(

۲۰۰۷ ډیموګرافی او روغتیا پلټنه

مهم کشفونه

پاکستان

)پشتو(

Ministry of Population Welfare دا راپور په کال ۷-۲۰۰۶ کښی د پاکستان ډیموګرافی او روغتیا پلټنه هغه کشفونوخالصه ده کوم چیاجراکړی او National Institute of Population Studies NIPS تطبیق کړی ده. میکرو انټرنیشنل موسسه د دی پلټنی نقشی دپاره تخنیکی مرسته، تطبیق او ازمینه وړاندی کړی ده کوم چی د دی ډیموګرافک او روغتیا پلټنی پروژه )MEASURE DHS( یوه برخه وه. د دی پلټنی د

پاره سرمایه د امریکی بین المللی ترقی اژانس )USAID( وړاندی کړی ده ولی وړنه راوړنه مرستیال UNFPA او UNICEF و.

دا خپرونه د امریکی بین المللی ترقی اژانس په مرسته ممکنه شوه. په دی کښی څرګنده شوی نظریه یوازی د مولف دی او د امریکی بین المللی ترقی اژانس قطعی توګه دا فکرنه لری.

National Institute of Population Studies )NIPS(, Block 12-A, په حقله نور زیات معلومات نه ترالس کولی شی PDHS ۲۰۰۶-۷د Capital Inn Building, G-8 Markaz, P.O. Box 2197, Isalmabad, Pakistan; Telephone: 92-51-926-0102 or 926-0380;

Fax: 92-51-926-0071; Web: www.nips.org.pk

Macro International, 11785 Beltsville Drive, Calverton, MD 20705, په حقله نور زیات معلومات نه ترالس کولی شی DHS د.USA; Telephone: 301-572-0200, Fax: 301-572-0999, Web: www.measuredhs.com

سپارښت شوی اقتپاس:

National Institute of Population Studies )NIPS( [Pakistan] and Macro International. 2008. Pakistan Demographic.Macro International او Health Survey 2006-07: Key Findings. Calverton, Maryland, USA: NIPS او

سرورق فوټو: c(2006( جیکب سیمکن، د فوټو برخه کولو خواخوږی

پانړه 1

PDHS 2006-07 باره کښید پاکستان ډیموګرافی او روغتیا پلټنه ۷-۲۰۰۶ پاکستان کښی روغتیا او ابادې حالت په ځیرکتنه له ډیټا اخیستلو دپاره تدبیر شوی وه. د ۲۰۰۷ PDHS پاکستان کښی تنظیم کړی شوی دویمه ډیموګرافی او روغتیا پلټنه ده. د دی پلټنی مقصد د حاصل خیزی، فامیلی پالننګ، ماشومانو مړینه، کوچنی او ماشوم خواړه ورکولو مشق، د میندومرګ، او HIV/AIDS سره مربوط معلومات او عادتونو په حقله تازه معلومات وړاندی

کونه و.

په دی پلټنه کښی چا برخه واخیستله؟۹ کورونو او ۱۰۰۲۳ د PDHS ۲۰۰۶-۷ پاکستان کښی دکورنی اساس تنظیم شوی ترټولو نه غټه پلټنه ده. به یو قومی نماینده نمونه کښی د ۵44۱۹ فیصد ښځو ۱ نه تر 4۹ کلونو پوری و، څخه مصاحبه کړی شوی وه. دغه پلټنه کښی ۹۸ فیصد کورنی او ۵ واده شوو ښځو، چی عمرونه یی ۲ځواب ورکړو. دغه نمونه په ټول پاکستان کښی په مکمل توګه، ښارې او کلیوالی او د څلورو والیتونو تخمینه لړی. په دی نمونه کښی د مرکزی حکومت تر الس الندی شمالی سیمی )FANA(، قبایلی سیمی )FATA(او د پوځ منع شوی خوندی سیمی شاملی نه دی. د خپل حاصل خیزی او روغتیا پوښتنو ځوابونو نه په ضافی توګه، مصاحبه کړی شوی ښځو د خپل پنځو کلو نه کښته ماشومانو روغتیا او مرګ په حقله معلومات

هم وړاندی کړ.

۱ کلو نه کښته دی او یوازی 4 فیصد ابادې ۶۵ کلونو نه پورته غاړی پاکستان ابادې کښی ماشومان زیات دی - په ټول آبادې کښی 4۱ فیصد د ۵دی. پاکستان په نړی کښی د ګڼه له خلكو دك هیوادونو کښی شپږم شمیر باندی دی.

سند

بلوچستان

پنجاب

سرحد

FANA

جمو او کشمير(جګړی الندی سيمه)

FATA

AJK(شوی

ه ده لټنه ن

(پ

(پلټنه نه ده شوی)

ه ده شوی)لټنه ن

(پ

NWFP: شمال مغربی سرحدی واليتFATA: وفاقی ادارت الندی قبايلی سيمهFANA: وفاقی ادارت الندی شمالی سيمهAJK: آزاد جمو و کشمير

پاکستان

پاکستان

پانړه 2

شتمنی تعریف کښی د کورنی جاییداد د ملکیت، شیانو مستهلک لکه استوګنځی ډول، اوبو وسیله او د برق دستیابی په حقله معلومات د جاییداد

په یوه کښی اخیستلی شوی ده.

ډلو، مساوی پنځو په نمونه پلټنی د ۵ نه ترټولوغریب( کښته، )ترټولو ۱کښی من( ترټولوشته لوړ، )ترټولو

تقسیم کړی شوی ده.

په ښارو سیمو کښی 4۶ فیصد خلک په نسبت دا ولی دی من شته ډیر فیصد ۷ یوازی کښی سیمو کلیوالو

دی.

د والیتونو توپیر په نښه شوی دی. په پنجاب او سند کی، چی ډیر خلک یی ۲۰ دی، اوسیدونکی کښی ښارو په فیصد نه زیات خلک ډیرشته من دی ولی به مقابل کښی یوازی ۸ فیصد په

بلوچستان کښی ډیرشته من دی.

د کورنی خاصیتونهد کورنی جوړښت

د پاکستان یوه کورنی کښی په اوسطی توګه ۷.۲ تن شامل وی. په ښارو سیمو کښی ۹ فیصد سړی د کورنی دا نسبت د کلیوالو سیمو نه لږ کم دی )۷ په نسبت ۷.۳ نفر(. ۲

مشر وی.

