1

ຍຈົ ີ5

ທິກີາຌຘບຍຘທຌ Interrogating Methods 1. ກາຌຖບືກທິກີາຌ. 2. ນທົຂ ກາຌຘ າຑາຈ. 3. ຍຍຘບຍຊາຓ. 4. ຍຌັນາີກຈີຂບຄກາຌຍ ໄ ຓຉີບຍກຍັ.

ກາຌຏະຖຈິ ຖະ ກາຌຌ າແຆ ຂບຄຎບຓີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄກຍັນຼາງກ ໄ ຓຂບຄຌົ-ຏ ຏະຖຈິ, ແຌຎຈັ ຍຌັ ຖະ ບາຈກຈີຂື ຌກຍັຖ ກ າຏ ຆື ຖະ ຏ ແຆ ຏະຖຈິຉະຑຌັ-ີໄ ຓຎີະຘຍົກາຌ, ທາຓປ ນຼ ື ທາຓຎາຈຊະໜາຎຌັຂ

ຓ ຌີໄ ຓີ ຌໄ າີໄ ໄ າຌຘາຓາຈກຍັກ າເຈງຘບຍຘທຌ.

ກໄ ບຌີໄ ະຖີໄ ຓທາຄ າຊາຓກຍັຌົ, ຓຌັຎຌັກາຌຌະຌ າແນ ຖບືກີໄ ະກ າຌຈົທໄ າຂບຍຂຈຂບຄກາຌຘບຍຘທຌຂບຄໄ າຌ. ຓຘີບຄກາຌຉຈັຘຌິແີໄ ໄ າຌະຉ ບຄປຈັ:ື

1. ກ າຌຈົຂຈກາຌຘກຶຘາ ເຈງຊາຓຉທົໄ າຌບຄຆີໄ ຄຓໄ ຌຎະຆາຆຌົ ນຼ ືຐ ຄຆຌົຄັໝຈົຂບຄຌົນຼົໄ າຌັ ຌຏ ີໄ ຓີທາຓປ ຖະ ທາຓຈິນຌັີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌີໄ ະກຍັກ າ? ຓຌັຓກັະຎຌັນຼາງ ນຼ ື ນຌ ບງ ີໄ ກ າຌຈົໂທ ຂບຄຌົຍໄ ບຌີໄ ົ ຌຑຍົຂບຄໄ າຌະຊກືຌ າແຆ ແຌກ ຖະຌເີຎຼກຓຼຈັໄ ຄກໄ າທຎຌັີໄ າຈກາຌ.

2. ຖບືກ າຊາຓ ຉທົດໄ າຄ ຆີໄ ຄະຊກືກ ໂຂແຌຘ ຈ າງ, ຊ ານາກໄ າຌຍ ໄ ຘາຓາຈ ນຼ ືຍ ໄ ຉ ບຄກາຌີໄ ະຂ ແນ ຎະຆາຆຌົຄັໝຈົີໄ ກ າຌຈົໂທ ຂ າຄຄີຌີ . ຉທົດໄ າຄ Random ີໄ ຈີີໄ ຘ ຈແືຌນຼກັກາຌ, ຉໄ ທໄ າແຌາຄຎະຉຍິຈັຓຌັຓກັະຎຌັຖືໄ ບຄງາກີໄ ະຂົ າຊຄີ ຖະ ຖບືກຆກັຆທຌຌົີໄ ະຂົ າປໄ ທຓ, ຘະ ຌັ ຌຓຌັຎຌັຎກົກະຉິີໄ ນຼາງຎະຑຈຂບຄກາຌຘ ໄ ຓ ຉທົດໄ າຄ ທາຓຘະຈທກຘະຍາງີໄ ະຌ າຓາແຆ ຌ, ີໄ ຓຏີຌົຓາາກທໄ າຓຌັະກາງຎຌັຖືໄ ບຄີໄ ນງ ຄງາກນຼາງີໄ ະຌົຑຍົ.

ຓືໄ ບໄ າຌໂຈ ຉຈັຘຌິຘບຄ າຊາຓຂ າຄຄີ, ໄ າຌຘາຓາຈຈ າຌຌີກາຌຉ ໄ ໂຎແຌກາຌກ າຌຈົຆະຌຈິຂບຄກາຌຉບຍຘະໜບຄີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌີໄ ະໂຈ ປຍັາກຌົນຼົໄ າຌີ . ຓຌັຘາຓາຈຎຌັໂຈ :ື

ຖາງຖະບຽຈ i.e. ຂ ຈັຘຄີຆັໄ ຌ: ຑຈ, ບາງ , ກ ໄ ຓາຄຘຄັຓົີໄ ແຆ ຄາຌກໄ ບຌໜາຌັ ຌຂບຄຏະຖຈິຉະຑຌັບືໄ ຌໃຂບຄຏ ຊກືກໄ າທນາ.

ກຈົກຌ i.e. ທາຓຈິນຌັກໄ ຽທກຍັຘະຊາຌະຎຈັ ຍຌັຘີໄ ຄຉໄ າຄໃ ຖະ ທິກີາຌີໄ ທຌະໂຈ ປຍັກາຌຎຍັຎ ຄ. ທາຓຈິນຌັຓກີາຌຘະຈຄບບກາຄຑາງຌບກຂບຄຈັຘະຌະະຉ,ິ ຆືໄ ຄະຂື ຌດ ໄ ກຍັໄ າຂບຄ respondent ຖະ norms ີໄ ໂຈ ຓາາກກາຌຘກຶຘາຖະຎະຘົຍົກາຌກໄ ບຌໜາຌີ ຎຌັຉົ ຌ.

2

ຘໄ ທຌຈ າຌຄີຓຌັຍ ໄ ຌໄ ຌບຌ. ໄ າຌຘາຓາຈຖທຍຖທຓທາຓຈິນຌັຘະຑາະຉທົແຌທຈັຊ ຎະຘຄົກຈົກຌ ຖະ ຑະງາງາຓີໄ ະຎໄ ຽຌຎຄຘີໄ ຄຉໄ າຄໃ, ຉໄ ຓຌັກ ຎຌັໂຎໂຈ ີໄ ຑທກຂາົະຘກຶຘາແຌປ ຍຍຍບະຍິາງ ຖະ ທຈັ ຊ ຎະຘຄົເຈງແຌຌທຈິຆັໄ ຌ:

ທາຓຘ ກຂບຄກາຌຆື ຎຌັ ົ າຂບຄ ນຼ ືກາຌແຆ ຏະຖຈິຉະຑຌັ, cf ກາຌຎະຓຌີຏຌົຂ ຘະໜກີຈົກຌ. Taste: ກາຌຉັ ຄໄ າຂບຄຌົຓືໄ ບຖບືກຏະຖຈິຉະຑຌັ. ຓຌັະຊກືຎຍັຽຍກຍັຌົບືໄ ຌໃ ຖະ ເຈງ

ຘະຑາະດໄ າຄງີໄ ຄຂບຄ "connoisseurs". Fashion: ຌທເຌ ຓຂບຄຖຈົຘະຌງິຓົຑໄ ນຼງແຌຆ ຓຆຌົ. ຉໄ ດໄ າຖຓືຓຉິຂິບຄທຖາຓືໄ ບກາຌຘກຶຘາ

ຒຆຌັທຌັຌີ ບາຈະໂຈ ປຍັກາຌຑິາຖະຌາທໄ າ “າຄນາງ” ຎຉີ ໄ ໂຎ “ດາຌກທົ” ແຌໂຖງະຈົຘະທຈັຉ ໄ

ໂຎ “ຘະຌ ກຘະໜາຌ” ແຌ 30 ຎ ີ“ຓຘີະໜໄ ” ແຌ 70 ຎ ີຖະ ບາຈ “ຄາຓ” ແຌ 150 ຎ.ີ ຆືໄ ຄໝາງທາຓທໄ າ CF ຂບຄຏະຖຈິຉະຑຌັ.

1. ກາຌຖບືກທິກີາຌ ແຌກາຌຘ າຑາຈະໂຈ ປຍັກາຌຉບຍຘະໜບຄຈ ທງທາາ ຖະ ແຌຍຍຘບຍຊາຓແຌກາຌຂຽຌ. ແຌ

ຘໄ ທຌຌີ ຍີໄ ຄທືໄ າຘ າຌັ ຖະ ຓຌັຌໄ ຌບຌ. ທາຓຉກຉໄ າຄີໄ ຘ າຌັຖະນທໄ າຄທິກີາຌກໄ ຽທກຍັ າຌທຌຂບຄທາຓປ ຖະ ຈິຘະຈຑີື ຌຊາຌີໄ ຓີຓ ືໄ ບຖີ ຓຉົ ຌ າຊາຓຂບຄໄ າຌຓືໄ ບຽຍກຍັຎະຖຓິາຌຂບຄຂ ຓ ຌຑີໄ ຓຉຓີີໄ ໄ າຌ າຎຌັຉ ບຄກຍັຖທຓຖທຓ. ຍາຄືໄ ບບຌັີໄ ນາງໂຎຂບຄຎຈິຘະໜາຓຂີະໜາຈຂ ບຌຂ າຄຌ ບງຓືໄ ບຽຍກຍັ າ ຌທຌຂບຄທາຓປ (ຈິຘະຈຉີທົດໄ າຄ) ແຌຓືໄ ບໄ າຌຓກີາຌຖີໄ ຓຉົ ຌກາຌກທຈຘບຍຈີຘະຈຉີທົຄີ. ຍາຄືໄ ບ ຓຆີໄ ບຄທາຄຂະໜາຈແນງໄ : ືໄ າຌປ ທໄ າກບືຍຍ ໄ ຓນີງຄັຂບຄ ຈຎະຘຄົຖໄ ທຄໜາ. ຉໄ ຖະກ ຖະຌີ ນຼ ົໄ າຌີ

ປຽກປ ບຄແນ ຓທີິີີໄ ຉກຉໄ າຄຂບຄກາຌທໂິີໄ ໄ າຌຘຌົແຘບຍຊາຓຖາງຖະບຽຈຑີໄ ຓຉຓີ ຂບຄໄ າຌຑຽຄຉໄຆີ ຌຘໄ ທຌຂບຄຂ ຓ ຌີໄ ນາງໂຎ.

2. ນທົຂ ກາຌຘ າຑາຈ ກາຌຘ າຑາຈຓໄ ຌຎຌັທິກີາຌີໄ ຈ,ີ ຊ ານາກທໄ າ:

ຈຎະຘຄົຂບຄກາຌຘກຶຘາຍ ໄ ໂຈ ຎຌັີໄ ປ ກັຈນີຖາງຘຓົທຌ; ຓຍີຌັນາຖະ ຈຎະຘຄົຂບຄກາຌຘກຶຘາີໄ

ບາຈະໂຈ ປຍັກາຌຎຍັຎ ຄແຌໂຖງະຂບຄເຄກາຌ. ຖະຈຍັຂບຄ າຉບຍີໄ ຎຌັໂຎໂຈ ຍ ໄ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຎຌັີໄ ປ ກັແຌຖໄ ທຄໜາ. ຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓ

ຍາຄືໄ ບບາຈະຌ າຘະໜຓີ ຓຓບຄີໄ ແນຓໄ ຖະຍ ໄ ປ ກັກຍັໄ າຌ.

3

ໄ າຌບາຈຉ ບຄກາຌຉທົຖບືກແຌກາຌຌ າຘະໜີ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີຂື ຌດ ໄ ກຍັຂ ຓ ຌີໄ ໂຈ າກຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓ.

ຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຍາຄຌົຓຂີ ຓ ຌີໄ ຈກີທໄ າ ຖະ ບາຈຎຌັໂຎໂຈ ີໄ ໄ າຌຉ ບຄຓນີທົຂ ແນ ກຍັຑທກຂາົ. າຊາຓີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄກຍັທາຓປ ນຼ ື ຓ ຓຓບຄຘໄ ທຌຍ ກຌົ (ຈັຘະຌະະຉິໄ າຌງິຓົທາຓຆືໄ ບ ຖະ

ບືໄ ຌໃ). ໄ າຌຘາຓາຈແຆ ທຖາຑິຘຈ ຖະ ໄ າແຆ ໄ າງຂບຄກາຌຘ າຑາຈ ຖະ ກາຌຈຌີາຄ. ຍາຄືໄ ບຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຓີທາຓນງ ຄງາກີໄ ະຘະຈຄບບກແຌກາຌຂຽຌ. ໄ າຌຉ ບຄກາຌີໄ ະຏງີຏໄ ຖາງຄາຌີໄ ຘຌົແຊຄີຓໄ ຌທໄ າຎະຆາຆຌົົໄ ທໂຎ.

ກາຌຘ າຑາຈແຆ ທຖານຼາງ: ຎະຓາຌໜືໄ ຄທຌັຘ າຖຍັຉໄ ຖະກາຌຘ າຑາຈ ຖະ ບກະຘາຌຎະກບຍແຌຂະຌະີໄ ໄ າຌຘາຓາຈຈັກາຌກຍັນຼາງຘຍິຍຍຘບຍຊາຓ (ຊາທໄ າໄ າຌຘາຓາຈແຆ ຘະກຌຌ ີ ຘ າຖຍັກາຌຉບຍຘະ ໜບຄ) ຌີ ຍ ໄ ໂຈ ໝາງທາຓທໄ າຍຍຘບຍຊາຓະຎຌັຘຍິັ ຄນຼາງຂື ຌ “ກາຌຏະຖຈິ” ກທໄ າກາຌຘ າຑາຈ ແຌາຄກຄົກຌັຂ າຓຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌໂຈ ປຍັແຌກາຌແນ ຘ າຑາຈບາຈະຎຌັຘຍິັ ຄີໄ ຓີ ຌໄ ານຼາງກຍັໄ າຌ.

ແຌຉ ໄ ໂຎຌີ ປາົະຎກຶຘານາຖືຊຄີທິກີາຌາີໄ ຍ ໄ ຓເີຄຘ າຄ ນຼ ື ກາຌຘ າຑາຈີໄ ໝາະຘຓົນຼາງກທໄ າ, ຓຌັະ າງກືຍັກາຌບະຍິາງຎກົກະຉ:ິ ຏ ີໄ ຘຈິີໄ ະຑີໄ ຓທາຓຈິນຌັ າທ/ຌາຄ ີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄ ຖະ ຊາຏ ຘ າຑາຈຑຍົນທົຂ ແນຓໄ ນຼົໄ າຌີ ີໄ ໜ າຘຌົແ າທ/ຌາຄ ແຆ າແຍ ຖະ ບາຈຓີ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີຉາຓຓ ຓຓບຄແນຓໄ . ຉໄຊ ານາກຏ ຘ າຑາຈຈິທໄ າກາຌທົ າຌບກຖືໄ ບຄີໄ ຍ ໄ າຎຌັ າທ/ຌາຄ ຌ າກາຌຘຌົະຌາກຍັໂຎແຌນທົຂ ີໄ ຖບືກຓາແຌຍື ບຄຉົ ຌ.

ກາຌຘ າຑາຈຎຌັທິກີາຌີໄ ໝາະຘຓົເຈງຘະຑາະດໄ າຄງີໄ ຄ ຓ ືໄ ບໄ າຌໂຈ ຓີຈິຘະຈີີໄ ຊກືຉ ບຄກໄ ຽທກຍັຎຌັນາແຌຂະຌະາຄກຄົກຌັຂ າຓ. ໄ າຌຓີທາຓກະຉຖືຖືົ ຌີໄ ະປຽຌປ ກໄ ຽທກຍັຓ ຓຓບຄແນຓໄ ີໄ ໄ າຌ ຍ ໄ ໂຈ າຈໂທ . ຊ ານາກໄ າຌຖບືກທີກີາຌຌີ , ຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຓຌັະຏະຖຈິຓ ຓຓບຄແນຓໄ ໃ ນຼາງຂື ຌກທໄ າີໄ ໄ າຌຘາຓາຈແຆ .

2.1. ຍ ກຌົນຼກື ໄ ຓກາຌຘ າຑາຈ? ກໄ ບຌໜາຌີ , ຌກັົ ຌທ າຘໄ ທຌແນງໄ ຈິທໄ າຎຌັຍ ກຌົຘີາຓຘະໜ ີ ຖະ ຍ ກຌົືໄ ຄຒ ໄ ຓຒບືງຆັໄ ຌ: ຘະຓາຆກິບືໄ ຌໃຂບຄບຍທົ ນຼ ື ຑືໄ ບປໄ ທຓຄາຌຍ ໄ ທຌະໂຈ ປຍັບະຌ ງາຈແຌກາຌຘ າຑາຈບືໄ ຌໃ ໂຈ ຆີ ແນ ນຌັທໄ າໄ າຌ ິງຓົຘໄ ທຌຍ ກຌົ ຖະ ຈັຘະຌະະຉິີໄ ຊກືຘ າຄຂື ຌແຌຂະຌະີໄ ຍ ກຌົີໄ ບາໂຘແຌກ ໄ ຓຘຄົຓົຂບຄຂາົ ນຼ ືຑທກຂາົຍ ໄ ຑ ຑຽຄີໄ ຓດີ ໄ ຓ ືໄ ບຌົີໄ ຊກືງກບບກາກກ ໄ ຓ ຖະ ແຌກາຌງກຑທກຂາົຍ ໄ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຘກຶຘາດໄ າຄແຈດໄ າຄໜືໄ ຄ.

