δώδεκα μήνες 'αφετηρία'.Fnl

45
μήνες ΑφετηρίαΈνα πιλοτικό πρόγραμμα θεατρικού εργαστηρίου στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων (ΕΚΚΝ) Αυλώνα. Βασισμένο στην εθελοντική εργασία του Στάθη Γράψα Οκτώβριος 2010 – Οκτώβριος 2011

Transcript of δώδεκα μήνες 'αφετηρία'.Fnl

µήνες ‘Αφετηρία’

Ένα πιλοτικό πρόγραµµα θεατρικού εργαστηρίου στο Ειδικό Κατάστηµα Κράτησης Νέων (ΕΚΚΝ) Αυλώνα.

Βασισµένο στην εθελοντική εργασία του Στάθη Γράψα

Οκτώβριος 2010 – Οκτώβριος 2011

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 1

Περιεχόµενα

Μέρος Α Σελίδες

Σύνοψη………………………………………………………………………………...2 Οι πρώτες συναντήσεις..………………………..…………………………..………...3 Το ∆ηµοτικό σχολείο και οι µαθητές του……………………….. .………………….3 Η διοίκηση……………………….……………………......…………………………..4 Ο χώρος και η πρώτη παράσταση……………………….…………...........................4 Η παράσταση της ‘Αφετηρίας……………………….……..………………………...5 Οµάδα Υποστήριξης………………………...……………………………………. ….5 Στόχοι.…………………………….………………………………………………….. 6 Αιτήµατα & Προτάσεις.………………………….…………………………………..7 Επίλογος.……………………………………...……………………………………….8

Μέρος Β

Παράρτηµα:

Οι 12 παραστάσεις της ‘Αφετηρίας’ το 2011…..…………………………………. 10 Επιστολή του Παύλου ∆ουλάµη, ∆ιευθυντή του ΕΚΚΝ Αυλώνα………………….11 Επιστολή του Κωσταντίνου Λαµπρόπουλου, Αρχιφύλακα του ΕΚΚΝ Αυλώνα.……...………………………………………………………………………12 Επιστολή του Νίκου Αρµένη, ∆ιευθυντή του ∆ηµοτικού Σχολείου του ΕΚΚΝ Αυλώνα…………………………………………………..……………....13 Σχόλια µελών της οµάδας µετά από την πρώτη παράσταση……………..….…….14 Επιστολή της ∆ήµητρας Θεοδωρακοπούλου, Ψυχολόγου του ΕΚΚΝ Αυλώνα……………………………..………………………………………………...16 Επιστολή του Νίκου Μπούρα, Κοινωνικού Λειτουργού του ΕΚΚΝ Αυλώνα………………………………………………...……………………………..17 Επιστολή του Γιώργου Σαµπατακάκη, Λέκτορα Θεατρολογίας του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστηµίου Πατρών……………….18 Επιστολή της Χαράς Μπακονικόλα, Οµότιµης Καθηγήτριας του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστήµιου Αθηνών….……………………………..19 Επιστολή του Κλήµη Πυρουνάκη, ∆ιευθυντή του Σ∆Ε των Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών ……………………………………………….………………..........20 Γράµµα από την Θαµάρ, µια συγκρατούµενη από την Θήβα…….………………..21 Γράµµα από την Γεωργία, µια συγκρατούµενη από την Θήβα……...…………….22 Γράµµα του Γιώργου Ζουγανέλη, ∆ιευθυντή του 2ου Σ∆Ε τον ∆ικαστικών Φυλακών Κορυδαλλού……………………………………………………………...…….…….23 Επιστολή του Γιώργου Μόσχου, Βοηθού του Συνήγορου του Πολίτη για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού……………………………………………………………25 Επιστολή του Κώστα Καζάκου ……….……………………………………………27 Επιστολή του Γιώργου Τσουνή, Προέδρου ∆.Σ της Σκακιστικής Ακαδηµίας Χαλκίδος……………………………….…………………………………………….28 Επιστολή του Αναστάσιου Χριστοφόρου ∆ασκάλου του ∆ηµοτικού Σχολείου Ε.Κ.Κ.Ν Αυλώνα………………………..…….……………………………………..29 Γράµµα του Γιάννη Κ, συγκρατούµενος από τον Αυλώνα…………………………31 Σχόλια µελών της οµάδας µετά από 12 µήνες ‘Αφετηρία’……….………………..34 Σχόλια θεατών που παρακολούθησαν την ‘Αφετηρία’….………..……………….36 Το πρόγραµµα της παράστασης.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 2

Σύνοψη Τον Οκτώβρη του 2010, έστειλα αίτηµα στο Υπουργείο ∆ικαιοσύνης για να οργανώσω και να υλοποιήσω ένα θεατρικό εργαστήρι µέσα στο Ειδικό Κατάστηµα Κράτησης Νέων του Αυλώνα, σε συνεργασία µε το ∆ηµοτικό σχολείο της φυλακής. Η αίτηση αυτή έγινε µετά από την έγκριση και την στήριξη του διευθυντή των φυλακών του Αυλώνα, κο ∆ουλάµη Παύλο. Με µεγάλη χαρά έλαβα την θετική απάντηση στις 20 Οκτωβρίου µε αριθµό πρωτοκόλλου 106881, που µου επέτρεπε την είσοδο στην φυλακή για την οργάνωση του θεατρικού εργαστηρίου. Ο Ειδικός Γραµµατέας του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης, κος Μάριος Σκανδάµης είναι αυτός που ενέκρινε και στηρίζει την πρωτοβουλία µου αυτή από την πλευρά του υπουργείου. Οι πρώτες συναντήσεις µε τους µαθητές του ∆ηµοτικού σχολείου, έγιναν από τις 25 Οκτωβρίου µέχρι τις 25 Νοεµβρίου το 2010. Σκοπός ήταν να επιλεγούν τα πιο κατάλληλα άτοµα για την οµάδα ύστερα από διάφορες δοκιµαστικές ασκήσεις. Η συνεργασία µου µε τον διευθυντή του ∆ηµοτικού Σχολείου της φυλακής, τον κο Νίκο Αρµένη ήταν καθοριστική ως προς την υλοποίηση του εργαστηρίου και την συνέχιση του. Στόχος µου, δεν ήταν να οργανώσω µια θεατρική οµάδα που θα παρουσίαζε την δουλειά της σε τόσο σύντοµο χρονικό διάστηµα. Προσωπικά µε ενδιέφερε η συστηµατική επαφή µε τα µέλη της οµάδας. Πολύ σύντοµα όµως κατάλαβα ότι οι νέοι κρατούµενοι/ηθοποιοί µπορούσαν να αντεπεξέλθουν σε µια επίσηµη παρουσίαση της δουλειάς τους και στις 12 Μαρτίου 2011 παίξαµε την πρώτη παράσταση της ‘Αφετηρίας’ µε καλεσµένους από την Αθήνα. Μετά από ένα χρόνο η θεατρική οµάδα του ΕΚΚΝ Αυλώνα έχει πραγµατοποιήσει 6 επίσηµες παραστάσεις, και άλλες 6 σε µορφή πρόβα-παράσταση για συγκεκριµένους καλεσµένους. ∆ύο από τις επίσηµες παραστάσεις έγιναν στις ∆ικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού και στο Κατάστηµα Κράτησης Γυναικών στο Ελαιώνα. Στο Παράρτηµα υπάρχουν επιστολές και σχόλια από θεατές που παρακολούθησαν τις παραστάσεις και κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους. Πέρα από τις παραστάσεις, το θεατρικό εργαστήρι έχει φιλοξενήσει και άλλους εθελοντές που έχουν κάνει µάθηµα µε την οµάδα. Η έκθεση αυτή έχει σκοπό την καταγραφή της πορείας του θεατρικού εργαστηρίου του Αυλώνα από τις 25 Νοεµβρίου του 2010 µέχρι σήµερα και συνοδεύεται από προτάσεις για την συνέχιση και την διεύρυνση του.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 3

Οι πρώτες συναντήσεις Πριν ξεκινήσω τις συναντήσεις µε τα παιδιά του δηµοτικού, επισκέφτηκα το σχολείο µερικές φορές για να µε δουν οι µαθητές και να γνωριστούµε άτυπα µέσα στο σχολείο τους. Μιλούσα µε τον κο Αρµένη σχετικά µε τους στόχους µας και τα πρακτικά θέµατα της συνεργασίας και έτσι όταν ξεκινήσαµε ήµουν ήδη ένα οικείο πρόσωπο το οποίο µπορούσαν να εµπιστευτούν. ∆εν διέκρινα κανένα πρόβληµα στην επικοινωνία µου µε τα παιδιά. Πολύ σύντοµα, στις πρώτες συναντήσεις όπου έβλεπα όλα τα παιδιά του δηµοτικού και πριν επιλέξουµε µε τον κο Αρµένη την τελική οµάδα των 20, µε πλησίαζαν µερικοί και µου εξέφραζαν το θαυµασµό τους για το εργαστήρι και την ανυποµονησία τους για την επόµενη συνάντηση. Γνώριζα πολύ καλά πόσο σηµαντική είναι η δέσµευση σε ένα τέτοιο εγχείρηµα που βασίζεται σε εθελοντική εργασία. Είχα αποφασίσει ήδη ό,τι τις ∆ευτέρες θα τις αφιέρωνα στην οµάδα του θεατρικού εργαστηρίου του Αυλώνα. Οι ανάγκες όµως µεγάλωσαν και έτσι προσπαθώ να βρίσκοµαι κοντά τους πιο συχνά. Το ∆ηµοτικό σχολείο και οι µαθητές του ¨Ένα τέτοιο εγχείρηµα δεν θα µπορούσε να γίνει χωρίς την µεσολάβηση ενός θεσµού που ήδη υπάρχει µέσα στην φυλακή. Το ∆ηµοτικό σχολείο και το δίκτυο του ήταν ο πιο κατάλληλος θεσµός για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο εργαστήρι πιο οµαλά. Το δηµοτικό σχολείο που λειτουργεί µέσα την φυλακή είχε τότε (Οκτ. 2010) 60 µαθητές. Ένας βασικός λόγος που συνεργάστηκα µε το σχολείο και τον διευθυντή του, είναι επειδή ο κος Αρµένης γνώριζε πολύ καλά τους µαθητές του και µπορούσε να κρίνει και να βοηθήσει έτσι στην καταλληλότητά τους. Επίσης, ήταν ο βασικός µοχλός της προώθησης του εργαστηρίου προς την διεύθυνση της φυλακής και προς το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης. Από την πρώτη στιγµή της επικοινωνίας µας εκτίµησε τα οφέλη µιας τέτοιας δραστηριότητας για τους νεαρούς κρατούµενους και κυρίως της καλλιέργειας ενός πιο δηµιουργικού κλίµατος µέσα στο ίδιο το σχολείο. Η σχέση του µε όλα τα παιδιά του σχολείου είναι υποδειγµατική ως προς την σχέση που έχει ένας δάσκαλος µε τους µαθητές του. Πιο συγκεκριµένα, τον χαρακτηρίζει η κατάλληλη ευαισθησία που χρειάζεται σε µια τέτοια ιδιαίτερη συνθήκη και η ικανότητα να χειριστεί τα ζητήµατα που προκύπτουν µέσα στο σχολείο του. Οι µαθητές του ∆ηµοτικού σχολείου είναι 80 % αλλοδαποί µε λίγη ή ελάχιστη µόρφωση. Είναι παιδιά που έχουν χάσει χρόνια από την παιδικότητά τους και βιώνουν περιπέτειες ξενιτεµού και παρανοµίας. Μέσα στα µάτια τους διακρίνω την βασική ανάγκη του ανθρώπου να επικοινωνήσει πραγµατικά µε κάποιον. Να του αφιερώσει λίγο χρόνο ουσιαστικό και όχι να τον εκµεταλλευτεί, να τον παραπλανήσει και να τον ‘πουλήσει’. Σχόλια των µελών του θεατρικού εργαστηρίου θα βρείτε στο παράρτηµα.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 4

