شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)
-
Upload
ramona-cummings -
Category
Documents
-
view
58 -
download
4
description
Transcript of شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)
![Page 2: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/2.jpg)
شناسنامه 3شنـاسي روستـايـي، نــام درس: جـامعهدرس
واحـد
شنـاسي روستـايي. منبع درس: جـامعها... تقـوي. نعمت
انتشارات : تهران .آزمايشي دوم چاپ
.1382نور، پيام دانشگاه
![Page 3: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/3.jpg)
فهرست
بخش اول. جامعه شناسي روستايي
فصل اول. جامعه و اجتماع
فصل دوم. شهر،روستا،عشاير
فصل سوم. تعريف و تاريخچة جامعه شناسي روستايي
فصل چهارم. شيوه هاي سكونت روستايي
![Page 4: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/4.jpg)
بخش دوم. ساخت اجتماعي و فرهنگي روستاها
فصل پنجم. قشربندي و تحرك اجتماعي در
روستاها
فصل ششم. نهادهاي اجتماعي در روستا
شناسي اجتماعي روستاييان فصل هفتم. روان
فصل هشتم. جمعيت و حركات آن در روستا
![Page 5: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/5.jpg)
بخش سوم. ساختار اقتصادي روستا
فصل نهم. توليد كشاورزي
فصل دهم. نظامهاي بهره برداري
فصل يازدهم. واحدهاي كارزراعي
فصل دوازدهم. مالكيت ارضي و مناسبات زمينداري
فصل سيزدهم. اصالحات ارضي
![Page 6: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/6.jpg)
بخش چهارم. جامعه شناسي توسعة روستايي
فصل چهاردهم. توسعه،توسعه روستايي و تنگناهاي آن
ريزي توسعة روستايي فصل پانزدهم. برنامه
![Page 7: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/7.jpg)
اين درس از دروس رشته علوم اجتماعي ) كليه گرايشها ( است.
جايگاه درس
![Page 8: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/8.jpg)
دانشجويان كه اسـت درس اين اين هدف كلي
مفاهيـم اساسي را با
فرهنگي ساخت اجتماعي، شناسي روستايي، جامعهاقتصادي روستا، و
ريـزي روستـايـي و مبـاحـث تـوسـعـه و بــرنـامـهآشـنـا كـنــد.
هدف كلي
![Page 9: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/9.jpg)
فصل اول. جامعه و اجتماع
در اين فصل، تعاريف جـامعه، اجتماع و اجتماع روسـتايي را
آشنا اجتماع روستايي مشخصات گيريد و با فرا ميشويد. مي
![Page 10: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/10.jpg)
زي، بدين زاد و جامعه انسان موجودي است جامعهمعني كه انسان
انسـانـهاي ديگر با و آيـد مي در جـامعه بـه دنياكنـد. زنـدگي مي
ماهيت انسان
![Page 11: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/11.jpg)
تعاريف مختلفي از جامعه وجود دارد. مفهوم جامعه، نسبي است و به
زمـان و مكان و شـرايط اجتمـاعي و نظامهاي تاريخي مقيـد اسـت.
مفهوم جامعه
![Page 12: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/12.jpg)
جامعه را مي توان در سه سطح ) وسيع، متوسط و محدود ( مطالعه كرد.
سطوح مطالعه جامعه
![Page 13: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/13.jpg)
محصول تجمع و عمل متقابل افـرادي جامعه است كه بـراي
رسيدن به هـدف مشترك همكاري دارنـد، از مقرراتي اطاعت
كنند و نهادها و سازمانهايي بقاي آن را تضمين ميكنند. مي
تعريف جامعه
![Page 14: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/14.jpg)
جامعه اگـر چـه از لحاظ كمّـي از افـراد تشـكيل
افراد از مستقل آن، كيفي وجود اما شود، مياست.
ويژگي جامعه
![Page 15: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/15.jpg)
تر در مقايسه با جامعه، كوچكتر و محلياجتماع اش كفايي خود و است
كمتـر است. رابطه مـيان اعضـاي اجتمـاع، نـزديك و طبـيعي اسـت و
بخش ) مثل نژاد يا قوميت ( آنها را به عاملي وحدتدهد. هم پيوند مي
ويژگيهاي اجتماع
![Page 16: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/16.jpg)
جامعة كه به تسامح اجتماع روستايي شود، مي خوانده نيز روستايي
اي از روابط انسـاني اسـت كـه در روستـاها مجموعـهگيـرد. شكل مي
اجتماع روستايي
![Page 17: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/17.jpg)
اند عبارت روستايي جماعت مهم ويژگيهايمختاري خود از
نسـبـي، محـدوديـت، مـالكـيت مشـترك و كـار جـمـعـي.
جماعت روستايي
![Page 18: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/18.jpg)
مبتـني بـر اقتصـاد دهقـاني، اجـتمـاع روسـتايي اقتصاد معيشـتي و
خدمات بخشهاي صنعت و روستا، در خودكفاست.اند. چندان رشد نكرده
اقتصاد روستايي
![Page 19: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/19.jpg)
، تقسيم كار بيشتر بر اساس اجتماع روستايي در جنس و سن و نيروي
گـيرد، يعـني بـه صورت ابتـدايي و جسمـاني انجـام ميطبيعي اسـت.
تقسيم كار در روستا
![Page 20: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/20.jpg)
يك واحد توليد و مصرف است خانواده روستايي و از حسd همياري و
در خانـواده گستـرده تعـاون بـرخوردار اسـت.است. تـر روستـاها رايج
خانواده روستايي
![Page 21: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/21.jpg)
، متجانس و برخوردار از اجتماع روستايي است و وحدت فرهنگي
مشترك اجتماعي هويت اعضاي آن بر همساني وهستند. آگاه خود
تجانس اجتماع روستايي
![Page 22: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/22.jpg)
f اجتـماع روسـتايي در ، فـرهنگ سنتي كه نسبتاايستا و راكـد است،
از طريق آداب و اجتماعي نظارت مسلط است و شود. مي رسوم اعمال
فرهنگ روستايي
![Page 23: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/23.jpg)
زندگي روستاييان بسيار ساده و دور از تجمل و مبتني بر
چهره بـه جويي است و روابط افراد صـرفه است.چهره
زندگي روستايي
![Page 24: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/24.jpg)
روابط ورود شهرنشيني و بر اثر گسترش صنعت وبه روستاها، بازاري
ويـژگيـهاي سنـتي و اقتصـاد معيشتي روستاها شود. دگـرگون مي
دگرگوني روستا
![Page 25: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/25.jpg)
فصل دوم. شهر، روستا و عشاير
در اين فصل، با تعاريف روستا، شهر و عشاير آشنا
شويـد و وجـوه تمايـز آنـها را در مي مي
يابـيـد.
![Page 26: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/26.jpg)
اجتماعي واحد كوچكترين قريه يا روستا ،د1ه است مستقلي
كـه اجـتـمـاع روسـتـايـي را در خــود جـاي مـي
دهـد.
ده ) روستا
)
![Page 27: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/27.jpg)
اند عبـارتتعـريف روسـتا اهـم مالكـهاي از تعـداد
جمعيت، انبـوهي جمعيت، سازمان و تشكيالت اداري،
و فرهنگي ساخت اجتماعي، سيماي فيزيكي،اقتصادي.
مالكهاي تعريف روستا
![Page 28: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/28.jpg)
مهمترين معيار تشخيص شهر و روسـتا، ساختار اقتصادي و شـيوة معيشت،
شيوة زندگي و شغل اساسي مردم يعني است.اكثريت اعضاي جامعه
معيار تشخيص شهر و روستا
![Page 29: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/29.jpg)
شود به سكونتگاهي اطالق ميد1ه در ايران امروز، كه اكثر مردم آن
از طريق كشـاورزي سنـتي يـا نيمه سنتي امـرار
كنـند. معاش مي
تعريف ده در ايران
![Page 30: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/30.jpg)
، سكونتگاهي اسـت كه تعداد و انبـوهي شهـر جمعيـت
غير ساكنانش اصلي فعاليت روستا، از بيشتر آن
كشاورزي
اش بـيـشـتــر از دoه و تـسـهـيـالت زنــدگــياسـت.
تعريف شهر
![Page 31: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/31.jpg)
آن بخش از ، از نظر شيوة معيشت،عشـاير
جمعيت
يافتـة عشـيرتي و است كه پيـوند سازمانمعيـشت
f شباني چادرنشين و نشين كـوچ و دارد اجتماعااست.
تعريف عشاير
![Page 32: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/32.jpg)
در تعريف عشايـر، دو ضابطة عضويـت در سازمان ايـلي و
مقبوليت بيشتري داشتن سرزمين مشترك ازبرخوردارند.
![Page 33: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/33.jpg)
اند از عبارتمعيـشت عشايـري ويژگيهاي dاوري، ابتدايي بـودن فن
وابستگي به دام، استفاده از مرتع، كوچ و چادرنشيني، وابستگي ايلي.
ويژگيهاي معيشت عشايري
![Page 34: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/34.jpg)
كه خانوادة هسته است نظاميايـلي سازمان
واسطة آن به با اي
شـود و يگانگي ايل را مجموعة ايل مرتبط ميكند. تضمـين مي
سازمان ايلي
![Page 35: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/35.jpg)
تاريخچة جامعه و فصل سوم. تعريف
شناسي روستايي
جامعه موضوع و وظايف تعريف، با فصل، در اين
شناسي
شـنـاسـي روسـتـايـي آشـنا مـي و جـامـعـه
شـويـد.