ກ ໄ ຓກາຌຘ າຑາຈ ໝາງຊີຄກາຌຘຌົະຌາຖະນທໄ າຄກ ໄ ຓຘຄັຓົີໄ ຓດີ ໄ ຆັໄ ຌຈຽທກຍັຓີຄາຌ ນຼ ືໜໄ ທງຄາຌ ນຼ ືບຍທົ. ຓຌັະຓຎີະຘຈິຑິາຍແຌຓືໄ ບໄ າຌຉ ບຄກາຌີໄ ະຖທຍຖທຓຂ ຓ ຌກໄ ຽທກຍັທິກີາຌຖທຓຂບຄຆທີຈິກາຌປຈັທຽກ ຖະ ກາຌຑກັຏໄ ບຌ ຖະ ງຄັກໄ ຽທກຍັກາຌຖກຎໄ ຽຌຎະຑຌກີາຌຎະຓຌີຏຌົ ຖະ ທາຓໝາງີໄ ກໄ ຽທ ຂ ບຄກຍັຏະຖຈິຉະຑຌັ, ຓຌັຓີຌທເຌ ຓີໄ ະຖະຖງີທາຓຉກຉໄ າຄຘໄ ທຌຍ ກຌົ, ນທົຂ ຂບຄຂ ຂຈັງໄ ຄ ຖະ າຊາຓ

4

ີໄ ຖະບຽຈບໄ ບຌ. ງຄີໂຎກທໄ າຌັ ຌ, ດ ໄ ແຌກ ໄ ຓຂະໜາຈແນງໄ ຉາຓຎົກຉຘິະຓາຆກິຍາຄຌົແຆ ທຖາທົ ານຼາງີໄ ຘ ຈ ຖະ ບືໄ ຌໃ ຊາຎົ າໝາງຂບຄກາຌຘກຶຘາກືາຌບະຍິາງຂບຄກາຌຎໄ ຽຌຎຄຂ ຈັຄີຂບຄກ ໄ ຓໄ າຌບາຈະຖບືກີໄ ະງບຓ ປຍັ ຖະ ກາຌຍຌັກືຄັໝຈົນຼົໄ າຌີ ຍ ໄ ົໄ າຽຓແຌກາຌຘຌົະຌາ. ຊາຎົ າໝາງຂບຄກາຌ ຌ, ກືາຌຖທຍຖທຓທາຓຈິນຌັກໄ ຽທກຍັນທົຂ ີໄ ກ າຌຈົໄ າຌທຌຆີ ຌ າກາຌຘຌົະຌາຎບຄກຌັຍ ໄ ແນ ນຼຄົຏຈິບບກໂຎາກປ ຍຍຍ ຖະ ຈ ຖຏ ຂົ າປໄ ທຓຄັໝຈົີໄ ໂຈ ງຌິ.

2.2. ກາຌຉຽຓກາຌຎະຉຍິຈັ ກາຌຉັ ຄໄ າ ແຌກາຌຘ າຑາຈຆັໄ ຌຈຽທກຍັກາຌົ ຌທ າບືໄ ຌໃ ກາຌຉຽຓກາຌຄັໝົຈົີໄ ຓີ ຈຓ ຄໝາງີໄ ບ າຌທງທາຓຘະຈທກແຌກາຌົ ຌທ າຏ ຓຏີຌົຉ ໄ ຏ ກໄ າທນາ. ຑືໄ ບນຼ ໄ ຈຏໄ ບຌຂ ກໄ າທນາກ ະຌະຌ າແນ ຖບືກຘະຊາຌີໄ ີໄ ຓ ີທາຓຎຌັກາຄ ຖະ ຌງີກຍັຏ ຉບຍ: າທ/ຌາຄ ຍ າຌ, ນ ບຄຎະຆ ຓ, ເປຄບານາຌ ນຼ ືຘະຑາຍທຈຖ ບຓີໄ ຘະນຄຍົຍໄ ບຌີໄ ໄ າຌຘາຓາຈທົ າຘະນຄຍົ ຖະ ຍ ໄ ຉ ບຄຒ າທ. ຓືໄ ບຖທຍຖທຓທາຓຈິນຌັກໄ ຽທກຍັຘຌິ າ ນຼ ືກາຌແຆ ຄາຌກາຌຉັ ຄໄ າີໄ ຈີີໄ ຘ ຈຓກັະຎຌັຘະຊາຌີໄ ີໄ ຏະຖຈິຉະຑຌັຌີ ຊກືຌ າຓາແຆ ຉາຓຎກົກະຉ.ິ

ຏ ຘະໝກັະຎຌັບຄົຎະກບຍຉໄ າຄຎະຈ ຖະ ບາຈະຖຍົກທຌຘະຑາຍທຈຖ ບຓຎກົກະຉຂິບຄຏ ຊກືກໄ າທ ນາ ຑືໄ ບນຼ ຈຏໄ ບຌຏຌົກະຍົີໄ ະກຈີຂື ຌ, ກາຌຉບຍຘະໜບຄຘາຓາຈຍຌັກືຏ ຆໄ ທງຈ ທງຍັ ນຼ ື ຍຌັກືທຈິເີບ ຖະ ບືໄ ຌໃ.

2.3. ບ ຎະກບຌຘ າຖຍັກາຌຘາຈິ ແຌຓືໄ ບ າຊາຓີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄກຍັຏະຖຈິຉະຑຌັີໄ ໂຈ ປຍັ ນຼ ືກາຌແຆ ຄາຌີໄ ຘາຓາຈປຍັໂຈ ຄໄ າງຂື ຌ ຖະ ຖະບຽຈກທໄ າຌີ ຊ ານາກທໄ າາຘຌິ າີໄ ຉທົບຄຌ າຘະໜ ີ ຖະ ຘາຓາຈແຆ ໂຈ . ຊ າຎຌັໂຎຍ ໄ ໂຈ , ຌກັົ ຌທ າຘາຓາຈຘະໜບຄກາຌຈົຌີໄ ໝາະຘຓົ ນຼ ືຍຍ າຖບຄຂບຄຏະຖຈິຉະຑຌັ (ຍິໄ ຄທິກີາຌຂບຄກາຌຌ າຘະນຌ)ີ. ຉທົດໄ າຄຆັໄ ຌ: ຎຈິຘະໜາ ຘ າຑາຈ ທິກີາຌົ ຌ ທາປຈັແນ ຓກີາຌຖບືກຍຈັປ ຍຘ າຖຈັປ ຍຆືໄ ຄຎຌັຘຌັງາຖກັບຄົຎະກບຍຉໄ າຄໃຂບຄຏະຖຈິຉະຑຌັກາຌແຆ ຄາຌຏ ແຆ ີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັ ຖະ ບືໄ ຌໃ.

2.4. ທາຖະກາຌຎະຆ ຓ ຏ ຘ າຑາຈຎົກກະຉິຖ ທະຖີໄ ຓຉົ ຌເຈງກາຌຖະຍ ບຄົກາຌີໄ ປຍັຏຈິຆບຍຂບຄກາຌຘກຶຘາ ຖະ ທິກີາຌຏຌົໂຈ ປຍັຂບຄຓຌັະຊກືຌ າຓາແຆ . ຂະໜາຈຌບ ງໃຂບຄຂ ຓ ຌນຼົໄ າຌີ ບາຈະຓຏີຌົຉ ໄ ຈັຘະຌະະຉຂິບຄຏ ຊກືກໄ າທນາ, ຉໄ ຓຌັຎັຌຖືໄ ບຄງາກີໄ ະນຌັທິີີໄ ຘາຓາຈນຼກີຖ ຽຄ. ຌບກາກຌັ ຌຓຌັຎັຌຘີໄ ຄີໄ າຎັຌີໄ ະບະຍິາງແນ ຆີໄ ຄຖະຈຍັກາຌຖາງຄາຌຏ ກໄ າທນາຘາຓາຈກຍັປກັຘາໂທ ຎຌັທາຓຖຍັ.

າຊາຓ າບຈິແຌຖືໄ ບຄຂບຄກາຌຘຘຶາະຎຌັ າແຌຄໄົໄ ທໂຎ າຊາຓ ື “ຎຈີກທ າຄ” ຖະ ໄ າຌະກະຉ ຌແນ ກຈີກາຌຉບຍີໄ ະບະຍິາງ ຖະ ຂະນງາງກາຌຉບຍຘະໜບຄ. ຑືໄ ບນຼກີຖ ຽຄ າຉບຍີໄ ໂຈ ຘ າຑາຈຏ ີໄ ຍ ໄ ງີຉ ບຄຎຈີຏງີແນ ນຌັທາຓຈິນຌັຂບຄຉຌົແຌນທົຂ ີໄ ກໄ າທຊຄີ, ຑືໄ ບີໄ ະກະຉ ຌແນ ກຈີກາຌຉບຍຘະໜບຄໄ າຌຘາ

5

ຓາຈຖະຍ ໂຈ ທໄ າ (ຄກຶນທົ, ຘ າຖຍັຉທົດໄ າຄ) ີໄ ໄ າຌນຌັທາຓຈິນຌັຂບຄຉຌົ, ຉໄ ນຼຄັາກຌັ ຌໄ າຌທຌະຖະຓຈັຖະ ທຄັ ຖະ ນຼກີຖ ຽຄກາຌຘະຈຄແນ ນຌັຍາຄຘໄ ທຌຂບຄທາຓຈິນຌັໂຈ .

ຉທົດໄ າຄ:

ໄ າຌຘາຓາກຍບກຂ ບງຑີໄ ຓຉຓີກໄ ຽທກຍັຖືໄ ບຄຌັ ຌ? ໄ າຌຈິທໄ າກຈີຂື ຌງ ບຌນງຄັ? ຌົຍ ໄ ຓທີິີທາຓປ ຘກືເຈງົໄ ທໂຎໂຈ ງຌິທໄ າຌທແຈ?

ຎະຑຈຂບຄກາຌຘບຍຘທຌກ ະບີ ຌທໄ າຓືໄ ບຏ ຊກືຊາຓນາກກໄ າທທໄ າຘີໄ ຄີໄ ໄ າຌຘຄົແຘທໄ າະທົ າບາຈະຑິາຖະຌາ ແຌຘະຊາຌະກາຌຆັໄ ຌຌີ ີໄ ໄ າຌຊາຓ: ໄ າຌທົ າທໄ າ...? ໄ າຌໝາງທາຓທໄ າ...? ຖະ ແຆ ຊ ບງ າແນຓໄ .

ຉທົດໄ າຄກາຌຘຌົະຌາ ຓຌັຎຌັທິກີາຌຑິຘຈຆີໄ ຄຓທີຈັຊ ຎະຘຄົຑືໄ ບຈັບຈິຑິຌົດໄ າຄຉຓັຘໄ ທຌາກກາຌຎາກຈົຉທົຂບຄຌກັົ ຌທ າ. ຓຌັໝາງຊຄີກາຌບຍຒຄັກາຌທົ າຂບຄຍ ກຌົຑາກບກະຆຌົແຌຘະຊາຌີໄ ຘາາຖະຌະຆັໄ ຌ: ປ າຌ າ ຖະ ຘທຌຘາາຖະຌະ, ຌກັົ ຌທ າຍາຄຌົໂຈ ແຆ ທິກີາຌຌີ ຑືໄ ບຖທຍຖທຓທາຓຈິນຌັຂບຄຎະຆາຆຌົົໄ ທໂຎີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄກຍັກາຌຂາງແຌປ າຌ. ຈບໄ ບຌຂບຄທິກີາຌກ ທືໄ າຓຌັະແຆ ທຖາຎຌັທຖານຼາງກໄ ບຌີໄ ຌົະປຈັແນ ນທົຂ ີໄ ຘຌົແ, ຌບກາກຌັ ຌຓຌັຎຌັໂຎຍ ໄ ໂຈ ີໄ ະ າກຈັກາຌຘກຶຘາກຍັຎະຆາຆຌົີໄ ຆຈັຌ.

2.5. ກາຌຖາງຄາຌ ກາຌຖາງຄາຌກາຌຘ າຑາຈຘະຑາະນທົຂ ີໄ ຓີທາຓຆຍັຆ ບຌ, ຉໄ ທໄ າໄ າຌຓກີາຌຉບຍຘະໜບຄີໄ ຍຌັກືໂທ ແຌ

ຍັ. ຍາຄືໄ ບໄ າຌຉ ບຄຒຄັຑທກຂາົນຼາງັ ຄຑະງາງາຓີໄ ະຂົ າແທາຓໝາງ, ຊານາກທໄ າ າຊາຓີໄ ທໄ າຎຌັຘີໄ ຄີໄ

ຘ າຌັີໄ ຘ ຈ, ໄ າຌບາຈະຉ ບຄກາຌີໄ ະກທຈຘບຍກາຌຉີທາຓຂບຄໄ າຌແຌກາຌຘ າຑາຈແນຓໄ .

3. ຍຍຘບຍຊາຓ ຍຍຘບຍຊາຓຎຌັທິີີໄ ຌງິຓົຂບຄກາຌກຍັຖທຍຖທຓກາຌຉບຍ າຊາຓຄໄາງໃ, ຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຘາຓາຈຓຆີທີຈິດ ໄ ນໄ າຄໂກບບກໂຎ, ຍຍຘບຍຊາຓຘາຓຘົໄ ຄໂຎງຄັຑທກຂາົ ຖະ ຑທກຂາົຘາຓາຈຘົໄ ຄຓຌັກຍັໂຎີໄ ຌກັົ ຌທ າ ຑືໄ ບແນ ຘາຓາຈີໄ ະຊາຓ າຊາຓີໄ ຌໄ ຌບຌົ າຉ ບຄຓີທາຓຈິີໄ ຊກືຉ ບຄຂບຄຘີໄ ຄີໄ ໄ າຌ ຉ ບຄກາຌປ . ຍຍຘບຍຊາຓຎຌັທິກີາຌີໄ ຈຊີ າທໄ າ:

ຍຌັນາີໄ ກ າຌຈົໂທ ດໄ າຄຈ ີ(ຍາຄບີາຈຎຌັ hypothesis) ຖະ ະຍ ໄ ໂຈ ປຍັກາຌກ ໂຂແຌເຄກາຌ. າຊາຓຄັໝຈົີໄ ະຉບຍຎຌັີໄ ປ ກັກຌັຖໄ ທຄໜາ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີຓໄ ຌຍ ໄ າຎຌັ. ຖະຈຍັຂບຄ າຉບຍີໄ ຎຌັໂຎໂຈ ຎຌັີໄ ປ ກັກຌັຖໄ ທຄໜາ.

6

າຊາຓີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄກຌັຂ ຈັຄີຘໄ ທຌແນງໄ , ຎະຖຓິາຌ ນຼ ື ຖືໄ ບຄາຄຈ າຌປໄ າຄກາງີໄ ໂຈ ກ າຌຈົໂທ ດໄ າຄຄາງຈາງ.

ຓີ າຊາຓທໄ າຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຍາຄຌົບາຈະຓຌັີໄ ະຉບຍຍ ໄ ຖະຍ ຆືໄ . ໄ າຌຓີທາຓກະຉຖືຖືົ ຌແຌກາຌທິາະ າຌທຌ.

ແນ ຘຄັກຈທໄ າແຌທຖາີໄ ຌ າແຆ ຍຍຘບຍຊາຓໄ າຌະໂຈ າຉບຍຘ າຖຍັ າຊາຓຂບຄໄ າຌ. ໄ າຌະຓທີິກີາຌຊາຓ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີ (ຆີໄ ຄໄ າຌະໂຈ ແຌກາຌຘ າຑາຈ) ທາຓຉກຉໄ າຄຌີ ບາຈະຘ າຌັແຌເຄກາຌົ ຌທ າຈັໄ ຄກໄ າທີໄ ໄ າຌປ ທໄ າຍຌັນາແຌກາຌຖີໄ ຓຉົ ຌຖະ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີຌັ ຌບາຈະ າຎຌັ. ແຌຂະຌະີໄ ຓເີຄກາຌີໄ ຌໄ ຌບຌຍ ໄ ຓີ າຊາຓຑີໄ ຓຉຓີີໄ າຎຌັ.