Η διοίκηση Ο ∆ιευθυντής της φυλακής κος Παύλος ∆ουλάµης γνώριζε πολύ καλά ότι ένα τέτοιο εργαστήρι που έλειπε τόσο καιρό θα είχε θετικότατη επίδραση στους νεαρούς κρατούµενους. Από την πρώτη µας συνάντηση µέχρι και σήµερα, η συνεργασία µας είναι άψογη. Βρισκόµαστε σε άµεση επικοινωνία για τα θέµατα της οµάδας και επίσης µοιραζόµαστε το όραµα να ανοίξει αυτή η δραστηριότητα καθώς και άλλες και στην υπόλοιπη φυλακή. Το δίκτυο της διοίκησης περιλαµβάνει επίσης και τον Αρχιφύλακα του καταστήµατος τον κο Λαµπρόπουλο Κωνσταντίνο ο οποίος επίσης στηρίζει την προσπάθεια αυτή του θεατρικού εργαστηρίου. Μαζί µε τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους διευκολύνουν τις µετακινήσεις της οµάδας εντός του καταστήµατος και φροντίζουν για την οµαλή διεξαγωγή της παράστασης και την υποδοχή των καλεσµένων της θεατρικής οµάδας. Ο χώρος και η πρώτη παρουσίαση Ο χώρος των συναντήσεων µας µε την οµάδα, είναι η βιβλιοθήκη της φυλακής που βρίσκεται δίπλα από τα µαγειρεία στο ισόγειο. Είναι ένας µεγάλος χώρος µε µια χαµηλή σκηνή σε µια άκρη και καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες της δουλειάς µας. ∆ηλαδή είναι αποµονωµένος χώρος, καλά φωτισµένος που προσφέρεται για τις ασκήσεις µας και για τις παρουσιάσεις µας. Η πρώτη παρουσίαση της ‘Αφετηρίας’ έγινε στο πλαίσιο της γιορτής των Χριστουγέννων στις 22 ∆εκεµβρίου 2010, µε θετικότατη ανταπόκριση των παραβρισκόµενων τροφίµων και επισκεπτών. ∆εν θα ξεχάσω ποτέ αυτή την πρώτη συνάντηση όπου οι 150 κρατούµενοι στα πρώτα λεπτά άρχισαν να αποδοκιµάζουν τα µέλη της οµάδας µε γιουχαΐσµατα και σφυρίγµατα. Προφανώς δεν µπορούσαν να αποκωδικοποιήσουν τα µηνύµατα απευθείας και τους φάνηκε πολύ ξένο και ανοίκειο αυτό που έβλεπαν. Η οµάδα δεν πτοήθηκε και συνέχισε την δουλειά της σαν να ήταν επαγγελµατίες. Πολύ σύντοµα επικρατούσε ‘νεκρική σιγή’ σε όλη την αίθουσα µέχρι που οι θεατές φτάσανε στο σηµείο να ζητωκραυγάζουν για τις εξελίξεις του δρώµενου. Ήταν η πρώτη µας παράσταση και σαν αφετηρία δεν θα µπορούσε να γίνει κάτι καλύτερο να τονώσει το ηθικό των παιδιών και να δοθούν απόλυτα στο ταξίδι αυτό του θεατρικού εργαστηρίου.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 5

Η παράσταση της ‘Αφετηρίας’ Σε µια από τις πρώτες συναντήσεις που είχα µε την οµάδα κάθισα και ρώτησα των καθέναν τι τον απασχολούσε, τι σκεφτόταν, τι επιθυµούσε κ.ο.κ. Από τα λόγια τους άρχισα να υποψιάζοµαι τον πόνο και την απόγνωση που ένιωθαν αυτά τα παιδιά. Σκέφτηκα ότι η φωνή τους πρέπει να ακουστεί και το θέατρο θα ήταν ο καλύτερος τρόπος. Από τα θέµατα που κατέγραψα στις αφηγήσεις τους δηµιούργησα εικόνες µε τα σώµατα, τα οποία συµβόλιζαν και κάποιες έννοιες πιο γενικές για την κοινωνία µέσα και έξω από την φυλακή. Η µία εικόνα ακολουθούσε την άλλη και πολύ σύντοµα είχαµε µια ενότητα από θέµατα που εξέφραζαν την οµάδα και τον καθένα ξεχωριστά. Η ροή των εικόνων ήταν το επόµενο στάδιο και σύντοµα βρέθηκε η κατάλληλη µουσική. ∆εν είχαµε κάποιο κείµενο να µάθουµε, δεν ήταν γνωστή η ιστορία που θα δείχναµε, ήταν κάτι πολύ πιο σηµαντικό. Ήταν η αλήθεια τους και αυτό κανείς δεν θα µπορούσε να το αµφισβητήσει. Μόνο µια φράση σε όλο το δρώµενο είχε ο καθένας να πει στο τέλος της παράστασης. Κάτι πολύ προσωπικό. Κάτι δικό του. Στα προγράµµατα των παραστάσεων µπορεί κανείς να διαβάσει τις φράσεις των παιδιών. Για το µεγαλύτερο µέρος της παρουσίασης η έκφραση γινόταν µε το σώµα µόνο και µε το βλέµµα τους. ‘Ένα καθαρό βλέµµα τους ζητούσα µόνο. Αυτό που έχουµε ξεχάσει εµείς οι ‘απ’ έξω’, οι νέοι κρατούµενοι υποδειγµατικά µας έδειξαν από πού να ξεκινήσουµε για να ξαναβρούµε λίγη ανθρωπιά. Η παράσταση µε το συµβολικό τίτλο ‘Αφετηρία’ αναφέρεται στα πολλά καινούργια ξεκινήµατα που εύχεται κανείς να του συµβούν στη ζωή του, µέσα και έξω από την φυλακή. Το πρόγραµµα της παράστασης θα το βρείτε στο τέλος του παραρτήµατος.

Οµάδα Υποστήριξης. Εθελοντές που έχουν κάνει µάθηµα στην οµάδα του θεατρικού εργαστηρίου

Ηλίας Χατζηγεωργίου Χορευτής ( Hip-Hop) Κραστίν Ραντάνοβ Ηθοποιός / Κασκαντέρ Χρήστος Αναστασόπουλος Performer – Mime-artist - acrobat Rodrigo Chaves de Lima ∆άσκαλος Capoeira Κώστας Ζησιµόπουλος Μαθητής Capoeira Οι συνάδελφοι ηθοποιοί Αλέξανδρος Τούντας και Αντώνης Μυριαγκός έχουν συµµετάσχει σε πρόβα µαζί µε την θεατρική οµάδα. Επίσης θα ήθελα να αναφέρω τους παρακάτω φίλους οι οποίοι µε τον τρόπο τους συµβάλλουν στις εκδηλώσεις και παραστάσεις της οµάδας εθελοντικά.

Χάρης ∆άλλας – ηχολήπτης Μάρω Κουρή – φωτορεπόρτερ Γιάννος Αιόλου – συνθέτης ∆ηµήτρης Αθανασιάδης - γραφίστας

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 6

Στόχοι Κύριοι Στόχοι –

* Οργάνωση θεατρικού εργαστηρίου από µαθητές του ∆ηµοτικού Σχολείου * ∆ηµιουργία θεατρικής οµάδας µέσα στην φυλακή του Αυλώνα

* Παρουσίαση της δουλειάς της οµάδας µέσα στην φυλακή * Παρουσίαση της παράστασης της οµάδας σε άλλες φυλακές

* ∆ηµιουργία µιας οµάδας ‘πρότυπο’ στην εποχή µας Παράλληλοι Στόχοι –

* Απασχόληση των τροφίµων µε µια δηµιουργική δραστηριότητα η οποία θα επιδράσει θετικά ως προς την συµπεριφορά, και την εκτόνωση της ενέργειάς τους

* Ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης των συµµετεχόντων στο εργαστήρι * Ανάπτυξη της αίσθησης της οµάδας – κοινωνίας. * Αποσυµφόρηση του µαθήµατος από πολλούς µαθητές * Βελτίωση της εικόνας της φυλακής προς την κοινωνία * Καλλιέργεια εξωστρεφούς κουλτούρας του συστήµατος της φυλακής * Συµµετοχή σε τέτοιες δραστηριότητες και για τους υπόλοιπους φυλακισµένους.

Από τον Οκτώβρη του 2010 µέχρι σήµερα, µπορώ να πω µε πλήρη συνείδηση ότι όλοι οι στόχοι έχουν επιτευχθεί και κάτι παραπάνω. Τα σχόλια των µελών της οµάδας όπως και οι προσωπικές επιστολές το αποδεικνύουν. Αυτό που δεν υπολόγισα ήταν το πόσο γρήγορα αυτή η θετική ενέργεια της οµάδας θα κλιµακωνόταν σε δύναµη και θα µας οδηγούσε στην σηµερινή κατάσταση δηλ. να έχουµε τουλάχιστον 2 νέες λίστες από θεατές σε αναµονή για την Άφετηρία’ και επίσης αρκετούς νέους κρατούµενους να θέλουν να µπουν και αυτοί στην οµάδα. Καταφέραµε να ξεπεράσουµε εθνικές διαµάχες µέσα στη οµάδα. Καταφέραµε να αθωωθούν κρατούµενοι µε τον πρόεδρο του δικαστηρίου να ρωτάει αν είναι µέλος της θεατρικής οµάδας ο κρατούµενος ή όχι. Καταφέραµε να έχουµε ένα σηµαντικό αριθµό από πιστούς θεατές οι οποίοι µιλούν για την οµάδα µήνες µετά από της εµπειρία τους. Καταφέραµε sites και blogs να γράφουν για την οµάδα και την δραστηριότητα της Καταφέραµε να ξεσηκώσουµε κι άλλους εθελοντές δασκάλους και ειδικούς να έρθουν µέσα στην φυλακή και να αφιερώσουν λίγο χρόνο στους νέους κρατούµενους. Καταφέραµε πολλά και είµαστε µόνο στην …..‘Αφετηρία’

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 7

Αιτήµατα

Τα βασικά αιτήµατα της παρούσας έκθεσης είναι τρία : i. Να αναγνωριστεί η δουλειά που έχει γίνει µέχρι τώρα από τα εµπλεκόµενα

υπουργεία και να επικυρωθεί η συνέχισή της µε την απόλυτη στήριξή τους, ii. Να υπάρχει µια συνεργασία µε τα υπουργεία σε πρακτικά ζητήµατα των

αναγκών της οµάδας, π.χ µε δελτία τύπου για εκδηλώσεις, για την παραχώρηση κατάλληλης αίθουσας για ενδεχόµενη εκδήλωση, κτλ.

iii. Να βρεθεί µια λύση ως προς την οικονοµική ενίσχυση της προσπάθειας αυτής

για να καλυφθούν έξοδα και αµοιβή.

Προτάσεις i. Η συνέχεια και εξέλιξη της θεατρικής οµάδας και των δραστηριοτήτων της, ii. Η παρουσίαση της δουλειάς της οµάδας και σε άλλα καταστήµατα κράτησης. iii. Η παρουσίαση της δουλειάς της ¨Αφετηρίας και έξω από την φυλακή. iv. Η επέκταση του θεατρικού εργαστηρίου και στην υπόλοιπη φυλακή. v. Η δηµιουργία εργαστηρίων άλλων τεχνών µέσα στο ΕΚΚΝ Αυλώνα.

vi. Η εκπροσώπηση της Ελλάδος σε διεθνές επίπεδο από την δουλειά της οµάδας

στο 3ο ∆ιεθνές Συµπόσιο για το θέατρο στις φυλακές. vii. Η δηµιουργία παρόµοιου θεατρικού εργαστηρίου και σε άλλες φυλακές της

χώρας.

viii. H δηµιουργία ενός φεστιβάλ θεάτρου µε την συµµετοχή καταστηµάτων κράτησης.

ix. Να γίνει η θεατρική οµάδα ‘πρότυπο οµάδας’ η οποία θα αναδείξει την σωστή

αντιµετώπιση δυσµενών συνθηκών στην εποχή µας µέσα από την τέχνη του θεάτρου.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 8

Επίλογος Μόνο µε συστηµατική δουλειά µπορεί κανείς να δει αποτελέσµατα για ένα στόχο που έχει θέσει. Αυτός ο κανόνας ισχύει για όλους. Εδώ όµως µιλάµε για µια οµάδα που δεν ξεκινάει επί ίσοις όροις µε τις υπόλοιπες. Η θεατρική οµάδα του Αυλώνα ξεκινάει αυτόν τον αγώνα µε αυτονόητα εµπόδια. Κι όµως φτάσαµε µέχρι εδώ. ∆ουλέψαµε µε µεράκι και µε την δίψα που έχει ένας µαθητής όταν ξεκινάει το σχολείο. Μόνο που το σχολείο το δικό µας έχει µάθηµα την ίδια την ζωή µας. Κάναµε ένα ταξίδι έρευνας, ανάλυσης, εκτίµησης, και φτάσαµε στο ένα βασικό συµπέρασµα που απαιτείται για την ανθρώπινη επιβίωση. Αξίζω και Μπορώ. Κοιτάζοντας την οµάδα να δουλεύει, παίρνω και εγώ δύναµη για να συνεχίσω το έργο που ξεκίνησα. ∆εν είναι εύκολο αλλά γνωρίζω πόσο σηµαντική είναι αυτή η διαδικασία για τον καθέναν που συµµετέχει. Η βιωµατική εµπειρία του θεάτρου προσφέρει µια ξεχωριστή αίσθηση των πραγµάτων που δεν συγκρίνεται µε τίποτε άλλο. Παρόλο που ο καθένας µόνος του πορεύεται στη ζωή, ψάχνουµε για συνοδοιπόρους, έτσι ώστε να δίνει κουράγιο ο ένας στον άλλον και το ταξίδι να µοιάζει όµορφο. Η ζωή µας είναι µια ατέλειωτη σειρά από συναντήσεις. Εύχεται κανείς στις συναντήσεις µας να µαθαίνουµε για τους άλλους και για τον εαυτό µας πράγµατα που δεν φανταζόµασταν ποτέ. Στάθης Γράψας

