ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ БА ДНБ ИНФЛЯЦЫН ТҮВШИН FPPD_v16... ·...

САНГИЙН ЯАМ

ТӨСӨВ-2020

САНГИЙН ЯАМ ДЭЛХИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТӨЛӨВ

Эх үүсвэр: “Дэлхийн эдийн засгийн төсөөлөл” тайлан,

2019 оны 7 сар, ОУВС

2020 оны дэлхийн эдийн засгийн

өсөлтийн гол сорилт бэрхшээлүүд:

• АНУ болон БНХАУ-ын хоорондын

худалдааны маргаан

• Санхүүгийн зах зээлд хуримтлагдаад

буй эмзэг байдал

• БНХАУ-ын эдийн засгийн өсөлтийн

сааралт

• Хэлэлцээргүй “Брексит” зэрэг бодлогын

тодорхой бус байдлууд

2018 2019* 2020*

ДЭЛХИЙ 3.6 3.2 3.5

Өндөр хөгжилтэй орнууд 2.2 1.9 1.7

АНУ 2.9 2.6 1.9

Евро бүс 1.9 1.3 1.6

Хөгжиж буй орнууд 4.5 4.1 4.7

Хөгжиж буй Азийн орнууд 6.4 6.2 6.2

ОХУ 2.3 1.2 1.9

БНХАУ 6.6 6.2 6.0

ДЭЛХИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ

1


ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ БА ДНБ ИНФЛЯЦЫН ТҮВШИН

27.9

32.3

36.3

40.7

45.6

51.1

5.3

7.28.0

6.0 6.0 6.0

-1.0

1.0

3.0

5.0

7.0

9.0

11.0

13.0

15.0

-

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

2017 2018 2019* 2020** 2021** 2022**

ДНБ, оны үнээр, их наяд төгрөг Эдийн засгийн бодит өсөлт, хувиар

6.4%

8.1%8.0% 8.0% 8.0% 8.0%

5.0%

5.5%

6.0%

6.5%

7.0%

7.5%

8.0%

8.5%

2017 2018 2019* 2020** 2021** 2022**

Инфляц (%)

* хүлээгдэж буй гүйцэтгэл

** төсөөлөл

* хүлээгдэж буй гүйцэтгэл

** төсөөлөл

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ БОЛОН ИНФЛЯЦ

2

САНГИЙН ЯАМ ДОТООД БА ГАДААД ЭРСДЭЛҮҮД

ТҮҮХИЙ ЭДИЙН

ҮНЭ, ЭРЭЛТ

Худалдааны маргаан,

БНХАУ-ын эдийн

засгийн өсөлтийн

сааралт, гадаад

улсуудын бодлогын

тодорхой бус байдал

СААРАЛ

ЖАГСААЛТ

/ФАТФ/

Хөрөнгө оруулагчийн

итгэл сулрах, зээлжих

зэрэглэл буурах, гадаад

төлбөр тооцооны

зардал нэмэгдэх

БАНКУУДЫН

АКТИВЫН ЭХ

ҮҮСВЭРИЙН

ШАЛГАЛТ

ӨВӨЛЖИЛТИЙН

НӨХЦӨЛ

БАЙДАЛ

Хур тунадасны

хэмжээ олон жилийн

дунджаас өндөр байх

магадлалтай

МАХНЫ ҮНЭ

Махны экспортын хэмжээ

нэмэгдсэнээр дотоодын

зах зээл дэх нийлүүлэлт

буурах, үнэ өсөхБанкуудын өөрийн хөрөнгөө

нэмэгдүүлсэн эх үүсвэр нь

шаардлага хангаагүй

тохиолдолд санхүүгийн салбарт

эрсдэл үүсэх

3


ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТОГТВОРТОЙ ӨСӨЛТИЙГ ДЭМЖИНЭ

Цахим, ил тод, үр ашигтай төсвийн бодлого

Төсвийн сахилга батыг тууштай үргэлжлүүлэн,

төсвийг эрүүлжүүлэх, алдагдлыг үе шаттай

бууруулах бодлогыг хэрэгжүүлнэ

Зарлагын реформыг үргэлжлүүлэн

хэрэгжүүлж, үр ашиг, хүртээмжийг

нэмэгдүүлнэ

Засгийн газрын 2012-2016 онд гаргасан

бондуудыг эргэн төлөхтэй холбогдуулан

төсвийн алдагдлыг хуульд заасан хэмжээнээс

сайжруулж, 2023 оноос ашигтай гаргах бодлого

баримтална

Засгийн газрын зүгээс 2021-2024 онуудад

төлөгдөх нийт 2.9 тэрбум ам.долларын өндөр

хүүтэй гадаад үнэт цаасны төлбөрийг эдийн

засаг, төсөвт дарамт үүсгэхгүй байх өрийн

менежментийг хэрэгжүүлнэ

Бизнес, хөрөнгө оруулалт, хөдөлмөр

эрхлэлтийг дэмжсэн татварын шинэчлэлийг

хэрэгжүүлнэ

Гаалийн шинэчлэлийг хэрэгжүүлж

дуусгаснаар гадаад худалдааны эргэлтийг

нэмэгдүүлж, байгалийн баялгаас татварыг

бүрэн хураах боломжийг бүрдүүлнэ

Өмнөх жилүүдэд эхлүүлсэн хөрөнгө

оруулалтын ажлуудыг дуусгаж, нийгэмд

тулгамдсан төсөл хөтөлбөрүүдийг эхлүүлнэ

“Сумын төвийн шинэчлэл”-ийн бүтээн

байгуулалтыг эхлүүлж, бүс тус бүрээс нэг

сумыг хамруулна

МОНГОЛ УЛСЫН 2020 ОНЫ ТӨСВИЙН БОДЛОГО

4


Татварын

орлого

Татварын

бус орлого

Тусламжийн

орлого

Тогтворжуулалтын

сан

Ирээдүйн

өв сан

Цалин

Бараа, үйлчилгээний

бусад зардал

Зээлийн

хүүгийн төлбөр

Тэтгэвэр, тэтгэмж,

татаас

Хөрөнгө

оруулалт

НИЙТ ОРЛОГОНИЙТ ЗАРЛАГА

Тэнцвэржүүлсэн тэнцэл

-2,074.7 (-5.1%)