ແຌນຼາງກ ຖະຌ,ີ ກ ະຓີທາຓໝາະຘຓົີໄ ະກ າຌຈົຖະຈຍັກາຌຖາງກາຌຏ ຊກືຊາຓະຊກືກຍັໂທ ຎຌັ ທາຓຖຍັ, ຓຌັຎຌັຘີໄ ຄີໄ ຈີີໄ ຘ ຈຑືໄ ບຍ ໄ ແນ ຓຖີາງຆຌັນຼຉືທົບືໄ ຌໃ. ແຌປ ຍຍຍຂບຄຉທົບຄ, ຉໄ ໄ າຌບາຈະຉ ບຄກາຌີໄ ຌ າຘຌັງາຖກັຎະ າຉທົຄີຆໄ ບຄຈົໝາງ. ແຌຖະງະຉ ໄ ໂຎີໄ ຘຌັງາຖກັຌີ ະຆໄ ທງແນ ໄ າຌຘາຓາຈກທຈຘບຍຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓຍ ໄ ຖະ ະຘົໄ ຄກາຌ ຄຉບືຌ.

3.1. ຊາຓກໄ ຽທກຍັຂ ຈັຄີ ທາຓຄີຎຌັຘີໄ ຄີໄ ຍ ໄ ໂຈ ປຍັຏຌົກະຍົາກຈັຘະຌະະຉ ິ ນຼ ື ທາຓຈິ. ໄ າຌຘາຓາຈຖທຓ າຊາຓຄີແຌກາຌຘ າຑາຈ ນຼ ືຍຍຘບຍຊາຓ, ກທຈຘບຍແນ ຌໄ ແທໄ າະຍ ໄ ຂົ າປໄ ທຓແຌຘບຄນທົຂ ໜືໄ ຄ າຉບຍ.

ຉທົດໄ າຄ:

ທຌັຈບືຌຎີກຈີ ________

ຘະຊາຌະກາຌຉໄ ຄຄາຌ: ເຘຈ ຉໄ ຄຄາຌ ດໄ າປ າຄ ຎຌັນຓ າງ

ແຌຓືໄ ບຌ າຘະໜີ າຊາຓີໄ ຄົີໄ ີໄ າຄຖບືກ, ໄ າຌະຉ ບຄປຈັແນ ຌໄ ແທໄ າ ກາຄຖບືກີໄ ຎຌັໂຎໂຈ ີໄ ະຊກືຖທຓ. ຑຽຄຑືໄ ບະດ ໄ ແຌຈ າຌທາຓຎບຈໂຑີໄ ໄ າຌຘາຓາຈຑີໄ ຓກໄ ບຄຑິຘຈ:

ບືໄ ຌໃ

ນຼ:ື ບຌືໃ, ຘີໄ ຄີໄ _____________

າຊາຓະຉ ບຄຓີທາຓເຎໄ ຄແຘດໄ າຄຌໄ ຌບຌຑາະຏ ຊກືຊາຓຓທີິກີາຌີໄ ຍ ໄ ຓກີາຌປ ບຄຂ ແນ ຓີທາຓກະໄ າຄ ຄ. ຑາະຘະຌັ ຌ, ຎະເນງກທຌະຄໄ າງຍາຄືໄ ບກ ຓີ າຊາຓີໄ ຘາຓາຈປຍັທາຓກະໄ າຄ ຄໂຈ ເຈງຌັ ຌໜກັ າທົ າີໄ ຘ າຌັ ນຼ ືກາຌຑີໄ ຓກາຌຉ ຓ ນຼ ືປ ຍຑາຍ.

7

ຌກັົ ຌທ າໂຈ ປຈັຏຈິປ າງປຄນາກຏ ຓໜີ າີໄ ແຌກາຌຘະ ບຌແນ ນຌັຊຄີຘີໄ ຄີໄ າຊາຓ ີໄ ຓີທາຓໝາງ. າຊາຓຍ ໄ ຆຈັຌຍ ໄ ຓກີາຌຉບຍຘະໜບຄຎະເນງຈ. ແຌາຄກຄົກຌັຂ າຓຑທກຂາົປຈັແນ ຖຍົກທຌຏ ຉບຍຍຍຘບຄຊາຓຖະຑີໄ ຓທາຓຘໄ ຽຄຂບຄກາຌຍ ໄ ຉບຍຘະໜບຄກຍັຓາ. ຌັ ຌືນຈຏຌົີໄ ຉໄ ຖະຍຍຘບຍຊາຓທຌະຈົຘບຍຖໄ ທຄໜາ, ແຌກາຌຈົຖບຄຌກັົ ຌທ າຉັ ຄຂ ຘຄັກຈກາຌຈົຘບຍກາຌຖບກຍຍຒບຓນາກກາຌຂຽຌຆ າຖຄົ, ຌກັົ ຌທ າໂຈ ຘະໜທີໄ າຎຌັນງຄັ.

ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉ ໄ ທາຓຄີຍ ໄ ຓໄ ຌທາຓຄີຘະໜໂີຎ. ຌົຓກັະຉ ບຄກາຌີໄ ະແນ ຑາຍ ”ຈ”ີ ຂບຄຖາງໂຈ ຂບຄຑທກຂາົກາຌຘກຶຘາ ຖະ ຌຖກັຘະຌະບືໄ ຌໃີໄ ຆືໄ ບຓຉ ໄ ກຍັຘະຊາຌະາຄຘຄັຓົຂບຄຑທກຂາົ. ແຌ າຊາຓີໄໄ າຌຓີທາຓຎຌັໂຎໂຈ ຂບຄກາຌຎໄ ຽຍຽຍຂ ຓ ຌາກຉທົດໄ າຄຂບຄໄ າຌີໄ ະຍຌັກືດໄ າຄຎຌັາຄກາຌາກຑື ຌີໄ ຍາຄັ ຄໄ າຌບາຈະຊາຓແຌຘີໄ ຄຈຽທກຌັບກີັ ຄແຌຍາຄ ຈບືໄ ຌໃຂບຍຍຍຘບຍຊາຓ ຖະ ກາຌແຆ ຊ ບງ າີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັ.

3.2. ຊາຓກໄ ຽທກຍັທາຓຈິນຌັຖະຈັຘະຌະະຉ ິ

ແຌທຖາກາຌຈົຘບຍຈັຘະຌະະຉແິຌຍຍຘບຍຊາຓທຌະຊກືກ າຌຈົແຌຖກັຘະຌະຉ ໄ ໂຎຌີ :

ແຌກາຌຖາງຄາຌ ະຉ ບຄຎຌັີໄ ໜ າຘຌົແ. ທຌະຓຍີ ໄ ຓີ າຉບຍີໄ ຏຈິຑາຈນຼຘືຈິແິຌກາຌຖາງ. ແຍຖາງຄາຌະຉ ບຄຘັ ຌ, ຄໄາງຈາງຖະະ ຄ. າຍ ຑະຍຈົຂະ ຉ ບຄໂຈ ປຍັກາຌນຼກີທັ ຌ. າຆັໄ ຌ: " ກຌົ", "ຘະນຓໂີຎ", "ຍ ໄ ຓແີຏ" ຖະ "ຍ ໄ ງີ", ຖະບກະຘາຌີໄ ຏໄ າຌຓາທຌະນຼກີທັ ຌແຌ

ກາຌຖາງຄາຌ.

ແຌຓືໄ ບຘ າຄຖາງຄາຌຖະກ າຖຄັຍີໄ ຄຏຌົີໄ ໄ າຌທຌືໄ ໂທ ແນ ຌ າໜກັກຍັຏຌົກະຍົຂບຄ າຊາຓ. ຌົຘໄ ທຌແນງໄະຉບຍ າຊາຓາຄຍທກນຼາງກທໄ າາຄຖຍົເຈງຘະຑາະຊາຑທກຂາົຈິທໄ າຌກັົ ຌທ າຘະໜຍັຘະໜ ຌຖາງຄາຌ. ຈັໄ ຄຌັ ຌຓຌັະຈກີທໄ າີໄ ະຘະຖຍັຖາງຄາຌແຌຖກັຘະຌະີໄ ຑທກຂາົຘະ ບຌແນ ນຌັຊຄີຈັຘະຌະະຉ.ິ

າຄຖບືກ:

ົ ານຌັຈກີຍັກາຌປຽກປ ບຄຈັໄ ຄຉ ໄ ໂຎຌີ : ຉກິບາົໜືໄ ຄແຌນ ບຄຈ າຌຖ ໄ ຓ.

ຂ ບງຍ ໄ ນຌັຈໝີຈົ ຂ ບງຂ ບຌຂ າຄນຌັຈ ີ ຂ ບງຍ ໄ ນຌັຈຌີ າຖກັຌ ບງ ຂ ບງຂ ບຌຂ າຄນຌັຈຌີຘຓົທຌ ຂ ບງຂ ບຌຂ າຄນຌັຈ ີ ຂ ບງນຌັຈີຄັໝຈົ

ນຼຄັາກຌັ ຌ, ໄ າຌຘາຓຈຓາຈຎໄ ຽຌ າຉບຍຎຌັທາຓຊີໄ າຄະຌຈິຘາຈ ຖະ ກາຌທິາະາຄຘະຊຉິຑິທກຂາົ.

8

ກາຌທຈັກຈັຘະຌະະຉ ິGuttman ທາຄຏຌຍາຄັ ຄ. ຓຌັຓໄ ຌຍຈັຉຖີຂີບຄກາຌຖາງຄາຌກາຌຄຌີີໄ ຓີທາຓຂໄ ຄກໄ ຄີໄ ຑີໄ ຓຂື ຌຂບຄຈັຘະຌະະຉິ ໄ ຉ ໄ ໂຎຌີ . ຉທົດໄ າຄຂບຄກາຌທຈັຂະໜາຈ Guttman ຈັຘະຌະະຉິ າຌກ:

1. ໄ າຌະຉໄ ຄຄາຌກຍັຏ ບຍົຑະງຍົນຼຍືໄ ? 2. ໄ າຌະງບຓປຍັຏ ບຍົຑະງຍົຎຌັຑືໄ ບຌີໄ ແກ ຆຈິນຼຍື ໄ ? 3. ໄ າຌຑຍົທໄ າຏ ບຍົຑະງຍົບາໂຘແຌຑື ຌີໄ ແກ ຽຄີໄ ໄ າຌງບຓປຍັ? 4. ຏ ບຍົຑະງຍົທຌໂຈ ປຍັບະຌ ງາຈແນ ບາໂຘດ ໄ ແຌຍ າຌຈຽທກຌັກຍັຌົບືໄ ຌ?

Guttman ີໄ ຈີຓໄ ຌະນງ ຄງາກຑາະຓກັຌທຌະຑະງາງາຓບບກຖະຂຈັກໄ ບຌກາຌແຆ ຄາຌ. ຑ ບຓປຈັແນ າຊາຓີໄ ຓດີ ໄ ຘ າຖຍັຌທທາຓຈິນຼາຄຘຄັຓົທິະງາ ຖະ ຈິຉະທິະງາ, ຍີໄ ຄຉທົດໄ າຄຖາງກາຌີໄ ປຈັເຈງຘະຓາຓົຈິຉະທິະງາບາຓຖກິຌັ. ນຼົໄ າຌີ ຓກັະໂຎເຈງຆືໄ ີໄ ຂ ບຌຂ າຄຍ ໄ ໝາະຘຓົ (າຄຈິຉະທິະງາ) ກາຌຈົຘບຍືໄ ບຄທຈັ າະຎຌັຆືໄ ີໄ ຈ.ີ

ຑາຖະຍຈົຍາຈກາຌນຼີ ຌທິກີາຌ ຍາຄັ ຄ ໂຈ ຊກືຌ າແຆ ກາຌຘກຶຘາຈັຘະຌະະຉ ິຖະ ຓາຈຉະຊາຌກາຌຎະຑຈຶ. ແຌກາຌນຼິ ຌຍຈົຍາຈ, ຌກັົ ຌທ າ ໂຈ ຘະຈຄແນ ນຌັຎຌັຖືໄ ບຄີໄ ຂຽຌ ນຼ ື ຑາຍກໄ ຽທກຍັກາຌຎຌັຘະຊາຌະກາຌາຄຈ າຌຘຄັຓົຈິົ ຌ, ຖະຏ ຊກືປ ບຄຂ ແນ ຘຍືຉ ໄ ແຌຘິໄ ຄແຈກ ຉາຓທິກີາຌຂາົນຌັທໄ ານຓາະຘຓົ. າຄຖບືກ, ຖງີໂຈ ຊກືປ ບຄຂ ແນ ຌິຉະຌາກາຌນຈກາຌກໄ ບຌນຌ າຍ ໄ ໂຈ ດ ໄ ແຌປ ຍ. ຌກັົ ຌທ າ ໂຈ ຎກົກະຉິຖ ທຌ າຘະນຌີຖືໄ ບຄກາຌຑາງແຉ ຘບຄກາຌຎໄ ຽຌຎຄີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັຖກັຌ ບງ, ຈັໄ ຄຌັ ຌຶໄ ຄກບຍຎຌັ າຌທຌຎຌັກາຌບບກຍຍກາຌຈົຖບຄຍໄ ບຌີໄຖືໄ ບຄີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັແຌກາຌ າຄາຌຎຌັກາຌກະຉ ຌ ຖະ ຎະຉກິຖິງິາີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄຘະຈຄແນ ນຌັຆຈັຂຶ ຌ.

ຓຌັຎຌັກາຌຘະຈທກີໄ ະບາົຖືໄ ບຄກາຌກະຉ ຌີໄ ດ ໄ ຈ າຌຄີຂບຄນຌ າີໄ ຊກືຓບຍບບກຑືໄ ບຉບຍຘະນຌບຄໂຈ . ໄ າຌຍ ໄ ທຌຑະງາງາຓີໄ ະຘົໄ ຄຎະຑຈຂບຄຍຍຘບຍຊາຓຌີ ເຈງຉບຍຑາະທໄ າຉບຍໂຈ ະທົ າໂຈ ຆ ກງ ຑຽຄຑ ີໄ ະປຈັຘ າຖຈັ.

ຈຎະຘຄົຖະທາຓຎາຈຊະນຌາຓກັະຓກີາຌໂຈ ປຍັກາຌຘ ານຼທຈແຌກາຌົ ຌທ າຉະນຼາຈ. ຉໄ ນຌ າຘງຈາງີໄ ຉ ບຄກາຌຎະຆາຆຌົຆີ ຍບກດ ໄ ແຌຍຍຘ ານຼທຈຂບຄຘະ ບຌແນ ນຌັຑຈຶຉກິ າແຌບະຌາຈົຂບຄຂາົ ົ າຌີໄ ະຈ.ີ ຎະຆາຆຌົຆາທນຌ ໄ ຓ າຌທຌນຼາງຓີ ຈຎະຘຄົຑືໄ ບປຈັນຼໂືຈ ຍາຄຘິໄ ຄຍາຄດໄ າຄີໄ ຂາົ ົ າະຍ ໄ ງີປຈັນຼໂືຈ ຓາ; ແຌບກີຈ າຌນຌຶໄ ຄ, ຎະຆາຆຌົບາງ ບາຈະຍ ໄ ໂຈ ຊຄິຓໄ ຌປຽກປ ບຄແນ ຓຘີິໄ ຄຈັໄ ຄກໄ າທີໄ ຌົຑາງຌບກະນຌັທໄ າຓີທາຓ າຎຌັດໄ າຄ ຄິຘ າຖຍັກາຌຘະນທຈັຈກີາຌຂບຄຂາົ ົ າ.

4. ຍຌັນາີກຈີຂບຄກາຌຍ ໄ ຓຉີບຍກຍັ

ຎະຆາຆຌົຘໄ ທຌນຼາງຉກົຖຄົນຌັຈີີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຘ າຑາຈຊຄິຓໄ ຌທໄ າຍ ໄ ຎັຌກະຉຖືຖືົ ຌກໄ ບຌນຌ າຌັ ຌ ແຌາກກາຌຘ ານຼທຈໂຈ ກາງຎຌັີໄ ຑຍົນຼາງແຌຎຈັ ຍຌັ. ຘະຊາຌະກາຌີໄ ນຓາະຘຓົຘ າຖຍັຌກັົ ຌທ າໂຈ ຎຌັນຌຶໄ ຄແຌກາຌີໄະຎຌັນທົຂ ຓໄ ຌ ຓີທາຓຘ າຌັນຼນືຌ າຘຌົແຖງີ. ຊານາກທໄ າຌີ ຍ ໄ ຓໄ ຌກ ຖະຌ,ີ ຌກັົ ຌທ າທຌະກະຉ ຌແນ ຏ ຉບຍຍຍຘບຍຊາຓ.

9

ທາຓຉັ ຄແຍທກຎຌັຎະຑຈຎະຘຈິຑິາຍນຼາງີໄ ຘ ຈ. ຓຌັກ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌແນ ຘ າຖຈັແຌກາຌບະຍິາງ ຈຎະຘຄົຖະທາຓຘ າຌັຂບຄກາຌຘ ານຼທຈກໄ ບຌີໄ ະຌ າຘະນຌີ າຊາຓຉທົຄິ. ຌກັົ ຌທ າຘາຓາຈຍາຄບີາຈງຄັຌັ ຌນຌກັຊຄິທາຓຄິີໄ ທໄ າກາຌຘ າຑາຈກາຌນຼົໄ າຌີ ຓໄ ຌຓີ ຌໄ າກຍັຂາົງ ບຌທໄ າຑທກຂາົຍ ໄ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌຌີ ກຍໄ ບຌບືໄ ຌ.