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 9

ΜΕΡΟΣ Β

Παράρτηµα

Οι 12 παραστάσεις της ‘Αφετηρίας’ το 2011…..…………………………………. 10 Επιστολή του Παύλου ∆ουλάµη, ∆ιευθυντή του ΕΚΚΝ Αυλώνα………………….11 Επιστολή του Κωσταντίνου Λαµπρόπουλου, Αρχιφύλακα του ΕΚΚΝ Αυλώνα.……...………………………………………………………………………12 Επιστολή του Νίκου Αρµένη, ∆ιευθυντή του ∆ηµοτικού Σχολείου του ΕΚΚΝ Αυλώνα…………………………………………………..……………....13 Σχόλια µελών της οµάδας µετά από την πρώτη παράσταση……………..….…….14 Επιστολή της ∆ήµητρας Θεοδωρακοπούλου, Ψυχολόγου του ΕΚΚΝ Αυλώνα……………………………..………………………………………………...16 Επιστολή του Νίκου Μπούρα, Κοινωνικού Λειτουργού του ΕΚΚΝ Αυλώνα………………………………………………...……………………………..17 Επιστολή του Γιώργου Σαµπατακάκη, Λέκτορα Θεατρολογίας του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστηµίου Πατρών……………….18 Επιστολή της Χαράς Μπακονικόλα, Οµότιµης Καθηγήτριας του Τµήµατος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστήµιου Αθηνών….……………………………..19 Επιστολή του Κλήµη Πυρουνάκη, ∆ιευθυντή του Σ∆Ε των Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών ……………………………………………….………………..........20 Γράµµα από την Θαµάρ, µια συγκρατούµενη από την Θήβα…….………………..21 Γράµµα από την Γεωργία, µια συγκρατούµενη από την Θήβα……...…………….22 Γράµµα του Γιώργου Ζουγανέλη, ∆ιευθυντή του 2ου Σ∆Ε τον ∆ικαστικών Φυλακών Κορυδαλλού……………………………………………………………...…….…….23 Επιστολή του Γιώργου Μόσχου, Βοηθού του Συνήγορου του Πολίτη για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού……………………………………………………………25 Επιστολή του Κώστα Καζάκου ……….……………………………………………27 Επιστολή του Γιώργου Τσουνή, Προέδρου ∆.Σ της Σκακιστικής Ακαδηµίας Χαλκίδος……………………………….…………………………………………….28 Επιστολή του Αναστάσιου Χριστοφόρου ∆ασκάλου του ∆ηµοτικού Σχολείου Ε.Κ.Κ.Ν Αυλώνα………………………..…….……………………………………..29 Γράµµα του Γιάννη Κ, συγκρατούµενος από το Ε.Κ.Κ.Ν Αυλώνα………..………31 Σχόλια µελών της οµάδας µετά από 12 µήνες ‘Αφετηρία’……….………………..34 Σχόλια θεατών που παρακολούθησαν την ‘Αφετηρία’….………..……………….37 Το πρόγραµµα της παράστασης.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 10

ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ∆ΟΘΗΚΑΝ ΤΟ 2011 ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΗΣ:

1. Πρόβα / παράσταση Παρούσα ήταν η ∆ήµητρα Θεοδωρακοπούλου, Ψυχολόγος ΕΚΚΝ Αυλώνα.

2. Πρόβα / παράσταση

Παρών ήταν ο Νίκος Μπούρας, Κοινωνικός Λειτουργός ΕΚΚΝ Αυλώνα.

3. Πρόβα / παράσταση

Παρόντες ήταν οι εκπαιδευτικοί από το Γυµνάσιο/Λύκειο ΕΚΚΝ Αυλώνα.

4. Πρόβα / παράσταση Παρόντες ήταν ο Γιώργος Τσουνής & ο Γιώργος Κουλαξουζίδης από την Σκακιστική Ακαδηµία Χαλκίδος.

5. 12 Μαρτίου 1η επίσηµη παράσταση µε καλεσµένους από την Αθήνα.

6. Πρόβα / παράσταση

Παρόντες ήταν ο Σταύρος Θεοδωράκης και το συνεργείο από τους ‘Πρωταγωνιστές’ (MEGA).

7. 14 Μαΐου 2η παράσταση µε καλεσµένους της Πανελλήνιας ¨Ένωσης

Κωφών και ηθοποιούς από το θίασο κωφών ‘Τρελλά Χρώµατα’.

8. Πρόβα / παράσταση Παρόντες ήταν ο πρόεδρος και µέλη από τον σύλλογο

‘Αγ. Παντελεήµονας’ στο πλαίσιο επίσκεψής τους στην φυλακή. 9. 11 Ιουνίου 3η επίσηµη παράσταση µε καλεσµένους από την Αθήνα.

10. 20 Ιουνίου 4η επίσηµη παράσταση στις Γυναικείες Φυλακές του Ελεώνα.

11. 16 Ιουλίου 5η επίσηµη παράσταση στις ∆ικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού *

12. 8 Οκτωβρίου 6η επίσηµη παράσταση µε καλεσµένους από την Αθήνα

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 11

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 12

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 13

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 14

Σχόλια από τα µέλη της οµάδας δύο µέρες µετά από την πρώτη επίσηµη παράσταση Σεργκάν ∆εν έχουµε λόγια. Ευχαριστούµε για όλα Μας πονέσατε και σας πονάµε Νιώθουµε σαν να ήσαστε δικοί µας άνθρωποι Μόλις ανέβηκα στην σκηνή και ένιωσα ότι συγκινηθήκατε, συγκινήθηκα και εγώ Να ξαναέρθετε να µας δείτε. ∆ηµήτρης ∆εν έχουµε ξανανιώσει έτσι. Θέλουµε να σας ξαναδούµε. Νιώθουµε καλύτερα από πριν, νιώθουµε πολύ όµορφα. Πάνω στην σκηνή ένιωθα ελεύθερος. Είµαστε περήφανοι για την δουλειά µας, τα καταφέραµε. Η ζωή συνεχίζεται. Ανδρέας ∆εν µπορούν να καταλάβουν πως νιώθει ένας φυλακισµένος όταν του ζητάνε αυτόγραφο. Να έρχεστε γιατί µας αγαπάτε και όχι γιατί µας λυπόσαστε. Αµπντουλά ∆εν ξέρω ακριβώς πως νιώθω, δεν µπορώ να το εξηγήσω. Ευχαριστούµε που ήρθατε. Ουµούτ Ευχαριστούµε που δεν ξεχάσατε τους φυλακισµένους Κι αν σας κάναµε να χαρείτε λίγο η χαρά µας είναι µεγάλη Πιστεύω ότι πετύχαµε το στόχο µας και θα συνεχίσουµε Θέλω να µείνω στην Ελλάδα Μιράβα Νιώθω πολύ χαρούµενος ∆εν κάναµε κανένα λάθος Ήταν µια καλή αρχή και έχουµε συνέχεια. ∆εν κοίταξα τον Στάθη καθόλου όταν παίζαµε. Ξέραµε τι κάναµε. Θέλω να σας δω και έξω. Όταν κατεβαίνουµε στην βιβλιοθήκη για πρόβα, είµαστε ελεύθεροι. Γκούλιτ Ευχαριστούµε που ήρθατε και µας µιλήσατε Είµαστε περήφανοι για εσάς Νιώσαµε µεγάλη χαρά ∆εν περίµενα ποτέ να µιλήσω µε τόσους ηθοποιούς στην ζωή µου Όταν τους είδα µπροστά µου ένιωθα µεγάλη χαρά

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 15

Ματζίτ Είµαι πολύ ευχαριστηµένος Έκανα ότι καλύτερο µπορούσα Μοχάµετ Thanks for coming I feel happy because we made something that you liked I was a little afraid during the performance. Joseph Thanks for coming You overlooked the fact that we are in prison and you came to see us as human beings It felt good to know that I am not forgotten It felt good during the show to express what I feel I feel very happy now. You gave me courage and energy to carry on This is not the end of me. God Bless you one by one for the time you offered us. Αρίφ Είµαι πολύ περήφανος γι’ αυτό που κάναµε Ένιωσα πως είµαι στην κοινωνία όχι στην φυλακή Θα ήθελα να τους ξαναδώ Ευχαριστούµε Χασσάν Ευχαριστούµε που ήρθατε Νιώθω ευτυχισµένος Έκανα κάτι που θέλω να συνεχίσω και έξω Θα σας περιµένω και έξω Ζαϊντ Είναι καλό να βλέπουµε καινούργια πρόσωπα και να συζητάµε. Μίλησα αραβικά και άνοιξε η καρδιά µου Είµαστε χαρούµενοι Ευχαριστούµε πολύ Καντίρ Ευχαριστούµε τον κόσµο που ήρθε εδώ σε εµάς στην φυλακή Είµαστε άνθρωποι που νιώθουµε αυτό που κάναµε Είµαι πολύ χαρούµενος για την δουλειά µας Ελτόν Σας ευχαριστούµε από την ψυχή µας που ήρθατε και είδατε την δουλειά µας Είµαστε πολύ περήφανοι που σας γνωρίσαµε από κοντά Νιώθω όµορφα και θέλω να συνεχίσω Αλί Πρώτη φορά στην ζωή µου που κάνω κάτι τέτοιο. Νιώθω ευτυχισµένος Μ’ αρέσει να το κάνω αυτό και περιµένω την συνέχεια.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 16

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 17

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 18

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 19

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 20

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ∆ΕΙΑΣ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ∆ΙΑΡΚΟΥΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΟ ∆ΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ ΕΛΕΩΝΑ ΘΗΒΩΝ

Ταχ. ∆/νση : ΕΛΕΩΝΑΣ ΘΗΒΩΝ Τ.Κ. - Πόλη : 32200, ΕΛΕΩΝΑΣ Τηλέφωνο : 2262071918 Fax : 2262071918 E-mail : [email protected]

Ελεώνας 03/11/2011 Αρ. Πρωτ: 245

Προς τον κο Γράψα Στάθη,

Αγαπητέ Στάθη,

Θέλω να γνωρίζεις ότι η παρουσία της θεατρικής οµάδας των κρατουµένων του Αυλώνα δηµιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση και έγινε αιτία να πληµµυρίσει η φυλακή µε αισθήµατα αλληλεγγύης, αλλά και βεβαιότητα ότι αν θέλει κάποιος µπορεί να κάνει τα πάντα.

Τα µάτια, οι κινήσεις και η πίστη οδηγούν στο δρόµο της ελευθερίας µέσα από βαθιά θέληση για εγγύτητα και συναγωνιστικότητα. Είναι το καλύτερο δώρο για τη φυλακή γυναικών που µέσα από τη φαντασία, αλλά και την ορατή επικοινωνία η µεταµόρφωση επιτελείται.

Με βαθιά εκτίµηση

Ο ∆ιευθυντής

Κλήµης Πυρουνάκης

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 21

Είµαι και εγώ µία από τις πολλές συγκροτούµενες σας; που µε την ερµηνεία σας καταφέρατε και αγγίξατε τους σκοτεινούς διαδρόµους µέσα µας, εκεί που η θλίψη και η µοναξιά περιπλανιέται παρέα µε το γκρίζο.

Στη ζωή µου έχω παρακολουθήσει πολλές παραστάσεις από τεράστια µαρµάρινα κτίρια µε άνετες πολυθρόνες µέχρι µουχλιασµένες αποθήκες. ∆εν λέω, υπέροχες ερµηνείες, πλούσια σκηνικά και κουστούµια, τεράστιες υπερπαραγωγές , καταξιωµένους ηθοποιούς!!! Και όµως! Μέχρι σήµερα ποτέ δεν είχα δει παράσταση να είναι φορτωµένη µε τόσα αληθινά συναισθήµατα.

Πιστεύω πως το µεγαλύτερο κατόρθωµα σας είναι ότι µ’ έναν τόσο απλό και µαγικό τρόπο, όχι µόνο µας πήγατε ένα ταξίδι στο δικό σας κόσµο, αλλά µας δείξατε και µια πραγµατικότητα προλήψεων και προκαταλήψεων, της κοινωνίας που µας στέρησε την ελευθερία του σώµατος αφού την ψυχή κανείς δεν µπορεί να την φυλακίσει αν εµείς οι ίδιοι δεν το θελήσουµε!

Και να είστε σίγουροι ότι όσο υπάρχουν παραστάσεις σαν την δική σας, η ψυχή θα παραµένει ελεύθερη.

