Διδακτικοί στόχοι

Σκοποί και στόχοι

  Σκοποί: Γενικές και µη σαφώς καθορισµένες επιδιώξεις

  Όταν οι σκοποί αναλυθούν µε λεπτοµέρεια, και να αναφέρονται σε συγκεκριµένες συµπεριφορές που µπορούν να παρατηρηθούν ή να µετρηθούν, τότε έχουµε στόχους   Στους εκπαιδευτικούς στόχους προτιµούµε να δηλώνεται η αναµενόµενη συµπεριφορά του µαθητή

Διδακτικοί στόχοι

  Ο διδακτικός στόχος δηλώνει τη συµπεριφορά που αναµένουµε να έχει ο µαθητής στο τέλος µιας διδακτικής ενότητας ως αποτέλεσµα της διδασκαλίας-µάθησης   Συµφωνεί µε τους ευρύτερους στόχους που θέτει το αναλυτικό πρόγραµµα

  Περιέχει τα βασικά σηµεία της διδακτικής ενότητας   Ανταποκρίνεται στις ικανότητες και εµπειρίες των µαθητών

  Βοηθά στην επιλογή της διδακτέας ύλης, στον προγραµµατισµό της διδασκαλίας, και στην αξιολόγηση του βαθµού επιτυχίας της διδασκαλίας

Στοιχεία ενός καλά διατυπωµένου στόχου (Mager, 1975) 1.  Το υποκείµενο: να είναι ξεκάθαρο ποιο πρόσωπο

αναµένεται να επιδείξει µια συµπεριφορά 2.  Η ενέργεια: η απάντηση στην ερώτηση «τι θα κάνει

το υποκείµενο για να επιδείξει την αναµενόµενη συµπεριφορά»

  Να χρησιµοποιούνται σαφή ρήµατα που δηλώνουν δράση/ενέργεια, όχι αφηρηµένα και γενικά

3.  Το αποτέλεσµα: το παράγωγο της ενέργειας 4.  Οι συνθήκες: οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες

θα εµφανιστεί η συµπεριφορά   Π.χ. Ο χώρος, τα µέσα, ο τρόπος εργασίας κλπ.

5.  Ο βαθµός επίτευξης: το κριτήριο για να θεωρηθεί το αποτέλεσµα ικανοποιητικό

διδακτικός στόχος

  Είναι κάτι που µπορεί να αξιολογηθεί στο τέλος

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Επικ. Καθηγήτρια Τµήµα Θεολογίας Α.Π.Θ

Ο καθορισµός των διδακτικών στόχων

 αποτελεί το επίκεντρο ενός αποτελεσµατικού σχεδιασµού της διδασκαλίας

 έχει ρόλο κατευθυντήριας γραµµής – οργάνωσης της ύλης – επιλογής της µεθόδου διδασκαλίας – κριτήριο αξιολόγησης

 Προηγείται όλων των άλλων στοιχείων της διδασκαλίας

Πλεονεκτήµατα σαφώς καθορισµένων στόχων:

  Ο καθορισµός των σκοπών διδασκαλίας αποτελεί τη βάση για το σχεδιασµό και τη διεξαγωγή ενός αποτελεσµατικού µαθήµατος

  Οι σκοποί διδασκαλίας αποτελούν ασφαλές και αντικειµενικό κριτήριο ελέγχου (αξιολόγηση εκπαιδευτικού – µαθητή)

  Η σαφής διατύπωση σκοπών διδασκαλίας συµβάλλει στη δραστηριοποίηση των µαθητών & στη ρύθµιση των προσπαθειών τους για να κατακτήσουν το στόχο.

Μια σαφής διατύπωση στόχου :

Τα βασικά στοιχεία που απαιτούνται να περιλαµβάνει µια σωστή διατύπωση

σκοπών διδασκαλίας είναι :

Κατά τη διατύπωση του στόχου χρησιµοποιούµε ρήµατα που δηλώνουν δραστηριότητα (του

µαθητή) : Ο µαθητής (να µπορεί)   να γράφει   να απαγγέλλει   να εντοπίζει   να αναφέρει   να επιλέγει   να επισηµαίνει   να διηγείται   να περιγράφει   να κατασκευάζει   να διακρίνει   να συγκρίνει   να αντιπαραθέτει   να διαπιστώνει   να κατονοµάζει   να απαριθµεί   να σχεδιάζει, να υπογραµµίζει].