ຌກັົ ຌທ າທຌະຈິທໄ າຘິໄ ຄີໄ ະຉບຍະຆບກນາຆຈີຆ ແ; ທາຓຄິີໄ ທໄ າກາຌຈ າຌຌີກາຌຘ ານຼທຈ າຎຌັຉ ບຄຓຘີ າຖຍັກາຌຘກຶຘາທິະງາໂຖບາຈະກະຉ ຌຌກັົ ຌທ າໂຈ , ຉໄ ຍ ໄ າຎຌັຖງີ.

"ຑິາຖະຌາ ... ປ ຍຎັຌາຄກາຌຏະຖຈິຂບຄຆບຍທຘ າຖຍັກາຌຌ າແຆ ບຓຑທິຉແີຌປບືຌໂຈ ຉຈັຘຌິແຑືໄ ບຘ ານຖທຈຖ ກ າຂບຄຉຌົແຌກາຌກທຈຍິໄ ຄຖະຈຍັຂບຄຂາົ ົ າຂບຄທາຓຑິໄ ຄຑ ແກຍັຏະຖຈິຉະຑຌັຂບຄຑທກຂາົ .... ຏ ີໄ ະແຆ ທຖາຍຌັນາແຌກາຌີໄ ະຉບຍຘະນຌບຄນຼາງີໄ ຘ ຈບາຈະຎັຌຏ ີໄ ຓ ີ ທາຓຈິນຌັີໄ ຂັ ຓຂຄເຈງຘະຑາະຓໄ ຌກໄ ຽທກຍັຆບຍທໂຈ .... ຘະນຖ ຍ [ຏຈິ ບາຈະໂຈ ປຍັ] ທໄ າຖ ກ າໂຈ ຊກືຍໄ ຄບບກດໄ າຄນຌກັນຌ ຌຂົ າໂຎແຌຄັຘບຄ າງ - ຏ ີໄ ປກັຆບຍທຖະຏ ີໄ ກຽຈຆຄັຓຌັ "

ກາຌກ ໂຂກາຌຍຈິຍບືຌີໄ ກຈີາກ absentees ໂຈ , ແຌຂັ ຌຉບຌກາຌຎະຉຍິຈັຉາຓໂຈ ຊກືຌ າແຆ ຍາຄັ ຄ:

1. ແຌັ ຄ າບຈິ, ຌກັົ ຌທ າໂຈ ປຈັແນ ງກ າຉບຍີໄ ໂຈ ປຍັເຈງຍ ໄ ຓກີາຌບ າຄ ບາົ (ກ ໄ ຓ A, ທົ າທໄ າ 50% ດ ໄ ແຌຉທົດໄ າຄຌີ ), ຖະຏ ີໄ ໂຈ ປຍັນຼຄັາກກາຌທຄບາົ (ກ ໄ ຓ B, ໄ າຌທົ າທໄ າ 30% ດ ໄ ແຌຉທົດໄ າຄຌີ ). ບຈັຉາກາຌ absentee ຂັ ຌຘ ຈ າງ (ກ ໄ ຓ C) ແຌກາຌງກົຉທົດໄ າຄຌີ ຈັໄ ຄຌັ ຌຶໄ ຄະຎຌັ 20%.

2. ນຼຄັາກຌີ , ຌກັົ ຌທ າໂຈ ນຌັຊານາກທໄ າກ ໄ ຓ B ຓີທາຓຉກຉໄ າຄາກກ ໄ ຓກໄ ຽທກຍັກາຌຎໄ ຽຌຎຄແຌກາຌໂຈ ປຍັກາຌຘກຶ ຘາ. A T ຈົຘບຍ, ຘະຊຉິິຓໄ ຌນຓາະຘຓົຘ າຖຍັກາຌຌີ .

3. ຊານາກທໄ າຓ ີdeviation ແຈ, ຑທກປາົຘາຓາຈຘຓົຓ ຈທໄ າກ ໄ ຓຂບຄ absentees າຌງິາຓ, ກ ໄ ຓ C, ະນຌັນາກແຌຂະຌະີໄ ກ ໄ ຓ B. າກແຌຎຈັ ຍຌັກໄ ຽທກຍັກາຌຈຽທກຌັ, າຉບຍີໄ ໂຈ ປຍັເຈງກາຌກ ໄ ຓ B ະໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ ຎຌັຘິໄ ຄຈົຌຘ າຖຍັກາຌ ນາງຏ ີໄ ດ ໄ ແຌກ ໄ ຓ C. ະຌຈິຘາຈ, ຌີ ະປຈັໂຈ ເຈງກາຌຑີໄ ຓະທີກາຌຌ າຂບຄກ ໄ ຓ B ໂຈ ຈັໄ ຄຌັ ຌຓຌັົໄ າກຍັຏຌົຖທຓຂບຄກ ໄ ຓ B ຖະ C, ຆັໄ ຌ, 50 ຎີຆຌັດ ໄ ແຌຉທົຂບຄຑທກປາົ.

4. ຊານາກທໄ າກ ໄ ຓ A ຖະ B ຍ ໄ ຑິາຖະຌາທາຓຉກຉໄ າຄາກກຌັຖະກຌັ, ຑທກປາົຘາຓາຈາຈນທຄັທໄ າຓືໄ ບຍ ໄຓຂີບຄກ ໄ ຓ C ະຍ ໄ ຓບີຈິຑິຌົດໄ າຄແນງໄ ນຼທຄຉ ໄ ຏຌົໂຈ ປຍັ, ຖະຈັໄ ຄຌັ ຌຶໄ ຄຍ ໄ ຓກີາຌກທຈກ ະໂຈ ປຍັກາຌຉ ບຄກາຌ. ກ ໄ ຓ A ຖະ B ຊກືບະຌ ງາຈ, ຖະຏຌົໂຈ ປຍັຄັນຓຈົາກຑທກຂາົຓໄ ຌກາຌຘຓົຓ ຈະຎຌັທາຓຄິ ຘ າຖຍັກາຌຄັນຓຈົຂບຄຎະຆາກບຌໂຈ .

10

ຍຈົ ີ6

1. Designing Databases ກາຌບບກຍຍຂ ຓ ຌ ຊາຌຂ ຓ ຌຎຌັຎກົກະຉິຖ ທຎຌັບຄົຎະກບຍຑື ຌຊາຌຂບຄຖະຍຍົຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ, ເຈງຘະຑາະຓໄ ຌແຌຖະຍຍົ

ຖະກຈິປຈັກ ຓ. ຈັໄ ຄຌັ ຌກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌຎຌັຘໄ ທຌນຌຶໄ ຄຂບຄກາຌຑຈັະຌາຖະຍຍົ. ແຌປ ຍຉ ໄ ໂຎຌີ ຘະຈຄແນ ນຌັທິກີາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌຓໄ ຌຓຘີໄ ທຌປໄ ທຓແຌທຄົບຌຆທີຈິກາຌຑຈັະຌາຖະຍຍົ. ໂຖງະດ ໄ ິໄ ຄກາຄຂບຄປ ຍ (ກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌ, ກາຌຎະຉຍິຈັຂ ຓ ຌ) ຓໄ ຌໂຖງະີໄ ໄ າຌໂຈ ຘ ຓແຘໄ ແຌກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌ. ເຄກາຌໂຖງະກາຌບືໄ ຌໃີໄ ບະຍິາງໂຖງະຘັ ຌໃ. ຑທກຂາົ ົ າຓໄ ຌຘໄ ທຌນຌຶໄ ຄຂບຄຌື ບແຌຂບຄກາຌທິາະຖະຍຍົຖະທຆິາກາຌບບກຍຍ, ຘ າຖຍັກາຌງກົຉທົດໄ າຄ. ຓທີິກີາຌຉໄ າຄໃຂບຄທິກີາຌີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັໂຎໂຖງະຂບຄກາຌບບກຍຍຖະຍຍົຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ, ກາຌທິາະຖະກາຌຎະຉຍິຈັຘາຓາຈປຈັໂຈ . ຉ ໄ ໂຎຌີ ຓໄ ຌນຌ າທຽກຉົ ຌຉ ນຼືຎົ ານຓາງບະຍິາງຉໄ ທິກີາຌຉາຓຂັ ຌຉບຌ.

2. ຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌ

11

3. ກາຌທາຄຏຌຊາຌຂ ຓ ຌ ກາຌທາຄຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຎະກບຍຓກີຈິະກ າີໄ ບະຌ ງາຈແນ ຂັ ຌຉບຌຂບຄທຄົບຌກາຌຑຈັະຌາຊາຌຂ

ຓ ຌຖະຍຍົະປ ຎຌັຎະຘຈິຏິຌົຖະຎະຘຈິຏິຌົີໄ ຎຌັໂຎໂຈ . ໂຖງະຌີ ຉ ບຄໂຈ ປຍັກາຌຎະຘຓົຎະຘາຌກຍັຏຌງ ຈະຘາຈຖະຍຍົຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ ເຈງຖທຓຂບຄບຄົກາຌຈັຉັ ຄ.

ຂັ ຌຉບຌ າບຈິແຌກາຌທາຄຏຌຊາຌຂ ຓ ຌຓໄ ຌກາຌກ າຌຈົກາຌຊະນຼຄຑາຖະກຈິ ຖະ ຈຎະຘຄົຘ າຖຍັກາຌຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌ. ຌັ ຌຓໄ ຌ າຌງິາຓຂບຄ: - ຎົ ານຓາງີໄ ຘ າຌັຂບຄຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌ - ຈຎະຘຄົຂບຄຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌ - ກາຌທຽກຄາຌຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຂບຄຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌ - ຆຍັຑະງາກບຌຂບຄຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ

4. າຌງິາຓຖະຍຍົ ແຌເຄກາຌໂຖງະ າຌງິາຓ, ຖະຍຍົຂບຍຂຈຖະຂບຍຂຈຆາງຈຌຂບຄ າປ ບຄຘະນຓກັຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌ

ຓໄ ຌກາຌບະຍິາງ. ຖາງຖະບຽຈຌີ ຎະກບຍຓ:ີ - ກາຌຆືໄ ບຓຉ ໄ ກຍັຖະຍຍົຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌບືໄ ຌໃຂບຄບຄົກາຌຈັຉັ ຄ - ະຎຌັຌທແຈຖະຍຍົກາຌທາຄຏຌກາຌ

ຓໄ ຌະປຈັຌທແຈແຌຎຈັ ຍຌັຖະແຌບະຌາຈົ - ຏ ີໄ ແຆ ແຌຎຈັ ຍຌັຖະແຌບະຌາຈົ. ຍິໄ ຄຏ ແຆ ີໄ ຘ າຌັຓໄ ຌບະຍິາງກໄ ບຌ, ຆັໄ ຌ: ທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄ

ຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌາກຈັຘະຌະຂບຄຑາຖະຍຈົຍາຈທຽກປຈັຄາຌ າເຈງຘະຑາະຓໄ ຌຂຈນຼື າປ ບຄຘະນຓກັທຘິານະກຈິ.

5. ກຍັກ າຂ ຓ ຌທາຓຉ ບຄກາຌຖະກາຌທິາະ ແຌໂຖງະກຍັກ າຂ ຓ ຌທາຓຉ ບຄກາຌຖະໂຖງະກາຌທິາະເຄກາຌ, ກາຌກຍັກ າຖະທິາະຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ

ກໄ ຽທກຍັຑາກຘໄ ທຌຂບຄທຘິານະກຈິີໄ ະໂຈ ປຍັຏຈິຆບຍເຈງຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ ຘ າຖຈັ. ຏຌົໂຈ ປຍັບາຈະຎະກບຍຓ ີe.g: - ຖາງຖະບຽຈຂບຄຂ ຓ ຌີໄ ໂຈ ຌ າແຆ ນຼຏືະຖຈິ - ຖາງຖະບຽຈທິກີາຌຂ ຓ ຌີໄ ຎຌັີໄ ະຌ າແຆ ນຼຏືະຖຈິ - ທາຓຉ ບຄກາຌຑີໄ ຓຉຓີຘ າຖຍັກາຌຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌແນຓໄ

6. ກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌ ໂຖງະກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌຓໄ ຌຍໄ ຄບບກຎຌັຘາຓຂັ ຌຉບຌ: - ກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌກຽໄທກຍັຌທທາຓຈິ.

12

- ກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຓີນຈຏຌົ. - ກາຌບບກຍຍຊາຌຂ ຓ ຌາຄຈ າຌປໄ າຄກາງ.

ແຌໂຖງະຊາຌຂ ຓ ຌຂື ຓ ຌກາຌກາຌບບກຍຍ, ປ ຍຍຍຂບຄຂ ຓ ຌີໄ ະຌ າແຆ ຎຌັບກະຖາຈຂບຄຑິາຖະຌາາຄຈ າຌປໄ າຄກາງຄັນຓຈົຓໄ ຌໂຈ ປຍັກາຌກ ໄ ຘ າຄ. ປ ຍຍຍກາຌຓໄ ຌບຄີແຘໄ ກາຌຘະຑາະທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄຖະຍຍົ. ແຌໂຖງະຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ ດໄ າຄຓີນຈຏຌົກາຌບບກຍຍ, ປ ຍຍຍຂບຄຂ ຓ ຌີໄ ະຌ າແຆ ຓໄ ຌບຄີແຘໄ ປ ຍຍຍຂ ຓ ຌຘະ ຑາະ, ຉໄ ບກະຖາຈຂບຄຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌເຈງຘະຑາະຓໄ ຌກາຌ ຓບຄຓໄ ຌກາຌກ ໄ ຘ າຄ. ຌີ ຓໄ ຌບຄີແຘໄ ປ ຍຍຍຂ

ຓ ຌກາຌຎົ ານຓາງີໄ ຘ າຖຍັຉທົດໄ າຄ: ຊາຌຂ ຓ ຌ ປ ຍຍຍຂ ຓ ຌີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄ. ແຌໂຖງະຊາຌຂ ຓ ຌາຄຈ າຌປໄ າຄກາງກາຌບບກຍຍ, ຖາງຖະບຽຈຂບຄກາຌຎະຉຍິຈັຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌກໄ ຽທກຍັກາຌກຍັປກັຘາຓຈັະງຓົຓໄ ຌກາຌຘ າຄຉັ ຄ. ກາຌຑທົຑຌັຑື ຌຊາຌ, ຈຈັຆະຌ,ີ າກຈັທາຓຆືໄ ຘຈັ, ທາຓຎບຈໂຑ, ຖະບືໄ ຌໃຓໄ ຌໂຈ ກ າຌຈົກາຌຌ າແຆ ຑາຘາ SQL ໂຈ .

7. ກາຌຈັຖບືກຖະຍຍົກາຌ ຓບຄຊາຌຂ ຓ ຌ ຌີ ແຌໂຖງະີໄ ຎັຌາຄຖບືກ. ແຌທຖາີໄ ຓີທາຓ າຎັຌຘ າຖຍັກາຌຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌກາຌ ຓບຄແນຓໄ (DBMS) ຎັຌ, ເຄກາຌໂຖງະຌີ ຓໄ ຌປຈັໂຈ . DBMS ນຓາງທາຓທໄ າຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌຆັໄ ຌ: ກາຌຂົ າຊຄິ, SQL Server, MySQL, ຖະ Oracle. ແຌໂຖງະຌີ ຓາຈຊາຌຘ າຖຍັກາຌ DBMS ແນຓໄ ໂຈ ຊກືກ າຌຈົ. ນຼຄັາກຌັ ຌ, ຏະຖຈິຉະຑຌັນຼາງຓໄ ຌກາຌຎະຓຌີຏຌົຉາຓຓາຈຉະຊາຌໂຈ . ຘ ຈ າງຘະນຌຘີ າຖຍັກາຌຈັຖບືກຓໄ ຌກາຌຉຈັຘຌິແ.

8. ກາຌບບກຍຍກາຌຌ າແຆ ດ ໄ ແຌໂຖງະກາຌບບກຍຍກາຌຌ າແຆ , ກາຌບບກຍຍແຌກາຌເຉ ຉບຍຏ ຆຓົແຆ ຖະຍຌັຈາເຄກາຌີໄ ຌ າແຆ

ີໄ ຌ າແຆ ຖະກາຌຎ ຄຉໄ ຄຂ ຓ ຌໂຈ ຊກືກ າຌຈົຖະກາຌບບກຍຍ.