Σας δίνω ειλικρινά συγχαρητήρια για την υπέροχή προσπάθεια σας και για τη δύναµη που βρίσκετε να κάνετε το χρόνο σύµµαχο σας για ένα καλύτερο και πιο φωτεινό και ποιοτικό µέλλον! Σας ευχαριστώ και εύχοµαι σύντοµα ελεύθεροι! Η Θαµάρ 20/06/2011

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 22

Συναισθήµατα

Συναισθήµατα …µια περίεργη διαδικασία του εσωτερικού µας κόσµου που µας κάνει να νιώθουµε ζωντανοί. Ακόµα µια φορά που αισθάνθηκα ζωντανή εδώ µέσα που βρίσκοµαι µου έδωσε την ευκαιρία η θεατρική οµάδα του Αυλώνα, όταν µας επισκεφτήκαν. Μας παρουσίασαν µια παράσταση, που ενώ τα παιδιά µιλάγανε πολύ λίγο, η παράσταση µίλησε κατευθείαν στη καρδιά µας. Άρχισε µε την αδιαφορία που δείχνουµε στον συνάνθρωπό µας στη καθηµερινότητα µας, πως είναι όλα απρόσωπα και άχρωµα, ώσπου ένα µικρό ή µεγάλο παραπάτηµα, µας κάνει να συνειδητοποιήσουµε πόσο µόνοι είµαστε. Βρισκόµαστε τόσο µόνοι που µόνο µέσα από µια κατρακύλα µπορούµε να το καταλάβουµε… σίγουρα όλες οι γυναίκες τη στιγµή που έπεφταν κάτω τα αγόρια σκεπτόµασταν τη δική µας πτώση. Και ενώ µέχρι εκείνη τη στιγµή µας θύµισε συναισθήµατα πόνου, απελπισίας και ότι άσχηµο µπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος, άρχισε µια περίεργη κινητικότητα, όπως τότε που προσπαθούµε να ξαναποκτήσουµε τον αυτοέλεγχο µας, τη δύναµη και το κουράγιο για να συνεχίσουµε να ζούµε. Ξαφνικά τα παιδιά άρχισαν να τραβά το ένα το άλλο προσπαθώντας να ‘βοηθήσει’ το ένα το άλλο, θυµηθήκαµε τους ανθρώπους που προσπάθησαν να µας βοηθήσουν. Ξαφνικά µας προσέφεραν το χέρι τους για να τους ακολουθήσουµε, όλες µε κάποιο δισταγµό κοιτάζαµε αµήχανα τριγύρω µας και αυτόν που µας πρόσφερε το χέρι του. Τελικά ενδώσαµε στη προσφορά που µας έκαναν, που ήθελαν να µας δείξουν ότι οι άνθρωποι όταν είναι ενωµένοι µπορούν να κάνουν πολλά. Τότε καταλάβαµε πόσα καταφέραµε έστω και από δω µέσα από τη βοήθεια των ανθρώπων που έχουµε τριγύρω µας. Φεύγοντας αναρωτιόµουν πόσοι είναι αυτοί που το έχουν δει και έχουν νιώσει όπως εγώ. Εµένα µου επισήµανε, πως είναι να είσαι άνθρωπος µε άλφα κεφαλαίο. Ευχαριστώ που µου θυµίσατε πως υπάρχουν ‘ΑΝΘΡΩΠΟΙ’.

Γεωργία.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 23

Το Χρονικό της παράστασης της

16ης Ιουλίου 2011 1+17 αποφυλακισθείς και ανήλικοι έγκλειστοι µαθητές του

∆ηµοτικού σχολείου στο Ειδικό Κατάστηµα Κράτησης Νέων Αυλώνα προτίθενται να παίξουν τη θεατρική παράσταση «Αφετηρία» στο Σχολείο ∆εύτερης Ευκαιρίας στο Σχολείο ∆εύτερης Ευκαιρίας στις φυλακές Κορυδαλλού.

- Πώς είπατε; Τι νοµίζετε πως είναι η φυλακή. Θεωρείτε εφικτό το αίτηµα της κίνησης, µετακίνησης κρατουµένων και µάλιστα ανηλίκων στο Κατάστηµα Ενηλίκων του Κορυδαλλού; Λύθηκαν οι αναστολές, βρέθηκαν οι ασφαλιστικές δικλείδες για την εύρυθµη λειτουργία των Καταστηµάτων µετά από γόνιµη συζήτηση του εθελοντή ηθοποιού σκηνοθέτη κ. Γράψα και πυλώνα της παράστασης µαζί µε το ∆άσκαλο – ∆ιευθυντή του ∆ηµοτικού Σχολείου ΕΚΝΑ Αυλώνα κ. Αρµένη και τους ∆ιευθυντές των Καταστηµάτων Κράτησης Αυλώνα και Κορυδαλλού κ. ∆ουλάµη και κ. Ανέστη αντίστοιχα, µε την εποπτεία και συνηγορία για εποικοδοµητικές δράσεις από τον Ειδικό Γραµµατέα του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης ∆ιαφάνειας και Ανθρώπινων δικαιωµάτων κ. Σκανδάµη Μαρίνο καθώς και πρόσφορους τους Σωφρονιστικούς υπαλλήλους για τη διενέργεια της παράστασης.

Ήδη είχε παιχτεί το έργο στο ΕΚΝΑ Αυλώνα αλλά και στις γυναικείες φυλακές του Ελεώνα Θηβών µε σκιρτηµατικά αποτελέσµατα στην καρδιά των «προβληµατικών» αλλά και των «εν τοις προβλήµασι» θεατών σύµφωνα µε τον γράφοντα που είδε την παράσταση στο ΕΚΝΑ Αυλώνα. Σχολίασα αυθόρµητα, αβίαστα στο τέλος της παράστασης πως «έγραψαν» - Γράψας και µπορούν πλέον να «αρµενίσουν» - Αρµένης σε ρότα αναστοχασµού και κυριαρχικών βλέψεων για το µέλλον τους. ∆εν ήταν – είναι µια θεατρική διδασκαλία απλής εκµάθησης βηµάτων της «σανίδας» αλλά βουτιά από τους συντελεστές της παράστασης στον εσώτερο κόσµο τους µε αλίευση και εξωτερίκευση των δεξιοτήτων τους και των µύριων θετικών κοινωνικοποιητικών στοιχείων της προσωπικότητάς τους. Φάνηκε η οµαδοσυνεργατικότητα στο

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 24

έπακρο παρά το µωσαϊκό εθνικότητας της θεατρικής οµάδας, ενεθάρρυνε τους παρόντες προσκεκληµένους της παράστασης το «αφετηριακό» που κερδίσθηκε. Έφθασε όµως και στο δικό µας κλειστό σχολείο, λόγω των θερινών διακοπών, η ηµέρα να αφουγκραστούν οι ενήλικοι εκπαιδευόµενοι τις αγωνίες των µικρών εγκλείστων. Ήταν Σάββατο 16 Ιουλίου του 2011. - ….Για να δούµε τι θα δούµε µε τις καινοτοµίες σας.. φράση

που ειπώθηκε καλοπροαίρετα από υπεύθυνα χείλη στελεχών της φυλακής Κορυδαλλού και είδαν:

1. Να έρχεται ο ηθοποιός – σκηνοθέτης µε τον αποφυλακισθέντα µαθητή και µην παύοντα τη συνεργασία µε την οµάδα και το δάσκαλο στην ίδια κλούβα που µετέφερε τους ανήλικους στον Κορυδαλλό.

2. Να µεταµορφώνεται ο χώρος των εκδηλώσεων του σχολείου σε ένα εργαστήρι ψυχών.

3. Να αναπτύσσεται µια κινητικότητα ανάταξης από τους θεατές έγκλειστους ενήλικες του Σ∆Ε και του ΚΕΘΕΑ.

4. Να υπάρχει σπορά ενδιαφέροντος σε «γόνιµα χωράφια». 5. Να µην «κινείται φύλλο» µε τον θυελλώδη παλµό της

παράστασης (µετά από µισή ώρα στον ίδιο χώρο άκαπνοι αδηµονούν να φύγουν, να «κοµπολογήσουν»)

6. Να ανοίξουν κάποιες στρόφιγγες δακρύων στην αποκορύφωση σκηνών αλληλεγγύης του έργου.

7. Να υπάρχει οµολογία από Σωφρονιστικά στελέχη που παρακολούθησαν ….. γίνεται δουλειά στα σχολεία.

Οι εκπαιδευόµενοι του Κορυδαλλού ευχαρίστησαν τους ανήλικους του ΕΚΝΑ Αυλώνα, άκουσαν τη σκοπιµότητα της ανάληψης πρωτοβουλίας του κ. Γράψα τέτοιων προσπαθειών, είδαν το ∆άσκαλο και το µεταποιητικό του µέγεθος στη διαχείριση του «δύσκολου» ανθρώπινου δυναµικού και αλληλοευχόµενοι την «καλή κοινωνία» θα κρατήσουν, όπως είπαν, άσβεστη στη µνήµη τους αυτή την ηµέρα. Στο διά ταύτα νιώσαµε πως το εγχείρηµα πετυχαίνει όταν ανιδιοτελείς άνθρωποι όπως ο κ. Γράψας, κ. Αρµένης και οποιοιδήποτε συντελεστές τέτοιων πρακτικών στοχοθετούν µε το υφάδι της καρδιάς τους και µε «νήµα» υπαρκτό από τις ψυχές των ανήλικων ατόµων. Εύχοµαι οι υπογραφές που µετά το κοινό γεύµα έπεσαν αφιερωµατικά στην αφίσα του σχολείου από τους ανήλικους του ΕΚΝΑ να είναι απαρχή πραγµατικής ενηλικίωσης στη ζωή και κτίσιµο εµπιστοσύνης στην «κοινωνία» Ευχαριστώ ιδιαιτέρως. Ζουγανέλης Γεώργιος ∆/ντής 2ου Σ∆Ε Κορυδαλλού

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 25

ΤΗΛ. 210-7289 703 ΦΑΞ 210-7289 639

Email: [email protected]

Αθήνα, 2.11.2011

Προς: Κάθε ενδιαφερόμενο

Με την ιδιότητά μου ως Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα

Δικαιώματα του Παιδιού, έχω επισκεφτεί επανειλημμένα το Ειδικό

Κατάστημα Κράτησης Νέων του Αυλώνα και γνωρίζω καλά τις συνθήκες

διαβίωσης και εκπαίδευσης των ανηλίκων και νεαρών ενηλίκων του

καταστήματος, όπως και τις δυσκολίες και τις ανάγκες τους στην

διαδικασία προετοιμασίας για την επιστροφή στην ανοικτή κοινωνία. Από

αυτή την οπτική, με βάση και την επιστημονική μου κατάρτιση, γνωρίζω

την ιδιαίτερη αξία της ποιοτικής παιδαγωγικής εμπειρίας και της

συμμετοχής σε δράσεις που ενισχύουν την αυτοπεποίθηση, την έκφραση

και την ανθρώπινη επικοινωνία των νεαρών κρατουμένων.

Μια από τις πολύ ιδιαίτερα αξιόλογες παρεμβάσεις που

διεξήχθησαν κατά το τρέχον έτος στο χώρο του Ε.Κ.Κ.Ν. Αυλώνα ήταν η

λειτουργία θεατρικού εργαστηριού, στο οποίο συμμετείχαν μαθητές του

Δημοτικού Σχολείου του Καταστήματος, υπό την καθοδήγηση του κου

Στάθη Γράψα, σε συνεργασία με την διεύθυνση του σχολείου και το

ανέβασμα της παράστασης «Αφετηρία». Είχα την τύχη να

παρακολουθήσω την παρουσίαση της παράστασης αυτής στις Δικαστικές

Φυλακές Κορυδαλλού, σε κρατούμενους του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας

που λειτουργεί σε αυτό, και ομολογώ ότι συγκλονίστηκα από την δυνατή

αυτή εμπειρία, που φάνηκε να λειτουργεί απελευθερωτικά και

ενδυναμωτικά τόσο για τους νέους που συμμετείχαν στην παράσταση όσο

και για τους θεατές της. Εκτός από την εξαιρετική αισθητική ποιότητα της

παράστασης και τα ισχυρά μηνύματά της, το ιδιαίτερα ενδιαφέρον

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΡΧΗ

«Συνήγορος του Πολίτη»

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ ΜΕΞΗ 5

115 28 ΑΘΗΝΑ

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 26

στοιχείο κατά την άποψή μου ήταν ότι οι νεαροί ηθοποιοί έδειχναν ότι

κατόρθωσαν μέσα από τους εκφραστικούς θεατρικούς δρόμους να

επικοινωνήσουν τα βιώματα και τα συναισθήματά τους και να μιλήσουν

για την πίστη τους στις ανθρώπινες σχέσεις και αξίες. Εντυπωσιακή ήταν

η σχέση που φαινόταν ότι είχε διαμορφωθεί ανάμεσα στους νέους

συντελεστές της παράστασης, που προέρχονταν από διαφορετικές χώρες

και παρελθούσες εμπειρίες αλλά επί της σκηνής φαίνονταν να έχουν

ξεπεράσει αντιθέσεις και συγκρούσεις, έτσι ώστε να μπορούν να

καταθέτουν προσωπικά στοιχεία και να αναδεικνύουν την δύναμη της

αλληλεγγύης και της αλληλοκατανόησης. Καταλυτική επίσης ήταν και η

αίσθηση του σεβασμού των νέων στο πρόσωπο του θεατρικού

καθοδηγητή τους.

Αυτό ίσως είναι και το μεγάλο παιδαγωγικό ζητούμενο για τους

κρατούμενους νέους, δηλαδή να αποκτήσουν βιώματα που θα τους

επαναφέρουν σε μια σχέση λειτουργικής αναφοράς στον κοινωνικό τους

περίγυρο και να τους ενισχύσουν τις προσδοκίες και τις δεξιότητες για να

αναλάβουν ένα θετικό κοινωνικό ρόλο κατά την διάρκεια της κράτησης,

αλλά κυρίως μετά την αποφυλάκισή τους.

Πιστεύω ότι η θεατρική - παιδαγωγική δουλειά του κυρίου Γράψα

θα πρέπει να λάβει την αμέριστη συμπαράσταση από τους αρμόδιους

παράγοντες της Πολιτείας, ώστε να συνεχιστεί και να μπορέσει να έχει

μακροχρόνια τα ευεργετικά αποτελέσματα της σε νέους κρατούμενους.

