مقدمه

کال انسان، اهدافی را در زندگی انتخاب می کند؛ برای رسیدن به آن برنامه ریزی می کند، و تالش می کند تا برنامه ریزی صورت گرفته را با تالش و پشتکار خود، جامه عمل

بپوشاند. مقوله کنکور نیز، از این مسئله مستثنی نیست. در این فایل ورد، توضیحاتگوناگونی در مورد موضوعات مختلف ارائه شده که امیدواریم برایتان مفید باشد.

( چیست؟NLPبرنامه ریزی عصبی - کالمی )

 

 

 

عصب با ذهن و چگونگی کارکرد آن ، کالم با روش هایی که افراد تجربیات خود را از جهان منعکس می کنند و برنامه ریزی با

این واقعیت که افراد طبق برنامه ها ی فردی عمل می کنند ؛ ارتباط دارد.

روش هایی را در اختیار فرد قرار می دهد و به او کمک می کند تا در انجام دادن کارهایش تواناتر باشد و افکار ، ان . ال . پی

احساسات و اعمالش را بیشتر مهار کند ، به زندگی خوش بین باشد و بهتر بتواند به نتایج خود دست یابد.

ان . ال . پی امکانات زیادی را در اختیار فرد قرار می دهد ؛ اما این در صورتی کارساز است که فرد ماجراجو و انعطاف پذیر

باشد و به آنچه که زندگی در اختیار او قرار می دهد ؛ احساس رضایت کند.

ان . ال . پی بر پایه ی عملکرد و اصولی استوار است که در زیر به بعضی از آن ها اشاره شد ه است:

 .مطلوبیت عملی ، می تواند مورد بررسی قرار گیرد و از فردی به فرد دیگر انتقال یابد

.عملکرد مطلوب به رشد مهارت ها و رشد حاالت جسمی و ذهنی سازگار ، نیاز دارد 

حاالت فیزیکی و ذهنی ، می تواند به عناصر متمایز و کوچک تقسیم شود و تغییر پیدا کند تا نتایج مطلوب را به

دست آورد.

آن چه ان . ال . پی را از رشته های دیگر متمایز می کند ، تمرکز آن بر الگوسازی است . به طور خالصه، الگوسازی کسب

مجموعه ای از الگوها در ان . ال . پی است ؛ الگوها نشان دهنده ی چگونگی عمل افراد به بهترین صورت می باشند و نشان

می دهند انسان ها چگونه از تجربه ی افراد موفق استفاده می نمایند تا به پیشرفت نایل شوند.

ویژگی های مشخص ان . ال . پی اجرای تکنیک های خاص برای تحلیل اجزای عملکرد و چگونگی تحلیل پردازش اطالعات و

روش های به کارگیری راهبردهای پیشرفت می باشد . ان ال پی تحلیل تمام حوزه های عملکرد فردی و حرفه ای مانند :

انگیزش ، یاد گیری ، تداوم سالمت ، فعالیت های ورزشی ، ارتباطات ، مذاکره ، سخنرانی در مکان های عمومی ، گروه

سازی و مدیریت تغییر را در بر می گیرد.

در اصل ان . ال . پی رویکردی منظم و کلی نگر برای درک اثر بخشی فردی و سازمانی است.

تعاریف

افراد مختلف درک متفاوتی از ان . ال . پی دارند و برداشت های مختلفی را از آن به دست می آورند.

بنا بر این تعاریف موجود برای ان . ال . پی بی شمار و متفاوت است و به صورت ها ی زیرتعریف شده است:

علم و هنر رسیدن به موفقیت و کمال 

.کنجکاوی بیش از حد درباره ی انسان ها و روش های شناختی که مجموعه ای از تکنیک ها را در بر می گیرد

راهنمای ذهنی 

مطالعه تجربیات ذهنی 

مطالعه ساختار عینی 

نرم افزار مغز 

علم جدید پیشرفت 

مطالعه عملکرد مطلوب انسانی 

توانایی برای بهبود در بیشتر مواقع

راهنمایی برای استفاده منظم از خالقیت

تجربه ی هیجانی موفق

»ان . ال . پی« استفاده از الگوها در

الگوهای موجود در پیشرفت شامل اهداف ، رفتار، افکار ، باورها ، احساسات و معنویات است ) گوردن ، داویز ، دیلتز ( اگر

هر عنصر را یک به یک در نظر بگیریم می توان دید چگونه ان . ال .پی افراد را قادر می سازد تا به بررسی و بهبود

عملکردشان بپردازند.

اهداف

اهداف را طوری تعیین کنید که قادر به رسیدن آن در کوتاه مدت باشید.

رفتار

یاری رساندن به دیگران، همنوایی با دیگران، به کارگیری الگوهای زبانی متناسب با شخصیت افراد، استفاده از زبان برای

برقراری ارتباط و تاثیر

این جا کیفیت های متعددی وجود دارد که شامل موارد زیر است:

.تشخیص شخصیت و الگوهای انگیزشی افراد با استفاده از الگو های زبانی آنان

.تشخیص این که دیگران به چه حواسی وابسته اند ، از طریق گوش دادن ، به کلماتی که آنان به کار می برند

توانایی کلی گویی یا جزئی گویی در جای مناسب ، برای کسب نتایج خاص 

استفاده غیرمستقیم از زبان برای تشخیص و تاثیر

.احترام به کلمات و عبارت های دیگران ، چرا که کلمات ، بیانگر تجربه آن ها از واقعیت است

 تفکر

شامل قدرت تولید و قدرت ادراک است.

عناصر تفکر شامل دیدن )دیداری( شنیدن )تصور صداها یاداشتن گفت و گوهای درونی(، تجربه ی احساسات )عاطفی یا

بساوشی( و حس کردن بوها یا مزه ها است . در هریک از این حوزه ها ، ان . ال . پی کمک می کند تا این افراد متوجه

افکارشان باشند و در صورت نیاز آن ها را تغییر دهند.

برای مثال ممکن است از کسی بخواهید درباره گلی فکر کند ابتدا او می تواند ، تصور کند که گل چگونه است ؛ سپس او بوی

آن را در نظر می آورد. آنگاه احساس خود درباره ی گل را به ذهن آورد و در آخر مزه آن را تصور کند . بعضی گل ها خوراکی

هستند . تا این جا تجربه فرد از گل تقلید از واقعیت بوده است.

شما از فردی بخواهید که گل واقعی را تصور کند آن گونه که قابل ادراک است ؛ تجربه ی ذهنی خود را تغییر دهد تا چیز کامال

جدیدی را در تصور خود ایجاد کند . برای مثال شما ممکن است از او بخواهید که گلی را با رنگ ، اندازه و بوی متفاوت و غیره

تصور کند . توانایی ذهن برای انجام دادن این تغییرات، اساس یادگیری و نوآوری است و اگر شما تجربه کافی نداشته باشید

ممکن است با تغییرات به وجود آمده حاصل از تغییرات ذهنی شگفت زده شوید.

توانایی تغییر حواس در ان . ال .پی افراد را قادر می سازد تا تجربیات کم و بیش خوشایندی را در خود ایجاد کنند و اگر از

ایجاد تجربه ای ناخوشایند در ان . ال .پی شگفت زده هستند ؛ به چگونگی آموزش افراد برای دور نگه داشتن دستان خود از

آتش ، یا به چگونگی مطمئن ساختن افراد برای دوری کردن از رانندگی بعد از مصرف مشروبات الکلی فکر کنند.

 احساسات

روش دیگری که در ان . ال .پی با عواطف پیوند دارد از طریق ارتباط آن با رفتار است . از آنجا که ارتباط نزدیکی بین بدن و

ذهن وجود دارد ؛ ایجاد تغییرات ذهنی با تغییر موقعیت بدن ، یک نمونه از این نوع ارتباط است.

اغلب مردم از روی عادت موقعیت های مختلفی در ارتباط با حالت های عاطفی متفاوت دارند ، برای مثال وقتی که آن ها پر

انرژی هستند ، فضای بیشتر و هنگام نگرانی ، فضای کمی را اشغال می کنند . با تغییر موقعیت بدن ، امکان تغییر افکار و

احساسات وجود دارد.

 باورها / ارزش ها / فرض ها

یکی از نقاط قوت ان . ال . پی توانایی آن برای تحت تاثیر قراردادن تغییر سطوح اساسی است . اگر چه آموزش مهارت

های جدید؛ تغییراتی را به وجود می آورد ، ولی این باورها ، ارزش ها و فرض هایی هستند که اساس هر فرد را تشکیل می

دهند.

نشان دادن یک گوجه فرنگی سبز به فردی که باور می کند گوجه فرنگی ها همیشه قرمز هستند و یا تشویق فردی از اقلیتی

برای درخواست شغلی که باور نمی کرد ، به آن شغل دست یابد ؛ از جمله این موارد است.

معنویت

» ان . ال . پی« راه های کاوش ماورای تجربه های زندگی روزمره را نیز تحت تاثیر قرار می دهد . بعد معنوی مفهومی نسبتا

متفاوت از مفاهیم دیگر مثل : افکار ، احساسات ، رفتار و باورهاست که مورد بحث قرار می گیرد ؛ بنابراین انتقال این

مفاهیم به دلیل این که مردم فهم یکسانی از آن ها دارند آسان تر است .

برای مثال در بحث سنجش میزان توجه یا عدم توجه دانش آموز کارنسبتا آسانی است . با این وجود با معنویت ، تجربه هر 

فردی درونی و منحصر به فرد است و کلمات برای بیان آن محدود است.

برای مثال دو فرد ممکن است از منطقه ای در خارج از شهر دیدن کنند و ازمناظر ، صداهای حیوانات تابش آفتاب واز بوهای

را در بیرون از منزل تجربه کند ، ولی برای شخص خوش آنجا لذت ببرند یکی از آن ها ممکن است ، به سادگی روز خوبی

دیگر بیرون بودن از خانه به منزله آگاهی از چیزی ماورای تجربه او باشد . شاید دیدن آن منطقه احساس دست یافتن به

چیزی ، احساس یکپارچگی ، احساس قدرت یا کیفیتی باشد که حواس او را اشباع می کند . اگر چه شخص دوم کامال از این

تجربه فردی آگاه باشد توضیح آن در زبان روزمره برای او دشوار است . برخالف چنین محدودیت هایی بسیاری از افرادی که

با ان . ال .پی کار می کنند . به افراد دیگر کمک می کنند تا حس و آگاهی معنوی خود را توسعه بخشند.

 مشخصه های ان . ال. پی

.ان . ال . پی یک رویکرد کلی نگر است

.ان . ال . پی با جزئیات سروکار دارد

.ان . ال . پی بر اساس توانایی و الگوسازی نقشی است

.ان . ال . پی بر پردازش ذهنی تمرکز دارد

.ان . ال . پی طرح های زبانی خاص را به کار می برد

.ان . ال . پی هم با ذهن هشیار و هم با ذهن ناهشیار کار می کند

.ان . ال . پی در فرایندها و نتایج سرعت عمل دارد

.ان . ال . پی رویکردی خنثی است

.ان . ال . پی در رفتار خود به افراد احترام می گذارد

 پیش فرض ها

.تجربه برای خود ساختاری دارد

.ذهن و جسم هر دو به یک سیستم وابسته هستند

.افراد کارهای خود را تمام و کمال انجام می دهند

.اگر انجام کاری برای کسی ممکن است ، هر فرد دیگری قادر به انجام آن کار می باشد

.هر فردی از تمامی منابع مورد نیاز برخوردار است

.شکست اصال معنایی ندارد ، هر چه هست بازخورد است

.اگر آن چه را انجام می دهید ؛ موثر نیست کار دیگری انجام دهید

.بعضی اوقات شما آنچه را که بهترین است ، به نحو احسن انجام می دهید

.در پشت همه ی رفتارها یک مقصد اصالحی وجود دارد

.معنای یک ارتباط پاسخی است که دریافت می کنید

.ادراک افراد دریافت کننده ، موثر بودن یک تعامل را مشخص می کند ؛ نه قصد فرد شروع کننده آن تعامل

 ارتباطات

با توجه به سرعت باالی » ان . ال .پی « چگونه می توان از آن استفاده بهینه کرد؟

اگر شما عادت به انجام دادن کارها در مدت زمان طوالنی داشته باشید ، سرعت عمل کاری ممکن است مورد ظن و گمان

شما باشد . برای نمونه شما ممکن است که بگویید ، به سالیان سال مطالعه نیاز هست تا بتوان تفاوت های بین گیاهان

وحشی را یاد گرفت ، اما برخورد با خارهای یک گیاهان وحشی می تواند ، به خوبی ظاهر و بوی آن را در ذهن شما تداعی کند

و برای همیشه در ذهنتان بماند.

به این دلیل که رویکردهای معمول روان شناسی به طور سنتی وقت گیر بوده اند باور کردن سرعت عمل ان . ال . پی می 

تواند مشکل ساز باشد . با این حال سرعت عمل ان . ال . پی در کسب نتایج به اثبات می رسد.

چارچوب ها ، الگوها ؛ تکنیک ها

دیاگرام تجربی:

در اصل این دیاگرام دو نوع کاربرد دارد : تغییر فردی و الگوسازی و بهبود عملکرد . این دیاگرام پیج عنصر را که بر عملکرد

تاثیر دارند ، ارایه می دهد:

نتایج 

رفتار

راهبردهای ذهنی 

عواطف 

باورها

ان . ال .پی این است که اگر شما همیشه آن چیزی را انجام دهید که قبال انجام می دادید ، به همان یک سخن مورد قبول در

خواسته ی قبلی خود می رسید.

سطوح عصبی، زبانی ) سطوح منطقی (

کمک می کند و دارای شش این چارچوب )که رابرت دیلتز آن را توسعه داد.(، به تفکر درباره یادگیری وتغییر و رشد فردی

سطح اساسی است که در آن فرد می تواند عمل کند.

این شش سطح ، به ترتیب اهمیت عبارتند از:

)محیط )کی و کجا چیزها اتفاق می افتد؟ فرصت ها و محدودیت ها

می دهد . عمل ها و عکس العمل ها( رفتار )آن چه که فرد انجام

)توانایی ها )چگونه فرد کارها را انجام می دهد و آن فرد چگونه انگیزش پیدا می کند؟

)هویت )تفکر فرد درباره ی خود ، معنایی از خود و ماموریت فردی

معنویات )فرد برای چه چیزی اعمالی را انجام می دهد، به خاطر خانواده، جامعه و یا به خاطر آن چه که فراسوی

فرد است(

این سطوح اساسی در سلسله مراتبی قرار می گیرند که در آن معنویت در باالترین سطح و محیط در پایین ترین سطح قرار

دارد و هر سطح نسبت به دیگر سطوح نورولوژی بیشتری را شامل می شود. این سطوح بعضی اوقات، به عنوان دایره هایی

5در درون دایره های دیگر نشان داده می شوند ، اما در اغلب موارد، به عنوان مثلث هایی در نظر گرفته می شوند که در آن

سطح اول اساس مثلث را تشکیل داده و سطوح باالتر، به عنوان یک مثلث واژگون در درون مثلث اول در نظر گرفته

می شوند.

این چارچوب را می توان در روش های مختلفی به کاربرد ، یک روش مهار ، تناسب و هم خوانی بین سطح است. به عنوان

مثال ، برای یک فرد ممکن است که به موقع سرقرار حاضر شدن مهم باشد ؛ اما در عمل اغلب دیر کند. بنابراین این باور

) اهمیت حضور به موقع در مالقاتها ( با رفتار ) دیرکردن ( در تضاد است.

این چارچوب به افراد کمک می کند، تا دریابند که بین تفکر و عملکرد آن ها و ارزش و هویتشان هماهنگی وجود دارد یا خیر،

تضاد بین این سطوح به استرس، سوء تفاهم ها و عملکرد ضعیف منجر می شود.

این چارچوب برای سازمان ها نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

اگر شرکتی از یک مشاور دعوت کند تا مطالبی را درباره توجه به مشتری ها ارائه دهد، سواالت مرتبط به سطوح نورولوژی، 

به شناسایی ناهماهنگی های موجود در شرکت کمک می کند.

ناهماهنگی هایی مانند: نامرتب بودن کارگاه یا عدم توجه کارکنان به دیدگاه های مشتریان. این ناهماهنگی ها می تواند با باور آن

سازمان که توجه به مشتری است، در تضاد باشد.

هم چنین در بعضی اوقات افکارهای کارکنان درباره توجه به مشتری با افکار سازمان مطابقت ندارد و به انتقال پیام های

نامشخص، به مالقات کنندگان و با مشتریان منتهی می شود.

خطوط زمانی:

خطوط زمانی یک چارچوب مفهومی است که با چگونگی ادراک فرد از زمان سروکار دارد و نشان می دهد که افراد اطالعات

را بر اساس زمان به روشهای مختلف ذخیره می کنند .یونانیان باستان با مفهوم خطوط زمان آشنا بودند و آن رادر افکار و

نوشته های خود در طول قرن ها منعکس کرده اند.

به روش های گوناگونی واکنش نشان می دهند . یک مثال ساده نظریه ی خطوط زمانی ؛ یعنی این که افراد نسبت به زمان

نشان می دهد که زمان اغلب وقتی که غیر قابل کنترل، به نظر می رسد آهسته می گذرد )برای مثال : منتظر شدن در یک

ترافیک سنگین( و در طول لحظه های لذت بخش ، به سرعت می گذرد. پس زمان یک مفهوم ثابت نیست، بلکه مفهومی است

که بر طبق درک ما از آن تغییر می کند.

ان . ال . پی مفهوم زمان را بیشتر مورد توجه قرار می دهد و ما را قادر می سازد تا خود را در زمان ها و مکان های مختلف 

تصور کنیم.

برای روشن شدن مطلب، مفهوم حرکت زمان را در نظر می گیریم. بدین گونه که خطی در کف اتاق تصور کنیم که یک سر

آن زمان گذشته و سردیگر آن زمان آینده را نشان دهد، زمان حال بین این دوتاست.

کنیم وتصور کنیم که این امکان وجود دارد که ما روی خط در نقطه ای بایستیم که زمان حال را نشان بدهد و به آینده نگاه

آینده چگونه می تواند باشد. مثال تصور می کنیم که فعالیت خاصی را انجام می دهیم.

می توانیم گذشته را به همان ترتیب تصور کنیم و رفتار خود در گذشته را به خاطر بیاوریم. چنین تصوراتی به هم چنین

فردکمک می کند تا احساسات خود را درباره ی حوادث خاص تصور کند.

باز ممکن است که فرد به طور فیزیکی در چنین خطی حرکت کند، مثل این که گذشته را مرور می کند، یا به آینده حرکت

می کند. بدین ترتیب دسترسی مجدد به احساساتی که با حوادث خاص در ارتباط است، نسبتا آسان می شود . وقتی که فرد

این تصورات را به وجود می آورد، امکان ارزشیابی از یک دیدگاه دیگری را که به ظاهر وجود دارد می بینید و می تواند از

پاسخ ها ی خود مطلع شده ، تغییرات مناسب را به وجود آورد. مفهوم خطوط زمانی، که در حقیقت یک روش استعاری است.

روشی عالی را در کار با موضوعات و کسب دیدگاه ها و رشد بیشتر فردی فراهم می کند.

نظریه ی هماهنگ سازی حوزه ای:

بسیاری از متخصصان درباره ی تبدیل رشته ان . ال .پی به یک چارچوب و هماهنگ سازی آن اندیشیده اند. رابرت دیلتز

چارچوبی را ارائه می دهد وعقیده دارد که همزمان با پیشرفت؛ ان . ال . پی از شکل منظم فاصله گرفت و به رویکردهای

مرحله به مرحله خطی نزدیک شد. اگر چه این مساله به انتقال سریع تکنیک ها و مهارت ها انجامید، از سویی به از دست رفتن

تصویر بزرگ تر منتهی شد.

بنا براین بسیاری از دانشجویان ان .ال .پی تالش می کنند ، تا دریابند که چگونه ابزار و تکنیک هایی که آموخته اند ؛ با یکدیگر

تناسب پیدا می کنند. در جهت حل این مشکل ، دیلتز چارچوبی را برای فهم عملکرد انسانی ارائه داد. این چارچوب دارای سه

عنصر است:

) سطوح عملکرد ) سطوح منطقی

زمان 

) دیدگاه ) موقعیت ادراکی

ان . ال . پی جدید

»همسفر با الک پشت ها« اثر جان گریندرو ان . ال . پی جدید یک روش کل نگر در دستیابی به پتانسیل انسانی است. کتاب

دلوزیر بعضی از ایده های موجود در ان . ال . پی جدید را بیان می کند. ان . ال . پی جدید نتیجه ی کار و حاصل تجربه ی

کارلوس کاستاندا و گری گوری باتسون، در رابطه با سرخ پوستان آمریکا و طبل زنی ، پایکوبی و آواز خوانی آفریقایی ها و

نتیجه ی مطالعات آن ها در زمینه ی انسان شناسی و داستان گویی می باشد. بعضی از رویکردهای آن شامل خواب دیدن های

فعال، رشد علوم شهودی و انجام تمرینات، به منظور هماهنگ سازی فعالیت های مغزی است.

:TOTEالگوی

را توسعه دادند و در کتاب خودشان به نام »طرح ها و ساختارهای  TOTEجرج میلر، یوجین گاالنتر و کارل پریبرام الگوی

رفتاری« چارچوب آن را مشخص کردند. از این الگو می توان در حل مساله، خالقیت و رشد کمک گرفت. این الگو با

مکانیزم های دفاعی کار می کند و این ایده را ارائه می دهد که اگر ما یک نتیجه مطلوب را به دست نمی آوریم، به اقدامات

شامل سه عنصر زیر است:  TOTEبیشتری برای موفقیت نیاز داریم . الگوی

T آزمون =

O عملیات =

اگر ما استارت زدن یک ماشین را در نظر بگیریم، به روشن کردن موتور قبل از حرکت ماشین نیاز می باشد. آزمون این است

که آیا موتور روشن است؟ اگر روشن نیست، نیاز به انجام کاری هست. عملیات با چرخش کلید موتور روشن می شود. در این

صورت آزمون را می توان دوباره تکرار کرد: آیا موتور روشن است؟ جواب این دفعه مثبت است ، بنابراین فرد از آزمون

خارج می شود.

می کند، با به کارگیری این فرایند هدف یا نتیجه را در نظر دارد و یک سری روش های دست یابی به آن هدف ها را دنبال

درون فردی، به در روابطه  TOTEرویکردهای مختلف می توان به هدف دست یافت. یک فرایند معمولی با به کارگیری الگوی

قرار زیر باشد:

)آیا فروشنده به من کمک کرده است؟ ) آزمون

)در عوض من چه کاری می توانم انجام دهم؟ درباره تبسم کردن چطور ؟ )عمل کردن

)آیا فروشنده این بار کمکی می کند ، یا نه؟ )آزمون مجدد

)بلی )خیلی خوب، خروج

به افراد کمک می کند تا آنچه را که انجام می دهند ، مورد ارزیابی قرار دهند و به منظور به دست  TOTEالگوی

آوردن نتایج خوب انعطاف پذیر باشند. دیاگرام زیر این فرایند را در عمل نشان می دهد.

: ROLEالگوی

که رابرت دیلتز آن را گسترش داد، به تشخیص تفکر افراد و در نتیجه رفتار آن ها کمک می کند و  ROLEالگوی

چهار عنصر زیر را در بر می گیرد:

oRسیستم های بازنمایی )افراد کدام یک از حواس بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی و المسه را دریک .

مرحله ی خاصی از تفکرشان بیشتر به کار می برند.(oO-یا بیرونی -به طرف دنیای خارج- . جهت گیری ) فرد جهت گیری درونی- به طرف حافظه یا خیال

دارد؟(oLارتباط )چگونه یک مرحله از راهبرد با مراحل بعدی در یک زنجیره ارتباط پیدا می کند، آیا مراحل .

مختلف هم پوشی دارند، یا به صورت مرحله به مرحله و به ترتیب می باشد؟(oE،اثر )اثر، نتیجه یا هدف یک مرحله در راهبرد چیست؟ برای مثال دسترسی به اطالعات، سازماندهی .

ارزیابی یا قضاوت درباره ی اطالعات(

با در نظر گرفتن این عناصر این امکان وجود دارد که نقشه ی تجربه فکری فرد را طرح کرد و اثر بخشی را بهبود

بخشید.

:Scoreالگوی

این الگو که حاصل کار دیلتز و اپستاین است با حل است با حل مشکالت دریک روش خالق سرو کار دارد و دخالت

پنج عنصر در این فرایند را پیشنهاد می کند که عبارتند از:

oS   عالئم )نمایه ها(: مشخص ترین و هوشیارترین جنبه های یک مشکل و تداوم نسبی برای مدت زمانی

oC)که تمایل دارند در مقایسه با عالیم کمتر آشکار  علت ها )عناصر اساسی مسئول ایجاد و ابقای عالیم

باشند. oO )نتایج )حالت ها یا اهداف مطلوب که جای عالیم را می گیرند

oR )منابع )عناصر مسئول انتقال عالیم و ایجاد و ابقای نتایج ، یا تاثیرات

oEاثرات )پاسخ ها یا نتایج کسب یک هدف، که ممکن است در چگونگی تاثیر آنها بر انگیزش مثبت یا

منفی باشد(

پنج عنصر با یکدیگر ارتباط درونی داشته و می توانند مورد سنجش قرار گیرند و در روش های مختلفی برای این

دستیابی به راه حل ها به کاربرده شوند.

آقای ابوالفضل حاجی سامی، دانش آموخته مهندسی برق دانشگاه شهید آزمون کارشناسی ارشد اتوماسیون13 ، رتبه 20/16بهشتی، معدل موثر

و ابزار دقیق.

با سالم، آیا امسال نخستین بار بود که در آزمون کارشناسی ارشد شرکت می کردید؟ هم کم و بیش مطالعه می کردم ولی با شروع ترم احساس85من قصد شرکت در آزمون قبلی را نیز داشتم و تابستان

کردم که با وجود واحد های درسی کار برایم مشکل خواهد بود و تصمیم گرفتم دوره کارشناسی را پنج ساله تمام کنم. ترمنهم را هم مرخصی گرفتم و وقت خود را تنها به کنکور ارشد اختصاص دادم.

برای آزمون امسال از چه زمانی شروع به مطالعه کردید؟ از تابستان با شروع کالسهای کنکور درس خواندن من هم آغاز شد. کالسهای الکترومغناطیس، مدارهای الکتریکی و سیگنال را در موسسه نصیر ثبت نام کردم البته کالس الکترونیک هم می رفتم. پاییز کالس دیگری نگرفتم و تنها در آزمون ها شرکت

می کردم.

رتبه شما در آزمون ها در چه حدودی بود؟ بود. البته رتبه برایم مهم نبود، سوالها کیفیت خوبی داشتند و مهم تر از آن تجربه جلسه آزمون6، بدترین رتبه ام 2 یا 1حدود

بود که برایم ارزشمند بود.

برای مطالعه جای مشخصی را انتخاب کرده بودید؟ به کتابخانه8 تیر که شروع کردیم از صبح ساعت 15من به همراه یکی از دوستان دانشگاه برای کنکور می خواندیم. از همان

شب می ماندیم و با هم درس می خواندیم. در اوقات استراحت10دانشگاه شهید بهشتی می رفتیم و اگر کالس نداشتیم تا هم باهم بودیم و خالصه سعی می کردیم دوران کنکور سخت نگذرد. این رویه را تا زمان کنکور ادامه دادیم، در این مدت به

ساعت درس می خواندیم. به نظرم درس خواندن باهم خیلی به حفظ انگیزه من کمک کرد.8 تا 7طور مفید در تابستان بیشتر تمرکز من بر درس هایی بود که کالس می رفتم، هر هفته درس های هفته پیش را از روی جزوه مرور می

کردم و بعد همان مباحث را از روی کتابهای کنکوری می خواندم و تست می زدم. البته در درس های الکترونیک، مدار و سیگنال پیش از مطالعه جزوه ابتدا کتاب و مراجع اصلی را مطالعه می کردم و بعد به سراغ جزوه استاد می رفتم. غیر از

این درسها کنترل را هم در تابستان خواندم. در واقع قصد داشتم که تقریبا تمام درسها را در تابستان تمام کنم که تا حد زیادی موفق شدم. درس های معادالت، آمار و ریاضی را هم گذاشته بودم که ترم پاییز با کالس پیش بروم که نشد و آنها را هم

خودم در پاییز خواندم.

و در پاییز؟ غیر از مطالعه دروس ریاضی، بیشتر پاییز به دوره گذشت، سعی می کردم هماهنگ با آزمون ها پیش بروم و با توجه به

درصد ادامه داشت.100سرفصل هر آزمون مباحث را از کتابهای تست می خواندم و تست می زدم و این روال تا آزمون بعد از این مرور کلی دیگر برنامه چندان مشخصی برای مطالعه نداشتم، بیشتر وقتم صرف تست زدن می شد و سعی می

کردم در همه درس ها تست بزنم. با توجه به اینکه به موقع شروع کرده بودم زمان کافی داشتم، به ویژه که آزمون هم یک ماه عقب افتاد و باعث شد تا یک ماه آخر را به کتاب مجموعه سواالت کنکور اختصاص دهم . البته با توجه به محدودیت تست ها ، آزمون های موسسات مختلف را

هم حل می کردم.

در روز های آخر درس ها را مرور نمی کردید؟ مرور می کردم ولی از طریق خالصه هایم. من اول پاییز شروع به خالصه برداری کردم و خالصه های خوب و مفیدی برای

خودم تهیه نمودم و در مطالعات بعدی تنها خالصه ها را می خواندم. بعضی از دوستانم هم از خالصه هایم استفاده کردند و در این چند وقت هم خیلی از کنکوری های امسال از خالصه هایم کپی گرفته اند تا استفاده کنند. به نظرم کار خوبی بود و کاش

از تابستان این کار را شروع کرده بودم. ساعت کل مغناطیس را می3در دوره نهایی سعی می کردم زمان مشخصی را به مطالعه خالصه ها اختصاص دهم، مثال در

خواندم و بعد به سراغ تست ها می رفتم، اگر حین تست زنی به مشکلی برخورد می کردم دوباره خالصه ها را نگاه میکردم.

برنامه ریزی شما برای درس زبان به چه صورتی بود؟ من اصال زبان را نخواندم؛ البته در برنامه ام بود که در ماه آخر بخوانم ولی باز ترجیح دادم که این زمان را به درس های دیگر

اختصاص دهم اما احساس می کنم که کار خوبی نکردم. اصوال به نظرم رها کردن یک درس کار اشتباهی است و باید تالشکرد تا هر درسی را تا حد قابل قبولی خواند.

منابع شما برای مطالعه؟ریاضی مهندسی: جزوه دکتر معتقدی و کتاب های تست دکتر نیکوکار.

.2 و 1مدارهای الکتریکی: جزوه دکتر ملک محمد ، کتاب درس و تست انتشارات جهش و رهیافت حل مساله کنترل: کتاب آریاز برادرانی.

سیگنال و سیستم: جزوه مهندس کهن ، کتاب اپنهایم و کتاب تست راهیان ارشد..2 و 1الکترونیک: جزوه دکتر لطیفی ، کتاب سدرا ، کتاب تست راهیان ارشد و رهیافت حل مسأله

مغناطیس: جزوه مهندس اشرفیان، رهیافت حل مسأله و کتاب پردازش.

چه طور شد که به رشته اتوماسیون عالقه مند شدید و این رشته را به عنوان رشته دوم خود انتخاب کردید؟ من از ابتدا خودم را برای آزمون مهندسی برق آماده می کردم ولی با توجه به امکان انتخاب رشته دوم تصمیم گرفتم در

آزمون رشته اتوماسیون هم شرکت کنم. چون هم بازار کار خوبی دارد و هم عناوین دروس آزمون این رشته در رشتهمهندسی برق نیز وجود دارد.

البته در نهایت با توجه به اینکه به گرایش مخابرات عالقه بیشتری داشتم و از سوی دیگر با توجه به اینکه دوره کارشناسی خود در آزمون مهندسی برق تصمیم گرفتم برای ادامه103ارشد اتوماسیون در جنوب برگزار می شودبا توجه به رتبه

تحصیل گرایش مخابرات سیستم را انتخاب کنم و از انتخاب خودم هم راضی هستم.

توصیه های مهم عملکرد بهتر در امتحان های تستی و تشریحی

امتحان معیار ارزش�یابی دانس�ته ها و تواناییه�ای شماس�ت و ش�ما می توانی�د از آن بعن�وان اب�زاری ب�رای ارزی�ابی مه�ارت ه�ای

یادگیری خود استفاده کنید. اما شرایط فیزیکی و ذهنی وجود دارد که عملکرد شما در حین امتحان را تحت تأثیر قرار می ده��د.

بنابراین الزم است پاره ای نکات را هنگام امتحان رعایت کنید.

برای عملکرد بهتر در امتحان توصیه های زیر را بکار بندید:

با آمادگی کامل و به موقع در سر جلسه امتحان حاضر شوید. وسایل مورد نیاز مث��ل م��داد، خودک��ار، ماش��ین حس��اب، لغت- ۱

نامه و ساعت را به همراه داشته باشید. با این کار همه چیز در دس��ترس ش��ما خواه��د ب��ود و نی��ازی ب��ه ق��رض گ��رفتن وس��ایل

دیگران پیدا نخواهید کرد.

با اطمینان خاطر و آرامش کامل در امتحان ش�رکت کنی�د. مثبت اندیش�ی کنی�د. هم�واره این جمالت را در ذهن خ�ود تک�رار- ۲

کنید: ” من برای امتحان کامال آماده ام و ب��ه خ��وبی از عه��ده آن ب��رمی آیم. ” نگ��رانی را از خ�ود دور کنی��د. ه��ر گ��اه احس��اس

ص��حبت نکنی��د.اض��طراب و دلش��ورهنگرانی کردید، چند نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. قبل از امتحان با دوستانتان راجع به

بهتر است بدانید که نگرانی همچون یک بیماری مسری قابل سرایت به دیگران است.

آرام ولی هوشیار باشید. اگر حق انتخاب دارید، مکان مناسبی را برای نشستن انتخاب کنید. نیمکتی را انتخاب کنی��د ک��ه ب��ر- ۳

روی آن فضای کافی برای کار داشته باشید. به پشتی نیمکت تکیه دهید و راحت باشید.

از وقت خود را برای این کار صرف کنید. کلمات کلیدی ) در سؤاالت (%۱۰در ابتدا نگاهی گذرا به سؤاالت بیندازید. حدودا - ۴

را مشخص کنید و برای پاسخ دادن به سؤاالت زمانبندی کنید. در حالیکه سؤاالت را می خوانید، نکاتی که به ذهنت��ان می رس��د و

می توانید مفید باشد را در کنار آنها یادداشت کنید.

برای پاسخگویی به سؤاالت از یک برنامه منظم پیروی کنید. ابتدا به سؤاالت ساده تر پاس��خ دهی��د و بع��د ب��ه آنه��ا ک��ه نم��ره- ۵

بیش����������تری دارن����������د. س����������پس ب����������ه ت����������رتیب ب����������ه س����������واالتی پاس����������خ دهی����������د ک����������ه:

- مش���������������������������������������������������کل ت���������������������������������������������������ر هس���������������������������������������������������تند.

- ج������������������������واب دادن ب������������������������ه آنه������������������������ا وقت بیش������������������������تری می گ������������������������یرد.

- نمره کمتری دارند.

ب��������������رای انتخ��������������اب پاس��������������خ درس��������������ت دقت کنی��������������د.امتحان��������������ات تس��������������تیدر - ۶

- ابت�������������دا پاس�������������خهایی را ک�������������ه می دانی�������������د اش�������������تباه اس�������������ت، کن�������������ار بگذاری�������������د.

- اگ���ر تس���ت نم���ره منفی ن���دارد، از بین پاس���خهای ب���اقی مان���ده، پاس���خ ص���حیح را انتخ���اب نمایی���د و ی���ا ح���دس بزنی���د.

- اگ����ر امتح����ان نم����ره منفی دارد و ش����ما دلی����ل خاص����ی ب����رای انتخ����اب پاس����خ خ����ود نداری����د، ح����دس نزنی����د.

- شک نکنید، معموال اولین گزینه ای که انتخاب می کنید، پاسخ صحیح است. پس پاسخ خود را تغییر ندهید، مگر اینکه واقع��ا ب��ه

نتیجه قطعی رسیده باشید.

در امتحان���������ات تش���������ریحی، قب���������ل از پاس���������خ دادن ب���������ه س���������ؤاالت خ���������وب فک���������ر کنی���������د.- ۷

- ابت����دا نک����ات مهمی را ک����ه راج����ع ب����ه س����ؤاالت ب����ه دهنت����ان می رس����د، در چ����رک ن����ویس یادداش����ت کنی����د.

- این نک��������������������ات را ب��������������������ه ت��������������������رتیب ش��������������������ماره گ��������������������ذاری کنی��������������������د.

- سپس آنها را تنظیم کرده و پاکنویس کنید.

در پاس��������خ ب��������ه س��������ؤاالت تش��������ریحی، ب��������ه اص��������ل موض��������وع بپردازی��������د و حاش��������یه نروی��������د.- ۸

- در جمل������������������������ه اول موض������������������������وع اص������������������������لی را بی������������������������ان کنی������������������������د.

- مقدم����������������������������������������������ه ای ب����������������������������������������������رای آن بنویس����������������������������������������������ید.

- س����������������پس موض����������������وع را ب����������������ا جزئی����������������ات بیش����������������تری ش����������������رح دهی����������������د.

- به سؤال توجه کنید و فقط به آنچه از شما خواسته شده پاسخ دهید. از توضیحات غیر ضروری و مثالهای اضافی بپرهیزید.

از وقت امتح����������������ان را ب����������������رای م����������������رور مط����������������الب کن����������������ار بگذاری����������������د.۱۰%- ۹

- ب�����������������رای ت�����������������رک ک�����������������ردن جلس�����������������ه امتح�����������������ان عجل�����������������ه نکنی�����������������د.

- در انته��������������������������ا تم��������������������������ام س��������������������������ؤاالت را م��������������������������رور کنی��������������������������د.

- مطمئن ش����������������وید ک����������������ه ب����������������ه تم����������������ام س����������������ؤاالت پاس����������������خ داده ای����������������د.

را تصحیح کنید.…- پاسخ ها را یک بار دیگر بخوانید و در صورت لزوم جمله بندی، امالی کلمات و

وق������������������تی نتیج������������������ه امتح������������������ان را گرفتی������������������د، آن را بررس������������������ی کنی������������������د.- ۱۰

- ب�������ه اش�������کاالت خ�������ود توج�������ه ک�������رده و س�������عی کنی�������د در آن زمین�������ه بیش�������تر مطالع�������ه کنی�������د.

- ب���رای امتحان���ات آخ���ر س���ال، س���ؤاالت امتحان���ات کالس���ی را دوره کنی���د ت���ا اش���تباهات گذش���ته را تک���رار نکنی���د.

را ک����������ه ب����������رای ش����������ما م����������ؤثر ب����������وده، انتخ����������اب کنی����������د.روش ی����������ادگیری- به����������ترین

- روش������������هایی ک������������ه ب������������رای ش������������ما ک������������ارآیی الزم را نداش������������ته، کن������������ار بگذاری������������د.

- سعی کنید بهترین روش را پیدا کرده و بر روی آن تمرین کنید تا به نتیجه مطلوب برسید.

 

بهداشت مطالعه

الف- هوا و نور

ب- جهت تابش نور

درجه به کتاب و کاغذ بتابد.۴۵نور باید از سمت چپ و باال از فاصله

نور محیط ج- یکنواخت بودن

می شود. نور سطح کتاب با نور اطراف نباید اختالف زیادی داشته باشد زیرا باعث خستگی چشم ها

د- استراحت متفاوت چشم ها

برای هر ساعت مطالعه، یک ربع ساعت استراحت داشته داشته باشید. در این زمان هم چشم ها و هم مغز استراحت می

کنند و هم فرصت مرور مطالب یاد گرفته شده خود را پیدا می کنیم. در زمان استراحت به فاصله دور و به دون توجه ودقت

نگاه کنید.

ه- وضع نشستن به هنگام مطالعه

نباید مدت ها به طور خمیده به جلو یا از طرفین مطالعه کرد، چون به تدریج ممکن است باعش تغییر شکل ستون مهره ها

شود. بهتر است ضمن مطالعه و در فواصل استراحت چشم ها، وضع نشستن خود را تغییر دهید و مقداری حرکت کنید تا از

رکود خون در پا ها جلوگیری شود. مطالعه موقع حرکت )مطالعه موقع حرکت وراه رفتن به ویژه هنگام حرکت ماشین،

مناسب نیست و باعث خستگی و ضعف چشم ها می شود.(

و- صرف غذا

جریان می یابد و بال فاصله پس از صرف غذا، نباید مطالعه کرد. زیرا پس از صرف غذا خون زیادی به سمت دستگاه گوارش

از میزان جریان خون در مغز کاسته می شود و در نتیجه از آمادگی برای مطالعه می کاهد.

غذاها و مکمل های غذائی نگهداری حافظه و تقویت ذهن

فرآیندهای زیادی باعث گرفتگی رگ های قلب، پیدایش س��لول ه��ای س��رطانی و آس��یب ش��بکه ارتب��اطی اعص��اب در مغ��ز می

شوند. سبزیجات و میوه ها دارای مواد آنتی اکسیدانی هستند. مغز برای خنثی کردن رادیکال های آزاد نیاز به آنتی اکسیدان ها

ادیکال های آزاد به سلول های عصبی آسیب می رسانند و عمل واسطه های شیمیایی اعصاب را مختل می کنند. وق��تی دارد.

سن شما افزایش می یابد، قدرت دفاعی بدنتان ضعیف می شود، در نتیجه اثر تخریبی رادیکال های آزاد افزایش می یابد.

درصد خون خارج شده از قلب به مغز۲۰آنتی اکسیدان ها، حالت ارتجاعی رگ ها و قوت ضربان های قلب را حفظ می کنند.

می رود. هر چیزی که مانع از جریان خون به مغز شود، قدرت یادگیری و ذهنی فرد را کاهش می دهد. وقتی ک��ه جری�ان خ�ون

در مغز مختل شود، باعث سکته و خونریزی مغزی می شود؛ چنین چیزی خطرناک و کشنده است. به تدریج ی��ک س�ری حمالت

مغزی ضعیف اتفاق می افتد که در ابتدا باعث کاهش حافظه و فراموشی می شود و در نهایت رگ های مغزی آسیب می بینند

و حالتی شبیه بیماری آلزایمر به وجود می آید.

افزایش هموسسیتئین خون )اسید آمینه ای که از هضم پروتئین حیوانی در بدن تولید می شود( رگ های خ��ونی را مج��روح می

کند و باعث پیدایش پالک ) بافت زخمی و مجروح ( می شود.

یک بررسی نشان داد افزایش هموسسیتئین خون، حافظه مردان مسن را کاهش می دهد. مطالعات دیگری نیز ثابت کرده ک��ه

این امر باعث تنگ شدن سرخرگ های کاروتید ) رگ های بزرگی که خون را به مغز می رسانند( می شود.

فشار خون باال، سرخرگ ها و سیاهرگ ها را ملتهب می کند و باعث تنگ شدن آنها می شود و شرایطی را ب��ه وج��ود می آورد

که پالک ها افزایش می یابد و سکته مغزی رخ می دهد.

افرادی که به طور مزمن دارای فشار خون باال هستند، با افزایش سن ، در یادآوری ، خالص��ه ک��ردن و بررس��ی مط��الب دچ��ار

مشکل می شوند. اسکن مغزی نشان می دهد افراد دچار فشار خ��ون ب��اال، بی س��بب دچ��ار حمالت خفی��ف مغ��زی می ش��وند.

محققین می گویند حتی افزایش جزئی فشار خون، تغییرات عمده ای در مغز به وجود می آورد.

تغذیه و نگهداری قدرت حافظه:

که دارای میوه و سبزی ف��راوان و لبنی��ات کم چ��رب DASHمرحله اول، مصرف کمتر نمک و چربی های اشباع است. رژیم- ۱

است، همان اثر داروها را در کاهش فشار خون باال دارد.

را ک��اهش داده وLDL میزان حمالت قلبی و افسردگی را کاهش می دهد. اسیدهای چرب غیر اشباع۳اسیدهای چرب امگا-- ۲

HDL.را افزایش می دهند

زغال اخته و توت فرنگی و اسفناج منبع غنی آنتوسیانین هستند. آنتوسیانین توان��ایی س��لول ه�ای عص�بی را ب�رای پاس��خ ب��ه- ۳

واسطه های شیمیایی حفظ می کند. همچنین مانع از تشکیل لخته های خونی می شود ) رقیق کننده های خون( . این سه ماده

غذایی کشسانی رگ های خونی را حفظ می کند و انتقال پیام های عصبی را بهبود می بخشد .

سایر مواد غذایی مثل کلم قرمز، انگور، آلو و آلبالو نیز همین اثرات را دارند.

و اسید فولیک است.C(، ویتامینAاسفناج دارای آنتی اکسیدان فراوانی است که شامل بتا کاروتن ) پیش ساز ویتامین

درصد میزان کلسترول باال را کاهش می دهد. همچنین انعطاف پذیری رگ های خونی را حفظ می کند. برای این۱۲سیر تا - ۴

میلی گرمی را ک��ه ح��اوی۵۰ عدد کپسول ۸ تا ۲ حبه سیر را به صورت خام یا نیمه پخته مصرف کنید، یا اینکه ۴منظور روزانه

عصاره سیر است بخورید.

جلوگیری می کنند و مانع ازLDLسویا نیز کلسترول خون را کاهش می دهد. موادی در سویا وجود دارد که از اکسیده شدن- ۵

اثرات آتروژنیک رادیکال های آزاد ) تشکیل پالک در دیواره داخلی سرخرگ ها ( می شود.

اثر سویا در کاهش کلسترول فقط برای افراد دچار کلسترول باال موثر است، ولی اثر آنتی اکسیدانی آن برای همه افراد مفید

است.

فیتواستروژن های سویا، هورمون های گیاهی هستند که محققین اعتقاد دارند مانند هورم��ون اس��تروژن ب��اعث تق��ویت حافظ��ه

می شوند.

قرص های هوش:

اسید فولیک :برای رفع هموسیستئین ) اسید آمینه خطرناک ( بدن الزم است. تحقیقات ثابت کرده است در اثر کاهش اس��ید-۱

ادراک در اف��راد مس��ن، اش��کال در ی��اد آوری، تمرک��ز  در خون، مش�کالتی نظ��یر ک��اهش س��طحB12 وB6فولیک، ویتامین های

حواس و افزایش هموسیستئین خون به وجود می آید.