Тэнцвэржүүлсэн

орлого

10,656 82.6%

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД – 2020 ОН

/тэрбум төгрөг/

991 7.7%

150 1.2%

125 1.0%

977 7.6%Эргэж төлөгдөх

зээл

2,628 18.9%

4,211 30.4%

960 6.9%

3,679 26.5%

2,140 15.4%

255 1.8%

11,797.8

12,900.0 13,872.6

56.2%

5


-18.0%

-9.5%

-8.0%

-5.4% -5.1%

-2.8%

-1.4%

2016

Төл

2017

Төл

2018

Төл

2019

Төл

2020

Төс

2021

Төс

2022

Төс

Монгол Улсын 2020 оны нэгдсэн

төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл

нь -2,074.7 тэрбум төгрөг

байгаагаас гадаад зээлийн

ашиглалтын 1,296.3 тэрбум

төгрөг нь эх үүсвэртэй алдагдал

юм. Мөн Засгийн газрын тусгай

сангийн тухай хуулийн дагуу

төсвийн тогтворжуулалтын

сангаас нийт 478.8 тэрбум

төгрөгийг төсвийн алдагдлыг

нөхөхөд ашиглахаар тусгасан.

Монгол Улсын Засгийн газар

2020 онд алдагдлыг

санхүүжүүлэх зорилгоор

дотоод бонд гаргахгүй.

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН АЛДАГДАЛ–2016-2022 ОН

6

гүйц

+0.1%


ТӨСВИЙН ОРЛОГО


2020 ОНД ТӨСВИЙН ОРЛОГЫН

ЧИГЛЭЛЭЭР АВЧ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ АРГА ХЭМЖЭЭ

ГААЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛИЙГ

хэрэгжүүлж дуусган

гадаад худалдааны эргэлтийг

нэмэгдүүлж, экспортын

байгалийн баялгаас татварыг

бүрэн хураана.

ГАЗРЫН ТӨЛБӨРИЙГ

БҮРЭН ХУРААХ

чиглэлээр газрын

бүртгэлийг цахимжуулж,

газрын төлбөрийн 40

хувийг сумдад

хуваарилна.

ТАТВАРЫН ШИНЭЧЛЭЛИЙГ

хэрэгжүүлж эдийн засаг,

бизнесийн орчин, хөрөнгө

оруулалтыг дэмжинэ. Улсын Их Хурлаас 2019 оны 3 дугаар

сарын 22-ны өдөр баталсан

egazar.gov.mn

8

САНГИЙН ЯАМ 1.ТАТВАРЫН ХУУЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ

2020 ОНООС ХЭРЭГЖИНЭ

1. ТАТВАРЫН АЧААЛАЛ БУУРНА

Бизнес, хөрөнгө оруулалт,

хөдөлмөр эрхлэлтийг

дэмжсэн татварын орчин

үйлчилж эхэлнэ.

2. НӨАТ-ЫН УРАМШУУЛАЛ

УЛИРАЛ БҮР БУЦААН ОЛГОНО

3. ТАТВАРЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ

ЦАХИМЖУУЛНА

Татварын мэдээллийн

санг бүрэн цахимжуулж,

ил тод, түргэн шуурхай

болгон тайлангийн тоог

цөөлнө.

НӨАТ-ын буцаалтыг иргэдэд

улирал тутам олгосноор

татварын бааз суурийг

нэмэгдүүлж, далд эдийн

засгийг бууруулна.

e-tax.mta.mn

9


Гаалийн төв лабораторийг олон улсын итгэмжлэлд

хамруулах, нүүрс, зэсийн баяжмалаас автоматаар

дээж авч чанар агуулга тодорхойлно

Нэгдсэн удирдлагын системтэй

холбон орчин үеийн теле

хяналтын систем бүхий ухаалаг

гарцуудыг байгуулна

Өндөр хүчин чадлын автомат

рентген болон орчин үеийн

хяналт шалгалтын тоног

төхөөрөмж нэвтрүүлнэ

2.ГААЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЖ ДУУСГАНА

Замын-Үүд боомт Гашуунсухайт боомт

Зам, талбайн хэмжээ 4 дахин

Экспортын хүчин чадал 2 дахин


Зорчигчдын тоо 4 дахин

Ачаа тээврийн хэрэгслийн тоо 3 дахин

Суудлын тээврийн хэрэгслийн

тоо

7 дахин

10

Алтанбулаг боомт


Зорчигчдын тоо 3 дахин

Ачаа тээврийн хэрэгслийн тоо 4 дахин

БООМТЫН ШИНЭЧЛЭЛИЙН бүтээн байгуулалтын ажлыг 2020 онд дуусгана. /БНХАУ-ын

тусламж, Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилт, Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт/


11

Газрын төлбөрийн орлогын 40 хувийг

тухайн сум, дүүрэгт хуваарилна.

Газрын бүртгэлийг цахимжуулж,

ил тод болгоно.

Газрын цахим бүртгэлийг татварын

мэдээллийн системтэй холбоно.

Газрын төлбөр ногдуулалт, төлөлтийг

цахимжуулна.

Газрын төлбөрийн хэмжээг Засаг даргатай

байгуулсан гэрээгээр тогтоодог байсныг өөрчилж

хууль тогтоомжид зааснаар ногдуулна.

