายสบ

เดอนนบแตวนทฝาก โดยมยอดเงนฝากแตละคราวเทากน แตไมเกนสองหมนหาพนบาทตอเดอน และ

รวมทงหมดแลวตองไมเกนหกแสนบาททงน ตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทอธบดกรมสรรพากร

ประกาศก�าหนด

(9) การขายสงหารมทรพยอนเปนมรดก หรอสงหารมทรพยทไดมาโดยมไดมงในทาง

การคาหรอหาก�าไร (เชน แหวนเพชร รถยนต นาฬกา เปนตน) แตไมรวมถงเรอก�าปน เรอทมระวาง

�������������� (17-320).indd 57 8/7/2556 14:56:48 dummy3

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 60: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

58 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ตงแตหกตนขนไป เรอกลไฟ หรอเรอยนตทมระวางตงแตหาตนขนไป หรอแพ

(10) เงนไดทไดรบจากการรบมรดก(พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลรษฎากร(ฉบบท

40) พ.ศ. 2558) เฉพาะสวนทไมเกนยสบลานบาท

(11) รางวลเพอการศกษาหรอคนควาในวทยาการ รางวลสลากกนแบงหรอสลากออมสน

ของรฐบาล รางวลททางราชการจายใหในการประกวดหรอแขงขน ซงผรบไมมอาชพในการประกวด

หรอแขงขน หรอสนบนรางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปราบปรามการกระท�าความผด

(12) บ�านาญพเศษ บ�าเหนจพเศษ บ�านาญตกทอด หรอบ�าเหนจตกทอด

(13) คาสนไหมทดแทนเพอละเมด เงนทไดจากการประกนภยหรอการฌาปนกจสงเคราะห

(14) เงนสวนแบงของก�าไรจากหางหนสวนสามญ หรอคณะบคคลทมใชนตบคคลซงตอง

เสยภาษตามบทบญญตในสวนน แตไมรวมถงเงนสวนแบงของก�าไรจากกองทนรวมส�าหรบเงนได

พงประเมนประจ�าป พ.ศ. 2529 เปนตนไป ใชบงคบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2558 (ยกเลกตาม

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลรษฎากร (ฉบบท 39) พ.ศ. 2557)

(15) เงนไดของชาวนาทไดจากการขายขาวอนเกดจากกสกรรมทตนและหรอครอบครวไดท�าเอง

(16) เงนไดทไดรบจากกองมรดก ซงตองเสยภาษตามความในมาตรา 57 ทว

เงนไดตามขอนไดเสยภาษเงนไดไวในนามของกองมรดกแลว เมอแบงเงนไดจากกอง

มรดกใหแกทายาท เงนไดนจงไดรบการยกเวนภาษ

(17) เงนไดตามทจะไดก�าหนดยกเวนโดยกฎกระทรวงซงไดแกกฎกระทรวง (ฉบบท 126)

พ.ศ. 2509 ซงมกรณทส�าคญหลายกรณดงจะศกษาตอไปในขอ 2 การยกเวนตามกฎกระทรวง

(18) รางวลสลากบ�ารงกาชาดไทย เงนไดจากการขายหรอสวนลดจากการซอสลากบ�ารง

กาชาดไทย

(19) ดอกเบยทไดรบตามมาตรา 4 ทศ คอ ดอกเบยเงนคนภาษอากร

(20) เงนไดจากการขายหนวยลงทนในกองทนรวม

(21) เงนไดของกองทนรวม ไมวาจะไดรบจากแหลงใดๆ

(22) เงนประโยชนทดแทนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคมตามกฎหมายวาดวย

การประกนสงคม

(23) เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมมคา

ตอบแทนใหแกบตรชอบดวยกฎหมายซงไมรวมถงบตรบญธรรม เฉพาะเงนไดในสวนทไมเกนยสบลาน

บาทตลอดปภาษนน

(24) เงนไดทไดรบจากการอปการะหรอจากการใหโดยเสนหาจากบพการผสบสนดานหรอ

คสมรส เฉพาะเงนไดในสวนทไมเกนยสบลานบาทตลอดปภาษนน

(25) เงนไดทไดรบจากการอปการะโดยหนาทธรรมจรรยาหรอจากการใหโดยเสนหาเนองใน

พธหรอตามโอกาสแหงขนบธรรมเนยมประเพณทงนจากบคคลซงมใชบพการผสบสนดานหรอคสมรส

เฉพาะเงนไดในสวนทไมเกนสบลานบาทตลอดปภาษนน

(26) เงนไดทไดรบจากการใหโดยเสนหาทผใหแสดงเจตนาหรอเหนไดวามความประสงคให

�������������� (17-320).indd 58 11/8/2559 16:36:03 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 61: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 59

ใชเพอประโยชนในกจการศาสนา กจการศกษา หรอกจการสาธารณประโยชน ตามหลกเกณฑ และ

เงอนไขทก�าหนดในกฎกระทรวง

หมายเหต ขอ (23)-(26) เปนเงนไดทไดรบจากการรบมรดกตามพระราชบญญตแกไข

เพมเตมประมวลรษฎากร (ฉบบท 40) พ.ศ. 2558

2. การยกเวนตามกฎกระทรวง

2.1 เงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง (ฉบบท 126) พ.ศ. 2509 ซงไดรบการ

แกไขเพมเตมโดยกฎกระทรวงฉบบอนๆทส�าคญและควรทราบมดงน (ไดตดบางขอทยกเลกไปและ

เรยงล�าดบใหม)

(1) เงนไดจากกจการโรงเรยนเอกชนทตงขนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน แต

ไมรวมถงเงนไดจากกจการโรงเรยนเอกชนนอกระบบประเภทกวดวชาทตงขนตามกฎหมายวาดวย

โรงเรยนเอกชน ทงน ส�าหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2558

(2) เงนไดจากการจ�าหนายหรอสวนลดจากการจ�าหนายสลากกนแบงของรฐบาล

(3) เงนไดสวนทเปนคาจางการท�างานในระหวางเวลาปดภาคการศกษาของคนตางดาว

ซงเปนนกเรยน นกศกษา หรอนสตทเขามาศกษา ณ สถานศกษาในประเทศไทย ทงน ใหเปนไปตาม

หลกถอยทถอยปฏบตตอกน

(4) เงนไดสวนทเปนคารกษาพยาบาลทนายจางจายใหหรอจายแทนลกจางเปนคา

รกษาพยาบาล ส�าหรบ

(ก) ลกจาง สาม ภรยา บพการ หรอผสบสนดานซงอยในความอปการะเลยงด

ของลกจาง ทงน เฉพาะส�าหรบการรกษาพยาบาลทกระท�าในประเทศไทย

(ข) ลกจางในกรณทจ�าเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลในตางประเทศในขณะท

ปฏบตการตามหนาทในตางประเทศเปนครงคราว ทงน เงนจ�านวนดงกลาวไดจายไปทงหมดในการนน

(5) เงนไดททางราชการจายใหเปนเงนคาเชาบานหรอเงนทค�านวณไดจากมลคาของ

การไดอยบานทใหอยโดยไมเสยคาเชา เงนชวยการศกษาของบตร เงนชวยเหลอบตร เงนคาเบยกนดาร

เงนยงชพ หรอเงนคาอาหารท�าการนอกเวลา

(6) เงนคาเชาบานทไดรบจากรฐวสาหกจซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล เทาท

ผมเงนไดไดจายไปโดยสจรตตามความเปนจรง หรอเงนทค�านวณไดจากมลคาของการไดอยบานท

รฐวสาหกจดงกลาวใหอยโดยไมตองเสยคาเชา และรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนไดส�าหรบ

เงนไดจ�านวนดงกลาวให

(7) เงนชวยการศกษาบตร เงนชวยเหลอบตร เงนคาเบยกนดาร หรอเงนยงชพทได

รบจากรฐวสาหกจซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ในอตราเดยวกบททางราชการจายใหแก

ขาราชการ และรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนไดส�าหรบเงนไดจ�านวนดงกลาวให

(8) รางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปองกนมใหมการกระท�าความผด

เกยวกบภาษอากร

(9) ดอกเบยเงนสะสมทไดรบจากรฐวสาหกจซงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

ในอตราเดยวกบททางราชการจายใหแกขาราชการ และรฐวสาหกจผจายเงนมไดออกคาภาษเงนได

�������������� (17-320).indd 59 26/8/2558 10:40:23 dummy 4

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 62: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

60 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ส�าหรบเงนไดจ�านวนดงกลาวให

(10) เงนไดทเจาหนาทของรฐบาลตางประเทศซงปฏบตหนาทในประเทศไทยไดรบจาก

รฐบาลของตน ทงน โดยใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบตตอกน

(11) เงนไดสวนทเปนเงนเดอนและเงนใดๆบรรดาทไดเนองจากหนาทหรอต�าแหนง

งานทท�าหรอจากการรบท�างานให ทคนตางดาวซงเปนผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

ปฏบตหนาทในประเทศไทยไดรบจากคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

(12) เงนไดททางราชการจายใหเพอประโยชนในการรกษาความมนคงภายในราชอาณา–

จกร และกระทรวงการคลงไดอนญาตใหเบกจายได

(13) เงนไดสวนทเปนเงนเดอนหรอคาจางและเงนใดๆบรรดาทไดเนองจากหนาทหรอ

ต�าแหนงงานทท�าหรอจากการรบท�างานให ทคนตางดาวซงไมมถนทอยในประเทศไทย ไดรบจาก

(ก) คณะกรรมการระหวางรฐบาลเกยวกบการโยกยายถนฐานในการปฏบตงาน

ในประเทศไทย

(ข) รฐบาลแหงประเทศของตนในการปฏบตงานเกยวกบการชวยเหลอผอพยพ

จากอนโดจนในประเทศไทย

(14) เงนไดจากการขายอสงหารมทรพยอนเปนมรดก หรออสงหารมทรพยทไดรบ

จากการใหโดยเสนหา ทตงอยนอกเขตกรงเทพมหานคร เทศบาล สขาภบาล หรอเมองพทยา หรอ

การปกครองทองถนอนทมกฎหมายจดตงขนโดยเฉพาะ ทงน เฉพาะเงนไดจากการขายในสวนทไมเกน

200,000 บาท ตลอดปภาษนน

(15) เงนไดจากการโอนกรรมสทธ หรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยใหแกบตร

โดยชอบดวยกฎหมายของตนโดยไมมคาตอบแทน บตรโดยชอบดวยกฎหมายดงกลาวไมรวมถงบตร

บญธรรมดวย

(16) เงนไดจากการขายสนคายาสบทโรงงานยาสบ กระทรวงการคลง ไดเสยภาษ

เงนไดแทนผขายสนคาดงกลาวทกทอด ตามมาตรา 48 ทว แหงประมวลรษฎากร

(17) เงนไดดงตอไปน

(ก) ดอกเบยพนธบตรหรอดอกเบยหนก

(ข) ผลตางระหวางราคาไถถอนกบราคาจ�าหนายพนธบตรหรอห นก ทออก

จ�าหนายครงแรกในราคาไถถอน

(ค) ผลประโยชนทไดจากการโอนพนธบตรหนก

ทงน เฉพาะพนธบตรหรอหนกของรฐบาลองคการรฐบาลหรอสถาบนการเงนท

มกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจดตงขนส�าหรบใหกยมเงนเพอสงเสรมเกษตรกรรมพาณชยกรรม

หรออตสาหกรรม และผมเงนไดนนมไดเปนผอยในประเทศไทย (มผลบงคบใชตงแตวนท 25 มกราคม

พ.ศ. 2548 เปนตนไป)

ผมเงนไดตองถอกรรมสทธหรอไดรบโอนกรรมสทธในพนธบตรหรอหนกกอนวนท

13 ตลาคม พ.ศ. 2553 โดยพนธบตรหรอหนกดงกลาวตองออกจ�าหนายกอนวนท 13 ตลาคม พ.ศ.