:برای نگهداری سلول های عصبی ضروری است. حتی اگر این ویت�امین در ح�داقل مق�دار ط�بیعی باش�د، ب�رایB12ویتامین-۲

بهب��ود میBبدن مضر است و بایستی دارای مقدار نرمال خود باشد. رفتار و حافظه افراد با مکم��ل دهی ویت��امین ه��ای گ��روه

یابد. در کمبود این ویتامین ها سطح ادراک و آگاهی کم می شود، طوری که کسی هم متوجه نمی شود.

را ت��امین کن�د،RDAک��ه بیش�تر از ص��د در صدA و B موجود در غذا را بشمارید. وجود ویتامین ه��ایBالبته نباید محتوای ویتامین

سالم و موثر است.

خطر بروز بیماری ه��ایE: مغز شما را از آسیب حفظ می کند. مطالعات طوالنی مدت نشان داده، مکمل ویتامینEویتامین -۳

را بی اثر می کند و احتمال لخته شدن خون را کاهش می دهد.LDLقلبی را کاهش می دهد ،

تشکیل پالک های آمیلوئیدی را ک��ه ب��اعثEهمچنین وخامت بیماری آلزایمر افراد را آهسته می کند. اثر آنتی اکسیدانی ویتامین

التهاب و کج شدن انتهای اعصاب می شوند، متوقف می کند.

توصیه می شود.E واحد بین المللی ویتامین۲۰۰-۸۰۰ رقیق کردن خون است. مصرف روزانه  Eیکی از اعمال ویتامین

مکمل های غذایی و مغز:

Ginkgoبرای جلوگیری از کاهش حافظه موثر است. دارای اثر آنتی اکس��یدانی و ض��د انعق��اد خ��ون اس��ت. اگ��ر یکی از م��واد:

و سیر را مصرف می کنید، قبل از مصرف این مکمل با پزشک خود مشورت کنید.Eرقیق کننده خون مثل آسپیرین، ویتامین

(:ماده طبیعی که باعث انعطاف پذیری غشای س��لول ه��ا می ش��ود؛ در نتیج��ه س��لول ه��ای عص��بی میPSفسفاتیدیل سرین)

توانند به راحتی با هم ارتباط داشته باشند.

تولید استیل کولین )یک انتقال دهن��ده عص��بی همچنین سلول های مغزی را در مقابل آسیب رادیکال های آزاد حفظ می کند و

مهم ( را تحریک می کند.

سالگی، تولید آن کم می شود و بدن نیاز به مکمل دارد.۴۰ کافی در بدن تولید می شود ولی بعد از PSوقتی جوان هستید،

مشکالت مربوط به حافظه را در کسانی که تازه دچار آلزایمر شده اند، بهبود می بخشد. PSتحقیقات اخیر نشان می دهد که

میلی گرم در روز مصرف کنید.۱۰۰ میلی گرم در روز و بعد از این مدت فقط ۳۰۰ابتدا برای مدت یک ماه

استروژن :التهاب و تخریب سلول های مغزی را که در اثر رادیکال های آزاد به وجود می آی��د، ک��اهش می ده��د. همچ��نین حجم

دندریت ها ) شاخه های س�لول عص�بی ( را اف�زایش می ده�د، در نتیج�ه ارتباط�ات س�لولی ممکن می ش�ود. ب�ا تق�ویت قلب،

هورمون درمانی با استروژن بطور مستقیم، حافظه را تقویت می کند. اگر ش�ما س��ابقه خ�انوادگی ابتالء ب�ه س��رطان س�ینه را

شما را بهبود می بخشد.حافظهندارید، هورمون درمانی با استروژن، قلب، استخوان ها و

روشی سریع برای داشتن ذهنی فعال:

متخصصین اعصاب دریافته اند قسمتی از مغز بنام ” هیپوکامپوس ” در مقایسه ب�ا س��لول ه��ای دیگ��ر مغ��ز ، ب��ا اف��زایش س��ن

همچنان فعال می ماند. آنها معتقدند انجام ورزش و فعالیت بدنی شدید و هوازی باعث این ام��ر می ش��ود ک��ه ب��ا مقایس��ه بین

موش های فعال در گردانه های چرخان و موش های کم تحرک این فرضیه ث��ابت ش��ده اس��ت. دانش��مندان معتقدن��د این م��ورد

درباره انسان نیز صدق می کند چون مغز انسان و موش از بسیاری جهات شبیه هم هستند.

محققین بیان می کنند گذشت زمان شما را فرسوده تر و پیرتر می کند ولی کار و فعالیت ب��یرون از م��نزل ش��ما را دان��اتر می

کند.

تقویت کننده های ذهن :

انتقال دهنده های عصبی :م�واد ش��یمیایی موج�ود در مغ��ز ک��ه روی ق�درت اندیش��ه، ذهن و حافظ��ه، رفت�ار، آم�ادگی جنس�ی و

هوشیاری فرد اثر می گذارند.

استیل کولین : بیشتر در یادگیری و حافظه موثر است. مواد مغذی که روی اس�تیل ک�ولین مغ�ز اث�ر دارن�د ، ش��امل: ک�ولین،-۱

DMAEدی متیل آمینواتانول( ، لسیتین و ( CDPکولین است. در آلزایمر مقدار استیل کولین ک��اهش می یاب��د. داروه��ایی مث��ل

( باعث افزایش استیل کولین می شود.tacrineتاکرین)

دوپامین : برخی از اختالالت روانی مثل شیزوفرنی ، پارکینسون و اختالالت رفتاری در اثر غیر طبیعی ب��ودن مق��دار دوپ��امین-۲

است.

افزایش دوپامین باعث افزایش هوشیاری و آمادگی جنسی می شود. مواد مغذی که باعث افزایش دوپامین می شوند، ش��امل

) نیاسین غیر فعال ( است.NADHاسید آمینه تیروزین و

نور اپی نفرین:اسیدآمینه های فنیل آالنین و تیروزین، به دوپامین تبدیل می شوند . دو پامین نیز به نور اپی نف�رین تب�دیل می-۳

شود. افزایش نور اپی نفرین باعث ایجاد هیجان در فرد می شود. مقادیر بیش از حد آن، عوارضی مثل بد خلقی، اض��طراب و

بی خوابی را ایجاد می کند.

Prozacسروتونین :فع��الیت ه��ای جس��می و روحی زی��ادی مث��ل رفت��ار، اض��طراب، هیج��ان و پرخاش��گری را تنظیم می کن��د.-۴

HTPهیدروکسی تریپتوفان “)- ۵دارویی است که سروتونین را افزایش می دهد. ” ( پیش ساز اصلی سروتونین اس��ت ک��ه5-

سطح آن را در مغز افزایش می دهد.

تریپتوفان در انواع گوشت، ماهی و سایر غذاهای پروتئینی وجود دارد. اگر مقدار تریپتوفان برای مغز ک��افی نباش��د، س�روتونین

و سپس به سروتونین تب�دیل می ش��ود. س��پس غ��ده ص��نوبری موج�ود در مغ��ز آن را ب�هHTP -5کاهش می یابد. تریپتوفان به

هورمون خواب مالتونین تبدیل می کند.

۵-GABA( گاما- آمینو بوتیریک اسید(: بیشترین و مهم ترین انتقال دهن��ده عص��بی بازدارن��ده ی موج��ود در مغ��ز اس��ت. ح��الت

تحریک پذیری بایستی با بازدارندگی در تعادل باشد. تحریک بیش از حد منجر به بی قراری، کج خلقی، بیخ��وابی م��زمن و ح��تی

بیماری می شود.

GABAباعث آرامش، کاهش درد و خواب راحت می شود. داروی باربیتورات و بنزودیازپین باعث تحریک گیرنده ه��ای GABAو

آرامش فرد می شود

تغذیه و افزایش حافظه

متخصصان تغذیه می گویند: شما آن چیزی هستید که می خورید! به عبارت دیگر بدن ما مانند ساختمانی است که اگر زیربنای

مستحکمی نداشته باشد قادر به ادامه حیات نیست و داشتن زیربنای محکم تنه�ا در س�ایه تغذی�ه مناس�ب امک�ان پ�ذیر اس�ت .

حتی می توان به مدد تغذیه مناسب ، روزهای پر اضطراب و تنش را به ایام کار و فعالیت مضاعف تبدیل کرد.

در۳ درصد مغز از چربی تشکیل شده است و آن چیزی که مغز به آن نیاز دارد ، قند و اکسیژن است. همچ��نین امگ��ا ۶۰     -

بهینه کردن عملکرد مغز نقش موثری را ایقا می کند.

تغذیه بر روی رشد مغز و افزایش حافظه موثر است و افرادی که قصد دارند در رقابت های فکری مانن��د کنک��ور ش��رکت    -

کنند استفاده از مواردی حاوی پروتئین ، ید ، آهن و روی باشد برایشان الزامی است. مشاهده کرده ایم دانش آموزانی ک��ه ب��ا

کمبود ید مواجه هستند بهره هوشی آنها به مراتب پایین تر از دانش آموزانی است که چنین مشکلی ندارند .

درصد بازده کاری انسان را ناشی از وجود آهن در بدن می دان�د و اظه�ار می دارد: دانش آم�وزانی ک��ه تمرک��ز ک�افی۲۵     -

ندارند و حتی قادر به تشخیص رنگ ها نیستند باید علت را در کمبود آهن جست و جو کنند .

ساعت آمادگی الزم برای یادگیری را ندارد.۲ در عین حال پرخوری مانع یادگیری می شود و در چنین شرایطی انسان تا     -

بهترین زمانی که مغز می تواند غذای کافی به دست آورد ، صبح است. با خوردن صبحانه که ح��اوی م��واد قن��دی ، غالت و    -

چربی ها است می توان عملکرد مغز را در طول روز افزایش داد.

موجود در سبوس گندم ، حبوبات ، آجیل ، غالت و گوش��ت م��وجب جلوگ��یری ازB1 علم تغذیه به ما می آموزد که ویتامین    -

سردرگمی و گیجی می شود.

ک��ه درB6 که در شیر ، ب��ادام ، س��بزیجات ، ن�ان و غالت اس��ت م��وجب اف��زایش حافظ��ه می ش��ود. ویت��امین B2 ویتامین     -

غالت ، ن���������ان و م���������وز می توان���������د ب���������ه اف���������زایش حافظ���������ه بلن���������د م���������دت کم���������ک کن���������د .

عالوه بر این ها برای بهبود حافظه و افزایش تمرک��ز ، خ��وردن غ��ذاهایی مث�ل م�اهی ، غالت و حبوب�ات ک��ه ح�اوی “روی”    -

است توصیه می شود. همچنان ماست و شیر نیز سطح هوشیاری را افزایش می دهد.

کاهو و انگور را به عنوان نمادی برای کاهش اضطراب معرفی می کند و به دانش آموزان توصیه می شود که در روزه��ای    -

ساعت فاص��له ت��ا زم��ان آغ��از امتح��ان۲امتحان و رقابت های فشرده ای مانند کنکور ، خوردن صبحانه کامل با در نظر گرفتن

فرام��������������������������������������������������������������������������������وش نکنن��������������������������������������������������������������������������������د.

پایه صبحانه را نان و یا یکی از غالت تشکیل می دهد و از آنجایی که م��یزان قن��د خ��ون ب��ا حافظ��ه کوت��اه م��دت رابط��ه دارد ب��ا

کاهش قند خون میزان قدرت حافظه کوتاه مدت کم می شود. خوردن قند طبیعی مانند آب میوه ، عسل و یا مربا توص��یه می

شود. خوردن چربی مانند خامه ، کره و یا پنیر نیز ضروری است ضمن آنکه نوشیدن چای ب��ه منظ��ور ایج��اد آرامش ن��یز بس��یار

مفید است

مطالعه موفق با تمرکز - بخش ششم

زمان و حاالت مناسب مطالعه متمرکزبخش ششم:

نقش زمان

پیش از این توضیح دادیم که آرامش، خواب و استراحت کافی به خصوص در شب، چقدر در پرورش تواناییهای ذه�نی و تمرک��ز

حواس و حافظه شما مؤثر است.

در هیچ شرایطی، نیمه شب مطالعه نکنید. با این توجیهات که: “من به مطالعه شبانه عادت دارم”، “سکوت منزل شب هنگام

بیشتر است” و . . . خود را متقاعد نکنید که شب مطالعه کنید. چرا که شارژ عصبی و مغناطیسی بدن، شب هنگام انج��ام می

گیرد و شما با بی خوابی در شب، خود را از این شارژ عصبی مغز محروم می کنید. بنابراین: هرچقدر هم که به مطالع��ه نیم��ه

شب عادت دارید، از این پس دیگر نیمه های شب مطالعه نکنید. خودتان را عادت دهید که روز یا اول شب مطالعه کنید.

ضمن آن که توجه داشته باشید در هنگام خواب یا استراحت عمیق شب آن که را که در طول روز خوانده اید، پ��ردازش ذه��نی

می شود و در مغز، عمل جایگزینی صورت می گیرد.

شما به هیچ وجه در هنگام خواب، وقت تلف نمی کنید بلکه ذهن شما ناخودآگاه به تثبیت آموخته های روز می پردازد.

همین طور مطالعه بالفاصله بعد از غذا خوردن، خود باعث عدم تمرکز می شود. مغز شما برای فعالیتهای ذه��نی بیش از هم��ه

به اکسیژن نیاز دارد و این اکسیژن را از خون می گیرد و جریان خون شما پس از غذا خوردن تا حدود یک ساعت و نیم بیش��تر

متوجه اندامهای گوارشی است تا مغز. به همین علت است که شما پس از غذا خوردن بیشتر تمایل دارید که استراحت کنید تا

این که فعالیتهای فکری انجام دهید. دست کم تا یک ساعت بعد از صرف غذا از مطالعه کردن اجتناب کنید.

مسأله مهم دیگر در زمان مطالعه، مطالعه مرتب در زمانهای خاص است. ضمن آن که شما از فرص��تهای خ��ود ب��رای مطالع��ه

هم شرطی کنید.مطالعه در ساعتهای خاصبیشترین استفاده را می کنید، خودتان را به

مثال صبحها به محض بیدار شدن، بعدازظهرها در ساعتی مشخص و یا ساعات اولی��ه ش��ب. زم��ان خاص��ی را ب��رای مطالع��ه در

نظر بگیرید. ذهن شما می تواند پس از مطالعه مدام در یک ساعت خاص از شبانه روز بعد از مدتی خود به خود در آن ساعت

ویژه، جذب و فراگیری پیدا کند.

پس توصیه زمانی ما به شما:

ص����بح مطلق����ا مطالع����ه نکنی���د و حتم����ا در این س����اعات بخوابی���د.۵ ش����ب ت���ا ۱۱:۳۰در فاص����له زم����انی س����اعت . ۱

تا دست کم یک ساعت پس از صرف غذا مطالعه نکنید.. ۲

خود را به مطالعه در زمانهای خاص و مناسب شرطی کنید.. ۳

 

نقش حالتها در تمرکز حواس

برای هر رفتاری از لحاظ ذهنی و جسمی باید حالتهای خاص داشته باشید که با رفتارتان هماهنگ باشد. روان شناسی حالته��ا و

رفتارها این موضوع را به تفصیل شرح می دهد.

اگر می خواهید بجنگید، ابتدا باید حالت جنگیدن را به خود بگیرید. اگر می خواهید شاد باشید، ابتدا باید حالت ش��اد ب��ودن را ب��ه

خود بگیرید. اگر می خواهید انسانی مصمم و با اعتماد به نفس باش��ید، بای��د حالته��ای اعتم��اد ب��ه نفس را در خ��ود ایج��اد کنی��د.

حالتها و رفتارها از همدیگر به وجود می آیند. یعنی همان طور که وقتی شما شاد باشید ناخودآگاه حالتهای ش��اد ب��ودن در ش��ما

پدیدار می شود، اگر هم حالتهای شادی را در خود ایجاد کنید یعنی ب�ه خودت�ان بگویی��د، ناخودآگ��اه احس�اس ش�ادمانی ب�ه ش��ما

دست خواهد داد. برای مطالعه نیز شما باید حالت جذب و یادگیری داشته باشید. با حالت خمیده و خواب آلوده انتظ��ار تمرک��ز

و دقت فراوان از خود نداشته باشید. در وضعیتهایی که برای مطالعه کردن مناسب نیست تمرکز ح��واس پی��دا ک��ردن دش��وار و

انتظار آن کامال غیر معقول است.

هنگام هیجانهای عصبی، ترس، خشم، اضطراب و کینه و ناراحتی نمی توان انتظار داشت که تمرکز باالیی داشته باشیم. چ��ون

در این حالتها ذهن ما پیشاپیش متوجه و متمرکز برآن مسأله است که این هیجانها را در ما ایج��اد ک��رده اس��ت. همین ط��ور در

حالت شور و شوق و اشتیاق فراوان هم نمی توانید تمرکز حواس داشته باشید و علت همان است. بچه هایی ک��ه زن��گ تف��ریح

در حیاط مدرسه به بازیهای مهیج می پردازند و با همان شور و هیج��ان ب��ه کالس درس می آین��د، گ��اهی ت��ا نیم س��اعت بع��د از

حضور در کالس به حالت مناسب خود برای فراگیری دست نمی یابند و در این مدت توجه و تمرکزشان هنوز به هیج��ان حی��اط

مدرسه معطوف است.

در حالت خستگی و بی خوابی هم نمی توانید تمرکز حواس داشته باشید. این حالتها همه با حالت تمرکز حواس برای مطالع�ه،

منافات دارند. بنابراین شما بای�د ابت�دا مس�ایل خ�ود را ت�ا ح�دی ح�ل کنی�د، اس�تراحت کنی�د، آرام ش��وید و پس از ایج�اد ح�الت

یادگیری، مطالعه را شروع کنید.

انتظار بیجا از خود نداشته باشید. مسلم است که با حالتهای منفی مانند خستگی، گرسنگی، بی خ��وابی و هیج��ان ف��راوان نمی

توانید تمرکزی عالی داشته باشید و این عدم تمرکز کامال طبیعی است.

بعضیها پس از یک ورزش سنگین، با همان خستگی و بدن عرق کرده، ش��روع می کنن�د ب��ه کت�اب خوان��دن و مطالع��ه و انتظ��ار

دارند که با این هیجان تمرکز حواس هم داشته باشند و چون چ�نین چ�یزی امک�ان پ�ذیر نیس�ت، می گوین�د: حافظ�ه ام ض�عیف

است. حواسم پرت است و . . .

خود را متعادل کنید و سپس شروع به مطالعه کنید.وضعیت جسمی و روحیباز هم تأکید می کنیم ابتدا

اولویت باالتر، مانع تمرکز

گفتیم عوامل حواس پرتی خود را که در هنگام مطالعه به ذهنتان خطور می کنند در جایی یادداشت کنی��د ک��ه بالفاص��له پس از

مطالعه به آنها بپردازید. اما گاهی اوقات یک موضوع مهم، ضروری و بسیار “دراولویت” به ذهنتان خطور می کند ک��ه ح��تی ب��ا

نوشتن آن وسواس ذهنی کاهش پیدا نمی کند. در چنین مواردی، ما توصیه می کنیم به ج��ای آن ک��ه ک��اهش پی��دا نمی کن��د. در

چنین مواردی، ما توصیه می کنیم به جای آن که تقال کنید که با همان وضعیت بد درس بخوانید، به انجام هم��ان ک��ار ب��ا اول��ویت

باال بپردازید. چون مطالعه با آن وضعیت بد، هم اضطراب شما را به دنبال دارد و هم بازده فکری شما را کاهش می دهد.

اضطراب

می شود، انباشته کردن دروس در شب امتحان اس��ت. مس��لما وق��تی ش��ما دراضطرابیکی از عمده ترین مسائلی که باعث

طول سال تحصیلی مطالع�ه نمی کنی�د و هم�ه را ب�رای ش�ب امتح�ان انب�ار می کنی�د، ب�ا ی�ک ض�رب االج�ل و فش�ار عص�بی و

اضطرابی مواجه می شوید که بیش از هر عامل دیگری، میزان تمرکز فکری و یادگیری شما را کاهش می دهد.

متخصصان مطالعه و یادگیری به شدت اعتقاد دارند که مهمترین عامل تخریب حافظه و ع��دم دس��تیابی ب��ه ی��ک تمرک��ز ع��الی،

و البته آسودگی ش��ب امتح��ان ازاستفاده بهتر از زمان، مطالعه در طول سال تحصیلی و برنامه ریزی درسیاضطراب است.

تمام اضطرابهای کاذب جلوگیری می کند.

تصویر ذهنی مثبت

اضطراب، بسیاری از اوقات هم از تصور نگران کننده شخص درباره خودش نشأت می گیرد. یعنی با این ک��ه ش��ما درس خ��ود

را می خوانید و اهل مطالعه هستید، مدام تصور نگ��ران کنن��ده ای از خودت��ان در ذهن داری��د ک��ه ب��ازده فع��الیت ذه��نی ش��ما را

کاهش می دهد و به حافظه و تمرکز شما لطمه وارد می کند.

بهترین و آسان ترین شیوه برای مقابله با این اضطراب کاذب انجام تمرینات تلقین تجس�می اس��ت ک��ه بی جهت س��اده گرفت��ه

می شود. صبحها پس از بیدار شدن، ظهرها پس از یک آرامش چند دقیقه ای و قب�ل از ص��رف ناه�ار و ب�ه وی�ژه ش��بها قب�ل از

خواب به آسودگی دراز بکشید، بدن را شل کنید. چند نفس عمیق بکشید و با صدای بلند یا در ذهن خود چندین ب��ار این جمالت

را تکرار کنید:

“من با تمرینات عالی ام، تمرکزم روز به روز بیشتر می شود”

“من سرشار از قدرت تمرکز فوق العاده ای برخور دارم”

“من سرشار از آرامشم و در این آرامش، تمرکز جاری است”

“حافظه ام بسیار عالی است و روزبروز بهتر می شود”

“در کلیه امتحاناتم موفق هستم و هم اکنون نمرات عالی ام را می بینم”

در لحظاتی که این جمالت را می گویید و چند بار تکرار می کنید، خود را در ذهن خود ببینید. خود را در جلسه امتحان ببینید ک��ه

در نهایت آرامش نشسته اید. برگه امتحان در دست شماست. همه جوابها را می دانید و ب��ه هم��ه س��ؤاالت ب��ا آرامش کام��ل و

شادی فراوان جواب می دهید.

این تصویر را شبها خصوصا قبل از خواب، به وضوح در ذهن خود ببینید و از آن ب�ه ش�وق آیی�د. بع�د از م�دتی ک��ه تلقین و بی�ان

عبارتهای تأکیدی باال را صبح و ظهر و شب انجام دادید و به خصوص تصویر ذه��نی مثبت خ��ود را ه��ر ش��ب مجس��م کردی��د، هم

تان بهبود می یابد.یادگیری و حافظهاعتماد به نفس و روحیه تان عالی می شود و هم میزان تمرکز،

یک هشدار مهم

تمام تمرینهای گفته شده تا اآلن فقط در صورتی پاسخ مثبت می دهن��د و از آنه��ا نتیج��ه مطل��وب حاص��ل می ش��ود ک��ه ب��ه هیچ

عنوان منفی حرف نزنید. وقتی شما درباره خودتان با عبارات منفی حرف می زنید، همه چیز را خراب می کنید. هرگ��ز نگویی�د

حافظه ام خراب است. اصال هیچ چیز نمی فهمم. تمرکزم افتضاح است و..

باز هم تأکید می کنیم که با عبارات منفی به خود تلقین منفی نکردن اهمیت بس��یار بیش��تری از تلقین مثبت دارد، یع��نی اگ��ر از یک طرف تلقینات مثبت را به خود القا کنید و از طرف دیگ��ر در ط��ول روز این حرفه��ای منفی را درب��اره خودت��ان بزنی��د، عمال

تلقینات مثبت خود را بی نتیجه و بی اثر ساخته اید. پس به هیچ عنوان ح��رف منفی نزنی��د و تمرین��ات تلقین مثبت را هم انج��ام

دهید تا از تمرکز عالی برخوردار گردید.

مطالعه موفق با تمرکز - بخش پنجم

بخش پنجم: روش مطالعه متمرکز

حواس پرتی چیست؟

را تعریف کنیم. ش��ایدحواس پرتیما می خواستیم روش صحیح مطالعه متمرکز را برای شما توضیح دهیم، دیدیم که باید ابتدا

شما تا به حال خیلی به “حواس پرتی” فکر کرده باشید و بارها از خود پرسیده باشید که چرا گاهی به هنگ��ام مطالع��ه ح��واس

آدم پرت می شود؟ ما نمی دانیم که شما برای این سؤال خود چه جوابی پیدا کرده اید اما پاسخ صحیح این پرسش را به ش��ما

می کوییم: “حواس پرتی چیزی نیست جز تمایل ذاتی ذهن به درگیری و فعالیت.”

ذهن شما همواره می خواهد درگیر و مشغول باشد. بنابراین اگر آنچه که اکنون انجام می-دهید در ش��ما درگ��یری و مش��غولیت

ذهنی ایجاد کند، فکر شما دیگر لزومی احساس نمی کند که به جای دیگر برود و در آنجا درگیر شود. اما اگر در انجام این کار،

درگیری ذهنی ایجاد نشود، ذهن شما شتابان به جایی می رود که خود را در آنجا مشغول کند. و این همان حواس پ��رتی اس��ت.

برای روشنتر شدن موضوع، مثالی بزنیم: وقتی دوستتان با شما صحبت می کند، اگ��ر بتوان�د ب�ا بی�ان خ�ود در ش��ما مش�غولیت

ذهنی و توجه و عالقمندی ایجاد کند، شما با تمرکز فراوان به تمام حرفهایش گوش می دهید. اما اگر او نتواند چنین ت��أثیری در

شما بگذارد چون ذهن شما درگیر نمی شود به سرعت فکر دیگری به ذهنتان راه می یابد و شما در حالی که به مخاطب خ��ود

خیره شده اید، دارید به چیز دیگری فکر می کنید. چیزی که در شما درگیری ذهنی ایجاد می کند.

ذهن شما مدام به فعالیت نیازمند است و این نیازمندی را هنگامی که شما مشغول مطالع��ه ک��ردن هس��تید، هم دارد. بن��ابراین

اگر آنچه که می خوانید، در شما درگیری ذهنی ایجاد کند، شما مشتاق و متمرکز پیش می روید. در غ��یر این ص��ورت چش��متان

خطوط را دنبال می کند و ذهنتان در جایی دیگر مشغول می شود. به عبارت دیگر، حواستان پرت می شود.

راه چاره

پیش از هر چیز، باید به خاطر داشته باشید که این شما هستید که باید ذهن خود را با موضوع مطالعه درگیر کنید. معموال سبک

نوشتاری کتاب تالش می کند که در شما درگیری ذهنی ایجاد کند اما عمده کار با خود شماس��ت. م��ا اکن��ون می خ��واهیم روش

مطالعه متمرکز را به شما آموزش دهیم، برای آن که درگیری ذهنی شما پایدار بمان��د. می خ��واهیم ذهن ش��ما ب��ا جمل��ه جمل��ه

کتاب درگیر شود. می خواهیم که شما یک مطالعه کننده فعال باشید. روشهای سنتی مطالعه که شما پیش از این داش��ته ای��د،

شما را از یک مطالعه متمرکز باز می دارد و باعث می شود که حواس شما مدام پرت شود.

روشهای مطالعه متمرکز

“تند خواندن”

کیلومتر در ساعت در حرکت است. وقتی س��رعت این رانن��ده ت��ا۲۰راننده ای را در نظر بگیرید که با سرعت بسیار کمی مثال

این حد کم است، دیگر به توجه و تمرکز فوق العاده ای نیاز ندارد و چون ذهن درگیر نمی شود، مدام در ج��ایی دیگ��ر مش��غول

می شود. راننده می تواند از داشبورد چیزی بردارد، شیشه را پاک کند، به مناظر بیرون نگاه کند و حتی غ��رق در تخی��ل ش��ود.

اما وقتی سرعت زیاد شد، خود به خود درگیری ذهنی بیشترمی شود و ذهن بیشتر به رانندگی متمرکزمی شود و رانن��ده دیگ��ر

فرصت ندارد به چپ و راست نگاه کند و یا مشغولیتهای ذهنی دیگری داشته باشد. اساسا ذهن چنان درگ��یر اس��ت ک��ه تم��ایلی

برای درگیر شدن در جای دیگر ندارد. در مطالعه هم دقیقا همین حالت وجود دارد. وقتی شما به بهانه بهتر فهمیدن بسیار کن��د

پیش می روید و کلمه به کلمه می خوانید، درگیری ذهنی مطلوبی را ایجاد نمی کنید و ذهن شما که از این س��اکن ب��ودن کالف��ه

می شود، خود را در جایی دیگر مشغول می کند و حواستان پرت می شود.

ما نمی گوییم آن قدر تند بخوانید که هیچ چیز نفهمید، بلکه می گوییم س�رعت مطالع�ه خ�ود را ت�ا آنج�ا اف�زایش دهی�د ک�ه ی�ک

درگیری ذهنی مطلوب ایجاد شود. در این سرعت، ذهن متمرکز است. می بینید ک��ه اگ��ر کمی غفلت کنی��د، س��انحه ای رخ می

دهد. حتی اگر بتوانید سرعت مطالعه خود را به دو برابر افزایش دهید بسیار عالی است چرا که هم در وقت خود صرفه جویی

نموده اید و هم با درگیری ذهنی و تمرکز بیشتری خوانده اید. تا می توانید سرعت مطالعه خود را اف��زایش دهی��د و س��ریعتر از

آنچه که قبال می خوانده اید بخوانید. البته خوب می دانید که این سرعت، نسبی است و در متون مختلف مانند رم��ان، ادبی��ات،

شیمی، فیزیک و . . . متفاوت است. مسلما شما متون ساده تر را با سرعت بیشتر می خوانید. ما می گ��وییم س��رعت خ��ود را

با توجه به سرعت قبلی خود بیشتر کنید. یکی دیگر از معایب کند خوان��دن این اس��ت ک��ه ش��ما وق��تی آرام و لغت ب��ه لغت می

خوانید، درک ذهنی کمتری دارید چرا که ذهن با مفاهیم سر و کار دارد نه با کلمات. یادتان باشد مفهوم، همیشه در یک عب��ارت

است نه یک واژه. وقتی شما کلمه شیر را می خوانید، ذهن نمی داند منظور شیر گاو است یا شیر جنگل یا شیر آب. اما وقتی

جمله “شیر آب را بستم.” سریعا خوانده می شود، درک بهتر و سریعتری حاصل می شود.

مطالعه اولیه

مطالعه اولیه همان گرفتن اطالعات ابتدایی است. در مطالعه اولیه، قصد شما کنجکاو کردن ذهن با گرفتن اطالع��ات س��اده و

کم حجم و مقدماتی است. در مطالعه اولیه شما متن را خط به خط نمی خوانید بلکه نگ��اهی گ��ذرا ب��ه متن می انداری��د و ی��ک

سری مفاهیم اولیه را از متن می گیرید که مثال متن حول و حوش چه موضوعی اس��ت. پس از آن بای��د ب��ه خ��ود رج�وع کنی��د و

ببینید که خودتان از پیش چه اطالعاتی درباره موضوع دارید و یا این که از قبل، از کسی چیزی شنیده اید یا مطالعه کرده ای��د.

اطالعات اولیه خودتان را به اطالعات اولیه کتاب، در این بررسی اجمالی بیافزایید.

سؤال کردن

یادتان باشد که پیش از مطالعه، با یکی دو سؤال، ذهن خود را هدفدار کنید. وقتی می گوییم هنگ��ام مطالع��ه م��دام از خودت��ان سؤال کنید، منظورمان این است که پیش از مطالعه، در حین مطالع��ه و پس از آن، می توانی��د از خ��ود بپرس��ید. ش��ما معم��وال

برای طرح سؤاالت از خود یک سری سؤاالت حافظ��ه ای کم ارزش می پرس��ید. مثال “ب��وعلی س��ینا کی متول��د ش��د؟”، “جن��گ

جهانی دوم در چه تاریخی شروع شد؟”، “هیمالیا کجاست؟” و . . . این سؤاالت معم��ول، کم ارزش ت��رین س��ؤاالتی اس��ت ک��ه

شما می توانید از خود بپرسید.

در کتاب “روشهای مطالعه” نوشته “کی پی بالدریج” و ترجمه دک��تر علی اک��بر س��یف، ب��ه ط��رح س��ؤاالت هفت گان��ه “گانی��ه”

اشاره شده است. این سؤاالت هفت نوع می باشد.

طرح این سؤاالت بسیار ارزشمند و مفید است و فوق العاده در ایجاد تمرکز حواس م��ؤثر اس��ت. م��ا در زی��ر ب��ه اختص��ار، این

سؤاالت هفت گانه را توضیح می دهیم.

سؤاالت هفت گانه گانیه

سؤاالت حافظه ای:. ۱

این سؤاالت کم اثرترین و کم اهمیت ترین سؤاالت هستند. این نوع سؤاالت صرفا با یادآوری اطالع�ات س�ر وک��ار دارد. مانن�د:

کشورهای همسایه ایران کدامند؟ بوعلی سینا در چه تاریخی متولد شده است؟ جنگ جهانی اول در چه تاریخی رخ داد؟

سؤاالت ترجمه ای:. ۲

این نوع سؤاالت، قوی تر و بهتر از سؤاالت حافظه ای هستند. این سؤاالت تا ح�دی ش��بیه ب�ه “زب�ان گ�ردانی” هس�تند ک�ه قبال

درباره آنها صحبت کردیم. سؤاالت ترجمه ای یعنی بیان یک مفهوم پیچیده یا یک مطلب دشوار به زبان ساده تر، مانند این ک��ه:

گشتاور به زبان ساده یعنی چه؟، فرمول انیشتین به زبان من چه می شود؟، اف��زایش ش��عاع مولک��ولی را نس��بت ب��ه اف��زایش

عدد اتمی روی نمودار چگونه می توان نشان داد؟

سؤاالت تفسیری:. ۳

این سؤاالت را سؤاالت رابطه ای هم می گویند، که به کشف و درک روابط میان دو مفه�وم می پ�ردازد. این رابط�ه می توان�د

تشابه یا تف��اوت باش��د. این س��ؤاالت از س��ؤاالت ترجم��ه ای کمی بهترن��د: س��ؤاالتی مانن��د: “تف��اوت دن��دانهای گوش��تخواران ب��ا

گیاهخواران چیست؟”، “حافظه از نظر ساختار و عملکرد، چه وجه تشابهی با کامپیوتر دارد؟ “و . . . از نوع س��ؤاالت تفس��یری

هستند.

سؤاالت کاربردی:. ۴

جالب ترین نوع سؤاالت هستند. این سؤاالت همان طور ک��ه از نامش��ان ب��ر می آی��د می خواهن��د مط��الب علمی را ب��ه مس��ائل

روزمره ربط دهند و آنها را در عمل بسنجند. مثال “چگونه می توان از اصطکاک ناشی از کشش اجسام روی زمین کاس��ت؟ “،

“تشویق، بالفاصله پس از یک عمل خوب چه نقشی در شکل گیری شخصیت کودک دارد؟” و . . .

سؤاالت تحلیلی:. ۵

این سؤاالت از چهار نوع باال بهترند و سؤاالت منطقی و استداللی نیز خوان��ده می ش��وند. در این ن��وع از س��ؤاالت م��ا ق��دمهای

منطقی یک شخص یا تغییر و تحول یک شیء یا وضعیت را از نقطه شروع تا پایان بررسی می ک�نیم. مثال “آنت�ونی رابی�نز روان

شناس به نام امروز، چگونه با ناکامیها، زندگی خود را دگرگون کرد؟” یا “هواپیما چگونه به وجود آمد؟” و . . .

سؤاالت ترکیبی:. ۶

این س�ؤاالت ک��ه از س�ؤاالت تحلیلی ق�وی ترن�د، ب�ه س��ؤاالت خالق معروفن�د. در این س�ؤاالت، ش��ما ب�ا پهل�وی هم ق�رار دادن

اطالعات و ایده ها و اندیشه های قبلی به طرح اندیشه ه��ای ن��و دس��ت می زنی��د و آن را ب��ه س��ؤال می گذاری��د. مثال “تناس��ب

سال آینده ایران چگونه پیش بینی می کنید؟” یا “چه ماده ای می توان به چ��ای اف��زود ت��ا نوش��یدنی۲۰جمعیت و مسکن را در

خوش طعم تری شود؟” و . . .

سؤاالت ارزش نگاری:. ۷

این سؤاالت قوی ترین سؤاالت است. در این سؤاالت، ما درباره مؤلف، نویسنده، مترجم، و متن کتاب داوری می کنیم و نظر

خودم��ان و روش خودم��ان را ب��ا نظ��ر و روش آنه��ا مقایس��ه می ک��نیم. مثال از خ��ود می پرس��یم از بین رمانه��ای رومن روالن،

نویسنده فرانسوی )جان شیفته، ژان کریستف، زندگی تولستوی، زندگی بتهوون و . . .( کدام اثر، شخص��یت خ��ود رومن روالن

را نشان می دهد؟

باید توجه داشته باشید که این سؤاالت را خواننده طرح می کند و از خود سؤال می کند و به آنها پاسخ می دهد و هرچه سؤال

قویتر مطرح می شود، تمرکز و عالقه بیشتری هم ایجاد می شود. براین نکته تأکید می کنیم که خودتان باید سؤال ط��رح کنی��د

نه این که به چند سؤال مطرح شده در کتاب پاسخ دهید. وق��تی ک��ه خ��ود ش��ما س��ؤال ط��رح می کنی��د، بیش��تر ب��ه پاس��خگویی

عالقمند می شوید. البته به سؤاالت کتاب هم فکر کنید و ب�ه دنب�ال پاس�خگویی ب�ه آنه�ا هم باش�ید ام�ا حتم�ا ب�ا توج�ه ب�ه متن،

اطالعات قبلی و نظر و ایده خود سؤاالت دیگری را هم مطرح کنید.

نوشتن

هنگام مطالعه، همیشه قلم و کاغذی در دست داشته باشید. چه آنچه که می خوانید رمان باشد چه شعر، چه مطالعه آزاد، چ��ه

کتاب درسی، اعم از حفظ کردنی یا فهمیدنی. در یک مطالعه فعال و پویا، کمتر چیزی می تواند به ان��دازه قلمی ک��ه در دس��ت

دارید، ذهن شما را درگیر و متمرکز کند.

این قلم، مهمترین ابزار شماست. با آن، همه چیز را یادداشت می کنید. اگر رمان می خوانید همین طور که جل��و می روی��د در

حاشیه کتاب و یا در کاغذی دیگر با نویسنده درگیر شوید. اگر جایی برایتان خیلی جالب بود، در حاشیه بنویسید: “چه ج��الب! ”

اگر برایتان تعجب آور بود عالمت تعجب بگذارید. اگر برایتان سؤال برانگیز بود حتی می توانید در حاشیه، سؤال خود را مطرح

کنید و حتی در جایی نظرتان را اعالم کنید. نظرتان را با نظر نویسنده مقایسه کنید. یک مطالعه کننده فعال ب�ا قلم خ�ود م�دام

با نویسنده درگیر می شود و عقاید و عواطف خود را خواه موافق خواه مخالف، به شکلی با نوشتن اعالم می کند. خودت��ان را

ملزم کنید که با نوشتن، نظر خود را بگویید.

این گونه ذهن شما همواره متمرکز می ماند چون ملزم است در هر لحظه عاطفه و اندیشه خود را بیان کند. اگر کتاب، کت��اب

درسی شماست، از نکات مهم کتاب یادداشت برمی دارید که این یادداشتها بهتر است در برگه ای جدا نوش��ته ش��ود. ب��رای آن

که به اهمیت یادداشت برداری پی ببرید، اینک فواید آن را برای شما توضیح می دهیم.

فواید یادداشت برداری

ایجاد خأل ذهنی–الف

تا خأل نباشد، جذب، صورت نمی گیرد و هر خأل، همیشه جذبی نیز به دنبال دارد. تا خ��الی نش��وید نمی توانی�د ب�ه درون بکش��ید.

اولین و مهمترین فایده یادداشت برداری، ایجاد خأل ذهنی است. آنچه را که از کتاب و نویسنده فرا می گیرید، با نوشتن، بیرون

بریزید تا برای جذب مطالب بعدی آماده شوید. در روان شناسی مطالعه و یادگیری، یکی از موانع یادگیری، “منع قبلی” است.

منع قبلی یعنی این که مطالبی که شما قبال آموخته اید، از تمرکز شما ب�ر مط�الب اخ�یر و فراگ��یری این مط�الب، مم�انعت ب�ه

عمل می آورند. مثال وقتی قرار است که شما ده نکته را به ترتیب فرا بگیرید، معموال نکات اولیه و ابتدایی چن�ان ذهن ش�ما را

به خود مشغول می کنند که یادگیری مطالب بعدی و انتهایی دشوارتر می شود. شما خودتان این موضوع را تجربه کرده اید.

شما در دقایق اولیه مطالعه متوجه می شوید که به تدریج تمرک��ز حواس��تان کم��تر می ش��ود و بیش��تر دچ��ار ح��واس پ��رتی می

شوید. علت آن است که همان مطلب اولیه مانع تمرکز بر مطالب بعدی می شوند. برای این که منع قبلی ایجاد نشود، بهترین

و مؤثرترین راه، همین یادداشت برداری است. با یادداشت برداری است که مطالب قبلی از ذهن شما بر روی کاغذ تخلیه می

شوند و این خأل ذهنی ایجاد شده، فراگیری مطلب بعدی را آسانتر می کند.

تحریک حافظه حرکتی–ب

وقتی که می نویسید، دست و قلم شما حرکت می کند. بنابراین نه تنها حافظه حسی و چشمی شما بلکه حافظه حرکتی ش��ما

نیز فعال می شود و مطالب را بهتر به خاطر می سپارید. حال آن که وقتی یادداشت بر نمی دارید و ص��رفا می خوانی��د، فق��ط

حافظه حسی شما فعال است که مسلما بازدهی شما در این حالت کمتر است.

از بین رفتن وسواس ذهنی–پ

وقتی که یک سری مط��الب را پش��ت س��ر هم و دنب��ال هم می خوانی�د و مجبوری��د هم��ه آنه��ا را ب��ه خ��اطر بس��پارید، ذهن ش��ما

وسواس پیدا می کند: “مبادا مطالب قبل را فراموش کنم؟” و در نتیجه به جای آن که به نکات جدید و تازه ای که می خوانید،

توجه داشته باشد، به مرور دانسته های قبلی مشغول می شود تا خیالش راحت شود که آن نکات فراموش نشده اند.

نوشتن هر مطلب پس از فراگیری، ذهن شما را آسوده می کند. خیال شما راحت است ک��ه این مطلب، ج��ایی نوش��ته ش��ده و

فراموش نمی گردد و این گونه شما با همان تمرکز اولین لحظات، به مطالعه خود ادامه می دهید.

تأکید بر درک و فهم مطلب–ت

توجه داشته باشید که منظور ما از نوشتن این نیست که به کتاب نگاه کنید و رونویسی کنید بلکه می گ��وییم هرچ��ه را ک��ه ف��را

گرفتید و فهمیدید، به زبان خودتان روی کاغذ بیاورید. حتما بعد از آن ک��ه جمل��ه ای را فهمیدی��د بنویس��ید آن هم ن��ه ب��ه ص��ورت

جمالت طوالنی و متنی کلی بلکه به صورت اشاره ای و کوتاه و مختصر. مثال شما می خوانید: “برای آن ک��ه ی��ک دس��تگاه و ی��ا

در حال تعادل قرار گیرد باید دو شرط برقرار باشد. اول آن که برآیند نیروهای وارد بر آن دستگاه ی��ا جس�مmجسمی به جرم

صفر باشد. دوم آن که گشتاور نیروهای وارد بر جسم یا دستگاه هم صفر باشد.”

اگر شما همین طور در ضمن خواندن، جمله ها را بر روی کاغذ بیاورید، کار مفیدی انجام نداده ای��د. یع��نی عم��ل نوش��تن ش��ما

کمکی به آموختن مطلب نمی کند. اما وقتی که مطلب را فرا گرفته باشید و آن را به طور خالصه و موجز روی کاغ��ذ بیاوری��د،

به روش صحیح یادداشت برداری کرده اید. مثال وقتی که مطلب فوق را خوب فهمیده باشید، یادداشت مختصری مانن��د این، از

آن بر می دارید: شرط تعادل این است که مجموع نیروها و مجموع گشتاورها صفر. و ی�ا ب�ه زب�ان گوی�ای خودت�ان. خودت�ان را

ملزم کنید که پس از درک هر مطلب، چیزی بنویسید. آن وقت نوشته شما تأکیدی است برای آن که آن مطلب کامال فهمیده و

درک شده است. برای آن که بر مختصر نویسی تأکید بیشتری کرده باشیم، چند مثال دیگر می زنیم. ابتدا ش��ما جمل��ه ای را از

کتاب می خوانید و بعد نوشته ای را که یکی از دوستان شما پس از درک آن مطلب، یادداشت کرده است. بسیار ع��الی اس��ت

س��اله ام��امت۲۰که شما هم برای تمرین، این جمالت را به زبان خود و به مختص��رترین ش��کل ممکن یادداش��ت کنی��د. “دوران

۱۸۳ س�ال، ش�روع ۲۰ ادامه داش��ت. “ام�امت ام�ام رض�ا )ع(: م�دت ۲۰۳ هجری آغاز شد و تا سال ۱۸۳امام رضا )ع( از سال

در مورد ترکیبهای یونی که فرمول مشابه دارند. یعنی اس��توکیومتری ی��ا نس��بت تع��داد یونه��ای آنه��ا یکس��ان اس��ت،. ″۲۰۳پایان

هرچه حاصل ضرب حاللیت، عدد بزرگتری باشد، میزان حاللیت بیشتر است.”

……………

……………

……………

“در صورت تحریک تار عصبی غشا در محل تحریک نسبت به یونهای سدیم، غشا نف��وذ پ��ذیر می ش��ود ک��ه این ب��اعث دپالری��زه

شدن غشا در محل تحریک و ایجاد جریان عصبی می گردد.”

\……………

……………

……………

“هرگاه نقاط وسط اضالع یک مثلث را به هم وصل کنیم، مثلثی حاصل خواهد شد که با مثلث اول متشابه اس�ت و مشخص�ات

آن را دارا می باشد.”

……………

……………

……………

و . . .