![Page 36: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/36.jpg)
دانشي است كه موضوع آن شناسي جامعه مطالعه و شناخت
هاي اجتـماعي و زنـدگي نهـادها و پـديـدهاجتـماعي اسـت.
موضوع جامعه
شناسي
![Page 37: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/37.jpg)
كردن از مجهز اند شناسي عبارت جامعهوظايف قوانين شناخت به انسان
اجتماعي و بيان رهنمودهايي بـراي فعاليت مطلوب نظامهاي اجـتماعي.
وظايف جامعه
شناسي
![Page 38: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/38.jpg)
مطالعة عملي شناسي روستايي، جامعهموضوع روستاها اجتماعي حيات
و كشف و بيان اصـول و قـوانين حـاكم بـر حـركت و تـكامل آنهاسـت.
اينگـونه مطالعات در اوايـل قـرن بيسـتم در اياالت متحـده آغـاز شـد.
شناسي موضوع جامعهروستايي
![Page 39: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/39.jpg)
نخستـين فـردي بـود كـه بـه شـركت در لـوپلـه زنـدگي روسـتاييان،
نـگاري بـا مشاهـده، تنظيـم پـرسشنامـه و تهـيه تكروشـهاي آمـاري
شناس جامعه اولين اعتباري، به ،لوپله پرداخت.
آيد. مي شمار به روستايي
شناسي بنيانگذار جامعهروستايي
![Page 40: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/40.jpg)
روستايي شناسي جامعه مطالعاتي مباحثدر
كشـورها و جـوامع مختلف، متـفاوت اسـت.
شناسي مباحث جامعهروستايي
![Page 41: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/41.jpg)
براي كشورهاي رو به توسعه، از جمله ايران، بررسي مسئله دهقانان امري
حيـاتي است و بـدون حل آن، رشـد و توسعه سالم پـذير نيـست. امكان
![Page 42: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/42.jpg)
هاي سكونت فصل چهارم. شيوهروستايي
در اين فصل، با شـيوة سكونت، عوامل
شويد. مي و انواع آن آشنا مؤثر در آن،
![Page 43: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/43.jpg)
، شكل شيـوة سكونت منظور از ها و استقرار خانـه
ها و دامهاي آنها در نقاط جغرافيايي خانوادهبا توجه
به شـرايط طبـيعي، اجتـماعـي و اقتصـادي اسـت.
تعريف شيوة سكونت
![Page 44: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/44.jpg)
اند از عوامل مؤثر در شيوه سكونت روستايي عبارتعوامل طبيعي و
جغرافيايي، اقتصادي، اجتمـاعي- فرهنگي، سياسي- نظامي- اداري.
عوامل مؤثر در شيوه سكونت
![Page 45: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/45.jpg)
اند از عوامل طبيعي و جغرافيايي عبارتپستي
و بلنـدي، هـوا، آب، و شـرايط اقليـمي ديگر.
عوامل طبيعي
![Page 46: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/46.jpg)
شيـوة زندگي، نارسايي امكانات اقتـصادي و نظام
برداري از زمين جزء عوامل اقتصادي بهرههستند.
عوامل اقتصادي
![Page 47: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/47.jpg)
ساخت اجتماعي، سنـتهاي اجتماعي و همگوني
فرهنگي جزء عوامل اجتماعي- فرهنگي هستند.
عوامل اجتماعي- فرهنگي
![Page 48: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/48.jpg)
اند از عوامل سياسي- نظامي- اداري عبارتضرورت
دفاع و امنـيت، و مـوقعيت سـياسي- استـراتـژيك.
عوامل سياسي- نظامي- اداري
![Page 49: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/49.jpg)
سكونت شيوة در اساسي گونة دوروستايي
و پـراكنـدهانـد از عبـارت.متـمـركـز
انواع شيوة سكونت
![Page 50: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/50.jpg)
هاي روستايي در شيوة سكونت پراكنده، خانهدر ميان
مزارع و نـزديك به مزرعة خانـوادگي احداث شود. مي
شيوة سكونت پراكنده
![Page 51: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/51.jpg)
مجاورت در ها خانه متمركز، در شيوة سكونتيكديگر
شـوند و سـاختـه مي مـزرعه جـدا از و دور وروسـتا
انـداز متـمركـز و مجـتمعي پيـدا مـي چـشم
كنـد.
شيوة سكونت متمركز
![Page 52: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/52.jpg)
طولـي سكـونـت مـتمـركـز بـه دو صـورت اي، ) كـوچه
) اي هسـتهاي (، و خطي يـا ريسماني، ستارهاي، دايـره
ديده ( اي قلعه هندسي، اي، حاشيه نشين، چهارراه
شود. مي
![Page 53: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/53.jpg)
فصل پنجم. قشربندي و تحرك اجتماعي در روستا
در اين فصل، با مفاهيم قشـر و قشربنـدي، اقشار
آشنا مي عوامل تحرك اجتماعي و روستايي
شويد.
![Page 54: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/54.jpg)
كه است افرادي مجموعة اجتماعي قشر يكسان موقعيتهاي
و مـشابـهي را در يك ردة اجتـمـاعي اشـغـال كنـنـد. مي
تعريف قشر اجتماعي
![Page 55: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/55.jpg)
بندي تقسيم عبارت است ازاجتماعي قشربندي هايي اليه جامعه به
f مشخص و قابل شـناخت- مانند طبقات، كاستـها، كامالو پـايگاهـها.
تعريف قشربندي اجتماعي
![Page 56: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/56.jpg)
در مناطق روستايـي، دسترسي به زمين زراعـي )مالكيت يا عدم
را پايگاه اجتماعي افراد مالكيت زمين(، موقعيت وكند. مي تعيين
اهميت تملك زمين
![Page 57: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/57.jpg)
شيوة معيشت خانـواده و موقعيت شغلي و اجتماعي
رئيس خانواده در سازمان اجتماعي روستا، مهمترين
مالك قـشربنـدي روسـتايـيان شمـرده مـي
شـود.
مالك قشربندي در روستا
![Page 58: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/58.jpg)
مالكيت دام و در سالـهاي اخير، مالكهايي نظـيرمرتع،
مالكيت وسايل تـوليد، و حجم سرمايـة تجاري و مالي
قشربندي روستاييان روستاها، مالك در برخي ازاست.
![Page 59: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/59.jpg)
درجة نخست به دو در روستانشينان ايرانقشر
تقسـيم مـيزميـن بـي و زميـندار
شـونـد.
اقشار روستايي
![Page 60: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/60.jpg)
، 1340 در دوره پيش از اصالحات ارضي دهةعبارت زمينداران
بـودنـد از زميـنداران بـزرگ ) اربـابـان فئـودال يـا مالـكان (،
) خـرده كـوچك سـرمايه داران ارضي و زميـنداران(. مـالكين
قشر زمينداران
![Page 61: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/61.jpg)
كاران و در اين دوره، گاوبندان، نسقداران و اجارهزمينها بي
نشينان روسـتايي ( جـزء اقشار بي ) خـوش
زميـن بودنـد.
اقشار بي
زمين
![Page 62: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/62.jpg)
گروهي بودند كه عوامل منقول توليد گاوبندان زراعي را در اختيار
داشتند و امور توليد را در زمين ارباب اداره و كردند. سرپرستي مي
گاوبندان
![Page 63: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/63.jpg)
) رعايا ( روستايياني بودند كه از حقd نسقداران نسق ) حقd آب
( بـرخوردار بودند و بـر روي زمـين ارباب كار و گلكـردند. مي
نسقداران
![Page 64: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/64.jpg)
از بودند عبارت سنتي دوران نشينان خوش سوداگران
و كارمندان خدماتي، كارگـران روستايي، و ها. بـيكاره
خوش
نشينان
![Page 65: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/65.jpg)
در دورة سنتي، خانها، بيگها، و اربابان فئـودال در رأس هـرم قدرت و
قاعدة اين ها در كارگران و بيكاره زمين، كم دهقانانداشتند. هرم قرار
هرم قدرت در روستاهاي ايران
![Page 66: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/66.jpg)
پس از اصالحات ارضي، اربابان فئودال، به مثابه طبقة اند. مسلط از بين رفته
![Page 67: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/67.jpg)
در سالهاي اخير، به جاي خانها و بيگها، شوراي دoه و
سفيدان قدرت برتر را در روستا در ريشدست دارند.
![Page 68: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/68.jpg)
هم اكنون، دهقانانo خـرده مالك مهمترين oقـشر
كمdي جامعة روسـتايي هستند، و در ميان اقـشار
زمين، كارگران روستايي اكثريت مطلق بيدارند.
كثرت دهقانان خرده مالك و كارگران روستايي
![Page 69: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/69.jpg)
گرايش به فعاليتهاي غير كشاورزي در ميان برخي اقشار تشديد شده
اي در روستاها رو به و شاغالن كارهاي فني و حرفهگسترش هستند.
گسترش فعاليتهاي غير
كشاورزي
![Page 70: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/70.jpg)
قشر كاركنان خدماتي،مثل كارمندان دولتي و
كاركنان بخش خصـوصي رو به افزايش است.
![Page 71: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/71.jpg)
عبارت اسـت از تحـرك اجتـماعي حـركـت فـرد
يا گروهي از مردم يك قشر، طبقه و كاست اجتماعي
بـه قـشـر، طـبـقـه و كـاسـت اجـتـماعـي ديـگـر.
تعريف تحرك اجتماعي
![Page 72: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/72.jpg)
f ميـزان تحـرك اجتـماعي و طبـقاتي معـموالدر
شهرها بيشتر از مناطق روستايي و عشايري است.