د برق او څخلومناسب اوبو ته الس رسیدنهشاوخوا په لسو کښی نهه کورنیو کښی برق موجود دی. د ښارو په ټولو کورنیو کی،

۹۸ فیصد، برق لری، ولی کلیوالی کورنی ۸4 فیصد برق لری.

۹ فیصد، د څخلو مناسب اوبو وسیلو ته الس نه رسی ولی دا د کورنیو اکثریت، ۳نسبت په کلیوالو کورنیو کښی لږ کم دی. د ښار په دری کښی دوه برخی کورنی نل

اوبه استعمالوی، په نسبت د یوازی ۲4 فیصد کلیوالو کورنیو. په کلیوالو سیمو کښی د څخلو اوبو زیاتر وسیلی ټیوب ویل، د برمی سوری یا بمبه دی.

د صحی استعدادپه مجموعی توګه، شاوخوا لسو کښی دری کورنی د چړچوبی استعداد نه لری. ښارو

کورنی په نسبت )۷۸ فیصد( دوه ګون کلیوالی کورنی )۳۶ فیصد( مناسب چړچوبی استعداد نه لری. په داسی ټولو کورنیو کښی ۲۸ فیصد چی زیاتر په ښارو کښی دی، داسی چړچوبی لری چی هغه ګند بیرته تونل له غورځوی. د بلوچستان زیاته برخه

کښی تر ټولو زیات کورنی، 4۳ فیصد، چړچوبی استعداد نه لری.

زده کړهدپاکستان ښځو نیمه برخه او د ۵ کلونو نه پورته وګړی چیرته هم مدرسی کي ګدون ۱ فیصد ښځو او ۲۳ فیصد وګړو ثانوی زده کړه مکمل کړی نه دی اخیستی. یوازی ۳

ده یا د اوچت درجی زده کړه جاری ساتی. زده کړی ته الس رسانی زیاتیږی. د ۶۵ کلونو نه لوړ۹۰ فیصد ښخو چیرته هم مدرسو کښی ګډون نه دی کړی په نسبت د

۳۰ فیصد نجلیو چی عمرونه یی لسو نه تر څوارلس کلونه دی. په وګړو کښی د زده کړی نسبت زیات دی چی پکی یوازی ۱۷ فیصد، لسو نه تر څوارلس کلونو هلکان

زده کړه نه حاصلوی.

کورنی شتمنی

پنځو کلو نه پورته د ښځو او وګړو تقسيم، حاصل شوی زده کړی اوچت درجه

27

33

8

13

7

14

ښځی

سړی

نالوسته ابتدائ وسطی ثانوی

52

30

زده کړه

ثانویدرجی زده

6

10

پانړه 3

حاصل خیزی او هغه له ټینګ عزم)TFR( مجموعی حاصل خیزی تخمینه

۱ نه روستو ډیره پاکستان کښی حاصل خیزی د ۹۸4کمه شوی دی، تیرشوو پلټنو ترمخ. په موجوده وخت کی، پاکستان کښی ښځی اوسطی طور 4.۱ ماشومان

۱ کښی ۶ و. لری، کوم چی په ۲۰۰۰ کښی 4.۸ او ۹۸4

حاصل خیزی د استوګنځی په نسبت مختلف وی. په غټو ښارو کښی ښځی کم حاصل خیزی لری یعنی۳.۰

ماشومان، ولی په کلیوال سیمو کښی 4.۵ ماشومان. حاصل خیزی په ټولو والیتو کښی په مناسب توګه

سمه دی، پنجاب کښی ۳.۹ نه په سند او سرحد کښی ۳ .4 پوری.

حاصل خیزی د میندو زده کړی او اقتصادی حالت په وجه هم مختلفه وی. نالوستو ښځی د ثانوی درجی زده کړی ښځو په نسبت دوه ګون زیات ماشومان لری. حاصل خیزی د ځواب ورکوونکی کورنی شتمنی سره کمیږی. په مثال توګه ډیره غریبه ښځه شپږ )۵.۸( بچی، ولی ټولونه شته

منه ښخه اوسط دری ماشومان لری.

حاصل خيزی ته ميالن

6.0

ټول حاصلخيزی نسبت

1984-85PCPS

1990-91PDHS

1994PCPS

5.65.4 5.4

1996-97PFFPS

2000-01PRHFPS

2001-03SWRHFP

4.44.8

2006-07PDHS

4.1

حاصل خيزی د استوګنځی په نسبت او زده کړه

4.8

ټول 3.1حاصلخيزینسبت

نالوسته ابتدائ وسطی ثانوی

3.2*

2.3*

اوچت

4.03.3

4.53.8

3.0

ټول ښاری غټ ښار نور ښاری ټولکليوال

4.1

استوګنځی زده کړهيوازی 500 نه تر 750 ښځو په اساس*

پانړه 4

خیالی کورنی جسامتماشومان ۱. 4 کورنی جسامت یوخیالی پاکستان کښی ښځی کلیوالی نسبت په ښارو د جسامت کورنی خیالی د ګڼړی. کورنی خیالی د .)۳.۷ مقابل په 4.۳( خوښوی غټ ښځی جسامت په حیرانتیا توګه کم شی کله چی دښخو زده کړه زیاته ثانوی درجی 4.4 ماشومان غواړی ولی نالوستی ښځی شی:

زده کړی ښځی یوازی ۳.۳.

لومړی واده په وخت عمر ۱ کلونو عمر پوری واده کړی پاکستان کښی نیمی ښخی د ۹.۱واده کښی عمر لومړی ډیر ښځی ځنه کښی پاکستان شی. ۱ کلونو عمر پوری وادی کړی شوی او ۱ فیصد ۵ کړی شی - ۳4۰ فیصده تر ۱۸ کلونو عمر پوری. د اوچت درجی زده کړی مودی ډیری تر واده خپل نسبت په ښځو نالوستو د ښځی ځنډوی. هغه ښځی چی د اوچت درجی زده کړه ترالسه کوی

د ۲4.۵ کلونو په مینځنی عمر کښی واده کیږی - د نالوستو ښځو واده نه شپږ کاله روستو. په لومړی عمر کښی واده نسبت زیاتیږی، هڅی خو اوس ښځی په ۲۵ نه ۲۹ پوری ۲۰.۳ کلونو مینځنی عمر کښی واده

کیږی، ولی مخکینی نسل کښی ښځی 4۵ نه 4۹ پوری په ۱۸.۵ مینځنی عمر کښی واده کیدلی.