تداعی نوشته ها–ث

در آخرین مرحله، به نوشته خود نگاه می کنید و همه چیز را به خاطر می آورید. یادمان هست که این نوش��ته ه��ا اش��اره وار و

مختصر بود. قصد شما این است که با بیانی اجمالی تر و ساده تر بین نوش�ته ه�ا و مط�الب کت�اب ارتب�اط برق�رار کنی�د. تالش

شما برای برقرار سازی ارتباط میان نوشته های مختصر و مفاهیم کتاب همان درگیری ذهنی است. هم��ان درگ��یری ذه��نی ک��ه

برای تمرکز حواس به آن نیاز مبرم داریم. پس حاال با هم یک بار روش مطالعه متمرکز یا به عبارت بهتر مراحل روش مطالعه

متمرکز را مرور می کنیم:

- تند خواندن مطالعه اولیه

- سؤال کردن

- نوشتن

- تداعی نوشته ها

که اینها همه به نوعی درگیری ذهنی ایجاد می کنند و ذهن ش�ما را از فک�ر ک�ردن ب�ه موض�وعی دیگ�ر و ح�واس پ�رتی ب�از می

دارند. شاید اکنون تصور کنید که مطالعه به این شکل خیلی وقت می برد و از روش مطالعه سنتی شما طوالنی تر است. ام��ا

توجه کنید که شما در این محاسبه، زمان هدر رفته و مطالعه غیر مفید و غیر متمرکز خود را ب�ه حس��اب نی�اورده ای��د. ش��ما در

روش سنتی مطالعه، وقت فراوانی را با حواس پرتیهای متنوع و متعدد از دست می دهید. ام��ا در روش جدی��د مطالع��ه، هم از

تلف شدن “وقت” جلوگیری می کنید و هم لحظه به لحظه با عالقه و تمرکز حواس بیشتری مطالعه می کنید و در نتیج��ه به��تر

یاد می گیرید.

یک نکته مهم:

یادداشت عوامل حواس پرتی

یادتان هست که گفتیم عوامل حواس پرتی هیچ گاه به صفر نمی رسند حتی اگر شما بهترین شیوه مطالع��ه را در پیش گرفت��ه

باشید. اکنون که شما روش مطالعه متمرکز را فرا گرفته اید و آن را به کار می بندید، مالحظ��ه می کنی��د ک��ه اگ��ر چ��ه ح��واس

پرتی شما تا حد فوق العاده زیادی کم شده است، اما برخی از اوقات، افک�ار دیگ�ری غ�یر از موض�وع مطالع�ه ب�ه س�راغ ذهن

شما می آیند و حواستان را پرت می کنند. بهترین و مؤثرترین راه برای مقابله با این ح�واس پ�رتی باقیمان�ده، نوش�تن آنه�ا ب�ر

روی یک برگ کوچک کاغذ است. چرا؟ حتما بحث خأل ذهنی و نوشتن را به خاطر دارید. دقیقا به همان علت، باید ح�واس پ�رتی

خود را یادداشت کنید.

مثالی بزنیم: شما در اوج مطالعه هستید، ناگهان به خاطر می آورید که امشب حتم��ا بای��د ب��ه دوس��ت خ��ود تلفن بزنی��د. از این

لحظه به بعد شما هر چقدر هم که سعی کنید فکر خود را به مطالعه متمرکز کنید، اندیشه تلفن ک��ردن ب��ه دوس��تتان و این ک��ه

“مبادا فراموش کنم”، ذهن شما را آشفته می کند و شما را آزار می دهد. در نتیجه شما از همان لحظه تمرکز ح��واس خ��ود را

از دست داده اید. اما اگر به محض آن که این اندیشه به ذهن شما راه یافت، آن را بر کاغذی می نوشتید، دیگر خیالت��ان راحت

می شد و می توانستید به مطالعه متمرکز خود ادامه دهید. یادتان باشد که حواس پرتی را نیز مانند نک��ات مهم کت��اب ک��ه ف��را

می گیرید و ثبت می کنید، باید جایی تخلیه کنید. اگر ننویسید و بگویید “باشد برای بع��د”، “می دانم ک��ه ی��ادم نمی رود”، و . . .

توانایی ذهنی خود را کم کرده اید.

هرچه در حین مطالعه به خاطرتان می آید و عامل مزاحم تلقی می شود، گوشه ای یادداش��ت کنی��د. این ک��ه بای��د ن��ان بخری��د،

جزوه دوستتان را بدهید، دروس دیگری را مطالعه کنید و . . . ، همه را یادداشت کنید و بار ذهنی مربوط به آن را تخلیه کنید و

با خیال راحت به مطالعه ادامه دهید.

سکوت–ویژگیهای مکانی

یکی از باورهای بسیار نادرست برخی از شما این است که برای تمرکز حواس داشتن بای�د در محی�ط، س��کوت مطل��ق برق�رار

باشد. واقعیت این است که هرچه محیطی ساکت ت�ر باش��د، ب��رای تمرک��ز ح��واس به��تر اس��ت و م�ا محیطی را ب��رای مطالع��ه

انتخاب می کنیم که سر و صدای کمتری داشته باشد اما به هیچ عنوان در جستجوی محیطی نیستیم که س��کوت مطل��ق ب��ر آن

حکمفرما باشد.

سکوت، نسبی است. سر و صدای محیطهای مختلف با هم متفاوت است. بهترین مکان برای مطالع��ه ج��ایی اس��ت ک��ه س��ر و

صدا در آن از بقیه جاهای موجود کمتر باشد. مثال شما اکنون می خواهید مطالعه کنید و تنها مکانی که در اختی��ار داری��د، ات��اقی

است که در آن تلویزیون روشن است. مسلما این محیط ایده آل نیست اما شما در دورترین نقطه اتاق از تلویزیون و پشت به

آن می نشینید و مطالعه می کنید. در این حالت شما از بهترین شرایط ممکن برای مطالعه استفاده کرده اید. ی��ک نکت��ه دیگ��ر

را هم بگوییم: اساسا مطالعه در جای کامال ساکت غلط است.

بسیار ساکت عادت می کنید و شرطی می شوید که فقط در چنین مکانهایی مطالعه کنید. آن وقت درمحیطشما این گونه به

محیطهای دیگر با کوچکترین سر و صدایی تمرکز حواس شما ب��ه هم می ری��زد و ایج��اد تمرک��ز دوب��اره برایت��ان بس��یار مش��کل

است. به همین خاطر است که ما چندان مطالعه در کتابخانه را توصیه نمی کنیم. کتابخانه محیطی است ک��امال س��اکت ک��ه م��ا

معموال چنین شرایط آرمانی را در منزل نداریم و همیشه هم نمی توانیم ب��رای مطالع��ه ب��ه کتابخان��ه مراجع��ه ک��نیم. در محی��ط

–منزل، در محیط مدرسه و دانشگاه، در محیط کار، هر جا که هستید نسبتا ساکت ترین جا را انتخاب کنی��د. ویژگیه��ای مک��انی

ژاپنیها تحقیقات جالبی را روی یک گروه هزار نفری انجام داده اند. کودکان ده ساله ای که از بهره هوشی، استعداد نظم اخیرا

و توانایی ذهنی نسبتا یکسانی برخوردار بوده اند. هر ی��ک از این کودک��ان در محی��ط متف��اوتی از دیگ��ران ق��رار گرفتن��د. محی��ط

مطالعه نفر اول بسیار درهم ریخته و شلوغ بود. اتاق نفر دوم آشفتگی نسبتا کمتری داشت. اتاق نفر سوم نسبت به نف��ر دوم

کمی منظمتر و با وسایل کمتری بود و به همین ترتیب تا نفر هزارم که اتاقی بسیار منظم، مرتب و با ح��داقل وس��ایل داش��ت.

کتاب یکسانی را به همه دادند و به هر یک فرصتی مناسب برای مطالع��ه در اتاقه��ای مخص��وص داده ش��د. بع��د از پای��ان زم��ان

تحقیق، بررسی نتیجه ها بسیار جالب بود: میزان مطالعه، بازدهی، میزان ب�ه خ�اطر س�پاری و تمرک�ز ب�ا م�یزان نظم و ت�رتیب

اتاقها نسبت مستقیم داشت یعنی هر چه فردی در اتاق با اسباب و وسایل کمتر، مرتب تر و منظم تر قرار گرفته بود، بازدهی

کمی و کیفی بیشتری را در مطالعه خود نشان می داد.

بنابراین برای مطالعه مؤثرتر و مفیدتر، هرچه می توانید در محیطی ب��ا وس��ایل و اس��باب کم��تر و منظم ت��ر و م��رتب ت��ر ق��رار

گیرید. “شاکتی گواین” در کتاب “بازتابهای نور” خ��ود می گوی��د: “ه��ر وض��عیت درونی، انعک��اس ب��یرونی و محیطی دارد و ه��ر

وضعیت محیطی بازتاب درونی” یعنی وض��عیت منظم پ��یرامون ش��ما ب��ه نظم فک��ری و درونی ش��ما کم��ک می کن��د و همچ��نین

آشفتگی ذهنی شما را سبب می شود. قبل از مطالعه، دو سه دقیقه هم که شده، به مرتب ک��ردن ات��اق ی��ا م��یز مطالع��ه خ��ود

بپردازید و این مسأله را جدی بگیرید.

مطالعه در پارک–ویژگیهای مکانی

اگر چه پارک، فضایی طبیعی و مناسب برای مطالعه به نظر می رسد و خیلی از شما از آن به عنوان مک��ان مطالع��ه اس��تفاده

می کنید، باید بگوییم که پارک برای مطالعه محیطی کامال نامناسب است. پارک دارای عوامل حواس پرتی فراوان است. رفت

و آمد افراد، بازی و سر و صدای بچه ها، مناظر زیبا و . . . همه و همه به هنگام مطالعه به سراغ م��ا می آین��د و ح��واس م��ا را

پرت می کنند. ضمن آن که ما در کودکی شرطی شده ایم که پارک جای بازی ی��ا ج��ای اس��تراحت اس��ت و همین زمین��ه ذه��نی

قبلی مانع از تمرکز حواس کافی بر مطالعه می شود. شاید این که شما در پارک به هنگ��ام مطالع��ه زود خوابت��ان می گ��یرد ی��ا

متوجه و غرق بازی بچه ها می شوید، علت همین زمینه ذهنی باشد. نکته دیگر این که طبیعت، همیش��ه تفک��ر برانگ��یز اس��ت و

شما در پارک با مظاهر طبیعی زیادی روبرو می شوید که ذهن شما به سرعت درگیر آنها شده، بر آنها متمرک��ز می ش��ود و در

نتیجه حواس شما از موضوع مطالعه پرت می شود.

مطالعه به محض نشستن

پس از آن که در مکان مطالعه خود قرار گرفتید فورا مطالعه را شروع کنید و به هیچ عنوان به کارهای دیگ��ر نپردازی��د. بعض��ی

ها وقتی پشت میز مطالعه می نشینند یا کتاب را باز می کنند، شروع می کنند به ورق زدن کتاب، فراهم کردن کاغذ و کارهای

جانبی دیگر. اگر نشستن برای مطالعه طوالنی شود و مطالعه ای صورت نگیرد و شما خود را با کارهای جانبی یا افکار درونی

مشغول کنید، برای پرورش تمرکز حواس در شما بسیار بد است. عادت کنید همه آنچ�ه را ک�ه ب�رای مطالع�ه نی�از داری�د ابت�دا

فراهم کنید و هر کار متفرقه ای را که دارید قبل از مطالعه انجام دهید و پس از این که نشستید، فورا مطالعه را آغاز کنید.

این گونه شما ذهن خود را شرطی کرده اید که تا نشستید و کتاب را در دست گرفتید، فورا فرا بگیرید.

مطالعه موفق با تمرکز- بخش چهارم

بخش چهارم: انگیزه

دانستن قوانین

شناخت قانون هر چیزی شما را به آن عالقمند می کند. اگر خیلی ها از تماشای تنیس لذت نمی برند به خاطر آن است ک��ه از

ق������������������������انون ش������������������������مارش امتیازه������������������������ا در آن آگ������������������������اهی ندارن������������������������د.

قانون ورزشها، قانون بازیها، قانون برقراری یک ارتباط مؤثر، مقررات اجتماعی و قانون کتاب را کشف کنید.

قبل از شروع مطالعه کشف کنید محوری که مطالب کتاب حول آن دور می زند چیست؟ این کتاب بر چه موضوعی تأکی��د می

کند؟ چه سبک و ساختاری دارد؟ چگونه می خواهید به من یاد بدهید؟

یکی از موارد بسیار مهم که شما معموال نادیده می گیرید، قانون و روش مطالعه است. در خوان��دن ه��ر کت��اب و مطالع��ه ن��یز

برای آن که تمرکز عالی پیدا کنید و روش و قانونی وجود دارد که آن را بعدا بررس��ی خ��واهیم ک��رد. اکن��ون فق��ط ب��ه این نکت��ه

توجه کنید که برای یک مطالعه متمرکز باید به روش صحیح مطالعه کرد. اگر شما ندانید قانون بازی والیبال چیست نمی توانید

را فرا بگیرید.روش مطالعهآن را بازی کنید. در مورد مطالعه هم همین طور است. ابتدا باید

زبان گردانی

وقتی شما چند دوست دارید، دوستی را که به شما بیشتر شبیه است، عاطفه و روحیه شما را دارد و به زبان ش��ما س��خن می

گوید، بیشتر دوست دارید. به حرفهایش بیشتر توجه می کنید و حتی بیشتر او را به خاطر می س��پارید. زب��ان کت��اب، ب��ک زب��ان

ساده، عمومی و همگانی است و باید همچنین باشد. این شما هستید که باید پس از مطالعه، کتاب و متن و نمودار فرموله��ا را

به زبان خود بیان کنید. “زبان گردانی”، یکی از اصول مطالعه است. فرمول انیشتین را به زبان خود تعریف کنید. ببینید ک��ه آن

در زبان شما چه مفهومی دارد؟ یادتان می آید که وق��تی س��ال اول دبس��تان بودی�د، ب�اران را چگون�ه ب�رای خ��ود زب��ان گ��ردانی

کردید؟ نعلبکی را در لوله کتری برگرداندید و برای خ�ود اب�ر و ب��اران س�اختید. پیچی�ده ت�رین مط�الب علمی را همین ط�ور ک��ه

مطالعه می کنید و جلو می روید به زبان ساده، قابل فهم و بیان خوشایند خودتان برگردانید. از خود مثال بزنید و ح��تی آن متن

را یک بار دیگر به زبان ساده خودتان بنویسید. اگر بخواهید عینا مطالب کتاب را بخوانید و حفظ کنید عمال نمی توانی�د ی��ادگیری

عمیقی داشته باشید. اما اگر با زبان گردانی مطالب را یاد بگیرید، خیلی راحتتر عین مطالب کت��اب را بی��ان خواهی��د ک��رد و ب��ه

خاطر خواهید سپرد. پس یادتان باشد:

“زبان گردانی” یعنی بیان مطالب دشوار کتاب به زبان ساده و خوشایند خودتان.

با کتاب شوخی کنید

وقتی تلویزیون تماشا می کنید یا با دوستتان صحبت می کنی�د، لبخن�دی ب�ر لب داری�د و راحتی�د، ام�ا وق�تی از کت�اب و مطالع�ه

صحبت می شود و به سراغ درسها می روید جدی و محکم و اخمو می شوید.

گفته می شود: مطالبی که بار هیجانی بیشتری دارند، بیشتر در حافظه می مانند و بهتر ب��هروان شناسی حافظه و یادگیریدر

خاطر آورده می شوند چرا که هیجان، عالقه، تمرکز، و ورود مطلب به حافظه را موجب می شود. مث�الی ب��زنیم: من ب��ه ش��ما

سال قبلتان یادتان می آید؟ شما می گویید: نه. می گویم: همان که دو بچ��ه کوچ��ک داش��ت. می گویی��د:۱۸می گویم: همسایه

نه، به خاطر نمی آورم. می گویم: همان که پدرش فروشنده لباس بود و شما باز هم به خاطر نمی آورید. می گویم: همان ک��ه

خانه شان آتش گرفت. یک مرتبه همه چیز در ذهنتان زنده می شود چ�را ک�ه آتش گ��رفتن، ب�ار هیج�انی م�ؤثری داش��ته اس�ت.

اگرچه آتش گرفتن، یک هیجان منفی در شما ایجاد کرده بود، در هر حال هیجان انگیز بود و همین هیج��ان ب��اعث ش��ده ب��ود ک��ه

شما خاطره آن را به خوبی به خاطر بسپارید.

با کتاب خود شوخی کنید. مثالهایی مهیج، شادی آفرین و حتی خنده دار بزنید. این موضوع به عالقه و تمرکز شما کم��ک زی��ادی

می کند. بعد از این که خواندید الکترون در سیم حرکت می کند و به مق��اومتی مث��ل المپ برخ��ورد می کن��د و المپ را روش��ن

می نماید، به زبان خودتان بگویید: موتور سوار )الکترون( در خیابانی خلوت )سیم( به س��رعت ح��رکت می کن�د ک��ه ناگه��ان ب�ه

دیواری )مقاومت( برخورد می کند و آن وقت احساس می کند که پروانه ها دور سرش می چرخند )روشن می شود(.

هرچه می توانید به سخت ترین مطالب کتاب بار هیجانی مثبت بدهید و آن را بخوانید. وقتی که س��دیم روی آب ش��ناور اس��ت،

به شدت حل می شود و اگر کبریتی بزنیم، باالی آن ش��عله ور می ش��ود. تص��ور کنی��د اگ��ر کس��ی در ح��ال آب خ��وردن باش��د و

سدیمی در آب بیندازیم و به آن کبریت بزنیم، سبیلهایش می سوزد. اگر بخواهید می توانید با زب��ان خوش��ایند خودت��ان ب��ا تم��ام

مفاهیم کتاب شوخی کنید. اگر در بحث گشتاور مثالی از االکلنگ می آورند فق��ط ب��ه خ��اطر آن اس��ت ک��ه ب�ازی مهیج االکلن��گ،

گشتاور را در ذهن شما وارد کند. شما باید زرنگی کنید و مثالی مهیج بزنید.

با کتاب آنچنان شاد و مهیج برخورد کنید که گویی به دوست داشتنی ترین دوست خود رسیده اید.

توجه به لذتهای نهایی، نه دشواری مسیر

برای شروع هر کار باید این را بپذیرید که دشواریهای در مسیر وج��ود دارد و تالش الزم اس��ت. پ��ذیرش دش��واری مس��یر و رنج

راهی که در پیش دارید شما را برای مقابله با این دشواریها و پیشرفت آم��اده می کن��د. ع��دم پ��ذیرش این ک��ه ه��ر مس��یری ب��ا

دشواری رو بروست به ویژه در آغاز راه، شما را افسرده و ناراحت می کند.

همین تمرینات تمرکز را در نظر بگیرید. ممکن است در ابتدا برایتان خیلی مش��کل باش��د ولی ب��ه ت��دریج ک��ه جل��وتر می روی��د،

تمرینات، ساده تر و قابل قبول تر می شود. برای میل پیدا کردن به انجام هر کار، باید به لذتهای پایان کار توجه کنید و ب��ه هیچ

عنوان به دشواریهای مسیر فکر نکنید.

اگر باید روزی بیست صفحه مطالعه کنید، فکر خود را به رنج روزی بیست صفحه مطالعه متمرکز نکنید. بلکه به لذتهای نه��ایی

که نصیبتان می شود توجه کنید. آنچه شما را به تالش پیگیر و مستمر وا می دارد، میل به جذب لذتهاست. کسانی از ک��وه ب��اال

می روند و قله را فتح می کنند که لذت رسیدن به قله را در ذهن می پرورانند. این افراد در طول مسیر هرگز به دشواری راه

ش��وق ذه��نینمی اندیشند بلکه خود را در آن باال مجسم می کنند و به این فکر می کنند که از آن باال همه چیز زیباست. همین

باعث می شود که آنها به راحتی، دشواری مسیر را بپذیرند و پیش بروند. ح��ال آنک��ه اگ��ر آن��ان تم��ام ذهنش��ان را معط��وف ب��ه

دشواری مسیر می کردند و مدام به این فکر می کردند که چقدر تا پایان راه باقی است، این رنج ک��ه در ذهنش��ان مجس��م می

شد، به سرعت آنها را خسته می ساخت.

همین که فکر خود را بر این متمرکز کنید که در پایان امتحانات چه نمرات درخشانی می گیرید و به لذت شکوه آن لحظه فک��ر

کنید، این قدرت را پیدا می کنید که سختیهایی را که از ساعتها مطالعه و درس خواندن متحمل می شوید، به راحتی پشت س��ر

بگذارید.

مدام در ذهن خود موفقیتهای نهایی را مجسم کنید. همچون ورزشکاری که به شوق لذت داشتن بدنی ورزیده و جس�می آم�اده

در پایان کار، رنج زود بیدار شدن و سختی تمرینات را متحمل می شود. یادتان باشد همیشه این توجه به لذتهاست که تمرکز و

عالقه ایجاد می کند.

اشتباه در برنامه ریزی

همین جا الزم است که به برنامه ریزی غلط و پیگیری نادرست برنامه های درسی اشاره کنیم. برنامه هایی ک��ه ب��رای ی��ک روز

میبرنام��ه ری��زیحجم زیادی از مطالب را در بر می گیرد، عمال به خاطر همین حجم زیاد، تنفر ایجاد می کند. عده ای، وقتی

کنند که مثال از فالن کتاب، روزی یک صفحه مطالعه کنند، به جای آن که برنامه همان روز را اجرا کنند، مدام کتاب را ورق می

زنند که چه راه زیادی باقی مانده است و همین توجه به دشواری مسیر طوالنی بودن راه، شوق و عالقه و تمرکز را در آنها از

بین می برد. از اجرای برنامه های روزانه فقط برنامه همان روز را انجام دهید و مطلقا ب�ه این ک�ه “چن�د ص�فحه مان�ده” فک�ر

نکنید. اشتباه بیشتر داوطلبان کنکور که باید تمام کتابهای چهار سال دبیرستان را بخوانن��د این اس��ت ک��ه پس از م��دتی در ذهن

خود به طوالنی بودن راه فکر می کنند. باید همیشه به خاطر داشته باشید که هر روز فقط برنامه همان روز را اجرا کنید.

تعیین هدف

یکی از عوامل مهم در ایجاد تمرکز حواس و اف�زایش دقت در هنگ�ام مطالع�ه، آگ��اهی از ه�دف مطالع�ه اس�ت. حتم�ا پیش از

مطالعه برای خود مشخص کنید که هدفتان چیست. گفتن “هدف من یادگیری این فصل است.” یا “هدفم این اس��ت ک��ه نم��ره

خوبی بگیرم.” و . . . بسیار نادرست است. چرا که اینها هیچ کدام هدف نیستند. اهداف، وقتی قابل دسترسی اند که مشخص،

دقیق، روشن و واضح باشند. شما باید هدفها را از داخل فصلها استخراج کنید. مثال بگویید: هدف من این اس��ت ک��ه ب�دانم چ�را

انقالب مشروطه شکست خورد. هدف من این است که بدانم فرق توندرا و تایگا چیست. هدف من این است که بدانم در آین��ه

های مقعر، افزایش فاصله کانونی چه تغییراتی در تصویر ایجاد می کند. و . . .

همه این اهداف مشخص، جزیی و روشن هستند و به ذهن، برنامه می دهند. اشخاصی که قبل از مطالعه با ط��رح پرسش��هایی

برای خود، ذهنشان را مشتاق و جستجوگر می کنند. در تم��ام لحظ��ات مطالع��ه ب�ه دنب��ال ج�واب هس��تند و این هدفمن�دی ذهن

باعث می شود که به راحتی تمرکز حواس داشته باشید. باید همیشه به خاطر داشته باشید که هر روز فقط برنام��ه هم��ان روز

را دنبال کنید. هنگامی که شما در جستجوی یک هدف هستید، به اهداف دیگر نیز دست پیدا می کنید.

شاید خیلی از شما نگران باشید که اگر با یک هدف مشخص و جزیی پیش بروید، از مطالب دیگر که باید یاد بگیرید، باز بمانید.

اما چنین اتفاقی نمی افتد. شما چند سؤال طرح می کنید تا ذهن خود را مش��تاق و جس��تجوگر و متمرک��ز کنی��د. اه��داف دیگ��ر،

خود به خود جذب شما می شود.

هدفدار بودن ذهن، هنگام مطالعه خیلی مهم است. آن قدر که ما می گوییم: یا مطالعه نکنید یا قب��ل از آن ب��رای ایج��اد تمرک��ز

حواس در مطالعه، هدف خود را تعیین کنید.

مطالعه موفق با تمرکز - بخش سوم

بخش سوم: عالقه

عالقه است. به یقین می توان گفت که عالقه مهمترین شرط در ایجاد تمرک��ز ح��واس اس��ت.تمرکز حواسمهمترین شرط در

هر چه عالقه شما به یک موضوع بیشتر باشد، تمرکز فکر شما بر آن بیشتر می شود. متخصصان حافظه و یادگیری، وق��تی ک��ه

شخصی می گوید: “من اصال حافظه ندارم”، به او می گویند: “نشانی منزلت را بلدی؟” و چون شخص پاس��خ مثبت می ده��د،

نداشتی، نباید هیچ نمود و تظاهری را از حافظه نشان می دادی.حافظهمی گویند پس تو حافظه داری. اگر

یا “حافظه ام خیلی بد اس��ت.” چ��ون درس ت�اریخی را ک��ه دیش�ب خوان�ده ب�ودم شخص اصرار می کند: “من حافظه ندارم.”

اصال به خاطر نمی آورم. به زندگی همین ش��خص وارد می ش�ویم. متوج�ه می ش�ویم ک��ه ب�ه فوتب�ال عالق��ه زی�ادی دارد. از او

سؤالی در این زمینه می کنیم، س��ؤاالتی خیلی ج�زئی و حاش��یه ای. مالحظ��ه می ک��نیم ک��ه او ح�تی ش��ماره پ�یراهن بازیکن��ان،

باشگاه آنها و نتایج دقیق مسابقات قبلی آنها را به خاطر دارد. چه حافظه توانایی!

وقتی شما به موضوعی عالقه داشته باشید، خود به خود بر آن متمرکز می شوید. بیشتر دقت می کنید و به راحتی ب��ه حافظ��ه

می سپارید و بعدا هم خیلی راحت به خاطر می آورید. اساسا تمرکز حواس و حافظه الزم و ملزوم یکدیگرند:

عالقه بیشتر<< تمرکز بیشتر << مرور ذهنی بیشتر << به خاطر سپاری بهتر << یاد آوری سریعتر

ویادگیریحلقه اول این زنجیر، عالقه است. تا عالقه نباشد، تمرکز نیست و تا تمرکز نباشد، حافظه نیست و تا حافظه نباشد،

موفقیت تحصیلی نیست. پس می بینید که اس��اس تم��ام موفقیته�ای تحص�یلی و همین ط�ور ش�غلی و موفقیته��ای دیگ�ر عالق��ه

است. عالقه، عالقه، عالقه = موفقیت، موفقیت، موفقیت. آنجا که شما عالقه دارید، قطعا م��وفقیت و پیش��رفت داری��د. همین

شما که از عدم تمرکز حواس خود گله دارید، وقتی غرق دیدن یک فیلم مهیج یا تماشای مسابقه ورزشی م��ورد عالق��ه خ��ود ی��ا

بازی شطرنج یا خواندن یک رمان جالب یا حل جدول و یا مطالعه یک درس مورد عالق��ه خ��ود هس��تید، نس��بت ب��ه س��ر و ص��دا،

حضور دیگران یا عوامل حواس پرتی دیگری که در محیط اطرافتان هست، هیچ واکنشی نشان نمی دهید یعنی: تمرکزی عالی

دارید.

وقتی شما به موضوعی عالقه دارید، دوست دارید درباره آن بیشتر بدانید و میل به فراگیری بیشتر باعث می ش��ود ک��ه تمرک��ز

بهتری داشته باشید. از طرفی هرچه بیشتر فرابگیرید و بیشتر بدانید، عالقه ش��ما ب��ه مطلب هم بیش��تر می ش��ود و ب��از عالق��ه

بیشتر، میل فراگیری بیشتر و . . .

اما ما باید درسهای زیادی را مطالعه ک��نیم و در این مطالع�ه تمرک�ز ح�واس داش�ته باش�یم ت�ا بت�وانیم ی�اد بگ�یریم و ب�ه خ�اطر

بسپاریم و به موفقیت تحصیلی دست یابیم. طبیعتا خیلی از این درسها مورد عالقه ما نیستند. با آنها چه کار کنیم؟ مس�لما نمی

توانیم مطالعه این درسها را کنار بگذاریم و فقط درسهای م��ورد عالق��ه را بخ��وانیم. تنه��ا راه ح��ل این اس��ت: بای��د ب��ه ط��ریقی

خودمان را به آن درسها عالقمند کنیم.

چگونه درس بخوانیم؟ این سؤالی است که اکنون مسلما در ذهن شما ایجاد شده است. شما که مجبورید درسهایی را بخوانی��د

که هیچ عالقه ای به آنها ندارید و واقعا نمی دانید که با این بی عالقگی و در نتیجه عدم تمرکز و در نتیج��ه ع��دم ی��ادگیری در آن

درس چه کنید. یکی به مثلثات عالقه ندارد، یکی به شیمی، یکی به فلسفه، یکی به زمین شناسی، یکی به تاریخ و . . .

به هرحال هر کس ممکن است از یک یا چند درس اصال خوش�ش نیای�د ام�ا در عین ح�ال ک��ه این بی عالقگی را حس می کن�د،

ضرورت ایجاد عالقه را هم احساس می نماید. ما هم اکنون زمینه های بسیار مؤثری را برای ایجاد عالقه به ش��ما مع��رفی می

کنیم.

اطالعات اولیه

شاید مهمترین راه ایجاد عالقه، کسب اطالعات اولیه درباره موضوع مورد نظر باشد. هرچه اطالعات اولیه شما و دانسته های

ابتدایی شما در زمینه موضوع بیشتر باشد، خود به خود کشش بیش�تری ب�رای فراگ�یری آن خواهی�د داش�ت و در نتیج�ه تمرک�ز

بهتری در آن به دست خواهید آورد. این همان ارتباط عالقه و میل به فراگیری است. هرچه می توانید اطالعات اولیه، س��طحی

و ابتدایی خود را افزایش دهید، چه این اطالعات در راستای موضوع باشند چه نباش��ند. مثال قب��ل از این ک��ه فرموله��ای پیچی��ده

اصطکاک را در فیزیک مطالعه کنید، به کسب اطالعات اولیه و ابتدایی در مورد اصطکاک بپردازید. اگرچه این مط��الب پیش پ��ا

افتاده، سطحی و بی ارتباط با آن فرمولهای پیچیده به نظر می رس��ند، ش��وق و ش��ور و می��ل ب��ه فراگ��یری و در نتیج��ه تمرک��ز

حواس شما را افزایش خواهند داد.

اهمیت مطالعه قبل از ورود به کالس

شاید تا به حال به این موضوع فکر کرده باشید که چرا دبیران و استادان شما این قدر به شما تأکید می کنند ک��ه قب��ل از ورود

به کالس جلسه بعد، مطالعه سطحی و اجمالی و سریعی بر آنچه که قرار اس��ت ت��دریس ش��ود داش��ته باش��ید. علت این تأکی��د

عمدتا به خاطر همین تأثیر اطالعات اولیه است. با دانستن اطالعات اولی��ه ش��وق ی��ادگیری و ج��ذبتان فراوان��تر می گ��ردد و ب��ه

یقین درک بهتری از صحبتهای مدرس خواهید داشت و ما در جای خود شیوه مطالعه قبل از ورود ب��ه کالس را توض��یح خ��واهیم

داد.

اطالعات اولیه چگونه باشند؟

برای کسب اطالعات اولیه باید دقت کنید که این اطالعات، ویژگیه��ای الزم را داش��ته باش��ند. ه�ر مطل��بی نمی توان��د اطالع�ات

اولیه تلقی شود. باید به خاطر داشته باشیم که اطالعات اولیه قرار است در ما شوق و رغبت ایجاد کن��د و م��ا را ب��ه فراگ��یری

بیشتر وا دارد. بنابراین:

اول- اطالعات اولیه باید ساده باشند: اگر شما در ابتدا مطالب دشوار و سخت را جستجو کنید و به آنها توجه نش��ان دهی��د، ب��ه

جای عالقمند شدن به آنها از آنها بیزار می شوید. اطالعات اولیه باید ساده ترین مطالب باشند.

دوم- اطالعات اولیه باید کم حجم باشند: با وجود آن که اطالعات اولیه فراوانی در اختیار شماست که همگی ساده اند، توصیه

ی�ادگیریمی کنیم هم��ه این اطالع�ات را یکج�ا نگیری�د. یکی از این اص�ول مهم ی�ادگیری و ق�وانین پای�ه ای حافظ�ه این اس�ت:

۱۸ روز تب��دیل کنی��د و ی��ا ۹ ساعت مطالعه مستمر جغرافی را در یک روز، به یک ساعت مطالع��ه در ۹ است. اگر شما تدریجی

روز تقس��یم کنی��د، ب�ازده ف�وق الع��اده بیش��تری خ��واهیم۳ ساعت مطالع��ه در ۶ساعت مطالعه پشت سر هم در یک روز را به

داشت.

یادگیری یکباره مطالب، شما را زود خسته و بی عالقه می کند. درست مثل آنکه بخواهید در یک روز از ص��بح ت��ا ش��ب نیمی از

کتاب را یاد بگیرید. اصل یادگیری تدریجی هم بر ایجاد عالقه استوار است. اطالعات فراوان و یکباره ب��ه راح��تی ش��ما را از آن

درس بیزار می کند.

سوم- اطالعات اولیه باید به شکل خوبی ارائه شوند: انتقال اطالعات اولیه به شکلی خوب و دوس��ت داش��تنی، ش��وق ش��ما را

برای فراگیری بیشتر افزایش می دهد. معلمی را به خاطر بیاورید که مطالب را به زبانی خوشایند ب��ه ش��ما انتق��ال می ده��د و

در همان روز اول آن چنان تأثیری بر شما می گذارد که شیفته آن درس می شوید.

وقتی که مشغول درس خواندن هستید، مانند همان معلم مطالب را به شکلی زیبا برای خود بیان کنی��د و در خ��ود عالق��ه ایج��اد

کنید، به خصوص در درسهایی ک��ه معلم ش��ما مطلب را خش��ک و ج��دی و ن��ه چن��دان خ��وب ارائ��ه می ده��د، حتم��ا از این روش

استفاده کنید.

چهارم - به کاربردهای علمی مطالب علمی فکر کنید: کاربرد مطالب را در زندگی خود جس��تجو کنی��د. قب��ل از آنک��ه ب��ه س��راغ

مفاهیم پیچیده اصطکاک بروید به این فکر کنید که زمستانها در هوای سرد، دستان خود را به هم می مالید تا گرم شوند.

قبل از این که مثلثات بخوانید به این فکر کنید که تمام حرکات کش��تیها روی اقیانوس��ها براس��اس نس��بتهای مثلث��اتی انج��ام می

گیرد.

قبل از این که شیمی بخوانید و واکنشهای گرمازا و گرماگیر را بفهمید به این فکر کنید ک��ه اخ��یرا چ��یزی ب��ه ن��ام بخ��اری جی��بی

اختراع شده است که در زمستان دستهای شما را گرم می کند.

قبل از این که گرانیگاه و مرکز ثقل چیزی را بیاموزید به این فکر کنید که چرا برج مع�روف پ�یزا در ایتالی�ا ب�ا هم�ه کج ب�ودنش

فرو نمی ریزد.

بعضی از مطالب هم کاربردهای رفتاری دارند. می توانیم قبل از خواندن این مطالب به این کاربردهایشان فکر کنیم. مثال قبل

از این که بخوانیم هفته دوم تا ششم زندگی جنینی مقارن با رشد سریع و اختصاصی شدن اندامها و دس�تگاههای مختل��ف ب�دن

است، به این فکر کنیم که سالمت یا عدم سالمت جسمی و روانی مادر و پدر چ��ه ت��أثیری ب��ر ج��نین دارد و رفتاره��ای مناس��ب

والدین و اطرافیان آنها چگونه می تواند باشد.

قبل از این که قانون عمل و عکس العمل نیوتن را بخوانیم به این فکر کنیم که تمام اعمال ما ب��ه خ�ود م�ا ب�از می گ��ردد و ب�ه

قول شاعر: “هر چه کنی به خود کنی، گر همه نیک و بد کنی”.

قبل از این که قاعده “هوند” را در شیمی بخوانیم که “تا زمانی که هر یک از اربیتالهای هم انرژی، یک الکترون نگرفت��ه باش��د،

هیچ یک از آنها پر نمی شود.” به این فکر کنیم که ما هم باید در همه زمینه های زندگی به موازات هم پیشرفت کنیم. رشد یک

جانبه، قانون طبیعت نیست و به همین خاطر محکوم به شکست است. اگر در زمینه مالی داریم پیش�رفت می ک�نیم در زمین�ه

معنوی هم باید با همان سرعت به پیش رویم. اگر دزمینه علمی موفقیت کسب می ک��نیم، بای��د در عم��ل هم ب��ه هم��ان ان��دازه

موفق شویم. اگر در زندگی اجتماعی به مراتب عالی می رسیم باید در زن��دگی خصوص��ی هم خ��ود را ب��ه همین م��راتب ع��الی

برسانیم. خالصه آن که اجازه ندهیم که در یک زمینه از سایر زمینه ها عقب بیفتیم. درست مانند اتمهای عناصر که قاعده هوند

را اجرا می کنند و قبل از این که . . .

اگر کمی دقیق شوید، اگر ذهن خود را به کار بیندازید به کاربرد تمامی علوم را در لحظه لحظ��ه زن��دگی خ��ود حس می کنی��د و

هر چه بیشتر آمیختگی دانش را با زندگی روزمره درک می کنید عالقمن��د ت��ر و مش��تاقتر می ش��وید. در واق��ع دانش بش��ری از

دقت کردن به زندگی ساده و طبیعی پدیدار شده است.

اطالعات اولیه مهمترین قانون عالقمندی است. نقش اطالعات اولیه بس��یار مهم اس��ت. وق��تی ک��ه ش��ما ب��ه تماش��ای مس��ابقه

قدم، ضربه پن��التی را۱۸فوتبال مشغولید، همین که اطالعات مختصری درباره آن داشته باشید، مثال بدانید که خطا در محوطه

برای تیم مقابل به ارمغان می آورد، با تمرکز و عالقه بیشتری آن را دنبال می کنید تا مادربزرگ ش��ما ک��ه هیچ اطالع��ات اولی�ه

نفر بیهوده به دنبال توپ از این سو به آن سو می دوند و مسلما م��ادربزرگ ش��ما خیلی۲۲ای از فوتبال ندارد و تصور می کند

متعجب می شود وقتی شما را آنچنان غرق تماشا می بیند که از اطراف خود کامال بی خبر شده اید.

یا وقتی که شما بدانید حرکت هر کدام از مهره های شطرنج چگونه است و همین اطالعات مختص��ر و اولی��ه را داش��ته باش��ید،

خیلی مشتاقتر و با دقت و تمرکز بیشتر به بازی شطرنج نگاه می کنید تا کسی که از شطرنج هیچ چیز نمی داند.

امروزه از این روش برای عالقمند کردن افراد به موضوعات خاص استفاده می کنن��د. مثال تص��ویر ی��ک فوتبالیس��ت مش��هور را

داخل یک بسته آدامس می گذارند و زیر آن نامش را می نویسند. هیچ وقت سوابق ورزشی او را به صورت اطالعی��ه در بس��ته

آدامس نمی نویسند چرا که همین قدر کافی است. به همین سادگی و کم حجمی و به خوشایندی شیرینی آدامس کافی اس��ت

که شما خود به خود به هر خبری درباره او متمرکز و حساس شوید.

دقت کنید که درسی ک��ه االن ق�رار اس�ت بخوانی�د چ�ه اطالع�ات اولی�ه ای از دروس قب�ل، از گفت�ه ه�ای معلم و ی�ا از ص�حبت

دوستان یا از زندگی خودتان به شما کمک می کند. در جستجوی یافتن این اطالعات اولیه و آموختن درس، با کمک آنها باش��ید.

این همان چیزی است که می گویند در هر درس باید از پایه قوی باشید و دروس را اساسی بخوانید. قبل از فراگیری انتگ��رال،

مفهوم مشتق را دریابید. قبل از آن که حد را بفهمید نمی توانید مشتق را درک کنید و برای فهمیدن حد باید تصاعد هندس��ی را

خوب یاد گرفته باشید که پایه آن هم تصاعد عددی است.

بعضیها وقتی می خواهند درسی را بخوانند یکباره به سراغ فرمولها و حفظ آنها می روند و چون کاری را از وسط شروع کرده

اند و اطالعات زمینه ای و پایه ای ندارند، درست و حسابی یاد نمی گیرند و بی عالقه و کالفه می شوند. درس��ت مث��ل این ک��ه

شما بخواهید یک سریال تلویزیونی را از قسمت دهم تماشا کنید. تا کسی به شما توضیحاتی در مورد نه قسمت گذش��ته نده��د

)و البته ساده و مختصر و کم حجم( شما عالقه چندانی به تماشای قسمت دهم پیدا نمی کنید.

پیش از مطالعه هر درس از این به بع��د، دانس��ته ه��ای قبلی خ��ود را م��رور کنی��د. اطالع��ات اولی�ه بگیری��د و خ��ود را عالقمن�د و

متمرکز سازید.

مطالعه موفق با تمرکز - بخش دوم

بخش دوم- اساس تمرینات در تمرکز حواس

تمرکز حواس در وهله اول یک تالش ذهنی است برای انسجام بخشیدن به فکر و جمع و جور کردن آن. ه�ر چ�ه بیش�تر ب�ه این

تالش ادامه دهید، تمرکز شما بهبود می یابد و هر چه از این تالش باز بمانید، تمرک��ز ش��ما ک��اهش پی�دا می کن�د. ام�روزه تم�ام

استعدادهای ذهنی را به تالش و کوشش فردی وابسته می کنند. حافظه، تمرکز، خالقیت، توانایی تدبیر و چاره اندیشی و سایر

فرایندهای ذهنی هیچ یک به سن، جنس و تحصیالت بستگی ندارند. اینکه شما دختری��د ی��ا پس��ر، م��رد ی��ا زن، س��المند ی��ا ج��وان

و . . . به هیچ عنوان دلیلی برای عدم توانایی شما در پرورش برخی از نیروهای ذهنی نیست. همان طور که گفتیم، هم��ه اینه��ا

به تالش و کوشش فردی شما بستگی دارند. هم اکنون به یک شاخه گل فکر کنید. مس��لما پس از چن��د لحظ��ه عوام��ل ح��واس

پرتی به سراغ شما می آیند که کامال طبیعی است. اما کاری که شما باید انجام دهید این است ک��ه خیلی س��ریع افک��ار خ��ود را

جمع و جور کنید و به فکر اول یعنی شاخه گل برگردید.

بعد از این تالش دوباره لحظاتی بیش نمی گذرد که فکر شما منحرف می شود و شما باید مجددا به شاخه گل برگردی��د. ش��اید

در یک تمرین پنج دقیقه ای، دهها یا حتی صدها بار فکرتان منحرف شود. خسته نشوید و فکرخود را به ه��ر س��و ره��ا نکنی�د. ب��ه

محض این که متوجه شدید که از مسیر قبلی منحرف شده اید، به موضوع اصلی بازگردید. “ملوین پاورز” در کت��اب “راهنم��ای

تمرکز بهتر” به شدت تأکید می کند که استمرار یک ماهه در این تمرین به صورت روزی پنج الی ده دقیق��ه، ت��أثیر ف��وق الع��اده

ای در تمرکز فکر شما دارد.

تمرین

زمان مشخصی را انتخاب کنید. هر زمانی که دوست دارید. مثال ساعت ده شب. از امروز هر شب ساعت ده تا ده و ده دقیقه

به مدت یک ماه تمام به یک موضوع ویژه فکر کنید. توجه داشته باشید که دس��ت کم بای��د چه��ار الی پنچ ش��ب مت��والی ب��ه ی��ک

تصویر ثابت فکر کنید. تصویری که مورد عالقه شما باشد. زمانی تصویر را عوض کنی�د ک��ه احس��اس کنی�د این تص�ویر دیگ��ر در

شما انگیزه ایجاد نمی کند و تکراری شده است. تالش کنید که فکرتان منحرف نش��ود. ب��ه هم��ان روش��ی ک��ه گف��تیم ب�ه محض

انحراف ذهن از موضوع اصلی، به آن باز گردید. به مرور می بینید که رفته رفته میزان انحرافهای ذهنی شما ک��اهش می یاب��د.

به طوری که در روز بیستم حتی کمتر از پنج بار در طول ده دقیقه فکرتان منحرف می شود. فراموش نکنید ک��ه اس��تمرار ی��ک

ماهه در این تمرین بسیار حائز اهمیت است. نکته دیگر این که حتما به موضوع مورد عالقه خود فکر کنید، به ویژه در روزه��ای

اول تمرین. چرا که هر آنچه مورد عالقه است خود به خود ایجاد تمرکز می کند. بعدا در این باره بیشتر شرح خواهیم داد. نگاه

کردن به یک جسم برای شروع تمرین به هیچ عنوان با چشم بسته تمرین نکنید. چون دیدن یک تصویر عینی و ملم��وس، بس��یار

ساده تر از تماشای یک تصویر ذهنی است. مثال سیبی را جلوی خود بگذارید و همان گونه که دقیقا به آن نگ��اه می کنی��د ب��ه آن

فکر کنید. هر بار که متوجه شدید به اصطالح ماتتان برده و ذهنتان منحرف شده، دوباره توجه خود را به سیب معطوف کنید تا

زمانی که ده دقیقه تمام شود.

دیدن یک جسم با چشم بسته پس از چند روز، دیدن اشیا با چشم باز و فکر کردن به آن، وقتی که احساس کردی��د در این ک��ار

مهارت یافتید، همان جسم، یا شیئی دیگر را در ذهن خود ببینید و به آن فکر کنی��د. در ج��ایی آس��وده بنش��ینید. چش��مان خ��ود را

ببندید و به تصویر ذهنی خود توجه کنید. هر بار که ذهنتان فرار می کند و به تصویرها و افکار دیگر متمایل می ش��ود ب��ا تالش��ی

ساده و آرام به تصویر ذهنی خود برگردید. نگاه کردن به یک اسم معنی با چشم بسته یا باز بعد از چند روز مداومت در مرحله

دوم تمرین، کمی آن را برای خود دشوارتر کنید. اینک به اسامی معنی توجه کنید. به محبت، ف��داکاری، خش��م، ش��ادی، هیج��ان

و . . . چون اسمهای معنی تصویر عینی ندارند، بهتر آن است که آنها را در وجود یک ش��خص م�ورد عالق�ه ببینی�د. مثال ش��ادی و

هیجان را در چهره دوست صمیمی خود و یا فداکاری و محبت را در چهره مادر یا پرستاری ک��ه ش��ب هنگ��ام ب��ر ب��الین ک��ودکی

بیمار ایستاده است و از او مراقبت می کند ببینید.