�������������� (17-320).indd 60 24/8/2558 10:30:51 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 63: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 61

2553 ทงน ในกรณทการโอนกรรมสทธพนธบตรหรอหนกมไดมการแจงตอนายทะเบยน ตองมหลกฐาน

การโอนกรรมสทธเปนหนงสอซงระบวนทโอนกรรมสทธในพนธบตรหรอหนกนนไวโดยชดแจง

(18) ดอกเบยเงนฝากประเภทออมทรพยของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการ

เกษตร

(19) เงนไดจากการขายหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย แตไมรวมถง

เงนไดจากการขายหลกทรพยทเปนหนกหรอพนธบตร

(20) เงนปนผลหรอเงนสวนแบงของก�าไร แลวแตกรณ จากหางหนสวนสามญหรอ

คณะบคคลทมใชนตบคคล หรอจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย ทงน

เฉพาะสวนทเปนการค�านวณจากเงนไดจากการขายโลหะดบกตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2531

ส�าหรบโลหะดบกทซอระหวางวนท 23 กนยายน พ.ศ. 2529 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2530 และ

รายจายในสวนทเกยวกบกจการซอและขายโลหะดบกดงกลาว

(21) เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมม

คาตอบแทนใหแกมลนธชยพฒนา

(22) เงนคาใชจายในพระองคทไดรบจากทางราชการและเงนปททางราชการจายให

ตามพระราชกฤษฎกาวาดวยการจายเงนเดอน เงนป บ�าเหนจ บ�านาญ และเงนอนในลกษณะเดยวกน

(23) เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมม

คาตอบแทนใหแกมลนธสงเสรมศลปาชพในสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ

(24) เงนคาทดแทนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย ทงน เฉพาะทดนท

ตองเวนคน และอสงหารมทรพยอนบนทดนทตองเวนคน

(25) เงนไดพงประเมนดงตอไปน

(ก) ผลตางระหวางราคาไถถอนกบราคาซอตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหน

ใดๆทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออกและมการจ�าหนายครงแรกในราคาต�ากวา

ราคาไถถอน แตไมรวมถงกรณทผมเงนไดซงเปนผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาเปนผทรงคนแรก

(ข) ผลประโยชนทไดจากการโอนตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนใดๆทบรษท

หรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออก ทงน เฉพาะตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนท

ไมมดอกเบย

ในกรณทเงนไดพงประเมนตามวรรคหนงเกดจากตวเงนหรอตราสารแสดงสทธ

ในหนทมการจ�าหนายครงแรกในราคาต�ากวาราคาไถถอน จะตองเปนกรณทไดมการหกภาษเงนได ณ

ทจาย จากเงนไดของบคคลธรรมดาทเปนผทรงคนแรกไวแลว ตามมาตรา 50(2)(ค) แหงประมวลรษฎากร

และผจายเงนไดไดประทบตราวาไดหกภาษเงนได ณ ทจาย ไวบนตราสารแลวเทานน

(ค) ดอกเบยทไดจากตวเงนหรอตราสารแสดงสทธในหนใดๆทบรษทหรอหาง–

หนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอนเปนผออก เฉพาะสวนทเกดขนกอนการเปนผทรงตวเงนหรอตราสาร

แสดงสทธในหนของผมเงนได ทงน ตองมการหกภาษเงนได ณ ทจาย ตามมาตรา 50(2) แหงประมวล

รษฎากรจากดอกเบยดงกลาวทงจ�านวนไวแลว (ตราสารสทธในหน เชน หลกฐานท�านองเดยวกบตวเงน

แตมรายการโอนไมครบเขาลกษณะเปนตวเงน หรอใบแจงรบจองซอหน เปนตน)

�������������� (17-320).indd 61 27/8/2558 9:15:00 dummy 5

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 64: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

62 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

(26) เงนไดทผเชยวชาญของประชาคมยโรป (สหภาพยโรปในปจจบน) ทเปนคนตางดาว

และไมมถนทอยในประเทศไทยไดรบเนองจากการเขามาท�างานในประเทศไทย ภายใตโครงการความ

ชวยเหลอทประเทศไทยไดรบจากประชาคมยโรป

(27) เงนไดจากการขายหนวยลงทนในกองทนรวมทจดตงขนตามกฎหมายวาดวย

หลกทรพยและตลาดหลกทรพย แตไมรวมถงเงนหรอผลประโยชนใดๆทไดรบเนองจากการขายหนวย

ลงทนคนใหแกกองทนรวมเพอการเลยงชพตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(28) เงนไดทคณะกรรมการอ�านวยการปรบปรงพระทนงจกรมหาปราสาทไดรบเพอ

ประโยชนในการสรางพระทนงองคใหมและปรบปรงพระทนงจกรมหาปราสาท

(29) เงนไดทค�านวณไดจากมลคาของเครองแบบซงลกจางไดรบจากนายจาง ในจ�านวน

คนละไมเกนสองชดตอป และเสอนอกในจ�านวนคนละไมเกนหนงตวตอป

เครองแบบ ตามวรรคหนง หมายความวาเครองแตงกายรวมทงสงประกอบ

เครองแตงกายทก�าหนดใหแตงเพอใชในการปฏบตงาน แตไมรวมถงรองเทาทอาจใชงานไดทวไป ชดชนใน

หรอสงประกอบเครองแตงกายทท�าดวยโลหะหรออญมณทมคา เชน เงน ทองค�า ทบทม หยก เปนตน

เสอนอก ตามวรรคหนง หมายความรวมถงชดไทยพระราชทานและเสอทนยม

ใชในการแตงกายไปในงานส�าคญตางๆ

(30) เงนไดเทาทลกจางจายเปนเงนสะสมเขากองทนส�ารองเลยงชพ ตามกฎหมาย

วาดวยกองทนส�ารองเลยงชพในอตราไมเกนรอยละ 15 ของคาจาง เฉพาะสวนทเกน 10,000 บาท

แตไมเกน 490,000 บาท ส�าหรบปภาษนน (เชน จายเขากองทนปละ 18,000 บาท ไดรบยกเวน

8,000 บาท เปนตน)

(31) เงนหรอผลประโยชนใดๆทลกจางไดรบจากกองทนส�ารองเลยงชพ ตามกฎหมาย

วาดวยกองทนส�ารองเลยงชพ ดงน

(ก) เงนหรอผลประโยชนใดๆทไดรบ เนองจากลกจางออกจากงานเพราะตาย

ทพพลภาพ หรอออกจากงานเมอมอายไมต�ากวา 55 ปบรบรณ

(ข) เงนหรอผลประโยชนใดๆทมสทธไดรบจากกองทนส�ารองเลยงชพ เนองจาก

ลกจางออกจากงานกอนอายครบ 55 ป แตเมอออกจากงานแลวไดคงเงนหรอผลประโยชนนนไวทง

จ�านวน และตอมารบเงนหรอผลประโยชนหลงลกจางตาย ทพพลภาพ หรออายครบ 55 ปบรบรณ

ทงน เปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดประกาศก�าหนด (ประกาศ

อธบดกรมสรรพากร ฉบบท 223)

(32) เงนปนผลหรอเงนสวนแบงของก�าไรจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดจาก

กจการโรงเรยนเอกชน ทตงขนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน หรอกจการสถาบนอดมศกษา

เอกชนทตงขนตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชน ทงน ไมรวมถงกจการโรงเรยนเอกชน

นอกระบบประเภทกวดวชาทตงขนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน ทงน ส�าหรบเงนไดพงประเมน

ทไดรบตงแตวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 เปนตนไป

(33) ดอกเบยเงนฝากธนาคาร ในราชอาณาจกรทตองจายคนเมอทวงถาม ประเภท

�������������� (17-320).indd 62 27/8/2558 9:15:01 dummy 5

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 65: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 63

ออมทรพย เฉพาะกรณทผมเงนไดไดรบดอกเบยดงกลาวในจ�านวนรวมกน ทงน ไมเกน 20,000 บาท

ตลอดปภาษนน ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดประกาศก�าหนด

(34) เงนไดสวนทเปนเงนเดอนหรอคาจางทคนประจ�าเรอไดรบเนองจากปฏบตหนาท

ในเรอไทย ตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการพาณชยนาวทใชในการขนสงสนคาระหวางประเทศ

(35) เงนไดทคณะกรรมการบรหารทนการกศลสมเดจพระเทพฯไดรบเพอประโยชน

ของทนการกศลสมเดจพระเทพฯ

(36) ผลประโยชนทไดจากการควบเขากนของธนาคารตามกฎหมายวาดวยการ

ธนาคารพาณชยและ/หรอบรษทเงนทน บรษทหลกทรพย หรอบรษทเครดตฟองซเอร ตามกฎหมาย

วาดวยการประกอบธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพย และธรกจเครดตฟองซเอร ซงตราคาเปนเงนไดเกน

กวาเงนทน ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศก�าหนด

(37) เงนไดเทาทสมาชกกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการจาย เปนเงนสะสมเขา

กองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการ (กบข.) ตามกฎหมายวาดวยกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการ

เฉพาะสวนทไมเกน 500,000 บาท ส�าหรบปภาษนน

(38) เงนหรอผลประโยชนใดๆทสมาชกกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการไดรบ

จากกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการ ตามกฎหมายวาดวยกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการ คอ

เงนหรอผลประโยชนใดๆทไดรบเนองจากออกจากราชการเพราะตาย เหตทพพลภาพ เหตทดแทน หรอ

สงอายเงนหรอผลประโยชนใดๆทมสทธไดรบจากกองทนฯเนองจากลาออกจากราชการในกรณอนดงกลาว

แตเมอออกจากราชการแลวไดคงเงนหรอผลประโยชนนนไวทงจ�านวนในกองทนฯ และตอมาไดรบเงน

หรอผลประโยชนหลงจากสมาชกผนนตาย ทพพลภาพ หรออายครบหกสบปบรบรณ ทงน ตองเปนไป

ตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการตามทอธบดกรมสรรพากรก�าหนด (ประกาศอธบดกรมสรรพากร

ฉบบท 189)

(39) เงนไดทคณะกรรมการกองทนลานกฬาตานยาเสพตดส�านกนายกรฐมนตรไดรบ

เพอประโยชนของกองทนลานกฬาตานยาเสพตดดงกลาว

(40) ดอกเบยพนธบตรออมสน รนพนธบตรเงนฝากชวยชาต

(41) เงนไดทเปนเงนเดอนหรอคาตอบแทนทเจาหนาทของศนยวจยวนเกษตรนานาชาต

ซงเปนคนตางดาวและไมมถนทอยในประเทศไทย ไดรบจากศนยวจยวนเกษตรแหงชาต เนองจาก

เขามาท�างานในประเทศไทย ภายใตขอตกลงระหวางรฐบาลไทยและศนยวจยวนเกษตรนานาชาต

(42) รางวลบตรออมทรพยของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

(43) เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนโดยไมมคาตอบแทนให

แกวด วดบาทหลวงโรมนคาทอลก หรอมสยดทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยการนน ทงน เฉพาะการ

โอนทดนสวนทท�าใหวดวดบาทหลวงโรมนคาทอลกหรอมสยดมทดนไมเกนหาสบไร(กรณโอนกรรมสทธ

หรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมมคาตอบแทน มาตรา 41 ทว ใหถอวาผโอนเปนผมเงนได

และตองเสยภาษ)

(44) ผลประโยชนทไดจากการทผประกอบกจการซงเปนบรษทมหาชนจ�ากดหรอบรษท

�������������� (17-320).indd 63 24/8/2558 10:30:51 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 66: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

64 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

จ�ากดควบเขากนหรอโอนกจการทงหมดใหแกกนตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรม

สรรพากรประกาศก�าหนด ซงตราคาเปนเงนไดเกนกวาเงนทน

(45) คาชดเชยทลกจางไดรบตามกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน และคา

ชดเชยทพนกงานไดรบตามกฎหมายวาดวยพนกงานรฐวสาหกจสมพนธ แตไมรวมถงคาชดเชยทลกจาง

หรอพนกงานไดรบเพราะเหตเกษยณอายหรอสนสดสญญาจาง ทงน เฉพาะคาชดเชยสวนทไมเกนคา

จางหรอเงนเดอนคาจางของการท�างานสามรอยวนสดทายแตไมเกน300,000บาท(ส�าหรบเงนไดทได

รบตงแต 1 มกราคม พ.ศ. 2541)

(46) เงนไดเทาทไดจายเปนดอกเบยเงนกยมส�าหรบการกยมเงนเพอซอ เชาซอ หรอ

สรางอาคารทอยอาศย โดยจ�านองอาคารทซอหรอสรางเปนประกนการกยมนน ตามจ�านวนทจายจรง

แตไมเกน 100,000 บาท ตามหลกเกณฑและวธการทอธบดก�าหนด ทงน เฉพาะทจายใหแก

(ก) กองทนรวมอสงหารมทรพยเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตง

ขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(ข) กองทนรวมเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมาย

วาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

อาคารตามวรรคหนงใหหมายความรวมถงอาคารพรอมทดนดวย

(ค) นตบคคลเฉพาะกจซงจดตงขนเพอด�าเนนการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย

ตามกฎหมายวาดวยนตบคคลเฉพาะกจเพอการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย ทงน เฉพาะกรณท