9. ຉົ ຌຍຍ ຈຎະຘຄົຂບຄຉົ ຌຘະຍຍັໂຈ ຓໄ ຌຑືໄ ບບະຌ ງາຈແນ ຏ ຆຓົແຆ ແຌກາຌຌ າແຆ ຉົ ຌແຌກາຌກ າຌຈົຖກັຘະຌະຂບຄຖະ

ຍຍົກາຌຌ າແຆ ບຓຑທິຉໂີຈ . ຓ ີ prototypes ຌບຌຖະຉັ ຄຓ.ີ A prototype ບບກຉາຓຖທຄຌບຌຓີ ຌຌະຘຓົຍຈັ າຌທຌນຼາງ (ຆັໄ ຌ: ກາຌເຉ ຉບຍຏ ແຆ ) ຉໄ ຑທກຂາົ ົ າງຄັຍ ໄ ໂຈ ປຈັທຽກ. A prototype ຉັ ຄຓຖີກັຘະຌະນຼາງຍ ໄ ນຼາງຎາຌແຈຉໄ ຑທກຂາົ ົ າກ າຖຄັປຈັທຽກ. ຍິໄ ຄປ ຍຈັໄ ຄຉ ໄ ໂຎຌ:ີ

13

10. ກາຌຎະຉຍິຈັ

ແຌຖະນທໄ າຄເຄກາຌໂຖງະກາຌຎະຉຍິຈັ, ໂຈ ປຍັປ າຄຈ າຌປໄ າຄກາງຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌຖະກາຌຌ າແຆ ບບກຍຍຓໄ ຌະປຈັໂຈ . ຌີ ຓໄ ຌເຄກາຌໂຖງະຈ າຌຌີ ເຄກາຌຂບຄກາຌຑຈັະຌາຖະຍຍົກາຌ

11. ຂ ຓ ຌຎໄ ຽຌແນຖື ບຓແຘຖະທາຓນຌກັນຌໄ ທຄ

ເຄກາຌໂຖງະຌີ ຓໄ ຌ າຎຌັແຌທຖາີໄ ຎຌັຊາຌຂ ຓ ຌແນຓໄ ຎໄ ຽຌຌຖະຍຍົບາງ ກາຌ. ແຌຖະນທໄ າຄເຄກາຌໂຖ ງະຌີ ຓຂີ ຓ ຌີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທະໂຈ ປຍັກາຌງກົງ າງຂົ າຓາດ ໄ ແຌຊາຌຂ ຓ ຌແນຓໄ .

12. ກາຌຈົຘບຍ

ກໄ ບຌີໄ ະໂຈ ຖະຍຍົແນຓໄ ຓໄ ຌະຈ າຖຄົຆທີຈິ, ຓຌັທຌະໂຈ ປຍັກາຌຈົຘບຍດໄ າຄຖະບຽຈ. ຎົ ານຓາງຂບຄກາຌຈົຘບຍຓໄ ຌຑືໄ ບຆບກນາທາຓຏຈິຑາຈ! ຎົ ານຓາງຍ ໄ ຓໄ ຌຑືໄ ບຑຘິ ຈຆບຍທໂຈ ຊກືກາຌປຈັທຽກຈຽທກຌັ.

13. ຍ າຖ ຄປກັຘາກາຌຎະຉຍິຈັ

ກາຌຍ າຖ ຄປກັຘາຎະຉຍິຈັຄາຌຓໄ ຌຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌຉຈິຉາຓກທຈກາ ຖະ ກາຌປກັຘາຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ . ຉຈິຉາຓກທຈກາຓີທາຓນຓາງທໄ າກາຌຎະຉຍິຈັຂບຄຖະຍຍົຓໄ ຌໂຈ ຘຄັກຈນຌັ. ຊ ານາກທໄ າກາຌຎະຉຍິຈັຂບຄຖະຍຍົກາຌດ ໄ ຂ າຄຖ ໄ ຓຌີ ແຌຖະຈຍັີໄ ງບຓປຍັໂຈ , tuning ນຼ ື reorganization ຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌບາຈະໂຈ ປຍັີໄຉ ບຄກາຌ. ກາຌປກັຘາຖະງກົຖະຈຍັຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌນຓາງທາຓທໄ າ, ແຌທຖາີໄ ຉ ບຄກາຌແນຓໄ ກຈີຂຶ ຌ, ທຄົບຌຆທີຈິກາຌຑຈັະຌາກາຌແນຓໄ ຌີ ະປຈັໂຈ . ນຼໄ ຄຂ ຓ ຌ: Connolly, Begg. ຖະຍຍົຊາຌຂ ຓ ຌຎ ີ 2005.. ຓທີິີກາຌຎະຉຍິຈັກາຌບບກຍຍ, ກາຌຎະຉຍິຈັ, ຖະກາຌ ຓບຄ. Wesley Addison. ຍຈົ ີ9. ຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌ, ບບກຍຍຖະກາຌຍ ຖນິາຌ.

14

ຍຈົ ີ7

ໄ ຓືຑືໄ ບທາຄຏຌແຌຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄໄ າຌ

1. ກາຌຑື ຌຊາຌ ຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌຓີຄາຌຖະຍຍົຑທກປາົໂຈ ປຍັກາຌ lots ຂບຄກາຌຘບຍຊາຓາກບຄົກາຌຈັຉັ ຄຏ ີໄ ຉ ບຄກາຌ

ຎຍັຎ ຄຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄຂາົ ົ ານຼກືາຌຑຈັະຌາແນຓໄ . າຄຖບືກຘ າຖຍັກາຌໂຈ ປຍັຊາຌຂ ຓ ຌຎະກບຍຓ:ີ ກາຌກ ໄ ຘ າຄຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ າກ scratch ນຼຎືຍັຎ ຄຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທຍ ໄ ທໄ າະດ ໄ ແຌປບືຌນຼກືາຌຌ າແຆ ກາຌຑຈັະຌາ, ຖະກາຌຆື ຎຌັໂຎຏະຖຈິຉະຑຌັ shelf ໂຈ . Whichever າຄຖບືກີໄ ໄ າຌຖບືກ, ແຌ າຘັໄ ຄີໄ ະຌ າແຆ ຆຍັຑະງາກບຌດໄ າຄຘະນຖາຈຖະໂຈ ປຍັກາຌຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຈີີໄ ຘ ຈຑຍົທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄໄ າຌ, ໄ າຌະ າຎຌັຉ ບຄໂຎເຈງຏໄ າຌຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌ

2. ກາຌໂຈ ປຍັກາຌຖີໄ ຓຉົ ຌ ຓຌັບາຈະຍິໄ ຄທືໄ າ, ຉໄ ກໄ ບຌີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຖີໄ ຓຉົ ຌເຄກາຌຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌະຉ ບຄກາຌຑືໄ ບປຈັແນ ຌໄ

ແທໄ າໄ າຌໂຈ ປຍັຘິໄ ຄຈັໄ ຄຉ ໄ ໂຎຌີ ດ ໄ ແຌຘະຊາຌີໄ ຑືໄ ບປຍັຎະກຌັກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌຓໄ ຌຑ ບຓີໄ ະແນ ຘ າຖຈັຖະກາຌຎະຉຍິຈັຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ : ຂ ຉກົຖຄົແຌບາທ ເຘ ກາຌ ຓບຄນຼຖືະຈຍັະຌະີໄ ຊາຌຂ ຓ ຌ (ຖະກາຌທາຄຏຌ) ຓໄ ຌນຌຶໄ ຄແຌຍ ຖຓິະຘຈິ

ຘ າຖຍັບຄົກາຌຈັຉັ ຄ. ຑະຌກັຄາຌີໄ ແຆ ທຖາກາຌຈັຘຌັແນ ຂະຍທຌກາຌກາຌທາຄຏຌກາຌໂຈ . ຌີ ຎະກບຍຓີີໄ ແຆ ທຖາຘ າຖຍັແຏຏ

ນຌຶໄ ຄຑືໄ ບຎະຘາຌຘຓົຍົຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌ, ກາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌກໄ ຽທກຍັທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄຏ ີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌຖະບືໄ ຌໃ, ຖະແຆ ທຖາຘ າຖຍັຏ ແຆ ຑືໄ ບແນ ຎະກບຍຂບຄຂາົ ົ າຂົ າໂຎແຌຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌ. າຌທຌຂບຄີໄ ແຆ ທຖາຎະຉຍິຈັຘ າຖຍັກາຌທາຄຏຌຈັໄ ຄກໄ າທຓໄ ຌຓກັະຓບຄຂ າຓ.

- ຓຌັຌໄ ຌບຌະຉກຉໄ າຄກຌັຂຶ ຌກຍັທາຓຘຍັຘຌົຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌ, ຂະນຌາຈຂບຄບຄົກາຌຈັຉັ ຄບືໄ ຌໃບາຈະທົ າໂຈ ດໄ າຄແຈກ ຉາຓກາຌຈັຘຌັີໄ ຈຌິຎະຓາຌ 40 ຆົໄ ທເຓຄດໄ າຄນຌ ບງຘ າຖຍັຏ ຎະຘາຌຄາຌຊາຌຂ ຓ ຌແຌກາຌກຍັກ າ, ຘຄັຖທຓໂຈ ຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌີໄ າຎຌັຌຶ.

ຑືໄ ບແນ ກທຓບາົ: ແຆ ທຖາກຍັກາຌຑຈັະຌາຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌ . ໄ າແຆ ໄ າງແຌກາຌຆື ນຼກືາຌກ ໄ ຘ າຄຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ແຆ ທຖາຑະຌກັຄາຌ. ກາຌຈົຘບຍຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ (ຉທົດໄ າຄ: ກາຌຈົຘບຍຖະຈຍັຂບຄຏະຖຈິຉະຑຌັໂຎ shelf ໂຈ ນຼືຈົຘບຍ.

ຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ ຉະນຼບຈຂະຍທຌກາຌຑຈັະຌາຑະຌກັຄາຌ ) ຑະຌກັຄາຌກາຌຐກຶບຍົປຓົ. ກາຌຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌ staffing . ຖະກາຌ ຓບຄຊາຌຂ ຓ ຌ.

15

3. ຏຌກາຌ າຎຌັ ແຌຊາຌະຎຌັຘໄ ທຌນຌຶໄ ຄຂບຄຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌີໄ ໄ າຌະຉ ບຄກາຌຍິໄ ຄ:

ຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌຎະ ຍຌັຓກີາຌກຍັກ າຂ ຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌແຈໃີໄ ໄ າຌບາຈະຉ ບຄກາຌກຍັກ າແຌບະຌາຈົ ຖາງຄາຌຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌແຌກາຌຏະຖຈິ - ຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌຑືໄ ບແນ ໂຈ ປຍັບບກາກຊາຌຂ

ຓ ຌ (ຆັໄ ຌ: ຏ ີໄ ຌ າແຆ ກາຌຍ ຖກິາຌຂບຄໄ າຌງກເຈງກາຌບ ຎະຊ າ, ແນ າຌະຌ າກາຌຘບຍຊາຓຎະຑຈ, ຘະຊາຌະຑາຍຘະຓາຆກິ).

ທິກີາຌຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌເຈງຏໄ າຌບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌ (ທິກີາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌໂຈ , ຂົ າໂຎຖະກາຌຖາງຄາຌ, ຖະຏ ີໄ ດ ໄ ແຌບຄົກາຌຈັຉັ ຄຎະຉຍິຈັນຌ າີໄ ນຼ ົໄ າຌີ ).

ຍ ໄ ທໄ າະຎຌັກາຌຑຈັະຌາຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄຖ ກ ານຼຍື ໄ ທໄ າະຎຌັີໄ ະຌ າແຆ ຏະຖຈິຉະຑຌັີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທ - ຊ າຎຌັຈັໄ ຄຌັ ຌກາຌີໄ ຏະຖຈິຉະຑຌັີໄ ຈີີໄ ຘ ຈນຓາະຘຓົທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄໄ າຌ.

4. ຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄໄ າຌຎະກບຍຓ?ີ ຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄໄ າຌທຌະໂຈ ປຍັກາຌຖາງຖກັບກັຘບຌ ນຼກີທັ ຌ າຘຍັຘະຑາະຈ າຌທຆິາກາຌແນ ນຼາງົໄ າີໄ ຎຌັໂຎໂຈ . ຓຌັຎຌັຎະເນງຈຑືໄ ບຎະກບຍຓຑີາກຘໄ ທຌຈັໄ ຄຉ ໄ ໂຎຌີ :

ຍຈົຘະນຖ ຍ / ກາຌຌ າຘະນຌ ີ- ກາຌກ າຌຈົ ຈຎະຘຄົຂບຄບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌ, ຎຌັນງຄັໄ າຌຉ ບຄກາຌຊາຌຂ ຓ ຌ, ຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌຑືໄ ບຍຌັຖ ກຍັຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ , ຘິໄ ຄີໄ ຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌຓີຖ ທ, ທິກີາຌແນຓໄ / ຊາຌຂ ຓ ຌຈຈັກ ະຆໄ ທງແນ ໄ າຌ ບຄົກາຌຈັຉັ ຄຍຌັຖ ຈຎະຘຄົຂບຄຉຌົ.

ກາຌຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌເຈງຏໄ າຌບຄົກາຌຂບຄໄ າຌ - ຘິໄ ຄີໄ ຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌກາຌກຍັກ າ, ກາຌຌ າຂົ າຂ ຓ ຌີໄ

ຓດີ ໄ ຖ ທ, ຍຈົຖາງຄາຌີໄ ຉ ບຄກາຌ, ຘິໄ ຄີໄ າຄາຌຊາຌຂ ຓ ຌຉ ບຄຓ ີ( າຌທຌຉທົດໄ າຄຂບຄກາຌຍຌັກຶກາຌຓຌັີໄ ຉ ບຄກາຌະຘາຓາຈຊ,ື ທາຓຘາຓາຈົ ຌນາ, ກາຌຆືໄ ບຓເງຄກຍັຆບຍທຍຌັຆີຖະບືໄ ຌໃ).

ຏຌກາຌຎະຉຍິຈັ - timescale ຘ າຖຍັກາຌຎະຉຍິຈັຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌຖທຓຄັຑາຖະຍຈົຍາຈຑະຌກັຄາຌຖະທາຓປຍັຏຈິຆບຍ, ໂບ.

ຄຍົຎະຓາຌ coasted ນຓາະຘຓົ / ທາຓຉ ບຄກາຌຆບຍທຏຌກາຌຎະຓຌີຏຌົຖະກາຌຆື - ກາຌກ າຌຈົທາຓຉ ບຄກາຌປາຈທຖະຆບຍທຉ າ ໄ່ຘ ຈີໄ າຎັຌຑືໄ ບຈ າຌຌີກາຌຊາຌຂ ຓ ຌ (ຆັໄ ຌ: Windows 2000, 133 MHz ນຼເືປຄຄາຌຏະຖຈິີໄ ຘ ຄຂຶ ຌ ) - ະຖະແຈໂຈ ປຍັກາຌ າຎຌັ? - ນຼາງຎາຌແຈຑທກຂາົ ົ າະຓຖີາາຊກື? ຆຍັຑະງາກບຌຖະຑະຌກັຄາຌີໄ ຉ ບຄກາຌ (ຑາງແຌຖະຑາງຌບກ) - ຑະຌກັຄາຌະຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? ຏ ີໄ ະປກັຘາຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? ະຎຌັີໄ ຎກຶຘາາກຑາງຌບກໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ ? ກ າຌຈົຑະຌກັຄາຌີໄ ຓດີ ໄ ກຍັທາຓຘາຓາຈຈ າຌທຆິາກາຌຉາຓທາຓນຓາະຘຓົ.

ທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄກາຌຐກຶບຍົປຓົ - ຑະຌກັຄາຌ າຎຌັຉ ບຄກາຌຐກຶບຍົປຓົ? ຏ ີໄ ະຘະນຌບຄກາຌຐກຶບຍົປຓົ? ຎະຑຈຂບຄກາຌຐກຶບຍົປຓົ? ປຈັຌທແຈະຑະຌກັຄາຌຎະ ຍຌັຖະແຌບະຌາຈົະໂຈ ປຍັກາຌຐກຶບຍົປຓົ? ຖະບືໄ ຌໃ.

ຏະຖຈິຉະຑຌັີໄ ໄ າຌະຌ າແຆ ນຼຏື ີໄ ະຘ າຄຊາຌຂ ຓ ຌຘ າຖຍັໄ າຌ.

16

ຏ ີໄ ະຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຊາຌຂ ຓ ຌ - ດ ໄ ແຌປ່ືບຌນຼຑືາງຌບກ? - ຍ ໄ ທໄ າະຎຌັກາຌຑຈັະຌານຼຏືະຖຈິຉະຑຌັີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທຓໄ ຌຌ າແຆ ຘິໄ ຄີໄ ຘະນຌຍັຘະນຌ ຌນຼຄັາກກາຌຂາງະຓ?ີ ີໄ ແຆ ທຖາແຆ ທຖາກໄ ຽທກຍັຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌະຆໄ ທງຎະດຈັນຼາງຍັຎທຈແຖະຎຌັຘິໄ ຄ າຎຌັຑືໄ ບແນ ໂຈ ທາຓຈິີໄ ະ ຄຂບຄຎະຑຈຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌທາຓຉ ບຄກາຌ, ຘາຓາຈຖະຘະນຌຍັຘະນຌ ຌ.