تم��رین۲ و ۱تمرکز پیدا کردن بر اسامی معنی، قدرت تمرکز فکر ش��ما را بس��یار ع��الی می کن��د، ب��ه ش��رط آنک��ه در مراح��ل

مهارت کسب کرده باشید. در روزهای آخر شما می توانید به مفاهیم گسترده تر و عمیقتری که تص��اویر دنبال��ه داری را ش��امل

می شوند فکر کنید البته به صورت منظم و منسجم. مثال جنگ، مفهوم گسترده ای است که تص��اویر ف��راوانی را در ذهن ش��ما

تداعی می کند. این تصاویر را با یک نظم خاص دنبال کنید. مثال ابتدا حمله هواپیماها، بعد بمب��اران من��اطق نظ��امی، بع��د خش��م

افراد، تشکل نظامی، حمله ب�ر دش��من، تیران�دازی، جن�گ تن ب��ه تن و س�پس غلب�ه و فتح و پ�یروزی. این تص�اویر دنبال�ه دار را

همیشه با یک نظم ثابت و مشخص درذهن خود بیاورید و دنبال کنید.

چگونه فکر کنیم؟

شاید شما هم با این مشکل مواجه باشید که نمی دانید چگونه فکر کنید و یا وقتی که به فک��ر ک��ردن مش��غول هس��تید، مطمئن

نیستید که دارید فکر می کنید یا نه.

” در کتاب خود می نویسد: تصاویر، پایهتکنیکهای تقویت حافظه“کوین ترودا” رییس مؤسسه حافظه آمریکا و نویسنده کتاب “

های فکری ما هستند، یعنی همیشه تصاویر، افکار را می سازند. تا تصویری نباشد فکری نیس�ت و ه�ر وقت تص�ویر ایج�اد ش��د

تفکر صورت می گیرد. پس بهترین راه برای آن که مطمئن شوید در حال فکر کردن هستید این است که ببینید تصویر دارید ی��ا

نه. اگر تصویر دارید، مسلما در حال فکر کردن هستید. اگر در تجسم مشکل دارید در مرحل��ه اول تم��رین، ش��ما جس��می را ب�ا

چشم باز می بینید. بنابراین تصویر عینی دارید که به دنبال آن اندیشه خواهد بود.

اما در مرحله دوم تمرین، گاهی احساس می کنید که در ساختن تص�اویر ذه��نی مش�کالت ف�راوان داری�د ی�ا ادع��ا می کنی�د ک��ه

تص���������������ویری نمی بینی���������������د و فق���������������ط احساس���������������ی از ی���������������ک تص���������������ویر داری���������������د.

است. یعنی اینکه ابتدا تصویری را با چشم ب��از۲ و ۱بهترین راه برای ایجاد مهارت در دیدن تصاویر ذهنی، توالی انجام مراحل

ببینید و سپس آن را فورا با چشم بسته ببینید. هر وقت تصویر محو یا کمرنگ شد دوباره چشم را ب��از کنی��د و تص��ویر واقعی را

ببینید و پس از نگاه دقیق، مجددا چشم خود را ببندید و تصویر ذهنی آن را مشاهده کنید. این عمل خیلی زود نتیج��ه می ده��د و

شما در ساختن تصویر ذهنی مهارت پیدا می کنید.

خوانندگان کتابهای روان شناسی موفقیت، معموال خیلی با مشکل دیدن تصویر ذهنی مواجه می شوند. وقتی به شخصی گفت��ه “خودت را در یک باغ پر از گل ببین” می گوید: ” من قادر نیستم خ�ودم را ب��بینم”. ب�ه همین علت اس��ت ک��ه می شود که مثال

خیلی از خوانندگان این کتابها نمی توانند این تمرین مؤثر را که پایه و اساس “تجس�م خالق” اس�ت انج�ام دهن�د. ب�ه این اف�راد

توصیه می کنیم که تصویر خود را به دقت در آینه نگاه کنند. سپس با چشم بسته خود را مجسم نمایند و به هم��ان ص��ورت ک��ه

در مورد اشیا شرح دادیم، هر وقت تصویر کم رنگ یا محو شد دوب�اره چش�مان خ�ود را ب��از کنن�د و تص�ویر واقعی خودش��ان را

ببینند. بعد از مدتی به راحتی می توانند خودشان را مجسم کنند و تمرینات این کتابها یا کالسها را به خوبی انجام دهند.

یک سؤال دیگر: در مرحله اول تمرین ممکن است با این سؤال مواجه شوید که مثال وقتی س��یب را می بی��نیم ب��ه چ��ه چ��یز آن

فکر کنیم؟ ما مؤکدا پاسخ می دهیم: به هیچ چیز. فقط تصویر را ببینید، فکر خود به خود ایجاد می شود. رنگ، شکل، لکه ه��ای

کوچک، اندازه، نوع و . . .

چند روز تمرین کنیم؟ قرار بود که تالشی ذهنی به مدت یک ماه و هر روز ده دقیقه برای انسجام بخشیدن به افکار خود داشته

باشید. می توانید هر هفته از این ماه را به انجام یک مرحله اختص��اص دهی��د. هفت��ه اول: مرحل��ه اول، هفت��ه دوم: مرحل��ه دوم،

هفته سوم: مرحله سوم )فکر کردن به اسم معنی(، هفته چهارم: مرحله چهارم )فکرکردن به مفاهیم گسترده و دنباله دار(.

شما می توانید بیشتر تمرین کنید مثال ده دقیقه صبح و ده دقیقه شب. اما ما معموال تمرین��ات ف��راوان را توص��یه نمی ک��نیم ت��ا

شما عالقه و استمرار خود را از دست ندهید و زود خسته نشوید. بهتر است از هرگونه شتاب و فشار زیاد که ناشی از اشتیاق

فراوان شما در روزهای اول است، بپرهیزید. “استمرار” شرط اول موفقیت در این تمرین است و “وارد شدن در ه��ر مرحل��ه

به شرط موفق شدن در مرحله قبل” شرط دوم.

مطالعه موفق با تمرکز - بخش اول

بخش اول: مقدمه

از یکی از فیلسوفان و مرتاضان هندی پرسیدند: آیا پس از این همه دانش و فرزانگی و ریاضت هنوز هم به ریاضت مشغولی؟

گفت: آری. گفتن��د: چگون��ه؟ گفت: وق��تی غ��ذا می خ��ورم ص��رفا غ��ذا می خ��ورم و وق��تی می خ��وابم فق��ط می خ��وابم.

این شاید بزرگترین ثمره تمرکز است. آیا شما هم هنگام غذا خوردن می توانید تمام توجهتان را روی غذا خوردن و لذت و مزه

غذا معطوف کنید، یا اینکه معموال از افکار مربوط به گذشته و آینده آشفته اید و چون به خود می آیید می بینی��د غ��ذایتان تم��ام

شده و جز امتال و پری معده هیچ نفهمیده اید. تمرکز واقعی یعنی اینکه اگر شما در طول روز به پنج فعالیت مختلف مشغولید،

در هر فعالیت صرفا به آن فکر کنید و از افکار مربوط به کارهای دیگر آسوده باشید. موفقیت زندگی روزانه ما تماما به میزان

تمرکز ما بر امور روزانه ارتباط دارد. اگر شما قادر باشید به هنگام کار فقط روی کار خود، به هنگام ورزش صرفا روی انج��ام

ب��ه…حرکات، در هنگام مطالعه فقط روی موضوع کتاب و به هنگام انجام فعالیت هنری از قبیل موسیقی، نقاشی، خطاطی و

فعالیت هنری خود توجه و تمرکز کنید، عمال موفقیت شما به م�یزان چش��مگیری اف�زایش می یاب�د. تم��ام نواب�غ جه�ان کس��انی

بودند که از قدرت تمرکز فوق العاده ای برخوردار بودند. آشفتگی و شوریدگی ذهنی، عمال شما را ب��ه هیچ عن��وان موف��ق نمی

کند. وقتی کار می کنید به خانواده می اندیشید، وقتی در خانواده به سر می برید از شغل خود نگرانید و وقتی ورزش می کنید

فکرتان هزار سو می رود. این عمال اتالف وقت و مؤثر نبودن است.درس می خوانیددر اندیشه تحصیل هستید و وقتی

موفقیت یعنی تمرکز، تمرکز و تمرکز

خواننده عزیز همه فعالیتهای انسان برای توفیق، نیازمند تمرکز است. اما از سلسله فعالیتهای نیازمند تمرک��ز، مطالع��ه، ج��دی

ترین فعالیتی است که تمرکز در آن نقش اساسی و محوری دارد. خ�ود ش��ما باره��ا متوج�ه ش��ده ای�د ک��ه پس از م�دتی ک��ه از

مطالعه تان گذشت چشمانتان روی کلمات و خطوط می دود بی آنکه حواستان به آن باشد و همین طور ش��اید چن��د خ��ط و ی��ا

چند صفحه را دنبال کنید و یکباره متوجه شوید حرکت چش��مانتان ص��رفا از روی غری�زه و ع��ادت ب��وده، ف�ورا ب��ه عقب ب��ر می

گردید و شروع به خواندن دوباره می کنید، اما کمی جلوتر مشکل تکرار می شود. این موضوع ش��ما را بس��یار خس��ته و کس��ل

می کند، وقت زیادی را از شما می- گیرد و کم کم میل به مطالعه در شما کم می شود. گاهی اوقات هم به کلمه ای از کت��اب

خیره می شوید و در افکار خود غوطه می خورید. پیش از هر چیز مطمئن باشید که این مشکل و مس��أله ش��ما نیس��ت و هم��ه

افرادی که به نوعی با مطالعه و کتاب سر و کار دارند از این موضوع در رنجند. بر همین اساس بخش عم��ده ای از این مقال��ه

و هنگام حضور در کالس می پردازد که صد البته مطالعه و عمل ب�ه آن ب��رای تمرک��ز،راههای بهبود تمرکز در هنگام مطالعهبه

آرامش و شادمانی و موفقیت به همراه خواهد داشت. در آخر ذکر این نکته ضروری اس��ت ک��ه تمرک��ز ح�واس ی�ک مه�ارت بی

چ����������ون و چراس����������ت ک����������ه نی����������از ب����������ه فراگ����������یری تکنیکه����������ا و تم����������رین مس����������تمر دارد.

اینکه شما روشهای کاربردی این مقاله )و قسمت های بعدی آن را( را چند روزی تمرین کنید و بعد ره��ایش کنی��د نتیج��ه هم��ان

می شود که اکنون به آن گرفتارید: “عدم تمرکز حواس”. تمرینات را با صبر و حوصله و متانت کافی انج��ام دهی��د. ش��تاب زده

عمل نکنید و منظم و آرام به پیش بروید. “لرد بایرون” می گوید: برای پیشرفت و پیروزی سه چ��یز الزم اس��ت: اول پش��تکار،

دوم پشتکار و سوم پشتکار. این کتاب را بخوانید اگر: مصمم هستید و اراده راسخ کرده ای��د تمرکزت��ان به��تر ش��ود. تمرینه��ا را

انجام می دهید و به پیشرفت خ��ود یقین داری��د. فص��ل اول واقعیته��ا در: تمرک��ز ح��واس تمرک��ز چیس��ت؟ مهم��ترین علت ع��دم

دستیابی به یک تمرکز فکر عالی، تعاریف نادرستی است که در ذهن شما برای تمرکز حواس وجود دارد. بیشتر شما تمرک��ز را

فکر کردن به یک موضوع ویژه به صورت مطلق و کامل و صد درصد می دانید در حالی که چنین چیزی نه تنه��ا ب�رای ش��ما ک��ه

برای هیچ انسانی در هیچ شرایطی به هیچ عنوان ممکن نیست. شما ابدا قادر نیستید تمام ذهن خود را به طور کامل و مطل��ق

در اختی������ار ی������ک موض������وع بگذاری������د و بقی������ه افک������ار را در آن زم������ان از ذهن خ������ود ک������امال ح������ذف کنی������د.

زمانی که یک انسان می تواند چنین تمرکزی داشته باشد، حداکثر سه الی چهار ثانیه است. یعنی تا کنون کس��ی نب��وده ک��ه پنج

ثانی���������ه مت���������والی ب���������ه ط���������ور مطل���������ق، تنه���������ا و تنه���������ا ب���������ه ی���������ک چ���������یز بیاندیش���������د.

بنابراین، منطقی نیست که شما تعریف باال را برای تمرکز حواس قبول کنید. چنین تعریفی، سطح توق��ع ش��ما را ب��اال می ب��رد.

وقتی که فکر دیگری به جز موضوع اصلی به ذهنتان راه می یابد و یا کوچکترین عامل حواس پرتی را از محی��ط اط��راف خ��ود

دریافت می کنید. احساس سرخوردگی می کنید و گمان می کنید که قدرت تمرکز ندارید. حال آنکه این تص��ور فق��ط ناش��ی از

برداشت اولیه نادرستی است که از تمرکز داشته اید و همین تصور عمال شما را در تالش برای بهب�ود تمرک�ز ناک�ام می س��ازد.

پس، اولین و مهم ترین قدم را در راه افزایش تمرکز ذهنی خود بردارید: تعریف نادرستی را که از تمرکز حواس در ذهن خ��ود

دارید دگرگون کنید.

�ت تمرکز���������������������������������������ف درس���������������������������������������ا تعری��������������������������������������ام

ح�������واس هم�������ان ق�������درمی توان�������د واقعی باش�������د ک�������ه عوام�������ل ح�������واس پ�������رتی واقعیت دارن�������د.

یعنی: شما باید بپذیرید که به هر حال، همیشه عواملی حواس شما را پ��رت می کنن��د ک��ه بعض��ی از آنه��ا منش��أ ذه��نی و درونی

دارند و از اندیشه خود شما ناشی می شوند و بعضی دیگر منشأ محیطی و بیرونی دارند و از محیط اط��راف ش��ما نش��أت می

گیرند. عواملی مثل یادآوری خ��اطرات و تخیالت گون��اگون و تجزی��ه و تحلی��ل مس��ائلی خ��ارج از چ��ارچوب موض��وع مطالع��ه، از

عوامل حواس پرتی درونی و عواملی مانند سر و صدا، حضور مزاحم دیگران و آشفتگی مک��ان مطالع�ه از عوام�ل ب�یرونی ب�ه

حساب می آیند. شاید بتوان ذهن انسان را به یک سیستم ارتب��اطی بس��یار پیچی�ده تش��بیه ک��رد. در ه��ر لحظ�ه ه��زاران پی��ام از

محیط داخلی بدن و از محیط اطراف به آن مخابره می شود و در عین حال هزاران پیام از این مرکز ب��ه محی��ط داخلی ب��دن و

محیط اطراف ارسال می گردد. اگر چه بسیاری از این مبادله ها درحوزه ناخودآگاه ما صورت می گ��یرد، بعض��ی از این پیامه��ا

وارد حوزه آگاهی ما می شوند و ذهن ما را از موضوع مطالعه منحرف می کنند. گفتیم ک��ه ب��رای دس��تیابی ب��ه تمرک��ز ح��واس

عالی، باید آن را درست تعریف کرد. برای تعریف درست هم ابتدا بای��د ح��واس پ��رتی را ب��ه عن��وان ی��ک واقعیت انک��ار نش��دنی

بپذیریم و بعد بگوییم: تمرکزحواس یعنی “عوامل حواس پرتی را به حداقل رساندن”. با تمرینهایی که جلوتر شرح خواهیم داد،

شما می توانید عوامل حواس پرتی خود را کمتر و در نتیجه تمرکز ح��واس خ��ود را بیش��تر کنی��د. تمرک��ز ح��واس نس��بی اس��ت.

در تعریفی که برای تمرکز حواس ارائه دادیم نسبی بودن تمرکز، کامال نشان داده شده است. گفتیم که تمرکز ه��ر ش��خص ب��ه

نسبت کاهش عوامل حواس پرتی او افزایش می یابد و بنا به تغی��یرات م��وقعیت ذه��نی و محیطی او تغی��یر می کن��د. در نتیج��ه

شما هیچ گاه از یک میزان مشخص و ثابت تمرکز برخوردار نیستند. به محض آنکه محیط شما عوض ش��ود و ی��ا ش�رایط ذه�نی شما تغییر کند، میزان تمرکز شما بر یک مطلب تغییر می کند. همچنین تمرکز حواس اف��راد مختل��ف نس��بت ب��ه یک��دیگر، ک��امال

فرق می کند. بنابراین شما هرگز نباید خود را فرد حواس پرت و فاقد تمرکزی بدانی��د ی��ا مع��رفی کنی��د، چ��را ک��ه چ��نین چ��یزی

حقیقت ندارد. درست تر آن است که بگویید در این لحظه، با ذهنیت کنونی و در محیط فعلی عوامل حواس پرتی من بیش��تر و

م������������������������������������یزان تمرک������������������������������������زم کم������������������������������������تر اس������������������������������������ت.

گفتن “من کامال آدم حواس پ��رتی هس��تم” و عب��اراتی از این دس��ت، ک��امال نادرس��ت اس��ت. این قض��اوت ش��ما درب��اره تمرک��ز

حواستان به هیچ وجه منصفانه نیست چرا که خود شما بارها و بارها در شرایط متفاوت تمرکزه��ای ع��الی گون��اگونی را تجرب��ه

کرده اید. همیشه به خاطر داشته باشید که به هنگام قضاوت در مورد خودتان یا دیگران، واقع بین ب��ودن ب��ا ب��دبین ب��ودن خیلی

فرق می کند. کسی که واقع بین است همه جنبه ها چه خوب و چه بد را در نظر می گیرد؛ به سرعت داوری نمی کند. جزئیات

را می بیند و کلی گویی نمی کند. پس: در مورد تمرکز حواس خود واقع بینانه قض��اوت کنی��د و واق��ع بینان��ه ح��رف بزنی��د یع��نی

همیشه توجه کنید که: تمرکز حواس نسبی است.

تمرکز حواس اکتسابی است. بسیاری از شما در مواردی که نمی توانید تمرکز حواس عالی داشته باشید، می گویید: “من ذاتا

آدم حواس پرتی هستم”. همین ذهنیت نادرست باعث می شود که نتوانید از چنین تمرکزی برخوردار گردید.

تمرکز حواس به هیچ وجه ذاتی نیست. ما، ژن مشخصی برای تمرکز در مغز نداریم و هیچ یک از ما با تمرک��ز م��ادرزاد ب��ه دنی��ا

نیامده ایم. اگر چه برخی از والدین، رفتار نوزاد خود را هنگامی که محکم شیشه شیر را در دست گرفته، به آن نگاه می کند و شیر را می مکد، تمرکز حواس تلقی می کنند و می پندارند که کودکشان از تمرکز ذاتی برخوردار اس��ت. رفت��ار ک��ودک ص��رفا

پاسخی بازتابی به محرک که شیشه شیر یا سینه مادر است، می باشد و هیج نوع تفکری در آن صورت نمی گیرد چرا که هنوز

مراکز عالی مغز، کنترل رفتار کودک را به دست نگرفته اند و بنابراین تعبیر رفت��ار ک��ودک ب��ه تمرک��ز ح��واس ک��امال بی اس��اس

است. آنچه مسلم است استعداد بالقوه تمرکز حواس در همگان وجود دارد و مانند هر اس��تعداد دیگ��ر می ت��وان آن را در خ��ود

رشد داد و پروراند. شما به راح�تی می توانی��د این خص��لت همگ��انی را در خ��ود ت�ربیت کنی��د و ب��ه ع�الی ت��رین م��راتب خ��ویش

برسانید.

همه تواناییهای همگانی را به عضله ای تشبیه می کنند. قویترین و عضالنی ترین افراد را هم که در نظر بگیری�د، وق�تی ب�ه دنی�ا

آمدند از عضالتی ساده و نرم و طبیعی مانند دیگران برخوردار بودند اما تمرین و ممارست و به کار گرفتن عضالت باعث شده

که آنها به مرور در رشد عضالنی خود پیشرفت کنند و به باالترین مرتبه آن ک��ه مهارته�ای وی�ژه در اس�تفاده از عض�الت اس�ت،

برسند.

تمام استعدادهای بالقوه انسانی را می توان به صورت بالفعل در آورد و پرورش داد و به ع��الی ت��رین درج��ه خ��ود رس��اند. مثال

یک بند باز ماهر را در نظر بگیرید. او هم وقتی متولد شد مانند همه کودکان ط��بیعی دیگ��ر، توان��ایی حف��ظ تع��ادل را ب��ه دس��ت

نیاورده بود. مدتها طول کشید تا او بتواند بنشیند و در وض��عیت نشس��ته تع��ادل ب��ه دس��ت آورد، بایس��تد و در وض��عیت ایس��تاده

تعادل به دست بیاورد. راه برود و در حال راه رفتن تعادل خود را حفظ کند، درست مانند همه کودکان طبیعی دیگ��ر. ام��ا او ب��ا

تمرینات مداوم و مکرر، استعداد حفظ تعادل خود را آن قدر پرورش داد که به یک مهارت تبدیل ک��رد. ح��اال او آن ق��در توان��ایی

حفظ تعادل دارد که می تواند به راحتی روی یک بند حرکات پیچیده انجام دهد و تعادل خود را حفظ کند و ما را به وجد بیاورد.

و تمرکز هم دو استعداد همگانی هستند که می توانند پرورش پیدا کنند و به مهارت های ویژه تبدیل شوند. کس��انی ک��هحافظه

قادرند ضرب و تقسیم اعداد چند رقمی را در کوت��اهترین زم��ان ممکن انج��ام دهن��د، کس��انی ک��ه می توانن��د ب��ا ی��ک ب��ار دی��دن،

شنیدن، حس کردن یا خواندن، آنچه را که آموخته اند، تا زنده اند به خاطر داشته باشند و همه کسانی که ما آنها را استثنائی و

عجیب و غریب می دانیم، افرادی کامال معمولی هستند که یک یا چند استعداد طبیعی و همگانی خود را ت��ا این س��طح پ��رورش

داده اند. امروز حتی خالقیت، که حدود صد سال پیش یک استعداد کامال ذاتی تصور می شد، یک استعداد ک��امال پ��رورش یافت��ه

محسوب می شود.

دکتر “اسبورن” در کتاب “پرورش استعداد همگانی ابداع و خالقیت” بر این موضوع بسیار تأکید می کن��د و تمرین��ات زی��ادی را

برای پرورش این استعداد بالقوه به خوانندگان کتاب خود می آموزند.

علت رشد روز افزون مؤسسه های پرورش نیروهای ذهنی در دنیا همین قابلیت پرورش یافتن نیروهای ذهنی و اکتسابی ب��ودن

آنهاست. پس کامال ایمان بیاورید و باور کنید که به راحتی قادرید استعداد خدادادی تمرک��ز فک��ر را در خودت�ان پ�رورش دهی�د و

نسبت به وضعیت کنونی، آن را بهبود بخشید. حتی اگر امروز فک��ر می کنی��د ک��ه س��ن ش��ما بیش��تر ش��ده و ی��ا در زن��دگی خ��ود

مشکالت جسمی، عاطفی و محیطی فراوان دارید، باز هم مطمئن باشید که می توانید از قدرت تمرکز عالی برخ��وردار ش��وید

به شرط آنکه روش به کارگیری صحیح این استعداد بالقوه را فرا گیری��د. ب��ه خ��اطر داش��ته باش��ید ک��ه اگ��ر از ی��ک کلی��د م��دتی

استفاده نکنید، زنگ می زند ولی تا هنگامی که کلید در قفل در می چرخد و به کار گرفته می شود، هر روز براقتر و درخشانتر

می شود.

تمام استعدادهای ما مصداق این کلید را دارند. باید آنها را به کار اندازیم تا به استعداد های درخشان تب��دیل ش��وند؛ در غ��یر این

صورت به مرور زنگ خواهند زد

زبان انگلیسی در آزمون کارشناسی ارشد

 

سؤال عمومی و15درس زبان در تمامی رشته های آزمون سراسری کارشناسی ارشد همواره مشتمل بر سؤال تخصصی ب��وده اس��ت. پرس��ش ه��ای قس��مت زب��ان تخصص��ی همیش��ه ب�ه ص��ورت درک مطلب )15

Reading Comprehension متن تخصصی طرح می شده اند؛ در حالی ک��ه س��اختار5 تا 2( در رابطه با ��ه ب��ه نظ��ر سؤاالت زبان عمومی هر سال دچار تغییراتی گردیده و شکل ث��ابتی ب��ه خ��ود نگرفت��ه اس��ت. البت

رسد پس از تمامی تغییرات، نهایتا طراحان به چارچوب مشخصی رسیده باشند چرا که در آخرین دوره می ه��ای آزمون کارشناسی ارشد، در تمامی رشته ها از الگوی واحدی استفاده شده است که نس��بت ب��ه دوره

این ش��د. بر پیشین از انتظام و انسجام بهتری برخوردار است و احتماال تا چند سال آین��ده هم حف��ظ خواهد سؤال بع��دی ب��ه پرس��ش5( و Vocabulary سؤال نخست زبان عمومی به پرسش های لغت )10اساس،

( اختصاص می یابد. سؤاالت لغت از یک��دیگر ک��امال مس��تقل و مج��زا هس��تند،Grammarهای دستور زبان ) ولی سؤاالت دستور زبان به صورت جای خالی در یک پاراگراف متن مشترک تعبیه می شوند ک��ه اص��طالحا

Cloze Testنیز نامیده می شود. سؤاالت زبان تخصصی نیز تقریبا برای تمامی رش��ته ه��ا در س��ال ج��اری سؤال درک مطلب از هر یک بوده اند. این ساختار طراحی سؤاالت درس5مشتمل بر سه متن تخصصی و

س��بک و زبان، در آزمون های مؤسسه نصیر نیز حتی االمکان حفظ خواهد شد تا شما داوطلب گرامی را با  آزمون برایتان فراهم آورد. سیاق سؤاالت آزمون کارشناسی ارشد آشنا سازد و حداکثر آمادگی را برای آن

برای کسب آمادگی در بخش زبان تخصصی، مطالعه کتاب زبان تخصص��ی رش��ته خودت��ان )چ��اپ انتش��ارات سمت( و پاسخگویی به سؤاالت درک مطلب آن مفید خواهد بود. البته این کتاب تنه��ا نمون��ه ه��ایی از مت��ون

توص��یه تخصصی رشته شما را در بر می گیرد و مطالعه آنها صرفا به عنوان تمرین درک مط��الب تخصصی خ��ود را این  ارشد از متن های این کتاب ه��ا اس��تفاده نخواه��د ش��د. بن��ابر می گردد و در آزمون کارشناسی

محدود به این کتاب نکنید و مسلم بدانید که هرچه مت��ون تخصص��ی بیش��تری را ب��ه زب��ان انگلیس��ی مطالع��ه مطلب ن��یز می کنید، آمادگی بیشتری پیدا خواهید کرد. مهارت پاس��خگویی ب��ه س��ؤاالت چهارگزین��ه ای درک

تواند مکمل دانش زبان تخصصی شما باشد، که با تمرین و تکرار فراهم خواهد آمد.

حال، به موضوع اصلی بحث می رسیم : ”چگونه برای زبان عمومی آزمون کارشناسی ارشد آماده ش��ویم“ برای کسب آمادگی مطلوب در پاسخ گویی به س��ؤاالت لغت، بای��د گنجین��ه ای غ��نی از لغ��ات مت��داول زب��ان

ت��وان انگلیسی در اختیار داشته باشید. کتاب های متعددی برای این منظور موجود است ک��ه از بین آنه��ا می«504 Absolutely Essential Wordsرا بهترین و مطرح ترین دانست؛ ب��ه گون�ه ای ک��ه بررس�ی م��ا »

ه�ای نشان می ده�د درص�د قاب�ل ت�وجهی از گزین��ه ه�ای س�ؤاالت لغت آزم�ون کارشناس�ی ارش�د در دوره لغت مهم مطرح و12 درس است که در هر یک 42گذشته، از آن استخراج شده اند. این کتاب مشتمل بر

تعریف می شوند، هر یک در سه جمله نمونه استفاده می شوند، و آن گاه ب��ا تم��رین ه��ای مختل��ف، در ذهن ، میDictionaryخواننده کتاب تثبیت می گردند. برای صرفه جویی در وقت و کاهش نی��از ب��ه مراجع��ه ب��ه

توانید به جای کتاب اصلی، از نس��خه ه��ایی ک��ه ترجم��ه ه��ای فارس��ی را ن��یز در کن��ار متن اص��لی آورده ان��داستفاده کنید.

« را یکی از بهترین منابع لغتBarron’s Essential Words for the TOEFLبعد از این کتاب، می توان » لغت مهم مطرح شده اند. مطالع��ه این منب��ع هم ب��ه15 درس دارد که در هر یک 30دانست. این کتاب هم

شایانی خواهد نمود. البته اگر می خواهید تنه��ا از غنی تر کردن دانش شما از لغات مهم زبان انگیسی کمک را پیشنهاد می کنیم. در مورد گرامر هم می توانی��د از504یکی از این دو منبع استفاده کنید، مطالعه کتاب

این کتاب شامل )English Grammar in Use )Cambridgeکتاب » کوتاه درس 145« استفاده کنید. است که در هر کدام، یک یا چند نکته دستور زبان انگلیسی مطرح شده و مثال های متعددی ب��رای ی��ادگیری

است. شده هر چه بهتر آنها ارائه

ه��ای مرحل��ه ای برای کمک به برنامه ری��زی ش��ما در مطالع��ه درس زب��ان، س��ؤاالت زب��ان عم��ومی آزم��ون مؤسسه نصیر نیز بر اساس منابع فوق بودجه بندی نموده است. البته درهرحال بخشی از سؤاالت نیز خارج

از این چارچوب خواهد بود تا دانش قبلی زبان داوطلبان هم سنجیده شود.

جدول زیر، بودجه بندی زبان عمومی آزمون های مرحله ای مؤسسه نصیر را نشان می دهد. توجه داشته باشید که اعداد داخل جدول، معرف شماره دروس مربوطه است.

 

آزمونمنبع

504 Word

s

Words for TOEF

LGrammar in Useسر فصل های گرامر

مرحله37Verb tenses ، Modals تا 81 تا 61 تا 1اول

مرحله68 تا 1538 تا 189 تا 7دوم

If & wish، Passive، Reported speech،

Questions & auxiliary verbs، Gerund & infinitive

مرحلهسوم

تا19112 تا 2369 تا 3016

Articles & nouns، Pronouns & determiners،

Relative clauses، Adjectives & adverbs

مرحلهچهارم

تا31 تا30113 تا 4224

145Conjunctions، Prepositions

، Phrasal verbs

اگر زمان به عقب برمی گشت... 

آزمون کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا7مصاحبه با رتبه

 

مکانی�ک پ�رواز87حمید رضا خدابخش، کارشناسی هوافض�ا واح��د عل�وم تحقیق�ات دانش��گاه آزاد ، ورودی  دانشگاه صنعتی شریف.

شروع مطالعه؟ 

مرداد. در ابتدا سعی کردم تسلط نسبتا خ��وبی در تم�ام درس ه�ا بدس��ت آورم و س�عی ک�ردم ه�ر س�ه10 درس را در دو هفته جمع کنم. دو هفته اول صبح ها ریاض��ی مهندس�ی می خوان��دم، ظه�ر ت�ا عص��ر مکانی�ک پرواز و عصر تا شب هم کنترل. ریاضی مهندسی را از جزوه آقای معتقدی، مکانیک پرواز را از ج��زوه آق��ای دکتر پورتاکدوست و دکتر پازوکی و کنترل را هم از کتاب آریاز برادرانی خواندم. از همان ابتدا س��عی ک��ردم

و این رویه را تا کنکور ادامه دادم.  بزنم که در هر درس زیاد تست

دو هفته دوم نوبت به طراحی هواپیما، معادالت دیفرانسیل و سیاالت رسید. منب��ع من ب��رای س��یاالت کت��اب راهیان ارشد و برای معادالت دیفرانسیل کتاب نیکوکار و جزوه معتقدی ب��ود. در درس ط��راحی هواپیم��ا هم از جزوه استاد خودمان )دکتر پازوکی( اس��تفاده ک��ردم. بقی��ه تابس��تان هم تقریب��ا ص��رف دوره ک��ردن همین درس ها شد که البته اشتباه کردم، زیرا هر چه می خواندم باز یادم می رفت. ب��ه نظ��ر من به��تر اس��ت ک��ه

و قوی شدن در درس هایی گذاشت که ضعف داریم و سعی کرد با  روی رفع اشکال  بر ابتدا وقت خود را کسب بنیه علمی خوب در تمام درس ه�ا اعتم�اد ب�ه نفس الزم را ب�ه دس�ت آوریم و بع��د ب�ه س�راغ دوره و

12تست زنی محض برویم. در تابستان با توجه به تازه نفس بودن و انگیزه زیادی که داشتم به ط�ور مفی�د ساعت در شبانه روز مطالعه می کردم .

؟پاییز 

از مهر به بعد ساعت مطالعه ام کم کم به شش ساعت در روز رسید چ��ون کمی خس��ته ش��ده ب��ودم. پ��اییز درس های ترمودینامیک، ارتعاشات، دینامیک و مقاومت مصالح را هم خواندم. در کنار این ک��ار دوره هم می کردم. من صبح ها را به خانواده ریاضی اختصاص داده بودم و ی��ک روز مع��ادالت و روز دیگ��ر مهندس��ی می خواندم و دوباره معادالت؛ برای همین ریاضی من خیلی خوب شده بود و ماه آخر با درصد های خیلی خوبی تست می زدم، متأسفانه این موضوع باعث شد با عقب افتادن کنکور من به سراغ درس های دیگر ب��روم و دیگر برای ریاضی وقت نگذارم، غافل از اینکه ریاضی درس فراری اس��ت و خیلی زود فرام��وش می ش��ود. شاید من جزء معدود کسانی باشم که از عقب افتادن کنکور خوشحال نشدم، به هر حال برنامه ریزی ه��ای من برای نیمه بهمن بود و در روزهای اضافه شده به این مدت دیگر حوصله درس خواندن زیاد را نداش�تم و

این باعث شد برخی از درس ها را فراموش کنم.

زمستان؟

کار خوبی که کرده بودم خالصه نویسی مطالب بود، غیر از درس های دوهفته اول ک��ه ای ک��اش ب��رای آنه��ا ص��فحه چکی��ده40 صفحه خالصه تهیه کرده ب��ودم ک��ه ح��والی دی ب��ه 200هم این کار را کرده بودم. حدود

رسید. در دوران مرور، خالصه ها و چکیده ها را می خواندم و تست می زدم، اگر مشکلی پیدا می کردم به خالصه هایم مراجعه می کردم و اگر مشکل رفع نمی شد به سراغ کتاب های رفرنس می رفتم و مبحث را با دقت بیشتری می خواندم.در واقع ظهر به بعد را به سه قسمت تقسیم کرده بودم و هر قسمت را به یک

درس اختصاص می دادم و سعی می کردم بیشر وقتم صرف تست زدن شود.

زبان؟ 

برای زبان چندان وقت نگذاشتم زیرا احس��اس می ک��ردم ک��ه مش��کل خاص��ی در این زمین��ه ن��دارم. قبال ب��ه کالسهای ک��انون زب��ان می رفتم و در دوران دانش��گاه هم س��عی می ک�ردم ت�ا ح�د امک��ان از مراج��ع اص��لی استفاده کنم و خیلی کم به سراغ ترجمه ها می رفتم. نکته دیگری که باعث شد وقتم را خیلی ص��رف زب�ان نکنم، شرکت من در آزمون سال قبل بود که با اینکه مطالعه خاصی برای آن نداشتم مج��از ش��دم و درص��د

درصد شد. به تمام کسانی که در درس زبان ضعیف می باشند توصیه می کنم حتما نرم70زبانم هم حدود و تافل شرکت نارسیس را تهیه کنند . با استفاده از این برنامه کامپیوتری س��ودمند ب��ا504افزار ماکزیمیم

تکنیک جعبه الیتنر در کمتر از چند ماه می توانند چند هزار کلمه خیلی مهم و کاربردی ک��ه در کنک��ور ن��یز ب��رروی آنها بسیار تاکید می شود را به راحتی حفظ نمایند.

کالس کنکور؟ 

با توجه به تعریف هایی که از دوستان شنیده بودم از تابستان می خواس��تم در کالس��های نص��یر ش��رکت کنم اما با توجه به پرشدن کالسها میسر نشد، از پاییز در کالسهای دکتر نایی و مهندس محمدپناه شرکت ک��ردم. کالسهای آقای محمد پناه واقعا ع��الی ب��ود، من ب��ه ه��ر کس��ی ک��ه در م��ورد ارش��د از من مش��اوره خواس��ته

کالسهای ایشان را معرفی کرده ام.

آزمون؟ 

در هیچ موسسه ای آزمون رشته هوافض��ا ب��ه ط��ور مس��تقل برگ��زار نمی ش��ود و بای��د در آزم��ون مهندس��ی مکانیک شرکت کنیم و با توجه به اینکه برخی درس ها را نداریم خوب رتبه خوبی هم بدست نمی آوریم ک��ه احساس کردم ممکن است روی روحیه ام تأثیر منفی بگذارد. ولی اگر زمان به عقب برمی گشت حتم��ا در

آزمون ها شرکت می کردم...

تست زنی؟ 

همان طور که گفتم من خیلی تست حل کردم. نکته ای ک��ه در رش��ته ه��ایی مث��ل رش��ته م��ا وج��ود دارد این است که گاه سوال رشته دیگری در آزمون چند سال بعد رش��ته دیگ��ری تک��رار می ش��ود؛ ب��رای همین به��تر است که تست های رشته های دیگر را هم حل کنند. برای مثال در درس کنترل من تمامی تست های ب��رق، مکانیک و مهندسی هسته ای را هم زدم و این خیلی به من کمک کرد و بعضی از بچه ها که فقط تست های

هوافضا را زده بودند نتیجه خوبی به دست نیاوردند.

روز کنکور؟ 

در آزمون مهندسی مکانیک هم شرکت کرده بودم ، آزم�ون مکانی��ک پنج ش��نبه ص��بح ب��ود و آزم��ون هوافض��ا جمعه عصر. شرکت در آزمون مکانیک خیلی برای من مفید بود چون در این آزم��ون ب��ود ک��ه فهمی��دم بخش زی�ادی از دانس�تنی ه�ای ریاض�ی ام را فرام�وش ک�رده ام و در فاص�له ای ک�ه ت�ا آزم�ون خودم�ان داش�تیم توانستم تا حدودی این موضوع را جبران کنم. مشکلی ک�ه در آزم�ون هوافض�ا ب�رایم پیش آم�د این ب�ود ک�ه ساختمان محل آزمون را اشتباه رفته بودم و رفتن به محل درست و منتظر بازگش��ت پاس��خ نام��ه و س��وال

20هایم ماندن دقیقه ای را از زم��ان آزم�ون من گ�رفت ک�ه ب�اعث ش��د نت�وانم خیلی روی زب�ان ک�ه واقع��ا شد ولی به هر حال آزمون خوبی بود و مسأله خاصی رخ نداد. 48و درصدم  مسلط بودم تمرکز کنم

عامل موفقیت؟ 

انگیزه، به نظر من مهمترین عامل موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد انگیزه است، در آزمون کارشناسی همه انگیزه دارند ولی برخی پشتکار ندارند، ام��ا در ارش��د این ط��ور نیس��ت انگ��یزه ح��رف اول را می زن��د. دانشگاه ما اساتید مشترک زیادی با گروه هوافضای دانشگاه شریف داش��ت و س��طح علمی بچ��ه ه��ا خ��وب بود، هر سال هم چند نفر قبولی درکارشناسی ارشد دانشگاه شریف داشتیم، این موضوع ب��اعث ش��ده ب��ود که من به خودم بقبوالنم که می توانم موفق شوم و همین انگیزه قوی باعث شد بتوانم در دانشگاه صنعتی

شریف ادامه تحصیل بدهم. از نتیجه آزمون کامال راضی هستم و اگر ح��رف از اش��تباه ی��ا پش��یمانی می زنم تنها برای استفاده کسانی است که صحبت های مرا می خوانند. این را هم بگویم ک��ه از اوای��ل م��رداد س��ال

روزی حس��ابی ب��ا بچ��ه ه��ای موف��ق س��ال ه��ای قب��ل10گذشته که قصد شروع به مطالعه را داشتم ح��دود صحبت کردم که آن هم خیلی موثر بود و در این جا از آن ها هم تش��کر می کنم. همچ��نین از زحم��ات آق��ای

دکتر پازوکی که همیشه مشوق من بودند نیز تشکر می کنم.

جعبه یادگیری الیتنر

یکی از روش های مؤثر یادگیری مطالب ،استفاده از جعبه الیتنر است.

در اینجا نحوه کار با این جعبه را توضیح می دهیم و امیدواریم شما با استفاده از این ابزار ساده و سودمند،بر یادگیری خود

بیفزائید و در زمان محدودتر با کیفیت بهتر مطالب بیشتری را به خاطر بسپارید.

این وسیله توسط محقق اتریشی " سباستین الیتنر" طراحی شده و مطالب را از حافظه کوتاه مدت شما به حافظه بلند مدت

منتقل می نماید. یادگیری به کمک این روش شما را از تکرار مطالب بی نیاز می سازد. همین امر یادگیری را شیرین و جذاب

می کند.

بنا به روال گذشته مباحث علمی و زیرساختی مقاالت را با رنگ متفاوت می نویسم تا خوانندگان گرامی برای جلوگیری از

اتالف وقت از آن بگذرند. لکن دانستن آن برای معلمان،مشاوران،برنامه ریزان آموزشی و درسی و کلیه کسانی که به مباحث

روان شناختی و تربیتی عالقه مند خالی از لطف نیست.

اساس علمی:

این وسیله بر اساس تجارب روان شناسی و تربیتی زیر طراحی شده است:

% آن را فراموش می کند و بعد45. اگر انسان یک مطلب یا مفهوم را به خوبی فرا بگیرد بعد از یک روز تا یک هفته تقریبا 1

% مطلب وارد حافظه درازمدت می شود. جعبه الیتنر برنامه را20% آن فراموش می شود. به این ترتیب فقط 80از یک ماه

به گونه ای تنظیم می کند تا با بیشترین تکرار در قسمت خطرناک منحنی فراموشی،مطالب به حافظه دراز مدت هدایت شود.

. قانون یادگیری اسکینر: بر اساس این قانون هرگاه بعد از هر عملی پاداش دریافت شود، انجام آن عمل تشدید خواهد شد.2

امتیاز بیشتر، پاداش موفقیت در بازی است. این امتیاز شما را عالقمند می کند تا کماکان، با شدت بیشتری به بازی ادامه

دهید.

این خاصیت در جعبه یادگیری الیتنر استفاده شده است، یعنی فرد تنها زمانی به قسمت بعدی می رود که مطلب را آموخته

باشد، این عمل درست مانند امتیاز دادن، فرد را به ادامه فرایند یادگیری تشویق می کند.

مزایای این وسیله:

. از تکرارهای غیر ضروری جلوگیری می کند: شما برای آنکه مطلبی را از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت منتقل کنید نیازمند1

تکرارهای مکرر هستید. وقتی صفحه ای را برای چندمین بار مطالعه می کنید، مجبورید مطالبی را نیز که قبال آموخته اید مجددا

مرور کنید. در صورتی که دیگر لزومی به تکرار نیست و تکرار بی جهت آن ها باعث اتالف وقت و انرژی، بی حوصلگی و در

نتیجه دل زدگی شما می شود. اما جعبه الیتنر فقط مطالب چموش و رام نشدنی را شکار کرده و ما را وادار به تکرار آن ها

می کند.

. اگر شما روند یادگیری را برای مدتی رها سازید، هیچ اختاللی در کار یادگیری ایجاد نمی شود جز آنکه مجبور می شوید2

کارت ها را بار دیگر مرور کنید. البته توصیه ما این است که کار را به طور منظم ادامه دهید.

. با گرفتن امتیاز و مشاهده پیوسته موفقیت ، یادگیری برای شما از عملی خسته کننده به یک بازی لذت بخش و دلنشین3

تبدیل می شود.

چگونه از جعبه الیتنر استفاده کنیم:

جعبه الیتنر یک قوطی در باز است که از پنج قسمت تشکیل می شود.

124815

واحد است. این جعبه را می توانید خودتان با مقوا، جعبه یا قوطی های پودر15،8،4،2،1عرض قسمت های مختلف به ترتیب

لباسشویی ، کفش و... درست کنید، یا اینکه از بازار تهیه نمائید.

این روش را می توانید برای یادگیری لغات زبان انگلیسی،فارسی و یا هر فرمول یا مطالب درسی فراری که می خواهید به

خاطر بسپارید به کار گیرید.

هر موضوع یادگرفتنی را روی یک برگ کاغذ)فیش( بنویسید. دقت کنید که روی هر فیش تنها یک موضوع یادگرفتنی نوشته

شود. یعنی لغت را در یک روی کاغذ و جواب آن را در روی دیگر برگه می نویسید.

مراحل کار:

. روز اول: تعدادی از برگه ها را تکمیل می کنید و پس از اینکه هر دوروی برگه را یکی دوبار مرور کردید، برگه ها را در خانه1

اول جعبه قرار دهید. می توانید هر روز، ده پانزده یا تعداد بیشتری برگه آماده نمائید.شاید در بعضی روزها هم برگه ای تهیه

نکنید.

. روز دوم: ابتدا برگه هایی را که دیروز تهیه کرده بودید از خانه اول بردارید.سؤاالت را از روی برگه بخوانید و سعی کنید2

جواب ها را به خاطر بیاورید. آنهایی را که بلد نبودید، مجددا در خانه اول قرار دهید و آنهایی را که بلد بودید، به خانه دوم منتقل

کنید. پشت این برگه های خانه دوم یک کاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار دهید.

در پایان، برگه هایی را که در روز دوم برای اولین بار تهیه کرده اید در خانه اول قرار دهید.

. روز سوم: به برگه های خانه دوم دست نمی زنید زیرا خانه دوم هنوز تکمیل نشده است و ظرفیت دو گروه برگه را دارد.3

پس باز هم از برگه های خانه اول شروع می کنید و برگه هایی را که جواب سؤاالتشان را بلد هستید به خانه دوم منتقل

می نمائید و در پشت کاغذ رنگی قرار می دهید تا این برگه ها با برگه های روز گذشته مخلوط نشود. برگه هایی که پاسخشان

را بلد نیستید به همراه برگه های جدیدی که امروز تهیه کرده اید در خانه اول قرار دهید.