ميزان تحرك اجتماعي
![Page 73: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/73.jpg)
تحرك اجتماعي امكان معاصر، صنعتي در جوامعطريق از
آموزش، ازدواج و : سه عامل به وجـود مي آيد مهـاجرت.
عوامل تحرك اجتماعي
![Page 74: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/74.jpg)
است كه مهاجرت روستاييان با توسل به توانند مي
بـه تحـرك اجتـماعـي و اقتـصادي دسـت يابـنـد.
![Page 75: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/75.jpg)
فصل ششم. نهادهاي اجتماعي در روستا
در ايـن فصـل، تعـريف نـهـاد اجتمـاعي را فـرا
و خانواده نهاد با ويژگيهاي گيريد و مينظامهاي
شـويـد. خـويشـاونـدي در روستـاهـا آشـنا مي
![Page 76: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/76.jpg)
f الگوي ،اجتماعي نهاد يا رفتار پايدار نسبتا
اي مجموعه
از الگـوها، روابـط، رونـدهـا و ابـزارهـايـي اسـت كـه
در رابـطه بـا يـك نياز اجتمـاعي ساخـته شـده
انـد.
تعريف نهاد اجتماعي
![Page 77: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/77.jpg)
نهادهاي اجتماعيo مهم و شناخته شده عبارت
اند از
اقتصاد، پـرورش، خانواده، دين، آموزش وحكـومت.
نهادهاي اجتماعي مهم
![Page 78: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/78.jpg)
تـر آن گستردهنـوع خانـوادة روستايي بيشتر و بLعد از خانواده شهري
سنتي خود را در بسياري موارد كاركردهاي است و حفظ كرده است.
�عد، نوع و كاركرد خانواده بروستايي
![Page 79: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/79.jpg)
سنـتي خانـواده- مثل ارزش ارزشـهاي اوالد، ارزش
از تر سن- در روستاها قوي ارزش و جنس
شهرهاست.
ارزشهاي اجتماعي خانواده روستايي
![Page 80: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/80.jpg)
و پيوندها مجموعة از است عبارت خويشاوندي خوني، روابط
اجتماعي، مذهبي، حقوقي و قانونيo واقعي يا فرضي و مشهود
يا خيالي كـه گـروهي از افـراد را به يكديگـر ربط دهـد. مي
تعريف خويشاوندي
![Page 81: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/81.jpg)
هـاي گسـتردة خـويشـاوندي در شـبكه
مي خوانده طايفه ايران، روستاهاي
شوند.
تعريف طايفه
![Page 82: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/82.jpg)
عبـارت اسـت از تعـدادي خـانـوار كه در طايـفه نسل5- 4
گذشته جدd شناخته شدة واحدي دارند. در روستاها، ها طايفه
هـا اي روي خانـواده تـأثـيـر مـهـم و تعيـين كنـندهدارنـد.
![Page 83: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/83.jpg)
نظام خويشاوندي در روستاهاي ايران،
دوسويه ) پدر تبار و مادر تبار ( است.
خويشاوندي در روستاهاي ايران
![Page 84: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/84.jpg)
تـر و تـر، شهري هر چـه جامعه صنعتيبزرگتر
شود، اهميت نسبي خويشاوندي كمتر مي
شود.
![Page 85: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/85.jpg)
و جوامع شهري در انواع خويشاونديروستايي
فـرزند سبـبي، اند از نسـبي، عبارتخواندگي.
انواع خويشاوندي
![Page 86: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/86.jpg)
اي نظامهاي خـويشاونـدي رضاعي ) شـيري (،صيغه) مذهـبي ( و
شهرها از بيشتر روستاها در ( اجتماعي ) گزيني كيوره
اند. آورده دوام
![Page 87: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/87.jpg)
اي قـانـونـي، عـرفي يـا بـه رابطهازدواج شـرعي گفته
شود كه مرد و زن را براي مدت موقت يا ميدايم به هم
دهـد و جـامعه آن را به رسميت مي پيـوند مي
شناسد.
تعريف ازدواج
![Page 88: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/88.jpg)
ازدواجهاي و ازدواج پيشرسي و عموميت سرعت،
اي، مبادله
درون گـروه و مجـدد در روسـتـا بيـشـتر از شهـر اسـت.
ويژگيهاي ازدواج در روستاها
![Page 89: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/89.jpg)
سرعت، عموميت و پيشرسي ازدواج براي زنان بيشتر از مردان است.
![Page 90: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/90.jpg)
شيربها، خدمت دامادي، جهيزيه، گريزدادن و حتي
اي خريد زن نشـانه و بازماندة ازدواج مبادلهاسـت.
ازدواج اي مبادله
![Page 91: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/91.jpg)
يكي از ويـژگيهاي ازدواج در روستـاهاي ايـران، ازدواج درون
ازدواج ، بويژه درون گروه خويشاوندي، يا گروه است.همخون
ازدواج درون گروه
![Page 92: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/92.jpg)
ازدواجـهـاي مهمتـرين عـوامـل همـخـون
اند از عـزلت جغـرافيايي، اقتصاد عبارتبسته،
عـرف و عادت و سنـن اجتمـاعي، اعتـقـادات
مصالح و طبقاتي موقعيتهاي محلي،
خانوادگي.
عوامل ازدواج همخون
![Page 93: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/93.jpg)
شناسي اجتماعي فصل هفتم. روانروستاييان
در اين فصل، با ويژگيهاي جوامع سنتي و رفتارها و
ارزشهاي حاكم بر جـوامع روستايي آشنا مي
شويد.
![Page 94: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/94.jpg)
شناسي روستايي، مباحث جامعه يكي از
بررسي
رفتـارها و روابط اجتـماعي روستـاييان اسـت.
بررسي رفتارها و روابط اجتماعي
![Page 95: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/95.jpg)
جوامع بشري با توجه به شيوة معيشت، به جوامع
شهـري، روستايي و عشـايري تقسـيم مي
شـوند.
بندي طبقهجوامع
![Page 96: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/96.jpg)
روابط جوامع بشري با توجه به رفتارها و ، بهاجتماعي
( صنعتي ) سنتي نا و سنتي دو نوع شوند. تقسيم مي
![Page 97: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/97.jpg)
اي از تحول جامعه است كه مرحلهجامعة سنتي توليد آن در سطح
ابتـدايي است و بيشـتر امـور جامعه به وسيلة سنـتها شـود. اداره مي
جامعة سنتي
![Page 98: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/98.jpg)
اي است مـرحله ( صنعتي ) سنـتي جامعة نا كه در آن، صنـعت و
انبوه توليد به جامعه و كرده زيادي پيشرفت خدماتاست. يافته دست
جامعة صنعتي
![Page 99: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/99.jpg)
عبارت جامعة سنتي ويژگيهاي مهمترين
اند
كاري، ايسـتايي گـرايي، محـافظه از سـنتو
ركـود، سـرنـوشت گرايي، نقشـهاي انتسابي.
ويژگيهاي جامعه سنتي
![Page 100: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/100.jpg)
f از نوع جوامع سنتي در ، تفاوتها معموالاي، جغرافيايي و منطقه
و بيشتر از نوع اجتماعيسنتي جوامع نا و در هستند. اي طبقه
![Page 101: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/101.jpg)
اند از علل سرنوشت گرايي روستاييان ايران عبارتشرايط طبيعي
و جغـرافيايي، عـدم امنيت اجتمـاعي و سياسي، فقـر روستاييان.
سرنوشت
گرايي
![Page 102: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/102.jpg)
ويـژگيهاي رفتاري و روابط روستاييان ايران
اند عبارت
اعتمـادي، بي و بردباري، بدبيني از صبر وخوشبـاوري،
نـوازي، يكپـارچـگي هـميـاري، مـهمـاناجتـماعـي.
رفتارها
![Page 103: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/103.jpg)
، باالترين و مهمترين هدف جـوامع سنتي در ازدواج، توليد نسل
فرزندي را است و از اين رو، جامعه و خانواده بيكنند. محكوم مي
ارزش فرزند
![Page 104: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/104.jpg)
در جـوامع سنتي، پسـر را به دخـتر ترجيـح مي
دهند و
در مـردان اند از نقـش بـرخـي داليل آن عبـارت
تـوليـد
وجود و شوهر، خانه به دختر رفتن كشـاورزي،
پدرساالري.
ارزش جنس مذكر
![Page 105: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/105.jpg)
تأمين نبودن در دوران سالخوردگي، دفاع مردان از طايفه،
وجـود ارزشـهاي اجتماعي مبني بر تحقير زنان، و بـرخي
باورها يا سنـتها از ديگر داليل ترجيح جنس مذكر است.
![Page 106: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/106.jpg)
فصل هشتم. جمعيت و حركات آن در روستا
در اين فصـل، با سـاخت و حـركات جمعيت، انـواع،
مي آشنا روستا از مهاجرت ويژگيهاي و پيامدها
شويد.
![Page 107: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/107.jpg)
مطالعات جمعيـتي شامل دو بخـش اسـت :
و ، جمعيت تركيب ساخت و .حركات آن
مطالعات جمعيتي
![Page 108: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/108.jpg)
، نسبت جنسي، ساخت جمعيت در مبحث ميانة سني، اميد
زندگي، جواني، شهرنشيني، سـواد و آموزش شود. بررسي مي
ساخت جمعيت
![Page 109: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/109.jpg)
عمر زندگي، اميد سني، ميانة جنسي، نسبتو متوسط
شهرنشينان آنo از تر پايين روستاييان سواد سطحاست.
جمعيـت روستايي جـوانتر از جمعيـت شهري اسـت.