ГАЗРЫН ТУХАЙ ХУУЛЬ


Нүүрс сая тн

Зэсийн баяжмал мян.тн

Төмрийн хүдэр мян.тн

Алт, Монголбанканд тн

Нүүрс $/тн

Боловсруулаагүй коксжих

Баяжуулсан коксжих

Зэс $/тн

Төмрийн хүдэр $/тн

Алт, унц $/унц

Экспортын хэмжээ

Эрдэс бүтээгдэхүүний үнэ

36

1,437

7,449

18

80

137

6,523

46

1,267

42

1,400

7,550

21

75

125

6,272

40

1,262

42

1,225*

8,280

19

75

125

5,991

50

1,545

Эрдэс

бүтээгдэхүүн2018 ГҮЙЦ Өөрчлөлт2019 БАТ 2020 ТӨС

УУЛ УУРХАЙН ГОЛЛОХ БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ТӨЛӨВ

12* Эрдэнэт үйлдвэрийн уурхайн гүн доошлох тусам баяжмалын хүдэр дэх металлын агууламж буурч байгаа, Оюу толгойн

ил уурхайн баяжмалын гарц буурч байгаатай холбогдуулан зэсийн баяжмалын экспортын хэмжээ буурахаар төсөөллөө.

САНГИЙН ЯАМ2020 ОНЫ ТӨСВИЙН ОРЛОГЫН ТӨЛӨВ


2017

гүйц

2018

гүйц

2019

төл

2020

төсөл

7,958тэрбум

төгрөг

Нийт төсвийн орлогыг 2019

оноос 1.8 их наяд төгрөгөөр

нэмэгдүүлэн тооцлоо.

Орлогын албан татвар

НДШ орлого

Импортын орлого

АМНАТ

Бусад орлого

НӨАТ-ын орлого

10,063тэрбум

төгрөг

11,067тэрбум

төгрөг

12,900тэрбум

төгрөг

2020 он

13


ТӨСВИЙН УРСГАЛ ЗАРДАЛ


БОЛОВСРОЛЫН ЭРЭЛТ, НИЙЛҮҮЛЭЛТИЙГ

ЗОХИСТОЙ ХАНГАХ ЧАНАРТАЙ

БОЛОВСРОЛЫН ТОГТОЛЦООГ ДЭМЖИНЭ:

• МСҮТ-д суралцагчид 2019 оноос олгож

эхэлсэн 100.0 мянган төгрөгийн

тэтгэлгийг 2 дахин нэмэгдүүлж 200.0

мянган төгрөгт хүргэнэ;

• 2012 оноос хойш нэмэгдүүлээгүй

цэцэрлэгийн хүүхдийн хоол, дотуур

байрны хоол, ЕБС-ийн Үдийн цай

хөтөлбөрийн зардлыг 50 хувь

нэмэгдүүлнэ;

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРТ ӨРСӨЛДӨӨН БИЙ

БОЛОХ НӨХЦӨЛИЙГ БҮРДҮҮЛЖ, САНХҮҮЖИЛТИЙН

ЯЛГАВАРТАЙ БАЙДЛЫГ АРИЛГАНА:

• Төр, хувийн хэвшлийн эрүүл мэндийн

байгууллагын тусламж үйлчилгээний

тарифыг ижил тогтоож, нэмэгдүүлнэ;

• Иргэн амбулаторийн оношилгоо,

хөнгөлөлттэй эм, хэвтүүлэн эмчлэх

үйлчилгээг нэг дор цогц байдлаар авах

боломжийг бий болгоно;

• Төрийн өмчийн эмнэлгүүд үзүүлсэн

тусламж үйлчилгээний тоо хэмжээ,

чанарт тохирсон санхүүжилт авч,

төсвийн менежментээ бие даан

хэрэгжүүлэх болно.

ЗАРЛАГЫН РЕФОРМЫГ ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЭН ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ

15

Нийгмийн суурь үйлчилгээний чанар,

хүртээмж, иргэдийн бодит орлогыг нэмэгдүүлнэ


МАЛЧИД, ХУВИАРАА ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭГЧИД, ЭХЧҮҮД, АХМАД НАСТАН,

БОЛОН ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫН БОДИТ ОРЛОГЫГ НЭМЭГДҮҮЛНЭ

• Малчид, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчид

1995-2019 оны хооронд төлж чадаагүй

шимтгэлээ нэг удаа нөхөн төлж, 2020

оноос тэтгэвэр авах боломжтой

болно.

• Эхчүүдийн ажилласан жилийг хүүхдийн

тоогоор нэмэгдүүлэх, даатгалгүй

эхчүүдийн нийгмийн даатгалын

шимтгэлийг төр хариуцах хууль

хэрэгжинэ.

• Хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр эрт

тэтгэвэрт гарсан зарим эхчүүд,

эмэгтэйчүүдийн тэтгэврийн

хэмжээг нэмэгдүүлнэ

ЗАРЛАГЫН РЕФОРМЫГ ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЭН ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ

Нийгмийн суурь үйлчилгээний чанар,

хүртээмж, иргэдийн бодит орлогыг нэмэгдүүлнэ

• 2014 оноос хойш нэмэгдүүлээгүй байсан

цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг

инфляцтай уялдуулж 2018 оноос жил

бүр нэмэгдүүлж байгаа ЗГ-ын бодлогыг

үргэлжлүүлнэ.

• ТҮ-ний албан хаагчид ТЗ-ны албан

хаагчийн нэгэн адил төрд ажилласан

хугацаагаараа тооцуулж цалингийн

нэмэгдэл, тэтгэвэрт гарахад олгох нэг

удаагийн тэтгэмж авах боломжийг 2020

оноос эхлэн олгоно.