. روز چهارم:4

الف. ابتدا از خانه دوم شروع کنید، زیرا خانه دوم ظرفیت دو گروه برگه را دارد و ظرفیت آن روز قبل تکمیل شده است.

ولی فقط برگه های ردیف جلوتر را برمی دارید.)یعنی برگه هایی که جلو کاغذ رنگی قرار دارند( سؤاالت روی این برگه ها را

مطالعه می کنید و اگر جواب درست دادید برگه ها را در داخل خانه سوم و در ابتدای آن قرار می دهید و پشت این برگه ها یک

کاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا فاصله گذاری مشخص شود. ضمنا برگه های باقی مانده در خانه دوم را جلوتر

می برید و کاغذ رنگی را در پشت این برگه ها می گذارید.

ب. سپس به خانه اول برگردید و برگه های آن را بردارید و آنهایی را که بلد هستید در خانه دوم و پشت کاغذ رنگی قرار دهید.

ج. برگه هایی که پاسخ آنها را بلد نیستید و همچنین برگه های جدیدی را که تهیه کرده اید در خانه اول می گذارید.

. خانه سوم برای چهار گروه برگه در نظر گرفته شده و باید چهار روز صبر کنید تا این قسمت تکمیل شود.البته هر روز پس5

از ورود برگه ها از خانه دوم به خانه سوم پشت این برگه ها یک کاغذ رنگی می گذارید تا قسمت سوم هم به تدریج و پس از

چهار روز تکمیل شود.

. خانه چهارم جای هشت گروه برگه را دارد و هشت روز پس از ورود اولین برگه ها پر خواهد شد. خانه پنجم جای پانزده6

گروه برگه را دارد و شانزده روز پس از ورود اولین برگه ها، این قسمت تکمیل می شود. یعنی اگر شما در کارتان وقفه ای

نیندازید سی روز طول خواهد کشید تا هر پنج قسمت جعبه الیتنر تکمیل شود. توجه دارید که بین هر دو گروه برگه یک کاغذ

رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا برگه های مربوط به روزهای مختلف با یکدیگر مخلوط نشوند.از روز سی و یکم به

تدریج برگه ها از داخل جعبه خارج می شوند و شما می توانید این برگه ها را بایگانی نمائید. زیرا پس از پنج بار تکرار موفقیت

آمیز هر برگه در زمان های متفاوت، می توانید مطمئن باشید که آن موضوع را برای همیشه فرا گرفته اید و هیچگاه آن را

فراموش نخواهید کرد.

به این ترتیب شما با روشی که شبیه بازی انفرادی است، در اوقات فراغت می توانید با کمترین میزان اتالف وقت آنچه را که

یادگیری اش برایتان مشکل تر است بیشتر تکرار کنید و زودتر و برای همیشه به خاطر بسپارید و آنچه را که زودتر یاد

می گیرید فقط با پنج بار تکرار برای همیشه فرا بگیرید.

نکته مهم: در هر مرحله که به سؤال یک برگه نتوانستید جواب دهید باید آن را به اولین خانه برگردانید.

- 3مجموعه اطالعات مفید آمادگی کنکور کارشناسی ارشد )یادداشت برداری علمی(

چکیده: درخت حافظه روش علمی یادداشت ب�رداری اس��ت ک��ه بوس��یله آن می ت��وان ش��کل کلی موض��وع و ارتب��اط بین نک��ات مختلف را نشان داد. شکل جای گیری مطالب در درخت حافظه به گونه ای است که یادآوری و دوره مط��الب را بس��یار آس��انمی کن�������������د. ب�������������ا خوان�������������دن این مقال�������������ه ب�������������ا این روش آش�������������نا خواهی�������������د ش�������������د.

در این روش مطالب بصورت فهرست وار نوشته نمی شوند بلکه شکل شاخه ای دارند، به این گونه که موضوع اصلی و درجه اهمیت مطالب و ارتباط بین آنها بصورت کامال مشخص نش�ان داده می ش��ود. م�زیت دیگ�ر این روش آن اس�ت ک��ه ب�ه راح�تی می توان مطالب جدید را به درخت حافظه تکمیل شده اضافه کرد، بدون آنکه نظم مطالب از بین ب��رود، در یادداش��ت ب��رداریمعم�����������������������������������ولی این ک�����������������������������������ار امک�����������������������������������ان ن�����������������������������������دارد. مهم تر از همه اینکه شکل ظاهری درخت حافظه در به خاطر آوردن مط��الب کم��ک بس��یاری می کن��د. اگ��ر ش��ما ش��کل درخت حافظه را به خاطر بیاورید و آن را در ذهن خود ترسیم کنید، مطمئنا مطالب ذکر شده در آن و ترتیب جای گیری آنها را نیز ب��ه خاطر خواهید آورد. چون در این روش برای درک مطالب و ارتباط آنها با یکدیگر قس��متهای بیش��تری از مغ��ز فع��ال می ش��ود و

ی����������������������������ادآوری آس����������������������������ان ت����������������������������ر خواه����������������������������د ش����������������������������د.درخت حافظ����������ه عالوه ب����������ر یادداش����������ت ب����������رداری در م����������وارد زی����������ر ن����������یز ک����������اربرد دارد:- خالص��������������������������������������������������ه ک��������������������������������������������������ردن مط��������������������������������������������������الب- تنظیم مط���������������البی ک���������������ه از من��������������ابع مختل���������������ف گ���������������ردآوری ش���������������ده اس���������������ت.- بررس����������������������������������ی مس����������������������������������ائل دش����������������������������������وار و پیچی����������������������������������ده

- ایجاد طرحی کلی از موضوع مورد مطالعه

ترسیم درخت حافظهدر اینجا قسمتی از یک درخت حافظه را می بینید که موضوع اصلی آن یادگیری مرحله ای است.

برای ترسیم درخت حافظه به ترتیب زیر عمل کنید: - موضوع اصلی را در پایین صفحه بنویسید و دور آن خط بکشید. سپس از این قسمت خطی را به طرف باالی صفحه امتداد1

در شکل مشخص شده است.1دهید. این قسمت با شماره - سپس خطوطی را از خط اصلی انشعاب دهید و نکات مهم مرتبط با موضوع را در کنار این خطوط بنویسید. این قسمت ها2

در شکل نشان داده شده است.2با شماره - اگر مطالب دیگری در ارتباط با نکات قبلی وجود دارد، خطوط قبلی را انشعاب داده و آن مطالب را بنویسید. این3

در شکل نشان داده شده است.3قسمت ها با شماره در شکل(4- خطوط قبلی را باز هم انشعاب داده و مطالب جزئی تر را در کنار آنها بنویسید. )شماره 4

همانطور که می بینید این شکل دقیقا شبیه درختی است که شاخه های آن به همه طرف پراکنده شده است. البته محدودیتی در شکل ظاهری درخت حافظه وجود ندارد، فقط باید به این نکته توجه داشت که موضوع اصلی در پایین و گوشه صفحه قرار

گیرد و مطالب دیگر به ترتیب اهمیت از آن منشعب شوند.بعدها می توانید مطالب جدیدتر را نیز به همین ترتیب به درخت حافظه اضافه کنید.

تقویت مهارت یادداشت برداری به روش علمی ) تکنیک درخت حافظه ( وقتی به ترسیم درخت حافظه مسلط شدید، می توانید از آن بعنوان بهترین وسیله برای دوره مطالب و یا خالصه نویسی

استفاده کنید. بنابراین سعی کنید این مهارت را در خود پرورش دهید.توصیه های زیر در پرورش این مهارت به شما کمک می کند:

- در باالی صفحه تاریخ رسم درخت حافظه را بنویسید.- از کلمات و عبارات کوتاه و کلیدی استفاده کنید.

- مطالب را بصورت کلمات و عبارات کلیدی بر روی درخت حافظه یادداشت کنید و از توضیحات اضافی بپرهیزید. بخاطر % بقیه در حافظه نگهداری می شود. در هنگام دوره80% اطالعات باید بر روی درخت نوشته شود و 20داشته باشید که فقط

کردن اگر چند بار کلمات کلیدی را مرور کنید، ذهن فعال شده و بقیه مطالب را به یاد خواهید آورد.- خوش خط و خوانا بنویسید. کلمات را با فاصله و خوانا بنویسید تا در خواندن آنها دچار مشکل نشوید.

- برای مشخص کردن مطالب متفاوت، از رنگ های مختلف استفاده کنید. این کار از سردرگمی شما جلوگیری کرده و به فهم مطلب کمک می کند. می توانید شاخه اصلی را با یک رنگ مشخص کرده و شاخه های منشعب شده را با رنگ دیگری و به

همین ترتیب تا آخر. - از نشانه ها و تصاویر استفاده کنید. در جایی که الزم است از نشانه ها و نقاشی های کوچکی که برایتان معنی دار و مرتبط با

موضوع است، استفاده کنید. زیرا هنگام یادآوری مطالب، تصاویر سریع تر از کلمات به ذهن خطور می کنند و راحت تر به یادآورده می شوند.

و نکته آخر اینکه، حتما یک بار این روش را امتحان کنید تا تاثیر مثبت آن را شخصا تجربه نمائید و سپس آن را بعنوان یکی ازمهارت های یادگیری به کار بندید.

- 2مجموعه اطالعات مفید آمادگی کنکور کارشناسی ارشد )مدیریت زمان(

-� 20چکیده: یکی از اصول مهم مدیریت زمان اصل کاره�ایت اس�تفاده کن.80 زمان برای انجام %20 است، یعنی از 80%

موفقیت در مدیریت صحیح زمان وابسته به تشخیص کاره��ای مهم اس��ت. در این مقال��ه قص��د داریم ت��ا تع��دادی از راهکاره��ای

م���������������������دیریت زم���������������������ان را ب���������������������ه ش���������������������ما مع���������������������رفی ک���������������������نیم.

از نظر مدیریت زمان کارها به چند دسته تقسیم می شوند:

کاره������������ای مهم و ف������������وری: این کاره������������ا خ������������ود ب������������ه خ������������ود انج������������ام می گ������������یرد.- ۱

کارهای مهم و غیر فوری: این دسته کارهایی هستند که افراد موفق و ناموفق را از هم جدا می کنند و معموال افراد ن��اموفق- ۲

آن را ب������������������������������������������������ه تعوی������������������������������������������������ق می اندازن������������������������������������������������د.

-غ������یر مهم: این کاره������ا در جهت اه������داف انس������ان نیس������تند ام������ا انج������ام می ش������ود. کاره������ای ف������وری و- ۳

کارهای کم اهمیت و غیر ضروری: بعضی افراد به خاطر ناتوانی در انجام کارهای مهم و فوری ) گ��اهی ب��رای تفنن و گ��اهی- ۴

برای فرار از تمرکز حواس ( خود را به این کارها سرگرم می کنند.

�وفقیت��رای م� موفقیت در مدیریت صحیح زمان وابسته به انتخاب بین کارهای مهم و غیر مهم است، پس ب

تحصیلی:

از کاره�������������������������ای غ�������������������������یر مهم ص�������������������������رف نظ�������������������������ر کنی�������������������������د.- ۱

کاره�����������������������������������ا را اول�����������������������������������ویت بن�����������������������������������دی کنی�����������������������������������د.- ۲

راهزن����������������������������������������������������������������������ان وقت را بشناس����������������������������������������������������������������������ید.-۳

راههای ایجاد وقت را یاد بگیرید.- ۴

راهزنان وقت:

ص����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������حبتهای کم اهمیت- ۱

میهمان����������������������������������������������������������������������������ان ناخوان����������������������������������������������������������������������������ده- ۲

مطالع����������������������������������������ه مط����������������������������������������الب کم اهمیت و غیرض����������������������������������������روری- ۳

روش�����������������������های غ�����������������������یر ص�����������������������حیح و ع�����������������������ادات نادرس�����������������������ت مطالعه- ۴

تلفنه����������������������������������ای م����������������������������������زاحم و غ����������������������������������یر ض����������������������������������روری- ۵

نداش�������������������������������������������������تن انض�������������������������������������������������باط ک�������������������������������������������������اری- ۶

سس�����������������������������������������تی و بی ارادگی در تص�����������������������������������������میم گ�����������������������������������������یری- ۷

دوب��������������������������������������������������������������������������������اره ک��������������������������������������������������������������������������������اری- ۸

ن������������������������اتوانی " ن������������������������ه " گفتن ب������������������������ه خواس������������������������ته ه������������������������ای نابجا- ۹

نداش������������������������������������������������تن تمرک������������������������������������������������ز ح������������������������������������������������واس - ۱۰

ع�����������������������������������ادت ام�����������������������������������روز و ف�����������������������������������ردا ک�����������������������������������ردن- ۱۱

ترس از شکست- ۱۲

راههای ایجاد وقت:

زن����ده ک����ردن وقت م����رده ) مث����ل زمانه����ایی ک����ه در انتظ����ار هس����تیم، زم����انی ک����ه در اتوب����وس می گ����ذرد و ... (- ۱

- انج����������������������������ام کاره���������������������������ا ب����������������������������ه ط���������������������������ور همزم����������������������������ان2

- تنظیم ک�����������������������������������������������������������������������ردن وقت خ�����������������������������������������������������������������������واب3

- کن���������������������������������������������ترل بیش���������������������������������������������تر روی وقت تف���������������������������������������������ریح4

- ن�������������������������ه گفتن ب�������������������������ه درخواس�������������������������ت ه�������������������������ای غ�������������������������یر مهم5

- عقب انداختن کارهای غیر مهم6

منبع:

کتاب مدیریت زمان، آقای عبدالحمید سروش

- 1مجموعه اطالعات مفید آمادگی کنکور کارشناسی ارشد )روش مطالعه(

اغلب دانشجویان و عالقه مندان آموزشی از مربیان و استادان خود بارها پرسش می کنند که چگونه مطالعه کنیم تا مط��الب را

بهتر در ذهن سازماندهی کنیم؟ صبح زود مطالعه کنیم یا شب هنگام؟ با صدای بلن��د مطالع��ه ک��نیم ی��ا ب��ه آهس��تگی مط��الب را

م��رور ک���نیم؟ پیشکس��وتان ف��رهنگی ن��یز ب��ا توج��ه ب��ه تجربی���ات و روش ه��ای علمی ش���یوه ه��ایی را توص���یه می کنن���د.

مطلب زیر از کتاب زمینه روانشناسی "هیلگارد" تهیه شده که می تواند پاسخگوی برخی از پرسش های مربوط به ش��یوه ه��ای

مطالع����������������������اتی باش����������������������د. ب����������������������ا هم این مطلب را م����������������������رور می ک����������������������نیم:

" ) ک��ه مخف��ف آن درPQRSTاساس امر مطالعه و خواندن بدون فراموشی، یادگیری و حافظه اس��ت. در این ج��ا ب��ا تکنی��ک "

" تلقین و تک��رار "Self-recitation " خوان��دن، "Read " س��وال، " Question " م��رور اجم��الی، " Previewزب��ان التین، "

Test.آزمون است( آشنا می شوید "

�ه ��������������������������������������الی(:Pمرحل��������������������������������������رور اجم������������������������������������� )م

در اولین گام مطالعه، مروری اجمالی بر کل مطالب مورد مطالعه کنید تا از موضوعهای اصلی آن تصوری پی��دا کنی��د. این ک��ار

را می ت����وان ب����ا خوان����دن رئ����وس مط����الب و س����پس گفتاره����ای اص����لی و تص����اویر و عکس ه����ای آن انج����ام داد.

مهمترین جنبه مرحله مرور اجمالی این است که می توان خالصه مطالب را در پایان هر فصل به دقت خواند و در مورد هر یک

از نکاتی که در این خالصه آمده است تامل کرد. خواه ناخواه به ذهنتان خطور می کند که باید پس از خواندن مطالب ج��واب را

پیدا کرده باشید و دستاورد این مرحله، به دست آوردن دید کلی نسبت به عناوین فصل ها و نحوه سازماندهی آنهاست.

�ه ��������������������������������������ردن(:Qمرحل��������������������������������������ش ک������������������������������������� )پرس

عناوین اصلی مطالب را به یک یا چند پرسش تبدیل کنید؛ پرسش هایی که با خواندن آن گفتارها، به پاسخ آنها دس�ت می یابی�د.

باید از خود بپرسید: " مطالب عمده ای که مولف می خواهد در این گفتار بیان کند، چیست؟ "

�ه �������������������������������������������������������������دن(:Rمرحل������������������������������������������������������������ )خوان

مط��رح ک��ردهQدر این مرحله، گفتار مورد نظر را با دقت به معنای آن بخوانید و بکوشید جواب پرسش هایی را که در مرحله

بودید بیابید، لذا باید در مورد آنچه که در دست مطالعه دارید تامل کنید و آن را به مط��الب دیگ��ری ک��ه می دانی��د ارتب��اط دهی��د.

درص��د متن را عالمت زد زی��را در این15 الی 10پس می توان واژه ها یا عبارات کلیدی را در متن عالمت زد. اصوال می بایست

مرحله، هدف این است که واژه ها یا مطالب اصلی متن مشخص شود تا بعد بتوانید آنها را مرور کنی��د. ت��ا وق��تی تم��ام گفت��ار و

مطالب کلیدی آن را نخوانده اید یادداشت برندارید این کار کمک می کند اهمیت نسبی هر نکته را دریابید.

�ه ���������������������������������������������������������رار(:Sمرحل�������������������������������������������������������� )تلقین و تک

پس از به پایان رساندن مطالعه مطالب بکوشید تا نکات عمده آن را به یاد آورید و اطالعاتی را که در آن مطرح شده است از

حفظ بیان کنید، درس پس دادن به خود، روش بسیار موثری برای تثبیت مطالب در حافظه است. مطالب را به زب��ان خودت��ان

بیان کنید و اطالعات مطرح شده را از حفظ بگویید. در نبود افراد بهتر است با صدای بلند این کار را انجام دهید اما اگر اف��راد

دیگری هم حضور دارند می توانید این کار را در ذهنتان انجام دهید. مطلب را ب�ا متن مقابل�ه کنی�د ت�ا مطمئن ش�وید ک��ه آنه�ا را

درست و کامل به یاد آورده اید. با تکرار یا از برکردن مطالب، متوجه می شوید که چه چیزهایی را ب��ه خ��اطر نس��پرده ای��د. این

کار به شما کمک می کند تا اطالعات را در ذهن خود سازماندهی کنید. پس از آنکه گفتار اولی به پایان رسید می توانید به گفتار

را در مورد آن به کار بندید. همین روش را تا پایان گفتارهای یک فصل اعمال کنید.S.R.Qبعدی بپردازید و باز هم مراحل

�ه ��������������������������������������������������������������ون(:Tمرحل������������������������������������������������������������� )آزم

پس از پایان مطالعه یک فصل، باید از خودتان امتحان بگیرید و کل مطالب فصل را مرور کنید. بنابراین یادداشت ه��ای خ��ود را

دوره کنید و ببینید که آیا نکات اصلی را به یاد می آورید یا نه؟ بکوشید تا دریابید که مطالب مختلف فص��لها چ��ه ارتب��اطی ب��ا هم

، ممکن است برای یافتن مطالب و نکات کلیدی به ک��ل فص�ل مراجع��ه کنی�د و در این مرحل��ه بای�د خالص��هTدارند؟ در مرحله

را نباید به شب امتحان موکول کرد، بهترین زمانTفصل ها را بخوانید، همچنین به هر مدخلی جزئیات بیشتری بیفزائید. مرحله

ب��������������رای اولین م��������������رور ه��������������ر فص��������������ل، بالفاص��������������له پس از خوان��������������دن آن اس��������������ت.

( بسیار مفید بوده است، به گون�ه ای ک�ه ب�ر روخ�وانی س�اده مط�البPQRSTپژوهشهای انجام شده نشان می دهد که روش )

فصل، از ابتدا تا انتها ارجحیت دارد، مرحله تلقین و تکرار در این روش بس��یار مهم اس��ت. ب��ه ج��ای چن��د ب��ار خوان��دن مط��الب

بخش عم��������ده زم��������ان مطالع��������ه را ب��������رای حف��������ظ ک��������ردن فعاالن��������ه مط��������الب ص��������رف کنی��������د.

بر اساس پژوهشهای انجام شده، خواندن دقیق خالصه مط��الب ه��ر فص��ل، پیش از خوان��دن آن، به��ره وری مطالع��ه را بس��یار

بیشتر می کند. خواندن خالصه هر فصل سبب می شود که کل مطالب آن در ذهن سازماندهی شود. حتی اگ�ر نخواهی�د از تم�ام

( پیروی کنید خوب است به اهمیت تلقین و تکرار و خواندن خالصه مطلب فص��ل ب��رای ورود ب��ه مطلبPQRSTمراحل روش )

توجه خاصی مبذول کنید.

چند نکته ی کلی برای کارآمدی بهتر مطالعه ی مطالب درسی

�د: 1�������������ته درس بخوانی�������������ا پیوس�������������اه ام�������������انی کوت�������������ل زم������������- در فواص

آمار نشان داده که ذهن انسان در زمان های کوتاه و مکرر بسیار متمرکزتر از زمان های طوالنی عمل می کند. بن�ابراین ح�تی

اگر فقط ده دقیقه برای درس خواندن فرصت دارید، آن را به فواصل زمانی کوتاهتر تقسیم کنید. همچ��نین به��تر اس��ت پس از

ه���������������ر ده دقیق���������������ه درس خوان���������������دن ب���������������ه خودت���������������ان اس���������������تراحت بدهی���������������د.

از آنجا که مغز انسان به منظور "ساخت پروتئین" و تجدید نیرو به زمان نیازمند اس�ت، این روش ک�ارایی بس�یاری دارد. زم�ان

استراحت به مغز فرصت جذب آموخته ها را می دهد، در مقابل درس خواندن برای م�دت زم�ان ط�والنی ن�ه تنه�ا کس�الت آور

است، بلکه باعث خستگی، ایجاد استرس و گیج شدن می شود، در نتیجه قدرت یادگیری را کاهش می دهد.

�د: 2��������������������تراحت کنی��������������������وده اس��������������������الی آس��������������������ا خی�������������������- ب

اگر زمان شما اجازه می دهد به منظور تجدید قوا، یک روز کامل را به استراحت بگذرانید. )مثال" هر یک ماه یکبار ، مخصوصا"

بعد از دادن یک آزمون آزمایشی ، یک استراحت یک روزه یا نصفه روزه ، به خود بدهید.(با این کار ممکن است احساس عذاب

وجدان کنید و مرتبا با خود بگوئید : "باید امروز را هم درس می خواندم" و زمان گرانبهایی را ک��ه ب��ه اس��تراحت تخص��یص داده

اید، با استرس سپری کنید. اما همانطور که در باال اشاره شد، فراموش نکنی��د ک��ه در ح��الت اس��ترس مغ��ز اطالع��ات جدی�د را

جذب نمی کند. یک روز را به فراغت بگذرانید و احساس بدی از درس نخواندن خود نداشته باشید. فقط سعی کنید در این ی��ک

روز بیشتر به فعالیتهای مورد عالقه و خواب بپردازید . کمتر فعالیت ذهنی سنگین ، مثل ش��رکت در بحثه��ای سیاس��ی ی��ا دی��دن

چند فیلم سینمایی فلسفی و ... بپردازید . بیشتر به فعالیتهای سبک بدنی و ورزشی و نشاط آور بپردازید.

�د: 3������������������ر بگیری������������������ود را در نظ������������������می خ�������������������عیت جس������������������- وض

در زمان هایی که خسته، عصبانی، حواس پ�رت و ش��تاب زده هس�تید درس نخوانی�د. زم�انی ک��ه مغ�ز انس��ان در ح�الت آرامش

است، مانند یک اسفنج اطالعات را جذب می کند، برعکس زمانی که استرس دارید، تالش شما برای یادگیری بی فای��ده اس��ت،

زیرا در چنین حالتی مغز اطالعات را دفع می کند. هیچگاه در زمانی که فکر ش��ما ب�ه چیزه�ای دیگ��ری مش�غول اس��ت، خ�ود را

مجبور به درس خواندن و یادگیری نکنید، این کار چیزی جز اتالف وقت نیست. به همین دلیل همیش��ه توص��یه می ک��نیم ک��ه ب��ه

حواش������ی کنک������ور و نتیج������ه ی کنک������ور و ح������رف م������ردم و درک������ل ،م������وارد اس������ترس زا فک������ر نکنی������د.

شعار همیشگی من)) شما فقط درس بخوانید و حداکثر تالشتان را انجام دهید و در نهایت نتیجه را به خدا واگذار کنید.((

�د : 4������������������������رور کنی������������������������ان روز م������������������������ا را در هم�����������������������- درس ه

زمانی که چیز جدیدی یاد می گیرید، سعی کنید در همان روز نکات مهمش را دوره کنید. با گذشت چند روز، ب��رای ی��ادآوری آن

مطالب به تالش بیشتری نیاز خواهید داشت. به ه��ر ح�ال ی��ک م�رور س��ریع در انته��ای روز، ب��اعث مان�دگاری بیش��تر در مغ��ز و

یادآوری آسانتر مطالب خواهد بود. مخصوصا" در مورد دروس اختصاصی و مطالب سنگین ، مرور و ح��ل ک��ردن چن��د تم��رین ،

چند ساعت بعد از تدریس ، بسیار مفید خواهد بود.

�د: 5��������������������������ه پیش بروی��������������������������ه مرحل��������������������������ه ب��������������������������- مرحل

ممکن است باور نداشته باشید که همیشه از کل به جزء و از بزرگ به کوچک رسیدن ، روش کارایی در امر یادگیری در س��نین

مختلف است. در زمان درس خواندن ابتدا سعی کنید یک درک کلی از مطلب داشته باشید س��پس وارد جزئی��ات ش��وید، ب��ا این

روش امکان موفقیت شما بیشتر می شود.

�د : 6����������������راهم کنی����������������دن ف����������������رای درس خوان����������������ب ب���������������-محیطی مناس

برای مطالعه ی مفید داشتن جایی مخصوص این کار ضروریست. به��ترین مک��ان ب��رای مطالع��ه م�یز شخص��ی و ات��اقی ج��دا از

جری����������������������������ان ه����������������������������ای غ����������������������������یر درس����������������������������ی اس����������������������������ت.

بهتر است میز مطالعه در کنج اتاق قرار داشته باشد به طوری که شما رو به دیوار قرار بگیرید. قرار گرفتن در محیطی بس��ته

می تواند تا حد زیادی در حفظ تمرکز موثر باشد. از اطراف میز کار خود پوس��تر.مجل�ه. کت��اب غ�یر درس��ی. ض�بط. تلفن وه�ر

چ��������������������یزی ک��������������������ه حواس��������������������تان را پ��������������������رت می کن��������������������د برداری��������������������د.

تمام وسایل مورد نیاز برای مطالعه را روی میز قرار دهی�د ت��ا هنگ��ام مطالع��ه دائم��ا مجب�ور نباش��ید از ج�ای خ�ود بلن��د ش��وید.

نور اتاق مطالعه باید کافی و تلفیقی از نور سفید و زرد باشد. مثال یک المپ معمولی برای چ��راغ مطالع��ه و ی��ک المپ مهت��ابی

ب�����رای ات�����اق. ی�����ا ی�����ک المپ کم مص�����رف ب�����رای چ�����راغ مطالع�����ه و ی�����ک المپ معم�����ولی ب�����رای ات�����اق.

سانتی متر با کاغذ فاصله داشته و اگر راست دست هستید در سمت چپ میز و اگ��ر چپ دس��ت30چراغ مطالعه باید حداقل

هس���������������������تید در س���������������������مت راس���������������������ت م���������������������یز ق���������������������رار گ���������������������یرد.

درج�ه داش��ته باش��ند. هرگ�ز90مطالعه مقدس استپس همیشه درست پشت میز بنشینید یعنی تمام مفاص��ل ب�دنتان زاوی�ه ی

هنگام درس خواندن لم ندهید. دستتان را زیر سرتان نگذارید. روی میز نخوابید و ... وهمیشه صاف بنشینید و ه��ر وقت خس��ته

شدید از جای خود بلند شوید. کمی داخل اتاق قدم بزنید و چند ح��رکت کشش��ی انج��ام دهی��د س��پس دوب��اره مش��غول مطالع��ه

ش����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������وید.

حتی اگر میز مطالعه ی شخصی هم نداری�د روی ص�ندلی نشس�ته ودرس بخوانی�د چ�ون روی زمین زودت�ر خس�ته می ش�وید.و

هرگ����������������ز.هرگ����������������ز.هرگ����������������ز دراز کش����������������یده و در رختخ����������������واب درس نخوانی����������������د.

تمام موارد باال شرایط ایده آل برای مطالعه اند و الزم نیست همه ی این شرایط محی��ا باش��ند ت��ا ش��ما درس بخوانی��د. یادت��ان

باش������د کس������انی در ش������رایطی ک������امال متض������اد ب������ا اینه������ا ب������ه به������ترین م������وفقیت ه������ا رس������یده ان������د.

خ���������ود درس خوان���������دن اص���������ل اس���������ت پس هیچگ���������اه اص���������ل موض���������وع را فرام���������وش نکنی���������د.

�ید : 7�������������ته باش�������������ر داش�������������ان را در نظ�������������تگی مغزت�������������یزان خس������������- م

کامال طبیعی است که گاهی مغز انسان در اثر خستگی، مطالب را فراموش می کند، این امر هرگز بدان معنا نیست ک��ه ش��ما

آدم ک���ودنی هس���تید، ب���ه ج���ای عص���بانی ش���دن، س���عی کنی���د چ���نین ح���التی را پیش بی���نی کنی���د و ب���ا آن کن���ار بیایی���د.

تصور کنید که مغز شما الیه های اطالع��ات را ب�ه ت��رتیب روی هم می چین��د، ب�ا ق��رار گ��رفتن اطالع��ات جدی��د در س��طوح ب�اال،

اطالعات الیه های پایین تر کهنه شده و به آسانی قابل دسترس نخواهند بود، بنابراین به فراخوانی شما دیرتر جواب می دهند،

مرور کردن تنها روش جلوگیری از چنین پیشامدی است. تس��ت زدن بع��د از خوان��دن مطلب هم ی��ک ن��وع م��رور محس��وب می

ش�����������������������������������������������������ود، ت�����������������������������������������������������ا آزم�����������������������������������������������������ون!

�د: 8�������دیل کنی�������ادت تب�������ه ع�������دن را ب�������ب، درس خوان�������زی مناس�������ه ری�������ا برنام������- ب

عموما" اگر ساعات مشخصی از روز را برای درس خوان��دن برنام��ه ری��زی کنی��د، خیلی زود ب��ه آن ع��ادت خواهی��د ک��رد. ب��دون

تخص��یص س��اعات مشخص��ی از روز، ممکن اس��ت هیچگ��اه وقت درس خوان��دن پیش نیای��د. ی��ک روش مناس��ب ب��رای این ک��ار

یادداشت کردن زمان در دفتر روزانه است، درست مثل اینکه از پزش��ک وقت گرفت��ه ای��د. ب��رای این ک��ار می توانی��د از ج��دول

برنام��������������������������ه ری��������������������������زی اس��������������������������کینر ،اس��������������������������تفاده کنی��������������������������د.

�ید : 9���������������������������������������ته باش���������������������������������������دف داش��������������������������������������-ه

یکی از دالیل اصلی که باعث می شود افراد به اهداف خود نرسند این است که معموال آنه��ا را دس��ت نی��افتنی می پندارن��د. در

ص����ورتی ک����ه ب����ا برنام����ه ری����زی و م����دیریت ص����حییح می ت����وان ب����ه کلی����ه اه����داف خ����ود دس����ت ی����افت.

کافی است سعی کنید فرق بین اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خ�ود را دریابی�د، اه�داف بلن��د م�دت را مانن��د ی�ک روی�ا در ذهن

بپرورانید و نگه دارید، در عین حال فعالیت های روزانه زندگی را به اهداف کوت��اه م��دت اختص��اص دهی��د. مثال" پول��دار ش��دن ،

مهندس شدن ، پزشک شدن و .... اهداف بلند مدت و مبهمی هستند. هر کدام از اینها مس�یرهایی را می طلبن�د ک�ه ش�ما بای�د

این مسیرها را با تالش و دستیابی به اهداف کوتاه مدت ، س��پری کنی��د . مث��ل ف��ارغ التحص��یلی از دانش��گاه ب��ا مع��دل خ��وب و

اندوختن مهارت و تجربه در حین تحصیل ، قبل از آن ، گذشتن از سد کنکورو.... تا برسد به کوتاه مدت ترین هدف ، مثل اینکه

بای�������������������������د زیس�������������������������ت بخ�������������������������وانم و....10 ت�������������������������ا 8ف�������������������������ردا از

�ت: 10�������������������������ادگیری اس�������������������������من ی�������������������������دی دش������������������������- ناامی

افرادی که دائما خود را به دلیل کندی در یادگیری سرزنش می کنند، حتی اگر پیشرفتی مناسب و ق�وه ی�ادگیری ب�االیی داش�ته

باشند، همواره در استرس به سر می برند. در مقابل افرادی که به خود و سرعت یادگیری شان اطمین��ان دارن��د، ح��تی اگ��ر از

هوش و استعداد کمتری نسبت به گروه قبل برخوردار باشند، نتیجه کارشان بهتر است، زی��را این اف��راد ان��رژی خ��ود را ص��رف

نگرانی و حساسیت های بی مورد نکرده ، آهسته و پیوسته پیش می روند.

�ر:�������������������������������������������������������������������ه ی آخ������������������������������������������������������������������نکت

روش تس�������������������������������������������ت زدن درس ه�������������������������������������������ای عم�������������������������������������������ومی

س��اعت130 س��اعت و ح��داکثر 48پس از آنکه اطمینان نسبی حاصل کردید که درس را یاد گرفته اید. پس از گذشت حداقل

ب������������������������������ه س������������������������������راغ تس������������������������������ت ه������������������������������ا بروی������������������������������د.

حتما تست ها را با نمونه سواالت کنکور های سراسری سال های گذشته شروع کنید و بعد به س��راغ نمون��ه س��واالت آزاد و در

نه������������������ایت ب������������������ه س������������������راغ تس������������������ت ه������������������ای ت������������������الیفی بروی������������������د.

ثانی��ه زم��ان در نظ��ر بگیری��د.30حتما از همان ابتدا تست ها را در زمان معین بزنید و برای هر تست عمومی به طور متوسط

پس از اتم������������ام درص�������������د خ������������ام خ������������ود را ب������������ه این ت������������رتیب محاس������������به کنی������������د:

باش��د بای�د ب��دون تع��ارف50تعداد صحیح ضربدر سه منهای تعداد غلط تقسیم بر کل سواالت ضربدر سه اگ��ر این درص��د زی��ر

بگ������������ویم ش������������ما هیچ چ������������یز از درس نفهمی������������ده ای������������د و بای������������د از اول درس را بخوانی������������د.

درص��������������������������د اس��������������������������ت.80درص��������������������������د ای��������������������������ده آل ب��������������������������االی

البته گاهی درصد پایین در اثر کمبود زمان به وجود می آید. اگر اوایل به این موضوع برخوردی��د ، زی��اد مهم نیس��ت ولی بع��د از

چند سری تست زدن نباید وقت کم بیاورید.

برنامه مطالعه ی مورد نیاز هر دانشجو

از آنجایی که به عنوان یک دانشجو کارهای زیادی دارید و از نظر زمان در مضیقه هستید ، الزم است که ب��رای فعالیته��ای خ��ود

یک برنامه ی کار داشته باشید. این نوع برنامه کمک می کند تا از پیش کارها را منظم کنید و به موقع هر کاری را انجام دهید و

از نگ��������������������رانی ه��������������������ای بی موق��������������������ع ش��������������������ما کاس��������������������ته ش��������������������ود .

بر اساس کارهای مربوط به هر موضوع درسی وقت کار و تفریح خود را مشخص کنید. برای هر موضوع به خصوص حداقل از

یک هفته قبل به مطالعه بپردازید. در این مورد پیشنهادهای زیر را مورد عمل قرار دهید:

برنام��������ه مطالع��������ه خ��������ود را ب��������ا دی��������دی واق��������ع بینان��������ه ط��������رح ری��������زی کنی��������د .  .1

مقدار زیادی کار برای یک مدت محدود درنظر نگیرید .

کاره����������������������ای ف����������������������وق الع����������������������اده را هم منظ����������������������ور بکنی����������������������د ..2

گ��اهی کاره��ای غ��یر منتظ��ره و عوام��ل دیگ��ری پیش می آین��د ک��ه ممکن اس��ت برنام��ه ک��ار ش��ما را ب��ه هم بزن��د ،

برای این کارها وقت الزم را پیش بینی کنید . این نشان می دهد که برنامه ی شما انعطاف دارد . اگ��ر هم ب��ر طب��ق

برنامه پیش رفتید و وقت کم نیاوردید ، به عنوان پاداش دادن به خود ، به ی��ک تف��ریح )فع��الیت م��ورد عالق��ه و ل��ذت

بخش ( بپردازید.

وقت خ��������������������������������������������ود راتقس��������������������������������������������یم کنی��������������������������������������������د ..3

برای مطالبی که یادگیری آنها زیاد به حافظه متکی است وقت مطالع��ه را تقس��یم کنی��د ) مثال ش��بی ی��ک س��اعت در

ساعت در یک شب است ( . 5شب بهتر از 5

از به������������������ترین س������������������اعت ه������������������ای خ������������������ود اس������������������تفاده کنی������������������د . .4

تولی��دی خ��ود را ب��رای–کارهای سنگین را برای ساعتهایی که بهتر میتوانید کار کنید اختصاص دهید . و ساعتهای غ��یر

کارهای آسان بگذارید .

در ص����������������ورت امک����������������ان مط����������������الب مش����������������ابه را ب����������������ا هم نخوانی����������������د . .5

خوان���دن مط���الب مش���ا ب���ه ب���ا یک���د یگ���ر اش���تباه می ش���وند ودر ک���ار ش���ما م���زاحمت ایج���اد می کنن���د.

تخمین زدن زمان یکی از عوامل موثر در تدارک دیدن یک برنامه ی موثر است . اگر چه تخمین زدن زم��انی ک��ه ی��ک

مطلب خواندنی وقت می گیرید در ابتدا مشکل به نظر می رسد ، بعد از قدری تمرین ، خواهید دید ک��ه آنق��درها هم

ک��ار مش��کلی نیس��ت. ب��رای این منظ��ور ب��ه ط��ور واق��ع بینان��ه زم��ان را تخمین بزنی��د و س��عی کنی��د از آن پا

فراتر ننهید. اگر مدتی تخمین زدن را تمرین کنید به زودی قادر خواهی��د ش��د ت��ا این ک��ار را ب��ه دقت و ص��حت انج��ام

دهی��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������د.

زمان مطالعه ی خود را برحسب ساعت ،تقسیم بندی کنید . برای غالب دانشجویان ، این تقسیم بن��دی س��اعتی ی��ک

تقسیم بندی مناسب است . بعد از یک ساعت ، مطالعه ، کارایی کاهش می یابد . در ط��ول مطالع��ه ی ی��ک مطلب،

دقیقه نفس عمیق همراه با قدم زدن در اتاق مفید خواهد بود.بعد از تمام ش��دن ی��ک مطلب ی��ا5از هر نیم ساعت،

دقیقه اس��تراحت)ق��دم زدن در حی��اط ،خ��وردن چ��ای ی��ا30 تا 20فصل معین ، و قبل از رفتن به سراغ درس دیگر،

می��������وه ، انج��������ام حرک��������ات کشش��������ی و تنفس عمی��������ق (بس��������یار مفی��������د خواه��������د ب��������ود.

هرگ��������ز ب��������رای چن��������دین س��������اعت م��������داوم ب��������دون رف��������ع خس��������تگی مطالع��������ه نکنی��������د.

عم�������ل ک�������ردن ب�������ه برنام�������ه ری�������زی هم فق�������ط ب�������ه تالش و ارده ی ش�������ما بس�������تگی دارد.

برای این کار می توانید از یک جدول برنامه ریزی مدون که زمان تشکیل کالسها و ساعات آزاد ونام م��واد درس��ی و

روزه��������������ای ی��������������ک هفت��������������ه را ش��������������امل می ش��������������ود، اس��������������تفاده کنی��������������د.

در هنگام مطالعه سعی کنید خود آموزی داشته باشید . در خودتان عالقه ایجاد کنید ، در مورد مطلب م��ورد مطالع��ه

اظه��ار نظ��ر کنی��د ، مط��الب دش��وار و نامش��خص را تع��یین کنی��د ، کیفیت مطلب خوان��دنی را ارزش��یابی کنی��د.

از خودتان سوال کنید. مطلب را با زبان خودتان برای خودتان شرح دهید.

مصاحبه با رتبه نخست آزمون کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک87

درصد تکراری است60کنکور گرایش طراحی سیستم های تعلیق مهندسی مکانیک، دانش آموخته1میر سامان موسوی، رتبه  

.50/19دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، معدل کارشناسی موثر

با سالم، لطفا در ابتدا از نحوه مطالعه خود برای کنکور بگویید؟ 

شروع مطالعات من برای کنکور از اول شهریور ماه بود البته به نظر خودم یک ماه زمان کم آوردم، در با توجه به اهمیت درس ریاضی تمام شهریور ماه را واقع اوایل مرداد بهترین زمان برای شروع کار است.

ساعت مطالعه داشتم. برنامه ام هم به5به این درس اختصاص دادم و در این مدت روزانه به طور مفید و به همین ترتیب معادالت و ریاضی2 خواندم، هفته دوم ریاضی 1این صورت بود که هفته اول ریاضی

مهندسی. البته در این مدت به استاتیک هم نگاهی کردم.

از مهرماه به سراغ دروس تخصصی رفتم، ابتدا استاتیک را تمام کردم و بعد به سراغ درس های سیاالتی رفتم، اواسط آبان بود که این دروس را هم به اتمام رساندم و از آبان تا اوایل دی هم صرف

دروس جامداتی شد.

شیوه مطالعه ام به این صورت بود که یکی دو روز اول را درس می خواندم و خالصه برمی داشتم و بقیه روزها را تا پایان هفته تست های همان درس را می زدم و نکات مهم را برای خودم برجسته می

درصد تکراری است و فقط فرم سواالت عوض می شود.70 تا 60کردم. به نظر من کنکور

روز برای هر درس کافی بود؟2واقعا  

البته پایه علمی خیلی در این زمینه موثر است، من در زمان تحصیل درس ها را خوب خوانده بودم، روز برای یادآوری کافی است. البته یک نکته دیگر در مطالعه2وقتی مثال دینامیک را خوب فهمیده باشید

من این بود که تا جایی که می توانستم از اتالف وقت جلوگیری کردم و این خیلی به من کمک کرد.

ماه آخر را چه کردید؟ 

ماه آخر برنامه من که از اواسط دی شروع می شد کامال به تست زنی اختصاص یافته بود، من تمام این یک ماه را تست می زدم، تست های کتاب مجموعه سواالت را حل کردم، حتی من سواالت سه سال

اخیر رشته های مهندسی برق )کنترل(، مهندسی عمران)ریاضی و مقاومت مصالح( و مهندسی شیمی)سیاالت و انتقال حرارت( را هم حل کردم.

بزنم؛ به ویژه در درس هایی که اما وقتی کنکور عقب افتاد فرصت کردم سری هم به کتابهای مرجع . حتی در درس ارتعاشات با توجه به نبودن2منبع کنکوری خوبی در دسترس نیست؛ مثال ترمودینامیک

کتاب های کنکوری خوب مجبور شدم تمرینات تشریحی تامسون را حل کنم.

برای درس خواندن مکان مشخصی داشتید؟ 

بله، بیشتر اوقات در کتابخانه های دانشگاه درس می خواندم، آقای فرشاد فداکار هم با من بود که رتبه شد. سعی می کردیم همیشه با هم درس بخوانیم و درس ها را با هم جلو ببریم. به نظر من اگر14او هم

دونفر که وضعیت درسی مشابه ای دارند با هم برای کنکور آماده شوند خیلی مفید خواهد بود و می توانندبه همدیگرکمک کنند.

برنامه تست زنی شما به چه صورتی بود؟ 

در مدتی که مشغول دوره کردن درسها بودم هر روز خالصه سه درس را می خواندم و سواالت کنکور یکسال از آن درس ها را حل می کردم. بهترین کار درماه آخر همین مرور خالصه ها و تست زدن است و

اگر می توانند در کنار این کار کتاب ها را هم روزنامه خوانی و مرور سطحی کنند؛ البته بعضی در هفته های آخر سعی می کنند که تست های یکسال را در زمان معین و به صورت پیوسته بزنند ولی من کسی

ساعت درخانه بنشینم و تست بزنم. اصال یکی ازدالیلی که من در آزمون های آزمایشی شرکت4نبودم که می کردم همین بود. یادم هست بعد از اولین آزمون آزمایشی خیلی گردنم درد گرفته بود ولی چند بار که

آزمون دادم بدنم عادت کرد و روز کنکور هم مشکلی در این زمینه نداشتم.

رتبه شما درآزمون ها در چه حدودی بود؟ 

هم داشتم. 70 داشتم، 6

پس نتیجه کنکور برای شما غیر منتظره بود؟ 

را نداشتم.1بله ، البته می دانستم که رتبه خوبی به دست می آورم اما انتظار رتبه

 

برای ادامه تحصیل چه گرایشی را انتخاب کردید؟

طراحی کاربردی دانشگاه شریف.

شما نفر دوم مرحله اول المپیاد هم شده بودید، درمرحله دوم هم شرکت کردید؟ 

بله، مرحله دوم همین چند روزپیش برگزار شد و نتیجه آن هم هنوز اعالم نشده است. البته من مطالعه جدی و جدایی برای این مرحله نداشتم، مشکلی که وجود داشت غلط بودن برخی از سوالها بود که سر

جلسه یلی ذهن بچه ها را مغشوش کرده بود.

 

توصیه های دیگری دارید؟

به نظر من حتما قبل ازشروع به درس خواندن برای کنکور تصمیم جدی بگیرند که می خواهند موفق شوند یا نه؟ چون یا باید حسابی برای کنکور زحمت کشید و یا آن را رها کرد، حالت وسط تنها عمر و وقت

بچه ها را هدر می دهد و فایده ای ندارد.

به معدل هم خیلی فکرنکنند، اگر معدل آن ها پایین است چندان نگران نباشند، من خودم خیلی از رتبه های خوب را می شناسم که معدل آن ها پایین است برای همین مطمئن باشند که اگر خوب بخوانند حتما

این موضوع هم جبران خواهد شد.

موقع مطالعه هم بیش از حد به یک درس گیر ندهند، درس خواندن برای کنکور با امتحان فرق می کند؛باید نکات مهم را بیرون کشید، خالصه کرد و به میدان تست رفت.