ساخت جمعيت روستايي
![Page 110: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/110.jpg)
از درصد 3/61، 1375 مطابق سرشماري
جمعيت
،1375اند. در سال كشور، شهرنشين بـوده8/29
سواد بي درصد از جمعيت روستايي ايران بودند.
![Page 111: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/111.jpg)
شامل حركات زيستي- حركات جمعيت طبيعي ) زاد و
ولد و مرگ و مير ( و حـركات مكاني ) مهاجـرت ( است.
حركات جمعيت
![Page 112: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/112.jpg)
ميزان زاد و ولد، ميزان مرگ و مير، و در نتيجه، افزايش
طبيعي جمعيـت در روستـاهـا بيشـتر از شهـرهاسـت.
حركت طبيعي جمعيت در روستاها
![Page 113: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/113.jpg)
به معناي عام عبارت است از تـركمهاجرت
سرزمين
موقت طور به ديگر سرزمين در سكونت و اصليدايم. يا
تعريف مهاجرت
![Page 114: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/114.jpg)
از نظر زمان، مسافت طي انواع مهاجرت شده، خواست و
تمايل مهاجران و قلمـرو سياسي از هم تفكيك شوند. مي
انواع مهاجرت
![Page 115: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/115.jpg)
مهاجرتهاي موقـت يا روزانه، مهاجرتهاي فصلي بـراي كار،
مسافرت، و كوچ عشاير جزء مهاجرت محسوب شوند. نمي
![Page 116: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/116.jpg)
از ميان انواع مهاجرت در ايران، مهاجرت روستاييان
تـر بـه شهـرهـا، مهـمتـر و تعـيـين كنـندهاسـت.
مهاجرت از روستا به شهر در ايران
![Page 117: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/117.jpg)
مهاجـرت از روستا به شهر در ايـران مرد
گزين،
گزين گزين و با سـواد گزين، مجرد جواناست.
ويژگيهاي مهاجرت از روستا به شهر در ايران
![Page 118: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/118.jpg)
f به صورت فردي انجام مهاجرتهاي روستايي غالباشوند مي
نشينان و مستعدتـرين گـروه مهـاجـران، خـوشهستند.
![Page 119: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/119.jpg)
ميان مساحت زمين زراعي و مهاجرت رابطة معكوس وجود دارد و
بيشتـرo مهاجران روستايي را دهقانان تهيدست دهنـد. تشكيل مي
![Page 120: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/120.jpg)
مهاجرتهاي روستايي- شهري بيشتر يك مرحله
اي و
f متوجه تهـران و چند شهر بـزرگ ديگر اكثـرااسـت.
![Page 121: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/121.jpg)
، به داليل جابـههاي مهاجـرتي نظريه
جايي جمعيت
به مدلهاي مهاجرتي نظر دارند، و چگونگي انجام آنها.
ها و مدلهاي نظريهمهاجرتي
![Page 122: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/122.jpg)
هاي مـربوط به مهاجرت روستاييان نظريه
تـوجيهي يا به دو دستة كاركردگرايانه
تقسيم ميتـحليلي يا تبييني و
شـوند.
هاي بندي نظريه طبقهمهاجرتي
![Page 123: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/123.jpg)
مهاجرت از روستا به شهر باعث تقليل جمعيت روستاها، تخليه
تركيب جمعيت خوردن هم نيروي كار فعال، برتغيير روستايي،
تدريجي فـروپاشي و روستاها، قشربندي درشود. مي كشاورزي
پيامدهاي مهاجرت از روستا به شهر
![Page 124: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/124.jpg)
و تجاري كشاورزي به تبديل كشاورزي دهقانيتدريجي دگرگوني
چهـرة طبيعي روستاها، از پيامدهاي ديگر مهاجرت از روستاست.
![Page 125: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/125.jpg)
، مجمـوعة اصول، سياستهاي مهاجـرتي تدابيـر و تصميمات
حدود و كند مي مدوني هستند كه دولت اتخاذ و اجراو فعاليت
مهاجرتي مسائل ارتباط با در را دولت اقداماتكند. مي مشخص
تعريف سياستهاي مهاجرتي
![Page 126: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/126.jpg)
دستـة بـه سـه مهـاجـرتي سـيـاسـتـهـاي
مي تقسيم اداري و سازماني اقتصادي،
شوند.
انواع سياستهاي مهاجرتي
![Page 127: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/127.jpg)
گذاري سياستهاي اقتصادي، مثل تخصيص سرمايه
كـالن براي
ريزي براي كاهش تمايز مناطق روستايي و برنامهشهر و روستا،
مهمتـرين و مؤثـرترين سياستهاي اقتصاديمهاجـرت هستند.
سياستهاي اقتصادي
![Page 128: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/128.jpg)
مانده و ريـزي بـراي عمران مناطق عقـب در بـرنامهمقابله بـا بيش
سازماني سياستهاي از جمعيتيo روستاها يا شهرهاشود. مي استفاده
سياستهاي سازماني
![Page 129: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/129.jpg)
حقوقي و اداري مقررات به اداري سياستهايخاصي اطالق
شود كه محدوديتها، ممنوعيتها و تجويزهاي ميمهاجرتي
را بـراي شـهـروندان كشـور تصـويب و تعيـين مي كنـد.
سياستهاي اداري
![Page 130: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/130.jpg)
فصل نهم. توليد كشاورزي
در اين فصل، با ويژگيهاي اقتصاد كشاورزي روستايي، منابع
درآمد روستاييان و عـوامل توليد كشاورزي آشنا شـويد. مي
![Page 131: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/131.jpg)
عبارت است از استفاده از بهرهكشاورزي
دهي زمين
به منظور توليد و پرورش گياهان و جانوران سودمند.
تعريف كشاورزي
![Page 132: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/132.jpg)
اند بخشـهاي اسـاسي فعـاليـتهاي كشـاورزي عبارتاز زراعـت،
صنايع و مرغداري زنبورداري، باغداري، دامداري،
اي. ناحرفه دستي
انواع فعاليت كشاورزي
![Page 133: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/133.jpg)
مصرفي و اقتصاد كشاورزي در روستاهاي ايران خودكشتي است. چند
ويژگيهاي اقتصاد كشاورزي ايران
![Page 134: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/134.jpg)
كار زنان و كودكـان در امـور توليـدي، دامپـروري و
بهره و دستي روستايي صنايع سنتي، مرغداري
برداري
كشـاورزي خـانـوادگي از مشخصـات اقتـصاداسـت.
![Page 135: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/135.jpg)
نسبت جمعيت فعال در بخش كشاورزي، بـاال،
و سهم اين بخش در تـوليد ملي، انـدك است.
![Page 136: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/136.jpg)
18 از كل اراضي ايـران، نـزديك به ميليون
كشـت زير ( درصـد 12 تا 10) هكتاراست.
![Page 137: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/137.jpg)
اي ، مجموعهبرداري كشاورزي بهره در از اراضي به طور
كلي يـا جزئـي به وسيلـه يك شخص حقيقي يا حقـوقي
بـردار ( براي توليدات كشاورزي استفاده ) بهرهشوند. مي
برداري بهرهكشاورزي
![Page 138: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/138.jpg)
از ويژگيهاي نظام توليد كشاورزي در تاريخ ايران، مالكيت جماعات
روسـتايـي ) مشـاع ( و مالكـيت دولتـي ) ديـوانـي ( اسـت. بـوده
مالكيت مشاع و ديواني در تاريخ ايران
![Page 139: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/139.jpg)
به درآمد روستاييان مهمترين منابع معيشت وترتيب اولويت
اند از زراعت، دامداري، صنايـع دستي عبارت بودهو باغداري.
منابع درآمد روستاييان
![Page 140: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/140.jpg)
صنايع دستي روستايي مكمل فعاليتهـاي زراعي و دامپـروري
دهقانان است و نوع آن تابع محيط جغرافيايي و طبيعي است.
![Page 141: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/141.jpg)
در چند دهة اخير، سهم نسبي كار مزدوري در
منـبع درآمـدي خـانـوار افـزايش يافـته است.
![Page 142: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/142.jpg)
عبارت ايران زراعت در پنجگانه سنتي عوامل
اند بوده
از زمـيـن و آب ) عـوامل نـا منـقـول (، و نيـروي
عوامل ) بذر و انساني نيروي (، گاو ) حيواني
(. منقول
عوامل سنتي توليد
![Page 143: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/143.jpg)
از ميان عوامل توليد زراعي مؤثر در حيات روستاييان
تر از همـه مهمـتر و تعيين كنندهآب ايران، اسـت.
اهميت آب
![Page 144: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/144.jpg)
در نواحي شرقي، جنوبي و مركزي ايـران كه
دچار كم آبي هستند، نقش آب مهمتر است.
![Page 145: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/145.jpg)
توليد زراعي به دو در مؤثر انساني نيروي
تقسيم گروه
f در مي شـونـد : اصلي ) كـه مستقـيماكشاورزي نقش
دارند ( و فـرعي ) كه در خدمت كشـاورزي هستند (.
نيروي انساني
![Page 146: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/146.jpg)
نيروي انساني هر واحد زراعي تابعي است از مقدار زمين آن.
![Page 147: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/147.jpg)
گيري در امور زراعي، اجتماعي و فرهنگي تصميمتابعي است
از رابـطة افـراد با زميـن و يا شكل مالكـيت و تصـرف زمين.
![Page 148: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/148.jpg)
عوامل جديدي كه در دوران معاصر وارد توليد كشاورزي اند اند عبارت شده
از سرمايـة پولي و اعتبارات كشـاورزي، آموزش و تـرويج، مديـريت تولـيد.