Γιώργος Μόσχος

Νομικός – Εγκληματολόγος

Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 27

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 28

Χαλκίδα 9 Οκτωβρίου 2011

Αγαπητέ Στάθη,

Ήταν μεγάλη τιμή για μένα η πρόσκληση να παρευρεθώ στην θεατρική

παράσταση «Αφετηρία» που δόθηκε στην βιβλιοθήκη της φυλακής Αυλώνα το Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011 στις 12:00 το μεσημέρι. Ύστερα από μια ενημέρωση που έγινε σ’όλους εμάς που ήρθαμε να την παρακολουθήσουμε, για τις συνθήκες της φυλακής, για το σπουδαίο έργο που επιτελείται στο σχολείο αλλά και τις

δραστηριότητες που έχουν προστεθεί, Θεατρική ομάδα, Σκάκι, Μουσική και Χορός, από τους πρωτεργάτες κ.κ. Παύλο Δουλάμη διευθυντή της Φυλακής και Νικόλαο Αρμένη διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Φυλακής Αυλώνα τονίζοντας παράλληλα την ανιδιοτελή προσφορά σου, βρεθήκαμε όλοι μαζί στην

βιβλιοθήκη της φυλακής.

Η παράσταση μας απορρόφησε όλους με την επαγγελματική ερμηνεία των

συντελεστών και η συγκίνηση ήταν διάχυτη σε όλη την αίθουσα. Σχεδόν σε όλους κύλισαν δάκρυα στα πρόσωπα μας, βλέποντας παιδιά που αν και

γνώριζαν ότι πολλά χρόνια της ζωής τους θα τα περάσουν στην φυλακή

έπαιρναν δύναμη από τα αποθέματα ψυχικής δύναμης του κοινού που ήρθε να

τα μοιραστεί μαζί τους.

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Κώστας Καζάκος έδωσε το στίγμα της επιτυχίας, όταν απευθύνθηκε σε εσένα Στάθη λέγοντας: Την επιτυχία αυτών των παιδιών

θα την ζήλευαν και καταξιωμένοι επαγγελματίες ηθοποιοί. Παρουσίασαν τα συμβολικά μηνύματα μέσω μιας βιωματικής εμπειρίας της Αφετηρίας με απόλυτη ακρίβεια χωρίς κανένα λάθος, ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ!!!, προκαλώντας ένα παρατεταμένο χειροκρότημα αλλά και την ικανοποίηση των συντελεστών ζωγραφισμένη στα

πρόσωπα τους.

Αξέχαστη θα μου μείνει η εικόνα όταν, καθ’ όλη την διάρκεια των ερωτήσεων του κοινού, προς εσένα και τα παιδιά της ομάδας, στην αγκαλιά ενός εξ αυτών είχε κουρνιάσει η τετράχρονη κόρη του προσπαθώντας να καλύψει το κενό της

απουσίας του.

Πιστεύω πως κανείς μας δεν θα ξεχάσει ένα φθινοπωρινό Σαββατιάτικο μεσημέρι του 2011 την «Αφετηρία» στον Αυλώνα που εξαφάνισε τα κάγκελα

της φυλακής και έκανε ανθρώπους από όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης να

αντιληφθούν πως ο Νούς και η Ψυχή δεν φυλακίζονται.

Η εποχή μας καλεί τον καθέναν μας να ψάξει για τα αποθέματα ψυχικής δύναμής του για να τα μοιραστεί με τους διπλανούς του.

Για τη Σκακιστική Ακαδημία Χαλκίδος

Με εκτίμηση,

Γιώργος Τσουνής

ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΗ ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ ΧΑΛΚΙ∆ΟΣ «ΠΑΛΑΜΗ∆ΗΣ Ο ΕΥΒΟΕΥΣ» Φαρµακίδου 10 (β' είσοδος) 341 00 Χαλκίδα

Τηλ.: 22210-85735 & 22210-85736 Fax:22210-85737 Κιν.6932-274274

http://www.skakistikiakadimia.gr e-mail: [email protected]

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 29

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 30

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 31

ΆΦΕΤΗΡΙΑ’ Σάββατο 14 Μαίου. Απόγευµα. Μόλις έχω γυρίσει στο θάλαµο της φυλακής όπου κρατούµαι. Είµαι ακόµα ξαφνιασµένος από την παράσταση της θεατρικής οµάδας - µαθητών του ∆ηµοτικού Σχολείου Ε.Κ.Κ.Ν Αυλώνα. Είµαι συγκινηµένος. Είµαι περήφανος για τα παιδιά αυτά. Είµαι δυνατότερος. Από νωρίς είχα βρεθεί µαζί µε δύο άλλους συγκροτούµενους µου στο χώρο εκδηλώσεων. Η παράσταση θα καθυστερούσε λίγο σε σχέση µε το προγραµµατισµένο και έτσι είχαµε την ευκαιρία να δούµε από κοντά την προετοιµασία. Την κάθε στιγµή, στην κάθε κίνηση του κάθε συντελεστή της παράστασης, µία ήταν η δεσπόζουσας αρχή.

Η µονάδα λειτουργεί στην υπηρεσία του συνόλου. Το εγώ λειτουργεί στην υπηρεσία του εµείς.

Μια αρχή που σπάνια βρίσκει εφαρµογή στην ‘έξω κοινωνία’. Μια αρχή που είχε γεννηθεί από την ύπαρξη του Κοινού Στόχου. Στόχου που έφτανε ως πέρα απ’ το θέατρο, ως πέρα απ’ την τέχνη! Κι αυτό γιατί η δικαίωση µιας συνολικής προσπάθειας στο χώρο της φυλακής παίρνει χαρακτήρα παραδείγµατος προς µίµηση και επιβεβαίωσης. ‘Μπορείτε’, τους είχε φωνάξει µεσ’ την ψυχή τους ο εθελοντής δηµιουργός, σκηνοθέτης, εµψυχωτής Στάθης Γράψας, όταν πρωτοξεκίνησαν την προσπάθεια. ‘Μπορείτε’, τους φωνάζει την κάθε µέρα (από την µέρα που µπήκαν στη φυλακή) ο Νίκος Αρµένης, ο ∆ιευθυντής του ∆ηµοτικού Σχολείου που έχει ένα προσωπικό-ιδιαίτερο τρόπο να αγκαλιάζει τον πόνο γεννώντας ελπίδα, δείχνοντας έµπρακτα την υποστήριξη και την πίστη του στους µαθητές του. ‘Μπορώ’, απάντησαν ένα-ένα τα παιδιά, µετά από λιγότερο ή περισσότερο χρόνο, κατακτώντας – για πρώτη ίσως φορά στη ζωή τους – την αυτοεκτίµηση που τους αξίζει. ‘Μπορούµε’, είπαν ταυτόχρονα όλοι µαζί, κοιτώντας τον κοινό στόχο και λειτουργώντας οµαδικά. ‘Μπορούµε’, έστειλαν το µήνυµα στην κοινωνία. ΄Μπορούµε’, ως πέρα απ’ τη στιγµή. Ως πέρα από το εδώ και τώρα Ως πέρα από τα όρια της τέχνης. Αυτή ήταν τα εφαλτήριο που µας έδειξε ον τρόπο και µας έδωσε την πίστη ότι θα τα καταφέρουµε να πετύχουµε σε όποιο τοµές προσπαθήσουµε ….., να λειτουργήσουµε αύριο µέσα στην κοινωνία, Να συνεργαστούµε, Να ενωθούµε, Να ζήσουµε. ‘Να ζήσω θέλω’, ήταν η κατάληξη των σκέψεων του ∆ηµήτρη, καταγεγραµµένες – µεταξύ άλλων – στο απλό και συγκινητικό πρόγραµµα της παράστασης (τυπωµένο σε δύο ζωηρά χρώµατα).

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 32

Λίγο πριν την είσοδο των προσκεκληµένων επισκεπτών, οι ηθοποιοί ενώθηκαν σε ένα κύκλο µε το σκηνοθέτη, παραπέµποντας στο κύκλο ‘µπασκετικού ζντό’ , παρόµοιο µε αυτόν που κάνουν οι οµάδες πριν την αρχή ενός αγώνα.., την έναρξη.., την ‘Αφετηρία’ Μα εδώ, εδώ ήταν κάτι βαθύτερο. Ένας κύκλος συγκοινωνούντων δοχείων* είχαν γίνει όλοι τους. Οι ψυχές τους είχαν ενωθεί. Η µονάδα έδινε δύναµη στο σύνολο. Το σύνολο φωτίζονταν από το άθροισµα των ανθρώπινων ενεργειών. Κατακερµάτιζε τη λύπη, µοιράζοντας την στο κάθε µέλος και κάνοντας την µικρότερη. Απάλυνε τον ατοµικό πόνο κάνοντας τον οµαδικό. Πολλαπλασίαζε τη θέληση. Φώτιζε τη σιγουριά της ύπαρξης του αύριο. Η έναρξη του θεατρικού δρώµενου έγινε λίγα λεπτά αργότερα. ‘Αφετηρία’, ήταν ο συµβολικός τίτλος της. ‘Θέλω ν’ αρχίσω απ’ την αρχή’, έλεγαν δύο από τις τυπωµένες φράσεις του προγράµµατος (Αριφ. Ε & Μοχάµεντ Α) Αφετηρία που νικάει τον τερµατισµό. Ανθρωπιά που σβήνει την µοναξιά. ∆ύναµη που κερδίζει τον πόνο. Καρδιά και θέληση που είναι ικανές για το αδύνατο! Ένα δρώµενο δηµιουργηµένο από τους προβληµατισµούς των ίδιων των κρατουµένων. Μία συρραφή διαφορετικών εικόνων, δουλεµένοι τόσο καλά που εάν δε γνώριζα από πριν τους συγκρατούµενους ηθοποιούς, θα ήµουν απολύτως βέβαιος ότι πρόκειται για κάποια επαγγελµατική θεατρική οµάδα. Στ’ αλήθεια, ήταν εξαιρετικά ποιοτική η δηµιουργία των παιδιών και του κου Γράψα. Η τεχνική υπηρέτησε άξια την τέχνη. Ελάχιστα λόγια και έκφραση µε τη γλώσσα του σώµατος. Υπέροχες εναλλαγές εικόνων µε ευρηµατική σκηνοθετική άποψη. Οι ηθοποιοί άλλες φορές βρίσκονταν ανάµεσα στους θεατές (συµβολίζοντας την ζωή τους στην κοινωνία) και άλλες αποµονώνονταν στη σκηνή. Πολλές φορές τους είδα να πέφτουν, δείχνοντας το χαµένο προσανατολισµό τους…, το χαµένο στόχο τους.., και κάθε φορά, τα φιλικά χέρια ήταν εκείνα που έδιναν τη βοήθεια και που έκαναν τη ζωή να συνεχίσει. Η σκηνή που η οµάδα ένωσε τη φωνή της σε µια απεγνωσµένη πρόσκληση ζωής προς το συνάνθρωπο Μοχάµεντ, που βυθιζόταν αφηµένος – σχεδόν υπνωτισµένος, ήταν µία από τις εντονότερες κορυφώσεις του έργου. Τα σώµατα όλων ενώθηκαν, τραβώντας τον από το βάλτο της έλλειψης επιθυµίας, προσφέροντας σωτηρία, προσφέροντας ελπίδα… Τα ίδιο χέρι βοήθειας ήταν που έδωσε αργότερα τη συνέχεια στην πορεία των κρατουµένων προς τη ζωή, όταν ορισµένοι άρχισαν να µη µπορούν να βαστήξουν το βάρος της δυστυχίας τους, κατέρρεαν, οδεύοντας εµφανώς προς ένα τέλος, που είχε έντονα τα στοιχεία ενός θρήνου…, ενός κοµµού. Αντίστοιχες κορυφώσεις ακολούθησαν. Όλες επενδυµένες µε εντυπωσιακή θεατρική τεχνική (δηµιουργική, σκηνοθετική, υποκριτική). ¨Ένα καλλιτεχνικό αριστούργηµα . ‘Οι αρχαίοι Αθηναίοι πίστευαν ότι το σώµα δεν είναι άλλο, από δοχείο ψυχής’, Κ.Γεωργουσόπουλος

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 33

Μα κι ακόµα περισσότερο: Σα θεατής αισθάνθηκα ένα συναισθηµατικό βοµβαρδισµό. Η τέχνη αποτελούσε µόνο το εργαλείο…, το όπλο! Ο στόχος ήταν ο άνθρωπος. Η υπενθύµιση ότι,’ Όλοι µαζί µπορούµε,

Ότι ‘…δεν έχει σηµασία πόσες φορές θα πέσεις, αλλά πόσες φορές θα σηκωθείς…’ (όπως αναφέρει το πρόγραµµα της παράστασης).