اگر از نظر روحی توان غلبه بر اضطراب خود را دارند سعی کنند حوالی دی ماه مسافرتی چند روزه داشته باشند، البته برای من مسافرتی اجباری و مربوط به درسم پیش آمد ولی واقعا تأثیر عجیبی روی من

داشت و بازده مرا بعد از بازگشت خیلی باال برد.

و نکته آخر اینکه یک روز در خانه درس خواندن و روز دیگر برای مطالعه به کتابخانه یا دانشگاه رفتن خوب نیست، سعی کنند جای ثابتی برای مطالعه داشته باشند؛ این امر خیلی به تقویت تمرکز و یادگیری

بهتر کمک می کند.

 

تکنیکهایی برای افزایش فعالیت ذهنی

چکیده: یکی از مهمترین تکنیکهایی که باعث افزایش قدرت یادگیری می شود، افزایش فعالیت ذهنی است. میزان واکنش ما

نسبت به مطالب تحت تاثیر حاالت روحی، عالیق، انگیزه ها و فنون مورد استفاده در مطالعه تغییر می کند. هر چقدر این

واکنش نسبت به مطالبی که مطالعه می کنیم بیشتر باشد، آنها بیشتر و بهتر در ذهن ما جای خواهند گرفت. برای ایجاد واکنش

فعاالنه ذهن می توانید از روشهای معرفی شده در این مقاله استفاده کنید.

کردن دارد. در  ذهن ما نیز مانند جسم ما برای اینکه ورزیده تر باشد و کارش را بهتر انجام دهد، نیاز به گرم- گرم کردن:1

پانزده دقیقه اول مطالعه نیروی ما صرف گرم کردن مغز در جهت تمرکز روی موضوع مورد نظر می شود. بنابراین کارآیی

دقیقه ی اول کمتر است. حتما تا به حال متوجه شده اید که در دقایق اول امتحان فهم سواالت و پاسخ دادن به15فرد در

آنها تا اندازه ای مشکل است. اما بعد از چند دقیقه با سهولت بیشتری موفق به پاسخ دادن به سواالت می شوید. پس اگر

شروع درسی برایتان مشکل بود، دلسرد نشوید و به مطالعه ادامه دهید. وقتی ذهنتان آماده شد با سرعت بیشتری مطالب را

فرا خواهید گرفت.

بطور کلی بهترین راه برای گرم کردن ذهن، مرور مطالب گذشته است. این کار عالوه بر آماده کردن مغز، باعث می شود که

بهتر بتوانید بین معلومات جدید و دانسته های قبلی ارتباط برقرار کنید.

همانطور که ذکر شد، مرور و تکرار مطالب گذشته به فهم مطالب جدید کمک قابل توجهی می نماید؛ چون- تکرار کردن:2

باعث می شود ذهن فعال تر شود.

این اثر مربوط به قسمت ناخودآگاه ذهن می باشد. در حقیقت بعد از مطالعه قسمتی از مغز هنوز به- اثر "باالرد":3

فعالیت خود در زمینه یادگیری و یادآوری مطالب خوانده شده، ادامه می دهد. درست مانند وقتی که پا را از روی پدال گاز

برمی دارید، اما ماشین هم چنان به حرکت خود ادامه می دهد.

برای تقویت و ادامه این حرکت ذهنی باید:

، نسبت به مطالب در خود عالقه ایجاد کنید، زیرا ثابت شده مطالب مورد عالقه زمان کمتری می برد. حتی تظاهر بهاوال

داشتن عالقه به یک مطلب قدرت یادگیری را افزایش می دهد.

، در خود انگیزه ایجاد کنید. اهمیت یادگیری مطالب را برای خود مشخص کنید تا با هدف و انگیزه بیشتری مطالعه کنید.ثانیا

، پس از مطالعه مطالب مشکل، به ذهن خود کمی استراحت دهید. چون هر چقدر مطالب مشکل تر باشد و قوای ذهنیثالثا

بیشتری را بکار گیرد، حرکت ناخودآگاه ذهن بیشتر خواهد بود.

جالب است بدانید بسیاری از کشفیات مهم مانند کشف انسولین که توسط "بانتینگ" صورت گرفت، در اثر فعالیت قسمت

ناخودآگاه ذهن و در خواب حاصل شده است.

چگونه بهتر گوش کنیم؟

چکیده: گوش کردن یکی از مهمترین مهارتهایی است که با پرورش آن می توانید کارآیی خود را در مدرسه اف��زایش دهی��د. این

مهارت بعد از مهارت خواندن، یکی از مشکل ترین مهارتهاست. در این مقاله س��عی داریم ت��ا ب��ا راهه��ای پ��رورش این مه��ارت

آشنا شویم.

ویلیام آرمسترانگکالس مکانی برای یادگیری و گوش کردن است.

خوب گوش کردن در کالس

* در کالس مطالب درسی را دنبال کنید و به رویا فرونروید. ) خیالبافی نکنید. (

* اگر حرف بزنید، مطمئنا نمی توانید گوش کنید.

* در هنگام گوش کردن قلم به دست باشید و نکات مهم را یادداشت کنید.

قبل از کالس:

* راجع به مطالب درسی جدید فکر کنید.

* نکات مهم جلسه گذشته را به یاد آورید. ) دوره کنید. (

* تکالیف خود را انجام دهید.

در کالس:

* آنچه را که قبال یاد گرفته اید با مطالب جدید ارتباط دهید.

* آیا شما راجع به موضوع درس اطالعات اضافی دارید؟

* در طی درس چه چیزی به ذهن شما می آید؟

* برروی موضوع درس تمرکز کنید.

* نکات مهم درس را یادداشت کنید.

* در صورت امکان روی نیمکتهای جلوی کالس بنشینید. اگر جلوتر باشید بهتر می توانید گوش کنید.

بعد از کالس:

* مطالب درسی و یادداشتهایتان را دوره کنید.

* بعضی ها دوست دارند که یادداشتهایشان را پاکنویس کنند، اما سعی کنید برای اینکار وقت زیادی اختصاص ندهید.

* هنگام دوره زیر نکات مهم خط بکشید.

نکات دیگری راجع به گوش کردن:

* خوب گوش کردن به معنی توجه کردن است.

* تمام آنچه را که گفته می شود بشنوید، نه آنچه را که دوست دارید.

* آنچه را که می شنوید با آنچه که از قبل می دانستید ربط دهید.

* نکات مهم درس را تشخیص دهید.

* سعی کنید نکات مهمی را که ممکن است سوال امتحان باشد، تشخیص دهید.

* صحبتهای معلم را دنبال کنید. ) حدس بزنید صحبتهای بعدی او چه خواهد بود. (

* به دقت به آنچه معلم راجع به تکالیف درسی می گوید، گوش کنید و در صورت نیاز آن را یادداشت کنید.

* به دقت گوش کنید و به دنبال عبارات کلیدی معلم باشید و به آن اهمیت دهید. عباراتی همچون " این مطلب مهم است...،

مهم است بدانید که... و یا الزم است که این مطلب را برای امتحان بدانید... "

بخاطر بسپارید که گوش کردن با شنیدن متفاوت است.

شما می توانید هرچیزی را بشنوید، اما به آن گوش نکنید یا از یک گوش بشنوید و از گوش دیگر بیرون کنید.

برای گوش کردن باید فکرکنید و فعال باشید نه منفعل.

اعتماد به نفس چیست؟و چگونه افزایش می یابد؟

اعتماد به نفس ، عبارت است از احساس اطمینان نسبت ب��ه خ��ود. ب��ه عب��ارت دیگ��ر ، اعتم��اد ب��ه نفس ی��ک ف��رد ب��ه نح��وه ی

احساس اودرباره ی )) من (( خویش بستگی دارد .شما در مورد خودتان چگونه فکر می کنید ؟ آی��ا نظ��ر مس��اعدی نس��بت ب��ه

خودتان دارید و به خودتان احترام می گذاریم ؟ اگرپاسخ شما به سواالت اخیر مثبت باشد ، در این صورت می ت��وان گفت ک��ه

شما از یک من قوی و ایده آل ، برخوردار هستید ، اما اگرشما نظر مساعدی نسبت به خودتان نداشته باش��ید و ب��رای خودت��ان

احترام قایل نشوید ، می تون گفت که شما دارای من ضعیفی هستید .مع الو صف ، باید گفت که نظر فرد نس��بت ب��ه خ��ودش

در موقعیتهای مختلف زندگی یکس�ان نیس�ت و ممکن اس�ت ک�ه او دری�ک م�وقعیت خ�ودش را خ�وب و ق�وی بپن�دارد ، ولی در

موقعیت دیگری خود پنداری ضعیفی داشته باشد .

اما ، چیزی که تاسف آور است ، این است که اغلب ما ، معموال" بیشتر به جنبه های ضعیف خودمان اهمیت می دهیم و تم��ام 

توجه امان را بر روی نکته ضعفهایمان متمرکز می کنیم نه بر وی امتیاز اتمان . پس ، چاره کار چیس��ت ؟ نخس��تین ق��دم ش��ما

برای تقویت و باال بردن اعتماد به نفستان ،درک و فهم این حقیقت باید باشد که اعتماد به نفس ، در واقع همان نظر و عقی��ده

ای است که شما راجع به خودتان دارید. آگاهی از این امر منجر به این خواهد شد که در تق�ویت اعتم��اد ب�ه نفس��تان در مس�یر

صحیحی گام بردارید . در مرحله’ بعدی ، باید از خودتان بپرسید که چرا در برخی از جنب��ه ه��ای زن��دگی دارای اعتم��اد ب��ه نفس

کافی نیستند ؟ یک دلیل آن ، شاید مورد مقایسه قرار دادن خودتان با افراد دیگر باشد .

به این ترتیب ، اگر در این مقایسه شما خودتان را کمتر از دیگران بدانید، مسلما" خود پنداریتان رو به نقصان خواه��د نه��اد. ب��ه

طور کلی ، هنگامی که شما خودتان را با فرد دیگری مقایسه می کنید ، این فرد ، چه یک هنرمند باشد ، و چه ی��ک ورزش��کار ،

یک وکیل ، یک پزشک ، یک تاجر ، و یک دانشجو ، اگر آن فرد را در برخی خصوصیتها بهتر از خودتان بدانید ، خود پن��داری ش��ما

تضعیف خواهد گشت . اما ، جهت مقابله با این وضعیت و جهت این که خود پنداری ص��حیح و مناس��بی از خ��ود داش��ته باش��ید ،

نگرشی که در آن ، همه’ انسان ها ب��ا هم براب��ر در نظ��ر–بهترین شیوه نگریستن به سایر افراد، داشتن یک نگرش کلی است

گرفته می شوند . به عبارت بهتر ، به هنگام مقایسه خود با دیگران باید به این نکته توجه داش��ته باش��ید ک��ه ه��ر انس��انی دارای

منابع مختلفی است . هیچ کس یک مرد یا یک زن نیست . بلکه پیش از هر چیز دیگری همه یک انسان هستید .

شما با یک اسب برابر نیستید ، زیرا یک اسب بسیار قوی تر از شماس��ت .، ام��ا ش��ما در م��ورد ق��درت خودت��ان نس��بت ب��ه آن 

اسب ، هیچ نقصی در خودتان احس��اس نمی کنی��د . س��رعت ی��ک س��گ بس��یار س��ریعتر و هیک��ل ی��ک فی��ل ، بس��یار تنومن��دتر از

شماست اما شما در این گونه موارد نیز هیچگونه کمبودی در خودتان احساس نخواهید کرد ، زیرا این حیوانات خ��ارج از دای��ره

ی تعمیم شما به عنوان یک انسان ، قرار دارد . برخی از ما ، افراد دیگ��ر را دارای خص��لتهایی می بی��نیم ک��ه خ��ود فاق��د آن ه��ا

حتی اگ��ر در م��ورد ی��ک جنب��ه’ ج��زئی و–هستیم و لذا در خودمان احساس کمبود می کنیم . این احساس کمبود و عدم کفایت

س�����������������ریعا" در سرتاس�����������������ر وج�����������������ود و در کلیت خ�����������������ود–کوچ�����������������ک باش�����������������د

پنداری ما ، گسترش می یابد . ولی اگر ما همه ی مردم را به چشم یک انسان بنگیرم ، در آن صورت ، دیگ�ر هم��ه کس ب�ا هم

برابر خواهند بود . بلند و کوتاه ، ثروتمند و فقیر ، دانا و نادان ، چاق و الغر و . . . همگی بی معنا هستند .

ما به عنوان یک انسان همگی یکی هستیم و تفاوت و رقابتی بین ما وجود ندارد . بنابراین ، از آن جا که رقابت بین انسانها بی 

معناست ، ما نه می توانیم موقعیت خودمان را به عنوان یک انسان باالتر ببریم و نه می توانیم آن را پایینتر آوریم . ما همیش��ه

یک انسان بوده ایم ، هستیم و خواهیم بود و این یک واقعیت انکار ناپذیر است . اگر ما دیگران را به عنوان یک انسان بنگریم ،

متوجه خواهیم شد که هر انسانی در روی زمین ، توانایی انجام کاره��ایی را دارد ک��ه م��ا ن��داریم . از ط��رف دیگ��ر ، م��ا هم می

توانیم کارهایی انجام دهیم که دیگران نمی توانند ، اما این امتیازات ، ما را از دیگران کوچکتر یا بزرگتر نمی سازد ، بلکه فقط

باعث تفاوتهایی بین ما و دیگران در برخی از زمینه های خاص زندگی می گردد . بنابراین ، اگر کسی خصلتی داش��ته باش��د ک��ه

ما نداشته باشیم ، و این مسئله ممکن است از نظر آن کس نوعی برتری به حساب آی��د ، ولی از نظ��ر م��ا ، آن خص��لت ، تنه��ا

تفاوت ساده ای بین ما و او خواهد بود .

بر دو درخت نظری اندازید . یکی از این درختان ، ماموت تنومندی با عمری بیش از هزار سال است ، آن دیگری ، درخت ک��اج

کوچکی است که در بیشه زارها روئیده است . آی��ا از نظ��ر ش��ما ، درخت م��اموت تنومن��د از درخت کوچ��ک ک��اج برت��ر اس��ت ؟

مسلما" این طور نیست . از نظر شما ، آنها هردو فقط یک درخت هستند ، یکی کوچک و یکی ب�زرگ . ب�ه این ت��رتیب ، زم�انی

هم که بر دو نفر انسان می نگرید ، چه یکی از آنها استعداد بیشتری نسبت به دیگران داش��ته باش��د ، چ��ه ن��ه ، آنچ��ه ک��ه ش��ما

خواید دید فقط دو نفر آدم خواهد بود ، نه بیشتر و نه کمتر . اگر شما موف�ق ش��وید ک�ه عمال" م�ردم دیگ�ر را در ش��کل واقعی

خودشان ، بدون اصرار در برتر دانستن یکی بر دیگری و رقابت بین آنه��ا ، ببینی��د ، در آن ص��ورت می ت��وان گفت ک��ه ش��ما ب��ه

یعنی به یک انسان- می بینید .–درجه’ باالیی از اعتماد به نفس دست یافته اید و خودتان را آنچه که هستید

هرکس دارای امتیازی نسبت به دیگران است ، شما دارای چه توان�ائی هس�تید ک�ه دیگ�ران ندارن�د ؟ مس�لما" ش�ما می توانی�د

کارهایی انجا دهید که افراد دور و برتان قادر انجام آن کارها نیستند . آیا داشتن این توانائیها ، شما را برتر از دیگران می سازد

؟ یا این که فقط به این معناست که شما می توانید کاری را بهتر از برخی از افراد دیگر ، انجام دهید ؟ اگ��ر در زن��دگی ش��ما ،

شخصی وجود داشته باشد که که شما با نگاهی از پایین به باال ، او را برتر از خودتان می پرداند در این صورت الزم اس��ت ک��ه

برروی اعتماد به نفستان اندکی کار کنید .

از طرف دیگر،اگر در زندگی شما کس دیگری وجود داشته باشد که شما با نگاهی از باال به پایین ، او را کم��تر از خودت��ان می 

چ�ه آنه�ایی را ک��ه قبال"–پندارید ، باز هم الزم است به تقویت اعتماد به نفستان مشغول شوید . اما اگر شما همه’ انس�انها را

با خودتان برابر بدانید ، در این صورت می ت��وان گفت ک��ه س��طح–برترین برترینها و چه آنهایی را که کم ترین کمترینها هستید

اعتماد به نفس شما خوب و طبیعی است . شما ، در صورتی از اعتماد به نفس باالیی برخوردار خواهید شد که در رقابت دائم

ق��رار داش��ته باش��ید . در این ص��ورت ، زن��دگی از– یعنی خودت��ان –با تنها چیزی که احساس رقابت را در شما تحریک می کند

یعنی ، موقعیتهای دش��وار زن�دگی را در حکم ق��وانین ی�ک ب�ازی در نظ�ر–نظر شما چیزی همانند یک بازی جلوه گر خواهد شد

خواهید گرفت. )ماجرای مارتین نمونه ی خوبی از قضیه ی ))رقابت با خود(( است . مارتین ک��ه در ی��ک مغ��ازه ی م��وکت ب��ری

مشغول به کار بود . مشکل او این بود که دائما" سعی کرد در کار خودش سریعتر و بهتر از دیگران باشد ، اما هرگز موفق ب��ه

این کار نشده بود .

بعد از مدتی ، مارتین تصمیم گرفت که فقط با خودش به رقابت بپردازد .، به همین منظور ، او برای اولین بار در طول 

زندگی اش یک زما سنج و دفترچه یاد داشتی را با خودش به یک مجتمع ساختمانی برد که قرار بود اتاقهای آپارتمانهای آنجا را

موکت کند . با شروع کار ، مارتین با استفاده از زمان سنج ، مدت زمانی را که صرف موکت کردن اتاقها می کرد ، اندازه

گرفت و در دفترچه یادداشت کرد . در روز اول ، موکت کردن اتاق خواب یکساعت ، هال دو ساعت اتاق پذیرایی یک ساعت

و ده دقیقه ، و راه پله ها دو ساعت ساعت ونیم ، طول کشید . روز بعد که مارتین برای موکت کردن کردن خانه ی دیگری از

خانه های همان مجتمع مراجعه کرد ، بیش از هر زمان دیگری برای شروع کارش اشتیاق داشت .

به همین دلیل ، او دفترچه و زمان سنج را از جیبش بیرون آورد و خیلی زود ، آماده ی کار شد . هدف او این بود ک��ه ک��ارش را

خیلی سریعتر از روز قبل انجام دهد . پس از شروع به کار ، بدون آن که مارتین متوجه باشد ، زمان به س��رعت س��پری ش��د و

او موفق شد که در مجموع ، نیم ساعت زودتر از دفعه قبل کارش را به پایان ببرد . بعد از آن روز ، مارتین ب��رای دس��ت ی��ابی

به رکوردی بهتر ، هر روز بر سرعت کارش افزود و با این رویه ای ک��ه در پیش گ�رفت ط�ولی نکش�ید ک��ه او در مغ�ازه ای ک��ه

مشغول به کار بود ، به سریعترین موکت بر تبدیل شد . در مرحله ی بعد ، مارتین کیفیت کارش را تا آن جا که ممکن ب��ود ب��اال

برد ، به صورتی که در کار او و فاصله و خط بین موکتها از نگاه بیننده اصال" به نظر نمی آمد و موکتها تمام حاشیه ی دیواره��ا

را کامال" می پوشاندند و زیبایی کار را بیشتر می کردند . بعد از این مرحله ، مارتین ک��ه دیگ��ر معروف��ترین م��وکت ب��ر منطق��ه

شده بود ، الزم دید که به عنوان یک هدف مهم ، مغازه مستقلی برای خودش باز کند ، بن��ابراین ، ش��روع ب��ه پس ان��داز ک��ردن

درآمدهایش کرد . مارتین مصمم بود که به بازی رقابت با خودش ادامه دهد ، ل��ذا ، ه�ر زم��انی ک��ه پ��ولی گ��یرش می آم��د ، ب��ا

خودش عهد می کرد که هفته ی بعد ، دو برابر آن را کسب کند . این گونه بود که مارتین در عرض دو سال توانست بزرگ��ترین

مغازه’ موکت بری شهرشان را بخرد و الزم به گفتن نیست ک��ه هم��راه ب��ا م��وفقیت او در ک��ارش ، اعتم��اد ب��ه نفس او ن��یز دو

چندان شد .

و این نبود مگر در نتیجه رقا بت با خود .( هر زم��ان ک��ه کس��ی ه��دفی ب��رای خ��ودش تع��یین می کن�د ، ب��ا دس��ت ی��افتن ب��ه آن 

هدف ،خود پنداری او تقویت می شود، این امر چه در مورد اهداف بلند مدت ، چه میان مدت و چه کوتاه مدت ، صادق است .

اهدافی که توام با )) رقابت با خود (( هستند ، بسیار سهل الوصولند ، چرا که به هنگام رقابت با خود ، تمام کوشش ما صرف

این می شود که کاری را بهتر یا سریعتر از دفعات قبل انجام دهیم ، به این ترتیب ، رسیدن به ه��دفی و تکمی��ل ک��اری ، ب��اعث

احساس رضایت و تقویت )) من (( ما می شود . شما هم می توانید همانند مارتین ، تمام کارهایتان را با استفاده از یک زم��ان

سنج با سرعت بیشتری نسبت به دفعات قبل به انجام برسانید . همچنین ، می توانید معیارهایی از قبیل افزایش میزان س��طح

ریالکس بدنتان ، افزایش تعداد کارهای خیر خواهانه ای که هر هفته انجام می دهید ، و افزایش تعداد اهدافی که در ی��ک زم��ان

معینی به آنها دست می یابید را به عنوان انگیزه هایی برای )) رقابت با خودتان (( در نظر بگیرید .

آنچه که الزم است در انجام کاری آنگونه باشید ، این است که تمام سعی و تالش خود را به کار ببری��د . اگ��ر چ��ه ممکن اس��ت

شما با تالشی که می کنید روزی به یک برسید و روز دیگری به ده ، نباید نگران نباشید ، زیرا اصوال" ساخت انسان چنین است

که تحت تاثیر نوسانات ریتمهای گوناگونی قرار دارد ) اصل ریتم ( . بنابراین ، زم��انی ک��ه ش��ما ب��ا وج��ود تم��ام تالش��ی ک��ه می

کنید ، نمی توانید به نتایج مطلوبی دست یابید ، نباید احساس گناه بکنید ، زیرا شما هر چه در ت�وان داش�ته ای�د ، ب�ه ک�ار ب�رده

اید. گذشته از آن ، شما همیشه تحت تاثیر نیروهایی قرار دارید ک��ه کن�ترل این نیروه�ا از اختی�ار ش�ما خ�ارج اس�ت )ک��ه م�ا در

اصطالح کلی این نیروها را خواست خدا ، قضا و قدر ، قسمت و ... می نامیم (. در واقع ، شما فقط توان کن��ترل بازخورده��ا ،

نگرشها ، عواطف و احساسات خودتان را دارید ، نه بیشتر.

هیچ چیز در دنیا به اندازه ی احساس برنده بودن نمی تواند اعتماد به نفس انسانها را تقویت کند . اگر شما در موقعیتی برن��ده

باشید، اعتماد به نفستان تقویت خواهد شد. اگر شما در انجام کاری بهتر از دفعات قبل عم��ل کنی��د ، در این ص��ورت احس��اس

برن�������������������������������������ده ب�������������������������������������ودن خواهی�������������������������������������د ک�������������������������������������رد.

بنابر آنچه گفته شد ، اولین قدم شما برای تقویت اعتماد به نفستان ، عبارت خواهد بود از انتخ�اب زمین�ه ای در زن�دگی ک�ه در

آن خوب عمل می کنید اما قصد دارید بهتر عمل کنید.

اکنون ، جهت رقابت با خودتان برای پیشبرد فعالیت مورد نظر ، این پیشرفت را برای خودتان یک هدف قرار دهید.قبل از همه

، مشخص سازید که وضعیت کنکونی شما نسبت به آن فعالیت چگونه است و چگونه می توانید این وضعیت را به�تر کنی�د . آی�ا

می خواهید کمیت را افزایش دهید؟ آیا می خواهید سرعت را باال ببرید؟ آیا به فکر پیشرفت در کیفیت کارتان هستید؟؟؟

سرانجام ، برای رسیدن به اهدافتان ، برنامه های عملی تدارک ببینید. به این منظور ، همیشه تصویر رسیدن به اهدافتان را در

ذهنتان داشته باشید و با تمسک به این تصویر ، تا زمان رسیدن به آن اهداف ، در این مسیر گام بردارید . به این ترتیب ، ش��ما

با پرداختن به رقابت با خودتان ، پس از کسب موفقیت در این رقابت ، قادر خواهید شد موف��ق ش��دن و برن��ده ب��ودن را ب��رای

خودتان ، تبدیل به عادت کنید که نتیجه ی آن چیزی نخواهد بود ، مگر افزایش اعتماد به نفس در شما

صحبتی کوتاه با رتبه برتر مهندسی عمران

آزم��ون کارشناس��ی ارش��د مهندس��ی عم��ران، دانش آموخت��ه دانش��گاه ص��نعتی6آقای علیرضا باغی ، رتب��ه .17.19 و معدل موثر 16.25خواجه نصیر الدین طوسی با معدل کارشناسی

 

با سالم، لطفا بفرمایید به طور مشخص از چه زمانی مطالعات خود را شروع کردید؟ 

ک��ردم ولی ش��روع اص��لی ام از اواس��ط من تابس��تان در کالس مکانی��ک خ��اک دک��تر جس��مانی ش��رکت  مق��اومت  سه هفته ای کتاب های پایه دروس شهریورماه بود. همان ابتدای کار سعی کردم طی برنامه ای

را دوره کنم، البته پایه خوب دوران تحص��یل هم در این م��دت خیلی ب��ه من کم��ک وسیاالت وتحلیل سازه هاکرد.

 

برای مطالعات خود برنامه خاصی داشتید؟ 

سعی می کردم روزانه دست کم س��ه س��اعت ریاض��ی بخ��وانم، ی��ک س��اعت هم زب��ان و در دو زم��ان دو البته این قضیه هر روز عملی نمی ش�د ولی س�عی می ک�ردم ب�ه ساعته هم دو درس دیگر را مطالعه کنم.

ساعت را مطالعه داشته باشم.40طور میانگین هفته ای

 

در آزمون های آزمایشی هم شرکت می کردید؟ 

و از بله، اتفاقا مطالعات اولیه ام تا اولین آزمون آزمایشی ام تقریبا تمام شدبجز درس ریاض��ی و زب��ان زمان آزمون اول دیگر تنها خالصه هایم را می خواندم و تس��ت می زدم. از نظ��ر برنام��ه دوره و تس��ت زنی

هم سعی می کردم با برنامه آزمون ها پیش بروم که انگیزه خوبی برایم بود.

 

بیشتر چه نوع کتابهایی را برای مطالعه انتخاب می کردید؟ 

البته من کتابهای کنکوری هم می خواندم ولی احس��اس می کنم اهمیت کتابه��ای پای��ه خیلی بیش��تر ب��ود. کار این کتابها این است که مفاهیم را آموزش دهند و به نظ�ر من ب�دون درک دس��ت مف�اهیم نمی ت�وان ب�ه

درستی به تست ها پاسخ داد.

 

برنامه حل تست شما به چه صورتی بود؟ 

برای تست زنی استفاده می کردم؛ یک کتاب آزمون های تألیفی هم ب��ود ک��ه از کتاب های تست تالیفی خیلی به من کمک کرد.  پاسخ های تشریحی آن

تست های سال های قبل هم در کتاب جداگانه ای مدون شده بود و من سعی کردم این تس��ت ه��ا را ب��ا زمان بندی اصلی کنکور جواب دهم تا شرایط کنک�ور را هم تم�رین کنم. تقریب�ا در ه�ر روز تس��ت ه�ای ی�ک سال را می زدم، ایرادات خود را پیدا می کردم و هر جا الزم بود به خالصه هایم رجوع می کردم؛ البت��ه این

هفته آخر بود.2قضیه مربوط به حدود

 

شهری را انتخاب کرده اید؟ برای کارشناسی ارشد چه رشته و 

گرایش سازه دانشگاه صنعتی شریف.

 

توصیه دیگری برای داوطلبان دارید؟

خیلی روی خالص��ه ه��ا ک��ار کنن��د، حتم��ا مفاهیم و تسلط به مط��الب. مهمترین اصل در آزمون سراسری موقع مطالعه دروس خالصه برداری کنند زیرا بع��دا دیگ��ر فرص��ت بازگش��ت نخواهن��د داش��ت؛ من خ��ودم در

مورد یکی از دروس غفلت کردم و خیلی پشیمان شدم.

نکته دیگر اینکه اگر اواخر پاییز به یک مسافرت چند روزه بروند خیلی مفید خواهد بود.

و هم از خانواده ام ک��ه زحمت زی��ادی ب��رای من کش��یدند تش��کر در پایان الزم میدانم هم از خدای خودمکنم

�د )��ی ارش��ور کارشناس��ادگی کنک� -4مجموعه اطالعات مفید آممطالعه و تکرار(

چرا باید مطالبی را که می خوانیم مرور کنیم؟

زیرا بدون مرور نمی توان انتظار داشت که در جلسه امتحان مطالب خوانده شده را به یاد آورد.

کجا بایستی عمل مرور را انجام داد؟

در اتاقی ساکت که در آن میز و یک ساعت وجود داشته باشد و از گرما و نور مناسب برخوردار باشد.چراغ مطالعه را نیز

توصیه می کنیم زیرا باعث می شود تا بتوانیم روی موضوعی مورد نظر تمرکز کنیم.

چگونه باید مرور کرد؟

اگر بدون در نظر گرفتن زمان به مطالعه بپردازیم توانائی های یادگیریمان به تدریج کم و کمتر می شود. در ابتدا زمان مطالعه

را تعیین کنید. مثال در ابتدای مطالعه با خود بگوئید بعد از دو ساعت آن را متوقف خواهم کرد می بینیم که توانائی های یادگیری

در ابتدا کاهش یافته و در پایان مدت، قدری افزایش خواهد یافت.

دقیقه با استراحتی کوتاه در فواصل آنها( بازده25می توانیم با تقسیم جلسه دو ساعته، به چهار جلسه کوتاه تر)هر جلسه

یادگیری را افزایش دهیم. نمودار آبی بازده یادگیری را در یک جلسه مطالعه بدون استراحت نشان می دهد و نمودار قرمز

بیانگر بازده یادگیری، در چهار جلسه کوتاه تر است.همان طور که می بینید مساحت زیر نمودار در نمودار قرمز بیشتر است

( بیشتر می باشد.Lلذا میزان یادگیری)

پس از چه مدت زمانی باید عمل مرور را تکرار کرد؟

نمودار زیر مقدار اطالعاتی را که می توانید به یاد آورید بر حسب زمانی که از لحظه مطالعه گذشته است، نشان می دهد. با

تعجب مشاهده می گردد در ابتدا نمودار حالت صعودی دارد و این به خاطر آن است که مغز در حال مرتب کردن اطالعات

%25فراگرفته شده است و پس از مدتی به شدت شروع به افت می کند به طوری که پس از یک روز فراگیر تنها قادر است

مطالبی را که یاد گرفته است، به یاد آورد.

اگر پس از ده دقیقه آنچه را که فرا گرفته اید به طور خالصه برای خود یاد آوری کنید؛ نمودار با شیب مالیم تری افت خواهد

کرد. این مطلب با ده دقیقه استراحتی که به خود می دهیم مطابقت دارد. به محض اینکه پس از استراحت برای مطالعه بر

می گردیم باید به مرور مطالب جلسه قبل بپردازیم.

اگر مرور اجمالی مطالعه را یک روز بعد و مجددا یک هفته بعد تکرار نمائیم، نمودار حالت صعودی پیدا می کند. واضح است که

با انجام این عمل مطالب فراگرفته شده در حافظه بلند مدت قرار خواهد گرفت. مسلما فهمیدن مطلب به یادسپاری آن

کمک می کند و این در حالی است که حفظ کردن طوطی وار باعث پائین رفتن نمودار می شود.

باید توجه داشت رعایت فواصل مناسب زمانی برای مرور مطالب میزان یادگیری را افزایش می دهد. منحنی های فراموشی

نشان می دهند که مطالعه درس هر روز مدرسه در همان روز به مراتب بهتر از آن است که درس هر روز را قبل از کالس

بعدی بخوانید.

می باشد.O-Level Physicsمتن ترجمه بخشی از کتاب

چگونه اضطراب و نگرانی خود را کنترل کنیم؟

چکیده: استرس در زندگی روزمره، امری عادی است و گاه می تواند نتایج مثبتی داشته باشد؛ اما هنگامی که جنبه مرضی پیدا

کند و بصورت نگرانی و اضطراب دائم درآید و افکار و اعمال انسان را تحت تأثیر قرار دهد، می تواند خطرناک باشد. میزان

اضطراب در افراد گوناگون، متفاوت است. ممکن است موقعیتی که برای فردی بسیار نگران کننده است برای دیگری اصال

استرس زا نباشد و بالعکس. مثال بارز این مسأله، سخنرانی در میان جمع است که در برخی افراد نگرانی زیادی ایجاد

می کند، در صورتیکه برای برخی دیگر امری بسیار عادی تلقی می شود. بنابراین بهترین راه برای غلبه بر استرس پیدا کردن

راه حل و تکنیکی متناسب با شخصیت فرد می باشد.

عوامل استرس زا

برای اینکه بر اضطراب خود غلبه کنید، باید تشخیص دهید که چه زمانی و چرا دچار نگرانی می شوید. اکثر ما فکر می کنیم که

اضطراب نتیجه عوامل خارجی است، اما باید بدانیم که عامل اضطراب در خود ما وجود دارد و واکنش و نگرش ما به

موقعیت ها و مسائل است که اضطراب را به وجود می آورد. اگر شما یک دانش آموز هستید، ممکن است حضور در کالس،

کنفرانس دادن، صحبت با معلمان، برقراری ارتباط با دیگر دانش آموزان، امتحان و بسیاری مسائل دیگر در شما ایجاد

اضطراب کند. البته این یک امر عادی است، اما شما باید سعی کنید عوامل و موقعیت های استرس زا را به خوبی تشخیص

دهید تا بتوانید بر اضطراب بی مورد خود غلبه کنید.

غلبه بر اضطراب

راههای زیادی برای غلبه بر اضطراب وجود دارد، اما شما باید راهکار مناسبی را که با شخصیت شما متناسب است، بیابید و

بکار ببرید. بخاطر داشته باشید بعضی از این مهارت ها نیاز به تمرین مستمر دارند تا ثمر بخش شوند. درست مثل دوچرخه

سواری و یا شنا که نیاز به تمرین مداوم دارند، این مهارت نیز با تمرین مداوم، پرورش می یابد و به زودی شما می توانید

احساس نگرانی خود را به راحتی کنترل کنید.

- نفس عمیق بکشید.1

وقتی مضطرب هستید، نمی توانید به راحتی نفس بکشید و این مسأله به خودی خود تولید استرس می کند. ممکن است حتی

بدون آنکه متوجه باشید نفس خود را در سینه حبس کنید. میزان اکسیژن در خون کاهش می یابد و عضالت شما منقبض

می شوند. ممکن است احساس سردرد کنید و یا نگرانی شما افزایش یابد. بعد از این هرگاه احساس نگرانی کردید، نفس

بشمارید و هوا را آزاد کنید. 10عمیق بکشید، و چند ثانیه هوا را در ریه های خود نگه دارید. سپس به آرامی تا

- برای انجام کارهای خود برنامه ریزی کنید.2

یکی از عوامل استرس زا استفاده نادرست از زمان و نداشتن برنامه ریزی مناسب می باشد. لیستی از وظایف روزانه خود

تهیه کنید و بر اساس درجه اهمیت آنها را تنظیم کنید. سعی کنید کارهای مهم تر را زودتر انجام دهید. بعد از انجام هر کار، آن

را از لیست برنامه خود خط بزنید. صبح قبل از هر چیز کارهای را انجام دهید که عالقه چندانی به آنها ندارید، اما مجبورید

انجام دهید. به این ترتیب، بقیه روز احساس نگرانی کمتری خواهید کرد.

- با اطرافیان خود ارتباط برقرار کنید.3

سعی کنید دوستان بیشتری پیدا کنید. هرگاه احساس تنهایی و یا نگرانی کردید به دیدار یکی از دوستان خود بروید و با او

صحبت کنید.

- به ذهن خود استراحت بدهید.4

تجسم یک منظره زیبا می تواند ذهن شما را از یک موقعیت استرس زا دور کند. هر گاه فرصت کردید، چشم های خود را

ببندید و مکانی آرام و زیبا را در ذهن خود مجسم کنید. سعی کنید تمام جزئیات آن مکان را احساس کنید. ) نوای دلنشین،

( همچنین می توانید با خواندن یک کتاب و یا گوش کردن به یک موسیقی آرام و دلنشین،…منظره زیبا، عطر دل انگیز و

اضطراب را از خود برانید.

- فعال باشید.5

فعالیت های بدنی نقش مهمی در کاهش اضطراب دارد. شما با ورزش کردن و سایر فعالیت های بدنی می توانید فشارهای

روانی ناشی از اضطراب را کاهش دهید. سرگرمی مورد عالقه خود را پیدا کنید و بطور منظم به انجام آن بپردازید. ورزش،

در زمانیکه مضطرب هستید می تواند شما را آرام کند و انرژی بیشتری به شما…کارهای هنری، رسیدگی به گل ها و باغچه و

بدهد. بخاطر داشته باشید که جسم و روح جدایی ناپذیرند.

- مراقب سالمتی خود باشید.6

شرط داشتن جسم و روحی سالم، تغذیه مناسب و استراحت کافی می باشد. بدن سالم و قوی برای غلبه بر استرس آمادگی

بیشتری دارد. درست مثل یک ماشین که بدون بنزین از حرکت می ایستد، بدن شما نیز بدون تغذیه مناسب و خواب کافی

قدرت خود را از دست داده و به راحتی تسلیم موقعیت های استرس زا می شود. پس مراقب خواب و خوراک خود باشید.

- خندیدن را فراموش نکنید.7

خنده بهترین راه برای غلبه بر استرس می باشد. گاه گاهی فیلمی کمدی نگاه کنید و یا جمله طنزی بخوانید تا حس شادی و

نشاط در شما زنده شود.

- خوش بین باشید.8

وقتی که مضطرب هستید اغلب به همه چیز با دید منفی نگاه می کنید. برخی افراد به این مسئله عادت کرده اند و در واقع

همیشه نیمه خالی لیوان را می بینند. اگر شما جزو این دسته افراد هستید، سعی کنید این عادت را ترک کنید. به نقاط روشن

و زیبای زندگی فکر کنید و خوش بین باشید. بعد از این به دنبال نکات مثبت یک مسأله باشید نه نکات منفی. خنده یک کودک،

دیدن یک دوست قدیمی، آواز یک پرنده، طلوع خورشید، سالمتی، شادابی، جوانی و.... نمونه هایی از نکات مثبت و روشن

زندگی می باشند. ممکن است این نکات بسیار ساده و ناچیز به نظر آیند، اما به تدریج همین نکات ناچیز می توانند دید شما را

نسبت به زندگی تغییر دهند و از اضطراب شما بکاهند.

- به خدا توکل کنید.9

آخرین و مهمترین نکته آنکه در همه حال به خدا توکل کنید و از او یاری بخواهید تا همواره در آرامش به سر ببرید.

مطالعه مفید چگونه حاصل می شود؟

چکیده: مقدمات و شرایط اولیه الزم برای آغاز مطالعه چیست؟ چگونه می توان پرورش مناس��بی ب��رای آغ��از مطالع��ه ی��افت؟

برای مطالعه بهتر الزم اس��ت پاس��خ مناس��بی ب��رای این پرس��ش ها بیابی��د. مق��دمات و ش��رایط اولی��ه الزم ب��رای آغ��از مطالع��ه

چیس�����ت؟ آی�����ا ت�����ا کن�����ون دقت ک�����رده ای�����د ک�����ه ه�����ر جلس�����ه مطالع�����ه ش�����ما چگون�����ه ش�����روع می ش�����ود؟

�د:������ه نمائی������ر توج������ات زی������ه نک������د، ب������ه کنی������تر مطالع������د به������ه بتوانی������رای آنک�����ب

دانش آموزان در خص�وص مک��ان مطالع��ه عادته��ای متف�اوتی دارن�د. مطالع�ه در م�نزل، پ�ارک و کتابخان��ه- مکان مطالعه:1

عمومی از رایج ترین مکانهای مطالعه محسوب می شوند. آنچه در این باره باید بدانی��د این اس��ت ک��ه محی��ط و مک��ان مطالع��ه

عالوه بر داشتن شرایطی چون سکوت و آرامش، باید تا حد امکان ثابت و بدون تنوع باشد.

اگر می خواهید واقعا با تمرکز مطالعه کنید، باید سعی کنید که خود را به محیط یکنواخت و ثابت عادت بدهید.

بنابراین فضاهای عمومی مانند پارک برای یک مطالعه جدی، مکان مناسبی محسوب نمی شوند. تغییرات مکرر در دکور اتاق و

یا مکان نیز - چون مخل تمرکز است - توصیه نمی گردد.

هدف مندی در مطالعه یعنی داشتن یک ذهنیت روشن و شفاف درباره اهداف، برنامه ها و پیش بینی- هدفمندی مطالعه:2

های الزم. این موضوع را از زوایای مختلف می توان مورد بحث قرار داد. یک بعد مهم آن به نیات، ایده آل ها و انگیزه های شما

بر می گردد. بعد دیگر آن ب��ه آرامش ذه�نی و نظم رفت�اری ش��ما مرب�وط اس��ت. مس�ئله دیگ�ر این اس�ت ک��ه چق��در مهارته�ا و

ظرافتهای الزم را در برنامه ریزی و به خصوص پیش بینی تغییرات به خرج دهید. یع��نی اگ��ر ب��ه دلیلی برنام�ه ش��ما بهم بخ��ورد

چگونه مدیریت زمان می کنید.

هوشیاری یعنی داشتن یک آگاهی ارادی و به عبارت بهتر یعنی بیداری آگاهانه. بسیاری از م��ا ب��ه هنگ��ام- آغاز هوشیارانه:3

مطالعه بیداریم، ولی از هوشیاری الزم برخوردار نیستیم. برای داشتن هوش��یاری الزم، وض��و بگیری��د، نیت کنی��د، ب��رای یکی دو

دقیقه چشمان خود را ببندید و افکارتان را بر روی کاری که می خواهید انجام دهید متمرکز کنید، مثل اینکه من در این لحظه ب��ا

آمادگی کامل می خواهم مطالعه ام را شروع کنم. تمرین خودآگاهی و تقویت هوشیاری، کیفیت آغاز و ادامه را افزایش خواه��د

داد.

بر خالف گفته ها و تبلیغات بعضی از مراکز، هیچ قانون کلی ب��رای تع��یین مق��دار زم��ان الزم مطالع��ه- تفاوت های فردی:4

وجود ندارد. چون افراد مختلف توان و حوصله و هوش متفاوت دارند. بنابراین مهم تر از آنکه ساعات مطالعه خود را اف��زایش

دهیم، این است که از مطالعه مان - هر قدر هم اندک باشد - بهترین و بیشترین استفاده را ببریم. پس به جای مقایسه مق��دار

ساعات خود با دیگران، از زمانهای مطالعه خود به طور مطلوب استفاده کنید.

اگر می خواهید که ساعات مطالعه خود را افزایش دهید، دقت کنید که نبای��د عجل��ه - برنامه ای برای افزایش ساعات:5

کرد. چون هر رفتار در طول زمان به وجود می آید، تغییر رفتار نیز نیاز به زمان دارد. عجله و دس��تپاچگی در اف��زایش زمانه��ای

مطالعه به نتیجه ای غیر از آشفتگی و اضطراب نخواهد انجامید.

مبنای افزایش ساعات مطالعه، ارزیابی وضع فعلی و تعیین خط پایه است. این کار بسیار آسان است و- تعیین خط پایه:6

می تواند توسط خودتان یا یکی از اطرافیان انجام گیرد. برای یک هفت��ه ی��ا ده روز نم��وداری رس��م کنی��د ک��ه مح��ور عم��ودی آن

نشان دهنده دقایق و ساعات و بردار افقی آن نشان دهنده روزها باشد. در پایان روز آخ��ر می��انگین س��اعات را محاس��به کنی��د.

دقیق��ه و در ماهه��ای بع��د ب�ه همین ت��رتیب90 ت�ا 60حال بر اساس توانایی های فردی خود و با یک رون��د منطقی در م��اه اول

ساعات بیشتری را به برنامه خود اضافه نمایید

مهارتهای خواندن خود را پرورش دهیم

چکیده: حافظه انسان طوری است که پس از چند دقیقه قسمتی از مطالب را فراموش می کند، و بعد از یک شبانه روز فق��ط

رئوس مطالب را به خاطر می آورد. اما اگر در روش های مطالعه خود تجدید نظر کنید، می توانی��د ب��ر این ض��عف ذاتی حافظ��ه

غلب��������ه کنی��������د. در این مقال��������ه ش��������ما را ب��������ا تع��������دادی از این روش ه��������ا آش��������نا خ��������واهیم ک��������رد.

یک خواننده خوب کسی است که تا جایی که ممکن است:

- نکات اصلی مطلب را بگیرد.

- در مورد آنچه نویسنده می گوید، فکر کند.

- فعال باشد نه منفعل.

- بر روی چیزی که می خواند تمرکز کند.

- هر چیزی را به آن موضوع مربوط است به خاطر بیاورد.

- آنچه را می خواند با زندگی شخصی خود مرتبط کند.

با استفاده از روشهای زیر و تمرین بیشتر به زودی به نتیجه خوبی می رسید.

در مورد موضوعی که قرار است بخوانید فکرکنید:- ۱

- در مورد این موضوع چه می دانم؟

- چه چیزی می خواهم یاد بگیرم؟

- بعد از خواندن، چه چیزی یاد گرفته ام؟

ابتدا بخشی را که می خواهید بخوانید سریع نگاه کنید:- ۲

- چه مطلبی به نظرتان آشناست؟

- چه چیزهایی به نظرتان تازگی دارد؟

- درک کلی شما از موضوع چیست؟

این بار مطالب را به دقت بخوانید و از نکات مهم یادداشت بردارید:- ۳

- نکات مهم و اصطالحات خاص را روی برگه های یادداشت و یا کارتهای کوچکی بنویسید. این کار در دوره مطالب به شما

کمک می کند.

- مطالبی را که کامال متوجه نشده اید، دوباره بخوانید.

- فکر کنید که از کجا می توانید راجع به این موضوع اطالعات بیشتری به دست بیاورید.