عوامل جديد توليد
![Page 149: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/149.jpg)
آالت كشـاورزي و از ميان رفتن با توسـعة ماشينتدريجـي
تغيير سنتي كشاورزي توليد نظام اقتصاد معيشتي،يابد. مي
عوامل دگرگوني نظام توليد سنتي
![Page 150: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/150.jpg)
فصل دهم. نظامهاي بهره
برداري
بـرداري در اين فصل، مفهوم نظام بهرهرا
شويد. مي آشنا انواع آن با و گيريد مي فـرا
![Page 151: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/151.jpg)
عبـارت اسـت از بـرداري نظام بهـره نحـوة بـرداشـت
هاي معين از شيوه از زمين با استفاده محصول
آوري و فن
مشخـص كـه داراي سـطح معيـني از تـوسـعـه اسـت.
تعريف نظام بهره
برداري
![Page 152: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/152.jpg)
در بـرداري نـظام بـهـره چـهـارچـوب يـك
رشته روابط حقوقي ميان افراد و در قـالب يك
از سهمي دريافت براي كار تقسيم نظاممحصول
در مقـابل كار يـا سـرمايه مشـخص مي
شـود.
![Page 153: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/153.jpg)
برداري از زمين در سه ويژگي اساسي نظامهاي بهرهاند ايران عبارت بوده
آنها در همزيستي از تعدdد و تنوع نظامها، دوام تاريخي، وزمان معين. يك
ويژگيهاي نظامهاي برداري بهره
![Page 154: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/154.jpg)
برداري نشان دهندة نوع رابطة انسان نظام بهرهبا طبيعت،
آوري و تسلط انسان بـر پيشرفت سطح فنطبيعت است.
![Page 155: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/155.jpg)
برداري را از نظر سابقه تاريخي نظامهاي بهرهتوان در مي
قبل سـه بخش مطالعه كـرد : نظامهاي ماداري، سـرمايه
نيمه و ماشيني جديد نظامهاي و انتقالي، نظامهاي
ماشيني.
برداري از نظامهاي بهرهزمين در ايران
![Page 156: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/156.jpg)
داري در برداري ما قبل سرمايه نظامهاي بهرهايران ) مربوط به
اواخر تا دورة پيش از اسالم و دورة اسالمياند عبارت ( قاجاريه
از بـرزگـري، مـزارعه، اقـطاع و بـزرگ زميـنداري ) اربـابي (.
قبل برداري ما نظامهاي بهرهداري سرمايه
![Page 157: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/157.jpg)
(، برزگران با داشتن يك مؤاكره ) برزگري در نظام عامل در توليد زراعي
كردند و مـزدي ثابت در حدود كمتر از يك شركت ميگرفتند. پنجم مي
برزگري
![Page 158: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/158.jpg)
هاي يكي از اساسيـترين شيـوهمزارعه تقسيم
محصول ميان مالك و زارع در ايران بوده است.
مزارعه
![Page 159: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/159.jpg)
است اي معامله ،مزارعه اسالمي، فقه بر بنازمين بر
در مقـابـل سهم مـعـين و شـايـعي از حاصـل آن.
![Page 160: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/160.jpg)
، زارع، بـا داشتـن يك يـا چند مزارعـه در عامل توليـد
( وارد قرارداد زراعت با مالك كار، بذر، گاو )( )زمين، آب
شـد و محصول به نسـبت قـرارداد تقسيم ميشـد. مي
![Page 161: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/161.jpg)
انواع عقود و قراردادهاي زراعي ميان مالك و كشاورز
عبارت بودند از خـورابه، مخابـره، مساقات و مغارسه.
انواع قراردادهاي زراعي
![Page 162: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/162.jpg)
در خـورابه، مزارع با عوامل ) جفت گاو ( و آالت كار خود به
پرداخت و بذر و زمين و آب را از مالك زراعت ميگرفت. مي
خورابه
![Page 163: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/163.jpg)
مخابره، نوعي مزارعه است كه در آن، صاحب
زميـن تهية بـذر را بـر عهدة زارع مي
گذارد.
مخابره
![Page 164: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/164.jpg)
. عقدي بود در مورد كاشتن درختمغارسه با زراعت،مزارعه
بـا آبيـاري و نگهـداري درختـان مساقـات و ارتبـاط داشت.
مغارسه و مساقات
![Page 165: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/165.jpg)
، ملك يـا زميني بـود كـه خليـفه، سلطان يا اقطاع شاه به يـكي از
داد تا از عوايد يا تملك آن سران لشكري و ديواني مياستفاده كند.
اقطاع
![Page 166: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/166.jpg)
، و در دورة سيورغال در دورة مغول به اقطاع تغيير نام يافت.تيولصفويه به
![Page 167: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/167.jpg)
بر سه نوع بود : دايم ) وابسته به تيول شغل
و منصـب (، مادام العمر، همه ساله (. موقت )
انواع تيول
![Page 168: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/168.jpg)
، مالك برخي از عوامل توليد را نظام اربابي در dت قرار در اختيار رعي
داد تا زراعت كنـد و محـصول مطابـق قـرارداد ميشـد. تقسيم مي
نظام اربابي
![Page 169: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/169.jpg)
خوانده و بر بهرة مالكانه سهم ارباب، اساس
مي مشخص زراعي توليد پنجگانة عوامل
شد.
![Page 170: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/170.jpg)
در تاريخ ايــران، مالكيت اربـابي وضع مستحـكم و
ها، دگرگون ثابتي نداشت و با تغيير سلسلهشد. مي
![Page 171: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/171.jpg)
) مربـوط به انتقاليبرداري نظامهاي بهرهدوره پيش از
) پيشين نظامهاي از ويژگيهايي (، اصالحات ارضيقبل ما
داري ( و پسـين ) جـديـد ( را در خـود سـرمايهدارند.
نظامهاي بهره
برداري انتقالي
![Page 172: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/172.jpg)
از اند برداري انتقالي عبارت نظامهاي بهرهبرداري بهره
كـوچك و متـوسط بـازرگاني، بهره بـرداري دهقاني.
![Page 173: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/173.jpg)
در واحدهاي كوچك و متوسط، توليد براي بازار گيرد صورت مي
شـوند كه بيشـتر كاربرند تا و محصوالتي تـوليد ميبـر. سرمايه
برداري كوچك و نظام بهرهمتوسط بازرگاني
![Page 174: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/174.jpg)
كـاري، كنـاره كـاري، مقاسمه نصـفـه
كـاري،
انـواع از كاري تلمـبه و چهاركوتكاري
واحدهاي
كـوچـك و مـتـوسـط بـازرگـانـي هسـتـند.
![Page 175: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/175.jpg)
، رييس دهقاني يا خانوادگيبرداري در بهرهخانوار به كمك
افراد خانوادة خـود در قطعه زمين مشخصي كند. زراعـت مي
برداري نظام بهرهدهقاني
![Page 176: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/176.jpg)
، با محدوديتبرداري دهقاني بهره مالـي، و فني سرمايه
ضعف دانش و مديـريت، محدوديت واحـد و تعدdدقطعات،
تـوليد حجـم و سطح اشتغال بـودن و پايـينمواجه است.
برداري ويژگيهاي بهرهدهقاني
![Page 177: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/177.jpg)
برداري دهقـاني، اقتـصاد معيشتي حاكـم در بهـرهاست و زنان و
كنند و توليدات، چند كودكان و سالخوردگان كار مي
كشتي است.
![Page 178: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/178.jpg)
صورتo دو به دهقاني برداري نظام بهره
خرده
داري خانـگي ديده مي مالكي و اجاره
شـود.
برداري انواع بهرهدهقاني
![Page 179: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/179.jpg)
برداران خانوادگي به دهقانان توانگر، خرده پا بهرهو تهيدست ؛
بـرداران عـامـل و نـا عـامـل تـقـسـيم مـي و بـهـره
شـونـد.
![Page 180: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/180.jpg)
) مربوط جديد بـرداري نظامـهـاي بهره به دورة حاضر،
از اند عبارت ( اصالحـات ارضـي بـويـژه پـس ازكشـاورزي
تجاري وسيع، شركتـهاي كشت و صنعت، و توليـد تعاوني
مشاعهـاي زراعي، سـهامي كشـاورزي، تعاونـي )
(. تولـيدي
نظامهاي بهره
برداري جديد
![Page 181: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/181.jpg)
بـرداري تجاري وسـيع، وسعت زميـن در نـظام بهره هكـتار50بيـش از
است و توليد به صورت ماشيني يا نيمه ماشيني براي عرضه به بازار است.
كشاورزي تجاري وسيع
![Page 182: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/182.jpg)
بـرداري اي بهره ، گونهكشتماني واحد تجاري وسيع
گذاري بلند مدت، است كه با سرمايهf محصوالت نوعا
كاربـر را در بـا ارزشـتريـن اراضـي تـولـيد مي
كند.
واحد كشتماني
![Page 183: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/183.jpg)
برداري كشت و صنعت، در اراضي در نـظام بهـرهوسـيع، با
dاوري باال و استفاده از كارگران كشاورزي و فنگذاري سرمايه
f بـراي بـازار صـورت مـي هنگـفـت، تـوليـد صـرفـا
گيـرد.
شركت كشت و صنعت
![Page 184: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/184.jpg)
، واحدي است كه در برداري تعاوني واحد بهره آن، كشاورزان به صورت
جمعـي و بـه شـكل تعـاونـي و با حمايت دولـت به تـوليد پردازنـد. مـي
برداري مبتني بر بهرهتوليد تعاوني
![Page 185: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/185.jpg)
در دوره پس از شركتهاي تعاوني كشاورزي اصالحات ارضي و به منظور
تجميع اراضـي و بـاال بـردن عملكرد تـوليد در واحـد سطح تشكيل شدند.