16


Хөнгөлөлттэй

нөхцөлөөр эрт

тэтгэвэрт гарсан зарим

эхчүүд,

эмэгтэйчүүдийн

тэтгэврийн хэмжээг

нэмэгдүүлнэ /+12.7/

Эхийн ажилласан

жилийг хүүхдийн

тоогоор нэмэгдүүлэх

хууль /+10.2/

Малчин, хувиараа

хөдөлмөр эрхлэгчийн

тэтгэврийн даатгалын

шимтгэлийг нөхөн

төлүүлэх хууль

/+117.3/

НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН ШИНЭ ХУУЛИУД


17


Шимтгэл төлсөн жил: 27 жил

Төрүүлсэн хүүхдийн тоо: 4 /4 хүүхэд*1.5= 6 жил/

Шинэ хуулиар: 33 жилээр тооцуулна

Тэтгэврийн өөрчлөлт: 444.0 >>> 492.0 мян ₮

Эхийн

ажилласан

жилийг

хүүхдийн

тоогоор

нэмэгдүүлэх

хууль

Малчин,

хувиараа

хөдөлмөр

эрхлэгчийн

тэтгэврийн

даатгалын

шимтгэлийг

нөхөн

төлүүлэх

хууль

Шимтгэл нөхөх жил: 10 жил

Нөхөж төлбөл зохих дүн: 5,040.0 мян.төг

НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН ШИНЭ

ХУУЛИУДЫН ЖИШЭЭ

Тэтгэврийн хэмжээ жилд: 3,240.0 мян.төг

/сард авах тэтгэврийн хэмжээ 270.0 мян.төг/

18


2020 онд төрийн албан

хаагчийн цалин хөлсийг

инфляцтай уялдуулан 8

хувиар нэмэгдүүлэхэд 159.8

тэрбум төгрөг

Төрийн албаны тухай хуулийн

шинэчилсэн найруулгын 57.2.4-т

заасны дагуу төрийн үйлчилгээ (ТҮ)-

ний албан хаагчдад төрийн алба

хаасан хугацааны нэмэгдлийг 2020

оноос шинээр олгож эхлэхтэй

холбоотойгоор 142.7 тэрбум төгрөг

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫН ЦАЛИНГИЙН

НЭМЭГДЭЛ /тэрбум төгрөг/

19


2019 он 2020 он

Ажилласан жил

Үндсэн цалин

Нэмэгдэл

НИЙТ

21 жил

787.7 мян.төг

472.6 мян.төг

1,260.3 мян төг

21 жил

850.7 мян.төг /63.0 мян ₮ ТАХ-ийн цалин 8% нэмэх/

680.5 мян.төг /127.0 мян ₮ ТАТХ-ийн шинэчилсэн

найруулгаар ТАХХ-н нэмэгдэл 20%, үндсэн цалин нэмэгдэхэд

бусад нэмэгдэл 38.4 мян ₮ нэмэгдэнэ/

1,531.2 мян төг

Багш Батын цалингийн өөрчлөлт

Үйлчлэгч Чимгээгийн тэтгэвэрт гарах тэтгэмжийн өөрчлөлт

Ажилласан жил

Тэтгэмжийн хэмжээ

36 жил

5,168.4 мян.төг/Хуучин ТАТХ-ийн дагуу

12 сарын цалинтай

дүйцэхүйц 1 удаагийн

тэтгэмж/

36 жил

15,505.2 мян.төг/ТАТХ-ийн шинэчилсэн найруулгаар 36 сарын

цалинтай дүйцэхүйц 1 удаагийн тэтгэмж

олгоно./

ТАТХ-ИЙН ШИНЭЧИЛСЭН НАЙРУУЛГА, ТАХ-ЫН

ЦАЛИНГИЙН НЭМЭГДЛИЙН ЖИШЭЭ

20


21

Нийгмийн даатгалын сангаас олгох

бүх төрлийн тэтгэврийг инфляцтай

уялдуулан нэмэгдүүлэхэд 150.6

тэрбум төгрөг /418.4 мянган хүн/

Нийгмийн халамжийн тэтгэвэр,

тэтгэмжийг нэмэгдүүлэхэд 17.5

тэрбум төгрөг нийт /137.5 мянган

хүн/

ТЭТГЭВЭР, ТЭТГЭМЖИЙН НЭМЭГДЭЛ



22

2020 он

10.0тэр.б ₮

2019 он

4.7тэр.б ₮

+5.3тэр.б ₮

ЭРҮҮЛ ШҮД-ЭРҮҮЛ ХҮҮХЭД

ХӨТӨЛБӨР

ЭРҮҮЛ ШҮД-ЭРҮҮЛ ХҮҮХЭД

/ +5.3 тэрбум төгрөг /


23

МСҮТ-д суралцагчдад сар

бүр 100 мянган төгрөгийн

тэтгэмж олгож байсныг 2

дахин нэмэгдүүлж 200.0

мянган төгрөг олгоно

79.9 тэрбум ₮

40 мянган суралцагч

ОУ-ын хэмжээнд үйл

ажиллагаа явуулдаг төрийн

өмчит Найрамдал зусланг

улсын төсөвт буцааж авна


158 орон тоо

ХӨДӨЛМӨР НИЙГМИЙН ХАМГААЛЛЫН САЙД



2012 оноос хойш өөрчлөгдөөгүй байсан цэцэрлэгийн хоол, дотуур

байрны хоол, сургуулийн үдийн цайны тарифыг өөрчилж, 50 хувиар

нэмэгдүүлж 180.9 тэрбум төгрөгт хүргэнэ.

Үдийн цай: +19.9 тб.₮

Хүүхдийн тоо: 352 мянга

Тариф: 600 ₮ → 900 ₮

Нийт төсөв: 54.3 тб.₮

Цэцэрлэгийн хоол: +29.6 тб.₮


Тариф: 1,650 ₮ → 2,475 ₮


Дотуур байрны хоол: +7.6 тб.₮


Тариф: 2,315 ₮ → 3,472 ₮


ҮДИЙН ЦАЙ, ЦЭЦЭРЛЭГИЙН ХООЛНЫ ЗАРДАЛ


24


2020-ТОКИО ОЛИМПОД

ОРОЛЦОХ ҮНДЭСНИЙ

ШИГШЭЭ БАГ, ТАМИРЧДЫН

ЗАРДАЛ

ХҮҮХДИЙН СПОРТЫН

НААДМЫГ ЗОХИОН

БАЙГУУЛАХ ЗАРДАЛ

20.0 тб.₮ 9.6 тб.₮

БОЛОВСРОЛЫН САЛБАРЫН НЭГ УДААГИЙН ШИНЖ ЧАНАРТАЙ

ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ АРГА ХЭМЖЭЭ 29.6 ТЭРБУМ ТӨГРӨГ