لومړی زیږیدنی وخت کښی عمر پاکستان کښی نیمی ښخی د ۲۱.۸ کلونو عمر کښی لومړی بچی زیږیدنه کوی. یوازی ۱۸ فیصد ښځی د اتلس کلونو عمر کښی بچی زیږیدنه کوی. په کلیوالو سیمو کښی د ښارو سیمو په نسبت ښځی یوکال مخکی زیږیدنه کوی. ډیرتعلیم لرونکی ښځی هم لومړی زیږیدنی له زیات صبر کوی. د ثانوی زده کړه پوری تلونکی ښځی لومړی زیږیدنه په ۲۳ کلونو مینځنی عمرکی کوی، ولی نالوستی ښځی لومړی زیږیدنه په ۲۱

کلونو مینځنی عمر کښی کوی.

ځوانی کښی حاصل خیزی۱ کاله پوری نهه فیصد ښځی د بچی زیږیدنی جوګه شی: اووه فیصد میندی وی او نوری ۳ فیصد لومړی بچی اومیندواری شی. په ۱ نه تر ۹ د ۵وړوکی عمر کښی موروالی د ښارو سیمو په نسبت کلیوالو سیمو کښی عمومی ده، او نالوستی وړوکی ښځی د ثانوی درجی زده کړه ښځو په

۱ کلونو په عمر کښی زیږدنه پیل کوی )۱۶ مقابل ۱ فیصد(. نسبت لس ګونا زیات د ۹

)c( 2006 یعقوب سمکن, Photoshare

پانړه 5

فامیلی پالننګ )کورنی تدبیر(کورنی تدبیر مهارت

پاکستان کښی د فامیلی پالننګ )کورنی تدبیر( مهارت طریقی زیاتر عمومی دی. اوسنی ۹۶ فیصد واده کړی ښځی د فامیلی پالننګ )کورنی ۹ فیصد(، ستن لګول )۸۹ فیصد( او ښځینه تدبیر( لږ تر لږ یوه نوی طریقه پیژندی. ترټولوعمومی پیژندلی شوی طریقه د ګولی خوړل دی )۲

تعقیم )۸۷ فیصد(. شاوخوا په دری کښی دوه برخی د کورنی تدبیر رواینی طریقی هم پیژندی، یا خو ځنګیدل یا بیرته اخیستنه.

کورنی تدبیراستعمال له میالن۱ نه روستو مخ نیوی دارو استعمال دری ۹۸۰ګون شوی دی، مګر نژدی کلونو کښی برابر شو. ۲۰۰۳ نه د ډډونکی استعمال او ښځینو

تعقیم زیات شوی دی، ولی د ستنو، IUDs او کولیو استعمال لږ کم شوی دی. په ۲۰۰4 کی۳۲ فیصد په نسبت اوس ۳۰ فیصد واده شوی ښخی

د مخ نیوی یوه طریقه استعمالوی .

د کورنی تدبیر اوسنی استعمالدریش فیصد اوسنی واده شوی ښځی د کورنی تدبیر یوه طریقه استعمالوی او ۲۲ فیصد نوی

طریقی استعمالوی. ښځو تعقیم )۸ فیصد(، نرینه ډډونکی )۷ فیصد(، بیرته اخیستل او ځنګیدل )4 فیصد هر یوه( دا طریقی ډیری عمومی استعالیږی.

د کورنی تدبیر استعمال استوګنځی او والیت په وجه بدلیږی شی. په ښارو سیمو کښی 4۱ فیصد واده شوی ښځی مخ نیوی طریقی استعمالوی ۱ فیصد نه پنجاب کښی ۳۳ فیصد پوری لړی کوی. په نسبت د ۲4 فیصد کلیوالو سیمو کی. کورنی تدبیر استعمال په بلوچستان کښی 4

د ښځو زده کړی زیاتیدو سره د کورنی تدبیراستعمال په حیرانتیا توګه زیات شی. ثانوی درجی زده کړی ښځی د نالوستو ښځو په نسبت نوی طریقی دوه ګون زیاتی استعمالوی )4۳ فیصد مقابل ۲۵ فیصد(. د دولت زیاتی سره هم مخ نیوی استعمال طریقی زیاتیږی - 4۳ فیصد ښځی

شته من کورنیو کښی مخ نیوی طریقی زیاتی استعمالوی به نسبت د ۱۶ فیصد غریب کورنیو کی.

د کورنی تدبیر طریقی سرچینیعمومی سرچینی لکه حکومتی روغنتون، صحی او کورنی هوساینی مرکزونه او روغتیا میرمن کارګر، موجوده وخت کښی شاوخوا نیم استعمال

کوونکو له مخ نیوی درمل رسوی، ولی شخصی روغنون او شفاخانی ۳۰ فیصد استعمال کونکو ته وړاندی کوی..

کورنی تدبيراستعمال له ميالندواده کړی ښځو

فيصد کومچی اوس مخ نيوی

يوه طريقه استعمالوی

9

1984-85PCPS

1990-91PDHS

12

1994-95PCPS

18

1996-97PFFPS

24

2000-01PRHFPS

28

2003SWRHFPS

32

2006-07PDHS

30

پانړه 6

د فامیلی پالننګ )کورنی تدبیر( اړتیاد کورنی تدبیر استعمال مقصد

نیم غیراستعمال کوونکی کورنی تدبیر مستقبل کښی استعمال اراده لری. کوم خلک چی د کورنی تدبیر استعمال اراده نه لری، هغوی زیاته وجه دا ښایی چی حاصل خیزی د ”خدائ له اړخه” دی.

د بچی زیږیدنی خواهش ځنډول یا بندولشاوخوا نیمی واده کړی ښځی )۵۲ فیصد( نور زیات بچی نه غواړی یا له مخکی نه تعقیم شوی وی. د بچو زیږیدنه محدود کول خواهش هغه ښځی ډیری لری چا چی څلور یا زیات بچی وی. نور ۲۰ فیصد ښځی غواړی چی دوی دی د بل ماشوم زیږیدنی پوری لږ تر لږ دوه کاله صبر

اوکړی.