5. ທາຄຏຌຊາຌຂ ຓ ຌກາຌ ຖະກາຌຑຈັະຌາ ໄ ຓ ືຂ ຓ ຌ ຖະກຈິຂບຄໄ າຌຘາຓາຈທາຓປັໄ ຄຓຂີບຄຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ, ຖະແນ ທາຓປ ີໄ ຓີ ຌໄ າຂົ າໂຎແຌທິີາຄ

ຖະກຈິຂບຄໄ າຌໂຈ ຊກືຎະຉຍິຈັຄາຌໂຈ . ດໄ າຄແຈກ ຉາຓ, ຌີ ຓໄ ຌຎຌັທາຓຄິຑຽຄຉໄ ແຌທຖາີໄ ໄ າຌຘາຓາຈຘາຓາຈກຍັກ າ, ຖທຓ, interrogate ຖະຖາງຄາຌກໄ ຽທກຍັຂ ຓ ຌີໄ ໄ າຌກຍັກ າໂຈ .

ຆໄ ຽທຆາຌທົ າທໄ າ, ຑືໄ ບແນ ນຓາະຘຓົແຌກາຌ ຓບຄ ຖະກຈິຂບຄໄ າຌໄ າຌຉ ບຄໂຈ ຓກີາຌ ຓບຄຂ ຓ ຌຂບຄໄ າຌ. ກຖະຍຍົຂ ຓ ຌກາຌ ຓບຄີໄ ໄ າຌຎະຉຍິຈັຉ ບຄແຆ ທຖາຂົ າໂຎແຌຍຌັຆີທາຓຉ ບຄກາຌຘະຑາະຖະຎັຌ ບກະຖກັຂບຄ ຖະກຈິຂບຄໄ າຌ.

ຌີ ຓໄ ຌທໄ າຎຌັນງຄັໂຖງະຏຌກາຌຓໄ ຌຓີທາຓຘ າຌັຈັໄ ຄກໄ າທ, ຖະຓໄ ຌຍາຄຘິໄ ຄຍາຄດໄ າຄີໄ ໄ າຌດໄ າຄປ ຌປຄທຌະຑິາຖະຌາກໄ ບຌີໄ ະຖີໄ ຓຉົ ຌແຌປ ຍຍຍຂບຄກາຌຎະຉຍິຈັດໄ າຄແຈ. ຑືໄ ບຆໄ ທງໄ າຌແຌກາຌກ າຌຈົຎຈັແີໄ

ຘ າຌັີໄ ໄ າຌທຌຑິາຖະຌາແຌຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌີໄ ຑທກປາົໂຈ ບາົແແຘໄ ປໄ ທຓກຌັຍຌັຆຖີາງຆືໄ ຈັໄ ຄຉ ໄ ໂຎຌີ ຘິໄ ຄີໄ ຑທກປາົຑິາຖະຌາຓໄ ຌຓຖີກັຘະຌະີໄ ຘ າຌັຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຈ.ີ 1. ຈຎະຘຄົ

- ຎຌັນງຄັຶໄ ຄຍ ໄ າຎຌັຉ ບຄຊາຌຂ ຓ ຌ? - ຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌະຉ ບຄກາຌກາຌກຍັປກັຘາ, ຂະຍທຌກາຌຖະບບກຓາ? - ະຎຌັຌທແຈຉ ບຄກາຌຈ າຌຌີກາຌໂຈ , ຖທຓຄັຏຌົຏະຖຈິຓນີງຄັຈໄ ?

2. ທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄຏ ແຆ - ຏ ີໄ , ຖະທິກີາຌ າຌທຌນຼາງະຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? - ະຓກີາຌຎະຑຈົໄ ທໂຎຂົ າໂຎແຌີໄ ຏ ແຆ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຈັຎຌັຆ ໄ ? ຘິໄ ຄີໄ ຂາົ ົ າຓນີງຄັຈໄ ? - ນຌ າະຎຌັຌທແຈຍຌັຈາກ ໄ ຓຏ ແຆ ແຌຎຈັ ຍຌັຎະຉຍິຈັີໄ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຂົ າຂົ າໂຎແຌຊາຌຂ ຓ ຌຌທ

ແຈ? - ະຎຌັຌທແຈຘະຓາຆກິກ ໄ ຓະຉ ບຄ: - ຑີໄ ຓກາຌຍຌັກຶກາຌແນຓໄ , ຈຈັກ ກາຌຍຌັກຶີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທ, ຑີໄ ຓ

ຂ ຓ ຌແນຓໄ ກາຌຍຌັກຶີໄ ຓດີ ໄ ຖ ທ, ນຼຂື ຓ ຌົໄ າຌັ ຌ. - ະຎຌັຌທແຈນຌ າີໄ ແນຓໄ ຘາຓາຈຖທຓຂົ າແຌຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ະຘຓີຂະນງາງກາຌຏະຖຈິຉະຑຌັແຈ?

3. ຌງິາຓຊາຌຂ ຓ ຌ - ຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ະໂຈ ປຍັີໄ ນຓາະຘຓົີໄ ຓຖີະຍຍົແຌຎະ ຍຌັຂບຄໄ າຌ?

17

- ຊາຌຂ ຓ ຌຎຌັຌທແຈໄ າຌຉ ບຄກາຌ? e.g. ຏ ຆຓົແຆ , ນຈກາຌ, ຘະຊາຌີໄ ໄ າແຆ ໄ າງ,ະຎຌັຌທແຈຖກັຘະຌະຂບຄຂ ຓ ຌຉໄ ຖະຌົຓໄ ຌນງຄັ?ຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ທຌປຈັຌທແຈະກໄ ຽທຂ ບຄກຍັຉໄ ຖະຌົບືໄ ຌໃ?

- ີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌຌທແຈແນ ຂາົ ົ າແຌກາຌຑທົຑຌັ? 4. ທາຓຎບຈໂຑ

- ກ ໄ ຓຏ ຆຓົແຆ ີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັະປຽກປ ບຄແນ ຉກຉໄ າຄກຌັຖະຈຍັກາຌຂົ າຊຄິ? ຊາຎຌັຈັໄ ຄຌັ ຌ, ຘິໄ ຄີໄ ຂາົ ົ າຓນີງຄັຈໄ ?

- ທິກີາຌີໄ ຖະບຽຈບໄ ບຌຓໄ ຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? - ຍ ໄ ຖະນຈັເຄກາຌີໄ ຉຈິຑຌັ າຎຌັຉ ບຄໂຈ ປຍັກາຌຎບຄກຌັ? ຏ ີໄ ຓີນຼໄ ຄຂ ຓ ຌີໄ ຎຌັໂຎໂຈ ຂບຄໂຑຂົໄ ຓຂ ໄ ຖະ

ທິກີາຌ sophisticated ຎຌັໂຑຂົໄ ຓຂ ໄ ທໄ າຌທແຈ? - trails ະກທຈຘບຍຊກືກ າຌຈົແນ ດຌືທາຓຆືໄ ຘຈັຂ ຓ ຌ?

5. ຌ າຈິຏ ແຆ - ແຌຘິໄ ຄີໄ ຓປີ ຍຍຍີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌກາຌຂົ າຊຄິຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຌ າຘະນຌ?ີ e.g. ຍຍຂບຄຍ ຖຘິຈັ - ຘິໄ ຄີໄ ຂະຍທຌກາຌີໄ ຏ ແຆ ໂຈ ຊກືກ າຌຈົແນ ຎະຉຍິຈັຓນີງຄັຈໄ ? - ຓຂີ າກຈັີໄ ະຎຌັກາຌທິກີາຌຌ າແຆ ບາຈ າຎຌັຉ ບຄຂົ າຊຄິນຼຘືະຈຄຂ ຓ ຌ? - ຏ ຆຓົແຆ ະຂົ າຊຄິຂ ຓ ຌຏໄ າຌບືຂໄ າງນຼ ຈຑົ ຌບບກາກຌທແຈ? - ຂ ທາຓບີຓທຑືໄ ບະຏະຖຈິຑືໄ ບຉບຍຘະນຌບຄຌບກາກຌັ ຌນຼກືາຌຎໄ ຽຌຎຄຂບຄຂ ຓ ຌຓໄ ຌນງຄັ? ທິີ

ກາຌຓໄ ຌກາຌໂນຼຂົ າຌີ ະກຈີຂຶ ຌ? 6. ກາຌຐກຶບຍົປຓົຖະຎະຉຍິຈັ

- ະຐກຶບຍົປຓົໂຈ ປຍັກາຌຍ ? ຘາຓາຈກາຌຐກຶບຍົປຓົໂຈ ປຍັກາຌນຼ ຈຏໄ ບຌເຈງກາຌຆືໄ ບຓແຌກາຌເຉ ຉບຍຏ ຆຓົແຆ ຎຌັ intuitive?

- ຓຌີະເງຍາງີໄ ກໄ ຽທຂ ບຄຖະຂັ ຌຉບຌກາຌຑຈັະຌາ? - ຏ ຆຓົແຆ ຓໄ ຌປຈັຌທແຈະໂຈ ປຍັກາຌຐກຶບຍົປຓົກໄ ຽທກຍັກາຌຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? - ຘິໄ ຄີໄ ຏ ແຆ ບກະຘາຌີໄ ຉ ບຄກາຌ? ຓຌັະປຈັຌທແຈະກດາງ? - ຂະນຌາຌ "ຖະຍຍົກາຌຈົຖບຄ", ະປຈັແນ ຏ ຆຓົແຆ ີໄ ະກາງຎຌັີໄ ຌງີກຍັຓຌັກໄ ບຌີໄ "ປາົຓຆີທີຈິ" - ຖະຍຍົກາຌຌ າແຆ ີໄ ນຓາະຘຓົກຍັທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄຉທົໄ ບຄທຍັຖະບີຓຖ?

7. ແຆ ທຖາຖະຄຍົຎະຓາຌ - ແຌທຖາີໄ ຍ ໄ ຊາຌຂ ຓ ຌ າຎຌັຉ ບຄໂຈ ຎະຉຍິຈັຄາຌະໂຈ ດໄ າຄຉຓັຘໄ ທຌ? - ຘິໄ ຄີໄ ຂ າກຈັຈ າຌຄຍົຎະຓາຌຓນີງຄັຈໄ ? - ຘາຓາຈ ໂຈ ປຍັກາຌແຆ apportioned ຖະນທໄ າຄກ ໄ ຓຏ ແຆ ? - ຏ ີໄ ໂຎແຌກາຌ ຓບຄກາຌຎະຉຍິຈັຖະກາຌຈ າຌຌີຄາຌຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ?

18

- ກາຌຍ ຖກິາຌະຎຌັຌທແຈຉ ບຄກາຌີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຎະກບຍຑາງແຌຄຍົຎະຓາຌໂຈ ?

6. ທິກີາຌທາຄຏຌຖະຎຌັຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຈ ີຎຌັຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ຈຘີະນຓໂີຎະຖີໄ ຓຉົ ຌຓີຏຌກາຌີໄ ຈ.ີ ໄ າຌ າຎຌັຉ ບຄະ ຄກໄ ຽທກຍັ າຊາຓີໄ ຓຌັຊກື

ບບກຍຍຑືໄ ບຉບຍ າ. ຘະຊາຌີໄ ີໄ ຈີີໄ ຘ ຈຑືໄ ບຖີໄ ຓຉົ ຌກາຌຉທົຄິຖ ທຓໄ ຌດ ໄ ແຌຉບຌ າງຂບຄ - ຊາຓຉທົໄ າຌບຄທໄ າຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຑະງາງາຓຑືໄ ບຆບກນາ, ຘິໄ ຄີໄ ຊາຌຂ ຓ ຌຂບຄໄ າຌຘາຓາຈຍບກໄ າຌຖະທິຓີຌັະຆໄ ທງແນ ກາຌປຈັທຽກຂບຄໄ າຌ.

7. Budgeting ຂບຄທຖາີໄ ແຆ ໄ າຌ ຍ ໄ ທໄ າະຎັຌຘະຓາຆກິຂບຄຑະຌກັຄາຌບາຘາຘະນຓກັ, ນຼືີໄ ຎກຶຘາຌ າເຄກາຌ, າຌທຌຄຌິຂບຄີໄ ແຆ ທຖາ

ຎະຉຍິຈັຘ າຖຍັກາຌທາຄຏຌກາຌຓໄ ຌຓບຄຂ າຓຓກັະຎັຌ. ກໄ ບຌີໄ ໄ າຌະໂຈ ປຍັຖາງຖະບຽຈຈ າຌທຆິາກາຌີໄ

ໄ າຌ າຎັຌຉ ບຄຈິທໄ າເຈງຏໄ າຌກາຌຏ ກຓຈັີໄ ໄ າຌກ າຖັຄປຈັແນ ໂຈ ຖະແນ ຌໄ ແທໄ າໄ າຌຓຄີຍົຎະຓາຌຖະຘະນຌຍັຘະນຌ ຌີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌ.

ະຄິກໄ ຽທກຍັກາຌີໄ ແຆ ທຖາ າຎຌັຑືໄ ບປໄ ທຓກຌັ ordinate ຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌແຌຍື ບຄຉົ ຌຖະກາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌກໄ ຽທກຍັທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄຏ ີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ . ຌີ ຎະກບຍຓ:ີ

ກາຌແຆ ທຖາຑືໄ ບຑຈັະຌາຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌຑະຌກັຄາຌ ໄ າແຆ ໄ າງແຌກາຌຆື ນຼກືາຌກ ໄ ຘ າຄຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ ກາຌແຆ ທຖາຑືໄ ບຈົຘບຍຊາຌຂ ຓ ຌຑະຌກັຄາຌ ຑະຌກັຄາຌກາຌຐກຶບຍົປຓົກາຌຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌ ກາຌແຆ ທຖາແຌກາຌ ຓບຄ, ກາຌປກັຘາຖະຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌ

8. ຄຍົຎະຓາຌ ຖີໄ ຓຉົ ຌເຈງກາຌກ າຌຈົຍຌັນາີໄ ຉ ບຄໂຈ ປຍັກາຌກ ໂຂຖະຏຌົຎະເນງຈຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌີໄ ະບາົຓາແນ ,

ຆັໄ ຌ: ຎະດຈັທຖາຑະຌກັຄາຌ, ກາຌຎຍັຎ ຄ ຌຌະຑາຍຂບຄກາຌຍ ຖກິາຌນຼກືາຌຘະນຌບຄກາຌຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌຉຈິຉາຓກທຈກາກາຌຉົ ຌໂຈ . ຓ ຌໄ າຂບຄຏຌົຎະເນງຈີໄ ນຼ ົໄ າຌີ ະຆໄ ທງແນ ກ າຌຈົຄຍົຎະຓາຌກາຌຍື ບຄຉົ ຌ, ຆິໄ ຄຘາຓາຈນຼຄັາກຌັ ຌໂຈ ປຍັກາຌຈຈັກ ີໄ ໄ າຌຘຌົະຌາກຍັຏ ຘະນຌບຄຖະຏ ປຍັນຓາົ. ທົ າແນ ຎະຆາຆຌົາກບຄົກາຌຈັຉັ ຄບືໄ ຌໃຑືໄ ບຍິໄ ຄທໄ າໄ າຌໂຈ ປຍັຉທົຖກກໄ ຽທກຍັຘຈິແິຌກາຌ.

ຂະຍທຌກາຌຂບຄ agreeing ຄຍົຎະຓາຌຈັໄ ຄກໄ າທຓໄ ຌເບກາຈີໄ ະປຈັແນ ຌໄ ແທໄ າໄ າຌຓຘີະນຌຍັຘະນຌ ຌຖະກາຌຓຘີໄ ທຌປໄ ທຓແຌກາຌ ຓບຄຏ ບາທ ເຘຖະແີໄ ະ ຄໂຈ . ກາຌຑຈັະຌາຊາຌຂ ຓ ຌ ແນຓໄ ີໄ ຍ ໄ ຘາຓາຈນຌັໂຈ ທໄ າຑຽຄຉໄ ຎຌັຍຌັນາາຄຈ າຌຉກັຌກິ - ຓຌັບາຈະກຈີຏຌົກະຍົຉ ໄ ບຄົກາຌຈັຉັ ຄຄັນຓຈົຖະຓຌັຉ ບຄກາຌຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຏ ບາທ ເຘແຌຖະຈຍັ. ຈຘ ຓຄິແຌຖະຈຍັຌີ ະຎຌັີໄ ຘ າຌັຓືໄ ບຂະຍທຌກາຌຑຈັະຌາໂຈ ກາງຎຌັນຼາງຌືໄ ບຄາຄຈ າຌຉກັຌກິ.