นตบคคลเฉพาะกจดงกลาวเขารบชวงสทธเปนเจาหนเงนกแทนกองทนรวมตาม (ก) หรอ (ข) ธนาคาร

หรอสถาบนการเงนอน บรษทประกนชวต สหกรณ หรอนายจาง

(47) เงนไดเทาทไดจายเปนดอกเบยเงนกยมใหแกธนาคารหรอสถาบนการเงนอน

บรษทประกนชวตสหกรณหรอนายจางส�าหรบการกยมเงนเพอซอเชาซอหรอสรางอาคารทอยอาศย

(หมายความรวมถงอาคารพรอมทดนดวย) โดยจ�านองอาคารทซอหรอสรางเปนประกนการกยมนน

เฉพาะสวนทเกน10,000บาทแตไมเกน90,000บาททงนตามหลกเกณฑและวธการทอธบดก�าหนด

(48) เงนไดเทาทครใหญหรอครโรงเรยนเอกชนจายเปนเงนสมทบเขากองทน

สงเคราะหตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน เฉพาะสวนทไมเกน 500,000 บาท ส�าหรบปภาษนน

(ใชบงคบ 1 มกราคม พ.ศ. 2551)

(49) เงนไดพงประเมนตามมาตรา40(1)(2)(6)(7)และ(8)แหงประมวลรษฎากร

และเงนไดพงประเมนประเภทคาแหงลขสทธทมไดรบโอนมาโดยทางมรดก เทาทไดจายเปนคาซอหนวย

ลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ ตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ในอตรา

ไมเกนรอยละ 15 ของเงนได ทงน จะตองมจ�านวนไมเกน 500,000 บาท ส�าหรบปภาษนน

กรณทผมเงนไดจายสะสมเขากองทนส�ารองเลยงชพตามกฎหมายวาดวยกองทน

ส�ารองเลยงชพ หรอไดจายเงนสะสมเขากองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการตามกฎหมายวาดวยกองทน

บ�าเหนจบ�านาญขาราชการดวย เงนไดทไดรบยกเวนตามวรรคหนงเมอรวมกบเงนสะสมทจายเขา

กองทนส�ารองเลยงชพหรอกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการตองไมเกน 500,000 บาท

�������������� (17-320).indd 64 24/8/2558 10:30:51 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 67: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 65

เงนไดทไดรบยกเวนตามวรรคหนงและวรรคสอง และการถอหนวยลงทนใน

กองทนรวมเพอการเลยงชพใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรก�าหนด

ในกรณทผมเงนไดไมปฏบตตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทก�าหนดในวรรค

สาม ใหผมเงนไดหมดสทธไดรบยกเวนตามวรรคหนง และตองเสยภาษเงนไดส�าหรบเงนไดทไดรบ

ยกเวนภาษตามวรรคหนงมาแลวดวย

(50) เงนหรอผลประโยชนใดๆทผถอหนวยลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพตาม

กฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพยไดรบจากกองทนรวมดงกลาว เพราะเหตสงอาย

ทพพลภาพ หรอตาย ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรก�าหนด

(51) เงนหรอผลประโยชนใดๆทผอ�านวยการผบรหารครหรอบคลากรทางการศกษา

ในโรงเรยนเอกชนไดรบจากกองทนสงเคราะหตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน เมอผอ�านวยการ

ผบรหาร คร หรอบคลากรทางการศกษาในโรงเรยนเอกชนออกจากงานเพราะเหตสงอาย ทพพลภาพ

หรอตาย ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรก�าหนด

(52) เงนไดจากการขายอสงหารมทรพยตอไปน

(ก) บานโรงเรอนหรอสงปลกสรางอนซงโดยปกตใชประโยชนเพอเปนทอยอาศย

(ข) อสงหารมทรพยตาม (ก) พรอมทดน

(ค) หองชดส�าหรบการอยอาศยในอาคารชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชด

ทงนเฉพาะส�าหรบกรณการท�าสญญาซอขายอสงหารมทรพยซงผมเงนไดใชเปน

ทอยอาศยอนเปนแหลงส�าคญ โดยมชออยในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรเปน

เวลาไมนอยกวาหนงปนบแตวนทไดมาซงกรรมสทธหรอสทธครอบครองอสงหารมทรพยนน ตาม

หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรก�าหนด

การไดรบยกเวนตามวรรคหนงตองปรากฏวาภายในก�าหนดเวลาหนงปกอนหรอ

นบแตวนทท�าสญญาซอขายอสงหารมทรพยดงกลาว ผมเงนไดไดท�าสญญาซอขายอสงหารมทรพยใหม

ซงมลกษณะตาม(ก)(ข)หรอ(ค)เพอใชเปนทอยอาศยของตนและใหไดรบยกเวนเทากบจ�านวนมลคา

ของอสงหารมทรพยดงกลาวแตไมเกนจ�านวนมลคาของอสงหารมทรพยแหงใหมทงน ใหถอตามราคา

ประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมจดทะเบยนสทธและนตกรรม ตามประมวลกฎหมายทดน

(กฎกระทรวง ฉบบท 241/2546)

(53) เงนไดจากการขายขอตกลงซอขายลวงหนาในตลาดสนคาเกษตรลวงหนาแหง

ประเทศไทย เฉพาะกรณทไมมการสงมอบสนคาเกษตร (กฎกระทรวง ฉบบท 244/2547)

(54) เงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและคาลดหยอนตามมาตรา47(1)(2)(3)

(4) (5) หรอ (6) แหงประมวลรษฎากร เทาจ�านวนทบรจาคใหแกสวนราชการ เพอชวยเหลอผประสบ

อทกภย วาตภย อคคภย หรอภยธรรมชาตอน แตเมอรวมกบเงนบรจาคตามมาตรา 47(7) แหง

ประมวลรษฎากรแลว ตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกคา

ลดหยอนดงกลาวนน ทงน ส�าหรบเงนไดพงประเมนประจ�าป พ.ศ. 2547 ทตองยนรายการในป พ.ศ.