کورنی تدبیرالحاصل ضرورتتدبیر کورنی د ضرورت. تدبیرالحاصل کورنی د واده د دی، شوی تعریف داسی ضرورت الحاصل شوی ښځو فیصد کوم چی غواړی چی د بل ماشوم زیږیدنه ډول پوره په یا ورکړی، دمه ته زیږیدنی بند کړی مګر دوی مخ نیوی درمل نه استعمالوی. د PDHS ۲۰۰۶-۷ څرګندوی چی ۲۵ فیصد واده کړی ۱ شوی ښځی د کورنی تدبیرالحاصل ضرورت لری- ۱د پاره. د محدودولو فیصد ۱ 4 او ورکول دمه فیصد کورنی تدبیرالحاصل ضرورت په پنجاب کښی ۲۳ نه تر ۳۱ فیصد بلوچستان کښی لړی کیږی. دا نالوستو یا کم زده کړی خلکو او غریبانو کورنیو کښی ډیر

زیات دی.

خطا شوی موقعید پلټنی نه مخکی میاشتی پوری شاوخوا 4۵ فیصد یا فیصد( ۱ ۱( راډیو نه پیغام تدبیر کورنی د ښځی

تلویژن )4۱ فیصد( په واسطه خبری شوی دی. د ښارو زده کړی او شته منی ښځو د کلیوالو سیمو غریبو او کم زده کړی ښځو نه دا پیغام زیات اوریدلی دی. د دی پیغام اوریدونکو، چی کوم

پیغام زیات اوریدلی ده، هغه د کورنی جسامت محدودولی، د ماشومانو زیږیدنو ترمینځ دمه او د مخ نیوی طریقی استعمال شامل دی.

د دی پلټنی نه مخکی په تیرو دولس میاشتو کښی هغه ټولی ښځی چی کوم موجوه وخت کښی کورنی تدبیر نه استعمالوی، یوازی ۲۳ فیصد ته میدان زیارکښ یا روغتیا میرمن کارګر ورغلی دی، چی هغو سره یی د کورنی تدبیر په حقله مباحثه کړی ده.

ورکړی شوی انتخابباید چی کورنی تدبیر مراجعه کوونکی د دی طریقو استعمال له بل اړخ نقصان نه هم خبر کړی شی، دوئ ته څه کول پکار دی هرکله چی دوی داسی بل اړخ نقصان سره مخامخ شی، او دوی ته داستعمال نور طریقی اوښودلی شی. په بدمرغی یوازی په دری کښی یو برخه استعمال

کوونکی د هغوطریقو بل اړخ نقصان نه خبر کړی شوی دی او یوازی ۳۸ فیصد د یوی طریقی نه خبر کړی شوی دی.

سند25%

بلوچستان31%

پنجاب23%

سرحد31%

FANA

جمو او کشمير(جګړی الندی سيمه)

FATA

AJK

Areas not surveyed

کورنی تدبيرالحاصل ضرورتاوس واده شوی ښځو فيصد 15-49

پانړه 7

په ماشومانو کښی مړینی میالندرجی او میالن

د ماشومانو مړینه له تیرو شلو کلونو راسی په نسبت دا ۲۰۰۳ راسی ده مګر کمه شوی پاکستان کی، وخت موجوده دی. والړ ځائ کښی هر لسو کښی یو بچی د خپل زیږیدینی

نه پنځو کلو کښی ننه په حق اورسیږی.

نه دپلټنی تخمینه مرګ ماشومانو کوچنی مخکی [۲۰۰۶-۲۰۰۲] په یوزر زیږیدنو کښی ۷۸ مړینه وه او د پنځه کلونو نه الندی مړینی

۹ وه. تخمینه په یوزر ږیږیدنو کښی 4

په مثال توګه په غټو ښارو کښی پنځه کلونو په یو زر زیږیدنه نه کښته مړینی تخمینه سیمو کلیوالو د نسبت په مړینه ۶۹ کښی کښی چی هلته دا تخمینه په یو زر زیږیدینه کښی ۱۰۰ مړینه ده. ماشومانو مړینه په زده

کړی ښځو کښی او شټه من کورنیو کښی ډیره کمه دی.

زیږیدنه وقفید ماشومانو په زیږیدنه کښی لږ تر لږ ۳۶ میاشتی وقفه ورکول د ماشومانو مړینه ویره کمه کړی. پهپاکستانکی د زیږیدنی ترمینځ اوسطی وقفه ۲۹ میاشتی دی. دیو ماشوم زیږیدنی نه روستو په دوه کلونو کښی ننه د بل ماشوم زیږدنی په وجه د ماشومانو مړینی نسبت ډیرزیات وی )په یو زر ژوندی زیږیدنو کښی ۱۰۱ مړینه په نسبت یوازی ۵۲ مړینه په یوزر ژوندی زیږیدنو کی، کله چی هریو زیږیدنی ترمینځ دری کاله وقفه

وی(. په پاکستان کښی دری کښی یوه برخه ماشومان د مخکینی ماشوم زیږیدنی نه دوه کاله نه کم وقفی کښی ننه زیږدی شی.

روستنی زيږيدنی وقفی په اساس په ماشومانو کی مړينه

122

په يوزر ژوندو زيږيدنه کی مړينه

کلونه 2 >

69 67

کلونه 2 کلونه 3

101

54 5261

کلونه +4

51

کوچنی ماشومانو مړينهپنځو کلو نه کښته ماشومانو کی مړينه

په ماشومانو کی مړينی ميلان

117

په يوزر ژوندو زيږيدنه کی مړينه

1990-91PDHS

111

1996-97PFFPS

2003PDS

کوچنی ماشومانو مړينهپنځو کلو نه کښته ماشومانو کی مړينه

91 92

76

2005 PDS2005

77

94

2005 PDS2005

78

na na

پانړه 8

ماشوم روغتیاخال وهنه دارودرمل

PDHS 2006-07 پرمخ، 4۷ فیصد پاکستانی سپارښت هر ماشومانو میاشتنی ۲۳ تر نه ۱ ۲شوی خالونه وهلی دی - یو خوړ د بی سی جی، هر دری خوړونه د ډی پی ټی او پولیو، او یو نه زیات ماشومانو خوړ د شری. د ۸۰ فیصد بی سی جی خوړ اخیستلی وی او د پولیو دری ټی ډي وروستنی کمو ډیرو ولی هم، خالونه پی خوړ، هیپاټایټس بی او شری اخیستلی وی. شپږ فیصد ماشومانو هیڅ قسم خالونه نه وی

وهلی.