19

9. ະຎຌັຌທແຈຑືໄ ບຎະກບຍຓ ີຏຌກາຌຊາຌຂ ຓ ຌຓໄ ຌ ຈຖີໄ ຓຉົ ຌຘ າຖຍັກາຌກ ໄ ຘ າຄຊາຌຂ ຓ ຌ DIY ຂບຄໄ າຌບຄ, ນຼືະໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ

ຎຌັເຈງນງ ແຌທຖາີໄ ກາຌຂົ ານາກາຌຑຈັະຌາຊາຌຂ ຓ ຌນຼຏື ຘະນຌບຄ. ຈຎະຘຄົຉົ ຌຉ ຂບຄຉຌົຓໄ ຌຑືໄ ບຘະນຼ ຍຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌ, ຖະຓຌັທຌະໂຈ ປຍັກາຌຖາງຖກັບກັຘບຌແຌຑາຘາົໄ ຄຑຽຄຖະບາຈະນຼກີທັ ຌນຼບືະຍິາງ າຘຍັຘະຑາະາຄທຆິາກາຌແຈນຌຶໄ ຄ.

ກາຌແຆ ໄ າງີໄ ແຆ ທຖາກໄ ຽທກຍັຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌປຍັຎະກຌັທໄ າໄ າຌຓີທາຓຈິີໄ ະ ຄຂບຄຎະຑຈຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌທາຓຉ ບຄກາຌ, ຘາຓາຈຖະຘາຓາຈຘະນຌຍັຘະນຌ ຌ. ຏຌກາຌີໄ ຄໄ າງຈາງີໄ ະຎະກບຍຓ:ີ

ຈຎະຘຄົຉ ານຌໄ ຄຎະ ຍຌັບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄໄ າຌເຈງຖທຓ, ກາຌຍົທຌຌືຂບຄຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຓີຖ ທ, ຏຌົຎະເນງຈຂບຄຊາຌຂ ຓ ຌແນຓໄ ະຘະນຌບຄກາຌ.

ກາຌໂນຼຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ. ະຎຌັຌທແຈຓຂີ ຓ ຌີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌີໄ ະກຍັກ າຖະຏ ີໄ ກຍັກ າຓຌັ - ຖທຓຄັ ໄ ປໄ ທຓຄາຌ. ປຽກປ ບຄ

ແນ ຏ ີໄ ຍຈົຖາງຄາຌຖະຘິໄ ຄີໄ ຍຈົຖາງຄາຌຌີ ຑທກຂາົ ົ າຉ ບຄກາຌ. Timescale / ຄຍົຎະຓາຌາຈະຌແຌຍື ບຄຉົ ຌຂບຄໄ າຌ timescale ຖະຄຍົຎະຓາຌີໄ ະກາງຎັຌ

ນຼາງຖະນຼາງດໄ າຄຆຈັຌທໄ າຎຌັຂະຍທຌກາຌທາຄຏຌກາຌງຄັຘຍືຉ ໄ ໂຈ . ຏ ີໄ ຓຘີໄ ທຌກໄ ຽທຂ ບຄ? ຏ ີໄ ຊກືຌ າຑາເຄກາຌຌທແຈ? ຏ ີໄ ະຌ າແຆ ຊາຌຂ ຓ ຌຌທແຈ? ຏ ີໄ ະປກັຘາ

ຓຌັ? ຍ ໄ ຘາຓາຈະຎຌັຌທແຈຑທກຂາົ ົ າຓ?ີ ຎະກບຍຓຑີະຌກັຄາຌບາຘາຘະນຓກັ,, ໄ ປໄ ທຓຄາຌ, ຏ ຘະນຌບຄບືໄ ຌໃ, ຖະບືໄ ຌໃ.

ຉ ບຄກາຌປາຈທຖະຆບຍທ າກຈັແຈໃີໄ ຘ າຄເຈງແຌຎະ ຍຌັີໄ ກ າຌຈົໂທ ຂບຄໄ າຌ, ຆັໄ ຌ: ບາງ ຘ ຄຘ ຈຂບຄບຓຑທິຉໂີຈ , ນຼທືໄ າຂາົ ົ າຓ ີPCs ນຼ ືMacs, ຖະຍ ໄ ທໄ າະຓກີາຌຉຈິຉັ ຄ Windows ນຼ ືLinux? ຖ ກຂບຄໄ າຌຓີບືຂໄ າງ, ນຼຑືະຌກັຄາຌນໄ າຄໂກຘບກນຼກີແຈ? ຓຄີຍົຎະຓາຌຘ າຖຍັກາຌງກົຖະຈຍັແຈ?

ຑະຌກັຄາຌ. ກາຌຐກຶບຍົປຓົີໄ ະຉ ບຄໂຈ ຐກຶບຍົປຓົແຌກາຌຌ າແຆ ຖະຍຍົໂຈ ຌທແຈ? ຓຌັະປຈັຌທແຈໂຈ ປຍັກາຌ

ຘົໄ ຄ? ຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຂ ແນ ຎະກບຍຓກີາຌຉຈິຉັ ຄຖະ, ຑີໄ ຓ ຌຘຓົຍຈັແນຓໄ ນຼຍືຌັນາ. ຏ ຘະນຌບຄນຼກືາຌຑຈັະ

ຌາບາຈະຘະນຌແີນ ຘະນຌຍັຘະນຌ ຌາຄເຖະຘຍັ, ຉໄ ໂຖໄ ຑິຘຈຘ າຖຍັກາຌຆໄ ທງນຼບືດ ໄ ແຌທຍັໂຆ. ຊານາກທໄ າໄ າຌກ າຖຄັກ ໄ ຘ າຄຖະຍຍົຂບຄໄ າຌບຄ, ຏ ີໄ ະຓຘີ າຖຍັກາຌຘະນຌຍັຘະນຌ ຌດໄ າຄຉ ໄ ຌືໄ ບຄ?

10. ກາຌ ຓບຄເຄກາຌີໄ ຈ ີ ຎັຌກາຌກະກຽຓດໄ າຄຖະບຽຈຖະປຍັກາຌຍາຈກ າທເຈງຂັ ຌຉບຌທິກີາຌຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌຑຈັະຌາ

ຊາຌຂ ຓ ຌໂຈ ທຌະຆໄ ທງແນ ໄ າຌຘິ ຌຘ ຈຊຄິີໄ ຓຊີາຌຂ ຓ ຌີໄ ຑຍົທາຓຉ ບຄກາຌຂບຄໄ າຌໂຈ :

20

ກາຌກະກຽຓຉຈັຘຌິແທໄ າຘິໄ ຄີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌ, ກາຌກະກຽຓກ ຖະຌີ ຖະກຈິຘ າຖຍັຉົ ຌຖະະຌະກ າຓະກາຌ ຓບຄຂບຄໄ າຌ, ຉກົຖຄົນຌັຈຄີຍົຎະຓາຌຉທົຆີ ທຈັ, ຉາຉະຖາຄເຄກາຌຂບຍຂຈຂບຄເຄກາຌຈັໄ ຄກໄ າທ.

ກາຌຈັຖບືກຂຽຌຏຌເຄກາຌຍື ບຄຉົ ຌ, ຎຌັເຈງນງ ຘ າຖຍັຂະຍທຌກາຌຍັຎຌັ, ຖະຌ າແຆ ກາຌຘ າຑາຈຑືໄ ບຈັຖບືກບາົຏ ປຍັນຓາົໂຈ .

ກາຌຘຌົະຌາຘຌັງາຉກົຖຄົນຌັຈີີໄ ະໂຈ ປຍັກາຌຎຈົຎໄ ບງແຌທຖາີໄ , ກ າຌຈົທຖາກາຌໄ າງຄຌິ, ກາຌຈັກາຌ ຓບຄເຄກາຌ, ຑາຖະຍຈົຍາຈຖະທາຓປຍັຏຈິຆບຍ, ຖະຂະຍທຌກາຌຂຈັງ ຄ.

ກາຌຑຈັະຌາຘະຑາະນຌ າີໄ ປຈັທຽກຓໄ ຌໂຈ ຉກົຖຄົນຌັຈີຖະຆຌັ, ຂັ ຌຉບຌຂບຄກາຌເຈງກາຌຑຈັະ ຌາຂັ ຌຉບຌຂບຄກາຌ, ທາຓຍືນຌ າແຌຍຈົຖາງຄາຌ, ກາຌຈົຘບຍ debugging.

ກາຌຉຈິຉັ ຄຎະຉຍິຈັ, ກາຌຐກຶບຍົປຓົຖະຘະນຌຍັຘະນຌ ຌດໄ າຄຉ ໄ ຌືໄ ບຄ. ຍຈົປຽຌກາຌຍົທຌຌືໂຈ ປຽຌປ ຖະຏຌກາຌຘ າຖຍັກາຌຘະຍຍັຉ ໄ ໂຎ.

11. ຉຈິຉາຓກທຈກາຎະຖຓິາຌກາຌີໄ ຘ າຌັຎຌັນງຄັ? າຌທຌີໄ ຍ ໄ ໂຈ ຖືໄ ບຄຄັນຓຈົ, ຌໄ ຌບຌຍ ໄ ໂຈ . ຉໄ ຑທກຂາົ ົ າຘາຓາຈີໄ ະຂົ າຎຌັຉທົຆີ ທຈັີໄ ຊກືຉ ບຄຂບຄຍ ໄ

ທໄ າະຎຌັຘິໄ ຄີໄ ປາົຓກີາຌທາຄຏຌ - ຖະຊານາກທໄ າຍ ໄ , ຍໄ ບຌີໄ ຑທກຂາົ ົ າ າຎຌັຉ ບຄຎຍັຎ ຄ. ຓຉີທົຖກກາຌແຌຓຘືາຓາຈບະຌ ງາຈແນ ຘ າຖຍັ າຌທຌຂບຄຘິໄ ຄຉໄ າຄໃ:

ຆບກນາຎຌັຓບືາຆຍີ ກ າເຄກາຌຂບຄໄ າຌຓໄ ຌປຈັແນ ທາຓຉກຉໄ າຄກຌັ, ຖະນຼາງຎາຌແຈຂບຄນຌຶໄ ຄ ຘະຈຄຍໄ ບຌີໄ ຓີທາຓຉ ບຄກາຌ, ຖະທິກີາຌແນງໄ ຓຌັຎຌັ ກາຌ backing ຊຄິກາຌປ ບຄຂ ຄຌິແຈໃີໄ ະຊກືໂຈ ກາຌປ ກັແຌທຖາີໄ ຍາຄຘິໄ ຄຍາຄດໄ າຄຍ ໄ ຓໄ ຌຉກົຎຌັຓ ຌໄ າໂຖໄ ກາຌຘະຈຄໄ າບໄ ຽຄຖະຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌຘາງຉາ Sprucing ຊຄິກາຌຌ າຘະນຌີີໄ ຓນຼີກັຊາຌ າຌທຌນຖາງີໄ ຂຄຘາຓາຈປຈັແນ ເຖກຂບຄທາຓຉກຉໄ າຄ

ກຌັແຌກາຌຆືໄ ບຊຂືບຄຉຌົ.

12. ຓໄ ຌແຏຎຌັຏ ປຍັຏຈິຆບຍຘ າຖຍັກາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌຘະຊຉິ?ິ ນຌ າ າບຈິຂບຄກາຌຄັນຓຈົ, ແຌເຄກາຌແຈນຌຶໄ ຄ, ທຌະຓຍີາຄຘິໄ ຄຍາຄດໄ າຄີໄ ຉ ໄ ຉ າຌກາຌທຈັກທາຓ

ຍືນຌ າ. ຈຎະຘຄົນຼົໄ າຌີ ທຌະໂຈ ປຍັກາຌຈັໄ ຄີໄ ໂຈ ກໄ າທແຌຉບຌຉົ ຌ, ຖະະຎຌັຘິໄ ຄີໄ ຏ ແນ ຌຶຖະຑາກຘໄ ທຌກໄ ຽທຂ ບຄະໂຈ ປຍັກາຌຆບກນາດ ໄ ແຌຖະນທໄ າຄກາຄຈບືຌຖະຍຈົຖາງຄາຌຘ ຈ າງຂບຄໂຖງະ.

ກາຌຈົຘບຍຘ າຌັຘ າຖຍັກາຌປຈັແນ ກາຌຉຈິຉາຓຎະຖຓິາຌຖະກາຌຎະຓຌີຏຌົໂຈ ຄໄ າງ, ຓໄ ຌຑືໄ ບກ າຌຈົຎະຆາຆຌົໂຈ ຓຘີໄ ທຌປໄ ທຓແຌກາຌຍຌັຖ ຎົ ານຓາງນຼົໄ າຌີ . ຘ າຖຍັຉທົດໄ າຄ:

ຎົ ານຓາງ: ຑືໄ ບຎຍັຎ ຄກາຌຂົ າຊຄິກາຌຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຘ າຖຍັຏ ຆຓົແຆ ກາຌຍ ຖກິາຌ ຑະຌກັຄາຌຓຘີໄ ທຌປໄ ທຓ: Joe ຎະຈ, ຈັກາຌຘຌຍັຘຌ ຌຖະ Jane DOE, ຏງີຏໄ ຂບຄຑະຌກັຄາຌຆ ຓຆຌົ

21

ທິກີາຌ: Joe mans ນຼ ຈຖຄົ, ແຌຘ ຌກາຄັ ຄຉ ໄ ບາຈິ, ຌາຄຌໂຈ ໂຎຂົ າໂຎແຌຆ ຓຆຌົແຌກາຌຘະນຌຍັ ຘະນຌ ຌຎະຆາຆຌົ

ຓີໄ າປຄ, ຄັຘບຄ Joe ຖະ Jane ຓເີບກາຈີໄ ະຆບກນາ: ທິກີາຌຎະຆາຆຌົ າຌທຌນຼາງຂ ແນ ຓກີາຌຆໄ ທງນຼບືຘະນຌຍັຘະນຌ ຌຉໄ ຖະບາຈິ / ຈບືຌ / ຎີ ທາຓຉ ບຄກາຌະຎຌັຌທແຈຓໄ ຌຘ າຖຍັກາຌ, ຆັໄ ຌ: ກາຌຆໄ ທງນຼບືຈ ທງກາຌຈ ຖຘ ຂະຑາຍ, ຉ ານຼທຈ,

ຌບຌ, ຏຌົຎະເນງຈຖະບືໄ ຌໃ ຍ ໄ ທໄ າະຓຍີຈົຍາຈງຄິຆາງຎຌັ, ທາຓຑກິາຌ, ຖາງປຍັນຼກືາຌຍໄ ຄຎຌັແຌກາຌຆຓົແຆ ກາຌຍ ຖກິາຌຂບຄ ກາຌຏໄ ກະາງີໄ ຉັ ຄຑ ຓຘາຈຂບຄທາຓຉ ບຄກາຌກາຌຍ ຖກິາຌ, ຆັໄ ຌ: ຍໄ ບຌີໄ ຓຎີະຆາຆຌົປ ບຄຂ ຘ າຖຍັກາຌ

ຆໄ ທງນຼບື ທິກີາຌນຼາງກ ຖະຌີີໄ ຓກີາຌກ ໂຂ, ທິກີາຌ າຌທຌນຼາງຓໄ ຌດໄ າຄຉ ໄ ຌືໄ ບຄຖະທິກີາຌ າຌທຌນຼາງີໄ ຍ ໄ

ຘາຓາຈຘ ບຓຆຓ ຘະຓາຆກິຂບຄຑະຌກັຄາຌນຼບືາຘາຘະນຓກັແຈນຌຶໄ ຄຓີໄ າປຄີໄ ະຆໄ ທງແນ ກາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌກໄ ຽທ

ກຍັກາຌຈັຉັ ຄຖະເຄກາຌຂບຄຉຌົ.

13. ກາຌປຈັແນ ຂ ຓ ຌກຍັກ າຂ ຓ ຌໂຈ ຄໄ າງ ຓືໄ ບແຈີໄ ຎະຆາຆຌົຘຈິແິຌກາຌໂຈ ປຍັກາຌກ າຌຈົ, ຖະຎະຑຈຂບຄຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌີໄ ຂາົ ົ າາຈທໄ າະກຍັ

ກ າໂຈ ປຍັກາຌຉຈັຘຌິແ, ຓຌັຎຌັຘິໄ ຄຘ າຌັຑືໄ ບຆບກນາທິກີາຌຂບຄ easing ຂະຍທຌກາຌກຍັກ າຂ ຓ ຌຌີ ຎັຌທຽກຎະ າທຌັຂບຄຂາົ ົ າ. ປ ຍຍຍງາທຖະຍຍຘບຍຊາຓແຆ ທຖາຊຄິດໄ າຄນຼາງຂບຄກາຌແຆ ທຖາຖະປຈັແນ ກຈີກາຌປຈັທຽກນຼາງນຼາງ.