25


Олон улсынкино наадам, үзэсгэлэнд

Монгол киногоролцуулах

Кино урлагийг дэмжих сан: 10.0 тб төгрөг

Цаашид өөрөө өөрийгөө санхүүжүүлэх зарчмаар ажиллана

Үндэснийкино контент

бүтээх

Кино үйлдвэрлэл, дэд бүтцийгсайжруулах

КИНО УРЛАГИЙГ ДЭМЖИХ САН


2020 оны

улс, орон нутгийн

сонгууль

Сонгуулийн зардал

43.0 тб ₮

2020 ОН - СОНГУУЛИЙН ЗАРДАЛ


Сонгуулийн ерөнхий хороо

• УИХ-ын сонгуулийн зардал-

20.5 тб ₮

• Орон нутгийн сонгуулийн

зардал-16.6 тб ₮

Цагдаагийн ерөнхий газар

• Сонгуулийн зардал-1.0 тб ₮

Улсын бүртгэлийн

ерөнхий газар

• Сонгуулийн зардал- 4.8 тб ₮

Шударга өрсөлдөөн,

хэрэглэгчийн төлөө газар

• Сонгуулийн зардал-0.1 тб ₮

27


13.2.1 дэх заалтаарулс төрийн хилс хэрэгт

холбогдуулан цаазаар авах

ялаар шийтгүүлсэн

хэлмэгдэгчийн эхнэр /нөхөр/,

эсхүл хэлмэгдэгчийн төрсөн

болон үрчилж авсан хүүхэд,

хэлмэгдэгчийг нас барснаас

хойш 10 сараас илүүгүй

хугацааны дотор төрсөн

хүүхдэд 80 сая төгрөг

385 хүн 30.8 тб ₮

2020 ОН-ХЭЛМЭГДЭГСДЭД ОЛГОХ НӨХӨН

ОЛГОВОР/+48.8 тэрбум төгрөг/

28

“УЛС ТӨРИЙН ХИЛС ХЭРЭГТ ХЭЛМЭГДЭГСДИЙГ ЦАГААТГАХ, ТЭДЭНД

НӨХӨХ ОЛГОВОР ОЛГОХ ТУХАЙ” хуулийн

13.2.2 дахь заалтаарулс төрийн хилс хэрэгт

холбогдуулан хорих ялаар

шийтгүүлсэн хэлмэгдэгч,

хэлмэгдэгч нас барсан бол

түүний эхнэр /нөхөр/, эсхүл

хэлмэгдэгчийн төрсөн

болон үрчилж авсан хүүхэд,

хэлмэгдэгчийг нас барснаас

хойш 10 сараас илүүгүй

хугацааны дотор төрсөн

хүүхдэд 40 сая төгрөг

578 хүн 23.1 тб ₮

НИЙТ

963 хүн 53.9 тб ₮


29

ХАА-Н САЛБАРЫН БҮТЭЭГДЭХҮҮН, ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙГ

ДЭМЖИХ УРАМШУУЛАЛ НИЙТ 66.6 /тэрбум төгрөг/

Улаан буудайн

урамшуулал

Арьс ширний


Ноосны


Махны зээлийн

Хүүгийн хөнгөлөлт

11.8 22.613.0+10.0

4.7+4.5

11.8 22.623.0 9.2

/20.0 мян.тонн

мах бэлтгэх

арга хэмжээнд/

/Улаанбуудайн

урамшууллыг

332.0 мянган

тонн буудайнд

олгох/


ХХААХҮСАЙДЫН БАГЦАД НЭМЭГДЭХ

15.0 тэрбум төгрөг

+15.0 тб₮

30


АГААРЫН БОХИРДЛЫГ БУУРУУЛАХ АРГА

ХЭМЖЭЭ /тэрбум төгрөг/

202020192018

16.8УТ- 16.8

ОН- 0.0

96.2УТ- 75.2

ОН- 21.0

137.6УТ- 75.2

ОН- 62.4

31


32

Импортын авто

машины онцгой албан

татварын 20%

Автобензин, дизелийн

түлшний албан татварын

тодорхой хувь

Зам ашигласны төлбөрийн

орлого

Зөрчил гаргасан этгээдэд

ногдуулсан торгууль

Замын зурвас газарт

үйлчилгээ эрхэлсний

төлбөр, хураамж

Гадаад улсын бүртгэлтэй

авто тээврийн хэрэгслээс

авах төлбөр хураамж

Улсын төсвөөс 40 тб.₮ Өөрийн орлогоос 15 тб.₮

Улсын авто

замын сан

55 тб.₮

УЛСЫН АВТО ЗАМЫН САН


Авто замын сангийн

орлогын эх үүсвэрийг

замын засвар, арчлалтад

бүрэн зарцуулна.


Харгиа цэвэрлэх

байгууламж+5.0 тэрбум

төгрөг

БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН САЙДЫН БАГЦАД

НЭМЭГДЭХ 5.0 тэрбум төгрөг

33


1.3 тб.₮Орон тоо: 46

Хар тамхитай тэмцэх Мөнгө угаах,

терроризмтой тэмцэх


Байгаль орчны эсрэг гэмт хэрэгтэй

тэмцэх экологийн цагдаа


АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХАД ЧИГЛЭГДСЭН АРГА

ХЭМЖЭЭНИЙ ЗАРДАЛ

34


УЛСЫН ТӨСВИЙН ХӨРӨНГӨ

ОРУУЛАЛТ

САНГИЙН ЯАМ БАРИМТЛАХ БОДЛОГО

01

ЭХЛҮҮЛСЭН ТӨСЛҮҮДИЙГ БҮРЭН ДУУСГАНА.

Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 2018-2019 онд эхлүүлсэн төслүүдийг бүрэн

дуусгах, олон жил үргэлжилсэн царцаагдсан төслүүдийг ашиглалтанд оруулах,

2018 оны Төсвийн тухай хууьд батлагдсан боловч санхүүжилтаа бүрэн авч

чадаагүй төслүүдийн хураагдсан санхүүжилтийг төсвийн төсөлд тусгана.

02Соёл, урлагийн салбарын ач холбогдол бүхий төслүүдийг хэрэгжүүлэх,

гаалийн шинэчлэлийг үргэлжүүлэх, орон нутгийн иргэдийн амьдрах таатай

орчныг бүрдүүлэхэд чиглэсэн “Сумын төвийн шинэчлэл” хөтөлбөрийг

хэрэгжүүлж эхлэх, боловсрол, эрүүл мэндийн хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ.

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТИЙГ ДЭМЖИХ, НИЙГМИЙН ХЭРЭГЦЭЭ

ШААРДЛАГАД НИЙЦСЭН ТӨСЛҮҮДИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ.

36

03 Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар хэрэгжүүлэх төслүүдийг анх удаа олон

улсын жишгийн дагуу аргачлал болон цахим системд суурилан хэрэгжүүлж,

цахим, ил тод, олон нийтийн оролцоотой болно.

ЦАХИМ, ИЛ ТОД, ҮР АШИГТАЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН

БОДЛОГО ХЭРЭГЖИНЭ.


Шинэ

Шилжих

533.5

149.9

1,063.1

490.3

НИЙТ 766.2 1,698.1

2018 он 2019 он 2020 Төсөл

Концесс 82.9 144.7

2020 ОНЫ УЛСЫН ТӨСВИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ

Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт 2018-2020 он

614.1

1,044.6

323.6

1,982.3

37


2020 онд

Санхүүжих дүн

31.9 тб ₮

2020 онд


30.0 тб ₮

СОЁЛ УРЛАГИЙН САЛБАРЫН ХӨРӨНГӨ

ОРУУЛАЛТ

2020 онд


53.0 тб ₮

Төсөвт өртөг Төсөвт өртөг Төсөвт өртөг

38

53.0 тб ₮94.4 тб ₮ 152.5 тб ₮

Байгалийн түүхийн

музейн барилга

Чингис хаан

музейн барилга

Үндэсний урлагийн

их театр


Төв номын

санСанхүүжих дүн

4.0 тб ₮

Улсын драмын

эрдмийн театр


4.0 тб ₮

Дуурь бүжгийн

эрдмийн театр


4.0 тб ₮

СОЁЛ УРЛАГИЙН САЛБАРЫН ХӨРӨНГӨ

ОРУУЛАЛТ

Үндэсний Төв

Цэнгэлдэх

хүрээлэн


5.0 тб ₮

Шинжлэх ухаан,

инновацын төвийн

кластер


3.0 тб ₮

39



үйлчилгээний

цогц төв

Гал унтраах аврах 10-р

ангийн барилга

Төсөвт

өртөг

Санхүүжих

дүн

15.0

тб ₮

7.5

тб ₮

Төсөвт

өртөг

Санхүүжих

дүн

13.4

тб ₮

6.2

тб ₮

БАЙГУУЛЛАГУУДЫН ШААРДЛАГАТАЙ

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ


байгууллагын тоног

төхөөрөмж

Санхүүжих

дүн

5.1

тб ₮

40


Нэмэлт санхүүжилт

магадлалаар

баталгаажсан байх

Шаардлагатай

санхүүжилтийг

шийдвэрлэснээр

бүрэн дуусах

Ашиглалтад орсон

төслүүдийн гэрээний

үлдэгдэл

санхүүжилтийг

шийдэх

Дээрх зарчмыг баримтлан холбогдох яамдаас ирүүлсэн баримт,

материалд үндэслэн нийт 23 төслийн 22.8 тэрбум төгрөгийг төсвийн

төсөлд тусгасан.

Царцаагдсан төслүүдийг шийдвэрлэхэд баримтласан зарчим

ЦАРЦААГДСАН ТӨСЛҮҮДИЙГ ШИЙДВЭРЛЭВ

41

САНГИЙН ЯАМ 2018 ОНД ХУРААГДСАН САНХҮҮЖИЛТ

42

2018 оны Төсвийн тухай хуулинд батлагдсан, санхүүжилтаа бүрэн авч

чадаагүй төслүүдийн хураагдсан санхүүжилт болох 38 төслийн 34.8

тэрбум төгрөгийг төсвийн төсөлд тусгав.

ТӨСВИЙН ЕРӨНХИЙЛӨН

ЗАХИРАГЧТӨСЛИЙН ТОО ТӨСӨВТ ӨРТӨГ 2020 ОНД САНХҮҮЖИХ ДҮН

БАРИЛГА, ХОТ

БАЙГУУЛАЛТЫН САЙД 4 7,791.4 1,144.0

БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ,

ШИНЖЛЭХ УХААН, СПОРТЫН

САЙД 23 41,237.2 21,013.6

ЗАМ, ТЭЭВРИЙН ХӨГЖЛИЙН

САЙД 7 8,596.3 5,369.8

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЙД 4 4,000.0 7,300.0

НИЙТ ДҮН 38 61,624.9 34,827.3


Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 2017-2020 онд

156

сургууль232

цэцэрлэг

53

дотуур

байр

68

соёлын

төв

92

эмнэлэг

НИЙГМИЙН САЛБАРЫН 601 БАРИЛГА АШИГЛАЛТАНД ОРЖ БАЙНА.