2548 เปนตนไป (กฎกระทรวง ฉบบท 253/2548)

�������������� (17-320).indd 65 24/8/2558 10:30:51 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 68: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

66 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

(55) เงนไดทผมเงนไดซงเปนผอยในประเทศไทยและมอายไมต�ากวาหกสบหาป

ในปภาษทไดรบและเปนผอยในประเทศไทย เฉพาะสวนทไมเกน หนงแสนเกาหมนบาท ในปภาษนน

กรณผมเงนไดและคสมรสตางฝายตางมเงนไดและรวมค�านวณภาษ ใหตางฝายตางไดรบยกเวนเงนได

คนละ190,000บาททงน ส�าหรบเงนไดทไดรบตงแตวนท 1มกราคมพ.ศ. 2548 เปนตนไป โดยเปน

ไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศก�าหนด (กฎกระทรวง ฉบบท

257/2549)

(56) เงนไดทผมเงนไดเปนคนพการทมบตรประจ�าตวคนพการตามกฎหมายวาดวยการ

สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ. 2550ซงเปนผอยในประเทศไทยและมอายไมเกน 65ป

บรบรณในปภาษทไดรบเงนไดพงประเมนเรมใชบงคบส�าหรบเงนไดทไดรบตงแตวนท1มกราคมพ.ศ.

2553เปนตนไปใหยกเวนเงนได190,000บาทในปภาษนนทงนใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการและ

เงอนไขทกรมสรรพากรก�าหนด

(57) ยกเวนเงนไดจากนกแสดงสาธารณะทเปนนกแสดงภาพยนตรซงมภมล�าเนาอย

ในตางประเทศ ซงด�าเนนการสรางโดยบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนมาตามกฎหมายของ

ตางประเทศและไดรบอนญาตการสรางตามกฎหมายวาดวยภาพยนตรและวดทศนทงนส�าหรบเงนได

พงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2554 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2558

(58) เงนไดจากการขายหลกทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยในประเทศสมาชก

อาเซยนทมการซอขายผานระบบทตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจดใหมขนเพอเชอมโยงการซอขาย

กบตลาดหลกทรพยในประเทศสมาชกอาเซยน แตไมรวมถงเงนไดจากการขายหลกทรพยทเปนตวเงน

คลง พนธบตร ตวเงนหรอหนก

(59) เงนคาตอบแทนพเศษเจาหนาทผ ปฏบตงานไดรบตามระเบยบส�านกนายก

รฐมนตรวาดวยบ�าเหนจความชอบส�าหรบเจาหนาทผปฏบตงานในจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. 2550

ทงน ส�าหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2555 เปนตนไป

(60) ก�าหนดใหเงนไดทไดรบจากรฐ อนเนองมาจากการไดมาซงรถยนตคนแรกของ

ผมเงนไดตามมาตรการรถยนตคนแรกตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 13 กนยายน พ.ศ. 2554 เปน

จ�านวนเทากบภาษสรรพสามตของรถยนตทซอ แตไมเกนหนงแสนบาท เปนเงนไดพงประเมนทไดรบ

ยกเวนไมตองรวมค�านวณเพอเสยภาษเงนไดทงนส�าหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท1ตลาคม

พ.ศ. 2555 เปนตนไป

2.2 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง (ฉบบท 230) พ.ศ. 2544 ยกเวนเงน

ทจายเปนคาซออาคารและทดน มรายละเอยดดงน

(1) ใหเงนไดทไดจายเปนคาซออาคารอาคารพรอมทดน หองชดในอาคารชด หรอ

ทดนพรอมกบวาจางกอสรางอาคารในทดนภายในหนงปนบแตวนทกฎกระทรวงนใชบงคบเปนเงนไดท

ไดรบยกเวนไมตองน�ามาค�านวณเพอเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ตามหลกเกณฑดงตอไปน

1.1 ภายในก�าหนดเวลาหนงปนบแตวนทกฎกระทรวงนใชบงคบ ตองมการจด

ทะเบยนโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยทซอ และกรณซอทดนพรอมกบวาจางกอสรางอาคารในทดน

นน ตองมการจดทะเบยนโอนกรรมสทธในทดนใหแกผมเงนไดและการกอสรางอาคารตองแลวเสรจ

�������������� (17-320).indd 66 9/8/2559 13:33:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 69: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 67

1.2 ผมเงนไดตองมชอเปนเจาของกรรมสทธในอสงหารมทรพยทซอเปนเวลา

ตดตอกนไมนอยกวาสองปนบแตวนทจดทะเบยนโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยดงกลาว

(2) การไดรบยกเวนตามขอ (1) มจ�านวนดงน

2.1 ถามการจายเงนตามราคาทตกลงกนทงจ�านวนในคราวเดยวกน หรอมการ

ผอนช�าระเงนจ�านวนนนไมวางวดเดยวหรอหลายงวดภายในระยะเวลาตามขอ (1) และ 1.1 เพอใหได

รบการโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยทซอโดยไมมการจ�านองอสงหารมทรพยทซอหรออาคารทสราง

นนเปนประกนการกยมเงนเพอซออสงหารมทรพยหรอสรางอาคาร ใหไดรบยกเวนเทากบจ�านวนทจาย

จรงแตไมเกน 200,000 บาท และใหน�ามาค�านวณเพอยกเวนภาษเงนไดปภาษละครงหนงเปนเวลา

สองปภาษตดตอกน ตงแตปภาษทผมเงนไดไดรบโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยนน

2.2 ถามการช�าระเงนจ�านวนหนงเปนงวด ไมวางวดเดยวหรอหลายงวดเพอให

ไดรบการโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยในกรณอนนอกจากขอ 1.1 ใหไดรบยกเวนเทากบจ�านวนท

จายจรงภายในระยะเวลาตามขอ (1) และ 1.1 แตไมเกน 100,000 บาท และใหน�ามาคดค�านวณเพอ

ยกเวนภาษเงนไดส�าหรบปภาษทมการโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยทซอ

ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดก�าหนดโดยอนมต

รฐมนตร (ดหนา 74)

2.3 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง (ฉบบท 254) พ.ศ. 2548 ยกเวนเงน

ชวยเหลอผออกจากราชการตามมาตรการของรฐบาล มรายละเอยดดงน

ก�าหนดใหเงนไดดงตอไปนเปนเงนไดพงประเมนทไดรบยกเวนไมตองรวมค�านวณเพอ

เสยภาษเงนได

(1) เงนชวยเหลอผซงออกจากราชการตามมาตรการของรฐบาล ตามพระราช–

กฤษฎกาเงนชวยเหลอผซงออกจากราชการตามมาตรการของรฐบาล พ.ศ. 2547

(2) เงนชวยเหลอผซงออกจากราชการตามมาตรการรฐบาลในการเพมประสทธภาพ

ระบบราชการ ตามพระราชกฤษฎกาเงนชวยเหลอผซงออกจากราชการตามมาตรการของรฐบาลใน

การเพมประสทธภาพระบบราชการ พ.ศ. 2548

(3) เงนหรอผลประโยชนใดๆทสมาชกกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการไดรบจาก

กองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการตามกฎหมายวาดวยกองทนบ�าเหนจบ�านาญขาราชการเมอออกจาก

ราชการตาม (1) หรอ (2)

2.4 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง(ฉบบท263)พ.ศ.2549ยกเวนเงนได

ในกรณตอไปน

(1) ยกเวนเงนไดทจายเปนเบยประกนสขภาพใหแกบดามารดาของผมเงนไดหรอบดา

มารดาของคสมรส ทมรายไดไมเพยงพอแกการยงชพตามทจายจรงแตไมเกน 15,000 บาท

(2) ยกเวนเงนไดเทาทนายจางไดจายเปนคาเบยประกนภยกลม ในสวนทคมครอง

คารกษาพยาบาลใหแกบรษทประกนชวตเพอเอาประกนภยส�าหรบ

(ก) ลกจางสามภรยาบดามารดาหรอบตรซงอยในความอปการะเลยงดของ

�������������� (17-320).indd 67 9/8/2559 13:33:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 70: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

68 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ลกจาง ทงน เฉพาะการรกษาพยาบาลในประเทศไทย

(ข) ลกจางทจ�าเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลในตางประเทศในขณะทปฏบตการ

ตามหนาทในตางประเทศเปนครงคราว

2.5 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง(ฉบบท269)พ.ศ.2552ยกเวนเงนได

กรณเงนไดของวสาหกจชมชนตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมวสาหกจชมชน เฉพาะทเปนหางหนสวน

สามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคลซงมเงนไดไมเกน1,800,000บาทส�าหรบปภาษนนทงนส�าหรบ

เงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2552 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2559 และให

เปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดประกาศก�าหนด

2.6 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง(ฉบบท271)พ.ศ.2552ยกเวนเงนได

กรณตอไปน

ใหเงนไดเทาทไดจายเปนคาซออสงหารมทรพยทเปนอาคาร อาคารพรอมทดน หรอ

หองชดในอาคารชด เพอเปนทอยอาศย เปนเงนไดพงประเมนทไดรบการยกเวนไมตองรวมค�านวณเพอ

เสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา ตามหลกเกณฑดงตอไปน

(1) เงนไดทจายเปนคาซออสงหารมทรพยตองเปนจ�านวนทจายจรง แตรวมกน

ทงหมดแลวไมเกนสามแสนบาท โดยตองจายไปในระหวางวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2552 ถงวนท 31

ธนวาคม พ.ศ. 2552 และตองมการจดทะเบยนโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพยนนใหแลวเสรจภายใน

ชวงเวลาดงกลาว

(2) ผมเงนไดตองมชอเปนเจาของกรรมสทธในอสงหารมทรพยทซอเปนเวลาตดตอ

กนไมนอยกวาสามปนบแตวนทจดทะเบยนโอนกรรมสทธในอสงหารมทรพย และอสงหารมทรพยนน

ตองไมเคยผานการจดทะเบยนโอนกรรมสทธมากอน ไมวาทงหมดหรอบางสวน

ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทอธบดประกาศก�าหนดโดยอนมต

รฐมนตร

2.7 กรณเงนไดทไดรบยกเวนตามกฎกระทรวง (ฉบบท 316)พ.ศ.2559ยกเวนเงนได

เทาทจายเปนคาบรการใหแกผประกอบธรกจน�าเทยวตามกฎหมายวาดวยธรกจน�าเทยวและมคคเทศก

หรอจายเปนคาทพกในโรงแรมใหแกผประกอบธรกจโรงแรมตามกฎหมายวาดวยโรงแรมส�าหรบการเดน

ทางทองเทยวภายในประเทศตามจ�านวนทจายจรงแตรวมกนทงหมดแลวไมเกนหนงหมนหาพนบาททงน

เฉพาะคาบรการหรอคาทพกตงแตวนท 16 ธนวาคม พ.ศ. 2557 ถงวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2559

และใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดประกาศก�าหนด

3. การยกเวนตามพระราชกฤษฎกาปจจบนไดมการออกพระราชกฤษฎกายกเวนภาษเงนได

หลายฉบบ เงนไดทไดรบยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาทส�าคญมดงน

(1) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 10) พ.ศ. 2500

ยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาใหแกบคคลในคณะทตคณะกงสลและบคคล

ทถอวาอยในคณะทตตามความตกลง ทงน ใหเปนไปตามหลกถอยทถอยปฏบต

(2) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 121) พ.ศ. 2525

�������������� (17-320).indd 68 11/8/2559 16:36:03 dummy 2

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 71: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

เงนไดพงประเมน 69

ยกเวนภาษเงนไดส�าหรบการขาย แลกเปลยน ให โอนกรรมสทธหรอสทธ

ครอบครองในอสงหารมทรพยใหแกสวนราชการ หรอรฐวสาหกจทมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

ตามหลกเกณฑ ดงน

(ก) การให การโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมมคา

ตอบแทน

(ข) การแลกเปลยนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยกบสวน

ราชการหรอรฐวสาหกจทมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเฉพาะในกรณทสวนราชการหรอรฐวสาหกจ

นนมไดมการจายคาตอบแทนเปนอยางอนนอกจากอสงหารมทรพยทแลกเปลยนนน

(3) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 247) พ.ศ. 2534

ผมเงนไดทไดรบเงนไดพงประเมนจากการขายอสงหารมทรพยตามมาตรา 3(6)

แหงพระราชกฤษฎกา ออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการขายอสงหารมทรพยทเปนทางคา

หรอหาก�าไร(ฉบบท244)พ.ศ.2534ซงไดถกหกภาษเงนไดณทจายตามมาตรา50(5)แหงประมวล

รษฎากรและไดเสยภาษธรกจเฉพาะไวแลวเมอถงก�าหนดยนรายการเพอเสยภาษเงนไดใหไดรบยกเวน

ไมตองน�าเงนไดพงประเมนจากการขายอสงหารมทรพย ดงกลาวมารวมค�านวณเพอเสยภาษเงนได

โดยตองแสดงรายละเอยดการเสยภาษธรกจเฉพาะตามแบบและภายในระยะเวลาทอธบดก�าหนด ทงน

เฉพาะกรณทผมเงนไดดงกลาวไมขอรบเงนภาษทถกหกไวนนคน หรอไมขอเครดตเงนภาษทถกหกไวนน

ไมวาทงหมดหรอบางสวน

(4) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 262) พ.ศ. 2536

ผมเงนไดซงอยในประเทศไทยและไดรบเงนสวนแบงของก�าไรจากกองทนรวมท

จดตงตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพยพ.ศ.2535และยอมใหผจายเงนไดนนหกภาษ

