การจัดการความรู้ ( Knowledge Management : KM)

การจั�ดการความร�(Knowledge Management : KM)

การจั�ดการความร�(Knowledge Management : KM)

ประว�ติ�ว�ทยากรดร.ประมา ศาสติระร�จั�ประว�ติ�การศ�กษา : ปร�ญญาเอก คณะศ�กษาศาสติร� สาขา การศ�กษาผู้�ใหญ!

มหาว�ทยาลั�ยศร#นคร�นทรว�โรฒปร�ญญาโท บร�หารธุ�รก�จั สาขา การจั�ดการ

City University, USAปร�ญญาติร# บร�หารธุ�รก�จั สาขา การ

จั�ดการแลัะการติลัาด City University, USAติ*าแหน!งป,จัจั�บ�น- อาจัารย�ประจั*าว�ทยาลั�ยนว�ติกรรมส-.อสารส�งคม

มหาว�ทยาลั�ยศร#นคร�นทรว�โรฒ- ว�ทยากรบรรยายด�านบร�หารองค�กร บร�หารทร�พยากร

บ�คคลัให�ก�บหน!วยงานภาคร�ฐ ร�ฐว�สาหก�จั แลัะเอกชน ติ!าง ๆ

- ว�ทยากรบรรยาย แลัะท#.ปร�กษา เร-.อง PMQA ให�ก�บหน!วยงานภาคร�ฐ

เบอร�ติ�ดติ!อ : 089-111-4082

เม-.อพดถึ�งค*าว!า ความร� “ ”ท!านน�กถึ�งอะไร?

น�ยาม ความร�

ความร� ค-อ ส�.งท#.ส�.งสมมาจัากการศ�กษาเลั!าเร#ยน การค�นคว�าหร-อประสบการณ� รวมท�6งความสามารถึเช�งปฏิ�บ�ติ�แลัะท�กษะ ความเข�าใจั หร-อ สารสนเทศท#.ได�ร�บมาจัากประสบการณ� ส�.งท#.ได�ร�บมาจัากการได�ย�น ได�ฟั,ง การค�ดหร-อการปฏิ�บ�ติ� องค�ว�ชาในแติ!ลัะสาขา

(พจันาน�กรมฉบ�บราชบ�ณฑิ�ติยสถึาน พ.ศ. ๒๕๔๒)

น�ยาม ความร�

ความร� ค-อ สารสนเทศท#.ผู้!านกระบวนการค�ด

เปร#ยบเท#ยบ เช-.อมโยงก�บความร�อ-.น จันเก�ดเป>น

ความเข�าใจัแลัะน*าไปใช�ประโยชน�ในการสร�ปแลัะ

ติ�ดส�นใจัในสถึานการณ�ติ!าง ๆ โดยไม!จั*าก�ดช!วงเวลัา

(Hideo Yamazaki)

ค�ณค!าของ ความร� “ ”

ความร�เป>นส�นทร�พย�ใช�แลั�วไม!ม#ว�นหมด

ย�.งใช�ย�.งเพ�.มย�.งใช�มากเท!าไร ย�.งม#ค�ณค!าเพ�.มมาก

ข�6น

ความร� 2 ย�คย�คท#. 1

โดยนั�กวิชาการ เนั�นัเหตุ�ผล พิสู�จนั�ได� เป็�นันั�กวิทยาศาสูตุร� ครอบคล�มเฉพิาะสูาขา เนั�นั explicit K

ย�คท#. 2 โดยผ��ป็ฏิบ�ตุ เนั�นัป็ระสูบการณ์�

ตุรง เนั�นัผลล�พิธ์�ท)*งานั คนั

บ�รณ์าการ เนั�นั tacit K

เสูรมก�นั

ความร�ท#.ฝั,งอย!ในคน (Tacit Knowledge)

1

2 3

อธุ�บายได�แติ!ย�งไม!ถึกน*าไป

บ�นท�ก

อธุ�บายได�แติ!ไม!อยากอธุ�บาย

อธุ�บายไม!ได�

9Tomohiro Takanashi

ความร�ท#.ช�ดแจั�ง (Explicit Knowledge)