ΑμπαλάκηςΣτέλιοςsteamba@yahoo.com

Αντικειμενικοίδιδακτικοίστόχοι

 Οισκοποίτουκάθεμαθήματοςπροσδιορίζουναπλώςταπλαίσιαμέσασταοποίαθακινηθείηεκπαιδευτικήδιαδικασία

 Θαπρέπειναοριστούνκαιστόχοισαφείςκαισυγκεκριμένοιπουθαμπορούνναγίνουναντιληπτοίμετονίδιοτρόποαπόόλουςτουςμαθητέςκαιπουηπραγματοποίησητουςθαοδηγείστηνολοκλήρωσητωνγενικώνσκοπών

 Οστόχοςαπαντάειστηνερώτηση:«Τιθέλετεναείναιικανοίοιμαθητέςνακάνουναφούθαέχουνπαρακολουθήσειέναμάθημα;»

Αντικειμενικοίδιδακτικοίστόχοι

  Έναςαντικειμενικόςστόχοςαποσαφηνίζειτηναλλαγήπουεπιδιώκεταιναεπέλθειστομαθητήμετάτοτέλοςτουμαθήματος

 Οόροςαλλαγήσυμπεριφοράςχρησιμοποιείταιγενικάστηθεωρίατωναντικειμενικώνστόχωνκαθώςέχειεπηρεαστείπολύαπότιςθέσειςτηςψυχολογίαςτηςσυμπεριφοράς

 ΟMagerδιαπιστώνειπωςοιμαθητέςπουγνωρίζουναπότηναρχήτουςστόχουςτουμαθήματοςδιαθέτουνλιγότερο65%χρόνογιαδιάβασμααπόαυτούςπουτουςαγνοούν

Γιατίχρησιμοποιούμεαντικειμενικούςστόχους(1/2)1.  Καθοδηγούντιςπροσπάθειεςτουμαθητήγιαμελέτη:

ακριβήςδιατύπωσητουτιπεριμένουμεαπότουςμαθητές.Οιπροσεκτικάδιατυπωμένοιστόχοιβοηθούντουςμαθητέςναμηνσπαταλούνπολύτιμοχρόνοκαιενέργειαμελετώνταςλάθοςπράγματα

2.  Καθοδηγούντιςπροσπάθειεςτουκαθηγητήγιαδιδασκαλία:εξασφαλίζουνένανεπαρκήτρόποσχεδιασμούτωνδραστηριοτήτωντηςδιδασκαλίας

Γιατίχρησιμοποιούμεαντικειμενικούςστόχους(2/2)3.  Καθοδήγησητωνπροσπαθειώντουμαθητώνκαιτων

καθηγητώνγιααξιολόγηση:τατεστπουσκοπεύουνσεκαθαράεξειδικευμένουςστόχουςδίνουνστονμαθητήτηνευκαιρίανααποδείξειπωςέχειπετύχειότιαναμενόταναπόαυτόνΕπίσηςτααποτελέσματατουςεξασφαλίζουνστονκαθηγητήένανεύχρηστοτρόπογιαναεξακριβώσειανοιδιδακτικέςτουπροσπάθειεςείναιαποτελεσματικέςήόχι

Διατύπωσηαντικειμενικώνστόχων Παράτηνχρησιμότητατωναντικειμενικώνστόχωνοιπερισσότεροικαθηγητέςδυσκολεύονταιναδιατυπώσουναντικειμενικούςστόχους

  Κανόνες:  Πρέπειναεπικεντρώσουμετηνπροσοχήμαςσταγνωστικάεπιτεύγματατωνμαθητώνκαιόχιστηνδιαδικασίατηςμάθησης

  Πρέπειναεπικεντρώσουμετηνπροσοχήμαςστησυμπεριφοράτουμαθητήκαιόχιτουκαθηγητή

  Πρέπειναδιατυπώνουμετουςαντικειμενικούςστόχουςμετρόποσαφήκαισυγκεκριμένο.

Διατύπωσηαντικειμενικώνστόχων  Συνίσταταιηχρήσηρημάτωνμεακριβέςνόημα  Ταρήματα«ξέρωκαλά»,«γνωρίζω»,«κατανοώ»,είναιλιγότεροακριβήαπότα«εξακριβώνω»,«διατυπώνω»,«απαριθμώ»

 Ηθεωρίαπροτείνειναχρησιμοποιούμε,ότανδιατυπώνουμεαντικειμενικούςστόχους,ρήματαμετοακριβέστεροδυνατόνόημα

 Οιεκπαιδευτέςθαπρέπειναπροσδιορίσουνμεσαφήτρόποτηναλλαγήπουεπιθυμούνστησυμπεριφοράτουμαθητήστοτέλοςτηςεκπαιδευτικήςδιαδικασίας