شركت تعاوني كشاورزي
![Page 186: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/186.jpg)
واحـدي شركت سهامي زراعي ماشيني بود كه از
تجميع زميـنهاي كشاورزان و خـرده مالكان يـك يا
چند روسـتا تحت نـظارت دولـت به وجـود مي
آمد.
شركت سهامي زراعي
![Page 187: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/187.jpg)
يك واحد مستقل كشاورزي مشاع توليدي است كه
وجـود در سـالهـاي پس از انقالب اسـالمي بـهآمـد.
مشاع توليدي
![Page 188: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/188.jpg)
اي كشاورز در يك يا ، عدهمشاع توليدي در چند قطعه
سرمايه متعلق به مشاع بـا آب و زمين مشخصكشاورزي
كنند و محصـول را به صـورت تـعاوني بـر مي
دارنـد. مي
![Page 189: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/189.jpg)
اهداف مشـاع عبارت بـودند از جلوگيري از تقـطيع اراضي، ايجاد سهـولت در
ها و خدمات، استفادة بهتر از ابزار و ادوات و عرضة نهادهگذاري بيشتر. سرمايه
اهداف مشاع
![Page 190: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/190.jpg)
فصل يازدهم. واحدهاي كارزراعي
oدر اين فصل، با انواع واحدهاي كارزراعي
شويد. مي آشنا روستاها در جمعي و فردي
![Page 191: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/191.jpg)
اي سازمان يا مجموعـهواحد كـارزراعي است از آب و زميـن،
كار و نيروي انساني كه تحت مديريت واحد ابـزارشود. اداره مي
تعريف واحد كار زراعي
![Page 192: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/192.jpg)
واحـد بـهره يـا واحـد كـارزراعي
بـرداري
تواند فردي و مفروز يا جمعي و مشاع ميباشد.
![Page 193: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/193.jpg)
مهمترين و شايعترين واحـدهاي كارزراعي
جفت و از نسق زراعي اند عبارت فرديگاو.
انواع واحد كار زراعي فردي
![Page 194: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/194.jpg)
عبارت است از قواعد و نظام نسق زراعي عرفي و حقوقي
در استفاده از آب و زمين در اراضي مزروعي آبي و ديمي.
نسق زراعي
![Page 195: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/195.jpg)
كسي است كه در ده، حقوقي در امور نسقدار زراعي دارد و عرف
شنـاسد و محل اين حـقـوق را بـه رسمـيت ميمدافع آن است.
نسقدار
![Page 196: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/196.jpg)
اجراي يعني اجراي نسق، است از عبارت نسقبندي قواعد و نظام عرفي
و حقوقـي در امـور زراعت ) نحـوة توزيع آب و خاك در بيـن زارعان (.
نسقبندي
![Page 197: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/197.jpg)
به سـه معناسـت : ابزار كار زراعـي ) دو جفـت گـاو رأس گـاو (، واحـد
هكتار (، واحد كار و 6 تا 4 مساحت زمين زراعي ) ها و نسقها. سنجش بنه
جفت گاو
![Page 198: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/198.jpg)
�نه، واحدها و سازمانهاي بهره برداري جمعي مثل بناشي از
اقتـصادي تـوليد شـرايط اقلـيمي، جغرافـيايي واند. بـوده
واحدهاي بهره
برداري جمعي
![Page 199: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/199.jpg)
اي يك واحـد مستقل زراعي اسـت كـه عـدهبُـنـه دهقان با سمـتهاي
مشخص در يك يا چند قطعه زمين مشخص با مقدار آب و نيروي شخم
معيـن بـه مدت يكسـال زراعي در يك آبـادي بـه پـردازند. زراعـت مي
�ن به
![Page 200: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/200.jpg)
�نه خانـوار خويشاوند و 16 تا 6ها، از بنسقدار در
مناطق كم آب تشكيل شده و گسترش يافته
اند.
![Page 201: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/201.jpg)
�نه ها كه به طور منظم تغييرات ساالنه بتجديد
نـه بـنديشـود، مي Lخـوانـده مـيبـ
شـود.
�نه ب
بندي
![Page 202: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/202.jpg)
�نه در نقاط مختلف ايران عبارت انواع ببودند
كاري. از اربـاب و رعيـتي، گاوبندي و قـمي
انواع �نه ب
![Page 203: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/203.jpg)
�نـه f چـهار عامل در ب هاي اربـابي، معموال) آب،
اختيار ارباب ( در زمين، نيروي شخم و بذربود.
�نه باربابي
![Page 204: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/204.jpg)
�نه گاوبندي، مالك، زميـن و آب موجود در ده در برا به
گذاشت و گاوبند، با اجازه و شراكت ميموافقت او، تهيه
�نه زراعت را را تعهد و عوامل منقول بكرد. سرپرستي مي
�نه بگاوبندي
![Page 205: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/205.jpg)
�نه كاري، زراعت روستاها به دو بخش هاي قمي در بگندم پاييزه )
و جـو ( و بـهاره ) صيفي و حبـوبات و پنـبه ( تقسـيم شـود. مي
�نه قمي ب
كاري
![Page 206: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/206.jpg)
فصل دوازدهم. مالكيت ارضي و مناسبات زمينداري
در اين فصل، با مفهوم مالكيت ارضي آشنا مي
شويد
و انـواع آن را در اسـالم و ايــران فـرا مـي
گيـريـد.
![Page 207: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/207.jpg)
با رابطة انسان بود از مالكيت در ابتدا عبارتشرايط
طبيعي تـوليـد به مثـابة متعـلق و مشـروط بـه او.
تعريف مالكيت
![Page 208: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/208.jpg)
تمليكي و : دو نوع است زمين بر رابطة فرد باتصرفي،
و رابطة تصـرفي بر دوگونه است : ابتـدايي و انتفاعي.
رابطة فرد با زمين
![Page 209: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/209.jpg)
در جوامع شـرقي از جمله در ايران، مالكيـت ارضي بيشتر به صـورت
حق تصرف اي بوده و زارعان دولتي يا جمعي و قبيلهانتفاع داشتند. و
مالكيت جمعي و دولتي در جوامع شرقي
![Page 210: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/210.jpg)
مالكيت ارضي از نظر شيوة انتقال به دولت اسالمي اند عبارت بوده
از اراضـي مفتـوح ع�نوه، فـي، صـلحي و عقدي، طوعي و دعـوتي.
مالكيت ارضي از لحاظ شيوه انتقال به دولت اسالمي
![Page 211: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/211.jpg)
، زمينهايي هستند اراضي مفتوح عLنوه كه مسلمانان
آنها را از راه قهر و غلبه از غيـر مسلمانان اند. گـرفته
اراضي مفتوح ع�نوه
![Page 212: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/212.jpg)
شـود به زميـنهايي اطالق مياراضـي فـي كـه در دورة
كرده و رها اسالمي، ساكنانشان آنها را فتوحات
اند. گريخته
اراضي في
![Page 213: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/213.jpg)
آنها كه سكنه اراضي صلحي و عهدي زمينهايي هستند
اسالم نـه
اند، كرده مقاومت اسالم سپاه برابر در نه و اند آورده
اند پذيرفته بلكه
كـه بـا صـلح و صـفا در حمـايت دولـت اسالمي زنـدگي كنـند.
اراضي صلحي و عهدي
![Page 214: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/214.jpg)
سكنة كه هستند زمينهايي دعوتي و طوعي اراضي
بدون آنها،
اسالم را با رغبت دعوت اسالم، سپاهيان با جنگاند. پذيرفته
اراضي طوعي و دعوتي
![Page 215: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/215.jpg)
دو دستة اراضي به كشاورزي، برداري از نظر بهرهطبيعي، )آباد
) اصـلي، عـارضـي ( تقـسـيم مـوات عارضـي ( و شـونـد. مي
انواع اراضي از لحاظ بهره
برداري كشاورزي
![Page 216: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/216.jpg)
از نظـر روابط ملكـداري، اراضي بـه سه دسـتة دولتـي،
(، و مالكيت توده مالكيت امت، عمومي )
خصوصي اراضي
مي ) مـالكيـت فـرد، مالكيـت جمـع ( تقسـيم
شـونـد.
انواع اراضي از لحاظ روابط ملكداري
![Page 217: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/217.jpg)
در دورة پيش از اصالحات ارضـي، انـواع مالكيـت
ارضي در ايران عبارت بودند از خالصه، اختصاصي،
داري وقفي، اربـابي، خرده مالكي، سـرمايهارضي.
انواع مالكيت ارضي در دوره پيش از اصالحات ارضي
![Page 218: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/218.jpg)
سوي ( از دولتي يا ديواني )خالصه امالك افراد به دولت
مـعيني بـراي زراعـت يـا استفاده از عـوايد داده
شـد. مي
امالك خالصه
![Page 219: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/219.jpg)
) سلطنـتي (، مoلك امالك اختـصـاصي خـاص
خليفه، سلطان يا شاه و خاندان او شمرده شد. مي
امالك اختصاصي
![Page 220: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/220.jpg)
يعني حبس مال و تسبيل منـافع آن، يعني وقف بايد عين مال از
نقل و انتقال مصون بماند تا موقوف عليه از منافع آن استفاده كند.
تعريف وقف
![Page 221: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/221.jpg)
وقف بر دو نوع است : در وقف خاص، موقوف
عليه محصور
علـيه غير است ؛ و در وقـف عـام، موقـوف
محصـور است.