ม# 2 ประเภทความร�

ความร�ท#.ช�ดแจั�ง(Explicit Knowledge –

เป็�นัควิามร� �ท)*เป็�นัเหตุ�เป็�นัผล สูามารถรวิบรวิมและถ-ายทอดออกมาในัร�ป็แบบตุ-างๆ ได� เช-นั หนั�งสู0อ

ค�-ม0อ เอกสูาร และรายงานัตุ-างๆ ตุลอดจนัคนัสูามารถเข�าถ1งได�ง-าย)

ความร�ท#.ฝั,งอย!ในคน ( Tacit Knowledge –เป็�นัควิามร� �ท)*อย�-ในัตุ�วิคนัแตุ-ละคนั เกดจากป็ระสูบการณ์� การเร)ยนัร� � หร0อพิรสูวิรรค� ซึ่1*งถ-ายทอดออกมาเป็�นัเอกสูาร ลายล�กษณ์�อ�กษรได�ยาก สูามารถแบ-งป็4นัก�นัได� เป็�นัควิามร� �ท)ท5าให�เกดการได�เป็ร)ยบในัการแข-งข�นั

อธุ�บายได�แติ!ย�งไม!ถึกน*าไปบ�นท�ก

อธุ�บายได� แติ!ไม!อยากอธุ�บาย อธุ�บายไม!ได�

Tomohiro Takanashi

1

2 3

ม# 2

ประเภทความร�

เอกสาร (Document) –

กฎ ระเบ#ยบ (Rule),

ว�ธุ#ปฏิ�บ�ติ�งาน (Practice)

ระบบ (System)

ส-.อติ!างๆ ว#ซี#ด# ด#ว#ด# เทป– Internet


ท�กษะ (Skill )

ประสบการณ� (Experience)

ความค�ด (Mind of individual )

พรสวรรค� (Talent )

การถึ!ายเทความร�


วงจัรความร� (Knowledge Spiral : SECI Model)

( อ�างอ�งจัาก : Nonaka & Takeuchi )

Socialization Externalization

Internalization Combination


ความร�ท#.ช�ดแจั�ง ( Explicit

Knowledge )



Socialization

การแบ-งป็4นัและสูร�างควิามร� � จาก Tacit Knowledge ไป็สู�- Tacit Knowledge

โดยแลกเป็ล)*ยนัป็ระสูบการณ์�ตุรงของผ��ท)*สู0*อสูารระหวิ-างก�นั

Externalization

การสูร�างและแบ-งป็4นัควิามร� �จากการแป็ลง Tacit Knowledge เป็�นั Explicit Knowledge

โดยเผยแพิร-ออกมาเป็�นัลายล�กษณ์�อ�กษร

Combination

การแบ-งป็4นัและสูร�างควิามร� � จาก Explicit Knowledge ไป็สู�- Explicit Knowledge โดยรวิบรวิมควิามร� �ป็ระเภท Explicit ท)*เร)ยนัร� � มาสูร�าง

เป็�นัควิามร� �ป็ระเภท Explicit ใหม-ๆ

Internalization

การแบ-งป็4นัและสูร�างควิามร� � จาก Explicit Knowledge ไป็สู�- Tacit Knowledge

โดยม�กจะเกดจาก การนั5าควิามร� �ท)*เร)ยนัร� �มาไป็ป็ฏิบ�ตุจรง

องค�ประกอบส*าค�ญของวงจัรความร�

1 .คน ถึ-อว!าเป>นองค�ประกอบท#.ส*าค�ญท#.ส�ด - เป>นแหลั!งความร� - เป>นผู้�น*าความร�ไปใช�ให�เก�ดประโยชน�

2. เทคโนโลัย# เป>นเคร-.องม-อเพ-.อให�คนสามารถึค�นหา จั�ดเกBบแลักเปลั#.ยน น*าความร�ไปใช�ได�อย!างง!ายแลัะรวดเรBวข�6น

3. กระบวนการความร� เป>นการบร�หารจั�ดการเพ-.อน*าความร�จัากแหลั!งความร�ไปให�ผู้�ใช� เพ-.อท*าให�เก�ดการปร�บปร�งแลัะนว�ติกรรม