توګه پوره هلکانو زیات نسبت په نجلیو د خالونه وهلی دی - ۵۰ فیصد هلکانو سپارښت

فیصد 44 یوازی ولی دی وهلی خالونه شوی نجلیو. کلیوالو سیمو په نسبت ښارو سیمو کښی ۵ مقابل 44 فیصد(. خال وهنی نسبت زیات دی )4په والیتونو کښی نښه شوی خالونو دارودرمل هم کامل فیصد ۳۵ کښی بلوچستان په چی شته، ۵۳ فیصد پوری پنجاب کښی په نه خال وهنی ده. لکه څرنګه تمه وه، دارو درمل د میندو زده

کړی او کورنی شته من والی سره زیاتیږی.

ماشوم والی ناروغید پلټنی نه دوه هفتی مخکی، پنځو کلو نه کښته ۱ فیصد ماشومان ډیرزیات ساپوری تړلی عمر 4ناروغی )ARI( په نښه و او ۳۱ فیصد ماشومانو دوه کښی دری کښی ماشومانو دی وه.په تبه برخی روغنتون له ولیږل شو چی هغوی ته اینټی باییوټک دارو ورکړی شوه. لکه څرنګه تمه وه، په ښارو سیمو کښی د زده کړو میندو او د شته

د دارودرمل ته ډیرماشومان روغنتون منو کورنیو پاره لیږل شو.

د پلټنی نه دوه هفتی مخکی، پنځو کلونو ۲۲ فیصد پاکستانی ماشومان د اسهال په ناروغی اخته و. دا په شپږو نه یولسو میاشتو ماشومانو کښی دټولو نه اوچت )۲۰ فیصد( نسبت دی. په دی اسهال ناروغی کښی ککړ ماشومانو کښی ۵۵ فیصد روغنتون ته ولیږل شو. په اسهال کښی ککړ ماشومانو له پکار دی چی دوی زیاتی اوبه اوڅکی په خصوصی توګه وبیزریهاییډریشن مالګه )ORS(. د پلټنی نه دوه هفتی مخکی، 4۱ فیصد اسهال ناروغی کښی ککړ ماشومانو دارودرمل د ORS یا مخکی نه پنډه کښی بند مایع څخه اوشو. په پنځو کښی یو اسهال ککړ ماشوم له نوری زیاتی مایع ورکړی شوی. نیم نه زیات )۵۵ فیصد( په اسهال ناروغی کښی ککړ ماشومانو له څه وبیز قسم ریهاییډریشن طبابت یا

زیاتی مایع ورکړی شوی. بیا هم ډیر )۲۱ فیصد( ماشومان هیڅ قسم دارودرمل نه بغیر الړ.

زده کړی په اساس خال وهنی دارودرمل

23-12 کلونو ماشومانو فيصد چی پهمکمل توګه خال وهلی شوی دی

47

ټول نالوسته

38

ابتدائ

54

وسطی

69

ثانوی

70

اوچت

71

سند37%

بلوچستان35%

پنجاب53%

سرحد47%

FANA

FATA

AJK

Areas not surveyed

خال وهنه دارودرمل23-12 کلونو ماشومانوفيصد چی هغوی ته اساسی خال وهلی شوی دی

جمو او کشمير(جګړی الندی سيمه)

پانړه 9

ماشومانو ته خواړه ورکولو مشق تی پی ورکول او متوازن خوړ پیژندګلو

۹ فیصد ماشومان د مور تی پی پاکستان کښی ماشوم ته تی پی ورکول ډیرعمومی دی، 4خوری. هسی خو ۷۰ فیصد ماشومان د زیږیدنی لومړی ورځ نه تی پی خوړل پیل کړی

ولی ۶۵ فیصد د مخکی نه تیارشوی پی هم خوری.

د نړی وال صحی اداره دا مشوره ورکوی چی ماشوم ته اولنی شپږ میاشتو کښی د مور تی پیو نه بغیربل هیڅ شی مه ورکوی. د شپږ میاشتو نه کښته عمرماشومانو په دری کښی یوه برخه )۳۷ فیصد( ځانګړی توګه د مور تی پی خوری. په اوسطی توګه ماشومان

۱ میاشتو پوری تی پی خوری، ولی په ځانګړی توګه دا یوی میاشتی پوری ده. د ۹

متوازن خواړه د ماشوم شپږ میاشتو په عمر کښی پکار دی ځکه چی د نیمګړی تغذیه ۳۶ فیصد د شپږ نه تر نهه میاشتو ماشومان ویره کمه شی. په پاکستان کښی یوازی

بشپړ خواړه خوری.

واړه تغذیه: ویټامین ای، پوالد او کیلشیم

واړه تغذیه ویټامین اومعدنیات دی، کوم چی د ښه صحت د پاره ضروری دی.

مرض او ړوندوالی چی کوم ای، ویټامین د توګه خصوصی په کوی، نیوی مخ ماشومانو او نوی میندو د پاره مهم دی. د ۶ نه تر ۵۹ میاشتنو ۶۰ فیصد ماشومانو په شپږ میاشتو کښی ویټامین ای بشپړونکی، د پلټنی

نه مخکی اخیستلی و.

باید چی امیندواری ښځی د پوالد کولیانی یا شربت لږ تر لږ ۹۰ ورځو د پاره په بالربتوب کښی واخلی، ځکه چی د نمونیا یا نور کشالو مخ نیوی وشی. یوازی ۱۶ فیصد خپلی آخری بالربتوب په وخت کښی ۹۰ ورځو د پاره د نیمه یا شربت اخیستلی وی. پوالد کولیانی نه زیات هیڅ قسم کولیانی نه اخیستلی وی. دوی چی دی پکاری له ښځو امیندواری بالربتوب کښی کیلشیم کولیانی هم اوخوری. نیمه نه زیاتی ښځی هیڅ کیلشیم خوړلی وی، ولی یوازی ۱۵ فیصد ۹۰ یا زیات ورځو دپاره

په بالربتوب کښی کیلشیم خوړلی وی.

c( 2005(خالد محمود راجا، د فوټو برخه کولو خواخوږی

پانړه 10

مورنی روغتیامورنی پام لرنه

پاکستان کښی پنځو کښی هره دریمه ښځه څه لږ مورنی پام لرنه یو طبی کسبی نه اخلی، چی زیاتر په عمومی توګه یو طبیب وی )۵۶ فیصد(. په دری کښی یوازی یوه برخه ښځی د بالربتوب څلورمی میاشتی نه مورنی پام لرنه د پاره ځی، لکه څرنګه چی مشوره ورکړی شوی ده. په دی پاملرنه اخیستلو ښځو کښی هم، ډیر مهم جز ء پاتی شی. د ۸-۲۰۰۶ پی ډی ایچ ایس تر مخه، په مورنی پاملرنه کښی یوازی ۲۵ فیصد ښځو له په بالربتوب کښی مسالونه خبری کړی شوی. یوازی 4۳ فیصد پوالد کلیانی یا شربت اخیستلی و. په ۸۰ فیصد ښځو کښی د خون فشار پیمانه کړی شو، ولی پام لرنه کښی نیمه نه کمی ښځو وزن وکړی شو یا د دوئ رنړی یا وینی نمونی واخیستلی شوی. بیا هم په دری کښی دوه برخو

الټراساونډ وکړی شو. ۶۰ فیصد زیږیدنو له د ټیټانوس ناروغتیا نه محفوظ کړی شو.