Η τελευταία κορύφωση του δρώµενου ήταν επίσης ισχυρότατη. Οι ηθοποιοί, αφού κατάφεραν να µείνουν όρθιοι µέσα σε µια δυσβάσταχτη πλοκή, που αντιπροσώπευε την αληθινή περιπέτεια τους, πήραν από τα χέρια κάποιους από τους θεατές –συνανθρώπους και ανέβηκαν στη σκηνή για να ενωθούν για να ζήσουν!!! Για να φτάσουν στην Κάθαρση!. Θρίαµβος! Η ‘γιορτή της δυστυχίας’* είχε πλέον εντελώς µεταστραφεί σε µια νέα αρχή, σε µια νέα ζωή, σε Γέννηση σε Αφετηρία! ‘Ονειρεύοµαι να βγω και να κάνω τη δική µου οικογένεια!’, ήταν η φράση του Αλί Σ. (τυπωµένη και αυτή στο πρόγραµµα). Θα τα καταφέρεις σίγουρα Αλί! Κι εσείς, όλοι οι υπόλοιποι συγκρατούµενοι ηθοποιοί θα τα καταφέρετε! ‘Πείσατε ότι αυτή ακριβώς η αδυναµία σας είναι που θα σας κάνει ακόµα πιο δυνατούς στην προσπάθεια σας να ευτυχίσετε’, (όπως είπε και στο τέλος της παράστασης ένας από τους προσκεκληµένους). Θα τα καταφέρετε σίγουρα! Γιατί το αξίζετε! ∆ε γεννηθήκατε για να είστε µόνοι και φυλακισµένοι. Γεννηθήκατε για να ενωθείτε. Γεννηθήκατε για να ζήσετε. Γεννηθήκατε ελεύθεροι. ‘Μια κακή πράξη σε µία και µόνο κακιά στιγµή ήταν – όπως είπε στο τέλος της παράστασης ο διευθυντής του Ε.Κ.Κ.Ν Αυλώνα – Αυτό που µας δείξατε σήµερα, είναι ότι έρχονται πολλές καλές πράξεις σε πολλές καλές στιγµές στο µέλλον!’ Γιάννης Κ. * Έτσι ανέφερε τον εγκλεισµό ο Ναζίµ Χικµέτ (‘Τα ποιήµατα των 9-10µµ)

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 34

Σχόλια από την θεατρική οµάδα δώδεκα µήνες µετά την έναρξη του εργαστηρίου Σερκάν Είµαστε δεµένη οµάδα Παίρνουµε θάρρος από αυτούς που έρχονται να µας δούνε Νιώθω συγκίνηση, µ’ αρέσει αυτό που κάνω ∆εν πίστευα ποτέ ότι θα ήµουνα σε µια θεατρική οµάδα

Ζαίντ Έχουµε καταλάβει καλύτερα ο ένας τον άλλον Έχω ανεβασµένο χαρακτήρα (µεγαλύτερη αυτοπεποίθηση), µέσα από το θέατρο Άνοιξε το µυαλό µου σε σχέση µε τα πράγµατα στη ζωή µου Χάρηκα αυτό περισσότερο από κάθε άλλο πράγµα στη ζωή µου

Μαρίνος Νιώθω ωραία στην θεατρική οµάδα Μας κάνει να ξεχνιόµαστε για λίγο Μας δίνει δύναµη για λίγο και ενέργεια Τώρα βλέπω το θέατρο διαφορετικά Χωρίς αυτό δεν θα ερχόταν οι δικοί µου άνθρωποι να µε καµαρώσουν Χάρηκε πού η µάνα µου

Ματζίντ Μετά από 12 µήνες ούτε στα όνειρα µου δεν είχα δει τον εαυτό µου έτσι όπως στο θέατρο Πριν ξεκινήσουµε πρόβες µαζί σου, ήµουν νέος στη φυλακή και δεν είχαµε επαφή µε τον έξω κόσµο. Από το θέατρο και µετά περνάει ο καιρός πιο γρήγορα. Τώρα περιµένω να φύγω. Στο δικαστήριο περίµενα µεγαλύτερη ποινή. Οι 12 µήνες περάσανε γρήγορα και χαρούµενα µε το θέατρο. Νόµιζα πως δεν θα ξαναδώ κόσµο απ’ έξω αλλά αυτό άλλαξε µε το θέατρο και βλέπουµε κόσµο. Αυτό µας έδωσε χαρά

∆ηµήτρης Μετά από 12 µήνες νιώθω περήφανος, νιώθω ελεύθερος µ’ αυτό που κάνω στο θέατρο. Με το θέατρο πέρασε ο καιρός πιο γρήγορα. Θέλω να σ’ ευχαριστήσω εσένα Στάθη, τον κύριο Αρµένη και όλη την οµάδα γι’ αυτό που προσπαθούµε και κάνουµε. ∆είξαµε την ζωή της φυλακής και πως νιώθουµε εδώ µέσα. Είχα µεγάλη χαρά που µε καµάρωσε η οικογένεια µου και αγκάλιασα την κόρη µου. Ευχαριστώ τους πάντες γι’ αυτή την εµπειρία στη ζωή µου.

Γκούλιτ Νιώθω ευχαριστηµένος που κάνω και κάτι καλό µε την ζωή µου στη φυλακή. Ποτέ δεν σκεφτόµουν το θέατρο στη ζωή µου, εγώ, ένα παιδί αµόρφωτο. Τώρα κατάλαβα ότι κάνεις στη ζωή σου είναι καλό. Θα’ θελα να συνεχίσω και έξω µε το θέατρο.

Χουσείν Οι δώδεκα µήνες αυτοί περάσανε πιο γρήγορα. Σκεφτόµουνα ποτέ θα έχουµε πρόβα, ∆ευτέρα ή Πέµπτη. Ξεχάστηκα µέσα στην αγωνία της επόµενης συνάντησης. Η δουλειά µας, µας δίνει ελπίδα ότι έξω θα είναι διαφορετικά τα πράγµατα. Θα είµαστε µε δικό µας κόσµο. Κάποιος θα µας περιµένει.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 35

Ανδρέας Τώρα κατάλαβα ότι το θέατρο µπορεί να µε βοηθήσει στη ζωή µου. Ο επόµενος στόχος µου µε την αποφυλάκισή µου είναι να πάω σε σχολή µουσικής να σπουδάσω και µετά να συµµετέχω σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Έχουµε µια οµάδα πολύ δεµένη όπου κανείς έξω δεν µπορεί να καταλάβει τι έχουµε τραβήξει. Είναι δύσκολο να είµαστε τόσο διαφορετικοί αλλά ξεπεράσαµε τα προβλήµατα και δουλεύουµε όλοι µαζί. Ευχαριστούµε για ότι µας έχετε δώσει εσείς που είδατε την παράσταση. Μας τιµήσατε ζητώντας αυτόγραφα, και το µπράβο σας ήταν αρκετό.

Αµπτουλά Είµαστε όλοι αδέρφια στην οµάδα

Ουµούτ Σε 12 µήνες φτάσαµε µαζί σε ένα κοινό σηµείο. Η φωνή µας ακούστηκε έξω. Ήρθε καιρός που στενοχωρηθήκαµε, ήρθε ώρα που χαρήκαµε – αυτά έχει µια οµάδα. Προσπαθήσαµε να βοηθήσουµε τους νέους που έρχονται. Βγήκαµε έξω και πήγαµε και παίξαµε την παράσταση µας και σε άλλες φυλακές. Σε λίγο θα βγούµε και στην κοινωνία. Τώρα σιγά σιγά αποφυλακίζονται τα µέλη της αρχικής οµάδας. Σε ένα χρόνο αλλάξανε άτοµα της οµάδας αλλά µείναµε µαζί σαν οµάδα ενωµένοι. Έχουµε την στήριξη του διευθυντή του κυρίου ∆ουλάµη, και επίσης µεγάλη βοήθεια ήταν ο κύριος Αρµένης. Θέλω να σε ευχαριστήσω και εσένα που έρχεσαι εδώ µέσα και δουλεύεις µαζί µας. Ευχαριστώ και όλους τους συναδέλφους µου στην οµάδα.

Ιρφάν Ευχαριστώ πολύ που είµαι στη θεατρική οµάδα. Όταν µπήκα στη φυλακή είδα άλλη εικόνα απ’ ότι έξω. ∆εν υπήρχε σεβασµός. Υπήρχε µια αγριότητα µόνο. Ένιωθα ότι δεν θα βγω, δεν ήξερα πότε θα βγω. Μετά µπήκα στη θεατρική οµάδα και ένιωθα ότι είµαι άνθρωπος πάλι. Είµαστε άνθρωποι και όχι αριθµοί. Περιµένουµε πότε θα κάνουµε πρόβα για να µάθουµε κάτι καινούργιο, πιο χαρούµενο. Ο άνθρωπος συνεχίζει να µαθαίνει όλοι την ζωή του µέχρι την τελευταία ανάσα του. Σας ευχαριστώ που δεν µας ξεχάσατε και ακούτε την φωνή µας. Θέλω πολύ να συνεχίσω µε την θεατρική οµάδα.

Μιράβα ∆εν ήµουνα χαρούµενος που µπήκα στη φυλακή. Μπήκα όµως στη θεατρική οµάδα και άλλαξε η ζωή της φυλακής για µένα. Και άλλοι είναι στη φυλακή αλλά δεν ζούνε αυτό που περνάµε εµείς. Χαιρόµαστε µε τον κόσµο που έρχεται να µας δει. Κόσµος που δεν θα βλέπαµε αλλιώς. Εµείς τώρα πια έχουµε άλλους κανόνες µε την οµάδα. ¨Έχουµε τους κανόνες του θεάτρου. Τα προβλήµατα της φυλακής τα ξεπερνάµε και σκεφτόµαστε άλλα πράγµατα απ’ ότι οι άλλοι. Θέλω να κάνω και να συµµετέχω στις εκδηλώσεις. Η επαφή µε τον κόσµο είναι σηµαντικό για µας. ∆εν πίστευα ποτέ ότι θα φτάναµε σ’ αυτό το σηµείο µε το θέατρο. ∆εν παίζουµε κάτι άλλο που δεν είµαστε. Την ζωή µας δείχνουµε και αυτό που νιώθουµε εκφράζουµε. Αυτό είναι το πιο σηµαντικό

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 36

Mohamed Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό που κάνουµε. Για πρώτη φορά νιώθω περήφανος για τον εαυτό µου. Κάνω και κάτι που αρέσει στον κόσµο. Αυτά όλα µε βοήθησαν εδώ µέσα στη φυλακή. Περνάει ο καιρός πιο γρήγορα µαθαίνοντας καινούργια πράγµατα. Οκάν Μ’ αρέσει το θέατρο και η παράσταση µας. Θα’ θελα να συνεχίσουµε και µε άλλες παραστάσεις . Μου αρέσει να βλέπω την ανταπόκριση του κόσµου. Είναι σηµαντικό να έχει ένα µήνυµα αυτό που κάνουµε για να το βλέπει ο κόσµος. Το θεατρικό εργαστήρι µε βοηθάει σωµατικά και πνευµατικά. Αλί Μ’ αρέσει το πρόγραµµα του θεατρικού εργαστηρίου. Προσπαθώ και θέλω να µάθω περισσότερα πράγµατα για να βελτιώνω τον εαυτό µου. Τώρα βλέπω ότι το θέατρο µου ανοίγει προοπτικές και για άλλα πράγµατα. Η επαφή µε τον κόσµο είναι ωραία . Τώρα η οικογένεια µου χαίρετε για µένα τώρα που είδαν τις φωτογραφίες από τις πρόβες µας. Θα’ θελα να συµµετέχω και σε µια θεατρική οµάδα όταν βγω. Αρίφ. Έχουµε φτιάξει µια πολύ δυνατή οµάδα µε την βοήθειά σου Στάθη. Πιστεύω ότι έχουµε καταφέρει πάρα πολύ. Άµα δεν έχουµε εµπόδια µπορεί να γίνει το θέατρο που κάνουµε πιο σηµαντικό. Μας βοηθάει το θέατρο εδώ µέσα. Νιώθουµε ότι είµαστε έξω στην κοινωνία. Ο κόσµος που έρχεται µας δίνει την αίσθηση ότι ανήκουµε ακόµα στην κοινωνία. Συγκηνούνται µε αυτό που κάνουµε και εµείς το ίδιο.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 37

Σχόλια του κοινού που έχουν παρακολουθήσει την ‘Αφετηρία’ και θέλησαν να µοιραστούν τις σκέψεις τους µε την οµάδα. Αγαπητά παιδιά, το περασµένο Σάββατο ήµουν κι εγώ ένας θεατής της εξαιρετικής παράστασής σας. Ασχολούµαι µε το θέατρο, είµαι σκηνοθέτης, και πραγµατικά έµαθα από σας πράγµατα που κανείς δεν µπορεί να µάθει στο θέατρο και στη ζωή. Έµαθα δηλαδή πώς γεννιέται η καθαρή αλήθεια και η καθαρή αλήθεια γεννιέται από την ανάγκη. Ήσασταν όλοι εξαιρετικοί. Παίζατε αυτοσυγκεντρωµένα, σοβαρά και µε πειθαρχία. Μπορώ να πω καλύτερα κι από επαγγελµατίες ηθοποιούς. Μπράβο σας! Να συνεχίσετε µε τον εξαιρετικό δάσκαλό σας, τον Στάθη Γράψα. Με αγάπη, Θ. Τερζόπουλος Ευχαριστώ πολύ, Αγάπη, ∆ύναµη και Υποµονή. Τάσσος ∆. Θέλω να σου που πω ένα τεράστιο µπράβο σε σένα και στα παιδιά. Αυτό που θέλω να πω σαν σχόλιο είναι ότι αυτήν την εµπειρία που µας χαρίσατε δεν θα την ξεχάσω ποτέ.. ήταν απ' τις πιο συγκινητικές, ανατριχιαστικές κ κυρίως διδακτικές.. σχόλιο µάλλον προς εσένα γιατί τα παιδιά δεν θα τα ενδιαφέρει µε έκανε να αναθεωρήσω την δύναµη του θεάτρου. Θανάσης Π.