แหลั!งเกBบความร�ในองค�กร(คลั�งความร�)

สมองของพน�กงาน เอกสาร(กระดาษ) เอกสาร(Electronic)

Knowledge Base (IT)

42%

26%

12%20

%

สมองของพน�กงาน

เอกสาร (กระดาษ)

ฐานข�อมลัความร� (Knowledge Base ,IT)

Electronic

Source: Survey of 400 Executives by Delphi

จั�ดประสงค�การท*า KM BSI Study: KM in Public Sector

ยกระด�บค�ณภาพ

แลัะมาติรฐาน

การให�บร�การ

ผู้ลั�กด�นให�เก�ดการ

สร�างนว�ติกรรม

เพ�.มประส�ทธุ�ภา

พในการท*างาน

ช!วยให�เก�ดการเร#ยนร�แลัะ

พ�ฒนาบ�คลัากร

เร#ยนร�เก#.ยวก�บความติ�องการของผู้�ใช�

บร�การได�ด#ข�6นแลัะเรBว

ข�6น

แบ-งป็4นัควิามร� �และการป็ฏิบ�ตุท)*เป็�นัเลศ

ป็ล�กฝั4งควิามร�บผดชอบในัการแบ-งป็4นัควิามร� �

นั5าป็ระสูบการณ์�ในัอด)ตุมาใช�ให�เป็�นั

ป็ระโยชนั�

นั5าควิามร� �ป็ระย�กตุ�เข�าไป็ในัผลตุภ�ณ์ฑ์� การบรการ

และกระบวินัการ

ผลตุควิามร� �เสูม0อนัเป็�นัผลตุภ�ณ์ฑ์�

ผล�กด�นัให�ม)การสูร�างควิามร� �เพิ0*อนัวิตุกรรม

จ�ดท5าเคร0อข-ายผ��เช)*ยวิชาญ

ม)ควิามเข�าใจและวิ�ดค�ณ์ค-าของควิามร� �

ท5าให�ควิามร� �เป็�นัทร�พิย�สูนัท)*ม)ควิามสู5าค�ญ

จ�ดท5าฐานัควิามร� �เก)*ยวิก�บล�กค�า

ติ�วอย!างเปCาหมายในการจั�ดการความร�

Spansion

Source: Robert Osterhoff

การจั�ดการความร�เป>นท�กษะไม!ใช!ความร�เช�งทฤษฎ#

ไม!ท*า ไม!ร�ฟั,งการบรรยาย ท*าไม!เป>นคนระด�บลั!างผู้!านการฝัEก

ท*าได�อธุ�บายไม!ได�

การจั�ดการความร� (Knowledge Management : KM)

หมายถ1ง ควิามสูามารถในัการจ�ดการควิามร� � ป็ระกอบด�วิย การสูร�างควิามร� � การป็ระมวิล การแลกเป็ล)*ยนัและสูนั�บสูนั�นักระบวินัการเร)ยนัร� � และการสูร�างนัวิ�ตุกรรมใหม-ให�เกดข1;นัในัหนั-วิยงานั

การจ�ดการควิามร� � หร0อ Knowledge Management : KM ค0อ การรวิบรวิมควิามร� �ท)*ม)อย�-กระจ�ดกระจายในัองค�กร และนั5ามาจ�ดระบบ พิ�ฒนัาให�ม)ควิามท�นัสูม�ยอย�-เสูมอ รวิมถ1งจ�ดช-องทางการเข�าถ1งให�สูะดวิก รวิดเร=วิ ท�*วิถ1ง เพิ0*อให�บ�คลากรนั5าควิามร� � ไป็พิ�ฒนัาการป็ฏิบ�ตุงานัให�ม)ป็ระสูทธ์ภาพิสู�งสู�ด

การจั�ดการความร�ท#.ด#จัะช!วยให�องค�กร ปร�บปร�งประส�ทธุ�ภาพ แลัะเพ�.มผู้ลัผู้ลั�ติ ให�ก�บท�กภาคส!วน