انواع وقف
![Page 222: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/222.jpg)
امالك اربابي به شيوة ارباب و رعيتي اداره مي
شد، و رعيت،
عالوه بـر بهره مالكانه، عـوارض و بيگار هم به داد. مالك مي
امالك اربابي
![Page 223: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/223.jpg)
بـرداري خانوادگي خـرده مالكي همان بهرهاست كه
خانوادة روستايي به كمك اعضاي خود و در مواردي
به كمك چند كارگر روزمزد زمين را زراعت كند. مي
خرده مالكي
![Page 224: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/224.jpg)
اي از مالكيت و بهره داري ارضي، شيـوه سرمايه
برداري ارضي است
كه به دنبال از ميـان رفتن تدريجي روابط ارباب و رعيتي پديد آمد.
داري سرمايهارضي
![Page 225: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/225.jpg)
فصل سيزدهم. اصالحات ارضي
و علتها ارضي، اصالحات تعريف با در اين فصل،مراحل
و نتـايج اصالحـات ارضـي در ايـران آشنـا مي
شويـد.
![Page 226: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/226.jpg)
عبارت است از اصالحـات ارضي دگرگـوني و نوسازي
هـاي كشـاورزي بـه منظـور قـواعـد و رويـههمـاهنگ
توسعة كلي هاي الزمه با زمينداري نظام كردن
اقتصادي.
تعاريف اصالحات ارضي
![Page 227: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/227.jpg)
oديگـر oانـد از عبارت اصالحـات ارضي معانـي
شيـوة تغيـيـر
تـوليـد، تجـديـد و تعـديل مـالكيت زميـن، مـداخلةدولـت،
در اساسي دگرگوني مزروعي، اراضي تقسيم
نهادهاي روستايي.
![Page 228: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/228.jpg)
مفاهيم با ،ارضي اصالحات مفهوم
تغييرات
متفـاوت انـقـالب ارضـي و ارضـي اسـت.
اصالحات، تغييرات، و انقالب ارضي
![Page 229: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/229.jpg)
، دولت به صورت يكارضي اصالحات در در فعال عامل
كند، اما تغيير توازن نيروها شركت مي،ارضي تغييرات
حـال وقـوع در پيـوسـته بـدون دخـالـت دولـتاسـت.
تفاوت اصالحات ارضي و تغييرات ارضي
![Page 230: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/230.jpg)
بازستاندن اراضي بر عالوه ،ارضي انقالب در
بزرگ مالكان از
زمـين، زميـن و كم و واگذاري آنها به دهقانان بياقدامـات
اي هم صـورت اجتـمـاعي- اقتصـادي گستـردهگيـرد. مي
انقالب ارضي
![Page 231: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/231.jpg)
هدف اساسي اصالحات ارضي، برقراري عدالت اجتماعي
و مساوات است. لـذا، دو وظيفه بـر عهده دارد : تـوزيع
وري مجـدد درآمد و ثـروت؛ باال بـردن بـهـرهتوليــد.
هدف اصالحات ارضي
![Page 232: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/232.jpg)
در ايـران، اصالحات ارضي، آن دسته از بهره
برداريها را
رعيتي و ارباب گرفت كه به شيوة مي بر درشد. مي اداره
مـراحـل مـخـتـلف متـفـاوت در مـوارد شـمـولبـود.
موارد شمول اصالحات ارضي
![Page 233: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/233.jpg)
نشـينها اصالحات ارضي ايـران، شامل خوش) روستاييان فاقـد
500 نسـق زراعي (، زميـنهاي ماشيني ) تا هكتار (، شاليـزارها،
حاشية باغها، قلمستانها و باغها و اراضي مزروعيشد. نمي شهرها
موارد استثناي اصالحات ارضي
![Page 234: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/234.jpg)
گانة اجراي آن اصالحات ارضي در مـراحل سه شقوقعبارت بـودند از فروش،
تقسـيم، و اجاره زمـين، خـريد نسق زارعان و تشكيل واحـد سهـامي زراعـي.
شقوق اصالحات ارضي در ايران
![Page 235: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/235.jpg)
اصالحات ارضي در سه مرحله اجرا شده است : مرحله اول از سال
، مـرحله سـوم 1343، مـرحله دوم از سال 1341 .1347از سال
مراحل اجراي اصالحات ارضي
![Page 236: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/236.jpg)
در مرحلة اول، حدود مالكيت اراضي به يك ده شش
دانگ يا شش دانگ از چـند ده مختلف محدود شد.
مرحله اول
![Page 237: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/237.jpg)
شـد كه تا مرحله دوم شامل خـرده مالكاني ميشـش دانگ زمـين
مرحله، در اين استفاده داشتند. اساسيترين شق� مورد
بود. شق اجاره
مرحله دوم
![Page 238: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/238.jpg)
تبديل ترتيبات هدف از اجراي مرحله سوم،موجر
و مسـتـأجـريo مـرحـلـة دوم بـه مالكيـت بـود.
مرحله سوم
![Page 239: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/239.jpg)
علل اصالحات ارضي ايــران بـه دو دستة
تقسـيم ميداخلـي و خـارجـي
شـوند.
علل اصالحات ارضي
![Page 240: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/240.jpg)
اي و منافع جهانخواران شرايط جهـاني، شرايط منطقهاز علل خارجي بودند.
علل خارجي اصالحات ارضي
![Page 241: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/241.jpg)
عـوامل داخلي عبارت بـودند از عقــب ماندگي نظام
ارباب- رعيـتي، شرايط تاريـخي و استراتـژيك كشور،
هاي داري وابسته و تقويت پايه رشد سرمايهحكومت.
عوامل داخلي اصالحات ارضي
![Page 242: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/242.jpg)
نتـايج اقتصـادي اصالحات ارضـي عبارت بـودند از گسـترش
شيوة توليد خرده مالكي و شيوة توليد كشاورزي تجاري، روي
هاي مالكان بـه صنايع، گسترش آوردن سـرمايهروابط پـولي.
نتايج اقتصادي اصالحات ارضي
![Page 243: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/243.jpg)
تقسيم شـدن زمينـهاي زمين، بـرابـري در تـوزيع نا
زراعي به
قـطعات خـرد، بـاال رفتـن مـوقتـي قـدرت خـريد زارعـان، و
تضعيف كشاورزي از ديگر نتايج اقتصادي اصالحات
ارضي بود.
![Page 244: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/244.jpg)
روستايي كه قبل از جمعيت از درصد5/47 حدود اصالحات ارضي
محـروميت بيشتري داشتند، هيچ نفعي از تـوزيع زمـين نبردنـد.
![Page 245: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/245.jpg)
نشينان از دريافت گذشته از محروم شدن خوشزمين زراعي،
افـراد صاحب نسـق نيز به طور نامساوي از زمـين بهره بردند.
![Page 246: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/246.jpg)
نتايج اجتماعي اصالحات ارضي عبارت بودند از تغيير
به روستاييان سازمان جمعي توليد، مهاجرت
و شهرها
نشيني، تغيير در نحوه اتخاذ افـزايش حاشيهتصميم.
نتايج اجتماعي اصالحات ارضي
![Page 247: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/247.jpg)
نتايج سـياسي اصالحات ارضـي از ايـن قرار بودند : از
بـين رفـتن طبقه بـزرگ مالك در روسـتاها، تغيير در
خوش شدن عالقه بي روستاها، قشربندي ساخت
نشينان.
نتايج سياسي اصالحات ارضي
![Page 248: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/248.jpg)
فصل چهاردهم. توسعه، توسعة روستايي و تنگناهاي آن
در اين فصـل با تعريف و مفهوم تـوسعه، توسعة
روستايي و موانع و تنگناهاي آن آشنا مي
شويد.
![Page 249: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/249.jpg)
در اصطالح عام به شكفتگي تدريجي، توسعه بازتر شدن اجزاي
چيز، رشد چيزي كـه در نطفه مكنون است، هرشود. اطالق مي
تعريف توسعه
![Page 250: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/250.jpg)
دو ديدگاه و در توان از مي راتوسعه مفهوم �عد دو ب
تعريف كـرد : فلسفي- نظري، و عيـني- كاربـردي.
ابعاد مفهوم توسعه
![Page 251: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/251.jpg)
روندي نظري، فلسفي- مفهوم در توسعه
ج�نب خود است
و از حالت پاييـن و ساده به حـالت باالتـركه تر، پيچيده
نشـان ها را پديده گرايشهاي درونـي و ماهيتدهـد. مي
مفهوم فلسفي- نظري توسعه
![Page 252: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/252.jpg)
در مفهوم عيني- كاربـردي، عالوه بر افـزايش تـوسعه ميزان توليد و درآمـد،
شامل دگرگوني اساسي در ساختهاي نهادي، اجتماعي، اداري و فرهنگي است.
مفهوم عيني- كاربردي توسعه
![Page 253: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/253.jpg)
در مفهوم عيني- كاربردي، توسعه سوگيريهاي عموم
مـردم ) عادات، رسوم و عقايد ( را هم دربـر
گيرد. مي
![Page 254: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/254.jpg)
، اكثـر تـوسعه يكپارچه در نظريـة تهيدستان محور
شوند، و تـوسعه، بـراي تـوسعه محسوب ميها تـوده
وسيله آنها انجام يعني اكثر مردم است و بهگيرد. مي
نظرية توسعه يكپارچه
![Page 255: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/255.jpg)
بنياديo روند يك توسعه يكپارچه، توسعه در نظرية
تحول
است، اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فـرهنگيساخت با
اي بـومي و خـود انسـان ارتبـاط دارد و مسـئلهاسـت.