Αγαπητοί νέοι και υπέροχοι άνθρωποι, ελπίζω να είστε καλά και να διασκεδάσετε την "περιοδεία" σας στον Ελεώνα µε την εξαιρετική παράστασή σας! Ήθελα να σας πω πως εγώ, σαν ερασιτέχνης ηθοποιός που προσπαθώ να είµαι, εντυπωσιάστηκα από τη σωµατική πειθαρχία σας και τη συγκέντρωσή σας, ειδικά αν σκεφτώ ότι ούτε ένα χρόνο δεν έχετε που ξεκινήσατε να δουλεύετε µε τον Στάθη! Άξιος δάσκαλος, άξιοι µαθητές! Είµαι πεπεισµένη πως η εξέλιξή σας θα είναι εκπληκτική, αφού αντιµετωπίζετε µε τόση σοβαρότητα το θεατρικό εργαστήρι σας. Όσο για την παράστασή σας, αυτή ήταν βαθιά δυνατή και συγκινητική, δεν µπορούσα να συγκρατήσω τα δάκρυά µου από τα πρώτα κιόλας λεπτά. Μου θυµίσατε τη δική µου µάνα, τα δικά µου αδέρφια, τις ιστορίες του πατέρα µου που πείναγε και δούλευε µόνος του, µακριά από τους δικούς του για πολλά χρόνια. Για να γυρίσει κι εκείνος µια µέρα πίσω στην οικογένειά του. Υποκλίνοµαι, σας εύχοµαι την καλύτερη συνέχεια και σας συγχαίρω έναν προς ένα, είστε λαµπροί και είµαι βέβαιη πως θα γίνεται ακόµα λαµπρότεροι! Αναµένω το επόµενο έργο σας! Με πολλή εκτίµηση και σεβασµό, Καλλιόπη.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 38

Παιδιά, η εµπειρία που µας χαρίσατε είναι µια πράξη βαθιάς ελευθερίας, περισσότερο αληθινή από πολλά άλλα συµβάντα στη ζωή...Συνεχίστε να είστε δηµιουργοί της ελευθερίας σας και να δίνετε έµπνευση και αγάπη στον εαυτό σας και στους άλλους γύρω σας! Με σεβασµό και αγάπη, Σάββας Σ. Ο Όσκαρ Ουάιλντ τέλειωνε κάπως έτσι τη "Μπαλάντα της Φυλακής": "Κάτι νεκρό µέσα στα στήθια µας ήταν η ελπίδα που 'χε µέσα µας πεθάνει". Νοµίζω πως η µεγαλύτερη κατάκτηση αυτών των παιδιών είναι η καθηµερινή σκληρή σύγκρουση µ' αυτόν τον συµβιβασµό, η αναγνώριση πως στον έξω κόσµο που τους έσπρωξε να κάνουν ό, τι έκαναν και τώρα τους περιµένει για να τους ξανασπρώξει στα ίδια (κακά τα ψέµατα) κάπου υπάρχει µια ελπίδα, και αξίζει να παλέψεις για να τη βρεις. Η συνειδητοποίηση πως είναι ακόµα νέοι και µπορούν να κάνουν όνειρα, για οικογένεια, δουλειά, επαναπατρισµό, όπως το βλέπει ο καθένας. Εγώ συγκινήθηκα που κάποιος µου είπε "ο Στάθης είναι πολύ καλός άνθρωπος". Να µη σε παραξενέψει αν κάποιοι σου τηλεφωνούν έτσι, για να ζητήσουν µια συµβουλή, ακόµα και πολλά χρόνια µετά από την αποφυλάκισή τους. Μακάρι ν' αντέξουν όσο το δυνατό περισσότεροι, γιατί ο πειρασµός όταν θα βγουν θα τους κυκλώσει ξανά απ' όλες τις µεριές. Βασίλης Π. Είναι Παρασκευή πρωί-ώρα 10.14πµ µια ζεστη ηµέρα... Έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που ήρθαµε στις φυλακές...πάνω από µήνα αλλά νοιώθω ότι έχω δει τη παράσταση πολλές φορές, κι αυτό γιατί έχει µείνει τόσο έντονα στη µνήµη µου! Θέλω να είµαι ειλικρινής. Όπως ήµουν και την ηµέρα που σας είδα! Πράγµατι ήταν ότι πιο όµορφο έχω δει !Και φυσικά το κλίµα της φυλακής τη κάνει τη παράσταση πιο δυνατή και ατµοσφαιρική αλλά αυτό που την απογειώνει είναι η δική σας κατάθεση ψυχής ,η αλήθεια σας ,η ψυχραιµία που δείχνατε στη απόδοση της παράστασης! Θα τολµούσα-και µε ειλικρίνεια να πω πάλι-ότι ήταν ένα µάθηµα για µένα! Και µακάρι να µπορούσε να την παρακολουθήσει πολύς κόσµος και δη το δικό µας το συνάφι όπου είναι πολλές οι φορές που νοµίζει ότι κάνει ΤΕΧΝΗ και ότι ''καταθέτει'' και άλλες πάλι που ''δυσκολεύεται να βγει απ’ το ρόλο''! Ειρωνεύοµαι ΝΑΙ αλλά αυτό πιστεύω πλέον γιατί τελικά η Τέχνη- και ειδικά του θεάτρου-νοµίζω ότι έχει ουσία όταν έχεις να πεις κάτι, να προβληµατιστείς και να προβληµατίσεις και εν τέλει να συγκινήσεις η να διασκεδάσεις ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΒΙΑΣΤΑ ένα κοινό! Και αυτό ΕΣΕΙΣ το πετύχατε κατά κοινή οµολογία! Ο κόσµος µέσα απ’ τη ΤΕΧΝΗ µπορεί να γίνει καλύτερος. Το πιστεύω. Και ακόµα πιστεύω ότι µπορεί ν αλλάξει από σας! Από τέτοιους ανθρώπους θα έρθει η αλλαγή και όχι απ’ τα κοστούµια και τις γραβάτες! Φτάνει να υπάρχουν οι σωστοί υποκινητές, εµψυχωτές, Άνθρωποι όπως ο Στάθης που προσφέρουν και περνάνε την αγάπη του θεάτρου σε σας... Συνεχίστε....είσαστε υπέροχοι..... µε αγάπη Γιούλη

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 39

Στάθη, σε ευχαριστώ από καρδιάς για την αξέχαστη εµπειρία στην οποία µε προσκάλεσες το Σάββατο. Πραγµατικά δεν υπάρχουν λόγια για όλο αυτό που ζήσαµε στις φυλακές. Παρακολουθώ αρκετά χρόνια θέατρο και έχω δει πολλές παραστάσεις. Σπάνια έχω αισθανθεί κάτι τόσο συγκλονιστικό, τόσο αυθεντικό, τόσο δυνατό και γνήσιο, όσο αυτό που µας προσέφεραν ανιδιοτελώς τα παιδιά, µέσα από την ειλικρινή και σθεναρή προσπάθειά τους. Στα τριάντα λεπτά της παράστασης έδειξαν µε τον καλύτερο τρόπο, τόσο τη δική τους προσωπική περιπέτεια, όσο και όλη την ανθρώπινη κατάσταση στην οποία είµαστε όλοι όµοιοι, αλληλέγγυοι, σφιχτά δεµένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, χέρι-χέρι, όπως ήταν και ο επίλογος του έργου. Για µένα το συγκεκριµένο θεατρικό δρώµενο είναι µια αφετηρία να αισθανθώ και να σκεφτώ αρκετά πράγµατα. Ελπίζω το έργο να είναι η αφετηρία για µια καινούργια ζωή και για τα ίδια τα παιδιά, που µας έδωσαν τόσο απλόχερα και ζεστά, εικόνες και συναισθήµατα από τη ζωή τους, από τις δυσκολίες τους, αλλά και από τα ζητήµατα που µας συνδέουν όλους. Κανένας δεν µπορεί να καταλάβει τη ζωή της φυλακής, αλλά ευτυχώς υπάρχουν αυτές οι προσπάθειες για να δούµε και να γνωρίσουµε από κοντά αυτούς τους ανθρώπους και να αισθανθούµε ότι είναι σαν κι εµάς, µε ανάγκες, όνειρα και ευαισθησίες, όχι απλώς νούµερα σε στατιστικές, αλλά άνθρωποι µε δυνατότητες, µε αισθήµατα που µπορούµε να τους αγκαλιάσουµε και να τους σφίξουµε το χέρι, έστω και για αυτά τα λίγα λεπτά. Είναι σίγουρα µια εµπειρία που θα µε συνοδεύει σε όλη µου τη ζωή από εδώ και πέρα. Σε ευχαριστώ πολύ κι εσένα και τα παιδιά για αυτό που µας δώσατε. Γιώργος Μητρόπουλος Αδέρφια καλησπέρα, συγχωρέστε µου την προσφώνηση και την αµηχανία Η αλήθεια είναι ότι αισθάνοµαι λιγάκι άβολα και αυτό για δυο λόγους, ο ένας έχει να κάνει από τη θέση που σας µιλώ και είναι αυτή έξω από τα κάγκελα της φυλακής και ο άλλος αφορά την ενοχή που έχω γιατί είµαι και εγώ µέρος µιας κοινωνίας που για κάποιους επειδή έχουν άλλο χρώµα, θρησκεία ή κοινωνική θέση τους προδιαγράφει πριν ακόµα γεννηθούν στη λίστα των ανθρώπων χωρίς ευκαιρίες Αυτή την κοινωνία που ονοµάζει παραβατικότητα την φτώχεια δεν έχουµε ακόµα ανατρέψει εµείς οι "προνοµιούχοι" για αυτό είµαι αµήχανος απέναντι σας. Σε εσάς ελπίζω να µαζέψετε δύναµη για να µπορέσουµε όλοι µαζί να αλλάξουµε τη ζωή µας µέχρι την ισότητα όλων και το γκρέµισµα όλων των φυλακών Θα σας πω και εγώ τα πιο ειλικρινή µου ευχαριστήρια και να ευχηθώ ότι µέσα από τη δίκη σας οµάδα µε ανθρώπους από διαφορετικά µέρη και εµπειρίες που λειτουργούν όλοι µαζί και παρουσιάζουν αυτή την τόσο δυνατή δουλειά είναι η ελπίδα αυτού του κόσµου Κρατήστε αυτή την αλληλεγγύη σαν το πολυτιµότερο εφόδιο για την ζωή έξω από τα κελιά και όλα θα γίνουν καλύτερα Καλή λευτεριά αδέρφια να είστε γεροί και καλή αντάµωση.. ∆ήµητρης Σ.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 40

Για την Αφετηρία..

Ένα καζάνι που βράζει η βιβλιοθήκη των φυλακών νέων Αυλώνα. Το Σάββατο λίγο µετά το µεσηµέρι, το καζάνι ξεχειλίζει. Ξεχειλίζει από βλέµµατα καθαρά, µεράκι, συγκίνηση, όµορφα ονόµατα, πείσµα, τρέλα… ανοιχτά µυαλά. Σε πόρτες κλειστές.. Σας ευχαριστώ όλους από καρδιάς για τα συναισθήµατα που µου ξυπνήσατε σε µια περίοδο τόσο πρακτική και γκρίζα.

∆ήµητρα

My Dear Stathis I would just like to say thankyou for inviting Becky Sakellariou and myself to the performance.... I saw the "first edition" at Christmas and was extremely moved and very impressed by the boys' peformances. This extended and slightly different version is far superior, though I have to say that the original cast were just as convincing and their performances equally professional as your new cast. The performance you get out of them is incredible. And one understands they are "re-enacting" not "acting" .... Congratulations to all the boys who took part. They moved everyone to tears - men included (I took the trouble to look around and I think there wasn't a dry eye in the house, as they say). Well done you and well done them! It was a privilege to be thereThanks again for inviting us. Do keep us informed. Can't wait for the next one! Di Drymoussis

Αγαπητέ µου Στάθη, ∆εν έχω λόγια. Θερµά συγχαρητήρια για το ΘΕΑΡΕΣΤΟ έργο που επιτελείς µε τα παιδιά του Αυλώνα. Είναι κοινότοπο να λέει κανείς πως η ψυχή και το πνεύµα δεν φυλακίζονται. ∆εν είχα δει όµως ποτέ ξανά πώς το φυλακισµένο σώµα αµείβεται από την αναφαίρετα αδέσµευτη ελευθερία της ψυχής. ∆εν είδα ποτέ άλλοτε τους υποτιθέµενα πτοηµένους τόσο απτόητους από τις ειρκτές. Ποτέ άλλοτε δε ήξερα τόση αξιοπρέπεια στην πτώση. Ποτέ άλλοτε δεν είχα νιώσει στο πετσί µου τόση αλληλεγγύη στο συµπάσχειν. Ποτέ άλλοτε δεν αντίκρισα ανθρώπους να συγκαλύπτουν το πάσχειν µε τέτοια υπερηφάνια και καλοσύνη. Είµαστε όλοι συνένοχοι, όλοι συµπαραβάτες και ταυτόχρονα όλοι δεσµοφύλακες. ΕΝΟΣ ΛΕΠΤΟΥ ΣΙΓΗ λοιπόν για τους απεγνωσµένους..... πώς αλλιώς να κρατηθούν από τη ζωή; Θα συντάξω µια ανοιχτή επιστολή προς τον ∆ιευθυντή και τα παιδιά. ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ∆ΩΡΟ ΠΟΥ ΜΟΥ ΕΚΑΝΕΣ. ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Γ.Σ.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 41

Αγαπητά µου παιδιά ,

Πέρασαν αρκετές µέρες από τη µέρα που είχα την ευκαιρία να σας γνωρίσω

από κοντά µέσα από την εκπληκτική παρουσίαση του έργου σας.