- این موضوع با کدامیک از موضوعات درسی دیگر شما ارتباط دارد؟

آنچه را که خوانده اید، دوره کنید:- ۴

- بعد از هر قسمت مطالبی را که خوانده اید، برای خود تکرار کنید.

- در پایان هر بخش نکات مهم را مرور کنید.

- مطالبی را که خوانده اید برای خود یا یکی از دوستانتان یا یکی از اعضای خانواده به زبان خود بیان کنید. این کار ذهن شما

را منظم می کند.

تونی بوران در کتاب " چگونه از مغز خود بهتر استفاده کنیم؟ " می گوید:

ساعت تقریبا۲۴منحنی حافظه انسان طوری است که به فاصله چند دقیقه قسمتی از مطالب را فراموش می کند، و بعد از

فقط رئوس مطالب را به خاطر می آورد، رئوس مطالب هم بعد از مدتی فراموش می شود مگر اینکه :

ساعت یک بار مرور، و پس از یک هفته یک بار مرور انجام دهد و از مطلبی که24 دقیقه یک بار مرور، پس از ۱۰فرد پس از

یاد گرفته است در عمل استفاده کند.

منابع:

www.learningcenter.com

www.how-to-study.com

www.ucc.vt.edu

تکنیک یادگیری یک بار برای همیشه

توسط فردی به نام رابینسون ابداع شد. در1996چکیده: این روش که یکی از قویترین روش های یادگیری است در سال

(SQ3Rاین روش سعی بر این است تا با ایجاد زمینه ای در ذهن قبل از مطالعه، روند یادگیری فعال تر و آسان تر گردد. )

( وRecite(، بازگویی و تعریف )Read(، خواندن )Question(، سؤال سازی )Surveyمخفف این کلمات است: پیش خوانی )

(.Reviewمرور )

در ادامه به مراحل مختلف این روش اشاره می کنیم:

پیش خوانی:

درسی را که می خواهید بخوانید، ابتدا پیش خوانی کنید. سعی کنید برای پیش خوانی از روش زیر استفاده نمایید:

- نگاهی سریع و گذرا به متن بیندازید.

- نکات مهم و کلیدی را بیابید.

- سؤاالت و تمرین های آخر درس را مرور کنید.

- پاراگراف اول و آخر و خالصه درس را به شیوه ای گذرا بخوانید.

سؤال سازی:

در ذهن خود سؤاالتی راجع به موضوع درس بسازید. برای این کار می توانید:

- عناوین و تیترها را بصورت سؤال درآورید.

- از خود بپرسید: "راجع به این موضوع چه می دانم؟"، "معلم راجع به این موضوع چه چیزهایی می گفت؟" و سؤاالتی از این

قبیل.

خواندن:

متن درس را بطور کامل بخوانید. در هنگام خواندن:

- به دنبال جواب سؤاالتی باشید که در ذهن خود ساخته بودید.

- به سؤاالت آخر درس جواب بدهید.

- زیر نکات مهم خط بکشید.

- اگر مطلبی را درست نفهمیده اید، دوباره آن را بخوانید.

بازگویی و تعریف مطالب:

بعد از آنکه خواندن یک بخش به پایان رسید، به بازگویی مطالب آن بپردازید.

- مطالب درسی را از حفظ برای خود تکرار کنید و یا خالصه نویسی کنید.

- در تکرار مطالب از روشی که متناسب با تکنیک یادگیری تان است، استفاده کنید و به خاطر داشته باشید که هر چه بیشتر

از حواس پنجگانه خود استفاده کنید، مطالب بهتر در حافظه تان جای می گیرد.

قدرت یادگیری سه برابر می شود با: دیدن، بیان کردن، شنیدن.

و این قدرت چهار برابر می شود با: دیدن، بیان کردن، شنیدن و نوشتن!

مرور مطالب:

بعد از آنکه مطالب را بطور کامل خواندید و برای خود بازگو کردید، نوبت به مرور مطالب می رسد.

دقیقه سریع مطالب را مرور کنید.5- روز اول: بالفاصله بعد از مرحله تعریف و بازگویی،

دقیقه این کار را انجام دهید.5 ساعت بعد: کتاب را ورق بزنید و به نکات مهم نگاهی بیندازید، به مدت 24-

دقیقه مطالب درسی را مرور کنید. برای مطالبی که به نظرتان سخت تر است بیشتر وقت5- یک هفته بعد: به مدت

بگذارید.

- و به همین ترتیب هر چند وقت یکبار مطالب را مرور کنید تا هنگام امتحان به مشکلی برخورد نکنید.

به خاطر داشته باشید:

دقیقه. این کار را می کنند، درصد5 نوبت و هر بار 6 بار پیاپی می خوانند در مقایسه با کسانی که در 6کسانیکه مطلبی را

یادگیری کمتری دارند.

چرا که در فواصل زمانی قدرت پردازش ذهن باالتر می رود.

تکنیکهایی برای تقویت تمرکز

چکیده: اکثر افراد دوست دارند در مواقعی که مطلبی را مطالعه می کنند جای مناسب و راحتی داشته باشند. البته برخی

افراد اینگونه نیستند و در مترو، اتوبوس و تاکسی و حتی حاشیه خیابان نیز به راحتی روی مطلب یا موضوع مورد نظرشان

تمرکز می کنند. اما به راستی چرا برخی می توانند تمرکز حواس داشته باشند و برخی دیگر از آن بی بهره اند؟

دلیل آن هرچه باشد راههایی برای تقویت تمرکز در افراد وجود دارد که در این مقاله به برخی از آنها اشاره می کنیم.

6 تا 4تقویت تمرکز به تمرین نیاز دارد. ممکن است در هنگام شروع تمرینات ابتدا پیشرفت کمی را حس کنیم، ولی وقتی

هفته که از پرورش یادگیری مهارت ها گذشت، شاهد پیشرفت های قابل توجهی خواهید شد.

برای شروع تمرینات باید موارد زیر را تمرین کنیم:

- حواست را جمع کن:1

این شیوه ممکن است ظاهرا ساده به نظر بیاید، ولی در عین حال بسیار موثر است. وقتی که حواستان پرت می شود و

ذهنتان سرگردان است مرتب به خودتان هشدار دهید که " حواست را جمع کن ". این روش کم کم باعث می شود که توجه

شما به موضوع مورد نظرتان جلب گردد.

- روش عنکبوتی:2

اگر شما تار عنکبوتی را تحریک کنید، تار تکان می خورد و عنکبوت نسبت به جنبش تار از خود واکنش نشان داده و می خواهد

علت حرکت را بیابد. ولی وقتی این عمل چندین بار تکرار شود، خواهید دید که عنکبوت دیگر نسبت به حرکت تار هیچ عکس

العملی از خود نشان نمی دهد و متوجه می شود که حشره ای به دام او نیفتاده است. این روش را یاد گرفته و ذهن خود را

پرورش دهید و در برابر حواس پرتی تسلیم نشوید. شما باید تمرکزتان را بر روی هدفی که در ذهن دارید، حفظ کنید.

- فرصتی برای افکار مزاحم:3

در طول روز زمان ویژه ای را به فکر کردن درباره مسائلی که به ذهن شما خطور می کند و تمرکزتان را بهم می زند اختصاص

بعدازظهر زمانی است که شما می توانید به این افکار بپردازید. هنگامی که این افکار5 تا 4:30دهید. به طور مثال ساعت

مزاحم در طول روز به ذهن شما خطور کرد و باعث نگرانی شما شد، به یاد بیاورید که زمان ویژه ای را برای آنها در نظر

% از افکار35گرفته اید و اجازه دهید که از ذهن شما خارج شود. کسانی که از این روش استفاده کرده اند، توانسته اند

هفته در خود کاهش دهند و این تغییر بزرگی است.4مزاحم را در طول

- چوب خط زدن برای افکار مزاحم:4

کارت های کوچکی درست کنید و آنها را به سه قسمت مساوی تقسیم کنید، یک قسمت را به صبح و یک قسمت را به بعداز

ظهر و قسمت سوم را به شب اختصاص دهید. هر بار که حواستان پرت شد، یک خط در قسمت مخصوص بکشید و برای هر

روز یک کارت برای خود تهیه کنید. به مرور متوجه خواهید شد که تعداد خط ها روز به روز کاهش می یابد و این واقعا جالب

است.

- زمان استراحت:5

وقتی که ما برای مدت طوالنی می نشینیم، خون بدن ما به دلیل نیروی جاذبه، به طرف پایین ترین نقطه بدن یعنی پاها کشیده

می شود. ماهیچه های ما همانند یک پمپ عمل می کنند. هنگامی که پس از نشستن راه می رویم، خون به طور یکنواخت به

سراسر بدن می رسد. در نتیجه اکسیژن بیشتری به مغز شما می رسد و احساس شادابی و سرحالی می کنید.

- عوض کردن موضوع:6

ساعت را به2بسیاری از دانش آموزان به وسیله تغییر موضوع مطالعه به تمرکزشان کمک می کنند. شما هم می توانید هر

مطالعه یک درس اختصاص دهید و پس از آن موضوع را عوض کنید.

- جایزه و پاداش:7

هنگامی که کاری را به طور کامل انجام دادید، به خودتان پاداش دهید. کار شما ممکن است خیلی کوچک و یا بزرگ باشد.

شما هم می توانید متناسب با کارتان برای خود جایزه و یا پاداش در نظر بگیرید. این جایزه می تواند خواندن یک مطلب جالب

و دیدن یک فیلم و یا هر چه شما دوست دارید باشد.

چگونه درک مطلب خود را افزایش دهیم؟

چکیده: یکی از مهمترین مهارتهای یادگیری، درک مطلب می باشد. هر چه ادراک و دریافت بهتر باشد، یادگیری و یادآوری

مطالب نیز آسان تر می شود. برای درک بهتر باید هدف و انگیزه داشت. به خاطر داشته باشید که مطالعه بدون هدف و پیش

زمینه همچون گردابی است که فرد را در خود گرفتار می کند.

هدف مطالعه

هدف مطالعه ارتباط دادن مطالب جدید با مطالبی است که از قبل می دانید، اگر راجع به موضوع پیش زمینه ای نداشته

باشید و بخواهید آن را در ذهن خود جای دهید، مثل این است که بخواهید آب را در دستان خود نگه دارید. می بینید که این کار

غیر ممکن است و به زودی مطالب از ذهن شما خارج می شود.

به عنوان مثال سعی کنید این اعداد را بخوانید و بخاطر بسپارید:

7 5 1 6 3 2 4خواندن و حفظ کردنش سخت است نه؟

7 5 1 - 6 3 2 4این یکی آسان تر است، بخاطر اینکه کوتاهتر شده است.

و این یکی از همه آسان تر است، چون به ترتیب اعداد نوشته شده و به خاطر پیش زمینه ای که دارید به راحتی آن را حفظ

1 2 3 - 4 5 6 7می کنید.

اگر ورزش را دوست داشته باشید، چون پیش زمینه ای برای خواندن، فهمیدن و به خاطر سپردن مطالب ورزشی در ذهن

خود دارید، خواندن مطالب ورزشی برای شما بسیار آسان تر می شود.

تقویت مهارت مطالعه و درک مطلب

برای درک مطلب نیاز به انگیزه، تمرکز، پیش زمینه و روش مطالعه صحیح دارید.

در اینجا توصیه هایی برای تقویت این مهارت ذکر می کنیم:

- اطالعات عمومی خود را افزایش دهید.1

با خواندن کتاب، روزنامه و مجله اطالعات عمومی خود را گسترش دهید و به رویدادهای اطراف خود عالقه نشان دهید.

- با ساختار پاراگراف آشنا شوید.2

معموال هر پاراگراف با مقدمه ای شروع شده و با نتیجه ای پایان می یابد. اغلب اولین جمله به توصیف کلی مطالب می پردازد

و زمینه را برای توضیح بیشتر فراهم می کند. پس به جمالت اول هر پاراگراف بیشتر توجه کنید تا بتوانید موضوع بحث را بهتر

تشخیص دهید. همچنین به دنبال نشانه ها، کلمات و عباراتی باشید که نشان دهنده تغییر موضوع مورد بحث می باشند.

- حدس بزنید و پیش بینی کنید.3

یک خواننده باهوش و زرنگ همیشه سعی می کند تا نظرات نویسنده، سؤالها و موضوعهای بعدی را حدس بزند. این کار باعث

کنجکاوی و افزایش دقت خواننده می شود.

- به شیوه تنظیم مطالب توجه کنید.4

آیا مطالب بر اساس ترتیب زمانی نوشته شده اند و یا بر اساس درجه اهمیت؟ ترتیب مطالب بر اساس کاربرد آنهاست و یا

بر اساس دشواری آنها؟ این کار به تنظیم مطالب در ذهن کمک می کند.

- در خود انگیزه و عالقه ایجاد کنید.5

پیش از آنکه مطلبی درس داده شود، نگاهی گذرا به آن بیندازید. سؤاالتی در مورد آن از خود بپرسید و با هم کالسی ها در

مورد آن صحبت کنید. هر چه انگیزه و عالقه شما بیشتر باشد، درک شما نیز بهتر خواهد شد.

- به نکاتی که به فهم مطلب کمک می کند توجه کنید.6

به عکس ها، نمودارها، جدول ها و سرفصل ها توجه کنید. اولین و آخرین پاراگراف هر بخش را بخوانید.

- مطالب را خالصه نویسی و دوره کنید.7

یک بار خواندن کتاب هیچ گاه کافی نیست. برای فهم عمیق تر باید زیر مطالب مهم را خط بکشید، خالصه کنید و دوره نمایید.

- از تکنیکی منظم و منسجم استفاده کنید.8

هنگام مطالعه از یک روش منظم استفاده کنید تا به آن روش مسلط شوید. یکی از بهترین روشها، شامل مراحل پیش خوانی،

پرسش، خواندن، بازگویی و تعریف و دوره مطالب می باشد.

- با تمرکز و توجه کامل مطالعه کنید.9

یک خواننده خوب همیشه با تمرکز و توجه کامل مطالعه می کند و هیچ مطلبی را نخوانده باقی نمی گذارد. پس تا موضوعی را

کامال نفهمیده اید، به سراغ موضوع بعدی نروید.

چرخه یادگیری

یادگیری ما را نمی توان با مقیاسی مانند عقربه سوخت ماشین اندازه گیری کرد که از خالی تا پر تغییر می کند. ما با مرور

دوباره آنچه که قبال آموخته ایم و بازاندیشی در افکار وطرحهایمان برای یادگیری در آینده ، یاد می گیریم. وهمیشه چیزهای

بیشتری برای آموختن وجود دارد.

معروف ترین چرخه یادگیری "چرخه کولب" است که چهار مرحله را برای یادگیری شناسایی کرده است:

عملتجربه

 

مفهوم ساختنتفکر

این مدل نشان می دهد که ما چگونه از طریق تجربه و از مقایسه تجربه خودمان با دیگران یاد می گیریم که چگونه تجربه

هایمان را تحلیل کنیم و برای کارهای جدیدی برنامه ریزی کنیم. اگر تمام فازهای این چرخه را طی کنیم "یادگیری تجربی" ،

چنانکه به این اسم مشهور است، به تجربه اندک ما محدود نمی شود.

سبک های یادگیری

همه ما به یک روش یاد نمی گیریم. ما گرایش داریم روش هایی را که با آنها راحت تر هستیم انتخاب کنبم و بقیه روشها را

کنار بگذاریم. این نکته مهم است که ما از سلیقه مان در مورد سبک های یادگیری باخبر باشیم تا بتوانیم:

از روش های یادگیری مان استفاده کنیم که با آموزش خاصی که فرا می گیریم، سازگار باشد.•

یادگیری مان را در روش های ضعیف تر بهبود بخشیم.•

نکته مهم آن است که بدانیم " سبک های یادگیری" خصوصیات فردی افراد نیستند و ما همه در شرایط متفاوت سبک های

(1986متفاوتی را به کار می گیریم. هر چند، معموال ما یک یا دو سبک را بر بقیه ترجیح می دهیم. به گفته هانری و مامفورد )

برای اینکه چرخه یادگیری )چرخه کولب را نگاه کنید( را کامال طی کنیم، باید هر چهار سبک یادگیری را در پیش گرفت. ضعف

یا قبول نکردن هر کدام از این سبک های یادگیری ، فرآیند یادگیری را دچار مانع می کند.

فعالیت گرا

شما به جای اینکه به دفترچه راهنما مراجعه کنید با انجام دادن هرکاری، آن را یاد می گیرید. دوست دارید خود را دربیشترین تجربه ها و فعالیتهای ممکن غرق کنید. اغلب دوست دارید در گروه کار کنید تا بتوانید ایده های

بیشتری بدهید و امتحان کنید. نقطه قوت شما پذیرش فکری و شور وشوق شماست.

 اهل فکر شما عقب می ایستید و مشاهده می کنید؛ چون دوست دارید قبل ازتصمیم گیری درباره پیشروی، تا آنجا که

می توانید اطالعات جمع کنید. به جای یک باره پریدن در وسط ماجرا، ترجیح می دهید تصویر بزرگ تری به دست بیاورید که شامل تجارب و دیدگاه های آدم های دیگر باشد. نقطه قوت شما جمع آوری اطالعات با دقت زیاد و

تحلیل آنها برای رسیدن به نتیجه است.

نظریه پرداز

شما می خواهید تمام مشاهداتتان را با قالب نظریه ها و چهارچوبها تطبیق دهید تا بتوانید ببیند چگونه یک مشاهده به مشاهده های دیگر ربط پیدا می کند. شما سعی می کنید با پرسیدن این سوال که "چطور جور در می آید؟" آمو خته های جدید را با نظریه ها و چهارچوب خودتان سازگارکنید. نقطه قوت شما این است که در

تالش برای حل یک مسئله، از ربط بین قسمت های مختلف برای داشتن یک رویکرد قدم به قدم استفادهمی کنید.

پراگماتی ست

شما همیشه دنبال ایده های جدید هستید تا آنها را به عمل درآورید . معیار اصلی شما برای قضاوت در مورد یک نظریه، نتیجه عملی ناشی از آن است. نقطه قوت شما هم این است که می توانید با اعتماد به نفس ایده

جدیدی را مطرح کنید و به مرحله عمل در آورید.

دیدگاه های ما نسبت به یادگیری

اینکه ما یادگیری مان را چگونه شروع می کنیم به دانش و مهارت های قبلی، انگیزه ما برای یادگیری، روش یادگیری و شرایط

آموزشی محیط یادگیری مان بستگی دارد. اما اساسی تر از اینها، چگونگی شروع یادگیری در وهله اول، به اینکه چه تصوری

( دو رویکرد یادگیری عمیق و سطحی راشناسایی کرده اند که1997از آموزش داریم مربوط می شود. مارتون و سالجو )

اساسا در تصوری که ازمعنی آموزش دارند با هم متفاوتند. "یادگیری عمیق" رویکرد مطلوب آموزش عالی است. "یادگیری

سطحی" در پیوند با حفظ کردن فرمول ها و معلومات بدیهی است. باید دو نکته را در رویکرد به آموزش ، مورد توجه قرار

داد. اوال، آدم های متفاوتی که رویکردهای یادگیری متفاوت دارند، سر کالس یک درس واحد می نشینند. دوم اینکه یک شخص

واحد بر حسب زمان یا چیزی که می گیرد، رویکرد متفاوتی را اتخاذ می کند.

یادگیریعمیق

یادگیری عمیق، متضاد یادگیری سطحی و رویکرد مطلوب آموزش عالی است. کسانی که رویکرد عمیق به یادگیری دارند مطالب جدید را با ربط دادن آنها به دانسته های قبلی شان یاد می گیرند. بعضی اوقات به این رویکرد،

"یادگیری کل نگر" گفته می شود، چون این نوع یادگیری با داشتن فهم و دیدگاه واحدی نسبت به جهان مرتبط است. کسی که رویکرد عمیق دارد به جای اینکه واقعیات را از هم جدا کند همواره در حال این سوال است که "

چطور جور درمی آید؟ بحث بر سر چیست؟ آیا توضیح دیگری وجود ندارد؟" در این یادگیری ارزش یابی به جایبازتولید صرف درسها، درگیر شدنی فعاالنه با اندیشه هاست.

یادگیریسطحی

یادگیری سطحی گردآوری معلومات بی ربط به هم مانند اسم آدم ها و مکان ها و تاریخ وقایع است. این رویکرد، یادگیری را چیزی می بیند که می توان آن را با عقربه سوخت اندازه گیری کرد؛ که از خالی شروع می شود و باید تا

پرشدن پیش برود. این رویکرد به "یادگیری اتمیستی " شهرت دارد چون وقتی ما به طور سطحی یاد می گیریم، میزان دانسته هایمان را به شکل یک توده می بینیم نه به صورت کیف پولی که می توان آن را روی هم گذاشت و

پس انداز کرد. وقتی زمان ارزشیابی این یادگیری برسد به تکنیکهای " مرور" و رویه هایی معمولی مثل حفظ کردن نیاز پیدا می کنیم. مشکل اصلی یادگیری سطحی هم وقتی بروز می کند که مجموعه اطالعاتی که با آنها سرو کار

داریم، بسیار گسترده شود.

یادگیریاستراتژی

ک

یادگیری استراتژیک بر تکنیکهای یادگیری تاکید دارد. در این رویکرد دانش آموزان یادداشت های خود را سازماندهی می کنند و سعی می کنند معیارهای درس را پیش بینی و جوابهایشان را به آنچه معلم می خواهد، نزدیکتر کنند.

"رویکرد استراتژیک" تالشی منطقی در جهت ایجاد تعادل بین میزان تالش برای یادگرفتن یک درس و نمره آناست. مدیریت زمان و منابع از مسایل اصلی این روش است.

  

سه رویکرد به آموزش را می توان به صورت زیر خالصه کرد:

هدف ازرویکردبا هدف:ویژگی های رویکردفعالیت

تبدیل کردنرویکرد عمیقدرگیری فعال با ایده های جدید.

ربط دادن دانسته های قبلی به آموخته هایجدید

پیدا کردن منطق و شاهد در بحث هادرک معنی اندیشه ها

باز تولید کردنرویکرد سطحی دانش را مجموعه از واقعیتهای بی ارتباط

دانستنحفظ کردن اسم ها، تاریخ ها و فرآیندها

استرس!کسب دانش ومهارت های الزم

رویکرداستراتژیک

سازمان دهیکردن

روشن کردن خواسته های درسمدیریت خوب منابع و بار کاری

یادگرفتن آنچه معلم ها می خواهند رسیدن به باالترین نمره ممکن ازای مقدار

تالش معین

باز هم تاکید می کنیم که مهم است درک کنیم که اینها "خصوصیات فردی" نیستند. ما بر حسب شرایط رویکردهای مختلفی را

به کار می گیریم. چالش موسسات آموزشی این است که اهداف و محتوای آموزش و سبک های تدریس و انواع ارزشیابی را

طوری طراحی کنند که آموزش عمیق را آسان سازد.

مصاحبه با رتبه برتر آزمون کارشناسی ارشد مهندسی صنایع

آنچه فاصله ایجاد می کند اراده و تالش است 

با سالم، لطفا خودتان را معرفی کنید. ف��ارغ التحص��یل رش��ته  وارد دانشگاه شدم و82، درسال 1364نگار قنبری، متولد

17.70سیس��تم از دانش��گاه الزه��را ب��ا مع��دل تحلیل صنایع گرایش برنام��ه ری��زی و کسب کردم.87   را در کنکور کارشناسی ارشد سال21هستم. رتبه

 سال گذشته هم کنکور شرکت کردید؟

و دانشگاه غیرانتفاعی قبول شدم، ترجیح دادم ن��روم شد120بله، اما چون رتبه ام و برای کنکور سال بعد تالش بیشتری کنم.

 از چه زمانی شرکت در کنکور ارشد و رتبه باال داشتن را هدف خود قرار دادید؟

من از رتبه ام در دوره کارشناسی اصال راضی نبودم و حتی مردد ب��ودم ک��ه انتخ��اب رشته انجام بدهم یا نه. مشاوری که برای انتخاب رشته ب��ه او مراجع�ه ک�رده ب�ودم، پیشنهاد داد که اگر از این رتبه راضی نیستم همان سال وارد دانشگاه بشوم اما این

رتبه را در کارشناسی ارشد جبران کنم. 

و از چه زمانی برای این هدف تالش جدی کردید؟ شروع کردم.1386من از آبان ماه سال

 دیر نبود؟

چرا، برای کسی که سال اول کنکورش است دیر هم هس�ت. ام�ا من س�ال گذش�ته ک��ردم، کالسدرس ها را یک بار خوانده بودم و برای درس هایی که احساس نیاز می

توانستمام طول کشید، عمال زودتر از آبان نمیهم رفته بودم. ضمنا چون پروژه پایانیبرای کنکور شروع به درس خواندن کنم.

حدودا چند ساعت مطالعه داشتید؟

پرسند اما حقیقتش همه می دانن��د ک��ه ج��واب واح��دی ن��دارد.ها میاین سوال را خیلی س��اعت مطالع��ه4چون بستگی کامل به تمرکز و کیفیت مطالعه دارد. من از روزی

ساعت. فکر می کنم اگر کسی8 الی 7ساعت. یعنی به طور متوسط 11داشتم تا ساعت مطالعه با تمرکز8 الی7 ماه 6بخواهد قبولی خود را تضمین کند، باید مدت

داشته باشد. 

قبل از کنکور چه رتبه ای را برای خودتان متصور بودید؟ و بعد از آن چه طور؟ کردم. بع��د باید کسب می50چون می خواستم مهندسی مالی را انتخاب کنم تا رتبه

از کنکور، چندین روز بسیار ناراحت بودم چون آزمون اصال با آن چه که انتظارش را ام ب��دتر ش��ود. ح��تی ح��دس می زدم از س��ال گذش��ته هم رتب��ه داش��تم یکی نب��ود و

سازمان سنجش بدون اطالع قبلی تعداد سواالت آم��ار و تحقی��ق را کم ک��رده ب��ود و برسد اهمیت هر س��وال بس��یار بیش��تر20 به 30واضح است وقتی تعداد سواالت از

خواهند در آزمون صنایع شرکت کنن��د،شود. ضمن این که معموال داوطلبانی که میمی کنن��د ت��ا وض��عیت خ��ود رادر آزمون سیستم که روز قبل برگزار می شود، شرکت می

و تحقیق در عملیات بسنجند. من هم این کار را ک��ردم در درس های آمار و احتمال اند که عام��لو با کمال تعجب دیدم که سواالت این دو درس به قدری پیش پا افتاده

% ش��د( درع��وض95تمایزی برای داوطلبان نیست)مثال درصد احتم��ال سیس��تم من با سواالت سختی مواجه شدم. چنان استرس پیدا ک��رده ب��ودم ک��ه در آزمون صنایع

های کنترل موجودی که آخرین درس دفترچه است را بسیار بد زدم. کال فکر میتست ام و از ط��رفی داشتند و کنترل موج��ودی را ب��د زده3را که ضریب OR کردم آمار و

زبان و طرح ریزی را خوب. به همین خاطر استرس زیادی برای نتایج داشتم. 

زبان را چه طور قوی کرده بودید؟ رفتم و زب��انممن زب��ان را ب��رای کنک��ور نخوان��ده ب��ودم، از دوره دبیرس��تان کالس می

زدم. ام��ا وق��تی نت�ایج آم��د ب��ا اتف�اق% می60خوب بود و تست ه�ا را معم��وال ب��االی بود، بسیار پایین ت��ر از انتظ��ارم و درص��د دو40عجیبی روبه رو شدم : درصد زبانم

بود یعنی بیشتر از انتظارم.72و 70 داشتند، 3درسی که ضریب هستندessential words for TOEFLو 504 به نظرم دو کتاب مفید برای زبان  

دهن��د و ح��داقل ب��رای زب��ان عم��ومی وچون دایره لغت را ت��ا ح��د خ��وبی پوش��ش میتخصصی رشته صنایع همین کافی است و می شود درصد باالیی از تست ها را زد.

  میان صحبت هایتان اشاره به کالس کنکور داشتید، آن ها چه کمکی کردن��د؟ آزم��ون

آزمایشی چه طور؟ من دو درس اصلی کنکور صنایع یعنی آمار و تحقیق را کالس رفتم و خوب برای من بسیار هم مفید بود. اما همه قبول دارند ک��ه ص��رفا کالس رفتن م��وثر نیس��ت و بای��د

وقت گذاشت و جزوات را خواند. سال قبل در آزمون های آزمایشی موسسه ای شرکت کرده بودم که اص��ال مناس��ب نبودند به دو دلیل: یکی این که جامعه آماری زی��ادی نداش��تند و رتب��ه ه��ایش ب��ه هیچ وجه معیار خوبی برای سنجش نبود و دوم این که س��واالت ب��دون تغی��یر ع��دد و عین

توانس��تزد، میسواالت کنک��ور ب��ود و اگ��ر کس��ی تس��ت ه��ای س��ال ه��ای قب��ل را می حفظی و بدون محاسبه یا فکر، جواب صحیح را بشناسد. بعد موسس��ه ام را ع��وض

-های آزمایشی به آموزشگاه معتبری که روی جامع��ه آم��اریش میکردم و برای آزمون دار بود یع��نی کس��انی ک��ه درشود حساب کرد، رفتم. آنجا سواالتش سخت ولی جهت

کنند یا کسانی که سواالت سال قبل آن موسس��ه راهای آن موسسه شرکت میکالس کن��د.ها را بزنند و این نتیجه را خیلی ع��وض میتوانند تستاند خیلی خوب میتهیه کرده

ه��ایم در آن موسس��ه بس��یاربه همین دلیل رتبه کنکور سراسری من از میانگین رتبه شناس��م وبهتر بود. البت��ه من هم ج��زء آن طیفی هس��تم ک��ه در رق��ابت خ��ودم را می

ک��رد و ح��داقل ب��ا آنصرفا سنجیده شدن در یک گروه آماری برایم ایج��اد انگ��یزه میشد خودم را در حالت بدبینانه بسنجم.رتبه ها می

 از چه کتاب ها و کالس هایی بیشتر استفاده کردید؟

درس آمار و احتم��ال : کالس آق��ای اش��راق را رفتم. کت��اب تس��ت آق��ای ایوزی��ان در شدم، مجموعه خیلی کاملی است ک��هدوجلد که کاش سال قبل با این کتاب آشنا می

هایش هم اکثرا درست است. کتاب های تشریحی نیاکی، لی��برمن، م��ونتگمری وجواب های تشریحی را برای کنکور بای��د ازفروند هم مناسبند. البته به نظر من مطالعه کتاب

تابستان شروع کرد. تحقیق در عملیات: کالس آقای زاهدی سرش�ت را رفتم. کت�اب ب�ازارا در این زمین��ه

کن��د ب��ه ش��رطی ک��ه ش��ما کت��ابی ب��امع��روف اس��ت. تس��ت زدن هم خیلی کم��ک می جوابهای درست پیدا کنید ک��ه ح��داقل در رش��ته م��ا تناقض��اتی در ج��واب ص��حیح بین

وجود دارد.OR کتاب های معتبر کنم. ب��رای تس��ت کت��اب راهی��ان راطرح ریزی: جزوه آق��ای نیک��وفکر را پیش��نهاد می

کردم. استفاده میموجودی:جزوه آقای پورسعیدی و کتاب پوران پژوهش.

تواند هم��ه ج��زوات و کت��ابنکته مهم دیگر این که داوطلب سعی کند تا جایی که می  سوال کنک��ور راهایی که معروفند، مطالعه کند و تک منبعی نباشد. اینکه شما نمونه

قبال دیده باشید، در پاسخ صحیح دادن ب��ه آن س��ر جلس��ه بس��یار م��وثر اس��ت و زدنگشاست.های استادان مختلف با سبکهای متفاوت در این زمینه کامال راهتست 

برای درس خواندن با شخص خاصی درس می خواندید؟ ست که شما با شخصی درس بخوانید که به ان��دازهبله و به نظرم این شانس بزرگی

شما برای کنکور انگیزه دارد و سطح درسیتان هم مشابه است. چون کنکور پروسه توانید انگیزه خود را در ط��ول این م��دت حف��ظتقریبا طوالنی است از این طریق می

دهی��د.های هم��دیگر را پوش��ش میکنید و رقابت سالمی بین شما به وجود بیاید. ضعفما روی سواالت بحث می کردیم و به طور کلی روی هم تاثیر خوبی داشتیم.

 برای ادامه تحصیل چه رشته و گرایشی را انتخاب کردید؟

کنم رش��ته عمیقی نیس��ت، البت��همن رشته صنایع را دوست ندارم چون احس��اس می گرایش سیستم را هم داریم که به اعتقاد اکثریت داوطلبان، گرایش صنایع در سطح باالتری از آن است. درنتیجه با توجه به رشته کارشناس��ی در کنک��ور ص��نایع ش��رکت کردم اما گرایش مهندسی مالی دانشگاه صنعتی امیرکبیر را انتخاب کردم چ��ون ب��ه

ها و محدودیتهای این رشته هم مطلع ام.آن عالقه دارم، با این که از ضعف 

چه ضعف هایی؟ مثال متاسفانه در حال حاضر از جهت وجود استادان خوب در مهندسی م��الی بس��یار کمبود داریم و یا داوطلبانی که رتبه های بهتر دارن��د ص��نایع- ص��نایع را و تقریب��ا رتب��ه

  مهندسی مالی را انتخاب می کنند. 50 تا 30های  

به کارکردن هم فکر می کنید؟ بله حتما، با توجه به این که برای فارغ التحصیالن رش�ته م�ا ب�ازار ک�ار خ�وبی وج�ود

توانید خ��وب درک کنی��د و دی��ددارد و این که تا وارد بازارکار نشوید، رشته تان را نمی کافی از آن ندارید. به عالوه برای من بیشترین لذت از مباحث تئوری هنگ��ام ک��اربرد

شود.آن حاصل می 

در رسیدن شما به هدفتان موثر بودند؟ چه کسانی یا عواملی گذرد. متشکرم از تمام آنهایی ک��ه در اینمسیر موفقیت ما حتما از میان آدمهایی می

ام به خاطر حمایتشان و ش��رایط مناس��بی ک��ه ب��رایراه موثر بودند ;طبیعتا خانواده ی من ب��ه وج��ود آوردن��د. دوس��تان بس��یار خ��وبم ک��ه س��ال کنک��ور را ب��ا هممطالع��ه

گذارندیم و وجودشان بسیار برایم ارزشمند است. استادان و دوس��تانی ک��ه قبال این مس��یر را طی ک��رده بودن��د و راهنماییه��ا و روحی��ه دادنش��ان عام��ل م��وثری در طی

ه��ایدرس��ت این راه ب��ود. نهایت��ا هم اراده و تالش؛ چ��ون ف��ارغ التحص��یالن رش��ته مهندسی تقریبا از پایه هوشی یکسانی برخوردارند و آنچه که باعث ایجاد فاصله می

شود همان اراده و تالش است.

و صحبت پایانی؟

امیدوارم همه کسانی که ب�رای خودش�ان ه�دف ه�ایی را معین ک�رده ان��د ب�ه ه�دفهایشان برسند و موفق شوند.

مهارتهای تست زنی در کنکور

مقدمه

افراد بسیاری در امتحاناتی چون کنکور شرکت می کنند اما قبول نمی شوند. در مواردی علل عدم قبولی آنها به مسائلی غیر از عدم مطالعه یا مطالعه ناکافی مربوط می شود. آنها در واقع شیوه های پاسخ دادن به

سواالت چهار گزینه ای را نمی دانند. و این مهارتی است که با کمی تکرار و تمرین بدست می آید. با این شیوه ها شما می توانید درصد پاسخهای درستی را که به سواالت می دهید افزایش دهید و احتمال قبولی

خود را باال ببرید. این نکات را به ذهن بسپارید و حتما تمرین کنید.  

بررسی اجمالی از سوالها داشته باشید.

سوالها را بطور اجمالی بررسی کنید. راهنماییها را به دقت بخوانید و متوجه تعداد و نوع سوالها باشید و وقت خود را بر طبق ارزش سوالها زمان بندی کنید. این بررسی اجمالی کمک زیادی می تواند به شما داشته باشد و از احتمال بروز اشتباه در درک سواالت جلوگیری نماید. همچنین گام اساسی برای شروع کار تست

زنی است.  

زمان را در نظر داشته باشید

زمان یکی از عواملی است که قبل از تست زدن و پاسخگویی به آزمونهای تستی باید مدنظر باشد. سعی کنید وقت خود را با توجه به ارزش زمان بندی کنید. بسیار مهم است که مدت زمانی که برای پاسخگوی به

هر سوال در نظر می گیرید با مدت زمانی که برای پاسخگویی آن سوال تعیین شده هماهنگ باشد. خوب است برای ایجاد هماهنگی ، در منزل شرایطی شبیه به آزمون سراسری بوجود بیاورید و ساعتی که زمان

آن قابل تنظیم باشد را در نظر بگیرید و به تعدادی سوال با زمان مشخص پاسخ دهید.  

سرعت عمل داشته باشید.

برخی افراد در کارهایشان سرعت کمتری دارند این افراد بنا به دالیلی میزانی از وقت خود را هدر می دهند. این زمانهای از دست رفته در برخی کارها و فعالیتها چندان مشهود نیست ولی در کارهایی چون

تست زنی و بویژه سر جلسه کنکور اهمیت اساسی دارد. معموال کسانی که تمرکز بیشتری دارند و مطالبرا خوب خوانده باشند در پاسخگویی حضور ذهن دارند و با سرعت عمل بیشتری پیش می روند.

ولی برخی افراد به دلیل کندی عمل نه به خاطر فقدان تمرکز وقت را از دست می دهند. این افراد باید بیشتر و بیشتر تمرین کنند و سرعت عمل خود را افزایش دهند. برای اینکار بهتر است علت کندی عمل خود را تشخیص دهند و اقدام به رفع آن کنند. برای افزایش سرعت عمل می توانید زمانی را برای انجام

کارهای خود و بویژه تست زدن اختصاص دهید و سپس سعی کنید در این فاصله تعدادی تست بزنید. رفتهرفته سعی کنید تعداد تستهایی را که در این فاصله زمانی می زنید افزایش دهید.

 

دقت کنید

اکثر اشتباهات که در هنگام تست زدن پیش می آید مربوط به افعال جمالت است. سواالتی که آخرشان با کلماتی چون می شود و نمی شود، می باشد و نمی باشد، است و نیست و ... تمام می شود ممکن است

داوطلب را دچار خطا کند. عدم دقت در هنگام تست زدن موجب می شود که فرد گزینه اشتباه را انتخاب کند. نکته دیگر اینکه در آزمونهای چهار گزینه ای معموال چهار گزینه شباهت زیادی بهم دارد و ممکن است داوطلب با خواندن اولین گزینه آن را صحیح بداند و از خواندن سه گزینه دیگر خودداری کند. توجه داشته

باشید که چهار گزینه را حتما بخوانید و با مقایسه آنها را انتخاب کنید.

در سواالت جور کردنی به تدریج که موارد را باهم جور می کنید آنها را حذف کنید در این صورت پاسخها کمتر خواهند شد و احتمال کاربرد مجدد آنها کاهش خواهد یافت. در موقع حدس زدن معموال اولین حدس شما درست است. بنابراین زیاد وسواس به خرج ندهید تا جواب را عوض کنید مگر در مواقعی که مطمئن

هستید. پاسخهایی را که می بینید غلط است را کنار بگذارید و بدین طریق تعداد پاسخها را محدود کنید تا احتمال پیدا کردن پاسخ صحیح را بیشتر کنید. سواالت آسان را زودتر جواب دهید. اگر احساس می کنید

سوالی پیچیده است وقت خودتان را زیاد روی آن سوال تلف نکنید. کنار آن عالمت بگذارید تا بعدا به آنپاسخ دهید. همه سوالها را جواب ندهید.

سواالتی که تصادفی پاسخ داده می شود شانس موفقیت فرد را کمتر می کند چون هر پاسخ منفی نمره ای منفی در پی دارد. بنابراین تا جایی که امکان دارد از پاسخهای تصادفی پرهیز کنید. در نهایت پاسخها را مرور کنید اما سعی در عوض کردن پاسخ را نداشته باشید. سواالتی که احساس می کنید اشتباه پاسخ

داده اید یکبار دیگر بررسی کنید. به عقب برگردید و دوباره با دقت بیشتری مطالب مربوط به آن را بخوانید تا اشکال برطرف شود. خالصه ای از آنچه را که در پاسخگویی به سواالت چهار گزینه ای و انتخاب گزینه

صحیح الزم معرفی می شود مدتی همراه خود داشته باشید و مرور کنید به این ترتیب موارد بیشتر درذهنتان حک خواهد شد و سر جلسه بهتر خواهید توانست آنها را رعایت کنید.

 

تمرینات تست زنی را به موقع شروع کنید.

مقطع اول که همزمان با شروع مطالعه مباحث درسیتست زنی باید در سه مقطع انجام شود. است یعنی اینکه مبحثی که خوانده می شود باید تستهای همان مبحث را زد. مقطع دوم زمانی که مباحث و

کل کتاب تمام می شود و باید تست همه مباحث را زد و مقطع سوم در حقیقت بعد از عید نوروز است و زمانی است که کل دروس تمام شده باشد و حاال باید تست سالهای قبل را زد. این تستهای مختلط و تست

کنکور سالهای قبل باعث می شود که شخص عادت کند که در یک زمان تست دروس مختلف را بزند و و ... را بزند وادبیات ، فیزیک ، شیمی ، ریاضیقاطعی هم نکند یعنی به راحتی بتواند در یک زمان تست

در این میان آنچه در ذهن دارد گم نکند.  

با انواع سواالت تستی آشنا شوید

عالوه بر مطالعه دقیق آنچه در کنکور اهمیت دارد آشنایی با نوع سواالت تستی است. مسلما کسی که با شیوه پاسخ به سواالت تستی آشنایی داشته باشد در آزمون بهتر عمل می کند تا افرادی که هیچگونه

آشنایی نداشته باشند و این امر با تمرین آسان می شود.  

سخن آخر

خیلی از عوامل می توانند شیوه پاسخ فرد به سواالت را تحت ت�اثیر ق�رار دهن��د. اگ�ر ف�رض ک�نیم ک�ه تم�ام شرایط مطلوب وجود داشته باشد و فرد با آگاهی کامل در جلس��ه امتح��ان حض��ور پی��دا ک��رده باش��د ش��یوه تست زنی عامل بسیار مهمی است که به صورت یک کانال ارتباطی دانسته های او را بر پاسخ نام��ه منتق��ل می کند. موارد ساده ای چون افزایش سرعت عمل ، دقت و رع��ایت نک��اتی در م��ورد ش��یوه پاس��خ دادن ب��ه

سوالها می توانند کارآیی شما را باال ببرند

استرس در کنکور

اضطراب روزهای آخر شاید داوطلبان را برای درس خواندن بیشتر ترغیب کند اما این مساله ممکن است

به ضرر داوطلب باشد و اضطراب و نگرانی آزمون را بیشتر کند بنابراین روزهای آخر را بیشتر دنبال

آرامش باشید البته کنکور هم مانند هر آزمونی ترس و اضطراب خودش را دارد اما برای غلبه و تسلط به

این حس که می تواند آسیب پذیر هم باشد راههایی وجود دارد. به اعتقاد روانشناسان عوامل ایجاد

فاکتور ویژگی های3اضطراب در کنکور از

شخصیتی  

خانواده ها  

و شرایط فرهنگی

ناشی می شوند و ناامیدی ، بی انگیزگی ، داشتن انتظارات زیاد از خود و نگران آینده بودن ازجمله عوامل

و ویژگی های شخصیتی در ایجاد اضطراب در کنکور است.

داوطلبان باید در روزهای باقیمانده تا کنکور مطالب خوانده شده قبلی را مرور کنند.

مرور این مطالب به داوطلب کمک می کند تا نکات مبهم را بشناسد و تقویت کند. یکی

از عوامل مهم عدم موفقیت در کنکور عامل اضطراب و استرس است که معموال با

فشار خانواده ها برای قبولی در کنکور افزایش هم می یابد بنابراین داوطلب با تسلط بر

این اضطراب در واقع می تواند به نحو مطلوبی امکان موفقیت در کنکور را افزایش

دهد. وی به خانواده ها نسبت به کاهش استرس در داوطلبان و کمک به آرامش روحی

آنها توصیه می کند که فرزندانشان را برای قبولی حتمی یا قبولی در رشته ای خاص

تحت فشار قرار ندهند

شانسی جواب ندهید

 

تسلط به مطالب و مفاهیم کتاب های درسی ، آرامش قبل از آزمون و تسلط به اعصاب

هنگام تست زنی و...همه از عوامل موفقیت در کنکور هستند اما نحوه امتحان دادن و

توجه به شیوه های آن نیز مساله مهمی است.

داوطلب باید اولین پاسخی را که به ذهنش درست به نظر می رسد انتخاب کرده و از 

وسوسه تغییر گزینه ها اجتناب کند، زیرا این کار هم موجب اتالف وقت و هم افزایش

پاسخهای غلط می شود. همچنین در مورد سواالتی که جواب صحیح آن را نمی داند باید

سعی کند گزینه هایی که کامال غلط به نظر می آید را کنار گذاشته و به ترتیب گزینه ای

که باقی می ماند را انتخاب کند. وی به کنکوری ها توصیه می کند: روی سواالتی که به

ذهنتان ناآشنا می آید وقت زیادی نگذارید و سریعا به دنبال پاسخ سوالهای بعدی بروید.

دقت کنید حتی نفرات اول کنکور هم به صد درصد سواالت پاسخ درست نمی دهند.

ساعت به همراه خود داشته باشید و سعی کنید وقت خود را تنظیم کرده و آن را تلف نکنید و در زمان 

تعیین شده برای هر درس به سواالت پاسخ دهید. در اول جلسه در صورت داشتن تنش و اضطراب چند

ثانیه نگه دارید و عضالت خود را شل کنید تا به حالت تعادل10نفس عمیق بکشید و هر نفس را به مدت

برگردید و با آرامش سراغ سواالت بعدی بروید. به توصیه وی ابتدا درسی را که بهتر مسلط هستید جواب

دهید حتی اگر آخرین درس دفترچه آزمون باشد و ابتدا در هر درس تمامی سواالت ساده را پاسخ دهید.

خاکپور تاکید می کند: از پاسخ شانسی بپرهیزید زیرا ممکن است پاسخ های غلط را افزایش دهد و توصیه

مهم این که : هنگام جواب دادن خود را موفق تصور کنید و فرض کنید که به رتبه و رشته مورد عالقه تان

رسیده اید.

کنکوری ها چی بخورند؟ مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ، مصرف غذاهای 

محرک را به دلیل این که باعث بی خوابی و بدخوابی می شود، به کنکوری ها توصیه نمی کند.