ขององค�กร สร�างนว�ติกรรมแลัะการเร#ยนร�รวมถึ�งการส!งเสร�มให�

แสดงความค�ดเหBนแลัะแลักเปลั#.ยนความร�ได�อย!างเติBมท#. เพ�.มค�ณภาพแลัะลัดรอบเวลัาในการให�บร�การ ลัดค!าใช�จั!าย โดยก*าจั�ดกระบวนการท#.ไม!สร�างค�ณค!าให�ก�บ

งาน ให�ความส*าค�ญก�บความร�ของพน�กงานแลัะให�ค!าติอบแทน

แลัะรางว�ลัท#.เหมาะสม

ประโยชน�ของการจั�ดการความร�

Effective Knowledge Management

80% - Organizational processes and human factors

20% - Technology

PEOPLE

TECHNOLOGY

ORGANIZATIONALPROCESSESOVERLAPPING FACTORS

การจั�ดการความร�ในองค�กร

5. การเข�าถึ�งความร�

(Knowledge Access)

5. การเข�าถึ�งความร�

(Knowledge Access)

6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยน

ความร�(Knowledge Sharing)

6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยน

ความร�(Knowledge Sharing)

7. การเร#ยนร�(Learning)7. การเร#ยนร�(Learning)

3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ

(Knowledge Organization)

3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ

(Knowledge Organization)

4. การประมวลัแลัะ

กลั�.นกรองความร�

(Knowledge Codification

and Refinement

)

4. การประมวลัแลัะ

กลั�.นกรองความร�

(Knowledge Codification

and Refinement

)

2. การสร�างแลัะแสวงหาความร�

(Knowledge Creation and Acquisition)

2. การสร�างแลัะแสวงหาความร�


1. การบ!งช#6ความร� (Knowledge

Identification)

1. การบ!งช#6ความร� (Knowledge

Identification)

กระบวนการจั�ดการความร� (Knowledge Management Process)

1. การบ!งช#6ความร� (Knowledge Identification)


เราติ�องม#ความร�เร-.องอะไรเราม#ความร�เร-.องน�6นหร-อย�งเราติ�องม#ความร�เร-.องอะไร

เราม#ความร�เร-.องน�6นหร-อย�ง

ความร�น�6นท*าให�เก�ดประโยชน�ก�บองค�กรหร-อไม!ท*าให�องค�กรด#ข�6น

หร-อไม!

ความร�น�6นท*าให�เก�ดประโยชน�ก�บองค�กรหร-อไม!ท*าให�องค�กรด#ข�6น

หร-อไม!

ม#การแบ!งป,นความร�ให�ก�นหร-อไม!


เราน*าความร�มาใช�งานได�ง!ายหร-อไม!


ความร�อย!ท#.ใคร อย!ในรปแบบอะไร

จัะเอามาเกBบรวมก�นได�อย!างไร


จัะเอามาเกBบรวมก�นได�อย!างไรจัะแบ!งประเภท ห�วข�ออย!างไรจัะแบ!งประเภท ห�วข�ออย!างไร

จัะท*าให�เข�าใจัง!ายแลัะสมบรณ�อย!างไร

จัะท*าให�เข�าใจัง!ายแลัะสมบรณ�อย!างไร

2. การสร�างแลัะแสวงหาความร� (Knowledge Creation

and Acquisition)

2. การสร�างแลัะแสวงหาความร� (Knowledge Creation

and Acquisition)3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ(Knowledge Organization)3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ(Knowledge Organization)

4. การประมวลัแลัะกลั�.นกรองความร�

(Knowledge Codification and

Refinement)

4. การประมวลัแลัะกลั�.นกรองความร�

(Knowledge Codification and

Refinement)5. การเข�าถึ�งความร�

(Knowledge Access)5. การเข�าถึ�งความร�

(Knowledge Access)

6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยนความร� (Knowledge Sharing)6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยนความร� (Knowledge Sharing)

7. การเร#ยนร� (Learning)7. การเร#ยนร� (Learning)



- การบ!งช#6ความร�ท#.องค�กรจั*าเป>นติ�องม#

- ว�เคราะห�รปแบบแลัะแหลั!งความร�ท#.ม#อย!