ຂື ຓ ຌກາຌ: ຂ ຓ ຌຈ າຌຎະຖຓິາຌຓໄ ຌຑຽຄຉໄ ກໄ ຽທກຍັກາຌຈິໂຖໄ ກາຌຘິໄ ຄ. ຈັໄ ຄຌັ ຌຑະງາງາຓທິກີາຌີໄ ຄໄ າງຈາງຍ ໄ ນຼາງຎາຌແຈ:

1. ແຌຉາຉະຖາຄ Tally: ຉາຉະຖາຄໂຓ ຎຌັຄໄ າງຈາງຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຌ າແຆ ແຌນ ບຄກາຌຎກຶຘານາຖນຼືແືຌຆ ຓຆຌົແຌກາຌປກັຘາ tally ີໄ ກາຌຍ ຖກິາຌຎະຆາຆຌົກ າຖຄັະຓາແຌກາຌຌ າແຆ , ນຼທືິກີາຌ າຌທຌນຼາງີໄ

ຓຎີະຑຈຆາງ / ງຄິ. 2. ຎື ຓຆຌັ: ຎຌັນຓາງຉກິບກະຘາຌເຈງາຄເຖະຘຍັໂຈ ບະຌ ງາຈແນ ຏ ຍ ຖນິາຌໂຈ ຂົ າຘ ໄ ຖະຍຍົີໄ ກາຌຍ ຖກິາຌຎະຆາຆຌົໂຈ phoned ຎະຓາຌ. 3. Busyness ຘັ ຌຘະຈຄ: ບກະຘາຌຂບຄ ງຘັ ຌຘະຈຄກາຌກໄ ຽທກຍັກ າຑຄນຌີຍໄ ບຌີໄ ນຌຶໄ ຄຉຌັົໄ າກຍັນຌຶໄ ຄຖ ກ າໂຈ . ຑະຌກັຄາຌຘາຓາຈຉືໄ ຓຂ ຓ ຌແຘໄ ແຌີໄ ຂາົ ົ າປຈັຌທແຈຎະຆາຆຌົ າຌທຌນຼາງໂຈ ນຌັແຌຉໄ ຖະຓື ຌ ັ ຌີໄ ປ ຍຍຍຂບຄກາຌຘະຈຄແນ ນຌັທາຓຉ ບຄກາຌີໄ ຓ ື / ຈບືຌຓໄ ຌ ່ ່າຖະທິກີາຌຎະຆາຆຌົ າຌທຌນຼາງໂຈ ປຍັກາຌນຌັໂຈ ແຌ າຌທຌຄັນຓຈົ. ືໄ ບຄຈຓຌັຂຶ ຌເຈງກາຌແນ ຑະຌກຉໄ ຖະຘີີໄ ຉກຉໄ າຄກຌັ.

22

4 ຉາຉະຖາຄກາີໄ ແຆ ທຖາຌົໂຎແນ ກາຌຍ ຖກິາຌຉໄ ຖະັ ຄ, ຑທກຂາົໂຈ ປຍັກາຌຉຈິຎຌັກາຑຽຄຖກັຌ ບງກໄ ຽທກຍັຘະຊາຌີໄ ີໄ ຑທກຂາົ ົ າກ າຖຄັະໂຈ . ແຌໂຖງະທຖາຌີ ະບບກແຌຏຌີໄ ບບກຈ າຌຑ ຓຓຘີາຈຂບຄທາຓຉ ບຄກາຌຘ າຖຍັກາຌຍ ຖກິາຌບຄົກາຌຈັຉັ ຄຂບຄ. ກຍັກ າຂ ຓ ຌຍ ໄ ໂຈ ະຉ ບຄໂຈ ປຈັທຽກນຌກັ. ຓຌັບາຈະຎຌັກາຌຓໄ ທຌຆືໄ ຌ.

14. ປກັຘາທາຓຖຍັຂ ຓ ຌກຍັກ າຂ ຓ ຌ ຓຌັຎຌັຘິໄ ຄຘ າຌັຑືໄ ບືໄ ທໄ າຓຌັຎຌັ າຌທຌີໄ ຉ ບຄກາຌຌຍັ, ຍ ໄ ຎະຆາຆຌົຍ ກຌົ. ທໄ າບາຈະຘຽຄຘືິໄ ຄຈຽທກຌັ

ຉໄ ທໄ າຓຌັຍ ໄ ຓໄ ຌຎຌັຘິໄ ຄ າຎຌັີໄ ະຂຽຌຍບກຖາງຆືໄ ຂບຄຍ ກຌົຂບຄຖ ກ າີໄ ດ ໄ ຂບຄຂາົ ົ າ. ຑຽຄຉໄ ກາຌຍ ຖກິາຌີໄ

ຂາົ ົ າຌ າແຆ ຖະຉທົຓບືຄີໄ ຑທກຂາົ ົ າຂົ າຓຌັຎັຌຘິໄ ຄຘ າຌັີໄ ຍ ໄ ຓແີຏຘາຓາຈກ າຌຈົຖ ກ າເຈງຘະຊຉິກິາຌຌ າຘະນຌ.ີ ທໄ າະຎຌັກາຌຖະຓຈີແຌກາຌຎກົຎບຄຂ ຓ ຌ.

1. ປຈັແນ ຂ ຓ ຌປໄ ທຓກຌັຑືໄ ບປຈັແນ ຈແຈນຌຶໄ ຄ ບຄົກາຌຈັຉັ ຄກ າຖຄັດ ໄ ຘະນຓີະຊກືປ ບຄຂ ແນ ຘະນຌບຄນຼກັຊາຌຂບຄທາຓຘ າຖຈັຖະເຄກາຌຉ ບຄກາຌ.

Tally ຖະກາຉາຉະຖາຄຓໄ ຌນຼກັຊາຌຘະຈຄຉົ ຌຘະຍຍັຂບຄຂະຍທຌກາຌຉຈິຉາຓກທຈກາຌີ , ຉໄ ທໄ າຓຌັະຆໄ ທງແນ ຑືໄ ບຖີໄ ຓຉົ ຌກາຌຎຌັຊາຌຂ ຓ ຌ Excel ຄໄາງຈາງທໄ າ ກຌົຘາຓາຈຂົ າໂຎແຌບານາຌ.

ຓືໄ ບຈັຉາຉະຖາຄິໄ ຄຓ ື ະແຆ ທຖາແຌຉາຉະຖາຄໂຈ ໂຎກ າຑຄນຌີຖະທຈັຘະຈ ຎ ບຌຂ ຓ ຌແຘໄ Excel. ກາຌຎໄ ຽຌຎຄທິກີາຌຌີ ຘາຓາຈໂຈ ປຍັກາຌຉຈິຉາຓແຌໂຖງະີໄ ແຆ ທຖາຖະໂຈ ນຌັຂົ າໂຎແຌຉາຉະຖາຄ pie ຖະຌ າຘະນຌບີືໄ ຌໃຉາີໄ ຎຌັຎະເນງຈຑືໄ ບຎະກບຍຓດີ ໄ ແຌຍຈົຖາງຄາຌ.

ເຈງກາຌປກັຘາຂະຍທຌກາຌຉຈິຉາຓກທຈກາໂຈ ຄໄ າງຈາງ, ຓຌັະປຈັແນ ຍຈົຖາງຄາຌຖະຂະຍທຌກາຌຎະຓຌີຏຌົກາຌຄໄາງຂຶ ຌນຼາງກຌີໂຎ. ຊຄິຓໄ ຌທໄ າຂ ຓ ຌຂໄ າທຘາຌ າຌທຌນຖາງຑຽຄຖກັຌ ບງຘາຓາຈຎຌັທິີາຄງາທ.

15. ຘຌັງາຖກັ Flowchart ຖະກາຌຌ າແຆ ຂບຄຂາົ ົ າ ຌີ ຓໄ ຌຘະຑາຍຖທຓຂບຄຄັນຓຈົແຌຘຌັງາຖກັ flowchart ີໄ ໄ າຌະຌ າແຆ ແຌທຖາີໄ ຉ ຓ flowcharts

ຖະກາຌໂນຼຂົ າຂະຍທຌກາຌ. ຘິໄ ຄຄັນຓຈົນຼົໄ າຌີ ຓໄ ຌຓດີ ໄ ແຌກາຌຘ າຄຖະໄ າຌຘາຓາຈຑະງາງາຓບບກດໄ າຄນຼືຍິໄ ຄດ ໄ flowcharts ຉທົດໄ າຄຘ າຖຍັຘະຑາຍກາຌນຼາງກທໄ າ.

ດ ໄ ຎາງ / ຎາງ ດ ໄ ຎາງງບຈໂຈ ຊືກຌ າແຆ ຑືໄ ບຘະຈຄແນ ນັຌຍໄ ບຌີໄ ກາຌໂນຼຂບຄໄ າຌະຖີໄ ຓຉົ ຌນຼືຘິ ຌຘ ຈຖົຄ. ເຈງ

ນຖກັກາຌຖ ທ, ໄ າຌະຌ າແຆ າຘຍັຉໄ າຄໃຆັໄ ຌ: "ກາຌຖີໄ ຓຉົ ຌ", "ຖີໄ ຓຉົ ຌ", "ຘ ຈ າງ" ແຌ ຈຎະຘຄົດ ໄ ຎາງແຌກາຌປຈັແນ ຘິໄ ຄີໄ ະ ຄນຼາງ.

23

ປ ຍຘີໄ ຘາກ \ ຂະຍທຌກາຌ

ຈຎະຘຄົຂະຍທຌກາຌ Flowchart ຊກືຌ າແຆ ຑືໄ ບຘະຈຄແນ ນຌັຂະຍທຌກາຌຎະຉຍິຈັ, ນຼຎືະຉຍິຈັຄາຌໂຈ . ນຼົໄ າຌີ ຓໄ ຌຎຌັຉທົຌເຈງປ ຍຘີໄ ຘາກ; ຖະຂ ທາຓດ ໄ ແຌປ ຍຘີໄ ຘາກໂຈ ຘໄ ທຌນຼາງຓໄ ຌຎະກບຍຓຑີາຘາຎຌັ. ຉທົດໄ າຄຖທຓຓ:ີ ທຈິເີບຈຈັກ ',' ຑະງາງາຓບກີືໄ ບນຌຶໄ ຄ ',' ຖບືກຏຌຂບຄໄ າຌ.

ຂ ຓ ຌ (I / O) ຂ ຓ ຌທຈັຊ ຓກັະບີ ຌທໄ າ I / O ປ ຍຆຄົຘະຈຄແນ ນຌັຎຈັແກາຌຏະຖຈິຖະບບກາກຂະຍທຌກາຌ. ຌີ

ະແຆ ທຖາປ ຍຆຄົຂບຄຘີໄ ນຼໄ ຽຓຈ າຌຂະໜາຌ.

24

ກາຌຉຈັຘຌິແ / ຄ ືໄບຌໂຂ

ທຈັຊ ຉຈັຘຌິແະຘະຈຄຎຌັຑຈັ ທຈັຊ ຌີ ຊກືຌ າຓາແຆ ຘະໜແີຌກາຌໂນຼຂບຄຂະຍທຌກາຌີໄ ະ

ຎຌັ າຊາຓຖະ າຉບຍຂບຄ າຊາຓະຎຌັຉທົກ າຌຈົີໄ ຖ ກຘບຌບບກຓາາກຑຈັຓາ. ປ ຍປໄ າຄຌີ ຂ ບຌຂ າຄີໄ ຍ ໄ ຆ າກຌັກຍັຘບຄຖ ກຘບຌບບກຓາາກຓຌັ ໜືໄ ຄາກ ຈ າຌຖ ໄ ຓີໄ ຉຄົກຌັ ນຼ ືTrue ຖະໜືໄໄ ຄາກຄັ ຈຂທາ /ຆ າງຘບຈໄ ບຄກຍັຍ ໄ ຓນຼີືຍ ໄ ຄີ ຖ ກຘບຌຓຎີ າງຘະໝີຑືໄ ບນຼີກຖ ຽຄທາຓຘຍັຘຌົແຌກາຌໂນຼຂບຄຂະຍທຌກາຌ.

ບກະຘາຌ

ທຈັຊ ບກະຘາຌຎຌັປ ຍຘີໄ ນຼໄ ຽຓຏຌືຏ າີໄ ຓຊີາຌຎຌັື ຌ, ປ ຍປໄ າຄຍຍຌີ ຊກືຌ າຓາ ແຆ ຑືໄ ບຎຌັຉທົຌ

ຂບຄບກະຘາຌນຼຖືາງຄາຌແຌກາຌໂນຼຂບຄຂະຍທຌກາຌ.

ຂ ຓ ຌີໄ ກຍັໂທ

25

ຌີ ຎຌັທຈັຊ ີໄ ຈັກຍັຂ ຓ ຌົໄ ທໂຎີໄ ແຆ ແຌກາຌໂນຼຂບຄຂະຍທຌກາຌຓືໄ ບຽຍກຍັຂ ຓ ຌຆີໄ ຄບາຈະງຄັກຍັໂທ ແຌປາຈຈຈີໂຈຕ໌ຍັຓໄ ນຼກັ, ກາຕຈ໌ທາຓ າຂບຄບ ຎະກບຌຈັກຍັຂ ຓ ຌບືໄ ຌໃ.

ຂ ຓ ຌເຈງຉຄົ

ທຈັຊ ຂ ຓ ຌເຈງຉຄົແຌກາຌໂນຼຂບຄຂະຍທຌກາຌຘະຈຄແນ ນຌັຊຄີຂ ຓ ຌີໄ ກຍັໂທ ຆີໄ ຄຘາຓຈຂົ າຊຄີໂຈ ເຈງຉຄົ. ທຈັຊ ຌີ ຎຌັປາຈຈຈີໂຈຕຂ໌ບຄບຓຑທີຉ.ີ

ໜໄ ທງທາຓ າຑາງແຌ

ຌີ ຎັຌທຈັຊ ີໄ ຑຍົເຈງົໄ ທໂຎແຌຏຄັຄາຌກາຌຂຽຌ ເຎຼກຼຓຑືໄ ບຘະຈຄແນ ນຌັຊີຄຂ ຓ ຌີໄ ກຍັ ໂທ ແຌ

ໜໄ ທງທາຓ າຓືໄ ບຽຍກຍັແຌຒ ຓ. ປ ຍປໄ າຄຍຍຌີ ຓກັະຊກືບີ ຌທໄ າໜໄ ທງທາຓ າກຌຓໄ ນຼກັ ຂບຄບຓຑທີຉ ີນຼ ືໜໄ ທງທາຓ າຂົ າຊຄີີໄ ປາົບີ ຌກຌັທໄ າຖຓ (RAM) .

26

ຂົ າຊຄີຖ າຈຍັ

ທຈັຊ ຌີ ະແຆ ປ ຍຆຄົຂບຄທຄົຓຌົ, ຓຌັະຘະຈຄແນ ນຌັຊຄີຂ ຓ ຌີໄ ກຍັ ໂທ ແຌຖ າຈຍັຆັໄ ຌ: ຂ ຓ ຌຖຍົ

ຍັຓໄ ນຼກັ.

ຎບຌຂ ຓ ຌຈ ທງເຉບຄ

ທຈັຊ ຌີ ະຊກືຌຈ ທງປ ຍຘີໄ ນຼໄ ຽຓຏຌືຏ າີໄ ຓຈີ າຌຄີຖາກຂື ຌາກຆ າງ ໂຎຂທາ. ທຈັຊ ແຘໄ ໄ ຓກືາຌແຆ

ຄາຌໝາງຊຄີກາຌກະ າີໄ ຏ ແຆ ະໂຈ ປຍັ ຄຂ ຓ ຌີໄ ະຉ ບຄຂ ຓ ຌຈ ທງເຉບຄຈ ທງຖະຍຍົ.

27

subroutine /ຂະຍທຌກາຌີໄ ກ າຌຈົ ໂທ ຖໄ ທຄໜາ

ປ ຍປໄ າຄຍຍຌີ ະ ແຆ ຘບຄຆືໄ ທຖາ 'Subroutine' ນຼ ື'ຂະຍທຌກາຌີໄ ກ າຌຈົ ໂທ ຖໄ ທຄໜາ' ີໄ ບີ ຌງໄ ບງຊາໄ າຌ ແຆ

ທຈັຊ ຌີ ແຌກາຌຉ ຓຏຌທາຈ (flowcharting) ເຎຼກຓຼຆບັຍທ. ຌີ ະຆໄ ທງ ແນ ໄ າຌຘາຓາຈຂຽຌງໄ ບງຖະໂຈ ຈຌົົໄ າີໄ ໄ າຌຉ ບຄກາຌາກຍໄ ບຌ ແຈກ ໄ ແຈ ແຌຖະນຈັ.

ທຈັຊ ຈຽທກຌັະບີ ຌທໄ າຂະຍທຌກາຌີໄ ກ າຌຈົໂທ ຖໄ ທຄໜາ ຆືໄ ຄໝາງທາຓທໄ າຏຄັຄາຌຘ າຖຍັຂະຍທຌກາຌີໄ ກ າ ຌຈົ ໂທ ຖໄ ທຄໜາະຉ ບຄຓກີາຌຉ ທຖ ທຖະໄ າຌທຌບ າຄບຄີຏຌຘ າຖຍັຂ ຓ ຌຑີໄ ຓຉຓີ.