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ҮР АШИГ


ОРОН НУТГИЙН ТӨСӨВ


2020 он

188.4тэр.төг

ОРОН НУТГИЙН ХӨГЖЛИЙН НЭГДСЭН САН 2020 он /тэрбум төгрөг/

10.0

Дотоодын бараа, үйлчилгээний НӨАТ-ын 5 %

НӨАТ

Олон улсын төсөл, хөтөлбөрөөс олгох

урамшуулал, дэмжлэг

АМНАТ-ийн орлогоос улсын чанартай томоохон төсөл, арга хэмжээг хэрэгжүүлэгч хуулийн этгээдийн төлсөн АМНАТ-ийн орлогыг хассан зөрүүний 10%

Газрын тосны нөөц ашигласны төлбөрийн 30%

Ашигт малтмалын хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн

төлбөрийн 100%

Ашигт малтмалын

ашиглалтын тусгай

зөвшөөрлийн төлбөрийн

50%

Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн 5 %

2018

2019

2020 188.4

89

144 ОНХНС-НИЙТ+44

+55

Шинээр

нэмэгдэж

буй эх

үүсвэр

Хувь нэмэгдсэн

эх үүсвэр

45


Сүхбаатар

Өмнөговь

Дорноговь

Ховд

Сэлэнгэ

Аймаг Сум

Ноён

Хөвсгөл

Дарви

Ерөө

Сүхбаатар Баянхонгор

Сүхбаатар

Булган

Сэлэнгэ

Хөвсгөл

Эрдэнэцогт

Баруун-Урт

Могод

Баруунбүрэн

Ренчинлхүмбэ

Аймаг Сум

ХАМГИЙН ӨНДӨР 5 СУМ /НИЙТ/ ХАМГИЙН БАГА 5 СУМ /НИЙТ/

2.2 тб.төг

1.6 тб.төг

1.4 тб.төг

0.8 тб.төг

1.2 тб.төг

50.7 сая.төг


хайгуулын тусгай

зөвшөөрлийн төлбөрийн

100%

ОНХНС-ААС СУМДАД ШУУД ХУВААРИЛАХ АШИГТ МАЛТМАЛЫН ЭХ ҮҮСВЭРҮҮД


ашиглалтын тусгай

зөвшөөрлийн

төлбөрийн 50%

АМНАТ-ийн орлогоос улсын

чанартай томоохон төсөл, арга

хэмжээг хэрэгжүүлэгч хуулийн

этгээдийн төлсөн АМНАТ-ийн

орлогыг хассан зөрүүний 10%

13.7 тб.төг11.1 тб.төг 35.9 тб.төг НИЙТ

60.7 тб.төг

42.8 сая.төг

28.4 сая.төг

8.5 сая.төг

3.3 сая.төг

/ашигт малтмалын ашиглалтын болон хайгуулын холбогдолтой үйл ажиллагаа явуулаагүй, хайгуул, ашиглалтын

тусгай зөвшөөрлөөр талбай олгогдоогүй зарим сумдад тус 3 эх үүсвэрийн орлого хуваарилагдаагүй болно/46

САНГИЙН ЯАМСУМЫН ТӨВИЙН ШИНЭЧЛЭЛИЙГ ОРОН НУТГИЙН

ХӨГЖЛИЙН САНГИЙН ХӨРӨНГӨӨР ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ

Орон нутгийн иргэдийн амьдрах таатай орчныг

бүрдүүлэхэд чиглэсэн “Сумын төвийн

шинэчлэл”-ийн бүтээн байгуулалтын зураг

төсөл, ТЭЗҮ, хөрөнгө оруулалтыг тухайн орон

нутгийн иргэдийн санал дээр үндэслэн Орон

Нутгийн Хөгжлийн Сангийн хөрөнгөөр

санхүүжүүлэх чиглэлийг баримтална.

47


Баруун бүс

Хангайн бүс Зүүн бүс

Төвийн бүс

“Сумын төвийн шинэчлэл”-ийн бүтээн байгуулалтад эдийн

засгийн бүсчлэл тус бүрээс 1 жишиг сумд 5 тэрбум төгрөг,

нийт 20 тэрбум төгрөгийг зарцуулна.

20.0 тэрбум төгрөг

СУМЫН ТӨВИЙН ШИНЭЧЛЭЛ

/20 ТЭРБУМ ТӨГРӨГ/

48


ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ӨР


50

УЛСЫН НИЙТ ГАДААД ӨР

29.7 тэрбум $

Аж ахуйн нэгж,

компаниудын зээл

Арилжааны банкууд

Монголбанк

Засгийн газар

- 1 тэрбум $

• Оюутолгой ХХК

• Энержи Ресурс ХХК

• Шангрила-Улаанбаатар хотел ХХК

• Саусгоби сэндс ХХК

• Хөгжлийн банк

• Монголын алт ХХК

• Эм Си Эс холдинг

• МИАТ ТӨХК

• Алтайн хүдэр ХХК

• Ачит ихт ХХК гэх мэт 18.2 тэрбум $

(61.2%)

2.2 тэрбум $

(7.6%)

• Худалдаа хөгжлийн банк

• Хаан банк

• Хас банк гэх мэт

2.0 тэрбум $

(6.8%)

7.2 тэрбум $

(24.4%)

(2019.06.30)

Гадаад үнэт цаас 2.9 тэрбум ам.доллар

Чингис бонд 1,000 сая $

Мазаалай бонд 500 сая $

Хуралдай бонд 600 сая $

Гэрэгэ бонд 800 сая $

Хуримтлагдсан хүү 34.1сая $

Гадаад хөнгөлөлттэй зээл 4.3 тэрбум ам.доллар

Зам, тээвэр

Эрчим хүч

Эрүүл мэнд

Хөдөө аж ахуй

Боловсрол гэх мэт

• Хятадын ардын банкны своп

УЛСЫН НИЙТ ГАДААД ӨР


85.0%80.0%

75.0%70.0%

60.0% 60.0%

72.5%

58.9%56.3%

49.9%44.1%

39.1%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

2017 2018 2019 2020 2021 2022

ӨРИЙН ХЯЗГААР

ЗГ-ын өр(ӨҮЦ)/ДНБ

Зорилтот түвшин

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ӨРИЙН УДИРДЛАГА

Засгийн газрын өрийн өнөөгийн үнэ цэнээр

илэрхийлсэн үлдэгдлийн ДНБ-д харьцуулсан

харьцаа 2020 онд 49.9 хувь, 2021 онд 44.1 хувь,

2022 онд 39.1 хувьд хүрнэ.