مورنی پام لرنه د اوچت درجی زده کړی ښځو، شته من کورنیو، او ښارو سیمو ښځو کښی زیات دی. په سند کښی ۷۰ فیصد ښځی د بلوچستان یوازی 4۱ فیصد په نسبت کورنی پام لرنه اخلی.

4۵ فیصد ښځو هیڅ کله کورنی پام لرنه نه اخلی. د کورنی پام لرنی نه اخیستو زیاتر وجه ښځی دا ښایی چی دا ضروری نه ده )۷۳ فیصد(، ۳۰ فیصد ښځو د پیسو زیان اساسی ګنړلی دی.

زیږونه او هغه نه روستو پام ۱ فیصد په سرکاری او ۲۳ فیصد په شخصی روغنتونو کی. په دری په پاکستان کښی دری کښی یوه برخه زیږیدنی په روغنتون کښی پیښیږی - ۱کښی دوه برخی زیږیدنی په کورنیو کښی کیږی. په کلیوالو سیمو کښی کورنیو کښی زیږیدنه عمومی ده )۷4 فیصد( په نسبت د ښارو سیمو کښی )4۳ فیصد(. په کورنیو کښی په دری کښی یوه برخه زیږیدنو کښی محفوظ زیږیدنی آالت استعمالیږی ولی زیاتر )۷۹ فیصد( بغیرخوټیدلی

سپڼسی د اعصاب تړلو د پاره استعمال کوی او ۲۸ فیصد اعصاب پریکولو د پاره بیاتی استعمالوی.

۳۹ فیصد زیږیدنی یو هنرمند په مرسته کیږی )لکه طبیب، نرسه، دائ یا د روغتیا کتونکی میرمن(. نیمه سره دائ یا عمومی زیږیدنی ملګری مرسته کوی.

د زیږیدنی نه روستو پام لرنه کښی د مسالو مخ نیوی کښی مرسته کولی شی. په نیمه نه کمی ښځی )4۳ فیصده( د زیږیدنی نه روستو طبی نګرانی له ځی. ولی یوازی ۲۷ فیصد د زیږیدنی نه څلور ګړی روستو، لکه څرنګه مشوره ورکړی شوی ده، طبی نګرانی کوی.

د زده کړی په اساس مورنی او زيږيدنی پام لرنه

هغه ښځو فيصد چیدوی مورنی پام لرنه او زی يدنی په وخت يو هنرمند نه مرسته اخيستلی وه (طبيب،

نرسه، دائ يا د روغتيا کتونکی

ميرمن)

61

ټول نالوسته ابتدائ

39

مورنی پام لرنهزيږيدنی په وخت مرسته

50

27

70

47

82

وسطی ثانوی اوچت

60

8875

9686

زده کړه

پانړه 11

مورنی مړینه۱ نه تر د پاکستان DHS ۲۰۰۶-۷ کښی یو مړی معاینه په لفظی توګه شامل کړی شوی ده د کورنی نژدی غړوسره یوه اضافی مصاحبه چی د ۲4۹ کلونو عمر ښځو کښی له جنوری ۲۰۰۳ نه د مرګ اسباب معلوم کړی شی )بالربتوب مسالی، ماشوم زیږیدنه او د زیږیدنی نه شپږ هفتی

روستو حاالت(. د یو زر نه زیات میرمن مړینی تشخیص کړی شوی په دی کورنی پلټنه کی.

د پاکستان DHS ۲۰۰۶-۷ څرګندوی چی ۲۰ فیصد میرمنو مړینی د مورنی اسباب ته منسوب دی)بالربتوب مسالی، ماشوم زیږیدنه او د زیږیدنی نه شپږ هفتو روستو حاالت(. په دری کښی یوه نه زیاته برخه د ۲۵ نه تر ۲۹ کلونو ښځو کښی مړینی اسباب مورنی زیږیدنه دی. مورنی مړینی ۱ فیصد د بالغ ښځو مړینه(. مورنی مړینی د هیواد په وجه حیرانتیا توګه د ښارو سیمو په نسبت په کلیوالوسیموکی عمومی دی )۲۲ مقابل 4مختلف دی. پنجاب کښی یوازی ۱۶ فیصد بالغو ښځو مړینی اسباب د بالربتوب مسالی، ماشوم زیږیدنه او د زیږیدنی نه شپږ هفتو روستو

حاالت و، ولی دا نسبت په بلوچستان کښی ۳۵ فیصد و.

د مورنی مړینی نسبت په سل زره ژوندو زیږیدنو کښی ۲۷۶ مړینه دی، د دی معنا چی په پاکستان کښی هر ۸۹ ښځو کښی به یو ښځه د زیږیدنو ۳۱ مقابل ۱۷۵( او د پنجاب )۲۲۷( په په وخت کښی مړی. د مورنی مړینی نسبت په کلیوالو سیمو کښی د ښارو سیمو په نسبت دوه ګون دی )۹

۷۸( دی. نسبت په بلوچستان کښی ډیرزیات )۵

۱ فیصد( او په بالربتوب کښی د ترټولو نه نیغ مورنی مړینی وجه د زیږیدنی نه روستو دوینی بهیدنه )۲۷ فیصد( دی، ماشومیزوروست ولی )4۱ فیصد مورنی مړینی د بالواسطه علت په وجه دی لکه یرقان، سرطان او دخوړ کولمو ګډوډی. وینی تسمم یا زهرجن توب )۱۰ فیصد(. نور ۳

c( 2005( فرح ریاض، د فوټو برخه کولو خواخوږی

پانړه 12

ایچ آئ وی ایډز HIV/AIDS پیزندګلو او روشپیژندګلو

هرکله وادی شوی د نیمه نه کم ښځو )44 فیصد( ایډز ایډز د کښی بلوچستان په دی. اوریدلی کښی باره پیژندګلو ډیره کمه ده، چیرته چی یوازی ۲4 فیصد د ایډز باره کښی اوریدلی دی. لږ ښځی د لوی HIV مخ نیوی HIV پیژندی. یوازی ۲۰ فیصد پوهـ لری چی طریقی مخ نیوی کیدی شی د ډډونکی استعمال سره، ۳۱ فیصد پوهـ لری چی د دی مخ نیوی کیدی شی یوازی هغه مل سره شهوت لرنه کوم چی د دی نه پاک وی، او ۲4 فیصد پوهـ لری چی شهوت نه لیری ګرزیدل د HIV انتقال

مخ نیوی کوی.