ณ ทจาย ตามมาตรา 50(2) แหงประมวลรษฎากร ในอตรารอยละ 10 ของเงนได เมอถงก�าหนดยน

รายการใหไดรบ ยกเวนไมตองน�าเงนสวนแบงของก�าไร ดงกลาวมารวมค�านวณเพอเสยภาษเงนได

ทงน เฉพาะกรณทผมเงนไดดงกลาวไมขอรบเงนภาษทถกหกไวนนคน หรอไมขอเครดตเงนภาษทถก

หกไวไมวาทงหมดหรอบางสวน

(5) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 290) พ.ศ. 2538

ลดอตราภาษเงนไดตามมาตรา48(3)(ก)และคงจดเกบในอตรารอยละ10ของ

เงนได ส�าหรบเงนไดพงประเมนทเปนดอกเบยเงนฝากธนาคารในราชอาณาจกรประเภทเงนฝากประจ�า

ทงน ตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขตามทก�าหนด

(6) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 301) พ.ศ. 2539

ยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาส�าหรบเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(4)(ก)

แหงประมวลรษฎากร ดงตอไปน

(ก) ดอกเบยเงนฝาก ทไดรบจากการฝากเงนกบธนาคารในประเทศ

(ข) ดอกเบยเงนฝากทไดรบจากการฝากเงนกบสหกรณออมทรพยตามกฎหมาย

วาดวยสหกรณในประเทศ

ดอกเบยเงนฝากตามนตองเปนดอกเบยเงนฝากทเกดจากการฝากเงนเปนรายเดอน

�������������� (17-320).indd 69 9/8/2559 13:33:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡

Page 72: µ «Õ¬ã ß¿ ¬ ã¡ « ¬æ è · ภาษีอากร ... เร็วๆนี้ ทั้งยังมีสรุป ... ใช้กฎหมายภาษีอากร

70 บทท 2 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ตดตอกนมระยะเวลาไมนอยกวายสบสเดอนนบแตวนทเรมฝาก โดยมยอดเงนฝากแตละคราวเทากน

แตไมเกน 25,000บาทตอเดอนและรวมทงหมดแลวตองไมเกน 600,000บาททงน ตามหลกเกณฑ

วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศก�าหนด

(7) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 360) พ.ศ. 2542

7.1 ใหยกเวนภาษเงนไดส�าหรบเงนทไดรบจากการปลดหนของสถาบนการเงน

โดยสถาบนการเงนนนด�าเนนการตามหลกเกณฑการปรบปรงโครงสรางหนของสถาบนการเงนทธนาคาร

แหงประเทศไทยก�าหนดทงน เฉพาะการปลดหนทไดกระท�าในระหวางวนท 1ตลาคมพ.ศ.2542ถง

วนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2544

7.2 ใหยกเวนภาษเงนไดใหแกลกหนของสถาบนการเงนและสถาบนการเงนส�าหรบ

เงนไดทไดรบจากการโอนทรพยสน การขายสนคา หรอการใหบรการ อนเนองมาจากการปรบปรง

โครงสรางหนของสถาบนการเงนทไดด�าเนนการตามหลกเกณฑทธนาคารแหงประเทศไทยก�าหนด

7.3 ใหยกเวนภาษเงนไดแกลกหนของเจาหนอนส�าหรบเงนไดทไดรบจากการปลดหน

ของเจาหนอน ซงไดด�าเนนการปรบปรงโครงสรางหนตามทธนาคารแหงประเทศไทยก�าหนด

(8) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 363) พ.ศ. 2542

ยกเวนเงนไดส�าหรบบรจาคเพอสมทบทนโครงการโพธทองของชาวไทยเทาจ�านวน

เงนทบรจาค แตตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดพงประเมนหลงหกคาใชจายและคาลดหยอนแลว

(9) พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 420) พ.ศ. 2547

ยกเวนภาษเงนไดส�าหรบเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกคาลด

หยอนตามมาตรา47(1) (2) (3) (4) (5)หรอ (6) [คอลดหยอนส�าหรบผมเงนไดสามหรอภรยาหรอบตร]

เปนจ�านวน 2 เทาของรายจายทจายไปแลวเปน คาใชจายเพอสนบสนนการศกษา ใหแกสถานศกษา

ของทางราชการองคการของรฐบาลโรงเรยนเอกชนทตงขนตามกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนหรอ

สถาบนอดมศกษาเอกชนทตงขนตามกฎหมายวาดวยสถาบนอดมศกษาเอกชนแตตองไมเกนรอยละ10

ของเงนไดพงประเมนหลงจากหกคาใชจายและหกคาลดหยอนดงกลาว ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ

วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศก�าหนด โดยตองเปนคาใชจายส�าหรบโครงการท

กระทรวงศกษาธการใหความเหนชอบและเปนคาใชจายส�าหรบรายการดงน

9.1 จดหาหรอสรางอาคาร อาคารพรอมทดน หรอทดนใหสถานศกษาเพอใช

ประโยชนทางการศกษา

9.2 จดหาวสดอปกรณเพอการศกษาแบบเรยนต�าราหนงสอทางวชาการสอและ

เทคโนโลยเพอการศกษา ตลอดจนวสดอปกรณอนๆทเกยวของกบการศกษาใหแกสถานศกษา ตามท

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงก�าหนด

นอกจากนยงใหยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาส�าหรบเงนไดทไดรบจากการโอน

ทรพยสน หรอขายสนคาอนเนองมาจากการด�าเนนการสนบสนนการศกษาตามโครงการทกระทรวง

ศกษาธการเหนชอบโดยผโอนจะตองไมน�าตนทนของทรพยสนหรอสนคาซงไดรบการยกเวนภาษดงกลาว

มาหกเปนคาใชจายในการค�านวณภาษเงนได ทงน เปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบด

กรมสรรพากรประกาศก�าหนด

�������������� (17-320).indd 70 9/8/2559 13:33:42 dummy 1

«‘∑¬æ—≤πè

μ—«Õ¬ã“ß¿“

¬„π‡≈ã¡