داشتن رژیم غذایی متعادل و میان وعده های صبح و بعدازظهر می تواند به فرد کمک کند تا از حداکثر 

آنچه که در یکی دو روز باقیمانده به کنکور بایستی مدنظر قرار داد این ظرفیت مغزی خود استفاده کند.

است که خسته کردن و فشار آوردن برای درس خواندن در این مدت فایده چندانی ندارد و بهتر است فقط

به مرور و جمع بندی دروس پرداخته شود.

خوردن مواد غذایی کافئین دار مثل قهوه ، چای غلیظ، نسکافه و کاکائو می تواند محرک زا بوده و باعث 

با دوز باال جایز نیست بنابراین بهتر استCبی خوابی و بدخوابی در فرد شود؛ همچنین مصرف ویتامین

داوطلبان از خوردن بیش از اندازه آن اجتناب کنند.

مصرف لبنیات فراوان خصوصا ماست و دوغ همراه با شام و همچنین مصرف یک لیوان شیر ولرم کمی

Bشیرین می تواند به آرامش و خواب آرام فرد شب قبل از کنکور کمک کند. مصرف ویتامین های گروه

همراه با وعده شام می تواند در آرامش فرد موثر باشد. B6 و B1ب کمپلکس ،

چنانچه فرد استرس زیادی داشته باشد می تواند از جوشانده های گیاهی گل گاوزبان ، لیمو عمانی و 

سنبل الطیب برای کم کردن استرس استفاده کند ولی توصیه می شود در این گونه موارد به پزشک و

روانپزشک مراجعه کرده و مشاوره شوند. خوردن نان ، پنیر و گردو، تخم مرغ به صورت نیمرو یا املت

همراه یک لیوان شیر و مصرف ویتامین ب کمپلکس می تواند استرس را به حداقل رسانده و شانس

داشتن تنقالت شیرین مثل انجیر خشک ، خرما ، برگه هلو ، زردآلو و موفقیت در آزمون را افزایش دهد.

در کل میوه های خشک در جلسه امتحان بسیار موثر است.

رموز موفقیت در کنکور- بخش پنجم

- حداقل هفته ای یکبار ، در مدت زمان محدود و معقول )حتی االمکان کمتر از50 استاندارد کنکور ( از دروسی که مطالعه کردهاید آزمون آزمایشی برگزار کنید.)با لباس

رسمی و کامال منظم(

- دروس عمومی را با تکرارهای سبک و منظم ، به حافظه خود بسپارید . یادگیری51تدریجی قدرت حافظه را افزایش می دهد.

- به خاطر داشته باشید در جامعه آماری شرکت کنندگان کنکور ، اقشار مختلفی با52 بهره های هوشی و استعدادهای متفاوت شرکت می کنند. چون آزمون سازمان سنجش

براساس استانداردهای علمی طراحی میشود، قطعا توزیع تستهای کنکور متناسب با شرکت کنندگان خواهد بود. با درک و فهم و قبول این نکته با یک استراتژی مناسب و

دقیقه50 تست در 50معقول به پاسخ تست ها خواهیم پرداخت یعنی اگر قرار است به دقیقه ممکن است پاسخ1پاسخ دهیم لزوما به معنای این نیست که به هر تست در

گوییم بلکه معنایش اینست که میانگین زمان الزم برای هر تست یک دقیقه است. 1بنابراین نتیجه می گیریم که ممکن است زمان واقعی برای بعضی از تست ها بیش از

ثانیه خواهد بود. از30 دقیقه یا کمتر از 1دقیقه باشد. و برای بعضی از تست ها کمتر از طرفی الزم نیست که به همه تست ها پاسخ بگویید. ضرورت اولویت بندی تست ها از

نکاتی است که تضمین کننده موفقیت شما در آزمون است. - طبق نتایج تحقیقات و بررسیهای دانشمندان، باید از ابتدا به سؤاالت ساده تر پاسخ53

دهید.

- از درسهایی که عالقه دارید شروع کنید.54

-قبل از شروع آزمون، نفس عمیق و تجسم ذهنی مثبت سریع داشته باشید.55

- با دید کامال واقع بینانه و مثبت آزمون را شروع کنید. به هیچ عنوان به اطراف و56دوستان خود خیره نشوید. به پاسخ نامه های اطرافیان نگاه نکنید.

- آنچه مهم است، توان استفاده از معلومات کسب شده است.57

- به هیچ عنوان به سراغ تستهایی که موضوع آن تست را قبال به حد کافی و الزم58 مطالعه نکرده اید، نروید مگر این که اطمینان حاصل کنید بقیه تست ها را پاسخ داده اید

و واقعا وقت اضافی دارید.

- به خاطر داشته باشید که گزینه های کنکور )به ویژه دروس محاسباتی و اختصاصی59 مثل ریاضی، فیزیک و شیمی( نتیجه و حاصل ادامه راههای غلط است. یعنی اگر در

قسمتی از مسیر حل خود یک استباه جزئی داشته باشید و با ادامه حل تست با همان استباه به پاسخی برسید، همان پاسخ را در گزینه ها مشاهده خواهید کرد لذا باید دقت کنید که قبل اشتباهات رایج را شناسایی کرده باشید تا قالبهای ذهنی مثبتی در تصاویر

ذهنی شما ایجاد شده باشد.

- تفکر مثبت و منطقی و دید واقع بینانه نسبت به آ» چه هستید از عوامل مهم60 موفقیت بشمار می رود نقطه ای را که االن در آن قرار دارید)از نظر کمیت و کیفیت

تحصیلی خود( کامال شناسایی کنید. بدون پذیرش وضعیت کنونی، نمی توانید برنامه ی قابل قبولی برای ادامه ی راه تنظیم

کنید. سعی نمایید حتی االمکان با خودتان صادقانه رو در رو شوید.

- در کنکور سراسری که توسط سازمان سنجش برگزار میگردد، سطح عمومی61 شرکت کنندگان از نظر وضعیت استعداد و هوش تحصیلی و همچنین عوامل مشابه، در

توزیع و انتخاب تست ها تأثیر گذار است. یعنی در جامعه آماری که در کنکور شرکت می کنند سطوح مختلفی حظور دارند و طبیعی است که درجه ی دشواری تست ها متغیر

است.

- قرار گرفتن در وضعیت و آرام و تجسم دقیقی از وضعیت مثبت در جلسه ی آزمون62 عامل مهمی در تنظیم ناخودآگاه شما بشمار می آید. سعی کنید ناخودآگاه خود را برای

ظهور و حظور موفق در جلسه آزمون آماده کنید.

- از کلیه پیام های منفی و مخرب و زهرآلود )که به طور اشتباه از آنها تعبیر به واقع63بینی می شود( به ذهن جدا خودداری کنید.

- به جای فکر و خیال و نگرانی همین االن اقدامی مناسب، مثبت و مؤثر در راستای64هدف انجام دهید.

- به خاطر داشته باشید همین امروز بخشی از سرنوشت شما رقم می خورد. همین65االن و در همین لحظه هر کاری انجام دهید، تأمین کننده بخشی از هدفتان است.

- واقعا خودتان را به خدا بسپارید و در آغوش امن و مطمئن او سریع و دقیق به66 حرکت خودتان ادامه دهید. مطمئن باشید او به کمک شما بشرط اینکه شما بخواهید و

کمک های خدا را جذب کنید.

- شب قبل از کنکور بقدر کافی بخوابید و روز قبل نیز فشار خاصی به ذهن خود وارد67 نکنید. آرام و خونسرد بطور کامال سبک و نرم درسهای خود را مرور کنید)البته ترجیحا

توصیه می شود که به تمرین های آرام سازی ذهنی بپردازید حتی االمکان درس نخوانید(

- به خاطر داشته باشید که ممکن است در یک لحظه احساس کنید کامال چیزی بلد68 نیستند. این احساس کامال طبیعی است و باید با عبوری صحیح از این وضعیت فرصتی

برای ناخود آگاه خود فراهم کنید که در مسیر آرام و امن و بستری مطمئن پاسخ الزم رابرایتان پیدا کند.

- مجبور نیستید همه ی تست ها را پاسخ دهید واقعا اگر شک دارید جواب ندهید.69

- تست های ساده و مشکل از امتیاز یکسان برخوردار هستند. کامال اشتباه است اگر70 ثانیه وقت خود را برای پاسخ1قبل از اطمینان از پاسخ همه ی تست های ساده حتی

تست های مشکل مصرف کنید. اول ساده تر ها بعد معمولی ها و سپس سخت ها، تست هایی که نخوانده اید و یا خیلی اشکال دارید واقعا بگذارید و مطمئن باشید که کار

صحیحی انجام می دهید.

- هر چند دقیقه یک بار با تغییر وضعیت فیزیکی بدن خود تنفس عمیق سوخت گیری71مجدد انجام دهید.

- به اطرافیان خود در جلسه آزمون کاری نداشته باشید.72

- دقت کنید که گزینه های تست ها، بگونه ای انتخاب می شوند. که اگر اشتباه کنید73 پاسخ حاصل از همان اشتباه هم در گزینه ها موجود است. در مسیر راه حل ها و همچنین

نتایج نهایی پاسخ ها دقت بیشتری داشته باشید.

- در حد تکلیف و وسعت خودتان کار کنید بگونه ای که از وجدان راضی و مطمئن74برخوردار باشید نتیجه را به او بسپارید.

رموز موفقیت در کنکور- بخش چهارم

- واقع بینی و تفکر مبتنی بر منطبق و همراه با ذهنیت مثبت ، رمز اصلی موفقیت40 شما در ادامه راه است. آنچه مهم به نظر می رسد استفاده از معلومات و فراخوانی

مطالب خوانده شده است. بنابر این در ایم باقیمانده ، بر اساس اولویت مطالعه کنید و مطالب قبلی را سازماندهی نمایید. قبل از تسلط کامل بر موضوعات خوانده شده قبلی به سراغ مطالب دیگر نروید. از میان انبوه داوطلبان کنکور ، آن دسته از داوطلبانی که عالوه بر معلومات کافی ، توان استفاده از معلومات را داشته باشند گوی سبقت را از

دیگران خواهند ربود.

استفاده نمایید و با4-2-1- با توجه به فصل بهار ، سعی کنید از تنفس عمیق 41 استراحتهای مؤثر در راستای آماده سازی خود برای استفاده بهینه از توانمندیهایتان

محسوب شود.

- از هیجانات روحی خود به بهترین نحو استفاده کنید ، کلیه عواملی که ممکن است42

شما را مضطرب و نگران سازد نشانه های مثبتی هستند که میزان هوشیاری شما را افزایش می دهند و در صورتی که بتواند آنها را کنترل کنید نتایج مثبتی نصیبتان خواهد

شد بنابر این بدون توجه به عامل به وجود آمدن آن ، سعی کنید به عنوان پیام مثبت از آن استفاده کنید تا تصاویر ذهنی شما مثبت شود شما فرصت زیادی ندارید که بخواهید

ساعاتی از روز خود را به تجزیه و تحلیل مسائل روانی خود اختصاص دهید بلکه باید بالفاصله نشانه های مثبت حاالت روحی خود را شناسایی و پتانسیل حاصل از آن را در

راستای اهدافتان مصرف کنید.

- هر یک از ما دارای سطحی از هوشیاری هستیم که ذهن و بدن ما در آن سطح43 Peakبیشترین بازده خویش را داراست و به آن سطح اوج عملکرد استرس می گویند )

performance)PPSL stressباری کنترل استرس درک شش عامل کلیدی زیرضروری است:

( آگاهی : باید خودتان با نظارت دقیق متوجه شوید که در چه ساعاتی از روز در نقطه1 اوج هوشیاری قرار دارید. دروس مشکلتر و مباحث مهمتر را در آن ساعات سازماندهی و

مرور کنید. الف( تاریخ و زمان:بعضی اوقات با تغییری کوچک در برنامه های درسی استرس کاهش

می یابد. ب( موقعیت :از برخورد با آدمها و محیطهای استرس زا حتی االمکان دوری کنید. و در

صورتی که ممکن نبود، موضع گیری مثبت داشته باشید. ج( احساسات : احساسات و افکار خود رابه مثابه یک خدمتکار بی قید و شرط برای

تحقق اهدافتان مورد استفاده قرار دهید.( پیش بینی: با تجسم مثبت می توانید مکانیسمهای مناسبی برای پیشگیری ایجاد کنید.2 ( اجتناب: حتی االمکان سعی کنید حاالت خود را به گونه ای تنظیم کنید که تحت تأثیر3

فشار و استرس نباشید.( ارزیابی : کنترل و نظارت سیستم مستمر.4 ( قاطعیت : با احساسات واقعی خود در یک حالت آرامش و صداقت با خود قرار گیرید5

و از حقوق خود نیز دفاع کنید . جلوگیری از اتالف وقت و بهره گیری مؤثر از زمان نوعیدفاع از حقوق خود به شمار می آید.

( اقدام: اغلب برای حل مسائل زندگی خود، فقط فکر می کنیم و کاری مؤثر انجام6 نمی دهیم . توصیه می شود همین االن در فرصتهای باقیمانده دست به عمل بزنید و با

شعار ))هر روز بهتر از دیروز(( روزهای آتی را به پلهای اصلی موفقیت خود تبدیل سازید.

- در مورد آنچه بیان می کنید کامال دقت داشته باشید از به کار بردن کلمات و واژه44 های تحقیر آمیز و منفی جدا بپرهیزید . تنها زمانی که بیان مسائل تبدیل به کار مثبت

شود احساس مثبت تری خواهید داشت . در غیر این صورت تکرار مشکالت تصاویرمنفی ذهن شما را تثبیت می کند و گسترش می دهد و باعث می گردد تا قدرت تخیل در مقابل

اراده تقویت گردد که به ضعف اراده می انجامد. حتی در تصور خودتان هم خودتان ضعیف نشمرید. شما شایستگی موفقیت را دارید به شرطی که در بهترین حالت و شکل

ظاهری و روانی خود ظاهر شوید.

- برای سازمادهی و جمع بندی مطالب باقیمانده توجه شما را به شش عامل یادگیری45موفقیت آمیز جلب می کنیم.

( تالش برای یافتن پاسخ سؤاالت و اشکاالت جزئی که ممکنCuriosity( کنجکاوی : )1 است در پاسخ سؤاالت و اشکاالت جزئی که ممکن است درپاسخ به تستهای کنکور نیز

اختالل ایجاد کند. ( خودباوری مثبت شرایط اساسی برای قبول مسئولیت هایConfidence( اعتماد: )2

بزرگ می باشد اعتماد به نفس کاذب و خود باوری مثبت با هم فرق دارند. منظور از خودباوری مثبت حالتی است که در آن با توکل به خدا و استعانت از نیروها و استعدادها و

نعمتهای الهی انسان بتواند به خودش نیز اعتماد کند و در راستای این اعتماد، اقداماتمؤثر و مثبت و سازنده ای در جهت تحقق اهداف خود انجام دهد.

(: تعهد باید واقعی باشد و یکی از مشخصه های انسانهایCommitment( تعهد: )3 است که به اهداف خود نائل می شوند تعهد با دقت و انرژی و عالقه حمایت می شود.

انرژیهای خود را با شیوه های مؤثر و مثبت ، به گونه ای توزیع کنید که در ادامه راهتوفیق حصول نتیجه ، نصیبتان گردد.

( تمرکز یعنی یادگیری چگونگی کنار آمدن با سرمایه اینConcentration( تمرکز: )4 لحظه در راستای اهداف خود تمرکز داشته باشید. مطالعه با تمرکز یعنی یعنی مطالعه

ای که هدایتگر درونی شما، با حاالت مثبت و جستجو گرانه در این لحظه به دنبال حصولنتیجه همان لحظه باشد یعنی عالیترین شکل اجرای وظایف.

( یقین ، باوری است که شما می توانید کاری را انجام دهید.Conviction( یقین )5 تصویری از خود می سازید و انتظاری که از خود دارید و آن را در ذهن خود تکراری می

کنید زمینه ساز موفقیت شمست. انتظار داشته باشید که در ذهن خود تکرار می کنید زمینه ساز موفقیتهای شماست. انتظار داشته باشید که در حد و اندازه خودتان در کنکور ظاهر شوید این انتظار ، کامال معقول و منطقی است. خیلی هوشیارانه و خالق ذهن خود

را برای موفقیت آماده سازید. گاهی اوقات الزم است به گذشته خود بر گردید و از خود بهCelebration( تجلیل: 6

خاطر موفقیت ها و کارهای کوچکی که انجام دادهاید تمجید کنید . این عمل احساس مثبتی را ایجاد می کند که برای پیشبرد و تدوام امر یادگیری به شما آرامش و پشتکار و

دقیقه، خودتان را10 الی 5 مرتبه و هر مربته حدودا 3دلگرمی می بخشد. روی حداقل در وضعیتی تسم کنید که در جلسه آزمون ، با آرامش و خونسردی همراه با تسلط

نشسته اید و کامال ماهرانه و با مدیریت زمان فوق العاده قوی و مؤثر مشغول بهرهگیری بهینه از آموخته های خود هستید.

% از نتایجی که می80 . 20/80( یا قاعده Pareto Principle- طبق اصل پارتو )46 %20% از نتایج مورد انتظار شما در 80% فعالیتهایمان است. 20گیریم مربوط به

باقیمانده زمان قابل حصول است البته اگر سازماندهی خوبی داشته باشید.

- در رابطه با هر درسی به طور دقیق ، اشتباهات رایج در آن موضوعات را شناسایی47 کنید و در فرصتهایی که به عنوان کنکورهای آزمایشی به دست می آورید نسبت به حذف

آن اشتباه اقدام کنید تا سرعت شما در پیدا کردن تستهای صحیح ، افزایش یابد.

مرتبه3- از تمرینهای تجسم کنکور در فرصتهای باقیمانده استفاده کنید. روزی حداقل 48 دقیقه ، خودتان را در وضعیتی تجسم کنید که در جلسه آزمون10 الی 5هر مرتبه حدودا

، با آرامش و خونسردی همراه با تسلط نشسته اید و کامال ماهرانه و با مدیریت زمان فوق العاده قوی و مؤثر مشغول بهره گیری بهینه از آموخته های خود هستید و در

عالیترین وضعیت روحی و روانی قرار دارید. با سرعت انتقال فوق العاده زیاد و حضور ذهن کامل، در حالیک ه خود را به خدا سپرده اید و هر لحظه حالتان بهتر می شود و با

رعایت کلیه قواعد و تکنیک های تست زنی آزمون را برگزار می کنید. در آن لحظه ، شما کامال واقع بین هستید و در همان لحظه حضور دارید و این احساس ، موجب دلگرمی و

بارش انرژی ذهنی مثبت می شود. سازماندهی مطالب ، کلید طالیی حافظه شما درکنکور به شمار می آید.

- یکی از بهترین تکنیکها وهنر های که باید یاد بگیرید و تمرین کافی داشته باشید ، هنر49

تست نزنی است. به همان اندازه که تست زدن مؤثر است، تست نزدن هم مؤثر است . تجربه نشان می دهد که بسیاری از داوطلبان به دلیل فراوانی پاسخهای غلط نتوانسته اند

تست45به دانشگاه راه یابند. به عنوان مثال اگر یک داوطلب کنکور در یک درس که 4 تست را پاسخ اشتباه بدهد و 6 تست را با قاطعیت و اطمنان ، پاسخ بدهد و 25دارد.

% خواهد بود73/3تست را سفید بگذارد طبق فرمول محاسبه درصد خام او در آن درس % محاسبه می77/7 تست غلط را پاسخ نمی داد در صد او 6در صورتی که اگر همان

دارد ، ممکن است صدها نفر رتبه او را4% در یک درسی که ضریب 5/5شد. اختالف جابجا کند.توصیه اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان و دست اندرکاران مسائل کنکور ،

اینست که فقط به تست هایی که به صحت پاسخ آن اطمینان دارید پاسخ دهید.

رموز موفقیت در کنکور- بخش سوم

- از ارتباط با دوستان استفاده مثبت بنمایید . وجود دوستان را به عنوان نعم��تی ب��رای26 به حرکت درآوردن خودتان تلقی کنید و ب��ا تفک��ر مثبت) اس��تفاده م��ؤثر از ش��رایط تع��یین شده(بر خورد کنید. خودتان را با لحظات قبلی مقایسه کنید عمل خودتان را با امک��انتت و نعمت های خود مقایسه کنید. نسبت سود و سرمایه مهم است. اگر به بهره وری خودت��انفک�������ر کنی�������د. همیش�������ه ب�������ه دنب�������ال رش�������د و پیش�������رفت هس�������تید.

- تمرینات زیر برای استراحت مؤثر پیشنهاد می شود)ح��تی در جلس��ات آزم��ون بط��ور27خیلی س�����������������������������������������������������������������������������������������������������������ریع(

( استراحت چشم ها:صورت خود را به طرف دیوار برگردانید یا به بیرون از پنجره نگ��اه1 کنید. ) هرکدام کمترجلب توجه می کند( چشم هایتان را ببندید و مردمک شم هایتان را بهط�������������رف ب�������������اال برگردانی�������������د دو نفس عمی�������������ق بکش�������������ید.

( حرکت دستها: بازوهایتان را در کنار خود قرار دهید . دستها به طرف جلو ، حاال دس��ت2 بش�مارید20هایتان را هر ه ممکن است ب�ه عقب کش�یده آن ه�ا را محکم نگ�ه داری��د ت�ا

سپس آزاد کنید دست هایتان را برای چند ثانیه روی پای خود قرار دهید و از احساس آزادش����������������������������������دن ل����������������������������������ذت ببری����������������������������������د.

( چرخش گردن به اطراف: سرتان را چن��دین ب��ار دای��ره وار بگردانی��د س��پس ب��ر عکس3 عمل کنید تا زمانی که می توانید راحت باشید این کار را تکرار کنید. هر فدعه آهسته تر و

کام��������������������������������������������������������ل ت��������������������������������������������������������ر. ( خم شدن: در روی صندلی به این طرف و آن طرف خم شوید. تا زمانی که ب��ا ه�ر خم4

شدن دسستان به زمین برسد. اگر نگاهتان کنن��د. همیش��ه می توانی��د وانم��ود کنی��د ک��ه اززمین چ������������������������������یزی ب������������������������������ر می داری������������������������������د.

( استراحت کوتاه ذهنی : چشم هایتان را ببندید و خود را در ی��ک مک��ان دلخ��واه در نظ��ر5 کنار دریاو . تا زمانی که بدنتان هم احساس کند در آنجا اس��ت– جنگل –آورید. کوهستان

در آنجا بمانید. اگر دست ها و پاهای س�ردی داری��د ی��ک مح��ل گ��رم و دوس�تانه را در نظ��رآوری����������������������د و آن ه����������������������ا را گ����������������������رم کنی����������������������د.

( ایستادن در اتاق: اگر باید برای مدت طوالنی بایستید این پا و آن پا کنید و با خم کردن6-Wholeزانو ها و قوزک پ��ا خ��ود را از ح��الت یکنواخ��تی خ��ارج کنی��د. ب��ه نق��ل از: Brain

thinking

- در بعضی موارد ، بمنظور استفاده بهتر از حافظه می توان ، حرف اول چند کلمه ی��ا28 radar radio detecting andند ایده را کنار هم قرار داد و کلمه ای جدید ساخت مثل:)

ranging معارف اس��المی و ...( و ی�ا– شیمی زیست شناسی–( قابل استفاده در تاریخ ادبیات Acronymsتکرار کرد.میت وان شعر کوت��اهی ب��ا نظم دلخ��واه در نظ��ر گ��رفت و آن را تجس��م و and

Acrostics for information involving key words.

- بمنظور ب��ه خ��اطر س��پردن چن��د نکت��ه ک��ه در رابط��ه ب��ا موض��وعی مط��رح می ش��ود29اق���������������������دامات زی���������������������ر توص���������������������یه می ش���������������������ود.

( ابتدا هر مرحله را خوب ی��ا بگیری��د و ب��رای آن ی��ک کلم��ه ی��ا چن�د کلم��ه کلی�د تجس�م و1ط�����������������������������������������������������راحی کنی�����������������������������������������������������د.

( کلم����ات کلی����د حاص����ل را ب����ه ص����ورت لیس����ت کوت����اهی یادداش����ت نمایی����د.2( با ب��ه تص��ویر کش��یدن این چن��د کلم��ه، ط��رحی از ک��ل موض��وع را ن��یز در نظ��ر آوری��د.3 The( یکبار دیگر ارتباط کلمات کلیدی را با مراحل در نظر گرفته شده مش��خص کنی��د.)4

keywords Met hod ���������������������������������������������������)

- در لحظه بخاطر سپاری یک موضوع ، تا جایی که ممکن است قدرت مشاهده خود را30 افزایش دهید با دقت کامل ) در حد ت��وان ( ابع��اد مختل��ف موض��وع را در نظ��ر بگیری��د. از زوایای مختلف آن را بررسی کنید. اشکاالت احتمالی ذهنی راجع به آن موضوع را در نظر بگیرید. ارتباط موضوع را ب��ا مط��الب و دانس��ته ه��ای قبلی خ��ود مش��خص کنی��د. آن را در محلی از حافظه جاسازی کنید و در لحظه ثبت مطالب، آرامش داشته باشید تا ج��ایی ک��ه ممکن است از قوه تجسم خود نیز کمک بگیرید . زمانی را که قرار اس��ت از این مط��الب استفاده کنید به عنوان ی��ک ک��د اص�لی هم��راه مطلب ب��ه ذهن خ�ود تلقین کنی��د. اطمین��ان داشته باشید که اگر قواعد تکرار را به طرز صحیحی رعایت کنید ان شاء ا... با سرعت و دقت فراوان ، موضع را فراخوانی خواهید کرد. ح��تی االمک��ان خودت��ان را هم ب��ه موض��وع

وارد کنید و دخالتی در روند شکل گیری مطلب داشته باشید. در بعضی موارد به��تر اس��ت داستانی بسازید و موضوعات مورد نظر را به عن��وان وق��ایع مختل��ف داس�تان و شخص��یت

. دروسیThe study Guides and strategies( به نقل از:Chainingهای آن را در نظر بگیرید ) را که به نظرتان مشکل تر می رسند ، بیشتر مرور کنی��د و ح��تی االمک��ان در مع�رض دی��د

س���������ازماندهی ه���������ا(–خ���������ود ق���������رار دهی���������د. ) خالص���������ه ه���������ا

- توجه داش��ته باش��ید ک��ه لحظ��ه ه��ا و س��اعات و روزه��ای ش��ما گ��وهر ه��ای گرانبه��ای31 زندگیتان هس��تند در واق��ع کیفیت زن��دگی آین��ده شماس��ت . ب��رای رس��یدن ب��ه م��وفقیت و بهروزی ، الزم است ابتدا خ��ود را شایس��ته آن بدانی��د و س��پس به��ای آن را در ه��ر لحظ��ه پرداخت نمایید. یک بار دیگربه ی��اد آوری��د ک��ه: م��وفقیت یع��نی تالش مس��تمر وآ گاهان��ه درراس�������������������تای اه�������������������داف و ب�������������������ر مبن�������������������ای ارزش ها

- به خاطر داشته باشید ما همانی را دریافت می کنیم که راه ورود آنرا بر رویخ��ود می32 گشایی م. هنگامی که ادراک ما بر مبنای و فور و برکت اس��ت و خ��ود را شایس��ته آن می دانیم شاهد یک تحول می شویم. بر هر چیزی که ذهن خود را متمرکز می کنیم آن چیز درن������������������������زد م������������������������ا ب������������������������زرگ می ش������������������������ود.

- برای آغاز یک روز خوب و فعال با دیدگاه های عالی وشیاسته و کسب انرژی خ��الص33 زندگی پیشناد می شود هر چند آیه از قران کریم را با توجه و تدبیر از خالق هستی و مبدأ اصلی آفرینش و آمادگی شنیدن نداهای آسمانی یع��نی قب��ول هم��اهنگی ب��ا جری��ان خ��الص هستی که انسان را به رشد و کمال می رساند. ما با توجه به استعداد ها و زمینه هایی که داریم باید از وحی کمک بگیریم. ارتباط صحیح با خ��دا از طری��ق دع��ا و نم��از پوی��ا ت��رین و پیشرفته ترین عملی است که امروزه تمام محققان و اندیشمندان ، آن را به ص��ورت ی��ک اصل. بدیهی و مسلم پذیرفته اند. نه برای تجارت و محاسبه روزان��ه معم��ولی بلک��ه ب��ارینی����از اص����لی و تکام����ل یافت����ه ، ارتب����اط خودت����ان را ب����ا خ����دا بیش����تر کنی����د.

- یک ضر المثل چینی می گوید: اگر کاری را که همیش��ه انج��ام داده ای��د ، انج��ام دهی��د34 همان نتیجه ای را می گیرید که همیشه گرفته اید اگ��ر نتیج��ه ای دیگ��ر می خواهی��د ک��اری دیگری انجام دهید. اگر واقعا در یک کار ، اشتباهی دارید حتما آن را تغی��یر دهی��د ) ف��ورا و بالفاصله ( تغییر در روش ها نشانه رشد فکری آدمی است و اص��رار ب��ر ادام��ه ی��ک روش غلط نشانه عدم رشد فکریاست که بسیاری از انشان ها متأس��فانه ب��ه دلی��ل تعص��ب و ی��الج���������������������اجت ب��������������������ر آن اص��������������������رار می ورزن���������������������د.

- فرصت سازی و فرست یابی و فرصت شناسی از عوامل اصلی م��وفقیت ب��ه ش��مار35 میآید. موضع گیری ها در زندگی مهمتر ازموفعیت هاست. چه بسا موقعیت ه�ای مناس�بی که به خاطر موضع گیریهاینامناسب از بین رفته اند و بخ��وبی م��ورد اس��تفاده واق��ع نش��ده

ان�������د. تفک�������ر مثب یع������نی موض�������ع گ�������یری بهین�������ه در ه�������ر م�������وقعیت

- برای ایجاد آرامش در زندگی ، باید تا جایی که ممکن است به زمان حال رس��ید و ب��ا36ش����ناخت درس����ت و ظ����ایف وعم����ل ب����ه آن ه����ا ، به����ره وری را اف����زایش داد.

- تخلیه ذهنی اطالعات ) یاد آوری مفاهیم خوان��ده ش�ده ب��دون مراجع�ه ب��ه کت�اب ( در37لحظ��ات مختل�ف تم��رین بس��یار خ�وبی ب��رای اس�تفاده از ق��وای ذه��نی در حافظ��ه اس�ت.

- از تمرین����������ات آرام س����������ازی ذه����������نی و روانی اس����������تفاده کنی����������د.38

- آری شم یک اقیانوس بیگرانید. و وقتی کشتی های سنگین در ساحل هستی ش��ما ب��ه39 گل می نشینید و بناچار در انتظار مد آب می مانند باز شما همچ��ون اقی��انوس نمی توانی��د شتاب کنید و مد آب را پیش از آمدن فرا خوانید شما همچنین مانند فصل ها هستید. و هر چند در زمستان ، بهارتان را انکار می کنید اما بهار خفته تان خواب آلود لبخن��د می زن��د و

نمی رنجد. < جبران خلیل جبران

رموز موفقیت در کنکور- بخش دوم

- در هنگام مطالعه و یادگیری یک موضوع ، سعی کنید از چند زاویه زیربه موضوع نگاه11کنید:

( از دیدگاه طراحان تست های کنکور 1( از دیدگاه نویسنده و مؤلف2( از دیدگاه کسانی که هیچ اطالعی از موضوع ندارند3( از دیدگاه یک داوطلب کنکور که خیلی ریزبین و دقیق است4 ( یدگاه یک دانشمند و محقق .توانایی سیال سازی ذهن در یادگیری راه موثری برای5

درک بهتر می باشد . تاکید می کمن موارد فوق با سرعت در تفکر به انجام می رسد نه با سرعت در تکلم ، همانطور که خودتان می دانید سرعت تفکر دهها باربیستر از سرعت

تکلم است ، به همین دلیل شما درمدت کمتر از چند دقیقه می توانید عملیات ذهنی پیچیده ای را انجام دهیدو فکرتان را به راحتی به در گردش در آورید. ) تخیل هدایت

یافته(

، محدودیت زمان سرعت را افزایش میدهد بدون اینکه حالتParkinson- طبق اصل 12 استرس خاصی ایجاد کنید در شرایط کامال منطقی و واقع بینانه ، زمان خود را محدود

کنید و خود را مقید کنید تا نیازها و خواسته هی معینی را درراستای اهداف تأمین کنید وبه اهداف کوتاه مدت خود برسید.

)اثر ایجاد انتظار( اگر شما انتظار معقولی از خودتان داشتهPigmalion- طبق اصل 13باشید و در راه رسیدن به آن تالش کنید ، حتما موفق می شوید.) ان شاءا...(

- همت عالی از خصوصیات انسانهای موفق است. شناخت رسالت ها و مسؤولیتهای14 انسانی باعث می شود بسیاری از کارهایی که در ابتدا سخت به نظر می رسد خیلی 5ساده و راحت شود ، فقط باید پای مناسب و مرکب مورد نیاز را فراهم کرد .روزی

دقیقه خودتان را در پیشگاه خالق هستی محسم کنید و به خلیفه ا... بودن فکر کنید و بهاین موضوع دقت کنید که : این همه استعداد خدادادی بازدهی می خواهد.

- یک مولد درونی ایجاد کنید تا بوسیله آن هر روز شارژ شوید. و به خاطر داشته15 باشید: آنها که از درون نجوشیده اند ازبیرون پر شوند، آسیب پذیر خواهند شد. و آسیب پذیری زیاد باعث کاهش اعتماد به نفس و تضعیف روحیه می شود. موتور تصمیم سازی

درونی را فعال کنید.

- از جرزوات کمک درسی ، فقط به عنوان مرجع موردی استفاد نکنید به هیج عنوان16کتابهی درسی را کنار نگذارید.

- وقت خودتان را با یادگیری و مطالعه مطالب خارج از کتاب ، تلف نکنید . به هیچ17 عنوان استفاده از کتابهای دانشگاهی وسطوح باالتر از کمک های درسی ) مخصوصا در

زمان آمادگی برای کنکور ( برای کنکور مناسب نیست.

- به رفتارها و عملکردهای اطرافیان خیره نشوید ، و برنامه زندگی خد را فقط بر18 اساس اهداف شخصی خود تنظیم کنید. حقوق هر فرد را رعایت کنید اما رفتارهای آنها

باعث تغییر و نوسان در تصمیم گیری های شما نشود. برای تامین اهداف خود تالش کنید.

- موفقیت یعنی تالش دائمی آگاهانه در راستانه اهداف و بر مبنای ارزشها .موفقیت ،19 موفقیت می آورد. به جای اینکه فقط در انتظار موفق شدن بنشینید موفق بودن را

تجربه کنید و آن را با تمام وجود لمس کنید. برطبق تعریف فوق همین امروز متیوانیدموفق زندگی کنید. در فضای آرام تالش کنید.

- از هر موقعیتی برای شکل دادن به انگیزه ها و تقویت روحیه خود و اطراافیان20 استفاده کنید . و در جمع هایی حاضر شوید که مثبت و سازنده باشد. این پیام را به یاد

داشته باشید و در معرض دید خود نصب نمایید.

- یکی از راه های آرامش روحی و روانی و همچنین تسلط بر ذهن و روحیه، ورزش21 دقیقه ورزش کنید. ورزش و تنفس صحیح15کردن است. سعی کنید روزانه حداقل

همراه با خواب مؤثر و تغذیه مناسب ، یکی از رموز اصلی موفقیت به شمار می آید.

مرتبه و در هر مرتبه یک دقیقه وقت خاصی را به خود اختصاص15- روزانه حداقل 22دهید و در آن یک دقیقه به عنوان مثال یکی از اقدامات زیر را انجام دهید:

( تشویق و پاداش به خود به دلیل کسب موفقیت های نسبی1( بازنگری در شیوه های اجرای برنامه درسی 2( هدفگذاری برای استفاده بهینه از وقت باقیمانده روز3( توبیخ یک دقیقه ای و برخورد جدی با خود4( سکوت و رسدن به آرامش لحظه ای ذهنی 5 ( تسم دقیق اهداف و برنامه های آینده و به حاطرآوردن لذت های ناشی از رسیدن به6

اهداف( طرح تعدادی سؤال در ذهن بمنظور تغییر روحیه و عوض شدن مسیر تفکر لحظه ای7

( تنفس صحیح و استراحت مناسب ذهنی8( شکر گذاری به درگاه خداوند متعال برای تمام نعمت ها9

( دعا و خواست قبلی از خدا برای رسیدن به صالح و خیر10

- تهیه کارت های حافظه به صورت پرسش و پاسخ )پشت و رو( به صورت رنگی و23 ترجیحا پکوتاه و تلگرافی و تداعی کننده و پربار، تکرارمناسب این کارت های حافظه.

تکرار مناسب کارت ها و بطور کلی الگو های سازماندهی شده به این صورت می باشد. تکرار بعدی یک هفته بعد از– سات بعد از آن 24 دقیقه- تکرار دوم 10تکرار اول بعد از

تکرار– روز بعد هم اضافه شود ( تکرار بعدی دو هفته بعد از آن 3آن ) در صورت نیاز بعدی یک ماه بعد از آ و به همین ترتیب سه ماه بعد.

- بزرگترین خیانت به خود و دیگران، تعویق انداختن کارهاست. کار و اندیشه امروز را24 کار را باید در همان وقت و همان روز مقرر انجام داد.So it nowبه فردا موکول نکنید.

- ارزشیابی هفتگی و خود آزمایی های تستی در پایان هر فهته بسیار مهم است.25 اشکاالت خود و همچنین دلیل بروز اشکاالت را بررسی کنید و بالفاصله نسبت به رفع آن

اقدام نمایید. یک اشکال ممکن است به چندین تست لطمه بزند. آنچه مهم استمشخص کردن وضعیت خودتان نسبت به درس است.

رموز موفقیت در کنکور- بخش اول

- بهینه سازی سیستمهای یادگیری با شعار هر روز بهتر از دیروز پیشرفت تصاعدی ایجاد1 می کند. هر روز یک رکورد جدی��د بش��کنید و ی��ک گ��ام اساس��ی برداری��د. کاره��ای ج��دی راآس�����������ان بگیری�����������د و کاره�����������ای آس�����������ان را ج�����������دی بگیری�����������د.

- وقتی از کالسهای مدرسه به خانه بر می گردید مطالب همان روز را حتما مرور کنی��د.2Ebbingبر اساس منحنی نسیان ابینگ ه��اس ) haus forgetting Curve 24( بع��د از

در ص���د از مط���الب خوان���ده ش���ده را از ی���اد می ب���ریم! 70س���اعت س���اعت ح���دود

- به خاطر بس��پارید ک��ه وظیف��ه ی��ادگیری مط��الب ، ب��ر عه��ده شماس��ت و ش��ما مس��ؤل3 – معلم –آموخته هایتان هستید. هر گونه تکیه زدن به شرایط بیرونی ) از قبیل : مدرس��ه

امکان��ات و ...( ب��اعث تض��عیف ق��وای درونی و– دوس��تان – پدر و م��ادر – آزمون –جزوه ذهنی شما می شود .البته باید از تمامی امکانات و شرایط مذکور به نحو احسن اس��تفادهکنی���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������د.

- معلم ها را با هم مقایسه نکنید آنها را آنطور که هستند بپذیرید نه آنطور ک��ه ش��ما می4 خواهید. سعی کنید شیوه هر یک را کشف کنید و از هر استادی متناسب که اج��را می کن��د استفاده کنید. الزاما همه شیوه های یکسان ندارند.اگر مقایسه را کنار بگذارید تمرکزت��انبیش��������������������تر و ک��������������������ارایی ت��������������������ان ب��������������������االتر می رود.

- برای اینکه حافظه شما فعال تر شود و مطالبیرا که فرا می گیرید تا چند ماه آینده ب��ه5 راحتی در ذهنتان ب��اقی بمان��د، الزم اس�ت ازروش بس�یار مهم و ف�وق الع�اده < اس�تفاده کنید. یعنی قبل از فراگیری مطالب جدید کلیه مطالبی را که قبال یاد گرفته اید از ابت��دا ت��ا جایی که خوانده اید ، مرور کنید، همیشه در ابت��دای ه��ر جلس��ه این ک��ار را خیلی س��ریع و ذهنی انجام دهید. ب��دهیی اس�ت اگ�ر مطالع�ه ش�ما ب��ا یادداش�ت ب��رداری ه�ای فش��رده و منسجم همراه باشد مرور مطالب خوانده شده با سرعت بیشتری صورت می گیرد. باری م��وفقیت در آزمونه��ا ، عمقی خوان��دن کتابه��ا و مط��الب بس��یار مهم��تر از تم��ام ک��ردن کتابهاست. خطایی که بسیاری از داوطلبان مرتکب می شوند این است که بیشتز از اینکه مطالب را یاد بگیرند و سازماندهی کنند به فکر تمام کردن کتابها هس��تند. ت��ا ب��ه اص��طالح فرصتی برای مرور کردن آنها داش��ته باش��ند )چ��ون فرام��وش می کنن��د( اطمین��ان داش��ته باشید اگر مطالب را عمیق یاد بگیرید زمانی که برای م��رور ه��ای بع��دی ص��رف می کنی��د بسیار کوتاهتر خواهد شد. )البته حتی االمکان کتابها بای��د تم��ام ش��ود و فرص��تی هم ب��رایم���������رور و رف���������ع اش���������کال آنه���������ا در نظ���������ر گرفت���������ه ش���������ود.(

- اولویت بندی کارها و دروس در هر روز یکی از مهمترین نکات مدیریت زمان و برنام��ه6 ریزی است. به جای اینکه فقط به کمبود وقت فکر کنی��د و غص��ه بخوری��د و فض��ای ذه��نی

مهم��ترین ک��اری را ک��هخود را با استرس مسموم کنید ، بالفاصله دست به عم��ل بزنی��د و ، پیدا کنید و انجام دهید . برای رهایی از حلقه نگ��رانی ، حتم��ادرآن لحظه باید انجام شود

باید همین االن یک قدم به طرف هدف بردارید. نگرانی را به نش��انه ای مثبت ب��رای عم��ل تبدیل کنید. اگر نگرانی های شما بدون دلیل ادامه پیدا کند ، انگاه ب��ه ج��ای اینک��ه فع��الیت کنید ، در جالت رکود باقی می مانید ، و این حالت رکود ، نگرانی را افزایش می دهد و به همین ترتیب یک چرخه معیوب به وجود می آید که مانع پیشرفت شما خواهد شد. انش��ان های موفق ، زمانی که نگران می شوند یک دقیقه فکر می کنند و بالفاصله مهم��ترین ک��اررا پی���������دا می کنن���������د و در هم���������ان لحظ���������ه آن را انج���������ام میدهن���������د.

- احساس حضور نویسنده در هنگام مطالعه، باعث افزایش بازدهی ی��ادگیری می ش��ود.7

( منطب��ق ب��ا سیس��تم )Preview- قبل از شروع مطالعه دقیق ، به تیترها و شکلها نگاه کنید )٨PQ6R( .س��پس تع��دادی س��ؤال ط��رح کنی��د )Questionبعض��ی از س��ؤاالتی ک��ه نقش مهمی در )

ی��ادگیری بحث دارن��د و در بس��یاری از موض��وعات قاب��ل ط��رح می باش��ند عبارتن��د از.

( درب�������اره این موض�������وع چ�������ه چ�������یز ه�������ایی را قبال ی�������اد گرفت�������ه ام ؟1( فای���ده ه���ای کلی فراگ���یری این موض���وع چیس���ت و کاربرده���ای آن ک���دام اس���ت؟2( ک�������������������دام بخش ه�������������������ای آن مهم�������������������تر اس�������������������ت؟3 ( چه انتظاری از خودم دارم؟ بعد از اتمام این بخش چه تغی��یراتی در رون��د ی��ادگیری من4

بای���������������������������������د مش���������������������������������اهده ش���������������������������������ود؟( این موض������وع پای������ه و ریش������ه چ������ه موض������وعاتی می توان������د باش������د؟5( این موض��وع ب��ه ک��دام موض��وعات وابس��ته می باش��د؟ و ب��ا چ��ه مب��احثی ارتب��اط درد؟6 ( اگر بخواهیم به جای این تیتر ها ، عناوین دیگ�ری را انتخ�اب کنم چ��ه عب�اراتی مناس�ب7

اس�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ت؟( اگ��ر بخ��واهم مث��الی درب��اره این موض��وعات بی��ان کنم چ��ه مثاله��ایی مناس��ب اس��ت؟8

Reticular- کلید هایی که مرا ب��ه فهم به��تر این موض��وع نزدیگ��تر می کن��د ک��دام ان��د؟)9Activating System )RAS(به خاطر داشته اشید طرح این سؤاالت در م��دت زم��انی

دقیقه صورت می گیردو در این مرحله اصال نیازی به پیدا کردن پاسخ ها نیست3کمتر از !این عمل تنها برای ایجاد تحریک سیستم فعال کننده شبکه ذه��نی ش��ما مناس��ب اس��ت.(ط��رح س��ؤال ، یکی از مهم��ترین عوام��ل ایج��اد تمرک��ز ح��واس و درک ع��الی اس��ت.

- هر گاه دچار وسواس و حالت بالتکلیفی شدید الزم اس�ت لیس�تی از کاره�ایی ک�ه در10 آن لحظه ذهنتان را مشغول می کند بنویسید و بعد طبق دستور العمل زیر آنها را اول��ویت

Time Manegmentبندی کنید:)

�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������)( ام�����������������������������������������������ور ف�����������������������������������������������وری و مهم 1( ام�������������������������������������������ور ف�������������������������������������������وری و بی اهمیت2( ام������������������������������ور غ������������������������������یر ف������������������������������وری و مهم3( ام����������������������������ور غ����������������������������یر ف����������������������������وری و بی اهیت4

مورد اول یعنی امور مهم و فوری )دروس مهم و فوری ( را در همان لحظه انجام دهی��د و اطمینان داشته باشید ک��ه به��ترین انتخ��اب را داش�ته ای��د. انج��ام دادن ام��ور مهم و ف��وری باعث آرامش و سکوت ذهنی می شود و کارایی شما را افزایش می دهد. مورد دوم اگ��ر می توانید انجامدهید. مورد سوم راشرو کنید و قبل از اینک��ه ب��ه مرحل��ه ح��اد و ش��فوریت برسد برای آن زمان بندی مناسبی را در نظر بگیرید. مورد چهارم را کنار بگذارید و انج��ام ندهید . همیشه و در هر لجظهکارهایی ک��ه در ذهنم��ان م��رور می ش��ود در یکی از تص��میم بگیرید در مدت باقیمانده از روز ، به سراغ دروس مهم و فوری رفته و آنها را ابتدا مطالع

کنید و کم کم به سازماندهی ذهن خود نیز بپردازید.