یوازی څلورمه برخه ښځی پوهـ لری چی HIV د تی پی ورکولو سره انتقال کیدی شی.

کیسی ډیری کښی باره ایډز HIV د کښی پاکستان فیصد هرکله واده شوی ښځی ۱۸ یوازی مشهوری دی. پوهـ لری چی ایډز د ماشی چیچلو سره نه انتقال کیږی او ۲۸ فیصد پوهـ لری چی یو غټ کټ سړی ایډز کښی ککړ کیدی شی. په څلورو کښی یوه ښځه پوهـ لری چی دوی ته ایډز نه شی انتقال کیدی که دوی د ایډز کښی

ککړ تن سره ډوډئ اوخوری.

طبی ستنیمخکی نه پلټنی د ښځی شوی هرواده زیات نه نیمه کال کښی ستن لګولی وه. ښخی په اوسطی توګه په کال وینی- د لګول باوری ستنی لګوی. پنځه ستنی کښی هډوکی سره تړلی ناروغتیا، لکه ایډز، انتقال مخ نیوی کوی. په زیاتر قضیو کښی )۸۶ فیصد( ښځو اوویل چی دوی ته آخری ستن لګولو په وخت ستن او پیچکاری یو

نوی او غیرپرانیستلی ګیډی نه اخیستلی شوی وه.

سند43%

بلوچستان24%

پنجاب47%

سرحد42%

FANA

جمو او کشميرATAF(جګړی الندی سيمه)

KJA

ايډز باره کی پيژندګلو

کلنوهرکله وادی شوی ښځ15-49.و فيصد چا چی ايډز باره کی اوريدلی دی

نالوستهابتدائوسطیثانویاوچت

ډډونکی استعمال

يوصاف ملګری سرهشهوت محدود ساتی

49-15کلنوهرکله وادی شوی ښځو فيصد چا چی ايډز باره کی اوريدلی دی:

ايډز مخ نيوی طريقی پيژندګلو

پانړه 13

مالریاملکیت او بستری جالونه

په مجموعی توګه ۶ فیصد کورنی لږ تر لږ یوه میاشو جال لری. شاوخوا په یو کورنی سره هیواد د ملکیت جالونو د و. نه موجود )ITN( جال وژونکی حشره هم کښی مختلف دی، په سند او بلوچستان کښی ۱۶ فیصد کورنی یو جال لری ولی دا نسبت په پنجاب او سرحد کښی یوازی ۳ فیصد دی. د جالونو استعمال ډیر کم دی. د پلټنی نه مخکی یوازی ۲ فیصد تر پنځو کلو ماشومان او ۲ فیصد امیندواری میندی د جال الندی

شپه تیره کړی وه.

ماشو د فیصد ۱ ۵ کوی. نه هیڅ پاره ژغورلود نه هغه بیړلویا ماشو د کورنی ډیری تاوراتاو تار استعمالوی او ۲۳ فیصد کربړاستعمالوی.

په ماشومانو کښی مالریا تنظیمولد پلټنی نه دوه هفتی مخکی د پنځه کلونو نه کښته ۳۱ فیصد ماشومانو تبه وه، لومړی مالریا. په دی کښی ۳ فیصد د مالریا تبی دارو اخیستلی و. SP/Fansidar د مالریا

تبی دارو ترټولو عمومی استعمال شوی و.

په بالربتوب کښی مالریا تبی دارو استعمال ۱ فیصد په بالربتوب کښی مالریا تبی دارو استعمال د ماشوم کم وزن ، هغه مړینه او نور مسالو سبب ګرزی. په آخری بالربتوب کښی ۹امیندواری ښځی په مالریا کښی ګاللی وی. په سند کښی د بالربتوب په وخت مالریا ډیره زیاته وه )۲۷ فیصد( او په بلوچستان کښی )۳۰ فیصد(.

په دی کښی زیاتر ښځو دارو درمل اخیستلی و.

والیتاستوګنځی

بلوچستانسرحدسندپنجاب کلیوالنور ښاریغټ ښارټول ښاریټولحاصل خیزی

4.13.33.03.84.53.94.34.34.1ټول حاصل خیزی نسبت97591181197د ۱۹-۱۵ کلنی ښځی کومی چی میندی دی یا اوس اومیندواری دی )٪(

19.119.720.019.418.819.618.118.719.3د ښځو لومړی واده په وخت منځنی عمر، 4۹-۲۵ کلونه21.822.222.422.021.522.121.121.222.3د ښځو لومړی زیږیدنه په وخت منځنی عمر، 4۹-۲۵ کلونه

525759544954485037واده شوی ښځی )عمر 4۹-۱۵ کلونه( چی بچی نه غواړی )٪(

کورنی تدبیر304146352433272514مخ نیوی موجوده استعمال طریقه )اوس واده شوی ښځی ۱۵-4۹( )٪(

223033261823221913مخ نیوی موجوده استعمال هره نوی طریقه )اوس واده شوی ښځی ۱۵-4۹( )٪(252220242623253131اوس واده شوی ښځی چی کورنی تدبیرالحاصل ضرورت لری 1 )٪(

کورنی مړینه او ماشوم روغتیامورنی پام لرنه

617885715461705141هغه زیږیدیلی ښځی چی یی مورنی پام لرنه یو هنرمند نه اخیستلی وه 2 )٪(396075443038443823هنرمند په مرسته زیږیدنه )٪(345671402533423018په روغنتون کښی زیږیدنه )٪(

ماشوم خال وهنه۱۲475454554453374735 نه تر ۲۳ میاشتنی ماشومان چی په مکمل توګه خال وهلی شوی دی 3 )٪(