• 2021 онд төлөгдөх“Мазаалай бонд”

500 сая ам.доллар, 10.875 хувийн хүүтэй

• 2022 онд төлөгдөх“Чингис бонд”

1,000 сая ам.доллар, 5.125 хувийн хүүтэй

• 2023 онд төлөгдөх“Гэрэгэ бонд”


• 2024 онд төлөгдөх

“Хуралдай бонд”


Гадаад бондын хуваарьЗасгийн газрын өрийн үлдэгдэл

51

САНГИЙН ЯАМ ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ӨРИЙН УДИРДЛАГА

Хүүгийн зардал 2020 онд төсвийн орлогын 10.0

хувь, төсвийн зарлагын 7.4 хувьд хүрч буурна.

Хүүгийн зардал, Нэгдсэн төсөвт үзүүлэх нөлөө

1,155.9

1,046.0

865.6

959.8935.9

831.0

16.4%

10.0%

7.9%

13.3%

7.4%6.2%

3.0%

5.0%

7.0%

9.0%

11.0%

13.0%

15.0%

17.0%

19.0%

400.0

500.0

600.0

700.0

800.0

900.0

1,000.0

1,100.0

1,200.0

2017 2018 2019 2020 2021 2022

тэрб

ум

төгр

өгө

өр

Зээлийн хүүгийн төлбөр Зээлийн хүү/Төсвийн орлого

Зээлийн хүү/Төсвийн зарлага

Гадаад үнэт цаас

59%Гадаад зээл

25%

Дотоод үнэт цаас

16%

Хүүгийн зардлын 59 хувийг ”Мазаалай”,

“Чингис”, “Хуралдай”, “Гэрэгэ” үнэт цаасны

хүүгийн зардал эзэлж байна.

52


ГАДААД ЗЭЭЛ, ТУСЛАМЖ


2020 Төсөв

1,296.3

168.5

150.3

28.1

122.2

Урсгал зардал

Хөрөнгийн зардал

Цэвэр зээл

Урсгал зардал

Хөрөнгийн зардал

+ 5%

-5 %

+2.3 дахин

+ 3%

ЗЭЭЛ

ТУСЛАМЖ

2019Улсын төсөв

ЗЭЭЛ ТУСЛАМЖ1,296.3 150.3

ЗЭЭЛ ТУСЛАМЖ

1,096.3 146.0

2020Улсын төсөвт

18% 3%Өсөлт

843.9

283.9

Гадаад, зээл тусламжийн төсвийн

төсөөлөл /тэрбум төгрөг/

Баримталсан зарчим:

1. Шинээр хэрэгжих төслүүдийг ажил эхлүүлэх бодит

хугацаатай уялдуулан тодорхой дүнгээр ашиглалтыг

тусгах.

2. Үргэлжлэх төслүүдийн гэрээний хэрэгжилтийг хангах

хэмжээний санхүүжилтийг тусгах.

3. 2019 онд дууссан болон 2020 онд дуусах төслүүдийн

санхүүжилтийг бүрэн тусгах.

+58%

54


•Улаанбаатар хотын шинэ онгоцны буудал ¥ 65,657.0 сая

•Улаанбаатар - Мандалговь хооронд

249 км цахилгаан дамжуулах шугам$ 113.0 сая

•Сонгинохайрхан дүүргийн эмнэлэг $ 38.3 сая

•7026 айлын орон сууцны хороолол

(Солонго 1, 2 болон Баянголын ам)$ 300.0 сая

•Улаанбаатар - Дархан чиглэлийн

нэмэлт 2 эгнээ авто зам байгуулах$ 140.0 сая

Гадаад зээлийн төсвийн төсөөлөл

Шинэ

41 төсөл

154.5тэрбум ₮

Үргэлжлэх

43 төсөл


Дуусах

31 төсөл


Төсөвт өртөг

•Улаанбаатар - Дархан чиглэлийн

204.6 км авто замыг засварлах$ 118.5 сая

•Улаанбаатар хотын төв цэвэрлэх

байгууламж - 250,000 м3$ 262.7 сая

•Газрын тос боловсруулах үйлдвэр

байгуулах төсөл$ 1,000.0 сая

•Алтанбулаг, Сүхбаатар, Бичигт, Боршоо

боомт, хил орчмын дэд бүтэц$ 65.8 сая

55


Гадаад тусламжийн төсвийн төсөөлөл

Үргэлжлэх

11 төсөл


•Эрчим хүч, сэргээгдэх эрчим хүчийг

нэмэгдүүлэх чиглэлд$ 33.0 сая

•Замын-Үүд, Гашуунсухайт боомт

/зорчигч тээврийн 30, ачаа тээврийн 28

барилга, дэд бүтэц/

¥ 357.2 сая

•Өндөрхаан нисэх онгоцны буудлыг шинэчлэх $ 3.5 сая

•Түр суурьшуулах орон сууцны

хороолол / 1008 айл /¥ 347.4 сая

•Улаанбаатар хотын ус хангамжийг нэмэгдүүлэх /Мянганы сорилын сан/

$ 350.0 сая

Дуусах

10 төсөл


Шинэ

19 төсөл


•7 сургууль /3 дүүрэг/ 5,720 хүүхэд

1 цэцэрлэг /Архангай/ 120 хүүхэд¥ 250.2 сая

•150 ортой “Түлэнхийн төв” эмнэлэг барих $ 8.0 сая

•Эрүүл мэндийн салбарын хөгжилд $ 14.0 сая

Төсөвт өртөг

56


АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД

БАЯРЛАЛАА

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ БА ДНБ ИНФЛЯЦЫН ТҮВШИН FPPD_v16... ·...

Documents

Transcript of ЭДИЙН ЗАСГИЙН ӨСӨЛТ БА ДНБ ИНФЛЯЦЫН ТҮВШИН FPPD_v16... ·...