- การบ!งช#6ความร�ท#.องค�กรจั*าเป>นติ�องม#

- ว�เคราะห�รปแบบแลัะแหลั!งความร�ท#.ม#อย! 2. การสร�างแลัะแสวงหาความร�


- สร�างแลัะแสวงหาความร�จัากแหลั!งติ!าง ๆ ท#.กระจั�ดกระจัายท�6งภายใน/ภายนอก เพ-.อจั�ดท*าเน-6อหาให�ติรงก�บความติ�องการ

2. การสร�างแลัะแสวงหาความร� (Knowledge Creation and Acquisition)

- สร�างแลัะแสวงหาความร�จัากแหลั!งติ!าง ๆ ท#.กระจั�ดกระจัายท�6งภายใน/ภายนอก เพ-.อจั�ดท*าเน-6อหาให�ติรงก�บความติ�องการ

เราติ�องม#ความร�เร-.องอะไรเราม#ความร�เร-.องน�6นหร-อย�งเราติ�องม#ความร�เร-.องอะไร

เราม#ความร�เร-.องน�6นหร-อย�ง






3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ (Knowledge Organization)• แบ!งชน�ดแลัะประเภทของความร�

เพ-.อจั�ดท*าระบบให�ง!ายแลัะสะดวกติ!อการค�นหาแลัะใช�งาน

3. การจั�ดความร�ให�เป>นระบบ (Knowledge Organization)• แบ!งชน�ดแลัะประเภทของความร�

เพ-.อจั�ดท*าระบบให�ง!ายแลัะสะดวกติ!อการค�นหาแลัะใช�งาน

4. การประมวลัแลัะกลั�.นกรองความร� (Knowledge Codification and Refinement)

• จั�ดท*ารปแบบแลัะ ภาษา“ ” ให�เป>นมาติรฐานเด#ยวก�นท�.วท�6งองค�กร

• เร#ยบเร#ยงปร�บปร�งเน-6อหาให�ท�นสม�ยแลัะติรงก�บความติ�องการ

4. การประมวลัแลัะกลั�.นกรองความร� (Knowledge Codification and Refinement)

• จั�ดท*ารปแบบแลัะ ภาษา“ ” ให�เป>นมาติรฐานเด#ยวก�นท�.วท�6งองค�กร

• เร#ยบเร#ยงปร�บปร�งเน-6อหาให�ท�นสม�ยแลัะติรงก�บความติ�องการ

จัะแบ!งประเภท ห�วข�ออย!างไร

จัะแบ!งประเภท ห�วข�ออย!างไร

จัะท*าให�เข�าใจัง!ายแลัะสมบรณ�อย!างไรจัะท*าให�เข�าใจัง!าย

แลัะสมบรณ�อย!างไร


5. การเข�าถึ�งความร� (Knowledge Access)

• ความสามารถึในการเข�าถึ�งความร�ได�อย!างสะดวก รวดเรBว ในเวลัาท#.ติ�องการ

5. การเข�าถึ�งความร� (Knowledge Access)

• ความสามารถึในการเข�าถึ�งความร�ได�อย!างสะดวก รวดเรBว ในเวลัาท#.ติ�องการ




6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยนความร� (Knowledge Sharing)• การจั�ดท*าเอกสาร การจั�ดท*า

ฐานความร� ช�มชนน�กปฏิ�บ�ติ� (CoP)

• ระบบพ#.เลั#6ยง (Mentoring System)

• การส�บเปลั#.ยนงาน (Job Rotation)

6. การแบ!งป,นแลักเปลั#.ยนความร� (Knowledge Sharing)• การจั�ดท*าเอกสาร การจั�ดท*า

ฐานความร� ช�มชนน�กปฏิ�บ�ติ� (CoP)

• ระบบพ#.เลั#6ยง (Mentoring System)

• การส�บเปลั#.ยนงาน (Job Rotation)

7. การเร#ยนร� (Learning)

• น*าความร�ไปใช�ประโยชน�ในการติ�ดส�นใจั• แก�ป,ญหาแลัะปร�บปร�งองค�กร

7. การเร#ยนร� (Learning)

• น*าความร�ไปใช�ประโยชน�ในการติ�ดส�นใจั• แก�ป,ญหาแลัะปร�บปร�งองค�กร

ความร�น�6นท*าให�เก�ดประโยชน�ก�บองค�กร

หร-อไม!ท*าให�องค�กรด#ข�6นหร-อ

ไม!