خواړه191817201918202221د مور تی پی ورکولو مینځنی موده )میاشتی(

0.90.70.70.91.00.90.83.20.6د مور تی پی ورکولو ځانګړی مینځنی موده )میاشتی(606263615958705754د ۵۹-۶ میاشتنی ماشومان کوم چی ویټامین ای اخیستلی و. د پلټنی نه شپږ میاشتی مخکی یو بشپړوونکی )٪(

202733211816312116هغه ښځی چی ویټامین ای یو خوړ یی د زیږیدنی نه روستو اخیستلی )د پلټنی نه ۵ ورځی مخکی زیږیدلی ښځی( )٪(هغه ښځی چی د پوالد کلیانی یا شربت یی د ۹۰ ورځو دپاره اخیستلی )د پلټنی نه ۵ ورځی مخکی زیږیدلی ښځی( )٪(

16273321121621145 پلټنه )٪(

مړینهماشومانو مړینه: په یو زر زیږیدنه کښی د مړینی شمیر )دا شمیر د پلټنی نه مخکی لس کلو د پاره دی، بی له قومی نسبت، په کږو حروف کی،

کوم چی د پلټنی نه پنځه کاله مخکی ښکاره کوی(

786658758181816349 کوچنی ماشومانو مړینه )زیږیدنه او اولنی کلیزه ترمینځ(94786989100971017559 د پنځه کلو نه کښته مړینه )زیږیدنه او پنځمه کلیزه تر مینځ(

مورنی مړینه

مالریا64268316316کورنی چی پکی دماشو یو جال شته )٪(

3>51>221>211پنځه کلو نه کښته ماشومان، چا چی د پلټنی نه یوه ورځ مخکی دماشو جال الندی شپه تیره کړه )٪(

د ایډز مناسب پیژندګلو446979563247434224چی د ایډز باره یی اوریدلی دی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

ایډز مخ نیولو طریقی پیژندی:315058392133302912یوصاف ملګری سره شهوت محدود ساتی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

20323724132218168ډډونکی استعمالوی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

284146352131252513 پوهـ لری چی د تی پی سره ایډز انتقال کیږی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

مهمی نښی

1اوس واده کړی ښځی چی نور ماشومان نه غواړی یا لږ تر لږ د بل ماشوم پوری دوه کلونه صبر کول غواړی، خو اوس د کورنی تدبیر هیڅ طریقه نه استعمالوی. 2هنرمند چی پکی شامل وی طبیب، نرس، دائ یا روغتیا کتونکی میرمن. 3 په مکمل توګه خال وهلی شوی چی پکی شامل وی بی سی جی یو

خوړ د بی سی جی، هر دری خوړونه د ډی پی ټی او پولیو، او یو خوړ د شری.

والیتاستوګنځی

بلوچستانسرحدسندپنجاب کلیوالنور ښاریغټ ښارټول ښاریټولحاصل خیزی

4.13.33.03.84.53.94.34.34.1ټول حاصل خیزی نسبت97591181197د ۱۹-۱۵ کلنی ښځی کومی چی میندی دی یا اوس اومیندواری دی )٪(

19.119.720.019.418.819.618.118.719.3د ښځو لومړی واده په وخت منځنی عمر، 4۹-۲۵ کلونه21.822.222.422.021.522.121.121.222.3د ښځو لومړی زیږیدنه په وخت منځنی عمر، 4۹-۲۵ کلونه

525759544954485037واده شوی ښځی )عمر 4۹-۱۵ کلونه( چی بچی نه غواړی )٪(

کورنی تدبیر304146352433272514مخ نیوی موجوده استعمال طریقه )اوس واده شوی ښځی ۱۵-4۹( )٪(

223033261823221913مخ نیوی موجوده استعمال هره نوی طریقه )اوس واده شوی ښځی ۱۵-4۹( )٪(252220242623253131اوس واده شوی ښځی چی کورنی تدبیرالحاصل ضرورت لری 1 )٪(

کورنی مړینه او ماشوم روغتیامورنی پام لرنه

617885715461705141هغه زیږیدیلی ښځی چی یی مورنی پام لرنه یو هنرمند نه اخیستلی وه 2 )٪(396075443038443823هنرمند په مرسته زیږیدنه )٪(345671402533423018په روغنتون کښی زیږیدنه )٪(

ماشوم خال وهنه۱۲475454554453374735 نه تر ۲۳ میاشتنی ماشومان چی په مکمل توګه خال وهلی شوی دی 3 )٪(

خواړه191817201918202221د مور تی پی ورکولو مینځنی موده )میاشتی(

0.90.70.70.91.00.90.83.20.6د مور تی پی ورکولو ځانګړی مینځنی موده )میاشتی(606263615958705754د ۵۹-۶ میاشتنی ماشومان کوم چی ویټامین ای اخیستلی و. د پلټنی نه شپږ میاشتی مخکی یو بشپړوونکی )٪(

202733211816312116هغه ښځی چی ویټامین ای یو خوړ یی د زیږیدنی نه روستو اخیستلی )د پلټنی نه ۵ ورځی مخکی زیږیدلی ښځی( )٪(هغه ښځی چی د پوالد کلیانی یا شربت یی د ۹۰ ورځو دپاره اخیستلی )د پلټنی نه ۵ ورځی مخکی زیږیدلی ښځی( )٪(

16273321121621145 پلټنه )٪(

مړینهماشومانو مړینه: په یو زر زیږیدنه کښی د مړینی شمیر )دا شمیر د پلټنی نه مخکی لس کلو د پاره دی، بی له قومی نسبت، په کږو حروف کی،

کوم چی د پلټنی نه پنځه کاله مخکی ښکاره کوی(

786658758181816349 کوچنی ماشومانو مړینه )زیږیدنه او اولنی کلیزه ترمینځ(94786989100971017559 د پنځه کلو نه کښته مړینه )زیږیدنه او پنځمه کلیزه تر مینځ(

مورنی مړینه

مالریا64268316316کورنی چی پکی دماشو یو جال شته )٪(

3>51>221>211پنځه کلو نه کښته ماشومان، چا چی د پلټنی نه یوه ورځ مخکی دماشو جال الندی شپه تیره کړه )٪(

د ایډز مناسب پیژندګلو446979563247434224چی د ایډز باره یی اوریدلی دی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

ایډز مخ نیولو طریقی پیژندی:315058392133302912یوصاف ملګری سره شهوت محدود ساتی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

20323724132218168ډډونکی استعمالوی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(

284146352131252513 پوهـ لری چی د تی پی سره ایډز انتقال کیږی )هرکله واده کړی ښځی 4۹-۱۵ عمر( )٪(