![Page 256: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/256.jpg)
اند از در مفهوم نـوين آن عبـارتاهداف تـوسعه تـأمين اعتمـاد به نفس
مردم، كاهش فقر و بيكاري، تعديل ثروت و درآمد، و افزايش رفاه اجتماعي.
اهداف توسعه
![Page 257: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/257.jpg)
تأمين مـردم، تأمين شـرايط مشاركت
آزاديهـاي
بازسازي دموكراسي، بسط اجتماعي بيشتر،
منش
مستقل انساني از اهـداف ديـگر توسعه هسـتند.
![Page 258: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/258.jpg)
ماندگي روستاها هاي كم توسعگي و عقب نشانهاند از جواني عبارت
جمعيت، پايين بـودن سطح درآمد، بهداشت، تغذيه و اميد زندگي.
ماندگي عقبروستاها
![Page 259: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/259.jpg)
روستايي توسعه شناسي جامعه موضوع
علل بررسي از است عبارت
عقب ماندگي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي محيط روستايي و تعيين
در هاي مشاركت روستـاييان ها و زميـنه انگيـزهعمران محيط خـود.
شناسي توسعة جامعهروستايي
![Page 260: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/260.jpg)
اند هاي تـوسعة روستايي عبارت برنامهاهـداف سـازي از آگاه
همياري و مشاركت، هماهنـگي روستاييان، جلبتوسعه و آنان،
به اجتماعي ايجاد نظارت بهبود مديريت روستايي وآنان. وسيله
هاي اهداف برنامهتوسعة روستايي
![Page 261: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/261.jpg)
موانع و تنگناهاي توسعة روستايي طبيعي، شرايط از اند عبارت
جغرافـيايي و موقعيـت استراتـژيك؛ عوامل جمعـيتي، اجتمـاعي و
ويژگيهاي اقتصادي و زيـربنايي؛ سيـاسي؛ شـرايطفرهنگي- رواني.
موانع توسعة روستايي
![Page 262: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/262.jpg)
پـراكنـدگـي اقليـمي، و طبـيعـي عـوامل
روستـاهـاي
كـشـور، تـفـاوت اسـتعـدادهـاي منـاطق مخـتلـف و
روستايي كمبود زمين زراعي، از موانع تـوسعه
هستند.
موانع طبيعي
![Page 263: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/263.jpg)
بودن از باال اند عبارتموانع جمعيتي
جمعيت نسبت
شـاغل در كشـاورزي، بيسوادي جمعيت، پايين بـودن
اي و بهداشت، مهاجرت به سطح آموزش حرفهشهرها.
موانع جمعيتي
![Page 264: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/264.jpg)
اند از عبارتموانع سياسي- اجتماعي تنوع مالكيت، روابط
بـرداري ) اربـابي و اجتـمـاعي، و نـوع بهرهسـرمايه داري (.
موانع سياسي- اجتماعي
![Page 265: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/265.jpg)
اند از كمبـود عبـارتتنگنـاهـاي اقتصـادي راههاي ارتبـاطي،
رسـاني بـه روستـاهـا، خشك شـدن كمبـود كمكقنـاتها، عـدم
تسطيح، آبرساني، هاي شبكه ) تسهيالت كمبود يا
و . . .(. زهكشي
موانع اقتصادي
![Page 266: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/266.jpg)
هاي توليد و تعدdد آنها، فروپاشي سنتي بودنo شيوه
توليد سنتي،
عدم حمايت از توليدكننده، بسط روابط سرمايه
مشكالت داري و
تـوسعة مـوانع اقتصـادي ديگـر فنـيo تـوليـد از
روستـايي است.
![Page 267: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/267.jpg)
گرايي، سنت مانند عوامل فرهنگي- رواني،
كاري، محافظه
گرايي از موانع مخالفت با نوآوري و سرنوشت
ريزي برنامه
مي تلقي عمـراني هـاي تـوسعه و اجـراي پـروژه
شـونـد.
موانع فرهنگي- رواني
![Page 268: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/268.jpg)
هاي الزم براي رشد و تـوسعة ها و انگيـزه زمينهروستايي
توليد ارضي، دهقاني و مسائل حل مستلزم
است. كشاورزي
هاي توسعة زمينهروستايي
![Page 269: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/269.jpg)
، با نحوة تصرف زمين زراعي، طبقات مسئله ارضي برداري و اصالحات بهره
ريـزي دقيق ارضي ارتبـاط دارد و حل آنهـا بـه برنامهمديـريتي نيـاز دارد.
مسئله ارضي
![Page 270: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/270.jpg)
تـوان از ، ميمسئله دهقـاني در مـورد قشربندي روستـاييان،
طبقات اجتماعي در روستاها و نقش و عملكرد آنها سخن گفت.
مسئله دهقاني
![Page 271: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/271.jpg)
dمسئـله تـوليد كشـاورزي حل مستـلزم تـوجه بـه
وري توليد، ميزان عملكرد كيفيت و بهرهكميت زمين
هاي و استفاده از ماشين آالت و نهادهكشاورزي است.
مسئله توليد كشاورزي
![Page 272: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/272.jpg)
ريزي توسعة فصل پانزدهم. برنامهروستايي
ريزي، در اين فصل با مفهوم و تعريف برنامهسطوح آن و
ريـزي توسعة روستايي آشنا هاي برنامه زمينهشويد. مي
![Page 273: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/273.jpg)
كوتاه مدت، بيني و برآورد نيـازهاي پيشميـان
ريزي براي تأمين مدت و بلند مدت و برنامهاين
مي محسوب كشوري ضروريات هر از نيازها
شود.
ضرورت ريزي برنامه
![Page 274: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/274.jpg)
فعاليتي است جمعي كه در ضمن ريزي برنامه آن، توليدكنندگان
كشور با در نظر گرفتن قوانين عيني اقتصادي و مشخصات توسعة
اجتماعي، هدفهاي هماهنگ در تـوليد و مصرف تعيـين كنند. مي
تعريف برنامه
ريزي
![Page 275: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/275.jpg)
كشورهاي در دستورالعمل اقتصادي
اقتصاد بر مبتني
ريـزي شـود و گاهي برنامه بـرنامه اجرا مي بيارشادي
شـود كه برنامة كامل و نيـز خوانده ميجامعي نيست.
دستورالعمل اقتصادي
![Page 276: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/276.jpg)
اند از آماده بودن ريزي عبارت برنامهشرايط هاي اجرا، زمينه
تبعيت روند توسعه از نيازهاي جامعه، وجود بهره
وري منطقي
در سطوح آن، تـوجه نهايي برنامه به پيشرفت و تعالي جامعه.
شرايط ريزي برنامه
![Page 277: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/277.jpg)
ريزي براي تـوسعه در سه سطح بـرنامه
محلي. اي و ملي، منطقه : شود انجام مي
سطوح ريزي برنامه
![Page 278: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/278.jpg)
ريزي براي توسعه ملي در سطح مركزي و در كل برنامهگيرد. كشور انجام مي
ريزي در برنامهسطح ملي
![Page 279: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/279.jpg)
اي در بخشي از يك ريـزي منطقه برنـامهكشور و در
شـود كه منطقه دچـار شرايطي انجام ميفـقر باشد،
منابع مهمي داشته و يا با مشكل خاصي مواجه باشد.
ريزي در سطح برنامهاي منطقه
![Page 280: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/280.jpg)
ريزي براي توسعه محلي، استفادة هدف برنامهحداكثر
از منـابع موجـود، مهارتها و استعدادهاي محلي است.
ريزي در برنامهسطح محلي
![Page 281: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/281.jpg)
ريزي براي توسعة روستايي هاي برنامه زمينهدر سه
بخش دولتي، خصـوصي و تعاوني امكان پـذير است.
ريزي هاي برنامه زمينهتوسعة روستايي
![Page 282: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/282.jpg)
بخش دولتي در كشاورزي شامل واحدهاي پيشرفتة
كـشـت و صـنعت يـا مـؤسسـات مـاشيـني اسـت.
بخش دولتي
![Page 283: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/283.jpg)
بخـش تعـاوني در حـالـت كـلdي بـه صورت dلهـاي تشـك
dلهاي سـياسي- دولتي- مردمي يا شوراها، تشكصنفي يا
dلهاي و ها، اتحاديه يا مصرفي توليدي- تشكاست. تعاونيها
بخش تعاوني
![Page 284: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/284.jpg)
، عـبـارت اسـت از شـكل مـداخلـة شـورا سـازمـان يـافــته و
ادارة در مردم هاي توده آگاهانه مشاركت
جامعه امور دموكراتيك
گـيري پيرامون آنـچه مربـوط به و تصميمسرنوشـت آنهاسـت.
شورا
![Page 285: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/285.jpg)
آزاد تشكل و تجمع ،دهقاني اتحادية
سياسي صنفي-
دستيـابـي افـراد و گـروهـهـاي دهـقـانـان بـراي
بـه
قانـونتي آرمـانهـا و خـواستـهاي مشـترك
آنهـاسـت.
اتحادية دهقاني
![Page 286: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/286.jpg)
اي ويـژه ، سـازمانهـاي مردميتعـاونيـها كه هستـند
مشترك هدفهاي گروهي از افراد براي نيل به
اقتصادي
و اجتمـاعي خـود، داوطلبـانـه تـشكيـل مي
دهـنـد.
تعاونيها
![Page 287: شبکه آموزشی پژوهشی ایران – مادسیج (IRERNET)](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020713/5681325c550346895d98ec66/html5/thumbnails/287.jpg)
ضروريo نهادo مهمترين ، در حال حاضر،تعاونيها
عشايري و روستايي
بـراي احيـاي كشـاورزي و دامـداري كشـور محسوب شـونـد. مـي