ความร�น�6นท*าให�เก�ดประโยชน�ก�บองค�กร

หร-อไม!ท*าให�องค�กรด#ข�6นหร-อ

ไม!



ท*าอย!างไรให�กระบวนการจั�ดการความร� ม#ช#ว�ติ“ ”

คน ติ�อง อยาก ท*า“ ”คน ติ�องม#ทร�พยากรท#.จั*าเป>น (เคร-.องม-อ ฯลัฯ)คน ติ�องร�ว!าท*าอย!างไร (ฝัEกอบรม, เร#ยนร�)คน ติ�องประเม�นได�ว!าท*าได�ติามเปCาหมายหร-อ

ท*าแลั�วได�ประโยชน�หร-อไม!คน ติ�อง อยาก ท*า แลัะปร�บปร�งอย!างติ!อ“ ”

เน-.อง (ม#แรงจังใจั)

• ร�ว!าจัะท*าอะไร• ท*าแลั�ว ติ�วเองได�

ประโยชน�อะไร

กลั�!มติ�วอย!าง : 160 คนส*ารวจัเม-.อ : กรกฏิาคม 2548

อ�ปสรรคในการแลักเปลั#.ยนเร#ยนร�ในองค�กร

57.5

35.0

34.4

30.6

30.6

30.0

0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 60.0 70.0

ตุ-างคนัตุ-างท5า งานั

ไ ม-คดนัอกกรอบ

ชงด)ชงเด-นั

ไ ม-ยอมร�บควิามคดเห=นัของคนัอ0* นั

กล�วิการเป็ล)*ยนัแป็ลง

ขาดการยอมร�บซึ่1* งก�นัและก�นั

อ�ปสรรค

จั*า นวน (%)

ป,จัจั�ยแห!งความส*าเรBจั

ผู้�บร�หาร บรรยากาศแลัะว�ฒนธุรรมองค�กร การส-.อสาร เทคโนโลัย#ท#.เข�าก�บพฤติ�กรรมแลัะการท*างาน การให�ความร�เร-.องการจั�ดการความร�แลัะการ

ใช�เทคโนโลัย# แผู้นงานช�ดเจัน การประเม�นผู้ลัโดยใช�ติ�วช#6ว�ด การสร�างแรงจังใจั

“ มาติรา 11 สู-วินัราชการม)หนั�าท)*พิ�ฒนัาควิามร� �ในัสู-วินัราชการ เพิ0*อให�ม)ล�กษณ์ะเป็�นั องค�การแห!งการเร#ยนร�อย-างสูม5*าเสูมอ โดยตุ�องร�บร�ข�อม�ลข-าวิสูารและสูามารถ ประมวลัผู้ลัความร�ในัด�านัตุ-างๆ เพิ0*อนั5ามาประย�กติ�ใช�ในัการป็ฏิบ�ตุราชการได�อย-างถึกติ�อง รวดเรBว แลัะเหมาะสมตุ-อสูถานัการณ์� รวิมท�;งตุ�องส!งเสร�มและพ�ฒนาความร� ความสามารถึ สร�างว�ส�ยท�ศน�และปร�บเปลั#.ยนท�ศนคติ�ของข�าราชการในัสู�งก�ด ให�เป็�นับ�คลัากรท#.ม#ประส�ทธุ�ภาพและม#การเร#ยนร�ร!วมก�น...”

พระราชกฤษฎ#กาว!าด�วยหลั�กเกณฑิ�แลัะว�ธุ#การบร�หารก�จัการบ�านเม-องท#.ด# พ.ศ. 2546

to

LOLearning

Organization

KMKnowledge

Management

การจัดการความรู้ ( Knowledge Management : KM)

Documents

Transcript of การจัดการความรู้ ( Knowledge Management : KM)