Διατύπωσηαντικειμενικώνστόχων Οαντικειμενικόςστόχοςμιαςεπιμέρουςδιδακτικήςενότηταςθαπρέπειναδηλώνει

a) Ποιοςθαεμφανίσειτηνεπιδιωκόμενησυμπεριφοράb) Ποιαπαρατηρήσιμησυμπεριφοράδείχνειότιοεπιδιωκόμενοςστόχοςεπιτεύχθηκε

c) Ποιοθαείναιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράςd) Μέσασεποιεςσυνθήκεςθαεμφανισθείαυτήησυμπεριφορά

e) Μεποιακριτήριαθαθεωρηθείότιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράςαυτήςθαείναιικανοποιητικό

Παράδειγμα1a)  Ποιοςθαεμφανίσειτην

επιδιωκόμενησυμπεριφορά

b)  Ποιαπαρατηρήσιμησυμπεριφοράδείχνειότιοεπιδιωκόμενοςστόχοςεπιτεύχθηκε

c)  Ποιοθαείναιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράς

d)  Μέσασεποιεςσυνθήκεςθαεμφανισθείαυτήησυμπεριφορά

e)  Μεποιακριτήριαθαθεωρηθείότιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράςαυτήςθαείναιικανοποιητικό

  Ομαθητής

  Πρέπειναείναιικανόςναεφαρμόζει

  ΤιςδιαδικασίεςσεγλώσσαPascal

  Όταντουδοθείμιαάσκησηαμέσωςμετάτηναντίστοιχηδιδασκαλίαστηντάξη

  Καιτο80%τωνμαθητώννααπαντήσειχωρίςκανέναλάθος

Παράδειγμα2a)  Ποιοςθαεμφανίσειτην

επιδιωκόμενησυμπεριφορά

b)  Ποιαπαρατηρήσιμησυμπεριφοράδείχνειότιοεπιδιωκόμενοςστόχοςεπιτεύχθηκε

c)  Ποιοθαείναιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράς

d)  Μέσασεποιεςσυνθήκεςθαεμφανισθείαυτήησυμπεριφορά

e)  Μεποιακριτήριαθαθεωρηθείότιτοαποτέλεσματηςσυμπεριφοράςαυτήςθαείναιικανοποιητικό

  Ουποψήφιοςεκπαιδευτικός

  Οφείλειναείναισεθέσημετάτηνδιδασκαλίαπερίαντικειμενικώνσκοπώνναδιατυπώνει

  Αντικειμενικούςσκοπούςτηςδιδασκαλίαςτουμαθήματοςτηςειδικότηταςτου

  Έχονταςυπόψητουτονγενικόσκοπότουμαθήματος,όπωςορίζεταιστοΑναλυτικόΠρόγραμμα,τηδιδακτέαύληκαιγενικάτουςσυγκεκριμένουςπεριορισμούςτουμαθήματος

  Καιοιστόχοιαυτοίναείναιπλήρειςκαισαφείςκαιναμπορούνναεφαρμοστούνστηνπράξη

Μερικάακόμηπαραδείγματα

 Ομαθητής,αφούθαέχειπαρακολουθήσειτοσχετικόμάθημακαιαντουζητηθεί,θαπρέπειναμπορείναδιατυπώσειτονόρο«διακοπήτουλειτουργικούσυστήματος»χωρίςκανέναλάθος

 Ομαθητής,όταντουδοθείμιαδομήδεδομένων,θαπρέπειναείναιικανόςναβρίσκειέναστοιχείομέσασεαυτήν,μετηνμέθοδοτηςδυαδικήςήσειριακήςαναζήτησηςκαινααναλύειτηνπολυπλοκότητατουαλγορίθμουσωστά

Μερικάακόμηπαραδείγματα

 Ομαθητής,αφούθαέχειολοκληρώσειόλαταμαθήματατηςγλώσσαςJava,θαέχειολοκληρώσειόλεςτιςεργασίεςκαιθαέχειμελετήσειγιατιςεξετάσεις,θαπρέπειναείναιικανόςνααπαντήσεισωστάσεερωτήσειςτουπαρακάτωτύπουμέσασε20λεπτά(Ακολουθούνταερωτήματα..)

 Ναείναιικανότο80%τωνμαθητώνναπεριγράφεικαιναξεχωρίζειταείδητωνεκτυπωτών,όταντουζητηθείαμέσωςμετάτηνδιδασκαλίαστηντάξητουσχετικούμαθήματος