Πρέπει να γνωρίζεται όµως, ότι κανείς δεν θα µπορούσε ποτέ να ξεχάσει ένα

τόσο δυνατό και αυθεντικό µοίρασµα ψυχών, σαν αυτό που µας

επιφυλάξατε στην παράστασή σας!

∆εν θα µπορούσα κανείς ποτέ να ξεχάσει τη δυνατή αισθητική εµπειρία που

είχε, είτε είναι άνθρωπος απλός είτε ειδικός της τέχνης του θεάτρου, του

θεάτρου που µπορεί να λειτουργεί σαν το καλύτερο σχολείο ζωής, αν

υπάρχει ο σωστός δάσκαλος γι’ αυτό!

Θέλω να γνωρίζετε ότι µου δώσατε ένα από τα καλύτερα µαθήµατα σαν

άνθρωπο και σαν παιδαγωγό και ότι µιλώ για το παράδειγµά σας όπου

σταθώ και όπου βρεθώ.

Φιλικά,

Χάρη Αλεξάκη

Θέλω να συγχαρώ όλη την οµάδα καθώς και έναν έναν χωριστά για την προσπάθεια να παρουσιάσετε το συγκλονιστικό δρώµενο, που παρακολουθήσαµε. Αισθάνοµαι επίσης την ανάγκη να σας ευχαριστήσω, γιατί µας προσφέρατε µια µοναδική εµπειρία να ξανασκεφθούµε κι εµείς "οι απ' έξω" κάποια πράγµατα, αναθεωρώντας ίσως µερικά εξ αυτών Αποδείξατε περίτρανα ότι µπορείτε να τα καταφέρετε. Μην το βάζετε "κάτω" . Πρέπει να συνεχίσετε. Σας αξίζει καλύτερη τύχη. Αυτό πρέπει να το πιστέψετε για να το κάνετε πραγµατικότητα. ΄Οσο κι αν σας πλήγωσε η ζωή, µην της κρατάτε κακία. Αγαπήστε την και αναγκάστε την να σας δείξει και το καλό της πρόσωπο ... Η σκέψη µου θα σας συνοδεύει και η θύµησή σας θα µείνει ανεξίτηλη στη µνήµη µου. Να είστε πάντα καλά, να προσέχετε τον εαυτό σας και να πιστέψετε στο µέλλον όσο κι αν αυτό φαίνεται µακρινό. Μαρία Χαρίτου Σχολική Σύµβουλος ΠΕ06 Ν. Βοιωτίας

Λόγω υποχρεώσεων δεν µπόρεσα να απαντήσω νωρίτερα στο κάλεσµά σας. Ωστόσο,

επειδή οι εντυπώσεις µου είναι ακόµα νωπές από την παρουσίασή σας και τη συνάντησή

µας, µπορώ και τώρα να εκφράσω σκέψεις που κρατώ ακόµα στη µνήµη µου ύστερα από

δύο µήνες και πλέον. Ίσως η αξία αυτής της συνάντησης παίρνει µεγαλύτερη διάσταση όσο

περνά ο χρόνος κι αυτή αρνείται να φύγει από τη µνήµη, αλλά κάθε τόσο επανέρχεται όλο

και πιο φρέσκια και συγκινητικά ζωντανή.

Αυτό που κάνετε, απευθύνεται σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή εθνικότητας. Σας

ευχαριστώ για την εµπειρία και θα ήθελα να βοηθήσω σε ότι µπορώ.

Μπράβο σας.

∆ηµήτρης Η.

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 42

Γεια σου Στάθη, Θα ήθελα αν µπορείς να µεταφέρεις στα παιδιά εκεί δυο λόγια! Θα συµφωνήσω µε τον Κώστα Καζάκο, τα συγχαρητήρια και όλα αυτά είναι πολύ µικρά µπροστά σε αυτό που συµβαίνει "εκεί µέσα"!!! " Εκεί µέσα" οι άνθρωποι αγγίζετε ο ένας τον άλλο, απλώνετε το χέρι σας και δίνετε ό, τι έχει ο καθένας, έξω δεν κοιταζόµαστε καν στα µάτια. "Εκεί" οι άνθρωποι µάθατε να µοιράζεστε, να ενδιαφέρεστε, να συµπάσχετε, έξω είµαστε όλοι κλεισµένοι στους εαυτούς µας. "Εκεί µέσα" οι άνθρωποι ζείτε όλοι µε ένα κοινό όνειρο, την στιγµή που θα αποκτήσετε πάλι τις ζωές σας, έξω δεν ξέρουµε τι µας φταίει και στεναχωριόµαστε για πράγµατα ανούσια και ασήµαντα χωρίς να εκτιµάµε τα τρία βασικά συστατικά της ευτυχίας: ΥΓΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και οι ΑΝΘΡΩΠΟΙ µας! Ξέρω πως κανένας άνθρωπος δεν εύχεται - ακόµα και για τον εχθρό του - να ζήσει την εµπειρία της φυλακής, πόσο µάλλον όταν είναι σε τόσο µικρή ηλικία! Εσείς, που το έχετε ζήσει, το ξέρετε καλύτερα και από εµένα! Εσείς όµως, όταν πολύ σύντοµα βρεθείτε έξω, θα έχετε στο νου σας πόσο σηµαντική είναι η έννοια της ζωής, θα έχετε εντελώς διαφορετικό τρόπο να αντιµετωπίζετε τα πράγµατα! Θα εκτιµάτε όλα όσα εµείς αφήνουµε και περνάνε απαρατήρητα κάθε µέρα και τα σκεφτόµαστε µόνο όταν χάσουµε κάποιον φίλο ή συγγενή µας... Θέλω τέλος να σας θυµίσω δύο εικόνες: τον Μαρίνο να κρατάει από το χέρι την µητέρα του, και το άλλο παλικάρι να ‘χει στην αγκαλιά του την µικρή του κόρη... η ευτυχία βρίσκεται στις µικρές καθηµερινές χαρές και αυτό δεν θα µπορέσει κανείς να σας το στερήσει! Τη δική µου ευχή θα την δανειστώ από έναν γέροντα Κρητικό: "Πάντα µπροστά και απάνω" παιδιά!!! Γιάννης (Ο µουσικός που ζήταγε αυτόγραφα)

Αγαπητοί φίλοι, σάς ευχαριστώ!

Με την προσπάθειά σας ενισχύσατε την πίστη µου στην τέχνη και στη ζωή.

Ήσασταν η ζωντανή απόδειξη της δυνατότητας της τέχνης που µπορεί να

υπάρξει οπουδήποτε και να µεταµορφώσει τη δύσκολη πραγµατικότητα.

Ήταν µια νίκη για όλους µας!

Λίνος Ιωαννίδης

Αγαπητέ Στάθη,

Πριν απ' όλα θέλω να σε συγχαρώ για το επίπεδο και το καλλιτεχνικό

αποτέλεσµα της παράστασής σας, µε τη χορευτική και συµπαγή ροηκότητα,

τη δηµιουργική και ποιητική δύναµη, τον έντονο ψυχισµό. Ήταν συνολικά

ένα απρόβλεπτο, συγκλονιστικό κι ευλογηµένο γεγονός. Σ' ευχαριστώ για

την ευκαιρία που µού έδωσες να παρευρεθώ και να γίνω µέρος του.

Σε χαιρετώ από καρδιάς,

Λίνος

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 43

Παιδιά, γεια σας!

Είµαι και εγώ συνοµήλική σας. Παίζω και εγώ θέατρο, µιας και είµαι

απόφοιτη δραµατικής σχολής.

Αυτή η δική σας παράσταση όµως που είδα, ήταν από τις πιο αληθινές, ίσως

η πιο ειλικρινής παράσταση

που έχω δει, µία σηµαντική και πολύτιµη εµπειρία για µένα.

Έχουµε ξεχάσει µέσα στους δύσκολους καιρούς την ανθρωπιά µας και εσείς

ήσασταν εκεί µε τον πιο γλυκό τρόπο να µας το θυµίσετε. Το πιο

ενδιαφέρον για µένα ήταν εκείνο που γινόταν µέσα σας.

Αυτά τα αισθήµατα τα βγαλµένα από την πραγµατική σας πείρα. Η

συγκέντρωση του καθενός από εσάς στον εαυτό του µα και η έγνοια για το

σύνολο, η απίστευτη αντιληπτική σας ικανότητα που σας έκανε να κινείστε

µε τροµερή ακρίβεια, θα έλεγα σαν χορευτές. Η εσωτερική σας εµπειρία

ήρθε πρώτα και ενσωµατώθηκε σε µια εξωτερική µορφή. Αυτή είναι

άλλωστε και η σωστή αλληλουχία.

Θέλω να σας συγχαρώ, τον καθένα ξεχωριστά, για αυτή σας την επιτυχία!

Σας εύχοµαι να έχετε πάντα επιτυχίες στη ζωή σας και ξέρω πως µπορείτε,

αφού το είδαµε όλοι µας να συµβαίνει!

Μπράβο και πάλι µπράβο! Αυτήν την εµπειρία που είχα στον Αυλώνα την

κρατάω και εγώ µε τη σειρά µου µέσα µου, την αφηγούµαι σε φίλους και

από τη µέρα εκείνη τη σκέφτοµαι συνέχεια. Αυτό δεν το έχει καταφέρει ούτε

ο καλύτερος ηθοποιός!

Να είστε καλά και να έχετε µια υπέροχη ζωή! Είναι στο χέρι σας, µην το

ξεχνάτε!

Είµαστε περισσότερο δυνατοί από όσο νοµίζουµε!!!

Με εκτίµηση και µια ζεστή αγκαλιά,

Αγγέλικα Σταυροπούλου

Tell your group that some person in Berlin (and I ´m certainly not the only one!!!) is very impressed by the meaningful concentration and beauty of their work. I wish you and your guys all the best for your work and especially for your presentation on friday!!! Warm greetings, Natalie

Στάθης Γράψας 12 µήνες ‘Αφετηρία’ 44

Στην αίθουσα του σχολείου, ο αέρας πυκνός, ηλεκτρισµένος, ένα σώµα

µε κάτι απ' όλα τα πρόσωπα. Ένα όνοµα, µια ηµεροµηνία γέννησης. Το

υπόλοιπο κείµενο είναι µια ανοιχτή για τον καθένα ανάγνωση πάνω

σε κάθε πρόσωπο, σε κάθε σώµα, ένας ολόκληρος κόσµος δίχως λεζάντες.

Αυτή η ιδιαίτερη αγνότητα που βγάζει το "έπιασα πάτο", όπου όλα πλέον

µπορούν µόνο να ξαναρχίσουν, η ζωή που ελπίζει κι ονειρεύεται τη

ζωή και από το βυθό της θάλασσας και από το αχνό γαλάζιο χρώµα των

διαδρόµων της φυλακής. Ατόφια η γύµνια της ύπαρξης δεν άφηνε

κανένα περιθώριο για πόζες και µάταιες ιδεοληψίες. Ξεκινώντας από

τη βασική τους ήττα, οι φυλακισµένοι "ηθοποιοί" άφηναν ελεύθερο

τον καθένα να νιώσει την πραγµατική σηµασία της ζωής του και της µόνης

ίσως νίκης πραγµατικής που εµπεριέχει. Το ότι αυτή η ελπίδα, ό, τι κι αν

γίνει, η ελπίδα για τη ζωή, πολύ δύσκολα πεθαίνει. Αυτή η εξαιρετική

περφόρµανς µου άφησε αυτή την περίεργη, βασανιστική, ανεκλογίκευτη

αίσθηση. Κατά κάποιον τρόπο, είµαστε όλοι φυλακισµένοι. Τουλάχιστον στο

βαθµό που µας αναλογεί η διαρκής αναβολή της ζωής µας.

Θανάσης Α.

‘…… Υπήρχε µια κατάνυξη κι η αγωνία των παιδιών είχε ποτίσει την ατµόσφαιρα. Τα παιδιά διέσχισαν τότε το χώρο µε τις καρέκλες κι ανέβηκαν στη σκηνή. Ίσως εκείνα να µην το ‘ξεραν αλλά αυτό το τσούρµο παιδιά µε διαφορετικά χρώµατα, ηλικίες και γλώσσα που ζούσε και προσπαθούσε να κάνει θέατρο εντός µιας ελληνικής φυλακής είχε µια τεράστια δυναµική. Μας κοίταζαν µε το βλέµµα γεµάτο. Είχε βάθος και ένταση. Είχε και µια σιωπή. Κάποια στιγµή ξεκίνησε ο καθένας να φωνάζει το όνοµά του, να µας συστηθεί. Ήθελαν να ακούσεις το όνοµά τους. Ίσως γιατί µ‘ αυτόν τον τρόπο µας έκαναν µάρτυρες του ονόµατος άρα και της ύπαρξής τους. Όπως µας έδωσαν και την ταυτότητά τους, τον αριθµό του κελιού τους. Ένας-ένας. Εκεί, µείναµε ακίνητοι. Πώς να τα βάλεις µ’ έναν αριθµό; ……..’ Αθανασία Γ.